Maden İşyerlerinde İş Güvenliği Yönetmeliği - Ek PDF

TMMOB
MADEN MHENDSLER ODASI
MADEN YERLERNDE
SALII ve GVENL
YNETMEL
EKPMANLARININ KULLANIMINDA
SALIK ve GVENLK ARTLARI
YNETMEL
Ocak 2016, ANKARA

TMMOB
MADEN MHENDSLER ODASI
MADEN YERLERNDE
SALII ve GVENL
YNETMEL
SALIK ve GVENLK ARTLARI
YNETMEL
Ocak 2016, ANKARA

Bu mevzuat bilgilendirme amal olup, gncel bilgi ve
mevzuat iin mutlak surette Mevzuat Gelitirme ve
Yayn Genel Mdrl mevzuat bilgi sistemi kontrol
edilmelidir.
Teknik Hazrlk : TMMOB, Maden Mhendisleri Odas

Bask : Mattek Matbaaclk Ltd. ti.
Tel : 0312 433 2310 Faks: 0312 434 03 56
Bask Tarihi : Ocak 2016
steme Adresi : TMMOB Maden Mhendisleri Odas
Selanik Cad. Yeim Apt. No:19/4
Kzlay-ANKARA
Tel : 0312 425 10 80 Faks: 0312 417 52 90
nternet Adresi : www.maden.org.tr
E-Posta : maden@maden.org.tr
ISBN : 978-605-01-0815-6
NDEKLER
MADEN YERLERNDE SALII VE GVENL YNETMEL..........................7
BRNC BLM............................................................................................7
Ama, Kapsam, Dayanak ve Tanmlar................................................................................7
Tanmlar............................................................................................................................8
KNC BLM............................................................................................11
verenlerin ve alanlarn Ykmllkleri.....................................................................11
verenin genel ykmllkleri.......................................................................................11
alanlarn ykmllkleri.............................................................................................13
Patlama, yangn ve zararl ortam havasndan korunma..................................................13
Ka ve kurtarma aralar...............................................................................................13
letiim, uyar ve alarm sistemleri...................................................................................13
alanlarn bilgilendirilmesi...........................................................................................14
Salk gzetimi...............................................................................................................14
alanlarn grlerinin alnmas ve katlmlarnn salanmas......................................14
Asgari salk ve gvenlik gerekleri..................................................................................14
NC BLM.........................................................................................16
eitli ve Son Hkmler...................................................................................................16
Yrrlkten kaldrlan ynetmelikler...............................................................................16
Salk ve gvenlik dokmanlarnn geerlilii.................................................................19
Yeraltndaki ana yollar iin gei hkm.........................................................................19
Yrrlk..........................................................................................................................19
Yrtme..........................................................................................................................20
EK- 1.........................................................................................................21
SONDAJLA MADEN IKARILAN LERN YAPILDII YERLER LE YERALTI VE YERST MADEN
LERNN YAPILDII YERLERNDE UYGULANACAK ASGAR GENEL HKMLER..................21
EK- 2.........................................................................................................51
YERST MADEN LERNN YAPILDII YERLERNDE UYGULANACAK ASGAR ZEL HKMLER.... 51
EK- 3.........................................................................................................55
YERALTI MADEN LERNN YAPILDII..............................................................................55
YERLERNDE UYGULANACAK ........................................................................................55
ASGAR ZEL HKMLER................................................................................................55
EK- 4.........................................................................................................79
SONDAJLA MADEN IKARILAN LERN YAPILDII YERLERNDE UYGULANACAK ASGAR
ZEL HKMLER.............................................................................................................79
EKPMANLARININ KULLANIMINDA SALIK VE GVENLK ARTLARI YNETMEL. 87
BRNC BLM..........................................................................................87
Ama, Kapsam, Dayanak ve Tanmlar..............................................................................87
Ama...............................................................................................................................87
Kapsam...........................................................................................................................87
Dayanak..........................................................................................................................87
Tanmlar..........................................................................................................................87
KNC BLM............................................................................................89
verenlerin Ykmllkleri.............................................................................................89
Genel ykmllkler.......................................................................................................89
ekipman ile ilgili kurallar............................................................................................89
ekipmannn kontrol..................................................................................................90
zel risk tayan i ekipman...........................................................................................91
sal ve ergonomi.....................................................................................................91
alanlarn bilgilendirilmesi...........................................................................................91
alanlarn eitimi.........................................................................................................92
alanlarn grlerinin alnmas ve katlmlarnn salanmas......................................92
NC BLM.........................................................................................93
Dier Hususlar.................................................................................................................93
Periyodik kontrolleri yapmaya yetkili kiilerin bildirimi...................................................93
Yetkilendirme, eitim ve denetim...................................................................................94
DRDNC BLM.....................................................................................95
eitli ve Son Hkmler...................................................................................................95
Yrrlkten kaldrlan ynetmelik...................................................................................95
Daha nce dzenlenmi olan periyodik kontrol raporlar................................................95
Yrrlk..........................................................................................................................95
Yrtme..........................................................................................................................96
EK - I.........................................................................................................97
EKPMANLARINDA BULUNACAK ASGAR GEREKLER.....................................97
1. Genel hususlar.............................................................................................................97
2. ekipmanlarnda bulunacak asgari genel gerekler....................................................97
3. zel tipteki i ekipmannda bulunacak asgari ek gerekler.........................................101
3.1. Kendinden hareketli veya bir baka ara vastasyla hareket edebilen i ekipmanlar
iin asgari gerekler;.......................................................................................................101
3.2. Yklerin kaldrlmasnda kullanlan i ekipmanlar iin asgari gerekler;..................104
EK - II......................................................................................................106
EKPMANININ KULLANIMI LE LGL HUSUSLAR....................................... 106
1. Tm i ekipmanlar iin genel hkmler....................................................................106
2. Kendinden hareketli veya bir baka ara vastasyla hareket edebilen i ekipmanlarnn
kullanm ile ilgili hkmler..........................................................................................106
3. Yk kaldrmada kullanlan i ekipman ile ilgili hkmler..........................................107
3.1. Genel hususlar........................................................................................................107
3.2. Klavuzsuz (askda iken serbest olan) ykleri kaldrmakta kullanlan i ekipman...108
4. Yksekte yaplan geici ilerde, i ekipmannn kullanm ile ilgili hkmler..............110
4.1. Genel hususlar........................................................................................................110
4.2. El merdivenlerinin kullanm ile ilgili zel hkmler...............................................112
4.3. skelelerin kullanm ile ilgili zel hkmler...........................................................112
4.4. Halat kullanarak yaplan almalarla ilgili zel hkmler......................................114
EK-III.......................................................................................................116
BAKIM, ONARIM VE PERYODK KONTROLLER LE LGL HUSUSLAR................ 116
1. Genel hususlar...........................................................................................................116
2. Periyodik kontrole tabi i ekipmanlar.......................................................................119
2.1. Basnl kap ve tesisatlar........................................................................................119
2.2. Kaldrma ve iletme ekipmanlar.............................................................................122
2.3. Tesisatlar................................................................................................................125
2.4. Tezghlar................................................................................................................127
B
SUNU
ilgiye her an ulalma olanann bulunduu gnmz
teknolojisinde zellikle sahada alan meslektalar-
mzn yanlarnda tayabilmeleri iin nemli iki ynet-
melik gncellenerek kitapk haline getirilmitir.
6331 sayl Sal ve Gvenlii Kanununun 30 uncu maddesine
dayanlarak hazrlanm ynetmeliklerden Maden yerlerinde
Sal ve Gvenlii Ynetmelii 19 Eyll 2013 tarih ve 28770 sa-
yl Resmi Gazetede yaymlanarak yrrle girmi, 24 Eyll 2014
tarih ve 29129 sayl ve 10 Mart 2015 tarih ve 29291 sayl Resmi
Gazetelerde yaymlanan deiiklerle son halini almtr.
Ayn kanunun 30 ve 31 inci maddeleri ile 09 Ocak 1985 tarihli ve
3146 sayl alma ve Sosyal Gvenlik Bakanlnn Tekilat ve
Grevleri Hakknda Kanunun 2 ve 12 nci maddelerine dayanlarak
hazrlanan dier bir ynetmelik olan Ekipmanlarnn Kullan-
mnda Salk ve Gvenlik artlar Ynetmelii 25 Nisan 2013 tarih
ve 28628 sayl Resmi Gazetede yaymlanarak yrrle girmi,
02 Mays 2014 tarih ve 28988 sayl Resmi Gazetede yaymlanan
deiiklerle son halini almtr.
Sektrmz iin nemli bir kaynak olduunu dndmz bu
kitapktaki ynetmeliklerin kamu yarar nceliini gz nnde
bulunduracak ve en yksek yarar salayacak ekilde uygulanma-
sn dileriz.
Sayglarmzla,
TMMOB
Maden Mhendisleri Odas
Ynetim Kurulu
Ocak 2016
BRNC BLM Ama, Kapsam, Dayanak ve Tanmlar
MADEN YERLERNDE SALII VE

GVENL YNETMEL
BRNC BLM
Ama, Kapsam, Dayanak ve Tanmlar
Ama
MADDE 1 (1) Bu Ynetmeliin amac; sondajla maden -
karlan ilerin yapld iyerleri ile yeralt ve yerst maden
ilerinin yapld iyerlerinde alanlarn salk ve gven-
liinin korunmas iin uyulmas gerekli asgari artlar belir-
lemektir.
Kapsam
MADDE 2 (1) Bu Ynetmelik; 20/6/2012 tarihli ve 6331 sa-
yl Sal ve Gvenlii Kanunu kapsamna giren maden
iyerlerini kapsar.
Dayanak
MADDE 3 (1) Bu Ynetmelik,
a) 6331 sayl Sal ve Gvenlii Kanununun 30 uncu
maddesine dayanlarak,
b) 3/12/1992 tarihli ve 92/104/EEC sayl Avrupa Birlii Di-
rektifi ile 3/11/1992 tarihli ve sayl 92/91/EEC Avrupa Birlii
Direktifine paralel olarak,
hazrlanmtr.
7
MADEN YERLERNDE SALII VE GVENL YNETMEL
Tanmlar
MADDE 4 (1) Bu Ynetmelikte geen;
a) Ateleme: Kaz ilerinde deliklere doldurulmu olan pat-
layc maddelerin patlatlmasn,
b) Ateleyici: Patlayc madde kullanlmas koullarn yerine
getirmek zere, yeterlik belgesine sahip kiiyi,
c) Ayak: Maden ierisinde iki galeri arasnda cephe halinde
retim yaplan yeri,
) Baca: Maden ierisinden srlen galeriyi,
d) Baraj: Yeraltnda yangn, su, zararl gaz ve dier tehlikeleri
nleyici engelleri,
e) Br: Yerstyle balants olmayan kuyuyu,
f ) Cep: Galeri, varagel ve vin dip ve balaryla ara katlarnda
ve zgaralarda grevli alanlarn ve ateleme grevlileri-
nin korunmalar amacyla serbeste snabilecekleri biim-
de yaplan yuvalar,
g) atlak: Ana ktleden ayrlm, her an debilecek para-
lar,
) atlak skm: Bir kademenin kaz ilerinin devam sra-
snda ana kitleden ayrlm, debilecek durumdaki para-
larn temizlenmesini,
h) Freno: Varagel zerinde tamay salayan sistemi,
) Grizu: Metann havayla karmn,
i) Kademe: Ak iletmelerde belirli aralk, kot ve eimlerle
meydana getirilen basamak eklindeki alma yerlerini,
j) Kanun: 6331 sayl Sal ve Gvenlii Kanununu,
8
BRNC BLM Ama, Kapsam, Dayanak ve Tanmlar
k) Lam: Ta ierisinde srlen galeriyi,

l) Nefeslik: Ocak havasnn giri ve k yolunu,
m) Ocak: Kuyular ve giri k yollaryla yeraltndaki btn
kazlar, bu kazlardan kan pasann kartld yatml ve
dz galerileri, dier yollar ve retim yerlerini, karma, ta-
ma, havalandrma tesislerini, yeraltnda kullanlan enerjinin
salanmasnda ve iletilmesinde kullanlan sabit tesisleri,
ak iletmelerde giri k yollar ile tm maden kazlar, bu
kazlardan kan pasann dkld dkm sahalarn,
n) Rset: Kuyu ve baaalarn dip ve balarnn katlardaki
yatay yollarla olan balant yerlerini,
o) Sklama: Lam deliklerine patlayc madde konulduktan
sonra kalan boluun gerektii biimde doldurulmasn,
) Sondajla maden karma ilerinin yapld iyerleri: Ma-
denlerin sondaj kuyular alarak karlmas, arama ama-
cyla sondaj yaplmas, karlan madenlerin ilenmesi hari
sata hazrlanmas ilerini,
p) ev: Kademe, aln ve yzlerindeki eimi,
r) Topuk: letmelerde gvenlik iin braklan maden ksm-
larn,
s) Varagel: Dolu araba aaya inerken bo arabann yukar-
ya kmasn salayan ve karlkl arlk esasna gre, eim-
li dzey zerinde fren ve halat kullanlarak yaplan tama
yerini,
) Yeralt ve yerst maden ilerinin yapld iyerleri: Ma-
denlerin yeralt veya yerstnden karlmas, madenlerin
karma amacyla aratrlmas, karlan madenlerin ilen-
9
mesi hari, sata hazrlanmas ilerini,

ifade eder.
10
KNC BLM verenlerin ve alanlarn Ykmllkleri
KNC BLM
verenlerin ve alanlarn Ykmllkleri
verenin genel ykmllkleri

MADDE 5 (1) veren aadaki hususlar yerine getirmek-
le ykmldr:
a) alanlarn salk ve gvenliklerini salamak amacyla;
1) yerleri, alanlarn salk ve gvenliklerini tehlikeye at-
mayacak ekilde tasarlanr, ina edilir, tehiz edilir, hizmete
alnr, iletilir ve bakm yaplr.
2) yerinde yaplacak her trl alma, yetkili kiinin neza-
retinde ve sorumluluu altnda yaplr.
3) zel riski bulunan iler yalnzca bu ilerle ilgili zel ei-
tim alan ehil kiiler tarafndan ve talimatlara uygun olarak
yaplr.
4) Tm gvenlik talimatlar alanlarn anlayaca ekilde
hazrlanr.
5) 18/6/2013 tarihli ve 28681 sayl Resm Gazetede yaym-
lanan yerlerinde Acil Durumlar Hakknda Ynetmelie
uygun olarak yeterli ilk yardm donanm salanr ve ylda
en az bir defa olmak zere dzenli olarak gerekli tatbikatlar
yaplr.
(2) veren,
a) Kanunun 4, 10, 14 ve 16 nc maddelerinde belirtilen h-
kmler dorultusunda salk ve gvenlik dokman hazr-
11
lanmasn ve gncellenmesini salar.

b) Salk ve gvenlik dokmannda zellikle aadaki hu-
suslarn yer almasn salar:
1) alanlarn iyerinde maruz kalabilecekleri psikososyal
riskler dahil olmak zere risklerin belirlenmesi ve deerlen-
dirilmesi.
2) Bu Ynetmelik hkmlerini yerine getirmek iin alnacak
uygun tedbirler ile bu Ynetmelik kapsamnda hazrlanmas
gereken ynergelerin ve planlarn hazrlanmas.
3) alma yerlerinin ve ekipmann gvenli ekilde dzen-
lenmesi, kullanlmas ve bakmnn yaplmas.
c) Salk ve gvenlik dokmannn iyerinde almaya
balanlmadan nce hazrlanmasn ve nemli deiiklikler
veya ilave yapldnda ya da iyerinde meydana gelen i
kazas; alan, iyeri ya da i ekipmann zarara uratma po-
tansiyeli olduu halde zarara uratmayan olaylardan sonra
gzden geirilmesini ve ihtiya halinde revize edilmesini
salar.
(3) veren, Kanunun 14 nc maddesi uyarnca gerekli ka-
yt ve bildirimleri yapar.
(4) Bir iyerinde birden ok iverene ait alanlarn bulun-
mas durumunda, her iveren kendi kontrol altndaki i-
lerden sorumludur. Ancak iyerinin tamamndan sorumlu
olan iveren, alanlarn salk ve gvenliinin korunmas
ile ilgili tedbirlerin uygulanmasn koordine eder. Kendisine
ait salk ve gvenlik dokmannda koordinasyonun ama-
cn ve bu koordinasyonu salamak iin alnacak tedbirler
ile uygulanacak yntemleri belirler. Bu koordinasyon her bir
12
iverenin Kanunda belirtilen sorumluluunu etkilemez.

alanlarn ykmllkleri
MADDE 6 (1) alanlar, i sal ve gvenlii bakmn-
dan, ilgili mevzuatn ngrd esaslara ve iverenin bun-
lara uygun olarak verecei emir ve talimata uymak zorun-
dadrlar.
Patlama, yangn ve zararl ortam havasndan korunma
MADDE 7 (1) veren, patlama ve yangn kmasn ve
bunlarn olumsuz etkilerini nlemek zere, patlayc ve
sala zararl ortam havasnn olumasn nlemek, yap-
lan ilemlerin doas gerei patlayc ortam olumasnn
nlenmesi mmkn deilse patlayc ortamn tutumasn
nlemek, patlama ve yangn balanglarn tespit etmek,
yaylmasn nlemek ve mcadele etmek iin yaplan ie
uygun tedbirler alr.
Ka ve kurtarma aralar
MADDE 8 (1) veren, bir tehlike annda alanlarn a-
lma yerlerini en ksa zamanda ve gvenli bir ekilde terk
edebilmeleri iin uygun ka ve kurtarma aralarn salar
ve kullanma hazr bulundurur.
letiim, uyar ve alarm sistemleri
MADDE 9 (1) veren, iyerinin btnnde gerekli haber-
leme ve iletiim sistemini kurar.
(2) veren, ihtiya halinde yardm, ka ve kurtarma ilem-
lerinin derhal uygulamaya konulabilmesi iin gerekli uyar
ve dier iletiim sistemlerini hazr bulundurur.
13
alanlarn bilgilendirilmesi
MADDE 10 (1) Kanunun 16 nc maddesi hkmleri sakl
kalmak kayd ile alanlar veya temsilcileri, iyerinde salk
ve gvenlikle ilgili alnmas gereken tm tedbirler ve bu Y-
netmeliin, zellikle 5, 6, 7 ve 8 inci maddelerinin uygulan-
mas hakknda bilgilendirilir.
(2) Bu bilgiler alanlar tarafndan eriilebilir ve anlalr e-
kilde olur.
Salk gzetimi
MADDE 11 (1) Kanunun 15 inci maddesi hkmleri sakl
kalmak kayd ile alanlarn;
a) Yapmakta olduklar ilerde maruz kaldklar salk ve g-
venlik risklerine uygun olarak salk gzetimine tabi tutul-
malar salanr.
b) e girilerinde ve iin devam sresince periyodik olarak
salk gzetimleri yaplr.
alanlarn grlerinin alnmas ve katlmlarnn sa-
lanmas
MADDE 12 (1) veren, bu Ynetmelikte belirtilen konu-
larda Kanunun 18 inci maddesine uygun olarak alanlarn
veya temsilcilerinin grlerini alr ve katlmlarn salar.
Asgari salk ve gvenlik gerekleri
MADDE 13 (1) veren, eklerde belirtilen hususlarn iye-
rinin, yaplan iin, artlarn veya zel bir riskin gerektirdii
tm durumlarda uygulanmasn salar.
(2) veren;
14
a) Yeralt ve yerst maden ileri ile sondajla maden kar-

ma ilerinin yapld iyerlerinde ek-1de,
b) Yerst maden ilerinin yapld iyerleri ek-2de,
c) Yeralt maden ilerinin yapld iyerleri ek-3te,
) Sondajla maden karlan iyerlerinde ek-4te
belirtilen salk ve gvenlikle ilgili gereklere uymak zorun-
dadr.
15
NC BLM
eitli ve Son Hkmler
Yrrlkten kaldrlan ynetmelikler

MADDE 14 (1) 11/3/1997 tarihli ve 22930 sayl Resm Ga-
zetede yaymlanan Grizulu Ocaklarda Elektrik Enerjisi Kul-
lanlmas Hakknda Ynetmelik, 13/4/1997 tarihli ve 22963
sayl Resm Gazetede yaymlanan Deniz, Gl veya Nehir
Altnda Bulunan Madenlerdeki almalar Hakknda Ynet-
melik, 28/5/1997 tarihli ve 23002 sayl Resm Gazetede ya-
ymlanan Yeralt Maden letmelerinde Elektrikli Lokomotif-
lerin Kullanlmas Hakknda Ynetmelik, 21/2/2004 tarihli ve
25380 sayl Resm Gazetede yaymlanan Yeralt ve Yerst
Maden letmelerinde Salk ve Gvenlik artlar Ynetme-
lii ile 22/2/2004 tarihli ve 25381 sayl Resm Gazetede ya-
ymlanan Sondajla Maden karlan letmelerde Salk ve
Gvenlik artlar Ynetmelii yrrlkten kaldrlmtr.
EK MADDE 1 (Deiik:RG-10/3/2015-29291)*
(1) veren; yeralt kmr madenlerinde faaliyet alannn
herhangi bir yerinde i sal ve gvenliini etkileyecek
olayn (gk, gaz ve toz patlamas, zehirli veya boucu gaz
intiar ve benzeri) meydana gelmesi durumunda tm al-
anlarn acil durum plannda belirtilen ka gzerghlarna
uygun olarak salkl ve gvenli bir ekilde yer stne inti-
kalini salamak iin;
* Bu deiiklik 01.01.2016 tarihinde yrrle girmitir.
16
NC BLM eitli ve Son Hkmler
a) Faaliyet alanlar ile yeryzne k az arasnda oksijenli

ferdi kurtarc deiim veya dolum istasyonlar kurmak zo-
rundadr. Bu iki nokta arasnda oksijenli ferdi kurtarc dei-
im veya dolum istasyonu kurulup kurulmayacana, kurula-
caksa hangi mesafeler arasnda olacana aada belirtilen
Tablo-1 ve Tablo-2deki artlar erevesinde tercih edilen
oksijenli ferdi kurtarclarn zellikleri dikkate alnarak karar
verir. Oksijenli ferdi kurtarc deiim veya dolum istasyonlar
yeraltnda yaanan gk, su baskn, patlama, yangn gibi
acil durumlardan etkilenmeyecek ekilde tehiz eder.
b) Yeralt kmr madenleri iin bu ka hz ve srelerini
belirlerken; ka yolundaki engeller, galeri ykseklii ve
eimi, madenin jeolojik yaps ile ka yolunu ayn anda
kullanacak kii says gibi hususlar gz nnde bulundurur.
Tablo-1: Kuyu, Desandre, Galeri ve Taban Yollarnda Ka Hzlar

Kuyu, Desandre, Galeri, Taban Yollar
Eim
(Derece) kta Ka Hz (m/
nite Ka Hz (m/dakika)
dakika)
0->10 40 45
10->20 25 30
20->45 15 20
>45 (Kuyu, Br) 4 8
17
Tablo-2: retim Alanlarnda Ka Hzlar

retim Alanlarnda
Eim (Derece) Damar Kalnl (m) kta Ka Hz (m/ nite Ka Hz (m/
dakika) dakika)
0->20 0.50->1.00 8 8
0->20 1.00->1.40 10 10
0->20 1.40->1.80 15 15
0->20 >1.80 20 25
20->45 >1.00 10 15
>45 (Kelebe, Fere) >1.00 4 8
c) Kirli hava akmnn bulunduu nefeslik ve benzeri yollar-

da alanlarn seilecek oksijenli ferdi kurtarc ile salkl ve
gvenli bir ekilde yeryzne ulaamayacak mesafede bu-
lunmalar durumunda, seilecek oksijenli ferdi kurtarcnn
zellii ve nefeslik yollarnn artlar dikkate alnarak uygun
yerlerde deiim istasyonu kurulur.
) Lamlarda 30 metrede bir, taban yollarnda 20 metrede
bir ve bayukarlarda 10 metrede bir basnl hava teneffs
istasyonu kurulur ve acil durum planlarnda gsterilir.
d) veren, istasyonlarda bulunacak donanm says ve ekip-
mann, acil durumlarda o istasyondan yararlanmas bekle-
nen alan saysnn en az %10 fazlas olacak ekilde belir-
ler.
e) Bu madde kapsamnda alnacak nlemlerin, gerek i-
letme ruhsat bavurusunda dzenlenen maden iletme
projesinde gerekse de maden iletme projelerinin revize
edilmesinde projede bulunmas ve Enerji ve Tabii Kaynaklar
18
NC BLM eitli ve Son Hkmler
Bakanl Maden leri Genel Mdrlnce onaylanmas

salanr.
Salk ve gvenlik dokmanlarnn geerlilii
GEC MADDE 1 (1) 21/2/2004 tarihli ve 25380 say-
l Resm Gazetede yaymlanan Yeralt ve Yerst Maden
letmelerinde Salk ve Gvenlik artlar Ynetmelii ile
22/2/2004 tarihli ve 25381 sayl Resm Gazetede yaymla-
nan Sondajla Maden karlan letmelerde Salk ve G-
venlik artlar Ynetmelii hkmleri kapsamnda hazrla-
nan mevcut salk ve gvenlik dokmanlar bir yl ierisinde
bu Ynetmelik hkmlerine uygun hale getirilir.
Yeraltndaki ana yollar iin gei hkm
GEC MADDE 2 (Ek:RG-10/3/2015-29291)*
(1) Bu Ynetmeliin yaym tarihinden nce iletme ruhsat
alan yeralt maden iyerlerinin insan nakli yaplan galerile-
rinde; eimin 18 dereceyi gemesi halinde ana yollara uy-
gun fren sistemi ve koruyucularla donatlm mekanik vas-
talarla insanlarn tanmas iin gerekli almalar 1/1/2017
tarihine kadar tamamlanr. Dier iyerlerinde ise Ek-3n 4.1
inci bendi uygulanr.
Yrrlk
MADDE 15 (1) Bu Ynetmelik yaym tarihinde yrrle
girer.
Yrtme
* Bu deiiklik yaym tarihinde yrrle girmitir.
19
MADDE 16 (1) Bu Ynetmelik hkmlerini alma ve

Sosyal Gvenlik Bakan yrtr.
Ynetmeliin Yaymland Resm Gazetenin

Tarihi Says
19/9/2013 28770
Ynetmelikte Deiiklik Yapan Ynetmeliklerin Yaymland Resm Gazetelerin
Tarihi Says
1 24/9/2014 29129
2 10/3/2015 29291
3
4
20
EK - 1
EK- 1
SONDAJLA MADEN IKARILAN LERN YAPILDII

