Professional Documents
Culture Documents
im im
Ni dung Module:
A. THC TRNG CA VN
S pht trin kinh t - x hi trong bi cnh ton cu ho t ra nhng yu cu mi i vi ngi lo
ng, do o cng t ra nhng yu cu mi cho s nghip gio duc th h tre v o to ngun nhn
lc. Gio duc cn o to i ng nhn lc co kh nng p ng c nhng oi hoi mi cua x hi v
th trng lo ng, c bit l nng lc hnh ng, tnh nng ng, sng to, tnh t lc v trch nhim
cng nh nng lc cng tc lm vic, nng lc gii quyt cc vn phc hp.
i mi PPDH l mt trong nhng nhim vu quan trng cua i mi gio duc, c nu v thc hin
t nht l trong vi chuc nm nay mi trng ph thng trn c nc. V nguyn tc, co th xem vic
i mi PPDH c bt u thc hin t sau i hi ln th VI cua ng Cng sn Vit Nam. Tuy
nhin, i mi PPDH thc s tr thnh mt hot ng rng khp trong ton ngnh t sau vic ban hnh
Ngh quyt 4 cua Ban chp hnh Trung ng ng cng sn khoa VII vi yu cu tip tc i mi
muc tiu, ni dung, chng trnh, phng php gio duc...". Ngh quyt v gio Duc v khoa hc cng
ngh cua Hi ngh ln th hai Ban chp hnh Trung ng ng kho VIII tip tc nhn mnh v cu th
ho hn yu cu i mi PPDH. T o n nay, phng php gio duc, PPDH lun lun c cp
khi nh gi gio duc trong cc vn kin cua ng v Nh nc. Trong thi gian qua, mc du co
nhng n lc i mi PPDH ng ghi nhn trong ton ngnh, trc ht l gio duc ph thng nhng
Bo co chnh tr cua Ban chp hnh Trung ng ng Cng sn Vit Nam ln th XI vn tip tc nhn
1
nh: ... chng trnh,ni dung, phng php dy v hc lc hur i mi chm. Ngh quyt i hi
ng ln ny t ra yu cu i mi cn bn v ton din nn gio duc nc nh, mt nhim vu ht sc
ln lao cho ton ngnh Gio duc nc ta, trong o co vic tip tc y mnh i mi PPDH.
nh hng quan trng trong i mi PPDH l pht huy tnh tch cc, t lc v sng to, pht trin nng
lc hnh ng, nng lc cng tc lm vic cua ngi hc. o cng l nhng xu hng quc t trong ci
cch PPDH nh trng ph thng.
thc hin co hiu qu vic i mi PPDH trng ph thng vic o to v bi dng i ng GV
co nng lc dy hc theo nhng quan im i mi PPDH co vai tro then cht. T nhiu nm nay, B
Gio duc v o to ch vic bi dng GV v i mi PPDH v co nhiu ti liu v ch
ny c xut bn. Module ny trnh by mt s c s thc tin v l lun chung, cng nh mt s quan
im, phng php v k thut dy hc tch cc co th p dung trong vic i mi PPDH, nhm gip
GV co ci nhn tng quan v i mi PPDH, Trn c s o co th tm c nhng tng, gi vn
dung vo cc mn hc cu th. Moule khng co tham vng trnh by ton din v chu ny', m ch
tp trung vo mt s vn la chn. Trong mi vn ch trnh by nhng ni dung c bn, lm c s
cho vic vn dung cng nh cho vic tm hiu, tho lun tip theo.
3
trng c bn cua dy hc PH & GQV l tnh hung gi vn " v "T duy ch bt u khi xut hin
tnh hung co vn " (Rubinstein).
Tnh hung co vn (tnh hung gi vn ) l mt tnh hung gi ra cho HS nhng kho khn v l
lun hay thc tin m h thy cn v co kh nng vt qua, nhng khng phi ngay tc khc bng mt
thut gii, m phi tri qua qu trnh tch cc suy ngh, hot ng bin i i tng hot ng hoc
iu chnh kin thc sn co.
