Professional Documents
Culture Documents
fasikl
B YO L OJ
B LM loji
YAAlM
Bilginin
D o a s ve Biyo
ri
Bilimse r ta k zellikle
rn O
Canlla
RETEN
OJ
YAAM BLM BYOLloji
TEST 1 Bilimsel Bilginin Doas ve Biyo
V. Tahminde bulunma
VI. Kontroll deney
VII. Gerek
BYOLOJ 9 VIII. Teori
IX. Kanun
D) Denenebilir olmas
ak olmal, gerektiinde zerinde ksmi
deiiklikler yaplabilmelidir. E) Daima gerek haline gelebilmesi
YAAM BLM BYOLOJ RETEN
Bilimsel Bilginin Doas ve Biyo
loji 1 TEST
1
C) Anatomi: Organizmann i yapsn inceler.
celeyen bilim daldr.
D) Taksonomi: Canllarn snflandrlmasn inceler. Genetik = Canllar kaltsal zelliklerinin
E) Sitoloji: Hcreleri inceler. dlden dle nasl aktarldn inceleyen
bilim daldr.
OJ
YAAM BLM BYOLloji
KONU
TEST 1 Bilimsel Bilginin Doas ve Biyo
1. Kaltsal zellikleri, yalar ve arlklar ayn olan kobaylardan, 4. "Sebze ve meyvelerdeki ekil bozukluklarnn sebebi ar
I. gruptakiler 30 C scaklkta dozda kullanlan yapay bitki hormonlardr." hipotezini or-
taya atan bir bilim insan "4-CPA da bir yapay hormon ol-
II. gruptakiler 20 C scaklkta
duuna gre ar dozda kullanlrsa domateslerde meme
III. gruptakiler 10 C scaklkta
gibi knt yapar." cmlesini kuruyor.
tutulduktan sonra her grubun birim zamandaki soluk
Bu bilim insan bilimsel ynteme gre aadakiler-
saylar karlatrlyor.
den hangisini yapmtr?
Bu kontroll deney aadakilerden hangisini kantla-
A) Hipoteze dayal tahmin yapmtr.
mak amac ile dzenlenmi olabilir?
B) Hipotezini deitirmitir.
A) Soluk saysnn arla bal olarak deitiini
C) Gerekler arasnda balant kurmutur.
B) Ortam scaklnn soluk saysn deitirebileceini
D) Kontroll deney yapmtr.
C) Ya ile enerji retiminin deiebileceini
E) Yeni bir hipotez kurmutur.
D) Beslenmenin enerji retimini deitirebileceini
E) Soluk saysnn kaltsal olarak deiebileceini 5. I. Canllarn ortak zelliklerine gre gruplandrlmasn
yapar.
II. Canllarn birbirleriyle ve evreleriyle olan ilikilerini in-
2. Ik
celer.
III. Doku ve organlarn ilevlerini inceler.
IV. Canllarn embriyonik geliimini inceler.
Cam saks
Besleyici sv Yukarda verilen konular inceleyen biyolojinin alt bi-
lim dallar aadakilerden hangisinde doru olarak
Bir renci, bir bitki fidesini iinde besleyici sv bulunan verilmitir?
bir cam saks iine yerletiriliyor ve saksy tek ynden s- I II III IV
rekli olarak ayn iddette k alan bir yere koyuyor. Bitkide A) Taksonomi Ekoloji Evrim Embriyoloji
meydana gelen deiimleri aralkl olarak gzlemleyip not B) Ekoloji Snflandrma Fizyoloji Embriyoloji
alyor. C) Taksonomi Ekoloji Fizyoloji Histoloji
Buna gre, bu deneyi yapan renci aadaki soru- D) Snflandrma Fizyoloji Embriyoloji Evrim
lardan hangisinin cevabn aryordur? E) Taksonomi Ekoloji Fizyoloji Embriyoloji
C) Kontroll deney yapmak C) Bir mddet sonra ortamdaki CO2 miktar azalr.
nite
7. "Btn canl hcrelerde mitokondri organeli bulunur." diye- 10. Bir fare poplasyonunda farkl gruplara deiik trde be-
rek bir hipotez kuran bilim insan bakterilerde mitokondri sin verilerek farelerin arlk art llmtr.
bulunmadn gzlemlemitir.
Bu bilgiye gre gerekletirilen ilem aadakilerden
Bu bilim insannn yapaca ilk i aadakilerden hangisidir?
hangisidir?
A) Nitel gzlem
A) Hipotezini deitirmeli B) Kontroll deney
B) Hipotezine dayal tahmini deitirmeli C) Nicel gzlem
C) Yeni teoriler gelitirmeli D) Nicel deney
D) Kontroll deneylerini tekrarlamal E) Nitel deney
E) Kendine yeni bir problem bulmal
Glde gzlenen bu olay biyolojinin hangi alt bilim da- V. Denenebilir zellikte olmas
1
C) Botanik D) Ekoloji
E) Taksonomi
A) I ve II
B) II ve IV
D) II, III ve V
C) I, II ve IV
E) II, IV ve V
OJ
YAAM BLM BYOLloji
KONU
TEST 1 Bilimsel Bilginin Doas ve Biyo
A) Yalnz I B) I ve II C) III ve IV
13. Drt deiik bakteri kolonisinin byme hz ile ortam s- D) II ve IV E) II, IV ve V
cakl arasndaki iliki tabloda verilmitir.
Staphylacoccus
Streptococcus
16.
Bacillus
Ortam
scakl 90
50
10 C + + 20
20 C +++ ++ + 10
35 C +++ ++ +++ ++ 5
45 C 2
BYOLOJ 9 50 C
++
+++
20 25 30 35 40 45 50
Anne ya
( byme yok, + byme az, ++ byme yksek, +++ Diilerde yumurta oluumu esnasndaki ayrlmama sonu-
6 byme ok yksek) cu oluan Down sendromu (mongolizm) hastalnn ya
ile deiim grafii verilmitir.
Buna gre, drt farkl bakteri kolonisinin byyebildi-
i ortak scaklk derecesi aadakilerden hangisidir? Bu grafie gre aadaki sonulardan hangisine ula-
lamaz?
A) 10 B) 20 C) 35 D) 45 E) 50
A) Annenin ya ilerledike down sendromlu doum ora-
n artar.
14. Bir gle, dier balklarn yumurtalarn yiyerek beslenen B) Gen evlilikler embriyonun salkl olmas iin daha
bir balk tr eklenmitir. Eklenmeden belli bir sre sonra iyidir.
gldeki mevcut balk trlerinin saysnda bir azalma gz- C) 40 yandan sonra hamile olan bayanlarda down
lemlenmitir. sendromlu ocuk dourma oran fazladr.
Gldeki balklar arasndaki bu iliki hangi bilim dalnn D) Annenin ya ilerledike yumurta oluumu srasndaki
konusudur? ayrlmama oran artar.
nite
Bu aratrc yapt deneyde aadakilerden hangisi- Buna gre, bilim insannn bundan sonra yapaca ilk
ni aratryor olabilir? i aadakilerden hangisidir?
1
C) Magnezyum miktarnn bitki bymesindeki etkilerini C) Hipotezi deitirmek
D) Azot miktarnn bitki bymesindeki etkilerini D) Hipotezi teoriye dntrmek
E) Bitkilerin bymesinde k miktarnn etkisini E) Yeni gzlemler yapmak
OJ
YAAM BLM BYOLloji
KONU
TEST 2 Bilimsel Bilginin Doas ve Biyo
5. Hamile farelerin rahimleri zerine kimyasal bir maddenin 7. tane patojen (hastalk yapan) bakterinin bir canlda
etkilerini aratran bir bilim insan, hamile fareleri gru- yapm olduu hastalklarn tedavisinde kullanlacak anti-
ba ayrm ve farelere deney sresince verilen maddeleri biyotiklerin seimi iin yaplan testlerin sonular aada-
aadaki tablo zerinde gstermitir. ki gibidir.
Fareler Antibiyotik
I. grup II. grup III. grup eidi A B C D
Verilen madde
Bakteri tr
Kimyasal madde 0,2 ppm 1 ppm
X tr +++ ++ ++++ +
Fare yemi 100 g 100 g 100 g
Y tr +++ + ++ ++
Su 300 ml 300 ml 300 ml
Z tr + ++ +++ +
Peynir 25 g 25 g 25 g
("+" iareti antibiyotiin bakteriye kar etkisini gstermek-
Deney sonucunda I. ve II. grup fare yavrularnn ktlesin-
tedir.)
de ve saysnda azalma grlmtr.
Buna gre, X, Y ve Z bakterilerinin canlda yapt etki-
Buna gre, deneyde kullanlan deney ve kontrol grup-
sini en aza indirmek iin hangi antibiyotikler kullanl-
lar ile deiken faktr aadakilerden hangisinde
maldr?
doru olarak verilmitir?
A) A ve C B) A ve B C) C ve D
Deney Kontrol Deiken
D) A ve D E) B ve C
grubu grubu faktr
A) I ve II III Kimyasal madde
B) III I ve II Kimyasal madde
C) II ve III I Peynir
D) I ve III II Fare yemi
E) I ve II III Peynir
8.
I II
I. Suya soda dktnde yapraklardan kan kabarck Yukardaki dzenek hazrlanarak aydnlk bir ortamda ka-
8
says artmtr. vanoza srasyla,
II. Bitki k kaynana yaklatrldnda ilk 30 saniyede . imlenen tohum ve kire suyu (Ca(OH)2),
18 kabarck kt gzlenmitir. II. yeil bitki bulunan saks,
III. Bitki k kaynandan uzaklatrldnda yapraklar- III. canl fare ve kire suyu,
dan kan kabarck says azalmtr. IV. imlenen tohum ve yeil bitki bulunan saks
IV. Bitki en fazla 33 C scaklkta kabarck karmtr. konuluyor.
9. I. Canllarn kaltsal zelliklerini ve bu zelliklerin yavru 12. Biyoloji, kimya ve mhendislik bilimlerinin kesiim
dllere aktarlmasn inceleyen bilim daldr. noktas olan bilim dal aadakilerden hangisidir?
11. Aadakilerden hangisi nitel gzlemle ilgili yanl bir B) Virslere kar gelitirilen alar her zaman etkili ol-
aklamadr? mayabilir.
C) RNA'nn almasn engelleyen madde insanlarda
A) Sadece duyu organlaryla yaplr.
yan etkiye neden olmaz.
B) zellik belirten gzlemlerdir.
D) Bir virse etki eden a, onun mutant akrabalarna da
1
C) Aratrma istei uyandrrlar. etki eder.
D) Bilimsel bir problemin zmnde tercih edilmez. E) Mutasyon sadece DNA'y etkiledii iin RNA virsleri
E) Gzlem sonucunda saysal deerler elde edilir. mutasyon geirmez.
RETEN YAAM BLM BYOLOJ
TEST 2 Canllarn Ortak zellikleri
4. Canllarn tmnde,
Klorofile sahip canllar fotosentezle inor-
ganik maddelerden organik madde sen- I. boaltm,
tezler. Organik artklar ve lleri saprofit II. organik artklar ayrtrma,
canllar ayrtrr. Metabolizma sonucu
III. fotosentez
oluan artk maddelerin atlmas boal-
tmdr ve boaltm tm canllarda ortak olaylarndan hangileri ortak deildir?
nite
A) B) C)
8. Canllarla ilgili,
1
dntrlmesi fotosentez olaydr. Fo-
A) Yalnz I B) I ve II C) I ve III tosentez olay fotoototrof canllar tarafn-
1. Hcre Doku Organ Sistem Organizma 5. Hcrede meydana gelen yapm (anabolizma) ve ykm
eklinde zetlenen organizasyon emas, aadaki (katabolizma) tepkimelerinin tmne metabolizma denir.
canllardan hangisinde grlmez? Anabolik reaksiyonlarla ilgili,
A) B) C)
I. Btn canl hcrelerde gerekleir.
D) II ve III E) I, II ve III
A) Yalnz II B) I ve II C) I ve III
D) II ve III E) I, II ve III
3. I. II. III.
7. Canllardaki reme olaylarnn tmnde,
BYOLOJ 9 Yukardaki canllardan hangileri inorganik mad- II. trn devamllnn salanmas,
deleri organik maddelere evirebilir? III. farkl iki cinsiyetteki canlnn reme hcrelerinin birle-
12 A) Yalnz II B) I ve II C) I ve III
mesi
zelliklerinden hangileri ortak deildir?
D) II ve III E) I, II ve III
A) Yalnz III B) I ve II C) I ve III
D) II ve III E) I, II ve III
9. ok hcreli organizmalardaki, 13. Btn canllar hayatsal olaylarn srdrebilmek iin bir ta-
I. hcre, km faaliyetlerde bulunurlar.
II. Hem hcre iin de hem de hcre dnda gereklee- Yldzl Soru 3
bilir.
