SCOURGE
(plague) pigo [ma-], msiba
mi-).
Boourge, v. piga, rudi, patiliza,
athibisha.
Boout, n. mpelelest (wa-], mdukisi
(wa-]; (servant) mtumisht (wa-].
— v. pelelesa inchi; (disdain, re-
ject) cheka, tharau, kataa kabisa,
Boowl, v. unja uso, tasama vikali.
——n. uso wa kukunjamana, uso
mkali. ie 1
Sorag, n. [Aipande kibaya).
Soraggy, a. -baya, -embamba,
la, -gofu, -chache.
Scramble, v. enda kwa miguu na
mikono, enda kwa shidda, tambaa ;
(struggle) songana, shindana.
— 2. uchafuko, fujo, mwendo wa
shidda, mashindano.
Berap, n. Atpande kidogo ; (of food)
hombo (ma-].
Sorape, v. fara, paruza; (outside)
puna, (of fish, vegetables) paa;
(inside) Awangua, komba, (of cocoa-
nut) dana. Scray rape along, Aebarusa,
enda kwa shic Scrape past,
ambaa. Scrape together, Ausanya
kwa shidda, pata kwa nguvu.
Scrape acquaintance, ipendekesa.
n. uparuso, &c. (Tas, Scrape,
v.) 5 (difficulty) shidda, mashaka,
datariy |, msiba([mi-], Beinascrape,
Sasi;
mkuu
Soraper, n. [miu wa, btw cha, hue
parusa, &c. (Tas. Scrape, v.)}.
hisu, ekombe, mbust, &c,
Scrapings, n. matakato, makombo,
vidogo, takataka,
Borappy, a. vivi hivi, ovyo, -siote-
ngenea,
Boratoh, n. mtat [mi-], choro [ma-],
mfuo(mi-]; (in games) mstari[ pa
kuansia), mwanso; (tattoo) tao.
Come to the scratch, j:weka tayars,
Shika kasi, kasa shauri.
— a. -a@ bahati, -a watu wo
kunyua, piga mtai, pa-
pura, pelekea makucha; (tattoo) toja,
chanyja; (with tool, pen, &c.)chora;
{in racing) toa hatilea mcheso ; (like
351
SORIPTURAL
a horse, fowl, &c.) para. Scratch
out, fufa, Scratch a hole. fukua.
Scrawl, v. andika vibaya, chora.
—— 2. mwandiko mbaya, mchoro,
Scream, n. 4ilio cha nguvu; (for
help) Aiowe [vi-]; (for joy) digele-
gele [vs-],
—— V¥. piga Scream, /a,
Screech, n. na v. kama Scream,
Screech-owl, n. bund.
Screen, n. kisetiri, kifuniko, kificho,
skingo; (wall) éiwambasa; (shield)
ngao, kigao; (hanging) pasta;
(something stretched tight) Aiwa-
mbo; (concealment) Aificho, maficho;
(forsifting)[Aamakayambakubwa,
—v. seliri, funika, ficha; (protect)
linda, okoa, tunsa, hifathe.
Screw, n. parafujo; (of ship) [ Zas.
Sorew-propeller], pepeo, cherche,
mapanga ; (miser) bakhili, mtosa
jetha nyings, mgumu. A screw
loose, Aipunguo, kosa; (mental)
Aichaa, Put thescrew on, /asiméisha,
Rasa.
—— V. tia Borew, haza kwa Screw ;
(squeeze) songa; (extort) sosa
Lfetha ao kast kwa nguvu), last-
misha, Screw up courage, piga
moyo konde, kava moyo.
Sorew-driver, n. [4ipande cha sere-
mala cha kusungushia parafujo).
Screw-propeller, n. [gurudumu la
nyuma la kuendesha merikebu ya
mosht), chershe, pe NEO.
”| Sorew-steamer, n, [merikebu yamo-
shi yenyt Screw-propeller], meli.
Scribble, v. andika upesi, andika
vibaya, chora,
—— 2. mwandike wa haraka, mwa-
ndiko mbaya, mchoro.
Soribbler, n. mwandika ovyo, mwa-
ndishi hafifw, mchorachora.
Boribe, n. mwandishi (wa-], karani
[ma-}, datibu.
Scrimmages, n. mapigano, macha-
0.
Sorip, n. hats, cheti; (wallet) kifuko,
mkoba.
