Cơ S Văn Hóa

You might also like

You are on page 1of 2

Cu 1: iu kin hnh vn minh nng nghip + Ni : nh ch yu Cu 4: Vn ha vng Cu 5: Trit l m hnh v tr cht ch vi

thnh v pht trin la nc. lm t g, tre, na,c B Bc B. dng. s lng thnh t chn
vn ha Vit Nam. H sinh thi phong ph, thm sn trong t nhin. Kiu (m):"lng nghi sinh t
ch l phn tp. dng mang m du n - Cc tnh vng B * 2 qui lut ca trit l tng, t tng sinh bt
- iu kin bn trong: H thc vt pht trin hn so sng nc, ch yu l chu th sng Hng (lu m dng: qui, bt qui bin ha
+Thi gian vn vi h ng vt. nh sn hnh mai ra vc 3 dng sng: sng - Khng v cng" (hai sinh bn,
ha: H thng sng ngi dy c, hoc hnh thuyn.Nh Hng, sng M, sng c g hon ton m, bn sinh tm). Ngi
Theo ngha rng, cch y b bin di 3260 km. ch ti chiu ngang, C). khng c g hon ton phng Bc thch dng
10.000 nm: vh NA Hai tnh tri ca rng theo s l l 3 gian, - V tr a l: tm im dng, trong m c s chn, v d: "t i",
hnh thnh. VHVN truyn thng l 5 gian; bc nh cng ca con ng giao lu dng, trong dng c "t m", "t tr",
Theo ngha hp, cch y sng nc v thc vt. theo s l. Khng gian quc t v tr quan m.
4000 nm: nh nc ng bin gii kh nh thng qun t trng giao lu vn - m v - Nhng theo quan nim
Vn Lang u Lc bt di vi Cam pu chia, thnh xm lng, xung ha, kinh t dng lun gn b mt trong phong thy th
u xut hin. Trung Quc, Lo. quanh nh l vn cy, - a hnh: ni xen k thit, vn ng v "lng nghi sinh t
+Ch th vn L giao im ca cc ao c, ng bng hoc thung chuyn ha cho nhau: tng, t tng sinh bt
ha:Qu trnh hnh lung vn ha, cc + Phng tin i li:ch lng, thp v bng m cc sinh dng, qui, bt qui sinh ng
thnh cc dn tc VN c lung di dn, lung giao yu l thuyn b, ng phng, dc thoi. dng cc sinh m. hnh, ng hnh sinh vn
th c hnh dung theo thng vn chuyn ch yu l - Kh hu: 4 ma tng * Trit l m dng v vt", ng hnh li c
3 giai on: ng sng, ven bin. i r rt cy c t tnh cch ca ngi sinh t bt qui ng vi
2 ng bng ln: BSH v
Thi k gia. Thuyn c 2 loi l v la hn cc vng Vit: oicn (kim),tn
BSCL l 2 va la ln.
Cui thi k mi, u thi thuyn c mc v khc, kh hu tht - T duy chn(mc),khm(thy),l
Din tch rng ni chim
i ng: Indonesien thuyn vn ghp, t thng, gi ma ng lng phn lng hp: y(ha),cnkhn(th)
din tch.
bn a Chng Nam hnh thnh cc iu l, bc va lnh va m, rt to thnh vng tun
Khng ch thun ty
(Cc nt Mongoloid h giao duyn. kh chu, gi ma h hon lun b tr ln
nng nghip trng la + Vt t:
ni tri + Ngh thut: ngh thut nng v m. nhau, nhng v mt s
nc m vic lm tin rng.
Mongoloidphng c ng vi nh cao l - Sng ngi: mng li bt cp nn khng c
nng, ry, thu hi lm
Nam) Chia tch trng ng ng Sn, sng ngi dy c gm nhiu ngi bit n,
sn cng tr thnh
thnh nhiu dn tc s dng nhc c,ngh 2 ma: ma cn v ma vo thi nay a s u
tp tc thi quen c t + Mi
Bch Vit. thut tc tng, kh. dng cch ny c
lu i. th thng i tng i
Hnh thnh cc tc ngi c + Tn - C dn tp trung ng phong thy.
+Giao lu vn ha: tng cp.
th gm 54 dn tc anh ngng: th Mt Tri, c.
Giao lu vi cc nc trong - Pht trin ngh trng
em (Mo, Mng, Thi, tn ngng phn thc,
khu vc N. la nc, khai thc ven
Kinh,) trong ngi th ng b t tin,...
