Quntrcngtynhhngnhiuqu

cadoanhnghipnhthno?
Th Ba, thng 4 26, 2011 No comments
Bi vit gii thiu v Qun tr cng ty (QTCT) cng nh quan im
tip cn vn ny, t phn tch ngha v tm quan trng ca
QTCT i vi doanh nghip v nn kinh t. Phn tch cho thy vic
xy dng v pht trin h thng QTCT ti Vit Nam trong nn kinh
t hi nhp l cn thit v cp bch. Da trn nhng tin hin c
v c th ca nn kinh t, chng ta c th trin khai cc nghin
cu c th tng kha cnh ca QTCT ti Vit Nam. Nhng nghin
cu ny cng gp phn hon thin cc nh ch qun tr trong nc
cng nh ng gp vo kho tri thc ca th gii.

1. Gii thiu

Trong 10 nm qua, kinh t Vit Nam duy tr tng trng vi tc cao. Vi

vai tr l thnh vin ca T Chc Thng Mi Th Gii (WTO) t u nm
2007, chng ta cng phi thc y vic ci t v pht trin kinh t theo hng
th trng. S pht trin ny i hi s tp trung nhiu hn vo hiu qu hot
ng ca khi doanh nghip. Chnh doanh nghip sn xut ra nhng sn
phm v dch v khc nhau p ng nhu cu tiu dng trong v ngoi
nc v tng cng cht lng cuc sng. Hn th na, kinh t tng trng
cng thay i cch phn b quyn kim sot ngun lc ca nn kinh t. c
bit l qu trnh c phn ho v ci t h thng lm bin i cch cc
doanh nghip kim sot ti nguyn kinh t v vn hnh. Nhng thay i ny
th hin hnh thc s hu, c cu u t, chnh sch qun tr hnh chnh
v nhn s.

Qu trnh c phn ha v s pht trin ca th trng chng khon Vit Nam

trong thi gian va qua bc l nhiu vn lin quan n QTCT. Bo co
ca Ngn Hng Th Gii (World Bank, 2006) v QTCT ti Vit Nam cho thy
chng ta cha tun th cc nguyn tc QTCT ca th gii, cn nhiu l hng
t khun kh php l cho n cch vn hnh ca doanh nghip. Bo co ca
Chng Trnh Pht Trin M Kng v tnh hnh QTCT ti cc doanh nghip
Vit Nam (MPDF, 2006) cho thy c nhiu vn nghim trng trong QTCT
ti Vit Nam. S khc bit gia tun th lut php v thc thi trong thc t,
h thng kim sot ni b yu, cc chnh sch bo v c ng nh cha r
rng, thiu c ch cng b thng tin minh bch. c bit l thiu nhiu khun
kh lut php hng dn v kim sot cng nh vn c ch thc thi
lut php v quyn s hu (nhng nghin cu ny thc hin trc khi Lut
Doanh Nghip v Lut Chng Khon c hiu lc). Ngoi ra, cc dch v quan
trng nh k ton, kim ton, ngn hng v h thng lut php vn cn nhiu
hn ch c th ho nhp vi mi trng mi (ADB, 2007).

Bo ch gn y ng nhiu vn ca th trng chng khon vi nhng

tiu ln nh giao dch ni gin, cng ty nim yt cha hiu r v cng b
thng tin, phng n pht hnh c phn ca cc cng ty nim yt, hn ch
tn dng u t chng khon v.v. Nhng thng tin ny khin nhiu nh u t
phn vn v gy ra tranh ci. Trong iu kin thng tin bt cn xng, cc
nh u t bn ngoi kh c th thm nh c hi u t ca mnh cng nh
nhng hnh ng ca ngi bn trong. Cn c nhng cng c m x hi c
th s dng m bo rng cc doanh nghip vn hnh hiu qu qua
cc nh u t v nh ti tr c th hon ton yn tm u ngun lc v n
lc ca mnh vo doanh nghip. Vi mt h thng cng bnh v minh bch,
QTCT c th to ra nhng l chn cho nhng hnh vi gian ln, ng thi thu
ht nim tin v ngun vn t cc nh u t bn ngoi.

