B GIO DC V O TO

TRNG I HC S PHM TP. H CH MINH

TRN THANH BNH

PHT HUY VAI TR TRUNG TM CA HC SINH

TRONG QU TRNH DY HC CHNG NG
HC CHT IM LP 10 TRUNG HC PH THNG
BAN C BN

Chuyn ngnh: L lun v phng php dy hc mn Vt L

M s: 60 14 10

LUN VN THC S GIO DC HC

NGI HNG DN KHOA HC

TS. L TH THANH THO

TP. H Ch Minh 2007

 LI CM N

Li u tin ti xin thnh tht cm n su sc n TS. L Th Thanh Tho

l ngi trc tip hng dn ti trong qu trnh lm lun vn. Lng nhit tnh, s
tn tm ch dn cng nhng li ng vin ht sc qu bu ca c l yu t gp
phn ng k gip ti hon thnh lun vn.
K n, ti xin by t lng bit n chn thnh n qu thy c ging dy
tn tnh ch dn ti trong qu trnh hc tp.
Ti xin gi li cm n n khoa Vt l Trng HSP TP. H Ch Minh,
phng KHCN- SH to iu kin thun li nht cho ti trong qu trnh hc tp
ti trng.
Ti xin gi li cm n n BGH trng THPT Trung Ph to iu kin
thun li cho ti trong thi gian hc ti trng HSP TP. H Ch Minh v trong
thi gian ti tin hnh thc nghim.
Cui cng, ti xin chn thnh cm n gia nh, bn b v ng nghip
lun ng vin v gip ti trong nhng lc kh khn.
Tt c s ng vin, gip ca nh trng, qu thy c , gia nh v bn b
s l ng lc gip ti c th tip bc trn con ng nghin cu khoa hc.
Tc gi
Trn Thanh Bnh
 Danh mc ch vit tt trong lun vn

Ch vit tt Ch vit y

THPT Trung hc ph thng

SGK Sch gio khoa
WTO T chc thng mi th gii
IQ Tr thng minh
 M U
1. L do chn ti
Dy hc ly hc sinh lm trung tm (hay dy hc hng vo ngi hc) l
quan im dy hc ngy cng ph bin t vi thp nin tr li y tt c cc nn
gio dc tin tin v l c s nh hng cho s i mi khng ch phng php
dy hc, m i mi tt c cc khu khc ca qu trnh dy hc, t mc tiu,
chng trnh, ni dung, n cch thc t chc qu trnh dy hc, cch thc nh
gi, Vit Nam quan nim dy hc ny bt u c quan tm nhiu t u
thp nin 90 ca th k XX v nay tr thnh khi nim kh quen thuc. Nhng
c gng pht huy ngy cng tt hn vai tr trung tm ca hc sinh trong qu
trnh dy hc trong nhng nm qua Vit Nam khng ch th hin c gng i
mi phng php dy hc gip hc sinh tham gia tch cc vo qu trnh hc tp
m c vic i mi chng trnh, ni dung hc v a dng ha chng trnh, ni
dung hc hc sinh ngy cng c c hi pht trin c nhn trong qu trnh hc
tp.
Tuy nhin vn cn tn ti nhiu kin, quan nim khc nhau xung quanh
khi nim ny, th hin khng ch v mt thut ng nh: Dy hc ly hc sinh lm
trung tm, dy hc hng vo ngi hc, m cn c cc quan nim th no l
hc sinh l trung tm? Ngay mc trung tm ca hc sinh trong qu trnh dy
hc nhiu quan nim khc nhau cng khc nhau, t dn n tn ti nhiu
chin lc, phng php dy hc hng vo ngi hc khc nhau.
Lm th no vic dy hc trong bi cnh gio dc hin nay c th pht
huy tt nht vai tr trung tm ca hc sinh trong qu trnh dy hc, lm th no
a s hc sinh tm thy s hng th v c hi hc tp, c hi pht trin nng lc
c nhn trong mt chng trnh hc cn nng v ni dung nh chng trnh cc
mn hc ph thng ca chng ta hin nay? Liu c th p dng thnh cng cc
l thuyt dy hc hng vo ngi hc vo thc tin hin nay?
 l l do ti chn ti nghin cu: Pht huy vai tr trung tm ca
hc sinh trong qu trnh dy hc chng ng hc cht im lp 10 trung
hc ph thng ban c bn.
y l chng m u ca phn C hc cha ng nhiu khi nim ng
hc mi v kh, ni dung kh nng, yu cu rt cao c v kin thc v k nng,
thi lng phn phi khng nhiu, nht l thi lng cho vic rn k nng gii
quyt bi tp ng hc nn nhiu gio vin chn cch truyn t kin thc n hc
sinh v c gng cho hc sinh hiu l thuyt khi tng cng thi gian lm v cha
bi tp. Qua iu tra ban au cho thy nhiu hc sinh khng hiu nhiu khi nim
ng hc quan trng vi cch dy ny, dn n kh khn cc phn hc tip theo,
hu qu khi ngay bc u gp kh khn lm cho nhiu hc sinh s mn vy
l.
2. Mc ch nghin cu
Nghin cu cc quan nim khc nhau v dy hc hng vo ngi hc (dy
hc ly sinh lm trung tm) chn mt quan nim, mt chin lc dy hc thch
hp c th p dng vo dy hc chng ng hc cht im, t c th m rng
p dng cho nhng phn hc khc.
Bc u p dng vo thc tin chng minh rng c th pht huy tt vai
tr trung tm ca hc sinh ngay chng u tin ca phn kin thc u tin
trong chng trnh vt l ph thng bng chin lc dy hc s la chn.
3. Nhim v nghin cu
t c mc ch nghin cu ca ti, cn phi thc hin nhng
nhim v sau:
Nghin cu mt s c s l lun v dy hc hc sinh lm trung tm (hay
dy hc hng vo ngi hc).
La chn mt quan nim m theo phn tch c th ch ra rng quan nim
nh vy v vai tr trung tm ca hc sinh l quan nim va ph hp vi xu th ca
dy hc hin i va c kh nng p dng trong thc tin hin nay.
 Xy dng cc thit k dy hc cc bi hc ca chng ng hc cht
im theo hng pht huy tt nht vai tr trung tm ca hc sinh trong qu trnh
dy hc th hin vic pht huy tt nht tnh tch cc, t lc, ch ng v sng
to ca hc sinh.
Tin hnh thc hin cc thit k dy hc bc u nh gi mc kh
thi ca quan nim dy hc ny trong thc tin.
4. Phng php nghin cu
thc hin c nhim v trn, ti s s dng cc phng php nghin
cu sau:
Phng php nghin cu l lun.
Phng php phng vn.
Phng php nghin cu thc nghim.
Thng k ton hc.
5. Khch th v i tng nghin cu
Khch th nghin cu:
C s l lun dy hc hc sinh lm trung tm.
Mt s chin lc dy hc hng vo ngi hc.
Hc sinh lp 10 Ban c ban trong qu trnh dy hc chng ng hc
cht im.
Chng trnh, ni dung mn hc vt l 10 trung hc ph thng ban c
ban.
i tng nghin cu:
Hot ng dy ca gio vin v hot ng hc ca hc sinh nhm pht huy
vai tr trung tm ca hc sinh trong dy hc chng ng hc cht im lp 10
ban c ban.
6. Gii hn nghin cu
 Mt s quan nim dy hc hng vo ngi hc va tin tin, ph hp vi
xu th ca dy hc hin i va c kh nng trin khai trong thc tin dy hc vt
l hin nay Vit Nam.
Thit k qu trnh dy hc chng ng hc cht im lp 10 trung hc
ph thng (ban c ban) nhm pht huy tt nht vai tr trung tm ca hc sinh
trong nhng iu kin c th.
Tin hnh thc nghim s phm mt lp bc u nh gi tnh kh
thi ca quan nim dy hc ny khi dy chng ng hc cht im.
7. D kin mc v kt qu t c
a ra mt s c s l lun cn thit ca quan nim dy hc hng vo
ngi hc.
C ci nhn y v ton din hn cc quan nim khc nhau v vai tr
trung tm ca hc sinh trong cc chin lc dy hc khc nhau t la chn
mt quan nim va ph hp vi xu th ca dy hc hin i v va c kh nng
trin khai trong thc tin dy hc vt l hin nay Vit Nam.
Thit k qu trnh dy hc theo quan nim c la chn.
Bc u nh gi cht lng v hiu qu ca vic i mi cch thc t
chc qu trnh dy hc theo hng pht huy vai tr trung tm ca hc sinh trong
qu trnh dy hc cc bi hc ch yu ca chng ng hc cht im lp 10
trung hc ph thng ban c bn.
a ra mt vi xut v kh nng vn dng quan nim dy hc ny rng
ri hn.
8. Gi thuyt nghin cu
C th pht huy tt vai tr trung tm ca hc sinh ngay khi ging dy cc
chng u ca mt phn kin thc no thay cho cch dy mt chiu xa nay,
ngha l thay v th ng tip nhn cc khi nim mi th hc sinh s pht huy
c tnh tch cc, t lc xy dng hu ht cc khi nim quan trng. iu ny s
c ti c gng chng minh vi vic thit k v thc hin ging dy mt s bi
quan trng ca chng ng hc cht im.
 Chng 1: C S L LUN

1.1. S chuyn i t gio vin l trung tm sang hc sinh lm trung

tm ca qu trnh dy hc trong lch s pht trin gio dc v nguyn nhn
ca n
Nh chng ta bit, t nc ta l mt nc ang pht trin v tr
thnh thnh vin ca WTO. Trn con ng hi nhp v pht trin ca t nc,
chng ta ang rt cn nhng con ngi lao ng c nng lc, nng ng, t ch,
sng to. Nhng nhng nng lc, phm cht y ca con ngi khng t nhin m
c m l sn phm ca gio dc. Do , ngay khi cn trn gh nh trng hc
sinh cn phi c hc tp vi nhng phng php gio dc, dy hc khi dy
hng th, tnh tch cc, rn luyn v pht trin kh nng suy ngh v hnh ng t
ch, nng ng, sng to. cc nc pht trin vn ny t ra t lu v
nhng thnh qu nghin cu gio dc tin tin gp phn khng nh tng bc
nng cao cht lng gio dc. Trong mt hai thp nin tr li y nhiu thnh tu
quan trng trong lnh vc sinh l hc thn kinh v tm l hc t nn mng cho
s hnh thnh v pht trin cc quan nim dy hc tri ngc vi quan nim
truyn thng trc , l cc quan nin dy hc hng vo ngi hc m trn
c s nhiu chin lc dy hc tin tin c xy dng v p dng theo hng
ngy cng pht huy cao hn vai tr trung tm ca hc sinh trong qu trnh dy
hc. [20]
Cn nc ta, ngay t thp nin 90 ca th k XX ng v Nh nc ta
nhn nh: i mi phng php dy v hc tt c cc cp hc, bc hc, p
dng nhng phng php gio dc hin i bi dng cho hc sinh nng lc
sng to, nng lc gii quyt vn .[10]
Phi i mi phng php gio dc o to, khc phc li truyn th mt
chiu, rn luyn thnh np t duy sng to ca ngi hc, tng bc p dng
phng php tin tin v phng tin hin i vo qu trnh dy hc, m bo
iu kin v thi gian t hc, t nghin cu cho hc sinh.[2]
 Nhng yu cu m ng ta ra cho gio dc l yu cu i mi t duy,
phng php gio dc, phi chuyn t quan nim dy hc gio vin l trung tm
truyn thng lu i v quen thuc sang quan nim dy hc tin tin: coi hc sinh
l trung tm ca qu trnh dy hc, gio dc.
1.1.1. Quan nim gio vin l trung tm ca qu trnh dy hc
C rt nhiu kin, quan nim gio vin l trung tm ca qu trnh dy hc.
J. Dewey ( 1859-1952) (nh gio dc li lc m nhiu ngi cho rng ng
l cha ca quan nim dy hc hng vo ngi hc), ni v dy hc hng
vo ngi dy nh sau [11]: Trong dng thc hng vo ngi dy, cc chun,
ni dung, phng php c quyt nh bi nh gio ch khng phi bi ngi
hc. Mc tham gia ca hc sinh vo vic quyt nh cc qu trnh v mc ch
l ti thiu. Mc ch bao trm ch l m bo cho h iu ghi trong sch v
nhng suy ngh ca thy m ch yu l thng qua giao tip bng li.
Phan Trng Ng [15]: Dy hc hng vo ngi dy hay cn gi l dy
hc truyn thng l dy hc xut pht t li ch ca ngi dy, da trn hiu bit
ca ngi dy v ni dung dy hc. Ngi dy quyt nh s tn ti ca qu trnh
dy hc. Cc hot ng ca ngi dy ch yu tp trung vo vic truyn th ni
dung dy hc theo knh truyn ging ca ngi dy. Cn cc yu t thuc v
ngi hc (ng c, nhu cu ca ngi hc, c im tm l, trnh hiu bit
ca ngi hc, tnh tch cc tng tc ca ngi hc vo qu trnh dy hc, s
pht trin ca ngi hc, ) thng t c tn trng trong dy hc. V vy, cc
phng php dy hc thng c tnh thng bo mt chiu, p t t pha ngi
dy n ngi hc .
Nguyn Cnh Ton [25]: Dy hc ly ngi thy lm trung tm nhn mnh
v cao vai tr quyt nh ca ngi thy v ca vic dy.
Thy: Ch th, trung tm, em kin thc sn c truyn t ging dy cho
hc sinh, thy c c quyn v tri thc, nh gi, th ch ngi ln.
Tr: Th ng tip thu nhng g thy truyn t, nghe, ghi nh v lm li l
ngi nhn.
 Tri thc: Nh li, lp li, hc thuc lng .
Nguyn Hu Chu [7]: Dy hc gio vin lm trung tm c th hiu l cch
dy hc trong gio vin kim sot tt c nhng ni dung v tin trnh dy v
hc. Mt lp hc vi cc phng php dy hc ly gio vin lm trung tm
thng c nhng c im sau:
Trong qu trnh dy hc, gio vin ni nhiu hn hc sinh.
Ging dy ch yu bng cch thuyt trnh cho c lp.
Sch gio khoa l ti liu chnh hng dn ni dung nhng iu c dy
lp.
Gio vin quyt nh tng phn trong bi hc.
Bn gh thng c sp xp thnh cc dy i din vi bng v gio vin.
Hc sinh khng c t do di chuyn ch ngi .
Ng Don i [9]: Dy hc ly ngi thy lm trung tm: L dy hc m
kin thc c ngi thy truyn th cho tr.
Nguyn c Thm [22]: Chin lc gio vin iu khin, ngi gio vin
quyt nh tt c, iu khin ton b cc hot ng ca qu trnh dy hc t t
vn m u, gii quyt vn , nh gi v kt lun, cn hc sinh th th ng
ghi nh, nhc li .
Phm Hu Tng [24]: Theo kiu dy hc truyn thng c, iu quan tm
ch yu ca gio vin l s trnh by, ging gii ca mnh v cc kin thc cn dy
cho hc sinh, sao cho m bo c ni dung chnh xc, su sc, y , ngha l
theo kiu dy hc ny trung tm ch l ni dung cc kin thc cn dy m khng
quan tm n hc sinh t c nhng g trong v sau khi hc.
Qua cc kin trn ca mt s tc gi, ta c th rt ra c nhng im
chung nh sau:
Mc tiu dy hc ch yu l kin thc v mt s cc k nng.
Gio vin l ngi quyt nh ton b cc hot ng ca qu trnh dy hc,
t ni dung n hnh thc t chc, phng php dy hc v cch thc nh gi
hc sinh.
 Hc sinh ng vai tr th ng tip thu kin thc.
S khc nhau v c im tm l, nhn thc c nhn ca hc sinh rt t
c quan tm.
C s l lun ch yu ca quan nim dy hc ny l l thuyt v nhn thc
v pht trin ca Piaget (ng quan nim rng c 4 thi k nhn thc: Thi k gic
ng ( t khi sinh ra n 2 tui), thi k tin thao tc (t 2 n 7 tui), thi k thao
tc c th (t 7 n 11 tui), thi k thao tc hnh thc (t 11 tui tr i)) [19] v
l thuyt vng pht trin gn ca L. Vgtxki (ng quan nim rng qu trnh pht
trin ca tr em c hai mc l hin ti v vng pht trin gn) [16]. M trong
cc l thuyt ny ch c s khc bit v tm l nhn thc la tui c coi trng
(hc sinh trong mt lp hc c cho rng c c im tm l nhn thc v la
tui ging nhau).
em so snh quan im dy hc ny vi cc phng php dy hc c s
dng lu nay trong thc tin gio dc ph thng cho thy r quan nim gio vin
l trung tm ca qu trnh dy hc vn l quan nim ph bin
Trong thi gian gn y, nht l t thp nin 90, sau nhng thnh tu mi
t c quan trong trong nghin cu gio dc v cc khoa hc lin quan th quan
nim v dy hc dn thay i. Cc phong tro i mi phng php dy hc
nhm pht huy tnh tch cc ca hc sinh ngy cng trin khai rng ri. Tuy nhin,
trong rt nhiu c gng i mi vn cho thy chng ta vn cha thc s bc ra
khi quan nim dy hc m gio vin vn gi vai tr trung tm, iu ny th
hin rt r nt ngay c trong nhng gi hc m bi cnh cho thy hc sinh hnh
nh c hot ng nhiu (pht biu kin, lm th nghim).
Gio vin gi vai tr trung tm ca qu trnh dy hc th hin cc c
im sau:
Gio vin vn l ngi quyt nh gn nh ton b qu trnh dy hc, t ni
dung n hnh thc t chc, n phng php dy hc v cch thc nh gi, cn
hc sinh ch yu vn l th ng lng nghe, ghi chp, pht biu khi gio vin hi,
lm th nghim khi gio vin yu cu
 Hc sinh cha c quyn quyt nh vic hc tp ca c nhn, k c hc
tp nh.
Cch thc t chc qu trnh dy hc ch yu l theo lp, nu c t chc
nhm hc tp th th hin ch yu l hc sinh cng lm mt vic, cha th hin r
s hp tc trong cng vic.
Cha ph bin cc hnh thc nh gi qu trnh v t nh gi, kt qu hc
tp ch yu c nh gi theo hnh thc ng lot.

1.1.2. Quan nim hc sinh l trung tm ca qu trnh dy hc
Tng t nh quan nim dy hc gio vin lm trung tm ca qu trnh dy
hc, dy hc ly hc sinh lm trung tm cng c nhiu kin, quan nim khc
nhau ngay c gia cc nh nghin cu. Thc ra quan nim dy hc hng vo
ngi hc c t rt lu, tuy nhin khi chng cha c t trn nn mng
khoa hc vng chc do thiu nhng thnh tu nghin cu c tnh cht quyt nh.
Th dim li lch s mt cht:
Joharn Heinrich Pestalozzi (1746 - 1827): (nh gio dc ngi Thy S)
[17]: Gio dc l s pht trin tr tu tm hn v th cht. Gio dc v phng
din th cht l o to con ngi c kh nng v thnh cng trong cc hot ng
tay chn; v phng din o c l o to con ngi hnh ng theo cng bng,
l phi, ph hp vi hng tm; v phng din kin thc l phi o to con
ngi bit s dng cc gic quan mt cch thch ng khi quan st s vt, t
bit suy tnh, bit l lun i n kt lun mt cch sng sut v chnh xc. Kin
thc, t tng, hnh ng, o c ch c lin quan n s vic c thc. iu ny
i hi nhng bi hc phi lin quan n cc s vic thc t hc sinh c th
lin tng n cuc sng chung quanh. Ta ch c th hnh ng khi bit hnh
ng nh th no. iu ny c ngha l cc bi hc u hng v hc sinh, ly
hc sinh lm trung tm. thc hin vic ging dy ly hc sinh lm trung tm
th vai tr ca ngi thy l ging gii, hng dn, thc y cc sinh hot, cc bi
thc hnh, kim sot bi v, theo di tin b t tm hiu kh nng hc tp,
tm hiu nhng kh khn, tm hiu bn cht ca mi hc sinh v cui cng l
quyt nh v cch thc ging dy v thay i cu trc chng trnh ging dy cho
ph hp vi hc sinh.
Friedrich Froebel (1782 - 1852) [17] : Hc ng khng phi ch l mt c
s hc sinh tip nhn t nhiu kin thc, cng khng phi l ni hc sinh hc
hi nhng g khng lin h n cc em m chnh l ni hc sinh n c gio
dc v s lin quan gia con ngi vi cng ng v thin nhin. Mi bi hc
phi p ng c s thch, thu ht c s ch ca hc sinh. Nh vy, iu ny
chng t r rng rng theo quan im s phm gio dc ly hc sinh lm trung
tm ca Froebel, hc ng khng nhng c mi quan tm ln nht l truyn b
kin thc thc dng n hc sinh m cn to iu kin v hon cnh thun li,
khuyn khch, thc y cc phng php hc tp thch ng, thc t hc sinh
c th tip nhn kin thc mt cch c hiu qu.
J.Dewey, cha ca quan nim dy hc hng vo ngi hc [11]: Cc
qu trnh hng vo ngi hc m bo cho h phn tch kinh nghim ca mnh,
khuyn khch ngi hc tr nn bit t ch o v t chu trch nhim nhiu hn.
Vic hc tp l qu trnh x l kinh nghim trc tip ca mnh. Cc k nng c
tch ly khng phi bng luyn tp v ghi nh vt m bng nhng hot ng m
ngi hc t tin hnh vi s gip ca ngi thy p ng nhng li ch v
nhu cu ca hc sinh. Nhng tnh th v nhim v hin ti c tip nhn v c
gii quyt ch khng phi ch th ng ch i nhng yu cu v vn ca
tng lai.
Phan Trng Ng [15]: Trong dy hc hng vo ngi hc, ngi hc gi
vai tr ch ng vic hc ca mnh, cn ngi dy c chc nng tr gip cc mc
khc nhau trong nhng tnh hung c th.
Nguyn Cnh Ton [25]: Dy hc ly hc sinh lm trung tm th ngi hc
khng cn l ngi tuyt i l thuc vo thy tr, m l ch th c quan h trc
tip vi tri thc v bn b cng hc, thng qua hnh ng ca chnh mnh.
Tr: Ch th, trung tm, t mnh tm ra tri thc hnh ng ca chnh mnh.
 Lp: Cng ng lp hc, mi trng x hi, ni din ra s hp tc, i
thoi tr - tr, tr - thy.
Tri thc: T tm ra vi s hp tc ca lp hc, s hng dn ca thy.
Thy: Hng dn, t chc, o din, trng ti, c vn cho tr t mnh tm
ra kin thc vi s hp tc ca cc bn.
Cn theo tc gi Nguyn Hu Chu [7] th dy hc ly hc sinh lm trung
tm lp hc thng c nhng c im sau:
Phn tho lun ca hc sinh tng ng, thm ch nhiu hn phn ging
gii ca gio vin.
Cc hot ng hc tp c c nhn tin hnh hoc thc hin trong cc
nhm nh thay cho vic gio vin thuyt ging cho c lp.
S dng nhiu loi ti liu trong dy hc v cho php hc sinh s dng cc
ti liu ny mt cch c lp hoc theo nhm.
Hc sinh quyt nh hng i ca bi hc thng qua mi quan h tng tc
vi gio vin.
Bn gh trong lp c sp xp theo nhng hnh thc h tr cho hc sinh
hot ng c lp hoc theo nhm.
Hc sinh c th t do i li khi ang hc trong nhng trng hp cn thit.
Ng Don i [9]: Dy hc ly ngi hc lm trung tm l dy hc m
kin thc c ngi hc t tm kim di s hng dn ca thy.
Nguyn c Thm [22]: Trong chin lc ly hc sinh lm trung tm th
hc sinh quyt nh tt c t mc ch, ni dung hc n lp k hoch hc tp,
cch thc gii quyt vn hc tp, cc hnh ng hc tp n nh gi kt qu
v kt lun.
Qua cc kin trn ca cc nh gio dc ta thy c nhng im chung ca
cc quan nim dy hc hng vo ngi hc l:
Gio vin khng phi l ngi quyt nh ton b qu trnh dy hc m ch
yu gi vai tr l ngi t chc, c vn, h tr hc sinh.
 Hc sinh ng vai tr ch ng, c quyt nh mt phn nhiu hay t
vic hc tp ca mnh.
Qu trnh dy hc l qu trnh hc sinh ch ng, tch cc, t lc chim
lnh kin thc, k nng.
Quan tm n nhng c im c nhn ca hc sinh, c gng to c hi cho
tt c hc sinh hc tp v pht trin.
1.2. Nhng im khc nhau c bn gia quan im Dy hc gio vin
lm trung tm v quan im Dy hc hc sinh lm trung tm [3], [21]
Quan im dy hc Quan im dy hc
gio vin l trung tm hc sinh l trung tm
1.2.1. Mc tiu
- Mc tiu c t ra ging nhau cho tt Ngoi nhng mc tiu chung, th quan
c hc sinh. Tt c hc sinh u phi t im dy hc - hc sinh lm trung tm, cn
ti mt chun mc nh gi chung. hng ti nhiu mc ch pht trin c
- Ch trng cung cp tri thc, k nng, k nhn m hc sinh c th t c mc
xo. Hc i ph vi thi c. Sau khi thi khng ging nhau (kh nng giao tip, hp
xong, nhng iu hc thng b b qun tc, x l thng tin). Hc p ng nhng
hoc t dng n. yu cu ca cuc sng hin ti v tng lai.
1.2.2. Ni dung
Tt c hc sinh hc theo mt chng trnh, T nhiu ngun khc nhau, ngoi SGK th
ni dung ging nhau theo nhng ti liu cn cc ngun khc nh cc ti liu khoa
hc tp bt buc phi dy v hc theo hc ph hp, cc ti liu trn mng
( SGK) v t gio vin. Internet, gn vi:
- Vn hiu bit, kinh nghim v nhu cu
ca hc sinh.
- Tnh hung thc t,
- Nhng vn hc sinh quan tm,
1.2.3. L lun dy hc
Xy dng trn cc l thuyt tm l hc, Xy dng trn nhng thnh tu c v
nhn thc nn tng nh l thuyt ca nhng thnh tu mi ca tm l hc sinh
Piaget v s pht trin tr tu theo la tui, l, hc thn kinh.
l thuyt L.Vgtski v kh nng pht trin - L thuyt Piaget, l thuyt L.Vgtski .
tr tu. - Khoa hc v no: S khc nhau ca cc
Trong l lun dy hc ny, th tt c cc chc nng t duy ca hai bn cu no.
hc sinh cng mt la tui (mt bc hc, - L thuyt v s a dng ca tr thng
mt khi lp) c cho rng c c im minh.
tm l, nhn thc ging nhau. V th c th - L thuyt v s a dng ca phong cch
t chc qu trnh dy hc theo mt thit k hc tp, phong cch t duy.
c tt c hc sinh. Vic la chn phng Quan im dy hc hng vo ngi hc
php dy hc khc nhau ch yu c coi nhng hc sinh khc nhau l nhng ch
quyt nh bi ni dung hc m khng phi th khc nhau v rt nhiu c im tm l,
bi hc sinh. sinh l m dy hc phi lm th no
gip hc sinh pht trin tt nht v ton
din nht. Theo quan nim dy hc ny th
phng php dy hc phi c la chn
pht huy tt nht tnh tch cc, ch
ng, sng to ca hc sinh c cc phong
cch hc khc nhau.
1.2.4. Cch thc t chc qu trnh dy
hc
C nh, gii hn trong 4 bc tng ca C ng, linh hot, hc theo nhm v c
lp hc, gio vin i din vi c lp. lp i din vi gio vin.
1.2.5. Cch thc nh gi
Do mc tiu l chung cho tt c cc hc Mi hc sinh do c s pht trin cc c
sinh, cho nn cch thc nh gi v thi c nhn khc nhau nn cch thc nh gi
u ging nhau cho tt c cc hc sinh. cng khc nhau. C th l gio vin s
nh gi theo nhm, v cc hc sinh trong
nhm t nh gi ln nhau trong qu trnh
lm vic trn cc phiu hc tp trong qu
trnh hc v cc phiu giao vic v nh.
1.3. Tng quan v cc l thuyt dy hc hng vo ngi hc
1.3.1. L thuyt v s khc nhau ca cc chc nng t duy ca hai bn
cu no phi v bn cu no tri [1]
Nhng thnh tu nghin cu sinh l hc thn kinh (khoa hc v no)
cui th k XX cho thy hai bn cu no c cc chc nng t duy khc nhau:
No tri No phi
1. Logic. 1. Trc gic
2. Ngn ng 2. Th gic phi ngn ng.
3. Mt phng 3. Khng gian ba chiu.
4. Phn tch 4. Sng to
5. L tr 5. Tng th
6. Nghim tc. 6. Ngh s
7. Dt khot, r rng. 7. Khi hi.
8. C khuynh hng hiu k hiu (ch 8. C khuynh hng xem vt c th v
ci, t) lun l ngi c rt ti.
9. Tch lu kinh nghim qua sch, v. 9. Cn c tranh minh ha hnh dung
hin thc r rng.
10. S dng th gic v th gic hnh vi 10. S dng th gic v chuyn ng hnh
vi.
11. Tt c ch dn di dng ch vit, c 11. D b xao lng, thch gii tr.
th, r rng.
12. Lp li thng tin. 12. Thch quan h tnh cm hn l quan h
quyn lc.
13. Khng thch nhng dng bi tp l 13. Thch bi tp l, thin v sng to.
khng c cu trc quen thuc.
14. Lm vic da trn tiu chun (nh 14. Phn on v da vo trc gic.
gi)
15. Mun thng tin c vit ra. 15. Mun thng tin trnh by di dng s
.
16. Hng ni. 16. Hng ngoi
17. T (thut ng) 17. Hnh nh.
18. S 18. Mu
19. Tng phn 19. Tng th
20. Mi vn lin kt theo th t, ng 20. Mi vn lin kt trong mt tng th
thng. v ng thi.

