Martı 8. Sınıf Türkçe Soru Bankası

M 16 08 OSB 01
www.martiokul.com

Deerli retmenler,
Mart Okul Yaynlar olarak eitimin ve retimin her alannda, her zaman
ilkleri ve yenilikleri gerekletirerek siz deerli retmen ve rencilerimize hizmet
etmeyi ama edindik. Bu ama dorultusunda piyasa ve ihtiya analizleri, aratrma
gelitirme almalarmzn sonularndan biri olan Pratik Okumal Optik Formlu Soru
Bankalarmz beenilerinize sunuyoruz.
Kitabmzda testlerin yannda koparlacak ekilde hazrlanm optik formlar
bulunmaktadr. Mart Okul Yaynlarnca Trkiyede bir ilk olarak gerekletirilen
bu uygulama ile renci, kitab yannda tamak zorunda kalmayacak; rencinin
zd testin optik formunu koparp retmenine vermesi yeterli olacaktr. Pratik
okuma sayesinde retmen, kolay bir ekilde optik formu deerlendirebilecektir.
retmenlerimiz, snf iinde zdrdkleri ya da ev devi olarak verdikleri testlerin
deerlendirme sonularna Pratik Okuma Sistemi ile ulaabileceklerdir.
8. snfta snava girecek olan rencilerin tamamna yakn optik formu ok az
kullanm, bazlar da ilk defa grm olacaktr. rencilerin optik formu kodlarken
yapabilecekleri hatalar, kitabmz kullandktan sonra en aza inecektir. Kitabmzda yer
alan alternatif uygulamalarla (bulmaca, boluk doldurma, eletirme vs.) rencinin
her tip soruyu zmesi amalanm, kitap elenceli hle getirilmitir. Sayfa yanlarnda
yer alan z konu anlatmlar, kazanm hedefleri dikkate alnarak hazrlanm bylelikle
renci gereksiz bilgi yknden kurtarlmtr. Kazanmlar ve alt balklar dikkate
alnarak hazrlanm olan bu kitap, rencilerimizin rendiklerini pekitirecek; ayn
zamanda da iyi bir deerlendirme arac olacaktr. Bylece rencinin kazanmlarla ilgili
edimleri kolayca snanabilecektir.
Mart Okul Yaynlar olarak en byk hedefimiz, rencilerimizin baarsn artrarak
retmenlerimizin memnuniyetini kazanmaktr.
Baar dileklerimizle...
Mart Okul Yaynlar
KTABIMIZI TANIYALIM
Testler kazanmlara gre hazrlanmtr.

Test - 1 Okuma Kltr

Testin ait olduu kazanmlar testin zerinde belirtilmitir. 7. Geceleri Ayn sadece Gne klarnn vur-
duu yzn grrz.
10. Irkn seni iklimine benzer yaratrken,
Ka fethe koan tular ufuklarla yarm.
Aadaki cmlelerin hangisinde yz sz- Tarihini aksettirebilsin diye ehren,
c bu cmledeki anlamyla kullanlm-
tr? Ka fatihin altn kan mermerle karm.
Szcn Anlam A) Yz verdike astarn da istiyor. Yahya Kemal BEYATLI

Trleri B) Annesi yatan yzn deitirdi.
C) Kadnn yznde bir yara kmt. 1
Bir szcn kendi an-
D) Parann yz scaktr.
lamndan uzaklaarak ka-
zand yeni anlama mecaz 2
anlam denir.
3
Kitabn tatsz bir anlatm

vard. 8. Aadaki cmlelerin hangisinde deyim
Testlerin yannda testin ierdii kazanmlarla

4
aklamasyla birlikte verilmitir?
Bir szcn sylendiin-
de akla gelen ilk anlamna A) Yapt onca ktlk yanna kr kalmad.
temel anlam denir. B) Senin azndan kan kulan duymuyor
ilgili konu anlatm renmekte Yarar Var

herhlde!
Darda souk bir hava C) Yaptklarndan dolay herkes onu konuu- Aada, iirde geen drt szcn anlam
var. yor, azlara sakz oldu. verilmitir.
D) Kemal Usta, ekmeini tatan karan bi-
bal altnda verilmitir.

Bir szcn gerek an-
riydi. 1. Kaltmsal olarak ortak fiziksel ve fizyolojik
lamna bal olarak kazan-
d yan anlamlar da olabi- zelliklere sahip insanlar topluluu.
lir. 2. Zafer kazanan, fetheden kimse.
Kapnn dili bozulmu. 3. Dz arazide veya ak denizde gkle yerin
Dere yatana ev yaplma- birleir gibi grnd yer.

9. Gvde szc aadaki cmlelerin han-
mal. 4. Toplumlar, milletleri, kurulular etkileyen
gisinde terim anlamyla kullanlmtr?
Bir szcn belirli bir hareketlerden doan olaylar zaman ve
bilim, sanat dal iinde kul- A) Bcekler aacn gvdesine olduka zarar
yer gstererek anlatan bilim.
lanlan anlamna terim an- vermiti.
lam denir.
B) Derste gvdeden tremi szcklere
rnekler verdik. Buna gre bulmacada yeil blmlere

Mzik dersine sol anahta-
rn renerek baladk. gelen harfler, aadakilerin hangisinde
C) uval srtna yklenen adamn gvdesi ter
srasyla verilmitir?
iinde kald.
A) K, S, A, V B) F, S, T, K
D) Adamn ba gvdesine gre olduka
C) R, , U, H D) M, L, O, Y
bykt.
4. E
Tema TRKE
1 - TiN
Kazanm: Metindeki yardmc fikirleri belirler. / Olaylar ve bilgileri sraya koyarak anlatr. / Metinle ilgili grsel geleri
yorumlar. / Metnin sonrasna ait kurgular yapar.
10 10 8. Snf Trke Soru Bankas
1. Aile ii uyumun, ailenin destekleyici yakla- 3. 4. TEMA

Nkleer Hidroelektrik
mnn ve ailenin okul etkinliklerine katlma- %6 TEST - 10
sndaki eitliliin, okul baars zerinde Kmr %6
nemli etkileri vardr. Yaplan bir aratrmada; %27
Petrol
akademik baars dk ve snfta kalma riski %37
tayan rencileri dier rencilerden ayran
en nemli etkenin, anne-baba destei ve ilgi-
sinden yoksunluk olduu saptanmtr. Ayn
aratrmada, anne ile babadaki katlk, tutar-
Doal gaz
szlk ve geimsizliin de dk okul baar-
%24
snda nemli bir risk faktr olduu grlm-
tr. Eitim asndan destekleyici yaklam
Yukardaki grafik Trkiyedeki enerji retiminin
ierisinde olan ailelerin ocuklarnda, okul
Testlerin yan ksmnda bulunan optik formlar

enerji gruplarna gre dalmn gstermekte-
baarsnn daha yksek olduu sonucuna dir.
varlmtr. Buna gre, bu grafik ile ilgili olarak aa-
Bu parada aadakilerden hangisine de- dakilerden hangisi sylenemez?
inilmemitir? A) Kmrden elde edilen enerji retimi doal
A) Anne babann iyi ilikilerinin ocuk zerin-
deki olumlu etkilerine
B) ocuun baarsnda aile iinde yaanan-
gaza gre daha fazladr.
B) Enerji retiminin yars petrolden salan-
maktadr.
koparlacak ekilde hazrlanmtr. renci testi
larn etkili olduuna
C) Nkleer ve hidroelektrikten elde edilen
zp optik forma kodladktan sonra isterse koparp

C) Her ocuun baar iin huzurlu bir ortam
enerji miktar birbirine eittir.
hak ettiine
D) Aile yaklamnn ocuun baarsn d- D) Doal gazdan elde edilen enerji miktar
petrole gre daha azdr.
rdne ya da ykselttiine
4. Trk kahvesi, Trkler tarafndan kefedilen

kahve hazrlama ve piirme metodunun addr.
retmene teslim edebilecektir. Optik form Pratik
2. 1. Gelenlere de kapy genellikle ben aar-
zel bir tad, kp, kokusu, piirilii, ikra-
Okuma sayesinde kolayca okutulabilmektedir.

dm.
myla kendine zg bir kimlii ve gelenei
2. Dedem vefat edince babam ailenin en vardr. nceleri Arap Yarmadas'nda kahve
by oldu. meyvesinin kaynatlmas ile elde edilen ie-
3. nk kapy atktan sonra hem beni cek, bu yepyeni hazrlama ve piirme meto-
sever hem de bana harlk verirlerdi. duyla gerek kahve lezzetine ve esiz aroma-
4. Byk halamlarla birlikte amcamlar bay- sna kavumutur. Kahve ile Trkler sayesin-
de tanan Avrupa, kahveyi uzun yllar Trk
ramlamak iin bize gelmiti.
kahvesi olarak bu yntemle hazrlayp tket-
5. Bu yzden bayram, dn gibi nemli gn- mitir.
lerde btn akrabalarmz nce bize gelir- Bu parada Trk kahvesinin hangi zel-
di. liinden sz edilmemitir?
6. Bir bayram gnnde yine, kapnn zili al- A) Piirme ynteminin Trkler tarafndan olu-
d, byk bir heyecanla kapy amaya ko- turulduundan
tum.
B) Avrupallarn kahveyi Trkler sayesinde
Numaralanm cmlelerle anlaml bir rendiinden
paragraf oluturulmak istendiinde srala-
C) Avrupallarn, kahveyi uzun yllar Trklerin
ma aadakilerden hangisi olur?
yntemiyle hazrladklarndan
A) 2 - 5 - 1 - 3 - 6 - 4 B) 6 - 4 - 1 - 2 - 3 - 5
D) Gnmzde Trk kahvesinin yaplma yn-
3. Tema- 1 Mill Kltr
NiTE
C) 6 - 2 - 3 - 1 - 5 - 4 D) 2 - 3 - 6 - 1 - 5 - 4 teminin unutulduundan
12. "ocuklarn hepsi de ellerindeki ubuklar kolayca krmlar." cmlesinin ge sralamas

8. Snf Trke Soru Bankas 135
N ZT Y biimindedir.
13. "Birlik olursanz dmanlarnz size birey yapmaz." cmlesinde koul anlam vardr.
"Yol" szc aa-
dakilerden hangisinde 14. "Gryorsunuz ya evlatlarm!" sz, dikkat ekmek amaldr.
"Bu yolda rahatlarn ve
servetlerini feda ederek 15. "birey" szc "bir ey" biiminde yazlmaldr.
lkeye hizmet ettiler."
cmlesindeki anlamy- 16. "... yenilip gidersiniz." sznde uyar anlam vardr.
la kullanlmtr?
17. "Dmanlarnza tek banza kar koyamazsnz." cmlesinde "dmanlarnza"
A) Hedefe ulamann
birden fazla yolu ola- szc nesne grevindedir.
bilir.
B) Duygularn eitimi
B) Aadaki cmlelerde bo braklan yerlere uygun szckleri getiriniz.
nite sonlarnda bulunan Doru - Yanl, Boluk

sanat yoluyla olur,
dedi. 1. Yazllar ayn olduu hlde anlamlar farkl olan szcklere ................. denir.
C) Bizim ky ileye tal 2. Szcklerin hangi anlam tryle kullanld ancak ..................... iinde belli olur.
bir yol balyordu. 3. "Hayat inileri ve klar olan uzun bir yoldur." cmlesinde "ini k" szckleri .................
Doldurma, Eletirme, Bulmaca gibi alternatif D) niversiteyi kazanma

yolunda ok emek
harcad.
szcklerdir.
4. Bir cmlede ................. ve .................. ana geleri olutururken ................, ...................,

............., de yardmc geleri oluturur.
uygulamalardan oluan etkinliklerle rencilerin Aadaki cmlelerin

hangisinde zt anlam-
5. Bir cmlede zneyi bulmak iin ykleme "..................." veya "................" sorusu yneltilir.
6. Bir cmlede belirtili nesneyi bulmak iin ykleme "................" veya "..............", belirtisiz nesneyi
bulmak iin de (zne bulunduktan sonra) ".................." sorular yneltilir.
l szckler bir arada
her tip soruyu zmeleri amalanm ve kitap kullanlmtr?

A) Dostluktan saygy
kaldran, onun en
7. "Bulutlar btn gece gzya dkt." cmlesinde olduu gibi insan dndaki varlklara insan
zellii vermeye ............................. denir.
8. Bir iin yaplma veya yaplmamasnn artlara baland cmlelere ..................... denir.
byk ssn kaldr-
elenceli hle getirilmitir.

m olur.
9. "En ok da alayan bu kemann sesi iime iledi." cmlesinde.................. anlam vardr.
B) Gndz kandilini
hazrlamayan, gece 10. Yazllar farkl olduu hlde anlamlar ayn olan szcklere ........................ denir.
karanla raz demek-
tir.
C) Aadaki szckleri e anlamllar ile eletiriniz.
C) Mutluluk varacamz
bir istasyon deil, bir 1. renci a. cevap
yolculuk eklidir.
2. g b. ahit
D) Talihsizlik srasnda
bile talih, ak bir kap 3. yant c. tabiat
brakr.
4. tank d. talebe
5. doa e. kuvvet

PRATK OKUMA SSTEM
Akll telefonunuza yklemi olduunuz Pratik Okuma

Programn anz. Bilgisayarnzda ise pratikokuma.com
nternet sitesine girerek Giri Yap ksmndan giri yapnz.
DN KLTR
ve
Zekat, Hac ve Kurban badeti
1 -2.Enite
TiN AHLAK BLGS
1. Kbe'yi Hz. brahim ve olu Hz. smail, Allah'n 4. Umre de hacda olduu gibi Mekke'deki kutsal 2. NTE
emriyle yapmtr. Yapm tamamlandktan mekanlar ziyaret etmektir. Yce Allah Bakara TEST - 4
sonra Hz. brahim ilk tavaf olu Hz. smail ile suresinin 196. ayetinde "Hacc da, umreyi de
beraber yapm ve btn insanlar Kbe'yi Allah iin tamamlayn." buyurmutur.
ziyarete davet etmitir. Kbe'nin evresi daire Umre ile ilgili olarak aadakilerden han-
eklindedir ki, buraya Mescid-i Haram denir. gisi sylenemez?
Kbe, Mescid-i Haram'n tam ortasnda yer A) Farz bir ibadettir.
alr. Zemzem suyu da bu mescidin ierisinden
B) Tavaf ve sa'y yaplr.
kmaktadr.
C) hrama girilir.
Buna gre Kbe ile ilgili olarak aadaki-
D) Hac zaman dnda her zaman yaplabi-
Testlerin yannda yer alan optik

lerden hangisi sylenemez?
lir.
A) Allah'tan gelen vahiyle yapld
B) Kutsal bir mekan olduu
C) Hz. Muhammed domadan nce yapld
D) Hz. Muhammed'in dneminde haccn farz
formu bilgisayar ya da akll telefon

5.
1 2 3 4 5 6
klnd
1
2
3
Soldan Saa:
kameras ile okutunuz.

2. Hacca giden kii ilk olarak aadaki grev-
lerden hangisini yapmaldr?
1. Vakfenin yapld yerdir.
2. Hacda eytan talamann yapld yerdir.
3. Safa ve Merve arasnda 7 kere gidip gel-
mektir.
A) eytan talamak
Yukardaki bulmaca zldnde 3.
B) hrama girmek
stunda yukardan aaya yer alan harfler
C) Vakfe yapmak aadaki seeneklerden hangisinde doru
D) Tavaf etmek olarak verilmitir?
A) A - A - B) A - - A
C) V - - Y D) A - A - A
3. Hac ibadeti sresince giyilen ve iki para-

dan oluan giysi
Hac veya umre yapmaya niyet eden kii-
nin, dier zamanlarnda helal olan baz
6. Dilek okula gelemeyen arkada Emine'ye
davranlar, hac veya umre tamamlann-
umrede yaplan grevleri anlatrken aa-
caya kadar kendine haram klmas
dakilerden hangisini yanl aktarmtr?
Bu iki durum aadaki kavramlardan han- A) Arafat'ta vakfe yaplr.
gisiyle aklanabilir? B) hrama girilir.
Trke - Okuma Kltr A) Sa'y

C) eytan talama
B) hram
D) Vakfe
C) Sa'y yaplr.
D) Kbe tavaf edilir.
8. Snf Din Kltr ve Ahlak Bilgisi Soru Bankas 37
Okutma ilemi yapldktan sonra ekrana

rencinin test analizi gelir. Bu test analizinde
sorulara verilen doru cevap, yanl cevap, bo ve
net says ile testin cevap anahtar ve rencinin
teste verdii cevaplar ekrana gelir.
Bu ikonu grdnz testlerdeki

sorularn zm videolarn yine bu
ksmdan izleyebilirsiniz.
retmenlerimiz, snf iinde zdrdkleri ya da ev devi olarak verdikleri testlerin toplu deerlendirme
sonularna Pratik Okuma Sistemi ile ulaabilir ve rencilerinin baar derecesini de sistemden grebilirler.
Detayl bilgi iin www.pratikokuma.com

1. Tema: Okuma Kltr
Szckte Anlam............................................................................................................9-16
Cmlede Anlam...........................................................................................................17-20
Metinde Anlam............................................................................................................21-30
Yazm Kurallar . .........................................................................................................31-32
Noktalama aretleri....................................................................................................33-34
Fiilimsiler.....................................................................................................................35-40
Etkinlik.........................................................................................................................41-43
2. Tema: Atatrk
Szckte Anlam..........................................................................................................45-50
Cmlede Anlam...........................................................................................................51-56
Metinde Anlam............................................................................................................57-64
Yazm Kurallar . .........................................................................................................65-66
Noktalama aretleri....................................................................................................67-68
Fiilimsiler - Cmlenin Temel geleri...........................................................................69-74
Etkinlik.........................................................................................................................75-77
3. Tema: Mill Kltr

Szckte Anlam..........................................................................................................79-84
Cmlede Anlam...........................................................................................................85-90
Metinde Anlam............................................................................................................91-98
Cmlenin Temel ve Yardmc geleri........................................................................99-104
Fiillerin at zellikleri............................................................................................105-108
Yazm Kurallar........................................................................................................ 109-110
Noktalama aretleri.................................................................................................111-112
Etkinlik..................................................................................................................... 113-115
4. Tema: Kiisel Geliim

Szckte Anlam...................................................................................................... 117-122
Cmlede Anlam.......................................................................................................123-128
Metinde Anlam........................................................................................................129-136
Cmle Trleri (sim ve Fiil Cmleleri, Kurall ve Devrik
Cmleler, Cmlelerin Yap ve Anlam zellikleri......................................................137-140
Anlam Bilgisi - Dil Bilgisi - Yazm Kurallar -
Noktalama aretleri................................................................................................141-142
Sz Sanatlar..........................................................................................................143-144
Yazm Kurallar........................................................................................................145-146
Etkinlik.....................................................................................................................149-151
5. Tema: Toplum Hayat

Szckte Anlam......................................................................................................153-158
Cmlede Anlam.......................................................................................................159-164
Metinde Anlam........................................................................................................165-172
Cmle Trleri (sim ve Fiil Cmleleri, Kurall ve Devrik
Cmleler, Cmlelerin Yap ve Anlam zellikleri)..................................................... 173-176
Yazm Kurallar........................................................................................................177-178
Anlam Bilgisi - Dil Bilgisi..........................................................................................181-182
Etkinlik.....................................................................................................................183-185
6. Tema: Zaman ve Mekn

Szckte Anlam......................................................................................................187-194
Cmlede Anlam.......................................................................................................195-200
Metinde Anlam........................................................................................................201-210
Sz Sanatlar.......................................................................................................... 211-212
Anlatm Bozukluklar...............................................................................................213-218
Yazm Kurallar........................................................................................................219-220
Etkinlik.....................................................................................................................223-225
Cevap Anahtar..................................................................................................... 227-232

Test - 1
TRKE
Kazanm: Metnin balamndan hareketle kelime ve kelime gruplarnn anlamlarn karr.
1.
Tema

Elinden tuttu, ocuu karya geirdi.
1. 1. 4. Toz pembe hayallerim vard. Pembesi gitti,
1. TEMA
2. Yeni izlediim bu filmi ok tuttum. tozu kald. TEST - 1
Borlarn demeyince adamn yakasndan
3. Kalmak szc aadaki cmlelerden
tutmu. hangisinde bu cmledeki anlamyla kulla-
nlmtr?
4. Byle zamanlarda iyi yer tutmalsn.
A) Biz okula gittik, annem evde kald.
Yukardaki cmlelerden hangisinde tut-
B) Hatay sen yaptn, zorluklar bana kald.
mak szc beenmek, houna gitmek
C) Mirastan yalnzca bir daire kalm.
anlamnda kullanlmtr?
D) Cebinde be lira kalm.
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4
Beni hemen sarm olan bu kitab braka-

2. 1.
myordum.
2. Parman bakla kesince yarasna bir 5. Aadaki cmlelerin hangisinde alt izili
bant sard. szck temel anlamyla kullanlmamtr?
3. Kadn, pekmez dolu kpn azn iyice yilie kar iyilii herkes yapar.
A)
sard.
B) Makale, deneme, fkra retici yazlardr.
4. Yangn bir anda btn binay sarmt.
C) yi bir dinleyici olmak, anlamann n ar-
Numaralanm cmlelerin hangisinde sar-
tdr.
mak szc yaylmak, dalmak, etkisini
artrmak anlamnda kullanlmtr? D) retmen, sanki aklmzdan geenleri oku-
yordu.
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4
3. 1. Yarmaclar eitli blgelerden trk oku-

dular.
2. Bu yl liseyi bitirecektir. 6. 1. Sizinle en azndan bir ay imek isterim.
3. Her insan ailesinin kanatlarndan zamanla 2. Bu i kesinlikle yarna bitirilmeli.
ayrlr. 3. Konsere mutlaka Hadise de gelmeli.
Duraa gelmek iin yarm saat yrd.
4. 4. Sylediklerim her hlkrda yeterince anla-
Numaralanm cmlelerin hangisinde alt lacaktr.
izili szck, temel anlamyla kullanlma- Yukardaki cmlelerde alt izili szlerden
mtr? hangisi farkl bir anlamda kullanlmtr?
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 A) 1 B) 2 C) 3 D) 4

Test - 1 Okuma Kltr

7. Geceleri Ayn sadece Gne klarnn vur- 10. Irkn seni iklimine benzer yaratrken,
duu yzn grrz.
Ka fethe koan tular ufuklarla yarm.
Aadaki cmlelerin hangisinde yz sz- Tarihini aksettirebilsin diye ehren,
c bu cmledeki anlamyla kullanlm-
tr? Ka fatihin altn kan mermerle karm.
Szcn Anlam A) Yz verdike astarn da istiyor. Yahya Kemal BEYATLI

Trleri B) Annesi yatan yzn deitirdi.

C) Kadnn yznde bir yara kmt. 1
Bir szcn kendi an-
D) Parann yz scaktr.
lamndan uzaklaarak ka-
zand yeni anlama mecaz 2
anlam denir.
3

Kitabn tatsz bir anlatm
vard. 8. Aadaki cmlelerin hangisinde deyim
4
aklamasyla birlikte verilmitir?
Bir szcn sylendiin-
de akla gelen ilk anlamna A) Yapt onca ktlk yanna kr kalmad.
temel anlam denir. B) Senin azndan kan kulan duymuyor
herhlde!
Darda souk bir hava C) Yaptklarndan dolay herkes onu konuu- Aada, iirde geen drt szcn anlam
var. yor, azlara sakz oldu. verilmitir.
D) Kemal Usta, ekmeini tatan karan bi-
Bir szcn gerek an-
riydi. 1. Kaltmsal olarak ortak fiziksel ve fizyolojik
lamna bal olarak kazan-

d yan anlamlar da olabi- zelliklere sahip insanlar topluluu.
lir. 2. Zafer kazanan, fetheden kimse.
Kapnn dili bozulmu. 3. Dz arazide veya ak denizde gkle yerin
Dere yatana ev yaplma- birleir gibi grnd yer.

9. Gvde szc aadaki cmlelerin han-
mal. 4. Toplumlar, milletleri, kurulular etkileyen
gisinde terim anlamyla kullanlmtr?
Bir szcn belirli bir hareketlerden doan olaylar zaman ve
bilim, sanat dal iinde kul- A) Bcekler aacn gvdesine olduka zarar
yer gstererek anlatan bilim.
lanlan anlamna terim an- vermiti.
lam denir.
B) Derste gvdeden tremi szcklere

rnekler verdik. Buna gre bulmacada yeil blmlere
Mzik dersine sol anahta-
rn renerek baladk. gelen harfler, aadakilerin hangisinde
C) uval srtna yklenen adamn gvdesi ter
srasyla verilmitir?
iinde kald.
A) K, S, A, V B) F, S, T, K
D) Adamn ba gvdesine gre olduka
C) R, , U, H D) M, L, O, Y
bykt.

TRKE
1.
Tema
Kazanm: Metnin balamndan hareketle kelime ve kelime gruplarnn anlamlarn karr. / Ayn kavram alanna giren kelimeleri,
anlam farkllklarn dikkate alarak kullanr.
1. 1. Evlat acsyla yollara dt. 4. Aadaki cmlelerden hangisinde scak 1. TEMA
szc terim anlamyla kullanlmtr? TEST - 2
2. Sinemaya iyi filmler dyor.
A) Scak arttka basn azalr.
3. Kim kandrd da bu fikrin peine dtn.
4. Annesini gremeyince elindeki iekler yere B) Bize ok scak davrand.
dt.
C) Sobann scayla ayn stt.
Dmek szc numaralanm cmlele-
rin hangisinde gerek anlamyla kullanl- D) Sizinle scak bir yuva kurmak istiyorum.
mtr?
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4

5. 1. ler yava yava yoluna girmeye balad.

2. Zamanmz hemen hemen bitirdik.
2. 1. Hesabna geirmek Verdiiniz para dn
bankaya yatm. 3. Aa yukar bu konu da sonland.
lgilenmemek Onca alacamzn zeri-

2. 4. Zaman zaman sizinle grmek isterim.
ne yatt. Bu cmlelerin hangilerindeki alt izili sz-
3. Uzanmak Denizde bir sre srtst yat- ler anlamca birbirine en yakndr?
m. A) 1 3 B) 2 3
C) 2 4 D) 3 4
Uyumak Ge geldiinden bu saatte hl
4.
yatyor.
Numaralanm cmlelerden hangisinde
yatmak szcnn anlam ile karsnda
verilen cmle birbiriyle uyumamaktadr?

6. 1. Arabann arkasndan bir kova su dkt.
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4
2. Bardaktaki st baln stne dkt.
3. Babasnn tuttuu balklar ocuk denize
dkt.
4. ki gz iki eme iindekileri annesine

3. Hava szc aadaki cmlelerin han-
gisinde etkili ortam, motive edici g anla- dkt.
mnda kullanlmtr?
A) Bu scak havalar ne kadar srecekmi?
B) Verilen szlerin hepsi havada kalyor. dkmek szc farkl bir anlamda kulla-
C) Galatasaray, son gnlerde iyi bir hava nlmtr?
yakalamt.
D) ehir, hava kirlilii ile bouuyordu. A) 1 B) 2 C) 3 D) 4

Test - 2 Okuma Kltr

7. 1. ok eski dnemlerde kl yapm yaygnd. 10. Tm abalarna ramen emeklerinin karl-
n alamaynca dnya bana ykld.
2. Yarmacnn elinde eski bir saat vard.
Alt izili deyimin cmleye katt anlam
3. Onca yldan sonra buraya huzur iin gel-
aadakilerin hangisinde vardr?
mi.
A) Olumsuzluklar karsnda ok sklm,
4. Pencerenin nnde sarn bir ocuk oturu- umutlarn yitirmiti.
Szcklerin Anlam
yor.
zellikleri B) Hastalannca etrafnda ne olup bittiinden
Ka numaral cmledeki alt izili szck haberi olmazd.
Szckler, kullanldklar soyut anlamldr?
C) Akamlar bir kenara ekilip dnyayla ilgisi-
cmle iinde anlam kaza- A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 ni keserdi.
nr.
D) Tm yaadklar ona insann bana neler
ocuun aznda yara k-
gelebileceini retmiti.
m. (Temel anlam)
Balklar rman aznda
deta oynuyor. (Yan anlam) 8. Aadaki nesnelerden hangisi farkl bir
11. Oturmak szc aadaki cmlelerin
Az bozuk bir kiiydi. (Me- ilevle kullanlr? hangisinde bir yerde srekli olarak kalmak,
caz anlam)
A) B) ikamet etmek anlamnda kullanlmtr?
Sindirim sistemi azda ba-
A) tsz ve geni pantolon ocuun stne
lar. (Terim anlam)
oturmamt.
Oynarken burnunu duvara
B) Ailenin tm fertleri bu saatlerde sofraya
arpm. (Temel anlam) C) D)
oturur.
Kaptan, geminin burnuna
doru ilerledi. (Yan anlam) C) Bir sandalyenin zerine oturmu, etraf
seyrediyordu.
Burnu bir kar havada idi
onun. (Mecaz anlam) D) Komu saylrlard, ayn semtte oturuyor-
lard.
9. 1. Aacn dallarn krmamaya zen gster- 12. 1. Ky evreleyen kuru tepeler, baharda
melisiniz. yemyeil olurdu.
2. Vazoyu krdn, bunu anneme nasl syleye- 2. Tek odal bu evde kuru bir hayat tercih
ceiz? etmiti.
3. Okuyucuyu krmamak yazarlkta birinci Kuru topraklar yamurdan sonra canlan-

3.
kouldur. verdi.
4. Topu atnca komunun camlarn krdk. 4. Annesi kuru amarlar toplayp sepete
koydu.
krmak szc mecaz anlamda kullanl- Numaralanm cmlelerin hangisinde alt
mtr? izili szck, mecaz anlamyla kullanlm-
tr?
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4

TRKE
1.
Tema
Kazanm: Metnin balamndan hareketle kelime ve kelime gruplarnn anlamlarn karr. / Ayn kavram alanna giren kelimeleri,
anlam farkllklarn dikkate alarak kullanr.
1. Aadaki cmlelerden hangisinde terim 4. 1. Murat Bey, bize kar ince davranrd. 1. TEMA
anlaml bir szck kullanlmtr? TEST - 3
2. Bu kadn bamza bir orap rmesin!
nsanlar birbirlerine gnl zenginliini de
A)
Ar szleri nedeniyle onu eletirmitik.
3.
tavsiye etmelidir.
Kolay bir ite alt belliydi.
4.
B) Kltrnden kopan insan, kesilmi aa
gibidir. Numaralanm cmlelerden hangisindeki
C) Su olmadan yaam srdrlemez. alt izili szck gerek anlamyla kullanl-
mtr?
D) Kalp cerrahisi ana bilim dalnda uzman
doktor olarak alyorum. A) 1 B) 2 C) 3 D) 4
5. Tadm bamda, yatrdm yuvamda.

2. 1. ay, bentlerini devirip etrafa yayld. Benim kymetimi, bir ktye d de gr.
2. ocuun yzne bir glmseme yayld. Dmek szc aadaki cmlelerin

hangisinde bu dizelerdeki anlamyla kulla-
3. Kara haber tez yaylr.
nlmtr?
4. Salgn hastalk, tm blgeye yaylmt.
A) Ne kadar tembel bir aileye dm, anlata-
Yaylmak szc numaralanm cmle- mam.
lerden hangisinde duyulmak, haberi olmak
B) Nasrettin Hoca, bir gn eekten dm.
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 C) Merdivenlerden karken dm.
D) Takm yenilince iki sra birden dt.
3. Memlekete giden uaa ucu ucuna yetiti.

Aadaki cmlelerin hangisinde bu cm-
ledeki alt izili sz grubuyla yakn anlaml
6. Kimliimi yanma almay unutmuum.
olan bir ifade vardr? Yan szc aadakilerin hangisinde
bu cmledeki anlamyla kullanlmtr?
A) Eninde sonunda sizi bir gn yakalayaca-
A) Bir yanmda sen, bir yanmda ocuklar...
m.
B) antam arabada unuttuumu son anda B) Yanmda yalnzca yirmi lira var.
fark ettim. C) Bir sredir anne ve babasnn yannda kal-

C) Misafirleri sokan bana kadar yolcu etti. yor.
D) Sizinle er ge bu konuyu konuuruz. D) Arabann yanna bir kii yaklayor.

Test - 3 Okuma Kltr

7. Dnmek szc aadakilerin hangi- 10. 1. Marketten aldm gzlemeler bayat kt.
sinde lkbahar gelince leylekler kye dner-
2. Her gn binbir heyecanla getirdiin bayat
di. cmlesindeki anlamyla kullanlmtr?
haberlerden bktk.
A) Herkes, sesin geldii tarafa doru dnd.
B) ocuk, uyuyamaynca sabaha kadar ya- 3. Kedeki markette ounlukla tarihi ge-
takta dnm. mi, bayat rnler satlyor.
Szckte Anlam
C) Ertesi gn ayn yoldan zmire dndk.
4. Evdeki bayat ekmekleri serelere att.
Ayn Kavram Alanna
D) Alc kular gibi havada dnyor.
Giren Szckler Numaralanm cmlelerin hangisinde alt
izili szck mecaz anlamyla kullanlm-

Ortak ya da benzer iler
tr?
iin kullanlan varlklar
karlayan ancak farkl an- A) 1 B) 2 C) 3 D) 4
lamlar tayan szckler,
ayn kavram alanna girer.

8. Krlmak szc aadaki cmlelerin
hangisinde farkl bir anlamda kullanlm-
tr?
A) Ablasnn szlerine krlm.
tekne vapur B) Aacn dallar krlm.
C) Ta atlnca evin cam krlm.
D) Arabann aynas krlm.
gemi
11. 1. Okuduumuz bu paragraf bir ykden aln-

mtr.
9. Aadakilerin hangisinde verilen varlklar
arasnda farkl bir iliki vardr? 2. Her szck kullanld yerde anlamldr.
tabure sandalye
A) B) 3. Bana bir harf retenin klesi olurum.
4. nsanlar bir cmlenin ne kymetli olduunu
bilmiyor.
C) D)
Numaralanm cmlelerin hangisinde yer
koltuk
alan alt izili szck daha zel anlamldr?
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4

TRKE
1.
Tema
Kazanm: Atasz, deyim ve sz sanatlarn uygun durumlarda kullanarak anlatmn zenginletirir. / Metnin balamndan hareketle
kelime ve kelime gruplarnn anlamlarn karr. / Kelimeler arasndaki anlam ilikilerini kavrayarak birbiriyle anlamca ilikili
kelimelere rnek verir.
1. Bir olaydan gerekli dersi alarak uyank dav- 4. 1. TEMA

ranmak anlamna gelen deyim aadaki-

TEST - 4
lerden hangisidir?

A) Parmak srmak
B) Stten az yanmak

C) Boyun emek

D) Kazan kaldrmak

Yukardaki kutucuklarda deyimler aklamala-

ryla eletirilmek istenmitir.
Buna gre, hangi deyim ve aklama yanl
eletirilmitir?
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4
2. 1. Leke srmek
2. Su atmak
3. stne gitmek
4. Kara almak
Numaralanm deyimler anlamlarna gre
5. Aadaki cmlelerin hangisinde deyim
gruplandrldnda, ka numaral deyim bu
grubun dnda kalr? anlamna uygun kullanlmamtr?
A) Sonunda sevgi ve ilgi kazanm, retme-
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4
ninin gzne girmiti.
B) Bu olay zersek dierleri de kolayca hal-

lolur, orap sk gibi gelir.
C) Sonunda iiler de isyan etmi, kazan kal-

drmt.
D) Onunla ortak olmular, adamn iki yakas

bir araya gelmiyor.
3. Ta szcyle ilgili dilimizde birok deyim
vardr. Bir olay karsndaki znty belirt-
mek iin ta kesilmek (1), birine dolayl yol-
lardan sz atmak iin ta atmak (2), duygu-
sal bir kiilii olmayanlar iin ta yrekli (3),
bir sz uygun yerde sylemek iin ta 6. Aadaki cmlelerin hangisinde deyim
gedie koymak (4) deyimlerini kullanrz. aklamasyla birlikte verilmitir?
Elif, deyimlerle ilgili hazrlad devde deyim- A) O, bir sredir batan savma iler yapyor.
lerin anlamn aklam ancak bir hata yap- B) deta diken stnde oturuyordu misafirler.
mtr.
C) nandrmak iin tatl szler syledim, saat-
Buna gre Elif, ka numaral deyimi yanl
aklamtr? lerce dil dktm.
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 D) mrnn sonuna kadar gn yz grmedi.

Test - 4 Okuma Kltr

7. 1. Elinden bir ey gelmemek 10. Deyimlerin ounluu mecaz anlamyla, ok
az bir ksm da gerek anlamyla kullanlr.
2. Kendini kaptrmak
Buna gre aadaki cmlelerde geen
3. Dilinde ty bitmek deyimlerden hangisi mecaz anlaml deil-
dir?
4. ki eli yakasnda olmak
Deyimlerin zellikleri Arkadana toz kondurmazd.
A)
Numaralanm deyimlerden hangisi bir
Baz deyimler, szck B) Misafirlerimizin bamzn stnde yeri var.
grubu ya da cmledir. eyi ok defa sylemekten yorulmak anlam
Duyduu szler karsnda bandan kay-
C)
gz atmak tamaktadr? nar sular dklmt.
At alan skdar geti. A) 4 B) 3 C) 2 D) 1
lerimizin ou gitti, az kald.
D)
Baz deyimler, eksiltili

cmledir.
Allah bana, ben de sana...

11. 1. Aslan yatt yerden belli olur.
Baz deyimler, iki yargldr 8. Evin onarmn aa yukar tamamladk. 2. Minareyi alan klfn hazrlar.
ve bunlarda ses benzerlii 3. Sabr acdr, meyvesi tatldr.
vardr. Bu cmledeki alt izili sz grubunun yeri-
4. Islanmn yamurdan korkusu olmaz.
ne aadakilerden hangisi getirilemez?
Anca beraber, kanca beraber. A) Neredeyse Numaralanm cmlelerden hangisinde

mekn szcnn e anlamls yer
B) Hemen hemen
Baz deyimler, ykck ya almaktadr?
da konuma biimindedir. C) Ar ar
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4
Deveye Boynun eri.
D) aa be yukar
demiler, Nerem doru
ki? demi.
Baz deyimler, bir olaya 12. Tezghn ardndaki adamn surat sirke
dayanr. satyordu.
Bu cmlede yer alan alt izili deyimin
Ate pahas
cmleye katt anlam aadakilerin
9. Bir olay veya durum, ar tekrarlanp srdr- hangisinde vardr?
Baz deyimler; detleri, lrse kii, yorgunluk ve bkknlk duyarak onu
A) Kapda fkeli, sinirli olduu anlalan bir
inanlar, gelenekleri bildi- istemez hle gelir.
rir. grevli bizi karlad.
Bu durumu anlatan deyim aadakilerden
hangisidir? B) Birka gndr yz olduka solgun
Sz kesmek
grnyordu.
Azndan yel alsn. A) Kabak tad vermek
C) Misafirlerin yannda hata yaptk m babamn
B) Baltay taa vurmak ifadesi deiirdi.
C) Peine taklmak D) O gnlerde retmenimin gznde deer
D) Eli bo dnmek yitirmek olduka zcyd.

TRKE
1.
Tema
Kazanm: Metindeki amasonu ilikilerini fark eder. Dinlediklerine / izlediklerine ilikin karlatrmalar yapar. / Okuduklarn-
daki znel ve nesnel yarglar ayrt eder. Cmleler arasndaki anlam ilikilerini kavrar.

1. Aadaki cmlelerden hangisi karla- 4. nsanlar cmlelerine duygularn da katarsa
1. TEMA
trma anlam iermez? cmleleri daha etkileyici olur. TEST - 5
Aadaki cmlelerden hangisi bu ak-
A) zlediim en gzel film Organize lerdir.
lamaya uygundur?
B) Barcelonada daha iyi oyuncular var.
C) Her aramba buraya balk yemeye geli- Duvarda byk ve ho bir resim vard.
A)
rim. Blgede batk iki sava gemisi bulunmu.

B)
D) Sizi bugn daha neeli grdm.
Yarn arkadalarmla proje devimi ala-
C)
cam.
D) Son zamanlarda vizyona Trk filmleri de
giriyor.
2. Ahmaklar zaman nasl ldreceini, aklllar

ise nasl.... dnr.
Bu cmlede bo braklan yere aadaki

5. 1. nsanlar, babalarndan ok zamanlarna
szcklerden hangisi getirilebilir?
benzerler.
A) satacan B) kazanacan 2. Her bilge zaman kontrol etmeye alm-
C) dneceini D) ayracan tr.
3. Hibir insan yaad zamandan bamsz
dnlemez.
4. Zamann kymetini en iyi hastalar bilir.
Yukardaki cmlelerden hangi ikisi anlam-
ca birbirine en yakndr?
A) 1 2 B) 1 3
C) 2 3 D) 3 4
3. 1. Zaman kolay elde edilen para gibidir.
2. Zaman, kolay elde edilen ve ucuz olan
eyleri siler. 6. 1. Yaamnda yeni bir sayfa amak iin bura-

lardan gidiyor.
3. Zaman iyi deerlendirilmesi gereken bir 2. Bilgisayar almak iin teknoloji maazasna
hazinedir. gitti.
3. Anahtar kaybettii iin kapy aamad.
4. Yazar son kitabnda, zaman kavramna
4. Kulara yem vermek iin caminin nne
deinmi. gitti.
Numaralanm cmlelerden hangisinde Numaralanm cmlelerden hangisi ama-
znel bir ifade yoktur? sonu ilikisi iermez?
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 A) 1 B) 2 C) 3 D) 4

Test - 5 Okuma Kltr

7. 10. Bir rmakta iki kere ykanamazsn; zerine
KT BR HABERM VAR
akan sular, imdi yeni sulardr. cmlesinde
NEVZAT. OLUMUZUN
SPOR AYAKKABILARI vurgulanan dnce aadakilerden han-
ESKM.
gisidir?
A) Kararszlk B) Sevin
C) Deiim D) Ayrlk
Cmlede Anlam
Ama-Sonu Cmlesi
Kimi cmlelerde eylem bir
ii yapmaya ynelik hedef
hlindedir, eylem henz (1.
aamada) tam anlamyla
sona ermemitir. Bunlara
amasonu cmlesi denir.
11. Aadaki cmlelerin hangisinde kiisel
Gsterimdeki filme gitmek Bu karikatre gre, anne krkayan szle- dnceye yer verilmemitir?
iin harlklarn biriktiriyor. rine karlk baba krkayak aadakiler-
Bol ya olsun diye dua den hangisini syleyemez? A) Ay, n Dnyadan alp Dnyaya yans-
ediyor. tr.
A) Yaasn! B) Olamaz!
Gzel konumak amacyla
C) Eyvah! D) Aman Allahm! B) Akln ss dil, dilin ss gzel szdr.
kursa gidiyor.
C) Nereye gittiini bilene, btn dnya yol
NedenSonu Cmlesi verir.

Bir yarg anlatlrken bir ey- D) ki gn eit olan zarardadr.
lem ve o eylemin sonucu-
nun birlikte verildii cmle- 8. Aadaki cmlelerden hangisinde heye-
lere nedensonu cmlesi can anlam yoktur?
denir. A) Yaasn, babam bize hediye alm!
nsan bilgisayara alt
B) Snav kazandm iin ok mutluyum.
iin matematii unuttu.
Snav kazand, ok mutlu C) Bugn sper bir filme gideceiz.
oldu. D) Bilgisayarm dnden beri almyor. 12. Babam srekli yle der: Hayatta iniler
Kitab okumadna zl-
klar olabilir. Ama zellikle bir kz ocuu-
m.
nun, yalnz olduunda bile ayakta kalabilmesi
iin renim grm olmas gerekir. Yaamda
9. 1. Her gecenin bir sabah vardr. sahip olduun her ey bir anda yok olabilir ya
da yapayalnz kalabilirsin. te byle durum-
2. Eski trenle romantik bir yolculuk yapm-
larda, grdn renim, yaama yeniden
lar.
balamana yardm eder. Bu yalnzca kadnlar
3. yldr bu i yerinde alyordu. iin deil, birey olarak hepimiz iin geerlidir.
4. Uak, alana yarm saat nce inmi. Bu metindeki alt izili cmlede, aadaki
anlam zelliklerinden hangisi vardr?
Yukardaki cmlelerin hangisinde znel bir
A) Beklenti B) Genelleme
anlatm sz konusudur?
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 C) Onaylama D) Ynlendirme

TRKE
1.
Tema
Kazanm: Dinlediklerine / izlediklerine ilikin karlatrmalar yapar. / Okuduklarndaki znel ve nesnel yarglar ayrt eder.
Trkenin kurallarna uygun cmleler kurar. / Metindeki sebep-sonu ilikilerini fark eder.

1. TEMA
1. Aadaki cmlelerden hangisinde nesnel 4.
bir anlatm yoktur? TEST - 6
A) Yarn hava yal olacakm.
B) TVde aslan kolonisini anlatan belgesel

vard.
C) Burada bu yaz gzel bir tatil yaptk.
D) Canllarn yaamas iin suya ihtiyalar

vardr.
Yukardaki resimle ilgili sylenecek cmle-
lerden hangisi kiinin kendi grn yan-

2. 1. kt biimde stmaktadr?
2. kullananlar
A) Bir kei, bir atn srtna kmtr.
3. ikyet
4. zamanlarn B) Kei, aacn yapraklarna uzanmaya al-
5. en ok maktadr.
6. edenlerdir
C) Hayvanlarn etrafnda aalar vardr.
Numaralanm szcklerle kurall ve an-
laml bir cmle oluturulmak istendiinde
D) Kei, ata gre daha akll bir hayvandr.
sralama nasl olur?
A) 4 1 2 5 3 6
B) 3 5 4 6 1 2
C) 1 3 4 2 5 6
D) 4 1 5 3 6 2
3.
5. Aadaki cmlelerin hangisinde neden-

sonu ilikisi vardr?
A) Tiyatroya gitmek iin ailenin izni gerekir.
B) Hastalanmamak iin souk gnlerde du

almazd.
Bu grseldeki ocuun durumunu en iyi C) Yaramaz bir ocuktum, srekli bir yerlerim
anlatan szck aadakilerden hangisi- yaralanrd.
dir? D) Her canlnn bir dnyas olduunu yeni yeni
A) akn B) zgn anlyordu.
C) uykusuz D) inat

Test - 6 Okuma Kltr

6. 9.
Kardeim, anneme hibir
zaman yardm etmez ki.
(Yaknma)
Fsun
Yazar, yksnde ehir yaa-

Cmlede Anlam mnn zorluklarn anlatm.
znel Anlatml Cmleler (slup)
Bir kiinin bir konuda kendi Simge
Bu resimdeki erkek ocuun durumunu
dncelerini dile getirdii Kesinde kitap okuyan, Ke-
aadakilerden hangisi en iyi anlatr?
cmlelere znel anlatml remden bakas deil
herhlde. (Olaslk) A) Beenme B) Ayrlma
cmleler denir.
C) ekinme D) Kskanma
Bu ma, izlediim en gzel Halis
final mayd. Aa tkrsen sakal, yukar
Ne kadar iyi bir oyuncu tkrsen byk. (kilem)
olduumu herkes grecek. 10.
Gzel bir hafta sonu bizi Elif
bekliyor. renciler, bir kavram syleyip onunla ilgili bir
cmle kurma oyunu oynamaktadr. Yanl sy-
Tadna doyamadm ki-
leyen oyundan kacaktr.
taplardan biri de Kk
Buna gre, hangi renci oyundan kma-
Prenstir. ldr?
Ksa zamanda byk ba- A) Fsun B) Simge
arlar elde ettik. C) Halis D) Elif
Yukardaki resim iftlerinden hangisi ara-
Nesnel Anlatml Cmleler
snda farkl trler olarak bir karlatrma
Bir kiinin bir konuda kii-
7. Aadaki cmlelerden hangisi anlamca yaplabilir?
sel dncelerine yer ver- farkldr? A) 1 B) 2 C) 3 D) 4
medii, kantlanabilir nite- A) Her air, gerekte yaad zaman anlat-
likteki cmlelere nesnel maktadr.
anlatml cmleler denir. B) Hibir sanat, dneminden bamsz eser
Galatasaray, 2000 ylnda yazamaz. 11.
UEFA Kupasn ald. C) Btn iyi sanatlarn hayal gc gelimi-
2010 Dnya Kupasn s- tir.
panya kazand. D) Bir sanat, iinde olmad bir zaman
Dn, bir aile fotoraf ek- yazamaz.
tirdi.
retmenimiz dn seni 8. Aadaki cmlelerin hangisinde koul
sordu. anlam yoktur?
A) Babas gidince koskoca evde yalnz bana Bu resimle ilgili sylenenlerden hangisin-
Baharda btn doa ye-
kalm. de kiisel dnce vardr?
illenir.
B) Virsten kurtulduk mu oyunumuzu yeni- A) rili ufakl gemiler vardr.
Gnmzde evler soba
den oynarz. B) Deniz manzaras izilmitir.
ya da doal gaz ile stl-
C) Hava kararnca ocuklar darda kalma- C) Resim hemen canlanacakm gibi gerek-
maktadr. maldr. idir.
D) Aaya su gelirse bana da haber verir D) Birok cami figr yer almaktadr.
misin?

TRKE
1.
Tema
Kazanm: Metnin konusunu belirler. / Metindeki yardmc fikirleri belirler. / Metinle ilgili grsel geleri yorumlar. / Metnin plann
kavrar. / Okuduu metne farkl balklar bulur.

1. Doal afet, doal bir evrede varln srd- 3. Memleket isterim! 1. TEMA
ren toplumlarn beklenmedik bir anda canlar- Ne zengin fakir ne sen ben fark olsun, TEST - 7
nn, mallarnn ya da gvenliklerinin tehlikeye
K gn herkesin evi bark olsun.
girmesi veya yok olmasdr. Bunlar , eroz-

yon, kuraklk, deprem, sel, sis, don, dolu,
toprak kaymas, yldrm, kar, kasrga, tayfun, Memleket isterim!
hortum, volkanik patlamalar, tsunami ve Yaamak, sevmek gibi gnlden olsun;
rzgrdr. Ormanlarn yok edilmesi ve lle- Olursa bir ikyet, lmden olsun.
me gibi baz evresel bozulmalar da bir afet
Cahit Stk TARANCI
nedeni olabilir veya bunlarn yaylmalar bir
doal afetin ortaya kmasna sebep olabilir. Bu dizelerde aadakilerden hangisine de-
inilmemitir?
Bu parada aadakilerden hangisi ze-
A) Her insann farkl yaratldna
rinde durulmamtr?
B) Nasl bir memleket istendiine
A) Doal afetin ne olduu
C) Herkesin snabilecei bir evinin olmas
B) Doal afetleri engelleme yollar gerektiine
D) Yaamann iten olmas gerektiine
C) Nelerin doal afet sayld
D) Doal afetin sebeplerinin neler olabilecei
4. Gezi Says
250
200
150
100
50
0 Mevsimler
Yaz Sonbahar K lkbahar
2. Yaplm birok teoriye ve deneye dayal ara- Turistik gezi Tarih gezi
trma sonucu unu gstermektedir: nsan
Yukardaki grafikte bir tur irketinin yl boyun-
gzelliinin srr simetri ve ortalamada sakldr. ca dzenledii turistik ve tarih gezilerin da-
Bir yz, vcut ne kadar simetrik ise o kadar lm verilmitir.
beenilir. Ortalama ile kastedilen ise udur:
Buna gre aadakilerden hangisi syle-
Tannm ve dz simalar insanlara her zaman nemez?
daha ekici gelmektedir. A) Turistik gezinin en az sonbaharda, en ok
Bu parada zerinde durulan konu aada ilkbaharda yapld
dakilerden hangisidir? B) Yl boyunca yaplan turistik ve tarih gezile-
A) Nelerin gzel olarak kabul edildii rin toplamnn eit olduu
C) Yazn tarih gezinin ilkbahardakinden ok
B) Ortalama insann yaam biimi
yapld
C) nsann gzelliinin nemi
D) Kn turistik gezinin yazdakinden az yapl-
D) nsan gzelliinin srrnn ne olduu d

Test - 7 Okuma Kltr

5. (1) Yapmak istediimiz ilerimizi ertelememeli, 7.
her eyi zamannda yapmalyz. (2) Zaman
bir muma benzetirsek ksa srede mumun
eridiini gzlemleriz. (3) Yapmamz gereken
ileri zamannda yapmamak bizi, aklmzn
alamayaca kadar kt yerlere gtrebilir.
Anlatm Biimleri (4) Kitap okumak, insan iin en iyi uratr.
1. Betimleme (5) Zaman tkenince biz de mum gibi erir, l-
Betimleme, bir varln ken- tmzdan geriye bir ey kalmadn grrz.
dine zg i ya da d ni-
Numaralanm cmlelerden hangisi parag-
teliklerini ak bir biimde
rafn anlam akn bozmaktadr ?
anlatmaktr. Betimleme,
szcklerle resim yapma A) 2 B) 3 C) 4 D) 5
Bu resimde, eski dnemlerden kalma bir loko-
sanatdr.
Kiilerin fiziksel ya da ruh- motif yer almaktadr.
sal ynden betimlemesine
Buna gre bu resimle ilgili aadakilerin
portre denir.
hangisi sylenemez?
2. ykleme
A) Tekerlekleri eski teknoloji rndr.
Anlatlmak istenen duygu
ve dncenin ahsa, za- B) Doaya duman salnmaktadr.
mana ve mekna bal
C) Vagon ekmektedir.
olarak bir olay dizisini an-
latmasna ykleme denir. D) lk teknolojik bulutur.
3. Aklama
Bir konuda bilgi vermeyi
amalayan anlatm biimi-
dir. Daha ok szlk, an- 6. En eski parann M 2900 yllarnda kullanlan
siklopedi, ders kitab gibi
altn ve gm sikkeler olduu zannedilmekte-
rnlerde kullanlr.
dir. Anadoluda ise altn ve gmn doal
4. Tartma
alam olan elektrumdan baslan paralar,
Bir konuda okuyucuyu bi-
mbadele arac olarak dolama girmitir.
linlendirmek, savunulan 8. 1. O zamanlarda leylekler Egeye ilkbaharda
dnceye inandrmak Zamanla altn sikkeler d ticarette ve byk
gelir, sonbaharda giderdi Egeden.
amacyla kullanlan anlatm demelerde; bakr, bronz gibi madenler de
biimidir. bozuk para olarak kk demelerde kullanl- 2. Leyleklerin g mevsimi, benim yollara
maya balanmtr. piyasada en ok kullan- dtm tarihlere denk geldi hep.
Anlatm Biimleri lan deme arac ise gm olmutur. Kt
Bir metnin ana ere- 3. Bu yzden leylekler bana hep g hatrla-
parann ortaya k ise 18. yy. bulacaktr.
vesini belirler. tr.
Bu para iin en uygun balk aada-
Metin, seilen anlatm
kilerden hangisidir? 4. Ben de bir ilkbaharda bir sonbaharda gelir-
biimine gre yn alr.
Yazar olay metninde A) Parann Tarihi dim Egeye.
aklayc anlatm se-
mez. B) Parann nemi Yukardaki cmlelerle bir paragraf olutu-
C) Parann Anadoluya Gelii rulduunda hangisi giri cmlesi olur?
D) Parann Ticaretteki Yeri A) 1 B) 2 C) 3 D) 4

TRKE
1.
Tema
Kazanm: Metne ilikin sorulara cevap verir. / Metindeki yardmc fikirleri belirler. / Metnin ana fikrini belirler. / Metnin ncesi ve/veya
sonrasna ait kurgular yapar. / Metnin plann kavrar. / Okuduu metne farkl balklar bulur. / Metinle ilgili grsel geleri
yorumlar.
1. Sosyal evre ve davran konusu tartlrken 3. Gelecee uzanan izgide ocuklarmzn
1. TEMA
sosyal deime meselesinin de gz nnde ahlakl, nazik hanmefendiler ve beyefendiler TEST - 8
bulundurulmas gerekebilir. Her toplum ileriye olmas iin aile ii ilikilerde; eler aras uyum,
ya da geriye doru bir deiim geirir ancak nezaket ve ocua yaklam tarz byk nem
olumludan yana geliim ve deiim, arzulanan arz etmektedir. Nezaket kurallarnn birok
bir durumdur. Baz toplumlarda karmaklktan yansmas vardr. Aile ii ilikilerdeki incelik ve
kaynaklanabilen kltr yozlamas, olumsuz samimiyetin toplumu da etkilemesi kanlmaz-
neticeler dourabilmektedir. Olumsuzdan dr. zellikle okul ncesi dnemde ailelerin,
yana deiim ise ho grlmemektedir. ocuklarna kazandrmas gereken birtakm
Bu parada aadakilerden hangisine nezaket kurallar vardr.
deinilmemitir? Bu paradan aadakilerden hangisi ka-
A) evrenin deiim zerinde etkisi olduuna rlamaz?
A) Nezaket kurallarna dikkat eden genler
B) Her toplumun bir deiim geirdiine
yetitirilmelidir.
C) Karmakln baz halklar olumsuz etkile-
B) Nazik insanlar yetitirmede aileye byk
diine
grev dmektedir.
D) Olumsuz deiimlerin iyi grlmediine
C) Ailenin ocua kazandrmas gereken
kurallar vardr.
D) Nezaket kurallar aileden sonra okulda

retilmektedir.
2. Kiilik ve ahlak arasnda, ok sk bir ba var-

dr. Kt ahlakl kiide, iyi bir ahsiyetin bulun-
mas sz konusu olamaz. ahsiyet sahibi 4. Gzlerini aniden at sabahn ilk klaryla, o
insan iyiyi, doruyu, gzeli arayan; olumsuz- gzel scack ryasndan zorla koparlarak.
luk ve ktlklerin karsnda duran, topluma Fark yoktu aslnda ryalarnn gerek yaam-
ekil verip toplum yararna faaliyet gsteren dan. O, bir deniz adamyd, ryasnda da
kiidir. elbette denizleri grecekti. Fakat ryalar,

. .
Bu parann ana dncesi aadakiler-
den hangisidir? Bu para anlam btnlne gre aa-
dakilerden hangisi ile tamamlanmaldr?
A) Bir topluma yn vermek isteyen, ekonomik
olarak kendini gelitirmelidir. A) gerek hayata ancak bu kadar yaklaa-
bilirdi
B) Erdemli bir insan, topluma da yarar olan
kimlik sahibi insandr. B) kiiyi fark bir dnyaya gtren bir histi
C) Kiilik sahibi olabilmek iin bilgili ve akll C) gerek hayattan yine de farklyd, onlarda
olmak gerekir. bir huzur, gven ve dinginlik vard
D) Kt ahlakl olanlara toplum deer vermez. D) gerek yaamdan bu kadar kopuk ola-
mazd

Test - 8 Okuma Kltr

5. Dn ksa pantolonlarla orada burada gezinir- 7. Eve giren k, kurulan aydnlatma dzeni,
ken gelecekle ilgili hayaller kurardk. Bir saln- dekorasyonun en nemli detaylarndan bir
cakta sallanrken pilot olmak isterdik, ileride tanesidir. Meknn byklne ve k alp
ykseklik korkusunun beynimize yerleeceini almamasna gre duvar ve yer kaplamalar
bilmeden. Futbol oynarken Maradona veya belirlenmelidir. ok k alan bir meknda yer
Messi olmak isterdik, ileride sakatlanp da kaplamalarnn ok koyu olmas yerdeki en
Ana Dnce
oynayamazsn, dediklerini duymadan. Sonun- kk tozu bile mikroskop altna alm gibi ok
Her yaz tr bir ama
da ne ile karlaacamz planlamadmz ve youn gsterir. O sebeple tm gn gne
dorultusunda yazlr. Ya-
hayallerin karsna bir engel ktnda yerini alan ferah meknlarda yer deme seimi,
zarn parada vurgulamak
istedii dnceye ana bir yenisi alyordu bkp usanmadan. ak veya orta derecede bir renkten oluma-
dnce denir. Ana d- Bu parada vurgulanan dnce aa- ldr.
nce, yazarn okuyucuya dakilerden hangisidir? Bu para iin en uygun balk aadaki-
vermek istedii mesajdr.
A) nsanlar geleceinden emin olmak ister. lerden hangisidir?
Paragrafn iindeki btn
cmleler, ana dnceyi A) Meknlarn Denme zellikleri
B) Bir ey hayal edilirken sonunun nasl ola-
anlatmak iin vardr.
ca dnlmez. B) Mekn Ferahl
rnek:
Szlk kullanmak bir ei- C) Hayal etmek kolay, o hayali gerekletir- C) Gne Alan Evler
tim iidir. Biz hl sz- mek imknszdr.
lk kullanmann nemini D) Mekn Seiminin nemi
kavrayamadk. Gazeteleri- D) Bir iin sonunu dnmek baarszla
mizde her gn yanl an- neden olur.
lamda kullanlan yzlerce
szck vardr. TVlerimizde
yine her gn yzlerce yanl
anlamda szck kullanlr.
8.
Hi kimse de kalkp Bu
yanllar neden yaplyor?
deme zahmetine girmez.
Gazete ve TVlerde dil
uzmanlarnn bulunmamas
gibi nemli bir eksiklii za-
ten sylemek istemiyorum.
Bunun tamamen okuyucu
ve dinleyiciye bir saygszlk
olduunu dnyorum.
6. (1) Uygarlk yani dzen, her eyin dzenlenme-
si demektir. (2) Dzenlenen her ey doalln- 1930 ylnda ekilen bu fotorafta Atatrk hey-
Bu paragraf iin temel
dnce (ana dnce) u- dan uzaklar. (3) Meknn dzenlenmesi de kelinin bulunduu Ankara Ulus Meydanndan
dur: onda duygusal yoksunlua yol aar. (4) nsan bir kare yer almaktadr.
eitli yayn organlar- bulunduu mekn gzelletirmek iin yzyllar- Bu fotorafla ilgili olarak aadakilerin
mzda dil uzman bulunma-
dr uramaktadr. (5) Meknn duygusal yok- hangisi sylenemez?
dndan birok yanllk
yaplmaktadr. sunluu ise bir biimde insann duyarszlama- A) Mimari anlaya dair bilgilere ulalabilir.
eitli yaynlarda yaplan snn nedenidir.
B) Yksek binalar yoktur.
dil yanllarna insanlar tep-
kisiz kalmaktadr. C) Heykel, meydann olumasnda etkilidir.
rafn anlam akn bozmaktadr?
A) 2 B) 3 C) 4 D) 5 D) Meydanda hi araba yoktur.

TRKE
Kazanm: Metne ilikin sorulara cevap verir. / Konunun zelliine uygun dnceyi gelitirme yollarn kullanr.
1.
Tema

1. Kii, bulunduu evreye gre farkl zelliklerini 3. lk alardan itibaren insanlar eitli mallar 1. TEMA
kefedip aa karabilir. Sosyal evre, dav- para yerine kullanmlardr. blmnn TEST - 9
ranlarn ekillenmesinde nemli bir yere gelimesiyle birlikte mallarn mallarla mbade-
sahiptir. Belli grup ve evrelerin belli davran le edilmesi giderek zorlamtr. Takas edile-
ekilleri vardr. Gnlk yaants iinde birey, cek mallarn deerleri, mal arz edecek kimse-
her an hem evresiyle hem de kendisiyle nin her zaman bulunmamas, mallarn blne-
etkileim hlindedir. Kii, bu tr etkileimlerde bilme zelliklerinin olmamas eitli zorluklar
bulunurken kendine zg duygu, dnce ve ortaya karmtr. rnein, bir at ile yirmi
davran zellikleri gsterir. lek buday deitirmek isteyen bir kimse-
Bu parada vurgulanan dnce aa- nin st nerisi ile karlamas farkl deerlerin
dakilerden hangisidir? olumasna neden olmutur.
A) Her insann kendine zg dnceleri var- Bu parann anlatmnda aadakilerden

dr. hangilerine bavurulmutur?
A) Aklama Tank gsterme
B) Yaamdan tat alabilmek iin insanlar iyi
B) Aklama rnekleme
anlatklar insanlarla birlikte olmaldr.
C) Tartma Benzetme
C) Yaad evreden uzaklaan insan, yeni
D) Tartma Karlatrma
yere almakta zorlanr.
D) Toplumsal yaamn bir paras olan insan,

dier insanlarla ilikilerinde kendi kimliini
ortaya koyar.
4. ocuklarnzla darya ktnzda sokaktaki

kedi ve kpeklere kar nasl sevgi gsterdik-
lerine ve onlara hemen dokunmak iin ilerle-
2. Zamann eski koridorlarnda ayak izlerine rast- diklerine tank olmusunuzdur. ocuklar hay-
ladmz o nazik beyefendilere ve nazl han- vanlara dokunmak ve onlar sevmek iin
mefendilere ne oldu imdi? Hani airler sev- korkusuzca ve merakla yaklarlar. Yeti-
diklerine, babalar kzlarna Senin tek bir kinlerin cesaret edemedikleri birok davran-
gzelliine gzel iler yakr. diye iltifatta a, ocuklarn hi tereddt etmediini grmek,
bulunur, onlar nazike nezakete davet eder- ska karlalan bir durumdur.
lerdi. Neredeler, hani centilmenler, valyeler, Bu parada aadakilerden hangisine
zarifler, elebiler? deinilmemitir?
Bu parada yaknlan durum aadakiler- A) ocuklarn hayvanlara kar davranlarna
den hangisidir?
B) ocuklarn hayvanlara yaklarken yeti-
A) Nezaketin ve nazik insanlarn kalmamas kinlerden cesur olmalarna
B) Akraba ilikilerinin gitgide zayflamas C) ocuklarn hayvanlara kar korkusuz dav-
C) Nazik olmann yeni nesillere aktarlama- ranlarnn nedenlerine
mas D) ocuklarn hayvanlara kar korkusuz ol-
D) nsanlarn artk eskisi gibi birbirlerini ziyaret malarna sk rastlandna
etmemesi

Test - 9 Okuma Kltr

5. Gnde en az iki kez dilerinizi fralayn. Bunu 7.
yapamyorsanz en azndan aznz alkala-
Dalar, talar bu hasretlik derdinde;
yn. Gzlerinizi asla ihmal etmeyin. Ylda bir
kez mutlaka gz doktoruna gidin. Gzlk kul- Sabr, sebat etmez gnl yurdunda!
lanyorsanz numara kontroln mutlaka yap- Akam olur, tepelerin ardnda,
trn. Dzgn oturun. zellikle Daha gne batar batmaz ordaym...
Anlatm Biimleri
Bu para anlam btnlne gre aa-
Aklayc Anlatm
dakilerden hangisi ile tamamlanmaldr? Bir grup renciye bu iirin ana duygusu so-
Konunun farkl ynlerini
A) gn boyunca oturarak alyorsanz srt, rulmu ve alnan cevaplarn dalm aada-
retme amacyla yazlan
bel, bacak arlarna kar duyarl olun. ki grafikte gsterilmitir.
yazlarda bavurulan an-
renci Says
latm biimidir.
B) rencilerinizle tek tek ilgilenin.
25
Aklama, bir konuda bilgi
C) dzenli maa demesi yapan i yerlerini
vermek; tartma, oku- 20
tercih edin.
run herhangi bir konudaki
15
dncesini deitirmek D) kapnz gelen misafirlere kar ak tutun.
10
amacyla kullanlan anla-
tmdr. 5
Aada aklama anlatm
0 Duygular
biimine rnek bir metin
bulunmaktadr. Korku zlem
Umutsuzluk Beklenti
Buna gre soruya doru cevap veren -

rnek: rencilerin says katr?
k edebiyat, din d
A) 5 B) 15 C) 20 D) 25
konularda iirler syle-
yen, k adyla anlan
halk sanatlarnn olu- 8.
turduu edebiyattr. Bun-
lar, iirlerini saz eliinde
syler. alp arma ge-
leneine dayanr. Ozan- 6. (1) Trkiye, dnyada rlandadan sonra siyah
lar iirlerini sz ile yayar- ayn en fazla tketildii ikinci lke. (2) Ara-
lar. Bu trn en nemli trmalara gre Trkiyede 100 kiiden 96s her
sanatlar; Karacaolan, gn siyah ay iiyor, kii bana yllk siyah
Dadalolu, Kroludur. ay tketimi de 2.8 kilogram. (3) Ancak siyah Bu resim eski dnem denizcilerini anlatmakta-
ayn taht, son yllarda bitkisel aylarla sarsl- dr.
maya balad. (4) Bizler geleneksel tavanka- Buna gre bu resimle ilgili aadakiler-
n ay ime geleneimizi biraz da ayevlerine den hangisi sylenemez?
borluyuz. A) Balklarn ou teknelerin zerindedir.
B) Balklar, ellerindeki alarla uramaktadr.
C) in zorluu balklarn yzlerinden okun-
maktadr.
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 D) Deniz hafif dalgaldr.

TRKE
1.
Tema
Kazanm: Metne ilikin sorulara cevap verir. Metnin ana fikrini / ana duygusunu belirler. / Metnin konusunu belirler. / Metnin plann
kavrar. Metindeki yardmc fikirleri / duygular belirler. / Konunun zelliine uygun dnceyi gelitirme yollarn kullanr.

