G KONDANSATRLER

C Serisi Alak Gerilim G Kondansatrleri NDEKLER

FECSAKP1 (Trifaze 400V)

40 kVAr - 50 kVAr G Faktr Dzeltme Metotlar 1
MKP Teknolojisinin Avantajlar 1
Ar Yklere Kar Koruma 2
G Katsays Dzeltmek in Gerekli Kondansatr 2
Kapasitesinin Hesaplanmas
OG Trafolarnn Kompanzasyonu 3
Fazl Asenkron Motorlarn Kompanzasyonu 3
K Serisi Alak Gerilim G Kondansatrleri Kondansatr Geriliminin Belirlenmesi 3
FEK-13 (Trifaze 400V)
Teknik zellikler 4
5 kVAr ... 30 kVAr Sipari Kodlar 4
Teknik Resimler 5

FEK-13 (Trifaze 450V)

10 kVAr ... 30 kVAr

M Serisi Alak Gerilim G Kondansatrleri

FEKM (Monofaze 400V)

1,67 kVAr ... 5 kVAr

TS EN 60831-1, TS EN 60831-2
EN 60831-1, EN 60831-2
IEC 60831-1, IEC 60831-2
CE

Montaj pozisyonu : Dikey (desteklenerek yatay

pozisyonda da balanabilir)
Rakm : 2000 m (max)
evre scakl : -25oC ile +55oC aras
Koruma snf : IP00 (plastik klemens kapa
kullanldnda IP40)
 G KONDANSATRLER
Byk ebekelerin ykleri ou zaman
endktif karakterdedir. Asenkron motorlar,
endksiyon frnlar, balastl lambalar hep
endktif akm ektiklerinden, bal
bulunduklar ebekelerin g katsaylarn
kltrler. G katsaysnn klmesi G faktr dzeltilmesiyle datmdaki
enerji iletim ve datm hatlarnda gerilim
dmlerine ve g kayplarna neden
olur. Bu durum verimi azaltr. Dk g
katsayl ykler; alternatr, transformatr
ve devre elemanlarnn kapasitelerinin
gereksiz yere byk tutulmalarna da
neden olur. Bu durumda sistemden
ekonomik bir ekilde faydalanmak
mmkn olmaz. G katsaysn
dzeltmek iin kullanlan, Federal alak
gerilim g kondansatrleri CEye uygun
olarak imal edilmektedir.
G Faktr :
Ykn g faktr, grnrdeki gce
aktif gcn oran olarak tanmlanr. Cos ,
1.00a ne kadar yakn olursa, ebekeden
daha az g ekilir. Eer Cos =1 olursa,
400 V trifaze ana hatlarda 500 kWn
iletimi 722A akma ihtiya duyar.
Cos =0,6daki ayn efektif gcn iletimi
ok daha yksek akma yani 1203A
ihtiya duyacaktr. Bundan dolay
besleme trafolar gibi datm ve iletim
ekipmanlar da bu yksek yk iin
boyutlandrlmak zorundadr.
- Dk g faktrl sistemler iin,
mevcut standartlara uygun elektrik
gcnn iletimi, hem tketici hem de
ebeke datm iin daha masrafl olur.
Daha fazla masrafn bir dier nedeni ise,
trafo ve jeneratrlerin sarglar olduu
gibi, sistemin tm akmnn neden olduu,
iletkenlerde oluan sdan kaynaklanan
kayplardr.
Genel artlarda, bir trifaze sistemin g
faktr derken, akm artar. Sistemdeki
s kayb akm artnn karesiyle orantl
olarak artar.
Kontak Tabakas
Bobin
Metalizasyonsuz
Blge
Bir Yz letken
Polipropilen Film
ekil-1: inko Metalize Polipropilen Film
16/1
Sonu olarak:
Elektrik kayplarnda azalma, g
faktrn dzeltmekle salanr.
ebeke, genileyen bir sistem iin faydal
