You are on page 1of 173

Table of Contents

L GIA THNH
Li gii thiu
Li ta
M u
1. Mi ng ng u dn n Hng Kng
2. Li ha
3. ng vua hoa nha
4. Hng Kng Thin ng ca ng hong bt ng sn
5. Cng ty thng mi ca ngi L
6. Quan im chnh tr v li nhun
7. Khch l cc con
8. Star TV v ni m nh ca Rupert Murdoch
9. Tr v ci ngun
10. S kin nm 1997 v{ nhng nm sau
Ph lc
ANTHONY B.CHAN

L GIA THNH
Chia s ebook : http://downloadsachfree.com/
Follow us on Facebook : https://www.facebook.com/taiebookfree
Li gii thiu
L Gia Thnh, t ph Hng Kng, l mt trong nhng ngi giu nht th gii v ni ting
l nhy bn trong kinh doanh. ng c |nh gi| l{ nh{ u t c tm nh hng ln nht
chu . Nm 2007, tn ng ng v tr th chn trong danh sch nhng ngi giu nht th
gii do tp ch Forbes bu chn, vi gi tr ti sn khong 23 t -la.

Trong khu vc chu v thm ch trn ton th gii, ch c rt t thng gia th{nh cng t
bao gian kh v thch thc. L Gia Thnh l mt trong s nhng ngi him hoi s hu
nng lc tuyt vi v tm nhn xa rng.

T mt cu b m ci cha phi ngh hc g|nh v|c gia nh nm 14 tui, L Gia Th{nh ~


vn ln tr th{nh ngi sng lp Tp o{n Ha K Hong Ph (Hutchison Whampoa
Limited) v{ Trng Giang Thc Nghip (Cheung Kong Holdings) ti Hng Kng, ni ngi
ta gi ng l{ siu nh}n. Nm 2001, ng c tp ch Asiaweek bu chn l nhn vt quyn
lc nht ch}u . Nm 2006, ti Singapore, tp ch Forbes trao tng ng gii thng thnh
tu trn i (gii thng tn vinh nhng doanh nhn xut sc v cng hin c i cho
ngnh kinh doanh). Khng ch c truyn tng nh mt huyn thoi kinh doanh kit xut,
ng cn c ca ngi bi lng nhn t, c v ngh thut dy con tr th{nh ngi ti
c vn ton, gi gn s trong sng ca doanh nhn. D rt gi{u c nhng L Gia Th{nh vn
ni ting v phong cch sng gin d, thng i nhng i gi{y en n gin v{ mang ng
h Seiko khng qu| t tin. L Gia Thnh tm s: Ti thng t hi mnh mun lm gim
c mt cng ty hay ch tch c mt tp o{n? Thng thng m ni, lm mt gi|m c n
gin hn nhiu nhng quyn lc ca bn li n t chc v m bn m nhim. t c
iu c th do duyn s hay n lc ca bn nhng, trn ht l do kin thc chuyn mn
bn c. tr thnh mt nh{ l~nh o gii v{ th{nh cng th th|i v{ nng lc u rt
quan trng.

Ln u tin, ton b cuc i ca L Gia Th{nh c gii thiu chi tit vi c gi Vit
Nam qua cun sch ca Anthony B. Chan, Li Ka-shing, Hong Kongs Elusive Billionaire (L
Gia Th{nh, ng ch ca nhng ng ch trong gii kinh doanh Hng Kng). Trong mi
trang s|ch u hin hin n lc phi thng, vt qua mi sng gi, gian tru}n vn ti
thnh cng ca ng. Chng ti mong rng, qua cun s|ch, c gi Vit Nam s thu c
nhiu bi hc t cuc i L Gia Th{nh thnh cng trong cuc sng, d hon cnh hin
ti c kh khn v{ nhiu tr ngi n }u.

Chng ti xin ch}n th{nh c|m n ng Anthony B. Chan - v ~ cho php Alpha Books xut
bn cun sch ny Vit Nam - v n lc dch thut ca nhm BKD, trng i hc Bch
khoa H Ni.

Trong qu trnh bin dch, mt s a danh hoc tn ring Trung Quc (phin m ting
Anh) chng ti vn gi nguyn vn v khng m bo chnh xc tuyt i.

Rt mong nhn c kin gp ca c gi.

CNG TY SCH ALPHA


Li ta
C mt c}u ni ~ tr nn quen thuc vi ngi dn Hng Kng l{: C mi mt -la bn
tiu th c nm xu chy vo ti ca L Gia Th{nh. Tm nh hng ca v doanh nhn t ph
i vi nn kinh t - x hi ca mnh t thuc a rng ln n{y c th hin r nht
trong giai on 1986-1987, khi ti cn lm vic ti {i truyn hnh TVB Hng Kng vi t
cch l mt phng vin, iu phi vin kim nh sn xut chng trnh truyn hnh. Tht
vy, gn nh khng c cuc tho lun no v thng mi v cng nghip ti Hng Kng kt
thc nu khng cp ti L Gia Th{nh hay c|c cng ty thng mi do ng lm ch. i vi
ti, cuc i ca con ngi phi thng ny l c mt cu chuyn th v. Nhng tht khng
may, cng vic hng ngy {i truyn hnh li buc ti tm hiu v cuc i ca qu nhiu
ngi v v vy, c hi thut li chuyn i ca L Gia Thnh ngy cng tr nn xa vi.
D bit kh r v nhng thnh cng trong kinh doanh ca ng L nhng dng nh ti ~
qun mt nh hng ca ng i vi cuc sng hng ngy ca mnh. V d, ti thng lt
qua gi| tp ch trong cc ca hng thuc Watsons; th By, ti hay mua hiu
ParkN Shop gn nh{; bt c ba knh truyn hnh, ti ~ mua chic tivi a h ca
Fortress, hng sn xut in t ln nht Hng Kng; mt ngi ti tng phng vn trong
chng trnh ca {i TVB l{ Michael Sandberg, Gi|m c iu hnh Lin doanh Ngn hng
Hng Kng-Thng Hi (HSBC); ti cng ~ c dp phng vn ch tch mt cng ty vn ti
hng hi ln ca M khi ng n{y ng trn boong t{u, quay lng li Sn bay Quc t Hng
Kng, Chui ca h{ng Watson, ParkN Shop, h~ng sn xut in t Fortress, Sn bay
Quc t Hng Kng tt c u l cng ty ca L Gia Thnh, cn Michael Sandberg ca Ngn
hng Hng Kng chnh l nhn t xc tc gip L ni ting trn trng quc t vi vic mua
Tp o{n Ha K Ho{ng Ph v{o nm 1979. Ti nhn ra L Gia Thnh tht s l mt phn
rt quan trng trong cuc sng ca mnh v nhng ngi xung quanh. Mt ln na, ti nhn
thy cn phi k v cuc i ng.

Nm 1987, khi ging dy ti trng i hc California, Hayward, ti ~ c c bi vit


v nhng thnh cng kinh doanh ca L Gia Thnh ti hai tnh ca Canada l British
Columbia v Alberta. Khi L quyt nh chuyn hng u t sang phng T}y, ti tin rng
n sau quyt nh y hn l mt cu chuyn th v. Nm 1991, ti ri California v nhn
cng tc ti i hc Washington, Seattle. Ti }y ti chnh thc bt u nghin cu v cuc
i ca L Gia Thnh.

Ti bt u tch ly mi thng tin v ng trm t bn ny, v nhng iu ~ c u khin


ti t m. Khi Hng Kng tin gn n ngy 1 thng 7 nm 1997 nh mnh, ti bt u xem
cu chuyn v ng L nh mt phong v biu i vi nhng thay i sp xy ra trn
mnh t thuc a Hng Kng, Trung Quc v ton th gii. Ti cha th k cu chuyn v
ng ngay c v phi mt kh nhiu thi gian. V khi ti vn cha c dp tip xc vi ng
th nhng cuc phng vn vi nh{ t bn n{y ~ c ng ti trn tp ch Far Eastern
Economic Review (Ton cnh nn kinh t Vin ng) v{ Fortune (Di sn).

Cun sch ny l cu chuyn v mt ng vua kinh doanh tm c quc t m{ ch ca ng


~ t nn mng cho ng{nh thng mi Hng Kng; mt ngi {n ng m{ s hin din ~
l{m thay i th|i v nhn thc ca ton b vng thuc a; mt ngi c tm nh hng
to ln, gip Hng Kng hi nhp vi th gii.

Thi gian vit cun sch ny ko di trong bn nm nhng ti khng h n c. Bn b


v{ ng nghip Hng Kng ~ gip ti trong giai on nghin cu u tin. H cng l{
nhng ngi ng vin, khch l ti trong giai on cui cng hon thnh bn tho. Xin
gi nhng li chc tt p nht v li cm n tn |y lng n Gi|o s Dora Choi thuc i
hc Trung Hoa Hng Kng, K. K. Chan ca Nh xut bn Culturecom, Louis Liu ca Cng ty
Trch nhim hu hn Truyn hnh ch}u , Gi|o s Chow Pak-kiu ca Vin hc M, Gi|o s
Daniel Kwan cu ging vin trng i hc Hng Kng Baptist, nay l ging vin i hc
Fraser Valley.

Ti xin chn thnh cm n h hng v bn b Canada v M v ~ gi cho ti nhng bi


bo v L Gia Thnh v cc cng ty ca ng. Xin gi li cm n n cha ti, Steven Chan,
Andrienne Chan ca i hc Douglas, David Lam tng lm vic ti Tp o{n Truyn thng
Canada, nay cng tc ti i hc Ty Bc n , Gi|o s John Campbell tng lm vic ti
{i TVB, nay l{ ging vin i hc Bc Arizona. Ti cng mun cm n Kenvin Kawamoto,
tr l ca ti ti i hc Washington. Nh s chm ch ca anh m{ chng ti c c nhng
thng tin qu gi lm nn tng vng chc cho cun sch ny. V cui cng xin dnh li cm
n cho ngi ph t nghin cu ca ti, Thi Trc Nghin, v ~ gip ti c c nhng
thng tin v cng hu ch.

Ti cn mang n ngi bn i ca mnh, Gi|o s Wei Djao, trng i hc Cng ng


Bc Seattle. Nhng kin thc ca c ~ gip ti hiu hn v bc tranh lch s x hi y
mu sc ca Hng Kng v Trung Quc ti c th vit nhng chng u tin trong cun
sch ny. S h{i hc v nhng ba ti thnh son m c dnh cho b con ti ~ khch l ti
rt nhiu. C con gi nh ca ti Lian Djao Chan c thc mc mi khng bit lc no b mi
ri my tnh. Chnh n ci v t v{ nim yu i ca con ~ gip ti c thm sc mnh
hon thnh cun sch ny.

Cui cng, ti xin cm n c|c bn ng nghip ca ti ti Macmillan Canada ch bt


Karen OReilly, trng ban bin tp Kirsten Hanson, bin tp bn tho Christian Allard v
bin tp bn in Liba Berry ~ h tr ti xut bn cun sch ny.
M u
Mr. Money n Bc Kinh

Bt chp nhng bt ng trong quan im chnh tr ca Trung Quc, thm ch trong ni b


ng Cng sn, mt s kin cha tng c t trc n nay ~ din ra. l{ ng{y 28 th|ng 4
nm 1992, trong bui l tt nghip ca i hc Bc Kinh, khi nhng sinh vin cui cng
nhn bng tt nghip, ch cn duy nht mt tm bng kinh t cha c trao bng tin s
danh d dnh cho L Gia Thnh. Tng B th ng Cng sn Trung Quc lc by gi, ng
Giang Trch D}n, l{ ngi ch tr bui l v{ cng l{ ngi s trao tm bng tng trng n{y
cng khai tha nhn rng Bc Kinh cng c thin cm vi nh{ t bn c sng bi s
mt Hng Kng ny.

L Gia Thnh, nhn vt c mnh danh l siu nhn kim tin ca mnh t giao thoa
ng T}y ang ch i mn vinh danh ca ngi ng u ng Cng sn. L Gia Thnh
con trai mt nh gio ngho, gi l mt trong mi ngi giu nht th gii; mt ngi
con ca qu hng Triu Chu thnh ph nm cch Hng Kng khong 300 km v pha
ng bc v l ng ch giu c bc nht trn mnh t thuc a Anh. ng l{ ngi Trung
Quc u tin ph v vng kim ta gt gao ln cc tp o{n thng mi Hng Kng ca
thc d}n Anh, ng thi cng l{ ngi gi v tr quan trng trong ng{nh thng mi vn ti
ng bin. Bn b, ng nghip gi ng l Gia Thnh. Bo ch gi ng l{ Mr. Money (tm
dch l{ ng lm tin), Siu nh}n. i khi gp L trn mt con ng no nhit Hng
Kng, ngi ta cn ci u cho theo kiu hnh l dnh cho bc vng quyn: Ch{o ng{i,
L i gia. Hng Kng, nhng gia nh tham vng nht cng ch cu mong con em mnh
tip bc theo con ng vinh quang ca L Gia Thnh.

Trong nhiu cuc ua tranh trn t Hng Kng, dng nh khng chng ngi no c
th ngn tr L Gia Th{nh. ng ~ vt qua ngho i v{ iu khin ng tr thnh bc
thy phi thng cho nhng thng nh}n ri v{o cnh bn cng trn con ng kim tm
ngn uc soi s|ng n vng quc giu sang. H m c c tr thnh thnh vin trong
nhng cuc hp cp cao t chc ti tng trn cng ca Cao c Trung Hoa vi mi p g,
hng ro l nhn vin bo v v h thng ca trt t ng nh L Gia Thnh. H bit rt
nhiu chuyn v ng: n lc vt qua i ngho, vn may u tin trong ngnh sn xut
nha, s vn ln tr th{nh ng trm a c, chuyn v tp o{n thng mi hay chuyn
v mi quan h ca ng vi trm t bn Rupert Murdoch. l{ cn cha k n vic kinh
doanh ca ng phng T}y. Mi cu chuyn li gp phn tn thm ho kh quyn nng v
hn ca ng. H phn tch tng ng thi, nghe ngng tng du hiu v mt hp ng sp
k bi h tin rng hp ng y khng ch em li li nhun cho chnh tp o{n ca ng m
cn cho c nhng doanh nghip nh v nhng ngi chi c phiu sng da vo ngoi vi
thng trng Hng Kng.

Nhng ngi ngng m coi ng l mt ngi khng l d ng ch cao 1m70. L Gia


Thnh tui Thn, tc l rng, biu tng cho sc sng v s pht trin. Ngi Trung Quc
tin rng rng em li nm iu may mn l thun ha, c hnh, thnh vng, hnh phc v
trng tn. L mt con rng, ng L c nhng phm cht nh dng cm, trung thc, tinh t
v kh nng to nim tin ngi khc cng l{ iu m{ ng thng bng gi tha nhn
l nn tng cho thnh cng ca mnh.

Ngay c gii bo ch (Trung Quc v{ nc ngo{i) cng d{nh thin cm cho ng, ngi ca
ng l{ con ngi thn trng v gin d, nh ng ch thu ca mi gim c di quyn 650
-la Hng Kng l ph mt nm trong khi nhng trm t bn khc lun tm cch bn rt
ca nhn vin; ng t thanh to|n 90% chi ph i li v gii tr ca mnh; ng thch mt cuc
sng gin d, khng n {o. ng c miu t vi nhiu dng v kh|c nhau: mt qu ng
lch l~m trong b vt ti mu vi c-vt thanh nh trn nn |o s mi trng, ging mt
bc th may hn mt nh ti phit, ging mt nhn vin ngn hng ha nh, thng minh
hn mt thng gia sc so hoc ging mt thy hiu trng nhn t vi nh nhn c v
d dt nhng khng xa c|ch n sau cp knh dy, gng ti m{u. Ch v thanh m ca con
ngi y thi cng cho ngi ta k mi nhng cu chuyn v ng. C ln, ng mi
kh|ch n mt ba tra n gin ti nh hng, h gi mt chai ru t tin. ng lin ri
ngay khi nh{ h{ng sau khi thanh to|n ha n 3.500 -la M. V trong khi nhiu doanh
nh}n gi{u c ph trng bng chic ng h Rolex nm kim cng th L Gia Th{nh chuyn
sang dng ng h ca hng Citizen. ng cng khng bao gi ngi ni v tnh tit kim ca
mnh. Trong cuc phng vn vi phng vin tp ch Fortune, ng ~ m u bng ch v
ng h: ng h ca anh tht sang trng, ci ca ti phi r hn ca anh n 50 -la.
}y l{ chic ng h ca cng vic ch khng phi ti khng th mua mt chic t tin
hn.

i vi nhng thng nh}n lun mun tip cn ng, L Gia Th{nh l{ i tng h xu
nnh. Cn i vi Giang Trch Dn v chnh ph, L Gia Thnh khng ch l mt biu tng,
m cn l nhn vt trung gian khng th thiu trong vic tng cng s ng h ca nhng
thng nh}n h{ng u Hng Kng khi h mun ly li mnh t thuc a v{o nm 1997.
Bi v nu L tin rng nn kinh t Hng Kng s n nh sau cuc trao tr, nhng ngi
khc nht nh cng tin nh vy. Bn thn Giang Trch D}n ~ cam oan vi cc quan st
vin ti bui l i hc Bc Kinh hm : Chnh s|ch mt t nc vi hai ch s l
chnh s|ch l}u d{i.

L khng ch l{ phong v biu cho nhng ai cn ang xem xt nn i hay li Hng Kng
m cn l tiu chun |nh gi| vin cnh nn kinh t Trung Quc cho 55 triu nh{ u t
Hoa kiu trn th gii. Nm 1979, ba nm sau ng{y mt ca Ch tch Mao Trch ng, cuc
ci cch kinh t y to bo do ng Tiu Bnh ph|t ng trong , to iu kin cho cc
doanh nghip t nh}n ph|t trin, c bit l{ trong lnh vc cng nghip ~ g}y chn ng
vi khu hiu L{m gi{u l{ vinh quang. S kin n{y ~ c t|c dng ly lng nhng Hoa kiu
giu c. Ch tnh ring trong giai on 1979 1991, Hoa kiu ~ ng gp gn 75% trong
tng u t nc ngoi vo Trung Quc. Lng ngoi t vo quc gia n{y tng nhanh
chng, t 2,9 t -la M nm 1984 ln 81,4 t -la M nm 1994, trong , ring u t
t Hng Kng v Ma Cao chim 60%.

Nh vy, Hoa kiu c th c coi l ngun cung vn v cng di do vi gn 2 nghn t


-la M. Nu 51 triu Hoa kiu chu lp thnh mt quc gia th quc gia y c tng sn
phm quc d}n trong nm 1990 l{ xp x 450 t -la M, ch thp hn tng sn phm quc
dn ca T}y Ban Nha 20% v{ iu quan trng l t l n{y cao hn ca Trung Quc n 25%.

iu |ng ngc nhin l mc cho nhng chnh sch mi gi ca chnh ph, nhiu Hoa kiu
vn phn i u t hay thng thng vi t nc. H bt chp cu ngn ng: }u c
c hi kim tin, c Hoa kiu. H l nhng ngi tha hng ~ mt ngi thn trong
v tra tn v khai tr thng nh}n t do hu 1949 di thi Mao Trch ng. Gi }y,
Chnh ph ng Tiu Bnh li sn s{ng gip , to iu kin cho Hoa kiu, nh b~i min
cho h mt s iu lut. Chnh ph ~ min cho mt s cng ty nhp khu vi vn u t
ca Hoa kiu ti Thng Hi khng cn giy php nhp khu trang thit b sn xut v nh
xng. Ngay c trong lnh vc a c, Chnh ph Trung Quc cng c nhiu nhng b
khng ch i vi Hoa kiu m c ngi thn ca h trong nc v giy chng nhn ng
k nh th mt vic tng chng nh khng th xy ra.

Mc d t tng ca Hoa kiu Hng Kng v nhiu ni kh|c ~ thay i tch cc sau
nm 1984 vi li ha hn ca Bc Kinh s Hng Kng c quyn t ch khi c trao
tr cho Trung Quc 13 nm sau , nhng nhng s kin xy ra trong nm 1989 ~ khin
h kh c th tin vo chnh ph. Tuy vy, cng khng th ph nhn nhng n lc duy tr ci
cch kinh t ca ng Tiu Bnh v qung b| cho c|c nh{ u t v Chng trnh t bn
tin dn ch ~ gip kinh t Trung Quc tng trng r rt. Song, t nc ny vn cn
s ng h bn vng ca qun chng. V vy, mi chuyn s tt p hn nu mt ngi tm
c nh L Gia Th{nh ng tnh vi chnh ph ang gp nhiu kh khn thng qua vic nhn
tm bng tin s danh d v by t quan im ng h.

L Gia Th{nh c l do chnh |ng cho lng trung th{nh ca mnh. Ngay t nm 1977, Bc
Kinh ~ chnh thc gy thin cm vi ng bng li mi tham d bui l k nim ngy Quc
khnh t chc ti th . Nhng sau , ng Tiu Bnh mi bit L Gia Thnh l mt v
khch mi kit xut trong gii kinh doanh Hng Kng v{ cng l{ nh}n vt c nh hng i
vi nn chnh tr ca mnh t thuc a. Vic L nm a s c phn trong Tp o{n Ha K
Hong Ph ca phng T}y hai nm sau ~ khin cho c|c nh{ l~nh o Bc Kinh hi
lng, iu chng minh rng trc gic ca h ng. Vi s ng h ca L Gia Thnh,
Trung Quc t nht ~ nm trong tay mt phn chin thng. Trn thc t, c|c nh{ l~nh o
Bc Kinh vui mng n ni quyt nh b nhim L cng vi hai doanh nhn tm c khc
ca Hng Kng l Fok Ying-tung v Wang Foon-shing v{o C quan u t Tn dng Quc t
v Cng ty Trung Hoa (CITIC), mt c quan chnh ph mi thnh lp vi chc nng chnh l{
khuyn khch u t nc ngoi vo Trung Quc. i vi L, vic tr th{nh i t|c u t
h{ng u ca Bc Kinh l mt nim vinh d: Bt c lc no cc v l~nh o mun nghe
kin ca ti khi h t Bc Kinh n thm u lin lc vi ti. V{ ti lun ni r quan im
ca mnh. Ti hnh phc vi cng v gi|m c ca CITIC. L cng khuyn pha Bc Kinh
nn mua nhng c phiu then cht ca mt vi hng ln ti Hng Kng, nh v mua 12,5%
c phn hng Hng khng Cathay Pacific vi gi 1,94 t -la Hng Kng v{o nm 1987 v{
mua 0,1% c phn Tp o{n Telecom vi gi 68,5 triu -la Hng Kng v{o nm 1988. Sau
ny, chnh s lin kt gia L vi CITIC ~ to ng lc cho ng chuyn hng u t v{o
ngnh cng nghip truyn thng v s pht trin ca hng truyn hnh Star TV.

L Gia Thnh lun ph nhn kin cho rng ng tham gia v{o ban gi|m c ca CITIC vi
t c|ch l{ ngi i din cho ng Cng sn Trung Quc; ng ch n gin nhn ra s u
vit ca Trung Quc i vi cuc sng ca mnh v Hng Kng. L mt ngi thc t, L
bit rng mi kt giao tt p ca mnh vi nhng nh mi gii y quyn lc ca Trung
Quc l nguyn nhn m Ngn hng Hng Kng bn cho ng c phn ca h trong tp o{n
Ha K Hong Ph. Vi nh hng thng mi rng ln Hng Kng v mi quan h chnh
tr bn chc vi c|c nh{ l~nh o Bc Kinh, quyn lc ca ng lun gia tng.

Bn cnh nhng l do v kinh t, vic L Gia Thnh ng h Chnh ph Trung Quc cn xut
pht t tm lng yu nc ca ng. Mi khi c dp, ng li dnh tin bc hoc thi gian lm
t thin. Nm 1989, ng ~ gip x}y dng 278 cn nh{ mi cho nhng ngi d}n v gia c
ti Triu Dng, pha bc Trung Quc. ng cng th hin tnh cm gn b c bit ca mnh
vi ni chn rau ct rn bng vic thnh lp mt qu t thin vi s tin ban u l 10 triu
-la Hng Kng. T chc n{y ~ tip tc quyn gp c thm 50 triu -la Hng Kng
t nhng ngi dn Triu Ch}u v{ S|n u pht trin ngnh cng nghip nng lng a
phng. Mt ch qun l khch sn ti S|n u ni: Mi ngi }y u qu trng ng L
v{ lun coi ng nh v l~nh o ca c vng. Chng ti lun tri thm cho mng mi
ln ng v thm th trn.

Nhng trn tt c, mn qu{ ngha nht m{ ng em li cho qu hng chnh l{ mt


trng i hc xy dng nm 1980. Trng i hc n{y t ti S|n u, gn Triu Chu, c
th cung cp ch cho 5 nghn sinh vin. Vi cng trnh ny, L mun tn vinh vic hc cao
bit rng. Bn th}n ng ~ khng c c hi c hc ln cao t sau khi cha qua i. ng vn
thng ni: Bn c th xy dng mt con ngi, mt gia nh v{ c tng lai ch bng con
ng gio dc. ng ~ ng gp 85 triu -la Hng Kng vo vic xy dng v nu ng
mun, ngi trng s mang tn ng. Nhng ng ~ t chi vinh d y. V vy, hi ng
qun tr trng i hc S|n u ~ quyt nh t cho mt ta nh{ c|i tn Ta nh{ cha
c t tn vi hy vng mt ng{y n{o L s bng lng t cho n ci tn ca mnh. Vo
giai on cui cng ca d n, khong cui thp nin 1980, ngi ta ~ x}y dng c mt
bnh vin thc h{nh trong trng vi 600 ging bnh; L ~ b ra c tin xy dng v chi
ph vn hnh l 305 triu -la Hng Kng. Mc d vy, theo Victor L ngi con c ca L
Gia Th{nh th Thi gian m cha b ra cho ngi trng i hc n{y cn qu gi| hn c s
tin quyn tng.

Nhiu ngi khng khi thc mc ti sao L qu| i h{o phng n vy. ng tr li: Ti
tin rng mi ngi cn s gip khng phi ch tn ti m cn v l do tinh thn. V
nhng ai c c tin Cha Tri s thy cuc sng ngha hn khi v gi. Nu ai tin rng
cuc sng kip sau s tt p hn th php m{u s n vi h. Tony Phng con trai mt
ngi bn thn ca L Gia Thnh ~ ni v tnh ho hip ca ng: Bn thc mc ti sao
mt ngi li l{m nh vy ? n gin thi, l{ c|ch ngi ni cm n vi Cha
nu anh ta c c tin; cn nu khng, l{ c|ch cm n x~ hi.

V by gi, Chnh ph Trung Quc ang d{nh thin cm c bit cho ngi {n ng n{y.
Mt ln na h li chn ng v lng trung thnh v hn ca ng i vi t quc. Cn i vi
L Gia Th{nh, ng cng khng c nh h tht vng. Vi nhng khn gi quan t}m n
mnh trong bui l ti i hc Bc Kinh, ng ~ ni v mt iu hin nhin: Trung Quc v
Hng Kng. L ~ khng b l c hi ni tht lng mnh. ng tin rng Trung Quc s
phi tip tc con ng ci cch bn cnh vic duy tr chnh sch m ca. l{ con ng
duy nht gip nhn dn Trung Quc c c m no, hnh phc. L cng ph|t biu ngn gn
iu m cc v l~nh o ca Bc Kinh ~ mong i t l}u: Ti tin tng tuyt i vo Hng
Kng v{ t m Trung Quc. i vi chnh ph th l{ nhng li ng h, cn i vi bn
th}n L th iu ny khng ch c ngha l{ li chng thc ca mt ng trm t bn. l{
cch ng th hin quyt tm gi trn li ha vi ngi cha trc lc lm chung gn na th
k trc d c l{m g, ng cng s khng bao gi qun gc r. V nm 1992 l{ thi im
m{ ng hng v ngun ci hn bao gi ht.
1. Mi ng ng u dn n Hng Kng
Triu Chu c mt truyn thuyt k v mt ngi {n ng Triu Ch}u u tin n lp
nghip t Hng Kng. Chuyn k rng, u th k XIX, ti mt ngi lng nh vng ngoi
Triu Chu, mt gia nh hc gi ngho nhng hc rng tn l Trn ~ n mt cu b cho
i. Trn khng c tin lm mt ba cm thnh son n mng nn h h{ng, l{ng xm ~
ngh mi ngi s gp cht t. khi mt mt, Trn quyt nh vay tin t chc bui
tic.

Ng{y vui ~ n. Nhng tht khng may, thc n c by ln chic b{n ngoi sn v
trong khi mi ngi khng con ln nh hng xm xng chung ~ hc hng ro, lao
thng vo bn thc n, to nn mt ng hn n v ph hng ba tic.

Trn v cng chn nn v xu h. ng vn khng c tin cng chng ho hng g, th m{


Trong khi mi ngi bn bu ui bt con ln ph phch, do khng mun i mt vi v
con, lng xm v h hng nn Trn ~ b l{ng ra i v pha Nam. ng i rt lu v cui cng
dng chn ti mt hoang o, chnh l{ l~nh th Hng Kng sau ny.

Sau , Trn m mt trng tiu hc pha ty bc o. Trong thi gian , c|c du kh|ch
Triu Chu du thuyn t Thin Tn ti vng bin pha Nam u giao cho Trn lo chuyn n
. V ng l dn Triu Chu bn x nn h rt tin tng. Sau , do lng du khch Triu
Chu ngy mt tng, nhu cu lng thc v nh tr cng tng theo nn Trn tn dng c
hi ny xy mt khch sn nho nh. V sau, Trn n v v{ c|c con n cng.

Mc d cu chuyn i i ca Trn khng phi l ph bin nhng c rt nhiu ngi


Trung Quc ra i lp nghip, nht l nhng ngi Triu Chu theo chn Trn thot khi
ngho i v{ |p bc, n tm chn nng th}n t Hng Kng. Mt v d in hnh chnh
l cu chuyn v L Gia Thnh.

L Gia Thnh l con trai ca thy gi|o L V}n Kinh. ng sinh ra v{o gi xu, theo nh lch
ca ngi Trung Quc xa, l{ ng{y 29 th|ng 7 (tc ng{y 23 th|ng 6 Dng lch) nm
1928, trong mt ngi nh nm trn ng Cng Bc, ng M Si ti Triu Chu. Ch vi tun
trc y, tc vo ngy mng 4 thng 6, lnh Nht ~ b mt |nh bom chic xe ch cu
Nguyn so|i Trung Quc, ng Trng T|c L}m. S kin n{y ~ |nh du vic Nht Bn
chnh thc x}m lc t nc Trung Hoa.

Cuc x}m lc ny l mt cn |c mng ko d{i mi by nm tri, n tn khi Chin


tranh Th gii th hai kt thc. V{ cng chnh n ~ khin cuc i L r sang hng khc:
ng phi bt c d di c sang Hng Kng v nm tri cm gic thuc a trong thi k s
khai vi hai bn tay trng.

T tin ca L nhiu th k trc cng buc phi trn chy khi cnh p bc, bc lt nh
vy. Xut pht t c|c ng bng khu trung t}m, sau h ti tnh Ph Giang v thnh ph
ca Ph in. Cui i Minh, nm 1644, t tin ca L li mt ln na trn chy khi cuc
chin m mu gia qu}n i triu nh vi dn tc Mn Chu pha bc Trung Quc.

Mi th h trc khi L ra i nm 331 sau Cng nguyn, ng cha L ~ tm n nh


c vng t L ra i Triu Ch}u, c ngha l{ thy triu ln xung lu}n phin, mt
thnh ph ven b sng Hn. T tin ca L Triu Chu rt c ting, c bit l{ trong lnh
vc gio dc. Trn thc t, mc d trong nhiu th k, hu ht c|c thng gia t{i gii u l
ngi Qung ng v{ Thng Hi nhng di triu Minh (1368 1644), hai thnh ph Sn
u v Triu Chu pha ng tnh Qung ng li l{ c|i ni sn sinh ra nhng thng
gia kit xut trong lnh vc kinh t.

n nm 1911, s ri ren, o ln trong chnh tr v kinh t lm cho triu Thanh hon


ton sp . n th|ng 10 nm , c|c c|c phe ph|i lin tnh nhm hp V Xng khi
xng mt cuc cch mng v kt thc trong nm sau bng s ra i ca chnh quyn cng
ha do ch tch nc ng u.

Trong khi s honh hnh, no lon ca Chin tranh Thuc phin v s bt lc ca triu
Thanh buc nhiu nng dn, cng nhn Trung Quc phi i mu sinh khp ni th s ra i
ca nc Cng ha nh}n d}n Trung Hoa nm 1912 ~ m ra mt thi i mi. Mt nn
cng ha bo hiu s ra i ca lut php mi, ngh vin mi khng theo khuynh hng
dn ch phng T}y. Bt c ngi no c chng ch gio dc c do triu Thanh cp s
khng t c|ch tr thnh mt quan chc hin i m{ h thng qun l hin gi ang
cn. Cc hc gi Nho gio ca triu nh c tr nn tha thi, v dng v{ l{ t}m im ca
c|c tr a.
Trong mt tc phm chm bim ni ting v cc hc gi ca triu nh c, L Tn, nh{ vn
hin i u tin ca Trung Quc ~ vit v mt hc gi tn Khng nh th ny:

Khng l v khch duy nht mc quan phc n qun ung ru. l{ mt ngi {n ng
to ln, xanh xao n l vi nhng vt so xen gia cc np nhn trn khun mt. ng ta c
c mt b ru b x, rm rp im vi si trng ng ta a s dng c vn trong giao tip
nn kh m hiu c phn na nhng g ng ta ni Bt c khi n{o ng ta n ca hng,
mi ngi u quan st rt chm ch v{ ci khc khch. V{ ai s gi tng ln: i ng
Khng! C my vt so mi trn mt ng y! ng chc chn li va i n trm v! Ti sao
li kt lun mt ngi tt v cn c nh vy?, Khng s hi nh vy, mt m to Ly mt
quyn sch khng th coi l{ n trm c Ly mt quyn sch, vic mt hc gi lm
khng th coi l{ n trm! ng ta s ni, theo nh trch dn trong bn vit c th Giy rch
phi gi ly l v{ gii thch rc ri c xa, l{ vic mnh mnh l{m, ai ci mc ai.

Mt nc Trung Quc mi ra i, khng phi t nc Trung Quc m cha ca L Gia


Thnh c th d o|n c. Trn thc t, ng chnh l loi ngi m L Tn chm bim,
mt k coi trng bng cp trong h thng thi c truyn thng m gi|o dc c dnh
ring cho cc hc gi tr thnh quan li trong triu. Tuy vy, ng vn kin tr v vi n
lc hc h{nh, ng ~ x}y dng truyn thng hiu hc cho c gia nh. Cha v{ b|c ca L Gia
Th{nh ~ thm nhun l tng hc tp l mt truyn thng cao p. Trong khi mt ng bc
ging dy ti ngi trng Triu Chu sau mt thi gian lm thanh tra chnh ph ti Sn
u th mt ngi bc khc hc v thng mi v{ ngi bc th ba ging dy cho mt ngi
trng v nng nghip.

Sau khi tt nghip trung hc nm 1912 vi v tr ng u lp, L V}n Kinh ~ ging dy


cho mt ngi trng Triu Chu mt thi gian. V cc quc gia phng T}y lun kim
sot nn kinh t Trung Quc nn ngi dn cm thy cuc sng khng c m bo. Tnh
hnh hn lon, bt n ni qu nh{ ~ thi thc L V}n Kinh ti Giava l{m th k cho mt
cng ty mu sinh. Ni nh gia nh cng vi s nhn nhn tnh hnh t nc Trung
Quc s sng sa hn, ng ~ quay v Triu Chu v lm th qu cho mt nh{ bng. Khi nh{
bng n{y ph| sn nm 1928, ng quay tr li trng hc lm hiu trng.
Vo thp nin 1920, Nht Bn bt u xm chim Trung Quc, u tin l{ ng Bc v sau
l dc ng b bin t i Lin ti Thng Hi v Qung Chu. Mt trong nhng l do
quan trng gip Nht Bn gi{nh c thng li u tin Trung Quc l sau Chin tranh
Th gii th nht, lc lng phng T}y ~ ru r~ v{ khng cn nh cn tr tham vng
b ch ton cu ca Nht Bn na. Nht Bn rnh tay thn tnh Trung Quc khin ngi
dn Trung Quc phi sng trong cnh lm than. Trn thc t, c mt khu hiu Nht Bn
lun qun trit khi thn tnh Trung Quc v{ ~ t{n s|t hn 20 triu ngi dn Trung Quc
l{ Git tt c, t tt c, ph tt c.

Thi k |ng bun n{y l{ giai on L Gia Thnh ln ln Trung Quc. D tui th
tng i phng lng th chin tranh vn in mt vt hn trong tm tr ng. C l cng khng
c g |ng ngc nhin khi L rt hn ch quan h vi ngi Nht trong sut s nghip kinh
doanh ca mnh. T nhng nm th|ng sng di ch thng tr Nht, L vn cn lu li k
c sng ng v ni gian kh ca cha. Trong sut qung thi gian trng thnh Trung
Quc, L Gia Th{nh c cha l{ L V}n Kinh nui dng lng cm th s}u sc i vi qun
Nht cp nc. Cha cng l{ ngi nh hnh cho ng nhng suy ngh v ngh thut kch v
th. }y l{ mt b{i th h h{o nh}n d}n kh|ng chin chng Nht ca L Vn Kinh:

Nht l k th ln

~ c hip chng ta sut my thp nin

Chng chim ng {i Loan, tiu dit Triu Tin

Chng cp cc tnh min ng Bc nc ta

Qun Nht ~ g}y bao ti li

Nhng chng khng th no git ht chng ta

Hy ng h sc ca, h~y ng gp sc ngi

Chung lng chng quc Nht.

L mt ngi i quc vi tnh yu nc nng n{n, L V}n Kinh cng phi i mt vi thc
t m nhng th h i trc mnh tng gp phi, l{ t do thot khi p bc v hon cnh
kinh t ch cho mt con ng duy nht sng v tn ti. Qun Nht vi lc lng hng
mnh ~ |nh chp nhong vo nhng a im nh nhng khng km phn quan trng,
nhng thnh ph bin nh Triu Chu. S tn ph khng khip ca cuc chin tranh ~
buc trng hc ca L Vn Kinh phi ng ca v ng tr thnh tht nghip. Nm 1939,
ng a gia nh v vng nng thn sng vi my ngi d v chng bao l}u sau ~ gp
phi cn b cc ca cuc i. Khi m sp lm chung, L Vn Kinh ngi bn ging ni: Con
va mi mt vic v{ cha bit phi l{m g kim k sinh nhai. Nu gia nh au m, con
cng khng c tin thuc thang. Con l mt k t nn trong ngi nh ca h hng. Cuc i
tht bun.

D yu qu hng, d cu con mi mt tui L Gia Thnh sp vo trung hc, L Vn Kinh


vn x|c nh phi a gia nh ti ni an to{n. Sau khi a cho cu em t bc mt -la
trang tri phn no hu s cho m, L Vn Kinh quyt nh chn Hng Kng l{m ni c
tr tt nht cho gia nh. Ma ng nm 1940, thi gian din ra chin dch thm st tn gc
ca qun Nht, L V}n Kinh cng gia nh ln thuyn ti Hng Kng. Sau mt qu~ng ng
bin di, h phi vt v i b nt hnh trnh ti thuc a ca Anh vi t c|ch l{ nhng
ngi di c ngho nhng y hy vng.
2. Li ha
Khi L Gia Thnh cng gia quyn ti Hng Kng v{o nm 1940, h ch l mt gia tc nh
trong s 600 nghn ngi t nn chy trn khi tnh Qung ng v{ |ch thng tr h khc
ca qun Nht. Lc by gi, Hng Kng l mt ni l tng t chc cc bui chiu ~i
hong gia, cc ba tic nhm chc v sinh nht. Cc bui tic ti Dinh thng c, ng
Upper Albert, ch yu l{ lin hoan khiu v ch dnh cho tng lp chnh tr v x hi thng
lu ca thc dn Anh, nhng ngi i xe hi v{ xe ko.

Sau n , Hng Kng l mn trang sc qu gi th hai trn vng min lp lnh sao ca
quc Anh. D cha phi l thuc a chnh thc ca Anh cho ti ng{y 26 th|ng 6 nm
1843, nhng Hng Kng ~ thuc quyn kim sot ca quc Anh v nhng mc ch thc
tin. Ch quyn ca Anh c xc lp ti Hng Kng v{o ng{y 26 th|ng 1 nm 1941 chnh
l kt qu ca hip c chung gia Charles Eliot, Tng Gim st Ngoi thng Anh v{ K
Sn, To{n quyn Qung ng.

Tuy nhin, i vi Ngoi trng Anh, B| tc Palmerston, vic chim c Hng Kng m
khng thu c vng lnh th no ca Trung Quc chng khc no s hu mt hoang
o. Palmerston cn mun hn th na. V vy, bng vic b nhim Henry Pottinger thay
th v tr ca Eliot, Palmerstion ~ tm c ngi sn sng s dng sc mnh qu}n i
nhm p buc Trung Quc chp nhn quyn bo h ca Anh quc. Cui cng phn thuc a
ny s khng ch dng li mt hn o rng 83 km2. Ti nm 1860, Hng Kng nhp
thm 9 km2 gm b|n o Cn Lu}n v{ o Ngang Thuyn Chu (Stonecutters Island). V
ti nm 1898, triu nh nh{ Thanh ~ cho nc Anh thu 919 km2 pha bc o Hng
Kng vi tn gi Tn Gii, trong thi hn 99 nm. Tuy nhin, nm 1842, Palmerston mun
hon ton chc chn rng Hng Kng thuc v nc Anh m khng vp phi bt c rng
buc hay tr ngi no. Cui cng, c th chc chn v s u hng ca triu nh nh{ Thanh
khi iu 3 ca Hip c Nam Kinh ghi: o Hng Kng vnh vin thuc quyn s hu ca
n ho{ng Anh Victoria cng nh nhng ngi k v, v phi tun th cc nguyn tc do h
t ra.
i vi nc Anh, Hng Kng khng ch l mt vng nc ng yn trong h thng
thuc a, v li nhun khng phi l th duy nht m nhng nh cm quyn Anh quc
quan tm. Vi ngi Anh, Hng Kng khng ch l mt nh{ nc n thun, bi chnh h l
nhng ngi u tin coi Hng Kng nh l{ mt t chc sng c mng tng, to ra v
pht trin trong t tng quc ca nc thng ng phng T}y, cng vi s tn bo
v{ suy i ca Trung Quc. Ngi Anh tin rng h c th khai s|ng vn minh cho t nc
Trung Quc h ng. Thc vy, h l lun rng Hng Kng c th tr thnh mt kiu phng
th nghim v con ngi ca th gii, di s qun l ca nhng ngi Anh theo thuyt
|cuyn v s sng cn ca k mnh nht, theo nim v kinh doanh t do, s khai sng
ca phng T}y, ch ngha t do, dn ch, l phi, t duy thc dng v kho st khoa hc.
S thnh cng ca Hng Kng vi vai tr thuc a trong h thng thuc a ca quc
Anh ~ hp php ha s tn ti ca ch cai tr thc d}n. tng rt n gin: to mt
thuc a phn vinh khng ch em li li nhun ln cho cc cng ty m cn cung cp vic
lm cho lc lng lao ng tht nghip ca Anh. Thuc a c cai tr tt s chia phn li
nhun cho nc Trung Quc lc a, nh vy h c th cng chia s s huy ho{ng ca
cuc sng thuc a. iu ~ to nh hng rng ln ti vic truyn b| vn minh v{o
Trung Quc.

Vi tng cai tr thuc a kiu ny, Hng Kng c nhng cch hnh x ring. Nhng
ngi Anh c quyn lc cai tr v nhng ngi Trung Quc di quyn buc phi chap
hnh mnh lnh. Nu tt c u bit v tr ca mnh v{ c x ng mc, h u c th
hng li t khi cng sinh con ngi rng ln n{y. Tuy nhin, ngi Trung Quc thuc
a lun l nhng k thuc tng lp th hai trong k hoch thc dn ca Anh.

i vi nhng ngi Anh thng tr, tng lp th hai cng c ngha l{ t u tin hn, c
bit sau khi ngi Nht chim c H Mn, Phc Ch}u v{ S|n u nm 1938 v{ bt u
thm thung nhm ng v{o con ng pha Nam, con ng trng yu cui cng ca Trung
Quc dn ra bin. Cui cng, v{o nm 1939, khi hm i th 14 ca Nht bt u tun tra
khng ngng vng bin Hng Kng, vi xm chim, chnh quyn thuc a ~ l r s
u tin bng vic a tt c ph n v tr em ngi Anh ri khi thuc a. Nhng thng
nhn c nh hng ca Trung Quc ~ ln ting phn i s thin v v phn bit chng tc
n{y, nhng v ch. Hng Kng ~ l{ thuc a ca Anh, v{ theo nh Hip c Nam Kinh,
ngi Anh c ton quyn quyt nh i vi Hng Kng, bao gm c vic bo v ti sn ca
h. Cng v th, v{o th|ng 6 nm 1940, 3.474 ph n v tr em ngi Anh ~ ri thuc a
ti vng an ton ti Australia.

Su thng sau, L Gia Thnh v gia quyn ~ ti Hng Kng. i vi h, cng nh i vi


nhiu ngi khc t nng thn Trung Quc trn ra thnh th, Hng Kng l{ thin ng
may ri, mt thi nam ch}m ai cng bit ~ cun ht bao k tham vng v khng bit mt
mi. Nhng vic n t Triu Chu, mt vng t khc xa thnh ph Hng Kng, i hi
ngi ta phi hc cch thch nghi. L mt ngi mi ti t nng thn dn thn vo khu vc
thnh th y phc tp, vic hc tp ca L Gia Thnh ~ gp nhiu kh khn trong thi
gian u vng thuc a. Cc lp hc c dy bng ting Anh, ting Trung (ting Quan
Thoi, ting Qung ng hay Hakka) hoc c hai, dy nhng mn hc ca nc ngo{i nh
ch ngha t bn phng T}y v{ mi quan h Trung Anh trong h thng thuc a. Ct li
ca nn gio dc thuc a l{ tng {o to cho quc Anh nhng cng dn ha nh,
nhit tnh, sng d, nhng lun bit phc tng mnh lnh. Tuy nhin, d nn gio dc ti
Hng Kng kh|c xa qu hng Triu Chu th L Gia Thnh vi s thin hng hc hi v
lng ham mun kin thc v hn, ~ dy sm mi s|ng hc a l, ton hc, logic, tm l,
o c, sinh hc v{ ng ~ theo kp cc bn hc.

Trng hp cc bn hc ca L Gia Th{nh cng khng kh|c ng l{ my, bi ng ch c


hc trung hc mt trong s 91 trng c chnh quyn thuc a bao cp, cng vi
con ci nhng gia nh ngho kh|c. Trong khi , |m tr t phng T}y hay nhng gia
nh Trung Quc gi{u c c hng c quyn hc 529 c s t ti c|c khu th ca
vng thuc a. Tuy nhin, L Gia Thnh chng my bn tm, bi v{o nm 1941, ch c
1.500 hc sinh tiu hc v 1.199 hc sinh trung hc ti Hng Kng c c hi i hc, v L
Gia Thnh l mt trong s .

L Gia Thnh li phi thch ng mt ln na khi ngi Nht tip qun Hng Kng. Bn
cnh mc tiu xm chim Hng Kng trc mt, Nht cn mun |p t vn ha Nht ln
nhng thn dn mi. Nc Nht mun sm gieo ht, v gio dc chnh l{ phng thc tin
li t c mc tiu ny.
Khng ch mun bin nhng c d}n mi thnh khun mu do mnh sp t, nc Nht
cn mun mnh t Hng Kng na. Ban u, Hng Kng ch l mt qun o vi mt bn
cng rt quy m. Nhng Hng Kng ~ tn ti vi vai tr l{ ni sn xut mui t ngi bit
ti, v cho ti thi nh{ ng (618-907), vic nh c pha nam sng Trng Giang vn b
coi l ngoi bang v{ cng l{ vng t ca ch. Di triu Tng (960-1279), vic sn xut
mui quan trng ti mc c s sn xut mui chnh thc Qung Xng ~ c c mt n
v n tr canh gc pha b bin ty bc ca Cn Lun. Tuy nhin, vo nhng nm u cai
tr ca ho{ng Khang Hy (1661-1722), c|c c s sn xut mui ~ b gii th, do , cng
vic bun bn ca c|c lao ng a phng cng b ct t.

Mt ngnh khc cng c nh hng su sc ti hot ng thng mi ca Hng Kng l


trng c}y hng, thng c gi l{ quan hng. Hai vng ni ting vi loi hng c
bit ny l Lch Nguyn, gn Sa in thuc Tn Gii, v Vnh Sa Loa, pha ty bc o Ln
u. Bn cht l mt loi sn phm xa x, quan hng c nhng ngi c a v cao v
cc quan chc chnh quyn a chung. H c v l nhng ngi duy nht thch th dng
hng thm che i mi c th bng cch xc nc hoa ln qun o. Cng thi gian ,
do bn cng Aberdeen, pha nam o Hng Kng, chuyn h t{u hng liu nn ~ c t
bit danh l{ Cng nc hoa v{ Bn nc hoa hay cn gi l{ Hng Cng.

Ti th k XX, Hng Kng nhanh chng tr thnh mt trung tm bun bn, vi cng nc
su v ngnh cng nghip l}u i nht ca Hng Kng l{ ng v{ sa cha t{u. Nm 1939,
16 nghn lao ng Trung Quc ~ l{m vic cho c|c xng ng t{u di s cai qun ca
280 ngi ch}u u. Xng ng t{u ni ting nht l{ xng Thi C vnh Mc Ng, m
ca nm 1908 bi Butterfield & Swire. V{o nm , xng n{y ~ ng c hai con tu
vi trng ti xp x 10 nghn tn. Gn lin vi Hng Kng v Cng ty Whampoa Dock sng
lp nm 1863, tnh n nm 1941, xng Thi C ~ ng c tng cng 1.400 chic tu.

Ngnh dt cng ng vai tr thit yu trong s pht trin nn kinh t Hng Kng; nm
1939, s ngi lm ngh quay si v dt vi nhiu hn bt c cc ngnh ngh n{o. ng
thi, cc nh my khc sn xut sn phm u n{nh, ng tinh luyn, hng dt kim cng
nghip v m}y tre an. Nhiu nh my t tung ra cc sn phm nh gi{y cao su, n
pin, pin, d}y c|p, xi mng, nc hoa, x{ phng v{ ph|o t.
Bit r Hng Kng l mt trong nhng mc tiu ca Nht v sm mun g qun Nht cng
s |nh chim, chnh quyn thuc a ~ b{y ra chin lc qun s nhm ngn cn bc
tin ca qun Nht. u nm 1938, Thiu t Makato Matsutani ca qu}n i quc Nht
n Hng Kng vi mc ch l{ thay mt qu}n i Nht ti pha nam Trung Quc by t
lng tn knh ti ngi Thng c Hng Kng cng cc ngi tng ch huy lc lng qu}n i
v hi qun hong gia, cc quan chc vng thuc a ~ d cm mt him ha sp xy ra.
Cuc thm ving nh nhn ca Matsutani, ch nm ng{y sau khi Qung Chu tht th l
mt im g b|o trc tng lai.

Bi cuc chin vi Nht ang gn k, Thng c Geoffrey Northcote v cc quan chc di


quyn ti Hng Kng ~ ln k hoch hng phng th Gindrinkers, ri qun 13 dm t vnh
Gindrinkers pha t}y i qua vnh Tide ri tin ti Port Shelter pha ng. Mc ch l{
bo v cng bin khng b tn cng trn b trong khi ngn cn tn cng ng bin vi
sng thn cng c ln. Khi nc Anh t b hng phng th n{y v{o nm 1939 do lc lng
trang b qu mng, chnh quyn thuc a ~ quyt nh ch bo v o Hng Kng. Sau khi
b d b, hng phng th c chia ra thnh hai l o{n. L o{n th nht ng ti o
Hng Kng, ni hu ht ngi phng T}y sinh sng, bao gm ht Middlesex, Royal Rifles
th nht ca Canada v Winnipeg Grenadiers. L o{n th hai, vi v b ngoi l bo v
Cu Long v Tn Gii, bao gm o{n Scotland ho{ng gia th hai, o{n 5/7 Rajputs v{ o{n
2/14 Punjabis. Tng cng 12 nghn lnh ~ c iu ng bo v mnh t thuc a
ca nc Anh, trong c khong 2 nghn ngi trong qu}n o{n T v Hng Kng v Lc
lng phng th hi qun. D nhng ngi i din a sc tc ca thuc a v cng can
m nhng h vn khng phi l{ i th ca qu}n i Nht Bn.

Vo 8 gi s|ng ng{y 8 th|ng 12 nm 1941, S o{n 338 ca Nht ~ tr{n v{o sn bay Khi
c. Hi qun Nht ~ |nh chm hai chin hm ca hi qun Anh l Repulse v Prince of
Wales. Hng phng th Hng Kng ~ chin u anh dng song cng ch cm c c ti
ng{y Gi|ng sinh nm , v{ Nht rt cuc cng c c trong tay mn trang sc Trung
Quc ca nc Anh. n ng{y 22 th|ng 2 nm 1942, Trung tng lsogai Rensuke ti nhm
chc Thng c Hng Kng v{ l{ ngi ch}u u tin gi chc v n{y. Mark Young, ngi
c b nhim thay th v tr ca Geoffrey Northcote l thng c ngi Anh cui cng
trong thi chin v{o ng{y 10 th|ng 9 nm 1941, ~ b bt l{m t binh. Hn 7 nghn ngi
khc b cm t ti tri lnh Shumshuipo. Mn trang sc ca Anh trn b bin Trung
Quc gi c gi l{ Vng t Hng Kng b chinh phc.

Hng Kng khng cn l thnh tr an ton m nhiu ngi t nn vn tm n khi chy trn
khi ch cai tr ca Nht trn i lc Trung Quc. Hng Kng cng khng cn l{ ni l
tng xy dng mt cuc sng gia nh n nh na. D nhin, cha ca L Gia Thnh
cha bao gi coi Hng Kng l{ mnh t l{nh cho ngi v v{ ba a con nh. Gia nh
gm nm th{nh vin ca L V}n Kinh cng tr thnh mt gnh nng i vi ngi cu b
con, ngi ~ lun bao bc h Hng Kng; iu n{y c{ng l{m cho c mun c sng
bn nhau ca h vng thuc a tr nn kh thc hin. Bi vy, L V}n Kinh ~ quyt
nh a v, con gi v con trai, hai em ca L Gia Thnh, tr li Trung Quc. ng ch L
Gia Thnh li cng mnh ti Hng Kng.

Khng lu sau khi nm quyn kim sot thuc a v nhn thc r vic p buc ngi dn
Hng Kng t b nhng np sng phng T}y c th gy ra nhiu rc ri, Nht ~ bt tay
vo mt chng trnh ng ha v truyn gio k lng. Nhm bo m cho ch thc
dn ca mnh v{ khai th|c c mt lp s quan thuc a ti gii v trung thnh, Nht
i hi nhng cu b Trung Quc phi c dy d bng ting Nht. n lt mnh, nhng
vin chc Trung Quc ~ c Nht ha s phc v tn ty quc Nht hong. Tuy
nhin, trc c khi Isogai Rensuke chim quyn t Mark Young, c|c trng hc Hng
Kng ~ yu cu tt c hc sinh tiu hc v trung hc, trong c L Gia Th{nh, hc ting
Nht t nht bn gi mt tun. Cng vi vic tuyn b ting Anh ~ l{ mt ngn ng cht,
chnh quyn thuc a mi ~ x}y dng 39 ngi trng chuyn v ting Nht. Ti mt s
ngi trng ny, hc sinh cn phi hc quyn cng dn, tinh thn phng ng ch}n chnh
v{ o l Nht Bn.

Ngo{i ra, c|c thng nh}n Trung Quc cng c khuyn khch hc v s dng ting Nht
trong cc hot ng bun b|n thng ngy. V d, nhng thng l|i c quan h vi
Singapore khng th gi mt bc th ti Singapore. Thay v{o , h phi ghi l{ Shonan,
tn ting Nht chnh thc d{nh cho nc Singapore m Nht vn dng lc by gi. Hn
na, bt c ngi Trung Quc no lm vic cho chnh quyn thuc a ca Nht th t nht
l phi hc qua trung hc v thng tho ting Nht c bit l nhng vin chc ca cc
thu phi thng tho ting Nht c th qun l cc vn lin quan.
Mc d chnh quyn thuc a mi lun n lc nhm to dng mt b my hnh chnh
trung thnh vi ho{ng Hirohito th vn c nhiu gia nh Trung Quc khng mun hp
tc vi h. Mt s gia nh t chi vic a con c|i ti trng hc ca Nht; mt v d in
hnh ti huyn SuzyWong thuc qun Loan T l{ nm 1942, ch cn mt trng hc hot
ng, trong khi con s trc khi Nht xm chim l{ ba mi trng hc. Trong khi ti
Tokyo c nhng hc bng dnh cho hc sinh Trung Quc nh c Hng Kng v hc ting
Nht th vn c rt t ngi chp thun gii thng .

Nht c mt k hoch c bit l th tiu mi du tch ca Anh Hng Kng, bt u bng


vic g b v{ sau t li tn ting Nht cho c|c a danh v bin hiu mi a ht, con
ph v cng trnh cng cng ca Anh. Isogai mun khng nh vi nhng ngi dn Trung
Quc l{ nc Nht i din cho dn da mu cu ni n{y tho|t khi s p bc ca ngi da
trng. Vi s n lc c phn cng nhc nhm ly lng nhng thn dn mi, cc nh cm
quyn ngi Nht t chc nhiu l hi quy m ln v k nim nhng quc l nh ng{y l k
nim ho{ng Meiji, s kin Manchurian nm 1941, l hi Kanname-sai th|ng mi (ma
gt u tin), l Tenchosetsu (ng{y sinh ho{ng Hirohito), v c l hi gy phn n nht
vi nhng ngi Trung Quc yu nc l hi n Yasukuni tn vinh nhng v anh hng
Nht Bn ~ hy sinh trong chin tranh. i vi ngi Trung Quc, nhng k thng tr ngi
Nht vn ch l nhng k cp d man v bo ngc khng hn khng km, nhng k ~
chn mi ng ng ti Bc Kinh, Thng Hi, Nam Kinh v Qung Ch}u; iu ny khin
d}n chng v cng cm phn. Nhng ging nh nhng v tin nhim ngi Anh, ngi Nht
vi s t c v ngo mn khng giu gim khng th hiu c rng nhng ngi m h
mun thng tr ang khinh b v nho b|ng sau lng h.