1. Biz insanlar her ne kadar doal yaamn bir 3. 1. Kitap okumak, zaman kayb deil; zaman 1. TEMA
paras olsak da modern yaamla birlikte bu en iyi ekilde deerlendirme yoludur. TEST - 10
doallktan kopuyoruz. Bu kopu, bize birok 2. Okuduum her kitap, ruhuma bir eyler ka-
hastal da beraberinde getiriyor. zellikle tar.
hayvanlardan fazlasyla uzaklayoruz. Bu
3. Her zaman yaptm gibi bu kitab da g-
nedenle her geen gn, hijyenik olmak haya-
vendiim insanlarn tavsiyesi zerine oku-
tmz daha ok esir alyor. Hl byle olunca
yorum.
da hayvanlar pis, mikroplu olarak deerlen-
4. Bir kitab birilerine gsteri iin okumak za-
dirilmeye balanyor. Bizimle birlikte ocuklar
man kaybdr.
da hem hayvanlardan uzaklayor hem de
onlardan korkuyor. Numaralanm cmlelerden hangisi bir
paragrafn ilk cmlesi olamaz?
Bu parada vurgulanan dnce aa-
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4
dakilerden hangisidir?
A) Baz ocuklar hayvanlar daha ok sev-
mektedir.
B) Baz korkular bizi ve ocuklar hayvanlar-

dan uzaklatrmaktadr.
C) Kimi hastalk korkular yznden hayvanlar

telef edilmektedir.
D) nsanlar, hayvanlarla bir arada yaama

alkanlna yeniden dnmelidir.
4.
2. Kk meknlarda, yer ve duvar renklerinin

mmkn olduu kadar birbirine yakn olmas,
o mekn daha byk gsterir. Koyu renk
duvarlar, kk meknlar daha da kltr.
Kk meknlar ayna kullanlarak byk gs-
terilebilir. Ayrca kk odalarda ok koyu
resimler ya da uzun dolaplar kullanlmamal-
dr. Byle yerlerde daha alak dolaplar ve
yatay izgiler tercih edilmelidir. Bu resim, eski stanbuldan bir kesit sunmak-
Bu parada anlatlan konu aadakilerden tadr.
hangisidir? Buna gre, bu resimle ilgili aadakilerin
A) Meknlarn insanlarda ne gibi deiimler hangisi sylenemez?
yaratt A) Halka ak bir mekndr.
B) Huzurlu bir yaamn gerekleri B) Meknlarda k yoktur.
C) Kk meknlarn insan skt C) nsanlar deiik faaliyetler iindedir.
D) nsanlarn hangi mekn nasl demesi D) Hava aktr.

gerektii

Test - 10 Okuma Kltr

5. (1) Topkap Saraynn avlusundaki eski kara- 7. Evi, bir avlu evreliyordu. Avlunun ortasnda
kol binas, uzun bir restorasyondan sonra bir dut aac vard. Safiye ninenin Refika isim-
restorana dntrld. (2) Restorann ad da li bir torunu vard. Refika, bykannesini
eskiye uygun olarak Karakol oldu. (3) let- ziyaret ettii zaman beraberce, dut aacnn
mesini ise Ortakyde Osmanl mutfandan altndaki sraya otururlard. Bykannesine sa-
rlp yumuack elini ptkten sonra genellikle
sunduu lezzetlerle dikkat eken eski bir lo-
ondan u szlerle bir ey isterdi: Bykanne,
kantac yapyor. (4) Osmanlda bir yemek
Paragraf ltfen imdi bana bir hikye anlatr msn?
gelenei oluturulmu, bu gelenek bozulma-
Yardmc Dnce Anlatacak ok hikyem var. diye yantlard
m ve saraya yakr bir men oluturulmu-
Her yazda bir ana d- Safiye nine.
tur. (5) Karakolun iletmecisi bunun iin Os-
nce vardr. Bu ana d- Bu parada aadaki duyulardan hangisi-
manl arivlerini aratrm ve nostaljik lezzet-
nce, yazarn vermeyi ne zg ayrntlara yer verilmemitir?
amalad mesajdr. Ya- leri bir araya getirmi.
A) itme
z, ana dnce evresinde Numaralanm cmlelerden hangisi parag-
geliir. Ancak yazda ana rafn anlam akn bozmaktadr? B) Grme
dnceye bal olarak A) 2 B) 3 C) 4 D) 5
verilen baka dnceler C) Dokunma
de vardr. Bunlara yardm-
D) Koklama
c dnceler denir.
rnek:
Yeilin bol olduu yer-
de yaam gzeldir. Uy-
gar insann en ok sknt
ektii nokta salktr, 8. Zamann hzla akp gitmesi bata umursan-
yaamdan zevk almaktr, 6. nsann doal evresini deitirmeye balamaz fakat geriye dnp bakldnda her gn
stresten uzak yaamaktr. mas, ate yakmay rendii tarih ncesi babo dolaldnn farkna varlnca vaktin
Aln size doa! Size btn alara kadar uzanr. ... ok ge olduu anlalr. oumuz, genellikle
skntlarnz unuttursun. .. Tarihin erken dnemlerinde televizyon seyreder, oyun oynar, btn gn-
Ya da mahvedin u doay, benzer baka rnekler de vardr. Ama insa- mz elenceye ayrrz ve bu davran srek-
bozun dengesini. O zaman
nolunun doaya verdii zararlar, zellikle son li byle devam eder. Sonunda geminin liman-
da aln size hastalklar,
yzylda olaanst boyutlara ulamtr. dan kalktn grnce de artk bir i yapmaya,
stresler
Bu parada bo braklan yere anlam kendimize yararl alkanlklar kazanmaya
Yukardaki paragraftan btnlne gre aadakilerden hangisi veya baar iin adm adm ilerlemeye al-
u yardmc dnceler getirilmelidir?
rz. Ama genellikle vakit ok getir.
karlabilir: A) rnein Afrikann savan denen geni
Bu parada yaknlan durum aadaki-
Yeillik, insann yaamna ayrlklar bundan 50 bin yl nce bu k-
gzellik katar. lerden hangisidir?
tadaki ormanlarn yanmasyla olumutur.
Doa, insan stresten, s- A) nsanlarn geni zamanlarn yararsz ilere
kntdan uzak tutar. B) Her toplum kendi kltr dnyasn yarat- ayrarak yararl iler iin ge kalmalar
Skntlardan uzaklamak mtr. B) Her iin kendine gre bir faydas olduunun
isteyen, doaya sarlsn.
C) ou zaman istemediimiz kimi ileri yap- anlalmamas
Dengesi bozulan doa, in-
mak zorunda kalmzdr. C) nsann ilerini zenerek yapmamas
san saln bozar.
D) Tm toplumlar el ele vererek dnyamz D) nsanlarn zamann akp gidiine engel ola-
kirlilikten korumak zorundadr. may

TRKE
Kazanm: Metindeki sz sanatlarnn anlatma olan katksn fark eder. / Yeni rendii kelime, kavram, atasz ve deyimleri kullanr.
1.
Tema

1. TEMA
1. Aadaki ataszlerinden hangisi hem ger- 4. 1. Bir aslan olmama ramen bu ormanda
ek hem de mecaz anlamldr? geceleri bazen ben de korkuyorum. TEST - 11
A) leyen demir ldar. 2. Ben gkyznde kanat rpmak istiyorum,
bu kafeste hi de mutlu deilim.
B) zm zme baka baka kararr.
3. Sabahn yannda keyif yapan bir kediyken
C) Bugnn iini yarna brakma.
geirdiim gnleri zledim.
D) Minareyi alan klfn hazrlar.
4. Minik kedi, ksk gzlerle bana bakyor.

konuturma sanatna yer verilmemitir?
A) 4 B) 3 C) 2 D) 1
2. K gelince, bahar mevsimini

Tpk annemin eyizleri gibi
Kaldrdk kapakl sandklara
Souk k yayoruz imdi

Bu dizelerde benzeyen ve kendisine ben- 5.
zetilen unsur, aadakilerden hangisinde Bence bu, ok
doru olarak verilmitir? gururlu bir
Kendisine aa.
Benzeyen Hakan
Benzetilen
A) K eyiz Bu aacn ne
kadar da gzel
B) Bahar eyiz
renkleri var!
C) eyiz Sandk
Sinem
D) Sandk Bahar
Bu aa resmi, nternette en
ok beenilenler arasndayd.
Aylin
Bu aa, tek bana bir tepe-

3. Aadakilerden hangisi kar salad de duruyor.
kimsenin houna gidecek biimde davranan
Mehmet
kiiler iin kullanlan bir deyimdir?
renciler kendi aralarnda bir aa resmi
A) Hem sulu hem gl.
zerinde yorumlar yapmaktadrlar.
B) Ad km dokuza, inmez sekize.
Buna gre, rencilerden hangisi aaca
C) Kimin arabasna binerse onun trksn insana zg nitelikler yklemitir?
arr.
A) Mehmet B) Aylin
D) Hangi dada kurt ld?
C) Sinem D) Hakan


6. Aadaki rencilerden hangisi cmlesin- 8. Bam... Artk onu tamak ne zor!
de deyime yer vermitir? Bam, gnden gne kaytsz bana.
A) Dalnda bir yaprak gibi dnyor
Ac rzgrlarn ektii yana...
Kularn sesleri cvl cvld. Necip Fazl KISAKREK
Bu drtlkle ilgili olarak aadakilerden

B) hangisi sylenemez?
Sz Sanatlar
Kiiletirme Btn gn kpeklerin sesi A) iirin ana duygusu yaama sevincidir.
nsana zg nitelikleri, do- kesilmedi.
adaki varlklara aktarma- B) Baa, insana ait bir zellik yklenmitir.
ya kiiletirme denir. C) Dize sonlarnda ses benzerlikleri vardr.
Bir gn bir tilki aznda ko- C)
caman bir peynir bulunan Yarn kitap fuarna ablamla D) Ba, daldaki bir yapraa benzetilmitir.
kargaya yle syler: gideceiz.
Karga karde, o gzel se-
sinizle bir ark syleseniz
de dinlesek. D)
ten ie kan alyordu Yaan yamur ruhumuzu da
doa. ykyor.
Sevincini da vurmulard
aalar.
Kskan bir ehirdi buras.
Ataszleri ve Deyimler 9. 1. Kalkn yavrularm, afak skmeden
Ataszleri, herkes iin 2. Atalar yurdunu gezin, dolan!
geerli olan genel durum-
lar ortaya koyar. Genellik- 3. Pembe ufuklara sisler kmeden
le t verir. Deyimler ise 4. u yce dalar ku gibi an.
zel durumlar ifade etmek
iin kullanlr. Rza Tevfik BLKBAI
Ataszleri, cmle bii-
Bu drtlkteki numaralanm dizelerin
mindedir. Deyimler ise ge-
nellikle cmle biiminde hangisinde benzetme yaplmtr?
deildir. Ataszleri de de- A) 1 B) 2 C) 3 D) 4
yimler de kalplamtr. 7. Kulak ver ki havasnda bahemizin
Syleyenleri belli deildir. Gk maviliinden, dal yeilliinden
Bir trk sylenmede kendiliinden
Kplere binmek Nasl dinlersen yle, en veya hazin.

Etekleri zil almak 10. Neden byle dman grnrsnz
ou gitti, az kald. Cahit Stk TARANCI
Yllar yl dost bildiim aynalar
deyim
Bu drtlkteki alt izili deyimin anlam Bu dizelerde kullanlan sz sanatnn gs-
aadakilerden hangisidir? tergesi aadakilerden hangisidir?
A) Duyduklarnn doruluundan phe etmek
Aa ya iken eilir. A) Aynalarn anlatmnda arla gidilmesi
Damlaya damlaya gl olur. B) Baa gelen bir durumdan alnan dersi unut-
Gne, balkla svanmaz. mamak B) Aynalara insan zellii yklenmesi
atasz
C) Merak edip dinlemek, iitmeye almak C) Aynalarn konuturulmas
D) Belli etmemeye alarak dinlemek
D) Aynalarn dizeye konu alnmas

TRKE
Kazanm: Yazm kurallarn kavrayarak uygular. / Yazdklarn yazm kurallarna uygunluk ynnden deerlendirir.
1.Tema

1. 3. 1. Beni telefonla arayan sen misin?
1. TEMA
Yamur, se TEST - 12
nin
evde olman bu saatte
gerekir! 2. Ka yanda olduunu sylermisin?
1
3. Otobsn srcs m rahatszlanm?
inde deneyim sahib
bir retmenimiz va i 4. Bir dostu ziyarete sen de gelir misin?
r.
2
Arkadalar
sevilen biriyarasnda yazm yanl vardr?
di.
3 A) 1 B) 2 C) 3 D) 4

alpta para kaza
mak istiyordu. n-

yazm yanl vardr?
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4
4. Aadaki cmlelerden hangisinde yazm
yanl vardr?
A) Gkyzn her gece sslyor yldzlar.
B) Bilgisayar dnyasnda yeni gelimeler
oluyor.
C) Ayrln acsna sabr ediyor gnl.
D) Bir ilkbahar sabah cvldayor kular.
2. 1. Gkteki yldzlar gibi pasparlakt.

2. Duydum ki unutmusun gzlerimin rengini. 5. Aadaki cmlelerin hangisinde byk
harflerin kullanmyla ilgili bir yanllk
3. Gemite ki hatalarn tekrarlamamalsn. yaplmtr?
4. Bizimki kupann ilk mayd. A) Salk Bakanlnda Daym alyor.
Numaralanm cmlelerden hangisinde B) Sizinle Metropol Sinemasna gidelim.

yazm yanl yaplmtr?
C) Atatrk Lisesinde okumak istiyor.
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4
D) Selim Bey, iyi bir polistir.


6. Aadaki cmlelerin hangisinde yazm 9. Aadaki cmlelerin hangisinde kinin
yanl vardr? yazmnda yanllk yaplmtr?
A) 42. Sokak, 7 numarada oturuyormu. A) Kitaptaki resimler dikkat ekiciydi.
B) Yldz Lokantas, gzde bir meknd. B) Erzurumdaki bu okul mze yaplacak-

m.
C) Necatibey Caddesinde bir dkkn kirala-
m. C) Sizinki gelecek sefere, dedi.
Yazm Kurallar
de Balac ve de D) Az sonra Caddenin karsna geip bizi D) Filmin afiinde ki resim ok beenilmi.
Ekinin Yazm selamlad.
de Balac:
Bile, dahi anlamna ge-

lir
Ayr yazlr.
10. Aadaki cmlelerde alt izili szcklerin
Benzeme kuralna
hangisinde byk harflerin yazmyla ilgili
uymaz.
bir yanllk yaplmtr?
Ben de sizinle oynamak
istiyorum. A) Bu blgede ounlukla Ankara keisi
Yarn piknie de gide- yetitirilir.
ceiz.
7. Aadaki cmlelerden hangisinde ayr B) Ders ziliyle beraber Aye retmen snfa
Korkmak da insani bir
yazlmas gereken de bitiik yazlmtr?
duygudur. girdi.
A) Sevmek de bizim iin affetmekte.
Btn gn alt da
C) Okul enliimiz bu yl 28 Mays gn
alt. B) Cadde zerinde bir ev aryordu.
yaplacak.
C) Galatasarayn haftaya da bir ma var.
de eki:
D) Kar ya Dou Anadoluda olduka etki-
Bulunma anlam katar. D) Ksa da olsa sizinle grmek istiyorum.
li olmu.
Bitiik yazlr.
Benzeme kuralna
uyarak ta, te eklini
alr.
Her gn evde zaman
geirirdi.
ocuklar bizi arabada 11. (1) Televizyon dizilerinin her zaman yaam-
bekliyorlar. mzda nemli bir yeri oldu. (2) Ancak son bir
Sokakta ara ara sanat- 8. 1. Atatrk, 23 Nisan 1920de TBMMyi at. ka yldr arlklarn daha ok hissetmeye
lar grnyordu. 2. Ben, 19 Mart 1994te domuum. baladk. (3) E dost sohbetlerine kadar szd
1913te ailem Trkiyeye 3. Haftaya aramba gn doum gnm. bu programlar. (4) Gnlk yaammz, izledi-
yerlemi. 4. Cuma akam misafirlerimiz gelecek. imiz dizinin ekrana gelecei gne ve saate
gre planlyoruz.
Bu paradaki numaralanm cmlelerden
yazm yanl vardr?
hangisinde yazm yanl vardr?
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 A) 1 B) 2 C) 3 D) 4

TRKE
1.Tema
Kazanm: Yazdklarn noktalama kurallarna uygunluk ynnden deerlendirir. / Noktalama iaretlerini ilevlerine uygun olarak kullanr.

1. Bahar gelince binbir iek aard doada( ) 4. 1. TEMA
papatya( ) meneke( ) idem( ) TEST - 13
Bu cmlede yay ayrala gsterilen yerlere
hangi noktalama iaretleri getirilmelidir?

A) (;) (,) (,) (.) B) (:) (,) (,) (...)
C) (;) (;) (;) (...) D) (:) (,) (,) (.)

Hangi sembolle gsterilen cmlede iki
noktann kullanm yanltr?

2. Ellerim( ) byle bo mu kalacakt( )

Gzmde byle yalar m olacakt( )
Bu dizelerde, yay ayrala gsterilen yerlere
aadaki noktalama iaretlerinden han- 5. Zaman( ) kl gibidir( ) siz onu kullanmaz-
gileri getirilmelidir? sanz o sizi keser( )
A) (,) (;) (?) B) (,) (,) (?) Bu cmlede yay ayrala gsterilen yerlere
srasyla aadaki noktalama iaretlerin-
C) (,) (?) (?) D) (;) (?) (?) den hangileri getirilmelidir?
A) (:) (;) (!) B) (,) (;) (.)
C) (,) (.) (.) D) (.) (;) (...)
3. 1. nsanlar, trafik kurallarna mutlaka uyma-

ldr...
2. nsanlar, bazen istediklerini yapamaya-

bilir. 6. (1) Bugn hayatmn son demlerini yayo-
rum( ) (2) ok ey yaptm, ok ey grdm( )
3. Salkl koullarda yaamak herkesin
(3) syan, ayrlk, zorluk, sknt( ) (4) En acs
hakk deil midir?
ise dostlarmn bana srtn dnmesi olmu-
4. Bu sabah anszn bir rzgr... tur( )
Numaralanm cmlelerden hangisinde nok- Numaralanm cmlelerden hangisinin

talama yanl yaplmtr? sonuna nokta (...) konmaldr?
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 A) 1 B) 2 C) 3 D) 4


7. Aadaki cmlelerden hangisinin sonuna 10. Kalabalk, ta yn, darack sokaklar
nlem iareti (!) konmaz? Ah nerede o kouturan ocuklar
A) Doay korumak iin klim Zirvesi yapld Aadaki cmlelerin hangisinde virgl, bu
dizelerdeki ilevine uygun kullanlmtr?
B) ocuklar, artk yemeinizi alabilirsiniz
A) Kimse beni anlamak istemiyor, diye sitem
C) Eyvah, param dolmuta drdm etti.
Noktalama aretleri
Virgl (,) D) Ee, sonunda olaca buydu B) Dedem, yllar sonra da ayn baklarla
Virgl, birinden alnt bir karlamt bizi.
ifade olduunu anlatmak C) Begonyay, papatyay en ok da hanme-
8.

iin kullanlr. lini severim.

D) Film bitti, evdeki sessizlik birden kaybol-
Her zafer bir baar
du.
yks yaratr, dedi.

nsanlar rahata abuk

alr, derdi babaannem.

Her zafer bir bakasn

dourur, demiti bir bilge.
Bu cmle, tabloda verilen aklamalardan
Yazn scakta kalma, diye
hangisini rneklendirmektedir?
seslendi babas.
Virgl, anlam karkln A) 1 B) 2 C) 3 D) 4
nlemek iin kullanlr. 11. Kck toz paracklar -yalnz gne n-
Kk, aacn arkasna 9. da grlebilen- boazmdaki alerjiyi daha da
saklanm. hassas hle getiriyordu.

Gen, polisin
Bu cmledeki ksa izgilerin () yerine aa-
arkasndayd.

daki noktalama iaretlerinden hangisi
Son glen, insanlarn en
getirilebilir?
iyisidir.
A) , B) . C) ; D) ?
Bu, evi aacakt.
Virgl, e grevli
szcklerin arasnda
kullanlr.
Ailem, akrabalarm, arka- (,) (,) (?) () (,) (.)
dalarm dne geldiler. Eyll
Elif
Telefonlar, telsizler,
televizyonlar; ne ararsan
12. Aadaki cmlelerden hangisinin sonuna
buradayd.
() (,) (?) dierlerinden farkl bir noktalama iareti
Ben, Selim ve Kerem o () (,) (?) gelmelidir?
yl ayn yere gittik.
Kerem Ahmet
Kitaplarm, yazlarm, el- A) ocuklar, nereye kayboldunuz
biselerim; ne varsa hepsini Tahtadaki cmlede yay ayrala gsterilen
yerlere gelmesi gereken noktalama iaret- B) Neden ilerim ters gidiyor, anlamadm
topladm.
lerini hangi renci doru sylemitir?
C) Tm olanlarn sulusu biz miyiz
A) Elif B) Eyll
D) Burada ka saat daha beklemeyi d-
C) Kerem D) Ahmet nyorsunuz

TRKE
1.Tema
Kazanm: Fiilimsiyle fiil ve isim soylu kelimeler arasndaki farklar kavrar. / Fiilimsilerin ilevlerini ve kullanm zelliklerini kavrar. /
Fiilimsileri zelilklerine uygun biimde kullanr.

1. Aadaki ataszlerinin hangisinde fiilimsi 4. Aadaki cmlelerin hangisinde sfat-fiil
1. TEMA
vardr? vardr? TEST - 14
A) Ev alma, komu al. A) Krlan gururun bir gn onarlacaktr.
B) Ayan yorganna gre uzat. B) e balamadan nce beni arar msn?
C) Araba devrilince yol gsteren ok olur. C) Yz glerken kalbi de glyor sanki.
D) Bir aacn dibinde bir sr barnr. D) Yanl anlalmak, hi anlalmamaktan

daha ktdr.
2. Aadaki cmlelerin hangisinde isim-fiil

vardr? 5. 1. Kpekler, iki saat nce gtrlm.
A) Krmz bir hal zerinde yrdk. 2. Araba tamircilii, zor bir meslek olmal.
B) e balamak yolun yarsdr. 3. Her insan kendi iini gzel yapmal.
C) Son glen iyi gler. 4. Sabahtan beri komaktan yoruldum.
D) Sen glnce gller aar.

Numaralanm cmlelerden hangisinde fii-
limsiye yer verilmitir?
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4

3. Aadaki cmlelerin hangisinde dierle-
rinden farkl bir fiilimsi kullanlmtr?
6. Aadaki cmlelerin hangisinde dierle-
A) Grlmemi bir frtna vard darda.
rinden farkl bir fiilimsi kullanlmtr?
B) Seven insan ne yapmaz ki?
A) Blgede baklmadk ev kalmam.
C) Bana hi kimse konuma frsat vermedi.
B) Sana inanp buradan gidecektim bir de!
D) Borcumu kiradan gelecek parayla de- C) Onu grr grmez tandm.
yeceim.
D) Sen yaadka srtm yere gelmez.


7. 1. Beni havaalanna kadar g- 10. Aadaki cmlelerden hangisinde birden
trebilir misin? fazla fiilimsi kullanlmtr?
2. Yolda almamz gereken e- A) Sen doduunda ben alt yandaydm.
Mteri yalar var.
B) Yanlla glp gemek erdemli insanla-
ra yakmaz.
Fiilimsi (Eylemsi) 1. Memnuniyetle efendim!
Fiil kk ya da gvdelerin- C) Krlm bir bardak gibi para parayd.
den treyerek cmlede 2. Olsun, onlar da alr, yolumu-
isim, sfat ve zarf olarak za devam ederiz. D) Kendine gvenmenin de bir karl
kullanlan szcklere fii- Taksici olmal.
limsi denir. Fiilimsiler e
ayrlr. Yukardaki taksici ile mterinin konu-
Fiilimsilerin Ekleri masnda ka numaral cmlede fiilimsiye
sim-fiil - ma, -mak, -i yer verilmitir?
Sfat-fiil - an, -as,
- mez, A) Taksici 1. cmle
- ar, -dik, B) Mteri 1. cmle
- ecek,
- mi C) Mteri 2. cmle
Zarf-fiil - ken, -al, 11. Zamann gerek bir hazine olduunu
D) Taksici 2. cmle
- asiye, -a....-a 1
- madan, -ince, anlamayan kiiler, yanlp kendilerine
- ip, -arak,
2 3 4
- dka,
zarar verirler.
- dnda,
8. Aadaki cmlelerin hangisinde zarf-fiil
- r.....-maz Yukardaki cmlede numaralanm szck-
kullanlmtr?
Fiilimsilerin zellikleri lerden hangisi fiilimsi deildir?
1. Fiilimsiler geici sz- A) Bu baklar ok keskindi.
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4
cklerdir.
B) Bilgisayar masasnda oturmak bizi yor-
2. Fiilimsiler zamanla ka-
lc hle gelebilir. (Bir yi- mutu.
yecein, eyann, duru-
mun, yerin ad olabilir.) C) Dizi filmleri takip etmeyi istemiyordum.
3. Fiilimsi ekleriyle ben- D) Sizinle konuup anlaabiliriz.
zer olan baka ekler
de vardr. Bu eklerle fi-
ilimsilerin ayrm cmle
iinde belli olur, buna
dikkat edilmelidir.
4. Fiilimsi ekleri yapm eki- 12. 1. Yklan hayallerin peinden komam.
dir (Fiilden isim treten
yapm eki). 2. Diziyi izlemek iin yemei erken yapma-
5. Fiilimsiler tremi sz- 9. Aadaki cmlelerin hangisinde fiilimsi lyz.
cktr.
6. Fiilimsiler cmleye de- yoktur?
3. Sal gnleri kouya sen de gelmelisin.
iik anlamlar katabilir A) Ordu komutan yukarda seni bekliyor.
(durum, zaman, nitelik 4. Konutuunuz her eyi ben de duydum.
vs.). B) Gzel gnler grm bir kiiyim ben.
7. Fiilimsiler, fiillerin kk ya Numaralanm cmlelerden hangisinde fii-
da gvdelerine ek ge- C) nsann can yannca olanlar anlar. limsiye yer verilmemitir?
tirilerek kullanlan sz-
cklerdir. D) Bir baba ocuunu doyasya sevmelidir. A) 1 B) 2 C) 3 D) 4

TRKE
1.Tema
Kazanm: Fiilimsiyle fiil ve isim soylu kelimeler arasndaki farklar kavrar. / Fiilimsilerin ilevlerini ve kullanm zelliklerini kavrar. /
Fiilimsileri zelliklerine uygun biimde kullanr.

1. Aadaki cmlelerin hangisinde farkl bir 4. 1. TEMA
ek alan sfat-fiil kullanlmtr? sim-fiil ekini alan baz sz- TEST - 15
ckler kalplaarak fiilimsi
A) Zamannda derse girmeyen rencileri
olmaktan kar.
arn.
retmen
B) ini aksatan kiiler sizler misiniz?
C) Daha nce duyulmam fikirler sylyor-

Ferhat olup dalar delmek
du. istedi.
D) Az nce kalkan otobs, Bursaya gitti. Arda
Bu soukta dondurma yenir

mi hi?
Kemal
Byle zamanlarda akll dav-

ranmak gerekir.
2. Zarf-fiil grevinde kullanlan bir szck cmle- Su
ye zaman anlam da kazandrabilir.
Man krlma noktas bu da-
Bu kurala uygun bir kullanm aadakile-
kikayd.
rin hangisinde vardr?
A) Sessizce evin kapsn at. Pnar
B) Kitap okurken masada uyuyakalm. retmen, yapt aklamaya gre ren-

cilerden rnekler vermesini istemitir.
C) Sabaha kadar oturup devini tamamla-
yacak. Buna gre rencilerden hangisi doru
rnek vermitir?
D) Pazarlk ederek birka para eya aldk.
A) Arda B) Pnar
C) Su D) Kemal

3. 1. Markete ekmek almak iin uramamz

gerekecek.
5. Aadaki cmlelerin hangisinde birden
2. Okula bir saat iinde gidip geleceim. ok fiilimsi kullanlmtr?
3. Yazar, yazmadan duramam diyordu. A) Olay duyunca hemen sizi aradm.
4. devler bitmek tkenmek bilmiyor. B) alacam konular renmek iin gel-

dim.
Numaralanm cmlelerden hangisinde alt
izili szck fiilimsi deildir? C) K karp yle yapsaydnz dn.
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 D) nsan okuduka kendini gelitiriyormu.


6. Aadaki cmlelerden hangisinde ma, 9. Aadaki cmlelerin hangisinde hem
me eki farkl bir grevde kullanlmtr? isimfiil hem de sfatfiil kullanlmtr?
A) Btn renciler okuma salonunda sizi A) Konuyu sana dolandrmadan anlataca-

bekliyor. m.
B) Kitap okuyan birini grmek beni sevindir-
B) Ma kar tarafn kazanma ans yoktu.
Fiilimsi (Eylemsi) miti.
1. sim-fiil (Mastar, Ad Ey- C) Ltfen, ok konuma da iini yap! C) Dizilerden bkm gzlerim, glmseyen
lem) D) nsanlarla iyi geinmeyi renmelisin. sinemaya kotu.
Fiillerin kk ya da gvde-
D) Umursamaz tavrlarn grnce ardm.
sine isimfiil (mastar, ad
eylem) eklerinin getirilmesi
ile yaplan fiilimsilerdir.
Ekleri: ma, mak,
tr. 7.
Yaamn tutup kanatlarndan 10. 1. Biraz dinlenip yola devam edeceim.
Glmek sana yakyor.
Umak istiyorum en st perdesinden
Tek istedii kutu gibi bir 2. Alveri yaparken bilinli bir tketiciydi.
Zaman doyasya
ev almakt.
Yaamak gzel ey do- 3. Gzm atmda yol bitmiti.
rusu.
Evlenmek iin gittiler. 4. km sorular zyordu bugnlerde.
Konuma sanatnda us- Numaralanm cmlelerden hangisinde
tayd.
dierlerinden farkl bir fiilimsi kullanlm-
Balama at yapld.
tr?
Yalnz kalma korkusu var-
m.
Bu dizelerde geen aadaki szckler- A) 1 B) 2 C) 3 D) 4
Dik bir duru sergiledi.
Konuya bakmz ol- den hangisi fiilimsi deildir?
duka farklyd. A) kanatlarndan B) tutup
sim-fiil olan ma, me
eki cmleye yapma, etme, C) umak D) doyasya
11. Geleceimizi aydnlatacak hazineler ocukla-
durum anlam katar.
rmzdr.
Oturma odasn ok
beendim. Bu cmlede sfat-fiil bir sfat tamlamas olu-
Kalc szckler isim-fiil turmutur.
saylmaz. Ayn kullanm aadakilerin hangisinde
Dondurma, sarma, ye- 8. Gitmek zm olacaksa giderim
vardr?
mek... Ama derin bir yaama istei iimde
sim-fiil olan eki A) Yllardr bouna alp didinmiim.
Gidince zlecekse eer
cmleye tek tarafllk,
Durmadan arpan bu yrek B) Arabamz ykanrken biz de aylarmz
durum anlam katar.
Bakndan yakaladm Kvrlan bir yol gibi yudumladk.
seni. Uzaklar uzaklamaz susuyor sana
Duruundan C) Okumak, bambaka ufuklara alan bir
Su gibi akndan se- penceredir.
Bu dizelerde ka tane fiilimsi kullanlm-
sinin.
tr? D) Susmay da konumay da beceremez
A) 3 B) 4 C) 5 D) 6 byle kiiler.

TRKE
1.Tema
Kazanm: Fiilimsiyle fiil ve isim soylu kelimeler arasndaki farklar kavrar. Fiilimsilerin ilevlerini ve kullanm zelliklerini kavrar. /
Fiilimsileri zelliklerine uygun biimde kullanr. Cmlede fiilimsiye bal kelime ve kelime gruplarn bulur.

1. Aadaki cmlelerin hangisinde sfat-fiil 3. 1. TEMA
yoktur? Bana dmez can vermek, yumuak bir kucakta
TEST - 16
A) Bilmediim konularda konumay doru
Ben bu kaldrmlarn emzirdii ocuum
bulmam.
B) Ders alrken mzik dinlemek doru
Bu dizelerde kullanlan fiilimsiler aada-
mu?
kilerden hangisinde srasyla verilmitir?
C) Tannmayan markalar vard gda fuarn-
A) sim-fiil, sfat-fiil
da.
B) Sfat-fiil, sfat-fiil
D) Daha nce hi grlmemi gzellikte bir
C) sim-fiil, zarf-fiil
kzm prenses.
D) Zarf-fiil, sfat-fiil
2.
Sfat-fiillerde bazen nitele- 4. Aadaki cmlelerden hangisinde fiilimsi-

nen szck debilir, buna ye yer verilmemitir?
sfat-fiilin adlamas denir.
A) Ankarann en bilinen zellii armudu ve
keileridir.
B) zmir, gzelliiyle vnen bir sahil ehri-

retmen
dir.
Kusursuz dost arayan dost- C) Kayseri denince aklmza hemen mant
suz kalr. gelir.

Bayram
D) Malatyann kayslarn tatmadysanz
Son glen iyi gler. ok piman olursunuz.
Sena
Krlan kalpler onarlamaz.
5. 1. Durmadan almak deil, verimli al-

Meryem
mak gerekir.
2. Ben almaynca evdeki yiyecekler
Erken kalkan yol alr.
bozulur.
3. Ben olmadmda herkes r.
Nida
Yukardaki rencilerden hangisi, ret- 4. alr almaz yemekleri piiririm ben.
menin yapt aklamaya rnek olacak bir
cmle sylememitir? Numaralanm cmlelerdeki zarf-fiillerden
hangisi cmleye farkl bir anlam katmtr?
A) Bayram B) Sena
C) Meryem D) Nida A) 1 B) 2 C) 3 D) 4


6. Aadaki rencilerden hangisi -acak 9. 1. Eve varr varmaz bizi arayacak.
ekini farkl bir grevde kullanmtr? 2. Dnmek, konumaktan daha ycedir.
A) 3. Hava kararmadan ehre varmalyz.

Marketten alnacak malzeme
4. Otobste olmadk iler bamza geldi.
kalmad.
Fiilimsiler Numaralanm cmlelerin hangisinde sfat-
2. Sfat-fiil
B) fiil vardr?
Fiil kk ya da gvdeleri-
ne sfat-fiil eklerinin gel- Gidilecek ailelerin listesini - A) 1 B) 2 C) 3 D) 4
mesiyle oluan fiilim- kardnz m?
silerdir.
Ekleri: an, as, mez,
ar, dik, ecek, mitir. C)
Sfat - fiiller bir ismi ni- Yiyecekler bir hafta iinde
teleyecek biimde kulla-
bitti.
nlr.
Ancak kimi cmlelerde
sfat-fiil bir ismi nitele- 10. Aadaki cmlelerden hangisinde fiilimsi-
D)
meden de kullanlabilir Davete gelecek misafirleri beye yer verilmemitir?
ve szck hl fiilimsi
lirleyiniz. A) Sokakta kedilerden ve benden baka
grevini devam ettirir.
Alan kapdan ieriye
kimsecikler yoktu.
girdi.
Sorulan her soruya ce-
B) ocukluktan beri okuduum tm kitapla-
vap vermezdi.
Sorulanlar bir kda rn listesini tutarm.
7. Aadaki cmlelerden hangisinde fark-
not alyordu.
Bizi bilinmez yollardan l fiilimsi kullanlmtr?
C) Frnn nndeki bekleme kuyruu uza-
getirdi. Anlatlanlar, bana buraya gelince duydu-
A)
Koar adm geldik. yp gidiyordu.
um bir hikyeyi hatrlatt.
Bilindik ilerle urayor-
du. B) Laf laf anca ben de kalkp gzel bir D) Dnya kadar yaplacak i var, hibirini
Krlacak eyalar u ku- trk sylemek istedim.
tuya koy. bitiremeyeceiz.
lm eek kurttan C) Bu konuma, ad bilinmeyen nice masum
korkmaz. insan iin yaplmtr.
Olas yanllar zme-
D) Bir arada yaayabilmek iin sylenenlere
ye alrd.
glp gemek olmuyor.
Sfat fiiller kendisin-
den sonraki szckleri
niteler.
Krlan vazo, duyulma- 11. Kkken de bazen can sknts yaardm
m sz ...
mez, ar, dik, ecek, 8. Aadaki cmlelerin hangisinde zarf-fiil 1 2
mi ekleri ayn za- cmleye durum anlam katmamtr? ama imdi can sknts yaamadm zamanlar
manda fiil kip ekidir,
bu yzden cmledeki A) Dnya durunca her ey duracak. 3
durumuna gre fiilimsi o kadar snrldr ki!
zellii kazanr. B) Sorunlar gide gide alacaktr.
Anlalmaz szler konu- 4
C) Hi konumadan camdan geenleri izli-
uyor. (fiilimsi) Bu cmledeki numaralanm szcklerden
Onun szleri hi anlalyor.
maz. (ekimli fiil) hangisi fiilimsidir?
D) Konuulanlar dinleyip notlar alyordu. A) 1 B) 2 C) 3 D) 4

1 -Etkinlik
ETiN
GNE VE RZGR
Gne ile rzgr, hangisinin daha gl olduu konusunda tartrlar. Rzgr yle der: Sana
benim daha gl olduumu kantlayacam. urada ki yal adam, hani u stnde palto olan
gryor musun? Bahise girerim o paltoyu stnden senden ok daha abuk skp alabilirim.
Bu denemeye raz olan gne bir bulutun arkasna gizlenir. Rzgr, bir frtna gcyle eser. Sivrilmek szc aa-
Rzgr iddetini nekadar artrsa da yal adam paltosuna o kadar sarnr. daki cmlelerin hangi-
sinde bakalarn geride
Sonun da rzgr pes edip durulur. Gne, bulutun arkasndan karak yal adama scack glm-
brakp ykselmek veya
ser. Bunu gren yal adamn yznde bir honutluk ifadesi belirir. Ve paltosunu karr. ddiay
n kazanmak anlamnda
kazanan gne, rzgra yle der:
kullanlmtr?
Dostluk ve nezaket, her zaman kabalk ve zorbalktan daha gldr. A) enesine doru sivri-
len ince bir yz vard.
B) Kpeimin sivrilen di-
leri ok keskin grn-
yordu.
C) Dnemin yazarlar ara-
snda bir tek o sivril-
miti.
D) Uzun bir uratan son-
ra kalemimin ucu iyice
sivrilmiti.
A) Bu paraya gre, cmleler doru ise karsndaki kutucua D, yanl ise Y yaznz.
1. urada ki szcnde kinin yazm yanltr.

Ke yazar, suya sabuna
2. Palto szcnn yazm dorudur. dokunmayan bir yaz kale-
me ald.
3. Gl szc mecaz anlamyla kullanlmtr. Alt izili deyimin cm-
leye katt anlam aa-
daki cmlelerin hangi-
4. Daha szc cmleye zaman anlam katmtr.
sinde vardr?
A) Sorularma inandrc
5. Skp szc zarf-fiildir.
olmayan cevaplar ver-
di.
6. Deneme szc sfat-fiildir.
B) Konumasnda kimse-
7. Olan szc sfat-fiildir. yi eletirmemi, ortaya
konumutu.
8. Nekadar szc ayr yazlmaldr. C) Arkadalar tarafndan
ok sevilen, sz din-
9. Sonun da szcndeki denin yazm dorudur. lenen biriydi.
D) Derenin kenarnda otu-
10. Pes edip szc fiilimsidir. rup elini, yzn yka-
d.
11. Arkasndan szc fiilimsidir.
8. Snf Trke Soru Bankas 41 41

1. Tema- 1 Okuma Kltr
NiTE
12. karak zarf-fiili, cmleye durum anlam katmtr.
13. Gren szc niteleme zelliini yitirmi bir sfat-fiildir.
14. Herzaman szcnn bitiik yazlmas dorudur.
Paydos etmi bir ifti- 15. Kantlayacam szc, sfat-fiil zelliini yitirmi bir isimdir.
nin yrei gibi rahatlk ve
16. Rzgr yle der ifadesinden sonra iki noktann kullanlmas dorudur.
zgrlk duygusuyla do-
luydu Kenann yrei.
17. Bahise szc ses dmesi olacak ekilde bahse biiminde yazlmaldr.
Bu cmledeki sz sanat,
aadakilerden hangi-
18. Bahise girerim o paltoyu stnden senden daha abuk skp alabilirim. cmlesinde
sinde vardr?
ekime anlam vardr.
A) Ban ellerinin iine
alarak duygularn tart- 19. Gne bulutun arkasndan kararak yal adama scack glmser. cmlesi znel
mak istedi. anlatmldr.
B) Beni grnce rkme- 20. Dostluk ve nezaket, her zaman kabalk ve zorbalktan daha gldr. cmlesinde
yen tek hayvan, heykel
karlatrma anlam vardr.
grnl yal bay-
kutu.
B) Aadaki cmlelerde bo braklan yerlere uygun szckler getiriniz.
C) Flt, notalar almay
brakp Bana, ne 1. Bir szcn gerek anlamndan uzaklaarak kazand yeni anlama ....................... denir.
gzel elik ediyorsun.
dedi gitara. 2. Bugn bayram, erken kalkn ocuklar! cmlesinde ..................... anlam vardr.
D) Denizdeki tm balklar
ayn anda duymutu 3. Elbet bir gn bulacaz. cmlesinde elbet szc cmleye ................ anlam katmtr.
yunusun sesini.
4. Bir szcn sylendiinde akla gelen ilk anlamna ......................... denir.
5. lerini deneme yanlma yoluyla zmemelisin. cmlesindeki fiilimsi ................. dir.
6. Gle oynaya btn ilerini bitirdi. cmlesinde ikileme .............. biiminde olumutur.
7. Aheste ek krekleri, mehtap uyanmasn. dizelerinde ........... zg bir nitelik ......... aktarlm-
tr.
8. Fiilimsiler e ayrlr: 1. ............................... 2. ...............................
3. ...............................
9. Byk harfle yaplan ksaltmalardan sonra .......................... konmaz.
10. Anlam karkln nlemek iin karkla neden olan szckten sonra ............... konur.

1 -Etkinlik
ETiN
C) Aadaki ataszlerini anlamlaryla eletiriniz.
1. Aa ya iken eilir. a. Herkesin kendi yaratt ey irkin de olsa gzne

gzel grnr.
2. Damlaya damlaya gl olur.
b. Bir skntnn acsn ancak onu eken bilir.
3. Ayan yorganna gre uzat. c. nsanlar kk yata kolay eitilir.

1. Bahedeki ham elmala-
d. G bir duruma denlerin bundan kurtulmak iin r koparmamalsn.
4. Evdeki hesap arya uymaz. her trl areye bavurmalar doaldr. 2. Rafineride ham petrol
ileniyor.
e. Giderini mutlaka gelirine uydurmalsn.
5. Sz gmse skt altndr. 3. Ham vcutla ancak bu
f. Azar azar olagelen eyler birikerek nemli bir niceli- kadar koabilirim.
6. Kuzguna yavrusu ahin grnr. e ulaaca iin kmsenmemelidir. 4. Ham adamlarla bu
konuyu tartmam.
g. nceden tasarlanan bir i, umulduu gibi sonulan-
7. Denize den ylana sarlr. Numaralanm cmlele-
maz; dnld gibi olmaz. rin hangisinde alt izili
h. Susmak bazen, konumaktan daha iyi sonu verir. szck, mecaz anlamyla
8. Hekimden sorma, ekenden sor.
kullanlmtr?
D) Aadaki deyimleri anlamlar ynnden uygun olanlarla eletiriniz. A) 1 B) 2 C) 3 D) 4
1. Barna basmak a. sonuca balanamamak
2. Pabucunu ters giydirmek b. yaz yazabilme kabiliyeti olmak
3. Havada kalmak c. renilmek istenen bilgiyi renmeye almak
4. Az aramak d. gzetip korumak
5. Kalem oynatmak e. birilerini aldatmak, kurnazlk yapmak
E) Gne ve Rzgr adl metnin hikye haritasn karnz.
Olay: Zaman:
Hikyenin Ad:
Yer: ahs-Varlk Kadrosu:

Kazanm: Metnin balamndan hareketle kelime ve kelime gruplarnn anlamlarn karr. / Kelimeler arasndaki anlam ilikilerini
2. E
Tema TRKE
kavrayarak birbiriyle anlamca ilikili kelimelere rnek verir.
1 - TiN
1. Bulmak szc aadaki cmlelerin 4. Rhtmdaki adamn yaptklarna aknlkla
2. TEMA
hangisinde elde etmek, sahip olmak anla- bakyoruz. TEST - 1
mnda kullanlmtr?
endieyle
1.
A) Bir miktar bor para buldu.
B) Ktlarn ekmecesinde buldu. 2. yanllkla
C) ocuk, kaybettii kitabn bulmu. 3. hayretle
D) Adamcaz sokan sonunda bulmular.
4. kukuyla
Yukardaki cmlede geen alt izili szc-

n yerine ka numaral szck getirilmeli-
dir?
2.
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4
Yabanc memleketlerde ne
yapacaz imdi?
Seda
Kapy yabanc bir adam at.

5. Amak szc aadaki cmlelerin
Sevgi hangisinde temel anlamyla kullanlma-
mtr?
eride yabanc misafirler var-
d. A) Sonunda bayramlk azn am.
B) Hayvancaz kapy burnuyla am.
eyma
C) Hrszlar arabann kapsn am.
Akrabalar da bir yabanc ol- D) Kitabn ilk sayfasn am.
mutu bana.
Salih
Yukardaki rencilerden hangisi yabanc
szcn farkl bir anlamda kullanm-
tr?
A) Seda B) Sevgi
C) eyma D) Salih 6. Olay da farkl bir sonla kapanm.
Okullar daha dn kapanm.

Kap, birden kendi kendine kapanm.
Kar ya yznden ky yollar kapanm.

3. arpmak szc aadaki cmlelerin
hangisinde istenmeyen iliki anlamnda
"Kapanmak" szc yukardaki cmleler-
kullanlmtr?
A) Dikkatsizliinden yoldaki diree arpt. de ka farkl anlama gelecek biimde kulla-
B) Bu gen yata, yanl insanlara arpt.
nlmtr?
C) Hzn alamayan araba aaca arpt.
D) Hrszlar pek ok ey arpt. A) 1 B) 2 C) 3 D) 4

Test - 1- 1 Atatrk
NiTE
7. Aadaki szck iftlerinden hangisi 10. "Byk lokma ye, byk sz syleme."
anlam ilikisi bakmndan dierlerinden 1 2
farkldr? Bu ataszndeki numaralanm szckle-
A) Geni dar B) Hatal kusurlu rin anlam aadakilerden hangisidir?
Szckte Anlam C) Ksa uzun D) Gen yal 1 2

ok Anlamllk
A) Boyutlar, ben-
Bir kelime zamanla an-
lam genilemesine ura- zerlerinden daha
Kesin, iddial
yarak farkl anlamlarda fazla olan, kk
kullanlabilir. Kelimelerin bu
kart
zelliine ok anlamllk 8. ocuun yzmze dargn dargn bakmas
denir. B) stn nitelii Yetikin, belli bir
ekipteki herkesi derinden etkiledi.
olan yaa gelmi
Daym, un uvallarn fr- Bu cmlede kullanlan ikilemenin yerine
C) nemli Nicelii ok olan
na tad. aadakilerden hangisi getirilebilir?
D) Makam, rtbe,
A) yava yava Boyutlar, benzer-
Bir eyi bir yerden alp derece bakmn-
B) nazl nazl lerinden daha fazla
baka bir yere gtrmek dan daha st
C) durgun durgun olan, kk kart
olan kimse
D) zgn zgn
ocuunun resmini boy-
nundaki kolyede tayor.
stnde bulundurmak
9. Su szcn aadaki rencilerden

Asker, polis vb. devlet ni- hangisi daha genel anlamyla kullanmtr?
formas tar.
A)
Masann zerindeki suyu

Giymek
kim iti?
Olanlar yznden derin B)

bir pimanlk duygusu ta- Bir bardak su verebilir misi-
yorduk. niz?
11. Bakmak szc aadaki cmlelerin
hangisinde Babaanneme bir yldr ben bak-
Duymak, hissetmek C)
yorum. cmlesindeki anlamyla kullanl-
Su uyur, dman uyumaz. mtr?
Bu kolonlar, binay sene- A) Bir saattir camdan bakyorsun.

lerce tad. B) Kardaki adam sana bakyor.
D)
Sudan kana kana itik. C) Evimiz ormana bakyor.
Bir nesnenin arln
yklenmek D) Bu yavrulara annesi bakyor.

Kazanm: Metnin balamndan hareketle kelime ve kelime gruplarnn anlamlarn karr. / Kelimeler arasndaki anlam ilikilerini kavraya-
2. E
Tema TRKE
1 - TiN
rak birbiriyle anlamca ilikili kelimelere rnek verir. / Atasz, deyim ve sz sanatlarn uygun durumlarda kullanarak anlatmn
zenginletirir.
1. 1. Kan beynine sramak 4. 2. TEMA

Burada hayvanlar, bcekler,
TEST - 2
2. Burnundan solumak bitkiler hatta btn canllar
yaamlarn kardee sr-
3. Yrei titremek dryor.
4. Kplere binmek
Numaralanm deyimlerden hangisi anlam-

Bu cmledeki alt izili szcn e anlam-
ca dierlerinden farkldr?
ls aadaki cmlelerden hangisinde kul-
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 lanlmtr?
A) Hayat, bize zorluklarla mca-
dele etmeyi retti.
B) Yaamak, her canlnn hak-

kdr.
C)
2. 1. Dallanp budaklanmak Etkisini yitirmek Her gn ayr bir kahramanlk
yapyoruz.
2. Maskesi dmek Gerek yz grn-
mek
D)
3. ne atsan yere dmemek Kalabalk Kardelerimi grmeden ben
ne yaparm?
olmak
4. Kl krk yarmak Titizlenmek
Numaralanm deyimlerden hangisinin

anlam yanl verilmitir?
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4
5. 1. Bu tnelle yol iki saate indi.

2. Bylece masraflarmz yarya indi.
3. Maamzn alm gc gnden gne iniyor.

3. Bymek szc aadakilerden han-
gisinde farkl bir anlamda kullanlmtr? 4. Enflasyon %8lere indi.
A) lkenin ekonomisi giderek byyordu.
"nmek" szc numaralanm cmleler-
B) mknlarmz srekli olarak byyor. den hangisinde "deerini yitirmek" anlamn-
C) irketimiz gnden gne byyor. da kullanlmtr?
D) Yaplacak iler gzmde byyor. A) 1 B) 2 C) 3 D) 4

Test - 2- 1 Atatrk
NiTE
6. "Kuru-ya" szckleri arasndaki anlam ili- Gt gt gdak, yumurtam scak.
9. 1.
kisi aadakilerin hangisinde vardr?
Yuvamn boyas dklyor.
2.
A) grev-vazife
3. Bu sular ne kadar kalabalk!
B) yl-sene
4. Ben, yank sesli bir horozum.
Szckte Anlam C) vatan-yurt
Numaralanm cmlelerden hangisindeki
Genel zel Anlaml D) sert-yumuak alt izili szck mecaz anlamldr?
Szckler
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4
Kimi szcklerin anlam
kapsam daha dardr,
bunlara zel anlaml
szckler denir.
Kimi szcklerin anlam
10. Adann ekonomik gelimesinde ne kan
kapsam ise daha ge-
1
nitir, bunlara da genel Aadaki cmlelerin hangisinde temiz
7. sektrlerin banda turizm ve tarm geliyor.
anlaml szckler denir. szc mecaz anlamyla kullanlmtr? 2
lke ehir ile semt A) Onun temiz bir kalbi olduunu bilirdim. Turizm almalar 20. yzyln banda bala-
mahalle sokak m. 1960'larn ilk yllarnda uluslararas hava-
B) Hal olduka temizdi.
3
Kimi szckler kullanld-
C) Temiz bir arabaya benziyordu. alannn yaplmasyla da adann soluu
cmleler iinde "daha
D) zerindeki elbise temiz ve tlyd. 4
genel ya da zel anlam-
hline gelmitir.
l" diye adlandrlr.
Bu paradaki numaralanm szcklerden
Bu kitap ok gzelmi. hangisi mecaz anlamyla kullanlmtr?
Kitabm sen mi aldn?
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4
Kitab yarn getirecek mi-
sin?
8. Aadaki eletirmelerden hangisi arala-
Kitap en gzel dosttur. rndaki iliki ynnden dierlerinden farkl-
Yukardaki cmlelere bakl- dr?
dnda kitap szc 1, 2, A) B) 11. "Di" szc aadaki cmlelerin hangi-
3. cmlelerde zel, dar an- sinde terim anlamyla kullanlmtr?
laml olarak belirli bir kitap A) Yemein iine bir soanla iki di sarmsak
dorad.
iin kullanlmken 4. cm- Kedi Fare Leylek Kedi
lede btn kitaplar iine B) Testerenin dileri zamanla iyice krelmiti.
C) D)
alacak ekilde genel anlaml C) Az diini karan ocuk, ateler iinde
olarak kullanlmtr. yanyordu.
D) Arasna kt sknca makinenin dii

Aslan Ceylan Kurt Kuzu krlverdi.

2. E
Tema TRKE
1 - TiN
Kazanm: Metnin balamndan hareketle kelime gruplarnn anlamn kavrar. / Okuduu metinde geen kelime, deyim ve ataszlerini
cmle iinde kullanr.
1. Aadaki kelime gruplarndan hangisi 3. 1. Burnu havada olmak

2. TEMA
deyim deildir? TEST - 3
2. Burnu Kafdanda olmak
A) Ne gnlere kaldk!
3. Burnunun dikine gitmek
B) Ne var ne yok?
4. Burnu bymek
C) Nerede bu bolluk?
Yukardaki deyimlerden hangisi anlamca
D) Ne kadar tatl! farkldr?
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4
2.
Kii bir ii yaparken ok
4. Aadaki cmlelerin hangisinde deyim
rahattr. Karsna bir engel
aklamas ile birlikte verilmitir?
kmaz. Bu rahatlk ve
kolaylktan dolay "..." deyimi A) Yaplan aklamay nemsememi, gz ar-
kullanlr. d etmiti.
retmen B) Bu konu uzun sredir aklna taklyormu.
C) Ald yeni arabayla mahalleliye caka

satyordu.

iine kurt dmek D) Bir gz attktan sonra raporu arkadana
uzatt.
Musa
tereyandan kl eker gibi
Adem
5.
am Pot
gz arkada kalmak devirmek krmak
Aye Sena Nilay
Baltay ta- Yakay ele

gnln elemek
a vurmak vermek
Aya Arif Kemal
Tahtadaki cmlede bo braklan yere getiri- Yukardaki rencilerden hangisi arkada-

lecek deyimi, rencilerden hangisi doru larndan farkl anlamda bir deyim sylemi-
sylemitir? tir?
A) Musa B) Adem A) Sena B) Nilay
C) Aye D) Aya C) Arif D) Kemal

Test - 3- 1 Atatrk
NiTE
6. Hasta birini ziyarete gidildiinde sylene- 9. "Elinde bulunanla geinip kimseye muhta
bilecek en iyi atasz aadakilerden han- olmamak" anlamnda kullanlan deyim aa-
gisidir? dakilerden hangisidir?
A) lmden te ky yoktur. A) Kendi yayla kavrulmak
B) Hastalk, salk bizim iin. B) Kendini naza ekmek

Deyimler
C) l, a neylesin; trbe, ta neylesin? C) Kendini atee atmak
Deyimler kalplam
D) Hasta ol benim iin, leyim senin iin. D) Kendi derdine dmek
sz bekleridir, bu yzden
deyimlerde szckler e
anlamllar ile bile deiti-
rilemez.
10.

rnek:
7.

Karalar balamak deyi-

mindeki kara szc si-
yah ile deitirilemez.

nk kara szcnn
deyimle birlikte edindii bir

anlam vardr. Zaten deyi- Bu karikatr en iyi anlatan deyim aada-
min anlam biraz da bura- kilerden hangisidir?
Yukardaki deyimlerden hangisinin akla-
dan gelmektedir. A) Elinden geleni ardna koymamak mas yanl verilmitir?
Akl bana gelmek B) Daldan dala atlamak A) 1 B) 2 C) 3 D) 4
deyiminde "bana" yerine
C) Ettiini bulmak
"kafasna" szc getiri-
lemez. D) pe un sermek
ine kurt dmek" deyi-

minde "dmek" szc 11. 1 2
yerine "girmek" szcn
Dost ile ye, i; Ate, dt yeri
kullanamayz. alveri etme. yakar.
Akl bir kar havada ol-
mak", deyiminde "kar" 8. Aadaki alt izili kelime gruplarndan 3 4
hangisi cmleye farkl bir anlam katmtr? ok gezen, Bugnn iini yarna
szc yerine "parmak,
A) Sorunu aama aama zeceiz. ok bilir. brakma.
el" szcklerini getireme-
yiz. Ar ar kacaksn merdivenleri.
B)
Numaralanm ataszlerinden hangisi hem
C) Festivalde gzel gzel filmler vard. gerek hem de mecaz anlamyla kullanla-
D) ocuklar yeni arkadalarna yava yava bilir?
altlar. A) 1 B) 2 C) 3 D) 4

Kazanm: Okuduklarndaki znel ve nesnel yarglar ayrt eder. / Metindeki ama-sonu ilikilerini fark eder. / Metindeki sebep-sonu
2. E
Tema TRKE
ilikilerini fark eder.
1 - TiN
1. Aadaki cmlelerden hangisinde sebep- 3. Mert: Deniz ve ufuk, ne kadar gzel grn-
2. TEMA
sonu ilikisi vardr? yor! TEST - 4
A) Hava karardndan sokak lambalar yand. Ali: Oralara gidilebilir mi acaba?
Ayla: Neden gidilmesin ki?
B) Bahar gelmesine ramen gne henz
Aye: Oralara gitmek iin kaptan olacam.
yzn gstermedi.
Yukardaki aile bireylerinden hangisinin
C) Marketten ekmek almak zere evden kt. cmlesinde ama sz konusudur?
D) Kutular raflarn zerine zenle yerletiri- A) Aye B) Ayla
yordu.
C) Ali D) Mert
2.
4.
nsanlar nasl baarl olmu-
tur?
retmen
Atatrkn zerinde asker kyafeti
Nasl baarl olduklarn ren-
vardr. mek iin byk insanlarn hayatn
Arda okuyacam.
zge
Atatrkn banda apkas var-
dr. Baar, yle kolay ulalabilecek
bir hedef deildir.
Hakan
Mehmet
Atatrkn giysisinde birok d-
Dzenli alp gayret gsterdik-
me vardr.
lerinden insanlar baarl olmu-
Beril tur.
Simge
Atatrkn gzlerinde ileriyi g-
Baar, her insann istedii ama
ren bir bak vardr.
ok aznn ulaabilecei bir ey-
Beyza dir.
Ayhan
Atatrkn yukardaki resmiyle ilgili konu-
Yukardaki rencilerden hangisi, ret-
an rencilerden hangisi konumasna
menin sorusuna nedensonu ilikisi kura-
kiisel dncesini katmtr?
rak cevap vermitir?
A) Arda B) Hakan A) zge B) Mehmet
C) Beril D) Beyza C) Simge D) Ayhan

Test - 4- 1 Atatrk
NiTE
5. 8. (1) Hepimizin zaman iinde gereklemi olan
eit eit hayalleri vardr. (2) Kimi hibir
Uzasan, ge ersen... zaman gereklemeyecek ama yine de gnl-
Ccesin ehirde sen! mzce sevdiimiz hayallerdir bunlar. (3) Bizi

yaama balayan, tutkularmza yn veren
Ama-Sonu likisi Bir dev olmak istersen
hayallerdir bunlar. (4) Bazlarnn neden ger-
eren Cmleler Dalarda ark syle! eklemeyecek hayaller iinde olduunu anla-
yerimizin tantmn yapmak iin uzun uzun dndm.
Necip Fazl KISAKREK Numaralanm cmlelerden hangisinde bir
mak iin ilan bastrdk.
ama sz konusudur?
Akrabalarmz ziyaret etme-
Bu drtln hangi sembollerle gsterilen
ye Bursa'ya gittik. A) 1 B) 2 C) 3 D) 4
dizeleri arasnda "bir yargnn gerekleme-
sinin baka bir yargnn gereklemesine bal
Sebep-Sonu likisi olduu" anlam vardr?
eren Cmleler A) - B) -
Vakit ge olduu iin ak C) - D) -
dkkn bulamam.
Gzme gne geldiinden 9. "Gn batmn seyretmek ve doya doya
nm gremiyorum. 6. 1. Okul; gen beyinlere, insanla, lkeye yzmek ne kadar keyifli!" cmlesinde ne
saygy ve bamszlk onurunu alar. kan anlam aadakilerden hangisidir?
2. Kendiniz iin deil, milletiniz iin alnz; A) stek B) Yorgunluk
znel Anlatml Cmleler
almalarn en yksei budur.
Yazn Karadeniz'in yaylalar C) Sevin D) Beklenti
3. Atasn tandka Trk ocuu daha byk
bir baka gzeldir. iler yapmak iin kendinde kuvvet bula-
Yeilin her tonu, bana o kacaktr.
dar yakr ki! 4. Mill benliini bilmeyen milletler, baka mil-

letlerden geri kalr.
Nesnel Anlatml Cmleler Atatrkn yukardaki szlerinin hangisin-

Dnyann en geni lkesi de karlatrma anlam yoktur?
10. Aadaki cmlelerin hangisinde olumsuz
Rusya'dr. A) 1 B) 2 C) 3 D) 4
bir eletiri sz konusudur?
Naim Sleymanolu, eski
A) Kitap okumann zevkine yeni yeni var-
bir mill sporcumuzdur.
yorum.
7. Aadaki cmlelerin hangisinde znel bir
anlatm sz konusudur? B) iirin anlatmnda simgesel zayflklar var-
A) Bolu Tnelinin almasyla trafik kazalar d.
azald. C) Aydn; dnen ve zevk sahibi olan insan-
B) Hzl trenin keyfini doya doya yayorum. dr.
C) Tren yolu, kara yoluna gre daha gvenli- D) Yazar, eski bir hikyeden ilham alm.
dir.
D) Trkiyede trafik kazalar azalmaktadr.

2. E
Tema TRKE
1 - TiN
Kazanm: Metindeki sebep-sonu ilikilerini fark eder. / Okuduklarndaki znel ve nesnel yarglar ayrt eder. / Cmleler arasndaki anlam
ilikilerini kavrar. / Cmleye hkim olan duyguyu fark eder. / Metindeki ama-sonu ilikilerini fark eder.
1.
2. TEMA
3.
Bir elin nesi var, iki elin sesi var. TEST - 5
Sinem
Yalnz ta duvar olmaz.
Emre
Bo uval ayakta durmaz.

Bu karikatrdeki cmlede aadaki anlam-
Mustafa
lardan hangisi vardr?
A) Ama-sonu B) Koul Can kmaynca huy kmaz.

C) Neden-sonu D) Yaknma Eda
Yukardaki rencilerden hangilerinin sy-

ledii ataszleri anlamca birbirine en
yakndr?
A) Sinem Emre
B) Sinem Mustafa
C) Emre Eda
D) Mustafa Eda
2.

4. (1) Araba, bugn insanlar iin vazgeilmez bir

Yukardaki resimle ilgili sylenenlerden aratr. (2) Her gn on binlerce araba satlmak-
hangisi nesnel bir cmle deildir? tadr. (3) Satlanlarn yerine yenileri retilmek-
A) rdek says kedininkinden daha fazladr. tedir. (4) Ben de bu alanda alp bir araba
B) Hayvanlar, krda bir bank zerinde durmak- yapmak istiyorum.
tadr. Numaralanm cmlelerden hangisinde bir
C) Kedi, rdeklere sevgiyle bakmaktadr. ama dile getirilmitir?
D) Gndzdr ve hava aktr. A) 1 B) 2 C) 3 D) 4

Test - 5- 1 Atatrk
NiTE
5. Aadaki cmlelerin hangisinde neden- 8. Bakn hanmefendi, bu syledikleriniz kesin-
sonu ilikisi vardr? likle doru deil!
A) Sait Faik, yklerinde stanbul halkn i- Bu szler aadakilerden hangisi ile ifade
lemitir. edilebilir?
B) nsanlar iyi gzlemlediinden yk kurgu- A) tiraz B) Anlayamama

Cmlede Anlam
su gldr.
Karlatrma Cmlesi C) nanamama D) Kskanlk
Bir i, olay, kii ya da C) Okuyucu, Sait Faikin yklerini ok sev-
nesnenin baka nitelikte mitir.
olanlarla eitli zellikler D) Bunca zaman gemesine ramen ykleri
ynnden karlatrlma- bask stne bask yapmaktadr.
s, karlatrma cmleleri-
9. Aadaki cmlelerin hangisinde sitem
ni oluturur. "Karlatrma
anlam sz konusudur?
cmlelerinde en, daha, ka-
dar, gibi vb." szcklerin A) Yllar sonra bu bo evi soran tek kii siz-
yardmna bavurulur. siniz.
En gzel arklar hep B) Okumak, her trl bahaneyi ykacak gte-
sen sylersin. dir.
En ok baklavay seve-
6. 1. Yazar, son kitabnda basn hayatmz C) Belediyeler, ihtiya sahiplerine yardm edi-
rim.
eletirmi. yor.
En gzel iir Mona Ro-
sa'dr. 2. nsan, her zaman kararlarnn arkasnda D) Bakanlnz, demek bizim gibi airleri de
Daha iyi ilerde alabi- durmaldr. hatrlad!
lirsin. 3. iirle gelen baary hibir rzgr sndre-
Ben daha gzel yemekler mez.
de yedim.
Kediler, kpeklere gre 4. En keyifli yolculuklarm bu firmayla yaptm.
daha zayftr. Numaralanm cmlelerden hangisinde

Kurtlar gibi tilkiler de akll karlatrma anlam vardr?
hayvanlardr.
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 10.
stanbul kltr ehriyken Yze vurulan iyilik daima hakaret yerini tutar.
Ankara siyasi bir ehirdir. Racine
Yazdan daha gzel bir
mevsim olabilir mi?
Aadakilerden hangisi bu cmleye an-
Merve ablam hzl oku-
lamca en yakndr?
mada, Ahmet aabeyim
A) Yaplan iyilik insanlara sylenmemelidir.
ise zihinsel hesaplamada
iyi bir renciydi. 7. Her zorluun bir k yolu vardr, insan ........ B) nsanlara sk sk iyilik yaptnz sylemek
Kular sevimli, kpekler bu k arasn. onlara yaplacak bir ktlktr.
sadktr.
Bu cmlede bo braklan yere aadaki- C) nsanlar farkl farkldr, onlara gre slup
Bugn daha ok altk. lerden hangisi getirilmelidir? gelitirilmelidir.
A) nk B) ancak D) nsanlar kazanmann bir yolu da onlara
C) yeter ki D) veya iyilik yapmaktr.

Kazanm: Trkenin kurallarna uygun cmleler kurar. / Metindeki ama-sonu ilikilerini fark eder. / Okuduklarndaki znel ve nesnel
2. E
Tema TRKE
yarglar ayrt eder. / Cmleler arasndaki anlam ilikilerini kavrar. / Duygu, dnce, hayal ve izlenimlerini ifade eder.
1 - TiN
1. Aadaki cmlelerden hangisi anlamca 4. 2. TEMA
Bugne kadar bir- Bu filmlerin kiminde
farkldr? ok film yaptm. zldm kiminde de TEST - 6
sevindim.
A) Akll adam, akln kullanr; daha akll olan, 1 2
bakasnn da akln kullanr.
Birok filmin de Yaptm ite hep
B) Akll kafa, daima faydalanaca budala ynetmeni ve ya- en iyi olmaya al-
pmcs oldum. tm.
bulur. 3 4
C) Akll insan, bakalarnn fikirlerinden de Yukardaki cmlelerin hangisinde bir ama
faydalanabilen kiidir. dile getirilmitir?
D) Akll, "Her eyi biliyorum." demekten ba- A) 1 B) 2 C) 3 D) 4
ka ne yapar ki?
5. Aadaki cmlelerin hangisinde bir koul
anlam vardr?
A) Dinlenmek istersen akc bir kitap okuma-
lsn.
2. 1. Devler gibi eserler brakmak iin karncalar
B) Saldr iin ikinci bir emri bekleyiniz.
gibi almak lazm.
C) Eletirmenler de eletiriye dayanabilmeli-
2. iein dikeni var diye zleceimize, dir.
dikenin iei var diye sevinelim.
D) ocuklar yksek sesle oynadndan kom-
Byk iler baarmak isteyenler, arlar
3. ular rahatsz olmu.
rnek almaldr.
Karanl lanetlemektense bir mum yak.

4. 6.
"Okul", en beenilen korku film-
Numaralanm cmlelerden hangi ikisi lerinden biri oldu.
anlamca birbirine en yakndr?
A) 1 3 B) 1 4
Bu filmden daha duygusal bir
C) 2 3 D) 2 4 film az bulunur.
Bu filmde yal insanlarn duy-

3. Aadaki ocuklardan hangisinin yz ifa- gu dnyas anlatlr.
desi farkl bir duyguyu anlatr?

A) B) "G.O.R.A." filminde en ok
Cem Ylmaza gldk.
Yukarda eitli filmlerle ilgili dnceler dile

getirilmitir.
C) D) Buna gre hangi filmle ilgili cmlede kar-
latrma sz konusu deildir?
A) Okul B) Beyaz Melek

C) Babam ve Olum D) G.O.R.A.