YERLER LE YERALTI VE YERST MADEN LE-
RNN YAPILDII YERLERNDE UYGULANACAK
ASGAR GENEL HKMLER
1. Organizasyon ve gzetim
1.1. yerlerinin organizasyonu
1.1.1. yerleri tehlikelere kar yeterli koruma salanacak
ekilde organize edilir. alanlarn salk ve gvenliini
tehlikeye atmamak iin iyerindeki tehlikeli veya atk mad-
deler uzaklatrlr veya kontrol altnda tutularak iyerinin
her zaman dzenli bir durumda olmas salanr.
1.1.2. alma mahalleri, alanlarn ilerini kolayca yapa-
bilmeleri iin ergonomik esaslara uygun ekilde tasarlanr
ve kurulur.
1.1.3. yerleri, muhtemel evre artlarna dayanabilecek e-
kilde tasarlanr, ina edilir, kurulur, iletilir, kontrol edilir ve
bakm yaplr. yerlerinin, kullanm amacna uygun yapda
ve salamlkta olmas salanr.
1.1.4. alma mahallinde alann yalnz almas duru-
munda, uygun gzetim yaplr.
1.1.5. yerinin varsa ocan da kapsayacak ekilde gerekli
haberleme ve iletiim, uygun yollarla salanr.
1.1.6. yerlerinde alanlara dair kaytlar tutulur. Ocaa
21
giri ve klar ile alanlarn bulunduu yerler belirtile-

rek kayt altna alnr. (Ek cmleler:RG-10/3/2015-29291)*
Ayrca, yeralt maden ocaklarnda, yeraltnda alacaklarn
giri-klarnn ve bulunduklar yerlerin her an doru bir
ekilde yerstnde takip edilebilecei bir sistem kurulur.
Bu sistemde kullanlan ekipmanlar, kablolar ve tamamlayc
unsurlarn yeraltnda yaanan gk, su baskn, patlama,
yangn gibi acil hallere kar korumal olmas ve bu hallerde
de alabilir durumda olmas salanr. Sistem tarafndan
tutulan kaytlar en az bir yl sreyle saklanr.
1.1.7. Ocak ynetimince yazl izin verilmemi kimseler oca-
a giremezler. Yazl izin alm olanlar ise, ocaa ancak yet-
kili bir alann eliinde girebilirler.
1.1.8. Bu Ynetmelikte ngrlen kaytlarn tutulmasndan
ve saklanmasndan iveren sorumludur.
1.2. (Deiik:RG-10/3/2015-29291)** Her iyerinde iveren
tarafndan atanm, almann devam ettii srece grev
yapacak, yeterli beceri ve uzmanla sahip yetkili kii veya
kiiler bulunur.
1.3. Gzetim ve denetim
1.3.1. (Deiik:RG-10/3/2015-29291)*** Yaplan tm al-
malarda, alanlarn salk ve gvenliinin korunmasnn
salanmas iin iverence atanan, yeterli beceri ve uzman-
la sahip yetkili kii veya kiiler tarafndan gerekli gzetim
ve denetim yaplr. Salk ve gvenlik dokmannda, gerekli
grlmesi halinde allan yerler gzetim yapan kii tara-
* Bu deiiklik 01.01.2016 tarihinde yrrle girmitir.
** Bu deiiklik yaym tarihinde yrrle girmitir.
*** Bu deiiklik yaym tarihinde yrrle girmitir.
22
EK - 1
fndan her vardiyada en az bir defa kontrol edilir. Yetkili kii

olma kriterlerine sahip olmak artyla yukarda belirtilen
gzetim grevini iverenin kendisi stlenebilir.
1.3.2. Tek vardiyayla allan iyerlerinde veya tatil gibi g-
venlii riske sokacak kadar ara verilmesinden sonra, al-
anlar ocaa girmeden ve herhangi bir faaliyete balanma-
dan nce, sorumlu kiiler tarafndan ocan her yeri salk
ve gvenlik ynnden denetlenir; alamaya uygun artla-
rn varl tespit edilmeden ocaa girilmesine izin verilmez.
1.4. Her iyerinde kendilerine verilen ii yapabilmek iin ge-
rekli beceri, tecrbe ve eitime sahip yeterli sayda kalifiye
alan bulundurulur.
1.5. alanlara salk ve gvenliklerini salayabilmeleri iin
yeterli bilgi, talimat ve eitim verilir ve bu eitimler tekrar-
lanr. veren, alanlara verilen talimatlarn kendilerinin ve
dier alanlarn salk ve gvenliklerini tehlikeye atmala-
rn nleyecek ekilde kolay anlalr olmasn salar.
1.6. Her iyeri iin alanlarn salk ve gvenliklerinin ko-
runmas, patlayc maddelerin tanmas, depo edilmesi ve
i ekipmanlarnn gvenli bir ekilde kullanlmas iin ge-
rekli kurallar belirleyen yazl talimatlar hazrlanr. Bu tali-
matlar, acil durum ekipmanlarnn kullanmna ve iyerinde
veya iyeri yaknndaki herhangi bir acil durumda nasl ha-
reket edileceine ilikin bilgileri de kapsar.
1.7. Gvenli alma yntemleri: Her iyerinde ya da her ite
gvenli alma yntemleri uygulanr. Tesis, tahkim ve onarm
ileri yapacak olanlar iin gerekli gvenlik tedbirleri alnr.
1.7.1. Ocaklarn girilmesi yasaklanan ksmlar, uyar levhala-
23
ryla belirtilir. Bu levhalar, tm alanlar tarafndan kolayca

grlecek ve anlalacak biimde hazrlanr ve yerletirilir.
1.7.2. Muhtemel istenmeyen bir durumda kolayca fark edi-
lemeyecek veya yardma gidilemeyecek yerler ile kuyu iin-
de yaplan tesis, tahkim ve onarm ilerinde alanlar tek
bana altrlamaz.
1.8. Salk ve gvenlik dokman
1.8.1. Bu Ynetmeliin 5 inci maddesinin ikinci fkrasnn
(b) bendi hkm sakl kalmak kayd ile iveren, hem ola-
an hem de olaanst durumlarda alanlarn salk ve
gvenliini korumak zere alnmas gerekli tm tedbirlerin
salk ve gvenlik dokmannda yer almasn salar.
1.8.2. Salk ve gvenlik dokman dzenli olarak gncel-
letirilir ve denetim iin iyerinde bulundurulur. yerinde-
ki almalar salk ve gvenlik dokmanna uygun olarak
yrtlr.
1.9. Salk ve gvenlik dokmannda, gerekli grlmesi
halinde, hem tehlikeli ilerin yaplmasnda hem de dier i-
lerle etkilemesi sonucu ciddi tehlikelere neden olabilecek
rutin ilerin yaplmasnda bir alma izin sistemi uygulanr.
Yaplacak iten nce, i srasnda ve i bitiminde uyulacak
artlar ve alnacak tedbirleri belirten alma izni, alma-
ya balanmadan nce yetkili bir kii tarafndan yazl olarak
verilir.
1.10. veren, i sal ve gvenlii ynetim sistemi dahil
olmak zere alanlarn saln ve gvenliini korumak
iin alnan tedbirleri, bu Ynetmelie uygunluunu sala-
mak iin, dzenli aralklarla gzden geirir.
24
EK - 1
2. Mekanik ve elektrikli ekipman ve tesisatlar

2.1. Genel
2.1.1. Mekanik ve elektrikli ekipmann seimi, kurulmas,
uygun yerlere yerletirilmesi, hizmete alnmas, iletilme-
si ve bakmnda, alanlarn salk ve gvenlii iin, bu
Ynetmelik hkmleri ile 3/3/2009 tarihli ve 27158 sayl
Resm Gazetede yaymlanan Makina Emniyeti Ynetmeli-
i (2006/42/AT) ile 25/4/2013 tarihli ve 28628 sayl Resm
Gazetede yaymlanan Ekipmanlarnn Kullanmnda Sa-
lk ve Gvenlik artlar Ynetmelii hkmleri dikkate al-
nr. Gazlarn, buharlarn veya buharlaabilen svlarn alev
alarak tutumas sonucu yangn veya patlama riski olan
bir ortamda kullanlacak i ekipmanlar, bu tr ortamlarda
kullanmaya uygun zellikte olmaldr. ekipmanlar, ge-
rektiinde uyumlatrlm ulusal standartlara sahip, uygun
koruma tertibatlar ve arza durumunda ekipmann gvenli
kalmasn salayacak sistemler ile donatlr.
2.1.2. yerinde, elektrik ebekesini ve ebekedeki sabit ay-
gt ve tesislerin yerlerini gsteren, lekli, ayrntl ve gncel
bir plan bulundurulur. Yetkisiz kimselerin elektrik aygtlarn
almasnn ve kullanmasnn yasak olduunu, yangn annda
yaplacak ileri, elektrik devresini kesmekle grevli kiilerle
haberleme biimini ve gerekli dier bilgileri kapsayan tali-
matlar hazrlanr ve uygun yerlere aslr.
2.1.3. Elektrik tesisleri, uygun l, kontrol, gsterge, uyar
ve kumanda aygtlaryla donatlr.
2.1.4. Elektrikli aygtlar, evrenin scakl da hesaba katla-
rak, nceden tespit edilmi en yksek scaklkta alabile-
25
cek biimde kurulur ve kullanlr.

2.1.5. Gerektiinde kullanlmak zere, uygun yerlere, her-
hangi bir ebeke ksmnn akmn tamamen kesecek devre
kesicileri yerletirilir.
2.1.6. Yeralt (Ek ibare:RG-10/3/2015-29291)* kmr ocak-
larnda kullanlacak ekipman ve tesisatlar ile bu tip maden-
lerin grizu gaz ve/veya yanc tozlar tarafndan muhtemel
tehlike oluturabilecek yerst tesislerinde kullanlan par-
alar 30/12/2006 tarihli ve 26392 4 nc mkerrer sayl
Resm Gazetede yaymlanan Muhtemel Patlayc Ortamda
Kullanlan Tehizat ve Koruyucu Sistemler ile lgili Ynetmelik
(94/9/AT)te belirtilen I. Grup (Deiik ibare:RG-10/3/2015-
29291)** Tehizatn uygun kategorisinde olmaldr.
2.1.7. alma gerilimi 42 voltun zerinde ise, elektrik kaa-
yapabilecek elektrikli aygtlar ve madeni ksmlar, toprak-
lamayla gvenlik altna alnr. Ocak ii ebekesine ve buna
bal devrelere ait topraklama iletkenlerinde kesiklik veya
kopukluk bulunmayacak; kablo ekleme kutular veya ba-
lklarnda, gvenli biimde kprleme yaplr. Balant yer-
lerinde boya, oksit ve pas nedeniyle topraklama direncinin
ykselmesine izin verilmez.
2.1.8. Elektrik tesisatyla ilgili mevzuat, baka bir topraklama
sistemine izin vermedike, ocak ii ebekesinin herhangi bir
noktasndaki topraklama, ancak ocak dndaki bir toprakla-
ma tesisiyle birletirilerek yaplabilir.
2.1.9. (Ek:RG-10/3/2015-29291)*** Bant konveyrler antis-
*** Bu deiiklikler 01.09.2015 tarihinde yrrle girmitir.
26
EK - 1
tatik ve alev yrtmez zellikte olmal; snmay veya tu-

tumay tespit etmek zere sensrler ve ortaya kabilecek
herhangi bir yangnn ilerlemesini durduracak sklkta so-
utma/sndrme sistemi ile donatlmaldr.
2.2. Ar glere kar koruma
2.2.1. Yeraltndaki tesis ve aygtlar, gerilimin ar ykselme-
lerine kar korumak amacyla, yerstnde gerekli yerlere
parafudr vb. koruyucular yerletirilir.
2.2.2. Her ebeke ve devredeki akmn nominal deeri st-
ne kmasna kar gerekli otomatik koruma aygtlar (devre
kesiciler) kullanlr.
2.2.3. Devre kesiciler, bal olduklar devrelerin akmn g-
venlikle ve sratle kesebilecek biimde seilmi olmaldr.
Devre kesiciler, devreyi otomatik olarak kestiklerinde, kendi
kendilerine tekrar kapanmayacak zellikte olmal ve d et-
kilere kar korunmaldr.
2.3. Deney ve kontrol aletleri, normal kullanlar srasnda
tehlike meydana getirmeyecek biimde yaplm olmaldr.
2.4. Yaplan kontrol ve deneylerde tehlike meydana geti-
recek biimde hasara uram veya bozulmu olduklar
grlen kablolar, derhal onarma alnr veya salamlaryla
deitirilir. Hasara uram veya bozulmu kablolar, esasl
biimde onarlp kontrol edilmedike tekrar kullanlamaz.
2.5. Mekanik i ekipmanlar ve tesisler, salam, kusursuz ve
kullanm amacna uygun olmaldr. Elektrikli ekipmanlarn
ve tesislerin gc ve boyutlar, kullanm amacna uygun ol-
maldr. Mekanik ve elektrikli i ekipmanlar ile tesisat tehlike
meydana getirmeyecek ekilde kurulur ve korunur.
27
2.6. Tehlike meydana getirebilecek uzaktan kumandal ma-

kinalarn zerine, uyar levhalar konur ve bunlar, durdurma
dzenleriyle donatlr.
2.7. Her trl elektrik kullanm ve elektrik tesisatnn iletil-
mesiyle ilgili olarak, bu Ynetmelik hkmleri yannda ilgili
dier mevzuat hkmleri de uygulanr.
3. Bakm ve onarm
3.1. Mekanik ve elektrikli ekipmanlar ile tesislerin kontrol,
bakm ve gerektiinde testlerinin dzenli bir ekilde yapl-
masn salayacak uygun bakm plan yaplr. Ekipmanlarn
ve tesislerin btn ksmlarnn kontrol, bakm, onarm ve
testleri yetkili kiiler tarafndan yaplr. Bakm ve onarmdan
sonra, ekipman ve tesisler kullanma alnmadan nce kont-
rol edilir. Yaplan kontrol ve testlerle ilgili kayt tutulur ve bu
kaytlar uygun ekilde saklanr.
3.2. Gvenlik ekipmanlar ve makinalarn koruyucu dzen-
leri her zaman kullanma hazr ve alr durumda bulundu-
rulur ve dzenli aralklarla kontrol edilir. Bu ekipmanlarn
bakm yaplan i dikkate alnarak yaplr.
4. Kuyularn Kontrol
4.1. Sondaj kuyusu almas ilemleri srasnda kullanlmak
zere pskrme ve yeraltnda bulunan zehirli ve patlay-
c gazlarn yaylmas gibi risklerden korunmak iin uygun
kontrol ekipman bulundurulur. Bu ekipmanlarn dalmn-
da, alan kuyular ve yrtlen ilemler dikkate alnr.
4.2. Petrol, doal gaz, jeotermal ve kaya gaz sondajlarnda
mutlaka kuyu kontrol donanmlar bulundurulmas zorun-
ludur. Bu donanmlar her kuyu iin kurulur ve bu donanm-
28
EK - 1
larn alr durumda olmas salanr. Gaz ve sv pskrme

ihtimali bulunan dier sondaj kuyularnda da kurulur ve
iletilir.
4.3. Sondaj kuyusu almas ilemleri srasnda kullanlmak
zere, pskrme gibi risklerden korunmak iin uygun kont-
rol ekipman ve gerektiinde kuyuyu susturmak amacyla
sondaj amurunu arlatrmak iin bant vb. malzemeleri
bulundurulur. Bu ekipmanlarn ve malzemelerin dalmn-
da, alan kuyular ve yrtlen ilemler dikkate alnr.
5. Patlama riski, yangn tehlikesi ve zararl ortam havasna
kar korunma
5.1. Genel
5.1.1. Ortam havasnda sala zararl ve/veya patlayc
maddelerin bulunup bulunmadnn tespit edilmesi ve
bu maddelerin konsantrasyonunun llmesi iin gerek-
li tedbirler alnr. Salk ve gvenlik dokmannda gerekli
grlmesi halinde, elektrikli tesisatlar ve iten patlamal
motorlarn gcn otomatik olarak kesen aygtlar, belirlen-
mi yerlerdeki gaz birikimlerini otomatik ve devaml olarak
len kontrol aygtlar ve otomatik alarm sistemleri sala-
nr. Otomatik ve mekanik lm sonular salk ve gven-
lik dokmannda ngrld ekilde kayt altna alnr ve
saklanr.
5.1.2. Yangn veya patlama tehlikesi bulunan ortamlarda
ttn ve ttn rnlerinin iilmesine izin verilmez. Bu tr
ocaklara sigara, pipo, puro, kibrit, akmak vb. madde ve
malzemeler sokulmaz. Yangn kmas veya patlama mey-
dana gelmesine kar yeterli tedbir alnmad srece, ak
29
alev kullanlmas ve kvlcm karabilecek veya tutumaya

neden olabilecek herhangi bir tututurucu kaynakla al-
ma yaplmas yasaklanr.
5.2. Patlama risklerinden korunma
5.2.1. Patlayc ortam olumasna ve birikmesine kar ge-
rekli tm tedbirler alnr.
5.2.2. Patlama riski bulunan yerlerde, patlayc ortamn tu-
tumasn nlemek iin gerekli tm tedbirler alnr.
5.2.3. Alnmas gerekli tedbir ve kullanlacak ekipman ay-
rntl olarak belirten patlamay nleme plan hazrlanr.
5.3. Zararl ortam havasndan korunma
5.3.1. Zararl maddelerin ortam havasna kart veya kar-
abilecei yerlerde;
a) Zararl maddelerin knn kaynanda engellenmesi,
b) Kaynandan emilmesi veya uzaklatrlmas,
c) Bu maddelerin ortam havasndaki younluunun azaltl-
mas,
gibi tedbirler alnarak alanlarn risk altnda olmas nle-
nir. Bu tedbirlerle ilgili uygulanan sistem, alanlarn risk al-
tnda olmasn nleyecek ekilde ve zararl maddeleri ortam
havasndan uzaklatracak kapasitede olmaldr.
5.3.2. alanlarn, ortam havasnda bulunan tozun zararl
etkilerinden korunmas iin bu Ynetmelik hkmleri ile
beraber Bakanlka karlan tozla mcadeleyle ilgili mev-
zuat hkmleri de dikkate alnr.
5.3.3. 2/7/2013 tarihli ve 28695 sayl Resm Gazetede ya-
ymlanan Kiisel Koruyucu Donanmlarn yerinde Kulla-
30
EK - 1
nlmas Hakknda Ynetmelik hkmleri sakl kalmak kayd

ile alanlarn zararl ortam havasna maruz kalabilecekle-
ri yerlerde yeterli sayda uygun solunum ve canlandrma
ekipman bulundurulur. Bu yerlerde bu ekipman kullanabi-
lecek eitime sahip yeterli sayda alan bulunur. Bu ekip-
man uygun yerlerde saklanr ve korunur.
5.3.4. Ortam havasnda zehirli gazlarn bulunduu veya bu-
lunabilecei yerlerde, alnan tedbirler ve mevcut koruyucu
donanmla ilgili detaylar kapsayan bir koruma plan hazr
bulundurulur.
5.4. Yangndan korunma
5.4.1. Salk ve gvenlik dokmannda belirlenmi olan
kaynaklardan yangnn balamas ve yaylmasna kar i-
yerlerinin planlanmas, kurulmas, donatlmas, iletmeye
alnmas, iletilmesi ve bakmnda gerekli tedbirler alnr.
Yangnla hzl ve etkili mcadele iin gerekli tertibat hazrla-
nr. Yangn kma ihtimali bulunan yerler ya, kkrt, kmr
tozu vb. kolay yanabilecek maddelerden temizlenir.
5.4.2. yerleri, uygun yangn sndrme ekipmanlar ve ge-
reken hallerde yangn detektrleri ve alarm sistemleri ile
donatlr.
5.4.3. Otomatik olmayan yangn sndrme ekipmanlar, ko-
lay ulalabilir ve kullanlabilir olmal ve gerektiinde zarar
grme ihtimaline kar korunmaldr.
5.4.4. Bu Ynetmeliin 5, 6, 7 ve 8 inci maddelerinde be-
lirtilen hkmler gereince, yangndan korunma, yangn
balangcn ve yaylmasn tespit ve yangnla mcadele ko-
nusunda alnacak tedbirlerle ilgili detaylar kapsayan yan-
31
gndan korunma plan allan yerlerde bulundurulur.

5.4.5. Yangnla mcadele ekipmanlar, 11/9/2013 tarihli ve
28762 sayl Resm Gazetede yaymlanan Salk ve Gvenlik
aretleri Ynetmelii hkmlerine uygun ekilde iaretle-
nir. Bu iaretler uygun yerlere konur ve kalc olur.
5.4.6. (Deiik:RG-10/3/2015-29291)* Kendiliinden yan-
maya elverili madenlerde, bekleme barajlar dahil olmak
zere gerekli tedbirler alnr. Yangn veya szdrmazlk bek-
leme barajlar retimi biten panolarn ya da herhangi bir
yangn riskine kar asgari olarak her retim panosunun alt
taban ve st taban yollarnda kurulur, bunlar dnda kuru-
lacak blgeler salk ve gvenlik dokmannda belirlenir.
Ocan ana hava giri ve knda bir yangn tehlikesine
kar, ocan giri ve kn tamamen kapatabilecek mik-
tarda malzeme bulundurulur. retimi biten eski imalat ve
panolardaki kalc bekleme barajlar hava szdrmaz, basn-
ca dayankl ve tahrip olmayacak ekilde kurulur ve ocak
gazlar ynnden srekli kontrol altnda bulundurulur. Bu
barajlar, baraj arkalarnda oluabilecek gaz basnc ve su
basknna kar dayanm hesaplanarak kurularak salk ve
gvenlik dokmannda belirtilir. Barajlarn arkasnda bu-
lunan oksijen, metan, karbonmonoksit, hidrojenslfr vb.
ocak gazlar ile scaklk lmleri 10 gnde bir, deiiklik
tespit edilmesi halinde srekli yaplr ve kayt altna alnr.
Barajlarn almasnda gerekli gvenlik tedbirleri alnr. Bu
barajlar hazrlanacak olan yeralt alma planlarnda gs-
terilir.
6. Patlayc maddeler ve ateleyiciler
32
EK - 1
6.1. Patlayc maddelerin ve ateleyicilerin depolanmas,

tanmas ve kullanlmas, sadece bu konuda yetkili ve ehil
kiiler tarafndan yaplr. Bu iler, alanlar iin risk olutur-
mayacak ekilde organize edilir ve yrtlr.
6.2. letmelerin yapsna uygun nitelikte patlayc maddeler
ve kapsller kullanlr. Patlayc maddeleri yeterlilik belgesi-
ne sahip ateleyicilerden bakasnn almasna ve ateleme-
sine izin verilmemelidir.
6.3. Yeraltndaki patlayc madde depolar, bir patlama ha-
linde, alanlarn alt yerlere, yollara ve ana havalan-
drma yoluna zarar vermeyecek ve alanlar iin tehlike
oluturmayacak uzaklkta, atlak ve gk yapmayacak,
olabildiince su szdrmayacak, alt ve st kattaki alma-
lara zarar vermeyecek ve almalardan zarar grmeyecek
bir yerde olmaldr. Patlayc madde depolarnn yaknnda
alma yaplrken, yangn ve patlamaya neden olunmama-
s iin salk ve gvenlik tedbirleri alnr ve hibir tututu-
rucu kaynakla alma yaplmaz. 50 kilogramdan az patla-
yc madde bulunan depolara ana yoldan 90 derecelik bir,
daha ok patlayc madde bulunan depolara 90 derecelik
iki dirsek oluturan yolla girilmeli ve patlayc madde depo-
nun son ksmna konulmaldr. Bir patlama olaslna kar-
, patlayc madde depolarnn karsna, dirseklerden en
az metre derinlikte hz kesici cepler yaplmaldr. Yeralt
deposunda, scakln 8 dereceden aa ve 30 dereceden
yukar olmamas salanr. Patlayc madde datm, depo
kndaki zel bir cepte yaplr ve buralarda statik elektrik
boalmasna kar gereken tedbirler alnr.
6.4. Patlayc maddeler zel sandklar iinde tanr ve bu
33
sandklarn iine baka bir madde konulamaz. Kapsllerle

dier patlayc maddeler ayn kap iinde bir arada bulundu-
rulamaz ve tanamaz.
6.5. Ateleyici, manyeto ve sandklarn anahtarlarn ken-
di zerinde bulundurur. Ateleyicinin vcudundaki statik
elektriin boaltlmas iin gerekli tedbirler alnr. Bir kiinin
tayabilecei patlayc madde miktar 10 kilogram gee-
mez.
6.6. Patlayc madde depolarnda, patlayc madde ve bu
maddelerin tketim kayd tutulur.
6.7. Patlayc madde lam delii iyice temizlendikten ve ge-
rekli hallerde yastk maddesi yerletirildikten sonra doldu-
rulur ve sklandktan sonra atelenir. Sklama maddesinin
boyu 40 santimetreye kadar olan kartular iin 35 santimet-
redir. Fazla her kartu iin, kartu boyunun yars kadar, sk-
lama maddesi eklenir. Patlayc maddenin boyu, delik derin-
liinin yarsn geemez. Artan boluk, sklama maddesiyle
doldurulur. Sorumlu kiiler, sklama madde ve gerelerini
ateleme yerinin yaknnda bulundururlar. Lam delikleri-
nin doldurulmas ve sklanmas, bizzat ateleyici veya onun
gzetim ve sorumluluu altnda bu konuda deneyimli usta
veya alan tarafndan yaplr. Kartular lam deliklerine
ekillerinin bozulmamasna zen gsterilerek zorlanmadan
sokulur. Sklama iletken olmayan zel ubuklarla yaplr. Fi-
tiller ve kapsller zel kapsl pensesiyle sktrlr. Kapsller
kartulara ateleme yaplaca srada yerletirilir ve lam
delikleri ancak atelenecekleri zaman doldurulur.
6.8. Kapsl tellerinin ularnn temizlenmesi, birbirlerine ve
34
EK - 1
ateleme tellerine balanmas ve atelenmesi iini bizzat

