BO CO NGNH CNG NGHIP CH BIN, SN XUT THC

PHM - UNG V PHNG N M RNG CP TN DNG

I VI NGNH TI LIENVIETPOSTBANK

H Ni, thng 08/2016

1
 MC LC

A. TNG QUAN NGNH THC PHM UNG...3

I. KHI NIM, PHN NGNH ..............................................................................................................3
II. QUY M V CC C IM TRONG NGNH .......................................................................4
1. Tnh hnh tiu dng thc phm ung trong nc...................................................................4
2. Chui gi tr ........................................................................................................................................6
III. TH TRNG TIU DNG THC PHM UNG NI A ..........................................7
1. CH BIN V SN XUT SA V CC SN PHM T SA ..............................................8
2. SN XUT NG .......................................................................................................................11
3. UNG C CN ........................................................................................................................15
4. UNG KHNG CN (NC GII KHT) ........................................................................20
IV. TH TRNG CH BIN NNG SN XUT KHU (RAU QU, IU, GO).................23
1. CH BIN V BO QUN RAU QU .......................................................................................23
2. CH BIN HT IU....................................................................................................................28
3. XAY XT V SN XUT GO ...................................................................................................32
B. CP TN DNG I VI NGNH TI LPB .....................................................................................36
I. TNH HNH CHO VAY NGNH THC PHM UNG TI LPB N NGY
30/06/2016 .....................................................................................................................................................36
1. D n v n xu theo nhm n ........................................................... Error! Bookmark not defined.
2. D n v n xu theo k hn .............................................................. Error! Bookmark not defined.
3. D n v n xu theo i tng khch hng..................................... Error! Bookmark not defined.
4. D n v n xu theo mc ch s dng vn .................................... Error! Bookmark not defined.
5. D n v n xu theo Chi nhnh ........................................................ Error! Bookmark not defined.
II. TNH HNH CP TN DNG NGNH THC PHM UNG TRONG H THNG
NGN HNG VIT NAM .........................................................................................................................36
III. NH GI V XUT CA KHI NGHIN CU CHIN LC V QUAN H KINH
DOANH QUC T .....................................................................................................................................38
1. nh gi v ri ro ca ngn hng khi u t/cp tn dng i vi ngnh .................................38
2. xut m rng d n i vi ngnh Thc phm ung, c th: .......................................38
C. PH LC..................................................................................................................................................39
Ph lc 1: Kt qu kinh doanh ca doanh nghip nim yt trong ngnh...............................................39

2
A. TNG QUAN NGNH THC PHM UNG
I. KHI NIM, PHN NGNH
1. Khi nim
Ngnh cng nghip Thc phm ung l
ngnh sn xut, ch bin thc n nu chn hoc
cha qua nu chn; cc loi nc khong v
nc c mi v ng chai, p ng nhu cu m
thc hoc to cm gic kht cho ngi s
dng. Ngnh ng gp vai tr quan trng khi
thu ht lng doanh nghip v to ra ngun li
nhun ln th 2 trong lnh vc cng nghip.
2. Phn ngnh
Theo quy nh ca Php lut
Theo Quyt nh s 10/2007/Q-TTg ngy
23/01/2007 ca Th tng Chnh ph v/v Ban
hnh h thng ngnh kinh t ca Vit Nam, sn
xut thc phm ung thuc phn ngnh
cp 2, c xp vo ngnh Cng nghip ch
bin, ch to. Cc hot ng sn xut ca
ngnh gm nhiu tiu ngnh nh: Ch bin,
bo qun tht v cc sn phm t tht; Ch bin,
bo qun thy sn v cc sn phm t thy sn;
Ch bin v bo qun rau qu; Sn xut du,
m ng, thc vt; Ch bin sa v cc sn
phm t sa; Xay xt v sn xut bt; Sn xut
thc phm khc; Sn xut ung c cn v
khng cn.... Trong khi , kinh doanh cc sn
phm thc phm ung thuc phn ngnh
cp 3, xp vo ngnh Bn bun v bn l.
Theo quy nh ca LPB
Cn c cc Quyt nh 10, Ngn hng TMCP
Bu in Lin Vit xy dng Bng m
ngnh v m mc ch s dng vn theo Cng
vn s 265/2015/LienVietPostBank ngy
17/01/2015 (thay th cho CV s 540/2012/CV-
LienVietPostBank ngy 07/04/2012). qun
tr ni b v xy dng nh hng cp tn dng
theo ngnh, LienVietPostBank c thng bo s
2102/2015/TB-LienVietPostBank. Theo ,
LPB phn nhm thnh ngnh Lng thc -
Thc phm ung Thuc l (gi tt l
ngnh Thc phm ung) v xp thnh 1
ngnh dc, gm y cng on t sn xut
n kinh doanh sn phm. C th bng sau:
Cc hot ng chnh M ngnh
Ch bin, kinh doanh go 05008, 10040
05001, 05005,
Ch bin, kinh doanh lng 05006, 05007,
thc, thc phm khc 05008, 05010,
10011, 10016
05011, 05012,
Sn xut, Kinh doanh
ung
05013, 05014,
10041
Sn xut, Kinh doanh thuc 05021, 05022,
l 10017
3. Mc ch phn tch ngnh
y l mt ngnh rng, sn phm va p ng
nhu cu ni a (t trng 29,1%) va phc v
xut khu (t trng 70,9%). lm c s cho
nh hng tn dng, trong phm vi bo co
ny, khi NCCL&QHKDQT s phn tch cc
tiu ngnh phc v nhu cu ni a (Sa,
ng, ung c cn v ung khng
cn) v phc v xut khu (Rau qu, Ht iu,
Go). Bo co s tp trung vo phn tch
SWOT; din bin sn xut, tiu th; trin vng
ngnh, ng thi a ra cc xut trin khai
tn dng ngnh mt cch c hiu qu ti LPB.

3
II. QUY M V CC C IM TRONG NGNH
Bng 1: Quy m ngnh Thc phm ung (Ngun: GSO)

Tng trng TB Gi tr d T trng so vi

Gi tr tuyt
Ch tiu giai on 2009 - bo nm c nc (nm
i nm 2013
2013 2016 2013)
S lng doanh
7.893 4,2%/nm 8.939 2,1%
nghip
Tng s lao ng 565.634 1,9%/nm 599.192 4,9%
Nhu cu vn sn
xut kinh doanh (t 539.999 20,5%/nm 944.399 3,0% (ln th 4)
ng)
Gi tr sn xut (t
1.050.867 5,1%/nm 3.626.304 19,2% (ln nht)
ng)
Tng doanh thu 7,3% (ln th 2
thun (t ng) 889.830 21,1%/nm 1.581.337 sau ngnh bn
bun)
Tng li nhun (t
39.347 12,5%/nm 56.018 8,0%
ng)
T sut sinh li 3,43% (ch bin thc phm)
(%) 13,25% ( ung)
1. Tnh hnh tiu dng thc phm ung trong nc

Thc phm - ung - Thc phm ung ng gp t trng

6,2% thuc l
Qun o, giy dp ln nht trong c cu tiu dng: Theo t
9,4%
Nh v vt liu xy
chc nghin cu Economist Intelligence
dng Unit (EIU), nm 2015, tng quy m tiu
9,2% 43,3% Hng ha v dch v h
gia nh dng ca c nhn, h gia nh Vit Nam t
Y t, sc khe
5,8% 127,7 t USD. Trong , chi tiu cho thc
Giao thng v vin thng phm ung thuc l t 55,3 t USD,
8,6%
Gii tr v gio dc chim t trng 43,3% tng mc tiu dng
10,2% Khc c nc. T trng ny gi khong cch xa
7,3%
so vi t trng mua sm cc sn phm dch
Biu 1: C cu tiu dng ca Vit Nam nm
v ln tip theo l Nh v vt liu xy
2015 dng (10,2%); Gii tr, gio dc (9,4%);
(Ngun: EIU) Giao thng, vin thng (9,2%). iu ny
gin tip cho thy gi tr sn xut, nhu cu
vay vn ca ngnh cng nghip thc phm
ung l rt ln, ph hp vi nh
hng m rng tn dng ca LPB.

4
D bo n nm 2020, Vit Nam l mt trong thc phm ung d bo ghi nhn cc mc
nhng nc c tc tng trng cao v tiu tng trng cao, t 3,8-4,3%. D bo n nm
dng thc phm ung: Cng theo EIU, 2020, Vit Nam l nc c tng trng tiu
nm 2015, tng trng tiu dng thc phm dng thc phm ung cao th 3 trong
ung thuc l (theo gi so snh nm 2005) nhm cc nc chu c kho st. Nh vy,
ca Vit Nam mc 3,8%, cao hn mc tng trin vng ca ngnh cng nghip thc phm
trng cc nm 2014 (2,1%) v 2013 (0,8%). ung kh tch cc, c kh nng thu ht lng
ng ch , trong giai on 2016-2020, tiu th vn u t nc ngoi ln trong thi gian ti.

Bng 2: Tng trng tiu dng Thc phm ung Thuc l theo gi so snh nm 2015
(Ngun: EIU)
Quc gia 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020
Trung Quc 0,3% 1,1% 1,0% 0,4% 0,4% 0,1% 0,3% 1,1%
Hng Kng 2,1% 0,8% 2,2% -0,2% -0,5% 0,1% 0,7% -0,1%
n 2,7% 6,9% 2,5% 4,9% 4,4% 6,9% 3,6% 3,5%
Indonesia 4,4% 3,9% 4,1% 4,4% 4,9% 4,9% 4,7% 4,5%
Nht Bn 1,6% -1,1% -1,3% 0,8% -0,7% 0,2% 0,3% 0,7%
Malaysia 6,4% 4,9% 3,7% 2,8% 3,0% 3,2% 2,6% 3,1%
Philippines 3,2% 3,1% 3,9% 4,4% 3,9% 3,6% 3,5% 4,6%
Singapore 2,4% 3,1% 6,2% 4,1% 4,6% 5,0% 2,6% 3,1%
i Loan 1,5% 2,5% 1,5% 0,5% 1,4% 1,9% 1,6% 1,5%
Thi Lan -0,6% -0,9% 0,9% 0,8% 0,6% 0,9% 1,1% 1,0%
Vit Nam 0,8% 2,1% 3,8% 3,8% 4,3% 4,3% 4,2% 3,8%
Tiu dng thc phm ung d bo s
T ng ci thin tch cc nhng nm ti: Theo cng
2.000.000 17%
1.800.000 17%
ty nghin cu BMI, nm 2015, gi tr tiu th
1.600.000
16% thc phm ung t 1.033 nghn t ng,
1.400.000
1.200.000 16% tng 14,3% so vi nm 2014, thp hn mc
1.000.000 15% tng 14,7% ca nm 2014. T chc BMI d
800.000
bo, tc tng trng s cao hn trong giai
15%
600.000
14%
400.000
14%
on 2016-2019, vi mc tng trng kp
200.000
0 13% hng nm t 16,1% nh thu nhp ci thin v
2013 2014 2015e 2016f 2017f 2018f 2019f
xu hng tiu dng sn phm gi tr cao hn.
ung nng (ch, c ph) ung khng cn
ung c cn Thc phm
Tng trng Trong c cu tiu th thc phm ung,
Biu 2: Doanh thu ngnh Thc phm ung tiu th Thc phm c t 689.881 t ng,
ca Vit Nam cc nm chim t trng 66,7%; tiu th ung c cn
(Ngun: BMI) c t 203.310 t ng, chim t trng
19,7%; ung khng cn t 84.878 t ng,
chim 8,2%; ung nng (ch, c ph)
55.470 t ng, chim 5,4%.

