You are on page 1of 15

Majjhima Nikya, majjhimapa sap, i2. bhikkhuvaggo n n, 10.

k girisuam(MN 70)

174. eva e suta eka saaya bhagav kssu crika carati ahat
bhikkhusaghena saddhi. tatra kho bhagav bhikkh antesi aha kho, bhikkhave,
aatreva rattibhojan VAR bhuji. aatra kho panha, bhikkhave, rattibhojan
bhujano appbdhataca sajni apptakataca lahut t hnaca balaca phsuvihraca.
etha, tuhepi, bhikkhave, aatreva rattibhojan bhujatha. aatra kho pana, bhikkhave,
tuhepi rattibhojan bhujan appbdhataca sajnissatha apptakataca lahut t hnaca
balaca phsuvihracti. eva, bhanteti kho te bhikkh bhagavato paccassosu. atha kho
bhagav kssu anupubbena crika carano yena kt giri na ksna nigao tadavasari.
tatra suda bhagav kt girisi viharati ksna nigae.

175. tena kho pana saayena assajipunabbasuk na bhikkh kt girisi vsik honti.
atha kho sabahul bhikkh yena assajipunabbasuk bhikkh tenupasakaisu;
upasakaitv assajipunabbasuke bhikkh etadavocu bhagav kho, vuso, aatreva
rattibhojan bhujati bhikkhusagho ca. aatra kho panvuso, rattibhojan bhujan
appbdhataca sajnanti apptakataca lahut t hnaca balaca phsuvihraca. etha,
tuhepi, vuso, aatreva rattibhojan bhujatha. aatra kho panvuso, tuhepi rattibhojan
bhujan appbdhataca sajnissatha apptakataca lahut t hnaca balaca
phsuvihracti. eva vutte, assajipunabbasuk bhikkh te bhikkh etadavocu aya
kho, vuso, syaceva bhuja pto ca div ca vikle. te aya syaceva bhujan pto
ca div ca vikle appbdhataca sajna apptakataca lahut t hnaca balaca
phsuvihraca. te aya ki sandit t hika hitv klika anudhvissa? syaceva aya
bhujissa pto ca div ca vikleti.

yato kho te bhikkh nsakkhisu assajipunabbasuke bhikkh sapetu, atha yena bhagav
tenupasakaisu; upasakaitv bhagavanta abhivdetv ekaanta nisdisu. ekaanta
nisinn kho te bhikkh bhagavanta etadavocu idha aya, bhante, yena
assajipunabbasuk bhikkh tenupasakaiha; upasakaitv assajipunabbasuke bhikkh
etadavocuha bhagav kho, vuso, aatreva rattibhojan bhujati bhikkhusagho ca;
aatra kho panvuso, rattibhojan bhujan appbdhataca sajnanti apptakataca
lahut t hnaca balaca phsuvihraca. etha, tuhepi, vuso, aatreva rattibhojan bhujatha.
aatra kho panvuso, tuhepi rattibhojan bhujan appbdhataca sajnissatha
apptakataca lahut t hnaca balaca phsuvihracti. eva vutte, bhante,
assajipunabbasuk bhikkh ahe etadavocu aya kho, vuso, syaceva bhuja pto
ca div ca vikle. te aya syaceva bhujan pto ca div ca vikle appbdhataca
sajna apptakataca lahut t h naca balaca phsuvihraca. te aya ki sandit t h ika
hitv klika anudhvissa? syaceva aya bhujissa pto ca div ca vikleti. yato kho
aya, bhante, nsakkhiha assajipunabbasuke bhikkh sapetu, atha aya etaattha
bhagavato roceti.

176. atha kho bhagav aatara bhikkhu antesi ehi tva, bhikkhu, aa vacanena
assajipunabbasuke bhikkh antehi satth yasante antetti. eva, bhanteti kho so
bhikkhu bhagavato pat issutv yena assajipunabbasuk bhikkh tenupasakai; upasakaitv
assajipunabbasuke bhikkh etadavoca satth yasante antetti. evavusoti kho
assajipunabbasuk bhikkh tassa bhikkhuno pat issutv yena bhagav tenupasakaisu;
upasakaitv bhagavanta abhivdetv ekaanta nisdisu. ekaanta nisinne kho
assajipunabbasuke bhikkh bhagav etadavoca sacca kira, bhikkhave, sabahul bhikkh
tuhe upasakaitv etadavocu bhagav kho, vuso, aatreva rattibhojan bhujati
bhikkhusagho ca. aatra kho panvuso, rattibhojan bhujan appbdhataca sajnanti
apptakataca lahut t hnaca balaca phsuvihraca. etha, tuhepi, vuso, aatreva
rattibhojan bhujatha. aatra kho panvuso, tuhepi rattibhojan bhujan appbdhataca
sajnissatha apptakataca lahut t h naca balaca phsuvihracti. eva vutte kira VAR,
bhikkhave, tuhe te bhikkh eva avacuttha aya kho panvuso, syaceva bhuja
pto ca div ca vikle. te aya syaceva bhujan pto ca div ca vikle appbdhataca
sajna apptakataca lahut t hnaca balaca phsuvihraca. te aya ki sandit t hika
hitv klika anudhvissa? syaceva aya bhujissa pto ca div ca vikleti. eva,
bhante.

177. ki nu e tuhe, bhikkhave, eva dhaa desita jntha ya kicya


purisapuggalo pat isavedeti sukha v dukkha v adukkhaasukha v tassa akusal
dha parihyanti kusal dha abhivad d hantti? no heta, bhante. nanu e tuhe,
bhikkhave, eva dhaa desita jntha idhekaccassa ya evarpa sukha vedana
vedayato akusal dha abhivad d h anti kusal dha parihyanti, idha panekaccassa
evarpa sukha vedana vedayato akusal dha parihyanti, kusal dha
abhivad d hanti, idhekaccassa evarpa dukkha vedana vedayato akusal dha
abhivad d hanti kusal dha parihyanti, idha panekaccassa evarpa dukkha vedana
vedayato akusal dha parihyanti kusal dha abhivad d hanti, idhekaccassa evarpa
adukkhaasukha vedana vedayato akusal dha abhivad d hanti kusal dha
parihyanti, idha panekaccassa evarpa adukkhaasukha vedana vedayato akusal
dha parihyanti kusal dha abhivad d hantti? eva, bhante.

