Englishswahilid00madagoog 68

You might also like

You are on page 1of 5
QUARTETTE Quartette, n. [wats wanne waki- imba pamoja, a0 uimbo wao}. Quarto, n. [msahafu mubwa ‘0g |. Quarts, n. [jiwe gumu jeufe la Aung’ aa Quash, v. domesha, tangua. Quasi, adv. sama. Quaver, v. tefemeka, tikisika. — 1, mitkiso; (ginsi moja ya sauti katika Music). Quay, n. (Joma la mawe pwant, ao la kutokesa baharini, pa kushushia shehena), diko (ma-)}. Queen, n. malkiya, mkewe mfalme, Sultani wa hike. Queenly, a. fama Queen, -a ki- Saume. Queer, a. -geni, -a ajabu, -a peke yoke, -a ubishi, -a kuchekesha, Quel, v. omesha, suia, tulisa. Quench, v. ‘uliza, sima, simisha. Querulous, a. -2 kuguna, -a kunu- ngiunika, -a kutokuwa ratht, -a Ausuni. e Query, n. udizo, swali[ma-]; (mark) [alana ya kuulisa, hivi 2}. Quest, n. Autafuta, upelelert. Question, n. swali (ma-], uliso [ma-]; (subject of discussion) neno, Aisa. Beg the question, tba, danga- nya [hatika maneno]. ‘Ask ques- tions, wiisa, uza, toa maswali, Press with questions, hoji, dadisé. Call in question, fanyia maneno. Be out of the question, st weseka- na, si yamkini. Be in question, Janyiwa maneno, A buming question; [eno lenyi haraka ao la kubishaniwa, jambo Utakalo kuka- tika upesi), “Beyond question, ka- hika, yakini, billa shaka, — Vv. ulisa, dadisi, hoji; (doubt) onea mashaka, si sadtki sana, 1 question whether, sijsi kama, sitha- ni, Questionable, a. (doubtful) -enyi mashaka, si hakika ; (not right) si -ema, si halisi, si barabba. Quibble, n. maneno ya kudanganya. —— v. danganya kwa maneno. 814 QUINTESSENCE Quibbling, a. udanganyifu [wa ma- meno), Quick, a. -epest, -fesi; (clever) ho- dari, -e , enys akili; (living) hayi, -sima. —n, nyama ya ndani, (inmost part) mayo, i. touched him to the quick, ska- mchoma moyoni. Quicken, v. Aimisa;' (encourage) amsha, tia moyo, tia mguvu; (give life to) Auisha, fufua, He quick- ened his steps, alietdi kwenda upest, alikasa mwendo. Quicklime, n. [chokaa bichs isiyott= ‘wa mayi}. Quickly, adv. sfesi, hima, haraka. Quickness, n. wepesi, haraka. Quicksand, n. [mchanga uliotenge- mana na maji usioendeka, kwant unavuta chint, mchanga wa ku- topesa). ee a. -a@ michongoma, -« mitba. Quick-sighted, a. -cpest kuona, -enyi macho, Quicksilver, n. sebakh (Ar.). Quid, n. (chewed betel, &c.) utembe. Quiescence, Quietude, n. utulivu, amani, kimya. Quiet, ‘Quicscent, a. -tulifu, -pole, -nyamavu, -a amani, kimya, ma- dint, Quietiam, n. [utulivu wa rohoni}. Quietly, adv. Zolepole, taratibu, kwa saburi, kimya, Quietness, D 1 wtulion, kimya, ma- Quill, n. ubawa, ubawa wa kuandi- aan, n. tandiko [Ja juu ya kitanda, nguo nene maradufu). Quince, n. [tunda la Ulaya kama Quinine,n.