Sveuilite u Zagrebu

Fakultet organizacije i informatike

Metode vektorizacije

U Varadinu, 23.05.2017. Vujasinovi Tin

Uvod

Tema ovog rada su metode vektorizacije. Vektorizacija je dio digitalizacije, a najee se

koristi za digitalizaciju katastarskih planova i karata. Digitalizacija obuhvaa prevoenje
katastarskih planova i karata zapisanih na papiru u digitalni oblik. To se moe postii na
razliite naine, a glavna podjela digitalizacije je na vektorsku i rastersku. Rasterska slika je
slika prikazana pomou svjetline, odnosno svjetlijih ili tamnijih toaka, a vektorska slika je
izraena matematikim opisom koji ini tu sliku. Vektorizacija je postupak kojim se iz
rasterske slike dobiva vektorska. Metode vektorizacije su runa ekranska, poluautomatska i
automatska vektorizacija.

Digitalizacija

Digitalizacija je prevoenje analognog signala u digitalni, u najirem smislu. Digitalizacija

koja nas ovdje zanima je prevoenje slike i teksta zapisanih na papiru ili nekom drugom
nedigitalnom obliku u digitalni oblik. Digitalizacija se najee provodi skeniranjem ili
fotografiranjem sadraja. Prevoenje katastarskih planova i karata najee se koriste runi
digitalizatori ili neke od metoda vektorizacije.

Razvoj ureaja i metoda za digitalizaciju sadraja poeo se razvijati u drugoj polovici 20.
stoljea. Iz sloenog i opirnog podruja prepoznavanja uzoraka razvile su se razne metode i
algoritmi koji se koriste za vektorizaciju. Isprva su se razvili programi za poluatomatsku
vektorizaciju, a kasnije i programi za automatsku vektorizaciju. Problem kod automatske
vektorizacije je uinkovitost tih alata, odnosno kakva je kvaliteta sadraja koji se dobije u
digitalnom obliku te moe li se taj sadraj iskoristiti u katastru.
Vektorizacija

Vektorizacija je postupak prevoenja rasterske slike u vektorsku sliku. Kako bi se vektorizirao

neki sadraj, potrebno je prvo taj sadraj digitalizirati koristei neku od prije spomenutih
metoda. Kada imamo rastersku sliku u digitalnom, moramo odabrati i primijeniti neku od
metoda vektorizacije kako bi dobili vektorsku sliku sadraja. Prije smo spomenuli da postoje
runa ekranska, poluautomatska i automatska metoda vektorzacije.

Poluautomatska vektorizacija

Metoda poluautomatske vektorizacije koristi se za dobivanje vektorske slike iz rasterske. Za

poetak, potrebno je eljeni sadraj prevesti u digitalni oblik. Metoda poluautomatske
vektorizacije temelji se na tome da se u nekom alatu za vektorizaciju najprije digitalni prikaz
rasterske slike postavi u pozadinu, te se krene s vektorizacijom postavljenog sadraja. Za
vektorizaciju, koriste se linije i toke koje se u alatu crtaju preko rasterske slike te se na kraju
dobije vektorski oblik slike. Linije i toke spajaju se u objekte, odnosno, zatvorene poligone
koji tada predstavljaju katastarsku esticu ili neki objekt.

Automatska vektorizacija

Automatska vektorizacija temelji se na automatskom odvijanju cjelokupnog procesa

vektorizacije. U tu svrhu koriste se razni algoritmi za prepoznavanje i detekciju uzoraka
rastersko sadraja.

Opi proces automatske vektorizacije razdvaja se na dva dijela, na vektorizaciju tekstualnog

dijela i vektorizaciju netekstualnog dijela rastera. Tekstualni dio ine brojevi estica, nazivi
rijeka ili drugih objekata, nazivi ulica i slino, dok netekstualni dio ine mee katastarskih
estica, raznih objekata ili putevi. Kod automatske vektorizacije vano je svaki od ovih
dijelova razmatrati posebno.
Vektorizacija netekstualnog dijela

Prije nego to se krene s automatskom vektorizacijom netekstualnog dijela rastera, vano je

prethodna obrada rastera. To ukljuuje uklanjanje bilo kakvih umova sa slike, uklanjanje
soli i papra, odnosno uklanjanje bilo kakvih mrlja koje bi algoritam za automatsku
vektorizaciju mogao prepoznati kao neku liniju ili toku te tako dovesti do loe vektorizacije.
Takoer je vano ukloniti prijelome papir, bilo kakve mogue mrlje, otiske te sav sadraj koji
ne elimo i nije potrebno vektorizirati. Vano je pravilno geografski orijentirati plan te kasnije
spojiti planove uz ureenje spojeva.

