Nikica Bari  r

ka a  rak 1  1
 

regled dga aa d e, rek e re i da e  celii lida i

araa RK a d ea lma, e kreka rika' edg ra'dla
remda  ra#e re ee RK %rake iei amiee 
i g darke rilike a eim rm red  eicima, dk e
rrima ra ei adae i ki $ele emeliie ladai
krek, ekim dielima m$da dealima mrai egi 'a #
mgl ii e e i#e a$e km kigm li e emaike&
ia ieg r kg ciilg
ai#a ak i% akcia 
 
1& gdie, l'i eki% a$ii%
ediaca, rimerice Rei%l-Kira 
dam ra'dl, ili ecialm
la %rake rae da iceira
r ki a ad a acei Zagre- Dera% e
Begrad ka d 'a akci Plicy Paradx
*Bleak+& Nadale, iak dia
 rili  a lik 'iaa
T%e Ar f Pliical
 AO Kraii, iael ae Decii Makig
kra e 'a li a  i dga aa 
ale die ame lai& W. W.
Ka , ara e'a Nr & Cmp y,
kak ie il ra'lga 'a ra% Nw Yrk, 2002., 444
kd r kg ai#a ak sr.
ede DZ-a a i'rima 1&
gdie, ii e dikailm&
Naime, am Bari ka'e a
e rimeree i'ae ke  daali *Na ei 'mi - ime ie
edii redaici DZ-a, i#a8 9 a'ilem r$m, lak
ali i drgi% radikalii% raaka i mirial i  drgim imem&+1
e adi l aee i#aaa Nak # m li # am e 'a re i
r ke imie, a ak i aa ima William %ake eare, a kak
( rimerice, ieli Zec  Zagre)& im e ri remili 'a rlemaik
Ak me riddam i i'a Frae k ara kiga # i red
T maa  ND ka ie ama, d ream al#ai #
e$i %rakga arda, ii e da
 ali elemei ki  mgli 1
William %ake eare, Rm Jul ,
rii e a ra%a kd r kga Ti ex, Zagre, 16 84 ( i II, cea II);
ai#a& *W%a@ i a ameA T%a B%ic% Be call a
re, y ay %er ame Bld mell a
N, a kem
Bee&+ (William %ake eare, Rme ad
edak, 'a  kig mg e Jlie, Th Cmpl Wrks, Gramercy
Bk, NeB Yrk, 17 12)&

):-.%8%2 177
Kre#imir Peki rika'i i ri

i rk Ocara Wildea; a  ak raegia e,  ka ici, ka

rdi *A ime e iekak a$& Ja i'ra' ra'li ii% iereG i a iG
e ikad e lim 'g  iei% $ia ki   im raegiama
dela, eg am 'g rie i kima era'd e'ai& (N.b.,
ldi a dela a'ia&+2 Je li *rie i+ rim e rea %aii
imea a$aA Oa da aa  k, ka edia e erale
i% a$i, a m$em re i 'a ice eralg karakera
i  a$i rie i  e, am 'a edie ari, e ka iml
 ai'gled   reci& Na r 'a e like lii ki% dikrG i
e$ama Rmea i Jlie, erea araiG kima e dr#ee k ie
dia  de %ake earei% l$e  lii km admea, #
'allei% aka ka'ala e a e e kr' a rika' rl r'
a$ i%i% ( re')imea, ra'aii&)
g edak i'ra ka i Nrmai dime'i
ek licia rka cii g Lrda ra rae a ra, e' 'ira
erya Wa i' Wildea kaka i e a rie i mgle i
dela& Imea, i rie i  e, arem rbl imai, ieica e da e
 ki$ei, e r igra e  liici g iek ala
a$ lg& ka irmei dre ee raegie
N,  kak e e'i  lii km k i da im ga
ki$e  lilgimA U  kirima lii ke aali'e rea
m l a e'a e m$e ii ri ii   re'm& Uari, ka
i'raia& Naime,  ki'i Pl cy redi# ari i rk m$e e
Prx, ka e e 'adila 'ei lede e me  ki'i *Od
a remeg klaika ameri ke ga e e m$e e i imeai
lilgie, Dera% e e# 'a i 'a'ei 'ici&
ka'ala e kak   liici  ra Ak e imeae lii ,
rie i d rede a$i& Prema e mg ai erale
e, aka 'ila aali'a ieice, i ii  i ki e m$e
liike mra 'ei  'ir kak reiei drgima ka erala
e rie i  liici  relaa i ifrmacia+ (I1)& ga e a
( e# e) 'l relaa, agledai da aka aali'a liike rea 
i% ka r a dre ei% lii ki% me rm krak ra'aii
e'e i'me  edii% araiG i
2
Ocar Wilde, Sl k Dr   Gry, 9arei
lii ki% raegia ki%  i
d a, K riica, 2 226; *Name are di& N ried Pl cy Prxa
eery%ig& I eer qarrel Bi% aci& My le$i a rie  a i a ki e
e qarrel i Bi% Brd&+ (Ocar Wilde, a, ama  ei era aala,
Th P cur f Dr  Gry, Pegi
P lar Claic, Ld, 14 22I)&
rka elarira a i#e d eiri