2. Quy trnh thc hin
Bc 1: Phat hin hoc thm nhp vn .
- Pht hin vn t mt tnh hung gi vn .
- Gii thch v chnh xc ho tnh hung (khi cn thit) hiu ng vn c t ra.
- Pht biu vn v t muc tiu gii quyt vn o.
Bc 2: Tm gii phap
Tm cch gii quyt vn (thng c thc hin theo s sau):
- Phn tch vn \ lm r
mi lin h gia ci
bit v ci cn tm (da
vo nhng tri thc hc,
lin tng ti kin thc thch hp).
- Hng dn HS tm chin lc gii quyt vn thng qua xut v thc hin hng gii quyt vn .
Cn thu thp, t chc d liu, huy ng tri thc; s dung nhng phng php, k thut nhn thc, tm
on suy lun nh hng ch, quy l v quen, c bit na, chuyn qua nhng trng hp suy bin,
tng t hoa, khi qut hoa, xem xt nhng mi lin h v phu thuc, suy xui, suy ngc tin, suy
ngc li,... Phng hng xut co th c iu chnh khi cn thit. Kt qu cua vic xut v
thc hin hng gii quyt vn l hnh thnh c mt gii php.
- Kim tra tnh ng n ca gii php: Nu gii php ng th kt thc ngay, nu khng ng th lp li t
khu phn tch vn cho n khi tm c gii php ng. Sau khi tm ra mt gii php, co th tip
tuc tm thm nhng gii php khc, so snh chng vi nhau tm ra gii php hp l nht.
Bc 3: Trnh by gii phap: HS trnh by li ton b t vic pht biu vn cho ti gii php. Nu
vn l mt bi cho sn th co th khng cn pht biu li vn .
Bc 4: Nghin cu su gii php
- Tm hiu nhng kh nng ng dung kt qu.
- xut nhng vn mi co lin quan nh xt tng t, khi qut hoa, lt ngc vn ,... v
gii quyt nu co th.
3.u im
4
- Phng php ny gop phn tch cc vo vic rn luyn t duy ph phn, t duy sng to cho HS.
Trn c s s dung vn kin thc v kinh nghim co, HS s xem xt, nh gi, thy c vn cn
gii quyt.
- y l phng php pht trin c kh nng tm toi, xem xt di nhiu goc khc nhau.
Trong khi PH&GQV, HS s huy ng c tri thc v kh nng c nhn, kh nng hp tc, trao i,
tho lun vi bn b tm ra cch gii quyt tt nht.
- Thng qua vic gii quyt vn , HS c lnh hi tri thc, k nng v phng php nhn thc
(gii quyt vn " khng con ch thuc phm tr phng php m tr thnh mt muc ch dy hc,
c cu th hoa thnh mt muc tiu l pht trin nng lc gii quyt vn , mt nng lc co v tr hng
u con ngi thch ng c vi s pht trin cua x hi).
4. Hn ch
- Phng php ny oi hoi ngi GV phi u t nhiu thi gian v cng sc, phi co nng lc s
phm tt mi suy ngh to ra c nhiu tnh hung gi vn v hng dn HS tm toi
PH&GQV.
- Vic t chc tit hc hoc mt phn cua tit hc theo phng php PH&GQV oi hoi phi co
nhiu thi gian hn so vi bnh thng. Hn na, theo Lecne: Ch co mt s tri thc v phng php
hot ng nht nh, c lua chn kho lo v co c s mi tr thnh i tng cua dy hc nu vn
".
5. Mt s lu
Lecne khng nh rng: s tri thc v k nng c HS thu lm trong qu trnh dy hc nu vn s
gip hnh thnh nhng cu trc c bit cua t duy. Nh nhng tri thc o, tt c nhng tri thc khc m
HS lnh hi khng phi trc tip bng nhng PPDH nu vn , s c chu th chnh n li, cu
trc li." Do o, khng nn yu cu HS t khm ph tt c cc tri thc quy nh trong chng trnh.
- Cho HS PH&GQV i vi mt b phn ni dung hc tp, co th co s gip cua GV vi
mc nhiu t khc nhau. HS c hc khng ch kt qu m iu quan trng hn l c qu trnh
PH&GQV.