Test - 6- 1 Atatrk
NiTE
7. 1. Program yayn hayatna balayal on yla 10. Aadaki cmlelerin hangisinde tahmin
yakn oldu. anlam vardr?
2. nceleri izlenme oranlar olduka dk- A) Yorgunluktan konuacak hlim kalmam.
t.
B) Bakana ynelik eletirileri incelememi.
3. imdi program ge saatte balyor ama iz-
Tanmlama Cmlesi
leyici oran yksek. C) air, iirlerini iselletirerek yazm.
Bir kavram ya da nes-
4. Gsteri programlar iinde en iyisi olduunu D) Yapt ii ok seviyor olmal.
nenin ne olduunun belir-
tilmesine tanmlama denir. dnyorum.
Tanmlamann, bilimsel Yukardaki cmlelerden hangisinde kiisel

bir temelle yaplmas ge- gre yer verilmitir?
rekmez. Kii, kendi bee- 11. Aadaki cmlelerin hangisinde ama-
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4
nilerine gre de tanmlama sonu ilikisi vardr?
yapabilir. Bilimsel verilerle
A) Yamura yakalannca eve kadar srlsklam
yaplan tanmlamaya nes- olduk.
nel tanmlama, kiisel be-
8. Arkadalar! Evet, herkesi gldryorum. Ama B) Yardmlar ihtiya sahiplerine ulatrmak
enilerle yaplana ise znel
bunun iin ok alyorum ... almak her zere yola koyulduk.
tanmlama denir. eyin anahtar. C) Hastaland iin snavlara yeterince
Kltr, bir milletin dil, ta-
Bu cmlede bo braklan yere aadaki- hazrlanamad.
rih ve gelenek ynnden
lerden hangisi getirilmelidir? D) knda bana mutlaka urar, hlimi
gsterdii birliktelie denir.
hatrm sorard.
simlerin yerine kullanlan A) bazen B) nedense
szcklere zamir denir. C) nk D) fakat

Kalem, bir ucu sivri olan,
dier ucunda mrekkep
bulunan yazma aracdr.
Kalem, insanln hafza-
12. 1. Dalg, timsahn azn dnrse asla
9. 1. dnen 5. olun
deerli inci elde edemez.
sn kaydetmi olan aratr.
2. olsun 6. isterse
Telefon, insanlar arasn- 2. Kokmu yumurtay ezenler, kt kokuya
3. yanl 7. ama
da iletiimi salayan teller raz olur.
ya da vericilerle alan ile- 4. siz
3. Dikenden korkan blbl, gle her zaman
tiim aracna denir. Yukardaki szcklerle kurall ve anlaml
hasret kalacaktr.
bir cmle oluturulduunda sralama nasl
olur? 4. Byk yollar ama baars, atlan kk
bir admn devamdr.
A) 1 3 5 7 4 6 2
Numaralanm cmlelerden hangi ikisi
B) 6 3 2 7 1 4 5
C) 1 7 3 6 2 4 5 A) 1 2 B) 1 3
D) 6 4 1 5 3 7 2 C) 2 3 D) 3 4

Kazanm: Metinde yararlanlan dnceyi gelitirme yollarnn ilevlerini aklar. / Konunun zelliine uygun dnceyi gelitirme
2. E
Tema TRKE
yollarn kullanr. / Metindeki sz sanatlarnn anlatma olan katksn fark eder. / Metne ilikin sorulara cevap verir.
1 - TiN
1. Atatrk her zaman sanat seven, sanatlara 3. Atatrkl yrekten benimsemi olan 2. TEMA
deer veren ve onlar destekleyen bir devlet Trkler, birbirleriyle olduu kadar, br top- TEST - 7
adam olmutur. ocukluundan itibaren lumlarla da bar iinde mutlu yaamak iste-
sanata ilgi duymu ve sanatn baz dallaryla mektedir. Yurtta bar, dnyada bar. szn-
ok yakndan ilgilenmitir. Genliinde iir ve de Atatrkn bu dncesinin yansma buldu-
edebiyata yaknlk duymu, Namk Kemalin unu gryoruz. Her toplum, bu dnceyi
iirlerini okumu ve ondan etkilenmitir. paylap destekledike Atatrkn bu dn-
Bu parada Atatrkn hangi zelliine cesi, dnya apnda etkili olma frsat bula-
deinilmemitir? caktr.
A) Baz sanat dallarna zellikle ilgi duydu- Bu paraya gre Atatrkn dncesinin
una gereklemesi neye baldr?
A) Btn toplumlarn Trklerle birlik olmasna
B) Sanatlar destekleyip onlara deer ver-
diine B) nsanlarn savan zorluklarn grmesine
C) Sanatlarla ortaklaa almalar yaptna C) Her insann bar gerekten istemesine
D) Genliinde baz sanatlardan etkilendi- D) Btn toplumlarn, Atatrkn, yurtta bar

ine dnyada bar, dncesini desteklemesi-
ne
2. Atatrk, insan sevgisine byk nem vermi-

tir. O, bir asker ve devlet adam olarak tarihin
ok alkantl bir dneminde yaamtr. Birinci
Dnya Savann acmaszln ve stiklal
Savann olumsuz artlarn grmtr.
4. Atatrk, bir konumasnda yle diyordu:
Savan ne denli ac ve kt olduuna ok
nsan, mensup olduu milletin varln ve
yakndan ahit olmutur. Bu yzden, Yurtta
mutluluunu dnd kadar, btn dnya
bar, dnyada bar. diyerek tm dnyaya
milletlerinin huzur ve refahn da dnmelidir.
bar ve sevgi dersi vermitir.
Kendi milletinin mutluluuna ne kadar nem
Bu paraya gre Atatrk ile ilgili olarak
veriyorsa btn dnya milletlerinin mutluluu-
aadakilerden hangisi sylenemez?
na da hizmet etmeye elinden geldii kadar
A) Kurtulu Savana nclk etmitir. almaldr.
B) Zor bir dnemde yaamtr. Bu parada Atatrkn hangi zellii vur-
gulanmaktadr?
C) Skntlar yakndan grmtr.
A) Aklclk B) Evrensellik
D) Btn insanla barn nemini anlatm-
tr. C) Milllik D) zgrlk

Test - 7- 1 Atatrk
NiTE
5. Atatrk, kin tutmaz; dmanlk beslemezdi. 7. Kurtulu savalar gibi halk savalar da birok
Herkese kar hogrl ve iyi kalpli idi. Engin ykma ve lme yol amaktadr. Onun iin
bir insan sevgisine sahipti. Bir konumasnda, gnmzde her trl anlamazlklarn, gr-
bu sevgiyi yle dile getiriyordu: Biz, kimse- meler yoluyla zme kavuturulmas isten-
nin dman deiliz. Yalnz insanln dman mektedir. Atatrk, Zorunluluk olmadka sa-
Anlatm Biimleri olanlara dmanz. va bir cinayettir. demekle, temelde bartan
Tartmac Anlatm Bu parada Atatrkn hangi zelliinden yana olduunu belirtmitir. Bu dnceye
sz edilmemitir? bal olarak sadece yurdumuza saldran d-
Tartmac anlatm bii-
manlara kar savamtr.
minde ama karnzdaki A) Hogrl bir insan olmasndan
kiiyi kendiniz gibi dn- Bu parann anlatmnda aadakilerin
B) Merhametli olmasndan
hangisinden yararlanlmtr?
drmektir. Tezinize inandr-
C) Kimseye kin beslememesinden A) Karlatrma
maya almaktr.
Bu yaplrken sorular so- D) Akla nem vermesinden B) Betimleme
rulur, cevaplar verilir.
C) ykleme
eitli deliller sunulur.
D) Saysal veri kullanma
Ben merkezli bir anlatm
vardr (Bence, bana gre,
hlbuki, oysaki.)
rnek:
Son yllarda iir kitaplarnn
bu kadar ok baslmasn
doru bulmuyorum. Bak-
yorsunuz bir airin bir yl
iinde iki, tane kitab 6. Atatrk, asker atae olarak Sofyada grevli
bulunduu dnemde ok sesli mzie ilgi duy- 8. stiklal Mar iin ayaa kalktmda grdm.
yaymlanyor. Bu kadar i-
maya balamtr. Atatrk tiyatro, bale, edebi- Karmda duran posterde, canlym gibi ak-
iri ne zaman yazyorlar, ne
yat, heykeltralk, mimari, resim, mzik gibi mak akmak parlayan mavi gzlerinde hafif bir
zaman dzenliyorlar, anla-
sanat dallaryla ve sanatlarla yakndan ilgi- tebessm vard. Aklma her geldiinde, bir
myorum. Tamam, bu kadar
lenmitir. Onlarn desteklenmesi iin byk resmini grp adn duyduumda hissettiim
iiri yazdnz. Peki, iirin
gayret gstermitir. Btn bunlar Atatrkn heyecan, sayg, gurur ve sevinle seyrine dal-
niteliinden emin misiniz? sanatla ok yakn bir iliki iinde olduunun dm deniz gibi mavi ve derin gzlerin. Yok
Nitelikli iirle ok yazmann gstergesidir. edilmek zere planlar yaplan bir devlet ve
paralel yrmediini gr- halknn kaderini deitiren, yeniden douu-
Bu parada Atatrkn hangi zellii vur-
yorum. Orhan Velinin, Ca- gulanmtr? na liderlik eden Atatrkt o.
hit Stknn, Necip Fazln Bu parann anlatmnda aadakilerin
A) Mziin nemini anlayan biri olmas
koca mrlerinde rettikleri hangisi yoktur?
B) Sanat dallarnn anlayan biri olmas
iirler ortada.
A) Benzetme
C) Sanat dallarnn gelimesi iin alan ve
B) Duygusal ifadeler
sanatlar koruyan biri olmas
C) Varln niteliini bildiren szck
D) Sanatta gelimek iin okullar almas
gerektiini dnmesi D) Kiiletirme

Kazanm: Metnin ana firkini / ana duygusunu belirler. / Metne ilikin sorulara cevap verir. / Metnin plann kavrar. / Metnin konusunu
2. E
Tema TRKE
belirler. / Metinle ilgili grsel geleri yorumlar.
1 - TiN
1. Atatrkn kaleme ald ve 1927 ylnda Tr- 3. Lider olmak, bir szyle veya bir iaretiyle kit- 2. TEMA
kiye Byk Millet Meclisinde okuduu Nutuk, leleri peinden srklemek, ok byk zaferle- TEST - 8
Atatrkn en byk edeb eseridir. Yazm re imza atmak her insann yapabilecei eyler
olduu Ouz Oullar adl iir de Atatrkn deildir. Mustafa Kemal Atatrk, yok olmak
iir konusundaki yeteneini sergileyen ve her zere olan bir ulusu yeniden aha kaldrarak
Trkn okumas gereken bir eserdir. ona gerek kimlik ve kiiliini kazandrmas
Bu parada aadakilerin hangisinden bakmndan tarihin yetitirdii en byk lider-
sz edilmektedir? ler arasnda ilk sray alr.
A) Atatrkn eserlerinden Bu parada Atatrkn hangi zellii anla-

tlmtr?
B) Atatrk zleminden
A) Vatann ailesine tercih etmesi
C) Atatrkn baarlarndan
B) Kiisel kar dnmemesi
D) Atatrkn millet bilincinden
C) Baarl olmak istemesi
D) yi bir lider olmas
2.
Az
Eimli
%9 Orta
Eimli
%13
Dik
Eimli ok 4. Atatrkn dnyaya geldii 1881 ylnda
Eimli Osmanl Devleti, eitli i ve d skntlarla
%62
kar karya bulunuyordu. Devletin kendi
%16
devamn salamak iin ald nlemler, ou
zaman olumlu sonular vermiyordu. Aydnlar
ise kaleme aldklar eserlerinde areler reti-
Bu daire grafiinde, Trkiye topraklarnn eim yor, yn ve yol gsterici olmaya alyorlard.
durumu gsterilmitir. Bu aydnlar arasnda Namk Kemal ilk srada
Buna gre, aadakilerden hangisi syle- yer alyordu.
nemez? Bu parada aadakilerin hangisine dei-
A) Topraklarn yardan fazlasnn dik eimli nilmemitir?
olduu A) Atatrkn Namk Kemali ok sevdiine
B) ok eimli topraklarn az eimli topraklar- B) Devleti glendirmek iin alnan nlemlerin

dan fazla olduu olumsuz sonulandna
C) Orta eimli topraklarn en az oranda bulun- C) Aydnlarn k yollar zerinde kafa yor-
duu duuna
D) ok ve orta eimli topraklarn oranlar ara- D) Osmanl Devleti'nin eitli skntlar yaa-
sndaki farkn %3 olduu dna

Test - 8- 1 Atatrk
NiTE
5. Mustafa Kemal, yaptklar ile tarihte nemli 7. 1. Sadece kendi tarihini deil, baka mil-
gelimelerin yaanmasn salam bir lider letlerin de tarihlerini inceleyerek orada olup
olarak, asker zaferleri hibir zaman ama bitenlerden eitli dersler karmtr.
olarak grmemitir. Zafer, ancak kendinden
2. Bunlar arasnda sebep-sonu ilikisini ku-
daha byk bir gayeyi elde etmek iin belli
ran, bilimsel bir disipline sahip olan bir li-
Paragraf bal bir vastadr. diyen Mustafa Kemal, yur-
derdir.
Ana Dnce dun kurtuluunu tam anlamyla salamadan
ekonomik, kltrel ve sosyal hayat yenileyici, 3. Atatrk, tarihin derinliklerini ok iyi aratrp
Bir paragraftan karlacak
dzenleyici esaslar tespit etmeye, bunlar gemite yaplanlar btn boyutlaryla
olan mesaj niteliindeki
tartmaya ve uygulamaya balamtr. incelemitir.
yargya ana dnce de-
nir. Bu paradan Atatrk ile ilgili olarak aa- 4. Btn bunlar Atatrkn byk lider olarak
Ana dnce, tam bir dakilerden hangisine ulalamaz? anlmasnda nemli bir etkiye sahiptir.
yarg olmaldr; kesin bir A) nemli bir lider olduuna Numaralanm cmlelerle anlaml bir parag-
hkm bildirmelidir. raf oluturulduunda hangisi ilk cmle olur?
B) Savalardaki baary kmsediine
Kitap okumak insan zen-
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4
ginletirir. gibi. C) Savalardaki baary ama olarak grme-
rnek: diine
"Szlerin en gzeli baka-
D) lkenin eitli alanlarda gelimesi iin
sna yararl olandr. Sz-
almalar yaptna
lerin en zararl olan da
onarlmaz yaralar aandr.
nsanlarn kalplerinin krl-
masnn kolay, yaplmas- 6. Atatrk, Mill Mcadele'yi ok ynl olarak
nn zor olduu bilinmelidir. dnr. lkenin dman igalinden kurta-
Zaten "arkadalk, dost- rlmas yannda kalknmas, gelimesi de
luk" dediimiz ey, "birbiri- silahl mcadele kadar nemlidir. Bu mcade-
nin kalplerini krmayan in- lenin boyutu Mill Mcadele'den daha fazla 8. Atatrk, kltr ve sanat alanlarnda lkenin
sanlarn birliktelii" demek olmutur. Uzun yllar unutulmu, geri kalm, gelimesi iin gerekli tm tedbirleri alr ve
deil midir? Uzun sre bir- kaderine terk edilmi Anadolu insann, a- uygular. ada ve gzel sanatlarn toplum-
likte olmann ad "dostluk" da bilimle donatlm kafalara sahip klmak da kabul edilmesi iin iyi bir zemin hazrlan-
deil midir? Bu da ancak isteyen Atatrk, nnde halledilmesi gereken mas gerektiini anlayan Atatrk, birbiri ardn-
insanlarn birbirlerine kar- en byk engelin kltr sorunu olduunu gr- ca inklaplar yapmaya balar. zellikle kadn-
gsterecei sevgi ve mtr. larn cephede olduu gibi, sosyal hayatn her
sayg ile yakndan ilgilidir." cephesinde de erkein yannda yer almas
Bu parada vurgulanan dnce aada-
Bu paragraf zetleyen en iin deiiklikler yapar. Bu kararlar, sosyal
kilerden hangisidir?
gzel sz: hayatn gelimesinde ok nemli hizmet grr.
nsanlar iin ykmak kolay A) Anadolu halk birok alanda geri kalmtr.
Bu parann konusu aadakilerden han-
ancak yapmak zordur. B) Halkmz dmana kar ok byk sava- gisidir?
lar vermitir.
A) Kadnlarn sosyal hayattaki yeri
C) Bilimsel olarak gelimenin yolu almak-
B) Atatrkn lkenin gelimesi iin yaptklar
tr.
C) Sanat merkezlerinin kurulmas
D) Kltrel adan gelimek, Mill Mcadele'nin
en nemli aamasdr. D) Atatrkn yapt inklaplarn kronolojisi

Kazanm: Metnin ana fikrini / ana duygusunu belirler. / Metne ilikin sorulara cevap verir. / Metnin konusunu belirler. / Metinle ilgili
2. E
Tema TRKE
grsel geleri yorumlar. / Metnin plann kavrar. / Okuduu metne farkl balklar bulur.
1 - TiN
1. nsanolunun iine, zene bezene konan en 3. Atatrkte eine ok az rastlanan bir grev 2. TEMA
gzel ve gl duygu sevgidir. nsanolu iste- ak vardr. Ondaki sevgiden kaynaklanan bu TEST - 9
se de istemese de bu kkl ve yce duyguyu ak onu, yurt ve millet sevgisinin doruuna
iinden skp atamaz. Atmak istese de gc ulatrmtr. Bu sevgi karlksz da kalma-
yetmez. Ama, bu yce ve kkl duyguyu bil- mtr. Belki de hibir lider, milleti tarafndan
mek, anlamak, yaamak ve yaatmaktr. Asl Atatrk kadar sevilmemitir. Bu sevgi ona, dai-
sorun ise bu sevgiyi insann, insanln yarar- ma g vermi ve destek olmutur.
na gelitirip yaymaktr. Bu duyguyu memleke- Bu parada aadakilerden hangisine
tin, milletin ve insanlk dnyasnn yarar iin deinilmemitir?
kullanmaktr.
A) Atatrkteki grev bilincine
B) Atatrkn Kurtulu avandaki kahra-
kilerin hangisidir?
manlklarna
A) Gl bir duygu olan sevgi, millet yararna
kullanld zaman dorua kar. C) Atatrkteki vatan ve millet sevgisine
B) Sevginin her trls gzel ve deerlidir. D) Atatrkn, halk tarafndan ok sevildiine
C) Vatan sevgisi olmadan bir toplumun ayakta

kalmas dnlemez.
D) nsanlar birbirlerine olan gl duygularn

sevgiden alrlar.
4. Atatrkte millet ve vatan sevgisi snrszdr.

Onda ahs iin en kk bir istek ya da id-
2. Atatrk, doumundan lmne kadar, kendine detli bir arzu grmek mmkn deildir. Ken-
has bir sevgi felsefesi iinde yaamtr. Onun disine ama olarak setikleri tamamen mill ve
iin sevgi, hayatn ta kendisidir. Atatrkn insani hedeflerdir. Bunlara ulat an, sanki
insanlk lemine sunduu sevgi felsefesi kii- btn abalar kendisinin deilmi gibi bir tavr
lerden topluma, millete ve milletlere uzanr. taknmaktan holanr. Ondaki insan sevgisinin
Hi phesiz bu, milletleraras gvenin de kantdr bu.
kaynadr.
Bu parada Atatrkn aadaki zellikle-
Bu parada aadakilerin hangisinden sz rinden hangisi vurgulanmaktadr?
edilmektedir?
A) alkanl
A) Atatrkn baarlarndan
B) Dmanna bile adaletli davranmas
B) Atatrkn sevdii konulardan
C) Baarma istei
C) Atatrkn vatan sevgisinden
D) Baary halk iin istemesi ve gsterdii
D) Atatrkn sevgi anlayndan alak gnlllk

Test - 9- 1 Atatrk
NiTE
5. 8. Aadaki cmlelerle bir paragraf olutu-
rulduunda hangisi ilk cmle olur?
A) Bunlardan biri, kiisel egemenlii ortadan
kaldrp egemenlii kaytsz artsz milleti-
ne vermesidir.
Paragraf
B) Vatan ve millet sevgisi, Atatrkn tad
Yardmc Dnceler
zelliklerin temel tadr.
Bir paragrafta birden
Bu resim ile ilgili aadakilerden hangisi C) Bununla milletine olan gvenini, sevgisini
fazla yardmc dnce bu-
sylenemez?
lunur. aka gstermitir.
A) Atatrkn okuma bilincini gsterir.
Bu yardmc dnceler D) O, ayrca vatan ve milleti iin cann seve
paragrafn farkl ynlerini B) Atatrkn masasnda birok kitap vardr. seve verebilecek biridir.
ortaya koyar.
C) Bu fotoraf, sava yllarndan sonra ekil-
Anlam kapsam dardr. mitir.
rnek: D) Atatrkn masasnda bir kahve fincan

vardr.
"Sait Faik, kiilerinin port-
relerini tam olarak ver-
mez. Onlardaki baz ar-
pc ynlere deinir. Bu 6. Gzleri bir gne gibi aydnlatrd,
deinme de ounlukla Umutsuzluu kabul etmeyendi.
para paradr. Anlatr, Sevginin kayna, bamszln timsali,
anlatr da yine kii ile ilgili
Geleceimin aynas, lmez ATATRK!
sadece birka sz syler.
Bu dizelerde anlatlan duygu aadakiler-
Fakat onun kiileri, toplum 9. Benim hedeflerim var.
den hangisidir?
iinden alnan kiilerdir ve Hem de pek bykler.
portreleri de byle kiilerin A) Atatrk'e duyulan sevgi Fakat bu hedefler, yk-
portreleridir. Bunlar tan- B) Atatrkn umutsuzluu sek mevkiler igal etmek
makta glk ekmeyiz." C) Atatrk'n pimanl veya byk paralar elde
Bu parada Sait Faik ile etmek gibi emellerin tat-
D) Atatrk'n yaama sevinci
ilgili olarak aadaki yar- mini ile ilgili bulunmuyor.
glar karlabilir: Ben, bu hedeflerin ger-
Okuyucunun kahraman- eklemesini vatanma byk faydalar doku-
lar tanmakta glk ek- nacak, bana da gerektii gibi yaplm bir
7. (1) Atatrk yaamnda, grevinde hep titiz vazifenin canl i rahatln verecek byk bir
medii
olmutur. (2) Bu titizlik, onun grevlerinde yk-
Kahramanlarn baz ar- fikrin baarsnda aryorum.
selmesinin ilk anahtardr. (3) Birok zelliinin
pc zelliklerine deindii Atatrkn bu szlerine en uygun balk
yannda vatan sevgisi iyi incelendiinde ger-
Kahramanlarn halktan aadakilerden hangisidir?
ek Atatrk tannabilir. (4) Bugn Atatrk'n
kiiler olduu A) Atatrkn Kiisel stekleri
kimlii zerinde konuulurken grevinde gs-
terdii bu titizlik zerinde durulmaldr.
B) Atatrkn Baarlar
Bu paradaki numaralanm cmlelerden
C) Atatrkn Amalar
hangisi paragrafn akn bozmaktadr?
D) Atatrkn Zenginlii
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4

2. E
Tema TRKE
1 - TiN
Kazanm: Metinle ilgili grsel geleri yorumlar. / Metnin plann kavrar. / Metne ilikin sorulara cevap verir. / Metnin konusunu belirler.
1. Atatrkn en nemli zelliklerinden biri de 2. TEMA

3. 26
yaratc zihniyeti idi. Olaylar karsnda yl- 71 TEST - 10
madan mcadele eder, sorunlara zm re- 341
112
tirdi. Atatrk, Trk milletinin tarihini inceleyip
onun zelliklerini ok iyi tanmt. Bylece
Trk milletinin en mitsiz zamanlarda bile
baarl olabileceini anlamt. O, olaylarn
Kitap okuyan 550 kii ile okuduklar kitap trle-
akna gre hareket eden deil; olaylar yn-
riyle ilgili bir anket yaplmtr. Bu anket sonu-
lendiren bir kii idi.
cunda en ok okunan trn roman, en az
Bu parada Atatrkle ilgili olarak aa- okunan trn ise deneme olduu grlmtr.
dakilerden hangisine deinilmemitir? iirin okunma dzeyi ise ykden fazla k-
A) Yaratc kiiliine mtr.
B) Mcadeleci zelliine Buna gre yukardaki grafikte iir okuyan-

larn oran hangi renkte gsterilmitir?
C) Sanat kiiliine
A) B)
D) mitli olmasna
C) D)
4. Atatrkn anakkale Savalar srasnda

dmann nereden kacan bilmesi, II. Dn-
ya Savann kacan tarih vererek syle-
2. Atatrkn en byk amac, milletini tam
mesi, talya ve Almanyadaki ykseliin sne-
bamsz, ada ve ileri uygarlklar dzeyine
ceini bilmesi, yine II. Dnya Savandan en
ulatrmaktr. Atatrk, Trk milletinin ada-
krl kan devletin Sovyet Rusya olacan
lamas yolunda nne kan tm engelleri
tahmin etmesi, bir rastlant olmasa gerek.
yenmitir.
Bu parada Atatrkn aadaki zellikle-
Bu parada Atatrkn hangi yn vur-
rinin hangisinden sz edilmektedir?
gulanmtr?
A) Kararllndan
A) Alak gnlll
B) leri grllnden
B) Bara nem vermesi
C) Yaratclndan
C) Emee saygs
D) Disiplinli olmasndan
D) Halkn dnmesi

Test - 10
NiTE - 1 Atatrk
5. 7. Atatrk, yaplacak ilerin zamann ve srasn
ok iyi bilirdi. (1) O, yapaca her eyi srasyla
yapard. (2) nce engelleri ortadan kaldrr, sonra
hedefe varmada hi zorlanmazd. (3) Atatrk,

asla geri ekilmez ve korkmazd. (4) ve d
Paragraf dmanlarn okluuna ramen Mill Mcadele'yi
Paragrafta Kiilerin balatm ve kazanmtr.
zellikleri Bu para iki paragrafa ayrlrsa ikinci pa-
Bir paragrafta kiilerin ragraf numaralanm cmlelerden hangisi
eitli zellikleri sorulabilir, Atatrkn bu resmiyle ilgili olarak aa- ile balar?
bu zellikler tiplemeyi olu- dakilerden hangisi sylenemez? A) 4 B) 3 C) 2 D) 1
turur. A) Snf ortamndadr.
rnein, kii sevinli,
karamsar, kararl, inat, B) eride renciler vardr.
baar isteiyle dolu vb. C) Atatrk krsdedir.

zelliklere sahip olabilir.
D) Atatrk'n paltosunun cebinde bir not var-
dr.
rnek:
"nl edebiyat Mehmet
Emin Eriilgilin her na-
slsa alak gnlll
tutmu. tirafta bulunuyor-
du. Hayatmda bir kere
8. Atatrk, sporda da bilim yolundan ayrlmama-
yanldm hatrlyorum.
y tavsiye etmitir. Cumhuriyetin ilanndan iki
Orada bulunanlardan biri,
6. Atatrk, yalnz Trk milletinin huzur ve gven- buuk ay sonra Bakanlar Kurulunun, Atatrk
"Aman stat!" diye atld.
liini deil tm dnya milletlerinin mutluluunu bakanlnda yaplan toplantsnda Spor M-
"Sen hi yanlr msn?
isteyen ve zleyen bir liderdir. Bu dnceleri- drlnn emrine 17.000 TL verilmitir. Bu
nanmam!" dedi. Eriilgil,
ni her frsatta dile getirmitir. Nitekim, onun en para ile sporcularn, Pariste yaplacak Olim-
ban sallayarak Evet.
nemli sz olan Yurtta bar, dnyada bar. piyat Oyunlarna en iyi biimde hazrlanarak
dedi. Sonradan anladm ki
bunun en ak kantdr. Grld gibi katlmalar salanmtr. Bir altnn 10 TL oldu-
yanldm zannederken
Bu para aadakilerden hangisi ile u bir dnemde
bile yanlmm.
Bu paraya gre Eriilgili tamamlanmaldr? Bu para aadakilerden hangisi ile
niteleyen szck "gururlu" A) Atatrk, halknn bar iinde yaamas iin tamamlanmaldr?
olur." her trl fedakrl yapmtr. A) Ulu nder'in Trk sporundaki ilk imzasn
Bu parada sz edilen izcilikte grmekteyiz.
B) uluslararas ortamlarda da milleti adna
kiinin temel zellii gu-
mcadelenin ncs olmutur. B) sporun altnla llemeyeceini gster-
rurlu oluudur.
mitir.
C) Atatrk dncenin ulusal boyutunun
yan sra evrensel bir boyutu da bulun- C) spor yaparak ona gereken destei vermi-
maktadr. tir.
D) evrensel sanatn yurdumuzda yaygnla- D) ayrlan bu pay, Trkiye Cumhuriyeti Dev-

mas iin eitli almalar yrtmtr. leti iin gerekten byk bir fedakrlktr.

2. E
Tema TRKE
1 - TiN
1. Aadaki cmlelerin hangisinde alt izili 4. Aadaki cmlelerden hangisinde yazm 2. TEMA
szcn yazm yanltr? yanl vardr? TEST - 11
A) nsanlar birbirine saygl olmaldr. Resmin renkleri insann duygularn
A)
B) Her ey birdenbire olmutu. okuyor.
C) Anlattklarmn nemi bir gn anlalacak. Ald terbiyeden dolay kimseye kt sz

B)
syleyemez.
D) Oyuncu, birebir mcadelede baarl ol-
Tozpembe hayallerin peinden komudu.
C)
mutu.
Kadn, kk oluna sk sk sarld.
D)
2. 1. Gel de bu sorular grdkten sonra ders

al!
2. imde bir his var ama anlatamyorum. 5. Aadakilerin hangisinde ses bilgisi ku-
rallarna uyulmamasndan kaynaklanan bir
3. Gidipte gelmemek, dnpte grmemek
yazm yanl vardr?
var.
A) Nehirin dalgalar al al akyordu.
Kar kta, insanlar sokakta yatabilir mi?
4.
B) Buralara isteyerek gelmiyordu.
C) opur Nine ardna dnp bize bakt.
yazm yanl vardr?
D) Bir daha bu hataya dmeyecekti.
A) 4 B) 3 C) 2 D) 1

6. 1. Sylediim hibir eyi dinlememitir.

3. Aadaki cmlelerin hangisinde -kinin
2. Herkes kendi ayaklar zerinde durabilme-
yazm yanltr? lidir.
A) Hlbuki konuyu ayrntlaryla ona anlat-
3. Dman stmzde koskocaman bir rt
mtm.
sanki.
B) Kprdeki figrler, bir hafta sonra kaldrl-
4. Olay git gide karmaya balam.
d.
C) Yarmay kazanm ki ok seviniyor. Numaralanm cmlelerden hangisinde
yazm yanl vardr?
D) Yenisey Nehrinde ki bu dalgalar korkutu-
cuydu. A) 1 B) 2 C) 3 D) 4

Test - 11
NiTE - 1 Atatrk
7. Aadaki cmlelerin hangisinde alt izili 10. Gelecek hafta Cuma gn ders yok, diye ya-
szcn yazm yanltr? ylan bir haber brakn okulu, ilede bile ger-
A) Konuklar bize aramba gn gelecekler- ek zannedilmiti.
mi.
ocuklar, bu cmledeki yazm
Lokamatifin icad, Sanayi Devrimi'nin ba-
B) yanll neden kaynaklan-
Yazm Kurallar maktadr?
langc saylr.
2. Tarihlerin Yazm
C) Sizi batan beri uyarmtm.
Kesin tarihler byk harf-
D) Kapdakiler herhlde lyas Beyi aryorlar.
le yazlr. Tarihlerin yazmndan
19 Eyll 2005 Cuma g-
Aydn
n
19.09.2005 Cuma Ses bilgisi yanllndan
Her ey, 24 Nisan Cuma
gn anlalacak. Sena
Cumhuriyet, 29 Ekim 8. Aadaki cmlelerin hangisinde birleik

"-de" ekinin yanl yazmndan
1923'te ilan edildi. szcklerin yazmnda yanllk yaplm-
tr?
Ahmet'in doum gn, Hakan
A) Yamurdan sonra gkkua kmt.
19 Eyll 2005'ti.
Birleik szcn yanl ya-
14 Ocak, bizim iin bir B) Sizi cumartesi gn arayacam.
zmndan
balangt. C) Televizyoncularn, buraya geldiini ne za-
Kenan
Belirli bir tarih belirtme- man farkettin?
retmenin sorusuna yukardaki ren-
yen ay ve gn adlar byk D) Eskiehirin Kurtuluu Programna ka-
cilerden hangisi doru cevap vermitir?
harfle yazlmaz. tldk.
A) Hakan B) Sena
Haftaya aramba gr-
C) Aydn D) Kenan
rz.
Her yl nisan aynda bu-
raya geliriz.
Okullar eyllde alr, ha-
ziranda kapanr.
Haftaya sal gn bizde- 9.
Bilesinizki ben bunlar 11. Aadaki cmlelerin hangisinde yazm
yiz. yanl vardr?
1. 2.
A) retmenimiz Sinem Sokakta oturuyordu.
isteyerek hi yapmyorum. B) Ailesine Cadde zerinde gzel bir ev al-
m.
3. 4.
C) Atatrk Caddesinde arkadalaryla bulu-
Bu cmledeki numaralanm szcklerden
mu.
hangisinde yazm yanl vardr?
D) Edebiyat Okulu, Yaam Sitesinde bir dai-
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 rede oluturulmu.

2. E
Tema TRKE
1 - TiN
Kazanm: Noktalama iaretlerini ilevlerine uygun olarak kullanr. / Yazdklarn noktalama kurallarna uygunluk ynnden deerlendirir.
1. Aadaki cmlelerden hangisinin sonuna Denizi izlerken birden elindeki drbn

4. 1. 2. TEMA
farkl bir noktalama iareti getirilmelidir? dt TEST - 12
A) Kral da dilenci de ayn itahla ackr Duyduklarn ksa srede btn mahalleye
2.
B) Milletler paraszlktan deil, ahlakszlktan aktarm
ker ocuk, derin derin i ekti

3.
C) Gidecei liman bilmeyene hibir rzgr Byle zor zamanlarda neler sylenmelidir
4.
yardm edemez
Numaralanm cmlelerden hangisinin
D) Liderlerin adaletli olmasndan daha gzel sonuna dierlerinden farkl bir noktalama
ne olabilir iareti getirilmelidir?
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4

2. 1. Herkes bylece sinemann yolunu
2. Arkadalar, birka saniye beni dinleyin
3. Yeni filmimi nasl buldunuz

5. Aadaki cmlelerin hangisinde virgl (,)
4. zlemeyenler, ok ey karacaklar farkl bir grevle kullanlmtr?
Numaralanm cmlelerden hangisinin A) Dn iin pasta, tatl gibi ihtiyalar aldk.
sonuna nokta (...) konmaldr? B) Yarn baban, annenle birlikte sen de gele-
bilirsin.
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 C) Gidemediin yer senin deildir, diyordu Pa-
a.
D) nternet, cep telefonu genliin yeni oyun-
caklaryd.
3. Anadoluda klar souk ve uzun geer(1)

nsanlar(2) bunca i arasnda yine de uzun ve
souk k gecelerini stacak iler bulurlar(3)
kimi zaman aile olarak kimi zaman da
arkadalarla yaplr bu etkinlikler(4) te o
6. Aadaki cmlelerin hangisinde yay
anda, Anadolu insanndaki zek prltlarn bir
ayrala gsterilen yere iki nokta (:) konma-
bir grmeye balarsnz(5) ldr?
Bu paradaki numaralanm yerlerden A) Mziin dili evrenseldir( ) nsanlar yeter ki
hangilerine farkl bir noktalama iareti geti- bunu grsn.
rilmelidir? B) Her ey akar( ) su, tarih, fikir ve insan...

C) Yolculuk( ) dnyann sonuna kadar bitme-
A) 1 4 B) 2 3 yecek.
C) 2 4 D) 3 5 D) Filmler yaplr( ) izlenir ve yenisi yaplr.

Test - 12
NiTE - 1 Atatrk
7. Sanatlar( ) toplumdaki dier bireylerden 10. Sevgili ocuklar! Su, dnyann en salkl
farkl insanlardr( ) Hepsinin farkl bir dili var- ieceidir(1) nsan(2) sudan sonra eitli
dr( ) resim, iir, mimari, tiyatro( ) iecekler retmi(3) hibirinde suyun lezzetini
Bu cmlelerde yay ayrala ( ) gsterilen ve etkisini bulamamtr(4)
yerlere srasyla aadaki noktalama ia-
Bu paradaki numaralanm yerlerden
Noktalama aretleri retlerinden hangileri getirilmelidir?
hangisine noktal virgl (;) konmaldr?
Nokta (.)
A) (;) (;) (:) (.) B) (,) (;) (:) (...)
Tamamlanm yargla- A) 1 B) 2 C) 3 D) 4
rn sonuna konur. C) (,) (.) (;) (...) D) (,) (.) (:) (...)

Pazar gn sinemaya
gideceim.
Bir gn gelip beni sor-
mu.
Herkes kendi kaderini
yaar.
Gln evresi dikensiz
olmaz.
11. Ayna ayna, gzel ayna( ) Syle bana( ) var m
Sra say anlam katmak
8. Aadaki cmlelerin hangisinde kesme dnyada benden daha gzel bir kadn( )
iin saylara getirilir,
iaretinin kullanm yanltr?
-inci eki anlamnda kul- Bu cmlede yay ayrala ( ) gsterilen yer-
lanlr. A) Manisallar bu olaya byk tepki gsterdi.
lere aadaki noktalama iaretlerinden
8inci / 8.
B) 23 Nisan 1920, TBMM'nin al tarihidir. hangileri getirilmelidir?
Tarihlerin yazlnda
gn, ay, yl ayrmnda C) Sayn yolcularmz, THYnin Londra ua
A) (!) (,) (?) B) (;) (.) (?)
nokta konur. kalkmtr!
25.10.2009 C) (,) (:) (...) D) (,) (;) (...)
23.4.1920 D) Trkiyenin ky kesimleri scak bir iklime
29.9.1923 sahiptir.
T.C. ve T. (Trke) k-
saltmalarnn dnda
byk harflerle yaplan
ksaltmalarda nokta kul-
lanlmaz. 12. nl bir dnr, insan yalnzca sahip olduu
T.B.M.M. (yanl)
eyleri verebilir, diyor.
TDK, PTT, TK,
TBTAK, SSK, BDDK, Bu cmlede virgl (,) aadaki grevlerin-
AYM, STK (doru) den hangisinde kullanlmtr?
Ay adlar yazyla ya-
zlmsa araya nokta A) Sral cmleleri birbirinden ayrmada
9. mdat( ) bana yardm edin( ) Sesimi duyan
konmaz.
kimse yok mu( ) B) Cmle ierisindeki ara szleri ve cmleleri
25 Ekim 2009
14 Aralk 2003 Bu cmlede yay ayrala gsterilen yerlere ayrmada
29 Ekim 1923
12 Mart 1920 aadaki noktalama iaretlerinden hangisi C) Trnak iinde olmayan alnt cmlelerin
23 Nisan 1920 getirilmelidir?
banda ve sonunda
24 Mays 1994
A) (.) (.) (?) B) (,) (!) (?)
D) Birbiri ardnca sralanan e grevli kelime
C) (!) (.) (?) D) (,) (.) (?) ve kelime gruplarnn arasnda

Kazanm: Fiilimsiyle fiil ve isim soylu kelimeler arasndaki farklar kavrar. / Fiilimsilerin ilevlerini ve kullanm zelliklerini kavrar.
2. E
Tema TRKE
1 - TiN
Fiilimsileri zelliklerine uygun biimde kullanr. / Cmlede, fiilimsiye bal kelime veya kelime gruplarn bulur. / Cmlenin
temel gelerini ve zelliklerini kavrar.
1. Aadaki cmlelerin hangisinde alt izili 4. 1. Yaplacak en doru i, insanlar krmamaktr. 2. TEMA
szck isim-fiildir? TEST - 13
2. Edebiyatta nitelikli eserlerin nemi bugn
A) Yaylaya km koyun obanlarnn ziyafe- anlalyor.
tine katldk.
3. Olgun bir seviyeye ulama abas, edebi-
B) ok ho bir eydi yldzlarla konumak. yatla balad.
C) Talih, bu kskne bir yavru vermemiti. 4. Yunus Emre, kendini topluma adamtr.
D) ocuk, geldii patikadan koarak gitmi. Yukardaki ka numaral cmlenin yklemi
fiilimsidir?
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4
2. 1. Arkasnda birinin onu izlemekte olduunu

fark etti.
5. Aadaki dizelerin hangisinde fiilimsi yok-
2. Yal ormanc kasketini torununa vermi.
tur?
3. Dedenin torunu ile ayn srada oturmas, A) Hatrasna saklanrken genliimin
ona pek komik geldi. Bir yaz gn tutmak elinden
4. Onun syledii her sz, insann iine B) Gzlerimden akan gzya deil
iliyordu. Akp gitti genliim
Numaralanm cmlelerdeki alt izili sz- C) Kzlrmak etrafndan gemek

cklerden hangisi sfat-fiil grevindedir? stedim Anadoluya glmek
D) O ku en kuytu bahelerde ter
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4
Sarmaklarla ykl vadide

3. Aadaki cmlelerin hangisinde zarf-fiil 6. Aadaki cmlelerin hangisinde zne ile

kullanlmtr? yklem arasnda uyumsuzluk vardr?
A) Dedem, hibir ktlk, kurnazlk dn- A) Sevgi, insanlar bir araya getirecek forml-
mez. dr.
B) nsanlarn gereklik anlay gnden gne
B) Bu gme alan otlar da pek tuhaft.
deitiler.
C) Frtna diner dinmez her eye yeniden C) Tarih yazmak, yapmaktan daha zordur.
balad.
D) Koa koa giden yllardan geriye sen
D) Bir aydr balarn sokacak bir ev bulama- kaldn.
mlard.

Test - 13
NiTE - 1 Atatrk
7. 1. ocuk, onu kuatan saf evresinde yaayp 10. Aadaki cmlelerin hangisinde yklem
gidiyordu. yanl gsterilmitir?
2. pini ektii zaman gemiyi tutmak zor olu- A) ini seve seve yapma heyecan sarard
yor. kimi zaman iini.
3. Akamlar biraz kitap okur, sonra uzanp B) Denize kavumadan kuruyan rmak gibi bir
Cmlenin Temel geleri yatard. duygudur korkmak.
Yklem 4. Kaarak yeni yerlere gitme istei iinde C) nemli olan, glklerle mcadele etmek-
Bir cmlede znenin yapt- byyordu.
tir.
ii, eylemi ya da iinde D) Fikirde domak, ruhta bymek her insann
Numaralanm cmlelerin hangisinde bir-
bulunduu oluu zaman amacdr.
den fazla fiilimsi yoktur?
ve ahsa bal olarak bildi-
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4
ren kelime, tamlama veya
kelime gruplarna yklem
denir.
Her yaz tatilinde Amasya'ya 11. Aadaki cmlelerden hangisi sadece
gideriz. zne ve yklemden olumutur?
yklem A) Zorlanarak kurduun bu cmleler seni
8. Teekkr ederim, karlksz kalmaz yaplm yoracaktr.
zne 1 2
B) Almaz kaplarn ardndan sesleniyorum
Bir cmlede yklemin bil- bir iyilik; insann yalannca huzurlu bir yaam
sana.
3
dirdii ii, eylemi yapan ya C) Btn sorunlar glmseyen bir gzle
srmesi bile bunun gstergesidir.
da olu iinde bulunan var-
4 zer.
la zne denir.
Bu cmledeki alt izili szcklerden han- D) Kimsenin ulaamayaca uzak bir iklim-
Teyzemin kz, diki nak
gisi fiilimsi deildir? deydi bu air.
zne
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4
kursunda alyor.
Fiilimsi (Eylemsi)
Sfat-fiillerde, nitelenen
12. Yzlerce belki binlerce senelik zeytin aalar-
szck debilir; bu du-
nn arasnda uzanan, iki yan brtlenlerle
rumda szck fiilimsi olma
1 2
zelliini devam ettirir an- 9. 1. Sahte gllerin, seni alp gtrmesine izin
verme. rl yolda ar ar yryordum. deniz tara-
cak adlam sfat biimin-
fndan yzme doru esen hafif fakat serin bir
de kullanlr. Unutulmaya yz tutmu hikyeleri brak.
2.
3
Son glen, iyi gler, de- Krlarda zgrce dolamak, her ocuun
3.
mi atalarmz. bahar rzgr kasabadan uzaklatm hatr-
hakkdr.
4
Koanlara yetimek iin
Bir varm bir yokmula balayan hik-
4.
ok uramalsn. latyordu.
yeler okuduk.
Numaralanm cmlelerin hangisinde alt Yukardaki numaralanm szcklerden
izili sz grubu, zne grevindedir? hangisi fiilimsi deildir?
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 A) 1 B) 2 C) 3 D) 4

2. E
Tema TRKE
1 - TiN
1. -ma / -me eki aadaki cmlelerin han- 4.

2. TEMA
gisinde farkl bir grevde kullanlmtr? ocuklar, gripten korunmak TEST - 14
A) Gel de kzma bunca kitabn kayboluuna. iin neler yapmalyz?

B) ine yanl anlalma korkusu dm.
retmen
C) Szcklerimizle biz kalmay baarrz.
Haprmak istersek bir mendil
D) Bebein adn koymaya dedesi geliyor-
kullanmalyz.
mu.
Mert
Elimizi ykamak iin sabun
kullanmalyz.
Seda
Dar hi kmamalyz.
hsan
2. 1. Bu kitab okumay istiyorum. yklem
Temiz hava almak iin odamz
Hedeflerimize ulamak iin almalyz.
2.
havalandrmalyz.
zne Esma
Saygn bir yazar olmas, bizi ok sevindirdi.
3. Gripten korunmak iin renciler eitli see-
zne
nekler sunmutur. Yanl neride bulunan -
4. devini yapmadan parka gitmemelisin. rencinin cmlesinde fiilimsi yoktur.
yklem Buna gre, hangi renci yanl neri sun-
mutur?
Numaralanm cmlelerin hangisindeki alt
izili ifadenin grevi yanl verilmitir? A) Mert B) Seda
C) hsan D) Esma
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4
3. acak, ecek eki aadaki cmlelerin 5. Aadaki cmlelerin hangisinde fiilimsi,

hangisinde farkl bir ilevde kullanlmtr? zne grubu iinde yer almaktadr?
A) Anlatlacak ok eyim vard. A) Merkezin al konumas iin geldim.
B) alacak sessiz bir yer bulabilmiti. B) Bu yaay tarz fazla srmez.
C) nsanlar, snacak bir liman aryordu. C) retmenin anlat biimini sevmitim.
D) Yazar, srekli kendini anlatacak, diyordu. D) Bir sre baktk, sonra anlatk.

Test - 14
NiTE - 1 Atatrk
6. 1. Adalete dayanmayan kuvvet gszdr. 9. 1. Konuurken tatl szl olmalsn.
2. Kurnazlk, kurulan tuzaklara dmemektir. 2. Sevgi, ovalar kaplam byk bir orduya
benzer.
3. Geciken adalet adaletsizliktir.
3. Karsnda durulmaz tek g bilgeliktir.
4. Daha akll olmaya almayan, cahildir.
Cmlenin Temel geleri Numaralanm cmlelerden hangisinde 4. Getiim yollarda gl olsun isterim.
Bir cmlenin znesini bul- -en eki alm szck isimlemi sfat-fiil-
Numaralanm cmlelerden hangisi sade-
mak iin ykleme "kim?"
dir?
veya "ne?" sorularndan ce zne ve yklemden olumutur?
biri yneltilir. A) 1 B) 2 C) 3 D) 4
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4
lkokul retmenim, geen
zne
yl emekli olmu.
yklem

(Kim emekli olmu?)
Ayakkablarm ok kirlendi.
zne yklem
7. 1. Can baklava yemek istemi.
(Ne kirlendi?) 10. Aadaki cmlelerden hangisinde "dik"
2. Ekmek alp dar km.
eki fiilimsi grevinde kullanlmtr?
Dilimizdeki eitli kelimeler
3. akmak kimdeydi?
ve kelime gruplar zne ve A) Hakszla uraynca sylemedik laf
4. Yemekler ok lezzetliydi. brakmaz.
yklem olabilir.
Numaralanm cmlelerin hangisinde
Biz bu ormana daha nce neden gelme-
B)
Mavi apkal adam olanlar -mak/ -mek eki farkl bir ilevde kullanl-
dik?
zne mtr?
(sfat tamlamas) Komular, duyduk, duymadk, demeyin.
C)
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4
duyunca renkten renge girdi. ok aran vard ama biz gitmedik.
D)
yklem
(deyim)
Fiilimsiler
Kimi fiilimsi ekleri, za-
manla kalc ad oluturur.
Yemek, ok erken saat-
teydi.
11. Aadaki cmlelerin hangisinde zne ile
Marketten iki ekmek al. 8. Aadaki cmlelerden hangisinde -ar, -er
yklem arasnda uyumsuzluk yoktur?
Dolmalar nefisti, elinize alm szck fiilimsi deildir?
A) Zil alnca tm baklar kapya dnld.
salk! A) Yzer aralar da getirin kyya.
Konu ile ilgili bilgiyi da- B) Herkes elinden geleni yapyorlar.
B) Birer kii daha gerekli buraya.
nmaya sorunuz. C) nsanlar koar admlarla ilerliyordu. C) Ben bugn eve erken gitmeliyiz.
D) Burada benzer durumlarla karlaabilirsi- D) Mehmet ve sen, basketbol oynayacaksnz.
niz.

2. E
Tema TRKE
1 - TiN
1. Aadaki cmlelerin hangisinde alt izili 4. Aadaki cmlelerin hangisinde alt izili
2. TEMA
szck ya da sz grubu zne deildir? szck fiilimsi zelliini yitirip kalc isim TEST - 15
Yazarla sohbetimiz iki saat srd.
A) olmutur?
A) Bu dolmalar ok lezzetli olmu.
Okumaya merakl insanlar yetitirmeliyiz.
B)
Unutulan eyalar emanetten alabilirsiniz.
B)
C) Biterken bir gn, umutlar da azalyor.
Sen eski gnlere dnmek ister misin?

D) C) ehre geleli henz iki gn oldu.
D) Fabrikalar ara vermeden alyor.
5. Verimi artrmak
, , iin geici olarak grev
r, ! deiimi bizim i yerine
uymad galiba!.
Hav...
Hav...
Hav...
2. "Bu ameliyatta yaplacak ilemler, bizi zorlaya- Gt...Gt

Gdak
bilir." cmlesinin znesi, aadakilerin
hangisinde doru verilmitir?
A) lemler
B) Ameliyatta yaplacak ilemler
C) Yaplacak ilemler
D) Bu ameliyatta yaplacak ilemler
obann syledii cmledeki szckler-

den hangileri fiilimsi grevindedir?
A) verimi artrmak
B) geici olarak
C) geici uymad
D) artrmak olarak
3. 1. Senin gznde bir benek mi var?

2. Gzn ve kafan imdi kocaman gzkyor.
6. Aadaki cmlelerin hangisinde zne ile
3. Seni grmek iin byte getirdim. yklem arasnda uyumsuzluk vardr?
4. Sen ok komik bir kedisin.
A) Filmde, yaanm bir hikye anlatlyordu.
Numaralanm cmlelerden hangisinde fii-
B) Hepimiz, sorular nceden grmlerdi.
limsi kullanlmtr?
C) Krlanlar masann zerine braknz.
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4
D) Burada, olmadk ilerle urayorsunuz.

Test - 15
NiTE - 1 Atatrk
7. Aadaki cmlelerin hangisinde alt izili 10. Aadaki cmlelerden hangisi sadece
szck yklem grevinde kullanlmtr? zne ve yklemden olumutur?
A) Haberi duymadk kimse kalmam. A) Burcu burcu kokan Anadoluda yayoruz.
B) naatta paslanmaz borular kullanmlar. B) Beni benden alan szlerindir senin.
C) Koar admla ilerliyor askerler. C) Yaamn gzelliklerini bize sunmutu on-

Cmlenin Temel geleri
lar.
zne ile yklem arasnda Gelecek, genlere ok ey vadediyor.
D)
belirli bir iliki vardr. Yk- D) Erimi mum gibi tkenmiti umutlarmz.
lemin ekimi, zneye gre
yaplmaktadr.
Ben ktphaneye gidiyo-

rum. (doru)
Hepsi, baarmz kutlad-
lar. (yanl)
8. 1. Gemite ne yaadysak unutalm.
Hepsi, baarmz kutlad.
(doru) 2. Bizim ne kadar gl olduumuzu grsn-
O, arkadalarna yardm ler. 11.
3. Yaplacak bir ey varsa ben hazrm. Ortasndaym her eyin
ediliyordu. (yanl)
4. Alm kapdan nce sevgi elimizi uzata- Glmekle alamann
O, arkadalarna yardm
ediyordu. (doru) lm. Sevmekle vazgemenin
Yavru kpek, sahibinin pe- Numaralanm cmlelerden hangisinde Yaamakla lmenin
inden gidiyorlard. (yanl) kalc ad durumuna gelmi bir fiilimsi var- Tek sensin kalan hatramda
Yavru kpek, sahibinin pe- dr?
inden gidiyordu. (doru) Yukardaki dizelerde ka tane fiilimsi kulla-
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4
nlmtr?
Fiilimsiler A) 4 B) 5 C) 6 D) 7
Zarf-fiiller, kimi cmleye
zaman anlam katar.
Akam olunca herkes
evine ekilir.
Kardein doduunda
sen drt yandaydn.
Polisler ieri girer girmez
hrszlar kamaya al- 9. Aadaki cmlelerin hangisinde birden
12. Hakszla ynelip btn insanlarn senin ya-
m. ok fiilimsiye yer verilmitir?
1 2
Zarf-fiiller, kimi cmleye
Anadolu gnei yzmze yeniden glm-
A) nna gelmesi yerine, adaletli olup yalnz kal-
durum anlam katar.
sedi. 3
O gn herkes doyasya
yemiti yemekleri. B) Nefis dondurmalardan kim yemek istemez man, yaayacan en gzel durumdur.
ok koup yorulma, olur ki? 4
mu?
C) stemek, yaplacak btn ilerin badr. Yukardaki cmlede numaralanm szck-
iler durmakszn al-
lerden hangisi fiilimsi deildir?
yorlard. D) Korkularmz yenmeden baarl olama-
yz. A) 1 B) 2 C) 3 D) 4

1 -Etkinlik
ETiN
ATANIN CEVAP VEREMED NSAN
Tarihimiz saysz savalarla doludur. Biz, bu savalardan ba kaldrp ne memleketi imar edebilmi ne de
kendimiz refaha kavumuuzdur. Onlarn neden zengin, bizim neden fakir kaldmz bir kyl, Atatrke
verdii ksa bir cevap ile ok gzel aklamtr.
Atatrk, Mersine yapt seyahatlerden birinde, ehirde grd byk binalar iaret ederek sormu:
Bu kk kimin?
Kirkorun...
Ya u koca bina?
Yorgonun...
Ya u?
Salomonun...
Atatrk, biraz sinirlenerek sormu:
ali bozuk
Onlar bu binalar yaparken ya siz nerede idiniz? Toplananlarn Kpein mor
ge lir ke n slk al.
olabilir,
arkasnda bir kylnn sesi duyulurmu:
Bizmi nerede idik? Biz Yemende, Tuna boylar'nda, Balkanlarda,
Arnavutluk Dalarnda, Kafkaslarda, anakkalede, Sakaryada
savayorduk paam? Tabloda yer alan cmle-
Atatrk, bu ansn naklederken, de, anlam zellii bak-
mndan aadakilerden
Hayatmda cevap veremediim tek insan, bu ak sakall ihtiyar
hangisi vardr?
olmutur, der dururdu. A) Beeni
B) htimal
A) Bu paraya gre aadaki bilgiler doru ise karsndaki kutucua "D", yanl ise "Y" yaz- C) Tanmlama
D) Onaylama
nz.
1. "ba kaldrp" szc bitiik yazlmaldr.

Virgl (,): Sral cmleleri birbi-
2. "ba kaldrp" szc zarf-fiildir. rinden ayrmak iin konur.
Noktal virgl (;): geleri ara-
snda virgl bulunan sral cm-
3. "edebilmi" szc birleik szcktr. leleri birbirinden ayrmak iin
konur.
Ksa izgi (-): Ara szleri ve ara
4. "saysz" szc mecaz anlamyla kullanlmtr.
cmleleri ayrmak iin kullanlr.
5. "kaldmz" szc adlam sfattr. Yukarda virgl (,), noktal

virgl (;) ve ksa izgi (-)
6. "kaldmz" szc fiilimsi deildir. iaretlerinin birer ilevi be-
lirtilmitir.
7. "verdii" szc sfat-fiildir. Buna gre "At lr ( )
meydan kalr ( ) yiit lr
8. "ederek" szc isim-fiildir. ( ) an kalr." cmlesinde
yay ayralarla belirtilen
9. "sinirlenerek" szc fiilimsidir. yerlere srasyla aa-
dakilerden hangisi geti-
10. "Bizmi" szcnde mi'nin yazm dorudur. rilmelidir?
A) (,) (;) (,) B) (-) (-) (,)
11. "yaparken" szc zarf-fiildir. C) (,) (-) (-) D) (;) (,) (,)

2. Tema- 1 Atatrk
NiTE Test - 15
12. "Tuna boylar'nda" szcnn yazm yanltr.
13. "bu ansn naklederken" sznden sonraki virgln kullanm dorudur.
14. "paam" szcnn yazm yanltr.

Bizim memleket eskiden
ok hareketliydi. Deir- 15. "paam" szcnden sonra nokta (.) konmaldr.
mencilik yle ilek bir za-
naatt ki on kilometrelik 16. "Onlar bu binalar yaparken ya siz nerede idiniz?" cmlesinde sorgulama ilikisi vardr.
yerden iftiler tle-
cek buday bize getirir- 17. "Atatrk, biraz sinirlenerek sormu:" cmlesinde "zgn olma" anlam vardr.
lerdi. Ky saran tepeler
yel deirmenleriyle kap- 18. "naklederken" szc cmleye sitem anlam katmtr.
lyd. Bu tepelerde, yollar
boyunca inip kan uval
ykl eek katarlarndan B) Aadaki cmlelerde bo braklan yerlere uygun szckleri getiriniz.
baka bir ey grlmez-
1. Anlamca birbirinin kart olan szcklere ......................... denir.
di. imdi ise ne eski de-
irmen ve deirmenciler 2. "Trk halk birok cephede savatndan ok sknt yaamtr." cmlesinde .......... ilikisi sz
ne de buday getiren konusudur.
kyller kald...
Bu parada dnceyi 3. Bir eserin hangi konudan sz ettiini anlatan cmlelere ........................ denir.
gelitirme yollarndan
4. Bir szcn, bir bilim dal iinde kullanlan anlamna ................ denir.
hangisi kullanlmtr?
A) Tanmlama 5. nsan dndaki varlklara insana zg nitelikler aktarmaya ................ denir.
B) Benzetme 6. sim-fiil ekleri unlardr: ............................................
C) Karlatrma 7. Kimi fiilimsiler, zamanla ............................ durumuna gelmitir.
D) Tank gsterme
8. Zarf-fiil ekleri cmleye ........................... veya ........................... anlam katar.
9. Sfat-fiille kurulmu bir tamlamada isim derse sfat-fiil ............ olur.

Aadaki cmlelerde
alt izili szcklerin
hangisinde byk harf- C) Aadaki szckleri e anlam- D) Aadaki cmlelerin zne ve yklemlerini bulunuz.
lerin yazmyla ilgili bir llar ile eletiriniz.
yanllk yaplmtr? 1. Kk kz, elindeki bez bebein salarn taryordu.
A) Anadolu'nun Dousu- 1. Yntem a. mkn 2. Kulaklar ar iiten yal adam, dkkndan kt.
na yln ilk kar dt.
2. Zelzele b. mtihan 3. Benim tek kzdm ey, sznz tutmamanz.
B) Lale Festivali 25 Hazi-
ran'da balayacak. 4. Teyzem gelmeden kimse masadaki yiyeceklere
3. zin c. Metot
dokunmasn.
C) Dn ilk defa Van kedisi
4. Olanak d. Deprem 5. Kydeki evlerinin ats akmaya balam.
grdm.
D) Semih amca yarn 5. Snav e. Hayat 6. Trkiye'nin ilk cumhurbakan, Mustafa Kemal
sabah zmir'e gidecek. Atatrk'tr.
6. Yaam f. Msaade

1 -Etkinlik
ETiN
E) Aadaki deyimleri doru aklamalar ile eletiriniz.
1. Can damarna basmak a. Birini incitecek sz sylemek
2. Ta atmak b. Yaptklarndan dolay sorgulamak
3. Karde pay yapmak c. Bir eyde kar koymak, srar etmek "Kabarmak" szc aa-
dakilerin hangisinde
4. Hesap sormak d. in nemli noktas zerinde durmak "imek, genilemek" an-
lamnda kullanlmtr?
5. Ayak diremek e. Eit oranlarda blmlemek A) Bu olay duyunca de-
likanlnn yrei acma
duygusuyla kabard.
F) Aadaki cmlelerle ifade ettii anlam eletiriniz. B) htiyarn damarlar ka-
barm zayf elleri, diz-
1. Hibir insan evresindekileri sevgisinden mahrum etmemelidir. a. neri lerinin stndeydi.
2. Ltfen, burada sigara imeyiniz! b. neden-sonu C) K endisini alklayan

halka bayla selam ver-
3. Ataszlerinden ders kararak hayatna yn verebilirsin. c. gereklilik erek kabaryordu.
D) htiyalar dnda al-

4. Dar karsan havann gzel olduunu grrsn. d. uyar
veri yapt iin masraf
kabard.
5. lerini bitiremediinden masann bandan kalkamyor. e. koul
G) "Ata'nn Cevap Veremedii nsan" adl metnin hikye haritasn karnz.
Aadaki cmlelerin han-

gisinde deyim aklama-
Olay: Zaman: syla verilmemitir?
A) Eline geen btn kitap-
lar gzden geirdi ama
aradn bulamad.
B) Ben bu kanepeleri verm-

Hikyenin Ad: eye razym, zaten onlar
gzden kardm.
C) nsan sokulgan ve se-

vimli, yani cana yakn
Yer: ahs-Varlk Kadrosu: olursa, elbette sevilir.
D) Birisi tekine, o da ba-

kasna syleyince sz,
azdan aza yayld.

Test - 1
3. E
Tema TRKE
kavrayarak birbiriyle anlamca ilikili kelimelere rnek verir.
1 - TiN
1. Almak szc aadaki cmlelerin han- 4. 1. Yazarn romanlarnda ar bir dil gze ar- 3. TEMA
gisinde ksaltmak, dzeltmek anlamnda kul- pyor. TEST - 1
lanlmtr? 2. imize akan bu dncelerden kurtulma-
A) Yanlar da aldk m tranz tamamdr. lyz.
3. Oyuncu topa vurduktan sonra yere dt.
B) Kadn kendine yeni bir ev alacakm.
4. Sultan, beylikleri bir at altnda birletirdi.
C) Dar karken emsiyeni de al.
D) Tatldan da biraz alr msnz? izili szck temel anlamyla kullanlm-
tr?
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4
2. "Bozuk" szc aadaki cmlelerin han-

gisinde "grevini yapamaz duruma gelmek"
anlamyla kullanmtr? 5. 1. ocuk, ancak be kilo kaldrabilir.
A) Hava bozuk, hrkan da yanna al. 2. nsanlar zam haberini nasl kaldracak?
B) Bu musluklar bozuk, diye syledik. 3. Bilgisayar bu kadar bilgiyi nasl kaldrr?
C) Kafas bozuk, bir eyler sylemeyin. 4. Sporcumuz toplamda 210 kg kaldrd.
D) Bozuk yoksa sonra maanzdan kesebili- Numaralanm cmlelerin hangi ikisinde

riz. "kaldrmak" szc ayn anlamda kullanl-
mtr?
A) 1 2 B) 1 4
C) 2 3 D) 3 4
3. 1. Souk havalarda ot bulmakta zorlanyo-
rum.
2. Doacak kzma bir ad bulamadm.

6. "Sarmak" szc aadaki cmlelerin
hangisinde "houna gitmek, zevkini oka-
3. yi beslenip kzma bol st vermeliyim.
mak" anlamnda kullanlmtr?
4. Kararszlk ilerimi bir kat daha zorlatr- A) Trk ordusu ksa zamanda dman sard.
yor. B) Bahedeki sarmak birden tm balkonu

sarar.
Numaralanm cmlelerden hangisindeki C) Hediyesini olduka k bir paketle sarm.
alt izili szck e seslidir?
D) Temiz hava ve scack gne insan sarve-
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4
riyor.

Test - 1- 1 Mill Kltr
NiTE
7. Yllarca iimde vatan hasreti tadm. 10. Yol szc aadaki cmlelerin han-
Srtmda bu milletin sorumluluunu tayo- gisinde daha kapsaml bir anlamda kulla-
rum. nlmtr?
ki poeti eve kadar zor tayor. A) Konaa bu yoldan gidince ulaabilirsiniz.
Cmle, derin anlamlar tayor. B) Yolu yarladk neredeyse.
Yukardaki cmlelerde tamak szc C) Yoldan kal, yoldatan kalma.

Szckte Anlam
Szckler Aras Anlam ka farkl anlama gelecek biimde kul- D) Bu yolu ne zaman yapmlar?
likileri lanlmtr?
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4
E Sesli Szckler
Yazllar ayn olduu
hlde anlamlar farkl olan
szcklere e sesli szck- 11. "Eki" szc aadaki cmlelerin hangi-
ler denir. sinde mecaz anlamda kullanlmtr?
E sesli szckler birbi- A) Adamn eki surat etraftakilerin hi houna
rinden farkl szcklerdir. gitmedi.
Bu yl daha baarl ol-
B) Eki erikleri tuza batrarak yiyordu.
dum.
8. Aadaki cmlelerin hangisinde alt izili
Sen bu iten abuk yl- C) Yourdun ekisi midesine olduka dokun-
szck gerek anlamyla kullanlmamtr? mutu.
dn.
Birinci cmlede yl szc- A) Haberi alnca o aileyle ilikisini kesti.
D) Limon dediin eki olur, tatlsn nereden
sene anlamnda kulla- B) Yaplan btn anlamalar bylece bozul- bulacaksn?
nlrken ikinci cmlede bk- du.
mak, usanmak anlamnda
Krlan vazonun yerine yenisini ald.
C)
kullanlmtr.
D) Atlar bozkrda zgrce kouyordu.
Aadaki e sesli sz-

ckleri inceleyiniz.
12. Dedemin yine damar tuttu, ne yaparsak yapa-
kaz ta lm ondan izin almamzn artk mmkn yok.
d Alt izili deyimin cmleye katt anlam
gl ay aadakilerin hangisinde vardr?
yakn
A) Her olay karsnda vurdumduymaz dav-
yaz kara
ranmas olduka yanltr.
ak 9. Aadaki cmlelerde geen alt izili sz-
B) Her eyi tersten anlayp olaylar farkl
cklerden hangisinin sestei vardr?
yorumlamana gerek yok.
Her ey bir "evet" iaretiyle balad.
A)
Uyar: "Kar-kr, hala-hl"
C) Bugn yine aksileip inatlat, ondan uzak
gibi szckler arasnda ses- B) Bu kr, bu doa baharda canlanacak.
durmalsn.
telik ilikisi yoktur. C) K gn, insanlar evinden atlr m?
D) Ahlaki konularda olduka duyarl olduu
Gzden uzak olan, gnlden de uzak olur.
D)
herkese bilinirdi.

Kazanm: Ayn kavram alanna giren kelimeleri anlam farkllklarn dikkate alarak kullanr. / Metnin balamndan hareketle kelime
3. E
Tema TRKE
1 - TiN
ve kelime gruplarnn anlamlarn karr. / Kelimeler arasndaki anlam ilikilerini kavrayarak birbiriyle anlamca ilikili
kelimelere rnek verir. / Okuduu metinde geen kelime, deyim ve ataszlerini cmle iinde kullanr.
1. Aadaki cmlelerden hangisinde alt izi- 4. "iir, insann yaam anlamas iin ipucudur; 3. TEMA
li szcn sestei yoktur? yle ki iir insann yreinin telini titretmelidir." TEST - 2
A) Bu yaz ehir su sknts ekmedi. cmlesindeki "yreinin telini titretmek"
szyle anlatlmak istenen aadakiler-
B) st katta dn saz aldlar. den hangisidir?
C) pek haly ka kii dokudu? A) Samimi itiraflarda bulunmak
Duygusalla nem vermek

B)
D) Btn ileri bitirmek zor olsa gerek.
C) nsan derinden etkilemek
ok ilgi ekici olmak

D)
5. Aadaki organlardan hangisinin alg nite-

2. Sevgili Bakanm, sizden byk bir okul, bir de
lii dierlerinden farkldr?
kendim ve arkadalarm iin kalem istiyorum.
Bu cmledeki alt izili szcn yerine A) B)
aadakilerden hangisi getirilebilir?
A) nk B) ayrca
C) nedense D) gzelce
C) D)
3. 1. Kitaplar kitapla zensizce yerletirilmiti.

2. steksizce yaplan iler kimseyi mutlu et-
mez. 6. Kk kz, babasna sordu:

Babacm, avukat kimdir?
3. pler ortala geliigzel atlm.
Kzn babas cevap verdi:
4. Herkes ilerini kafasna gre yapyordu.
Hakly, haksz karsnda
Numaralanm cmlelerin hangilerindeki koruyan kiidir.
alt izili szler anlamca birbirine en yakn- Bu parada alt izili szcklerden hangisi
dr? e seslidir?
A) 1 2 B) 3 4 A) cevap B) kk
C) 2 4 D) 1 3 C) haksz D) kz

NiTE
7. Aada baz szcklerin anlamlar ve sz- 8. "Bir ii baarmak istiyorsan o ii defalarca
cklerin bu anlamda kullanldklar cmleler yeniden denemelisin." cmlesindeki alt izi-
verilmitir. Bu szckleri, cmlelerin iinden li szn anlamca en yakn aadakilerden
bularak bulmacann satrlarna yaznz. hangisidir?
A) kolayca B) bir daha

1 2 3 4 5 C) bir gn D) az daha
Szckte Anlam
1
E Anlaml Szckler
2
Yazllar farkl olduu
hlde ayn anlam karla- 3

yan szcklere "e anlaml
szckler" denir. E anlam- Anlamlar:
llk ilikisi, genellikle baka Soldan Saa
dillerden Trkeye giren 1. Birini veya bir eyi vmek iin sylenen 9.
sz. 1 Her zaman Devaml
szckler ile Trke sz-
2 Gz gezdirmek Ayrca
ckler arasnda grlr. 2. Belli bir noktaya gre olan yer, taraf.
3 Gvenli Nitelikli
3. Bir eye duyulan arzu. 4 zellikle Didik didik etmek
yl sene
uak tayyare Yukardaki szlerden hangi ikisi anlamca
Cmleler
gz sonbahar birbirine karttr?
retmenimizle ilgili ne kadar vg
yal ihtiyar A) 1 B) 3
dolu ey sylesem yine de yetersiz
kalr. C) 2 D) 4
Yakn Anlaml Szckler Bu ynden gidersen 200 m sonra

ana yola karsn.
Farkl szckler olmas-
Bu bilgisayar almaya duyduu is-

na ramen zaman zaman tei anlatamam.
birbirinin yerine kullanlabi-
len szcklere "yakn an- 10. Gen sanat tablolarnda daha ok ak renk-
laml szckler" denir. Buna gre, bulmacann 3. stununda yer leri tercih ediyordu.
incitmek krmak alan harfler aadakilerden hangisidir? Alt izili szcn kart anlamls aa-
dakilerin hangisinde vardr?
zmek yaralamak
A) B) C) D)
S V G G A) Antrenmanlarn ounu kapal spor salo-
N Y N nunda yaptk.
T S K T
B) Yazar, kulland sz sanatlar nedeniyle
kapal bir anlatm oluturuyor.
C) Yaz k srekli koyu tonlarda giyinmeyi

tercih ederdi.
D) Davetiyeler kapal bir kutu iinde getirilerek

datld.

Kazanm: Okuduu metinde geen kelime, deyim ve ataszlerini cmle iinde kullanr. / Dinleyip izlediklerindeki rtl anlamlar fark eder. /
3. E
Tema TRKE
1 - TiN
Dinleyip izlediklerinden hareketle kelime ve kelime gruplarnn anlamn karr. / Metnin balamndan hareketle kelime ve kelime
gruplarnn anlamlarn karr. / Atasz, deyim ve sz sanatlarn uygun durumlarda kullanarak anlatmn zenginletirir.
1. Aadaki alt izili kelime gruplarndan 4. 1. Ak ake kara gn iindir. 3. TEMA

hangisi anlamca dierlerinden farkldr?
TEST - 3
2. Yalnz ta duvar olmaz.
A) Askerler blk blk dizilmi, ilerliyorlar. 3. Gl seven dikenine katlanr.
B) Kyller, ehre grup grup giderdi. 4. Demir tavnda dvlr.
C) lerini para para yapabilmi. Numaralanm ataszlerinden hangisi "bir
D) Otobs dura dura gelince ancak yetitik. iin zamannda yaplmas" anlam tamakta-
dr?
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4
2.
5.
Bu resmi en iyi anlatan deyim aadaki-
lerden hangisidir?
Bu resmi en iyi anlatan deyim aadaki-
A) Kulak kesilmek lerden hangisidir?
B) Duyduklarna inanamamak A) Kalburla su tamak
B) Kl krk yarmak
C) Kulaklar nlamak
C) Ate pskrmek
D) Kulana kar suyu kamak
D) Parmanda oynatmak
6. Gnlerdir kara ryalar gryordu. cmlesin-

deki kara szcnn e seslisi aada-
3. "Aslnda bir sorununuz yok gibi ama en iyisi,
kilerin hangisinde kullanlmtr?
kafanz kartrmak iin bir sr test yapalm."
A) Yaadmz kara gnler elbet sona ere-
Bu cmlede geen deyime anlamca en
cektir.
yakn deyim aadakilerden hangisidir?
B) Gemidekiler karaya ayak basmak iin
A) Kafasna girmek sabrszlanyordu.
B) Akln bulandrmak
C) Kapdan ieri kara sal, zayf bir kz ocu-
C) Feleini armak u girdi.
D) Az ak kalmak D) ocuk, ocaktaki karay eline yzne srd.

NiTE
7. Brekler ve kekler, konuklarmza ancak yetti. 10. Aadaki ataszlerinin hangisinde zt an-
laml kelimeler bir arada kullanlmamtr?
Bu cmlede alt izili szcn anlam aa-
dakilerin hangisinde vardr? A) Zengin, arabasn dadan arr; fakir, dz
ovada yolunu arr.
A) Mimar Sinan, pe pee byk eserler ver-
di. B) Gndzn mum yakan geceleyin bulamaz.
Deyimler B) Er ge byk ehre de alacak. C) Deveye bindikten sonra al ardna gizlenil-
Deyimler, bir durumu an- C) Sora sora Badat bulunurmu. mez.
latr. Bu, o andaki anlatm D) Paramz, alacaklarmza ucu ucuna yetti. D) Yazn ba pienin, kn a pier.
en gzel hle getirmek iin-
dir. O anki ifade zenginliini
oluturur. Anlatmn insan-
larn zihninde en zengin ve
kalc bir ekilde olumasn
11. Aadaki cmlelerin hangisinde yer alan
salar.
alt izili szcn e seslisi vardr?
8. 1. ok uysal biridir, srekli burnunun dikine
gider. A) Bu kaz ok ses karyor.
rnein:
Denizde frtna dinmiyor.
B)
Karn zil almak, ok a 2. Hibir eyden korkmam, sorunlarn stne
giderim. Makas almak iin para istedi.
C)
olmay;
Akl bir kar havada ol- D) Rzgr buralarda ok sert esiyor.
3. Hepimiz anlatk, az birlii yaptk.
mak, dengeli dnemez
4. Artk sonu alamayacam ileri yapp kal-
durumda olmay;
burla su tamak istemiyorum.
Eteklerine sarlmak, yal-
varmay ifade eder.
deyim, anlamna uygun kullanlmamtr?
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4
12. "Karda gezip izini belli etmemek." deyimi ile

aadaki deyimlerden hangisi anlamca
ayn dorultudadr?
9. Sk sk i, konu veya dnce deitirmek" A) At alan skdar' geti.

anlamna gelen deyim aadakilerden
B) Saman altndan su yrtr.
hangisidir?
C) Suya sabuna dokunmaz.
A) Eine az rastlanmak
B) Daldan dala konmak D) Ka yapaym derken gz karr.
C) Tereyandan kl eker gibi
D) San ban yolmak

Kazanm: Cmleye hkim olan duyguyu fark eder. / Metindeki ama-sonu ilikilerini fark eder. / Metindeki sebep-sonu ilikilerini
3. E
Tema TRKE
1 - TiN
fark eder. / Atasz, deyim ve sz sanatlarn uygun durumlarda kullanarak anlatmn zenginletirir. / Okuduklarndaki
znel ve nesnel yarglar ayrt eder.
1. Aadaki cmlelerin hangisinde karla- 4. 3. TEMA

trma anlam vardr? TEST - 4
A) Buradan daha byk bir ehre tanaca-
m.
E, SR PSKO-
B) Btn bilgisayarlar yllk bakm iin toplatl- LOJS DE BR
d. YERE KADAR!..
C) ki ay sonra on sekiz yana giriyorum.