178
 
Dera% e Plicy Paradx
 

raica g  e$g dela& U' karakerii  'a er eki '&
d, 'akl ak i ri di kige ag i'ra& Ta mdel, ka i
(Pl  k),  kem e da glae racialii ki mdel '& pl cy-
karakeriike lralii ke lii ke cikla,  kem e liika
'aedice, ri reala diela kige ara  i' dei% fa'a, *ka
- C l , Prblm i R  a kre raci+, e  iea
- emeli elarira ra'li ie aii liik, er la'i d
araie ki e ala  liici gre#e redd$e dr#a&
e iek ' ilraie rimere Na r me, ea mara da
ka' kak e ima l$e em, ak dr# red im ka
 ralee rae  lii k Pl s, m i le ra'mei kak e
ri& U rika' # liedi, k#a ara ege liike&
  im crama i'l$ii Pl s ee ima
aali' k ea d'ima, a lede e ie  e  c
 r% ecaa dealieg ida, ka kl e i p c
iaele 'iam da e  e (ldi ki diele ii a i $ia
 amal r aae ga diele i 'aame redd$e mila
gag dela& Prika' liedi del $ia e e me  ma$); 
kige a diele (4) i ri ada a em e  rs (ki
im glala (1), a emeli e a e e'aila'a di i% lii ki%
re em i'mieem i r#irem ra raa; m$da  e * ra'a
i'da i' 22& (kiga e i'r kia+, ali aka k e al
i'i#la 188& i,  m cei, d ss  i mr  k#aa
daa e i i#e eg 'adr$ala   ii ra'li iim adr$aima),
akal)& rlem  k h br (k
I& U dme diel i'me  riag i ag ierea),
(Pl  cs) ea  ie ideal- uc (ierei i 'adai eg e
i remee lii ke 'aedice, lik  rce ciali'acie),
keg a'ia Pl s,  rala i sur  ( aeca ldi
ga ekmkm mdel glam i idiidali igra i,
r$i#g dr#a& Mdel r$i#g e e dr$  ra'li ie ae'e),
dr#a  ia a drl  s ( Pl su ldi i am
ra'mei ediaca ki e$e k ci i rdaa i, e * riaeli+
makimali'acii i% re%d i *e riaeli+, ki  ala
deirai% ei i% ierea& U rae de me g
em e a emel laa hm erea), grup (ldi
c m cus k#aa aii ri ada ra'li iim klekiima,
lii k delae;  e %a a iiciama i rgai'aciama,
ka i%d agregiraa 'adai% igra dre ee lge i likai
edia i% referecia, # e  iicialim rcedrama),

):-.%8%2 17
Kre#imir Peki rika'i i ri

ear#e frmc  (e ()&

i  e i ima d e, Prika'ai ideali i
e k e, e eae, rirae arici l$i ka dlga 'a
i amer kriae) i srs ira$iaa ra'li ii% ra
(Pl sm e  rala 'aki lii ki% argmeaa, ka
maerie, Lws f Mr, 'aki d'ima  dgara im
amelkg i'ra i'me  glalima kr' aak kige&
*relera i malaca+, e 'aki Kr' i% ka'e kak kaegrie
rai, Lws f Pss  , rema kima e red aa pl cy- rce
kima e *celia i#e d 'ra i i'ake, *'aee+, e
diela+)&  eg iegrali di, keg
I' i%, 'aed 'ei%, e emg e de lii'irai i a
ia i'di e aa$ia il ki a i i'dii i' mre$e
ia Pl s - lii ka m & mai laii% lii ki% raegia;
Oa e mg a am  'aedici, 'a e e e a rake
ar i i'me  gr a; a kaegrie i'a liike& ga
 ia a eca, radi i i ra'li ie kaegreme (*rie i+)
dai e rae#k mai lacii ki  rika'ai d drgg d
ifrmaciama; a e kraa eaeg glala e rea
'akima rai, a  e  rei drga ie %aii, ka i i%
i  e 'ia a ai iere& *mea-kaegri'aci+ a c l,
 mdel lii ke 'aedice prblm i r , ka e, 
ea ali'ira  im rie ima arice, ak er am
dkidaem irmeale lgike ea i liedi i ae, i #
ak e glai 'ak r$i#a 'ak $, redd$ lgike & liike
ra'mee dara, glai 'ak re#aaa rlema&
Pl s e ierakcia ra'li ii% II& U r celii
araiG, kkrecia rie i  ea aali'ira r k i
gre a'a em mil, kima *rie i+, lii ke cilee (Gls)
e ra'li ie lii ke  cie ae raed, eka, igr
redaii ka i rae i kima e i ld& ea ka'e kak
k#aa amei a i $ia a eiri cila dmiira lii kim
ki i% ee& Pli ie ile$e dikrm, ali ak er a mie
ekmkm lgikm, e da  ima  i lii ki% cilea
lii kim re'iraem *Plii k deii e 'ar#aa drgi
re'irae e arae meafra i cilei ke e ak er e'i'im
kaegria, ali e am 'g le e 'ii rede, i a ke e 
ili leg ida& O e rae#k lii km dikr  eal 'ia,
rika'iae  r% eraaa, i    r& demkra(i'a)cie, de
ka   r% dre ee liike+  i'alei, ali e i i% e'