ateleyici yapar. Lam atlacak yeri en son ateleyici terk
eder. Beten ok lamn ayn zamanda atelenmesi seri
halinde elektrikle yaplr. Yanc ve parlayc gazlar bulunan
tozlarn yanmas ve patlamas tehlikesi olan ocaklarda, fitille
ateleme yaplamaz.
6.9. Elektrikli kapslle ateleme yaplan yerlerde lam de-
liklerine teknik amonyum nitratn doldurulmasnda kulla-
nlan pnmatik ve mekanik aralar uygun biimde toprak-
lanr. Doldurulacak lam says, elektrikli ateleme aracnn
patlatabilecei kapsl saysnn yarsn geemez. Atele-
meden nce, btn balantlar gzden geirilir ve zel l-
m aygtlar ile devre kontrol yaplr.
6.10. Gerekli evre gvenlii alnmadan ateleme yaplmaz.
6.11. Lam atldktan sonra, elektrikli atelemede en az 5
dakika, fitil veya benzeri atelemede 1 saat gemeden ve
yetkili kimseler tarafndan dikkatle muayene edilip tehlike
kalmad bildirilmedike ateleme alanna kimsenin gir-
mesine izin verilmez. Lam deliinde patlamam patlayc
maddenin kald veya bundan kukulanld takdirde, or-
tamn gvenlii salanncaya kadar ateleme alanna kimse
giremez. Patlamam patlayc madde artklar, bir sorumlu
kiinin gzetiminde, mmknse o lam delen alan ta-
rafndan, patlamam lam deliinin en az 30 santimetre
yaknnda, ona paralel baka bir delik delinip doldurularak
atelenir. Delinme, doldurulma, ateleme ve pasann kald-
rlmas srasnda, alma alannda, grevlilerden bakasnn
bulunmas yasaktr. Patlamam kartu ve kapsller bu-
lunmas ihtimaline kar, pasalar elle kaldrlr ve kartu ve
35
kapsller aranr; bulunamad takdirde, bu pasann doldu-

rulduu araba, katarlara balanmaz. Bu arabalarn zerine
tehlike iareti konur; gvenlik tedbirleri altnda tek olarak
ocak dna karlr; dikkatle boaltlr ve bulunacak patlay-
c maddeler ambara teslim edilir. Ateleyici, lam deliinde
kalan patlamam patlayc maddeleri zararsz hale soka-
mazsa, bacadaki almay durdurur; kendisinden sonraki
vardiya ateleyicisine durumu bildirerek bacay teslim eder
ve sorumlu kiilere gerekli bilgileri bizzat verir.
6.12. Patlayc maddelere ilikin ynerge: Patlayc maddele-
rin tanmas ve depo edilmesine ilikin esaslar hususunda,
ilgili mevzuat hkmlerinin de gz nnde tutulduu ve
aadaki ayrntlar kapsayan bir ynerge hazrlanr. Bu Y-
nergede;
a) Patlayc madde depolarnn yerini gsterir planlar,
b) Ateleyiciler ile patlayc madde depolarna girmeye yet-
kili alanlarn listesi,
c) Patlayclar nem, bozulma ve donmaya kar korumak
iin alnacak tedbirler,
) Patlayc madde tketim plan,
d) Tecrit (ayrma) tedbirleri,
e) Havalandrma,
f ) Patlama ve yangna kar alnacak tedbirler,
g) Yangn halinde gaz ve dumanlarn boaltlmas,
) Patlayc maddelerin tanmasna dair kurallar,
ile ilgili hususlar yer alr.
7. Kimyasal ve radyoaktif maddeler
36
EK - 1
7.1. Kimyasal maddelerin kullanld almalarda alan-

larn sal ve gvenliinin salanmas iin, bu Ynetmelik
hkmleri ile 12/8/2013 tarihli ve 28733 sayl Resm Gaze-
tede yaymlanan Kimyasal Maddelerle almalarda Salk
ve Gvenlik Tedbirleri Hakknda Ynetmelik hkmleri dik-
kate alnr.
7.2. Radyoaktif maden ve minerallerin arama, retim ve -
karlmasyla ilgili almalarda bunlarn zararl etkilerini gi-
derici nleyici ya da koruyucu tedbirler alnr.
8. Ulam yollar
8.1. alma yerlerine gvenli bir ekilde ulaabilmek ve acil
bir durumda hzl ve gvenli bir ekilde bu yerleri terk ede-
bilmek iin ulam yollar salanr.
8.2. Merdivenler, ykleme platform ve rampalar dahil b-
tn ulam yollar, yayalar veya aralar iin kolay, gvenli
ve uygun geii salayacak, uygun eimde ve yaknndaki
alanlar tehlikeye drmeyecek ekilde hesaplanr, bo-
yutlandrlr ve yaplr.
8.3. Yayalarn kulland ve/veya aralarla malzeme tama-
da kullanlan yollar, kullanc saysna ve iyerinde yaplan
iin zelliine uygun boyutlarda olmaldr. Madenin retim
yntemi ve teknik zellikleri gz nnde bulundurularak
alanlarn alma yerlerine ulamalar iin gerekli tehi-
zat, donanm ve ara salanr. Malzeme tanan yollarda ya-
yalar iin yeterli gvenlik mesafesi braklr.
8.4. Ara trafiine ak yollar ile kaplar, yaya gei yollar,
koridorlar ve merdivenler arasnda yeterli mesafe bulunur.
8.5. alanlarn korunmas amacyla ara yollar ve geiler
37
aka iaretlenir ve yeterli dzeyde aydnlatlr.

8.6. alma sahasnda motorlu tatlar ve ara trafiinin
bulunmas durumunda, trafik kurallarna uygun dzenleme
yaplr.
8.7. Yaya yollar ve tama yollar dahil tm ulam yollarnda
gidi gelii zorlatrc engeller ve malzeme dkntleri bu-
lunmamas salanr.
9. Tama ile ilgili hususlar
9.1. Kurtarma ileri gibi zel durumlar hari olmak zere a-
lanlar sadece insan tamak iin imal edilmi aralarla ta-
nr. Bu tatlarda gerekli hz limitleri belirlenerek bu limitlere
uyulmas salanr ve bu tatlar salk ve gvenlik asndan
uygun durdurma tertibatyla donatlr.
9.2. Ocakta kullanlan tm mobil ekipmanlar grnrl
ve hareket ynnn ayrt edilmesini salayacak gerekli
iaret lambalaryla donatlr. Lokomotiflerin nnde beyaz
veya sar, son arabann arkasnda da kolay grlr krmz
bir iaret lambas bulundurulur.
9.3. Konveyrlerin tehlikeli ksmlar, zellikle ba ve kuyruk
tamburlar, uygun ve gvenlikli bir koruyucu altnda bulun-
durulur. Konveyrlerin eimi, konveyrler zerinde tanan
madde veya malzemenin kaymas sonucu tehlike meydana
getirebilecek derecedeyse, bu tehlikeyi nleyecek zel ted-
birler alnr.
9.4. Konveyrler, makiniste iaret vermek zere iaretleme
aralaryla veya herhangi bir noktada durdurabilecek bir
dzenle donatlr. Bu aralar alrken bir sorumlunun s-
rekli gzetimi altnda bulundurulur.
38
EK - 1
9.5. Uyumlatrlm ulusal standartlara ve yaplan ie uygun

tayc halatlar kullanlr. Halatlar ve halat tellerinin uygun
testleri yaplr. Halatlar ve halat telleri, her kullanm ncesin-
de kontrol edilir ve periyodik olarak bakmlar yaplr.
10. Ak alandaki almalar
10.1. yerindeki ak alma yerleri, yollar ve alanlarn
kulland dier ak alanlar yaya ve ara trafiinin gvenli
bir ekilde yaplmasn salayacak ekilde dzenlenir.
10.2. Ak alma alanlar gn nn yeterli olmad hal-
lerde uygun ekilde aydnlatlr.
10.3. Ak alanda yaplan almalarda aadaki dzenle-
meler yaplr:
a) alanlar, olumsuz hava koullarna ve gerekli hallerde
cisim dmelerine kar korunur.
b) Grlt, gaz, buhar, toz veya gne gibi d etkilerin
olumsuz sonularndan alanlarn korunmas salanr.
c) alanlar, herhangi bir tehlike durumunda iyerini hemen
terk edebilmeli veya ksa srede yardm alabilmelidir.
) alanlarn kaymalar veya dmeleri nlenir.
11. Tehlikeli alanlar
11.1. Tehlikeli alanlar aka grlebilir ekilde iaretlenir ve
gerekli olduu durumlarda etraf engellerle evrilir.
11.2. Yaplan iin zellii nedeniyle malzeme veya alanla-
rn dmesi dahil risk bulunan tehlikeli alanlara, grevli ol-
mayan kiilerin girmesi uygun ara ve gerelerle engellenir.
11.3. Merdivenler ve yksekte alma gerektiren yerlerde
alanlarn gvenliini salamak zere gerekli btn ted-
39
birler alnr.
11.4. Tehlikeli alanlara girme yetkisi olan kiilerin korunmas
iin uygun tedbirler alnr.
11.5. Silo ve kuyu gibi yerlere gerekli gvenlik tedbirleri
alnarak girilir. Dik damarlardaki alma yerlerinde para
dmelerine kar gerekli gvenlik tedbirleri alnr. Lam
atlmalar vb. nedenlerle almalarn durdurulup alan-
larn darya karld hallerde, kuyu denetlenerek salk
ve gvenlik ynnden yeterli olduu tespit edilmeden hi
kimsenin kuyuya inmesine izin verilmez.
11.6. Ocaklara kesici ve yaralayc alet, silah veya alkoll iki
sokulamaz.
12.Yeralt ve yzey sular
12.1 letmelerin yeralt ve yerst almalarnda sularn
meydana getirecei tehlikelere kar gerekli salk ve g-
venlik tedbirleri alnr.
13. Ka yollar ve imdat klar
13.1. Herhangi bir tehlike durumunda, tm alanlarn i-
yerini derhal ve gvenli bir ekilde terk edebilmeleri iin
gerekli tedbirler alnr.
13.2. Acil k yollar dorudan darya veya gvenli bir ala-
na veya toplanma noktasna veya tahliye noktasna alr ve
k nleyecek hibir engel bulunmaz.
13.3. Acil k yollarnn ve kaplarnn says, boyutlar ve
yerleri yaplan iin niteliine, iyerinin byklne ve al-
anlarn saysna uygun olmas salanr.
13.4. Acil k kaplar darya doru alr. Acil k kaplar;
40
EK - 1
acil durumlarda alanlarn hemen ve kolayca aabilecek-

leri ekilde olur.
13.5. Acil k kaplar kilitli olmaz. Acil k yollar ve ka-
plar ile buralara alan yol ve kaplarda k zorlatracak
hibir engel bulundurulmaz.
13.6. Aydnlatlmas gereken acil k yollar ve kaplarnda
elektrik kesilmesi halinde yeterli aydnlatmay salayacak
yedek aydnlatma sistemi bulunur.
13.7. Acil k yollar ve kaplar Salk ve Gvenlik aretleri
Ynetmeliine uygun ekilde iaretlenir.
14. Arama, kurtarma ve tahliye
14.1. (Deiik:RG-10/3/2015-29291)* yerlerinde Acil
Durumlar Hakknda Ynetmelie uygun olarak, alanlar
herhangi bir acil durumda nasl davranmalar gerektii ko-
nusunda eitilirler. Arama, kurtarma ve tahliye konusunda
yeterli sayda destek eleman grevlendirilir. yerlerinde
Acil Durumlar Hakknda Ynetmeliin 11 inci maddesinin
birinci fkras kapsamnda grevlendirilen destek elema-
n saysnn 10dan az olduu ocaklarda en az 10 alann
konu ile ilgili eitim almas salanr. alan saysnn 10dan
az olduu durumlarda bu eitimi her alann almas sala-
nr. Bu eitimler; yaplan iin niteliine uygun olarak ve ge-
rekli teorik ve pratik eitimleri ierecek ekilde verilir, bel-
gelendirilir ve bu eitimler her alt ayda bir yenilenir. Arama,
kurtarma ve tahliye iin kullanlacak ekipmanlar, kolayca
ulalabilecek uygun yerlerde kullanma hazr durumda bu-
lundurulur ve Salk ve Gvenlik aretleri Ynetmeliine
41
uygun olarak iaretlenir.

14.2. Kan zor olduu, zaman ald veya sala zararl
havann solunabilecei veya oluabilecei yerlerde, temiz
hava salayan tanabilir solunum cihazlar bulundurulur.
Bu cihazlar en ksa srede ve kolaylkla ulalabilir ve kulla-
nma hazr ekilde muhafaza edilir.
14.3. Yer alt ve yerst maden iyerlerinde arama, kurtar-
ma ve tahliye ekiplerinin hzl ve etkili bir ekilde mdahale
edebilmesi iin uygun bir kurtarma istasyonu kurulur. (Ek
cmle:RG-10/3/2015-29291)* Bu istasyonda bulunacak
malzeme ve ekipmanlarn zellikleri ve says ile bu ekip-
manlarn periyodik kontrolleri ve kalibrasyon sklklar salk
ve gvenlik dokmannda belirtilir. Ancak, yarap en ok
50 kilometre olan alan iinde bulunan maden iyerleri, mer-
kezi bir yerde, ortaklaa bir kurtarma istasyonu kurabilirler.
Bu hkm, ayn iyerinin eitli ocaklar iin de geerlidir.
yerleri, bu istasyonun kurulu ve ynetim giderlerini, a-
ltrdklar alanlarn saysna gre aralarnda paylarlar.
15. Gvenlik tatbikatlar: (Deiik cmle:RG-10/3/2015-
29291)** yerlerinde alt ayda bir acil durum planlar yenile-
nir, tatbikatlar en ge alt ayda bir yaplr ve bu Ynetmeliin
Ek-1inin 2.1.6 nc bendinde belirtilen uygun ekipmanlar
vastasyla tatbikatlarn grnts kaydedilerek gerekli tu-
tanaklar dzenlenir. Bu tatbikatlarn amac, acil durum ekip-
mannn kullanlmas veya iletilmesi dahil acil durumlarda
zel grevi bulunan alanlarn eitim ve becerilerinin
kontrol edilmesidir. Grevli alanlara, uygun yerlerde, bu
42
EK - 1
ekipmanlarn doru bir ekilde kullanlmas veya iletilmesi

hususunda da tatbikat yaptrlr. Tatbikatta kullanlan btn
acil durum ekipman test edilir, temizlenir ve yeniden dolu-
mu yaplr veya yenilenir. Kullanlan btn tanabilir ekip-
manlar muhafaza edildikleri yerlerine geri konulur.
16. lk yardm
16.1. lk yardm ekipmanlar, alma artlarnn gerektirdi-
i her yerde bulundurulur ve yaplan iin zelliine uygun
olur. lk yardm ekipmanlar, uygun bir ekilde iaretlenir ve
kolay ulalabilir yerlerde bulundurulur.
16.2. yerinin bykl, yaplan iin nitelii ve kaza riski-
ne gre iyerinde bir ya da daha fazla ilk yardm odas bu-
lunur. Bu odalarda, kaza halinde yaplacak ileri belirten ilk
yardm talimat kolay grlebilecek ekilde aslr.
16.3. lk yardm odalar yeterli ilk yardm malzeme ve ekip-
man ile tehiz edilir ve sedyeler kolay eriilebilir yerlerde
bulundurulur. Bu yerler Salk ve Gvenlik aretleri Ynet-
meliine uygun ekilde iaretlenir.
16.4. lkyardm konusunda 22/5/2002 tarihli ve 24762 sayl
Resm Gazetede yaymlanan lkyardm Ynetmelii esasla-
rna gre destek eleman grevlendirilir.
17. Doal ve suni aydnlatma
17.1. alanlarn salk ve gvenlii iin her iyerinin yeteri
kadar aydnlk olmas salanr.
17.2. alanlarn salk ve gvenliinin korunmas iin i-
yerlerinin mmkn olduunca doal k almas salanr ve
hava artlar gz nnde bulundurularak suni aydnlatma
ile donatlr.
43
17.3. allan yerlerdeki ve geitlerdeki aydnlatma tesisat,

alanlar iin risk oluturmayacak tipte olur ve uygun ekil-
de yerletirilir.
17.4. Aydnlatma sistemindeki herhangi bir arzann alan-
lar iin risk oluturabilecei yerlerde acil ve yeterli aydnlat-
may salayacak yedek aydnlatma sistemi bulunur. Bunun
mmkn olmad durumlarda, alanlara kiisel aydnlat-
ma aralar verilir.
17.5. Aydnlatma tesisat; ilemlerin kontrol ve kumanda
edildii alanlarn, ka yollarnn, ykleme alanlarnn ve
tehlikeli alanlarn, srekli aydnlk olmasn salayacak e-
kilde yaplr. Bu aydnlatma, almalarn srekli olmad
iyerlerinde, alanlarn bulunduu srece yaplr.
18. Grlt, titreim ve toz
18.1. alanlarn, grlt, titreim ve tozun zararl etkilerin-
den korunmas iin 28/7/2013 tarihli ve 28721 sayl Resm
Gazetede yaymlanan alanlarn Grlt le lgili Riskler-
den Korunmalarna Dair Ynetmelik ile 22/8/2013 tarihli ve
28743 sayl Resm Gazetede yaymlanan alanlarn Titre-
imle lgili Risklerden Korunmalarna Dair Ynetmelik ile be-
raber Bakanlka karlan tozla mcadeleyle ilgili mevzuat
hkmleri dikkate alnr.
19. Hafriyat dkme yerleri ve atk sahalar: Hafriyat dkme
yerleri, atk ynlar ve sahalar ile ktrme havuzlar, sa-
lam ve dayankl olmal, alanlarn saln ve gvenliini
tehlikeye drmeyecek ekilde tasarlanmal, ina edilmeli,
iletilmeli ve bakm yaplmaldr.
20. Shhi tesisler
44
EK - 1
20.1. Soyunma yerleri, elbise dolaplar

20.1.1. almalar srasnda zel i elbiseleri giymek duru-
munda olan alanlar iin uygun soyunma yerleri salanr.
Soyunma yerleri kolaylkla ulalabilecek yerlerde ve yeterli
byklkte kurulur ve buralarda oturma yerleri bulunur.
20.1.2. Soyunma odalar yeterince geni olur ve burada her
alan iin alma saatleri iinde elbiselerini koyabilecek-
leri kilitli dolaplar bulunur. Nemli, tozlu, kirli ve benzeri iler-
de veya tehlikeli maddelerle allan yerlerde, i elbiseleri
ile harici elbiselerin ayr yerlerde saklanabilmesi iin, elbise
dolaplar yan yana iki blmeli olur veya iki ayr elbise dolab
verilir. Islak i elbiselerinin kurutulabilmesi iin gerekli im-
kanlar salanr.
20.1.3. Kadnlar ve erkekler iin ayr soyunma yerleri olma-
ldr.
20.1.4. Soyunma yeri gerekmeyen iyerlerinde alanlarn
elbiselerini koyabilecekleri uygun bir yer salanr.
20.2. Dular ve lavabolar
20.2.1. Yaplan iin veya salkla ilgili nedenlerin gerektir-
mesi halinde alanlar iin uygun du tesisleri yaplr. Du-
lar kadn ve erkek alanlar iin ayr ayr olur.
20.2.2. Dular alanlarn rahata ykanabilecekleri geni-
likte ve uygun hijyenik artlarda olur. Dularda scak ve so-
uk akan su bulunur.
20.2.3. Du tesisi gerektirmeyen ilerde, alma yerlerinin
ve soyunma odalarnn yaknnda, gerekiyorsa akar scak
suyu da bulunan lavabolar bulunur. Lavabolar erkek ve ka-
dn alanlar iin ayr ayr olur.
45
20.3. alma yerlerine, dinlenme odalarna, soyunma yer-

lerine, du ve ykanma yerlerine yakn yerlerde yeterli sa-
yda tuvalet ve lavabo bulunur. Tuvalet ve lavabolar erkek
ve kadn alanlar iin ayr ayr olur. Yeralt ocaklarnn, bu
blmde sz edilen shhi tesisleri yerstnde bulunabilir.
21. Yerst yardmc tesislerine ilikin zel hkmler
21.1. yerleri, muhtemel evre artlarna dayanabilecek e-
kilde tasarlanr, ina edilir, kurulur, iletilir, kontrol edilir ve
bakm yaplr. yerleri, kullanm amacna uygun yapda ve
salamlkta olur.
21.2. Zeminler, duvarlar, tavanlar ve atlar
21.2.1. yerlerinde, taban deme ve kaplamalar salam,
kuru ve mmkn olduu kadar dz ve kaymaz bir ekilde
olmal, tehlikeli eimler, ukurlar ve engeller bulunmama-
ldr. yerinde yaplan iin nitelii ve alanlarn yaptklar
i dikkate alnarak iyeri blmleri sya kar uygun ekilde
yaltlr.
21.2.2. yerlerinde, taban deme ve kaplamalar, duvarlar
ve tavan, uygun hijyen artlarn salayacak ekilde temizle-
meye elverili malzemeden yaplr.
21.2.3. yeri binalar, avlular, geitler, yollar veya benze-
ri yerlerde bulunan saydam veya yar saydam duvarlar ile
zellikle caml blmeler; gvenli malzemeden yaplr, ak
bir ekilde iaretlenir veya arpma ve krlmaya kar uygun
ekilde korunur.
21.2.4. Yeterli salamlkta olmayan atlara klmasna ve
buralarda allmasna, gvenli almay salayacak ekip-
man olmadan izin verilmez.
46
EK - 1
21.3. alma yeri boyutlar ve hava hacmi ve alma yerin-

de hareket serbestlii
21.3.1. alma yerinin taban alan, ykseklii ve hava hac-
mi, alanlarn rahat almalar, salk ve gvenliklerini
riske atmadan ilerini yrtebilmeleri iin yeterli olmaldr.
21.3.2. alann iini yapt yerde rahat hareket edebilmesi
ve iini gvenli bir ekilde yapabilmesi iin yeterli serbest
alan bulunur.
21.4. Pencereler
21.4.1. Pencereler, tavan pencereleri ve havalandrma ara-
lar; alp kapanmas, ayarlanmas ve sabitletirilmesi g-
venli olacak ekilde tasarlanr ve yaplr. Bunlar, ak olduk-
larnda alanlar iin herhangi bir tehlike arz etmeyecek
ekilde yerletirilir.
21.4.2. Pencereler ve tavan pencereleri, risk meydana getir-
meyecek ekilde temizlenebilir olmaldr.
22.5. Kaplar ve giriler
22.5.1. Kaplar ve girilerin yeri, says ve boyutlar ile ya-
pldklar malzemeler, kullanldklar odalara, alanlara, kul-
lanm amalarna ve alanlarn rahata girip kmalarna
uygun olmaldr.
22.5.2. Saydam kaplarn zeri kolayca grnr ekilde ia-
retlenir.
22.5.3. Her iki yne alabilen kaplar saydam malzemeden
yaplr veya kar tarafn grlmesini salayan saydam k-
smlar bulunur.
22.5.4. Saydam veya yar saydam kaplarn yzeyleri, al-
47
anlar iin tehlike meydana getirmeyecek ekilde gvenli

malzemeden yaplmal veya krlmalara kar korunmaldr.
22.5.5. Rayl kaplarda raydan kmay ve istenmeyen ekil-
de devrilmeyi nleyecek gvenlik sistemi bulunur.
22.5.6. Yukar doru alan kaplarda istenmeyen ekilde
aa dmeyi nleyecek gvenlik sistemi bulunur.
22.5.7. Ka yollarnda bulunan kaplar uygun ekilde ia-
retlenir. Bu kaplar yardm almakszn her zaman ve her du-
rumda ieriden alabilir zellikte olur.
22.5.8. Aralarn getii geit ve kaplar yayalarn geii iin
gvenli deilse bu mahallerde yayalar iin ayr gei kapla-
r bulunur, bu kaplar aka iaretlenir ve bu kaplarn nle-
rinde hibir engel bulundurulmaz.
22.5.9. Mekanik kaplar alanlar iin kaza riski tamayacak
ekilde alr. Bu kaplarda kolay fark edilebilir ve ulala-
bilir, acil durdurma cihazlar bulunur ve herhangi bir g
kesilmesinde, otomatik olarak alr olmamas durumunda,
kaplarn el ile de alabilir olmas salanr.
22.5.10. Herhangi bir yere girii engellemek iin zincir veya
benzeri aralar kullanldnda, bunlar aka grlebilir ol-
mal ve buralara yasaklama veya uyary belirten uygun ia-
retler konulmaldr.
22.6. Kapal iyerlerinin havalandrlmas
22.6.1. Kapal iyerlerinde alma ekline ve alanlarn
yaptklar ie gre, ihtiya duyacaklar yeterli temiz hava
bulunmas salanr. Cebri havalandrma sistemi kullanld-
nda sistemin her zaman alr durumda olmas salanr.
Havalandrma sisteminin almamas durumunda arzay
48
EK - 1
bildiren uyar sistemi bulunur.