178. sdhu, bhikkhave! ay ceta, bhikkhave, ata abhavissa adit t ha avidita


asacchikata aphassita paya idhekaccassa evarpa sukha vedana vedayato
akusal dha abhivad d h anti kusal dha parihyantti, evha ajnanto evarpa
sukha vedana pajahathti vadeyya; api nu e eta, bhikkhave, patirpa abhavissti?
no heta, bhante. yas ca kho eta, bhikkhave, ay ta dit t ha vidita sacchikata
phassita paya idhekaccassa evarpa sukha vedana vedayato akusal dha
abhivad d hanti kusal dha parihyantti, tasha evarpa sukha vedana
pajahathti vadi. ay ceta, bhikkhave, ata abhavissa adit t ha avidita
asacchikata aphassita paya idhekaccassa evarpa sukha vedana vedayato
akusal dha parihyanti kusal dha abhivad d hantti, evha ajnanto evarpa
sukha vedana upasapajja viharathti vadeyya; api nu e eta, bhikkhave, patirpa
abhavissti? no heta, bhante. yas ca kho eta, bhikkhave, ay ta dit t ha
vidita sacchikata phassita paya idhekaccassa evarpa sukha vedana vedayato
akusal dha parihyanti, kusal dha abhivad d hantti, tasha evarpa sukha
vedana upasapajja viharathti vadi.

179. ay ceta, bhikkhave, ata abhavissa adit t ha avidita asacchikata


aphassita paya idhekaccassa evarpa dukkha vedana vedayato akusal dha
abhivad d hanti kusal dha parihyantti, evha ajnanto evarpa dukkha vedana
pajahathti vadeyya; api nu e eta, bhikkhave, patirpa abhavissti? no heta, bhante.
yas ca kho eta, bhikkhave, ay ta dit t ha vidita sacchikata phassita paya
idhekaccassa evarpa dukkha vedana vedayato akusal dha abhivad d hanti kusal
dha parihyantti, tasha evarpa dukkha vedana pajahathti vadi. ay
ceta, bhikkhave, ata abhavissa adit t ha avidita asacchikata aphassita paya
idhekaccassa evarpa dukkha vedana vedayato akusal dha parihyanti kusal
dha abhivad d hantti, evha ajnanto evarpa dukkha vedana upasapajja
viharathti vadeyya; api nu e eta, bhikkhave, patirpa abhavissti? no heta, bhante.
yas ca kho eta, bhikkhave, ay ta dit t ha vidita sacchikata phassita paya
idhekaccassa evarpa dukkha vedana vedayato akusal dha parihyanti kusal
dha abhivad d hantti, tasha evarpa dukkha vedana upasapajja viharathti
vadi.

180. ay ceta, bhikkhave, ata abhavissa adit t ha avidita asacchikata


aphassita paya idhekaccassa evarpa adukkhaasukha vedana vedayato akusal
dha abhivad d hanti kusal dha parihyantti, evha ajnanto evarpa
adukkhaasukha vedana pajahathti vadeyya; api nu e eta, bhikkhave, patirpa
abhavissti? no heta, bhante. yas ca kho eta, bhikkhave, ay ta dit t ha
vidita sacchikata phassita paya idhekaccassa evarpa adukkhaasukha
vedana vedayato akusal dha abhivad d hanti kusal dha parihyantti, tasha
evarpa adukkhaasukha vedana pajahathti vadi. ay ceta, bhikkhave, ata
abhavissa adit t ha avidita asacchikata aphassita paya idhekaccassa evarpa
adukkhaasukha vedana vedayato akusal dha parihyanti kusal dha
abhivad d hantti, evha ajnanto evarpa adukkhaasukha vedana upasapajja
viharathti vadeyya; api nu e eta, bhikkhave, patirpa abhavissti? no heta, bhante.
yas ca kho eta, bhikkhave, ay ta dit t ha vidita sacchikata phassita paya
idhekaccassa evarpa adukkhaasukha vedana vedayato akusal dha parihyanti
kusal dha abhivad d hantti, tasha evarpa adukkhaasukha vedana
upasapajja viharathti vadi.

181. nha, bhikkhave, sabbesayeva bhikkhna appadena karan yanti vadi; na


panha, bhikkhave, sabbesayeva bhikkhna na appadena karan yanti vadi. ye te,
bhikkhave, bhikkh arahanto khn sav vusitavanto katakaran y ohitabhr anuppattasadatth
parikkhn abhavasayojan saada viutt, tathrpnha, bhikkhave, bhikkhna na
appadena karan yanti vadi. ta kissa hetu? kata tesa appadena. abhabb te
paajjitu. ye ca kho te, bhikkhave, bhikkh sekkh appattanas anuttara yogakkhea
patthayan viharanti, tathrpnha, bhikkhave, bhikkhna appadena karan yanti
vadi. ta kissa hetu? appeva nie yasanto anuloikni sensanni pat isevan
kalyn aitte bhajan indriyni saannnayan yassatthya kulaputt saadeva
agras anagriya pabbajanti tadanuttara brahacariyapariyosna dit t heva dhae
saya abhi sacchikatv upasapajja vihareyyunti! ia kho aha, bhikkhave, iesa
bhikkhna appadaphala sapassano appadena karan yanti vadi.