No tri No phi
No tri l trung tm iu khin cc No phi l trung tm kim sot cc chc
chc nng tr tu nh ghi nh ngn nng nh trc gic, ngoi cm, thi , xc
ng, l lun, tnh ton, sp xp, cm, lin kt v th gic v khng gian, cm
phn loi, vit, phn tch v t duy nhn m nhc, nhp iu, v iu, cc loi
quy np. hot ng phi hp th lc, cc qu trnh t
duy tng hp v t duy suy din.
Cc chc nng ca no tri c c Cc chc nng no phi c c im ngu
im l tun t, h thng. hng, tn mn.
No tri c th ghp mnh ri No phi li nhn thy ci tng th trc
thnh tng th (t chi tit n tng (nm ci tng th bng trc gic, linh cm;
th, tun t theo quy trnh: c lm nhn ra kt qu cui cng ri mi lm, sau
ri s bit) mi m x thnh chi tit).
T duy no tri l t cht pht trin Tuy duy no phi l t cht pht trin c
tr thng minh. sng to.
nh hng bng quy trnh. nh hng bng hnh nh, biu .
t v tr li cu hi tun t. t v tr li cu hi loi, ngu hng.
Theo quan im c cc chc nng ca bn cu no tri lun c coi l tri hn,
n nh mt c im chung ca con ngi mang tnh bm sinh, di truyn, cn
theo cc thnh tu khoa hc mi trong lnh vc ny cho thy s d c vn trn
(s pht trin tri hn ca cc chc nng t duy thuc no tri) ch yu l do tc
ng ca gio dc ch khng phi ch do yu t di truyn mang tnh loi, ngi ta
khi sinh ra c th c s ng u hay khng ng u gia cc chc nng ca hai
bn cu no nhng s pht trin tip theo ph thuc rt nhiu vo gio dc. Gio
dc c th lm cho ngi pht trin cn bng cc chc nng t duy ca c hai bn
cu no v ngc li, gio dc c th lm mt i tnh tri bm sinh ca nhiu chc
nng t duy ca mt trong hai bn cu no hoc lm pht trin thin lch cc cha
nng t duy ca mt trong hai bn cu no. Cng theo cc nghin cu ny, gio
dc theo quan nim truyn thng (gio vin l trung tm) kch thch s pht trin
cc chc nng t duy ca bn cu no tri. Nhng hc sinh bm sinh c s pht
trin tri no phi gp rt nhiu kh khn trong mi trng gio dc ny, h
khng tm thy hng th v c hi hc tp, pht trin c nhn.
Vn t ra l dy hc phi lm th no hc sinh c cc phong cch
hc tp, phong cch t duy khc nhau, hc sinh c no phi pht trin tri hn
cng tm thy s thch ng v c c hi pht trin c nhn nh hc tp.
Quan im gio dc ng n cn phi l: Con ngi khi sinh ra c th c
s pht trin tri mt s chc nng t duy ca mt trong hai bn cu no, nhng
hai na bn cu no cn phi to iu kin hot ng, pht trin cn bng v
phi hp tt vi nhau con ngi pht trin ton din v c tr tu v th lc, v
c suy ngh v hnh ng, bi cc chc nng t duy ca c hai bn cu no u
cn thit con ngi gii quyt mt cch sng to cc vn khc nhau, u l
tin cn thit gip mi ngi thnh cng trong cc lnh vc hot ng thc tin
khc nhau (ngi c no phi pht trin tri hn thng c nhng tng hay, c
kh nng sng to, c hnh dung ton cc tt, nhng li l ngi ngu hng,
gii quyt vn h phi hc cch thc hin cng vic tng bc, tun t vi
logic cht ch, thuyt phc. Ngc li, ngi c s pht trin tri mt s chc
nng t duy no tri th cng cn phi rn luyn c thm kh nng sng to, bit
cch a ra nhng tng hay )
1.3.2. L thuyt v s a dng tr thng minh [18 ]
Kinh nghim i sng hng ngy cho thy c c nhn c kh nng din t
qua ngn ng tt nhng khng c kh nng m nhc; c c nhn c th din t t
tng qua hi ha nhng khng c kh nng v trnh din ngh thut.
 Theo Haward Gardner th c t nht by lnh vc khc bit ca tr thng
minh:
Tr thng minh ngn ng: Loi tr thng minh ny l mt hnh thc hiu
bit cao ca cc thi s, vn s, nh son kch, hc gi, c kh nng s dng
mt cch sng to v t ng, phn tch, tng hp, suy lun, n d mt cch hu
hiu.
Tr thng minh m nhc: y l kh nng thin ti ca cc nhc s, cc
nh son nhc lng danh. Tr thng minh ny tim n trong k c nh thng thi,
ch i thi gian v hon ton cnh bc pht.
Tr thng minh l lun ton hc: Kh nng thin ti ton hc vi c l
lun siu vit. T kh nng ny, nh bc hc thng tho nhiu lnh vc khc lin
quan n ton hc nh vy l, nguyn t, sinh hc,
Tr thng minh cc lnh vc khng gian: y l lnh vc hot ng ca
cc kin trc s, cc k s, cc ha s. Cc nhn vt thuc lnh vc ny c nhng
ci nhn c th v khng gian, c nhng vin nh tng lai khc hn ngi
thng.
Tr thng minh trnh din th hnh: y l lnh vc hot ng ca cc lc
s, cc u th tranh ti cc mn th dc th thao; cc ngh s trnh din xic, ma.
Tr thng minh ny lin quan n ngh thut trnh din v kim sot th lc.
Tr thng minh ni tm: y l lnh vc hot ng ca cc nh t tng,
cc trit gia, cc nh sng lp tn gio.
Tr thng minh x hi: S hiu bit tng tn v mi hon cnh x hi, l
do v hu qu ca cc bin chuyn. y l lnh vc hot ng ca cc nh x hi
hc, cc nh tm l, cc nh gio dc, cc chnh tr gia, cc nh lut php, v
cc lnh vc gia nh, tnh bn, hc ng, mi tng lp dn chng, hnh chnh,
lut php.
Quan nim gio dc ng n l gio dc phi lm th no to c hi tt
nht cho s pht trin a dng ca tr thng minh. (UNESCO khng nh: Th
k XXI l th k thnh cng ca nhn cch a dng v s sng to)
 1.3.3. L thuyt v s a dng ca phong cch hc v phong cch t
duy
1.3.3.1. L thuyt v s a dng ca phong cch hc [31]
Theo nghin cu mi ca cc nh tm l hc, c 8 loi phong cch hc
khc nhau:
Ngi hc bng th gic: Nu ngi hc theo phong cch ny th h thch
nhng hnh nh, tranh v biu . H lun tm cch m t cc thng tin qua th
gic.
Ngi hc qua thnh gic: Nu ngi hc theo phong cch ny th h
thch nghe hoc c thng tin. H lun tm cch gii thch bng t ng.
Ngi hc bng cc gic quan: Nhng ngi c phong cch hc ny thch
nhng thng tin c th, thit thc v theo th tc. h lun tm s tht.
Ngi hc bng trc quan: H thch thng tin da trn nhng s kin, c
tnh sng to, mang tnh l thuyt. H lun tm ngha ca vn .
Ngi hc th ng: Nhng ngi c phong cch hc ny thch suy ngh
vn mt cch xuyn sut, nh gi mt vt v hc bng cch phn tch. H
thch suy ngh tm ra vn bng chnh bn thn h
Ngi hc nng ng: H thch vn ng, thao tc trn vt th, thch lm
th nghim vt l, thch gp kh khn khi hc. H thch lm vic theo nhm v
pht hin ra vn .
Ngi hc t chi tit (t chi tit n tng th): Nhng ngi hc theo
phong cch ny th h thch thng tin c trnh by r rng v trt t. khi mt
vn ln hin ra, h s sp xp cc chi tit theo mt trt t hiu n.
Ngi hc t tng th (t tng th i vo chi tit): Nhng ngi hc theo
cch ny l nhng ngi thch tip cn vn mt cch chnh din v h thng.
H nhn tng th trc sau mi i vo chi tit.
1.3.3.2. L thuyt v s a dng ca phong cch t duy [21]
Nhng nghin cu gn y cho thy c t nht 4 knh hay 4 phong cch t
duy in hnh ca ngi trng thnh i din cho nhng ngi c s pht trin
tri cc chc nng t duy mt trong hai bn cu no nh tc ng gio dc v
hot ng thc tin.
Knh c th - tun t.
Knh tru tng - tun t.
Knh c th - ngu hng.
Knh tru tng - ngu hng.
Theo nghin cu ny th mi c nhn u c cc kh nng tr tu trn mi
nhng c nhn li c thin hng s dng mt hoc hai knh t duy no tt
hn nhng knh khc. l khuynh hng t nhin khin chng ta khc nhau.
C th - Tun Tru tng - C th - Ngu Tru tng -
t Tun t hng Ngu hng
u tin nhn Nhn thc th Nhn th gii qua Nhn thc th
thc qua cc gic gii c th thng cm xc, tnh gii bng th gii
quan t th gii qua th gii tru cm. tru tng thin
Nhn
c th. tng ca h bm ca tr tu
thc
thng khi nim thng qua hnh
tru tng lnh ng c th.
hi c.
C kiu t duy C kiu t duy C kiu t duy C kiu t duy 3
Phong
tun t tuyn tun t nhng h ngu hng, mng chiu, ngu hng.
cch t
tnh thng (hai chiu, li.
duy
kiu nhnh cy)
C kh nng to C kh nng to C kh nng to C bm sinh sng
Sn ra nhng sn ra nhng l ra cc sn phm to, pht minh.
phm phm sao chp, thuyt, m hnh t tr tng tng,
hot trao chut. c m thut, c
ng kh nng dng
cc mi quan h.
Ngn C cch din t C cch din t C cch din t C cch din t
ng theo ngha en, ngn ng a m ngn ng nhiu ngn ng nhiu
 logic. tit, chnh xc, n d, dng c ch mu sc (ngn
duy l thay cho ngn ng khng
ng. chuyn ti ngha
tht, )
Qu kh, hin Hoch nh c Quan nim thi Hin ti l tng
Quan
ti, tng lai l qu kh, hin ti gian, khng gian th ca qu kh
nim
rch ri khng v tng lai. l yu t do con v l mm mng
thi gian
th can thip. ngi quyt nh. ca tng lai.
Khuynh Xu hng chp Xu hng bn Xu hng t do, Xu hng khng
hng nhn ngoi cnh. ngoi l chp nng ng thch chp nhn ngoi
i vi nhn ngoi cnh thay i, cnh, nhiu kch
ngoi nhng tinh thn thch, ganh ua
cnh b kch thch.
Trung Thc tin, vt Kin thc, s Cm gic, cc Cc ng dng,
tm ch cht thc. kin, l thuyt, quan h, k c. phng php,
m hnh. tien trnh.
c Phc tng, Cng u, hoi a khong cch, La di, v
im khng cm gic, nghi, kiu ngo. tnh cm thi qu, lng, ch k.
tiu cc s hu. a n p.
1.3.4. Hc thuyt kin to trong dy hc
Dy hc kin to l nn tng ca dy hc trit hc, n tng phn vi
nhng kinh nghim ca bn thn. Hc sinh t bn thn xy dng kin thc, hiu
bit trong cuc sng. Mi ngi phi t ra lut l v vic pht trin tr tu mi
cho ring mnh, iu lm cho tng kh nng phn on v tch ly thm kinh
nghim. Hc n gin l mt qu trnh t iu chnh vic pht trin tr tu c
c nhng kinh nghim mi trong cuc sng.[29].
Yu t c bn ca dy hc kin to:[29]
Hc l t tm kim kin thc. Hc phi bt u vi vic pht hin ra nhng
g ang din ra xung quanh, ngi hc phi c gng xy dng nn kin thc.
 ngha ca kin thc i hi phi hiu nguyn vn tng phn trong kin
thc. Nhng phn ca kin thc phi c hiu v vn dng trong nhng tnh
hung (ng cnh) khc nhau. Qu trnh hc l trng tm ca nhng khi nim ban
u ch khng phi l nhng yu t ring l.
dy tt, chng ta cn phi hiu bit v tin trnh ca pht trin tr tu,
hc sinh phi c hiu bit v th gii v a gi thuyt b sung v h tr cho
th gii thc.
Mc ch ca vic hc l xy dng t ci ring l thnh nhng khi nim
c ngha cho bn thn ch khng nn nh tr li cu hi ng hay sai v
khng nn nh nhng ngha ring l, c lp. T lc gio dc gn lin vi nhiu
ngnh hc, cch duy nht nh gi vic hc l nh gi tng phn ca qu trnh
hc, iu lm cho hc sinh c hnh thc hc cht lng hn. Hin nay c nhiu
cch nh gi kt qu hc ca hc sinh mt cch cht lng hn.
C 5 phn c bn th hin tnh a dng ca thuyt dy hc kin to:
Hot ng tch cc.
Lm vic c trt t.
T khng nh mnh.
C mi lin h vi x hi.
C s pht trin trong khong thi gian ca cuc i.
Dy hc kin to l mt trong nhng hc thuyt gio dc c ch nhiu
nht hin nay. N c mt tim nng lm cho dy hc truyn thng phi cu trc li
theo khuynh hng gio dc bm st nhu cu ca ngi hc (tc l dy nhng vn
m vn tht s lm cho ngi hc quan tm).[28]
Quan im khch quan Quan im dy hc kin to
Kin thc tn ti bn ngoi c Kin thc l ca bn thn v t bn thn hc
nhn v c th chuyn giao t sinh xy dng nn.
gio vin n hc sinh.
Hc sinh hc nhng g h nghe Ngi hc t xy dng kin thc ring cho
c, c c. Ngi gio mnh bng cch tm ra ngha v trt t. H
 vin phi gii thch nhng khi gii thch c nhng g nghe c, c c
nim qu tru tng th hc sinh v thy c da trn nhng kin thc v kinh
cng c th hc c. nghim c sn. Nu khng c tnh hung c
th, hc sinh khng th nhn v nghe chnh xc
c nhng g h bit trc .
Hc thnh cng khi hc sinh lp Hc thnh cng khi hc sinh c th t din t
li nhng g gio vin dy. nhng khi nim m h hiu.

Dy hc kin to l hc thuyt c bn Da trn vic quan st v hc

mt cch khoa hc con ngi hc nh th no. Con ngi t thu nhn kin thc
v hiu bit v th gii thng qua kinh nghim v s tng phn ca kinh nghim.
Khi chng ta gp mt ci g mi, chng ta s t ra thch ng, ng iu vi
kin, kinh nghim c sn, c th thay i nhng g chng ta tin hay cng c th
loi b nhng thng tin mi khng thch hp. T mi ngi tm ra kin thc ring
cho bn thn.
Trong lp, quan im dy hc kin to c th ch ra s khc nhau ca
hot ng dy. Dy hc kin to thng khuyn khch hc sinh s dng k nng
hot ng (kinh nghim, gii quyt vn ca cuc sng), to ra nhiu kin
thc hn v c s tng phi li, tho lun v nhng g chng ta ang lm v
chng ta hiu s thay i l nh th no. Gio vin s lm cho hiu chc hn
nhng khi nim c sn v hng hot ng ca hc sinh i thng n vn cn
thit.
Gio vin dy hc theo kiu kin to khuyn khch hc sinh khng
nhng nh gi hot ng m gip hc sinh t chim lnh kin thc bng nhng
cu hi v chin lc, hc sinh tr thnh ngi tinh thng. l cng c gip hc
sinh lun m rng tm nhn tip thu kin thc. Hy coi kin thc nh l ng
xon c. Khi kin thc tng phn vi kinh nghim, hc sinh tm ra kin ring
trong m kin thc hn n v kin thc tng dn k nng tng hp thnh thng
tin mi. Mt trong nhng vai tr chnh ca gio vin l tr thnh ngi khuyn
khch v l mt qu trnh tng phn.
 Tri ngc vi nhng li ph phn t gio dc bo th truyn thng, dy
hc kin to khng loi b vai tr hot ng ca gio vin hay gi tr tinh hoa ca
kin thc. Gio vin s gip hc sinh xy dng kin thc hn l m phng
hng lot s kin. Gio vin dy hc kiu kin to cung cp mt cng c nh l
gii quyt vn v thm tra da trn hot ng hc vi vic hc sinh din t v
kim tra nhng kin, a ra kt lun v truyn ti, cng tc kin thc trong mi
trng hp tc vi nhau. Dy hc kin to chuyn hc sinh t ngi nhn thng
tin thnh ngi ch ng tham gia vo qu trnh hc. Lun c s hng dn t
gio vin, hc sinh t xy dng kin thc hn l nhn kin thc mt cch my
mc t gio vin hay sch gio khoa.
C rt nhiu phng php c trnh by v dy hc kin to, trng tm
c chuyn i t gio vin sang hc sinh. Lp hc khng cn l ni gio vin
a kin thc n hc sinh mt cch b ng, hc sinh t tranh lun bao gm c
qu trnh hc.
Gio vin l ngi kho lo hng dn, l ngi trung gian, nhc nh v
gip hc sinh hc. Mt trong nhng cng vic ln nht ca gio vin l Hi
cu hi hay.
So snh lp hc truyn thng v lp hc kin to.[32]
Lp hc truyn thng Lp hc kin to
Gio trnh bt u t nhng Gio trnh ch n khi nim ln, bt u t
phn nh ca mt khi tng mt khi tng th v m rng n tng phn.
th. Ch n k nng.
Gio trnh gn lin vi gi tr. Cu hi ca hc sinh theo ui v th v l c gi
tr.
Ti liu ch yu l trong sch Ti liu bao gm c ngun ch yu ca ti liu v
gio khoa v sch bi tp. thao tc ca ti liu.
Hc da trn s sao chp. Hc c s tc ng qua li, xy dng trn c s
hc sinh tht bit nhng g.
Gio vin ph bin thng tin Gio vin i thoi vi hc sinh, gip hc sinh
 cho hc sinh, hc sinh l xy dng kin thc ring cho bn thn.
ngi nhn kin thc.
Vai tr ca gio vin l trc Vai tr ca gio vin l hot ng qua li, gn
tip hot ng. lin vi s thng lng.
nh gi thng qua kim tra nh gi bao gm c cng vic hc sinh quan st
v tr li ng. v quan im, v tt nht l kim tra. Qu trnh
hc quan trng nh l sn phm.
Kin thc nhn c tr tr. Kin thc hng mnh, thay i cng kinh
nghim.
Hc sinh lm vic c lp. Hc sinh lm vic theo nhm.
Dy hc tch cc (ngi hc l trung tm) t trn nn tng cc thnh tu
khoa hc mi trn c s khc nhau kh c bn so vi quan nim dy hc gio vin
l trung tm quen thuc [21]:
Dy hc truyn thng Dy hc tch cc
1. c im: 1. c im:
S dng bn cu no tri (2IQ: logic Pht trin c 2 bn cu no: sng to
ton + ngn ng) (8IQ: thuc 3 lnh vc: ngn ng, vt
th, con ngi, hnh nh, ngh thut,
vn ng, )
Pht trin chc chn trong mt khun Chp nhn ri ro, th thch mi c th
mu gio dc. pht trin.
Mc tiu nh sn vi tt c hc sinh. Chp nhn s a dng ca c nhn v
kt qu hc tp ca h.
S dng gic quan gii hn nghe. S dng tt c cc gic quan (nghe,
nhn, vn ng, ) (nghe: qun; nhn:
nh; lm hc c - Lo T)
Kt qu: Ni dung. Kt qu: Ni dung, qu trnh (pht
trin)
2. L lun dy hc: Mt c hi (hng vo 2. L lun dy hc: Nhiu c hi (hng
ngi dy). vo ngi hc).
3. Phng php dy hc: Thy l trung 3. Phng php dy hc: Hng vo
tm, ngi hc th ng. ngi hc, dy cch hc, ngi hc ch
ng.
4. nh gi: Ch i kt qu hc tp 4. nh gi: Ch i s c o, sng to
ging nhau tt c hc sinh theo h thng trong kt qu hc tp, coi trng s pht
tiu ch nh sn, coi trong kt qu cui trin c nhn theo qu trnh hc.
cng.
1.4. Vai tr trung tm ca hc sinh trong mt s chin lc dy hc
hng vo ngi hc
Nhng nm gn y trn c s cc l thuyt trn nhiu chin lc dy hc
hng vo ngi hc hiu qu, c hnh thnh v p dng kh ph bin. Nhn
chung u l cc chin lc dy hc quan tm n mc tiu pht trin c nhn
trong qu trnh dy hc, nhng trong cc chin lc , vai tr ca hc sinh khng
hon ton nh nhau, c nhng chin lc th hc sinh c hon ton t mnh
quyt nh hot ng hc tp nhng cng c chin lc th hc sinh ch c
quyt nh mt mc no .
Nhn chung th cc chin lc dy hc mi ngy cng cao vai tr trung
tm ca hc sinh trong qu trnh dy hc. Tuy nhin trong iu kin ca thc trng
gio dc Vit Nam hin nay, chng ta cn c nhng hiu bit c th hn v cc
chin lc dy hc ny c th la chn v p dng vo thc tin mt cch ph
hp v mang li thnh cng.
Vai tr trung tm ca hc sinh trong cc chin lc dy hc khng hon
ton ging nhau, c th nh sau:
1.4.1. Dy hc theo cc nh hng ca R. Marzano [14 ]
L chin lc dy hc hng vo ngi hc, trong R. Marzano a ra 5
nh hng cho qu trnh dy hc nhm pht huy cao nht tnh tch cc, ch ng
sng to ca hc sinh (nh hng 1). Vic thu nhn theo quan im ca Marzano
(nh hng 2) c thc hin ch yu nh hot ng xy ng kin thc. y l
quan nim v cch lm quen thuc trong dy hc truyn thng. Tuy nhin, im
khc l ch phi lm th no hc sinh tch cc, ch ng, t lc xy dng
kin thc vi s h tr ca gio vin. im tng ng ny l c s ngh n
vic c th p dng chin lc dy hc ny vo chng trnh hc cn nng v ni
dung nh chng trnh vt l hin nay. Cc nh hng cn li hng ti vic s
dng kin thc hiu qu, pht trin t duy bc cao, rn luyn thi quen t duy.
1.4.2. Dy hc xoay quanh vn . (Problem - based learning) [30]
L chin lc dy hc hng vo ngi hc, tuy nhin n khc vi quan
nim dy hc gii quyt vn trong dy hc truyn thng. Vi dy hc gii quyt
vn theo quan nim truyn thng quen thuc gio th gio vin dn dt hc sinh
gii quyt cc vn ny sinh t ni dung hc, l nhng vn c tnh cht
khun mu m chin lc, cc iu kin v chin lc gii quyt vn c sn,
gio vin thit k mt qu trnh dy hc gip hc sinh gii quyt vn theo
cc bc vch ra. Trong dy hc gii quyt vn quan trng l kt qu.
Trong dy hc xoay quanh n vn qu trnh dy hc hng ti gii
quyt vn mi c thc ny sinh t thc t do thng th chin lc v cc
iu kin gii quyt vn cha hon ton c sn i vi c gio vin v hc
sinh v th gio vin khng th p t hay hng dn hc sinh cch thc gii
quyt vn , hc sinh cn phi t mnh quyt nh t chin lc gii quyt n
thit lp cc iu kin can thit gio quyt vn , trong chin lc dy hc ny
i hi vai tr ch ng ca hc sinh rt cao.
im lin quan gia vn v ni dung hc l ch gii quyt c
vn , hc sinh s cn nhng kin thc, k nng m ni dung hc cung cp. Hc
sinh c th c cung cp kin thc gii quyt vn hoc trong qu trnh gii
quyt vn hc sinh t tm n ni dung hc.
im khc bit gia dy hc xoay quanh vn so vi dy hc gii quyt
vn l yu t qu trnh c coi trng hn kt qu, hc sinh c pht trin
chnh l nh tham gia vo qu trnh.
Tuy nhin, dy hc theo kiu ny tn nhiu thi gian, i khi qu trnh dy
hc din ra bn ngoi lp hc nn i vi chng trnh hc nng n v ni dung
nh chng trnh ph thng hin nay th chin lc ny khng th p dng rng
ri m ch mt vi ni dung chn lc.
Nh vy c th thy rng vai tr trung tm ca hc sinh trong dy hc
Problem - based learning c cao hn trong dy hc gii quyt vn trong
dy hc truyn thng.
1.4.3. Dy hc theo d n. (Project-based learing) [12], [30]
L mt chin lc dy hc hng vo ngi hc du nhp vo Vit Nam
trong vi nm tr li y. Trong chin lc dy hc ny vn hc tp m hc
sinh phi gii quyt l mt vn hon ton c thc, hoc cha xy ra m c
th s xy ra trong thc t, gii quyt hc sinh cn phi thc hin mt d n, t
khu quyt nh chin lc n la chn tt c iu kin v thc hin mt d n.
Trong chin lc dy hc ny th vai tr ch ng ca hc sinh l cao nht.
Hc sinh phi t quyt nh gn nh ton b chin lc hc tp. Vi chin lc
dy hc ny th c qu trnh v kt qu u quan trng.
Tuy nhin, dy hc theo d n tn rt nhiu thi gian, vn cn gii quyt
i khi ch lin quan n mt vi kin thc trong chng trnh hc nhng thc
hin hc sinh phi tin hnh nhiu hot ng trong v ngoi lp hc trong mt
khong thi gian thng khng th tnh bng ngy, v vy, i vi chng trnh
hc nng v ni dung nh ca chng ta hin nay th chin lc ny khng th p
dng ph bin, m ch c mt s ni dung nht nh.
Chng ta c th nhn ra s khc nhau trong cc chin lc dy hc hng
vo ngi hc nu trn v vai tr trung tm ca hc sinh, c chin lc th hc
sinh ch c quyt nh mt phn chin lc hc tp, c nhng chin lc hc
sinh c quyt nh gn nh ton b.
C th nhn thy s khc bit in hnh ca cc chin lc dy hc hng
vo ngi hc so vi dy hc truyn thng, l hc sinh c quyn quyt nh
nhiu hay t vic hc tp ca mnh v chu trch nhim mt phn hoc c th ton
b s pht trin ca bn thn trong qu trnh hc tp.
 1.5. La chn chin lc dy hc hng vo ngi hc trong iu kin
thc tin gio dc Vit Nam
la chn chin lc dy hc ph hp vi thc tin gio dc ph thng
Vit Nam hin nay th ta cn phi quan tm n cc c im sau:
1.5.1. Chng trnh hc
Chng trnh hc ph thng Vit Nam hin nay nhn chung vn l
chng trnh nng v ni dung, th hin trong dung lng kin thc tng mn hc
v c s mn m hc sinh phi hc. V th, khng th p dng mt cch ph
bin v nguyn mu nhng chin lc dy hc hng vo ngi hc nh chin
lc dy hc xoay quanh vn hay dy hc theo d n, cho d trong cc chin
lc ny vai tr trung tm ca hc sinh c pht huy rt cao.