Scriptural,a.-a Scripture, (-enyi ku-
(patana na maneno ya Boripture),SCRIPTURE
Scripture, n. [maandtko matakatifu,
Jamit ya vitabu vya kanuni va
himasthiya, maneno ya Bible}.
Scrivener, n. mwandishi [wa-],
harani (ma-), katibu.
Scrofula, n. [ugonjwa wa kuvimba
shingoni na vifungoni), halula,
marathi ya mti.
Scrofulous, a. -exyi Scrofula, -a
Borolt, 0. (hs dubunjika, h
joroll, n. [hati unjika, hate
Tae [hati ya 7
Sorub, n. msitu, koko, makoho, ma-
Sugu.
Borabby, a. -enyt Scrub; (slight
jorubby, 2. -enyi Scrub; (slight,
paltry) -nyonge, hafifu,-dogo,-baya.
Soruple, n. shaka (ma-], waswas,
shidda; (measure) [4ipimo kidogo
cha usito chenyi 20 Grains).
— v. si kubali, si penda, si rithia.
He scruples to go, hataki kwenda,
aenda kwa shidda,
Scrupulous, a. -a Autaka hakika,
-a Aufanya barabara, -a hathari,
alist; (exacting) -enyi mifundo
[Austta, hofu}, -bisht, chagusi.
Scrupulousness, Scrupulosity, n.
uwa Scrupulous, vangalsfu,
Scrutinize, v. chungulia, angalia
sana, tasamia,
Scrutiny, n. suchungulia, &c.
Soud, n. ukungu, umande, Riwingu,
_Y ‘Chabal upesi na pepo.
Bouffe, n. ugomevi, mapigano, ma-
shindano. ,
v. shindana, pigana,
Soull, n. Zasia [ma-] dogo.
— Vv. piga kasia,
Bouller, n. mpiga kasia.
BScullery, n. re sahani na
vyombo vya spikia).
Soulptor, n. i wa kuchora [wa
nakshi}.
Boulpture, n. mchoro, kasi ya ku-
chora, nakshi, sanamu ya mchoro.
ee D. pour, Me iene sa fun
ya majt, &e. } hoga, gaga.
rem, (bil n. [Atfundu mbavuni mwa
merikebu na sitahani cha kuchuru-
sikia majt), kipenyo.
852
- SEAM
Sourf, n. vigaga.
Sourrility, n. matukano, matusi.
Scurrilous,n. -akutukana,-a matust.
Sourvily, adv. vidaya.
Scurvy,n.[ugonjwakama Scrofula).
—— a. -nyonge, -baya.
Souttle, n. [fundu mbavuni mwa
merikebu ao sitahani la kupenya
watu]; (for coals) kopo (ndoo, ya
Fuweka m akan).
——v. himbia, fanya haraka; (cause
to sink) [samisha chombo kwa
Autoboa chini).
Soythe, n. mundu[mi-, mkubwa wa
Aukatia majani).
Bes, n. dakari; (wave) wimbi[ma-];
(abundance) wingi; (disturbances)
machafuko, At sea, baharini;
(perplexed) -enyi mashaka. Heavy
sea, mawimbi makubwa, Go to
sea, -wa baharia.
Sea-anemone, n. ama kama ua
likiota Mahara
Sea-board, Sea-coast, n. inchi kari-
bu ya bahari, upande wa pwant.
Sea-faring, a. -enyi kasi chomboni,
-a kukaa baharini, -a bahari.
Sea-faring men, waanamayi, maba-
haria.
Sea-girt, a. -Hiozungukwa na bahari.
Sea-green, a. -2 rangi ya bahari,
Sea-horse, n, = Walrus.
Bea-kale, n. [mboga ya pwant).
Sea-king, n. [haramia wa Norway
samant).
Seal, nv. muhuri [mukuri, mikuri),
chapa, alama; (sanction) usakshi,
ithini, ruksa; ‘(animal) [syama wa
bahari yenyi ngosi ya manyoya
masuri sana),
—v. ta muhuri, &c. Seal up,
siba, funga.
Sealer, n. (miu, a0 chombo, wa kuwi-
ndia Beat).
Sea-level,n. . [sawanajunyabakars).
Sealing, n. duwinda Seal [nyama).
Sealing-wax, n. /ahtri,
Sea-lion, n. (xyama wa bakari kama
Seal].