- HS chnh n li, cu trc li cch nhn i vi b phn tri thc con li m h lnh hi khng
phi bng con ng t PH&GQV , thm ch co th cng khng phi nghe GV thuyt trnh
PH&GQV. T trng cc vn ngi hc PH&GQV so vi chng trnh tuy thuc vo c im cua
mn hc, vo i tng HS v hon cnh cu th. Tuy nhin, phng hng chung l: t trng phn ni
dung c dy theo cch HS PH&GQV khng chon ht ton b mn hc nhng cng phi u
ngi hc bit cch thc, co k nng gii quyt vn v co kh nng cu trc li tri thc, bit nhn ton
b ni dung con li di dng ang trong qu trnh hnh thnh v pht trin theo cch PH&GQV.
- GV cn hiu ng cc cch to tnh hung gi vn v tn dung cc c hi to ra tnh hung
o, ng thi to iu kin HS t lc gii quyt vn . Dy hc PH&GQV co th p dung trong
cc giai on cua qu trnh dy hc: hnh thnh kin thc mi, cung c kin thc v k nng, vn dung
kin thc. Phng php ny cn hng ti mi i tng HS ch khng ch p dung ring cho HS kh
gioi.
Trong dy hc PH&GQV co th phn bit 4 mc :
Mc 1: GV t vn , nu cch gii quyt vn . HS thc hin cch gii quyt vn theo s
hng dn cua GV. GV nh gi kt qu lm vic cua HS.
Mc 2: GV nu vn , gi HS tm ra cch gii quyt vn . HS thc hin cch gii quyt vn
5
vi s gip cua GV khi cn. GV v HS cng nh gi.
Mc 3: GV cung cp thng tin to tnh hung. HS pht hin, nhn dng, pht biu vn ny sinh
cn gii quyt, t lc xut cc gi thuyt v la chn cc gii php. HS thc hin k hoch gii
quyt vn . GV v HS cng nh gi.
Mc 4: HS t lc pht hin vn ny sinh trong hon cnh cua mnh hoc cua cng ng, la chn
vn phi gii quyt, t xut ra gi thuyt, xy dng k hoch gii, thc hin k hoch gii, t
nh gi cht lng v hiu qu vic gii quyt vn .
Phn ng GV mi vn dung dy hc PH&GQV mc 1 v 2. Phi phn u trong nhiu trng
hp co th t ti mc 3 v 4 v lm cho dy hc PH&GQV tr thnh ph bin.
Mt s cch thng dung to tnh hung gi vn l: Du on nh nhn xt trc quan, thc hnh
hoc hot ng thc tin; Lt ngc vn ; Xt tng t; Khi qut ho; Khai thc kin thc c, t
vn dn n kin thc mi; Gii bi tp m cha bit thut gii trc tip; Tm sai lm trong li gii;
Pht hin nguyn nhn sai lm v sua cha sai lm... Trong dy hc, co rt nhiu c hi nh vy; do o
PPDH PH&GQV co kh nng c p dung rng ri trong dy hc nhm pht huy tnh ch ng, sng
to cua HS.
6. V d
TIT 26: BI 14
DNG IN TRONG CHT IN PHN
A. MC TIU
1. Kin thc
+ Hiu hin tng in phn, bn cht dong in trong cht in phn, phn ng phu trong cht in
phn, hin tng cc dng tan.
2. K nng
+ Tin hnh cc th nghim hon thnh cc nhim vu hc tp
+ S dung kin thc hoa hc tm ra ht ti in trong cht in phn
+ K nng lm vic theo nhom tm ra kin thc.
+ K nng thuyt trnh, tham gia tho lun v phn bin mt vn no o
3. Thi
+ Yu thch mn hc, tm toi cc hin tng vt l trong t nhin.
+ Hp tc, h tr ln nhau trong cc hot ng hc tp
+ Tham gia tch cc v co kin xy dng bi hc thng qua vic hon thnh cc phiu hc tp, cc
nhim vu c giao.