Mc tiu ca bi vit l tng hp v phn tch vai tr ca QTCT i vi hiu

qu hot ng ca doanh nghip cng nh nn kinh t ni chung. c bit l
vai tr QTCT trong nn kinh t hi nhp ca Vit Nam hin nay. Cc phn 2,3,
v 4 s gii thiu v QTCT, cc quan im tip cn v nhng thnh tu
nghin cu t phn tch ngha v tm quan trng ca QTCT i vi
doanh nghip v nn kinh t hi nhp. Phn 5 v 6 tp trung phn tch kh
nng thc hin cng nh nhu cu cp bch cn phi xy dng h thng
QTCT ti Vit Nam. Ba vit kt thc vi nhng cu hi t ra cho cc nh
nghin c c th tip tc trin khai xy dng v hon thin QTCT ti Vit
Nam.

2. Cc quan im tip cn v nh ngha

Trc ht, cn phn bit r khi nim qun tr cng ty (Corporate

governance) v Qun tr kinh doanh (Business Management).

Qun tr kinh doanh l cng tc iu hnh qun l hot ng sn xut kinh

doanh ca doanh nghip do Ban gim c thc hin. Cn QTCT l qu trnh
tc ng ca c ng ti hot ng ca ton cng ty nhm m bo quyn
li ca ca mnh v x hi. Rng hn, QTCT pht trin n quyn li ca
nhng ngi lin quan (stakeholders) khng ch l c ng m cn l nhn
vin, khch hng, nh cung cp, mi trng v cc c quan nh nc. V
th, theo quy ch QTCT ca B Ti Chnh mi ban hnh vo thng 3 nm
2007, QTCT c nh ngha l "h thng cc quy tc m bo cho cng
ty c nh hng iu hnh v c kim sot mt cch c hiu qu v
quyn li ca c ng v nhng ngi lin quan n cng ty"

V mt lch s, t th k 18, vn tch ri s hu v qun l doanh nghip

c Adam Smith ghi nhn trong tc phm ca mnh "cc qun tr gia, vi
vai tr l ngi qun l tin ca ngi khc, khng th k vng rng h s
quan tm n s tin ny nh ngi ch thc s ca n". Doanh nghip cn
c xem l "n lc nhm" ca nhng ngi s hu cc ngun lc m
doanh nghip cn (Alchian, Demsetz, 1972), ngun lc c th l vn, lao
ng v tri thc. V vy vic phn b s gnh chu cc chi ph v hng
thnh qu ca doanh nghip phi cng bng. Hn na, m hnh doanh
nghip hin i l nhng cng ty c phn trong c rt nhiu c ng nh
v phn tn, cu trc ny cng d dng ny sinh mu thun gia ngi s
hu v qun l cc ngun lc (Berle 1933). Nhng vn ny pht sinh chi
ph m Jensen gi l "chi ph i din" v i hi cn c cc hp ng gia
ngi ch v ngi i din gii quyt (Jensen 1976,1983). L thuyt
ngi i din ra i t . Trong iu kin thng tin bt cn xng mi quan
h ny li cng tr nn phc tp v kh kim sot hn.

Theo quan im v pht trin kinh t quc gia, QTCT c nh ngha l "cn
bng gia mc tiu kinh t v x hi cng nh gia mc tiu c nhn v cng
ng" (Cadbury report, 1992). Bi vy, khun kh QTCT khuyn khch s
dng hiu qu ti nguyn ng thi m bo s pht trin bn vng ca x
hi khi s dng ti nguyn. Theo quan im ti chnh, Shleifer xem QTCT lin
quan n "cch cc nh cung cp ti chnh m bo c th thu li t u t
ca mnh" (Shleifer 1997, trang 737). Quan im ny lin quan n vn
ngi i din gia nhng ngi bn trong v nhng nh ti tr bn ngoi.
Mi quan h ny chu nh hng ca cc yu t lut php v kinh t, c bit
l tc ng ca c ng ln (cc t chc hoc Nh nc) n hiu qu
doanh nghip.

Theo quan im o c, QTCT c xem l nhng quy tc t nguyn trong

hnh x ca ngi qun l doanh nghip cn phi tun th. Nhng quy tc
ny bao gm k vng v quy nh c th hn nhng yu cu ca php lut,
ca ngh nghip v th trng vn c.

