Professional Documents
Culture Documents
a) Mch khuych i ch A.
L cc mch khuych i cn ly ra tn hiu hon ton gin vi tn hiu ng vo.
* Transistor hot ng ch A, ta phi nh thin sao cho in p UCE ~ 60% 70% Vcc.
* Mch khuych i ch A c s dng trong cc mch trung gian nh khuych i cao tn, khuych
i trung tn, tin khuych i v v..
b) Mach khuych i ch B.
Mch khuych i ch B l mch ch khuych i mt na chu k ca tn hiu, nu khuych i bn k
dng ta dng transistor NPN, nu khuych i bn k m ta dng transistor PNP, mch khuych i ch B
khng c nh thin.
Mch khuych i ch B ch khuych
i mt bn chu k ca tn hiu ng vo.
* Mch khuych i ch B thng c s dng trong cc mch khuch i cng xut y ko nh cng
xut m tn, cng xut mnh ca Ti vi, trong cc mch cng xut y ko , ngi ta dng hai n NPN v PNP
mc ni tip , mi n s khuych i mt bn chu k ca tn hiu, hai n trong mch khuych i y ko phi
c cc thng s k thut nh nhau :
d) Mch khuych i ch C
L mch khuych i c in p UBE c phn c ngc vi mc ch ch ly tn hiu u ra l mt phn
nh ca tn hiu u vo, mch ny thng s dng trong cc mch tch tn hiu : Th d mch tch xung ng
b trong ti vi mu.
2 - Cc kiu mc ca Transistor
2.1 - Transistor mc theo kiu E chung.
Mch mc theo kiu E chung c cc E u trc tip xung mass hoc u qua t xung mass thot thnh
phn xoay chiu, tn hiu a vo cc B v ly ra trn cc C, mch c s nh sau :
Rg : l in tr ghnh , Rt : L in tr
nh thin, Rpa : L in tr phn p .
Tn hiu u ra ngc pha vi tn hiu u vo : v khi in p tn hiu vo tng => dng IBE tng =>
dng ICE tng => st p trn Rg tng => kt qu l in p chn C gim , v ngc li khi in p u
vo gim th in p chn C li tng => v vy in p u ra ngc pha vi tn hiu u vo.
Mch mc theo kiu E chung nh trn c ng dng nhiu nht trong thit b in t.
Mch mc theo kiu C chung c chn C u vo mass hoc dng ngun ( Lu : v phng din xoay chiu
th dng ngun tng ng vi mass ) , Tn hiu c a vo cc B v ly ra trn cc E , mch c s
nh sau :
Tn hiu a vo cc B v ly ra trn cc E
Bin tn hiu ra bng bin tn hiu vo : V mi BE lun lun c gi tr khong 0,6V do khi in
p chn B tng bao nhiu th p chn C cng tng by nhiu => v vy bin tn hiu ra bng bin
tn hiu vo .
Mch trn c ng dng nhiu trong cc mch khuych i m (Damper), trc khi chia tn hiu lm
nhiu nhnh , ngi ta thng dng mch Damper khuych i cho tn hiu kho hn . Ngoi ra
mch cn c ng dng rt nhiu trong cc mch n p ngun ( ta s tm hiu trong phn sau )
2.3 - Transistor mc theo kiu B chung.
Mch mc theo kiu B chung c tn hiu a vo chn E v ly ra trn chn C , chn B c thot mass
thng qua t.
Mach mc kiu B chung rt t khi c s dng trong thc t.
trn l s mch khuych i u t trong i Cassette, mch gm hai tng khuych i mc theo
kiu E chung, cc tng c ghp tn hiu thng qua t in, ngi ta s dng cc t C1 , C3 , C5 lm
t ni tng cho tn hiu xoay chiu i qua v ngn p mt chiu li, cc t C2 v C4 c tc dng thot
thnh phn xoay chiu t chn E xung mass, C6 l t lc ngun.
u im ca mch l n gin, d lp do mch c s dng rt nhiu trong thit b in t, nhc
im l khng khai thc c ht kh nng khuych i ca Transistor do h s khuych i khng
ln.
trn l s mch trung tn Radio s dng cc bin p ghp tng, tn hiu u ra ca tng ny c
ghp qua bin p i vo tng pha sau.
u im ca mch l phi hp c tr khng gia cc tng do khai thc c ti u h s
khuych i , hn na cun s cp bin p c th u song song vi t cng hng khi mch
khuych i mt tn s c nh.
