Professional Documents
Culture Documents
Fungsi Komposisi Invers by Fendi Alfi Fauzi PDF
Fungsi Komposisi Invers by Fendi Alfi Fauzi PDF
INVERS FUNGSI
Fendi Alfi Fauzi
16 April 2014
f x2 + x
1. Jika f (x) = px , p konstanta positif, maka =
f (x + 1)
Jawab:
f (x) = px
2
f x2 + x = px +x
f (x + 1) = px+1
2
f x2 + x
px +x
=
f (x + 1) px+1
2
px px
=
px p
2
px
=
p
2
= px p1
f x2 + x
2
= p(x 1)
f (x + 1)
f x2 + x
(x2 1) x
Perhatikan pada ruas kanan menghasilkan p . Karena f (x) = p maka =
f (x + 1)
f x2 1
r
x2 2x + 1
2. Fungsi f (x) = terdefenisi untuk ......
16 x2
Jawab: r
x2 2x + 1 x2 2x + 1
Fungsi f (x) = terdefenisi jika 0. Perhatikan pada bagian pembi-
16 x2 16 x2
lang yaitu x2 2x + 1 = 0 dapat difaktorkan menjadi (x 1)2 . Karena fungsi kuadrat selalu
bernilai positif, maka kita hanya perlu meninjau penyebutnya yaitu 16 x2 > 0. Perlu diketa-
x2 2x + 1
hui juga bahwa tidak boleh bernilai negatif karena akar dari bilangan negatif akan
16 x2
menghasilkan bilangan imajiner. Kembali pada
16 x2 > 0
(4 x) (4 + x) > 0
http://alfysta.blogspot.com
Dengan menguji pada garis bilangan, kita r mendapatkan batas-batas nilai x yaitu 4 < x < 4.
x2 2x + 1
Jadi disimpulkan bahwa Fungsi f (x) = terdefenisi pada 4 < x < 4
16 x2
f (x + 3) 2
x
3. Jika fungsi f di defenisikan sebagai f (x) = 2 maka nilai =......
f (x 1)
Jawab :
Diketahui : f (x) = 2x , f (x + 3) = 2x+3 dan f (x 1) = 2x1 .
f (x + 3) 2x+3
=
f (x 1) 2x1
x+3 2
f (x + 3) 2
2
=
f (x 1) 2x1
22x+6
=
22x2
22x 26
=
22x (2)2
26
=
22
= 26 22
= 64 4
2
f (x + 3)
= 256
f (x 1)
Jawab :
f (x) = x + 3
f x2 = x2 + 3
f 2 (x) = (x + 3) (x + 3) = x2 6x + 9
2f (x) = 2x + 6
= 6x + 12 + 2x 6
= 4x + 6
f (t) = (t 1)2 1
= t2 2t + 1 1
f (t) = t2 2t
f (x) = x2 2x
(g f ) (x) = g (f (x))
= 2 x2 2x
= 2x2 4x
2
6. Jika f (x) = x3 + 2 dan g (x) = : x 6= 1 maka (g f ) (x) adalah .....
x1
Jawab :
(g f ) (x) = g (f (x))
2
= 3
x +21
2
(g f ) (x) =
x3 + 1
2x
7. Jika f (x) = dan g (x) = 2x maka (f g) (x) adalah .....
x24
Jawab :
(f g) (x) = f (g (x))
2 2x
= 2
2x 4
2 2x
=
2x 4
2 2x
=
2 (x 2)
2x
(f g) (x) =
x2
x
f (g (x)) = +1
2
x
4 (g (x)) = +1
2
x2 + 1
g (x) =
4
x+2
2
=
4
x + 2 1
=
2 4
1
= (x + 2)
8
1
g (x) = (x 2)
8
2x 3
9. Diketahui (f g) (x) = : x 6= 4 dan g (x) = (1 x). Maka f (x) adalah ....
x+4
Jawab :
