Lesvoorbereidingsformulier Fontys Hogeschool Kind en Educatie, Pabo Eindhoven

Bron: Didactisch model van Gelder

Student(e) Laura van Loon Mentor Anke Blox

Klas PEH16VC Datum 16-03-2017
Stageschool Basisschool de Leilinde Groep 7b
Plaats Reusel Aantal lln 24
Vak- vormingsgebied: Muziek
Speelwerkthema / onderwerp:

Persoonlijk leerdoel:
- Tijdens deze les wil ik duidelijk mijn verwachtingen van de leerlingen uitspreken naar de leerlingen toe.
- Tijdens deze les wil ik letten op het positiever benaderen van de leerlingen bij ongewenst gedrag.

Lesdoel(en): Evaluatie van lesdoelen:

- Aan het einde van deze les kunnen de leerlingen het lied fruitsalade met -
bewegingen de muzikale aspecten van betekenisvolle situaties bij het
luisteren naar muziek uitbeelden.

Beginsituatie:

Lesverloop
Tijd Leerinhoud Didactische handelingen Leeractiviteit Materialen / Organisatie
Leraar leergedrag leerling(en)
5 minuten De leerlingen werken Ik laat de leerlingen de tafels en stoelen aan De leerlingen zetten de tafels en stoelen aan de Klassikaal
samen om de tafels en de kant zetten en in een halve kring laten kant en gaan in een halve kring staan.
stoelen aan de kant te staan. De uitdelers delen de kaartjes uit.
zetten. Naderhand laat ik de uitdelers de kaartjes met
het fruit erop. Tijdens het uitdelen vertel ik nog
niet wat de leerlingen hiermee gaan doen.
5 minuten De leerlingen Ik leg aan de leerlingen uit dat ik het lied ga De leerlingen herkennen hun stuk fruit in het lied
herkennen hun stuk zingen en dat zij een beweging maken op het en doen hier een beweging bij.
fruit in het lied en doen moment dat ik het fruit noem wat op hun
hier een beweging bij. kaartje staat. Dit zing ik ongeveer 2 keer op
een wat langzamer tempo.
De 3de keer zing ik dit wat sneller.
Voor de 3de keer zeg ik erbij dat de leerlingen
goed moeten opletten wie als eerste in het
liedje komt en wie als laatst.

5 minuten De leerlingen leren Ik vraag nu aan de leerlingen om zonder
zonder verbaal overleg verbaal overleg op volgorde te gaan staan.
op volgorde te gaan Vervolgens zing ik het liedje opnieuw en kijken
staan. de leerlingen of het klopt.
Vervolgens zing ik het liedje nog een keer
maar dan steeds sneller, nu vraag ik de
leerlingen om het liedje proberen mee te
zingen.
De leerlingen gaan zonder verbaal overleg op
volgorde staan.
Wanneer de volgorde niet klopt passen de
leerlingen dit aan.
De leerlingen proberen dit liedje mee te zingen.

10 minuten Ik vraag aan de leerlingen om na te gaan De leerlingen gaan na hoeveel lettergrepen hun
hoeveel lettergrepen hun fruit heeft en bij elke fruit heeft en bij elke lettergreep een beweging te
lettergreep een beweging te bedenken op de bedenken op de maat.
maat.

Vervolgens herhaal ik een aantal keer het

liedje tot de bewegingen er goed in zitten.

5 minuten Ik vraag aan de leerlingen om zelf te De leerlingen bedenken zelf hoe zij op de maat
bedenken hoe zij op de maat mee kunnen mee kunnen klappen, stappen etc.
klappen, stampen etc.
Persoonlijke reflectie
Aan de hand van deze les heb ik een aantal tips en tops geformuleerd.
Tip: ik moet meer gaan letten op het positief benaderen van ongewenst gedrag.
Tip: tijdens deze les ging ik meteen door wanner het nog maar 1 seconde stil was. Door wat langer te wachten zal het ook veel langer stil
zijn.
Top: ik vond het goed dat ik consequent was en de les vroegtijdig stopte.
Top: ik vond dat ik dit keer beter mijn verwachtingen van de leerlingen naar hen uitsprak.

