Ang Kalupi

Ni Benjamin Pascual

Mataas na ang araw lumbas si Aling Maria sa bakuran ng kanilang maliit na

barong barong. Maaliwalas ang kanyang mukha: sa kanyang lubog na mga mata na
bahagyang pinapagdilim ng kanyang malalgong kilay ay nakakintal ang kagandahan ng kaaya-
ayang umaga. At sa kanyang maninipis na labi, na bahagyang pasok sa pagkakalapat at
maputla, ay naglalaro ang isang ngiti ng kasiyahan dahil umanoy tatanggapin nito ang diploma
bilanag katunayang natapos niyang apat na taong inilagi sa mataas na paaralan. Sa
mapangarapin niyang diwa ay para niyang nakikita ang kanyang anak na dalaga sa isang
kasuotang putting-puti kipkip ang ilang libro at nakangiti dahil siya ay nakatapos ng kolehiyo,
magpaunlad ng kabuhayan at sumagana. Nagpaikot-ikot itong isinusukat sa salamin sa
nabuburang damit na isinusuot sa kinagabihan.

Bitbit ang isang kamay ,mamimili si Aling Maria ng uulamin ay iniisip nya ang
kanyang bibilhin na hindi naman gaanong marami. Bibili siya ng isang matabang manok, isang
kilong baboy, gulay na panahog at dalawang piling na saging at garbansos.Paglabas niya ay
naririnig na niya ang di-magkamayaw na ingay na nagbubuhat sa loob, mga ingay ng mga
magbabangus na pakanta pang isinisigaw ang kanilang paninda .Ang lugar ng magmamanok
ay nasa dulo ng pamilihan at sa panggitnang lagusan siya daraan upang tutuloy sa nga
tindahan ng mga tuyong paninda at iba pa. Sa paglalakad niya ay may isang batang lumabas ,
at ang kanilang pagbabangga ay muntik na niyang ikabuwal. Ang siko ng bata ay tumama sa
kanyang dibdib .Ang bata ay nakapatalon sa maraming maong na sa kahabaan ay pinag ilang
lilis ng laylayan .hawak nito ang isang maliitna bangus sa loob ni Aling Maria at takot na takot
ang batana nakatingin sa kanya at agad na tumatalikod at tuloy-tuloy na pumasok. Marahas
ang kanyang pagkakapagsalita sa bata at maaaring may kakilala siyang nagdaraan na
nakarinig ng kanyang sinabi at dumating siya sa tindahan .Natawa si Aling Maria at pagkaraan
ay dumudukot sa bulsa ng kanyang bestido upang magbayad. Saglit na nangulimlim ang
kangyang mukha ay nawala

Nanatili siya sa pagkakatayo nang ilang saglit, wari-tinaksan ng lakas, pag-iisip

ng mga nakaraang pangyayari. Maya-maya ay parang kidlat na gumuhit sa kanyang alaala
.Tumama ang siko nito sa kanyang dibdib at dali siyang tumatalikod at patakbong lumabas.ang
kawatan at Iniisip niya kung ano ang kasuotan .Sa labas , sa harap ng palengke na
kinaroroonan ng ilang tindahang maliliit at ng magnilan-ngilang namimili at mga batang
panakaw na pagtitinda ng gulay ay nagpapalinga siya ng tumatakbong palakad.Nakatayo ito sa
harap ng isang bilao ng kangkong at sa malas niya ay tumatawad. Hindi siya maaring
magkamali na mahabang pantalon na wariy salawal ding ginagamit ng kanyang ama , ay sapat
nang palatandaan .Maliksi niyang nilapitan ang bata na binatak ang leeg. Tiyakan ang kanyang
pagkakapagsalita ang pagkalito ng bata sa pagaapuhap pero mahinang sumagot ang bata. Pilit
na kumakawala ang bata , ipinamulsa niya ang hawak nab angus upang dalawahing-kamay ang
pag-aalis sa mabutong mga daliri ni Aling Maria na tila kawad sa pagkakasakal ng kanyang
leeg . Tinangnang matagalng pulis ang bata, ang maruming saplot nito at ang nagmamapa-sa-
duming katawan, pagkatapos ay patiyad na naupo sa harap nito at sinimulang mangapkap sa
bulsa ng bata na pagdating ng mga pulis ay umiyak..Lumingon ang bata sa kanyang paligid
,inisa-isa ang mga mukhang nakatunghay sa kanya.at nagsimulang nagkwekwentuhan sila.Ang
walang kawawang tanong at sagot na naririnig ni AIing Maria ay nakabagot sa kanyang
pandinig sa palagay niya ay para-para silang walang mararating . Lumalaon ay dumarami ang
tao sa kanilang paligid aa tang pulis na umuusig ay tila siyang-siya sa kanyang pagtatanong at
pagsusulat

Inakbayan nito ang bata at inilakad na patungo sa outpost.Naiwan niya ang bata
sa harap ng out post na tilay nagmamadali ang bata na parang tilayy hindi niya gusting
tumakbo pero kailangan dahil natatakot siya na halos mabili ang kanyang siko at nais lamang
niya ay makaalpas si Aling MARIA .hindi umiimik si Aling Maria habang minamasdan ang bata..