Seam, n. mshono [mi-]; (tacked)
bandi; (strong) yongo; (hemmed)SEAMAN
* upindo: (of coal, metal) (makaa,
madini katikamwamba); (inships)
Aiungo, ufa (Aati ya mbau).
Seaman, n. baharia, mwana maji
[wa-}.
Seamanship, n. maarifa ya kasi ya
Jahasi,
Seamstress, n. mshoni [mwanamke).
Seamy, a. -/aya, -) te
Sear, v. choma, ungusa, kausha, fa-
nya -kavu.
Search, v. tafuta hatika, pekua, pele-
Zesa, sapa, Search for, tafuta, ta-
samia.
—— n. kutafuta, upelelesi, 8c.
Searcher, n. mwenyi kutafuta, mpe-
lelesi, mpekuzi.
Searching, a. -a hujaribia rote, -a
Aupenya ndani, -kali.
Search-light, n. [fea kubwa ya ku-
ngiasa usiku).
Search-warrant, n. ruksa ya serkali
[Autafuta ndani ya nyumbal.
Sea-room, n. [4uwa mbalina pwani).
Sea-serpent, n. joka kubwa la ba-
hari.
Seashore, n. dingo wa bakari,
ufuko. On the seashore, pwari.
Seasick, a. -enyi Sea-sickness.
Sea-sickness, n. ugonjwa [taabu]
‘ya bahari, kuchafuka tumbo (kuta-
pika) chomboni, kulewa bahari,
Seaside, n. upande wa pwani, ukingo
wa baharé. At the seaside, pwant.
Season, n. wakati, wakati wa mwa-
ka, majira, muhulla, The seasons,
pembe za mwaka.: It is in season,
‘ni wakati wake, yapatikana. The
wet season, mastka, sikw sa mvua.
The cold season, Aipuprwe.
—v. (food) Zolea, unga, tia kitoweo,
tia kiungo; (fit for use) tengeneza,
tia dawa ; (accustom) soesa.
Seasonable, a, -c éufaa, kwa wakati
wake, sawasawa.
Seasoning, n. kukolea, &c. (Tas.
Season, v.), sitoweo, kiungo,
Seat, n. (chair, stool, &c.) Ae4¢ [vi-];
(of earth, stone, &c.) darasa, kiba-
vasa ; (stone bench) sefunga ; (but-
tocks) matako; (on horseback)
853
SECRET
Aupanda frasi; (residence) nyu-
mba, mahali, pa kukalia, kikao,
makasi, Take a seat, Acti, kaa
hitako,
Beat, v. Aetisha, kalisha, weka, -pa
hiti, wekea viti, Seat oneself, kaa
hitako, keti, starehe, 1 am seated,
nimekaa.
Seaward, a. -a upande wa bahari.
Seaweed, n, mwani, maua ya pwant.
Seaworthiness, n. éuwa Sea-
worthy.
Seaworthy, a. (of ship) -sima, -ema,
-@ kwenda baharini.
Becede, v. sitenga, jitoa, farakana,
ondoka. me
Beoeder, n. mwenyi kujitenga, &c.
Secession, n. Aujitenga.
Beclude, v. ‘enga, funga, farakisha.
Becluded, a. -a faragha, -a mbali,
pasipo watu, -a uta'wa.
Seclusion, n. faragha, kujttenga,
maficho, upweke, uta'wa, Live in
seclusion (indoors), a'wa, sitenga.
Becond, a. -a pili, -a baadaye, -a
mbele,-a.chint. On second thoughts,
baadaye, kisha kufikiri. Vt is
second to none, haipitikani kabisa,
hakuna bora saidi.
n. (supporter) rafiki, msayidia ;
(moment) dlagiba, ‘nussu dakika,
[sehemu yasettini ya Minute moja]
in a second, ghdfala, marra moja.
Second hand, [mono wa saa wenyi
Auonyesha Second),
—v. sayidia, tia moyo, sema ma-
moja na, taka mamoja na.
Becondary, a. -dogo, hafifu, -baya,
si bora; (succeeding) Deine
-a namna ya pili, -a baadaye.
Beconder, n. mwenyi kusayidia
(Tas, 8econd, v.).
Second-hand, a. si -pya, -liokwisha
tumtka, -a kuuswa marra ya pili,
Secondly, adv. ya pilt, tena, daadaye,
Second-sight, n. utabiri, akili ya
Aujua yatakayokuja, uagust.
Seorecy, n. sir, faragha, maficho,
Rusetiri.
Secret, n. sirs, jambo Ja siri, fumbo.
