Professional Documents
Culture Documents
Chuong 4.1 Đo Độ Dài Bằng Giao Thoa
Chuong 4.1 Đo Độ Dài Bằng Giao Thoa
d 2 d 1 1 2
A=2acos( )
2
v do cng sng ti im M l
d 2 d 1 1 2
I = A2 =2a2+2a2cos 2
2
d 2 d 1 1 2
Lng 2 chnh l hiu pha ca hai sng khi gp nhau ti
2
M .V (1 - 2 ) / 2 = const , nn s phn b di ph thuc vo hiu ng i
d2-d1.
1
Hnh 4.1 S giao thoa ca cc sng ph hp v nh vn giao thoa
2
1 2 1 2 1 2
a = a1 + a2 +2(S1S2)
2 2 2
S hng 2(S1S2)gi l s hng giao thoa, v nu n bng khng th
a2=a12 +a22
Cng ca dao ng tng hp l tng n gin ca cng gy ra bi
hai dao ng thnh phn v khng c giao thoa.
Vy iu kin th nht c giao thoa l: phng dao ng ca hai sng
khng vung gc vi nhau. Trng hp hai sng ng phong, ch l trng
hp ring c giao thoa. Tuy nhin, khi gc (S1, S2) 0 v 900, ta c th
phn tch mi vc t thnh cc thnh phn song song vi nhau tng i mt.
By gi ta xem rng hai sng n sc dao ng cng phng y c tn s
khc nhau
S1 = a1cos(1t-1 ) vi 1 = k1d1-01
S2 = a2cos(2t-2 ) vi 2 = k2d2-02
trong k1 = 2/1v k2 = 2/2 l s sng ng vi cc tn s 1 , 2. Khi
1 t'
(S1S2) =(s1s2) = s1 s2 dt
t' 0
t' t'
a1 a 2
{ cos[(2 1)t (2 1)dt + cos[(2 1)t (2 1)dt }
2 t ' 0
=
0
3
I = I1+I2 +2 I1 I 2 cos(2-1)
Trong trng hp tng qut ny
Imax = I1+I2 +2 I1 I 2
Imin = I1+I2 -2 I1 I 2
I max I min 2 I1 I 2
i lng = = c gi l su hay tng phn ca
I max I min I1 I 2
nh giao thoa.
4.1.1.3 S hnh thnh vn giao thoa ng nghing
Ta t trc mt ngun sng rng mt bn phng song song A, c b dy e
hnh 4.2.
R F
S S R1
R
R1 O
I K I K
e
J J1
R2 R3
Tia sng S n mt bn cho ta mt tia phn x IR v tia khc x IJ, tia khc
x IJ ti mt th hai ca bn li cho tia phn x JK v tia khc x JR 2. Tia JR2
l ra khi bn theo phng song song vi tia ti SI, cn tia JK tr li ti mt th
nht cho tia phn x KJ1 v tia khc x KR1. Cc tia l ra sau mt th hai ca
bn c cng chnh lch nhau nhiu nn ta khng xt.
Gi gc ti v gc khc x ca tia sng i vi bn mt l i v r, n l chit
sut ca bn, bn c t trong khng kh vi chit sut n 1. Khi hiu
quang trnh ca cp tia IR v KR1 bng
= 2 n e cos r +
2
Do bn mt song song vi nhau, e khng i , hiu quang trnh ch ph thuc
gc khc x r, tc gc ti i, m khng ph thuc vo im ti ca tia sng trn
mt bn. V vy vn ca bn mt song song c gi l vn ng nghing v
c th quan st c vi ngun sng rng.
V vn giao thoa nh x v cc, nn quan st h vn ta phi dng mt
thu knh hi t O vung gc vi cc tia phn x. Khi vn giao thoa ca cc
tia nys hi t ti tiu im ca thu knh.
4
4.1.1.4 nh giao thoa ca vn ng dy
Gi s ta c bn mt mng chit sut n, b dy thay i, ti im kho st hai
mt to vi nhau mt gc nh chng vi pht, hnh 4.3.
e1 e2
h
Hnh 4.3 Dng vn giao thoa hnh nm
5
I=I1+I2+ 2 I 1 I 2 cos
2
Trong = (L-Lt).
- l bc sng nh sng laser.