18
 
Dera% e Plicy Paradx
 

e#k a m$e aali'irai ak e m  rimera dr$alaa,

# e meda aali'e emeli raa glaa, raa $ea, ei%
demriraa a a eiri raa maia, ddele i edia,
lii ka cila& ciali% raa,  re'iaa,
Cilei  Pl su ima r$i#g aecaa, lde,
ed 'aedi k i& Oi  lai#a, ra rae  raedi
a rakcie ke i deklarai i'me  RaBla i N'icka, i #ire,
ri%a a, ali rim e' ra rae i'me  k'eraiaca i
 i% * iaa+ e laie lierala  AD-&
referecie& Pd makm  eg Na ii a i ea
ideala, ra a i a ege ka'e amiale reali%
'iie kacie, iek ri ideala, 'a ke e ak er mg
e k#aa  radai eka dii ai'gled edae,
ariklara lii ka kce cia erale deicie, ke e 
ka a rie krii dre e Pl su rl r' km licira i 
gr i  dr#& ea  r& ak kkrei'acii i ala
ka'e kak e raed, ka ka  ri lii ki 'a%ei& Tak
rici ra dele  Pl su, m$e e eka, i'ae # e eg
kci irai a ak dee ra'li ii% upu a # maim pu m,
a ia; a 'a i ra'li ie ari, $ reara  lii ki rgram
i  me k rima dra ki ekima krii, a ekima #ei,
ka e diele (k  e la'i  i, i'me  alga,  me
ra del, a k e i' e ikl e; k dre e $elee upu, kak
dia li i d i% ki la'e i% e  re e i ke e e
 ra del edak, ili e dra pu i upu  e 'ima 
diele ra'li i, i  l$aM 'ir& igr & 'adlaae
'algama ili ak ri adi ldki% rea, ak er e m$e
dre e dr#e gr i), kce ali'irai a m#
i  me  e dieli (rea li a ia, i  me a$aa
ri deli dre ei% dara 'ei li e ri r$a dara am
 'ir drga dra ka e diele, i%a maeriala ili i imli ka
ili ra del ra'marai i'lira; dime'ia, 'ima li e  'ir
rea li ili e ri deli 'ei  relaii, ardr#ei krierii
'ir ried k dra ka e ili a li, glali krierii e
diele ima 'a edice), i i 'adlaa li e am ree
 me kk e dieli & ka e ree ili e 'ima  'ir
rcedra ra dele (aecae, dgr i ri'ici id& lda,
l aa ra dela ili demkraka ideal keg Amerikaci mara
rcedra & glaae)& Oa  i e iim emelem e
kir 'a kce ali'aci a#e klre, ie mae km leka&

):-.%8%2 181
Kre#imir Peki rika'i i ri

lda ede e grai aa ka'e kak rlemi  Pl su

e ea#eem #ee drg, ali i erale deicie eklada
 eraciali'acia e  e frmle i'me  $eleg cila i e eg
ak er i'a'ia re de er aa ari, e rirai lii ki
graice #ee i # i ae  araii, kima e rake  liici
e e grai aa a ree 'i ke l$e da i rreirale iaci 
'lede ili maeriala #e ea,  kri& ea ideicira
e e  lii kim 'a%eima a e aki% me%ai'ama imle,
#iri i a emciale, i%i ke i ree, 'rke, ieree i dlke&
mrale #ee (akala rimer S mbl ku rpr c u
'a lede  dileme  gled ea %a a ka red
aliaa karikara rrka ecaa i krle  liici&
M%ameda  # e edima 9i#e, a e kl a di lii ke
lda gra, drgima e akmice *O rlemima liike
rie ae erki% e aa)& U grim rie ima& Kak e rie i
glalima  cileima, ea  relaa da i e rika'ale
di i krii ki iira ra ra ari, ema e km e i 
 ekai me%ai'ma r$i#a e ae rerika i ki$e, ali
dae rika' ra raa  me m imli k rika'iae e r$
d cilea (d ekai deiraa rlema  liici+
i edaki, d ekai (1I7)& ea ra e ri
i igri e d lde re imla lii ke ri e i
i igri, i d lde i die gre gra, iegd%
edaki)& Bri rimeri ke i meafr& Pri e e diele a
di e$ d *ekag+  ralaa * ri e  r ada+ i * ri e 
am ki$icm  lkal gik i mg i 'adiaa
'aedici, rek fkciiraa krle ad arima+& U ima e
r$i#e ekmie, dre iaa re'eiraem dre ee araie
graice irma#a, dre iaa rkre  %erima, 'likcima i
ciale m i i igraa a eiim $rama ai rmirai
l, a d rlema rgrae, dre ea liika, ka i reala
kleari% elekraa, klieeli'ma dei d 'adiaa krle
i dr$ag aerali'ma& ili i'egaaa kaarfe& Pri e 
III& Drga celia, m$da r ada ima die ariae
i a'aimliia, e ea e * ri e  e em a rek+ ( r&
rlemima (Prblms), a iima  radaae  ra ie%l#ki%
a ke gr e, edici i lada rki r$ reglacii i%i%
rae#ki re'eira iaci da delai) i * ri e  riid
i gdali dre em iek rmei+ ( r& a#ee da
akcie& ea de erli 'lalae dece ie  ra

