Deprem Ykleri

a. Edeer Deprem Analizi Yk Tanmlamas

Kuvvet = ivme x ktle
Deprem yatay yk = C x Bina ktlesi
V=CxW

TDY 99 UBC 97

C = ( 0.10 Ao I ) veya (At/Ra ) nn by;

At = Ao I St

Hesaplanan deprem yatay yk, depremde yapya etkiyen taban kesme kuvvetidir ve bu kuvvet Staad
modelinde yap katlarnn rijitliklerine gre yap st katlarna datlr.

98 Afet artnamesi Kriterlerine gre R sneklik katsaysnn deprem spektrumuna etkisi:

3
TA
z
2.5
2.5

1.5

0.5

0 0.5 1 1.5 2
R=4
R=5
R=6
R=7
R=8
98 Afet artnamesi Kriterlerine gre Zemin cinsinin deprem spektrumuna etkisi:

3
TA
z

2.5
2.5

1.5

0 0.5 1 1.5 2
zemin=1
zemin=2
zemin=3
zemin=4
Edeer Deprem Yk Tanmlamas:
Staad grafik arabiriminden edeer
tanmlamasnn yapld pencerede girdiiniz
tm deerler yukardaki C katsaysnn
hesabnda kullanlr. Katsaylarn
aklamalarn aada bulacaksnz.

Afet artnamemiz (TDY 99) ve UBC 97

birbirine olduka yakndr. Burada dikkat
edilmesi gereken en nemli nokta, R sneklik
katsaylarn UBCye gre girmektir. Aada
TDY 99un UBC ye uygun R katsay
tablosunu da bulacaksnz.

Bu pencerede yap periyodlarn bo brakrsanz, staad yap temel periyodunu otomatik olarak
hesaplar ki, eer yapnzn ktle modellemesi doru ise periyodun staad tarafndan bulunmas tercih
edilmelidir. CT deerini bo brakn.

Eer ACCIDENTAL (%5 eksantriklikle etkit) opsiyonu kullanlrsa, eksantriklikten doan

burulma UBC tanmlamalarna gre hesaplanr. Eksantriklik burulma deeri her katn arlk
merkezine baldr. Arlk merkezi kullanc tarafndan tanmlanan deprem arlklarna
gre hesaplanr.

Staad.Pro Yk tanmlar altnda, sa pencerede gsterim:

Staad iinde girdiiniz Asal Yk Durumlarndan tamamen bamsz olarak tekrardan bir yap deprem
ktlesi tanmlamanz gerekir. Bu ktle tanmnda bulunmas gereken ykler:
- Eleman zgl Arlklar
- l ykler: deme ykleri, duvar ykleri, yapdaki hareketsiz tm ykler
- Hareketli ykler: deme hareketli yklerinin artnameye gre azaltlm oran (1/3), dier
tm hareket edebilen ktleler.
- Hesaba katlmas ngrlyorsa kar ykleri
Tm bu yklemeler edeer deprem ykleri olarak DEFINE UBC LOAD altndaki satrlarda tekrar
tanmlanmaldr. Komutlar aadaki gibidir:

DEF INE UBC (ACC IDENTAL) LOA D (TANIMLA ESDEGER DEPREM YK)
ZON E f 1 UBC-spec DEPREM BLGE f 1 UBC-bel.
UBC-spec = { I , RWX , RWZ, STYP, Na, Nv, (CT), (Px) , (Pz)}
SEL FWEIGHT YAPI-ZGL AGIRLIGI
JOI NT WEI GHT DGM NOKTASI AGIRLIGI
joint-list WEI GHT w dgm noktasi-listesi AGIRLIK w
MEM BER WEI GHT UBUK ELEMAN AGIRLIGI
UNI v1 v2 v3 burada yk yn
tariflenmez,
1 TO 10 25 28 yk deeri pozitif
girilir.
CON v4 v5
ELE MENT WEI GHT KABUK ELEMAN AGIRLIGI
35 TO 42... PRESS p1
FLO OR WEI GHT DEME AGIRLIGI
YRA NGE 3 12 FLOAD 200 XRA NGE -1 21 ZRA NGE -1 41
(DEY-ARASI 3 12 DEMEYK 200 X-ARASI -1 21 Z-ARASI -1 41)

NEML NOT: Yap arlklarn girerken mutlaka yukardaki sra ile girin. Yani ilk nce yap zgl
arln girin, ardndan varsa nokta arlklar; ardndan varsa ubuk eleman dzgn yayl arlklar;
ardndan varsa kabuklara (deme, v.b.) etkiyen basn arlklar ve en son olarak ta deme var ve
trapez kuralna gre yayl deme arln kirilere etkitmek istiyorsanz, Deme Arln
kullann! Eer bu tanmlamalar yanl sra ile yaparsanz, analiz srasnda hata verir ve girdi dosyasna
girerek, sralamay dzeltmeniz gerekir.