Cc quan im khc li xem xt c tnh v cu trc ca QTCT. QTCT

c xem l c ch thc y cng bng, minh bch v tn nhim. Cu trc
QTCT c th ho vic phn phi quyn v trch nhim ca hi ng qun tr
(HQT), ngi qun l, c ng v nhng ngi lin quan, trong ch r
quy nh v quy trnh ra quyt nh v cc vn ca doanh nghip. (OECD,
2004). Nhng c tnh ny th hin qua cc vn bn lut v iu l doanh
nghip. Hn th na, vi cu trc s hu ngy cng a dng ny sinh thm
vn quan h gia hi ng qun tr v cc c ng nh. Nhng c ng
c quyn kim sot c th thao tng doanh nghip t mc tiu ca mnh
v gy thit hi n cc c ng khc. QTCT cng c xem l phn ng
chin lc ca t chc vi ri ro. C th hn, QTCT to ra cu trc doanh
nghip xy dng mc tiu v cch thc t nhng mc tiu ny, kim sot
thnh qu ng thi khuyn khch s dng ti nguyn mt cch hiu qu.

Nhiu nh ngha khc nhau l do quan im v hon cnh tng nh ch v

quc gia i din vi vn ny. Tuy nhin, nu nhn cc nh ngha ny,
chng ta thy c nhng im chung nht l nhng mi quan h qun l
trung thc to ra thnh qu bn vng cho doanh nghip v x hi.

3. Nhng thnh tu nghin cu

C 2 vn ln trong cc cng ty i chng hin i l cc c ng nh

thng qu nh b v thiu kin thc kim sot hot ng hng ngy
doanh nghip. Mt khc kim sot l hng ho cng cng, kim sot tn km
chi ph nhng ngi hng li l tt c v th c ng nh khng c ng lc
kim sot doanh nghip (Oliver Hart, 1995). Hart cng khng nh kt lun
ca Jensen (1976) l mc d chi ph i din c tn ti trong cc doanh
nghip hin i nhng c ng vn chp nhn chi ph ny. Do s tch ri s
hu v qun l cng nh thiu cc c ch kim sot, ngi qun l ca cc
cng ty i chng c th theo ui mc tiu ca mnh m ngi phi tr gi
li l cc c ng. Ngi qun l u t vo nhng d n an ton cho mnh,
hng th cuc sng bng chi ph ca doanh nghip, v to ra nhng ro
cn bo v mnh. Tt c nhng hnh ng ny khng mang li li ch ti
u cho ngi ch thc s ca doanh nghip.

Thng qua kho st v so snh cc m hnh QTCT ca nhiu quc gia,

Shleifer v cng c (1997) t ra nhiu vn cho cc nghin cu v QTCT
bao gm vai tr v ng lc ca ngi qun l cp cao vi gi tr ca doanh
nghip, tc ng ca th ch v lut php, c ch s hu tp trung v tc
ng ca c ng t chc. Nghin cu v lch s QTCT cng nh cc c
tnh v nhng khc bit gia cc m hnh, Morck (2005) tm ra nhng yu t
tc ng n s khc bit ca QTCT l:

* h t tng,
* m hnh gia nh tr,
* vai tr ca tp on,
* cc vn php lut,
* s pht trin ca th trng ti chnh, v chnh tr.

V kha cnh ti chnh v khun kh php l, bo co Cadbury (1992) l bn

phn tch tng hp v QTCT ng thi nu ln cc khun kh v quy nh
trong h thng bo co k ton, ti chnh, kim ton, vai tr ca HQT, v
c bit l cc "quy tc hnh x" v QTCT cc doanh nghip s dng
hon thin mnh. Ngn Hng Th Gii, T Chc Hp Tc v Pht Trin Kinh
T (OECD) v cc Ngn hng khu vc thnh lp cc trung tm v tin
hnh nhiu chng trnh nghin cu v QTCT trong nhiu nm qua. T nm
1999, OECD a ra cc nguyn tc QTCT v dng lm chun nh gi
mc tun th cc tiu ch ny ca cc quc gia trong t chc. Nhng
nguyn tc ny c sa i v b sung trong phin bn mi nm 2004.
Ngn Hng Th Gii dng nhng nguyn tc ny thc hin cc nh
gi tnh hnh tun th nguyn tc ca cc nc cung cp thng tin cho
nh u t, nm 2006 c mt nghin cu v QTCT Vit Nam.

