Bijlage 2 Format Toelichting lesontwerp
Student: Leon Scheffers
Vakgebied: Taal, stellen
Klas: PEH16DA
Kennis over (kinderen in) de
groep is nadrukkelijk
verwerkt in de omschrijving
van de beginsituatie van de
groep, zowel in
pedagogische zin (gedrag,
groepsverhoudingen,
groepsdynamiek) als in
didactische zin
(vakspecifieke
beginsituatie).
De lesdoelen zijn
afgestemd op de
beginsituatie. In de
formulering ervan wordt
zichtbaar dat kennis van
vakdidactiek en leerlijnen
op een logische manier is
verwerkt.
Werk- en
groeperingsvormen zijn
afgestemd op specifieke
kenmerken van de groep n
op specifieke kenmerken
van vakdidactiek.
Werk- en
groeperingsvormen zijn
functioneel ondersteunend
bij het behalen van de
lesdoelen.
Docent: Paul Sas
Stagegroep: 7-A
Welke keuzes heb ik hier gemaakt?
Zowel de pedagogische als
didactische beginsituatie is
nadrukkelijk benoemd in het
lesontwerp. Er is een
duidelijk onderscheid
gemaakt tussen kinderen die
instructieonafhankelijk en -
afhankelijk zijn.
Kerndoelen 4 t/m 9: De
leerlingen zijn middels deze
opdracht bezig met
schriftelijk onderwijs in de
breedste zin van het woord.
Lln werken bij deze opdracht
in tweetallen.
ze van elkaar kunnen leren en over taal
Daarnaast is er bij deze
opdracht voor een focus op
het onderwerp van een tekst
gekozen.
Ja, omdat kinderen in deze
groep graag samen werken
en op deze manier met
elkaar van gedachte kunnen
wisselen over de taal en het
onderwerp wat ze willen
gebruiken.
Toelichting/ onderbouwing van keuzes (denk hierbij
met name kernbegrippen uit (vak-) specifieke
theorie)
De overdenking van de groep,
gesprekken met de mentor, de
groepsplannen en het leerlingvolgsysteem
hebben ten grondslag gelegen van de
invulling van de beginsituatie.
De kinderen van deze groep zijn gewend
teksten met verschillende doelen te
moeten produceren. Met deze opdracht
krijgen ze weer een extra gereedschap
aangereikt om een tekst gerichter te
kunnen schrijven.
Hiervoor is gekozen om tijdens de
opdracht de mogelijkheid te scheppen dat
leren praten (taalbeschouwing).
Daarnaast hebben we te maken met een
positieve groep: kinderen werken graag
samen in deze klas.
De opdracht is dusdanig gekozen, omdat
op deze wijze niet op alles aspecten van
een schrijfopdracht gelet hoeft te worden.
Dit zou een te grote cognitieve belasting
zijn en een negatief effect hebben op
zowel de kwaliteit van de tekst als het
leereffect (Paus, 2015, p. 300-301).
Hiervoor is gekozen omdat de opdracht
alleen maken naar alle waarschijnlijkheid
een minder groot leereffect zou hebben
opgeleverd. Doordat ze met elkaar van
gedachte kunnen wisselen over de
inhoud, leren ze van elkaar dat taal op
meerdere wijze gebruikt kan worden. Uit
onderzoek blijkt dat dergelijke peer
response namelijk erg leerzaam is (Paus,
2015, p. 309).
 Een aanzet tot
samenwerkend leren krijgt
op een logische wijze plek in
het lesontwerp.*
Een aanzet tot ontdekkend
leren krijgt op een logische
wijze plek in het
lesontwerp**
De proces- en
productdoelen worden
expliciet gevalueerd met
de kinderen.
De werkvormen die worden
gehanteerd bij evaluatie
zijn passend bij
vakdidactiek en sluiten aan
op specifieke kenmerken
van de groep.
*bij tenminste 1 lesontwerp
** bij tenminste 1 lesontwerp
Hier is niet specifiek voor
samenwerkend leren
gekozen. Wel werken de
leerlingen samen tijdens de
opdracht.
Hier is niet voor ontdekkend
leren gekozen
Dit gebeurt door het achteraf
bekijken van de
geproduceerde teksten.
Daarnaast zal tijdens de
opdracht geobserveerd
worden hoe de diverse
teams het schrijven
aanpakken. Ook zal aan het
einde van de les gevalueerd
worden met de kinderen over
de opdracht als geheel.
Gekozen is voor het bekijken
van de geproduceerde
teksten en het observeren
van het proces tijdens het
schrijven.
Zoals in bovenstaande aangegeven is
hiervoor gekozen zodat er een toename
van het leereffect optreedt.
Hier is niet voor ontdekkend leren
gekozen
Reflectie vindt in dit geval niet alleen
plaats doordat de teksten achteraf
bekeken worden, maar ook door de teams
te observeren en hen samen te laten
werken. Zoals in bovenstaande al
vermeldt, blijkt dat dergelijke peer
response een vorm van live reflectie is
die bijzonder leerzaam is.
Hiervoor is gekozen omdat op deze wijze,
per team, bekeken kan worden hoe de
opdracht kwalitatief is uitgevoerd. Gezien
de kinderen allemaal zijn ingedeeld in
niveaugroepen, zegt de uitvoering van
deze opdracht op de lange termijn pas
iets en zal dan ook aan het lange-
termijndossier worden toegevoegd.