(dewa/ahoma), kwinini. Quinquennial, a, -2 fiila mwaka wa tano. wire a wa 2 ugonjwva wa hoon, Fipm adicaaaen n, [mafuta yaliyo- safika kwa kupika sana); (purest QUIRE form) asi/i haswa, nguvu hdlisi, Aipeo. Quire, n. fungu la karatasi (karasa asharini na 'nne). Quirk, n. Atle, madanganya, Quit, v. (leave) acha, toka hatika, ee ay) ipa (acquit) achilia; . Phi ) ie -liookoka. Be uit "of, ondolewa, okoka katika, be quits, rithiana, patana, pana Sawa, Quite, adv. kabisa,kamwe, halist, pia. Quite as bad, -baya sawasawa. Quite so, ndivyo hivyo, ce wallah. Quittance, n. masipo, kisasi. Quiver, v. telemeka, tikistka, tapa- aaa tetemo [ma-]; (for arrows, &c.) podo, Quixotic, a. -¢ wasimo, -pumbafu, -a hupotewa akili, -huu, Quoit, n. pete ya chuma (ya mcheso]. Quorum, n. kanuni, jamii [hesabu} ya kanuni. Quota, n. sehemu, Quotation, n. [maneno fullani ya Ritabuni, ao yaliyonenwa na mtu mwingine samani| mateusi, ma- dondoo, thtibasi (Ar.); (price) hima, bet. Quote, v. [foa ao ingiza ao chagua ao tumia maneno ya miu mwingine, ao ya kitabuni), dondoa, tumia maneno ya. Quoth (he, she,I), v. asema,alisema, [nasema, &c.). Quotidian, a. -a Ailla siku, Quotient, n. (in arithm.) [Aesabu ya kuonyesha marra ngapi hatika ‘mkasama (Division)]. RB. Rabbi, n. [mwalimu wa tiyakudi). Rabbinical, a. -2 Rabbi. Rabbit, n. sungura, kisungura, ki- tungule, kitité. Babble, n. (ware wengi wakifanya makelele ao jeuré ao uthia), ma- kutano, watu wa ovyo, ghasia. 315 RAFFLE Babid, a. -enyi wasimo. Race, n. shindano [ma-] la mbio; (swift movement) mewendo mpest ; (swift current) mkondo wa mio; (lineage) ujamaa, udugu, mbegu (division of mankind) tasfa ma 7}. — v. shindana mbio, kwenda mbio. Race-course, n. wwanja wa kushi- ndania mbio, Bace-horse, Racer, n. frasi wa ku- shindana mbio, Racing, n. mashindano ya mbio, Rack, v. nyosha kwa nguvu; (tor- ture) stusha maungo, athibisha vi- baya, umisa mno; (vex Ereatly) utht, onea, sumbua. Racl brains, fikiri sana, tafuta shauri. ——n. [4its cha kuathibisha watu vibaya kwa kustusha viun, ngs chuma chenyi meno; (frame) m senyi vipande vya uandikia vitu ukutani). Go to rack and rnin, angamia kabisa, enda potelea, hari- bika sana. Be onthe rack, uthika mno, shikwa na mashaka, Racket, n, (ubau wa kuchesea tufe] ; (disturbance) makelele, ghasia. Rack-rent, n. ods. Racoon, n. [nyama kama komba mkubwa’ Racy, a. -tamu, bora halist. Badiance, n. mwanga, mwangasa, weupe, usuri, nuru, wangafa. Radiant, a. -angafu, -a kung'ara,-a Suraha, -enyi ktanga cha uso. Radiate, v. ‘oa [tapanya, encsa, toka] nun [moto] pande sote. Radiation, n. éutoa nuru, &c. (Tas. Badiate). en -a awali, -a asili, -a kati- 3 (=Democratic) ; (Chorough, cena halisi, babisa, haswa. —— n.= Democrat. Radicalism, a. [mashauri ya Demo- crate]. Radish, n. [mboga kama figili). Badius,n.