Sau khi a v v ba con tr li Trung Quc nm 1941, khi Nht xm chim Hng Kng, L
Vn Kinh li cng vi L Gia Thnh, l hai trong s nhng ngi ngho kh quay tr li
mnh t thuc a ny. Vi lng yu nc nng n{n, L V}n Kinh lun au n trc s
xm chim ca Nht v c gng tm gii ph|p n{o cho tnh trng hn n ny. Khi ng
ngh n vic trn chy khi Hng Kng th chin tranh xy ra khin ngi dn khng th i
}u ngoi tr tr li chin trng hn lon hoc ti vng chim ng qu}n s Trung
Quc. Khi cn Trung Quc, gia nh h L ~ chng kin l{n sng x}m lc tn c ca
Nht, v{ khi vt ti Hng Kng, h tng ~ tho|t khi thm ha qun Nht. Nhng qu}n
Nht nh mt cn gi lnh but khng ai mong mun c bm rit theo sau v{ ngn cn bt
c s chuyn di no ti nhng vng t c coi l{ an to{n. Thc t, Hng Kng l mnh
t t nn duy nht. C mt nghch l l{ nm 1937, nm ca s kin L C}u Kiu v v
cng hip Nam Kinh, ch c hn mt triu ngi sng Hng Kng, trong c 984 nghn
ngi Trung Quc th ti nm 1941, theo bc tin qun tn c ca Nht v pha Nam, dn
s Hng Kng ~ tng ln 1.822 nghn ngi, vi s ngi phng T}y ch chim 1/17
trong tng s.

i vi gia nh yu nc nh gia nh L Gia Th{nh th s x}m lc ca Nht l mt ni


nhc ln. Tuy vy, c L V}n Kinh v{ ngi con trai khng th chng i c. Chng i
ng ngha vi ci cht; im lng mi c th tn ti. Ging nh hu ht nhng ngi Trung
Quc kh|c, gia nh ng L {nh chn c|ch l{m ng. Tht vy, thch ng vi nhng lung
gi c ~ l{ mt c tnh ca nhiu ngi Trung Quc Hng Kng, thm ch, iu c
ngha l{ l{m vic di quyn ca ngi Nht v cng vi ngi Nht. T nm 1841, tn
ti, ngi Trung Quc Hng Kng ~ phi lm vic di mt s chnh quyn thuc a ca
Anh, d hu ht h sng vi a v thp hn, b ch qun ch nc ngoi cai tr t xa. Tuy
nhin, sng di ch cai tr ca Nht ng ngha vi vic khng c la chn no khc m
phi tun lnh. Lm tri li ch dn n vic b trc xut hoc chu ci cht.

Sng Hng Kng di s cai tr ca Nht cng ng ngha vi vic khng ngng chu s
{n |p thng mi. Vi s ku gi ca mt nhm nhng ngi cng tc Trung Quc c nh
hng v hy vng vic chuyn giao quyn lc ca Nht s khng ph v nhng hot ng
thng nht, Nht cng bit c|ch cho Hng Kng t pht trin. L{ ni t hp ca nhng
tay trm thuc phin v{ thng nh}n t do, Hng Kng ~ n s}u v{o trong tim thc ca
nhng ngi lm hot ng kinh doanh. D c chin tranh hay khng, Hng Kng vn n,
ng v th cng vi nhng hot ng bun bn v nhu cu tng li nhun. Bun bn l
ngun sng ca mnh t thuc a ny. Giao dch bun b|n c hp php ha, v hot
ng trao i ti chnh lin tc em li uy tn cho Hng Kng. Trong khi mt s thnh ph
cn ti nhng vn hng, nhng knh {o, nhng cy cu khng l, nhng ngn ni th
mng hay nhng ta th|p nghing khng nh thng hiu th Hng Kng ch c
nhng doanh nh}n. V{ c mun duy nht ca h l duy tr v pht trin hot ng kinh
doanh sinh li.
Trc khi b Nht chim ng, Hng Kng ~ |p ng c nhu cu khng l ca chu u
v m bo him, mt n chng c, bi ng ng nc, in thoi v tuyn v cc thit b
in bo. Khi thot khi cuc chin nm 1941, Hng Kng l mt trong s t cc thnh ph
cng v khu sn xut cn tng i nguyn vn, bi vy nhiu th trng lun sn tm sn
phm ca Hng Kng. Trn thc t, th trng Hng Kng cn gm c Nht vi nhu cu m
rng ngun ti nguyn thin nhin, c th l ch, st, vnfram, cao lanh, ct, si v{ | x}y
dng.

Tuy nhin, ngoi vic quan t}m n s pht trin kinh t ca Trung Quc, Nht cn cn
duy tr n lc qun s tip tc iu hnh Hng Kng. Tht vy, sau s kin Trn Chu
Cng, cuc chin ~ m rng bao gm c M, ng vin tr ca Nht t Trung Quc v
hu ht c|c nc ng Nam ang tr nn qu ti. V trong khi cn m bo dn thuc a
c ngun ga, in v{ nc n nh, Nht cng phi m bo vn lng thc. Trn thc
t, do c qu nhiu dn t nn v tng y ming n, chnh quyn ca Isogai ~ tin hnh trc
xut dn Trung Quc mt cch c h thng. Li tuyn b u tin ca Isogai vo ngy 20
th|ng 2 nm 1942 ~ khng nh quyt t}m : Ta ~ nhn trch nhim ln lao lm thng
c ca vng thuc a Hng Kng v{ hm nay, ch th}n ta ~ ti }y. Vi nhng k vt
qu quyn hn v khng bit gi ng v tr ca mnh, ta s trng tr bng qun lut, khng
dung th.

Khng lu sau ngy Isogai nhm chc, cha ca L Gia Thnh mc bnh lao. L Vn Kinh
cui cng ~ gia nhp phong tro khng chin Hng Kng, nhng hot ng ngm vi
nhng cng thng v{ lo toan km theo iu kin sng ht sc kh khn, ~ khin ng lm
bnh v phi nm vin. Cn bnh truyn nhim ny l mt tai ha vi ngi dn Hng Kng
ang thiu thc n, nc ung, iu kin v sinh v{ chm sc y t. Ch trong nm 1939, c
ti 4 nghn ngi ~ cht v bnh lao. Khng mt xu dnh ti, thiu n v{ b nhi nht vo
nhng khu nh ngt ngt, ngi ngho l nhng ngi kh c th vt qua c cn
bnh truyn nhim ny nht.

V{o nm 1943, sau mt nm l}m bnh, L Vn Kinh bit mnh kh c th qua khi. Trong
mt l| th gi ngi em trai Trung Quc, ng vit: Anh ang trn ging bnh. Bnh ca
anh cha lu ri m khng khi. Anh khng c tin i b|c s v{ mua thuc. Khng c cch
n{o cha lao. Anh bit iu l{ v vng. Sau khi anh cht, trong iu kin c th, mong
em hy bao bc v con anh.

Vo mt m ma gi| lnh, L Vn Kinh gi L Gia Thnh ti bn ging. ng ni vi con


trai mnh: Cha khng th hon thnh trch nhim vi con, v cha khng th cho con tip
tc i hc. Bi th, con phi l mt ngi {n ng c hoi bo. Con phi c ngh lc quyt
t}m. Lc , con c th vi cao n tn tri. V hy nh, bt c khi no mi vic khng c
nh mnh, ng bao gi nn ch. ng qun con l{ ai. ng qun ngun gc ca con.

Nhng git nc mt chy trn xung hai m, L Gia Thnh cm tay cha v{ |p: Cha, cha
ng lo. Con s hc c|ch l{m n v{ kim tht nhiu tin. Khng l}u sau, L V}n Kinh qua
i ci cht ca mt thn phn ngho tng.

Trong lc au n v ci cht ca cha, L Gia Thnh th s ghi tc nhng li trng tri ca


cha v quyt tm lun gi ct cch ca mt ngi Trung Quc. Vi s gip ca h hng
Hng Kng, L Gia Th{nh ~ chn ct cha trong mt phn m t thin. Lc n{y, n c
Hng Kng, khng c cht tin n{o li t ngi cha, L Gia Thnh cn c trch nhim vi
vn mnh ca m v{ c|c em ang Trung Quc. Vi thng sau, L Gia Thnh b hc. n
cui thi chin, s ngi Trung Quc Hng Kng, hoc b trc xut bi thiu lng thc
v{ ni , b cht do dch bnh, hoc b qun Nht st hi, ~ vt qu con s mt triu
ngi.
3. ng vua hoa nha
Trc khi Nht Bn u h{ng ng minh v iu kin v{o th|ng 8 nm 1945, Hng Kng
ang l}m v{o mt cuc khng hong kinh t trm trng. Nhng cuc tn cng ca M vo
c|c cn c ca Nht Bn chu buc qun Nht phi tin hnh vn chuyn mt lng
lng thc, nhin liu, v kh v{ nhng cuc iu ng binh lnh t c|c nc b chim ng
ra ngoi trn tuyn. Tuy nhin, vn chuyn h{ng ha v{ con ngi t n vng bin
Th|i Bnh Dng, Nht Bn phi huy ng tt c thuyn bun, trong khi hi qun M
lun sn sng tiu dit bt k chic tu no ca qun Nht. Vi Hng Kng, s tht bi ca
qu}n i Nht ng ngha vi vic ngun lng thc v ngun nc d tr }y s nhanh
chng b qun Nht rt ht. Lc lng tu thuyn hng hu ca c|c thng gia chnh l{
phng tin gip Nht Bn bc d hng ha. Nu khng nh v{o dng lu chuyn hng ha
quc t yu t quan trng gip nn kinh t khu vc thuc a pht trin thnh vng th
nn kinh t Hng Kng thi im cuc chin tranh kt thc rt c th ~ l}m v{o tnh
trng nh n, kh c ngnh ngh no tn ti.

i vi chng trai L Gia Thnh mi mi by tui th vic m nhim trng trch tr ct


gia nh sau s ra i t ngt ca ngi cha hai nm trc qu l mt trch nhim nng
n. Do t|c ng ca cuc chin nn tng lai ca nhng lao ng tr khng c chuyn mn,
thm ch c nhng a tr ~ qua tui 14 tui lao ng hp php rt m mt. Lc by
gi, tnh hnh vic lm ht sc kh khn. Khng c nhiu chn la, L Gia Thnh phi n
hc vic ti mt x nghip nh ca ngi bc rut v lm nhng cng vic nh nh qut dn
hay pha tr. Khi chin tranh kt thc, ng c giao ph trch mt ca hng kinh doanh
ng h treo tng v{ ng h eo tay vi mc lng mi th|ng l{ 25 -la Hng Kng.

S rt lui ca qun Nht v{o ng{y 16 th|ng 8 nm 1945 ha hn em li nhiu ci bin


tch cc i vi Hng Kng. Hai tun sau , v{o lc 11 gi sng ngy 30 thng 8, Tng t
lnh hm i Anh, ngi Cecil Harcourt cng lc lng c nhim ~ n Hng Kng trong
s ch{o n nng nhit ca nhn dn, c Trung Quc tung bay trn mi chic ghe, con
thuyn, mt tin cc ca hiu v cc ngi nh. Mc d ngi Trung Quc cho rng ch
dn tc ch ngha ca Tng Gii Thch do M hu thun s thay th chnh quyn Nht
Bn, nhng thc cht Cecil Harcourt quay li l{ ti thit lp chnh quyn ca ngi Anh
Hng Kng, bc u tin l thnh lp mt chnh quyn qun s, v trong vng tm thng
sau s thnh lp mt chnh quyn nhn dn.

Hng Kng li chun b n nhn mt s hi sinh mi. Nguyn nh}n trc tin l{ c|c nc
phng T}y ang phc hi sau chin tranh bt u cng cuc tm kim nhng ngun
nguyn liu th v cc thnh phm m Hng Kng sn xut. Mt l do khc l cuc ni chin
m mu ko di sp xy ra Trung Quc v{ c|c nh{ t bn cng nghip Trung Quc, c
bit l{ c|c nh{ t bn t Thng Hi by gi ang th|o chy v di chuyn nh my, phn
xng sang Hng Kng, mang theo mt lng t bn khng l cng cc cng ngh, phng
thc qun l v cng nhn lnh ngh. Nhng d vi l do n{o th cng l{ iu kin thun
li i vi nn kinh t Hng Kng, c hi vic lm bng nhin li rng m vi c cng nhn
lnh ngh ln cng nhn mi Hng Kng. Nh c s iu chnh hp l ca chnh quyn
Hng Kng m mc lng cng bt u tng ln ng u. Trn thc t, trong khi mt cng
nhn lnh ngh trc kia di ch lao ng ca chnh quyn Nht Bn ch c th kim
c 19 -la Hng Kng mt thng v vi cng nhn mi l{ 10,4 -la Hng Kng, th tnh
n trc nm 1946, mt cng nhn lnh ngh lm vic tm ting mt ngy v 26 ngy
trong mt thng c th kim c 130 -la Hng Kng, cn mt cng nhn mi l{ 83,2 -
la Hng Kng. Ring i vi nhng ngi lm ngh l|i xe in hay xe but, mc lng ln
n 140 -la Hng Kng mt thng so vi mc 20,3 -la Hng Kng ca my nm trc.

Tuy nhin, iu kin dnh cho nhng lao ng tui thanh thiu nin li khng c
thun li nh vy. Mc d v{o nm 1946, y ban Lao ng ca Chnh ph Hng Kng ghi
nhn ch c 300 lao ng tui t 14-18 thuc c hai gii nhng thc ra c hng nghn
tr em ang tham gia lao ng v con s n{y ~ khng c ghi li. Hu ht nhng lao ng
v thnh nin ny lm vic ti c|c nh{ m|y hay ph}n xng khng ng k kinh doanh vi
chnh ph. Lm vic ti cc x nghip c s nh}n cng t hn 25 ngi cng ng ngha vi
vic khng c bt k phc li y t n{o, khng c nh{ n tra hay phng v sinh. Tuy nhin,
i vi chng trai L Gia Thnh giu ngh lc, tnh hnh by gi li l mt c hi kinh doanh
tt, c bit l{ trong lnh vc sn xut nha, mt ngnh cng nghip khng ch bin
Hng Kng t mt trung tm xut nhp khu thnh mt trung tm sn xut quan trng m
cn bin L Gia Thnh t mt chng trai vi tm nhn xa trng rng thnh mt ng vua
trong tng lai.

Nm 1947, ng{nh cng nghip nha bc vo thi k pht trin bng n. Vi cht lng
sn phm khng ngng c nng cao v chi ph sn xut ngy cng gim, nhu cu ca
ngi d}n tng ln nhanh chng. Bi v ngi lao ng Trung Quc ch c mc thu nhp
khong 84-101 -la Hng Kng mt thng nn cc sn phm nha c chi ph thp c
cc doanh nghip c bit ch trng.

Nhn thy ngnh cng nghip nha ang ph|t trin nhanh chng, L Gia Th{nh cng
mun th sc. ng ~ c sn xut ph|t im l cng vic bn cc sn phm vt dng trong
gia nh, tht lng nha v{ quai eo ng h. Kinh nghim hc c i vi L Gia Thnh l
nhng ti sn v gi. Mi ngy, vic kinh doanh sn phm nha li gip L Gia Thnh bit
thm nhng nguyn tc c bn trong kinh doanh rng gi tr thc ca hng ha khng ch
tnh da trn chi ph ca nhng nghin cu v{ u t ban u m cn da trn chi ph ca
vic mua nguyn vt liu, vic sn xut cng nh nhng t tng gi| hp l. K nng th{nh
thc trong {m ph|n giao dch vi kh|ch h{ng c ng kt hp mt cch hon ho vi kh
nng ph}n tch xu hng th trng. Tng l{ ngi bn hng, L Gia Thnh hc c cch
nm bt t}m l kh|ch h{ng cng nh ph}n bit c tm l do d hay sn sng mua hng
ca kh|ch. ng cng nhn ra rng, tng doanh s bn hng mt cch hiu qu, mt ngi
bn hng thnh cng cn phi bit nghe ngng, nm bt thng tin th trng v nhng nhu
cu khng ngng thay i ca ngi tiu dng.

Tuy nhin, iu m L Gia Thnh nhn thc su sc nht l c rt nhiu doanh nhn thnh
t u khi s t mt nh}n vin b|n h{ng trc khi t mnh ng ra lm kinh doanh.
Lun ch ti vic t mnh khi nghip kinh doanh, ng ~ to dng mi quan h thn tnh
rng khp vi nhiu nh cung cp v khch hng, nhng ngi ~ gip ng rt nhiu
trong s nghip sau ny. V cng vic h{ng ng{y (thng bt u t lc sng sm n tn
ti mun), L Gia Thnh ni: Mi ngi thng lm vic tm ting mt ng{y. Nhng vi
ti, ngy lm vic ko d{i mi su ting cho d mc lng khng c g thay i. Cng vic
rt bn v hu nh khng ngng ngh. H{ng ng{y, ti n vn phng iu hnh vic kinh
doanh v bn hng. Sau gi l{m vn phng, ti li n nh{ m|y xem c|c n t hng c
c chun b chu |o hoc thi gian giao h{ng c c m bo hay khng. Nh m{
khch hng rt h{i lng v{ tin tng giao cho chng ti ngy cng nhiu n t h{ng hn.

l qung thi gian L Gia Thnh lm vic rt chm ch v cn mn. ng lm vic ngay c
khi b thng. C ln v tnh b t ngn tay trong khi ang ct mt chic ai nha, mu
chy rt nhiu nhng khng h do d ng ly mt ming bng nh che qua vt thng v
li tip tc cng vic. Theo hai tc gi ngi Trung Quc vit tiu s v L Gia Thnh, Fang
Shiguang v Li Xuedian, chi tit n{y ~ g}y n tng mnh m i vi cng nhn ca L v
danh ting v s chm ch, thng minh ca ng ng{y c{ng c nhiu ngi bit n. L Gia
Thnh gii thch: Em trai v{ em g|i ti c c c hi hc i hc nh s chm ch ca ti.
Khi 18 tui, ti ~ c th kim c nhiu hn nhng g m{ gia nh cn.

Mt iu |ng ngc nhin l L Gia Thnh vn c th l{m c nhiu vic khc ch khng
ch l lm vic mi su ting mt ng{y. c bit, ng cn tip tc vic hc hnh. ng quan
nim: Hc tp l nn tng to dng mt nhn cch, mt t m v mt tng lai x|n ln.
L con ca mt thy gi|o, L Gia Th{nh trng thnh vi thc su sc v con ng hc
vn: Ti rt ngng m cha, ngi lun mun ti tr thnh mt gio vin hay mt hc gi.
cng l{ c m ca ti. Tuy nhin, vic L Gia Thnh khng th theo ui c m
khng h lm ng nn ch trong vic tip tc con ng hc vn. Thm ch, t khi cn l
mt cu b bn tht lng v{ d}y eo ng h rong trn ph th L vn hc vo bui ti bi
cng vic ban ngy chim qu nhiu thi gian ca ng. Hai bui mt tun, vo lc 22 gi 30
pht ti, L Gia Thnh theo hc mt thy gi|o t ti nh mnh. Nhng n lc ca L Gia
Th{nh c n |p bng vic ng nhn c tm bng ph thng. ng ni: Ti rt mt
mi bi lc n{o cng phi c gng v nh sm hn mt pht trc khi thy gi|o bc vo
cn h nh b ca ti vo lc 22 gi 30. V sau, ti tr nn qu bn rn. Ti phi lm vic
n by ngy mt tun v ch c hai ngy ngh t i vo dp u nm mi. Thm ch, ti hu
nh khng c thi gian i xem mt b phim.

Tuy nhin, vic hc tp ca L Gia Thnh sau gi lm khng phi tt c u chnh thc. C
mt qung thi gian, bng c|ch c v ghi nh c|c on vn trong c|c cun s|ch mn
c t mt th vin a phng, ng ~ t khm ph nhng gi tr, nt thm m trong
nn vn hc Trung Quc. By gi cn l mt ngi bn hng bn rn v ngho tng, L Gia
Thnh khng c nhiu thi gian cng nh tin bc i chn v{ mua s|ch. Ngi con trai
c ca L Gia Thnh nh li: Cha ti khng c th vin sch no, m ng c c mt kho kin
thc trong u. Khi ti cn ang hc mn vn hc Trung Quc ti trng i hc, mt ti
ng n kim tra xem ti ghi nh c nhng g trng. l{ nhng tc phm m{ ng ~
hc t 30 nm trc. Nhiu nm sau , L Gia Th{nh ~ h quyt tm t hc c, vit v
ni ting Anh bi ng bit rng nu mun tip tc kinh doanh trn mnh t Hng Kng
ca ngi Anh, ng buc phi hc ngn ng ny. V vn ting Anh ~ gip ch cho L rt
nhiu, c bit v{o nm 1979, khi Ng}n h{ng Hng Kng ging by la mt doanh nghip
Trung Quc mua li Tp o{n Ha K Hong Ph.

L Gia Th{nh l{ ngi xut sc nht trong s by nhn vin kinh doanh ca cng ty. Sau
, ng c bt ln l{m gi|m c, ri n tng gi|m c ca cng ty. T{i nng L Gia
Thnh pht l khi cha y 20 tui. ng thy st sng, ho hc mun t mnh khai thc v
nm bt ly th trng si ng khi .

Vi danh ting ca mt trung tm xut nhp khu ln, Hng Kng by gi ang tri qua
mt thi k thng mi pht trin rc r ko di sut t cui Chin tranh Th gii th hai,
c bit l vi c|c nc nh Trung Quc, M, Anh v thm ch c Nht Bn. Vi gi tr 2 t
la Hng Kng, kim ngch nhp khu ca Hng Kng v{o nm 1948 c bc tng trng
mnh m so vi con s 1,5 t -la Hng Kng nm 1947. Tng t, kim ngch xut khu
cng tng 25%, t gi tr khong 1,5 t -la Hng Kng. Tuy vy, thi k pht trin bng
n ny li chu nh hng ca nhng bin ng chnh tr t pha Trung Quc i lc, l{
s chun b ra i ca nh{ nc Cng ha nh}n d}n Trung Hoa nm 1949 v{ cuc chin
tranh Nam Bc Triu Tin ngay sau .

Ging nh c|c doanh nh}n kh|c cng thi, L Gia Th{nh cng sm nhn ra nhng bin
ng kinh t to ln sp din ra Hng Kng. Ngnh cng nghip sn xut by gi ang ph|t
trin mnh m, c bit l{ trong lnh vc sn xut nha. L Gia Th{nh cng mun th
sc mnh vi lnh vc ny. ng nhn thy tim nng ca cc sn phm bng nha trong mt
lnh vc m vt liu g v kim loi lun chim v tr ch o. Tnh n nm 1949, hn na
t ngi dn Trung Quc c nhu cu v cc vt dng thit yu. L Gia Thnh tnh rng khi
cuc ni chin kt thc, nhu cu v nhng loi mt hng r nhng cht lng v bn ca
ngi dn Trung Quc s tng ln. chc chn khng phi l nhng loi mt hng ph
phim nh chi bng nha, m l{ c|c vt dng thit yu h{ng ng{y nh lc, hp
ng x phng v cc vt dng gia nh kh|c. Thm ch ngay Hng Kng, nhu cu v sn
phm nha cng gia tng nhanh chng bi by gi h{ng nghn ngi t nn t Trung Quc
i lc tm n. Nhn thy tim nng ca th trng sn xut nha, v{o nm 1950, L Gia
Th{nh ~ sn sng nhp cuc khi cha y 22 tui.

L Gia Thnh ly tn cng ty l{ Trng Giang mt c|i tn c ngha s}u sc vi ng bi


Trung Quc, khi nhc n Trng Giang ngi ta ngh ngay n sng Dng T c chiu
d{i hn 16.000 km v{ c xem l mt biu tng ca ngi Trung Quc. Sng Dng T
khng ch c dng chy rng ln m n cn ni ting bi hin tng nc sng dng cao
m khng cn thy triu. Theo hai ngi vit tiu s v L Gia Th{nh ngi Trung Quc th
Trng Giang th hin cho tinh thn mnh m ca ng, con sng Dng T tng trng
cho nhng ho{i b~o v{ m c ln lao v v cng ca ng. Mt ln, L Gia Th{nh ~ gii
thch v s chn la n{y nh sau: Ngi Trung Quc chng ti c mt c}u ni: Nu bn
mun thnh cng th cho d v tr n{o i chng na, bn cn phi bit cch lng nghe
kin t nhiu pha. Ti sao Dng T li tr thnh mt con sng ln nh vy? l{ bi v
n tip nhn dng chy t nhng con sng nh hn, do tr nn rng ln. Bn ngoi, ti
lch s, nh nhn vi tt c mi ngi, nhng bn trong, ti bit lng t cao ca mnh rt
ln. V th ti ~ t nh rng cn phi lch s nhiu hn, ci m nhiu hn na nu mun
t mnh lm kinh doanh. Nu bn qu t cao m b qua nhng kin khc, bn s khng
bao gi tr thnh mt con sng ln c.

Khi nghip vi s vn ban u ch c 50 nghn -la Hng Kng (tng ng 7.500 -


la M) t khon tit kim ring v{ vay mn bn b, h hng, L Gia Thnh rt t tin vo
thnh cng ca mnh. ng tng ni: Nhng con sng ln cng khi ngun t nhng dng
sui nh. Vi kinh nghim ca mt ngi ~ tng lm cng vic bn hng, ng am hiu mi
kha cnh ca vic kinh doanh mt hng nha, t khu sn xut n phn phi sn phm.
ng c quan h rt rng vi nhiu nh cung cp, phn phi. ng c nhiu ngi bit n
v{ tin tng. Ban u ch sn xut cc mt hng nha nh nh lc v hp ng x phng,
dn dn L Gia Thnh m rng sn xut thm chi bng nha v cc bc cha m by gi
c nhu cu mua nhng loi chi r tin nhng bn p cho con ci. Mt phn nhng sn
phm n{y c xut khu sang M, Canada v mt s nc ch}u u, nhng hu ht chng
c cung cp cho hai th trng tim nng l{ Trung Quc v Hng Kng.
Mc d c bc khi u y ha hn, L Gia Thnh khng th lng trc c rng,
cuc chin Nam Bc Triu Tin nm 1950 s nh hng mnh m n nn kinh t Hng
Kng v{ Cng ty Trng Giang ca ng cng khng phi l ngoi l.

Nm 1950, phong tr{o yu nc ca nhn dn Nam Triu Tin (Hn Quc ngy nay) c
nhng t|c ng tch cc i vi nn kinh t Hng Kng. Vi vic iu qu}n i n Bc
Triu Tin, Chnh ph Trung Quc phi trang b cho binh lnh qun phc, gi{y dp, chn
mn, dng c n ung v cc vt dng chin tranh khc. Cuc hnh qun vo Nam Triu
Tin ca qu}n i Trung Quc ~ to ra mt khon thng d thng mi khng l cho nn
kinh t Hng Kng nh thu v 225 triu -la Hng Kng t vic xut khu hng ha sang
Trung Quc i lc trong s 406 triu -la Hng Kng tng gi tr hng ha vn chuyn
gia hai khu vc. C hi him c t Trung Quc gip cng c thm mc tng trng
thng mi bn vng m Hng Kng c c k t nm 1947. Nn kinh t Hng Kng
dng nh ang ng trc ngng ca ca s thnh vng v n nh lu di.

Tuy nhin, ng{y 15 th|ng 5 nm 1951, mt bin c ~ xy ra gy sng st cho mi doanh


nghip khi ang l{m n vi Trung Quc. Vi s hu thun ca Anh, Lin hp quc ~ ban
hnh mt lnh cm vn quc t v thng mi i vi Trung Quc, theo mi hnh thc
xut khu hng ha ti nc n{y u b ngn cm. Lnh cm vn ny l bin c ln cui
cng khin nn kinh t Hng Kng ri v{o khng hong trm trng. Mt nm trc ,
ngay sau khi qu}n i ca Bc Triu Tin vt qua v tuyn 38, M ~ ra lnh cho Hng
Kng phi ngng quan h thng mi vi nc n{y. Nc Anh ~ l{m theo yu cu . Ch
th n{y ~ khin cho kim ngch thng mi ca Hng Kng, vn ph thuc rt ln vo th
trng Trung Quc v va mi t c mc 1.628 t -la Hng Kng, mc cao nht
trong lch s hn 110 nm ca thuc a ny b tiu tan hon ton.

Lnh cm n{y cng khin ngnh cng nghip nha ca Hng Kng bt u lm vo khng
hong. Mc d vn h{nh n mi su ting mt ng{y nhng cng ty ca L Gia Thnh vn
phi ng u vi mt thi k ht sc kh khn. Cng ty ca ng ri v{o tnh trng thiu
vn v phi sn xut vi nhng my mc, trang thit b lc hu, do sn lng rt thp.
Tuy nhin, vn ln nht m L Gia Th{nh cng nh c|c i th cnh tranh gp phi
chnh l lm th n{o c ngun cung bt c n nh, nh cht xenlul axetat v
polystyren. Lnh cm vn thng mi nm 1951 gia Hng Kng v Triu Tin cng quy
nh vic khng c php nhp cc mt hng loi ny t M v Canada. Lc by gi ch c
Anh l nh cung cp duy nht ca Hng Kng. Tuy nhin, Anh li ch cung cp c xenlul
axetat, mt nguyn liu c hu ht cc cng ty sn xut nha s dng lm ra cc sn
phm c bn cao v chu c s c x|t nh b{n chi |nh rng v{ tay cm n pin, cn
polystyren li khng c cung cp trong khi }y l{ nguyn liu quan trng to ra
nhng sn phm c do v mng. Do , vi tim lc khim tn, nhng cng ty gia nh
nh Hng Kng chuyn sn xut cc vt dng gia nh gi| r bng ngun polystyren cht
lng km khng th tn ti c. Trc khi cuc chin tranh Triu Tin din ra, c 28
cng ty nha ang hot ng vi tng s lao ng khong 196 ngi v sn xut cc mt
h{ng nh mc treo qun o, v bao thuc l, in, lc, hp ng x phng, bn chi |nh
rng, chi. Nhng gi }y, di t|c ng ca cuc chin, ch cn 10 doanh nghip tr
vng c, trong s c cng ty Trng Giang ca L Gia Thnh.

Cng ty ca L Gia Thnh ch l mt doanh nghip rt nh vi s nh}n cng hn mi


ngi v gi tr ti sn t c k t 1950-1957 ch khong 10 triu -la Hng Kng. Mc
d i vi mt chng trai mi ch 20 tui th s tin l{ c mt gia t{i, nhng L Gia
Thnh vn khng cm thy bng lng vi nhng khon doanh thu m{ lun t|i u t cho
sn xut. Tuy nhin v{o nm 1957, ng thy rng cn phi tm ra mt mt hng mi c sc
cnh tranh c v tr trong lnh vc ny, v trn ht l{ a Cng ty Trng Giang t
mt cng ty khng my ting tm tr thnh mt ng ln trong ng{nh cng nghip nha.

Vo cui nhng nm 50, thng qua vic nghin cu th trng M v Canada, L Gia
Thnh nhn thy ngi dn hai quc gia ny c nhu cu ln v nh{ t, i sng khu
vc Bc M li rt cao, do vy ngi dn c th d dng tha mn nhng nhu cu thit yu.
ng thi, quan nim v cht lng cuc sng phi c u tin h{ng u dn n s}u v{o
tim thc ca nhng ngi dn sng c thnh ph cng nh ngoi ca khu vc Bc M.
Th l bng nhin my git, my sy, my trn tay tr thnh nhng vt dng khng th
thiu. L{m cuc sng tr nn d d{ng hn tr thnh mt phng ch}m sng ca cc gia
nh Bc M. V trong s d d{ng c s gp mt ca nha.

L Gia Th{nh ~ i n kt lun rng hoa nha l{ mn rt ph hp vi tng lp trung


lu ang gi{u ln trong x~ hi Bc M. c l{m ra u tin Php k t sau Chin tranh
Th gii th hai, hoa nha c coi l sn phm dnh ring cho tng lp trung lu. Vi gi
khong t 2 4 la Hng Kng mt bng, ch nhng ngi c thu nhp cao, v chc chn
khng phi l nhng ngi dn Trung Quc, mi c kh nng chi tr cho mt th ph
phim nh vy. Tuy nhin L Gia Thnh li c l l ring: Hoa nha tt hn c|c loi hoa
lm t giy bi v bn c th ra chng v{ chng ti m~i m~i.

Vi th trng to ln v tim nng gm a s l nhng kh|ch h{ng gi{u c, lnh vc kinh


doanh hoa nha dng nh rt ph hp vi L Gia Thnh, bi trc c|c sn phm ca
ng ch yu l nhng mt hng nha r tin. Vic sn xut mt mt hng mi v tinh xo
nh hoa nha khc xa hon ton so vi vic lm ra nhng sn phm nh chic lc nha
trc kia. u tin ng phi tm hiu nhng mu hoa kh|c nhau, phng thc pha trn
mu nhum v nhng k thut th cng ghp l ln thn cy hoa nha. Nm 1957, nhn
thy khng c ni n{o c th hc hi nhng kinh nghim v lnh vc kinh doanh hoa nha
tt hn Italia, bi }y l{ t nc m mt dng hoa nha ~ bin n tr thnh mt quc gia
gn nh c quyn trong lnh vc n{y, L Gia Th{nh ~ c mt chuyn tham quan tm hiu
v cc nh my sn xut hoa nha Rma hay Naples mt vic ht sc to bo i vi
mt doanh nh}n n t chu . Khng ging nh mt cu b t m c gng lnh hi mi
th, ng lnh hi nhng iu hc c t chuyn i mt cch chn lc. Sau chuyn i , L
Gia Th{nh tm ra c sn phm chnh sn xut l{ loi hoa a, mt loi hoa c c
trng l{ l| to v{ c nhng cnh hoa kt thnh cm di.

L Gia Th{nh ~ vch ra mt k hoch vi hy vng c th to thay i t mt cng ty


Trng Giang nh b thnh mt cng ty cng nghip cht do Trng Giang lng danh.
Nhm tn dng ti a mt dng hoa nha ca ngi dn Bc M, L Gia Thnh tin hnh
iu chnh li mc tiu ca b phn thit k v sn xut, c cu li ton b cng ty v tuyn
thm cng nhn k thut. C c mt i ng cng nh}n cht lng, ng t tin rng
nhng bng hoa nha ca mnh c cht lng tt nht. Nu cn thy nghi ng, ng khng
ngn ngi yu cu cc nh phn phi nhn xt, kim tra nhng mu sn phm . Tuy
nhin, ng cng phi cnh tranh vi c|c i th khc trong kinh doanh. Ngoi nhng i
th ~ ra i t trc chu u, L Gia Thnh cn phi cnh tranh vi nhng cng ty ln
Hng Kng nh Cng ty Cng nghip ch tc hoa v vt dng c nha Hng Kng. Trong
khi s cnh tranh t nc ngoi khng my |ng ngi th s cnh tranh chnh th trng
Hng Kng li ht sc gay gt. Trn thc t, vi th trng lao ng r mt v cc phong
tro cng nhn c t chc cng cha xut hin nn Hng Kng l trung tm sn xut c chi
ph r nht th gii. Trong khi gi mt bng hoa nha trc kia sn xut Hng Kng c
gi| dao ng t 2 4 -la Hng Kng mt bng th nay gi| ~ gim xung ch cn 0,7 -
la Hng Kng. R rng, l{ mc gi m khng mt hng no chu u c th cnh tranh
c.

Mc d u tin ch c nhng n t h{ng n t Canada, M v th trng Hng Kng,


nhng chng bao lu sau cc hng sn xut hoa nha ca Hng Kng ~ xut khu sn
phm ca mnh sang tn Nam Phi, min Nam Vit Nam, Campuchia, Mauritius, Nigiria,
Borneo, Cng v Sri-Lanka vi tng gi tr xut khu ca nm 1958 t gn 11 triu -la
Hng Kng. Khng my ngc nhin khi ngnh cng nghip n{y vn sang ch}u u v{ ph|
tan th c quyn ca chu lc n{y i vi sn phm hoa nha. Thc ra, ton ngnh cng
nghip nha ca Hng Kng by gi cng ~ vt qua c c|c i th cnh tranh khc trn
th gii trong vic xut khu mt s mt hng nha nh chi, hoa nha, ni tht t
nha polyproylen, bp b, vi v{ khn tri ging. Tnh n nm 1966, vic xut khu
nhng mt h{ng n{y ~ mang li cho Hng Kng mt khon tin khong 659 triu -la
Hng Kng.

Nm 1958, lnh vc kinh doanh hoa nha ca Hng Kng thnh cng rc r nn L Gia
Thnh nhn thy cn phi m rng quy m sn xut c th |p ng c nhu cu tng
nhanh ca ngi tiu dng. Hn na vi gi tr ti sn by gi ln ti hn 1 triu -la
Hng Kng, ng khng nhng c th dng vic cho thu nh{ xng m cn c th mua
thm ti sn cho cng ty. L Gia Th{nh ~ mua mt nh{ xng qun Cc Bc, Hng Kng
m{ sau ng ph|t trin thnh mt nh my rng 8.048 m vi 12 nh kho cng mt khu
vn phng cho thu. Mc d phi i vay mn v rt cn tin m rng kinh doanh nhng
L Gia Thnh lun sng phng khi chi tr. i vi ng, vic mn tin cng ging nh vic
xin ai mt n hu. ng tng ni: Nu bn nh v ai , iu cng ging nh vic nut
mt con dao hai li.

Gn nh ngay lp tc c s sn xut mi ca L Gia Thnh l{m n c l~i vi khi u bng


vic mt i din ca Cng ty American Natural Fern, mt cng ty cng hot ng trong
lnh vc sn xut hoa nha n t New York, M, d nh c chuyn ving thm cng ty ca
L Gia Thnh. Cng ty ny rt n tng vi bng gi sn phm ca Cng ty Trng Giang v
~ yu cu nhn vin ca mnh tin h{nh |nh gi| li nhun m cng ty ca L c th thu
c. V i din ny yu cu c i thm quan nh{ xng sn xut ca L v nu c th
s t hng vi s lng ln.

}y chnh l{ c hi t ph m L Gia Thnh vn lun ch i. Tuy nhin, khng mun


mi vic ch l{ do c hi mang n, ng chuyn vo cng ty hn. Lm vic n mi su
ting mt ngy, ng trc tip ch o vic tn trang, tu sa ton b Cng ty Trng Giang.
V ngy v i din n ving thm cng ~ n. ch th}n L Gia Th{nh ra s}n bay Khi c
n. Sau , o{n l{m vic ca Cng ty American Natural Fern ~ tin hnh xem xt rt chi
tit c s vt cht v quy trnh sn xut ca Cng ty Trng Giang. H v cng n tng
trc mu m~ a dng ca cc loi hoa m{ Cng ty Trng Giang sn xut v tha nhn
rng chng c lm t m, cng phu hn hn nhng bng hoa ca h. V i din nhn thy
Cng ty Trng Giang ca L Gia Thnh khng phi l mt cng ty gia nh nh b, v L
hon ton c kh nng cung ng hng ha cho th trng M. Sau cng, ng ni vi L: Ti
khng th ng cng ty ca ngi li ln v{ c t chc tt n th. Ngi qu l mt nh kinh
doanh ti gii. L Gia Th{nh tr li: Tha ng{i, chng ti c th l{m c bt k sn phm
no m qu cng ty yu cu. l{ nhng sn phm gi r v{ m bo cht lng. Vi cu
ni ca L, mt n t h{ng ~ c k ngay lp tc. V i din ca Cng ty American
Natural Fern ni cng ty ca ng ta sn sng t lng hng tr gi| hn 1 triu -la M ca
Cng ty Trng Giang.

Thng v n{y ~ gip cng ty ca L Gia Th{nh c bc pht trin ngon mc. ng thi
ng cng c bit n vi danh hiu ng vua hoa nha ca Hng Kng. Tuy nhin, mc
d li nhun t vic kinh doanh hoa nha l rt ln nhng t trc nm 1964 ng ~ nhn
thc c rng th trng tim nng ca hoa nha vn c gii hn v chu s t|c ng t
nhng xu hng bt thng ca th trng th gii. Hoa nha s khng th no thay th
c nhng bng hoa tht mc d n c th ln p cc mt hng lm t giy v vi. ng
cng d tnh rng ngi M, c bit l nhng ngi thch chy theo mt hay mua hng
theo phong tro ri cng s c lc ght b hoa nha quay tr li vi thi quen dng hoa
tht.

Ngoi ra, L Gia Thnh cn cho rng hoa nha d sao cng ch l mt mt hng xa x, mt
th t im cho s xa hoa ca c|c nc phng T}y, chng khng phi l mt hng thit
yu nh a nha hay cc vt dng gia nh kh|c. iu m ng tht s mun lm l c th
kinh doanh nhng mt hng thit yu cho cuc sng hng ngy ca ngi dn. Theo L Gia
Thnh, tin bc i vi mt s ngi cng ch va chi tr cho cc loi ha n ca h.
Do , ng x|c nh rng vic sn xut hoa nha ch l mt bc m cho vic m rng,
pht trin kinh doanh v cho mt tng lai tt p ang n ch pha trc.
4. Hng Kng Thin ng ca ng
hong bt ng sn
Ngi ta thng truyn tng rng L Gia Th{nh l{ ngi khi ti mt khu t, c th tnh
ton ngay chi ph xy dng, s vn cn b ra cng nh li nhun s thu v. Nu nh tnh
cn trng ca L Gia Th{nh ~ em li th{nh cng trong lnh vc kinh doanh nha trc
}y, th nay, trong lnh vc bt ng sn, s liu lnh li gip ng tr thnh t ph. Nm
1992, tng gi tr bt ng sn trn th gii ca L Gia Th{nh ~ ln ti 22 triu -la Hng
Kng (tng ng vi 2,83 triu -la M), chim 15% tng gi tr th trng c phiu
Hng Kng.

Nm 1958, chnh nhng yu cu ca cng vic kinh doanh ~ a L Gia Th{nh n vi th


trng bt ng sn. Vo thi im ny, ngnh cng nghip sn xut nha ang pht ln
nh diu gp gi, v{ L Gia Th{nh, ngi m ng cho lnh vc hoa nha cn nhiu vn
hn sn xut. Tuy nhin, gi thu mt bng nh{ xng li l ro cn i vi ng. Sau giai
on di c t vo Hng Kng, s bng n dn s mnh t thuc a n{y ~ dn n nhu
cu nh{ t tng ln nhanh chng. H qu l, cc ch t tr nn lng l trong {m ph|n
hp ng thu t di hn khi th trng gi| t leo thang. Ch t ca L nhn thy
ngh thu t trong hai nm ca ng l khong thi gian d{i. Do , L Gia Th{nh nhanh
chng tm mua bt ng sn thng mi. Sau ny, khi nh li thi k mi bc chn vo
lnh vc bt ng sn, L Gia Th{nh ni: Hng Kng l mt hn o. Cn Lun l mt bn
o. V th t ai rt hn hp... Th nn ti ~ t nh: Ti sao mnh khng t mua t v
xy dng cng ty. Ti tin chc rng bt ng sn s l mt trong nhng ngnh kinh doanh
bo b nht trong tng lai.

Trc gic ca L Gia Th{nh ~ ng. Ch hai nm sau khi ng mua khu t xy dng
cng ty mi qun Cc Bc, gi| t thng mi Hng Kng ~ tng ln gp i. V{ n
thi im ng hon thin vic xy dng mt nh my 12 tng v mt khu lin hp cn h
cho thu, li nhun ng thu v ~ tng gp i. Sau n{y, L Gia Th{nh chia s: Ti tht s
bit n ngi cho thu t ca cng ty c, chnh ng y ~ a ti bc vo th trng bt
ng sn.

Bt u bng thng v bt ng sn u tin Hng Kng, con ng m{ L t c


tnh hp php v s tn nhim ln hn v sau lun i lin vi nhng gi tr vn ha s}u sc
m{ ng c c. vng nng thn Trung Quc, ni quyn s hu t l{ tiu ch |nh gi
c v thanh th ca mt gia nh th vic mua t cng c coi l mt s kin trng i
khng km g chuyn ci hi. B|n t, ngc li, chng khc g trong nh c mt |m tang.
Do sinh thnh trong mt gia nh nng d}n Triu Chu nn trong suy ngh, L lun coi t
ai l{ biu tng ca s giu sang v thnh vng.

t ai lun gi v tr quan trng trong i sng ca ngi dn Trung Quc mi ni,


nhng L Gia Th{nh cn n}ng v tr truyn thng y ln mt tm cao hn. ng vn coi trng
t ai, nhng thay i cch quan nim cho ph hp vi kha cnh hin i ca bt ng
sn. Theo , t ai l{ mt loi h{ng ha mua v bn; sau mi ln b|n i mt mnh t,
ng s tm mt mnh t khc c gi tr hn. Tuy nhin, c|ch tip cn ca L Gia Thnh v
quyn s hu bt ng sn khng h i lp vi quan nim trng in ca ngi Trung
Quc. Thc t, t ai cng ging nh tin, ch n gin l mt phng tin x|c nh ngi
mnh, k yu trong kinh doanh m thi.

u thp nin 1960, mc ch mua bt ng sn ca L Gia Thnh ch yu l v thc tin


cng vic kinh doanh ch cha tht s l{ v thng mi. n c l vic ng mua nh cho
mnh v v hn th, Amy Trng Nguyt Minh, mt ph n tr thc tr y tham vng, sinh
trng trong mt gia nh kinh doanh ng h ph|t t. Vic b ra 100 nghn -la Hng
Kng mua mt cn nh{ b th bn Vnh Deepwater cho thy trc mt d nh u t
ca L Gia Thnh. Ba thp nin sau, gi tr ngi bit th ca ng ~ l{ 6 triu -la Hng
Kng.

Nm 1963, L Gia Thnh m rng hot ng ca cng ty Trng Giang bng vic xy dng
thm nh my th hai ti Ty Cng, Hng Kng. ng th|i n{y ~ l{m tng tng din tch
t cng nghip s hu ca ng ln hn 10.800 m2. R r{ng, L Gia Th{nh ~ hiu c bt
ng sn c th mang li cho ng rt nhiu th. Nh ~ ni chng trc, L ~ d cm
c thi k sp chng li ca vic kinh doanh hoa nha. ng cn tm ra nhng lnh vc
u t sinh li khc. V nu gi bt ng sn Hng Kng tip tc leo thang th ch li
nhun thun ty cng l{ l do gia nhp nghim tc vo cuc chi n{y.

Sc hp dn ca mnh t thuc a chnh l l do ca s di dn t v{o }y. Nhng


ngi t nn chnh tr ti Hng Kng thng l nhng ngi dn nhp c ngho nht.
Trong khi tng lp giu sang }y c th trang tri cuc sng ca mt gia nh m rng
theo kiu phng T}y th hu ht dn t nn u sng theo kiu gia nh ht nhn, bao gm
cha m v con ci. Cuc sng ca h ch bit trng ch v{o ng lng t i. Nhng gia nh
vi hai hoc ba th h sng chung di mt mi nh va khng hp l v mt kinh t, va
khng m bo iu kin v sinh.

Cui cng, s v vng trong cnh sng ca nhng ngi nhp c ~ buc nhiu gia nh
chuyn ti sng bt hp php ti vng ven thnh ph. Cnh c h{n tip tc gia tng. Nm
1956, trong tng s gn 2 triu ngi sng ti th Hng Kng c 265 nghn ngi sng
ti vng ven . Ti nm 1968, khi d}n s thnh th l{ hn 3 triu ngi th s d}n ven
cng tng ln 443 nghn ngi.

Vo thp nin 1960, nhn thc c rng c trong h{ng nghn ngi li c hng chc
ngi sn sng chuyn i nu c ni mi tt hn, L Gia Th{nh ~ tp trung pht trin
kinh doanh bt ng sn. Tt nhin, chnh quyn thuc a ang l{m ht sc gii quyt
tnh trng thiu nh , thm ch cn ln k hoch xy dng thm nh , cng trnh v dch
v cng cng. Tuy nhin, vi tc di dn t vo Hng Kng, ti h{ng nghn ngi mi
tun, th ch nhng nh{ u t nh L mi c th tnh c vic xy dng ch m chnh
quyn khng th l{m c. L Gia Th{nh ng vi quan im truyn thng: Bt ng sn
l{ phng thc u t c th gip vt qua tnh trng lm pht, nht l Hng Kng, ni
m mi mt vung t |ng gi| mt ounce vng.

Mt cu hi c t ra l khu vc no ca Hng Kng l{ ni thch hp nht cho vic u


t. C}u tr li n vi L Gia Thnh vo mt ngy khi ng dng xe bn ng ngm cnh
nng d}n ang c{y cy yn bnh th bng c mt m thanh rn r~ xen ngang. l{ ting ca
m|y ca v{ ba t mt cng trng xy dng cao c nh trn t nng nghip. Vy l L
Gia Th{nh ~ x|c nh c ni u t: New Territories vng t rng 945 km2 pha
bc Hng Kng.
Chim hn 90% tng din tch Hng Kng, New Territories l{ im n l tng cho hu
ht nhng ngi t nn t Trung Quc sau Chin tranh Th gii th hai. Nm 1961, khong
400 nghn ngi vi a v v sc tc kh|c nhau ~ sng ti New Territories, i b phn l
ngi Canton v{ ngi Kh|ch Gia (ngi H). Ngi Canton n trc ngi Khch Gia v
chim khu t tt nht, nhng li khu vc i ni cho hng xm ca mnh. V vy, ch c
mt s ngi Khch Gia o Thanh Y v M Loan, phn ng h sng b|n o Sa u
Gic, Ty Cng, Khanh Khu, thung lng Yuan Long, khu vc quanh th trn ch i B v Sa
in. Yuan Long v{ i B l{ hai a bn ch lc trong s nhng v u t bt ng sn ca
L Gia Thnh. Trong s nhng thnh tu ln nht ca L Gia Thnh New Territories phi
k n khch sn Castle Peak vi din tch 7.560 m2, m sau ny ng ~ m rng gp i,
bin n th{nh v{i khu cn h cao tng vi gi cao ngt ngng.

L ~ quyt nh ng khi b|n i nhng bt ng sn mnh ~ mua. V khi Trung Quc rao
gi cho thu New Territories th chnh quyn thuc a ca Hng Kng cng l{m nh vy
i vi mnh t ny. Tng ming t c b|n i mi ni ri cui cng cng s tr v
tay chnh quyn. H{nh ng b|n t hay cho thu t kh c th em li quyn s hu c
nhn hay mt danh ngha r r{ng v t Hng Kng rt khan him v v chnh quyn thuc
a ~ tuyn b rng ch c h mi c quyn s hu t ngoi tr Th|nh ng Thnh
John v nhng khu qun s ring c th s hu t vnh vin cn nhng g ngi mua bt
ng sn tht s c c ch l hp ng thu t trong 75 nm, 99 nm hay 999 nm. Khi
hp ng ht hn, bt ng sn li tr v tay chnh quyn. Thm v{o , c|ch duy nht
chuyn nhng t s hu th{nh t cho thu l{ thng qua u gi cng cng, mt chnh
sch m theo chnh quyn thuc a, c th m bo ngi bn cui cng ca mnh t l
ngi c li nht.

Nhng cuc u gi| t khng h lm cho L Gia Thnh nao nng. Thc t, c|c i th
cnh tranh u phi n trng ng. ng tng ni: V{o thi im th trng gi gi cao nht,
ti tnh ton rt k v ngn sch trc khi tham d c|c phin u gi| t. Tuy nhin, mt s
ngi li khng h cn nhc ngn sch m ch bit t ht gi| n{y n gi| kh|c. Chin lc
ca L trong u t bt ng sn kh| n gin. Thay v ng bng tt c vn c nh, ng
lun tm kim v u t nhng khu t p, c v tr chin lc. ng c c|ch ngh m
khng ngi bn no c th t chi. Trn khu t mua c, ng s xy nh cho cng
nhn v tng lp h trung lu, x}y vn phng cho c|c doanh nghip nh. Kt qu l ng
bn mi th ht sc chng vnh.

L Gia Thnh khng phi l{ ngi liu lnh trong cuc chi u t bt ng sn. ng
thng l{m n vi mt i t|c, ngi ch t, chia s kinh ph v li nhun. Bng cch
n{y, ngi ch t c th nhn c nhiu hn s tin b|n t ban u. Trong cc d n
chung, L khng bao gi t tin trc nhm gim thiu ri ro. Trong kinh doanh bt ng
sn, nhng mi quan h l{m n v{ quan h bn b c L coi trng ngang nhau. Cui thp
nin 1980, trong thng v mua t khu Expo 86 ti Vancouver, mt trong nhng tha
thun bt ng sn ln nht, L Gia Th{nh ~ ph|t biu: Ti thch nhng tha thun thn
thin. Ti thch nhng ngi gp ti v mc ch l{m n. l{ trit l ca ti. V{ ti thng
dy hai cu con trai khng bao gi c li dng mt ai. Ngay c khi hot ng kinh doanh
cn cha ph|t trin, ti vn coi danh ting l ca ci quan trng nht. Nu anh c danh
ting, chm ch, t t vi mi ngi, lun gi li ha, vic kinh doanh ca anh s tr nn d
dng. V vy, nhiu c hi ~ n vi ti. Ti phi gy dng danh ting mi ngi c th
tin tng mnh Bt c iu g ti ni, ti s lm. Ti khng ch ngh n li nhun ca c
nh}n mnh m{ cn ngh n c phn ca i t|c. Thc t, bng n lc mua c khu t
Vancouver vi gi hi v{ gi{nh c s chp thun cho thay i din mo ca khu cng
thnh ph, ng chc chn s nhm ti nhng hp ng bo b vi c|c i t|c l}u nm y
tin tng l Trnh D ng ca New World Development, L Triu C ca Henderson Land
v Ngn hng CIBC.

Cui thp nin 60, L Gia Th{nh ~ th hin r kh nng gi{nh c cc tha thun bt
ng sn trong thi k i Cch mng Vn ha, mt phong tro kt thc bng vic chia ct
Trung Quc thnh cc lc lng th ch v m ra cuc cch mng kinh t t bn-x hi
ca ng Tiu Bnh vo cui thp nin 70. Tuy cha bao gi cng nhn ~ tham gia v{o
chnh trng Hng Kng hay Trung Quc nhng L ~ chng t mnh l mt quan st vin
thi cuc sc so. Vi ng, chnh tr ch l mt tr ngi tim n i vi cng vic kinh doanh,
khng hn khng km. V{ nh ~ khng nh trong trit l dn ng trong s nghip kinh
doanh, i vi L Gia Th{nh, c|ch vt qua tr ngi mi ni ln mt doanh nhn ti ba.

Trong giai on 1966-1967, Hng Kng, nn chnh tr y bin ng ~ t|c ng mnh


m n lnh vc kinh t. Nhiu ngi d}n v{ thng nh}n ~ b trn khi vng thuc a
ti nhng nc xa xi v{ an to{n nh Canada, Australia v{ M. Kt qu l{ thng trng
ni }y bt n, c|c nh{ u t lo s s mt mi th. Vi nhng nh kinh doanh bt ng
sn nh L Gia Th{nh, tnh trng n{y ~ g}y nn nhng nh hng nghim trng ti gi bt
ng sn. Ngay c ng cng bt u phi tm kim cc ngun u t nc ngo{i nh mt
bc m gim bt nh hng ca cuc cch mng. ng thc hin cuc mua bn bt
ng sn u tin ti Canada vi thng v mua Trung tm mua sm Vancouver ngay khi
bt n chnh tr ti Hng Kng kt thc.

Tuy nhin, L Gia Thnh khng rt ht vn ti Hng Kng. Trn thc t, ng ~ c nh


tn dng mt s c hi m cuc cch mng mang ti. Khi vi v ri khi Hng Kng, ngi
ta ~ b li sau lng tt c nh{ xng, ca hng, khch sn v nh . Tt c u c bn
vi mc gi r mt khi th trng ngy cng rt gi|. i vi L Gia Th{nh, ngi lun tin
rng cuc cch mng s ch nh mt m sng trn mn hnh ra-a chnh tr ca Trung
Quc v Hng Kng, th }y chnh l{ c hi xem xt c mt danh mc nhng li cho
mua v la chn nhng g ng cho rng s mang li li nhun cao nht sau khi trt t tr v
vi vng thuc a v th trng li ha hn nh trc. L ~ xc tin vic mua bn bt
ng sn trong sut thi gian cuc cch mng bng n. Nh , ng tr thnh mt trong
nhng i gia bt ng sn h{ng u Hng Kng, n mc v{o nm 1973 bn nm sau khi
cuc cch mng kt thc Tp o{n Trng Giang ca L Gia Th{nh ~ nm trong tay 40
khu t trong danh mc u t bt ng sn thc t ca mnh. Mt y vin ban qun tr ti
Hng Kng ~ ni v nhng ngy thng ca L Gia Thnh khi cuc cch mng din ra nh
sau: ng L hiu rt r v th trng bt ng sn. ng y ~ mua li mi th trc khi gi
c bng n v{ b|n i ngay trong qu~ng thi gian y.

L Gia Thnh c mt b quyt n gin cho nhng thnh cng v mt ti chnh. ng ni:
Mt ngi cn nhiu phm cht quan trng th{nh cng, nh kh nng l{m vic chm
ch, lng trung th{nh i vi nhng ngi lm vic cng mnh v vi cng vic ang l{m,
kh nng ph|n o|n tt v c mt cht may mn na. Tt c nhng phm cht ny phi kt
hp vi iu quan trng nht l{ lng kin nh, bi nu bn khng c lng kin nh, bn s
c th ht i sang pha ng theo li khuyn ca ngi ny, ri li sang pha ty v li
khuyn ca ngi khc. V nu nh bn nghe theo c hai, th dt khot l bn gp rc ri
ri y. ng cng chia s: Theo c|ch ni ca ngi Trung Quc, ti phi cng nhn mnh
may mn. Tuy nhin, trc khi a ra quyt nh cui cng, bao gi ti cng nghin cu
mi vic rt k t ngun cung, cu cho n tnh hnh chnh tr. Mt khi ~ quyt nh, ti
s tin hnh rt nhanh thu tm th trng v{o ng thi im. Cc bn thy y, ti
lun eo ng h bm gi. Cho d mt c hi trng c v tuyt vi n }u th ti vn lun
chun b sn sng cho nhng ri ro c th gp phi.