5
2. Chui gi tr

u vo u ra

Ngun Thc phm (Bnh m, go v ng

cung sn Tiu th cc; M; Tht; C; Sa; Du n;
xut trong trong Rau qu; ng v cc sn phm
Gi tr
nc (T ng) Sn xut, nc t ng;...)
ung c cn (Bia, ru)
(681,5 ch bin (1.033
ung khng cn (tr, nc
nghn t Trng trt 533.615
Thc phm nghn t tng lc, vitamin...)
ng nm
Thy sn 147.911 ng) ung nng (ch, c ph)
ung
2015)
(1.458
Mt hng ch yu Gi tr nghn t
(T USD) ng, tng Mt hng ch yu Gi tr
Ngun Xut khu
(T USD)
cung t Hng thy sn 1,1 ng 67 t
nhp khu Sa v sn phm t 0,9 USD) (19,6 t Hng thy sn 6,6
sa USD nm Ht iu 2,4
(7,5 t Ht iu C ph
. 2,7
1,1 2015)
USD nm La m 0,6
Ch. 0,2
2015) Ng 1,7
(425 Ht tiu 1,3
(162,6 Du m ng thc 0,7 nghn t Hng rau qu 1,8
nghn t vt Tiu th ng) Go 2,8
ng) trc tip Sn v sn phm t 1,3
Hng rau qu 0,6 sn
u tng 0,8 ca ngi Bnh ko v ng cc 0,5
dn

6
III. TH TRNG TIU DNG THC PHM UNG NI A
- Cc ch s/tng trng tiu th ca lnh
vc thc phm ung u cao hn ch
s/tng trng chung ca c nc. C
th, theo Tng Cc thng k, doanh thu
lng thc thc phm ghi nhn mc
tng trng 13,1% trong 6 thng u nm
2016 v 14,8% nm 2015, cao hn tng
trng doanh thu bn l hng ha c nc
(tng ng tng 9,8% v 10,6%). V ch
s gi tiu dng 6 thng u nm 2016,
gi tiu dng hng n v dch v n ung
tng 2,03%, ung v thuc l tng
2,37%, u cao hn ch s gi tiu dng
c nc (1,72%). iu ny cho thy, nhu
cu tiu th thc phm ung vn kh
tch cc trong bi cnh cc ch s chung
c xu hng gim tc.
- Vn u t trc tip nc ngoi (FDI)
vo ngnh cng nghip ch bin, ch to
lun ng u trong cc ngnh thu ht
FDI ti Vit Nam v c tc tng
trng cao. Trong 6 thng u nm 2016,
ngun vn vo cng nghip ch bin, ch
to t 8 t USD, tng mnh 92,6% so
vi cng k nm 2015 (nm 2015 tng
6% so vi nm 2014). Vi gi tr sn xut
ca ngnh ch bin thc phm - ung
chim t trng 21,7% trong ngnh cng
nghip ch bin, ch to, ngun vn FDI
vo thc phm ung cng s khng
nh gip th trng si ng v cnh
tranh lnh mnh.
- V di hn, ngnh thc phm ung
cn c h tr bi nhiu yu t tch cc
nh: dn s ng vi tc tng bnh
qun 1,2%/nm; c cu dn s tr (68%
hay 60,7 triu ngi di 40 tui); t l
th ha cao t 35,7% nm 2015; thu
nhp bnh qun u ngi tng cao,
17,7% giai on 2008-2014; mng li
bn l dy c khuyn khch ngi dn
mua hng v lm tng gi tr tiu th.
- Tiu dng ni a thng c cc c im
ni bt, gm: (1) th trng thng b chi
phi th phn bi cc doanh nghip ln
( ung; sn xut du m ng thc vt;
ch bin sa v cc sn phm t sa) do
chi ph u t ban u ln v mc
cnh tranh trong cc lnh vc ny rt cao;
(2) th trng chu s chi phi ca i
ng thng li t nhn (Ch bin, bo
qun tht v cc sn phm t tht; Ch
bin, bo qun thy sn v cc sn phm
t thy sn; Ch bin v bo qun rau
qu) do 85% ngi tiu dng vn c thi
quen mua rau tht ti hng ngy ti ch
truyn thng thay v mua hng tun ti
siu th.
7
1. CH BIN V SN XUT SA V CC SN PHM T SA
Tng quan ngnh
Phn b a bn ch bin (Ngun: Quy
Hot ng ch yu:
hoch ngnh sa n nm 2020, tm nhn n
- Ch bin sa ti dng lng, sa tit trng, 2030)
sa dit khun, ng ho x l un nng;
- Ch bin cc ung gii kht t sa;
- Sn xut kem t sa ti, sa tit trng,
dit khun, ng ho;
- Sn xut sa lm kh hoc sa c c ng
hoc khng ng;
- Sn xut sa hoc kem dng rn;
- Sn xut b; Sn xut pho mt hoc sa ng;
- Sn xut sa chua lng;
- Sn xut casein hoc lactose;
- Sn xut kem v cc sn phm n c
khc nh kem tri cy
C cu sn phm ch yu nm 2013 (Ngun:
Euromonitor International)
5% 0,30%

8%
Sa nc

Sa bt
12%
45%
Sa chua

Sa c

Kem

29% Ph mai

Th phn cc nhn sa bt ch yu nm
2013 (Ngun: Euromonitor International)
V th Sn xut - tiu th:
Abbott Vit
1,40%
- Sn lng sa ti nm 2015 t 1,1 t lt, 3,70%
5,80%
Nam

tng 15,4% so vi nm 2014. Sn lng sa Vinamilk

bt t 97,3 nghn tn, tng 18,5% (Tng cc 25,30% C gi H Lan

9,10%
Thng k 2015).
- Doanh thu ngnh sa nm 2015 c t 91,7 Mead Johnson
Nutrion Vit
nghn t ng, tng 22,9% so vi nm 2014 Nam
Nestle Vit Nam
14,40%
(Euromonitor International 2013)
Vit Nam
Doanh nghip: Hin c 70 doanh nghip sn Nutrition
24,60%
xut, ch bin sa Meiji Holdings
15,80%
Khc

8
 Phn tch SWOT ngnh
im mnh
mt trong nhng ngnh c tnh n nh cao,
t b tc ng bi chu k kinh t
Ngnh sa ang giai on tng trng
nhanh v t sut sinh li cao
C hi
Nh mc sng, thu nhp ca ngi dn ci
thin cng vi thc quan tm n sc
khe, nhu cu tiu th sn phm sa bnh
qun u ngi d bo tng trng khong
9%/nm, tng ng t mc 18
lt/ngi/nm trong nm 2013 ln 27-28
lt/ngi/nm trong nm 2020. Con s ny
vn thp hn Singapore (45 lt); Thi Lan
(35 lt)..
Hng li t xu hng gim gi sa
nguyn liu nhp khu do gi sa th gii
mc thp trong nm 2016. C th, n cui
thng 6, gi sa bt tch kem t khong
1.900 USD/tn, gim so vi mc cao nht
2.150 USD/tn vo thng 10/2015; gi sa
bt nguyn kem gim su hn v mc
2.190 USD/tn t mc 2.800 USD/tn.
im yu
Sn lng sa chn nui ni a mi p
ng c 40% nhu cu ch bin khin Vit
Nam ph thuc vo ngun sa nhp khu.
iu ny dn n ri ro t gi, cnh tranh
vi doanh nghip nc ngoi xm nhp vo
th trng sa trong nc.
Chi ph sn xut sa ca Vit Nam cn cao,
ty iu kin, sn xut ra 100 kg sa ti
chi ph khong 42-52 USD trong khi trung
bnh ca th gii c tnh 46 USD/100 kg
sa ti nguyn liu; Australia v New
Zealand l 35 USD; M 41,4 USD; chu u
40-55 USD
Thch thc
Khi hip nh TPP c hiu lc, ngnh sa s
i din vi cuc tn cng khc lit v trc
din t cc quc gia sa ln th gii l M,
c v New Zealand, c bit phn khc
sa bt.
nh hng cho khch hng hiu gi tr vic
dng sa ti trong nc thay v sa nc
lm t sa bt nhp khu. Sa ti sau khi
vt sa cn c bo qun lnh v ch bin
trong 24h, do vy cc doanh nghip nc
ngoi s rt kh vn chuyn sa ti vo
Vit Nam cnh tranh.
9
 Din bin ngnh
60% Sn xut sa v cc sn phm t sa ghi
50%
nhn tc tng trng cao: Theo Tng cc
Thng k, sn lng ngnh sa nm 2015 tng
40%
16,2% - mc tng trng cao nht trong 3 nm
30% qua. Trong giai on 2011-2015, ngnh sa c
20%
tng trng bnh qun hng nm t 20,2%. Sn
lng sa ch bin tng mnh nhm p ng
10%
nhu cu tiu th ngy cng cao ca ngi dn.
0%
Nhp khu sa ngy cng gim: Do s pht
2011 2012 2013 2014 2015 4T2016
trin nhanh v mnh ca ngnh chn nui b
Biu 3: Ch s sn xut ngnh ch bin sa v sa trong nc, Vit Nam ang gim bt ph
sn phm t sa
thuc vo ngun nguyn liu sa ngoi nhp.
(Ngun: Tng cc Thng k)
C th, s liu t Tng cc Thng k cho thy,
sn lng sa ti t ngnh chn nui ni a
Triu
USD/Nghn
tn
tng bnh qun 15,7%/nm trong giai on
1200 40% 2010-2014. Cng giai on ny, tng trng gi
1000 30% tr nhp khu t bnh qun 11,6%/nm. Tuy
800
20%
vy, bt u t nm 2015, kim ngch sa bt
u gim 18,1% v tip tc gim 17,1% trong 6
10%
600
0%
400
-10%
thng u nm 2016 so vi cng k. Hin nay,
200 -20%
nng sut sa ca Vit Nam cao hn cc nc
0 -30% trong khu vc ng Nam , trung bnh c nc
2010 2011 2012 2013 2014 2015 6T2016
trn 5,1 tn/chu k. trong khi Thi Lan 3,2
Kim ngch nhp khu Sn lng sa ti ni a
Tng trng nhp khu Tng trng sa ni a tn/chu k, Innxia 3,1 tn, Trung Quc 3,4
Biu 4: Kim ngch sa nhp khu v sn lng
tn. iu ny cho thy ngnh ch bin v sn
sa ti t ngun chn nui trong nc xut sa v cc sn phm t sa ca Vit Nam
(Ngun: Tng cc Thng k) hon ton c th cnh tranh v xut khu kh
quan khu vc ng Nam .