- L v Lt l qung ng i ca hai chm tia o v chm tia chun t im
chia chm K n mt phng nh M sau khi phn x li t gng G v Gt.
2
t 0 = ( L Lt ). , cho gng ng dch chuyn mt khong x th
qung ng i ca gng ng l L + 2x v ta c:
Gt
St
CT
Ngun Laser S K
S
G
S't,S'
x
M
2
= [( L + 2x) -Lt ] . = 4nx / + 0
Trong n l chit sut ca mi trng lan truyn chm tia laser, trong
khng kh n1.
Ta c: I = I1+I2+ 2 I 1 I 2 cos(4nx / +0 )
Kt qu ca php bin i trn cho thy:
- Chu k bin thin ca cng sng trn mn thu nh M tng ng vi
dch chuyn ca gng ng x = /2n. Ni mt cch khc khi coi n =1, bt u
quan st nh giao thoa thi im sng nht th khi gng ng dch chuyn
qung dng bng mt s l ln na bc sng nh sng laser ta s thy mn M
l ti nht, khi gng ng dch chuyn qung ng bng mt s chn ln na
bc sng ta s thy mn M l sng nht.
- Khi dch chuyn x ca gng ng theo mt chiu th c th xc nh c
qung ng x ng vi di cn o, bng cch m s ln thay i trng thi
sng ti trn mn M. Chi tit hn, nu c th phn bit c k mc sng ti
gia vn sng v vn ti th cn c th xc nh c cc lng dch chuyn x
nh n /2kn. chnh l c s ca php nng cao phn gii ca php o
ln k ln.
6
Khi t ti mt phng nh M mt cm bin quang in t m s vn sng
hoc vn ti, nu s vn m c l N th qung ng m gng ng G
dch chuyn l
X = N. /2kn
- Quan st trng thi sng ti trn mn M khng cho bit dch chuyn x theo
hng no v ta nhn c kt qu dch chuyn cc vn sng - ti nh nhau khi
dch chuyn x l theo hng xa ra hay gn vo tm chia chm tia. Kh khn ny
s c gii quyt khi s dng s giao thoa k nh hnh 4.5.
pht hin chiu bin i ca dch chuyn x, cn phi xoay gng ng
nghing mt gc nh s nguyn l trn hnh 4.5. Khi nh giao thoa c
dng l nh ca cc vn giao thoa ng dy gm cc vch thng l vn sng
v ti xen k nhau, song song vi trc nghing ca gng. Khong cch gia
cc vn cng tn c gi l bc vn H.
H /2n
Gt
St
CT
Ngun Laser S
S
G
S't,S'
x
M
7
S nguyn l giao thoa k o chiu di dng gng tnh nghing c cu
to n gin, phn gii cao. Tuy nhin n c nhc im l ch s dng c
mt phn nng lng ca nh giao thoa chuyn i sang dng tn hiu in v
nhy cm nhiu i vi rung ng ca gng ng trong qu trnh dch chuyn.
S nguyn l ny s dng thch hp nht trong cc php o cn chnh xc
cao cc phng th nghim v o lng chun.
Gt Cb1
I
G
Cb2 x
8
Gt v G c thay bng gng gc 3 mt, n m bo cho tia phn x lun
song song vi tia ti cho d u o mang gng ng b rung ng. S ny
cn trnh c s phn x ngc ca chm tia phn x n ngun pht laser v
cho php thu c phn ln nng lng ca chm sng laser trn nh giao thoa,
to iu kin thun li cho vic x l tn hiu o.
Gt
St CT
S
Ngun Laser
S
G
S't,S' x
Cb2
Cb1 Gt
S't,S' G
CP2
St S
NgunLaser S
x
/4 CP1
9
Ngun sng laser pht ra chm tia S c phn cc thng, sau khi i qua tm
/4 s chuyn thnh chm tia phn cc trn. Ti lng knh chia tia dng phn
cc, chm tia S c tch thnh chm tia o S v chm tia chun St c phn
cc thng vung gc vi nhau. Chm tia o c phn x 3 ln gng gc,
cn tia chun th phn x 2 ln tm phn chm, v vy phn cc ca chng l
ngc nhau, khi kt hp chng ta c nh sng phn cc thng c hng tu
thuc vo pha tng i gia hai chm tia khi giao thoa vi nhau. Khi mt
phng phn cc ca chm tng s quay tu thuc vo v tr ca gng. Ta bit
rng khi gng o G dch i /2 th mt phng phn cc quay 1800, mt phng
phn cc tng s quay 450 nn cng sng thu trn cm bin s bin i i
mt chu k. Hng quay ca mt phng phn cc tng tu thuc vo hng
dch chuyn ca gng gc, v vy trn hai cm bin quang in ta s thu c
hai tn hiu c pha lch nhau 900 tng ng vi chiu chuyn ng ca gng
o G.