22.6.2. Suni havalandrma sistemlerinde hava akm, al-
anlar rahatsz etmeyecek ekilde olur. alma ortam ha-
vasn kirleterek alanlarn salna zarar verebilecek artk
ve pislikler derhal dar atlr.
22.7. Ortam scakl
22.7.1. allan ortamn scakl alma ekline ve alan-
larn harcadklar gce uygun olmaldr.
22.7.2. Dinlenme yerleri, soyunma yerleri, du ve tuvaletler,
bekleme yerleri, yemekhaneler, kantinler ve ilk yardm oda-
lar kullanm amacna gre yeterli scaklkta olmaldr.
22.7.3. yerinin ve yaplan iin zelliine gre pencereler,
at aydnlatmalar ve cam ksmlar gne nn olumsuz
etkilerini nleyecek ekilde olmaldr.
22.8. Dinlenme yerleri
22.8.1. Yaplan iin zellii nedeniyle alanlarn sal ve
gvenlii asndan gerekli hallerde veya 10 ve daha fazla
alann bulunduu iyerlerinde uygun bir dinlenme yeri
salanr. aralarnda uygun dinlenme imkan bulunan
bro ve benzeri ilerde ayrca dinlenme yeri aranmaz.
22.8.2. Dinlenme yerleri yeteri kadar geni olmal ve bura-
larda alanlar iin yeterli sayda arkalkl oturma yerleri ve
masalar bulundurulmaldr.
22.8.3. Dinlenme yerlerinde sigara imeyenleri sigara du-
manndan korumak zere gerekli dzenleme yaplr.
22.8.4. alma sresince, iin gerei olarak dzenli ve sk
ara veriliyorsa ve ayr bir dinlenme yeri yoksa alanlarn
49
sal ve gvenlii asndan gerekli olan hallerde, bu ara-

larda alanlarn dinlenebilecei uygun yerler salanr. Bu
yerlerde sigara imeyenleri sigara dumanndan korumak
zere gerekli dzenleme yaplr.
23. Gebe ve emziren kadnlar: Gebe ve emziren kadnlar iin
nan Gebe veya Emziren Kadnlarn altrlma artlaryla
Emzirme Odalar ve ocuk Bakm Yurtlarna Dair Ynetmelik
hkmleri dikkate alnr.
24. Engelli alanlar: Engelli alanlarn alt iyerlerin-
de bu alanlarn durumlar dikkate alnarak gerekli d-
zenleme yaplr. Bu dzenleme zellikle engelli alanlarn
dorudan alt yerler ile kullandklar kaplar, gei yerle-
ri, merdivenler, dular, lavabolar ve tuvaletlerde yaplr.
50
EK - 2
EK- 2
YERST MADEN LERNN

YAPILDII YERLERNDE UYGULANACAK
ASGAR ZEL HKMLER
1. letme
1.1. yerinde yaplacak almalar salk ve gvenlik dok-
mannda belirtilen toprak kaymas veya kmesi riski ile il-
gili hususlar dikkate alnarak planlanr. Kaz yzeyleri ve ev-
lerin eimi ve ykseklii zeminin yapsna ve salamlna
ve uygulanan alma yntemlerine uygun olur.
1.2. Her alma ncesinde, alma mahallinden ve nakliyat
yollarndan daha st seviyelerdeki evlerde ve kaz yzey-
lerinde toprak ve kaya dmelerine kar gerekli kontroller
yaplr. Gerekli yerlerde lmleme ileri de yaplr.
1.3. Dz ve meyilli yzeylerdeki almalar, zeminin salam-
ln ve dengesini bozmayacak ekilde yaplr.
1.4. alma yaplan her kademeye ait en az bir adet alma
yolu olur.
1.5. Kademe ve nakliyat yollar kullanlan aralara uygun
salamlkta olur. Buralar aralarn gvenli hareket edebile-
cei zellikte yaplr ve bakmlar salanr.
1.6. Dkm sahas, kademe gibi i makinelerinin dme
tehlikesi olan yerlerde yeterli ykseklikte gvenlik bariyer-
leri yaplr.
51
1.7. Kaz yaplan ve lam atlan kademe cepheleri, antiye-

ler alanlarn getii bunlara yakn yollar, tama yollar,
kitle ve blok kaymas ve para dmesi olasl ynnden
srekli olarak denetlenir. Varsa tehlike giderilmeden bu ile
grevlendirilen alanlardan bakas buralarda altrl-
maz.
1.8. Yldrm dmesi tehlikesi varsa; elektrikli kapslle ate-
leme yaplan ak ocaklarda, lam delikleri gerekli tedbirler
alnmadan doldurulmaz. Tehlike lamn doldurulmas s-
rasnda meydana gelmise doldurma ilemi derhal durdu-
rulup, patlamann olaan etki alan dna klr ve tehlike
geinceye kadar bu alana kimsenin girmemesi iin gerekli
tedbirler alnr. Ek-1de yer alan patlayc maddelere ilikin
ynergede bu maddede yer alan hususlar da belirtilir.
1.9. Atelemelerden ve donmalar izleyen arazi gevemesi
kar, yamur vb. doal olaylardan sonra, yeniden ie bala-
malarda, kademe yzleri ve evresi bu ie ayrlm deneyim-
li alanlar tarafndan yukardan balanp aaya doru
srdrlmek suretiyle atlak skm yaplarak temizlenir.
Bu almalar gerekli i sal ve gvenlii tedbirleri alna-
rak yaplr.
1.10. Kaz ya da lamlarla oyularak kademe alnlarnn ask-
ya alnmas (ters skarpa) suretiyle allmas yasaktr.
1.11. Elle kaz ve ykleme yaplan ak ocaklarda kademe
ykseklii 3 metreyi geemez. Bu ocaklarda ev as ise,
jeolojik ve yapsal zellikler de dikkate alnarak, salam ara-
zide 60 dereceyi, kntl ve ezik arazide, kum, akl ve
dere tortular olan yerlerde, killi tabakalarda, ayrma u-
52
EK - 2
ram kalkerlerde, paralanm volkanik ta ve tflerde 45

dereceyi, kaygan ve sulu yerlerde 30 dereceyi geemez.
1.12. Ak iletmelere ilikin ynerge: Kazc ve doldurucu
makinalarn altrld veya derin lam deliklerinin uy-
guland iyerlerinde ilgili mevzuat hkmlerinin de gz
nnde tutulduu ve aadaki ayrntlar kapsayan yner-
ge hazrlanr. Bu Ynergede;
a) Kademelere verilecek en ok ykseklik,
b) Gvenle almaya imkan verecek kademe dzl, ge-
nilii,
c) allan yerin zelliine, jeolojik, tektonik yapsna ve
fiziksel zelliine gre kademelere verilmesi gereken ev
derecesi,
) Lam atlacak yerin zelliine gre, lam derinlii, lam
aralklar ve lam deliiyle kademe yznn dibi arasnda-
ki uzaklk ve buna gre konulmas gereken patlayc madde
miktar,
d) Ateleme srasnda alanlarn ve makinalarn gvenlik-
leri iin alnmas gereken tedbirler,
e) Makinalarn alma koullar, manevra yerleri, ykleme,
tama ve boaltma ilerinde uygulanacak gvenlik tedbir-
leri,
f ) Patlayc madde doldurma, sklama ve ateleme srasnda
alnacak gvenlik tedbirleri,
g) alma yerlerine grevlilerden bakalarnn girmesine
kar tedbirler,
) Patlayc maddelerin depolanmas, kullanlacaklar yere
53
gvenli biimde tanmalar ve kullanlmalarna ilikin ted-

birler,
gibi hususlar yer alr.
54
EK - 3
EK- 3
YERALTI MADEN LERNN YAPILDII

YERLERNDE UYGULANACAK
ASGAR ZEL HKMLER
1. Yeralt alma planlar (imalat haritas)

1.1. Yeralt almalarn aka gsterecek (Deiik iba-
re:RG-10/3/2015-29291)* eklinde boyutlu bir yeralt
alma plan hazrlanr. Yollar, retim alanlar ile almay
ve gvenlii etkileyebilecei beklenen dier zellikler bu
plann zerinde gsterilir ve bu planlar kolayca ulalabilir
ekilde muhafaza edilir. Planlar salk ve gvenlik ynnden
gerekli olduu srece saklanr. (Ek cmle:RG-10/3/2015-
29291)** Ayrca bu plan lekli olarak elektronik ortamda da
boyutlu olarak hazrlanr.
1.2. Yeralt alma planlar en ge ayda bir gncelletirilir ve
iyerinde bulundurulur.
1.3. Eski alma yerleri, ocak iinde veya evresinde su bulun-
mas muhtemel tabakalar, faylar ve su kaynaklar gibi doal ve
arzi su birikintilerinin durumu, genilii ve derinliiyle ilgili
btn bilgiler, ayrntl olarak imalat haritalarna ilenir.
2. Tm yeralt almalarnda, alanlarn kolayca ulaabile-
cei, birbirinden bamsz ve gvenli yapda en az iki ayr
yoldan yerst balants bulunur. Bu yollar arasndaki to-

55
puk 30 metreden aa olmaz, bu yollarn azlar ayn at

altnda bulundurulmaz.
3. Yeralt alma yerleri ve yollar
3.1. Yeralt almalarnn yapld yerler, alanlarn en az
riskle alabilecekleri ve hareket edebilecekleri ekilde ya-
plr, iletilir, tehiz edilir ve bakm salanr.
3.2. Yollar, alanlarn gidecekleri yerleri kolayca bulabile-
cekleri ekilde iaretlenir.
3.3. Tama elle veya bir mekanik arala yapld takdirde,
yaya yollar galeri tabanndan en az 180 santimetre yksek-
likte ve aralarla galerinin yan duvarlarndan birisi arasnda
en az 60 santimetre mesafe kalacak ekilde braklr.
3.4. Yaya yolu braklmasna imkan yoksa ve tama srasn-
da alanlarn geli ve gidiine veya almasna izin veril-
mise, yollarn yan duvarlarnda, uygun aralklarla, en az
iki kiinin sabilecei yeterli boyutlarda cepler yaplr. Bu
cepler bo ve temiz tutulur ve kolayca grnr hale getirilir.
Tamann bantlarla yapld yollar bu hkmn dndadr.
3.5. Arabalarn kancaland veya kancalarnn zld
yerlerde doldurma ve boaltma merkezlerinde gerekli ay-
dnlatma yaplr ve galeri kesitleri almalar tehlikeye sok-
mayacak ekilde boyutlandrlr.
3.6. Tama yollarnda, varageller ve kuyularda malzeme
tanmasnda kullanlan aralarn ve zellikle katarlarn yol-
dan kamalarn nlemek, alanlarn bu tehlikeli durum-
lardan korunmalarn salamak zere, gerekli salk ve g-
3.7. Yeralt tesislerinde uygun iaretleme sistemi kurulur.
56
EK - 3
3.8. (Ek:RG-10/3/2015-29291)* Bayukarlarda insan, mal-

zeme, hava yolu ile kazdan elde edilen cevher ve pasa yol-
lar birbirinden ayrlr, buralarda aynada ilerleme yaplrken
kapak uygulanr.
4. Nakliyat
4.1. Tama aralar srclerin, kullanclarn ve civarda
bulunan dier alanlarn salk ve gvenlii iin uygun
ekilde kurulur, altrlr ve bakm yaplr. (Ek cmle:RG-
10/3/2015-29291)** nsan naklinin yapld eimli galeriler-
de; eim 18 dereceyi geemez. Bu durumun salanamad
eimli ana yollarda insanlarn tanmas uygun fren sistemi
ve koruyucularla donatlm mekanik vastalarla yaplr.
4.2. nsan tamasnda kullanlan mekanik aralar uygun e-
kilde kurulur ve yazl talimatlar uyarnca kullanlr.
4.3. Tek karma sistemli kuyularda insan tanmas sresin-
ce, malzeme tanmas yasaktr. ki karma sistemli kuyu-
larda kompartmanlarn birinde insan tanrken dierinde
malzeme tanabilir.
4.4. Tama yollarndaki hava iinde patlamaya neden ola-
bilecek miktarda kmr tozu bulunan veya metan oran %
0.3 geen kmr ocaklaryla kkrt tozu bulunan kkrt
ocaklarnda, elektrikli lokomotifler kullanlmaz.
4.5. Kmr ve kkrt ocaklarnda, benzinli lokomotiflerin ve
benzinle alan aralarn kullanlmas yasaktr. Dizel loko-
motiflerde egzoz gazlarnn tehlikesine kar, uygun sistem-
ler kullanlmas zorunludur.

57
4.6. Freno ve vinlerle tama yaplrken alanlarn vin ve

varageller ile tama yaplan yollardan yryerek ini k
yasaktr. Vin ve varagellere ancak tama durdurulduu za-
man ve sann izni alnarak girilir. lgililer, bu durumlarda,
nceden, gerekli gvenlik tedbirlerini alrlar.
4.7. Ocaklarda kullanlacak mekanik tat sistemine, siste-
min almasna, zel iaretleme kurallarna, arabalarn
ynetimine ve durdurulmasna, arabalara binmesine izin
verilen kancaclarn uymak zorunda olduklar kurallara, yol-
dan kan ve devrilen arabalarn yola konulmasnda uygu-
lanacak esaslara, aslacak uyar levhalarna ilikin aadaki
ayrntlar kapsayan ve ilgili mevzuat hkmlerinin de gz
nnde tutulduu bir ynerge hazrlanr. Ynerge ve yner-
genin ngrd uyar levhalar uygun yerlere aslr ve tm
ocak personeline retilir.alanlarn grebilecei yerlere
aslr. Bu Ynergede;
a) nsan tamas srasnda alnacak gvenlik tedbirleri,
b) Tama yaplan yerlerde uyulacak kurallar, grevlendiri-
len kiiler,
c) Elle veya mekanik vastalarla tamalar srasnda kullan-
lacak gzergahlar,
) Bakm ve onarm gibi durumlarda grevlendirilecek kii-
ler,
d) Zorunlu hallerde tama vastalarnn hareketlerinin d-
zenlenmesi, kancalama ve kanca kesilmesi ve durdurulmas
iin gerekli ara ve gereler,
e) Nakliyat srasnda uygun kesit, ebat ve eimde yolun bu-
lunmas ile ilgili hususlar,
58
EK - 3
f ) Hz ile ilgili hususlar,

g) Freno ve vinlerle tama yaplrken alanlarn yrye-
rek ini k ile ilgili gerekli gvenlik tedbirleri,
) Her kafeste veya kafesin her katnda tanabilecek alan
says ile kafesler ve halatlarla ilgili gvenlik tedbirleri,
gibi hususlar yer alr.
5. Kuyularda tama
5.1. Halatlarn veya balama dzeninin kopmas, kaymas
vb. durumlarda, kafeslerde ani dmeleri nlemek zere
5.2. Tama halatyla kafes arasndaki balayc paralarn
(koum dzeni) maruz kalabilecekleri dinamik arpma ve
gerilmeler de hesaba katlm olmak kouluyla, yapmda
uygulanacak gvenlik katsays, kafesin tayaca en ok
statik yke nazaran en az 12 olmaldr. Gvenlik zincirleri
kullanlmas gerektiinde, zincirler merkez ask ubuunun
kopmas olaslna kar, kafesin maruz kalaca arpmann
olabildiince hafif olmasn salayabilecek boyda olmaldr.
Halatlarn ve kar arlkla kafes arasndaki balayc para-
larn gvenliini salayacak gerekli tedbirler ayrca alnr.
5.3. Tayc halatla kafes arasndaki koum dzeni, alt ayda
en az bir kez, zincirler, ayrma kancalar ve dier paralar
sklmek, paralarn kesitleri uygun aletlerle llmek su-
retiyle anma, pas ve atlak bulunup bulunmad ynn-
den muayene edilir. Muayeneler ve para deitirmeleri
yetkililerin gzetimi altnda yaplr. Btn balama dzeni,
yapmc firmann taahht ettii sre ve esaslar ierisinde
kalmak zere, iletmenin alma koullarna gre, sorum-
59
lu kiiler tarafndan belirlenecek bir devreden sonra dei-

tirilir. Balama ve koum paralarnn tamamnn veya bir
ksmnn deitirilmeleri halinde, hizmete konmadan nce,
uygun ve yeterli bir ykleme deneyiyle dayankllklar l-
lr. Muayene ve deneylerin sonular rapor defterine yazlr.
6. Doldurma istasyonlar ve garajlar
6.1. Doldurma istasyonu ve lokomotif garaj, tama yolla-
rndan ayr olarak, yanmaz maddelerden yaplr. stasyonlar,
yeterli biimde aydnlatlr ve havalandrlr. Buralarn ak
alevli k kaynaklaryla aydnlatlmas yasaktr.
6.2. Doldurma istasyonlarnn hava dn yolu, yangn
annda zararl gazlarn dorudan ana hava dn yoluna
gidebilecei biimde dzenlenir.
6.3. Akmlatrl lokomotiflerin akmlatrlerinin ocak
ierisinde doldurulmalar ve deitirilmeleri aada belirti-
len koullarda ve doldurma istasyonlarnda yaplr:
a) Doldurma odalar ve istasyonlar amaca uygun biimde
donatlr.
b) Buralar iyice havalandrlr ve kan hava dorudan ana
hava dn yoluna verilir.
c) Oda ve istasyonlar yanmaz malzemeden yaplr.
) Elektrolitle yapmalara kar koruma tedbirleri alnr.
d) Elektrik tesisat bu gibi yerler iin kabul edilir tipten olur.
e) Aydnlatma armatrlerinin bakm dzenli olarak yaplr.
7. Tahkimat
7.1. Btn yeralt ilerinde, ta, toprak, kmr, cevher vb.
maddelerin kayma ve dmelerini nlemek zere, uygun
60
EK - 3
ve yeterli tahkimat yaplr. Tavanlar, yan duvarlar ve tahki-

mat dzenli olarak muayene edilir. allan yerin gvenilir
ekilde tahkimini, gereinde derhal onarmn, deitirilme-
sini veya takviyesini salayacak tedbirler alnr.
7.2. Tahkimat, planlara ve yazl talimatlara uygun olarak
yaplr ve bu talimatlar sorumlu kiilerin rapor defterinde
bulundurulur.
7.3. Galeriler zeminin salaml ve dayankll asndan
dzenli olarak kontrol edilir ve tahkimatlarn bakm dzenli
olarak yaplr.
7.4. Tahkimatn onarm, deitirilmesi, ileri alnmas ve s-
klmesi srasnda gerekli gvenlik tedbirleri alnr.
7.5. Tavanlarda ve yanlardaki boluklar doldurulur ve sk-
trlr. Bir daha kullanlmayacak olan yollarda dolgu ile ilgili
7.6. Ocak grizulu veya damar kendi kendine yanmaya el-
verili ise ayak arkas, tavan veya yanlarda meydana gelen
boluklar skca doldurulur ve dier salk ve gvenlik ted-
birleri alnr.
7.7. Yeralt maden ocaklarnda ak tutulmas gereken her
yerde tavan kendini tayacak kadar salam olmadka tah-
kimat yaplmas zorunludur. Tahkimat yaplmas zorunlu olan
ocaklarda aadaki ayrntlar kapsayan ve ilgili mevzuat h-
kmlerinin de gz nnde tutulduu bir ynerge hazrlanr
ve alanlarn grebilecei yerlere aslr. Bu Ynergede;
a) Ocakta tahkimat gerektiren her ksmda (ayak, tavan vb.)
tahkimattan sorumlu alann belirlenmesi,
b) Tahkimatn yaplmas srasnda evre gvenliinin alnmas,
61
c) alma yaplan her ayakta uygun nitelik, miktar ve ebat-

larda tahkimat malzemesinin bulunmas,
) allan yerin zelliine, jeolojik, tektonik yapsna ve fi-
ziksel ve kimyasal zelliine gre kademelere uygun tahki-
mat yaplmas ile ilgili gerekli tedbirler,
d) Kendiliinden yanmaya meyilli ve grizulu ocaklarda tah-
kimat yaplmas ile ilgili gerekli tedbirler,
e) Gvenle almaya imkan verecek arn dzl ile ayak
ba ve dibi arasndaki hiza genilii ilgili tedbirler,
f ) Tavan tahkimatnn geri kazanlmas,
g) Ayak arkasnn drlmesi,
8. Havalandrma
8.1. alma yaplan btn yeralt iletmelerinde uygun ha-
valandrma salanr. retime balamadan nce, her ocakta,
uygun bir havalandrma sistemi kurulur. Ocaklarda;
a) Sala uygun solunabilir hava salanmas,
b) Ortamdaki patlama riskinin ve solunabilir toz konsant-
rasyonunun kontrol altnda tutulmas,
c) Kullanlan alma yntemi ve alanlarn fiziki faaliyet-
leri dikkate alnarak alma artlarna uygun hava zellik-
lerinin salanmas ve bu durumun srdrlebilmesi iin
srekli havalandrma yaplmas,
zorunludur.
8.2. 8.1 numaral maddede belirtilen artlarn doal hava-
landrma ile salanamad yerlerde, havalandrma bir veya
62
EK - 3
daha fazla mekanik sistemle salanr. Havalandrmann s-

rekliliini ve kararlln salayacak tedbirler alnr. Meka-
nik havalandrma sistemi kullanlan ocaklarda hava akm
mmknse doal hava akm dorultusunda ynlendirilir.
Havalandrma sistemlerinin devre d kalmamas iin bu
sistemler devaml surette izlenir ve istenmeyen devre d
kalmalar bildirecek otomatik alarm sistemi bulunur.
8.3. Havalandrma ile ilgili deerler periyodik olarak llr
ve lm sonular kaydedilir. Havalandrma sisteminin de-
taylarn kapsayan bir havalandrma plan hazrlanr, periyo-
dik olarak gncellenir ve iyerinde hazr bulundurulur. (Ek
cmleler:RG-10/3/2015-29291)* Ocaktaki hava miktar;
temiz hava giri yolu ve havann ayrld btn kollarda d-
hil olacak ekilde, hava lm istasyonlar kurularak, gerekli
lmler yaplmak suretiyle takip edilir. Bu lmler salk
ve gvenlik dokmannda belirtilen sklklara gre yaplr ve
havalandrma defterine kaydedilir. Hava hz her halde 0,5
m/sden az olamaz.
8.4. nsan ve malzeme tamasnda kullanlan kuyularda,
lamlarda, ana nefeslik yollarnda, eimli ve dz yollarda,
hava hz, saniyede 8 metreyi gemez.
8.5. (Deiik:RG-10/3/2015-29291)** Havasnda % 19dan
az oksijen, % 2den ok metan, % 0.5ten ok karbondioksit,
50 ppm (%0.005) den ok karbonmonoksit ve dier tehlikeli
gazlar bulunan yerlerde gerekli gvenlik nlemleri alnarak
mevcut olan tehlikeyi bertaraf etmek amacyla nleyici fa-
aliyetler ve kurtarma almalar dnda allmaz. 8 saatlik
63
alma iin msaade edilen en yksek hidrojenslfr oran

20 ppm (% 0,002)dir.
8.6. Terk edilen veya yeterince havalandrlamayan yerler
alanlarn girmesini nleyecek biimde kapatlr ve zer-
lerine uyar iareti konulur. almann bittii yerlerle terk
edilmi katlar, allan yerlerden ve hava yollarndan topuk
veya gaz szdrmaz barajlarla ayrlr. Buna imkn olmad
hallerde buralardan gelecek kirli hava en ksa yoldan nefes-
lie verilerek dar atlr. Buralar sorumlu kiilerce her vardi-
yada denetlenir.
8.7. Havalandrma sistemi kap ve perdelerle havay ynlen-
direcek ekilde dzenlenir. Kap ve perdeler nakliyat esna-
snda havalandrma sistemini olumsuz etkilemeyecek ekil-
de ayarlanr. Ana hava giri ve k yollar arasnda bulunan
barajlar, hava kprleri ve kaplar, bir patlama veya yangn
halinde kolayca yklmayacak salamlkta ve dayanmda ya-
plr.
8.8. Ana vantilatr ve aspiratrler birbirinden bamsz iki
ayr enerji kaynana balanr. Bu enerji kaynaklarndan bi-
rinin durmas halinde dier kaynan ocak havalandrmasn
aksatmayacak en ksa zamanda devreye girmesi salanr.
8.9. Ocan eitli ksmlarnda, scaklk ve nem oran dzenli
olarak llr. Nem oran gz nnde bulundurularak hava
scaklnn sala zararl dzeye ykselmemesi iin gerekli
tedbirler alnr. Bu dzeye yaklaldnda lme ilemi her
gn gerekli grlecek aralklarla yaplr ve lme sonular
havalandrma defterine yazlr. Sz konusu artlarn salk iin
tehlikeli olmas halinde alma geici olarak durdurulur.
64
EK - 3
8.10. Hava giri kuyusundan kmr tozu girmesini nlemek

zere yerstnde gerekli tedbirler alnr. Ayrca kuyular ve
evreleri belirli aralklarla toz birikintilerinden temizlenir.
Tozlarn havaya karmasna engel olacak tedbirler alnma-
d takdirde ocak dnda hava giri kuyusuna 80 metreden
daha yakn eleme ve ayklama tesisi kurulmaz.
8.11. Havalandrma ile ilgili aadaki ayrntlar kapsayan
ve ilgili mevzuat hkmleri dorultusunda hazrlanan bir
ynerge hazrlanr ve alanlarn grebilecei yerlere aslr.
Bu Ynergede;
a) Havalandrma sisteminin doal ya da cebri olarak salan-
dna dair bilgi,
b) Havalandrma plan hakknda bilgi,
c) Havalandrmay etkileyebilecek durumlar,
) Havalandrmann yaplmad blgeler,
d) Hava lmlerinin kim tarafndan, hangi aralklarla ve ne-
relerde yaplaca,
e) Yaplacak gaz lmleri,
f ) lmler sonrasnda alnacak tedbirler,
9. Patlayc madde kullanm yasa
9.1. Patlayc madde;
a) Emniyet lambas veya metan detektrleriyle yaplan l-
mlerde % 1 veya daha ok metan bulunan ksmlarda,
b) Grizu bulunmas muhtemel yerler, grizu kontrol yapla-
mayan eski veya yeni imalat boluklar veya atlaklar olan
65
yerlerde,
c) Tkanm kmr, br ve silolarn almasnda,
) Kapatlm yangn barajlarnn almasnda,
kullanlmaz.
10. Grizulu maden ocaklar
10.1. Yeralt almalarnda yanc veya patlayc ortam olu-
mas riski meydana getirecek miktarda metan gaz kma
ihtimalinin olduu yerler grizulu kabul edilir.
10.2. Bacalar, ani grizu boalabilecek ynlerde veya gri-
zu bulunabilecek eski alma yerlerinde devam ettirildii
takdirde, yapsal zellikler gz nnde bulundurularak en
az 25 metre boyunda kontrol sondajlar yaplmas salanr.
Kontrol sondaj deliklerinde, grizu veya tehlikeli gazlarn
varl anlalrsa, i durdurulur; alanlar sz konusu yeri
terk eder; giri yeri kapatlr, durum yetkililere derhal haber
verilerek gerekli almalarn yaplmas salanr.
10.3. Grizulu ocaklarda havalandrma ile ilgili deerler
her vardiyada llr, metan gaz lmleri bu lm-
lerle beraber yaplr. Havada % 1den ok metan gaz
tespitinde, bu oran % 1in altna dnceye kadar l-
mler aralksz srdrlr. retim nitelerinden dn
havas iinde ve retim yerlerindeki gazlarn birikebilecei
yerlerde metan gaz seviyesi srekli olarak izlenir. (Ek cmle-
ler:RG-10/3/2015-29291)* Merkezi izleme sistemine bal
sensrler; oksijen, metan, karbonmonoksit, hidrojenslfr,
scaklk ve hava hz deerlerini lecek ekilde, saylar ve
yerleri salk ve gvenlik dokmannda belirtilerek yerleti-
66
EK - 3
rilir. Ancak, bu sensrler, asgari olarak, ocan ana hava giri

yolunda, retim blgelerinin her birinin temiz hava giri ve
hava dn yollarnda, hazrlk almas yaplan blgelerin
hava dn yollarnda ve ocan kirli havasnn ocak dna
kt nefesliklerde bulunur. Sensr lmleri; farkl lm
metotlaryla dorulanr. Bu lmler salk ve gvenlik do-
kmannda belirtilen sklklara gre yaplr ve havalandrma
defterine kaydedilir. Merkezi izleme sistemine bal sensr-
ler ile bu sisteme bal dier tamamlayc unsurlarn bakm
ve onarm Ekipmanlarnn Kullanmnda Salk ve Gven-
lik artlar Ynetmelii hkmlerine uygun olmas salanr.
10.4. Btn grizulu ocaklarn, havalandrma plannda tes-
pit edilen istasyonlarnda, en ge 10 gnde bir gerekli l-
mler yaplr. Hava akmn etkileyecek bir deiikliin
olmas durumunda gerekli lmler yenilenir. (Ek cmle-
ler:RG-10/3/2015-29291)* Ocakta yeterli sayda kalibre
edilmi seyyar gaz lm cihazlar bulundurulur, birbirin-
den ayr noktalarda alan her ekipte en az bir adet cihaz
bulunur. Bu cihazlar metan, karbonmonoksit, oksijen ve
hidrojenslfr gazlarn lecek zellikte olur. Bu cihazlarla;
salk ve gvenlik dokmannda belirtilen sklkta ocan
alan bulunan blgelerinde, baraj nlerinde, hava istas-
yonlarnda ve su ceplerinde lmler yaplarak, bu lm-
ler havalandrma defterine kaydedilir. Herhangi bir cihazn
arzalanmas halinde kullanma hazr yeterli sayda yedek
cihaz bulundurulur.
10.5. Havalandrma bir veya daha fazla mekanik sistemle
salanr.
67
10.6. almalar metan gaz k dikkate alnarak yrtlr.