D) Senin grdn, Ahmet'in kk kardeiy-
di. Bu karikatrde koyunun kaarken syledi-
i cmlede aadaki anlamlardan hangisi
2. Aadaki karikatrlerin hangisinde "onay- vardr?
lama, iyi olduunu belirtme" anlam tayan A) Beenme B) Sevimlilik
bir ifade vardr? C) Sevin D) Kurnazlk
A) B)

DOKTOR BEY,
BZ BU OCUU
STEMYORUZ!..
5.
ORAYA BR
YERE BIRA-
KIVERN!..
C) D)
NEREDEN BUL- Aabey, Al-
DUN O OYUN- lah rzas
CAKLARI? iin... gn-
dr bir ey
yemedim.
Bu soruya verilecek cevaplardan hangisi

neden-sonu ilikisi iermektedir?
A) Unuttun mu, sen koydun.
YYECEKLERLE Aferin!
BRLKTE Aferin! yi
gidiyorsun...
B) Bilmiyorum, ben koymadm.
VERYORLAR.
C) Dikkatli olmadndan onu boya zannettin.
D) ocuklardan birine sorup geleyim hemen.
3. (1) Yakn bir zamanda

evleneceiz. (2) Ha-
6. 1. yilie "Nereye gidiyorsun?" demiler, "K-
yatmzn sonuna kadar
tle..." demi.
mutlu olmak istiyoruz.
2. yilie iyilik olsayd koca kze bak ol-
(3) Her canl byle bir
mazd.
istekte bulunuyor ola-
3. yilik eden, iyilik bulur.
bilir. (4) Ama biz birbi- 4. yilik et, denize at; balk bilmezse Halik bilir.
rimizi ok seviyoruz.
Numaralanm ataszlerinden hangileri
Bu paradaki ka numaral cmlede bir anlamca birbirine en yakndr?
ama dile getirilmitir? A) 1 2 B) 1 4
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 C) 2 3 D) 3 4

NiTE
7. Aadaki cmlelerin hangisinde yazarn 10. Memur Bey, belgelerimiz tamam. Artk
slubuyla ilgili bir anlatm sz konusudur? gidebilir miyiz?
A) Derginin son saysnda Mehmet kif Tabii ki yalnz hava ok scak, dikkatli olu-
kapak yaplm. nuz!
B) nl kalemler, kifle ilgili yazlar kaleme Bu konumada Memur Bey'in szlerinde
Cmlede Anlam almlar. aadakilerden hangisi vardr?
Varsaym Cmlesi C) Her biri ayr deerde olan nemli yazlar. A) Uyarma B) Tehdit etme
Olmam bir olay, duru- D) Kimi alayc kimi ciddi bir havayla yazlm. C) Eletirme D) Kzma
mu olmu gibi dne-
rek sylemeye varsa-
ym denir.
Varsaym cmleleri olu-
turulurken "farz edelim,
dnelim, varsayalm,
tut ki, dn ki, say ki"
szcklerinden yararla-
8. 1. Ben burada olmaktan dolay mutluyum.
nlr.
11. Aadaki cmlelerin hangisinde nesnel
2. Yolu bulamayacam bilsem gelir miydim
Tut ki karnm ackt. bir anlatm sz konusudur?
hi?
Varsayalm ki dalar A) Gnlmz bize aklmzdan daha yakndr.
3. Saatin bu kadar ge olduunu fark etme-
aarken tekerleimiz pat-
dim. B) Dikkatli bakarsan renklerin ne kadar yaban-
lad. clatn grrsn.
4. Seninle ehre kimler gidecekmi?
Btn raporlarn kaybol-
C) Dnyada bilgisayar kullanm artyor.
duunu dnelim. Numaralanm cmlelerin hangisinde "pi-
manlk" anlam vardr? D) Zaman ne kadar da hzl geiyor!
Farz edelim, o gn hi
balk tutamadn. A) 1 B) 2 C) 3 D) 4
Diyelim, snavda en yk-

sek puan sen aldn.
Say ki ok iyi creti olan
bir i buldun.
12. "Bu yemei..." cmlesi aadakilerden
hangisi ile tamamlanrsa "koul" anlam
9. Btn yaam boyunca mutlu olmas iin a- ortaya kar?
baladk ama imdi elimizden ne gelir ki?
A) yediinde ok beeneceksin.
Bu cmleye alt izili szn katt anlam
aadakilerden hangisidir? B) yapabilmek iin epey uratm.
A) Kararszlk B) Sevinme C) size zel olarak hazrlattm.
C) aresizlik D) Beklenti D) bitirip de bir kurtulsam.

Kazanm: Metindeki ama-sonu ilikilerini fark eder. / Cmleye hkim olan duyguyu fark eder. / Dinlediklerinde / izlediklerindeki
3. E
Tema TRKE
rtl anlamlar bulur.
1 - TiN
1. 1. Her insan dndklerini aka syleye- 4. Acaba terk etsem buralar, o zaman anlarlar 3. TEMA
bilmelidir. m deerimi? TEST - 5
2. ok konuanlar az dnr. Bu cmleye hkim olan duygu aadaki-
lerden hangisidir?
3. Dncenin temeli yazyla atlr.
A) Kama B) Sitem
4. Bo tenekenin sesi ok kar. C) Korku D) Yalnzlk
Numaralanm cmlelerden hangileri

A) 1 2 B) 1 3
C) 2 4 D) 3 4
5. Aada verilen grsellerdeki hayvan ift-

lerinden hangisi arasnda dierlerinden
farkl bir durum sz konusudur?
2. 1. En gzel yourt Akehirde yaplr.
A) B)
2. Kimse, benim anacmdan daha sevimli
olamaz.
3. lkedeki en akll insan benim.
4. Yarn ehir pazarna alveri yapmaya

gideceim.
C) D)
Numaralanm cmlelerin hangisinde kar-
latrma yoktur?
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4
3. Aadaki cmlelerin hangisinde ama- 6. Sevgili anneler, babalar, salkl ocuklar

sonu ilikisi vardr? yetitirmek istiyorsanz ocuklarnza sebze
A) Galatasaray, Sercan almak iin ura- yedirin ama her sebzeyi mevsiminde yedirin.
yor.
Bu cmlenin ierdii anlam aadakiler-
B) Fenerbahe bu yl iyi bir kadro kurdu.
den hangisidir?
C) Bursaspor, nitelikli kadrosuyla st sralar-
A) Varsaym B) Karlatrma
da yer alyor.
D) ampiyon olmak uzun soluklu bir itir. C) Koul D) Tanmlama

NiTE
7. Aadaki ifadelerden hangisinde "bilinli 10. 1. Eskiden buralarda ne gzel baheler vard!
olarak" anlam vardr? zlem
A) Aklna gelmemek 2. Yapraklar yava yava sararmaya balad.

n yarg
B) Bilmezlikten gelmek
3. nsan arkadana ktlk yapar m hi?
C) Hatrlayamamak
Cmlede Anlam arma
D) Dnememek
Olaslk (htimal) Cmlesi 4. Hrszlar mutlaka yakalanacak. Kararllk
Olmayan bir eyi, gerek- Numaralanm cmlelerden hangisinin
leme durumlarn da gz tad anlam yanl verilmitir?
nnde bulundurarak syle- A) 1 B) 2 C) 3 D) 4
meye olaslk denir. 8.
Beni tanyor ____________
Olaslk cmleleri bir ey- musun evladm?
lemden nce sylenen ifa-
delerdir, dnce yanl da
11. (1) Gnlk hayatta ksa da olsa kendinize
zaman ayrn. (2) Arada bir roman okuyun,
kabilir.
tiyatroya ya da sinemaya gidin. (3) Okudu-
Olaslk cmlelerinde
unuz bu romanlarda veya gittiiniz tiyatro ya
"mal, abilir, galiba, gibi,
da sinemada karnza kurmaca bir konu ka-
acaba vb." ek ve szcklere
ocuk bu soruya aadaki cevaplardan caktr. (4) Kendi hayatnzdan pay bierek bu
yer verilir. hangisini verirse elbette, kesinlikle anlam kurmaca hayat yorumlamaya aln.
Bir gece anszn gelebili- oluur?
Bu paradaki numaralanm cmlelerin
rim. A) Siz Mustafa Kemalsiniz galiba.
hangisinde bir tavsiyede bulunulmamtr?
Galiba kapy aan kii ba- B) Babam sizinle ilgili bir hikye anlatmt A) 1 B) 2 C) 3 D) 4
bam. bana.
Misafirlerimiz yarn gele- C) Sizi bir kere uzaktan grmtm.
cek gibi.
D) Sizi nasl tanmam efendim?
Yemek nefis olmu gibi.
Aile fotorafna ben de ka- 12. Aadaki cmlelerden hangisinde "iki
tlabilirim. durumdan birini seme" sz konusu deil-
Galiba hafta sonuna yola 9. Aadaki cmlelerin hangisinde km- dir?
kyoruz. seme anlam sz konusudur? A) Bileti aldk ama byk piyango bize ya
A) Bu takm m bize rakip olacakm, gle- kar ya kmaz.
Yarna btn hazrlklar bi-
yim!
tecek grnyor. B) Snavdan aldm puana gre ya dz liseye
B) Yaptmz ilerden dolay gurur duyuyo-
ya da meslek lisesine kaydolacam.
Otobsn srcs az ruz.
sonra gelebilir. C) Takmn baars hepimizin baars olmaz C) Arkadalarla hafta sonu ya sinemaya ya
m? tiyatroya gideceiz.
D) Her yl yeni transferlerle takmmz glen- D) Bouna dememiler, ya bu deveyi gdersin
diriyoruz. ya bu diyardan gidersin.

Kazanm: Cmleye hkim olan duyguyu fark eder. / Metindeki sebep-sonu ilikilerini fark eder. / Metindeki ama-sonu ilikilerini
3. E
Tema TRKE
fark eder.
1 - TiN
1. Aadaki cmlelerin hangisinde yaknma 3. Aadaki cmlelerin hangisinde olaslk
3. TEMA
anlam sz konusudur? anlam vardr? TEST - 6
A) ehirler, kylerden byk gler almak- A) Yllar sonra kyme yeniden dnmek iste-
tadr. dim.
B) ehirlerin byk yollar ve kaldrmlar var. B) Nehir, bu yl iki kez tam.
C) Byklere sayg vard eskiden. C) Nisan akamlar buralarda scak geer.
D) Kei yolundan da ksa srede atk. D) Konan eski aalar stmze yklabilir.
4. Zirveye ktnzda yknz hafiflemez, tersi-

ne daha da artar.
Aadakilerden hangisi, bu cmleye an-
lamca en yakndr?
A) Her koyun, kendi bacandan aslr.
2. Kresel snmadan Her insan mutlu ya- B) Byk ban byk derdi olur.
dolay buzullar s- amann yollarn
rekli erimektedir. aratrmaldr. C) Her ta, yerinde ardr.
Aya Neriman D) Bir iin sonu gzelse insann yz gler.
Hakan Kerim
retmenimiz bize 5. 1. nsanlara kar nazik olmak bizim grevi-
Yarn bize gelirsen mizdir.
hafta sonu iin
birlikte kitap okuruz.
daha ok dev veri- 2. Dinlenmek istediim zaman kitap okurum.
yor. 3. Btn zorluklar gayretle allnca alr.
4. oluumunu engellemek iin sessiz
Yukardaki rencilerden hangisi neden- olmalyz.
sonu ilikisi ieren bir cmle kurmutur?
Numaralanm cmlelerden hangisi "ama"
A) Aya B) Neriman anlam tamaktadr?
C) Hakan D) Kerim A) 1 B) 2 C) 3 D) 4

NiTE
6. 9. retmenim, siz de Tabii ki ocuklar,
bizimle birlikte oynar neden olmasn?
msnz?
Cmlede Anlam
slup (Tarz) Cmlesi

Bir eser ortaya konurken ya-
Bu konumada retmenin ocuklarla
zarn o eseri ortaya koyu bi-
oynamas srecini aadakilerden hangisi
imine, tarzna slup denir.
anlatr?
slup cmlelerinde sanat-
A) Yardmc olma
nn deyim, ikileme, atasz,
B) Zarar vermeme
halk deyilerine yer verme- Yukardaki arkn ka puanlk dilimlerinde-
ki cmleler birbirine en yakndr? C) Yanl anlama
si; ksa veya uzun cmle
kurmas, devrik ya da dz A) 10 40 B) 20 50 D) Birlikte yapma
cmle kurmas; mizahi, me- C) 20 40 D) 30 50

cazl, dz bir anlatm ortaya
koymas sz konusudur.
air, konuma dilinin ince- 7. "Yarna dnden balyoruz." cmlesiyle asl
liklerini alayc bir tutumla ele anlatlmak istenen aadakilerden hangi- 10. Aadaki cmlelerin hangisinde kesinlik
sidir? anlam vardr?
alm.
A) Gelecein gemiten nemli olduu A) Bu tatili ok sevecek gibiyiz.
yklerindeki uzun cm-
B) Gemiin tamam ile unutulmas gerektii B) Bursa'ya iki gn nce gittim.
leler, anlatmda kurulua ne-
den olmu. C) Gelecein, gemiin temelleri zerinde C) Bu yl Sivas'a yerleebilir.
ykseldii
iirlerimde az szle ok D) Doktora bizimle birlikte sen de gelebilirsin.
ey anlatmay amaladm. D) Gemiin yklarak gelecein ina edildii
Yazarn yaln anlatm he-
men gze arpyordu.
lk yklerinde mizahi an-
8. Her yazar doduu toplumun aynasdr ........ 11. Aadaki cmlelerin hangisinde "yaknma"
latm dikkati ekerken yeni
Bu cmle aadakilerden hangisi ile ta- anlam vardr?
ykleri daha sanatl bir an-
mamlanrsa nedensonu anlam oluur? A) stediimiz kadar uraalm, bu i yarna
latm ieriyor.
A) nk sanatnn malzemesi kltrdr. yetimez.
B) bunu deitirme olasl yoktur. B) Buraya gelse de beni ziyaret etmez!
C) iyiletirmek iin gerekli almay yap- C) ok alrsan bu projeden geer not alabi-
maldr. lirsin.
D) ancak yaayaca toplumu kendisi seer. D) Dnne beni de davet eder mi ki?

Kazanm: Metne ilikin sorulara cevap verir. / Metnin tryle ilgili zellikleri kavrar. / Metnin konusunu belirler. / Metnin ana fikrini / ana
3. E
Tema TRKE
1 - TiN
duygusunu belirler. / Metindeki yardmc fikirleri / duygular belirler. / Metinde yararlanlan dnceyi gelitirme yollarnn
ilevlerini aklar. / Dinlediklerine / izlediklerine ilikin karlatrmalar yapar.
1. Eskiehir Mill Eitim Mdrl, rencilerin 3. Mill kltr, mill ve manevi deerlerin retildi- 3. TEMA
okul antas, ara ve gerelerinde kullanlan i eitim kurumlarnda olumaya balar. TEST - 7
yabanc hayal kahramanlar ieren resim ve Eitim kurumlarnda, mill ve manevi deerleri
figrler yerine Nasrettin Hoca ve Kelolan gibi renen genler ise bu deerlere sahip ktk-
Trk mill kahramanlarnn figr ve resimlerinin lar lde devleti, mill birlii ve beraberlii
kullanlmas iin alma balatt. Bat'nn glendirirler.
kendi deerleri zerine rettii hayal kahra- Bu parada vurgulanan dnce aada-
manlarn Trk kltrn istila etmesine izin kilerden hangisidir?
vermemek gerekesiyle byle bir alma ya-
A) Mill birlik oluturulurken genler etkin ol-
pld.
maldr.
Bu parada aadakilerden hangisine
B) Bir toplumun temelini genler oluturur.
deinilmemitir?
A) Nasrettin Hocann Kelolandan nemli bir C) Bir toplumda herkese den grevler fark-
yere sahip olduuna ldr.
B) Nasrettin Hoca'nn mill bir kahraman oldu- D) Gl bir mill birlik oluturmak, genlere iyi
una eitim vermekle mmkndr.
C) Batl kahramanlarn kltrmz zerinde

etkili olduuna
D) Eskiehir Mill Eitim Mdrlnn d

kltrel etkilere kar almalar yrtt-
ne
2. Dnya tarihine baktmzda, mill kltre

sahip olmann nemi daha iyi anlalr. Tarihe
gz atldnda, mill kltre sahip halklarn 4. Eitim, insanlara mill uurdan baka daha
her trl zorlua kar varlklarn koruduklar birok ey kazandrr. nsann hayata bakn,
grlecektir. kinci Dnya Savandan enkaz ideallerini, yaam eklini belirler. nsanlarn
hlinde kmalarna ramen ksa srede aileleri, lkesi, yaam seviyesinin standartlar
nemli birer g hline gelen Almanya ve her ne olursa olsun verilen iyi bir eitimle ara-
Japonya bunun en gzel rneidir. Ayn e- daki tm farklar kalkabilir. Bylece insanlar
kilde, stiklal Savanda Trklere yeni zaferler ayn ortak deerler etrafnda birlemi olurlar.
kazandran asl g, Trk milletinin Atatrk Bu parada zerinde durulan konu aa-
milliyetilii ile tamamlanan mill kltrnn dakilerden hangisidir?
salamldr. A) Eitimin insanlara birok zellik kazandr-
Bu parann anlatmnda aadakilerden d ve bakalaryla arasndaki farklar
hangilerine bavurulmutur? azaltt
A) Aklama ykleme B) Toplumun eitimle kalknabilecei
B) Tartma Benzetme C) Bireylerin tek bana varlklarn srd-

remeyecei
C) Aklama rnekleme
D) Herkesin iyi bir eitim almaya hakk oldu-
D) ykleme Benzetme u

NiTE
5. Bugn yorucu fakat gzel bir gn geirdim. Bir 7.
arkadamla sabah saatlerinde sahilde bulu-
up sohbet ettim. Akam Kltr Merkezindeki
iir dinletisine katldm. Birka air ile tan-
tm.
Bu metin aadaki trlerin hangisinden
Anlatm Biimleri Bu iki resimde Kelolann vurgulanan
alnmtr?
Betimleyici Anlatm ortak zellii aadakilerden hangisidir?
A) Deneme B) Gnlk
(Tasvir Etme) A) Ayn giysileri giymesi
Bir yeri, manzaray, e-
C) An D) Biyografi
B) Tavanlarnn olmas
yay, kiiyi okuyucunun
zihninde kalc hle C) Gler yzl olmas
getirecek ekilde anlat-
D) Arkadalarnn olmas
maya "betimleme" de-
nir.
Betimlemede ama, an-
latm zenginletirip
olaylara arka plan ha-
zrlamaktr.
Betimleme, yazyla
resim yapma olarak ta-
nmlanr.
Betimleme, anlatlmak
istenenlere geri plan
oluturma abasdr.
Bunun iin de oda,
bahe, aa, hava, 6. Dil, bir milletin kltrel deerlerinin banda
iklim, kii, varlk vs. en gelir ve o milletin temelini oluturur. Dil, duygu
ayrntl bir biimde tan- ve dnceyi insana aktaran bir vasta olduu
tlr. Ama, okuyucunun iin duygu ve dnce birlii dil ile geliir.
zihninde o yerle ilgili bir Kendi milletinin tarih ve kltrn renmek 8. Trkem!
izlenim oluturmaktr. ve incelemek isteyen her Trk, dilini bilmek Ana dilim, kr gelinciim;
Betimleyici anlatmda zorundadr. Ana dilini bilmeyen hibir vatan- Ekmeime katksn, ayma eker.
benzetme, kiiletirme, da kalmamaldr.
orbamda tuzumsun sen, nazl sevgilim!
somutlama, farkl duyu- Bu parada vurgulanan dnce aada-
lara yer verme gibi an- Trkm benim, arkm benim, kasidem;
latm zelliklerinden ya- Bazen iltifatsn, baz da sitem.
rarlanlabilir. A) Yabanc dil renmek bireyi zenginletirir.
Bu iirin konusu aadakilerden hangisi-
Betimleyici anlatmda B) Aratrmaclarn renmesi gereken dillerin dir?
insan/varlk duraan bir banda Trke gelmektedir.
niteliktedir. Hareket edip A) Trkenin stnl
yer deitirmez. Bu C) Devlet, herkese iyi bir eitim vermekle
B) Trke sevgisi
durum betimlemeyi ykmldr.
yklemeden ayrr. C) Trkenin zenginlii
D) Bireyler, kltrel benliklerini srdrmek iin
kendi dillerini renmelidir. D) Trkenin anlalrl

Kazanm: Metne ilikin sorulara cevap verir. / Metnin ana fikrini / ana duygusunu belirler. / Metindeki yardmc fikirleri / duygular
3. E
Tema TRKE
belirler. / Metinle ilgili grsel geleri yorumlar. / Metnin plann kavrar.
1 - TiN
1. Atatrk, Trkiye iin ekonomik kalknma ya- 3. nsanlarn konakladklar yer ve yurt edindik- 3. TEMA
nnda sosyal ve kltrel kalknmaya da ayn leri yerleim alanlarnda yaptklar yap ve TEST - 8
lde yer verilmesi gerektiine inanmtr. antlar o lkenin kltr miraslardr. Snrlar
Bir milletin haysiyetli bir ekilde varln yeniden belirlenen lkelerde inan ve kltr-
devam ettirmesinde, bir toplumun mill uura leri farkl uluslarn ina ettii yaplar da o
topraklarn doal miraslardr. te bu nedenle
erimesinde en byk rol kltr oynar. Bunu
her lkenin ulusal kltr iinde verilen eserler
ok iyi bilen Atatrk, Mill uurun ayakta kala-
ayn zamanda insanlk mzesine de bir arma-
bilmesi ve uyank bulunmas iin dil ve tarih
an olmaktadr.
urunda almaya mecburuz. diyerek mill
uur konusunda ne kadar duyarl olduunu
ortaya koymutur.
A) Bir corafyada farkl milletlerce retilmi
Bu paraya gre Atatrk bir toplumun eserler btn insanln maldr.
ayakta kalmasn aadakilerden hangisi- B) Her corafya kendi kltrn oluturur.
ne balamtr? C) Verilen her eser sanata bir hizmettir.
A) nsanlarn zenginliine D) Btn milletler, kltrel alanda da birbirini
etkiler.
B) Mill bilincin olumasna
C) lkenin ekonomik kalknmlna
D) nsanlarn siyasi bilincine

4. Kutnu dokumalar, ge-
nellikle zgleri ipek,
atklar pamuk ipliin-
den, saten rg ile
dokunmu renkli izgi-
leri olan bir tr ipekli
kumatr. Kutnu doku-
malarnn Gaziantepe Halepliler tarafndan
1348 tarihinde getirildii bilinmektedir.
Seluklu dneminden balayarak nemli bir
yere sahip olan Kutnu dokumalar, padiahla-
rn kyafetlerinde, gelinlik yapmnda, halkn
2. Dede Korkut hakkndaki rivayetlere bakl- giyiminde ve demeliklerde kullanlm olsa
dnda onun sadece Anadolu ile snrl olma- da gnmzde yaygn kullanm alann kaybe-
yp Trk topluluklarn da kapsayan geni bir derek sadece folklor kyafetlerinde ve turistik
corafyada n kazandn gryoruz. eya yapmnda kullanlan bir kuma tr
Trkmenler iin bir alptir. Kazaklar iin ulu bir hline gelmitir.
ermi, Ouzlar iin byk bilgedir. Bu parada Kutnu dokumalarnn zellikle-
Bu parada Dede Korkutun vurgulanan ri ile ilgili olarak aadakilerden han-
zellii aadakilerden hangisidir? gisine deinilmemitir?
A) Eskiden gzde bir kuma tr olduuna
A) Ouz kkenli bir Trk olmas
B) Gaziantepe baka bir blgeden getirildi-
B) Trkleri birletirici olmas ine
C) Bu kuman bugn nemini yitirmi oldu-
C) Trk topluluklar iinde sevilen biri olmas
una
D) Uyumazlklar zmesi D) ok pahal bir kuma tr olduuna

NiTE
5. Aadakilerden hangisi dorudan Trk 7. (1) Teknoloji ve kltr konular bir araya gel-
kltr geleri arasnda saylamaz? diinde Japonya iyi bir rnek olarak gsteril-
B) mektedir. (2) Uzun saylmayacak bir sre ie-

A)
risinde (1858-1905) hzla gelien Japonya
kltr asndan da ilkelerinin devamlln
koruyabilmitir. (3) Japonlar dinlerini, dillerini
Anlatm Biimleri ve alfabelerini deitirmeden, gelenek ve det-
Betimleyici Anlatm lerine kar ilgi ve sayglarn kaybetmeden bu
(Tasvir Etme) teknolojik deiimi yaamlardr. (4) Trkler,
C) D)
Betimlediimiz varlk bir tarihte devletler kurarak mill benlik ve kltr-
insansa buna portre dene daima en iyi biimde sahip kmtr. (5) Bu
nir. deerlerine sahip kmayan bir toplum bun-
Portre yaplrken kiinin larn yerine koyacak baka bir deer bulamaz.
d zellikleri anlatlm- Yukardaki paray iki paragrafa ayrrsak
sa buna fiziksel (d) ikinci paragraf ka numaral cmleyle ba-
portre denir. lar?
Portre yaplrken kiinin

A) 2 B) 3 C) 4 D) 5
i zellikleri, karakteri an-
latlmsa buna da ruhsal
(i) portre denir.
Portre, kiinin nasl bir
nitelie sahip olduunu
8. Blgelere Gre Satlar
anlatma abasdr. Yazar,
Blgeler
bunu olaylarn anlatmn-
da kiinin nasl bir yapya 6. Tarih boyunca insanlarn bir ksm gemie Karadeniz
sahip olduunu okuyucu- zlem duymakla yetindi, gemi zaman iinde Anadolu
Marmara
ya aklamak iin yapar. yaad. inde bulunduklar ana, zamana Dou Anadolu
Akdeniz
Portre anlatmnda fizik- nem vermedi. Bir ksm insanlar da gemii Gneydou Anadolu
Ege
sel zellikler deikenlik ve yaadklar an hesaba katmad, hayal bir Miktar
gelecek ina etti. Oysa gemi ne kadar ger- (Milyon)
(giyimi, sa biimi vs.) 0 50 100 150 200 250
gsterebilir. Ancak ruhsal ek ise gelecek de o kadar gerek. Gemi ne Bu grafik, bir cam fabrikasnn blgelere gre
zellikler deimez. kadar deerli ise gelecek de o derece nemli- yapt satlar gstermektedir.
dir. Buna gre aadakilerden hangisi syle-
Bu parann ana dncesi aadakiler- nebilir?
den hangisidir? A) Btn blgelere farkl miktarlarda sat ya-
A) Bir millet gemiinden asla vazgemez. pld

B) En az satn Akdeniz Blgesi'ne yapld
B) Bir milleti yaplandracak olan gelecektir. C) Gneydou Anadolu'ya, Marmara'ya yap-
C) Herkes kendi dnemini ina etmekle grev- landan daha ok sat yapld
lidir. D) Karadeniz ve Ege'ye yaplan satlarn top-
lamnn ve Dou Anadolu'nunkine eit
D) Gemi ve gelecek birbirini tamamlayan bir
olduu
nitelie sahiptir ve nemlidir.

Kazanm: Metni dil ve anlatm ynnden deerlendirir. / Metnin ncesine veya sonrasna ait kurgular yapar. / Dinlediklerinin /
3. E
Tema TRKE
1 - TiN
izlediklerinin konusunu belirler. / Dinlediklerinin / izlediklerinin ana dncesini / duygusunu belirler. / Dinlediklerindeki /
izlediklerindeki yardmc dnceleri / duygular belirler. / Metnin konusunu belirler. / Metnin ana fikrini / ana duygusunu
belirler.
1. Ayakl ktphane misali kitaplar dolatm 3. NAS- HOCAM, GLE PETROL

3. TEMA
btn gn. Yalca bir dut aacnn nazl ve RETTN MAYASI MI ALIYORSUN? TEST - 9
HOCA
ekimser glgesi altnda bir ay molas ver-
GN-
dim. Yeni denmi kaldrmlar, yer yer sey- MZDE
yar satclar, dkknlarn nnde bekleyen YAA-
esnaflar, Sami Kitabevinin raflardan taan SAYDI...
kitaplaryla bu sokak, 200 yla yakn zamandr
ayaktayd. 1924te alan kitabevi de...
1989da baba vefat edince yerine kk oul
Ali Sami geti. 20 yla yakn zamandr da ile- Nasrettin Hoca fkrasnda bir deiiklik
ri o yr-tyor. yapan bu karikatrde ne karlan zellik
Bu parann anlatmnda aadakilerden aadakilerden hangisidir?
hangisine yer verilmemitir? A) Anlatm abartma
A) yklemeye B) Betimlemeye B) nsanlarn kafasnda phe uyandrma
C) Benzetmeye D) rneklemeye C) Dnemin geerli gelerine vurgu yapma
D) Anlatm zenginletirme
2. Gn yzne karlmam, yer altnda gizli

kltrel miras, bilimsel almalara ve tarih
aratrmaclarna bulunmaz bir kaynaktr.
Arkeoloji, yer alt bilimlerinin ounda olduu
gibi gn yzne karldka yazl tarihin de-
itii ve ezberlerin bozulduu aratrmalardr.
deta tarihin yeniden yazlmasna yardmc
olmaktadr. Bylece arkeolojinin yan sra,
antropologlara, tarih bilimcilerine ve sanat
tarihilerine, mzelere yeni ufuklar almak-
tadr. Bu nedenle arkeolojik kazlar bilime hiz- 4. Bilgiyi ve deerleri retir kltr bize,
mettir.
Kltrl insan sahip kar lkesine.
Bu parada aadakilerden hangisine
Kltr, mill bilinci ve dili retir.
deinilmemitir?
Kltrsz insan baka milletlere ezilir.
A) Arkeolojik almalarn zorluuna
Bu dizelerde aadakilerin hangisinden
B) Arkeolojinin baka bilimlere katksna sz edilmektedir?
C) Kltrel mirasn bilimsel almalara kay- A) Dilin hayatmza etkisi
naklk ettiine B) Kltrel ba
D) Birtakm bilgilerin almalar sonucunda C) Kltrel miras
deitiine D) Kltrn nemi

NiTE
5. Deiik corafyalarn kesitii, deiik toplum 7. Aile, bir toplumun en kk birimi ve temel
ve tarihlerin karlat bir kavak noktasnda tadr. nsanlarn byyp olgunlamas ve
ortaya kan ve gelien Osmanl kltr, Orta salkl nesillerin olumas, aile ile mmkn-
Asyal olduu kadar Akdenizli, Orta Doulu dr. Salkl ve salam bir toplumun olumas
olduu kadar Anadolulu ve Balkanl idi. iin birbirlerini seven, yardmlama ve daya-
Osmanlnn mhrn vurduu bu kltr, hem nma ruhu ierisinde kederleri ve sevinleri
Paragrafta Yap deerler hem rnler hem de duyu, dn paylaan aile yapsna ihtiya vardr. Aileler
1. Giri Blm ve davran tarzlar dzeyinde Trk toplumu- ne kadar mutlu ve huzurlu olursa toplum da o
Bir paragrafta anlatmn na miras kalmtr. kadar gl ve kuvvetli olur. Bu sebeple
Bu parada vurgulanan dnce aada- ..
balad blme giri bl-
kilerden hangisidir? Bu para aadakilerden hangisi ile ta-
m denir.
A) Farkl kltrleri bnyesinde barndran mamlanmaldr?
Giri blm, geni kap-
Osmanl, bu mirasn Trk toplumuna A) herkes kendi zerine den grevi yapa-
saml, aklanmaya uygun
brakmtr. rak dili nemsemelidir.
nitelikte olmaldr.
B) Osmanl kltr gibi byk bir mirasa her B) alnacak birok ders olduu unutulma-
Kendinden nce bir cm-
toplum sahip olmak ister. maldr.
lenin varln belirtecek bir
C) Anadolu ve Balkan toplumlar, Osmanl C) toplumsal yapmz bozmadan deiime
anlam niteliinde olmama- kltrel mirasn sahiplenmektedir. en iyi biimde ayak uydurmak gerekir.
ldr.
D) Her blgede, birden fazla kltrel miras D) toplumsal gc ayakta tutan "aile" kavram
2. Gelime Blm olan millet vardr. korunmaldr.
Gelime blm, metne
ilikin ayrntlarn, anlatm-
6. Kltrn hem maddi hem de manevi bir yn
daki zenginliin ne kt vardr. Bilimsel ve teknik alanlardaki gelime-
blmdr. ler, kltrn maddi yn olup medeniyet ile
Bu blmde balant ge- birleir ve milletleraras bir nitelik tar. Manevi
yn ise dil, din, tarih, ahlak, hukuk, felsefe, 8. Milletleraras ilikileri belirlemede sosyal, siya-
leri dediimiz ve kendinden
edebiyat, sanat, eitim, rf ve detler gibi do- sal ve ekonomik etkenlerin yannda muhakkak
nceki blmlere atf yapan kltrel etkenlerin de nemi byktr. Esasen
rudan doruya her toplumun kendi yapsna
"nk, ayrca, dolaysyla, gre ekillenen unsurlar iine alr. Manevi kltrel etkenler, uluslararas ilikilere daima
nceden de" gibi szckle- kltr, ......................................... devamllk ve canllk salar. Mevcut olan mill
kltr deerleri, milletleri birbirlerine daha
re yer verilir. Bu para, aadakilerden hangisi ile ta-
fazla yaklatrr. Bunu salamada eski eserler,
Bu blm rnekleme, kar- mamlanmaldr?
tarih vesikalar, iir, tiyatro, sanat, edebiyat ve
latrma, benzetme, tank A) toplumun siyasi, ekonomik dengelerine
folklor byk rol oynar.
yn verir.
gstermenin yapld b- Bu parann konusu aadakilerden han-
lmdr. B) o topluma has olduundan mill birlii sa- gisidir ?
lar.
A) Farkl kltrlerle iliki kurmann nemi
C) her iki ynyle de topluma hareketlilik ka-
B) Kltrel deiimin nedenleri
zandrmaktadr.
C) Toplumlar aras ilikilerde kltrn etkisi
D) kimi topluluklarn ayrc bir zellii olarak
karmzda durmaktadr. D) Toplumlar arasndaki kltrel farkllklar

3. E
Tema TRKE
1 - TiN
Kazanm: Metne ilikin sorulara cevap verir. / Metnin ana fikrini / ana duygusunu belirler. / Metnin konusunu belirler. / Metne ilikin
sorular oluturur. / Metindeki yardmc fikirleri / duygular belirler.
1. Trk mill kltrnde nemli bir kimlie sahip 3. stanbul, "2010 Avrupa Kltr Bakenti" seil- 3. TEMA
olan Dede Korkutun kiilii ile ilgili rivayetler- di. Bu amala stanbul 2010 Avrupa Kltr TEST - 10
de ona "k, bilge, sava" gibi eitli nitelik- Bakenti Ajansnn kltr-sanat, kltrel
ler verilmektedir. miras, kentsel uygulamalar ve kent kltr
Bu durum onun hangi zelliini ne kar- alanlarnda gerekletirdii etkinlikler stan-
maktadr ? bullularla bulumaya devam ediyor. Bu ere-
A) ok sevilen biri olmas vede Ayasofya Mzesinin restorasyonu ta-
B) Farkl kiilerin birbiriyle kartrlmas mamland, Atatrk Kltr Merkezi yenilendi,
C) ok tannan biri olmas Osmanl Eserleri Sergisi ald ve daha birok
D) ok ynl bir kii olmas etkinlik gerekletirildi.
Bu parann konusu aadakilerden han-
gisidir?
A) stanbulun Kltr Bakenti olmay hak
etmesi
B) stanbul'un 2010 Avrupa Kltr Bakenti

yaplmasndaki ltler
C) stanbul'un 2010 Avrupa Kltr Bakenti

seilmesi kapsamndaki etkinlikler
D) stanbuldaki kltr merkezlerinin inas

2. Bugn zellikle bozulmamasna ynelik en
byk gayreti kltrmze gstermeliyiz.
nk kendi kltrmzde olmayan birok
ey, kendi kltrmz gibi yanstlmaktadr.
Dnlerimizde, elencelerimizde, cenazele-
rimizde; toplumsal yaantmzn her kesimin-
de kendi zmze ait eylerin ypratlarak
hayatmzdan karlmaya alldna ahit
olmaktayz. sraf boyutunu aan harcamalar
ve kumar gibi aramza dmanlk sokan oyun-
lar oynanmaktadr. Oysaki bu gibi eyler klt-
4. Ey, mavi gklerin beyaz ve kzl ss;
rel mirasmza ters dmektedir.
Kz kardeimin gelinlii, ehidimin son rts!
kilerden hangisidir? Ik k, dalga dalga bayram!
A) Her toplum, baka toplumlarla iliki kur- Senin destann okudum,

maldr. Senin destann yazacam.
B) Kltrel mirasmz korumak iin gerekli Bu dizelerde aadakilerin hangisinden

nlemleri almamz gerekmektedir. sz edilmektedir?
A) Bayrak sevgisi
C) Bir toplumun kltrel miras, en zengin
hazinesidir. B) Ay ve yldzn nemi
D) Kltr bir toplumda birletirici bir role sahip- C) Her millet iin bayran gereklilii
tir.
D) Bamszla duyulan zlem

Test - 10
NiTE - 1 Mill Kltr
5. Muhakkak ki kltrn meydana kmasnda 7. Kltr bir milletin rf ve detleri, gelenek ve
btn insanlarn pay vardr. Kltr ve medeni- grenekleridir; bir milletin yaama tarzdr. y-
yetin ileri ve gl olduu lkeler, sosyal ve le olmasna yledir de nedense bir trl re-
kltrel temaslara ak lkelerdir. Sosyal ve nemedik kltrn gcn, bilemedik kltr
kltrel temaslara ak olmayan lkeler geli- nedir, ne deildir, diye. Yzyllar ncesinden
ememitir. 15. asrdan sonra kefedilen baz balayarak kltr dnyamza binlerce yldz
adalarda yaayan gruplarn seviyelerine serpitiren, millet olarak ahsiyetimizin, karak-
Paragrafta Yap uygun bir kltre sahip olduklar fakat d dn- terimizin yapsna naklaryla biim veren
3. Sonu Blm yayla temas kuramadklarndan geliemedik- dnce ekilleri, yaama kurallardr. Ancak
leri grlmtr. biz ne demek olduunu, bize neler saladn
Bir paragrafn bittiini
Bu parada medeniyetin hangi zellii ze- gerektii gibi bilemedik, anlayamadk.
ifade eden, anlatmn bitiril-
rinde durulmutur? Bu parada aadaki sorulardan hangi-
dii blme sonu blm sinin cevab yoktur?
A) Dnya kltrlerine kapal olmas gerektii
denir. A) Kltr nedir?
B) Her toplumda farkllk gsterdii
Sonu blm, genel,
B) Kltrmzn deerini yeterince biliyor
C) Zamanla ortaya kp geliebildii
anlatm toparlayc, bir an- muyuz?
lamda paragrafn zeti nite- D) Farkl kltrlerle iliki kurulduunda geli-
C) Kltr neler oluturur?
me gsterdii
liinde olmaldr.
D) Kltr hangi aamalardan geerek oluur?
Bir paragraftaki ana d-
nce, genellikle sonu b-
lmnde verilir.
Sonu blm, aslnda 8.
AIK OTURUM
metnin mesaj blmdr. Hava Kirlilii
Bir metnin iyi anlalmasn- Konumaclar ve Konular
Reyhan Atmaca: Hava Kirliliinin nsan
da sonu blmnn nemi
Salna Zararlar
byktr. Salih Eren: Hava Kirliliinin zm Yollar
6. Toplumla bulumay, birlik beraberlii,
Bu yzden sonu blm Elif Eyll Uslu: Hava Kirliliinin Bir Sonucu:
Maddi manevi deer, kltr salar dirlii. Doal Dengenin Bozulmas
iyi irdelenen metinlerde, Ahmet Ylmaz: Hava Kirliliine Yol Aan
ocuklara terbiye, sayg ile sevgiler
ana dnce kendini he- Bir Etken: arpk Kentleme
Kltr ile salanr, iyi olur ilgiler.
men belli eder. Yer: Atatrk Kltr Salonu
Mill kltr yaymak, Atatrkn istei; Tarih ve Saat: 12.06.2010 - 14.00
Vatanda birlik olsun, gereklesin dilei!
Bu iirin son dizelerinde vurgulanan aa- Ak oturuma katlacak konumaclardan
dakilerden hangisidir? hangisi hava kirliliinin nedeniyle ilgili bir
A) znt konuma yapacaktr?
B) Emanet duygusu A) Reyhan Atmaca
C) zlem B) Salih Eren
D) Krgnlk C) Ahmet Ylmaz
D) Elif Eyll Uslu

Kazanm: Cmlenin temel gelerini ve zelliklerini kavrar. / Cmlenin yardmc gelerini ve zelliklerini kavrar. / Cmlede vurgulanmak
3. E
Tema TRKE
istenen ifadeyi belirler.
1 - TiN
1. Aadaki cmlelerden hangisi zne ve 3. "Bir insan bakalarna iyilik yapmay ..." cm- 3. TEMA
yklemden olumutur? lesi aadakilerden hangisi ile tamamla- TEST - 11
nrsa cmlenin geleri zne nesne zarf
A) Zor zamanlarn ilac iirdir.
tmleci yklem biiminde sralanr?
B) Dn krk gn, krk gece srm.
A) her zaman tavsiye etmelidir.
C) Bilgisayar kullanmak, oyun oynamay
B) herkese anlatmaldr.
azaltt.
C) arkadalarna retmelidir.
D) Gelecein teknolojisi imdiden hazrla-
nyor. D) hemen ailesine nermelidir.
4. Aadaki cmlelerden hangisi gelerine

yanl ayrlmtr?
A) Bilgisayar kullanm arttka / yalnzlk da /
artyor.
B) Eyann kaderi / insann kaderidir.
C) Her akam / sizlerle / grmek / beni /

mutlu ediyor.
D) Gemii anlamak / gelecei anlamaktr.
2.
5. Sevgili renciler, Bilgi, zalimlerle kar-
Her baarda bir sr gizlidir.
tahtada yazan bu latmzda dim-
Semih cmlenin gelerini dik durmay -
bulabilir misiniz? retir.
Sal gn babaanneme gittik. Nesne dolayl

zne nesne tmle zarf
yklem tmleci yk-
Aya lem
Sinem Ayla
Onlar vatanlar iin canlarn
verdiler.
Arda
Koturmacayla geen bir Sibel Rstem

gnn akamndayz. zne zarf tmleci zne nesne
dolayl tmle dolayl tmle
Rezzan nesne yklem yklem
Yukardaki rencilerden hangisi birden
retmenin sorusuna yukardaki ren-
fazla gesi olan bir cmle kurmamtr?
cilerden hangisi doru cevap vermitir?
A) Semih B) Aya A) Rstem B) Ayla
C) Arda D) Rezzan C) Sibel D) Sinem

Test - 11
NiTE - 1 Mill Kltr
6. 1. Gidenleri getirebilecek bir ila yoktur. 9. Rengrenk iekler sererdi nmze baharn
glen yz.
2. Blbln ektii dil belasdr.
Bu cmlede aadaki gelerden hangisi
3. Konuma insan olmann gstergesidir.
yoktur?
4. Deve kuu yke gelince kuum dermi. A) Zarf tamlaycs
Cmlenin geleri Yukardaki cmlelerden hangisinin ge B) Belirtisiz nesne

says dierlerinden fazladr?
Cmlenin gelerini bul- C) zne
mak iin ykleme u so- A) 4 B) 3 C) 2 D) 1
D) Yer tamlaycs
rular sorulur:
zne Kim / ne? 7. 1. Sorunun cevabn kim syledi?
Belirtili nesne Kimi / 2. Bu ehre nereden geldiniz?
neyi? 3. Saklandm nasl anladn?
Belirtisiz nesne Ne 4. Yanma ne zaman geleceksin?
(zneyi bulduktan son- 10. Aadaki cmlelerin hangisinde nesne
ra) vurgulanmtr?
soru, dolayl tmleci buldurmaya ynelik-
Dolayl tmle Kime, A) Toplant bitince herkes masasna dnd.
tir?
kimde, kimden; nereye, B) Scack ay yudumlamak insan rahatlat-
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4
nerede, nereden? yor.
Zarf tmleci Ne za- C) Arabaya drdm czdanm nihayet

man, nasl, ne kadar, ni- buldum.
8.
in, neye, niye, ne diye, ocuklar oyun oynamay ok D) Sokakta grdmz ocuk da dne
sever.
kimle, neyle? ge gelmiti.
Rza
Diziler modern insana hitap

ediyor.
Sevim
Hatralar insann yanndan

ayrlmyor. 11. Aadaki cmlelerin hangisinde zne,
Kerem ortak ge olarak kullanlmamtr?
Rzgrl akamlarda evimizin A) Kye yerlemi, orada sakin bir hayata

ats sallanrd. balamt.
B) Arkamzdan gelen ara kornaya bast,

Elif
sonra da yanmzda yavalad.
Yukardaki rencilerden hangilerinin
cmleleri, gelerinin sralan ynnden C) Yamur yam, hava serinlemi, her taraf
ayndr? mis gibi kokmutu.
A) Rza Kerem B) Rza Elif D) Bu kitap be yl nce yazlm ve iki defa

C) Sevim Elif D) Sevim Kerem baskya girmi.

3. E
Tema TRKE
1 - TiN
Kazanm: Cmlenin temel gelerini ve zelliklerini kavrar. Cmlenin yardmc gelerini ve zelliklerini kavrar. / Cmlede vurgulan-
mak istenen ifadeyi belirler.
1. Aadaki cmlelerden hangisi gelerine 4. 1. Her ey gzlerimin nnde gerekleti. 3. TEMA

yanl ayrlmtr? TEST - 12
2. Yaz aylarnda scaklardan bunalyoruz.
A) Bu avlunun / br tarafndaki / komumuz / 3. Hepimizi karne heyecan sard.
geldi.
4. Da yolunu ok az tercih ederiz.
B) Kimi zaman / korkularmz / bizi / esir alr.
C) ocuklarn gelecei / byklerin ellerin- "isim tamlamas" zne grevinde kullanl-
dedir. mtr?
D) Marketin giriinde / bir arkadam / gr-

A) 1 B) 2 C) 3 D) 4
dm.
5. 1. Gzel gzel iekleri kim getirmi?

2. Hediyeler kime gelmi?
2. Aadaki cmlelerden hangisi sadece
zne ve yklemden olumutur? 3. Tark Beyi nasl bilirsiniz?
A) Ustann iyisi i banda belli olur. 4. Bu zorluklar siz nereden bileceksiniz?
B) Her aacn meyvesi olmaz, dedi. Numaralanm cmlelerden hangisinde

soru, zneyi buldurmaya yneliktir?
C) Bu kitab okumay ok istiyordum.
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4
D) Gerek baarnn anahtar almaktr.

3. "Akam yemeinden sonra ben meyve yerim."

cmlesinin ge sralamas aadakilerden
6. 1. Bahar geldi mi dalar gzelleir.
hangisidir?
2. K gecelerinin tadn hepimiz zlyorduk.
A) zne zarf tmleci yklem
3. Kar apartmana bir retmen tanm.
B) Zarf tmleci zne nesne yklem
4. Taner, eski bir arkadan grm.
C) zne dolayl tmle zarf tmleci yk-
Numaralanm cmlelerin hangisinde farkl
lem
bir ge vurgulanmtr?
D) Zarf tmleci zne yklem A) 1 B) 2 C) 3 D) 4

Test - 12
NiTE - 1 Mill Kltr
7. 9. 1. Karde, kardei uurumun banda tutar-
Haberi duyar duy- m.
Sevmek en
yce hedi- maz geldim. 2. Her gzelin bir kusuru vardr.
yedir. 3. Babam eve gelir, hepimize sarlrd.
4. Yazn ba pienin, kn a pier.
Numaralanm cmlelerin hangisinde ortak

Cmlenin geleri Yamur Burin Recep ge kullanlmtr?
Ayla
Kendinden nceki genin
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4
eitli zelliklerini veren ak- Toplanan rnleri fab- iek ama-
lamal szlere ara sz denir. rikaya gnderdik. ynca bahar
Ara szler, cmlenin bir ge- gelmez.
si olabilir.
Snftaki rencilerden hangisinin cmle-
ocuklar, geleceimiz,
sinde fiilimsi veya fiilimsi grubu cmlenin
ara sz (zne)
znesi durumundadr?
bizim her eyimizdir.
Bu aralara, uaklara, iyi A) Burin B) Yamur
ara sz (d.t.) 10. Aadaki cmlelerden hangisinde yer
C) Recep D) Ayla
bakmalsnz. tamlaycs kullanlmamtr?
Sizler, bizim geleceimiz A) Baharda dallar, gelinlik kzlar gibi donanr.
olan genler, mill bilin ka-
B) antam ve montumu arabada unutmu-
zanmalsnz.
um.
Yarna, doum gnne,
pasta hazr olur. C) ocuklarn yannda anneleri ve babalar da
Doaya, ilk evimize, saygl vard.
olmalyz.
D) Darda hareketlerini daha kontrol altna
Aileme, anne ve babama,
almalsn.
konuyu haber vermeliyim.
inde filimsi bulunan b-
lm temel cmleye bal ola-
rak yan cmlecii oluturur.
Kurumu ekmekleri buharla
Yan cmlecik
yumuatabilirsin.
8. Aadaki cmlelerden hangisinde ara sz,
temel cmle
nesne grevinde kullanlmtr?
11. Aznda bal olan arnn kuyruunda ine var-
A) Onlara, ocuklara, nasl davranacan bilmi- dr.
yorsun.
Bu cmlenin geleri aadakilerin hangi-
B) Hayvanlar, zellikle de kular, sevimli yara- sinde doru olarak verilmitir?
tklardr. A) zne yer tamlaycs yklem
C) Okulumuz, Atatrk lkretim Okulu, geen B) zne nesne yklem
yl boyand.
C) Yer tamlaycs yklem
D) Doa en ok bu mevsimi, bahar, sever.
D) Yer tamlaycs zne yklem

Kazanm: Cmlenin temel gelerini ve zelliklerini kavrar. / Cmlenin yardmc gelerini ve zelliklerini kavrar. Cmlede vurgulanmak
3. E
Tema TRKE
istenen ifadeyi belirler.
1 - TiN
1. Aadaki cmlelerden hangisinde ayn 4. 3. TEMA
Her bahar / bu bl- Deniz / kendini seve-
ge birden fazla kullanlmtr? TEST - 13
geye / gelirler. ni / sever.
A) Her mevsimin ba bahardr.
Sultan mer
B) Saatler tam da on ikiyi gsteriyordu.
C) le saatlerinde iki araba bu sokaktan hz-

la geti.
D) ok uzun bir gnn sonunda sobann

yanna kuruluvermiler.
Zehra Deniz
Resim / grsel / Dalgalarn sesi /
sanatlarn / en etki- geceleri / bizi / rk-
lisidir. trd.
Yukardaki rencilerden hangisi defterine

yazd cmleyi, gelerine yanl ayrm-
tr?
2. 1. Bayramlk elbiseleri ona ok yakmt. A) Zehra B) mer
2. Herkesin bildiini gizliyordu. C) Deniz D) Sultan
3. Her iin ba salktr.
4. Btn anneler, dnyann en gzel ocuu-

nun sahibidir.
Numaralanm cmlelerden hangisinin ge

says dierlerinden fazladr?
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4
5. Aadaki cmlelerin hangisinde ara sz

dolayl tmle grevindedir?
3. Aadaki cmlelerden hangisi yalnzca
zne ve yklemden olumamtr? A) Oyun balaynca, akam, bilet sat dur-
durulacak.
A) ocuklarn hepsi bahedeydi.
B) Kk ocuk, Ayecik, seni soruyordu.
B) Gln en gzel rengi krmzdr.
C) Bizim oralara, Silifkeye, ok yamur yaar.
C) Bitirmenin yars balamaktr.
D) Ayhan amcam, babamn kardei, iyi yrek-
D) Sevinliyken sz vermek insan aldatr.
li biridir.

Test - 13
NiTE - 1 Mill Kltr
6. 8. 1. Her yeni gn bir sonrakine haberler getirir.
ocuklar, cevab nesne olan
bir ifade syleyiniz. 2. Sanatlar televizyonda her akam yaam
anlatyorlar.
Hangi konuma- Oralarda en 3. Yabanc filmleri, yerli filmlere tercih etmez-

ok kime zlem
cdan etkilendin? di.
duydun?
Kerim Esma 4. Kitap okumann zevkini alnca onu braka-
mazsnz.
Cmlenin geleri
Yukardaki cmlelerden hangisinin geleri
Cmlenin gelerini bulur-
"zne, dolayl tmle, zarf tmleci, nesne,
ken unlara dikkat etmeli-
yklem" biiminde sralanmtr?
yiz:
kilemeler, tamlamalar, de- A) 1 B) 2 C) 3 D) 4
yimler vb. sz gruplar ge-
Ercan Aye
lerine ayrlmamaldr.
Paradan daha ocuklar senden
Scak scak itik orbala-
deerli olan ey ne istediler?
rmz. nedir?
(kileme ayrlmaz.)
Huyun gzeli, insann g- Yukardaki rencilerden hangisi ret-
zelidir. menin sorusuna doru cevap vermitir?
(Ad tamlamalar ayrlmaz.) A) Kerim B) Esma
C) Ercan D) Aye
Nasrettin Hoca, yine ipe
9.
un sermi.
(Deyimler ayrlmaz.) Her insan arada bir akrabalarn
ziyaret etmelidir.
Yazara gre insanlarn
bakasn inciten bir zgr- Kbra
l olamazd. Reklamlar insanlar yanl yn-
(Sz gruplar ayrlamaz.) lendirebilmektedir.
Zeynep
ocuklar, dnyann en
byk hazineleridir. 7. Sizler, cahil kimselerin yannda kitap gibi ses- Gne her gn yeni umutlar
Ahmet, alkan bir - siz olunuz. mjdeler.
renciydi. Bu cmlenin gelerinin sralamas aa- Kerem
nsan, birok farkl etkinin dakilerin hangisinde doru olarak verilmi-
yetitirdii bir varlktr. tir? ocuklar, gle oynaya eve girdi-
ler.
A) zne dolayl tmle zarf tmleci yk-
Eyll
lem
Yukardaki rencilerden hangisinin cm-
B) Nesne dolayl tmle nesne yklem
lesinde yer tamlaycs vurgulanmtr?
C) Nesne zarf tmleci zne yklem
A) Kbra B) Zeynep
D) zne zarf tmleci nesne yklem C) Kerem D) Eyll

3. E
Tema TRKE
Kazanm: Cmledeki fiillerin at zelliklerini kavrar.
1 - TiN
1. Aadaki cmlelerin hangisinde yklem 3. Aadaki cmlelerin hangisinde iin kimin
3. TEMA
etken atldr? tarafndan yapld bellidir? TEST - 14
A) Btn yollar yapld. A) Toplant bir saat uzatld.
B) Okulun kaplar ald. B) Kendine bir bardak ay doldurdu.
C) Bilgisayarn fileri tamir edildi. C) Fotoraflar bir bir gsterildi.
D) Babam bu fkraya ok gld. D) Denize den czdan karld.
4. (1) Hibir baar tesadf deildir. (2) nsan

baary elde etmek iin almaldr. (3) a-
lmak, bana yemek yemek gibi geldi zaman-
la. (4) Baarsz olduumu dndmde
bile almaktan vazgemedim.
2.
Etken fiiller -l ve -n eklerinden Bu paradaki numaralanm cmlelerin
birini alarak edilgen hle getirilir. Siz
de bu durumu rnekleyen cmleler hangisinde at zellii aranmaz?
oluturunuz.
A) 4 B) 3 C) 2 D) 1
Konu uzun Krlan camlar
uzun tartld. topland.
Nilay Merve
Zeynep Murat
Memleketine ne Tarihteki kimi olay-
zaman gideceksin? lar hatrlatld.
5. Aadaki cmlelerin hangisinde eylemin
kim tarafndan yapld bellidir?
Yukardaki rencilerden hangisi ret-
A) Annem duvarlar zenle sildi.
menin verdii bilgiye uygun bir rnek ver-
memitir? B) retmene birok soru soruldu.
A) Nilay B) Merve C) Kurulda birok isim konuuldu.
C) Zeynep D) Murat D) ehre yeni bir AVM ald.

Test - 14
NiTE - 1 Mill Kltr
6. 1. Tok asla ackmam sanr. 9. Aadaki cmlelerden hangisinin yklemi
geili bir fiildir?
2. Demir tavnda dvlr.
A) O filmi izlerken herkes alad.
3. Damlaya damlaya gl olur.
B) Yemei beklemeden yatt.
4. Evdeki hesap arya uymaz.
C) Otobste, gelinceye kadar uyudu.
Fiil ats Yukardaki cmlelerden hangisi zne-yk-
znesine Gre Fiiller lem ilikisi ynnden dierlerinden farkl- D) Olaydan sonra beni bile tanyamad.
dr?
1. Etken atl Fiiller
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4
i yapan varln belli
olduu cmlelerin fiillerine

etken atl fiiller denir. Et-
ken atl fiiller, ii "do-
rudan yapma" anlamna 7. retmen, birazdan
sahiptir, ii yapann bir devlerimize baka-
insan ya da baka bir var- cak. dev yapmayan -
lk olmas iin niteliini 10. Kaymakamlk binasnn nnde btn halkn
Asl renciler uyarlacak.
deitirmez. bayram kutland.
Kadn, her eyi grm. Erkan Bu cmlenin yklemi ile ilgili olarak aa-
(etken i yapan varlk dakilerden hangisi dorudur?
belli.)
A) Edilgen geili fiil
Btn gn evde oturdu.
B) Edilgen geisiz fiil
Yllarca seni bekledim. Zamanla okuluma
ve arkadalarma Arkadalarmla ak- C) Etken geili fiil
ocuklar oyun oynuyor.
altm. am ders alaca-
Araba geri geri gitti. D) Etken geisiz fiil
m.
Mehmet
Yamurlar yad. Kemal
2. Edilgen atl Fiiller

Yukardaki rencilerden hangisinin sy-
i yapan varln ledii cmlede iin kim tarafndan yapld
belli olmad cmlelerin belli deildir?
fiillerine edilgen atl fiiller
denir. A) Asl B) Mehmet
Edilgen atl fiiller ze- C) Erkan D) Kemal

rine "n ve l" eklerini alr.
Kaplar ald, ieri giril-
di. (edilgen i yapan 11. Aadaki cmlelerin hangisinde iin kar-
varlk belirsiz.) 8. Aadaki cmlelerin hangisi nesne-yk-
lkl yaplmas sz konusu deildir?
Duvar boyand. lem ilikisi ynnden dierlerinden farkl-
A) Kediyi gren fareler etrafa kat.
dr?
Zor iler yapld.
B) ki gen uzun sre sokakta tartt.
A) Kullanmad kitaplar depoya kaldrm.
Araba tamir edildi.
C) Uzun zamandr birbirini gremeyen anne
B) ok yorulduu iin imdi dinleniyor.
Ev arand. ile kz hasretle kucaklat.
C) Adamn siniri biraz olsun yatmt.
D) Askere giden gen, askerden dnnceye
D) Mektubun kime yazld bilinmiyordu. kadar nianlsyla yazt.

3. E
Tema TRKE
1 - TiN
Kazanm: Cmledeki fiillerin at zelliklerini kavrar.
1. Aadaki cmlelerin hangisinde yklem 4. Aadaki cmlelerin hangisinde eylem,

3. TEMA
geili bir fiildir? geili olduu hlde nesne almamtr? TEST - 15
A) Otogarda iki saat bekletildik.
A) Yal gzlerle bize bakt.
B) Kapy gen bir bayan at. B) Grevliler gnler nce burada grmler.
C) Aacn altnda yalnz oturuyor. C) Haberi ksa srede herkes duymu.
D) Akam bize telefon etti. D) Saatlerdir burada arkadam bekliyorum.
2. 1. Syleyeceklerini tahtaya yazd.

2. Sizi ve ailenizi ok iyi hatrlyorum.
3. emenin banda bir adam oturuyordu.
4. Komular bizi ok iyi tanrlar.

5. ocuklar, isim cmlelerinde at
Numaralanm cmlelerden hangisinin zellii aranmaz. Siz de buna
yklemi geisiz bir fiildir? uygun bir cmle syler misiniz?
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 Ayan yor- Doru syleyeni

ganna gre dokuz kyden
uzat. kovarlar.

Serpil
Sude
Fatma Ali
Gemisiz kaptan Fakirlik ayp deil,

olmaz. tembellik ayptr.
3. Aadaki cmlelerin hangisinde ii yapan
varlk belli deildir? Buna gre, yukardaki rencilerden han-
A) Btn aileye haber gnderildi. gisi retmenin sorusuna doru bir cevap
vermitir?
B) Kitaplarn da buraya getirmi.
A) Serpil B) Fatma
C) Kardeiyle saat 20.00'de buluacakt.
D) Zararl maddelerden uzak durmalsn. C) Sude D) Ali

Test - 15
NiTE - 1 Mill Kltr
6. 1. Kimi aradnz sorabilir miyim? 9. 1. Babasnn szlerine de hemen alnm.
Geili fiil
2. Televizyon dizileri topluma kar sorumlu
olmaldr. 2. ocuklar, salonun ortasnda kouuyorlar.
Geisiz fiil
3. Hasta hliyle soukta bir saat beklemi.
3. O gn iirler okundu, arklar sylendi.
Fiilde at 4. Cebindeki fndklar arkadana verdi.
Edilgen fiil
Nesnesine Gre Fiiller Yukardaki numaralanm cmlelerden
4. Bir gece kimseye haber vermeden gitti.
hangisi geili olduu hlde nesne alma-
1. Geili Fiiller Etken fiil
mtr?
Cmlede nesne alabi- Numaralanm cmlelerden hangisinin at
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4
len fiillere geili fiiller zellii yanl verilmitir?
denir.
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4
Geili fiilleri bulmak
iin ykleme "Kimi/neyi?"
sorular yneltilir. Yklem
bu sorulara karlk verir- 7. 1. Pencereyi ak unuttuundan hepimizi
se fiil geilidir. tt.
Kitaplarn ve antasn 2. Yemein paras kasaya dendi.

10. Aadaki cmlelerden hangisinin yklemi
yarn toplayacak. (geili 3. Yemekten sonra da ok konutuk.
geisiz bir fiildir?
fiil)
4. Kendisine sunulan btn imknlar reddetti. A) Misafirlerin geleceini renince hemen
Btn iyi ileri sen yap-
ortal toparlad.
tn. Yukardaki cmlelerden hangisinde eyle-
min kim tarafndan yapld belli deildir? B) Telefonu kapattktan sonra antasn ald
Bana dnyann btn
gibi dar frlam.
ieklerini getirin.
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4
C) Her taraf aradktan sonra kitabn masann
Her iin kolayn ren-
zerinde bulmu.
miti.
D) Yarn toplantnn gndem maddelerini belir-
Bu ay kim iti?
leyeceim.
2. Geisiz Fiiller
Cmlede nesne alama-

yan fiillere geisiz fiiller 8. O da ok gzel ko-
1. Etken fiil
denir. Geisiz fiiller "Kimi/ nutu.
neyi?" sorularna cevap 2. Sorularn zm yn- Geili fiil
vermez. temlerini retiyorum.
ocuklar bu saatte uyu-
3. Dn akamleyin ziya- Geisiz fiil etken bir fiildir?
du. (geisiz fiil) ret ettik.
devlerinin bana otur- A) Snavdan hemen nce kitapklar renci-
du. 4. Toplant iin hazrlk- Edilgen fiil lere datld.
lar tamamland.
Kanepeye bir sre uzan- Yukardaki tabloda cmleler ve bu cmlelerde B) Caddedeki tm dkknlar denetlenecek-
d.
kullanlan fiiller eletirilmitir. mi.
Aya taklnca yere
Buna gre, ka numaral cmle eletirildi- C) ocuk sabahtan beri hi susmadan alyor.
dt.
i fiille uyumlu deildir?
D) Kontrol edilen belgeler yarna kadar imza-
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 lanacak.

3. E
Tema TRKE
1 - TiN

1. Aadaki cmlelerin hangisinde bir yazm 4. 1. stanbulun da ta altn deil artk. 3. TEMA
yanl yaplmtr? 2. Adanallar mevsim ynnden ansl.
TEST - 16
A) Hibir zaman beni dinlemedi.
3. Saat 21.00'den nce gelmi olmalyz.
B) eride kzl sal biri vard.
4. lyas Beye syleyeceklerim var.
C) Heryer kapkaranlkt imdi.
D) Bugnk programnz nedir?
yazm yanl yaplmtr?
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4

2. Aadaki cmlelerden hangisinde yazm

yanl yaplmtr? 5. 1. Arabalar konvoy hlinde seyrediyor.
Hastalkta ve salkda birlikteyiz.
A) 2. Rica ediyorum, olay karmayn.
B) Krk alt yanda dede olmu. 3. Gereinin yaplmasn arzederim.
C) Hastalnz gnde geer. 4. Atama iin dn bavurdu.
D) Yallkta insan eskiyi aryor.
yazm yanl bulunmaktadr?
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4
3. 1. Yollardaki buzlanma nedeniyle dikkatli

olmalsnz.
2. Kapdaki, bize bir ey sylemedi. 6. Aadaki cmlelerin hangisinde yazm
3. Kolundaki saat ne kadar gzeldi! yanl yaplmtr?
4. Darda duran ara kimindiki acaba? A) Okumann ya da yoktur snrda.
Numaralanm cmlelerin hangisinde "ki" B) Zeytinya gibi ste kyor.

nin yazmnda yanllk yaplmtr? C) Film bir zgrlk hikyesini anlatyor.
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 D) Yalnz hatralardr gnlmde kalan.

Test - 16
NiTE - 1 Mill Kltr
7. 10.
Ar Dann al-
Erzurum'un yayla
mas gerekiyordu. havasn alarak b-
20.5.2004te 20 Mays 2004te
domu. domu. ymt.
Yasin
1 2 Sinem
Ali
Tarihlerin yazm Ayla
Yazm Kurallar
Saylarn Yazm 20/5/2004te 2052004te
domu. domu.
Saylar genel olarak yazy-
3 4
la ve ayr yazlr.
Orada tam yetmi iki kiiy-
Yukardaki tabloda tarihlerin yazmlarndan Ordu, Sakarya Neh-
Ege Kylar az bu-
dik. hangisi yanltr? rinin dousuna ekil-
lutlu ve lk.
Ya otuz be, yolun yars di.
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4
eder. Yukardaki rencilerden hangisi cmle-

On iki gn esir tutulduk. sinde yazm yanl yapmtr?
Yirmi bir yanda Isparta'da A) Yasin B) Ali

askerliini yapyordu. C) Ayla D) Sinem
Yl bin dokuz yz yirmi .
Saylar, bankaclk ilemle-
11. 1. zlen bir demetden indiler birer birer
rinde araya baka saylar ya- 8. Aadaki cmlelerin hangisinde yazm
2. Brak yorgun baklar bu talar da uyusun
zlmasn diye bitiik yazlr. yanl yaplmtr?
Senedin zerinde ikimilyon- A) Senin evin, benim gnlm. 3. Tutumu ruhlarna bir damla gzya sun
ikiyzbin TL yazyordu. B) ehirin altn stne getirdi. 4. Bir suya dkld bem beyaz gvercinler
Rapor ilemlerinde saylar C) Olunu askere gnderdi. Numaralanm dizelerin hangisinde yazm
rakamla yazlabilir. yanl yoktur?
D) Kadnn azn bak amyor.
40 kiiden 20 kii elendi. A) 1 B) 2 C) 3 D) 4
Kalanlardan 5i de kendi iste-
iyle ayrld.
12. Aadaki cmlelerin hangisinde ksaltma-
letirme saylar rakamla larn yazmyla ilgili bir yanllk yaplm-
deil, yazyla belirtilir. tr?
9'ar deil, dokuzar; 100'er A) Tm gzler, konuyla ilgili MEB'den gelecek
deil, yzer... aklamaya dikildi.
9. Sevgili yavrularm, siz domadan nce yl
..................te biz dmanla ok byk sa- B) Konu hakkndaki itirazlarn iki gn iinde
valar yaptk. TBMM'ne yaplmas gerekiyor.
Bu cmlede bo braklan yere aadaki- C) Tadilat nedeniyle AO'nin bir sre ziyarete
lerden hangisi getirilirse bir yazm yanl kapal olduu bildirildi.
olmaz?
D) rencilerimiz TBTAK'n dzenledii
A) 1919 B) 1920 C) 1922 D) 1915 yarmada dereceye girdi.

3. E
Tema TRKE
1 - TiN
Kazanm: Noktalama iaretlerini ilevlerine uygun olarak kullanr. / Yazdklarn noktalama kurallarna uygunluk ynnden deerlendi-
rir.
1. Victor Hugo, bir sznde yle diyordu ( ) 4. Olum ( ) dikkat et ( ) u topla birlikte oyna- 3. TEMA
( ) Alan her ktphane, kapatlan bir hapis- yabilir miyiz ( ) TEST - 17
hane demektir ( ) ( ) Bu cmlede yay ayrala gsterilen yerlere
Bu cmlede yay ayrala ( ) gsterilen yer- aadaki noktalama iaretlerinden hangisi
lere aadaki noktalama iaretlerinden getirilmelidir?
hangisi getirilmelidir?
A) (,) (.) (.) B) (,) (;) (?)
A) (;) () (!) () B) (:) () (.) ()
C) (!) (.) (?) D) (,) (!) (?)
C) (;) () (.) () D) (:) () (!) (.)
5. 1. Bilim insanlar yeni bilgiler elde etmek iin

urayor, dedi.
2. 1. Byk adamlarn amalar da byk olur 2. Kitaplar, dergiler yaymlyorlar.
2. Hatalar saklamak, dzeltmekten zordur 3. Yeni aratrmalar, uralar peinde ko-

uyorlar.
3. Harman yel ile, dn el ile
4. Paralar, zamanlar ve hayatlarn bu ilere
4. ki el, bir ba iindir
feda ediyorlar.
Numaralanm cmlelerden hangisinde vir-
sonuna farkl bir noktalama iareti getiril- gl (,) farkl bir grevde kullanmtr?
melidir?
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4
6. 1. Ko, ko ( ) Nereye kadar srecek bu?

2. stemek gzeldir ( ) baarl olmak daha
gzeldir.
3. Aadaki cmlelerin hangisinde bir nokta- 3. Bir ocuun iki elencesi vardr ( ) oyun ve
lama yanll vardr? oyuncak.
A) Eyvah, yine bir sr sivrisinek var.
4. Artk ok yiyoruz ( ) az enerji harcyoruz.
B) Yallar gelince ierideki genler...
Numaralanm cmlelerin hangisinde yay
C) Konuyu -noktalama iaretlerini- sevmitik. ayrala gsterilen yere iki nokta (:) konma-
ldr?
D) Kimseye haber vermeden mi dar ka-
caksn? A) 1 B) 2 C) 3 D) 4

Test - 17
NiTE - 1 Mill Kltr
7. 1. Kim istemez ki kitaplarn dnyasnda by- 10. Parkta oynayan ocuklara, gkte uuan kula-
meyi ra, rengrenk doaya bakt bir sre (1) Yaamak,
2. Az kalsn kaza yapacaktk nefes almak, her ey ne kadar gzel (2)

Gneten kslan gzlerini smsk yumdu (3)
3. Daha dn gibi hatrlyorum olan biteni
Etrafndaki gzelliklere bir daha doyasya bak-
Noktalama aretleri 4. ok ey deiti imdi: alkanlklar, mzik, mak iin gzlerini bu kez kocaman at (4)
ki Nokta (:) yaam biimi
Bu paradaki numaralanm yerlerden
Bir aklama yaplaca Numaralanm cmlelerden hangisinin hangisine dierlerinden farkl bir noktala-
zaman, bakasndan sz sonuna nokta (...) getirilmelidir? ma iareti getirilmelidir?
aktarlrken iki nokta kulla- A) 1 B) 2 C) 3 D) 4
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4
nlr.
Zamir: smin yerini

tutan szcklerdir. 11. Aadaki cmlelerden hangisinin sonuna
Atatrk diyor ki: "Sa- nokta (.) getirilmelidir?
natsz kalan bir milletin 8. 1. Siz szlerimi yanl anladnz - galiba. A) Bu tablolarn hepsi bir harika
hayat damarlarndan 2. Yunus Emre (1240-1321) Trkeyi zenli
B) Ne ho bir sohbetti
biri kopmu demektir." kullanan bir airdir.
C) Ka gn kaldnz tatil kynde
3. Byk air, doumunun 100. ylnda seven-
Nokta (...) leri tarafndan anld. D) Seninle konumak ok iyi geldi
Bitmemi cmlelerin 4. Yarn -cumartesi gn- hepimiz piknie

sonunda ve rneklerin gideceiz.
devam ettiini gstermek 12. Kitap, ardna dlp ta telere gidilecek dn-
iin nokta kullanlr. yalarn kaplarn aralar bize. Baka hayatla-
ksa izgi (-) yanl kullanlmtr?
Birok ey almtk: sarn, baka insanlarn hikyelerini sunar n-
at, telefon, kitap... A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 mze. Ben kendi adma birok kitap okudum,
bu kitaplarla birok yolculua ktm. Ne var ki
Syleyeceklerimi bir to-
parlayabilirsem... kitaplara hl doyamadm.
Bu parada virgln (,) aada verilen

grevlerinden hangisine rnek bir kullanm
yoktur?
9. (1) Olan biteni anneme ve kardeime anla-
tyorum (2) Hi beklemediim kadar olgun A) Sral cmlelerin arasnda kullanlr.
davranyorlar bana kar (3) Hele babam (4) n-
B) E grevli kelime ve kelime gruplarn ay-
sann isteklerini gerekletirebilmesi gerek-
rr.
ten gzelmi
Yukardaki numaralanm cmlelerden C) Ara szlerin, ara cmlelerin bana ve
hangisinin sonuna farkl bir noktalama ia- sonuna getirilir.
reti konmaldr?
D) Yklemden uzak kalan zneden sonra kul-
A) 4 B) 3 C) 2 D) 1 lanlr.