182
 
Dera% e Plicy Paradx
 

eg e daa eda ile$i  lii kim rgramima i e$eleim

e  meri), ka i ri e  krli, dr#eim aama,  r&
ke e diele a * ri e  rama+ klima, kmi'm, krimial,
( r& krilaae ka ialia 'a gri da e *#ire+,   lei,
e'a le radika) i * ri e  a d  ree i'ra'a *raae+
kima e krii $ra+ ( r& krilee 'a  i lii ki% akcia ( r&
irma#i% 'a irma#, er e *ra ri irma#a+), ili d
$ele radii, i lei% 'a le, er rgaki% i me%ai ki% meafra
e'dra $ie)& ke cialim aama r i
Di e e ilkim rgak i me%ai k rae$
grama e e 'aimli ( r& *$ii cikl liike+,
er ka'e kak gre   * rirda dela a elie i mae+,
iegd%e i meafre i lii ki *k ice i rae$e+, *rae$a
erale, e e ka  eali di aga+, *rae$ei rra +,
re erara lii kg dikra id&)& J# eda 'a aa ia
* e+ lii km rira# & imla k ea ii e
iegd%a, gra  k e celia e i%a dmile& Oa
redala edim im dielm, mg e da e agla#aaem
 liici  rima lik ri e  imla  ke ak  iaa laie
l a ki e $e i i a 'a referecie ( r& *aciali
#iri rlem, # i  i  iere+, * raede i ra'l$e
fkcii eke lii ke raegie ciee+ i l&) ige ke' 
( r& ri a  *i'a e k aici+ krea eke liike ka i,
km e  radaal refrm da e il kkreg  ia, ala
'aka  ra'd raka, a ka e krea&
e edra 'aemarila re Br  rl li i
$ee ke  amal 'ara iale imlima *P  meafra,
'a $i)& Drga gra, meafra, rei ie rmaie kke+
ak er ie ki erali  i (167)& Naime, ea a#aa
e ega e im drgim ki  ia a da, iak e rei  eal
ar#e aalgii, e irme rika' ka erali i 'aei,
lii ke re re'eacie  kem ak reraae kl e
 reda  e im 'a i i'ra$aae re%d kaegri'aci ga
lii kg aa& Za meafr e # e ri i dlk  raa
karakerii a *rmaii kk+, ili eraa grai i% l aea
 kem e * im+ ed i ki e ei'e$ ala& Tak ,
r ie& ea ka'e kak rimerice, rke  e'a lei
rirae meafre re lal rl ra'li ie i  me la'e li
e'ik remee liike, d  ra  am i arii d #eae
i%  kima e   ari kim gdia, ki  re%d imali

):-.%8%2 18I
Kre#imir Peki rika'i i ri

a i ki  ga aki ra$ili e$ i d ra rae i'me  Jamea

 leda eiri eda, ili i i Madia i amela Liermrea 
i ki dia a, er  r& kaegri'acii ekmki% ierea
mara da im ie rimere,  dr#,  ree kaikacie
ili ra$e a  im radim  re#e ca Nr%g da
remem, a meree ka aciea Blackma  'am l a
lica em ra kreea kima R s. W (17I&), a d riika
ra la$ arira i%dm i aiike  rie#eim l aeima
 dlci # e rea ra ai a rak ameri ke licie&
ka kree ( #irkm ra  d Ideicirae urk
dake a eiri ge d dga ekg rlema ak er
li kg kreea a iciraim dlie$e lii'ira&  r
medicikim a araima) i klik rie$em ima, rema
li kg la ide a eda kem e kriae 'r i% e'a
kree& Brke ak er e  a dr e eralg 'aeg
erce ci  $el ra'ii eke ira$iaa pr xcll c,
ae, km leke i eae ea ka'e kak e
ae rika' ka ae i mai lirae ra'li iim ri ama
dl$e edam ra ,  'r i ia di lii ke
im licira lii k dgr, akmice& Kmiiraem da
ara lii k gr irae krieria klaikacie, r%ii-
i% rerai%, i m eei delaa i $elei-
reci'#  e del  fkcii e$elei ledica, ea
e aaa ariea iace dia eda eerrk
ka r#i reraae& Primeri  i lgi ka'ali% eria
m glal ak er  ri, me%ai ke 'rke ( ledic e