Mt dng s giao thoa k vi nh sng laser phn cc khc c trnh by
trn hnh 4.9. Trong s ny s dng tm V tr pha /4 to nn s lch pha
900 gia chm tia o S v chm tia chun St.
Gt
Cb1
St
CP G
S
Ngun Laser
S V
x
/4
Cb2
10
vic chia chm tia laser t c t l chia cng sng gia hai tia chm u
hn v t c h s phn x cao hn. Nh vy m tng phn ca nh giao
thoa cao hn.
S giao thoa k dng nh sng laser phn cc c cu to v iu chnh
phc tp song gim c rt nhiu nh hng ca rung ng ca gng ng
trong qu trnh o. iu lm gim nh cc yu cu v chnh xc cao ca
ng dn hng u o cng nh vic ng chnh trc quang ca h giao thoa
k, v vy s nguyn l ny thch hp cho iu kin o phn xng sn
xut.
4.1.3.3 S giao thoa k c quang l chm tia o tng gp i.
Trong cc s trn chu k ca tn hiu o tng ng vi dch chuyn gng
ng x = /2. tng nhy, ngi ta cho chm tia o G i qua mt hnh
trnh kp nh hnh 4.10. Trong s ny tia o sau khi phn x t gng gc,
li c quay ngc li mt ln na vi quang l nhnh o ging ht nh
trong ln u.
Do qung ng nh sng tng ln 4 ln trong nhnh o, nn chu k tn hiu
trn b thu tng ng vi di dch chuyn ca gng ng l /4, v vy
phn gii c s c tng ln gp i.
Gt
St
S G
Laser S
S x
St
M
11
hng nh giao thoa ng yn, trn b thu bng cm bin quang in nhn c
sng nh sng phn x li t gng ng b dch pha theo tc v chiu dch
chuyn ca gng. S dch chuyn ny gy nn s bin i tn s dao ng
sng nh sng ca chm tia o S theo hiu ng ple.
Gt
St CT
S f
Ngun Laser
S
G
S't,S' V
f& ff
M
Hnh 4.11 S giao thoa k laser o theo tn s.
Khi , s giao thoa ca hai chm tia S v St l s giao thoa ca hai sng c
tn s xp x nhau. Kt qu ca s giao thoa ny l bin sng nh sng giao
thoa trn mt phng M b iu bin phch. Cng nh sng giao thoa thu trn
cm bin quang in bin i theo chu k phch ca hiu hai tn s .
Khi gng ng dch chuyn theo u o, nu xt trong khong thi gian t,
gng G chuyn ng u vi vn tc V, khi n i qua qung ng /2n
trong thi gian T= / 2nV. chnh l chu k bin i ca dao ng sng nh
sng. Hay ni cch khc tn s nh sng b bin i mt lng l:
1 2 nV
f = = f
T c
y f l tn s sng nh sng ca laser v c l vn tc nh sng.
Thay f = c / ta c
2nV
f =
Vn tc dch chuyn ca gng ng G l
V=f /2n
Trn mt phng M, cng sng thu c bi cm bin quang in
12
I = I1+ I2 +2(I1I2)1/2 cos (2f.t)
Cng sng giao thoa bin thin theo tn s dch chuyn p-l vi bin
thay i t l vi cn bc hai ca tch hai cng sng I 1 , I2 v bin i
theo qui lut sin tnh theo thi gian vi tn s 2f.
