Manual

de
localizacin
de
software
Autora

Esta unha obra colectiva coordenada por Jesus Manuel Bentez Baleato para a Direccin Xeral de
Promocin Industrial e da Sociedade da Informacin (Consellara de Innovacin e Industria, Xunta
de Galiza) no marco das xestins que lle foron encomendas Fundacin para o Fomento da
Calidade Industrial e o Desenvolvemento Tecnolxico de Galiza para o desenvolvemento de
actividades de promocin do software libre encadradas no PEGSI a traverso do Centro de
Referencia e Servizos de Software Libre de Galiza (Mancomn).

Esta obra libre e est sometida s condicins dunha Licenza Recoecemento-Compartir baixo a
mesma licenza. 3.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0/deed.gl)

Agradecementos

Susana Sotelo Doco, Juan Rafael Fernndez, Xusto Rodrguez

Membros da Comunidade Galega de Localizacin de Software (g11n), con especial mencin ao
Proxecto Trasno
Cooperativa Tagen Ata
Imaxin Software
CESGA, con especial mencin ao traballo de compilacin de contribucins de Antn Mixome
Tboa de contidos
1.Autora...............................................................................................................................................2
2.Agradecementos................................................................................................................................2
PRLOGO ..........................................................................................................................................7
TCNICAS DE LOCALIZACIN.....................................................................................................9
3.Introducin .......................................................................................................................................9
4.Xestin de linguas no software..........................................................................................................9
A internacionalizacin (i18n)......................................................................................................9
A localizacin (l10n).................................................................................................................10
GNU Gettext e o formato PO....................................................................................................10
5.Os estndares. .................................................................................................................................10
Os estndares LISA (http://www.lisa.org/) ..............................................................................10
Os estndares OSCAR .............................................................................................................11
TMX (Translation Memory eXchange)...............................................................................11
TBX (Term-Base eXchange)................................................................................................11
XLIFF (OASIS XML Localisation Interchange File Format).............................................11
6.Software de aplicacin. Aplicativos ...............................................................................................11
Aplicativos de escritorio...........................................................................................................12
KBabel (http://kbabel.kde.org/)............................................................................................12
GTranslator (http://gtranslator.sourceforge.net/) ................................................................12
poEdit (http://www.poedit.net/) ..........................................................................................12
Lokalize (anteriormente chamado Kaider)...........................................................................12
OpenLanguageTools (https://open-language-tools.dev.java.net/) .......................................13
OmegaT (http://www.omegat.org/)......................................................................................13
Aplicativos en lia ...................................................................................................................13
Comparanza de caractersticas .................................................................................................13
O formato XLIFF.................................................................................................................14
Os filtros XLIFF...................................................................................................................15
As memorias de traducin TMX..........................................................................................17
Os glosarios TBX.................................................................................................................19
A tecnoloxa Gettext.............................................................................................................23
Os ficheiros POT ............................................................................................................23
Os ficheiros PO ...............................................................................................................24
Etiquetas e caracteres especiais.......................................................................................26
Edicin de ficheiros PO co Poedit...................................................................................27
Como vimos no apartado anterior, a traducin dun ficheiro .po pdese levar adiante cun
simple editor e texto. Porn, moitas persoas encontran mis conveniente modificar ou
crear un PO mediante unha ferramenta de localizacin especializada. Imos ver agora
algns aspectos bsicos do manexo dun ficheiro .po no Poedit......................................27
A interaccin coas cabeceiras PO....................................................................................28
 A interaccin cos repositorios.........................................................................................30
O xestor de catlogos.......................................................................................................30
Verificacin da traducin................................................................................................32
Os correctores ortogrficos nos aplicativos..........................................................................32
Traducin con tecnoloxa Gettext .......................................................................................35
Argumentos.....................................................................................................................35
Teclas e combinacins de acceso rpido.........................................................................35
Informacin de contexto..................................................................................................36
Formas plurais ................................................................................................................36
Ttulos de crdito.............................................................................................................37
Comprobacins da traducin...........................................................................................37
Bsqueda de conflitos en teclas rpidas..........................................................................38
Uso de coma....................................................................................................................39
7.Metodoloxa ....................................................................................................................................40
Modelo de localizacin: ...........................................................................................................40
Terminoloxa: ...........................................................................................................................40
Recursos....................................................................................................................................41
Recursos textuais. Os crpora. ............................................................................................41
A comunidade e os equipos de localizacin ........................................................................42
Sobre o Gettext ....................................................................................................................44
CRITERIOS LINGISTICOS ..........................................................................................................44
8.Introducin .....................................................................................................................................44
Localizacin de software para galego ......................................................................................44
Criterios de estilo .....................................................................................................................46
Algunhas tcnicas e convencins bsicas de traducin e localizacin ...............................46
Cando non hai un equivalente gramatical .......................................................................46
Cando non hai un equivalente comunicativo ..................................................................47
Cando preciso reestruturar un enunciado .....................................................................47
Cando non se pode manter a mesma orde dos elementos dunha frase ...........................48
Cando hai elementos lingisticamente superfluos ..........................................................48
Cando preciso acrecentar algn elemento ....................................................................50
Cando non hai un equivalente cultural ...........................................................................50
Cando hai erros no orixinal ............................................................................................50
9.Criterios ortotipogrficos ................................................................................................................51
Uso de maisculas e minsculas ..............................................................................................51
Utilzamos as maisculas nos seguintes casos: ...................................................................51
Utilizamos minsculas nos seguintes casos: ...................................................................51
Puntuacin ...........................................................................................................................52
O punto ...........................................................................................................................52
A vrgula .........................................................................................................................53
Signos de interrogacin e exclamacin ...............................................................................53
 Parnteses ............................................................................................................................53
Abreviaturas ........................................................................................................................54
Siglas ...................................................................................................................................54
Smbolos ..............................................................................................................................55
10.Criterios morfosintcticos ............................................................................................................55
Sociolingsticos..................................................................................................................55
mbito morfosintctico........................................................................................................55
Neutralizacin de xnero gramatical ..............................................................................55
mbito lexical......................................................................................................................56
Terminoloxa...................................................................................................................56
Nomes de persoa ........................................................................................................56
Nomes campos lxicos pechados de internacionalizacin: toponimia, moedas,
linguas, fusos horarios, etc. .......................................................................................56
Nomes de programas e aplicativos ............................................................................57
Formas de tratamento .....................................................................................................57
Gramaticais. Escollas das Normas ...........................................................................................57
Terminacin bel/-ble .........................................................................................................57
Preposicin at/ata ...............................................................................................................58
Sufixo -ara/-era ..................................................................................................................58
Adverbios aqu, ac, ac.......................................................................................................58
Moi e moito..........................................................................................................................58
Tamn e tamn non..............................................................................................................58
As mesmo............................................................................................................................58
Ademais................................................................................................................................58
Mentres e en canto................................................................................................................59
Estruturas comparativas que/ca ..........................................................................................59
Mis/menos que/de ..............................................................................................................59
Primeira forma do artigo .....................................................................................................59
Distincin entre demostrativo simple e composto...............................................................59
Uso da preposicin a en contextos dubidosos ..........................................................................59
a + complemento directo .....................................................................................................59
ir + a + infinitivo .................................................................................................................60
Supresin de preposicins ...................................................................................................60
Uso dos pronomes ....................................................................................................................60
Cuantificadores ningn, nada e ningun .............................................................................60
Os pronomes demostrativos invaribeis ..............................................................................61
Ns, vs e connosco, convosco... con vostede, consigo.......................................................61
Colocacin do pronome na oracin .....................................................................................61
Distincin dos pronomes de acusativo e dativo (lle,o).........................................................61
Uso do pronome ambos/as...................................................................................................62
O artigo cos pronomes persoais e posesivos........................................................................62
O artigo en construcins relativas (PREP + ARTIGO + QUE/CAL)..................................62
O cal, a cal. Uso e abuso......................................................................................................63
Cuxo, cuxa /que....................................................................................................................63
Dito/a....................................................................................................................................63
Algn/nha en sentido negativo ............................................................................................63
Adxectivos............................................................................................................................64
Mesmo/a...............................................................................................................................64
Gran/grande.....................................................................................................................64
Adxectivos e expresins que indican cantidade ou pluralidade......................................64
Verbos..................................................................................................................................64
Pretrito e frmula Ter+participio...................................................................................64
Antepretrito (cantara) con valor de pospretrito (cantara)............................................65
Distincin entre o antepretrito de indicativo (cantara) e o pretrito de subxuntivo
(cantase)...........................................................................................................................65
Uso do futuro de subxuntivo (cantar) e non o presente (cante) en contextos condicionais
.........................................................................................................................................65
Utilizacin do infinitivo flexionado ...............................................................................65
Futuro do subxuntivo ......................................................................................................67
Xerundio..........................................................................................................................67
Mediante o infinitivo xerundial..................................................................................67
Mediante o xerundio flexionado.................................................................................68
Colocacin do pronome nas construcins verbais ..........................................................68
Ter+de/que ......................................................................................................................68
Traducin das formas verbais inglesas ................................................................................68
Mens, botns, caixas de dilogo e separadores ............................................................68
Caixas de verificacin ....................................................................................................69
Listas despregbeis, de combinacin, tboas e formularios ...........................................69
Instrucins e suxestins (tooltips) ..................................................................................69
Cando a suxestin o mesmo texto que o elemento a que fai referencia ser traducido
exactamente igual. ..........................................................................................................69
Infinitivo, imperativo e futuro ........................................................................................69
Traducin dos verbos modais (can, may, should, ...) .....................................................70
Traducin das formas terminadas en -ing .......................................................................70
Formas terminadas en -ing nos ttulos .......................................................................70
Uso do xerundio ou de estar a + infinitivo .................................................................71
Usos da pasiva ................................................................................................................71
Traducin das preposicins ............................................................................................71
Traducin do determinante a ingls ................................................................................72
A conxuncin que cando introduce complementos da oracin............................................73
11.Criterios terminolxicos ...............................................................................................................73
Algoritmo de decisin terminolxica .......................................................................................74
Modelo .....................................................................................................................................76
Explicacin terica do funcionamento do algoritmo ..........................................................76
Aplicacin sobre algns termos ..........................................................................................77
Caso 1 .............................................................................................................................77
Caso 2 .............................................................................................................................78
Caso 3 .............................................................................................................................78
Caso 4 .............................................................................................................................78
Caso 5 .............................................................................................................................78
Caso 6 .............................................................................................................................79
12.BIBLIOGRAFA ..........................................................................................................................79
13.ANEXOS.......................................................................................................................................82
14.Versionado.....................................................................................................................................82

PRLOGO
Sen esquecer a sa capacidade para producir contidos propios, na actualidade resulta difcil
imaxinar outro indicador da viabilidade dunha cultura na era informacional mis significativo que o
seu grao de dispoibilidade, na lingua vehicular, s interfaces que fornecen o acceso aos recursos e
servizos electrnicos que caracterizan a sociedade da informacin e do coecemento. No caso da
cultura galega, dada a procedencia xeralmente alctona daqueles recursos e servizos, o indicador
variar en funcin da capacidade que a nosa sociedade tea para traducir as sas interfaces.

Dada a natureza informtica das interfaces, esa nosa capacidade estar supeditada vontade de
quen detente os direitos autorais dos correspondentes aplicativos para deixarnos modificar o seu
cdigo fonte, pois o proceso de traducin involucra xeralmente esa modificacin. Posto que esta
vontade adoita expresarse na forma dunha licenza, ser preciso considerar por separado os
aplicativos en funcin de se a licenza baixo a que se distriben outorga esta posibilidade -as
licenzas libres ou abertas- ou se a restrinxe ou denega -o caso das licenzas privativas.

Visto que no caso da industria da programacin privativa a lxica econmica inhibe o investimento
preciso para disponibilizar os seus produtos en galego, resulta inmediato conclur que a nosa
capacidade para galeguizar as interfaces -e por tanto a viabilidade da nosa cultura na era
informacional- estar determinada pola intensidade no recurso programacin de fontes abertas.

Mais sendo conveniente e mesmo necesario o recurso programacin de fontes abertas non resulta
este suficiente, pois quen decide asumir o reto de galeguizar un aplicativo informtico libre anda
deber enfrontase a das cuestins recorrentes:
 Lngua. Nengn servizo lingstico actual nin formalizacin normativa do idioma -como o
caso das Normas sancionadas pola RAG- pode resolver satisfactoriamente as dbidas que
xorden no decurso dos traballos de galeguizacin, como poidan ser as terminolxicas ou as
estilsticas. Este facto dificulta dotar de coherencia e homoxeneidade s traducins dos
distintos aplicativos ao galego.

Metodoloxa. Os aplicativos libres son mantidos por grupos de personas que se relacionan
no marco de estruturas sociais que son distintas en cada caso e nas que preciso integrarse
demostrando unha destreza suficiente no uso das tcnicas e cdigos que lles son
caractersticas. Esta variedade nos fluxos de traballo e nas ferramentas auxiliares
empregadas dificultan a identificacin dunha nica metodoloxa aplicabel a todos os casos.

Precisamente co propsito de neutralizar estas dificultades xorde este Manual: como recurso que
sirva de axuda a quen decide participar nun proxecto de programacin de fontes abertas
colaborando na sa traducin ao galego, tanto voluntaria como profesionalmente. Con este
propsito abrdanse dous mbitos: o tcnico-informtico, cunha descripcin das ferramentas e
metodoloxas mis frecuentes, e o tcnico-lingstico, cunha serie de recomendacins e anexos que
sirvan de gua de lngua, non tanto prescriptiva como descriptiva, tal como se explica de seguido.

No referido escolla de ferramentas auxiliares de localizacin, non se pretendeu facer unha

seleccin exhaustiva, senn unha que fora ilustrativa de cada un dos casos abordados a modo de
exemplo non exclusivo e que con seguridade deber ser actualizada e complementada con novas
funcionalidades e versins.

Algo mis de detenemento require o comentario dos aspectos lingsticos do Manual, conscientes
como somos da grande polmica que suscitan as escollas nun ou noutro sentido. Neste aspecto,
queremos insistir en que este Manual non pretende converterse nun libro de lingua, nin de estilo en
xeral, xa que o obxectivo que se pretende prover solucins que garantan dentro do posbel pistas
para dotar de coherencia e homoxeneidade as obras de traducin de software ao galego.

Compre resaltar que o da suxestin -e non o da prescricin- o nico sentido en que cabe
interpretar as normas, criterios, convenios e recursos que aqu se ofrecen, especialmente no que
atinxe terminoloxa. Cando aqu se afirma que se fai a traducin ou a fixacin dunha ou doutra
palabra ou que se aplica tal ou cal criterio, simplemente estamos a informar sobre a escolla do
Centro de Referencia e Servizos de Software Libre, que damos a coecer por entender que pode
resultar til noutros casos. Outras opcins poden ser igualmente vlidas; o que non impide afirmar a
existenza obxectiva duns usos asentados socialmente, polo que as escollas deste Manual son en
grande medida unha concrecin homologbel deses usos.
 preciso sinalar o carcter colectivo e aberto desta obra, que xurdiu das sinerxas iniciadas nos
encontros da comunidade g11n -numernimo de galeguizacin- e que foron promovidos polo
Centro de Referncia e Servizos de Software Libre coa participacin de empresas, representantes de
distintas institucins pblicas vencelladas a esta actividade e sobre todo de personas que
voluntariamente fan a sa aportacin ben a ttulo individual ou como membros de colectivos
adicados traducin de software. Que esta obra sexa unha homenaxe permanente ao traballo destas
personas, tantas veces ignorado e non poucas desprezado.

Ogall que a experincia da comunidade galega de localizacin sirva de referencia til para
afortalar a diversidade cultural do noso planeta, constatando unha vez mis aquel aserto que
Castelao puxera en boca da Xeracin Ns: Galiza, clula de universalidade

Sade e liberdade,

Jesus Manuel Bentez Baleato

Coordenador do Centro de Referencia e Servizos de Software Libre (Mancomn)

TCNICAS DE LOCALIZACIN1

Introducin
O obxectivo deste bloque o de presentar as principais estratexias e ferramentas de localizacin de
software. O mbito de aplicacin o software libre (SL), anda que se tern en conta outros mbitos
ou programas con outro tipo de licenzas de modo excepcional, especialmente no referido s
aplicacins multiplataforma.

As persoas destinatarias son principalmente aquelas que desexen introducirse na traducin de

software ou manuais de axuda ao galego. Porn, os primeiros apartados deste bloque, cun enfoque
mis metodolxico que prctico, podern interesar igualmente a aquelas persoas que xa tean algn
tipo de coecemento sobre as cuestins que aqu se falan.

1 Adaptacin do termo ingls localization

Calquera software de traducin ten que tratar dos seguintes problemas de traducin: extraccin das
cadeas que deben ser traducidas, a segmentacin e a referencia ao lugar no cdigo ao que pertence a
cadea, o aliamento entre texto fonte e texto traducido, a capacidade de reutilizar traducins cando
o ficheiro orixinal cambiou, marcar as cadeas como equivalentes e aquelas con traducin non
completa ou aproximada (fuzzy), e o informe automtico de cadeas traducidas.

Xestin de linguas no software

O concepto de globalizacin habitualmente asociado ao de homoxeneizacin (tamn cultural) e ao
dominio do ingls nos campos da economa, a tecnoloxa etc. As tecnoloxas que se veen
desenvolvendo para a globalizacin dos produtos de software (particularmente desde a industria)
poden ser igualmente vistas como unha oportunidade para o avance neste mbito das linguas e
culturas que contan con menos recursos. Neste contexto, necesario destacar que o SL e as licenzas
libres poden vir a ter unha rendibilidade maior no desenvolvemento local, considerando a
dispoibilidade do cdigo fonte, a sa liberdade de modificacin e a libre dispoibilidade dos
produtos xerados con esta tecnoloxa, entre outras. Quere isto dicir que o software con licenzas
libres presenta varias vantaxes competitivas para as linguas e culturas antes mencionadas2.

A capacidade do software actual para se adaptar a diferentes culturas, exprsase fundamentalmente

na aplicacin das tecnoloxas de internacionalizacin e localizacin, o que na industria do software
se recolle baixo o termo globalizacin3.

A internacionalizacin (i18n)
Internacionalizacin a capacidade que un software pode ter para ser localizbel en diferentes
idiomas. Os sistemas de internacionalizacin ofrecen a posibilidade de adaptarmos as aplicacins e
sistemas operativos nosa cultura, de modo que non sexa imprescindbel o coecemento da lingua
dos produtores do software (xeralmente o ingls) para a interaccin coas mquinas que o utilizan.
Por i18n dbese entender unha adaptacin cultural, nun sentido amplo, porque non se trata s de
mostrar as mensaxes do sistema na nosa lingua, senn tamn outros aspectos como os smbolos
(monetarios, por exemplo), o sistema de ordenacin ou a codificacin de caracteres entre outros.

2 Ver o apartado sobre localizacin en http://en.wikibooks.org/wiki/FOSS_Localization. Existe unha versin en PDF

en http://www.iosn.net/l10n/foss-localization-primer/foss-localization-primer.pdf.
3 Ver Globalization Industry Primer, accesbel no sitio web de LISA http://www.lisa.org/Industry-Data.512.0.html (
necesario rexistrarse).
A localizacin (l10n)
A localizacin a implantacin efectiva dos sistemas de internacionalizacin. No caso do galego,
isto exprsase, por exemplo, na existencia dunha comunidade de usuarios e usuarias que traballan
para que o galego sexa unha mis das posibilidades hora de seleccionar unha lingua determinada
para a interaccin co computador. Esta actividade a que habitualmente se coece como "traducin
de software" e onde a colaboracin das persoas en volta dunha comunidade se fai mis visbel.