 Ti i ka'ali% eria  rimerima ( rilag ea Tbl c 8.1 11)&

Posljedice
Djelovanje
2l  N3l 
MEANI KI UZROK LU AJNI UZROK
Iereira i agei Prirda
Nss  Ldi i raa m'ga Nremeke e gde
(br wsh ppl) Prei
rei rgramirai da ie #e rei i'a krle
NEOTI NI UZROK
NAMJERANANI UZROK Predi ei
Tla ee Ne redi ee  ae
Srh 
Ure Ne'ae
Prgrami kima e ekme amer #ei Nemar
Pr 

184
 
Dera% e Plicy Paradx
 

$eli, ali e e dia red), 'rkae l#m re%ram

l ae 'rke ( ledic e e $eli ma e ka e%i  'rkae
i dga a e l a), ameraae e'aem  'dra re%rai,
'rke ( ledic e $eli i i$e a k'eraici ka ledice
e e i'ra) i e%i e 'rke ameraae l#e re%rae) e
( ledic e e $eli, ali e dele di m# 'aimlii% rimera
r%i)& U' m a'a ee i' ameri ke liike 'a lii k
i lgie, ea ka'e kak  re ri a  'rcima, ka i ri
e  liici i   ari k mdela l$ei% ri a  'r i
rai k#aa ri iai amer (km leke, iiciale i
'rkae #ee, i kak e  drge iee)&
rae,  e$i 'a i'egaaem Aleraia ri
laie dgri, dga a ra'i 'a 'rcima e k#a
k#aa rika'ai ka l a ideiciraa ledica, ra$ee
'rka& Pri me  drga dgra a iae  iem rsu
ala a ada ka i ramea e la e dre ei lii ki e'i&
raegia ier reirae dga aG Dera% e ka'e kak ,
ka red d ka e%i    'rka, i ierei  Pl su
'rkai%& Tak e, rimerice,  i#e'a i e dlie$ ra'li iim
l a crea #ei% ari  kli# ier reaciama& Ak i ri%aim
i' rice kemikalia mead$eri ae '& ekii% ierea,
rice kriii km erki a mram a$ii kak i i e mg
(l ai 'rk), a direkr rke e' lii kg delaa i%
ka e ri'ela km erki glagrika ak e *$ele+
a rdi e da e 'rk reali'irai  Pl su& U me
edgr rice  ad'r glal ea ira$e
(emar ili ak ea amera), a kak e ierei ae amei
'a ere e  rme, 'a ke e kr' kkreci ra'li ii%
i  krie iai 'a i, m$e  ralei% araiG  liici
e edak ak kriii idri i kak e kr'  lik&
alk%li% i a, lak d  Tr#ki i krii i 'adai, e
alk%la  dr#, edl a rie ie  a i a ki e
rg licie  krli ili ak rika'  kr$ Pl s, 'a ke
amilii k idri ka  karakerii i 'aki rai
amer ri'di edl - ae ecaa, arae
igre amile& ea lali, alri'am i ciali
ak er ka'e kak e, i ka ial& U ra ga ea
 idel#k 'icii, ie ae i'iira a me da a i, a ki
a#aa ra'li iim 'r im e  kir racialg i'ra,
araiima ( r& lierali lei deira rlem klekig

