SOUK HAVA KOULLARINDA

BETON RETM VE UYGULAMASI

1
 SOUK HAVA TARF
TS 1248 Standardna gre:
Ortalama hava scakl 3 gn boyunca <5C olmas,
Bu 3 gnn hibir 24 saatinde yarm gnden fazla
>10C olmamas durumudur.

2
 TAZE BETONDA DON TEHLKES
Erken yata don sonucu beton en az %50
orannda dayanm kaybna urayabilir:
lk saatler ok nemlidir
Beton en az 3.5-4 MPa* basn dayanm deeri
kazanmaldr.
Erken yata dona maruz kalma sonucu:
Dayanm der.
Anma direnci azalr.
Geirgenlik artar.
Ancak yeterli bir bakm sonucu betonda hasar oluumu
engellenebilmektedir.
* Bu dayanm deeri normal beton scaklnda (10oC 20oC) ve su/imento orannn 0.6dan dk olmas
durumunda ilk 24 saatte salanabilir.
3
BETON DKM NCES ALINACAK NLEMLER
1. Don riski olan hava koullarnda beton dkmnden olabildiince
kanlmaldr.

2. Yksek hidratasyon ssna sahip imento, yksek imento dozaj ve

dk su/imento oran tercih edilmelidir.

3. Priz hzlandrc ve suyun donma noktasn drc katklar(antifriz)

kullanlmaldr. Ayrca hava srkleyici katk kullanlmas da faydaldr.

4. Betonun ilk scaklnn donma derecesine dmemesi iin; agrega,

imento ve su stlmaldr.

5. Beton yerletirilmeden nce, kalplarn betona temas edecek btn

yzeyleri kontrol edilmelidir. Kar, buz ve donmu ksmlar temizlenmelidir.

4
BETON DKM NCES ALINACAK NLEMLER
6. Beton dklecek kalplarn scakl ile dklen betonun scakl
arasndaki farkn byk olmamasna dikkat edilmelidir.

7. Istlm yerlerde dklen betonun ani kurumas gerekli kr uygulamas

ile nlenmelidir.

8. Kalp skme sresi hava koullarna gre uzatlmaldr.

9. imento hidratasyonu sonucu ortaya kan snn beton dna yaylmas

nlenmelidir. Bunun iin kalplarn d yzeylerinin yaltm salanmaldr.
Ak beton yzeylerinin yaltmnda ise odun tala, cam yn ve polietilen
kpk levha kullanlabilir.

5
 KRN MUKAVEMETE ETKS

Srekli olarak krlenmi beton

Dayanm %

7 gn krlenip sonra ak havaya braklm beton

3 gn krlenip sonra ak havaya braklm beton

Srekli olarak ak havada braklm beton

Beton ya-gn
6
BETON SICAKLII-DAYANIM GELM

Kaynak: Cold Weather Concreting,

Charles Korhonen, Ph.D, P.E.
7
TAVSYE EDLEN BETON KALINLII, ACI 306 R

BETON TABAKASI KALINLII (mm)

DURUM
>300mm >900mm
<300mm >1800mm
<900mm <1800mm

1 > -1oC 16oC 13oC 10oC 7oC

En dk taze
beton scakl > -18oC
2 18oC 16oC 13oC 10oC
(karm <-1oC
esnasnda)
3 < -18oC 21oC 18oC 16oC 13oC

En dk beton scakl
( dklm, yerletirilmi, bitirilmi 13oC 10oC 7oC 5oC
4 hali)

8
BETON VE BLEENLERE BALI SICAKLIK HESABI
Scakl 1 C Malzeme
Spesifik s
Malzeme Arlk (kg) artrmak iin gereken scakl Toplam s
(KJ/kg K)
s C
A B AxB C Ax B xC

imento 335 0,92 308 60 18.492

Su 123 4,184 515 12 6.176

Agrega 1839 0,92 1.692 12 20.303

Toplam 2297 2.515 44.970

Mevcut durumdaki 44.970

17,9 C
beton scakl = =

2.515

2.515
imento = = 8,2

308

Su = 2.515 = 4,9 C arttrlmaldr.

