Tehnika kola u Zenici

Predmet: Historija

Tema:Privredno-ekonomski i kulturni napredak BiH u toku Austro-Ugarske okupacije

Profesor: Mirza Hasagi

PRIVREDNI RAZVITAK BIH

-Ausro-Ugarska okupacija 1878. godine zatekla je BiH kao zaostalo privredno-

industrijsko podruje,ali sa ogromnim privrednim resursima.
-To ce navesti okupacionu vlast da u BiH zapone projekat eksploatacije prirodnih
resursa i izgradnje bh privrede.
-Prvi cilj okupacione vlasti bio je izgradnja putne mree kao osnova za uspostavu
vlasti, povezivanje sa ostalim dijelovima monarhije te za razvoj privrede i industrije.
-Prva rekonstrukcija puteva u BiH deava se u toku same okupacije,kao i kasnije a
teite u razvoju saobraaja stavljeno je na izgradnju eljeznica.
-Zbog finansijskih ogranienja, okupaciona vlast zapoela je sa izgranju uskotrane
eljeznike pruge.
-U septembru 1878. godine zapoela je izgradnja pruge Bosanski Brod-Sarajevo, a
kasnije, ova pruga spojena je sa dolinom Neretve,Mostarom i Metkoviem. Na ovu
trasu nadovezivale su se sve ostale lokalne pruge (od Lave,Varea,Breze itd).
-Najvei broj pruga u BiH izgraen je za vladavine B. Kalaya.Glavni nosioci izgradnje
bili su drava i privatne firme.
-Godine 1910. pod upravom Direkcije bh eljeznica bilo je preko 1000 km pruge, a u
vlasnitvu raznih umsko-industrijskih preduzea preko 2000 km.
-Sa okupacijom, nastupit ce i prva velika industralizacija BiH iji inicijator je bila
okpaciona vlast i privatni krugovi iz monarhije.
-Nedostatak domaeg, uslovilo je pojavu stranog privatnog kapitala koji je ujedno bio
i veinski vlasnik svih velikih privredno-industrijskih preduzea u BiH. Taj strani
kapital dolazio je uglavnom iz Austrije, Maarske, Njemake, Italije, vedske itd.
-Domai kapital bio je dosta slab i orijentiran uglavnom na trgovinu, zanate,
ugostiteljstvo i nekretnine.
-Industralizacija BiH bila je usmjerena uglavnom na eksploataciju prirodnih resursa
(najvie rude i suma) i njihovu preradu (pilane, eljezare, solane itd).
Kroz taj proces industralizacije biva zaposleno oko 100000 radnika (strani strunjaci,
ininjeri, domaa radna snaga), sto je na selima i dalje preovladavao agrarni,
feudalno-kmetski sistem.
-Razvoj industrije u BiH omoguio je i razvoj bankarstva. Prvi novani zavod u BiH
osnovan je 1883. godine i to je bilo odjeljenje Union banke.Prvi domai novani
zavod osnovan je 1889. godine.Nakon Kalaya ti novani zavodi dobivaju vjerska i
nacionalana obiljeja.
-Meutim i nakon razvoja industrije i bankarstva, BiH i dalje ostaje veinski agrarna
zemlja.