GNU Gettext e o formato PO

No mbito do SL, Gettext o sistema de i18n polo que opta a maiora das persoas desenvolvedoras.
O mis habitual que unha persoa tradutora de software entre en contacto coa tecnoloxa Gettext a
travs dun ficheiro PO, que consiste basicamente nun ficheiro de texto en que se recollen as
mensaxes de texto do idioma fonte (xeralmente o ingls) e a sa equivalencia nun idioma meta (no
caso que nos interesa, o galego), ademais doutras informacins, como as persoas ou equipo que
xeran e manteen a localizacin dun ficheiro determinado.

Exemplo:

#:src/name.c:36
msgid"Mynameis%s."
msgstr"Omeunome%s."

Os estndares.
A importancia dos estndares vn determinada pola necesidade de compartir e reutilizar o
coecemento e informacin xerados por unha persoa ou proxecto nun proceso de localizacin.
fcil intur que a xestin da localizacin dun sistema ou dunha contorna de escritorio non unha
tarefa que precise poucos recursos. Outra dificultade evidente a de manter un estilo determinado
cando son varias as persoas que traballan nun mesmo proxecto (a localizacin do KDE ou do
Gnome, por exemplo).

Os estndares LISA (http://www.lisa.org/)

No dominio dos estndares desenvolvidos pola industria da globalizacin dos produtos de software,
vense fixando nos ltimos anos unha serie de estndares abertos que poden ser aproveitados para
definir unha metodoloxa de traballo. O mbito do SL non alleo a estas solucins e, nos ltimos
tempos, pdese apreciar unha implantacin progresiva dos estndares industriais no software
utilizado no traballo de localizacin4.

4 Sobre este asunto pdense seguir varios artigos de Juan Rafael Fernndez vinculados traducin do SL, en especial
a sa intervencin no 1 Encontro G11n en Compostela. Todos os artigos estn accesbeis en
Os estndares OSCAR5

Entre os diversos estndares abertos dispobeis, encontramos que os seguintes son de grande
interese para a sociedade da informacin en xeral e para a localizacin do SL en particular:

TMX (Translation Memory eXchange)

o estndar de OSCAR mis antigo e serve para o intercambio da informacin contida en
memorias de traducin (MT). Unha MT acostuma ser o resultado dun traballo de localizacin
determinado. Unha vez rematado o proceso de localizacin dun ficheiro, a informacin pode ser
almacenada neste formato para o seu aproveitamento posterior.

TBX (Term-Base eXchange)

Trtase doutro estndar de OSCAR, agora convertido tamn en estndar ISO. Un ficheiro TBX
contn normalmente o produto dun traballo de localizacin onde se rene a terminoloxa utilizada.
A informacin estrutrase en tres campos bsicos que conteen: o termo da lingua fonte, a
correspondencia na lingua meta e comentarios contextuais opcionais. Configranse como un
glosario estruturado e intercambibel.

XLIFF (OASIS XML Localisation Interchange File Format)

O estndar XLIFF funciona como un intermediario entre o ficheiro orixinal e o traballo de
localizacin. Isto consguese a travs dos filtros de conversin dispobeis para diversos formatos
(ODT ou PO, entre outros). Entre as sas funcionalidades, destaca a posibilidade de inserir
comentarios (das persoas localizadoras ou revisoras) e a de indicar o estado da traducin (rexeitada,
aprobada, traducida etc.). Unha vez rematado o proceso, a informacin pdese retraducir para o
formato do ficheiro de orixe. Cmpre subliar que os estndares mencionados teen en comn o
uso da linguaxe XML, que a dominante nos estndares industriais.

Software de aplicacin. Aplicativos

Para iniciarse no traballo de localizacin as mltiplas aplicacins dispobeis constiten tanto unha
vantaxe como un inconveniente. Entre as vantaxes podemos destacar a posibilidade da adaptacin
s necesidades ou preferencias individuais e grupais. Entre os inconvenientes, preciso ter en conta
a dispersin que unha persoa sen experiencia pode ter que facer fronte, xunto co diferente grao de
http://people.ofset.org/jrfernandez/#traduccion
5 (OpenStandardsforContainer/contentAllowingReuse)(http://www.lisa.org/OSCARLISAs
Standa.79.0.html)eXLIFF(http://docs.oasisopen.org/xliff/xliffcore/xliffcore.html).
aplicacin dos diversos estndares e os tipos de formato con que cada aplicacin pode traballar.

En xeral, as ferramentas de axuda para a localizacin no mbito do SL caracterzanse por unha

progresiva mais incompleta adopcin dos estndares, en parte determinada polo predominio da
tecnoloxa Gettext.

Nos seguintes apartados veremos as principais ferramentas que podemos utilizar no traballo de
localizacin. As divisins responden a diferentes contornas, obxectivos e usos que se poden dar nun
proceso de traducin de software. As ferramentas analizadas teen diversos graos de complexidade
e manexan os estndares de diferentes maneiras. O obxectivo considerarmos as opcins ao noso
alcance e seleccionar unha delas (ou varias) en dependencia das necesidades e caractersticas do
traballo.

Aplicativos de escritorio
En xeral, as aplicacins de escritorio estn mis orientadas para un traballo individual, anda que a
utilizacin de formatos estndares poida permitir compartir a informacin dentro dun grupo de
traballo.

Dentro das aplicacins de escritorio, podemos distinguir entre aquelas mis apropiadas para a
traducin de documentacin (en xeral e de software en particular) e outras centradas na localizacin
de software. As dedicadas traducin de software contemplan basicamente a edicin de ficheiros
PO.

KBabel (http://kbabel.kde.org/)
Trtase da ferramenta posibelmente mis utilizada para a traducin de ficheiros PO. Incorpora
moitas caractersticas que facilitan o traballo filolxico, como dicionarios, correccin ortogrfica ou
a comparacin das diferenzas entre versins. O soporte do formato XLIFF 1.0 experimental. A
traducin de cadeas de texto pdese facer por aproximacin, ao estilo das memorias de traducin
estndar. Neste momento un proxecto que non se desenvolver para o futuro, en que ser
substitudo por Lokalice.

GTranslator (http://gtranslator.sourceforge.net/)
unha ferramenta de traducin que pertence ao escritorio Gnome. Ten caractersticas interesantes,
como a aprendizaxe automtica de traducins. O seu desenvolvemento actual est en progreso e
incorporar funcins como un plugin para o OpenTran ou o soporte de memorias de traducin.
poEdit (http://www.poedit.net/)
Est desenvolvido co toolkit wxWidgets e incorpora caractersticas como a memoria de traducin,
para automatizar o traballo coas cadeas de texto mis frecuentes. un software multiplataforma
(est testado en sistema *NIX con GTK+ e Windows). S ten corrector.

Lokalize (anteriormente chamado Kaider)

(http://techbase.kde.org/Projects/Summer_of_Code/2007/Projects/KAider).

Multiplataforma. Ser o substituto a curto prazo do KBabel. Incorpora novas funcionalidades, como
o soporte do formato TBX, e mantense a previsin de desenvolvemento do soporte de XLIFF.
Algunhas das funcionalidades do KBabel non sern trasladadas para este aplicativo; outras, como a
verificacin da sintaxe, estn a ser desenvolvidas actualmente.6

OpenLanguageTools (https://open-language-tools.dev.java.net/)
Naceu como unha aplicacin de localizacin de Sun Microsystems. Entre as funcionalidades mis
destacadas estn o soporte de XLIFF e do estndar TMX, polo que ofrece facilidades para o traballo
dentro dun grupo de localizacin. A ltima versin desta ferramenta liberouse a finais do 2006.
Dispoemos dunha traducin completa do Manual como material complementario.

OmegaT (http://www.omegat.org/)
moi utilizada para a traducin de documentacin. Soporta os estndares XLIFF e TMX. Pdense
usar glosarios externos. Recentemente aumentouse a compatibilidade co Okapi Framework
(http://okapi.sourceforge.net/).
7

Aplicativos en lia
Os aplicativos en lia, accesbeis a travs dun navegador web, son unha boa opcin para aquelas
persoas que desexen aproximarse ao mundo da localizacin de software, pola facilidade que
6 Un videotutorial sobre o seu uso: http://youonlylivetwice.info/lokalize/lokalize-first.htm
7Estalistanonpretendeserexhaustivaepoderaserampliadaconaplicacinscomo
Virtaal(http://translate.sourceforge.net/wiki/virtaal/index)
WordforgeEditor(http://www.khmeros.info/drupal/?q=en/download/Translation_Editor),
derivadas ambas dos proxectos Translate Toolkit e Pootle (http://translate.sourceforge.net/), mais o seu
desenvolvementorecenteeaimplementacindefuncionalidadesnonestrematada.
caracteriza o uso das aplicacins web mis coecidas: o Entrans (http://entrans.sourceforge.net/) e o
Pootle (http://translate.sourceforge.net/). O acceso a un servidor con este tipo de software posibilita,
ademais, a creacin de comunidades colaborativas traballando en localizacin.

Ambas as ferramentas serven para a localizacin baseada en ficheiros .po, mais o desenvolvemento
do Entrans est agora detido e non as o do Pootle, que contina liberando novas versins. parte,
este ltimo est integrando os estndares LISA de localizacin TMX e TBX, as como o XLIFF.

Comparanza de caractersticas

aplicacin plataforma ortografa MT TBX XLIFF

KBabel Linux Aspell baseada en PO si
Gtranslator Linux Aspell baseada en PO
Lokalize Linux Aspell baseada en PO non (glosario externo) si
Poedit Linux/Windows baseada en PO non
Open-Language-Tools multiplataforma (Java) Aspell TMX non si
OmegaT multiplataforma (Java) TMX non (glosario externo) si
Virtaal multiplataforma (Python) Aspell non
WordForge Editor multiplataforma (Python) MySpell TMX si si
Pootle web TMX si si

Este cadro recolle as principais caractersticas dos aplicativos vistas nos puntos anteriores. Trtase
de ver, sobre todo, aquelas que mis poden axudar na parte lingstica. O concepto de memoria de
traducin (TM polas sas siglas inglesas) est a ser aplicado tanto con base nos .po (compendios)
como nos .tmx. Os glosarios teen unha implantacin anda feble. Un dos aspectos que cmpre
destacar, que para o galego s est dispobel un corrector ortogrfico feito con Hunspell; porn,
as aplicacins analizadas traballan con outros formatos.
En resumo, o predominio de Gettext e a implantacin de determinados estndares abertos son os
aspectos clave do panorama actual dos aplicativos para a localizacin. Neste sentido, un dos
aspectos mis importantes o da reutilizacin da informacin, xa que estn asentadas das
vertentes claras: o uso da tecnoloxa Gettext (compendios, repertorios de ficheiros .po etc.) e a
aplicacin de estndares.

Dentro deste principio de reutilizacin, sobrancea a importancia do nivel de interactividade dos

aplicativos coas memorias de traducin. Unha valorizacin dos aplicativos mis adecuados para un
tipo concreto de traballo debe inclur unha anlise do tipo de estratexia de memoria de traducin
utilizada, xa que o mantemento de versins dunha determinada localizacin (documentacin,
aplicativos, contornos de escritorio etc.) unha tarefa que significa o mantemento dun gran volume
de traballo.

Os aplicativos e a incorporacin dos estndares

OmodelodelocalizacinpropostoporMancomnpropnaintegracindosestndaresLISAno
fluxodetraballo,oquesignificaentreoutrascousasqueostraballosrealizadospolasempresas
debernreverternobeneficiodasociedademediantealiberacindocoecemento.Naprcticahai
dous elementos bsicos neste proceso: os glosarios terminolxicos (TBX) e as memorias de
traducin(TMX).TeremosencontaademaisoestndarXLIFFparacoecercomosepodeaplicar
unmodelodetraballobaseadoenfasesderevisin.

Veremos agora exemplos prcticos de como interactuar con estes formatos coas aplicacins
dispobeis. Para os exemplos utilizaremos un ficheiro .po (gnomedesktop.HEAD.gl.po) que
descargamospreviamentedorepositoriodoGnomeenhttp://l10n.gnome.org/.

O formato XLIFF

Asvantaxesprincipaisdesteformatosonaaplicacindeestadosdetraducindosficheiros,ea
manipulacindevariosformatosdelocalizacindesoftwareedocumentacinatravsdunnico
obxecto.

ParaotraballocoformatoXLIFFusaremosasOpenLanguageTools,quesepodendescargarna
versin1.2.7en: https://open-language-tools.dev.java.net/.AsOpenLanguageToolscompense
dedousaplicativos:uneditor(OpenLanguageToolsXLIFFTranslationEditor)eunhautilidade
paraaconversindediferentesformatosaXLIFF(Open Language Tools XLIFF Filters).Napxina
doproxectohaiversinsparaUnixeparaWindows.

ParaainstalacinenLinuxhaiquedescargarosarquivos:
transeditor_v1_2_7_unix.tar.gz(oeditor)
xliff_filters_v1_2_7_unix.tar.gz(osfiltros)
edescomprimilos:
tarxvzftranseditor_v1_2_7_unix.tar.gz
tarxvzfxliff_filters_v1_2_7_unix.tar.gz
Oscartafolesconteenunficheiro.jar(transeditor_v1_2_7_unix.jarexliff_filters_v1_2_7_unix.jar)
quesepodeexecutar8parainiciarunhainstalacinguiada.

Oinstaladorcreaunhaestruturadecartafolesnocamioespecificadonainstalacinquecontnos
atallosparaambasasaplicacins.

Os filtros XLIFF
Para crear un ficheiro XLIFF, no noso caso a partir do ficheiro gnomedesktop.HEAD.gl.po,
simplementehaiquearrastraroficheiroxaneladosfiltrosdeconversin:

O resultado un ficheiro que respecta o nome orixinal (gnome-desktop.HEAD.gl.po.xlz) co que xa

podemos comezar a traballar no editor.

No traballo coas Open Language Tools, un ficheiro ten que facer parte sempre dun proxecto, que
podemos definir a travs do men Ficheiro > Proxecto novo:

8necesarioqueteamosunambienteJavainstaladoparapoderprocedercoainstalacineaexecucindaaplicacin.
Seosarquivos.jarnonseexecutanautomaticamenteaofacerunduploclic,pdeseiniciarainstalacinatravsda
consola:javajartranseditor_v1_2_7_unix.jar.
 Nota: importante manter unha coherencia nas linguas de traballo que definamos
para os proxectos, xa que os ficheiros .xlz gardarn esta combinacin de linguas; a
importacin dunha memoria TMX depende tamn das linguas de traballo que
teamos definidas.
Podemos observar que existen varios estados posbeis para un segmento (cadea) do .po orixinal:

indica que se trata dunha traducin automtica (100% de coincidencia cun segmento da
memoria de traducin),
aplcase aos segmentos aprobados por un revisor/a,
aplcase aos segmentos rexeitados por un tradutor/a ou revisor/a,
indica que se trata dun segmento modificado por unha persoa usuaria,
o segmento contn un comentario feito por unha persoa usuaria,
o segmento est traducido.

O estado dos segmentos almacnase no propio XLIFF, polo que podemos utilizar este formato para
intercambiar informacin til dentro dun esquema de traballo en equipo, sobre todo se dividimos o
proceso en diferentes fases, como poderan ser:

pretraducin:traducinautomticadesegmentos,
traducin:feitaporuntradutor/aquepodeincorporarcomentariossobreossegmentosouo
propioficheiroqueseesteaatraducir,
revisin:ondeintervnunhasegundapersoa.
Unha vez que teamos finalizado o traballo de traducin e/ou revisin, podemos obter o ficheiro .po
modificado a travs do dilogo de reconversin en Ferramentas > Converter no orixinal...

As memorias de traducin TMX

Un ficheiro TMX contn varios segmentos nunha lingua de orixe (xeralmente o ingls, declarado
como en-US) e as sas correspondencias nunha lingua meta (no noso caso gl-GL ou gl-ES,
dependendo do uso que as aplicacins fagan dos cdigos internacionais de lingua).

Este o aspecto dun ficheiro TMX xerado coas Open Language Tools visto nun editor de texto:

Ademais da informacin que contn a cabeceira sobre a ferramenta utilizada para crear o ficheiro, o
idioma de orixe ou o nome do ficheiro ou ficheiros orixinais; un TMX contn as seguintes
etiquetas9:
<tu></tu>paraasunidadesdetraducin(paresdesegmentos),

9UnficheiroTMXpodealmacenarmisdunhacorrespondenciaparaunsegmentodalinguadeorixe,demodoque
poderiamosconstrurunTMXquecontivesealternativasdetraducinouunterceiroidiomadentrodomesmoficheiro.
 <tuv></tuv>identificancadaundossegmentos,
<seg></seg>paraotextoalmacenadoencadasegmento,e
xml:lang="xxXX" son as etiquetas que identifican a lingua de orixe e meta para cada
unidadedetraducin10.

UnficheiroTMXdeberaseroprodutoduntraballodelocalizacinacabado,porqueseentendeque
as correspondencias almacenadas estn verificadas e poden ser reaproveitadas. Para o uso das
memoriasdetraducinnoformatoTMXpoderiamosseguirunprocesodetraducinautomticade
dousmodos:
a) seestdispobel,aplcaseamemoriaTMXpropiadunficheiro(nonosocasognome
desktop.HEAD.gl.po.tmxagnomedesktop.HEAD.gl.po),
b) aplcaselleunhamemoriaglobal,porexemplounhaderivadadunproxectomisamplo
(unTMXqueconteaoprodutodemisdunhatraducin).11

Para xerar unficheiroTMX apartirdunficheiroXLIFFdebemos terencontaos seguintes

puntos:
todos os segmentos do ficheiro teen que estar validados como traducidos, en caso
contrariooprocesodeconversindevolverunerrosenidentificar,
executamosodilogodereconversinnomen Ferramentas>Converternoorixinal...,
seleccionandoaopcincrearunficheiroTMX.

10AsmarcasestndarparaasvaribeisdelinguanasOpenLanguageToolsteenaestruturaxxXX,paraalinguaeo
pas respectivamente. No caso do galego, a etiqueta que manexa glGL, o que non compatbel con todas as
aplicacins(poderaserporexemplo"gl"ou"glES").Veremosmissobreestacuestinnoapartadodedicadoao
Lokalize.
11ParaunirdousoumisTMXpdeseempregarautilidadeTMXMerger,queestaccesbelnapxinadoOmegaT
http://www.omegat.org.
Se o proceso de conversin falla non se xera o ficheiro TMX. Un dilogo de aviso pode axudar a
identificar onde se encontra o erro que debemos corrixir antes de iniciar de novo o dilogo de
reconversin:

Os glosarios TBX
O emprego dos glosarios terminolxicos no formato TBX, igual que os TMX, poden contribur
mellora da coherencia entre os diferentes proxectos de traducin. Nas ferramentas que integran este
estndar faciltase a insercin de termos, cuxa traducin estea mis ou menos consensuada e
formalizada en ficheiros con este formato.