Beton scakln 1 C
515
arttrmak iin
Agrega 2.515 1,5
= =
1.692

9
 Basn Dayanm, 23 oCde kr edilmi betonun
28.gnlk dayanm yzdesi

Ya, gn
SICAKLIIN DAYANIMA ETKS

10
 BETON NDEK SUYUN DONMASI
Beton iindeki boluklardaki su -1 oCde donmaya
balar.
Bir miktar su donduunda donmam sudaki iyon
konsantrasyonu ykselir ve donma noktas der.
-4oCde yeteri kadar su donar ve hidratasyon
reaksiyonu tamamen durur. Suyun donma sonucu
oluturduu hacimsel genleme betonda telafi
edilemeyecek hasarlara neden olabilir.

11
BETON NDEK SUYUN DONMASI

12
FARKLI SICAKLIKLARDA BETONUN PRZ SRES

Beton Scakl Yaklak priz sresi

21oC 6 saat
16oC 8 saat
10oC 11 saat
4oC 14 saat
-1oC 19 saat
-7oC Priz gereklemez
Hava scaklnn her 5C dnde betonun priz sresi
yaklak olarak 1/3 orannda artmtr.
13
 HEDEF

lk 48 saat betonu dondan korumak ve

sonrasnda gerekli nlemleri almaktr.

14
 SOUK HAVADA DKLECEK
BETONUN ZELLKLER
Dk su/imento oran
Dk kvaml beton (<100 cm)
imento miktar 50-100 kg/m3 artrlabilir.
C3S miktar yksek imento tercih edilebilir.
Yksek erken dayanml imento tercih edilebilir.
Priz hzlandrc, antifriz ve gerekli yerde hava
srkleyici katk kullanlmaldr.
Beton bileenleri nceden stlabilir.

15
DAYANIM KAZANMA HIZI

imento cinsi
imento miktar
Priz hzlandrc
Mineral katk
Antifriz katk

16
17
18
 HDRATASYON ISISI

Beton dkm yerinin bykl

Hava scakl
Betonun balang scakl
Su/imento oran
Kimyasal katk Mineral katk
imentonun miktar, incelii ve ierii
Hidratasyon ss zellikle souk havada ok daha
fazla nemli olmaktadr. Sonuta souk havada
beton iki trl s kazanabilir:
1. hidratasyon ss; 2. stc kullanarak
19
 DEAL BETON SICAKLIKLARI

Beton Kesit Kalnl, mm

Durum >300 >900
<300 <900 <1800
1 En dk beton >1C 16C 13C
scakl (taze
beton karm) -18C<
2 18C 16C
<1C

3 <-18C 21C 18C

En dk beton scakl
4 13C 10C
(yerletirilmi-bitirilmi)

20
Beton scaklnn olmas gerekenden dk olmas
hidratasyon reaksiyonunu yavalatc ynde etkiler ve
bunun sonucunda priz alma ve dayanm kazanma
hzlar der. rnein beton scaklndaki 10oC lik
bir d priz alma sresini yaklak 2 kat arttrr. Bu
srenin artmas elbette kalplarn zamannda
kaldrlmamasna ve i sresinin artmasna neden
olabilir. Bunun sonucu beton dayanm ve
dayankll etkilendii gibi ekonomik olumsuzluklar
da meydana gelebilmektedir.
21
 Yeni yerletirilmi ve suya doygun beton
en azndan 24MPa basn dayanmna Scaklk, oC
Yaklak priz alma
ulamadan donma-znmeye kar sresi, saat
korunmaldr.
21 6
Hidratasyon reaksiyonu s veren
(ekzotermik) bir reaksiyondur. Yeni
yerletirilmi beton bu sya kar 16 8
yeterince yaltlmal ve uygun kr(bakm)
scaklnda olmas salanmaldr. 10 11
zellikle souk havalarda beton
yzeyinde ki scaklk ile i scaklk 4 14
arasnda byk fark oluur. Bu sl fark
betonda gerilmelere ve dolaysyla
-1 19
atlaklara neden olur. Bu scaklk farknn
20oC nin zerinde olmamas
gerekmektedir. Kullanlan koruyucu -7 Priz olmaz
malzemeler kademeli bir ekilde
kaldrlmaldr. Bu sayede scaklk fark
daha az deimi olur.