Hn ht thy, L Gia Thnh l mt thng gia trung thc v thng thn. Trc khi k kt
bt k vn bn hp php no, nu ti ~ ni ng vi ai th c ngha l{ ~ c s rng
buc. i lc ti ng qu vi v v hp ng chng mang li li ch g, nhng ti vn
gi li ha. iu mang li cho ti s tin tng mi ngi. Li ni l{ v{ng. V d, vo
thp nin 70, ngay khi L bt tay ng bn ngi nh Elizabeth ti khu Uyn T cho Tp
o{n Inchcape Group th ng nhn c mt li ngh khc c li hn nhiu. Tuy nhin
L vn gi ch tn. Danh d ~ khin ng t chi li ngh th hai v vn tip tc cuc
giao dch mang li t li nhun hn vi Tp o{n Inchcape. Khi ni chuyn ny vi cc ng
ch Tp o{n Inchcape, L khng nh: Mt khi ti ~ ni ng , ti s khng bao gi vin
c t chi v sau. Quyt nh tn trng cuc giao dch cui cng ~ n |p L Gia
Thnh. Sau ny, Tp o{n Inchcape ~ ngh ng gip pht trin khu t xy dng ta nh
Cng ty in lc Hng Kng s sp xp m v sau ~ dn ti vic L Gia Thnh mua li
cng ty ny.

Hin nhin l, nu L Gia Thnh c nh hng ln n vy ti c|c i t|c l{m n, th ng


cng gi{nh c lng tin ca c|c nh{ u t khp ni. Nm 1972, L c nhng k hoch ln
hn cho Trng Giang, v th ng cn nhiu tin hn. Gii php ti u l{ c phn ha Cng
ty Trng Giang. Do , ng{y 31 th|ng 7 nm 1972, sau khi ~ vch r k hoch c th vi
s gip ca v, b{ Amy Trng Nguyt Minh ngi tr l c lc trong c|c thng v
ca ng, cng nh c quyn hp php v s tn nhim ca Ngn hng Hng Kng, L ~ m
ca cng ty bng vic cho lu h{nh 25% c phn ca Trng Giang trn sn giao dch
chng khon Hng Kng. Hin nay c bit n vi ci tn Tp o{n Doanh nghip
Trng Giang, cng ty n{y ~ nhanh chng c tn trn s{n giao dch Vin ng v{ s{n giao
dch Vng bc. Cng ty bt u trao i mu dch ti London nm 1973 v{ ti sn giao dch
chng kho|n Vancouver nm 1974.
Tp o{n Trng Giang pht trin rt nhanh. Nu nm 1972, tp o{n n{y mi ch s hu
31.500 m2 bt ng sn cho thu v{ thu c 3,9 triu -la Hng Kng t vic cho thu
cc bt ng sn n{y, th n nm 1973 nm u tin ln danh mc tp trung vn ti
u t, tp o{n ~ s hu ti 40 bt ng sn, tnh c cc bt ng sn ti cc khu vc dn
c v{ khu vc thng mi, tng ng gn 216.000 m2. Cho d L Gia Th{nh thng
mua li mt bt ng sn, pht trin n ri b|n i ngay sau , nhng vic cho thu bt
ng sn lun l mt phng |n gip ti a ha lng tin quay vng t|i u t. Trong
mt thng v nm 1973, L ~ mua li mt bt ng sn mang tn Ngi nh Regent trn
ng N hong ti khu Trung tm Hng Kng vi gi 16 triu -la Hng Kng. ng d
nh s quy hoch li ni n{y trong vng ba nm. Hin nhin l vic u t vn trong qung
thi gian d{i nh th s khng mang li li nhun g m tri li, trn thc t cng ty s phi
chu l mt khon tin ln ti 13,8 triu -la Hng Kng. L quyt nh loi b phng |n
n{y. Thay v{o , ng la chn phng |n cho thu. n nm 1974, ch trong vng mt
nm sau khi L Gia Th{nh ra quyt nh, thu nhp t vic cho thu Ngi nh{ Regent ~
mang v cho ng ti 4,6 triu -la Hng Kng so vi mc ban u ch c 3 triu la Hng
Kng.

Tuy nhin, nim hng khi trc s ln mnh ca Tp o{n Trng Giang v{o u thp
nin 70 ~ b cuc khng hong trong ngnh cng nghip du la chn li. Cc quc gia
thuc T chc C|c nc xut khu du la (OPEC) ct gim ngun cung cp v nng gi
xng du. Gi nng lng v nha tng vt ~ y cc nh sn xut trong nc n bc
ph sn. Vi lng tin lu thng d d, L Gia Th{nh lc n{o cng c th mua ngun
nguyn nhin liu trc tip t cc nh phn phi nc ngo{i, nhng ng vn phi i mt
vi mt vn l phi thanh l s nha ang c vi mc gi ch bng 50% gi cc nh sn
xut cho bn trn th trng. L do khng ch bi L khng cn thy hng th vi vic
kinh doanh nha, m cn do mt nguyn nhn khc, ng cho rng cng ngh sn xut
nha ngy cng d bt chc. Trn thc t, t sau khi Cch mng Vn ha kt thc, ng
ng{y c{ng u t t thi gian v sc lc vo vic kinh doanh mt hng nha, thay v{o
ng tp trung vo cc giao dch bt ng sn. Mt ng nghip kinh doanh thit b vn
phng nh li mt ln ti thm L v{o mt ng{y c bit, khi li nhun t vic kinh doanh
nha ca ng ng{y c{ng t i. ng ch c th tm thy L trong mt phng ng nh ti
nh my, cm ci bn nhng ci cn bng ng thau, ong m tng cnh hoa nha lm
thnh mt cnh hoa gi, vi hy vng ti a ha li nhun bng vic gim thiu chi ph sn
xut v vn chuyn. Trong khi vn mit mi tm ra t l hon ho nht, ng lc u v nhn
xt mt c|ch l ~ng: Hoa nha khng cn l{ lnh vc bo b kinh doanh na. ~ n
lc phi chuyn sang bt ng sn ri. Rt l}u sau , thng gia n{y cay ng ni: Mt
thp nin sau, ti vn tip tc kinh doanh thit b vn phng vi ch vi xu tin li, cn ng
y th ~ tr thnh mt i t ph.

Mc d ngay t cui thp nin 60, L ~ khng cn ngh n vic kinh doanh nha
nhng m~i n nm 1973, ng mi chnh thc tch ring vic kinh doanh nha bng
vic thu Edwin Leissner, mt thng gia ngi M, trng nom hot ng hng ngy ca
nh{ m|y. Thm v{o , ng ~ nhng li min ph hn ngch sn xut nha cho nh sn
xut no mun c. Ti Hng Kng, hn ngch l{ iu kin cn thit cho bt c ai mun lm
kinh doanh. Mt cng ty mua c cng nhiu hn ngch t chnh ph th c{ng c kinh
doanh nhiu lnh vc. Bng h{nh ng n{y, L Gia Th{nh ~ chnh thc tuyn b rng
nhng ng{y th|ng l{m ng vua hoa nha ca ng ~ kt thc. ng ~ tm c mt lnh
vc khc mang li nhiu li nhun hn u t.

Tp trung vo cng vic kinh doanh nh{ t trong sut thi gian din ra khng hong du
la nm 1973, L Gia Th{nh ~ m rng hng pht trin v{o nh{ kho, nh{ m|y, vn phng
v nh . ng cng sn sng cho quan h hp tc lu di v ha hn s mang li nhiu li
nhun vi Ng}n h{ng Thng mi Hong gia Canada (CIBC), ni ng s ch mua li di
10% c phn. L v CIBC mun thnh lp mt cng ty lin doanh u t mo him mang
tn Canadian Eastern Finance Limited. Cng ty ny s cung cp cc ngun hp tc ti chnh,
ngun vn u t mo him v dch v qun l vn u t. Th m{ L t c khi hp tc
vi tp o{n t{i chnh n{y l{ quyn s hu mt phn mt ngn hng c v th v cng quan
trng. Cn vi CIBC, ng}n h{ng n{y ~ chn c ng doanh nghip ch}u th{nh t
nht.

Nm 1975, hai i t|c ~ tin hnh th nghim vic hp tc trong mt thng v giao dch
bt ng sn mua li khu t dc cng Hng Kng ti qun Cc Bc vi gi 85 triu la
Hng Kng. Trong s 77.760 m2 din tch, 4.770 m2 c s dng xy dng 10 khu nh
sang trng, mi khu cao 24 tng. Phn din tch cn li dnh cho cc khu gii tr, b bi v{
cc khu th thao. n nm 1978, tt c c|c khu u c bn ht. i vi Ngn hng CIBC,
vic u t v{o th trng bt ng sn c tnh ri ro cao ngay di tm nh hng ca
cuc khng hong du la l mt bc i mo him. Tuy nhin, iu n{y cng chng minh
c kh nng d o|n th trng khu vc v chu ca L Gia Thnh l rt |ng tin cy.

Vo thi gian L v Ngn hng CIBC hp tc vi nhau nm 1975, vic kinh doanh ca ng
~ i vo gung tri chy. Cho d li nhun ca Tp o{n Trng Giang b gim xung mc
6% doanh thu, tng ng 45,6 triu -la Hng Kng th L Gia Thnh vn ang ng
gia mt th trng c nhu cu mua sm rt cao, iu ny s gip nng gi tr th trng
ca Tp o{n Trng Giang t 120 triu ln 530 triu -la Hng Kng. Mt iu chc chn
rng, nu nh cui nm 1975 Tp o{n Trng Giang mi ch s hu xp x 459.000 m2
bt ng sn t nh}n v{ thng mi, th n cui nm tip theo, con s n{y ~ ln ti
571.500 m2, trong 9,4 nghn m2 l{ nh{ , phn cn li l{ t thng mi v cng nghip.
Li nhun nm 1976 cng tng hn so vi nm trc, ln mc 58,8 triu -la Hng Kng,
tng ng 29% doanh thu. n cui nm 1977, li nhun ca Tp o{n Trng Giang li
tip tc tng ln mc 85,55 triu -la Hng Kng, tng 45% so vi nm 1976.

Tnh n nm 1977, L Gia Th{nh ~ thu c khon li nhun khng l t vic kinh
doanh bt ng sn. Hin ti ng s hu rt nhiu bt ng sn quan trng nh 388.000
m2 khu vn Tiger Balm ni ting v Tp o{n Wynncor Ltd. mt tp o{n kh|ch sn s
hu khch sn Hilton Hng Kng, mt dy ph mua sm v phn ln c phn ca khch sn
Bali Hyatt gm 400 phng. L vn ang tip tc cng c danh ting ng ho{ng bt ng
sn, doanh nh}n c b{n tay v{ng.

Nm 1978, L Gia Th{nh v{ Tp o{n Trng Giang c c hi pht trin. Nm , tp o{n


~ mua li 22% c phn ca Cng ty Green Island Cement Trng Giang khng phi ph
thuc vo cc nh thu bn ngo{i. Nm sau, Tp o{n Trng Giang mua li 20% c phn
ca Trung tm Hi ngh Suntec City v cng vi bn nh kinh doanh bt ng sn khc xy
dng mt ta nh{ vn phng ti bn t{u Macau Ferry. n nm 1979, li nhun ~ t xp
x 254,1 triu -la Hng Kng, tng 91,6% so vi nm trc. Cng v{o nm n{y, L Gia
Thnh tr thnh ng ch nh{ t t nh}n ln nht Hng Kng. Ch duy nht chnh ph
thuc a l s hu nhiu bt ng sn hn ng.
iu th v l trong s tt c cc cuc giao dch bt ng sn m L thc hin trong hn
hai thp nin th cuc giao dch quan trng nht li l cuc giao dch u tin nh my
qun Cc Bc. L tht s rt cn trng khi gi li quyn s hu bt ng sn u tin ny.
Khng ging nh c|c thng gia th{nh t phng T}y, nhng ngi c th t b t mt
-la u tin kim c, c|c thng gia Trung Quc thng c truyn thng gi li du n
ca cuc giao dch u tin khng hn do m tn m{ vn l truyn thng t xa ca
ngi Trung Quc. Nu vic kinh doanh ca mt thng gia th{nh cng tt p, ng s
khim tn cho rng th{nh cng l{ do tp tc truyn thng ny mang li. Cn nu tht bi,
mi ngi s cho rng ng l k khng c nng lc.

Nhng L Gia Th{nh khng cn phi lo lng v cng vic kinh doanh ca mnh. Thc t,
nm 1979 ~ chng minh cho c th gii bit rng ng c th vt ln c|i ngho bc
ch}n v{o thin ng ca nhng i gia siu giu c. Hin ti, L ang t mnh thnh lp
mt lin minh thng mi ln v chun b thc hin iu m{ cha mt thng gia Trung
Quc no tng l{m c. ng sp sa s hu mt cng ty thng mi.
5. Cng ty thng mi ca ngi L
iu thc y cc doanh nghip pht trin l nhng thng v. Ni c|ch kh|c, l{ vic
to ra li nhun, khng ch cho bn th}n thng gia m{ cn cho c cng ty ca h l{
li nhn xt ca ng ch ng}n h{ng u t ngi Anh, Philip Tose, mt i tc thn cn ca
L Gia Thnh. Lun dn ht tm tr vo cng vic, L Gia Thnh bc bch: Th thc, ti
khng c nhiu nim am m iu hp dn nht i vi ti l lm vic chm ch v kim
tht nhiu tin.

Tuy nhin, cho ti nm 1979, kinh doanh bt ng sn mi tht s tr thnh nim am


m ln ca L Gia Thnh. L ng ch nh{ t t nh}n gi{u c bc nht Hng Kng, ng
thi l ng trm bt ng sn vi s nhy bn tuyt vi, L Gia Thnh k vng mt iu ln
lao hn: ng mun mi ngi u phi cng nhn v tr h{ng u ca mnh trong gii kinh
doanh Hng Kng. Chnh x|c hn, ng mun c th m{ cha mt ngi Trung Quc no c
c; l{ vic s hu c mt cng ty thng mi phng T}y.

Vo thi k u ch thc dn cai tr Hng Kng, ngi Anh ~ lp nn nhng cng ty


thng mi, ri t c|c cng ty thng mi phng T}y ~ ph|t trin thnh nhng tp
o{n thng mi ln. Nhng cng ty ny nm gi li nhun t vic bun bn hng ha, sn
xut, bt ng sn v bn l. H chnh l{ ng lc ca nn kinh t Hng Kng. K t khi
ngi Anh tip qun ni n{y v{o nm 1842 v{ m cnh ca thng thng v{o th trng
Trung Quc y tim nng, ng{nh thng mi Hng Kng ~ v{o gung v cc cng ty
thng mi chnh l ngun sc mnh vn hnh c m|y . Hng Kng, cng ty thng
mi u tin c tn Jardine Matheson c coi l t chc u tin qun l thuc a ny,
tip l{ C}u lc b ua nga Hong gia Hng Kng ri mi n chnh ph thuc a.

Cng ty Jardine Matheson hin nhin chim v tr s mt trong s c|c cng ty thng mi
thi by gi. Nhng ngi u tin gy dng nn cng ty ny l William Jardine, mt b|c s
trn tu ca Cng ty ng n v James Matheson, con trai mt tng nam tc Scotland,
tng l lnh s an Mch Trung Quc. Jardine, Matheson dn hu ht s vn ban u
bun lu thuc phin t Calcutta vo cc thnh ph pha ng nam Trung Quc. Khi Hng
Kng c chuyn giao cho ngi Anh theo Hip c Nam Kinh nm 1842, Jardine
Matheson tr th{nh cng ty nc ngo{i u tin mua t trn thuc a ny ri chuyn hn
tr s t mt khu t nh gn Qung Chu v }y. Ch trong vng mt nm, Jardine
Matheson ~ ni ln l{ cng ty thng mi ln nht, x}y dng c h tng c s |ng k
Vin ng bao gm nhiu cu cng, nh kho, nhng cng trnh xy dng bng | s,
mt vn phng, nhiu nh , mt nh{ n nh, mt ng h thy cho tu thuyn cng
nhiu nh{ xng v chung nga.

Vo thi gian n{y, Jardine Matheson cng m nhiu chi nhnh ti Thng Hi, Phc Chu,
Thin T}n cng nh {i Loan v{ Nht Bn. Hng Kng, cng ty n{y ~ nm c v tr
ch o v kinh t. Mi hot ng giao dch quan trng trong thuc a u phi thng qua
n. Da vo kh nng nh hng ca mnh i vi ban gi|m c c|c cng ty nh Cng ty
u t nh{ t Hng Kng, Cng ty Cu cng v Nh kho Hng Kng-Cu Long, Cng ty Ph
hnh khch Star Ferry-Hng Kng v{ Cng ty Xe in Hng Kng, Jardine Matheson ~ kim
so|t c t ai v{ giao thng lin lc. Cng ty n{y ~ mua v{ th{nh lp nhiu x nghip
bia, nh my sn xut bng; bun bn ch v la; xy dng cu tu, nh kho; qun l kho
ng lnh v{ nh{ m|y ng gi. vn chuyn hng ha vo Trung Quc, Jardine Matheson
~ th{nh lp Cng ty Hng hi Hi nc ng Dng; v{o nm 1876, vi s hp tc ca
Tp o{n Ng}n h{ng Hng Kng-Thng Hi, cng ty ~ x}y dng tuyn ng st u tin
Trung Quc ni lin Thng Hi vi cc bn tu V Tng. Jardine Matheson kim sot
phn ln mu dch Trung Quc, thm ch c giao thng vn ti, c bit l{ ng thy
trng yu dc sng Trng Giang. Khi ~ nm gn nn kinh t Trung Quc trong lng bn
tay, hn nhin hai nh sng lp ngi Scotland ca cng ty ny khng bao gi hnh dung ti
mt ng{y n{o s c mt thng nh}n Trung Quc vt mt vi mt cng ty thng mi
ca chnh mnh.

Cng ty thng mi mang li cho L Gia Thnh v tr dn u v sc mnh v tm nh


hng thng mi Trung Quc, v sau ny trn ton chu , l Cng ty John D. Ha K
Hong Ph. Thnh lp nm 1828 v{ c ca ngi l mt vin ngc qu trong s nhng cng
ty thng mi Anh u tin, Ha K Hong Ph, ging nh nhiu cng ty thng mi
Hng Kng, c th mnh v xut khu; lnh vc u t ban u ca n l bn tu v vn
chuyn ng bin. Khi m cuc chin tranh Trung Quc chng my chc ~ l{m gim i
tm nh hng ca cng ty ny ti Hng Kng cng nh c ch}u th i t John Douglas
Clague tng gi chc Ph ch tch Ngn hng Hng Kng, mt trong nhng nhn vt
|ng ch i vi qu trnh cng nghip ha ca Hng Kng sau cng ~ phc hi v t
chc li cng ty tr thnh Cng ty Quc t Ha K Hong Ph. n gia nhng nm 1960,
nh c chnh s|ch nng ng ca Clague nh lin doanh vi nhng cng ty a phng c
uy tn, Ha K Hong Ph ~ hi sinh trong th gii thng mi Hng Kng. Cn phi ni
rng sc mnh ca Clague nm nhng mi quan h m{ ng em li cho cng ty: khng ch
l thnh vin Hi ng Lp ph|p v{ th ca Hng Kng, Clague cn c mi quan h su
rng vi ban gi|m c ca c|c cng ty nh Wheelock Marden, Bo him Lombard, Dairy
Farm, Ice & Cold Storage, Cng ty Dt Hng Kng, Bt ng sn v Tn dng Hng Kng, Bt
ng sn Harriman, Dch v Du lch American Lloyd, Cng ty Th chp v{ T{i chnh Phng
ng, M-t Vin ng, H{ng hi, Vn ti bin Cameron, Vn ti bin Vanguard, Hng hi
ng , Tp o{n Trin vng Pht trin Vin ng, Trng {o to phi cng Vin ng v{
Hng khng Vin ng.

Con ngi bit nhn xa trng rng ny rt tin tng rng Cng ty Quc t Ha K Hong
Ph c th ng mt v tr quan trng khng ch ti Hng Kng m cn trn ton th gii.
Tuy nhin, vo thp nin 1970, Clague ~ l{m pht lng nh cho vay vn quan trng nht,
l Tp o{n Ng}n h{ng Hng Kng-Thng Hi. Ngn hng ny cho rng k hoch m
rng ca Clague rt tiu cc v{ c hi. Thc t l trong khi Ha K Hong Ph thu v c
nhng khon li nhun t nhiu chi nh|nh kh|c nhau nh Cng ty Cu cng Hng Kng
Whampoa, Cng ty ng hm xuyn cng hay hai chi nhnh Ha K Hong Ph ti
Australia v{ Anh trong nm 1973 th n nm 1975, b|o c|o cho thy cng ty n{y ~ l{m
cho cc c ng |ng thng phi chu mt khon thua l ln ti 130 triu -la Hng Kng
(25 triu -la M). Tc gi ca Bn bo co kinh t Vin ng, Phillip Bowering, ~ thng
k thit hi: S thua l c chng 130 triu -la Hng Kng bao gm: nhng khon l phi
thc t v ngoi hi t mt khon cho vay bng ng phrng Thy S; s gim st gi tr
ca cc khon u t c l l c phn m bo ca Anh; nhng thm ht thng mi m
in hnh l Hachiya Electronics, mt bc i tai hi ca cng ty ny khi c thm nhp vo
th trng g rn Kentucky, hay Tp o{n Len Hilwin thua l ti 40 triu la Hng Kng
m{ trong , Ha K Ho{ng Ph phi chu ti 13 triu -la Hng Kng. Thm v{o , chc
hn cn nhiu s liu v u t v{o c|c chi nh|nh v{ c|c cng ty i tc nm di gi tr ti
sn thc t.

Trong lc Ha K Hong Ph khng th tr li cho mn n, Ngn hng Hng Kng ~


ng mun gip . Nu cc c ng ng , ngn hng s mua 150 triu c phiu mi ca
Ha K Hong Ph vi gi| 0,20 -la M mt c phiu; iu n{y ng ngha vi vic ngn
hng s nm hn 33% c phn ca cng ty. Cc c ng khng cn s la chn no khc.
Ngay c chnh ph thuc a cng khng th l{m g hn cho d h c quyn cm mt ngn
h{ng khng c nm gi qu 25% c phn ca mt cng ty. Thay v{o , chnh ph ~ tm
gii php khc nhm tr|nh mt cng ty thng mi ln b ph sn.

Trong vng hai nm, Cng ty Quc t Ha K Hong Ph ~ s|p nhp vi cng ty con l
Cng ty Cu cng Hng Kng Whampoa thnh Cng ty Ha K Hong Ph. Vi tnh hnh
Clague buc phi t chc v vn lu thng tin t khng cn |ng lo ngi, Ngn hng
Hng Kng ~ c th an tm gim s s hu ca mnh Ha K Hong Ph xung cn 22%
chnh l s c phn m sau ny L Gia Thnh nm c.

Khng c g l bt ng khi Ngn hng Hng Kng chn L Gia Thnh ch khng phi mt
ai kh|c m nhn mt trong nhng con n ln nht ca mnh. Thc t, cho d sau L
Gia Th{nh ~ ph|t biu mt c|ch khim nhng rng, gi s ng khng nm c Ha K
Hong Ph, ng s c gng c c Cng ty c phn Cu cng mt cng ty thng mi
m{ ng ~ nm c lng ln c phn v ng vn kh nng {m ph|n vi Ngn hng
Hng Kng. Cn c vo nhng thnh cng ln ca L Gia Th{nh trong lnh vc bt ng sn
nhng nm 1970, Ng}n h{ng ~ tm n ng cng tc. tui 42, L Gia Thnh tht s ~
tr thnh mt i th |ng gm i vi Bao Ngc Cng trong cuc chy ua ti danh hiu
ngi giu c nht Hng Kng; ng thi ng cng to c danh ting vi mt s nhn vt
quan trng. Mt hm, William Purves k to|n trng ca Ngn hng Hng Kng lc by
gi khi n bn bc vic l{m n vi L Gia Th{nh ~ tm thy ng trong x nghip ti tm
ca mnh, cm ci trong mt cn phng nh lp knh y nhng chic cc khng, giy t
vt lung tung v mt ci ng nh. Purves, sau tr thnh Ch tch Ng}n h{ng v{o nm
1986, nh li: Chng ti t c tha thun bi ch th}n ng L ~ tin chng ti ra tn
xe. Vi s hp tc mi ny, L Gia Thnh gi }y ~ tip cn c mt trong nhng t
chc ngn hng hng mnh nht th gii. V phn mnh, ng}n h{ng cng c li t s
giu c ca mt trong nhng thng nh}n h{ng u chu .

Tuy vy, vic chuyn giao Ha K Hong Ph cho L Gia Thnh cn phi ht sc kho lo
bi vic nm gi cng ty n{y khng n gin i vi mt ngi Trung Quc, d ngi
rt giu c. Xt cho cng, Ngn hng Hng Kng hon ton mang bn cht, nh hng v
phong c|ch iu hnh ca phng T}y. c thnh lp nm 1865 vi mc ch gip
thng nh}n Hng Kng i ph vi mi e da t ngn hng Trung Quc, Ngn hng Hng
Kng chnh l thnh tr biu tng cho ch thng tr ca thc d}n Anh khi vng t ny tr
thnh thuc a. Trc khi ngi Nht chim c Hng Kng, ban gi|m c ngn hng
bao gm nhng i gia trong nhm c|c cng ty thng mi do ngi Anh iu h{nh, nh
Jardine Matheson, Butterfield v Swire, Gilman, Du m chu, David Sassoon, Reiss,
Bradley, Dodwell, John D. Ha K Hong Ph, Shewan, Tomes v Gibb, Livingstone.

D ngn hng vn tip tc gi vai tr quan trng trong nn kinh t Hng Kng ngay c khi
chin tranh Trung Quc-Nht Bn din ra, song sau Chin tranh Th gii th hai, mt s
cng ty thng mi ~ b loi khi cuc chi hoc ang ng trn b vc khng hong ti
chnh. Ln lt, ch cn Jardine, Butterfield, Gilman, Sassoon v Gibb li ban gim c
ngn hng; mt thnh vin mi duy nht gia nhp l Cng ty Ha cht Imperial. Tuy vy, r
rng Ngn hng Hng Kng vn l t chc t{i chnh h{ng u ca thuc a ny khi m trn
80% giy bc lu h{nh trong thuc a mang con du ca n.

V{ }y chnh l thi im L Gia Thnh chnh thc c ng v{o h{ng ng nhng ngi
quyn lc nht Hng Kng. Cho d L Gia Thnh tha kh nng {m ph|n vi Ngn hng
Hng Kng c c Ha K Hong Ph th ng cng khng th ph nhn s tr gip t
mt ngi cn c th lc hn mnh l{ Bao Ngc Cng, mt thng nh}n h{ng u
Hng Kng, ng ch Cng ty Vn ti bin Ton cu v l mt trong nhng nh{ l~nh o lng
danh trong ng{nh ng thy ca thuc a. Nm 1972, Bao Ngc Cng ~ t khi Ngn
hng Hng Kng cn tm mt nhn vt tm c nh ng tham gia v{o ban gi|m c. Bao
Ngc Cng lun n tng vi mu ngi nh Tng Gi|m c Ngn hng Hng Kng thi
l{ John Saunders, ngi ~ t|c ng ban gi|m c ngn hng chp nhn Bao Ngc
Cng. S tht l{ ban u, ng}n h{ng ~ t chi nhng yu cu ca Bao Ngc Cng v cc
khon n hay cc khon u t c gi| tr c phn, song Saunders ~ xem xt li nhng
xut v{ lt li quyt nh ca cp di.

Mt iu th v l khi Bao Ngc Cng tr th{nh ngi Trung Quc u tin trong ban
gi|m c Ngn hng Hng Kng th gi }y, chnh ng li gip cho L Gia Thnh tr thnh
ngi Trung Quc u tin nm c mt cng ty thng mi ln ca Anh. Trong khi }y
l hai s kin quan trng, |nh du mc lch s trong mi quan h Trung-Anh ti thuc a
Hng Kng th i vi ring L Gia Thnh, n to tin vng chc cho nhng giao dch v
t duy kinh doanh ca ng trong tng lai.

S lin kt gia L Gia Th{nh v{ Bao c bt u t mt cuc chuyn tr u nm 1978.


ng trm t bn ng thy, ngi bit r c ng ln nht ca Cu cng Cu Long l
Jardine Matheson, ni rng nu L Gia Thnh chu bn 28% c phn ca mnh ti cng ty
n{y th i li, ng s gip h L ly c Ha K Hong Ph t tay Ngn hng Hng Kng.
L Gia Thnh khng th cng li li ngh ny bi Bao Ngc Cng khng ch l ng
trm t bn ng thy vi tm nh hng mnh m v kinh t m cn c mt v tr trong
ban gi|m c ngn hng nn nm gi c mi tin tc v ngn hng ny.

Tuy nhin, mi cho ti th|ng 4 nm 1978, khi Michael Sandberg tr thnh Ch tch Hi
ng qun tr Ngn hng Hng Kng, L Gia Thnh mi c c cng ty thng mi . Bt
k th{nh cng thng mi no ca mt c| nh}n cng ph thuc nhiu vo s h tr ca bn
b v{ i tc, L Gia Thnh vi thng v chuyn nhng Ha K Hong Ph cng khng
nm ngoi quy lut . Trong thng v n{y, ngi m L Gia Thnh phi cm n chnh l{
Sandberg.

Ngay t nm 1956, Sandberg, mt ngi Australia, ~ c coi l mt trong nhng nhn


ti mi trong ngnh ngn hng. Khi ng cn lm vic chi nhnh Singapore, J. A. D.
Morrison, Gi|m c chi nh|nh ~ nhn xt Sandberg l{ mt ngi rt thng minh v c
nng lc c bit, ni tri so vi ng nghip cng la. Anh c mt th|i lm vic thoi
m|i nhng cng rt hiu qu. iu n{y c mi ngi ghi nhn khi anh hon thnh tt
cng vic trong lnh vc chng khon. Cp trn nn quan tm ti nhn vin ny, v ti dm
chc anh s lm nn chuyn trong tng lai.
Nm 1977, Michael Sandberg ~ t ti nh cao s nghip khi tr thnh Ch tch Hi
ng qun tr ca Ngn hng Hng Kng. Mt trong nhng tham vng ca ng l nng v th
ca ngn hng t khu vc ln a quc gia v ton cu. D Sandberg khng nm gi mt
ng}n h{ng ch}u u nhng vi tham vng v vin cnh trn v {i quc t, ng ~ gip ng}n
hng nng tng ti sn t 14,2 t ln ti 545,6 t -la Hng Kng vo cui nhim k ca
mnh nm 1986.

Hn nhin, Sandberg lun king n L Gia Thnh bi L tht s xng |ng vi v tr .


Mt khc, Sandberg coi L Gia Thnh l mt vin gch gp phn hon thin tham vng bnh
trng ra th gii ca mnh. Trong khi kh nng kinh doanh ca L Gia Thnh ti thuc a
to c n tng vi Ngn hng Hng Kng th iu then cht khin cho ngn h{ng i ti
quyt nh bn Ha K Hong Ph cho ngi {n ng gc Triu Chu ny l nhng mi
quan h c bit ca ng Trung Quc. Nm 1979, Sandberg ~ linh cm c mt s thay
i v chnh tr ti Trung Quc, nht l vi nhng chnh sch kinh t mi ca ng Tiu
Bnh. Vic Trung Quc ni ln l mt th lc kinh t i hi Ngn hng Hng Kng phi lin
kt v hp tc nhm tin ti Bc Kinh, con ng dn ti nhng khch hng Trung Hoa. V
L Gia Thnh chnh l cu ni tt nht c th gip ngn hng thc hin c mc ch n{y.

Trung Quc chuyn sang nn kinh t th trng cng c ngha l{ ngi Trung Quc s
ng vai tr ng{y c{ng quan trng trong cc hot ng kinh doanh ti Hng Kng. S pht
trin ny khng my nh hng n Michael Sandberg. Vi vic sp xp L Gia Thnh
mua li Ha K Hong Ph, ng mun tuyn b vi c th gii rng Ngn hng Hng Kng
~ sn sng vi vin cnh ngi Trung Quc dn dn lm ch tp o{n n{y. Khi a L Gia
Thnh ln v tr l~nh o, ng}n h{ng ~ nhanh chng gip cho ng c c danh ting v
nhng mi quan h trn th gii. Mt nh{ ph}n tch ng}n h{ng ~ nhn xt: Sandberg ~
gip L Gia Th{nh bc trn con ng ln bi mi ngi ~ dn bit n ng.

Cui cng, ng{y 25 th|ng 9 nm 1979, ngay trc na m, L Gia Thnh cng b ~ mua
c 90 triu c phiu ca Ha K Hong Ph ch vi 639 triu -la Hng Kng, gi mi c
phiu l{ 7,1 -la Hng Kng v thi hn tr l{ hai nm. ng nhn c 22% c phn Ngn
hng Hng Kng, l{ ngi nm gi c phn ln nht trong s cc c ng. V c bn, ng
ang c c iu mnh mun, l{ quyn lc: Sau khi nm quyn, ti ~ ni ngay vi hi
ng qun tr rng ti khng quan t}m n ci gh ch tch, iu m ti mun l{ l~nh o
hi ng v{ l{ ngi a ra quyt nh cui cng cho tt c cc cng ty ca Ha K Hong
Ph. Ti khng quan t}m ngi ngoi ni g. Ti mun tht s nm quyn.

c bit, vi vic nm gi quyn lc chnh Ha K Hong Ph, L Gia Thnh cng Cng
ty Trng Giang gi }y ~ c nhng khon li nhun ln t cc hot ng giao dch
thng mi. Ha K Hong Ph iu hnh mt phn |ng k cc cng cng-te-n ti thuc
a. N cng s hu mng li siu th ca Tp o{n ParkN Shop, i th thng xuyn
cnh tranh vi mng li Wellcome ca Jardine Matheson. Th lc ca L Gia Thnh cn
b{nh trng ti Tp o{n Dc phm Watson. Nh vy, ngo{i u t v{o bt ng sn,
Trng Giang gi }y cn hot ng trong c|c lnh vc bun b|n, khai th|c |, nh{ xng,
vn chuyn h{ng ha v{ cng ten n, c kh, b|n l v sn xut ung. Nhn vo nhng kt
qu ~ t c, ngi ta bit rng mt ng{y n{o Cng ty Ha K Ho{ng Ph ca L Gia
Thnh s tim ngi v tr cng ty thng mi h{ng u ti thuc a ca Jardine Matheson.

Tuy nhin, t nht l{ lc u, gii qu tc Hng Kng ~ khng my thch th vi vic L


Gia Thnh ln nm quyn d thc t khng c mt phn ng tiu cc no. Vic L Gia
Thnh mua li c phiu ca Ha K Hong Ph ch vi gi bng mt na gi tr tht ~ l{m
gii thm quyn v{ c|c cng ty thng mi hm hc. Ln u tin trong lch s thuc a,
mt ngi thuc mt dn tc b phng T}y coi l{ thp km so vi ngi Anh ~ c c
phn trong nhm nhng cng ty thng mi c bo h. Vi vic ph v th c quyn
ca ngi Anh trong cc hot ng kinh doanh ln Hng Kng, L Gia Th{nh ~ l{m rt
nhiu ngi tc gin. Thm ch, mt s thnh vin mang khuynh hng bo th trong cng
ng Trung Quc cng ht sc kinh ngc, khng ch bi v mua b|n m{ cn v n ~ din
ra qu chng vnh.

Nhng k knh ch trong tng lai ca L Gia Thnh th li ci khy. V Ngn hng Hng
Kng ~ quyt nh khng a Ha K Hong Ph ln s{n u gi, nhng nh{ u gi tim
nng phi rt lui. D cho nhng cng ty nh Jardine Matheson, Swire Pacific hay thng
nh}n ngi Anh James Goldsmith nhn vo Ha K Hong Ph mt cch thm thung th
cng khng ai c c hi gi{nh c n. Thnh cng ln nht ca L Gia Th{nh l{ ~ kho
lo |nh bi c tt c c|c i th, c bit l Goldsmith k thm mun Ha K Hong
Ph nht. Hn na, i vi nhng i th ca ng, tht l nc ci khi mt thng nh}n v
danh ca Trung Quc li tr th{nh nh{ u gi duy nht. |p li nhng li ch trch, nht l
s buc ti ~ b|n Ha K Ho{ng Ph vi ci gi qu r, Ngn hng Hng Kng gii thch
rng h ch ch tm kim mt c ng l}u d{i v{ c tinh thn xy dng.

Dng nh L Gia Th{nh ch cn ni vi Michael Sandberg mt ting l{ c c Ha K


Hong Ph. S tht l, ngay t u ng ~ rt t tin rng ch cn yu cu, Ha K Hong Ph
s l ca ng. ng ni: Ng}n h{ng Hng Kng khng th bn Ha K Hong Ph cho ai n
gin ch bi vn ti chnh. H mun m bo ngi ch mi phi c t{i l~nh o
Ha K Hong Ph. Ti cho rng ngn hng nhn thy c kh nng ca ti v bit ti s
l{m c. Sau khi chng ti tip qun Ha K Hong Ph, cng vic kinh doanh ~ i ln v{
mi ngi bt u b{n t|n: i, sao ng}n h{ng li bn c phn nh? V}ng, rt c th nu nh
ngn hng vn gi s c phn , Ha K Ho{ng Ph s chng c c th{nh cng nh vy.

K gieo li gim pha nhiu nht l Bill Wyllie. Sau khi John Douglas Clague b th ch vo
cui nhng nm 1970, thi im ngun ti chnh ca ngn hng b gim st khi ng l
ngi l~nh o ca Cng ty Quc t Ha K Hong Ph, chnh Bill Wyllie ngi c bit
n vi ging li cay c khi m ch Clague l{ mt con ngi ~ qu| mi mt l{ ngi
c ngn hng mi v lm xoay chuyn tnh hnh cng ty. V{ ng ~ l{m rt tt cng
vic ca mnh. V{ ng ~ l{m rt tt cng vic ca mnh. Tng l mt tay ua t ng thi
l nhn vin bn hng cho hng Ford, ni ting vi tnh to bo, khng bit s v{ c gii
kinh doanh Anh coi l mt trong nhng nh kinh doanh tr sng gi nht, Wyllie rt c
hoan nghnh khi ci t China Engineers, mt chi nhnh Hng Kng ca Tp o{n Sime
Darby. Vi vic loi b nhng chi nh|nh l{m n khng c li nhun ca China Engineers,
ng ta ~ tin h{nh c cu li b my cng ty cho gn nh ng thi tht cht s lng.
Wyllie cng c nhng nh hng trong qu trnh t chc li hot ng kinh doanh ca hng
Ford Hng Kng, gip n t mc li nhun cao. Vy nn chng c g phi nghi ng khi
trong thi gian , rt nhiu cng ty thng mi h{ng u coi ng ta l mt v b|c s cng
ty m|t tay.

Wyllie lun quan t}m n kt qu trong thi gian ng ta nm cng v l~nh o. Ha K


Hong Ph cng khng phi l ngoi l v chnh sch tiu th trong sut thi k thng mi
trc Clague ~ loi i hn 100 cng ty ~ ho{n to{n ngng hot ng. Willie cng lu
rng Cng ty Quc t Ha K Hong Ph, vi 362 chi nhnh v nh cng tc, c mt cu trc
phc tp khng cn thit. ng ta cam oan s ct gim v sp xp li n.
Tuy nhin, k hoch ln ca Wyllie khng ch l vic sp xp li. Vic thnh lp Ha K
Hong Ph, s kt hp gia Cng ty Quc t Ha K Hong Ph v Cng ty Cu cng
Whampoa, ~ thi mt sc sng mi v{o cng ty. Nm 1978, s l~nh o ti tnh ca Wyllie
~ mang li cho cng ty mt khon li nhun 46,2 triu -la Hng Kng, tng 26% so vi
cng k nm trc. Ha K Hong Ph ~ sn sng thch thc ban l~nh o l~o l{ng ca
Jardine Matheson, v Wyllie tht s l mt thin ti kinh doanh mi khi a cng ty ca
mnh ln nh cao. Trin vng thnh cng ca ng ta l v hn.

Nhng sau , nm 1979, b m|y m{ Wyllie ~ ci t v mang li li nhun mt ln na b


tut khi tay. S tht l, Wyllie khng h bit n v chuyn nhng cho ti khi L Gia
Thnh v Ngn hng Hng Kng hon tt mi th tc giao nhn. Wyllie ~ ln ting |p tr
y cay ng. Khng quan tm ti vic mnh b ht hi hay b sa thi, iu Wyllie kch lit
phn i l{ |ng ra ngn hng phi b|n cng ty thng mi vi gi gp i. Sau n{y Wyllie
hi tng: Ha K Ho{ng Ph ~ b b|n i vi gi qu r mt. N ng l{ mt mn hi. Ti
cho l Ngn hng Hng Kng khi nhn thy L Gia Th{nh ~ l{m c nhng iu thn
k th trng bt ng sn. Mt l do na l{ khi Trung Quc ang chun b m ca.
Hp tc vi mt i tc Trung Quc y quyn lc s em li nhiu thun li. Ngn hng
cng hp tc vi Bao Ngc Cng. D nhin l{ h ~ khng trao c hi cho ngi khc,
th d nh Jardine, Bao Ngc Cng hay Swire. Ti ~ rt mun c c hi mua c c
phn Ha K Hong Ph ca ng}n h{ng.

Wyllie v{ phng T}y c quyn ch trch v chuyn nhng theo cch ca h. Vic L Gia
Thnh tr gi| di mc kim to|n dng nh khng lm Ngn hng Hng Kng bn tm:
ban u mua Ha K Hong Ph vi ci gi bo bt, ng}n h{ng ~ b|n li n thu v 517,6
triu -la Hng Kng.

Trong khi , v phn L Gia Thnh, gi c tht s khng phi l vn . Ni ng hn,


iu ng quan tm l liu Trng Giang, hng mua li Ha K Hong Ph, c vng vng
bc ch}n v{o thng trng quc t y phc tp nhng cng nhiu trin vng hay
khng. l{ mt yu cu ln i vi L Gia Thnh. Cui cng, ng cng nm c a s c
phn, nhng liu ng c th vt qua nhng th thch ca mt thnh vin?
Mt iu |ng ngc nhin l Wyllie khng h nghi ng kh nng ca L Gia Th{nh. Khi ~
chuyn sang Cng ty Chng khon chu , Wyllie th hin s ng h L Gia Th{nh: ng
khng bao gi tin hnh cng vic m khng c d tnh trc. Chng my ai hiu th trng
bt ng sn Hng Kng bng ng. Phi tha nhn rng ng rt mau l v{ l{ ngi u c
c phiu hng nht. ng rt c danh ting, bi mt khi ~ ha th s gi li. Qu tht l rt
|ng n.

iu khin L Gia Th{nh ch hn c hi tng li nhun cho mnh chnh l s tn nhim


v tnh hp php trong kinh doanh. S sp xp kia thc ra l mt cuc trao i thng mi
tt p gia L Gia Thnh v ng ch ng}n h{ng Michael Sandberg. im |ng ch }y
l v chuyn nhng n{y ~ khin mt ng ch nh{ t n thun tr thnh mt doanh
nhn hp tc mang tm quc t. N gip L Gia Thnh nng cao v th ca mnh trong gii
kinh doanh thng lu Hng Kng. Vic mua c Ha K Hong Ph, mt trong nhng
cng ty thng mi Anh l}u i nht Hng Kng l mt kt qu tuyt vi i vi L. Bn
cnh nim say m kinh doanh th vic khin cho ngi khc phi knh trng lun l mt
mc tiu ln trong i L Gia Th{nh, nh con trai c Victor ca ng ~ tng nhn xt: S
knh trng i vi ng cn qu gi| hn h{ng triu, thm ch hng t -la.

i vi ngi {n ng Triu Ch}u n{y, iu duy nht c tha hng t ngi cha l s
thng minh v lng ham hc hi. Chnh iu ~ gip ng nm c Ha K Hong Ph
im khi u cho s nghip ca L Gia Th{nh. N ~ to cho ng mt v th ln trong con
mt ca c|c ng nghip. Trong bi cnh nn thng mi ang b cc doanh nhn Anh v
Thng Hi thng tr, L Gia Thnh khng cn l mt ngi mi pht ln cha c cng
nhn; gi }y ng tht s tr thnh mt nhn vt quan trng v uy tn. K t }y, bt k li
ni v{ h{nh ng no ca ng cng s c nhng ngi quan t}m n nn kinh t Hng
Kng ch . Cng k t }y, mi ng thi c ch t pha ng cng c th bo hiu rng ng
chun b thc hin thng v ln. ng tht s ~ tr th{nh thc o quan trng cho nhng
bc thng trm ca nn kinh t thuc a ny.
6. Quan im chnh tr v li nhun
Bc vo nhng nm 80, vi v th sn c l mt trong nhng thng nh}n xut sc nht
Hng Kng, a v ca L Gia Th{nh c{ng c nng cao nh s hu Tp o{n Ha K
Hong Ph. V cui nm 1979, L Gia Th{nh ~ tng thm 30% vn u t v{o cng ty n{y
so vi ngun vn ban u l 22,4%.

Thp nin 80 l{ giai on b chi phi bi nhng trng phi duy tin t, chnh s|ch t hu
ha, giai on tri khon bp bnh, tip qun cng ty v nhng chnh sch t do cnh tranh
kinh doanh c|c nc phng T}y di thi Margaret Thatcher v Ronald Reagan. Vic
Hng Kng l mt thnh ph t tr theo ch ngha t bn thun ty k t khi thnh lp vo
nm 1842 dng nh l{ mt ch i vi nhng chnh sch ti chnh ca ch ngha bo
th. Bc i nhm m rng ch kinh t ton cu cn non tr ca L Gia Th{nh dng
nh cng ph hp vi nhng xu hng tin t ang thnh hnh l chuyn ngun tin vo
London v{ Washington. tng v mt nn kinh t ton cu ca ng trng khp vi nhng
quan im ca Th tng Anh v Tng thng M. c im ni bt ca thi k ny l mt
h thng cc doanh nghip c php t do kinh doanh, do , }y l{ giai on y ha
hn cho mi doanh nhn c th quay vng li nhun. Vo khong nm 1979, ngay c Bc
Kinh di ch ci cch ca ng Tiu Bnh cng hng qun chng nhn dn ti mt
tng lai ti s|ng v{ tt p hn thng qua ch ngha t bn nhng di hnh thc ca
ch ngha x~ hi.

Song song vi p lc i mi ch ngha t bn do ng Bo th Anh v{ ng Cng ha


ca M xut th Hng Kng ngy cng pht trin ln mnh. Trong khi v{o nm 1947, thu
nhp bnh qu}n u ngi thuc a ny mi ch c 1.250 -la Hng Kng (khong 243
-la M) th n nm 1981, con s n{y ~ tng ln rt nhanh, gp 23 ln, t mc 32.080
-la Hng Kng tng ng vi khong 5.638 -la M. Bc nhy vt |ng k n{y ~ a
Hng Kng ln hng th ba trn th trng chu , ch sau Nht Bn v Singapore. Mc tng
trng kinh t h{ng nm trong giai on 1947-1948 lun t con s n tng: 8,68%. Giai
on 1976-1981, nn kinh t thm ch cn pht trin ti mc kinh ngc vi mc tng
trng t 11,9%.
Nm trong tay Tp o{n Ha K Ho{ng Ph v Tp o{n Trng Giang Thc Nghip, L
Gia Th{nh cng nh bao thng nh}n Hng Kng khc, lun sn s{ng cho li nhng con
sng c li cho s m rng th trng Hng Kng. Nm 1980, Trng Giang ~ l{m n ph|t
t n mc |ng kinh ngc vi ngun li nhun ln ti 701,3 triu -la Hng Kng, tng
176% so vi nm trc. Phn ln ngun li nhun n{y ng gp ngun vn ban u cho
Tp o{n Ha K Ho{ng Ph v{ Cng ty Xi mng Green Island.

Tuy nhin, theo nh L Gia Th{nh lp lun th nhng ngun li nhun ny tt yu s gim
xung do li sut Hng Kng tng v{ do s kim sot ca chnh ph v li tc cho thu
tip tc km hm doanh thu bt ng sn ca cng ty. Mc d vy, trong bi pht biu
thng nin ca ng trc cc c ng ca cng ty, L Gia Thnh vn gi vng mt quan
im tch cc: Th trng bt ng sn s gim st nhng khng |ng k, thi k ny s i
qua vi s gim li sut v s tng ln v thng mi. Do vy, ti vn lc quan v tng lai
ca th trng bt ng sn Hng Kng.

Cui cng th trng ny vn c mt s gim st. D lc quan hay khng th L Gia Thnh,
vi ti sn tp trung ch yu vo cc lnh vc kinh doanh c lin quan n th trng pht
trin bt ng sn mang tnh cht quay vng, vn s phi i mt vi s suy thoi kinh t
ton cu v{o nm 1982. Ch trong mt thi gian ngn, li nhun t cc v u t ca L Gia
Th{nh trong nm 1982 ~ gim rt nhanh so vi nm trc 62% tng ng vi 525,6
triu -la Hng Kng. Mt phn nguyn nhn gy ra tnh trng ny xut pht t 98 triu
-la Hng Kng bt ng sn b tt gi. Cng vi s suy thoi kinh t ton cu th s thiu
ht ngun tin u t v{o th trng, li tc cho thu thp, nhng ta nh{ vn phng
khng ai thu v s pht trin chm chp ca ngnh xy dng cng tht cht thm p lc
ln L Gia Th{nh. c bit, i vi Cng ty Xi mng Green Island ca ng th giai on suy
thoi ca ngnh xy dng ng ngha vi s mt n nh ca ngun li nhun khng l. Do
thi tit khng n nh v{ do xi mng Nht Bn trn ngp vo th trng Hng Kng, li
nhun ca cng ty n{y ~ tt xung rt nhanh, ch cn 65%.

R rng s suy thoi kinh t nm 1982 l{ qu~ng thi gian kh khn i vi nhiu thng
gia Hng Kng. Tuy nhin, vic li nhun khi ln rt cao v khi xung v cng thp khng
phi l{ iu g mi m i vi nhng thng nh}n vn ~ quen vi nn kinh t t bn
thuc a y bin ng, lun thay i bt thng. V{ nh mt tt yu, iu ~ t|c ng
rt ln ti nc Cng ha nhn dn Trung Hoa. Qu thc, bt k mt thng gia n{o u
bit r rng mnh s phi vt qua tnh trng suy thoi kinh t nhng quan trng hn, h
cn phi i mt vi ngh quyt chnh tr quyt nh n tng lai ca Hng Kng trong
lnh th Trung Quc. Vic L Gia Thnh tip tc u t v{ l{m n ph|t t trong mt th
trng bt n nh s chng minh nim tin vng chc ca ng vo Trung Quc. ng thi,
vic ng u t nhiu vn vo Trung Quc s chng minh v tr c quyn ca mnh trong
cc vng trn quyn lc ca Hng Kng v mu quc. Qu thc, cho ti thi im v Thin
An Mn v{o th|ng 7 nm 1989 th thp nin 80 vn v{ cng ging nh bt k thp nin no,
u thun li i vi L Gia Thnh.

V{o th|ng 2 nm 1982, Bc Kinh ~ sn s{ng cp vn Hng Kng. H ~ chun b


xem xt cc kin v nhng la chn ang c bn lun. Cc la chn lun l nhng vn
gy tranh ci, chng hn nh xut xem xt vic qun l b|n o Tn Gii ging c
khu kinh t Thm Quyn, mt thnh ph ang ph|t trin rt nhanh min nam Trung
Quc. Cng v{o thi im , mt ln sng phn i mnh m qut qua th trng chng
khon Hng Kng. Nhng Bc Kinh cng nhanh chng b qua chuyn ny. Ba thng sau, Bc
Kinh quay tr li vi li ngh mi, mt xut r rng l d chu hn. Tuy nhin, trn
thc t th xut n{y sau s tr thnh mt rng buc vi vic thu hi Hng Kng v
Macao. Theo nh k hoch, Bc Kinh s thit lp mt c khu hnh chnh vi mc t tr
cao, m{ h thng doanh nghip t do kinh doanh s vn c duy tr. Hn na, tt c
cc quyn t do cng dn ca ngi dn Hng Kng vn c m bo.

Tuy nhin, c nhiu kin khc nhau xung quanh vn n{y, trong c c kin ca L
Gia Thnh. L mt ng minh cao gi| v{ l{ c|nh tay u t nc ngoi ca cc ng ch
Bc Kinh, L Gia Thnh gi mt v tr quyn lc c bit trong s cc doanh nhn Hng
Kng. Li ni ca ng c th gy nh hng ln ti xu th ng h hay phn i nhng chnh
sch ca Trung Quc. V v vy, v{o ng{y 23 th|ng 5 nm 1982, L Gia Th{nh cng mt
doanh nhn c th lc kh|c l{ Henry Fok ~ c mt bui gp mt vi b i ng Tiu
Bnh v Th tng Trung Quc Triu T Dng, hai ngi nm quyn l~nh o Trung Quc
trn thc t, tho lun v tng lai ca thuc a ny.

Cuc gp thng nh thu nh vo cui thng 5 gia L, Fok, ng v Triu khng to ra


bt k bt ng v mt chnh tr no. Triu T Dng ~ tuyn b rng Trung Quc s tip
tc duy tr chnh sch m ca. R r{ng l{ c|c thng nh}n gi{u c nht m Bc Kinh c th
cn nhc ti c vai tr sng cn i vi Bc Kinh. Xt cho cng, nu th trng ct t mi
quan h vi Trung Quc th cc chi nhnh s ri v{o cnh en ti. Nh vy, Trung Quc cn
c L Gia Thnh. Lp trng ca L v tnh cnh ny ngay lp tc tr thnh li ku gi
thc v s ng cm ca ngi Trung Quc. Nh ng sau ~ khng nh: Bt c mt t
nc no chp nhn ngi dn Hng Kng s khng phi chu thit thi no c. H l c
mt ti sn ln. Su triu ngi dn Hng Kng c th vn sng }y v{ tn hng cuc
sng trong khi vn tip tc xy dng Trung Quc. Nn kinh t ca chng ta ~ chng minh
cho th gii thy chng ta thuc dn tc n{o. Chng ta ~ sng }y bao nhiu nm nay,
gy dng c mt cng vic kinh doanh v mt ngi nh Hng Kng khng phi l{ iu
d dng. Nu tht s vo pht cui khng cn c la chn no khc th chng ta c th phi
i. Vy th ngi Hng Kng s i }u? Khng c nhiu hn 10% i Anh bi v nc Anh
qu bo th. Rt nhiu ngi s i Canada, Australia, M v thm ch l{ Singapore.

Nhng nu c bt c s nghi ng no v vic liu lng trung thnh ca L s t v{o }u


th nhng tha thun kinh doanh m{ ng ~ thc hin vi Trung Quc trong nhng nm
gn }y cng nh d nh trc mt s chng minh L Gia Thnh lun trung thnh vi t
nc Trung Quc v vi cc hip nh cho php Hng Kng v Trung Quc cng tn ti
trong mt mi quan h c li cho c i bn v kinh t v{ vn ha.

Gn nh ngay sau khi L Gia Th{nh c b nhim vo CITIC ca Bc Kinh th Tp o{n


Trng Giang ~ xng cc d n lin doanh ln vi c|c cng ty nc ngoi lu nay vn
kht khao ngun khch hng d tr khng l ca Trung Quc. V{o nm 1979, L Gia Th{nh
~ hp tc vi Cng ty Xi mng Kaiser ca Fontana, California v Tp o{n u t Kiu Yip,
Trung Quc thnh lp Cng ty Xi mng Trung Quc v xy dng mt nh my ti Hng
Kng tr gi 200 triu -la M. Kaiser ng gp 40% vn, Kiu Yip 20% v L Gia Thnh l
40%, trong s vn L ng gp chia u cho Trng Giang, cc cng ty con ca n v
Cng ty Xi mng Green Island. Thng v n{y c bit quan trng i vi Trung Quc v n
c mc ch khng nh Ngn hng Trung Quc c vai tr l ch n ch cht trong nn ti
chnh ton cu. L mt trong mi hai ng}n h{ng c tham gia v{o thng v ny nn Ngn
hng Trung Quc phi i mt vi nguy c ri ro ln ti 10%, tuy nhin, }y vn l{ bc
ch cht trong vic gi{nh c tnh hp php v s tn nhim gia cc ngn hng trn th
gii, trong c c|c ng minh ca n, v d nh Cng ty Tr|ch nhim hu hn Chase
Manhattan Asia, Ngn hng Hng Kng, Ngn hng -M, Ngn hng Chartered, Ngn hng
Citibank v Ngn hng Thng mi c quyn Canada ni m{ L Gia th{nh s hu di
10% vn ng gp.

Mc d Nh{ m|y Xi mng Trung Quc thua l ngay trong nm hot ng u tin (1983)
nhng Tp o{n u t Kiu Yip vn mun nh my ny s tr th{nh phng tin dn ti
cc v l{m n trong tng lai vi cc ng trm ln Hng Kng v{ c|c nc phng T}y.
S tin thua l trong sut nhng nm u l thu t kho bc ca nhn dn. V mc d d n
ny kh tn km nhng n s chng minh nhng gi tr kinh nghim thu c t vic kinh
doanh vi nhng doanh nhn ch cht.