Giao lu v tip bin VH bin, sng ngi, trng + T
Kinh ng vai tr ch + Tp tc: chn ngi Cu 6: Tn ngng
Trung Quc. trt, chn nui, th cng quc: t nc.
th. cht ni c tr.
Giao lu v tip bin VH n nghip pht trin (luyn phn thc.
i b phn + Phong tc tp
. qun:nhum rng, n kim, c ng,lm
cc tc ngi trong o Pht, o Lo, tru, ci xin, ma chay, gm). + Khi - Ngun gc:t nhng
thnh phn dn tc Vit o Nho, xm nhp. l hi,c bit thi k - C li sng xa rng nim vay mn: n ngi c trnh hn
Nam u c cng 1
Giao lu v tip bin vi VH ny kh phong ph nh nht bin (v xung c nhn i. ch, h nhn thy hin
ngun gc chung l
phng Ty hi ma, hi cu, ua quanh c nhiu t ai thc mt sc mnh siu
nhm loi hnh
Indonesien, chnh iu thuyn,... mu m, d trng trt nhin, bi vy m sng
+ Lch chn nui, lao ng to + Biu
to nn tnh thng bi n nh thn thnh,
php. ra ca ci, thc n,) tng m dng truyn
nht cao mt tnh Cu 3:Vn ha VN kt qu l xut hin tn
- T chc lng: lp thng: vung trn.
thng nht trong s a thi s s. Vn ha Sa Hunh: ngng phn thc (phn
dng ca con ngi v hng c, khon c, = nhiu, thc = ny n).
- Tn ti cch
vn ha VN, v rng - Cch y khong 4000 php vua thua l lng; VN, tn ngng phn
y khong 4000 nm. + Nhn
hn l ton vng NA. nm, c dn Vit Nam nn kinh t t cp t tc, thc tng tn ti sut
- Ch th VH: thc r 2 qui lut ca
+Khng gian vn ha: bc vo thi i bnh qun bng vai chiu di lch s vi 2
ngi tin M Lai trit l m dng: trit
KGVHVN nm trong khu vc kim kh, cn c gi l bng v, giu th cm dng biu hin (th c
Polinedi. l sng qun bnh; kh
c tr ca ngi Bch giai on vn ha Vn ngy 3 ba, kh th quan sinh dc v th
- c trng VH : nng thch nghi cao,
Vit (phm vi hnh tam Lang u Lc.Thi k la 3 ln. hnh vi giao phi).
+ Hnh thc mai tng sng bng tng lai
gic vi y l sng ny trn lnh th Vit *c trng vn ha: - Th c quan sinh dc:
bng m chum. (tinh thn lc quan).
Dng T, nh l B Nam tn ti 3 TTVH - Vn ha ng + Vic
+ Ch tc cng c v v * Hai hng pht trin
Bc B) ln: ng Sn (m.Bc), Sn VH i Vit th c quan sinh dc
kh bng ng thau. ca trit l m dng:
VHVN. nam n c gi l th
phm vi hp, KGVHVN Sa Hunh (m.Trung), + Ch to st.
ng Nai (m.Nam). - Nh : khng c sinh thc kh (sinh = ,
nm trong khu vc c + Pht trin cc ngh se - Trit l
chi, hnh thc v ko. thc = ny n, kh =
tr ca ngi Vn ha ng Sn: si, dt vi, ch to m dng l c s
- m thc: Ba cng c) y l hnh
Indonesian lc a -L c s vt cht cho gm,lm trang sc xy dng ln hai h
cm in hnh cm thi n gin ca tn
(phm vi hnh tam gic s ra i ca nh nc + c bit: ch to thng trit l khc l
rau c (c nc ngt), ngng phn thc, ph
vi y l sng Dng Vn Lang u Lc, nh thy tinh. h thng "tam ti, ng
tht v m, cc v cay, bin cc nn vh nng
T, nh l B Sng M nc u tin ca thi Khai thc ngun li ca hnh" v "t tng, bt
chua, ng khng c nghip.