1 -Etkinlik
ETiN
FT VE OULLARI
Akll bir iftinin oullar birbirleriyle hi geinemez, durmadan ekiirlermi. ifti oullarna
ne dediyse kr etmemi. ocuklar kt huylarn birtrl deitirmemiler. Adamcaz szle
baa kamayacan anlayp Bari unlara bir rnek gstereyim. demi. Oullarn yanna ar- "Hzl admlarla ie gi-
denler, fabrikann nnde
m, onlardan bir ka demetde ubuk istemi.
biraz dinlenirlerdi." cm-
Oullarn karsna alm... ubuklarn hepsini bir demet yapp balam. Sonra oullarna lesinin znesi, aada-
verip Krn bakaym unlar! demi. kilerin hangisinde doru
verilmitir?
ocuklar uramlar, didinmiler: ama ubuklar bir trl kramamlar. Bunun zerine ifti, A) Gidenler
demeti onlardan alp zm. ocuklarn hepsine birer ubuk verip;
B) Admlarla ie gidenler
imdi krn bakalm, demi. ocuklarn hepsi- C) e gidenler
de ellerindeki ubuklar kolayca krmlar. Baba D) Hzl admlarla ie gi-
yle demi: Gryorsunuz ya evlatlarm! Birlik denler
olursanz dmanlarnz size birey yapamaz.
Ama birbirinizle geinemez, ekimeye devam "Tatl sz syleyen, hi kim-
ederseniz, dmanlarnza tek banza kar seden kt sz iitmez."
koyamazsnz; yenilip gidersiniz. cmlesinde vurgulanan
ifadenin cmledeki gre-
A) Bu paraya gre aadaki bilgiler doru ise karsndaki kutucua "D", yanl ise "Y" yaznz. vi aadakilerden han-
gisidir?
1. "Kt" szc somut anlamldr.
A) Belirtisiz nesne
B) Yer tamlaycs
2. "birtrl" szc ayr yazlmaldr.
C) zne
D) Yklem
3. "baa kmak" sz bir deyimdir.
4. "bir ka" szcnn yazm yanltr. Aadaki cmlelerden

hangisi yalnzca zne ve
yklemden olumaktadr?
5. "demetde" szc "demette" biiminde yazlmaldr.
A) Beyefendi iini ekerek
6. "Oullarn karsna alm..." cmlesindeki "oullarn" szc nesne grevindedir. bir sraya oturdu.
B) Tombul, mavimtrak bir
7. "Oullarn karsna alm..." cmlesinin sonuna getirilen noktann kullanm dorudur. gvercin hzla yola
indi.
8. "... oullarna verip" sznden sonra virgl konmaldr. C) Altm yalarndaki
zayf ve esmer adam
9. "imdi krn bakalm." cmlesinden nce uzun izginin kullanm dorudur. geldi.
D) Akam yemeinden
10. "didinmiler" szcnden sonra iki nokta getirilmemelidir. hemen sonra herkes
dald.
11. "hepside" szcnn yazm dorudur.

113
3. Tema- 1 Mill Kltr
NiTE
12. "ocuklarn hepsi de ellerindeki ubuklar kolayca krmlar." cmlesinin ge sralamas
N ZT Y biimindedir.
13. "Birlik olursanz dmanlarnz size birey yapmaz." cmlesinde koul anlam vardr.
"Yol" szc aa-
dakilerden hangisinde 14. "Gryorsunuz ya evlatlarm!" sz, dikkat ekmek amaldr.
"Bu yolda rahatlarn ve
servetlerini feda ederek 15. "birey" szc "bir ey" biiminde yazlmaldr.
lkeye hizmet ettiler."
cmlesindeki anlamy- 16. "... yenilip gidersiniz." sznde uyar anlam vardr.
la kullanlmtr?
17. "Dmanlarnza tek banza kar koyamazsnz." cmlesinde "dmanlarnza"
A) Hedefe ulamann bir-
den fazla yolu olabilir. szc nesne grevindedir.
B) Duygularn eitimi sa-

nat yoluyla olur, dedi.
C) Bizim ky ileye tal 1. Yazllar ayn olduu hlde anlamlar farkl olan szcklere ................. denir.
bir yol balyordu.
2. Szcklerin hangi anlam tryle kullanld ancak ..................... iinde belli olur.
D) niversiteyi kazanma
yolunda ok emek 3. "Hayat inileri ve klar olan uzun bir yoldur." cmlesinde "ini k" szckleri .................
harcad. szcklerdir.
4. Bir cmlede ................. ve .................. ana geleri olutururken ................, ...................,

............., de yardmc geleri oluturur.
Aadaki cmlelerin
hangisinde zt anlam- 5. Bir cmlede zneyi bulmak iin ykleme "..................." veya "................" sorusu yneltilir.
l szckler bir arada
6. Bir cmlede belirtili nesneyi bulmak iin ykleme "................" veya "..............", belirtisiz nesneyi
kullanlmtr?
bulmak iin de (zne bulunduktan sonra) ".................." sorular yneltilir.
A) Dostluktan saygy kal-
dran, onun en byk 7. "Bulutlar btn gece gzya dkt." cmlesinde olduu gibi insan dndaki varlklara insan
ssn kaldrm zellii vermeye ............................. denir.
olur.
8. Bir iin yaplma veya yaplmamasnn artlara baland cmlelere ..................... denir.
B) Gndz kandilini ha-
zrlamayan, gece ka- 9. "En ok da alayan bu kemann sesi iime iledi." cmlesinde.................. anlam vardr.
ranla raz demektir.
C) Mutluluk varacamz 10. Yazllar farkl olduu hlde anlamlar ayn olan szcklere ........................ denir.
bir istasyon deil, bir
yolculuk eklidir.
C) Aadaki szckleri e anlamllar ile eletiriniz.
D) Talihsizlik srasnda
bile talih, ak bir kap 1. renci a. cevap
brakr.
2. g b. ahit
3. yant c. tabiat
4. tank d. talebe
5. doa e. kuvvet

1 -Etkinlik
ETiN
D) Aadaki szckleri kart anlamllar ile eletiriniz.
1. kk a. l 4. az d. tatl
2. ksa b. uzun 5. ac e. ok
3. canl c. byk
Oturma odasnda duran
E) Aadaki cmlelerde yer alan alt izili fiillerin at zelliklerini tabloya iaretleyiniz. bir penguen, insann pek
garibine gidebilir elbette
znelerine Gre Nesnelerine Gre
ama unutmamak gerekir
Etken Edilgen Geili Geisiz
ki bir oturma odas da bir
1. Ablam, masann rtsn ykyor.
penguenin garibine gider.
2. Bolu Tneli yaknlarnda trafik skm. Bu cmledeki insan ve
3. Mikrofon bozuk olduu iin adamn szleri penguenin durumunu
duyulmad. aadakilerden hangisi
4. Arkadamla okulun nnde buluacam. ifade eder?
5. Bebek beikte ml ml uyuyordu. A) aknlk
6. Apartmann d cephesi bir haftada boyanm.
B) Kararszlk
F) Aadaki deyimleri doru aklamalar ile eletiriniz. C) Hayranlk
1. Keye skmak a. Bir istei dolaysyla yalvarmak, istekte bulunmak D) Merakllk
2. Ba baa kalmak b. Yola getirmek iin tatl szler sylemek

3. Az emek c. Kararsz olan, hevesi abuk geen
4. Dil dkmek d. Biriyle yalnz kalmak ok gzel, ok baar-
5. Maymun itahl e. aresiz durumda kalmak l hatta olaanst iir-
ler yazan airler vardr.
G) Bu hikyenin ana dncesini yaznz. Ama bunlar, her zaman
kendilerine has bir dnya
yaratmay baaramam
olabilirler.
Bu paradaki alt izili
ifadeyle airlerin hangi
H) Bu hikyedeki yardmc dnceleri yaznz. zellii yakalayamadk-
lar vurgulanmtr?
A) zgnl
B) Sadelii
C) Akcl
I) Bu hikyeyi siz yazsaydnz nasl srdrrdnz?
D) Tutarll

115
Test - 1
Kazanm: Metnin balamndan hareketle kelime ve kelime gruplarnn anlamlarn karr. / Kelimeler arasndaki anlam
4. E
Tema TRKE
1 - TiN
ilikilerini kavrayarak birbiriyle anlamca ilikili kelimelere rnek verir. / Metni oluturan unsurlar arasndaki
gei ve balantlar fark eder.
1. Aadaki cmlelerin hangisinde alt izili 4. "Durmak" szc aadaki cmlelerin 4. TEMA
szck gerek anlamda kullanlmtr? hangisinde "bulunmak, yardmc, gzetici TEST - 1
A) Konuyu farkl bir pencereden deerlendir- olmak" anlamnda kullanlmtr?
di. A) Onca kark iine ramen hl grevinde
duruyor.
B) Yazarn ksa ykleri ok tutuluyordu.
B) Mahalle on yl nceki gibi duruyor.
C) Bizim takm, rakiplerini fena hlde eziyor.
C) Eski konak hl yerinde duruyor.
D) Oyuncunun krk paslar dier oyuncular
yanltyordu. D) Hastanede gnlerdir annesinin yannda
duruyor.
2. 1. Anneler ocuklarn gerekten sever.

2. Her duvarn malzemesi farkldr, dedi usta.
3. Sanatnn yksekte uan szckleri oku-

yucuyu etkiliyordu.
4. Gemite olanlar unutmak istiyor.
Numaralandrlm cmlelerin hangisindeki

alt izili szck mecaz anlamldr?
5. Annesi btn gn Gittiimizden beri o-
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 onu telefonla ara- cuklar buralar ok
m. aryorlar.
Gl Ziya
3. 1. Evdeki hesap arya uymaz.

zge Sinan
2. Babamn hesabna gre ben daha on be Ceplerini, antasn
Hrszlar, btn evi
yandaym. arad; kalemini bula-
didik didik aram.
mad.
3. Hesab dedikten sonra yola koyulduk.
4. Bu zalime kimse hesap sormayacak m? Yukardaki rencilerden hangisi "aramak"

szcn "zlemek" anlamnda kullan-
"Hesap" szc yukardaki cmlelerden
mtr?
hangisinde "ngrlen program, tasar" anla-
mnda kullanlmtr? A) Gl B) Ziya
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 C) zge D) Sinan

Test - 1- 1 Kiisel Geliim
NiTE
6. 1. Kimi zaman kzar, kimi zaman da alard 8. "Kesilmek" szc aadaki cmlelerin
gemiine. hangisinde mecaz anlamda kullanlmtr?
2. Yarn zor geecek olmas, hepimizi he- A) Adamn iaret parma kesilmi.
yecanlandryor. B) Akama doru sular kesilmi.
3. Bktm usandm senin bu drdrlarndan. C) Aacn dallar kesilmi.
Metinde Dncenin 4. Akla karay setim bu ii bitirine dek. D) Aralarndaki dostluk balar kesilmi.
Ynn Deitiren
fadeler Yukardaki dizelerin hangisinde yakn
anlaml szckler bir arada kullanlmtr?
Cmleleri birbirine ba-
larken anlam deiik bi- A) 1 B) 2 C) 3 D) 4
imlerde etkileyen ifadeler
vardr.
9. "Almak" szc aadaki cmlelerin

Metinde Olay ve 7. hangisinde "genilemek, bollamak" anla-
Dncelerin Ynn ocuklar imdi yok yere bura- mnda kullanlmtr?
Deitiren Balca lara kadar yorulmu olacaklar.
fadeler A) Yol alm, trafik rahatlamt.
Dede
B) Yzerken farknda olmadan fazla alm-
sA
wmima Fakat
yle deme baba, herkes iini m.
zamannda yapmal.
in cak C) Birka aydr fazla ald, sonunda iflas etti.
Lak An
Baba
D) Ayam skar diye korktuum ayakkablar
Hswlb
imuk Oysa
i iyice ald.
ocuklara ok yklenme, onlar
da btn gn alyorlar.
Ne var ki te yandan
Anne
reyim
Bir de ne g
Dedeciim, aabeyim bou bo-
Yarmaya katlmaktan una gelmi olmayacak.
vazgeti oysa balangta Erkek torun
ne kadar istekliydi! 10. (1) Ak hava tiyatrosu, stanbul'da Harbiye ile
Sana yardm edeceim Dedeciim, bugn maa gn Dolmabahe arasndaki srtlarda, antik tiyatro-
ama nce bir sz vermeli- ya, aabeyim onun iin geliyor. lardan esinlenilerek yapld. (2) 9 Austos
sin. 1947 tarihinde ald. (3) Yaklak 4 bin kii
Kz torun
Dolab sevinle atm, bir alabilen tiyatroda ilk olarak "Kral Oidipus" adl
Yukarda bir ailenin konumas verilmitir.
de ne greyim; yaptm oyun sergilendi. (4) Ancak konumunun ve ev-
pasta ortada yok! Bu konumada hangi ikisinin cmlesindeki resel koullarn elverisizlii yznden gn-
alt izili szler anlamca birbirine en ya- mzde tiyatrodan ok baka trden toplu
kndr? gsteriler iin kullanlmaktadr.
A) Dede erkek torun Bu paradaki numaralanm cmlelerin
B) Dede baba hangisinde dncenin ynn deitiren
bir ifade vardr?
C) Baba anne
A) 2 B) 4 C) 1 D) 3
D) Anne kz torun

4. E
Tema TRKE
1 -
ilikilerini kavrayarak birbiriyle anlamca ilikili kelimelere rnek verir. / Okuduu metinde geen kelime, deyim
ve ataszlerini cmle iinde kullanr. TiN
Bu souk adamn neyine kanp da gelmitim
1. 3. Gvercinler oldum olas bu caminin evresin-
4. TEMA
1 dekilerin verdikleriyle karnlarn doyurur. TEST - 2
buralara? Snk bir yaam myd hayalim?
Bu cmledeki alt izili szn yerine aa-
2 3
dakilerden hangisi getirilebilir?
Yoksa szlerinin staca bir umut muydu
A) mutlaka
4
btn isteim? B) her zaman
Yukardaki alt izili szcklerden hangisi C) eskiden beri

gerek anlamyla kullanlmtr? D) kimi durumlarda
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4
4. 1. ler zamanla bizim kontrolmzn dna

kt.
2. 2. alanlar giderek yeni ilerine uyum sa-

1 2 3 4 5 ladlar.
3. zerinde younlukla uralan konular
1
imdi sonu veriyordu.
4. Artk sinemamzn daha iyi noktada oldu-
2 unu syleyebiliriz.
Numaralanm cmlelerin hangi ikisindeki

3 alt izili szck anlamca birbirine en
yakndr?
4 A) 1 2 B) 1 3
C) 2 4 D) 3 4
SOLDAN SAA:
1. Krn kart.
2. Kiilerin birbirine ballk duygusu.
3. Kazlarak su karlan yer.
4. Zor szcnn kart.
Yukardaki bulmaca doldurulduunda 4.
stunda yer alan harfler aadakilerden 5. 1. Tatlnn deeri acnn yannda anlalr.
hangisi olur? 2. kta dklmeyen ter, inite gzya olur.

A) B) C) D)
E A G A 3. Her gece baka bir gndze gebedir.
4. Kusursuz dost arayan, dostsuz kalr.

E G E G
Yukardaki cmlelerin hangisinde kart
U K Y
anlaml szckler bir arada verilmemitir?
O A L L A) 1 B) 2 C) 3 D) 4

NiTE
6. 1. Her insan iinde koca bir dnya tar. 9. Zaman, genlere yol gstermek zamandr;
biz bu sorumluluumuzu yerine getirmezsek
2. Sizin gibi iyi niyetli bir insan grmedim.
zaman gelecek, kendi yolumuzu kapatacaz.
3. Byle insanlar kendini hesaba ekmeyi
Bu cmledeki alt izili szle anlatlmak
bilmelidir.
istenen aadakilerden hangisidir?
Kelime Gruplar 4. Bu insanlar ben nereden tanyorum? A) Bakalarna rehberlik etmek
Aadaki alt izili kelime "nsan" szc numaralanm cmleler- B) Kimseyi umursamamak
gruplarnn anlamlarn inden hangisinde daha geni bir anlamda
C) Farkl yorumlara ak olmak
celeyiniz. kullanlmtr?
D) Yanl anlalmak
Kpeimle zaman zaman A) 1 B) 2 C) 3 D) 4
Ara sra
sahilde dolarz.
7. irketimizdeki tm personelimizle baarl

En azndan u hafif poet-
bir aileydik.
Hi olmazsa
Adam ailesini alp buradan gitti. 10. "Ik" szc aadaki cmlelerin hangi-
leri tasalard.
Sanatlarn aileleri TV'deki grntlerden sinde soyut anlamyla kullanlmtr?
Sa tarafta grdnz rahatszd. A) Bu ocuklarn gzlerindeki k, gelecei-
mizi aydnlatacak.
bu bina, ta atlasa yz Trke, Avrupa dil ailesinden deildir.
En fazla B) Balkondaki k, kitap okumam iin yeterli
yllktr. "Aile" szc yukardaki cmlelerde ka
deildi.
farkl anlamda kullanlmtr?
C) Pencereden szan k nnde toz parala-
kide bir szm kesmen- A) 1 B) 2 C) 3 D) 4
Srekli r uuuyordu.
den bktm. D) Salondaki k tm davetlilerin gzn

kamatrd.
Yalan yanl haberlerle
Gerek olmayan
8. 1. Arka sralardan tahtadaki yazlar pek rahat
kamuoyunu oyalamayn! grnmyor.
Dn sabah yamur bar- 2. Ninem sustuka biz, yknn arkasn
daktan boanrcasna merak ediyorduk.

11. Medyada ve toplum arasnda baarl sanatlar
ok iddetli yamak 3. ehrin arka sokaklarnda yaam ok zor- 1 2
yad. du. taklitle kendine yer edinmeye alan ham

3 4
4. Daysn hatrlatarak arkamda kim var bili-
sanatlara halk layk olduu yeri gstermesini
yor musunuz, diyordu.
bilir.
Numaralandrlm cmlelerin hangisinde
Yukardaki numaralanm szcklerin han-
"arka" szc "gl olma, gcn anlatma"
gisi mecaz anlamyla kullanlmtr?
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4

Kazanm: Okuduu metinde geen kelime, deyim ve ataszlerini cmle iinde kullanr. / Metnin balamndan hareketle
4. E
Tema TRKE
kelime ve kelime gruplarnn anlamlarn karr. / Atasz, deyim ve sz sanatlarn uygun durumlarda kul-
lanarak anlatmn zenginletirir. 1 - TiN
1. Aadakilerin hangisinde alt izili kelime
4. TEMA
4.
grubu, cmleye "tek, sadece" anlam kat- Gbei atlamak: Bir Ak aramak: Bir ki- TEST - 3
inin yapt ya da
mtr? hastal nedeniyle
yapaca yanl bul-
A) Sorunun cevabn bilse bilse Ahmet bilir. ameliyat olmak
maya almak
B) Kular ua ua bir su kenarna vard. 1. pano 2. pano
Gele gele bir de komularmz gelmesin

C) Ocana incir dikmek:
mi? Azlarda sakz olmak:
Birinin yuvasn yk-
Bir i, olay nedeniyle
D) Bir insan yese yese ne kadar tatl yiyebilir? mak, perian duruma
srekli konuulmak
getirmek
3. pano 4. pano
Yukardaki panolarda eitli deyimler ve ak-

lamalar verilmitir.
2. 1. El ayak ekilince tenha sokaklarda geze-
Buna gre panolardan hangisinde verilen
rim.
deyimin aklamas yanltr?
2. Her eyi ocuklara devredip ilerden elimi
A) 1. pano B) 2. pano
eteimi ekeceim.
C) 3. pano D) 4. pano
3. Gazete ynetimini arayp azna geleni
sylemi.
4. Baltay taa vurunca herkesten zr diledi.
Yukardaki cmlelerden hangisinde "bir ile

uramay brakmak" anlamnda bir deyim
kullanlmtr?
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4
5. 1. Oluruna brakmak
2. Yakay ele vermek
3. 1. Sylenenleri duyunca barut kesilmiti. 3. Pireyi deve yapmak
2. Szlerinle bakalarnn ekmeine ya s- 4. Azndan laf almak

ryorsun bence.
Bir ii fazlasyla abartmak
3. Byle haberler kara alp insanlara iftira Yapt bir i nedeniyle yakalanmak
atmaktan baka nedir ki?
Bir iin olabildii kadaryla yetinmek
4. Statta olanlara seyirci kalmaktan baka bir Karlkl olarak sohbet etmek
ey yapmadm.
Yukardaki deyimler aklamalaryla ele-
Numaralanm cmlelerden hangisinde tirildiinde ka numaral deyim akta ka-
deyim aklamasyla birlikte kullanlmtr? lr?
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 A) 1 B) 2 C) 3 D) 4

NiTE
6. 1. Yreim azma geldi, neden byle davra- 9. Trkede yz szc ile ilgili birok deyim
nyorsun? vardr. Bunlardan, sevinli olmak anlamnda
"yz glmek(1)", bir kimseden bir ey isteye-
2. Hi kimse benimle boy lemez, benimle
cek hli olmamak anlamnda "yz kalma-
ayn niteliklere sahip olamaz.
mak(2)", utanacak bir durumu olan iin "yz
3. Seni daha fazla gzmde bytmeden kara(3)", yzn ykayp temizlemek anlamn-
Deyimler
buralardan gideceim. da "yzn aartmak(4)" deyimlerini kullan-
Deyimler, halk arasnda rz.
4. yle burun kvracana bize yardm et!
yaygn olarak bilinen sz
Yukardaki numaralanm deyimlerden
gruplarnn banda gelir. Yukardaki cmlelerden hangisinde deyim
hangisinin anlam yanl aklanmtr?
aklamasyla verilmitir?
Deyimlerin ilevi, bir
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4
durumu en gzel, en zl A) 1 B) 2 C) 3 D) 4
biimde anlatmaktr; bu
nedenle dinleyiciye t
verme amac tamaz.
Deyimler genellikle
10. Yazarn her hikyesi sizi bir anda sarp sarma-
mecaz anlam tar ancak
lyor. Yaamn iinden szlen bu hikyelerde
gerek anlamyla kullan- 7. Aadaki cmlelerin hangisinde "burun" herkes kendinden bir eyler bulur.
lan deyimler de vardr.
szc deyim iinde kullanlmamtr? Bu parada geen alt izili szle anlatl-
Yz bulmak A) O, kimseyle geinemeyen, burnu havada mak istenen aadakilerden hangisidir?
Azndan laf almak biriydi. A) Hayata ters dmesi
Aklna taklmak B) Yaptklarn burnundan fitil fitil getireceim. B) Hayat birebir kopyalamas
Cana can katmak C) Souk havalarda nezle olduundan burnu C) Hayata kaynaklk etmesi
Etekleri tutumak akyordu. D) Hayattan izler tamas
Gzden dmek D) Babas ge geldiklerini renince yine bur-
(mecaz anlaml) nundan solumutu.
ou gitti, az kald.
Geimini salamak 11. Aadaki aklamalardan hangisi, kar-

Ac ekmek snda verilen deyime uygun deildir?
Azna bir ey koyma- A) Bir kimseye ok sayg ve sevgi gstermek:
mak 8. 1. Uyku ekmek El stnde tutmak.
A'dan Z'ye 2. Uykusu gelmek B) Yallk nedeniyle veya sal bozularak

alamaz duruma gelmek: Elden ayaktan
Can sa olsun. 3. Uyku gznden akmak
dmek.
(gerek anlaml) 4. Uyku bastrmak
C) Birisinin iine karmak, mdahale etmek:
Numaralanm deyimlerden hangisi anlam- Elini eteini ekmek.
ca dierlerinden farkldr?
D) Bir ii gerektii gibi yapmamak, becereme-
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 mek: Eline yzne bulatrmak.

Kazanm: Cmleler arasndaki anlam ilikilerini kavrar. / Atasz, deyim ve sz sanatlarn uygun durumlarda kullanarak
4. E
Tema TRKE
anlatmn zenginletirir. Okuduklarndaki znel ve nesnel yarglar ayrt eder. / Metindeki sebep-sonu
ilikilerini fark eder. Metindeki ama-sonu ilikilerini fark eder. Metindeki duygular belirler. 1 - TiN
1. 1. Doru bilinmeyince eri bilinmez. 4. Aadaki cmlelerin hangisinde "kar-
4. TEMA
latrma" anlam vardr? TEST - 4
2. Doru sz, yemin istemez.
A) Her dil, zaman iinde kendini yeniler.
3. Doru syleyeni dokuz kyden kovarlar.
B) nsanmza i imknlar sunmak iin al-
4. Doru syleyenin tepesi delik olur. yoruz.
Yukardaki ataszlerinden hangi ikisi C) Kimi sanatlar, dilin zenginliini daha iyi
anlamca ayn dorultudadr? tattryor.
D) Yunus Emre'nin sevgisini herkesin ren-
A) 1 2 B) 1 4
mesi gerekir.
C) 2 3 D) 3 4
2. 1. ocuklar hastalklara kar korumasz

olduundan onlara iyi baklmaldr.
2. Genlerimiz bizim geleceimiz olduu iin

5. (1) Akdeniz insannn salkl olup uzun yaa-
onlar sevgiyle eitmeliyiz.
mas sebze yemeklerini yemesine ba-
3. nsanlar zerlerine aldklar btn ilerde lanmtr. (2) Her insan, sebze yiyerek salkl
byk gayretler gstermelidir. kalmaldr. (3) Sebzenin her eidi gzel ve
lezzetlidir. (4) Ayrca benim annem bu sebze-
4. Gr sahas dar olduundan olduka zor
lerden ok lezzetli yemekler de yapar.
bir yolculuk geirdik.
Yukardaki cmlelerden hangisi "bir deneyi-
Yukardaki cmlelerden hangisinde neden-
min, aratrmann sonucu"yla ilgilidir?
sonu anlam yoktur?
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4
3. 1. Kimi airler, saman alevi gibidir; abucak

sner. 6. Alkanlklarn zincirleri, nce hissedilemeye-
2. On binlerce taraftar, stada takmlarn des- cek kadar ..................., sonra krlamayacak
teklemeye gelmiti. kadar ................. olur.
Bu cmlede bo braklan yerlere aada-
3. Her zorluk, bir olgunluun glgesinde erir.
kilerden hangileri getirilmelidir?
4. nsan, halk trklerini dinledike derinden
A) zor kuvvetli
bir ah ekiyor.
B) yava zorlu
znel anlatma yer verilmemitir? C) hafif iradesiz
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 D) hafif gl

NiTE
7. 9. (1) Aile, btn zamanlarda toplumlarn ekir-
El, elin eeini trk Yalnz tatan duvar deini oluturan bir yap olarak nemli olmu-
ararak arar. tur. (2) Bu nemin farknda olan idareciler,
olmaz.
aileyi korumak iin eitli nlemler almtr.
(3) Toplum da kendi iinde ailenin korunmas-
na ynelik kurallar gelitirmitir. (4) Bugn
Cmlede Anlam ailenin korunmas bir tarafa, bu yapy bozmak
iin birok alma yaplmaktadr.
Yaknma Cmlesi
Musa Yukardaki cmlelerin hangisi yaknma bil-
Sema
Bir konu, olay, durum, dirmektedir?
kii, kurumdan oluan s-
Niran Osman A) 1 B) 2 C) 3 D) 4
kntlar nedeniyle ikyet
Bir elin nesi var, iki En tehlikeli insanlar,
etmektir.
yar deli ve yar akl-
elin sesi var.
Yaknma, kiinin ken- l olanlardr.
disinden kaynaklanmayan
Yukardaki rencilerden hangi ikisinin
nedenlere dayanr.
cmlesi anlamca birbirine en yakndr?
Bu otobs de hep ge 10. "En gzel zgrlk ryas zindanda grlr."
A) Niran Musa
kalyor. cmlesiyle aadakilerden hangisi ayn
B) Niran Sema anlam tamaktadr?
Bekleye bekleye aa
C) Sema Osman A) nsanlar bir eyin kymetini ancak onu kay-
oldum.
bettiklerinde anlar.
D) Musa Osman
Trafik bu saatlerde hep
B) Yalnz kalp kendi i alemini dinleyen insan-
skr.
lar huzur bulur.
Bu saatte de televizyon-
C) Zor artlar insanlara her eyi deerli klar.
da gzel bir film olmaz ki!
D) zgrlkten yoksun bir insan hibir eye
Oyunun balamasn
sahip deildir.
daha ne kadar bekleyece-
iz?
Bizi gtrecek otobs

neden gelmedi?
Bilgisayarm da hep 8. 1. ten eve taan sorunlar insanlar rahatsz

nemli bir dosyay aar- etmektedir.
ken kapanyor.
2. Arkadalarm arasnda bilgeliiyle tannan
biriyim. 11. Aadaki cmlelerin hangisinde soru sor-
maktan ok, bilinen bir gerei vurgulama
3. Daha iyi bir i bulmak iin btn gn ura- amac vardr?
yorum.
A) Bu gzel manzaray hibiriniz gremediniz
4. Telefon, hayatmz ok byk lde mi?
kolaylatrd.
B) Ayn kyafetleri dn de giymedim mi?
Numaralanm cmlelerden hangisi ama-
C) Tencerenin kapan sen mi ak braktn?
sonu ilgisi tamaktadr?
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 D) Filmin balamasna daha ok var m?

4. E
Tema TRKE
1 - TiN
Kazanm: Okuduklarndaki znel ve nesnel yarglar ayrt eder. / Ayn kavram alanna giren kelimeleri, anlam
farkllklarn dikkate alarak kullanr. / Metindeki ama-sonu ilikilerini fark eder.
1. Bir airin kiilii, kulland szcklerin aras- 4. Aadakilerin hangisinde verilenler ara-
4. TEMA
na sinmitir. snda ayn tr nitelikleri tamalar bak- TEST - 5
Aadakilerden hangisi bu cmleye mndan karlatrma yaplamaz?
anlamca en yakndr? A) B)
A) Sanatnn kulland slup, her eserde

deimez.
B) Her sanat, kahramanlarna kendinden bir

para katar. C) D)
C) Sanat olmak szckleri iyi kullanmay
gerektirir.
D) Sanat, eserlerindeki slubuyla kendi kii-

liini yanstr.
2. 1. Eskimi fikirler, paslanm ivilere benzer; 5. 1. Yarn da burada bulumak iin anneleri-
onlar skp atmak zordur. mizden izin alalm.
2. Ben bilmediimi bildiim an, dier insanlar- 2. Ben annemden yarn iin de izin aldm.
dan daha akllym.
3. Haklsn Esma, izin almazsak ailemiz bizi
3. Alkanlklar hayatmzdan karmak; ok merak eder.
sevdiimiz, eskimi bir eyamz atmak
4. Keyifli bir gn geirdiimiz iin ok sevin-
gibidir.
liyim ben.
4. Cahil insanlarn yannda gne gibi sessiz ol.
Yukardaki numaralandrlm cmlelerden
Numaralandrlm cmlelerden hangi ikisi hangisinde bir ama dile getirilmitir?
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4
A) 1 3 B) 1 4
C) 2 3 D) 2 4
6. 1. Mizahi anlatm sayesinde yazar ksa sre-

3. 1. Bizim takm, bu haftaki ma 2 0 ka-
de tannd.
zand.
2. Yazar, ksa sre iinde iki kitap kard.
2. Byle oynamaya devam edersek am-
piyon bile oluruz. 3. Yazarn kitaplar bask stne bask yapa-
rak yaynclar bile artt.
3. Gollerimizin ikisini de Sercan att.
4. Yazar, bu son eserinde aile yaamn ele
4. Sercan, imdi ligin en golc futbolcusu
alm.
oldu.
Yukardaki cmlelerden hangisinde kiisel Numaralanm cmlelerden hangisinde
bir dnce dile getirilmitir? eserin konusundan bahsedilmitir?
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 A) 1 B) 2 C) 3 D) 4

NiTE
7. Teekkr ederim 10. 1. Cevat akir Kabaaal "Halikarnas
Teyzeciim, elimden Balks" takma adn kullanmtr.
evladm, ok mem-
tutmak ister misiniz? 2. "Dostlar Beni Hatrlasn" k Veysel'in
nun olurum.
iirlerinin yer ald bir kitaptr.
3. Reat Nuri Gntekin'in yaln ve iten anla-

Cmlede Anlam
tmn olduka baarl bulurum.
Konu (erik) Cmlesi
4. Mill Mcadele yllarnda Trk edebiyatnn
Bir konunun, kitabn en usta kalemleri yetimitir.
hangi konuyu ilediini Numaralanm cmlelerden hangileri znel
anlatan cmlelere konu yarg iermektedir?
(ierik) cmlesi denir. e-
A) 1 2 B) 1 4
rik cmlesi, Bu metin Bu karlkl konumada, ocuun yal
kadnla yolun karsna geme srecini C) 2 3 D) 3 4
hangi konudan sz edi-
aadaki kavramlardan hangisi aklar?
yor? sorusuna cevap
verir. A) Onaylama
yk, bir deniz kasa- B) Yardmc olma

basnda yaayan kk C) Byklk gsterme
hayatlar anlatyor.
11. Aadaki cmlelerin hangisinde karla-
D) Ynlendirme trma yaplmtr?
air iirde, Anadolu hal- A) Uyumak yle dursun daha eve bile vara-
knn yaamn anlatm. madk.
Roman, o gnlerde pek B) Ne kadar alrsam alaym devlerimi
8. Aadaki cmlelerin hangisinde koul
ilenmeyen bir konu olan yarna yetitiremem.
(art) anlam sz konusudur?
Anadolu'da ky hayatn
A) lk yazn serin ormanlarnda geti gen- C) Kimsenin rahat benimkinden nemli deil-
iliyor.
liim. dir.
Kitap drt blmden B) Yeni yzler grmek iin ne kadar ok ko- D) Darda ekmek almak iin bekleyen daha
olumu, her blmde bir ardm. iki kii var.
blgemizde yetien bitki C) Anneme uramazsam rahat edemem.
trleri anlatlm.
D) nsanlar, ksa srede benim tavrlarma da
iirlerinde ocukluk alt.
gnlerini anlatrd.
Denemelerinde zaman 12. (1) Sanatnn son kitab geen haftalarda sat-
konusunu bu kadar 9. Herkes insanl ........................... dnr
a sunuldu. (2) Sanat bu kitabyla da okurlarn
younlukla ilemesi oku- ...................... hi kimse kendini deitirmeyi
beenisini kazanacaa benziyor. (3) Bir baba ile
dnmez.
run dikkatini ekmiti. kzn hikyesini konu alan kitap olduka duygu-
Bu cmlede bo braklan yerlere aada- sal bir kurguya sahip. (4) Her zamanki gibi
kilerden hangileri getirilmelidir? sanat szck seimine de eserin akclna
A) deitirmeyi ancak da damgasn vuruyor.
B) ynetmeyi nk Bu paradaki numaralanm cmlelerin
C) dntrmeyi bazen hangisinde eserin ieriine deinilmitir?
D) ynlendirmeyi ya da A) 1 B) 2 C) 3 D) 4

4. E
Tema TRKE
1 - TiN
Kazanm: Okuduklarndaki znel ve nesnel yarglar ayrt eder. / Trkenin kurallarna uygun cmleler kurar. / Cmleye
hkim olan duyguyu fark eder.
1. Aadaki cmlelerin hangisinde koul 3. Aadakilerden hangisi Trk toplumunun

4. TEMA
anlam yoktur? birletirici mill kimlii ile ne km kii- TEST - 6
lerden biri deildir?
A) Kendini yeterince vermedin mi konuyu
anlayamazsn. A) Hacivat ile Karagz
B) Kelolan
B) nsan, amalar uruna ter dkmeyi gze
almaldr. C) Noel Baba
C) Dzenli yaarsan huzur bulursun. D) Nasrettin Hoca
D) Bouna yanan lambalar kapatalm ki

tasarruf olsun.
4. Aadaki cmlelerin hangisinde bir dav-

ran ne karlmtr?
A) Duvarda byke bir saat vard.
B) Oturduu koltuktan kalkp televizyonu ka-
patt.
C) Hayal dnyasnda oradan oraya dola-
yordu.
D) Herkes gibi o da iyi yaamak istiyordu.
2.
5. 1. bilginlerin
2. gzel
1. Trkiye, taraf denizlerle evrili bir yar- 3. geirilendir

madadr. 4. en
2. ehirlerimizin byk bir ounluu deniz 5. bilen
kenarnda deildir.
6. zaman
3. Yz lm en byk illerimiz; Konya,
7. yannda
Sivas, Erzurum ve Ankaradr.
8. iin
4. Yurdumuzun her yeri ayr gzel ve yaan-
maya deerdir. Yukardaki numaralanm szckleri
anlaml ve kurall bir cmle oluturacak
Numaralanm cmlelerden hangisine sz ekilde sraladmzda ka numaral sz-
syleyen kii duygularn da katmtr? ck sondan nc olur?
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 A) 2 B) 7 C) 1 D) 5

NiTE
6. Btn byk baarlarn .......... sabrdr. 9. 1. Beni affetmesi iin byk aba harcadm.
Bu cmlede bo braklan yere aadaki 2. Baarl olmak iin ok alyor.
szcklerden hangisi getirilmelidir? 3. Seni bekleye bekleye ayaklarm uyutu.
A) anahtar B) gz 4. Su gelirse kymz kuraklktan kurtulur.

Kavramlar
C) iinde D) tamam
Cmlede Anlam Yaknma Ama
Hayflanma Cmlesi Koul Ura
a
Bir konuda kiinin
yapmas gerekirken
1.
yapmadklarn anla-
tan "pimanlk" ifade-
leridir.
2.
Hayflanma kiinin
3.
kendi eksikliklerinden
kaynaklanan sebep-
7. Aadaki cmlelerin hangisinde "zlem" 4.
lere dayanr.
sz konusudur? Cmlelerin ifade ettii kavramlar, yukardaki
Keke biraz daha bulmacaya yerletirilecektir.
A) Btn arklar bu konuyu ilemi.
erken yatsaydm.
Kavramlar yerletirildiinde bulmacann
B) Sabretmek annelerin kaderidir, derdi.
O akam daha ok "" ile gsterilen stunundaki harfler aa-
almalydm. C) Yaam, yedek paras olmayan bir araba
dakilerden hangisi olur?
gibiydi.
Az daha erken ksay- A) B) C) D)
dm dolmua yetie- D) Eski mahallemizdeki ocuklarla ne gzel K R A
bilirdim. oyunlar oynardk!
A A A H
Dn aklma gelseydi
K K K
gazetenin kuponunu
ayrrdm. H R
Ksa kollu bir giysi giy-

seymiim iyi olurdu.
8. Aadaki cmlelerden hangisi, syleyenin

10. .............. dikeni var diye ................ dikenin
kiisel dncelerini iermektedir?
gl var diye sevinelim.
A) Mustafa Kutlu, ksa srede en sevdiim
Bu cmlede bo braklan yerlere aada-
yazar oldu.
kilerden hangileri getirilmelidir?
B) Kitap, drt blm hlinde yaymlanm. A) iein gleceimize
C) Kitapta iki uzun hikye yer alm. B) Gln anlatacamza
D) ki hafta gemesine karn kitabn yeni C) iein dokunacamza
basmlar isteniyormu.
D) Gln zleceimize

Kazanm: Metinde yararlanlan dnceyi gelitirme yollarnn ilevlerini aklar. / zlediklerindeki duygular belirler. / Metindeki
4. E
Tema TRKE
yardmc fikirleri belirler. / Metinle ilgili grsel geleri yorumlar. / Okuduklarndaki znel ve nesnel yarglar ayrt
eder. / Metnin tryle ilgili zellikleri kavrar. / Metnin sonrasna ait kurgular yapar. 1 - TiN
1. Bir toplulukta zaman iinde meydana gelen ve 4. nsanlk, hayata ortak bir ekil verme abas 4. TEMA
toplum ierisinde kabul gren maddi ve mane- iinde olmutur srekli. Bunu yaparken her TEST - 7
vi husus ve alkanlklar vardr. Bunlara det millet hayatna kendisine zg bir ekil verir
de denir. rf ise biraz daha kuvvetli hle gel- ki buna kltr denir. Kltr; sanat, bilgi, eitim,
mi det ve geleneklerdir. rfler, hukuk asn- ahlak, gelenek, grenek, din, devlet, retim-
dan nemli bir hkm kayna olarak kabul tketim ilikileri, salk, akrabalk ilikileri,
edilmitir. insan-evre ilikileri gibi alanlar kapsar.
Bu parann anlatmnda aadakilerden Ayrca, unu ekler John Dewey: Ahlak, klt-
hangisine bavurulmamtr? rn bir gesidir; ilevi btn toplumlarda ayn-
dr. Fakat ahlak kurallarnn ierikleri topluma
A) Karlatrma B) rnekleme
gre deiir. Kltr; bir toplumun kiiliidir,
C) Aklama D) Tanmlama kimliidir, karakteridir, zgnldr.
Bu parann anlatmnda aadakilerin
2. Artk daha ok komas gerektiini ok iyi bili- hangisinden yararlanlmamtr?
yordu. Bundan tam on alt ay nce de bir d- A) Tanmlamadan
man karlamasnda yeterince hzl olamad-
B) yklemeden
iin birok asker yaralanmt. Bu dnce-
lerle atn biraz daha hzl gitmesi iin mah- C ) znel anlatmdan
muzlad. Yolda grd kyllere yolu sordu. D) Tank gstermeden
Ald bilgilerle orman yoluna doru ilerledi.
Sk aalarn altndan, insann iini bir ok gibi
delebilecek dikenlerin arasndan geti. Eski
ordu komutan Yzba Mehmet hsan Beyi
bulmak istiyordu.
5. Orta Anadoluda yer alan ilelerden hatta iller-
Bu parann anlatmnda aadakilerden
den her biri corafyasndan kaynaklanan se-
hangisine bavurulmamtr?
beplere bal olarak ekonomik alanlarda istih-
A) ykleme B) Betimleme dam yetersizliine sahiptir. Bu yzden de bu
C) Benzetme D) Kiiletirme il ve ileler, yurt iinde baka il ve ileler ile
yabanc lkelere g vermektedir. Ancak yine
de insanlar yllar yl bu blgelerde yaamlar-
3. n devam ettirmektedirler. ller ilelerden, ile-
lerse kylerden aldklar gle yaanabilirlikle-
rini srdrmektedirler.
Bu parada Orta Anadolu il ve ilelerinin
hangi zelliinden sz edilmemitir?
A) Srekli g vermesinden
B) Corafi koullarnn yaamay gletir-
Bu fotoraf aadaki duygulardan hangi- mesinden
sini anlatmaktadr? C) Blgede hkim olan iklimden
A) Sevin B) phe D) nsanlarn buralarda yaamay devam ettir-

C) Merak D) Pimanlk melerinden

NiTE
6. Deyimler, ataszleri gibi her durum iin geer- 8. 1933 ylnda Krehir'de doan air, 1952 y-
li deildir ve genel kural nitelii tamaz. lnda Necip Fazl ile tanmtr. lk iirleri de
Yalnzca zel bir durum karsnda doru burada yaymlanmtr. 1964 ylnda ilk iir
kabul edilir. Baz kurall cmleler ataszne kitab "Gne Bakarken"i karmtr. Bu arada
benzese de anlatmda deyim grevi yapar. "Et
evlenmi ve iki ocuu olmutur. 1980'de "iir
trnaktan ayrlmaz." dediimizde her durumda
ncelemeleri"ni, 1992'de "Yeralt Yolu"nu,
Anlatm Biimleri kesin bir doruyu anlatm oluruz. Bu, bir ata-
ykleyici Anlatm szdr. Oysa "et trnak olmak" dersek zel 1994'te de "imden Gelenler"i yaymlamtr.
(Hikye Etme) durumlar iin geerli olan bir deyimi ifade Bu verimli hayat, 1998'de noktalanmtr.
Bir olay; kii, zaman ve ederiz. Bu metin aadaki trlerin hangisinden
mekna bal olarak an- Bu parada kullanlan dnceyi gelitir- alnm olabilir?
latmaya ykleme denir. me yollar, aadakilerin hangisinde birlik-
te verilmitir? A) An B) Biyografi
ykleme metinlerinde
olay gesi ar basar. A) Karlatrma - rnekleme C) Otobiyografi D) Deneme
nsan, ykleme me- B) Tanmlama - Benzetme
tinlerinde canl ve hare-
ketlidir. C) Karlatrma - Tank gsterme
Etkileme gcne sahip- D) rnekleme - Tanmlama

tir.
ykleciyi anlatmda
yazar, ana bir olaya bal
olarak yer, zaman ve kii-
lere yer verir. Olay, metin
ekseninde gerekleir. Yer,
zaman ve kiiler bu olay
tamamlayan bir nitelie
sahip olur.
ykleyici anlatm bii- 9. Kltrn geleneksel geleri her geen gn
mi, metnin genel ere- 7. kltre eklenen yeni tekniklerin, deerlerin,
vesini oluturur. tasarmlarn etkisiyle yok olma basks altnda
yklemenin iinde kalr. Bazen bu yeni geler, eskileri etkilemez.
benzetme, kiiletirme Fakat ou zaman yeni geler eskilerin yok
somutlama, farkl duyu or- edilmesini ya da dntrlmesini gerektirir.
ganlarna zg ayrntlara Dolaysyla .
yer verme sz konusudur.
Bu parann sonuna getirilecek en uygun
yklemede en belirgin
sz aadakilerden hangisidir?
nitelik, varlklarn hareket
Yukardaki tablo Kurtulu Savan anlatmak- A) her toplumun kendine zg kurallar ol-
hlinde olmasdr.
tadr. mutur.
Bu zellik, yklemeyi
Bu tabloyla ilgili aadaki cmlelerden
betimlemeden ayrr. B) kimsenin sorumluluktan kamaya hakk
hangisi kiisel dnce iermektedir?
yoktur.
A) Kadnlar dnem giysileri ile betimlenmitir.
C) tm kltrler srekli olarak bir deiim
B) Tamaclk hayvanlarla yaplmaktadr.
geirmektedir.
C) Erkekler ve kadnlar bir aradadr.
D) bireylerin de toplumun bir paras olduu
D) Zor ileri erkekler yapmaktadr.
unutulmamaldr.

Kazanm: Metnin ana fikrini belirler. / Metindeki yardmc fikirleri belirler. / Metnin konusunu belirler. / Metnin ncesine
4. E
Tema TRKE
1 -
ait kurgular yapar. / zlediklerine ilikin karlatrmalar yapar. / Okuduu metne farkl balklar bulur. / Metinle
ilgili grsel geleri yorumlar. TiN
1. Bir toplum, bir futbol takmna benzer. Nasl ki 3. Kendi baarszlmz eer bir toplum iinde
4. TEMA
futbol takmnda bir futbolcunun yapt hata olumsuz etki yapyorsa oturup nerede, neden TEST - 8
btn takm oyuncularnn hatas oluyorsa bir hata yaptmz irdelememiz gerekmektedir.
toplumda da bir bireyin yapt hata btn Ksacas, hatalarmzdan ders karrsak bun-
insanlarn hatas olur. Bu hatalarn nne dan hem kendimiz faydalanacaz hem evre-
geilememesi sonucunda, doan her birey,
miz hem de lkemiz faydalanacaktr.
byklerinin yapt hatalarn sorumluluunu
stlenir. Bu, toplumu yaanmas g bir duru- Bu parada zerinde durulan dnce
ma sokar. Fakat insanlar ortak kurallar etrafn- aadakilerden hangisidir?
da birleerek toplum olmann gereini ortaya A) Her baar zerinde dnmeye deer.
koyarlar.
B) Toplumda bir kiinin baars herkesin
Bu parann ana dncesi aadakiler-
baarsdr.
den hangisidir?
A) Bir btnn paras olan bireyler, belli C) Toplumun deerlerini ykseltecek iradeli,
kurallarla niteliksel bir btnlk oluturur. sevgi dolu insanlara ihtiya vardr.
B) Her insan kendi sergiledii davrantan D) Yanllar zerine yapaca muhasebe kii-
sorumludur. ye ve evresindekilere yarar salayacak-
tr.
C) nsanlarn kiiliklerini ortaya koyabilme-
leri iin onlara toplumsal zgven verilme-
lidir.
D) nsanlar varlklarn toplumsal dayanma

ve yardmlama sayesinde ayakta tutabil-
milerdir.
4. "renmek" kelimesinin kk "", hem "an-
ne" hem de "akl" anlamndadr. ksz" keli-
2. Gelenek veya detler, eskiden devralnan ve mesinde birinci, "t" kelimesinde de ikinci
toplum hayatnn eitli ynlerinde yerleen i anlamdadr. Akl" ve "anne" kelimeleri kkte
ve davran tarzlardr. Bu bakmdan eskiden birleiyor. "renmek" dilimizde kk bilimsel
devralnan her dnce ve alkanlk, kt anlamda "akla ynelmek" demektir. Bir toplu-
olmayaca gibi mutlaka iyi de deildir. Baz
mun kltr yapma ve yaratmadaki baars
det ve gelenekler, toplumlar yozlamaya ve
diline yansr. Bu bakmdan dil, toplumlarn
durgunlamaya sevk ederken baka gelenek-
"kltr" yaplarnn aynasdr.
ler, sosyal hayatn srekliliine ve ahengine
nemli katklarda bulunur. Bu parada aadakilerden hangisi vurgu-
Bu parada aadakilerden hangisine de- lanmaktadr?
inilmemitir? A) Toplumlarn birbirinden farkl kltrel etki-
A) Eskinin tamamen yanl ve kt olamaya- lere sahip olduu
cana B) Kimi toplumlarn dillerinin ok zengin oldu-
B) Geleneklerin hepsinin modern yaamla u
attna C) Dilin toplumun kltr yapsnn bir yans-
C) Eski olann da iyi ynlerinin olabileceine mas olduu
D) Baz geleneklerin toplumsal yaamn s- D) Bir dilin zenginliinin, bireylerin eitim

rekliliini saladna dzeyiyle yakndan ilikili olduu

NiTE
5. Miktar (%) 7. Aadaki grsellerden hangisi toplumsal
Sinema Filmi yn ar basan bir nitelik tamaz?
100
A) B)
80
60
Tiyatro Oyunu
40
Paragrafn Yaps 20
0 Aylar
Paragrafta Cmleleri Ocak-Mart Nisan-Haziran Temmuz Ekim
Sralama -Eyll -Aralk
C) D)
Paragraf sralamas ya- Bu grafikte, yl iinde gsterime giren sinema
parken nce giri cmlesi- filmlerinin ve sahnelenen tiyatro oyunlarnn
ni bulmak gerekir. miktar gsterilmitir.
Giri cmlesi, paragra- Bu grafie gre aadakilerden hangisi
fn asl belirleyicisidir. yanltr?
Ayrca bir olay anlatm, A) Tiyatro oyunlar, kn daha ok sahnelen-
sz konusu olayn ak mitir.
halkalar iinde dnl- B) Sinema filmleriyle tiyatro oyunlarnn mikta-
melidir. r ayn zamanda azalmtr.
C) Sinema filmleri, yazn daha ok gsterime
Paragraf sralamas
girmitir.
yaplrken en bataki cm-
D) Sinema filmleriyle tiyatro oyunlarnn mikta-
lenin balant gesi de-
diimiz ancak, nk, ay- r farkl zamanlarda artmtr.
rca vb. szckler ier-
mediine dikkat edilmeli-
dir. 8. Toplumsal dayanma; toplumun, kurum ve
6. ... Bu anlamda toplum yaamnda en ok ne kurulularyla ortak deerlerde birleerek
Cmlelerin okunurken
varsa dilde de karmza o kar: kahramanlk,
aralarnda bir olay ba hareket etmesidir. Yaammzda toplumsal
dnlmeli, dnce ak- hayvanclk, tarm, askerlik Trkiye
dayanmann ok nemli bir yeri olduunu
oluturulmaldr. Trkesinde zellikle "bacanak, enite, bal-
kimse inkr edemez. yi bir baar iin evre
dz, elti, grmce, yenge, hala, teyze, day,
Paragraf oluturan faktrlerimizi iyiletirmek zorundayz. nk
cmlelerin sralamasnda amca, hsm, akraba, kaynana, kaynbaba,
insan sosyal bir varlktr. evresindeki tm
ilk cmle genel ve ak- yeen" gibi akrabalk isimlerinin baka dillere
olaylardan direk veya dolayl olarak etkilenir.
lanmaya uygun olmaldr. gre okluu da akrabalk balarnn bizdeki
Bu etkileim, insana zarar verdii gibi insann
Ayrca sralama yap- sklna ve yaammzdaki nemine iaret
zirveye kmasna da yardmc olur. Daya-
lrken seeneklerden de etmektedir.
nmalar sayesinde toplumlar ve lkeler kalk-
yararlanlmaldr. Bu parann bana getirilecek en uygun
nr.
cmle aadakilerden hangisidir?
Bu para iin en uygun balk aadaki-
A) Kltrler aras ilikinin en nemli gsterge-
lerden hangisidir?
si akrabalk bildiren szcklerdir.
B) Toplumlar aras iliki, dilin oluumunu do- A) Toplumsal Yaamn Gerekleri
urmutur. B) Toplumsal likinin Bireysel likilere Etkisi
C) Dil, malzemesini iinde olutuu toplumun
C) Kurumsal Dayanma Mmkn mdr?
yaamndan alr.
D) Yaam, zlmesi zor bir bulmaca gibidir. D) Toplumsal Dayanmann nemi

Kazanm: Metnin ana fikrini belirler. / zlediklerindeki rtl anlamlar bulur. / Metnin plann kavrar. / Metindeki yardmc
4. E
Tema TRKE
fikirleri belirler. / Olaylar ve bilgileri sraya koyarak anlatr. / zlediklerine ilikin karlatrmalar yapar. /
zlediklerine ilikin sorulara cevap verir. 1 - TiN
4. TEMA
1. Bireylerin beraber hareket etmeleri elbette 3. (1) Toplum hayat, amalad dzen ve den-
lkemiz iin ok faydal olur, buna en gzel geyi yine kendi iinde koyduu kurallarla ger- TEST - 9
rnek Kurtulu Savadr. Birlik ve beraberlik ekletirir. (2) Toplum hayatn dzenleyen bu
iinde olan toplum, kendi kendini ynetir; da-
kurallara "sosyal davran kurallar" denir. (3)
rdan mdahalelere izin vermez. Karlalan
sorunlar daha abuk zlr ve gelimek iin Toplumlarn geleneksel bilgi ve grg birikimi
gerekli artlar kolayca salanr. lkemizin ile gncel deneyimlerinden meydana gelen bu
dnya lkeleri arasnda nemli bir yere gelme- kurallar, toplumun salkl ileyiini, bar ve
si iin, toplumsal bir dayanma iinde olma- huzurunu salar. (4) Yzyllar boyunca, dil,
mz gerekir. kltr; kltr de dili etkilemitir.
Numaralanm cmlelerden hangisi pa-
A) Yneticiler toplumsal dayanmay glen- ragrafn anlam akn bozmaktadr?
dirmek iin her trl almay yapmaldr. A) 1 B) 2 C) 3 D) 4
B) Komuluk ilikilerinin gelimesi iin toplum-
sal dayanmaya ihtiya vardr.
C) Beraberlik iinde hareket eden toplumlar
baary daha kolay yakalar.
D) Toplumsal birliktelik iin toplumun eitim
dzeyi ykseltilmelidir.
2. iir Says
200
4. Baka kltrlerden etkilenen kltrmz,
150
baka kltrleri de etkilemi; onlara maddi ve
100
manevi pek ok kltr gesini kelimeleriyle

50 birlikte vermitir. Ancak, bu konuda yaplan
0 Yllar aratrmalar yeterli seviyede deildir. Trke-
den Balkan milletlerinin dillerine ve kltrleri-
06
09
08
07
10
12
11
20
20
20
20
20
20
20
ne, binlerce kelime ile birlikte kltr gesi ge-

Yukardaki grafik, bir sanat dergisinin son yedi
mitir. Trkeden Srpaya geen kelime say-
ylda yaymlad iir miktarn gstermektedir.
s 6.600den fazladr. Urdu dilinde 5.000'den
Buna gre, aadakilerden hangisi bu gra-
fazla Trkeden gemi kelime vardr. Yine
fiin baka bir ekilde ifade edilmi hlidir?
Rusada Trkeden gemi binlerce kelime
A) iir Says B) iir Says
bulunmaktadr.
200 200
Bu para ile ilgili olarak aadakilerden
150 150
100 100 hangisi sylenemez?

50 50
A) Baka dillere gre en ok etki altnda olan
0 Yllar 0 Yllar
dil Trkedir.
2006
2006
2009
2009
2008
2008
2007
2007
2010
2010
2012
2012
2011
2011
B) Trke baka kltrlerden hem etkilenmi

C) iir Says D) iir Says
hem de onlar etkilemitir.
200 200
150 150
C) Trkenin etki gcne ynelik yaplan
100 100 almalar yeterli dzeyde deildir.
50 50
0 Yllar 0 Yllar D) Trkeden baka dillere binlerce szck
2006
2006
2009
2009
2008
2008
2007
2007
2010
2010
2012
2012
2011
2011
gemitir.

NiTE
5. Bir ulusun yaay biimi, inanlar, gelenekle- 7. Mill Eitim Bakanlnn yapt aadaki
ri, dnya gr, eitli nitelikleri ve hatta tarih almalarn hangisinde toplumsal yn
boyunca bu toplumda meydana gelen eitli ar basmaz?
olaylar zerinde dilin ok byk bir etkisi var-
A) B)
dr. Btn bu konularda hibir bilgimiz olma-
sa, yalnzca dil bilim incelemeleriyle, o toplum-
Paragrafn Yaps daki dilin sz varlnn, sz hazinesinin derin-
liine inerek btn bu konularda ok deerli
Paragrafn Akn
bilgiler ve gvenilir ipular edinilebilir.
Bozan Cmle C) D)
"Paragrafn akn bozan kilerden hangisidir?
cmle hangisidir?" soru- A) Dil almalarnn yeterli dzeye karlma-
sunda, farkl olan cmlenin s o toplumun yararnadr.
hangisi olduu bulunma-
B) Dil, insan topluluklarnn yaam biimi hak-
ldr.
knda bize nemli, salam bilgiler verir.
Bu cmlelerde konu C) Bir toplumun sz hazinesi gemiteki al-
farkll olabilecei gibi malardan yola klarak zenginletirilebilir.
konuya bak as fark-
D) Dil alanndaki yeni bilgileri ancak arkeolo-
ll da olabilir. Ayrca ak-
jik kazlar yoluyla edinebiliriz.
bozan, genellikle ba-
msz nitelikli bir cmle-
dir.
8.
Paragrafn akn
bozan cmle, genellikle
paradan konu bakmn-

dan ayr durur.
Bu, konu farkll ye-

rine ayn konu iinde ba- 6. 1. Bu glkler sonucunda doal olarak in-
k asndan kaynakla- sanlarn hayatn dzenleyen kurallarn
nan bir farkllk da olabilir. temel kayna rf ve detlerdi. Yukardaki fotoraf dnyann en nemli iki
2. nk insann yaad ekonomik hayatn kulb olan Barcelona ile Real Madrid ara-
Ak bozan cmle,
bnyesine uygun mevzuat yapma yoluyla sndaki futbol karlamasndan bir kesittir.
genellikle giri cmlesinin
niteliklerine sahiptir. Bun- hukuk kurallar koymak gt. Buna gre bu fotorafla ilgili olarak aa-
dakilerden hangisi sylenemez?
dan dolay onu dierlerin- 3. Eski asrlarda rf ve detlerin toplum ze-
den ayrmak biraz daha rinde byk rol vard. A) Futbol karlamasna insanlarn youn
kolay olabilir. ilgisi vardr.
4. Bu sebeple toplumlar, deiik rf ve detleri
Ayrca ak bozan kabul ederek onlar tatbik ediyorlard. B) Oyuncular arasnda bir kaynama ortam
cmle, balant nitelii ta- olumutur.
Bu cmlelerden anlaml bir paragraf olu-
yan ama, ayrca, zet- turulsa ilk cmle aadakilerden hangisi C) Oyuncular, takmlarnn formasn giymitir.
le, unu da gibi szck- olur? D) Takmlar arasndaki rekabet oyuncular
lerle balamaz.
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 olumsuz olarak etkilemektedir.

4. E
Tema TRKE
1 - TiN
Kazanm: Metindeki yardmc fikirleri belirler. / Olaylar ve bilgileri sraya koyarak anlatr. / Metinle ilgili grsel geleri
yorumlar. / Metnin sonrasna ait kurgular yapar.
1. Aile ii uyumun, ailenin destekleyici yakla- 3. 4. TEMA

Nkleer Hidroelektrik
mnn ve ailenin okul etkinliklerine katlma- %6 TEST - 10
Kmr %6
sndaki eitliliin, okul baars zerinde
nemli etkileri vardr. Yaplan bir aratrmada; %27
Petrol
akademik baars dk ve snfta kalma riski %37
tayan rencileri dier rencilerden ayran
en nemli etkenin, anne-baba destei ve ilgi-
sinden yoksunluk olduu saptanmtr. Ayn
aratrmada, anne ile babadaki katlk, tutar-
Doal gaz
szlk ve geimsizliin de dk okul baar-
%24
snda nemli bir risk faktr olduu grlm-
tr. Eitim asndan destekleyici yaklam
Yukardaki grafik Trkiyedeki enerji retiminin
ierisinde olan ailelerin ocuklarnda, okul enerji gruplarna gre dalmn gstermekte-
baarsnn daha yksek olduu sonucuna dir.
varlmtr. Buna gre, bu grafik ile ilgili olarak aa-
Bu parada aadakilerden hangisine de- dakilerden hangisi sylenemez?
inilmemitir? A) Kmrden elde edilen enerji retimi doal
A) Anne babann iyi ilikilerinin ocuk zerin- gaza gre daha fazladr.
deki olumlu etkilerine B) Enerji retiminin yars petrolden salan-
B) ocuun baarsnda aile iinde yaanan- maktadr.
larn etkili olduuna
C) Nkleer ve hidroelektrikten elde edilen
C) Her ocuun baar iin huzurlu bir ortam
enerji miktar birbirine eittir.
hak ettiine
D) Aile yaklamnn ocuun baarsn d- D) Doal gazdan elde edilen enerji miktar
petrole gre daha azdr.
rdne ya da ykselttiine
4. Trk kahvesi, Trkler tarafndan kefedilen

kahve hazrlama ve piirme metodunun addr.
2. 1. Gelenlere de kapy genellikle ben aar-
zel bir tad, kp, kokusu, piirilii, ikra-
dm.
myla kendine zg bir kimlii ve gelenei
2. Dedem vefat edince babam ailenin en vardr. nceleri Arap Yarmadas'nda kahve
by oldu. meyvesinin kaynatlmas ile elde edilen ie-
3. nk kapy atktan sonra hem beni cek, bu yepyeni hazrlama ve piirme meto-
sever hem de bana harlk verirlerdi. duyla gerek kahve lezzetine ve esiz aroma-
4. Byk halamlarla birlikte amcamlar bay- sna kavumutur. Kahve ile Trkler sayesin-
de tanan Avrupa, kahveyi uzun yllar Trk
ramlamak iin bize gelmiti.
kahvesi olarak bu yntemle hazrlayp tket-
5. Bu yzden bayram, dn gibi nemli gn- mitir.
lerde btn akrabalarmz nce bize gelir- Bu parada Trk kahvesinin hangi zel-
di. liinden sz edilmemitir?
6. Bir bayram gnnde yine, kapnn zili al- A) Piirme ynteminin Trkler tarafndan olu-
d, byk bir heyecanla kapy amaya ko- turulduundan
tum.
B) Avrupallarn kahveyi Trkler sayesinde
Numaralanm cmlelerle anlaml bir rendiinden
paragraf oluturulmak istendiinde srala-
C) Avrupallarn, kahveyi uzun yllar Trklerin
ma aadakilerden hangisi olur?
yntemiyle hazrladklarndan
A) 2 - 5 - 1 - 3 - 6 - 4 B) 6 - 4 - 1 - 2 - 3 - 5
D) Gnmzde Trk kahvesinin yaplma yn-
C) 6 - 2 - 3 - 1 - 5 - 4 D) 2 - 3 - 6 - 1 - 5 - 4 teminin unutulduundan

Test - 10
NiTE - 1 Kiisel Geliim
5. nsan, doas gerei, toplumsal bir varlk oldu- 7. rf ve det, temel ve nemli bir ey ile ortaya
undan insann yalnz yaamas mmkn kar. Yani toplumun arzusu, bnyesi ve
deildir. Birlikte yaamann gerei olan daya- deerlerine uygun olarak ortaya kar; toplu-
nma ile insanlar yardmlamay, birlikte i mun bnyesinin deimesiyle de deiir.
yapmay renirler. Dayanma sayesinde in- Ayrca rf ve det, baz meselelerde kanunun
unutarak yapt hatay, gzden kardklarn
sanlar daha abuk ve daha ok i yapabilir.
Paragraf kiye Blme telfi eder. Bu durumda,
Atalarmz bu konuda "Bir elin nesi var, iki elin
Paragraf ikiye blme sesi var." diyerek birlik, beraberlik ve daya- Bu para, dncenin akna gre aa-
sorularnda metin iki par- dakilerden hangisiyle tamamlanabilir?
nmann nemini vurgulamlardr.
aya blnebilir. A) rflerin zaman zaman yazl hukuktan
Bu para ile ilgili olarak aadakilerden
uzaklat grlmtr.
Bu metinlerde ikiye hangisi sylenemez?
blnecek metnin ilk ks- B) yeni kanunlarn yaplmas gerektii toplu-
A) Yardmlamann nemi vurgulanmtr.
mndaki cmleler kendi- mun birok kesimi tarafndan kabul edilirdi.
B) Anlatmda neden-sonu ilikisine yer veril-
sinden nceki cmlelerle C) kanunun temas etmedii btn meseleler-
mitir.
anlamca ilikiliyken kendi- de bir hukuk kayna olarak rf ve dete
sinden sonrakilerle anlam- C) Gl bir dayanma sergilemeyen top- bavurulur.
ca ilikili deildir. lumlarn yok olaca anlatlmtr. D) herkes kendi hukuk anlayn uygular ve
kiye blnecek cmle, D) Anlatm bir ataszyle glendirilmitir. bakasn kabul etmezdi.
bamsz nitelikli bir cm-
leyle balamaldr.
Paragraf ikiye blme
sorularnda ikiye blnen
metnin her iki blm de
kendi iinde anlamldr. 8.
Birinci blmn bir
anlam btnl varken
ikinci blmn de bir
anlam btnl olmal-
dr.
Birinci blmn ilk cm-
lesi nasl bamsz bir
6. Aadakilerden hangisi takm hlinde, ok
nitelie sahipse ikinci kiiyle oynamay gerektiren sporlardan biri
blmn ilk cmlesi de deildir? Yukardaki grselde, bir yardmlama kurulu-
yle olmaldr. A) B) unun yapt alma ele alnmtr.

kinci blmn ilk cm- Buna gre, bu grselden hareketle yardm
lesi "yoksa, ayrca, bir de, kuruluunun amalar ile ilgili aadaki-
ama vb." szcklerle ba- lerden hangisi sylenemez?
lamamaldr.
A) Kiisel kar oluturmak
C) D) B) nsanlarn birincil ihtiyalarn salamala-

rna yardmc olmak
C) Toplumsal bir dayanma rnei olutur-

mak
D) Toplumsal dayanmaya katkda bulunmak

Kazanm: Cmlelerin yap zelliklerini kavrar. / Kurall ve devrik cmleleri, anlam ve kullanm zelliklerine uygun biimde kullanr. /
4. E
Tema TRKE
sim ve fiil cmlelerini, anlam ve kullanm zelliklerine uygun biimde kullanr.
1 - TiN
1. Aadaki cmlelerden hangisi ykleminin 4. 1. Bizi grnce tanmazlktan geldi. 4. TEMA
trne gre farkldr? TEST - 11
2. Hava bugnk kadar souktu.
A) Talar Ferhat'n barn yakar.
3. stne battaniyeyi ekmi yatyordu.
B) Her insan sevdiine gzeldir.
4. Ormanlk alanda gezinti yapyorlar.
C) Davulun sesi uzaktan ho gelir.
Yukardaki numaralanm cmlelerden
D) Her sabah yeni bir gne uyanyoruz. hangisinin yklemi fiil deildir?
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4
2. 1. Kime, ne diyeceinizi iyi tartmalsnz.

5. Aadaki cmlelerden hangisinin yk-
2. Btn gn azn bak amam.
leminin tr dierlerinden farkldr?
3. Havann snmas piknikilere yaramt.
A) anakkale Zaferi'ni kutluyoruz.
4. Dnya kadar paras vard onun.
B) nsanlarn bakalarna gstermedii yzleri
olur.
hangisi ykleminin trne gre farkldr?
C) Herkes kendi kaderini yayor.
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4
D) Trk askerinin byk gururu anakkale'dir.

fiildir? 6. Aadakilerden hangisi tek yklemli cm-
ledir?
A) Girdii ortama rahat alan bir insand.
A) Bizim okulun rencileri kupay kazanm.
B) Karga da bir kutur.
B) Yanllarm dzeltmek iin ok uratm.
C) Hastalk dnda hibir eyden korkmaz-
m. C) Baarl olan yarmacy kutladk.
D) Fikirler, insanlara ait birer yorumdur. D) Bizi grnce oradan kamlar.

Test - 11
7. 1. Yolculuklar benimle bir baka gzeldir. 10. "En nemli besin kaynamz olan su ............"
cmlesi, aadakilerden hangisi ile ta-
2. Sizi sevdiklerinize abucak ulatrrm.
mamlanrsa devrik bir cmle olur?
3. Ben bu yollarn yllardr ustasym.
A) herkese hayat verir.
4. Benim sadk yrim tozlu yollardr.
B) yerin altndan kyor.
Cmle Trleri Numaralanm cmlelerden hangisi fiilimsi
C) bilinsiz tketilmekte.
ieren cmledir?
Ykleminin Trne
Gre Cmleler D) renk katyor hayatmza.
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4
sim (Ad) Cmlesi
Yklemi isim trnde

kullanlan cmlelere isim
cmlesi denir. sim cmle- 8. Aadakilerden hangisi ykleminin yerine
leri isim, sfat, zamir, zarf, gre dierlerinden farkldr?
edat, bala ve nlemler- A) Misafirler, ge saatte dnd.
den oluabilir. 11. Aadaki cmlelerden hangisi fiilimsi ie-
B) At iyilik kapsn hi kapatmazd. ren eylem cmlesidir?
Her ey ok gzeldi.
C) Sabaha kadar devam etti tartma. A) ocuklar, parktaki aacn arkasna saklan-
(isim cmlesi)
m.
Akln yolu birdir. (isim D) Prenses, krk gn krk gece uyumu.
cmlesi) B) Tm yaadklarmz tatl birer hatradr.
Zararn neresinden C) Sonradan hareket eden grup bizden nce

dnersen krdr. 9. okula vard.
Zaman az, i oktu. Birbirine balalarla balanan cm- D) Okulun duvarlar bu yl yeniden boyana-
lelere "balac olan cmle" denir. cak.
Sanat, salkl yaamak-
tr.
Ksa srede Hatasndan do-
Fiil (Eylem) Cmlesi ehre vard ve lay kendine ok
Yklemi fiil trnde kulla- bir ev tuttu. kzd.
nlan cmlelere fiil cmle- Ayten Zeki
si denir.