B. THIT K NHIM V TNG HOT NG
Hot ng Quan sat 1: Kim tra s dn in ca cht lng
a. Thit b, dng dy hc
- Phiu hc tp s 1.
- Bnh in phn (nc ct, dung dch axt, dung dch ba z, dung dch mui), ngun in, khoa K, in
k chng minh, dy dn.
- Sch gio khoa.
b. Hng dn v mc h tr cua GV
- Hng dn HS xut c phng n th nghim v tin hnh th nghim
- S dung hp l SGK hon thnh phiu hc tp.
c. Mc tiu v nhim v HS
- Ch ra c dung cu cn dng trong th nghim, cch mc mch in.
- Tin hnh th nghim v kt qu th nghim
- Rt ra kt lun v s dn in cua cc cht long (nc ct, dung dch axt, dung dch ba z, dung dch
mui).
d. Sn phm
- Thuyt trnh kt qu kim tra s dn in cua cc cht long (nc ct, dung dch axt, dung dch baz,
dung dch mui).
6
Hot ng Phn tch: Bn cht ca dong in trong cht in phn
a. Thit b, dng dy hc
- Phiu hc tp s 2.
- Sch gio khoa.
b. Hng dn v mc h tr cua GV
- Hng dn HS da vo thuyt in li v iu kin co dong in trong mt mi trng tm ra cc ht
ti in trong cht in phn v hiu c bn cht cua dong in trong cht in phn.
c. Mc tiu v nhim v HS
- Ch ra c cc ht ti in trong cht in phn l ion dng v ion m.
- Nm c bn cht cua dong in trong cht in phn.
d. Sn phm
- Thuyt trnh c kt qu tm hiu v cc ht ti in trong cht in phn v bn cht cua dong in
trong cht in phn.
Hot ng Quan sat 2: Hin tng dng cc tan
a. Thit b, dng dy hc
- Phiu hc tp s 3.
- Bnh in phn (dung dch mui CuSO4 vi in cc dng bng Cu), ngun in, khoa K, in k
chng minh, dy dn.
- Sch gio khoa.
b. Hng dn v mc h tr cua GV
- Hng dn HS tin hnh th nghim v cng vi SGK hon thnh phiu hc tp.
c. Mc tiu v nhim v cua HS
- Tin hnh th nghim v kt qu th nghim v hin tng dng cc tan.
- Gii thch hin tng dng cc tan.
d. Sn phm
- Thuyt trnh c kt qu tm hiu v hin tng dng cc tan
PHIU HC TP S 2
7
Thi gian ti a: 5 pht
Nhm:.
Hot ngPhn tch: Bn cht ca dong in trong cht in phn
Nhim v 1: Vn dung thuyt in li cho bit cc ht ti in trong cht in
phn l nhng loi ht no? Vit phng trnh in li cua cc dung dch axit HCl,
dung dch ba z NaOH, dung dch mui CuSO4?
.................................................................................................................................................
Phn tch .................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
Nhim v 2: Da vo iu kin co dong in trong mt mi trng cho bit
cc ht ti in trong cht in phn chuyn ng nh th no?
- Khi cha co in trng:
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
- Khi co in trng ngoi:
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
Nhim v 3: Rt ra bn cht cua dong in trong cht in phn?
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
PHIU HC TP S 3
Thi gian ti a: 10 pht
Nhm:.
Hot ng Quan sat 2: Hin tng dng cc tan
Nhim v 1: Tin hnh in phn dung dch CuSO4 vi cc dng bng Cu.
Nhim v 2: Khi cc ht ti in i v n cc in cc cua bnh in phn. Ti
Quan st
cc in cc co s bin i nh th no?
Ti cc dng:.........................................................................................................................
.................................................................................................................................................
Ti cc m:..............................................................................................................................
.................................................................................................................................................
Hin tng dng cc tan
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
Nhim v 3: Theo thuyt in li cc ion co th cho v nhn electron tr
thnh cc nguyn t trung hoa. Hy gii thch hin tng cc ion trao i in
tch vi cc in cc?