| [nussuya Diameter, nussu ya mstari upitao kati ya duara (circle)]. a, v. piga [pigia) hura dwa fet ha. BAFT Raft, n. shapa [ma-], cheleso [cha mbau simefunganishwa pamoja). Rafter, n. doriti; (for thatch) 4o- mbamoyo (ma-]; (thin) pao [ma-). Rag, n.2itambaa [vi-); (torn clothes) mbovu, Ragamuffin, n. [mtu mnyonge, hafifu, maskini). Rage, n. hasiva kali, ghathabu. — v¥. hasirika, ghathabika; (be in violent motion) chafuka. -bayabaya, Ragged, a. -/iotatuka, Raging, a. -a kukasirika, -a kucha- Suka, Ragout, n. [maandasi ya nyama, yaliyokolewa sana). Bald, n. vita, huleta vita, shambulio ‘ma-). —— Vv. letea vita, teka, Rail, n. mii [mi-, wajuu ya nguso], pt, ipande, ufito ( fito); (iron) a uma cha njia ya gari la maski); (railway train) gari la moshi; (bird) (ndege ya maji). — v. sungusha ua wa miti; (use bad language) fukana, toa ma- tusi. Railing, n. wa wa miti [wa chuma); (bad language) matukano, matus?. Raillery, n. thihaka, kucheka. Railroad, ‘Railway, fe [ayia ya magari ya moshi| relwe Raiment, n. nguo, mavasi. Bain, n. mvua; (showers) manyunyo; (wet season) masika, Lesser rains, mvua ya mwaka, —v. nya; (issue abundantly) toa [toka] wings wa. Rainbow, n. upindi wa moua. Rain-cloud, n. gkubari [ma-]. Bain-gauge, n. | chomlo cha kupimia mouua). Rainy, a. -2 moua nyingi. Baise, v. inua, pansa, paasa, tweka, nyanyua, pandisha, kwesa; (col- lect) Ausanya, changa; (grow) otesha, salisha; (produce, make) Sanya, fanyisa ; (increase) ongesa ; (strengthen) éhubutisha; (excite amsha, harakisha; (bring to life 316 RANCOROUS huisha,, ‘of money) pata; (in price) efaai Conan paren stand) simamisha; (dignify) tuku- 2a; (of voice) paliza ; (remove) ondoa, ondokesha. Raise a siege, vunja masingiwa, acha vita. Raisin, n. zadibu kavu, boat n, jumbe [ma-, wa kihi- Ea n. [yembe lenyi meno la kuko- otea taka; (slope) sinamisi ; (debauchee) Ds i, mwasherati, —v. tumia Bake Liembe la meno); (collect) Ausanya ; Lee angalia ; (slope) tama, enda mshathali; (fire on) pigia misinga [merikebae mbele na nyuma, si mbavuni). Rake up, chochelesa, vumbilia, paliliza. Rakish, a. -penda asherati, -sinifu. Rally, v. (restore order, &c.) radi- sha, tengenesa, ondolea hofu, tia moyo; (regain order, &c.) Jirudia, moyo, rudishiwa 3 (make fun of) tolea ubishi, cheka. Ram, n. kondoo mume ; (of war-ship) mdomo wa manowari; (hydraulic) [mtambo wa nguvu sana, shintkizo la kusukumia masito). y. (a charge) shindilia, shindé- ha; (a ship) fonda mbavu. Ramble, n. matembesi, masunguko, — v. tembea, sunguka; (be crazy) potewa na akili, payuka. Rambling, a. (crazy) -a kupayuka, -a hichaa; (irrelevant) -sio maana, —pust. : Ramification, n. maeneo; (part, branch) sehemu. Ramify, v. (spread) enea; (branch out) gawanytha. Bammer, n. mti wa kushindilia, mchi (mi-}. ie Rampant, a. ita kiasi; (ragin, -hali mno, -a wa ghathabu oh nyings. ®) Rampart, n. doma [ma-]. Bamrod, n. mdcks [mi-|, Ran, p. Bun. Ranoid, a. -liochachuka, -kali. Rancidity, n. wkali, kuchachuka, Rancorous, a. -¢ Rancour. RANCOUR Ranoour, n. kali, uchungu, ma- chukio. Randon, a. -a bahati, -a nasibu, ovyo, shelabela, t1 twesavyo, vo ayote. At random, éwa bahati, &c. Rang, p. t. ya Ring. Range, n. ney safu; (series) 7 Jamis ; (fireplace) meko ya chuma ; (reach extent) enco, hadiri; (walk) mate- mobest ; (space) nafasi; (compass) mtupo [wa lisasi ya msinga, bu- nduki, &c.