Fiiller, baz deyimler bu
grup cmleleri oluturur.
Her koyun kendi baca- Canan Sinan
12. Aadakilerden hangisi birden ok yk-
ndan aslr. (fiil cmlesi)
Elindeki ta aa- Eski arkadalarm lemli cmledir?
Grnen ky klavuz cn dallarna att. ok yardmseverdi. A) Snf arkadalarmzla sabahleyin okulun
istemez.
nnde toplandk.
Aradn buldun mu?
B) Ayn proje grubunda yer alanlarla yarn
Ana dil iyi renilmelidir. Yukardaki rencilerden hangisi ret-
buluacaz.
menin verdii bilgiyi rneklendirecek bir
nsanlar konua konua C) Pazarclar tezghlarn topladktan sonra
anlarlar. cmle kurmutur?
buralar prl prl temizlenir.
A) Ayten B) Zeki
D) Yataa hemen girmem, nce muhakkak
C) Canan D) Sinan birka sayfa kitap okurum.

Kazanm: Kurall ve devrik cmleleri, anlam ve kullanm zelliklerine uygun biimde kullanr. / Cmlenin yap zelliklerini kavrar. /
4. E
Tema TRKE
Cmlenin ifade ettii anlam zelliklerini kavrar. / sim ve fiil cmlelerini, anlam ve kullanm zelliklerine uygun biimde
kullanr. 1 - TiN
1. Aadaki cmlelerden hangisi ykleminin 3. 1. Her gzel iin sonu byle oluyordu. 4. TEMA
trne gre dierlerinden farkldr? TEST - 12
2. Tuna'nn stnde gne batarken biz ehre
A) Brak beni de syleyeyim gzelliini. vardk.
B) ok zaman bizden ayryd umut. 3. Kimi zaman sevinir, kimi zaman zlrdk.
C) Gzlerin yine bir karanfil arr. 4. Krk gn, krk gece, gelenleri bekledik.
D) iirde bir yap btnl salanm. Numaralanm cmlelerden hangisi tek
yargdan olumaktadr?
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4
4. 1. Sonsuz bir sevgi dolduracak iimi.

2. Gebeler gibi uzaklara gideceim.
3. Yanmda mesut bir dost vard.
4. Ne bir ey dnecek ne bir sz syleye-

ceim.
Yukardaki numaralanm dizelerden hangisi

yapca farkl bir cmle oluturmaktadr?
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4
2. Bu projeden en Ama bu devleri iki 5.

yksek notu biz
saatte bitiremeyiz.
almalyz. Bilet ve pasaport iimi halle-
dip hemen geleceim.
Bilgehan
Ceyda Aydn
Arkadalar, hepimiz ok iyi

hazrlanmalyz!
Semih
Sude Reyhan lkedeki birinciliimizi dn-

Bu devler yarna yaya da gstermeliyiz.
imdi gel de saba-
bitmez sanma. ha kadar al! Kerem
Ayn baary tekrarlamal,

Yukardaki renciler bir proje devi zerinde lkemizin adn duyurmalyz.
almaktadr.
Buna gre hangisinin syledii cmle Aziz
biimce olumsuz olmasna ramen anlam- Yukardaki rencilerden hangisinin cm-
ca olumludur? lesi fiilimsi ieren cmleye rnektir?
A) Ceyda B) Bilgehan A) Aydn B) Semih
C) Sude D) Reyhan C) Kerem D) Aziz

Test - 12
6. Aadaki cmlelerden hangisi anlamca 9. Aadaki cmlelerden hangisi ykleminin
olumsuzdur? trne gre dierlerinden farkldr?
A) Bu soruyu zse zse Ahmet retmen A) Gn domadan neler doar.
zer.
B) nsann bana hayatta her ey gelir.
B) ehrin her yerinden hrszlk haberleri geli-
Cmle Trleri C) lkenin dousu imdilerde karla kapldr.
yor.
Yapsna Gre Cmleler
D) Geziye kulp rencilerinin katlmas zorunlu
Cmleler, yaps ynn- C) nsan hi byle nemli bir gn unutur mu?
tutulmu.
den drt gruba ayrlr.
1. Tek Yklemli Cmlel- D) Ka kii olduklarn imdi renecekmi.
er: zerine herhangi bir
fiilimsi almam olan, tek
yklemi bulunan cmlel-
erdir.
Her gzel eyin sonu
ayrlktr.
Yllarca arkadana bu
srrn anlatmam. 7. 1. Koca bir dev aynasnda yalnz iki kii kal- 10. Aadaki cmlelerden hangisi anlamca
2. Fiilimsi eren Cm- mz ba baa. olumludur?
leler: zerine en az bir fi-
2. Yeni bir ryadan uyanmak belki ok zor A) Ben sizi anlamyor deilim.
ilimsi alm olan, tek ykl-
emli cmlelerdir. gelecekti bize. B) Hava ne scak ne souktu.
Seven insan her zorlua
3. Sylediklerimizi duydu, hibir ey syleme- C) Anlam veremiyorum bu olanlara
katlanr.
Yamur dinince den gitti.
D) Spor yapmak hi de skc deil.
arabadan indiler. 4. Filmi izledim ama yorum yapmak iin biraz
3. Birden ok Ykl- beklemeliyim.
emli Cmleler: Birden
ok yklemi bulunan ve Yukardaki numaralanm cmlelerden
birbirinden noktalama hangisi balac olan cmleye rnektir?
iaretleri ile ayrlan cm-
lelerdir. A) 1 B) 2 C) 3 D) 4
At lr, meydan kalr;
yiit lr, an kalr.
Konuyu anlad, sorular 11. 1. Hafta sonlarnda bile babam erkenden kal-
zd. kard.
4. Balac Olan Cm-
2. Her insan kanguru misali ykn, derdini
leler: Birden ok yklemi
bulunan ancak birbirinden 8. Aadaki cmlelerden hangisi, yklemi- yannda tar.
balalarla ayrlan cmlel- nin yerine gre dierlerinden farkldr?
3. ocuklar okuldan sonra doruca parkn
erdir. A) Sessiz trenlere binmeyi sevmezdi babam. yolunu tutuyor.
Bahar gelince bahe
yeillendi ama aalarn B) Doan her yeni gn yeni bir umudun fili- 4. nsan, gznn dedii her yere bir hatra
meyvesi yok. zidir. koyar.
Yardmlamak gzeldir
C) Gzlerinden akan sevin bizleri de yak- Numaralanm cmlelerden hangisi yapca
nk sevgi ve hogr
yardmlama sayesinde maktadr. dierlerinden farkldr?
artacaktr. D) Rya gibi bir yaamn peinden kouyor. A) 1 B) 2 C) 3 D) 4

Kazanm: sim ve fiil cmlelerini, kurall ve devrik cmleleri anlam ve kullanm zelliklerine uygun biimde kullanr. / Yazm kurallarn kavrayarak uygular
4. E
Tema TRKE
/ Noktalama iaretlerini ilevlerine uygun olarak kullanr. / Metnin balamndan hareketle kelime ve kelime gruplarnn anlamlarn karr. /
Atasz, deyim ve sz sanatlarn uygun durumlarda kullanarak anlatmn zenginletirir. / Cmlenin yap zelliklerini kavrar. 1 - TiN
1. Aadaki cmlelerin hangisinde "tahmin" 4. Aadaki cmlelerden hangisi yazm ba-
4. TEMA
anlam vardr? kmndan dorudur? TEST - 13
A) Yorgunluktan konuacak hlim kalmam- A) Perembe gn amcamlar karlamaya
t. biz de gelelim mi?
B) Bakana ynelik eletirileri incelememi. B) Perembe gn amcamlar karlamaya
C) air, iirlerini iselletirerek yazm. bizde gelelim mi?
D) Yapt ii sevdii, yznden anlalyordu. C) Perembe Gn amcamlar karlamaya

biz de gelelim mi?
D) Perembe gn amcamlar karlamaya

biz de gelelimmi?
2. Necla teyze, sylediklerinden de anlald

kadaryla ............
Bu cmle aadakilerden hangisiyle 5. 1. Ak yaraya tuz ekilmez.
tamamlanrsa "eskiye gre deitii" anlam
2. Son pimanlk fayda vermez.
kmaz?
3. Su testisi su yolunda krlr.
A) iyice yalanm.
B) araba srmeyi her zamanki kadar ok sevi- 4. Armut dibine der.
yor.
Numaralandrlm ataszlerinden hangisi
C) eski dncelerinden kopmu.
gerek anlamldr?
D) ona daha ok yaknlk gstermeye ba-
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4
lam.
6. nsanlar gsteririz( ) hanelerde yaarlar( )
3. Kitabnz bana hi deilse bir hafta iin vere- olaylar gsteririz( ) hanelerden taarlar( )
bilir misiniz? Bu cmlede yay ayrala gsterilen yerlere

Bu cmledeki alt izili szn yerine aa- srasyla hangi noktalama iaretleri getiril-
dakilerden hangisi getirilebilir? melidir?
A) keke B) nk A) (,) (,) (,) (.) B) (,) (:) (,) (...)
C) bari D) belki C) (;) (;) (;) (.) D) (,) (;) (,) (.)

Test - 13
7. Aadaki cmlelerden hangisinin sonuna 10. 1. Birok yeni aa dikilmi buraya.
soru iareti (?) konmaz? 2. Ben aalarn arasnda dolamak istiyo-
A) Siyah paltolu adam sen tanyor musun rum.
3. Bu pleri buraya kim atm?
B) Okullar hangi tarihte tatil olacak
4. Yokmu onu buralarda daha nce gren.
Cmle Trleri C) Bu ii nasl halledeceimi biliyorum
Numaralanm cmlelerden hangisi devrik,
Zamir, sfat, zarf, edat, D) Bakan da bizimle gelecek miymi
tek yklemli fiil cmlesidir?
bala ve nlem olan
szckler de isimler A) 1 B) 2 C) 3 D) 4
gibidir ve isim cmlesi
kabul edilir.
Hayat ok gzeldi.
Her ey yerinde gibiydi.
Sizinle telefonda konu-

an bendim. 8. 1. Yarn size gelmek istiyoruz.
2. Ablam, niversite 2. snfa gidiyor. 11. 16 Mays 2000 ylnn stnden pek ok za-
Yaptm her ey sizin 1 2
iindi. 3. Birini aryormuasna evresine baknd. man geti. Bu kupann yan sra bakala-
3
ay olmu gibiydi. 4. Anlattklarmz oktan unutulmu.
rn kazanmtk ama nemli olan insanlarn
Misafirlerin gelecei Yukardaki numaralanm cmlelerden han- gnln kazanmakt.
4
vakit akamstyd. gisi yap bakmndan dierlerinden farkl-
ekilen derinden bir dr? Yukardaki numaralanm szcklerden

aht. hangisinin yazm yanltr?
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4
ocuklar, ok baarly- A) 1 B) 2 C) 3 D) 4
d.
Adam imdi yalnzd.
12. 1. Gemie dair her ey gzeldir.

9. 1. Eitim hakkmz kimse alamaz.
2. Yolumuzdaki engelleri bir bir aacaz. 2. Gn erkenden aydnlanmt.
3. nsanca yaamak hakkmzdr. 3. ine att her eyi bir anda haykrd.
4. Yetkililer sesimizi duysun. 4. Elbette bu yarta ben de varm.
Yukardaki cmlelerden hangisinin ykle- Numaralanm cmlelerden hangileri isim
mi, tr bakmndan dierlerinden farkl- cmlesidir?
dr? A) 1 ve 2 B) 1 ve 4
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 C) 2 ve 3 D) 3 ve 4

4. E
Tema TRKE
1 - TiN
Kazanm: Metindeki sz sanatlarnn anlatma olan katksn fark eder. Atasz, deyim ve sz sanatlarn uygun durumlarda kullanarak
anlatmn zenginletirir.
1. Aadaki cmlelerin hangisinde benzet- 4. 1. Duyun komular, apartmana yeni biri tan- 4. TEMA
me yaplmtr? m. TEST - 14
A) Sana sar laleler aldm iek pazarndan. 2. Yine sesin yedi ky teden duyuluyor
B) nsanlar alev topu hlinde birbirlerine ar- papaan karde.
pyor. 3. Bu gelen yeni komumuz da kimmi?
C) Gne kn buralara ok az gelir.
4. Ltfen, doan ya da ahin demeyin!
D) Elimde bir demet karanfil, aldm kapn.
Yukardakilerden hangisinin konumasn-
da abartmaya yer verilmitir?
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4
2. 1. Bakn, ieklerin hepsi de renk renk!

2. Yamurlardan sonra papatyalar bir anda
belirdiler.
3. Bahedeki gllerin bazlar am bazlar 5. Aadaki cmlelerin hangisinde benzet-

da gonca hlinde. me yaplmtr?
4. Belli, tm iekler baharn geliine ok A) Herkes, bizimle ayn fikirde olsun isteriz.
sevinmi.
B) iler tarlada durmadan alyor.
C) Eve ge gidince babas yine telaland.
hangisinde insana zg bir nitelik doaya
aktarlmtr? D) Rzgr gibi koarz bazen zamann ardn-
dan.
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4
3. atma, kurban olaym ehreni ey nazl hilal!

Bu dizede "hilal" szcnde grlen
sanatsal zellik aadakilerden hangisi- 6. () Gzlerim, arkadalarm aryordu. () Ada-
dir? lar tarafnda, kyda bir aacn dibine otur-
A) Bir sz abartarak syleme mulard. () Renkli iki ta gibi hareketsiz
B) Bir sz hem gerek hem de mecaz anla- duruyorlard. () Onlarn yanna gitmek iin
ma gelecek ekilde syleme vapuru beklemeye baladm.
C) nsan dndaki bir varla insana ait zel- Bu parann hangi sembolle gsterilen
likler ykleme cmlesinde benzetme vardr?
D) nsan dndaki varlklar konuturma A) B) C) D)

Test - 14
7. Aadaki dizelerin hangisinde konutur- 10. 1. Tekkeyi bekleyen, orbay ier.
ma sanatna yer verilmitir?
2. Her damardan kan alnmaz.
A) Yerde gkte ay sizi soruyor. 3. Sabreden dervi, muradna ermi.
Gneten kana kana. 4. Ak ake kara gn iindir.
B) Gzlerin neden glmez, derse gl Yukardaki numaralanm ataszlerinden
Sz Sanatlar
Syle, vefasz yr yzndendir. hangi ikisi yakn anlamldr?
Benzetme
A) 1 2 B) 1 3
C) Rzgr kapnda nbette,
Bir eyin niteliini anlat-
C) 2 4 D) 3 4
mak iin o nitelii eksiksiz K kmaz oldu, kmaz.
tayan bir eyi rnek ola- D) Salm sar salarn rzgra,
rak gstermeye benzetme
Kapanmaz yaralarn tazelendi yine.
denir.
Bu kremi kullannca elle-

rim pamuk gibi yumuak
oldu.
11. "Gn, ingeneler gibi gebeydi ufukta" dize-
Kitaplar, raflarda arkada 8. 1. Ev alma, komu al.
sinde, aadaki kelimelerden hangileri
gibi yan yana dizilmi.
2. Dnya mal, dnyada kalr. arasnda benzetme ilgisi vardr?
Sevgilim, parlaklkta aysn, A) Gn ingene
3. Meyveli aac talarlar.
gnesin!
B) ingene ufuk
4. zm zme baka baka kararr.
Emsalin bulunmaz, dn-
C) ingene gebe
yada teksin. Yukardaki numaralanm ataszlerinden
hangisi hem gerek hem de mecaz anlam- D) Gn ufuk
da kullanlabilir?
Kiiletirme
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4
nsan dndaki varlklar
insanm gibi gsterip
canlandrmaya kiiletir-
me denir.
Yldzlar gene masal 9. ocukluum,

anlatmaya balamt. Tahta kapl, siyah beyaz bir kutu.
Issz yollar, gelen giden Yzlemek hayatn kendisiyle,
yok diye zlyor. Kimi zaman sessiz, korkulu... 12. Ne i yaparsa yapsn mutlaka karsndakini
alt ederdi.
Ezelden beridir bu ssz Bu dizelerde birbirine benzetilen varlklar
Bu cmledeki alt izili deyimin anlam aa-
yere / Ninniler sylermi aadakilerin hangisinde verilmitir?
bir serin dere. A) ocukluk kutu
A) sevindirmek
B) kutu korku
B) kzdrmak
C) tahta hayat C) kandrmak
D) hayat ocukluk D) yenmek

4. E
Tema TRKE
1 - TiN
Kazanm: Yazm kurallarn kavrayarak uygular / Yazdklarn yazm kurallarna uygunluk ynnden deerlendirir.
1. Aadaki cmlelerin hangisinde yazm 4. Aadaki cmlelerin hangisinde "de/ 4. TEMA

yanl vardr? da"nn yazmnda yanllk yaplmtr? TEST - 15
A) Elbet bir gn buluacaz. A) Herkes gibi bende okumak istiyorum.
B) Sokak aralarnda uyumu gnlerce. B) ehirde bir hafta kadar kalm.
C) Yemekte ne var bugn? C) Gen yata buralara dm.
D) Seninde adn unutacaklar yaknda. D) Ar Da'nn eteklerinde yayormu.
5.
Belirli tarihler byk harfle yaz-
lr.
Haftaya Sal g-
n benim do-
um gnm.
2. 1. Devlet ikiyz yl sonra da ayaktayd. Fransaya 10

2. Herkes hediyelerini amaya balamt Aralk 1985te
gitmi. Suna
bile.
Nilay
3. inde ona kar dinmiyen bir sevgi varm.
4. yle yemeini birlikte yiyelim mi?
Numaralandrlm cmlelerden hangisin-

Canan Ceyda
de yazm yanl yoktur?
15 Kasm'da ret-
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 6 Nisan 1995te
menimizin atamas
dodun sen.
yapld.
Yukardaki rencilerden hangisi ret-

menin syledii kurala uymamtr?
A) Nilay B) Suna
C) Canan D) Ceyda
3. 1. Akdenizin gzellikine doyum olmaz. 6. 1. Gney Asyada yalar etkilidir.

2. Kuzeydou Anadoluda dalar olduka
2. Uak, bu saatde bile kalkm olmuyor.
yksektir.
3. Yemekten sonra yola ktlar.
3. Srekli batya giderek dnyay dolam.
4. Hepinizi ayr ayr selamlyorum. 4. Avrupann Bats daha gelimitir.
Yukardaki numaralanm cmlelerden Numaralanm cmlelerin hangisinde yn

hangisinde ses kurallaryla ilgili yazm yan- adlarnn yazmyla ilgili yanllk yaplm-
l yoktur? tr?
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 A) 1 B) 2 C) 3 D) 4

Test - 15
Derler ki bir vakit Akehir'li bir delikanl,
7. 10. Aadaki cmlelerden hangisinin yaz-
1 2 3
mnda yanllk yaplmtr?
cesaretli tavrlaryla pek sevilirmi.
4 A) Elele verilerek btn sorunlar zlr.
Yukardaki cmlede numaralanm szler- B) Gpegndz eve girmiler.
den hangisinin yazm yanltr? C) Hukukun stnl anlalmal.
Yazm Kurallar
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 D) Birtakm insanlara kendini anlatamad.
Ksaltmalarn Yazm
Byk harfle yazlan k-

saltmalarn arasna "T.C."
ve "T. (Trke)" hari her-
hangi bir noktalama iare-
ti konmaz, ekler ksaltma-
nn okunuuna uyar.
TDK'nin
AO'ye 8. Aadaki cmlelerin hangisinde yazm

11. Aadaki cmlelerin hangisinde birleik
AT'nin yanl yaplmtr? szcklerin yazmyla ilgili bir yanllk
SSK'ye A) ri mi iri bir karpuz almt gelirken. yaplmtr?
A) Skntlara sabredersen sonunda mk-
SGK'nin B) Artarda birok zorluk kard.
fatn alrsn.
PTT'ye C) Meyvelerin tad gitgide kayor.
B) Asl yalnz kalan terkedendir.
D) Kendine doru drst bir i bulmalsn.
TBMM'den C) Evraklarn geldiini younluktan fark ede-
STK'ler medim.
AYM'de D) Hak ettiin her ey bir gn senin olacaktr.
TK'e
SBS'den
YGS'nin
Ksaltmalarda ses
kurallarna uyulur.
TBTAK'ta, TEK'ten
Yapm ekleri kesme ia-

reti ile ayrlmaz. 9. Aadaki cmlelerin hangisinde yazm 12. Aadaki cmlelerin hangisinde bir yazm
yanl vardr?
yanl yoktur?
Ankara'l (yanl), A) Sendeki kitaplarm bugn alabilir miyim?
Ankaral (doru) A) stanbul Kousu'nda 2'inci olmu.
B) iede bir damlack su kalmam ki.
B) Evden ok erken kmd.
C) ylesine altkki ok yorulduk.
C) nsan korkularn yenmeyi bilmelidir.
D) Hlbuki neler yapmamz gerektiini nce-
D) Sizi saat 14.00'de bekliyorum.
den konumutuk.

Kazanm: Noktalama iaretlerini ilevlerine uygun olarak kullanr / Yazdklarn noktalama kurallarna uygunluk ynnden
4. E
Tema TRKE
deerlendirir.
1 - TiN
1. ehrin Ankara knda ne yoktu ki ( ) otobs 4. 4. TEMA
Vakit gece yars olduunda
firma temsilci brolar ( ) bilet gieleri ( ) bfe- koca binada kiiden TEST - 16
ler ( ) baka kimse kalmamt ( )
smail Bey ( ) ben ve Seyit
Bu cmlede bo braklan yerlere aadaki Usta ( )
noktalama iaretlerinden hangileri getiril-
melidir?
A) (;) (,) (,) (.) B) (:) (,) (;) (.)

retmenin cmlesinde yay ayrala gste-
C) (;) (,) (;) (...) D) (:) (,) (,) (...) rilen yerlere srasyla getirilmesi gereken
noktalama iaretlerini hangi renci syle-
mitir?
A) B)
(;) (,) (...) (:) (,) (...)
Aye Onur
C) D)
2. Aadaki cmlelerin hangisinde bir nokta-
(;) (,) (.) (:) (,) (.)
lama yanll vardr?
A) Semih Bey'i grmedim, yalnzca fotorafla-
smail Damla
rndan tanyorum.
B) ki gvercin vard atda: beyaz ve turuncu.
C) nsan, snrlarn bilmeli: ona gre davran-
maldr.
D) Ltfen, kapy kapatnz!
5. 1. kii: Ka yandasn arkadam ( )

2. kii: Otuz sekiz yandaym ( )
3. Ktlk yapm kii ( ) iyilik yapamaz ( ) hata
1. kii: Farkndaysan spora baladn-
yapmam kii ( ) hibir i yapamaz ( ) dan beri daha gen gsteriyorsun ( )
Yukardaki cmlede yay ayrala gsterilen

yerlere hangi noktalama iaretleri getiril- Bu konumada bo braklan yerlere aa-
melidir? daki noktalama iaretlerinden hangileri
getirilmelidir?
A) (;) (,) (;) (.) B) (,) (;) (,) (.)
A) (?) (.) (.) B) (.) (.) (.)
C) (;) (;) (;) (!) D) (,) (.) (;) (.)
C) (?) (,) (...) D) (.) (,) (.)

Test - 16
6. 1. nsan, her geen gn kendinden uzakla- 9. Aadaki bulmacada noktalama iaretleri
yor. verilmi, altta da bunlarn kullanmna rnek
2. nci, Pembe Kk, Kk Aa gibi birok cmleler oluturulmutur.

eseri okumutu.
1. N L E M
3. Aydn, ksa sre iinde koca bir ehir
Noktalama aretleri olmutu.
2. N O K T A
Noktal Virgl (;) 4. Sinan, duygularn ifade etmekte zorlanma-
Cmle iinde virgllerle yan biriydi.
3.
A Y R A
ayrlm tr veya takmlar Numaralandrlm cmlelerden hangisin-
birbirinden ayrmak iin de virgl (,) dierlerinden farkl bir ilevde 4.
V R G L
konur. kullanlmtr?
Pazardan elma, armut, A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 Her nesnenin bir bitimi var ama ...
nar; kvrck, soan ve ha- Cahil, insann kitaba her zaman ihtiyac var-
vu ald. dr.
Elif, Yamur, Ahmet, fen Yazar Tark Bura (1918 - 1994) onlarca esere
lisesine; Eyll, kbal ve imza atmt.
Kerem de Anadolu lisesine Aferin size ocuklar!
gittiler. Buna gre, verilen cmlelerde hangi nokta-

Domates, salatalk, fasu- 7. Aadaki cmlelerin hangisinde kesme ia- lama iaretinin kullanm ile ilgili bir yan-
reti (') yanl kullanlmtr? llk yaplmtr?
lye yaz; turp, havu, lahana
A) 20 Mart 2005'in anlam ok bykt. A) 1. B) 2. C) 3. D) 4.
da k sebzesidir.
kiden fazla e deer geler B) Aysel'in ailesine mektup yazacakm.
arasnda virgl bulunan C) 1970 yl'nn ilk eyreini grm.

cmlelerde zneden sonra D) Bursa'da iki hafta kalm.
kullanlabilir.
Seyhan Hanm; tabaklar,
kseleri, bardaklar rafa yer-
letirdi.
geleri arasnda virgl
bulunan sral cmleleri
10. Var olan eyi ortaya karmaya bulgu ( ) var
birbirinden ayrmak iin 8. At buldum, meydan yok ( ) meydan buldum, at olanlar arasnda balar kurmaya ( ) yeni bir
konur. yok. eyi ortaya karmaya bulu denir ( )
Az verme, hrsz olur; ok Bu cmlede yay ayrala gsterilen yere Bu cmlede bo braklan yerlere aadaki
noktalama iaretlerinden hangisi getirilme-
verme, arsz olur. aadaki noktalama iaretlerinden hangisi
lidir?
Yol, yolda ile; yolda, getirilmelidir?
A) (,) (,) (.) B) (;) (:) (.)
yolda gzeldir. A) (;) B) (:) C) (,) D) (.) C) (,) (;) (.) D) (;) (,) (.)

1 -Etkinlik
ETiN
YALANCI OBAN
Bir zamanlar bir ky de fakir bir oban varm. oban, kyllerin erkenden ald koyunlarn aka-
ma kadar otlatr, akam olunca da getirip sahiplerine teslim edermi. Bylelikle geimini salarm.
Bu oban, ok akac biriymi. yle akacymki, kylleri canndan bezdirirmi. Birgn obann
Berkay, Sekin, Asl ve
can sklm ve kyllere bir aka yapmak istemi. Sonra birden bire: "Kurt vaar, kurt vaaar! ..." diye Gken'in kulland cm-
barmaya balam. Bunu duyan kyller kazma, krek; ellerine ne getiyse alp komaya bala- lelerin sadece yklemleri
verilmitir.
mlar. oban, yere yatp katla katla gl-
m; kyller buna ok bozulmular. Bir ... krdm. ... tadm.
sre sonra obann can yine sklm, ayn
akay yine yapm. Kyller bu sefer daha
da ok kzmlar. Bir gn oban, koyunlar Berkay Asl
otlatrken gerekten kurt gelmi. oban ... oturdum. ... tuttum.
telala barmaya balam. kyller oba-
na kzgn olduundan yine aka yaptn
sanmlar. obana inanmamlar ve sry
Sekin Gken
kurtlar yemi ...
Buna gre, yukardaki
Yalancya verilecek en byk ceza, doru bireylerden hangisinin
cmlesinde "yklem olan
da sylese inanmamaktr. fiilin atsndan dolay"
kesinlikle nesne yer ala-
A) Bu paraya gre aadaki bilgilerden doru olanlarn yanna "D", yanl olanlarn yanna "Y" maz?
yaznz. A) Berkay
B) Asl
1. "Bir zamanlar bir ky de fakir bir oban varm." cmlesi, ykleminin trne
C) Sekin
gre isim cmlesidir.
D) Gken
2. "ky de" szc, "kyde" biiminde yazlmaldr.
3. "teslim edermi" szc birleik fiildir.

(1) Knal kuzu, damn gl-
gesinde kvrlm, uyu-
4. "Bylelikle geimini salarm." cmlesinde srp gitme anlam vardr.
yordu. (2) Birden duyduu
sesle uyanverdi, kulaklar
5. "akacymki" szcnde ki'nin yazm dorudur.
dikildi. (3) Kendi kendine
"Bu da neydi?" diyerek
6. "Birgn" szcnn bitiik yazm dorudur.
sesin geldii yne dnd.
(4) Yuvasndan dm
7. "Bu oban, ok akac biriymi." cmlesi, tek yklemli ve kurall bir cmledir.
olan sere yavrusunu gr-
d.
8. "canndan bezdirmek" sz bir deyimdir.
Bu paradaki numara-
9. "Bir gn obann can sklm." cmlesi, fiilimsi ieren, olumsuz bir cmledir. lanm cmlelerin han-
gisinde knal kuzuya
insana ait bir zellik ve-
10."Bir gn obann can sklm." cmlesinde deyim kullanlmamtr.
rilmitir?
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4
11. "Kurt vaar, kurt vaar, diye barmaya balam." cmlesinin yklemi isimdir.

4. Tema- 1 Kiisel Geliim
NiTE
12. Kyller bu sefer dahada kzmlar. cmlesinin yklemi isimdir.
13. "dahada" szc "daha ta" biiminde yazlmaldr.
14. "oban koyunlar otlatrken kurt gelmi." cmlesi, balac olan isim cmlesidir.
"Alp, kitaptr, kapanan,
kazanla, umutla, kitap,
iyi" kelimeleriyle anlaml 15. "oban telala barmaya balam." cmlesi, fiilimsi ieren kurall bir cmledir.
ve kurall bir cmle olu-
turulduunda en sondaki 16. "Sry kurtlar yemi..." cmlesinin sonuna nokta konmaldr.
kelime aadakilerden
hangisidir? 17. "Yalancya verilecek en byk ceza, doru da sylese inanmamaktr." cmlesi bir
A) umutla
ders bildirmektedir.
B) kitaptr
C) iyi 18. Sry kurtlar yemi, cmlesinde "yemek" szc mecaz anlamyla kullanlmtr.
D) alp 19. "Koyun" szcnn kart "kei"dir.

Bu bahar havas, bu
bahe;
Havuzda su rl rldr. B) Aadaki cmlelerde bo braklan yerlere uygun szckleri getiriniz.
Uurtmam bulutlardan
yce, 1. Birden ok kelimenin belli bir anlam karlayacak ekilde yapsal ve anlamsal olarak olutur-
Zpzplarm prl prldr. duu birliktelie ................... denir.
Ne gzel dnyor em-
berim, 2. Yazllar farkl olmasna karn anlamlar ayn olan szcklere ......................... denir.
Hi bitmese horoz ekerim!
Bu iirin ana duygusu 3. "Ahmet Bey, etliye stlye karmayan biriydi." cmlesinde "etliye stlye karmamak" sz
aadakilerden hangisi- ............................. dir.
dir?
4. Btn gn kimseden ses seda kmad, cmlesinde "ses seda" szckleri ..................... anlam-
A) mit
l szcklerdir.
B) Gven
C) Sevin 5. "Btn doa gelinciklerle kaplyd." cmlesi ykleminin trne gre ................. cmlesidir.
D) zlem 6. "ocuk ressamlara okulun duvarlar boyatld." cmlesi, yapsna gre ....................................
bir cmledir.
Bereketli sofralar sunard
7. "Annem kapy zorlayarak at." cmlesi, yapsna gre ....................................... bir cmledir.
bize yldz bol gkler.
Bu dizede aadaki ge- 8. "Dn hava saanak yalyd." cmlesi, ykleminin kelime trne gre ............................ cm-
lerden hangisi yoktur?
lesidir.
A) Zarf tamlaycs
B) Belirtisiz nesne 9. Bir metinde anlam bilinmeyen kelime says fazla deilse o metin, dil ve anlatm ynnden
.............dir.
C) zne
D) Yer tamlaycs 10. Anlam kapsam bakmndan daha geni olan szcklere ..............................., daha dar olanla-
ra da ............................. szckler denir.

1 -Etkinlik
ETiN
C) Aadaki cmlelerin tr zelliklerini rnekteki gibi yaznz.

1. ocuklar sizi seviyorum ama beni bazen kzd- Balac olan, kurall, olumlu, fiil cmlesi
ryorsunuz.
2. Eyalarnz ksa srede hazrland m? Aadaki cmlelerin
hangisinde alt izili ke-
3. Glyorduk yaplan akalara.
lime dierlerinden farkl
4. Akam erkenden uyuduk, sabah yola ktk. bir grevde kullanlm-
tr?
5. Tatile giderken pek de heyecanl deilmi. A) Kasabaya bir an nce
varmak iin durmadan
D) "Yalanc oban" adl metnin hikye haritasn oluturunuz. yrdk.
B) Uurtmann kuyruunu
takarken yanllkla
Olay: Zaman:
tasn krdm.
C) Bydm ehre yl-

lar sonra gelmek beni
duygulandrd.
D) Otobs durakta g-
Hikyenin Ad:
rnce merdivenlerden
koarak indim.
Yer: ahs-Varlk Kadrosu:

Aadaki sral cmle-
lerin hangisinde zne,
ortak ge olarak kulla-
nlmamtr?
A) Yannda getirdii iir
kitabn kard, oku-
E) Bu hikyedeki olaylar ve durumlar gznzde canlandrarak varlklar betimsel bir biim- maya balad.
de anlatnz.
B) Kede oturan ihtiyar
gazetesini brakt, sze
kart.
C) Yayladan inmi, ovann

enginliinde yol alma-
ya balamt.
D) Kar kalkm, hava a-

m, ayaz gevemiti.

Test - 1
5. E
Tema TRKE
1 - TiN
kavrayarak birbiriyle anlamca ilikili kelimelere rnek verir. / Metindeki sz sanatlarnn anlatma olan katksn fark eder.
1. "Kartrmak" szc aadaki cmlelerin 4. 5. TEMA

hangisinde "gz atmak, aratrmak, incelemek"

TEST - 1

A) Karya geerken ayayla suyu kartr-
mt.
B) Kitaplkta ne var ne yok, kartrd.

C) Bir eliyle orbay kartrd.

D) Ne yapt, etti; mahalleyi bir anda kartrd.
Yukarda szckler ile karsnda e anlam-
lsnn bulunduu cmleler verilmitir.
Buna gre, hangi szcn e anlamls
karsndaki cmlede yoktur?
A) Yoksul B) Ar
C) Zelzele D) Yntem
2. 1. Gzel, krmz bir araba
2. Kk, sevimli bir kedi
3. Gururlu ve yalnz bir aslan
4. Eski ve byk bir gemi 5. Saat, ok ge olmu.

Arkadam kendine yeni bir saat ald.
Numaralanm niteleyici ifadelerden hangi-
Uyku saatim geldi de geiyor bile.
sinde insana zg bir nitelik baka bir
varla verilmitir? Bu binann su saatleri nerede?
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 Yukardaki cmlelerde "saat" szc ka

farkl anlamda kullanlmtr?
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4
3. 1. Barajn kapaklar alnca dere cotu.

6.
Y A M U R
M
2. Snk renkli elbiseler sana yakmyor.
U
3. Szlerindeki scaklk bizi etkiledi. K O N U T
A
4. Donuk baklaryla etraf szyordu. Z

Bu bulmacada aadaki szcklerden
izili szck gerek anlamyla kullanlm-
hangisinin e anlamls yoktur?
tr?
A) Uyar B) mit
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4
C) Ya D) Ev

Test - 1- 1 Toplum Hayat
NiTE
7. midim yllarn seline dt, 10. Gelen misafirlerin zeri ince ince aranyor.
1
Sann en titrek teline dt,
Kuru yaprak gibi eline dt... Gelen mektuplar yzeysel bir incelemeden
2
stersen rzgra salver gitsin! sonra bakanla gnderiliyor.
Necip Fazl KISAKREK Okulun avlusundaki kaleler kabataslak yapl-
Szcklerin Anlam Bu drtlkle ilgili olarak aadakilerden 3
mtr.
zellikleri hangisi yanltr?
eriye girmeden az nce haber bize ulat.
Bir szcn olumsuzu onun A) "mit", kuru yapraa benzetilmitir.
4
kart olmaz. B) Yapraa, insana ait bir zellik yklenmitir.
Yukardaki cmlelerde geen numaralan-
Bu lahmacun ok ac olmu. C) iirin ana duygusu "mitsizlik"tir. m szlerden hangi ikisi yakn anlamldr?
Acsz bir lahmacun istedi. D) Dize sonlarnda ses benzerlikleri vardr.
A) 1 2 B) 1 3
(olumsuz)
C) 3 4 D) 2 3
Tatl bir eyler yemek iin
geldim buraya. (kart)
Bir szcn yan ve mecaz
anlamda kullanm e seslilik 8. Aadaki grsellerin hangisinde "boaz" 11. "K geldi kapya dayand." cmlesinde
szc temel anlamnda kullanlabilir? geen k szcnn kart (zt) anlamls
ilikisi oluturmaz.
aadakilerin hangisinde kullanlmtr?
ocuun kolu yanllkla bar- A) B)
A) Annem, alacaklarmz bu listeye yaz, dedi.
daa dedi.
B) Snav kdna hi olmazsa bir eyler yaz.
Irman kollar burada bir-
C) Yaz geldiinden beri ocuklar ieri alam-
leiyor.
C) D) yorum.
Remzi Beyin kollar her yere
D) Bu scaklarda kolaysa oturup birka satr
uzanr.
da sen yaz.
12. "Sayfa" szc aadaki cmlelerin han-

gisinde soyut anlama gelecek ekilde kul-
lanlmtr?
9. 1. Ev alma, komu al, demi atalarmz.
A) Resm yazmalarda sayfa dzeni olduka
2. Kardaki ev, daha dn kiraland. nemlidir.
3. Eve meyve almay unutma. B) Onunla tanmak hayatmda yeni bir sayfa
4. Yarn evi batan sona temizleyeceim. at.
Numaralanm cmlelerden hangisinde C) ocuk karalad sayfalar etrafa frlatyor-

"ev" szc, daha genel anlamda kullanl- du.
mtr? D) Yatmadan nce her gn birka sayfa oku-
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 rum.

5. E
Tema TRKE
1 - TiN
kavrayarak birbiriyle anlamca ilikili kelimelere rnek verir. / Metindeki sz sanatlarnn anlatma olan katksn fark eder.
1. 1. Szlerinde anlamszca bir srar vard. 4. 1. Kitaplarm, onlar okumuyorum diye ks-
5. TEMA
2. Masasndakileri stnkr toplamt. knd. TEST - 2
3. Yandan geerken bizi batan ayaa bir 2. Gk grltsyle birlikte yamur balad.
szd.
3. Saatlerce, rl rl akan dereyi izlemi.
4. Salarn arkaya doru zensizce bala-
4. Hayvanlar aalarn altnda serinliyordu.
mt.
Yukardaki alt izili szlerden hangi ikisi Yukardaki numaralanm cmlelerin han-
gisinde insana zg bir nitelik baka bir
varla aktarlmtr?
A) 1 2 B) 1 3
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4
C) 2 4 D) 3 4
5. Szckler
Yal
2. u viraj da arabuk geip yar yine birinci
Ufak
tamamlamalym.
Bu cmledeki alt izili sz yerine aada-

Tatl
kilerden hangisi getirilebilir? Yanl
Ara ara sizi grmeye gelirim.
A)
Kart
B) lerimi bir rpda bitirmeliyim.
Anlamllar
Eki
ri
Gen
Doru
Kimi zaman ben de yar olmak isterdim.

C)
Hi olmazsa ylda bir kez grelim.
D)
Bu grafikteki szckler kart anlamllaryla
eletirilmek istenmitir.
Buna gre, hangi sembolle gsterilen e-
letirme yanltr?
A) B) C) D)
6. Aadaki cmlelerin hangisinde "ay" sz-

3. Aadaki cmlelerin hangisinde kart c farkl bir anlamda kullanlmtr?
anlaml szckler bir arada kullanlmtr? A) Bu ay, gnlerim ok youn geti.
A) Ustalarn stleri kir pas iinde kalmt.
B) Size ay sonuna kadar sre veriyorum.
B) Zar zor gn izin koparabilmi.
C) Vakitli vakitsiz kapmz almanzdan skl- C) Ay'n ekim gc, depremlere neden olabi-
dk. lir.
D) Sizinle er ge bir gn greceiz.
D) Her ay dzenli seferlerimiz var bu blgeye.

NiTE
7. ocuklar, bu cmle iin 9. Dar gnlerimde hi kimseyi yanmda greme-
neler syleyebilirsiniz? dim bari iyi gnmde birka kiiyi yanmda
bileyim.
E seslisi olan Bu cmledeki alt izili szcn anlamca
szck vardr. "Bilinmek" szc-
"anlalmak" yerini tutabilecek bir sz aadakilerin
Kerem anlamnda kullanl- hangisinde kullanlmtr?
Szckte Anlam
Zamann deeri an- mtr. A) Aratakiler neyse ki hasar almadan kazay
Kart Anlaml Szckler cak kaybedildiin-
Nida atlattlar.
de bilinir.
Anlam bakmndan bir-
birinin tersi olan sz- B) Nianna armadn hi olmazsa dn-
cklere kart anlaml ne ar.
szckler denir.
C) Olduka hzlydk ancak yol birden tkand.
kolay zor
D) Snavm kt geti oysaki ne ok alm-
iyi kt
Musa Yamur tm.
iman zayf Soyut anlaml sz-
Mecaz anlaml sz-
alkan tembel ck kullanlmtr.
ck vardr.
ayrntl yzeysel
gitmek gelmek
10. "Yetimek" szc aadaki cmlelerin
retmenin sorduu soruya renciler eitli hangisinde "Ev almamz iin bu para bize
dmek kalkmak cevaplar vermitir. yetiti." cmlesindeki anlamyla kullanlm-
akll deli Buna gre, rencilerden hangisi ret- tr?
dolu bo menin sorduu soruya doru cevap vere- A) Otobs karsalar da trene yetitiler.
memitir?
yaln ssl B) Tm bu ilere tek bama yetiemem.
A) Kerem B) Yamur
Not: Bir szcn olum- C) Kardelerim ve ben okumann kymetli
suzu onun kart deildir. C) Nida D) Musa olduu bir dnemde yetitik.
Ac acsz (olumsuz)
D) Annemin yapt bu yemek bize iki gn
tatl (kart)
yetiir.
Gitmek gitmemek
(olumsuz) gelmek
(kart)
Mecaz anlaml szck- 8. Altn, bir yl sonra bir miktar inmi.

lerin kart anlamls
Satc, on liradan bir kuru aa inmedi. 11. Genler vakitlerini... bilgisayar karsnda
cmleye gre deiir.
geirdiklerinden kendilerini ifadede ve iletiim
"Dost kara gnde belli Hamza, dan eteklerinden inip yanmza
becerilerinde ok byk skntlar yayor.
olur." atasznde kara geldi.
Bu cmlede bo braklan yere aadaki-
szcnn kart "be-
yi bir retmen, rencilerinin dzeyine lerden hangisi getirildiinde cmle, farkl
yaz/ak" szc deil,
iner. bir anlam kazanr?
"iyi" szcdr.
"nmek" szc yukardaki cmlelerde A) daima B) srekli
ka farkl anlamda kullanlmtr? C) ounlukla D) hep
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4

Kazanm: Metnin balamndan hareketle kelime ve kelime gruplarnn anlamlarn karr. / Atasz, deyim ve sz sanatlarn uygun
5. E
Tema TRKE
1 - TiN
durumlarda kullanarak anlatmn zenginletirir. / Kelimeler arasndaki anlam ilikilerini kavrayarak birbiriyle anlamca ilikili
kelimelere rnek verir. / Kalplam cmle yaplarnn kurulu ve kullanm zelliklerini kavrar.
1. Aadaki cmlelerin hangisinde "el" sz- 4.

5. TEMA

c deyim iinde kullanlmamtr?
TEST - 3

A) Komular arasnda gerginlik var, tartma-
nn eli kulanda.

B) Rza Baba'nn eli uzundur, bu meseleyi de

zebilir.

C) Kitapln yanndaki kutular ekilince eli
arada kald.
Yukardaki numaralanm deyimlerden
D) Onun eli sk biri olduunu herkes bilir. hangi ikisi anlamca birbirine en yakndr?
A) 1 2 B) 1 4
C) 2 3 D) 3 4
2. 1. Yz kzartc Bir haber karsnda yaa-

nan mutluluk
2. Hafife almak nemsiz saymak
3. Gzden dmek Eski itibarn ve gvenini

5. 1. Zaman zaman uzayn nasl olduunu d-
nrz.
kaybetmek
2. nsanlar el ele verip bar salayabilirler.
4. Kulak kabartmak Baka birilerini gizlice 3. ehir bize, hep beraber yaamay retti.
dinlemek
4. Ayrca her insan yaptndan sorumludur.
Numaralanm cmlelerden hangisindeki
Numaralanm cmlelerdeki alt izili sz-
deyimin aklamas yanl verilmitir?
cklerden hangi ikisi birbirine anlamca en
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 yakndr?
A) 1 2 B) 1 4
C) 2 3 D) 3 4
3. Her insann ocukluu, unutmayaca anlarla

doludur. Bu yzden insanlar gemilerinin
scak yzlerini hibir zaman unutmak istemez-
ler. 6. Aadaki cmlelerin hangisinde deyim
aklamasyla birlikte verilmemitir?
Bu paradaki "gemilerinin scak yzleri"
A) Btn gn ok yorulduundan uykusu gel-
miti, uyku gznden akyordu.
den hangisidir?
B) Her ey gnlnzce olsun, deyip bize gl
A) nsann hi unutamayaca arkadalklar atmt.
B) Gemiin kiiyi etkileyen gzel hatralar C) Eyalarn yangndan mal karr gibi, ace-
leyle alp gitmiti.
C) Anlatmakta zorlanlan kimi olaylar
D) Hoca, evdeki kazan vermemek iin baha-
D) nsann yaad duygusal anlar neler retmi, ipe un sermiti.

NiTE
7. nsanlar, karanl ok olan bir dnyaya pek 9. Gnlk yaammzda birok deyim kullanrz.
"Bakasna sylenirken kendisi de duymu
girmek istemezler.
olmak" anlamnda "kulana alnmak(1)", "bir
Bu paradaki, "karanl ok olmak" szyle ite baarya ulamak" anlamnda "yz akl
gstermek(2)", "bir yolculuktan sonra hemen
anlatlmak istenen aadakilerden hangi-
bir ie gemek" anlamnda "ayann tozuy-
sidir? la(3)", "bir kimseyle ilgili bilgileri baka birine
Sz Gruplar
anlatmak anlamnda" "iinden gelmek(4)"
A) ine girmeye cesaret edememek
Atasz
deyimleri kullanlr.
Gemiten gnmze B) Konuyla ilgili yeterli malzeme bulamamak
Bu paradaki numaralanm deyimlerden
gelen, syleyeni belli C) Bilinmeyen ynleri fazlaca bulunmak hangisinin aklamas yanl yaplmtr?
olmayan kalplam
zl szlere "atasz" D) Zarar da olan bir zellii bulunmak A) 1 B) 2 C) 3 D) 4
denir.
Ataszleri toplum iin-

de yaygndr, toplu-
mun byk ounluu
tarafndan bilinir.
Gemi yaamdaki tec-
rbeleri gelecek nesil- 10. "Huylu huyundan vazgemez." ataszyle
lere aktarma amac aadaki ataszlerinden hangisi ayn
tar. Bu yzden ge- anlamdadr?
nellikle t veren A) Kr atn yannda duran ya huyundan ya
yn ar basar. Bu suyundan...
tler, kimi zaman
dorudan kimi zaman B) Boynuz, kulaktan sonra kar ama kula
dolayl olarak verilir. geer.
Her kuun eti yenmez. C) nsan yedisinde ne ise yetmiinde de odur.
ok veren maldan, az 8. 1. Elektrikler olmadndan btn gn ylece D) Altn yere dmekle paslanmaz.
veren candan...
oturdum.
Ayan yorganna
2. Ben de btn giysileri olduu gibi akam
gre uzat.
saatlerine brakyorum.
Komunun tavuu kom-
uya kaz grnr. 3. Bugn kendimle ba baa bir gn geirdim.
Danan da am, 4. Yine btn ilerin bana kalacan adm 11. "Onu her grdnde..." cmlesinde bo
danmayan dz ova- braklan yere aadaki deyimlerden han-
gibi biliyorum.
da am. gisi getirilirse sz konusu kiinin ok
Bo uval dik durmaz. Numaralanm cmlelerden hangi ikisinde- telaland anlatlr?
ki alt izili szler anlamca birbirine en A) etekleri zil alard.
Az verip hrsz etme,
ok verip arsz etme. yakndr? B) etekleri tutuurdu.
A) 1 2 B) 1 3 C) eteindeki ta dkerdi.
C) 2 4 D) 3 4 D) eteine yaprd.

Kazanm: Cmlenin ifade ettii anlam zelliklerini kavrar. / Metindeki sebep-sonu ilikilerini fark eder. / Cmleler arasndaki anlam
5. E
Tema TRKE
ilikilerini kavrar. / Cmleye hkim olan duyguyu fark eder. / Trkenin kurallarna uygun cmleler kurar.
1 - TiN
1. Aadaki cmlelerin hangisinde "koul" 4. 1. imenlerin stne inerken dikkatli olmal-
5. TEMA
anlam vardr? ym. TEST - 4
A) Hayata farkl bak alaryla da yaklaa- 2. Paratm rahata aldndan inite zor-
bilmelisin. lanmadm.
B) Yeterli kuponu biriktirdin mi hediyelerini 3. Arkadalar, ben on yllk paratym.
alabilirsin.
4. Bu atlay hayatm boyunca unutmayaca-
C) ok konuanlar bizim operatrmze m.
arabiliriz.
Yukardaki cmlelerden hangisi neden-
D) Doru karar verdiimi herkes anlayacak. sonu anlam tamaktadr?
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4
2. Aadaki cmlelerin hangisinde tanm

yaplmtr?
A) Cep telefonlar iimizi ok byk oranda
kolaylatrmt. 5. Aadaki cmlelerin hangisinde koul
B) Dergide gzel yk ve iirler gze arp- anlam vardr?
yordu. A) Giden gnn arkasndan zlmemelisin.
C) Sanat her topluma gerekliydi. B) Zaman, her trl znty alp gtrd.
D) Aile, toplumun devamn salayan en C) Geliim srdke baardan baarya ko-
kk gruptur. ulur.
D) Hayattaki zorluklarla mcadele etmeliyiz.
3. 1. u gelenleri sen de tanyor musun? (Ola-

slk)
2. nsanlarn kalbi artk ta gibi olmu. (Ben-

6. 1. Zaman sana uymazsa sen zamana uy.
zetme)
2. Btn skntlar zamanla unutulur.
3. Dman askerlerini kanmzla boduk.
(Abartma) 3. Kervan gide gide dzelir.
4. Siyah gmlek sana yakm. (Beenme) 4. Her acnn ilac zamandr.
Yukardaki cmlelerden hangisi yanndaki Yukardaki cmlelerden hangisi anlamca

kavram karlamamaktadr? dierlerinden farkldr?
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 A) 1 B) 2 C) 3 D) 4

NiTE
7. 1. Diyelim ki sanatnn mzie olan ilgisi 9. 1. yapmam 2. yapmamtr
kk yalarda balam. Varsaym 3. hi 4. kimse
2. Gelecek ay, airimizin ansna bir gece 5. hibir ey 6. hata

dzenleyeceiz. Tasar 7. aslnda
3. Okuyucunun dikkatini ekmek iin yaplan Bu szlerle kurall ve anlaml bir cmle
Cmlede Anlam kapak tasarm ok gzel. Beeni oluturulmak istendiinde, sralama aa-
Eletiri Cmlesi dakilerden hangisi gibi olur?
4. Bir kadn, erkenden buraya geldi ve ekme-
Bir olay, durum, eser, A) 5 1 4 7 3 6 2
ini alp gitti. Tahmin
kii hakknda onun eitli
B) 3 4 6 2 7 5 1
ynleri dile getirilerek ya- Numaralanm cmlelerden hangisinin
plan olumlu veya olum- C) 3 6 1 4 7 5 2
tad anlam, karsnda yanl verilmi-
suz deerlendirmelere
tir? D) 5 2 7 3 4 6 1
"eletiri" denir.
Eletiri cmlelerinde A) 1 B) 2 C) 3 D) 4
ilgili kiinin, varln olum-
lu ynleri dile getirilmise
olumlu eletiri, olumsuz
ynleri dile getirilmise
olumsuz eletiri yaplm
10. (1) Bugn yamurlu bir gn olsa gerekti.
olur.
(2) Gne kavuruyor, hava iyice bunaltyordu.
Yazar, ilk kitabndan iti- (3) Gkyz deta kzarmt. (4) Kara bulutlar
baren ortaya koyduu ardan ara bekleiyordu.
mizahi anlatm ile ksa
srede okuyucuyu ken-
hangisinde "tahmin" anlam vardr?
dine balad. (Olumlu
eletiri) A) 1 B) 2 C) 3 D) 4
nsan neredeyse oku-
maktan soutan dil yanl- 8. 1. Hanmlar ve beyler, biraz sessiz olabilir
lar nedeniyle eser, okuyu- misiniz?
cunun ilgisini ekmekten
olduka uzakt. (Olumsuz 2. Gvendiim dalara kar yam.
eletiri)
3. Yemekler de nefis olmu, dorusu.
Az szle ok derin an- 11. Aadaki cmlelerin hangisinde ama-
lamlar etkileyici bir biim- 4. Hangi lgn bana zincir vuracakm, aa- sonu ilgisi vardr?
de bir araya getirmesi be- rm. A) Teneffs bitti, derse gitmeliyiz.
enilirken zaman zaman
bunu abartp kpkl bir Numaralanm cmleler tadklar anlam- B) Iklar sndnde son derece sakin olma-
anlatma dntrmesi larla eletirildiinde, aadaki anlamlar- lyz.
eletirilmiti. (Olumlu dan hangisi akta kalr? C) Anlamad iin ayn konuyu tekrar tekrar
olumsuz eletiri)
okudu.
A) Uyar B) Alay
D) Arkadalarla ma yapmak iin stadyumda
C) Sitem D) Beenme bulutuk.

Kazanm: Okuduklarndaki znel ve nesnel yarglar ayrt eder. / Cmlenin ifade ettii anlam zelliklerini kavrar. / Trkenin kurallarna
5. E
Tema TRKE
uygun cmleler kurar. / Metindeki sebep-sonu ilikilerini fark eder. / Cmleye hkim olan duyguyu fark eder.
1 - TiN
1. Aadaki cmlelerin hangisinde "yorum" 4. 1. Bu telefonun ekran dierlerine gre daha
5. TEMA
sz konusudur? kk. TEST - 5
A) Kendilerini ispat etmek kaygsyla yarma-
2. Bu telefon iki ay kullanlm olduundan
c oluyorlar.
fiyat daha dk.
B) Oyun iki perdeden oluuyordu.
C) Hava yal olduunda insanlar dkkn 3. Bu telefonun fiyat biraz yksek ama benim
nlerinde beklerlerdi. tarzm yanstyor.
D) Kprnn ayaklar, geen ay onarld. 4. Bu model, nceki yl telefon tasarm dl
ald.

de znel bir yarg dile getirilmitir?
2. Aadaki cmlelerin hangisinde "olaslk" A) 1 B) 2 C) 3 D) 4

anlam vardr?
A) Yllar sonra eski bir arkadayla karla-
m.
B) nmzdeki yaz, su sknts yaayabiliriz.
C) Uzun k geceleri bizi bekliyor.
5. Aadaki cmlelerin hangisinde "aamal
D) Anlalmas zor bir komumuz vard.
bir durum" sz konusu deildir?
A) Havalar sndka insann alas gelmi-
yor.
3. B) Trkiye tp alannda gnden gne gelime

gsteriyor.
Her insan, hatalaryla yzle-
melidir. C) Bahar geldiinden beri barajlarn doluluk
oran artyor.
Hasan
D) ocuka davranarak bir yere varamazsn.
Bizim iimiz korkutmak deil,
sevdirmektir.
Sevgi
Pazar akam ehir dndan

misafirlerimiz gelecek.
Nedim 6. Arkadalar! Benim grdm siz de gr-

Yamur yanca sokamz yor musunuz?
su basabilir.
Ne dediniz, tam anlayamadm.
Meneke Bu insanlar neden bize bakyor?
Yukardaki rencilerden hangisinin cm- Bu cmlelerde, aadakilerden hangisi

lesinde "tahmin" anlam vardr? yoktur?
A) Hasan B) Sevgi A) Dikkat ekme B) Varsaym
C) Nedim D) Meneke C) Soru sorma D) Seslenme

NiTE
7. 2 3 4 9. 1. Her yl yenilenmek iin meyvelerimi insan-
1 E T L K lara sunarm.
A A H 2. Benim yetiebilmem iin scak ve nemli bir

R S T ortam olmaldr.
T A 3. Benim iimdeki dnyalar grmek isteyen

kabuumu soymaldr.
Cmlede Anlam R M
4. Ben souk blgelerde yetitiimden sou-
Beklenti Cmlesi I A
a alknm.
Gereklemesi bekle- L

nen eye, bireyin belli art 1. Kazandklarn aralarnda karde pay yap- Numaralanm cmlelerden hangisinde
ve durumlarn alaca neden-sonu ilikisi sz konusudur?
tlar.
biimler veya kendisinden A) 1 B) 2 C) 3 D) 4
2. rendiklerini tekrarladn m unutmazsn.
beklenenler konusundaki
ngrsne "beklenti" 3. Keke ben de dn sizinle gelseydim.
denir. 4. Bu rencilerle gzel baarlara imza ata-
Bu beklentiler kimi zaman biliriz.
gerekleirken kimi zaman Yukardaki bulmacada verilen anlamlarn
da gereklemez. numaralanm cmlelerle uyumas gerek-
Beklenti kavram sonra- mektedir. Ancak numaralanm cmlelerden
dan (gelecek zamanda) biri o numarayla belirtilen ifadeyle uyuma-
yaplacak bir davrana maktadr.
yneliktir. Buna gre, bulmacada ka numaral cmle 10.
ki gndr doum gn- ile ifade uyumamaktadr?
1. A M A
m unutmazsn diye mit A) 1 B) 2 C) 3 D) 4
iindeydim. (gerekle-
2. U Y A R I
memi bir beklenti)
Yarn akama telefon- 3. N E R

larm hi susmayacaktr.
Akama beni gzel bir 8. 1. insann 4. eline 7. rzgr 4. K L E M

yemee karr diye d-
2. gibidir 5. geer Atsan atlmyor, satsan satlmyor.
nyorum.
3. bazen 6. frsat u poetleri tamama yardm edebilir

misiniz?
Yukardaki szcklerle kurall ve anlaml Biraz sessiz olunuz!
bir cmle oluturulduunda sralama nasl Akamlar erken yatmalsn.
olur?
A) 6 7 2 1 4 3 5 Bulmacadaki anlamlaryla aadaki cm-
leler arasnda yaplan eletirmelerden
B) 1 4 6 3 5 7 2
hangisi yanltr?
C) 6 4 5 1 7 3 2
D) 1 3 6 4 7 2 5 A) 1- B) 2- C) 3- D) 4-

Kazanm: Okuduklarndaki znel ve nesnel yarglar ayrt eder. / Cmlenin ifade ettii anlam zelliklerini kavrar. / Metindeki sebep-
5. E
Tema TRKE
sonu ilikilerini fark eder. / Cmleler arasndaki anlam ilikilerini kavrar.
1 - TiN
1. Aadaki cmlelerin hangisinde koul 4. (1) imdiye kadar bilim adamlar ok deiik
5. TEMA
anlam yoktur? robotlar yaptlar. (2) nsan biiminin dnda TEST - 6
A) Evden erken karsan bana haber ver. kpek, araba vb. biimlerde de robotlar yapl-
d. (3) Ancak ben, robotlarn en iyisi ve en
B) Arabay srmeyi rendin mi bir daha
akllsym. (4) Robot yapm son yllarda tek-
brakmak istemezsin.
nolojinin gelimesiyle hz kazand.
C) Hafta sonu vermek zere bir miktar bor Yukarda bir robotun cmleleri alntlanmtr.
para ald.
D) Her ey bahar yamurlarnn yamasyla hangisinde znel bir dnceye yer veril-
balad. mitir?
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4
2. 1. Kitaplarm yeniden okumak iin kitapln

raflarna zenle yerletirdim.
2. Sanatnn hikyelerindeki olay rgs

youn olduundan anlatm okuyucuyu 5. 1. Yarn, Ahmet'in de bizimle birlikte gelecei-
skyordu.
ni dnyorum.
3. Austos bcei, yazn almad iin
2. Yeni aldm kitab hafta sonuna kadar biti-
kn karncaya muhta olmutu.
receim.
4. Bilgisayar teknolojisi kt, elle yazlan dos-
3. alan her insan baarl olmu.
yalama biimi sona erdi.
4. nsan dzenli okursa yaamnn sonuna
kadar binlerce kitap okuyabilir.
neden-sonu ilikisi yoktur?
Yukardaki cmlelerin hangisinde "beklenti"
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4
sz konusudur?
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4
3. 1. yi dostu olann aynaya ihtiyac yoktur.
2. sterseniz yanl dnn ama kendi kafa-

nzla dnn.
3. Devler gibi eserler brakmak iin karncalar

gibi almak gerekir. 6. Aadaki cmlelerin hangisinde yorum
sz konusu deildir?
4. Bana arkadan syle, sana kim olduunu
A) Yamurlu havalarda kimse darya k-
syleyeyim.
mak istemez.
B) O skc konumalara nasl dayanyorsun?
hangi ikisi anlamca birbirine en yakndr?
A) 1 2 B) 1 4 C) Yurttaki renciler, hafta sonunu iple eker.
C) 2 3 D) 3 4 D) O gn seni saatlerce darda bekledik.

NiTE
7. Adaletin insanlar Bilgisiz iir, temelsiz 9. Kuyunun dibinde yaayan kurbaa gkyz-
arasndaki en kutsal duvar gibidir, der nn snrszln anlayamaz.
ba olduu syle- air Fuzuli bir kita-
nir. bnda. Aadakilerden hangisi bu cmleye an-
Aye lamca en yakndr?
A) Her canlnn doal yaps dierlerinden
Sevgi farkldr.
Cmlede Anlam
Arda B) Gkyz, kavranamayacak boyutta byk-
Endie Cmlesi tr.
nsanlar birbirinden farkl Aya C) Yaam tarzmz dnceler ve davranlar

duygulara sahiptir. O duy- Herkesin ayan Barn yolu, birbiri- ekillendirir.
gulardan biri de endie yorganna gre mizi sevmekten
uzatmas gerek- D) Her canlnn kavrama gc yaad evre
duygusudur. geer bence.
tiini sylemitir
kadardr.
atalarmz.
nsanlarn bir olayn mey-
dana getirdii ya da kii- Yukardaki rencilerden hangisi baka
nin yapt bir olumsuzluk birine ait bir sz olduu gibi aktarmtr?
zerine gsterdii ne A) Aye B) Arda

olduunu merak etme tav- C) Sevgi D) Aya
10. ok yorgun olmama ramen...
rna "endie" denir.
Bu cmle anlam akna gre aadakiler-
Endie, kiinin yapt den hangisi ile tamamlanamaz?
olumsuz bir davran ya
A) tm ilerimi rahatlkla bitirdim.
da bana gelen istenme-
yen bir olay zerine gs- B) derste gzm dahi aamadm.
terilen tavr anlatr. C) performansm gayet yksekti.
ocuklar, bu saat oldu D) bugn hi uykum yoktu.
hl gelmediler, balarna
bir ey mi geldi acaba?
Bu sknty da mdr
beyin dikkatini ekmeden
atlatabilir miyim?
8. (1) airin ilk iir kitab Sonsuz Bekleyi, bir 11. Aadaki cmlelerin hangisinde "beklenil-
Okul idaresi imdi hepi- yl iinde 12. basksn yapt. (2) Bu baar, meyen bir durumla karlama" sz konusu-
mize ceza m verecek- airi ksa srede tannan biri hline getirdi. (3) dur?
mi? hretin etkisiyle bol kpkl, abartl ve yap-
A) Arabadan inmeden camlarn kapal olup
mack ierii ile tartmal ikinci iir kitab
olmadn kontrol etmeliydik.
Kapda Beklerkeni kard. (4) Yanlnn
farkna varm olmal ki kendini TV ekranlarn- B) Meteorolojinin de dedii gibi sanak ya
dan biraz geriye ekti. aniden bastrd.
Bu paradaki numaralanm cmlelerin C) ocuklarn hibiri bugnk doum gn

hangisinde airin kitabyla ilgili olumsuz partisinden haberdar deildi.
bir eletiriye yer verilmitir?
D) Balkonun kapsn her zamanki gibi yine
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 ak brakmz.

Kazanm: Konunun zelliine uygun dnceyi gelitirme yollarn kullanr. / Metnin ana fikrini, ana duygusunu belirler / zlediklerine
5. E
Tema TRKE
1 -
ilikin sorulara cevap verir. / Metindeki yardmc fikirleri belirler. / Metnin tryle ilgili zellikleri kavrar. / Metinle ilgili grsel
geleri yorumlar. TiN
1. iirin sanld gibi bir st dil olmadn d- 3. 5. TEMA
nyorum. Evet, bir st dil gibi iir yazld TEST - 7
dnemler olmu, kimi airler de bu erevede Balklar
iirler yazmtr. Ancak halkn konutuu dille
yazlma yoluna girildii andan sonra bu st Kpekler
dile hibir eilim kalmamtr. Nitekim Orhan Kular

r
Veli'nin ok ksa bir srede ald inanlmaz
ala
yol ortadadr. Bu nedenle pek de haksz sayl- ba
plum Kediler
mam. Ka
hangisi ar basmaktadr?
A) Karlatrma B) Tartma
C) Aklama D) Tanmlama Hayvanlarn Says
27
35
5
8
19
Yukarda bir fuara katlan hayvanlarn eitleri

ve saylaryla ilgili grafik ve tablo verilmitir.
Buna gre, grafiin renkli blmlerinin

2. 20. yzyl bilim ve teknolojinin gelimesinde temsil ettii saysal oranlar aadakilerin
altn an yakalam, insan hayatna vazge- hangisinde doru verilmitir?
ilmez bir rahatlk salamtr. Bilim, hibir
zaman duraanlk gstermemekle birlikte bili-
min snrlar genilerken dnyann sanld Mavi Pembe Yeil Turuncu Mor
kadar byk olmad gerei ortaya km-
A) 27 8 35 19 5
tr.
Bu parada teknoloji ile ilgili olarak aa- B) 8 19 27 5 35
dakilerden hangisine deinilmemitir?
A) 20. yzyln teknolojinin en gelimi a C) 27 35 5 8 19
olduuna
D) 8 27 19 35 5
B) Teknolojinin insana byk kolaylklar sa-
ladna
C) Bilimin srekli olarak gelitiine
D) Teknolojinin salk zerindeki olumsuz

etkilerine

NiTE
4. Bilim ve teknolojinin ortaya kt tarihten iti- 6. 20. yzyldaki en byk gelime, hi kukusuz
baren insanlar, iinde yaadklar dnya ile bilgisayar teknolojisinde yaanmtr. nternet
yetinmemilerdir. Uzay merak etmiler, uza- ann kurulmas sonucunda bilgisayar ve
yn srlarn zmek amacyla gizemli bir yol- nternet; evimize, i yerimize hatta gnlk ha-
culuk, sistemli bir alma ierisine girmiler- yatmza girmeyi baarmtr. Bilgisayar tek-
nolojisi beraberinde ok byk yenilikler ve
dir. Sv yaktl motorlarn bulunmas ile uak-
kolaylklar getirmitir. rnein, bilgisayar ha-
lar ulam arac olarak kullanlmaya balan-
Dnceyi Gelitirme yatmza girmeden nce para yatrma ilemle-
m, insanlara uzak gibi grnen mesafelere
Yollar ri iin saatlerce sra beklerken bilgisayarn
olduka ksa srelerde ulalmtr. Bunun
hayatmza girmesi ile birlikte ilemler ksa
Tanmlama sonucunda insanlarn uzaya gitme istei iyice srede halledilmeye balanmtr.
Genellikle aklama artmtr.
Bu parada asl vurgulanan aadakiler-
bazen de tartma parag- Bu parada bilim ve teknoloji ile ilgili inden hangisidir?
raflarnda bavurulan bir sanolunun hangi zelliinden sz edilme- A) Bilgisayar teknolojisinde yaanan geli-
yntemdir tanmlama. mitir? meler, insan yaamna ok byk kolaylk-
A) Hayatn yeni snrlarn aramasndan lar salamtr.
Bir kavram, olay ya da
varln szlk anlam ola- B) inde yaad dnyay sevmemesinden B) Teknolojik almalar, 20. yzylda byk
rak ne olduunu akla- gelime gstermitir.
C) Byk bir merakla bir aray iine girmesin-
maya "tanmlama" denir. C) nternet, teknolojik yaammzn ayrlmaz
den
"Bu nedir?" sorusu bir paras hline gelmitir.
D) Hzl ulam aralaryla uzak mesafeleri
tanmlama ifadesini bula- D) Bilgisayarn olmad dnemlerde insanlar
ksa srede katettiinden
bilecek bir sorudur. ktphanelere daha ok giderdi.
Genellikle ........ denir,
......... demektir, ....... dir,
........ addr gibi szck ve
eklerle bitirilir.
Zamir, adlarn yerine 5. Hayat insann yzne her zaman glmez ve

kullanlan szcklerdir. bazen iler yolunda gitmeyebilir. Byle zaman-
zgrlk, insann kendi larda insan kendini yenilmi sayabilir. Ancak
bana i yapabilme gc- bu yenilgiyi kabul etmeyenler muhteem d-
nn addr. nleriyle gz kamatrmlardr. Tarih; spor-
da, sanatta ve siyasette azmedenlerin geri
dn hikyeleriyle doludur: Trk Mill Takm, 7. Sca scana yazmak benim tarzm. Ocak-
Atlet Lasse Viren, Basketbolcu T. McGrady, tan masaya yeni indirilen yemek gibidir benim
Aktr Robert Downey ve Astronot Neil yazlarm. Ben yazma ilk andaki duygularm
Armstrong bu isimlerden yalnzca birkadr. katarak yazmalym. Yemeimi sabah uyana-
cak okuyucularma hazrlamalym. Akam
Bu parann anlatmnda aadakilerin
TV'de grdklerini bir de benim gzmle
hangisinden yararlanlmtr?
gazetelerin kelerinde deerlendirmeliler.
A) ykleme Byle syleyen bir yazar aadaki trlerin
B) Karlatrma hangisinde rnekler vermektedir?
C) rnekleme A) An B) Biyografi
D) Tank gsterme C) Deneme D) Fkra

Kazanm: Metindeki yardmc fikirleri belirler. / Konunun zelliine uygun dnceyi gelitirme yollarn kullanr / zlediklerine ilikin
5. E
Tema TRKE
sorulara cevap verir. / Metnin ana fikrini belirler. / Metnin plann kavrar. / Metinle ilgili grsel geleri yorumlar.
1 - TiN
1. Uzay; Gne'i, gezegenleri, uydular, yldz- 3. Bilgisayarn icad ile hayat standartlarnn bir- 5. TEMA
lar, saysz galaksiyi iine alan sonsuz bir ou kkten bir deiime uramtr. Bilgisayar, TEST - 8
boluk olarak tanmlanabilir. Bu snrsz boluk en basitinden en kapsamlsna kadar hayatn
her alannda kullanlmaya balanmtr. Birok
ierisinde bulunan gk cisimlerinin her biri
ii kolaylatrd gibi birok deeri de alp
dnya yzeyindeki toz paracklar kadardr. gtrmtr. zellikle bilgisayar banda gei-
lk a filozoflarndan balayarak birok bilim rilen vakit arttka bel, boyun ars ekenle-
adam uzay tanmlama abas ierisine gir- rin, gzlkl insanlarn says artm, nice
mitir. Galilenin gk bilimleri ile ilgili alma- hayatlar bir monitrn nnde heba edilmi, o
lar olmutur. Teleskop ile gzlemler yapm, zararl radyasyonlara maruz kalnm, toplum
ierisinde geirilen sre azalm, insan avcla-
u anki bilim adamlarmzn bile sonucuna
r bu teknolojiden faydalanarak nice canlara
ulaamadklar bir aratrma izgisini balat- kymtr.
mtr. Kepler ise gezegenlerin yrngeleri
Bu para ile ilgili olarak aadakilerin
zerine almalar yapm, elips eklinde hangisi sylenemez?
hareketleri saptamay baarmtr. A) Hayatmzn birok alannda bilgisayar kul-
Bu parann anlatmnda aadakilerin lanlmaktadr.
hangisinden yararlanlmamtr? B) Bilgisayar kullanmna bal olarak birtakm
bedensel rahatszlklar ortaya kmtr.
A) Tank gsterme C) Birok insan nternet'in bu denli yay-
B) Tanmlama gnlamasndan rahatszlk duymaktadr.
C) Karlatrma D) Bilgisayar kullanm sosyal yaam olum-
suz ynde etkilemitir.
D) rnekleme
2. 19. yzylda, ok hzl uan uaklar takip

4.
eden roketler ksa srede yaplmtr. Bu
roketler sayesinde Ay'a gidilebilecei fikri orta-
ya atlmtr. Bylece gelimi lkeler arasnda
bir yar balamtr. Artk insanlarn aklnda
tek bir soru vardr. O da: nsanlar da uzaya
gidebilir mi, eer giderse orada yaayabilir
mi? Bunun zerine Alman bilim adamlar
aratrma yapmaya baladlar. Aratrma
sonucu olumluydu. Ancak tek sorun uzayda
yaamn srp srmeyecei idi.
Bu parada aadakilerin hangisinden
sz edilmemitir? Yukarda bir yolcu uann yapm aamas
grlmektedir.
A) nsanlarn kimi teknolojik aralar retme-
Buna gre, bu resimle ilgili olarak aada-
sinden
kilerden hangisi sylenemez?
B) Uzaya giden ilk bilim adamlarnn Alman A) Uan yapm yerine bol gne vur-
olmasndan maktadr.
B) Paralar byk makineler yardmyla yer-
C) Roketlerin icadyla uzaya gitme meraknn letirilmektedir.
domasndan C) ok sayda parann bir araya getirilmesiy-
D) Yaplan kimi aratrmalarn uzayla ilgili le meydana getirilmektedir.
tereddtlere cevap oluturmasndan D) Uan yapmnda iiler almaktadr.