2x 3
(f g) (x) =
x+4
2x 3
f (g (x)) =
x+4
2x 3
f (1 x) =
x+4
2 (1 u) 3
f (u) =
(1 u) + 4
2 2u 3
=
5u
2u 1
f (u) =
5u
2x 1
f (x) =
5x
(g f ) (x) = 2x2 + 4x + 1
g (f (x)) = 2x2 + 4x + 1
g (x + 2) = 2x2 + 4x + 1
g (y) = 2 (y 2)2 + 4 (y 2) + 1
= 2 y 2 4x + 4 + 4y 8 + 1
= 2y 2 8y + 8 + 4y 8 + 1
g (y) = 2y 2 4y + 1
g (x) = 2x2 4x + 1
g (2x) = 2 (2x)2 4 (2x) + 1
= 2 4x2 8x + 1
g (2x) = 8x2 8x + 1
x+2
11. Bila f (x) = dengan x 6= 3 maka invers dari f (x) adalah f 1 (x) = .....
3x
Jawab:
x+2
f (x) =
3x
x+2
y =
3x
3y xy = x + 2
3y 2 = x + xy
3y 2 = x (1 + y)
3y 2
x =
1+y
3x 2
f 1 (x) = , x 6= 1
1+x
1
12. Invers dari f (x) = 1 x3 5
+ 2 adalah....
Jawab:
1
f (x) = 1 x3 5
+2
1
1 x3
y = 5
+2
3
1
y2 = 1x 5
(y 2)5 = 1 x3
x3 = 1 (y 2)5
q
1 (y 2)5
3
x =
1
5 3
x = 1 (y 2)
1
1 5 3
f (x) = 1 (x 2)
Jawab:
f (x) = 3x1
y = 3x1
y = 3x 31
1
y = 3x
3
3y = 3x
3
x = log (3y)
f 1 (x) = 3
log (3x)
1 3
f (81) = log (3 81)
3
= log (243)
= 3 log 35
= 5 3 log 3
= 51
f 1 (81) = 5
1
14. Fungsi f : R R dan g : R R dirumuskan dengan f (x) = x 1 dan g (x) = 2x + 4 maka
2
(g f )1 (10) adalah ....
Jawab :
(g f ) (x) = g (f (x))
1
= 2 x1 +4
2
= x2+4
= x+2
(g f ) (x) = y
y = x+2
x = y2
(g f )1 (x) = x 2
(g f )1 (10) = 10 2
= 8
x1 3x
15. Jika f 1 (x) = dan g 1 (x) = maka (f g)1 (6) = ....
5 2
Jawab:
1
16. Jika f (x) = dan g (x) = x 2 maka (g f )1 (x)= .......
x1
Jawab :
(g f ) (x) = g (f (x))
1
= 2
x1
1 2 (x 1)
=
x1 x1
1 2x + 2
=
x1 x1
2x + 3
(g f ) (x) =
x1
(g f ) (x) = y
2x + 3
y =
x1
xy y = 2x + 3
xy + 2x = y + 3
x (y + 2) = y + 3
y+3
x =
y+2
x+3
(g f )1 (x) = , x 6= 2
x+2
x+3
17. Diketahui f (x) =5 log x dan g (x) = maka (f g)1 (x) = .......
3x 4
Jawab:
(f g) (x) = f (g (x))
5 x+3
(f g) (x) = log
3x 4
(f g) (x) = y
5 x+3
y = log
3x 4
x + 3
5y =
3x 4
3x 5y 4 5y = x + 3
3x 5y x = 4 5y + 3
x (3 5y 1) = 4 5y + 3
4 5y + 3
x =
3 5y 1
4 5x + 3
(f g)1 (x) =
3 5x 1
(f g) (x) = f (g (x))
f (g (x)) = 4x2 + 8x 3
f (2x + 4) = 4x2 + 8x 3
u4
Misalkan u = 2x + 4 maka 2x = u 4 x =
2
u4 2
u4
f (u) = 4 +8 3
2 2
1 2
= 4 u 8u + 16 + 4u 16 3
4
= u2 8u + 16 + 4u 16 3
= u2 4u 3
f (x) = x2 4x 3
y = x2 4x 3
y = x2 4x + 4 7
y = (x 2)2 7
y + 7 = (x 2)2
p
x2 = y+7
p
x = y+7+2
1
f (x) = x+7+2
2x + 5
19. Diketahui fungsi f dan g dinyatakan dengan f (x) = 2x + 4, g (x) = dan h (x) =
x4
g f 1 (x) dengan f 1 adalah fungsi invers dari f dan h1 adalah invers dari h. Rumus
f (x) = 2x + 4
y = 2x + 4
2x = y 4
y4
x =
2
x 4
f 1 (x) =
2
g f 1 (x) = g f 1 (x)
x4
2 +5
2
=
x4
4
2
x4+5
=
x4 8
2 2
x+1
=
x 12
2
2x + 2
h (x) =
x 12
2x + 2
y =
x 12
xy 12y = 2x + 2
xy 2x = 12y + 2
x (y 2) = 12y + 2
12y + 2
x =
y2
12x + 2
h1 (x) =
x2
20. Fungsi f : R R dan g : R R ditentukan oleh f (x) = x + 2 dan g (x) = 2x. Jumlah akar-akar
persamaan (g f ) x2 24x = 0 adalah ....