Doanh thu ngnh sa lin tc t mc tng

trng 2 ch s trong giai on 2010-2015:
Theo Euromonitor International, ngnh sa c
t doanh thu 91,7 nghn t ng vo nm
2015, tng 22,9% so vi nm 2014, l mt
trong s cc ngnh hng pht trin nhanh nht
trong lnh vc hng tiu dng thit yu ca Vit
Nam. Tc CAGR ca ngnh sa l 16,9%
trong giai on 2010-2015. Doanh thu ngnh
sa Vit Nam ch yu n t 2 phn khc, sa

10
 T ng bt v sa ung. Hai phn khc ny chim 74%
100 25%
90 trong th trng sa vi 45,9 nghn t ng (2,2
80 20% t USD) doanh thu nh thnh phn dinh dng
70
60 15% cao hn so vi cc sn phm sa khc.
50
40 10% Trong giai on ti, ngnh sa d bo s tip
30
20 5%
tc pht trin tch cc do cc yu t sau: tiu
10 th sa bnh qun u ngi nc ta mi t 18
0 0%
2010 2011 2012 2013 2014 2015
lt/ngi/nm, rt thp so vi mc bnh qun
trn th gii l 103,4 lt; thi quen s dng sa
Doanh thu sa Tng trng
nh mt loi thc phm tng cng sc khe
Biu 5: Doanh thu ngnh sa cc nm cng nh thu nhp ngi dn tng ln
(Ngun: Euromonitor International)
2. SN XUT NG
Tng quan ngnh
Phn b a bn (Ngun: Hip hi ma
Hot ng ch yu:
ng Vit Nam)
- Sn xut ng tinh luyn (sucro) v ng
t cc cy c ng khc nh ci, cy thch
v cy c, tht nt;
- Sn xut ng dng lng; mt ng
- Sn xut ng v mt cy thch.
C cu sn phm ch yu
- Cc loi ng, gm: ng trng, ng
tinh luyn, ng th, ng vng
- Ph phm: b ma (nguyn liu t l, giy,
si), mt g (sn xut men), bn lc (sn xut
xi, sn, phn bn)
V th Sn xut - tiu th:
- Sn lng ng th nin v 2015/16 ca
Vit Nam c t 1,6 triu tn (theo USDA
thng 5/2016), chim 1% sn lng th gii
v ng th 20 cc nc sn xut ng ln
nht th gii.
- Tiu th ng nin v 2015/16 c t 1,97
triu tn, chim 1,1% tiu th ng th gii
v ng th 18 cc nc tiu th ng ln
nht th gii.
Doanh nghip: Hin c 41 doanh nghip sn
xut, thng mi thuc Hip hi ma ng Vit
Nam.

11
 Phn tch SWOT ngnh
im mnh
Nhu cu tiu dng ni a cn thp, trung
bnh 1 ngi Vit Nam tiu th hng nm
khong 16 kg ng, thp hn so vi mc
xp x 20 kg/ngi/nm ca ton th gii.
Ngoi ra, c cu dn s tr vi hn 50%
dn s di 30 tui (Tng cc Thng k) v
tc gia tng dn s l ng lc thc y
nhu cu tiu dng ng;
c nh nc bo h bng thu quan v
hn ngch;
Nhiu cng ty ma ng trong nc ang
tp trung vo hot ng khai thc chui gi
tr ngnh ng, gp phn vo mc tiu
gim gi thnh, c th nht l hot ng
nhit in t b ma, sn xut ethanol
C hi
Cn d a pht trin do nhu cu tiu th
ti Vit Nam cng nh cc nc ang pht
trin cn tip tc tng nhng nm ti do
cha t ti ngng trung bnh ca th gii.
Gi ma ng c kh nng tng trong 2
nm ti 2016-2017 do tc ng ca El
Nino, nh hng tch cc ti kt qu kinh
doanh ca cc cng ty ng.
Tham gia TPP m rng c hi xut khu
sang th trng cc nc thuc khu vc ny
vi nhu cu nhp khu ln ti 9 triu
tn/nm.
im yu
Gi thnh sn xut ng cao do gi ma
nguyn liu (chim 70-80% tng chi ph u
vo) ti Vit Nam cao hn nhiu cc nc
sn xut ma ng th gii bi c gii ha
thp trong trng ma. iu ny khin ng
Vit Nam khng cnh tranh c cc loi
ng nhp khu v gn nh khng th xut
khu ra th gii tr th trng Trung Quc;
Chi ph trn khu lu thng/knh phn phi
cn cao khin gi ng chnh lch t ni
sn xut n tay ngi tiu dng ln ti
7.000 ng/kg ng;
Chu p lc cung vt cu v tn kho cao k
t nm 2013 khin gi bn kh tng.
Thch thc
u t vng nguyn liu v cng ngh ha
sn xut h gi thnh sn phm
Hai bin php bo h i vi ngnh ng
Vit Nam l thu quan v hn ngch s dn
b d b khi Vit Nam tham gia cc hip
nh thng mi gm: cam kt ATIGA, n
nm 2018 Vit Nam phi tho d hn ngch
hon ton, cng c cn li l thu quan (mc
thu 5%) cha ng Vit Nam c th
cnh tranh vi ng cc nc trong khu
vc, c bit l Thi Lan; Hip nh thng
mi Vit - Lo vi u i thu nhp khu
ng 0% ca HAGL t Lo v Vit Nam.
Gii quyt trit ng nhp lu t Thi
Lan vn ang chim khong 19% tng cung
ng hng nm (300-500 nghn tn ng)
ca Vit Nam.
12
 Din bin ngnh
Sn xut v Nhp khu
Tn ng
Sn xut ng ni a c tc tng trng
1.800.000
1.600.000
thp: Nin v 2015/16 sn lng ng c t
1.400.000 1,2 triu tn, gim 15,4% so vi nm 2014/15,
1.200.000 nh du nin v th hai lin tip lng ng
1.000.000 sn xut trong nc st gim. Trong giai on
800.000
600.000
2012-2016, sn lng ng sn xut ghi nhn
400.000 mc tng trng m 7,2%/nm. Tn kho ng
200.000 th gii mc cao y gi ng xung mc
0 thp trong nhiu nm qua nh hng n sn xut
2012-2013 2013-2014 2014-2015 2015-2016 (f)
ma ng trong nc, tnh hnh thi tit kh hn,
Sn xut ng trong nc
Nhp khu trong hn ngch xm nhp mn v cnh tranh vi ng nhp
Biu 6: Sn xut v nhp khu ng cc nin khu, nhp lu l nhng nguyn nhn khin sn
v lng ng ni a st gim.
(Ngun: VSSA)
Ngoi lng ng sn xut ni a, hng nm,
Vit Nam u cp hn ngch nhp khu ng
theo cam kt WTO. Nm 2015, lng ng
trong hn ngch l 85.000 tn v d kin nm
2016 s b sung thm 100.000 tn ng b
p ngun cung thiu ht. i vi ng nhp
trong hn ngch, thu nhp khu dao ng t 5-
40% ty loi ng v ty th trng Vit Nam
c k kt thng mi t do. Trong khi , ng
nhp ngoi hn ngch c thu sut ln n 80% -
y cng l l do vn nn ng nhp lu din ra
kh mnh thi gian qua.

13
 Tiu th ni a v xut khu
Tn ng
1.800.000 Nhu cu tiu th ng ni a tng n nh:
1.600.000 Nin v 2015/16, tiu th ng trong nc c
1.400.000 t 1,6 triu tn, tng 14,3% so vi nin v trc.
1.200.000 Trong giai on 2012-2016, sn lng ng tiu
1.000.000 th ghi nhn mc tng trng 7,2%/nm. ng
800.000 ch , tng t vi din bin thm ht ca th
600.000 trng ng th gii, ln u tin trong nhiu
400.000 ma v qua, ngnh ng Vit Nam nin v
200.000 2015/16 chng kin ngun cung khng p ng
0 nhu cu.
2012-2013 2013-2014 2014-2015 2015-2016 (f)
Xut khu ng ca Vit Nam vn hn ch v
Biu 7: Tiu th ng cc nin v ph thuc nhiu vo mt th trng tiu th Trung
(Ngun: VSSA)
Quc. Nm 2016, xut khu ng ca Vit Nam
sang th trng Trung Quc gp nhiu kh khn
do nc ny thc hin cc bin php chng nh p
l u ng t cc nc ng - Nam , tp trung
mnh khu vc Qung Ty, gip vi bin gii
Vit Nam v bin gii Lo t 11/3/2016 n
31/12/2016.

Trin vng ngnh

Triu tn
200
Gi ng ni a Vit Nam c kh nng ci
180 thin trong nm 2016 v 2017 do tc ng t
160 thm ht ngun cung ng th gii. C th,
140
120 theo d bo ca USDA, thiu ht ng th gii
100 nin v 2015/16 khong 6,9 triu tn; nin v
80
60
2016/17 thiu ht khong 4,3 triu tn. iu ny
40 khin tn kho ng th gii nin v 2016/17 c
20
th gim xung mc thp nht 6 nm qua, t
0
2011/12 2012/13 2013/14 2014/15 2015/16 2016/17 32,8 triu tn. Nguyn nhn ca tnh trng thiu
Cung ng Cu ng Tn kho cung l do hin tng El Nino tc ng xu ti
Biu 8: Cung cu, tn kho ng th gii cc nhiu nc sn xut ma ln l n , Brazil,
nin v Trung Quc trong khi nhu cu tiu th th
(Ngun: VSSA) gii vn tng n nh, vi mc tng 0,8% nin v
2015/16 v tng 1,0% nin v 2016/17.

14
3. UNG C CN
Tng quan ngnh
Hot ng ch yu: Phn b a bn (Quy hoch pht trin ngnh
- Chng, tinh ct, pha ch cc loi ru mnh Bia Ru Nc gii kht n nm 2020,
- Sn xut ru vang tm nhn n 2030)
- Sn xut bia v mch nha men bia
S lng doanh nghip: 129 doanh nghip sn
xut.
C cu th phn nm 2015 (Ngun: Tng cc
Thng k)

12%

Sabeco
7%

41% VBL

Habeco
20%
Carlsberg
A/S
Khc

21%

C cu sn phm nm 2015 (Ngun: BMI)