NiTE
5. Bilimle teknoloji arasnda doal bir dngsel 7. 1. Bu yenilik birok kaygy da beraberinde
iliki vardr. Bilimsel almalar uygulamaya getirse de ksa sre iinde tm yurtta kabul
elverili bilgi reterek teknolojik gelimeyi, grd.
teknolojik gelimeler de bilimsel aratrmann 2. nsan sesinin iletiminin nce lke ierisinde
daha uygun artlarda yaplmasn salayarak daha sonra da lkeler arasnda yaylmas-
bilimsel gelimeyi hzlandrmaktadr. Yeni a na imkn verdi.
balarndan itibaren belirginlemeye balayan 3. Dnya tarihinin kaderini en ok etkileyen
Dnceyi Gelitirme bululardan biri olan telefon, 1876 ylnda
bilimle teknoloji arasndaki bu iliki, niteliksel
Yollar Graham Bell tarafndan icat edildi.
olarak pek deimeden gnmze kadar
4. ABDde benimsendikten ok ksa sre
devam etmitir.
sonra baka lkeler arasnda da yaylma-
Karlatrma Bu parada vurgulanan dnce aaya balad; bylece 19. yzyl, iletiim
dakilerin hangisidir? alarnn kurulmaya baland bir dnem
En az iki varln stn-
A) Bilim, teknolojiyle olan ilikisinde her olarak tarihe geti.
lk, aa olma, eitlik gibi
zaman daha hzl ilerlemektedir. Bu cmlelerle anlaml bir paragraf olutu-
eitli ynlerden birbiriyle rulmak istendiinde ilk cmle hangisi olur?
oranlanarak anlatlmasna B) Teknolojik gelimeler son yzylda daha
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4
fazla ilerlemitir.
"karlatrma" denir.
C) Gnmzde bilim adamlar daha ok a-
Karlatrmada iki var- lmaktadr. 8.
Yarmaclar Puanlar
lktan sz edilebilir: hikye
D) Bilim ile teknoloji arasnda olumlu ynde
ile roman, toprak ile su, Ezgi 70
paralel bir iliki vardr.
eletirmen ile sanat... Ya
Can 50
da ikinci bir varlktan do-
layl olarak sz edilir. Nehir 90
6. Uzayda yaamn srp srmeyecei konu-
"ehirler iinde en gze- sunda insanlar dndren temel kavram Burak 80
vard: atmosfer, radyasyon ve yer ekimi. Bun-
li stanbul'dur." cmlesin-
lardan en nemlisi, insanlarn yaamn sr- Puanlar
de gzellikleri ynnden drmesi iin mutlaka gerekli olan atmosferdir. 100
stanbul dier ehirlerle Solunumun dzenli olmas iin de bu atmosfer 90
karlatrlmtr. iinde bulunan gazlarn belirli miktarlarda
80
olmas gerekir. Uygun atmosfer artlar sa-
70
landktan sonra radyasyon yaltmnn yapl-
mas gerekir. Uzayda bir de yer ekimi soru- 60
Saysal Verilerden
nuyla karlalyor. Dnyadan uzaklaldka 50
Yararlanma yer ekimi azalyor. Bunlara dikkat edilip 40
Edeb metinlerde say- uygun koullar salandktan sonra insanolu- 30
nun uzayda da yaayabilecei dnlyor. 20
sal veri kullanma ok
Bu para ile ilgili anlatlmak istenen asl 10
grlen bir yntem deil- dnce aadakilerin hangisidir? Yarmaclar
dir. Ancak anket, rapor vb. A) Uzayda yaamn olup olmadn anlamak Ezgi Can Nehir Burak
almalarda eitli ista- iin bilim adamlar eitli almalar iinde Yukardaki yarmaclarn aldklar puanlar
tistik bilgiler kullanlarak olmutur. grafikle gsterilecektir.
anlatm gerekletirilebilir, B) nsann, dnyann dnda bir yaam sre- Buna gre, grafikte oluacak ekil aada-
buna saysal verilerden bilmesi iin orada uygun yaam koullar- kilerden hangisi olur?
nn salanmas gerekir. A) B)
yararlanma denir.
C) nsann yaamn salayan en nemli ge
atmosferdir.
C) D)
D) Yer ekimi sorunu zlebilirse insanolu
uzayda da yaayabilir.

Kazanm: Metindeki yardmc fikirleri belirler. / zlediklerine ilikin sorulara cevap verir. / Metnin konusunu belirler. / Metnin plann
5. E
Tema TRKE
1 - TiN
kavrar. / Okuduu metne farkl balklar bulur. / Metnin ncesi ve/veya sonrasna ait kurgular yapar. / Metinle ilgili grsel
geleri yorumlar.
1. Yaratclk insann en temel zelliklerinden 3. 5. TEMA

biridir. nsann kendi doasndan beslenen bu Sandviler
TEST - 9
yaratma istei, mhendislik mesleinin ve %15
Salatalar
bunun sonucu olarak teknolojideki gelimele- %42
rin ana sebebidir. Hemen her frsatta kulland- %7 orbalar
mz teknoloji szc; sanat, beceri anla-
ecekler
mna gelen Yunanca techne ve bilim, al- %15
%21
ma anlamna gelen logia szcnn birle- Tatllar
mesinden tretilmitir.
Bu parada aadakilerin hangisinden Bu grafikte, bir restoranda en ok tketilen g-
sz edilmemitir? da rnlerinin dalm gsterilmitir.
A) Teknolojik gelimelerde insann birtakm Buna gre, aadakilerden hangisi syle-
isteklerinin etkili olduundan nebilir?
A) Btn gda rnleri farkl oranlarda tke-
B) Teknoloji retme isteinin insann en temel
tilmektedir.
niteliklerinden birini oluturduundan B) Salatalarn te biri kadar iecek tketil-
C) Teknoloji szcnn anlamnda beceri ve mektedir.
C) orba ve tatllar toplamda sandvilerden
kabiliyet anlam bulunduundan
fazla tketilmektedir.
D) Bugn, teknoloji kavramnn eski amacn- D) En az salata, en fazla ise orba tketilmek-
dan olduka uzaklatndan tedir.
2. Toplumlar arasnda ticaret gelitike edinilen

bilgiler de hzla yaylmtr. Yaylan bu bilgile- 4. Uzayn kefi ile birlikte insanolunun hayatn-
rin inliler tarafndan byk bir ustalkla da nemli deiiklikler oldu. Bu deiiklikleri
Batdan ok daha nce teknolojiye dnt- yle sralayabiliriz: Uzay bilimi demek olan
astronomi, sadece gzlemlere dayal iken
rld bilinir. rnein demir kalplk,
deneysel bir bilim hline geldi. Gne, geze-
dmen, kt, ipek dokumacl, barut, mat-
genler ve dier gk cisimleri hakknda daha
baaclk gibi bulularn Avrupada kefedildii gereki bilgiler elde edildi. Uzaydan ekilen
14. yy.dan yzlerce yl nce inde kullanld uydu fotoraflar ile dnyann gerek boyutlar
saptanmtr. lld. Uydu fotoraflarndan yararlanlarak
Bu parada aadakilerden hangisine de- meteorolojide hava tahminleri doru olarak
yaplmaya baland. letiim ve ulam tekno-
inilmemitir?
lojilerinde byk gelime ve kolaylklar salan-
A) Bilginin, ticaretin hzna paralel bir geliim d.
gsterdiine Bu parada ilenen konu aadakilerden
B) inlilerin bilgiyi kullanmada nc rol oyna- hangisidir?
A) Uzayn kefedilme sreci
dna
B) Uzay teknolojisinin gelimesi srecinde in-
C) Avrupadaki ekonomik ve sosyal geliimin sann gsterdii byk aba
14. yzyldan nce baladna C) Uzayn kefi ile insann yaamnda meyda-
na gelen gelimeler
D) Birok buluu Avrupann inlilerden daha D) Bilim adamlarnn uzayla ilgili almalar-
ge tandna nn bundan sonra da devam edecei

NiTE
5. Tasarmn rne dnmesi birbirinden farkl 7. Teknolojinin gelimesi ile doadan ve dnya
baz teknik yaklamlar gerektirir. Bu noktada nimetlerinden daha ok yararlanlm ancak
ustalk kavram nem kazanmaya balamtr. denetlenemeyen denge deiiklikleri sonucu
Gemite...... Makineleri tasarlayanlar mhen- ayn oranda da kirlilik n plana kmaya ba-
dislerdir ama kullananlar iilerdir. Kiiden lamtr. Yani doal geliim hznn almas ile
kiiye deiebilen yetenek ve kiilik yaps doal denge bozulmu ve yaratlan atklarn
iiliin denetimini zorunlu klmtr. nceleri kendi kendini temizleyemedii, mutlaka insan
Benzetme retim srecinde tecrbeli ve kdemli iiler ya mdahalesinin gerektii bir yap olumutur.
da ustalar tarafndan denetlenen iilik, Ekolojik denge kontrol d bir ekilde bozul-
Bir dnceyi etkili zamanla teknolojinin denetimine girmitir. maya balamtr. Bu srete teknolojinin
biimde anlatmann en Bu parada bo braklan yere anlam ak- ktye kullanm sonucu iinde yaadmz
gzel yollarndan biri de na gre getirilecek en uygun cmle aa- dnemde Hiroima ve ernobil gibi facialar
benzetmeye bavurmak- dakilerden hangisidir? ortaya kmtr.
tr. A) eitilmi usta kiiler tarafndan yaplan ve Bu parada aadakilerden hangisine
snrl kalan bu retimler gnmzde artk deinilmemitir?
Benzetme, metnin anla-
makineler tarafndan yaplmaktadr.
tmndaki soyut ynleri A) nsann teknolojiyi srekli olarak olumsuz
B) makine teknolojisinin gelimesi insanln ynde kullandna
somut bir zeminde anlat-
yz yze kald sorunlardan biri olan isiz- B) Teknoloji sayesinde insann doadan daha
ma abasdr.
lii de gn yzne kard. ok faydalandna
Bu yaplrken yazar ken- C) insan ihtiyalar iin farkl uralara ynelir- C) Teknolojinin gelimesi ile birlikte doal den-
disine toplumda ok bili- ken bugn yeni ihtiyalara ynelmektedir. genin bozulduuna
nen gl bir varlk seer: D) Teknolojinin yanl kullanmnn birtakm
D) insan yaamn belirleyen bir ge deilken olumsuzluklara yol atna
aslan, tilki, kedi, demir, bugn yaammzn ayrlmaz bir paras
ta... olarak mhendislik karmza kar.
Seilen bu ve daha ekle-

nebilecek rneklerle ben- 8. Batda Sanayi Devrimi'nin 19. yy.dan itibaren
zetme oluturularak anla- James Watt tarafndan gerekletirilen buharl
tma zenginlik katlr. lokomotifin icadyla balam olduu var say-
6. (1) M 3000 civarnda Msrda piramitlerin
lr. 1876da Alexander Graham Bellin bir
Kaya gibi sert bir vcu- yapmnda alan mhendisler matematiin
deney srasnda, icat ettii telefonun br
da sahipti. bilinen kurallarn byk bir ustalkla kullana-
ucundaki yardmcsn armas, iletiim tek-
rak piramidin yapmn binde birlik bir hata
Bilgisayar gibi iyi alan payyla tamamlam. (2) Ayrca bu piramitleri nolojisinin kesin balang tarihidir. Bu olayla-
birok gizemli bulula sslemeyi de baar- rn hemen sonrasnda Edison 1879'da elektrik
bir kafas vard.
mlardr. (3) rnein ilk radyoaktif materyal- ampuln ve 1888de gramofonu icat etti.
Karnca kadar alkan lere Firavun mezarlarnda rastlanmtr, mum- 1902de Limuere Kardeler, ilk sinema filmini
bir insan aryorsanz hsan yalama teknikleri hl tam zlememitir. ekti. 1903te Wright Kardeler, ilk motorlu
Bey'e baknz. (4) Piramidin klandrma sistemi de ciddi bir uak denemesini gerekletirdi. 1908de
muammadr, piramidin corafi konumu ve Pi sanayici Henry Ford T adn verdii otomobi-
Tilki kadar kurnaz bir li iin sanayide devrim saylan ilk retim bant
saysnn gizemi bugne kadar aklanama-
ocuktu Yamur. mtr. (5) Msr medeniyetinin insanln ya- sistemini yaratt.
rarna sunduu bulularn banda tarmla Bu para iin en uygun balk aadaki-
ilgili almalar gelir. lerden hangisidir?
Yukardaki numaralanm cmlelerden han- A) Teknolojinin Balangc
gisi paragrafn anlam akn bozmakta- B) Lokomotifin cad
dr?
C) Batdaki Teknolojik Gelimeler
A) 2 B) 3 C) 4 D) 5 D) Otomobil retmenin nsanla Katks

Kazanm: Metindeki yardmc fikirleri belirler. / Metnin ncesi ve/veya sonrasna ait kurgular yapar. / Metne ilikin sorulara cevap
5. E
Tema TRKE
verir. / Metne ilikin sorular oluturur. / zlediklerine ilikin sorulara cevap verir. / Olaylar ve bilgileri sraya koyarak anlatr.
1 - TiN
1. Uan mucidi olarak bilinen Wright Kardeler, 3. Bilim ve teknolojinin ilerlemesiyle eski alkan-
5. TEMA
uaklarn tasarlarken akbabann kanatlarn lk ve anlaylarmz srekli deimitir. TEST - 10
incelerler. Uak nasl uar, sorusunun cevab Fotoraf tekniinin bulunmasyla gzleme
ise esas olarak uan kanatlarnda sakldr. dayal bir sanat anlay, yerini dnmeye,
Bugn artk biliyoruz ki bir ua havada tutan, gzlem tesindeki hayal gcn n plana
uan motoru deil, kanatlardr. Uan kal- karan bir sanat anlayna terk etmitir.
drma kuvveti kanatlarla salanr. Motor nde- Gzlemcilik yerini hayalcilie, o da soyut
ki havay alr ve arkaya doru iter. Bu, bir itme sanat anlayna ve daha sonra da performan-
gc salar ve bu g sayesinde uak ileri sa brakmaya balamtr. Eskiden gnein
doru hareket eder. Uak ileri doru hareket batmas ile uykuya yatan insan elektrikli
ederken kanadnn yapsndan dolay kanadn
aydnlatma dzeninin kuruluu ile artk 24
alt yzeyinde yukar doru bir kaldrma kuvve-
saat yaamakta, retmekte ve var olan tm
ti doar. Bu arada da hava, iinde ileri doru
snrlar hzla amaktadr.
hareket eden uaa kar bir diren gsterir.
Uan srati arttka kanadn kaldrma kuv- Bu parada aadakilerden hangisine
veti de artar. Ve uak yerden havalanr. deinilmemitir?
Bu parann anlatmnda aadakilerden A) Fotorafn bir sanat dal olarak kabul edil-
hangisine yer verilmemitir? mediine
A) Aklayc anlatma B) Fotoraf tekniinin insann sanat anla-
B) Benzetmelere ynda deiimler meydana getirdiine
C) Nesnel bir anlatma C) nsanda somuttan soyuta doru deien

bir sanat anlaynn olutuuna
D) Kesin yarglara
D) Elektriin bulunmasyla insann gn kul-
lanma dzeninin deitiine
4. Sanayi retimi, monoton bir dzende olup

disiplinsizlik ve sistemsizlii kabul etmemekte-
dir. lerin otomatik olarak yaplmas, kiileri
monoton bir yaamn iine itmektedir. Sana-
2. (1) Yeni pazarlama teknikleri ile toplumsal yilemenin dayatt robotlam yaam, in-
ihtiyalarn genilemesine paralel olarak re- sanlarn bireysellemesine de neden olmu-
timde rekabete dayal maliyet ve kalite kav- tur. Bu yaam insanlarn duygusal i yaamla-
ramlarnn nemi hzla artmtr. (2) zellikle rn da etkilemi, onlar kullandklar makinele-
Batl toplumlarda rekabetin ve pazarlamann re benzeterek, gnden gne yetkinlemesine
en temel gelerinden biri kalitedir. (3) Gelime ancak ayn oranda da sosyal yaamdan uzak-
bu ynde olunca retim tesislerinde kalitenin lamasna neden olmutur.
denetimi gerekli hle gelmitir. (4) Bat, geli- Bu para, aadaki sorulardan hangisine
mi teknolojisini bir bask arac olarak kullana- cevap niteliindedir?
rak uzun yllar baka toplumlarn zerinden
A) Sanayilemenin insan iin nemi nereden
g kazanmtr. (5) Balangta youn emek
gelmektedir?
yntemleriyle yaplan bu kalite denetimleri,
teknolojinin hzl geliimiyle yerini bilgisayar B) Bireysel yaam seen insan bugn ne gibi
tabanl test ve otomasyon tekniklerine brak- skntlar yaamaktadr?
mtr.
C) Makineleme insan yaamn nmzdeki
Numaralanm cmlelerden hangisi parag- srete nasl etkileyecektir?
D) Sanayilemenin insanda ne gibi deiimler
A) 2 B) 3 C) 4 D) 5
meydana getirdiini dnyorsunuz?

Test - 10
NiTE - 1 Toplum Hayat
5. Teknolojinin yaammza getirdii bunca olum- 7.
lu etkinin yannda doal yaama olan olumsuz
etkileri insanolunun zm bulmaya alt
dier bir olgu olarak zihinleri megul etmeye
devam etmektedir. Bugn yarnlar iin ge-
miten dn alan insanolu, torunlarnn
deil artk kendi yaamnn kaygsn tamak-
Cevap Paragraf tadr. Yaamda felsefi dnceyi hzla yok
Cevap paragraf olu- eden harika teknolojiler, makineleri insanla-
trmann bir adm ncesinde ne yazk ki insan-
turan metinlerde soru ya
lar makineletirmeye balamlardr.
da sorular yneltilerek pa-
Bu parada yazar aadakilerin hangisin-
ragrafn iinde hangi soru-
den yaknmaktadr?
nun cevabnn bulunduu Yukarda dnyann en yksek kulesi olarak
A) Teknolojinin ba dndrc bir hzla geli-
ya da bulunmad soru- alan Burj el Dubai Kulesi grnmektedir.
mesinden
lur.
B) Teknolojik gelimeyle birlikte insandaki Buna gre, bu kule ile ilgili olarak aada-
Bu sorular zerken nce duygusal ynlerin yok olmasndan kilerden hangisi sylenemez?
metnin hangi konuyu i- A) Maliyeti en yksek kuledir.
C) Teknolojinin de kendine gre bir felsefesi-
lediini belirleyip sorulara nin bulunmasndan B) evresindeki yaplardan olduka yksektir.
bu erevede cevap ara- D) Teknoloji ile birlikte insann sadece gelecek C) evresinde bo alanlar vardr.
mak gerekir. kaygs ile yaamaya balamasndan D) Etrafnda ok katl binalar bulunmaktadr.
Ayrca ilk szck ve cm-
le, cevap paragraflarnda
nemli bir ipucu niteliin- 6. Teknolojik gelime, krk makinesi ile beraber
isizlie, ilalarla beraber yeni hastalklara,
dedir.
tarmn modernlemesi ile beraber topran
Hibir cevap, sorusundan fakirlemesine, amar - bulak makinesi, 8. 1. Gnlk yaamla btnleen bu teknolojik
bamsz deildir, dn- buzdolab gibi yaam kolaylatran cihazlarla geliim, tarih boyunca yaanan lekleri s-
beraber evre kirliliine yol amtr. Teknolojik rekli bytmtr.
cesinden hareketle ilk
ilerleme sonucu doal bir dnya ve yaam-
cmle iyi incelenmelidir. 2. Nihayet, bunlar insanln geliimi iin
dan, yapay bir yaama ve sanal bir dnyaya
gei yaanmaya balanmtr. Bu yzden yararl olmakla beraber bir ksm da zarar
... anlamnda kullanm alan bulmutur.
Bu parann sonuna anlam akna gre 3. nsan kendini tanma yolunda dur durak
getirilecek en uygun sz aadakilerden bilmeyen abalar ile birok keif ve icat
hangisidir? gerekletirmitir.
A) herkes yeni bir bulu yapma abas iine 4. Elde edilen bu yeni keif ve icatlar ilk aa-
girmitir. mada laboratuvar ortamnda kullanlrken
B) insan yapabileceinin en iyisini yaparak daha sonra gnlk hayatn da paras
hayatn kolaylatrma yoluna gitmektedir. hline getirilmitir.
C) insan, dt bu kmazdan kurtulmak Numaralanm cmlelerle anlaml bir pa-
iin insani yn ar basan zmler ara- ragraf oluturulduunda, sralama aa-
maktadr. dakilerden hangisi gibi olur?
D) aradmz her eyi yerli yerinde bula-
A) 2 - 1 - 3 - 4 B) 3 - 2 - 1 - 4
madmz zaman her insan gibi bizim de
canmzn skld zamanlar olmutur. C) 1- 4 - 3 - 2 D) 3 - 4 - 1 - 2

5. E
Tema TRKE
kullanr. 1 - TiN
1. Aadaki cmlelerden hangisi ykleminin 4. Aadaki cmlelerin hangisinde tek yarg
5. TEMA
trne gre farkldr? vardr? TEST - 11
A) Komu komunun klne muhtatr.
A) Adaletsizlik dost saysn drr.
B) Hafzasz ba, bekisiz kaleye benzer. B) Daha nce gelip buralar grm.
C) Cesaretli insan, inanla dolu bir insandr. C) ten artmaz, diten artar.
D) nsan faydal bir an geirmek iin okuma- D) Ne oldum, dememeli; ne olacam, demeli.
ldr.
2. 1. Son pimanlk fayda vermez.

2. Merhametten maraz doar. 5. 1. Her gece bir blbl ter bahemizde.
3. Adalet ile zulm bir arada bulunmaz. 2. Sonunda kye kar kvrml yol.
4. Mahkeme kadya mlk deildir. 3. imdi konuma umutsuzluktan yana.
4. Her karanln bir bitimi vardr.

Yukardaki ataszlerinden hangisi anlamca
Yukardaki cmlelerden hangisi yklemi-
olumsuz bir cmle oluturmaz?
nin trne gre farkldr?
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4
3. 1. Aada ben ne yapacam

2. Yarn bize kimler gelecekti 6. Aadaki cmlelerden hangisi anlamca
olumsuzdur?
3. Sylediklerimi dnm m bilmiyorum
A) Hi kimseye krc sz sylemedi.
4. Tozlu yollar suland m
B) Kendine yeni bir yol izmeli.
Numaralanm cmlelerden hangisi soru
anlam tamamaktadr? C) Kaplar, yzne bir bir kapanr.
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 D) Yabancnn tuhaf baklaryla karlat.

Test - 11
7. 1. Herkes vnme hakkn kullanabilir. 9. 1. Kurun geirmez bir glmsemeye alt
gzlerim.
2. Bahar gelip yamurlar yanca ben gzel-
leirim. 2. Yaplan yardmlar sahiplerine ulatrdk.
3. Bu baharn en gzel iei benim. 3. Herkes kendi kaderini yaar.

Cmle Trleri 4. Koku deyince akla ben gelirim. 4. Bu dalar, bu iekleri hep sevdim.
Yklemin Bulunduu
Yere Gre Cmleler Yukardaki numaralanm cmlelerden Numaralanm cmlelerden hangisi ykle-
1. Kurall Cmle hangisi yapca dierlerinden farkldr? minin yerine gre dierlerinden farkldr?
Yklemi sonda bulunan
cmlelere kurall (dz) A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 A) 1 B) 2 C) 3 D) 4
cmle denir.
Cmlenin isim ya da fiil
trnde olmas kurall
veya devrik olmasn
etkilemez.
Ninem bize gzel ma-
sallar anlatrd.
Bin dost az, bir dman
oktur.
Gelenlerin yol yorgunu 10. Aadakilerden hangisi devrik bir isim
olduu belliydi.
cmlesidir?
Onu herkes severdi.
Krk gn, krk gece d- A) Anladm, tm bunlar aslnda bir kurguydu.
n olmu.
Baar gzeldir. B) Hi olmazsa birileri bekleyecekti sen dne-
Yaplan her iyilik geri ne kadar.
dner. 8. Misafir on ksmetle ge-
Alim unutmu, kalem lir; birini yer, dokuzunu C) En byk yoksulluktu hayallere ulaama-
unutmam. ev sahibine brakr. mak.
Yarn akam gelecek. Fiilimsi ieren
Birden ok yk- D) Tm yurtta youn kar ya etkiliydi.
cmle
2. Devrik Cmle lemli cmle
Ayen
Yklemi bata ya da or- Nazan
tada bulunan cmlelere
devrik cmle denir.
yl ayr kaldm sev-
diklerimden.
Bir daha gidemedim
vatanma.
almad bu bilgisayar
bir daha. Kerim Arda
Eve yorgun gelirdi ou Tek yklemli 11. Aadakilerden hangisi bir soru cmlesi
zaman. Olumsuz cmle
cmle deildir?
Katlanmak ok zordu
ayrla. A) Hatrlamyorum bu barda kim krmt
indekileri tam anla- Serkan retmen'in syledii cmlenin
myla anlatamad ona. B) Tm olanlarda yine ben mi suluyum
zelliini yukardaki rencilerden hangisi
Her gzelin bir kusuru
C) Neden kendinizi de sulu olarak grmyor-
olabilir bence. doru sylemitir?
ok geimsiz bir yap- sunuz
A) Ayen B) Arda
dayd bu hayvan. D) Hangi etkinlie katlacaksnz yarn
C) Kerim D) Nazan

5. E
Tema TRKE
1 - TiN
kullanr.
1. Toplumun baars ayn zamanda bireyin ba- 4. 1. Ya sus ya da iyi eyler syle! 5. TEMA
arsdr. TEST - 12
2. Yalan sklmeden gerek dikilmez.
Aadakilerden hangisinin yklemi bu
3. Toplum, gzel sanatlarla beslenir.
cmlenin ykleminin tr ile zdetir?
A) Hepimiz kahkahalarmz gzyalarmzla 4. Zorluk karan, zorlukla karlar.
dyoruz. Yukardaki numaralanm cmlelerden
B) Hayat yala deil, yaamakla anlalr. hangisi anlamca olumlu deildir?
C) Hibir miras doruluk kadar ok deildir. A) 1 B) 2 C) 3 D) 4
D) Eitim, rencilere saygyla balar.
2. Tarlada izi olmayann, harmanda yz olmaz.

Bu atasznn zellikleri aadakilerin
hangisinde doru olarak verilmitir?
A) Kurall olumsuz fiilimsi ieren fiil cm-
lesi
B) Devrik olumsuz tek yklemli fiil cm-

lesi
C) Kurall olumlu tek yklemli isim cm-

lesi
5.
D) Devrik olumlu fiilimsi ieren isim cm- Kabak dolma-
aka yap-
lesi sn sevmez
yorsun bana!
miyim hi?
1 2
Bir haftadr ne
kapm alan Ne kadar
var ne de tele- cesur olduu-
3. Aadaki cmlelerin hangisinde eylemin fon aan. mu biliyorsun.
gereklemesi bir arta baldr?
A) Bundan sonra deniz kenarnda yaasak. 3 4
B) Kltr farkndan dolay iyi anlaamyoruz.
hangisi, olumsuzluk eki almad hlde
C) Geceleyin bir ses blmesin mi uykumu? anlamca olumsuzdur?
D) Gzetmen gelmise snav hemen balar. A) 1 B) 2 C) 3 D) 4

Test - 12
6. 8. 1. Dorular aklannca hakszlar belli oldu.
2. Az sonra ieriye birlikte girdiler.
Kurall bir cmle kuran
rencimize baar dl 3. ok konuup da sizi rahatsz etmek iste-
verilecektir. mem.
Cmle Trleri 4. Hrszlar yakalamak iin btn gn ura-

Olumlu Cmle tk.
Bir eylemin yapldn, Kaptanla konumusa bir
yaplmakta olduunu, ya- Numaralanm cmlelerden hangisi yapca
sebebi vardr. dierlerinden farkldr?
placan anlatan cmle-
lere olumlu cmle denir. Selma
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4
Her ey yolunda gidiyor.
(olumlu cmle) Iklar snd gemimizin
Sevenler kavumal. yine.
(olumlu cmle) Fuat
Dersine dzenli alr-
d. Szler yetersiz oluyor byle
Yeni yerine almak iin zamanlarda.
ok alt.
Rza
Okumay ok severdi. 9. Aadaki cmlelerden hangisi tek yklem-
Arkadalarna hemen Kuytuda kalmt bu evin li, kurall bir ad cmlesidir?
snd. yeri.
Eve dn hrsz girmi. En kudretli insan hkim olandr kendisine.
A)
Olumsuz Cmle Belks B) Kskanmak da acmak gibi insann yreini

Bir eylemin yaplma- actr.
Buna gre, baar dl yukardaki ren-
dn, yaplmamakta ol- C) En abuk kuruyan ey gzyadr.
cilerden hangisine verilmelidir?
duunu, yaplmayacan
anlatan cmlelere olumsuz A) Selma B) Rza Tatl szler, iddete kar en etkili silahtr.
D)
cmle denir. C) Fuat D) Belks
Hibir ktlk karlksz
kalmaz. (olumsuz cmle)
Mahkeme kadya mlk
deil. (olumsuz cmle)
Olumsuz cmleler ze-
rine "deil, yok, ma,
maz, sz" ek ve szck-
lerini alr.
10. Aadaki cmlelerden hangisi olumsuz
Korku nedir bilmezdi.
bir fiil cmlesidir?
Yanma hi gelmedi.
Kimseden korkmuyor- A) Ne seni grmek ne de sesini uymak istiyo-
du. 7. Aadakilerden hangisi fiilimsi ieren cm- rum.
Bu sralar isiz. leye rnektir?
B) Burada zannettiiniz kadar yalnz deiliz.
Aradm araba bu de- A) Baca eri olsa da duman doru kar.
ildi. C) Hi beklemediin bir anda karna kabili-
Evde kimse yokmu. B) Bakarsan ba, bakmazsan da olur.
rim.
C) Balk batan kokar.
D) Tm almalara ramen yangn btn
D) Bal tutan parman yalar. mahalleye yayld.

5. E
Tema TRKE
1 - TiN
1. Aadaki cmlelerin hangisinde alt izili 3. Aadaki cmlelerin hangisinde alt izili
5. TEMA
szcn yazm yanltr? szckte yazm yanl vardr? TEST - 13
Pekok insan hakknzda ikyette bulun-
A) Oysaki btn paramz demitik.
A)
mu.
B) Etrafmz dmanlarca epe evre sarld.
Her ey gnlnce olsun.
B)
Herkes gibi biz de dar ktk.
C)
Yoksa buna bir itirazn m var?
C)
Herhlde siz de gitmeyi dnmyorsu-

D) Aznz doluyken konumayn.
D)
nuz.
2.
Onlarca kurbaa gelen uya-
rlar da duyunca zirveye k- 4. Bir halkn kendi yanllarn dzeltmedii sre-
1 2
maktan vaz geti.
ce baka insanlardan yardmda istemeye
3
retmen hakk yoktur.
4
Yukardaki cmlede alt izili szcklerden

Saylarn yazm
hangisinin yazm yanltr?
Arif
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4
"de"nin yazm
Asya
Ses kurallarna uyulmamas
Arda
5. 1. Galatasaray iyi bir on birle sahaya kyor.
Birleik szcklerin yazm 2. Ligin 2'inci yarsnda baarl olmanz dile-
rim.
Ahmet 3. Forma numaram neden altmalt?
retmenin tahtaya yazd cmledeki 4. 17 ocaktaki mata siz de oynayacak ms-

yanlln nedenini hangi renci doru nz?
sylemitir?
A) Arif B) Asya hangisinde yazm yanl yaplmamtr?
C) Arda D) Ahmet A) 1 B) 2 C) 3 D) 4

Test - 13
6. 1. Cengiz Aytmatov'un 3'nc kitabn oku- 8.
dum.
Alnmz ak, yzmz pak.
2. Hastaneden ancak sabah 5. sray alabil-
mi. Alican
3. Konunun alt balklarn "1, 2 ve 3." diye Size yardm, boynumuzun

Yazm Kurallar
sralyordu. borcu olsun.
Ses Bilgisi Kurallarnn 4. Yarn 14'nc doum gnn kutlayacak- Sena
Yazma Etkisi m.
Yazm kurallarn uygu- Sevinten ne syledii anla-
Numaralanm cmlelerden hangisinde lmyordu.
larken nsz benzemesi
saylarn yazm ile ilgili bir yanllk yapl-
dikkate alnr. Reyhan
mtr?
Her ey planlad gibi
Btn gn azn bak a-
olmutu. A) 1 B) 2 C) 3 D) 4
mam.
iten getikten sonra
yaplacak bir ey yoktu. Hatice
Yazm kurallarn uy-
gularken nl dmeleri Yukardaki rencilerden hangisinin cm-
dikkate alnr. lesinde bir yazm yanl vardr?
Olunu (oul) aramt A) Alican B) Sena
yllarca.
C) Reyhan D) Hatice
ehrin (ehir) merkezi-
ne gitmiti.
Kaybetmekten (kayp)
hi holanmazd. 9. 1915te anakkale Boazndan gemeye
n m deiimleri alan dman zrhlsn Seyit avuun yer-
uygulanr. letirdii 250 kg'lk glle yerle bir etmiti.
zerinde pembe bir ka- Bu cmledeki yazm yanlnn nedeni aa-
zak vard. (penbe yanl) dakilerden hangisidir?
nsz yumuamas
A) Tarihlerin yazm
uygulanr.
Yurdumun (yurt) drt bir B) Da, deniz, boaz adlarnn yazm
yan cennet. 7. 1. Yazdm mektuplar elinize geti mi? C) Unvanlarn yazm
lacn (ila) etkisi yeni D) Ksaltmalarn yazm
2. Kitap ta bask stne bask yapyormu.
ortaya kyor.
3. Bugn arkadalarmla huzurevine gidece-
im.
4. Telefon etmi ancak evde kimse yokmu. 10. Dedi ki: "Asl pehlivan fkelendiinde nefisine
hkim olan kimsedir."
Yukardaki cmlelerin hangisinde yazm
Yukardaki cmlede hangi kelimede yazm
yanl vardr?
yanl yaplmtr?
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4
A) Dedi ki B) pehlivan
C) fkelendiinde D) nefisine

5. E
Tema TRKE
1 - TiN
1. Cahit Stk'nn "Otuz Be Ya" iiri nn artr- 4. 5. TEMA
ocuklar, gzel yazlarnzn olduu def-
makla kalmad; halk arasnda bir deyi, atas- TEST - 14
terinizi bana gsterebilir misiniz( ) cmle-
z gibi yaygnlk kazand!
sinin sonuna hangi noktalama iareti geti-
Yukardaki cmlede aadaki noktalama
rilmelidir?
iaretlerinden hangisinin kullanm yan-
ltr?
A) Kesme iareti (')

B) Trnak iareti (" ")
C) nlem iareti (!)
D) Noktal virgl (;)
(?) (!) (.) (...)
2. Atalarmz( ) ( ) Ak ake, kara gn iindir ( ) ( )

Ramazan Zeynep Sinan Kaan
demi( )
Bu cmlede bo braklan yerlere aadaki retmenin sorduu soruya yukardaki
noktalama iaretlerinden hangisi getirilme- rencilerden hangisi doru cevap vermi-
lidir? tir?
A) (,) (") (.) (") (.) B) (;) () (,) () (.) A) Ramazan B) Zeynep
C) (") (:) (,) (") (.) D) (;) (") (...) (") (.) C) Sinan D) Kaan
5. Yreimde daha nce tatmadm garip bir

heyecan (1) Anonsla birlikte hareketleniyor
3. Her insan, bir ailenin rndr ( ) iinde yaa- uak (2) Boluk, heyecan, korku, snrsz bir
d toplumun ( ) suyunu itii corafyann ( ) adrenalin (3) Sonra bulutlar, bulutlarn arasn-
ahlakn rendii ailenin bir rndr. dan grnen minyatr bir hayat (4)
Bu cmlede bo braklan yerlere aadaki Bu paradaki numaralanm yerlerden
noktalama iaretlerinden hangisi getirilme- hangisine dierlerinden farkl bir noktala-
lidir? ma iareti getirilmelidir?
A) (,) (,) (;) B) (;) () () A) 1 B) 2 C) 3 D) 4
C) (,) (;) (,) D) (;) (,) (,)

Test - 14
6. Zaman zaman hata Arkadalar ( ) bun-
8. Doa ( ) insanlara bir emanettir ( ) bize den
yapabiliriz ancak de en iyi biimde korumaktr o emaneti ( )
dan sonra bu ktp-
hatamz kabulle- Haksz mym arkadalar ( )
haneye daha sk
nebilmeyi bilmeli-
gelelim! Bu cmlede yay ayrala gsterilen yerlere
yiz( )
Canan aadaki noktalama iaretlerinden hangisi
Beyza
getirilmelidir?
Noktalama aretleri
Soru areti (?) A) (,) (;) (.) (?) B) (,) (:) (.) (.)
Soru anlam tayan
cmlelerin sonuna soru C) (;) (;) (.) (?) D) (,) (;) (,) (?)
iareti konur.
Niin bunca yl bekledi-
niz? zlem Mustafa
Bilinmeyen tarihlerin
nsan iki eyde ok Okul klarnda ( )
yerine soru iareti konur.
hzldr ( ) Dnme hafta sonlarnda
Fuzuli (? 1556) nl
bir airdir. ve yapma. buraya gelip ders
Szde soru cmlele- alrz.
rinin sonuna soru iareti
konur. Yukardaki rencilerden hangisinin cm- 9. Bahar geldi. Gne aydnlk yzn gster-
Benim mi Allah'm bu lesinde bo braklan yere iki nokta (:) geti- meye (1) doa canlanmaya (2) papatyalar
izgili yz? rilmelidir? amaya (3) dallar tomurcuk (4) tomurcuk pat-
Soru anlam olmayan lamaya durdu.
cmlelerin sonuna soru A) Beyza B) Canan
Yukardaki numaralanm yerlerden hangi-
iareti konmaz.
C) zlem D) Mustafa sine virgl (,) getirilemez?
Buraya neden geldiimi
bilmiyorum.
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4
Birden fazla soru anla-
m olan sz arasna virgl
konarak soru iareti en
sona konabilir.
TV'nin tamiri ne zaman,
nasl yaplacakm; re-
nebildin mi?
nlem areti (!)

ama, emir, sevin 10. 1. Bir sr gibi saklamt bizden onca olay
gibi duygular bildiren cm-
2. Yanma gelip hatrm sormak isteyen bir-
lelerin sonuna nlem ia-
reti konur. ka gnlsz renci
Bahar gelince doa ne
3. Her denemeci, kendisini yazar her dene-
gzel! 7. Roman (1) yk (2) masal (3) destan gibi tr-
mesinde
Seslenme bildiren szler okumay kolaylatrc "olay" kurgusuna (4)
cklerden sonra nlem deneme, makale, eletiri gibi trler de dn- 4. Kararsz bir leylek misali dolat durdu
iareti konur. cenin cazibeli gcne sahiptir. bamda
Ey insanlar!
Arkadalar, beni bekle- Yukardaki cmlede numaralanm yerler- Numaralanm cmlelerden hangisinin
yiniz! den hangisine farkl bir noktalama iareti sonuna farkl bir noktalama iareti getiril-
getirilmelidir? melidir?
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 A) 1 B) 2 C) 3 D) 4

Kazanm: Metnin balamndan hareketle kelime ve kelime gruplarnn anlamlarn karr./ Kurall ve devrik cmleleri anlam ve kullanm zellik-
5. E
Tema TRKE
1 - TiN
lerine uygun biimde kullanr. / Cmlenin yap zelliklerini kavrar./ Kelimeler arasndaki anlam ilikilerini kavrayarak birbiriyle anlamca
ilikili kelimelere rnek verir. / Cmleler arasndaki anlam ilikilerini kavrar./ Metindeki sebep-sonu ilikilerini fark eder.
1. "Renkli" szc aadaki cmlelerin han- 3. Hastal bu meyvelerin suyunu imesi

5. TEMA
gisinde gerek anlamyla kullanlmam- sayesinde gemi. TEST - 15
tr?
Gnl, bu sevdadan oktan gemi.
A) Kendine yeni, renkli bir kazak almt.
Karya el yapm bu tekneyle gemi.
B) Palyao renkli kostm ile hemen fark edi-
ocuk ve yal adam, yolun karsna zor-
liyordu.
luklarla gemi.
C) Binbir renkli iekle donanmt doa.
"Gemek" szc yukardaki cmlelerde
D) Babam renkli konumasyla hepimizi gl- ka farkl anlama gelecek biimde kullanl-
drd. mtr?
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4
2. 4. Ne demek efendim,
Hafta sonunda ailem-
Bizim yaptklarmz insan- memnuniyetle! u
le izleyebileceim bir-
larn ok garibine gidebilir ka tane film almak ve dier iki film ok
elbette. Ama unutmayn ki istiyorum. Bana ner- gzeldir, beenece-
insanlarn yaptklar da bi- mek istediiniz filmler inizi umuyorum.
var m, yardmc ola- Memnun kalaca-
ze ok garip geliyor.
bilir misiniz? nz dnyorum.
Yukardaki alt izili sz ile aadakilerden

hangisi anlamca en yakndr?
A) Ben de yazn almak istemem yalnz

kn rahat etmem iin bu gerekli.
B) Savalar olmasa her ey daha gzel olurdu

muhakkak!
Bu karlkl konumada, reyon grevlisi-
C) Doadaki her canl bize barn yolunu nin mteriye yardmc olma srecini aa-
gstermektedir, yleyse onlar rnek alma- daki kavramlardan hangisi anlatr?
lyz.
A) Ynlendirme B) Onaylama
D) Gzya dkmemek iin, nce alnteri dk-
C) Aratrma D) Beenme
meliyiz.

Test - 15
5. 7. Aadaki cmlelerden hangisi ykleminin
Stten az yanan, yourdu yerine gre farkldr?
fleyerek yer. A) Szcksz iir yazmann addr resim.
Aye B) Ak olmaz sayg olmayan yerde.
C) Tilki beki yaplr m kmesi iyi tanyor diye?

Genel Hatrlatma Grnen ky klavuz istemez.
Bir szn anlam, kulla- D) yilie gcn yetmezse ktlk etme.
nld cmle iinde ortaya Cemal
kar. Bu yzden bir sz-
ck farkl cmlelerde farkl Keskin sirke kpne zarar.
anlamlara gelecek biim-
de kullanlabilir. Sude
Btn retmenler bir 8.
Sevgili renciler,
ailedir. (ayn meslekte olan- fkeyle kalkan zararla oturur.
bu cmle iin
lar)
neler sylene-
Evlenince ailesinin ya-
Berke mez?
nnda bir ev tuttu. (anne
baba)
Yukardaki rencilerden hangilerinin sy- Karanl lanetle-
Osmanoullar ailesi, yeceine aydn-
zengin bir kltre sahiptir. ledii ataszleri anlamca birbirine en lanmas iin bir
(soy) yakndr? mum yak.
Ailesini alp baka bir
A) Aye Cemal B) Aye Berke
ehre gitti. (e ve ocuk-
C) Cemal Sude D) Sude Berke
lar)
Birden fazla soru ifa-
desi varsa soru iareti en Olumlu bir emir cmlesidir.
sona konur.

Bu kitab bana yarn m, Selin
aramba gn m yoksa
hafta sonunda m getirirsi-
Fiilimsi bulunan cmledir.
niz?
Pekitirme yaplan kimi
Rza
szcklerde arada nl
tremesi olur ancak sz- Yklemi bulunmayan bir
ck ayr yazlmaz.
cmledir.
gpegndz, epeevre 6. (1) mer, yedi yanda bir ocuktu ve 1. snfa
gidiyordu. (2) Boyu ksa olduundan antasn Emre
tamakta bir hayli zorluk ekiyordu. (3) Oku-
Kurall bir fiil cmlesidir.
maya ok meraklyd, annesi de bu merakn
sk sk vurguluyordu. (4) Gler yzl, akac,
arkadalarna kar merhametli ve retmen- Emine
lerine kar saygl biri olarak tannyordu. retmenin sorusuna, yukardaki ren-
Bu paradaki numaralanm cmlelerin cilerden hangisi yanl cevap vermitir?
hangisinde neden-sonu ilikisi vardr?
A) Selin B) Rza
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4
C) Emre D) Emine

1 -Etkinlik
ETiN
NTERNET' KM BULDU?
Vintor Cerf, 1970'li yllarda niversiteyi yeni bitirmi, yirmili yalarnn sonunda bir matematik
mhendisiydi. Doutan kulaklar duymayan Carinne'e k oldu. Carinne, kimseyle iletiim kura-
Akamstne doru, k
myor, telefonla bile konuamyordu. California niversitesi
vakti;
Matematik Mhendisliinde bilgisayarlar aras bilgi transferiyle
Bir hasta odasnn pencere-
uraan Cerf'in ise tek istei, karsn mutlu etmekti. nternet, o sinde;
zamanlar asker amala kullanlan bir sistemdi. Sivillerin kullana- Yalnz bende deil, yalnzlk
mad nternet, ksa srede 200 ayr sivil kuruma yayld. Cerf, hli;
nternet'i gelitiren bilim adamlar arasndayd. Ancak o daha Deniz de karanlk, gkyz
nemli birey yapt ve, nternet'i, karsnn da kullanabilecei de;
Bir acayip, kularn hli.
bugnk hline getirdi.
Orhan Veli KANIK
Cerf bugn- "Karm, artk niversitede okuyan olumuzla bile nter-
net yoluyla konuabiliyor. Kim bilir belkide nternet'i karm mutlu air aadakilerden han-
edebilmek iin icat etmiimdir." diye konuuyor. gisini duygularna ortak
etmemitir?
A) Bu paraya gre aadaki bilgilerden doru olanlarn yanna "D", yanl olanlarn yanna "Y" A) Pencere
yaznz. B) Kular
1. "1970'li" ifadesinin yazmnda kesme iareti kaldrlmaldr. C) Deniz
2. "niversiteyi" szc byk harfle balayarak yazlmaldr. D) Gkyz
3. "Vintor Cerf, 1970'li yllarda niversiteyi yeni bitirmi, yirmili yalarnn

1. iir okuyuu herkes tara-
sonunda bir matematik mhendisiydi." cmlesi ykleminin trne fndan ok beenilmi.
gre isim cmlesidir. 2. Bu davrannn birok

nedeni varm.
4. "Doutan kulaklar duymayan Carinne'e k oldu." cmlesi yklemi
3. Yorucu bir gnn sonunda
birleik fiil olan bir fiil cmlesidir. derin bir uykuya dald.
5. "Doutan kulaklar duymayan Carinne'e k oldu." cmlesi yapsna 4. Gzlerimi atmda orta-
lk olduka karanlkt.
gre tek yklemli cmledir.
Numaralanm cmleler-
6. "Vintor Cerf, 1970'li yllarda niversiteyi bitirmi, yirmili yalarnn den hangileri isim cmle-
sidir?
sonunda bir matematik mhendisiydi." cmlesi anlamca olumlu bir cmledir.
A) 1 ve 2 B) 1 ve 3
7. "Vintor Cerf'in tek istei, karsn mutlu etmekti." cmlesi, ykleminin
C) 2 ve 4 D) 3 ve 4
tr bakmndan fiil cmlesidir.
8. "Vintor Cerf'in tek istei, karsn mutlu etmekti." cmlesi kurall
bir cmledir.

5. Tema- 1 Toplum Hayat
NiTE
9. "Vintor Cerf, nternet'i gelitiren bilim adamlar arasndayd." cmlesi
yklemine gre isim cmlesi, yapsna gre birleik cmledir.
10. "birey" szcnn bitiik yazm dorudur.
"Fakat" szc alt izi- 11. "ve" balacndan sonra virgl deil, noktal virgl konmaldr.
li ifadelerden hangisinin
yerine getirilirse cmle- 12. "bugn" szcnden sonra ksa izgi (-) deil, virgl (,) konmaldr.
nin anlam deimez?
13. "Karm, artk niversitede okuyan olumuzla bile nternet yoluyla
A) Kelolan, gel, diye diye
beni buraya getirdi. konuabiliyor." cmlesi balac olan cmledir.
B) Varsayalm, tuhaf g- 14. Parada devrik cmle kullanlmamtr.

lmsemeleri olan hey-
15. Parada birden ok yklemli cmleye yer verilmitir.
kellerle karlatnz.
C) Gelgelelim, Kk Pren- 16. "Kim bilir, belkide nternet'i karm mutlu etmek iin icat etmiimdir."
ses burada deildi. cmlesinde varsaym anlam vardr.
D) Varn hesap edin, gr-
17. "belkide" szcnde "de" ayr yazlmaldr.
dm evin bykl-
n.
Bu gece yarsnda iki kii 1. Birbirinden dzeltme iareti ile ayrlan szckler arasnda ................... ilikisi grlmez.
uyank,
Biri benim biri de uzayan 2. Bir szcn zt anlamls ile .................. ayn deildir.
kaldrmlar. 3. Bir eylemin ya da durumun gerekleebileceini dile getiren, kesinlik belirtmeyen yarglar
Bu dizelerde kullanlan
................. bildirir.
sz sanatnn gsterge-
si aadakilerden han- 4. Kabul edilmesi veya bir sorunun zm iin ne srlen tavsiye niteliindeki grlere
gisidir?
............................. denir.
A) "Gece" ve "kaldrm-
lar"n konuturulmas 5. Bir varl, kavram aklamasyla birlikte veren yarglar, ..................... cmleleridir.
B) "Kaldrmlar"a insan 6. Duygu, dnce, durum ve olaylarn olduundan ok az ya da ok fazla gsterilerek anlatl-
zellii yklenmesi masna .............. denir.
C) "Kaldrmlar"n anlat- 7. .................................. syleyeni belli szlerdir.

mnda arla gidilme-
si 8. "Gln dibindeki toprak da gl kokar." sznde ........... bir anlam vardr.
D) "Gecenin uzunluu"nun 9. ..............., ............... dnce yazlarnda; ......................, ....................... olay yazlarnda kul-
"kaldrmlar"a benzetil- lanlan anlatm biimleridir.
mesi
10. Bir parann anlatmak istedii dnceyi anlatan, yarg niteliinde olan ifadelere ....................
.............. denir.

1 -Etkinlik
ETiN
C) Aada verilen kelime gruplarnn anlamlarn yaznz.
1. Ykk dkk
2. Zar zor
1. artk yalandm
3. Mrn krn 2. amura

3. gcm kalmad
4. onu renklendirecek
4. Gle oynaya
5. biim verecek
6. piirecek
D) Aadaki szckleri e anlamllar ile eletiriniz.
Yukardaki numaralan-
1. ayrnt a. hayat m szck ve szck
2. szck b. mana gruplarndan anlaml ve
3. yaam c. detay kurall bir cmle olutur-
mak iin sralama nasl
4. olay d. kelime
olmaldr?
5. anlam e. vaka
A) 1 - 2 - 4 - 3 - 5 - 6
E) Aadaki deyimleri aklamalar ile eletiriniz. B) 1 - 3 - 2 - 4 - 5 - 6
1. Yaka silkmek a. ok fazla istemek C) 1 - 2 - 5 - 4 - 6 - 3
2. Bana buyruk b. ini gerekletirmenin yollarn aramak D) 1 - 3 - 4 - 5 - 6 - 2
3. Akl almamak c. Bkp usanmak
4. i gitmek d. nanamamak
5. Derdine dmek e. stedii gibi davranan Kk bir kalabalk -an-

cak ok yaklanca gr-
F) Aadaki tabloyu cmlelerin zelliklerine gre doldurunuz. lebilen- kye giden geni
yolun aznda durmutu.
Yklemin Yklemin
Yerine Trne Yapsna Anlamna Bu cmledeki ksa iz-
Gre Gre Gre Gre gilerin yerine aadaki
1 steyen herkes bizimle grebilir. noktalama iaretlerin-
2 Yeni evine gnden gne alt. den hangisi konursa
3 ocuklar sever, onlara iyi davranrd. ayn ilevde kullanlm

olur?
4 Bir umut sryor yreimizde.
5 Tabiatn verdii her ey gzeldir. A) , B) ...
6 yiler meclisinde duran da iyi olur. C) : D) ;

7 Kapy bize kim at?
8 Aynada uzun uzun kendine bakamazd.
9 Bahar geldi ve doa gzelleti.

Test - 1
6. E
Tema TRKE
1 - TiN
kavrayarak anlamca ilikili kelimelere rnek verir. / Ayn kavram alanna giren kelimeleri, anlam farkllklarn dikkate alarak
kullanr.
6. TEMA
1. "Gemek" szc aadakilerin hangi- 4. Aadaki cmlelerin hangisinde mecaz
sinde "Ben bu duyduklarm oktan getim." anlaml bir szck kullanlmtr? TEST - 1
cmlesindeki anlamyla kullanlmtr? A) Maddenin kat, sv, gaz olmak zere
A) Babas, kendine sylenenleri gemi artk. hli vardr.
B) Mevsimler geti, yaz geldi. B) Bahar gelince smbller at.
C) Kymzn stnden uaklar geti. C) ll tavrlaryla dikkat ekti.
D) Olayn stnden ok zaman geti. D) nsan davranlarnn nedenleri aratr-

maclar dndrmtr.
5. 1. Annem, dolaptaki hazr yemekleri stt.

2. Soba yannca oday stt.
3. orap ayaklarm stt.
szck gerek anlam dnda kullanlm-
tr? 4. retmenimiz tatl szleriyle yine iimizi
stt.
A) u ehrin tarihi olduka eskiydi.
"Istmak" szc numaralanm cmleler-
B) Filmden sonra herkes alyordu.
den hangisinde dierlerinden farkl bir
C) Dolaptaki yemekleri stp yiyebiliriz. anlamda kullanlmtr?
Krk bir kalpten baka neyim kald?
D)
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4
3. Aadaki aralardan hangisi ilevi yny-

le dierlerinden farkldr?
A) B) 6. Aadakilerin hangisinde "aramak" sz-
c "oluturmak, meydana getirmek" anla-
mnda kullanlmtr?
A) Bu takn nehirler, yllarca yatan arad.
C) D)
B) Gzler bir sre onu arad.
C) Telefonla bir kez daha arad.
D) ocuk, gnlerce ailesini arad.

Test - 1- 1 Zaman ve Mekn
NiTE
7. 1. Bu oyun tarz kafasna taklm. 10. Aadaki cmlelerde alt izili szckler-
den hangisinin kart anlamls yoktur?
2. Arkadalarnla fazla taklp da eve ge
kalma. A) zerinde ince rgl bir kazak vard.
3. Oyuncu taklnca yere dt. B) Konutuumuz her konudan haberi vard.
Zt Anlaml Kelimeler 4. Daha nce farkl evrelere de taklm. C) Her iin ba salktr.
Anlamca birbirinin kart alkan, insan her ite baarl olur.
D)
olan kelimelere zt anlaml
kelimeler denir. "taklmak" szc "vakit geirmek" anla-

mnda kullanlmtr?
gndz gece
byk kk A) 1 B) 2 C) 3 D) 4
dost dman
uzun ksa
iri ufak
siyah beyaz
dar geni
8. 1 ve 2. kelimeler arasnda zt anlamllk ili-
gen yal kisi vardr. 11. Aadaki cmlede alt izili szcklerden
sevgi nefret hangisi mecaz anlamyla kullanlmamtr?
1 ve 3. kelimeler arasnda e anlamllk ili-

Uyar: Bir kelimenin zt kisi vardr. A) Takmnn gz kula olmutu deta.
anlamls cmledeki kulla- Aadakilerden hangisi bu bilgilere gre B) Aramzda bir sevgi kprs oluturmutu.
nmna gre deiebilir. dzenlenmitir?
C) Azndan birka tatl sz dklmt.
Baca eri de olsa duman 1. kelime 2. kelime 3. kelime
doru kar. Geni baheli bir ev almlard.
D)
A) kant delil ispat
Sinan'n cevab doru,
benimki ise yanl. B) yorgun din salkl
C) koyu ak derin
Uyar: Bir kelimenin olum-
suzu, o kelimenin zt D) ak kara beyaz
anlamls deildir.
Kelimenin
Kelimenin
Kelime Zt Anlam-
Olumsuzu
ls
12. "Ak" szc aadaki cmlelerin hangi-
gelmek gelmemek gitmek 9. Aadaki cmlelerin hangisinde "gzet- sinde "alr durumda olan" anlamnda kul-
mek" szc "korumak, kollamak" anlamn- lanlmtr?
ac acsz tatl da kullanlmtr?
A) Her trl maceraya ak bir adamd.
A) Karar verirken bu itiraznz da gzetirim.
B) Pazar olmasna ramen birok dkkn
B) Kn havalarn ok souk olduunu da akt.
gzetmelisiniz.
C) Ak pencerenin nnde saatlerce denizi
C) Bu yetimi mahalleli yllarca gzetmedi mi? seyretti.
D) Kurul, fotoraflar gzetti mi acaba? D) Kimseden gizlisi yoktur, her ii aktr.

6. E
Tema TRKE
1 -
ilikilerini kavrayarak anlamca ilikili kelimelere rnek verir. / Atasz, deyim ve sz sanatlarn uygun durumlarda kullana-
rak anlatmn zenginletirir. TiN
1. "Bu ge vakitte beni neden rahatsz ettiniz?" 4. Aadaki cmlelerin hangisinde kart
6. TEMA
anlaml szcklere yer verilmitir? TEST - 2
Bu cmledeki alt izili szcn anlamca
kart aadakilerden hangisidir? A) Yemyeil bir pencere, eski gnlerden hedi-
ye.
A) sabah B) erken
B) Ayrlmak zor olsa gerek yumuak yataktan.
C) geceleyin D) zamansz
C) Baar iin baarszl gze almak ge-
rekir.
D) Her zafer baka bir yenilgi stnde byr.
2. "nsann yaad her hikye, baka birinin

balangc olacak."
Yukardaki cmlede geen alt izili szc- 5. 1. inmek kmak

n e anlamls aadakilerden hangisi-
2. ince zayf
dir?
3. kolay zor
A) Roman B) Destan
4. ileri geri
C) yk D) Yaant
Yukardaki szck iftlerinden hangisi
dierlerinden farkl bir iliki gstermekte-
dir?
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4
3. 1. Sylediklerimizi az daha duyacakt.
2. Neredeyse bir gol daha atacaktk.
3. Kimi zaman duyduklarma inanmak iste-

mezdim.
6. "ocuk" szc aadaki cmlelerin han-
4. Bir gn mutlaka buralara dneceim.
gisinde farkl bir anlamda kullanlmtr?
Yukardaki cmlelerde alt izili szlerden A) Bu ocuk size ne yapt ki?
hangi ikisi anlamca birbirine en yakndr?
B) ocuk deyip de yabana atmaynz.
A) 1 2 B) 1 4 C) Her ocuk gelecekte byk bir lider olabilir.
C) 2 3 D) 3 4 D) Ahmet Bey, krk yanda bir ocuk.

NiTE
7. "Almak" szc aadaki cmlelerin 10. retmenim, sizi spor salonunda ok sk
hangisinde "bir ii tekrarlayarak kolaylkla gremiyoruz.
yapabilmek" anlamnda kullanlmtr?
Evet, biraz rahatszm; hastaneye gitmem
A) ehre almak bir hayli zamanm ald. gerekiyor. Bu yzden ara sra gelebiliyo-
B) Her ortama abucak alrd. rum.
C) Test zmeye ksa srede altlar. Bu paradaki alt izili sz grubunun yerine
E ve Yakn Anlaml
aadakilerden hangisi kullanlamaz?
Kelimeler Szl D) Can, yeni snfna alm grnyor.
A) zaman zaman B) devaml olarak
Bir kelimenin e anlam-
lsn bulmak iin "E ve C) bazen D) kimi zaman
Yakn Anlaml Kelimeler
Szl"n kullanabilir-
siniz. Bu szlk; Trk Dil
Kurumu, Doal Dil leme
Arama Grubu ve Dokuz
8. "Damga vurmak" sz aadakilerden han- 11.
Eyll niversitesi Dil
gisinde "Fatih Sultan Mehmet, yaptklar
Bilimi Blmnn i birli- yanl simge
kadar zeksyla da tarihe damgasn vurdu." hata sembol
iyle hazrlanmtr.
cmlesindeki anlamyla kullanlmtr?
Aada e anlamllar 1 2
verilen kelimeleri inceleyi- Mustafa Ceceli, "Limon iekleri" arksy-
A)
la yaza damgasn vurdu. eitim rnein
niz.
retim mesela
zaman vakit Memur Bey, demeden sonra faturaya
B)
damga vurdu. 3 4
yapt eser
C) Belgelerin zerine birka damga vurdu.
anlam mana Yukardaki szck iftlerinden hangisi e
Mdrmz, renim belgesine damga
D) anlaml deildir?
yntem metot
vurdu.
snr hudut A) 1 B) 2 C) 3 D) 4
grev vazife
bamszlk istiklal
doa tabiat 12. "Bir zamanlar byle birbirini ekememezlik,

okul mektep kin yoktu edebiyatmzda. airler, yazarlar
9. Aadaki cmlelerin hangisinde geen alt
birbirlerini bol keseden verlerdi."
eviri tercme izili szler anlamca birbirine en yakndr?
Bu cmlede geen "bol keseden vmek"
Ksa ksa aralarla da olsa uzun uzun tart-
A)
rdk.
den hangisidir?
rendiklerini ksa zamanda teknolojiye
B)
A) Gerekli gereksiz vgde bulunmak
dntrd.
B) Farknda olmadan birilerini yceltmek
Uzun ve ince bir yolda yryoruz.
C)
C) Dostluk ve kardelii yaymak
D) airin son zamanlarda yaptklar, nceki
dnemlerde yaptklarndan farkszd. D) Kendi alanlarna kar ilgili olmak

6. E
Tema TRKE
1 - TiN
ilikilerini kavrayarak anlamca ilikili kelimelere rnek verir. / Atasz, deyim ve sz sanatlarn uygun durumlarda kullana-
rak anlatmn zenginletirir.
1. 1. Buraya gelmeden nce herkesle ayr ayr 4. Gsterisiz bir oyunla ma kazandlar.
6. TEMA
konutum. Alt izili szcn bu cmleye katt TEST - 3
2. Haber program sunmak ne kolay bir imi! anlam aadakilerin hangisinde vardr?
A) Zorlukla elde edilen bir baar vard.
3. Btn gn aradm ve sizi glkle buldum.
B) Her yolun sonu buraya kyor.
4. lerimi bu saate zar zor bitirdim.
C) Anlamsz ilerle neden urayorsun?
Numaralanm cmlelerin hangilerinde
geen alt izili szler anlamca birbirine en D) Yarma bizim amzdan olduka snk
yakndr? geti.
A) 1 2 B) 1 4
C) 2 3 D) 3 4
2. 1. zgrce dolamann sefasn srmek isti- 5. Yeniliklere ak olmayan insanlar, kuru bir
yorum. yaam da peinen kabul ediyorlar demektir.
2. Bu insanlar anlamak mmkn deil! Bu cmledeki alt izili szcn yerine
aadakilerden hangisi getirilebilir?
3. Bu izgiler, yalnzca bende mi var?
A) tekdze B) sama
4. Kendime yeni bir yaam kurmak istiyorum.
C) yanl D) isteksiz
Yukardaki cmlelerden hangisinde deyim
kullanlmtr?
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4
3. "Bilgisayar" szc aadaki cmlelerin

hangisinde daha genel anlaml olarak kul-
lanlmtr?
A) Bu bilgisayar yeni mi aldn? szck gerek anlaml deildir?
A) Elindeki bardak krld.

B) O imdi yeni bilgisayarnn banda oturu-
yor. B) Arkadalarndan kopmamak iin ok ura-
C) Her insan, bilgisayar kullanmay renme- t.

lidir. C) Duvardaki iviyi karmak istiyor.
D) yerindeki bilgisayar kapattn m? D) Pencereyi anca ieriye temiz hava girdi.

NiTE
7. . Bu yazy Bakan'a ulatrmalsnz. 10. "Grmek" szc aadaki cmlelerin
hangisinde "varln hissetmek" anlamnda
Konservatuvarda nce nota yazsn ren-
kullanlmtr?
dik.
A) Bu konuyu bilgisayardaki bir dosyada gr-
Bu yaz hi okunmuyor.
mtm.
Tanr byle yazm yazmz.
B) Hrsz kaarken grmler.
E Sesli Kelimeler
"Yaz" szc yukardaki cmlelerde ka
C) u dnyada gnyz grmemi.
Sylenileri ayn, anlam- farkl anlama gelecek biimde kullanlm-
lar farkl olan kelimelere tr? D) Seni bir gn grmesem yaayamam.
e sesli (seste) kelimeler
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4
denir.
ehir merkezi, kymze

ok yaknd.
ofr, trafik younluun-

dan yaknd. 8. 1. Hepimiz, zor bir snavdan geiyoruz. 11. 1. ok zaman olmad anlaal.
Ne ho kokuyor bu gl! 2. Olaya aklc bir zm getirmekle ykml- 2. Diktii gl fidan iek am.
yz.
Byle zgn durma, gl! 3. Al bir ata binmi ryasnda.
3. Huzur iinde yaamak, hepimizin hakk.
Aadaki kelimeler ara- 4. Bir yl sonra szleme fesholdu.
snda sestelik ilikisi yok- 4. Beni geni bir odaya gtrr msnz?
Numaralanm cmlelerden hangisinde e
tur. Yukardaki cmlelerden hangisinde alt sesli szce yer verilmemitir?
izili szck "gnl rahatl, rahatlk" anla-
yar (uurum)-yr (sevgili) A) 1 B) 2 C) 3 D) 4
mnda kullanlmtr?
kar (ya tr)-kr
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4
(kazan)
alem (bayrak)-lem
(evren)
hala (babann kz kardei)-

hl (henz) 9. Yamurdan sonra doa derin bir sessizlie
adet (say)-det (grenek) brnmt.
"Derin bir sessizlik" sznn cmleye katt 12. "Dokunmak" szc aadaki cmlelerin
anlam aadakilerin hangisinde vardr? hangisinde mecaz anlamda kullanlmtr?
A) Ayrldktan bir sre sonra kardeiyle g- A) ocuk yanllkla saksdaki kaktse dokun-
rm. mu.
B) Etkili bir konumadan sonra salonda t B) Masadaki evraklara grevliler dnda

kmyordu. kimse dokunmasn.
C) Kitap dkknnda olan biteni izlemekle C) Bu ocuk karncaya bile dokunmaz, byle
yetindi. bir su ilemesi imkansz.
D) Kimseyi krmadan dncelerini herkese D) Sevgi dolu elleriyle ocuun bana dokun-
anlatmak istiyordu. du kadn.

Kazanm: Metnin balamndan hareketle kelime ve kelime gruplarnn anlamlarn karr. / Atasz, deyim ve sz sanatlarn uygun
6. E
Tema TRKE
durumlarda kullanarak anlatmn zenginletirir.
1 - TiN
1. Aadaki ataszlerinden hangisi "Bir ie 4. "Sormayn, bir oldubittiye getirip beni bu hle 6. TEMA
girien, o iin glklerini veya masraflarn soktular." TEST - 4
gze almaldr." anlamndadr?
Bu cmledeki alt izili deyimin anlam aa-
A) Grnen ky klavuz istemez.
B) Alak yerde tepecik kendini da sanr. A) Sonucu sylememek
C) Hamama giren terler. B) Geri dnlmesi g veya olanaksz bir
durum yaratmak
D) Gne balkla svanmaz.
C) Yorulmasndan ekinmemek
D) Kimseye haber vermemek
2. 1. Kulak misafiri olmak

2. Kulak kabartmak
5. "Kimseye haber vermeden apar topar ayrl-
3. Kulana gelmek
mt evimizden." cmlesindeki alt izili
4. Kulak asmamak
kelime grubunun cmleye katt anlam
Numaralanm deyimlerden hangi ikisi
aadakilerden hangisidir?
A) sessizce B) sonra
A) 1 2 B) 1 3
C) bazen D) aniden
C) 2 4 D) 3 4
6. nsan dnyay yorumlarken geni bir pencere-

3. Aadaki deyimlerden hangisinin ak-
den bakmal ki sonrakilere brakacak bir eyi
lamas yanl verilmitir?
kalsn.
A) Barna ta basmak: Urad bir skntya "Geni bir pencereden bakmak" sznn bu
sesini karmadan katlanmak cmleye katt anlam aadakilerden
B) Ekmeine ya srmek: Baka birinin yara- hangisidir?
rna olacak bir eylemde bulunmak A) Farkl insanlara fikrini sormak
B) Dnyadaki dier varlklarla birlikte yaa-
C) Eli cebine gitmemek: Cimri olmak
mak
D) Kabna smamak: Para konusunda ok C) Farkl bak alarna hogryle yaklamak
hrsl olmak, azla yetinmemek D) rendiklerini uygulamak

NiTE
7. 1. Adamn iyisi, alverite belli olur. 10. Aadaki alt izili szlerden hangisi keli-
me grubu deildir?
2. ivi iviyi sker.
Yksek yksek tepelere ev kurmasnlar.
A)
3. Dolu kpn sesi kmaz.
B) ocuk, alaya alaya uyuyakalm.
4. Ar kazan ge kaynar.
Sz Gruplar C) Yamur hi durmadan yad, yad.
Numaralanm ataszlerinden hangisi
Atasz mecaz anlam tamamaktadr? Sora sora Badat bulunur.
D)
Ataszleri deiik anlam
niteliklerine sahiptir. A) 1 B) 2 C) 3 D) 4
Ataszlerinin bazlar,
yalnzca gerek anlamyla
kullanlabilir.
Varlkta yokluk olmaz.
Bin kayg, bir bor de-
mez.
Son pimanlk fayda
vermez.
Bugnn iini yarna
brakma.
Dost ile ye, i; alveri 8. Aadaki cmlelerin hangisinde deyim
etme. aklamasyla birlikte verilmemitir? 11. Aadaki cmlelerin hangisinde "gz" sz-
Her ok azdan olur.
A) Olay iyice karmak bir hl alp dal budak c deyim iinde kullanlmamtr?
Ataszlerinin bazlar,
yalnzca mecaz anlamyla salmt. A) Top arpnca gznde bir i olutu.
kullanlabilir.
Ylann sevmedii ot, B) nsanlar, bu szlerden bkt; bunlar, kabak B) Ka gz edip ocuu evden ardlar.
burnunun dibinde biter. tad vermeye balad.
C) Ailesinin yokluunda ona gz kulak olduk.
Minareyi alan, klfn
hazrlar. C) Seyirciler her an bir gol daha olacak kor-
D) Adam kala gz arasnda kayboldu.
Tatl dil, ylan deliin- kusu yayor, diken stnde oturuyordu.
den karr.
D) Sonunda en yakn arkadann kanna gir-
zm zme baka
baka kararr. mi, toplanty erteletmiti.
Tencere, dibin kara, se-
ninki benden kara.
Ataszlerinin bazlar
hem gerek hem de
mecaz anlama gelecek
biimde (kinayeli) kullan-
12. Aye Hanm'n, komusunun ileri ktye git-
labilir.
tike...
Ayan yorganna gre
uzat. Bu cmle aadaki deyimlerden hangisiy-
9. Aadaki cmlelerde geen alt izili keli-
Damlaya damlaya gl le tamamlandnda dierlerinden farkl bir
olur. me gruplarndan hangisi "birbiriyle ok sami-
anlam ortaya kar?
Yalnz ta, duvar mi" anlamnda kullanlmaktadr?
olmaz. A) iinin ya eriyordu.
A) Btn bu skntlar da de kalka atlattk.
Gl dikensiz olmaz.
B) iine oturuyordu.
Bo f, ok ses karr. B) Bu kadar sk fk olduunuzu bilmiyordum.
C) iine ate dyordu.
C) Seni soran ufak tefek bir adamd.
D) ii alyordu.
oluk ocuk herkes maa gitmi.
D)

6. E
Tema TRKE
1 - TiN
Kazanm: Cmleler arasndaki anlam ilikilerini kavrar. / Cmleye hkim olan duyguyu fark eder. / Cmlenin ifade ettii anlam
zelliklerini kavrar. / Okuduklarndaki znel ve nesnel yarglar ayrt eder. / Metindeki sebep-sonu ilikilerini fark eder.
1. Aadaki cmlelerin hangisinde olumsuz 4. 1. Yemek masasndan kalkmak iin izin iste- 6. TEMA
bir eletiri sz konusudur? di. TEST - 5
A) Yazarn ne yaptn bilmez bir tavr vard. 2. Yalandmdan genlik yllarm zlemle
aryorum.
B) Yazar, kitab tam iki kez yeniden yazm.
3. Konuklar geldii iin evdekiler ayakland.
C) Kitaptaki ykler birbirinden bamsz.
4. Tfein icadyla birlikte savalar da artt.
D) Kitab arkadalarma da tavsiye edeceim.
Yukardaki cmlelerin hangisinde nedenso-
nu ilikisi yoktur?
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4

2.
5. 1. Roman, ii dolu bir anlatma sahiptir.