Khng hong kinh t Chu vo cui th k 20 y qu trnh nghin cu

v QTCT i xa hn. Mt trong nhng bi hc t khng hong l QTCT yu
km v khng hiu qu c th to ra nhng khon n ln cho tng doanh
nghip ni chung v cho c x hi ni ring. Cc nh kinh t Thi Lan cho
rng, nhng sai lm trong QTCT cng nguy him ging nh nhng c sc
kinh t v m khc. H cng kt lun rng khng hong kinh t Chu va
qua ch c th c gii quyt mt cch trit v bn vng nu chnh ph
v khi doanh nghip cng bt tay hp tc. Cho d mt nn kinh t mnh
nhng thiu cc c ch kim sot minh bch, quyn li ca c ng cng
nh trch nhim ca cc thnh vin qun tr khng r rng th c th d dng
sp nhanh chng nu lng tin ca nh u t mt i (Charles, 2001,
2003). Nhng v b bi ti chnh Hoa K vo nm 2001 (trng hp
Enron) l nh im cho nhng mi quan ngi ca gii nghin cu v QTCT.

Ti cc nc, cc vn lin quan n QTCT cng pht sinh t qu trnh c

phn ho (t nhn ho). Vic to ra mt cu trc qun tr tt s l c s
qu trnh c phn ho thnh cng. Nhng quy nh khng r rng v thiu
minh bch dn n nhng hnh vi ci t thiu nghim tc. Khng nhng
th, ngay c ti cc cng ty ton cu hin nay, ch QTCT c t ra nh
l c ch m bo cho s pht trin bn vng ca doanh nghip.

Ti Nga, Trung Quc v cc nc ng u, ch ci t doanh nghip v

QTCT c nghin cu rt nhiu. c bit l cc nghin cu ti Trung Quc
v vai tr ca Doanh nghip nh nc v qu trnh c phn ho. Nghin cu
cho thy thnh cng ca ci t doanh nghip nh nc l yu t quan trng
to ra tng lai thnh vng ti Trung Quc (Hovey, 2007). Tuy nhin qu
trnh ny cng tim n nhiu vn cn gii quyt lin quan n tht nghip
v cng bng x hi. Nghin cu ny cng ngh qu trnh ci t DNNN nn
a dng ho s hu thng qua u gi c phn cho cc nh u t chin
lc c trong nc v ngoi nc, cc qu tng tr, qu u t, qu bo
him x hi (qu lng hu) v cc c ng nh khc. Khi c phn ho v,
nhng u i v ngun lc u vo khng cn na th doanh nghip mt i
li th quan trng nht ca mnh, liu l cc doanh nghip ny c th tip tc
da trn tin ny khng.

Hin nay, cc nghin cu v QTCT tp trung vo cc ch nh vn

ngi i din v vn thao tng ca HQT, cu trc s hu, ci t doanh
nghip nh nc, lng bng ngi qun l, vai tr ca HQT v qun tr
vin c lp, c ch bo v nh u t, tng quan QTCT v hiu qu doanh
nghip, khun kh php l QTCT, nhng c th v QTCT ti cc nc c
nn kinh t chuyn i v.v.

Chng ta c nhng ng thi mi v vn ny, mi y B ti chnh

ra quyt nh s 12/2007/Q-BTC ngy 13/3/2007 v vic ban hnh Quy ch
QTCT p dng cho cc cng ty nim yt trn S Giao dch Chng
khon/Trung tm Giao dch Chng khon. Gn y nht l Thng t
38/2007/TT-BTC ngy 18/4/2007 hng dn v vic cng b thng tin trn th
trng chng khon. iu ny cho thy cc vn pht sinh v khng
nh s tha nhn v cam kt gii quyt cc vng mc QTCT ca Chnh
ph. Hin nay, Lut Doanh Nghip v Lut Chng Khon l hai c s php l
c bn nht, ngoi ra cn c cc vn bn di lut do cc B ngnh ban
hnh.

kha cnh doanh nghip, iu L v quy ch hot ng l c s ca vic

x l cc vn lin quan. V hnh thc, chng ta c nhng khun kh
cho vn ny, tuy nhin v mt ni dung v thc thi cha c r rng.
Chnh v th, trong bn bo co nh gi ca Ngn Hng Th Gii, chng ta
u cha c tun th nguyn tc ca OECD. Hn na, hin ti, rt t c
cc nghin cu thc chng v cc ch ca QTCT c thc hin v cng
b Vit Nam. Cc vn ch c bo ch nu v phn tch di kha cnh
ch quan ca ngi lm bo v thiu cc bng chng nghin cu.

