BAB 3

MAHATHIR MELEMAHKAN NASIONALIS MELAYU DAN

CABARAN NASIONALIS ETNO PERKAUMAN RAZALEIGH:
PERTIKAIAN TAHUN 1987

HUBUNGAN ETNIK
UWS 10202
KUMPULAN MAKRO 4
SEKSYEN 13

NAMA AHLI NO MATRIK

MUHAMAD FIRDAUS BIN HARIYONO AN150285
MUHAMMAD SAIFFUDDIN BIN MOHAMED ISMAIL AF160253
NADIA FARISHA BINTI RIDZUAN AN150321
NADIA SYAHIERA BT MOHAMAD SALLEH AN150103
NABILA BINTI MOHD DAUD CF160147

NAMA PENSYARAH: ENCIK KU HASNAN BIN KU HALIM

TARIKH PENGHANTARAN: 13 APRIL 2017

3.0 MAHATHIR MELEMAHKAN NASIONALIS MELAYU DAN CABARAN

NASIONALIS ETNO-PERKAUMAN RAZALEIGH: PERTIKAIAN TAHUN 1987
 Kepentingan pertikaian UMNO pada 1987 nyata dalam beberapa bukti
terdapat dalam politik UMNO. Pertama, tidak pernah berlaku cabaran pilihan raya yang
terbuka kepada pucuk pimpinan UMNO yang serius seperti yang berlaku pada 1987.
Insiden cabaran pucuk pimpinan yang lain tidak serius jika dibandingkan. Semasa pilihan
raya UMNO pada tahun 1978, seorang ahli yang tidak berpengaruh, Sulaiman Palestine
telah mencabar pemangku Yang-Dipertua UMNO Hussein Onn. Sulaiman disokong oleh
beberapa golongan elit daripada era Abdul Rahman sebagai protes terhadap Hussein Onn
yang terdahulu, Abdul Razak, seterusnya terhadap kebangkitan golongan elit muda iaitu
Mahathir, Musa, Razaleigh. Sulaiman tewas dengan mudah, dengan hanya memperoleh
250 jumlah undi, manakala Hussein Onn memperoleh sebanyak 898 undi. Pilihan raya
1987 tersebut walau bagaimanapun, hampir menggugat kedudukan Yang-Dipertua parti
tersebut.

Kedua, sebelum dan selepas pertikaian 1987 tersebut, UMNO berpecah kepada
dua bahagian. Kesudahannya, parti tersebut terbahagi kepada dua pihak yang bersaing-
UMNO Baru dan Semangat 46. UMNO yang berpaksi sebagai simbol dan terjelma
sebagai politik Melayu yang dominan. Perpecahan tersebut mempunyai makna kepada
komuniti Melayu. Perpecahan tersebut telah mencetus situasi di mana, untuk pertama
kalinya, dua parti sekular nasionalis Melayu bersaing untuk memimpin masyarakat
Melayu.

Bab ini menganalisis pertikaian 1987 di dalam sudut menandingi ideologi

nasionalis yang dibentuk oleh pesaing elit. Kebanyakan kajian mengenai perbalahan pada
tahun 1987 yang telah ada, walaupun mereka telah menerangkan daripada dimensi yang
bercanggah mengenai perbalahan tersebut berkait dengan pragmatik dan oportunisme
dengan mudah, ideologi tersebut tidak boleh diambil serius. Kajian tersebut
menyimpulkan bahawa ia merupakan perebutan kuasa di antara politik elit yang ternama
dengan ideologi retorik merupakan penyamaran kepada tindakan mereka. Justeru,
perbalahan pada tahun 1987 dipertikaikan sebagai kurang ideologi berbanding kes lain
yang dikaji di dalam kajian ini. Walau bagaimanapun, tidak mengurangkan kepentingan
kepada persaingan ideologi. Dalam menangkis ideologi nasionalis mengenai perbalahan
pada tahun 1987 melibatkan pandangan nasionalis Perdana Menteri dan pertentangan
dengan pandangan tersebut. Kedua dinyatakan dalam bentuk ideologi-balas, dibentuk dan
di manipulasi oleh pesaing. Tambahan, perbalahan tersebut telah menyebabkan
berlakunya perpecahan di dalam UMNO, di mana kemudiannya merebak kepada seluruh
masyarakat Melayu, di dalam bentuk persaingan di antara dua parti politik di dalam
tompok yang sama, UMNO.

Dalam perbalahan pada tahun 1987, nasionalis yang berbalah ideologi yang
terdiri daripada polisi pro-Melayu, yang diwakili oleh Razaleigh dan polisi pro-Melayu
yang lemah yang diwakili oleh Mahathir. Untuk mengukuhkan lagi kedudukan sebagai
Perdana Menteri, Mahathir menitikberatkan pertumbuhan ekonomi yang pesat
berbandingan pengasingan etnik. Kedudukan sebagai Perdana Menteri, berbanding
Presiden UMNO, harus menitikberatkan juga masyarakat bukan Melayu. Mandat sebagai
Perdana Menteri bukan sahaja daripada masyarakat Melayu, malahan juga daripada
masyarakat bukan Melayu. Dengan menitikberatkan pertumbuhan ekonomi dengan pesat
berbanding pengasingan etnik mungkin mampu melemahkan pro-Melayu DEB pada
tahun 1970-an, penjelmaan etnoperkauman nasionalisme Melayu. Perubahan dasar ini
menunjukkan bahawa komitmen nasionalis Mahathir telah beralih daripada etno-
perkauman nasionalis Melayu. Bertentangan ini, pecahan yang mencabar menegaskan
bahawa kerajaan perlu mengekalkan usahanya untuk memajukan kesejahteraan ekonomi
masyarakat Melayu kepada sama rata, jika tidak melebihi, akan dinikmati oleh yang
bukan Melayu. Kedudukan masyarakat Melayu yang ditakrifkan sebagai identiti nasional
Malaysia, sepatutnya mempunyai kedudukan. Pesaing cuba mengesahkan cabaran mereka
terhadap kuasa Mahathir dengan andaian bersifat ideologi.

Bab ini terbahagi kepada tiga titik analisis yang berasingan. Pertama, setelah
adanya gambaran ringkas mengenai pecahan-pecahan di dalam UMNO pada tahun 1980-
an, seksyen yang berikutnya berhujah mengenai Mahathir beralih daripada etno-
perkauman nasionalis Melayu DEB pada tahun 1970an sebagai kesan daripada
kepentingan beliau terhadap pembangunan ekonomi berbanding pengasingan ekonomi.
Kepentingan ini terbukti dalam penyahkawal seliaan terhadap prinsip DEB, peraturan
terhadap pengasingan etnik dan di dalam polisi penswastaan. Kedua, penentangan
terhadap penukaran Mahathir daripada etno-perkauman nasionalis Melayu, Razaleigh
mencuba untuk mendapatkan sokongan ahli UMNO dan masyarakat Melayu dengan
perbahasan yang kuat mengenai ethno-perkauman nasionalis Melayu, memberi fokus
kepada polisi ekonomi. Bahas utama beliau adalah lanjutan terhadap NEP dan polisi
ekonomi Mahathir yang bertentangan dengan sokongan masyarakat Melayu. Ketiga,
dibahaskan bahawa selepas pilihan raya, perbalahan tersebut berlanjutan kepada
 perebutan mandat Melayu yang lebih luas. Akhirnya, kuasa politik Mahathir dikekalkan,
dengan penggunaan yang efektif terhadap kuasa retorik ethno-perkauman nasionalis
Melayu, beliau memperoleh sokongan masyarakat Melayu.

3.1 PUAK DALAM UMNO PADA TAHUN 1980: Suatu Tinjauan

Pertikaian perpecahan UMNO pada tahun 1980 berkisar pada persaingan

antara tiga wakil politik-Mahathir Mohamad, Razaleigh, Hamzah dan Musa Hitam.
Mereka terlibat dalam penyekutuan dan perpecahan di dalam tiga siri persaingan
pemilihan parti pada tahun 1981, 1984 dan 1987. Persaingan mereka bermula sejak awal
1970-an. Salah satu daripada mereka, Razaleigh merupakan seorang yang berpangkat
tinggi, manakala lagi dua calon telah pun diarahkan meninggalkan UMNO selepas
pertikaian pada tahun 1969. Razaleigh telah dilantik menjadi Naib Presiden, mengisi
kekosongan yang telah diduduki oleh Hussein Onn yang telah dinaikkan pangkat
menjadi Timbalan Presiden yang baru pada tahun 1973. Pada pilihan raya tahun 1975,
Mahathir telah dilantik sebagai Naib Presiden yang ketiga. Pada tahun 1976, Hussein
Onn telah menjadi Presiden parti selepas kematian Abdul Razak, jawatan Timbalan
Menteri menjadi kosong. Hussein Onn, melanggar peraturan senioriti, memilih Mahathir
sebagai Timbalan Menteri. (Razaleigh ketika itu Naib Menteri yang kedua manakala
Mahathir merupakan Naib Menteri yang ketiga). Semasa pilihan raya pada tahun 1978,
Hussein Onn dan Mahathir telah disokong sebagai Presiden dan Timbalan Presiden parti
dan Razaleigh telah dilantik sebagai Naib Presiden (Rujuk Ahmad Atory Hussain 1993:
53-54: Aziz Zariza Ahmad, 1997: 184-186).

Pertikaian antara Mahathir, Razaleigh, Hamzah dan Musa Hitam berlanjutan

sehingga pilihan raya UMNO yang ketiga pada tahun 1980-an. Pada tahun 1981, Hussein
Onn telah meletakkan jawatan dan Mahathir menggantikan beliau sebagai presiden parti
tanpa sebarang kekecohan. Perkara yang membimbangkan dalam peralihan kuasa ini
adalah siapa yang akan dilantik sebagai timbalan menteri, seterusnya, kelaziman, yang
akan menggantikan tempat presiden pada masa akan datang. Mahathir, tidak seperti yang
terdahulunya, tidak mengumumkan calon yang seterusnya. Tidak lama kemudian, Musa
Hitam dan Razaleigh Hamzah muncul sebagai pesaing yang kuat untuk jawatan yang No.
2. Musa merupakan Menteri Pelajaran, secara tradisinya dianggap sebagai batu
loncatan untuk memperoleh kedudukan tertinggi di dalam UMNO ( A. Ghani Ismail,
1983: 12) dan mempunyai sokongan yang kuat daripada kampung halaman beliau, Johor
di mana mempunyai salah satu tempat yang mempunyai ramai penyokong UMNO.
Sebaliknya, Razaleigh mempunyai sokongan kuat di dalam parti dan mempunyai
naungan dan rangkaian, berkembang semasa memegang jawatan sebagai Menteri
Kewangan sejak 1976 (A. Ghani Ismail, 1983: 4-6) Tambahan, beliau merupakan
kerabat, keluarga diraja Kelantan. Semasa pilihan raya, Razaleigh ditewaskan oleh Musa
dengan beza undi 205 daripada 1250 jumlah undi.

Walaupun Razaleigh telah ditewakan, beliau tetap mempunyai sokongan yang

kuat di dalam parti dan dikekalkan sebagai menteri Kewangan. A. Ghani Ismail
membahaskan, ketika dua pihak tersebut bersaing, Mahathir melaksanakan strategi pecah
dan perintah di antara dua pimpinan politik utama, menyokong Musa sebagai
timbalannya, sementara mengekalkan Razaleigh di dalam kabinet, untuk bertindak
mengimbangi kuasa Musa (A. Ghani Ismail,1983:32). Pilihan raya UMNO pada tahun
1984 mengulangi pilihan raya pada tahun 1981, kecuali Musa mempunyai jawatan dan
Razaleigh merupakan pesaingnya. Mahathir menunjukkan secara terangan bahawa dia
lebih menyukai Musa untuk menjadi timbalannya (Zakaria Haji Ahmad, 1985: 207).
Pada pilihan raya tersebut, Musa menewaskan Razaleigh dengan beza undi yang
meningkat (243 undi). Tetapi lagi sekali, Razaleigh membuktikan bahawa beliau
mempunyai sokongan sebanyak 40% yang tidak dapat disangkal di dalam parti, seperti
dalam pilihan raya pada tahun 1981 dan pada tahun 1984. Kedua-dua pihak yang
bersaing pada tahun 1981 dan 1984 tidak mempunyai elemen ideologi yang kuat dan
mereka tidak bertanding antara Perdana Menteri dan pesaing UMNO yang dianalisis di
dalam kajian ini.

Perubahan di dalam hubungan UMNO elit berlaku pada tahun 1986 di mana
Musa meletakkan jawatan secara mendadak kerana, didakwa, Mahathir tiada keyakinan
kepada beliau. Walaupun kedua-duanya menafikan pertikaian di dalam hubungan
mereka, tekanan di antara mereka telah pun berlaku beberapa tahun sebelum. Selepas
peletakan jawatan Musa, dia mengekalkan bahawa dia mempunyai pandangan yang
berbeza kepada beberapa isu polisi, termasuk penyusunan ekonomi Mahathir, dan aduan
bahawa beliau telah diasingkan daripada pelbagai perkara kerajaan dan UMNO oleh
kabinet Mahathir. Sebaliknya Mahathir mengkritik Musa kerana tidak setia dan
menghujah bahawa peletakan jawatan Musa membangkitkan cita-cita politik Musa.
Mahathir mendakwa Musa mahu Razaleigh dibuang daripada kabinet. (Aziz Zariza
Ahmad 1997: 167) dan Musa mahu menggantikan tempat Mahathir sebagai presiden
UMNO.

Untuk pilihan raya parti pada tahun 1987, Musa dan Razaleigh yang
dahulunya bersaing semasa pilihan raya tahun 1981 dan 1984, menubuhkan sebuah
pakatan de facto melawan Mahathir dan gandingan beliau, Ghafar Baba, dengan
merasmikan setiap perjumpaan masing-masing pada Februari dan Mac 1987. Pada awal
Februari 1987, Musa mengumumkan bahawa dia mahu mempertahankan kedudukan
timbalan presiden pada 11 April 1987, Razaleigh seterusnya mengumumkan
pencalonannya. Kedua-dua pecahan dikenali sebagai Pasukan A (Mahathir-Ghafar) dan
Pasukan B (Razaleigh-Musa). Kabinet tersebut, parti elit dan juga ahli akar umbi
membahagikan di antara mereka untuk menyokong pasukan-pasukan tersebut.
Sebahagian daripada mereka mengumumkan secara terangan sokongan mereka terhadap
Pasukan B dan menyatakan mereka bersedia meletakkan jawatan kedudukan kabinet
mereka, jika mereka kalah pada pilihan raya parti (Shamsul, 1988:81). Apabila keputusan
pencalonan diumumkan, Pasukan A (Mahathir, 88 pencalonan dan Ghafar, 74)
mendaluhui Psaukan B (Razaleigh 37, dan Musa, 50)

Kedua-dua pihak yang bersaing diuji pada pilihan raya parti pada tahun 1987.
Di dalam pilihan raya tertutup pada 24 April 1987, Mahathir (761 undi) menewaskan
Razaleigh (718 undi), dengan perbezaan undi yang kecil iaitu sebanyak 43 undi daripada
jumlah undi sebanyak 1479 undi. Ghafar juga berjaya, dengan beza undi sebanyak 40
undi dan 41 undi yang tidak sah. Di dalam pertandingan untuk kedudukan yang lain,
pihak Mahathir menang, walau bagaimanapun Pasukan B tidak disingkirkan sepenuhnya.
Walaupun ahli Pasukan B masih bekerja dengan Mahathir demi kepentingan parti, ia
tanpa ketetapan syarat. Razaleigh menyatakan bahawa tiada usaha memburu Pasukan B.
walau bagaimanapun, tergugat dengan kemenangan Pasukan A dengan beza yang kecil,
Mahathir tidak lagi bertolak ansur dan menerima Pasukan Razaleigh dan Rais Yatim
(kemudian Menteri Luar), peletakan jawatan dengan segera. Tidak lama kemudian, di
dalam pembubaran kabinet, anggota Pasukan B, iaitu tiga menteri (Abdullah Ahmad
Badawi, Shahrir Abdul Samad, Ajib Ahmad) dan empat lagi timbalan menteri ( Kadir
Sheikh Fadzir, Radzi Sheikh Ahmad, Zainal Abidin Zin dan Rahmah Othman) telah
digugurkan (Jayasankaran 1987b: 4). Seterusnya, apabila Mahathir mendaftar parti yang
baharu, UMNO Baru, mengikut dengan keputusan mahkamah bahawa memerintah
 UMNO adalah tidak sah, kebanyakan bahagian dan cawangan yang seiring dengan
Pasukan B tidak disertakan di dalam parti yang baharu.

3.2 DASAR POLISI EKONOMI MAHATHIR DAN IMPLIKASI NASIONALNYA.

Bahagian ini meneliti kedudukan nasionalis Mahathir, seperti yang

ditunjukkan oleh polisi ekonomi beliau. Ia membahaskan bahawa pertukaran polisi
ekonomi Mahathir pada tahun 1980an menunjukkan sedikit perbezaan daripada
kedudukan nasionalis ethno-perkauman Melayu pada tahun 1970-an. Mahathir
menekankan untuk bertukar daripada pengagihan etnik untuk komuniti Melayu untuk
pembangunan ekonomi Malaysia. Beliau meletakkan peranan penting kepada sektor
swasta (di mana di dominasi oleh yang bukan Melayu) dan menyusun semula peranan
kerajaan di dalam ekonomi. Penukaran di dalam polisi ekonomi Mahathir dapat dilihat
dalam dua inisiatif ekonomi. Pertama, Mahathir membatalkan peraturan dan prinsip tegas
DEB untuk pengagihan etnik, memberi ruang yang lebih kepada swasta bukan Melayu
untuk maju. Kedua, projek negeri dan perusahaan, di mana telah menyumbangkan ke
arah pengagihan etnik pada tahun 1970-an telah diswastakan, untuk mengurangkan
peranan kerajaan di dalam ekonomi dan seterusnya menguntungkan pihak swasta untuk
memperoleh projek-projek swasta.