):-.%8%2 18
Kre#imir Peki rika'i i ri

delaa (Macr Ol) ili kri+& U glal 

i i'irae ai% liika, i dl ia ea rika'e
 ra deli a ried deirai% ra'li ie dariae ga
r#ka i krii e'ai% 'a mdela (cs-b  aali'a, r sk-
dre ee pl cy ssus (Jame Q& b  aali'a i al dl iaa)
Wil), i erlii& Iere i krii ki i% ma i ka reri ke
e like liik, e liika krkcie, am # ede d
like erce ci ierea, ri dramai'irai% ri a  Pl su,
em e ei ierei i  kima e d makm e lii ke
ae rika'ai ka  i ( r& raciale kaikacie de
ecie l riredicima $  re lii ke dlke&
rika'e e ka ae dre eg * i a+ g mdela e dgara
a ia $ia) *Prleme  liici raki lii kg dl iaa 
deira e kak i e igl k  cilei i  i#e'a i,
lii ke cilee - kak i e  k e aleraie frmlira
mili'irala dr#ka 'a ed d a rira a i ('& 
raa  k& Deirai rlem i'r), a dlke e e e de,
'a i i'iei rd  me # e eg e reac a drge akere&
a kcki i a kga e  di i, I  m glal ea
ga,  'a i deirai ieree i e ide kre le rim
 a ae'i#a& Ne i rimerima i' ameri ke liike
a lii a deicia rlema& U (dlke raaela Federali%
 aa  il km deicim re'eri, dlke U rae 'a %ra i
pl cy- rlema, ricli lieke - FDA-e, id&)&
ira$ia e rea iai kak a IN& Tre a celia kige
deicia dre e 'aiereirae e ea e re#eima (Slu  s)
rae i lge, kak dre e lge  Pl su& Ode  remeim
ailika i $re i kak i ra'li ia lii kim 'aedicama karakeri'ira
deicia i'mieila de m i+ e a ra'lik, eg # i 
(2I1)& %eli ekmii, ki e gr
Prlemi  Pl su mg ra'lik da a ia re#aaa
e kci irai i rek lu  , rlema dr$a riil i
ak da e kl e  eda mea- drl r$i# ra'me&
mdel d#ea dlka& U  Na r me, ea klad
r% ala e dr 'ai 'akima Pl s ra'like e
raciali mdel dl iaa,  ra'li ii% ideal-i ki% re#ea ka
kem e redm deira cilei, daa ima re legiim
frmlira aleraie, ke e - icae, reglaci, eraae,
me   re  i 'aim e raa i lai (r$i#e, ra e 
de dlke ke *makimi'ira r celii, de e i'ale, a

186
 
Dera% e Plicy Paradx
 

gl e il daa i ak e 'ima ka   icaa 'a 'a #laae,

legiim) - ka e ra e alimeacia, e raki i% rlema
 dgara im glalima& Ni% liike icaa  licama,
ak er rea %aii ka ek e #klama i e ili#ima&
lii ke raegie kima e Reglacia (Ruls) e
ae rkrirai di  Pl su, di a d#ee i red
ali ke  iek i'l$ee im  i% raila ka r i i
i'a'ima lii ke akmice& 'ara dre e a#ae&
Picai (I ucm s) Reglacia kl e a i
e de a rmee ldkg 'ake, ali i raila ka ara
delaa m  agrada di (cmm lw), e reglacie
( c  s) i ka'i (s c  s), admiiraii% iela& ea 
# e i  i'ra$aa meafrm me glal argmeira kak
mrke i aie (ili meafrm raila rea a rie %aii ka
'i i i a  dma   ark lii ka r a ka, klaicira i
ariai)& Na r ideali'iram iacie i delaa, kl 
mdel icaa, ki re ala i ikl  edie lae i'
raciale akere  k'iem ra dele dara  lii k
miacim, ea ka'e 'aedici& Praila  i%d lii ke
kak e liika icaa  Pl su akmice  fa'i d#ea, ali
'a km lekia& U  edak ak, ak e i i#e, 
dele i#e klekii%, ali fa'i ier reacie i rimee e
ed i ek%erei% akera&  i'l$ea alim lii kim
Pliik icaa kre  lada i i'a'ima ki mera i%
pl cy-aalii ari, admiirira e rmei& Uka' i a e'a
irkracia, a kriici  ra'i raila i icaa, ea e
edici, rke i rgai'acie;  ii e rlem ikrilei% icaa
ddeli agrada i rimei ka'i (prrs c  s) d ki% eka
ak er e ala  rai r#ki; raila mg dei ( rimeri 
' r#ik, icai e ima eeka eke ekmie
i ekad  re  imli k i liika akada ameri kim
'a ee ( r& ici, ki licama), a ka'e i a feme
e ri'a legiimie re$im, efrmali% raki i% raila
dr$a ka' mg %aii ka Pl s (ruls f humb), 'g ki%
agrad), a  rea 'ei  'ir e rga rimea raila, kak 
kak e e liike icaa a deklariraa, d$ilaa ka e rada
e ekiae a ie 'a le   mre$ ( r& raka a aerdrmima, 
e e i% icaa& ea cem rie', a carii i
km lek liike icaa l&)&
ka'e a mgim rimerima Ueraae, & mai li-