- Ti cc dng:
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
- Ti cc m:
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
8
- GV chia lp thnh 4 nhom v ngh c nhom - Bu nhom trng v th k
trng, th k cc nhom.
- Lng nghe GV giao nhim vu.
- T chc dy hc theo tng hot ng:
+ Pht phiu hc tp cho tng nhom, chiu cc phiu
hc tp ln mn hnh cc nhom bit c nhim vu - H tr nhau lm vic, hon thnh phiu
cua tng nhom. hc tp
+ Cc nhom tho lun v hon thnh cc nhim vu ghi
- Quan st hot ng cua cc thnh vin
trn phiu hc tp. Sau o bo co trc lp.
+ GV quan st hot ng cua HS, h tr kp thi cc co s nh gi ln nhau trong hot
tnh hung pht sinh. ng nhom.
+ Kim tra cch ghi chp cua th k.
+ Kim tra v nh gi s hot ng cua cc thnh
vin trong nhom.
9
Tng im t c
Thang im cho mi nhm l: Tt: 3 im,
Kh: 2 im,
Trung bnh: 1im
Cha hon thnh: 0 im
* Ch : Cc nhom c nh gi kt qu hc tp sau mi mt hot ng. Cui cng nhom no dnh
im cao nht s co mt phn thng v cng th v dnh cho nhom chin thng .
2. Kim tra bi c (2ph):
Cu 1: Nu iu kin c dng in chy trong mt mi trng?
HS:
+ iu kin cn: Ht mang in chuyn ng t do.
+ iu kin u: t trong in trng ngoi
Cu 2: Nu bn cht cua dng in trong kim loi?
HS: Dong in trong kim loi l dong chuyn di co hng cua cc lectron t do di tc dung cua
in trng.
3. Bi mi:
* t vn : (1ph): Thi gian qua mc d c cc phng tin thng tin i chng , c quan chc
nng cnh bo v s nguy him n tnh mng v s nguy hi i vi mi trng sinh thi nhng tnh
trng s dung xung in (kch in) nh bt c vn xut hin trn cc sng h, ng rung ti nhiu a
phng. Ch cn mt bnh c quy 12V, 1 b kch in, 2 cn dn t ch l ngi s dung xung in co
th nh bt c. Thng thng c b sc in, nhng nu in cc mnh hoc phong in ko di th sc
in co th lm chng cht. Ti sao c cht phi chng co dong in chy qua mi trng nc.
Chng ta s lm sng to vn ny trong qua bi hc: Dong in trong cht in phn
Hot ngQuan sat 1: Kim tra s dn in ca cht lng (15 pht)
HOT NG CA GIO VIN HOT NG CA HC SINH
Bc 1: Chuyn giao nhim v
10
HS: Hc sinh xut phng n th nghim:
GV: Trn tay c co mt bnh ng dung dch
- Cn mt ngun in cung cp in nng
CuSO4 co hai in cc c nhng vo trongsinh ra dong in trong mch.
bnh gi l bnh in phn. kim tra dung dch - Cn mt bong n hoc ampe k quan st
CuSO4 co cho dong in chy qua khng, th cn dong in co i qua bnh in phn hay khng?
- Cn mt khoa K ong ngt mch in.
s dung nhng loi dung cu no ? Cn dy dn ni tip cc dung cu to thnh
mch kn.
Bc 4: Tin hnh th nghim tm ti - nghin cu
Gio vin pht cho hc sinh cc dung cu th
nghim:
+ Bnh in phn.
+ Mt ngun in (khoa K)
+ Mt bong n (Um = 6V )
+ Dy dn.
+ Dung dch cn kim tra:
Nhm 1: Nc ct
Nhm 2: Dung dch HCl
Nhm 3: Dung dch NaOH
Nhm 4: Dung dch mui CuSO4
GV: Sau khi lp rp th nghim m bo anHS: Tin hnh th nghim theo nhom nho.
ton cho cc thit b in, c s kim tra cch Nhm 1: Nc ct
Nhm 2: Dung dch HCl
mc mch cua cc nhom. Khi no c hiu lnh
Nhm 3: Dung dch NaOH
cua c th cc nhom mi tin hnh th nghim Nhm 4: Dung dch mui CuSO4
ong khoa K , quan st, ghi cc kt qu th - Ghi cc kt qu th nghim vo phiu hc tp.
nghim vo phiu hc tp s 1. - Hon thnh phiu hc tp s 1
* Ch : chun b cho hot ng tip theo sau
khi thc hin xong th nghim cua hot ng
1,cc nhom tt ngun in, tho bong n v mc
li mch in, lm tip th nghim in phn
dung dch CuSO4.