Trong khi , L Gia Th{nh vn khng li bc trc nhng th thch ca vic kinh
doanh trong mi trng mi, vn tip tc tin hnh ht giao dch n{y n giao dch khc
vi Trung Quc. V{o nm 1979, ng hp tc vi Cng ty u t Kiu Kwong ca Trung Quc
thnh lp Cng ty Trch nhim hu hn Bt ng sn Nghi Phan. Mc ch ca cng ty
ny l xy dng cc ta nh 30 tng Hng Kng, mi cng trnh tr gi khong 60 triu -
la M. Nm sau, Tp o{n Trng Giang ca L Gia Thnh tham gia cngxoocxiom vi cc
i t|c c bn ca Hng Kng nh Cng ty Hopewell Holdings, Cng ty New World
Development, Cng ty Sung Hung Kai Properities, Cng ty Sun Hung Kai Securities v Wing
Tai Development, nhm gia tng s vn 60 triu -la M ni trn xy dng mt khch
sn 1.200 phng ti thnh ph Qung Chu. V ngay khi cc ng ch Bc Kinh hy vng vo
nm 1979, khi m{ h xc du th|nh cho L bin ng tr thnh mt ngi giao lin tin
cy vi th gii t bn th L cn mang theo mnh c mt h thng ngn hng. Nhng ngn
hng c lin quan ti thng v xy dng khch sn Qung Chu ny bao gm Ngn hng
thng mi c quyn Canada, Ngn hng -M, Paribas Asian, Banque de Paris & d Pays-
Bas, CCIC Finance, v{ ng}n h{ng thng mi cui cng tham gia vo d n ny thuc s hu
mt phn bi China Resources (i l bun bn xut nhp khu h{ng u ca Trung Quc
ti Hng Kng), Ngn hng Trung Quc, Ngn hng Quc gia Chicago v Ngn hng Cng
nghip Nht Bn.

Tuy lc ny L Gia Th{nh ang tin hnh mt d n lin doanh khc vi Cng ty California
v mt giao dch vn ti vi hng my bay qun s Lockheed nhng L v{ c|c i tc vn
hon thnh vic xy dng mt khu bo dng c|c phng tin hng khng Thng Hi
sa cha v tn trang cc loi my bay hng ca Trung Quc, sau l{ to{n b chu .
D |n n{y ~ th hin quan im lc quan ca L v tim lc kinh t ca Trung Quc. ng
cho rng mt t l kh ln ngi dn Trung Quc, c bit l tng lp trung lu, nhng
ngi c nhiu kh nng s dng c|c phng tin hng khng, nhng phng tin m s c
lc cn sa cha v bo dng.

S lc quan ca L, nu khng da trn nhng |nh gi| c| nh}n ca ngi trong cuc v
k hoch ca ng Tiu Bnh th cng da trn nim tin tht s rng sm hay mun th
nhng ci cch ca ng Tiu Bnh cng s tr thnh hin thc.

Khng hong ti chnh 1982 - 1983 gy nh hng i vi mi ngi dn Hng Kng, c


vi L Gia Thnh. Tri qua nhng tn tht v li nhun nm 1982, Trng Giang hin li
tip tc phi tri qua giai on suy yu: gim thm 23% li nhun v{o nm 1983, tng
ng 408,8 triu la Hng Kng. S bng n tng trng ca gi bt ng sn v li tc
cho thu ca giai on cui thp nin 70 ~ t ngt dng li. Li sut cao cng vi tnh
trng chnh tr khng n nh ~ ct bt cc khon u t v{o bt ng sn. Mo him u
t v{o mt th trng bt ng sn ri ch thu c li sut qu t c v nh l{ mt
ngh v cng r di. cp n tnh trng bt ng sn h gi| nhanh, L ~ ni vi cc c
ng: Gi| bt ng sn st gim v s lng l ca mt s nh{ u t cng vi sc mua
yu ~ y th trng vo mt tnh th v cng tr tr m t kh c th phc hi c
trong thi gian ngn.

i vi cng ng kinh doanh, thi im ny c l khng ti t hn c th khin cho


ng vua bt ng sn h{ng u Hng Kng b cn tr. Vi s kin s din ra v{o nm 1997
v s tham gia ca Trung Quc trong cc cuc tho lun v thng mi thuc a, cng c
nhiu thng gia mang cm gic lo ngi rng s sp treo l lng trn u h, coi s sp
ca L Gia Th{nh nh l{ mt vin cnh e da ti mt thnh ph t tr ~ tng rt thnh
vng. Nu nh th trng khng ng h cho L th h cng chng c c s n{o hy vng.
Ngnh kinh doanh ca Hng Kng ang trong tnh trng ri lon, v{ L n gin ch nhn
xt theo nhng g ng ngh. Mt t b|o ~ |nh gi|: Khng phi bt c mt thng nh}n
no m li ni v{ h{nh ng li c tm nh hng nh L Gia Th{nh, ng l{ ngi trung
thc vi cc c ng, kh|ch h{ng v{ vi tt c nhng ngi cng tc vi mnh. Bt c khi
no ng ni th lng trung thc ca ng cng c chng minh bng nhng h{nh ng. Sc
quyn r ca ng, s xut sc ca ng chnh l lng trung thc.

Mc d lc ny khng hong t{i chnh ang xy ra nhng L vn gi tin trong ti khon


ca c|c ng}n h{ng v{ i cho n khi th trng hi phc. Cui nhng nm 1980, trong khi
th trng vn nng, L ~ t chi mua mt s l t c kh nng sinh li v ng l gii rng
h t gi| qu| cao. Thay v{o , ng u t tin vo cc hng s hu nhng mnh t ln b
|nh gi| thp v km pht trin so vi tim nng ca chng m ng c th li dng mt khi
th trng hi phc. Tuy nhin, chin lc khn ngoan ca ng li i sau nhng cuc {m
ph|n ang l}m v{o tnh trng b tc ca ng Tiu Bnh nm 1982. E ngi rng s khng c
gii php no cho tnh trng b tc chnh tr, rt nhiu ch t ~ chn bin php trn khi
thuc a v bn tng bn tho bt ng sn. L lun sn lng lm nh bt gnh nng ti
sn cho h.

C th chnh kh nng trc gic sc so ~ m|ch bo L rng tnh trng b tc ny ri s c


li thot hoc cng c th l trin vng ca ngi trong cuc trong tin trnh chnh tr. Vo
ng{y 26 th|ng 9 nm 1984, Trung Quc v Hng Kng ~ trnh Hip c d tho gia
Chnh ph Lin hip Vng quc Anh, Bc Ailen v Chnh ph nc Cng ha nhn dn
Trung Hoa v tng lai ca Hng Kng. Tuyn b chung ch r:

Chnh ph Lin hip Vng quc Anh v Bc Ailen v Chnh ph nc Cng ha nhn dn
Trung Hoa ~ xem xt vi s toi nguyn mi quan h hu ngh ~ tn ti gia chnh ph
v{ nh}n d}n hai nc trong nhng nm gn }y v{ ~ thng nht rng gii php ph hp
~ c thng lng cho cu hi v Hng Kng, mt cu hi ~ b lng qun t qu kh,
rt c li cho vic duy tr s n nh v thnh vng cho Hng Kng cng nh tng cng
v pht trin hn na mi quan h gia hai quc gia da trn nn tng mi. Cui cng, sau
nhiu cuc hi {m gia c|c ph|i o{n ca hai chnh ph, hai bn ~ thng nht tuyn b
nh sau:

Chnh ph nc Cng ha nhn dn Trung Hoa tuyn b vic thu hi khu vc Hng Kng
(bao gm o Hng Kng, Cu Long v Tn Gii) l nguyn vng chung ca ton th nhn
dn Trung Hoa v vic thu hi ch quyn ca Trung Quc i vi Hng Kng s c hiu lc
t ng{y 1 th|ng 7 nm 1997.
Chnh ph Vng quc Anh tuyn b s hon tr Hng Kng li cho Cng ha nhn dn
Trung Hoa v{o ng{y 1 th|ng 7 nm 1997.

Tp o{n Trng Giang v Ha K Hong Ph gn nh khng c bt k mt phn ng no.


Vi mi quan h gn b cht ch vi Bc Kinh, L Gia Thnh c th ~ bit trc phm vi
nh hng ca tuyn b ny. Tuy nhin, d cho bt c iu g c th tr thnh mt gii
ph|p c hy vng cho xung t chnh tr th nm 1984 vn khng th tr th{nh nm k
lc ca L Gia Th{nh. Trng Giang ng u vi tnh trng gim st li nhun vo cui
nm, gim 47% tng ng vi 213,5 triu -la Hng Kng. Sau , li c mt vn v
v b bi kinh doanh nh m{ trong L v{ Chnh ph Trung Quc u t y mnh vo
hon cnh kh khn.

Tht s, trong tt c cc giao dch m L tin hnh vi Cng ha nhn dn Trung Hoa th
c mt v ni ln nh l{ mt vt nh m{ L khng th xa. V b bi ny c s tham gia ca
Vng Quang Anh, em v ca Lu Thiu K qu c, ngi ~ tng gi cc v tr quyn lc
quan trng Bc Kinh v{ cng chnh l{ ngi ~ vit cun How to be a Good Communist
(Lm th n{o tr thnh mt ngi Cng sn tt). V{o th|ng 1 nm 1984, Vng ~ t
vn vi L v mt v giao dch bt ng sn. ng mun mua 8 dy nh vi tng cng
1.100 cn h cha x}y dng xong City Gardens, khu t m mt trong cc cng ty ca L
ang s hu, Cng ty International City Holdings. L ~ ng bn vi s tin l 940 triu
-la Hng Kng, nhng ng cng lo ngi s mo him ny s tr th{nh iu bt li cho
Vng v{ do cho c Trung Quc. Hn na, L khng mun mi ngi suy o|n rng ng
ang li dng mt k mi bc ch}n v{o lnh vc bt ng sn t mt t nc vn quen
vi cc cuc ci c|ch vn ha hn l{ c|c v giao dch vi t bn. V vy, khuyn khch
Vng, L ~ quyt nh a ra cho Cng ty Cng nghip Ever Bright ca Vng mt iu
khon gii tho|t trong vng s|u th|ng. iu khon ny l th m{ Vng ~ cu khn gn
hai ng{y v{ chnh n ~ m ra li thot d d{ng cho tn T bn Cng sn n{y ln trn khi
tha thun m khng tn mt ng n{o. Theo quan im nhn nhn ca Vng th v lm
n vi ng vua bt ng sn lng ly s gip ng bc vo th gii ca cc ngun u t
khng l v nng cao v th trong gii cc ng ch Bc Kinh.

Rt nhiu ngi cho rng v giao dch ca Vng v{ L l{ mt s n}ng ln i vi th


trng bt ng sn v c phiu ang xung dc. Vic n{y a ra nhng du hiu cho thy
nn kinh t ~ dn i ln. Qu thc, nhng g c li cho L Gia Thnh c v nh cng c li
cho Hng Kng. Nu L Gia Thnh c th thc hin c giao dch n{y th sau Hng
Kng cng c th l{m c nh vy. Vng Quang Anh ~ khoe khoang rng ng thc hin
v lm n n{y nhm mc ch cho Hng Kng thy Trung Quc rt quan t}m n tng lai
ca thuc a n{y. Vng cn ni rng l{ c|ch m{ ng trao cho thuc a ny s tin cy
khi cc cuc thng lng gia Trung Quc v Anh vn ang tip tc.

Kt qu chnh xc ca v l{m n n{y l{ c phiu ca Cng ty International City Holdings


tng gi| vn vt v th v thay, ngun li nhun khng l m mt trong nhng cng ty con
ca Tp o{n Trng Giang kim c nh tn dng vic u c gi| ln ca International
City Holdings cng tng gi| rt nhanh. Cng ty n{y ~ b|n 55.634 nghn c phiu vi tng
s tin ln ti 39 triu -la Hng Kng t ng{y 16 th|ng 1 nm 1984 n ngy 1 thng 3
nm 1984.

V giao dch ny c v rt bo b i vi nhng ai tham gia nhng v{o khong u ma


h, thn kinh ca Vng Quang Anh bt u co rm li. Trong khi Vng hy vng s kim
c rt nhiu tin trong thi gian ngn ti th trng bt ng sn th ng li khng nhn
thc c sc nh hng ca suy thoi kinh t. Khng c bt c mt hp ng chung no
vi L c th y th trng i ln. Ngay c Mr. Money cng khng th thc y c nn
kinh t l n{y. Vng s rng c th mt ti 25,6 triu -la Hng Kng trong v l{m n
n{y. Trong khi , ti Bc Kinh, cc cp trn ca ng ang bc mnh. Ngay t khi bt u, h
~ cm thy v l{m n n{y khng mang li li nhun ngay c khi ngi bn l L Gia Thnh.
H cho rng Vng nn s dng ti iu khon gii thot.

V v vy, ng{y 26 th|ng 6 nm 1984, Vng chnh thc rt s tin t cc km theo li


sut ra khi cng ty ca L. Ngay lp tc, mt th trng vn d b nh hng nh th
trng c phiu Hng Kng li mt ln na xung dc. Vic Vng Quang Anh rt ch}n
khi thng v ny bo hiu cho ngi dn Hng Kng (hay c v nh vy) rng Trung
Quc ~ |nh mt nim tin ni Hng Kng. Gi }y, v{o cui nm 1984 khi L ang vui
mng vi Tuyn b chung Trung-Anh, mt tuyn b ha hn s mang an ninh v li ch
quay tr li Hng Kng, th ng li phi vt ln vi mt vn c nhn ca chnh mnh,
ngi vn c coi l c v tr quan trng bc nht Hng Kng. Ni mt cch nh nhng
th v giao dch vi Vng ~ tr thnh vt nh ln i vi danh ting ca L Gia Thnh bi
v ng ~ mt mt khong thi gian rt d{i gn gi danh ting, iu c xy dng trn
nhng th{nh cng y huyn thoi ca ng trong lnh vc kinh doanh.

Vn ny cui cng c a ra Ta |n Giao dch tay trong. }y l{ ta |n c thnh lp


di danh ngha ca Thng c Hng Kng. Vn trng tm }y l{: Liu L v cc cng
s c s dng v giao dch ny nhm mc ch gip cho gi| c phiu ca Cng ty
International City Holdings tng hay khng? iu L lo s khng phi l{ i mt vi
nhng hnh thc k lut nu ta n quyt nh kin ng, m{ hn th, ng s phi i mt
vi d lun ngun gc ca s xu h gh gm. Vi L, b d lun kt ti cng chng
khc no lnh n t.

Ba th|ng sau, ta |n a ra quyt nh: Ban gi|m c ca Tp o{n Trng Giang bao
gm L Gia Thnh, George Magnus, Albert Chow, Chow Chin-wo v George Zang ~ tht
s c lin quan ti v giao dch phi ph|p n{y. Mc d Chow Chin-wo n phng chu
trch nhim trong vic bn c phiu nhng nhng ngi cn li cng phi cng gnh trch
nhim. D Vng Quang Anh ~ b ph bnh do bp mo s tht v thng v n{y nhng L
Gia Thnh vn ht sc lo lng v quyt nh ca ta. Danh ting, iu m{ ng thng xt
nht, ~ b hy hoi mt cch ba b~i. Ni c|ch kh|c, ng lo ngi rng nhng ngi iu
hnh ph Wall v{ c|c cng ty nc ngoi s trnh l{m n vi ng.

Gii php ca L cho s khinh thng n{y l{ thu ba v lut s ngi Anh n kh|ng
|n ln Ta Thng thm Hng Kng. Nhng ng{y 20 th|ng 10 nm 1986, sau s|u ng{y x
n, thm phn Ta n Ti cao Hng Kng vn xc nhn cc kt lun ca ta n. C l an
i L, v thm ph|n cn lu thm rng ti n{y khng tng ng vi ti khng trung
thc hay ti la o. Tuy nhin, vi quyt nh ny, L chnh thc tr th{nh ngi u tin
b kt ti trong ba nm tn ti ca Ta n Giao dch tay trong.

R rng l L s khng bao gi chu cho bt c mt vt en n{o trong l lch gy nh


hng ti cng vic kinh doanh. C|c nh{ l~nh o ca Bc Kinh hin nhin cng khng c
nh chng li L, c bit khi ng ~ g|nh v|c ht nhng sai lm ca Vng, mt trong
nhng ngi thn tn ca Bc Kinh. Quan trng hn, L vn l mt tn trung thnh ca
Trung Quc, v ti Hng Kng, ng vn tip tc duy tr vic nhp khu than | t Trung
Quc lnh vc kinh doanh thu v cho ng mt khon li kh ln: 14% tt c u thng
qua cc cuc thng lng ca Hng Kng. Th|ng 6 nm 1985, Chnh ph Trung Quc ~
quan tm xem xt s tn ty ca L i vi Trung Quc v quyt nh khen thng L bng
vic b nhim cho ng mt chc danh v vic n{y ~ c Hi ng D tho Lut c bn
thnh lp sau Tuyn b chung Trung-Anh ph chun. }y l{ mt v tr c bit quan trng
khin bt c ai cng phi hiu rng nu khng c L Gia Thnh th s chng l{m c vic
g.

Trung Quc r r{ng l{ im tp trung trong chin lc kinh doanh ca L, v ng d nh


s xc tin nhiu hp ng vi CITIC hn na, trong c mt hp ng nhm pht trin
mt nh{ m|y in Giang T, Thng Hi, vi chi ph ln ti hn 10 t -la M. Hn na,
Trung Quc cn l mt mc tiu cho cc sn phm tiu dng. Tng lp trung lu nhng
ngi tiu th mt khi lng kh ln cc sn phm tiu dng lun pht trin lin tc. T
l dn thnh th tng, c bit khi ph n bt u chi tc v dng cc loi phn son cho
thy i sng ca ngi dn ngy cng giu c v thu nhp kh dng ca h tng. L{m th
n{o tr th{nh ngi ph n tr trung, xinh p v{ qu ph|i nh nhng ph n Ty
phng ang tr thnh ni m nh i vi nhng ph n quyn qu Trung Quc.

L khng ch nhn thy rng ngi dn vi thu nhp kh dng tng, h mun l{m p cho
ngi nh ca mnh bng cc loi hoa nha m ng cn bn rn vi vic |nh gi| nhng nhu
cu ca ph n Trung Quc thi hin i n{y. c bit, nh L Gia Th{nh l gii: ng quan
tm ti vic nu ph n mun gn gi v p th cn phi s dng cc loi m phm v nu
l{ sn phm ca phng T}y hay sn phm du nhp t c|c nc phng T}y th s tt
hn.

V v vy, nm 1988, Tp o{n Ha K Ho{ng Ph k kt mt hp ng vi Cng ty


Procter & Gamble ca M hnh thnh mt x nghip lin doanh vi Nh my X phng
Qung Chu v Tp o{n Xut nhp khu - Xy dng - Pht trin kinh t v cng ngh
Qung Chu. Vi tn gi Procter & Gamble Qung Chu, nh my ny sn xut ra hng ngn
ga-lng du gi, nc hoa v cc sn phm ty ra khc. Cc sn phm n{y c sn xut
ti mt nh my hin i vi din tch 100 nghn m2 ti Khu Kinh t Hong Ph, Qung
Ch}u. u t trn 76 triu -la M vo nghin cu, Nh my Procter & Gamble Qung
Chu s m ng thm nhp th trng Trung Quc thng qua mt trong nhng nh sn
xut cc sn phm tiu dng ln nht th gii. Khng nghi ng g, tim nng v mt th
trng Trung Quc a chung h{ng phng T}y l{ mt s khch l cho cng vic kinh
doanh to bo ca cng ty a quc gia M (Sau , v{o nm 1993, Procter & Gamble ~ m
rng dy chuyn sn xut bng vic lin doanh vi Ha K Hong Ph sn xut cc sn
phm nh giy v sinh, rau v hoa qu ng hp, cc loi x{ phng, nc thuc ty ra v
cc sn phm dng cho nh v sinh).

Tuy nhin, bt ng sn vn l s trng chnh ca L Gia Thnh v Trung Quc dng


nh lun sn s{ng kim li t bt ng sn. V phn mnh, L Gia Th{nh cng lun sn
lng to iu kin hp tc c li cho Trung Quc, ng ngh ra nhiu cch khn ngoan a
t nc vo cc hp ng trong khi vn bo v n khi nhng thng trm ca th trng.
Trong mt hp ng ho{n th{nh v{o th|ng 11 nm 1988, L ~ kt hp vi China
Resources mt hng pht trin bt ng sn chnh (v{ cng l{ mt ca hng tp ha) ca
Bc Kinh ti Hng Kng nhm pht trin 48 ta cao c gm t 27-40 tng bao gm nh ,
vn phng v{ khu lin hp thng mi c y cc dch v mua sm v gii tr vi tng
din tch 424.440 m2. Trong , ring L Gia Th{nh ng 0,75% vn u t, Trng Giang
48,25%, 51% cn li do China Resources gp vn. Tuy nhin, vic phn chia li nhun s
khng da trn s c phn ng gp. Hn na, bng vic cho China Resources vay mt
khon vay khng ly li tr gi 564 triu -la Hng Kng, Trng Giang v L vn m bo
mt cch hiu qu ngun li nhun ti thiu cho i tc ca mnh. Sau , khi d n ny
ho{n th{nh v{o nm 1995, Trng Giang v L c th tip cn ngun thu nhp m rng nu
gi| b|n vt qu gi tha thun gia hai nm 1989 v{ 1997. Phn li nhun siu ngch s
c chia u 50/50 cho hai bn: mt bn l{ L Gia Th{nh v{ Trng Giang, bn kia l
China Resources. Trong vn li nhun, bn giao ko ny s cho php Trng Giang
hng li nhun ca 73,36% ch khng phi ch ca 48,25% vn ng gp nu nh gi|
vt qu gi tha thun.

C l mi quan h hp tc gia L vi Trung Quc ti s|ng nht l vo nhng th|ng u


nm 1989. Sau nhng bc i khi u tp tnh vi Vng Quang Anh trong v City
Garden, nhng nh my lin doanh c kh nng sinh li vi Trung Quc gi }y c v nh
~ bt r. Thm ch, L cn nhanh chng a China Resources v{o nhm nhng ngi cng
chung quyn li trong ch thng mi ang ln mnh ca mnh bng vic bn cho cng
ty ny 10% li nhun trong Hong Kong International Terminals (HIT) hng kinh doanh
cng-te-n ca Ha K Hong Ph v cho cng ty ny tham gia vi t c|ch l{ i tc ca
Ngn hng Hng Kng, qu tin t ca c khu t tr Hng Kng v trn rt nhiu tuyn
ng bin, bao gm Cng ty Vn ti i dng Trung Quc. Hng Mitsui ca Nht Bn
cng c thin cm vi HIT nn ~ gp 8% tin vn u t. Tuy nhin, vi s vn u t
60,5%, Ha K Hong Ph v cn bn nm quyn kim sot HIT. Thc t, trong khi Trng
Giang tn ti nh mt tr ct vng chc cho ch ca L Gia Thnh th Ha K Hong Ph
li l hi vin u t v{o lnh vc bt ng sn vi Trung Quc, vi 80% cc v u t
Hng Kng v 20% nc ngoi m ch yu tp trung vo ngun nng lng mi, th ~
thi sc sng mi vo ngnh kinh doanh.

Tuy nhin, v{o u nm 1989 tt c cc cng ty ca L u l{m n ph|t t n mc kinh


ngc. Trong khi v{o u nhng nm 80, li nhun ca Trng Giang gim xung mt cch
th thm, bt u t khi suy thoi kinh t n ra v tip tc cho ti sau khi Tuyn b chung
c k kt cui nm 1984 th li nhun mi i ln. V{o nm 1989, li nhun ca cng ty
~ tng t con s bi thm 552 triu -la Hng Kng nm 1985 ln 2,28 t -la Hng Kng
(Trong khi , nm 1990, li nhun ca Trng Giang ln ti 3,25 t -la Hng Kng v th
gi vn ca cng ty tng ln ti 27,25 t -la, tng ng vi 30% tng th gi vn 92 t
-la Hng Kng ca th trng c phiu Hng Kng).

Tuy vy, b qua s pht trin k l ca th trng v vic ngy cng c nhiu ngi mo
him u t vn vo Trung Quc, v{o th|ng 6 nm 1989, vic mo him kinh doanh Hng
Kng v Trung Quc li mt ln na t nhin tr nn ln xn trn chnh trng Bc Kinh.
Tuy nhin, n nm 1992, nim tin ca L i vi Trung Quc li hi sinh, ng ni: Mt t
nc nh Trung Quc khng sm th mun cng phi tm ra mt con ng ng n.
Trung Quc vn i sau c|c nc kh|c trong lnh vc cng nghip v cng ngh. Mc sng
ca ngi d}n cng cha cao. Ti lun hy vng Trung Quc s i trn con ng ng n.
Ti ~ tng gp ngi Giang Trch Dn, Tng B th ng Cng sn Trung Quc vo cui
th|ng 12 nm 1991. ng ~ khng nh r vi ti rng cc cuc ci cch v cc chnh sch
m ca s c duy tr. Ti lun tin tng vo li ni v kh nng ca ng. Ti khng h
nghi ng chnh sch ca c|c nh{ l~nh o Trung Hoa bi v h ang u tranh cho s n
nh v kinh t, chnh tr cng nh vic ci thin i sng ca nhn dn. Khng ai c th
o|n trc tng lai ca Trung Quc s nh th no. V mt chnh tr, cc nguyn tc ch
ngha x~ hi s vn c duy tr. V mt kinh t, t nc ang thc hin chnh sch m
ca. Ti khng ngh h s i ngc li chin lc n{y.

Tuy nhin, trc khi L pht biu nhng li ny, ng phi i cho ti khi khng kh m
m Bc Kinh i qua. Nm 1989, khi s kin Thin An Mn vn cha phai m trong tm
tr mi ngi, L tip tc tp trung u t c|c ni kh|c nh Canada, M, Anh. Cui cng,
vic n{y cng xy n nh l{ mt thi k quan trng trong s pht trin ca ch L Gia
Thnh. Tht s, gi }y ng ang chun b cho hai con trai cng iu h{nh ch ny. V
ng ~ quyt nh nc ngo{i l{ mi trng l tng nht {o to hai ngi con ny.
7. Khch l cc con
Geroge Magnus, Gi|m c Hi ng qun tr ca Tp o{n Trng Giang Thc Nghip, khi
m t ch ca L Gia Th{nh ~ nhn xt: l{ ch c s hu bi mt ngi c
kh nng iu hnh v kim so|t n. ch nh nhng hot ng rt hiu qu v chng
ti bit mnh nn i ng no v khng mun ph phm thi gian. Tt c ch c vy.

Thm ch, ngay c trong nhng thng v ln, L Gia Thnh lun c nhng nc c nhanh
chng v quyt o|n. Mt minh chng in hnh cho s sng sut ca L Gia Thnh chnh l
vic ng mua c phn ca Tp o{n in lc Hng Kng t Hong Kong Land, mt thng
v tr gi 2,9 triu -la Hng Kng. Di s ch o ca doanh nhn Jardine Matheson,
Hong Kong Land ~ mua li c phn ca Tp o{n in lc Hng Kng ngay trc khi cng
ty ny hon ton ph sn vo th|ng 5 nm 1982. Tuy nhin, n nm 1985, mt khon n
khng l ~ buc Hong Kong Land phi thanh l cng ty tr n. Trong khi , t lu L
Gia Th{nh ~ p nh s hu tp o{n n{y: Tp o{n in lc Hng Kng lun au |u
trong tim ti. Ti ~ thu thp y thng tin cn thit. iu cn li ch l ch c hi n.
C hi cui cng ~ n khi Hong Kong Land bn r s c phn ny. Ngay lp tc L Gia
Thnh c mt dp tt ha hon. L ch mt khong mi by gi ng h mua li
Tp o{n in lc Hng Kng, thm ch sau ng cn lu thm: Nu khng tnh tm
ting ng h cho vic ng th c l ti ch cn chn ting ng h l{ . Dng nh cha
my hi lng vi tc ca vic giao dch, ngay sau khi c|c bn ~ k hp ng L Gia
Thnh ch mt hn mt pht thu xp mt khon vay tr gi 192 triu -la Hng Kng t
Ngn hng Hng Kng tr cho thng v mi ny.

i vi Simon Murray, Gi|m c iu hnh Ha K Hong Ph lc by gi, v mua bn


Tp o{n in lc Hng Kng ~ th hin r tnh cch ca L Gia Thnh. Nhn thy thng
v ny c th mt n s|u th|ng cc cng ty hon thnh hp ng, L ~ tin hnh theo
c|ch m{ nh Murray |nh gi|: Khi L Gia Th{nh tin hnh giao dch, ng y khng mun
c qu nhiu lut s xung quanh. ng gii thch: L Gia Th{nh ~ kt hp mt cch tuyt
vi gia phng ng v{ phng T}y. ng ~ ph}n tch kt qu thu c nh nhng ngi
phng T}y thc th, sau gii quyt v giao dch mt cch quyt o|n v{ chc chn nh
nhng ngi phng ng chnh thng.

Mt trong nhng yu t quan trng i vi s thnh cng ca ch L Gia Thnh chnh


l cch t chc ca n s kt hp gia cch qun l ca ngi Trung Quc v{ ngi
phng T}y. L thuyt ca Murray khng mang ngha to{n din. Murray ~ m t mnh l
mt ngi Scotland xa x lm vic trong ch ca mt ngi Trung Quc nhng anh cng
ch l{ mt ngi li xe ti trong khi ng L ch o pha sau. Thc t nu ch ca L
Gia Thnh l s kt hp gia phng ng v{ phng T}y th n cui nhng nm 1980 n
mi ch dng li mc nh hng hn l{ mt ch thc th. u nm 1979, L Gia
Th{nh ~ buc Bill Wyllie phi t b v tr Ch tch Hi ng qun tr Ha K Hong Ph,
qua loi b dn nhng ngi phng T}y trong ch ca mnh. Vic thanh lc cc
nh}n vin ngi chu u din ra mnh m v{o nm 1984 vi vic t chc ca Ch tch Hi
ng qun tr John Richardson, Ph Gi|m c James Hubbard-Ford, Gi|m c Ti chnh
Peter White v ba nhn vin k cu t thi i t John Douglas Clague. L do m
Richardson v Hubbard Ford buc phi t chc l h ~ phn i n tch chi nhnh
Intercity ca Trng Giang Thc Nghip sp nhp n vo Tp o{n Ha K Ho{ng Ph.
C|c nh}n vin ngi chu u nhn thy }y l{ n lc s dng Ha K Hong Ph nhm
cung tin mt cho Trng Giang Thc Nghip v cc cng ty khc ca L Gia Thnh. Thc t
cho thy, L Gia Thnh khng chp nhn s phn i ny nn Richardson, Hubbard-Ford v
White ~ lng l ri i sau khi nhn mt khon tin tr gi 2,5 triu bng Anh.

L Gia Thnh nhanh chng trao quyn iu hnh v gim st Ha K Hong Ph cho
nhng ngi Trung Quc. Nu s khc bit v vn ha ng vai tr trong vic phn chia cp
bc ca tp o{n th n cui nhng nm 1980 L Gia Th{nh chc chn ~ cm thy an tm
hn khi c|c con trai ng l{ Victor v{ Richard dn t c thnh cng trong cng vic kinh
doanh. Mt ng{y n{o , nu ai c tim lc m nhn vic cho l|i ch ca L Gia
Thnh th khng ai khc ngoi nhng a con ca ng.

Trong vn ha kinh doanh ca ngi Trung Quc, gia nh to ra s ng thun, s trung


thnh, tnh lu bn v tnh lin tc nhng iu kin cn thit cho s phn thnh ca mt
doanh nghip. Trong hu ht c|c gia nh Trung Quc truyn thng, vic cc th h c cng
mi quan t}m l{ iu rt quan trng i vi h thng trt t x hi v n to c s cho vic
chuyn giao quyn lc gia cha v con. Bn cht ca qu trnh ny chnh l s chuyn giao
gia qu kh v hin ti cng nh gia hin ti v{ tng lai. Trong mi quan h rut tht
gia L Gia Thnh v cc con trai Victor v Richard, khng mt ai nghi ng v vic h s
tha k quyn lc ca cha hay s sp nhp cng vic l{m n ca h v{o ch L Gia Thnh
duy tr tnh lin tc. Cc con trai ca L Gia Thnh ~ ngi trn nhng chic gh dnh
cho tr em trong gc phng hp hi ng qun tr ti Cng ty Trng Giang Thc Nghip
khi mi ch l nhng a tr ln t|m, ln chn. Ngi dn Hng Kng nhn thc r rng
rng Victor v{ Richard ang c chun b k tc quyn lc ca L Gia Thnh. Victor s
tip qun Trng Giang Thc Nghip trong khi Richard s iu hnh Ha K Hong Ph.
Vn }y l{ h s tip tc s nghip ca cha mnh ra sao? Liu n c ging nh mt cu
ngn ng m gii kinh doanh Trung Quc vn thng hay ni: Cha kim tin, con tiu tin
v chu lm st c nghip hay khng?

n cui nhng nm 1980, L Gia Th{nh ~ sn sng th th|ch lng trung th{nh cng nh
o lm con ca cu con trai c Victor sinh nm 1963 vi tn khai sinh l L Trch C. Tt
nghip i hc Standford vi tm bng K s X}y dng v Thc s ng{nh Cu ng, Victor
tr v Hng Kng v{o nm 1985 v{ hc vic ti mt cng ty kin trc, ni anh c th hc
hi nhiu vn v qun l v pht trin kinh doanh bt ng sn. Tuy nhin, i vi Victor
th cha anh lun l ngun tri thc v tn v mi lnh vc ca cuc sng. Bn thn L Gia
Th{nh cng cho bit: Nu cc con trai ti c th hc hi t ti th chng cng s hu nhiu
c|i qu gi|. im tnh, khim tn v{ khng ph trng, l{ hnh nh ca mt L Gia
Thnh tr tui, Victor c bit |nh gi| cao phng ph|p cng bng trong vic gio dc cc
con ca cha: ng tht s l mt nh{ kinh doanh t{i ba nhng rt him khi ng ln lp
chng ti. Nu ng cm thy t h{o v ~ l{m c mt vic g , ng s cho chng ti bit:
H~y nhn }y, cha rt t ho v vic n{y.

t nht, c th ni rng cuc giao dch quan trng u tin lin kt cha con L Gia Thnh
trong trn chin thng mi v cng gay go v quyt lit khng phi do bn cht ca cuc
giao dch m do cm by v mt d lun. V Victor hiu rng mnh chnh l trung tm ca
cuc tranh lun ny.

Ch im ca v giao dch l mt mnh t rng ca khu kinh doanh bt ng sn sm ut


Vancouver. Mnh t ny nm ngay trc False Creek, mt tuyn ng thy quan trng
ti Burrard Inlet, Georgia Strait, cui cng ra Th|i Bnh Dng, n c bit n l mnh
t ca cc hi ch trin lm. Mnh t ny c mt lch s th v nhng cng nhiu tranh
ci. Vo th k XVIII, nhng ngi Squamish bn x pht trin False Creek thnh mt khu
vc |nh c| sm ut v{ v{o ma ng h s dng khu vc n{y nh l{ng ca h. Sau , v{o
nm 1885 chnh quyn British Columbia, ch s hu ca mnh t, quyt nh cng nhn
quyn s hu 2.400 ha ca mnh t, gi }y l{ th{nh ph Vancouver, cho H~ng ng st
Canadian Pacific (CPR). Sau , H~ng ng st Canadian Pacific ~ s dng mnh t ny
lm cc nh cha u tu, kho cha c|c thanh ray, xng ng t{u, xng c gang, nh{
m|y xi mng, cng ty ch to bp l v{ l{ ni sn xut thng hng.

n nm 1967, mt chi nhnh ca H~ng ng st Canadian Pacific l{ Marathon Realty ~


bt u xc tin kh nng ph|t trin khu b bin pha bc ca False Creek nhng nhng bt
ng vi chnh quyn thnh ph Vancouver v vn nh ~ khin k hoch b nh li.
Cui cng, v{o nm 1980 di s ch o ca Gi|m c d n Gordon Campbell ngi tr
thnh Th trng thnh ph Vancouver ngay sau khi L Gia Thnh d tnh nhng n lc
gi{nh c cc mnh t ca Expo 86 v{o nm 1987 th Marathon Realty ~ b|n cho
chnh quyn British Columbia 70,4 ha khu pha bc ca H~ng ng st Canadian Pacific
vi gi l 60 triu nhn dn t. Mt khi n ~ nm trong tay chnh ph ca ng X hi Tn
nhim th mt phn hay ton b mnh t s tr thnh nh ch trong vng ba nm vi
B.C. Place, mt sn vn ng mi dnh cho cc mn th thao. Ba nm sau , Expo '86 s
chon ht phn cn li ca mnh t.

D vy, Expo '86 vn gi vai tr l hi ch trin lm quc t trong mt thi gian trc khi
mnh t c s dng cho mc ch l}u d{i. C mt thi im, chnh quyn ca ng X
hi Tn nhim ha s {m ph|n vi c d}n Vancouver v kh nng x}y dng nh gi r ti
khu vc n{y. Nhng i vi mt chnh quyn bo th, tng v d n khng sinh li trn
mt mnh t t gi nhanh chng b bc b v{ sau ri v{o l~ng qun cho n khi Tp
o{n Kinh doanh British Columbia c thnh lp.

Vi s ch o ca B Pht trin Kinh t, ng u l Grace McCarthy, nhim v ca tp


o{n mi ny l kim sot v pht trin khu vc Expo '86 vi tng din tch 81,6 ha v lm
tt c nhng g cn thit bn mnh t i, cho d phi b|n n di danh ngha l{ mt
bt ng sn. Vic chia nh mnh t thnh nhiu phn lun l mt la chn c kh nng
mang li li nhun. Tuy vy, tp o{n n{y bin h rng bn mnh t cho mt nh thu s
nhanh chng hn nhiu, c bit l trong tnh hnh th trng ang xung dc. Thng 8
nm 1987, Th tng British Columbia l Bill Vander Zalm v ni c|c ~ i n kt lun
rng bn mnh t cho mt ngi l gii php tt nht. Theo gii thch ca McCarthy th
Nhim v ca chng ti l bn mnh t trong thi gian ngn nht c th. Quyt nh
bn mnh t cho nhng nh thu c kh nng mua to{n b ch khng phi l tng
phn, chnh quyn British Columbia ~ ngm m ch rng h ch mi nhng cngxoocxiom
c tim lc tham d cuc u thu. Vn l liu c nh thu n{o ~ chun b k cng v
c kh nng pht trin mnh t hay khng. Hn cui cho vic d thu l ngy 15
th|ng 2 nm 1988. n ng{y 15 th|ng 10 nm 1987 thi hn mi thu ~ kt thc, su
cngxoocxiom bt ng sn ~ b cuc v mt 260 nghn nhn dn t tin t cc. Mt i
tng d thu ni bt l Tp o{n Bt ng sn Vancouver, do Jack Poole iu hnh, l
thnh vin ca Tp o{n Ph|t trin BCE, mt trong nhng bn hng kinh doanh thn thit
ca Vander Zalm. Mt cngxoocxiom kh|c |ng ch l{ Poole tp hp mt s thng
nhn Canada tim nng nh nh{ bun xe v{ tng l Ch tch ca Expo 86 James Pattison,
Gi|m c Ngn hng Edgar Kaiser v tng l Ch tch Ngn hng British Columbia, nh t
ph Samuel Belzberg v Charles (Chunky) Woodward ca h thng bn l ~ ph| sn
Woodward.

D c rt nhiu i th nng k nhng L Gia Th{nh ~ bc chn vo cuc chi. ng ~


sn s{ng i mt vi th thch. Cho d Cng ty Bt ng sn Hng Kng hin ang nm gi
phn ln s vn u t ca L Gia Th{nh nhng L him khi mua bt ng sn ti Canada.
Trong nhiu nm qua, L Gia Th{nh ~ nghin cu u n tnh hnh ti }y tin hnh
nhng bc i tht s trong th trng bt ng sn ha hn y trin vng, bt u vo
nm 1968 vi mt thng v hi ra tin khi L Gia Thnh mua li mt ta nh 18 tng gn
b bin khu vc cui pha ty Vancouver. Mt nm sau, L Gia Th{nh mua trung t}m mua
sm u tin ca ng ti Vancouver v nhanh chng mua thm mt v{i khu nh{ chung c
cui pha ty. Tip , L Gia Th{nh li hng s quan t}m n c|c khu nh{ pha ng khi
ng mua li khch sn Toronto Harbor Castle Hilton t mt ngi Mng C tn l Robert
Campeau v{o nm 1981. Kh|ch sn Toronto Harbor Castle Hilton c i tn thnh khch
sn Westin sau khi L Gia Thnh thuyn chuyn i ng qun l ca mnh ti mt khch sn
th trn k bn n. Thm vo , ng cn chi thm 20 triu nhn dn t cho vic nng
cp khch sn. Tng t nh nhng g L ~ l{m ti Canada, khu vc hi ch trin l~m i
hi ng phi c k hoch k lng v tn km hn. Trn thc t, n ha hn l mt d n
pht trin bt ng sn ln nht ti Canada t trc ti nay.

Dng nh L Gia Th{nh gp thun li ngay t bc khi u khi nhn c s ng h


nhit tnh ca Grace McCarthy, ngi chu trch nhim chnh trong vic bn mnh t ca
khu trin l~m. C c mt ngi y quyn lc hu thun th khng cn gp mt tr ngi
n{o nhng t kinh nghim ca bn thn, L Gia Thnh nhn thy rng c th thnh cng
trong nhng d n bt ng sn ln th khng th da vo s m bo ca mt yu t duy
nht. Vn l cn phi thu nhng ngi tr l gii nht v sng gi nht nh Stanley
Kwok v Craig Aspinall.

L mt k s, Stanley Kwok tng l Ch tch ca B.C. Place. V Stanley Kwok tham gia vo
vic pht trin khu ng sn ny, thm ch trc c khi khu t Expo 86 b rao bn, ng
bit rt r v nhng vn v tim nng ca khu vc n{y. ng cng bit nhng c| nh}n
quan trng trong chnh quyn thnh ph. Stanley Kwok l nhn t h{ng u c th a ra
k sch uyn chuyn cuc u thu thnh cng. B buc ti l c nhng hiu bit qu chi
tit v Expo '86, Kwok ~ gii thch rng ng nh t chc v{o nm 1986 khi bit c
nhng nh ca Grace McCarthy i vi mnh t. Kwok ri b B.C. Place vo thng 8
nm 1987 v{ mt trong nhng thnh vin Hi ng qun tr ca B.C. Place ln thay th ng.
V{o th|ng 10 nm 1987 ng tr thnh Ph Ch tch ca Concord Pacific. Cn Craig Aspinall
l{ ngi bit r s h ca c|c nh{ l~nh o ng X hi Tn nhim. ng bit cn i u hay
phi trnh chm trn vi nhng ai trong qu| trnh iu h{nh ng n{y. Hn ht, ng l
ngi ~ to nn hnh nh cho ng X hi Tn nhim trong cc chin dch tranh c thnh
cng ti a phng v{o c|c nm 1983 v{ 1986. Lc n{y Aspinall ng vai tr l{ ngi lm
cng tc quan h cng chng cho L Gia Thnh.

Ngoi lp ng bao ph pha ngoi, tt nhin L Gia Thnh cn c con trai c Victor,
ngi hin l Ch tch ca Concord Pacific Developments. Lc ny Victor mi ch tui
20. Rt nhiu bn ca L ngh rng Victor l{ ngi tha k ngai vng ca ch do L lp
ra. Mt thnh vin Hi ng qun tr ca Trng Giang Thc Nghip nhn xt: Victor ng{y
cng tr th{nh c|nh tay c lc ca L Gia Th{nh. Victor cng a ra nhng nhn xt v
mnh nh sau: Ti bit rng mnh l mt trong nhng gi|m c bo th nht trong nhm.
Ging nh cha mnh, Victor khng bao gi vung tay qu| tr|n v{ dng nh c chung rt
nhiu quan im vi L Gia Thnh v s giu c v cuc sng: Ti khng qu| xa x, khng
phi v ti khng c tin m do mi th ti hng th u min ph nh thu mt cng vin
vng ngoi . Bn cn cn g ngoi mt chai ru vang v mt ci bnh sandwich? Trong
cc ba ti ca ngi Trung Quc nu ch ba mn l{ th ti s khng yu cu n mn
th t. Vi khong thi gian m mi ngi c c th n chng l qu tha. Chia s v
cho i c ngha nhiu hn th.

Ngoi vic iu hnh Concord Pacific Developments, Victor cn qun l mt cng ty pht
trin k thut, xy dng v bt ng sn ca ring mnh tn l{ Grand Apex tip cn th
trng Vancouver, mt nc c hon ho i vi cu con trai y tham vng ca ng trm
bt ng sn. Victor ~ l{m h chiu i Canada vi l do thng thc nhng gi pht
tuyt vi m{ khng tit l bt k iu g v k hoch ca mnh. C Victor v L Gia
Th{nh u khng bit l{ thi im quan trng trong cuc chy ua gi{nh quyn s hu
mnh t ca hi ch trin lm. Chuyn i ngo{i l ny s t nhng n lc t trc n
nay trn b vc thm.

Tuy nhin, ngay trong qu trnh chun b cho cuc u thu, L Gia Thnh cn c nhng
vn khc phi lo. chnh l{ vic gom tin. Theo nh l thng, L cn c|c i tc. L
Gia Thnh nhanh chng tho lun vn ny vi Ng}n h{ng Thng mi Canadian Imperial
(CIBC). Nh tha thun ban u th Trng Giang Thc Nghip s tr th{nh i tc ca
CIBC v{o nm 1974 v{ sau hai cng ty n{y cng th{nh lp mt cng ty lin doanh ti
chnh mang tn Canadian Eastern Finance Limited (CEF), vi nhim v chnh l cung cp
ngun vn tp th, vn u t cho c|c d n v qun l u t. y qu l mt v dn xp
hon ho cho CIBC. Thng qua CEF ngn hng ny c th tin thng vo trung tm ca gii
kinh doanh Hng Kng. V{o nm 1986, ng}n h{ng n{y c th nhm vo phn th trng cn
li ca chu thng qua vic thnh lp CEF New Asia Partners Limited mt ngn hng
thng mi chuyn cung ng tin cho cc d n chu . Cui cng, chuyn du ngon ca
CIBC cng cho thy nhng nc i mo him, thm ch c mt iu ~ c tin o|n trc
nm 1979 rng L Gia Thnh khng ch mua li Ha K Hong Ph m cn tham gia vo Hi
ng qun tr ca Ngn hng Hng Kng, v l cu ni CIBC vi mt trong nhng ngn hng
h{ng u ch}u . Nhng quan trng hn l{ nc Cng ha dn ch nhn dn Trung Hoa s
m ca i vi gii kinh doanh Hng Kng. Ph Ch tch k cu ca CIBC l Domingo
Chiappe nhn xt: Ch}u l{ mt nn vn ha tp th . Nu chng ta t mnh lm tt c th
chng ta s mc rt nhiu sai lm. Hip hi do L Gia Thnh lp ra khng ch v li ch ca
gii kinh doanh m n cn khin gii kinh doanh tr|nh xa chng ta.

Quan h i tc vi CIBC ~ l{m tng uy tn ca L Gia Th{nh i vi cc ngn hng v


cng ng doanh nghip Canada. Cui cng L Gia Th{nh ~ s hu s tin t cc ln hn
bt k ai trong CIBC. Nhng ch l mt t l khim tn 10%, mt t l hp php m bt
k c nhn hay t chc no c th s hu trong bt k mt ngn hng no ca Canada. Vi
rt nhiu kh khn nh vy, L Gia Th{nh ~ chn con ng tham gia vo Hi ng qun
tr.

Mi quan h khng kht gia L Gia Thnh v CIBC s rt hu ch trong sut thi gian din
ra v mua bn mnh t ca hi ch trin l~m. Trc ht, da vo s hin din ca Fraser
Elliott trong Hi ng qun tr ca CIBC, vic la chn mt cng ty lut tp trung cho v
mua b|n dng nh l{ mt quyt nh mang tnh cht tin liu. Cng ty lut khng ai
khc ngoi Elliott Stikeman thuc S Elliott, s la chn n{y ~ c quyt nh khi cng ty
n{y i din cho L trong v tranh chp Husky Oil. Chnh mi quan h cht ch gia kinh
doanh v tnh bn l cht gn kt h li vi nhau. iu gip L Gia Th{nh b nhim hai
i tc kinh doanh t cng ty lut vo Hi ng qun tr ca Husky Oil v Concord Pacific.
Bn thn Cng ty Elliott Stikeman cui cng cng m c vn phng ti Hng Kng trn
tng 18 ca Cao c Trung Hoa, cao hn tr s chnh ca L Gia Thnh hai tng.

Mt quyt nh na cng mang tnh cht tin liu trong h thng quyn lc ti Canada ca
L Gia Thnh chnh l vic CIBC d nh h tr Cng ty Thu Concord Pacific. Bn thn L
Gia Thnh chim 51% s tin t cc ca Concord Pacific, CIBC s hu 9%. S cn li th L
Gia Thnh ch vic ku gi mt v{i i tc. L mt ngi thc hin cc tha thun bt ng
sn t{i ba, ~ th{nh cng trong sut ba thp nin vi c|c thng v kinh doanh bt ng
sn yu cu tin t cc cao, L Gia Thnh khng phi tm }u xa c|c i t|c kinh danh c
nh Trnh D ng ca New World Development v L Triu C ca Henderson Land, mi
ngi c th ng gp 20% s tin t cc cn li. iu qu thc nh L Gia Th{nh ~
ch ra: Danh ting ca ti l mt trong nhng l do chnh khin ti thnh cng. N gip ti
c c nhng i tc lin doanh khi cn. Nu ngi ta tin bn th vic thu ht i tc tr
nn d d{ng hn rt nhiu v cng vic s tr nn sun s. V{ n cng ng nh li nhn
xt ca Victor: iu quan trng nht m ti hc c t cha mnh l{ bit tn trng v
c x ng n vi c|c i tc. Trong cng ty ca chng ti, chng ti nhn nhn c|c i tc
theo quan nim truyn thng. i tc l nhng ngi hp tc vi nhau lm vic, l
nhng ngi bn tt v cng nhau to nn doanh thu cho cng ty. iu mang li cm
gic gn gi gia cc thnh vin trong cng ty. Cha ti hin ang l{ c ng trong d |n u
t ti Vancouver. Chng ti tin tng vo vic chia s v kt bn. Ti Hng Kng, khng mt
cng ty no cho rng chng ti iu khin mi hot ng khu vc ny. Cng vic kinh
doanh s tr nn nh nhng v hiu qu hn khi bn c ng minh. Chng ti cho rng cc
cng ty n{y u c nhiu tim nng nhng chng ti cng quan t}m ti nhng con ngi
lm vic trong . Do chng ti ni H~y hp tc v xem chng ta c th cng nhau to
nn iu g!

Ng{y 15 th|ng 2 nm 1988 l{ hn cui cng nhn h s d thu, c Concord Pacific v


Vancouver Land Corporation u ~ lp xong danh sch nhng ngi ng u cng ty
trnh ln chnh quyn a phng nhn c s chp thun. Bc tip theo trong tin
trnh ny bao gm trnh by chi tit v c|c n phc tho, c|c phng |n kin trc cng
nh c|c k hoch xy dng. th hin s hu thun ca mnh i vi L Gia Thnh, Grace
McCarthy ~ b{n bc vi L v mnh t dnh cho hi ch trin lm ngay sau khi ht hn
nhn h s thu.

D c mt lc lng cc nh mi gii hng hu pha sau gi thu ca Vancouver Land


Corporation, bi thuyt trnh ca cngxoocxiom Jack Poole cng khng qu| si ni v
khng to cm hng. Quan trng hn, Poole xut rng dng tin mt ca cngxoocxiom
l ngun tin tng ln t cng ty chng khon hot ng khng n nh Vancouver. Ngc
li, Concord Pacific dng nh c s chun b tt hn vi im nhn trung tm ca bi
thuyt trnh l mt on phim b sung cho m hnh cc k hoch xy dng m cng ty ny
~ xut. V mt ti chnh, Concord Pacific c mt ngun h tr ti chnh quan trng. Cc
i tc ca Concord Pacific u l cc nh kinh doanh bt ng sn. Khng ging nh i
th cnh tranh, Concord Pacific cp n ngun tin tng ln t cc cng ty chng khon.
Trn thc t, CIBC cn chp thun mt l| th tn dng tr gi 270 triu nhn dn t trong
trng hp bt thng Concord Pacific khng tr c n cho ban iu hnh ca British
Columbia.

Quyt nh c a ra v{o ng{y 27 th|ng 4 nm 1988. Trc mt cuc gp ln ti rp


ht Discovery ti ta nh trung tm ca Cng ty British Columbia, Bill Vander Zalm v Grace
McCarthy ~ cng b nh thu ginh chin thng l{ cngxoocxiom Concord Pacific ca
L Gia Thnh. Gi tha thun l 320 triu nhn dn t bao gm c li tc, v khi u ch
vi 50 triu nhn dn t tr thnh ch s hu chnh thc ca v giao dch. Bng l ph
cho vic chi tr v sau l 10 triu nhn dn t mi nm, t nm 1995 n nm 1999 cng
thm mt khon tr gi 23 triu nhn dn t v{o nm 2000, 60 triu nhn dn t v{o nm
2002 v 100 triu nhn dn t v{o nm 2003 nm ho{n th{nh vic xy dng d n.

Craig Aspinall, ngi ph trch v quan h cng chng ca Concord Pacific ~ nhanh
chng th hin s li cun ca d |n, sau n{y c gi l d n Pacific Place. Cc bi vit
ngn c tiu cha ng nhng t ng y cm xc nh ngon mc, |ng kinh ngc
c ng ti trn cc t b|o a phng. L bit rng vic ca ngi mt thnh ph m hu
ht c d}n u cm thy khng my d chu i vi vic ngi ngo{i ang nn gn h l rt
cn thit. ng cho bit: Vancouver s tr thnh mt thnh ph nng ng, c bit l v
lnh vc kinh t. S thnh cng ca thng v Pacific Place l thnh tu |ng t ho. Chng
ti ~ c i x mt c|ch bnh ng ngay t ban u, iu to nn nim tin cho nh
u t v{ danh ting cho British Columbia. Tt nhin, hu ht ngi Trung Quc u bit
rng Vancouver l thnh ph tt hn c|c th{nh ph khc ti British Columbia. Nhng ng
thi h cng s bit nhiu hn v British Columbia, n khng ch c Vancouver. Rt nhiu
doanh nhn ln quan t}m n ngun t{i nguyn thin nhin nh g x, gas, giy v h s
u t v{o British Columbia bn cnh vic u t v{o Vancouver. Tham gia v{o cuc tn
dng n{y l{ George Magnus Ph Ch tch Hi ng qun tr ca Trng Giang Thc
Nghip, mt trong nhng ph t| c lc ca L Gia Th{nh v{ l{ ngi ng vai tr then cht
trong tha thun cui cng ca v giao dch: Vi v tr c bit trn bn cc mi gi th
gii, Vancouver c th lm vic vi cc th trng tin t trn th gii xung quanh mt chic
ng h. l{ li th tuyt vi m khng mt thnh ph no trn th gii c c ngoi
tr Los Angeles v{ San Francisco.
Tuy nhin, nhng t|n dng ko d{i khng l}u. Ngay sau nhiu ngi bt u lm
phin. Trong s , mt v{i ngi hoi nghi rng l do duy nht m Concord Pacific thng
trong v u thu l quan h ca L Gia Thnh vi c quan tin t chnh ti Hng Kng l
Ngn hng Hng Kng, vi t c|ch l{ th{nh vin hi ng qun tr v c ng. V{o nm
1986, Ngn hng Hng Kng mua c phn v lin kt ti chnh vi Ngn hng British
Columbia. Ti chnh thi im . Theo nh Robert Scragg thuc Cng ty Bt ng sn Wall
& Redekop t ti Vancouver, cho ban iu hnh ca ng X hi Tn nhim nm quyn
kim sot v qua mt Concord Pacific, tht s l{ Hng Kng phi hi l cho Ngn hng
British Columbia. Ti cho rng c iu g cha c cp n }y.

Nhng ch trch n t nhiu pha. Libby Davies, thnh vin hi ng thnh ph


Vancouver, qu quyt rng d |n dng nh c thit k cho nhng ngi giu c. B
phn ng: Nu khng ai c tin sng ti , l{m sao c th chm dt tnh trng
khng hong nh ca chng ti? Hu nh c|c ch trch ny tp trung vo khon li nhun
m L Gia Th{nh ~ kim c. Peter Toigo, mt nh{ u t c gng rt khi nh hng
ca L Gia Thnh v s dng mt chin dch hnh nh mua mnh t ~ phi tha nhn:
Ti khng c g phn i L Gia Thnh v ti chc mng cho thnh cng ca ng y. Nu
ng y c th chim gi ti sn bt hp php th ti chc ng y may mn.

L mt ngi bn chi golf th}n thit ca Th tng Bill Vander Zalm, Toigo ni ting vi
v mua bn chui c|c nh{ h{ng a phng ~ ph| sn White Spot vi tr gi 38 triu nhn
dn t v v mua li quyn kinh doanh ca British Columbia i vi ca hng g rn
Kentucky v{o nm 1983. Lun gp may trong cc v l{m n v nh hng, bt ng sn,
khch sn v ca hng thc n cho sinh vt cnh, ln ny Toigo a con ca h Powell ni
ting li mun mua Expo 86 tin hnh xy dng mt sng bc theo m hnh ti Las
Vegas.

D Toigo cha bao gi a ra mt gi thu chnh thc no cho mnh t nhng gi }y


ng ang n lc m ra mt cuc cnh tranh mi vi Concord Pacific cng ty va thng
trong cuc u thu c|ch }y mt thng. Toigo thng bo vi gii bo ch rng nhm ca L
Gia Th{nh ang tho lun chi tit v vic pht trin vi Tp o{n Doanh nghip British
Columbia. Toigo l{ ng minh thn thit ca Vander Zalm v vi th|i t tin v chnh tr,
Toigo ~ ph|t biu khng nhm vo mnh t Expo 86 m{ nhm vo ton b s ti sn do
Tp o{n Doanh nghip British Columbia qun l, s ti sn tr gi khong 500 triu nhn
dn t. t c mc tiu ny, Toigo khng tin thng n chic gh quyn lc ni cc
ca Vander Zalm m{ i vng thng qua Tp o{n Doanh nghip British Columbia.

i vi nhng chnh tr gia i lp trong c quan lp php ca British Columbia, li


ngh mun mng ca Toigo ch n gin l mt s c gng che y ca chnh Vander Zalm
gy tr ngi cho L Gia Thnh v v mua b|n ang din ra. Trong khi nhng ch trch
ti Hng Kng li tp trung vo vn chng tc. Cui cng, ni c|c ~ c trnh cuc tranh
lun bng vic t chi Toigo do li thi gian. Ni cc cho hay, ch n gin l Toigo np h
s d thu qu mun. V vic ca Toigo ~ chng minh mt iu l{ nhng suy ngh ln
h{nh ng ca Bill Vander Zalm ch s hu ca cng vin gii tr Fantasy Gardens
dng nh bt ngun t nhng c|i khng tng. Hin nhin vi vic c gng sit cht
ngi pht ngn chnh tr cho mnh ginh git ton b mnh t ca Expo 86 v{ c|c bt
ng sn khc, ngi Th tng ~ b khin trch mt cch thng thn v cng khai.