D) I ve III E) II ve III
14. I. ATP sentezleme
1
C) Hcre d sindirimle besinleri paralama
A) I ve III B) II ve III C) I, II ve III
D) zmleme ve yadmlama olaylarn gerekletirme
E) Ik enerjisini kimyasal ba enerjisine dntrme D) I, III ve IV E) II, III ve IV
YAAM BLM BYOLOJ
KONU
TEST 4 Canllarn Ortak zellikleri
1. Canllarda grlen baz zellikler unlardr: 5. Byme evresini tamamlam olan bir hayvann bir yllk
A) Yalnz II B) I ve II C) II ve IV
Zaman
I II III
D) III ve IV E) I, II ve III
: Anabolizma hz : Katabolizma hz
II. Yemek yedikten 12 saat sonra llr Yukardaki tabloda bir bitki hcresinde gerekleen baz
metabolik reaksiyonlardaki reaksiyona giren maddelerden
III. retilen karbondioksit miktar hesaplanarak llr.
biri ve reaksiyondan kan maddelerden biri verilmitir.
yarglarndan hangileri dorudur?
Buna gre hangi reaksiyonun zmleme (sentez) re-
nite
8. Canllarda gerekleen aadaki katabolik olaylardan 11. Aadakilerden hangisi canllarn ortak zelliklerin-
hangisi srasnda su miktar azalmaz? den biri deildir?
Katabolizma
Anabolizma
15
A Zaman B Zaman
Buna gre,
II. A bireyinde yapm olay ykm olayndan daha fazla- II. reme
dr. III. Metabolik atklar vcuttan uzaklatrma
III. B bireyi yalanma dnemine girmitir. Yukarda verilen canllara ait ortak zelliklerden han-
yorumlarndan hangileri yaplabilir? gileri yaamsal bir faaliyet deildir?
1 A) Yalnz I
B) Yalnz II
D) II ve III
C) I ve II
E) I, II ve III
A) Yalnz I
B) Yalnz II
D) II ve III
C) I ve II
E) I, II ve III
2.
fasikl
B YO LOJ eikler
LM
B a Bulunan Temel B
il
YAAarM
n Yaps
nd ro teinler) ler
Canll t l
la
a r
r,
,
P
Ya Te m e l Bileik
nhidr a a n
(Karbo p s n d a Bulun
rn Ya )
Canlla er, Mineraller
in l
(Vitam
RETEN YAAM BLM BYOL OJ Yalar, Proteinler)
TEST 1 Temel Bileikler (Karbonhidratlar,
Canllarn Yapsnda Bulunan
1. Enerji verimi
A) Yalnz II B) I ve II C) I ve III
deeri ykselir.
D) II ve III E) I, II ve III
Canllarn Yapsnda Bulunan Tem YAAM BLM BYOLOJ RETEN
el Bileikler (Karbonhidratlar, Yal
ar, Proteinler) 1 TEST
4. Trigliseritlerle ilgili,
gre daha ok enerji verirler. sentezi ile birlemesiyle elde edilir. Trigli-
seritler hcrede paralandnda karbon-
ifadelerinden hangileri dorudur?
hidratlar ve proteinlere gre daha ok
A) Yalnz I B) I ve II C) I ve III enerji verir. Bu bileiklerin paralanmas
D) II ve III E) I, II ve III iin daha ok oksijene ihtiya duyulur.
Trigliseritler hayvanlarda depo edilen li-
pit eididir.
1
lrlar. Bu nedenle k uykusuna yatan ve
A) Yalnz I B) I ve II C) I ve III uzun g yollarn kullanan canllar bol
D) II ve III E) I, II ve III miktarda ya depolar.
YAAM BLM BYOL OJ Yalar, Proteinler)
KONU
TEST 1 Temel Bileikler (Karbonhidratlar,
Canllarn Yapsnda Bulunan
1. Eit sayda moleklden oluan ya ve protein ile ilgili 4. Proteinler, organik yapda polimer molekllerdir.
olarak aadaki ifadelerden hangisi her zaman do-
Buna gre, proteinlerle ilgili aadaki ifadelerden
rudur?
hangisi yanltr?
A) Hidrolizleri srasnda eit miktarda su molekl harcanr.
A) Uzun sreli alk durumunda enerji retiminde kullan-
B) Hcresel solunumda kullanldklarnda ayn miktarda lrlar.
enerji retirler.
B) Yaplarnda C, H, O, N ve bazlarnda P ve S element-
C) Monomer eitleri ve monomer saylar ayndr. leri bulunur.
D) Oluumlar dehidrasyon sentezi ile gerekleir ve orta- C) DNA kontrolnde ribozomlarda sentezlenir.
mn su miktar artar.
D) Yaplarnda bulunan peptit ba amino ve karboksil
E) Monomerleri tm canl hcreler tarafndan sentezlenir. gruplar arasnda oluur.
A) I ve II B) I ve III C) II ve III
D) II ve IV E) III ve IV
3. Miktar
A) I ve II B) I, II ve V C) II, III ve IV
D) II, III ve V E) I, III ve IV
Bir insanda,
A) Yalnz I B) I ve II C) I ve III
5
D) II ve III E) I, II ve III
1
D) Tek eit monomer ierme
A) I ve II B) I ve IV C) II ve III
E) Hidrolizleri sonucunda galaktoz oluturma D) I, II ve IV E) II, III ve IV
YAAM BLM BYOL OJ Yalar, Proteinler)
KONU
TEST 1 Temel Bileikler (Karbonhidratlar,
Canllarn Yapsnda Bulunan
I II
A) I, III ve IV II, V ve VI
14. St ekeri olarak bilinen laktoz molekl,
B) II, III ve V I, IV ve VI I. fruktoz,
C) III, IV ve VI I ve IV
II. glikoz,
D) III, V ve VI II ve IV
III. galaktoz,
E) I, III, V ve VI II ve IV
IV. deoksiriboz
A) I ve II B) I ve III C) I ve IV
D) II ve III E) III ve IV
15. I. Protein
BYOLOJ 9 II. Ya
III. Karbonhidrat
6 12. Bir bitki hcresinde gerekleen, Yukarda verilen organik bileiklerden hangilerinin
CO2 + H2O glikoz selloz hcre eperi tamamen hidrolizi sonucunda oluan monomerler or-
tam pHnn azalmasna neden olur?
olaylarla ilgili olarak,
A) Yalnz I B) Yalnz II C) Yalnz III
I. norganik bileikler organik bileiklerin yapsna kat-
D) I ve II E) II ve III
lr.
2. I. Niasta
II. Selloz
3. I. Maltoz
1
A) I < II < III < IV B) I = II = III < IV
C) II = III < I < IV C) II < III < I < IV A) I ve II B) I ve IV C) II ve III
E) Glikozit ba ierme
BYOLOJ 9
8. Selloz
8
Kitin
Glikoz
Maltoz
12. Kat yalar ve sv yalar arasnda aadakilerden 15. Aadaki organik bileiklerden hangisi hidroliz edil-
hangisi ortaktr? meden hcre zarndan geemez?
D) Gliserol ierme
13. Bir hcrede trigliserit sentezi srasnda aadaki gra- B) Hormonlarn yapsna katlrlar.
Zaman Zaman
Dzenleyici olma
Zaman
9
1
C) II I III IV D) II III I IV
A) Yalnz I B) I ve II C) II ve III
E) III I IV II
D) II ve III E) I, II ve III
RETEN YAAM BLM BYOL OJ
TEST 2 Temel Bileikler (Vitaminler, Mine
Canllarn Yapsnda Bulunan
raller)
A) Su B) Niasta C) DNA
norganik bileikler canl vcudunun
D) ATP E) Kitin
yapsna katlr, metabolik faaliyetlerde
dzenleyici olarak ve ypranan dokula-
rn onarlmasnda grev alr. Canllar bu
maddeleri vcutlarnda sentezleyemez.
Doadan hazr alr. Su, mineraller, tuzlar,
asitler ve bazlar inorganik bileiklerdir. 2. Aada canllarda bulunan baz maddeler verilmitir:
I. Mineral
II. Vitamin
norganik bileikler tm canl hcreler ta-
III. Glikoz
rafndan kullanlan doadan hazr alnan
maddelerdir. norganik bileikler hcre IV. Amino asit
A) Yalnz I B) I ve II C) I ve III
buharlaarak vcut ssnn korunmasn
D) II ve III E) I, II ve III
salar.
YAAM BL M BYOLOJ RETEN
Canllarn Yapsnda Bulunan Tem
el Bileikler (Vitaminler, Mineralle
r) 2 TEST
8. I. A vitaminin
III. C vitamini
1
A) I ve II
D) III ve IV
B) I ve IV C) II ve IV
E) I, II ve IV
kiide B12 ve K vitamini eksikliine bal
problemler ortaya kabilir.
YAAM BLM BYOL OJ
KONU
TEST 3 Temel Bileikler (Vitaminler, Mine
Canllarn Yapsnda Bulunan
raller)
1. Aada baz mineraller ve grevleri ile ilgili yaplan 4. Aada verilen zelliklerden hangisi vitaminlere ait
eletirmelerden hangisi yanltr? deildir?
D) Sodyum kalp ritminin dzenlenmesi D) Enzimlerin yapsna katlarak dzenleyici rol oynarlar.
5. Vitaminlerle ilgili,
BYOLOJ 9
12
7. I. Yapraklarda oluan organik besinlerin kk hcrelerine 10. Aadakilerden hangisi vitamin ve minerallerin ortak
tanmas zelliklerinden biri deildir?
Yldzl Soru 3
Vitaminlere ait;
I. hidrolize uramama,
8. pH cetveline gre, aadaki molekllerden hangisi
ntrdr? II. bitkiler tarafndan sentezlenebi
lme,
III. dzenleyici olarak grev yapm
A) NH3 B) CO2 C) HCI a,
IV. organik yapda olma
D) re E) NaCI
zelliklerinden hangileri mineral
ler iinde geerlidir?
A) Yalnz I B) I ve III C) II ve IV
D) I, II ve III E) I, III ve IV
13
9. I. Ik
1
A) Yalnz III B) I ve II
D) II ve III
C) I ve III
E) I, II ve III
C) A Vitamini D) K Vitamini
E) D Vitamini
YAAM BLM BYOL OJ
KONU
TEST 3 Temel Bileikler (Vitaminler, Mine
Canllarn Yapsnda Bulunan
raller)
A) B1 Vitamini B) B5 Vitamini
BYOLOJ 9
C) B6 Vitamini D) B9 Vitamini
E) B12 Vitamini
14
D) I ve II E) II ve III E) Beriberi
YAAM BL M BYOLOJ KONU
Canllarn Yapsnda Bulunan Tem
el Bileikler (Vitaminler, Mineralle
r) 1 TEST
18. Aadakilerden hangisi kalsiyumun insan vcuduna 21. Aada verilen zelliklerden hangisi tm vitaminler
salad yararlardan biri deildir? iin ortaktr?
19. B ve D vitaminleri ile ilgili olarak, II. Kalnbarsamzda yaayan baz mutualist bakteri-
ler tarafndan sentezlenir.
I. karacierde depolanma,
III. Provitamin hlinde alnarak karacierde normal vita-
II. yada znme,
min hline dntrlr.
III. sindirilmeden kana karma,
Yukarda baz zellikleri verilen vitaminler aadaki-
IV. kalnbarsamzdaki mutualist bakteriler tarafndan lerden hangisidir?
sentezlenme
I II III
zelliklerinden hangileri ortak deildir?
A) D vitamini K vitamini A vitamini
A) Yalnz III B) I ve II C) II ve IV B) D vitamini C vitamini A vitamini
D) I, II ve IV E) II, III ve IV C) A vitamini B12 vitamini D vitamini
D) A vitamini K vitamini E vitamini
E) K vitamini B12 vitamini A vitamini
15
1
C) yot Demir
D) Sodyum Demir A) Yalnz III B) I ve II C) I ve III
E) Klor Potasyum D) II ve III E) I, II ve III
3.
fasikl
B YO LOJ
B LM
YAAM
stleri
e
nite T
YAAM BLM BYOLOJ
NTE
TEST 1
1. Lavra dneminde solun- Yumurtadan kan 3. Canllarda,
yavru says
ga, ergin dneminde ak-
I. hcre iinde oluan ve enzimlerle kontrol edilen kim-
cier ve deri solunumu
yasal reaksiyonlar gerekletirme,
yapan soukkanl bir can-
l trnn reme dne- II. hcrelerinde ekirdek, mitokondri ve golgi gibi zarla
Su evrili organellere sahip olma,
minde yumurtadan kan 5 15 20 25 scakl
yavru says ve suyun s- III. eeyli reyerek yeni gen kombinasyonlar ortaya ka-
cakl arasndaki iliki yandaki grafikte verilmitir. rarak genetik eitlilii arttrma,
Bu grafikle ilgili aadaki yorumlardan hangisi yap- IV. hcre veya hcrelerden meydana gelme
lamaz? zelliklerinden hangileri ortak deildir?
o
A) Canl tr iin en uygun 15 - 20 C dir. A) I ve II B) II ve III C) III ve IV
o
B) 5 C den dk scaklkta yumurtadan yavru kmaz. D) I, III ve IV E) II, III ve IV
4.