olabilecek ek yk destekleyebilecektir.
buharna tutulmas ile elde edilir. Bu,
yk decek ve bu da sistemdeki
cihazlarn mrnn uzamasn
salayacaktr.
G Faktr Dzeltme Metotlar
Kondansatrn sisteme salad kart
kapasiteli reaktif g, elektrik yknn
ihtiya duyduu endktif reaktif gc
telafi edebilir. Bu ebekeden ekilen
reaktif gte bir d temin eder ve
G Faktr Dzeltme (GFD) adn alr.
G faktr dzeltmenin en yaygn
metotlar;
Tek veya sabit GFD:
Her bir ykn reaktif gcnn telafisi
veya besleme ucundaki ykn azaltlmas
(sabit ve/veya byk gte tek alc,
ykler iin). (ekil-2)
Grup GFD:
Kondansatrn bir grup e zamanl
alan indktif yke balanmas. (rnek:
Motor grubu, dearj lambalar) (ekil-3)
Merkezi GFD:
Belli sayda kondansatrn bir ana g
datm istasyonu veya ikincil istasyona
balanmasnn yaygn olduu deien
ykle geni elektrik sistemleri iin kullanlr.
Kondansatrler, srekli olarak ebekedeki
reaktif g talebini izleyen, mikroilemci
temelli reaktif g kontrol rlesi araclyla
kontrol edilirler. (ekil-4)
Reaktif gcn dzeltilmesinde
kondansatrlerin yan sra ar uyartl
senkron motorlar da kullanlr fakat;
kondansatrlerin kullanlmas, senkron
motorlara oranla daha yaygndr.
M Merkezi
ekil-2: Sabit GFD
M M M M
ekil-3: Grup GFD
Aktif Enerji Reaktif Enerji
MKP:
MKP tipi, saf polipropilen folyo ile
ekillendirilmi dk g kaypl
dielektrikten oluur. inko metalize film,
polipropilen filmin vakum altnda inko
kondansatrn uzun alma mrn
garanti eder. Kondansatr elemanlar
vakumda kurutulur. Kondansatr
kasasna yerletirdikten sonra, yapkan
poliretan reine veya kuru izolasyon
gaz konulur.
MKP Teknolojisinin Avantajlar :
Basit yap teknolojisinin bir sonucu olarak,
MKP kondansatrleri daha az malzeme
kullanlarak dk maliyetle retilir, bunun
sonucu olarak kullanc daha az cret
der.
Daha kaln dielektrie sahip olmasna
ramen, MKP kondansatrleri genelde
benzerlerinden daha kk yapdadr.
MKP kondansatrleri, zel yksek
kapasitans ve yksek AC yk
kapasitesine sahiptir. Yukarda belirtilen
yap ve yksek kalitede malzeme
kullanlmas sayesinde gvenilirlik ve
uzun kullanm mr garanti edilir. Ayrca
Federal kondansatrleri kk boyutlar
sayesinde kompanzasyon panolarnda
daha az yer kaplar.
Kendi Kendini Onarma:
Federal kondansatrler, alak gerilim alt
tesislerinde ani gerilim sonucu oluan
delinmeleri kendi kendine onarr. Delinme
srasnda ortaya kan arklar metal
tabakay eritir ve bu arklar yaltkan
ierisindeki delinen ksm da izole eder.
Bylece kondansatr tam gerilim
mukavemetine ulaarak problemsiz bir
ekilde almaya devam edebilir.
Bundan dolay oluan kapasite kayb
ihmal edilebilecek kadar azdr.
Kompanzasyon
Panosu
M M
M M
ekil-4: Merkezi GFD
 G KONDANSATRLER