D khng cn Toigo cn bc na nhng phn i v v mua bn ca L Gia Thnh vn


ko di dai dng. Chnh tr gia ng T do v l nh pht trin bt ng sn Gordon Gibson
chua cht phn nn rng li nhun rng t tha thun ny s t 1/6 thnh ph Vancouver
di s s hu ca mt ngi nh b. Tht vng v ng ta khng th t mnh ginh gi thu
mt cch thuyt phc hn, Gison cng cho rng: Nu c mt phn thng cho s ngu dt,
vic bn mnh t l ng vin h{ng u trong nm 1988. Thm ch Peter Newman, mt
nh{ vn Canada theo ch ngha d}n tc cng v{o cuc khi vit trn tun bo Maclean ca
ng nh sau: Vi t c|ch l{ mt thng v bt ng sn bo b th v ny ch xp sau v
tha thun do Peter Minuit, mt thng nh}n ngi H Lan tin h{nh khi ng n{y mua o
Manhattan t ngi Indians vi gi| 24 la. Cng quan im vi Newman, Paul George
ca t chc Western Canada Wilderness Society pht biu: }y l{ v mua bn bt ng sn
d nht t trc n nay ti khu vc Bc M, ngoi tr vic b|n o Manhattan v p lc
qun s. H bn mnh t cn r hn c gi ca nhng vt b chy d kim mt cht
tin nhng th{nh ph s phi gnh chu hu qu l}u d{i.

Vi bu khng kh cng thng nh vy, cc nh bnh lun ca Hng Kng ~ ln ting ng


h L Gia Thnh. Bernard Fong ca t South China Morning Post ~ khng tic li ch trch
nhng ngi ph phn L trong mt bi vit v{o th|ng 6 nm 1988, i l: Vancouver d
sao cng ch l mt ngi lng c to danh ting nh l{ mt thnh ph si ng v pht trin
nht Toronto, pha ty Canada. Thnh cng ca L Gia Thnh trong v mua bn bt ng
sn tr gi 2,35 t nhn dn t (khong 15 t la Hng Kng) ~ ng mt du mc trong
cuc u tranh ca thnh ph khi c tr li cu hi liu thnh ph ny c hon ton m
rng ca cho ngi chu hay thnh ph phi bo v nhng di sn ca ngi Anglo Saxon
khng. V{o th|ng 4 nm 1988 khi Messrs L, L Triu C v{ Trnh D ng hon thnh v
mua bn bt ng sn ln nht trong lch s ca British Columbia, mt cm gic lo s bao
trm ton thnh ph. Nhng k m dn cng khai ch trch tht bi ca Eden nhng trong
thc t, v mua bn ny li m ra mt c hi mi. Nhng li kch rng Canada ~ b bn
vn tip tc thc gic mt nh bnh lun vit v tnh a nghi, him ha ngi da vng v s
phn bit chng tc mt c|ch r r{ng ~ bc l tnh gi to ca ngi Canada di mt v
bc khoan dung. Nhng trong mt tnh nh British Columbia mt ni c mi lin h vi
nc Anh ngay trong ci tn gi ca mnh, cm gic yu mn cng nh tnh yu d{nh cho
nhng ngy huy hong khng bao gi b lng qun.

Nhn thy bu khng kh phn i ngi Trung Quc c v nh ang lan rng ngy cng
mnh m ti British Columbia, mt vi nhn vt quan trng ti a phng gi rng c l
Vancouver vn cn c ci nhn thin cn. Gordon Campbell, Th trng thnh ph
Vancouver, mt ngi c gng a ra mt ci nhn tch cc hn cho vn ny cho rng:
iu kh khn nht m ti cn phi vt qua vi t c|ch th trng thnh ph l to ra
mt cm gi|c tin tng cho c d}n thnh ph v kim sot ton b hot ng ang din ra
trong thnh ph. Trn thc t, bn phi lm cho h nh rng chng ta c th pht trin
thnh ph thng qua vic xem xt mt vi s pht trin khu vc b bin pha bc ca
False Creek v{ chng ta ang mang li li ch cho cng ng. Michael Goldberg, mt nh
quan st k cu ngi Hng Kng v{ l{ gi|o s i hc ti British Columbia nu r quan
im ca mnh trong nhng li nhn xt: Chng ta tht s va chuyn t mt a im nh
ti mt khu vc ln. V s thay i din ra nhanh chng ch trong vng hai nm. Mi
ngi c ci nhn qu hn ch v{ iu ny cn phi thay i. S phn bit chng tc ngm
ngm m chng ta chng kin trong thi gian qua l triu chng ca n. Chng ta ~ tr
thnh mt tnh l mang tm quc t hn bt k thi im n{o. L Gia Th{nh c c|ch x tr
thn trng hn vi nhng k t iu. Thay v pht biu thnh kin v phn bit chng tc,
L Gia Thnh ch ni mt c|ch n gin: 100% vn ca chng ti s khng phi t Canada.
iu c ngha l{ s c nhng khon u t mi thay v chu chuyn nhng ng -la u
t ~ c. Vic u t mi ny s to ra nhiu c hi kinh doanh hn cho c d}n th{nh ph.
Thm v{o , mt i ng chuyn nghip gm cc kin trc s, k s, nh{ qun l v nh
thu s l nhng ngi sinh ra British Columbia. Thc ra L Gia Th{nh ~ l{m du cuc
tranh c~i i rt nhiu v tp trung a ra c|ch nhn kh quan hn. ng ni: Ti cm thy
rt mng trc phn ng ca d lun. 99% c d}n }y cm thy vui mng v{ ch{o n
chng ti ti vi d n ny. Nu nhng ch trch mang tnh tch cc th iu rt c li cho
chng ti v gip chng ti hon thin hn.

Tuy vy, vic bn th}n L ~ phi phng b khin ng rt ngc nhin. Rt cuc trong ngh
ca ngi Trung Quc, Canada l mt quc gia y lng trc n khi ngi dn c ci nhn
ng h i vi nhng ngi nc ngoi tm kim ni nng ta. Tt c cc ngn hng,
doanh nghip v chnh quyn ti Canada c cp tnh v cp lin bang u coi trng cc
nh{ u t nc ngoi. V trong mt mi trng kinh doanh t do ca British Columbia v
Alberta, nu bt k ai hi t cc phm cht ca ngi thch kim tin th chc chn l{
L Gia Thnh.

Cng mt lc, L Gia Thnh khng ch b vng trong v mua bn mnh t hi ch trin
lm m cn phi gip xoay chuyn tnh th mt cng ty ang rt cn vn, Cng ty Husky
Oil ti Alberta. Cng ty n{y ang phi ngng hot ng v thiu ht gas v du ha. V{o nm
1987, sau khi kho st ton cu v nhng c hi u t hp l v c th sinh li, c bit l
chu u v M, L Gia Thnh thiu vn trm trng. Mt trong nhng mi quan t}m c
bit ca L Gia Th{nh l{ u t v{o c|c t{i nguyn thin nhin. Vic u t v{o lnh vc ny
ph hp vi xu hng kinh doanh nng lng ca L Gia Th{nh, ng thi b sung vo
danh mc u t ca L ti Trung Quc v Hng Kng. ng chia s: Mt v{i ngi thch
u t v{o nh{ h{ng v{ a c. Ti thch u t v{o nng lng v n l nhu cu thit yu
ca cuc sng h{ng ng{y. C v nh L Gia Thnh rt u |i Canada. ng khng bao gi
tut c hi ca ngi t nc n{y: Ti c cm tnh c bit vi Canada. l{ mt quc gia
giu ti nguyn thin nhin v cng ngh tin tin. Canada l mt quc gia rng ln vi dn
s t, v vy c rt nhiu c hi l{m n ti }y. Nhng i vi ti, ti sn ln nht ca t
nc n{y chnh l{ con ngi Canada. Ti thy h sng rt cng bng.
Cui cng, trong qu trnh tm kim cc d |n nng lng nc ngo{i, L Gia Th{nh ~
chn v Ch tch ngi Scotland ca Cng ty Husky l Bob Blair v ngng cuc tm kim.
Theo L nhn xt: ng y l mt i tc ph hp vi ti. Ti t nim tin Blair v s nghe
theo cc ch dn ca ng y. Blair c ba mi s|u nm kinh nghim kinh doanh nng lng.
V vy ti c th tin tng cc quyt nh ca ng y. Trong khi , Blair cng khng tic
li ca ngi L Gia Th{nh: ng L ni ting l nhn vt ti chnh mnh nht v cng bng
nht Hng Kng.

Ng{y 22 th|ng 4 nm 1987, Husky Oil ~ k mt hp ng lch s vi L Gia Thnh. Theo


l thng, L Gia Thnh s tr th{nh nh{ u t chnh. Thng qua chi nh|nh ca Ha K
Hong Ph l Cng ty Trch nhim Du m Union Faith, L Gia Th{nh ~ mua 43% c phn
tr gi 484 triu nhn dn t s c phn tng ng Tp o{n Nova, cng ty m ca
Husky Oil. Trong khi , i t|c l}u nm ca L Gia Th{nh l{ Ng}n h{ng Thng mi
Canadian Imperial Bank ~ mua 5% c phn. Thm ch, s gp mt ca Victor vi 9% c
phn ~ n}ng tng s c phn cn c ca gia nh h L ln 52%. V vic u t ca Victor,
L Gia Th{nh cho hay: Victor mua c phn ca mnh bng s tin ti cho, v tt nhin n
c t do biu quyt theo mnh.

i vi Husky, cui cng v tha thun cng ch l vic chuyn 1,1 triu nhn dn t vo
ti khon ca cng ty trong lc tng thiu. N thm ch cn mang li li ch cho ngi mi
gii v tha thun Bill Richards, nguyn Ch tch Tp o{n Du kh Dome i th cnh
tranh ca Husky. Nhiu hn 1 triu nhn dn t, l{ s tin th lao tr cho Richards khi
ng ny gp phn gip L Gia Thnh v Blair hp tc vi nhau. Richards ~ b{y t s
ngng m i vi L Gia Th{nh: ng L c mt hng di nhng ngi ngng m. ng y
c mi ngi n trng. iu c ngha l{ nu ng y ngh Canada |ng c| cc th
nhng ngi kh|c cng s ngh nh vy.

Nu nh L Gia Th{nh ang tm kim nhng ngi ng h ti Alberta th vo cui nm


1988, bn kia bin gii, ti British Columbia, ng li phi i mt vi nhiu s phn i t
ni cc ca Vander Zalm. }y l{ kt qu ca mt nc c thiu thn trng m{ ngi gy ra
khng ai khc chnh l con trai ca L Victor.
Ngoi vic m trch chc v Ch tch Concord Pacific, Victor cng bn rn vi vic iu
hnh cng ty ring ca mnh, Grand Adex v{ l{ i tc vi Terry Hui, con trai ca K. M. Hui
mt ngi c mu mt trong gii kinh doanh bt ng sn v vn ti ti Hng Kng. Victor
v Terry tr thnh bn ti California khi c hai ang ho{n th{nh vic hc ti trng i hc.
Sau Terry chuyn n Vancouver lm vic cho cha. Cng trong thi gian ny Terry v
Victor cng hp tc kinh doanh. Trn thc t, Terry s tr th{nh gi|m c ca Concord
Pacific khi Terry v cha anh ta yu cu c phn trong d n.

Trc rt l}u, Victor v{ Terry ~ ri v{o m hn n nhng mi quan h cng chng


rc ri v ko theo c L Gia Thnh. Trung tm ca cuc tranh ci l cc d n m c hai
chung quyn qun l nh Regatta Court, gn khu t Expo 86 v{ vn Cambridge, gn Ta
th chnh thnh ph Vancouver. Vi mt th trng bt ng sn nng nh Vanouver, Victor
v Terry d nh bn cc mnh t ny bng cch chia nh chng ra 216 mnh ti Regatta
Court v 180 mnh ti vn Cambridge. Liu c phi ch l d nh nh sau n{y h ~ l
gii hay khng?

Tht s h s c nhiu l do gii thch cho h{nh ng ca mnh. V{o ng{y 9 th|ng 9 nm
1988, mi mt d n pht trin thuc quyn qun l chung ca Terry v{ Victor u c
bn ht nhn, thm ch c|c cn h tr thnh nhu cu nng trn th trng bt ng sn.

Qu thc phn ng din ra rt mau l. i vi rt nhiu ngi British Columbia, nhng


v mua bn ny cng khc r khi nim ~ n s}u v{o t}m tr h rng ngi Trung Quc
ang x}m ln khp ni. Ti Vancouver, ni nhng ngi nh mi x}y c b|n cho ngi
dn l rt him, c d}n }y rt gin d v h cha bao gi c c hi tham gia u thu.
Marc Edge, phng vin ca t Vancouver Province, ~ ghi tn v{o danh s|ch nhng ngi
ch mua nh thng qua mt nh pht trin d n l Cng ty Bt ng sn Polygon. Khi ngy
u thu din ra, cng ty n{y ~ ha vi Edge l h s gi lin lc vi ng vic mua mt cn
nh{. Nhng cui cng, chng ai trong cng ty ny lin lc li vi Edge. Khi Edge khm ph ra
c|c nh{ u t Hng Kng ~ mua to{n b c|c cn nh{ , ng bit rng mnh ~ c vn
vit.

Craig Aspinall, ngi i din ca Concord, ~ tng bc thc hin vic a ra c|c gi|m
st mang tnh cht mo him. Thc ra Victor v{ Terry nh a ra li mi cho c|c cn nh{
ti Hng Kng v Vancouver trong cng mt ngy m v u thu din ra. Aspinall cho rng
tht khng may khi khng mt ai ch n s chnh lch mi gi gia hai thnh ph, Hng
Kng hn Vancouver ti gn mt ng{y. C|c cn nh{ ~ b|n ht ti Hng Kng ngay trc
khi n kp vt qua Th|i Bnh Dng.

D c gii thch th no th Victor cng phi tha nhn sai lm ng ngn ca mnh, c bit
l{ khi thng v Expo 86 vn cn l mt vn nhy cm. Trc sc nng ca d lun,
Victor ~ th nhn: Ti cha tht nhy cm vi cm gic ca ngi d}n a phng v{ ti
~ sai lm khi |nh gi phn ng ca th trng cng nh nhu cu rt ln i vi d |n.

c tip ng lc t vic hnh nh ca L Gia Thnh b nh hng, tip sau , th|ng 1


nm 1989, Bill Vander Zalm vn ng m li v u thu mnh t Expo 86 d L Gia
Thnh v chnh quyn British Columbia ~ k hp ng thng v ny. Theo Vander Zalm,
L Gia Th{nh ang d nh |nh cp mnh t v b ti li nhun bt chnh. Trong khi ,
L Gia Th{nh cha bao gi c nh t b s bt ng sn n{y. V{o th|ng 1 nm 1990
Concord Pacific s bn 4 ha ca cng ty m British Columbia (British Columbia Enterprise
Center), bao gm Plaza of Nations v bt ng sn ti cc th v{ th{nh ph ln thuc s
hu ca mt ng trm bt ng sn ngi Singapore thuc dng h Widjaya Trung n ni
ting l Peter Oei Hong Leong. Gi bn ca cc bt ng sn ny ln ti 40 triu nhn dn t
chi tr 80% s tin mt ca ton b mnh t Expo 86.

Vander Zalm cn c mt mi lo kh|c. l{ vn v mi trng ca mnh t. Bn thn


mnh t ~ l{ mt khu vc cng nghip, cc mu ph}n tch t gn }y cho thy mc
nhim cc cht hu c d bay hi mc cao, nh c|c cht xi-a-nua, ch, asen, ng, thic,
hydrocarbon thng tm thy trong nha ng. Chi ph cho vic trung ha v ty ra cc
cht ha hc t 15-50 triu nhn dn t. iu m nh Vander Zalm l chi ph cho vic kh
c ng{y c{ng tng. ng ta mun Victor chi tr nhng khon n{y nhng v mua b|n ~ bao
gm khon chi ph n{y. Dng nh Vander Zalm mun m li cc cuc {m ph|n.

D l do ca Vannder Zalm l{ g i na th r r{ng ng cng ang g}y ra mt v tranh lun


m . Victor cho bit: N khng phi l{ mn qu{ nm mi p nht m ti tng nhn c.
Nhng Vander Zalm cng khng t c g c. Concord Pacific c rt nhiu lut s v{
chuyn gia trong lnh vc n{y khc t k gy chin. Cui cng, vo mt bui sng
Victor ~ ri Fantasy Gardens |p li chuyn thm ca Vander Zalm. Victor ch n gin
mun c coi nh mt cng dn bit hp t|c. iu ch yu l Victor mun khuyn nh
Vander Zalm v c|c ngha v hp ph|p i vi a phng.

Vander Zalm khn ngoan phn bc li rng ng cha bao gi c nh a ra


ngh {m ph|n li trc. D ng hay khng th quyt nh nhng b ch l quyt nh
duy nht ca Vander Zalm. Brian Calder, Ph Ch tch Hi ng qun tr Cng ty Bt ng
sn Greater Vancouver ~ gii thch: Khi c|c hp ng ca bn b coi l{ khng tiu
chun hoc ai cht ny ra ngh cn xem xt li cc vn ang trong tin trnh thc
hin th vn u t s khng c tip tc rt vo cc hp ng na.

Cui cng, Vander Zalm cng khng tip tc ngng chn d n na, v mua bn mnh t
hi ch trin lm s tin h{nh nh d nh. Tt c nhng vic cn li cn lm l hi ng
thnh ph Vancouver s ra quyt nh ng cho d n xy dng cng vin, khu d}n c,
c|c ta nh{ thng mi, hai trng hc, tm nh tr, mt trung tm dnh cho cng ng,
cc nh ht v hai khch sn ca Concord Pacific. Richard Hubert, k s trng v l mt
ngi gc California di c n t}y Vancouver nm 1974, khng h my may c mt giy
pht n{o ngh ti s tht bi ca d n. Richard Hubert cho bit: Mt trong nhng yu t
then cht trong thit k ca Pacific Place l chng ti thit k c|c cng vin u tin v sau
l{ c|c ta nh{ tn dng nhng khng gian m n{y. Thng thng cc nh quy hoch
t mt m nh cao tng v ci cn tha li th h gi l cng vin. V d tuyt vi minh
chng cho iu ny l cng vin Trung tm ti New York. Bn c tt c cc cu trc v i
to nn mt thnh ph v tt c nhng c|i li to nn mt khng gian th trng l.
iu lm cho Vancouver tr nn c nht v nh chnh l kh nng tr thnh mt thnh ph
ln nhng vn ch n vn mi trng. D n ca Concord khc cc d n khc bi n
bo v c mi trng cng nh kh nng tip cn |nh s|ng v{ nc. H thng khng
gian m, c|c con ng i b v cng vin lin kt nhau. Bn ch c th l{m c iu
vi mt d n ln.

Tuy nhin, cui th|ng 11 nm 1989, c|c chng trnh ca d n cn mt vi s iu chnh.


Concord Pacific phi ch o Pacific Place gim cung cp cc khu nh nh khuyn co ca
Craig Aspinall rng c|c quan im bo th ti mt thnh ph cng ven bin pha ty cn
1,4 triu. D n hin ti bao gm 7.500 cn h vi tng din tch 1.080.000 m2 nhng c|c
ta th|p vn phng ban u c 42 tng phi gim xung 34 tng. Theo Aspinall: Chng ti
cho rng xut hin ti v cng hp l nhng mt vi c nhn cho rng n thiu tinh t v
km hng th so vi |n ban u. ng cng gii thch thm rng tng ban u l to
ra mt thnh ph Vin b bin pha t}y, tuy nhin rt nhiu ngi s khng nhn thy
cc bn ph, h ch thy cc ho bao quanh v mt khu nh n dt.

Bt chp iu , L Gia Th{nh rt phn chn v c vng mi ca mnh. ng thy rng


Pacific Place l mt trong mi d n hp tc ln nht trong lch s ca Trng Giang
Thc Nghip. L cho bit: D n ny rt quan trng i vi chng ti v nhng t|c ng
ca d |n i vi danh ting ca chng ti ti Bc M l rt quan trng. D n ny s i
din cho mt c hi u t quan trng. N khng ch l thnh cng v mt kinh doanh m
cn mang li danh ting cho chng ti. T|c ng ca Pacific Place s rt ln. Khi mi ngi
bit rng ti ang trong mt thng v ln v cm thy tin tng vo British Columbia, h
s hiu rng c mt l do s}u xa n{o . Mi ngi ng s tip bc ti. V chnh
quyn ca British Columbia ~ th hin r tn hiu ch{o n c|c nh{ u t nc ngo{i.

i vi L Gia Th{nh, bc t ph ca ng vo Canada l mt l t nhin. Mt phn l do


quyn cng dn Canada ca Victor (c c do cc v u t ln trong nc ca L Gia
Thnh), phn na l{ c|c c hi u t ln c cng c bi c|c quy nh ngy cng rng ri
ca Chnh ph Canada. Khi ng Bo th Tin b ca Brian Mulroney ln nm quyn sut
nhng nm 80 ca th k XX, Canada ~ m ca th trng cho c|c nh{ u t nc ngoi.
Trong khi L Gia Thnh ni v vic u t tin ca v{o Canada, ng ~ bt u hng tm
mt v pha nam nc M. L Gia Thnh nhn thy c|c c hi cng nh th|ch thc ln
hn pha nam. Ni mt cch chnh xc, so vi mt nc M c c s h tng kinh t phc
tp cng 260 triu dn th Canada qu nh b trong khu vc Th|i Bnh Dng. Thm ch
ngay c Hng Kng lc n{y cng b xem nh l{ khng mang n cho L Gia Th{nh c|c c hi
u t na. Vic L Gia Thnh v nhng ngi bn ca ng thm nhp vo M ch cn l
vn thi gian. V{ cng ch l vn thi gian trc khi L Gia Thnh nm tri v ng
ca nc M trong hai thng v ri ro.

Sau hai thng v chnh vi Husky Oil v{ khu t dnh cho hi ch trin lm ti
Vancouver L Gia Th{nh ~ sn sng hp tc vi M. Khng nh mt nc Canada nh tr
v mc kt trong suy thoi kinh t vi nhng lo lng v hp tc v chnh tr khi ch o kinh
t, nc M c coi l mt nh kho ca cng ty sn xut ko. N s vy cho bt c ngi
no mun chinh phc ng{nh thng mi v{ kh nng to nn thng hiu trn t
M. Mt khc, M cng l mt tp hp |ng kinh ngc nhng gia nh v{ c| nh}n xut sc
trong vic bin tng thnh s giu c v thnh vng. M c v s t ph nh gia nh
Walton cng b s hu n 25,3 t -la M v{o nm 1995, nhiu gp 4 ln s ti sn ca
L Gia Thnh; gia nh Mars s hu 9,2 t -la M v{ gia nh duPonts cng s hu n
8,6 t -la M. l{ cn cha k n triu i ca anh em nh Bass, cc dng h
Rockefellers, Dorrances, Mellons, Cargill MacMillans, Heart, Haas v Kochs.

Qu thc trong mt th gii nh vy th khng k |nh bc ln n{o n t mt thuc a


nh b Nam Trung Quc c th mong thm nhp v chm n nhng v l{m n bo b.
M l mt ni m{ nu c s tn ti ca nhng doanh nh}n c tng k quc nh Bill
Vander Zalm th tinh hoa ca mt doanh nghip khng th tm c ng n cc v mua
bn quan trng. Chc chn M cng c phn cho cc anh h nhng khng ai trong s h
tr thnh t ph.

D trong nm 1990 L Gia Th{nh ~ sn s{ng u t nhng ng li th tin tho|i lng


nan khi cha tm c phng thc ph hp tip cn mt th trng s nh th
trng M. V vy, L ~ bt buc phi la chn kinh doanh trn c|c lnh vc m{ i ng
nhn vin ca ng c thng tin v s hiu bit cn thit. Khng ging nh Rupert
Murdoch, L Gia Thnh lun th hin s kin tr ca mnh. Cc nhn vin ca L Gia Thnh
~ tin hnh nhng nghin cu cn thit mt cch hiu qu v hu dng. Nu ai trong s
nhn vin ca L Gia Thnh mun tr thnh mt ngi iu hnh chuyn nghip k cu th
chnh l{ c|c con trai ca ng. Qu thc, vi mong mun u t v{o M, L Gia Thnh
ang tm kim c hi gip c|c con trai lnh hi tng bc kha {o to. John Mulcahy,
mt chuyn gia phn tch ca Peregrine Brokerage Limited cho rng l{ c|ch tt nht, ng
ni: Mt v{i ngi t ra nghi ng v kh nng ca c|c con trai L Gia Th{nh. Nhng L Gia
Thnh c mt cu ni dt khot. ng y ang t c|c con trai mnh ni u sng ngn gi.

Trc tin L Gia Thnh th thch Richard L Trch Khi (sinh nm 1966), d ngi con
th hai n{y cha bao gi l{ c|nh tay c lc cho bt k ai. D ha ng v trc tnh hn
Victor, Richard vn nh nhng ng{y mnh bc chn vo th gii kinh doanh l{ vic
tham d cc cuc hp hi ng qun tr ca cha. Richard cho bit: Qu thc ti khng ch
tham gia cc cuc hp ca hi ng qun tr m trong cc ba n chng ti khng ni g
nhiu ngoi vic bn lun chuyn kinh doanh.

Qu trnh hc tp mang li cho Richard kh nng c lp v s bn b. Trn thc t ngay t


khi Richard 13 tui, L Gia Th{nh ~ gi con trai mnh n mt trng d b i hc
Menlo Park, California. V trng ny ch phc v sinh vin vo ban ngy cho nn cc c b,
cu b phi sng trong c|c cn h cho thu m{ khng c ngi hu v{ ngi nu n.
Richard nh li nhng ngy hc d b i hc: N qu l{ a ngc. Ting Anh ca ti khng
tt lm. l{ mt tun trc khi ti bt u hc rn trng. Ti nhanh chng bit v chng
trnh Swanson v Le Menu. Hy tin ti bit tng loi gia v ca mt ba ti trn truyn hnh.
Ti khng my hnh phc. Thm ch, d khng c mt u bp ngi Trung Quc no v ai
ch ng th Richard vn vt qua c. l{ kiu ca California v l kiu ca mt
trng trung hc danh ting. Sau , khi chuyn n i hc Stanford, Richard ~ cm
thy thoi m|i hn v }y anh c gp g rt nhiu sinh vin chu .

Sau khi tt nghip i hc Stanford vi tm bng k s cng ngh thng tin v kinh t hc,
ri va theo ui vic hc trng i hc Harvard v{ trng Kinh doanh London,
Richard chuyn n Toronto v lm vic vi t c|ch ch ng}n h{ng u t vi Tp o{n
u t Gordon. Richard l{m vic ba nm v{ ~ tr thnh v ch tch hi ng qun tr
tr nht, i tc tr nht ca bt k ng}n h{ng u t n{o ti Toronto.

Sau , L Gia Th{nh gi Richard v nc. ng mun Richard tr li Hng Kng lm vic
cho mnh. Richard nh li s vic ny din ra v{o th|ng 1 nm 1990: Cha ti ko ti t
Toronto v v ni rng ti nn kim mt th|ng lng cao cui cng ti Toronto v chnh
sch tin lng ca ng ch tr cho ti 10% s tin lng m{ ti nhn c thng cui
cng. L Gia Th{nh cng mun Richard tm kim mt thng v ti M. Mt i tc sn c
chnh l cng ty ca Richard Tp o{n u t Gordon. D Richard ~ tr li Hng Kng
vi t c|ch gi|m c iu hnh y ban Qun l qu hp tc ca Ha K Hong Ph, qu
nm gi 2,3 triu -la Hng Kng ca cc v u t trong ch s ca L Gia Thnh
th Richard vn c nhng mi lin h khng kht vi Tp o{n u t Gordon. Bn thn L
Gia Th{nh cng vy. Cng ty Ha K Hong Ph ca ng chim 5% s c phn trong ngi
nh{ u t trong khi ng}n h{ng CIBC chim 26% s c phn. Nh vy, vi kinh nghim v
thng minh |ng tin cy ca Richard v Tp o{n u t Gordon ti c|c vn phng ca
tp o{n n{y Toronto v{ New York th gia nh h L v cn bn c th tin h{nh u t
vo M.

n th|ng 7 nm 1990, L Gia Th{nh v{ Tp o{n u t Gordon hp tc vi nhau trong


mt thng v. l{ mt v giao dch iu hnh mt cng ty mua bn c phiu c tn l
Gordon America L.P. Tp o{n u t Gordon v{ ch ca L Gia Thnh mi bn nm gi
50% s c phn. c bit, cng ty ~ mua mt lng c phiu tr gi 3 triu -la M t
Hip hi Tit kim v Cho vay California Columbia Beverly Hills, California. }y l{ mt
trong nhng cng ty tit kim v cho vay ln nht v thu nhiu li nhun nht ti M. L
Gia Thnh v Tp o{n u t Gordon, mi bn s chu 150 triu -la M trong khi cp
mt s vn tng ng tr gi 2,7 triu -la M di dng mt khon vay 10 nm t
Columbia. V 50% s c phn ca L Gia Thnh, 40% trong s ny s thuc s hu ca
Trng Giang Thc Nghip, 40% s thuc s hu ca Ha K Hong Ph v 20% cn li
(tng ng 10% s c phn ca ton b v mua bn) s thuc s hu ca L Gia Thnh.
l{ bc i quan trng u tin ca L Gia Th{nh trn t nc c mnh danh l quc
gia giu c nht th gii mt bc tin t nhin cho bt k mt ng trm t bn no.
Ngoi vic to c hi chuyn mt vi d |n u t ra khi Hng Kng, tha thun ca
Columbia cng to nhng c hi tim nng cho L Gia Th{nh v{ c|c cng ty u t thng
mi v bt ng sn v{ nng lng ca L Gia Thnh tip xc vi hn 300 doanh nghip
h{ng u ti M ang cn vay vn, c bit l ngun vn t qu California Columbia. l{
nhng cng ty tn tui nh RJR Nabisco, Cng ty truyn thng McCaw Cellular, Pacific
Lumber v Wickes.

Richard L c bit say m v kinh doanh y mo him n{y: Chng ti thy rng vic
u t ln ny m ra cnh ca u t v{o M cng nh tip cn nhiu hn vi c|c c hi
u t. Simon Murray cng ng tnh vi cch nhn nhn ca Richard: Yu t ln nht
trong v tha thun ln ny l n s cho chng ti kim ch nam trong vic u t v{o M.
Chng ti mun c ch ng ti M nhng cn c nhng lut khc trong cuc chi .
Nhng chng ti l{ nhng ngi i sau. Mt v{i ngi ni rng c mt anh chng tn l L
Gia Thnh Hng Kng. Anh ta s mua bt k th g. Chng ti lun tm cch thc hin cc
v mua bn, tha thun v mong rng trong v giao dch ln ny chng ti s l{m c iu
.
Tt nhin b i L Gia Th{nh Gordon khng phi l nhng ngi duy nht ang tm
kim cc c phiu ca Columbia. Trn thc t, mt v{i nh{ u t kh|c nh c|c t-rt ngn
hng, Broad Incorporated (mt cng ty chuyn cung cp cc dch v ti chnh c tr s
Los Angeles), nh{ t{i chnh Carl C. Icahn, gia nh t ph ngi Chicago Pritzker, Tp o{n
Loews, Lancer Group (mt cng ty u t mi ni New York), cng nh c|c i gia ca
Citicorp, Salomon Brothers v{ Odyssey Partners ang gi{nh git tng c phiu. Tuy nhin,
Columbia vn ch n c|c iu khon m L Gia Thnh Gordon a ra trong tha thun,
rng 90% s vn s u t v{o mt ngun khng cu vin m bo cho i tc c th tn ti
trong trng hp thit hi qu 10% s tin mt phi tr. iu ny buc Columbia phi thu
hi cc c phiu. i vi L Gia Thnh th vn cng quan trng hn bi vic k kt hp
ng ny l mt bng chng chng t ng c th ng u vi nhng tay chi |ng n
M. Rng ng, mt ngi khng my ni ting ti M bt ng thu ht s ch ca gii
thng nh}n khi ~ c gng m bo s tn nhim ca Columbia. Lin hip M gi ang ch
n mt cu thng nh}n bun hoa nha.

D nhiu ngi c cm tnh vi L Gia Thnh v tp o{n ca ng nhng cng c khng t


phn ng trc hp ng ny. Marc Faber, mt chuyn gia ph}n tch u t l{m vic cho t
chuyn trch v Hng Kng ti Cng ty Lin doanh Drexel Burnham Lambert (cng ty ~
thu Michael Milken ngi ~ b|n c|c c phiu cho Columbia) nhn xt: H rt thng
tho mi vic nhng h bit nhng g trong vic qun l mt danh mc cc c phiu u
t? Steven So l{m vic cho Cng ty Jardine Fleming a ra nhng nhn nh ca mnh: Ti
cho rng h nn tip tc kinh doanh Hng Kng ni h c rt nhiu kinh nghim. Mt
chuyn gia phn tch khng my tn tui ph Wall cho hay: l{ mt c hi tt nhng
n s i hi n lc rt ln. C rt nhiu kha {o to y kh khn, c|c v ph sn ngn
hng v nhng cuc {m ph|n lin quan n chng kho|n ang ch n h.

Hp ng c phiu vi Columbia s chng t rng i khi mt hp ng n{o ca L Gia


Thnh c th mang li li nhun m{ cng c th chng mang li iu g tt p. Mt thng
sau, cc bn tham gia chnh thc k hp ng v Richard L by t mt cch su sc mi
quan tm ti nn kinh t M. c bit, Richard th hin mi lo lng ca mnh vi gi du m
ng{y c{ng tng cao yu t c th lm suy yu nn kinh t. Vic duy tr cc giao dch kinh t
ny s cn tr cc cng ty bo him trong vic chi tr cc khon n ca h khi li sut tng
t 14% ln 16%. Richard nhn mnh thm: Chng ti ang rt lu n vn ny.
Chng ti bit s la chn ca mnh v s khai thc chng nu cn. iu ny hon ton ph
thuc vo vin cnh chung ca nn kinh t v mc nh hng khc nhau ti cc nn
cng nghip. Da vo tnh hnh hin nay th mi vic ri cng s n nhng cn rt nhiu
iu s xy ra trong 30 ngy tip theo.

V{ ng l{ ~ c rt nhiu s kin xy ra trong 30 ngy tip theo . C|c quan chc lin
bang v cng lo ngi v nhng iu khon cho vay m{ L Gia Th{nh ~ c th khai thc
trong v mua bn vi Columbia. H c bit quan tm khi bit Columbia ang b l mt
tha thun tt nht, v Columbia ~ chp nhn cung cp ti chnh cho vic bun bn trong
vng mi nm, c|c nh{ chc trch ng rng Columbia c th ang e da lut cu tr ti
chnh mt cch tn tin nm 1989 yu cu cc cng ty ti chnh tit kim v{ cho vay n
nm 1994 phi t t b cc c phiu. Trong trng hp , thng v ny s khng th
thc hin c. V{o ng{y 10 th|ng 9 nm 1990, Timothy Ryan, Gi|m c ca Vn phng
Gim st tit kim ti Washingon, ~ a ra li phn quyt, trong ng ph quyt v mua
bn ca L Gia Thnh Gordon vi Cng ty Tit kim v{ Cho vay Columbia. Hn na, ng
cn a ra mt tuyn b t vn phng ca mnh: Tt c cc gi thu tin mt khng b ni
p chnh ph khng c li nu tri phiu c th phc hi gi tr.

Thm ch, trc khi cc nh chc trch vo cuc th John Mulcahy, lm vic cho Tp o{n
Peregrine Brokerage ~ nhn nh rng v mua bn c th tht bi. Tt nhin, thng tin v
vic Washington s ng ra can thip ~ c hi ng ca L Gia Thnh bit r trc
ngy 10 thng 9. Mulcahy cho rng, nu v mua bn din ra mt cch chm r~i hn th c|c
cng ty ca L Gia Thnh s gim c thit hi. Mulcahy c bit nhn mnh: Ti ho{n
ton thng thn khi c tm kim mt s khuy kha. C nhiu con ng hc tp M hn
l theo cch ny. C nhiu mo him gn vi v u t n{y v{ c phiu khng phi l mt
c|i g m{ ai cng c th u t mt khi lin kt Hng Kng.

Nu qu thc c nhng con ng kh|c hc cch kinh doanh ti M ngoi cch dn su


vo mua bn c phiu th chc chn th trng bt ng sn l la chn thch hp dnh cho
mt trm bt ng sn y danh ting nh L Gia Th{nh. Thc t l, chng bao lu sau tht
bi trong v giao dch vi Tp o{n Tit kim v Cho vay Columbia vo nm 1990, L Gia
Thnh tip tc xc tin mt d n ti chnh bt ng sn. Trong d n tip theo ny, L Gia
Thnh s Victor, con trai c ca mnh trc tip thc hin.

Mt ln na c phiu li l trng tm ca v thng tho. Thnh phn tham gia ch yu l


Cng ty Tit kim v{ Cho vay CalFed ng ti Los Angeles v mt phn l bt ng sn ang
b lng ti s 60 ph Broad, Manhattan, New York mt trong nhng tr s chnh ca
Drexel Burnham Lambert Incorporated, mt ngn hng gn }y ~ b ph sn.

Ta nh rng 90.000 m2 m CalFed gi vn t th chp ha ra li thuc quyn s hu ca


mt trong nhng trm bt ng sn ln nht th gii c tr s chnh ti Toronto Tp
o{n Ph|t trin Olympia & York thuc s hu ca anh em nh Reichmann. Olympia & York
~ l{m n tht bi trong mt khu vc th trng chm pht trin iu khin cho mt d
n khng l mang tn l Canary Wharf (Bn cng Canary) ti London b tht thot vn, n
khng gip gii quyt c vn v vn t th chp by nm ca CalFed tr gi 160 triu
-la M trong khi ti thi im ny gi tr cao nht ca ta nh ch cn 70 triu -la M.
l{ cha k n 30% gi tr gim i do trong thi gian ta nh b nim phong khi Ngn
hng Drexel Burnham Lambert Incorporated ph sn v trong thi k chin tranh ta nh
b tn ph bi cht aming.

Nh Reichmann cn thot khi s khng hong v tr tr . Cng ty Banque Indosuez ca


Php v Jeffrey H. Lyndford lm vic cho Cng ty Bt ng sn California Wellsford ~ sp
xp cuc {m ph|n v CalFed, gia Paul Reichmann v{ L Gia Th{nh. Hai ngi {n ng
n{y ~ bit nhau t khi cn l thnh vin hi ng qun tr ca Ng}n h{ng Thng mi
Canadian Imperial (CIBC). Th|ng 10 nm 1991, c|c bn ng k kt bn hp ng. Thng
qua mt chi nhnh c tn l Concord Property & Finance Group, Ha K Hong Ph s s
hu 49% ta nh 39 tng vi tr gi 57,5 triu -la M v s b ra mt khon tin 60 triu
-la M sa sang ta nh. T thi im ny tr i, Olympia & York s phi tr n cho
tp o{n ca L.

Cn lu n mt iu hin nhin l nh Reichmann cn c cu ra khi tnh trng kh


khn. Victor L khng c g pht biu ngoi tr vic t|n dng Paul Reichmann: Paul
Reichmann l mt ngi bn tt. Trc v n{y, chng ti ~ bit ng y t nht l{ nm, su
nm. Gn }y chng ti thng xuyn tr chuyn. Ti ang tm kim s tr gip t hai
pha. Nu ti hiu bn hn, nu chng ta hiu r phong cch lm vic ca nhau th cng d
dng hp t|c kinh doanh.

Mc d vy, khng th ph nhn mi quan h hp tc Reichmann L ng vai tr quan


trng i vi vic thiu tin ca Tp o{n Ph|t trin Olympia & York. Mt li pht biu pht
i New York ca Olympia & York ~ |nh gi| cao v giao dch n{y khi n |nh du mt
lin minh quan trng mang tnh cht chin lc gia hai dng h kinh doanh bt ng sn
danh gi nht trn th gii. Mt ngun |ng tin cy ca Reichmann cho bit: Th trng
bt ng sn trong tnh trng suy thoi hin ti biu hin nhiu c hi kh|c thng.
Olympia & York s thnh lp lin minh vi mt nhm nh c|c i t|c ~ c la chn.
|ng bun thay, nhng lin minh m Olympia & York s thnh lp trong vng su thng ti
th cng khng mnh ngn vic ph sn ca nh Reichmann.

Khi L Gia Thnh nhn thy kh nng Olympia & York ph| sn ngy cng r rng, ng cm
thy b s nhc. Khi thc hin giao dch ny, L Gia Thnh tin rng Olympia & York c nhiu
kh nng thanh to|n khon n. Quan trng hn, L Gia Th{nh ang lo ngi cho con trai ca
mnh. Vi v l{m n n{y, giao dch quan trng u tin m Victor thc hin ang ng
trc nguy c sp hon ton, Victor s mt mt trc cng chng. Vn cng tr nn
trm trng hn khi mt chi nhnh ca Olympia & York khng c kh nng tr li hng thng
cho cc khon n. L Gia Thnh quyt nh can thip.

Nu L mun, ng c th nh ta n can thip vo chuyn tin nong n{y, }y c th l mt


bc i khin mt chi nhnh ca Olympia & York phi tuyn b ph sn. Trn thc t, vi
s c phn 10% ti Ngn hng CIBC v mt gh trong Tp o{n Ng}n h{ng Thng Hi-
Hng Kng, L Gia Thnh c th g}y kh khn cho anh em nh{ Reichmann d ti thi im
nm 1992, Ng}n h{ng CIBC l{ nh{ cho vay ln nht ca Olympia & York v Ngn hng Hng
Kng l ch n ln nht ca tp o{n n{y.

gii thch cho kh nng thanh to|n ng{y c{ng kh khn ca chi nh|nh t ti New York
ca Olympia & York, John Zuccotti ngi ng u chi nhnh ~ bay ti Hng Kng vi
mt cng s tn l Meyer Frucher. H c gng gii thch cho Mr. Money l do ti sao
Olympia & York li chm tr trong vic tr li hng thng. Ti cuc gp, Frucher cho bit:
Chng ti ang c gng a ra tha hip vi ngi L v chng ti lun hy vng c th t
c cc tha hip .

V{i th|ng sau , hai bn ~ c mt vi tha hip. Cng ty C phn Dragon ca L Gia
Thnh s mua 51% ta th|p vn phng Manhattan vi gi 20 triu -la M. Olympia &
York chp nhn c|c vn t cm c ca ta nh tr gi 50 triu -la M gi ch cn tr gi
ng 20 triu -la M. S tin 30 triu -la M cn li Cng ty C phn Dragon s gi li
nh mt phn tin bo him trong trng hp anh em nh Reichmann ph sn. Hn na,
Cng ty C phn Dragon s ng ra chi tr cho cc khon thu ca thnh ph, c tnh
khong 2,8 triu -la M. L gii cho v giao dch ny, Frank Sixt, i din Cng ty C phn
Dragon, cho bit: Vic tip qun ton b ta nh{ Manhattan l{ bo v ti sn ca chng
ti di hnh thc bt ng sn, c bit l khi vic ph sn c th nh hng n vn
phng ti New York ca Olympia & York.

i vi L Gia Thnh, d nn lng trc tnh trng suy thoi kinh t u nhng nm 90
ca th k XX, ng vn rt lc quan v trin vng u t v{o M. L Gia Thnh cho bit:
Chng ti mong mun u t nhiu hn v{o M. M l{ ni mang n nhng c hi ti
chnh ln nht trn th gii. Tuy nhin, cho n khi lung gi c hi n{y n th v mua
b|n ta nh{ vn phng Manhattan s l s thm nhp cui cng ca L Gia Thnh vo thnh
ph New York.

D khng my th{nh cng trong c|c thng v ti M, L vn cn mt vi cng vic kinh


doanh d nh tin hnh ti khu vc Bc M. Sau thng v Husky Oil nm 1987, cng ty
ny tip tc l mt tay chi c tm nh hng ln trong lnh vc kh t v du m ti
Canada.

Nm 1989, di s iu hnh ca L Gia Th{nh, cng ty ~ sn xut tng trung bnh hng
ngy l 53 nghn thng cht lng, tng 5 nghn thng so vi nm trc v{ tng 11 nghn
thng so vi nm 1987. Trong khi gi| trung bnh mt thng kh thin nhin v{o nm 1989
thp hn 3% so vi nm trc th gi trung bnh ca mt thng du nng gi mc 20,25
nhn dn t cao hn so vi gi| trung bnh nm 1988 l{ 38%. i vi vic sn xut kh
thin nhin, nm 1989 mi ngy Husky Oil sn xut c khong 6.626 triu m3, tng gn
gp i mc sn xut ca nm trc , mc tng biu th v mua bn ca Husky Oil ti
Canterra hi th|ng 9 nm 1988. Tm li, vi tng doanh thu nm 1989 l{ 801 triu nhn
dn t, Husky ang l{m n sinh li v gp vo qu ca cng ty m Tp o{n Nova mt
khon tr gi 25 triu nhn dn t. Tin li m Husky Oil kim c trong nm 1989 l{ 24
triu nhn dn t.

Tuy nhin, trong giai on 1989-1991, Husky Oil cng phi tri qua giai on li nhun
thp. Trong khi Husky Oil ~ c nhng ng gp quan trng cho Trng Giang Thc Nghip
th i vi L Gia Thnh, n vn cn mt vi tim nng c th thu ngun li nhun khng l
trong lnh vc kinh doanh nng lng. Trn thc t, L Gia Thnh khng ch chi 300 triu
nhn dn t nhm tng s c phn ca mnh ln 1,3 t nhn dn t trong cc cng ty sn
xut du nng uy tn cc d |n u t v{o kh thin nhin ti Lloydminster, Saskatchewan
v Caroline thuc khu vc pha bc Alberta m ng cn sn sng mua li 43% s c phn
cn li ca Tp o{n Nova vi gi 325 triu nhn dn t.

Ch cn mt tr ngi cui cng. Theo lut php Canada, mt nh{ u t nc ngoi khng
c php s hu mt lng c phn ln trong mt cng ty nng lng ti t nc ny.
Nhng }y khng phi l mt xut mua b|n thng thng. V c bn, L Gia Th{nh ang
ng ra bo lnh cho Tp o{n Nova. Theo Ottawa, ch nh mt kiu giao dch, gi l
ngoi l hay mt kiu lch lut. Trong trng hp ny L Gia Thnh c th s hu Husky
Oil. i vi L, quyt nh ca Ottawa biu hin mt nc c quan trng trong vic cho
n ng mt ngi nc ngoi tr thnh mt trong nhng doanh nhn quyn lc nht
trong gii doanh nhn Canada. Nim hn hoan ca L Gia Th{nh nh l{ mt c ch chp
nhn cng ging tm trng c|ch }y hai nm trng i hc Calgary trao tng ng danh
hiu tin s lut hc danh d. Sau ny, khi gii thch v lng yu mn dnh cho Canada, L
Gia Thnh c ni rng Canada khng ch ch{o n nhng ngi gi{u c, m{ t nc ny
cn ch{o n c|c gi|o s, thm ch c c|c y t| v{ th k. t nht l trong v mua bn Husky
Oil, Canada ~ ch{o n mt nh{ u t gi{u c.

Cui cng Husky cng a ra b|o c|o t{i chnh trong s|u th|ng ca nm 1992 vi mt
khon l 12 triu nhn dn t. Bo co ny cho thy gi tr ti sn k khai trong mt hp
ng mua bn ha cht tr gi 435 triu nhn dn t ca Husky vi Tp o{n Nng lng v
Ha cht Polysar nm 1989. Thm mt khon 65 triu nhn dn t u t v{o Cng ty
Polypropylene M ca Nova v vo mt chi nhnh kh gas v du m hot ng ngoi
Calgary l Cng ty Lin doanh Ti nguyn Nocalta, Husky d nh pht hnh mt lot c
phiu mi tr gi 673 triu nhn dn t.

Nm 1992, L Gia Th{nh thng b|o vi Th tng Alberta l Ralph Klein rng Husky Oil
c th thu nhiu li nhun hn vi nhng bn hp ng mi k ny. Thc t, Ralph Klein
|nh gi| cao L Gia Th{nh n mc ng mong mun mnh c th a ra li mi i vi
nhng nh{ u t Hng Kng h c ci nhn gn gi hn i vi thnh ph ca mnh. Ch
trch Ontario v vic ng ca vn phng ti Hng Kng, Klein pht biu ti mt cuc hp
bo: Alberta khng c d nh l{m nh danh ting ca mnh ti chu bng vic ng ca
c|c vn phng. Ti thi im Canada cn tng c|c thng v quc t ti tin rng bn khng
th tng doanh thu nu ct gim sc bn. R rng l cc cng ty ti Alberta s c u ~i.
Chng ti s tr v Canada v cng b iu mt cch mnh m.

L Gia Thnh cm thy lo lng v vic u t ca ci vo Canada khi Klein ho hng vi


vic thnh ph ca ng c th kim tin t thng gia ngi Hng Kng ny. Tr li nhng
ng{y L Gia Th{nh u t v{o bt ng sn British Columbia nm 1968, lc L lun
cm thy hng th vi cc v u t. Vi cc khch sn ti Ontario, bt ng sn ti
Vancouver, cc v u t v{o kh t v du m ti Alberta, L Gia Thnh tht s tr thnh
mt tay chi trong nn kinh t Canada. Cc khu vc ti Ty Canada thm ch cn l nhng
mt xch quan trng trong cc d n ca L Gia Thnh ti Singapore, Trung Quc v Hng
Kng. ng ni: Ti yu tt c nhng g thuc v Canada. C|c nh{ u t c nhng l do ca
ring mnh trong vic la chn a im kinh doanh, c th l{ kinh doanh nng lng ti
Calgary, kinh doanh ti chnh Toronto, c hi v li sng ti Vancouver.

n nm 1995, giai on xy dng d n Pacific Place ca L Gia Thnh ti Vancouver


ang trong tin trnh thc hin. h tr s pht trin trong qu| trnh iu hnh Pacific
Place, L Gia Thnh mt mt ra chnh sch ti chnh hp l, mt khc c gng cung cp
ti chnh cho Concord Pacific vi mt khon tin tr gi 150 triu nhn dn t. Mt khon
tin khc tr gi 14 triu nhn dn t do Cu lc b Hoc-ky Vancouver Canucks ti tr cho
vic xy dng mt sn vn ng mi mang tn GM Place trn 2 hecta ca mnh t Expo
'86. s l sn vn ng dnh cho cc trn hoc-ky v cc trn bng r trong tng lai.
Tip theo, L Gia Thnh quyt nh u t v{o c|c d n gii tr nh nh{ h|t Phantom v{
yu cu s hu mt phn c phn ti thiu trong mt cng ty thng mi nh{ nc ang
gim st v qun l cng vin ln nht Canada.

Mc d vy, giao dch ln nht ca L Gia Thnh b i T}y Dng vn l Pacific Place.
n nm 2003 d n ln ny s khai trng vi s vn ln n 3 t nhn dn t, gm 66
gi|m c qun l d n v gim st qu trnh xy dng vi s tin chi tr 300 triu nhn
dn t mi nm. Tham gia d n c ti 500 cng nh}n ngi Canada, gn mt na trong s
thuc cng o{n v{ 40% trong s h l{ c d}n khng thuc British Columbia ang l{m
vic ti khu vc n{y. Theo |nh gi| ca Concord Pacific, n nm 2003 d n cn n 28
nghn ngi trong nhng nm thc hin d n. Khng nghi ng g na, }y l{ d n ln
nht t trc n nay Canada.
8. Star TV v ni m nh ca Rupert
Murdoch
Trit l chung nht c c kt tp o{n thng mi ca L Gia Th{nh l{: Ch ngha
c hi kt hp vi ham mun kh|m ph|. T Far East Economic Review ~ vit v L Gia
Th{nh nh sau: ch ca ng ln mnh ln ging nh mt con trng bin hnh, nut tri
tt c nhng g xung quanh n. Hng pht trin duy nht c th d b|o cho ch ny l
pht trin ra xa bn ngo{i.

Ti mt th trng t do nh Hng Kng, t ch ngha c hi cha bao gi mang ngha


tiu cc. Vic duy nht c|c thng nh}n ni n{y cn phi lm l hiu r nhng quy lut ca
thng trng v gii hn c hi cho php. L Gia Th{nh ng nhin l{ ngi hiu r hn
ht v nhng quy lut kinh doanh cng nh c hi ca ng c ti }u. ng bt u vi vic
bn dy nha plastic ng v{o thi im cu th gii tng mnh, tip tc pht trin nhng
d n bt ng sn khi nhu cu nh{ t tng cao. C v nh L Gia Th{nh khng bao gi
c hi vt khi tm tay. Khi gi{nh c quyn iu hnh Ha K Hong Ph v{o nm
1979, L Gia Thnh c trong tay h thng ca h{ng dc phm, ca hng tp ha, cc
xng ng t{u v{ thm ch sau ny pht trin c sang c|c lnh vc nh xi mng, du la.
Tuy nhin, nhng lnh vc kinh doanh m L la chn vo thi im li l nhng lnh
vc |p ng nhu cu thit yu ca ngi tiu dng. Tt c cc sn phm m L Gia Thnh
~ tng kinh doanh c th k ti t d}y eo ng h, rau xanh, ru, vitamin, thip chc
mng cho n my d hng hay nhng cn h hai bung ng, cc dch v xy dng, xi mng
v du la. C th thy, vic L mua li Ha K Hong Ph cng nh h thng mt lot ca
hng k trn nu khng phi v nhng chin lc su xa v h thng th cng khng ai d|m
ni l{ do tm nhn hn ch. ch thng mi ca ng ~ phi m rng phm vi hot
ng v iu cn thit. Chng hn, khi mun xy dng mt khu t tr thnh mt khu
nh , ng nhin vic xy dng lun cn n nhng vt liu nh xi mng hay b tng.
Nu mua xi mng v{ b tng t bn ngo{i th gi| th{nh cao hn vic mua hn mt nh my
sn xut xi mng. Khi c|c khu nh{ ~ c xy dng xong, d}n c s cn nhin liu
v cht t. Khi , vic c c phn trong mt cng ty du la v{ kh t s l{ iu hin
nhin m mt nh kinh doanh phi ngh ti, v{ ng nhin iu ny s gp phn mang li
li nhun cao. T Chile ti Zimbabwe, t Hng Kng ti Canada, t Trung Quc ti Anh, t
Singapore ti M, L Gia Th{nh ~ t to cho mnh nhng th trng hng hu, v tht l
th, iu ch nh vo kh nng bit tn dng c hi ca ng.

Chnh v iu n{y, nn n nm 1985, L Gia Th{nh chc chn s khng th b l c hi


u t v{o th trng nhiu tim nng nht thi by gi, l{ lnh vc truyn hnh. Ti
Hng Kng, truyn hnh gn nh l{ mt lnh vc c quyn khi dch v truyn hnh cp ra
i v{o nm 1957 hng ti i tng l nhng ngi giu c trong x hi. Mi nm sau,
Chnh ph Hng Kng ng cho lu h{nh hnh thc truyn hnh khng dy. Hnh thc ny
khng ging nh truyn hnh c|p, h{ng th|ng ngi s dng dch v truyn hnh cp phi
tr mt khon ph nht nh cho vic s dng ca mnh, cn ngi dng dch v truyn
hnh khng dy khng phi tr bt k mt khon ph n{o. Chnh iu n{y ~ m ng cho
s hnh thnh ca mng li truyn hnh, pht thanh Hng Kng nh Television Broadcasts
Limited (TVB). Mt h thng kh|c cng c ra i vo cng thp nin ny l Redifussion
Television (RTV). Tuy nhin, RTV r rng khng phi l{ i th ca TVB, bi c|c chng
trnh n kh|ch nht ca knh n{y u s dng ting Qung ng v{ rt c ngi dn
Trung Quc a thch. C|c v kch, c|c chng trnh truyn hnh v cc game show ca TVB
u nhm n s gin n mang hi hng Trung Quc, chnh iu ny khin cho a s
khn gi, ngay c cng nhn, ni tr hay nhng ngi d}n bnh thng nht ca Hng Kng
cng cm thy thn thuc vi c|c chng trnh n{y. }y chnh l{ b quyt thnh cng ca
TVB. Vi 4 nghn gi pht sng bng ting Qung ng, TVB ~ tr thnh knh truyn hnh
c s gi pht sng ting Qung ng ln nht th gii. Vi rt nhiu c|c chng trnh c
mt lng khn gi lin tc v c nh, TVB vt xa RTV trong cuc chin ginh th phn ti
Hng Kng. Cho d ng Deacon Tn, mt trong nhng c ng c ca TVB, ~ c gng a
RTV tr li, mong o ngc tnh th vi ci tn mi l Asia Television Limited (ATV) vo
nm 1983, nhng khng t hiu qu. n nm 1984, trn 80% s h gia nh Hng Kng
s dng ti vi v hu ht u la chn TVB. L do l gii iu ny khng phi ch l bi ngn
s|ch h{ng nm ca TVB ln ti 369 triu -la Hng Kng, hn hn con s khim tn 80
triu -la Hng Kng ca ATV, m bn cnh cn l do TVB c mt i ng c|c nh{ l~nh
o t{i nng. Th nn, vi mt th phn ln ti 86% tng s ngi xem Hng Kng, cuc
cnh tranh trong ngnh cng nghip in nh Hng Kng dng nh khng i th no
c th ch li vi TVB.