Koong) i vua Hng; VHS bin, rng, pht trin qui".
nhiu. + Tng
Khng gian VH c hnh hnh thnh trc tip t 3 ngh th cng,tng - Trang phc: o hnh nam n c b
thnh trn nn ca lu vc sng ln: sng bc m rng quan h - Ngi
nu, nam th mc qun phn sinh dc phng to
KGVH khu vc NA Hng, sng M, sng trao i bun bn vi phng ng ch trng
l ta, qun trng, o the c tm thy Vn
VN l 1 N thu C. cc c dn trong khu n t duy tng
en, cht khn; n th in (H Ni), Sa Pa
nh. -Kinh t: trng trt, vc NA lc a, hi hp, bin chng. Nu i
mc vy thm i lm, o (Lo Cai), nh m Ty
+c im LS XH: chn nui, se si, dt vi o v rng hn vi n t bc xung nam ta s
m 3 m 7 i hi. Nguyn; Ph Th, H
V lch s: v lm gm, ch tc , Trung Hoa. thy pha bc (Trung
-Nhiu nh Tnh v nhiu ni khc
Lch s dng nc v gi cng c lao ng, v kh Quc) nng v phn tch
Vn ha ng Nai: n,cha chin,di tch c tc th cng n; hi
nc lu i trn c s st v ng. hn tng hp, cn pha
- L 1 trong 3 lch s, lng ng K (Bc
1 vn ha c b di v -Sinh hot : nam th nng v tng
trung tm vh ln ca - Tn ngng: Ninh) c tc rc sinh
chiu su, phong ph, + M hnh ba n: ca hp hn phn tch.
NB: thi i kim kh. phn thc,th thnh thc kh (bng g).
c sc c dn ng Sn l Ngi Bch Vit v
- c trng vn hong lng,th Mu, th + Vic
Vn Lang u lc; 1000 nm cm rau c, bit tn ngi Hn xy dng
ha: t ngh, th t php th sinh thc kh cn th
Bc thuc; k nguyn dng mi trng t nn hai h thng trit l
+ Cng c: (my ma sm hin vic th cc loi
c lp t ch; thi k nhin. khc nhau:
dng c bng ln t chp),t bt t (Ch ct (t nhin hoc
h thc dn; thi k + dng sinh hot: mnh m v di lu (do ng T, Thnh Ging, + c tc ra), cc loi
gii phng dn tc; c ch tc bng 3 cht thiu ngun qung KL). Sn Thn Tn Vin, phng Nam, vi li t hc (hc cy, hc , k
V vn ha x hi: liu ch yu l gm, Thnh mu Liu Hnh).
K thut ch tc duy mnh v tng hp, nt trn ).
VHVN thng nht trong a ng, g;mt s loi mang nhiu tnh cht - L hi: v s l ngi Bch Vit to - Th hnh vi giao phi:
dng: thng nht do dng sinh hot tiu biu thc dng, tit kim ti hi khc nhau nh hi ra m hnh v tr vi s + C dn
cng ci ngun to nh ni, ch, mm, a cng sc v nguyn lng, hi rc Mu,... lng thnh t l trng la nc vi li t
bn sc chung ca chu, liu. - Gio dc: c (dng): hai sinh ba duy coi trng quan h
VHVN; a dng lm + Trang phc: cht liu quc t gim trng
K thut c ng, luyn (tam ti), ba sinh nm cn c tc th hnh vi
nn nhng bn sc ring ch yu l bng t tm, H u tin ca VN.
kim ng, lm gm. (ng hnh). Chnh v th giao phi, to nn mt
tng vng VH (phn si bng,ph hp vi - Ni c nhiu gi
+ Mai tng bng m m Lo T, mt nh dng tn ngng phn
thnh 6 vng VH: vng iu kin thi tit v tr vn hc c sc: th,
chum. trit hc ca nc S li thc c o, c bit
vh Vit Bc, Ty Bc, cng vic ng ng. Ph ca dao, tc ng, truyn
+ c th ngh thut cho rng: "nht sinh nh, ph bin khu vc
Bc B, Trung B, Ty n mc vy v ym, ci,...
n . nh sinh tam, tam sinh NA.
Nguyn, Nam B). nam gii ng kh, ci -Ngh thut: ht
+ Tn ngng: eo th. vn vt".Trong rt nhiu + T thi
Hng s vn ha chung: vh trn. Ngy hi c nam + Kinh t: hnh thc xoan, ht quan h,ht xa xa, chy v ci b
thnh ng, tc ng Vit
la nc, vhthc vt, v n u dng o lin trng la cn khng chu vn,cho,... cng c thit thn ca
Nam, cc s l nh 1, 3,
vhth mu, vhlng, vy, cht liu bng lng dng sc ko, trng rau -VH chu nh ngi nng nghip NA
5, 7, 9 xut hin rt
vhth cng t tin. v hoc cy, u i m u, cy c qu - c cho hng ca Trung Hoa, l nhng vt tng
nhiu. V d: "ba mt
- iu kin bn ngoi: lng chim. Thi k ny bt bng phng php n v phng Ty. trng cho sinh thc kh
mt li"; "ba v, by
+KTN: xut hin trang phc pht t c th ca nam v n, cn vic gi
nng hu"; "tam sao,
L ni bt ngun cc dng ca gii qu tc. Ph n nng nghip nng ry, go l tng trng cho
tht bn";...
sng ln ca khu vc thng tc ct ngn, chn nui, sn bt, hi hnh ng giao phi.