Ar Yklere Kar Koruma :

Federal g kondansatrlerinin iine entegre edilmi bir ayrc
sigorta sistemi ile ar yklemeye kar koruma salanmtr.
Kendi kendini onarma ileminin sk sk olumasndan dolay
ortaya kan gaz, cihazn gvdesinde yksek basnca yol aar
ve bunun sonucunda kondansatr gvdesinin boyuna esnemeye
balamasyla sarm ile balant klemensi arasndaki kablolar
emniyet entiinden kopar. Bylece kondansatr ebekeden
ayrlm olur. Kondansatrn ve sistemin emniyeti iin ar yk
ve arzalara kar korunmas, ekil-5 ve ekil-6da gsterilmitir.

Emniyet G Katsays Dzeltmek in Gerekli Kondansatr

entii Kapasitesinin Hesaplanmas:
stenen g faktrn elde etmek iin gerekli olan reaktif g,
aadaki gibi hesaplanr.

Qc= P x (tan 1-tan 2)

ekil-5 Arzadan nce P = Aktif g

S = Grnen g
Qc = Reaktif g
Cos 1 = Mevcut g katsays
Cos 2 = Ulalmak istenen g katsays
(tan 1-tan 2) = arpma faktr, tablo-1de gsterilmitir.

rnek :
Aktif gc : P=500 kW
cos 1=0,7 olan sistemi, cos 2=0,98 yapmak iin
gereklikondansatr gcn hesaplayalm.
Tablo yardm ile zm:
G faktrn 0,7den 0,98ye ykseltebilmek iin arpma
faktr tablosundan cos 1=0,7 ve cos 2=0,98ye denk gelen
satr ve stunlar kesitirdiimizde, arpma faktrn 0,817
Emniyet buluruz.
entii Qc=500 x 0,817
Qc=408,5 kVAr
Formller yardm ile zm :

ekil-6 Arzadan Sonra

arpma Hedef cos 2

Faktr 0,980 0,985 0,990 0,995 1,000
0,20 4,696 4,724 4,756 4,799 4,899
0,25 3,670 3,698 3,730 3,773 3,873
0,30 2,977 3,005 3,037 3,079 3,180
0,35 2,473 2,501 2,534 2,576 2,676
0,40 2,088 2,116 2,149 2,191 2,291 Not: Kompanzasyon tesislerine ait tesis malzemesini seerken,
0,45 1,781 1,809 1,842 1,884 1,985 ama ve kapama esnasnda ba gsteren olaylarn tesirleri gz
nnde bulundurulmaldr. Kondansatrler devreye alnrken
Orjinal cos 1

0,50 1,529 1,557 1,590 1,632 1,732

0,55 1,315 1,343 1,376 1,418 1,518 veya paralel balanrken meydana gelen geici rejim esnasnda
0,60 1,130 1,158 1,191 1,233 1,333 ksa devre akmna benzer byk akmlar ekerler. Bu akmlarn
0,65 0,966 0,994 1,027 1,069 1,169 deeri ve sresi kondansatr gcne, sz konusu ebeke
parasnn endktif direncine ve zgl frekansna baldr. Eer
0,70 0,817 0,845 0,878 0,920 1,020 anahtar, gerilimin en byk deerinde kapanrsa akm darbeleri
0,75 0,679 0,707 0,739 0,782 0,882 de en byk deerini alr. Bu akmn tesir sresi nadiren 1 veya
0,80 0,547 0,575 0,608 0,650 0,750 2 periyottan daha uzun olur.
0,85 0,417 0,445 0,477 0,519 0,620
0,90 0,281 0,309 0,342 0,384 0,484 Bu esnada, kondansatrlerin meydana gelen balama ar
0,95 0,126 0,154 0,186 0,228 0,329 gerilimlerine dayanabilmeleri iin; madeni folyonun kondansatr
Tablo-1 mahfazasna kar izolasyonunun nominal gerilimin maksimum
deerinin 3,5 katna eit olmas ngrlr. Kondansatrler
devreden karken, kapasitif akmn kesilmesinin daha zor olmas
evre scakl kategorisi : Periyotlarda en yksek ortalama deer sebebi ile byk arklar meydana gelir. Onun iin kompanzasyon
Sembol Minimum Maksimum 24 saat 1 yl tesislerinde kullanlan anahtar, sigorta ve hat gibi balama
25/C 25 C 50 C 40 C 30 C elemanlarnn seilmesi esnasnda bu zellikler gz nnde
25/D 25 C 55 C 45 C 35 C bulundurulur. Bu yzden kompanzasyon tesislerinde kullanlan

16/2
 G KONDANSATRLER

balama elemanlar, normal tesislerde kullanlanlardan biraz Montaj Talimatlar :

farkldrlar ve bunlar kondansatr gcne tekabl eden nominal
akmdan daha byk akmlara gre seilirler.
Kompanzasyon anahtarlama sistemleri iin firmamzn rettii
zel kompanzasyon kontaktrlerinin kullanlmas tavsiye edilir.
Kontaktrler, sahip olduklar akm snrlayc kontak bloklar
sayesinde, kondansatrlerin kalk akmlarn snrlandrr.
Bylece gerek kondansatrlerin gerekse devre koruyucu
cihazlarn mr uzar. Federal kompanzasyon kontaktrlerinin
normal kontaktrlerden fark, kontaktr zerinde ana kontaklara
paralel balanan akm snrlayc direnlere sahip gei blou
olmasdr. Bu sayede kontaktrn ve kondansatrn mr 2
katna kacaktr.
Kondansatrler M12 vida kullanlarak kolayca monte edilebilir.
Montaj vidas ayn zamanda topraklama balants olarak da
kullanlr. Maksimum skma torku 5 Nmdir. Klemens balantlar
5 mm vida ve maksimum 2 Nmlik tork uygulanarak yaplr.
Kablo balantlar kondansatrn ar basn durumunda
koruma ilemini rahatlkla salayabilmesi iin; gvde boyunun
minimum 20 mm esnemesine izin verecek ekilde yaplmaldr.
Uyar! Kondansatrlerin balantsnda sadece bakr kablo
kullanlmaldr.