Ti th|ng 9 nm 1985, Chnh ph Hng Kng quyt nh thnh lp Broadcast Review


Board. Vic thnh lp ny khng phi nhm mc ch |nh bt TVB ra khi v tr h{ng u
trong lnh vc truyn thng lu nay. Thc t, nhng g chng trnh mi ny mong mun l
c gng lm hn ch s c quyn v{ tng cng sc cnh tranh trn th trng, v nh th
c th thnh lp c mng li si quang. S pht trin ny cn to iu kin cho cc nh
cung cp dch v in thoi tin vo th trng Hng Kng, hy vng c th lm gim i t
nhiu s c quyn th trng ny ca Cng ty in thoi Hng Kng (Telco) v Cng ty
Cable & Wireless Hong Kong (CWHK), nhng tp o{n t l}u ~ m nhim vic cung cp
dch v in thoi cho c Hng Kng. Telco gi th c quyn cung cp dch v in thoi
ni a ti Hng Kng cho ti tn nm 1995, cn CWHK cng t gi cho mnh mt v tr trn
th trng quc t cho ti tn nm 2007. Tuy nhin v{o nm 1986, Telco, vi 80% vn l
ca CWHK, ~ s|p nhp cng vi cng ty n{y thnh lp Tp o{n Vin thng Hng Kng
(HKT). Chnh iu ny lm cho HKT tr thnh mt i th mnh kh c th ch ni trong
ngnh dch v in thoi v thng tin lin lc.

Sau khi c thnh lp, tp o{n HKT t ra quan t}m c bit n truyn hnh cp, mt
lnh vc kinh doanh c coi l v cng c tim nng lc . Vi hai giy php kinh doanh
~ c t hai cng ty thnh vin, mi giy php c gi tr ti 15 nm, ng thi vi mt mng
li d}y in thoi sn c, HTK hon ton c th c c hi th{nh cng trong lnh vc mi
n{y. Lng dy dn khng l ca HTK nu c s dng truyn tn hiu truyn hnh th
c th gip tp o{n n{y ph sng ti 1,5 triu h gia nh Hng Kng. Vi l do , th|ng
7 nm 1986, tp o{n n{y th{nh lp knh Hng Kng Telecom, mt hnh thc kinh doanh
thng mi t bn. HTK nm 38% vn ca knh truyn hnh mi n{y, 20% kh|c c chia
u cho ba thnh vin l Swire Pacific, studio phim truyn hnh Golden Harvest Group v
Cng ty Phim v Truyn thng Edko Group.

Chnh s ra i ca Hng Kng Telecom ~ l{m cho L Gia Th{nh c tng kinh doanh
v{o lnh vc n{y. ng ~ th{nh lp mt hng truyn hnh cp mang tn Hutchison
CableVision (HCV), n l s kt hp c British Telecom, CITIC, Ngn hng Hng Kng v
Run Run Shaw, mt ca h{ng thng mi trc thuc TVB. Tuy vy, vn u t ch yu ca
HCV vn l t Cng ty Vin thng Ha K, mt cng ty ca Ha K Hong Ph. Phi ni rng,
hng th ca L Gia Th{nh i vi truyn hnh ti gi pht ny rt mnh m. V{o nm
1985, ng ~ th{nh lp Cng ty Vin thng Ha K sau khi gp g Richard Siemens. Chnh
Siemens l{ ngi ~ gii thiu cho L Gia Thnh v in thoi di ng, ng thi cng l{
ngi sau n{y ~ hp tc rt thnh cng vi ng v tr gi|m c iu hnh cng ty ny.

Siemens rt n tng vi phong cch lm vic v tham vng thnh cng ca ngi Trung
Quc nn hn lc n{o ht ng mun th liu lnh mt ln. }y khng ch n gin l chuyn
ti sng Cn Lun xa xi, mt vng t ni ting vi nh th, nhng k nghin ngp,
nhng ngi i sn bch tuc hay nhng tim qun o bn ton qun jeans xanh, o gil la
v{ ng h vng. Siemens c tham vng mun hp tc c vi Motorola v Ha K Hong
Ph v cho rng mi tp o{n u c mt c|ch kh|c nhau thm nhp v{o lnh vc my
nhn tin hon ton mi m ny. Chnh tnh ton ny khin Siemens cng b hp dn bi vic
kinh doanh mt hng ny. Trit l ca Siemens rt n gin: C hi khng bao gi n vi
nhng ngi khng mt ln liu lnh. Mt ngi chng th thnh cng nu khng bit tch
ly, v{ c|ch tch ly duy nht l sng khng da v{o c|i g.

Mi chuyn din ra ng nh nhng suy tnh ban u. Siemens ~ c c s gip t


pha Ha K Hong Ph, nh , Motorola ~ rt n tng v{ ng tr gip cho k hoch
kinh doanh mo him ca Siemens, bao gm cc chuyn gia v lnh vc cng ngh v 30%
vn u t ban u.

Nm 1991, c bit n l mt sn phm ca Ha K, mt h{ng in thoi di ng v


my nhn tin ca Siemens dn dn chim lnh to{n b th trng, vt qua c i th sng
s t lu vn i u trong ngnh cng nghip ny Hng Kng l Telecom Hng Kng.
Thc cht, nguyn nh}n m{ Ha K Telecom vt qua c i th chnh l nh chin lc
marketing. Nu nh c|ch tip cn th trng ca Telecom Hng Kng cn ngp ngng, bo
th th cch lm ca Siemens li t ra kh kho lo. Chnh L Gia Thnh l ti sn ln nht
m Siemens c. Cn cch no qung b vi cng chng tt hn vic cho h thy rng L Gia
Th{nh, doanh nh}n th{nh t nht Hng Kng cng ang s dng mt chic in thoi di
ng ca Siemens. K thc l ngay khi bo ch Hng Kng ng nh ca L Gia Th{nh ang
s dng in thoi di ng thc hin giao dch v{ {m ph|n, c gii doanh nhn Hng
Kng i tm mua sn phm . Mt ngi c v th nh L Gia Th{nh ~ s dng loi
in thoi y th iu ng nhin l{ nhng thng nh}n kia cng s cho rng mnh nn
dng. Thm na, h cng cho rng, s dng mt chic in thoi nh vy gip h c thm
c hi v{ iu kin m rng giao dch. Chnh bi l , khi dng hnh nh L Gia Thnh
qung b cho mt hng ca mnh, Siemens ~ th{nh cng khi khai th|c hai ni m nh
ca ngi Hng Kng, l{ kinh doanh kim tin v lm kinh doanh ging nh ngi ni
ting.

Tuy nhin, L Gia Thnh li c nhng d nh ln hn cho s pht trin ca Cng ty Vin
thng Ha K hn l{ vic n thun kinh doanh in thoi di ng. D nh ca L Gia
Thnh l mun u t 3 triu -la Hng Kng v{o lnh vc truyn hnh cp v 1 triu -la
v{o c|c chng trnh ting Qung ng trn truyn hnh. c tnh trong vng by nm,
chc chn khon u t n{y s sinh li.

Th|ng 7 nm 1986, c ti tm tp o{n bt u trin khai cc k hoch kinh doanh trong


lnh vc truyn hnh c|p, l{ bc khi u tin n vic kinh doanh mt cch chnh
thng trong lnh vc ny. Tuy nhin ch hai nm sau, n nm 1988, khi c|c d tho kinh
doanh trn chnh thc n hn c duyt v cp php th ch cn li hai i th ln nht
tn ti, Telecom Hng Kng v Ha K ca L Gia Th{nh. c th tn ti c ti thi
im ny, mi cng ty ~ phi b ra 30 triu -la Hng Kng qung co v nghin cu
c|c chng trnh ph|t sng, ng thi mi c|c chuyn gia nc ngoi cng tc v c vn.
Telecom Hng Kng c Gi|m c qun l Valerie Godfrey n t Cng ty Viacom, California,
M, ngi c coi l rt c t{i trong lnh vc qung co. Cn Ha K ca L Gia Thnh
cng mi c Gi|m c iu h{nh Craig Ehrlich n t Truyn hnh cp Falcon, California.
C hai c vn ca hai tp o{n n{y u cng hng ti mt mc tiu ging nhau, l{
quyn kinh doanh truyn hnh cp chnh thc ti Hng Kng. Godfrey ni Ha K ch n
thun ch t}m n vin thng m thi, cn truyn hnh cp th chng qua ch l mt hng
kinh doanh tnh c mun th sc. Ehrlich cng khng km phn khi |p tr: Telecom
Hng Kng cng chng phi mn m vi ngnh truyn hnh cp, m ch n thun mun
|nh bt Ha K ra khi cuc chi m{ thi.

Nhng cuc tranh ci ca Telecom Hng Kng v Ha K va bt u v{o th|ng 6 nm


1988 nhanh chng b gi|n on bi mt ngun tin r r quan trng trong lnh vc truyn
thng. Mt bn bo co chnh ph do cc cng ty c vn Booz, Allen & Hamilton a ra ~
rt ch trng n vic kinh doanh ca Tp o{n Vin thng Hng Kng. R rng, Telecom
Hng Kng s c nhng mu thun trong vic phn tch cc khon li nhun thu v ca
mnh nu s dng ng d}y in thoi cho mc ch truyn dn tn hiu mng li truyn
hnh cp. Bn bo co cho rng, nu nh vic kinh doanh truyn hnh cp tht bi th
Telecom Hng Kng c th tng gi| cc in thoi b vo khon thua l. l{ l do l
gii vn u t ca Telecom Hng Kng vo tt c cc cng ty trong cuc chy ua gi{nh
quyn kinh doanh chnh thc trong lnh vc truyn hnh cp ch mc 15%. Theo bn bo
co, trong mi trng hp, nu khng tnh n mng cp ngm ca cng ty, mt h thng
cp truyn hnh mi cn c t nht 90% chiu di dy dn mi. iu quan trng l bn bo
c|o n{y ~ ngn chn mi l l c th c ca Tp o{n Vin thng Hng Kng. Ngay khi bn
b|o c|o c trnh ln chnh ph th cc k hoch ca tp o{n n{y ~ phi dng li. Mike
Gale, i din ca tp o{n n{y ~ ph|t biu mt cch rt tc gin: Ti v cng ngc nhin
trc quyt nh n{y. N r r{ng i ngc li vi chnh sch vin thng hin ang c p
dng, ng thi cng ngc li hon ton vi xu th pht trin ca c|c nc tin tin. Vic
khng cho php dch v in thoi ca Hng Kng tip tc c m rng vic cung cp cc
dch v kh|c cng ging nh ang tip tc chnh s|ch c quyn trong mt th trng m
ca.

Tht s th trng t do ca Hng Kng lu nay vn c xem nh con du bo m cho


s tn ti ca thuc a n{y. Tuy nhin, iu m Gale khng dm tha nhn, nhng bn bo
c|o trn ~ ch c ra, l{ Tp o{n Vin thng Hng Kng ang c quyn cung cp
dch v in thoi ti }y. Chnh v th, khch hng ca dch v in thoi ng nhin s
khng c s la chn no khc ngoi vic tr thm tin cho dch v ang s dng nu nh
cng ty ny quyt nh tng gi|.

Chnh vic Tp o{n Vin thng Hng Kng b xo trn trong chin dch cnh tranh ca
mnh nn Ha K Hong Ph ca L Gia Thnh c v tr th{nh ngi i u, tuy nhin iu
khng c ngha l{ Ha K chc chn s gi{nh c quyn kinh doanh chnh thc ti th
trng ny mt cch v vang. Chc chn Chnh ph Hng Kng mun m ca th trng v
v vy h s c gng kim sot li th c quyn ca cng ty m L Gia Thnh s hu. Mt
trong nhng cch m chnh quyn ~ c lm l mi gi c|c cng ty nc ngoi tham gia vo
cuc ua tranh gi{nh quyn kinh doanh trong lnh vc bo b n{y. ng Peter T{o, th k
Ban Qun l v Thng tin cho bit: Trong qu| trnh c}n nhc cc kin trnh, chng ti
c th s a thm mt s rng buc i vi c|c cng ty nc ngoi mun u t v{o lnh
vc ny ti Hng Kng. Tuy nhin, chng ti s khng p dng nhng quy nh ngay t
u, bi nu vy s khng c nhiu nh{ u t nc ngoi quan tm. Khng cho php Hng
Kng Telecom kinh doanh m rng trn mng li in thoi ~ c sn, chng ti mun
chc chn mnh khng ch c mt nh thu duy nht. Cn phi c mt cuc cnh tranh tht
s, d l cung cp mng li h thng cp hay cung cp c|c chng trnh truyn hnh. Nu
nh mt cng ty c c quyn kinh doanh ti Hng Kng vi 100% vn nc ngoi th
chng ti c th s phi ng cho cng ty n{y 100% di quyn qun l ca ch doanh
nghip nc ngo{i m bo cht lng dch v cng ty cung cp l tt nht. Chng ti
~ chun b cho iu ny, tuy nhin ti gi chng ti vn khng nh trc chc chn liu
cng ty thng mi ny s l{ cng ty trong nc hay cng ty nc ngo{i.

Bng vic m rng cnh tranh, chnh quyn ~ t ra nhiu thch thc hn cho vic kinh
doanh ca L Gia Thnh. Mt trong nhng thch thc lc n{y i vi ng l phi i mt
vi Tp o{n Bell South ca M, mt tp o{n sn s{ng u t t 2-3 t -la Hng Kng
vo bt k cng ty no, min l thuc lnh vc truyn hnh cp. Tnh ti thi im thng 7
nm 1988, Bell South l{ nh{ cung cp dch v vin thng ti chn bang min Nam Hoa K, s
hu 300 km ng dy cp quang ngm v c tng s vn ln ti khong 210,6 t -la
Hng Kng. R r{ng ng trc Bell South vi tim nng ln nh vy th Tp o{n Vin
thng Hng Kng chng |ng k v{o }u. C|c nh{ u t nc ngo{i nh Bell South khi vo
Hng Kng to ra hng lot kh khn ln cho Ha K Hong Ph. C|c kh khn li cng
chng cht khi c cng nhiu cc tp o{n ln khc mun tham gia cng Bell South trong
d n kinh doanh mo him n{y nh AT&T ca M, Kokusai Denshin Denwa (KDD) ca
Nht Bn, thm ch c China Resources v Jardine Matheson. Mt v{i nh{ u t khi nh
Tomoyuki Kumada ca KDD cn c tng mun lm vic cng vi Tp o{n Vin thng
Hng Kng thnh lp mt cngxoocxiom mi.

Tuy ang gi v tr tin phong trong cuc ua tranh quyt lit n{y, nhng L Gia Th{nh t
ra khng hi lng vi cch x l khng dt khot ca chnh ph, s km ci ca nhng
ngi qun l hay s thay i trong chnh sch p dng, v nht l vic chnh ph quyt
nh mi c|c nh{ u t nc ngoi tham gia vo cuc tranh ua n{y. i vi L Gia Thnh,
mi phn ng phi tht mau l. Richard Siemens ~ ph|t biu v cc quyt nh ca chnh
quyn Hng Kng: Ti khng hiu ti sao Hng Kng li cho php c|c cng ty nc ngoi
c th sc trong lnh vc truyn hnh cp trong khi li khng cho php h l{m nh vy
vi truyn hnh v tuyn thng thng. Mc ch ca c|c cng ty nc ngoi khng phi l
em li li nhun cao nht cho Hng Kng m l kim c nhiu tin nht mc c th
trc khi rt khi Hng Kng. Tuy nhin, Craig Ehrlich ca Ha K li cho rng }y l{ mt
iu th v, ng ~ tr li phng vn vi mt quan im r r{ng: Ha K lun tn trng tt
c c|c i th, v Bell South tht s l mt i th mnh, nhng h bit g v lnh vc
truyn hnh cp? Phi khng nh rng bt k mt ai mun cnh tranh cng Ha K cng
phi l nhng tp o{n tht s mnh. Ti vn thy yn tm vi v tr cng ty chng ti ang
c. Chng ti vn l mt cng ty a ng{nh. V{ mc d chnh ph s ch cp mt giy php
kinh doanh cho mng li truyn thng, mt giy php cho truyn hnh c|p, nh vy thc
cht l m mt cuc cnh tranh gia hai hnh thc nhng li ni rng chnh quyn mong
mun s ch c mt cng ty t c c hai giy php kinh doanh chnh thc. Mi chuyn s
khng c g c bit nu chnh ph khng coi truyn hnh cp l th g kh|c vi truyn
hnh v tuyn thng thng. Truyn hnh cp thc cht ch nn c xem nh mt phng
thc mi truyn pht tn hiu truyn hnh, tuy nhin, n li cho ra mt hnh thc kinh
doanh mi m, duy nht, sng to v{ hi mo him.

Tuy nhin, d chnh ph mi c|c cng ty nc ngo{i hay a ra bt k mt quyt nh no


th ti th|ng 11 nm 1988, Ha K vn tip tc tham gia vo cuc ua tranh, ln ny l vi
Mng li cp lin lc Hng Kng (HKCC), mt t chc a quc gia. u t v{o HKCC ng
u phi k ti Wharf Holdings vi 28% vn, tip theo l Sun Hung Kai, ng trm bt ng
sn vi 27%, Vin thng Hoa K US West 25%, Cng ty Cp Coditel, B 10% v 10% cui
cng l ca ngi khng l trong lnh vc in nh Shaw Brothers. Mt iu kh th v
}y l{ Shaw Brothers cng gp vn mt phn trong Run Run Shaw, ngi s hu mt phn
vn ti TVB cng vi tp o{n ca L Gia Thnh. Th nn Shaw Brothers c v nh s thu
li bt k bn no thng trong trn ua tranh n{y.

Cuc ua tranh gi{nh quyn kinh doanh ang din ra gay gt th ti th|ng 7 nm 1989,
tm thng sau khi chnh thc cn li hai i th, L Gia Thnh tuyn b t b cnh tranh.
}y tht s l mt iu rt bt ng, c v nh c L Gia Thnh c tnh thc hin vi mt
mc ch n{o . L Gia Th{nh cho bit l do rt khi cuc cnh tranh ny l do cch hnh
x kh o|n bit v nhng yu cu v cn c ca chnh ph. Vi c|ch a ra c|c chnh s|ch
vin thng khng r rng ca Chnh ph Hng Kng lc by gi, cc nh thu tht s khng
th bit c h ang mong i iu g. i vi L Gia Th{nh, iu quan trng hn chnh l{
s lng thu m chnh ph cho rng cn thit i vi mt h thng truyn hnh cp. C hai
tp o{n HCV ca Ha K v HKCC ca Wharf u c tnh dnh khong 4 t -la Hng
Kng cho d n ny trong khi chnh ph nht quyt mun phi c ti 5,5 t, cng thm vi
10% tin doanh thu, m theo L Gia Thnh ch c th thu v c 8% t ngun thu ny l
ph hp. Chnh iu n{y ~ khin quyn kinh doanh chnh thc thuc v HKCC.

D chnh quyn Hng Kng ~ b mt mun cho Ha K ca L Gia Thnh rt khi cuc
cnh tranh, nhng cng khng phi v th m h c th chc chn v vic Ha K s t b
kinh doanh trong lnh vc truyn hnh cp bo b nhng cho HKCC. Tuy nhin, cuc
cnh tranh ngn ngi ny cho thy rng cc nh cm quyn dng nh khng mong mun
ch ca L Gia Thnh tip tc thng tr trn lnh vc truyn hnh c|p nh i vi nhng
lnh vc kinh doanh khc. Tht vy, r rng vi vic t ra cc khon thu ph, gi nhng li
mi bt ng ti c|c cng ty nc ngoi, yu cu cam kt thu ti 5,5 t -la Hng Kng
hay khon phn trm doanh thu cao ngt ngng c d tnh thu li t ngun doanh thu,
chnh ph ~ th{nh cng trong vic ngn cn L Gia Thnh tin ti ngnh kinh doanh
truyn hnh cp.

Ngoi ra, quyt nh rt khi v u thu ca L Gia Thnh cn c nguyn nhn bt ngun
t cc s kin xy ra Bc Kinh ngy 4 thng 6 nm 1989. L Gia Th{nh dng nh ang
vo thi im thch hp m rng u t ra nc ngo{i. H{nh ng ca cc nh cm
quyn Trung Quc lc by gi khin cho c|c thng gia Hng Kng rt lo lng v hng t
-la u t i lc. Ngi dn Trung Quc cng lo s cho cuc sng ca mnh. Cc ngn
h{ng ng nhin nhn thy s u m gn k trong mt th trng chu nh hng ca bin
ng chnh tr. Ngun tin b hao ht dn bi ngi d}n ua nhau chy khi cc vng thuc
a.

Cch phn ng tiu cc ca Trung Quc v{o th|ng 7 nm ~ khin rt nhiu ngi lo
s, L Gia Th{nh cng khng l{ ngoi l. Cng ging nh nhng ng ch ngn hng New
York, ng bt u |nh gi| li cc khon u t ln ca mnh ti Trung Quc. Tuy nhin,
thua cuc, hay ni ng hn l{ b cuc trong n lc mun gi{nh c quyn kinh doanh
chnh thc v truyn hnh cp ti mt th trng nh nh Hng Kng khng th t du
chm ht cho tham vng mun xy dng mt knh truyn hnh ln ca L Gia Thnh. Thc
cht, khi ang trong thi gian cnh tranh, ng{y 18 th|ng 7 nm 1989, L Gia Th{nh ~ c
mt d nh khc ln hn: truyn hnh qua v tinh. Trong lc chnh quyn Hng Kng c
gng xy dng mt chnh sch hp l dnh cho cc hot ng vin thng, Ha K ca L Gia
Thnh bt u c mt k hoch kinh doanh khc sinh li nhiu hn v{ t b qun ch cht
ch nh truyn hnh cp. K hoch n{y hng ti mc tiu kinh doanh ln v th v hn vi
mt th trng tim nng m rng khng ch ti Hng Kng m l ton chu .

C th ni khng mt k hoch u t n{o li tht s L Gia Th{nh nh k hoch ny.


Ban u, ng gi d n ca mnh l Truyn hnh v tinh chu , hay gi tt l{ StarTV. }y
tht s l mt d |n c trng cho L Gia Th{nh vi s liu lnh v{ tnh to|n, xng |ng vi
ci tn lu nay vn c gii thng nh}n d{nh tng: Mr. Money. V l , L Gia Th{nh
~ b qua th trng truyn hnh cp vn ~ tr nn kh nht nho i vi mt ngi nh
ng v tin n lnh vc mi m ng khng h c nhiu kinh nghim cng nh s hiu bit.
Mt ln na ng chng minh cho chng ta thy rng kinh nghim hay s hiu bit u c
th thu. Ci m L Gia Thnh s hu, mt lng tht s ln, l{ nhy cm k l trong
vic tm kim v nm bt c hi.

Qu thc }y l{ thi im ng lc bi chnh vic kinh doanh truyn hnh v tinh ca L


Gia Th{nh ~ tr thnh mt cht xc tc khin tt c cc quc gia ch}u u nhn thy t
mnh phi c nhng chnh sch vin thng ring ph hp vi s pht trin ca truyn
thng th k XXI, nhng chnh sch thit thc c th gi gn bn sc vn ha ca t nc
trc s nh hng ca th gii. Tuy nhin, cc chnh sch vo thi im c l cha tht
s tha mn nhng yu cu t ra, bi mt iu khng th chi ci l cc b phim truyn
hnh di tp ca M ang l{m ma l{m gi trn sng truyn hnh hay cc bn tin vn thi
s, th thao cng l{ s rp khun theo tnh thc dng vn c ca ngi Anh hay ngi M
mun tit kim thi gian khi xem truyn hnh. Tuy L Gia Thnh c mt mong mun khng
gii hn l{ tng li nhun, nhng thc t ng ~ tr th{nh ngi a vn ha ch}u n
gn hn vi c|c nc phng T}y.
thc hin c d nh lm truyn hnh, L Gia Thnh chc chn cn n mt v tinh.
V{ ng ~ chn v tinh Westar VI, v tinh ca Hughes Aircraft, c thit k v{o u thp
nin 80. Tuy nhin, trc khi tr thnh ti sn ca L Gia Th{nh th Westar VI ~ qua tay
mt lot cc ch s hu khc. Thm ch Adnan Khashoggi, ngi vn c bit n vi
nhng giao dch vi Iran v{o giai on 1979 1980 cng tng s hu v tinh ny.

Tuy c phng ln v tr t nm 1984, nhng Westar VI ~ i lch qu o ngay trong


nm u tin v n ch tr li trm ca NASA sau khi c mt nh{ du h{nh ngi M c
gng khi phc ng bay ban u. Vic Westar VI i lch hng ~ khin Cng ty Bo
him Lloyds ca London phi chu thit hi |ng k, 11 triu -la M cho vic khi phc
qu o v tinh v 100 triu -la M bi ho{n cho Western Union. Sau , Westar VI
c chuyn giao cho Trung tm Bo him Merret vi gi bn 20 triu -la M v{ n ~
khng c s dng trong hai nm.

Cui cng, v tinh n{y c mt nh sn xut phim v{ chng trnh truyn hnh ngi M
tn l Michael Johnson v nh son nhc Barry Mason v mun phng n ln t bin
Th|i Bnh Dng. H cng k mt cam kt thng qua Cng ty Nevada ca Johnson Geneva,
ng mua li v tinh ny vi gi 1 triu -la M trong 90 ngy. Chnh bi th nn h phi
lm vic tht nhanh chng. Tuy nhin, sau khi c gng a Westar VI ln s{n giao dch
Vancouver v sn giao dch Spokane, Washington, Johnson v{ Mason u khng nhn c
s hi m no t th trng. Khng mt nh{ u t n{o c nh nghim tc vi sn phm
n{y. Sau , Johnson lin h vi mt ngi bn c, Greg Brown, hin ti ang cng tc vi
Adnan Khashopggi. Sau ny Johnson nh li: Lc u, Khasopggi khng c nh u t
v{o lnh vc v tinh, nhng sau ng ta quyt nh u t v nhn ra li nhun c th c nu
s hu mt phn ca mt v tinh.

Hn 9 triu c phiu c pht hnh vi tn Pacific Star, mt c hi cho nhng ai mun


liu lnh th sc u t v{o mt v tinh. Khashoggi mua 400 nghn c phiu v chnh danh
ting ca mt nh{ u t liu lnh nh Khasopggi ~ mang n cho phi v kinh doanh ny
sc hp dn ln i vi nhng nh{ u t khc trn th trng. S tham gia ca Khasopggi
~ khin cho gi c phiu Pacific Star tng vt, t 0,75 -la Canada ln 22,5 -la Canada
ch trong vng ba ngy. Tuy nhin, gi c phiu li rt xung cn 6 -la sau khi c thng
tin v s bt thng trong vic bn c phiu ca Johnson Geneva. Cui cng, Johnson ~ b
loi ra khi cuc chi ca Pacific Star.

D tht bi, nhng Johnson ~ gip kt ni gia L Gia Thnh v Lloyds, tp o{n bo
him vn cn ang phi thc hin trch nhim cui cng l giao bn Westar VI. Ngay c vic
mua li v phng v tinh cng khng phi l{ iu d dng thc hin. C|c i tc ca L Gia
Thnh rt phc tp, hin ng li ang ng gia Cng ty Vin thng cp v truyn dn
khng dy ca Anh v CITIC, Cc u t ca Qu}n i Trung Hoa. Lc ny Trung Quc l
mt nc theo ch ngha x~ hi, cn thit b v tinh Westar VI li l mt sn phm ca M.
mua c v tinh ny, L Gia Thnh cn phi c giy cho php xut khu t y ban Hp
tc Hoa K v vn chuyn giao k thut vi c|c nc ch ngha x~ hi. Ch khi t c
iu th v tinh Westar VI mi c th c phng ln v tr cng tn la Long March III
ca Trung Quc. Tr ngi u tin cn phi vt qua l cc ngh s thng vin Hoa K v
cc quan chc nh{ nc, nhng ngi t ra lo lng khi cho rng vic cp giy php xut
khu lc n{y l{ ~ mt cng ngh quan trng ca M ri v{o tay nhng ngi khng
theo ch ngha t bn.

Sau mt vi cuc {m ph|n, L Gia Th{nh ~ c mt v tinh ca mnh, v tinh Westar VI,
sau c i tn thnh v tinh Chu SAT I. Ha K thu 12 trong s 24 b tip sng ti
SAT I. Cc b tip sng ny hot ng ti bng tn C, tn s t 4 6 GHz. SAT I c kh nng
truyn dn cc tn hiu truyn hnh v vin thng n tt c cc nh cao tng ti Hng Kng
vi ng-ten cho bt sng. Nhng gia nh Hng Kng c th theo di c c|c chng
trnh ca Star TV. Ti Trung Quc ~ c khong 80 triu ti vi vi hng triu ngi xem, s
lng ti vi tng ln |ng k bi c mt th|ng trong nm 1988 c xp x mt triu ti vi c
bn ti }y. Trong khi , c|c chnh s|ch ca Trung Quc v truyn hnh, nht l v cc
chng trnh ca nc ngo{i lc n{y ang b tc bi cc hot ng ca CITIC khng mang
li nhiu kt qu. L Gia Th{nh ~ x}y dng mt cch qun l ti chnh hp l trong cc
chin dch tin vo th trng tiu dng. Trn thc t, trong khi Trung Quc l th trng
chnh ca v tinh Chu SAT I th k hoch ca L Gia Thnh cn m rng vic pht sng
ti cc lnh th pha t}y v{ a c|c chng trnh truyn hnh Trung Quc ti nhiu vng
kh|c nhau nh Vnh Ba T, bc Trung Quc, n , Pakistan, Thi Lan, Malaysia, Hn Quc,
{i Loan, Nht Bn v Ty Indonesia. Vi mc tiu hng ti 2,7 t khn gi, th trng m
d |n n{y hng ti l v cng ln. i vi Star TV, phc v cho mt th trng ln nh
th chc chn hng s cn n cc nh qung c|o qung b cho cc dch v ca mnh.

L Gia Thnh hy vng c th phng v tinh SAT I ca mnh vi mt chi ph thp. Tuy nhin,
iu n{y ~ khng xy ra khi ng phi chu mt ci gi ct c ln ti 30 triu -la M cho
vic phng v tinh SAT I v tn la Long March III, 43 triu -la M cho vic mua v ci to
v tinh Westar VI, 25-30 triu -la M cho ph bo him cng rt nhiu khon ph khc cho
cc thit b d tm v pht sng t xa. Cc khon ph ny cn dng n khng phi ch tr
s chnh ti Hng Kng ca Star TV m{ cn trang tri ti c|c im chuyn pht tn hiu
Thi Lan trong nhng trng hp c s c bt ng. Tng vn u t cho d n ny ln ti
120 triu -la M. Th|ng 9 nm 1989, tn la Long March III mang theo v tinh Chu
SAT I ln qu o, tr thnh v tinh a tnh quay quanh vng xch o gn ng Nam . T
v tinh ny gi cc tn hiu hnh nh v tinh qua mt trung tm truyn dn pht sng ti
Cn Lu}n. C|c chuyn gia trong lnh vc truyn thng t ra kh| quan t}m n d n kinh
doanh truyn hnh mi m ny ca L Gia Thnh. Barclays de Zoete Wedd, mt nh kinh
doanh c phiu ni ting ti Hng Kng, ~ a ra mt vi l do gii thch cho s quan tm
ny, c th l bi nhng mi lin quan gia tp o{n ca L Gia Thnh, CITIC ca Qu}n i
Trung Hoa, cc x nghip cp v truyn dn khng dy ca Anh ~ l{m cho d n kinh
doanh n{y vt ra khi gii hn ban u ca n ti Hng Kng tr thnh mt trong
nhng giao dch thng mi ln, chim ti 64% lng tng lng giao dch nm 1988 v{
46% ca nm 1985. Vai tr ca L Gia Thnh v quan h vi CITIC ~ gip trn p phn no
v Thin An Mn, v{ theo ng th nc Cng ha nh}n d}n Trung Hoa cha bao gi l mt
s u t khng thch |ng.

Tuy nhin, d nhn c bao nhiu s quan t}m i na th vic lm sao cho mt mng
li truyn hnh v tinh hot ng hiu qu lun d d{ng hn vic phng v tinh ln qu
o. Tr ngi u tin i vi cc hot ng ny l t pha chnh quyn thuc a ti Hng
Kng. Ngay t u, chnh quyn ~ khng mun L Gia Thnh ngy cng khuch trng sc
mnh ti th trng Hng Kng. }y chnh l{ mt trong nhng l do khin L Gia Thnh
phi t rt khi cuc cnh tranh quyn kinh doanh dch v truyn hnh cp chnh thc ti
Hng Kng trc }y. Nu nh mng li truyn hnh v tinh ca L Gia Th{nh i v{o hot
ng th cc t chc truyn hnh c chnh quyn bo tr s khng th cnh tranh c
vi hnh thc mi ny.

C|c kh khn ng{y c{ng nhiu, nht l t u thp nin 90. Lc ny, L Gia Thnh quyt
nh a thm c|c dch v kinh doanh ca con trai mnh, Richard, v tp o{n ti Hng
Kng. Khi Richard va hon thnh cng vic ti Tp o{n Gorrdon Capital, Toronto v
tr v Hng Kng theo yu cu ca cha. L Gia Thnh mun Richard s dng nhng hiu
bit ca mnh vo vic qun l cc hot ng kinh t ca Tp o{n Ha K. Thi gian th
vic ca Richard cng ty khng d{i v{ ngay sau , Richard c b nhim lm Ph Ch
tch HutchVision ca Ha K, ph trch Star TV. Lc by gi, Richard mi 23 tui, anh ni:
Lc ti tht s khng c nhiu s la chn. Ti c gi v ph trch nhng k
hoch thng mi ca cng ty v x l nhng xung t vi nh cm quyn v cc vn
lin quan ti giy php. Ti cng c giao phn vic qun l chung nhng vn khng
lin quan ti tp o{n vin thng.

Richard thc hin trch nhim ti tp o{n ca cha, nhng anh cng bt u mun nhen
nhm tng thnh lp nhng d n ring ca mnh. Richard thuyt phc cha rng Star TV
c th hot ng vi kinh ph ban u xp x 110 triu -la M, trong gm c nhn L
Gia Thnh v Ha K Hong Ph nn kinh ph c chia hai phn tng ng nhau. L Gia
Th{nh gii thch: }y tht s l mt d n kinh doanh kh liu lnh. Ti ~ ni vi cc
gi|m c trong ban qun tr rng ti s chi 50% trong tng s vn u t cho d |n. C|c
gi|m c t ra rt vui v. iu ny khin cc c ng thm t tin bi chnh L Gia Th{nh ~
d|m u t ti 50% vn ban u vo d n ny.

Mt mt, Richard vn nghe li khuyn ca cha v nhn s: Cn tn dng chuyn mn ca


tt c mi ngi, t i ng nh}n vin, c|c i tc ti c chnh quyn, mt khc, anh lm
nhiu vic theo mnh. Mt v d l, Richard thu c cc pht thanh vin v nhn vin bn
h{ng m nhim nhng cng v ch cht trong Ha K. Vi s trng v nhng con s
v{ tnh to|n, Richard ~ chng t kh nng qun l ca mnh ti cng ty ca cha. Tuy nhin,
cng vi rt nhiu s ngng m m Richard nhn c th cng c khng t s ganh ght
v{ k. Nhiu ngi cho rng Richard qu tham vng, qu kiu ngo, cch lm vic v thi
b trn ca Richard ch khin cho nhng mi quan h cng s tr nn kh chu. Thnh
thong m ging ting Hn b lai tp bi ng iu ting Anh khin nhng k ni xu v
khng c thin cm vi anh c c m t nhiu hn. Mt nh qun l giu tn ngi
Anh ~ khng ngi m tuyn b Richard l{ Cu b thch khoa trng, t cho mnh nh
Cha. Chc chn s c nhiu ngi mun c nhn thy anh chng ny tht bi. Mt nhn
vin khc ca Star TV ni v sp ca mnh bt nng n hn: Cu y c th tr thnh mt
doanh nhn cc k th{nh t ca th k XXI, nhng cng c th s tr thnh nhn vt chnh
trong mt tht bi nng n. Mt trng phng khc ca Star TV ni v th|i ca Richard:
Cu y mng m nhn vin nhiu hn l{ hng dn. Nhiu nh}n vin ~ phi bt khc,
nhng khng ai d|m phn ng, bi c l nhng khon lng cao mi th|ng khin h
chu ng hn l{ c gng ginh git mt cht t do c| nh}n. C|c nh}n vin u ni Richard
chn kh nhiu nhn vin c tnh b v xu nnh, nhng ngi lun coi cu nh mt ng
ch ln: Cu ta thy nhng ngi d dng chu ng kiu thi ch trch ca mnh, d
dng b xi gic v sai khin. iu ny tht s khng nn c vi mt chng trai 23 tui.
Ngoi ng b ni ting v{ th{nh t vi 8 t -la Hng Kng, khng mt ai dm ni
Khng vi anh chng ny. Tt c nhng iu cng gp phn hnh thnh nn mt nhn
c|ch. V phn mnh, Richard hon ton ph nh vic nhng thnh cng m cu t c
do l con trai th ca L Gia Th{nh. Richard ni: Mi p lc u n t th trng, t vic
kinh doanh ch chng c p lc n{o n t pha gia nh ti ht. R r{ng l{ trong n lc
mun t khng nh mnh, Richard ~ c pht l nhng li nhc nh ca cha: Gi mt n
tng tt p, lm vic chm ch, i x tt vi mi ngi v bit gi li ha. Tt c s gip
cng vic kinh doanh ca con d d{ng hn.

Ti nm 1990, |p lc t pha th trng t do ti }y c{ng lc c{ng tng mnh, c bit l


cc vn lin quan n chng t v giy php. Trong mt lot nhng qung co c ln
trn cc t bo Hng Kng, L Gia Thnh bt buc phi khng nh quan im ca mnh
mt cch thng thn: Nu chnh quyn Hng Kng khng ng Ha K thc hin d n
v truyn hnh v tinh ti Hng Kng, ng cn di di c s vt cht sang mt nc khc. C
th ng s phi t b d n truyn hnh v tinh ny.

Vic xut hin trn b|o ch ~ mang li cho L nhng thnh cng nht nh. Chnh quyn
Hng Kng ~ phi ng nhng b v sm tuyn b mt chnh sch mi cho truyn
thng v tinh. Ti th|ng 12 nm 1990, Ha K nhn c giy cp php kinh doanh truyn
hnh v tinh vi chng trnh Star TV trong vng 12 nm v{ c php t tr s chnh ti
Hng Kng. Tuy vy, iu g cng c gi| ca n. Nu mng cp truyn thng Hng Kng ca
Wharf Holding khng cn c u |i trong cnh tranh nh trc }y th L Gia Th{nh phi
cam kt gim thi lng ph|t sng c|c chng trnh ting Qung ng t th|ng 10 nm
2003. Thm na, Ha K khng c c ngun thu no t khch hng m phi hon ton
ph thuc vo cc chi ph ca qung co.

m bo li nhun t vic qung c|o theo nh iu khon th hai, Ha K ~ tm rt


nhiu c|ch thu ht qung c|o v{ gia tng li nhun. Tm kim t m l mt k thut trong
kinh doanh kh ph bin c Canning Fok, gi|m c giu mt ca Ha K xy dng. Nhn
xt v ng, mt nh{ u t tng ni: Ti cha tng nhn thy ng y, cha tng nghe thy
ging ni ca ng y. Chnh L Gia Th{nh ~ gi i nhng li mi v{ thm d nhm tm
kim khch hng cho dch v qung co. Mt trong nhng quyn li m khch hng ca Ha
K nhn c l Ha K s gim 2 triu -la Hng Kng chi ph cho qung co trn sng
truyn hnh v tinh. Ngoi ra, cc cng ty qung co ti }y cn c quyn mua 0,25% gi tr
c phiu ca Ha K, mt trong nhng li th m nhiu cng ty mong mun c c.

C|ch l{m n{y ~ tng ngun thu ca Star TV ln 65 triu -la M. Tuy nhin b phn
qung co ca Star TV phn ng li vi iu ny kh rt r. Kingsley Smith, Gi|m c Cng
ty McCann-Erickson gii thch: Ngay lc n{y khng ai c th bit chc mnh s mua ci g.
Nu Star TV thnh cng, c l phng c|ch qung co ti chu s c nhiu s thay i.
Vy chnh xc th nhng chng trnh n{o c th ph hp vi vic qung co? Vn kh
khn lc n{y l{ tm kim nhng chng trnh ph hp cho qung c|o i km v{ phi tha
mn yu cu ca khch hng mun bn sn phm. Phng nghin cu khch hng ca Star
TV ~ tm kim mt lot danh s|ch c|c chng trnh hay, hp dn v ph hp i km qung
c|o. Chnh iu n{y ~ khin cho c|c chng trnh ca Star TV c c mt phong cch
ring, mt phong cch ch c th tm thy nhng sn phm ca L Gia Thnh. Khng cn
tn qu nhiu tin vo vic mua bn quyn, Star TV ~ dn dn cung cp knh World
Service ca {i BBC, Anh; knh Prime Sport Network (PSN) ca Denver, Colorado; knh
Mandarin ca ATV, Trung Quc v nht l MTV chu t mng li MTV Network ca
Viacon International, mt trong nhng nh cung cp cc knh truyn hnh m nhc hng
u th gii. Qung c|o c a km vi c|c chng trnh mt cch ph hp. Vy l
khng cn tn chi ph cho vic sn xut c|c chng trnh truyn hnh, Star TV vn pht sng
c c|c chng trnh tin tc, th thao, m nhc v{ c|c chng trnh ting Qung ng
trn khp ch}u v{ Trung ng, li nhun thu v h{ng nm ln ti gn 80 triu -la M.

Star TV ~ nhn c rt nhiu s ng h ca khn gi vi mt lot c|c chng trnh n


khch. Tom Hartje Gi|m c iu hnh Cng ty Leo Burnett Limited mt trung tm
qung co quc t ti Hng Kng ~ nhn xt: Khng c g ph bin hn nhc pop v th
thao. ph hp vi tng qung co bng th thao, c|c chng trnh ca Star TV ~
chuyn sang cc mn th thao i kh|ng nhng khng qu| bo lc phc v i tng
khn gi giu c, t tng lp trung lu n thng lu d h ch c vn ting Anh t i cng
c th xem c. Star TV ~ c mt khi u thun li v{o ng{y 26 th|ng 8 nm 1991 vi
chng trnh tng thut gii qun vt M m rng. Mc ch chnh ca chng trnh c
phn nht nho ny l nhm tuyn b vi khn gi ch}u , Trung ng v{ min ng nc
Nga rng mt tng truyn hnh mi ~ xut hin. V{o th|ng 9, n lt MTV chu ra
i. n thng 10, knh truyn hnh th ba do ATV sn xut bt u thm nhp th trng
Trung Quc, pht sng cc v kch truyn hnh, hi kch, chng trnh tr chi, bn tin ti
chnh v phim truyn bng ting ph thng. Ti th|ng 3 nm 1992, Star TV ~ c thm
knh MTV chu , BBC World News v knh Star Plus pht sng phim truyn, kch truyn
hnh v hi kch bng ting Anh. Tng cng nm c xp x 700 nghn h gia nh xem c|c
knh ca Star TV, trong {i Loan dn u vi 250 nghn ngi xem, tip sau l n vi
175 nghn ngi v Israel vi 150 nghn ngi.

Trong khi chng trnh ca BBC WorldNews, PSN v knh pht sng bng ting ph thng
l nhng chng trnh bao qu|t i tng khn gi thuc mi la tui, gii tnh v li sng
th c mt chng trnh c bit ~ l{m o ln nn tng quan nim truyn thng bo th
v vai tr gii tnh. l{ chng trnh MTV ch}u , a con tinh thn ca Albert Trnh, cu
k s m|y bay ca hng Hng khng quc t Canada trong sut 15 nm. Nm 1983, Trnh
~ ri Canada v ph trch c mt cng ty xut bn ln gm bn ting Trung ca tp ch
Forbes (vi tn gi Capital) v Playboy cng mt lot cc tp ch kh|c nh t Security
Journal (tp ch chnh thc ca th trng chng khon Hng Kng), Modern (tp ch dnh
cho tng lp trung lu Trung Quc), Car Plus (t nguyt san v t) v Sunday Chronicle
(tp ch thng tin). Vi s c phn ln trong lnh vc bo mng v bo in, Trnh ~ thu ht
c s ch ca L Gia Thnh v cui cng ~ nhng cho ng mt s c phn trong Tp
o{n Paramount Publishing Group ca mnh. Sau , Trnh ~ b|n li 75% c phn MTV
chu cho Hutch Vision (V sau, khi Rupert Murdoch xut hin v mun mua li mt s c
phn trong Star TV, v i gia truyn thng ngi Australia n{y ~ thng lng vi Albert
Trnh mua li s c phn ca ng ti MTV chu ).

MTV ch}u ~ ph|t sng c|c b{i h|t phng T}y vi hnh nh nhng ca s ca cc quc
gia, mi mu da, nhng c gi tr n mc thiu vi hoc vi chic vy siu ngn, nhng
nhc s tc d{i i vi mt b phn gii tr th MTV chu l mt chng trnh truyn
hnh thi thng v hp mt. Nhng nghim trng hn, quan im ca chng trnh n{y
li chng i uy quyn ca cc bc ph huynh v{ i ngc li nhng gi tr truyn thng
cao qu ca ngi chu . Mt s bc ph huynh n ~ ln ting phn i. Mt b m
ca hai c con g|i ni: Khi chng 18 tui th ~ mun qu mt ri. Khng phi ti cc
oan, nhng ti khng mun con mnh xem nhng hnh nh khu gi th|i qu| nh th. Ni
chung c rt nhiu quan im khc nhau. Mt nhn vin thu ngn khch sn 21 tui ti {i
Bc cho rng tr em cha tui khng nn xem nhng chng trnh n{y. Anh ni: Tuy
nhin, vic ct b hn nhng chng trnh th ny l khng nn, bi ngi ta thng thy
hng th hn vi nhng th b cm xem. Trong khi , mt ph n khc Bombay li
pht biu: Chng trnh MTV khng phi ch mang li nh hng xu. N ni v tnh dc
an ton v chuyn ti nhng thng ip phng chng ma ty. l{ mt chng trnh i
trc thi i.

Cng v{o nm n{y, ng-ten cho ~ xut hin trn khp Trung Quc t Bc Kinh, Thng
Hi n Qung Chu. Nhu cu ca ngi dn rt cao. Gim c ca mt ca h{ng in t
~ ni: C rt nhiu khch hng ca ti mua c 100 c|i ng-ten cho ri bn li ni kh|c.
Vi ng knh khong 1,5 m, ng-ten cho c bn vi gi xp x 500 la M mt chic
gm c u thu. Thm ch, ngay c B in t Trung Quc cng v{o cuc vi cc nh my
sn xut t 60 nghn-70 nghn chic ng-ten cho mi nm. n th|ng 4 nm 1993 ~ c ti
5 triu h gia nh Trung Quc thu c nm knh ca Star TV bng ng-ten cho. Nu tnh
c nhng trng hp thu sng lu khng c Chnh ph Trung Quc cho php th con s
ny s cn cao hn nhiu. Ti mt ngi lng ho lnh n , ni Star TV ~ ti c vi
hn 3,3 triu h gia nh, nhng ngi nng dn Trung Quc ~ treo d}y c|p t cy n sang
c}y kia thu nhng tin tc mi nht v nn vn ha nhc pop ca phng T}y. Thng
thng mt u thu tn hiu v tinh c th phc v c mt vng hoc mt l{ng, nhng vi
nhng ngi c tin, hn 15 nghn u cp ring lun sn sng phc v h.

Nm 1990, Bc Kinh ~ ra mt o lut, theo tt c cc v tinh ch c thu c|c chng


trnh ca {i trung ng. Vic thu c|c chng trnh nc ngoi s b coi l phm php, tr
khi n c s cho php ca cnh st s ti. Lut l{ nh vy, cn vic thi hnh th tt nhin
li l mt vn hon ton khc. Lm sao cc nh chc trch c th m bo tuyt i rng
nhng ngi bn hng rong ti Thin Tn v nhng ngi bun bn Qu Chu chu ngi
xem c|c chng trnh nh{m ch|n v b my quan liu Thng Hi thay v nhng video
nhc hip hop v rock ca Sophya t phng thu MTV chu ti Hng Kng? H thng tnh
bo Trung Quc ~ khng n lc ht sc ngay c trong thi k cch mng vn ha, khi tr
em thng thuyt phc c cha m xem c|c chng trnh mnh mun. Theo di thi
quen xem ti vi ca 1 t ngi Trung Quc qu l mt nhim v kh khn nu khng mun
ni l mt thnh tu phi thng. Thm ch, c lc lng d}n phng cng chng gip c
g cho chnh ph. Lc lng n{y xa nay vn l tai mt ca cnh s|t a phng, gip cnh
st kim sot mi h{nh ng ca nhng ngi sng quanh mnh v nhng k l mt, gi
cng nhm mt l{m ng trc nhng chng trnh m{ h{ng xm xem. Thc t l, chnh lc
lng dn phng li thng t mua ng ten cho v lp t trn mi nh ca h v ni n
tng nh trong vng vi mc gi khng r. Nhng iu n{y ~ khin mt quan chc S
Pht thanh v Truyn hnh Bc Kinh phi tuyn b: Chng ti khng nhn lc thi
hnh lut cm c|c u thu v tinh. Bin php tt nht lc ny khng phi l cm s dng
ng ten cho m nn c mt gii php thay th kh|c cho ngi dn nh truyn hnh cp
chng hn.

Ngi phng T}y khng th hiu ni ti sao Trung Quc li ban hnh lut cm ng-ten
cho trong khi vn ang gp rt xy dng h thng th trng mu dch t do theo kiu
mu Hng Kng, v bn cht cng ch nhm sn xut ng-ten cho bn. Tuy nhin, s
mu thun n{y ~ cho thy kh nng thch ng ca Trung Quc vi s chuyn mnh ca nn
kinh t ti }u. C hi tip cn vi cc phim truyn hnh di tp ca M nh Santa Barbara
hay cc video nhc pop mi nht ca Madona ~ gip kh|n gi Trung Quc hiu hn v mt
th gii bn ngo{i t nc n{y. V{ iu ~ a h n vi t chc Bo v quyn li
ngi tiu dng quc t. Th|ng 4 nm 1993, cha y mt nm sau khi dch v fax bn
danh mc chng trnh min ph hng tun ti nhng khn gi quan tm xut hin, cc
chng trnh ca Hutch Vision ~ tr nn ph bin n mc c ti 365 nghn n t hng
t khp mi ni nh H{n Quc, Vit Nam v{ Yemen, trong c c cc quc gia xa nay
vn c t tng v cng bo th nh n , Israel, Indonesia v Iran. Ch tnh ring Trung
Quc ~ c ti 116 nghn khn gi gi in yu cu c gi tng bn chng trnh h{ng
tun.

Trong khi , c|c gi|m c iu hnh ca Star TV d o|n Star TV s cn pht trin hn
na trong tng lai. n th k XXI, truyn hnh v tinh s b vo 16,8 triu h gia nh
ti th trng mc tiu ca Star TV. Cho d con s ny ch tng ng vi 5,3% trong tng
s 315 triu h gia nh khu vc ch}u Th|i Bnh Dng, nhng chng cng l{ mt
th trng ln thu ht cc nh qung co. Bn cnh cc nh qung co ngay t u ~
quan tm v hp tc vi L Gia Th{nh nh Ng}n h{ng o Honh, Cng ty Hopewell
Holdings v Cng ty Xy dng Nishimatsu Nht Bn th v{o th|ng 4 nm 1993, nm knh
truyn hnh ca Star TV, c bit l{ chng trnh MTV ch}u , ~ thu ht c mt s
lng khn gi ln ti mc rt nhiu cng ty tiu dng h{ng u ~ nhn thy vic qung
co trn cc knh ca Star TV l mt quyt nh khn ngoan. V th, khn gi truyn hnh
c cp nht nhng sn phm mi nht ca Levi Strauss, Coca-Cola, Nike v{ McDonalds
thay v sn phm ca c|c cng ty thng mi, xy dng hay ng}n h{ng nh trc kia. Thc
n truyn hnh c v b nh hng qu nhiu bi vn ha M, nhng kh|n gi khng phi
ngi M. |ng ngc nhin hn, ti 37 quc gia Star TV ph sng, c ti 63 ngn ng v
ting a phng c s dng. }y tht s l cuc thm nhp th trng c mt khng hai
trn th gii. Arnold Tucker, Ph Tng gi|m c Star TV gii thch: }y l{ mt th trng
vi nhng c trng kinh t, vn ha, gi|o dc, tn gio v s phn b giu ngho rt khc
bit so vi cc th trng kh|c.

Richard L tin rng cho d cc th trng ca Star TV rt a dng nhng vn c nhiu


im chung. Li sng v nhu cu tm hiu v cc tin tc thi s quc t chnh l{ im chung
gia cc th trng d nn vn ha kh|c nhau. Anh d o|n truyn hnh s ni lin c khu
vc ch}u Th|i Bnh Dng, l{ nhp cu ni nhng khong cch x hi v cc nn vn ha.
Truyn hnh v tinh s xy dng mt th trng mi bng cch to nn mi lin h gia cc
nh qung co v cc khch hng mi giu c. Quan trng hn, vi Richard L, kh nng
vn ti cc quc gia v cc nn vn ha khc nhau s gip anh xy dng nn c|c bc
pht trin c nh hng r rng v n nh. Anh ni: C|c cng ty a quc gia gi }y c
th xy dng mt chin dch qung co duy nht cho ton b khu vc chu thay v kiu
tip cn tng quc gia nh trc kia. Sony, Matsushita, Coca-Cola v{ Nike u ~ x}y dng
th{nh cng c|c thng ip qung co cho ton khu vc. C|c {i s khng cn pht sng cc
chng trnh sinh l~i n thun na. C|c chng trnh tip th, qung co s ng{y c{ng tng
li nhun. V c bn, cc knh tip th c cc ngnh cng nghip c bit hu thun. V
d nh knh truyn hnh v t c th c mt cng ty sn xut t ti tr. Chng trnh
truyn hnh trong tng lai phi mang ti cho chng ta nhng thng tin v hot ng gii
tr mi l, bt ng. cng l{ mt trong nhng quyn t do sng cn m chng ta cn phi
t c: quyn t do la chn.

Nu Richard L pht biu mt cch hng hn nh ang ng trn bc din thuyt th


nhng li thuyt phc ca anh s chng hn g li ku gi ton cu. T do la chn c th l
iu khn gi mong mun, nhng th Richard ngh trong u l lm sao nng cao cht
lng truyn hnh vi k hoch xy dng knh BBC li khng my ph hp vi cc quc
gia, ni Star TV ~ tng thm nhp. Tin bc, lng t ho v nn vn ha d}n tc l nhng
th |ng lu t}m hn c. V nu ni n quyn la chn th chc chn cc quc gia ny s
khng la chn cc sn phm truyn hnh ca Star TV.

iu |ng ni l{ Nht Bn li l quc gia than phin v Star TV nhiu nht. Nhng khng
phi tt c ngi Nht u phn nn v s thng tr ca c|c chng trnh Star TV. V sau,
Cng ty in t Mitsubishi ~ qung co trn Star TV cn Tp o{n Masatakas Ward li chi
mt khon tin kh ln h tr c|c gia nh Nht lp t thit b thu sng nm chng
trnh ca Star TV. Tuy nhin, ngay khi Star TV ph sng n Nht Bn, Wakabayashi
Shigeyoshi thuc B Bu chnh vin thng ~ bt u gy chin: }y hn s l vn gy
tranh ci gia chnh quyn Hng Kng v Nht Bn. Star TV ~ ph sng ti Nht Bn
nhng chng ti vn cha bit r chng trnh ca h nh th no, v vn cn rt nhiu
nhng iu nghi vn v h. H l cng ty ca Hng Kng v li nhun h l{m ra cng c
gi Hng Kng v th chng ti tht s rt lo lng.

Chnh ph Nht quan t}m n iu ny bi r rng l mt lng khn gi ln ~ chuyn


sang xem Star TV. Nu khn gi Nht chuyn sang xem c|c chng trnh truyn hnh nc
ngoi th ngun thu t qung co ca Nht s b gim i |ng k. Mt quan chc B Bu
chnh Vin thng Nht Bn tha nhn rng Nht Bn kh c th tht s trng tr c
Star TV. Tuy nhin, ng cng ni thm rng s thng tr ca Star TV chng c g |ng thm
mun c. Cng ch ging nh khi chng ta s dng dch v mt cng ty taxi bt hp php
m{ thi. Mt quan chc khc li pht biu: Nu mt quc gia mun ph sng truyn hnh
trc tip sang cc quc gia khc th t nht h cng nn {m ph|n trc ~. i vi Nht
Bn, vic Star TV mang c|c chng trnh ngoi lai t Hng Kng n vi 4-5 triu gia nh
Nht l s s nhc nhng gi tr vn ha thing ling ca h, bt k trc }y Seoul cng
tng ph phn Tokyo v vic Tp o{n Truyn thng Nippon trnh chiu c|c chng trnh
ca Nht ti Hn Quc.

Trong khi , ti Singapore ni t Asian Wall Street Journal (Tp ch ph Wall chu )
tng phi hng chu s ni gin ca chnh ph nc ny bng mt lnh trc xut lp tc t
Ta th chnh cc quan chc chnh ph li lo ngi trc vin cnh v cc knh truyn hnh
khng c kim sot, c bit l knh BBC. George Yeo, B trng B Vn ha Thng tin
Singapore ni: Ng{y c{ng kh c|ch ly th trng ni a khi cc knh truyn thng nc
ngo{i. Khi ng-ten cho tr nn thng dng v cc v tinh bc cao hn vi b x l tn hiu
thng minh xut hin th khng g c th ngn chn c vic nhn tn hiu sng truyn
hnh. Tuy nhin, nc n{y cng ~ c th ngn chn bng cch thng qua mt o lut
cm s hu ng-ten cho ti nh{. Nhng n lc ny cui cng cng tht bi, c|c chng
trnh nc ngoi vn tn ti Singapore. Sau , ging nh c|c quc gia khc c tnh trng
tng t, Chnh ph Singapore kt lun rng, cch tt nht bo v ngnh truyn thng l
tuyn chin vi Star TV. Th|ng 6 nm 1992, Singapore ~ ra n phn cng vi s ra i
ca Truyn hnh cp Singapore vi c|c knh nh Home Box Office (HBO), CNN1 v{ mt
knh ph|t c|c chng trnh bng ting Trung Quc ph thng. Cui cng, nh ca
Singapore dng chng trnh ni a thay th chng trnh ca c|c knh nc ngo{i ~
khng thnh hin thc. Thm ch, k hoch thm nhp th trng Thi Lan v Philippin m
Singapore vn rt nhy bn v cc vn vn ha t ra cho cng ty truyn hnh c|p cng
tht bi.

i vi Star TV, nhng n tr a n{y ng ngha vi vic cnh tranh gay gt hn. Trn
thc t, trong khi Star TV c mt h thng c|c knh chng trnh hay an xen nhau th c|c
{i kh|c cng ng{y c{ng thu ht c nhiu khn gi hn. V d, v{o u thp nin 90, hn
6 triu h gia nh Nht thu chng trnh Cable News Network (CNN) qua Cng ty Kokusai
Denshin Denwa Limited (KDD). Ti Indonesia, s ra i ca {i quc gia Palapa B2P vo
th|ng 11 nm 1991 ~ gip c|c thu bao hu khp khu vc ng Nam c th thu c
knh ESPN, CNN News v Business News Network (BNN). Cc knh ny do Hng Kng sn
xut, c cc nh ti tr ngi {i Loan h tr ti chnh v do Edward Milward Oliver,
mt thng gia ngi Anh ng u. Ti th|ng 4 nm 1993, {i Palapa thm ch cn thuyt
phc c c Tp o{n Truyn thng Australia (ABC) mang ti thm s la chn cho cc
thu bao ca mnh vi c|c chng trnh ca {i Truyn hnh quc t Australia (ATVI), phn
ln l{ c|c chng trnh tin tc, cc vn thi s v gii tr ch yu do Australia t thc
hin.