4. ngha v tm quan trng ca qun tr cng ty trong nn kinh t ton

cu.

Trong th gii ton cu, cc doanh nghip v cc quc gia c h thng QTCT
yu thng s gnh chu nhng hu qu nhng v b bi ti chnh v khng
hong (Sullivan, 2003). Cc nghin cu cho thy cch m doanh nghip qun
l, th hin qua QTCT, quyt nh rt ln n s phn ca tng cng ty v c
nn kinh t trong thi i ton cu ho. Ton cu ho v t do ho th trng
ti chnh m ra nhng th trng mi bo hiu nhng c hi li nhun ng
k. Nhng n cng a doanh nghip n nhng cuc cnh tranh khc lit
v nhng bin ng khn lng trong th trng ti chnh.

Cc doanh nghip u bit rng c th m rng hot ng v cnh tranh

quc t, chng ta cn nhng ngun lc khc vi cch truyn thng chng ta
tip cn. Khng thu ht c nhng ngun lc ph hp s e do s tn
vong ca doanh nghip v c th gy hu qu lan truyn cho c nn kinh t.
Thiu vn (vn ti chnh, vn nhn lc, vn tri thc) lm gim kh nng cnh
tranh ca doanh nghip, khng to ra vic lm v kh c th t c cc ch
tiu kinh t x hi khc t dn n i ngho. Nu doanh nghip khng
thu ht c ngun lc ny s chu ri ro tr thnh ti sn ca tp on a
quc gia, nguy him hn l khng th tn ti trong th trng cnh tranh ton
cu, v ton b nn kinh t khng th hng li t ton cu ho.

Tham nhng v qun l yu km kch hot cho cc cuc khng hong ti

chnh v n tiu tn hng t Dollar ca nh u t cng nh ph hoi
nng lc ti chnh ca doanh nghip v nn kinh t. Cc nh u t trc khi
cam kt u t h yu cu nhng bng chng tun th cc nguyn tc kinh
doanh minh bch v gim thiu kh nng gy ra tham nhng hoc lng on.
Hn th na, cc nh u t mong mun c th phn tch v so snh cc c
hi u t tim nng t nhng chun mc chung. Thc vy, mt doanh
nghip uy tn khng ch c th t tin trc nhng yu cu ngt ngho ca cc
nh u t quc t m cn l iu kin tip th quc t, l nn tng cho
s pht trin phn vinh ca doanh nghip v t nc.

Ni tm li, cc nh u t d l trong nc hay bn ngoi lun tm kim cc

doanh nghip c cu trc QTCT tt. QTCT l c s ca "lut chi" trong
cc doanh nghip c qun l ni b v c gim st bi HQT nhm
bo v quyn li ca cc ch th ti tr ngun lc cho doanh nghip. iu
th hin qua nhng biu hin cng khai v minh bch. Chnh ph cn phi
minh bch v dn ch ngi dn c th nh gi liu l quyn li c thc
s c tn trng v phc v. Doanh nghip cng cn c nhng cch thc
minh bch v dn ch ngi ch s hu ngun lc doanh nghip c th
a ra nhng quyt nh sng sut v c hi u t ca mnh.
5. QTCT c th gip doanh nghip v nn kinh t khng?

Yu t quyt nh ngi ta tham gia vo t chc thng qua u t ngun lc

v nim tin l s h s nhn c nhng phn thng cng bng t doanh
nghip. Nu c s bt cng bng trong vic phn chia chi ph v li ch th h
s mt nim tin v khng tip tc tham gia vo doanh nghip. Khi nim tin
mt i, doanh nghip c th sp bt c lc no.