Satu perbincangan ringkas di antara nasionalis Melayu dan polisi ekonomi

adalah penting untuk memudahkan analisis terhadap pertukaran polisi ekonomi Mahathir.
Seperti yang dinyatakan dari topik sebelum ini, nasionalis Melayu Etno-perkauman
mengandaikan bahawa dominasi Melayu di dalam politik, kebudayaan dan ekonomi
amat penting untuk Malaysia dikenali sebagai satu negara Melayu. Mereka melihat
bahawa Melayu Malaysia adalah hak kepada masyarakat Melayu seperti orang asli di
semenanjung, di mana menyebabkan debat berkaitan dengan arah polisi ekonomi pada
tahun 1980an mempunyai implikasi nasionalis. DEB pada tahun 1970an merupakan
langkah nasionalis Melayu ethno-perkauman untuk memberi jaminan kepada ekonomi
masyarakat Melayu, politik dan penguasaan perkauman. Pertukaran daripada haluan
DEB, seterusnya, bermaksud penghentian daripada komitmen nasionalis Melayu etno-
perkauman yang dibina oleh DEB.
3.2.1. PERALIHAN TUMPUAN DARIPADA PENGAGIHAN SEMULA ETNIK KEPADA
PEMBANGUNAN.

Apabila Mahathir menjadi Perdana Menteri pada tahun 1981, beliau telah
menukar arah polisi ekonomi Malaysia: berbanding menekankan kepada pembentukan
etnik, beliau menekankan kepada pembangunan. Khoo Boo Teik menyatakan Mahathir
tersangkut pada ketegangan dengan arah ekonomi yang berbeza. Menurut Khoo Boo Teik,
polisi ekonomi, polisi ekonomi pada tahun 1970an tersebut telah membentuk ketegangan
di antara dominasi kerajaan Melayu dan modal swasta Cina. Tambahan, terdapat
percanggahan juga di antara masyarakat politik-perniagaan Melayu yang telah terbahagi di
antara pendekatan pro-agihan dengan pro-pembangunan (B. T. Khoo 1995: 103-109).
Khoo Suming percaya bahawa ekonomi nasionalis Mahathir berasaskan kepada
capitalistic dan dorongan pasaran. Keutamaan Mahathir kepada pembangunan ekonomi
kapitalis mengubah arah ekonomi pada tahun 1980-an. Apabila DEB bertentangan dengan
pasaran, Mahathir telah bertindak untuk mengurangkan elemen nasionalis Melayu di
dalam polisi ekonomi dan sebaliknya beralih kepada logik pasaran. Penekanan Mahathir
kepada pembangunan ekonomi berbanding penyusunan semula etnik merupakan produk
untuk perubahan ini, menurut Khoo (S. Khoo, 1999: 133-136).

Pada tahun 1970-an, pengurusan kerajaan dalam ekonomi negara dengan

memberi keutamaan kepada pembentukan semula melalui campur tangan kerajaan dan
polisi-polisi DEB yang memihak kepada masyarakat Melayu. Peter Searle menjelaskan
bahawa teras kepada polisi ekonomi pada tahun 1970-an adalah seperti berikut: keadaan
laissez-faire Alliance telah digantikan dengan yang lebih interventionist dan pro-Melayu
secara terang-terangan dalam orientasi, terutamanya apabila peningkatan kepada
pemilikan Melayu di dalam ekonomi dan pemupukan terhadap kebimbangan masyarakat
Melayu (Searle, 1995: 45). Untuk mencapai matlamat terhadap pembentukan semula
etnik, keadaan di mana mengambil bahagian sebagai peranan utama di dalam ekonomi
untuk memperoleh keuntungan bagi pihak masyarakat Melayu dan peraturan-peraturan
yang dikenakan ke atas orang yang bukan Melayu dan warga asing atas nama DEB.
 Sebaliknya, pada tahun 1980an Mahathir berpendapat bahawa untuk
menggalakkan pembangunan ekonomi, sektor swasta, di mana di dominasi oleh yang
bukan Melayu, harus dimanfaatkan sebagai enjin untuk pembangunan, manakala peranan
kerajaan, di mana telah mengetuai penyusunan semula etnik pada tahun 1970-an, perlu
memainkan peranan yang kedua. Perubahan ini tidak bermakna Mahathir telah
mengabaikan polisi pro-Melayu secara keseluruhannya namun, Mahathir mengekalkan
sokongan beliau terhadap polisi pro-Melayu. Namun, pengalihan yang dinyatakan sebagai
anjakan analitis ketara daripada komitmen nasionalis Melayu ethno-perkauman berubah
dari DEB pada tahun 1971-an. Di dalam satu ucapan sebelum ASEAN (Association of
Southern Asian Nations)- Majlis Ekonomi US dalam tahun 1981, Mahathir, menekankan
sektor swasta, berhujah, objektif kepada pembangunan ekonomi yang stabil boleh dicapai
di dalam persekitaran yang perusahaan bebas di dalam pasaran ekonomi. Pelaburan swasta
dalam dan luar negeri, digalakkan untuk mengembangkan dan mencari peluang untuk
meningkatkan kapasiti produktiviti di rantau ini (Mahathir, 1981b).

Sementara sektor swasta adalah untuk memimpin ekonomi Malaysia ke arah

pembangunan, kerajaan dijangka untuk menghapuskan penghalang lalu menyokong serta
membimbing sektor swasta. Di dalam ucapan pada tahun 1983, Mahathir membahas:

kerajaan telah menjadi perkhidmatan terhadap perusahaan. Konsep perbandaran

Melayu oleh itu memerlukan ekonomi dan perkhidmatan negara untuk bekerjasama
sepenuhnya supaya negara secara keseluruhannya, dapat keuntungan hasil kerjasama
tersebut. .. Sektor perkhidmatan kerajaan, penggubal undang-undang dan dasar,
mempunyai tugas untuk memastikan bahawa tiada halangan yang tidak wajar yang
boleh menghalang sektor swasta kerana sektor swasta merupakan pihak yang menjana
pendapatan penting kepada perbelanjaan kerajaan secara keseluruhannya. Semakin
banyak hasil yang dapat diperoleh, semakin baik perkhidmatan awam secara
langsung. Seterusnya, lebih banyak hasil yang dapat dikumpulkan jika lebih pesat
aktiviti ekonomi, terutamanya lebih banyak keuntungan (Mahathir, 1983b)
 Pada waktu yang sama, dalam ucapannya dalam perhimpunan bank dan
institusi kewangan Malaysia pada tahun 1984, Mahathir menyatakan lagi peranan utama
sektor swasta dan peranan kerajaan bawahan:

Kerajaan berperanan untuk mengawal perbelanjaan sektor awam, sejajar dengan

sumber yang diperoleh, dan untuk menyediakan dasar dan infrastruktur kepada
dinamisme sektor swasta dan inisiatif untuk berkembang maju. Dalam semangat
sebenar Perbadanan Malaysia, kerajaan berusaha mencari inisiatif perdagangan dalam
persekitaran perdagangan antarabangsa untuk membantu sektor swasta untuk
mengeksport secara kompetitif. tetapi, sektor swasta perlu bertindak balas, dan tidak
juga berdiam diri dan lebih permintaan untuk bantuan Kerajaan yang lebih besar,
tetapi dengan visi, inisiatif dan kecekalan, untuk menembusi pasaran baru dengan
produk dan servis yang baharu. (Mahathir, 1984b)

Komitmen Mahathir kepada sektor swasta mengetuai-sektor pembangunan

ekonomi meningkat apabila ekonomi Malaysia menghadapi penurunan pada pertengahan
tahun 1980an. Pelan Malaysia yang kelima, dibentangkan pada pertengahan krisis
ekonomi, jelas menunjukkan orientasi semula dasar-dasar ekonomi. Pelan tersebut,
menghadapi kemelesetan pada pertengahan 1980an dinyatakan:

Penekanan pembangunan bagi separuh kedua 1980-an adalah berdasarkan kepada

pertumbuhan dengan kestabilan. Sejak tahun 1980, pertumbuhan KDNK menjadi
perlahan kepada kira-kira separuh kadar tahun 1970-an, harga eksport dan permintaan
merosot, defisit akaun semasa yang besar muncul dalam imbangan pembayaran, dan
hutang dalam dan luar negeri meningkat dengan pesat. Prospek bagi tempoh lima
tahun akan datang dijangka tidak akan menyimpang daripada trend awal 1980-an.
Bagi mengekalkan pencapaian setakat ini, dari segi mengurangkan lagi kadar
kemiskinan, memperluaskan kapasiti pewujudan pekerjaan.bumiputera pemilikan
perbadanan, ekonomi, oleh itu, perlu terus berkembang ... Mengejar matlamat
penyusunan semula yang berlebihan, bagaimanapun, dalam menghadapi pertumbuhan
ekonomi yang dijangka lebih perlahan boleh menyebabkan kesan buruk kepada
 prestasi jangka panjang keseluruhan ekonomi. (Malaysia, 1986: 20-21, penekanan
ditambah)

Mesej itu jelas. Apabila berhadapan dengan kegawatan ekonomi khususnya

dan keperluan untuk pertumbuhan ekonomi secara umum, dasar pengagihan semula etnik
tidak seharusnya menghalang pembangunan ekonomi. Menjelang pertengahan tahun 1980-
an, pertumbuhan ekonomi sudah pasti mempunyai keutamaan ke atas dasar pengagihan
semula etnik. Di kedua-dua bahagian yang seterusnya, implikasi nasionalis Melayu
peralihan Mahathir dalam ekonomi dasar akan diperiksa dengan lebih terperinci melalui
kajian dua dasar, penyahkawalseliaan DEB peraturan dan prinsip pro-Melayu dan dasar
penswastaan.

3.2.2. Penyahkawalseliaan pro-Melayu DEB

Kurang peraturan DEB bukan melayu yang dikuasai sektor swasta

Salah satu tema utama hala tuju baru Mahathir adalah penyahkawalseliaan
prinsip ethnocultural malay nasionalis dan peraturan yang mengekang bukan Melayu dan
modal asing bagi pihak kemajuan ekonomi Melayu DEB. Kepimpinan UMNO yang baru
di tahun 1970-an, amat komited untuk mengawal modal bukan Melayu dan asing yang,
jika dibebaskan, akan mengatasi dan menghalang kemajuan ekonomi masyarakat Melayu.
Genangan saham ekonomi Melayu di bawah dasar ekonomi laissez-faire Tunku Abdul
Rahman telah membuktikan pandangan mereka. Prinsip DEB mencerminkan pandangan
yang dihasilkan beberapa skim pengawalan yang kukuh, seperti Akta Penyelarasan
Perindustrian (APP),12 Jawatankuasa Pelaburan Asing (JPA) 13
dan Jawatankuasa Terbitan
14
Modal (JTM), pada modal swasta yang dikuasai oleh bukan Melayu dan modal asing.
Telah dijangka, kerajaan menghadapi aduan yang berterusan dari modal bukan Melayu,
menuntut APP untuk menurunkan kriteria mereka, dan terpaksa berhadapan dengan
penurunan dalam pelaburan swasta dan modal (Jesudason, 1989: 138-147).15

Apabila Mahathir menekankan kepentingan sektor swasta bagi pertumbuhan

ekonomi, dasar keutamaan Melayu yang mengekang modal bukan Melayu dan modal
asing akur dengan ketara. Komitmen Mahathir untuk penyahkawalseliaan DEB dapat
dilihat dalam Rancangan Malaysia Kelima yang menyatakan:

Dalam Rancangan Kelima, langkah-langkah akan dipertimbangkan untuk

menyelaraskan undang-undang yang kompleks, peraturan-peraturan, dan kawalan
untuk menyediakan persekitaran yang sesuai untuk aktiviti perniagaan. Kaedah-
kaedah dan peraturan-peraturan yang cenderung untuk menghalang pertumbuhan
sektor swasta akan dihentikan ... Penekanan yang lebih akan diberi kepada mekanisme
pasaran dan isyarat harga yang satu cara yang lebih berkesan membuat keputusan
dalam peruntukan sumber. (Malayasia, 1986: 22)

Pada pelaburan asing, Mahathir menunjukkan sikap yang lebih fleksibel,

berbanding peraturan DEB untuk modal asing. Pada sidang pemimpin perniagaan
Malaysia pada tahun 1984, Mahathir menegaskan:

Satu kerugian kepada Malaysia jika kita membenarkan sebahagian besarnya

pertubuhan pembuatan besar milik asing yang menggunakan getah kami atau timah
atau lain-lain sumber? Seperti yang saya nyatakan tadi, kita mungkin tidak dapat
untuk pergi langsung ke dalam industri-industri tersebut [tanpa pelaburan asing]. Jika
ya, ia adalah kes separuh roti lebih baik daripada tidak mempunyai roti. Tetapi jika
orang-orang industri terletak di sini, bahagian kecil kami dalam perusahaan besar
boleh menjadi lebih besar daripada bahagian besar dalam perusahaan kecil. Maka,
sudah tentu, ada kesan sampingan yang besar, dari segi industri sokongan,
pemindahan teknologi, aliran masuk modal asing, pekerjaan dan lain-lain. Ini adalah
sebab mengapa kerajaan sedang mengkaji insentif untuk pelaburan asing. (Mahathir,
1984)

Dalam 1985-1986, semasa Malaysia mengalami krisis ekonomi yang terburuk,

Mahathir menekankan lagi kepentingan penyahkawalseliaan (Leigh, 1992: 117). Walaupun
perbelanjaan mengembang kerajaan pada awal tahun 1980-an untuk mengelakkan
kemelesetan, perlambungan hutang asing telah memaksa ekonomi Malaysia ke dalam
kemelesetan yang mendalam. Hutang kebanyakannya dilakukan oleh 'pertama, kitaran
balas defisit belanjawan menggunakan pinjaman asing (1980-1982), dan kemudian, hutang
pembangunan industri berat yang dibiayai asing (1982-1984), (Jomo, 1989: 11). Apabila
berhadapan dengan krisis, Mahathir menyegerakan penyahkawalseliaan DEB dan
menggalakkan pelaburan swasta, sekaligus rak penyusunan semula etnik ekonomi.

Semasa krisis ekonomi, peraturan-peraturan DEB yang diletakkan pada modal

asing dan swasta dilonggarkan melalui satu siri perubahan dasar, memuncak dalam
penggantungan sementara DEB pada tahun 1986. Satu artikel di dalam Malaysian
Business meringkaskan strategi kerajaan pada ketika itu seperti berikut: '(domestik) [bukan
Melayu] sektor swasta ditambah campuran besar pelaburan asing adalah cara yang
dibayangkan oleh kerajaan ke arah memastikan ekonomi ini terselamat' (Malaysian
Business, 1986b: 8).

Pada bulan Julai 1985, kerajaan mengumumkan garis panduan baru bagi
pemilikan ekuiti asing. Sebelum garis panduan baru diumumkan, pemilikan asing lengkap
boleh didapati hanya untuk syarikat-syarikat mengeksport 100 peratus daripada
produknya. Jika tidak, rakyat asing dibenarkan untuk mempunyai hanya 51 peratus atau 30
peratus pemilikan, menurut bahagian produk syarikat mereka yang dieksport. Di bawah
garis panduan yang baru, 100 peratus pemilikan asing dalam syarikat Malaysia akan diberi
jika lebih daripada 80 peratus daripada produk syarikat telah dieksport. Peratusan kecil
sepadan pemilikan asing telah dibenarkan apabila peratusan yang lebih kecil produk
dieksport, iaitu, 80 peratus pemilikan asing apabila 79-51 peratus daripada produk
dieksport, 51 peratus pemilikan asing apabila 20-50 peratus produk dieksport dan 30
peratus pemilikan asing apabila kurang daripada 20 peratus daripada produk telah
dieksport. Di samping itu, dalam industri berteknologi tinggi, tanpa mengira peratusan
produk dieksport, sehingga 51 peratus pemilikan asing dalam syarikat Malaysia telah
dibenarkan (Jesudason, 1989: 187-188).
 Mengikut garis panduan baru, Akta Penyelarasan Perindustrian (APP) telah
dipinda untuk menggalakkan pelaburan swasta, terutamanya dari pemodal Cina domestik.
Menjelang Disember 1985, APP, yang telah ditetapkan pekerjaan dan pemilikan kuota
Bumiputera, menjadi terpakai hanya kepada syarikat-syarikat yang bekerja lebih daripada
50 orang dan telah membayar modal lebih RM 1 juta. Sebelum ini, kriterianya adalah 25
pekerja dan RM250000. Pada bulan September 1986, peraturan-peraturan telah
dilonggarkan lagi dan hanya syarikat dengan lebih daripada 75 pekerja dan mempunyai
modal berbayar sebanyak RM 2.5 juta itu adalah di bawah bidang kuasa APP (Bowie,
1994: 181).