0,60%
0,20%

Bia

Ru mnh

Ru vang
99,20%

15
 Phn tch SWOT ngnh
im mnh
Tng trng doanh thu cao, t 13,3%/nm
giai on 2011-2015
Tiu th bia/u ngi ti Vit Nam tng
nhanh, t 31,5 lt/ngi nm 2015 t mc
6,6 lt/ngi nm 2010. Tiu th bia ca
Vit Nam ng u ng Nam , ng th
5 chu .
C hi
Xu hng tiu dng theo hng tng tiu
th bia cao cp gip tng gi tr th trng
v m ra c hi cho doanh nghip sn xut
pht trin tip phn khc ny;
Ngnh du lch pht trin tt v c hi xut
khu ngy cng tng;
Gia tng xut khu khi tham gia hip nh
TPP, c hi u t t cc doanh nghip FDI
v kh nng tip cn chui gi tr bia ton
cu ca doanh nghip bia Vit Nam.
im yu
Doanh nghip ni vn yu phn khc bia
cao cp.
60-70% ngun nguyn liu sn xut bia
vn phi ph thuc ngun nhp khu do
nc ta khng c kh hu thun li trng
i mch;
Thch thc
Gia tng cnh tranh vi sn phm bia nhp
khu t cc nc tham gia Hip nh TPP,
FTA Vit Nam EU khi thu nhp khu
gim v 0% trong 10 nm.
Chuyn dch sang dng bia cao cp thay v
dng bia ph thng ca doanh nghip ni
do phi cnh tranh gay gt vi thng
hiu bia nhp khu v bia cao cp sn xut
trong nc.
Tng trng tiu th bia chm li do chnh
sch thu tiu th c bit p dng t
01/7/2015. Theo , ru t 20 tr ln
s tng thu t 50% hin nay ln 65%;
Ru di 20 s tng thu t 25% hin
nay ln 35%; Bia cng tng thu t 50%
ln 65%.
16
 Din bin ngnh
Tng trng doanh thu bn hng ung c
cn nm 2016 d bo cao hn nm 2015: Theo
bo co cp nht qu I/2016 ca BMI, doanh s
Triu lt bn hng ung c cn ca Vit Nam nm 2016
4.000 15%
3.500
c t 2,9 t lt, gi tr 222.802 t VN. So vi
10%
3.000 nm 2015, sn lng bn hng ghi nhn mc tng
5%
2.500 trng 5,7% (nm 2015 tng 5,7%); gi tr tng
2.000 0%
9,6% (nm 2015 tng 8,0%). iu ny cho thy,
1.500
1.000
-5%
cc sn phm ung ang tp trung phn khc
500
-10% cht lng cao, gi bn cng cao hn, gip tc
0 -15% tng doanh thu nhanh hn so vi sn lng bn
2010 2011 2012 2013 2014 2015F 2016F 2017F 2018F 2019F
Sn lng bn hng Ru mnh Sn lng bn hng Ru vang hng. Trong giai on 2016-2019, tc tng
Sn lng bn hng Bia Bia so vi nm trc
Ru vang so vi nm trc Ru mnh so vi nm trc trng th trng c d bo s vn gi mc
Tng sn lng so vi nm trc
5,5-5,7% i vi sn lng, nhng cao hn gi
Biu 9: Sn lng bn hng ung c cn tr, t t 9,6-10,9% do nhu cu ca khch hng
(Ngun: BMI) ang dn hng n cc loi bia trung cp v cao
cp nh bia chai, bia lon, bia ti thay v bia hi
gi r. T chc BMI k vng, u t nc ngoi
vo Vit Nam ca cc cng ty bia ton cu tng
ln, t l dn s tr v s gia tng lng khch du
lch s gip th trng ung c cn ngy cng
pht trin.
Phn khc bia tip tc thng tr th trng
Triu ng
350.000.000 35% ung c cn khi sn lng bn hng nm 2016 d
300.000.000 30%
kin t 2,901 t lt, tng 5,7% so vi nm 2015,
25%
250.000.000
20% chim t trng 99,2%; gi tr t 217.840 t ng,
200.000.000 15% tng 9,6%, chim t trng 97,8%. n nm 2019,
150.000.000 10%
5%
sn lng bn hng c th t 3,4 t lt, gi tr
100.000.000
0% 295.786 t ng.
50.000.000 -5%
0 -10% Gi tr phn khc ru mnh v ru vang chia
nhau th phn t i cn li, ln lt l 0,6% v
Gi tr bn hng Ru mnh
Gi tr bn hng Bia
Gi tr bn hng Ru vang
Bia so vi nm trc
0,2%. C th, nm 2016, sn lng bn hng ru
Ru vang so vi nm trc
Tng gi tr so vi nm trc
Ru mnh so vi nm trc
mnh d bo t 18,8 triu lt, gi tr 4.366 t
ng, c th tng trung bnh 5,7%/nm ln 22,2
Biu 10: Doanh thu bn hng ung c cn triu lt v 10,4%/nm ln 5.913 t ng vo nm
(Ngun: BMI)

17
 2019. ng ch , ru t nu bt hp php c sn
lng bn hng cao, c t 28 triu thng chn lt,
gp 7 ln sn lng bn hng ru mnh. Loi
hnh ny cnh tranh khng lnh mnh vi cc
doanh nghip sn xut ru trong nc v gy kh
khn cho ru nhp khu. Trong khi , ru vang
chim th phn thp nht nhng li l phn khc c
tc tng trng cao nht trong th trng
ung c cn vi mc tng 9,6% v sn lng (t
5,7 triu lt) v 13,1% v gi tr (596,7 t ng)
trong nm 2016. D bo n nm 2019, sn lng
bn hng c th t 7,5 triu lt, tng trung bnh
9,6%/nm v gi tr 906,8 t ng, tng
Triu lt
14,6%/nm.
4.000 16%

3.500 14% Tc tng trng sn xut bia c xu hng

3.000 12% ci thin: Trong 7 thng u nm 2016, sn xut
2.500 10% bia tng 8,7% so vi cng k, cao hn cc mc
2.000 8% tng 7,2% ca nm 2015; 4,2% ca nm 2014 v
1.500 6% 0,9% ca nm 2013. Nm 2015, sn lng bia c
1.000 4% nc t 3,4 t lt, cng sut t 70,8% so vi
500 2% nng lc sn xut ca ton ngnh bia l 4,8 t lt.
0 0% Trong , Tng cng ty Bia - Ru - Nc gii
2010 2011 2012 2013 2014 2015 7T2016
kht Si Gn (Sabeco) tip tc l n v dn u
Sn xut bia cc loi Tng trng
v sn lng bia vi 1,38 t lt. Cng ty TNHH
Biu 11: Sn xut bia cc loi
nh my bia Vit Nam ln u tin vt qua
(Ngun: Tng cc Thng k)
Tng cng ty Bia - Ru - Nc gii kht H Ni
(Habeco) vn ln v tr th 2 v sn lng
trong ngnh bia vi 729 triu lt so vi mc 667,8
triu lt ca Habeco. Cng ty Carlsberg Vit
Nam t 229 triu lt. Nh vy, ch ring 4 doanh
nghip sn xut bia ln l Sabeco, Cng ty TNHH
nh my bia Vit Nam, Habeco v Carlsberg
Vit Nam chim 88,4% th phn trong ngnh
bia.

18
 Trin vng ngnh c th hin tch cc thng qua cc d n u t, M&A.
Doanh nghip FDI tng u t vo phn
khc bia cao cp: Nhiu doanh nghip ln
ngnh bia th gii ang xy nh my mi, nng
cng sut nh my hoc qua M&A nhanh
chng tham gia th trng nhm pht trin dng
bia cao cp ti Vit Nam. 2 thng hiu bia ln
nht th gii l Heineken (chim 8,8% th phn
th gii nm 2011) nng tng cng sut ti
cc nh my Vit Nam ln 420 triu lt/nm so
vi mc trc l 150 triu lt/nm. Hng bia
Anheuser - Busch InBev (AB Inbev), chim
18,3% th phn th gii vi thng hiu bia
Budweiser cng mi vn hnh nh my c cng
sut 100 triu lt/nm ti tnh Bnh Dng t
thng 5/2015. Nh my bia cng sut 190 triu
lt/nm, do Tp on BTG Holding (Slovakia)
u t vi s vn 86 triu EUR ti Ha Bnh, d
kin qu IV nm 2015 s cho ra l m bia u
tin. Bn cnh , qua thng v M&A, Cng
ty TNHH Sapporo Vit Nam (SVL) mua li
c phn do Vinataba nm gi ti n v ny
chuyn thnh doanh nghip 100% vn u t
nc ngoi. Ngy 26/12/2015, Masan Consumer
Holdings - cng ty con chuyn kinh doanh thc
phm v ung ca Cng ty CP Tp on
Masan khnh thnh nh my bia Masan
Brewery HG ti Hu Giang, cng sut 100 triu
lt/nm vi vn u t hn 1.600 t ng. Trc
, ngy 25/12, Masan k tha thun hp tc
chin lc vi Singha Asia Holding Pte. Ltd
(Singha) ca Thi Lan. Theo , Singha s u
t 1,1 t USD s hu 25% c phn ti Masan
Consumer Holdings v 33,3% c phn ti
Masan Brewery. Vi s u t ca Singha,
Masan s pht trin mnh ngnh hng bia v m
rng th trng tm khu vc, m c th l cc
nc Vit Nam, Thi Lan, Myanmar,
Campuchia, Lo vi khong 250 triu ngi
dng.
Cc ng ln sn xut bia th gii ch chn dng
sn phm cao cp pht trin ti Vit Nam,
ch khng phi l dng bnh dn ang chim
phn ln th phn th trng ny l v, th phn
dng sn phm bnh dn ang tp trung ch yu
vo 2 doanh nghip ni l Sabeco v Habeco.
Ngoi ra, cc dng sn phm bia trung v cao
cp c t sut li nhun cao hn dng bnh dn.
Hn na, theo nghin cu ca Sapporo Vit
Nam, trong 10 nm ti, tng lp trung lu ca
Vit Nam s tng gp 2-3 ln, l yu t ct li
gip phn khc bia cao cp ngy cng ln
mnh.
S gia nhp ca cc doanh nghip bia nc
ngoi s gip th trng bia tr nn si ng khi
s lng sn phm v nhn hiu gia tng, c
bit l phn khc bia cao cp. Trong khi ,
Habeco v Sabeco, 2 doanh nghip ch o
dng bia ph thng, c sc nh hng mnh m
trong ngnh bia Vit Nam s gim dn th phn,
to sn chi lnh mnh cho cc doanh nghip
bia v nc gii kht trong v ngoi nc khc.
19
4. UNG KHNG CN (NC GII KHT)
Tng quan ngnh
Phn b a bn (Quy hoch pht trin ngnh
Hot ng ch yu:
Bia Ru Nc gii kht n nm 2020,
- Sn xut nc khong thin nhin v nc tm nhn n 2030)
ng chai khc
- Sn xut nc ngt;
- Sn xut bt hoc nc ngt khng cn: nc
chanh, nc cam, cla, nc hoa qu, nc b
dng...
S lng doanh nghip: 1.833 c s sn xut
cc loi
C cu th phn nm 2013 (Ngun:
Euromonitor International)

25%
25,50%
Pepsico
Tn Hip Pht
URC Vit Nam
3%
CocaCola
Vinamilk
11%
Khc
23%

13%

C cu sn phm nm 2013 (Ngun:

Euromonitor International)
2%

Nc khong ng
chai
Nc gii kht c
36% gas
40,60%
Nc hoa qu

Caf ng chai

Tr xanh ng chai

Nc tng lc
0% 19,31%
1,63%

20
 Phn tch SWOT ngnh

im mnh im yu

Pht trin c nhiu dng sn phm mi Th phn tiu th ca cc doanh nghip

hng ti sc khe ngi tiu dng nh: tr
xanh, nc hoa qu, nc collagen, nc
gii nhit
Mc tng trng bnh qun 6,5%/nm giai
on 2014-2016, cao hn nhiu mc
2%/nm ti cc nc pht trin nh Php,
Nht Bn.
trong nc ngy cng b thu hp do: (1)
knh bn l hin i b thu tm bi cc
doanh nghip nc ngoi; (2) cnh tranh
khc lit vi cc hng c tim lc mnh
nh Coca-cola, Pepsi
An ton v sinh thc phm cha c
quan tm ng mc khin mt s thng
hiu b ngi tiu dng ty chay nh nc
tng lc Number 1, tr xanh C2, Rng .

C hi Thch thc

Vit Nam c c cu dn s tr vi 62% Gia tng cnh tranh vi sn phm nc

tui t 15-45 tui, nhm tui c nhu cu gii kht nhp khu t cc nc tham gia
ln nht v nc gii kht; Hip nh TPP, Cng ng kinh t
ASEAN do thu nhp khu gim t 20-
Vit Nam nm trong vng kh hu nhit
30% (ty th trng);
i, d bo nhit s tng trung bnh 1-
2% trong 10 nm ti gip tng nhu cu tiu Sc p thm nhp ca doanh nghip ngoi
th nc gii kht; n t Singapore, Thi Lan, Malaysia
S gia tng ca xu hng thc n nhanh ti
Vit Nam to c hi tt cho sn lng nc
gii kht c tiu th s lng ln;
Ngnh du lch pht trin tt v c hi xut
khu ngy cng tng;
Nhn thc v chm sc sc khe tng ln
khin lng ln ngi tiu dng chuyn
sang tiu th mt nc dinh dng v
khng c gas.