Ti chu , cc nghin cu cho thy c nhiu iu cha r rng v cng khai

minh bch lin quan n quan h gia chnh ph v doanh nghip, gia ch
n v ch doanh nghip, v cc ch ti lut php lin quan n ph sn
doanh nghip v ch ngha t bn thn hu (Sullivan, 2003). Cc vn nh
gi ti sn doanh nghip c phn ho, giao dch ni gin, v nhng gian ln
ti th trng chng khon va qua th hin nhng khim khuyt trong c
ch kim sot. Trong iu kin thng tin bt cn xng, nhm ngi ni b d
dng c c nhng li th cho mnh nhng ngi tr gi li l cc c ng
nh v x hi. Cc vn ny c mt im chung l n lin quan n
nhng nguyn tc c bn ca nn kinh t v mi tng quan gia nhng
nguyn tc ny v cch cc doanh nghip t chc qun l.

Thc vy, QTCT gip doanh nghip v nn kinh t thu ht vn u t v tng

cng nn tng cho hot ng kinh t v nng lc cnh tranh di hn. Th
nht yu cu tnh minh bch trong cc giao dch, k ton v kim ton, mua
hng, v.v. s gip gii quyt vn "cung" ca tham nhng. Tham nhng lm
bn rt ti nguyn ca doanh nghip, xi mn nng lc cnh tranh v xua
ui nh u t. Nhng yu cu minh bch trn c th gim thiu c hi cho
tham nhng pht sinh.

Th hai, quy trnh QTCT ci thin vn qun l ca doanh nghip bng

cch gip cc qun tr vin v HQT xy dng nhng chin lc tt v m
bo cc giao dch mua bn (c mua bn doanh nghip) c thc hin da
trn nhng l do chnh ng, h thng i ng phn nh ng thnh qu
cng vic, to ng lc lm vic.

Th ba, ngay c nhng quc gia m hot ng nim yt v th trng

chng khon cha hot ng mnh nh Vit Nam, QTCT tt gip ngn nga
cc khng hong h thng ngn hng bng cch tip nhn nhng chun mc
v minh bch trong cc quan h vi cc nh u t v t chc tn dng. Cc
quy trnh ph sn doanh nghip cng m bo rng c cc phng php gii
quyt cc tht bi ca doanh nghip cng cng bng cho nhng ngi lin
quan, bao gm nhn vin, ch doanh nghip v cc ch n. Nu khng c
cc quy trnh ph sn doanh nghip, c bit l h thng thc thi th kh c
th ngn cn ngi bn trong thu vn ti sn cn li cho ring mnh.

Th t, nhng nghin cu mi y cho thy cc quc gia c c ch QTCT

tt v bo v quyn li ca c ng nh th cng c th trng ti chnh ln
mnh v rt thanh khon. cc nc c h thng lut yu th doanh nghip
ch yu tp trung vo mt s nh u t ch khng phn tn. Bi vy, nu
mun thu ht cc nh u t nh cho d l trong nc hay nc ngoi th
vn QTCT l mi bn tm nhiu nht ca h. Nhng nh u t ny c
ngun vn a dng v mong mun u t di hn. Hn th na, QTCT tng
tng nim tin ca cng chng vo tnh xc thc ca qu trnh c phn ho,
gip m bo rng quc gia s nhn c nhng iu tt nht t qu trnh
u t ny, t to ra vic lm v gip kinh t tng trng.

QTCT r rng c li cho doanh nghip v quc gia, v qu trnh ton cu ho

hin nay li khin vn cng tr nn cp bch. lm c iu ny c
doanh nghip v chnh ph cn c nhng thay i cn bn. Doanh nghip
cn thay i cch vn hnh, chnh ph cn phi thit lp v duy tr khun kh
nh ch ph hp. Nu khng c lut l v cu trc rng buc t nhin, xo
trn s xy ra. Nu khng c nhng rng buc ny, cc doanh nghip tr
thnh cc nh t bn trn sng bi v u t ca h ch l nhng nh cuc
cho ri may. Hy vng rng ngi kia s gi li ha, hi vng rng doanh
nghip s ni tht, hi vng rng nhn vin s c tr lng y , hy vng
rng ch n s c hon tr u l nhng c m. V th QTCT hng
n thit lp cc cu trc qua cho php mi ngi c thm t do trong
khun kh ca lut php. Nhng thay i bao gm tip nhn nhng chun
mc quc t v bo co ti chnh minh bch, r rng v chnh xc th cc nh
u t mi c th so snh cc c hi u t. QTCT tt gip gim ri ro, gip
thnh qu hot ng tt hn, tng kh nng tip cn th trng vn, m rng
tip th trng hng ho dch v, ci thin nng lc lnh o, tnh minh bch
v trch nhim x hi. Cc th ch ny l c s thit lp mt thnh t
quan trong nht trong kinh doanh l ch tn.