2. Bilimsel problemin zmyle ilgili olarak, Bir aratrmac zde bitkilerle yukardaki deney dzenek-
I. Hipotez problemle ilgili geici bir zm yoludur. lerini kurarak bir sre bekliyor.
II. Teori, hipoteze dayanlarak ileri srlen dnceler- Buna gre, aratrmac aadakilerden hangisini in-
dir. celemektedir?
III. Gzlem sadece duyu organlaryla yaplan bir alma- A) Gbre eitlerinin bitkinin gelimesi zerine etkisini
dr. B) Scakln bitkinin gelimesi zerine etkisini
IV. Veriler teoriye dayanlarak ileri srlen dncelerdir. C) Farkl bitkilerdeki farkl gbre miktarnn bitki gelimesi
bilgilerinden hangileri dorudur? zerine etkisini
III. gz retinasnn normal yapsnn korunmasnda grev II. hcre zarndan geebilme,
IV. provitamin halinde vcuda alnma, zelliklerinden hangilerine ortak olarak sahiptir?
A) I B) II C) III D) IV E) V
6. Canllarn tmnde,
I. enerji retme,
A) Yalnz II B) I ve II C) I ve III
D) II ve III E) I, II ve III
7. Tabloda I, II ve III organik moleklleri ile ilgili baz zellikler
verilmitir.
Organik
bileik I II III
zellik
Ba eidi Glikozit Peptit Ester
3
Amino Ya asidi
Monomer eidi Glikoz
asit ve gliserol
Bulundurduu
C, H, O C, H, O, N C, H, O
atomlar 10. Suda znen vitaminlerin vcutta depolanmad ge-
Tablodaki bilgilere gre I, II ve III ile gsterilen organik nellemesine,
1
C) Glikojen Protein Niasta
D) Niasta Ya Protein A) Yalnz II B) I ve II C) I ve III
E) Protein Ya Glikojen D) II ve III E) I, II ve III
YAAM BLM BYOLOJ
NTE
TEST 1
11. Hayvan hcrelerinde, 14. Bir hayvan hcresinde bulunabilen aadaki organik
bileiklerden hangisi bitki hcrelerinde de bulunabi-
I. karbonhidrat,
lir?
II. ya,
A) Laktoz B) Glikojen C) Glikoz
III. protein
D) Galaktoz E) Kolesterol
molekllerin yapsal olarak en fazla bulunandan en az
bulunana doru sralan aadakilerden hangisinde
doru olarak verilmitir?
IV. fosfat
A) Glikoz B) Gliserol C) Glikojen D) Protein sentezine ifre veren DNAdaki gen dizilimi
1. I. Yapran st epidermisinde ok az stoma bulunur. 4. Bir renci yapt gzlemlerinde tatl sularda yaayan
II. Kire suyuna flendiinde kire suyu bulanr. karyotik bir hcreli canllarda, dier karyot hcrelerden
farkl olarak kontraktil kofulun bulunduunu tespit ediyor.
III. drarda 10 mg aseton tespit edildi.
Kontraktil kofulun grevi nedir? sorusu iin yapt lme
IV. Bbreklerde 5 litre suyun 4.2 litresinin bir gnde emil-
ilemlerinde;
dii tespit edildi.
Ortamn su deriimi arttka kontraktil kofulun says-
Yukarda verilenlerden hangileri nicel gzlem rnei-
nn artt
dir?
Kontraktil kofulun almad durumlarda hcrenin i-
A) Yalnz III B) I ve II C) II ve IV
ip patlad
D) III ve IV E) I, III ve IV
Saf su ortamnda kontraktil kofulun ok hzl alt-
n
1
A) Yalnz I B) I ve II C) I ve III
A) Yalnz II B) I ve II C) I ve III
D) II ve III E) I, II ve III
D) III ve IV E) I, III ve IV
YAAM BLM BYOLOJ
NTE
TEST 2
6. Aadakilerden hangisi canllarn ortak zelliklerin- 9. Kemik ve dilerin yapsnda bulunur.
den biri deildir? Kaslarn kaslmas srasnda grev yapar.
A) Yaad ortama uyum salama Kann phtlamasnda grev yapar.
B) Metabolik atklarn d ortama atma Yukarda zellikleri verilen mineral aadakilerden
C) norganik bileikleri organik bileiklere dntrme hangisidir?
BYOLOJ 9
6
29 30
Niasta
15. I II
Buna gre,
Zaman
t1 t2 t3
I. Su miktar artar. 16. Aadaki zelliklerden hangisi enzimlerin tamam
iin ortak deildir?
II. Glikoz miktar azalr.
A) Scaklktan etkilenme
III. Glikozit ba miktar artar.
B) Aktivasyon enerjisini drme
olaylarndan hangileri t2 zaman aralnda gerekle-
ir? C) Tekrar tekrar kullanlma
1
A) Yalnz II B) I ve II C) I ve III D) Protein yapl olma
2. Asitler su iinde zndnde suya .................... iyonu, bazlar su iinde zndnde suya .................. iyonu veren bileik-
lerdir.
5. Canllarn birbirleriyle ve evreleriyle olan ilikilerini inceleyen biyoloji dalna ........................ denir.
7. Hcreler besinlerden enerji elde ederken sras ile ...................., .................. ve ............................ besinlerini kullanrlar.
8. Canllarn gen yaplarn molekler dzeyde inceleyen bilim dalna ..................................................... denir.
9. Doymam yalar, yksek basn ve scaklk altnda ....................... ile doyurularak .......................... elde edilir.
10. Hayvanlarda glikozun fazlas ............................ eklinde depo edilirken, bitkilerde .......................... eklinde depo edilir.
13. Bceklerin d iskeletinde ve mantarlarn hcre eperi yapsnda bulunan azotlu polisakkarit ...................... dir.
17. .................. ve ..................... mineralleri kemik ve dilerin yapsna katlarak, onlara salamlk kazandrr.
8 18. Tm canllarda gerekleen solunum, .......................... ve ........................ solunum olmak zere ikiye ayrlr.
19. Amino asitlerin birbirinden farkl olmalarnn nedeni yaplarnda bulunan ...................... grubunun farkl olmasdr.
Cevaplar
1. uyar / irkilme 8. molekler biyoloji ve genetik 15. B grubu / C
2. hidrojen / hidroksit 9. hirojenler / margarinler 16. D
3. hipotez 10. glikojen / niasta 17. Ca ve F
4. sitoloji 11. ester 18. oksijenli / oksijensiz
5. ekoloji 12. laktoz 19. Radikal
6. biyoteknoloji 13. kitin 20. Selloz
nite
6. Bilimsel bir almada hipotez kontroll deneylerle dorulanmadysa yeni bir problem bulunmaldr.
11. D vitamini eksiklii ocuklarda raitizm, yetikinlerde osteomaleziye (kemik erimesi) neden olur.
Cevaplar
1 1. D 2. Y 3. D 4. D 5. D 6. Y 7. Y 8. D 9. D 10. Y 11. D 12. D 13. Y 14. D 15. D 16. Y 17. D 18. Y 19. D 20. Y
1. Boaltm A. Yalarn yapsnda bulunan ba eidi
15. E vitamini N. Kaslarn dayanklln artrr ve reme organlarnn sal zerinde etkilidir.
Cevaplar
nite
1
6. Suyun canllar iin nemli olan zelliklerinden 4
tanesini yaznz.
13
1
16. Protein eksikliinde ortaya kan sorunlardan 4
tanesini yaznz.
1
4.
fasikl
4. karyot hcre,
I. hcre zar,
II. sitoplazma,
Zarla evrili ekirdek ve organelleri bulun-
III. ekirdek
mayan hcrelere prokaryot hcre, zarla
evrili ekirdek ve organelleri bulunan olmak zere grupta incelenir.
hcreler ise karyot hcre denir. Hcre
Bu gruplardan hangileri prokaryot hcrenin de yapsnda bulunur?
zar ve sitoplazma tm hcre tiplerinde
nite
1. Biyolojik organizmalarda yaayan en kk madde bir- 5. Zarla evrili ekirdek ve organelleri bulunan hcrelere
liktelii hcredir. Hcreler organizmann temel yapsal ve karyot hcre denir.
ilevsel birimleridir.
Aadaki hcrelerden hangisi karyot hcre yapsna
Aadakilerden hangisi hcre yapsna sahip deil- sahip deildir?
dir?
A) Bakteri hcresi
A) Bakteri B) Arke C) Virs B) Bitki hcresi
2. I. Robert Brown
Yukarda verilen bilim insanlarndan hangileri 19. yz- III. kolaylatrlm difzyon
ylda hcre teorisini oluturan bilim insanlarndan de- olaylarndan hangileri gzlenir?
ildir?
A) Yalnz I B) Yalnz II C) Yalnz III
A) Yalnz I B) I ve IV C) II ve III
D) I ve II E) I ve III
D) I, II ve III E) II, III ve IV
9. Hcre zarndan meydana gelen, 12. Aktif tama, endositoz ve ekzositoz olaylar iin,
I. mikrovillus, I. Porlardan geebilen maddeler tanr.
A) Miktar B) Miktar
Bir hayvan hcresinde gerekle
en metabolik olaylar
unlardr:
I. Karbon dioksit + Su Glik
oz + Oksijen
II. Protein + (n 1)Su (Am
ino asit)n
III. Glikoz + Oksijen Karbon
dioksit + Su + ATP
Bu olaylarn gereklemesi sra
Zaman Zaman snda hcrenin oz-
motik basncndaki deiimler
aadaki seenek-
C) Miktar D) Miktar lerden hangisinde doru verilmi
tir?
I II III
A) Artar Artar Artar
B) Azalr Azalr Azalr
C) Artar Artar Azalr
D) Artar Azalr
Zaman Zaman Azalr
E) Azalr Artar Azalr
E) Miktar
5
Zaman
E) Glikojen D) I ve II E) II ve III
I
CANLILAR DNYAS(Hc
KONU
TEST 1 re Teorisi - Hcre Zar)
Canlln Temel Birimi Hcre
14. Hcre ii tuz deriimi % 0,5 olan bir hcre, tuz deriimi 16. Aktif tama ile hcre iine madde alan bir hcre iin,
% 0,8 olan bir zeltide bir sre bekletiliyor.
I. Madde tanmas srasnda ATP harcar.
Bu sre iinde hcre ii ozmotik basncn zamana
II. Hcre iine ald madde monomer yapdadr.
bal deiimini gsteren grafik aadakilerden han-
III. Tama srasnda enzim kullanr.
gisidir?
A) Ozmotik basn B) Ozmotik basn IV. Tama srasnda tayc proteinler grev alr.
A) I ve II B) II ve III
C) I, III ve IV D) II, III ve IV
Zaman Zaman E) I, II, III ve IV
C) Ozmotik basn D) Ozmotik basn
Zaman Zaman
E) Ozmotik basn
Zaman I. izotonik,
II. hipotonik,
III. hipertonik
D) I ve II E) II ve III
BYOLOJ 9
6
15. X ve Y hcreleri ayn ortama brakldnda,
X hcresi plazmoliz
Y hcresi turgor
durumuna gemektedir.
Buna gre, balangtaki X ve Y hcreleri ile ortamn 18. Aadaki hcre zarndan madde geii eitlerinden
ozmotik basnlarnn bykten ke doru srala- hangisinde ATP harcanmaz?
n aadakilerden hangisidir?
A) Endositoz
A) Y > Ortam > X B) Aktif tama
B) Y > X > Ortam C) Ekzositoz
C) X = Y > Ortam D) Kolaylatrlm difzyon
nite
I. ntral ya,
Ribozomlar tm hcrelerde bulunan zar-
II. nkleik asit, sz organeldir. Ribozom rRNA ve prote-
2. Golgi cisimcii,
Golgi cisimcii zarla evrili disk eklin-
I. Endoplazmik retikulumdan gelen de st ste dizilmi yass keseciklerden
maddeleri snflandrr. olumutur. karyot hcrelerde bulunan
II. Glikolipit, glikoprotein ve lipoprote- golgi cisimciindeki keselerin says,
in sentezler. doku tipine ve metabolik faaliyetine gre
deiir. Golgi E.R'den gelen maddeleri
III. rettii salg maddelerini paketler.
daha ileri derecede iler ve snflandrr.
grevlerinden hangilerini gerek- Golgide sentezlenen glikoprotein, gliko-
letirebilir? lipit ve lipoproteinler plazma zarnn ya-
A) Yalnz I B) I ve II C) I ve III psna katlr. Golgide ilenen maddeler
D) II ve III E) I, II ve III kesecikler hlinde sitoplazmaya braklr.
2
nlsz E.R lipit ve karbonhidrat sentezi
A) Yalnz I B) I ve II C) I ve III yapan hcrelerde daha ok bulunur. E.R
solunumla ATP sentezlemektir. ift katl l ift katl zar sistemine sahiptir.
1. Mitokondri ve kloroplastlarda aadaki olaylardan 5. Ribozom organelinde gerekleen olaylarla ilgili ola-
hangisi ortak deildir? rak, aada verilenlerden hangisi yanltr?
A) DNA, RNA ve ribozom tama A) Sentezlenen molekl enzim olarak grev yapabilir.