Tambahan pula, pada akhir tahun 1986, Mahathir mengumumkan bahawa

hutang HICOM (Heavy Industries Corporation of Malaysia), dalam penguasaan Yen
Jepun, akan ditukar kepada ekuiti syarikat itu untuk meringankan beban hutang
perkhidmatan (Seaward, 1986: 129). Ini bermakna bahawa ekuiti bagi satu syarikat negeri
telah tersedia untuk pemilikan asing. Ia adalah perubahan arah komitmen DEB untuk
meningkatkan pemilikan Melayu sektor korporat melalui pengurangan pemilikan asing.
Semasa lawatan 1986 ke Australia, Mahathir mengumumkan penggantungan sementara
DEB untuk menggalakkan pelaburan asing dan untuk memulihkan ekonomi Malaysia
yang lembap. Selepas itu, ia telah diperhatikan bahawa, pada awal tahun 1986, 'terdapat
[adalah] persepsi yang semakin meningkat ... bahawa usaha keadilan sosial [iaitu
pengagihan etnik] mungkin terpaksa mengambil tempat duduk belakang kepada
pertumbuhan dan pewujudan kekayaan' (Jayasankaran, 1989: 4).

Pengagihan etnik menjadi perlahan

Penyahkawalseliaan prinsip DEB dan peraturan yang bertujuan untuk

penyusunan semula etnik mencerminkan komitmen lemah di pihak kerajaan untuk
menggalakkan kepentingan Melayu dan menyebabkan penurunan daripada pengumpulan
kekayaan Melayu. Selaras dengan kelonggaran peraturan penyusunan semula etnik DEB,
terdapat penurunan yang ketara dalam perbelanjaan kerajaan mengenai langkah-langkah
untuk meningkatkan kuasa ekonomi orang Melayu. Di antara tahun 1986 dan 1990,
peruntukan belanjawan kerajaan untuk pelbagai program yang direka untuk membantu
 orang Melayu memasuki sektor moden ekonomi dan kawasan keusahawanan menurun
dengan ketara. Kecuali bajet untuk program pendidikan dan latihan yang meningkat
sebanyak 22.6 peratus, peruntukan untuk pinjaman perniagaan dan premis dan program
ekuiti dipotong sebanyak 56.7 peratus dan 42.4 peratus masing-masing (lihat Jadual 3-1).

Jadual 3-1. Peruntukan Bajet Pembangunan Untuk Penyusunan Semula Etnik, 1986-
1990

Program Peruntukan asal Peruntukan disemak Perubahan peratusan

semula
Pinjaman perniagaan 1,620.47 700.71 -56.7
dan Premis
Pendidikan dan 1,137.72 1394.43 22.6
Latihan
Ekuiti 523.44 301.70 -42.4
2
Lain 920.00 314.81 -65.8
Jumlah Keseluruhan 4,201.63 2,711.65 -35.5
Sumber: (Jayasankaran, 1989: 14). Semua angka dalam RM juta

Lemah komitmen kepada pengagihan semula etnik dalam dasar ekonomi di

bawah Mahathir memberi kesan kepada perubahan dalam pemilikan korporat, mungkin
kriteria ialah yang paling penting daripada pengagihan semula etnik yang dikenal pasti
dalam DEB. Seperti Jadual 3-2 menunjukkan, sejak pelaksanaan DEB, pemilikan korporat
Melayu meningkat dengan mantap. Walau bagaimanapun, di sekitar tahun 1983, kadar
kenaikan pemilikan korporat Melayu menjadi nyata perlahan. Peningkatan antara 1983
dan 1985 hanya 0.4 mata peratusan dan, di antara tahun 1985 dan 1990, tempoh lima
tahun, ia hanya 0.2 mata peratusan. Peningkatan ini dibandingkan starkly dengan 6.8 mata
peratusan (1970-1975), 3.3 peratus (1975-1980) dan 6.2 mata peratusan (1980-1983)
dalam tempoh sebelumnya. Rekod ini bertepatan dengan penyahkawalseliaan Mahathir
terhadap peraturan dan prinsip DEB.
Jadual 3-2. Perubahan dalam pemilikan saham: 1970-1990 (%)

1970 1975 1980 1983 1985 199016

Melayu 2.4 9.2 12.5 18.7 19.1 19.3
Bukan 34.3 37.5 44.6 47.7 54.9 46.8
melayu
Sumber: (Malaysia, 1971; 1976;1981;1984;1986;1989)

Sebaliknya, pemilikan bukan Melayu, yang pertumbuhannya telah

diperlahankan oleh DEB dari tahun 1970 hingga 1985, menunjukkan lonjakan yang besar
pada tahun 1985. Hanya dalam masa dua tahun, dari tahun 1983 hingga 1985, bahagian
bukan Melayu melonjak sebanyak 7.2 mata peratusan, mendominasi lebih daripada 50
peratus daripada jumlah saham korporat. Dalam tempoh lima tahun dari 1980 hingga
1985, ia meningkat daripada 44.6 peratus kepada 56.7 peratus, iaitu, 12.1 peratus,
berbanding 3.2 peratus dan 7.7 peratus, setiap dalam lima tahun di antara tahun 1970 dan
1980. Walaupun bahagian bukan Melayu menurun semula ke arah 1990, rangsangan
secara tiba-tiba pemilikan bukan Melayu boleh menjadi hasil daripada promosi Mahathir
pelaburan swasta, ditambah dengan penyahkawalseliaan kekangan DEB atas modal bukan
Melayu pada awal 1980-an.

Perubahan dalam dasar dan akibat berkaitan dengan DEB, tersirat bahawa
dasar Mahathir telah beralih daripada trend 1970-an. dasar-dasar ekonomi tahun 1970-an,
yang ditunjukkan oleh DEB, yang terkandung ethnocultural komitmen nasionalis Melayu
yang kuat bahawa masyarakat Melayu perlu menjadi dominan dari segi ekonomi. Dari
perspektif nasionalis Melayu ethnocultural, peralihan dasar Mahathir berkesan
menjejaskan komitmen ini. Tersirat, perkembangan ini menunjukkan bahawa komitmen
nasionalis Melayu ethnocultural dalam dasar ekonomi Mahathir telah menjadi jauh lebih
lemah.
3.2.3. Dasar penswastaan dan implikasi nasionalisnya

Dasar penswastaan Mahathir mempunyai implikasi nasionalis. Dasar

penswastaan Mahathir adalah, boleh dikatakan, yang paling banyak dibahaskan inisiatif

dasar ekonomi dari tahun 1980-an. Dasar Penswastaan diperkenalkan untuk merasionalkan

projek sektor perusahaan dan infrastruktur yang dikenakan beban kewangan kepada

kerajaan. Mahathir menegaskan:

perusahaan milik kerajaan tidak pernah seolah-olah menjadi menguntungkan atau

cekap. Walaupun mereka adalah monopoli mereka tidak boleh seolah-olah untuk

mendapatkan cara mereka, apatah lagi membayar cukai atau dividen kepada pemilik -

Kerajaan. Lebih sering daripada tidak, sebuah syarikat milik persendirian yang telah

membuat keuntungan dan membayar cukai, bukan sahaja tidak lagi melakukan kedua-

duanya pada nasionalisasi tetapi memerlukan subsidi dan suntikan yang banyak modal

setiap sekarang dan kemudian oleh Kerajaan.(Mahathir, 1983b)

Sebaliknya, apabila perusahaan telah diswastakan, menurut Mahathir, ia akan

memberi manfaat kepada semua pihak, termasuk kerajaan, kerana:

perniagaan dan perusahaan swasta biasanya menguntungkan. Membuat keuntungan

perniagaan swasta dikehendaki membayar cukai berjumlah 40-50% daripada jumlah

keuntungan. Jika syarikat kerajaa n dipindahkan kepada sektor swasta, kerajaan tidak

akan kehilangan sumber pendapatan. 40-50% daripada pendapatan ini akan terus

terima oleh kerajaan. (Mahathir, 1983a)

 Dasar penswastaan telah dilancarkan secara rasmi pada tahun 1983 dan

menjelang tahun 1991, 37 projek telah diswastakan (Unit Perancang Ekonomi, 1991a) . 17

Skop dasar penswastaan adalah meluas, termasuk perusahaan dan projek stesen televisyen

dan radio, pembinaan pelabuhan dan jalan raya, bekalan air, penerbangan, taman negara,

perladangan, percetakan kerajaan, resort, telekomunikasi, bekalan kuasa dan sebagainya

(Unit Perancang Ekonomi, 1991a: Appendiks 1). Musa Hitam yang merupakan Timbalan

Perdana Menteri daripada 1981 hingga 1986 berkata, 'kecuali pendidikan, segala-galanya

adalah di bawah penelitian [untuk penswastaan]' (dipetik dalam Ong, 1984: 197)18

Akibat daripada dasar penswastaan boleh ditafsirkan sebagai melanggar arah

nasionalis ethnocultural. Pertama, di bawah dasar penswastaan, sejumlah besar perusahaan

dan projek telah diswastakan. Seperti yang dinyatakan sebelum ini, perusahaan adalah

teras utama DEB, membantu Melayu untuk mendapatkan lebih banyak pai ekonomi

berhubung dengan bukan Melayu daripada mereka boleh mempunyai mana kuasa pasaran

semata-mata telah dikuasai. Tersirat, penswastaan perusahaan boleh bermakna bahawa

misi yang diberikan kepada perusahaan akan berada dalam bahaya.

Mahathir diiktiraf potensi bahaya penswastaan dan wajar inisiatif,

terutamanya jika bukan Melayu mendapat manfaat. Mahathir berkata ... kerajaan telah

bergerak ke dalam perniagaan untuk kepentingan Dasar Ekonomi Baru (DEB). Langkah

ini menjadi perlu kerana tidak cukup Bumiputera yang berkebolehan, kedua-dua dari segi

kemahiran serta modal ' (Mahathir, 1983b). Mahathir cuba untuk meyakinkan masyarakat

Melayu bahawa penswastaan tidak semestinya bermakna kerugian kepada masyarakat

Melayu. Beliau berkata:

 Kedudukan sekarang telah berubah banyak. Selain beberapa usahawan Bumiputera

yang agak besar, terdapat beberapa dana milik Bumiputera yang boleh ditoreh sebagai

sumber modal ... ia [penswastaan] tidak akan menafikan objektif DEB. Bumiputera

akan mendapat bahagian mereka dari segi ekuiti dan dalam pekerjaan. (Mahathir,

1983b)

Seperti yang dikatakan oleh Mahathir di atas, dasar penswastaan sepatutnya

mendapat manfaat baru yang semakin meningkatkan modal Melayu, sekali gus memenuhi

matlamat DEB, walaupun dalam cara yang berbeza. Dalam nada yang sama, pelan

penswastaan master diperhatikan bahawa, 'berkenaan sasaran penstrukturan semula DEB,

program penswastaan telah membantu untuk meningkatkan penyertaan Bumiputera dalam

sektor korporat. Kebanyakan projek penswastaan mempunyai sekurang-kurangnya 30%

penyertaan Bumiputera (Unit Perancang Ekonomi, 1991a).19 Malah, sebahagian besar

daripada perusahaan dan projek-projek infrastruktur kerajaan telah diswastakan kepada

perniagaan Melayu. Sebahagian daripada syarikat dan projek penswastaan berkembang

menjadi konglomerat pada 1980-an dan 1990-an.20

Bukan Melayu, bagaimanapun, tidak dikecualikan sepenuhnya. Melalui dasar

penswastaan, beberapa ahli perniagaan bukan Melayu mempunyai hubungan politik yang

diperolehi saham besar dalam banyak entiti yang diswastakan dan projek. Vincent Tan

Kumpulan Berjaya telah dianugerahkan Sports Toto, syarikat loteri lumayan, pada tahun

1985 dengan hanya satu cadangan dua halaman. Selepas itu, Berjaya mendapat beberapa

saham apabila TV3 telah diswastakan. Lim Thian Kiat Seri Angkasa Sdn. Bhd dan Lim Ah

Tam daripada KCB Bhd telah dianugerahkan secara bersama projek Jalan Kuching

Kepong-Interchange pada tahun 1985. Pada penjualan ekuiti Syarikat Perkapalan

Antarabangsa Malaysia pada tahun 1986, dua ahli perniagaan Cina yang terkenal. Frank

Tsao Frank Tsao & Co. Ltd dan Robert Kuok daripada Kuok Brothers Sdn Bhd telah

dianugerahkan saham syarikat perkapalan negara. Pada tahun 1987, Brian Chuang,

bersama dengan institusi Melayu, Tabung Haji, telah dianugerahkan projek bekalan air

Labuan.

Dilihat bertentangan dengan prinsip pro-Melayu DEB, penyertaan beberapa

orang bukan Melayu dalam projek-projek penswastaan dianggap sebagai pengkhianatan

terhadap prinsip-prinsip DEB asal. Apabila projek-projek dan syarikat berada di bawah

kawalan kerajaan, memandangkan dominasi UMNO terhadap kerajaan, mereka dianggap

sebagai potensi kekayaan Melayu. Selepas projek dan perusahaan telah diswastakan

kepada orang bukan Melayu, bagaimanapun, ia tidak lagi di bawah kawalan Melayu. Oleh

itu, untuk orang Melayu, projek-projek penswastaan yang diberikan kepada orang bukan

Melayu dianggap sebagai kekurangan harta Melayu (Gomez & Jomo, 1997: 88).

Kedua, kerana Abdul Razak berhujah, urus niaga perniagaan perusahaan,

dalam bentuk sub-kontrak, usaha sama dan sebagainya, telah mendapat manfaat

berkembang perniagaan orang Melayu (Abdul Razak Abdul, 1984: 263). 22 Dengan

penjualan perusahaan kepada pihak swasta, bagaimanapun, masyarakat Melayu boleh

terjejas, walaupun pihak-pihak berkenaan adalah orang Melayu. Perusahaan yang

diswastakan kini tertakluk kepada kuasa pasaran, dan bukannya kemahuan politik kerajaan

untuk memihak kepada orang Melayu, sekali gus mengurangkan bilangan peluang

perniagaan yang mudah disediakan bagi ahli perniagaan Melayu. Tambahan pula,

memandangkan perusahaan negeri telah dijamin bahagian ekonomi bagi perusahaan yang
boleh membahayakan peluang pekerjaan dan perniagaan yang agak selamat masyarakat

Melayu. Satu artikel di dalam majalah perniagaan Malysian mengulas mengenai risiko

politik dasar penswastaan seperti berikut:

Perusahaan memainkan peranan penting dalam membantu reconstructure ekuiti dan

pekerjaan memihak kepada bumiputera di bawah Dasar Ekonomi Baru 1970.

Penswastaan, di sisi lain, panggilan untuk melakukan jauh dengan struktur

perlindungan dan memberi bermain percuma kepada kuasa pasaran etnik-blind yang

ganjaran perusahaan dan inovasi - dasar yang boleh meningkatkan kecekapan dan

pertumbuhan tetapi menjadi 'politik membunuh diri' [UMNO] yang ketika ini.

(Almeida, 1989: 15)

Ketiga, perusahaan, pembawa obor kemajuan ekonomi orang Melayu dan

penyusunan semula etnik, berasa pemasangan perssure dalam bentuk penggantian

pengurusan. Berhadapan dengan peningkatan ketidakcekapan dan kerugian, Mahathir

digantikan eksekutif Cheif Melayu beberapa perusahaan dengan pengurus bukan Melayu

dan asing dalam usaha untuk menyusun semula pengurusan. Sebagai contoh, pada tahun

1987, apabila ekonomi Malaysia hampir tidak keluar dari kegawatan ekonomi, eksekutif

Proton, syarikat kereta nasional Malaysia, telah digantikan oleh eksekutif Jepun dari

Mitsubishi. Begitu juga, pengarah Melayu Perwaja Terengganu Steel telah digantikan oleh

seorang ahli perniagaan Cina. Eric Chia (Pura & Duthie, 1988). Pengurus Kedah Cement

juga digantikan dengan Cina, Heng Keah Yong. Proton, Perwaja Terengganu dan Kedah

Cement mempunyai semua telah bersinar simbol penglibatan orang Melayu dalam sektor

perindustrian moden. Penggantian mesti telah menyakiti kebanggaan Melayu bahawa

mereka boleh menjadi sucessful, seperti orang bukan Melayu, dalam ekonomi sektor

moden. Sebagai Bowie diperhatikan, langkah ini bercanggah dengan ethnocultural

komitmen nasionalis Melayu asal DEB. Beliau menegaskan:

 Kerajaan bersedia untuk meluluskan pengurusan (jika tidak ekuiti) kawalan ke atas

industri negeri tidak hanya untuk bukan Melayu tetapi kepada orang asing jika perlu.

Jika yang akan memastikan keuntungan gajah putih yang memalukan. Dari segi

politik, penyerahan projek kerajaan prestij kepada kepentingan perniagaan Cina Jepun

dan tempatan mencadangkan tamparan untuk kebanggaan etnik Melayu dan

penurunan taraf objektif pengagihan semula DEB. (Bowie, 1994: 179).

Tidak pasti sama ada arah ekonomi baru Mahathir dalam keadaan merugikan

masyarakat Melayu dalam jangka masa panjang, walaupun beberapa tanda-tanda akibat itu

dalam jangka pendek. Dasar ekonomi baru Mahathir boleh menyumbang kepada

ketinggian bahagian Melayu apabila pai ekonomi keseluruhan berkembang dengan pesat.

Mungkin, ianya adalah hasrat sengaja Mahathir untuk menjadikan masyarakat Melayu,

akhirnya, berdiri di atas kaki sendiri dengan terapi kejutan penswastaan dan sebagainya.