Star TV bt u cm thy sc nng ca cuc cnh tranh. chng tr li cuc tn cng d


di ca c|c i th chnh nh HBO, CNN, ESPN, Star TV cn c mt v tng gi|m c dy dn
kinh nghim. V{ ngi chnh l{ Julian Mounter mt phng vin b|o in y kinh
nghim, Gi|m c {i Truyn hnh New Zealand (TVNZ). Mounter c bit thc c th
thch ln. Ti New Zealand, ng ~ ph|t trin thnh cng TVZN sang m hnh knh truyn
hnh v tinh tr tin. i vi L Gia Th{nh, Mounter chnh l{ v kh li hi chng li
truyn hnh Australia v{ gi{nh c v tr thun li trong cnh tranh. Th|ng 4 nm 1993,
Mounter ~ tuyn b y t tin: Trong vng ba n nm nm na, {i chng ti s c 15
knh truyn hnh c sc. Hin gi truyn hnh Australia mi ch c 3 knh |ng xem trong
tng s 5 knh v c v s khng c thm g na. Chng ti c s hu c quyn mt na
Asia-Sat v{ cng khng nh c quyn ho{n to{n, nhng chng ti mun mi nhng ngi
mun hp tc ch khng phi chng li chng ti. iu hin nhin l khi cc dch v truyn
hnh khc xut hin gy nn cnh tranh, cc khon chi ca chng ti s tng ln v{ tc
pht trin cng gim xung. Nhng nu cng ty ca bn l mt cng ty h{ng u vi mt v
tr vng chc v{ c can m tin ln pha trc, th hy c nn gi vng v tr ng
u y. Ti cha thy ri ro no xy ra tr trng hp mt s ngi u t s tin ln n
hng t -la. C|c cng ty Australia ang quan s|t ch}u , tuy nhin mt s cng ty hon
ton khng hiu g v tnh hnh ni n{y, v s sn lng hp tc, quy m th trng v kh
nng l{m vic nhm v cng hiu qu ca chng ta. Nu ngi Australia bt ngo mn, c
l chng ti s hp tc vi h. Mt s ngi cn pht biu mt cch rt hiu chin. H cha
bit ti l{ ngi th n{o y thi. Nu ai ra khi nh{ mnh |nh ti mt c tht au,
ti s ti tn nh h v tr li mt c |nh au ht nh vy Ti ch a thi.

Cho d Mounter c a hay khng th chnh ng cng l{ ngi t ra lut cho cuc cnh
tranh. Vi tc pht trin chng mt ca Star TV trong lnh vc truyn thng v tinh u
t ti hng t -la n{y, c|c i th thch thc Star TV cn phi hiu mnh ang i ph vi
ai v ci g.

Khng ch dng li ni n thun, Star TV cn cho ra i Media Assets Limited nh mt


li cnh b|o c|c i th. Chim ti mt na s vn iu l tr gi 600 triu -la M ca Star
TV, Media Assets ph trch vic sn xut, pht trin, phn phi c|c chng trnh truyn
hnh do cc nh sn xut v lm phim ca Hng Kng v{ {i Chinese Asia l{m ra. Khi miu
t mi quan h gia Star TV v Media Assets, Mounter gii thch rng Star TV v Media
Assets l{ hai cng ty c lp, hp tc vi nhau trong c|c chng trnh v{ c|c chin lc
ch cht, sau t|ch ra qung c|o v{ u t theo c|ch ring v{ li hp tc vi nhau trong
cng on tip th cui cng. Hai cng ty s tr thnh anh em ca nhau vi nm knh qung
co min ph trn truyn hnh tr tin.

Nh Mounter, Star TV ~ c t tin tin hnh nhng ci cch ln. Pht trin thm cc
knh mi v{ {m ph|n vi cc i th cnh tranh c c ln mi l nhng u tin h{ng u
ca Star TV. Tuy nhin, ngy cng c nhiu cng ty tham gia v{o lnh vc kinh doanh v tinh
truyn thng trc tip v{ L Gia Th{nh cng bt u c ngh b|n li mt phn Star TV.
Ngoi ra, tin cng l mt vn . Nm 1989, Hutch Vision ~ x|c nh chu l mt khon
200 triu -la M cho ti nm 1995 khi tnh hnh thay i v{ n nm 2000, cng ty c th
thu v khon li nhun h{ng nm l{ 500 triu -la M. Tuy nhin v{o nm 1993, khi khon
l ln ti mt triu -la M mi tun, L Gia Th{nh i mt vi nguy c phi rt thm tin
vo ngn qu cng ty. Hutch Vision s phi i theo l trnh thu ph thu sng. c v l cch
duy nht gip ha vn. Theo cc c vn cng ty, vic thu ph xem nm knh ca Hutch
Vision s gip cng ty thu li c khon u t 500 triu -la M v{o nm 1994. Vn
l ch ring cuc chuyn i ny (m v sau s to nn t 80-100 knh) s mang v cho
cng ty 700 triu -la M. L sp ht thi gian. ng cn vn bin v u t v{o truyn
hnh ny t mt cn |c mng tr thnh mt thng v c li.
Th|ng 5 nm 1993, Frank Barlow Tng Gi|m c tp o{n truyn thng khng l
Pearson Group ca Anh ~ |nh ting rng tp o{n ca ng rt mun s hu mt phn
nh c phn ca Star TV. Ch mi mt th|ng trc , Pearson ~ mua li knh truyn hnh
Thames Television vi gi 99 triu bng Anh, thm vo danh sch cc thnh tch ni bt ca
tp o{n mnh nh t The Financial Times (Thi bo Ti chnh), Chateau Latour, Royal
Doulton, Nh xut bn Longman, Ng}n h{ng u t Ph|t trin Lazard ti London, Paris,
New York v c mt danh mc u t v{o c|c h~ng truyn hnh. Gi }y, tp o{n n{y
mun thm nhp th trng chu v sn sng b ra 100 triu -la M c th s hu
mt phn Star TV. Thm v{o , Pearson cng hy vng knh truyn hnh gii tr ang trong
giai on thai nghn ca mnh l{ Thames/BBC, knh UK Gold cng nh knh gi|o dc
qung co cho Nh xut bn Longman c th tr thnh mt phn cc sn phm truyn hnh
ca Star TV. Chc chn rng khi tip cn Star TV ln u tin, Pearson ~ bit vic Richard
Dunn gi v tr tng gi|m c ca {i Truyn hnh Thames c th s khin cuc thng
lng tht bi. Trc }y, Dunn v{ Mounter tng lm vic cng nhau khi Mounter cn lm
vic {i Truyn hnh Thames.

Tuy nhin, vn cn mt tr ngi ln na tn ti. L Gia Th{nh ~ tng l{m n vi Pearson


trc kia. Nm 1986, trong mt giao dch quc t ln, L ~ mua li 4,99% c phn Tp
o{n Pearson. iu ng mun l quyn lc mt chn trong Hi ng qun tr Tp o{n
Pearson. Nhng Hi ng qun tr ~ gt ng ra v t ra ng vc kh nng ca ngi {n
ng mang quc tch Trung Quc n t Hng Kng n{y. Ngay sau , L Gia Th{nh ~ b|n
tng tt c s c phiu mnh ~ mua. Liu tri nghim cay ng quyt nh kt qu cui
cng ca cuc {m ph|n vi tp o{n Pearson nm 1993 nh th no ch c L Gia Thnh
mi bit chc chn. Tuy nhin, L Gia Th{nh dng nh khng thch li ngh ca Tp
o{n Pearson. C iu Hutch Vision vn cn nhc li cho gi ca Tp o{n Pearson l{ bi
cng c nhng li cho gi t cc cng ty khc. Thc t, ngi a ra li cho gi hp dn
nht l{ trm t bn Rupert Murdoch ca Tp o{n Truyn thng News Corporation, v L
Gia Th{nh cng ngi i din vn ang nghe ngng cn nhc.

L do c bn khin Tp o{n News Corporation thy hng th vi Star TV l{ c|c chng


trnh ca {i n{y, ni chnh x|c hn l{ vi knh MTV chu mt thnh cng ln ca Star
TV, vn ang tip tc sinh li nhun. Cc knh khc ca Star TV c v t hp dn hn. C|c c
vn ca Murdoch khng my mn m vi cc bn tin bnh lun v Trung Quc m knh BBC
thng ph|t sng. Theo nh li ca mt c vn th C rt nhiu cch cc ng c th l{m
gip Trung Quc hp dn hn trong mt ngi khc. Vic cho ph|t sng c|c chng trnh
thi s li thi nh th ch l{ phng |n cui cng m{ thi. V{ nh th, vi mt th trng
~ c ti 350 b tip sng tng ng vi 350 knh, Tp o{n News Corp s ch gi li knh
MTV chu v loi ra tt c cc knh khc ca Star TV. R rng l Murdoch rt hng th vi
cuc giao dch ny, ngoi tr mt iu l ng mun nm quyn kim sot trong khi L Gia
Thnh li ch mun bn mt phn nh c phiu. Cuc giao dch c v s tht bi, t nht l
cho ti lc ny.

Murdoch vn mun thm nhp vo th trng ch}u cho d ~ c c|c chng trnh
truyn hnh rt c yu thch ti ch}u u v{ Australia. V{ {i truyn hnh hp dn ng ta
nht chnh l{ Television Broadcast Limited (TVB). i vi Murdoch, c mt th vin 25
nm tui vi c|c chng trnh truyn hnh Trung Quc ko di ti 35 ting ng h ca {i
TVB cn hp dn hn nhiu cc cu chuyn m phng nhm chn ca TVB v{ c|c chng
trnh truyn hnh Star TV mua li t Asia Television Limited (ATV) i th cnh tranh ca
TVB. Hn th, TVB cn l mt phn thng m bt c ai cng thm mun c s hu n.
TVB c cc chi nhnh quc t ti San Francisco v Los Angeles. N s hu 20% c phn
Torontos Chinavision v{ Vancouvers Cathay TV, nm ton b th phn khn gi Trung
Quc ti Canada. Thm ch, n cn c c mt cng c c gi tr mi nm vi Chnh ph
Indonesia nhm m rng mng li truyn hnh ti th Jakarta. TVB c quy m to{n cu
hn Star TV v{ l{ in hnh ca mt hng truyn thng ni ting, ni m{ truyn hnh chnh
l giy php in tin. K t khi n vi khn gi Hng Kng, Tp o{n Run Run Shaw ~ thu
c rt nhiu tin. Nm 1991, vi th phn khn gi chim ti 80% th trng Hng Kng,
TVB ~ thu v mc li 365,6 triu -la Hng Kng. Ti nm 1994, theo Cng ty Mi gii
Mees Pierson Securities, con s n{y ~ tng ln th{nh 544,4 triu -la Hng Kng. Trn
thc t, {i TVB ca Tp o{n Run Run Shaw ~ tr th{nh t}m im ch ca Rupert
Murdoch, v ng ta mun c 22% c phn ca {i n{y.

Tuy nhin, vn cn mt tr ngi i vi vic Murdoch mua li c phn ca TVB. Php lnh
truyn hnh ca chnh ph lc a quy nh nhng ngi khng phi l cng dn lc a
khng c s hu qu 10% c phn ca mt {i truyn hnh ti Hng Kng. Ngoi ra, h
c th s hu cc cng ty truyn thng khc na vi 15% c phn. Cch duy nht thot
khi php lnh ny l thuyt phc Hi ng Hnh php bi tr vic thi hnh php lnh.
Nhng trc khi vic n{y c thc hin, Hi ng Hnh php mun Murdoch m bo
rng vic ng ta tr thnh thnh vin ca {i truyn thng s mt lc a s khng ch c li
cho Tp o{n News Corp m{ cn cho c Hng Kng na. Th v hn, ngh rng Murdoch
s c th ln s}n sang c th trng hng khng Trung Quc ~ khin Bc Kinh t r s
phn i. Nhng lc n{y, do ngh rng Hi ng Hnh php c th s t c mt s li ch
n{o nu mnh s hu {i TVB, ng ta quyt nh khng mua TVB na. n gin l
Murdoch khng ngh mnh c th chin thng a s thnh vin Hi ng Hnh php. V
thc t l mi ngi s cn nh ti TVB nh mt tr a gin ca Murdoch.

Tht bi trong vic hp tc gia TVB v{ News Corp ~ khin Star TV th pho nh nhm.
Trc c khi Murdoch tip cn TVB th {i n{y ~ l{ i th duy nht ca Star TV. Nu tp
o{n tin tc v gii tr hng mnh News Corp c c TVB {i truyn hnh vi b dy lch
s khin c|c chng trnh ca n c sc nh hng ln hn hn tm nh hng ca Star
TV, th tp o{n n{y s tr thnh mt i th |ng gm hn gp nhiu ln. S hp tc gia
TVB v Tp o{n News Corp vi s hiu bit cn k v th trng chu cng nhng kinh
nghim dy dn v truyn hnh v tinh v truyn hnh cp s l mt lin minh mnh
ht Star TV ra khi v tr s mt.

Trong khi , Murdoch vn tip tc cuc thng lng vi Star TV. V phn mnh, Star TV
ang xem xt li ngh t c|c i tc. Tp o{n Pearson cha t b cuc chin, by gi li
c thm Time Warner v mt tp o{n t{i chnh quc t vi Cng ty Turner Broadcasting
System Incorporated Atlanta, Georgia cng theo ui cng ty ca L Gia Th{nh. Nhng
Murdoch c v vn l{ i tc tim nng nht. ng ~ tr 425 triu -la M cho c phn ca
Star TV.

Mt cuc thng lng ~ c tin hnh v Richard ngi i din ca L Gia Thnh
~ ng ra {m ph|n. Nhng a im din ra cuc thng lng bng nhin b thay i.
Ng{y 23 th|ng 7 nm 1993, sau khi bay ti Corsica, Richard ~ ln du thuyn Morning
Glory ca Rupert Murdoch gia nhp ph|i o{n {m ph|n ca chnh Murdoch, gm Sam
Chisolm ng ch dch v truyn hnh v tinh trc thuc Tp o{n News Corp, Chase Carey
Tng Gi|m c Tp o{n Fox Incorporated v{ tt nhin l c ng ho{ng Murdoch na.
Murdoch cho rng vic giao dch thnh cng ti vng lnh th trn mt nc ca mnh ch
khng phi ti ngi nh{ trn t lin ca i tc chc chn s nng quyn lc ca ng trong
cuc giao dch ln rt nhiu. V sau, Murdoch ni ting trong lnh vc truyn thng vi vic
mua li cc ti sn ang gp trc trc. u tin ch vi cc t bo, sau ng ph|t trin
chng thnh cc doanh nghip sinh li. Murdoch ~ l{m sng li cc t b|o nh Times of
London, Sunday Times, New York Post v Boston Herald. Tt c u l cc t bo cc
thnh ph ln v{ chnh chng ~ cng c lng ham thch ch ngha th gii v quc t ca
Murdoch.

Gi }y, khi giao dch vi mt i tc 26 tui ngi s tr thnh mt ng trm t bn


nay mai, Murdoch cm thy vi mc gi| mnh a ra, chc chn Star TV s l ca ng. Tuy
nhin, vn duy nht ca Murdoch l ng qu mong mun c c Star TV. Cuc thng
lng ko di tng cng su ting ng h v Murdoch k ko mc c sut qung thi gian
y. Tuy nhin, Richard L Gia Thnh th hai vn v cng kin quyt. Li ch{o gi| ban u
tr gi 425 triu -la M c|ch v{i thng ca Murdoch khng my n tng vi Richard.
Anh mun c nhiu hn th. Nhng sau s|u ting ng h, cui cng bn hp ng giao
dch cng c k kt. Murdoch s nm phn ln c phn ca Hutch Vision tp o{n ch
cht iu khin Star TV. i li, c c 63,6% c phn, Murdoch s phi tr 525 triu
-la M. Vi 36,4% c phn cn li, bng Tp o{n Ha K Ho{ng Ph v Cng ty Genza
Investments, L Gia Thnh cng con trai vn nm quyn s hu tp o{n, bao gm c vic
ton quyn s hu AsiaSat. Thm v{o , 525 triu -la s c Tp o{n News Corp tr
mt phn bng tin mt, phn cn li bng tri phiu. Murdoch s tng t l tin mt tr
nu c phiu ng c mua l loi c phiu u tin c th ho|n i v t l tri phiu s
tnh c 2,7% c phn ca Tp o{n News Corp giao cho L Gia Th{nh. S c phn ny s
gip L Gia Thnh thm nhp c v{o lnh vc truyn thng chu u, M v Australia. Khi
giao dch kt thc, Richard nhanh chng bay v Hng Kng. L Gia Thnh xem xt cuc
thng lng v ngay sng sm hm sau, ng gi in cho con trai. Cuc gi rt khn cp.
L Gia Th{nh ni: }y c v l mt thng v tt y. Tin h{nh i con. Richard L tr li:
V}ng, tha cha.

i vi Richard, vi tinh thn lm vic chm ch, th|i nhit thnh v c|c s|ch lc sng
sut, anh ~ x}y dng Star TV ti thi im c th b|n i. Anh ~ thc hin d n Star TV
trong sut ba nm, x}y dng n t tng, chm sc v{ sau cng b|n li cho ngi mun
mua, nhng gi chc gi cho ti tn pht cui cng. Tt nhin thnh cng ca Richard trong
cuc mua bn Star TV khng phi ch do mnh anh to nn. Chnh c s h tng do L Gia
Thnh xy dng ~ a Richard ln nc thang th{nh cng. V{ cng chnh nhng li khuyn
ca cc thnh vin trong tp o{n, nhng i tc giu c cng s ng h, ng vin ca cha
v Tp o{n Ha K Ho{ng Ph ~ thc y v to c hi cho anh pht trin Star TV thnh
mt mn hng v cng hp dn trn th trng th gii. So snh vi bt c nh doanh
nghip no th cng vic kinh doanh ca Richard cng tt p, thm ch cn tt hn c cng
vic kinh doanh ca cng ty anh trai mnh. iu n{y ~ khin cha anh t ho v anh, cn
ngi anh trai th cm thy v cng ghen t.

Ngoi tr mt li bnh phm c phn tiu cc t Th tng Malaysia Mahathir Mohamed


thc mc khng hiu l do Murdoch mua li ti 64% c phn ca Star TV nhm mc ch g
nu khng phi l{ khng ch cc tin tc chng ta s nhn c th tin tc v cuc giao
dch Star TV ~ to nn nhng phn ng rt tt. C phiu ca Tp o{n News Corp ~ tng
0,24 -la Australia v dng mc 8,30 -la Australia mt c phiu. Trong khi , nhng
li b{n t|n bn ngo{i cng rt tch cc. Peter Lui, nh phn tch chng khon ca Cng ty
Nikko Securities pht biu: }y l{ mt cuc giao dch c li cho c i bn. i vi Tp
o{n New Corp, cuc giao dch ~ m ra cnh ca tin thng v{o lnh vc truyn thng v
tinh khu vc. V pha Hutch Vision, tt c nhng kh khn l}u d{i v ngun cung ng
chng trnh tng phi i mt trc kia ~ c gii quyt. Ti Smith Barney, New York,
nh phn tch truyn thng John Reidy cho rng vic Murdoch mua li c phn ca Star TV
l mt nc c xut sc ca ng trm t bn ngi Australia n{y: ng y ~ u t ng
ng{nh, ng ch v{ ng lc. Vi mt s quan s|t vin th Murdoch ~ mua li v tr l
tng ca mt ngi chu tng lp trung lu mun t tin. Nh phn tch truyn
thng Neil Junor ca H~ng Nat West Markets ~ tng kt cuc giao dch ny bng li ch
thch: Cho ti thi im ny, truyn hnh vn l mt lnh vc kinh doanh ring bit gi gn
trong phm vi tng khu vc. Vi cuc giao dch n{y, Murdoch ~ m ra hnh lang phn
phi th ba, mang li nhng li th r rt, hn hn bt c mt cng ty truyn hnh no. ng
y ~ tr thnh nh kinh doanh truyn hnh h{ng u th gii.
Khng ging nh cuc giao dch tht bi vi {i TVB do phm vo php lnh truyn hnh
ca Hng Kng, giao dch gia L v{ Murdoch |p ng php lnh vin thng ca chnh ph.
Trong trng hp ny, php lnh cho php ngi nc ngoi s hu 100% c phn. Quan
trng hn, i vi chnh ph, s thnh cng ca cuc giao dch n{y ~ gip tr b ham
mun ca Murdoch i vi {i TVB. Howard Young, ngi triu tp Ban Vn ha Gii tr
ca y ban Lp php pht biu: Ti rt hoan nghnh bc i linh hot ca Tp o{n News
Corp trong vic tm ra mt gii php khc khng cn phi lch lut. Tuy nhin, v nhng li
ch m cuc giao dch ny mang li th chng ta cn phi ch xem.

Qu thc, hn 500 nh}n vin ti Hng Kng vn cn phi ch i. S thay i l~nh o


mi ca cng ty ~ khin h mt vic. i vi Julian Mounter, ng s ch phi ch su thng
cho ti khi thay i li t chi lm vic di quyn Sam Chisolm ngi i din ca
Murdoch. ng ny v mt nhn vin cp cao khc ca Tp o{n News Corp c c ti
Hng Kng nghin cu k th trng v quyt nh s phi lm g vi mn chi ch}u
mi ca ng ch. Khng l}u sau , chnh Murdoch ~ g}y ra mt tn tht ln v ti chnh
bng li tuyn b xc phm ti mt trong nhng khch hng quan trng nht. Ch vi ngy
sau khi cuc giao dch th{nh cng, th|ng 4 nm 1993, ng ~ th mt qu bom chnh tr
vi bi pht biu ti London: Nhng tin b ca ngnh vin thng ~ mang n mt mi e
da r rng cho tt c cc chnh th chuyn ch khp ni. Khng ch a ra nhng li
bnh lun c v bn cht ca th ch chnh tr v Chnh ph Trung Quc, Murdoch cn
mun loi b knh BBC ra khi danh mc c|c chng trnh do nhng bn tin v cc vn
gy tranh ci li thi ca Trung Quc. Tuy nhin, c ngun tin mt cho rng BBC ang rc
rch xy dng mt knh bng ting Rp ti Trung ng, mt ng thi vi phm vo lnh
th ca AsiaSat.

Trong khi , ti Hng Kng, Star TV mi ang vp phi cc vn kh khn vi Wharf


Cable cng ty nm c quyn ngnh cng nghip cp ti lc a. Cc cuc tranh lun v
vic Star TV s c truyn bao nhiu knh qua Wharf ~ khin Tp o{n News Corp v
cng lo lng.

Cui cng, khi nhng vn n{y c gii quyt th li c rt nhiu quan im cho rng
trc khi thc hin cuc mua bn, s cn c hay n gin ch l kh nng nghin cu lc
hu ca Murdoch cng khng hu ch l my. Herbert Granath, nhn vt c nh hng ln
trong gii truyn hnh, Ch tch Tp o{n Cable and International Broadcast Group (ABCs)
cho rng: C v Murdoch khng chu lm bi tp v nh. Lm kinh doanh chu rt khc
bit. , hnh thc quan trng hn c. Nhng li bnh lun t c|c vn phng t ti New
York ca cc hng truyn thng, c bit l t Tp o{n ABCs, cho rng c th Murdoch s
lm tt hn nu ng ta ch nm s c phn nh v{ yn cho gia nh h L tip tc pht
trin Star TV vo Trung Quc.

Hn nhin, Murdoch khng th tin rng mnh ~ b la ti hai ln bi mt ngi giu c


hn. Thm v{o , vic Tp o{n Pearson theo ui st nt trong cuc mua bn Star TV v
v giao dch tht bi vi TVB ~ khin Murdoch tr th{nh i tc nhit tnh v nng lng
nht, thm ch c l cn khng bit, hoc khng quan tm, xem s hp tc ny s mang li
cho mnh li ch g. n gin l bi ng mun c mi quan h vi chu . Cui cng, ha ra
Asian Television Express li l mt cch kim tin bo b. Mt Richard L ch mi 26 tui
~ thng c Murdoch, iu khng ch chng t tr thng minh v s khn ngoan ca
con trai L Gia Thnh, m cn chng minh rng ch nguyn con s mt t kh|ch h{ng
Trung Quc thi cng ~ lm la mt ngay c mt Rupert Murdoch v song.

Hn nhin, cui cng Murdoch cng thu c li t cuc mua bn, t nht l tha mn
c khuynh hng quc ca mnh. Vi mc gi m Murdoch tr th cu hi ai c ai
mt trong cuc mua bn ny vn cn c t ra trong sut hai nm sau. Th|ng 5 nm
1995, Murdoch hon tt vic mua tip 36,4% c phn cn li t Tp o{n Ha K Ho{ng
Ph ca L Gia Thnh v Genza Investmanets SA ca Richard L vi gi 345 triu -la M,
tng ng vi 9.478.022 -la M mi mt phn trm c phn, cao hn con s 8.254.717
-la M mt phn trm c phn Murdoch mua hai nm trc }y. Nh vy, v{o nm 1993,
Tp o{n News Corp ~ mua c mt mn hi hay phi mua vi gi| t hn thc t? i
vi Rupert Murdoch th s khc bit n{y cng ch lm hao tn cht tin l trong ti, bi v
ng ~ tnh rng Star TV phi tr gi ti 3 t -la M.

V pha L Gia Thnh, hn nhin ng c th tuyn b ~ c mt cuc giao dch rt thnh


cng. Khi gi }y Murdoch ~ c trong tay mn chi ch}u th L cng ~ ly li c
s tin l khng l. Thc t l, cuc mua b|n n{y ~ chng t kh nng nhy bn vi thi
cuc ca L Gia Th{nh, b|n i mt cng ty ang thua l cho ng i tng vi mc gi
hp l mc gi m theo ban qun tr ca Star TV l{ cao hn vn u t ban u ti su
ln.
9. Tr v ci ngun
Vi mt doanh nh}n t{i ba nh L Gia Th{nh th vic kinh doanh sinh li l mt iu
hin nhin. u nhng nm 90, khi ch}u ~ tr thnh mt khu vc thn thuc vi ng th
nhng c hi u t ng{y c{ng nhiu hn. S xut hin ca Star TV vi vai tr l nhn vt
quan trng trong th gii truyn thng l mt tn hiu tt L Gia Thnh ri b thuc a
ny. Tuy nhin, Hng Kng lun l{ a bn pht trin, l{ c s ca s giu c v quyn lc
ca L Gia Th{nh. i vi L, Hng Kng l{ ni m{ c m ca ng c bay cao v{ l{ ni
ng hp tc kinh doanh vi L Triu C (Henderson Land) v Trnh D ng (New World
Holdings). Bng nhiu c|ch, L Gia Th{nh ~ nu ra c cch thc cnh tranh gia cc
nhn vin ca Ngn hng Shatin v nhng ngi bn do |o s mi la Stanley. cng l{
m hnh pht trin ca Hng Kng m nhiu ngi mong mun. Quan trng hn, trin vng
Hng Kng s c tr li cho Trung Quc trong v{i nm ti v vic Thng Hi l thnh
ph an to{n u t kinh doanh b|o hiu cho L Gia Thnh rng, vo thi im c hai
vng lnh th c ha hp c v tinh thn v kinh t th u t v{o Hng Kng cng c
ngha l{ u t v{o Trung Quc.

L do duy nht khin L Gia Thnh tp trung u t v{o Hng Kng v Trung Quc vo
u nhng nm 90 chnh l{ tnh yu ng d{nh cho mnh t qu hng. Ngo{i ra, cn hai l
do r rng na L Gia Thnh tip tc m rng ch ca mnh. L do th nht, khng
phi mi th m ng chm v{o u lp tc bin thnh vng. C th l{ v{o nm 1992, iu
li nh hng xu ti Tp o{n Ha K Ho{ng Ph ca L Gia Thnh. Ch trong su thng
u nm tp o{n ~ thua l 78 triu -la Hng Kng. }y l{ s thua l u tin vo gia
nm k t khi L Gia Th{nh l~nh o n nm 1979. Sau s thua l ca Cng ty Du Husky
Oil Canada th mt v kinh doanh khc Anh, thng qua Tp o{n Vin thng Ha K
Telecom cng ty con thuc Tp o{n Ha K Ho{ng Ph li tip tc b thua l. S tht l
thnh cng ca L Gia Thnh mt thuc a ca Anh khng m bo c s thnh cng
ca ng chnh nc Anh. S c mt ca L Gia Thnh trong cng ng doanh nghip c
a v x hi cao Hng Kng cng khng d dng m ng cho ng gia nhp vo nhm
nhng doanh nh}n th{nh t ca Anh.
Tuy nhin, quay ngc thi gian v{o th|ng 9 nm 1986, L Gia Th{nh ~ rt thnh cng
trong vic m rng uy th ca mnh Anh. Bc i quan trng u tin l{ L ~ mua 4,99%
c phn ca Pearson Group, tp o{n vin thng khng l ca Anh. Vic n{y ~ t mc tiu
cho k hoch lu di ca Tp o{n Ha K Ho{ng Ph ti Anh. l{ ph|t trin bn vng
xy dng mi quan h thng mi gia hai tp o{n. Ging nh vic L Gia Thnh thm
nhp vo th trng M thng qua Tp o{n Tit kim v Cho vay Columbia, s vn u t
ban u Pearson cng cho thy nh |nh cc s c phn nh vi s c phn ln hn.
}y l{ s c phn v cng nghip, ngn hng v xut bn.

L Gia Thnh rt ho hng vi mong mun gia nhp vo nhm nhng doanh nhn thnh
t ca Anh. ng ~ chun b tt c nhng vic cn thit nng cao uy th ca mnh cu
lc b. Mt trong nhng vic l{ Tp o{n Ha K Hong Ph cng vi Tp o{n Tn dng
Anh t chc nhng ba tic mang phong cch Trung Hoa ti Osterley Park, Middlesex thng
7 nm 1987. Tng cng c bn ba tic theo phong c|ch nh vy vi s lng khch ln
n hn 3 nghn ngi.

Nhng h{nh ng ph trng thanh th l~ng ph nh vy gip L Gia Th{nh c bit n


nhiu hn Anh, tuy nhin n li khng gip ng hp t|c c vi Anh thng qua Pearson.
Hin nhin, Tp o{n Pearson Group cng khng thch mt ngi Trung Quc n t Hng
Kng li chim c mt v tr cao trn thng trng. iu ny L Gia Thnh hiu hn ai
ht bi ngay t lc ba tic bt u, ng ~ nhn c th|i lnh nht ca Lord
Blakenham, Ch tch Tp o{n Pearson, thng qua ngi i din trung gian l Simon
Murray. L Gia Thnh bit rng ~ n lc mnh phi ra khi Pearson trong s tic nui v
au xt. Ngo{i s n tip lnh nht t Pearson, L Gia Thnh cn c mt l do khc, xut
pht t trit l kinh doanh ring ca ng. Gi s L c th gi{nh c mt gh trong ban
lnh o Pearson, chc chn ng s c t quyn h{nh. Do , L quyt nh bn ph gi c
phn ca mnh. Theo ng: Ti khng thch tham gia v{o mt ban l~nh o m mnh c t
nh hng. Cng thi im , mt doanh nh}n ngi mun mua ht 4,99% c phn ca
L Gia Thnh Pearson, chuyn s c phn ny cho Rupert Murdoch.

Tt nhin, khng phi tt c mi ngi Anh u tp trung vo vic lm mt mt L Gia


Th{nh (ng Bo th ca Anh cng khng tham gia vo vic ny, bi L Gia Thnh c mi
quan h cht ch vi John Major ngi thng qua li Hng Kng vi t c|ch l{ nh}n vin
ca Ng}n h{ng Standard Chartered trong 14 nm. Thc t nm 1992, L Gia Th{nh ~ tng
100 nghn bng Anh cho qu ca ng Bo th v tr thnh thnh vin trong vic gy qu
cho t chc ca Thatcher). Mt mi quan h ko di my nm lin l mi quan h gia L
Gia Th{nh v{ Cluff Oil, cng ty nng lng t nh}n ca Anh do Algy Cluff ng u. Nm
1979, khi Cluff m rng Hng Kng, L Gia Th{nh ~ mua 25% c phn ca cng ty con.
Sau , th|ng 11 nm 1986, L li mua ring 4,9% c phn, tr gi 1 triu bng Anh ca
cng ty m. Theo phn tch ca Cng ty Chng khon Schroder Securities, vic u t ca
L Gia Th{nh v{o Cluff |ng gi| hn k t nm 1986, khi Cng ty Du Cluff Oil tch ly c
20 triu -la M h{ng nm t nhng m vng Zimbabwean. Vi 4 triu bng Anh trong
ngn hng, tng gi tr ti sn c tnh ca Cluff theo c phiu ch dn trc 1,57 -la M
so vi gi c phiu l{ 0,48 -la M. Nhn xt v s cng tc vi L Gia Thnh, Algy Cluff
ni: Gi }y chng ti tht s hi lng v c mt nh{ u t nh ng L. Chng ti bit ng
y c by nm v{ lun hp tc rt n .

Mt mi quan h kh|c tuy em li nhiu li nhun nhng cng khin L Gia Thnh e ngi
l mi quan h vi Tp o{n Vin thng Anh Cable & Wireless. Th|ng 9 nm 1987, Trng
Giang Thc Nghip, Ha K Hong Ph v{ Cng ty International Holdings ~ mua 4,9% c
phn ca Tp o{n Vin thng Anh Cable & Wireless, vi gi| cha n 3 t -la Hng
Kng. Thc t, cc cng ty ca L Gia Th{nh ~ bt u mua c phn ca Tp o{n Vin
thng Anh Cable & Wireless t h{ng th|ng trc. L Gia Thnh pht biu: Hoan nghnh s
u t. Tun trc, chng ti ~ y mnh sc mua. Vo thi im n{y, }y l{ s u t
lin tc, nhng chng ti vn mun tng thm c phn Cable & Wireless. Chng ti tin
rng }y l{ mt s u t rt tt v{ }y l{ thch hp u t. Nhng nh phn tch ca
London phng o|n rng mc ch ca L Gia Thnh l mun dng s c phn n{y nh
n by cho cng ty con, Cng ty in thoi Hng Kng. Cng lc , Gi|m c ti chnh
ca Cable & Wireless, Rod Olsen, tuyn b rng h{nh ng ca L Gia Th{nh th hin s t
tin trong cng ty .

Tuy nhin, thc cht Cable & Wireless ch l{ ngi gi tin cho L Gia Thnh. Thm mt
iu na l, mc d L Gia Thnh c hng th mua thm c phn ca Cable & Wireless
nhng lut php Anh khng cho php ng mua qu 15%. Quan trng hn, Cable & Wireless
~ nhn thc c s mt mt ny. Tht s, ging nh Pearson Group, Cable & Wireless
cha bao gi thy lo ngi v k hoch m rng u t l}u d{i ca L Gia Th{nh, nh cng ty
lin doanh chng hn. Ch ring iu n{y cng buc mt L Gia Th{nh y kiu hnh bn
i s c phn ca mnh. Nhng cui cng, li nhun li gii quyt tt c cc vn . Nm
1990, khi ng bng Anh tng cao v{ gi| c phiu Cable & Wireless cng tng, L Gia Th{nh
~ khn ngoan khi quyt nh bn ht c phiu. }y l{ mt quyt nh tht sng sut. Vy
L thu c bao nhiu t vic ny? Cu tr li l 484 triu -la Hng Kng mt mn li
nhun khng l. Nm 1989, L Gia Th{nh quyt nh dng u t v{o Cable & Wireless v{
CITIC ca Trung Quc u t v{o truyn hnh v tinh.

Mc d nm 1989 l{ nm L Gia Th{nh c Chnh ph Anh trao tng Hun chng


Ngi ch huy, nhng }y cng l{ nm ti t nht ca ng. Nhn thc mt cch mun mng
v khng my khn ngoan, L u t nhiu hn v{o c|c d n ca Chnh ph Anh. Tht ra,
t nm 1989 n nm 1991, Ha K Ho{ng Ph ~ t c nhiu bc tin ln trong lnh
vc vin thng ca Anh, tr thnh nh cung cp dch v danh b vin thng ln nht. N
cung cp dch v cho 170 nghn thu bao thng qua Cng ty Ha K Telecom v mua li tc
ca c|c cng ty kh|c nh Quadrant, Nokia Mobira v{ Millicom. Tin thm mt bc di na,
th|ng 7 nm 1991, L mua li Microtel t tay British Aerospace, mt hng hng khng Anh.

Cho ti thi im , Ha K Telecom ang h|i ra tin di s iu hnh ca Gi|m c


Richard Siemens. ng n{y ~ b|n to{n b li tc ca mnh ti Ha K Hong Ph v tip tc
tham gia u t vi t c|ch mt t ph. Nm 1988, cng ty thu c nhiu li nhun hn
nh bn cc dng sn phm nh dch v danh b, thit b truyn d liu, dch v thng tin,
cp truyn hnh, dch v thu ph|t cng nh in thoi di ng. Vi s khch hng s dng
in thoi di ng v dch v danh b ln n hn 18 nghn ngi, tng thu nhp h{ng nm
ca Ha K Telecom l{ hn 150 triu -la Hng Kng, so vi vn u t ban u xp x
200 triu -la Hng Kng. Hng Kng, Ha K Hong Ph l doanh nghip kinh doanh
in thoi c uy th ln nht.

Nm 1991, khng ging vi cc dch v danh b s dng ging ni ghi m sn giao tip
vi kh|ch h{ng, Ha K thu 2 nghn nh}n vin v{ {o to tng ngi nhn cuc gi ca bt
k ai trong s 300 nghn khch hng ch trong vng mt giy khi chung bt u ku. iu
hnh nhng nhn vin ny l mt nhm s|u ngi, hu ht c {o to M. Nhiu ngi
n Ha K Telecom vi kin thc kinh doanh v thm d du m, my tnh v vin thng.
Mt nh qun l h{ng u cn tng l cu th bng | Australia.

Ha K Telecom nhanh chng m rng phm vi hot ng Australia, {i Loan v{ Th|i


Lan. Tuy nhin, cng ty vn lng l khi hot ng Malaysia v chnh ph nc ny khng
cho php Hutch Vision pht cc knh truyn hnh ca h~ng. Trc vic ngn cn ny, cng
ty quyt nh li bc v{ i cho n khi Malaysia cng nh c|c nc chu khc, bi b
iu l ny.

Vic Siemens thm nhp vo th trng u t ch}u nh mng li rng ln ca L Gia


Thnh, mt ln na li chng minh rng, trong th gii kinh doanh chu , vic tm c
mt i t|c n cng quan trng nh vic a ra mt tha thun chnh xc. Mt s t chc
kinh doanh v bn b tt ca L Gia Th{nh nh Raymond Ch}u thuc Tp o{n Golden
Harvest ca {i Loan, Robert Kuok (Maylaysia) v{ gia nh Lamsan (Th|i Lan) iu hnh
Ngn hng Nng nghip Thi Lan khng l. Ging nh L Gia Th{nh, h u thnh lp, s
hu v{ iu hnh cc doanh nghip. Nh Richard Siemens ~ ni trong cam kt hp tc:
Nhng con ngi ny c th l L Gia Thnh v h va l ch tch v ch s hu cng ty
ca mnh. Mt trong nhng l do khin cc cng ty M gp kh khn chu l bi h ch
c nhng v ch tch ngn hn, trong thi gian t hai n ba nm. chu , ch tch l
ngi thnh lp cng ty, nh L Gia Th{nh v{ s cng v cho n khi ng ta qua i.
Khi ch tch ni, tt c mi ngi u phi nn th bi nhng iu ng ta ni l{ ch}n l.

Vi ngun li nhun kim c t {i Loan, Th|i Lan v{ Malaysia, Ha K Telecom ~ sn


sng thm nhp vo trung tm ca nn cng nghip dch v Anh v{ c. Nhng v{o nm
1992, nhng g Ha K tri qua Anh ~ d bo nh hng xu n cng ty. Thc t l, Ha
K ~ b thua l. Li nhun thu c ng Nam t. Nm 1991, Australia, Cng ty Ha
K Telecom ch thu c 5 triu -la Hng Kng. Cng nm , cng ty thua l 5 triu -
la Hng Kng Thi Lan v Malaysia. Phn ln dng m tin ca Tp o{n Vin thng Ha
K Telecom xoay quanh Mng li giao tip c nhn. H thng n{y c thnh lp da trn
mt cng ngh cha c kim chng. Tng s tin u t tht s ln n 4 t -la Hng
Kng. Nm 1993, khi s tin thua l ln n 1,42 t -la Hng Kng, L Gia Thnh quyt
nh b mt s dch v, trong c dch v Mobile Data (truyn d liu t xa).
Tuy nhin, tng s thit hi khng dng . C|c chuyn gia ph}n tch th trng
London ~ ch ng cho Tp o{n Vin thng Ha K Telecom tham quan cc doanh
nghip vin thng Anh. Cazenova, nhn vin mi gii London, ~ a ra mt bn phn
tch v Ha K Telecom, trong rt ra kt lun v tng lai cng ty ca L Gia Thnh:
Dng tin khng th thng d c Anh cho n nm 1996 trn c s h{ng nm, ng
thi tch ly dng tin cng s khng th thng d c cho n cui thp nin. Mt
chuyn gia ph}n tch ~ ph|t biu: L{m sao m{ nhng ngi ngoi cuc li c th ngh
rng h s c th tham gia vo mt lnh vc cng ngh cao lnh ngh v kim tin khi m
Tp o{n Vin thng Anh Cable & Wireless li b cho ra ngoi cuc? Tht l ngo mn khi
ngh rng c th t b nhng kin thc c bn.

Ni mt c|ch kh|ch quan, nm 1979, khi L Gia Th{nh iu hnh Tp o{n Ha K Ho{ng
Ph, mi ch l mt cng ty vin thng. Nm 1828, khi nghip l mt cng ty thng
mi, sau khi c L Gia Thnh mua li, Tp o{n Ha K Ho{ng Ph ~ ph|t trin mnh,
m rng quy m kinh doanh v bn l. Hng Kng, hu ht mi ngi u mua cc sn
phm ca Ha K Hong Ph ti ca hng tp ha 135 ParkN Shop, c|c ca hng dc
phm 86 Watson hay c|c cng ty in dn dng ca Fortress. Khi nhng doanh nghip
khng l nh Tp o{n Dairy Farm Group tng sc cnh tranh th L Gia Thnh ch n
gin l m rng quy m. Nm 1990, kh|ch h{ng Macao, Singapore v{ {i Loan c th in
vo phiu mua hng v mua Walkman t 37 ca hng ca ParkN Shop, Watson v{ Fortress.

Khng cn nghi ng g, kinh doanh, bn l v bt ng sn l{ lnh vc ca L Gia Thnh.


Mt v d v khon li nhun m bt ng sn em li cho L Gia Thnh chnh l vic tp
trung u t v{o kinh doanh kh|ch sn. u nhng nm 90, Tp o{n Ha K Ho{ng Ph s
hu c phn mt vi khch sn, trong phi k n 39% c phn Khch sn Sheraton
Hng Kng v 65% c phn Khch sn Hilton Hng Kng. Vi s lng ln cc doanh
nghip nc ngo{i n lp nghip Trung Quc, cc chuyn gia phn tch d bo rng
Hng Kng s thay th Tokyo trong lnh vc cho thu vn phng v{ tr thnh trung tm
kinh doanh t nht th gii. David Faulkner, nhn vin bt ng sn ca cng ty mi
gii Hillier Parker, ~ ni: C|c kh|ch sn ngy cng thiu, c|c vn phng cn thiu hn v{
gi cho mt mt vung ~ tng ln gp ba ln. L Gia Th{nh s ti a ha li nhun khi
mua c hp ng qun l Hilton vi gi l 125 triu -la M, tm mt a im mi cho
khch sn v s dng a im c x}y vn phng. V gi tr ca Hilton, Tim Storey,
chuyn gia phn tch khch sn ca HG chu , cho rng: n tr gi khong 3-4 t -la
Hng Kng, tng ng vi 450-510 triu -la M. Nhng nu |nh sp n v{ x}y vn
phng th gi tr s l 7,5 t -la Hng Kng (960 triu -la M). l{ mt con s khim
tn bi gi tr ti sn cn c th cao hn.

Nm 1994, L Gia Th{nh th{nh lp Tp o{n Kh|ch sn Quc t Ha K v sn sng cnh


tranh vi cc khch sn ba sao v bn sao. Eric Waldburger, Gi|m c qun l tp o{n,
tng l qun l chung ca khch sn Peninsula v Ritz-Carlton Hng Kng, gii thch: Ch
xy khch sn thi th khng th tn ti c. Chng phi sinh ra tin. Anh c th lm c
iu bng vic kinh doanh khch sn ba hoc bn sao. Chng ti xem xt cc d n cn
i ti chnh v sinh li nhiu. Trong khi , c|c khu vc c quan t}m xy dng
khch sn l Trung Quc v{ ng Nam . Chc chn l hnh lang ca khch sn, L Gia
Thnh s by cc sn phm bn l ca ParkN Shop v{ Cng ty Dc Watson hai doanh
nghip chim nhiu th phn th trng ng Nam v{ {i Loan.

Cng lc , u nhng nm 90, thng mi v bt ng sn cng tr th{nh lnh vc


chnh u t v sinh li cho Tp o{n Ha K Ho{ng Ph. Nm 1990, c|c ta nh{ kinh
doanh ln bao gm: Hutchison House v China Buiding trung tm Hng Kng; Whampoa
Garden, Whampoa-Terminal Building, JDH Center v Hng Khm Bay Center Hng Khm;
Aberdeen Center Aberdeen; Watson Center v LGF Edwick Ind Center Qu Dng;
Provident Center trn ng Wharf; Watson House Shatin; Knightbridge Court trn
ng Barker; 1/F Frankie Center Cu Long; 16/F OTB Building Loan T; Provident
Villas trn ng Pokfula; Mountain Cream Quan ng v Peak Villas Peak. Nhn
chung, c|c ta nh{ n{y u c khong khng gn 396.000 m2, tng ng vi 11,14 t -
la Hng Kng.

Trn nh ca ch L Gia Thnh l Cng ty C phn Trng Giang Thc Nghip, l tri
tim v linh hn ca tp o{n. T mt nh my sn xut nha v{ sau chuyn sang kinh
doanh bt ng sn, Trng Giang Thc Nghip ~ c L Gia Thnh s dng n lm nn
tng mua Tp o{n Ha K Ho{ng Ph. Trng Giang Thc Nghip nm 39,6% c phn
ca Ha K Hong Ph, tng ln so vi s c phn ban u l 22,4%. Cc v u t u bt
u t Trng Giang Thc Nghip. Cng ty ny l hin thn ca L Gia Thnh, l tm gng
phn chiu hnh nh ng ch ca n: vng chc, c t chc, bo th v d dt.

Sau ln mua ti sn qun Cc Bc ca L Gia Thnh k t nm 1958, Trng Giang Thc


Nghip bn rn vi vic u t c phn v qun l ti sn. Tt c c|c cng ty con u tham
gia vo cc hot ng bt ng sn v ti sn: pht trin, u t, bt ng sn, qun l k
hoch, xy dng v{ khai th|c |. Cng ty cng thu c li nhun t vic sn xut nha
ng, xi mng v{ b tng. Ngay t u, Trng Giang Thc Nghip ~ khn ngoan u t
v{o Cng ty Xi mng Green Island v{ Anderson ch}u m bo rng vic xy dng cng
ty s khng bao gi thiu nguyn vt liu. Vi nh{ m|y xi mng tng hp sn xut theo cng
ngh kh ta lc trn din tch 15 hecta Tap Shek Kok, Cng ty Xi mng Green Island
chuyn sn xut xi mng poc-lng v{ bi xi mng. Cng ty Anderson ch}u li chuyn sn
xut b tng khi, hn hp v nha ng. C hai cng ty n{y u sinh li ln v l hai cng
ty sn xut xi mng ln. u nhng nm 90, vic sn xut xi mng v{ khai th|c | em li
doanh thu 208 triu -la Hng Kng.

Thm ch, ng}n h{ng cng l mt lnh vc thuc phm vi u t ca Trng Giang Thc
Nghip. Th|ng 8 nm 1990, L Gia Th{nh ~ u t vi CEF New Asia, i t|c trc vi
CIBC. CEF New Asia s thc hin cc giao dch nghip v ng}n h{ng thng mi chu
Th|i Bnh Dng, bao gm phn ln ch}u , Australia, c|c o thuc Th|i Bnh Dng,
Canada, M v{ c|c nc b Ty Trung v Nam M. i tc l nhng bn h{ng quen nh
CIBC, Cng ty Vn GE Capital, Mitsubishi v Cng ty Chng khon Nikko Securities. S vn
ban u ca Trng Giang Thc Nghip ch l 25 triu -la M.

Bn cnh , Trng Giang Thc Nghip cn thu li nhun t giao thng ni a v{ ~ k


hp ng vi New York Center v{o th|ng 10 nm 1990 s dng 30% h thng giao
thng hng khng Tim Sa T mt khu vc thu ht lng ln du khch. Ch di 5 km v
tr gi 2 t la Hng Kng, h thng ni Whampoa Garden thng qua Tim Sa T v ni
New World Center vi Trung Quc.

Vo nhng nm 90, New World Development, Henderson Land v{ Trng Giang Thc
Nghip l nhng tp o{n thnh cng nht trong nhm nhng doanh nghip ln v nhiu
quyn lc nht Hng Kng. Nm 1994, ring s vn tch ly t vic bn bt ng sn ca
Trng Giang Thc Nghip ~ t 20 t -la Hng Kng. B quyt sinh li ca Trng
Giang Thc Nghip nm ch tp o{n n{y ~ b|n bt ng sn trc khi xy dng xong,
nh trng hp ca Laguna City, Sceneway Garden, ti pht trin Ap Lei Chau v m rng
d n Mighty City.

Nm 1988, c Trng Giang Thc Nghip v Ha K Hong Ph pht trin theo t l


50/50, ta lc trn ng Tr Qu Lnh thuc Cu Long, Laguna City l mt phn trong
ch ca L Gia Thnh. D n ny chnh l tinh hoa ca Trng Giang Thc Nghip. Vi i
ng lut s, chuyn gia t{i chnh v{ qun l n t c|c cng ty nh Shell, Bn cng Hng
Kh|m, Cng ty in Hng Kng ca L Gia Thnh v bao gm nhng th tc bt ng sn
phc tp, d n ny l v d tiu biu v vic xy dng nh v{ vn phng trn nhng a
im khng thun li. Bao gm 38 khi nh, tng din tch sinh hot v kinh doanh l
105.750 m2, kch c rng t 57,6-83,7 m2, Laguna City l m hnh cho mt thnh ph nh
vi sn qun vt, sn bng r, s}n trt vn, b bi, trung t}m gii tr, s}n chi tr em, rp
chiu phim, khu mua sm v nh tr. Th|ng 5 nm 1990 |nh du s thnh cng ca d n
khi hu ht cc nhn vin thuc 1.300 n v giai on u ca k hoch pht trin u
tranh th mua t vi gi| 1.238 -la Hng Kng/0,09 m. }y khng phi l{ iu ngc
nhin vi bt k ai thuc Trng Giang Thc Nghip v Ha K Hong Ph bi Laguna City
~ tha m~n cn kh|t nh{ t ca Hng Kng. Trng Giang Thc Nghip ~ bit tn
dng kho lo l hng trong th trng nh{ t.

Mt d |n kh|c cng chc chn em li li nhun l Sceneway Garden, ngay cnh


Laguna City. Thc cht, Sceneway Garden tng t Laguna City vi 28-34 tng nh{, c|c vn
phng bao quanh mt khu vc c din tch hn 450 m2. Ging nh Laguna City, Sceneway
Garden ~ c b|n i rt sm, phn ln c b|n trc th|ng 12 nm 1991. Trng
Giang Thc Nghip v cc i tc l CITIC v cng ty xy dng khng l Kumagai thu c
1.900 -la Hng Kng/0,09 m, 1.273 -la Hng Kng (tng ng vi 163.205 -la
M) cho n v nh nht vi din tch 60 m2, v{ 1.710 -la Hng Kng (tng ng vi
219.230 -la M) cho n v ln nht vi din tch 81 m2, em li 2,5 t -la cho Trng
Giang Thc Nghip.

Cng lc l{ d n pht trin nh v{ vn phng bt u t nm 1988 vi s hp tc


ca Shell, Bn cng Hng Khm. Tt c cc cng ty chnh ca L Gia Th{nh nh Trng
Giang Thc Nghip, Ha K Hong Ph, Cng ty in Hng Kng v Cavendish International
cng tham gia u t v{o d n ny. Ging nh c|c d n khc, n bao gm c khng gian
dnh cho sinh hot v kinh doanh vi nhiu tng nh (40 tng), hn hp (38 khi nh),
rng ri (145.207 m2) vi din tch nh t 57-77 m2.

V{o u nhng nm 90, trong s nhng d n pht trin nh v{ vn phng ca L Gia


Thnh th Mighty City (ta lc pha ty bc Hng Kng) l d n ln nht. Nh tn gi ca
n, }y tht s l mt d n khng l. Th|ng 8 nm 1991, n l{ d n xy dng ln nht ca
L Gia Thnh. Vi din tch 240 hecta, nh chim din tch 918.000 m2 v{ vn phng
chim din tch 72.000 m2, Mighty City c th cha c 146 nghn ngi. Bt u hnh
thnh bi John V, em trai ca Gordon V ng ch Tp o{n Hopewell Holdings, d n ln
n{y c khi cng vo khong nhng nm 80 mt khu t b hoang thuc New
Territories (Khu Tn Gii). Ban u China Resources nm 51% c phn d n trong khi L
Gia Thnh ch nm 24%, 25% cn li thuc v John V. Tuy nhin, nm 1986, John V gp
rc ri vi khon n t cuc khng hong nm 1983. Cui cng, V quyt nh bn li c
phn v L Gia Thnh nhanh chng nng gi tr c phn ti 160 triu -la Hng Kng,
tng ng vi 49% c phn.

Khng cn nghi ng g, L Gia Th{nh ~ tht s quen thuc vi th trng Hng Kng v
trong tim thc ca mnh, ng lun ngh n nhng khon li lu di. ng lun t mnh a
ra nhng quyt nh kinh doanh nhng khu vc ph hp nht. n u nhng nm 90,
khu vc kinh doanh ca L Gia Th{nh ~ m rng nhanh chng, bao gm c Trung Quc. L
Gia Th{nh cha bao gi mt lng tin vo vic Trung Quc s chn c hng i ng n.
Trung Quc l ngun li ln cho s pht trin ca L Gia Thnh. Trung Quc khng ch l
qu hng ca ng m{ t nc y cn c tim lc pht trin bt kp vi th gii. l{
qun t ch bi. Nu khng c Trung Quc, L Gia Thnh ch s hu nhng ta nh, ca
hng, gian hng thit b in nh b. Trung Quc em n cho th gii 1,2 t ngi tiu
dng. Vi mt doanh nh}n nh L Gia Th{nh, ng c{ng khng th b qua th trng Trung
Quc, thm ch l sau s kin Thin An Mn nm 1989. Ngi dn Trung Quc lun mong
mun c mt cuc sng tt p hn. Sau nhiu nm c|ch mng ngho kh, h ao c iu
kin sng c ci thin v{ c c hi hon thin bn thn. Nhng ci cch ca ng Tiu
Bnh chc chn em li cho nhn dn Trung Quc c hi sng tt hn. Tt c nhng g h
cn l mt ngi c th cung cp nhng sn phm h mun.

Sau th|ng 6 nm 1989, L Gia Th{nh quyt nh chinh phc ton b Trung Quc. ng lm
vic cn c vi c|c l~nh o Trung Quc. Lc n{y, L Gia Th{nh ~ l{ mt thnh vin quan
trng ca CITIC. Vi t c|ch l{ mt nh{ t vn, ng em n cho Trung Quc nhng li
khuyn b ch v s pht trin ca chu . L mt thnh vin ca cng ty, ng ng gp tin
ca, kinh nghim, s khn ngoan v{ i ng nh}n vin t{i nng. D phi tri qua nhiu v
kinh doanh khng th{nh cng nhng mi quan h gia L Gia Thnh vi Trung Quc v
CITIC vn bn cht, n cha ng nhng tht bi cng nh th{nh cng tht l k.

Nm 1991, hai nm sau s kin Thin An Mn, L Gia Th{nh ~ sn sng thm nhp th
trng Trung Quc v hp tc vi CITIC Pacific cng ty u t ca CITIC. u tin l vic
mua Cng ty u t Hang Chong cng vi CITIC Pacific, Tp o{n Chow Tai-fok, Cng ty
Mi gii Peregrine v{ Cng ty thng mi Robert Kuoks Kerry. Cng ty u t Hang Chong
l cng ty kh mua nht. Vic u t v{o bt ng sn v th trng t Hng Kng ~ em
li 1 t -la Hng Kng li nhun v{o nm 1990. Nhng hin ti, vi hp ng kinh doanh
tr gi 6,94 t la Hng Kng, L Gia Th{nh ~ sn s{ng gip Trung Quc gia nhp th
trng thng mi Hng Kng bng cch hu thun, cho php CITIC Pacific tham gia vi t
cch chnh v nm 21 triu c phiu ca Hang Chong, tng ng vi 36% c phn. Bng
cch ny, nhng doanh nghip Trung Quc gi ~ c lc i u khng ch vi
Jardine Matheson m cn vi c Ha K Hong Ph. L Gia Thnh mun tuyn b vi c th
gii rng ng ng lng vi Trung Quc.