B) ift katl zar sistemine sahip olma B) Gerekleen olay dehidrasyon sentezidir.
C) Peptit balaryla amino asitleri balama C) Sentezlenen molekl DNA'nn yapsna katlr.
D) Gne enerjisi kullanma D) Gerekleen olay srasnda ATP harcanr.
E) ATP sentezleme E) Tm canllarda ortak olarak gerekleir.
D) I ve II E) I, II ve III
4. Aadakilerden hangisi golgi cisimcii ve grevleriy- 6. Endoplazmik retikulum ile ilgili olarak aadaki ifade-
le ilgili doru bir aklama deildir? lerden hangisi yanltr?
2
C) ATP reten her canl hcrede bulunur.
D) Hcre ii sindirimden sorumludur. D) ekirdek zarn oluturur.
E) Salg reten hcrelerde sayca fazladr. E) Lipit sentezinde grev alr.
I
CANLILAR DNYAS(Org
KONU
TEST 2 aneller)
Canlln Temel Birimi Hcre
III. Mitokondri
D) II ve III E) I, II ve III
I
III
II
A) Yalnz I B) I ve II C) I ve III
D) II ve III E) I, II ve III
8. Miktar Miktar
Protein Glikoprotein
BYOLOJ 9
A) Ribozom
C) Mitokondri
B) Kromoplast
D) Kloroplast
O2 E) Lkoplast
10
III Zaman
14. Bir hayvan hcresinde bulunan, 17. Bitki hcrelerinin yalanmasna bal olarak,
I. sentrozom, I. koful,
D) II ve IV E) II, III ve IV
11
2
A) Yalnz I B) I ve II C) I ve III
mez?
D) II ve III E) I, II ve III
A) I B) II C) III D) IV E) V
RETEN
I
CANLILAR DNYAS(Hc
TEST 3 relerin Karlatrlmas - Koloniler
Canlln Temel Birimi Hcre
)
I. organel eiti,
Bitki ve mantar hcrelerinin ayrm yap-
lrken organel eidi dikkate alnr. nk II. sentezlenen karbonhidrat eiti,
mantar hcreleri heterotrof beslenirken, III. enzim sentez mekanizmas
bitki hcreleri ototrof beslenir. Bu neden-
zelliklerinden hangileri kullanlr?
le mantar hcreleri plastitleri (kloroplast,
kromoplast ve lkoplast) iermezken, A) Yalnz I B) Yalnz III C) I ve II
bitki hcresi plastitleri ierir. Ayn zaman- D) II ve III E) I, II ve III
da hcre iinde sentezlenen polisakkarit
eitleri de her iki hcre iin de farkldr.
Mantarlarn yapsal polisakkariti kitinken
bitkininki sellozdur. Mantarn depo poli-
sakkariti glikojenken bitkininki niastadr.
Ancak enzim sentez mekanizmas, pro-
tein sentez mekanizmas olduu iin tm
hcrelerde ayn gerekleir. 2. Aadaki tabloda I, II ve III ile gsterilen hcrelerde bulunan organeller
(+), bulunmayan organeller () ile gsterilmitir.
III. mitokondri ve kloroplastn ribozomlarnn bulunmas ve protein sen- reye fotosentez yapabilme yetenei ka-
2
ortak olarak bulunan depo polisakkarit
A) Yalnz I B) Yalnz III C) I ve II eidi olan glikojen sentezi sitoplazma-
D) I ve III E) II ve III daki enzimler tarafndan gerekletirir.
CANLILAR DNYASI
KONU
TEST 3 Hcresel Yap
1. Pandorina kolonisinin zellikleriyle ilgili aadakiler- 4. Oksijenli solunum yapan prokaryot ve kryot hcre-
den hangisi yanltr? lerde,
A) I ve II B) I ve IV
C) I, II ve III D) I, II ve IV
E) I, II, III ve IV
2.
5. Bir hcrede aadaki yaplardan hangisinin varl bu
hcrenin karyot olduunu kantlar?
A) Yalnz II B) I ve III
14
C) II ve IV D) I, III ve IV
E) II, III ve IV
Bu kolonilerin hcre says ok olandan az olana do- zelliklerinden hangilerine baklarak, hcrenin meta-
ru sralan aadakilerden hangisidir? bolizma hz hakknda yorum yaplabilir?
A) Ribozom B) Kloroplast
C) Sentrozom D) Lizozom Yldzl Soru 3
E) Lkoplast
II. kloroplast,
13. Hcre zar ve hcre eperinde,
III. endoplazmik retikulum, I. karbonhidrat bulundurma,
2
A) I ve II B) I, II ve III C) I, III ve IV A) Yalnz I B) Yalnz III C) I ve II
N YASI
ILAR D
CANLstleri
e
nite T
CANLILAR DNYASI
NTE
TEST 1
1. Hayvan hcrelerinde hcre zarndan madde tanma- 4. ayr deney tpne aada belirtilen maddeler ekleni-
sn salayan, yor.
III. endositoz A B C
2. karyot yapl ve tek hcreli bir canl yaad su ortamn- Bu durumun olumasnda,
dan alnarak younluu bilinmeyen farkl bir su ortamna
I. A tpndeki maya hcreleri dardan aktif tama ile
konuluyor. Bu ortama brakldktan sonra nce hcrenin
su almtr.
hacmi artmaya balyor ve ardndan hcre patlyor.
II. B tpndeki maya hcreleri plazmolize uramtr.
Buna gre, aadaki yorumlardan hangisi dorudur?
III. C tpndeki besin miktar fazladr.
A) Tatl suda yaayan tek hcreli, deniz suyu ortamna
yarglarndan hangileri dorudur?
braklmtr.
B) Hcre plazmolize urayarak hcre ii madde youn- A) Yalnz I B) Yalnz II C) I ve III
luunu arttrmtr.
D) II ve III E) I, II ve III
C) Hcre yeni bulunduu ortamdan aktif tama ile su
almtr.
D) Hcre nceki yaad ortama gre, daha az youn
bir ortama braklmtr.
E) Hcre bulunduu yeni ortamda metabolik faaliyetleri-
5. Hcre zarndaki aktif tamann aadaki ekildeki gibi
olduu varsaylmaktadr.
ni arttrmtr.
I II III
BYOLOJ 9 ATP
E = Enzim
MT M = Tanan madde
3. Ozmotik Basn ADP + Pi
E E T = Tayc protein
2
Bitki Trleri Nisan Mays Haziran
M T M
A 0,22 0,28 0,32
B 0,13 0,17 0,12
Bu dzenekte gerekleen olaylarla ilgili,
C 0,43 0,50 0,47
I. Madde I numaral blgeden III numaral blgeye doru
Yukardaki tabloda A, B ve C bitkilerinin Nisan, Mays ve
tanmtr.
Haziran aylarndaki kk emici tylerinin ozmotik basn
deerleri verilmitir. II. III nolu blge sitoplazmadr.
A) A, B, C B) A, C, B C) B, A, C A) Yalnz I B) I ve II C) I ve III
D) C, A, B E) C, B, A D) II ve III E) I, II ve III
CANLILAR DNYASI NTE
1 TEST
6. zotonik ortamda bulunan bir bitki hcresinin kofulunun; 10. Aadaki organellerden hangisinin karsndaki olay-
X ortamna konulduunda byklnn deimedii, la ilikisi yoktur?
D) I ve II E) II ve III
8. Aadaki molekllerden hangisi difzyonla hcre za- 12. Bitki ve hayvan hcrelerinde,
rndan geemez?
I. mitokondri,
A) Potasyum B) Sodyum
II. sentrozom,
C) Deoksiriboz D) Niasta
III. lkoplast
E) Gliserol
organellerinden hangileri ortak olarak bulunur?
I. ribozom,
13. Prokaryot canllarn tmnde,
II. endoplazmik retikulum,
I. hcre zar,
III. hcre zar,
II. sitoplazma,
IV. golgi aygt
III. klorofil
yaplarndan hangi srayla geer?
yaplarndan hangileri ortak olarak bulunur?
2
A) I, II, III, IV B) I, IV, II, III
A) Yalnz I B) Yalnz II C) I ve II
C) II, III, IV, I D) II, IV, I, III
E) III, I, IV, II D) I ve III E) II ve III
CANLILAR DNYASI
NTE
TEST 1
14. Volvox kolonisindeki tm hcreler, 18. Hcresel Yap ve
X hcresi Y hcresi Z hcresi
Organeller
I. karbondioksit tketimi,
Hcre duvar + +
II. eeyli reme,
ekirdek + +
III. kamlaryla hareket etme
Kloroplast +
olaylarndan hangilerini gerekletiremez? Mitokondri + +
A) Yalnz I B) Yalnz II C) I ve II Tablodaki bilgilere gre X, Y ve Z hcrelerinin ait oldu-
D) II ve III E) I, II ve III u canllar aadakilerin hangisinde doru verilmi-
tir?
A) Yalnz I B) I ve II C) I ve III
D) II ve III E) I, II ve III
19. Bitki hcresi yalandka,
I. Koful hacmi azalr.
16. Hcre iskeleti elemanlar,
II. Hcre eperi kalnlar.
I. mikrofilament,
III. Metabolizma hz azalr.
II. ara filament,
olaylarndan hangileri gerekleir?
III. mikrotbldr.
BYOLOJ 9 Bu elemanlarn en kaln olandan en ince olana
A) Yalnz I B) Yalnz II C) Yalnz III
D) I ve III E) II ve III
doru sralan aadakilerden hangisidir?
4
A) I, II, III B) I, III, II C) II, I, III
A) Yalnz I B) I ve II C) I ve III
E) Hcre blnmesi srasnda sentrozomlaryla i iplik-
D) II ve III E) I, II ve III leri oluturma
CANLILAR DNYASI NTE
2 TEST
5
6. X hcresi = Glikoz sentezi yapyor.
3. Endosimbiyoz kuram mitokondri ve kloroplastn karyot
hcrelerle birlikte yaayan prokaryot hcrelerden kken Y hcresi = Laktoz sentezi yapyor.
aldn ileri srer. Z hcresi = Glikojen sentezi yapyor.
Buna gre,
Yukarda X, Y ve Z hcrelerinin sentezledii karbonhidrat
I. mitokondri ve kloroplastn kendilerine ait DNA'larnn eitleri veriliyor.
bulunmas,
Buna gre, bu hcrelerle ilgili olarak aadakilerden
II. mitokondri ve kloroplastn ribozomlarnn bulunmas,
hangisi dorudur?
III. mitokondri ve kloroplastn DNA'larnn dairesellik ve
uzunluk asndan bakteri DNA'sna benzemesi A) X hcresinde kesinlikle kloroplast bulunur.
2
gsterilebilir? C) Z hcresi fagositoz ve pinositoz yapamaz.
A) Yalnz I B) Yalnz II C) I ve II D) X hcresinde kesinlikle mitokondri bulunur.
D) II ve III E) I, II ve III E) Y hcresinde tm plastit eitleri bulunur.
CANLILAR DNYASI
NTE
TEST 2
7. Aadaki organellerden hangisi bitki ve hayvan hc- 10. Organel
relerinde ortak olarak bulunan ift zarl bir organel- X Y Z
zellik
dir?
ATP retimi Var Yok Var
A) Mitokondri ATP tketimi Var Var Var
B) Kloroplast Btn canllarda bulunma Yok Var Yok
C) Ribozom
Tabloda X, Y ve Z organellerinin baz zellikleri verilmitir.
D) Golgi aygt
Bu bilgilere gre,
E) Endoplazmik retikulum
I. X organeli mitokondridir.
D) II ve III E) I, II ve III
I. sentrozom,
II. ribozom,
I Scaklk II Ik III. lizozom
iddeti
ATP sentez hz
BYOLOJ 9 organellerinden hangilerinde rastlanmaz?
A) Yalnz I B) Yalnz II C) I ve II
6 D) II ve III E) I, II ve III
III O2 miktar
Bu olaylarn meydana geldii hcre organelleri aa- 12. Aktif tama hzn,
dakilerden hangisinde doru verilmitir? I. ortamdaki oksijen miktarnn azalmas,
13. Hcrelerde bulunan baz yaplar unlardr: 16. Hcre iskeleti elemanlar,
I. Ribozom I. mikrotbl,
D) I, II ve III E) I, II ve IV
A) I ve II B) I ve III C) II ve III 7
D) II ve IV E) III ve IV
2
A) Yalnz I B) Yalnz II C) I ve III A) Yalnz II B) I ve II C) I ve III
D) II ve III E) I, II ve III D) II ve III E) I, II ve III
1. Hcre ii madde deriimi arttka .................................... artar.
4. Hcre zarnda meydana gelen deiikliklerle kat byk molekllerin hcre iine alnmasna ...................................., sv byk
5. Aktif tama srasnda molekller .................................... youn olduklar ortamdan .................................... youn olduklar orta-
ma doru tanr.
12. Zarla evrili ekirdek ve zarl organel bulundurmayan hcrelere .................................... hcre denir.
8
14. Mitokondri ve kloroplastn oluumunu aklayan hipoteze .................................... hipotezi denir.
Cevaplar
15. Bir bitkinin topraktan su alabilmesi iin kk ozmotik basncnn, toprak ozmotik basncndan yksek
olmas gerekir.