Este o aspecto dun ficheiro TBX visto nun editor de texto:

 AsetiquetasbsicasdoformatoTBXnesteexemploson:

<termEntry></termEntry>
queidentificancadaundostermosdeorixe(normalmentexml:lang="en")eassas
equivalenciasnunhaoumislinguas(nonosocasoxml:lang="gl"),
<langSet></langSet>
definenoslmitesdunconxuntodetermodeorixeeequivalencias,ademaisdas
posbelinformacinamaiores,
<term></term>
conteenotextoaplicbelparacadatermodefinido.

O conxunto de etiquetas posbeis moito maior e poden ser utilizadas, por exemplo, para definir a
materia que se refire un determinado termo.
Para vermos a integracin dos glosarios no formato TBX no traballo de localizacin usaremos o
Lokalize (antes KAider). A versin que est dispobel nos repositorios de Ubuntu a 4:4.1.3-
0ubuntu1 (0.2 na numeracin interna da aplicacin). Podemos instalar o Lokalize mediante o xestor
de paquetes, en Sistema > Administracin > Xestor de paquetes Synaptic. Para os usuarios e
usuarias de Debian o Lokalize est accesbel no repositorio Experimental:

http://packages.debian.org/experimental/lokalize. Esta aplicacin forma parte das ferramentas do

escritorio de KDE, polo que se integra mellor neste. No entanto, as dependencias do KDE que se
instalan se o escritorio utilizado for o Gnome permiten utilizar correctamente a aplicacin.

Para ilustrar un fluxo de traballo co Lokalize, utilizaremos o ficheiro .po anterior e incluiremos na
configuracin do proxecto un glosario no formato TBX, ademais unha memoria de traducin no
formato TMX.

Un ficheiro TBX pdese engadir no men Proxecto > Configurar o Proxecto:

imprescindbel seleccionar o idioma que coincida co glosario que queremos empregar. Neste caso
habera que seleccionar no campo Lingua o galego, para o que garda a etiqueta gl. O seguinte paso
seleccionar no campo Glosario o camio onde temos gardado o glosario TBX12 e aceptar os
cambios.

12ComooLokalizemanexaovalor glcomocdigodelinguaparaogalego,aetiquetaqueidentificaostermosen
galegodoglosariotenquesernecesariamente xml:lang="gl".Seovalordestaetiquetafose xml:lang="glES" ou
calqueraoutravariante,oglosarionondevolveraningunhacoincidencia.Haberaquefacerunhasubstitucindeste
valorentodoodocumentomedianteuneditordetexto,porexemplo.
Pdesemanteroglosario,modificandocorrespondenciasouengadindonovostermos,naxanelade
edicindosglosarios,queestaccesbelmedianteoatallodeteclado Ctrl+Alt+G oupremendo
directamentecobotndereitodoratonopanelGlosario:

Os cambios grdanse automaticamente no ficheiro .tbx seleccionado na configuracin do proxecto.

Esta aplicacin permite a construcin de memorias de traducin na forma de compendios (un nico
ficheiro .po ou unha estrutura de cartafoles que contean ficheiros .po xa traducidos), e tamn a
importacin de ficheiros con extensin .tmx. Para importar un TMX no proxecto en que se estea a
traballar, podemos ir ao men Utilidades > Xestionar as memorias de traducin:
A xanela mostra os nomes dos proxectos que foron definidos. Para importar un TMX no proxecto
co que estamos a traballar, seleccinase (no noso caso sera kde-gl) e prmese o botn "Engadir
datos de TMX". Nesta mesma xanela pdese exportar a memoria de traducin dun proxecto no
formato TMX .

Unha vez configurado o proxecto, e termos importado o glosario e un TMX, podemos pasar a
traballar co ficheiro .po que estamos utilizando de exemplo. A xanela principal do Lokalize tera
este aspecto:

Vemos que para inserir unha das correspondencias do glosario ou da memoria de traducin
podemos utilizar os atallos de teclado correspondentes (CTRL+L para o glosario e CTRL+1 para a
memoria de traducin).
A tecnoloxa Gettext.

Os ficheiros POT
Os ficheiros POT son modelos para a traducin (t de template). Son semellantes aos ficheiros
.po mais s conteen as mensaxes no orixinal, normalmente nunha versin actualizada. Un ficheiro
.pot non contn informacin sobre o idioma nin as persoas tradutoras. Para crear un PO a partir dun
modelo POT, hai que renomear o ficheiro conservando o nome e modificando a extensin como
.po, ademais de engadir a informacin sobre o idioma e os tradutores/as na cabeceira. Isto pdese
facer directamente nun editor de texto ou mediante unha das diferentes aplicacins de localizacin.

Esta a visualizacin de un ficheiro POT nun editor de texto:

Aspartesmisimportantesdacabeceiradunficheiro.potson:
"ReportMsgidBugsTo: http://bugzilla.gnome.org/enter_bug.cgi?product=gnome" indica onde
informardunerrodoficheiro,normalmenterelacionadoconunmsgidincorrecto,
"POTCreationDate: 20081214 11:03+0000\n" contnosdatossobreadatadecreacindo
modelo.Permitegarantirqueestamosautilizaraltimaversinactualizada,
"PORevisionDate:YEARMODAHO:MI+ZONE\n"informadadatadaltimamodificacindo
ficheiro.po.Adataderevisinnonpodeseranteriordecreacindo .pot ouoficheiro
poderaserrexeitadonosrepositoriosounoncompilarcorrectamente,
 "LastTranslator: FULL NAME <EMAIL@ADDRESS>\n" contnaindicacindaltimapersoa
tradutora.Ostradutores/asanteriorespodenversenoscomentariosiniciaisdunficheiro.po,
"LanguageTeam: LANGUAGE <LL@li.org>\n" contnamencinaoequipodetraducindo
idiomaaoquesetraduceunPO,
"ContentType:text/plain;charset=CHARSET\n"indicaacodificacinutilizada.

Nota:Seseencontraunerroousetenunhadbidaenrelacinaunmsgidoumsgstr,podemosacudircabeceira
doficheiroencuestinparasaberaondenosdirixir,ouconquepersoadebemoscontactar.

Nota: AcabeceiradunficheiroPOdbesemodificarcorrectamente.Unficheiro .po poderanonfuncionarao

compilaloseestainformacinnonestbenescrita.Aoeditarunficheiro.poou.pot,importanteterencontaquea
codificacindecaracteresmishabitualUTF8.Candosemodificaundestesficheiroshaiqueasegurarsedequese
garda na codificacin adecuada. A aplicacins especializadas no traballo co formato PO axudan a encher a
informacinnecesariadeformamisoumenosautomtica.Convnobservaroresultadofinaldunhatraducinpara
verificarqueestesdatosesteanbenescritos.

Os ficheiros PO
Os textos traducbeis dun aplicativo (ou documentacin) estn normalmente almacenados en
ficheiros PO. Un ficheiro PO ten a extensin .po e unha estrutura definida, que contn entre outras
informacins datos sobre o idioma, as persoas tradutoras e as mensaxes traducbeis.

Esta a visualizacin dun ficheiro PO nun editor de texto:

Nacabeceiradoficheiro.poqueestamosautilizarcomoexemplocmpredestacaroseguinte:

Alia"PluralForms:nplurals=2;plural=(n!=1)\n"contnafrmulaparamanexarospluraisen
galego.Haiaplicacinsqueutilizanasindicacinsdepluralparapresentarasmensaxesen
singularepluralxuntasefacilitarasotraballo,
As persoas que manteen unha traducin aparecen ordenadas polo perodo en que
traballaronsobreoficheiro,seguindoaestrutura:nome<correo@electrnico>,ano1,[ano2].

As mensaxes do orixinal comezan coa etiqueta msgid e abaixo delas aparecen as traducins,
sinaladas pola etiqueta msgstr.

Este un exemplo dunha cadea sen traducir, tal e como aparece nun ficheiro .pot:
 #:../gnomeabout/gnomeabout.in:62
msgid"News"
msgstr""

Este un exemplo da mesma cadea traducida no ficheiro .po:

#:../gnomeabout/gnomeabout.in:62
msgid"News"
msgstr"Noticias"

A lia msgid non se debe modificar nunca. Se se encontra un erro o procedemento informar no
enderezo que se indica na cabeceira. S se pode escribir dentro das comias duplas das lias que
comezan coa etiqueta msgstr, se vamos traballar nun editor de texto. Porn, o mis habitual
empregar unha aplicacin especializada neste formato.

Nota:Osmbolo#significaquealiauncomentario.Aparececomocomentariotodoaquiloquenonpartedun
msgidnindunmsgstr.Aspersoasdesenvolvedoraspodeninclurcomentariosparaostradutoresoutradutorascomo
comentariosxuntocoasmensaxesparatraducir.Seunhaunidadedetraducincontnocomentario #,fuzzy,isto
significaquesetratadunhatraducinautomticaaproximadaehaiquerevisala.

Etiquetas e caracteres especiais

Dentro dunha unidade de traducin podemos encontrar algns caracteres ou etiquetas cuxo
significado necesario comprender para traducir as mensaxes orixinais. Cando algunha destas
marcas aparece no texto orixinal hai que inserilas obrigatoriamente no idioma meta para garantir
que o ficheiro resultante funcione correctamente. Entre as mis importantes encontramos:

Atallosdeteclado.Permitenamanipulacindunhainterfacegrficamedianteacombinacinde
das ou mis teclas. Os caracteres que reciben o atallo aparecen polo xeral subliados nas
interfacesgrficas.Osatallosmishabituaisutilizanossmbolos&e_(osmbolo~sasesobre
todonoOpenOffice.org):

msgid"_Add..."
msgstr"_Engadir..."
ou

msgid"&Add..."
msgstr"&Engadir"

Pdese modificar a posicin dos atallos, mais hai que tentar manter o carcter utilizado no orixinal
ou unha letra que sexa significativa na traducin. Hai que evitar o uso de caracteres que baixen da
lia, como p ou g, porque dificultan a lexibilidade nunha interface grfica. Se nun mesmo men
aparecen dous atallos coincidentes pdese xerar un conflito (non se sabera que atallo escoller).

Varibeis. Asvaribeisconsistennunsmbolo % eunnmeroouunhaletra.Teenqueestar

obrigatoriamentenoidiomametaenonsetraducen:

msgid"Errorreadingfile'%s':%s"
msgstr"Erroaoleroficheiro'%s':%s"
ou
msgid"File'%s'isnotaregularfileordirectory."
msgstr"Oficheiro'%s'nonunficheirooudirectorioregular."

Pdesemodificaraposicinparaadaptalaaoidiomameta.

Marcasdeformato.Emprganseparadarformatosmensaxescandosemostrannunhainterface
grfica.Haiquemantelasnatraducin:

\nindicaocomezodunhanovalia,
<b>texto</b>otextovaiennegra,
<i>texto</i>otextovaienitlico.

Haiquemanterasetiquetas.Omisfrecuentequesetraduzaotextodelimitadopolasetiquetas,
nonsendoquesetratedunenderezoURLouduncorreoelectrnico,ondehaiexcepcinsquese
podensolucionarrecorrendoinformacindocontextoousinstrucinsespecficasdaaplicacin.

Edicin de ficheiros PO co Poedit.

Comovimosnoapartadoanterior,atraducindunficheiro.popdeselevaradiantecunsimple
editoretexto.Porn,moitaspersoasencontranmisconvenientemodificaroucrearun
POmedianteunhaferramentadelocalizacinespecializada.Imosveragoraalgns
aspectosbsicosdomanexodunficheiro.ponoPoedit.
O Poedit unha ferramenta de localizacin multiplataforma. En http://www.poedit.net hai versins
para Linux, Mac e Windows. A ltima versin desta aplicacin a 1.4.2. Para os exemplos
seguintes tomouse a versin dispobel nos repositorios de Ubuntu 8.10 (a 1.3.9), que contn as
funcionalidades bsicas. No enderezo http://www.poedit.net/download.php podemos descargar os
paquetes: .exe para Windows e .dmg para Mac. O Poedit fai parte da maiora dos repositorios de
software das distribucins Linux. A ltima versin do Poedit pdese instalar compilando as fontes.
Na pxina de descarga aparecen as instrucins necesarias para compilar a aplicacin nos sistemas
mencionados.
Entre as funcionalidades para o traballo co estndar Gettext encontramos:

1.edicindirectadeficheirosPOT,
2.edicindeficheirosPOconsoportedavisualizacindoestadodossegmentostraducbeis
(nontraducido,dubidoso,incorrectoetraducido)nainterfacegrfica,
3.xestindecatlogoseproxectosdetraducin,
4.exportacindeficheirosMO.

Esta a xanela principal da aplicacin traballando co noso ficheiro de exemplo:

Podemos destacar as seguintes funcionalidades na interface grfica:

1.asunidadesdetraducinpresntanseagrupadaspoloseuestado,naimaxeanterior:sen
traducir,detraducindubidosa(fuzzy)etraducidas,
2.visualzanseoscomentariosasociadosscadeascandosondeutilidadeparaotradutorou
tradutora(nonsemostranoscomentariosparaaspersoasdesenvolvedoras),
3.pdesemarcaroudesmarcarunhacadeacomodubidosa: ,
4.permitemodificaroscomentariosparaengadirinformacin: .
A interaccin coas cabeceiras PO
O Poedit interacta cos ficheiros de maneira que modifica automaticamente varios dos aspectos
vistos no apartado dedicado s cabeceiras no formato PO. Para isto necesario fornecer aplicacin
a informacin bsica. Esta informacin pdese encher nos seguintes lugares (pode variar
lixeiramente dependendo da versin utilizada:

nomen Ficheiro>Preferencias...,dentrodoseparador Personalizar debemosindicaro

nosonomeecorreoelectrnicosenonofixemosnaprimeiraexecucindoprograma.Estes
datosutilzanseparaalia"LastTranslator",
nomen Catlogo>Opcins...,dentrodoseparadorInformacindoproxecto,podemos
escribirosdatossobreoidiomautilizado,acodificacineoequipodetraducin:

Nota: importante definir a frmula de plurais para o galego como no exemplo. A informacin
sobre a codificacin prescindbel. Os campos mis importantes para a definicin da cabeceira
son os tres primeiros da imaxe de exemplo.

A aplicacin define automaticamente outras varibeis, como a data de revisin. Despois de gardar
un ficheiro .po aberto no Poedit, a nosa cabeceira pasara a conter os seguintes datos:
 "ProjectIdVersion:gl\n"
"ReportMsgidBugsTo:http://bugzilla.gnome.org/enter_bug.cgi?product=gnome
desktop&amp;component=general\n"
"POTCreationDate:2008120918:19+0000\n"
"PORevisionDate:2008121612:19+0100\n"
"LastTranslator:nomedotradutor/a<tradutora@equipo.com>\n"
"LanguageTeam:nomedoequipo<enderezo@equipo.net>\n"
"MIMEVersion:1.0\n"
"ContentType:text/plain;charset=UTF8\n"
"ContentTransferEncoding:8bit\n"
"PluralForms:nplurals=2;plural=(n!=1)\n"
"XGenerator:KBabel1.11.4\n"
"XPoeditLanguage:Galician\n"
"XPoeditCountry:SPAIN\n"
"XPoeditSourceCharset:utf8\n"

A interaccin cos repositorios

A maior parte das aplicacins, sobre todo aquelas que fan parte de proxectos mis grandes,
almacnanse en repositorios onde estn accesbeis o cdigo dos programas e os PO. Un repositorio
un lugar onde se poden encontrar as persoas desenvolvedoras e os tradutores/as para seguir un
fluxo de traballo conxunto, observando as modificacins que se fan nas aplicacins ou na
documentacin.

Xeralmente os repositorios13 estn divididos en "ramas" que separan dentro dun repositorio as
diferentes versins dunha ou varias aplicacins (estbel ou en desenvolvemento, por exemplo). A
estrutura de cada repositorio ten un modelo de organizacin diferente e unhas normas de
funcionamento propias, polo que convn ler a documentacin habitualmente dispobel en lia
sobre este asunto.

Para comezar a traducir o mis conveniente dirixirse ao equipo de localizacin do idioma

escollido (se est dispobel) e contactar coa persoa coordinadora. Seguindo estes pasos poderemos
saber que o que est en disposicin de ser traducido e obter as indicacins bsicas para iniciar a
colaboracin. Se o que pretendemos facer algunha proba para ver como funciona un repositorio,

13Paracomprenderofuncionamentoeestruturadunrepositoriorecomendamosvisitar,porexemplo,aseccinKDE
Localizationen http://l10n.kde.org/,ouoDamnedLiesdeGnomeen http://l10n.gnome.org.Podemosencontrarmis
informacinsobrecomocomezaratraducirnapxinadeTrasnohttp://www.trasno.net,queenglobavariosproxectosde
traducindeSoftwarelibreengalego.
posbel descargar os modelos ou os ficheiros .po directamente do repositorio, no modo s de lectura
ao que frecuentemente podemos acceder de forma grfica.

O xestor de catlogos
A funcionalidade de xestin de proxectos de localizacin amplos est presente en moitas das
aplicacins especializadas. Esta funcionalidade imprescindbel se pretendemos atinxir un certo
nmero de ficheiros e queremos manter un fluxo mis ou menos constante de traballo en local. A
configuracin dun proxecto ou catlogo14 axuda organizacin dos materiais e ao seguimento do
avanzo da traducin.

Nas seguintes lias imos ver un exemplo de configuracin do catlogo de traducin no Poedit,
traballando sobre unha serie de ficheiros descargados dunha das seccins das ramas do KDE. O
obxectivo reproducirmos a estrutura do repositorio.
Para configurar o noso proxecto seleccionamos un dos directorios do KDE, /Trunk, onde se realiza o
desenvolvemento do que ser a sa seguinte versin. Dentro deste directorio atendemos ao
subcartafol /l10nkde4, que contn a versin 4.2 do KDE. O ltimo nivel engadido /docmessages,
que contn a traducin de documentacin.

Comezamos por crear un cartafol novo, co nome con que designemos o proxecto, onde se van
descargar os materiais do repositorio:

$mkdirkde4

Descargamos a estrutura do repositorio partindo da localizacin seleccionada:

$svncosvn://anonsvn.kde.org/home/kde/trunk/l10nkde4/gl/docmessages/

Cando finaliza a descarga temos, dentro do cartafol do proxecto que creamos no paso anterior
(kde4), un cartafol co nome docmessages onde dispoemos de todos os ficheiros .po de traducin de
documentacin dentro do subcartafol escollido.

O seguinte paso configurar o catlogo do Poedit para que tome este cartafol como a base para os
ficheiros do proxecto:

1.abrimosoXestordecatlogos(menFicheiro),
2.creamosunproxectonovoeindicamosunnomepararecoecelo,

14Adenominacincatlogodetraducinunhadenominacintcnicareferidaaofluxoeorganizacindotraballo
delocalizacin.Nalgunhasaplicacinscomezaaserequivalentedeproxecto,andaquesepoidaapreciarunhacerta
converxenciadeambosostermos.
 3.namesmaxaneladeedicindoproxectoescribimosocamioaocartafolquecreamosno
pasoanterior,nonosocaso kde4.Podemosexploraranosaestruturadedirectoriospara
localizarocartafolquecontnosubcartafol/docmessages.