Penilaian kesan dasar-dasar Mahathir mengenai status ekonomi masyarakat Melayu dan

bahagian ekonomi, bagaimanapun, adalah di luar skop seksyen ini. Apa yang penting ialah

arah yang baru Mahathir dalam cara yang praktikal dan cara simbolik dan juga

bertentangan dengan langkah-langkah ekonomi nasionalis ethnocultural Melayu 1970-an.

Penyahkawalseliaan dan penswastaan dasar Mahathir berkesan dibebaskan modal bukan

Melayu dan menyebabkan tempat percutian di negeri ini dari usaha pengagihan semula

etnik, berpotensi menjejaskan manfaat ekonomi masyarakat Melayu yang dinikmati pada

1970-an. Untuk golongan elit UMNO yang masih percaya kepada ethnocultural nasionalis

Melayu DEB pada tahun 1970-an, arahan baru Mahathir yang dilihat sebagai menentang

usaha pada tahun 1970 untuk mengangkat masyarakat Melayu ke kedudukan yang

dominan dari segi ekonomi di Malaysia. Hujah nasionalis puak pencabar berakhir

berdasarkan persepsi ini.

 3.3 Pilihan ethnocultural Razaleigh: Hidup DEB (Dasar Ekonomi Baru)

Dalam seksyen ini, dapat dibuktikan Razaleigh mencuba untuk mencabar

Mahathir dengan kedudukan ethnocultural nasionalis Melayu yang kuat. Sebahagian besar
kedudukan Razaleigh dipengaruhi oleh perbahasannya dalam masyarakat Melayu
mengenai DEB dan dasar ekonomi Mahathir yang bersifat ethnocultural nasionalis beralih
kearah nasionalis Melayu. Dalam konteks ini, Razaleigh berhujah bahawa DEB perlu
dilanjutkan hingga tahun 1990 memandangkan misi penyusunan semula etnik masih
belum dicapai. Razaleigh juga berhujah bahawa polisi ekonomi Mahathir telah
mengkhianati etnik nasionalis Melayu sebagai cerminan pada DEB yang asal seolah-olah
ia tidak memberi kepentingan kepada komuniti Melayu.

Meskipun pertikaian 1987 telah dikaji, perkara yang telah tertulis termasuklah
pertelingkahan yang ditimbulkan oleh Razaleigh pada awal 1990-an. Kesan
pertelingkahan yang ditimbulkan oleh Razaleigh berlanjutan sehingga awal 1990-an
dalam bentuk persaingan antara UMNO Baru yang dipimpin oleh Mahathir dengan
Semangat 46 yang dipmpin oleh Razaleigh, disengitkan lagi dengan seni berpidatonya,
bahan-bahan tersebut dijadikan sebagai penjelasan apa yang dihujah oleh Razaleigh
semasa perselisihan pada 1987.

3.3.1. Razaleigh Sebagai Pembela Asal DEB dan Legasi Abdul Razak.

Razaleigh memperkenalkan dirinya dan kumpulannya yang mempunyai etnik

nasionalis Melayu yang kuat daripada tahun 1970-an, terdapat perdebatan mengenai nasib
DEB, didorong oleh hakikat bahawa DEB dirangka selama 20 tahun bermula pada tahun
1971 dan telah dijadualkan berakhir pada 1990. Hujah-hujah dalam perbahasan ini telah
dikategorikan oleh Malek Merican kepada dua kumpulan: kumpulan pro-pengagihan
semula (kumpulan A) dan pro-pertubuhan (kumpulan B). Beliau memerhatikan, ahli
kumpulan A berdebat mengenai bahagian utama ekuiti korperat yang akan dimiliki oleh
Bumiputra. Manakala kumpulan B bimbang mengenai keperluan untuk pengubahsuaian
asal atau penggantian penstrukturan semula DEB kerana program ini dengan sendirinya
25
menyebabkan ekonomi Malaysia tidak berkembang. (K. J. Khoo, 1992:69) . Dalam
kata lain, kumpulan A mengekalkan hujah pro-pengagihan semula, menyatakan keinginan
untuk membantu Bumiputra, manakala kedudukan kumpulan B adalah mendahulukan
pertumbuhan ekonomi (K.J. Khoo, 1992:69).

Pada perdebatan tersebut, Razaleigh menyokong kesinambungan dan juga

26
pengukuhan DEB . Razaleigh, dalam ucapannya sebelum pilihanraya UMNO 1987,

tanpa ragu-ragu menyatakan bahawa, oleh kerana DEB adalah rujukan yang paling
penting dan asas untuk mana-mana dasar ekonomi Malaysia ia tidak seharusnya
disalahgunakan. Tegasnya semua pelan hendaklah berasaskan kepada DEB; semua
rancangan perlu diukur dari perspektif kepentingan dan peluang masyarakat Melayu. Ia
tidak boleh berpihak kepada selera tamak pemimpin politik yang berkuasa pada masa ini.
(Razaleigh, 1987) Beberapa tahun kemudian, Razaleigh menjelaskan DEB yang asal
termaktub pada aspirasi ekonomi Melayu, sudahpun terkubur sebelum penamatan
rasminya kerana Mahathir telah meninggalkan polisi tersebut. Razaleigh menegaskan:

Malah, DEB tidak berakhir pada tahun 1990 seperti yang diketahui. Ia telah berakhir
pada tahun sebelumnya. Dengan kata lain, (ia telah mati) sejak awal 1980-an apabila
Tun Hussein Onn bersara. Sejak itu, usaha-usaha untuk membasmi kemiskinan dan
bagi meningkatkan ekuiti Melayu terganggu.

Razaleigh mempunyai kredibiliti untuk mempertahankan DEB kerana beliau

sering dikenal pasti sebagai pengarang utama (Case, 1996: 189). Razaleigh mempunyai
kerjaya yang lebih hebat iaitu melaksanakan dasar kerajaan dan menguruskan perusahaan
pada 1970-an dan awal 1980an yang bertepatan dengan pelaksanaan rancak DEB, iaitu,
meningkatkan kuasa ekonomi Melayu. Pada tahun 1970, Razaleigh dilantik sebagai
Pengerusi Bank Bumiputera yang telah ditubuhkan untuk membantu aktiviti ekonomi
masyarakat Melayu. Pada tahun 1970, Razaleigh juga bertanggungjawab dalam Pernas
(Gale, 1981: 86-138). Sejak tahun 1974, Razaleigh telah menjadi pengerusi Petronas
(Petrolium Nasional Berhad atau Negara Petrolium Corporation). Beliau juga
mengasaskan cabang perniagaan UMNO. Fleet Holdings dan berkhidmat sebagai
pengerusinya 1972-1982 (Gomez, 1990: 51). Agensi-agensi negeri dan perusahaan
mempunyai satu persamaan: mereka memainkan peranan penting dalam mengembangkan
penguasaan Melayu dalam ekonomi bawah DEB pada 1970-an.

Razaleigh juga mengenal pasti kumpulan beliau dengan pemimpin sebelum ini
terutama Abdul Razak, yang telah melaksanakan DEB, dalam usaha untuk membezakan
dirinya dari Mahathir (Kershaw, 1988: 146-148). Sesungguhnya, ucapan Razaleigh dalam
pilihanraya parti 1987 membuat banyak rujukan percuma kepada pemimpin-pemimpin
UMNO sebelum ini. Beliau menyifatkan era Abdul Razak sebagai tempoh 'mencapai
perpaduan Melayu tertinggi', tempoh 'nasionalisme yang semakin meningkat', era
'semangat idealistik tinggi dan pragmatisme yang betul' (Razaleigh, 1987). Menurut satu
ahli politik tertinggi UMNO - dia adalah seorang sekutu rapat Musa Hitam, seorang ketua
kumpulan B - saya menyoal, yang telah banyak terlibat dengan kumpulan B semasa
27
pertikaian 1987 , Kumpulan B diwakili DEB asal seperti yang dibayangkan oleh

Abdul Razak; manakala dasar kumpulan A tidak. Beliau berkata:

(Team B adalah) yang mewakili ideologi Tun Razak ... (yang) kemajuan ekonomi
masyarakat Melayu melalui tindakan afirmatif politik. Itu adalah perbezaan (antara
kumpulan A dan kumpulan B) ... Kumpulan B (menegakkan) penerusan kerajaan
dalam perniagaan yang ertinya perbadanan kerajaan, perusahaan... dan yang lebih
28
penting pengedaran .

Menurut beliau, Mahathir dan kumpulan A cuba untuk menggunakan 'strategi

korporat untuk meningkatkan kuasa ekonomi orang Melayu,' seperti dasar penswastaan.
Walaupun beliau mengakui bahawa dasar Mahathir bukan satu penolakan lengkap dasar
pro-Melayu Razak, pada pendapat kumpulan B ia bukan cara untuk menamatkan dan
berakhirnya DEB pada tahun 1970-an. Dengan tema ini, Razaleigh dan rakan-rakannya
cuba untuk membezakan diri mereka daripada pengurusan ekonomi Mahathir. Dengan
mengenal pasti diri mereka dengan pemimpin-pemimpin politik tahun 1970-an yang telah
 bersungguh-sungguh yang diikuti DEB dan dengan sokongan mereka untuk melanjutkan
DEB, mereka menggambarkan diri mereka sebagai pembela dasar yang telah dibangunkan
untuk menempatkan masyarakat Melayu dalam status yang dominan dari segi ekonomi
vis-a-vis dengan bukan Melayu.

3.3.2 Kedudukan nasionalis Razaleigh, seperti yang ditunjukkan dalam kritikannya

terhadap dasar Mahathir.

Isu Melayu miskin di luar bandar.

Kritikan Razaleigh pada dasar ekonomi Mahathir merupakan satu bahagian

penting dalam pertikaian 1987. Kritikan Razaleigh menunjukkan bahawa dia mempunyai
komitmen ethnocultural Melayu nasionalis yang lebih kukuh berbanding Mahathir.
Razaleigh berhujah bahawa Mahathir telah mengkhianati DEB dan aspirasi masyarakat
Melayu dengan memberi tumpuan kepada: pengabaian kepentingan ekonomi masyarakat
Melayu, terutamanya luar bandar dan Melayu miskin; peningkatan ketidaksamaan
ekonomi yang telah ditangkap pada tahap tertentu dalam tahun 1970-an dan kesan buruk
penyahkawalseliaan ekonomi Mahathir kepada kekayaan masyarakat Melayu dan juga
negara.

Pertama, Razaleigh berhujah bahawa keutamaan Mahathir melalui

pertumbuhan perindustrian dan bukannya pengagihan etnik yang ditinggalkan orang
Melayu luar bandar dan gagal untuk menangani masalah kemiskinan dalam masyarakat
Melayu luar bandar, isu utama yang DEB pernah cuba untuk tangani. Razaleigh, dalam
ucapannya kepada ahli-ahli UMNO semasa 1987 pilihan raya yang dipegang:

Suara-suara rakyat luar bandar telah menjadi semakin jauh dari pendengaran
kepimpinan negara. Penyakit ini semakin meluas kerana semangat yang lebih besar
dan perhatian yang diberikan dalam melawat kilang-kilang utama dan industri di
dunia berbanding dengan perhatian yang diberikan untuk melawat para petani luar
bandar yang miskin ... Pembiayaan mega dan projek mewah secara langsung dan
juga tidak langsung menyebabkan penurunan peruntukan belanjawan untuk
 pertanian dan pembangunan luar bandar dan perkhidmatan pendidikan. Sebagai
contoh, bajet yang diperuntukkan untuk pertanian dan luar bandar perkembangan
telah dikurangkan kepada $ 1,187million (1983) daripada $ 1,550 juta (1982), dan
ini seterusnya mengurangkan kepada $ 1,222 juta pada tahun 1984 ... Dengan
belanjawan yang menurun digambarkan di atas, usaha untuk membasmi kemiskinan
luar bandar telah terbantut dan dengan itu agenda untuk membasmi kemiskinan telah
30
menerima kurang kepentingan dan perhatian. (Razaleigh, 1987

Menurut Razaleigh, penekanan yang semakin berkurangan kepada

pembangunan masyarakat Melayu luar bandar diburukkan lagi dengan masalah
kemiskinan. Razaleigh menegaskan bahawa, walaupun pembangunan ekonomi yang pesat
pada tahun 1989-an, jumlah orang Melayu yang penting masih tinggal di kawasan luar
bandar sebagai petani miskin. Mereka adalah penyokong utama UMNO dan penonton
utama nasionalisme Melayu. Razaleigh dalam ucapannya hari pilihan raya, berkata,
'projek-projek mega dinafikan dan menjejaskan peruntukan dana pembangunan bagi
kawasan luar bandar ... yang mempunyai makna yang penting bagi masyarakat Melayu,
yang keutamaannya masih pembasmian kemiskinan [bukannya perindustrian] (Razaleigh,
1987).

Beberapa tahun kemudian, dalam satu ucapan di Parlimen apabila Rangka

Rancangan Jangka Panjang Kedua dilancarkan, Razaleigh menjelaskan lagi, dengan alasan
bahawa, terutamanya di bawah Mahathir, usaha pembasmian kemiskinan telah menjadi
lambat. Memetik statistik kerajaan, Razaleigh menegaskan bahawa, sejak tahun 1984,
kadar kemiskinan telah menurun daripada 18.4 peratus kepada 17 peratus sehingga tahun
1990, yang bermakna penurunan titik 1.4 peratus dalam tempoh enam tahun. Beliau juga
menegaskan bahawa rekod ini tidak lengkap dengan apa yang Abdul Razak dan Tun
Hussein Onn lakukan pada 1970-an, kadar kemiskinan menurun daripada 49.3 peratus
kepada 18.4 peratus, iaitu, penurunan 30.9 peratus dalam tempoh 14 tahun. Perdana
Menteri sebelum ini, Razaleigh mendakwa, mengambil penjagaan yang lebih baik kepada
Melayu luar bandar dan dengan itu telah lebih komited untuk meningkatkan kuasa
ekonomi Melayu. (Razaleigh, 1991).
Pengagihan etnik

Kedua, mengenai satu lagi komponen DEB, pengagihan semula, termasuk

pengagihan etnik, Razaleigh juga mengkritik keras apa yang telah Mahathir dicapai pada
1980-an. Beliau menegaskan bahawa di bawah Mahathir, jurang ekonomi antara golongan
berada dan kurang berada ditingkatkan secara amnya. Beliau menegaskan:

Pembohongan ekonomi kini semakin berleluasa dan berbeza kerana perancangan

yang tidak sepatutnya projek-projek tertentu dan lebih-lebih lagi kerana
kecenderungan mengagihkan kekayaan ke dalam beberapa tangan yang tidak
mengenal sempadan ketamakan kewangan. Pada masa yang sama, terdapat
kewangan dan skandal perdagangan melimpah ruah masih meningkat. Ini jelas
menunjukkan bahawa tidak ada pengagihan saksama kekayaan ekonomi di kalangan
bumiputera. (Razaleigh, 1987)

Hujah Razaleigh bahawa Mahathir telah gagal untuk mencapai matlamat DEB
yang paling penting - pengagihan semula etnik - sememangnya kritikan kuat Mahathir
yang mendakwa bahawa dia adalah salah seorang pembela yang paling setia masyarakat
Melayu. Untuk mendakwa bahawa Mahathir telah gagal memenuhi atau mengabaikan
matlamat pengagihan etnik adalah bersamaan dengan mendakwa bahawa Mahathir telah
mengkhianati orang-orang Melayu dan aspirasi ekonomi mereka dan kedudukan nasionalis
bahawa dia menganggap apabila dia memberontak terhadap Abdul Rahman pada tahun
1969. Pada masa yang sama, Razaleigh, mengkritik Mahathir kerana gagal memenuhi
aspirasi Melayu, cuba untuk menunjukkan bahawa dia akan menjadi seorang pemimpin
Melayu yang lebih baik untuk memberikan manfaat kepada masyarakat Melayu dan
pemain pertahanan yang lebih kukuh nasionalisme Melayu.
Penyahkawalseliaan ekonomi dan kesannya.

Ketiga, Razaleigh menegaskan bahawa dengan penyahkawalseliaan ekonomi

Mahathir, pencapaian ekonomi kebangsaan di bawah pemimpin nasionalis sebelumnya
dan, terutamanya meMalaysiakan atau Melayu-isation kekayaan negara, berada dalam
bahaya. Razaleigh berkata projek-projek besar Mahathir diperkaya hanya modal asing dan
kecewa orang Melayu. Razaleigh dalam ucapannya hari pilihan raya, bertanya, 'Apa yang
dimaksudkan dengan projek besar dan raksasa, jika Melayu menjadi pemerhati dengan
paleface melihat kemakmuran dan faedah projek kerana ia disalurkan keluar ke luar
negara oleh orang asing yang mendapat semua khas rawatan [oleh kerajaan yang]
(Razaleigh, 1987). Menurut Razaleigh, akibat daripada pembatalan kawal selia ekonomi
Mahathir, yang menetapkan modal asing percuma untuk membentuk usaha sama atau
membuat kontrak untuk menubuhkan lumayan projek-projek mega, kekayaan negara
mengalir keluar, tidak memberi manfaat kepada masyarakat Melayu.