21
 Din bin ngnh
T ng
120000
100000
80000
60000
40000
20000
0 0%
2013 2014 2015 2016F
Doanh thu
Biu 12: Doanh thu ngnh nc gii kht
(Ngun: BMI)
Trin vng ngnh c th hin tch cc thng qua cc d n u t, M&A.
Trc c hi to ln v kh nng tiu th tng
mnh nh c cu dn s tr, nhn thc v
sc khe, gia tng thc n nhanh nhiu
doanh nghip lin tc m rng quy m
sn xut trong thi gian qua, c th:
Trong thng 1/2015, Tp on Ha Bnh u
t gn 1.000 t ng ti Khu cng nghip Tin
Sn, tnh Bc Ninh xy dng nh my sn
xut nc ngt (c gas v khng c gas) nhm
chim lnh nhiu phn khc th trng ti nng
thn v cc khu th ln.
Tp on Tn Hip Pht vi nhng sn phm
nc ng chai ni ting nh Tr xanh Khng
, Tr tho dc Dr. Thanh hay nc tng lc
Number 1, t nm 2012 xy dng thm nh
my Number One Chu Lai ti min Trung - Ty
Tc tng trng doanh thu s nhanh hn
trong nhng nm ti: Theo cng ty nghin cu
12% BMI, nm 2015, quy m doanh thu nc gii kht
10% t 84,9 nghn t ng (4 t USD), tng 5,7% so
vi nm 2014. Trong , nc ung c gas t
8%
14,0 nghn t, tng 9,3% so vi nm 2014, chim
6% t trng 16,5%; nc ung khng gas t 70,9
4%
nghn t, tng 5%, chim 83,5%. D bo giai on
2016-2018, tng trng tng doanh thu c th t
2%
bnh qun 8,9%/nm; tng trng ring nc ung
c gas l 11,5%/nm; nc gii kht khng gas l
2017F 2018F 8,4%/nm. Theo BMI, dn s tr, thu nhp ci
% Doanh thu thin, s thu ht ngun vn FDI ln vo ngnh l
nhng yu t chnh gip ngnh nc gii kht c
tc tng trng nhanh hn trong giai on
2016-2018.
nguyn v H Nam min Bc khng ngng
m rng th trng.
T nm 2010, tp on Coca Cola tuyn b
k hoch u t tip 300 triu USD vo th
trng Vit Nam trong giai on n nm 2015,
nhm nng tng vn u t ti Vit Nam ln
500 triu USD. Gia nm 2014, Coca-Cola
khnh thnh 4 dy chuyn sn xut mi ti H
Ni v Thnh ph H Ch Minh, m u cho
vic hin thc ha k hoch u t ny.
Thng 10/2012, PepsiCo mua li Nh my
SanMiguel ng Nai, ng thi chnh thc
khnh thnh Nh my PepsiCo c quy m ln
nht khu vc ng Nam ti Bc Ninh, vi
vn u t khong 70 triu USD.
22
IV. TH TRNG CH BIN NNG SN XUT KHU (RAU QU, IU, GO)
1. CH BIN V BO QUN RAU QU
Tng quan ngnh

Hot ng ch yu: Phn b a bn (Ngun: B Nng nghip v

- Bo qun rau, qu, ht bng phng php pht trin nng thn)
ng lnh; sy kh; ngm du; ...
- Ch bin thc n t rau qu; mt rau qu;
- Ch bin v bo qun khoai ty nh: khoai ty
lm lnh; khoai ty nghin lm kh; khoai ty
rn;
- Rang cc loi ht;
- Ch bin thc n t ht v thc n st.
Nng lc sn xut nng nghip: 14 triu tn rau
cc loi; 5,5 triu tn qu ch lc (cam, qut, da,
chui, xoi, nhn, vi, chm chm, bi, nho).
S lng doanh nghip xut khu: 126 doanh
nghip (theo ITC).
V th xut khu nm 2015: Kim ngch 1,8 t
USD
- Trn th gii: ng th 21 v xut khu rau
(th phn 0,8%); ng th 9 v xut khu qu
(th phn 2,9%).
- Trong nc: ng th 16 trong tng s 45
mt hng xut khu ln nht ca Vit Nam
C cu sn phm xut khu ch yu nm 2015
(Ngun: ITC)
2,7% 0,9% 0,9% Qu ti (nhn, vi, chm
5,1% chm, su ring)
3,3%
3,9% Qu v qu hch ng lnh
(mm xi, du tm, du ty)

4,9% Rau ti hoc p lnh

(mng ty, c tm, nm, t)

Cc loi da v u

Rau cc loi ng lnh

(khoai ty, rau u)
78,3%
Rau kh (nm, mc
nh, hnh ty, ti)

23
 Phn tch SWOT ngnh
im mnh
Kim ngch xut khu rau qu tng nhanh,
bnh qun 18,5%/nm giai on 2000-2015.
Sn lng rau ca Vit Nam ng th 3 th
gii (7,8 triu tn) sau Trung Quc (160
triu tn) v n (28 triu tn).
(FAO,2012).
Nhiu loi nng sn ca Vit Nam c gi tr
xut khu ng u th gii, gm: ht tiu,
ht iu, c ph robusta, rau qu nhit i
(vi, xoi, nhn)
Din tch trng rau ngy cng m rng khi
c tc tng trng nhanh hn trong giai
on 2010-2014, t 5,2%/nm so vi
3,0%/nm ca giai on 2000-2010.
Mt s loi qu th mnh ca Vit Nam
bc u c trng tp trung, to iu
kin thun li cho hot ng thu gom, nh:
Vi-nhn-chm chm c tp trung ch
yu Bc Giang, Bn Tre, Tin Giang,
Vnh Long, Sn La, Hi Dng; chui
trng ch yu ti Thanh Ho, C Mau,
ng Nai, Sc Trng
C hi
Thu nhp, nhn thc v sc khe ca ngi
dn tng ln gip tng nhu cu tiu th rau
qu.
Nc ta c iu kin t nhin thch hp cho
c cc cy rau qu nhit i (xoi, chui,
da) v n i (du ty, ci bp, hnh, c
chua,).
im yu
Din tch rau qu c p dng quy trnh
sn xut an ton (VietGap, GlobalGap,...)
cn thp, ch chim khong 5% tng din
tch trng trt, dn n khng m bo an
ton v sinh thc phm, nh hng n
thng hiu rau qu VN trn th trng ni
a v xut khu.
Hot ng thu hi, phn loi, ng gi v
bo qun rau qu vn ch yu c tin
hnh theo phng thc th cng khin cho
t l tn tht sau thu hoch ln ti 20-25%.
Quy m vn cy n qu Vit Nam cn rt
nh l, phn tn, kh p ng c khi lng
hng ho ln, tiu chun xut khu
trong thi gian ngn.
Cng sut hot ng thc t ca nhiu nh
my ny ch t 50-60% do thiu nguyn
liu, nguyn liu khng m bo cc yu
cu cht lng cho xut khu.
Rau qu xut khu cn ph thuc nhiu vo
th trng Trung Quc (chim t trng trn
60%) nn thiu tnh n nh.
Hu ht xut khu di nhn mc ca nc
ngoi.
Thch thc
T chc sn xut rau qu tp trung, ph
hp sinh thi vng, to ngun hng ln v
n nh, c gi thnh thp v c cht lng.
Kim sot d lng thuc bo v thc vt
thm nhp bn vng vo th trng EU
ni ring v cc th trng khc. Hin nay,
EU tng tn sut kim tra mt hng
24
 Mc tiu th rau qu bnh qun trn th
trng ni a hin nay l 78kg/ngi/nm
v d bo con s ny s tng trng khong
10%/nm.
Nhiu th trng kh tnh nh Nht Bn,
M, c bt u cp php nhp khu mt
s loi qu t Vit Nam, gm: chui, vi,
nhn, thanh long
thanh long ca Vit Nam ln 20% v ln
50% i vi mt s mt hng rau gia v nh
rau mi, t ngt, hng qu, hng bc h,
cn ty, u bp.
Ch bin su cc sn phm rau qu to
gi tr gia tng.

Din bin ngnh

Sn xut:
Nghn tn
120 30%
Sn lng rau qu ng hp c xu hng tng
25%
chm: Nm 2014, quy m rau ng hp t 65,7
100
20%
nghn tn, tng 5,4% so vi nm 2013; tng kh
80
15%
thp trong giai on 2010-2014, mc bnh qun
60 10%
1,2%/nm. Trong khi , sn lng qu ng hp
5% cng lin tc thu hp, n nm 2014 cn 48 nghn
40
0% tn, gim 1,8% so vi nm 2013; gim 20,1% so
20
-5% vi nm 2010. Xu hng tiu dng theo hng
0 -10% tng tiu th rau qu ti c li cho sc khe,
2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 ng thi gim cc sn phm rau qu ng hp l
Qu v ht ng hp
nguyn nhn chnh lm gim sn lng rau qu
Rau ng hp
Tng trng sn xut rau qu ng hp trong nhng nm qua.
Biu 13: Sn lng rau qu ng hp cc nm
(Ngun: Tng cc Thng k)

Xut khu:
Kim ngch xut khu rau qu tng 2 ch s
trong 5 nm lin tip: Nm 2015, quy m xut
khu rau qu t 1,84 t USD, chim 9,4% tng
kim ngch xut khu hng nng sn c nc. So
vi nm 2014, kim ngch xut khu tng 23,5%,
mc tng trng cao nht trong s cc mt hng
nng sn xut khu l thy sn (-16,1%), ht iu
(20,3%), c ph (-24,9%), ht tiu (4,8%), ch (-
6,8%). Trong 6 thng u nm 2016, xut khu
rau qu tip tc tng mnh, mc 35,9% so vi

25
Triu USD
2.000 45%
cng k nm 2015. Cc nguyn nhn gip xut
1.800 40% khu rau qu lin tc tng trng mnh trong thi
1.600 35% gian qua l do nhiu loi tri cy nh nhn, vi,
1.400
30% xoi tip cn c vi nhiu th trng xut
1.200
1.000
25%
khu kh tnh nh M, c, EU, Nht Bn. Bn
20%
800 cnh l s gp phn ca vic gia tng din tch
15%
600
10%
rau qu t tiu chun VietGAP, GlobalGAP,
400
200 5% cng nh cc tiu chun v an ton v sinh thc
0 0% phm ca nh nhp khu. B Nng nghip v
Pht trin nng thn t mc tiu kim ngch xut
Kim ngch xut khu rau qu khu rau qu nm 2016 t hn 2 t USD, tng
Tng trng xut khu rau qu 11% so vi nm 2015.
Biu 14: Kim ngch xut khu rau qu cc nm
(Ngun: Tng cc Hi quan) nm 2016 t hn 2 t USD, tng 11% so vi
nm 2015. im ngch xut khu h cc tiu
chun v an ton v C th, trong s 1,84 t
USD thu v nm 2015, gi tr ca doanh nghip
2,3%
2,0% trong nc t 1,7 t USD, chim 92,6%; doanh
1,8% 18,1% nghip c vn u t FDI t 135 triu USD,
Trung Quc
chim 7,4%.
Nht Bn
Hn Quc Trung Quc l th trng xut khu rau qu ln
Hoa K
3,2%
nht ca Vit Nam nm 2015, t 1,2 t USD,
H Lan
3,6% Malaysia chim t trng 65,0% nh a l gn gi lm gim
4,0% 65,0% Thi Lan chi ph vn chuyn, yu cu v an ton v cht
Nc khc lng thc phm nhp khu khng cao nh cc
nc nhp khu chnh khc. Cc th trng tip
theo gi khong cch kh xa so vi th trng
Biu 15: C cu th trng xut khu rau qu ng u, gm: Nht Bn (74 triu USD, chim
cc nm
(Ngun: Tng cc Hi quan)
4,0%), Hn Quc (67 triu USD, chim 3,6%),
Hoa K (58,6 triu USD, chim 3,2%), H Lan
(42,2 triu USD, chim 2,3%).