|; (distance) urefu [wa Aufikia itu ao mahalt|, Range of mountains, milima, milima mengt. — v. sunguka, tembea, potea; (arrange) panga, andika, tengene- 3a; (pass over) pitia; (extend) enea, wa na enco (cheo, kadiri, hesabu}. Ranger, n. [msimamist wa shamba Ja serkali}. Rank, n. daraja, cheo, usheha ; (row) sdfu; (high rank) cheo Hikubwa, daraja bora. The ranks, Rank and file; astkari, He has risen from the ranks, alikuwa mdogo sasa mkubwa, — v. weka; (arrange) fengencza, panga; (be placed) wekwa, hesa- biwa, -wa na sifa (cheo, hesabu). — a. -husa, - mno, -ingi mno, -a kupita kiasi; freng smelling) -a kunuka. ran! idler, #vivu kabisa, A rank liar, mwongo sana. Rankle, v. choma moyo, tia uchungu, waka. Ransack, v. eka; (search) fafuta hilla mahali, Ransom, n. uéombosi (ma-), fidia. homboa, fidi. ¥. Sidi. Rent, n. makelele, domo, maneno, upust. —— Vv. piga domo, toa maneno me- ngi, toa makelele ya upusi. Banter, n. mpiga domo, &c. (Tas. Rant J Rap, v. disha, gonga, pi, — 1. pigo, ie | ma]. Not worth a rap, hatfai neno. Rapacious, a. -a kuteka, -a hula, 817 RASH -a kutamani, -a jeuri, -a tamaa, kali. Rapacity, Rapaciousness, n. kuwa Bapacious, tamaa ya mali, jeurt. Rape, n. jeurt, kufanyia mwanamke Jeuri, ihr, Rapid, a. -epest, -a kwenda upest, -a haraka, -a mbio. ——n. [maji ya kwenda kashas, ma- telem'ko (maboromoko] ya maji, mkondo wa nguvu). Rapidity, n. wepesi, haraka, Rapidly, adv. upesi, hima, mbio. Rapier, n. upanga [mwembamba). Rapine, n. kuteka, jeurt. Rapper, n. (chuma cha kubishia Bayt, a ischubulina na furaka, -a furaha nyingi,-a fikara nyingi, -a hushindwa moyo. Raptorial, a. [ndege] -enyi kuka- mata na kula nyama. Rapture, n. furaha nyingi (kama ya Ruingia peponi), hali ya hers. Rapturous, a. -¢ Rapture. Rare, a. (precious) -a tunu, ajabu; (scarce) -a shidda, -chache; (very excellent) dora, -sio na kifani. Be (become) rare (e.g. of a visitant), ghalika, Wt is a rare specimen, shidda, shidda kupatikana, tunu, Rarefaction, n. (hewa]-Auwa haba, Auwa nyembamba, RBarify, v. [fanya haba, pungusia usito ao wingt wa hewa, &e.). Rarity, n. tunu, hedaya, asisi, aja- bu; (scarceness) Auwa haba, uci che. It is a great rarity, shidda csi hupatikana, imeghalika sa- Rascal, n, [mtu mwenyi tabia mbaya kabisa], mragai [wa-], mshari [wae], baa [ma-]. Rascality, n. ubaya, uragas. Rascally, a. - paves ~0vu. Rash, n. vipele. —a. -a sujthatirisha burre, Jastri, cenyi moyo mgumu; (precipitate) -a harara, -epest; (dangerous) a hatari sana; (foolish) yinga, -a uyjinga. RASHER Basher, n. [Aip~ande cha nyama ya