9
16. Prokaryot hcrelerde oksijenli solunum mitokondri organelinde gererleir.
19. Kolaylatrlm difzyonun gereklemesi iin hcrenin canl olmasna gerek yoktur.
Cevaplar
2
1. D 2. D 3. Y 4. D 5. D 6. Y 7. Y 8. D 9. Y 10. D
11. Y 12. D 13. Y 14. D 15. D 16. Y 17. D 18. Y 19. Y 20. Y
1. Eudorina A. zotonik ortamdan, kk molekllerin hcre iine alnmasdr.
3. Stroma C. karyot hcrelerde mitoz blnme srasnda kromozomlar ayran hcre iskeleti elemandr.
10 12. Krista K. Mantar hcrelerinin hcre duvar yapsna katlan organik molekl.
Cevaplar
nite
2
6. Difzyon hzna etki eden faktrleri yaznz.
2
16. Mitokondri ve kloroplastn ortak zelliklerini ya-
znz.
2
6.
fasikl
N YAS I
ILAR D
CANrLn Snflandrlmasm i
Canlla e Arkeler A
le
ler v
Bakteri
otis ta Alemi
Pr
RETEN CANLILAR DNYASI
TEST 1 Canllarn Snflandrlmas
ekilleri, yaama ortamlar ve kromozom D) Ayn trden canllarn beslenme ekilleri ayndr.
saylar ayndr. Ancak kromozom says E) Ayn trden tm canllarn kromozom saylar ayndr.
ayn olan canllar ayn tr iinde bulun-
mak zorunda deildir.
3. y
BYOLOJ 9
Snf
Takm
Aile
Cins
2
Tr
Snflandrma
birimleri
Yukardaki grafik snflandrma birimlerini belirli bir zellie gre srala-
Snflandrma birimleri kkten bye mtr.
doru; Tr Cins Familya Takm
Buna gre, y eksenine,
Snf ube Alem eklinde sralanr.
Trden aleme doru gittike birey says I. canl eitlilii,
ve canl eitlilii artarken, ortak zellik II. canl says,
azalr.
III. kromozom says,
A) I ve II B) I ve III C) II ve III
D) I, II ve III E) I, II, III ve IV
CANLILAR DNYASI RETEN
Canllarn Snflandrlmas 1 TEST
I. Kendi aralarnda iftleip verimli dller verebilirler. canlnn tanmlayc zelliklerini belirtir.
Bu nedenle canllar arasndaki akraba-
II. Her iki trn de hem kromozom says hem de gen yaps ayndr.
lk incelenirken canllarn sadece birinci
III. Her iki tr de ayn beslenme ekline sahiptir. adlarna baklr. Birinci adlar ayn, ikinci
yarglarndan hangileri dorudur? adlar farkl olan canllar ayn cins iinde
yer alrlar. Bu yzden kendi aralarnda
A) Yalnz I B) Yalnz II C) Yalnz III
iftletiklerinde verimli dl vermezler ve
D) I ve III E) II ve III
kromozom saylar ayn olmayabilir. An-
cak ayn cins iinde yer aldklar iin bes-
lenme ekilleri ayndr.
I. tr,
II. cins,
Filogenetik snflandrma yaplrken s-
III. alem,
nflandrma basamaklarnn en by-
IV. snf, nden en kne doru bulunarak
3
6. Ortak protein eidi says
2
A) A ve D
D) D ve F
B) B ve G C) C ve F
E) E ve G
CANLILAR DNYASI
KONU
TEST 1 Canllarn Snflandrlmas
II. Azotlu boaltm rnlerinin benzerlii meydana gelen oul dller gsterilmitir.
2. I. Pinus nigra
II. Morus nigra Buna gre, hangi soy aacndaki bireylerin ayn tr-
C) III ve IV numaral canllarn tanmlayc isimleri II. Canis domesticus ile verimli dl oluturur.
ayndr.
BYOLOJ 9 D) II ve III numaral canllar kesinlikle ayn takm-
III. Capra lupus ile ayn familyada bulunur.
II. yaama ortamlarna gre yaplm olmas, III. Penguen Deve kuu
III. homolog organlarn dikkate alnmas, Yukarda verilen rneklerden hangilerinde homolog
organ says daha fazladr?
IV. canllarn d grnne baklarak yaplm olmas
D) II ve III E) I, II ve III
A) I ve II B) I ve IV C) II ve III
D) I, II ve III E) I, II ve IV
8. Bir tre ait olan btn bireylerde aadakilerden han- Yldzl Soru 1
gisi ayn deildir?
A) Beslenme ekli
Ayr blgelerde yaayan iki ayr canl
ayn ortama geti-
B) Kromozom says
rildiklerinde iftletikleri ve oluan
yavrularn verimli dl
C) Boaltm ekli verdikleri gzlemleniyor.
D) Solunum ekli Buna gre, bu iki canl ile ilgili
aadakilerden han-
E) Protein yaps gisi sylenemez?
A) Kromozom saylar ayndr.
B) Vcut byklkleri ayndr.
C) Ayn trden canllardr.
D) Ayn takmda bulunurlar.
E) Ortak protein saylar fazladr.
2
A) A, B, C B) A, C, B C) B, A, C D) Kedigiller cinsi
D) B, C, A E) C, B, A E) Primatlar takm
CANLILAR DNYASI
KONU
TEST 1 Canllarn Snflandrlmas
12. Bir canlnn filogenetik snflandrmada yerini belirle- 15. Bir yaama birliinde bulunan baz canllarn snflandr-
mek iin yaplan ilk yzeysel incelemede tespit edilen madaki isimleri aadaki gibidir:
zellikler hangi snflandrma birimlerine ait olabilir?
Pinus nigra
A) Tr B) ube C) Alem
Populus alba
D) Takm E) Cins Morus nigra
Morus alba
Populus nigra
Fragaria vesca
BYOLOJ 9
6 II
17. A ve B canllar ayn familyada
Tr Alem
B ve C canllar ayn takmda
Yukardaki grafik trden aleme doru gidildike baz zel- C ve D canllar ayn ubede
liklerin deiimini gstermektedir. D ve E canllar ayn alemde
1. Arkelerle ilgili,
III. Deniz suyundan on kat fazla tuzlu ortamlarda yaayabilirler. ler. Arkeler kaynayan jeotermal kaynak-
lardan, yanarda bacalarnn etrafna,
ifadelerinden hangileri dorudur?
derin deniz termal ukurlarndan, tuz gl-
A) Yalnz II B) I ve II C) I ve III lerine, yksek asit ve yksek bazik zel-
D) II ve III E) I, II ve III lie sahip sular ve topraklara kadar son
derece zorlayc artlarda (ar tuzluluk,
yksek scaklk, dk pH vb. artlar) ya-
ayabilen canllardr.
2
kemoototrof bakteriler inorganik madde-
A) Yalnz II B) Yalnz III C) I ve II leri oksitleyerek aa karttklar enerji-
D) I ve III E) I, II ve III yi kullanarak organik madde sentezler.
RETEN CANLILAR DNYASI
TEST 2 Bakteriler ve Arkeler Alemi
sa bile ok dayankl olan III. Hcre iinde btn enzimler normal hzda alr.
8 endospor hayatta kalr. yarglarndan hangileri yanltr?
IV. halkasal formda bir kaltm materyali (plazmit) tama Yukarda verilen zelliklerden hangileri tm bakteriler-
de grlmez?
zelliklerinden hangileri ortak deildir?
A) Yalnz I B) I ve IV C) II ve IV
A) Yalnz II B) I ve III C) II ve III
D) I ve III E) II ve III
D) II ve IV E) I, II ve III
A) I ve II B) III ve IV C) I, II ve IV
Aada verilen zelliklerden
hangisi bakterilerde
D) II, III ve IV E) I, II, III ve IV bulunmayan ancak arkelerde
bulunan bir zellik-
tir?
Glikoz Sakkaroz
kullanm kullanm
2
C) Besin sentezi srasnda H2O kullanma
A) Yalnz I B) Yalnz II C) Yalnz III
D) Sadece kl ortamda besin sentezleme
D) I ve III E) II ve III E) Klorofil pigmenti tama
CANLILAR DNYASI
KONU
TEST 2 Bakteriler ve Arkeler Alemi
6. Bir deneyde iki bakteri trnn hangi koullarda reye- 9. Arkebakterilerle ilgili olarak,
bildiini belirlemek amacyla eitli dzenekler hazrlan-
I. ok souk ortamda yaayabilme,
mtr. Bu dzeneklerde X tr bakteriler aydnlk, Y tr
bakteriler ise karanlk ortamda bekletilmitir. II. inorganik maddelerden organik madde sentezleyebilme,
A) Yalnz II B) I ve II C) I ve III
A) Kommensalizm B) Mutualizm
C) rkl D) Holozoik
11. Bakteri says
E) Parazit
BYOLOJ 9
10 8. Biyolojik ve ekonomik nemleri asndan bakldnda ar-
keler, zellikle lman artlarda yaayan bakterilerin yaa-
Derinlik (m)
yamad koullarda yaayabilirler ve bozulmadan kalan
direnli enzimlere sahiptirler. Yukardaki grafik bir gl ekosistemindeki farkl derinlikler-
Bu enzimler, de bir bakteri trnn saysal deiimini gstermektedir.
A) I, II ve III B) I, III ve IV
C) I, III ve V D) II, III ve V
13. Ar zorlayc artlara uyum salam arkeler yaadk-
E) I, III, IV ve V
lar evresel koullara bal olarak gruplandrldnda
aadakilerden hangisi bu grupta yer almaz?
A) Metanojenler B) Psikrofilikler
C) Halofiller D) Termofiller
E) Fakltatifler
11
2
A) Yalnz I B) I ve II C) III ve IV A) Yalnz I B) Yalnz II C) Yalnz III
D) IV ve V E) I, IV ve V D) I ve II E) II ve III
RETEN CANLILAR DNYASI
TEST 3 Protista Alemi
2. glena
glena ve trypanosoma hareket organ
Trypanosoma
olarak kam bulunduran protistlerdir.
glena a duyarl gz lekeleri saye- kamllarn en tannmlardr.
sinde a ynelir ve kloroplastlar saye- Bu iki canl iin aadakilerden hangisi ortaktr?
sinde fotosentez yapabilir. Ayn zamanda
A) Hareket etmek iin kamlarn kullanrlar.
karanlk ortamda besinini baka canllar
yiyerek karlar. Bu nedenle glena hem B) Kloroplastlar vardr.
Heterotrof beslenir.
Noctiluca Amip
CANLILAR DNYASI RETEN
Protista Alemi 3 TEST
13
zelliklerinden hangileri amip ve glena iin ortaktr? Yukarda verilenlerden hangileri, protista alemindeki
canllarn ortak zellii deildir?
A) Yalnz II B) I ve II C) I ve III
A) Yalnz I B) Yalnz III C) I ve II
D) II ve III E) I, II ve III
D) II ve III E) I, II ve III
2. Protista aleminde,
BYOLOJ 9
14
I. trikosist, I. hipotonik,
II. pelikula, II. izotonik,
III. siller III. hipertonik
gibi yaplardan hangileri canlnn eklinin korunma- zeltilerden hangisine konulup bekletilirse ozmotik
snda etkilidir? basnc artar?
nite
7. I. norganik maddelerden organik madde sentezleme 10. Tatl sularda yaayan baz karyot tek hcreli canl-
II. karyot hcre yapsna sahip olma larda, ayn ortamda bulunan dier karyot tek hcreli
canldan farkl olarak aadaki yaplardan hangisi bu-
III. Kontraktil koful sayesinde fazla suyu dar atma
lunabilir?
Yukardaki zelliklerden hangileri glena ve parames-
A) ekirdek B) Kloroplast
yum iin ortaktr?
C) ekirdekik D) Mitokondri
A) Yalnz II B) I ve II C) I ve III
E) Sitoplazma
D) II ve III E) I, II ve III
A) Eeyli remesi
B) ki ekirdekli olmas Tatl sularda yaayan parames
yumda,
C) Hcre iinde zellemi organellerinin bulunmas
I. CO2 ve NH ' hcre dna atma
3 ,
D) eitli trlerinin bulunmas
II. fazla suyu dar atma,
E) Hareketini salayan sillerin bulunmas
III. hareketi salama
olaylarndan hangilerini gerekle
tirmek iin zel-
lemi bir yap bulunmaz?
A) Yalnz I B) I ve II C) I ve III
D) II ve III E) I, II ve III
15
9. glena ile ilgili baz zellikler aada verilmitir.
Tek hcrelidir, kloroplast ierir, ekirdei vardr.
norganik tuzlar ve az miktarda amino asit ieren bir
ortamda geliebilir. 11. Protista alemi ierisinde yer alan trlerin hepsinde,
Hcre d sindirim yapamaz. I. ekirdek,
Bu verilere gre aadaki sonulardan hangisi kar- II. kam,
tlamaz?
III. kontraktil koful,
A) Prokaryot bir canldr.