Se definimos correctamente o camio, o Poedit percorrer este cartafol e os seus subcartafoles para
localizar os ficheiros .po que contea. Esta operacin pode demorar mis ou menos tempo en
funcin do nmero de ficheiros descargados. Ao terminar esta operacin, poderemos ver o resultado
na xanela do Xestor de catlogos:

Esta xanela fornece a seguinte informacin:

ficheirosincludosnoproxecto,
estadoindividualdosficheiros(verdeseesttraducidocompletamente,amarelosecontn
cadeassentraducirevermelloseandanontencadeastraducidas),
nmero total de cadeas e nmero de cadeas nun dos estados posbeis (traducido, sen
traducir,dubidosooutraducidoincorrectamente).

Nota:Podemosabrirdirectamentecalqueradosficheirosincludosnoproxectopremendosobreonome.
Verificacin da traducin
Unha vez finalizada unha traducin preciso verificar que todo funciona correctamente, antes de
enviarlle a traducin a unha persoa coordinadora ou subila a un repositorio.

En GNU/Linux pdense facer as seguintes comprobacins bsicas mediante a consola:

$msgfmtc/dev/nullgnomedesktop.HEAD.gl.po

que informa dos posbeis de erros que necesario corrixir para que o ficheiro .po compile,
e

$msgfmtstatisticsvo/dev/nullgnomedesktop.HEAD.gl.po

para verificar que todas as cadeas estean traducidas.

Para probar as nosas traducins antes de envialas para outras persoas, podemos ter que copialas
dentro do cartafol de idiomas dunha aplicacin determinada, xeralmente identificada co nome
locale, ou ben compilar o PO como MO e copialo dentro dunha estrutura de directorios que segue
esta convencin: locale/cdigo_de_idioma/LC_MESSAGES. Para xerar un ficheiro MO podemos
utilizar o comando msgfmt do Gettext. O Poedit contempla dentro das opcins de configuracin a
posibilidade de gardar unha traducin nos formatos PO e MO simultaneamente.

Os correctores ortogrficos nos aplicativos

Existen aplicacins con funcionalidades de verificacins sintctica, de atallos etc. mis avanzadas.
O KBabel conta neste momento co mellor conxunto de utilidades para esta tarefa.

A correccin ortogrfica en galego para os aplicativos de localizacin at o de agora unha das

cuestins pendentes. O dicionario de correccin ortogrfica na norma actualizada (2003) s est
dispobel en tecnoloxa de Hunspell15. Porn, as aplicacins que integran a verificacin ortogrfica

15 Correctores ortogrficos:
* wgalician-minimos: "Wordlist for Galician (minimos)" ten unha lista de palabras de mis de 6 MB e ten mis de
medio milln de palabras.
* igalician-minimos: "Ispell dictionary for Galician (minimos)" recomenda instalar o paquete anterior
* aspell-gl-minimos: "Aspell dictionary for Galician (minimos)" non depende de ningn outro paquete con recursos
para o galego.
* myspell-gl-es: "Galician dictionary for myspell" que parece que xa non da normativa de mnimos, e o que usan o
Openoffice e mais Firefox (iceweasel) e Thunderbird (Icedove).

Os tres primeiros foron resultado do traballo de Andr Ventas e Ramn Floresl. Vaise crear "hunspell-gl.
non son anda capaces de manexar o motor Hunspell. As excepcins a isto son o OmegaT e o
WordForge Editor.

Como o OmegaT est mis orientado para a traducin de documentacin e resulta menos
compatbel coa tecnoloxa Gettext, imos ver como utilizar a correccin ortogrfica en galego no
WordForge Editor16.

A lista de dicionarios dispobeis est en Settings > Preferences:

http://packages.debian.org/sid/wgalician-minimos
http://packages.debian.org/sid/igalician-minimos
http://packages.debian.org/sid/aspell-gl-minimos
http://packages.debian.org/sid/myspell-gl-es

16NoplanodedesenvolvementodoWordForgeEditorestprevistafuturacapacidadedemanexarosestndaresLISA
tratadosnaspxinasanteriores,ascomoabuscasobredicionariosenlia.
Pdese incorporar un novo dicionario se est no formato .aff, .dic ou ben comprimido .zip/.tar.gz.

Unha vez engadido o dicionario, pdese iniciar a verificacin ortogrfica a travs das iconas da
aplicacin: e . Se activamos a verificacin automtica, a aplicacin vai subliando os erros que
conteen os segmentos da lingua meta:
Cmpre ter sempre en conta a diferenza que existe entre unha terminoloxa e unha memoria de
traducin segundo os promotores dos estndares LISA: unha terminoloxa como deben ser as
palabras, prescricin, e a memoria de traducin como son na prctica, descricin.

Ferramentas lingsticas en Mancomn

(http://wiki.mancomun.org/index.php/Portada#Ferramentas_lingsticas

Glosario de termos tecnolxicos de

Mancomn(http://wiki.mancomun.org/index.php/Glosario)
Dicionario CLUVI ingls-galego, 2 edicin (http://sli.uvigo.es/CLIG/clig.html)
Dicionario Tcnico Ingls-Galego de Trasno (http://www.trasno.net/trasno:glosario)
Open-Tran.eu. Glosarios e suxestins de traducin
http://open-tran.eu/
http://en.gl.open-tran.eu/suggest/language
Pxina de SUN sobre ferramentas de localizacin. Incle ligazns de glosarios e guas de
estilo.
http://developers.sun.com/global/technology/translation/translation-tools.htm
https://g11nportal.sun.com/sungloss/login.jsp ( necesario o rexistro)
Dictionary Server Protocol (DICT). Incle varios dicionarios de definicin de termos en
 ingls e dicionarios bilinges Freedict en diversos idiomas (http://www.dict.org)
Para saber mis sobre i18n e L10n:
http://pt.wikipedia.org/wiki/Internacionaliza%C3%A7%C3%A3o_(software)
http://www.debian.org/doc/manuals/intro-i18n/
http://www.w3.org/International/questions/qa-i18n
http://www.i18nguy.com/origini18n.html
Os proxectos de traducin de KDE e Gnome:
Localizacin do Gnome a galego (http://l10n.gnome.org/languages/gl/)
Equipo de traducin ao galego de KDE (http://l10n.kde.org/team-infos.php?teamcode=gl)
KDE Internationalization Home (http://i18n.kde.org)
The KDE Translation HOWTO (http://i18n.kde.org/translation-howto/)
The GNOME Translation Project (http://developer.gnome.org/projects/gtp/)
Localizing GNOME Applications ( http://developer.gnome.org/projects/gtp/l10n-guide/)
How to Use GNOME CVS as a Translator
(http://developer.gnome.org/doc/tutorials/gnome-i18n/translator.html)

Traducin con tecnoloxa Gettext

(http://www.gnu.org/software/gettext/manual/gettext.html)
OpenTag. Tecnoloxas utilizadas na localizacin de software. Axuda en lia e documentacin
(http://www.opentag.com)
Translate Toolkit & Pootle. Recursos para a localizacin
(http://translate.sourceforge.net/wiki/l10n/resources)

Argumentos
Algunhas cadeas de texto que debemos traducir poden conter argumentos varibeis, que aparecen
como %1, %2, etc. Nas nosas traducins deberemos preservar estes argumentos, mais podemos
cambiar a orde en que aparecen de acordo coas nosas necesidades idiomticas.

%1charactersfound
%1caracteresencontrados

Teclas e combinacins de acceso rpido

Os atallos de teclado estn marcados cun smbolo & delante da tecla correspondente. Por exemplo:

&File
Recomndase conservar a mesma tecla de acceso rpido que aparece na mensaxe en ingls, anda
que isto non sempre posbel. Por exemplo, o caso anterior traduciriase como:
 &Ficheiro
Ningunha cadea debera conter das marcas de acceso rpido. De telas, tratarase dun erro e habera
que avisar os desenvolvedores do programa.

En ingls adoita ser frecuente o uso do smbolo & para encadear palabras. En tal caso aparecer
duplicado e non se tomar como un acceso rpido de teclado. Por exemplo:

&Close&&Quit

&Pecharesar

Informacin de contexto
Durante a traducin atopamos algunhas mensaxes que conteen informacin de contexto. Esta
informacin de contexto mstrase de das formas diferentes, por exemplo en KBabel, segundo
esteamos traducindo para unha ou otra versin de KDE:

KDE 3.x:
As mensaxes que comezan por _: conteen un comentario realizado polo autor do programa
para proporcionarlles informacin de contexto aos tradutores. Non se debe traducir a porcin
da cadea comprendida entre _: e \n, ambos includos.

Por exemplo, a cadea:

_:toviewsomething\n
&View
&Ver

En KDE 4, a informacin de contexto xa non necesita un marcador especial. En lugar diso,

dispn dunha etiqueta especial (msgctxt) para inclur comentarios dos desenvolvedores,
como se mostra no seguinte fragmento de archivo PO:

#: ark_part.cpp:143
msgctxt "to view something"
msgid "&View"
msgstr "&Ver"

Formas plurais
Algunhas mensaxes conteen formas plurais que se mostran alternativamente segundo o valor dun
dos seus parmetros. En galego temos das formas de nmero: unha para o singular (cando o
parmetro vale 1) e outra para o plural (cando o parmetro distinto de 1).
Do mesmo modo que para a informacin de contexto, as formas plurais funcionan de forma distinta
segundo a versin de KDE para a que esteamos a traducir:

KDE3.x:

Non deberemos traducir a porcin de cadea que contn informacin sobre formas plurais, e
que comeza por _n: e termina por \n, ambos includos. Adicionalmente, deberemos
introducir tantas cadeas como formas de plural tea o noso idioma (2 para el caso del
espaol) separadas por \n.

Por exemplo, a cadea:

_n:%nfile\n
%nfiles

%nficheiro\n
%nficheiros

KDE 4.x:

En KDE 4.x tampouco necesario un marcador especial para identificar as formas plurais.
No seu lugar, disponse dunha etiqueta especial (msgid_plural) para marcalas, e de tantas
etiquetas msgstr como sexan necesarias. O seguinte fragmento de ficheiro PO un exemplo:

#: arkwidget.cpp:202
#, qt-format
msgid "%1 file %2"
msgid_plural "%1 files %2"
msgstr[0] "%1 archivo %2"
msgstr[1] "%1 archivos %2"

Ttulos de crdito
Para incluir o noso nome e o noso enderezo correo electrnico nos ttulos de crdito que se mostran
ao visualizar o dilogo acerca da aplicacin, deberemos procurar a cadea que contn o comentario
_: NAME OF TRANSLATORS\n.

_: NAME OF TRANSLATORS\n
Your names > O meu nome e apelidos
A cadea que contn o comentario _: EMAIL OF TRANSLATORS\n, debe encherse co noso
enderezo de correo electrnico.

_: EMAIL OF TRANSLATORS\n
Your emails > micorreo@midominio.com

Tanto nun coma noutro caso, se xa houber un ou mis nomes ou enderezos de correo por ter sido
traducido o ficheiro con anterioridade por outra persoa, non modificaremos os xa existentes, e
limitarmonos a engadir o noso nome e o noso enderezo de correo ao principio, separndoos deles
mediante unha coma e sen ningn espazo adicional entre os distintos nomes.

Nome1 Apelido1, Nome2 Apelido2

Ou, no caso dos enderezos de:

email1@dominio1.com,email2@dominio2.com

Comprobacins da traducin
Tras terminar de traducir un aplicativo deberemos comprobar que correcta antes de enviala ao
coordinador do noso equipo.

Son varias as comprobacins que deberemos realizar, moitas pdense realizar desde os aplicativos
(ex. Babel):
A primeira e tal vez a mis importante a comprobacin ortogrfica. Levarmolas a
cabo utilizando as distintas opcins que hai no men Ferramentas | Ortografa.
A seguinte a comprobacin sintctica. Podmola realizar usando a opcin
Ferramentas | Validacin | Comprobacin de sintaxe.
Tamn deberemos comprobar o uso correcto de etiquetas mediante a opcin
Ferramentas | Validacin | Comprobacin de etiquetas.
O uso correcto das formas plurais tamn debe ser comprobado, neste caso usando a
opcin do men Ferramentas | Validacin | Comprobacin de formas plurais.
Outra cousa que hai que comprobar o uso correcto de argumentos, para o que
usaremos a opcin Ferramentas | Validacin | Comprobacin de argumentos.
As teclas rpidas pdense comprobar usando a opcin Ferramentas | Validacin |
Comprobacin de teclas rpidas./>
Existen mis comprobacins que se poden realizar sobre o noso traballo, todas elas
baixo a opcin de men Ferramentas | Validacin. Como norma xeral, cantas mis
comprobacins pasen as nosas traducins, mellor.

Hai que ter en conta que non deberemos enviar o noso traballo ao coordinador cando algunha destas
comprobacins nos informe de que existen erros nel.

Errores en comprobacin sintctica de KBabel para KDE 4.x

Na actualidade existe un problema na forma en que KBabel realiza a verificacin da sintaxe dos
ficheiros PO de KDE 4.x que pode informar dun problema nos ficheiros cando realmente non existe
ningn. Isto dbese a que KBabel usa o parmetro -c co comando msgfmt.

Se nos ocorre isto con certos ficheiros PO de KDE 4.x e queremos asegurarnos de que a sa sintaxe
correcta, podemos usar o seguinte comando nunha xanela da consola:

msgfmt --statistics -v -o /dev/null archivo.po

Bsqueda de conflitos en teclas rpidas

Se dispoemos dos aplicativos traducidos instaladas no noso sistema, posbel activar unha
caracterstica de KDE que nos permitir encontrar os conflitos de teclas rpidas.

Para iso, deberemos localizar e editar o ficheiro /home/usuario/.kde/share/config/kdeglobals, onde

buscaremos unha seccin denominada [Development]. De non existir, engadmola ao final. Nesta
seccin (debaixo da lia engadida), escribiremos:

CheckAccelerators=F12

Utilizouse a tecla F12 a ttulo de exemplo. Deste modo, tras iniciar calquera programa de KDE, ao
premer a tecla F12 mostrarase unha lista con todos os conflitos de teclas rpidas que se detecten.
As funciona Dr. Klash. Deberamos corrixir todos estes conflitos.

Etiquetas

Algunhas frases poden conter etiquetas especiais para marcar un texto. Como norma xeral, estas
etiquetas dbense conservar na nosa traducin:

The file <%1> already exists.

O ficheiro <%1> xa existe.

Como excepcin, o par de etiquetas <quote> e </quote> pdese substitur polas comas latinas ().
Outra excepcin son as opcins encerradas entre chaves angulares que non son realmente etiquetas,
como:
 <none>
<ningun>

Uso de coma
Cando desexemos utilizar o carcter de comas dobres ("), deberemos escribilo mediante unha
secuencia de escape (\"). Doutro modo, a cadea que as incle quedara mal traducida. Por exemplo:

A file named \"%1\" already exists.

Are you sure you want to overwrite it?

De calquera modo, en espaol deberan utilizarse preferentemente as comas latinas (), que se
obteen mediante as combinacins de teclas AltGr+Z y AltGr+X, respectivamente. As comas
latinas nunca debern usarse dentro dunha etiqueta. Por exemplo:

<p>Thisis\"the<ahref=\"http://www.kde.org/\">KDEhomepage</a>\".</p>
<p>Estala<ahref=\"http://www.kde.org/\">pxinadeKDE<a>.</p>

Metodoloxa
Modelo de localizacin:

Empregaremos o modelo, centrado na implantacin dos estndares LISA. Neste modelo o axente
tradutor realiza a revisin e/ou traducin segundo o caso, coordnase coa comunidade de
localizacin do proxecto que se quere localizar para asegurar a integracin da traducin no
repositorio cannico.

Un tradutor pode comezar a informarse a partir de aqu.

http://wiki.mancomun.org/index.php/Censo_G11n

Terminoloxa:

Dervanse os contidos deste apartado ao Anexo Terminoloxa e glosario que complementario a

este Manual de localizacin.

Recursos
Para facilitar o traballo de localizacin, presentamos agora algns dos recursos accesbeis na rede.

Recursos textuais. Os crpora.

Os crpora poden ser aproveitados como un recurso til para a fixacin terminolxica, como tamn
para a observacin dos estilos de traducin. O seu uso pode beneficiar a coherencia lingstica do
software ou dos manuais que se vaian traducir.

Un corpus multilinge traballa sobre a base dun ou varios textos aliados, de maneira que se poida
facer unha busca na lingua orixe ou na destino para observar as coincidencias no seu contexto
orixinal.
No campo do software, os principais recursos dispobeis para o galego son:

Corpus de Mancomn (http://corpus.mancomun.org/xestermos.php)

CTG, Corpus Tcnico o Galego, que mantn o Seminario de Lingstica Informtica de
Vigo (http://sli.uvigo.es): o Corpus Tcnico do galego (http://sli.uvigo.es/CTG/) conta cun
mbito de informtica, e o Corpus LOGALIZA de localizacin de software ingls-galego
(http://sli.uvigo.es/CLUVI/#logaliza).
Open-tran.eu (http://www.open-tran.eu/ que un corpus de traducins moi amplo e de
acceso libre da iniciativa de Jacek liwerski)

A comunidade e os equipos de localizacin

A localizacin dun contorno de escritorio ou das mltiplas aplicacins que se poden integrar nun
sistema operativo unha tarefa demorada e que esixe certos recursos. Habitualmente, no mbito do
SwL, as persoas usuarias e programadoras entran a colaborar no desenvolvemento dos sistemas ou
software aplicativo a travs de plataformas organizadas na rede. A traducin de manuais ou a
localizacin de software son maneiras posbeis de colaborar con estas comunidades.
No caso galego, unha persoa que se queira introducir ou pasar a colaborar na localizacin de
software, ten, na altura de redactar esta versin do Manual, sa disposicins recursos como o
Proxecto Trasno (http://www.trasno.net/trasno:inicio), que se define como unha comunidade de
grupos e proxectos de traducin de software libre ao galego; o TraduCIF
(http://www.ciberirmandade.org/traduCIF/main.php) da Ciberirmandade da Fala, baseado no
Entrans onde posbel colaborar coa comunidade traducindo diversos proxectos ao galego. Tamn
resulta importante o Ubuntu Galician Translators (https://launchpad.net/~ubuntu-l10n-gl).