Feedback mentor (inclusief handtekening)

Datum: 16-03-2017
Aan de hand van deze les heeft mijn mentor een aantal tips en tops geformuleerd.
Tip: Let op dat het met de uitleg ook stil blijft en reageer zo min mogelijk op roepers.
Tip: benoem wie het gewenste gedrag laat zien, zo gaan de leerlingen die ongewenst gedragen laten zien ook meedoen.
Top: super stoer dat jij zelf ook zong.
Top: het was goed dat je vroegtijdig stopte en naderhand aan de leerlingen een duidelijke uitleg gaf, waarom jij dit deed.

Bijlage 2 Format Toelichting lesontwerp

Student: Laura van Loon Docent: Ton van Erp

Vakgebied: Muziek Stagegroep: 7
Klas: PEH16VC
Welke keuzes heb ik hier gemaakt? Toelichting/ onderbouwing van keuzes
(denk hierbij met name kernbegrippen uit (vak-) specifieke theorie)
Kennis over De beginsituatie op pedagogisch gebied heb in kaart gebracht door een typering van
(kinderen in) de
de groep te maken. Hiervoor heb ik een sociogram en klimaatschaal afgenomen. Dit
groep is nadrukkelijk
verwerkt in de heb ik gedaan om de sfeer in de klas en de onderlinge leerling relaties in kaart te
omschrijving van de brengen. Verder ben ik, vr de start van mijn nieuwe stage, met mijn nieuwe mentor
beginsituatie van in gesprek gegaan over de groep. Dit heb ik gedaan om al meteen een beeld te
de groep, zowel in
krijgen van hoe ik in deze groep voor de klas moet gaan staan. Ten laatste heb ik in
pedagogische zin
(gedrag, de klas geobserveerd wat voor gedrag elke leerling vertoont. Dit heb ik gedaan om
groepsverhoudingen, erachter te komen of ik hiermee tijdens mijn lessen rekening moet houden.
groepsdynamiek) als
in didactische zin
(vakspecifieke
De beginsituatie op didactisch gebied heb ik in kaart gebracht door aan mijn mentor te
beginsituatie).
vragen hoever de leerlingen zijn binnen kerndoel 54. Dit heb ik gevraagd om erachter
te komen of de leerlingen veel ervaring hebben met het lesdoel. De leerlingen hebben
hier weinig ervaring mee, dus sluit het lesdoel goed aan bij de leerlijn.
De lesdoelen zijn Ik heb deze les voor het lesdoel : De leerlingen kunnen aan het einde van deze les
afgestemd op de
bewegen op het vormprincipe herhaling en de vormeenheid ritme. Dit gebeurt op het
beginsituatie. In de
formulering ervan lied fruitsalade.
wordt zichtbaar dat Ik heb voor dit lesdoel gekozen, omdat deze past binnen de leerlijn bewegen van het
kennis van kerndoel 54. Ik heb hiervoor gekozen, omdat de vorm van een lied weergeven in
vakdidactiek en
bewegingen erg goed is om deze te visualiseren (Haverkort, 2013). Muziek en
leerlijnen op een
logische manier is beweging zijn sterk met elkaar verbonden, daarom hoort beweging in een muziekles
verwerkt. iets vanzelfsprekends te zijn.
Het KVB-model maakt duidelijk dat beweging ingezet kan worden voor diverse klank-,
vorm- en betekenisaspecten. Binnen het KVB-model heb ik gekozen voor de
vormaspecten herhaling en ritme.

Werk- en Ik heb ervoor gekozen om deze les klassikaal te geven, omdat zo de leerlingen met
groeperingsvormen
handelingsverlegenheid sneller mee durven te doen.
zijn afgestemd op
specifieke Ook kan ik op deze manier veel beter controleren of alle leerlingen betrokken zijn.
kenmerken van de In mijn groepsoverdenking heb ik dit doel gesteld: In mijn lessen dit kwartaal wil ik de
groep n op leerlingen zoveel mogelijk zelfstandig aan de slag zetten, om zo de autonomie te
specifieke
bevorderen.
kenmerken van
vakdidactiek. Dit komt in de les terug wanneer ik de leerlingen aan de slag zet om op volgorde te
gaan staan. Ik geef geen strategie hoe zij dit het beste kunnen aanpakken. Door geen
strategie te geven, moeten de leerlingen door met elkaar te communiceren erachter
komen waar zij horen te staan. Ik geef hierbij dus weinig begeleiding, wat de
autonomie bevordert.