1.5.2. Ni dung hc
Trong ln ci cch phn ban ny hc sinh c nhiu c hi la chn hn
trc (hai la chn), tuy nhin cch tip cn ni dung ca c hai ban nhn chung l
ging nhau, vn rt coi trng cch tip cn xy dng khi nim (qu trnh hc tp
ch yu l s t chc xy dng ni dung hc). Dung lng kin thc trong mt
bi hc nhn chung l ln do kh c th p dng trit v ph bin cc chin
lc dy hc tch cc hin nay vo tt c cc ni dung hc.
Tuy nhin, trong chng trnh hc hin nay, vn c nhiu ni dung c th
v rt nn trin khai dy hc theo nhng chin lc PBL (Project based learning,
Problemb based learning) nhng phi rt cn nhc v chn lc. nhng phn
chng trnh nng v trang b mt h thng khi nim khoa hc th kh c th p
dng cc chin lc ny do qu thi gian cng nh c im ni dung khng cho
php.
Vy c th pht huy vai tr trung tm ca hc sinh hay khng? Chin lc
dy hc hng vo ngi hc no c th p dng vo ging dy nhng phn kin
thc nh vy?
1.5.3. S la chn
 Qua s b phn tch trn, chng ta nhn thy dy hc theo cc nh hng
ca R.Marzano l mt chin lc dy hc hng vo ngi hc kh ph hp vi
c im chng trnh hc cn nng v ni dung nh ca chng ta hin nay do
vic thu nhn kin thc theo cch dy ny vn ch yu l tham gia xy dng kin
thc.
thy r s ph hp chng ta s xem xt k hn chin lc dy hc ny:
1.6. Cc nh hng qu trnh dy hc ca R.Marzano [14]
1.6.1. nh hng 1: To ra v duy tr thi v s nhn thc tch cc
v vic hc
* ngha: Coi trng thi v s nhn thc tch cc ca hc sinh, coi
nh iu kin cn cho s thnh cng ca qu trnh hc tp.
Theo R.Marzanno cc yu t di y c tnh quyt nh n thi v s
nhn thc i vi vic hc ca hc sinh:
Khng kh lp hc:
Bu khng kh hc tp vui v, t do trong khun kh, i khi chp nhn s
hi hc, lm cho hc sinh cm thy thoi mi, l iu kin cn hc sinh
pht huy tnh tch cc trong hc tp.
S quan tm gip ln nhau gia cc hc sinh vi nhau, ca gio vin i
vi hc sinh l iu kin cn thit pht huy kh nng t lc, rn kuyn kh
nng giao tip, ngn ng v pht trin t duy.
Nui dng thi v s nhn thc tch cc v nhim v hc tp:
Marzano cho rng hc sinh s hc tp mt cch hng th v c hiu qu khi
hc sinh hiu r yu cu, gi tr ca nhim v hc tp c giao v c kin
thc, phng tin cn thit hon thnh nhim v .
Gi tr ca nhim v hc tp c R. Marzano nh gi l yu t quyt
nh n thi v s nhn thc tch cc ca hc sinh i vi vic hc tp. Mt
nhim v hc tp s l c gi tr i vi hc sinh nu n lin quan n bn thn
hc sinh v ph hp vi mc tiu c nhn ca h.
 Nhim v hc tp s lin quan n hc sinh nu n c t trong nhng
tnh hung thc tin gi vi hc sinh m khi thc hin n hc sinh s lnh hi
c ni dung hc.
R rng l con ngi lun t quan tm v c hng th trc tin i vi
nhng vn lin quan n mnh, trong hc tp cng vy, thit lp c s lin
quan ny s thu ht c s quan tm, ch v hng th ca hc sinh, l yu
t u tin quyt nh s tham gia tch c?c ca hc sinh vo thc hin nhim v,
gii quyt vn .
V d: Khi dy khi nim cht im.
Di y l hai cch tip cn khi nim cht im cho thy r s khc nhau
gia quan nim quen thuc vi quan nim ca R. Marzano.
Cch tip cn 1 Cch tip cn 2
GV a ra tnh hung c thc GV a hc sinh vo tnh hung bng cch:
nhng khng my lin quan n Cc em hy hnh dng mnh l ngi lm ti
hc sinh (hay khng lm cho n Trung tm iu ha xa ang theo di v tr cc
lin quan n hc sinh). on tu trn bn in t ti nh ga. Khi em
C mt on tu ha ang chy trn thy on tu c m t nh th no trn bn
l trnh t Bc vo Nam v mt v tr? Ti sao c th m t nh th?
on tu ang chy vo sn ga.Vy By gi cng con tu nhng em li l ngi
trong hai trng hp trn trng ang ng trn sn ga theo di n vo ga n
hp no kch th?c ( di) ca ngi thn. Trong trng hp ny em cn c th
on tu c coi l rt nh so vi m t con tu nh 1 im na khng?
qung ng (hay di ca on Vy trong trng hp no ta c th biu din hay
tu)? m t mt vt chuyn ng nh mt im?
T dn n nh ngha cht im
cch 1 hc sinh s lm php so snh gia di qung ng v di
on tu ri a ra nhn xt v cht im.
cch 2 hc sinh c kho lo dn dt hc sinh tham gia vo tnh hung,
Do , h phn tch tnh hung bng kinh nghim bn thn v bng s hnh dung
tng tng trong mi lin h vi thc t, khi h bit r vn ch l mt on
tu nhng on tu c th coi l cht im hoc khng th coi l cht im
trong nhng hon cnh khc nhau.
Ngoi ra nhim v hc tp cn phi c t ra mt cch r rng. Nhim
v khng r rng dn n hc sinh khc nhau hiu v nhim v khc nhau.
Nh vy, ta thy rng R.Marzano rt coi trng vic lm th no hc sinh
c thi v s nhn thc tch cc i vi vic hc. Gio vin cn ch rng bt
c khi no a ra mt nhim v, mt vn th lun lun cn phi lm cho n c
ngha v c gi tr vi hc sinh bng cch t n vo mt tnh hung c tht, v
to c mi lin h gia tnh hung vi thc tin m hc sinh ang sng. nh
hng ny ngi gio vin cn quan tm trong sut qu trnh dy hc duy tr
thi hc tp tch cc hc sinh.
Ta thy ngay nh hng ny hon ton c th p dng ngay trong thc tin
dy hc cho d chng trnh hc c c im th no ch cn gio vin thc
c tm quan trng v quan tm n n. Cha ni ti cc nh hng khc, nu
trin khai tt nh hng ny c th lm cho hc sinh hng th, tch cc hc
tp m nh kt qu hc tp chc chn s tt hn.
1.6.2. nh hng 2: Quan tm n vic lm th no gip hc sinh
thu nhn v tng hp kin thc mt cch c hiu qu
Theo R. Marzano v nhiu tc gi khc kin thc c chia l 2 loi:
Kin thc thng bo: l cc s kin, khi nim (thng yu cu
nm vng mc nh, hiu).
Kin thc quy trnh (l c s hnh thnh k nng, nng lc): V d
nh cch gii bi tp, lm th nghim (yu cu nm vng mc vn dng).
Hai loi kin thc ny c lnh hi theo cc cch khc nhau.
1.6.2.1. Thu nhn v tng hp kin thc thng bo
Thu nhn kin thc thng bo:
Theo quan im ca R.Marzano, hc sinh thu nhn kin thc vn ch yu
bng vic tham gia xy dng khi nim. Quan im ny kh gn vi cch tip cn
ni dung ca cc sch gio khoa t trc n nay.
 C 2 cch gip cho hc sinh xy dng khi nim.
* Cch 1: T ni dung bi hc t ra mt h thng cu hi c vn , sau
GV s dn dt hc sinh tm cch gii p (bng suy lun, th nghim),
chnh l qu trnh thu nhn (lnh hi) kin thc mi (cch dy hc ny kh ging
vi dy hc nu vn trong dy hc truyn thng).
* Cch 2: Gio vin khng coi hc sinh l cha bit g v ni dung s hc
m s c gng pht huy ht nhng g hc sinh bit, c kinh nghim cng vi
s h tr ca gio vin hc sinh s t lc xy dng kin thc. Ngi gio vin ch
truyn t nhng g m hc sinh cha bit hoc khng th t lc m bit c.
Theo quan im R.Marzano th hc tp l mt qu trnh hc sinh phi t mnh xy
dng kin thc (hc thuyt kin to - constructivism) vi s h tr ca gio vin
v hp tc vi bn b. Hc tp khng phi ch l s tip nhn mt chiu t gio
vin, m kin thc l do hc sinh xy dng nn. Cch lm ny gip hc sinh hiu
bi ngay trong qu trnh hc.
Tng hp kin thc thng bo:
Theo R. Marzano vic hc tp khng dng li vic thu nhn v ghi nh
kin thc mi m hc sinh phi tng hp kin thc.
Tng hp kin thc l qu trnh t chc li kin thc mi hc sinh, l
cch lm cho kin thc mi ha nhp vo h thng kin thc c nhn, lm cho
kin thc c mi lin h cht ch, logic nh kin thc c tinh lc, tr nn
bn vng v c gi tr hn. Khi hc sinh tng hp c th cng cho ta bit rng
hc sinh hiu kin thc.
Gio vin c th gip hc sinh tng hp kin thc bng nhiu cch ty
thuc c im kin thc:
T chc cho hc sinh trnh by li kin thc v thit lp cc mi lin h
gia cc phn kin thc.
Gio vin t ra nhng cu hi mt cch logic yu cu hc sinh tr li,
nh hc sinh hiu mi lin h gia cc ni dung.
Yu cu hc sinh din t ni dung di dng s , hnh v
 Thu nhn v tng hp kin thc cn c tin hnh an xen, thu nhn ti
u tng hp ti , l cch gip hc sinh hiu su ni dung hc v t chc li
kin thc, xy dng cho mnh mt h thng kin thc hu dng, tinh gin, bn
vng.
1.6.2.2. Thu nhn v tng hp kin thc quy trnh
Trong ni dung chng trnh hc hin nay kin thc cn lnh hi khng ch
kin thc thng bo m c kin thc quy trnh. Vic phn ra lm hai loi kin thc
c cc chin lc thch hp gip hc sinh lnh hi l iu chng ta c th v
cn p dng trong thc t vic dy hc cht lng v hiu qu hn.
Theo Marzano kin thc quy trnh c thu nhn v tng hp qua 3 giai
on:
Giai on 1: Xy dng m hnh (hay xy dng s c s nh hng
hnh ng, hay cc bc thc hin mt hnh ng):
Gio vin lm mu, sau yu cu hc sinh nh li tin trnh gio vin
thc hin.
Cho hc sinh lp s miu t tin trnh gio vin thc hin.
Giai on 2: nh hnh kin thc qu trnh:
Nu nhng tnh hung c vn .
Hc sinh thc hin theo s bit.
Phn tch nhng li khi HS gii quyt vn .
Sa cha li.
Giai on 3: Thu nhn kin thc qu trnh
HS thc hnh nhiu ln di s hng dn ca gio vin.
Lp k hoch cho HS t thc hnh.

Xy dng nh hnh Thu nhn

m hnh kin thc kin thc
 thu nhn c kin thc quy trnh i hc hc sinh phi hot ng t
lc, phi rn luyn c lp v nh. Phn bit r u l kin thc quy trnh gip
gio vin t chc hoc tp sao cho hc sinh c rn luyn nhiu nht. S dng
kin thc quy trnh c vo tnh hung mi thu nhn kin thc mi l cch
gip hc sinh thu nhn kin thc quy trnh ngay trong qu trnh hc tp.
1.6.3. nh hng 3: M rng v tinh lc kin thc
* Mc tiu: Nhn chung cc chin lc dy hc hng vo ngi hc u
khng dng li mc nm c ni dung kin thc v c c mt s k nng
m hng ti nhiu mc tiu pht trin c nhn. M rng v tinh lc kin thc
gip t c mt s trong cc mc tiu . Suy lun (quy np, din dch) gip
hc sinh m rng v tinh lc kin thc ng thi lm cho t duy bc cao (phn
tch, tng hp, nh gi) pht trin.
Theo R.Marzano hc tp chnh l qu trnh khng ngng m rng hiu
bit.
Vn dng kin thc vo thc tin cng l qu trnh m rng v tinh lc kin
thc.
M rng v tinh lc kin thc l hai qu trnh lun phi i i vi nhau do
b nh ca con ngi c gii hn.
C 2 cch gip hc sinh m rng v tinh lc kin thc:
Cch 1: Khi hc sinh cha quen vi hot ng ny th gio vin cn phi t
chc hc sinh tham gia vo cc hot ng m rng v tinh lc kin thc t
c nhng kin thc quy trnh cn thit cho hot ng t duy c lp:
1- So snh:
Hot ng so snh tri qua 4 bc c bn:
Nhn bit cc vn (s kin, hin tng) cn so snh.
Phn bit cc thuc tnh, c im ca chng.
Xc nh nhng im ging v khc nhau ca chng.
Din t nhng im ging,khc mt cch chnh xc.
2- Phn loi:
 Nhn bit cc ci (hin tng, s kin, khi nim) cn phn loi.
Phn chia thng tin thnh cc nhm.
Hnh thnh nguyn tc phn loi.
Tin hnh phn loi da trn nhng nguyn tc hnh thnh.
3- Quy np:
Nu cc gi thuyt, chng minh, kim chng cc gi thuyt bng nhng
chng c c th, thuyt phc
4- Suy din:
T vn A bit c th suy ra vn B
5- Phn tch li:
C hai loi li thng mc:
Li trong logic suy lun: th hin s mu thuan ca lp lun, s khng
thuyt phc ca bng chng, s khng i vo vn ch yu m sa vo cc vn
vn vt, khng bn cht
Cc li trong thc hin hay trnh by vn : Khng quan tm, bc b
bt c kin no tri ngc, khng tha nhn thc t, p t bng mi gi, s
dng chng c sai, khng c gi tr gii quyt vn .
6- Xy dng s ng h:
Lm cho ngi i din thch th vi vn ca mnh (thuyt phc), lm
cho ngi i din tin vo lp lun ca mnh, loi cung ngi i din bng cch
hnh ng phi ngn ng (c ch)
7- Khi qut ha:
Tm mi lin h gia cc vn khc nhau hoc mi lin h gia cc yu
t trong mt vn .
8- Phn tch quan im:
Th nhn nhn li vn t mt quan im khc.
Xc nh l l ng sau quan im khc .
Xy dng quan im nhm nhn ra quan im ca mnh v mt vn .
 Cch 2: c s dng khi hc sinh c th tc lc thc hin cc hot ng
trn. Khi , gio vin yu cu hc sinh suy lun tr li cc cu hi yu cu hc
phi suy lun, quy np, suy lun din dch, phn tch li, chng minh phn tch
quan im, Khi hc sinh tr li c cc cu hi m gio vin a ra cng c
ngha l hc sinh m rng v tinh lc c kin thc cn thit.
1.6.4. nh hng 4: S dng kin thc hiu qu
* Mc tiu: Rn luyn k nng tuy duy bc cao nh: Tng hp (sng to),
nh gi, hnh thnh nng lc gii quyt vn . Khi ngi hc c kin thc ri,
nhng mun kin thc c lu gi bn vng th ch khi no ngi hc thy c
gi tr ca n trong thc t. Mun vy, th kin thc phi c s dng c hiu
qu. Vic s dng kin thc hin qu th hin nhng hot ng nh:
Ra quyt nh.
iu tra.
Th nghim.
Gii quyt vn .
Pht minh.
Vi cc mn khoa hc v t nhin s dng kin thc hiu qu th hin ch
yu trong vic gii quyt bng thc nghim cc vn hc tp, p dng kin thc
gii quyt cc bi tp c tnh chun mc theo yu cu ca chng trnh hc
hoc cao hn l gii quyt sng to cc bi ton thc tin.
Hot ng kim chng bng thc nghim: Tr li nhng cu hi nh:
Ta gii thch iu ny nh th no? ; Da trn s gii thch ca mnh, ta c
th tin on iu g?

S hot ng kim chng thc nghim

QUAN ST

L thuyt: L thuyt:
 Gii thch
Tin on
Th nghim

V d: Khi dy v kin thc s ri ca cc vt trong khng kh, gio vin

em vo lp mt ming thic v ming ba cng cng hnh dng, kch thc v
yu cu hc sinh th suy ngh v a ra d ton hai vt ri xung t c cng lc
trong cc trng hp khc nhau khng? V sao?
t tm ba trn ming thic.
t tm ba di ming thic.
t tm ba thng ng v ming thic nm ngang.
Sau khi kt thc th nghim, hc sinh nh gi li nhng gii thch ca
mnh v t rt ra bi hc.
Hot ng gii quyt vn :
Ct li ca vn l tm cch t c mc ch khi gp tr ngi, hoc khi
ta ch c nhng iu kin rt hn ch thc hin mc ch. Hiu rng hn, gii
quyt vn l nhng c gng th no t c mc ch.
Trong hot ng gii quyt vn , th cc cu hi thng xut hin l g:
Ta s vt qua tr ngi nh th no?
Ti s lm th no t c mc ch ca mnh trong nhng iu kin
ny?
 S hot ng gii quyt vn

Mc tiu Gii quyt vn

iu kin: Vn c
gii quyt

Gii php 1 Gii php 2 Gii php 3 Gii pht c chn

Vn c
gii quyt

Chn gii php khc

Hot ng sng to:

Khi pht minh, chng ta cn n lc tr li nhng cu hi nh Ti mun
sng to ci g? hay Cch mi l cch no?, C cch no tt hn khng?.
Ta thy rng khi tr li cc cu hi ny th ngi hc s bit c mc ch
v nhim v cn thc hin trong hot ng sng to.
Ngoi ra, ta thy rng vic s dng kin thc hiu qu th hin qua cc hot
ng trn cc thao tc t duy nh hng 3 phi c ngi hc pht huy mt
cch tt nht.

1.6.5. nh hng 5: Rn luyn thi quen t duy

Ngi hc thng c xu hng qun nhng thng tin cn thit, t c s
dng, v th nhng ni dung kin thc m hc sinh thu nhn c l rt quan
trng, nhng n khng phi l mc tiu quan trng nht ca gio dc. Mc tiu
quan trng hn l pht trin thi quen t duy. Vi thi quen ny, hc sinh c th
t hc bt c nhng g h mun bt c ni no, vo bt c khi no.
Thi quen t duy bao gm: T duy t iu chnh, t duy ph phn, t duy
sng to.
Dy hc theo cc nh hng t 1 n 4 chnh l qu trnh rn luyn thi
quen t duy : Hc sinh hng th vi cc nhim v hc tp c gi tr, c ngha
vi h (nh hng 1), hc sinh t lc xy dng kin thc (nh hng 2) , hc
sinh t lc suy lun, khi qut ha, phn tch li (nh hng 3), hc sinh vn
dng cc kin thc vo gii quyt cc vn hc tp v gii quyt sng to cc
vn thc tin (nh hng 4).
Trong qu trnh t duy c lp, t duy ph phn, t duy sng to,t duy
t iu chnh c c hi pht trin.
1.6.6. Cc m hnh dy hc, s dng cc nh hng ca R.Marzano
Dy hc l s kt hp cc nh hng, c nhiu cch kt hp cc nh
hng to nn cc m hnh hc tp hng ti cc mc tiu khc nhau.
Cc m hnh dy hc:
M hnh 1: Ch trng n kin thc
(nh hng 2 - 3 - 4)
y nh hng 1 l nh hng lun c ch trng trong sut qu trnh
dy hc.

M hnh 1 v hnh thc rt ph hp vi dy hc trun thng, rt ph hp vi vic

dy ni dung ca mt phn kin thc mi nh chng ng hc cht im.
Bc 1:
Xc nh nhng kin thc thng bo v kin thc quy trnh c ch trng trong
bi ging.

Bc 2:
Chn cc hot ng cn m rng v tinh lc nng cao v khc su kin thc
 thng bo v kin thc quy trnh ca hc sinh.

Bc 3:
Chn mt bi tp rn luyn thi quen t duy thng qua vic s dng kin thc c
hiu qu nng cao v khc su kin thc thng bo v kin thc quy trnh.
M hnh 2: Ch trng n vn cn thc hin
(nh hng 4 - 2 - 3)
Vi m hnh ny th kin thc khng c lnh hi trc m lnh hi trong
qu trnh gii quyt mt vn . y l m hnh dy hc rt hiu qu nhng i
hi hc sinh phi c phn kin thc nn tng vng vng.
Bc 1:
Chn mt vn (bi tp) quan trng lin quan n vic s dng kin thc

Bc 2:
Chn nhng kin thc thng bo v kin thc quy trnh cn thit
hon thnh bi tp.

Bc 3:
Chn nhng kin thc cn m rng v tinh hc hon thnh bi tp.

M hnh 3: Ch trng n kh nng sng to ca hc sinh

(nh hng 2 - 3 - 4)
M hnh ny v hnh thc rt ging m hnh th nht nhng hng ti kh
nng t lc gii quyt sng to ca cc vn cn thit.
Bc 1:
cp n nhng kin thc thng bo v quy trnh s c ch trng
trong bi hc.
 Bc 2:
Nu cc hot ng m rng v tinh lc kin thc gip hc sinh hiu kin thc
thng bo v kin thc quy trnh.

Bc 3:
Nu cc phng php gip hc sinh la chn cc bi tp hoc ti.

KT LUN CHNG 1
thit k qu trnh dy hc nhm pht huy tt trong iu kin c th vai
tr ca hc sinh trong qu trnh dy hc th c s l lun trong chng ny gip ta
c nhng hiu bit l lun cn thit khi thit k v t chc qu trnh dy hc:
Phn bit mt cch r rng gia quan im hng vo ngi hc v dy
hc hng vo ngi dy.
Hiu nhng lun im c bn ca cc l thuyt dy hc hng vo ngi
hc l c s gip t chc qu trnh dy hc to iu kin tt nht tt c hc sinh
c th tham gia mt cch tch cc vo qu trnh hc tp. Tt c hc sinh tm thy
s hng th v ngha ca vic hc.
Bit v phn bit c s khc nhau ca mt s chin lc dy hc hng
vo ngi hc ang c s dng rng ri hin nay gip ngi gio vin c c s
la chn chin lc dy hc ph hp nht cho tng phn ni dung hc sao cho vai
tr trung tm ca hc sinh c pht huy cao nht.
T s phn tch v la chn chin lc dy hc ph hp nht cho chng
ng hc cht im l chin lc theo cc nh hng ca R. Marzano th vic
nghin cu k nm nh hng s l c s cho vic nhn nh cc thit k dy hc
hiu qu nht.
 Chng 2 : THIT K QU TRNH DY HC NHM PHT
HUY TT VAI TR TRUNG TM CA HC SINH KHI HC
CHNG NG HC CHT IM SCH VT L 10
TRUNG HC PH THNG BAN C BN.