Outros recursos na rede17

17 Extrado deste fo http://www.lisa.org/sigs/phpBB/viewtopic.php?topic=22&forum=1&4 que xa non est dispobel,

e por iso se transcribe : Kara Warburton:
There are many differences between Terminology and Translation Memory. The first that comes to mind is that
terminology management must occur in the source language to ensure high quality source texts before a translation
memory even exists. Inconsistency and inappropriate terms in the source language is an increasing and costly
problem especially for global companies. And if the inconsistency is unchecked, then it breaks the TM there will be
no match with previous texts which are "supposed" to be the same. A second difference is that terminology
management can document features of words in a much more granular fashion than translation memory which only
records strings of text. Definitions, contexts, usage notes, references to related terms, and so forth can assist
translators to select an appropriate target term when the TM does not suggest one. And if there is an exact TM
match, what if the meaning is different which can frequently occur)? Then the TM match is incorrect and the
translator has to think more carefully about the terms. In this case, having a terminology system can provide the
translator with the required information to correct the TM. In addition, grammatical information can be recorded
which can provide data to more advanced systems down the road, such as search engines and machine translation
engines.
Ingrid Haussteiner o confirma:
I think your question is very interesting and I think from a translator's perspective this is not an eitheror thing but
rather a question of many ifs.
If you can choose, I would implement a terminology management system first, have people test and hone their
discipline and raise their awareness of the difficulties involved in using consistent terminology (even more so if it is
multilingual), analyzing choices and making suggestions (descriptive terminology work).
If you implement a translation memory system after some time, you might see that people slack off a bit as far as
terminology work is concerned. The big argument is that the TM system integrates with the TMS.
You most certainly know that EBMT (ExampleBased Machine Translation) seems to be one of the buzzwords in
the industry. Some translation software already support something like "assembling", others are keen to do so. So, in
the future, when working with TM technology, it will be an invaluable asset to have quality terminology as the TM
also assembles from there where it finds no exact or fuzzy matches.
Mark D. Childress remacha:
I've heard this discussion at a conference or two recently. It seems to me all terminologists shudder at the thought
but some have problems communicating why the sole use of translation memories is Not A Good Thing, whereas
their use together with term databases is.
The simplest way to explain to those people not familiar with either, but who make the decisions whether to upport
terminology management or not:
Translation memory: Descriptive The way things are
Terminology database: Prescriptive The way things should be Then ask them: Should one use a term that is
(potentially) incorrect, simply because that's the way it is? Because if that's so, a term use error continues to multiply
because there's no prescriptive ruling to use as a reference to standardize the term. As Kara mentioned in her
post, it will ultimately make the translation memory useless.
Cmpre ter sempre en conta a diferenza que existe entre unha terminoloxa e unha memoria de
traducin segundo os promotores dos estndares LISA: unha terminoloxa como deben ser as
palabras, prescricin, e a memoria de traducin como son na prctica, descricin.

Ferramentas lingsticas

(http://wiki.mancomun.org/index.php/Portada#Ferramentas_lingsticas )
Glosario de termos tecnolxicos de Mancomn
(http://wiki.mancomun.org/index.php/Glosario)
Dicionario CLUVI ingls-galego, 2 edicin (http://sli.uvigo.es/CLIG/clig.html)
Dicionario Tcnico Ingls-Galego de Trasno (http://www.trasno.net/trasno:glosario)
Open-Tran.eu. Glosarios e suxestins de traducin
http://open-tran.eu/
http://en.gl.open-tran.eu/suggest/language
Pxina de SUN sobre ferramentas de localizacin. Incle ligazns de glosarios e guas de estilo.
http://developers.sun.com/global/technology/translation/translation-tools.htm
https://g11nportal.sun.com/sungloss/login.jsp ( necesario o rexistro)
Dictionary Server Protocol (DICT). Incle varios dicionarios de definicin de termos en ingls e
dicionarios bilinges Freedict en diversos idiomas (http://www.dict.org)
Para saber mis sobre i18n e L10n:
http://pt.wikipedia.org/wiki/Internacionaliza%C3%A7%C3%A3o_(software)
http://www.debian.org/doc/manuals/intro-i18n/
http://www.w3.org/International/questions/qa-i18n
http://www.i18nguy.com/origini18n.html
Os proxectos de traducin de KDE e Gnome:
Localizacin do Gnome a galego (http://l10n.gnome.org/languages/gl/)
Equipo de traducin ao galego de KDE (http://l10n.kde.org/team-infos.php?teamcode=gl)
KDE Internationalization Home (http://i18n.kde.org)
The KDE Translation HOWTO (http://i18n.kde.org/translation-howto/)
The GNOME Translation Project (http://developer.gnome.org/projects/gtp/)
Localizing GNOME Applications ( http://developer.gnome.org/projects/gtp/l10n-guide/)
How to Use GNOME CVS as a Translator (http://developer.gnome.org/doc/tutorials/gnome-
i18n/translator.html)

Sobre o Gettext

Alternately, one can correct the problem each time it appears in "reality" and count the cost of correction, whereas
defining the "ideal" goes a long way towards reducing the occurrence of the problem to begin with. Basic quality
rule: Get it right the first time, and reduce your followon costs.
(http://www.gnu.org/software/gettext/manual/gettext.html)
OpenTag. Tecnoloxas utilizadas na localizacin de software. Axuda en lia e documentacin
(http://www.opentag.com)

Translate Toolkit & Pootle. Recursos para a localizacin (http://translate.sourceforge.net/wiki/l10n/

resources)

CRITERIOS LINGISTICOS

Introducin
Trataranse tanto criterios de representacin e organizacin do texto (ortotipogrficos) como os
gramaticais (morfoloxa e sintaxe), que inclen as escollas ou preferencias sobre as opcins
normativas como as pautas de estilo. Algunhas destas pautas estn condicionadas non por aspectos
lingsticos senn pragmticos, como pode ser o tamao do contedor para o texto, especialmente
nas interfaces de usuarios. Mencin parte merece o tratamento lexicogrfico e terminolxico que
se tratar na seccin correspondente..

Localizacin de software para galego

Este manual de localizacin pretende ofrecer unha proposta lingstica relacionada coa traducin de
software que lle permita obter un resultado con calidade, isto con consistencia terminolxica e
estilstica e facer un uso correcto das regras gramaticais, sintcticas e de puntuacin.

Por iso os criterios e as propostas de estilo non s se refiren como encontrar equivalentes do ingls
para o galego, fundamentalmente, senn tamn como debe ser o resultado, a forma do galego como
destino. Aln do aspecto fundamental que o aseguramento da comprensin, cmpre aplicar os
convenios da estilstica galega como aspiracin de calidade18.

Para iso partimos das Normas ortogrficas e morfolxicas do idioma galego (NOMIG2003)
vixentes, que sern o marco de correccin e referente en todos os aspectos gramaticais e
ortogrficos. As Normas son en si mesmas unha eleccin dentro do galego xeral, na que se
aplicaron uns criterios de escolla entre alternativas que cmpre coecer:

18 A estilstica galega desenvolveuse en grande medida a partir da necesidade de fixar formas impersoais pero non
despersonalizadas durante os ltimos 20 anos nos usos administrativos e xornalsticos, porque a lingua correcta
non s ortografa e gramtica senn tamn estilstica e adecuacin ao rexistro.
 Etimoloxa
Difusin na lingua comn (tanto territorial como demograficamente) como criterio de
achegamento lingua oral
Pragmatismo que lle permita ao usuario distinguir o que preciso distinguir
Coherencia dentro do sistema das linguas romnicas, especialmente co do portugus.
Tradicin na escrita literaria galega dende os sculos escuros ou na poca medieval
Analoxa ou evolucin esperbel dentro do galego segundo as leis de fontica histrica
ou da historia da lingua galega en xeral, o que incle a aplicacin de certas
regularizacins

No entanto, no aspecto lxico, terminolxico e no de estilo, as NOMIG2003 non poden cubrir todas
as situacins e casos a que o tradutor debe enfrontarse. A Norma galega fundamentalmente
morfolxica e ortogrfica, mentres que na outra lingua oficial de Galiza a prescricin normativa
alcanza ao lxico, fontica e sintaxe. A norma galega e bastante flexbel e permite en moitas mis
ocasins a escolla entre alternativas, anda que tende a privilexiar o criterio etimolxico.

O tradutor, no caso da lingua galega coma no de calquera outra cando se trata de vocabulario
tcnico, especializado, encontrar moitas situacins en que necesita aplicar decisins propias: neses
casos en que as fontes normativas non dean unha solucin completa ou nica, o tradutor de software
ao galego, rexerase polos catro principios declarados nas NOMIG co fin de que toda a comunidade
se poida beneficiar da coherencia que proporciona compartir o mesmo marco de decisins; respecto
da terminoloxa e da eleccin para formas cannicas cando hai varias alternativas, o principio mis
directamente relacionado o cuarto :

4. As escollas normativas deben ser harmnicas coas das outras linguas, especialmente coas romances en
xeral e coa portuguesa en particular, evitando que o galego adopte solucins insolidarias e unilaterais
naqueles aspectos comns a todas elas. Para o arrequecemento do lxico culto, nomeadamente no referido
aos mbitos cientfico e tcnico, o portugus ser considerado recurso fundamental, sempre que esta adopcin
non for contraria s caractersticas estruturais do galego. As escollas deben decidirse de acordo cun criterio
de coherencia interna, a fin de que o galego comn non resulte arbitrario e incongruente.

Cmpre saber que os principios da norma galega teen unha xerarquizacin e que ademais deben
ser interpretado coas tres directrices de correccin que os acompaan (1. exclur o diferencialismo,
2. exclur o arcasmo, 3. valorar a achega da lusofona).

A aplicacin deste conxunto de criterios enumerados no cuarto principio das Normas permite que a
comunidade galega tea unha maior proximidade coa comunidade portuguesa e brasileira e, ao
mesmo tempo, permite dar continuidade s localizacins xa feitas para o galego. Por tanto, moitas
das escollas aqu propostas estn xustificadas con base neste principio.
Aln disto, este manual, pretende simplificar o seu contido, de maneira que calquera persoa, mesmo
aquela que non tea formacin lingstica, poida ver resoltas as sas dbidas sen ter que enfrontarse
con termos lingsticos difciles de interpretar. Ademais, procuraremos exemplificar todo o dito, de
modo que o tradutor poida ver exemplificacins que o axuden a entender mellor a solucin
adoptada.

Antes de comezar calquera localizacin, o tradutor debera ter en conta estes principios bsicos:

1. Sempre partiremos da versin orixinal do software que queremos traducir, que como
regra xeral ser a versin en ingls. Isto non impide que poidamos utilizar como
material de consulta, no caso de existiren, as traducins feitas para outros idiomas
pero cmpre ter presente que ese procedemento adoita supoer que a nosa traducin
tea un nesgo ou contaminacin innecesaria doutras linguas que non son a orixinal.

2. Os equipos de localizacin ideais estarn conformados por grupos interdisciplinarios,

isto , por informticos, especialistas do campo e lingistas. Desta forma, ser posbel
unha mellor traducin tanto en cuestins tcnicas como lingsticas.

3. preciso estabelecer unha dinmica de traballo e cumprila para poder garantir a

calidade de todos os programas localizados.

Criterios de estilo

Algunhas tcnicas e convencins bsicas de traducin e localizacin

A traducin en xeral e a localizacin de software en particular requiren unha serie de habilidades
persoais que poden ser adquiridas de forma intuitiva ou asimiladas a travs da experiencia e do
acordo social sobre cando unha traducin resulta mis apropiada.

Traducir non transcribir. Non debe ser a palabra a unidade de medida. Traducir , basicamente,
encontrar o mellor equivalente comunicativo nun determinado idioma para un enunciado escrito
noutro idioma diferente. Para isto existen diversas tcnicas, mais a principal consiste en entender o
orixinal e expresar a mesma idea utilizando os recursos de que o idioma dispn. Anda que no caso
das traducins tcnicas exista certa tendencia literalidade, cmpre indicar que a excesiva
proximidade ao texto orixinal pode dificultar a lectura da versin traducida. O enunciado resultante
ten que ser o mis natural posbel e respectar as regras gramaticais do idioma de chegada. Por este
motivo, imprescindbel revisar as localizacins, pois a coto ocorre que nas primeiras versins os
textos producidos son bastante literais.
Con todo, cando a propia competencia lingstica do tradutor non suficiente para achar a mellor
solucin, o coecemento dalgunhas estratexias de traducin derivadas da experiencia, e
convencionais neste sentido, pode tornarse moi til. Tentaremos expor aqu de forma simple algns
procedementos tradutolxicos aplicbeis localizacin de software.

Cando non hai un equivalente gramatical

En determinados contextos preciso utilizar unha categora gramatical diferente na lingua destino.
O caso mis habitual a traducin de elementos verbais do ingls por substantivos en galego:

Importing is carried out according to this standard.

A importacin efectase de acordo con este modelo.

Copying will cancel.

Cancelarase o proceso de copia.

s veces preciso realizar pequenos axustes na estrutura gramatical dunha frase. Isto dbese
inexistencia dunha estrutura equivalente utilizada no idioma de orixe. Un recurso moi recorrente
o uso de frases impersoais para traducir frases persoais do ingls e ten grande utilidade en
determinados contextos:

Clicking Reload always shows you the latest version of a page.

Premendo Recargar mstrase a ltima versin das pxinas.
[Cfr. *Premendo Recargar mostra a ltima versin das pxinas.]

You should refresh your folder list for this server.

A lista de cartafoles deste servidor debe ser actualizada.
[Cfr. Debe actualizar a lista de cartafoles deste servidor.]

No primeiro dos exemplos anteriores, a estrutura persoal do ingls traducida en galego como
impersoal, pois non admite xerundios ou elementos equivalentes na funcin de suxeito.

Cando non hai un equivalente comunicativo

Cando non existe unha expresin equivalente utilizada en ingls moi difcil manter a
literalidade. Nestes casos a atencin do tradutor debe fixarse no contexto en que o enunciado ingls
producido para encontrar a expresin que un falante galego usara. Por exemplo, para traducir as
peticins formais do ingls, excesivamente ostentosas aos ouvidos galegos, preciso encontrar a
expresin mis axeitada:
 You may want to check your password.
Verifique o contrasinal.
[[Cfr. * posbel que desexe verificar o seu contrasinal.]

You must enter an e-mail address before you can choose a digital ID.
Para escoller unha ID dixital, introduza un enderezo de correo electrnico.
[Cfr. *Antes de poder escoller unha ID dixital, debe introducir un enderezo de correo
electrnico.]

Cando preciso reestruturar un enunciado

En xeral o galego utiliza enunciados mis longos que o ingls. Moitas veces das frases do ingls
equivalen a unha nica frase en galego e o tradutor pode xulgar adecuado unilas para conseguir
unha redaccin mis espontnea. Isto pode ser realizado a travs da coordinacin das das frases, a
travs da utilizacin de pronomes relativos, ou por medio doutros mtodos.

The menus are context sensitive. This means that those menu items are available that are
relevant to the work currently being carried out.
Os mens son sensbeis ao contexto, o que significa que as opcins dos mens que estn
dispobeis son aquelas relevantes para o traballo en execucin nese momento.

Tamn pode ser necesario o proceso inverso, isto , converter un enunciado da versin orixinal en
dous na versin traducida.

Remember to create one separate print job for each fax, otherwise, the first recipient will
receive all the faxes.
Lembre crear unha tarefa de impresin para cada fax. Evitar as que sexa o primeiro
destinatario quen reciba todas as mensaxes de fax.

En calquera caso, sempre se debe ter claro que o ingls e o galego posen regras de puntuacin
propias e non sempre equivalentes. Cando preciso reconstrur un enunciado dbense respectar as
regras de puntuacin correspondentes ao idioma meta.

Your signature file is too large. It has been truncated, please make the file smaller.
Truncouse o ficheiro de sinatura porque demasiado grande. Reduza o seu tamao.
Cando non se pode manter a mesma orde dos elementos dunha frase
As regras que marcan a orde secuencial dos constituntes das frases son diferentes en ingls e en
galego. Anda que se trate de regras de moi difcil sistematizacin, calquera falante nativo quen
de identificar unha secuencia mal ordenada. Para evitar traducins literais estraas lingua destino,
preciso ter presente que a orde dos elementos un factor importante.

An iterative method is used to calculate the internal rate of return.

Para calcular a taxa interna de devolucin utilzase un mtodo iterativo.
[Cfr. *Un mtodo iterativo usado para calcular a taxa interna de devolucin.]

This link needs to be opened with an application.

Para abrir esta ligazn precsase dunha aplicacin.
[Cfr. * necesario abrir esta ligazn cunha aplicacin.]

A line corresponding to the circle radius appears in the circle.

Aparece no crculo unha lia correspondente ao seu raio.
[Cfr. *Unha lia correspondente ao raio do crculo aparece neste.]

You must place the variable between brackets to create a query.

Para crear consultas coloque a varibel entre corchetes.
[Cfr. *Debe colocar a varibel entre corchetes para crear unha consulta.]

Cando hai elementos lingisticamente superfluos

A omisin unha tcnica moi utilizada na traducin. Hai elementos que, cando transladados ao
idioma meta, se tornan tremendamente redundantes e complican a interpretacin do texto. Entre
eses elementos podemos destacar os pronomes persoais suxeito, os posesivos e algns adxectivos e
adverbios.

A gramtica do ingls esixe a explicitacin dos pronomes suxeito e, por tanto, non redundante a
sa repeticin. En galego, contrariamente, pdese prescindir deles.

Forms are created based on a database table or database query. They display the data in a
visually pleasant fashion and can be used to enter data or edit data.
Os formularios cranse con base nunha tboa ou consulta de base de datos. Presentan os
datos dunha forma visualmente atractiva e poden ser utilizados para introducir ou editar
datos.

De xeito semellante, moitos dos determinantes posesivos utilizados en ingls son redundantes en
galego:
 Click to apply your changes.
Prema para aplicar as modificacins.

Repeat the last two steps for each frame in your animation.
Repita os ltimos dous pasos de cada un dos marcos da animacin.

As tamn, o contexto pode permitir omitir na traducin moitos adxectivos do ingls que, cando se
traducen, fan o texto catico e denso. En ingls posbel utilizar como adxectivo case calquera
substantivo. Basta con situalo ao lado doutro substantivo para o cualificar. A estrutura literal en
galego resultara demasiado artificial mais na localizacin de software adoita ser preciso mantela
para evitar situacins de ambigidade. De a que aparezan expresins como cabeceira de fila (row
header) por oposicin a cabeceira de columna (column header), anda que a traducin mis axeitada
sera simplemente cabeceira. Vexamos algn exemplo de omisin de adxectivos:

If you are in a spreadsheet and the contents of the clipboard are spreadsheet cells, then a
different Paste Special dialog appears.
Se ten aberta unha folla de clcuIo e o contido do portapapeis son celas, aparece unha caixa
de dilogo de Pegado especial diferente.
[Cfr. *Se ten aberta unha folla de clcuIo e o contido do portapapeis son celas de folla de
clculo, aparece unha caixa de dilogo de Pegado especial diferente.]

Set game scenario.

Defina un escenario.
[Cfr. *Defina un escenario de xogo.]

Entre os adverbios que se poden omitir destaca currently, sobre todo cando aparece nunha frase en
que o tempo do verbo o present continuous:

Leave the game you're currently playing.

Deixar o xogo en que est a participar.
[Cfr. *Deixar o xogo en que est a participar actualmente.]

A frmula por favor, equivalente do ingls please un elemento superfluo en grande parte dos
contextos. O uso en ingls de please moitsimo mis recorrente que o do por favor en galego. Non
preciso traducilo cando teen unha funcin puramente retrica.

Please, select a folder.

Seleccione un cartafol.

Finalmente, preciso ter en conta o feito de que en ingls a repeticin en xeral considerada
elegante, ao contrario do galego, en que as regras estilsticas esixen a utilizacin de elementos de
substitucin, como os pronomes entre outros, para evitar a aparicin reiterativa dos mesmos
elementos. Para aumentar a cohesin dos textos galegos s veces preciso desfacer ese tipo de
repeticins estilisticamente desaxeitadas.

You can position an anchored item by dragging the item to another location.
Para colocar un elemento ancorado arrstreo at outro lugar.

You can now for example insert a footer for the Default Page Style only, or insert footers to
both Page Styles, but with differently formatted page number fields.
Agora pode, por exemplo, inserir un p de pxina s no estilo de pxina predefinido ou en
ambos os estilos, mais con campos numricos formatados de xeito diferente.

Cando preciso acrecentar algn elemento

Nas aplicacins informticas frecuente encontrar unha linguaxe simplificada en que se observa
certa tendencia a resumir ao mximo os enunciado s veces por motivos de espazo. En ocasins, o
mantemento dese tipo de linguaxe simplificada produce frases inadecuadas ao contexto en galego.