Khi xc nh c lng bin i tn s f trong khong thi gian t ta xc
nh c qung ng dch chuyn ca gng trong thi gian :
x = V.t = f.t / 2n
Phng php o dch chuyn thng bng giao thoa k laser theo phng php
o tn s l phng php o theo gi tr trung bnh ca vn tc dch chuyn
gng ng G. Khi tc ca gng ng dch chuyn khng u trn qung
ng o x, cn phi thc hin cch o vi phn l chia nh x thnh cc di vi
phn xi c tc dch chuyn Vi vi thi gian .ti. Khi , di cn o c
tnh l:
x = fi .ti/ 2n
phn gii ph thuc vo phn gii ca php o tn s .f v thi gian t.
chnh xc khi o ph thuc vo chnh xc ca php o tn s fi v o
thi gian chuyn ng.ti ca u o.
Do lng bin i tn s f t l vi tc dch chuyn ca gng, khi gng
ng yn khng chuyn ng th thnh phn ny khng tn ti nn phng php
o ny l phng php o ng. Vi tn s dch chuyn p-l khong 100
MHz cho php o dch chuyn n tc ti 30 m/s, c th p ng c hu
nh nhng i hi v o lng dch chuyn thng trong cng nghip c kh.
Trong hiu ng p-l, du ca lng bin i tn s f tu thuc vo chiu
dch chuyn ca gng ng G. Lng bin i tn s f c du dng khi
gong c hng chuyn ng sao cho hiu quang l hai tia St v S gim v c
du m khi ngc li. Tuy nhin s bin i ca cng sng I trong biu thc
khng ph thuc vo du ca thnh phn f. V vy s nguyn l ny khng
xc nh c hng bin i ca kch thc o.
c im c bn ca phng php ny l n t c chnh xc cao nh
kh nng o chnh xc tn s dch chuyn ple , khong thi gian dch chuyn
v s n nh cao ca tn s laser. khng n nh ca cng tn hiu giao
thoa thu nhn do s bin ng ca cng sut ngun pht laser khng nh hng
n kt qu o do dao ng bin in p ca tn hiu thu nhn khng nh
hng n gi tr ca tn s. y l mt u im c bit ca phng php o
theo tn s khi s dng n trong iu kin c nhiu rung ng nh phn
xng sn xut.
4.1.4 Phng php o d di bng giao thoa k laser vi ngun laser hai
tn s.
13
xc nh hng dch chuyn ca gng ng trong phng php o theo
tn s, trn s hnh 4.12 s dng ngun pht laser c hai tn s f1 v f2 .
Hai tn s ny khc nhau khong t vi n vi chc MHz v c s phn cc
vung gc nhau. Tm chia chm phn cc s tch hai tia c tn s khc nhau
thnh tia o c tn s f1 v tia chun c tn s f2 do s khc nhau v hng
phn cc ca chng. Chm c tn s f2 truyn theo hng gng c nh lm
chm tia chun, cn chm tia vi tn s f 1 truyn n gng o. Nu cho hai
chm tia ny giao thoa nhau ta nhn trn cm bin quang in Cb 2 cng
sng l
I = I1+ I2 +2(I1I2) 1/2 cos( 2 f.t ) vi f = f2 - f1
Gt
V
f2 CP f1f1
f1&f2
cp
Ngun Laser
f1
G
Cb1 Cb2
14
Du ca thnh phn f1 cho bit chiu bin i kch thc o:
- Du cng tng ng vi chiu dch chuyn ca gng ng li gn tm
phn chm CP lm gim hiu quang l gia hai chm tia giao thoa.
- Du tr tng ng vi chiu dch chuyn ca gng ng i xa tm phn
chm CP lm tng hiu quang l gia hai chm tia giao thoa.
Vic xc nh du dch chuyn ny thc hin thng qua s bin i ca gi tr
tuyt i ca s bin thin tn s f f1.
S giao thoa k o theo nguyn l dng ngun laser hai tn s c nhy
thp hn khi dng ngun laser mt tn s song n cho php nng cao tc dch
chuyn ca u o, gim nh hng ca rung ng v s bin ng ca cng
sng ca nh giao thoa. S nguyn l ny hin ang c s dng nhiu
trong cc my o dng trong cng nghip.
Trong thc t, my o dch chuyn di bng giao thoa k hai tn s ca hng
Hewlett-Parkard c phm vi o n 80m vi phn gii n 0,16m hoc n
0,01m vi ni suy in t, chnh xc t n 0,05m tc o n
0,3m/s. Vi vic s dng thm gng gc kp v tm chia chm tia, vi thit b
ny cn c th dng o cc gc v phng ca cc b mt
4.1.5 nh hng ca mi trng o n chnh xc ca giao thoa k
laser .