6. Khi u ca mt hnh trnh di

Cho d l quc gia no th cc nh u t tm kim cc c hi t cc

doanh nghip c th hng li trong tng lai. H khng c thi gian v
kh nng c th t mnh vn hnh doanh nghip v m bo mang li li
ch t u t ca mnh. H thu nhng chuyn gia qun l iu hnh doanh
nghip v gii quyt cc vn hng ngy. im hn ch ca m hnh ny l
ngi qun l thng khng phi l ch s hu v v th h khng gnh chu
nhng ri ro mt mt c hi u t cng nh li nhun. Nhng ngi qun l
ny c th hnh ng gy thit hi cho gi tr u t ca c ng. H khng
thn trng trong vic qun l doanh nghip hoc khng mnh dn khi thy
mnh an ton hoc qu liu lnh khi c nguy nguy c vi mnh. H c th
khng lm nhng vic c li ch lu di cho doanh nghip m ngc li bo
v chnh mnh bng cch u t vo nhng ngnh vn hnh d, tham gia vo
cc hot ng lm tht thot ti sn doanh nghip v cc hot ng ni gin.

Nhu cu QTCT Vit Nam m rng xa hn khng ch l vn tch ri s

hu v qun l ni trn. Chng ta cn c vn lin quan n thiu cc
quyn s hu, lm dng quyn ca c ng ln, vi phm hp ng v giao
dch ni b. Cng t hn l nhng hnh ng ny li cha c pht hin v
x pht y . iu ny l bi v thiu cc nh ch x hi v kinh t cn
thit m bo cho dn ch v th trng pht trin.

Trong nghin cu mi y ca Ngn Hng Th Gii v QTCT Vit nam.

Mt cu hi ln l c ch thc thi lut php. QTCT ph thuc vo h
thng cc nh ch (lut, quy nh, hp ng v cc chun mc khc) qua
lm nn tng cho cc doanh nghip pht trin trong th trng cnh tranh.
Nhng nh ch ny m bo rng cc quy nh v QTCT phi c tun
th. Khi t nhn v nh nc phi hp tc xy dng nhng quy tc rng
buc ln nhau v ng thi nh hng cch cng ty qun l chnh mnh.
Mc d chng ta c Lut Doanh Nghip, Lut Chng Khon cng cc vn
bn di lut v hng dn ca B Ti chnh lin quan n QTCT, nhng
vic thc thi cc vn bn lut ny cn phi ch thi gian tri nghim.

Hn na, vic thit lp QTCT ti cc nc ang pht trin nh Vit Nam i

hi khng ch l thu nhp cc m hnh QTCT tt t cc quc gia pht trin.
Quan trng l ch n thit lp cc nh ch kinh t v x hi ph hp cho
nhu cu c th. Ch c nhng nh ch c thit k v vn hnh tt mi c
th gip thc thi cc hng dn v nguyn tc QTCT. Nu khng nhn dng
cc nguyn tc v vn QTCT ct li ca doanh nghip th cc nh ch tt
nht cng khng th no a ra nhng li gii thch hp. Cho n thi im
ny, nhng nghin cu thc chng v QTCT ca doanh nghip cn rt hn
ch, vic xc nh vn cn b ng.

Thi Lan, t sau khng hong kinh t, Hip hi cc Nh Qun Tr thc

hin vic "nh gi thnh tch QTCT ca cc cng ty nim yt" qua cng
b thng tin v thng cho cc cng ty c thnh tch tt. Cc nghin cu ny
cng khng nh r s tng quan gia QTCT tt v thnh qu doanh
nghip, gi c phiu trn th trng cng nh nim tin ca nh u t. Mt
khc nhng m hnh QTCT tt s l kiu mu cho cc doanh nghip khc
c th hc tp v trin khai.