Kemudian pada tahun 1991, Razaleigh membincangkan bagaimana hala tuju

dasar ekonomi Mahathir mengancam Ekonomi Malaysia dan DEB. Beliau menjelaskan
dasar DEB dan apa yang dimaksudkan dengan dasar ekonomi di bawah kuasa Mahathir:

DEB cuba untuk mencerminkan harga nasionalisme Malaysia, yang merupakan asas
kukuh pembangunan negara. Dapat dilihat dengan lebih jelas, impian negara iaitu
Melayu dan Bumiputera akan jauh dengan kaum bukan Melayu dan juga dengan
pemodal asing dari segi pemilikan saham modal di negara ini. Sebagai sebuah
negara yang bebas, kita tidak mahu menjadi sebuah negara yang bebas pada nama
sahaja; di mana sebenarnya kekayaan negara kita dimiliki secara bebas oleh pemodal
asing. Dasar ini [Mahathir] tidak menyentuh isu ini lagi. Sekarang di bawah dasar
liberal kerajaan itu, berkenaan dengan modal asing, kapitalis asing individu tidak
perlu mengimbangi pemilikan mereka dengan modal tempatan. Begitu juga dengan
 peluang kerja, pengurusan dan sebagainya. Ia seolah-olah bahawa mereka bebas
untuk mendapatkan segala-galanya. (Razaleigh, 1991)

Lebih-lebih lagi, Razaleigh dihuraikan terutamanya bagaimana

penyahkawalseliaan ekonomi Mahathir bercanggah prinsip DEB pengagihan semula etnik
dan pilih kasih Melayu.

Dasar kerajaan hari ini yang memberikan, jaminan bahawa (asing) pemilikan
tidak akan dikawal selia lagi membimbangkan kita. Ini bermakna Melayu, serta orang-
orang Malaysia yang lain, tidak boleh mendapatkan ekuiti syarikat yang baru kerana
modal asing kini boleh memiliki 100 peratus. Ini juga bermakna bahawa orang Melayu
tidak boleh mengumpul asas kewangan mereka sebagai ke peringkat pelaksanaan awal
DEB sebelum ini.

Bagi saya dasar ini tidak adalah kesinambungan daripada DEB. Sebaliknya, ini
menyimpan memperkecilkan aspirasi asal DEB yang cuba untuk mengimbangi pemilikan
asing dan seorang tempatan. Saya sedang bimbang, tanpa panduan yang jelas mengenai
pelaburan asing, akhirnya, nasib negara kita, rakyat kita dan pekerja kita tidak akan
menjadi sangat banyak berbeza daripada zaman penjajahan. (Razaleigh. 1991)

Dalam hujah di atas Razaleigh mengulangi bahawa tujuan asal DEB adalah
untuk menyusun semula etnik. Walaupun DEB tidak berniat untuk menafikan modal
bukan Melayu dan asing mempunyai DEB jelas mengenakan peraturan kepada mereka.
Ianya adalah melalui peraturan-peraturan ini bahawa kerajaan dikawal pertumbuhan modal
bukan Melayu dan asing. DEB dijangkakan bahawa bahagian yang lebih besar pai
ekonomi yang diperbesarkan harus saham masyarakat Melayu. Apa Razaleigh dijumpai di
dalam penswastaan dan pembatalan kawal selia Mahathir adalah perubahan arah tujuan
asal DEB. Dengan memberi kebebasan kepada bukan Melayu dan modal asing dasar
meningkatkan pegangan Melayu dalam bahaya.

Seperti yang dikaji di sini, Razaleigh mengkritik dasar ekonomi Mahathir yang
mempunyai beliau mendakwa lari daripada jalan nasionalis budaya etno DEB asal dan
menegaskan bahawa DEB asal perlu dilanjutkan. Berbanding dengan kedudukan
Mahathir seperti yang ditunjukkan dalam dasar ekonomi beliau hujah Razaleigh adalah
jelas lebih etno nasionalis Melayu budaya. Etno nasionalisme budaya Melayu
 menganggap bahawa Malaysia adalah sebuah negara Melayu di mana masyarakat Melayu
pada kedudukan dominan vis-a-vis masyarakat bukan Melayu budaya politik dan
ekonomi. Razaleigh berhujah bahawa usaha DEB untuk mencapai penguasaan ekonomi
orang Melayu perlu dikekalkan untuk akhirnya mencapai Melayu Malaysia.

3.4. Perlumbaan untuk kesahihan nasionalis selepas pertembungan Mahathir-Razaleigh

dalam 1987 pilihan raya UMNO Razaleigh.

Bahagian ini meneliti pertikaian yang berlarutan antara Mahathir dan

Razaleigh dari 1987 pilihan raya UMNO kepada 1990 pilihan raya umum. Seksyen ini
berhujah bahawa 1987 pertikaian UMNO telah dilanjutkan kepada pertandingan antara
dua musuh politik ke atas kesahihan nasionalis dan mandat Melayu sehingga tahun 1990
pilihan raya. Dalam pertikaian parti dalam kemenangan kecil Mahathir tidak mencukupi
untuk memadamkan cabaran lagi yang mencuba untuk menjatuhkan kesahihan Mahathir
dalam masyarakat Melayu yang lebih luas di luar UMNO. Untuk merayu kepada
masyarakat Melayu puak bersaing cuba satu sama lain pakai etno budaya hujah nasionalis
Melayu "out-Melayu". Mahathir ditinggalkan pendirian sebelum ini dan mencuba untuk
menjadi budaya pemimpin nasionalis Melayu bangsa ataupun untuk terus hidup politik.
Akhirnya seperti yang ditunjukkan dalam beberapa keputusan pilihan raya kecil dan
pilihan raya 1990 keputusan Mahathir kembali kesahihan

3.4.1. The pertarungan UMNO dan sokongan aftermathand menjelang 1990

Pilihan raya UMNO dan berkempen

Ianya membantu untuk mengkaji isu-isu kempen dan keputusan 1987 pilihan
raya UMNO sebagai latar belakang untuk meneroka pertikaian yang berlarutan. Pilihan
raya kempen untuk Team A dan Team B pertarungan bermula pada Februari 1987 apabila
Razaleigh-Musa pakatan pilihan raya muncul dan berakhir pada 24 April 1987 apabila
pilihan raya diadakan. Selain daripada isu utama nasionalisme yang telah dibincangkan di
dalam bahagian yang lalu golongan elit bersaing dibangkitkan perbezaan pendapat
mengenai perkara-perkara dan dasar kepimpinan dan terpaksa melakukan serangan
peribadi dalam usaha terdesak mereka untuk mengakali lawan mereka. Team B
menggunakan pelbagai skandal yang melibatkan syarikat kerajaan seperti BMF (Bank
Kewangan Bumiputera) dan Maminco mengkritik Mahathir. Team B meletakkan
tanggungjawab untuk krisis ekonomi pada pertengahan 1980an pada skandal ini. Mereka
juga mengkritik corak kepimpinan demokratik Mahathir bahawa dikecualikan elit parti
dari membuat keputusan kecuali sekutu rapatnya seperti Daim Zainuddin Anwar dan
sebagainya (Sharnsul 1988. 175).

Untuk mengatasi tuduhan-tuduhan ini. Ahli pasukan A mempertahankan

prestasi mereka yang lalu dan menegaskan bahawa hanya kepimpinan semasa boleh
memberikan lebih manfaat kepada rakyat Malaysia. Pasukan A juga menegaskan bahawa
sebagai keputusan yang berkaitan dengan skandal telah dibuat apabila Razaleigh menjadi
Menteri Kewangan dan Musa adalah Timbalan Perdana Menteri. Team B adalah sama-
sama bertanggungjawab untuk keputusan. Mahathir juga berhujah bahawa bukan sahaja
merupakan satu cabaran Team B untuk presiden parti belum pernah terjadi sebelumnya
dan terhadap tradisi Melayu ia juga akan menjejaskan perpaduan parti dan kestabilan dan
akhirnya merosakkan perpaduan seluruh masyarakat Melayu (Funston 1988. 366-367
Kershaw 1988. 134-139).

Puak terpaksa menarik ahli-ahli UMNO akar umbi untuk memastikan lebih
ramai perwakilan mengundi mereka dalam pilihan raya. Yang memecahbelah terpaksa
melakukan pelbagai cara untuk memaksimumkan peluang yang menang. Perwakilan
untuk pemilihan UMNO adalah terdiri daripada anggota bahagian yang dipilih oleh
bahagian mereka sendiri yang seterusnya adalah terdiri daripada ahli-ahli cawangan dipilih
dihantar ke mesyuarat bahagian. Walaupun Mahathir boleh menggunakan media massa
untuk memberitahu versi beliau mengenai cerita. Team B tidak dapat berbuat demikian
kerana kebanyakan media massa arus perdana dikawal oleh presiden parti UMNO atau
kerajaan di bawah Mahathir. Sebaliknya pasukan B bergantung kepada video dan pita
audio diedarkan secara meluas (Shamsul 1988 178). Di samping itu apabila perwakilan
tiba di Kuala Lumpur kedua-dua puak ditawarkan penginapan di hotel lima bintang
makanan dan juga wang. Walaupun aduan pra-pilihan raya kejanggalan jawatankuasa
etika parti dibahagikan kepada dua pasukan tidak bertindak ke atas aduan (E. Lee 1987 15;
Perniagaan Malaysia 1987a 4).

Selepas kegilaan merayu undi saat akhir untuk memenangi perwakilan tidak
komited dan tokoh politik berpengaruh (Gill 1988 34-35) pihak yang memasuki
pengundian pada 24 April 1987. Pilihan raya menyebabkan kemenangan dekat untuk
pasukan A dengan Mahathir memperoleh 761 undi dan Razaleigh 718 undi. Sebahagian
ulama disebabkan kemenangan Team A untuk sokongan minit terakhir seperti tokoh
politik berpengaruh seperti Najib Razak (Gill 1988 35; Shamsul 1988 185) sementara
yang lain menegaskan bahawa pasukan A saat akhir pujukan semasa rehat untuk solat
Jumaat pada hari pilihan raya membuat perbezaan (Gill 1988 37; Shamsul 1988 180).
Laporan lain mendakwa bahawa pasukan Razaleigh itu sudah di depan pada peringkat
awal mengundi dan bahawa ia adalah penyelewengan dalam pengiraan undi yang
membawa kekalahan pasukan B (Mauzy 1988 215). Terdapat juga pandangan yang tidak
percaya antara Razaleigh dan Musa memecahbelah dalam Pasukan B menyumbang
kepada kekalahan (Malaysian Business 1987b 10).

Perlumbaan politik baru bermula selepas pilihan raya UMNO 1887

Selepas pilihan raya UMNO satu lagi fasa persaingan antara Mahathir dan
Razaleigh bermula. Razaleigh telah diramalkan untuk mencabar Mahathir lagi dalam
pemilihan parti akan datang pada tahun 1990 (Malaysian Business 1987b Suhaini Aznam
1987a). Namun cabaran yang datang lebih awal menunjukkan bahawa kemenangan 43
undi Mahathir tidak mencukupi untuk menggalakkan pencabar. Pasca pilihan raya
perkembangan perlu dikaji semula untuk menunjukkan bahawa persaingan antara
Semangat 46 ' yang dianjurkan oleh Pasukan B dan Mahathir UMNO Baru adalah benar-
benar lanjutan daripada 1987 pilihan raya UMNO.

Pembangunan utama yang pertama adalah kes mahkamah. 11 Ahli pasukan B

menyaman UMNO di mahkamah untuk membatalkan pilihanraya parti 1987 keputusan
dengan mendakwa bahawa tidak berdaftar (dan oleh itu haram) cawangan telah
mengambil bahagian dalam pilihan raya. Tidak disangka-sangka mahkamah diharamkan
UMNO sendiri di bawah Akta Pertubuhan. Walaupun keputusan mahkamah muncul
mudah ia sebenarnya agak kontroversi. Pasukan ahli B tidak puas hati mahu keputusan
pilihan raya tidak sah supaya mereka mungkin mempunyai pemilihan baru. Walau
bagaimanapun terdapat dakwaan bahawa Mahathir sengaja dicipta keadaan ini untuk
mengecualikan penyokong Razaleigh dari UMNO dan semula menjadi-UMNO dengan
hanya pengikut sendiri (Muzaffar 1989 62. 67).
 Sejurus selepas UMNO diisytiharkan haram oleh mahkamah Team A yang
diketuai oleh Mahathir berjaya mendaftar sebuah parti baru UMNO Baru mengakali Ahli
pasukan B yang ingin menggunakan nama UMNO juga. Nama UMNO mempunyai
kepentingan simbolik kerana ia akan memberi legitimasi kepada pihak yang baru dan
pemimpinnya sebagai pengganti UMNO lama.

Tidak lama selepas itu Musa dan pengikut rapat beliau yang telah bergabung
dengan pasukan B berpaling tadah kepada Mahathir UMNO Baru. Walaupun Musa dan
Razaleigh telah bergabung tenaga untuk mencabar Mahathir terdapat spekulasi bahawa
persaingan mereka belum pun selesai kerana mereka mempunyai pertandingan pahit pada
tahun 1981 dan 1984. Ia adalah khabar angin bahawa ada bahagian lagi dalam Pasukan B
antara yang Musa dan puak Razaleigh di peringkat akar umbi dalam 1987 pilihan raya
UMNO (Shamsul 1988 178). Kerjasama antara Razaleigh dan Musa berlangsung
sehingga kemenangan Shahrir Samad sekutu Musa rapat dan ahli Team B di Johor Baru
pilihan raya kecil pada tahun 1988. Pada akhir tahun 1988 apabila semangat pencabar
telah reda dan UMNO Baru telah pulih Musa dan sekutu-sekutunya beralih kepada kem
Mahathir dengan alasan bahawa sebagai perpaduan masyarakat Melayu dan UMNO
datang pertama Musa akan membina perpaduan dari dalam UMNO.

Pada tahun 1989, ahli B Team yang diketuai oleh Razaleigh dan didaftarkan
sebuah parti politik dipanggil Semangat 46 '. Puak bersaing dalam pertikaian itu tahun
1987 iaitu Mahathir Team A dan Razaleigh Team B telah disusun semula menjadi UMNO
Baru dan Semangat masing-masing 46 '. Oleh itu persaingan dalam UMNO antara Team
A dan Team B telah dilanjutkan kepada salah satu antara UMNO Baru dan Semangat 46.
UMNO Baru di bawah kepimpinan Mahathir termasuk penyokongnya dan dikecualikan
golongan elit dan anggota akar umbi terlibat dengan pasukan B. Sementara itu Semangat
46 'termasuk semua ahli terkemuka Team B tidak termasuk yang berpaling tadah Beberapa
seperti Musa Hitam dan Shahrir Samad. Buat pertama kalinya dua parti politik nasionalis
Melayu sekular dengan asal-usul sama adalah untuk bersaing untuk mandat masyarakat
Melayu di Malaysia.

Kesahihan Mahathir rosak?

 Kesahihan Mahathir telah rosak teruk semasa pertikaian 1987 dan selepas itu
sekaligus mengisi peraduan berlarutan lebih mandat dan perjuangan Melayu untuk
membina semula kesahihan. Mahathir telah secara sah mengekalkan jawatan beliau dalam
pemilihan parti tetapi kesahihan beliau sebagai UMNO dan pemimpin masyarakat Melayu
telah rosak. Tiada Presiden UMNO sebelum Mahathir pernah menghadapi cabaran seberat
itu. Sebagai tambahan. Mahathir berjaya mengekalkan kedudukannya dengan hanya
margin yang sangat sempit 43 undi atau kurang daripada 3 peratus undi.

Apabila Mahathir mengumumkan bahawa beliau akan kekal sebagai Presiden

UMNO walaupun beliau telah memenangi pilihan raya dengan hanya satu undi beliau
teknikal betul. Walau bagaimanapun sama ada Mahathir juga telah berjaya mengekalkan
kesahihan beliau dan keyakinan masyarakat Melayu adalah perkara yang berbeza. A. B.
Shamsul bersabda 'B Team tidak kehilangan "pertempuran moral". Razaleigh menerima
48.55 peratus daripada keseluruhan undi jumlah yang lebih daripada yang dihormati ...
Mahathir hanya menerima mandat setengah untuk menjalankan UMNO dan negara tidak
prospek keyakinan meningkatkan (Shamsul 1988 181). Abdul Rahman Perdana Menteri
pertama lebih pendahuluan Jika kepimpinan hari itu menunjukkan sifat-sifat yang boleh
dipersoalkan dan dengan itu tidak lagi mendapat keyakinan rakyat ia adalah masa yang
tinggi bahawa dia dapat layu hormat demi nama baik parti '(Tasker & Suhaini Azman 1988
12).

Dengan kesahihan beliau dalam UMNO digoncang Mahathir terpaksa

menghadapi hadapan cabaran yang kuat lawan politiknya terutama Semangat 46 'dalam
yang akan datang 1990 pilihan raya umum. Kedua-dua pihak telah diketuai oleh UMNO
weights-- berat Mahathir dan Razaleigh-yang menerima sokongan hampir sama dalam
pilihanraya parti 1987. Kedua-dua kumpulan kongsi pandangan yang sama seperti parti-
parti nasionalis Melayu sekular yang mengaku sebagai pengganti sah UMNO asal. Bagi
kedua-dua kumpulan mandat masyarakat Melayu adalah keutamaan. Bagi Mahathir
kehilangan sokongan masyarakat Melayu adalah seperti kalah perang walaupun
memenangi pertempuran iaitu 1987 pemilihan parti. Untuk Razaleigh ia adalah suatu
perkara yang survival politiknya sebagai sokongan suam daripada masyarakat Melayu
mungkin bermakna kematian politiknya.
 Oleh itu dalam post-1987 tempoh pilihan raya UMNO isu-isu adalah yang
pemimpin tertinggi masyarakat Melayu sudah ada dan yang berhak mandat Melayu dan
bukan yang menang lebih banyak undi daripada perwakilan UMNO. Sebelum Mahathir
UMNO Presiden telah menikmati kesahihan dipersoalkan dan mandat sebagai pemimpin
masyarakat Melayu. Selepas 1987 pilihan raya dan perpecahan UMNO bagaimanapun
kesahihan Mahathir teruk memburu dan ada mula pertandingan antara Mahathir UMNO
Baru dan Razaleigh Semangat 46 'untuk memenangi mandat politik Melayu.