V nguyn l chuyn i o lng ca giao thoa k cho thy hnh nh giao
thoa s l duy nht nu bc sng ca nh sng laser lun lun n nh. Nu
trong qu trnh lm vic m bc sng bin thin th hnh nh vn giao thoa
cng s tri theo. Mt trong cc nguyn nhn lm bin ng l s bin ng
ca chit sut mi trng khng kh m giao thoa k lm vic.
Ta bit rng di bc sng nh sng ph thuc vo tnh cht ca mi
trng m n lan truyn, m qu trnh o thng l trong mi trng khng kh.
Khi di bc sng laser trong khng kh l
= 0 /n
y 0 l bc sng ca bc x laser trong chn khng v n l chit sut
khng kh.
Gi tr c o bi giao thoa k laser l chiu di qung ng quang hc m
n bng tch gia chiu di hnh hc vi chit sut mi trng. m bo
chnh xc o cao, cn phi hiu chnh gi tr chit sut khng kh. S thay i
chit sut khng kh l yu t chnh lm hn ch chnh xc ca php o chiu
di. Chit sut ca khng kh ph thuc nhiu vo cc thng s ca nhit , p
sut, m v thnh phn ho hc ca n. Khi thc hin php o, chit sut ny
cn ph thuc vo s n nh trng thi ca khng kh.
15
Gi tr o c biu din l bi ca bc sng nh sng, m bc sng nh
sng ny cn phi c o tng ng vi cc iu kin mi trng o. V vy,
bc sng laser cn phi c hiu chnh theo s sai lch ca iu kin o thc
so vi cc iu kin tiu chun khi xc nh bc sng ca ngun laser.
Gi tr chit sut ca khng kh kh c 0,03% CO2 150 C v p sut 760 mm
Hg ng vi chiu di sng laser HeNe =0,63299138m trong chn khng l:
nkh=1,0002765 .
Hiu chnh s thay i m, nhit , p sut c xc nh theo cng thc
sau:
(n-1)=(nkh-1).P/720,775[1+P(0,817-0,0133T).10-6/(1+0,003662T)]-5,6079.10-8f
y: f l p lc ring phn ca hi nc nhit T0C v p sut ton phn
kh quyn P(mm Hg)
Theo biu thc trn:
-Khi p sut tng 1mm Hg, chit sut tng 0,36.10-6 gi tr chun.
-Khi tng nhit ln 10C lm gim chit sut i 0,96.10-6 gi tr chun.
-Khi tng p sut ring phn hi nc 1mm Hg s lm gim chit sut
0,06.10-6 gi tr chun.
tnh ton trc tip s thay i bc sng nh sng ca laser trong khng
kh c thnh phn khng i, c th dng cng thc ca Edle. Trong khng kh
thng, v d trong khng kh vi thnh phn CO2 xc nh nhit 200C,
P=1013kPa, m tng i H= 50%, bc sng =0.63282m. Nu iu kin
mi trng sai khc t vi cc gi tr ny, th c th tnh s thay i ca bc
sng vi chnh xc tng i vi cng thc:
/= 10-6(0,9.t 0,3P +0,01H)
( t: 0K ; P: hPa; H: %)
Vi nhit t sai lch n 100C v m f =30 50%.
Vi chnh xc dng trong thc t, chit sut khng kh i vi laser
HeNe c n nh trong khong Lemba c th tnh theo cng thc
n-1 = (78,64P /T -12f/T).10-6
Sai s o ny sinh khi sai lch p sut, nhit , m khmg kh vi gi tr
chun l P=760 mmHg, T=200C, f=1mm Hg, c th xc nh theo cng thc
( L/L) =(-0,93T+0,36P-0,06f).10-6
Trong :
L l sai s tuyt i o
L l gi tr dch chuyn do
T l sai lch nhit i vi nhit chun
P l sai lch p sut i vi p sut chun
16
f l sai lch m i vi chun
Gi tr bc sng ch ca laser HeNe i vi gi tr chun ca nhit , p
sut v m khi hiu chnh theo tn s trung tm ca mi trng laser l ch =
0,63281976 m.