Metan gazndan kaynaklanacak riskleri mmkn olduun-
ca ortadan kaldracak tedbirler alnr.
10.7. (Deiik:RG-10/3/2015-29291)* Tali havalandrma
sadece ana havalandrma ak ile balants bulunan hazr-
lk ve kurtarma almalarnn yapld yerlerde uygulanr.
Tali havalandrmada ksa devreyi nleyecek tedbirler alnr.
Tali havalandrmada kullanlan vantpler antistatik ve alev
yrtmez zellikte olur.
10.8. Havalandrma esas itibariyle aadan yukarya do-
ru yaplr. Eimi hibir ksmda % 10 u gemeyen kesitinin
herhangi bir noktasnda grizu toplanmasna imkn bulun-
mayan ve grizu birikimini nleyecek hava akm salanan
galeriler havalandrma bakmndan dz saylr.
10.9. Hazrlk ileri veya grizu birikimlerini datmak ama-
cyla yaplan iler dnda, blmeyle veya borularla havalan-
drma yaplmaz.
10.10. Grizu birikintileri, tehlike dourmayacak biimde te-
mizlenir.
10.11. Ayn hava akm zerinde bulunan ve ayn anda a-
llan yerlerin says, hava miktarna ve grizu kna gre
dzenlenir. Ayn hava akmndan yararlanan ayaklarda ve
damar iindeki dz ve eimli yollarda metan oran % 1,5u,
bunlarn baland hava dn yollarnda % 1i gemez.
10.12. (Deiik:RG-10/3/2015-29291)** Grizulu veya yang-
na elverili kmr damarlarnn bulunduu ocaklarda, tm

** Bu deiiklik 01.01.2016 tarihinde yrrle girmitir.
68
EK - 3
alanlar alma sresince, yanlarnda Ek-1 inci maddede

yer alan tabloda belirtilen ka srelerini ve TS-EN 13794
sayl standartta belirtilen kriterleri salayacak oksijenli fer-
di kurtarc bulundurur ve gerektiinde kullanr.
10.13. Btn grizulu ocaklarda her biri tek bana ocan
havalandrlmasn salayacak gte, birinin herhangi bir
nedenle durmas halinde dieri derhal alacak durumda
iki havalandrma grubu bulunur.
10.14. Havasnda % 2den ok metan tespit edilen ocak-
larda veya ocak ksmlarnda, alanlarn kurtarlmas ve
grizunun temizlenmesi dnda alma yaplmaz. Temizlik
almalarnda bulunacak kiilerin konu ile ilgili zel eitim
almas zorunludur. Metan orannn alma ortamnda sk
sk deitii hallerde, metan oranna gre ayarl, ses ve k
uyars yapan metan dedektr bulundurulur veya bir mer-
kezden izlenebilecek otomatik kontrol sistemi kurulur.
10.15. Genel havasndaki metan oran % 1,5i geen yerler-
deki iletkenlerin ve elektrikli aygtlarn gerilimi derhal kesilir
ve artlar dzelmedike yeniden verilmez. (Ek cmle:RG-
10/3/2015-29291)* Ancak, I. Grup Tehizatn M1 kategori-
sinde olan ekipmanlar bu hkmn dndadr.
10.16. Grizulu maden ocaklarnda yalnz bu tr ocaklar iin
uygun olan patlayc maddeler ve ateleyiciler kullanlr.
10.17. Ateleyici grizulu ocaklarda lam deliklerini doldur-
madan nce 25 metre yarapndaki bir alan iinde ve zel-
likle tavandaki boluklar, atlaklar ve oyuklarda grizu l-
m yapar. Bu lmede % 1 veya daha yksek oranda metan
69
tespit edilirse lamlar doldurulmaz.

10.18. Ateleyici, lamlarn doldurulmasndan sonra ve
atelemeden nce lm tekrarlar. Metan oran % 1in al-
tndaysa lamlar atelenir, stndeyse % 1in altna dn-
ceye kadar ateleme yaplmaz. Kmr tozu bulunan veya
kmr tozu oluabilecek kmr damarlarnn bulunduu
ocaklarda, atelenecek yerlerde lam delikleri doldurulma-
dan nce ta tozu serpmek, sulamak gibi koruyucu tedbir-
ler alnr.
10.19. Sigara imek, imek amacyla ttn mamulleri ile
alev ve kvlcm karabilecek her trl maddeyi tamak ve
bulundurmak yasaktr.
10.20. Alevle kesme, kaynak yapma ve benzeri dier ilem-
lere, alanlarn salk ve gvenliklerini korumaya ynelik
zel tedbirler alnmas kaydyla sadece istisnai durumlarda
izin verilir.
10.21. Yerstnde ocaktan kan grizu veya dier zararl
gazlarn tehlike oluturmasn nlemek zere gerekli g-
10.22. (Ek:RG-10/3/2015-29291)* Havalandrma sistemi
acil hallerde ve ihtiya halinde kullanlabilmesi iin hava y-
nn ters evirebilecek zellikte olur.
11. Yanc toz bulunan maden ocaklar
11.1. Alan btn maden damarlarnda oluabilecek tozun,
patlamann yaylmasna neden olmayaca salk ve gven-
lik dokmannda belirtilmedike, kmr madenleri yanc
toz bulunan maden ocaklar olarak kabul edilir.
* Bu deiiklik 01.09.2015 tarihinde yrrle girmitir
70
EK - 3
11.2. Yanc toz bulunan maden ocaklarnda toz patlamas-

na kar gerekli tedbirler alnr ve yalnz bu tr ocaklar iin
uygun olan patlayc maddeler ve ateleyiciler kullanlr.
11.3. Yanc toz birikimini azaltacak, ta tozu ve benzeri
maddelerle yanma zelliini yok edecek veya su ve benzeri
maddelerde tozu balayarak uzaklatrlmasn salayacak
tedbirler alnr.
11.4. Zincirleme toz patlamalarna neden olabilecek yanc
toz ve/veya grizu patlamalarnn yaylmas patlama barajlar
yaplarak nlenir. Patlamay durdurucu bu barajlarn yerle-
ri ocaktaki retim ve faaliyetlerden kaynakl deiikliklere
gre gncellenir ve yerleri imalat haritalar ve havalandrma
plannda gsterilir.
11.5. Kmr ocaklarndaki arabalar, ilerinden kmr tozu
dklmeyecek biimde olur. retim, ykleme, tama, ak-
tarma ve boaltma yaplan yerlerde tozun havaya yaylma-
sn nlemek iin plverize su fisketeleri gibi gerekli tedbir-
ler alnr.
11.6. Ta tozu serpme ilemi, kmr tozunun yanma ve pat-
lama etkisini yok edecek veya azaltacak oranda ve uygun ni-
telikteki maddelerle yaplr. Ta tozu, bu oran srekli olarak
koruyacak biimde ve uygun aralklarla serpilir. Kullanlacak
ta tozu, olabildiince nem tutmayacak, silis iermeyecek,
iinde % 1,5dan ok organik madde bulunmayacak ve sa-
la zararl etki yapmayacak nitelikte olur. Ta tozu, incelii
ve dalm zellii bakmndan belirli aralklarla denetlenir.
Bozulmu veya amurlam ta tozu birikintileri toplanarak
ocaktan darya karlr.
71
11.7. Yanc toz bulunan maden ocaklarnda bu blmn

10.19 ve 10.20 numaral maddelerde belirtilen hkmler
uygulanr.
12. Gaz kaa, gk veya su baskn
12.1. (Deiik:RG-10/3/2015-29291)* Ani gaz geliri veya
gk veya su baskn ihtimali olan blgelerde alanlarn
korunmas ve gvenli bir alma ortam salanmas iin y-
rtlecek faaliyetler salk ve gvenlik dokmannda belir-
tilerek planlanr ve uygulanr.
12.2. Tehlikeli miktarda su veya akc malzeme bulunduran
veya eski imalat tabakalar arasnda kazlmakta olan kuyu-
larda, alanlarn gerektiinde kuyudan derhal kmalarn
salayacak tedbirler alnr.
12.3. Tespit edilen riskli blgelerin yaknnda alanlar ile
bu blgelerden geen galerilerdeki alanlarn korunmas
salanr ve risklerin kontrol altna alnmas iin gerekli ted-
birler alnr.
12.4. Ocak azlar, d su basknlar ve heyelan gibi doal
afetlerin etkisinden zarar grmeyecek yerlerde seilir. Afet-
lerden kaynaklanan deiiklikler nedeniyle yeni tehlikelerin
ortaya kmas durumunda, ocaklarda gerekli gvenlik ted-
birleri ayrca alnr.
12.5. (Deiik:RG-10/3/2015-29291)** allmakta olan
yerler yaknnda, basn altnda birikmi tehlikeli ve zararl
gazlarn veya yeralt suyunun tehlikeye neden olabilecei
durumlarda veya eski alma yerlerinde su veya gaz birik-

72
EK - 3
me ihtimalinde kontrol sondaj yaplr.

12.5.1. Yeralt kmr ocaklarnda gaz degaj riskinin de-
erlendirilerek salk ve gvenlik dokmannda yer almas
esastr. Degaj riskinin deerlendirilmesinde asgari olarak
aadaki hususlar dikkate alnarak salk ve gvenlik do-
kmannda belirtilir.
a) Kmr damarlarnn gaz ierikleri,
b) Kmrn desorbsiyon kapasitesi,
c) Gaz yaylmnn (a) ve (b) alt bentlerinde belirtilen husus-
lar gz nnde bulundurularak bilimsel bir metotla deer-
lendirilmesi.
12.5.2. Salk ve gvenlik dokmanna gre degaj riskinin
olmad yerlerde bu durumun sreklilii gaz lmleri ve
srekli gzlemlerle kontrol altnda tutulur. Degaj riskinin ol-
duu belirlenen yerlerde ise aadaki nlemlerden en az
biri uygulanr.
a) Gaz drenaj,
b) 50 mden az olmamak kaydyla uygun topuk braklmas,
c) Ayr bir alma yntemi uygulanarak nceden belirlen-
mi salk ve gvenlik dokman erevesinde 12.5.3de be-
lirtilen artlara uygun kontrol sondajlar ile ilerlenmesi.
12.5.3. Yeralt kmr ocaklarnda, 12.5.1e gre gaz degaj
riskinin belirlenemedii durumlarda veya yeralt suyu ile
eski alma yerlerinde biriken su aklarnn nlenmesi
amacyla; lam, galeri ve bacalarda ilerleme ynnde 25
metreden az olmayacak ekilde kontrol sondajlar yaplr. 25
metrelik kontrol sondajlar, 15 metre topuk braklacak e-
73
kilde 10 metre ilerleme gerekletirildikten sonra her sefe-

rinde tekrarlanr. Ancak bu ekilde yaplan sondajn kmr
damar veya fay kesmesi durumunda drt ynl olacak e-
kilde ilave sondajlar yaplr. nceden alma yaplm olan
blgelerde ve/veya bu blgelere 50 metre yaklaldnda,
arndan drt tarafa ayn llerde kontrol sondajlar yaplr.
12.5.4. Yeralt kmr ocaklarnda, tata alan galerilerde,
kmr damar veya fay kesilmesi durumlarnda, drt ynde
olacak ekilde ve salk ve gvenlik dokmannda belirle-
nen saylarda kontrol sondajlar yaplr.
12.5.5. Dier yeralt maden iletmelerinde ise muhtemel
su ve gaz degajlar gz nnde bulundurularak salk ve
gvenlik dokmannda gerekli grlmesi halinde, 12.5.3te
belirtilen artlara uygun kontrol sondajlarnn yaplmas
salanr.
13. Yangn, tutuma ve kzma
13.1. Kendiliinden tutumann nlenmesi veya er-
ken fark edilmesi iin gerekli tedbirler alnr. (Ek cmle-
ler:RG-10/3/2015-29291)* Jeoloji ve damar yaps msaa-
de ettii mddete, ana yollar ve havalandrma yollarnn
kmr ierisinden srlmemesi esastr. Bunun salanama-
d ana yollar ve havalandrma yollarnda kmrn hava ile
temasn tamamen kesecek gerekli tedbirler alnr.
13.2. Zorunlu ihtiyatan daha fazla yanc madde yeraltna
indirilmez.
13.3. Hidrolik svlarn (hidrostatik ve/veya hidrokinetik
mekanik enerjinin nakli iin kullanlan svlar) kullanlmas
74
EK - 3
gereken durumlarda, yangn kmasnn ve yaylmasnn

nlenmesi iin zor alev alabilen svlar kullanlr. Hidrolik
svlar, yangna dayankllk ve hijyen ynnden belirlen-
mi kriterlere uygun zellikte olur. Yangna dayankllk ve
hijyen ynnden belirlenmi kriterlere uygun olmayan
hidrolik svlarn kullanlmas durumunda, artan yangn ve
bu yangnn yaylma riskinin nlenmesi iin ilave gvenlik
tedbirleri alnr.
14. alanlarn korunmasna ilikin ihtiyati tedbirler
14.1. alanlara gerektiinde gvenli bir ekilde dar ka-
bilmeleri iin, her zaman kolay ulaabilecekleri yerlerde bu-
lunacak kiisel solunum koruma cihazlar verilir. alanlar
bu cihazlarn kullanm ile ilgili olarak eitilir. Bu cihazlarn
her zaman alr durumda bulunmalar iin dzenli kont-
rolleri yaplr ve iyerinde muhafaza edilir.
15. Aydnlatma
15.1. alanlara uygun kiisel lambalar verilir.
15.2.yerleri, alanlarn salk ve gvenliklerinin korun-
masna uygun suni aydnlatma tesisatlar ile donatlr. Ay-
dnlatma tesisat, alanlar iin risk oluturmayacak tipte
olur ve uygun ekilde yerletirilir.
16. Kurtarma plan
16.1 Her ocakta arama, kurtarma ve tahliye ile grevli des-
tek elemanlarnn yararlanmas iin belli bal kaplar, baraj-
lar, hava kprlerini, hava akmn ayarlayan dzeni ve te-
lefon istasyonlar gibi ihtiya duyulacak hususlarn yerlerini
gsteren bir plan bulundurulur.
17. Emniyet topuu, znebilir ta, jips ve tuz yataklar
75
17.1. Suyla dolu olduu bilinen veya bundan kukulanlan

arazi tabakalar altndaki ocaklarda, suyun bu ocaklarda
herhangi bir tehlike oluturmasn nlemeye ve alanlarn
salk ve gvenliini salamaya ynelik bir emniyet topuu
braklr.
17.2. letmeye elverili derinlikteki maden damarlarnn -
znebilir ta veya jips yataklar altnda bulunduu yerlerde,
yeryznde sondaj yaplmsa, buras terk edilmeden nce,
damarlar veya zerlerindeki sondaj delikleri, znebilir
ta ve jips yataklarna nemli miktarda su girmesine engel
olacak biimde tkanr. letmeye uygun derinlikteki maden
damarlar
17.2. letmeye zerinde bulunan
elverili derinlikteki tuzdamarlarnn
maden tabakalar, sondajta
znebilir delikle-
veya jips yataklar al>nd
yeryznde sondaj yaplmsa, buras terk edilmeden nce, damarlar veya zerlerindeki sondaj delikleri,
rinden zme yntemiyle iletilemez.
yataklarna nemli miktarda su girmesine engel olacak biimde >kanr. letmeye uygun derinlikteki mad
bulunan tuz tabakalar, sondaj deliklerinden zme *yntemiyle ileClemez.
18. (Ek:RG-10/3/2015-29291) Yeralt madenlerinde, ha-
18. (Ek:RG-10/3/2015-29291)(3) Yeral> madenlerinde, hazrlk faaliyetlerinin yapld alanlar ve reC
zrlk
maden faaliyetlerinin
iletmesinin yapld
btn blmlerini alanlar
kapsayacak ekilde ve ve retim
alanlarn panolar gibi kolayla>ran
yerstne kmalarn
anmaya
yeralt kar dmaden
ayankl bir iletmesinin
hayat ha kurulur btn
(ekil-1 ve blmlerini
ekil-2). Bu hatlar acil durum planlarna uygun olar
kapsayacak

ekil-1: Hayat han grnm

18.1. HBu
* ayat hatlarnn 01.01.2016
deiiklik acil durumlarda kullanmna
tarihinde ilikin, girmitir.
yrrle alanlarda davran deiiklii salayacak e
18.2. Yeral> madenlerinde bulunmas zorunlu olan srekli hayat ha, acil durum planna uygun ek
srede madeni terk edecekleri ekilde yerleCrilir.
geCrilir.
76
18.3. Hayat hann hibir arza zarar grmemesi salanr. Hayat hann zarar grmesi halinde en
18.4. Hayat ha sehim yapmayacak ekilde uygun aralklarla yerden 130 cm ykseklii salayacak ba
yan duvara monte edilir.
EK - 3
ekilde ve alanlarn yerstne kmalarn kolaylatran;

yanmaya, kopmaya ve anmaya kar dayankl bir hayat
hatt kurulur (ekil-1 ve ekil-2). Bu hatlar acil durum plan-
larna uygun olarak yerletirilir.
18.1. Hayat hatlarnn acil durumlarda kullanmna ilikin,
alanlarda davran deiiklii salayacak ekilde eitim-
ler verilir.
18.2. Yeralt madenlerinde bulunmas zorunlu olan srekli
hayat hatt, acil durum planna uygun ekilde alanlarn en
ksa srede madeni terk edecekleri ekilde yerletirilir.
18.3. Hayat hattnn hibir artta zarar grmemesi salanr.
Hayat hattnn zarar grmesi halinde en ksa srede eski ha-
line getirilir.
18.4. Hayat hatt sehim yapmayacak ekilde uygun aralklar-
la yerden 130 cm ykseklii salayacak balantlarla tavana
ya da yan duvara monte edilir.
18.5. Hayat hatt, konik gsterge ve reflektr levha, yanmaz,
ypranma ve anmaya dayankl polipropilen (polypropyle-
ne) malzemeden iml edilir.
18.6. Hayat hatt, 7 mm apnda sar renkli olup tek ynl
konik gsterge ile balar. Konik gstergeler acil k gste-
recek ekilde 10 metreyi gemeyecek aralklarla yerletirilir.
Konik gstergelerin tam orta mesafelerinde reflektr levha-
lar bulunur. Reflektr levhalar; 50 mm x 100 mm llerin-
de, ka doru yani ka ynnde yeil, aksi istikamette
krmz renkte yanmaz malzemeden yaplr. Konik gsterge-
nin stnde alt adet reflektr erit bulunur. Konik gsterge
ve reflektr levha bulunduu yerden dmeyecek ve kay-
77
18.4. Hayat ha sehim yapmayacak ekilde uygun aralklarla yerden 130 cm ykseklii salayacak balan>larla tava
yan duvara monte edilir.
18.5. Hayat ha, konik gsterge ve reektr levha, yanmaz, ypranma ve anmaya dayankl polipropilen (polypr
malzemeden iml edilir.
18.6. Hayat ha, 7 mm apnda sar renkli olup tek ynl konik gsterge ile balar. Konik gstergeler acil k g
MADEN
ekilde YERLERNDE
10 metreyi SALII
gemeyecek VE GVENL
aralklarla YNETMEL
yerleCrilir. Konik gstergelerin tam orta mesafelerinde reektr levhalar
Reektr levhalar; 50 mm x 100 mm llerinde, ka doru yani ka ynnde yeil, aksi isCkameze krmz renkte
malzemeden yaplr. Konik gstergenin stnde al> adet reektr erit bulunur. Konik gsterge ve reektr levha bulundu
dmeyecek ve kaymayacak ekilde hayat hann zerine sabitlenir.
ekil-2: Hayat hannn sembolik grnm

mayacak ekilde hayat hattnn zerine sabitlenir.
18.7. Ana hayat hana eklenecek balan> hatlar iki konik gstergenin ayn yne bakacak ekilde ark
konumlandrlmas ile gsterilir.
18.7. Ana hayat hattna eklenecek balant hatlar iki konik
18.8. Hayat hann, alanlarn bulunduu her galeri veya reCm alan ile kesiCi noktalara, yanmaz ve dayan
eklindeki gstergeler yerleCrilir. Bu gstergeler baka alanlarn gelebileceini de ifade eder.
gstergenin ayn yne bakacak ekilde arka arkaya konum-
18.9. Hayat hann, oksijenli ferdi kurtarc deiim veya dolum istasyonlarnn bulunduu gzerghta yer alma
stasyonlarn bulunduu yerler ikier adet iki konik gstergenin tabanlarnn birleCrilip arka arkaya konumlandrlmas ile
landrlmas ile gsterilir.
Bu istasyonlara bir balan> ha ile ulalmas gerekirse ayn konik gstergeler bu balan> ha zerine de konumlandrlr.

18.8. Hayat hattnn, alanlarn bulunduu her galeri veya
retim
alan ile kesitii noktalara, yanmaz ve dayankl kre
eklindeki
gstergeler yerletirilir. Bu gstergeler baka a-

lanlarn gelebileceini de ifade eder.EK- 4

18.9. Hayat hattnn, oksijenli
SONDAJLA MADEN ferdi kurtarc
IKARILAN deiim
LERN YAPILDII veya
YERLERNDE
UYGULANACAK ASGAR ZEL HKMLER
dolum
istasyonlarnn bulunduu gzerghta yer almas
Denizler ve Karalarda Yaplacak almalar in Ortak Hkmler
esastr. stasyonlarn
1. Acil durumlarda uzaktan kumandabulunduu yerler ikier adet iki konik
gstergenin tabanlarnn birletirilip arka arkaya konum-
landrlmas ile gsterilir. Bu istasyonlara bir balant hatt
ile ulalmas gerekirse ayn konik gstergeler bu balant
hatt zerine de konumlandrlr.
78
EK - 4
EK- 4
SONDAJLA MADEN IKARILAN LERN

YAPILDII YERLERNDE UYGULANACAK
ASGAR ZEL HKMLER
Denizler ve Karalarda Yaplacak almalar in Ortak H-

kmler
1. Acil durumlarda uzaktan kumanda
1.1. Salk ve gvenlik dokmannda gerekli grlmesi ha-
linde, acil durumlar iin uzaktan kumanda sistemi kurulur.
Bu sistem, acil durumlarda kullanlmak zere uygun yerler-
de bulunan kumanda yerlerinde ve gerekiyorsa toplanma
yerleri ile tahliye istasyonlarnda da bulunur.
1.2. Uzaktan kumanda ekipman en az, havalandrma sis-
temlerine, tutumaya neden olabilecek ekipmann acil
olarak kapatma sistemine, parlayc sv ve gaz kn nle-
yecek sisteme, yangndan korunma sistemlerine ve sondaj
kuyusu kontrol sistemine kumanda edebilecek kapasiteye
sahip olacak ekilde olur. Bu kumanda sistemi sondaj ku-
yularn, tesis ve boru hatlarn izole edecek ve kapatacak
sisteme sahip olur.
2. Genel ve acil durum haberleme sistemi
2.1. Salk ve gvenlik dokmannda teknik olarak gerekli
grlmesi halinde, her iyerinde;
a) yerinin insan bulunan btn blmlerine alarm iareti-
ni iletebilecek kapasiteye sahip sesli veya kl sistem,
79
b) yerinin ou zaman alan bulunan btn ksmlarn-

dan aka iitilebilecek kapasiteye sahip sesli sistem,
c) Denizlerdeki tesislerde ky ve kurtarma servisleri ile s-
rekli haberlemeyi salayacak sistem,
bulunur.
2.2. Bu sistemler acil durumlarda ilevlerini srdrebilecek
kapasiteye sahip olur. Sesli uyar sistemi, gvenilir olmayan
enerji kaynandan beslenmeyen haberleme sistemleri ile
desteklenir.
2.3. Alarm kumandalar uygun yerlerde bulunur.
2.4. Normal olarak alanlarn bulunmad yerlerde, al-
anlarn kullanabilecekleri uygun haberleme sistemi bulu-
nur.
3. Gvenli toplanma yerleri ve isim listesi
3.1. yerlerinde Acil Durumlar Hakknda Ynetmelik uya-
rnca zel grevi bulunan alanlarn listesi iyerinin uygun
yerlerine aslr ve gvenli toplanma yerleri belirlenir. al-
anlarn gncel isim listesi bulundurulur ve acil durumlarda
toplanma yerlerinde alanlarn mevcudiyeti ile ilgili tespit
yaplr ve toplanma yerlerinde yaplmas gereken iler be-
lirlenir.
3.2. Tahliye ve gvenli toplanma yerlerini, sdan, duman-
dan ve mmkn olduu kadar patlama etkilerinden koru-
mak iin uygun nlemler alnr, tahliye yollar ve gvenli
toplanma yerlerine ulaan ve buralardan k salayan
ka yollar kullanlabilir durumda olur. Alnan bu nlem-
ler, gvenli tahliye, ka ve kurtarmann organize edilmesi
ve yrtlmesi iin geecek srede alanlarn gvenliini
80
EK - 4
salayacak ekilde olur.