In secret, Awa sirt, faraghani.
AaSECRET
Secret, a. -a siri, -a faragha; (faith-
ful) -a ushiba Siri, amint.
Seoretary, n. Lafibu, harani, mwa-
ndishi (wa-). Secretary of State,
wastri [ma-}.
Secrete, v. fanya (fanyisa] Seore-
tion; (hide) fiche, setirs.
Secretion, n, [Aitu cho chote (majz,
damu, mate, shahamu, belghamn,
yo yott) kilichofanyizwa ndani ya
mwili wa mwenyi usima, nyama,
mdudu, mmea, &c.; kufanya ao
hufanyisa ndani ya mwili); (bid-
ing) huficha, kusetiri.
Beoretly, adv. Awa sirt.
Secretory, a. -2 kufanya Secretion.
Sect, n. mathkekebu, mathhabu, watu
wenyi shauri moja; (religious)
(jamit ya watu waliotengana na
Kanisa la kimasihiya).
Sectar‘an, a. -a Sect.
Sectarianism,n.[4u/uataxana Bect,
Aupendana na Sect).
Sectary, n. [w/u wa Sect].
Section, n. mato [mt-], schemu,
Sungu ma-), nussu, (of soldiers)
‘hikosi [cha asikari]; (of book)
jusuu, fungu (ma-), gombo (ma-).
Sectional, a. -¢ Section.
Sector, n. (of circle) [sehemu ya
duara kati ya Badius méili).
Secular, a. (worldly) -¢ ulimwengu
hun (sto -a wind 3 (lay) -@ wate
tu [sto -a padre]; (profane) za-
ma walimwengu, -@ matumisi ya
siku sole; (periodical) -a miaka
mingi, -2 wakati wake,
Secularism, n. [¢abia na desturi si-
zo Beoular, tabia ya ulimwengu).
Seoularity, n. [Aali ya huwa Secular),
Seoularize, v. fanya Secular, tenga
na mambo ya dint, twalia Kanisa
(mali, &c.}.
Seourable, a. (to be made safe) -¢
kufanyika salama; (to be made
fast) -2 kukasika ; “(to be got) -
ipatikana.
Beoure, a. (safe) salamu, pasipo hofu,
‘pasifo mashaka; (reliable) am amini,
-aminifu; (certain, sure) -a hakika,
pakint, thabiti,
854
‘BHEDLING
Beoure, v.weka salamu, tunza, linda;
(fasten) funga, kasa; (get) pata,
jipatia, miliki.
Security, n. sa/ama, raha, kustarche;
(leeling safe) Auwa pasipo hofu
[mashaka}; (guarantee)amana,ra-
hant;, (personal) mthamini [wa-];
(bond) Is Jali, sharti.
Sedan-chair, n. [4ama machela),
BSedate, a. -/ulivu, -pole.
Sedative, a. -a kutuliza,
Sedentary, a. -a kuhaa khitako, -
hukaakaa,
BSedge,n. manyasi | majant), Ea mioni.
Sedgy, a. -enyi Sedge nyti
Sediment, n. mashapo, tal Vahetaka sa
chint, matope ya mto, tamma.
Sedimentary, a, -@ Sediment.
Sedition, n. fitina, maast.
Seditious, a. -a Sedition.
Seduce, v. /ongosa ; (corrupt) poteza,
outa kwa mabaya, kosesha.
Beducer, n. mdanganya, mpotest ;
(of women) mtongozi.
Seduction, n. supotesa, ushaushz ;
netongosi.
Seductive, a.-a kudanganya, -a kt-
uuta, -a kupotesa.
Sedulity, n. duwa. Sedulous, didi.
Sedulous, a. -tendaji wa kast, -a
hushika kasi, -angalifu, -a bidsi.
See, v. (p. t. Saw, pf. t. Been) ona,
tasama ; (understand) fahamu, fa-
mbua, elewa; (experience) -wamo ;
(visit) am&ia, enda tasama; \ac-
company) shindikiza, peleka, See
off, shindikisa. See to, See about,
See after, angalia, tengenesa, _ See
throngh, See out, angulia, linda
hatta mwisho, elewa -ote. See (a
person) off (on a journey, &c.),
safirisha; (after a visit) shindikisa,
Seeing that, Awa Auwa, Awa maana,
thiwa,
——n. = Diocese.