2.1. Phn tch chng trnh, ni dung chng ng hc cht im [4]

C hc l phn kin thc nn tng quan trng khng nhng hc sinh
hiu v vn dng vo thc tin m cn hc tt cc phn kin thc khc ca
chng trnh Vt l ph thng.
Trong c hc, ng hc cht im l phn kin thc m u, cung cp
nhng khi nim c hc c bn lnh hi cc phn khc. Nu hc sinh khng
hiu tt cc kin thc chng ng hc cht im th s nh hng n kt
qu hc tp ca phn sau. c bit l c th gy cho hc sinh kh khn v mt tm
l, lo s v khng c hng th vi mn hc Vt l. Ngc li, nu nh dy thnh
cng chng ng hc cht im s gip cho hc sinh c c s vng chc
hc cc phn ca chng trnh Vt l tt hn, c bit l lm cho cc em yu thch
mn hc.
Trong chng ny, cha ng rt nhiu khi nim mi v kh i hi
hc sinh phi hiu r.
V d: Hc sinh phi phn bit c h ta v h qui chiu, cht im v
vt, hiu r tnh tng i ca vn tc,
Mc tiu ca chng ny kh cao.
V d:
Nu c cc v d c th v: Cht im, vt lm mc, mc thi gian.
Tr li cc cu hi: Chuyn ng l g? Qu o ca chuyn ng l g?
Phn bit c : H ta vi h quy chiu, thi im vi thi gian.
Trnh by cch xc nh v tr ca mt im trn ng cong v trn mt
phng.
 Gii bi ton i mc thi gian.
Nu c nh ngha v chuyn ng thng u.
Vn dng c cng thc tnh qung ng i v phng trnh chuyn
ng gii cc bi tp.
Gii c cc bi tp v chuyn ng thng u nh hai xe ui nhau, xe
chy nhanh chm trn cc on ng khc nhau
V c th ta -thi gian ca chuyn ng thng u..
Bit cch thu thp thng tin t th nh xx nh v tr, thi im
Nhn bit c chuyn ng thng u trong thc t.
Vit c cng thc nh ngha v v c vect biu din vn tc tc thi,
nu c ngha ca cc i lng trong cng thc.
Nu c nh ngha chuyn ng thng nhanh dn u v chuyn ng
thng chm dn u.
Vit c cng thc vn tc, gia tc, qung ng, phng trnh chuyn
ng ca chuyn ng thng nhanh dn u, thng chm dn u, ngha
cc i lng, du v chiu ca vn tc v gia tc
Gii c cc bi ton n gin trong chuyn ng thng bin i u
Trnh by, nu v phn tch c khi nim v s ri t do.
Nu c nhng c im ca s ri t do v gia tc ca s ri t do.
Gii c cc bi tp n gin v s ri t do.
Tr li c cu hi th no l tnh tng i ca chuyn ng?
Phn bit c h quy chiu chuyn ng v ng yn.
Gii thch c mt s hin tng lin quan n tnh tng i.
Vit c cng thc cng vn tc v vn dng gii c mt s bi ton
chuyn ng cng phng.
Nh vy bn cnh lng kin thc thng bo rt nhiu (cc khi nim) l
hng lot kin thc quy trnh nn tng (Cch xc nh v tr, v th, gii cc bi
ton ng hc bng phng trnh v bng th) m hc sinh phi lnh hi tt, rn
c k nng mi gii quyt c bi ton ny v cc chng sau. Trong khi ,
thi gian dng cho ging dy l t, c bit l thi gian rn luyn l rt t (2 tit
).
Do y l chng trnh m u vi nhiu khi nim mi nn rt kh
pht huy tnh tch cc ca hc sinh, gio vin thng b p lc c thi gian v tm
l khi ni dung dy nng n. Thng thng gio vin thng truyn t mt chiu
v rn luyn nhiu hc sinh c th gii c cc dng bi tp.
i mi phng php dy hc chng ny nhm hng ti pht huy tt
nht vai tr trung tm ca hc sinh, lm cho hc sinh hng th hc tp, t lc lnh
hi kin thc mt cch vng chc lm nn tng hc tt cc phn kin thc khc
tip theo l rt cn thit.
2.2. S la chn cch tip cn dy hc chng ng hc cht im
Qua nghin cu l lun dn ra chng 1, qua phn tch c im
chng trnh, ni dung ca chng ng hc cht im. Trong khun kh
nghin cu ny chng ti chn v p dng chin lc dy hc theo nm nh
hng ca R.Marzano, qu trnh dy hc t chc ch yu theo m hnh 1 (m
hnh 2-3-4).
y l chng m u ca mt phn kin thc nn tng quan trng ca vt
l nn hc sinh rt cn lnh hi nhng kin thc v k nng mi quan trng . Da
vo nh hng 2 t chc mt cch ph hp v hiu qu nht hc sinh t lc
xy dng kin thc, da vo nh hng 3 gip hc sinh m rng v tinh lc kin
thc. Sau cng, nh hng 4 gip hc sinh tng bc p dng kin thc thng
bo v kin thc quy trnh lnh hi c vo gii quyt cc vn t n gin n
phc tpngay trong qu trnh lnh hi kin thc mi l cch va lnh hi kin thc
v rn luyn k nng hiu qu.
2.3. Vn dng nh hng ca R. Marzano vo dy hc chng ng
hc cht im
nh hng 1:
To bu khng kh lp hc thun li:
 La chn ch yu hnh thc hc tp l theo nhm hp tc , to bu
khng kh lp hc thoi mi trong trt t v hp tc gip ln nhau gia hc
sinh vi hc sinh v vi gio vin.
Thit lp ra nhm hc tp bng cch phn loi phong cch hc ca hc
sinh bng mt s test v tnh tri ca cc chc nng bn cu no, v phong cch
hc, phong cch t duy c c s t chc nhm hc tp thch hp vi tng loi
nhim v hc tp. chng ny, nhm u tin c la chn l nhm gm nhiu
phong cch hc.
Ngoi ra trong qu trnh iu khin lp hc, ngi gio vin thng qua
ngn ng, thi giao tip lun th hin s khuyn khch, ng vin v sn sng
h tr hc sinh.
Lm cho nhim v hc tp tr nn c gi tr i vi hc sinh.
* Theo R. Marzano, tnh gia tr cua nhiem vu hoc tap la yeu to chnh

quyet nh s thanh cong khi trien khai nh hng day hoc nay trong suot

qua trnh day hoc.

Nhim v hc tp phi c t trong cc tnh hung lin quan n thc
tin m hc sinh ang sng v lin quan n hc sinh nhm to nn s gn gi
thu ht nhanh chng s quan tm ch ca hc sinh vo tnh hung.
Cch lm hiu qu thu ht nhanh chng s quan tm, ch ca hc sinh
vo tnh hung gip hc sinh pht huy tt nht kin thc, kinh nghim sng c
vo phn tch tnh hung l lm th no kho lo dn dt hc sinh tham gia vo
tnh hung hay cc hc sinh ng vai tr trong cc tnh hung .
Tnh hung c th l tnh hung gio vin to ra trn lp hoc gio vin
m t li nhng tnh hung in hnh m a s hc sinh tri qua bng ngn ng,
c bit l hnh nh. (Vi s h tr ca cng ngh thng tin th cch lm ny
tr thnh cch dn dt hc sinh vo tnh hung mt cch hiu qu nht m cc
thit k dy hc ca lun vn ny l nhng v d).
V d 1.
 Khi dy v cch chn gc ta bi Chuyn ng c , gio vin a ra
tnh hung sau:
Lp chng ta cng i Du lch Vng Tu nhng chng ta i t chiu hm
trc gh thm Dinh Thng Nht.Sng hm sau xut hnh t TP HCM i VT
lc 8h.
M cc em nh st rut mun bit lc 10h sng cc em cch nh bao
nhiu km?
Mt ngi TP HCM cng t cu hi: Lc 10h sng cc em cch
dinh Thng Nht bao nhiu km?
Nhn xt: Tnh hung a ra l rt gn gi vi cc em hc sinh, c nhiu
hc sinh tri qua, tnh hung t hc sinh vo nhng nhn vt c th trong
tnh hung, v hc sinh nhn ra ngha, gi tr ca cc cu hi m bi hc s gip
h tr li.
V d 2:
Khi dy v kin thc chuyn ng c th gio vin trc khi a ra cc cu
hi cho hc sinh xem on phim tnh hung c lin quan n kin thc s c
hc (hiu qu ca vic lm ny khc rt nhiu khi gio vin ch dng li m t tnh
hung).
Sau khi hc sinh xem xong on phim th gio vin a ra cc cu hi sau:
t chuyn ng l chuyn ng i vi ci g?
Ngi ph n ngi trn t c thay i v tr so vi ngi n ng li xe
khi xe ang chy khng?
Khi hai t v tr song song vi nhau ngi ngi trn xe ny c thy
ngi trong xe kia thay i v tr i vi mnh hay khng?
Nhn xt: Do cc cu hi lin quan n on phim cc em va xem nn cc
em tr li rt nhanh, v s cm thy thch th, v kin thc m cc em c hc
khng b p t t gio vin, m do hc sinh cc nhm t xy dng nn sau khi h
xem phim v tr li c cc cu hi hon chnh.
* Lm cho nhim v hc tp tr nn r rng i vi hc sinh:
 l s din t r rng cc nhim v hc tp, nhng yu cu hc sinh
thc hin phi phi t ra r rng v nht qun.

V d: Nu nh khi dy v mi quan h gia hng ca a , v , v trong

chuyn ng thng nhanh dn u m gio vin a ra cu hi nh sau:

Mt xe t chuyn ng thng nhanh dn u th a , v , v c quan h nh

th no v phng v chiu?
Nhn xt: Vi cu hi ny th r rng hc sinh rt kh hiu, v nhim v
hc tp khng r rng, cn m h i vi hc sinh.
Ngc li, gip cho hc sinh t lc tr li c cu hi trn th cu hi
trn c chuyn thnh phiu hc tp sau:
Phiu 2:
Lp: Nhm:
Nhim v Tho lun v tr li
ca nhm
Mt t chuyn ng thng nhanh dn u vi gia tc 2m/ s 2 vi
vn tc ban u l 10m/s
Biu din vect vn tc ca t ti thi im to v thi im t
Dch chuyn cc vect vn tc v chung mt gc

Xc nh hng v ln ca vect v

Nhn xt v hng ca vect v vi cc vect vn tc thnh

phn

Nhn xt v hng ca vect a , vect v v cc vect vn tc

thnh phn
Nhn xt: Qua phiu hc tp ny th nhim v hc tp r rng hn, v cc
yu cu c chia nh thnh tng phn nh m ch cn hc sinh hon thnh
c cc nhim v trn, th hc sinh s tr li c cu hi trong chuyn ng

thng nhanh dn u th a , v , v c quan h vi nhau nh th no v phng

chiu.
 Tm li, nh hng 1 l nh hng rt quan trng, bt c lc no m
ngi gio vin a ra cc tnh hung, cng nh cc phiu hc tp th phi lun
quan tm n nh hng 1 ny.
nh hng 2: Thu nhn v tng hp kin thc.
L hot ng chnh ca qu trnh dy hc cc ni dung c th.
Khc vi quan nim dy hc truyn thng quen thuc, R .Marzano nhn
mnh thu nhn v tng hp kin thc l hai nhim v phi thc hin trong qu
trnh dy hc: Thu nhn kin thc bi hc, tng hp kin thc bi hc, ha nhp
kin thc mi vi kin thc mi vi kin thc hc gip hc sinh t chc li
kin thc v nhn r v tr ca kin thc mi trong mt h thng c.
Cc kin thc thng bo v kin thc quy trnh ca chng ng hc
cht im:
Kin thc thng bo: Cht im, qu o, h ta , h quy chiu, vn
tc, gia tc, biu thc vn tc,
Kin thc quy trnh:
V th ca cc loi chuyn ng c hc trn c s cc d liu c
c.
Gii cc bi tp ng hc bng hai cch: S dng phng trnh ton hc
v s dng th.
* Cc cch gip hc sinh thu nhn v tng hp kin thc:
Quan im xuyn sut trong cc thit k dy hc trong lun vn ny l gio
vin khng c xem hc sinh l cha bit g m lun c gng pht huy cao tt
nht hiu bit, kinh nghim c ca hc sinh, c gng pht huy kh nng t lc,
s hp tc gia hc sinh vi hc sinh vi s h tr ca gio vin khi cn thit
hc sinh t lc xy dng kin thc mi.

C hai cch gip hc sinh thu nhn v tng hp kin thc:

 T ni dung hc t ra cc cu hi, t cu hi vo cc tnh hung (lun
tn trng nh hng 1), gip hc sinh phn tch tr li cu hi t thu
nhn kin thc mi.
T ni dung hc thit k cc nhim v hc tp (lun tn trng nh
hng 1) ty thuc mc kh khn ca nhim v hc tp m chia vic thc hin
ra thnh nhiu bc. Hc sinh s tranh lun, tho lun thc hin nhim v hc
tp v kt qu ca vic thc hin cc nhim v hc tp l kin thc mi c xy
dng.
V d 1: dy khi nim chuyn ng c ti tin hnh nh sau:
Cho hc sinh xem on phim
t chuyn ng l chuyn ng i vi ci g?
Ngi ph n ngi trn t c thay i v tr so vi ngi n ng li xe
khi xe ang chy khng?
Khi hai t v tr song song vi nhau ngi ngi trn xe ny c thy
ngi trong xe kia thay i v tr i vi mnh hay khng?
V d 2: Khi dy khi nim gia tc.
Phiu 1:
Lp: Nhm: ..
Di y l 3 bn gi tr v s bin i vn tc theo thi gian ca xe 3 t:
t (s) 1 2 3 t (s) 1 3 5 t (s) 1 5 9
v(m/s) 50 50 50 v (m/s) 10 15 20 m (m/s) 60 40 20
Bng 1 Bng 2 Bng 3
Nhim v Kt qu tho
lun nhm
Nhn xt v s thay i vn tc theo thi gian ca 3 xe t c
1 m t 3 bng gi tr trn v rt ra nhn xt v tnh cht ca tng
chuyn ng
Tnh lng vn tc thay i trong tng khong thi gian lin tip
2 1s ca tng t c m t trong cc bng gi tr trn
3 C nhn xt g v lng vn tc thay i trong tng khong thi
gian lin tip 1s ca tng t?
4 t no bin i vn tc nhanh hn
5 bit mt chuyn ng c s bin thin vn tc nhanh hay chm
ta cn so snh ci g?
Cc kin thc quy trnh c hc sinh thu nhn mt cch hiu qu thng
qua cc nhim v hc tp trong cc phiu hc tp, hc sinh thc hin cc nhim v
hc tp l ng thi lnh hi v rn luyn theo s c s nh hng ca kin
thc quy trnh.
V d: Gio vin giao nhim v hc tp bi 2 khi dy v phng trnh
chuyn ng v th ta theo thi gian ca chuyn ng thng u.
Bng sau m t s thay i ta theo thi gian ca t chuyn ng trn
l trnh TP HCM Nha trang:

t (h) 0 1 2 3 4 5 6 7

X 30 90 150 210 270 330 390 450

Nhim v:
- V h trc ta c trc tung l x, trc honh l t, gc ta ti C chi
- Xc nh cc im c cc cp to (x,t) tng ng theo bng s trn
- Ni cc im ny vi nhau
Nhn xt v th v c
ng v c trn th m t qu o ca chuyn ng hay cho bit s
thay i ca ta theo thi gian
Nu bit rng t s n Nha Trang sau 9 ting k t lc khi hnh, hy
xc nh bng th trn qung ng t TP H Ch Minh n Nha Trang
Nu chn gc ta ti C chi th Nha trang c ta x bng bao nhiu
i vi mc chn l C Chi?
Nu ni rng sau khi khi hnh 2h30ph t s n Thp Chm, hy xc
nh bng th trn qung ng t TP HCM n Thp chm
Nu chn gc ta ti C chi th Thp chm c ta x bng bao nhiu
i vi mc chn l C Chi ?
V th ca chuyn ng trn vi trc tung l vn tc (v) v trc honh
l thi gian ( th Vn tc - Th i gian)
Nhn xt dng th
Qung ng tnh theo cng thc S = v.t tng ng vi ci g trn th
ny?
Cc nhim v hc tp trong c chng c thit k sao cho hc sinh khi
thc hin nhim v hc tp sau th hc sinh phi s dng ngay c kin thc thng
bo v kin thc quy trnh va lnh hi trc . Chnh v vy hc sinh hiu ngay
kin thc thng bo ngay trong qu trnh hc tp, kin thc quy trnh th tng
bc c lnh hi t vic lm theo s c s nh hng n vic p dng cc
bc tip theo vo gii quyt cc vn khc.
V d: Thu nhn kin thc thng bo.
Khi hc sinh c hc v vn tc th s dng kin thc vn tc thc
hin cc nhim v phiu 1( bi chuyn ng thng bin i u) xy dng khi
nim gia tc v t c th bit c tnh cht chuyn ng ca vt v tnh c
gia tc phiu 3 ( bi chuyn ng thng bin i u).
Phiu 1:
Lp: . Nhm:.
Di y l 3 bn gi tr v s bin i vn tc theo thi gian ca xe 3 t:
t (s) 1 2 3 t (s) 1 3 5 t (s) 1 5 9
v(m/s) 50 50 50 v (m/s) 10 15 20 v (m/s) 60 40 20
Bng 1 Bng 2 Bng 3
Nhim v Kt qu tho
lun nhm
Nhn xt v s thay i vn tc theo thi gian ca 3 xe t c
1 m t 3 bng gi tr trn v rt ra nhn xt v tnh cht ca
 tng chuyn ng
Tnh lng vn tc thay i trong tng khong thi gian lin tip
2 1s ca tng t c m t trong cc bng gi tr trn
3 C nhn xt g v lng vn tc thay i trong tng khong thi
gian lin tip 1s ca tng t?
4 t no bin i vn tc nhanh hn
5 bit mt chuyn ng c s bin thin vn tc nhanh hay
chm ta cn so snh ci g?

Phiu 3:
Lp: Nhm:..
Nhim v Hc sinh tnh
ton v kt qu
Mt t chuyn ng thng c vn tc bin thin theo thi
gian th hin qua bng gi tr sau:
t (s) 1 3 5

v(m/s) 10 15 20
Hy cho bit tnh cht chuyn ng ca t v tnh gia tc
ng vi mi on v nu nhn xt.
V d: Thu nhn kin thc quy trnh:
Gio vin giao nhim v hc tp bi 2 khi dy v phng trnh chuyn
ng v th ta theo thi gian ca chuyn ng thng u.
Bng sau m t s thay i ta theo thi gian ca t chuyn ng trn
l trnh TP HCM Nha trang:

t (h) 0 1 2 3 4 5 6 7

30 90 150 210 270 330 390 450

X (km)
 Nhim v:
- V h trc ta c trc tung l x, trc honh l t, gc ta ti C chi
- Xc nh cc im c cc cp to (x,t) tng ng theo bng s trn
- Ni cc im ny vi nhau.
Nhn xt v th v c
ng v c trn th m t qu o ca chuyn ng hay cho bit
s thay i ca ta theo thi gian
Nu bit rng t s n Nha Trang sau 9 ting k t lc khi hnh, hy
xc nh bng th trn qung ng t TP H Ch Minh n Nha
Trang
Nu chn gc ta ti C chi th Nha trang c ta x bng bao nhiu
i vi mc chn l C Chi?
Nu ni rng sau khi khi hnh 2h30ph t s n Thp Chm, hy xc
nh bng th trn qung ng t TP HCM n Thp chm
Nu chn gc ta ti C chi th Thp chm c ta x bng bao nhiu
i vi mc chn l C Chi ?
V th ca chuyn ng trn vi trc tung l vn tc (v) v trc honh
l thi gian ( th Vn tc - Thi gian)
Nhn xt dng th
Qung ng tnh theo cng thc S = v.t tng ng vi ci g trn th
ny?
Sau khi thc hin nhim v ny, th hc sinh bit cch din t mt bi ton
thc t bng th theo s nh hng t mnh thc hin tng bc. Hc
sinh bit c gi tr ca vic biu din bng th (cho php xc nh v tr ca
chuyn ng ng vi tng thi im khc nhau, hoc xc nh thi im, khong
thi gian vt n v tr xc nh no , )
Nhng kin thc quy trnh ny c hc sinh p dng ngay nm vng
nhim v sau v kin thc quy trnh c rn luyn ngay ti lp.
 Sau khi hc sinh nm c s nh hng kin thc qui trnh, th n
bi 3 khi lm vic vi phiu hc tp sau:
Phiu 4:
Lp: Nhm:.
Nhim v 1 Kt qu lm
vic nhm
Mt xe my ang chuyn ng vi vn tc 3m/s bng tng tc vi gia
tc l 0,5m/s2. Chn chiu dng ca trc ta l chiu chuyn ng,
gc ta v thi gian l ti thi im xe bt u tng tc. Hy thc
hin cc nhim v sau:
Vit biu thc xc nh vn tc ca xe ti thi im t bt k
T cng thc xc nh vn tc ca xe khi n tng tc c 4s

T cng thc xc nh thi gian xe t vn tc v = 6m/s

Nhim v 2: Cng bi ton trn hy: Kt qu lm

vic nhm
Vit biu thc xc nh vn tc ca xe ti thi im t bt k

V th m t s bin thin ca vn tc theo thi gian

T th xc nh vn tc ca xe lc t = 4s
T th xc nh thi gian xe t vn tc v = 6m/s

phiu hc tp ny th hc sinh gii quyt cc nhim v nh: Xc nh vn

tc ca xe khi n tng tc c 4s, xc nh thi gian xe t vn tc 6m/s, v
th m t s bin thin ca vn tc theo thi gian th hc sinh lm rt d dng
da vo nhng nh hng kin thc quy trnh c hc bi 2 (Chuyn ng
thng u).
Tng hp kin thc:
t cu hi gip hc sinh h thng ni dung bi hc.
Vic s dng ngay kin thc tip thu trc vo xy dng kin thc
mi l mt cch gip hc sinh tng hp, t chc li kin thc, thit lp mi lin h
gia cc kin thc.
 V d: Khi hc sinh hc xong v chuyn ng thng u, hc sinh s dng
kin thc v chuyn ng thng u xy dng kin thc ca chuyn ng thng
bin i u. Hc sinh c th hiu khi a = 0 th c th s dng cc cng thc ca
chuyn ng thng bin i u cho chuyn ng thng u.
Ngoi ra gip hc sinh tng hp kin thc c th tng bc thc hin
mt s h thng ni ln mi lin h gia cc kin thc. Vic tng hp kin thc
quy trnh trong chng ny c din ra lin tc trong qu trnh dy hc.
V d: T kin thc quy trnh v cch v th ca chuyn ng thng u
th hc sinh s dng v th ca chuyn ng thng bin i u v cui cng
vn dng gii bi ton ng hc bng th. Vy cui cng hc sinh khng cn
nh cch v th ca ca chuyn ng thng u, chuyn ng thng bin i
u m ch cn bit cch gii bi ton ng hc bng th. Lc ny hc sinh
tng hp c kin thc.
nh hng 3: M rng v tinh lc kin thc.
Hc tp t bn thn n l qu trnh m rng kin thc, vn dng kin thc
vo thc tin l giai on tip theo ca vic m rng kin thc. Tuy nhin, m
rng v tinh lc kin thc l hai qu trnh phi din ra ng thi.
chng ny qu trnh dy hc kin thc mi lun din ra qu trnh tinh
lc kin thc theo cch m R. Marzano nu ra l an xen vi qu trnh dy
hc, sau khi hc sinh lnh hi mt s khi nim cng l lc cu hi so snh, phn
bit, phn loi, cu hi yu cu hc sinh khi qut ha c t ra.
Cc thit k dy hc trong lun vn ny, cui mi bi u c cc phiu
giao vic v nh. Trong cc phiu giao vic ny, c nhiu nhim v, trong c
nhim v yu cu hc sinh so snh, phn loi,
Vi mc ch m rng v tinh lc kin thc v gip hc sinh hiu r vn
trng tm, phn bit cc khi nim, hin tng vi nhau nhm trnh cho hc sinh
nhm ln cc khi nim, s vt, hin tng vi nhau. Ngoi ra, khi giao nhim v
v nh cng to c hi cho cc em c thm c hi lm vic theo nhm, nhm mc
ch pht trin c nhn (nh kh nng giao tip, hp tc, )
 V d 1: phiu giao vic bi 1
Nhim v 1: Cc nhm hy phn bit:
Cht im v vt.
H ta v h quy chiu.
Thi gian v thi im.
V d 2: phiu giao vic ca bi 2.
Nhim v 1: Cc nhm hy phn bit:
Phng trnh to theo thi gian v phng trnh ng i theo thi
gian ca chuyn ng thng u.
th ta theo thi gian v th vn tc theo thi gian.
V d 3: phiu giao vic ca bi 3, cc nhm hy phn bit:
Th no l chuyn ng thng u, chuyn ng thng nhanh dn u,
chuyn ng thng chm dn u?
Phng trnh v th ta theo thi gian, vn tc theo thi gian ca
ba loi chuyn ng thng u, thng nhanh dn u v thng chm dn. Mi quan
h gia a , v , v ca chuyn ng thng nhanh dn u v chuyn ng thng
chm dn u.
V d 4: Phiu giao vic
Lp: Tn hc sinh: ..
C th nh ngha khc nhau v chuyn ng thng u nh th no?
C th dng phng trnh chuyn ng, chung no din t cc chuyn ng
thng hc?
T phng trnh th tm li phng trnh ca chuyn ng u
T c thm mt nh ngha khc v chuyn ng u nh th no?
Lm th no phn bit chuyn ng thng nhanh dn u v chm dn u?
1
Cc i lng trong phng trnh chuyn ng X X 0 V0 t at 2 l gi tr i s
2
hay s hc?
Vi chuyn ng bin i c vn tc ban u bng khng phng trnh s th no?
Vi chuyn ng chm dn u gi tr ca cc i lng trong phng trnh nh
th no?
Qua bn v d trn ta thy rng nu nh hc sinh cc nhm c th hon
thnh cc nhim v c giao th hc sinh hiu r vn hn. V d v d 3, khi
hc sinh tr li c cc cu hi c giao th hc sinh c th m rng v tinh lc
c kin thc v bit c phm vi p dng cc kin thc v bit c chng c
nhng im ging nhau, khc nhau nh th no?
Tm li, vic m rng v tinh lc kin thc l vic cn thit cho ngi hc,
gip cho ngi hc khng cn phi nh nhiu kin thc, m ch cn nm c
im khc nhau cn bn ca cc kin thc vi nhau.
Vn dng nh hng 4: S dng kin thc hiu qu.
chng ny c hai mc yu cu hc sinh vn dng kin thc hiu qu.
1. Vn dng gii cc bi ton ng hc theo yu cu ca chng trnh
hc. chng ny hc sinh tng bc vn dng kin thc gii quyt cc
bi ton ng hc t n gin n phc tp bng c hai cch l th v
phng trnh, gip hc sinh thy c gi tr thc tin ca cc kin thc
c hc.
V d: Khi dy bi 1 Chuyn ng c. Do hc sinh cha quen vic chn
vt lm gc ta , cch xc nh v tr ca mt im nn ti h tr cho hc
sinh hiu vn bng cch a ra phiu hc tp gm nhng cu hi rt d tr li
da vo s hiu bit ca cc em. Khi hc sinh tr li c cc cu hi ny th hc
sinh hiu c cc kin thc m gio vin mun truyn t.
Phiu hc tp:
Lp: Nhm: ..
Em hiu g v nhng thng tin ghi trn ct cy s? N cho em bit nhng g?
xc nh c v tr ca mt cht im chuyn ng mt thi im no
ta phi bit nhng g?
Lm th no ch cho ngi th mc ng v tr cn khoan trn tng
ng inh khi ta khng c mt ?
 xc nh v tr M ca cht im chuyn ng theo mt qu o phng bt
k vo thi im xc nh no ta cn mt h ta nh th no?
- V h ta .
- Trc tung biu din s thay i ca i lng no?
- im c chn lm gc ca h ta ?
- Thi im c chn l gc thi gian?
- Trc honh biu din s thay i ca i lng no?
- Th xc nh v tr ca im M theo h ta chn.
xc nh v tr ca cht im chuyn ng theo mt qu o thng vo
thi im xc nh no , ta cn mt h ta nh th no?