182. sattie, bhikkhave, puggal santo savijjan lokasi. katae satta?


ubhatobhgaviutto, paviutto, kyasakkhi, dit t hippatto, saddhviutto, dhanusr,
saddhnusr.
katao ca, bhikkhave, puggalo ubhatobhgaviutto? idha, bhikkhave, ekacco puggalo ye te
sant viokkh atikkaa rpe rupp te kyena phusitv VAR viharati paya cassa disv
sav parikkhn honti. aya vuccati, bhikkhave, puggalo ubhatobhgaviutto iassa kho
aha, bhikkhave, bhikkhuno na appadena karan yanti vadi. ta kissa hetu? kata tassa
appadena. abhabbo so paajjitu.

katao ca, bhikkhave, puggalo paviutto? idha, bhikkhave, ekacco puggalo ye te sant
viokkh atikkaa rpe rupp te na kyena phusitv viharati, paya cassa disv sav
parikkhn honti. aya vuccati, bhikkhave, puggalo paviutto. iassapi kho aha,
bhikkhave, bhikkhuno na appadena karan yanti vadi. ta kissa hetu? kata tassa
appadena. abhabbo so paajjitu.

katao ca, bhikkhave, puggalo kyasakkhi? idha, bhikkhave, ekacco puggalo ye te sant
viokkh atikkaa rpe rupp te kyena phusitv viharati, paya cassa disv ekacce sav
parikkhn honti. aya vuccati, bhikkhave, puggalo kyasakkhi. iassa kho aha, bhikkhave,
bhikkhuno appadena karan yanti vadi. ta kissa hetu? appeva na ayayas
anuloikni sensanni pat isevano kalyn aitte bhajano indriyni saannnayano
yassatthya kulaputt saadeva agras anagriya pabbajanti tadanuttara
brahacariyapariyosna dit t heva dhae saya abhi sacchikatv upasapajja
vihareyyti! ia kho aha, bhikkhave, iassa bhikkhuno appadaphala sapassano
appadena karan yanti vadi.

katao ca, bhikkhave, puggalo dit t hippatto? idha, bhikkhave, ekacco puggalo ye te sant
viokkh atikkaa rpe rupp te na kyena phusitv viharati, paya cassa disv ekacce
sav parikkhn honti, tathgatappavedit cassa dha paya vodit t h honti vocarit.
aya vuccati, bhikkhave, puggalo dit t hippatto. iassapi kho aha, bhikkhave, bhikkhuno
appadena karan yanti vadi. ta kissa hetu? appeva na ayayas anuloikni
sensanni pat isevano kalyn aitte bhajano indriyni saannnayano yassatthya
kulaputt saadeva agras anagriya pabbajanti tadanuttara
brahacariyapariyosna dit t heva dhae saya abhi sacchikatv upasapajja
vihareyyti! ia kho aha, bhikkhave, iassa bhikkhuno appadaphala sapassano
appadena karan yanti vadi.

katao ca, bhikkhave, puggalo saddhviutto. idha, bhikkhave, ekacco puggalo ye te sant
viokkh atikkaa rpe rupp te na kyena phusitv viharati, paya cassa disv ekacce
sav parikkhn honti, tathgate cassa saddh nivit t h hoti lajt patit t hit. aya vuccati,
bhikkhave, puggalo saddhviutto. iassapi kho aha, bhikkhave, bhikkhuno appadena
karan yanti vadi. ta kissa hetu? appeva na ayayas anuloikni sensanni
pat isevano kalyn aitte bhajano indriyni saannnayano yassatthya kulaputt
saadeva agras anagriya pabbajanti tadanuttara brahacariyapariyosna
dit t heva dhae saya abhi sacchikatv upasapajja vihareyyti! ia kho aha,
bhikkhave, iassa bhikkhuno appadaphala sapassano appadena karan yanti
vadi.

katao ca, bhikkhave, puggalo dhanusr? idha, bhikkhave, ekacco puggalo ye te sant
viokkh atikkaa rpe rupp te na kyena phusitv viharati, paya cassa disv ekacce
sav parikkhn VAR honti, tathgatappavedit cassa dha paya attaso nijjhna
khaanti, api cassa ie dha honti, seyyathida saddhindriya, vriyindriya,
satindriya, sadhindriya, paindriya. aya vuccati, bhikkhave, puggalo dhanusr.
iassapi kho aha, bhikkhave, bhikkhuno appadena karan yanti vadi. ta kissa hetu?
appeva na ayayas anuloikni sensanni pat isevano kalyn aitte bhajano
indriyni saannnayano yassatthya kulaputt saadeva agras anagriya
pabbajanti tadanuttara brahacariyapariyosna dit t heva dhae saya abhi
sacchikatv upasapajja vihareyyti! ia kho aha, bhikkhave, iassa bhikkhuno
appadaphala sapassano appadena karan yanti vadi.

katao ca, bhikkhave, puggalo saddhnusr? idha, bhikkhave, ekacco puggalo ye te sant
viokkh atikkaa rpe rupp te na kyena phusitv viharati, paya cassa disv ekacce
sav parikkhn VAR honti, tathgate cassa saddhatta hoti peaatta, api cassa ie
dha honti, seyyathida saddhindriya, vriyindriya, satindriya, sadhindriya,
paindriya. aya vuccati, bhikkhave, puggalo saddhnusr. iassapi kho aha, bhikkhave,
bhikkhuno appadena karan yanti vadi. ta kissa hetu? appeva na ayayas
anuloikni sensanni pat isevano kalyn aitte bhajano indriyni saannnayano
yassatthya kulaputt saadeva agras anagriya pabbajanti tadanuttara
brahacariyapariyosna dit t h eva dhae saya abhi sacchikatv upasapajja
vihareyyti! ia kho aha, bhikkhave, iassa bhikkhuno appadaphala sapassano
appadena karan yanti vadi.

183. nha, bhikkhave, dikeneva ardhana vadi; api ca, bhikkhave, anupubbasikkh
anupubbakiriy anupubbapat ipad ardhan hoti. kathaca, bhikkhave, anupubbasikkh
anupubbakiriy anupubbapat ipad ardhan hoti? idha, bhikkhave, saddhjto upasakaati,
upasakaanto payirupsati, payirupsanto sota odahati, ohitasoto dhaa sun ti, sutv
dhaa dhreti, dhatna VAR dhana attha upaparikkhati, attha upaparikkhato
dha nijjhna khaanti, dhaanijjhnakkhantiy sati chando jyati, chandajto ussahati,
usshetv tuleti, tulayitv padahati, pahitatto sano kyena ceva paraasacca sacchikaroti,
paya ca na ativijjha passati. spi na, bhikkhave, saddh nhosi; tapi na, bhikkhave,
upasakaana nhosi; spi na, bhikkhave, payirupsan nhosi; tapi na, bhikkhave,
sotvadhna nhosi; tapi na, bhikkhave, dhaassavana nhosi; spi na, bhikkhave,
dhaadhran nhosi; spi na, bhikkhave, atthpaparikkh nhosi; spi na, bhikkhave,
dhaanijjhnakkhanti nhosi; sopi na, bhikkhave, chando nhosi; sopi na, bhikkhave,
ussho nhosi; spi na, bhikkhave, tulan nhosi; tapi na, bhikkhave, padhna nhosi.
vippat ipannttha, bhikkhave, icchpat ipannttha, bhikkhave. kva drevie, bhikkhave,
oghapuris apakkant iah dhaavinay.