Cando non existe o condicionamento do espazo recomendbel reestruturar a secuencia

introducindo os elementos necesarios. Isto aplicbel, por exemplo, s preguntas que constan
unicamente dun infinitivo ou omisin dos artigos.

Copy?
Desexa realizar unha copia?
[Cfr. *Copiar?]

Installing extensions...
Instalando as extensins...
[Cfr. *Instalando extensins...]

Cando non hai un equivalente cultural

Durante o proceso de localizacin posbel que xurda nalgn momento a necesidade de encontrar
un equivalente para un elemento do texto orixinal que provocara rudo no texto traducido por
diferentes motivos. Pode tratarse de realidades alleas ao contexto cultural da comunidade de destino
que teen que ser reinterpretadas, ou pode tratarse simplemente de elementos para os cales fcil
encontrar unha analoxa mis harmnica, como acontece no caso dos nomes propios ou topnimos
utilizados como exemplo (vid. seccin correspondente).

City / State / Country

 Cidade / Provincia / Pas

James Stewart, Galway

Xacobe Silva Caride, Bande

Cando hai erros no orixinal

O localizador debe aproveitar para realizar melloras na calidade lingstica do produto cando se
presenta a oportunidade. s veces encntranse erros de dixitacin ou at de redaccin na versin
orixinal dalguns aplicativos, non s de cdigo aberto. Nestes casos perfectamente recomendbel
reestruturar o texto de xeito que fique mis clara a mensaxe, e recomndase que quen traduce se
poa en contacto con quen desenvolve para suxerirlle unha mellora, unha contribucin ao proxecto.

Criterios ortotipogrficos

Uso de maisculas e minsculas

Utilzamos as maisculas nos seguintes casos:

Na palabra que inicia unha oracin
Elimine o ficheiro
Desexa eliminar o ficheiro? Se o elimina posbel que non poida recuperalo.

Na primeira letra dun nome propio

Benvido(a) comunidade Mozilla.

Na primeira letra do nome dos mens, xanelas, caixas de dilogo etc.

Abra a xanela Vietas con numeracin.

Na primeira letra de cada unha das palabras que constiten os nomes das institucins e
organizacins pblicas ou privadas
Free Software Foundation

Na primeira letra dos nomes dos programas informticos, sistemas operativos e linguaxes de
programacin
Linux; Windows; PHP; XML
Nos nomes das teclas abreviados
MAIS; TAB; ALT

Nas siglas
HTML; FTP

Despois de dous puntos cando non se trate dunha enumeracin ou explicacin

Aviso: Non pode realizar esta operacin

Utilizamos minsculas nos seguintes casos:

Despois de dous puntos cando a seguir teamos unha enumeracin ou explicacin
Son posbeis os seguintes campos: campo de texto, data, hora e moeda, campo numrico e
caixa de verificacin.

Nos nomes dos das e dos meses do ano

luns, martes, mrcores, xoves...; xaneiro, marzo, abril, decembro...

Nos xentilicios e nomes de linguas

galego, portugus, ingls...

Nos nomes xenricos dos programas informticos

folla de clculo; procesador de texto...

Na segunda palabra e sucesivas dos nomes dos mens, caixas de dilogo, separadores etc., a
diferenza do ingls en que se escribe con maiscula a primeira letra de todas as palabras.
Open the Styles and Formatting window
Abra o men Estilos e formatado

Cando se describe o contido do men, caixa de dilogo etc. por medio da introducin da
preposicin de
Abra o men de estilos e formatado
Abra o men Estilos e formatado

Puntuacin
As persoas que localizan deben ter en conta que o ingls utiliza os signos de puntuacin de maneira
diferente ao galego. Por tanto, dbense seguir as regras de puntuacin do idioma para o cal se est a
traducir.
O punto
Utilzase o punto nos seguintes casos:

Para marcar pausas entre enunciados que estn ligados. En ingls frecuente a utilizacin da
vrgula para estes casos. No entanto, debemos traducir tendo en conta as regras de
puntuacin do galego.

STYLE formats the cell in transparent format for 60 seconds after the document was
recalculated or loaded, then the Default format is assigned.
STYLE atribe o formato transparente cela durante sesenta segundos despois de
recalcular ou cargar o documento. A seguir, aplcase o formato predefinido.

Despois das abreviaturas

Px.; nm...

Os ordinais para non se confundiren cos graos (trmicos ou de calquera escala):

1., 2., 3.
1, 2

Non se utiliza o punto:

Despois das siglas e acrnimos

PDF (non P.D.F.)
Para separar as unidades de millar nos anos
2008, 1993 (non 2.008)
Para separar os decimais, caso en que se debe utilizar a vrgula
7,15MB (non 7.15MB)
Para separar as horas, caso en que se deben utilizar os dous puntos ou, como alternativa, nos
textos da axuda ou documentacin, un h
9:30 ou 9h30 (non 9.30)

A vrgula
Non se utiliza a vrgula:
En xeral, antes das conxuncins coordinativas (e, nin, ou...), a diferenza do ingls

Create and edit drawings, flow charts, and logos by using Draw.
Crear e editar debuxos, fluxogramas e logotipos con Draw.
 This icon switches the mouse pointer to the select mode, or deactivates this mode.
Esta icona activa ou desactiva o modo seleccin do apuntador do rato.

Para separar o suxeito do predicado

The software setup wizard, will help you complete this task.
O asistente de instalacin de software axdao a completar esta tarefa.

Signos de interrogacin e exclamacin

Os signos de interrogacin e exclamacin utilzanse unicamente no fin do enunciado
correspondente; s podern aparecer no inicio no caso de que o enunciado poida dar lugar a
confusin.
Are you sure you want delete this file?
Ten a certeza de querer eliminar este ficheiro?

En ingls moi habitual a utilizacin dos signos de exclamacin, mais en galego dbense suprimir
na maior parte dos casos:
An Unknown error occured!
Houbo un erro descoecido

Nalgns contextos, con todo, pdense manter os signos de exclamacin:

Congratulations, you won the game!
Parabns! Gaou o xogo!

Parnteses
Non debe haber espazos entre as parnteses e o texto includo entre elas.
(100%)
! non ( 100% )
O punto final debe situarse fra das parnteses, a non ser que toda a frase estea entre parnteses.
O disco est cheo (100%).
(Est opcin non est dispobel.)

Abreviaturas19
Son reducins da lingua comn. Poden ser regulares (collendo as primeiras letras da palabra
abreviada), convencionais (derivadas dun uso asentado pero non regular). Cando por razns de
espazo sexa necesario reducir unha traducin farmolo sempre con abreviaturas regulares.

19 A norma internacional ISO 2384 establece que, se aparecen abreviaturas nun texto, deben ofrecerse os seus
equivalentes no idioma da traducin. De non existiren equivalentes, a abreviatura debe explicarse detalladamente a
primeira vez que apareza.
Comportamento:

Terminan por punto.

- convencionais :dta. (dereita), esq. (esquerda), ex. (exemplo), Sr. (seor), avda. (avenida)
- regulares : mt. (mtodo), mteo. (meteoroloxa) xeo. (xeografa)

Non presentan forma de plural, salvo cando facemos a abreviatura utilizando os elementos do
principio e do final da palabra.
os nm., ltdo. > ltdos. (limitado(s))

Conservan a letra maiscula ou minscula da letra inicial da palabra.

a. de C.

Manteen os acentos que xa posua a palabra sen abreviar.

nm.

De forma excepcional algunhas abreviaturas poden usar a barra e non o punto.

c/ r/ t/ x/

Siglas20
Son da lingua comn. As siglas son propiedade de quen as crea . No caso das que non son
frecuentes recomendbel non traducilas. Cada lingua fai a sa propia traducin de siglas.

Tratamento:

- Non levan puntos intermedios ou finais nin espazos intermedios.

WP (WordPress)
- Non levan acento.
- Non teen forma de plural. O nmero mrcase mediante os artigos ou outras palabras que as
acompaen.
Os URL, os PDF danados, os GGUL, as PEME,...
- Teen o mesmo xnero que a primeira palabra do sintagma.
A ISO (Organizacin Internacional de Estandarizacin)

20 Norma ISO 2384: Os nomes das organizacins dbense manter sen traducin, a menos que conten con nomes
oficiais en varios idiomas (por exemplo, a Unin Europea ou a Organizacin Mundial de la Sade). Se unha
organizacin s ten nome oficial nun idioma, pdese traducir entre parnteses a primeira vez que aparece nun texto.
No que respecta s referencias bibliogrficas, os nomes das organizacins dbense escribir no idioma orixinal.
- Escrbense con maiscula, salvo cando se trate da extensin ou tipoloxa dun ficheiro, caso en
que se escriben con minscula despois de punto21.
O ficheiro PDF vs. Gardar como .pdf

- Cando se desenvolve unha sigla, utilzanse maisculas na primeira letra de todas as palabras no
caso de ter correspondencia en galego con nomes propios, senn non, en ningunha, por tratarse
dunha explicacin.
CPU > UCP
Central Processing Unit > unidade central de procesamento
FTP > FTP
File Transfer Protocol > protocolo de transferencia de ficheiros
ISO > ISO
Internacional Standarization for Organization > Organizacin Internacional para a
Estandarizacin

- Cmpre lembrar que algunhas siglas (e algns acrnimos) estranxeiras pasan lingua
directamente como vocbulos, incluso coa adaptacin fontica derivada da sa escrita:
binari digit > BIT > bit
light amplification by simulated emission of radiation > LASER > lser22

Smbolos
Representan unidades do mbito cientfico-tcnico. Non varan coas linguas.
Comportamento:

Non levan punto nin barra final.

Hz (hertz); s (segundo); h (hora)
Levan unha barra para marcar a relacin con outros smbolos.
r/s (revolucins por segundo), l/m2 (litro por metro cadrado)
Usan a mesma forma para o singular e o plural
1h (unha hora); 6h (seis horas)
Escrbense sen espazo entre os seus constituntes cando resultan da reducin de mis dunha palabra.
CV (cabalo de vapor)

21 Trtase dunha opcin coherente xa que PDF (file portable document) unha sigla mentres que <<.pdf>>
simplemente un sinalizador, un smbolo de tipoloxa de obxecto.
22 Anda que se dixo que as siglas non levan acento, obvio que cando unha sigla xa unha palabra comn debe
acentuarse. O mesmo pasa cos estranxeirismos medio adaptados, hai que acentualos : bfer, hckey, tlex
Criterios morfosintcticos

Sociolingsticos

mbito morfosintctico

Neutralizacin de xnero gramatical

Nas localizacins utilizaremos unha linguaxe neutra en termos de sexo real 23, especialmente cando
nos refiramos de forma directa a persoas, xa que a onde residen os clichs sexistas do uso
lingstico. Para iso propomos as seguintes estratexias que o tradutor debe adaptar ao seu proxecto
particular:

1.Utilizacin de substantivos xenricos ou construcins diferentes

Os desenvolvedores > O equipo de desenvolvemento
Especifique os destinatarios da mensaxe > Especifique a quen vai dirixida a
mensaxe.
Dmoslle a benvida
Ao estabelecer ../Quen estableza esta opcin..

Esta estratexia permite non complicar a lectura do texto

2.Introducin de marcas dos dous xneros

Ora coa forma masculina e feminina completas (en documentacin da axuda ou textos

23 sexo real un termo da lingstica que se relaciona, en contraste, con xnero gramatical. S moi escasamente na
lingua o xnero gramatical ten algo que ver co sexo real da referencia extralingstica das palabras. O valor do
xnero na gramtica da lingua galega (como no caso das demais romances) o de facilitar a comprensin mediante
a concordancia entre os verbos e os suxeitos.
 extensos), ora engadindo a outra marca de xnero entre parnteses ou con barra inclinada ou
construndo a frase de modo que se obvie a referencia persoal
Os usuarios e usuarias desta aplicacin.
Benvido(a) Axuda

mbito lexical

Terminoloxa
O criterio fundamental debe ser o de contribur a fixar un vocabulario estndar para o galego.

Adaptacin e uso de nomes propios e comerciais, formatos de datas, medidas e valores

monetarios
Nomes de persoa24
Os nomes de persoa utilizados a modo de exemplo adptmolos.
John Smith > Xon Gmez,
Beth OConnell > Xiana Bieites
Nomes campos lxicos pechados de internacionalizacin: toponimia, moedas, linguas, fusos
horarios, etc.
Adaptamos conforme toponimia en galego, cando existir correspondencia.
Consltese a seccin de anexos deste Manual dedicada a listaxe de solucins estndar de
traducin ou no caso de non atopar solucin consltese:
1)A solucin en norma ISO;
2)Publicacins oficiais25;
3)Wikipedia en galego e normas internacionais de transliteracin

London > Londres

Kazakhstan > Kazakhistn
mais Washington > Washington

importante lembrar que se considera un castelanismo que non apareza o artigo naqueles
topnimos dos que fai parte

24 En galego o uso do artigo diante dun nome propio non despectivo, anda que ten un uso coloquial, nunca aceptbel
en uso formal. En portugus europeo, sase mentres que no brasileiro, tampouco.
25 Sobre toponimia oficial est en elaboracin un atlas internacional ao que nos remitimos respecto dos exnimos:
http://www.crtvg.es/atlas
 *Compatbel co teclado de Estados Unidos
Compatbel co teclado dos Estados Unidos

Nomes de programas e aplicativos

Os nomes dos programas ou produtos con entidade propia (protexidos por algn tipo de
licenza), dicir vistos como produtos con nome propio, non os traducimos, mais
preferentemente levarn o artigo determinado.

o OpenOffice, o Inkscape etc.26

Formas de tratamento
Cando o texto se dirixe ao usuario utilizamos sempre a 3 persoa, de modo que evitaremos reiterar
a forma vostede. Se non for posbel suprimir esta forma, substitese por usuario(a).

Searches for text formatted with the style that you specify.
Busca o texto formatado co estilo seleccionado polo(a) usuario(a).
Busca o texto formatado co estilo que especifique.
[Cfr. *Busca o texto formatado co estilo especificado por vostede.]

No caso de o programa ou aplicacin estar dirixida a nenos e nenas utilzase a 2 persoa do singular.
Find all matches to win the game.
Para gaares tes que localizar todas as parellas.

Gramaticais. Escollas das Normas27

Terminacin bel/-ble
Nas localizacins de software ao galego, utilizamos a terminacin bel , menos frecuente na lingua
oral, por ser a forma que coincide co portugus en aplicacin do cuarto principio. En todo caso,
resulta imprescindbel que a traducin dun proxecto sexa coherente na escolla realizada.

26 Confrntese por exemplo a diferenza entre :

viaxa en Audi (tipoloxa) /viaxa no Audi (obxecto)
27 Anda que calquera das opcins escollidas son correctas. Non aceptbel mesturalas no mesmo texto.
Preposicin at/ata
Ambas as das son plenamente correctas, ora ben, at ten un alto valor diferencial e demarca o
estilo do galego empregado coa forma mis aliada da norma culta en portugus. En aplicacin do
cuarto principio das Normas, empregaremos at.

Sufixo -ara/-era
Utilzase preferentemente o sufixo ara, tamn coincidente co portugus.

Adverbios aqu, ac, ac

Cremos conveniente dar unha pauta de estilo para a escolla ou uso destes adverbios co obxectivo de
favorecer a consistencia da traducin

As formas con -o teen un valor de direccin, mentres que as formas con -a teno de posicin. As
formas con -i, son neutras e por tanto non se deben empregar ao mesmo tempo.

Empregaremos sempre as formas con -i . Alternativamente, cando for rendbel empregaremos

combinadas as formas con -o, -a

Aqu/a/al debe escollerse o tamao da tipografa

Enve para al a sa mensaxe mentres ac non haxa quen lle responda

Moi e moito
Por razns de estilo, pode facerse un uso moderado da alternancia entre ambos.

Moi ben, acabou de configurar o programa

Moito ben, acabou de configurar o programa

Tamn e tamn non

Por razns de estilo, nomeadamente para evitar repeticins, pdese alternar. sese con moderacin
a risco de que o estilo resulte finalmente pedante

Non hai ficheiros e tampouco cartafoles que cumpran os criterios de busca

Non se atopan ficheiros e tamn non cartafoles a cumpriren os criterios de procura
As mesmo
Procuraremos non abusar deste adverbio no seu uso cando temos alternativas igual de correctas e
expresivas : igualmente, do mesmo xeito, do mesmo modo, outros, as tamn,...

Ademais
Procuraremos non repetir demasiado este adverbio, pdese facer un uso alternando con aln de, ...
Evitaremos caer no erro frecuente de considerar asemade como sinnimo de ademais. Ademais ten
valor sumativo, mentres que asemade ten valor de simultaneidade ao mesmo tempo.

Mentres e en canto
Faremos un uso alternado
Mentres le o fo RSS non pode enviar mensaxes e en canto as imprime non pode editalas

Estruturas comparativas que/ca

Nas estruturas comparativas a forma utilizada que + artigo determinado.
menos fibel que a versin anterior.

Mis/menos que/de
Outras veces a comparacin expresmola mellor con outra estrutura diferentes
To be valid, the group name should have less than %d characters
O nome de grupo ten que ter menos de %d caracteres para ser vlido

En todo caso hai que usar de modo restritivo as comparativas sintticas xa que o galego ten
preferencia polas analticas
A mis pequena destas pezas importante / A menor destas pezas importante
O mis vello

Primeira forma do artigo

Utilzase sempre a primeira forma do artigo; nunca a segunda.
:-) Copiar o ficheiro
:-( Copia-lo ficheiro28

28 O uso da primeira forma do artigo vai parello co uso da forma plena na contraccin ao en lugar de
Distincin entre demostrativo simple e composto

recomendbel que se use conscientemente a diferencia entre simples e compostos.

Este programa simple e estoutro complexo

As tamn o uso adecuado ao contexto, coloquial, dos compostos baseados nos demostrativos
(aquelar, un aquel, emporiso, daquela, nestas ou nesas...

A compatibilidade est aquelada

Uso da preposicin a en contextos dubidosos

a + complemento directo
Cando o complemento directo est explcito non se utiliza a preposicin a:

Este programa exectase automaticamente sen notificar o usuario [~sen notificalo]

*Este programa exectase automaticamente sen notificar ao usuario [~sen notificalo]

ir + a + infinitivo
incorrecto introducir a preposicin a na perfrase ir + infinitivo.

Vai realizar unha operacin.

*Vai a realizar unha operacin.

Supresin de preposicins
O ingls, aln de ter as sas propias preposicins para indicar a dependencia de relacin entre un
ncleo dos seus adxacentes ou modificadores (size of video file, "tamao do ficheiro de vdeo")
tamn se serve da anteposicin para indicar esta mesma dependencia (e-mail adress, "o enderezo de
correo electrnico"), as como do chamado xenitivo saxn (Xoan's house, "A casa de Xon"). En
galego, en cambio, esta dependencia sitctica do complemento do nome, mrcase coa preposicin
<<de>>. Con todo, moi frecuente achar expresins que na sa traducin ao galego non aparece
marcada esta relacin sintctica, quer pola extensin do seu uso, quer por influencia do ingls.