IV. besin kofulu
B) Ik enerjisi kullanabilir.
yaplarndan hangileri bulunur?
2
C) Ototrof zellik gsterir.
A) Yalnz I B) Yalnz II C) I ve II
D) Dardan amino asit alabilir.
E) Protista alemi iinde yer alr. D) III ve IV E) II, III ve IV
7.
fasikl
N YAS I
ILAR D
CANLlar
Mantar
Bitkiler ayvanlar
asz H
Omurg
RETEN CANLILAR DNYASI
TEST 1 Mantarlar
2. Mantarlarla ilgili,
Mantarlar snflandrlrken belirgin hcre
I. hcre eperine sahip olma,
duvarnn olmas, sporla oalmalar ve
genellikle hareketsiz olmalar nedeniyle II. saprofit beslenme,
bitkilere benzer canllar olarak kabul edil- III. sporla oalma,
mitir. Ancak daha sonra yaplan genetik
IV. hareketsiz olma
almalarda mantarlarn hayvan ya da
bitki olmadklar anlalr. zelliklerinden hangileri mantarlarn bitkilerle benzer zelliklerin-
dendir?
A) I ve II B) I ve III C) I, II ve IV
D) I, III ve IV E) I, II, III ve IV
BYOLOJ 9
2
Bir hcreli mayalarn dnda mantarlarn 3. Mantarlarn yapsnda bulunan misellerle ilgili,
yapsnda hif ad verilen ince iplikikler I. Hif ad verilen ince iplikiklerden olumutur.
bulunur. Hifler birbiri iinde dallanp birle-
II. Mantar miselleri araclyla topraa tutunur.
erek miselleri oluturur. Mantar miselle-
ri araclyla bulunduu ortama tutunur. III. Misellerden salglanan enzimlerle hcre d sindirim yaplr.
Bu yaplardan dar braklan enzimler
yarglarndan hangileri dorudur?
araclyla byk organik molekller sin-
nite
III. Kf mantarlar
Cvk mantarlar serbest yaayan, amip
Yukarda verilenlerden hangileri,
gibi hareket eden, hcre duvar olmayan
fungi alemi iinde yer almaz?
karyot organizmalardr. Cvk mantarlar
ayrtrc olduklar iin madde dngsn-
A) Yalnz I B) Yalnz II C) Yalnz III
de rol oynarlar. Cvk mantarlarn fungi
D) I ve II E) I ve III
aleminde deil de protista aleminde yer
almalarnn nedeni hcre eperine sahip
olmamalardr.
2
terirler. Mantarlar genellikle eeysiz ve
A) Yalnz I B) I ve II C) II ve III eeyli evrenin birbirini takip ettii bir re-
D) I, II ve IV E) II, III ve IV me ekli gsterir.
CANLILAR DNYASI
KONU
TEST 1 Mantarlar
Yukarda verilen besleme eitlerinden hangileri man- Yukarda verilen zelliklerden hangileri mantarlarla
tarlarda grlr? hayvanlarn ortak zelliklerindendir?
6.
2. Aada verilen organel eitlerinden hangisi mantar-
larda bulunmaz?
A) Kloroplast
B) Golgi aygt
C) Endoplazmik retikulum
D) Ribozom Mantarlarla ilgili olarak aadaki bilgilerden hangisi
yanltr?
E) Koful
A) Eeyli ve eeysiz reme grlr.
B) CO2 zmlerler.
C) Hcre d sindirim yaparlar.
III. Mitokondri
III. Sindirilmi besinleri emer. III. Mantarlarda selloz hcre eperi bulunur.
8. rkl beslenen bir mantar trnn d ortamda 11. Bir apkal mantar ile plazmodyumun ortak zellii
bulunan bir bitki artn kullanarak beslenmesi sra- aadakilerden hangisidir?
snda, aadaki hcresel yaplarndan hangisi grev
A) Tek hcreli olma
yapmaz?
B) Sporla oalma
A) Hcre zar B) Golgi aygt
C) Hcre eperine sahip olma
C) Koful D) Ribozom
D) Saprofit beslenme
E) Sentrozom
E) Hcre d sindirim yapma
10. Mantarlar alemindeki canl trlerine ait baz zellikler un- E) Bitkinin daha fazla mineral emm
esin i salar.
lardr:
I. Heterotrof beslenme
5
II. Glikojen depolama
2 D)
E)
II ve III
III ve IV
I ve IV
I ve II
C) Mantarlar D) Protistler
E) Bakteriler
RETEN CANLILAR DNYASI
TEST 2 Bitkiler
BYOLOJ 9
6
A) Yalnz I B) I ve II C) I ve III
D) II ve III E) I, II ve III
2
ve oluumu grlmez. Ak tohumlu ve
A) Yalnz I B) I ve II C) II ve IV ift enekli bitkiler genellikle ok yllkken
D) I, II ve III E) II, III ve IV tek enekli bitkiler genellikle tek yllktr.
CANLILAR DNYASI
KONU
TEST 2 Bitkiler
1. Erelti otlar ve kara yosunlar iin, 5. Kapal tohumlu A ve B bitkileri zellik bakmndan ince-
lenmi ve aadaki tabloda verilen bilgiler elde edilmitir.
I. inorganik maddelerden organik madde sentezleme,
A) Yalnz II B) I ve II C) I ve III
D) II ve III E) I, II ve III
6. iekli bitkilerle ilgili olarak,
3. Bitkiler alemine ait aada verilen zelliklerden han- III. Embriyo, tohum ve meyve olutururlar.
gisi sadece ak tohumlu bitkilere aittir? verilen zelliklerden hangileri dorudur?
III.
2
C) Kambiyumlar vardr.
A) Yalnz I B) I ve II C) I ve III
D) letim demetleri dzenlidir.
D) II ve III E) I, II ve III E) Kazk kkleri vardr.
CANLILAR DNYASI
KONU
TEST 2 Bitkiler
13. 16.
Yukarda bir bitkinin gvde enine kesiti verilmitir. Yaprak yaps yukardaki yapraa benzeyen bir bitki
iin,
Bu bitkiyle ilgili olarak aadaki bilgilerden hangisi
yanltr? I. Yapraklar as damarldr.
III. Kibrit otu, kara yosunu ve erelti otlar rnekleridir. III. tomurcuklanma ile
III. Sinir kordonlar karn blgesinde bulunur. kapsar. Omurgas olmayan canllardr.
Sinir eridi olanlarn sinir eritleri karn
eklindeki zelliklerden hangileri dorudur?
blgesinde bulunur. Omurgasz hayvan-
A) Yalnz I B) I ve II C) I ve III larn ounda vcudun d ksmn rten
D) II ve III E) I, II ve III ve destekleyen d iskelet bulunur. Omur-
gasz hayvanlarn bazlar suda, bazlar
karada yaamaya uyum salamtr.
11
2
D) ounun hayat dnglerinde polip ve medz ad verilen iki evre g- polip ve medz olarak adlandrlr. Polip-
rlr. ler genellikle hareketsizdir, medzler ise
hareketlidir.
E) Kapal dolam sistemine sahiptirler.
RETEN CANLILAR DNYASI
TEST 3 Omurgasz Hayvanlar
5. Yumuakalarla ilgili,
BYOLOJ 9
12
III. parazit
D) II ve III E) I, II ve III D) E)
Akar Su piresi
2. Aada verilen canllardan hangisi slenter deildir?
A) B) C)
Yldzl Soru 3
D) E)
4. Aada verilen zelliklerden hangileri eklembacakl- I. ip merdiven sinir sistemine sahip olma,
larn kabuklular grubuna ait deildir? II. tek aklkl sindirim boluuna sahip olma,
2
C) Trake solunumu yaparlar.
A) Yalnz I B) Yalnz II C) I ve II
D) D iskeletleri bulunur.
D) II ve III E) I, II ve III
E) Eeyli rerler.
CANLILAR DNYASI
KONU
TEST 3 Omurgasz Hayvanlar
7. Aada verilen canllardan hangisi farkl snfta ince- 10. Omurgasz ubesinden eklembacakllar snfnda bu-
lenir? lunan tm canllarda,
A) Yalnz I B) I ve II C) I ve III
D) II ve III E) I, II ve III
8. Tm omurgasz canllarda,
A) Yalnz II B) I ve II C) I ve II
D) II ve III E) I, II ve III
A) I B) II C) III D) IV E) V
14
C) D)
E)
12. Aada verilen canl snflarndan hangisinde iki emb-
riyonik tabaka bulunur?
A) Slenterler B) Yumuakalar
nite
C) Eklembacakllar D) Derisidikenliler
E) Solucanlar
CANLILAR DNYASI KONU
Omurgasz Hayvanlar 3 TEST
III. Tenya
IV. Kl kurdu
14. ift bacaa sahiptir. III. ip merdiven sinir sistemine sahip olmalar
A) Bcekler B) ok ayakllar
C) rmcekler D) Kabuklular
E) Akrepler
17. Aadaki zelliklerden hangisine baklarak bir hayva-
nn omurgasz olduu kesin olarak sylenebilir?
15. Bir canl ile ilgili baz zellikler unlardr:
A) iskelete sahip olma
Kapal dolam grlr.
B) Kapal dolama sahip olma
Deri solunumu yapar.
C) Sinir sistemine sahip olma
Vcudunda halka eklinde segmentler bulunur.
D) Karn blgesinde sinir eridi bulundurma
Buna gre, bu canl aadakilerden hangisidir?
E) Eeyli reme
A) B)
15
III. Yenge
IV. Snger
2
C) III, I, IV, II D) IV, I, II, III
E) IV, II, I, III
8.
fasikl
N YASI
ILAR D
CANLllar
Omurga
Virsler
RETEN CANLILAR DNYASI
TEST 1 Omurgallar
2.
3. Omurgallarla ilgili,
Kordallarn tmnde bulunan ii bo
I. Kordallarn tmnde bulunan ii bo sinir kordonu omurgallarda be-
sinir kordonu omurgallarda beyin ve
yin ve omurilie farkllamtr.
omurilii, notokord da gelierek omur-
gay oluturur. skeletin dier ksmlar II. Kordallarda bulunan notokord omurgallarda omurgay oluturur.
buradan farkllar. Solunga yarklar III. Solunga yarklar ilkel kordallarda beslenmede grev alrken omur-
ilkel kordallarda beslenmede grev alr- gallarda solunumda grev alr.
ken omurgallarda solunumda grev alr.
IV. Kordallarda yaamlarnn bir dneminde grlen kuyruk, omurgal-
Kuyruk ise omurgallarn embriyolarnda
larda hayat boyu grlr.
grlr, ancak bazlarnn erginlerinde
kuyruk ksm krelerek kaybolur. ifadelerinden hangileri dorudur?
nite
A) I ve II B) I ve IV C) II ve III
D) I, II ve III E) I, II, III ve IV
CANLILAR DNYASI RETEN
Omurgallar 1 TEST
5. Srngenlerle ilgili,
A) I B) II C) III D) IV E) V
2
A) Yalnz IV
D) I, II ve IV
B) I ve III C) I ve IV
E) II, III ve IV
na katlarak oksijen tama kapasitesini
arttrr.
CANLILAR DNYASI
KONU
TEST 1 Omurgallar
II. Akcierlerinde alveol keseleri bulundurma II. Kapal kan dolamna sahip olma
III. Olgun alyuvarlarnn ekirdeksiz olmas III. iskeletlerinin kemik yapda olmas
D) II ve III E) I, II ve III
E)
BYOLOJ 9
6.
4
3. Balklar ve kurbaalar iin, Yukarda kalp yaps ematize edilen canl ile ilgli aa-
I. pullu deri bulundurma, dakilerden hangisi yanltr?
C) D)
Yldzl Soru 1
A) Yalnz II B) I ve II C) I ve III
D) II ve III E) I, II ve III
9. Aadakilerden hangisi kularla ilgili yanl bir ifadedir? Bakalam geiren canllardr.
remeleri d dllenme, d gelime eklindedir.
A) Vcutlar tylerle kapldr.
Yukarda zellikleri verilen canllar aadaki snflan-
B) Scakkanl canllardr.
drma birimlerinden hangisinde toplanrlar?
2
C) dllenme i gelime grlr.
A) Tr B) Cins C) Familya
D) Akcierlerine bal hava keseleri bulunur.
E) Kalpleri drt odackldr. D) Takm E) Snf
CANLILAR DNYASI
KONU
TEST 1 Omurgallar
evre scakl
Vcut scakl
Zaman
II. Plesentalar sayesinde yavru geliimini dii vcudun- Buna gre, bu canlyla ilgili,
da tamamlar.
I. Kalbi 4 odackldr.
III. Akcierlerinin solunum yzeyleri alveollerle genile-
II. Akcierleri alveolldr.
mitir.
III. reme ve gelimeleri i dllenme, d gelime eklin-
zelliklerinden hangileri tm memelilerde ortaktr?
dedir.
A) Yalnz I B) I ve II C) I ve III
yarglarndan hangileri kesinlikle dorudur?
D) II ve III E) I, II ve III
A) Yalnz I B) I ve II C) I ve III
D) II ve III E) I, II ve III
13.