Seed, n. mbegu, mbeyu; (origin’
asili, mwanso; (offspring) msao,
mtoto [wa-]. Run to seed, Aari-
bika, chakaa.
— ¥. toa mbegu.
Seedling, n. mache [ms-]..SEEDSMAN
Seedsman, n. mwuza mbegu,
cone n. majira ya kupanda,
ane 1. gonjwa, -kukuu, -a hu-
eae n, Auona kwa macho, nguou
ya kuona.
Seek, v. (p.t. 2a pf.t. Sought) /afuta,
tasamia, omba.
Beam, v. onekana, -wa na mfano
wa, -wa kama, fanana na. It
seems so, naona, labuda, huenda.
Beeming, a. -2 uwongo,-a kujifanya,
si kweli, si hatisi.
Seemingly, adv, Zama, kwa sura,
fwa kuonekana, kwa nje.
Seemliness, n. uwa Seemly.
Seemly, a. -suri, -a adabu, -a ku-
stahilé, -a kufaa, wajib.
Seen, pf. t. ya See.
Beer, n. mmnajimu fwa-}, mwagurt
[twa-], mwenyi kutabiri, nabit.
Bee. jn. [Awendanakurudi marra
nyingi; gem) mchexo wa watoto,
kama pem
Seathe, v. pees chemsha; (neut.)
cheneka, toa pov.
Segment, n. (sehemu ya duara, ikt-
katwa na mstari).
Begregate, v. tenga, weka mbalt,
Sarikésha.
Segregation, n. kutenga, &c.
Beise, v. (grasp) Aamata, shika, twaa,
shikilia; (take by force) ‘waa kwa
nguvu,nyang anya, pokonya; (com-
prehend) fehamu, clewa.
ai n. 4ukamata, kukamatwa,
+ (attack of illness) Aushidwa
ae ugonjwa, hipindi.
Beldom, adv. shidda, marra chache.
Belect, v. tena, chagua.
—a. -a huchagua, -teule, haba.
Belection, n. Auchagua, &c.; (por
tion) nussu, schema yavituvings];
(choice bits) madbrdeo, mateusi.
Self, n. (pl. Selves) moyo, nafsi,
mwenyewe; (in verbs) -7-- He
killed himself, a/ijiua. It goes by
iteelf, inayienda.
Belf-abnegation, n. Zaz. Self-de-
nial.
Self-acting, Self-adjusting, a. [-2
855
SELF-EXISTENT
4utenda kasi peke yake), -a kuji-
Self-assertion, Self-assurance,
Self-complacency, Self-conceit,
n. ukinaifu, ukavu, kufiona,
Self-confidence, n. 7as, Self-reli-
ance,
Self-conscious, a. -¢ zujifakamu
nafsi, -a kujtkumbuka, -enyi akili
ya huyjijua (hati, tabia, nafsi| na
Rujiongpza ; (shy) -enyi haya.
Self-consciousness, n. fuwa Self-
conscious; (shyness) haya.
Self-contained, a. (independent)
-kinaifie; (reserved) -nyamavu;
(complete) -2 Aujitosha, kami
-enyi yott ndant yake, -a bujito-
shelea.
Self-controlied, a. -faratiiue,
milif, -tulive.
Self-conviction, n. kujionya ku-
wa na kosa, kuyifunga, kujihu-
humm
Self-dedication, n. hujitoa, kujiweka
senyewe.
Self-defence, n, Aujilinda nafsi,
hujipigania:
Self-denial, n. dujihinisha, hujinyi-
ma, kuyiwera, kujikania, kusisuta ;
(temperance) Aiasé.
Self-denying, a. -a Self-denial.
Self-destruction, n. tujifisha, ku-
Jipotera.
Self-determining, a. -onyi ihtiari,
senyi nguvw(abili) ya huchagua.
Self-devotion, n. Aujiloa, kujifunga
kwa kasi.
Belf-educated, a. -2 sujifunza
-enyewe tu, -liosielemisha pasipo
mwalimu, -a kujthitimisha,
Self-esteem, n. Aiburi, hujisifuy
Aujiona -ema.
Belf-svident, a. wasiwazi, baini,
thahiri.
Self-examination, n. eee
moyo, kufé Rujilafutia
makova niant, kujishtaki Prohond.”
Belf-existence, n. [ali ya suwa
Self-existent].
Self-existent,-a. (of God) -sio na
mwanso wala mwisho, -enyi kuwa
Aga
-Uu-