Trafo Yal Tip Trafolar iin Kuru Tip Trafolar iin Fazl Sincap Kafesli Asenkron Motorlar iin
Gc Kondansatr Gc Kondansatr Gc Kondansatr Gc (kVAr)
(kVA) (kVAr) (kVAr)
Motor Gc Motor Devri (d/d)
10 1 1,5
(kW) (Hp) 3000 1500 1000 750
20 2 1,7
22 30 6 8 9 10
50 4 2
30 40 7,5 10 11 12,5
75 5 2,5
37 50 9 11 12,5 16
100 5 2,5
45 60 11 13 14 17
160 7 4
55 75 13 17 18 21
200 7,5 5
75 100 17 22 25 28
250 8 7,5
80 125 20 25 27 30
315 10 7,5
110 150 24 29 33 37
400 12,5 8
132 180 31 36 38 43
500 15 10
160 218 35 41 44 52
630 17,5 12,5
200 274 43 47 53 61
800 20 15
250 340 52 57 63 71
1000 25 17,5
280 385 57 63 70 79
1250 30 20
355 482 67 76 86 98
1600 35 22
400 544 78 82 97 106
2000 40 25
450 610 87 93 107 117
2500 50 35
3150 60 50 Fazl Asenkron Motorlarn Kompanzasyonu:
En ok karlalan reaktif g tketicileri fazl motorlardr.
OG Trafolarnn Kompanzasyonu Yukardaki tabloda sincap kafesli motorlarn kompanzasyonu
OG trafolar bota altklar sre boyunca ebekeden reaktif iin gerekli kondansatr glerini grebilirsiniz. Rotoru sargl
enerji ekerler. Bu reaktif enerji trafoya srekli bal olun (sabit) motorlar iin tablodaki deerlere 5 ilave ediniz.
kondansatrler ile kompanze edilirler. Bu kondansatrlerin
gleri aadaki formlle hesaplanr. Kondansatr Geriliminin Belirlenmesi:
Kompanzasyonda kullanlacak g kondansatrlerinin
Q = Io% x Pn / 100 gerilimleri balanaca ebekedeki harmonik akmlarna gre
belirlenir.
Io = yksz trafo akm
Pn = trafo gc Aadaki tabloda toplam harmonik distorsiyona gre
kondansatr gerilimleri verilmitir.
Yukardaki tablo araclla da kolayca gerekli kondansatr
deeri tespit edilebilir.
THD < 12% THD < 20% THD < 27%
400V 450V 525V

16/3
 G KONDANSATRLER

Teknik zellikler :
Tip FEKM FEK13 FEC
Anma Gerilimi 230/400 V 400/450 V 400 V
Frekans 50 Hz 50 Hz 50 Hz
Standardlar TS EN 60831-1/2, IEC 831-1/2 TS EN 60831-1/2, IEC 831-1/2 TS EN 60831-1/2, IEC 831-1/2
Maksimum ar gerilim Un + %10 Gnde 8 saate kadar Un + %10 Gnde 8 saate kadar Un + %10 Gnde 8 saate kadar
Un + %15 Gnde 30 dakikaya kadar Un + %15 Gnde 30 dakikaya kadar Un + %15 Gnde 30 dakikaya kadar
Un + %20 Gnde 5 dakikaya kadar Un + %20 Gnde 5 dakikaya kadar Un + %20 Gnde 5 dakikaya kadar
Un + %30 Gnde 1 dakikaya kadar Un + %30 Gnde 1 dakikaya kadar Un + %30 Gnde 1 dakikaya kadar
% 15i aan ar gerilimler kondansatrn % 15i aan ar gerilimler kondansatrn % 15i aan ar gerilimler kondansatrn
mr boyunca 200 kereyi gememeli. mr boyunca 200 kereyi gememeli. mr boyunca 200 kereyi gememeli.
Ar Akm 4xIn 2xIn 2xIn
Kapasite tolerans - 5%+10% - 5%+10% - 5%+10%
Test Voltaj, terminal / terminal 2.15xUn AC 2 sn 2.15xUn AC 2 sn 2.15xUn AC 2 sn
Test Voltaj, terminal / gvde 3 kV AC 10 sn 3 kV AC 10 sn 3 kV 10sn
Ani boalma akm Max. 200 x In Max. 100 x In Max. 200 x In
Dielektrik kayplar 0.2 W/kVAr 0.3 W/kVAr 0.25 W/kVAr
130.000 saat ........... ( snf -25/C ) 100.000 saat ........... ( snf -25/C )
Beklenen istatiksel mr 100.000 saat.............( snf -25/D )
110.000 saat.............( snf -25/D ) 80.000 saat.............( snf -25/D )
Standard terminal koruyucu ile : IP 30 Standard terminal koruyucu ile : IP 20
Koruma snf IP 00
zel koruyucu ile : IP 54 zel koruyucu ile : IP 54
evre scakl kategorisi -25/D -25/D -25/D
Soutma Doal havalandrmal Doal havalandrmal Doal havalandrmal
zin verilen bal nem Max % 95 Max % 95 Max % 95
Deniz seviyesinden 2000 m ykseklie Deniz seviyesinden 2000 m ykseklie Deniz seviyesinden 2000 m ykseklie
zin verilen azami rakm
kadar kadar kadar
Montaj pozisyonu Her konumda Her konumda Her konumda
Montaj Gvdenin altndaki M12 vida kullanlarak Gvdenin altndaki M12 vida kullanlarak Gvdenin altndaki M12 vida kullanlarak
Gvenlik Ar basn altnda patlamaya korumal Ar basn altnda patlamaya korumal Ar basn altnda patlamaya korumal
MKP - Polipropilen film malzeme , kendi MKP - Polipropilen film malzeme , kendi MKP - Polipropilen film malzeme , kendi
Dielektrik
kendini onarr kendini onarr kendini onarr
Dolum Reine - PCB siz Reine - PCB siz Reine - PCB siz
Dearj direnleri - Dahili - 3 dakika iinde 75 V Dahili - 1 dakika iinde 50 V