GV: Trong qu trnh hc sinh lm th nghim,
gio vin i n tng nhom gip hc sinh
khi cn, quan st nhanh v th nghim cua hc
sinh nm bt cc kt qu th nghim. a ra
nhng gi , hng dn cn thit cc nhom i
ng hng, tuy nhin khng lm gip hc sinh.
Bc 5: Kt lun, hp thc ha kin thc
GV:
- ngh cc nhom np kt qu hot ng hc HS:
tp cc phn bng cua nhom mnh. - 4 nhom hot ng trnh by kt qu hot ng
- Cc nhom c i din bo co kt qu. cua nhom mnh.
- Hng dn tho lun. - Tham gia tho lun
- Chun hoa kin thc.
TNG KT KIN THC HOT NG 1
I BN CHT CA DNG IN TRONG CHT IN PHN
1. Th nghim v hin tng in phn
* Tin hnh th nghim v kt qu
Th nghim 1: Vi dung dch nc ct
n khng sng nc ct tinh khit khng dn in v co rt t cc ht ti in.
11
Th nghim 2: Vi dung dch axit HCl, baz NaOH, mui CuSO4
n sng dung dch axit, baz, mui dn in v cho dong in i qua
* Kt lun: Dung dch cua mui, axit, baz l cc cht dn in gi l cht in phn.
Cht in phn cho dong in i qua.
Hot ng Phn tch: Bn cht ca dong in trong cht in phn (10 pht)
HOT NG CA GIO VIN HOT NG CA HC SINH
Hot ngQuan sat 2: Hin tng din ra cac in cc. Hin tng dng cc tan (12
pht)
HOT NG CA GIO VIN HOT NG CA HC SINH
Bc 1: Chuyn giao nhim v
Bc 2: Thc hin nhim v
GV : By gi cc em nhc np cua bnh inHS:
phn v quan st cho bit co hin tng g xy ra - Hin tng: ng cc dng tan dn vo
hai in cc cua bnh in phn ? Gii thchdung dch, con cc m co mt lp ng bm
hin tng m cc em quan st ti hai in cc? vo.
- Gii thch:
12
CuSO4 = Cu2+ + SO42-
* Ti cc m: Cu2+ + 2e g Cu
Cu bm vo cc m
* Ti cc dng:
Cu 2e g Cu2+ Cu tan ra
Cu2+ + SO42- g CuSO4
CuSO4 i vo dung dch
cc dng b tan dn vo trong dung dch.
- Tho lun nhom, thng nht kin
- Hon thnh phiu hc tp s 3
Bc 3: Kt lun, hp thc ha kin thc
GV:
- ngh cc nhom np kt qu hot ng hc HS:
tp cc phn bng cua nhom mnh. - 4 nhom hot ng trnh by kt qu hot ng
- Cc nhom c i din bo co kt qu. cua nhom mnh.
- Hng dn tho lun. - Tham gia tho lun
- Chun hoa kin thc.
TNG KT KIN THC HOT NG 3
II CC HIN TNG DIN RA IN CC. HIN TNG DNG CC TAN
Th nghim
C. TNG KT
13
Trong giai on hin nay, i mi phng php dy hc l mt yu cu tt yu. Muc tiu cui
cng cua vic i mi chnh l tch cc hoa hot ng nhn thc cua HS, bin hot ng nhn thc cua
ngi hc t thu ng chuyn sang chu ng v linh hot. Chnh v th, vic p dung nhng phng
php v k thut dy hc tch cc l v cng cn thit trong qu trnh ging dy nhm hng ti muc tiu
nng cao cht lng ging dy.
14