):-.%8%2 187
Kre#imir Peki rika'i i ri

rae ieicama (Fcs), ari * raa a+ (ps   subs  

e a e# i, ali ed i akm- r ghs), a ea ra'li ii% i'ra
lekii i a'aemariaii a i raG (a, 'aki,  rae
re#aaa rlema  Pl su& agecie, dki reedai) i fa'a
ea  m glal krii'ira  reali'acii raG (frmal
ideal dgre delieracie raci- emelee,  ee i faki a
ali% gra aa, a kem  erii reda), ea rika'e
 ia lierala demkracia, e - kak raa raki  fkciira
ka'e kak e i  re$imima a Za-  Pl su& Oa i% %a a ka i'ra'
ad daa a a#ae ekaa km leke lii ke re i
e e rmem i%e erce - rae#ke iacie  dr# 
cie, e' ai% aredi i ka'i, i#e kem e gr e re 'a ri'ae&
ili mae  ilim licima r- U Pl su redd$e  raima
agade i idkriacie& U Pl su ldi dia i' mrali% ideala,
e *rie i+ ima lii ki a, lii ki% i'ia i ri a; ddielea
iicie (   media, #klkg raa ikada i aim aa
aa i irkracie) ri'de a *dka liika+ igra a$
rirae ifrmacie, a i re'lai lg  i% ier reacii, a
'aei% ira$iaa red 'a AD  karakerii e i dr
dlie$ lii km  re& rgai'irae drge ke i'air
ea, laa i e a ide ideale kadidae kak i  eli 
C%arlea Lidlma, adi rim- are i% raa 'a dre ee
ere idel#ke dmiacie ka iala  gr e gra aa (raegie sck g
AD-, ali i re drge   - h pl  ffs i  ck bl c g)&
ramee liike AD-a ili da ea  me glal
irkracie rema ameri kim cr- adi re rimere l aea
cima  da dkidaa egregacie& a Nr%m d AD-a&
Praa (R ghs), ed d Olai (Pwrs) de
glai% 'a aki ameri ke lii ke e a aa re#ea kima e
klre, ea ra'daa d dre eim iaciama ddel
reglacie er a, lii ki raa dl iaa& Prema & L&
gleda, ie  gra ak A&, ar kce cii raa,
iiciaii i akii'm e  i'ra'i raila dgara * rimarim
e'aa 'a dk rak& Nak railima+ (crc  rrs), a
de ra rae  ra'lici i'me  lai dgara *ekdarim
rird- rae i 'ii- rae railima+ (pwr-c frr g
kce cie raa, ra'likaa ruls)& U m glal ea
i'me  * rcedrali% raa+ ra'mara ri eme ke e ala 
(prcurl r ghs), * raa d+ ra rai  deli lai  Pl su,
( g  subs   r ghs) i  i i argmee ki e ala

188
 
Dera% e Plicy Paradx
 

 kri ra'li ii% re#ea& Uar 'a e i i iek e ala

re eme, laa lii kg kkreke ier reacie i
iela, ala e iae k meafre (arica ak er eira
e la'i  i'r a' i kak da m$em ii rei dkle gd e
e re e 'akda iel, ra di am rie ima)& Ne
& ki  a ii redalaa ri   Pl su a ali a i
(dekri i i adr$a)& Drga 'akr$e emelia ilracia
e ema eli ia dl ia kg mg i aali'e m  r a
iela ( $el mai% ili e i% ke e ra'radila  ki'i m 
lii ki% ediica), a re a d ri% rimera ki e i  ei%
i'me  ra'li ii% ra'ia dl iaa raa (frm  c  ) 'a cre
 federacii (federale, dr$ae i dee ri  i a ameri ka
lkale)& Primeri  m glal e ili#a& ea ilrira kak
e$ d klai i% Madii% e ra'li ii cilei, imli, ka'ale
argmeaa  $el eli ii ri e i ali me%ai'mi  iai 
lii ki% ediica, rek liike Pl cy Prxu, rae#ki krie
refrmi cialg igraa   ri 'a riak dgara i%
deedeeima a d rerkriraa lii ki% gr acia&
a ia dl iaa ar NAA- Krii ki rigr ki i e
e& mga  ii ki'i e da rai
U 'akl k ea rlem e le$i  amim araiim
armira * lii ki ra'm+ (pl  cl me%ai'mima e  dr#e
rs ) a r e%krakim ari ka le$i i'a i%& Ja
mdelima pl cy- rcea& Za ea, e da e a#a ri a, ali ie li ra
ier reacie, klaikacie i iae dakle ri e dla'e ili ka e
difereciacie  Pl su lii ki  ri a a lek iiiaA 9 ae
me%ai'mi, rei rlemi ke kada e ra# ii 'rka  Pl suA
'a e m$e ra'rie#ii, a da Mg i dgr arice i i da
ama e ae liikm& Pliika ema dr#ee ari i'a
e 'a e ra 'a la ee ra'li ii% kkreki% aracia
graica, ke  iek ide i ka im re%di, e da e dr#ea
ree im ier reaciama ar kiira  lii k
*U ka ici, lii k re'irae ri araiG, ime i dled
e rce araa, rmee, i i 'akr$e ier reaii
rae graica+ (I82)& ea ri e   ki'i&
ak 'akr$e * ek+ lik Drgi rigr i i rigr
liike& Pliika e 'a  ra r ry-a, g ra aa
'a arae ra'li ii% lika, ra'likaa  ra'lika& Kiga
re re'eacia i meafra& N, 'a dlie$e rigr keg ama
ra'lik d ei#a, l'i    e *'aeim+ mdelima