184. atthi, bhikkhave, catuppada veyykaran a yassuddit t hassa vi puriso nacirasseva


payattha jneyya. uddisissi vo VAR, bhikkhave, jnissatha e tanti? ke ca aya,
bhante, ke ca dhaassa atroti? yopi so, bhikkhave, satth isagaru isadydo
isehi sasat t ho viharati tassa pya evarp pan opan aviy na upeti evaca no assa atha
na kareyya, na ca no evaassa na na kareyyti, ki pana, bhikkhave, ya tathgato
sabbaso isehi visasat t ho viharati. saddhassa, bhikkhave, svakassa satthussane
pariyoghiya VAR vattato ayaanudhao hoti satth bhagav, svakohaasi; jnti
bhagav, nha jnti. saddhassa, bhikkhave, svakassa satthussane pariyoghiya vattato
rul h anya VAR satthussana hoti ojavanta. saddhassa, bhikkhave, svakassa satthussane
pariyoghiya vattato ayaanudhao hoti ka taco ca nhru ca at t hi ca avasissatu,
sarre upasussatu VAR asalohita, ya ta purisathena purisavriyena
purisaparakkaena pattabba na ta appun itv vriyassa san t hna VAR bhavissatti.
saddhassa, bhikkhave, svakassa satthussane pariyoghiya vattato dvinna phalna
aatara phala pt ikakha dit t heva dhae a, sati v updisese angitti.

idaavoca bhagav. attaan te bhikkh bhagavato bhsita abhinandunti.

kt girisutta nit t h ita dasaa.

bhikkhuvaggo nit t hito dutiyo.

tassuddna

kujara-rhula-sassataloko, lukyaputto ca bhaddli-no.

khudda-dijtha-sahapatiyca, nl aka-raikit girino.

k girisuava a- a hakah

174. evam me suanti kt girisutta. tatthakssti evanake janapade. eha umhepi,


bhikkhaveti etha tuhepi, bhikkhave, ie paca nisase sapassan aatreva
rattibhojan bhujatha. iti bhagav ratti viklabhojana, div viklabhojananti ini dve
bhojanni ekappahrena ajahpetv ekasi saaye div viklabhojanaeva jahpesi, puna
kla atinetv ratti viklabhojana jahpento evaha. kas? ini hi dve bhojanni
vattanni vat t e cin n ni sacin n ni nadi otin n audaka viya anupakkhandni, nivtesu
ca gharesu subhojanni bhujitv vad d hit sukhul kulaputt dve bhojanni ekappahrena
pajahant kilaanti. tas ekappahrena ajahpetv bhaddlisutte div viklabhojana jahpesi,
idha ratti viklabhojana. jahpento pana na tajjitv v niggan hitv v, tesa pahnapaccay
pana appbdhataca sajnissathti eva nisasa dassetvva jahpesi. k girti tassa
nigaassa na.

175. assajipuabbasukti assaji ca punabbasuko ca chasu chabbaggiyesu dve gan cariy.


pan d uko lohitako ettiyo bhuajako assaji punabbasukoti ie cha janchabbaggiy na.
tesu pan d ukalohitak attano parisa gahetv svatthiya vasanti, ettiyabhuajak rjagahe,
ie dve jan kt girisi vsik honti.vsikti nibaddhavsino, tanibandh akata
sensana karonti, jin n a pat isakharonti, kate issar honti.kikanti angate kle pattabba
nisasa.

178. may ceam, bhikkhaveti idha ki dasseti? bhikkhave, divasassa tayo vre bhujitv
sukhavedanayeva uppdento na iasi ssane kiccakr na hoti, ettak pana vedan
sevitabb, ettak na sevitabbti etaattha dassetu ia desana rabhi. evarpam
sukhavedaam pajahahti idaca gehassitasoanassavasena vutta, upasampajja
viharahti idaca nekkhaasitasoanassavasena. ito paresupi dvsu vresu
gehassitanekkhaasitnayeva doanassnaca upekkhnaca vasena attho veditabbo.

181. eva sevitabbsevitabbavedana dassetv idni yesa appadena kicca kattabba,


yesaca na kattabba, te dassetu ham, bhikkhave, sabbesamyevtidiha. tattha kaam
esam appamdeti tesa ya appadena kattabba, ta kata. auomikti
pat ipattianuloni kaat t hnasappyni, yattha vasantena sakk honti aggaphalni
ppun itu. idriyi samaayamti saddhdni indriyni sana kurun.

182. saime, bhikkhave, puggati idha ki dasseti? yesa appadena karan ya natthi, te
dve honti. yesa atthi, te pacti eva sabbepi ie satta puggal hontti iaattha dasseti.

tattha ubhaobhgavimuoti dvhi bhgehi viutto. arpasapattiy rpakyato viutto,


aggena nakyato. so catunna arpasapattna ekekato vut t hya sakhre saasitv
arahatta pattna catunna, nirodh vut t hya arahatta pattngino ca vasena
pacavidho hoti. pl i panettha katao ca puggalo ubhatobhgaviutto, idhekacco puggalo
at t ha viokkhe kyena phusitv viharati, paya cassa disv sav parikkhn hontti (pu.
pa. 208) eva abhidhae at t haviokkhalbhino vasena gat.
pavimuoti paya viutto. so sukkhavipassako, cathi jhnehi vut t hya arahatta
patt cattro cti iesa vasena pacavidhova hoti. pl i panettha
at t haviokkhapat ikkhepavaseneva gat. yathha na heva kho at t ha viokkhe kyena
phusitv viharati, paya cassa disv sav parikkhn honti. aya vuccati puggalo
paviuttoti.