3.3. Tahliye yollar ve gvenli toplanma yerleri, alma yer-
lerinden ve dier tesislerden kolay ulalabilir yerlerde olur.
3.4. Denizlerdeki tesislerde salk ve gvenlik dokmann-
da gerekli grlmesi halinde, tahliye ve gvenli toplanma
yerinde, bu blmde beliritilen acil durumlarda ekipman-
lara uzaktan kumanda edebilecek sistemler ile ky ve acil
servislerle haberlemeyi salayacak donanm bulunur.
Denizlerdeki Tesislerde Uygulanacak Asgari zel Hkmler

1. Genel hususlar
1.1. Bu Ynetmeliin 5 inci maddesinin ikinci fkrasnn (b)
bendi hkm sakl kalmak kayd ile bu blm kapsamna
giren iyerinden sorumlu olan iveren aadaki hususlarn
da salk ve gvenlik dokmannda yer almasn salar;
a) alanlarn salk ve gvenlii iin ciddi sonular do-
uracak kazalara neden olabilecek, birbirleriyle balantl
olarak yrtlen iler dahil, iyeri ile ilgili zel tehlike kay-
naklarn belirler.
b) Yukarda belirtilen zel tehlike kaynaklar ile ilgili riskleri
deerlendirilir.
c) (a) bendinde belirtilen kazalarn nlenmesi, yaylmasnn
snrlandrlmas ve acil durumlarda iyerinin tahliyesinin
uygun ve kontroll bir ekilde yaplmas iin alnm olan
nlemler belirtilir.
) Ynetim sisteminin, hem olaan hem de olaanst du-
rumlarda Kanun ile bu Ynetmelik hkmlerine uygun ya-
81
plandrld gsterilmelidir.
1.2. veren, bu Ynetmelik kapsamnda yaplacak ilerin
her aamasnn planlanmas ve uygulanmasnda salk ve
gvenlik dokmannda belirtilen prosedr ve dzenleme-
lere uyar.
1.3. Birden fazla iverenin farkl alma yerlerinden sorum-
lu olmas halinde, salk ve gvenlik dokmannn hazr-
lanmasnda ve gerekli i sal ve gvenliini salayacak
nlemlerin alnmasnda iverenler ibirlii yaparlar.
2. Yangndan korunma ve yangnla mcadele
2.1. Yangndan korunma, yangnn alglanmas ve yangnla
ve yangnn yaylmas ile mcadele konusunda, salk ve
gvenlik dokmannda belirtildii ekilde gerekli nlemler
alnr. Mmkn olduu durumlarda, riskli alanlar yangn du-
varlar ile ayrlr.
2.2. Salk ve gvenlik dokmannda riskli olarak belirlenen
tm yerler, uygun yangn alglama ve yangndan korunma,
yangnla mcadele ve alarm sistemleri ile donatlr. Bu sis-
temler en az aadakileri kapsar:
a) Yangn alglama sistemleri.
b) Yangn alarmlar.
c) Yangn iin ana su borusu.
) Yangn vanalar ve hortumlar.
d) Basnl su sistemleri ve gstergeleri.
e) Otomatik sprink sistemleri.
f ) Gazl sndrme sistemleri.
82
EK - 4
g) Kpk sistemleri.
) Tanabilir yangn sndrcler.
h) tfaiyeci ekipmanlar.
2.3. Otomatik olmayan yangn sndrme ekipmanlar, ko-
lay ulalabilir ve kullanlabilir olmas salanr ve gerektiin-
de zarar grme ihtimaline kar korunur.
2.4. Yangnn alglanmas, yangnla ve yangnn yaylmas
ile mcadele konusunda alnacak nlemlerle ilgili detaylar
ieren yangn plan iyerinde bulundurulur.
2.5. Acil durumlarda eriilebilir ve kullanlr kalabilmesi iin
acil durum sistemleri kazalardan etkilenmeyecek ekilde
ayrlr veya kazalara kar korunur. Gerektiinde bu sistem-
ler yedekli olur.
2.6. Yangnla mcadele ekipmanlar, Salk ve Gvenlik a-
retleri Ynetmelii hkmlerine uygun ekilde iaretlenir.
Bu iaretler uygun yerlere konulur ve kalc olur.
3. Tahliye ve ka
3.1. Genel acil durum eitimine ek olarak, alanlara sa-
lk ve gvenlik dokmannda belirlenen iyerinin zelliine
uygun eitim verilir.
3.2. Salk ve gvenlik dokmannda belirtilen kriterler gz
nnde bulundurularak, alanlara hayatta kalma teknik-
leri ile ilgili uygun eitim verilir.
3.3. Her i yerinde acil durumlar iin uygun ve yeterli tahliye
aralar ile denize doru ka imkanlar bulunur.
3.4. yerinin tahliyesi ve deniz kurtarma koullarna ilikin
hususlar acil durum planna dahil edilir. Salk ve gvenlik
83
dokman temel alnarak belirlenen bu hususlar yedek de-

niz aralar ve helikopterler ile bunlarn yklenme sreleri
ve kapasiteleri ile ilgili kriterleri de ierir. Her bir ykleme
iin gerekli olan sre salk ve gvenlik dokmannda be-
lirtilir. Yedek deniz aralar, tahliye ve kurtarma gereklerini
karlayacak ekilde dzenlenir ve donatlr.
3.5. Cankurtaran sandal, botu, can simidi ve yelei ile ilgili
asgari gerekler aada belirtilmitir:
a) Yeterli bir sre hayatta kalmay salayacak uygunlukta ve
donanmda olur.
b) Btn alanlara yetecek sayda olur.
c) yerine uygun zellikte olur.
) levleri ve kullanlacaklar koullar dikkate alnarak uy-
gun malzemeden yaplm olur ve kullanm iin hazr bu-
lundurulur.
d) Kullanldklarnda dikkat ekici renklerde olacak ve kur-
tarma ekibinin dikkatini ekmekte kullanlacak aralarla
donatlr.
3.6. Acil kullanm iin yeterli can kurtarma ara, gere hazr
bulundurulur.
4. Gvenlik tatbikatlar
4.1. Tatbikatlarda, cankurtaran teknelerinin de operasyon
iin hazr olduu teyit edilir.
5. Barnma
5.1. Yaplan iin doas, bykl ve sresi gerektiriyorsa,
iveren alanlara uygun barnma imkanlar salar. Bu bar-
naklar aadaki zelliklere sahip olur.
84
EK - 4
a) Salk ve gvenlik dokmannda belirtildii ekilde, pat-

lamalarn etkisine, duman ve gaz szmalarna ve yangn
kmasna ve yangnn yaylmasna kar uygun ekilde ko-
runur.
b) Uygun havalandrma, stma ve aydnlatma sistemleri ile
donatlr.
c) Her katta, ka yollarna alan birbirinden bamsz en
az iki k yeri bulunur.
) Dier alanlardan gelebilecek, sala zararl grlt, koku
ve dumana ve sert hava koullarna kar korunmal olur.
d) Tehlikeli alanlardan uzakta ve alma yerlerinden ayr
olur.
5.2. Bu barnaklarda, iyerinde kalacak alanlara yetecek
sayda yatak veya ranza bulundurulur. Yatmak iin ayrlan
btn odalar, alanlarn giysilerini koyabilecekleri byk-
lkte yeterli alana sahip olur. Kadnlar ve erkekler iin yatak-
haneler ayr ayr olur.
5.3. Barnaklarn ve buralardaki tm malzemelerin her za-
man uygun hijyenik artlarda olmas salanr.
6. Helikopter operasyonlar
6.1. yerlerinde helikopter pisti, en byk helikopterin en
zor artlarda kolayca inip kalkabilecei ve grevini yerine
getirebilecei byklkte olur ve helikopter operasyonlar-
nn kolay yaplmasna imkan salayacak ekilde yerletirilir.
Helikopter pisti, planlanan hizmetlere uygun yapda tasar-
lanr ve ina edilir.
6.2. Helikopterlerin mdahalesini gerektirecek herhangi bir
85
kazada kullanmna ihtiya duyulacak malzemeler, helikop-

terin konaca alann yaknlarnda depolanr.
6.3. alanlarn ikamet ettikleri iyerlerinde, helikopter
hareketleri esnasnda yeterli sayda, amaca uygun eitimli
destek eleman helikopter pistinde hazr bulunur.
7. yerlerinin denizlerde konulandrlmas gvenlik ve
salamlk
7.1. Sondajla maden kartma iletmelerinin ak denizde
konulandrlmas esnasnda, alanlarn salk ve gven-
liklerini korumak iin gerekli olan btn nlemler alnr.
7.2. yerlerinin ak denizde konulandrlmas ile ilgili al-
malar, gvenlii ve salaml srekli klacak ekilde yaplr.
7.3. yerlerinin ak denizde konulandrlmas almalar
srasnda kullanlan ekipman ve alma yntemleri, hem
normal hem de kritik koullar gz nnde bulundurularak,
sondajla maden kartma iletmelerinde alacak alan-
larn maruz kalacaklar riskleri azaltacak ekilde olur.
86
SALIK VE GVENLK ARTLARI
YNETMEL
BRNC BLM
Ama, Kapsam, Dayanak ve Tanmlar

Ama
MADDE 1 (1) Bu Ynetmeliin amac, iyerinde i ekip-
manlarnn kullanm ile ilgili salk ve gvenlik ynnden
uyulmas gerekli asgari artlar belirlemektir.
Kapsam
MADDE 2 (1) Bu Ynetmelik, 20/6/2012 tarihli ve 6331
sayl Sal ve Gvenlii Kanunu kapsamna giren tm
iyerlerini kapsar.
Dayanak
MADDE 3 (1) Bu Ynetmelik; 6331 sayl Sal ve G-
venlii Kanununun 30 ve 31 inci maddeleri ile 9/1/1985 ta-
rihli ve 3146 sayl alma ve Sosyal Gvenlik Bakanlnn
Tekilat ve Grevleri Hakknda Kanunun 2 ve 12 nci madde-
lerine dayanlarak ve 3/10/2009 tarihli ve 2009/104/EC sayl
Avrupa Birlii Direktifine paralel olarak hazrlanmtr.
Tanmlar
MADDE 4 (1) Bu Ynetmelikte geen;
EKPMANLARININ KULLANIMINDA SALIK VE GVENLK ARTLARI YNETMEL
a) Bakanlk: alma ve Sosyal Gvenlik Bakanln,

b) Bakm: ekipmannda yaplan her trl temizlik, ayar,
kalibrasyon gibi ilemlerin tamamn,
c) ekipman: in yaplmasnda kullanlan herhangi bir ma-
kine, alet, tesis ve tesisat,
) ekipmannn kullanm: ekipmannn altrlmas,
durdurulmas, kullanlmas, tanmas, tamiri, tadili, bakm,
hizmete sunulmas ve temizlenmesi gibi i ekipman ile ilgili
her trl faaliyeti,
d) Maruz kii: Tamamen veya ksmen tehlikeli blgede bu-
lunan kiiyi,
e) Operatr: ekipmann kullanma grevi verilen alan
veya alanlar,
f ) zel risk tayan i ekipman: Tehlikelerin teknik nlemler-
le tam olarak kontrol altna alnamad i ekipmann,
g) Periyodik kontrol: ekipmanlarnn, bu Ynetmelikte n-
grlen aralklarda ve belirtilen yntemlere uygun olarak,
yetkili kiilerce yaplan muayene, deney ve test faaliyetle-
rini,
) Periyodik kontrolleri yapmaya yetkili kii: Bu Ynetmelik-
te belirtilen i ekipmanlarnn teknik zelliklerinin gerektir-
dii ve EK-IIIte yer alan istisnalar sakl kalmak kaydyla ilgili
branlardan mhendis, tekniker ve yksek teknikerleri,
h) Tehlikeli blge: ekipmannn bnyesinde veya evre-
sinde yer alan ve kiiler iin salk ve gvenlik ynnden
risklerin bulunduu blgeyi,
ifade eder.
88
KNC BLM verenlerin Ykmllkleri
KNC BLM
verenlerin Ykmllkleri
Genel ykmllkler
MADDE 5 (1) veren, iyerinde kullanlacak i ekipman-
nn yaplacak ie uygun olmas ve bu ekipmann alanlara
salk ve gvenlik ynnden zarar vermemesi iin gerekli
tm tedbirleri alr.
(2) veren:
a) ekipmann seerken iyerindeki zel alma artlarn,
salk ve gvenlik ynnden tehlikeleri gz nnde bulun-
durarak, bu ekipmann kullanmnn ek bir tehlike olutur-
mamasna dikkat eder.
b) ekipmannn, alanlarn salk ve gvenlii ynnden
tamamen tehlikesiz olmasn salayamyorsa, kabul edilebi-
lir risk seviyesine indirecek uygun nlemleri alr.
ekipman ile ilgili kurallar
MADDE 6 (1) yerlerinde kullanlan i ekipmanlar ile ilgili
aadaki hususlara uyulur:
a) 5 inci madde hkm sakl kalmak kaydyla, iveren; i
ekipmannn bu Ynetmeliin EK-Iinde belirlenen asgari
gereklere uygun olmasn salar.
b) veren, i ekipmannn kullanm sresince, yeterli bak-
mn yaptrarak bu maddenin (a) bendinde belirtilen husus-
lara uygun durumda olmas iin gerekli nlemleri alr.
(2) veren, iyerinde kullanlan i ekipmannn, EK-IIde be-
89
lirtilen hususlara uygun gvenlik dzeyinde olmasn salar.

ekipmannn kontrol
MADDE 7 (1) yerinde kullanlan i ekipmannn kontrol
ile ilgili aadaki hususlara uyulur.
a) ekipmannn gvenliinin kurulma ve montaj artlarna
bal olduu durumlarda, ekipmann kurulmasndan son-
ra ve ilk defa kullanlmadan nce ve her yer deiikliinde
ekipmann, periyodik kontrolleri yapmaya yetkili kiiler ta-
rafndan kontrol yaplr, doru kurulduu ve gvenli ekil-
de altn gsteren belge dzenlenir.
b) verence, arzaya sebep olabilecek etkilere maruz kala-
rak tehlike yaratabilecek i ekipmannn;
1) Periyodik kontrolleri yapmaya yetkili kiilerce periyodik
kontrollerinin yaplmas,
2) alma eklinde deiiklikler, kazalar, doal olaylar veya
ekipmann uzun sre kullanlmamas gibi i ekipmannda-
ki gvenliin bozulmasna neden olabilecek durumlardan
sonra, arzann zamannda belirlenip giderilmesi ve salk
ve gvenlik koullarnn korunmas iin periyodik kontrol-
leri yapmaya yetkili kiilerce gerekli kontrollerin yaplmas,
salanr.
c) Kontrol sonular kayt altna alnr ve yetkililer her istedi-
inde gsterilmek zere uygun ekilde saklanr.
(2) ekipman iletme dnda kullanldnda, yaplan son
kontrol ile ilgili belge de ekipmanla birlikte bulundurulur.
(3) Hangi tr i ekipmann kontrole tabi tutulaca, bu kont-
rollerin hangi sklkla ve hangi artlar altnda yaplaca ile
90
KNC BLM verenlerin Ykmllkleri
kontrol sonucu dzenlenecek belgelerle ilgili usul ve esas-

lar EK-IIIte belirtilmitir.
zel risk tayan i ekipman
MADDE 8 (1) alanlarn salk ve gvenlii ynnden,
zel risk tayan i ekipmanlarnn kullanlmasnda aada-
ki nlemler alnr.
a) ekipman, sadece o ekipman kullanmak zere grev-
lendirilen kiilerce kullanlr.
b) Bu ekipmanlarn tamiri, tadili, kontrol, bakm ve hizme-
te alnmas bu ileri yapmakla zel olarak grevlendirilen
kiilerce yaplr.
sal ve ergonomi
MADDE 9 (1) Asgari salk ve gvenlik gereklerinin uygu-
lanmasnda, alanlarn i ekipman kullanm srasndaki
duru pozisyonlar ve alma ekilleri ile ergonomi pren-
sipleri iverence tam olarak dikkate alnr.
alanlarn bilgilendirilmesi
MADDE 10 (1) veren, i ekipmanlar ve bunlarn kullan-
mna ilikin olarak alanlarn bilgilendirilmesinde aada
belirtilen hususlara uymakla ykmldr.
a) alanlara, kullandklar i ekipmanna ve bu i ekipma-
nn kullanmna ilikin yeterli bilgi ve uygun olmas halinde
yazl talimat verilir. Bu talimat, imalat tarafndan i ekip-
manyla birlikte verilen kullanm klavuzu dikkate alnarak
hazrlanr. Talimatlar i ekipmanyla beraber bulundurulur.
Bu bilgiler ve yazl talimatlar en az aadaki bilgileri iere-
91
cek ekilde hazrlanr.

1) ekipmannn kullanm koullar.
2) ekipmannda ngrlen anormal durumlar.
3) Bulunmas halinde i ekipmannn nceki kullanm dene-
yiminden elde edilen sonular.
(2) alanlar, kendileri kullanmasalar bile alma alannda
veya iyerinde bulunan i ekipmanlarnn kendilerini etkile-
yebilecek tehlikelerinden ve i ekipman zerinde yaplacak
deiikliklerden kaynaklanabilecek tehlikelerden haberdar
edilir.
(3) Bu bilgiler ve yazl talimatlarn, basit ve kolay anlalr bir
ekilde olmas gerekir.
alanlarn eitimi
MADDE 11 (1) verence i ekipmann kullanmakla g-
revli alanlara, bunlarn kullanmndan kaynaklanabilecek
riskler ve bunlardan kanma yollarna ilikin eitim alma-
lar salanr. Ayrca 8 inci maddenin birinci fkrasnn (b)
bendinde belirtilen, i ekipmannn tamiri, tadili, kontrol ve
bakm konularnda alanlara iverenlerce yeterli zel ei-
tim verilir.
alanlarn grlerinin alnmas ve katlmlarnn sa-
lanmas
MADDE 12 (1) veren, bu Ynetmelik ve eklerinde belir-
tilen konularda alanlarn veya temsilcilerinin grlerini
alr ve katlmlarn salar.
92
NC BLM Dier Hususlar
NC BLM
Dier Hususlar
Periyodik kontrolleri yapmaya yetkili kiilerin bildirimi
MADDE 13 (1) Bu Ynetmelik kapsamnda periyodik kont-
rolleri yapmaya yetkili kiiler, bilgilerini Bakanla elektro-
nik ortamda kayt yaptrr.
a) Bakanla elektronik ortamda yaplacak kayt, asgari aa-
daki bilgileri ierir.
1) Ad ve soyad.
2) T.C. kimlik numaras.
3) Mezun olduu okul, blm, tarihi ve diploma numaras.
4) Hizmet zorunluluu bulunmas halinde alt kurum
veya iletmenin sigorta sicil numaras.
5) Periyodik kontrol yapaca i ekipman.
(2) Bildirimde beyan esastr. Bu kiilere Bakanlka kayt nu-
maras verilir.
(3) Bakanlka yaplan aratrma sonucu beyan edilen bil-
gilerin doru olmad tespit edilenlerin kayd silinir. Kayd
silinenler Bakanln internet sitesinde iln edilir. Bu kiiler
hakknda ilgili mevzuat erevesinde ilem yaplr.
(4) Kayd silinenlerin silinme tarihinden itibaren yl ie-
risinde yapt bavurular, yln tamamlanmasna kadar
askya alnr.
(5) Periyodik kontrol raporlarnda kayt numaralarnn bu-
lunmas gerekir.
93
(6) Beyan edilen bilgilerin doru olmad tespit edilenler

ile kayt numaras almayanlar tarafndan dzenlenen peri-
yodik kontrol raporlar geersiz saylr.
Yetkilendirme, eitim ve denetim
MADDE 14 (1) Periyodik kontrol yapacak kii ve kurulu-
lara akreditasyon, yetkilendirme ve eitim zorunluluu ge-
tirmeye Bakanlk yetkilidir.
(2) Periyodik kontrolleri yaplm i ekipmanlar ile ilgili ola-
rak, periyodik kontrol raporunun geree aykr dzenlen-
mesi, bu Ynetmelikte yer alan kriterlere uygun olmayan
kiilerce yaplmas, uygun olmayan deney ve test yntem-
leri kullanlarak yaplmas gibi uygunsuzluklarn Bakanlk-
a tespit edilmesi durumunda, periyodik kontrol raporlar
geersiz saylr. Ayrca dzenleyen kiiler hakknda 13 nc
maddenin nc fkrasna gre ilem yaplr.
94
DRDNC BLM eitli ve Son Hkmler
DRDNC BLM
eitli ve Son Hkmler

Yrrlkten kaldrlan ynetmelik
MADDE 15 (1) 11/2/2004 tarihli ve 25370 sayl Resm Ga-
zetede yaymlanan Ekipmanlarnn Kullanmnda Salk
ve Gvenlik artlar Ynetmelii yrrlkten kaldrlmtr.
Daha nce dzenlenmi olan periyodik kontrol rapor-
lar
GEC MADDE 1 (1) Bu Ynetmeliin yrrle girdii
tarihten nce dzenlenmi olan periyodik kontrol raporlar
sresince geerlidir.
(2) Bu Ynetmeliin yaym tarihinden itibaren (Deiik iba-
re:RG-2/5/2014-28988)* yl boyunca periyodik kontrol
raporunda kayt numaras aranmaz.
Yrrlk
MADDE 16 (1) Bu Ynetmeliin;
a) 13 nc maddesi yaym tarihinden itibaren (Deiik iba-
re:RG-2/5/2014-28988)** yl sonra,
b) Dier hkmleri yaym tarihinde,
yrrle girer.
* Bu deiiklik 25/4/2014 tarihinden geerli olmak zere yaym

tarihinde yrrle girmitir.
** Bu deiiklik 25/4/2014 tarihinden geerli olmak zere yaym
tarihinde yrrle girmitir.
95
Yrtme
MADDE 17 (1) Bu Ynetmelik hkmlerini alma ve
Sosyal Gvenlik Bakan yrtr.
Ynetmeliin Yaymland Resm Gazetenin
Tarihi Says
25/4/2013 28628
Ynetmelikte Deiiklik Yapan Ynetmeliklerin Yaymland
Resm Gazetelerin
Tarihi Says
1. 2/5/2014 28988
2.
3.
96
EK - I
EK - I
EKPMANLARINDA BULUNACAK
ASGAR GEREKLER
1. Genel hususlar
1.1. Bu ekte belirtilen hususlar, bu Ynetmelik hkmleri
dikkate alnarak ve sz konusu i ekipmannda bunlara kar-
lk gelen riskin bulunduu durumlarda uygulanr.
1.2. Bu ekte belirtilen asgari gerekler, i ekipmanlarnda ara-
nacak temel gereklerdir.
2. ekipmanlarnda bulunacak asgari genel gerekler
2.1. ekipmannda bulunan ve gvenlii etkileyen kuman-
da cihazlar iin asgari gerekler;
2.1.1. ekipmannda bulunan ve gvenlii etkileyen ku-
manda cihazlar aka grlebilir ve tannabilir zellikte
olur. Gerektiinde uygun ekilde iaretlenir.
2.1.2. Kumanda cihazlar zorunlu haller dnda, tehlikeli
blgenin dna yerletirilir ve bunlarn kullanm ek bir teh-
like oluturmaz. Kumanda cihazlar, istem d hareketlerde
tehlikeye neden olmamas gerekir.
2.1.3. Operatr, ana kumanda yerinden tehlike blgesinde
herhangi bir kimsenin bulunmadndan emin olmas ge-
rekir. Bu mmkn deilse makine almaya balamadan
nce otomatik olarak devreye girecek sesli ve kl ikaz sis-
temi bulunur.
97
2.1.4. ekipmannn altrlmas veya durdurulmas sebe-

biyle doabilecek tehlikelere maruz kalan alanlar yeterli
zaman ve imkn salayan tedbirlerle bu tehlikelerden ko-
runur.
2.1.5. Kumanda sistemleri gvenli ve planlanan kullanm
artlarnda meydana gelebilecek arza, bozulma veya her-
hangi bir zorlanma gz nne alnarak uygun nitelikte se-
ilir.
2.2. ekipmanlarnn altrlmas, bu ama iin yaplm
kumandalarn ancak bilerek ve isteyerek kullanlmas ile
salanr.
2.2.1. Bu kural, alanlar iin tehlike oluturmad srece;
a) Herhangi bir sebeple i ekipmann durmasndan sonra
tekrar altrlmasnda,
b) Hz, basn gibi alma artlarnda nemli deiiklikler
yaplrken de,
uygulanr.
2.2.2. Bu kural otomatik alan i ekipmannn normal al-
ma programnn devam sresindeki tekrar harekete geme
veya alma artlarndaki deiiklikler iin uygulanmaz.
2.3. Btn i ekipmanlarnda, ekipman tmyle ve gvenli
bir ekilde durdurabilecek bir sistem bulunur. Her bir al-
ma yerinde, tehlikenin durumuna gre, i ekipmannn ta-
mamn veya bir ksmn durdurabilecek ve bu ekipmann
gvenli bir durumda kalmasn salayacak kumanda siste-
mi bulunur. ekipmanlarnn durdurma sistemleri, altr-
ma sistemlerine gre ncelikli olmas gerekir. ekipman
veya tehlikeli ksmlar durdurulduunda, bunlar harekete
98
EK - I
geiren enerji de kesilecek zellie sahip olur.