):-.%8%2 18
Kre#imir Peki rika'i i ri

lii kg rcea, er i ama di lii ke e i'de  rak

dre e lii k kaegri'aci mgle l$ii ka 'a%ala
ka ie *gmdaa+& N,  maerial 'a rime r a i'
e aim  klad  remiama Pl cy Prx (d#ee
kige arica e ar#e ea 'aka  lii kim rakama,
da e Pl cy Prx am eda ra raa  rad edelm, raa
d araiG, 'irki *rie i+ ke  rai% draglaca, railik 
  ica& recikla$i lai i% amala$a id&)
I ak, Pl cy Prx dikr'ie raegie akera 
a rie rea 'aile$ii  r#lim, a   rilici, i  mgim
redima& U ki'i e e d im e i'dama ke a
kreaia ri lii k aali'i,  ek  %rak liici, mgle
ki k#aa ra'mei raki  i e i'r ra'krii ' m
liik kaka a ar e, e PP-a& Ka , redi# rk
'aala i e a kaacii g dela, da  e kaegrie
a'a i'me  dre pl cy-aali'e i liike dk amialee,
liike  raki& 9i#e, ea maram fdamealm 'a akg
e ka'ala kak e  ra 'g lilga& Kaegrie liike,
*ii%+ ile$a liike a a'   e#erke ligrae Jefa
e m$e remii& Te%kraki Alera ka e ala'i a alici
ri  kir 'ai  a kige,  rima ra'li i lik,
 rai i klai e pl cy-aali'e ie i a ki i% e a i gleda&
 i reekirai kak e i  am N, a lii ka amiale e
eda d lii ki% kce cia  'a i da lii ka aali'a i, 'aed
Pl su& Aleraia kce cia  m, arem mal ra# i# aae
k e ea ila, lii ke 'rke  Pl su i
ra'ra ea  gam aalii km mg i&
irmeari, akm lilg Za kra, ' 'i a iae
m$e l$ii ka kria e kige, m$em # edm
ier reaia ma a 'a ala$ee re ii rie Wildem Lrd
 kakfii raki e lii ke ery ki a e e  rika'&
kmikacie& (U , aric Neg r rk ea
rea %alii 'g 'rie kli ie e %aila rili  'il, ali
rimera kima ilrira  'ar#a e m$da i li$a d%
eri&) Iak  eka d glala ee kige *Me im,  d
i ak $e e'aa  lii kim iie i di rek aradka& Da
am AD-a (    r& i%  im  'ali Zil, mram e
raima i laima), e ia ida idei kak le#e  eliakm
rimei e a aali' liike  k c& Kad Iie a
drgim 'emlama& Tak i i mge akrai, da ek m$em dii 

1
 
Kak e * rai+ ciil dr#
 

ima&+I geeracia %raki% deaa

akak ride i lai drge
9r m r Pk deaa lilgie i iara
Z Pliik, e ee
mi#laa i 'ilaa ra'i%
deki% rekaa,  i e
Kak e * rai+ ciil rgai'acii, e die gdie 'a
redm,  rr FPZ-a dr$aa
dr# 'aimli me ardi emiar,
GPACT d rek d a'im
(grb, 10. - 31. srp  2005.) GPACT - Glbl Pr rsh p Fr
Ac  sm, Accy   Crss-
Culurl Tr g Prgrm, keg
 r mili, a k  mea drga rgai'ira
i ekg e rirag rmara a 'aed  Rger Uieriyem i'
mgli aei, (iia, mal $i) NeB Jereya&
ri'ri l ra'i% redaaica Za kreae g
a Fakle lii ki% 'ai reka, ki e ima i#egdi#
 reme amieem radici dr$aaa  AD-,
redaaima 'a dee i#i% Mglii i Mldaii, e rak,
gdia (dk e ra gdia, i' eki%  elik  meri 'al$i
drgi% ra'lga, aim ra'li ia i Iaa i , Adrea Rik i
ea ri a), dei FPZ-a i, Nikr Kka, re (ada e ,
ili arem dia da i% e akima e re e) i#i% deaa
mara, aia i e'aiereiraa Zagrea kg e ili#a, d ki%
deka  lacia& e i a le  ra a FPZ-
Ka dka' me m$e &  i#i  kak a Mic%aelm
l$ii Radi de,  e %aeferm, alim rferm
 r#  mladi% i amici'i% a Rger Uieriy i edim
deaa iara, ili a i d idei% 'a eika reka, ki
PUL, ie redi# marli radi i% e  'a a im im
a dr$aa kiiea ega cileima, a aki ieicm
i'la$ea, i' ra  r, ma klik da e radi  rek ia e r%a
 e$ak a i& Ka ,  'aae red#klaca i
egira reme  miae deaa i$i% gdia dia 
re ake  aii mladi% i%im gra akim raima i
a iima i%a ariaa,
I
Op. c ., r& I; *Well, %e Bay f  mei dei dili 
aradxe i %e Bay f r%& T e
Realiy Be m ee i  %e ig%-r e&
dr'i Z Pliik rad 
W%e %e Neriie ecme acra Be ca 'ame 'a m  rgai'acii
dge %em&+ (Op. c ., r& 4&) dr$aaa  meg reka i

):-.%8%2 11