Blge = efektif zemin ivme katsays, Ao girilecek ; 0.075, 0.15, 0.2, 0.3, 0.4, gibi...

TDY 99 Blge UBC Blge Z (Ao)

0 0
4 1 .075
4 2A .15
3 2B .20
2 3 .30
1 4 .40

nem Katsays = I, yap nem katsays

o '97 UBC Tabl 16-K ya gre:
I = 1.25 hastane, okul, santral v.b. nemli yaplar
I = 1.0 tm dierleri.
R Sneklik Katsays = (X ve Z ynleri iin ayr ayr tanmlanr)

YAPISAL SSTEM TDY 99 UBC 97

Normal (nominal) betonarme yaplar 4 3.5
Yksek snek betonarme yaplar 8 8.5
Kesme duvarl snek yaplar 6 5.5
Moment aktaran ereve sistemli betonarme yaplar 8 8.5
elik ensantrik tutulu (braced) ereve yaplar 7 7
elik moment aktaran ereve yaplar 8 8.5

Zemin Profil Tr:

Staad
Aklama Tip
Deeri
Sert Kaya SA 1
Kaya SB 2
ok Sk toprak veya yumuak kaya SC 3
sk toprak SD 4
Yumuak toprak SE 5

Yakn Kaynak Katsays Na, Nv = Bu katsaylara bir deer girmeyin. Bunlar UBCye gre deprem
merkezine 15 kmden daha yaknda bulunan binalara gelecek deprem yklerini arttran katsaylardr.
TDY 99 da bunlarn karl yoktur.

CT, PX, PZ deerleri = Bunlara da deer girmeyin. Staad.Pro bu deerleri kendisi otomatik olarak
hesaplayacaktr.

Edeer Taban Kesme Kuvvetini hesaplamada admlar:

1. Yapnn temel periyodu A Metodu veya B Metoduna gre bulunur.

A metodu:

B metodu: (dzensiz yap ise iterasyonla bulunur)

2. Kullanc PX ve PZ ile yapnn temel periyodlarn X ve Z ynleri iin girerse,
temel periyod yukardaki gibi hesaplanmaz, bu deerler kullanlr.

nemli Not:
1) UBC yklerinin analizinde yapnn tm mesnetleri ayn seviyede ve yapnn en dk
seviyesinde olmaldr.
2) Edeer Deprem Analizi iin tarif edilmi olan yap ykleri sadece deprem taban kesme
kuvvetinin/edeer yatay deprem yknn bulunmasnda kullanlr. Hibir ekilde ASAL YK
DURUMLARI ile bir balants yoktur.
3) DEFINE UBC LOAD ile tanml edeer deprem katsay ve ykleri girildikten sonra ASAL
YK DURUMLARI tanmlarnda mutlaka ilk iki asal yk tanm UBC yklerini iermelidir:
LOAD 1 DEPREM X-YNNDE
UBC LOAD X 1
LOAD 2 DEPREM Z-YNNDE
UBC LOAD Z 1
LOAD 3 OLU YUK
SELFWEIGHT Y -1
ELEMENT LOAD
105 107 109 ...... PR GY -200
Tarif edilen deprem Asal Yk durumlar daha sonra dier yk durumlar ile YK
KOMBNASYONLARInda kullanlr. DKKAT: Bu yk durumlarn kendi balarna eleman
tasarmlarnda kullanmayn, bunlarn dier yklerle kombinasyonlarn kullann:
.......
LOAD COMB 13 DEPREM X KOMBO
1 1.0 3 1.0 4 1.0 7 1.0
LOAD COMB 14 DEPREM Z KOMBO
2 1.0 3 1.0 4 1.0 7 1.0
LOAD COMB 15 DEPREM X KOMBO
1 -1.0 3 1.0 4 1.0 7 1.0
LOAD COMB 16 DEPREM Z KOMBO
2 -1.0 3 1.0 4 1.0 7 1.0
.........
LOAD LIST 13 TO 16
START CONCRETE DESIGN

Edeger Deprem Analiz kts:

***********************************************************
* *
* X DIRECTION : Ta = 0.837 Tb = 0.923 Tuser = 0.000 *
* C = 1.3186, LOAD FACTOR = 1.000 *
* UBC FACTOR V = 0.0824 X 1419.81 = 117.01 KN *
* *
***********************************************************
Tb= staad tarafndan hesaplanan X-ynndeki 1. Temel periyod
C katsays Yap Ktlesi Taban Kesme Kuvveti
V = 0.0824 X 1419.81 = 117.01 KN