Cho d ti thi im n{y, c|c i tc khng th tn mt thy c tng lai ca cng ty


nh trc }y nhng L Gia Th{nh vn kin quyt h tr Trung Quc. Khi CITIC Pacific
mun cng c quyn kim so|t Hang Chong, L Gia Th{nh ~ gip bng cch bn c
phiu ca Trng Giang Thc Nghip cho CITIC Pacific vi gi 1,5 t -la Hng Kng. Cng
lc , CITIC Pacific cng mua c s lng c phiu tng t t c|c i tc khc vi gi
390 triu -la Hng Kng, nng tng gi tr u t Hang Chong ln 3 t -la Hng Kng.
iu ny cho thy Trung Quc hin nhin s tr thnh mt nh hot ng ti chnh ln. V
phn mnh, L Gia Thnh lun sn sng h tr v{ ng vin nhng doanh nhn Trung Quc
tham gia vo nn ti chnh th gii.
Nm 1992, L Gia Th{nh tin rng Trung Quc ang i ng ng v sn s{ng u t tin
ca v{o t nc ny. Trung Quc cng ~ sn sng m rng ca ch{o n L Gia Th{nh
tr v.

Trn tp ch Thn Bc Kinh, Hng Kng, Ta Kung Pao ~ vit: Nm 1992, Trng Giang
Thc Nghip ~ chuyn nhng nm cng ty lin doanh th{nh vin cho Robert Kuok, mt
doanh nhn Malaysia ni ting vi chui khch sn ton cu Shangri-la. iu m tp o{n
ny mong mun l bt ng sn Trung Quc, c bit l quyn pht trin hn 5,78 hecta
t Thng Hi trong vng 50 nm na. Vic pht trin ny bao gm khu nh t nh}n,
vn phng, cng vin v{ c|c trung t}m mua sm khng xa nh ga trung tm ca thnh ph.

Cui cng, Trung Quc ~ bt n xanh bng vic Ph Th trng Thng Hi, Triu T
Chinh ng k hp ng. Vic L Gia Thnh cam kt pht trin bt ng sn tr gi gn
10% ca 131 triu -la Hng Kng cho thy chin lc u t n{y kh| mo him. V |nh
cc n{y ~ em li thnh cng rc r cho L Gia Th{nh trong u trng hi t nhng i
th gh gm. Nhng doanh nghip giu c sn sng hp tc vi L Gia Thnh cng chng t
mt iu r rng l danh ting c th c c nh cho i v{i ng -la hay vi tm th tn
dng.

Nm 1993, vic u t ca L Gia Thnh Trung Quc pht trin vt bc. Th|ng 6 nm
1992, Trng Giang Thc Nghip vn hp tc vi CITIC Pacific, u t 8,58 t -la Hng
Kng (1,1 t -la M), trong c v mua li Khch sn Miramar Cu Long nhm m
ng cho cc cng trnh xy dng nh v{ trung t}m thng mi.

Vo thi im , nu c bt k mi nghi ng no cho rng L Gia Th{nh cha ho{n to{n


tin tng vo tim lc cng nh nhng ch trng i x cng bng vi Hng Kng ca
Trung Quc i lc th chnh L s chm dt mi nghi ng . L khng cn c|ch n{o kh|c
ngoi la chn i u vi Simon Murray, ngi i din k cu vn rt c ng tin
tng. V vic ny c lin quan ti li nhn xt ca Thng c Hng Kng Chris Patten v
s cn thit ca mt cuc ci cch dn ch Hng Kng khi m nhng ngi Anh ang ri
i, nhng ch cho chnh quyn Trung Quc. Patten cho rng ci cch dn ch Hng Kng
ging nh li khuyn trc khi chia tay ca phe c|c nc quc.
L Gia Thnh ch thy mt th o c gi di trong nhng pht biu chnh tr om sm
ca Patten. Nu nh nhng nm trc khi Patten c b nhim, chnh quyn thc dn
Anh cha tng c nhng thin ch dn ch vy th v l do g by gi h li thc hin n, v
ti sao phi ch ti trc khi Trung Quc tip qun Hng Kng? Cu tr li duy nht l
ngi Anh ~ cm thy tc gin khi h sp mt quyn kim sot Hng Kng v nhng ng
thi ny nhm mc ch khuy ng nhng ngi bn a to nn mt cc din chnh tr
nng cho nhng nh{ l~nh o Trung Quc n thay th.

Vn ca Simon Murray l ng ny li rt t|n th{nh quan im ca Patten, thm ch cn


th hin n kh| cng khai m{ khng thm ti li nhc nh ca L Gia Th{nh i vi tt
c c|c gi|m c ca mnh rng h nn c x nh mt con s t vi mng vut hin l{nh.
L mt ngi Anh, tuy nhin Murray khng th hiu y nhng tnh ton ca Patten v
thi im a ra li ku gi ci cch dn ch, cng khng th hiu nhng o tng tan v
ca Bc Kinh vi th|i mi ca nhng nh cm quyn dnh cho mt Hng Kng dn ch.
V phn L i gia, ng c qu nhiu nhng khon u t kh|c nhau ti Trung Quc v v
th, kh c th chp nhn vic mt cp di nh Murray li b ngoi tai ch th ca ng v
c x nh mt con s t vi mng vut nguy him.

Bn cnh khuynh hng chnh tr sai lm, Murray cn khng th trung thnh vi nhng
ch dn ca ng ch L v vic u t c|c nc phng T}y. L mun kim ch Ha K
Hong Ph v chm dt nhng tiu cc bt ngun t cc khon u t nc ngo{i nh v
du Husky Canada v d |n in thoi di ng Vng quc Anh. Vi vic rt lui khi th
trng phng T}y, ch ca ng c th tp trung vo Trung Quc. V im ny, Murray
t|n ng vic Trung Quc nn l trng im chnh. Tuy vy, ng ny vn cho rng khng th
b qua th trng phng T}y. L Gia Th{nh ~ suy ngh theo mt hng khc v quyt
nh cho Murray thi vic. Kt qu l{ v{o ng{y 1 th|ng 9 nm 1993, L ~ chp nhn vic t
chc khng mong mun ca Murray. Mt nh{ ph}n tch nhn xt v Murray: C l anh
ta ~ sinh nhm thi.

Sau khi Murray ra i, c phn ca Ha K Hong Ph tng vt Hng Kng. Bc ngot


ny bo hiu nhng thay i su sc trong ch ca L Gia Thnh. N khng ch l vic
thay i mt chc danh gim c trong c cu quyn lc vn lun bin ng ca L, m cn
l nhng thay i v b mt vn ha. Theo c|ch ni ca nh phn tch Vin ng Anne
Gardini th H c nhng k hoch y tham vng trn t Trung Quc tt c c|c lnh vc
kinh doanh, c bit l vic vn chuyn v bn l cng-te-n. Trong khun kh , hin
nhin h mong mun c mt b mt Trung Hoa. Sau khi Murray ra i v{ tm n vi Ngn
h{ng Deustche Bank Asia t ti Singapore, ng tr th{nh ngi ng u trong cc hot
ng ca ngn hng ny ti Hng Kng. Canning Fok ~ c b nhim thay cho Murray.

Vi b m|y l~nh o n nh tr li, L Gia Thnh bt u tm kim nhng c hi u t


gn sn nh Hng Kng hn v{ ng nhin n nm trong phm vi chu . Thc t, trong
nhng nm qua L cng ~ u t rt nhiu vo khu vc ny, bin n th{nh s}n chi ca
ring mnh. V d in hnh l{ v{o nm 1992, Tp o{n Trng Giang Thc Nghip ~ mua
10,84% c phn ca Cng ty C phn Guoco Malaysia v cn dnh cho Guoco mt khon
vay ln ti 268 triu -la Hng Kng trong cuc thng thuyt ny. Kwek Leng Chan, mt
trong nhng thng nh}n h{ng u Malaysia cng ~ u t v{o v{ nm gi ti 31%
li nhun. iu ct yu i vi c L v Chan l vi vic c c phn Guoco, h c th tip
cn vi mt trong nhng chi nhnh ca n: Ng}n h{ng {o Hng, Hng Kng.

Cng nm , Sapporo thnh ph ca Nht Bn, ni ting vi Th vn hi ma ng


1972, L Gia Th{nh cng trm t bn Malaysia Robert Kuok v Lin minh bn l quc t
Yao Han International ~ cp vn cho xy dng khu lin hp s gm cc nh ngh sang
trng, khu vn phng, trung t}m mua b|n v{ cng vin gii tr. S tin vn ln ti 747 triu
-la. Cng trong nm 1992, Tp o{n Trng Giang Thc Nghip ~ mua Cng ty Tr|ch
nhim hu hn Pht trin Quc t EIE t i gia bt ng sn Nht Bn Harunori
Takahashi, qua cng s hu lun c c phn ca EIE ti Hng Kng bao gm bn tu ln
v{ ta th|p vn phng Bond khu vc trung tm. Gii |p v l do ti sao L li ch quan
t}m n hai c s ny ti Hng Kng, nh{ ph}n tch u t Edward Chan ca Cng ty Trch
nhim hu hn Chin Tung kt lun: Mc ch duy nht ca ng L hn l{ u t tht nhiu
ti sn vo EIE v bin n tr thnh mt con mnh th mi.

Tuy nhin, trong s c|c im u t thuc khu vc chu th ngoi Hng Kng v Trung
Quc, Singapore c v hp dn ng hn c. Thc t, hu ht nhng hot ng kinh doanh
m ng thu nhiu li nhun nht u din ra }y. V d nh v{o nm1985, Trng Giang
Thc Nghip ~ thu c khon li nhun 30,2 triu -la nh vic bn 40% c phn ca
Cng ty Bt ng sn Li Hng cho Cng ty C phn Trch nhim hu hn Parkway ca
Singapore. Trong khi , mt trong nhng d n khng l u tin ca L Gia Thnh trong
nm 1988 l{ d n xy dng thnh ph Suntec. L ~ gi{nh c 16% li nhun trong d
n ny. Cng hp tc vi nhng gng mt |ng ch nh Run Run Shaw, Frank Tsao, L
Triu C v{ Trnh D ng, ng ~ m rng cng ty c phn ti Singapore, xy dng thm
trung tm hi ngh v khng gian thng mi. |p li, Chnh ph Singapore ~ trao tng
L Gia Th{nh cng v cng s vnh vin. L ni: Ti tht s rt ngng m v knh trng
t nc Singapore, mt t nc sn sng m ca cho nhng ngi khng giu c, khng
c hc h{nh y . Cho d anh l th thp, cng nh}n hay nh}n vin vn phng, h vn
cho anh quyn thng tr. l{ mt s m bo cho ngi dn Hng Kng. Khi h cn, h
bit rng cnh ca lun rng m.

Tuy nhin, n th|ng 1 nm 1994 mi lin h ca L Gia Thnh vi Singapore li tr nn


cn thit khng phi v nhng u t v{o quc o ny m l vo Trung Quc. L i gia
hng ti mt quan h hp tc khc, vi s gp mt ca chnh ph hai nc Trung Quc v
Singapore. Kt qu l s ra i ca Lin minh Tn Trung Hoa Hng Kng, s c phn ln
nht l 55% thuc v L Gia Thnh, Trung Quc ng gp 32,5% v{ Singapore 12,5%. Lin
minh ny khng ch hot ng trong lnh vc ngn hng v th trng chng khon Hng
Kng m{ cn u t 48 triu -la vo d n xy dng Bc Kinh. Trong qu trnh thc hin,
lin minh ny cn nhn thy mt d n ln hn nhiu, l{ x}y dng ng cao tc chnh
ty T Xuyn v mt bn cng trn o Hi Nam.

Chc chn rng t ng{y Simon Murray ra i, L Gia Th{nh ng{y c{ng tp trung tm kim
nhng c hi thch hp nht. Mt trong s ny l v u t v{o Chu Hi, Thm Quyn.
Th|ng 10 nm 1993, Trng Giang Thc Nghip k hp ng chung vn 25 t -la Hng
Kng vi Cng ty Bright World ca Stephen Poon Kwok-lim xy dng mt nh{ m|y in
mi Nh{ m|y in Giang T.

Mt a im kh|c m{ L cng rt quan t}m l{ tnh Qung Ty pha nam Trung Quc.
}y l{ mt tnh t c th gii bit n, gip Qung ng v{ Vit Nam. Vo nhng nm u
thp nin 90, Qung Ty bt u thc hin chnh sch m. Nm 1992, u t nc ngoi
vo Qung Ty l 237 triu -la. T|m th|ng u nm 1993, con s n{y ~ tng vt ln ti
726 triu la. n th|ng 7 nm 1993, tng s 4 nghn d |n ~ cp vn, tr gi ln ti 4,6
t -la. Tuy nhin, Qung Ty cn mun nhiu hn th. Dng Hi Linh, Gi|m c y ban
Thng mi v{ i ngoi Kinh t ca Qung T}y ~ ni v tm quan trng ca ngoi t:
u t nc ngoi s h tr cng cuc pht trin ca Qung Ty, tp trung v{o c s h
tng v{ thng mi. C s vt cht, khu vc vn chu s km hm v khng ch ca nn
kinh t v m, vn cn tng i km pht trin so vi mt vi tnh kh|c. Con s d n
Qung Ty ln ti 1.078 d |n v{ c tip th ti mt hi ch quc t trong khu vc vo
ma thu nm 1993. Trong s nhng d n ny, 300 d |n |ng ch nht c gi tr ln ti
36,1 t -la. Cc d n ny bao gm u t v{o giao thng vn ti, nng lng, dt may v
nng nghip.

Nhn thc c tm quan trng ng{y c{ng tng ca Qung Ty, L Gia Thnh ngay lp tc
gp c phn v{o hai thng v hp tc gia Tp o{n Qung Ty v Tp o{n Ch}u Cng
Trung Quc. Mt trong hai v u t n{y l{ vic xy dng mt bn tu 35 nghn tn th x
Thanh Chu vi chi ph 200 triu -la. V th hai L Gia Th{nh ~ u t 4 triu -la vo
vic m rng nh my st thp ni vi thnh ph Liu Chu, nh tng sn lng hng
nm ca nh my ny t 500 nghn tn ln 1,5 triu tn.

Nh c Trng Giang Thc Nghip, vo thi im chng my ngc nhin khi L ~ s


hu 20% c phn trong Cng ty Concord International Thu Cng. Trong mt thi gian di,
cng ty ny vn hot ng di tn gi Cng ty C phn Thp Tng Vnh v{ l{ mt trong
nhng cng ty thp h{ng u Trung Quc. T}m im ca nhng v u t quc t ca
Thu Cng l v u t ca Concord International Thu Cng. L mt trong bn chi nhnh ca
Tp o{n Thu Cng c lit k trn th trng chng khon Hng Kng, tham vng chnh
ca Concord International Thu Cng l tin su vo th trng chu , chu u v Bc M.
c bit, cng ty n{y cng tm ti th trng thp ng Nam . Nm 1994 cng ty n{y
~ tham gia v{o th trng chng khon Malaysia v Singapore.

Vic Thu Cng t do u t v{o nc ngo{i ~ sinh ra 24 chi nh|nh v{ c quan 15 quc
gia, bao gm c M. Thng v |ng ch nht ca n l v mua m qung st Peru. V
n{y ~ ngn ca Bc Kinh 120 triu -la v{o nm 1992. Tt nhin, tt c cc qung ny sau
c vn chuyn v Trung Quc lm nhin liu cho nhng l t khng l trong cc
nh my thp. S ln mnh ca Tp o{n Thu Cng c khng nh l nh c s ng h
ca ng Tiu Bnh. Tht ra, ng Cht Phng, con trai ca ng Tiu Bnh cng tham gia
trong hi ng ca Concord Grand Thu Cng, mt chi nhnh khc ca tp o{n n{y ti Hng
Kng. Vi s h tr ng sau ca ng ng, Tp o{n Thu Cng khng nhng c php
m ng}n h{ng ring m{ cn c b qua B Cng nghip Luyn kim, bo co trc tip vi
Hi ng T vn quc gia. Quan h hp tc gia L Gia Thnh v mt tp o{n ln Qung
T}y ~ tip tc th hin mi quan tm ca L i vi Trung Quc. N cng b|o hiu cho
cng ng doanh nghip rng cc mi quan tm ca L ti Trung Quc khng ch gii hn
thnh ph qu hng Qung ng ca ng. Hin nhin l tt c cng chng u ghi nhn
iu khi v{o ng{y 5 th|ng 10 nm 1993, c quan ngn lun chnh ca Trung Quc hi
ngoi, t T}n Hoa ~ cho ra mt cng b bt ng rng L Gia Th{nh ~ ng h 100 triu -
la Hng Kng cho Qu Phc li Trung Quc d{nh cho ngi tn tt. S tin ny thc ra ~
c chuyn vo qu hai nm trc . Trong sut khong thi gian n{y, c|c b|c s ~ cha
tr cho cc tr em b bi lit bm sinh hay c d tt v thnh gic v thn kinh. Cui cng, khi
tin tc n{y lan ra, ng Ph|c Phng, Ch tch ca qu ny ni rng L ~ khng mun tit
l lng tt ca mnh v mun trnh cng lun.

Trong khi , trn thng trng, L Gia Th{nh cng ang kh|m ph| mt lnh vc mi.
Thc t, ng ang tp trung vo mt ngnh cng nghip ha hn s n r cng s ln mnh
ca nn kinh t Trung Quc. Vi vic mua Tp o{n Ha K Ho{ng Ph nm 1979 th bn
th}n ng cng ~ c mt lng ln c phn trong ng{nh n{y, l{ lnh vc kinh doanh bn
cng. L mt hi cng khng l vi bn cng su v ln nht nm gia Thng Hi v
Singapore, Hng Kng ~ ln mnh khi ngun t thng mi quc t. Ngay c khi Hng
Kng ~ bt u pht trin cc ngnh cng nghip dch v ln mnh nh ng}n h{ng hay
vin thng th cc bn cng t thi thc dn ny vn l nhn t quan trng trong qu trnh
Hng Kng tm kim con ng kinh doanh. Bn th}n n ~ to nn nn tng cho nn kinh
t ca thuc a ny. Nhn thy iu , L Gia Th{nh mun cc cng ty ca ng tham gia
nhiu hn v{o c|c hot ng hng ngy ca cc trm phc v hot ng xut nhp khu
hng ha Hng Kng v{ nc ngoi.

Nu nh cng Hng Kng ~ bt u hot ng kinh doanh cng-te-n v{o nm 1968 th


tng xy dng mt h thng cc trm cng te n ~ khng th{nh hin thc cho ti nm
1971. Nm 1971 Cng ty Hng Kng-Kowloon Godown ~ cho x}y dng cc trm cng-te-
n trong gii hn thnh ph ca thuc a ny. Cng thi gian n{y, Cng ty ng t{u Hng
Kng-Hong Ph Dock ~ x}y dng cc trm cng-te-n pha bc Hng Kh|m. Nm 1973,
Cng ty Modern Terminals thuc s hu ca Tp o{n Oyama & Sea-Land ~ m nhim
cc trm Qu Dng.

Khi L Gia Thnh mua Ha K Hong Ph, nm nm sau khi n c thnh lp t vic hp
nht Cng ty ng t{u Hng Kng-Hong Ph v cng ty m l Cng ty Quc t Ha K, ng
~ c trong tay tt c cc yu t cn thit cho vic xy dng mt mng li thng tin rng
ln v hi cng v pht trin trm cng-te-n. V{o lc , xc tin u t, ng ~ th{nh
lp Sn bay Quc t Hng Kng (HIT) nh l{ mt chi nhnh ca Ha K Hong Ph, m bo
cho ng mt v tr thun li trong ngnh kinh doanh cng-te-n thuc a ny.

HIT sau n{y iu h{nh c|c c s ti Trm 4, 6 v{ 7 nhng n cng tng s hu c Trm 2
khi Tp o{n Oyama tuyn b ph sn. Sau , vi vic HIT ra gi 4,39 t -la Hng Kng
(con s ny ln ti 7,5 t -la Hng Kng khi n ho{n th{nh v{o nm 1991, bao gm ph ti
chnh, xy dng v trang thit b) cho quyn iu hnh Trm 7 cui pha nam t Qu
Dng th Ha K Ho{ng Ph ~ nhng li Trm 2 cho Modern Terminals. V chuyn giao
ny l mt phn trong tha thun vi chnh ph, cho php Modern Terminals iu khin
hot ng ca cc trm cng te n pha bc Qu Dng trong khi HIT cng c nh hng
ca mnh pha nam.

Vi vic qun l Trm 4, 5 v{ 7 HIT ~ kim sot ti 63% lu lng hng ha qua Qu
Dng. Tuy vy, nh mt c im trong phong c|ch u t ca mnh, L ~ ph}n t|n ri ro
bng vic mi thm cc cng s: Ngn hng Hng Kng c 5% c phn, China Resources
10%, Mitsui O.S.K 5%, Mitsui & Company 1%, Qu SAR Land Fund 6% v{ Ng}n h{ng {o
Hng 5%. Tng cng HIT c 60,5%. Con s n{y cn tng ln 77,5% vi vic mua li Orient
Oversea International v mt vi cng ty nh khc.

Trong nhiu nm, L cng c v tr quan trng trong lnh vc dch v tu thy. Nm 1988,
Hng Kng tr thnh trung tm vn ti chnh ca khu vc min nam Trung Quc vi hng
ha nhp t cc cng thuc b ty M, ng v{ ng Nam . V c|c dch v hng hi ca
Hng Kng hot ng trong phm vi tng i ngn nn n c th vn ti cc cng
thng mi ca ch}u nh Cao Hng, Kobe-Osaka, C Long, Pusan, Singapore v{ Tokyo-
Yokohama. ng sau tt c cc hot ng hng hi t phng T}y sang ch}u n{y khng ai
khc chnh l Ha K Hong Ph ca L Gia Thnh.
Tuy nhin, s dn xp vn ti ng bin ny khng tn ti vnh vin. Trn thc t, n qu
hp dn khin cho Trung Quc hng mnh kh c th b qua. Nm 1990, trong tng s 120
triu tn hng vn chuyn qua ng bng sng Chu Giang, Hng Kng ng gp 62 triu
tn; trong khi Qung Ch}u ng cch xa v tr th hai vi 36 triu tn. Cc cng khc dc
theo ng bng n{y ng gp 22 triu tn cn li. Trong khi , so vi con s 3,1 triu TEU
(n v o tng ng 6 m theo chun p dng cho cng-te-n 20x8x8) ca Hng Kng th
con s tng ng ca Trung Quc c v qu nh b. Trong s 70 hi cng hin c hoc ~
c quy hoch, tnh c c|c n cng nc su ti S Vn, Sa Gi|o v{ Ho{ng Ph Newport,
tng trng ti hng ha ch l 350 nghn TEU. Trung Quc, Thng Hi l cng duy nht
vt qua c con s .

ng trc thc t , gii chc Trung Quc dn tnh t|o hn. H quyt nh nng cp c
s vt cht ti cc cng ny. Mt khi Trung Quc c c mt mng li hi cng tinh vi ca
ring mnh th ngnh kinh doanh vn ti ca Hng Kng s l tha thi.

Mi e da chnh i vi Tp o{n HIT ca L Gia Thnh l cc cng ti Thm Quyn vi


tng trng ti 200 nghn TEU v cng Chu Hi bc Macao. n cng nc su Dim
in (Vnh i Khnh) l mt thch thc ln i vi vic thu li nhun trong ngnh kinh
doanh cng cng-te-n ca L Gia Thnh. Trn thc t, nh c mt a th l tng nn cc
tu thuyn rt d thm nhp v{o Dim in thng qua ng b v{ ng thy. Li vo vi
mc nc su cho php mt s lng ln tu c trng ti ln ra vo cng. }y l{ mt li th
cnh tranh rt hp dn ca Dim in, v th n nm 1991 vic xy dng cc dch v cng-
te-n chuyn dng ~ tng tng trng ti 200 nghn TEU ban u ca cng v cho php cc
tu vo cng c th s dng cng mt bn .

Trong khi Dim in lun sn sng s dng ngun vn nc ngoi cho vic pht trin
ln m rng gn }y nht ca Dim in l da vo ngun vn vay t Nht bn th mi
n nm 1990 Bc Kinh mi chnh thc ph chun cho chnh quyn thnh ph Thm Quyn
tch cc tm kim ngun vn nc ngoi. V ngay lp tc, c|c l~nh o ca Thm Quyn ~
tip cn vi Tp o{n Ha K Ho{ng Ph. L mt doanh nhn lo luyn, L Gia Thnh lun
|nh gi| chnh x|c nhng nguy c tim n mt khi Trung Quc chim c v tr dn u
trong ngnh cng nghip thng cng ti Hng Kng, v hin ti Dim in dng nh ~
tr thnh mt trong nhng i th cnh tranh . Tuy nhin khi Th}m Quyn ku gi, chnh
Simon Murray Gi|m c iu h{nh ngi Scotland ca L Gia Th{nh l{ ngi ln ting.
Theo Murray, n gin l{ do ng L khng quan t}m n iu . Sau mt thi gian, cc
quan chc ca Thm Quyn ~ chuyn hng sang tp o{n Wharf Holdings ca Bao Ngc
Cng. Tp o{n n{y ang eo ui tng Hong Kong Plus v{ tm kim ngun u t
hp dn t Trung Quc. Dim in dng nh l{ mt c hi tt Wharf thm nhp vo
lnh vc kinh doanh cng-te-n ca Trung Quc. Th tng Trung Quc L Bng cho bit
Trung Quc ng cho Wharf mt c hi cnh tranh v tham gia. Vn ht sc r rng l
L Gia Thnh s khng bao gi cho php Wharf, mt lin minh thng mi Hng Kng, d
d{ng c c d n ny. Tuy nhin, trong thi gian ch i, L s phi hng s ch ca
mnh sang mt lnh vc kinh doanh khc gip m rng hot ng ti tt c mi ni, k c
Anh.

iu m L quan tm l cng Felixstowe v Cng ty Railway Company. Nm pha ng


nam b bin nc Anh, Felixstowe l cng cng-te-n ln nht Vng quc Anh. Vi tng
trng ti hng ha 16 triu tn/mt nm 1990, cng c cc thit b ti hng ln xung, nh
kho v cu tu dnh cho cc loi tu ch du. u t v{o Felixstowe, Simon Murray khng
nh n gip Tp o{n Ha K Ho{ng Ph tn dng c c|c c hi kinh doanh ang ni
ln t th trng chung ch}u u trong nm 1992. Vic u t n{y cng h tr cho k hoch
pht trin cc dch v cng cng-te-n ca chng ti ng Nam v{ Trung Quc.

L Gia Th{nh ~ lao v{o c|c c hi u t, v{ v{o ng{y 13 th|ng 6 nm 1991 ng cng b
Tp o{n Hong Kong International Terminals s tng cng mng li cng cng-te-n vi
vic chi ra 152 triu la Hng Kng mua li 75% c phn Felixstowe t Cng ty
Trch nhim hu hn Peninsular & Oriental Containers Limited (P&O), cng ty m ca P&O
Containers Limited. Trong khi , Cng ty Tr|ch nhim hu hn Quc t Orient Overseas
Limited cng ty ang s hu Orient Overseas Container Line s l ch nhn ca 25% c
phn cn li.

Lin kt vi Orient Overseas l mt chin lc r rng. Trong khi lin minh Felixstowe c
phn ha Cng ty Walton Container Terminal, trc thuc v Orient Overseas, th L Gia
Thnh li ang tch cc cng c quan h vi khng ch mt cng ty cng-te-n m{ vi cc
lin minh thng mi ton cu. c bit, trong khon li nhun m L Gia Th{nh c c
t vic lin kt vi Orient Overseas phi tnh n ba mi t{u cng-te-n ang hot ng
trn tt c cc tuyn chnh trn ton cu. Orient Overseas cng s hu v{ iu hnh cc loi
tu ha hai ng khi ti M v Canada, ngoi ra cn c cc sn bay ti Canada, California,
New Jersey, Nam Carolina, Italia v{ {i Loan. Tt c c|c bn u rt ho hng vi tha
thun quc t n{y, c bit l{ P&O, cng ty n{y ang rt quan t}m n vic vc dy cc cng
quan trng ti Southampton v{ Tilbury. Cng ging nh trng hp ca Orient Overseas,
Gi|m c marketing Stanley Shen gii thch, s kt hp ca Felixstowe v{ Walton s bin
hot ng cng cng-te-n tr thnh mt ngnh kinh doanh c tm vc nht Anh. Qu
trnh t|i c cu ~ to ra mt c hi tt t chc li hot ng kinh doanh ca tp o{n ti
Felixstowe bng cch chuyn i ton b Cng ty Walton hng s quan tm vo hot
ng lin kt rng ln hn nhiu.

Tuy nhin, mi quan t}m h{ng u ca L Gia Thnh l s pht trin ca cng Dim in
Trung Quc. Thc ra, khi bit Th tng L Bng coi Wharf Holdings l mt nh{ u t
nng ng ti Dim in, L Gia Th{nh ~ yu cu |nh gi| li ton b d n. ng s cht
vn tht r r{ng quan im ca Murray mt v d cho thy mi nghi ng ngy c{ng tng
ca L Gia Th{nh i vi nh}n vin, v{ chnh iu ny s gp phn khin Murray phi ra i.
i vi L, d n pht trin cng Dim in khng n thun ch l mt thng v, nu
|nh mt Dim in v{o tay Wharf Holdings, s l mt mi e da ln i vi danh d
v ting tm ca ng. Chnh x|c hn, vi t c|ch l{ c vn quan trng cho CITIC, L Gia
Thnh lo s mt khi Wharf gi{nh c hp ng ny, con r ca Bao Ngc Cng, Peter
Woo Kwong-ching s thay th L tr thnh c vn chnh cho cc nh{ l~nh o ca Bc
Kinh.

Tt nhin, L hiu r rng Trung Quc mun ng c c d n ny. Thc ra khi Peter
trnh h s thu, gii chc Thm Quyn ~ khuyn ng ta hp tc vi L di hnh thc
mt d |n chung. Peter ~ chp nhn s sp xp nhng L Gia Thnh th khng, cui
cng ng a ra mt h s thu ring. Mc b thu hp dn n mc cc nh chc trch
Trung Quc khng th b qua. Hn 1,2 t -la Hng Kng trong s tin ~ ng k s c
u t bi mt hip hi c|c cng ty, ng u l L Gia Thnh. Trong s cc d |n c ti
tr bi ngun vn nc ngo{i, }y l{ d n ln nht m{ c khu kinh t Thm Quyn ~
tng thng qua.
Mt nh i quc ch}n chnh l{ nhng li Ch tch Trung Quc Giang Trch Dn dnh cho
L hm mng 7 th|ng 10 nm 1993 trong bui l k kt hp ng ti nh khch quc gia
Diaoyutai Bc Kinh. Ti bui l, Th tng L Bng ~ ph|t biu: Trung Quc ang phi
i mt vi nhu cu vn ti ng{y c{ng tng do s pht trin mnh m ca nn kinh t. Cc
c|nh ca ng{y c{ng m rng hn, c|c hot ng thng mi v kinh t quc t ~ tr nn
nng ng hn. Vic s dng ngun vn nc ngo{i ang c thc y nhm pht trin
cc dch v c bn nh hi cng, ng st, cng hng khng v trm ph|t in. Cng Dim
in, gn vi thnh ph hin i Thm Quyn, c c rt nhiu iu kin thun li cng
nh nhng trin vng v cng ln nh cc cng trnh xy dng. D n cng Dim in ~
c mt s khi u tt p v hy vng n s tr thnh mt trung tm hin i ni ting th
gii.

Ch tch Giang Trch D}n ~ ca ngi s dng cm ca L trong vic u t v{o Dim in
cng bn hp ng c thi hn nm mi nm. Tuy nhin, cho d }y c v l thi k li
nhun gim st nhng L Gia Th{nh vn hu nh khng quan t}m. V ng ~ c nhng mi
quan t}m kh|c trong u: vi 70% d |n, Dim in s ng vai tr nh mt tm bnh
phong mt khi Tp o{n HIT phi hng chu bt k tn tht no trong nhng thp nin tip
theo.

Vi L, trong vai tr l{ nh{ l~nh o, d n cng Dim in ang c thc hin cng mt
k hoch xy dng nm cng cng te n trng ti 50 nghn tn s gp phn l{m tng trng
ti ca cng n{y ln n 1,7 triu TEU. Nh h thng ng st v{ ng b Dim in
~ i v{o s dng, nn giao thng kt ni vi Hng Kng s tr nn tng i d dng. Hot
ng ging nh mt trung tm vn chuyn, Dim in s l mt bn l tng cho cc
loi hng ha v dch v. John Meredith, Gi|m c iu hnh ca Tp o{n Hong Kong
International Terminals, nu r: Tp o{n s khng tin liu c nhng bin ng trong
tng lai, nhng s c nhng ng th|i trc nhng nhu cu hin c. Khi chng ti kho
s|t Dim in nm nm v trc, ngi ta ch mun s dng Hng Kng. By gi nhu cu
~ c. Thc t, nm 1992, Hng Kng s tr thnh mt cng cng-te-n si ng nht th
gii vi lng hng ha vo cng tng 29% so vi nm trc , tng trng d kin hng
nm ca cng trong nhng nm tip theo s gim xung mc 8%, mt kt qu tt yu ca
s cnh tranh gia cc cng.
Ngo{i Dim in, Trung Quc cn c ba d n cng nc s}u kh|c ang ch u t, l{
vnh i C pha bc i Lin, Bc Ln nam Ninh Ba v vnh M Chu Ph Chu. Tuy
nhin, khng cng no trong ba cng ny nh hng n vic u t ca L Gia Thnh
Hng Kng. Hai cng duy nht e da n vic kinh doanh ca L l Chu Hi v{ Thng Hi,
tuy vy mi e da cng ch khin L t cc 50% kinh ph m rng mi cng. Vi
tng s vn u t khong 8-9 t -la Hng Kng Dim in, Chu Hi v{ Thng Hi,
hin ti L Gia Th{nh l{ nh{ iu hnh dch v bn cng ln nht vng bin pha nam Trung
Quc. Peter Churchhouse thuc Cng ty Trch nhim hu hn Morgan Stanley Asia Limited
khng nh: Nu Ha K Hong Ph c th thm nhp vo ngnh cng nghip bn cng
lc a, iu ng ngha vi vic h va kha cht mt nn kinh t ang ph|t trin mnh
nht th gii.

n th|ng 1 nm 1994, li nhun t vic kinh doanh vn ti hng hi ca Ha K Hong


Ph c cng b l 1,12 t -la Hng Kng. Nh vy, HIT r rng l mt v u t bo b
nht ca Ha K Hong Ph, vt trn tt c cc mc li nhun thu c t cc hot ng
kinh doanh khc. Gii phn tch chc chn rng gi c phiu ca HIT s c y ln cao. V
khng cn nghi ng g, cha kha dn n khon li nhun kch x m Ha K Hong Ph
c c t HIT chnh l s bt lc ca Trung Quc trong vic iu ha lung hng ha t
ra vo lc a. Nh Tony Clark, thuc Ban Pht trin bn cng ca Hng Kng gii thch:
iu ny s cn ko d{i trong mi nm na trc khi cc cng ca Trung Quc c kh
nng cnh tranh do tnh quan liu ca c|c nh{ l~nh o, c s h tng yu km v thiu cc
dch v h tr vn chuyn. ng nhn nh: Nhn v{o lng hng ha xut pht t cc cng
pha nam Trung Quc, r rng mt mnh Hng Kng s khng th i ph c. Trung Quc
s phi n lc hn na nu mun n nh hot ng mu dch ca mnh. V{ vi cc cng
Thng Hi, Chu Hi v{ Dim in trong tay, HIT s mt mnh bng bng v ch ginh
ly lung h{ng ha ang ng{y c{ng gia tng. Stanchart Securities ~ gii thch v s lc quan
ca mnh: Chng ti tin rng s chuyn hng ca Ha K sang pht trin kinh doanh cng
cng te n l{ rt khn ngoan. Hnh thc kinh doanh n{y r r{ng ~ to ra dng trung
chuyn tin mt cao, thu v li nhun nh k cho tp o{n. }y cng l{ mt hnh thc kinh
doanh cc k c li v mc nh hng bi s li thi ca cng ngh khng ging nh
ngnh kinh doanh vin thng.
Nhng ngy thng lng ph tin bc nc Anh dng nh ~ li xa. Trn thc t, n
nm 1994, L ~ tham gia v{o mt d n mi cng Tp o{n British Airports Authority
(BAA). tng ng sau lin minh ny l nhm tn dng mt c hi c quy m rng ln v
y tim nng: ph|t trin cng hng khng Trung Quc. Vi v th l mt tp on cng
h{ng khng t nh}n duy nht trn th gii, v{o nm 1993, BAA ~ s hu 73% lng hng
ha c vn chuyn bng ng hng khng Anh vi by c s. Gatwick l{ c s ni
ting nht v{ Heathrow l{ c s si ng nht. V BAA ~ c quyn nm gi cc cng hng
khng pha nam nc Anh nn khng th m rng hot ng ca mnh sang cc vng ni
a khc. H phi tm kim c hi nc ngoi. Trung Quc l{ vng t mu m duy nht
cha c khai thc v c nhiu tim nng thu li nhun trong mi nm ti v BAA
mun nhy vo.

Nm 1993, Trung Quc l th trng hng khng pht trin nhanh nht th gii. Lng
hng ha vn chuyn bng ng h{ng khng h{ng nm ~ tng ln mc 18% trong khi
lng v h{nh kh|ch b|n ra tng nhy vt ti 31,7%. Ngi ng u ca BAA, John Egan,
mt cu l~nh o ca Jaguar, ~ ni: Trung Quc l{ mt th trng y trin vng cho hot
ng kinh doanh ca chng ti, t nc n{y khng t c nhiu thnh tu vi gii
php kt ni vn ti, v khi Trung Quc pht trin, vn ti hng khng s ct cnh. Khng
mt cng ty no khc (ngoi tr BAA) ~ x}y dng v m rng cc cng hng khng, bo tr
ng bng v{ iu hnh mt cch an ton cc sn bay quc t ch cht m{ khng i hi
ngi ng thu mt xu n{o. K hoch m BAA d nh l{ n nm 2000 s xy dng v
nng cp mt trm s}n bay.

Bt chp quy m v kinh nghim trong lnh vc bn l v cung cp thc phm, cha k
n cc k hoch tm c khc, BAA bit rng tht khng n gin c mt Bc Kinh v
ginh ly cc hp ng. H cn mt chic cu dn n Trung Quc v L Gia Thnh chnh
l chic cu . Vi kinh nghim trong lnh vc vn ti h{ng ha ng hng khng m Ha
K Hong Ph c c nh 15% c phn trong Cng ty Trch nhim hu hn Cng hng
ha Hng Kng v trong ngnh cng nghip bo dng my bay thng qua vic u t v{o
Cng ty Bo dng my bay Qung Chu, L Gia Thnh tht s rt quan t}m n vic s
dng mt cch ti u nhng kinh nghim n{y thu c ngun li nhun ln hn. Theo
c|ch , lin minh va mi thnh lp gia Ha K Hong Ph v{ BAA dng nh l{ mt s
kt hp tuyt vi nht m L c th tm thy.

c bit vi L, s kt hp ny s gip ng cng c ch ng ang ng{y c{ng vng chc


trong hot ng kinh doanh Trung Quc. Trn thc t, n gia nhng nm 90, khi nhng
tht bi m L phi hng chu nc Anh ~ phai nht dn trong k c v mi ngi hi
hp ch n gi}y pht Hng Kng c trao tr v Trung Quc v{o nm 1997, L tht s
mun chng kin bc ng tin v{o tng lai t chnh ni ng c sinh ra.
10. S kin nm 1997 v nhng nm sau

Nhng ai cn e d nm 1997? l{ tiu trn trang ba ca t Far Eastern Economic


Review. Tp ch n{y cng khng nh chc chn khng phi l gii kinh doanh Hng
Kng. Vi trang ba c th thy r rng gii doanh nhn Hng Kng lun t tin cng tn
ti vi Bc Kinh, ngay c khi h khng ng thun vi nn cng ha nhn dn th vn cn L
Gia Thnh st cnh cng Chu Nam chin s k cu ca Bc Kinh.

Gn n ngy Hng Kng c trao tr v Trung Quc, p lc trong nhng h gia nh


trung lu Hng Kng li c{ng gia tng, gn mt na s thanh nin Hng Kng c th s ri
b thnh ph cng trc ng{y 1 th|ng 7 nm 1997. Vi gii l~nh o kinh doanh Hng
Kng, s chuyn giao ny c v t n cha nguy him. Trong s nhng ngi sng Hng
Kng, ch c c|c trm t bn mi c kh nng t quyt nh s phn ca mnh, hoc c th
trc li t s kin n{y. Ng{y 1 th|ng 1 nm 1996, cng vi nhng nhn vt ni bt khc
trong gii kinh doanh Hng Kng nh L Triu C v{ Robert Kuok, L Gia Th{nh ~ c
Bc Kinh chn tham gia Hi ng Tr b 150 thnh vin vi trch nhim gim st s tr
li vi Trung Hoa cng sn ca mt Hng Kng t bn. Mt iu kh tin v{ cng l{ minh
chng cho sc mnh khi Gia Thnh v nh kinh doanh khc trong Hi ng s chim gi
gn 1/3 tng gi tr th trng chng khon Hng Kng.

Nhim v quan trng nht ca Hi ng l xa b ton b c quan lp php 60 gh va


mi c bu ra. Trong vng mt nm, mt th ch lp php lm thi mi c b nhim
vi s ph chun ca Bc Kinh s i v{o hot ng nhiu th|ng trc ngy chuyn giao
quyn lc chnh thc. Nh vy ln ny liu Chris Patten, Ton quyn do London b nhim,
c phi li bc nhng ch cho mt nh l~nh o mi c Bc Kinh la chn? Qu
ng nh vy. Ng{y 30 th|ng 6 nm 1997, khi c|c ng ch ngi Anh cay ng t bit trn
boong tu ca ba chin hm Hi qun Hong gia, dn u l chic HMS Illustrious, v vic
khi ng Ocean Wave 97 mt lnh cho cuc tho lui ca hn 1 nghn lnh t trung o{n
Black Watch, s o{n k binh thit vn Gurkha ca Queen v 6/7 ca i k binh k s
chin trng Hong gia Gurkha Hng Kng s l mt thc th chnh tr rt khc bit.

Vi nhng ngi Anh phi ri i, ton b tin trnh ny ging nh mt minh chng cho
quan im ca Bc Kinh i vi ch dn ch phng T}y. Nhng khi Anh quc cui cng
~ x|c nhn nn dn ch ca Hng Kng sau 150 nm thuc a, ci gi l{ s ng cm m{
quc gia n{y d{nh cho c|c c dn Hng Kng ch l mt tm h chiu cho php i li khng
cn visa thay v gia hn quyn c tr l}u d{i ti Anh. Trong khi , v c quan lp php va
c bu chn ang phi i mt vi nguy c gii th, y ban Tr b chng khc g b nhn
ln ting nhn danh v ngi dn. Vn quan trng hn l{ Bc Kinh vn gi vai tr quyt
nh v vic la chn mt th tng lm thi, bt chp ch th ca y ban v vic thnh lp
mt b my mi gm 400 th{nh vin ngi Hng Kng thc hin la chn y (Mc d
ring L Gia Thnh c th khng by t kin v t chc hnh php. Song vi nh hng
|ng k ca mnh, ng c th sp t cho ng Kin Hoa).

Xt v b ngoi, c th nhn thy nhng thay i ny khng h nh hng ti L v{ ng


s ca ng. Chng no Bc Kinh vn cn gi li ha danh d s khng can thip n t bn
Hng Kng th vic Trung Quc thay th Anh trong vai tr nm gi quyn lc chnh tr hay
vic thay i quan im phi dn ch ch l nhng iu chnh v mt hnh chnh. Thc ra, ci
m{ ngi Hng Kng theo ui, nh mt thng nh}n Hng Kng nhn nh, khng phi
dn ch m l t do t do c kim tin.

n gia nm 1996, L dng nh ho{n to{n tin v{o li ha ca Bc Kinh: Hng Kng
t do trong cch thc kim tin. ng ~ nhc ti iu ny trong phn m u bn bo co
thng nin ca Ha K Hong Ph v{o nm 1997. Vi nhng mi quan h v chnh tr v
kinh t c cng c, khi quyn ti cao i vi Hng Kng tr li Trung Quc, tp o{n ca
L vn trung thnh vi chnh sch m rng v pht trin cc ngnh kinh doanh ch yu
Hng Kng v Trung Quc.

Mu cht cho nhng quan h trn l vic m rng c s h tng giao thng vn ti gia
Hng Kng vi i lc, |ng ch l{ ng quc l c m th|ng 7 nm 1994 ni lin
Hng Kng vi Qung Chu v s sm n s}u v{o ni a Trung Quc. n trc nm 1997,
mt h thng ng ray cho giao thng cng cng di 34 km s ni Hng Kng vi mt sn
bay mi Xch Lp Gic tr gi 20 t la. S}n bay n{y n nm 2000 s n 87 triu du
khch mi nm. Hng Kng s dn tr thnh cu ni cho hng ha, dch v gia Trung Quc
v th gii. ng thi n cng l{ ngun cung cp nhng thng tin kinh t quan trng cho
i lc. Mt hc gi ~ ni, Hng Kng theo mt ngha n{o , s tr th{nh vn phng ca
pha nam Trung Quc.

R rng l bi cnh c nh hng rt ln ti quyt nh u t v{ kinh doanh ca L


Gia Thnh. Sau vic loi b nhng nhn vt ngi Anh ra khi tp o{n v{o u nhng nm
90 v c vic tp trung u t v{o qu hng mt ng thi m ng rt tin tng vi
chuyn i thm pha nam Trung Quc ca ng Tiu Bnh nm 1992 L Gia Thnh vn
tip tc chng t lng tin v{o tng lai quan h kinh t gia Hng Kng v Trung Quc, bt
u bng d n xy dng Nh{ m|y in Qung ng-Chu Hi. }y s l nh my nhit
in ln nht Trung Quc vi c|c m|y ph|t in t than cng sut 700 MW. D n s c
thc hin bi Ha K Hong Ph v{ Trng Giang Thc Nghip.

Hng Kng v Trung Quc, pht trin l mt c trng, nht l{ i vi ch ca L Gia


Thnh. Hng Kng Hilton, khch sn m{ L Gia Th{nh c c thng qua Trng Giang
Thc Nghip v{o u nhng nm 90, ~ c sp xp ti xy dng vi chi ph l 8,33 t
-la Hng Kng tr thnh mt cao c chc tri vi mt cng vin cng cng tng trt.
Ti Bc Kinh, Trng Giang Thc Nghip cng c k hoch bin khch sn Holiday Inn Lido
vi 1.300 phng m tp o{n n{y mua c phn v{o th|ng 1 nm 1996 th{nh mt th|p vn
phng. Cn vi khch sn Great Wall Sheraton, 1.000 phng c u t v{o th|ng 1 nm
1995, Trng Giang Thc Nghip c nh n tip tc pht trin theo hng kinh
doanh khch sn. (Mt vn khin L Gia Th{nh au u chnh l k hoch xy dng
Oriental Plaza ca ng ti trung tm ph Vng Ph Tnh Thng Hi. }y l{ d n bt
ng sn duy nht Bc Kinh m{ Trng Giang Thc Nghip, vi 64% c phn, l{ nh{ u
t chnh. Oriental Plaza ~ b ch trch rt nhiu, u tin l do buc McDonald phi chuyn
a im bt chp hp ng cho thu 20 nm ca h, sau l{ v nh ca Trng Giang
Thc Nghip mun xy dng d n ln hn 50% din tch quy hoch cho php ca Thng
Hi, cao hn c|c cng trnh i l ng Nhn dn hoc T Cm Thnh cnh nhiu. Vo
gia nm 1996, chnh quyn quyt nh cho php Trng Giang Thc Nghip tin hnh d
|n, nhng vi iu kin l phi thit k li).
L Gia Thnh vn tip tc m rng sang c|c lnh vc hp dn khc, khi u l hot ng
ca h thng GMS (h thng thng tin di ng ton cu) v{o th|ng 6 nm 1995 v{ Network
Eight Service, mt cng ty in thoi c nh v{o th|ng 9 nm 1995. Trong lnh vc cng
cng te n, lc n{y L Gia Th{nh ang ph|t trin Cng quc t Hng Kng mt cch vng
chc, n tng nht l vic gi{nh c 50% c phn ca Cng ty Cng quc t Thin Mn
nm 1995. Ti thi im th|ng 6 nm 1996, Ha K Ho{ng Ph ang {m ph|n vi Trung
Quc lin doanh xy dng mt kho cha cng te n v{ phng tin vn ti rng 60
nghn km2 gn ca sng Chu Giang.

Mc d lun dnh s quan tm ln ti vic u t v{o qu hng, L Gia Thnh vn tip


tc kh|m ph| c|c c hi phng T}y, m u l vic s hu 50% c phn ca Cng ty
Trch nhim hu hn Freeport Harbor, mt hi cng vn chuyn hng ha v hnh khch
Freeport, thuc o Grand Bahama. Richard L, khi cng ang kinh doanh nc ngoi,
vo cui nm 1995 ~ mua c phn ln c phn trong cng ty anh tng lm vic trc
, Gordon Capital c tr s ti Toronto, vi nh b{nh trng vo M. Nhng chnh Anh
quc mi l{ ni m{ ch ca L tp trung u t, ph|t trin khng ch cng vic kinh
doanh ca cng Felixstowe, cn bao gm c lnh vc vin thng m{ ch ny s hu. |ng
ch l vic i v{o hot ng ca Cng ty Sn xut tng {i in thoi di ng Orange PLC
v{o th|ng 4 nm 1994. V{o thi im , gii ph bnh ~ cht lng trc quyt nh ca
Ha K Hong Ph khi tp o{n n{y tip tc rt thm tin vo Anh quc, ni gt tht bi
trc ca Mng li khng d}y Rabbit. Nhng n th|ng 12 nm 1995, Orange ~ vt
ln trn k vng, cng ty cui cng ~ nim yt i chng v{o th|ng 3 nm 1996 vi mc
ch{o b|n m{ c|c nh{ u t hm h mua vt mc ti mi ln. Tht vy, n gia nm
1996, ton b Tp o{n Ha K Ho{ng Ph ~ tr th{nh con cng ca gii u t, c bit
l{ c|c nh{ u t M, nhng ngi |nh gi| cao tnh thanh khon y hp dn ca Ha K
Hong Ph.

Vo thi im n{y, ch ca L Gia Thnh kinh doanh hiu qu nh th no phn ln s


ph thuc vo mi quan h ang ph|t trin gia Hng Kng v Trung Quc. Hon ton nhn
thc c v mt mi quan h mi mang tnh nhy cm, ng thi lm yn lng cc c
ng v s m trch c tnh ton ca ng i vi khu vc bt n chnh tr ny, L Gia
Th{nh ~ nhn xt trong b|o c|o thng nin nm 1995 ca Ha K Hong Ph rng, cng
ty ca ng s tip tc mt tin trnh bo th trong khi vn cn thn tm kim nhng c hi
xa hn. Trn thc t, trong khi mt s thng gia d o|n rng Hng Kng sau nm 1997
s cn tt hn trc, nhng ngi khc li |nh bo ni rng ngay c khi Hng Kng vn l
mt ni tuyt vi kim tin th }y cng s khng phi l mt a im l tng sng.

Tuy nhin, c v nh L Gia Th{nh v{ c|c cng ty ca ng ~ u t qu| nhiu vo Hng


Kng v Trung Quc, v th ng khng th t b mnh t qu hng. Vi gii chc lnh
o Bc Kinh, ng vn l mt Hoa kiu kiu mu. Chc chn rng, L Gia Thnh cn Trung
Quc nhiu nh Trung Quc cn ng, hai bn kt hp nhm to nn mt mi quan h cng
sinh ti thng.

Th v l{, khi nm 1997 n gn, quan im ph bin Hng Kng cho rng thuc a ny
cng s ch l mt bn cng na ca ngi Trung Quc ti khu vc Bin Nam Trung Hoa.
Tt nhin, n vn s lun l thnh ph vi mc tinh vi, ty ha v cch tn vo bc nht,
song vn gi nn mng Trung Hoa, thm ch vt xa Thng Hi. Tuy nhin, c l Hng
Kng s khng cn c ch nhiu nh trong qu~ng thi gian hn 150 nm di s cai
tr ca ngi Anh. Thm Quyn v{ Thng Hi ang ph|t trin vi tc chng mt. V{
mi l cc thnh ph ch thc ca Trung Quc. Hng Kng, ngc li, t l}u ~ chu ng
tnh trng ca mt k m ci di s bo h ca ngi Anh. V by gi khi sp v li vi
cha m hp php, nhng nm th|ng thnh vng di quyn kim so|t T}y phng cng
chng th mua c cho n s chnh thng ca mnh. Tht vy, khi m ngy cng c nhiu
mi kinh doanh ri v{o tay nhng nh{ u t ti t Trung Quc cng s gia tng ca dng
ngi nhp c Trung Quc t i lc vo Hng Kng, ngay c ngn ng cng bin i thuc
a ny, vi s thay th ting Qung ng bng ting Quan Thoi, cng nh chnh nhng
ngi ni ting Qung ng mun by t lng yu nc i vi T quc v s m trch
nhim v kh khn l{ hc th ng phng Bc. R rng rng, ngi ta khng nn dnh qu
nhiu nim tin vo gii chc l~nh o Bc Kinh, nhng ngi lun khng nh rng s
chng c chuyn g xy n vi Hng Kng trong t nht l{ nm mi nm sau nm 1997.
Lc y, s ti lt cc con trai ca L Gia Thnh, Victor v Richard, ngh hu v{ suy ngm v
tng lai ca mt ch c l s khc rt xa th m{ ngi cha ~ li cho h. Vic hai
ngi c th nm trong tay nhng ti sn c gi tr hn hay khng ph thuc rt ln vo
kh nng ca h, chc chn l{ nh vy, nhng iu cng cn ph thuc vo xu th kinh
doanh ti Trung Quc v{ ng Nam .

D sao th trc thi im , Victor v{ Richard s tha k mt ch thng mi ~ v{


ang l{ s ghen t ca tt c mi ngi mt ch c L Gia Thnh to nn ch t mt
li ha duy nht ca ng vi ngi cha rng mt ng{y n{o ng s kim tht nhiu tin
v s khng bao gi qun gc gc ca mnh. C hai iu y ng u ~ gi li. L Gia Thnh
~ t ra cho cc con trai mnh nhim v rt kh khn. Nhng iu ng l{m c tht qu
ln lao c th vt qua.
Ph lc
14 bi hc thnh cng ca L Gia Thnh

1. Khng th ni rng thnh cng phi do c s mnh mi t c, song nu lm mt vic


m khng c s kt hp ca thin thi, a li, nhn ha th khng th thnh cng. Lm mt
vic m khng suy tnh k, lm ba lc tht bi li ti s phn l{ iu sai lm.

2. Trong quan h giao lu vi bn b d c, d mi u nn t ra thnh thc, |ng tin cy,


tr|nh ni kho|c. Ni c phi l{m c, khng l{m c th ng ni.

3. Bn nn tin rng, trn th gii n{y ai cng c s khn ngoan nhng iu quan trng l
bn phi l{m sao ngi khc tin phc v tht s mun kt giao vi bn.

4. Mc d ch cn c 100% nng lng gip bn lm mt vic th{nh cng nhng bn


nn d tr 200% nng lng c th chin u, nht quyt khng nn lm ba.

5. i vi nhng ngi khng ni ting nhng ~ c cng hin cho nhn loi, trong thm
t}m ti lun ngng m v th ti thch c sch vit v nhng nhn vt . Bt lun l v
lnh vc y t, chnh tr, gio dc hay phc li, ch cn ngi c ng gp cho nhn loi,
ti u rt khm phc.

6. Bn i x tt vi ngi khc, s c ngi i tt vi bn. l{ l t nhin, bt c ai


trn th gii cng c th tr th{nh ngi quan trng vi bn.

7. Ai cng c u im v khuyt im, c gng ht sc mnh th c th t c nhng g


mong mun nhng cng nn bit lng sc.

8. L{m ngi, iu quan trng l phi khin cho ngi khc tht s khm phc, ngng
m ch khng phi ca ci ca mnh hay v b ngoi phc tng mnh.

9. Quyt nh bt c vic g u tin phi nghin cu, tnh ton r rng, cn thn, sau khi
~ quyt nh th phi l{m cho c.

10. Trong hon cnh cnh tranh gay go, quyt lit, b thm mt cht vn l c thm mt
phn kh nng chin thng. Cng ging nh tham gia v{o th vn hi Olympic, bn nhn
thy ngi th nht, ngi th hai, ngi th ba, ngi chy u tin thng ch nhanh
hn mt cht so vi hai ngi kia.

11. Trong cuc sng ai cng phi tri qua nhng sng gi, bn thn mi ngi nn hc
cch tri qua nhng au thng, ch vy, bn mi thu hiu c ci g l thnh cng, ci g
l hnh phc chn chnh.

12. Tri qua cuc sng gian kh l cch rn luyn tt nht trong cuc sng, c bit l khi
lm mt nh}n vin b|n h{ng, n ~ gip ti hc c nhiu th, hiu ra c nhiu l l.

13. Trn con ng s nghip, mu cu thnh cng chng c cng thc tuyt i no c.
Nhng nu c th da theo mt s nguyn tc n{o th kh nng th{nh cng s tng ln
rt nhiu.

14. Mi ngi t|n dng ti nh mt siu nh}n, nhng tht ra khng phi mi sinh ra ti
~ l{ mt doanh nh}n u t. n nay, ti ch dm ni cng vic kinh doanh cng tm c,
sau khi tri qua nhiu kh khn, trc tr mi lnh hi c mt s b quyt kinh doanh.

Chia s ebook : http://downloadsachfree.com/


Follow us on Facebook : https://www.facebook.com/taiebookfree

You might also like