2.4. ekipmannn tehlikesi ve normal durma sresinin ge-
rektirmesi halinde i ekipmannda acil durdurma sistemi
bulunur.
2.5. Para frlamas veya dmesi riski tayan i ekipmanlar,
bu riskleri ortadan kaldrmaya uygun gvenlik tertibat ile
donatlr.
2.5.1. Gaz, buhar, sv veya toz karma tehlikesi olan i ekip-
manlar, bunlar kaynanda tutacak veya ekecek uygun
sistemlerle donatlr.
2.6. alanlarn sal ve gvenlii asndan gerekiyorsa,
i ekipman ve paralar uygun yntemlerle sabitlenir.
2.7. alanlarn salk ve gvenlii asndan nemli bir
tehlike oluturabilecek, i ekipmannn paralarnn krl-
mas, kopmas veya dalmas riskine kar uygun koruma
nlemleri alnr.
2.8. ekipmannn hareketli paralaryla mekanik temas ris-
kinin kazaya yol aabilecei hallerde; i ekipman, tehlikeli
blgeye ulamay nleyecek veya bu blgeye ulalmadan
nce hareketli paralarn durdurulmasn salayacak uygun
koruyucular veya koruma donanm ile donatlr.
2.8.1. Koruyucular ve koruma donanm;
a) Salam yapda olur,
b) lave bir tehlikeye sebep olmayacak zellikte olur,
c) Kolayca yerinden karlmayacak veya etkisiz hale getiri-
lemeyecek ekilde olur,
) Tehlike blgesinden yeterli uzaklkta bulunur,
99
d) Ekipmann grlmesi gereken operasyon noktalarna en-

gel olmayacak zellikte olur,
e) Sadece ilem yaplan alana eriimi kstlar ve bunlarn -
karlmasna gerek kalmadan para taklmas, sklmesi ve
bakm iin gerekli ilemlerin yaplmas mmkn olur.
2.9. ekipmannn allan veya bakm yaplan blge ve
operasyon noktalar, yaplacak ileme uygun ekilde aydn-
latlr.
2.10. ekipmannn yksek veya ok dk scaklktaki par-
alarna alanlarn yaklamasn veya temasn engelleye-
cek tedbirler alnr.
2.11. ekipmanna ait ikaz donanmlar kolay alglanr ve
anlalr olur.
2.12. ekipman sadece tasarm ve imalat amacna uygun
ilerde ve artlarda kullanlr.
2.13. ekipmannn bakm ileri, ancak i ekipman kapal
iken yaplabilir. Bunun mmkn olmad hallerde, bakm
ileri yrtlrken gerekli nlemler alnr veya bu ilerin
tehlike blgesi dnda yaplmas salanr.
2.13.1. Bakm defteri bulunan makinelerde bakmla ilgili
ilemler gn gnne bu deftere ilenir. 5070 sayl Elekt-
ronik mza Kanununa uygun olarak gvenli elektronik imza
ile imzalanm ve elektronik ortamda saklanan kaytlar da
bakm defteri olarak kabul edilir.
2.14. ekipmanlarnn enerji kaynaklarn kesecek ara ve
gereler kolayca grlebilir ve tannabilir zellikte olur.
Ekipmann enerji kaynaklarna yeniden balanmas alan-
lar iin tehlikeye sebep olmayacak zellikte olur.
100
EK - I
2.15. ekipmanlarnda, alanlarn gvenliinin salan-

masnda esas olan ikaz ve iaretler bulunur.
2.16. alanlarn retim, bakm ve ayar ilemleri yapacakla-
r yerlere gvenli bir ekilde ulaabilmeleri ve orada gvenli
bir ekilde alabilmeleri iin uygun artlar salanr.
2.17. Btn i ekipmanlar, ekipmann ar snmas veya
yanmasna veya ekipmandan gaz, toz, sv, buhar veya re-
tilen, kullanlan veya depolanan dier maddelerin yaylmas
riskine kar alanlarn korunmasna uygun olur.
2.18. Btn i ekipmanlar, ekipmanda retilen, kullanlan
veya depolanan maddelerin veya ekipmann patlama riski-
ni nleyecek zellikte olur.
2.19. Btn i ekipmanlar, alanlarn dorudan veya do-
layl olarak elektrikle temas riskinden korunmasna uygun
olur.
3. zel tipteki i ekipmannda bulunacak asgari ek ge-
rekler
3.1. Kendinden hareketli veya bir baka ara vastasyla
hareket edebilen i ekipmanlar iin asgari gerekler;
3.1.1. zerinde alan bulunan i ekipman, ekipmann bir
yerden bir yere gtrlmesi srasnda tekerleklere veya pa-
letlere taklma veya temas etme riski de dahil alanlar iin
oluabilecek btn riskleri azaltabilecek uygun sistemlerle
donatlr.
3.1.2. ekipmannn ekicisi ile ekilen ekipman veya akse-
suarlar ya da yedekte ekilen herhangi bir nesnenin, birbi-
rine arpma veya skma riskinin bulunduu durumlarda,
101
bu ekipmanlar arpma ve skmay nleyecek koruyucular-

la donatlr.
3.1.2.1. arpma veya skma riski nlenemiyorsa, alanla-
rn olumsuz etkilenmemesi iin gerekli nlemler alnr.
3.1.3. ekipmannn hareketli ksmlar arasnda enerji akta-
rmn salayan ksmlarn yere temas nedeniyle hasar gr-
mesi veya kirlenmesine kar nlem alnr.
3.1.4. zerinde alan bulunan hareketli i ekipman, nor-
mal alma koullarnda devrilme riskine kar;
a) Cihaz bir eyrekten (90 derecelik a) fazla dnmeyecek
ekilde yaplm olur veya
b) Bir eyrekten fazla dnyorsa, zerinde bulunan ala-
nn etrafnda yeterli aklk bulunur veya
c) Ayn etkiyi salayacak baka koruyucu yap veya sistem
bulunur.
3.1.4.1. Bu koruyucu yap veya sistem i ekipmannn kendi
paras olabilir.
3.1.4.2. alma srasnda i ekipman sabitleniyorsa veya i
ekipmannn, devrilmesi mmkn olmayacak ekilde tasar-
m yaplmsa koruyucu yap veya sistemler gerekmez.
3.1.4.3. ekipmannda; devrilmesi halinde, zerinde bulu-
nan alann ekipman ile yer arasnda skarak ezilmesini
nleyici koruyucu yap veya sistem bulunur.
3.1.5. zerinde bir veya daha fazla alann bulunduu
forkliftlerin devrilmesinden kaynaklanan risklerin azaltl-
mas iin;
a) Src iin kabin bulunur veya
102
EK - I
b) Forklift devrilmeyecek yapda olur veya

c) Forkliftin devrilmesi halinde, yer ile forkliftin belirli ksm-
lar arasnda tanan alanlar iin, yeterli aklk kalmasn
salayacak yapda veya
) Forklift, devrilmesi halinde srcnn forkliftin paralar
tarafndan ezilmesini nleyecek yapda olur.
3.1.6. Kendinden hareketli i ekipman hareket halinde iken
kiiler iin risk oluturuyorsa aadaki artlar salar:
a) Yetkisiz kiilerce altrlmasn nleyecek donanm bu-
lunur.
b) Ayn anda hareket eden birden fazla eleman bulunan
i ekipmannda bu elemanlarn arpmasnn etkilerini en
aza indirecek nlemler alnr.
c) ekipmannda frenleme ve durdurma donanm bulu-
nur. Gvenlik artlar gerektiriyorsa, ayrca bu donanmn
bozulmas halinde otomatik olarak devreye giren veya ko-
layca ulalabilecek ekilde yaplm acil frenleme ve dur-
durma sistemi bulunur.
) Srcnn gr alannn kstland durumlarda, g-
venliin salanmas iin gr alann iyiletirecek uygun
yardmc aralar kullanlr.
d) Gece veya karanlk yerlerde kullanlmak zere tasarm-
lanm i ekipmannda, yaplan ii yrtmeye uygun ve al-
anlarn gvenliini salayacak aydnlatma sistemi bulunur.
e) alanlar etkileyebilecek yangn kma tehlikesi olan i
ekipmannn kendisinin veya yedekte tad ekipmann
kullanld yerin hemen yaknnda yangn sndrme cihaz-
103
lar bulunmuyorsa, bu ekipmanlarda yeterli yangn sndr-

me cihazlar bulunur.
f ) Uzaktan kumandal i ekipmannn, kontrol snrlarnn
dna kmas halinde otomatik olarak hemen duracak e-
kilde olmas gerekir.
g) Uzaktan kumandal i ekipman, normal artlarda arpma
ve ezilme tehlikelerine kar korunakl olur, bunun salana-
mad hallerde dier uygun aralarla arpma riski kontrol
altna alnr.
3.2. Yklerin kaldrlmasnda kullanlan i ekipmanlar
iin asgari gerekler;
3.2.1. Yk kaldrma ekipman kalc olarak kurulduunda,
zellikle kaldrlan yk ve montaj veya balant noktalarn-
daki gerilmeler dikkate alnarak ekipmann mukavemet ve
kararll salanr.
3.2.2. Yklerin kaldrlmas iin kullanlan makinelerde, kal-
drlabilecek maksimum yk aka grnecek ekilde ia-
retlenir, makinenin deiik ekillerde kullanmnda da mak-
simum yk gsteren levhalar veya iaretler bulunur.
3.2.2.1. Kaldrma iin kullanlan aksesuarlar da gvenli kulla-
nm iin gereken zelliklerini gsterecek ekilde iaretlenir.
3.2.2.2. nsan kaldrmak ve tamak iin tasarlanmam i
ekipmanlar, amac dnda kullanmn nlemek iin uygun
bir ekilde ve aka iaretlenir.
3.2.3. Sabit olarak kurulacak i ekipman, ykn;
a) alanlara arpmas,
b) Tehlikeli bir ekilde srklenmesi veya dmesi,
104
EK - I
c) stem d kurtulmas,
riskini azaltacak ekilde tesis edilir.
3.2.4. alanlar kaldrma veya tamada kullanlan i ekip-
manlarnda;
a) Tama kabininin dme riski uygun aralarla nlenir,
b) Kullancnn kendisinin kabinden dme riski nlenir,
c) zellikle cisimlerle istenmeyen temas sonucu, kullanc-
nn arpma, skma veya ezilme riski nlenir,
) Herhangi bir olay neticesinde kabin iinde mahsur kalan
alanlarn tehlikeye maruz kalmamas ve kurtarlmas sa-
lanr.
3.2.4.1. ayet, alma yerinin zellii ve ykseklik farkllk-
larndan dolay tama kabininin dme riski, alnan gven-
lik nlemlerine ramen nlenemiyorsa, emniyet katsays
daha yksek gvenlik halat ile tehiz edilip, her alma
gn kontrol edilir.
105
EK - II
EKPMANININ KULLANIMI LE
LGL HUSUSLAR
Bu ekte belirtilen hususlar, bu Ynetmelik hkmleri dikka-

te alnarak ve sz konusu ekipmanda bunlara karlk gelen
riskin bulunduu durumlarda uygulanr.
1. Tm i ekipmanlar iin genel hkmler
1.1. ekipmanlar, bunlar kullananlara ve dier alanlara
en az risk oluturacak ekilde yerletirilir, kurulur ve kulla-
nlr. Bu amala, i ekipmannn hareketli ksmlar ile evre-
sinde bulunan sabit veya hareketli ksmlar arasnda yeterli
mesafe bulundurulur. Ayrca i ekipmannda kullanlan ya
da retilen enerjinin veya maddelerin gvenli bir ekilde
temini ve uzaklatrlmas salanr.
1.2. ekipmannn kurulmas veya sklmesi, zellikle ima-
lat tarafndan verilen kullanma talimat dorultusunda
gvenli koullar altnda yaplr.
1.3. Kullanm srasnda yldrm dmesi ihtimali bulunan i
ekipman yldrmn etkilerine kar uygun aralarla korunur.
2. Kendinden hareketli veya bir baka ara vastasyla
hareket edebilen i ekipmanlarnn kullanm ile ilgili
hkmler
2.1. Kendinden hareketli i ekipmanlar, bu ekipmanlarn
gvenli kullanm ile ilgili uygun eitim alm alanlar ta-
106
EK - II
rafndan kullanlr.
2.2. ekipman bir alma alan iinde hareket ediyorsa,
uygun trafik kurallar ile hz snrlar konulur ve uygulanr.
2.3.1. Kendinden hareketli i ekipmannn alma alannda,
grevli olmayan alanlarn bulunmasn nleyecek gerekli
dzenleme yaplr.
2.3.2. in gerei olarak bu alanda alan bulunmas zorun-
lu ise, bu alanlarn i ekipman nedeniyle zarar grmesini
nleyecek uygun tedbirler alnr.
2.4. Mekanik olarak hareket ettirilen seyyar i ekipmanlarn-
da, ancak gvenliin tam olarak salanmas halinde alan
tanmasna izin verilebilir. Tama srasnda i yaplmas ge-
rekiyorsa ekipmann hz gerektii gibi ayarlanr.
2.5. alma yerlerinde, alanlar iin gvenlik ve salk ris-
ki yaratmayacak yeterli hava salanmas artyla iten yan-
mal motorlu seyyar i ekipman kullanlabilir.
3. Yk kaldrmada kullanlan i ekipman ile ilgili h-
kmler
3.1. Genel hususlar
3.1.1. Yk kaldrmak iin tasarlanm seyyar veya sk-
lp-taklabilir i ekipmanlarnn zemin zellikleri de dikkate
alnarak ngrlen btn kullanm artlarnda salam ve
kararl bir ekilde kullanlmas salanr.
3.1.2. nsanlarn kaldrlmasnda sadece bu ama iin sala-
nan i ekipman ve aksesuarlar kullanlr.
3.1.2.1. Olaanst veya acil olan istisnai durumlarda insan-
107
lar kaldrmak amacyla yaplmam i ekipman, gerekli n-

lemleri almak ve gzetim altnda olmak artyla insanlarn
kaldrlmasnda kullanlabilir.
3.1.2.2. alanlar yk kaldrmak iin tasarlanm i ekip-
man zerindeyken, ekipmann kumandas iin her zaman
grevli bir kii bulunur. Kaldrma ekipmanndaki kiilerin
gvenilir haberleme imknlaryla herhangi bir tehlike ha-
linde tahliye iin gvenilir aralar bulunur.
3.1.3. Teknik zorunluluk olmadka kaldrlan ykn altnda
insan bulunmamas iin gerekli tedbir alnr. alanlarn
bulunabilecei korunmasz alma yerlerinin zerinden
yk geirilmez. Bunun mmkn olmad hallerde uygun
alma yntemleri belirlenir ve uygulanr.
3.1.4. Kaldrma aksesuarlar, sapann ekli ve yaps dikkate
alnarak, kaldrlacak yke, kavrama noktalarna, balant
elemanlarna ve atmosfer artlarna uygun seilir. Kaldrma-
da kullanlan balant elemanlar kullanmdan sonra skl-
myorsa, bunlarn zellikleri hakknda kullanclarn bilgi
sahibi olmas iin belirgin bir ekilde iaretlenir.
3.1.5. Kaldrma aksesuarlar bozulmayacak veya hasar gr-
meyecek ekilde muhafaza edilir.
3.2. Klavuzsuz (askda iken serbest olan) ykleri kaldr-
makta kullanlan i ekipman
3.2.1. alma alanlar kesien iki veya daha fazla kaldrma
arac ile klavuzsuz yklerin kaldrld bir alanda, yklerin
ve kaldrma aralarnn elemanlarnn arpmamas iin ge-
rekli nlemler alnr.
108
EK - II
3.2.2. Klavuzsuz yklerin seyyar i ekipman ile kaldrlma-

snda ekipmann eilmemesi, devrilmemesi ve eer gere-
kiyorsa kaymamas veya yerinden oynamamas iin gerekli
tedbirler alnr. Bu nlemlerin tam olarak uygulanmasn
salayacak kontroller yaplr.
3.2.3. Klavuzsuz ykleri kaldrmakta kullanlan i ekipma-
nnn operatr dorudan veya gerekli bilgileri salayan
yardmc cihazlar vastasyla yk yolunun tamamn gremi-
yorsa, operatre yol gsterecek bu konuda eitimli ve de-
neyimli bir kii grevlendirilir. alanlar, yklerin birbiriyle
arpmasndan kaynaklanan tehlikelerden korumak iin
gerekli organizasyonel nlemler alnr.
3.2.4. Ykn elle balanmas veya zlmesinin gvenle ya-
plabilmesi iin zellikle i ekipmannn kontrol dorudan
ya da dolayl olarak alanda bulunacak ekilde gerekli d-
zenleme yaplr.
3.2.5. Btn yk kaldrma ileri alanlarn gvenliini
korumak iin uygun ekilde planlanr ve gzetim altnda
yrtlr. zellikle bir yk, klavuzsuz ykleri kaldrmakta
kullanlan iki veya daha fazla i ekipmanyla ayn anda kal-
drlacaksa operatrler arasnda egdm salayacak d-
zenleme yaplr ve uygulanr.
3.2.6. Klavuzsuz yklerin kaldrlmasnda kullanlan i
ekipman, kendisini besleyen g kayna tamamen veya
ksmen kesildiinde yk askda tutamyorsa, ortaya ka-
bilecek risklerden alanlar korumak iin uygun nlemler
alnr. Tehlikeli blgeye giri engellenmedike veya ykn
gvenli bir ekilde askda kalmas salanmadka askdaki
109
yk gzetimsiz braklmaz.
3.2.7. Hava artlarnn, gvenli kullanm engelleyecek ve
alanlar tehlikeye maruz brakacak ekilde bozulmas
halinde, klavuzsuz yklerin kaldrlmas iin tasarlanm i
ekipmanlarnn ak havada kullanlmas durdurulur. al-
anlar riske atmamak iin zellikle i ekipmannn devril-
mesini nleyecek tedbirler alnr.
4. Yksekte yaplan geici ilerde, i ekipmannn kulla-
nm ile ilgili hkmler
4.1. Genel hususlar
4.1.1. Bu Ynetmeliin 5 inci maddesine uygun olarak, yk-
sekte yaplan geici iler uygun bir platformda, gvenlik
iinde ve uygun ergonomik koullarda yaplamyorsa, g-
venli alma koullarn salayacak ve devam ettirecek en
uygun i ekipman seilir. Toplu koruma nlemlerine kiisel
koruma nlemlerine gre ncelik verilir. ekipmannn bo-
yutlar, yaplacak iin doasna ve ngrlen yke uygun,
geilerin tehlikesiz ekilde yaplmasn salayacak ekilde
olmas gerekir.
4.1.1.1. Yksekteki geici alma yerlerine ulamak iin en
uygun yol ve aralar, geilerin skl, sz konusu yerin
ykseklii ve kullanm sresi gz nne alnarak belirlenir.
Seilen bu aralar, yakn bir tehlike durumunda alanlarn
tahliyesini de mmkn klacak ekilde olur. Ulamda kulla-
nlan yol, ara ve platformlar ile katlar veya ara geitler ara-
sndaki geilerde dme riski ortadan kaldrlr.
4.1.2. El merdivenleri ancak dk risk nedeniyle daha g-
110
EK - II
venli bir i ekipman kullanm gerekmiyorsa, ksa sre kul-

lanlacaksa veya iverence deitirilmesi mmkn olmayan
iyeri koullarnda, EK-II madde 4.1.1de belirtilen artlara
uymak kaydyla yksekte yaplan almalarda kullanlabilir.
4.1.3. Halat kullanlarak yaplan almalar ancak risk de-
erlendirmesi sonucuna gre iin gvenle yaplabilecei
ve daha gvenli i ekipman kullanlmasnn gerekmedii
durumlarda yaplabilir.
4.1.3.1.Risk deerlendirmesi gz nnde bulundurularak
ve zellikle iin sresine ve ergonomik zorlamalara bal
olarak, uygun aksesuarl oturma yerleri salanr.
4.1.4. Seilen i ekipmannn trne bal olarak i ekipma-
nnn yapsnda bulunan riskleri minimuma indirmek iin
uygun nlemler belirlenir. Eer gerekiyorsa yksekten d-
meyi nleyecek ve alanlarn yaralanmasna da meydan
vermeyecek ekilde uygun yapda ve yeterli salamlkta
koruyucular yaplr. Dmeleri nleyen toplu korumaya y-
nelik koruyucular ancak seyyar veya sabit merdiven bala-
rnda kesintiye urayabilir.
4.1.5. Dmeleri nleyen toplu korumaya ynelik koruyu-
cularn, zel bir iin yaplmas iin geici olarak kaldrlmas
gerektii durumlarda, ayn korumay salayacak dier g-
venlik nlemleri alnr. Bu nlemler alnncaya kadar alma
yaplmaz. Bu zel i geici veya kesin olarak tamamlandk-
tan sonra koruyucular tekrar yerine konulur.
4.1.6. Yksekte yaplan geici iler, alanlarn salk ve g-
venliklerini tehlikeye atmayacak uygun hava koullarnda
srdrlr.
111
4.2. El merdivenlerinin kullanm ile ilgili zel hkmler

4.2.1. El merdivenleri, kullanm srasnda salam bir ekilde
yerletirilir. Portatif el merdivenleri, basamaklar yatay ko-
numda olacak ekilde dzgn, salam, ls uygun, sabit
pabular zerinde durmaldr. Asl duran el merdivenleri
gvenli bir ekilde tutturulur, ip merdivenler hari, yerlerin-
den karlmas ve sallanmas nlenir.
4.2.2. Portatif el merdivenlerinin kullanm srasnda st
veya alt ular sabitlenerek veya kaymaz bir malzeme kul-
lanlarak veya ayn korumay salayan dier tedbirlerle,
ayaklarnn kaymas nlenir. Platformlara kmakta kullan-
lan el merdivenleri, platformda tutunacak yer bulunmad
durumlarda, gvenli k salamak iin platform seviyesini
yeteri kadar aacak uzunlukta tesis edilir. Uzatlp kilitlene-
bilir ve eklenebilir el merdivenleri, paralarnn birbirinden
ayr hareket etmeleri nlenecek ekilde kullanlr. Mobil el
merdivenleri, zerine klmadan nce hareketleri durduru-
lur ve sabitlenir.
4.2.3. El merdivenlerinde her zaman alanlarn elleriy-
le tutunabilecekleri uygun yer ve salam destek bulunur.
zellikle, bir el merdiveni zerinde elle yk tanyorsa bu
durum elle tutacak yer bulunmas zorunluluunu ortadan
kaldrmaz.
4.3. skelelerin kullanm ile ilgili zel hkmler
4.3.1. Seilen iskelenin salamlk ve dayankllk hesab
mevcut deilse veya var olan hesaplar seilen iskele tipinde
tasarlanan yapsal deiikliklere uygun deilse veya iskele-
nin genel olarak allm standart konfigrasyonlara uygun
112
EK - II
yapda imal edilmemi olduu durumlarda bunlarn sa-

lamlk ve dayankllk hesaplar yaplr. Bu hesaplar yaplma-
dan iskeleler kullanlamaz.
4.3.2. Seilen iskelenin karmaklna bal olarak kurma,
kullanma ve skme plan; yap ilerinde inaat mhendisi,
inaat teknikeri veya yksek teknikeri; gemi inas ve sk-
m ilerinde ise gemi inaat mhendisi tarafndan yaplr
veya yaptrlr. Bu plan, iskele ile ilgili detay bilgileri ieren
standart form eklinde olabilir.
4.3.3. skelenin tayc elemanlarnn kaymas; yeterli sa-
lamlktaki tayc zemine sabitlenerek, kaymaz aralar kul-
lanarak veya ayn etkiye sahip dier yntemlerle nlenir.
skelenin salam ve dengeli olmas salanr. Yksekte al-
ma srasnda tekerlekli iskelelerin kazara hareket etmesini
nleyecek uygun aralar kullanlr.
4.3.4. skele platformlarnn boyutu, ekli ve yerletirilmesi
yaplan iin zelliklerine ve tanan yke uygun ve gven-
li alma ve geilere izin verecek ekilde olmas gerekir.
skele platformlar normal kullanmda, elemanlar hareket
etmeyecek ekilde kurulur. Platform elemanlar ve dikey
korkuluklarn arasnda dmelere neden olabilecek tehlike-
li boluklar bulunmamas gerekir.
4.3.5. Kurma, skme veya deiiklik yaplmas srasnda is-
kelenin kullanma hazr olmayan ksmlar, 23/12/2003 ta-
rihli ve 25325 sayl Resm Gazetede yaymlanan Gvenlik
ve Salk aretleri Ynetmeliine uygun ekilde genel uyar
iaretleri ile iaretlenir ve tehlikeli blgeye giriler fiziki ola-
rak engellenir.
113
4.3.6. skelelerin kurulmas, sklmesi veya zerinde nem-

li deiiklik yaplmas, grevli inaat mhendisi, inaat tek-
nikeri veya yksek teknikeri; tersanelerde ise gemi inaat
mhendisi gzetimi altnda ve bu Ynetmeliin 11 inci
maddesi uyarnca, zel riskleri ve ayrca aada belirtilen
hususlar kapsayan konularda yapacaklar ile ilgili yeterli
eitim alm alanlar tarafndan yaplr.
a) skelelerin kurulmas, sklmesi veya deiiklik yaplmas
ile ilgili planlarn anlalmas,
b) skelelerin kurulmas, sklmesi veya deiiklik yaplmas
srasnda gvenlik,
c) alanlarn veya malzemelerin dme riskini nleyecek
tedbirler,
) skelelerde gvenlii olumsuz etkileyebilecek deien
hava koullarna gre alnacak gvenlik nlemleri,
d) skelelerin tayabilecei ykler,
e) skelelerin kurulmas, sklmesi veya deiiklik yaplmas
ilemleri srasnda ortaya kabilecek dier riskler.
4.3.6.1. Gzetim yapan kii ve ilgili alanlara gerekli tali-
matlar da ieren EK-II madde 4.3.2.de belirtilen kurma ve
skme planlar verilir.
4.4. Halat kullanarak yaplan almalarla ilgili zel h-
kmler
4.4.1 Halat kullanlarak yaplan almalarda aadaki art-
lara uyulur.
a) Sistemde biri, inip kmada veya destek olarak kullanlan
alma halat, dieri ise gvenlik halat olacak ekilde ayr
114
EK - II
kancal en az iki halat bulunur.

b) alanlara, alma halatna bal parat tipi emniyet
kemeri verilir ve kullandrlr. Emniyet kemerinin ayrca g-
venlik halat ile balants salanr.
c) alma halat, gvenli ini ve k aralar ile tehiz edi-
lir ve kullancnn hareket kontroln kaybetmesi halinde,
dmesini nlemek iin kendiliinden kilitlenebilen siste-
me sahip olmas gerekir. Gvenlik halatnda da, alan ile
birlikte hareket eden dmeyi nleyici bir sistem bulunur.
) alan tarafndan kullanlan alet, edevat ve dier aksesu-
arlar parat tipi emniyet kemerine veya oturma yerine
veya baka uygun bir yere balanarak gvenli hale getirilir.
d) Acil bir durumda alann derhal kurtarlabilmesi iin i
uygun ekilde planlanr ve gzetim salanr.
e) Bu Ynetmeliin 11 inci maddesi dorultusunda, alan-
lara yapacaklar ie uygun ve zellikle kurtarma konusunda
yeterli eitim verilir.
4.4.2 Risk deerlendirmesi gz nnde bulundurularak
ikinci bir halat kullanlmasnn iin yaplmasn daha tehli-
keli hale getirdii istisnai durumlarda, gvenlii salayacak
yeterli nlemler alnmak artyla tek bir halatla alma ya-
plabilir.
115
EK-III
BAKIM, ONARIM VE PERYODK