Nakon to smo obradili raster, spremni smo za vektorizaciju. Vektorizacija netekstualnog sloja
ukljuuje:

Skeletizaciju
Poboljanje toaka presjecita
Praenje linija s izdvajanjem toaka i dijeljenjem segmenata
Spajanje segmenata
Topoloku rekonstrukciju

Skeletizacija
Skeletizacija ukljuuje transformaciju srednje osi, odnosno kod vektorizacije cilj je
vektorizirati sredinju os tako da zadovoljava dva uvjeta: linija mora imati debljinu jednog
piksela i novi prikaz mora odgovarati obliku originalne linije.
Ovaj postupak temelji se na iterativnom pristupu, svakom novom iteracijom debljina objekta
se smanjuje tako dugo dok ne postane dovoljno tanak.

Slika 1. Skeletiranje i transformiranje iz rastera u vektor (Illert 1992)

Praenje linija s izdvajanjem toaka i dijeljenjem segmenata

Ovo je jedna posebna vrsta vektorizacije rasterske slike. Slijedi nakon skeletizacije i
poboljanja vorova rastera. Postoji niz razliitih algoritama za praenje linija s izdvajanjem
toaka i dijeljenjem segmenata. Ovaj postupak se provodi tako da se pronae poetni i krajnji
piksel skeletiranog segmenta, a vektorski prikaz tog segmenta je vektor izmeu ta dva piksela.

Slika 2. (a) Parkerov algoritam i (b) Ramerov algoritam vektorizacije (Drummond 1990)

Vektorizacija tekstualnog dijela

Kod automatske vektorizacije tekstualnog sloja, koriste se razni algoritmi za prepoznavanje

tekstualnih znakova na rasteru, takozvani OCR (eng. Optical Character Recognition). To je
poseban oblik vektorizacije kod kojeg se iz slike izdvaja tekst. Ovakvi algoritmi za
prepoznavanje teksta mogu se koristiti samo ako je tekst na karti ili katastarskom planu pisan
pravilno i tiskano. esto su brojevi estica pisani rukom te takve zapise ovakvi algoritmi ne
mogu prepoznati. Orijentacija znakova takoer je bitna, uglavnom se imena vodotoka piu
tako da prate protezanje objetka, a algoritmi za prepoznavanje znakova zahtjevaju da znakovi
budu horizontalno pa tu esto dolazi do pogreaka.

Prikaz dijagrama pretvorbe katastarskog plana u vektorski oblik

 Slika 3. Dijagram pretvorbe katastarskog plana u vektorski oblik (Strahonja V.)

Zakljuak

Vektorizacija je postupak prevoenja rasterske slike u vektorsku sliku. Za te svrhe, razvijeni

su razni postupci i alati. Postoje tri metode vektorizacije rasterske slike, runa ekranska,
poluautomatska i automatska. U raznim sluajevima koriste se razne metode, ovisno o
uspjenosti pretvorbe rastera u vektorski oblik. Ovi postupci danas se esto koriste za
digitalizaciju karata i katastarskih estica.

Literatura
1. Automatska vektorizacija katastarskih planova, Vlado Cetl, Draen Tuti
2. Izrada digitalnih katastarskih planova i njihova komparacija s knji-nim dijelom
katastarskog operata, Krunoslav Boc
3. Izrada digitalnih katastarskih planova i njihova komparacija s knji-nim dijelom
katastarskog operata, Marina Poljak
4. Digitalizacija, prof.dr.sc Vjeran Strahonja
5. https://hr.wikipedia.org/wiki/Digitalizacija