3.4.2. Etno strategi nasionalis budaya Mahathir dan pemulihan

Bahagian ini meneliti bagaimana Mahathir memenangi sokongan dari

masyarakat Melayu, mengatasi lawannya seperti yang ditunjukkan dalam keputusan tahun
1990 pilihan raya umum. Apabila Mahathir menghadapi cabaran dari Razaleigh Semangat
46 ', dia cepat diterima pakai kuat etno budaya retorik nasionalis Melayu. Seperti yang
dikatakan dalam bahagian sebelum ini, persaingan antara Mahathir dan Razaleigh lebih
sokongan masyarakat Melayu berbeza dengan pertikaian UMNO dalam. Mahathir, untuk
mendapatkan sokongan masyarakat Melayu dan dengan itu mengukuhkan kesahihan
politik beliau di mata masyarakat Melayu, yang diperlukan untuk menggerakkan
masyarakat Melayu yang lebih luas untuk menyokong beliau. Untuk itu, dia terpaksa
mentakrifkan semula dirinya sebagai juara setia nasionalisme dan kepentingan Melayu dan
menggambarkan lawannya sebagai ancaman kepada perpaduan dan kepentingan
masyarakat Melayu. Memandangkan penglihatan nasionalis sivik Mahathir pakai lama
selepas beliau mendapat sokongan masyarakat Melayu dalam pilihan raya tahun 1990-an,
orientasi semula ini hanya taktikal dan sementara. Walau bagaimanapun, Mahathir
berkesan dimanipulasi etno budaya ideologi nasionalis Melayu dan retorik untuk
memenangi mandat Melayu untuk dirinya dan partinya, sekaligus memenangi 1990 pilihan
raya umum.

Mahathir menggajikan nasionalisme Melayu

Dalam pertandingan dengan Razaleigh Semangat 46 ', Mahathir bekerja

bahasa kebangsaan Melayu, bersama-sama dengan taktik yang lain, untuk menjatuhkan
lawan dan untuk mendapatkan masyarakat Melayu di belakangnya. Sehingga pilihan raya,
Mahathir pada pertahanan, sebahagian besarnya mewajarkan dan mempertahankan dasar-
dasar ekonomi, yang telah dituduh sebagai kurang pro-Melayu oleh pencabarnya.
Mahathir tidak hanya menyusun semula dasar-dasar beliau dalam budaya arah nasionalis
Melayu etno. Semasa pilihan raya, untuk memenangi majoriti undi daripada perwakilan
Perhimpunan Agung UMNO pada pilihanraya parti 1987, beliau menggunakan politik
wang, pertahanan pasif dasar-dasar beliau, kedudukan penyandang, dan golongan elit
utama yang boleh mempengaruhi undi memihak kepada beliau tanpa menggunakan bahasa
emosi nasionalisme Melayu.

Selepas pilihanraya parti 1987, bagaimanapun, konflik lanjutan antara

Mahathir dan Razaleigh mengubah sifat pertandingan itu, memaksa Mahathir untuk
menggunakan bahasa emosi nasionalisme Melayu untuk memenangi hati masyarakat
Melayu yang lebih besar dan bukan hanya perwakilan UMNO. Pertama, Mahathir
menegaskan bahawa pasukan B telah mengkhianati masyarakat Melayu dengan membawa
saman terhadap UMNO, sekaligus merosakkan parti yang mana telah dipenuhi dengan
nasionalisme Melayu. Dalam ucapan presiden di hadapan Dewan 1988 UMNO General,
Mahathir menegaskan:

Apabila UMNO telah dimasuki oleh individu yang mempunyai kepentingan peribadi,
yang tidak setia kepada parti, dan yang tidak mempunyai semangat dan perasaan
Melayu, saga mengheret UMNO ke mahkamah bermula. Mereka mengambil
keputusan untuk membelakangkan parti untuk kepentingan politik peribadi mereka
sendiri. Hakikat bahawa tindakan mereka menyebabkan kekacauan dalam parti,
menjadikan ia lemah, dan menyebabkan diperintah yang menyalahi undang-undang
oleh mahkamah adalah tidak penting kepada mereka. Mereka melihat malapetaka ini
sebagai peluang keemasan mereka untuk merampas kuasa, yang merupakan
kebimbangan utama kumpulan kecil ini. (Mahathir, 1988)

Untuk memenangi hati masyarakat Melayu, Mahathir melancarkan kempen

akar umbi dipanggil Semarak (Semarak adalah singkatan Setia Bersama Rakyat atau
Kesetiaan dengan People). Beliau mengembara di seluruh Semenanjung, bertemu dengan
orang Melayu di peringkat akar umbi dan menjelaskan apa yang berlaku dalam UMNO
dan mengapa UMNO dan penguasaan politik Melayu berada dalam bahaya. Mahathir
pasti mahu mengingatkan masyarakat Melayu bahawa UMNO adalah pelindung dan
penjelmaan semangat kebangsaan Melayu dan, dengan implikasi, untuk '[memburukkan]
Team B sebagai halangan kepada perpaduan Melayu dan pembangunan negara' (K. S.
Nathan, 1989: 133). Kempen ini juga termasuk penganjuran perhimpunan besar-besaran
yang besar. Melalui pendedahan berulang daripada perhimpunan besar-besaran di media
arus perdana, masyarakat Melayu telah membawa kepada percaya bahawa Baru UMNO
dan Mahathir adalah pemegang utama kuasa dan mandat rakyat Melayu.

Kedua, pada akhir tahun 1987, Mahathir juga menggerakkan masyarakat

Melayu dengan sengaja mengeksploitasi keadaan etnik yang tidak menentu. Pada tahun
1987, pendidik Cina dan parti-parti politik seperti MCA, Gerakan dan DAP begitu
menentang promosi guru besar bukan Mandarin dididik untuk sekolah-sekolah Cina.
Pemuda UMNO dianggap pembangkang ini sebagai satu cabaran kepada penguasaan
budaya Melayu dan mengadakan demonstrasi besar. Kedua-dua kumpulan pergi sejauh
yang terlibat dalam pertembungan fizikal pada bulan Oktober 1987. Akhirnya, kerajaan
menahan seorang ratus ahli-ahli politik, pemimpin agama dan aktivis sosial atas nama
keselamatan negara. Mengambil kesempatan ke atas peluang, Mahathir mencuba untuk
menggerakkan masyarakat Melayu dengan mencetuskan kebimbangan iaitu masyarakat
bukan Melayu kritikan Mahathir terhadap pembangkang Cina, DAP, telah kuat worded
untuk melakonkan ketegangan etnik dan untuk memaksimumkan kesan retorik beliau.
Dalam ucapan presiden di hadapan Dewan 1988 UMNO General, Mahathir mengkritik
DAP seperti berikut:

DAP tidak pernah gembira dengan bakinya kaum dicari oleh orang Melayu dan
Dasar Ekonomi Baru. Ia selama-lamanya mengkritik rancangan Kerajaan dan
UMNO khususnya. Ia juga mempunyai dan amalan dalam sentimen dan dasar
cauvinis ... Pendek kata, DAP adalah musuh gerbang kepimpinan dan UMNO
Melayu. Ia berpegang kepada konsep "Malaysian Malaysia" yang bertujuan untuk
membuang kepentingan orang Melayu. (Mahathir, 1988)
 Mahathir juga menyerang Semangat 46 'dan pihak-pihak lain yang membentuk
kedua-dua gabungan pembangkang. Sebelum pilihan raya umum 1990, Semangat 46
'dibentuk dua gabungan longgar untuk bertanding BN secara one-to-one. Satu dipanggil
Angkatan Perpaduan Ummah (APU; Unity Force Muslim) dan telah ditubuhkan dengan
PAS dan parti Melayu kecil, Berjasa (Barisan Jemaah Islandah Se-Malaysia; Malaysian
Front Perhimpunan Islam). Pada masa yang sama, Semangat 46 'membentuk pakatan lain
dengan DAP yang dipanggil Gagasan Rakyat Malaysia (Gagasan; Inisiatif Rakyat
Malaysia). Mahathir memberi tumpuan kepada isu yang Razaleigh akan berkompromi
dominasi politik Melayu dan kepentingan kepada orang bukan Melayu dengan
membentuk pakatan dengan DAP, yang beliau sifatkan sebagai parti Cina chauvinis.
Mahathir menegaskan dalam ucapannya sebelum 1988 Perhimpunan Agung UMNO:

Jika sebelum ini mereka [B Team] sahaja berpindah di kalangan orang Melayu untuk
menjatuhkan pemimpin-pemimpin Melayu supaya mereka boleh menggantikan
mereka, mereka kini secara terbuka menyertai pembangkang dalam menentang
Barisan Nasional. Mereka telah melintasi lantai di Dewan Rakyat [parlimen] dan
dalam satu atau dua Dewan Undangan Negeri. Mereka juga boleh mengundi
bersama-sama dengan pihak pembangkang apabila terdapat keperluan untuk berbuat
demikian dalam perhimpunan ini. Dalam konteks ini, jika ada menjadi pilihan raya,
undi UMNO akan berpecah. Malah, di sesetengah kawasan UMNO akan kalah, dan
mereka juga akan kehilangan. Hanya pembangkang akan menang. Tidak dapat tidak,
DAP dan Pas mempunyai peluang yang baik untuk memenangi lebih banyak kerusi
menurut kuasa-kuasa pemusnahan kumpulan ini. (Mahathir, 1988)

Mahathir bersandar pada bangsa ataupun budaya retorik nasionalis Melayu

berterusan sehingga pilihan raya umum 1990. Strategi UMNO dalam kempen pilihan
raya yang dihadapi pembangunan yang tiba-tiba dan tidak menggalakkan apabila PBS
rakan kongsi gabungan kuat di Sabah menarik diri daripada BN lima hari sebelum tarikh
mengundi. PBS yang utama sokongan asas adalah Christian Kadazan di Sabah telah
berkembang berdasarkan retorik anti-persekutuan di Sabah. Memasuki pilihan raya
umum parti itu mempunyai 36 kerusi Dewan Undangan Negeri Sabah daripada 48.
Menarik keluar mengejutkan pemimpin BN dan Mahathir dipanggil pembangunan yang
'menikam dari belakang'. Dengan perkembangan ini pemimpin-pemimpin UMNO dan
Mahathir pakai wacana etnik kuat untuk mencemarkan PBS dan memastikan undi
Melayu kepada BN. Terutamanya Mahathir menegaskan bahawa PBS adalah
berdasarkan kepada penduduk Kristian di Sabah. Beliau berhujah bahawa jika pengundi
Melayu memberi undi kepada pembangkang ia akan membuat suara Kristian lebih kuat
dan yang Melayu perlu mengundi UMNO dan BN untuk menjamin hak-hak Islam. Di
samping itu apabila Razaleigh - Semangat beliau 46 'membuat pakatan dengan parti-parti
pembangkang lain yang termasuk PBS - melawat Sabah untuk kempen pilihan raya dan
memakai Kadazan tradisi tutup kepala yang mempunyai simbol salib seperti Kristian di
atasnya gambar Razaleigh memakai penutup kepala yang muncul di muka depan akhbar
utama dan telah ditunjukkan di televisyen berulang kali untuk menjatuhkan parti-parti
pembangkang terutama Razaleigh diterajui Semangat 46 '. Dengan gambar pemimpin
UMNO mengkritik Razaleigh untuk digunakan oleh Kristian dalam cubaannya untuk
kuasa menjual keluar kepentingan Melayu Islam kepada Kristian.

Bahagian ini ditinjau retorik Mahathir dalam pertikaian yang berpanjangan

terhadap puak Razaleigh untuk menunjukkan bahawa peralihan Mahathir terhadap
bangsa ataupun retorik nasionalis budaya menyumbang kepada kemenangan beliau
terhadap Razaleigh selepas pilihanraya parti 1987. Tuduhan yang dibuat kepada puak
Razaleigh dan DAP serta cara dia digunakan ketegangan etnik menunjukkan bahawa
Mahathir cuba untuk memaksimumkan takut etnik masyarakat Melayu. Lebih penting
lagi, dalam retoriknya, fokus utama adalah identiti dan kepentingan masyarakat Melayu.
Sudah tentu, retorik pergi agak terhadap arah yang nasionalis Mahathir pada 1980-an.
Walau bagaimanapun, peralihan ini taktikal terhadap retorik budaya etno membantu
Mahathir untuk akhirnya memenangi perlumbaan terhadap puak yang mencabar, seperti
yang ditunjukkan dalam bahagian berikut. Di samping itu, kemenangan Mahathir
menggunakan etno rayuan nasionalis kebudayaan membuktikan bahawa, walaupun
percubaan sivik beliau sepanjang 1980-an, pergolakan etnik bekerja dan ketegangan
etnik masih wujud. Oleh itu, usaha-usaha integrasi nasional telah mencapai perubahan
kecil di dalam Malaysia.

Mahathir berjaya dalam pilihan raya kecil dan pilihan raya 1990
 Undang-keputusan pilihan raya 1988-1989 menunjukkan bahawa Mahathir
UMNO Baru semula sokongan masyarakat Melayu selepas pemilihan parti yang
mencelakakan dan berpecah. Pilihan raya kecil sebelum itu menunjukkan bahawa BN
yang diketuai oleh Mahathir UMNO Baru, masalah mengekalkan sokongan masyarakat
Melayu. Pada bulan Mac 1988, UMNO telah hampir dikalahkan di Tanjung Puteri Parti
Sosialis Rakyat Malaysia (PSRM; Parti Sosialis Rakyat Malaysia), memenangi kerusi itu
dengan hanya margin 31 undi daripada 20.331 undi. Sebelum Mac 1988, PSRM itu
bukan perlawanan untuk UMNO dan tidak mempunyai tempat duduk di Parlimen atau
Dewan Undangan Negeri. Pada bulan April 1988, calon UMNO kalah dengan margin
yang luas di tangan Shahrir Abdul Samad, ahli Pasukan B, dalam pilihan raya Johor
Baru. Shahrir memenangi 64 peratus daripada jumlah undi, meningkatkan semangat
pasukan B. Pada bulan Oktober 1988, UMNO memenangi kerusi Parit Raja dalam
pertandingan terhadap calon dari Team B tetapi margin adalah sangat tipis (413 undi
daripada 14.111 acuan).

Selepas itu, prestasi puak Mahathir bertambah baik. Pada bulan Januari 1989,
dalam pilihan raya Ampang Jaya, calon BN Mahathir yang diterajui (dari MCA)
memenangi kerusi itu terhadap pasukan B. Harun Idris, mendapat 54 peratus undi. Empat
bulan kemudian, calon MCA lain menghantar kerusi Bentong di sebelah BN, memenangi
kerusi itu dengan 60 peratus undi. Di Telok Pasu Mei 1989 dan di Tambatan pada bulan
Jun 1989, calon-calon UMNO masing-masing 46 'mengalahkan lawan dari PAS dan
Semangat.