Sau khi hc sinh hiu c gc ta , cch xc nh v tr ca mt im,

th bi Chuyn ng thng u, ti a phiu hc tp kh hn phiu bi 1
Chuyn ng c.
Bng sau m t s thay i ta theo thi gian ca t chuyn ng trn
l trnh TP HCM Nha trang:

t (h) 0 1 2 3 4 5 6 7

X (km) 30 90 150 210 270 330 390 450

Nhim v:
- V h trc ta c trc tung l x, trc honh l t, gc ta ti C chi
- Xc nh cc im c cc cp to (x,t) tng ng theo bng s trn
- Ni cc im ny vi nhau
Nhn xt v th v c
ng v c trn th m t qu o ca chuyn ng hay cho bit s
thay i ca ta theo thi gian
Nu bit rng t s n Nha Trang sau 9 ting k t lc khi hnh, hy xc
nh bng th trn qung ng t TP H Ch Minh n Nha Trang
Nu chn gc ta ti C chi th Nha trang c ta x bng bao nhiu i
vi mc chn l C Chi?
Nu ni rng sau khi khi hnh 2h30ph t s n Thp Chm, hy xc nh
bng th trn qung ng t TP HCM n Thp chm
Nu chn gc ta ti C chi th Thp chm c ta x bng bao nhiu i
vi mc chn l C Chi ?
V th ca chuyn ng trn vi trc tung l vn tc (v) v trc honh l
thi gian ( th Vn tc - Th i gian)

Nhn xt dng th
Qung ng tnh theo cng thc S = v.t tng ng vi ci g trn th ny?
Khi hc sinh bit cch xc nh v tr ca cht im 1 th n phiu hc
tp ca bi 2, ti yu cu cao hn nh v th to theo thi gian (hc sinh
cn xc nh 2 v tr ca cht im cc cu hi khc nhau, ri sau v th, t
th, xc nh v tr hoc khi bit t hay x, hay xc nh t khi bit v tr ca cht
im t phng trnh ton,
Cui cng, bi 3 Chuyn ng thng bin i u th cc vn c
giao phc tp hn 2 phiu hc tp ban u, v cc nhim v c giao ch l
nhng cu hi nh tnh vn tc ca vt, khi bit t v hoc bng th v bng
cng thc vn tc hay yu cu hc sinh v th.

Phiu hc tp:
Lp: .Nhm: ..
bi tp:
Cho hai xe t chuyn ng bin i u nh sau:
- t 1 ang chuyn ng vi vn tc 10m/s th tng tc v sau 10s th t vn tc
20m/s.
- t 2 ang chuyn ng vi vn tc 20m/s th gim vn tc v sau 2s th vn tc cn
18m/s
Cu hi: t 1 t 2
a) - Xe 1, xe 2 chuyn ng nhanh dn u hay chm dn
u? V sao?
 - Tnh gia tc ca hai xe
b) V cc vect vn tc u ,vn tc sau, vect bin
thin vn tc, gia tc ca hai xe ? Nhn xt.
c) Vit cng thc vn tc ca hai xe? V th vn tc theo
thi gian ca hai xe v nu nhn xt?
d) Tnh vn tc ca xe 1 sau khi tng tc c 5s v ca xe
2 sau khi gim tc c 5s bng hai cch:
- Bng cng thc vn tc.
- Bng th.
e) Tnh qung ng xe 1 i c sau khi tng tc 3s v
qung ng ca xe 2 sau khi gim vn tc 3s.
Nhn xt: i vi nhng phiu hc tp nh trn, nu hc sinh cha c i
t nhng vn n gin n phc tp (t phiu bi 1 n phiu bi 2, ri n
phiu bi 3) th hc sinh s gp kh khn khi lm vic vi cc phiu hc tp nh
trn.
2. Vn dng sng to kin thc khi hc chng ny c tin hnh
theo cch:
Yu cu hc sinh t ra bi tp tng bc theo chng trnh hc t n gin
n phc tp, t chc cho hc sinh trao i, phn tch li, iu chnh v gii cho
cc bi tp gia cc nhm, cch lm ny khng nhng gip hc sinh thit lp c
mi lin h gia kin thc vi thc tin m cn l cch rt hiu qu gip hc sinh
m rng v tinh lc kin thc.
V d 1: PHIU GIAO VIC BI 4
Nhim v 3: Vi cc s liu cho trc di y. Hy xy dng cc bi
ton c cha nhng s liu cho.
Bi tp 1: 45m
10m/s2
Bi tp 2: 20m/s
10m/s2
Nhim v 4: Cc em hy t cu hi cho phn ni dung cc bi ton sau:
 Bi tp 1: Mt vt c th ri t do t cao h = 20m. Ly g = 10m/s2.
Bi tp 2: Mt vt c th ri t do, khi chm t t vn tc l 20m/s.
Ly g = 10m/s2.
Nhim v 5: Mi nhm t thit k hai bi tp da vo cc bi tp v cc
kin thc va c hc.
V d 2: PHIU GIAO VIC BI 6
Nhim v 3: Vi cc s liu cho trc di y. Hy xy dng cc bi
ton c cha nhng s liu cho.
Bi tp 1:
30km trong 2 gi
20km/h
Bi tp 2:
50km/h
10km/h
Nhim v 4: Cc em hy t cu hi cho phn ni dung cc bi ton sau:
Bi tp 1: Mt chic thuyn chuyn ng vi vn tc 50 km/h i vi
nc, bit vn tc ca thuyn i vi b l 60km/h. Bit rng thuyn chuyn
ng xui dng nc.
Bi tp 2: Mt chic thuyn chuyn ng vi vn tc 40km/h i vi
nc, bit vn tc ca thuyn i vi b 25 km/h. Bit rng thuyn chuyn
ng ngc dng nc.
Nhim v 5: Mi nhm t thit k hai bi tp da vo cc bi tp v cc
kin thc va c hc.
Qua cc v d trn cho ta thy rng nu nh hc sinh cc nhm hon thnh
c cc nhim v c giao th hc sinh cng hnh thnh v pht trin c
kh nng gii quyt cc vn sng to.
 2.4. Cc thit k dy hc c th
Do mc 2.3 trnh by k vic vn dng nh hng 1, 2, 3, 4 ca R Marzano
theo m hnh 2 -3 -4, nhm pht huy vai tr trung tm ca hc sinh khi hc
chng ng hc cht im.
V vy, trong mc ny, ti ch trnh by cc thit k dy hc c th ca bi
1 Chuyn ng c v bi 2 Chuyn ng thng u [27] (Cc bi khc xin
xem phn ph lc 1).

Bi 1: CHUYN NG C
Chia lp ra lm 9 nhm, c nhm trng cho mi nhm
 H tr ca gio vin Hot ng
ca hc sinh
Dn dt Bi ging c son trn my tnh
Slide1
1. Th no l
chuyn ng Hc sinh tr
c? li c nhn.
Trnh chiu
on phim
(Slide 1)

Slide 2

Trnh chiu Hc sinh lm

on phim v vic nhm
cu hi. tr li cu hi
(Slide 2) v cc nhm
khc phn tch
Gio vin li, chnh sa,
chnh sa cu b sung
tr li ca cc Slide 3

nhm v a ra
kin thc
chuyn ng
c.
=> Trnh chiu
Slide 3. [5].
Slide 4
Gio vin t
ra vn Hc sinh lng
Slide 4. tng.
=> Cc em s
hiu r khi hc
khi nim cht
im.

Slide 5.

2. Cht im:
Trnh chiu
hnh nh ng
m phng xe
t chy t Hc sinh lm
TP.HCM i H Slide 6 vic nhm
Ni v on tr li cu hi
phim (Slide 5 v cc nhm
v Slide 6) khc phn tch
li, chnh sa,
b sung

Slide 7.
Trnh chiu
Slide 7. Hc sinh tr
li c nhn.

Gio vin yu
cu hc sinh Phiu hc tp s 1
cc nhm lm Hc sinh lm
vic trn phiu vic nhm
hc tp s 1. tr li cu hi
v cc nhm
Gio vin khc phn tch
chnh sa cc li, chnh sa,
cu tr li ca b sung
cc nhm v
a ra kt lun.
=> Trnh chiu Slide 8
Slide 8.[5]

Hc sinh lm
Gio vin a Slide 9 vic nhm
ra cu hi trn tr li cu hi
Slide 9. v cc nhm
khc phn tch
li, chnh sa,
b sung

Gio vin
chnh sa v
kt lun. => Slide 10
Trnh chiu
Slide 10.

3. Qu o:
nh ngha qu
Slide 11.
o Slide
11. [5]

Slide 12

a v d cc
hnh minh ha
trn Slide 12
v Slide 13.

Slide 13
Gio vin t Slide 14 Hc sinh lm
vn Slide CHUYEN ONG C vic nhm
14 sau khi hc I. CHUYEN ON G C.
CHAT IEM.
Cc vt trn mt t tr li cu hi
1. CHUYEN ON G C c th chuyn ng theo nhng qu o
sinh xem cc 2. CHAT IEM.
3. QUY A O.
nh th no?
v cc nhm
on phim. => 0AN PHIM 1 0AN PHIM 2
khc phn tch
Gio vin li, chnh sa,
chnh sa v b sung
kt lun.
II. Cch xc
nh v tr ca Slide 15
vt trong
khng gian.
1. Vt lm Hc sinh lm
mc v thc vic nhm
o: tr li cu hi
Trnh chiu v cc nhm
Slide 15 v yu khc phn tch
cu hc sinh Phieu hoc tap so 2. li, chnh sa,
lm vic trn b sung
phiu hc tp
s 2. (Cu 1)
=> Gio vin
chnh sa v
kt lun. [5]

Trnh chiu Hc sinh lm

Slide 16 v yu vic nhm
cu hc sinh Slide 16 tr li cu hi
lm vic trn v cc nhm
phiu hc tp khc phn tch
s 2. (cu 2) li, chnh sa,
=> Gio vin b sung
chnh sa v
kt lun. Hc sinh lm
Trnh chiu Slide 17. vic nhm
Slide 17 => tr li cu hi
Gio vin v cc nhm
chnh sa v khc phn tch
kt li, chnh sa,
lun.[5],[13]. b sung

Hc sinh lm
Slide 18.
Trnh chiu vic nhm
Slide 18 v tr li cu hi
Slide 19. v cc nhm
=> Gio vin khc phn tch
chnh sa. li, chnh sa,
b sung

Slide 19.
Trnh chiu kt
lun Slide
20. [5]

Slide 20.
Trnh chiu
Slide 21. => Hc sinh lng
Cc em s hiu tng.
r sau khi hc
xong kin thc
h ta .

Slide 21
2. H ta :
Gio vin Hc sinh tr
hng dn hc li c nhn v
sinh nh li h c cc hc
ta trong sinh cn li
cc Slide 22 chnh sa, b
v yu cu hc sung
sinh tr li cu Slide 22.
hi trn Slide
23.

Slide 23.
Yu cu hc
sinh lm vic
trn phiu hc
tp s 2 (Cu Hc sinh lm
3, 4, 5) vic nhm
=> Gio vin tr li cu hi
chnh sa v Phieu hoc tap so 2. v cc nhm
kt lun. khc phn tch
li, chnh sa,
b sung

Hc sinh lm
vic nhm
tr li cu hi
Trnh chiu v cc nhm
Slide 24. khc phn tch
li, chnh sa,
b sung
Slide 24

Gio vin
chnh sa, kt
lun => Trnh
chiu Slide 25.
[5].

Slide 25

III. Cch xc
nh thi gian
trong chuyn
ng:
1. Mc thi
gian v ng Hc sinh tr
h. li c nhn.
2. Thi im
v thi gian:
Trnh chiu
Slide 26
Slide 26 Hc sinh tr
Trnh chiu li nhm v
Slide 27 v yu c cc
cu cc nhm nhm cn li
lm vic trn chnh sa, b
Phiu hc tp sung
s 3.

Slide 27

Phieu hoc tap so 3

Gio vin
chnh sa cc
cu tr li v i
n kt lun
Slide 28 [5]

Trnh chiu Hc sinh lng

Slide 29 tng.

Slide 28

Gio vin gi Hc sinh tr

bng Slide 30. li c nhn.

Slide 29

Gio vin
chnh sa, b
sung v kt
lun Slide
31.

Slide 30
Hc sinh lm
vic nhm
 tr li cu hi
Trnh chiu v cc nhm
Slide 32. khc phn tch
li, chnh sa,
b sung

Cn c vo cc Slide 31
cu tr li ca
hc sinh m
gio vin phn
tch li, chnh
sa, v i
n kt lun
Slide 33, 34. Slide 32
[5]

Slide 33
 Slide 34

PHIU GIAO VIC BI 1

Mi nhm v nh thc hin cc nhim v sau:[6],[26]
* Nhim v 1: Cc nhm hy phn bit:
Cht im v vt.
H ta v h quy chiu.
Thi gian v thi im.
* Nhim v 2:
Cu 1: Tm 2 v d mt vt c xem l cht im.
Cu 2: Mt xe t i t Hc Mn lc 7 gi sng n TP. H Ch Minh lc
8 gi sng. Tm thi gian chuyn ng.
 Cu 3: Mt xe t khi hnh lc 7 gi sng t C chi i Vng Tu . Sau 4
gi th n Vng Tu. Tm thi im lc n Vng Tu.
Cu 4: Mt xe t i t C Chi lc 7 gi sng n Bnh Thun lc 9 gi
sng v i thm 3 gi na th n Nha Tranh. Tm thi gian chuyn ng t C
Chi i Bnh Thun v thi im khi n Nha Trang.
Cu 5: Mt xe t i t TP. H Ch Minh i Vng Tu. Bit TP. H Ch
Minh cch Vng Tu 120km. Chn gc ta ti TP. H Ch Minh, chiu dng
t TP. H Ch Minh n Vng Tu. Tm v tr khi xe cch TP. H Ch Minh l
50km v khi xe n Vng Tu.
Cu 6: Mt xe t i t C Chi i Vng Tu. Bit C Chi cch Vng Tu
150km. Chn gc ta ti C Chi, chiu dng t C Chi n Vng Tu. Bit
lc u xe xut pht cch C Chi 30km v sau cch Vng Tu 40km. Tm v tr
u, v tr sau v qung ng i.
* Nhim v 3: Vi nhng s liu sau y: 20km, 50km. Cc em hy xy
dng mt bi tp c s dng cc s liu chon v hng gii cc bi tp.
Mc ch: Tm v tr u, v tr sau, qung ng.
* Nhiem vu 4: Vi nhng s liu say y: 6h, 10h v 7h, 9h. Cc em hy
xy dng mt bi tp c s dng cc s liu cho v hng gii ca bi tp.
Mc ch: Tm thi im u, thi im sau, v thi gian.
Nhiem vu 5: Xy dng 2 bi tp ty da vo cc kin thc c hc
v hng gii ca cc bi tp.

PHIU GIAO VIC (CHUN B BI MI)

Cc nhm v nh xem li kin thc v <<Chuyn ng u >>m cc em c
hc lp 8 Trung hc C S.

CC CU HI TRC NGHIM KIM TRA MC NM VNG

KIN THC KIN THC CA HC SINH SAU KHI HC XONG BI.
Lp:...................................
H v tn: .........................
Bi 1 CHUYN NG C
(Thi gian: 5 pht)

Cu 1: Trong cc v d sau, v d no vt c xem l cht im:

A. Xe t chy trn on ng di 20m.
B. Xe p chy trn on ng t TP.HCM i Vng Tu di 140km.
C. Mt vn ng vin nhy cu.
D. Mt vn ng vin chy 100m.
Cu 2: Mt xe t khi hnh t C Chi lc 5h sng n Vng Tu lc 10h sng.
Chn gc thi gian l lc 0h.
Chn cu ng trong cc cu sau:
A. t0 = 4h , t = 5h
B. t0 = 5h , t = 10h
C. t0 = 5h , t = 0h
D. t0 = 10h , t = 5h
Cu 3: Mt t khi hnh t C Chi lc 4h sng n Lt lc 12h tra.
Cu no sau y l cu sai:
A. Chn gc thi gian lc 4h th t0 = 0h , t = 8h , t = 8h.
B. Chn gc thi gian lc 3h th t0 = 1h, t = 9h , t = 8h.
C. Chn gc thi gian lc 1h th t0 = 4h , t = 12h , t = 8h.
D. Chn gc thi gian lc 2h th t0 = 2h , t = 10h , t = 8h.
Cu 4: Mt t chuyn ng t C Chi i TP.HCM trn on ng di 30km.
Chn gc ta C Chi. Chiu dng nh hnh v:
x x
O C Chi TP.HCM

A. x0 = 30km ; x = 0km
B. x0 = 0km ; x = 30km
C. x0 = -30km ; x = 0km
D. x0 = 0km ; x = -30km
Cu 5: Mt xe p i t TP.HCM i Nha Trang di 450km, gc ta cch
TP.HCM 30km nh hnh v. Hy cho bit cu no sai:
x O A B x
TP.HCM Nha trang

30km
A. x0 = -30km ; x = 480km.
B. x0 = -30km ; x = -480km.
C. x0 = 30km ; x = 480km.
D. x0 = 30km ; x = -480km.
Bi 2: CHUYN NG THNG U
Kim tra bi c:
Vic kim tra bi c c xen vo trong qu trnh dy kin thc Chuyn
ng thng u (l nhng kin thc mi nhm chun b phiu giao vic m
gio vin giao v nh.
Tin trnh dy bi mi:
Gio vin: Mi mt em ca mt nhm no pht biu v Chuyn ng
u (l kin thc cc em c hc THCS lp 8).
Hc sinh: Chuyn ng u l chuyn ng m vn tc c ln khng
thay i theo thi gian.
Gio vin: Cho cc nhm gp v b sung cho hon chnh.
Gio vin: Hm nay chng ta s hc c th hn v chuyn ng u.
l chuyn ng thng u.
Hot ng
H tr ca gio vin
ca hc sinh
Dn dt Bi ging c son trn my tnh
I.Chuynng Slide 1
thng u:
1. Tc Hc sinh tr
trung bnh: li c nhn.
Trnh chiu
Slide 1.

Gio vin kt
Slide 2
lunbng Slide
2. [5].

2.Chuyn
ng thng Slide 3
u:
Trnh chiu
Slide 3 v yu
cu hc sinh
lm vic trn
Phiu hc tp
1. Hc sinh lm
Sau khi hon Phiu hc tp s 1 vic nhm
thnh cc tr li cu hi
nhim v v cc nhm
phiu hc tp khc phn tch
s 1 th gio li, chnh sa,
vin yu cu b sung
hc sinh tr li
cu hi Slide
3.
 Gio vin
chnh sa v
kt lun
Slide 4, Slide
5. [5], [13]

Slide 4.

3.Qung
ng i c
trong chuyn Slide 5
ng thng Hc sinh tr
u: li c nhn.
Yu cu hc
sinh nhc li
cng thc tnh
tc trung
bnh trong
chuyn ng
Slide 6
thng u v t Hc sinh lm
 hy tm ra vic nhm
cng thc tr li cu hi
ng i ca v cc nhm
chuyn ng khc phn tch
thng u. li, chnh sa,
Gio vin b sung,
chnh sa v i
n kt lun Phiu hc tp s 2

trn Slide
6.[5].
Yu cu hc
sinh lm vic
trn phiu hc
tp 2.
Gio vin
chnh sa v
kt lun.
II.Phng
trnh chuyn
ng v th
ta - thi
gian ca
chuyn ng
thng u: Hc sinh lng
Trnh chiu tng.
Slide 7.

Yu cu hc
sinh lm vic Hc sinh lm
trn phiu s 3 Slide 7 vic nhm
Nhim v 1. tr li cu hi
Gio vin v cc nhm
chnh sa v khc phn tch
kt lun. li, chnh sa,
b sung

Phiu hc tp s 3

Yu cu hc
sinh lm vic
trn phiu s 3 Hc sinh lm
Nhim v 2. vic nhm
Gio vin tr li cu hi
chnh sa v v cc nhm
kt lun [6], khc phn tch
[26]. li, chnh sa,
b sung,
Phiu hc tp s 3 Nhim v 2.

Trnh chiu
Slide 8 v gii
thch thm cho
hc sinh hiu
r hn th
ca chuyn
ng thng
u.

Trnh chiu
minh ha 1, 2,
3.

Slide 8.

Gio vin kt
lun v phng
trnh chuyn
ng v th
ta - thi
gian ca vt
chuyn ng
thng u trn
Slide 9 v
Slide 10. [5]

Slide 9

Slide 10
 PHIU GIAO VIC BI 2. [6], [26]
Mi nhm v nh thc hin cc nhim v sau:
Nhim v 1: Cc nhm hy phn bit:
Phng trnh to theo thi gian v phng trnh ng i theo thi
gian ca chuyn ng thng u.
th ta theo thi gian v th vn tc theo thi gian.
Nhim v 2: Vi cc s liu cho trc di y. Hy thit k cc bi ton
c cha nhng s liu cho.
Bi tp 1: .C hai xe t.
.Vn tc 30km/h, 60km/h.
. Tp.HCM cch Lt 350km.
. 7 gi.
Bi tp 2: .Mt xe p v mt xe t.
. Vn tc 20km/h ; 60km/h
. TP.HCM cch Vng Tu 100km.
. 6h, 7h.
Nhim v 3: Cc em hy t cu hi cho cc th ta - thi gian ca
cc chuyn ng u sau y:
Bi tp 1: x (km)

40

30

20

10

O 1 2 3 4 t (h)
 x (km)

Bi tp 2:
80
(I)
60

40

20
(II)

O 1 2 3 4 t (h)

Nhim v 4: Mi nhm t thit k 2 bi tp da vo cc bi tp v cc kin

thc c hc.

PHIU GIAO VIC (CHUN B BI MI)

Cc nhm v nh xem li nhng kin thc sau:
- Cch v th ta v vn tc theo thi gian.
- Gii bi tan bng th.
CC CU HI TRC NGHIM KIM TRA MC NM VNG KIN
THC KIN THC CA HC SINH SAU KHI HC XONG BI.
Lp: . H:
Bi 2:
CHUYN NG THNG U
(Thi gian: 5 pht)
Cu 1: Trong cc pht biu di y, hy ch ra cu ng:
A. Chuyn ng thng u th qu o vt l ng thng, vt i c
nhng on ng bng nhau trong nhng khong thi gian bng nhau bt k.
B. Chuyn ng thng u th vt c qu o bt k v vt i c nhng
qung ng bng nhau trong nhng khong thi gian bng nhau bt k.
C. Chuyn ng thng u th qu o vt l ng thng, vt i c
nhng qung ng b t k trong nhng khong thi gian bng nhau bt k.
D. Chuyn ng thng u th qu o vt l ng thng, vt i c
nhng qung ng bt k trong nhng khong thi gian bng nhau bt k.
Cu 2: Ch ra cu sai:
S S t
A. V B. S V .t C. t D. V
t V S
Cu 3: Mt xe t xut pht t A lc 7h chuyn ng thng u v B vi
vn tc khng i l 40km/h. on AB = 100km v coi nh l ng thng, chn
gc ta ti A, gc thi gian lc 7h, chiu dng t A n B. Phng trnh
chuyn ng ca xe l:
A. x = 100 + 40t B. x = 40T C. x = 40 (t - 7) D. x = 100 + 40 (t -
7)
Cu 4: th ta - thi gian trong chuyn ng thng ca mt chic xe
c dng nh hnh v. Trong nhng khong thi gian no xe chuyn ng thng
u. x

O y
t1 t2 t3
 A. Ch trong khong thi gian t O n t1
B. Ch trong khong thi gian t t1 n t2
C. Ch trong khong thi gian t t2 n t3
D. Trong khong thi gian t O n t1 v t t2 n t3
Cu 5: Vi th ta - thi gian ca xe chuyn ng thng u c dng
nh hnh v. Hy chn ng cu ng.
x (km)

40
30
20
10

O 1 2 3 4 t (h)