phut t hanta sacchikarottikyasakkh. yo jhnaphassa pat haa phusati, pacch


nirodha nibbna sacchikaroti, so sotpattiphalat t ha di katv yva arahattaaggat t h
chabbidho hontti veditabbo. tenevha idhekacco puggalo at t ha viokkhe kyena phusitv
viharati, paya cassa disv ekacce sav parikkhn honti. aya vuccati puggalo
kyasakkhti.

dit t hanta pattotidi hippao


. tatrida sakhepalakkhan a dukkh sakhr, sukho
nirodhoti ta hoti dit t ha vidita sacchikata phusita payti dit t hippatto. vitthrato
panesopi kyasakkhi viya chabbidho hoti. tenevha idhekacco puggalo ida dukkhanti
yathbhta pajnti ... pe ... aya dukkhanirodhagin pat ipadti yathbhta pajnti,
tathgatappavedit cassa dha paya vodit t h honti vocarit ... pe ... aya vuccati
puggalo dit t hippattoti (pu. pa. 208).

saddhvimuoti saddhya viutto. sopi vuttanayeneva chabbidho hoti. tenevha


idhekacco puggalo ida dukkhanti yathbhta pajnti ... pe ... aya
dukkhanirodhagin pat ipadti yathbhta pajnti. tathgatappavedit cassa dha
paya vodit t h honti vocarit ... pe ... no ca kho yath dit t hippattassa. aya vuccati puggalo
saddhviuttoti (pu. pa. 208). etesu hi saddhviuttassa pubbabhgaaggakkhan e
saddahantassa viya okappentassa viya adhiuccantassa viya ca kilesakkhayo hoti,
dit t hippattassa pubbabhgaaggakkhan e kilesacchedakan a adandha tikhin a sra
hutv vahati. tas yath na ntitikhin ena asin kadali chindantassa chinnat t hna na
at t ha hoti, asi na sgha vahati, saddo suyyati, balavataro vyo ktabbo hoti, evarp
saddhviuttassa pubbabhgaaggabhvan. yath pana nisitsin kadali chindantassa
chinnat t hna at t ha hoti, asi sgha vahati, saddo na suyyati, balavavyakicca na
hoti, evarp paviuttassa pubbabhgaaggabhvan veditabb.

dhaa anussaratti dhammusr. dhaoti pa, papubbagaa agga


bhvetti attho. saddhusrimhi ca eseva nayo. ubho panete sotpattiaggat t hyeva.
vuttapi ceta yassa puggalassa sotpattiphalasacchikiriyya pat ipannassa paindriya
adhiatta hoti, pavhi papubbagaa ariyaagga bhveti. aya vuccati puggalo
dhanusrti (pu. pa. 208). tath yassa puggalassa sotpattiphalasacchikiriyya
pat ipannassa saddhindriya adhiatta hoti, saddhvhi saddhpubbagaa ariyaagga
bhveti. aya vuccati puggalo saddhnusrti. ayaettha sakhepo. vitthrato panes
ubhatobhgaviuttdikath visuddhimagge pabhvandhikre vutt. tas tattha
vuttanayeneva veditabb. y panes etesa vibhgadassanattha idha pl i gat, tattha yas
rpasapattiy vin arpasapattiyo na natthi, tas ruppti vuttepi at t ha viokkh
vuttva hontti veditabb.

kyea phusivti sahajtanakyena phusitv. paya cassa disvti paya ca etassa


ariyasaccadhae disv. ekacce savti pat haaaggdhi pahtabb ekadesasav.
ahgaappavediti tathgatena pavedit catusaccadha. paya vodi h ho ti
iasi t hne sla kathita, iasi sadhi, iasi vipassan, iasi aggo,
iasi phalanti eva atthena atthe kran ena kran e cin n acaritatt aggapaya sudit t h
honti. vocariti vicarit. saddh ivi h ho
ti okappanasaddh patit t hit hoti.maaso
ijjham khamati attya olokana khaanti. saddhmaanti saddhyeva, itara
tasseva vevacana

iti iesu appadena karan yesu puggalesu tayo pat ividdhaaggaphal sekh. tesu
anuloasensana sevan kalyn aitte bhajan indriyni saannnayan anupubbena
arahatta gan hanti. tas tesa yatht hitova pl iattho. avasne pana dve
sotpattiaggasaagino. tehi tassa aggassa anuloasensana sevita, kalyn aitt
bhajit, indriyni saannntni. upari pana tin n a aggna atthya sevan bhajan
saannnayan anupubbena arahatta ppun issantti ayaettha pl iattho.

vitan d avd pana iaeva pl i gahetv lokuttaraaggo na ekacittakkhan iko,


bahucittakkhan ikoti vadati. so vattabbo yadi aena cittena sensana pat isevati, aena
kalyn aitte bhajati, aena indriyni saannneti, aa aggacittanti sandhya tva na
ekacittakkhan iko aggo, bahucittakkhan ikoti vadasi, eva sante sensana sevano
nlobhsa pabbata passati, vana passati, igapakkhna sadda sun ti, pupphaphalna
gandha ghyati, pnya pivanto rasa syati, nisdanto nipajjanto phassa phusati. eva te
pacavin asaagpi lokuttaradhaasaagyeva bhavissati. sace paneta sapat icchasi,
satthr saddhi pat ivirujjhasi. satthr hi pacavin aky ekanta abykatva vutt,
tasaagissa kusalkusala pat ikkhitta, lokuttaraaggo ca ekantakusalo. tas pajaheta
vdanti paapetabbo. sace paatti na upagacchati, gaccha ptova vihra pavisitv ygu
pivhti uyyojetabbo.