22
DONMA-ZNME ETKS

23
 BLEENLERN SICAKLIA ETKLER

Beton scakln ykseltmek iin kartrma

ileminden nce su ve agrega stlabilir. Su
scakl 60-65oCye kadar stlmas yeterlidir.
Suyun daha scak olmas durumunda imentoda
topaklanma oluabilir. Suyun stlmas yeterli
olmazsa agrega stlabilir. Genelde agrega scak
su buhar ile stlr ve bu nedenle agregadaki nem
oran deiir. Karm tasarmnda bu detay
hesaba katlmaldr.

24
BLEENLERN SICAKLIA ETKLER

0.22(TaMa + TcMc) + TsMs + TsaMsa

T=
0.22(Ma + Mc) + Ms + Msa

T = taze beton scakl, C

Ta, Tc, Tw, and Tsa = srayla agrega, imento,su ve
agregadaki serbest su scaklklar, C
Ma, Mc, Mw, and Msa = srayla agrega, imento,su ve
agregadaki serbest su ktleleri, kg

25
BLEENLERN SICAKLIA ETKLER
Karm
Agrega: 1360 kg
Agrega Nem: 27 kg
Karm Suyu Scakl, oC imento: 256 kg
Su: 108 kg

Agrega ve imento Scakl Arrlkl Ortalamas, oC

26
 TAINMA ESNASINDA SICAKLIK KAYBI

Bu konu hakknda sve imento ve Beton Aratrma Enstitsnn

bir almas vardr. Transmikserde tanan bir betonun 1 saat
iindeki scaklk kayb aadaki forml ile hesaplanr:
T = 0.1 ( tr ta )
T:1 saatlik tama esnasnda scaklk d, oC
tr: Sahada istenilen beton scakl, oC
ta:Hava scakl, oC
rnek:
Hava scakl 0 oC ve sahada beton scaklnn 15 oC olmas
istendii durumda:
T : 0.1 ( 15 0) = 1.5 oC
antiyeden kan betonun en az 16.5 oC derece olmas
gerekmektedir.

27
 KATKI KULLANIMI

Priz hzlandrc katknn etkileri:

Prizi hzlandrmak
Hidratasyon ssn artrmak
Erken-ya dayanmn artrmak
Antifriz katk aslnda bir nevi priz hzlandrc katkdr.
Priz hzlandrc olarak kalsiyum klorr kullanlmas priz asndan i
grmesine ramen donatl betonda korozyona neden olur. Bu nedenle
kullanlmamas ya da zorunlu durumda limitli(en fazla imento ktlesinin
%2si) kullanlmas tavsiye edilir.
Hava srkleyici katk kullanm zellikle donma-znme etkisinin hakim
olduu yerlerde mutlaka gerekmektedir. Hava srkleyici katk kullanm ile
betonda kontroll boluk oluumu salanr ve beton iinde donma-znme
etkisi ile suda oluacak hacimsel genlemelere kar tolerans artar.
Mineral katk kullanm souk havada tercih edilmez. nk mineral
katklar beton da prizi geciktirdii gibi aa kan hidratasyon ssn
drrler.

28
 Kalnlk, mm

300< 900<
1800<
<300 <900 <1800

28C 22C 17C 11C

29
 KORUMA SRELER

Betonu erken yata donmadan korumak Souk havada yerletirilmi beton

iin gereken en dk sure, gn iin en dk koruma sresi, gn

Servis Kategorisi CEM I R, veya priz

CEM I R , veya priz hzlandrc katklar
CEM I N hzlandrc katklar veya CEM I N veya 60kg/m3 ek
60kg/m3 ek dozaj dozaj

Yk yok, etki* yok 1

2 1 2

Yk yok etki* var 2

3
3 2
Ksm yk ve etki* 4
6

* Donma,znmeye maruz kalma

30
SICAKLIK KONTROL

31
NUMUNE SAKLANMASI

32
YALITIMLI BATTANYELER

33
YALITIMLI KALIPLAR

34
YALITIMLI KALIPLAR
Rijit
Yksek polistren
younluklu
plywood

Kaba
plywood

35
 Tahta
Kanvas
Polietilen naylon

36
37
Direk Istma

38
Dolayl stma

39
40
41