A. Xe xut pht ti gc O: t = 3h, V = 10km/h. Xe chuyn ng theo chiu

dng.
B. Xe xut pht ti gc O: t = 3h, V = 10km/h. Xe chuyn ng theo chiu m.
C. Xe xut pht ti O: t = 3h, V = -10km/h. Xe chuyn ng cng chiu dng.
D. Xe xut pht cch O l 1km, t = 3, V = -10km/h, xe chuyn ng ngc chiu
dng.
KT LUN CHNG 2
Trong hu ht cc thit k dy hc chng ny th nh hng 1 c c bit
coi trng trong sut qu trnh dy hc, th hin cng vic giao cc nhim v hc
tp v cu hi, vn t ra trn lp nhm lm cho hc sinh thy r gi tr ca
kin thc c hc. Thit lp tt v nhanh mi lin h gia kin thc v thc tin.
Cc thit k dy hc ttun theo m hnh 2- 3 - 4 gip hc sinh lnh hi kin
thc v p dng kin thc vo gii quyt cc vn thc tin t n gin n
phc tp.
 Cc thit k dy hc u c gng pht huy tt nht kh nng t lc xy dng
kin thc ca hc sinh, hnh thc ch yu l s dng cc phiu hc tp gip hc
sinh va lnh hi kin thc, va rn luyn k nng.
Cc thit k hc tp c thit k i hi hc sinh phi hp tc trong nhm,
phi tho lun, tranh lun v i n thng nht.
 Chng 3: THC NGHIM S PHM
3.1. Mc ch ca thc nghim s phm
nh gi kh nng t lc chim lnh kin thc ca hc sinh theo cc thit
k dy hc xy dng, qua khng nh vic p dng nhng nh hng dy
hc ca R.Marzano pht huy tt vai tr trung tm ca hc sinh trong qu trnh
hc chng ng hc chng ng hc cht im.
Thng qua kt qu hc tp ca hc sinh c th nh gi v mc kh thi
ca cch t chc dy hc ny v ng thi b sung, iu chnh sao cho qu trnh
dy hc cht lng v hiu qu cao hn.
3.2. i tng ca thc nghim s phm
Hc sinh lp 10 ban c bn trng THPT Trung Ph, Huyn C Chi,
Thnh ph H Ch Minh.
Ti chn mu gm hai lp: lp thc nghim v lp i chng.
Lp thc nghin l: 10A4 ( c 44 hc sinh).
Lp i chng l: 10A5 ( c 43 hc sinh).
Khi la chn mu c mt s kh khn do chng ny chng u tin ca
phn C Hc lp 10. Nn cha c kt qu hc tp ca cc em ct im no.
la chn mu sau cho kh nng v trnh hc lc tng ng nhau th ti
cn c vo kt qu c nm mn vt l lp 9 ca hc sinh.
3.3. Cch thc t chc qu trnh dy hc v cch thc tin hnh thc
nghim s phm
3.3.1. Cch thc t chc qu trnh dy hc
* Lp thc nghim:
Chia lp thnh 9 nhm, mi nhm c a phong cch hc c cc phong cch
hc, phong cch t duy (da vo cc test) (xin xem ph lc 4).
Gii thiu tng quan v c hc v chng ng hc cht im.
Giao nhim v hc tp (phiu hc tp) trc mi bi hc mi.
Giao nhim v hc tp (phiu hc tp, cu hi) trong qu trnh hc tp
ngay ti lp.
 Cho cc nhm chnh sa, b sung cc nhim v hc tp.
Gio vin iu chnh cu tr li v chnh thc ha kin thc.
Giao nhim v v nh trn cc phiu giao vic.
T chc tho lun, nh gi cho gia cc nhm cc phiu giao vic.
Tin hnh cho cc nhm tr li, chnh sa, b sung cc phiu giao vic.
Gio vin chnh sa, b sung nhng thiu xt v kt lun.
* Lp i chng:
Dy theo phng php truyn thng quen thuc (Gio vin l trung tm ca
qu trnh dy hc).
3.3.2. Cch thc tin hnh thc nghim s phm
Dy lp thc nghim theo cc thit k dy hc son.
Dy lp i chng theo cch quen thuc (phng php truyn thng).
Kt thc chng tin hnh so snh kt qu hc tp ca hai lp bng mt bi
kim tra chung (bng hnh thc trc nghim khch quan).
So snh kt qu chung ca hai nhm nh gi s b cht lng, hiu qu
ca cc nh hng dy hc ca R. Marzano.
So snh kt qu hai nhm cc cu hi nh gi mc nm vng kin
thc ca hc sinh.
Xem xt kt qu tng cu hi ca nhm thc nghim iu chnh, b
sung cc thit k dy hc.
3.4. Kt qu thc nghim s phm
3.4.1. Kim tra, nh gi hc sinh ngay trong qu trnh hc.
Cch thc kim tra:
kim tra mc tch cc v s hiu bit ca hc sinh lp thc nghim
v lp i chng trong qu trnh hc chng ng hc cht im lp 10 ban c
bn, ti tin hnh nh sau:
 * i vi lp thc nghim:
Trong mi bi hc u c cc phiu hc tp, mi phiu hc tp c th l
mt hay nhiu n v kin thc ca bi hc.
Lp trng cng c phiu theo di s ln cc nhm tch cc tham gia xy
dng bi. (Phiu xem ph lc 4).
Nhm trng cng c phiu theo di s ln cc c nhn pht biu ring khi
cc nhim v n gin khng cn lm vic theo nhm. (Phiu xem ph lc 4).
Sau mi bi hc, gio vin dnh khong thi gian khong 5 pht cho
hc sinh lm bi trc nghim khong 5 cu nh gi s hiu bit v nm vng
kin thc ca hc sinh gia hai lp thc nghim v i chng.
Nhim v v nh cng c gio vin c th ha mt cch r rng trn cc
phiu giao vic. c bit trong cc phiu giao vic ny lc no cng c nhim v
l yu cu hc sinh t t ra cc bi tp da vo s liu m gio vin ghi trong
cc phiu hc tp, iu ny nhm gip cc em hiu kin thc mt cch su sc
hn.
* i vi lp i chng:
Gio vin dy theo phng php truyn thng v cui gi cng cho lm bi
kim tra trc nghim ging nh lp thc nghim lm, nhm kim tra s hiu
bit ca hc sinh thng qua bi lm.
Qua cc kt qu thu c cc bi kim tra v phiu giao vic v nh th n
l c s gio vin bc u c th nh gi cht lng v hiu qu ca cc thit
k dy hc theo hng pht huy vai tr trung tm ca hc sinh trong qu trnh dy
hc vt l.
Cch thc nh gia kt qu hc tp: S dng cch nh gi qu trnh
(im hc sinh c tch ly trong sut qu trnh hc).
Trong qu trnh dy - hc mt s bi ca chng ng hc cht im, ti
tin hnh cho cc em hc sinh hai lp thc nghim v i chng lm cc bi
kim tra ngn di dng trc nghim cc kin thc va hc vi mc ch l
bc u nh gi cht lng v hiu qu ca cc thit k dy hc theo hng
pht huy vai tr trung tm ca hc sinh trong qu trnh dy hc vt l.
khuyn khch cc em lm bi tch cc v ht kh nng ca cc em th ti
tnh im cng cho cc em (ct kim tra ming) nu cc em lm bi kim tra
sau mi bi hc v tch cc pht biu trong qu trnh hc. C th nh sau:
C ba ln pht biu xy dng bi hc th c cng 1 im vo ct kim tra
ming. (S ln pht biu kin c nhm trng mi nhm ghi nhn li).( Phiu
xin xem ph lc 4).
Ngoi ra, khi cc nhm ng gp xy dng bi hc th s c tnh cho
mi thnh vin trong nhm mt ln pht biu.( Phiu theo di c lp trng ghi
nhn li 4).
Trung bnh cng ca cc bi kim tra sau mi bi hc s c ly im
ming.
Cc bi kim tra (Xin xem cc thit k dy hc ca mi bi).
3.4.2. Bi kim tra cui chng
Mc ch: Kim tra mc nm vng kin thc ca hc sinh hai lp i
chng v thc nghim sau khi cc em hc xong mt s bi ca chng ng hc
cht im.
Hnh thc: Bi kim tra c cho di dng trc nghim.
L do chn hnh thc trc nghim:
im bi kim tra rt chnh xc khng chnh lch nh lm bi t lun.
Trong cng mt khong thi gian nhng hnh thc trc nghim s kim tra
c nhiu ni dung hn hnh thc t lun nhm gip gio vin c th nh gi v
kt qu hc tp gia hai lp thc nghim v i chng d dng hn.
Do c nhiu m nn khi lm bi hc sinh khng rt kh c c hi trao
i vi nhau. (Ni dung kim tra xin xem ph lc 2).
3.4.3. Kt qu thc nghim s phm
3.4.3.1. Cc thit k dy hc pht huy c tnh tch cc, t lc, ch
ng, sng to ca hc sinh
 Hc sinh rt hng th, khng kh hc tp rt si ni trong qu trnh hc tp
vi cc nhim v c giao do cc nhim v c giao rt gn gi vi thc tin
v vi kinh nghim ca hc sinh ngha l lun tn trng nh hng 1 ca R.
Marzano.
Hc sinh rt tch cc tham gia hot ng nhm hp tc cht ch, tranh lun
si ni thc hin cc nhim v c giao v hc sinh cng rt tch cc pht
biu, tr li cc cu hi xy dng bi hc. Thng qua vic thc hin cc nhim v,
hc sinh t xy dng kin thc v rn luyn k nng.
Nhng kin thc c hc sinh t lc xy dng do s h tr ln nhau ca
cc bn cng nhm hoc c s h tr, gi ca gio vin . V th hc sinh hiu v
nh lu hn.
Dy hc theo cc nh hng ca R. Marzano theo m hnh 1 (M hnh 2-
3- 4) gip hc sinh t lc gii quyt c cc bi ton t n gin n phc tp
ngay ti lp nn hc sinh lm bi tp nh rt thun li v d dng.
Hc sinh c c hi pht huy c s sng to khi t ra bi tp, t ra cu
hi, ra cc bi tp da vo cc d kin cho trc.
Tuy nhin:
bi u tin do hc sinh cha quen vi vic hc nhm nn cc thao tc
ca hc sinh trong qu trnh xy dng bi hc cn chm lm cho qu trnh dy hc
rt mt thi gian. iu ny lm cho mt s gio vin lo ngi khi dy theo quan
im ny v chng trnh hc nng n v ni dung v thi gian dnh cho cc ni
dung l khng nhiu. Tuy nhin, sau tit hc u hc sinh lm vic nhm quen
nn vic hc rt nhanh v t mt nhiu thi gian.
Gio vin phi u t nhiu thi gian v cng sc trong vic son gio n.
3.4.3.2. Kt qu hc tp nhn t kt qu bi kim tra
nh gi kt qu hc tp chung ca hc sinh:
Sau khi t chc cho hc sinh hai lp lm bi kim tra trc nghim cui
Chng I ng hc cht im Lp 10 ban c ban chm bi v x l kt qu
thu c theo phng php thng k ton hc.
 * Cc cng thc dng trong thng k ton hc:[8]
10

n X i i
1. Cng thc tnh im trung bnh: X i 1

N
Trong : Xi: L im s ca hc sinh.
ni: L tn s ng vi im s Xi.
N: L s hc sinh lm kim tra.

n X X
10
2. Cng thc tnh phng sai: S ni i i
2
2

i 1 N 1

3. Cng thc tnh lch chun: S S 2

S
4. Cng thc tnh h s bin thin: V .100%
X
Di y l cc bng thng k v cc biu c th ca lp thc nghim
v lp i chng.
Bng 3.1 Bng thng k im s Xi ca cc bi kim tra

S hc sinh t im Xi
Lp S hc sinh S bi kim tra
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
i chng 43 43 1 4 4 7 8 7 7 4 1 0
Thc nghim 44 44 0 0 2 2 5 5 15 11 4 0
 TH IM S.

16

14

12
S hc sinh

10

8
Lp i chng
6 Lp thc nghim

0
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

im s Xi

Bng 3.2: Bng phn phi tn sut

S % hc sinh t im Xi
Lp S hc sinh S bi kim tra
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
i chng 43 43 2,3 9,3 9,3 16,3 18,6 16,3 16,3 9,3 2,3 0,0
Thc nghim 44 44 0,0 0,0 4,5 4,5 11,4 11,4 34,1 25,0 9,1 0,0

BIU PHN PHI TN SUT IM S CA HAI LP

THC NGHIM V I CHNG

40
S % hc sinh t im xi

35
30
25
i chng
20
Thc nghim
15
10
5
0
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
im s
 Bng 3.3: Bng phn phi tn sut tch ly

S % hc sinh t im Xi tr xung
Lp S hc sinh
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
i chng 43 2,3 11,6 20,9 37,2 55,8 72,1 88,4 97,7 100,0
Thc nghim 44 0,0 0,0 4,5 9,1 20,5 31,8 65,9 90,9 100,0

BIU PHN PHI TN SUT TCH LY

120
T l % hc sinh t im Xi tr xung

100

80

i chng
60
Thc nghim
40

20

0
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

im s

Bng 3.4: Cc thng s thng k.

Lp S bi S
kim X S2 hc sinh
S V
tra
i chng 43 43 5,13 3,83 1,95 38
Thc nghim 44 44 6,77 2,31 1,52 22,4
Nhn vo bng 3.4 ta thy rng im trung bnh ca lp thc nghim cao
hn lp i chng. Nhng y ta cha th hon ton khng nh rng do lp
thc nghim c dy theo hng pht huy ; vai tr trung tn ca hc sinh trong
qu trnh dy hc Chng ng hc cht im Lp 10 trong ph thng ban c
bn l c hiu qu hn lp i chng c dy theo phng php truyn thng.
khng nh c lp thc nghim c hiu qu tt hn khi lp i chng
v kt qu khng phi l do ngu nhin khng thc cht nn ti dung phng
php kim nh s khc nhau ca hai trung bnh cng (kim nh t- Student)
kim nh v s khc nhau gia hai im trung bnh ca hc sinh hai lp thc
nghim v i chng. i lng kim nh t c xc nh bi cng thc:
 X TN X DC NTN . N DC ( NTN 1) STN
2
( N DC 1) S DC
2
t (1) Vi S (2)
S NTN N DC NTN N DC 2

Gi thit H0: X TN X C gi thit thng k (hai phng php dy hc cho

kt qu ngu nhin, khng thc cht.
Gi thit H1: X TN X C i gi thuyt thng k (Dy hc theo hng pht
huy vai tr trung tm ca hc sinh l tt hn phng php truyn thng).
S dng cng thc (1) v (2) vi kt qu bng 3.4, ta c:
X TN 6,77 , X C 5,13 , S TN
2
2,31 , S DC
2
3,83 , N TN 44 ; N C 43 .

(2) S 1,749 ; (1) t 4,37

So snh vi t c tra trong bng II, t-Student ng vi mc ngha

0,05 v bc t do f = NTN + NDC 2 = 44 43 -2 = 85. t 1,66 .

So snh cc gi tr va tnh, ta thy t t .

Nh vy, vi mc ngha 0,05 gi thuyt H0 b bc b. Do , gi
thuyt H1 c chp nhn.
iu cho ta kt lun rng: X TN X C l thc cht, khng phi do ngu
nhin. T kt lun ny, ti suy ra rng: Tuy mu thc nghim cha ln lm, nhng
lm bc dy hc theo hng pht huy vai tr trung tm ca hc sinh trong qu
trnh dy hc kin thc vt l (c th trong lun vn ny l Chng ng hc
cht im lp 10 Trung hc ph thng ban c s) l c hiu qu so vi phng
php dy hc truyn thng.
Nhn vo biu phn phi tn sut tch ly ta thy lp thc nghiem c
im cao hn lp i chng ( th ca lp thc nghim nm pha di dch v
bn phi).
Nhn xt nh gi s b v mc nm vng kin thc da vo
kt qu cc cu trc nghim:
Qua kt qu hc tp nhn t bi kim tra th ta nhn thy rng lp thc
nghim c kt qu tt hn lp i chng bi kim tra cui chng.
 S d, lp thc nghim c c kt qu tt hn l do hc sinh c hc
theo cc thit k dy hc nu nn cc kin thc c hc sinh t lc xy dng
nn. Do , hc sinh hiu kin thc mt cch su sc hn v t phm sai lm hn
lp i chng. Sau y ti xin phn tch mt s cu hi in hnh ca bi kim tra
nh gi mc nm vng kin thc ca hc sinh hai lp thc nghim v i
chng.
Cu 2: Phng trnh chuyn ng ca mt cht im dc theo trc Ox c
dng: x = - 30t +10 (x o bng km, t o bng gi)
Cht im xut pht t im no v chuyn ng vi vn tc bao nhiu?
A. T vt c chn lm mc vi vn tc 30km/h.
B. T im cch vt c chn lm mc l -30km, vi vn tc 10km/h.
C. T im cch vt c chn lm mc l 10km c vn tc 30km/h.
D. T im cch vt c chn lm mc l 10km vi vn tc -30km/h.
Mc ch: Gip cho hc sinh c th xc nh c v tr v vn tc ca vt
chuyn ng thng u da vo phng trnh chuyn ng.
Kt qu thc nghim ca lp thc nghim v lp i chng:
S la chn ca hc sinh
Cu A Cu B Cu C Cu D
Lp
S lng 5 6 12 20
i chng
T l 11,6% 13,9% 27,9% 46,6%
S lng 0 0 14 30
Thc nghim
T l 0 0 31,8% 68,2%
Nhn xt nh gi:
cu ny ch c nhng hc sinh no chn phng n D mi tht s hiu
c cu hi ny. cu hi ny, lp thc nghim chn phng n D nhiu hn
lp i chng (68,2% so vi 46,6%). Cc phng n A, B lp thc nghim khng
phm sai lm trong khi lp i chng, cc em vn b phm sai lm vi t l l
25,5%. phng n C c nhiu hc sinh hai lp phm sai lm l do cc em
<<
khng n du - >> trc vn tc ca cht im. iu ny cho thy hiu
qu ca vic hc sinh lm vic theo nhm tranh lun nhm tm ra kin thc ca
bi hc v iu ny s gip cho cc em hc sinh hiu r vn hn. Trong khi ,
lp i chng th hc sinh lm vic ring l nn kin thc m cc em c c sau
gi hc cn cha tht s su sc v vng chc.
Phng trnh chuyn ng ca cht im chuyn ng thng u c hc
sinh lp thc nghim, tho lun v tm ra t bi tp tnh hung thc t ca phiu
s 3 bi 2. Chnh v iu ny lm cho hc sinh hiu r phng trnh chuyn
ng ca cht im hn lp i chng.
i vi lp i chng th hc sinh ch th ng tip th kin thc v
phng trnh chuyn ng ca cht im trong chuyn ng thng u. l l
do m hc sinh lp thc nghim t phm sai lm hn lp i chng khi gp dng
ton c phng trnh chuyn ng ca cht im trong chuyn ng thng u.
Cu 3: Pht biu no di y l ng:
A. Chuyn ng thng nhanh dn u l chuyn ng thng c ln vn
tc tc thi tng theo thi gian.
B. Chuyn ng thng chm dn u l chuyn ng thng c ln vn
tc tc thi gim theo thi gian.
C. Chuyn ng thng nhanh dn u l chuyn ng thng c ln vn
tc tc thi tng trong nhng khong thi gian bt k.
D. Chuyn ng thng chm dn u l chuyn ng c ln vn tc tc
thi gim nhng lng bng nhau trong nhng khong thi gian bng nhau bt k.
Mc ch: Trong cu ny mc ch l kim tra mc hiu bit ca hc
sinh v khi nim chuyn ng thng nhanh dn u v chuyn ng thng chm
dn u.
Kt qu thc nghim ca lp thc nghim v lp i chng:
S la chn ca hc sinh
Cu A Cu B Cu C Cu D
Lp
S lng 5 6 12 20
i chng
T l 11,7% 13,9% 27,9% 46,5%
S lng 1 0 13 30
Thc nghim
T l 2,2% 0 29,5% 68,3%
Nhn xt nh gi:
 cu ny nhng hc sinh no chn phng n D th mi tht s hiu khi
nim v chuyn ng thng nhanh dn u v chuyn ng thng chm dn u.
Trong cu ny hc sinh lp thc nghim chn phng n D l 30 hc sinh (chim
t l 68,3%) so vi lp i chng l 20 hc sinh (chim t l 46,5%). Bn cnh ,
cc phng n A, B, C hc sinh lp i chng vn la chn nhiu hn lp thc
nghim. c bit phng n A, B th hc sinh lp thc nghim mc sai lm
rt t.
S d cu ny hc sinh lp i chng b mc nhiu sai lm l do khi hc
hai khi nim trn, hc sinh ch c tip nhn mt chiu t gio vin bng cch
l gio vin ch a cho hc sinh khi nim chuyn ng thng bin i ri sau
a khi nim chuyn ng thng nhanh dn u v chuyn ng thng chm dn
u, ri sau gio vin chuyn sang dy kin thc chuyn ng thng nhanh dn
u ri n chuyn ng thng chm dn u. Chnh v iu ny m hc sinh lp
i chng hiu hai khi nim trn cn rt m h. Do , hc sinh lp i chng
phm sai lm nhiu hn lp thc nghim.
Trong khi , i vi lp thc nghim a ra c hai khi nim trn th
hc sinh c lm vic vi phiu s 1 v phiu s 2 l hai phiu m sau khi hc
sinh cc nhm hon thnh cc nhim v c giao trong cc phiu ny th hon
ton c th hiu c hai khi nim chuyn ng thng nhanh dn u v chuyn
ng thng chm dn u. Mt khc, nhng kin thc ny c hc sinh rt ra
c nhng v d thc tin nn kin thc bn chc v tn ti lu hn.
V nhng l do nu trn m hc sinh lp thc nghim c kt qu kh quan
hn lp i chng.
Cu 10: Hnh bn l th ta v thi gian ca hai xe t chuyn ng
thng u. La chn no di y cho bit chnh xc vn tc ca mi t v
phng trnh chuyn ng ca chng:
A. Xe 1: V1 = 40km/h ; x1 = 80 + 40t
Xe 2: V2 = 60km/h ; x2 = 60t x(m)

B. Xe 1: V1 = -40km/h ; x1 = 80 - 40t
160
II
120
80
40
t(h)
 Xe 2: V2 = 60km/h ; x2 = 60t
C. Xe 1: V1 = -40km/h ; x1 = -40t
Xe 2: V2 = 60km/h ; x2 = 60t
D. Xe 1: V1 = 40km/h ; x1 = 40t
Xe 2: V1 = -60km/h ; x2 = -60t
Mc ch: Trong cu hi ny, mc ch l nh gi c mc nm
vng kin thc ca hc sinh v th, cch xc nh vn tc v phng trnh
chuyn ng t th.
Cu hi ny mc vn dng cu hi i hi hc sinh phi t duy.
Kt qu thc nghim ca lp thc nghim v lp i chng:
S la chn ca hc sinh
Cu A Cu B Cu C Cu D
Lp
S lng 18 17 6 2
i chng
T l 41,9% 39,5% 14% 4,6%
S lng 7 31 3 3
Thc nghim
T l 15,9% 70,5% 6,8% 6,8%

Nhn xt nh gi:
Trong cu hi ny ch c nhng hc sinh no chn phng n B th mi tht
s hiu c vic tm vn tc v phng trnh chuyn t th. Da vo kt
qu thc nghim ca hai lp thc nghim v i chng, ta thy rng lp thc
nghim chn phng n B l 31 hc sinh (chim t l 70,5%) so vi lp i chng
l 17 hc sinh (chim t l 39,5%). Cc phng n cn li l A, C, D, th lp i
chng la chn nhiu hn lp thc nghim l 31%. iu ny cho thy rng lp
i chng b mc sai lm nhiu hn.
S d hc sinh lp i chng b mc sai lm nhiu hn l do khi hc bi 2
(Chuyn ng thng u) th hc sinh ch c bit bi ton thun (t phng
trnh v th, cn dng bi ton ngc (t th tm phng trnh) th sch gio
khoa v sch bi tp khng c cp n. Hc sinh lp i chng ch c lm
cc bi tp xc nh v tr v thi im lc u, vn tc. Mt khc, do hc sinh
khng c lm vic theo nhm, khng c tho lun, trao i vi nhau v cch
tm cc i lng nh ta , vn tc v thi im, nn s lng hc sinh lp i
chng hiu v c th p dng cc kin thc c hc cn hn ch hn lp thc
nghim.
Ngc li i vi lp thc nghim do c lm vic nhm trn cc phiu
hc tp nh phiu hc tp s 3 ca bi 2 ( Bi chuyn ng thng u), gip hc
sinh lp phng trnh chuyn ng, v th v t th c th tm c cc i
lng vt l khc nhm gip cho hc sinh c nhiu thun li khi gp dng bi ton
lp phng trnh chuyn ng ca vt chuyn ng thng u v tm cc i lng
vt l khc t th. Mt trong nhng yu t khc gip hc sinh lp thc nghim
t phm sai lm hn lp i chng l do bi 1( Bi chuyn ng c) , hc sinh
c tham gia cc hot ng hc tp v lm vic theo nhm trn phiu hc tp s
2, phiu s 3 v c hc v h ta . iu ny cng mt phn gip cho cc em
hc sinh lp thc nghim hiu kin thc su hn lp i chng v ta , thi
im ca vt, cch vit phng trnh chuyn ng ca vt trong chuyn ng
thng u cc d kin cho hoc t th.

Mc ph hp ca cc thit k dy hc:
a s cc thit k dy hc u ph hp cho vic dy hc do trong qu trnh
dy hc hu ht cc hc sinh u hon thnh cc nhim v hc tp. Tuy nhin, vn
c mt vi nhim v mt vi phiu hc tp cha c r rng lm cho cc em
gp kh khn v gio vin cn h tr hc sinh trong qu trnh thc hin cc nhim
v. C th nh:
nhim v 1 ca phiu hc tp s 4 (Bi chuyn ng thng bin i
u).
Vit biu thc xc nh vn tc ca xe thi im bt k?
i vi nhim v ny a s hc sinh gp kh khn. Tuy nhin nu c
chnh sa li l:
 T biu thc tnh gia tc ca vt chuyn ng thng bin i u, hy suy
ra biu thc vt tc ca vt thi im t bt k?
Nu iu chnh li nh trn th hc sinh hon thnh nhim v rt nhanh.
Khi hc khi nim v h quy chiu:
Gio vin a ra cu hi: Kt qu quan st, o c ca mt chuyn ng
xc nh c ging nhau vi nhng ngi quan st trong cc trng thi chuyn
ng khc nhau hay khng? ( hc sinh lng tng trong cu hi ny).
Sa li: Em ang quan st mt chic t ang chuyn ng trn ng,
kt qu quan st v xc nh v tr t trong hai em hai trng thi :
Em ang ng yn trn ng.
Em ang ngi trn chic t khc chuyn ng song song vi t trn.
Kt qu quan st, o c ca mt chuyn ng xc nh c ging nhau vi
nhng ngi quan st trong cc trng thi chuyn ng khc nhau hay khng?
i vi phiu hc tp s 3- Nhim v 2 (Bi chuyn ng thng u).
Gio vin a cu hi: ng v c trn th m t qu o ca
chuyn ng hay cho bit s thay i ca ta theo thi gian? (hc sinh lng
tng)
Sa li: gio vin t ra cu hi:
Theo cc nhm th ng v trn th ta - thi gian c phi l qu o
ca xe khng?
ng v c trn th m t qu o ca chuyn ng hay cho bit s
that i ca ta theo thi gian?

KT LUN CHNG 3
Thc nghim s phm vi mc ch kim tra li gi thuyt nghin cu
ra. chun b cho tin trnh ny ti tin hnh iu tra, thm d trnh d
trnh hc tp ca hc sinh chn mu sao cho tng ng. Sau ti tin
hnh thit k cc bi dy da vo l lun chng 1 v mu chn thit k
cc bi dy sao cho ph hp vi cc phong cch hc, phong cch t duy v nng
lc ca hc sinh nhm pht huy tt nht vai tr trung tm ca hc sinh trong qu
trnh hc tp.
Cc tit hc c s dng cc thit k theo hng pht huy vai tr trung tm
ca hc sinh lun lm cho hc sinh hng th, tch cc, t lc, nng ng v sng
to hn. Ngoi ra, vic hc nhm cng lm cho hc sinh c kh nng hp tc v
phn chia nhim v tt, c tinh thn hp tc trong cng vic tt.
Kh nng thch ng vi cc tit hc c thit k theo hng pht huy vai
tr trung tm ca hc sinh trong qu trnh hc tng dn theo cc tit dy.
Qua phn tch im s t cc bi kim tra cho thy kt qu hc tp ca cc
hc sinh lp thc nghim c nng cao. ng thi kt qu kim nh bng gi
thuyt thng k cho thy tnh ng n ca gi thuyt nghin cu. Tuy mu thc
nghim khng ln, nhng bc u c th khng nh rng Dy hc ly hc sinh
lm trung tm l kh thi.
Bn cnh nhng kt qu thu c cng cn mt hn ch l do hc sinh lu
nay quen hc th ng, t t lc suy ngh cho nn trong thi gian u thng rt
r, lng tng, chm chp lm mt thi gian.[23].
 KT LUN
i chiu kt qu nghin cu trong qu trnh thc hin ti Pht huy vai
tr trung tm ca hc sinh trong qu trnh dy hc chng ng hc cht im lp
10 trung hc ph thng ban c bn vi mc ch v nhim v nghin cu ti
rt ra c nhng kt lun sau:
Chin lc dy hc ny t c rt nhiu mc tiu trong qu trnh dy
hc. Tuy chin lc dy hc vn dng vo chng ny khng c li nhiu v mc
thi gian l do cc hc sinh t lc rt nhiu trong qu trnh hc v do hc sinh
cha quen cch lm vic ny trong mt khong thi gian lc u nhng vn khng
b ng v mc thi gian . Th nhng, nu c vn dng chin lc ny dy
cc chng khc sau ny th s c li v mc thi gian do lc hc sinh quen
vi cch hc ny.
C th pht huy tt nht vai tr trung tm ca hc sinh ngay c khi dy hc
chng u tin ca phn kin thc nn tng: C hc, th hin ch: Vi cc thit
k dy hc trin khai theo quan nim ny hc sinh pht huy cao tnh tch cc,
c th t lc xy dng nn hu ht kin thc ca chng m khng phi th ng
tip nhn chng.
Cc thit k dy hc nu l tng i ph hp vi thc tin mc d c
mt s ch cn iu chnh. Tuy nhin, ta hon ton c th xy dng cc thit k
dy hc cc chng khc da trn cc thit k chng ny v em li kt qu
hc tp tt hn.
ti nghin cu, vn dng cc nh hng ca R. Marzano theo m
hnh 1( m hnh 2- 3- 4) vo qu trnh dy hc. Vi mc ch l pht huy vai tr
trung tm ca hc sinh trong qu trnh hc nhm pht huy c tnh tch cc, t
lc, sng to ca hc sinh thng qua qu trnh hc tp.
Trong lun vn ny vn dng cc nh hng ca R. Marzano nhng
khng hon ton rp khun theo cc nh hng m phi nghin cu, chn lc
nhng nh hng ph hp vi kin thc ca bi hc nhm m bo thnh cng
ca vic p dng sng to cc nh hng trn trong m hnh dy hc truyn thng
hin nay.
Ti cng tin hnh nghin cu chng trnh sch gio khoa, mc tiu
ca sch gio vin i vi mi bi hc, cch trnh by cc kin thc trong sch
gio khoa thit k mt s cc bi hc ca chng ng hc cht im ph hp
v tt trong qu trnh hc nhm pht huy c vai tr trung tm ca hc sinh.
T kt qu thc nghim s phm cho thy tnh kh thi ca vic dy hc ly
hc sinh lm trung tm ca qu trnh dy hc.
Hc sinh lp thc nghim sau khi hc xong cc kin thc ca cc bi hc
th khng nhng tip thu tt kin thc hn lp i chng m cn gip hc sinh c
kh nng t hc, tnh tp th cao, tnh tch cc, ch ng, sng to. iu ny c
th ni rng dy hc theo quan im ny gip o to ra nhng con ngi hon
ton ph hp vi nhng i hi ca x hi ngy nay.