Jawab :
(g f ) (x) = g (f (x))
= 2 (x + 2)
(g f ) (x) = 2x + 4
y = 2x + 4
2x = y 4
y4
x =
2
x 4
(g f )1 (x) =
2
x2 24x 4
1 2
(g f ) x 24x =
2
x2 24x 4
0 =
2
x2 24x 4 = 0
b
x1 + x2 =
a
(24)
=
1
= 24
21. Ditentukan g (f (x)) = f (g (x)), jika f (x) = 2x + p dan g (x) = 3x + 120, maka nilai p adalah
....
Jawab :
6x + 3p + 120 = 6x + 240 + p
2p = 120
p = 60
y = 3 + 2x
y3
x =
2
y3 2
y3
f (y) = 42 +
2 2
1 2
= 4y+3+ y 6y + 9
4
y 2 6y 9
= 7y+ +
4 4 4
28 4y y 2 6y 9
= + +
4 4 4 4 4
y 2 10y 37
= +
4 4 4
x2 10x 37
f (x) = +
4 4 4
1 10 37
f (1) = +
4 4 4
28
=
4
f (1) = 7
Jawab :
(f g) (x) = x2 + 6x + 7
f (g (x)) = x2 + 6x + 7
g (x) + 3 = x2 + 6x + 7
g (x) = x2 + 6x + 4
g (1) = 1 6 + 4
g (1) = 1
f (g (x)) = 2x2 6x 1
f x2 3x + 1 = 2x2 6x 1
Misalkan
y = x2 3x + 1
y = (x 1, 5) (x 1, 5) 1, 25
y = (x 1, 5)2 1, 25
y + 1, 25 = (x 1, 5)2
p
y + 1, 25 = x 1, 5
p
x = y + 1, 25 + 1, 5
p 2 p
f (y) = 2 y + 1, 25 + 1, 5 6 y + 1, 25 + 1, 5 1
p p
= 2 y + 1, 25 + 3 y + 1, 25 + 2, 25 6 y + 1, 25 + 1, 5 1
p p
= 2y + 2, 5 + 6 y + 1, 25 + 4, 5 6 y + 1, 25 9 1
= 2y + 7 9 1
f (y) = 2y 3
f (x) = 2x 3
25. Suatu pemetaan f : R R dengan (g f ) (x) = 2x2 + 4x + 5 dan g (x) = 2x + 3 maka f (x) =.....
Jawab :
g (f (x)) = 2x2 + 4x + 5
2f (x) + 3 = 2x2 + 4x + 5
2f (x) = 2x2 + 4x + 2
f (x) = x2 + 2x + 1
2 2
26. Jika fungsi f dan g adalah f : x 2x 3 dan g : x x 3 maka g f 1 2 adalah ....
Jawab :
2
f (x) = 2x 3
2
y = 2x 3
y 3 = 2x2
y3
x2 =
r2
y3
x =
r2
x3
f 1 (x) =
2
g f 1 (x) = g f 1 (x)
r ! 32
x3
=
2
3 21 ! 23
x
=
2
3 13
x
=
2
1
x
gf (x) = 1
23
1
g f 1 (x) = x 2 3
1 1
g f 1 2 = 2 2 2 3
1 1
= 223
1
g f 1 2 = 26
27. Dari fungsi f dan g diketahui f (x) = 2x2 + 3x 5 dan g (x) = 3x 2. Agar (g f ) (a) = 11
maka nilai a yang positif adalah ....