Nhp khu:
Nhp khu rau qu cng tng mnh nhng
nm gn y: Nm 2015, nhp khu rau qu t
622 triu USD, bng 33,8% kim ngch xut khu,
tng 19,2% so vi nm 2014. Sang 6 thng u
nm 2016, gi tr nhp khu tip tc tng mnh

26
Triu USD
700
600
500
400
300
200
100
0 -5%
2010 2011 2012 2013 2014
Kim ngch nhp khu rau qu
Tng trng nhp khu
Biu 16: Kim ngch nhp khu rau qu cc nm
Ngun: Tng cc Hi quan
Trin vng ngnh
Nhu cu tiu th rau qu trn th trng th
gii d bo tng tch cc n nm 2019: Theo
Marketline, quy m tiu th rau qu ton cu t
gi tr 1.631 t USD, sn lng 868,4 triu tn
trong nm 2015. D bo n nm 2019, gi tr
tiu th c th tng ln 1.972 t USD, tng
ng vi tng trng bnh qun 4,9%/nm, cao
hn mc tng bnh qun 2,5%/nm giai on
2011-2015. c bit, trong giai on 2011-
2015, th trng th gii nhp khu rau qu vi
mc tng bnh qun 2,8%/nm, to d a cng
nh c hi y mnh xut khu rau qu ca Vit
Nam ra th trng th gii.
Rau qu Vit Nam c c hi m rng sang
cc th trng xut khu ln l M, Nht
Bn nh u i v thu theo hip nh
thng mi TPP: C th, t nm th nht hiu
lc, M ct gim thu v 0% i vi nhiu
loi rau qu nh: cc loi u (0,15 1,5
cents/kg), c chua ti (2,8-3,9 cents/kg), rau
45%
39,5% so vi cng k nm 2015. Trong giai on
40% 2010-2015, tc tng trng bnh qun t
35% 16,6%/nm. c bit, nhp khu rau qu t Trung
30%
Quc ang c xu hng gim mnh, t th phn
25%
20% 53,0% nm 2010 xung cn 23% trong 6 thng
15% u nm 2016. Mc sng ca ngi dn Vit
10%
Nam ci thin, nhn thc sc khe i vi hng
5%
0%
nhp khu cht lng tng ln l nhng nguyn
nhn chnh gip nhp khu rau qu tng mnh.
2015 6T2016
dip (0,4-3,7 cents/kg), da, sung, b, i, xoi,
mng ct (0,51-11,2 cents/kg). Ti th trng
Nht Bn, nhiu loi qu cng c min thu
ngay trong nm u, nh: b, xoi (3,0%); nho
(1,2-17%); da hu (6,0%)....
Nhiu loi rau qu bt u/tip tc c xut
khu sang cc th trng kh tnh: Theo ,
th trng i Loan cho php nhp khu tr li
qu thanh long rut trng ca Vit Nam sau khi
dng nhp khu t nm 2008 do lo ngi c loi
rui c qu Vit Nam c th i theo thanh
long nhp khu vo th trng ny. Th trng
Hn Quc cng nhp khu l nhn Edor u
tin ca Vit Nam t cui thng 5/2016 v d
kin nhp khong 20 tn chanh/thng nu cht
lng chanh p ng yu cu v kch c ng
u, trng lng khong 30-40g/tri v khng
c tn d thuc bo v thc vt. Th trng c
cng ang hon tt cc th tc cui cng cp
giy php nhp khu cho xoi Vit Nam.
27
2. CH BIN HT IU
Tng quan ngnh

Sn phm ngnh iu: Du t v ht iu, vn p Phn b a bn:

t b iu, iu bc v kh v ti, sn phm ch
bin su t ht iu (snack, rang mt ong, rang
mui)
S lng doanh nghip: Khong 465 doanh
nghip ch bin iu vi trn 1.000 c s sn xut.
Cng sut ch bin iu th: 1,2 triu tn (345
nghn tn trong nc; 856 nghn tn nhp khu),
chim gn 50% trong tng s 2,9 triu tn iu th
ch bin trn ton cu.
V th xut khu nm 2015: sn lng 328,3
nghn tn; gi tr 2,4 t USD.
- Trn th gii: Vit Nam ng s 1 th gii v
xut khu ht iu khng v (th phn 55,5%).
- Trong nc: Xp th 13 trong s 45 mt hng
xut khu ln nht ca Vit Nam

Phn tch SWOT ngnh

im mnh
C vng nguyn liu tp trung, gn 70% ti
Bnh Phc v ng Nai, gip gim chi ph
thu gom.
Lm ch cng ngh bc tch v iu, gip
gim c hn 70-80% lao ng th cng,
t l nhn v gim cn 5% so vi gn 20%
trc y v xut khu sang nhiu nc cc
thit b c gii ha nhn iu.
C uy tn trn th trng xut khu th gii,
lin tc l nc xut khu nhn iu ln
im yu
Phi ph thuc 70% vo ngun nguyn
liu iu th nhp khu, do , thng
chu gi u vo lin tc tng, cht lng
khng m bo, b hy bt ng hp ng
giao hng.
T l sn phm ch bin su cn thp,
chim khong 8% kim ngch xut khu
ht iu.
Phn ln sn phm nhn iu xut khu
cn mang thng hiu nc ngoi.

28
 nht th gii trong 10 nm qua.
ang dn hnh thnh mi lin kt, h tr
gia doanh nghip ch bin v nng dn
trng iu.
Nm 2015, thng d t xut khu iu t
1,3 t USD, ch yu ng gp t doanh
nghip ch bin iu ni a (khng c yu
t doanh nghip FDI).
C hi
Ngi tiu dng th gii ngy cng tng
hiu bit, nhn thc v sc khe khi tiu
th cc loi ht dinh dng, trong c ht
iu.
Hip nh TPP s nng cao thng hiu,
thu ht u t cho ngnh iu, c bit l t
th trng M (th phn 50%).
Din bin ngnh
Thch thc
Nhiu c s, h gia nh nh l tham gia
thu mua, ch bin nhn iu khng ha
n thu, khng m bo tiu chun v
sinh, khin cc doanh nghip ln kh cnh
tranh cng nh lm gim uy tn thng
hiu iu Vit Nam. c bit, vn v
sinh an ton thc phm s cng cht ch
hn khi th trng M p dng Lut Hin
i ha an ton thc phm (FSMA) i
vi xut khu ht iu ca VN vo M t
nm 2016.
Nng cao vai tr iu phi, m phn trn
th trng thu mua nguyn liu iu th
nhp khu ( cc nc chu Phi) khng
b p gi, cht lng thp.
Gia tng cnh tranh vi cc nc chu Phi
c sn lng iu th ln khi cc nc
ny t nhp khu my mc, cng ngh ch
bin iu nhn xut khu.
Sn xut v Nhp khu:
Ngnh iu Vit Nam ngy cng ph thuc
nhiu hn vo ngun nguyn liu nhp khu:
Nm 2011, Vit Nam ch ph thuc 56% vo
ngun iu th nhp khu th n nm 2015, t l
ny tng ln 71%. Cng sut ch bin nhn
29
Nghn tn
1000 iu tng nhanh hn tc tng ca sn lng
900
iu th sn xut ni a l nguyn nhn ca tnh
800
700 trng ph thuc trn. C th, n nm 2015 cng
600 sut ch bin tng 50% ln 1,2 triu tn t mc
500
400
800 nghn tn ca nm 2011, trong khi do din tch
300 trng iu st gim, nng sut iu thp khin sn
200
100
lng iu th thu hoch nm 2015 ch tng 30%
0 ln 345 nghn tn t 309,1 nghn tn nm 2011.
2011 2012 2013 2014 2015 2016F
Sn lng iu th nhp khu
Sn lng iu th trong nc
Nm 2015, nhp khu ht iu th ca Vit Nam
Biu 17: Sn lng iu th ni a cc nm t 855,8 nghn tn, gi tr 1,1 t USD, tng ng
(Ngun: B NN&PTNT) vi mc tng 48,1% v khi lng v 73,7% v
gi tr so vi nm 2014. Sang 6 thng u nm
Nghn
tn/Triu USD 2016, khi lng nhp khu t 403,7 nghn tn,
1.200 100%
80%
gim 7,5% so vi cng k nm 2015; gi tr t
1.000
60% 602,4 triu USD, tng nh 9,0%. Trong giai on
800
40%
2011-2016, nhp khu ht iu th i mt vi
600 20%
0%
bin ng c 1 nm tng li 1 nm gim do gi
400
-20% iu th nhp khu lin tc tng khin doanh
nghip nhp khu cm chng v u tin ch bin
200
-40%
0
2011 2012 2013 2014 2015 2016F
-60%
hng sn xut trong nc.
Sn lng iu th nhp khu Kim ngch nhp khu ht iu
Tng trng khi lng Tng trng kim ngch

Biu 18: Khi lng v kim ngch iu th

nhp khu cc nm
(Ngun: Tng cc Hi quan)

Xut khu:
Nghn
tn/Triu USD Kim ngch xut khu ht iu tng bnh qun
3.000 35%
30% 16,1%/nm giai on 2010-2015: Nm 2015, quy
2.500
25%
20%
m xut khu ht iu t gi tr 2,4 t USD,
2.000
15% chim 1,5% tng kim ngch xut khu c nc;
1.500 10%
5% khi lng t 328,2 nghn tn. So vi nm 2014,
1.000
0%
-5%
kim ngch xut khu tng 20,4%, nhanh hn mc
500
-10% tng v khi lng (8,5%). Trong 6 thng u nm
0 -15%
2010 2011 2012 2013 2014 2015 6T2016 2016, xut khu ht iu tip tc tng mnh,
Khi lng xut khu Kim ngch xut khu mc 12,7% so vi cng k nm 2015. Nhu cu
Tng trng khi lng Tng trng kim ngch
tiu dng ht iu ca th gii tng, c bit ti th
Biu 19: Khi lng v kim ngch xut khu
ht iu cc nm trng M, Trung Quc trong khi ngun cung ti
9Ngun: Tng cc Hi quan) nhiu nc trng iu st gim do nh hng ca
El Nino gip gi iu nhn xut khu ca Vit