Pilihan raya 1990 adalah bab terakhir dalam pemulihan Mahathir UMNO Baru
terhadap pasukan B. Semangat 46 '. Keputusan pilihanraya 1990 akhirnya meningkatkan
kedudukan Mahathir dan UMNO Baru (Lihat Jadual 3.3). Walaupun bukan tanpa usaha.
UMNO Baru memenangi ketara lebih banyak kerusi daripada Semangat 46 'dan rakan
sekutunya. Barisan Nasional kembali kepada kerajaan dengan majoriti lebih dua pertiga.
Pada tahun 1990 pilihan raya, bahagian UMNO kerusi parlimen berkurangan daripada 83
(dari 1986 pilihan raya) ke 71. Namun begitu. UMNO masih boleh mudah mengatasi
parti berasaskan Melayu yang lain - Semangat 46 '(lapan kerusi) dan PAS (tujuh kerusi) -
dan DAP (20 kerusi) juga. BN hanya mendapat 127 kerusi (dikurangkan daripada 148
kerusi dari 1986 pilihan raya) tetapi 127 kerusi menyumbang lebih daripada 70 peratus
kerusi, sehingga membentuk majoriti lebih dua pertiga.
 Jadual 3-3. 1990 Pilihan Raya Umum Malaysia Keputusan (Parlimen)

Barisan Nasional Pembangkang

Parti Kerusi Undi (%) Parti Kerusi Undi (%)
UMNO 71 PAS 7
MCA 18 DAP 20
MIC 6 Semangat 46 8
Gerakan 5 PBS** 14
Lain-lain* 27 Bebas 4
Jumlah 127 54.2 Jumlah 53 45.8
Sumber: (berdasarkan Khong, 1991a; Khong, 1991b; von der Mehden, 1991) * Lain-lain
termasuk SNAP, SUPP, USNO, PBB dan PBDS (Parti Bangsa Dayak Sarawak; Parti Dayak
Sarawak) ** Parti Bersatu Sabah (Parti Bersatu Sabah)

Razaleigh dan puaknya, dalam 1987 pilihan raya UMNO dan dalam
perkembangan politik berikutnya, mengancam dominasi politik Mahathir dan kesahihan.
Ini cabaran yang kuat dibuat Mahathir resort ke kedudukan kebudayaan yang etno
Melayu nasionalis untuk mengalahkan lawannya dan untuk menggerakkan masyarakat
Melayu untuk menyokong beliau. Seperti yang ditunjukkan dalam pemulihan prestasi
BN dalam beberapa pilihan raya kecil dan dengan kemenangan BN dengan majoriti dua
pertiga di Parlimen pada tahun 1990 pilihan raya, Mahathir boleh mendakwa bahawa
beliau mempunyai mandat masyarakat Melayu, mengalahkan rivals- Melayunya PAS dan
Semangat 46.
3.5. Kesimpulan

Bab ini berhujah bahawa hujah-hujah yang bertanding mengenai dasar-dasar

ekonomi pada tahun 1987 UMNO pertikaian puak terpancar dua kedudukan nasionalis
tersendiri bertanding elit UMNO. Sudah tentu, bahawa kajian ini tertumpu kepada
ideologi nasionalis tidak bermakna bahawa kajian sedia ada yang menjelaskan 1987
pertikaian melalui pertembungan personaliti yang berbeza, perselisihan dasar, dan
perebutan kuasa dan sebagainya adalah salah. Sebaliknya kajian ini cuba menunjukkan
bahawa mungkin ada satu lagi dimensi dalam pertikaian itu. Kedua-dua bersaing hujah
dasar telah melonggarkan dasar-dasar pro-Melayu bagi pihak pertumbuhan ekonomi
(yang mana Mahathir dicari kesahihan politik) dan mempertahankan dasar-dasar pro-
Melayu (melalui Razaleigh yang mendakwa bahawa kedudukan beliau berkhidmat
masyarakat Melayu lebih baik). Hujah ini mempunyai implikasi nasionalis kerana dasar-
dasar pro-Melayu DEB, seperti yang dikaji dalam Bab 2, yang termaktub budaya hujah
nasionalis Melayu etno. Menurut hujah, masyarakat Melayu hendaklah dinaikkan ke
kedudukan yang dominan dari segi ekonomi di Malaysia, selari dengan dominasi politik
dan budaya

Orientasi semula Mahathir penekanan DEB pada 1980-an adalah penting dari
perspektif kebangsaan Melayu. Apabila Mahathir menjadi presiden parti dan Perdana
Menteri pada tahun 1981 dia cuba untuk membentuk semula dasar-dasar ekonomi yang
menjurus ke arah etnik pengedaran semula pada 1970-an. Mahathir lebih didorong oleh
krisis ekonomi pada pertengahan tahun 1980an menekankan pertumbuhan ekonomi dan
bukannya pengagihan etnik dan dasar-dasar pro-Melayu. Ini menyebabkan pembatalan
kawal selia peraturan DEB dan prinsip-prinsip pengagihan etnik dan membawa
penswastaan yang melibatkan penjualan perusahaan dan projek kepada pihak swasta.
Akibatnya pengembangan bahagian orang Melayu dalam ekonomi perlahan dan peranan
aktif kerajaan dalam ekonomi surut. Juga manfaat yang masyarakat Melayu yang
diterima daripada dasar-dasar kerajaan telah dikurangkan.

Kedudukan nasionalis Razaleigh merupakan reaksi kepada arahan Mahathir

dan didorong oleh perbahasan mengenai penamatan berlaku DEB pada tahun 1990.
Hujah Razaleigh jelas nasionalis Melayu lebih etno budaya berbanding dengan Mahathir.
Kedudukan Razaleigh telah pertama matlamat DEB telah tidak dipenuhi dan dengan itu
DEB perlu diperluaskan selepas tahun 1990. Kedua Razaleigh mengkritik dasar ekonomi
Mahathir itu menurut beliau telah berpatah balik ke atas dasar-dasar pro-Melayu yang
1970-an. Pada pendapat Razaleigh redirection Mahathir dasar ekonomi yang dibuat
usaha untuk meningkatkan bahagian ekonomi Melayu dan membasmi kemiskinan
lembap dan menyebabkan kekecewaan orang Melayu luar bandar jurang ekonomi yang
semakin meningkat dan aliran keluar kekayaan negara dengan penyahkawalseliaan
ekonomi yang digemari modal asing.

Walaupun Mahathir telah memenangi pilihan raya parti, kemenangan jatuh

pendek menghentikan cabaran seterusnya. Dalam pemilihan parti dan berpecah,
legitimasi politik Mahathir dan sokongan lebam, yang didorong Cabaran seterusnya
Razaleigh. Terhadap ini, Mahathir terpaksa cepat pulih kesahihan berkurangan dan
mandat. Mahathir, yang merupakan pertahanan sehingga pemilihan parti, keluar secara
aktif memperjuangkan kedudukan nasionalis Melayu untuk menggerakkan masyarakat
Melayu dengan menunjukkan komitmen beliau dalam etno nasionalisme budaya Melayu
sebagai satu percubaan untuk menjatuhkan lawannya. Mahathir menekankan perpaduan
masyarakat Melayu, tradisi Melayu dan mengingatkan orang-orang Melayu kestabilan
etnik rapuh dan dominasi Melayu vis-a-vis bukan Melayu. Menjelang 1990 pilihan raya,
ia kelihatan bahawa Mahathir mempunyai kelebihan yang jelas ke atas lawannya,
Razaleigh.

Oleh itu, hujah-hujah ideologi nasionalis digunakan dalam UMNO perjuangan

puak adalah penting dan tidak boleh disingkirkan sebagai penyamaran ideologi
nasionalis bersaing terlibat pembinaan strategik penglihatan nasionalis Perdana Menteri
dan pencabar, bertindak balas kepada masyarakat Melayu yang menjadikan kawasan
yang luas dari segi politik digerakkan, terjejas oleh pertikaian kelompok. Tambahan pula,
1987 pertikaian itu mengikuti pola yang ditetapkan dalam 1969 pertikaian-pertembungan
nasionalisme bersaing, iaitu, mengubah kedudukan nasionalis Perdana Menteri dari
nasionalisme budaya etnik ke arah sivik atau pelbagai budaya dan kuat nasionalisme
etnik budaya Melayu pencabar ini.

Dalam Pengenalan saya saya mengkaji beberapa kajian utama mengenai

pertikaian 1987 dan membuat kesimpulan bahawa penyelidikan yang sedia ada tidak
memberi perhatian yang mencukupi untuk wacana nasionalis dalam pertikaian itu yang
saya percaya boleh menumpahkan cahaya baru pada berpuak-puak UMNO dan politik
Malaysia. Bab ini bertujuan untuk membetulkan kelemahan ini dengan memeriksa
pertikaian itu dari sudut yang berbeza. Selain daripada kajian memberi tumpuan kepada
persaingan peribadi dalam pertikaian itu tahun 1987 terdapat beberapa kajian dengan
fokus sedikit berbeza. Sebagai contoh Funston menegaskan bahawa sifat perubahan
UMNO pada 1980-an mungkin mempunyai kesan ke atas dinamik UMNO. Beliau
memerhatikan bahawa UMNO yang bermula sebagai sebuah parti untuk kepentingan
luar bandar guru sekolah terutama sekolah rendah dari kawasan luar bandar telah
menjadi sebahagian dari 'kumpulan yang lebih kritikal dan berdaya saing profesional dan
ahli perniagaan.' (Funston 1988 365). Diane K. Mauzy menyatakan bahawa semasa
1987 pilihan raya UMNO penurunan sebanyak "cara Melayu" yang boleh diperhatikan.
Dia dianggap sama ada UMNO walaupun ciri-institusi demokrasi Barat telah diperintah
oleh "cara Melayu" yang merangkumi ciri-ciri seperti mengelakkan konfrontasi budi
bahasa dan adab yang baik perundingan dan kompromi (Mauzy 1988). Satu kajian
kewartawanan dengan Ranjit Gill memberikan kita satu laporan yang terperinci
perkembangan sebelum dan selepas pilihanraya parti 1987 serta hujah-hujah dasar
bersaing yang memberi tumpuan terutamanya kepada pengurusan ekonomi dan
demokrasi (Gill 1988). kerja Gill adalah berguna sebagai sumber maklumat berharga
mengenai pertikaian itu 1987.

UMNO memegang perhimpunan agung tahunan dan pemilihan pucuk

pimpinan parti setiap tiga tahun. Jawatan presiden timbalan presiden tiga naib presiden
dan ahli-ahli Majlis Tertinggi dipenuhi semasa pilihan raya. Dalam mesyuarat Pemuda
dan Wanita Wings 'sebelum perhimpunan agung itu ahli-ahli sayap memilih kepimpinan
mereka sendiri. Perwakilan mengundi pada pemilihan Perhimpunan Agung adalah
wakil-wakil bahagian individu. Setiap bahagian boleh menghantar satu perwakilan bagi
setiap 500 ahli itu dan jumlah bilangan perwakilan dari satu bahagian tidak boleh
melebihi tujuh tidak termasuk ketua bahagian timbalan ketua naib ketua Ketua Pemuda
dan Ketua Wanita yang termasuk dalam delegasi bahagian ini . Pada perhimpunan
agung itu 10 perwakilan masing-masing dari Wing Belia dan Wing Wanita diwakili.
Antara naib presiden dan anggota Majlis Tertinggi hierarki diputuskan dengan jumlah
undi calon yang mendapat. Oleh itu naib presiden yang mendapat bilangan terbesar undi
 dianggap sebagai calon yang paling kuat untuk jawatan timbalan presiden jika ia menjadi
kosong.

Majlis Tertinggi UMNO (48 ahli)

Jawantan Nombor Kenyataan

Presiden 1 Terpilih
Timbalan Presiden 1 Terpilih
Naib Presiden 3 Terpilih
Ahli-ahli Majlis Tertinggi 25 Terpilih
Dilantik oleh presiden, termasuk
Ahli yang dilantik 15 Setiausaha Agung, Treasure, Ketua
Penerangan
Ketua Pergerakan Pemuda dan 2 setiap Dipilih oleh sayap masing-masing dan
Wanita memegang jawatan Naib Presiden ex-
officio
Ketua Puteri 1 Dipilih oleh Sayap Puteri

Ia telah dan masih dikatakan peraturan tidak bertulis dalam UMNO bahawa
Timbalan Presiden berjaya Presiden keluar. Abdul Razak berjaya Abdul Rahman dan
Hussein Onn melakukan perkara yang sama apabila Abdul Razak tiba-tiba meninggal
dunia pada tahun 1976. Oleh itu. tidak ada sebarang soalan mengenai penggantian
Mahathir Hussein Onn pada tahun 1981 Perhimpunan Agung UMNO walaupun pilihan
Hussein Onn terhadap Mahathir pada tahun 1976 adalah sedikit kontroversi
memandangkan imej nasionalis ultra-Melayu Mahathir pada tahun 1960-an dan
peraturan kekananan UMNO dalam mempromosikan ahli. Pada masa penulisan
Abdullah Ahmad Badawi Timbalan Presiden dipilih pada tahun 2000 berjaya Mahathir
yang meletak jawatan dari jawatan Presiden pada bulan Oktober 2003.

Untuk akaun fakta lihat (Selvaratnam 1982; von der Mehden 1982). Juga A.
Ghani Ismail menyediakan akaun terperinci pertandingan 1981 antara Musa dan
Razaleigh menjelaskan apa yang membuat perbezaan 205 undi penting antara mereka (A.
Ghani Ismail. 1983).
 A. Ismail Ghani memberikan penerangan yang menyeluruh mengenai
perkembangan politik antara Musa dan Razaleigh antara 1981 dan 1984 pilihan raya
pihak (A. Ghani Ismail 1983). Juga Pathmanathan diperhatikan trend baru pada tahun
1984 UMNO pertikaian kelompok. Beliau berhujah bahawa kerana Melayu kelas
keusahawanan dan perniagaan yang semakin meningkat terima kasih kepada pelaksanaan
DEB mula melaksanakan pengaruh yang besar dalam politik UMNO pada 1980an dalam
mencari naungan politik dan kuasa akibatnya ada muncul satu trend politik wang dalam
politik UMNO (Pathmanathan 1985).

Untuk maklumat lanjut mengenai peletakan jawatan Musa dan dinamik politik
yang menyelubungi perkembangan ini terutamanya hubungan tidak selesa antara
Mahathir dan Musa lihat (Das. 1986).

Menurut Das dan Fan, Musa merasa gelisah dengan taktik Mahathir pecah dan
perintah antara Razaleigh dan dirinya (Das 1986; Kipas 1989 91-95). Selagi Razaleigh
dalam kabinet beliau merupakan ancaman kepada Musa dilantik ke jawatan tertinggi
parti. Tetapi. Mahathir tidak membuang Razaleigh bagi pihak Musa mungkin untuk
memeriksa Musa. Terdapat dua situasi yang tegang hubungan Mahathir-Musa. Yang
pertama adalah pengendalian Musa urusan Sabah pada tahun 1985 manakala Mahathir
adalah dunia. Apabila pembentukan kerajaan negeri Sabah telah menemui jalan buntu.
Musa memutuskan bahawa parti pembangkang Parti Bersatu Sabah (Parti Bersatu Sabah;
PBS) mempunyai hak untuk mengangkat sumpah kerana ia adalah majoriti untuk
kekecewaan daripada USNO yang telah lama bekerjasama dengan BN. Dalam peristiwa
Memali pada tahun 1985 Mahathir juga dilaporkan tidak berpuas hati dengan
pengendalian Musa mengenai insiden itu. Bagi perbincangan mengenai peristiwa
Memali lihat Bab 4 dan untuk maklumat lanjut mengenai ketegangan Mahathir-Musa
lihat (Das 1986; Kipas 1989 91-95).

Puak dalam 1987 pilihan raya adalah mudah terbukti kerana golongan elit
UMNO terpaksa menunjukkan sokongan mereka dalam konteks pilihan raya parti di
mana pilihan adalah sama ada Mahathir Pasukan A atau Pasukan Razaleigh B. Tambahan
pula gabungan puak telah dilihat dengan nyata apabila pasukan ahli B berpaling tadah
dari UMNO selepas pemilihan parti. Dalam pilihan raya ini. puak Mahathir termasuk
Ghafar Baba (Timbalan Perdana Menteri) Daim Zainuddin (Menteri Kewangan) Anwar
Ibrahim (Menteri Pelajaran) dan semua Menteri Besar (Ketua Menteri Negeri)
terutamanya Wan Mokhtar (Trengganu) Rahim Tamby Chik (Melaka) Muhyiddin Yassin
(Johor) dan Najib Razak (Pahang). Pasukan penyokong B termasuk Musa Hitam
(Timbalan Presiden) Abdullah Ahmad Badawi (Menteri Pertahanan) Rais Yatim (Menteri
Luar) Radzi Sheikh Ahmad (Timbalan Menteri Perusahaan Utama) Paduka Hajah
Rahmah (Timbalan Pengangkutan Minster). Zainal Abidin (Timbalan Menteri Tenaga)
Harun Idris (bekas Menteri Besar Selangor) Abdul Kadir Sheikh Fadzir (Timbalan
Menteri Luar) dan Shahrir Abdul Samad (Menteri Perkhidmatan Kebajikan). Nama-
nama ini diambil daripada (Gill 1990) dan pelbagai isu-isu Far Eastern Economic
Review dan Perniagaan Malaysia.

Dalam pilihan raya Mahathir mengalahkan Razaleigh (761 718 undi) manakala
Ghafar mengalahkan Musa (739 699 undi). Dalam pilihan raya Naib Presiden Wan
Mokhtar Ahmad (935 neutral) Abdullah Ahmad Badawi (879 Team B) dan Anwar
Ibrahim (850 Team A) telah dipilih menewaskan Rais Yatim (690 Team B) Ramli Ngah
Taib (667) dan Harun Idris (398 Team B). Di peringkat naib presiden Team A dan B
sama dipadankan sebagai Abdullah Badawi adalah penyokong Team B. Anwar Ibrahim
adalah dalam Team A dan Wan Mokhtar Ahmad adalah seorang calon neutral. Dalam
pilihan raya Majlis Tertinggi antara 25 ahli majlis dipilih 16 adalah dari Team A dan satu
dipilih (Ahmad Rithaudeen) adalah neutral manakala baki lapan adalah dari Team B.
Ahli-ahli Majlis Tertinggi dari Team B termasuk Kadir Sheikh Fadzir "Rahmanah
Othman Shahrir Samad Zainal Abidin Zin Radzir Sheikh Ahmad Marina Yusoff Abdul
Rahim Bakar dan Ajib Ahmad. (Malaysian Business 1987c 13).

Michael Leigh di sisi lain berhujah bahawa penghantaran semula keutamaan

ekonomi seperti yang ditunjukkan oleh dasar menyokong penyahkawalseliaan dan
penswastaan perlu dilihat dari perspektif hubungan menukar antara birokrasi elit politik
dan perniagaan. Manakala golongan elit birokrasi yang digemari campur tangan
kerajaan dalam ekonomi telah lemah hubungan antara golongan elit politik dan
perniagaan menjadi rapat dan saling menguntungkan. Oleh itu pembaharuan ekonomi
yang mewujudkan persekitaran perniagaan yang baik adalah balasan bagi golongan elit
perniagaan dari golongan elit politik sebagai balasan kepada sokongan politik mereka
(Leigh 1992).
 Mahathir menjadi Perdana Menteri pada tahun 1981. Itu adalah juga apabila
Rancangan Malaysia Keempat diturunkan. Walaupun rancangan itu diumumkan oleh
Perdana Menteri sebelumnya Hussein Onn sebagai Timbalan Perdana Menteri dan
Menteri Perdagangan dan Industri Mahathir mesti mempunyai peranan dalam
membangun konsep rancangan itu.