IP adress
! Enderezo IP
Enderezo de IP
 Enderezo de protocolo de internet (IP)

FTP server
! Servidor FTP
Servidor de FTP
Servidor de protocolo de transferencia de ficheiros (FTP)

A presencia ou ausencia da preposicin non irrelevante en galego. Non se pode recomendar como
normal de estilo a sa supresin xa que o seu uso indica valores diferenciados

O teu pai anda est en casa / O teu pai anda est na casa

Outras veces a preposicin simplemente un reforzo expresivo

Os domingos xantamos coa familia / Aos domingos xantamos coa familia

/Nos domingos xantamos coa familia

Uso dos pronomes

Cuantificadores ningn, nada e ningun

Nos contextos negativos incorrecta a utilizacin de elementos como algn/algunha, algo, algun,
un/unha, calquera. Teen que adoptar a forma ningn/ningunha, nada e ningun, xa que o contrario
sera unha traducin literal do ingls que non correcta en galego.

To not include a page, clear the check box.

Se non desexa inclur ningunha pxina, desmarque a caixa de verificacin.
*Se non desexa inclur unha pxina, desmarque a caixa de verificacin.

Os pronomes demostrativos invaribeis

Desde a ltima reforma das normas ortogrficas unicamente son vlidas as seguintes formas:

isto, iso, aquilo

*esto, *eso, *aquelo
Ns, vs e connosco, convosco... con vostede, consigo
O uso de ns e vs pode alternar con nosoutros/as e vosoutros/as nos casos en que interese marcar o
xnero gramatical

Ns sempre o facemos as /Nosoutras sempre o facemos as.

*Non se pode contar con vs / Non se pode contar convosco
*Sempre xogou con ns / Sempre xogou connosco

Colocacin do pronome na oracin

A posicin normal do pronome en galego despois do verbo. Con todo, existen contextos en que
debe ser colocado antes. A seguir, de xeito moi simplificado, enumranse os casos mis frecuentes
no mbito das localizacins:

1.Oracins negativas
Non se encontrou ningn resultado.

2.Oracins subordinadas cos nexos que, cal, quen, canto, onde, como, cando, cuxo, se.
A base de datos cuxo contido se exhibe no formulario...

3.Nas oracins interrogativas cando van antecedidos por un pronome interrogativo.

Onde se encontra a configuracin de rexistro?

4. Usos interpolados: moi formais e arcaizantes

Xa ela che comentou o resultado / Xa che ela comentou o resultado

5. Colocacin anteverbal cos xerundios: efecto estilstico arcaizante.

Non o facendo as provocar un erro / De non o facer as...

Distincin dos pronomes de acusativo e dativo (lle,o)

*Esa actualizacin afectoulle moito / Esa actualizacin afectouno moito
*As que o instale lle deixarn en paz /As que o instale deixarano en paz
*Informarlle da licenza do software/informalo da licenza do software

s veces pode darse unha escolla (sen que cambie o significado), en tal caso preferiremos sempre
as formas de acusativo, por seren mis tradicionais
 Avisarao de que debe introducir papel/ Avisaralle de que debe introducir papel

Uso do pronome ambos/as

*Ambos formatos son idnticos

Ambos os formatos son idnticos
Ambos os/e/a dous formatos son idnticos

O artigo cos pronomes persoais e posesivos

Constite unha das caractersticas diferenciais do galego entre os romances ibricos que o posesivo
vaia acompaado do artigo. Excepcionalmente cando seguen nomes de parentesco, pdense obviar,
pero en xeral obrigado a construcin articulada
(gl)*Teu computador est desactualizado / O teu computador est desactualizado
(pt) Seu computador est desactualizado
(es) Su ordenador est desactualizado

Tan importante como a presenza do artigo resulta a colocacin na frase. En galego nas oracins con
sentido identificativo ou atributivas, o posesivo debe ir anteposto ao substantivo.
Constite un castelanismo: *O Gimp (o) meu compaeiro / O Gimp compaeiro meu
Outras expresins con pronomes admiten das formas en galego mentres que nos idiomas prximos
son consideradas construcins vulgares ou demasiado coloquiais

Riuse mia e logo faise tranquilamente / Riuse de min e logo foise tranquilamente
Instaleilles cadanseu OpenOffice / Instaleilles a cada un o seu OpenOffice

O artigo en construcins relativas (PREP + ARTIGO + QUE/CAL)

Preferiremos anda que ambas son correctas as construcins con artigo por seren mis naturais. Son
construcins modernas e tipicamente galegas que marcan o estilo contemporneo do galego

O ficheiro no que se gardou esa informacin est corrupto

O ficheiro en que se gardou esa informacin est corrupto
 Ese foi o programa co que aprendn a queimar CD
Ese foi o programa con que aprendn a queimar CD

De preferirmos un estilo mis formal, podemos optar por distribur os usos con QUE e CAL de
modo que usariamos o artigo con CAL e sen artigo con QUE

Specifiesatwhichpositiontodisplaythevaluesalongtheyaxis.
Especificaaposicinenquedebenmostrarseosvaloresaolongodoeixoy.
Especificaaposicinnacaldebenmostrarseosvaloresaolongodoeixoy.
!Especificaaposicinnaquedebenmostrarseosvaloresaolongodoeixoy.

O cal, a cal. Uso e abuso

Procuraremos non abusar do uso en construcins relativas, pode ser til nos casos en que a
referencia quede confusa pero non empregalo sistematicamente porque trazo de estilo, xa que
supn xeralmente unha transposicin de construcins alleas, sexan do ingls sexan do casteln.

Poden aplicarse os seguintes argumentos os cales sempre se usan en minsculas

Poden aplicarse os seguintes argumentos, sempre en minsculas

O goberno galego desenvolveu certas polticas sociais e a valorizacin das cales foi
xeralmente boa
O goberno galego desenvolveu certas polticas sociais e a sa valorizacin foi xeralmente
boa

Cuxo, cuxa /que

A construcin galega tradicional prescinde do uso de cultismos,

:-( A casa cuxas vents son verdes

:-\ A casa que ten as vents verdes
:-) A casa das vents verdes

Con todo pode ser recomendbel o seu uso cando resulta a solucin mis clara e consistente

O programa cuxa biblioteca de interface estiveches a mellorar, sacou unha nova versin
Dito/a
Non se pode empregar s, como pronome, como referente. Cando menos deber introducirse por un
artigo
Chegou casa. *Dita casa estaba estaba lonxe
Chegou casa. A dita casa.. /a citada casa/ esta casa/tal casa

Algn/nha en sentido negativo

Constite un castelanismo usalo para negacin. A dobre negacin un reforzo

*Non se atopou resultado algn na sa procura

Non se atopou resultado ningn na sa procura

Adxectivos

Mesmo/a
Non se debe usar como pronome, con valor de referencia (dectico) xa que non o , senn un
adxectivo.

*O men deste aplicativo resulta o mis completo do mesmo

O men deste aplicativo resulta o mis completo deste

O mesmo programa realiza a verificacin ortogrfica

Gran/grande

Preferimos empregar o adxectivo grande sempre que posbel.

Grande programa /gran programa // programa grande

Grande editor de cdigo / *gran editor de cdigo // editor de cdigo grande29

29 totalmente incorrecto o uso de gran+substantivo que comece con vogal. Por outra banda hai gramticos que
establecen gran+subs. Masculino como obrigatorio, pero facultativo. Tamn hai quen defende a distincin mis
simple entre [gran+vogal] fronte a [grande+consoante]
Adxectivos e expresins que indican cantidade ou pluralidade
A precisin non pexa o uso de expresin que acheguen parte da riqueza expresiva do galego, anda
que sempre cmpre ter en conta o contexto e o rexistro de lingua apropiado

Este aplicativo recoece moitos formatos

-(formal) innmeros, abundantes, abondos
-(coloquial) un mazo de, ben de, formatos a eito, a esgalla, a bute, a cachn, para dar e tomar

Verbos

Pretrito e frmula Ter+participio

Recomndase a distincin de significados. A perfrase ter+participio non en absoluto equivalente
ao pretrito perfecto do casteln, polo menos non en calquera caso:

Fixen a traducin
He hecho la traduccin
*Teo feito a traducin

Fixen as traducins (moitas veces)

Teo feitas as traducins
He hecho las traducciones

Fixera a traducin
Haba hecho la traduccin
Tia feita a traducin

Antepretrito (cantara) con valor de pospretrito (cantara)

Pdese facer un uso ocasional, xa que proporciona un estilo tremendamente marcado e un tanto
arcaizante.

Se fose compatbel fora o ideal / Se fose compatbel sera o ideal

Distincin entre o antepretrito de indicativo (cantara) e o pretrito de subxuntivo
(cantase)
Nos textos con sentido condicional ou hipottico obrigado o uso do subxuntivo, mentres
reservamos o indicativo para as referencias ao pasado.

Acabara de facer os cambios cando me editaron de novo o artigo

*Acabase de facer os cambios cando me editaron de novo o artigo

*Se se configuraran as marxes adecuadas non saira tal mal impreso

Se se configurasen as marxes adecuadas non saira tal mal impreso

O usuario pediu que se activase a ortografa

*O usuario pediu que se activara a ortografa

*Quen puidera recuperar esa copia de seguridade

Quen puidese recuperar esa copia de seguridade

Uso do futuro de subxuntivo (cantar) e non o presente (cante) en contextos

condicionais
Algns gramticos consideran que incorrecto o uso do presente (uso coloquial) en lugar do futuro
de subxuntivo en contextos hipotticos

*Procederase a gardar o documento cando o usuario escolla a opcin Sar

Procederase a gardar o documento cando o usuario escoller a opcin Sar

*Segundo vaia cubrindo o formulario activaranse novas opcins

Segundo for cubrindo o formulario activaranse novas opcins

Utilizacin do infinitivo flexionado

Tanto o inf. conxugado como o fut. de subxuntivo son formas galegas que, con seren infrecuentes
na fala, proporcionan precisin e estilo aos textos e ademais son concorrentes co portugus. Desta
maneira ser unha pauta de estilo empregalas sempre que for posbel.

A maneira mis doada de estabelecer unha pauta de uso fixndose nos contextos preposicionais,
quere dicir, cando o infinitivo vai precedido de determinada preposicin:

A + INF e tamn con ANTES DE, DESPOIS DE, TRAS,... (valor temporal)
 Ao faceres / Antes de faceres... 30

PARA + INF (valor final)

Para faceres...

DE + INF (valor condicional)

De faceres...

CON + INF (valor concesivo)

Con faceres...

Frases feitas do tipo CMPRE+INF, PRECISO+INF, NECESARIO+INF

Cmpre facermos...

Explicado dunha maneira mis gramatical, propomos as seguintes pautas de uso:

1.Cando o verbo da oracin principal ten un suxeito diferente ao do verbo en infinitivo.

This feature switches to handout page, where you can scale several slides to fit on
one printed page.
Esta funcionalidade permite mudar pxina do folleto, na cal se poden
redimensionar varias diapositivas para se axustaren a unha pxina impresa.

Un pequeno truco sera eliminar o eventual que dunha traducin como [...na cal se poden
escalar varias diapositivas] para que se axusten a unha pxina impresa.

O suxeito da frase principal <<Esta funcionalidade>> e o do infinito <<varias

diapositivas>>.

2.No caso de teren o mesmo suxeito, tamn posbel a sa utilizacin se o infinitivo vai
antes da oracin principal e precedido de preposicin.

Antes de iniciaren sesin, os(as) usuarios(as) deben introducir o contrasinal.

Neste exemplo, o suxeito de iniciaren e deben o mesmo (os(as) usuarios(as)) mais o

infinitivo est situado antes da oracin principal e vai precedido de preposicin.

30 En contraste con oracins onde hai unha perfrase, casos nos que nunca se pode usar o INF conxugado : Estamos a
facer/*Estamos a facermos
 3.Tamn posbel conxugar o infinitivo cando, a pesar de ter o mesmo suxeito que o
principal, hai varios complementos interpostos entre ambos.

As persoas que non posan ningunha conta podern utilizar unha de convidado para
iniciaren sesin.

Futuro do subxuntivo
Utilzase para marcar eventualidade no futuro, isto , unha accin hipottica, anda que real.
Suxerimos os seguintes parmetros de uso:

Oracins introducidas por se e cando cuxa frase principal estea en presente ou futuro:

Se o desexar, pode rexistrarse nesta conta. (probbel)

vs. Se o desexase podera rexistrarse nesta conta. (non probbel)
vs. Se o desexa, pdese rexistrar nesta conta

Encrypt if Possible
Cifrar se for posbel

Once you have registered, enter your user name.

Cando estiver rexistrado(a) introduza o seu nome de usuario(a)
vs. Cando estea rexistrado
Cos pronomes relativos (que, o cal, cuxo...) nun contexto de eventualidade no futuro:

Anexaranse unicamente os datos que non estiveren na lista.

Xerundio

Usos incorrectos habituais

*Envoche un ficheiro contendo a presentacin... (que contn...)
*Presentou a versin 1.0 do Monifate en Santiago distribundoa na Corua a partir dese
da... (e logo distribuuna... para logo distribula...)

O xerundio non pode ter nin valor especificador nin valor de futuro. O modo subxuntivo para
expresar simultaneidade (no presente ou no pasado), accin en curso ou con valor explicativo

Presentouse cantando
 Os programas, sendo cada un para cadansa necesidade, precisan ser actualizados

Hai outras das maneiras de expresar as accins en curso, con valor xerundial. En todo caso o uso
destes xerundios especiais debe ser moderado xa que son unha marca moi forte de rexistro culto,
escrito, ademais de que como xa se explicou, frecuente na lingua oral o uso incorrecto dos
xerundios, tanto na expresin desde a lingua orixinal como na traducin.

Mediante o infinitivo xerundial

Centrndonos no desenvolvemento estaremos mis preto de cohesionarmos o proxecto
A nos centrar no proxecto estaremos mis preto de fortalecermos o proxecto

Mediante o xerundio flexionado

Cmpre lembrarmos que ao igual que o infinitivo nunca pode usarse en perfrases. Non son formas
recomendadas, malia seren correctas31

Sandomos do men recuperamos o foco sobre o texto

*Estamos sandomos da consola

Principiando a anovacin do aplicativo

A principiar a actualizacin do equipo

Imprimindo o documento
A imprimir o documento

Colocacin do pronome nas construcins verbais

En galego pdese construr a perfrase verbal de varias maneiras en combinacin cos pronomes
obrigados:

estase a facer / est a facerse / est a se facer

estase facendo /est facndose

Teno que imprimir / Ten que o imprimir / Ten que imprimilo

Recomndase o uso da primeira das opcins, por ser o mis tradicional.

31 Son trazos lingsticos antigos, en certa media arcaizantes e descoecidos polo falante actual. S na escrita con certa
calidade se producen hoxe, polo que consideramos o seu uso pouco concordante na interface de software.
Por suposto no caso de que a frase sexa negativa ou estea condicionada polo uso subordinado o
pronome debe preceder:

Non o ten que facer Penso que o ten que facer

Non se est a facer Penso que non se est a facer

Ter+de/que
Esta perfrase serve para indicar obriga. Teen exactamente o mesmo valor de obriga tanto de se
construr con DE ou con QUE. Recomndase a construcin con QUE por concordancia co
portugus onde TER+QUE se considera un espaolismo.

:-) Ten de escoller o formato adecuado

:-( Ten que escoller o formato adecuado

Traducin das formas verbais inglesas

Mens, botns, caixas de dilogo e separadores

Traducirmolos como infinitivos ou nomes:
Edit > Editar
Insert > Inserir
Format > Formato
Tools > Ferramentas
Select All > Seleccionar todo
Split cells > Dividir celas
Debemos ter precaucin para non utilizar traducins diferentes para os elementos de men ou
comandos e os ttulos de caixas de dilogo que se abren ao activalos.

Caixas de verificacin
Tanto os ttulos das reas como as caixas de verificacin tamn sern nomes ou infinitivos:

Include with document > Inclur no documento

Printing Options > Opcins de impresin
Enable reminder > Activar aviso
Don't show me this dialog again. > Non mostrar de novo esta caixa de dilogo

Estes textos non deben levar punto final, anda que estea na versin inglesa. As normas de
ortografa son particulares de cada idioma (por exemplo en francs obrigado deixar un espazo
antes de <<!>> ou <<?>>)
Listas despregbeis, de combinacin, tboas e formularios
Todos os elementos das listas sern traducidos coherentemente, isto , todos como infinitivos,
nomes ou imperativos.

Instrucins e suxestins (tooltips)

Nas instrucins aparecen en caixas de dilogo e solicitan que o usuario realice unha accin,
utilizamos o imperativo:
Change settings for the files
Modifique a configuracin dos ficheiros

Cando a suxestin unha frase que describe o que pode facer o usuario ao abrir o elemento convn
utilizar o imperativo:
Analyze items with a spreadsheet application.
Analice elementos cunha aplicacin de follas de clculo.

Cando a suxestin describe unha funcin que se aplica automaticamente utilizamos a 3 persoa do
presente. Neste caso a versin inglesa tamn est en terceira persoa.
Opens the calendar. > Abre o calendario.

Cando a suxestin o mesmo texto que o elemento a que fai referencia ser
traducido exactamente igual.
Search > Buscar (botn) > Buscar (tooltip)

Infinitivo, imperativo e futuro

Dado que en ingls infinitivo e imperativo presentan as mesmas formas, o localizador debe
discernir en determinados contextos se se encontra perante un tempo verbal ou outro. Por iso, unha
forma como use traducida como infinitivo, no caso de se tratar dunha opcin dunha caixa de
dilogo, por exemplo, ou ben como imperativo, no caso de se tratar dunha orde.

Use the script to save the existing configuration.

Utilice o script para gardar a configuracin. (no sentido de orde)
Utilizar o script para gardar a configuracin. (no sentido de opcin)

Paralelamente, no caso do futuro, con frecuencia preciso traducilo por un presente.

This chapter will describe the procedure to install a server system.

Este captulo describe os procedementos para a instalacin dun sistema servidor.
Traducin dos verbos modais (can, may, should, ...)
Nos contextos imperativos (instrucins para o usuario, ordes etc.) pdese evitar o uso de formas
verbais do tipo podera, debera, que son formas de cortesa en galego e que tornan o texto pouco
comprensbel. Neses casos utilzase unicamente o imperativo:

You should save data before proceeding to the next step.

Garde os datos antes de continuar co seguinte paso.
[Cfr. Debera gardar os datos antes de continuar co seguinte paso.]

You must delete the index entry from the document.

Elimine a entrada do documento.
[Cfr. Debe eliminar a entrada do documento.]