30
 Nam tng mnh, bnh qun t 7.306 USD/tn
nm 2015 so vi mc 6.586 USD/tn nm 2014.
Thng hiu iu Vit Nam ngy cng c nhiu
2,7% 19,9% M
quc gia bit n vi cht lng thm ngon, lm
Trung Quc ch cng ngh ch bin nhn iu, m bo v
34,4% H Lan sinh an ton thc phm so vi cc nc khc. D
2,9%
c
bo, ngnh ch bin iu Vit Nam s vn c li
Anh
3,4% Canada
th trong khong 2 3 nm ti nhng t sut li
4,2% c nhun s gim do cnh tranh gay gt t cc nc
4,9% Thi Lan chu Phi.
Khc
12,9%
14,7%
M l th trng xut khu ht iu ln nht ca
Vit Nam nm 2015, t 824,8 triu USD, chim
Biu 20: C cu th trng xut khu ht iu t trng 34,4% khi ngi tiu dng M ngy cng
nm 2015
nhn thc Vit Nam l nc cung cp nhiu sn
(Ngun: Tng cc Hi quan)
phm iu v c cng ngh ch bin ng u th
gii, do , h chuyn hng s dng sn phm
iu ca Vit Nam nhiu hn cc nc khc nh
n , B Bin Ng. Cc th trng tiu th
ln tip theo l: Trung Quc (352,8 triu USD,
chim 14,7%), H Lan (308,7 triu USD, chim
12,9%), c (116,4 triu USD, chim 4,9%), Anh
(101,7 triu USD, chim 4,2%)

Trin vng ngnh

USD/Tn
Gi iu xut khu s tip tc tng ln trong
9000
thi gian ti: Nm 2015, gi iu xut khu trung
8000 bnh ca Vit Nam t 7.306 USD/tn, tng 10,9%
7000 so vi nm 2014. Sang 6 thng u nm 2016, gi
iu xut khu tip tc nhch ln 7.713 USD/tn,
6000
tng 5,6% so vi mc bnh qun nm 2015. D
5000 bo n ht nm , gi iu vn s kh quan do nhu
c u tng cao trong khi ngu n cung trong nc hn
4000
hp. pha cung, ti Vit Nam, hin tng El
3000 Nino lm gim nng sut cy iu khin sn
2010 2011 2012 2013 2014 2015
lng iu th ca Vit Nam nm 2016 d bo t
Biu 21: Gi ht iu xut khu bnh qun cc gn 400 nghn tn, gim 20% so vi nm 2015.
nm Brazil nc xut khu iu nhn ln th 3 th
(Ngun: Tng cc Hi quan) gii cng i mt vi tnh trng sn lng st
gim nn c th 100% sn lng iu th trong

31
 nc ca Brazil nm nay s dnh tiu th ni
a, thay v ch bin xut khu i cc nc Bc
M nh mi nm. V nhu cu, nhiu thng tin tch
cc tc ng n nhu cu tiu th iu nhn ton
cu trong 2 qu ti nh: Gii v ch bng chu
u EURO 2016 ti Php din ra (t ngy 12/6-
11/7/2016); thng Ramadan ca ngi Hi gio ti
n (06/6-05/7/2016); ngh l Quc khnh M
(04/7/2016); Th vn hi Rio 2016 ti Braxin (t
ngy 05-21/8/2016),....

3. XAY XT V SN XUT GO
Tng quan ngnh

Hot ng ch yu: Phn b a bn (Ngun: B NN&PTNT)

- Xay xt go (sn xut go bng cch tch v
tru, xay xt, nh bng, luc qua);
- Sn xut bt go;
- Bn bun go (thu mua, phn loi, nh
bng, ng bao go gn lin vi bn bun
trong nc v xut khu);
- Bn l ca cc ca hng chuyn doanh go.
V th sn xut - tiu th:
- Trn th gii (theo USDA): Ln th 5 th
gii v sn xut vi 28,1 triu tn go
xay xt trong nin v 2015/2016 v tiu th
go 21,8 triu tn (sau Trung Quc, n ,
Indonesia, Bangladesh)
- Ln th 3 th gii v xut khu go vi 7
triu tn nin v 2015/2016 (sau n ,
Thi Lan).
- Trong nc: Xp th 12 trong s 45 mt
hng xut khu ln nht ca Vit Nam trong
5 thng u nm 2016
Doanh nghip: Hin c 145 doanh nghip xut
khu go
C cu sn phm xut khu ch yu 5T2016: Th trng xut khu go nm 2015: Th
Thng tin tch cc l go cao cp (5% tm, go
np, go thm) chim t trng cao, t 67,7% trng xut khu go kh tp trung, 5 nc tiu
trong tng lng go xut khu ca Vit Nam. th chnh chim 87,2% th phn.

32
 3,5% 2,7%
5% tm (cao cp) 4,8%
5,1%
10% tm (trung Trung quc
25,9%
bnh) Philippine
25,9% 8,1%
15% tm (trung 37,7%
Indonesia
bnh)
Malaysia
25% tm (thp)
1,1% 9,4%
GaNa
Glutinuos (go np) B Bin Ng
19,0% Singapore
15,9% Jasmine (go thm) 11,7%
Nc khc

8,6% Khc 20,5%

Phn tch SWOT ngnh

im mnh im yu

C v th cao trn th trng go th gii Kh nng cnh tranh km hn cc loi go

vi sn lng ln v gi c cnh tranh;
T trng xut khu go c gi tr cao (5%
tm, go thm, go np) ngy cng tng
ln, gip nng tm cht lng go Vit;
L ngnh c ch trng nht trong quy
hoch v nng nghip v c nh nc
quan tm, c nhiu chnh sch h tr v
vn.
xut khu ca Thi Lan, Campuchia do
khng kim sot c d lng thuc bo
v thc vt v go pha trn.
Chnh sch qun l xut khu go theo Ngh
nh 109/2010/N-CP vi nhiu giy php,
quy nh c s vt cht hn ch cc doanh
nghip nh xut khu go cht lng cao.
Cha xy dng c chui ngnh hng
xuyn sut v ng b, nn khi sn lng
la go t nh th thiu kho tng tm
tr la sau thu hoch, thiu nh mt lu
kho, thiu c s ch bin.
Th trng xut khu vn ph thuc nhiu
vo Trung Quc nn cha nhiu ri ro.

C hi Thch thc

Trong 10 nm ti, thng mi go ton cu Vic Chnh ph Thi Lan k hoch x tip
s tng 1,5%/nm nh tc tng trng 11,4 triu tn go tn kho ra th trng trong
n nh ca nhu cu, nhiu nc nhp khu vng 1 nm ti c th khin ngnh go th
khng th y mnh sn xut do hn ch v gii chu p lc gim gi

33
 iu kin t nhin, ngun lc v dch bnh.
C hi m rng th trng la go khi nc
ta tham gia cc hip nh thng mi mi.
Nhu cu nhp khu ca cc nc thnh vin
hip nh TPP l khng nh vi M, Nht
Bn, Mexico mi nc nhp khu n
nh 700.000 tn go/nm. Theo hip nh
FTA Vit Nam EU, EU cp hn ngch
nhp khu 80.000 tn go t Vit Nam vi
thu nhp khu 0%
Thi tit kh hn v hin tng xm nhp
mn c th khin sn lng v phm cp la
go ca Vit Nam gim st.
Thch thc t quy nh v ro cn quy trnh
sn xut, k thut thng mi v bin php
v sinh dch t khin ngnh go Vit Nam
kh tip cn th trng cc nc trn th
gii.
Mc tiu th go/u ngi c xu hng
gim dn, p lc cnh tranh t cc nc xut
khu khc, chnh sch t cp gim nhp
khu ca cc nc bn hng, bin ng gi
go v bin i kh hu din bin phc tp.

Din bin ngnh

Sn xut v Nhp khu
Nghn tn
35.000 7%
Tng sn lng go tng nh trong giai on
2010-2020: Theo t chc OECD, nm 2015, sn
30.000 6%
lng go ca Vit Nam c t 30,9 triu tn
25.000 5%
go xay xt, tng 3,3% so vi nm 2014. Giai
20.000 4% on 2010-2015, sn lng go tng trng bnh
15.000 3% qun 3,0%/nm. D bo giai on 2015-2020,
10.000 2% sn lng go s tng vi tc chm hn, bnh
5.000 1%
qun 1%/nm do cung cu th gii c bn cn
bng. D sn lng go tng chm, iu tch cc
0 0%
2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 l c cu sn phm go nc ta thay i theo
Sn xut Tng trng hng tng t trng go phm cp cao, gim dn
Biu 22: Sn xut go hng nm t trng go phm cp trung bnh, thp ph hp
(Ngun: OECD) vi xu hng tiu dng go c cht lng hin
nay.
Nhp khu go vo Vit Nam ch yu t
Campuchia v mt phn nh t Lo tiu th
ti khu vc ng bng sng Cu Long do hu
ht la trng BSCL u dnh cho xut khu.
Sn lng nhp khu go nm 2015 c t 474
nghn tn gim 20,8% so vi nm 2010. D bo
n nm 2020, sn lng go nhp khu cn 453

34
 nghn tn, tip tc gim 4,6% so vi nm 2015.

Tiu th go ni a
Nghn tn
25.000 5,0% Sn lng tiu th go trong nc vn tng
24.000
4,5% nhng mc tng trng ang gim tc: C
23.000
4,0%
th, nm 2015, sn lng go tiu th c t
3,5%
3,0% 23,4 triu tn, tng 1,0% so vi nm 2014, thp
22.000
2,5% hn mc cc mc tng 2,9% ca nm 2014,
21.000 2,0%
4,5% nm 2013, 2,2% nm 2012. Go tuy l thc
20.000 1,5%
1,0% phm chnh, nhng mc tiu th go bnh qun
19.000
0,5% u ngi c xu hng gim do ngi tiu dng
18.000 0,0%
c nhiu la chn thay th. Cc yu t tc ng
2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020
Tiu th Tng trng tng lng tiu th go ti Vit Nam l do nhu
Biu 23: Tiu th go hng nm cu sn xut thc n chn nui, ch bin thc
(Ngun: OECD) phm cng nghip (bia, ru) v s gia tng dn
s.

Xut khu

Nghn
Xut khu go ca Vit Nam vn thiu tnh
tn/Triu
USD
n nh v ngy cng suy gim: Trong giai
9.000 15% on 2010-2015, xut khu go c s bin ng
8.000
7.000
10%
mnh khi tng trng dng trong cc nm
5%
6.000 2011, 2012, 2015 nhng li suy gim vi tc
0%
5.000
-5%
ln hn trong nm 2013, 2014 v 6 thng u
4.000
-10% nm 2016. Kt qu, n nm 2015, khi lng
3.000
2.000 -15% go xut khu t 6,6 triu tn, kim ngch 2,8 t
1.000 -20% USD, ln lt gim 4,5% v 13,8% so vi nm
0
2010 2011 2012 2013 2014 2015 6T2016
-25%
2010. Sang 6 thng u nm 2016, xut khu go
Khi lng Kim ngch tip tc gim 11,0% v khi lng v gim 6,9%
% Khi lng % Kim ngch
v gi tr so vi cng k nm 2015. Xut khu
Biu 24: Xut khu go hng nm
(Ngun: OECD) go c xu hng gim l do cc nguyn nhn:
(1) tnh trng cnh tranh gay gt vi cc nc
xut khu go ln khc l Thi Lan, n ,
Myanmar, Pakistan ; (2) Thi Lan nc xut
khu go ln th 2 th gii n lc gii phng
lng tn tr khng l 11,4 triu tn go gi r
t nm 2014 n ht nm 2017; (3) xu hng
gim gi chung ca cc loi nng sn trn th
gii nhng nm qua do sn lng ci thin trong