Jawab :
(g f ) (x) = g (f (x))
3 2x2 + 3x 5 2
=
= 6x2 + 9x 15 2
= 6x2 + 9x 17
(g f ) (a) = 6a2 + 9a 17
11 = 6a2 + 9a 17
6a2 + 9a 6 = 0
2a2 + 3a 2 = 0
(2a 1) (a + 2) = 0
1
a= atau a = 2
2
1
Jadi a positif adalah a =
2
1x
28. Diketahui f (x) = untuk setiap bilangan Real x 6= 1. Jika g : R R adalah suatu fungsi
x
sehingga (g f ) (x) = g (f (x)) = 2x + 1 maka fungsi invers g 1 (x) =....
Jawab :
(g f ) (x) = 2x + 1
g (f (x)) = 2x + 1
1x
f = 2x + 2
x
Misalkan
1x
t =
x
tx = 1 x
tx + x = 1
x (t + 1) = 1
1
x =
t+1
1
g (t) = 2 +1
t+1
2 t+1
= +
t+1 t+1
t+3
=
t+1
x+3
g (x) =
x+1
x+3
y =
x+1
xy + y = x+3
x xy = y 3
x (1 y) = y 3
y3
x =
1y
x3
g 1 (x) = , x 6= 1
1x
1 2
29. Jika f (x) = dan g (x) = , x 6= 3 maka (f g)1 (x) = .....
x+1 3x
Jawab :
(f g) (x) = f (g (x))
1
=
2
+1
3x
1
=
2 (3 x)
+
3x 3x
1
=
5x
3x
3x
(f g) (x) =
5x
3x
y =
5x
5y xy = 3 x
5y 3 = xy x
5y 3 = x (y 1)
5y 3
x =
y1
5x 3
(f g)1 (x) = , x 6= 1
x1
x
30. Jika f (x) = x, x 0, dan g (x) = , x 6= 1 maka (g f ) (2) =......
x+1
Jawab :
(g f ) (x) = g (f (x))
x
(g f ) (x) =
x+1
x
y =
x+1
y x+y = x
xy x = y
x (1 y) = y
y
x =
1y
2
2
y
x =
1y
2
y
x =
1y
2
1 x
(g f ) (x) =
1x
2
1 2
(g f ) (2) =
12
= (2)2
(g f )1 (2) = 4
31. Diberikan fungsi f : R R dan g : R R ditentukan oleh f (x) = x3 dan g (x) = 3x 4. Jika
a = g 1 f 1 (8) maka nilai dari f 1 g 1 (10a) adalah ....
Jawab :
g (x) = 3x 4
y = 3x 4
y+4
x =
3
1 x+4
g (x) =
3
f (x) = x3
y = x3
x = 3y
f 1 (x) = 3 x
g 1 f 1 (x) = g 1 f 1 (x)
3
1 1
x+4
g f (x) =
3
3
8 +4
g 1 f 1 (8) =
3
2+4
a =
3
a = 2
f 1 g 1 (x) = f 1 g 1 (x)
r
3 x + 4
=
3
r
3 10a + 4
f 1 g 1 (10a) =
3
r
3 10 (2) + 4
=
r 3
3 20 + 4
=
3
3
= 8
f 1 g 1 (10a) = 2
1 4
32. Fungsi f : R R ditentukan oleh f (x) = 3x1 dan g : R R memenuhi (f g)1 (x) = x
6 3
maka g (x) =....
Jawab :
f (x) = 3x 1
y = 3x 1
y+1
x =
3
1 x+1
f (x) =
3
g 1 (x) + 1
1 4
= x
3 6 3
1
3 12
g (x) + 1 = x
6 3
3 12
g 1 (x) =
x 1
6 3
3 15
g 1 (x) = x
6 3
1
Kita sudah mengetahui bahwa g 1 (x) = g (x) sehingga tugas kita tinggal meng inverskan
3 15
g 1 (x) = x
6 3
3 15
y = x
6 3
3x 30
y =
6
6y = 3x 30
3x = 6y + 30
6y + 30
x =
3
x = 2y + 10
g (x) = 2x + 10
Sekian dulu pembahasan yang dapat saya berikan. Mudah-mudahan dapat berguna bagi kita sekalian.
Jika pembahasan diatas terdapat kesalahan agar kiranya dapat langsung menghubungi penulis lewat
blog kami di http://alfysta.blogspot.com. Kesalahan penulisan maupun penger- jaan tidak terlepas
dari kodrat kita sebagai manusia biasa. Jika anda memiliki ide yang lebih sederhana dapat langsung
mengirimkannya juga di blog kami. Terima kasih