* Kiu ghp tng trc tip thng c dng trong cc mch khuych i cng xut m tn.
Mch khuych i cng xut m tn c n o pha Q1
c ghp trc tip vi hai n cng xut Q2 v Q3.
Khi mch b phn cc sai ( tc l UCE qu thp hoc qu cao ) ta thy rng tn hiu ra b mo dng, h
s khuych i ca mch b gim mnh.
Hin tng mo dng trn s gy hin tng m thanh b r hay b nght cc mch khuych i m
tn.
Mt tng khuych i nu ta kim tra thy UCE qu thp so vi ngun hoc qu cao sp s bng ngun
=> th tng khuych i c vn .
Nu UCE qu thp th c th do chp CE( hng Transistor) , hoc t Rg.
Trong cc mch in t ca cc thit b nh Radio -Cassette, mlpy, Ti vi mu, u VCD v v... chng s
dng ngun mt chiu DC cc mc in p khc nhau, nhng ngoi zc cm ca cc thit b ny li cm
trc tip vo ngun in AC 220V 50Hz , nh vy cc thit b in t cn c mt b phn chuyn i t ngun
xoay chiu ra in p mt chiu , cung cp cho cc mch trn, b phn chuyn i bao gm :
Bin p ngun : H th t 220V xung cc in p thp hn nh 6V, 9V, 12V, 24V v v ...
Mch chnh lu : i in AC thnh DC.
Mch lc Lc gn xoay chiu sau chnh lu cho ngun DC phng hn.
Mch n p : Gi mt in p c nh cung cp cho ti tiu th
Mch chnh lu bn chu k s dng mt Diode mc ni tip vi ti tiu th, chu k dng => Diode c
phn cc thun do c dng in i qua diode v i qua ti, chu k m , Diode b phn cc ngc do
khng c dng qua ti.
Dng in p u ra ca mch chnh lu bn chu k.
Mch chnh lu c chu k thng dng 4 Diode mc theo hnh cu (cn gi l mch chnh lu cu) nh hnh
di.
chu k dng ( u dy pha trn dng, pha di m) dng in i qua diode D1 => qua Rti =>
qua diode D4 v u dy m
chu k m, in p trn cun th cp o chiu ( u dy trn m, di dng) dng in i qua
D2 => qua Rti => qua D3 v u dy m.
Sau khi chnh lu ta thu c in p mt chiu nhp nh, nu khng c t lc th in p nhp nh ny cha
th dng c vo cc mch in t , do trong cc mch ngun, ta phi lp thm cc t lc c tr s t vi
trm F n vi ngn F vo sau cu Diode chnh lu.
Dng in p DC ca mch chnh lu
trong hai trng hp c t v khng c t
Trong cc mch chnh lu, nu c t lc m khng c ti hoc ti tiu th mt cng xut khng ng k
so vi cng xut ca bin p th in p DC thu c l DC = 1,4.AC
tr thnh mch chnh lu nhn 2 ta phi dng hai t ho cng tr s mc ni tip, sau u 1 u
ca in p xoau chiu vo im gia hai t => ta s thu c in p tng gp 2 ln.
mch trn, khi cng tc K m, mch tr v dng chnh lu thng thng .
Khi cng tc K ng, mch tr thnh mch chnh lu nhn 2, v kt qu l ta thu c in p ra tng
gp 2 ln.
7 - Mch n p c nh
7.1 - Mch n p c nh dng Diode Zener.
Mch n p dng Diode Zener nh trn c u im l n gin nhng nhc im l cho dng in nh (
20mA ) . c th to ra mt in p c nh nhng cho dng in mnh hn nhiu ln ngi ta mc thm
Transistor khuych i v dng nh s di y.
IC n p h LA78.. IC n p LA7805
LA7805 IC n p 5V
LA7808 IC n p 8V
LA7809 IC n p 9V
LA7812 IC n p 12V
Lu : H IC78.. ch cho dng tiu th khong 1A tr xung, khi rp IC trong mch th U in > Uout t 3 n
5V khi IC mi pht huy tc dng.
IC n p h 78.. c dng rng ri trong cc b ngun , nh B ngun ca u VCD, trong Ti vi mu, trong
my tnh v v...
ng dng ca IC n p LA7805 v
LA7808 trong b ngun u VCD
* Mt s c im ca mch n p c hi tip :
8.2 - Phn tch hot ng ca mch ngun c hi tip trong Ti vi en trng Samsung
R1 l tr phn dng c cng xut ln ghnh bt mt phn dng in i qua n cng xut.