Cc gi tr hiu chnh c th dng hiu chnh c lp tng thng s hoc hiu
chnh ng thi thng qua b phn tnh ton tnh bc sng tng ng khi
thc hin php o. Trong trng hp ny sai s o c xc nh bng sai s o
cc thng s mi trng m khng phi sai lch ca chng vi gi tr danh
ngha. Khi s dng giao thoa k laser o kch thc chiu di ca chi tit, cn
m bo s ph hp kt qu o thc hin trong cc iu kin nhit o khc
nhau. Khi trong kt qu o cn phi a vo hiu chnh LT, lin quan n
s thay i kch thc ca chi tit o khi nhit thay i.
LT/L = - t
y l h s dn n thng do nhit ca vt liu chi tit o.
L l kch thc chi tit o cn xc nh.
t l s thay sai lch nhit ca vt cn o i vi iu kin tiu chun.
Mt
St
Ngun S S
Laser CT M
x *
Cm bin quang in
Kt qu o
17
Tt c cc hiu chnh k trn cn phi tnh n khi tnh chiu di hnh
hc t qung ng quang hc o c. Trong cc h o t ng vic iu
chnh ny c thc hin mt cch t ng bng phn mm, nh trong hnh
4.13. Nhit vt o cng c xc nh chuyn kt qu o v nhit
chun.
4.1.6 nh hng ca rung ng mi trng n giao thoa k laser.
Trong mi trng xung quanh ta lun xut hin cc rung ng do mi vt
lun chuyn ng v tc ng tng h ln nhau. Cc rung ng ny lan truyn
trn mt t, trn nn nh ca cc xng sn xut v cc phng th nghim. Cc
thit b o lng v cng ngh lp t trn nn cc nh xng v phng th
nghim s chu s tc ng ca cc rung ng ny. Cc rung ng ny gy nh
hng nghim trng n chnh xc ca cc php o v cc nguyn cng
cng ngh chnh xc. Khi xy ra cc cng hng cc b ti cc b phn ca
dng c o, gy nn cc bin dng v dch chuyn v tr ln ca cc b phn, chi
tit thit b.
c bit l khi o cc kch thc di cn t chnh xc n c
micromet v nh hn, cc rung ng ca mi trung gy nn nhng sai s rt
ln.
Trong thit b o chiu di bng giao thoa k, chnh xc ca php o tu
thuc vo n nh v tr tng quan gia cc phn t ca h quang. Cc rung
ng trong mi trng xung quanh c th lm thay i v tr tng quan gia
cc chi tit quang. To nn cc sai lch nh: khng thng hng, s thay i
khong cch tng i gia cc chi tit quang lm gim s r nt hoc sai lch
cc nh quang m cc sai lch ny thay i theo s bin ng ca rung ng. Do
nhy ca hiu ng giao thoa n mt phn mi bc sng th nhng rung
ng trc tip rt nh n mt vi phn mi ca micromet cng lm cho h
giao thoa khng n nh, v tr vn giao thoa thay i, gy nn sai s o. V vy,
vic gim nh hng ca rung ng mi trng i vi my o giao thoa l ht
sc cn thit, c bit l trong qu trnh nghin cu vic o di bng giao
thoa laser.
4.1.6.1 c im ca rung ng mi trng.
Cc ngun rung ng ca mi trng xut hin do nhiu nguyn nhn. T s
rung ng do cc thit b hot ng, cc va chm ca cc vt, cc hot ng
ca cc phng tin giao thng v ca con ngi.. V vy, sn nn ca cc
phng th nghim v cc phn xng chu cc rung ng c di tn s rng t
cc ngun khng th trnh khi nh hnh 4.14:
18
Hnh 4.14 Cc ngun rung ng trong phng o lng
19
- Bc chn ngi bc nh: <10-2 g2/Hz.
4.1.6.2 Cc bin php gim rung ng v h thng gim chn.
gim nh hng ca rung ng mi trng n cc thit b, thng s
dng cc bin php:
+S dng thit b gim chn trong mi lin kt gia nn nh v thn mynh
m cao su, m kh... Thit b ny s trit gim nng lng ca rung ng
truyn n my.
+ Thit k my v b my c kh nng chu nh hng t nht ca rung ng
nh: tng khi lng b my hoc thn my tng lc qun tnh chng li rung
ng tn s cao. Tng cng ca thn my gim bin dng v nh hng
ca rung ng tn s thp.
