1.

DORU AKIM (DC) MAKNELER

Gnmzde ise DC makinelerde manyetik alan, sabit
mknats kutuplar aracl ile elde edilmektedir. Bylece alan
akm ihtiyac ve komtatr ihtiyac ortadan kalmaktadr. Sabit
mknats kutuplar rotora yerletirilmi olup, statora AC akm
reten armatr sarglar yerletirilmitir. Daha sonra AC, g
elektronii elemanlar vastasyla DCye evrilir. Bu ekildeki
bir makine fralara ve komtatre ihtiya duymaz, bylece
gvenilirlik arttrlm olur.
 2.ALTERNATF AKIM (AC) MAKNELER
Bu gruptaki makinalar, senkron ve asenkron
makinalardr. Asenkron makinalar sabit hzl veya deiken
hzl sistemlerde kullanlabilirken, senkron makinalar
normal olarak deiken hzl sistemlerde g elektronii ara
yuzu ile birlikte kullanlrlar.
2.1.ASENKRON MAKNELER
2.1.1.SNCAP KAFESL ASENKRON MAKNELER
Rotorun uzerindeki oluklara gomulu olan cplak bakr
cubuklarn her iki uctan halka boyunca birletirilmesi ile
(ksa devre edilmesi ile) oluturulur.
 2.1.2. ROTORU SARGILI (BLEZKL) ASENKRON
MAKNELER
Statordakine benzer olarak rotor zerinde de 3 fazl
sarglar mevcuttur. Sarglar rotor zerindeki oluklar boyunca
dzgn olarak datlr ve genelde 3 telli yldz (Y) olarak
balanr. Rotor zerindeki sargnn dier ular ise bilezik ve
fralar zerinden d devreye (diren veya frekans
konverterine) baldr. Bylece bu tip asenkron makinalarn
rotor ve statorlar birbirlerinden farkl frekanslara sahip iki
farkl AC kaynaa balanabilirler.
2.2. SENKRON MAKNELER
Senkron makina frekans ve kutup saysyla orantl
sabit bir hzda alan bir alternatif akm makinasdr. Hem
generatr olarak mekanik enerjiyi elektrik enerjiye, hem de
motor olarak elektrik enerjisini mekanik enerjiye
evirir. Senkron makinalarn sabit olan bir dnme saysnda
almalar, endstride motor olarak kullanlma olanaklarn
snrlar. Senkron makinalar, elektrik enerjisi retiminde,
byk enerji retim merkezlerinde (santrallarda) generatr
olarak en yaygn kullanlan makinalardr. 2000 MVA
glere kadar imal edilebilmektedir. Birim g bana
maliyetlerinin dk olmas, artan g ile verimlerinin
ykselmesi, ayrca bakm ve kontrol ilemlerinin az olmas
ok byk glerde imal edilmelerini salamaktadr.
AC ve DC akmlar akmlar incelersek;
Gnlk hayatta kullanlan cihazlarn ihtiya duyduklar
gerilimler ve gerilimlerin byklkleri deiiklik gsterir.
Bu yzden elimizde bulunan AC veya DC gerilim
kaynaklarnn ya gerilim deerlerinin bytlmesi veya
gerilimler aras dnmler yaplmas gerekir. ACyi DC ye
evirmek iin redresrler, DC yi AC ye evirmek iin
osilatrler, AC gerilimin seviyesini deitirmek iin ise
trafolar kullanlr.
AC-DC g evrimi kk DC gerilimlerle alan
cihazlarn beslenmesinde kullanlr. Mesela bir radyo-kaset
alar altrmak iin 220V AC gerilimi 6-12V civar DC
gerilime eviririz.
AC-AC g evirimi trafolarla yaplr. Ykseltme ya da
drme amal kullanlabilir.
Alternatif akm (AC akm) genlii ve yn periyodik
olarak deien elektriksel akmdr. Yn sabit olan doru
akma gre terstir. AC bir gcn olaan dalga biimi bir
sins dalgasdr. Farkl uygulamalarda gen ve kare dalga
gibi deiik dalga biimleri de kullanlmaktadr. Okullarda,
evlerde ve sanayide kullanlan elektrik akm bir pilden ya
da akden elde edilen elektrik akmndan farkldr. Bir pilin
ya da aknn verdii akm srekli olarak ayn ynde akar
ve buna doru akm denir. ehir elektriine bal bir
ampulden geen akm ise srekli ve dzenli bir biimde
yn deitirir. Prizin verdii akm sfrdan balayp ksa bir
srede belirli bir deere ykselir, daha sonra tekrar sfra
der ve ynn deitirip ters ynde akmaya balar. Bu
tr deien bir akma alternatif akm denir. AC veya ~
sembolyle gsterilir.