Nam v N. xa ngang vai, bi tc lm, nh bt tm c + VD: tc gi ci n
C nhiu vng ng bng ln trn u hoc tt tc th v nhuyn th ca sng phng Bc, vi li t du l nghi l cu chc
nh khc nhau nhng rt sau lng. Cch lm p bin. duy mnh v phn tch, cho i v chng c
ph nhiu. nh nhum rng en, ngi Hn gi m ng con nhiu chu
Kh hu nng m, ma nhiu. xm mnh, eo vng tai dng l lng nghi, v (nh trai by chy ci
C s ni ti pht ht, chui, nhn v ph bng cch phn i trc cng, khi du v
sinh v pht trin nn bin l vng chn. thun ty m sinh ra m n ni th ngi nh

1
trai cm chy m gi Nh canh rau mung, - Tnh + nhiu
khng vo ci my nh c dm tng mc thc l biu hin xm thn
ting). C da cha rau ca khuynh hng qun
- Trng ng biu C c th tha gp mm bnh m dng: n + phn
tng sc mnh v Tht c l hoa, tng c ng qu nhanh, ng bit dn chnh c v dn
quyn lc ca ngi xa l gia bn. qu chm, ng n qu ng c.
ng thi l biu Cc loi gia v a dng nhiu hay qu t, ng
tng ton din ca tn n ht cng ng n - c trng cb ca nng
nh: gng, ti, t, ring,
ngng phn thc: cn, n ht b n, n thn VN:
rau hng, ta t,cng
+ Hnh l nhng th khng th cn mt v.
dng trng ng c thiu trong ba n ca - Tnh
pht trin t chic ci ngi VN. cng ng v mc thc
gi go. cn th hin qua ni
+ Cch cm v bt nc mm
nh trng ng theo li + ng (l 2 mn n ai cng
cm chy di m ln th 3 trong c cu ba xi, ai cng chm), tr
mt trng l m phng n ca ngi VN l cc thnh thc o s t,
ng tc gi go ng loi thy sn sn phm trnh vh ca con
tc giao phi. ca vng sng nc: ngi. Ni cm u
+ Trn C c v cho cm mm, chn nc mm
tm mt trng l hnh Con c nh ng bt cm gia mm biu tng
Cu 8: Vn ha lng.
mt tri vi nhng tia T cc loi thy sn, ngi cho ci n gin m
sng biu trng cho sinh VN ch to ra thit yu: cm go l - Vi nn vh gc nng
thc kh nam, gia cc chm c bit l nc tinh hoa ca t, mm nghip, gia nh ng
tia sng l mt hnh l mm v mm cc loi. chit xut t c l tinh vai tr rt quan trng,
vi khe gia biu hoa ca nc chng Trung Quc xem trng
trng cho sinh thc kh ging nh hnh Thy v g hn, th VN xem
n. + ng hnh Th, l ci khi trng gia tc hn.
+ Xung cui cng trong c cu u v ci trung tm
quanh mt trng thng ba n VN l tht. trong Ng hnh. - Xm v lng:
gn tng cc l cu - * Tnh bin chng, linh
ng Tri, mang theo ung ht truyn thng hot trong ngh thut + Lng l
ma khin ma mng c tru cau, thuc lo, m thc ca ngi Vit: n v t c c truyn
ti tt, l mt dng hu ht u l sn phm - Tnh lu i nng thn
biu tng ca tn c truyn ca ngh trng bin chng th hin s ngi VN, l nhn t c
ngng phn thc. trt NA: linh hot: s cho h thng nh
+ Ting nc qun ch ti VN.
trng ng rn vang m
phng m thanh ting + n tru + Th + Thi
sm cng mang cau l phong tc lu i hin r trong cch n Hng Vng, lng c
ngha trn. VN, ph bin khp nh tnh tng hp. gi l k, ch,
NA c i, tim n ching. n v ny c
trit l v s tng hp: th coi tng ng vi
cy cau vn cao (biu + Tnh sc ca ngi Kh
tng ca tri dng), linh hot cn th hin r me; bn, mng
vi (biu tng ca t trong dng c n: ngi (cc dn tc thiu s
m), dy tru (trung VN truyn thng ch pha Bc); bun (cc
gian ha hp). S tng dng mt th l i a dt thiu s Ty Nguyn
Cu 7: Vn ha m (cch n m phng ng
hp bin chng m Trng Sn).