35

Trin vng ngnh go 6 thng cui nm 2016 v nm 2017
Theo k hoch ca VFA, trong 6 thng cui
nm 2016, Vit Nam ch xut khu c 3
triu tn go, gim 22% so vi cng k; ly
k c nm 2016 xut c 5,65 triu tn,
gim 15% so vi nm 2015. Tuy nhin, trong
nm 2017, theo nhn nh ca phng
CL&PTKT, xut khu go s khi sc do cc
nguyn nhn:
(1) Thi Lan k hoch x 11,4 triu tn go tn
kho bt u t thng 5/2016, ln hn lng go
xut khu bnh qun hng nm ca nc ny
khin ngun cung go th gii trong ngn hn
tng ln, gy p lc lm gim gi bn go th
gii. Tuy nhin, ch th trng go cp trung
bnh thp mi b nh hng do trong 11,4 triu
tn go tn gm c 7,5 triu tn km phm cht,
1,5 triu tn s dng cho cng nghip v 2,4
triu tn b h hng.
(2) Hin tng El Nino lm gim sn lng ca
nhiu nc sn xut go ng Nam trong
nm 2016. Theo bo co thng 7 ca B Nng
nghip M, sn lng go xay xt ton cu nm
2016 d bo t 470,6 triu tn, gim hn 8
triu tn so vi nm 2015, ln gim u tin
trong 6 nm qua.
(3) Tn kho go th gii nm 2016 d bo t
106,7 triu tn, l mc thp nht giai on
B. CP TN DNG I VI NGNH TI LPB
I. TNH HNH CHO VAY NGNH THC PHM UNG TI LPB N NGY
30/06/2016
Chi tit lin h phng Chin lc v phn tch kinh t
Email: nccl@lienvietpostbank.com.vn
khi nhu cu yu hn.
2010-2016 v tip tc duy tr mc thp trong
nm 2017 (107,3 triu tn). Do , bt k s
gin on ngun cung ln no c th tr nn v
cng nhy cm. Nm 2007, sn lng go
chu gim do El Nino khin n phi
ban hnh lnh cm xut khu go, y gi go
trn ton cu tng vt.
Xut khu go sang th trng Trung Quc
s bt ri ro nh Ngh nh th v xut khu
go v cm go. Hai mt hng ny khi xut
sang Trung Quc, k c xut theo ng tiu
ngch u phi c kim dch v kh trng
trc khi xut, phi m bo trong sn phm
khng c 9 loi cn trng gy hi, khng c kim
loi nng v vi khun Samonella. Ngh nh th
gip gim chi ph xut khu cho doanh nghip
do trc y vic kim dch c thc hin
Trung Quc, nu cht lng go khng t yu
cu th s tn thm chi ph lu kho v b ch tc
ca khu hi quan. Hn na, vic p dng
Ngh nh th ny s to iu kin thun li
thc y xut khu chnh ngch sang Trung
Quc trong bi cnh nc ny ang sit cht v
hn ch vic nhp khu qua ng tiu ngch.
36
II. TNH HNH CP TN DNG NGNH THC PHM
THNG NGN HNG VIT NAM
T ng
1.000.000
900.000
800.000
700.000
600.000
500.000
400.000
300.000
200.000
100.000
0 0%
2009 2010 2011 2012 2013 2014F 2015F 2016F
Nhu cu vn sn xut kinh doanh cc nm
Tng trng nhu cu vn
Biu 25: Nhu cu vn sn xut kinh doanh
ngnh Thc phm ung cc nm
(Ngun: Tng cc Thng k)
Trong ngnh ngn hng, hin phn ln i
tng cho vay ngnh Thc phm ung
nm trong chng trnh cho vay pht trin
nng nghip nng thn
V chnh sch ca Chnh ph, Ngh nh s
55/2015/N-CP ngy 09/6/2015 thay th Ngh
nh s 41/2010/N-CP ngy 12/4/2010 ca
Chnh ph v chnh sch tn dng phc v pht
trin nng nghip, nng thn. Thng t s
10/2015/TT-NHNN ca NHNN ngy 22/7/2015
hng dn thc hin mt s ni dung ca Ngh
nh s 55/2015/N-CP ca Chnh ph trong
qui nh r 7 lnh vc cho vay phc v pht
trin nng nghip, nng thn. 2 trong s 7 lnh
vc ny l: (1) Cho vay cc chi ph pht sinh
phc v qu trnh sn xut kinh doanh sn phm
nng nghip t khu sn xut n thu mua, ch
UNG TRONG H
Nhu cu vn sn xut kinh doanh ca
ngnh lin tc tng trng 2 ch s
trong giai on 2009-2013
Theo s liu t Tng cc Thng k, nm
35%
2013, nhu cu vn sn xut kinh doanh ca
30%
ngnh ch bin Thc phm ung t
25%
539.999 t ng, ln th 4 trong cc ngnh
s dng nhiu vn nht (sau ngnh xy
20%
dng nh cc loi (642.573 t ng);
15%
ngnh bn bun (1.926.640 t ng);
10%
ngnh dch v ti chnh (5.553.809 t
5%
ng). Trong giai on 2009-2013, tc
tng trng kp hng nm (CAGR) t
20,5%. Gi nh tc tng ny gi
nguyn trong giai on 2014-2016, nhu cu
vn sn xut kinh doanh nm 2016 ca
ngnh c th t 944.399 t ng.
bin v tiu th; (2) Cho vay phc v sn xut
cng nghip, thng mi v cung ng cc dch
v trn a bn nng thn;
V trin khai, do c gim t l d tr bt
buc v nhiu chnh sch khuyn khch khc t
NHNN, hu ht ngn hng thng mi u tham
gia cho vay. Mt s chng trnh cho vay gm:
Cho vay tm tr la go (nhiu ngn hng); Cho
vay sn xut kinh doanh rau, go (SHB); Cho
vay cc DN phn phi c quyn sn phm ca
Vinamilk (SHB)
V kt qu, n cui thng 8/2015, d n cho
vay la go ton quc t khong 34.200 t
ng, tng 21,6% so vi 31/12/2014; D n cho
vay thy sn ton quc n 31/8/2015 c t
65.500 t ng, tng 7,38% so vi 31/12/2014.
37
III. NH GI V XUT CA KHI NGHIN CU CHIN LC V QUAN H
KINH DOANH QUC T

1. nh gi v ri ro ca ngn hng khi u t/cp tn dng i vi ngnh

Ri ro tn dng khi doanh nghip gp cc s
c v th trng, thng hiu: Vi c th l
ngnh hng thit yu, doanh nghip ngnh
lng thc thc phm c li th v c hi m
rng, tng trng doanh thu di hn vi iu
kin th trng n nh v ng thi to c
uy tn, thng hiu. Tuy nhin y cng l ri
ro tim n trong trng hp s c thng hiu
(thc phm bn, c ha cht c hi,...) c th
khin doanh nghip mt th trng v doanh thu
trong thi gian rt ngn, nh hng n kh
nng tr n. Vic gia nhp, chim lnh th
trng ca cc thng hiu ngoi cng c th l
mt nguy c ln trong tng lai.
Ri ro v qun l Ti sn bo m: i vi
cc khch hng s dng hng tn kho lun
chuyn lm ti sn bo m. Mt hng lng
thc thc phm kh bo qun trong thi gian
di, yu cu v chi ph lu kho ln. Trong
trng hp tn kho s dn ti thit hi, mt vn.
Ri ro t gi: Khi t gi tng s lm gia tng
chi ph sn xut ca doanh nghip ch bin m
ngun nguyn liu ph thuc vo nhp khu
nh: sa, ht iu th,, ng thi cng c kh
nng lm gim tnh cnh tranh hng ha xut
khu ca Vit Nam so vi cc quc gia xut
khu khc. iu ny nh hng ti li nhun v
kh nng tr n ngn hng ca doanh nghip.

38
 C. PH LC

Ph lc 1: Kt qu kinh doanh ca doanh nghip nim yt trong ngnh

Lnh vc Ht
Sa Go Ma ng NGK Rau qu Bia
iu
TB
Ch tiu VNM HNM AGM VLF LAF LSS BHS KTS SCD Antesco Vegestigi Habeco Sabeco
Ngnh1
T l n by 0,92 1,77 1,50 0,46 1,50 0,85 0,99 0,97 2,64 0,69 1,39 1,34 2,29 1,33
C cu n 0,09 0,97 0,98 1,00 0,97 0,84 0,92 0,76 0,99 0,63 1,00 0,75 0,97 0,84
Kh nng thanh
2,47 1,84 1,52 0,47 1,55 1,01 1,08 1,27 2,66 1,10 1,39 1,77 2,35 1,58
ton ngn hn
Kh nng thanh
2,09 1,38 0,91 0,46 0,48 0,72 0,81 1,11 2,49 0,63 0,87 1,49 2,26 1,21
ton nhanh
Kh nng thanh
300,49 1,48 3,86 -2,07 5,81 2,51 4,30 4,67 870,24 10,90 8,70 16,29 31,04 96,78
ton li vay
Vng quay vn -
12,08 5,30 -59,32 -2,01 27,59 -12,44 -16,87 32,92 -17,32 23,86 -4,67 -3,43 -10,48
lu ng 121,91

S ngy mt vng -
30,22 68,92 -6,15 -181,63 13,23 -29,33 -21,64 11,09 -2,99 -21,07 15,30 -78,22 -23,75
quay vn lu ng 106,47

Vng quay hng

140,75 3,53 6,76 37,10 6,68 5,69 4,85 4,60 13,34 4,20 7,86 8,57 18,92 20,22
tn kho
S ngy HTK bnh
2,59 103,29 53,98 9,84 54,65 64,16 75,26 79,27 27,35 86,81 46,42 42,58 19,29 51,19
qun
Vng quay cc
10,88 2,21 31,74 2,02 22,59 3,63 3,25 1,67 4,90 12,60 8,85 23,34 4,39 10,16
khon phi thu
S ngy thu tin
33,54 165,20 11,50 180,94 16,16 100,56 112,46 219,02 74,46 28,98 41,23 15,64 83,09 83,29
bnh qun
Vng quay Tng
2,49 1,17 4,00 1,77 4,58 1,84 1,69 1,01 1,56 2,32 4,13 2,07 0,93 2,28
ti sn

1
Trung bnh mi ch tiu ngnh c tnh bng bnh qun gia quyn cc ch tiu ca cng ty thnh phn
39
 Lnh vc Ht
Sa Go Ma ng NGK Rau qu Bia
iu
TB
Ch tiu VNM HNM AGM VLF LAF LSS BHS KTS SCD Antesco Vegestigi Habeco Sabeco
Ngnh1
ROA 48,3% 0,6% 6,2% -27,1% 8,9% 1,9% 4,6% 5,9% 9,0% 5,9% 6,8% 9,9% 19,7% 7,7%
-
ROE 37,2% 0,9% 12,4% 16,1% 2,8% 8,4% 11,4% 13,0% 17,0% 14,3% 15,6% 26,4% 13,9%
5111,1%
ROA 19,4% 0,7% 2,3% -35,4% 2,8% 3,1% 4,5% 9,9% 7,4% 4,1% 2,3% 9,9% 39,1% 5,4%
Tc tng trng
8,2% 0,3% 7,9% -45,2% 27,0% 7,5% 104,5% 88,9% -2,6% 74,3% -1,1% 6,1% 0,4% 21%
Tng ti sn
Tc tng trng -
14,3% 20,7% 18,8% -73,9% 26,9% -18,1% 41,6% 47,0% 11,0% 0,3% 5,1% 2,5% 6%
Doanh thu 12,3%
Tc tng trng
28,1% 1144,5% 813,2% 16,4% 109,5% -14,6% 102,1% 136,1% 17,8% 18,2% -54,0% 6,4% 39,0% 182%
Li nhun sau thu

40
41