XUT
Khi vn dng cc nh hng ca R.Marzano dy thnh cng chng
kh khn nh chng 1 ny. iu c ngha l c th trin khai chin lc ny
dy cc chng khc. Tuy nhin, cng c th c nhiu chin lc dy hc pht
huy vai tr trung tm tt hn chin lc dy hc ny.
Th nhng , nu cha hiu r cc chin lc dy hc khc th ta hon ton
c th vn dng chin lc dy hc ny dy cc phn kin thc cc chng cn
li m vn t kt qu tt.
 TI LIU THAM KHO

1. Alfred W. Munzert (2003), Trc nghim kim tra tr thng minh, Nh xut
bn tr.
2. Ban t tng vn ha trung ng (1997), Ti liu hc tp ngh quyt
trung ng hai kha VIII, Nh xut bn chnh tr quc gia, H Ni.
3. Lng Duyn Bnh - Nguyn Xun Chi - T Giang - Trn Ch Minh - V
Quang - Bi Gia Thnh - Phm Qu T - Lng Tt t - L Chn Hng-
Nguyn Ngc Hng - Nguyn Xun Thnh - Phm nh Thit- Hng
Tr - Bi Trng Tun- L Trng Tng (2006), Ti liu bi dng gio
vin, Nh xut bn Gio dc, H Ni.
4. Lng Duyn Bnh - Nguyn Xun Chi - T Giang Trn Ch Minh - V
Quang - Bi Gia Thnh (2006), Sch gio vin vt l 10 (ban c bn),- Nh
xut bn Gio dc, H Ni.
5. Lng Duyn Bnh - Nguyn Xun Chi - T Giang - Trn Ch Minh - V
Quang - Bi Gia Thnh (2006), Sch gio khoa vt l 10 (ban c bn) ,
Nh xut bn Gio dc, H Ni.
6. Lng Duyn Bnh - Nguyn Xun Chi - T Giang - V quang - Bi Gia
Thnh (2006), Sch bi tp vt l 10 (ban c bn), Nh xut bn Gio dc,
H ni.
7. Nguyn Hu Chu (2005), Nhng vn c bn v chng trnh v qu
trnh dy hc, Nh xut bn Gio dc, H Ni.
8. Hong Chng (1983), Phng php thng k ton hc trong khoa hc gio
dc, Nh xut bn Gio dc.
9. Ng Don i (2001), Ci tin phng php ging dy nng cao cht
lng o to , Dy - T hc (21).
10. L Vn Gio, L Cng Trim, L Thc Tun (2005), Mt s vn v
phng php dy hc vt l trng trung hc ph thng, Nh xut bn
Gio dc, H Ni.
11. ng Thnh Hng (2001), Cc l thuyt v m hnh gio dc hng vo
ngi hc Phng Ty, Vin khoa hc gio dc, H Ni.
12. Intel teach to the future. Chng trnh dy hc cho tng lai, phin bn
3.2/4.2-0.92.
13. Nguyn Th Khi - Phm Qu T - Lng Tt t - L Chn Hng- Phm
nh Thit - Bi Trng Tun - L Trng Tng (2006), Sch gio khoa vt
l 10 (Ban nng cao), Nh xut bn Gio dc, H Ni.
14. Nghin cu vit ti liu da vo nm nh hng ca R. Marzano v t
tng ca Fortagy ( 2004), i hc cn th.
15. Phan Trng Ng (2005), Dy hc v phng php dy hc trong nh
trng, Nh xut bn i hc s phm, H Ni.
16. Phan Trng Ng - Dng Diu Hoa - Nguyn Th Mi (2000), Tm l hc
hot ng v kh nng ng dng vo lnh vc dy hc, Nh xut bn i
hc quc gia, H ni.
17. on Huy Onh (2004), s lc lch s gio dc, Nh xut bn i hc
quc gia, TP. H Ch Minh.
18. on Huy Onh (2005), Tm l s phm, Nh xut bn i Hc Quc
Gia, TP. H Ch Minh.
19. Patricia H. Miler (2003), Cc thuyt v tm l hc pht trin, Nh xut bn
vn ha thng tin, H Ni.
20. Trn Hng Qun ( 1995), Cch mng v phng php s em li b mt
mi, sc sng mi cho gio dc thi i mi, Tp ch nghin cu gio
dc.
21. L Th Thanh Tho (2005), Mt s c s ca dy hc vt l hin i, i
hc s phm, TP. H Ch minh.
22. Nguyn c Thm, Nguyn Ngc Hng, Phm xun Qu (2003), Phng
php dy hc vt l trng ph thng, Nh xut bn i hc s phm, h
Ni.
23. Nguyn c Thm, Nguyn Ngc Hng (2001), T chc hat ng nhn
thc cho hc sinh trong dy hc vt l trng ph thng, Nh xut bn
i hc quc gia, H Ni.
24. Phm Hu Tng (2004), Dy hc vt l trng ph thng theo nh
hng pht trin hot ng hc tch cc, t ch, sng to v t duy khoa
hc, Nh xut bn i hc s phm, H Ni.
25. Nguyn cnh Ton ( ch bin), Nguyn K, V vn To, Bi Tng
(2001), Qu trnh dy - t hc, Nh xut bn Gio dc, H Ni.
26. L Trng Tng - Dng Tt t - L Chn Hng - Phm nh Thit -
Bi Trng Tun (2006), Bi tp vt l 10 (Ban nng cao), Nh xut bn
Gio dc, H Ni.
27. L Cng Trim (2005), S dng my vi tnh trong dy hc vt l, Nh xut
bn Gio dc, H Ni.
28. http://curriculum.calstatela.eda/faculty/psparts/theorists/501const.htm.
29. http://www.funderstanding.com.
30. http://www2.imsa.edu/programs/pbln/comparison.
31. http://www.mindtools.com/mnemlsty.html.
32. http://www.thirteen.org/edonline/concep2class/contructivism/index_sub1.
html.
 PH LC
PH LC 1: THIT K C TH V TIN TRNH DY HC C
TH CA CC BI: CHUYN NG THNG BIN I U,
RI T DO V TNH TNG I CA CHUYN NG.
Bi 3: CHUYN NG THNG BIN I U

Kim tra bi c:
Cu 1: Chuyn ng thng u l g?
D kin tr li: Chuyn ng thng u l chuyn ng c qu o l
ng thng v c tc trung bnh nh nhau trn mi qung ng.
Cu 2: Nu cch v th ta - thi gian ca mt chuyn ng thng
u?
D kin tr li:
Cc bc v th ta - thi gian ca chuyn ng thng u.
Lp bng gi tr (x, t)
X(km)
t
x
V hai trc vung gc:
t(h)
- Trc honh l trc t.
- Trc tung l trc x.
Biu din cc ta (x, t) ln trn h trc.
Ni cc im li vi nhau ta c mt on thng.
Tin trnh dy bi mi:
Gio vin: Hm nay chng ta s hc ve mot chuyen ong khac.
l chuyn ng thng bien oi eu
 Hot ng
H tr ca gio vin
ca hc sinh

Dn dt Bi ging c son trn my tnh

I. Vn tc tc Slide 1
thi. Chuyn
ng thng
bin i u.
1. ln ca Hc sinh tr
vn tc tc li c nhn.
thi:
Trnh chiu
Slide 1. Slide 2

Hc sinh tr
Trnh chiu li c nhn.
Slide 2.

Slide 3

Trnh chiu Hc sinh lng

Slide 3. tng.
 Slide 4

Gio vin gi Hc sinh tr

bng Slide 4. li c nhn.

Slide 5
Gio vin kt
lun v kin
thc vn tc
tc thi Slide
5.

2. Vect vn Slide 6
tc tc thi: Hc sinh lm
vic nhm
Trnh chiu tr li cu hi
Slide 6 v cc nhm
khc phn tch
Gio vin trnh li, chnh sa,
chiu Slide 7 Slide 7 b sung,
v i n kt
lun cc cu tr
li Slide 6.
 Slide 8.
Trnh chiu
Slide 8, Slide
9.

Slide 9

Slide 10 Hc sinh lm
Trnh chiu vic nhm
Slide 10. tr li cu hi
Gio vin v cc nhm
chnh sa, kt khc phn tch
lun. li, chnh sa,
b sung,
Slide 11
3. Chuyn
ng thng Hc sinh ch
bin i u. bit l khc
Trnh chiu nhau nhng
Slide 11 khng gii
thch c.
Yu cu hc
sinh lm vic Hc sinh lm
vi phiu s 1- vic nhm
Nhim v 1. tr li cu hi
v cc nhm
khc phn tch
li, chnh sa,
b sung,
Slide 12

Gio vin
chnh sa v
kt lun trn
Slide 12

II. Chuyn
ng thng
Slide 13
nhanh dn
u: Hc sinh lm
1. Gia tc vic nhm
trong chuyn tr li cu hi
ng thng v cc nhm
nhanh dn khc phn tch
u: li, chnh sa,
a. Khi nim b sung,
gia tc:
Trnh chiu
Slide 13. Slide 14
Gio vin
chnh sa v
rt ra kt lun
v khi nim
gia tc v n
v Slide 14.

Slide 15
b. Vect gia
tc.
Trnh chiu
Slide 15.

Yu cu hc
sinh lm vic Hc sinh lm
vi phiu s 2. vic nhm
tr li cu hi
v cc nhm
khc phn tch
li, chnh sa,
b sung,
 Slide 16

Gio vin
chnh sa v
kt lun v
kin thc vct Hc sinh lm
gia tc Slide vic nhm
16. tr li cu hi
v cc nhm
Yu cu hc khc phn tch
sinh lm vic li, chnh sa,
trn phiu hc b sung,
tp s 3.

Slide 17

Gio vin
chnh sa v
kt lun
Slide 17.
2. Vn tc
chuyn ng Hc sinh lm
trong chuyn vic nhm
ng thng tr li cu hi
nhanh dn v cc nhm
u: khc phn tch
- Yu cu hc li, chnh sa,
sinh lm vic b sung,
vi phiu s 4.
Slide 18

Gio vin
chnh sa v
kt lun
Slide 18.

3. Cng thc
tnh qung Hc sinh lm
ng i ca vic nhm
vt chuyn tr li cu hi
ng thng v cc nhm
nhanh dn khc phn tch
u. li, chnh sa,
Yu cu hc b sung,
sinh lm vic
vi phiu s 5.
Gio vin
chnh sa v
kt lun
4. Cng thc
lin h gia
gia tc, vn
tc v qung
ng i c
ca chuyn
ng thng Hc sinh lm
nhanh dn vic nhm
u. tr li cu hi
Yu cu hc v cc nhm
sinh lm vic khc phn tch
vi phiu s 6. li, chnh sa,
Gio vin b sung,
chnh sa v
kt lun.
5. Phng
Slide 19
trnh chuyn Hc sinh lm
ng ca vic nhm
chuyn ng tr li cu hi
thng nhanh v cc nhm
dn u : khc phn tch
Trnh chiu li, chnh sa,
Slide 19 v yu b sung,
cu hc sinh
lm vic vi
phiu s 7.
Gio vin
chnh sa v
kt lun.

Slide 20

Trnh chiu
Slide 20.

Cho hc sinh
xem cc hnh
minh ha.
 Slide 21

Hc sinh lm
vic nhm
Trnh chiu tr li cu hi
Slide 21. v cc nhm
khc phn tch
li, chnh sa,
b sung,

Gio vin
chnh sa,
cho hc sinh
xem hnh
minh ha v
kt lun.
 Slide 22
Trnh chiu Hc sinh lm
Slide 22. vic nhm
Gio vin tr li cu hi
chnh sa, cho v cc nhm
hc sinh xem khc phn tch
hnh minh ha li, chnh sa,
v kt lun. b sung,
III. Chuyn
ng thng
chm dn
u:
Yu cu cc
nhm t lm
vic phiu
1,2,3,4,5,6 Slide 23 Hc sinh lm
nh. Sau khi vic nhm
lm xong cc tr li cu hi
phiu hc tp v cc nhm
th tr li cc khc phn tch
cu hi Slide li, chnh sa,
23, Slide 24, b sung,
Slide 25. Gio vo gi hc
vin chnh sa Slide 24 sau.
vo gi sau.
 Slide 25

CC CU HI TRC NGHIM KIM TRA MC NM VNG

KIN THC KIN THC CA HC SINH SAU KHI HC XONG BI.

Bi 3 - Thi gian: 5 pht

Lp: H v tn:...
Ghp ni dung ct bn phi vi ni dung tng ng ct bn tri
1. Chuyn ng thng c vn tc lun thay i a. Cng thc vn tc ca
(theo thi gian) chuyn ng thng
nhanh dn u.
2. i lng o bng thng s gia di qung b. Chuyn ng thng
ng i ca vt, v khong thi gian vt i ht chm dn u.
qung ng .
3. i lng c trng cho nhanh chm ca c. Cng thc lin h gia
 chuyn ng cht im ti mt v tr ng vi ng i, vn tc v gia
thi im bt k no . tc trong chuyn ng
thng nhanh dn u.
4. i lng o bng thng s gia bin thin d. Tc trung bnh.
ca vn tc v khong thi gian, trong vn
tc bin thin.
5. n v o ca gia tc. e. Chuyn ng thng
nhanh dn u.
6. i lng c trng cho s bin thin ca vn f. Chuyn ng thng bin
tc ca v ln v phng chiu. i.
7. Chuyn ng thng trong vn tc tc thi c g. Phng trnh ta ca
ln tng hoc gim u theo thi gian. chuyn ng thng
nhanh dn u.
8. Chuyn ng thng trong vn tc tc thi c h. Cng thc ng i ca
ln tng u theo thi gian. chuyn ng thng
nhanh dn u.
9. V = V0 + at (a v V0 cng du) i. Gia tc ca chuyn
ng.
at 2 j. Vect gia tc.
10. S V0 .t (x, V0, a cng du)
2
at 2 k. Mt trn giy bnh
11. x x0 V0 .t (x, V0, a cng du)
2 phng (m/s2)
12. V 2 V02 2as (V0 v a cng du) l. Chuyn ng thng bin
i u.
13. Chuyn ng thng trong vn tc tc thi c m. Vn tc tc thi.
ln tng u theo thi gian.
n. Phng trnh chuyn
ng ca chuyn ng
thng ch m dn u.
 CC PHIU GIAO VIC V NH CA BI 3
Phiu 1:
Lp: Nhm:
Hc sinh tnh
Nhim v ton v a ra
kt qu
C hai xe t cng gim tc chuyn ng chm dn u.
t 1: Trong 10s t gim vn tc t 40m/s xung cn 10m/s.
t trong 3s gim vn tc t 20m/s xung cn 5m/s.
Tnh xem t no gim tc nhanh hn. Nu cch tnh.

Phiu 2:
Lp: Nhm:
Tho lun v
Nhim v tr li ca
nhm
Mt t chuyn ng thng chm dn u vi gia tc 2m/ s 2 vi vn
tc ban u l 10m/s
Biu din vect vn tc ca t ti thi im to v thi im t
Dch chuyn cc vect vn tc v chung mt gc

Xc nh hng v ln ca vect v

Nhn xt v hng ca vect v vi cc vect vn tc thnh phn

Nhn xt v hng ca vect a , vect v v cc vect vn tc thnh

phn
 Phiu 3:
Lp: Nhm:
Hc sinh tnh ton
Nhim v
v kt qu
Mt t chuyn ng thng chm dn u c vn tc bin thin
theo thi gian th hin qua bng gi tr sau:
t (s) 1 2 3 4 5
v(m/s) 50 40 30 20 10
Hy tnh gia tc ng vi mi on v nu nhn xt.

Phiu 4:
Lp: Nhm:
bi tp:
Cho hai xe t chuyn ng bin i u nh sau:
- t 1 ang chuyn ng vi vn tc 10m/s th tng tc v sau 10s th t vn tc
20m/s.
- t 2 ang chuyn ng vi vn tc 20m/s th gim vn tc v sau 2s th vn tc cn l
18m/s.
Cu hi: t 1 t 2
a)- Xe 1, xe 2 chuyn ng nhanh dn u hay chm dn u?
V sao?
- Tnh gia tc ca hai xe.
b) V cc vect vn tc u ,vn tc sau, vect bin thin
vn tc, gia tc ca hai xe ? Nhn xt.
c) Vit cng thc vn tc ca hai xe? V th vn tc theo
thi gian ca hai xe v nu nhn xt?
d) Tnh vn tc ca xe 1 sau khi tng tc c 5s v ca xe 2
sau khi gim tc c 5s bng hai cch:
- Bng cng thc vn tc.
 - Bng th.
e)Tnh qung ng xe 1 i c sau khi tng tc 3s v qung
ng ca xe 2 sau khi gim vn tc 3s.

Phiu 5:
Lp: Nhm:
Bng di y m t chuyn ng cua mt chic t ang chuyn ng
chm dn u vi vn tc u l 20m/s, gia tc a = 2m/s2. Hy:
1-Vit phng trnh chuyn ng
2-Lp bng gi tr (x, t)
3-V th ta , th vn tc trong hai
trng hp:
- Chn chiu trc x cng - chiu chuyn ng
- Chn chiu trc x ngc chiu chuyn ng
4-V th vn tc trong hai trng hp:
- Chn chiu trc x cng chiu chuyn ng
- Chn chiu trc x ngc chiu chuyn ng

Phiu 6 - lm nh
Lp: Tn hc sinh:
C th nh ngha khc nhau v chuyn ng thng u nh th no?
C th dng phng trnh chuyn ng, chung no din t cc chuyn
ng thng hc?
T phng trnh th tm li phng trnh ca chuyn ng u
T c thm mt nh ngha khc v chuyn ng u nh th no?
Lm th no phn bit chuyn ng thng nhanh dn u v chm dn
u?
1
Cc i lng trong phng trnh chuyn ng X X 0 V0 t at 2 l gi
2
tr i s hay s hc?
Vi chuyn ng bin i c vn tc ban u bng khng phng trnh
s th no?
Vi chuyn ng chm dn u gi tr ca cc i lng trong phng
trnh nh th no?

PHIU GIAO VIC BI 3

Nhim v 1:
- Cc nhm lm cc cu 9, 10, 11, 12, 13, 14, 15 sch gio khoa trang 22.
- Th no l chuyn ng thng u, chuyn ng thng nhanh dn u,
chuyn ng thng chm dn u?
- Phng trnh v th ta theo thi gian, vn tc theo thi gian ca ba
loi chuyn ng: thng u, thng nhanh dn u v thng chm dn u. Mi

quan h gia a , v , v ca chuyn ng thng nhanh dn u v chuyn ng

thng chm dn u.
Nhim v 2: Mi nhm thc hin cc nhim v sau:
1. Thit kt 2 bi tp c s dng c s liu sau: 10m/s , 20m/s , 5s, 200m.
2. T thit k 2 bi tp (trong c t nht 1 bi tp cn c vo th
tm cc d kin).
V D: Cn c vo th lp cng thc vn tc, cng thc ng i,
 BI 4: S RI T DO

CC BC LN LP :
Phn I. Kim tra bi c:
Cu 1:
Hy vit cc cng thc :
Gia tc.
Qung ng
Cng thc lin h gia vn tc, gia tc, ng i trong chuyn ng thng
bin i u.
Cu 2: Hy cho bit trong chuyn ng nhanh dn u th i lng vt l
no khng i?
Phn II. Tin trnh dy bi mi.
Hot ng
H tr ca gio vin ca hc sinh

Dn dt Bi ging trn my tnh

Slide 1
I- S ri ca
cc vt trong
khng kh v
s ri t do Hc sinh tr
1. S ri ca li c nhn.
cc vt trong
kh ng kh
Trnh chiu
Slide 1 v cho
hc sinh xem
minh ha 1,2
sau khi hc
sinh tr li.

Slide 2

Trnh chiu Hc sinh lm

Slide 2. th nghim v
tr li cu hi.

Slide 3

Trnh chiu
Slide 3.
Hc sinh lm
th nghim v
tr li cu hi.
 Slide 4

Trnh chiu
Slide 4.
Hc sinh lm
th nghim v
tr li cu hi.

Gio vin
chnh sa v
cho hc sinh
xem cc hnh
minh ha.

Gio vin a
ra vn nu
hai vt cng
hnh dng th
vt nng s ri Slide 5.
nhanh hn Hc sinh lng
khng? tng
Trnh chiu Hc sinh lm
Slide 5. th nghim v
tr li cu hi.
 Slide 6

Trnh chiu Hc sinh lm

Slide 6. vi c nhm
tr li cu hi
Trnh chiu v cc nhm
slide 7 cho khc phn tch
hc sinh hiu li, chnh sa,
r nguyn nhn Slide 7 b sung,
ca s ri
nhanh chm Hc sinh lm
ca cc vt vi c nhm
trong khng tr li cu hi
kh v cho hc v cc nhm
sinh xem cc khc phn tch
hnh minh ha. li, chnh sa,
b sung,
 Slide 8
Trnh chiu
Slide 8 v cho
hc sinh xem
on phim
minh ha do
Newton thc
hin.

Slide 9

Kt lun trn
Slide 9.

Slide 10

2. S ri t
do.
Trnh chiu
Slide 10.
 Slide 11
Hc sinh lm
Trnh chiu vi c nhm
Slide 11. tr li cu hi
v cc nhm
khc phn tch
li, chnh sa,
b sung,

Cho hc sinh
xem hnh minh
ha.

Slide 12

Gio vin iu
chnh v
kt lun trn
Slide 12.
Slide 13

Trnh chiu
Slide 13
Gio vin iu
chnh, cho hc
sinh xem hnh
minh ha s Slide 14
ri ca hai hn Hc sinh lm
v yu cu vi c nhm
hc sinh ly tr li cu hi
mt s v d. v cc nhm
khc phn tch
Kt lun Slide li, chnh sa,
14. b sung,
Slide 15

Hc sinh lm
Trnh chiu vi c nhm
Slide 15 tr li cu hi
v cc nhm
khc phn tch
li, chnh sa,
b sung,
Cho hc sinh
xem hnh minh
ha.

Yu cu hc
Slide 16
sinh a ra
phng n
kim chng
quy lut ca s
ri t do v
chnh sa, kt
lun.
Sau trnh Slide 17
chiu Slide 16.

Trnh chiu
Slide 17.

Slide 18 Hc sinh lm
vi c nhm
Trnh chiu tr li cu hi
Slide 18. v cc nhm
khc phn tch
li, chnh sa,
b sung,
Gio vin a Hc sinh lm
ra cu hi v vi c nhm
cng thc ca tr li cu hi
chuyn ng v cc nhm
ri c vn tc khc phn tch
u v khng Slide 19 li, chnh sa,
c vn tc u b sung,
v chnh sa,
kt lun
Slide 19, Slide
20.

Slide 20

Slide 21 Hc sinh lm
vi c nhm
tr li cu hi
Trnh chiu
v cc nhm
Slide 21.
khc phn tch
li, chnh sa,
 Slide 22 b sung,

Gio vin kt
lun Slide
22.

Slide 23

Trnh chiu
Slide 23.

Cho hc sinh
xem hnh minh
ha v kt
lun.

PHIU GIAO VIC BI 4

Nhim v 1: Cc nhm v nh lm cc cu 7, 8, 9, 10, 11, 12 trang 27 sch
gio khoa.
Nhim v 2: Vi cc s liu cho trc di y. Hy xy dng cc bi
ton c cha nhng s liu cho.
 Bi tp 1:
45m
10m/s2
Bi tp 2:
20m/s
10m/s2
Nhim v 3: Cc em hy t cu hi cho phn ni dung cc bi ton sau:
Bi tp 1: Mt vt c th ri t do t cao h = 20m. Ly g = 10m/s2.
Bi tp 2: Mt vt c th ri t do, khi chm t t vn tc l 20m/s.
Ly g = 10m/s2.
Nhim v 4: Mi nhm t thit k hai bi tp da vo cc bi tp v cc kin
thc va c hc.

PHIU GIAO VIC(CHUN B BI MI)

Nhim v 1: c li sch gio khoa vt l lp 8 v tnh tng i ca
chuyn ng.

Nhim v 2: Xem li bi 1 CHUYN NG C

CC CU HI TRC NGHIM KIM TRA MC NM VNG

KIN THC KIN THC CA HC SINH SAU KHI HC XONG BI.
Lp:
H v tn : Bi 4
S RI T DO
Thi gian: 5 pht

Cu 1: Chn cm t thch hp in vo ch trng ca cu pht biu sau:

S ri t do l s ri ca cc vt trong ch di tc dng ca
trng lc.
 A. Khng kh.
B. Chn khng.
C. Cht lng.
Mi mi trng.
Cu 2: Mt vt ri t do t cao h xung ti t.Vit cng thc tnh vn tc v
ca vt ri t do ph thuc cao h.
2h
A. V=2gh. B. V= C. V= 2 gh D. V= gh
g

Cu 3: Chuyn ng ca vt no di y c th l chuyn ng ri t do?

A. Mt vn ng vin va nhy khi my bay ang ri trong khng trung khi
cha bt chic d mang theo ngi.
B. Mt vn ng vin nhy cu ang lao t trn cao xung mt nc.
C. Mt qu to nh rng t trn cy ang ri xung t.
D. Mt chic thang my ang chuyn ng i
Cu 4: Hy nu c im ca chuyn ng ri t do ca cc vt.
A. Phng chuyn ng l phng thng ng.
B. Chiu chuyn ng hng t trn cao xung pha di.
C. Chuyn ng thng nhanh dn u vi gia tc khng i.
D. Chuyn ng thng nhanh dn u hng thng ng t trn xung v c
gia tc ph thuc v tr ri ca cc vt trn tri t.
Cu 5: Mt vt c th ri t do t cao 4,9 m xung t. Tnh vn tc v ca
vt khi chm t. B qua kc cn ca khng kh. Ly gia tc ri t do bng 9,8
m/s2 .
A. v= 9,8m/s. B. v =9,9m/s C. v= 10m/s D. v=9,85m/s.
 BI 6: TNH TNG I CA CHUYN NG
CNG THC CNG VN TC
CC BC LN LP :
Phn I. Kim tra bi c:
Cu hi: - H ta l g?
- Phn bit h to v h quy chiu.
Phn II. Tin trnh dy bi mi:
Hot ng
H tr ca gio vin
ca hc sinh
Dn dt Bi ging c son trn my tnh
Slide 1
TNH
TNH TNG
TNG O
OII CU
CUAA CHUYE
CHUYEN N O
ONNG-
G-
CO
CON
NGG TH
THCC CO
CONNGG VA
VANN TO
TOC

Trnh chiu I. Cac loai he quy chieu

Slide 1.
He quy chieu gan vi vat ng yen
c coi nh he quy chieu ung yen.