A) Yalnz I B) Yalnz II C) I ve II
zelliklerinden hangileri srngenlerde de grlr?
6 D) II ve III E) I, II ve III
A) Yalnz I B) I ve II C) I ve III
D) II ve III E) I, II ve III
1.
A) Yalnz I B) I ve II C) I ve III
D) II ve III E) I, II ve III
2
C) Genom eitlerinin farkl olmas larda ve bakterilerde, RNA virsleri ise
D) DNA ve RNA molekllerini birlikte bulundurmas bitkilerde ve baz hayvanlarda hastalk-
lara neden olurlar.
E) D etkenlere kar daha dayankl olmas
RETEN CANLILAR DNYASI
TEST 2 Virsler
BYOLOJ 9
8 6. Bakteriyofajn (faj) oalmas srasnda gerekleen,
Bakterileri enfekte eden virsler bakteri-
yofaj veya ksaca faj olarak adlandrlr.
I. Genomlar protein klf iine yerleir.
Bakteriyofajn yaam dngs srasnda
u olaylar srasyla gerekleir: II. Bakteri genomu paralanr ve paralanan bakteri genomuna faj geno-
1. Faj, bakteriye tutunur ve virs geno- mu eklenir.
mu konak hcreye geer.
III. Faj, bakteriye tutunur ve genomu konak hcreye geer.
2. Bakteri genomu paralanr ve para-
lanan bakteri genomu virs genoma IV. Faj genomu kontrolnde yeni faj genomlar ve protein klflar sentez-
eklenir.
lenir.
3. Virs genomunun kontrolnde konak
hcrede yeni virs genomlar ve pro- V. Konak hcre paralanr, fajlar serbest kalr.
tein klf sentezlenir.
olaylarnn gerekleme sras aadakilerin hangisinde doru ve-
4. Genomlar protein klflar iine yerleir.
rilmitir?
5. Yeni virsler oluur.
nite
6. Konak hcre paralanr, virsler ser- A) I, II, III, IV, V B) II, III, IV, I, V C) III, II, IV, I, V
best hle geer. D) III, IV, I, II, V E) IV, I, III, V, II
CANLILAR DNYASI KONU
Virsler 2 TEST
Yldzl Soru 2
2. Bir virs remek iin konak hcreye girdikten sonra,
konak hcreye ait olan aadaki yaplardan hangisini
erisinde glikoz, amino asit,
kullanmaz? t1 annda
su ve mineral bulunan bir besi bakteri
bakteriyofaj
A) DNA B) Ribozom yerine bakteri ekimi yapldk-
bakteri
tan sonra t1 annda bakteriyo- virs
C) Enzim D) Amino asit glikoz
faj ekleniyor. amino asit
su
E) Glikoz Buna gre bakteri ve bak- mineral
teriyofajlarn birey saysndaki dei
im aadaki grafik-
lerden hangisinde doru olarak veril
mitir?
4. I. reyebilme
2
D) Hastalk etkeni olabilme
A) I ve II B) I ve IV C) II ve III
E) Sitoplazmaya sahip olma
D) I, II ve III E) II, III ve IV
CANLILAR DNYASI
KONU
TEST 2 Virsler
7. Bakterilerin bulunduu kltr ortamna bakteriyofajlar 10. Hepatit, HIV, Nairovirs ve H1N1 virslerinin neden ol-
eklendikten sonra, kltr ortamndaki bakteriyofaj sa- duklar hastalklar aadaki seeneklerin hangisinde
ysnda meydana gelen deiimi gsteren grafik aa- doru verilmitir?
dakilerden hangisidir?
Hepatit HIV Nairovirs H1N1
A) Bakteriyofaj says B) Bakteriyofaj says
A) Sarlk AIDS Kanamal Domuz
Krm Kongo gribi
E) Bakteriyofaj says
Zaman
11. Virslerin,
I. tek eit nkleik asit bulundurmalar,
9. Canllarda grlen,
12. Bir virsn bulunduu ortamda oalmaya balama-
I. enzim kullanma,
s, ncelikle aada verilen koullardan hangisine
II. DNA'ya sahip olma, baldr?
2. Baz bakteriler uygun olmayan evre koullar altnda .............................. oluturarak korunurlar.
7. ................................................... bitkiler embriyolarndaki enek yaprak saysna gre iki grupta incelenirler.
9. Canllarn snflandrlmasnda kullanlan en kk birim .............................., en byk birim .............................. olarak adland-
rlr.
11. Kurbalara larva dneminde .............................., ergin dnemde ise ........................... ve ........................... solunumu yaparlar.
14. Hayvanlar aleminde as (diffuz) sinir sistemi ilk olarak .............................. grlr.
15. Kambiyum .............................. tohumlu bitkilerde ve .............................. tohumlu bitkilerden .....................................de bulunur.
17. Balklar .............................., .............................. ve .............................. balklar olmak zere grupta incelenir.
19. Virslerin genomlar .............................. ad verilen bir protein klf ile korunur.
Cevaplar
2
4. konjugasyon 9. tr / alem 14. hidrada 19. kapsid
5. gagal/plesental/keseli 10. histon 15. ak / kapal / ift enekli
D Y
1. Tm bakteriler oksijenli solunum yapar.
11. Balklarn iki odackl kalpleri vardr ve kalplerinde daima temiz kan bulunur.
Cevaplar
nite
13
2
6. Tek enekli ve ift enekli bitkilerin farklarn ya-
znz.
14
2
9.
fasikl
N YASI
ILAR D
CANLstleri
e
nite T
CANLILAR DNYASI
NTE
TEST 1
1. Hayvanlar snflandrlrken, 4. Btn tek hcreli canllar iin,
D) II ve IV E) I, III ve IV
I. azotlu boaltm rnlerinin rik asit olmas, 5. Aada verilen zelliklerden hangisi ayn trdeki can-
llar iin dorudur?
II. solunum pigmenti tama,
A) D grnleri tamamen ayndr.
III. boaltm organ olarak bbrek bulundurma
B) Beslenme ekilleri farkldr.
zelliklerinden hangilerine sahiptir?
C) Protein yaplar tamamen ayndr.
A) Yalnz I B) Yalnz III C) I ve II
D) Kromozom saylar ayndr.
D) II ve III E) I, II ve III E) DNA'daki baz dizilimleri ayndr.
BYOLOJ 9
2
3. Hayvanlarda,
A) I ve II B) III ve IV A) I ve II B) I ve IV C) II ve III
nite
7. Solunum Dolam Kalpteki skelet 10. Step ikliminde yaayan iki trn bilimsel adlar unlardr:
organ ekli odack says yaps Astragalus austriacus
X Akcier Kapal 4 Astragalus membranaceus
Y Solunga Ak D
Bu iki bitki tr ile ilgili,
Deri ve
Z Kapal 3
akcier I. Kendi aralarnda iftleip verimli dller verebilirler.
Tabloda baz zellikleri verilen X, Y ve Z canllaryla II. Her iki trn de hem kromozom says hem de gen
ilgili olarak aadakilerden hangisi kesin dorudur? yaps ayndr.
A) X canls i dllenme d gelime yapar. III. Bu trler ayn beslenme eklini gsterirler.
E) I, III, IV ve V
3
III. Kendi proteinlerini sentezlemek iin gerekli olan ribo- IV. Drt odackl kalp yaps
zomlar yoktur. Yukardaki zelliklerden hangileri yalnzca memelilere
yarglarndan hangileri dorudur? aittir?
D) Timsah E) Penguen
BYOLOJ 9 A) Penguen
I II
Kaplumbaa
D) III ve IV E) I, III ve IV
B) Deve Kirpi
4 C) Balina Yunus
D) Ylan Fok
E) Timsah Kertenkele
D) II ve III E) I, II ve III
C) Evrimsel kken benzerlii olaylarndan hangileri bir sre daha devam eder?
D) Homolog organlar A) Yalnz III B) I ve II C) I ve III
E) Morfolojik benzerlik
D) II ve III E) I, II ve III
5
3. I. Bakteriler
2
C) I, III ve V
D) II, III ve VI
E) I, II, III ve V
A) I ve II
B) II ve III
D) I, III ve IV
C) II ve IV
E) II, III ve IV
CANLILAR DNYASI
NTE
TEST 2
7. X, Y, Z ve T canllar drt zellik bakmndan incelenmi ve 9. Aadakilerden hangisi baz mantar trlerinin madde
veriler aadaki tabloya ilenmitir. dngsnde nemli rol oynamalarn salayan temel
zelliktir?
zellik Kalpteki Dolam- Kasl Dllenme
odack daki kan diyafram eidi A) Hzl reme yeteneklerinin olmas
Canllar says
B) Hcre d sindirimle organik besinleri ayrtrabilme-
X 3 Kark Yok D
leri
Y 3 Kark Yok
C) Hcre eperlerinin kitin yapda olmas
Z 4 Kark Yok
D) Oksijensiz solunum yapabilmeleri
T 4 Temiz Var
E) Parazit beslenebilme zellikleri
Buna gre, X, Y, Z ve T canllar aadaki omurgal
snflarndan hangisine ait olabilir?
X Y Z T
A) Balk ki yaaml Srngen Memeli
B) ki yaaml Ku Srngen Memeli
C) ki yaaml Srngen Srngen Memeli
D) Srngen ki yaaml Memeli Ku
E) Srngen Ku Memeli ki yaaml
II. Ik kullanma
BYOLOJ 9
6
Bu yaplardan hangileri geliimini tamamlam balk- Yukarda verilenlerden hangileri hem parazit hem de
lar snfna ait bireylerde her zaman grlr? saprofit bakterilerin ortak zelliidir?
nite
X Y
2
A) ube B) Tr C) Familya
C) Familya ube D) Cins Alem
E) Tr Alem D) Takm E) Snf
CANLILAR DNYASI
NTE
TEST 3
1. Canllarn snflandrlmasyla ilgili olarak, 4. I. Embriyonun plasenta ile beslenmesi
I. nsanla balinann ayn snfta olmalarnn nedeni me- II. Sperm ve yumurtann dii bireyde dllenmesi
meli olmalardr. III. Gaz alveriinin akcier ile salanmas
II. Canly omurgal olarak belirleyen zelliin beyinden IV. Alyuvarlarnda hemoglobin bulunmas
vcuda srt blgesinde tek bir sinir kordonunun uzan-
zelliklerinden hangilerine sahip olan bir canlnn ke-
masdr.
sinlikle memeli olduuna karar verilebilir?
III. nsanla baln ayn ubede olmalarnn nedeni kapal
A) Yalnz I B) I ve IV C) II ve III
dolama sahip olmalardr.
A) Yalnz I B) I ve II C) I ve III
D) II ve III E) I, II ve III
D) I, II ve IV E) II, III ve IV
BYOLOJ 9
6. Aada verilen ikililerden hangisi arasndaki akraba-
lk dierlerinden daha fazladr?
8
A) B)
I. kasl diyafram, C) D)
II. i dllenme,
A) I ve II B) I ve III C) II ve III
D) II ve IV E) II, III ve IV
IV. Plazmodyum
D) Sedir E) Ladin
Yukardaki canllar filogenetik snflandrma yntemi-
ne gre basitten karmaa doru nasl sralanr?
A) I B) II C) III D) IV E) V
CANLILAR DNYASI
NTE
TEST 4
1. Canllarn snflandrlmasnda aadaki zelliklerden 4. Aada verilen bitki gruplarndan hangisinde iletim
hangisi gz nne alnmaz? demetine rastlanmaz?
BYOLOJ 9
10
I. St bezleri bulundurma
D) II ve IV E) III ve IV
11.
A) Yalnz II B) I ve III C) II ve IV
2
A) Yalnz I B) Yalnz III C) I ve II A) Yalnz II B) Yalnz III C) I ve II
D) III I II E) III II I
BYOLOJ 9
12
15. Myotis capaccini ve Myotis emerginatus trleri ile ilgi- III. Fagus nigra
li olarak aadaki ifadelerden hangisi yanltr? IV. Dama dama
A) Ayn familya ierisinde yer alrlar. Yukarda verilen trlerin hangilerinde protein benzerli-
B) iftletiklerinde verimli dl veremezler. i daha fazladr?
C) Solunum enzimleri ortaktr.
A) I ve III B) I ve IV C) II ve III
nite
C) IV II I III V D) V I III IV II
E) IV II III I V
I. metamorfoz geirebilmesi,
A) Cins B) Snf C) Tr
D) ube E) Familya
M: Kloroplast tar.
zellikleri verilen K, L ve M canllarna ait aadaki 6. Canllarn snflandrlmas ile ilgili olarak aada ve-
eletirmelerden hangisi dorudur? rilen birimlerden hangisi dier birimlerin tmn kap-
sar?
K L M
A) glena Amip Paramesyum A) Omurgallar ubesi
2
glena C) Kpek cinsi
D) Paramesyum Amip glena D) Etiller takm
E) Paramesyum glena Amip
E) Kedigiller familyas
CANLILAR DNYASI
NTE
TEST 5
7. Snflandrma birimlerinde kkten bye doru gi- 10. Allium cepa soann tr adn belirttiine gre, bu
den sra aadakilerden hangisidir? canlnn filogenetik snflandrmadaki hangi yerini ke-
11.