nguruwe). Rashly, adv. Awa kutokumbuka ha- tari, kwa winga, bila kujkiri, Bashness, n. wjasiri, kuingia hata- vini burre, harara, pore Rasorial, a. [rdege] -enyt a as ist, a. ge] -enyt kupekua, Rasp, n. fuga [Ja kulainisha mti), —v. foruss; (vex) tia uchungu, hasirisha. Raspberry, n. [tunda dogo la Ulaya). ae n. panya ; (large, Zanzibar) du- ecaee a, -@ kutoa hodi, Rate, n. mwendo; (tax) kot, ushuru; (price) dima, thamani; (degree) padiri, kiasi, Ranuni; "(of i) namna, aina, At any rate, ake na buddi, iwayo yote, hakika, wa hilla hali, sharté. — v. karipia, kemea; (fix value of) hadirisha, amria kiasi (hadiri, hodi). Ratepayer, n. mioa kodi. Rather, adv. (moderately) Aidogo, si sana; (preferably) sayidt, afathali. I should rather go, napenda kwe- nda, afathali niende. 1 had rather not, sifends mwenyewe. Ratification, n. (approval) skubali, ithint, usahihi ; (confirmation) ha- htka, kuthubutis! Ratify, v. tia tthini, sahihisha, tia hakika, thubutisha. Rating, n. dadiri ya hodi [ya iyara). Ratio, n. hadiri, ginsi ya kuwiana. Ratiocination, n. éutoa hoja (saba- bu), kuhakiki kwa akili, kutumia akili. Lote are 2 posho [ma- ], chakula cha siku, paun?. Give rations to, Pa on rations, poska. Rationale, n. mac/eso, sababu, hoja, shauri. Rationalism, n, [Ausema, ‘kufuata akili sa binadamu, wala sé imani ya Muungu, ndio salamu),’ Rationalist, n. ashikaye Rational- om. 318 RAW. Rationalistic, a. -¢ Rationalism. Rationality, n. Auwa na akili, kult- ngana na akili, akili, Rationalize, v, [eleza kwa ginsi ya akili 2a binadamu). Ratlin, n. [Zamba ndogo ya ngasi 1a kupandia mlingote merikebuni). Ratton, v. v. [nyang'anyia fundi vyo- m Rattening,t. | [tumnyanganyia funds vyombo). Rattle, v. alika-alika, lia [lisa] ka- ma kayamba ; (of talk) sema kima- hima, kimbilisa maneno; (of motion) enda mbtombio. — 1. uw fe vya kualikia, ka~ yamba, kigoma, chapuo cha mtoto. Rattlesnake, n. [myoka ya sumu kwa Amerika), - | Ravage, v. ‘eka, haribu, kumba. Ravager, n. mharabu, mwenyi ku- teka, Ravages, n. mathara, sharibifu, hatari, hasara. Rave, v. fanya [nena] kama ‘mwe- nyi wasimu, fanya kishetani, paya- Paya, payuka, -wa na pepo. Ravel, v. (undo) fumua, tatanua, (entangle) tatanisha. tM n [ndege wa Ulaya kama hungura kubwa. —_—yvy. en AMA Wa Mw tu), toa ukali (ulaf, uharabu). Ravenous, a. -enyi njaa hus, -a hula yo yote, -laji. Bavine, P tesde nia), shimo [ma ls genge [ma-]. : Raving, a. -enyi wasimo. madness, shelani, mahoka, pepo. Ravish, v. chukua [mwanambe | kwa nguou,tendea jeuri,bikiri; (charm) shinda moyo tabite| kwa furaha huu, shangasa mno. Ravishment, n. duchukua kwa ngu- ou ; furaka kuu yo kushinda moyo, Baw, a. -bichi; (bare) -tupu, wast (weather) arias; (inexperienc a) -tinga, -susu, Raw material, [vite thal, 'yaasilivisioyofanyiswa ma fundi indi bado)}, Raw recruit, ast- hari mjinga. Raving

You might also like