183. ham, bhikkhave, dikeevti aha, bhikkhave, pat haaeva an d kassa uppatitv
gaana viya ardhana arahatte patit t hna na vadi.aupubbasikkhti karan atthe
paccattavacana. parato padadvayepi eseva nayo. saddhjoti okappaniyasaddhya jtasaddho.
upasakamati garna sapa gacchati. payirupsati santike nisdati. dhreti sdhuka
katv dhreti. chado jyati kattukayatkusalacchando jyati. ussahati vriya karoti.
ueti anicca dukkha anattti tulayati. uayiv padahati eva tran avipassanya
tulayanto aggapadhna padahati. pahiaoti pesitacitto. kyea ceva paramasaccanti
nakyena nibbnasacca sacchikaroti. paya cti nakyasapayuttya aggapaya
pat ivijjhati passati.

idni yas te satthu gaana sutv paccuggaanaattapi na akasu, tas tesa


cariya garahanto spi ma, bhikkhave, saddh hostidiha. tattha kvadrevimeti
kittaka dre t hne. yojanasatapi yojanasahassapi apakkantti vattu vat t ati, na pana kici
ha. cauppadam veyykara anti catusaccabykaran a sandhya vutta.

184. yassuddi hassti yassa uddit t hassa.yopi so, bhikkhave, sahti bhirakasatthra
dasseti. evarpti evajtik. pa o pa a viyti pan aviy ca opan aviy ca.a upeti na hoti.
kayavikkayakle viya agghavad d hanahpana na hotti attho. aya gon o ki agghati, vsati
agghatti bhan anto pan ati na. na vsati agghati, dasa agghatti bhan anto opan ati na. ida
pat isedhento ha pan opan aviy na upetti. idni ta pan opan aviya dassetu evaca no
assa, atha na kareyya, na ca no evaassa, na na kareyyti ha.

kim paa, bhikkhaveti, bhikkhave, ya tathgato sabbaso isehi visasat t ho viharati,


eva visasat t hassa satthuno evarp pan opan aviy ki yujjissati?
pariyoghiya vaaoti
pariyoghitv ukkhipitv gahetv vattantassa. ayamaudhammoti aya sabhvo. ji
bhagav, ham jmti bhagav eksanabhojane nisasa jnti, aha na jnti ayi
saddhya divasassa tayo vre bhojana pahya eksanabhojana bhujati. ru ahayanti
rohanya. ojavaanti sinehavanta. kmam aco cti iin caturagavriya dasseti. ettha
hi taco eka aga, nhru eka, at t hi eka, asalohita ekanti eva
caturagasaanngata vriya adhit t hahitv arahatta appatv na vut t hahissti eva
pat ipajjatti dasseti. sesa sabbattha uttnaeva. desana pana bhagav neyyapuggalassa
vasena arahattanikt ena nit t hpesti.

papacasdaniy ajjhianikyat t hakathya

kt girisuttavan n an nit t hit.

dutiyavaggavan n an nit t hit.

K girisuava a-- k

174.Paca isamseti appbdhatdike paca gun e. Tattha akkhirogakucchirogdna abhvo


appbdha. Sarre tesa kuppanadukkhassa abhvo appakam. Sarrassa ut t hnasukhat
ahu ham. Baamna kyabala. Phsuvihro iriypathasukhat. Aupakkhadti
duccajanavasena sattna anupavit t hni.Sajissahti ettha ii-saddo diattho, tas iti
eva nisasanti attho.

175. vse niyuttti vsik tassa anativattanato. Tenha ibaddhavsio ti, niyatavsinoti
attho. Taibadhti nibandha vuccati bypro, tattha bandh pasut ussukti tannibandh.
Katha te tattha nibandhti ha akaam sesaa tidi. Uppajjanakena klena pattabba
kikam so pana klo angato eva hotti ha agae ke paabba ti.

178.Eak veda seviabbti at t hrasapi nekkhaanissit vedan sevitabb, gehassita


sevibb.

181.Tam kaam sol asavidhassapi kiccassa nit t hitatt.


Auomikti utusukhabhvena
anurpni. Tenha kamma hasappyti. Samam kurumti oattata
adhiattataca pahya saakiccata sapdent.

182.Te dve hoti te dito vutt dve.

Ubhato (a. ni. t . 3.7.14) ubhayath ubhohi bhgehi viuttotiubhaobhgavimuo


ekadesasarpekasesanayena. Tath hi vutta abhidhamma h akahyam(pu. pa. at t ha. 24)
dvhi bhgehi dve vre viuttoti ubhatobhgaviuttoti. Tattha keci tva ther sapattiy
vikkhabhanaviokkhena, aggena saucchedaviokkhena viuttoti ubhatobhgaviuttoti
vadanti. Ae ther aya ubhatobhgaviutto rpato uccitv na nissya t hito puna
tato uccanato nanissitakoti vatv tassa ca sdhaka

Acci yath vtavegena khitt, (upasivti bhagav,)

Attha paleti na upeti sakha;

Eva uni naky viutto,

Attha paleti na upeti sakhanti. (su. ni. 1080; cl ani. upasvan avapucch 11;
upasvan avapucchniddesa 43)

Ia suttapada vatv nakyato ca rpakyato ca suviuttatt ubhatobhgaviuttoti


vadanti. Sutte hi kicayatanalbhino upasivabrhan assa bhagavat naky viuttoti
ubhatobhgaviuttoti akkhtoti. Apare pana sapattiy vikkhabhanaviokkhena ekavra
viutto, aggena saucchedaviokkhena ekavra viuttoti eva ubhatobhgaviuttoti
vadanti. Ettha pat haavde dvhi bhgehi viuttoti ubhatobhgaviutto. Dutiyavde
ubhatobhgato viuttoti ubhatobhgaviutto. Tatiyavde pana dvhi bhgehi dve vre viuttoti
ayaetesa viseso. Kilesehi viutto kiles v vikkhabhanasaucchedehi kyadvayato
viutt assti ayaattho dat t habbo. Tenhadvhi bhgeh tidi.