KONTROLLER LE LGL HUSUSLAR
1. Genel hususlar
1.1. ekipmanlarnn bakm, onarm ve periyodik kont-
rolleri, ilgili ulusal ve uluslararas standartlarda belirlenen
aralklarda ve kriterlerde, imalat verileri ile fen ve tekniin
gereklilikleri dikkate alnarak yaplr.
1.2. ekipmanlarnn bakmlar (gnlk, haftalk, aylk,
aylk, alt aylk ve benzeri), ilgili standartlarda belirlenen
veya imalatnn belirledii ekilde, imalat tarafndan yet-
kilendirilmi servislerce veya iyeri tarafndan grevlendiril-
mi kiilerce yaplr.
1.3. ekipmanlarnn, her almaya balamadan nce,
operatrleri tarafndan kontrollere tabi tutulmalar salanr.
1.3.1. Test, deney ve tahribatsz muayeneler dnda i
ekipman gnlk muayeneden geirilir. Kullanm srasnda
ekipman, atlak, gevemi balantlar, paralardaki defor-
masyon, anma, korozyon ve benzeri belirtiler bakmndan
gzle muayene edilir.
1.3.2. atlak, ar anma ve benzeri tespit edilen herhangi bir
i ekipman daha ayrntl muayene iin kullanm d braklr.
Gzle muayene, operatr veya i ekipmann ve ilevlerini bi-
len personel tarafndan yaplarak kayt altna alnr.
116
EK - III
1.3.3. Muayeneler; haftalk, aylk, aylk ve benzeri periyot-

larla i ekipmannn ilgili olduu standartlarn veya imalat-
snn ngrd dzenli aralklarla tekrarlanr.
1.3.4. ekipmannda gnlk, haftalk, aylk, aylk ve ben-
zeri dzenli aralklarla yaplan muayeneler ile tm bakm ve
onarmlar kayt altna alnr.
1.4. Periyodik kontrol aral ve kriterleri standartlar ile be-
lirlenmemi i ekipmanlarnn periyodik kontrolleri, varsa
imalatnn ngrd aralk ve kriterlerde yaplr. Bu hu-
suslar, imalat tarafndan belirlenmemi ise i ekipmannn
periyodik kontrol, bulunduu iyeri ortam koullar, kul-
lanm skl ile kullanm sresi gibi faktrler gz nnde
bulundurularak, yaplacak risk deerlendirmesi sonularna
gre, belirlenecek aralklarda yaplr. Belirlenen periyodik
kontrol aralnn bu Ynetmelikte belirtilen istisnalar(*) d-
nda bir yl amamas gerekir.
1.5. Birden fazla i yapmak amacyla imal edilen i ekipman-
lar yaptklar iler gz nnde bulundurularak ayr ayr pe-
riyodik kontrole tabi tutulur.
1.6. Periyodik kontrolleri yapmaya yetkili kiiler tarafndan
yaplacak kontroller sonucunda periyodik kontrol raporu
dzenlenir. Dzenlenen belgeler, i ekipmannn kullanld-
srece saklanr.
1.7. ekipmannn periyodik kontrol sonucunda dzenle-
necek raporda aadaki blmler bulunur:
1.7.1. Genel bilgiler: Bu blmde iyerinin ad, adresi, ileti-
im bilgileri (telefon, faks, elektronik posta adresi, internet
sitesi ve benzeri), periyodik kontrol tarihi, normal artlarda
117
yaplmas gereken bir sonraki periyodik kontrol tarihi ve ge-

rekli grlen dier bilgilere yer verilir.
1.7.2. ekipmanna ait teknik zellikler: Raporun bu b-
lmnde periyodik kontrole tabi tutulacak i ekipmannn
ad, markas, modeli, imal yl, ekipmann seri numaras, ko-
numu, kullanm amac ile gerek grlen teknik zellikler ve
dier bilgilere yer verilir.
1.7.3. Periyodik kontrol metodu: lgili standart numaras ve
ad, periyodik kontrol esnasnda kullanlan ekipmanlarn
zellikleri ve dier bilgiler belirtilir.
1.7.4. Tespit ve deerlendirme: Raporun bu blmnde
EK-III madde 1.7.3te belirlenen kurallar ve yaplan periyo-
dik kontrolden elde edilen deerlerin, yine EK-III madde
1.7.2de yer verilen i ekipmannn teknik zelliklerini kar-
layp karlamad hususu ile ilgili standart ve teknik litera-
trde yer alan snr deerlere uygun olup olmad kyasla-
narak deerlendirilir. Periyodik kontrolde uygulanan test ve
dier ilemlere ilikin bilgilere yer verilir.
1.7.5. Test, deney ve muayene: ekipmannn periyodik
kontrol esnasnda yaplan test deney ve muayene (hid-
rostatik test, statik test, dinamik test, tahribatsz muayene
yntemleri ve benzeri) sonular belirtilir.
1.7.6. kaz ve neriler: Yaplan periyodik kontrol sonucun-
da i sal ve gvenlii ynnden uygun bulunmayan
hususlarn belirlenmesi halinde, bunlarn nasl uygun hale
getirileceine ilikin neriler ile bu hususlar giderilmeden i
ekipmannn kullanmnn gvenli olmayaca belirtilir.
1.7.7. Sonu ve kanaat: Raporun bu blmnde periyodik
118
EK - III
kontrole tabi tutulan i ekipmannn varsa tespit edilen ve

giderilen noksanlklar aklanarak, bir sonraki periyodik
kontrole kadar geecek sre ierisinde grevini gvenli bir
ekilde yapp yapamayaca aka belirtilir.
1.7.8. Onay: Bu blmde periyodik kontrolleri yapmaya yet-
kili kiinin/kiilerin kimlik bilgileri, meslei, diploma tarihi
ve numarasna ilikin bilgiler, Bakanlk kayt numaras ile
raporun ka nsha olarak dzenlendii belirtilerek, imza al-
tna alnr. Yukardaki bilgilerin veya yetkili kiinin imzasnn
bulunmad raporlar geersizdir.
1.8. ekipmannn zellii gerei birden fazla brantaki
periyodik kontrolleri yapmaya yetkili kiiler tarafndan peri-
yodik kontroln yaplmas gerekmesi halinde, mtereken
veya her bir brantan yetkili kii kendi konusu ile ilgili ks-
mn raporunu dzenleyip imzalar.
1.9. sal ve gvenlii ynnden uygun bulunmayan
hususlarn tespit edilmesi ve bu hususlar giderilmeden i
ekipmannn kullanlmasnn uygun olmadnn belirtil-
mesi halinde; bu hususlar giderilinceye kadar i ekipman
kullanlmaz. Sz konusu eksikliklerin giderilmesinden sonra
yaplacak ikinci kontrol sonucunda; eksikliklerin giderilme-
si iin yaplan i ve ilemler ile i ekipmannn bir sonraki
kontrol tarihine kadar gvenle kullanlabilecei ibaresinin
de yer ald ikinci bir belge dzenlenir.
2. Periyodik kontrole tabi i ekipmanlar
2.1. Basnl kap ve tesisatlar
2.1.1. Basnl kaplarda temel prensip olarak hidrostatik test
119
yaplmas esastr. Bu testler, standartlarda aksi belirtilmedii

srece iletme basncnn 1,5 kat ile ve bir yl amayan s-
relerle yaplr. Ancak i ekipmannn zellii ve iletmeden
kaynaklanan zorunlu artlar gereince hidrostatik test yap-
ma imkn olmayan basnl kaplarda hidrostatik test yerine
standartlarda belirtilen tahribatsz muayene yntemleri de
uygulanabilir. Bu durumda, dzenlenecek periyodik kontrol
raporlarnda bu husus gerekesi ile birlikte belirtilir.
2.1.2. Basnl kap ve tesisatlarn periyodik kontrolleri,
nan Basnl Ekipmanlar Ynetmelii, 31/12/2012 tarihli ve
28514 sayl Resm Gazetede yaymlanan Tanabilir Basnl
Ekipmanlar Ynetmelii ve 30/12/2006 tarihli ve 26392 sa-
yl Resm Gazetede yaymlanan Basit Basnl Kaplar Ynet-
meliinde yer alan ve bu Ynetmelik hkmlerine aykr
olmayan hususlar sakl kalmak kaydyla ilgili standartlarda
belirtilen kriterlere gre yaplr.
2.1.3. Basnl kap ve tesisatlarn periyodik kontrolleri, ma-
kine mhendisleri ve makine tekniker veya yksek tekni-
kerleri tarafndan yaplr. Sz konusu periyodik kontrollerin
tahribatsz muayene yntemleri ile yaplmas durumunda,
bu kontroller sadece TS EN 473 standardna gre eitim al-
m mhendisler ve ayn eitimi alm tekniker veya yksek
teknikerler tarafndan yaplabilir.
2.1.4. Madde 2.1.1.de belirtilen kriterler sakl kalmak kayd
ile bir ksm basnl kap ve tesisatn periyodik kontrol sre-
leri ile kontrol kriterleri Tablo: 1de belirtilmitir.
120
EK - III
KONTROL PERYODU
(Azami Sre)
PERYODK KONTROL KRTERLER
EKPMAN ADI (lgili standardn n-
(lgili standartlar aada belirtilmitir.)**
grd sreler sakl
kalmak koulu ile)
Standartlarda sre belir-
TS 2025 ve TS EN 13445-5 standartlarnda
Buhar kazanlar tilmemise
belirtilen kriterlere uygun olarak yaplr.
1 Yl
TS EN 12952-6 standardnda belirtilen
Kalorifer kazanlar tilmemise
kriterlere uygun olarak yaplr.
1 Yl
TS EN 1802, TS EN 1803, TS EN 1968, TS EN
Tanabilir gaz Standartlarda sre belir-
13322, TS EN 14876, TS EN ISO 9809 ve TS
tpleri tilmemise
EN ISO 16148 standartlarnda belirtilen
(Dikili, dikisiz) 3Yl
Tanabilir asetilen TS EN 12863 standardnda TS EN 12863 standardnda belirtilen
tpleri belirtilen srelerde kriterlere uygun olarak yaplr.
Manifoldlu asetilen TS EN 12755 ve TS EN 13720 standartlarn-
tilmemise
tp demetleri da belirtilen kriterlere uygun olarak yaplr.
1 Yl
Manifoldlu tp TS EN 13385 ve TS EN 13769 standartlarn-
tilmemise
demetleri da belirtilen kriterlere uygun olarak yaplr.
1 Yl
Svlatrlm gaz TS 55, TS 1445, TS 1446, TS EN 12817 ve
tanklar (LPG, ve 10 Yl TS EN 12819 standartlarnda belirtilen
benzeri) (yerst) (1) kriterlere uygun olarak yaplr.
Svlatrlm gaz
TS EN12817, TS EN 12819 standartlarnda
tanklar (LPG, ve 10 Yl
belirtilen kriterlere uygun olarak yaplr.
benzeri) (yer alt) (1)
Standartlarda sre belir- TS EN 1440:2008+A1:2012, TS EN 14767,
Kullanmdaki LPG
tilmemise TS EN 14795, TS EN 14914 standartlarnda
tpleri
1 Yl belirtilen kriterlere uygun olarak yaplr.
121
Standartlarda sre belir- TS 1203 EN 286-1, TS EN 1012-1:2010,

Basnl hava
tilmemise TS EN 13445-5 standartlarnda belirtilen
tanklar(2), (3)
1 Yl kriterlere uygun olarak yaplr.
TS EN:13458 3 TS EN 1251-3, TS EN:13458 3, TS EN
Kriyojenik tanklar standardnda belirtilen 13530-3 ve TS EN 14197-3, standartlarnda
srelerde. belirtilen kriterlere uygun olarak yaplr.
Tehlikeli svlarn(4) API 620, API 650, API 653, API 2610
bulunduu tank ve 10 Yl(5) standartlarda belirtilen kriterlere uygun
depolar olarak yaplr.
(1)
LPG tanklarnda bulunan emniyet valfleri ise 5 ylda bir kontrol ve teste tabi tutulur.
(2)
Seyyar veya sabit kompresr hava tanklar ile basnl hava ihtiva eden her trl kap ve bunlarn sabit
donanm.
(3)
Kademeli sktrma yapan kompresrlerin her kademesinde hidrostatik basn deneyi, basnl hava tanklar
ile bunlarn sabit donanmlarnn, o kademede msaade edilen en yksek basncnn 1,5 kat ile yaplr.
(4)
Tehlikeli svlar: andrc veya sala zararl svlardr.
(5)
Tahribatsz muayene yntemleri kullanlr.
(*)
Periyodik kontrol sreleri API 510 standard esas alnarak belirlenen basnl ekipmanlarda; basnl
ekipmandaki ierik (basn ve benzeri) kayplar ile korozyon gibi nedenlerle meydana gelen bozulmalar
dikkate alnarak yaplan risk deerlendirmesi ve ynetimi erevesinde belirlenen periyodik kontrol sreleri,
ekipmann kalan mrnn yarsn ve her halkarda be yl amamas gerekir.
(**)
Periyodik kontrol kriteri iin referans olarak tabloda belirtilen standartlar rnek olarak verilmi olup burada
belirtilmeyen ya da Ynetmeliin yaym tarihinden sonra yaymlanan konuyla ilgili standartlarn da dikkate
alnmas gerekir.
2.2. Kaldrma ve iletme ekipmanlar

2.2.1. Standartlarda aksi belirtilmedii srece, kaldrma ve
iletme ekipmanlar, beyan edilen ykn en az 1,25 katn,
etkili ve gvenli bir ekilde kaldracak ve askda tutabilecek
gte olur ve bunlarn bu yke dayankl ve yeterli yk fren-
leri bulunur.
2.2.2. Kaldrma ve iletme ekipmanlarnn periyodik kontrol-
leri, makine mhendisleri ve makine tekniker veya yksek
teknikerleri tarafndan yaplr. Sz konusu periyodik kont-
122
EK - III
rollerin tahribatsz muayene yntemleri ile yaplmas duru-

munda, bu kontroller sadece TS EN 473 standardna gre
eitim alm mhendisler ve ayn eitimi alm tekniker
veya yksek teknikerler tarafndan yaplabilir.
ile bir ksm kaldrma ve iletme ekipmannn periyodik kont-
rol kriterleri ve kontrol sreleri Tablo: 2de belirtilmitir.
KONTROL PERYODU
PERYODK KONTROL KRTER-
(Azami Sre)
LER
EKPMAN ADI (lgili standardn n-
(lgili standartlar aada belir-
grd sreler sakl
tilmitir.)**
kalmak koulu ile)
TS 10116, TS EN 280 + A2, TS
EN 818-6 + A1, TS EN 1495
+ A2, TS EN 1709, TS EN
12079-3, TS EN 12927-7, TS EN
13157+A1, TS EN ISO 13534,
Kaldrma ve/ Standartlarda sre TS ISO 789-2, TS ISO 3056, TS
veya iletme belirtilmemise ISO 4309, TS ISO 7592, TS ISO
aralar (1), (2),(3) 1 Yl 9927-1, TS ISO 11662-1, TS
ISO 12480-1, TS ISO 12482 1,
FEM 9.751, FEM 9.752, FEM
9.755 ve FEM 9.756 standar-
tlarnda belirtilen kriterlere
uygun olarak yaplr.
123
31/1/2007 tarihli ve 26420

sayl Resm Gazetede yaym-
lanan Asansr Ynetmelii ile
18/11/2008 tarihli ve 27058
sayl Resm Gazetede yaymla-
Standartlarda sre
Asansr (nsan nan Asansr Bakm ve letme
belirtilmemise
ve Yk Tayan) (4) Ynetmeliinde yer alan
1 Yl
hususlar sakl kalmak kaydyla
TS EN 813, TS EN 13015, TS
ISO 9386-1 ve TS ISO 9386-2,
standartlarnda belirtilen kriter-
lere gre yaplr.
Yryen merdiv- Standartlarda sre TS EN 13015 standardnda
en ve yryen belirtilmemise belirtilen artlar kapsamnda
bant 1 Yl yaplr.
TS 10689, TS EN 1757-2, TS ISO
stif Makinesi Standartlarda sre 5057, TS 10201 ISO 3184, TS
(forklift, belirtilmemise ISO 6055, TS ISO 1074 ve FEM
transpalet, lift) 1 Yl 4.004 standartlarnda belirtilen
TS EN 1495 + A2, TS EN 1808
ve TS EN 12811-3 standartlarn-
Standartlarda sre
Yap da belirtilen kriterlere uygun
belirtilmemise
skeleleri(5),(6) olarak ve EK- II nin 4 nc
6 Ay
maddesinde belirtilen hususlar
dikkate alnarak yaplr.
124
EK - III
(1)
Vinlerin periyodik kontrollerinde yaplacak olan statik deneyde deney yk, bey-
an edilen ykn en az 1,25 kat, dinamik deneyde ise en az 1,1 kat olmas gerekir.
(2)
Mobil kaldrma ekipmanlarnn dnda kalan kaldrma ekipmanlar iin kararllk
deneyi ise gerek grldnde ilgili standartlarda belirtilen kriterlere uygun olarak
yaplr.
(3)
Kapasitesinin altnda kullanlacak kaldrma aralarnda beyan edilen kaldrlacak
azami yk grnecek ekilde iaretlenir. Beyan edilen ykn stnde bir arln
kaldrlmasnn sz konusu olduu durumlarda kaldrma arac kaldrlacak ykn
miktar esas alnarak yukarda belirtilen kriterler erevesinde teste tabi tutulmadan
kullanlamaz. (Beyan yk; kaldrma aracnda iveren tarafndan beyan edilen
kaldrlacak maksimum arlktr.)
(4)
Elektronik kumanda sistemi ile donatlm kaldrma ve iletme ekipmannn periyo-
dik kontrolnde makine ve elektrik ile ilgili branlarda periyodik kontrolleri yapmaya
yetkili kiiler birlikte grev alr.
(5)
skelelerin periyodik kontrolleri mhendislik ve mimarlk fakltelerinden inaat
ve makine mhendislii ile mimarlk blm mezunlar makine ve inaat teknikeri
veya yksek teknikerleri, gemi inas ilerinde ise gemi inaat mhendisi tarafndan
yaplr.
(6)
skeleler, zerlerinde tayabilecei azami yk grnecek ekilde iaretlenir.
(**)
Periyodik kontrol kriteri iin referans olarak tabloda belirtilen standartlar rnek
olarak verilmi olup burada belirtilmeyen ya da Ynetmeliin yaym tarihinden
sonra yaymlanan konuyla ilgili standartlarn da dikkate alnmas gerekir.
2.3. Tesisatlar
2.3.1. lgili standartlarda aksi belirtilmedii srece, tesisatla-
rn periyodik kontrolleri ylda bir yaplr.
2.3.2. Elektrik tesisat, topraklama tesisat, paratoner tesisat
ile akmlatr ve transformatr ve benzeri elektrik ile ilgili
tesisatn periyodik kontrolleri elektrik mhendisleri, elektrik
tekniker veya yksek teknikerleri tarafndan yaplr.
2.3.3. Elektrik dnda kalan dier tesisatn periyodik kont-
rolleri makine mhendisleri, makine tekniker veya yksek
teknikerleri tarafndan yaplr.
125
ile bir ksm tesisatn periyodik kontrol kriterleri ve kontrol

sreleri Tablo: 3te belirtilmitir.
KONTROL PERYODU
(Azami Sre) PERYODK KONTROL KRTERLER
EKPMAN ADI (lgili standardn n- (lgili standartlar aada belir-
grd sreler sakl tilmitir.)**
kalmak koulu ile)
21/8/2001 tarihli ve 24500 sayl
Resm Gazetede Yaynlanan Elek-
trik Tesislerinde Topraklamalar
Ynetmelii, 30/11/2000 tarihli
Elektrik Tesi- ve 24246 sayl Resm Gazetede
Standartlarda sre
sat, Toprak- yaymlanan Elektrik Kuvvetli
belirtilmemise
lama Tesisat, Akm Tesisleri Ynetmelii ve
1 Yl
Paratoner 4/11/1984 tarihli ve 18565 sayl
Resm Gazetede yaymlanan
Elektrik Tesisleri Ynetmelii ile
TS EN 60079 standardnda belir-
tilen hususlara gre yaplr.
Akmlatr, malatnn belirleyecei artlar
1 Yl
Transformatr kapsamnda yaplr.
Projede belirtilen kriterlere uy-
gun olup olmadnn belirlenme-
Yangn Tesisat sine ynelik olarak yaplr. Ayrca
Standartlarda sre
ve Hortumlar, TS 9811, TS EN 671-3, TS EN
belirtilmemise
Motopomplar, 12416-1 + A2, TS EN 12416-2 +
1 Yl
Boru Tesisat A1, TS EN 12845 + A2 standart-
larnda belirtilen kriterlere uygun
olarak yaplr.
Yangn TS ISO 11602-2 stan- TS ISO 11602-2 standardnda
Sndrme dardnda belirtilen belirtilen kriterlere uygun olarak
cihaz srelerde yaplr.
126
EK - III
Havalandr- Projede belirtilen kriterlere uy-

ma ve Klima 1 Yl gun olup olmadnn belirlenme-
Tesisat sine ynelik olarak yaplr.
Periyodik kontrol kriteri iin referans olarak tabloda belirtilen standartlar rnek
(**)
olarak verilmi olup burada belirtilmeyen ya da Ynetmeliin yaym tarihinden

sonra yaymlanan konuyla ilgili standartlarn da dikkate alnmas gerekir.
2.4. Tezghlar
2.4.1. Makine ve tezghlarn periyodik kontrolleri EK-III,
madde 1.4.te yer alan hususlara uygun olarak yaplr.
2.4.2. Makine ve tezghlarn periyodik kontrolleri, makine
mhendisleri, makine tekniker veya yksek teknikerleri ta-
rafndan yaplr.
2.4.3. Elektronik kumanda sistemi ile donatlm makine ve
tezghlarn periyodik kontrol; makine veya mekatronik
mhendisi ile elektrik mhendisleri ve/veya bunlarn tekni-
kerleri tarafndan birlikte yaplr.
127
LGL BALICA YNETMELKLER
Elle Tama leri Ynetmelii
Geici veya Belirli Sreli lerde Sal ve Gvenlii Hakknda Ynetmelik
Kiisel Koruyucu Donanmlarn yerlerinde Kullanlmas Hakknda Ynetmelik
Salk Kurallar Bakmndan Gnde Azami Yedi Buuk Saat veya Daha Az all-
mas Gereken ler Hakknda Ynetmelik
Salk ve Gvenlik aretleri Ynetmelii
Tehlikeli ve ok Tehlikeli Snfta Yer Alan lerde altrlacaklarn Mesleki Eitim-
lerine Dair Ynetmelik
Tozla Mcadele Ynetmelii
alanlarn Grlt ile lgili Risklerden Korunmalarna Dair Ynetmelik
alanlarn Patlayc Ortamlarn Tehlikelerinden Korunmas Hakknda Ynetmelik
alanlarn Titreimle lgili Risklerden Korunmalarna Dair Ynetmelik
alanlarn Sal ve Gvenlii Eitimlerinin Usul ve Esaslar Hakknda Ynetmelik
ocuk ve Gen ilerin altrlma Usul ve Esaslar Hakknda Ynetmelik
Gvenlii Uzmanlarnn Grev, Yetki ve Sorumluluk ve Eitimleri Hakknda Ynetmelik
Sal ve Gvenlii Hizmetleri Ynetmelii
Sal ve Gvenlii Hizmetlerinin Desteklenmesi Hakknda Ynetmelik
Sal ve Gvenlii Kurullar Hakknda Ynetmelik
Sal ve Gvenlii Risk Deerlendirmesi Ynetmelii
yeri Bina ve Eklentilerinde Alnacak Salk ve Gvenlik nlemlerine likin Ynetmelik
yeri Hekimi ve Dier Salk Personelinin Grev, Yetki, Sorumluluk ve Eitimleri
Hakknda Ynetmelik
yerlerinde Acil Durumlar Hakknda Ynetmelik
yerlerinde in Durdurulmasna Dair Ynetmelik
lgili tm ynetmeliklere Mevzut Gelitirme ve Yayn Genel Mdrl Mevzuat
Bilgi Sistemi web sayfasndan (www.mevzuat.gov.tr) ulalabilir.

Maden İşyerlerinde İş Güvenliği Yönetmeliği - Ek PDF

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Maden İşyerlerinde İş Güvenliği Yönetmeliği - Ek PDF

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

TMMOB

MADEN MHENDSLER ODASI

Ocak 2016, ANKARA

Ocak 2016, ANKARA

Teknik Hazrlk : TMMOB, Maden Mhendisleri Odas

MADEN YERLERNDE SALII VE

k) Lam: Ta ierisinde srlen galeriyi,

mesi hari, sata hazrlanmas ilerini,

verenlerin ve alanlarn Ykmllkleri

verenin genel ykmllkleri

lanmasn ve gncellenmesini salar.

iverenin Kanunda belirtilen sorumluluunu etkilemez.

a) Yeralt ve yerst maden ileri ile sondajla maden kar-

eitli ve Son Hkmler

Yrrlkten kaldrlan ynetmelikler

* Bu deiiklik 01.01.2016 tarihinde yrrle girmitir.

a) Faaliyet alanlar ile yeryzne k az arasnda oksijenli

Tablo-1: Kuyu, Desandre, Galeri ve Taban Yollarnda Ka Hzlar

>45 (Kuyu, Br) 4 8

Tablo-2: retim Alanlarnda Ka Hzlar

c) Kirli hava akmnn bulunduu nefeslik ve benzeri yollar-

Bakanl Maden leri Genel Mdrlnce onaylanmas

MADDE 16 (1) Bu Ynetmelik hkmlerini alma ve

Ynetmeliin Yaymland Resm Gazetenin

SONDAJLA MADEN IKARILAN LERN YAPILDII

giri ve klar ile alanlarn bulunduu yerler belirtile-

fndan her vardiyada en az bir defa kontrol edilir. Yetkili kii

ryla belirtilir. Bu levhalar, tm alanlar tarafndan kolayca

2. Mekanik ve elektrikli ekipman ve tesisatlar

cek biimde kurulur ve kullanlr.

tatik ve alev yrtmez zellikte olmal; snmay veya tu-

2.6. Tehlike meydana getirebilecek uzaktan kumandal ma-

larn alr durumda olmas salanr. Gaz ve sv pskrme

alev kullanlmas ve kvlcm karabilecek veya tutumaya

nlmas Hakknda Ynetmelik hkmleri sakl kalmak kayd

gndan korunma plan allan yerlerde bulundurulur.

6.1. Patlayc maddelerin ve ateleyicilerin depolanmas,

sandklarn iine baka bir madde konulamaz. Kapsllerle

ateleme tellerine balanmas ve atelenmesi iini bizzat

kapsller aranr; bulunamad takdirde, bu pasann doldu-

7.1. Kimyasal maddelerin kullanld almalarda alan-

aka iaretlenir ve yeterli dzeyde aydnlatlr.

9.5. Uyumlatrlm ulusal standartlara ve yaplan ie uygun

acil durumlarda alanlarn hemen ve kolayca aabilecek-

* Bu deiiklik yaym tarihinde yrrle girmitir.

uygun olarak iaretlenir.

ekipmanlarn doru bir ekilde kullanlmas veya iletilmesi

17.3. allan yerlerdeki ve geitlerdeki aydnlatma tesisat,

20.1. Soyunma yerleri, elbise dolaplar

20.3. alma yerlerine, dinlenme odalarna, soyunma yer-

21.3. alma yeri boyutlar ve hava hacmi ve alma yerin-

anlar iin tehlike meydana getirmeyecek ekilde gvenli

bildiren uyar sistemi bulunur.

sal ve gvenlii asndan gerekli olan hallerde, bu ara-

YERST MADEN LERNN

1.7. Kaz yaplan ve lam atlan kademe cepheleri, antiye-

ram kalkerlerde, paralanm volkanik ta ve tflerde 45

gvenli biimde tanmalar ve kullanlmalarna ilikin ted-

YERALTI MADEN LERNN YAPILDII

1. Yeralt alma planlar (imalat haritas)

* Bu deiiklik yaym tarihinde yrrle girmitir.

puk 30 metreden aa olmaz, bu yollarn azlar ayn at

3.8. (Ek:RG-10/3/2015-29291)* Bayukarlarda insan, mal-