Werk- en Het werken in tweetallen is vooral effectief voor het oefenen van nieuwe
groeperingsvormen
vaardigheden. Door deze werkvorm zijn leerlingen genoodzaakt elkaar te helpen en
zijn functioneel
ondersteunend bij blijven ze taakgericht bezig. Vanwege het feit dat het lesdoel een vaardigheid is waar
het behalen van de de leerlingen nog niet veel aan gewerkt hebben, kies ik voor deze werkvorm. De
lesdoelen. leerlingen zullen deze vaardigheid dus beter onder de knie krijgen wanneer zij elkaar
helpen. (https://saxion.nl/wps/wcm/connect/5c9091f7-d3c2-4c2e-b3f5-
c6217741321f/Samenwerken2_Werkvormen+cooperatief+leren.pdf?MOD=AJPERES)
Een aanzet tot Om tot een goede groepsprestatie te komen, is het van belang dat er goed wordt
samenwerkend leren
samengewerkt en dat de groepsleden ook graag willen samenwerken met elkaar. De
krijgt op een logische
wijze plek in het leerlingen doen vaak aan samenwerken in de klas. Doordat zij dit al geregeld doen,
lesontwerp.* kunnen de leerlingen al goed en fijn met elkaar samenwerken. Voor deze les heb ik
gekeken naar de factoren effectieve samenwerking mogelijk maken. (Luitjes, 2014)
1. Positieve afhankelijkheid: Tijdens het op volgorde gaan staan, hebben de
leerlingen twee verantwoordelijkheden. Ze moeten zelf zo productief mogelijk
zijn en de productiviteit van alle andere groepsleden zo groot mogelijk te
maken. De leerlingen krijgen dan door dat ze zodanig met elkaar verbonden
zijn dat ze niet kunnen slagen als de anderen niet slagen en omgekeerd.
2. Individuele aansprakelijkheid en groepsverantwoordelijkheid: Tijdens het op
volgorde gaan staan, zullen de leerlingen aangesproken moeten worden op
hun individuele aansprakelijkheid en op de groepsverantwoordelijkheid.
Wanneer zij dit doen, zal er beter worden samengewerkt en zullen de
leerlingen mogelijk meer positieve afhankelijkheid ervaren.
3. Directe en positieve interactie: Wanneer er sprake is van positieve interactie
bij de leerlingen, dan zullen zij elkaar helpen en bijstaan. Dit is van belang
tijdens het op volgorde gaan staan, omdat zij anders niet tot een goed
resultaat komen.
4. Sociale vaardigheden: Wanneer de leerlingen een goed resultaat willen
neerzetten, zullen zij elkaar moeten vertrouwen en effectief leren
communiceren. Hiervoor zijn sociale vaardigheden de basis. De leerlingen
zitten al langer bij elkaar in de klas waardoor zij elkaar al grotendeels
vertrouwen. Het effectief leren communiceren is bij het op volgorde zetten van
essentieel belang.
5. Groepsreflectie: in een groepsreflectie wordt teruggekeken op een
groepsbijeenkomst om te inventariseren welke acties van de leden positief en
welke acties negatief uitpakten en om vervolgens te besluiten welke acties
worden voorgezet dan wel bijgesteld om het groepsdoel te behalen. Nadat de
leerlingen klaar zijn vraag ik of er leerlingen zijn die denken dat de leerlingen
niet goed staan. Zoja? Dan vraag ik waar zij denken dat het fout is gegaan.
De controle is dat ik het liedje nog een keer zing. Hierna kunnen de leerlingen
samen bepalen of er nog iets verandert moet worden.

Op deze manier word er dus effectief samengewerkt.

De proces- en Door te observeren tijdens het uitvoeren dan de activiteiten, kan ik controleren of de
productdoelen
leerlingen de lesdoelen behalen. Dit doe ik na elke stap. Zo kunnen ik en de
worden expliciet
gevalueerd met de leerlingen goed bijhouden of de lesdoelen behaalt worden.
kinderen.

De werkvormen die Door de evaluatie klassikaal te houden, worden alle leerlingen tegelijkertijd betrokken.
worden gehanteerd
Wanneer de leerlingen in groepjes moeten presenteren, is er een kans dat er
bij evaluatie zijn
passend bij leerlingen zijn die terughoudend gedrag gaan vertonen. Door het klassikaal te houden
vakdidactiek en probeer ik dit tegen te gaan.
sluiten aan op
specifieke
kenmerken van de
groep.

*bij tenminste 3 lesontwerpen

** bij tenminste 1 lesontwerp