Akta Penyelarasan Perindustrian (ICA) 1975 mewajibkan lesen perniagaan

kepada pengeluar akan dikeluarkan dengan syarat bahawa terdapat 30 peratus ekuiti
Bumiputera 30 peratus keahlian Bumiputera dalam lembaga pengarah dan 30 peratus
tenaga kerja.

FIC yang ditubuhkan pada tahun 1974 telah ditugaskan untuk memantau
pengambilalihan syarikat Malaysia dengan modal asing. Walau bagaimanapun
jawatankuasa itu dipantau bukan sahaja modal asing tetapi modal dalam negeri dan juga
apabila mereka memperoleh aset bernilai lebih daripada RM $ 1 juta mengawasi
berkesan pada pengembangan modal Cina. (Lihat Searle 1999 44)

Peraturan CIC diperlukan semua syarikat untuk mempunyai 30 peratus ekuiti

Bumiputera sebelum mereka boleh mengubah struktur ekuiti atau senarai mereka kepada
umum (Chan & Horii 1986 48).

Walau bagaimanapun beberapa modal bukan Melayu dan asing terselamat

dengan menyesuaikan diri mereka dengan persekitaran baru. Mereka menjadi penerima
utama pendekatan baru Mahathir yang termasuk modal swasta dan asing. Heng Pek
Koon diperhatikan bahawa 'Walaupun DEB tersebut telah digunakan untuk memajukan
kepentingan perniagaan Melayu ia telah menawarkan rangka kerja yang ini Cina
perniagaan lelaki ketara boleh mengembangkan nasib mereka. Oleh menyesuaikan diri
dengan peraturan baru yang ditubuhkan oleh DEB terutama dengan menjalin hubungan
rapat dengan pusat kuasa Melayu jutawan ini telah mencapai kejayaan yang jauh lebih
dari itu ahli perniagaan Cina yang kekal dalam ghetto tradisional atau ekonomi
Chinatown ciri-ciri perdagangan kecil-kecilan dan aktiviti pembuatan dan industri
perkhidmatan seperti hotel dan restoran kecil '(Heng 1992 129). Lihat juga (B. T. Khoo
2001 186-188) mengenai survival modal asing dan Cina.

Dalam hal data untuk 1990 jumlah Melayu modal bukan Melayu dan asing
tidak menambah sehingga 100 peratus. Ini kerana kerajaan telah mewujudkan satu
kategori baru yang dikenali sebagai 'syarikat-syarikat nominee' yang merupakan
sebahagian daripada kategori bukan Melayu. Pada tahun 1990 syarikat-syarikat nominee
menyumbang 8.5 peratus daripada jumlah pemilikan saham. Sekiranya bahagian cent
8.5 bagi setiap syarikat-syarikat nominee 'termasuk dalam kategori bukan Melayu jumlah
pemilikan bukan Melayu akan menjadi 55.3 peratus yang bermakna bahawa pemilikan
bukan Melayu meningkat tidak menurun. Walau bagaimanapun ia telah berhujah bahawa
syarikat-syarikat penama hendaklah dimasukkan ke dalam bahagian Melayu dan bukan
bahagian yang bukan Melayu yang ketara akan mengubah struktur pemilikan etnik.
Beberapa kumpulan Cina termasuk Gerakan telah berhujah bahawa adalah syarikat-
syarikat nominee 'saham yang akan termasuk dalam kategori Melayu DEB' sasaran
Bumiputera asal 30 peratus s telah hampir menjadi kenyataan pada tahun 1990 (Parti
Gerakan Rakyat Malaysia 1984).

Terdapat perbezaan pendapat tentang bilangan entiti dan projek penswastaan.

Pada tahun 1987 Kementerian Kewangan mengumumkan bahawa 71 entiti kerajaan telah
diswastakan tetapi Unit Perancang Ekonomi melaporkan bahawa 'sembilan projek telah
diswastakan 10 telah diluluskan manakala 35 hingga 40 dalam perancangan' (Chee 1987
94 Ekonomi Unit perancangan. 1991a).

Ia adalah ironis bahawa Mahathir sebelum beliau menjadi Perdana Menteri

menyatakan tempahan mengenai penswastaan sektor-sektor tertentu. Walaupun beliau
tidak menentang konsep umum penswastaan beliau berpendapat bahawa 'beberapa jenis
industri harus Negeri diuruskan. Sekarang industri-industri ini sebagai contoh
komunikasi tidak media massa tetapi telefon dan lain-lain tidak boleh dibenarkan yang
akan diuruskan oleh syarikat swasta. Landasan kereta api syarikat penerbangan ini
adalah penting untuk negara kita tidak boleh memikirkan mereka sepenuhnya dari segi
keuntungan '(Malaysian Business 1976 15). Walau bagaimanapun pada hakikatnya di
bawah dasar penswastaan Mahathir syarikat penerbangan nasional Air System Malaysia
kereta api dan Telekom Malaysia telah semua diswastakan.

Mengenai manfaat daripada dasar penswastaan isu utama adalah sama ada
kapitalis Melayu atau Bumiputera yang mencukupi dengan kapasiti untuk
mengendalikan projek-projek dan perusahaan telah ada pada masa penswastaan
walaupun kerajaan telah menunjukkan bahawa terdapat peningkatan jumlah Bumiputera
dengan sifat sedemikian (Chee 1987 96). Jika kerajaan adalah salah maka penerima
 utama dasar penswastaan adalah bukan Melayu yang telah dianugerahkan projek
penswastaan dan syarikat Melayu mempunyai hubungan politik atau sebenarnya ahli
perniagaan pemegang amanah dan syarikat UMNO.

Orang-orang yang mendapat manfaat daripada dasar penswastaan termasuk

Halim Saad Renong Tajudin Ramli Sistem Udara Malaysia Wan Azmi Wan Hanizah
Samsudin Abu Hassan serta Mahathir tiga anak-Mukhriz Mahathir Mokhazani Mahathir
dan Mirzan Mahathir. Mereka sering dianggap sebagai "kapitalis kroni" rapi oleh
Mahathir.

Penswastaan perusahaan berterusan sehingga akhir 1980-an dan 1990-an,

usahawan bukan Melayu tidak pernah dikecualikan. Pada akhir 1980-an dan 1990-an
Vincent Tan Kumpulan Berjaya telah dianugerahkan projek KL Linear City. Seorang
lagi ahli perniagaan Cina yang terkenal Francis Yeoh telah dianugerahkan projek Express
Rail Link dan beberapa bebas projek bekalan kuasa di seluruh Semenanjung. Pada tahun
1994 projek Bakun Dam Hydraulic kontroversi telah dikontrakkan kepada seorang ahli
perniagaan Cina Ting Pek Khiing. Ananda Krishnan memperoleh beberapa perusahaan
loteri yang kerajaan sedang berjalan. Malah agak beberapa nama-nama bukan Melayu
boleh didapati dalam senarai projek penswastaan yang Mahathir yang dihasilkan pada
Perhimpunan Agung 1998 UMNO untuk menangkis tuduhan kronisme.

(Senarai ini boleh didapati di http. //www.asiaweek.coni/asiaweek/98/0703inat_3_list.html

diakses 6 Mac 2003).

Khoo Boo Teik menyifatkan sifat perusahaan di bawah rejim ekonomi DEB
seperti berikut 'perusahaan awam dianggap secara meluas oleh pegawai mereka sebagai
"perusahaan sosial" yang "dipanggil untuk mencapai matlamat sosial yang sah tidak
mudah diukur dari segi nilai kewangan "dan yang" mungkin kelihatan tidak
menguntungkan apabila dilihat oleh kriteria sesuai digunakan untuk mengukur
kecekapan sektor swasta. " Kerajaan juga membenarkan perusahaan awam 'defisit
hutang dan kerugian diabaikan atau diserap oleh kerajaan sebagai harga untuk
menyediakan pengalaman pekerjaan dan kemahiran kepada orang Melayu untuk
mencapai objektif DEB' (BT Khoo, 1995: 130). Dalam erti kata lain sebagai perusahaan
dilihat sebagai pertubuhan kebajikan sosial (untuk membantu orang Melayu) dan
 bukannya organisasi perniagaan berorientasikan keuntungan ia adalah sukar bagi mereka
untuk mengelakkan menanggung kerugian besar dan hutang.

Antara Rancangan Malaysia Kedua (1971-1975) dan Rancangan Malaysia

Keempat (1981- 85) pertumbuhan peruntukan bajet untuk perusahaan adalah besar
seperti yang ditunjukkan dalam Jadual A di bawah. Di samping itu kerana banyak
perusahaan sepatutnya menjadi lebih seperti `perusahaan sosial 'untuk membantu orang
Melayu dan bukan operasi perniagaan ramai daripada mereka adalah" off-budget
"syarikat yang bermakna bahawa mereka telah dibiayai oleh kerajaan tetapi tidak di
bawah pengawasan audit Negara hutang mereka meroket dalam satu dekad (Jadual B).
Pengerusi Permodalan Nasional (PNB; PNB). Khalid Ibrahim berkata pada tahun 1986
'Daripada 825 syarikat-syarikat milik kerajaan sekurang-kurangnya 50 peratus sedang
berjuang untuk terus hidup' (Malaysian Business 1986a 7).

Jadual A. Peningkatan Peruntukan Bajet Enterprises Negeri Dipilih

Peruntukan Awam Rancangan Malaysia Rancangan Malaysia Rancangan Malaysia

(dalam RM juta) Kedua. Ketiga. Keempat.
1971-1975 1976-1980 1981-1985
Pernas 150.0 382.0 233.9
SEDCs 200.0 493.0 525.3
PNB - 500.0 2,922.9
MARA 252.2 231.9 303.9
UDA 169.0 300.0 691.4
H1COM - - 330.6

Sumber: (Jesudason, 1989: 85)

Jadual B. Hutang oleh emment Gox untuk Enterprises Negeri Dipilih

Hutang kepada kerajaan

 (dalam USD juta) 1970 1982
Felda* 266 2.548
MARA 30 440
UDA - 903
Pernas 5 441
MISC** 12 444
Sumber (Ozay Mehmet 1988 134) * Lembaga Kemajuan Tanah Persekutuan ** Perbadanan
Perkapalan Antarabangsa Malaysia.

Juga kemudian pada tahun 1993 Razaleigh dalam nada yang sama berhujah
'Subsidi untuk petani Melayu di kawasan luar bandar berkurangan. Ia telah berkata
bahawa (kerajaan) tidak mahu Melayu mempunyai mentaliti subsidi. Mereka melupakan
Jepun kerajaan Amerika dan Eropah terus memberikan subsidi kepada petani mereka.
Sebaliknya kerajaan memberikan subsidi projek besar seperti Perwaja Proton dan
Cement Kedah. Hari ini dasar baru menggantikan DEB. Ia dipanggil NDP Dasar
Pembangunan Baru. Teras dasar adalah bagaimana untuk membangunkan ekonomi
terutama dalam sektor perindustrian tanpa berfikir mana kelas akan mendapatkan
manfaat. Kami tidak menolak perindustrian tetapi kita berfikir bahawa negara akan
menjadi kuat jika keseimbangan antara pembangunan perindustrian dan pertanian dicapai
'(Razaleigh 1993).

Pada 1980-an memang ada beberapa skandal terkenal adalah. Sebuah anak
syarikat Bank Bumiputera Malaysia Finance Bumiputera (BMF) telah melabur sejumlah
besar wang melalui Carrian Group yang berpangkalan di Hong Kong dalam pasaran
hartanah Hong Kong. Pada tahun 1982 apabila ekonomi Hong Kong terhempas
Kumpulan Carrian diisytiharkan muflis dan BMF tidak boleh mendapatkan semula
pelaburannya dalam Kumpulan Carrian. Ia adalah khabar angin bahawa keputusan untuk
melabur dalam sedikit diketahui Carrian Group telah dibuat di peringkat bahagian atas
kerajaan dan UMNO untuk membiayai pembinaan ibu pejabat UMNO. Akhirnya
syarikat minyak milik kerajaan Petronas terpaksa menyediakan dana kepada Bank.

Ia adalah Mahathir yang memenangi perlumbaan untuk menggunakan nama

UMNO. Abdul Rahman Perdana Menteri pertama dan seorang penyokong Team B
berpindah pertama. Dia cuba untuk mendaftarkan UMNO (Malaysia). Tidak lama
selepas percubaannya Abdul Rahman pada awal tahun 1988 Mahathir cuba untuk
mendaftar UMNO 88. Kedua-dua permohonan telah ditolak oleh Pendaftar Pertubuhan
kerana UMNO lama belum lagi dibatalkan pendaftarannya. Tidak lama selepas itu
Mahathir mengumumkan bahawa permohonan baru bagi UMNO (Baru) telah diterima.
Kerana nama UMNO itu sudah didaftarkan oleh Mahathir Team B tidak boleh
menggunakan nama itu lagi.

Spekulasi bahawa terdapat ketegangan antara Musa dan Razaleigh adalah

berdasarkan pertandingan pahit mereka pada tahun 1981 dan 1984. Sebagai Shamsul
diperhatikan walaupun terdapat satu barisan bersatu di peringkat elit masih terdapat satu
bahagian antara Musa dan Razaleigh puak (Shamsul 1988:178). Sebagai contoh selepas
pilihan raya ia didakwa bahawa penyokong Razaleigh bertanggungjawab undi tertumpah
(41 undi) yang akan mengubah keputusan pada pemilihan Timbalan Presiden.
penyokong Razaleigh adalah didakwa enggan untuk mengundi bagi Musa dalam
pemilihan Timbalan Presiden dan sebahagian daripada mereka disokong tidak Musa
tidak Ghafar dengan itu mewujudkan keadaan berpecah undi (Malaysian Business 1987b
10). Sehingga tahun 1988 terutamanya apabila Shahrir Samad sekutu rapat Musa
memenangi Johor Baru pilihan raya kecil kerusi yang dia berputus asa dalam bantahan
kepada Mahathir barisan bersatu kalangan anggota pasukan B dikekalkan. Selepas
kemenangan Samad bagaimanapun Musa adalah samar-samar ke arah kedua-dua Team A
dan Team B. Akhirnya pada akhir tahun 1988 Musa dan sekutu-sekutunya beralih kepada
kem Mahathir sama sekali.

Mahathir cuba untuk mendapatkan semula sokongan orang Melayu dengan

membuat gerak isyarat pendamai kepada pemimpin Team B untuk menunjukkan bahawa
dia tidak gila kuasa dan bahawa beliau bersedia untuk menampung bagi pihak perpaduan
Melayu. Pada bulan November 1988. Mahathir dijemput Musa Hitam dan Razaleigh
Hamzah untuk menyertai parti itu baru bagi pihak perpaduan Melayu. Tidak lama
selepas itu Unity Johor dan mesyuarat Perdamaian telah diadakan antara Musa dan
sekutu-sekutunya dalam satu tangan dan Muhyiddin Yassin yang mewakili UMNO Baru
di pihak yang lain. Ahli-ahli Team B yang mengambil bahagian dalam mesyuarat itu
menuntut pindaan kepada perlembagaan UMNO Baru yang lebih selaras dengan bekas
Perlembagaan UMNO dan kemasukan automatik semua bekas ahli UMNO ke dalam
UMNO Baru (Asiaweek 1989 23). Tidak lama selepas mesyuarat itu Musa menyertai
UMNO Baru pada bulan Februari 1989 dengan itu menyampaikan tamparan kepada
pasukan B. Di samping itu kuasa naungan menyumbang kepada kemenangan akhirnya
Mahathir. UMNO Baru menjadi pengganti kepentingan aset ekonomi yang besar yang
UMNO tua itu dengan meminda undang-undang berkaitan mengambil kesempatan
daripada kuasa berangka BN di parlimen. Pada tahun 1988 apabila UMNO lama telah
dibatalkan aset dibekukan melalui perintah mahkamah. Untuk mendapatkan semula aset
Mahathir meminda Akta Pertubuhan. Sesuai dengan peraturan yang baru parti politik
boleh mengambil alih aset parti yang dibatalkan pendaftarannya apabila parti baru
termasuk lebih separuh daripada ahli-ahli parti dibatalkan pendaftarannya. Tambahan
pula Mahathir digunakan otot birokrasi untuk mengancam orang-orang yang berada
dalam pasukan B. Tiba-tiba ahli-ahli Team B yang mempunyai kepentingan perniagaan
mendapati perniagaan mereka dalam kesusahan kerana panggilan secara tiba-tiba ke atas
pinjaman mereka daripada bank atau kerana kekurangan dana cecair. Ramai daripada
mereka tidak mempunyai pilihan tetapi untuk menyeberang ke sisi Mahathir (Crouch
1992 33).

Di samping itu Mahathir cuba menyalahkan pemimpin Team B untuk dasar-

dasar ekonomi dan akibat mereka kerana mereka ialah Timbalan Perdana Menteri (Musa
Hitam) dan Menteri Kewangan (Razaleigh).

Dalam satu temu bual Mahathir dengan jelas menyatakan bahawa ia adalah
Razaleigh bukannya Musa yang membunuh UMNO dengan mengambil UMNO ke
mahkamah. Beliau berkata 'mereka mengambil keputusan untuk membawa parti itu ke
mahkamah. Ini dilakukan oleh Tengku Razaleigh Hamzah bukan Datuk Musa Hitam.
Malah Musa telah diterima dalam parti dan dilantik ketua bahagian lamanya ... saya
menolak hanya mereka yang memainkan peranan penting dalam menyebabkan parti itu
dibatalkan pendaftarannya dan Musa tidak terlibat terdapat '(Abdoolcarim & Shameen
1988 29) .