+ S dng cc cht hp th nng lng rung ng bng ma st ni nh cht
do lng nht, du c nht cao, cc vt liu ht ri nh ct.
Tu theo mc rung ng, v yu cu v gim chn m s dng mt hoc
cc bin php trn kt hp vi nhau. Thng thng, ngi ta s dng kt hp
ng thi mt s bin php gim chn to nn mt h thng gim chn nhm
cch ly c hiu qu nht thit b cn c gim chn khi cc rung ng ca
mi trng. H thng gim chn ny mc ln l mt to nh hoc mt cn
phng, mc thng thng l mt bn cch ly hoc cc m gim chn.
Trong lnh vc cc nghin cu v quang hc, thun tin cho s dng, ngi
ta ch to mt s h gim chn thng gi l bn quang hc (Optical table).
4.1.6.2. Cc h gim chn quang hc ca hng Mellesgriot.
Hng MellesGriot ch to cc h gim chn dng cho cc nghin cu v
quang hc cn c gi l bn quang hc. Cc bn gim chn ny c cc kch
c v kh nng gim chn khc nhau tu thuc vo cc mc ch s dng v
mc rung ng ca mi trng. Hng MellesGriot chia cc loi bn gim
chn quang hc thnh 3 cp :
-Cp 1- Bn Hon thin (Perfomance): dng trong cc lnh vc quang hc
thng thng nh laser xung, quang si a mt, cc nh v v tr cn n
chnh xc c micromet... trong mi trng yn tnh hoc t rung (c mt ph
cng sut nhiu nh hn 10-10g2Hz). Thn bn c dy 210 mm hoc 310
mm, vi phng t n 0,10 mm / 1m2, h s bin dng ng hc nh hn
1,3 x 10-3 mm/N. dch chuyn tng i ca thn bn nh hn 0,27 nm.
Bin dng thn bn khi t ti trng113 Kg nh hn 1,65m. Chn bn khng
dng cc phn t gim chn.
-Cp 2- Bn Hon thin hn (Perfomanceplus): s dng vi quang si n
mt, cc ph k, tc k quang... mi trng mt ph cng sut nhiu n
10-8 n 10-9g2Hz. phng thn bn t n 0,05 mm/m2. H s bin dng
ng hc nh hn 0,9 x 10-3 mm/N. dch chuyn thn bn tng i nh
20
hn 0,18 nm. bin dng thn bn khi chu ti 113 kg t gia thn bn 1,5
m. Cc phn t gim chn 4 chn bn cho php chu ti t 275 n 1100 kg
i vi bn tiu chun v t 550 n 2200kg i vi bn chu ti nng. p sut
khng kh ca cc m kh n 550kPa. Tn s cng hng theo phng thng
ng nh hn 5,5Hz v theo phng nm ngang nh hn 4,5Hz. H s khuych
i theo phng thng ng nh hn 6 vng cng hng v nh hn 0,25
tn s 10Hz, cn theo phng nm ngang l nh hn 9,2 vng cng hng v
nh hn 0,13 tn s 10Hz.
-Cp 3- Bn siu hon thin (UtraPerfomance): vi cc giao thoa k,
hologram, cc nh v v tr nh hn micromet hoc c nanomet.. v mi trng
c rung ng nhiu ti hn 10-7g2Hz. phng thn bn t 0,05 mm/1m2.
H s bin dng ng hc nh hn 0,5 x 10-3 mm/N. dch chuyn thn bn
tng i nh hn 0,10 nm. bin dng thn bn khi chu ti 113kg t gia
thn bn 1,5m. Cc phn t gim chn 4 chn bn cho php chu ti n
2500kg. p sut khng kh ca cc m kh n 690kPa.
C kh nng iu chnh cao 13mm v t ng n nh cao t
0,25mm Tn s cng hng theo phng thng ng nh hn 1,35Hz v theo
phng nm ngang nh hn 1,0Hz.
H s khuych i theo phng thng ng nh hn 4 vng cng hng v
nh hn 0,02 tn s 10Hz, 0,1 5Hz, cn theo phng nm ngang l nh hn
4 vng cng hng v nh hn 0,03 tn s 10Hz, 0,06 5Hz.
21