Tipi Gerilimi G Akm Kapasitesi Boyutlar Sipari Kodu

M Serisi Tek Fazl (Monofaze) (V) (kVAr) (A) ( F) (D)xH (mm)
MKP teknolojisi FEKM 0,4/1.67 230/400 0,55 1.67 4,2 33,2 45 x 115 9SF-AA000-0001
FEKM 0,4/2.50 230/400 0,82 2.50 6,3 49,8 50 x 115 9SF-AA000-0002
FEKM 0,4/3.33 230/400 1,10 3.33 8,3 66,3 50 x 150 9SF-AA000-0003
FEKM 0,4/4.17 230/400 1,37 4.17 10,4 83,0 55 x 150 9SF-AA000-0004
FEKM 0,4/5 230/400 1,65 5 12,5 99,5 60 x 150 9SF-AA000-0005

K Serisi Fazl (Trifaze)

MKP teknolojisi
FEK13 0,4/5 400 5 7,2 3x33,2 65 x 200 9SD-BA000-0500
FEK13 0,4/10 400 10 16,0 3x66 75 x 260 9SD-BA000-1000
FEK13 0,4/12,5 400 12,5 18,0 3x83 85 x 235 9SE-BA000-1250
FEK13 0,4/15 400 15 22,0 3x100 90 x 260 9SE-BA000-1500
FEK13 0,4/20 400 20 29,0 3x133 100 x 260 9SE-BA000-2000
FEK13 0,4/25 400 25 36,0 3x166 100 x 300 9SE-BA000-2500
FEK13 0,4/30 400 30 43,0 3x199 100 x 370 9SE-BA000-3000
K Serisi Fazl (Trifaze)
MKP teknolojisi
FEK13 0,45/10 450 10 12,8 3x52 75 x 260 9SD-BB000-1000
FEK13 0,45/12,5 450 12,5 16,0 3x66 85 x 235 9SE-BB000-1250
FEK13 0,45/15 450 15 19,0 3x79 90 x 260 9SE-BB000-1500
FEK13 0,45/20 450 20 25,6 3x104 100 x 260 9SE-BB000-2000
FEK13 0,45/25 450 25 32,0 3x131 100 x 300 9SE-BB000-2500
FEK13 0,45/30 450 30 39,5 3x157 100 x 370 9SE-BB000-3000

C Serisi Fazl (Trifaze)

MKP teknolojisi
FECSAKP1 0,4/40 400 40 51,4 3x210 146 x 260 9SC-BA000-4000
FECSAKP1 0,4/50 400 50 64,2 3x262 146 x 355 9SC-BA000-5000

16/4
 G KONDANSATRLER

C Serisi: 64

32 M10
64

32 M 10

47
47

355
261

146
146

M12
M 12
16

16
151

151

K Serisi
(Q < 10 kVAr): (10 Q 30 kVAr): M Serisi:

+5
D -1 D +3

15,3 15,3
14
45 1

6,3
20 37,5

20
20
H 3

h0,2
H 2

12
16
12

M12 M12 M12

D0,2 D1 D0,3

30
40
48.3 0.8
201

20

D1

16/5