thc. tc nht ht, thi quen
dng, tam ti to nn
kt hp ht sc hi ha. n nhng th khng + Lng
*Quan nim v n v
n tru c nhai m dng tay ca c dn truyn thng in hnh
du n nng nghip
khng nut, mang mt NA, ni c sn tre lm thi trung v cn i l
trong c cu ba n:
tnh cch linh hot him vt liu). mt tp hp nhng
-C thc
thy khng phi n, ngi c th c cng
mi vc c o
khng phi ung cng huyt thng, cng
- Tri
khng phi ht. + Biu phng k sinh nhai
nh cn trnh ba n.
*Tnh tng hp trong hin quan trng hn c trn mt vng t nht
- Mi
ngh thut m thc ca l quan h bin chng nh.
hnh ng ca ngi
ngi Vit: m dng vi 3 mt
VN u ly n lm u:
lin quan mt thit vi + p
n ung, n , n ni, n - Trong
nhau: ng nhu cu i ph mt
chi, n hc, n ng, n cch ch bin n,tc
S hi ha m dng t nhin v xh.
trm,; tnh thi gian ng VN c mt hnh nh
so snh d dmNu ca thc n, vd: tp
cng ly n ung v cy + Bn
canh sung th trung qun dng gia v ngoi
trng lm n v: lm anh em xa, mua lng
m nu. D l mn n tc dng kch thch dch
vic g nhanh th trong ging gn.
n gin hay cu k u v, dy mi thm ca
khong gip b tru,
c to nn t rt thc n, cn c iu ha
lu hn mt cht l + Tnh
nhiu nguyn liu, cho m dng, thy ha
chn ni cm, cn ko dn ch (mt tri: thi
nhng mn n c ng ca thc n.
di hng nm th l hai li, k, co bng).
ma la, cht (bt, nc, khong, S qun bnh m
- n m, bo), c gi tr dng trong c th, vd: - Phng v hi (thin
ung l vh tn dng mi dinh dng cao, to ngi b st cm lnh v vui chi l chnh):
trng t nhin, c cu hng v c o, ngon (m) th n cho gng,
ba n ngi VN bc l ming, vi ng v ta t (dng); st cm + phng
r du n ca truyn (ng, chua, cay, mn, nng (dng) th n gm
thng vh nng nghip ngt), c ci p hi ha cho hnh (m);
la nc: ca ng sc (trng, S qun bnh m + phng
xanh, vng, , en). dng gia con ngi chi
- Trong vi mi trng t nhin,
+ y l c cu thin v cch n, mm cm c vd: ma h nng, ngi + phng
thc vt, trong , la ng thi nhiu mn: Vit thch n rau qu, c
go ng u: Ngi cm, canh, rau, c tht, tm c (m) hn l m
sng v go, c bo v xo, luc, Cch n tht, khi ch bin thng - Gip:
nc; Cm t m tng hp ca ngi VN l luc, canh, nm (m);
ma ng lnh, cc tnh + ng
rut; i th thm tht tc ng vo mi
pha Bc thch n tht, u: ng cai gip; gip
thm xi, h no cm t gic quan: mi ngi
m (dng) chng lnh; vic c cc ng lnh.
th thi mi ng. mi, mt nhn mu sc,
li nm v ngon, tai dn min Trung dng t
+ Ch
nghe ting ku ca thc nhiu v ph bin
nam gii mi tham gia
+ Sau la go th n n. vng duyn hi ny l
vo gip.
rau qu: nm mt * Tnh cng ng v hi sn (hn m).
trong nhng trung tm tnh mc thc trong + Theo
trng trt, VN c mt ngh thut m thc ca hnh thc cha truyn con
danh mc rau qu ma ngi Vit: ni.
no thc y, phong ph - Tnh
v cng. tng hp tnh cng + C 3
i n rau, au ung ng: n tng hp, n lp tui: ti u (tr em),
thuc chung, trong ba n rt inh (nam gii n tui
n cm khng rau nh thch chuyn tr. trng thnh), b lo
nh giu cht khng kn - i hi (50 60 tui tr ln).
trng con ngi mt th vh
n cm khng rau nh cao trong n ung: n - Lng, x:
nh nhau khng c trng ni, ngi trng
ngi g hng (mi ngi ph + nhiu
Anh i anh nh qu thuc ln nhau nn phi lng x
nh t khi ngi v mc
thc khi n).

You might also like