Thc t, cc doanh nghip cn ngi ngng v khi thc hin cng vic ny v
ngh rng chi ph cao hn li ch mang li ng thi tnh minh bch cng gia
tng th vic kinh doanh ngy cng kh khn hn. Tuy nhin, kinh nghim ca
cc nc cho thy rng h thng QTCT tt s thu ht c nhiu hn
thng mi v u t quc t, ng thi to ra c ch hn ch tham
nhng. Cc nh kinh t cng khuyn co nn trnh sao chp ton b h
thng ca cc quc gia khc hoc mi chuyn gia nc ngoi vit cc vn
bn lut mu. Mc d cc nh ti tr vn khng ngng to p lc hon tt
cc cng vic ny theo cch ca h, vic lm ny cn phi xem xt cn trng.
xy dng nn kinh t th trng i hi h thng chun mc cho php i
mi v sng kin hn l nh trc nhng vic m ngi ta c th lm. V
vy m QTCT c xem l c ch cho cc t chc t iu tit. Nhng cn
nhn mnh rng kinh t th trng khng c ngha l thiu vng s can thip
ca chnh ph.

7. Kt lun

Tt c nhng vn nu trn u th hin trong mi trng kinh doanh

Vit Nam v cng bc l r qua qu trnh c phn ha v s pht trin ca th
trng chng khon gn y. Khi m cc nguyn tc cn bn cng bng, tn
nhim, trch nhim, cng khai v minh bch cha c thc hin mt cch
nghim tc th s cn nhiu khong trng xc nh v ci tin. Cn nhn
thy rng QTCT tt s nng cao hiu qu u t, to nim tin cho nh u t
v l tin pht trin kinh t bn vng.

quan im v m, h thng QTCT tt gip doanh nghip ho nhp vi nn

kinh t ton cu. Cht lng QTCT ti tng quc gia nh hng ln n kh
nng duy tr nng sut, tng trng v pht trin bn vng trong di hn.
cp vi m, mc ch ca QTCT l to iu kin thun li v kch thch hiu
qu hot ng ca doanh nghip bng cch to ra v duy tr ng lc ca
ngi bn trong doanh nghip lm vic hiu qu cao nht. QTCT tt c th
hn ch ngi bn trong lm dng quyn lc ng thi l cng c kim sot
hnh vi qun l m bo uy tn ca doanh nghip, bo v quyn li ca
nh u t v x hi.
 Vit Nam, mi vic ang ch mi bt u, c hi nghin cu v QTCT
Vit Nam c th tip cn hai hng. Th nht cc nghin cu c th tp
trung vo xc nh cc vn lin quan n th ch v quy nh ca lut
php, bao gm hon thin cc c ch lut, cc quy nh v k ton, bo co,
kim ton, y l khun kh chung cho QTCT. Cng vic ny ang c cc
c quan lut v B Ti Chnh thc hin.

Hng nghin cu th hai tp trung vo cc doanh nghip vi cc vn

hin ti nh c ch ci t doanh nghip nh nc, chnh sch i ng cho
cn b qun l v HQT, vai tr qun tr vin c lp, cc m hnh cu trc
s hu v thnh qu ca doanh nghip, cc m hnh cng ty m con, sp
nhp & mua li, v cc vn QTCT c th ti cc cng ty i chng v
nim yt. Ngoi ra c th m rng nghin cu thc chng trong tng quan
v QTCT vi th gi doanh nghip, vai tr ca cc nh u t c nhn, t
chc, vai tr ca cc nh u t nc ngoi vi thnh qu doanh nghip, v
cc nguyn tc hnh x QTCT ni chung Vit Nam. Nhng nghin cu ny
s gp phn hon thin khun kh QTCT ti Vit Nam gip tng cng nng
lc cnh tranh ton cu cng nh ngn nga nhng nguy c khng hong.
Hn th na, y s l nn tng xy dng cc chun mc qun tr chung
khng ch cho cc cng ty i chng, nim yt m cc cng ty c phn khc.