Slide2

Cho hc nh
xem minh ha
trn Slide 2 v
gio vin phn
tch v d minh
ha.
Yu cu hc Slide 3 Hc sinh tr
sinh ly v d TNH
TNH TNG
TNG O
CO
CON
NG
OII CU
G TH
THC
CUA
C CO
CON
A CHUYE
NG
CHUYEN
G VA
VAN
N O
N TO
ON
TOCC
NG-
G- li c nhn.
minh ha. I. Cac loai he quy chieu

He quy chieu gan vi vat chuyen ong

c coi nh he quy chieu chuyen ong.
Trnh chiu
Slide 3

Slide 4

Cho hc sinh
xem minh ha
trn Slide 4 v
gio vin phn
Slide 5
tch v d minh
ha. Hc sinh tr
Yu cu hc li c nhn.
sinh ly v d
minh ha.
Hc sinh lm
Trnh chiu vic nhm
Slide 5 yu cu tr li cu hi
hc sinh lm v cc nhm
vic trn phiu khc phn tch
hc tp 1a. li, chnh sa,
b sung,
Trnh chiu
Slide 6,7 cho
hc sinh xem
Slide 6
cc hnh minh
ha v qu o
ca vi xe p
trong h quy
chiu khc
nhau v kt
lun v tnh
tng i ca
qu o. Slide 7
Trnh chiu Slide 8
Slide 8 v yu
cu hc sinh Hc sinh lm
lm vic trn vic nhm
phiu hc tp tr li cu hi
1b. v cc nhm
khc phn tch
li, chnh sa,
b sung,

Gio vin
chnh sa v
cho hc sinh Slide 9
xem cc hnh
minh ha v
kt lun.
 Slide 10

Slide 11

Trnh chiu
Slide 11.

Slide 12

Trnh chiu Hc sinh lm

on phim vic nhm
slide 12 v yu tr li cu hi
cu hc sinh v cc nhm
lm vic vi khc phn tch
phiu hc tp li, chnh sa,
s 2. b sung,
Gio vin
chnh sa v
Slide 13
kt lun
Slide 13.

Trnh chiu
Slide 14 (cho
hc sinh xem
Slide 14
on phim
minh ha cng
thc tnh vn
tc)
 Slide 15

Trnh chiu
Slide 15 v yu
cu hc sinh Hc sinh lm
lm vic trn vic nhm
phiu s 3. tr li cu hi
v cc nhm
khc phn tch
li, chnh sa,
b sung,

Slide 16

Gio vin
chnh sa v
kt lun trn
Slide 16,
17,18, 19.
Slide 17

Slide 18

Slide 19
 Slide 20

Hc sinh lm
vic nhm
tr li cu hi
v cc nhm
khc phn tch
Trnh chiu li, chnh sa,
Slide 20. b sung,
Gio vin
chnh sa v
kt lun.
CC CU HI TRC NGHIM KIM TRA MC NM VNG
KIN THC KIN THC CA HC SINH SAU KHI HC XONG BI.
Lp:
H v tn: Bi 6
TNH TNG I CA CHUYN NG
CNG THC CNG VN TC
Thi gian: 5 pht

Cu 1: Chn cm t thch hp in vo ch trng ca cu pht biu sau:

Hnh dng qu o ca trong cc h quy chiu khc nhau th khc nhau.
A.Vt. C. Chuyn ng
B. Cc vt. D. Xe
Cu 2: Chn cm t thch hp in vo ch trng ca cu pht biu sau:
gn vi vt chuyn ng c coi nh h quy chiu chuyn ng.
A. H quy chiu
B. H ta .
C. Vt lm mc
D. Thc o.
Cu 3: Chn biu thc ng ca cng thc cng vn tc.

A. v1,3 v1, 2 v 2,3 B. v1,3 v1, 2 v 2,3

C. v1,3 v1, 2 v 2,3 D. v1, 2 v1,3 v3, 2

Cu 4: Mt chic thuyn chuyn ng vi vn tc 10km/h i vi nc, bit vn

tc ca nc i vi b l 5km/h. Tnh vn tc ca thuyn i vi b. Bit rng
thuyn chuyn ng xui dng nc.
A. 15 km/h B. 5km/h C. 50km/h D. 2km/h
Cu 5: Mt chic thuyn chuyn ng vi vn tc 20km/h i vi nc, bit vn
tc ca nc i vi b l 5km/h. Tnh vn tc ca thuyn i vi b. Bit rng
thuyn chuyn ng ngc dng nc.
 A. 25 km/h B. 15km/h C. 100km/h D. 4km/h

PHIU GIAO VIC BI 6

Nhim v 1: Cc nhm hy phn bit:
- H quy chiu ng yn v h quy chiu chuyn ng.
- Ly hai v d cho thy vn tc c tnh tng i.
- Ly hai v d cho thy qu o c tnh tng i.
Nhim v 2: Cc nhm v nh lm cc cu 4, 5, 6, 7, 8 trang 37 sch gio
khoa.
Nhim v 3: Vi cc s liu cho trc di y. Hy xy dng cc bi ton
c cha nhng s liu cho.
Bi tp 1:
30km trong 2 gi
20km/h
Bi tp 2:
50km/h
10km/h
Nhim v 4: Cc em hy t cu hi cho phn ni dung cc bi ton sau:
Bi tp 1: Mt chic thuyn chuyn ng vi vn tc 50 km/h i vi
nc, bit vn tc ca thuyn i vi b l 60km/h. Bit rng thuyn chuyn
ng xui dng nc.
Bi tp 2: Mt chic thuyn chuyn ng vi vn tc 40km/h i vi
nc, bit vn tc ca thuyn i vi b 25 km/h. Bit rng thuyn chuyn ng
ngc dng nc.
Nhim v 5: Mi nhm t thit k hai bi tp da vo cc bi tp v cc
kin thc va c hc.
PH LC 2: KIM TRA TRC NGHIM KHCH QUAN.

KIM TRA MN VT L IM
Thi gian: 45 pht
H v tn:.
Lp:
BNG TR LI CU HI TRC NGHIM
Cu 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15
A
B
C
D

Cu 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30
A
B
C
D

Cu 1: Chn cm t thch hp in vo ch trng:

.. cho bit vn tc bin thin nhanh hay chm theo thi gian.
A. Gia tc ca chuyn ng. C. Tc trung bnh.
B. ng i ca chuyn ng. D. Vn tc tc thi.
Cu 2: Phng trnh chuyn ng ca mt cht im dc theo trc Ox c dng:
x = - 30t +10 (x o bng km, t o bng gi)
Cht im xut pht t im no v chuyn ng vi vn tc bao nhiu?
A. T vt c chn lm mc vi vn tc 30km/h.
B. T im cch vt c chn lm mc l -30km, vi vn tc 10km/h.
C. T im cch vt c chn lm mc l 10km c vn tc 30km/h.
D. T im cch vt c chn lm mc l 10km vi vn tc -30km/h.
Cu 3: Pht biu no di y l ng:
A. Chuyn ng thng nhanh dn u l chuyn ng thng c ln vn
tc tc thi tng theo thi gian.
B. Chuyn ng thng chm dn u l chuyn ng thng c ln vn
tc tc thi gim theo thi gian.
C. Chuyn ng thng nhanh dn u l chuyn ng thng c ln vn
tc tc thi tng trong nhng khong thi gian bt k.
D. Chuyn ng thng chm dn u l chuyn ng c vn tc tc thi
gim nhng lng bng nhau trong nhng khong thi gian bng nhau
bt k.
Cu 4: Chn cu ng: Mt xe t chuyn ng thng u t A n B cch nhau
100km vi vn tc c ln khng i l 40km/h. Nu chn vt lm mc ti B,
chiu dng t A n B th phng trnh chuyn ng ca xe l:
A. x0 = 100km, x=0, v = 40km/h. C. x0 = -100km, x = 0, v= 40km/h
B. x0 = 0, x =100km, v = 40km/h D. x0 = 0, x = -100km, v= 40km/h
Cu 5: Chn cu ng. Mt xe t xut pht t TP.HCM lc 7 gi sng n Vng
Tu 11h. Nu chn gc thi gian l lc 3h sng th:
A. t0 = 3h , t = 7h. C. t0 = 11h , t = 7h.
B. t0 = 7h , t = 11h. D. t0 = 4h , t = 8h
Cu 6: T th biu din s thay i ta theo thi gian ca mt t chuyn
ng thng u (hnh bn). Hy xem nhn xt no di y l ng:
A. t xut pht t im cch vt c chn lm mc 60km thi im
t0=0. x(m)
B. t xut pht t im cch vt c chn
lm mc 60km thi im t0 = 4h. 80
60
C. t xut pht t im c chn lm mc l
40
gc ta vi t0 = 0. 20
t(h)
D. t xut pht t im c chn lm mc l
0 2 4 6 8
gc ta vi t0 = 4h.
Cu 7: Mt t chuyn ng trn ng thng c th xem l cht im trong
trng hp no di y?
A. Ngi ng trn cnh ng trng rng xa quc l quan st t chuyn
ng.
B. Ngi ng trn quc l quan st mt t ang chuyn ng n gn.
C. Ngi ngi trong nh quan st t chuyn ng qua ca s.
D. Ngi ngi trn mt t khc quan st t ny chuyn ng qua ca s
t m ngi ang ngi.
Cu 8: Hai chic t chuyn ng thng u qua hai im A v B cch nhau mt
khong 100km vi cng mt thi im lc 6 gi sng. Vn tc ca t th nht
chy t A n B l 40km/h, vn tc ca t chy ngc chiu t B n A l
60km/h. Nu chn mt trc ta c mc ti A, thi im c chn lm gc thi
gian l 6 gi sng, chiu dng ca trc ta l t A n B th la chn no di
y m t ng phng trnh chuyn ng ca mi t
A. x1 = 40t ; x2 = 60t C. x1 = 60t ; x2 = 40t
B. x1 = 40t ; x2 = 100 - 60t D. x1 = 100 - 40t ; x2 = 60t
Cu 9: Khi ni lc 6 sng hm qua xe chng ti ang chy trn Quc l 22 cch
TP.HCM 10km ta xc nh v tr ca t cha? Nu thiu th cn thiu
thng tin no di y:
A. Chiu dng trn ng i. C. ng h v thc o.
B. Mc thi gian. D. Vt lm mc.
Cu 10: Hnh bn l th ta v thi gian ca hai xe t chuyn ng thng
u. La chn no di y cho bit chnh xc vn tc ca mi t v phng
trnh chuyn ng ca chng: x(m)
A. Xe 1: V1 = 40km/h ; x1 = 80 + 40t
160
Xe 2: V2 = 60km/h ; x2 = 60t II
120
B. Xe 1: V1 = -40km/h ; x1 = 80 - 40t 80
Xe 2: V2 = 60km/h ; x2 = 60t 40
t(h)
C. Xe 1: V1 = -40km/h ; x1 = -40t 0 1 2 3 4
 Xe 2: V2 = 60km/h ; x2 = 60t
D. Xe 1: V1 = 40km/h ; x1 = 40t
Xe 2: V1 = -60km/h ; x2 = -60t
Cu 11: Pht biu no di y l sai:
A. Trong chuyn ng thng nhanh dn u, vect gia tc cng chiu vi
cc vect vn tc.
B. Trong chuyn ng thng chm dn u, vect gia tc ngc chiu vi
cc vect vn tc.

C. Trong chuyn ng thng nhanh dn u a cng chiu vi v , trong

chuyn ng thng chm dn u a ngc chiu vi v .

D. Trong chuyn ng thng nhanh dn u a cng chiu vi v , trong

chuyn ng thng chm dn u a cng chiu vi v .
Cu 12: Mt hnh khch ngi trong toa tu A nhn qua ca s thy toa tu B bn
cnh v gch lt sn u chuyn ng nh nhau. Hi toa tu no chy, toa tu no
ng yn?
A. Tu A chy, tu B ng yn. C. C hai toa u chy.
B. Tu A ng yn, tu B chy. D. C ba cu trn u sai.
Cu 13: Mt chuyn ng thng nhanh dn u m t bng phng trnh chuyn
ng: x = 2t2 + 10.t (x bng m, t ). La chn no di y cho bit chnh xc vn
tc ban u v gia tc ca chuyn ng ny
A. V0 = 10m/s ; a = 2m/s2 C. V0 = 2m/s ; a=10m/s2
B. V0 = 10m/s ; a = 4m/s2 D. V0 = 4m/s ; a = 10m/s2
Cu 14: Chuyn ng m t di y tng ng vi th no:
Mt t chuyn ng thng bin i u vi vn tc gim dn theo thi
gian. t ang chuyn ng vi vn tc 100km/h th gim vn tc. C mi gi vn
tc ca t gim 10km.
V(km/h) V(km/h X(km)
X(km)
10
100 0 10
10
0

A t(h) t(h) t(h) t(h)

B C D
Cu 15: Trong cc biu thc di y, biu thc no khng m t chuyn ng
thng bin i u?
v 2 v 02 2
vo v 2
A. a C. a
2S 2S
at 2 at 2
B. S v0 t D. x x0 v0 .t
2 2
Cu 16: Phng trnh no c dng m t chuyn ng ca mt vt l ri t do
khng c vn tc u cch v tr ta chn lm mc mt khong:
gt 2 gt 2
A. h = h0 + v0.t C. h = vo.t
2 2
gt 2 gt 2
B. h = h0 + D. h
2 2
Cu 17: Mt xe t ang chuyn ng vi vn tc 10m/s th li xe tng tc v t
chuyn ng nhanh dn u sau 10s t t vn tc 20 m/s. Vn tc v gia tc ca
xe t sau 20s l:
A. a =1m/s2, v= 30m/s C. a =1m/s2, v= 20m/s
B. a =0,5m/s2, v= 20m/s D. a =0,5m/s2, v= 15m/s
Cu 18: Trong cc pht biu di y, hy chn pht biu ng:
A. Trong khng kh, cc vt c khi kng khc nhau nn ri nhanh
chm khc nhau.
B. Trong khng kh, vt nng chu sc cn khng kh t hn vt nh nn
ri nhanh hn vt nh.
C. Trong khng kh cc vt ri nhanh chm l do cc vt c hnh dng v
kch thc khc nhau
D. Vt no chu sc cn khng kh t th ri nhanh hn vt kia.
Cu 19: Mt xe t ang chuyn ng trn on ng thng vi vn tc 10m/s
th li xe hm phanh v t chuyn ng chm dn u vi gia tc c ln l
1m/s2. Qung ng xe i c sau 5s k t lc hm phanh l:
A. S= 62,5m. C. S= 52,5m
B. S= 37,5m. D. S= 47,5m
Cu 20: Chn pht biu ng trong cc pht biu sau:
Trong ri t do th:
A. Vn tc tng theo thi gian.
B. Cc vt ri t do c thi gian ri ca cc vt lun bng nhau.
C. Nu th hai vt c khi lng khc nhau cng cao th hai vt
chm t s c cng vn tc.
D. Mi vt u chm t cng lc mc d cao khc nhau.
Cu 21: Mt chic thuyn chuyn ng ngc chiu dng nc vi vn tc 5m/s.
Vn tc chy ca dng nc 2m/s. Vn tc ca thuyn i vi nc l bao nhiu?
A. 7 m/s B. 3m/s C. 2 m/s D. 5m/s
Cu 22: Vn tc ban u v gia tc ca t chuyn ng nh m t trn th
(hnh bn) l bao nhiu: v(m/s)
A. a = 10m/s2; v0 = 60 m/s
80
B. a = -10m/s2; v0 = 60 m/s 60
2
C. a = 10m/s ; v0 = 0 m/s . 40

D. a= -10m/s2 ,v0 =0 m/s. 20 t(s)

0 3 6 9

Cu 23: th no di y cho bit mt cht im chuyn ng thng u:

v x v
x

t t t t
A B C D
Cu 24: C hai xe t chuyn ng thng u ngc chiu nhau trn mt con
ng . Xe th nht chuyn ng vi vn tc 50km/h, xe th hai chuyn ng vi
vn tc 70km/h. i vi ngi ngi trn xe th nht th vn tc ca ngi ngi
trn xe th hai l bao nhiu?
A. 120km/h B. 70km/h C. 50km/h D. 20km/h
Cu 25: Hai vt c th ri t do t hai cao h1 v h2 xung t. Nu h1=2h2
th thi gian t lc ri n khi hai vt chm t khc nhau nh th no?
t2 t1
A. t2 = 2t1 B. t1=2t2 C. t1 = D. t 2
2 2
Cu 26: Phng trnh no di y dng m t s thay i v tr ca mt cht
im chuyn ng thng nhanh dn u bt u xut pht t mt v tr cch vt
lm mc mt khong no .
at 2 at 2
A. x0= x - v0t - C. x = v0t +
2 2
at 2 at 2
B. x = x0 + D. x =
2 2
Cu 27: Xe A ui theo xe B, vn tc ca xe A l 50 km/h v vn tc ca xe A
i vi xe B l 30km/h. Nu chn chiu dng l chiu chuyn ng ca hai xe
th vn tc ca xe B l:
A. 80km/h
B. 20km/h
C. 50km/h
D. 30km/h
Cu 28: Chn pht biu sai trong cc pht biu sau:
Trong chuyn ng thng nhanh dn u th :
A. bin thin vn tc l mt s khng i.

B. a lun dng v cng chiu vi cc vect vn tc.

C. a dng v cng chiu vi cc vect vn tc v vect bin thin vn tc
nu chn chiu dng cng chiu chuyn ng.
D. Gia tc c ln t l vi bin thin vn tc.
Cu 29: Chn pht biu sai trong cc pht biu sau:
Trong chuyn ng thng u th:
A. Qung ng i lun bng nhau trong nhng khong thi gian bng nhau bt
k.
 B. Tc trung bnh nh nhau trn mi on ng.
C. Qung ng t l vi vn tc.
D. Thi gian t l vi qung ng.
Cu 30: Chn pht biu sai trong cc pht biu sau:
Trong chuyn ng thng ch?m dn u th :
A. Gia tc khng i v lun c gi tr m.
B. Vect gia tc lun cng chiu vi bin thin vn tc
C. Vect gia tc lun ngc chiu vi cc vect vn tc.
D. Vn tc gim nhng lng bng nhau trong cng khong thi gian.

PH LC 3: P N BI TRC NGHIM V KT QU BI KIM TRA

CUI CHNG CA HC SINH.
P N BI TRC NGHIM.
Cu 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15
A X X X X X
B X X X X
C X X
D X X X X

Cu 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30
A X X X X
B X X X X X X X
C X X
D X X
PHU LUC 4.
PHIU NH GI S TCH CC THAM GIA PHT BIU
CA CC NHM
Nhm S ln tham gia pht biu kin
1
2
3
4
5
6
7
8
9

PHIU NH GI CHO GIA CC NHM

Lp: ................................................................................................................................
Nhm trnh by:..............................................................................................................
Nhm nh gi:...............................................................................................................

Hon Cha hon nh gi

Cu
chnh chnh Tt Kh Trung bnh Nhiu sai st
1
2
3
4
5
PHIU PH N CNG CC NHIM V HC TP CA CC HC SINH TRONG
MI NHM
H v tn Cu 1 Cu 2 Cu 3 Cu 4 Cu 5

PHIU NH GI S TCH CC THAM GIA PHT BIU

CA C NHN .
H v tn S ln tham gia pht biu kin
 BANG MO TA PHONG CACH T DUY
1 2 3 4 5

a
Khach Can than
Cau toan Cu the Thc te
quan chi ly

b
Thien ve Nghien Nhieu y
Chat lng Ly tr
a nh gia cu t ng

c
Nhay cam Thch mau Khong hay Y thc
Soi noi
sa c xet oan

d
Co thien Kien thc a quan Sang tao
Lieu lnh
kie n sa u sac sat

6 7 8 9 10

a
Thau a o Co chat Thien ve
Hien thc Kien tr
l ng ket qua

b
Suy luan Hay oi chieu Co oc
Ban g chn g Pha n oa n
logic tra cu phan tch

c
Ngau h ng Dung hoa Co oc Thien ve
Thong cam
cha p nhan tham my con ngi

d Giai quyet
Co oc cai a phng a th Ngi m
van e hieu
tien an nghiem mong
qua.

TONG SO IEM: CS AS AR CR
 NHAN BIET PHONG CACH HOC CUA BAN

Hay oc cac mau tnh huong nhng trang sau ay. Vui long tra li cac mau
tnh huong o.
Hay quyet nh ong y hay khong ong y vi moi tnh huong sau:
Muc HTY Y LL KY HTKY
1. Toi se hieu tot hn khi giao vien ch dan toi.
2. Toi thch hoc bang cach lam viec g o tren
lp hn.
3. Khi lam viec vi ngi khac, toi luon danh
nhieu phan viec ve mnh.
4. Khi hoc nhom, toi hoc tot hn.
5. Tren lp, toi tiep thu tot hn khi lam viec
cung ban be.
6. Toi hoc tot hn khi oc nhng g giao vien
viet len bang.
7. Tren lp, khi ai o a ch toi cach lam cach
lam no, toi se tiep thu ieu o tot hn.
8. Toi hoc tot hn khi toi a lam no tren lp.
9. Toi nh nhng g nghe tren lp hn la nhng
g ma toi oc c.
10. Toi nh tot hn khi a oc c li ch dan.
11. Toi hoc tot hn khi toi a gap dang tng t.
12. Khi oc li ch dan, toi se hieu ro hn.
13. Khi hoc mot mnh, toi nh tot hn.
14. Toi hoc tot hn khi toi lam viec theo ke
hoach cua lp.
15. Tren lp, toi thch cach hoc lam th nghiem.
16. Toi hoc tot hn khi toi ve ra nhng g ang
hoc.
17. Tren lp, toi hoc tot hn khi toi nghe giao
vien giang.
18. Toi hoc tot hn khi toi lam viec mot mnh.
19. Toi hieu tot hn khi toi tham gia vao cac tro
 chi mang tnh hoc tap.
20. Toi thch lam viec theo s phan cong cung
hai hoac ba ban cung lp.
21. Toi hoc tot hn khi toi nghe ai o noi ve
ieu o.
22. Khi xay dng mot cai g o, toi nh ro hn.
23. Toi thch hoc cung vi ngi khac.
24. Toi hoc bang cach oc tot hn la nghe ai o
noi ve no.
25. Toi thch lam cai g o theo d an cua lp.
26. Tren lp, toi hoc tot nhat khi toi tham gia
vao cac hoat ong co lien quan en no.
27. Tren lp, toi lam viec tot hn khi toi lam
mot mnh.
28. Toi thch lam viec theo ke hoach cua ban
than mnh.
29. Toi thch hoc t sach giao khoa hn la nghe
giang bai.
30. Toi thch t than van ong.

TRC NGHIM KIM TRA BN CU NO TRI

(Diane Connell, Ph.D)
Chn cu tr li ng nht vi bn. ng b qua mt cu hi no.
1. A- s mo him tht th v.
B. Ti khng thch s mo him.
2. A- Ti lun tm kim nhng phng php mi cho cng vic thng ngy.
B- Khi c mt phng php tt nht trong cng vic, ti s khng thay i n.
3. A- Ti bt u rt nhiu vic nhng khng bao gi hon thnh.
B- Ti hon thnh cng vic ri mi bt u vic mi.
4. A- Ti khng c kh nng tng tng trong cng vic ca mnh.
B- ti c th tng tng v cng vic ca mnh.
5. A- Ti c th phn tch nhng chuyn s xy ra.
B- Ti c th cm nhn nhng chuyn s xy ra.
6. A- Ti lun c gng tm ra cch tt nht gii quyt mt vn .
B- ti lun c gng tm cch khc nhau cho mt vn .
7. A- Suy ngh ca ti ging nh nhng bc tranh xut hin trong u ti.
B- Suy ngh ca ti ging nh nhng li ni xut hin trong u ti.
8. A- Ti ng vi nhng tng mi trc khi ngi khc thc hin.
B- ti xem xt nhng tng mi nhiu hn ngi khc thc hin.
9. A- Mi ngi khng hiu cch thit lp vn ca ti.
 B- Mi ngi ngh rng ti c kh nng thit lp vn tt.
10. A- Ti c k lut bn thn tt.
B- ti thng hnh ng theo thch ca mnh.
11. A- Ti ln k hoch v thi gian cho cng vic ca ti.
B- ti khng quan tm n thi gian khi lm vic.
12. A- Vi nhng quyt nh quan trng, ti chn iu ti nit chc l ng.
B- Vi nhng quet nh quan trng, ti chn iu ti cm thy ng.
13. A- Ti lm nhng vic d trc, ngng vic quan trng sau.
B- Ti lm nhng vic quan trng trc, nhng vic d sau.
14. A- Thnh thong, trong mt hon cnh mi, ti thng c nhiu tng.
B- Thnh thong, trong mt hon cnh mi, ti khng c tng no ht.
15. A- Ti c mt cuc sng a dng v nhiu thay i.
B- Ti c mt mt cuc sng ngn np v c k hoch tt.
16. A- Ti bit ti ng v ti c nhng l l ng.
B- Ti bit ti ng ngauy c khi ti khng c l l ng.
17. A- Ti tri u cng vic trong khong thi gian ti c.
B- Ti thch lm cng vic khi thi gian sp ht.
18. A- Ti mi th nhng ni ring bit.
B- Ti vt dng u ty thuc vo cng vic ca ti ang lm.
19. A- Ti phi lm k hoch ca ring ti.
B- Ti c th lm theo k hoch ca bt c ai.
20. A-Ti l ngi hay thay i, d b thuyt phc.
B- Ti l ngi vng vng, kin nh.
21. A- Vi mt cng vic mi, ti lun tm ra cch ring lm.
B- Vi mt cng vic mi, ti mun ngi khc ch cho cch tt nht lm.
Cch tnh im:
- Bn c mt im cho mi cu tr li A nhng cu hi:1, 2, 3, 7, 8, 9, 13, 14,
15, 19, 20, 21.
- Bn c mt im cho mi cu tr li B nhng cu hi:4, 5, 6, 10, 11, 12, 16,
17, 18.
Cng tt c im li:
0 4: N o tri mnh.
5 - 8: No tri va phi.
9 13: Trung h a.
14 -16: No phi va phi.
17- 21 : No phi mnh.
PHU LUC 5: MOT SO BAI LAM CUA HOC SINH CAC PHIEU HOC TAP
VA PHIEU GIAO VIEC.
 PH LC 6 : MT S HNH NH V HOT NG DY HC
LP THC NGHIM V I CHNG.

LP THC NGHIM LP I CHNG

MT S HNH NH TRONG GI HC MT S BI CHNG
NG HC CHT IM LP THC NGHIM