Buna gre,
BYOLOJ 9
14
12.
9. Protista aleminde,
I. hcresel solunum,
II. fagositoz,
III. fotosentez,
olaylarndan hangilerini gerekletirebilen canllar bu- Yukarda verilen canllarn tm birden aadaki sis-
lunur? tematik kategorilerden hangisine dahil edilir?
nite
14. Bir canlnn filogenetik olarak snflandrlmas yaplr- 17. I. Populus nigra
ken, ilk nce hangi sistematik birimin zellikleri ara- II. Populus alba
trlmaldr? III. Salix alba
A) Familya B) Tr C) Takm Yukarda bilimsel adlar verilen canllar ile ilgili,
D) II ve III E) I, II ve III
15.
15
1. I. Kresel snma
II. Depremler
Yeryznde yaayan birbirinden farkl
tm canllar biyolojik eitlilii oluturur. III. Habitatlarn bozulmas
Biyolojik eitlilik ierisinde genetik, tr Yukardakilerden hangileri insan faaliyetleri sonucunda biyoeitlili-
ve ekosistem eitliliinden sz edilir. in azalmasna neden olan olaylardan biri deildir?
Kresel snma ve habitatlarn bozulma-
A) Yalnz I B) Yalnz II C) I ve II
s insan faaliyetleri sonucunda biyoeit-
D) I ve III E) II ve III
lilii azaltrken, depremler doal olarak
gerekleir ve biyoeitlilii azaltr.
2.
A) Yalnz I B) I ve II C) I ve III
D) II ve III E) I, II ve III
BYOLOJ 9
3. Anavatan Anadolu'dur.
2 Spil danda, yksek kesimlerde yetiir.
Soanl yabani yetien bir bitkidir.
Manisa lalesinin (tulips orphanidae) ana- Yukarda zellikleri verilen bitki aadakilerden hangisidir?
grlr.
GNCEL EVRE SORUNLARI RETEN
Biyoeitlilik 1 TEST
I. Akdeniz foku,
lkemiz sahip olduu zengin biyolojik
II. Anadolu kaplan, eitlilii ve endemik trleri ile dnya
3
deniz ve ky ekosistemlerini, tm bl-
D) l ekosistemleri
gelerimizde bulunan gllerde sulak alan
E) Da ekosistemleri ekosistemlerini grebiliriz.
GNCEL EVRE SORUNLARI
KONU
TEST 1 Biyoeitlilik
1. lkemizde her bitki trnden biri endemiktir. yani sade- 4. lkemizin genetik ve tr eitlilii ekosistem eitlilii ile
ce Trkiye'de bulunmaktadr. yakndan ilgilidir. Orman, step, sulak alan, deniz ve ky,
da ekosistemleri farkl tr canllar barndrr. Bu ekosis-
Bu durumla ilgili olarak,
temler arasnda step ekosistemlerinde en zengin endemik
I. yanar dner iei, bitki trleri bulunmaktadr.
II. sla aac, Step ekosistemlerinde fazla endemik trlerin bulun-
III. hlamur aac masn,
A) Yalnz I B) Yalnz II C) I ve II
D) II ve III E) I, II ve III
D) II ve III E) I, II ve III
4
3. Dnya tr zenginlii Ekvator'dan kutuplara doru azalr.
rnein tropikal yamur ormanlarndan bir hektar alanda
200 aa tr bulunurken lman blge orman alanlarnda
10 aa tr bulunur.
7. nsan etkilerinden kaynaklanan baz uygulamalar biyolojik 11. Aadakilerden hangisi biyoeitliliin azalmasnn
eitlilii tehdit etmektedir. nedenlerinden biri olamaz?
II. ar tketim,
A) Yalnz I B) I ve II C) I ve III
Yldzl Soru 1
D) II ve III E) I, II ve III
A) Yalnz I B) I ve II C) I ve III 5
D) II ve III E) I, II ve III
3 A) Yalnz II
D) II ve III
B) I ve II C) I ve III
E) I, II ve III
D) Doal gbre kullanmnn artrlmas
E) Orman yangnlar
RETEN GNCEL EVRE SORUNLARI
TEST 2 evre Kirlilii
1. Bir gle endstriyel atk, tarmsal gbre ve evsel atklarla tanan fosfor
ve azot tuzlarnn artmas, bu ekosistemde trofikasyona neden olur.
eitli kaynaklardan sulara karan azot
trofikasyon sonucunda,
ve fosfor bileiklerinin su bitkilerinin ve
fosfor bileikleri su bitkilerinin ve baz alg I. derinlere doru k geirgenliinde azalma,
trlerinin kontrolsz oalmasna neden
II. besin piramidindeki basamak saysnda artma,
olur. Bu olaya trofikasyon denir. trofi-
III. kokumada artma
kasyon sonucunda sular yeil ve bulank
bir hl alr, kylarda agler birikir, oksijen olaylarndan hangileri gereklemez?
oran ve suda yaayan dier canllarn A) Yalnz I B) Yalnz II C) Yalnz III
says azalr, koku oluur, sular iilmez
D) I ve III E) I, II ve III
duruma gelir.
Yeryznde yaayan her birey ulam, 2. Karbon ayak izi; her birimizin ulama, snmaya, elektrik tketimiyle ya
snma, elektrik tketimi ya da satn al- da satn aldmz rnlerle atmosfere yaydmz karbondioksit miktarn
d rnlerle atmosfere karbondioksit gsteren bir lektir.
salnmna yol aar. Evinizi fosil yaktlarla
Karbon ayak izi miktarn azaltmak iin,
sttnzda atmosfere CO2 salnr. Satn
alp kullandnz eitli tketim malzeme- I. gne ve rzgar gibi yenilenebilir kaynaklardan enerji salanmas,
lerinin retim aamalarnda da atmosfere
II. toplu tama aralarnn kullanlmas,
CO2 braklr. Bu ve benzeri etkinlikle so-
nucunda atmosfere salnan CO2'nin ta- III. dk kalorili kmr kullanlmas
BYOLOJ 9 D) I ve II E) II ve III
I. rzgar,
Fosil yaktlarn eitli alanlarda tketi-
I. gne, mi, atmosferde karbondioksit, metan, su
6. Ekolojik ayak izi, belirli bir nfusun doaya ykn lmek iin oluturu-
lan bir hesaplama yntemidir. Ekolojik ayak izi gnlk yaantmzda
kullandmz kaynaklarn, enerjinin, ham
Ekolojik ayak izinin hesaplanmas,
maddenin retilmesi ve oluturduumuz
I. nsanlarn gereksinimleri iin doada ne kadar alan kullanld? atklarn etkisiz hle getirilmesi iin ge-
II. Her bir bireye ne kadar alan dt? rekli kara ve deniz alandr. Kullandmz
kaynaklar dnyann farkl yerlerinden
III. htiyalarmz karlarken doann nasl korunmas gerektii?
geldii iin ayak izimiz de dnyann farkl
sorularndan hangilerinin yantlanmasn salar? yerlerindeki alanlarn toplamdr. Ekolojik
3
A) Yalnz I
D) I ve III
B) Yalnz II C) Yalnz III
E) I, II ve III
ayak izi bireyler, toplumlar hatta bir rn
iin bile hesaplanabilir.
GNCEL EVRE SORUNLARI
KONU
TEST 2 evre Kirlilii
A) Arazi eimi
B) Yllk ya miktar
2. Baz devletlerin imzalad, Trkiye'nin ise 2009'da im-
C) klimsel zellikler
zalad Kyoto Protokol hangi evre sorunuyla baa
D) Hava scakl
kmak iin alnm bir nlemdir?
E) Toprak yaps
A) Su kirlilii
B) Karbon salnmn azaltma
C) Orman yangnlar
D) Toprak erozyonu
6. evre kirlilii genelde geici kirlilik ve kalc kirlilik olarak
E) Tarm ilalarnda iyiletirme
ikiye ayrlabilir.
Yukardaki gazlardan ka tanesi kresel snmaya se- A) Yalnz I B) Yalnz II C) Yalnz III
bep olan sera gazlarna rnek verilebilir? D) II ve III E) I, II ve III
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5
Yldzl Soru 2
9. Aada verilen evre sorunlarndan hangisi hava kir-
liliinin sonucu deildir?
10. Bir gle endstriyel atk, tarmsal gbre ve evsel atklarla 12. evre kirlilii ile ilgili olarak,
tanan fosfor ve azot tuzlarnn artmas trofikasyona se-
I. plansz kentleme,
bep olur.
II. hzl nfus art,
Aadaki olaylarn hangisi trofikasyon sonucu orta-
ya kmaz? III. ekonomik yetersizlikler,
IV. sanayileme
A) Derinlere doru gl suyunun k geirgenliinin azal-
mas faktrlerinden hangileri insan sal zerine olumsuz
B) Sudaki znm oksijen miktarnn azalmas etki yapar?
BYOLOJ 9
10 3. Biyoeitlilik
7. Hava ve suyun kirlenmesine neden olan baz kirleticiler, 10. Ses kirlilii insanlarda,
toprakta da kirlilie neden olur. Hzl nfus artna para-
I. geici ve kalc iitme sorunlar,
lel olarak tarm ve dier alanlardaki sanayi ve teknolojinin
hzla gelimesi toprak kirliliinin artmasna neden olmak- II. solunum bozukluklar,
Aada verilen etkenlerden hangisi toprak kirliliinin eklinde verilen fizyolojik sorunlarn hangilerinin orta-
nedenlerinden birisi olamaz? ya kmasna neden olur?
11. Gnmzde,
8. Su kirliliine,
I. nesli tkenmekte olan trlerin korunmas,
I. havaya karan kirleticilerin deiik yollarla sulara ta- II. pestisit ve herbisit kullanmnn artrlmas,
nmas,
III. artlmam artklarn denizlere ulamasnn engellen-
II. sanayi ve kanalizasyon atklarnn artlmadan su sis- mesi
temlerine geri verilmesi,
olaylarndan hangileri doann korunmas ile ilgili n-
III. bilinli olarak kullanlan tarm ilalar ve yapay gbre- lemlerden en geni kapsamldr?
lerin toprakta ykanarak su sistemlerine karmas
A) Yalnz I B) Yalnz II C) Yalnz III
olaylarndan hangileri neden olmaz?
D) II ve III E) I, II ve III
A) Yalnz I B) Yalnz II C) Yalnz III
D) I ve II E) II ve III
11
3
A) Yalnz I B) I ve II C) I ve III A) Yalnz II B) Yalnz III C) I ve II
5. eitli etkinlikler sonucu atmosfere salnan CO2'nin tamam ................................. olarak tanmlanr.
13. Asit yamurlarna neden olan gazlarn doadaki en nemli kayna .................................dr.
16. ............................ evsel enerji tketimi ile birlikte fosil yaktlarn yanmasndan ortaya kan dorudan karbondioksit lsdr.
12 18. Kyoto Protokolnn imzalanmasnn amac .............................. neden olan sera gazlarnn salnmnn ..............................dr.
19. ................................. enerji kullanm evre kirliliini azaltacak nlemler arasnda yer alr.
20. Yanl yerde, yanl zamanda ve yanl miktarda k kullanmna ................................. kirlilii denir.
Cevaplar
1. biyolojik 6. alfa / beta / gama 11. kentleme / sanayileme / 16. Birincil ayak izi
kimyasal gbreler
2. Akdeniz / Toros 7. radyoaktif 12. ABD 17. Yanc madde / s / oksijen
3. sera 8. kmr / petrol 13. yanardalar 18. kresel snmaya / azaltlmas
4. biyolojik 9. klima / buzdolab / deodorant 19. Yenilenebilir
nite
14. tepe
5. karbon ayak izi 10. otobiyolojik 15. hidroelektrik 20. k
D Y
1. Fabrika bacalarna filtre takmak hava kirliliini azaltmaya ynelik biyolojik bir yntemdir.
2. Ekolojik ayak izi, tketilen tm doal kaynaklarn retilmesi iin gereken toprak alann gsteren ldr.
9. Asit yamurlarna karbondioksit, kkrtdioksit ve nitrojen oksit gibi gazlar neden olur.
14. Tamamen doal yetime koullarnda yaayan bitki ve hayvan topluluklar ile bu canllarn yaad
ortamn btn yaban hayat olarak adlandrlr.
13
16. Su kirlilii sonucunda sudaki canl eitlilii artar.
18. Tifo, kolera, dizanteri gibi hastalklar besin kirlilii sonucunda insana bular.
20. Toprak kirliliini nlemek iin, bilinsiz gbreleme, yanl sulama ve topra yanl ileme engellen-
melidir.
Cevaplar
3
1. D 2. D 3. D 4. Y 5. Y 6. D 7. Y 8. Y 9. D 10. Y
11. Y 12. Y 13. Y 14. D 15. Y 16. Y 17. D 18. D 19. Y 20. D
1. Trkiye'de biyoeitliliin fazla olmasnn neden-
lerini yaznz.
14
15