Soti ubhatobhgaviutto. Kacettha rpvacaracatutthajjhnapi arpvacarajjhna viya


duvagika nejappattanti vuccati. Ta pana padat t hna katv arahatta patto
ubhatobhgaviutto na na hoti rpakyato aviuttatt. Tahi kilesakyatova viutta, na
rpakyato, tas tato vut t hya arahatta patto ubhatobhgaviutto na hotti ha cauam
arpape pacavidho ho ti. Rp rpni passattidike nirodhasapattiante at t ha
viokkhe vatv yato ca kho, nanda, bhikkhu ie at t ha viokkhe kyena phusitv viharati,
paya cassa disv sav parikkhn honti, aya vuccati, nanda, bhikkhu
ubhatobhgaviuttoti yadipi mahide (d. ni. 2.129-130) vutta, ta pana
ubhatobhgaviuttaset t havasena vuttanti idha sabbaubhatobhgaviuttasagahan attha
pacavidho ho ti vatv p i paehape abhidhamme a havimokkhabhio
vasea ga ti ha. Idhpi hi kt girisutte idha, bhikkhave, ekacco puggalope
ubhatobhgaviuttoti arpasapattivasena cattro ubhatobhgaviutt, set t ho ca vutto
vuttalakkhan papattito. Yathvuttesu hi pacasu puri cattro nirodha na sapajjantti
pariyyena ubhatobhgaviutt na. At t hasapattilbh ang ta sapajjitv tato
vut t h ya vipassana vad d h etv arahatta pattoti nippariyyena ubhatobhgaviuttaset t h o
na.

Kaamo ca puggaotidsu kaamoti pucchvacana, puggaoti asdhran ato


pucchitabbavacana. Idhti iasi ssane. Ekaccoti eko. A ha vimokkhe kyea
phusiv viharati at t ha sapattiyo sahajtanakyena pat ilabhitv viharati.
Paya cassa
disv sav parikkh hoti vipassanpaya sakhragata, aggapaya cattri
saccni passitv cattropi sav parikkhn hontti evaattho dat t habbo.

Pavimuoti visesato paya eva viutto, na tass patit t hnabhtena


at t haviokkhasakhtena stisayena sadhinti paviutto. Yo ariyo
anadhigatt t haviokkhena sabbaso savehi viutto, tasseta adhivacana. Adhigatepi hi
rpajjhnaviokkhe na so stisayasadhinissitoti na tassa vasena ubhatobhgaviutto hotti
vuttovyaattho. Arpajjhnesu pana ekasipi sati ubhatobhgaviuttoyeva na hoti. Tena
hi at t haviokkhekadesena tanadnasaatthena at t haviokkhalbhtveva vuccati.
Saudye hi pavatto vohro avayavepi dissati yath sattisayoti. P ti abhidhaapl i.
Ehti etissa paviuttikathya. A havimokkhapa ikkhepavaseev ti avadhran ena
idhpi pat ikkhepavaseneva gatabhva dasseti. Tenhakyea phusiv vihara ti.

Phu haam sacchikaro ti phut t hna anto phut t hanto, phut t hna arpajjhnna
anantaro kloti adhippyo. Accantasayoge ceta upayogavacana, phut t hnantaraklaeva
sacchikaroti sacchiktabbopyenti vutta hoti. Bhvanapusaka v eta ekaanta
nisdtidsu (pr. 2) viya. Yo hi arpajjhnena rpakyato nakyekadesato ca
vikkhabhanaviokkhena viutto, tena nirodhasakhto viokkho locito paksito viya hoti,
na pana kyena sacchikato, nirodha pana raan a katv ekaccesu savesu khepitesu tena
so sacchikato hoti, tas so sacchiktabba nirodha yathlocita nakyena sacchikarotti
kyasakkh ti vuccati, na tu viuttoti ekaccna savna aparikkhn att. Tenha
jhaphassam pa h amam phusai, pacch irodham ibbam sacchikaroti. Aya
catunna arpasapattna ekekato vut t hya sakhre saasitv kyasakkhibhva
pattna catunna, nirodh vut t hya aggaaggappattngino ca vasena
ubhatobhgaviutto viya pacavidho na hoti. Tena vutta abhidhamma kyam
kyasakkhihipi eseva nayoti.

Di haam pao ti dassanasakhtassa sotpattiaggan assa anantara pattoti vutta hoti.


Dit t hatt pattotipi pt ho. Etena catusaccadassanasakhtya dit t hiy nirodhassa pattata
dpeti. Tenha dukkh sakhr, sukho irodhoi am ho ti. Tattha payti
aggapaya. Pat haaphalat t hato yva aggaaggat t h, tva di hippao. Tenha sopi
kyasakkhi viya chabbidho ho ti. Yath pana paviutto pacavidho vutto, eva ayapi
sukkhavipassako, cathi rpajjhnehi vut t hya dit t hippattabhvappatt cattro cti pacavidho
hotti veditabbo. Saddhviuttepi eseva nayo. Idam dukkhanti ettaka dukkha, na ito
uddha dukkhanti. Yahbham pajti t hapetv tan ha updnakkhandhapacaka
dukkhasaccanti ythvato pajnti. Yas pana tan h dukkha janeti nibbatteti, tato ta
dukkha saudeti, tas na ayam dukkhasamudayoi yahbham paji yas
pana ida dukkha saudayo ca nibbna patv nirujjhati appavatti gacchati, tas ayam
dukkhairodhoi yahbham paji. Ariyo pana at t hagiko aggo ta
dukkhanirodha gacchati, tena ayam dukkhairodhagmiipa ipadi yahbham
paji. Ettvat nnakkhan e saccavavatthna dassita. Idni ta ekakkhan e dassetu
ahgaappavedi tidi vutta, tassattho gaissati.

Saddhya vimuoti etena sabbath aviuttassapi saddhattena viuttabhvo dpito hoti.


Saddhvimuoti v saddhya adhiuttoti attho. Vuaayeevti sotpattiphalantidin
vuttanayena. Saddahaassti ekasato aya pat ipad kilesakkhaya vahati
sasabuddhena bhsitattti eva saddahantassa. Yas panassa aniccnupassandhi
niccasapahnavasena bhvanya pubbenpara visesa passato tattha tattha paccakkhatpi
atthi, tas vutta saddahaassa viy ti. Sesapadadvaya tasseva vevacana. Ettha ca
pubbabhgamaggabhvati vacanena gaanyapat ipadnnattena
saddhviuttadit t hippattna pannatta hotti dassitaAbhidhamma
. hakahyampi
(pu. pa. at t h a. 28) nesa kilesappahne nnatta natthi, paya nnatta atthiyevti vatv
gaanyannatteneva saddhviutto dit t hippatta na ppun tti sannit t hna katanti
vutta.