O verbo can, cando inserido na expresin before you can, non pode ser traducido de forma literal.
Unha posbel solucin o recurso a unha oracin final:

You must save a file before you can apply a digital signature to the file.
Garde o ficheiro para aplicarlle unha sinatura dixital.
G

As formas verbais do ingls unable, cannot/cant e could not/couldnt tradcense por imposbel,
non posbel e non foi posbel, respectivamente.
The column could not be deleted.
Non foi posbel eliminar a columna.
This function cannot be completed.
Non posbel conclur esta accin.
Unable to insert rows.
Imposbel inserir filas.
Non se puido inserir as filas

Traducin das formas terminadas en -ing

Formas terminadas en -ing nos ttulos

Nos ttulos, con especial atencin nos textos da axuda, substitese polo substantivo correspondente:
Using Help window

Utilizacin da xanela da Axuda

[Cfr. *Utilizando a xanela da axuda]
Uso do xerundio ou de estar a + infinitivo
No seguinte tipo de frases, en lugar do xerundio, utilzamos a estrutura estar a + infinitivo:

Others may be using files in this folder

posbel que algns usuarios estean a utilizar ficheiros deste cartafol
[Cfr. posbel que algns usuarios estean utilizando ficheiros deste cartafol.]

opcin de estilo escoller entre a perfrase con xerundio ou a construcin con infinitivo. Porn, nas
situacins en que se describen procesos que se estn a realizar debemos manter o xerundio:

Printing > Imprimindo

*a imprimir
Waiting > Agardando
*a agardar

incorrecto traducir estes xerundios ingleses pola perfrase a+INF truncada, dicir, a
construcin galega non pode aparecer como verbo nico ou principal na oracin;
Xon est a facer cambios no seu PC > Xon *a facer cambios no seu PC

Nestes caso importante coecer cal o contexto

- ttulo de seccin --> Impresin de ficheiros

- caixa de dilogo --> Imprimindo o ficheiro

Usos da pasiva
A estrutura pasiva pdese manter en galego principalmente nos casos en que aparece explicitamente
quen executa a accin. Dito doutra maneira: na traducin importante conservar o foco
informativo, a orientacin ou sentido da informacin. O cambio do modo pasivo ao activo pode
supoer unha perda de claridade.

These links are added automatically by the wizard.

Estas ligazns son engadidas automaticamente polo asistente.

Outra alternativa e establecer unha redaccin alternativa:

O asistente xa engade automaticamente as ligazns noutros casos substitese a forma pasiva sen
ningn problema por expresins e modos mis frecuentes en galego como:

The file has been saved.

 Gardouse o ficheiro.

Traducin das preposicins

Un erro bastante frecuente da traducin de ingls para galego a traducin literal dalgunhas
preposicins. Para evitar isto, dbense ter en conta as variacins de significado e uso existentes
entre as preposicins inglesas e galegas. Indicamos a seguir algns exemplos de diverxencia
relacionados coa rexencia verbal (preposicins asociadas a verbos):

Select the form that you want to associate with this folder.
Seleccione o formulario que desexa asociar a este cartafol.
[Cfr. *Seleccione o formulario que desexa asociar con este cartafol.]

Connect to private networks

Conectar a32 redes privadas
[Cfr. *Conectar con redes privadas]

Download commands to a printer

Descargar os comandos nunha impresora
[Cfr. *Descargar os comandos a unha impresora]

Overwrite existing cells with new data

Sobreescribir33 as celas existentes polos novos datos
[Cfr. *Substitur as celas existentes cos novos datos]

Replace with Check Box

Substitur por caixa de verificacin
[Cfr. *Substitur con caixa de verificacin]

Traducin do determinante a ingls

O determinante a ten un valor indefinido en ingls e, por tanto, na maior parte dos casos equivale a
un/unha(s):

A file with this name already exists.

Xa existe un ficheiro con ese nome.

32 Pode ser necesario discutir e conveniar o uso de preposicins nestes casos (conectar a/con)
33 Tanto reescribir como substitur son traducins vlidas
 Draws an empty rounded square.
Debuxa un cadrado arredondado baleiro.

Nalgns contextos, porn, o equivalente en galego ao determinante indefinido a pode non ser
un/unha(s). Entre tales contextos salientan as estruturas comparativas (as a), as afirmacins
xenricas e os enunciados negativos:

Nas estruturas comparativas dbese eliminar o determinante pois mantelo resultara nunha traducin
literal incorrecta:

Cannot be used as a sort criterion.

Non posbel utilizalo como criterio de ordenacin.

Inserts a spreadsheet as an OLE object.

Insire unha folla de clculo como obxecto OLE.

Nas afirmacins xenricas o determinante indefinido ingls pode ser traducido en galego por un
plural:

A file name cannot contain any of the following characters.

Os nomes de ficheiro non poden conter ningn dos caracteres seguintes.

To remove an animation effect from an object:

Para eliminar efectos de animacin dos obxectos:

Nos contextos negativos, o determinado indefinido a pode equivaler a un cuantificador negativo en

galego (ningn/ningunha(s)):

If you do not enter a value, the current time is inserted.

Se non indica ningn valor, introdcese a hora actual.

A conxuncin que cando introduce complementos da oracin

*Na linguaxe que foi programado este aplicativo cmpre a redundancia
Na linguaxe en que foi programado este aplicativo cmpre a redundancia

A actualizacin do software en/no que funcionaba o programa empeorou o rendemento

*A actualizacin do software que funcionaba o programa empeorou o rendemento
Criterios terminolxicos
A elaboracin dun algoritmo terminolxico tornouse unha prioridade vista a necesidade de
solucionarmos un dos principais problemas na localizacin de software para galego: a
inconsistencia terminolxica.

A escolla da terminoloxa depende en grande medida da opinin do localizador ou do seu gusto

persoal. Isto non especfico das traducins para galego e non debera ter moita importancia se ese
criterio fose tido en conta ao longo de todo un proxecto de localizacin. No entanto, as
caractersticas colaborativas da localizacin de software libre en que unha mesma aplicacin
traducida por varias persoas, cada unha cos seus criterios, igualmente lextimos, fai que o produto
resultante non tea a calidade necesaria para os usuarios finais.

Esta situacin fai conveniente un compromiso voluntario de todos os axentes envolvidos para
respectar un mesmo criterio nas tarefas de localizacin. Por este motivo, elaboramos como
proposta de utilidade, un algoritmo de decisin terminolxica, que aplicaremos nos casos en que
non haxa unha solucin de consenso xa adoptado, consonte o vocabulario ou dicionario de comn
aceptacin entre os tradutores, ou cando non haxa unha preferencia clara na terminoloxa dun
proxecto de traducin no que colaboren varias persoas. Como proba de funcionalidade,
aplicarmolo nos proxectos de Mancomn.

Cmpre facer memoria de que os termos e a sa representacin terminogrfica teen un

funcionamento particular respecto do lxico comn dun idioma. Os termos son unidades
monosemnticas que manteen unha relacin de homonimia coas palabras de base. Entndase
ben, son unidades diferentes das palabras coas que comparten s a sa forma. no contexto, e non
por si mesmos que os termos revelan ou fan valer o seu valor semntico especializado. No noso
caso cando falamos de terminoloxa s nos facemos eco deste valor especializado.

Por outro lado os valores semnticos especializados, establcense en rede, si a distintos niveis pero
non en xerarqua (o cal negara o seu valor monosemntico como termo). Por iso cando se decide ou
reflexiona sobre a eleccin dunha solucin terminolxica imprescindbel ver como se asenta na
rede dos demais termos.

Unidade terminolxica (UL)

Metaentrada
/ \
 Palabra Termo

Algoritmo de decisin terminolxica

hora de elaborar este algoritmo tivemos en conta tanto a curta "tradicin" da terminoloxa de
software galega, isto , se algunha vez xa foi traducido o termo en cuestin, como a aplicacin do 4
principio das Normas ortogrficas e morfolxicas do idioma galego.

Neste sentido, o algoritmo aplcase como instrumento de decisin desde xa naqueles casos en que a
comunidade de tradutores, pola natural renovacin dos seus membros, incorre periodicamente en
debates nunca finalizados (window, tab, plug-in, etc.) que impiden a consolidacin da terminoloxa.

A diferenza entre fixar unha solucin nun vocabulario directamente e facelo a travs dun algoritmo
pblico e coecido que este permite a xustificacin lxica, obxectiva, da escolla. O uso do
algoritmo non debe supoer de ningn modo que se perda a capacidade de facer traducins con
estilo propio. De feito, faciltase, xa que o estilo non pode residir na terminoloxa.

O tradutor, sexa voluntario profesional, convn que apele comunidade para propoer solucins ou
debater cuestins de traducin cando non haxa unha solucin documentada que xa forme parte dos
consensos de traducin ordinarios34. imprescindbel que existan foros onde este tipo de cuestins
poidan ser compartidas. Toda consulta debe levar aparellada unha proposta de solucin anda que se
apele ao debate. O debate as mesmo pode ser mis produtivo se se comparten un conxunto de
directrices.

No caso do Manual, estas directrices fanse explcitas precisamente coa idea de que todo grupo ou
entidade que o adopte saiba como encontrar unha va de decisin ante as dbidas de traducin. Por
exemplo, cando un termo en ingls nunca foi traducido para galego 35 e non sirvan os termos
brasileiro, portugus nin espaol. Igualmente, se un termo xa foi traducido para galego de varias
maneiras vlidas, ns primaremos as escollas que nos resultan mis prximas desde o punto de vista
filolxico. Sen dbida, respecto da traducin de software ser referencia primordial o portugus, xa
que especialmente en Brasil e respecto do Swl ten unha vitalsima actividade na traducin e
adaptacin de anglicismos36.

34 Falamos de comunidade non indicamos cal debe ser, mais resulta lxico establecer canles de comunicacin cos
grupos de tradutores de software de ser posbel, secundariamente os propios grupos de tradutores tradicionais poden
fornecer axuda respecto da adaptacin dos anglicismos.
35 Como principio xeral, todo termo debe ser traducido, porque traducbel e non se entende o que non se traduce
36 Por exemplo no caso da traducin de window, preferiremos xanela (fronte a fiestra, prximo ao cataln, vent,
prximo ao casteln, xanela, prximo ao portugus).
Finalmente, o algoritmo tamn recolle un pequeno sistema para evitar traducins homonmicas que
existen nas traducins galegas (por exemplo, a utilizacin de suplemento nas traducins galegas
tanto para add-in como para add-on) Moitos outros problemas da adaptacin terminolxica non son
reducbeis ao algoritmo: correccin de polisemia, inhibicins na adaptacin (introducir anglicismos
cando?)

O algoritmo , pois, unha ferramenta do axente de traducin para lograr un obxectivo de

localizacin consistente, sostbel no tempo, o cal beneficia a toda a comunidade de utilizadores, que
debe ser coherente e harmnica coas linguas romances prximas; por iso que os resultados do
algoritmo, nun caso particular non se debern opoer contra os consensos pacficos da comunidade.
O estudo das adaptacins terminolxicas ter tamn moi en conta as achegas do francs,
especialmente na sa norma canadiana porque, entre as linguas romances a que antes se enfronta
aos neoloxismos en ingls nos mbitos tcnico e cientfico e, como demostra a tradicin recente
mantn unha poltica consistente de creacin de equivalentes fixos e consecuentes coa latinidade.

O recurso ao portugus, sendo preferente, pode non ser o nico til. Como se indicou arriba o
francs dinos moito respecto da independencia denominativa e o cataln, italiano, casteln ou o
romans tamn poden axudar a tomar a opcin mis aceptbel en termos de rendibilidade e
harmona romance. Desta maneira o creacionismo terminolxico no vocabulario informtico
galego queda practicamente reducido hiptese de inventos e achegas que poidan facer os
desenvolvedores.
Modelo

Explicacin terica do funcionamento do algoritmo

O funcionamento do algoritmo segue o seguinte proceso:

1.Partimos dun termo en ingls (EN)

2.Contextualizamos o termo, isto , vemos en que contexto aparece e cal o significado adecuado
no mesmo.
3.Comprobamos se o termo existe en galego (GL), isto , verificamos a sa existencia nos
seguintes crpora: OOo, Windows XP, Mozilla. No caso de existir verificamos se tamn existe na
base de datos portuguesa (PT): Mozilla, Ooo. Se houber correspondencia entre o termo galego e
portugus pasar verificacin de homonimia do punto seguinte. Se non houber correspondencia ou
se non existir o termo galego pasaremos fase nmero 5.

4.Para comprobar se existen das palabras traducidas pola mesma, ou unha traducida por dous
termos procederemos da seguinte forma:
a)Comprobamos se hai outra correspondencia entre o termo galego en cuestin e outro
termo en ingls (EN2) na BD portuguesa. Se non houber pasar a ser o termo escollido.
b)Se houber outro termo ingls coa mesma traducin comprobaremos se o termo ingls de
inicio (EN1) ten outra posbel traducin en portugus (PT2). Se existir, verificaremos
que exista en galego pasando a ser o termo escollido ou, caso contrario pasara
seguinte alnea.
c)Se non existir outra traducin ou coincidencia co galego, comprobaremos se o outro
termo ingls (EN2) ten outra posible traducin en portugus (PT3). Se existir,
escolleremos o primeiro termo portugus (PT1), verificaremos que exista en galego
pasando a ser o termo escollido ou, caso contrario pasara fase 5.
d)Se non existir un PT3, comprobaremos se PT2 ten correspodencia cun outro EN3. Se
existir, escolleremos o primeiro termo portugus (PT1), verificaremos que exista en
galego pasando a ser o termo escollido ou, caso contrario pasara fase 5. Se non existir
correspondencia tamn pasara fase 5.
5.Comprobamos a traducin feita en portugus do Brasil e verificamos se hai correspondencia
entre o termo encontrado e o termo na base de datos galega. Se houber correspondencia
escolleremos ese termo, no caso contrario pasamos seguinte fase.
6.Comprobamos a traducin feita en portugus de Portugal e verificamos se hai correspondencia
entre o termo encontrado e o termo na base de datos galega. Se houber correspondencia
escolleremos ese termo, no caso contrario pasamos seguinte fase.
7.Comprobamos a traducin feita en espaol e verificamos se hai correspondencia entre o termo
encontrado e o termo na base de datos galega. Se houber correspondencia escolleremos ese termo,
no caso contrario pasamos seguinte fase.
8.Se chegamos a este punto sen encontrar correspondencia entre o espaol, portugus de Portugal e
do Brasil co galego, escolleremos o termo galego no caso de exitir e que anteriormente foi rexeitado
por non ter correspondencia co termo portugus. Se non houber un termo galego debemos decidir se
fica en ingls ou no caso de decidirmos traducilo delegaremos na comunidade o consenso do termo
escollido.

Aplicacin sobre algns termos

Caso 1
1.Termo en ingls: window
2.Window un termo tcnico creado en ingls para denominar unha rea visual,
normalmente con forma rectangular que contn algn tipo de interface de usuario.
3.Termo en galego: xanela. Coincide co termo encontrado na base de datos portuguesa:
janela.
4.Verificamos que non hai outra palabra en ingls que fose traducida por xanela.
5.Termo escollido: xanela

Caso 2
1.Termo en ingls: window
2.Window un termo tcnico creado en ingls para denominar unha rea visual,
normalmente con forma rectangular que contn algn tipo de interface de usuario.
3.Termo en galego: vent. Non coincide co termo encontrado na base de datos portuguesa:
janela.
4.Procuramos na base de datos brasileira: Janela. Comprobamos que hai correspondencia
deste termo co termo galego Xanela.
5.Termo escollido: Xanela

Caso 3
1.Termo en ingls: Tab
2.Tab un termo tcnico creado en ingls para denominar cada un dos paneis de
informacin contidos nunha nica xanela.
3.Termo en galego: Separador. Coincide co termo encontrado na base de datos portuguesa:
Separador.
4.Homonimia
a)Verificamos que hai outra palabra en ingls que foi traducida por Separador: Separator.
b)Comprobamos que non existe outra traducin para Tab.
c)Comprobamos que non existe outra traducin para Separator.
5.Termo escollido: Separador

Caso 4
1.Termo en ingls: Tab
 2.Tab un termo tcnico creado en ingls para denominar cada un dos paneis de
informacin contidos nunha nica xanela.
3.Termo en galego: Pestana. Non coincide co termo encontrado na base de datos portuguesa:
Separador.
4.Procuramos na base de datos brasileira: Aba. Comprobamos que non hai ningunha
correspondencia deste termo co termo galego.
5.Procuramos na base de datos portuguesa: Separador. Comprobamos que hai
correspondencia deste termo co termo galego Separador.
6.Termo escollido: Separador.

Caso 5
1.Termo en ingls: desktop
2.Desktop un termo creado en ingls para denominar o cartafol inicial mostrado na
pantalla nun determinado ambiente de escritorio
3.Termo en galego: Escritorio. Non coincide co termo encontrado na base de datos
portuguesa: Ambiente de traballo.
4.Procuramos na base de datos brasileira: rea de traballo. Comprobamos que non hai
ningunha correspondencia deste termo co termo galego.
5.Procuramos na base de datos portuguesa: Ambiente de traballo. Comprobamos que non
hai ningunha correspondencia deste termo co termo galego.
6.Procuramos na base de datos espaola: Escritorio. Comprobamos que hai correspondencia
deste termo co termo galego Escritorio.
7.Termo escollido: Escritorio.

Caso 6
1.Termo en ingls: bold
2.Bold un termo creado en ingls para denominar un estilo tipogrfico en que os caracteres
teen un trazo mis groso.
3.Termo en galego: Negra. Non coincide co termo encontrado na base de datos portuguesa:
Negrito.
4.Procuramos na base de datos brasileira: Negrito. Comprobamos que non hai ningunha
correspondencia deste termo co termo galego.
5.Procuramos na base de datos portuguesa: Negrito. Comprobamos que non hai ningunha
correspondencia deste termo co termo galego.
6.Procuramos na base de datos espaola: Negrita. Comprobamos que non hai ningunha
correspondencia deste termo co termo galego.
7.Escollemos o termo galego inicialmente rexeitado: negra.
...37

37 Seguen exemplos en anexo

BIBLIOGRAFA

lvarez, R. / Xove, X. (2002): Gramtica da Lingua Galega. Vigo: Galaxia

Gonzlez Rei, B. (2004): Ortografa da Lingua Galega. A Corua: Galinova Editorial

Instituto da Lingua Galega / Real Academia Galega (2003): Normas ortogrficas e morfolxicas do
idioma galego. Santiago: ILG / RAG.

Mndez Lpez, I.: Gua de estilo, dbidas e erros mis frecuentes na traducin de software e
programas. Oficina de Software Libre da Universidade da Corua <
http://softwarelibre.udc.es/GuiaEstilo > [Consulta: 5 setembro 2008]

Moura Ferreira, D. et al.: Guia de estilo de traduo. LDP-BR Projeto de Documentao Linux <
http://br.tldp.org/ferramentas/guia_estilo > [Consulta: 5 setembro 2008]

Rodrguez Ro, X. A. / Rubal Lpez, X. A.: Gua de estilo para a localizacin de software ao
galego, versin 0.1. Servizo de Normalizacin Lingstica da Universidade de Santiago de
Compostela < http://www.scribd.com/people/view/833931 > [Consulta: 5 setembro 2008]

VV.AA.: Gua de estilo. Mancomn < http://wiki.mancomun.org/index.php/Gua_de_estilo >

[Consulta: 5 setembro 2008]

VV. AA.: Gua de estilo. Proxecto Trasno < http://www.trasno.net/trasno:estilo > [Consulta: 5
setembro 2008]

Juan Rafael Fernndez Garca. TLDP-ES <

es.tldp.org/Presentaciones/200309hispalinux/3/3.pdfes.tldp.org/Presentaciones/200309hispalinux/3/
3.pdf>

ngel Alvarez Basic Computer Spanglish Pitfalls <http://maja.dit.upm.es/~aalvarez/pitfalls/>

ltima actualizacin 12 de marzo de 2000 [Consulta: 10 de outubro de 2008]

Xos Manuel Snchez Rei (2007-2008). Seminario Norma e Uso. Mster en lingua e usos
profesionais. UDC.

Lus Castro Maca (1995), Diccionario Xerais de Sinnimos, termos afns e contrarios.
ANEXOS

Versionado
(inclur aqu changelog)

Versin 0.9.c