* Nguyn l hot ng .
R2 v Dz to ra p chun Uc
Khuch i in p d sai
9 - Mch to dao ng
9.1 - Khi nim v mch dao ng.
Mch dao ng c ng dng rt nhiu trong cc thit b in t, nh mch dao ng ni trong khi RF
Radio, trong b knh Ti vi mu, Mch dao ng to xung dng , xung mnh trong Ti vi , to sng hnh sin cho IC
Vi x l hot ng v v...
X1 : l thch anh to dao ng , tn s dao ng c ghi trn thn ca thach anh, khi thch anh c
cp in th n t dao ng ra sng hnh sin.thch anh thng c tn s dao ng t vi trm KHz n
vi chc MHz.
n Q1 khuych i tn hiu dao ng t thch anh v cui cng tn hiu c ly ra chn C.
R1 = R4 = 1 K
R2 = R3 = 100K
C1 = C2 = 10F/16V
Q1 = Q2 = n C828
Hai n Led
Ngun Vcc l 6V DC
* Gii thch nguyn l hot ng : Khi cp ngun , gi s n Q1 dn trc, p Uc n Q1 gim => thng
qua C1 lm p Ub n Q2 gim => Q2 tt => p Uc n Q2 tng => thng qua C2 lm p Ub n Q1 tng =>
xc lp trng thi Q1 dn bo ho v Q2 tt , sau khong thi gian t , dng np qua R3 vo t C1 khi in p ny
> 0,6V th n Q2 dn => p Uc n Q2 gim => tip tc nh vy cho n khi Q2 dn bo ho v Q1 tt, trng
thi lp i lp li v to thnh dao ng, chu k dao ng ph thuc vo C1, C2 v R2, R3.
10 - Thit k mch dao ng bng IC
IC to dao ng XX555 ; XX c th l TA hoc LA v v ...
1.4
T = 0.7 (R1 + 2R2) C1 v f =
(R1 + 2R2) C1
Tnh Ts v Tm = ? Tnh tn s f = ?
Bi lm :
Mh dao ng nght c nguyn tc hot ng kh n gin, mch c s dng rng ri trong cc b ngun
xung ( switching ), mch c cu to nh sau :
Mch dao ng nght
Tr nh thin R1 ( l in tr mi )
R2, C2 l in tr v t in hi tip
Mch hi tip m c cun hi tip 3-4 qun ngc chiu vi cun s cp 1-2 , v in tr mi R1 c tr
s nh khong 100K , mch thng c s dng trong cc b ngun cng xut nh khong 20W
tr xung
Nguyn tc hot ng : Khi cp ngun, dng nh thin qua R1 kch cho n Q1 dn kh mnh, dng
qua cun s cp 1-2 tng nhanh to ra t trng bin thin => cm ng sang cun hi tip, chiu m
ca cun hi tip c a v chn B n Q thng qua R2, C2 lm in p chn B n Q gim < 0V
=> n Q lp tc chuyn sang trng thi ngt, sau khong thi gian t dng in qua R1 np vo t C2
lm p chn B n Q tng => n Q dn lp li chu k th hai => to thnh dao ng .
Mch dao ng nght hi tip dng c cun hi tip 3-4 qun thun chiu vi cun s cp 1-2, in
tr mi R1 c tr s ln khong 470K
V R1 c tr s ln, ln dng nh thin qua R1 ban u nh => n Q dn tng dn => sinh ra t
trng bin thin cm ng ln cun hi tip => in p hi tip ly chiu dng hi tip qua R2, C2
lm n Q dn tng => v tip tc cho n khi n Q dn bo ho, Khi n Q dn bo ho, dng in
qua cun 1-2 khng i => mt in p hi tip => p chn B n Q gim nhanh v n Q lp tc
chuyn sang trng thi ngt, chu k th hai lp li nh trng thi ban u v to thnh dao ng.
* Xem li l thuy v cm ng in t :
th nghim trn ta thy rng , bng n ch lo sng trong thi im cng tc ng hoc ngt , ngha l khi
dng in chy qua cun s cp bin i, trong trng hp c dng in chy qua cun s cp nhng khng
i cng khng to ra in p cm trn cun th cp