Pasakhta dhaa adhiattatya pubbagaa hutv pavatta anussaratti


dhammusr. Tenha dhammo tidi. Saddha anussarati saddhpubbagaa agga
bhvetti iaattha eseva ayo ti atidisati. Paa vhetti pavh, paa stisaya
pavattetti attho. Tenha papubbagamam ariyamaggam bhve ti. Saddhvhinti
ettha vuttanayena attho veditabbo. Ubhaobhgavimudikahti ubhatobhgaviuttdsu
gaanato pat t hya vattabbakath.Eesanti yathvuttna ubhatobhgaviuttdna. Idhti
iasi kt girisutte. Nanu ca at t hasapattilbhivasena ubhatobhgaviutto
kyasakkhdayo ca abhidhae gat, kathaidha arpajjhnalbhvaseneva uddhat ti
codana sandhyha yasm tidi.

Phusiv patv. Paya cassa disv sav parikkh hoti na sav paya passyanti,
dassanakran paya parikkhn disv paya parikkhn ti vutt.
Dassanyattaparikkhayatt eva hi dassana savna khayassa puriakiriy hotti.
Tahgaea pavediti bodhian d e nisditv tathgatena pat ividdh vidit pacch paresa
pkat kat.Causaccadhamm ti vatv tadantogadhatt sldna imasmim he sam
kahia tidi vutta. Aheti avippat isrdipayojanena tasi tasi ptidikena atthena.
Kra eti sappurispanissaydin kran ena tasi tasi sadhidipadat t hnatya sldi
kra e. Ci acariati saddhcin n abhvena sabodhvahabhve. Tattha tatthavicari
visesena carit, tesu tena pa sut t hu carpitti attho.Pai hi hoiaggena gatatt.
Maya parittappan ena. Ookaam khamai, paya gahetabbata upenti.

Tayoti kyasakkhidit t hippattasaddhviutt.Yah hiova p iaho,na tattha kici


niddhretv vattabba atthti suttantapariyyena avutta vadati. Tassa maggassti
sotpattiaggassa ya ktabba, tassa adhigatatt. Upari paa i am maggam ahya
sevam anuloasensana, bhajam kalyn aitte, samaayam indriyni
aupubbea bhvanaggappat ipt iyarahaam ppu issai aggassa
anekacittakkhan ikatyti ayaettha suttapadese pl iy attho.

Imameva p im gahevti katao ca puggalo saddhnusrti aggat t he puggale vatv


iassa kho aha, bhikkhavetidin tesa vasena anuloasensanasevandna vuttatt
iaeva yathvutta pl ipadesa gahetvokuaradhammo bahuciakkha iko ti vadati.
So vaabboti so vitan d avd eva vattabbo. Yadi aggat t hapuggale vatv
anuloikasensanasevandi pl iya vuttanti aggasaagino eva hutv te tath pat ipajjanti,
eva sante sensanapat isayuttarpdivipassanaggahan asi tava atena aggasaagino
eva pajjeyyu, na ceta eva hoti, tas sutta e laddhanti ya kici kathehti
vretabbo. Tenha yadi aea cie tidi. Tattha evam saeti nncitteneva
sensanapat isevandike sati. Tattha pl iya yadi lokuttaradhaasaagino eva
pacavin asaagiklepi lokuttarasaagita sace sampa icchasi, sahr saddhim
pa ivirujjhasisuttavirodhadpanato. Tenha sahr h tidi. Dhaavicran na
tuyha avisayo, tas ygum pivhi uyyojeabbo.

183.dikeevti pat haeneva.Aupubbasikkhti anupubbeneva pavattasikkhya. Tenha


kara ahe paccaavacaa ti. Saddh jt etassti saddhjo, agyhittipakkhepena jta-
saddassa pacchvacana. Evaetanti adhiuccana okappaiyasaddh. Saike isdai
upat t hnavasena.Sdhukam kav dhreti yathsuta dhaa vcuggatakaran avasena
ta pagun a katv sravasena dhreti. Chado jyati dhaesu nijjhnakkhaesu ie
dhae bhvanpaya paccakkhato ussti kattukayatkusalacchando jyati. Ussahati
chando uppdaatte at t hatv tato bhvanrabhavasena ussahati.Tuayaiti saasanavasena
sakhre. Tra avipassaya uayaoti tran apariya jnitv upari pahnapariya vasena
paritulayanto pat ijnanto.Maggapadham padahati aggalakkhan a padhnika agga
padahati. Pesiacioti nibbna pati pesitacitto. Nmakyeti aggappat ipt iy
tataaggasapayuttanakyena. Na paa kici hti dratya sana na kici vacana
bhagav ha te dal hatara niggan hitu.

184. Pan ena vohrena bykaran apa aviy, pan aviy abhvena opa aviy, a upeti na
yujjati. Tanti ida idha adhippeta pa o pa aviyam dasseum. Tayida sabba bhagav
aya kho, vuso, syaceva bhujti assajipunabbasukehi vutta sikkhya
avattanabhvadpanavacana sandhya vadati.
Ukkhipivti ssena gahetv viya sadya. Audhammoti anurpo sabhvo, svakabhvassa
anucchavik pat ipatti.Rohayanti virul hibhva. Siniyhati ettha, etena vti sineho, kran a.
Ta ettha atthti siehavaam, pdakanti attho. Taco ekam aganti taco vrapakkhabhve
ekaaga. Padhna anuyujantassa hi tace palujjanepi taniitta avosna
anpajjanakasseva vriyassa eka aga eka kran a. Eva sesesu vattabba. Tenha
arahaam appav a vu h
ahissmi evam pa ipajjati. Sesa suvieyyaeva.

Kt girisuttavan n anya lnatthappaksan saatt.

Nit t h it ca bhikkhuvaggavan n an.

You might also like