2. Yazar romanndaki tipleri daha canl ve
Bu resimdeki insann hlini en iyi anlatan akc anlatm.
szck aadakilerden hangisidir? 3. Kurgu yaps, romann baarsn artrm.
A) Varsaym B) Koul 4. Yazar, romanda gnlk konuma dilini kul-

C) Merak D) Beklenti lanm.

"karlatrma" yaplmtr?
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4
3. 1. Grsel sanatlarla uramak insana haz

verir.
2. En ok "Selvi Boylum Al Yazmalm" filmini

beendim. 6. 1. Planlamaktan daha iyi olan, yapmaktr.
2. nsann en byk dman tembelliktir.
3. Tiyatro, sinemaya gre daha zordur.
3. ktaki znt, inite sevin olur.
4. Sanat hayatmda otuzdan fazla filmde 4. Zorluk eken rahat bulur.
oynadm.
Yukardaki cmlelerden hangi ikisi anlam-
Numaralanm cmlelerden hangisi znel ca birbirine en yakndr?
yarg iermemektedir? A) 1 2 B) 1 4
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 C) 2 3 D) 3 4

NiTE
7. Aadaki cmlelerin hangisinde znel bir 10. 1. Saat, insann doaya ksmesinin ilk adm-
deerlendirme sz konusu deildir? dr.
A) iirin daha ilk okunuta beenilecei belliy- 2. Saat, insana zaman gsterir.
3. Saat u anda onu on geiyor.
di.
4. nsan, saat sayesinde gnlk zaman
B) Her insan, duygularyla hareket etmeli.
blmleyebilmitir.
Cmlede Anlam C) Komisyon, snavdaki on ikinci soruyu iptal
aresizlik Bildiren etti.
kiisel bir gre yer verilmitir?
Cmle D) Olduka etkili bir konuma yaptnz.
Kimi olaylar karsnda A) 1 B) 2 C) 3 D) 4
kiinin yapacak bir eyi
yoktur, kiinin elinden bir
ey gelmez. Byle durum-
larda kii aresiz bir hl-
dedir. Bu tr durumlar
bildiren cmlelere de
aresizlik anlam ieren 11. "Bir gencin hata yapmasn nlersen aslnda
cmleler denir. 8. 1. Bu gzelliimle herkes bana hayran oluyor. onun ..." cmlesinde nokta ile belirtilen
Atsan atlmyor, satsan yere aadakilerden hangisi getirilmelidir?
2. mknlar el verirse bir gn albm karaca-
satlmyor. m. A) gcn de grm olursun.
Aa tkrsem sakal, 3. Her yl scak blgelere g ederiz. B) kendi kararn vermesini de engellemi olur-
yukar tkrsem byk. sun.
4. Varlklar, az szle ok ey anlatabilmelidir.
ki arada bir derede kal- iin isabetli bir karar vermi olursun.
C)
dlar.
"tasar" sz konusudur? D) yanln da kabul etmi olursun.
Otogara geldiimizde i
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4
iten oktan gemiti.
12. Aadaki cmlelerin hangisinde "kmse-

me" anlam vardr?
A) Btn yl boyunca okula bir defterle salna
9. Aadaki cmlelerin hangisinde "been- salna gitti.
me" anlam sz konusudur?
B) ok alacakm da girecei snavda dere-
A) Savunmada etkili olamayan takm, ma ka-
ce yapacakm.
zanamad.
C) Kocaman kolileri bir bana yukar tamak
B) Divan iirleri bugn unutulmu durumda.
olduka zor.
C) Annem, yine iki katl pasta yapm.
D) Bir iir, ancak bu kadar gzel okunur! D) Bu kadar duyarszln iinde elbette iler
tersine gider.

6. E
Tema TRKE
1 - TiN
Kazanm: Cmleler arasndaki anlam ilikilerini kavrar. / Cmleye hkim olan duyguyu fark eder. / Cmlenin ifade ettii anlam
zelliklerini kavrar. / Metindeki sebep-sonu ilikilerini fark eder.
1. Aadaki cmlelerin hangisinde "kayg" 4. Aadaki cmlelerin hangisinde birine ait

6. TEMA
anlam sz konusudur? sz, hibir deiiklik yaplmadan aktarl- TEST - 6
A) Bilgisayar yazmalarndaki zensizlik, dili- mtr?
mizde onarlmaz yaralar aabilir.
A) Komularla iyi geinmek gerektiini syler-
B) Yarnki konferansa da gelecek misiniz?
di.
C) Bir bardak ay daha ister misiniz?
D) Bunca ii ne zaman bitirdin, anlamadm. B) Yeni bir kltr merkezi yaplacan sz-
lerine ekledi.
C) Aratrmalarn byk bir dikkatle yrtl-

dn belirtmiler.
D) Senden baka tandm yok bu ehirde,

diyordu kulama.
2. 1. Aslnda her sanat, ann aynasdr.

2. Tabii, ayn zamanda tandr. 5. "Gemii ile balarn koparm bir sanat,
baarl olamaz."
3. Toplum ve sanat, etle trnak gibidir.
Bu cmle ile aadakilerden hangisi
4. Diyelim bu etle trnak ayrld, ne olacak? anlamca elimektedir?
A) Her byk sanat gemiin kllerinden
bymtr.
de varsaym sz konusudur?
B) Eskiye dair izi olmayan sanatnn gele-
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4
ceinden sz edemeyiz.
C) Eskiden kurtulup yeni araylar iine girme-

yen sanat, abuk unutulur.
D) Gemie ait balar koparsa gelecein ba-

lar da kopar bir sanat iin.
3. (1) smet zel'in nemli deneme kitaplarndan 6. Bir insan, zaman........ iin deil; faydal saat-
biridir "Zor Zamanda Konumak". (2) Konu- ler ............ iin kitap okumaldr.
mann zor olduu bir dnemde neler yaplma- Bu cmlede bo braklan yerlere anlam
s gerektiini anlatr bu eserde yazar. (3) Kitap akna gre srasyla aadakilerden han-
ok tutuldu, ok okundu. (4) Yllar yl eskime- gileri getirilmelidir?
yen kitaplar iinde yerini ald. A) ldrmek geirmek
Yukardaki cmlelerin hangisinde eserin B) tanmak oluturmak
ierii ile ilgili bilgi verilmitir? C) kullanmak yaratmak
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 D) geirmek yitirmek

NiTE
7. 1. Konuulanlar, ksa srede kasabalnn dili- 10. "Dilerim, bu akam babann ii erken biter."
ne dolanm. cmlesinde ortaya kan anlam aadaki-
lerden hangisidir?
2. Klar kymze kurtlar gelirdi.
A) stek B) htimal
3. Snfn her yl takdir belgesiyle geen biriy-
di. C) Varsaym D) Kabul etme
Cmlede Anlam
4. Hormonlu gdalarn artmasyla hastalklar-
Kabullenme
da da art gzlendi.
Kimi durumlar karsn-
da insann yapacak bir
nedensonu ilikisi vardr?
eyi yoktur. Bu durumlar-
da mecburen bir kabul A) 1 B) 2 C) 3 D) 4
etme sz konusu olur.
Kabullenilen durum, ki-

inin artlar gerei geldii
noktay anlatr ve zorla 11. Aadaki cmlelerin hangisinde neden
yaplmay ifade eder. "Ka- 8. "Halkmz arasnda destan, mni ve trk sonu ilikisi sz konusudur?
nksama" da bu grup cm- gelenei ok yaygndr; bu da toplumdaki ..." A) Yaz yamurlar, beklenenden az yam.
lelerdendir.
Bu szler aadakilerden hangisiyle sr-
B) Yazn trafik kurallarna daha ok dikkat
Bu saatlerde elektrik ke- drlrse farkl bir anlam ortaya kar?
etmeliyiz.
sintisine altk. A) iir sevgisinin yaygn olduunu gsterir.
C) yi yazmadndan kalemini deitirdi.
Caddenin grltsn B) elence isteini gsterir.
mecburen ekiyoruz. C) iir syleme geleneini ortaya karr. D) Ses dzeni bozulursa u dmeye basar-
sn.
Saat 18.00'den sonra D) uyakl sze merak ortaya koyar.
buralar hep byle tklm
tklmdr.
Bykehirlerde yaa-
mak istiyorsan grlty
de kabul etmelisin.
9. (1) Her kitabmda biraz da olsa kendimi anlat-
Bu saatte dar ka-
tm. (2) nk hibir sanat, eserlerini ortaya
caklar bu youn trafii
gze almaldr. koyarken kendini dar karamaz. (3) Bunu
yaparken okuyucunun gzne batmayacak bir
anlatm oluturmaya ok ama ok dikkat ettim. 12. Aadaki cmlelerden hangisi anlamca
dierleriyle elimektedir?
(4) Bunda baarl olmuum ki okuyucularm
bu ocuklarn aslnda kendileri olduunu ifade A) Grn, kiinin aynasdr.
eden mesajlar yolladlar. B) Her parlayan altn deildir.

Yukardaki cmlelerin hangisinde yazar, C) Her sakally deden sanma.
iinde gsterdii titizlii anlatmaktadr?
D) Kl takmak, zrh kuanmak kiiyi valye
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 yapmaz.

Kazanm: Okuduklarndaki znel ve nesnel yarglar ayrt eder. / Cmlenin ifade ettii anlam zelliklerini kavrar. / Atasz, deyim
6. E
Tema TRKE
ve sz sanatlarn uygun durumlarda kullanarak anlatmn zenginletirir. / Cmleler arasndaki anlam ilikilerini kavrar. /
Trkenin kurallarna uygun cmleler kurar. Cmleye hkim olan duyguyu fark eder. 1 - TiN
1. Aadaki cmlelerin hangisinde nesnel 4. (1) Hibir baar, ieklerle gidilen yolda elde 6. TEMA
bir anlatm sz konusudur? edilmemitir. (2) Bu yzdendir ki kan engel- TEST - 7
A) Mzik, ruhun gdasdr. leri ama gcne baar denir. (3) Bu herkesin
yapabilecei bir i midir? (4) Bu sorunun ceva-
B) Resim yapmak insan dinlendirir.
b, tarihe bakldnda daha iyi anlalacaktr.
C) Geen gn eve sabaha kar geldiler.
Yukardaki cmlelerin hangisinde tanm-
D) midini kaybedenin kaybedecek baka
lama yaplmtr?
eyi yoktur.
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4
2. 1. Yaknda polisiye bir film ekmeye bala-

yacaz. 5. 1. Teknoloji btn lgnl ile karmza diki-
2. Bu filmin ok ses getireceini dn- liyordu.
yorum. 2. Karsnda yedi yanda bir ocuk vard.
3. yi bir ynetmen ve nitelikli oyunculardan 3. Cuma gnne kadar btn devlerinizi
kurulu bir ekibimiz var. bitirmelisiniz.
4. Az zamanda ok i baararak izleyicinin 4. yklerini okudum ama iirlerini daha ok
karsna kacaz. beendim.
Numaralanm cmlelerden hangisi znel Numaralanm cmlelerin hangisinde "kar-

latrma" sz konusudur?
bir yarg tamamaktadr?
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4
A) 4 B) 3 C) 2 D) 1
3. Aadaki cmlelerin hangisinde eletiri

sz konusudur?
6. Aadaki ataszlerinin hangisinde do-
A) Kimi dil yanllar yapmakla birlikte anla-
rudan bir t anlam sz konusu deil-
tmda baarlyd.
dir?
B) Ksa bir gemii olan dergi, bunu reklam- A) Yoldan kal, yoldatan kalma.
larla duyurdu.
B) Ayan yorganna gre uzat.
C) Ayrca derginin iinde gen yazarlarn yaz-
lar da yer ald. C) Misafir ksmetiyle gelir.
D) Yazar iki yl aradan sonra ilk yazsn yazd. D) Ev alma, komu al.

NiTE
7. Aadaki cmlelerin hangisinde "varsaym" 10. 1. Dediklerine hemen inandn m? (arma)
sz konusudur?
2. Saatin durmasna altk. (korkma)
A) Geen ylki komularnz ziyaret ettiniz
3. Ne gzel bir bilgisayar! (beenme)
mi?
4. Yalar yarn da srebilir. (olaslk)
B) Diyelim ki herkes senin gibi dnyor!
Yukardaki cmlelerden hangisinin yay
C) leye seferler ne zaman balayacak?
Cmlede Anlam ayra iindeki aklamas yanltr?
D) Aradn her eyi burada bulabilirsin.
n Yarg Cmlesi A) 1 B) 2 C) 3 D) 4
Kiilerin bir bilgiye sahip
olmadan eitli kii, varlk
ya da olaylarla ilgili syle-
dikleri pein hkmlerini
ifade eden cmleler "n
yarg" bildirir. n yarglar,
genellikle olumsuz bir 8. Aadaki ataszlerinden hangisi "fkeyle
nitelik tad gibi kimi kalkan zararla oturur." ataszne anlamca 11. Aadaki cmlelerin hangisinde davran
zaman olumlu bir nitelik yakndr? ne karlmtr?
de gsterebilir. A) Her koyun kendi bacandan aslr. A) Otobste bo koltuk yok.
Bu ocuk adam olmaz. B) Ayan yorganna gre uzat. B) Bu kalem, ok iyi yazyor.
Babam, bu hafta bana C) Ak koyundan kara kuzu da olur. C) Kitap okurken sessiz olmalsnz.
harlk vermez.
D) Keskin sirke kpne zarar. D) Yemek, fazla lezzetli deildi.
devimi yapmadm
iin retmenim ok kza-
cak.
Aye, almasa bile iyi 9. 1. byk bir

not alr.
2. zorluk 12. Aadaki dizelerden hangisi "nsan en byk
Okula gitmediimi eve
3. dnr zarar en yaknndan grr." cmlesiyle anlam-
kesin haber vermilerdir.
ca ayn dorultudadr?
4. her
A) Blbl gibi daldan dala sradm
5. bir gn
Ne bir gn grdm ne murat aldm
6. kolayla
B) Yol olmasa kpek srde komaz
Yukardaki szcklerle kurall ve anlaml
bir cmle oluturulduunda sralama nasl Soysuz kiilerden bir hayr gelmez
olur?
C) Kendini bilmeze pek olma yakn
A) 4 2 5 1 6 3
Sonradan grme bor etme sakn
B) 2 4 1 3 5 6
C) 4 1 6 3 2 5 D) Frsat bulsa hemen eker ipini
D) 5 1 4 6 2 3 En iyi dostundan sakn sen seni

Kazanm: Metnin ana fikrini / ana duygusunu belirler. / Metne ilikin sorulara cevap verir. / Metinle ilgili grsel geleri yorumlar. /
6. E
Tema TRKE
Metinde yararlanlan dnceyi gelitirme yollarnn ilevlerini aklar. / Metnin tryle ilgili zellikleri kavrar.
1 - TiN
1. Pimanlk, insan doasnn en eski hastalkla- 3. Dncenin hzna dil yetiemez. Beden dili 6. TEMA
rndan biridir. Bykler, imdiki aklm olsayd, bu bakmdan daha avantajl durumdadr. Nor- TEST - 8
diye balayan cmleler kurarlar. Keke gen mal konuma hz, dakikada ortalama 100-120
olsaydm; ah, o gnlerime bir daha dnebil- szcktr. Ayn sre iinde ortalama bir insan,
sem, diye balayan cmleler Oysa her ii yaklak 800 szck dnr. Dnce koar-
zamannda yapmak gerekmez mi? leri nce- ken dil yrr. Beden dili, ite bu sze dkle-
den enine boyuna dnen birinin azndan meyen dnce ve duygularn da vurum
kolay kolay bu szler kar m? nl bilge air eklidir. Beden dilimizle verdiimiz mesajlar,
Sadi, yzyllar nce yle demiti: Ne syle- insanlarla anlamamzda en temel aratr.
yeyim, diye bata dnmek; niin syledim, Hem yakn evremizde hem daha geni sos-
diye sonunda piman olmaktan iyidir! Ne yal hayatmzda hem de farkl lke insanlar ile
kadar da doru bir sz! ilikilerimizde ncelikle beden dilimizi kullan-
Bu parann anlatmnda aadakilerden rz ve onlarn beden dilleri ile anlattklarn
hangisine bavurulmamtr? zmeye alrz.
A) Tanmlama B) Karlatrma
hangisine bavurulmamtr?
C) Tank gsterme D) ykleme
A) Kiiletirmeye
B) Karlatrmaya
C) Tanmlamaya
D) Tank gstermeye
4.
2. nce ince yamur yayordu. Hava bulutlu,

insanlar biraz olsun havann etkisiyle kasvet-
liydi. Bu bahar yamurlar, topra uzun sren
bir uykudan uyandrmt. Elime emsiyemi
alp dar ktm. Fikriye Hanm iten geliyor-
du. Ona selam verdim, yeni doan torunu
dolaysyla gzn aydna gelemediimiz iin
zgn olduumu syledim ama onu en ksa Bu fotorafla ilgili olarak aadakilerden
srede grmeye geleceimizi de ilettim. hangisi sylenemez?
Bu parann anlatmnda aadakilerden A) Birliktelik vardr.

hangisine yer verilmemitir? B) ocuklar sevinlidir.
A) Betimlemeye B) Benzetmeye C) Anlamazlk vardr.
C) yklemeye D) Kiiletirmeye D) Bir oyun ortamdr.

NiTE
5. Hi yapmack olamam. Bu benim doamda 7. Kiinin yapt ii sevmesi ve iine olan ilgisini
yok. Syleyeceklerimi iten, duru ve herkesin evresine yanstabilmesi, yeni fikirler gelitirip
anlayabilecei bir dil ile anlatrm. Konularm verimli olabilmesi asndan olduka nemli-
genellikle gnlk yaamdan seerim. Krc dir. Hevesli olmak, bu noktada ok etkili bir
olmamaya zen gsteririm. Yazdklarm faktrdr. Hevesinizi alanlarnza yansta-
kantlayacam diye dnmem. Ben yalnzca bilmeniz, ekibinizin daha dinamik olmasn
Dnceyi Gelitirme
dncelerimi sylerim. ok ayrntya girip de salayacaktr. alma ortamnda hevesli ve
Yollar
okuyucuyu terletmem. ilgili bir ynetici olmanzn, alanlarnz ze-
rnekleme rindeki etkisi byktr.
Kendinden byle sz eden bir yazar aa-
Bir duyguyu, dnceyi daki trlerden hangisinde rnekler ver- Bu parada zerinde durulan konu aada-
anlatrken kendimiz de mektedir? kilerden hangisidir?
delil sunma yntemine
A) Deneme B) Makale A) Salkl olmann alma hayatna olumlu
bavururuz. Bu, anlattk-
etkisi
larmza karmzdakileri C) Otobiyografi D) An
inandrmak iindir. Bunu B) Hevesli ve istekli kiilerin evrelerine de
yaparken sylediklerimi- olumlu enerji yayaca
zin yalnzca soyut ve
C) Kiilerin ilgi ve isteklerine gre ynlendiril-
havada kalan bir dnce
olmadn gstermeye a- mesi gerektii
lrz. D) Ekip olarak almann baarya olan kat-
rneklemede syledik- ks
lerimize delil olarak kiile-
ri, varlklar, olaylar, yer-
leri, yaplan ileri sunarz.
Yani sylediklerimizi
somutlatrmaya alrz.
rnek: Trk sporunda

8. Cesur olun, yenildiinizi dnyorsanz yenil-
nemli gelimeler grl-
misinizdir. Cesur olmadnz dnyor-
mektedir. Bu gelimeler,
sanz korkaksnzdr. Kazanmak istiyor fakat
bizim gsmz kabart-
mann yannda Trki- kazanamayacanz dnyorsanz kesinlik-
ye'nin tantmna ve dn- 6. le kazanamazsnz. Kaybedeceinizi d-
yada tannrlna byk nyorsanz oktan kaybetmisinizdir. Dar-
katk yapmaktadr. Tun- daki dnyaya ktnzda anlayacaksnz ki
cay'n ngiltere'de, Nihat baar, ancak onu istediinizde gelecektir.
Kahveci'nin spanya'da, Bu paradaki dnceyi aklayan en gzel
Hidayet Trkolu ve Meh-
sz aadakilerden hangisidir?
met Okur'un ABD'de
oynuyor olmas, Elvan'n A) Baar, alkanlk yapar.
kazand olimpiyat am- B) Kazan, bir sre sonunda elde edilen biri-
piyonluu bunun gster- kimdir.
Hakan kr'n bu fotorafna hkim olan
gesidir.
duygu aadakilerden hangisidir? C) Her ey, insann kendi kafasnda biter.
A) Sevilme istei B) Beklenti D) Elde edilenin deerini bilmek de bir baa-
C) Merak D) Sevin rdr.

Kazanm: Metinde yararlanlan dnceyi gelitirme yollarnn ilevlerini aklar. / Metinle ilgili grsel geleri yorumlar. /
6. E
Tema TRKE
1 - TiN
Metnin ncesi ve sonrasna ait kurgular yapar. / Metne ilikin sorulara cevap verir. Metnin ana fikri / ana
duygusunu belirler. / Okuduklarn kendi cmleleriyle kronolojik sra ve mantk ak iinde zetler.
1. Profesyonel ve kiisel anlamda en iyi gelime, 3. Kk olan her ey cesaretle byr. Dnyann
6. TEMA
yapmay bildiimiz eyleri srekli yapmaya grd en byk baar, nce bir hayaldi. En TEST - 9
devam ederek deil; daha nce hi yapmad- byk nar, bir tohumdu; en byk ku, bir
mz ileri stlenebilme cesaretini gsterebil- yumurtada gizliydi. Bu dnyada yetenekli bir-
mekle mmkndr. Yani iin z, geliim iin ok kii, kk bir cesarete sahip olmadklar
kiinin kendine ara sra meydan okumas iin silinip gitmitir. Cesaretli kii, anlaml
kanlmaz oluyor. Aratrmalar da kiinin ayrntlara dnsz zen gsterir. Unutmamak
yeteneklerini zaman zaman zorlamasnn hem gerekir ki ..
gelimeyi hem de mutluluu artrdn gste-
Bu parann sonuna dncenin akna
riyor. Diyeceim o ki, gelimek iin daha nce
gre getirilecek en uygun sz aadaki-
yapmadmz bir ie el atma cesaretini ara
lerden hangisidir?
sra gstermemiz gerekmektedir.
A) insanlar kk ayrntlara nem vermedik-
Bu parada asl vurgulanan dnce aa-
leri iin baarl olmutur.
A) nsan yaam, zaman iinde kiiyi deiim- B) bir ivi, bir nal; bir nal, bir at; bir at, bir asker
ler yapmaya zorlamaktadr. kurtarr.
B) Her baar, kiinin uzun uralar sonucun- C) her insandan ayn duyarll beklemek
da elde ettii bir kazanmdr. hayal krkl yaratabilir.
C) Genlerin yeteneklerini ortaya karrken D) iyilerin yannda bulunmak da bir iyilik iare-
yeni araylar iinde olmas gerekir. tidir.
D) nsanlar devaml yaptklarnn dna ka-

rak yeni deneyimler kazanp kendilerini
gelitirebilirler.
2. 1944 ylnda Kayserinin bir ilesinde do-

muum. lk ve ortarenimimi Kayseride ta- 4. (1) Romal filozof Cicero da, ruhun tutkularnn
mamladktan sonra niversite iin Ankaraya ve duygularn beden hareketleri ile ifade edil-
geldim. Fransz edebiyat ve siyasal bilgiler diini syleyerek bu konuyu incelemitir.
okudum. lk iirim, lisede bir dergide kmt. (2) rnein yakamza taktmz rozetle mes-
lk dergimi ve ilk iir kitabm niversitede leimizi, bamz sallayarak bir gr onay-
kardm. imdi 60 yam getim. 10dan lamadmz, dostumuzun elini tutarak onu
fazla iir kitabm, 20den fazla deneme kita- sevdiimizi ifade edebiliriz.
bm, 3 incelemem, 2 antolojim, 5 de gnlk
(3) Salkl ve iyi bir iletiim kurmak iin de
yazlarmn topland kitabm var.
beden dilinin ve kelimelerin birlikte kullanlma-
Bu parann anlatm ile ilgili olarak aa- s gerekmektedir.
dakilerden hangisi sylenemez?
(4) Beden dilimizle duygu ve dncelerimizi
A) znel ifadelere yer verilmitir.
ifade etme olana buluruz.
B) Bir otobiyografiden alntlanmtr. Yukardaki cmlelerle anlaml bir paragraf
C) Aklayc anlatma bavurulmutur. oluturulduunda ilk cmle hangisi olur?
D) Kiinin z gemii anlatlmaktadr. A) 1 B) 2 C) 3 D) 4

NiTE
5. 7. (1) Kiisel geliim yolunda ilk adm, bireylerin
kendisini iyi tanmasdr. (2) Birey, kendini
hangi konularda eksik hissediyor; youn ola-
rak problem yayorsa ncelikli olarak o nokta-
lar analiz etmeli ve gelitirmeye eilmelidir.
(3) Kiisel geliim eitimleri, uzman kadrolar
tarafndan verilmeli; teori ve uygulama birlikte
Dnceyi Gelitirme ele alnmaldr. (4) Ayrca bireylerin ilgi, ihtiya
Yollar ve beklentileri ile eitim durumlar da dikkate
alnmaldr. (5) Eitimin yaps ve yaplanmas
Tank Gsterme
Bu fotoraf ile ilgili olarak aadakilerden konusunda, eitimin ierii ve eitim teknikleri
Bir konumac, konu- hangisi sylenemez? hakknda yneticiler ayrntl bilgiye sahip
masnn dinleyiciler tara- olmaldr.
A) Mutlu yzler vardr.
fndan iyice takip edilme- Yukardaki cmlelerden hangisi parann
sini ve anlalmasn bek- B) Bir baar ann lmszletiren bir fotoraf anlam akn bozmaktadr?
ler. Bunu salamak iin de olabilir. A) 2 B) 3 C) 4 D) 5
anlatt dnceyi sa- C) Fotoraftaki btn yzler glmektedir.
lam delillerle, poplerlii
olan eitli kiilerin szle- D) Bir kiinin elinde dizst bilgisayar vardr. 8. II. Dnem Beden Eitimi Dersi
riyle destekler. Bu, kiiye Puan Dalm
inandrclk kazandrr;
1. Etkinlik 2. Etkinlik 3. Etkinlik
dncesine ekicilik ka-
tar. Buna tank gsterme Taner 40 60 80
denir. 6. Bir grubu, kitleyi etkilemek iin dikkat edilmesi Irmak 80 100 60
gereken eyler; gzel bir sese sahip olmak,
Bu konuda Einstein'n Seluk 60 80 100
cmleleri akc ve rahat bir ekilde sylemek
u szleri de bizi destek-
ve beden dilini etkili kullanmaktr. Bylece Asl 100 80 80
ler, biimindeki ifadeler konumac kendine bir alan yaratm olur ve
tank gstermede kullan- bu alanla karsndaki kiiyi ikna eder. Semiha Bu tablo, drt rencinin II. Dnem Beden
lr. Tank gstermede atf Berksoy Opera Vakfnn verdii eitimlerden Eitimi dersindeki etkinliklerden aldklar puan
yaplan kii ve onun sz bazlar da bunlar. Kurumsal alanda gzel dalmn gstermektedir.
konuma dersleri, beden dili, an ve fonetik Buna gre, aadakilerden hangisi bu drt
birlikte bulunur.
eitimi veren vakfn birok farkl sektrden renciden herhangi birinin baar grafii
rencisi var. niversitede daha etkili ders olamaz?
anlatmak isteyenler, yneticiler, psikologlar, A) Puanlar B) Puanlar
mimarlar, politikaya atlmak isteyenler, yksek 100 100
lisans rencileri de bu grubun iinde. En az 6 80 80
ay sren eitimler 8-12 kiilik snflarda verili- 60 60
yor. 40 40
20 20
Bu parada aadakilerden hangisine 0
Etkin-
0
Etkin-
1 2 3 likler 1 2 3 likler
deinilmemitir?
C) Puanlar D) Puanlar
A) Vakfn ne gibi almalar yaptna
100 100
B) Semiha Berksoyun kim olduuna 80 80
60 60
C) Kimlerin vakftan ders aldna 40 40
D) Vakftaki eitim snflarnn ka kiilik oldu- 20

Etkin-
20
Etkin-
0 likler 0 likler
una 1 2 3 1 2 3

Kazanm: Metinle ilgili grsel geleri yorumlar. / Metnin ana fikrini / ana duygusunu belirler. / Metinde yararlanlan dnceyi
6. E
Tema TRKE
gelitirme yollarnn ilevlerini aklar. / Okuduu metne farkl balklar bulur. / Metne ilikin sorulara cevap verir. / Metnin
ncesine ve sonrasna ait kurgular yapar. 1 - TiN
1. Sevgi, istediiniz bir eyi elde etmek iin deil; 3. Hayat, bizden snrlayc inanca dnm 6. TEMA
sevdiiniz insann mutluluu iin bir ey yap- dnce kalplarmz ykmamz ve mkem- TEST - 10
maktr. Bununla birlikte u da bir gerektir ki mel olma sevdamzdan vazgememizi, daha
onaylayc szler aldmzda karlkta bulun- esnek olmamz istiyor olabilir. Mkemmeli-
mak iin gdlenmemiz ok muhtemeldir. Bu yetilikten vazgememiz, bizi mutlu olmaya
kyafetle ok k grnyorsun, gibi iltifatlar bir adm daha yaklatrabilir, diye dnyo-
veya takdir szleri, sevgiyi gl ekilde iletir. rum. nk mkemmel kelimesi kulaa ho
Bu yzden, kullandmz dilin nemi, bir kez gelip benliimizi okasa da, aslnda pek ok
daha ortaya kmaktadr. Antik Dnem Bilgesi arszca duyguyu da yannda getirir: huzursuz-
Solomon, "Dil, yaamn ve lmn gcne luk, tela, panik, korku, stres, bencillik, kapris,
sahiptir. Kaygl bir yrek, insan bunaltr ama kskanlk, onay bekleme
sevecen bir sz onu neelendirir." diyerek dilin Bu parada vurgulanan dnce aa-
gcne o gnden iaret etmitir. dakilerden hangisidir?
Bu parada aadaki dnceyi gelitir- A) Hatalar dzeltildiinde beraberindeki
me yollarndan hangisine yer verilmemi- gzellikler ortaya kar.
tir? B) nsanlar yaamlar boyunca hep en iyinin
A) rnekleme B) Benzetme peinde olmutur.
C) Mkemmel olmann cazibesiyle kiiler kimi
C) Tank gsterme D) Tanmlama
olumsuz huylar kazanabilir.
D) Eksiklerini giderdiinde kii mkemmellii
yakalayabilir.
4.
2. Kimi insanlar, kendilerini mitsiz kldklar yet-

mezmi gibi evrelerine de bir mitsizlik as
vermeye alr. Kimi insanlar da midi, yaa-
ma sevincini kendine i edinmitir. mitsiz
olanlar, bardan yalnzca bo tarafn grr-
ken yaama sevinci iinde olanlar da ellerinde
olmayana zleceklerine, ellerinde bulunana Bu fotorafla ilgili olarak aadakilerden
sevinirler. Alman dnr Goethenin dedii hangisi sylenemez?
gibi, iein dikeni var diye zleceimize, A) Dinleyiciler konumacy dinlememektedir.
dikenin iei var diye sevinelim, dncesini
B) Bir toplant/seminer ortamn yanstmak-
uygularlar.
tadr.
Bu parada aadakilerden hangisine yer
C) Konumac, btn dikkatiyle dinleyicilere
verilmemitir?
odaklanmtr.
A) znel anlatma B) Karlatrmaya D) Konumac, konumas srasnda beden
C) Tank gstermeye D) rneklemeye dilini de kullanmaktadr.

Test - 10
NiTE - 1 Zaman ve Mekn
5. Kiisel geliim, bilinli bir deiimi gerektirir ve 7. Lionel Messi, 24 Haziran 1987 tarihinde, tal-
deiimi istediimiz anda bunun adnn ne yan kkenli bir ailenin drdnc ocuu olarak
olduunun bir nemi yoktur. nemli olan, var Arjantinde dnyaya geldi. Messi, be yan-
olduumuz kiiden farkl bir kii olabilecei- dayken bir yerel kulpte forma giyerek, futbol
miz ynnde bir adm atm olmamzdr. hayatna atld. 1995 ylnda, byme hormo-
Ksacas kiinin herhangi bir alanda sahip
nu yetersizlii tehisiyle tedavi grmesi gerek-
Anlatm Biimleri olduu potansiyeli biraz daha ileri tayabilme-
tii ortaya kt. Barcelona Kulb, olaans-
si; kiinin kendini tanma, kefetme, yenile-
Duyulara Yer Verme t futbol yeteneini fark etmi ve Messiye
mesi belirli bir yola programlandklarnda mey-
Grme: Grme duyusuna takmnn alt yapsnda oynamasn teklif
dana gelir. Bunu ancak kiinin kendisi yapabi-
zg ayrntlar, betimleme etmiti. Barcelonada 10 numaral formann
lir, sizin yerinize bir bakas deil.
ve ykleme tarz anla- sahibi olarak 2008 sezonunda, kariyerinin en
tmlarda en ok bavuru- yksek skorlarn gerekletiren gen futbol-
lan zelliklerdendir. Bu cu, oynad 31 mata 23 gol ve 11 asist ile
A) Bir ii baarmak konusunda kiisel gelii-
duyu, varlklarn somut oynayarak ligin en skorer isimleri arasna girdi.
min yeri tartlmaz.
olarak alglanmas esas-
Bu parada Messinin aadaki zellikle-
na dayanr. Nesnelerin so- B) Bir hatay bakasnda arayan insanlar, ger-
rinden hangisine deinilmemitir?
mut zellikleri ortaya ek sebebi bulamazlar.
konur. A) Barcelona Kulbnn nemli bir oyuncusu
C) Bir iin bakas tarafndan yaplmasn bek-
olduuna
Sararm yapraklar, ba- lemek, kiiyi kolaycla iter.
harn habercisiydi. B) ocukken nemli bir hastalk geirdiine
D) Bir ii baarmak konusunda esas g, kii-
Kular; bir izgi hlinde, nin kendisidir. C) 2008 ylnda yln oyuncusu seildiine
ip gibi dizilmiti.
D) 2008 ylnda 23 golle ligin en golc oyun-
itme: Betimleme ve cularndan olduuna
ykleme biimindeki
metinlerde iitilen anlatm-
larda kullanlr. 6. Her insann ulamak istedii hedefler, gitmek
istedii bir yol, bu yolda karlat byk ya
Dalgalar, btn gn k-
da kk problemler, yaad mutluluk veya
yy dvd.
mutsuzluklar vardr. Bizler, bu gibi durumlarda
erden ho bir mzik srekli ikyet edip szlanrz. Durumumuzu
yaylyor. gzden geirip neredeyiz, nereye varmak isti-
8. Aadaki cmlelerin hangisinde bir parag-
Darda bir kii seni a- yoruz ve varmak istediimiz yere ulamak iin
rafn giri cmlesi olmaya uygundur?
ryor. nelere ihtiyacmz var, diye hayatmz gzden
geirmek pek aklmza gelmez. A) Oysa bu ekilde davranmak bencilliin bir
gstergesidir.
Bu metne en uygun balk aadakilerden
hangisidir? B) Trkiye son yllarda hava yolu tamacl-
A) Hedef Belirlemenin nemi nda byk gelime gstermitir.
B) Hedeflerimiz ve Sorunlarmz C) Okullarn almasyla da trafik sorunu tek-

rar gndemi igal etmeye balad.
C) mknsz Hedefler
D) Dier bir ifadeyle kiisel geliime her birey
D) nsann Bitmeyen stekleri nem vermelidir.

Kazanm: Metinle ilgili grsel geleri yorumlar. / Metne ilikin sorulara cevap verir. / Metnin ana fikrini / ana duygusunu
6. E
Tema TRKE

belirler. / Okuduklarn kendi cmleleriyle kronolojik sra ve mantk ak iinde zetler. / Metnin ncesi ve sonrasna ait
kurgular yapar / Olay, yer, zaman, ahs, varlk kadrosu ve bunlarla ilgili unsurlar belirler. 1 - TiN
1. retmen, snfa Bugn, deneyle kark bir 3. Kiisel geliim yolculuu, gndelik yaam- 6. TEMA
snav yapacaz. diyerek krsnn altndan mzda uygulayabileceimiz bilgelik yntemle- TEST - 11
kocaman bir kavanoz kard. Arkasndan, rini kapsamaktadr. Buna, "Dou/Bat Bil-
yumruk byklndeki talar ald ve byk gelii" de diyebiliriz. Bu yolculuun her dura;
bir dikkatle kavanozun iine yerletirmeye "iyilik", "mutluluk", "ahlaksal cesaret" ve "isel
balad. Kavanozun daha fazla ta almayaca-
huzurumuz" ile ilgilidir. Kiisel geliim yolcu-
ndan emin olduktan sonra rencilerine
luu, hayatmzn zerimize savurduu ve
dnerek Bu kavanoz doldu mu? diye sordu.
savuraca her trl olguyla yzleebilecek
renciler, hep bir azdan Doldu. diye ce-
etkin bir akl gelitirebilmemize yardmc olur.
vapladlar. retmen yle mi? dedi. Krs-
nn altna eilerek bir kova kum ald ve tm Kiiye nasl daha iyi ve gzele ulaabileceini
kum taneleri talarn arasna yava yava gsterir, bunun yollarn retir.
nfuz edene kadar onlar dkt. Yine renci- Bu parada aadakilerin hangisinden
lerine dnerek Bu kavanoz doldu mu? diye sz edilmektedir?
sordu.
A) Her insann kiisel geliim srecine katl-
Bu hikyede aadaki gelerden hangisi- mas gerektiinden
ne yer verilmemitir?
A) Zaman B) Yer B) Ahlakl ve erdemli olmann kiiyi mutlu ede-
ceinden
C) Kii D) Olay
C) Gzellik duygusunun kiiden kiiye nasl
bir deiim gstereceinden
D) Kiisel geliimin kiiye neler kazandra-

2. candan
4. alma plan hazrlanrken hangi dersin

hangi saatte allaca kararlatrlmaldr.
(1) Zor olan veya renirken zorlanlan dersler
iin verimli alma saatleri ayrlmaldr. (2)
nk verimli alma saatleri; zihnin uyank
olduu, konsantrasyonun en yksek seviyede
olduu saatlerdir. (3) Her rencinin verimli
Bu resim ile ilgili olarak aadakilerden alma saatleri farkldr. (4) Bu saatlerin belli
hangisi sylenemez? bir standard yoktur. (5) renci, verimli al-
A) Kiilerin mimikleri belli deildir. ma saatini bilmiyorsa kendini izleyerek bunu
B) Taraflar, yaplan ortaklktan memnun olma- tespit edebilir.
mtr. Bu para iki paragrafa ayrlrsa ikinci pa-
C) El skma sz konusudur. ragraf kanc cmle ile balar?
D) Pencereden k yansmaktadr. A) 1 B) 2 C) 3 D) 4

Test - 11
5. ............... Bu azalma nedeniyle insanlar yurt- 7. letiim kurduumuz kiilerle ilgili dnceleri-
larndan byk ehirlere gmekte, g mizin olumasnda beden dilinin rol byktr.
etmektedir. Bu durumdan, g edenin de lk kez karlatmz ve kendisiyle hi konu-
byk ehir halknn da memmun olduu sy- madmz bir kii iin, duruundan hi holan-
lenemez. nk gle birlikte byk ehirde madm, deriz. Ya da bakn hi sevmedim
i, kazan, elektrik, su vb. skntlar meydana
veya bir grte kanm snd, deriz. Yine, ilk
gelmektedir. ehir sularn buraya katmyo-
Duyulara Yer Verme grte vuruldum, ben onu grdm an ie
rum bile.
yaramaz olduunu anlamtm, gibi deerlen-
Koklama: Betimleme ve Bu parann bana aadakilerden hangi-
dirmeler yaparz. Tm bunlar, o kii ile gelie-
ykleme tarz metinlerde si getirilmelidir?
cek iletiimimizin temelini oluturur.
koku alma duyusunun kul- A) Kimse yerinden ayrlmak istemez.
Bu para, aadaki sorulardan hangisine
lanmna bavurulabilir.
B) Tarm alanlar her geen gn azalmakta- karlk sylenmi olabilir?
eride ar bir koku vardr. A) Beden dilinin insanlara kar n yarg olu-
d. C) nsanlar zorunlu glerle sua itilmektedir. turduu dncesi doru mu?
Keskin bir sirke kokusu D) Yaam, alkanlklarmz deitirmektedir. B) Kiisel iletiimin gc, beden dilinin gc
tm oday sarmt. ile mi snrldr?
Kekik kokular, buralara C) Her insan, beden dilini etkili bir ekilde kul-
ktnzda sizi rahat b- lanabilir mi?
rakmazd. D) Beden dili, en ok hangi durumlarda ihtiya
olarak ortaya kar?
Dokunma: Betimleme ve
ykleme tarz metinlerde
deri ile alglanabilecek
6. erii ne olursa olsun, bir sorunu zmek iin
anlatmlarda kullanlr.
insanlarn dnce alveriinde bulunmalar,
Rzgr, btn sertliiyle yani iletiim kurmalar gerekir. Demokratik
kendini hissettiriyordu. toplum yaratabilmek iin, nce bireylerin kendi
gnlk yaamlarnda, dier kiilerin grleri-
Su buz gibiydi. ne saygl ve hogrl olmay renmeleri 8.
orba ok scakt. gerekir. nk karlkl iletiim, karlkl etki-
leime yol aar. Kendimize yneltilen bir iletiyi
Tatma: Betimleme ve tam ve doru bir biimde anlamak, hemen
ykleme tarz metinlerde hemen olanakszdr.
dil ile alglanabilecek du-
Bu parada etkili iletiim ile ilgili olarak
rumlarda kullanlr. aadakilerden hangisine deinilmemi-
Yemek biraz ac olmu- tir?
tu. A) nsanlarn problemlerini zmek iin ileti-
im kurmalar gerektiine Bu resimde vurgulanan duygu aadaki-
Su tuzluydu.
B) Kurulan her iletiimin birtakm eksiklikler lerden hangisidir?
tadna A) Memnuniyet
C) Nitelikli bir toplum yaps oluturmak iin B) Birlik ve beraberlik duygusu
kiilerin birbirine saygl olmas gerektiine
C) Arlktan uzaklama endiesi
D) Farkl toplumlarn farkl skntlar yaaya-
bileceine D) Ykselme istei

Kazanm: M
etindeki grsel geleri yorumlar. / Okuduklarnn konusunu belirler. / Okuduklarn kendi cmleleriyle kronolojik sra ve
6. E
Tema TRKE
1 - TiN
mantk ak iinde zetler. / Metni dil ve anlatm ynnden deerlendirir. / Metnin tryle ilgili zellikleri kavrar. / Metnin
giri, gelime ve sonu blmleri hakknda tahminlerde bulunur.
1. Aadaki cmlelerden hangisi bir parag- 3. 6. TEMA

rafn giri cmlesi olmaya en uygundur? TEST - 12
A) Salkl bir kiiliin yan sra iletiim bece-
rilerini de gelitirmesi gerekirdi bence.
B) letiim sorunlarn zmeden, doyumlu bir

yaam srdrmek olanakszdr.
C) Ayrca iletiim becerisinin arkasnda gnl

zenginlii, sevgi, anlay ve hogr gibi
erdemler bulunmaldr.
D) Grlyor ki insann yaad eitli sorun-

lar zmek, insanlar ortak bir dil zerinde
birletirmektedir.
Bu resimle ilgili aadaki cmlelerden

hangisi kiisel dnce iermektedir?
A) At hzl komaktadr.
B) At arabasnda farkl yiyecekler bulunmak-

tadr.
C) Yere dmekte olan kazlar ok korkmutur.

2. On yl kadar nce, ceketimi almak iin bir taksi D) Kadn bir eliyle atn yularn tutmaktadr.
ile terziye gitmitim. Hazr deilmi. Arabaya
binince dedim ki: Bir saat kadar beklemek
lazmm, beni u kede brakveriniz. creti
dedim ve taksiden indim. Oralarda bir maa-
zaya uradm. Para vermek iin elimi cebime
attmda czdanmn yerinde olmadn fark
ettim. Be yz liraya yakn param vard. ok 4. XX. yy.da byk savalar olmutur. Birok
olmutum. Terziye verecek param da kalma- lkeyi iine almtr. nk bu dnemde
mt. Tandm bir esnaftan bor aldm ve bir korku, birliktelik kurma, smrge ilikisi vb.
saat sonra terziye gittim. Ne greyim? Taksi gerekelerle savalar birok lke arasnda
kapda bekliyor. ofr, czdan arabada gemitir. I ve II. Dnya Savalar byledir. I.
bulunca oraya girmi ve beni beklemi. Dnya Sava'nda ngiltere, Fransa, Rusya ve
Yunanistan'n karsnda Osmanl Devleti,
Czdanm teslim etti. Fakat btn srarlarma
Almanya, Avusturya Macaristan ve Bulgaris-
ramen hibir bahi de kabul etmedi.
tan vardr.
Taksimetrenin cretini dedim.
Bu metin aadaki trlerin hangisinden
Bu parada bavurulan anlatm biimi aa-
alnm olabilir?
A) Makale B) Sylei
A) Aklama B) Betimleme
C) Efsane D) Biyografi
C) Tartma D) ykleme

Test - 12
5. Gnmzde hemen her insann yaknd 7. (1) Kiisel geliim, bireyin sahip olduu nitelik-
benzer sknt ve problemler vardr: ilerin lerin bilgi, beceri ve davranlarn gelitirilmesi
peinde kouturup durmaktan kendine, aile- anlamna gelmektedir. (2) Bireyin nitelikleri
sine ve dostlarna zaman ayramama, mono- gelitike evresiyle olan etkileimi ve iletiimi
tonluk... Baz insanlarda ise bkknlk, mitsiz- de geliir. (3) Bu da bireyin hem sosyal ya-
lik ve bitkinlik hkimdir. ster i adam ister ev
amda hem de alt kurumda daha verimli
Kavramlar hanm ister renci ister retmen ister dok-
ve etkili olmas anlamna gelir. (4) Kiisel geli-
zgnlk: Paragraf soru- tor ister ii olsun herkes salk, baar ve
im eitimleri doru kiiler tarafndan verilme-
larnda ok kullanlan kav- mutluluk istemektedir. Burada insanda mey-
lidir. (5) Ayrca bu durumda bireyin i doyumu
ramlardan biri olarak kar- dana gelen boluu doldurmaya aday yeni bir
mza kar. Anlam ierii meslek veya uzmanlk alan ortaya kar: ve motivasyonu da artar.
genitir. Bu szck; yeni, Kiisel geliim. Yukardaki cmlelerden hangisi parann
farkl, kalc, yazarn ne anlam akn bozmaktadr?
Bu parada zerinde durulan konu aa-
karan, ne kan, seil-
mi gibi anlamlar iinde A) 2 B) 3 C) 4 D) 5
A) Kimlerin kiisel geliime daha ok ihtiya
barndrr. Genellikle olum-
lu bir anlam ieriine sahip- duyduu
tir. B) Kiisel geliimin bireysel iletiimdeki ne-
mi
Hatrlatma
C) nsanlarn yaad eitli skntlar
1. Paragraf sorular z-
D) Kiisel geliimin ortaya k, gereklilii ve 8. Kiisel geliim, kiiyi ezmemeli. Yani genelde
lrken nce soru kk
ilevi eitim sisteminin amac, bireyin i dnyasn
okunmaldr.
zenginletirmek, potansiyelini ortaya kar-
2. Metin okunurken nem-
maktr. .. Ama sanki gnmzde birta-
li grlen szcklerin
km insanlar, kiisel geliimin arl altnda
alt izilmelidir.
eziliyorlar. Mesela bir fil yavrusu ters yatt
3. Btn dikkat metin 6. 1. Paranz yettii srece, size kral gibi dav- zaman, 5-10 dakika iinde kalkmas gerekiyor.
zerine younlatrl- ranrlar ama paranz yoksa taht da yoktur.
Kalkamazsa kendi arl altnda eziliyor,
maldr.
2. letiim teknikleriyle, insanlara onlarn ho- kaburgalar, cierinin iine batyor ve lyor.
4. Kendi grmze lanaca ekilde nasl davranlaca -
Byle olan dii filler, zel bir ses karyor,
kart bir ierie sahip retilir.
olsa da sorular metne koup gelip kaldryorlar onlar. Yani bir filin
3. Onun iin maazalarda sizi gler yzle doal bir dman yok. Niye gl, nk
gre cevaplanmaldr.
karlarlar.
ar... Ama yan yatt zaman, gc onun
5. "Giri cmlesi hangisi-
4. Yani bu maazalarda size taht sahibi ola- aleyhine alyor. Dnyada biz insanlar iin
dir?" tarz sorularda
rak davranabilirler ama btn bu abalar de baz eyler byledir.
balant gesi nitelii
dost edinmek iin deil, kr etmek iindir.
tayan szcklere dik- Bu parada bo braklan yere, dncenin
kat edilmelidir. 5. Bylece buralarda dosta karlandnz,
akna gre aadakilerden hangisi geti-
takdir edildiinizi ve insan yerine kondu-
6. Sralama sorularnda rilmelidir?
unuzu hissedersiniz.
giri cmlesi bulunduk-
A) Kiisel geliim de bu amaca hizmet etmeli-
tan sonra seenekler- 6. Aslnda bu dosta karlama, bir pazarla-
den de yararlanlma- ma fonksiyonudur. dir.
ldr. Bu cmlelerle anlaml bir paragraf olu- B) Herkes yaptklarnn sorumluluunu stlen-
turulduunda sralama nasl olur? mek durumunda kalr.
A) 6 - 3 - 4 - 2 - 1 - 5 B) 2 - 3 - 5 - 6 - 1 - 4 C) Her doru her yerde sylenmez.
C) 6 - 2 - 1 - 3 - 5 - 4 D) 2 - 1 - 4 - 3 - 6 - 5 D) Her insann ihtiyalar birbirinden farkldr.

Kazanm: Atasz, deyim ve sz sanatlarn uygun durumlarda kullanarak anlatmn zenginletirir. / Sz sanatlarnn anlatma olan
6. E
Tema TRKE
katksn fark eder.
1 - TiN
1. Aadaki dizelerin hangisinde benzet- 4. Aadaki cmlelerin hangisinde abartma
6. TEMA
meye yer verilmitir? vardr? TEST - 13
A) Bir masal gibi geti mrmz. A) Yarn sabah gn aarmadan yola kacak-
lar.
B) Yz yllk konak yanyor alev alev.
B) ocuk, sylediklerimi bir papaan gibi tek-
C) imizde alamakl bir ses var.
rarlad.
D) Rzgrn nne dm yapraklar.
C) Deniz mrekkep olsa derdimi yazmaya
yetmez.
D) Gkyznde pe pee imekler akyor.
2. 1. Hayvanat bahesindeki bu grnt, tm

insanlarn ilgisini ekti. 5. nsan dndaki canl, cansz varlklar d-
2. Gsteriye katlan hayvanlarn mutlu ve nen, duyan, hareket eden insan kiiliinde
gururlu bir duruu var. gstermeye "kiiletirme" denir.
3. Gl ve zayfn bir arada bulunabilecei- Bu aklamaya gre aadaki cmlelerden

nin kant gibiler. hangisinde kiiletirme yaplmtr?
4. Aslann baklarndan ben bile korktum Arabalar, yava yava ilerlemeye balad.
A)
dorusu.
B) Ormandaki aalar, her gece syleir.
C) Yarn sabah hal sahada mamz var.
insana ait bir zellik hayvanlara aktarlm-
tr? D) Tatil yaklanca tur irketleri kampanyalar
dzenledi.
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4
6. Ataszleri, kalplam szlerdir. Szckler

deitirilip yerlerine -ayn anlamda da olsa-
3. Aadaki ataszlerinin hangisinde hem baka szckler konamaz.
gerek hem mecaz anlam sz konusu de- Aadakilerin hangisinde bu kurala uyul-
ildir?
mamtr?
A) Bir iekle yaz olmaz. A) Son pimanlk fayda etmez.
B) Demir tavnda dvlr. B) Yalancnn evi yanm, kimse inanmam.
C) ahin, sinek olamaz. C) Zaman sana uymazsa sen zamana uy.
D) yilik eden, iyilik bulur. D) Derdini sylemeyen ila bulamaz.

Test - 13
7. 1. Bir kays yapradr uzun salarn 10. "Tuncay, ailesine kutu gibi bir ev satn ald."
2. Bir yaz gn ryas grlen Bu cmledeki alt izili kelime grubu iin
aadakilerden hangisi sylenebilir?
3. Dolmakta vakti akamn
A) Aralarnda ilgi kurulabilen iki varlktan biri-
4. Scak bir kalp senden istenen
nin nitelii, dier varlk rnek gsterilerek
Yukardaki dizelerin hangisinde benzetme anlatlmtr.
Sz Sanatlar yaplmtr?
B) Bir sz, gerek sebebi dnda baka bir
Kinaye (kili Syleyi) A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 sebebe balanarak sylenmitir.
Bir szn hem gerek C) nsan dndaki varlk insan gibi konutu-
hem de mecaz anlama rulmutur.
gelecek biimde kullanl-
D) Bir szck tam tersi bir anlama gelecek
masna "kinaye" denir. Ki-
biimde kullanlmtr.
naye, ataszlerinde ska
karmza kar.
Kinayede asl kastedilen

mecaz anlamdr.
Ate dt yeri yakar. 8. 1. Mangal gibi yrei olmak

11. Aadaki ataszlerinden hangisi sadece
Her kuun eti yenmez. 2. Yardm etmek gerek anlamldr?
Dilin kemii yoktur. 3. Zaman ile yarmak A) lm eek, kurttan korkmaz.
leyen demir ldar. 4. Aznda bakla slanmamak B) Gl, dikensiz olmaz.
Ate olmayan yerden Numaralanm kelime gruplarndan hangi- C) Ne ekersen onu biersin.
duman kmaz. si deyim deildir?
D) Ge olsun da g olmasn.
Mum dibine k vermez. A) 1 B) 2 C) 3 D) 4
Hamama giren terler.
Yuvarlanan ta yosun
tutmaz.
Tama su ile deirmen 12. ocuklar gibi yola dm bulutlar

dnmez. Onun peinden gider durur rzgr
Bir saa bir sola koar
Bulutlar rzgrla saklamba oynar.
9. Aadaki cmlelerin hangisinde deyim Bu dizelerdeki sz sanatlar aadakilerin
kullanlmtr? hangisinde birlikte verilmitir?
A) Zor bir soruydu bu sorduunuz. A) Benzetme Kiiletirme
B) Krmz kelebektir seni zleyen. B) Konuturma Kiiletirme
C) Scak havalar etkisini gsterdi. C) Abartma Konuturma
D) Keskin bir bak her eyi anlatr.
D) Benzetme Abartma

6. E
Tema TRKE
1 - TiN
Kazanm: Cmlede anlatm bozukluuna neden olan kullanmlar belirler. / Anlatm bozukluklarn dzeltir.
1. Aadaki cmlelerin hangisinde gereksiz 4. Aadaki cmlelerin hangisinde bir sz-

6. TEMA
szck kullanmndan kaynaklanan anla- ck yanl anlamda kullanlmtr? TEST - 14
tm bozukluu vardr? A) Gnn son haber bltenini de izledik.
A) Beynin kendine zg bir program vardr.
B) Gemi hatalarn telafisi olmayacaktr.
B) Uak kazasnda hatal retici firma olabilir.
C) ehirdeki binalarn birbirine yaklak oldu-
C) Ekonomik ilerleme iin btn olaslklar
unu gryoruz.
seferber edildi.
D) Yarn belki sizinle gelebiliriz bir ihtimal. D) Kalabalk, sloganlar atarak meydandan
geti.
2. 1. nsan zeks daha nceki bilgileri kullanr.

2. ok kk, minik bir isteimiz var sizden.
5. Kiiden kiiye deien bu greceli dncele-
3. Lige verilen aray iki takm da iyi deer- rini kesin dorular gibi savunuyordu.
lendirmi. Yukardaki cmlede bulunan anlatm bozuk-
4. Bu alma hzyla devam edersen snav luunun nedeni aadakilerden hangisidir?
kazanrsn. A) Gereksiz szck kullanm
Numaralanm cmlelerden hangisinde B) Szcn yanl yerde kullanm

anlatm bozukluu vardr?
C) Yanl szck kullanm
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4
D) elikili szcklerin bir arada kullanm
3. Aadaki cmlelerin hangisinde anlatm

bozukluu yaplmtr? 6. Aadaki cmlelerin hangisinde anlatm
A) Olaylarla ilgili bir aklama bekliyoruz. bozukluu vardr?
A) Yanmzda sizi tanyan bir kii daha var.
B) Bu baarya imza atan takmmzla v-
nyoruz. B) Her yanl, bir gn dzeltilebilir.
C) Anlaynz iin teekkr ederim.
C) mknlar elverdiince yannzda olacam.
D) Elbette herkesin kendine gre bir fikri ola-
D) Ak havada sahilde gezintiye kmlard. bilir.

Test - 14
7. Aadaki cmlelerin hangisinde mantk- 10. Sivas kkenli kitabn yazar yarn programda
sal bir yanl vardr? konuumuz olacak.
A) Bahar gelmi, smbl kokular sarmt her Bu cmledeki anlatm bozukluunun nede-
yeri.
ni aadakilerden hangisidir?
B) Bu kitapta gelecekle ilgili anlarm yazdm.
A) elikili szcklerin kullanlmas
Anlatm Bozukluu C) Grevliler telefon hatlarn yerin altna
B) Mantk yanll
A. Anlama Dayal deyecekler.
Anlatm Bozukluu C) Szcn yanl yerde kullanlmas
D) rencilerden, ikinci soruyu zemeyen
1. Gereksiz Szck
var m?
Kullanm D) Noktalama eksiklii
Bir cmlede ayn anlama
gelen szcklerin bir arada
kullanlmas anlatm bozuk-
luuna yol aar. Ayrca
anlam kapsam geni olan
kimi szcklerin iindeki
anlam ifade eden szck- 8. 1. Buday retimi her geen yl biraz daha
lerin kullanm da gereksiz artyor.
szck kullanmdr.
lkede o gnlerde emni- 2. nsanlarn bilgiye olan istei, bizi sevindir- 11. Alaca ve verecei olanlar btn gn karlk-
yet ve gvenlik sorunu mektedir. l tarttlar.
vard.
3. Yeni inaat tamamlanan okul, yarn trenle Bu cmledeki anlatm bozukluunu gider-
Korkun bir kbus gr-
alacak. mek iin aadakilerden hangisi yapl-
dm. ("Kbus" kavramnn
iinde "korkun" szc maldr?
anlam olarak bulunmakta- 4. lerini sk tutuyor nk ok alyor.
A) "olanlar" szc, "olan" biiminde dei-
dr.)
Numaralanm cmlelerden hangisinde tirilmeli.
2. Gereksiz Yardmc Fiil
Kullanm szcn yanl yerde kullanlmasndan
B) "karlkl" szc, cmleden karlmal.
Kimi zaman yardmc fiil- kaynaklanan anlatm bozukluu vardr?
ler de gereksiz kullanla- C) "btn gn" sz, cmleden karlmal.
bilir. A) 1 B) 2 C) 3 D) 4
Yardmc fiille kurulan bir- D) "tarttlar" szcndeki "-lar" eki karl-
leik fiil, yapm eklerinin mal.
yardmyla tek szck
hline getirilebiliyorsa yar-
dmc fiil gereksiz kullanl-
mtr.
Pencere ak kalnca 9. Aadaki cmlelerin hangisinde anlatmn
hasta olmu. (hasta olmu sralamasnda bir yanllk yaplmtr?
hastalanm, yardmc
fiil gereksizdir.) A) Sularn kirlenmesi ehrin yok olmasna
3. Szcklerin Yanl hatta toplu lmlere neden olabilir. 12. nsanlarn arada bir oturup kendi kendine
Yerde Kullanm
B) Toprak kaymas ve heyelan tehlikesi iareti 1 2 3
Szcklerin anlam farkll-
na neden olacak ekilde var buralarda. z eletiri yapmas gerekir.
ya da gereken yerin dn-
da kullanlmas, anlatm C) Duyduklarn hayatnn sonuna kadar sak- 4
bozukluu oluturur. lam. Bu cmledeki anlatm bozukluu, numara-
ok bam aryor.
(Bam ok aryor) D) Herkes, kendi hedefleri dorultusunda iler- lanm szcklerden hangisinin cmleden
Ksaca bildiklerini anlatt. liyor. karlmasyla giderilebilir?
(Bildiklerini ksaca anlatt.) A) 1 B) 2 C) 3 D) 4

6. E
Tema TRKE
1 - TiN
1. Aadaki cmlelerin hangisinde virgln 4. Aadaki cmlelerin hangisinde "doal"

6. TEMA
kaldrlmas anlam belirsizliine yol aar? szc yanl kullanlmtr? TEST - 15
A) nsan, her gzellie layktr. A) Doal hayat koruma abamz sryor.
B) in ncelii, nemi nedir, belirlemeliyiz. B) Sizlere doal lezzetler tattrmaya ura-

yoruz.
C) Dur, sana syleyeceklerim var.
C) Btn bunlarn olmas doal kabul edil-
D) O, gn kurtarmaya alan biriydi.
meli.
D) nsan gn gn kendi doaln yok etmekte.
2. Kimseye haber vermeden yaptn bu srpriz

bizi ok sevindirdi.
Bu cmledeki anlatm bozukluu aadaki 5. 1. Bu laboratuvarda monitr ok bulunduun-

dan insan rahatsz oluyor.
deiikliklerden hangisi ile dzeltilebilir?
A) "Kimseye haber vermeden" sz karlma- 2. Snav yaplrken ilkokul retmenimizi gr-

dk.
l.
3. Bu gsteride istemeden yaptmz refleks-
"Srpriz" szc karlmal.
B)
ler olabilir.
"Yaptn" yerine "anlattn" szc geti-
C) 4. Bilgisayar kullanmay ok iyi biliyorum.
rilmeli.
D) "Kimseye" szc "Hi kimseye" biimin- gereksiz szck kullanmna yer verilmi-
de deitirilmeli. tir?
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4
3. Aadaki cmlelerin hangisinde elikili

szck kullanmndan kaynaklanan bir
6. Aadaki cmlelerin hangisinde szc-
A) Buradaki grevimiz hem askerlik hem de n yanl yerde kullanm anlatm bozuk-
vatan korumaktr. luuna neden olmutur?
B) iler yava yava alarak ii bitiriver- A) Sar adrn iinde birden fazla kii vard.
B) Uzun sre okuduu kitaplarn etkisinden
mi.
kurtulamyordu.
C) ok cannn acdn biliyorum ama sab- C) Hababam Snfn okuduktan sonra filmini
retmelisin. de izleyeceim.
D) Arabamz bozulunca eve zar zor gelebil- D) Antrenr, kar takm ok iyi analiz etmi
gibi.
dik.

Test - 15
7. Aadaki cmlelerin hangisinde anlatm 10. Aadaki cmlelerin hangisinde anlatm
bozukluu vardr? bozukluu yoktur?
A) lkenin sorunlar hepimizin sorunu saylr. A) Yaattm skntlar iin ailenden zr dile-
rim.
B) Yanl yere park edilen aralara ceza ya-
zlyordu. B) Buralarn souk olmasnn nedeni, blge-
Anlama Dayal Anlatm
Bozukluu nin yksek olmasndandr.
C) st kattan gelen sesler, phelerimi artr-
4. elikili Szcklerin
d. C) Biz seninle gle alaya ne gnler geirdik!
Bir Arada Kullanm
Bir cmlede "belki, olabilir,
D) Genel Kurulda 17'ye kar 11 oyla yeniden D) Gen adamn antasn ald.
gibi szckleriyle, kesin-
likle, mutlaka gibi szck- bakan seildi.
lerin bir arada kullanm
eliki oluturarak anlatm
bozukluuna neden olur.
Yllar sonra bir gn mutla-
ka seni ziyarete gelebilirim.
"Mutlaka" ile "gelebilirim"
szckleri eliki olutur-
maktadr.
5. Yanl Szck Kulla-
nm
Ses ya da anlam bakmn-
dan birbirine benzeyen 11. Aadaki cmlelerin hangisinde anlatm
szcklerin birbirinin yeri- 8. 1. Baz kitaplar kitaplkta bulamadm.
ne geecek ekilde kulla- bozukluu vardr?
nlmas anlatm bozukluu 2. ift, dn tarihi iin anlamlar. A) rnleri raflara abucak yerletiriverdi.
oluturur.
Bayramda kmsene- 3. Yapt yanllar kukusuz kendi de gr- B) Kymz, buraya iki saat uzaklktayd.
meyecek kadar paras m olmal.
olmutu. "Kmsemek" C) Gmen kular, kymze maysta gelir.
deil, "azmsamak" sz- 4. Yarmada brak ilk ona girmeyi, ilk e bile
c kullanlmal. D) Hi kimse bu konuda seni sulayamaz.
6. kileme Deyim giremedik.
Atasz Yanllar Numaralanm cmlelerden hangisinde
Bir cmlede ikileme,
deyim ve ataszlerinin anlatm bozukluu yoktur?
szcklerinin deitirilme-
si, kalbn bozulmas anla- A) 1 B) 2 C) 3 D) 4
tm bozukluudur.
Aslan kald yerden
belli olur. ("Kald" deil,
"yatt" olmal.)
7. Anlam Belirsizlii
Sralama yanllna,
zamir ya da noktalama
eksikliine bal olarak 12. Gemiteki anlar onun yakasn bir trl b-
oluan belirsizlikler anla- rakmyordu.
tm bozukluu oluturur.
Gittiine inanamadk. Bu cmledeki anlatm bozukluunun nede-
("Onun" ya da "senin" 9. Aadaki cmlelerin hangisinde anlam ni aadakilerden hangisidir?
zamirinin yokluu belirsiz-
lik oluturmutur.) belirsizlii vardr? A) Szcn yanl yerde kullanm
Gen polise bir sre A) Bilgisayarn burada m?
bakt. B) Gereksiz ek kullanm
(Verilmek istenen anlam, B) Yazdklarna hepimiz ok sevindik.
"gen birinin polise bak- C) Yanl szck kullanm
C) Okulu ne zaman bitirmi?
t"ysa "Gen" szcn-
den sonra virgl konmal.) D) Buraya geleceimi nereden rendiniz? D) Gereksiz szck kullanm

6. E
Tema TRKE
1 - TiN
1. Aadaki cmlelerin hangisinde nesne 4. Aadaki cmlelerin hangisinde yklem

6. TEMA
eksikliinden kaynaklanan bir anlatm bo- eksiklii anlatm bozukluu oluturmu- TEST - 16
zukluu vardr? tur?
A) Orada olanlara hepimiz ok zldk.
A) Evinize geldim ama bulamadm.
B) "Beyaz Di" adl gzel kitab okudun mu? B) Senin iin yapabileceimiz bir ey var m?
C) Zeknn, kafa byklyle ilgili olduu C) Kahramanlarmz grdm, selam gnder-

sanlyormu. dim.
D) Okul ge kapandndan daha gelmediler. D) Ne sen beni unut ne de ben seni.
5. 1. nsanlar skntlarn aacak gayreti gster-

melidir.
2. 1. ocuklar btn gn seni sorup durdular. 2. Yaral kim olursa olsun ona yardm etmeli-
2. rencilik yaammda hi zayf not al- yiz.
madm. 3. Btn gn altktan sonra eve gidildi.
3. Gzel bir uyku herkese iyi gelecektir. 4. Kadnlarn ortalama mrleri daha uzun-
dur.
4. O gn yanmza kimseler gelmediler.
de zne-yklem uyumsuzluu vardr?
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4
6. Aadaki cmlelerin hangisinde nesne

eksikliinden kaynaklanan bir anlatm
bozukluu vardr?
3. Aadaki cmlelerin hangisinde anlatm A) Bize hep iyi davrand, krmad.
bozukluu vardr? B) Bir kitaba dokunmak, onunla dost olmak-

A) retmenimiz, yarn okula gelemeyecek- tr.
mi.
C) Arabadan inerken binerken dikkatli davra-
B) Elif ve ben, snavdan iyi not aldm. nrd.
C) Her insan, sorumluluunu yerine getirmeli.
D) Savan yaralarn sard, yapamadklarna
D) Gerek arkadalar, zor gnde belli olur. zld.

Test - 16
7. Kargomun bu ubeye getirildiini renince 10. Aadaki cmlelerin hangisinde tamlama
buraya geldim. yanll sz konusudur?
Bu cmledeki anlatm bozukluunun nede- A) zel ve kamu bankalar faiz oranlarn
ni aadakilerden hangisidir? drd.
A) zne eksiklii B) Duyduklarn ve iittiklerin seni yanltmasn.

B) zne yklem uyumsuzluu
Anlatm Bozukluu (Ya- C) Geen ylki geziye 7. snflar ve sen git-
pya Dayal Anlatm Bo- C) Szce yanl ek getirilmesi mitin.
zukluu) D) Yer tamlaycsnn gereksiz kullanm
D) Meyveleri dolapta bekletip sonra yemek
1. ge Eksiklii hazrland.
Bir cmlede zne, nesne,
dolayl tmle, zarf tmle-
ci, edat tmleci, yklem, 8. "Size ne bahar ieklerinin gzelliini ne de
ek fiil, fiilimsi eksikliine meyvelerin tadn anlatamam." cmlesindeki
veya yanllna bal
anlatm bozukluu aadaki deiiklikler-
kullanmlar anlatm bozuk-
den hangisi ile dzeltilebilir?
luu oluturur. Bir cmle- 11. Aadaki cmlelerin hangisinde anlatm
de her genin bir grevi "size" szcn "sizlere" biiminde dei-
A)
bozukluu yoktur?
vardr ve cmle her getirerek
A) Bir ocuu sevmek, dokunmak byk ba-
siyle bir btn hlinde
B) "anlatamam" szcn, "anlatabilirim" tr.
kurulmaldr.
biiminde deitirerek
B) Okula gidi dn saatleri belli oldu.
2. at Uyumsuzluu
C) "de" balacn kararak
Bir cmlede fiilimsi ile C) Kimsenin hakknda kt konumazd.
yklem ya da birden fazla D) "gzellii" yerine "kokusunu" szcn
yklem, etken ve edilgen- D) Kravatn ve ceketini giyerek dar kt.
getirerek
lik ynnden ayn at ni-
teliine sahip olmaldr.
Bunlarn birbiri ile uyumlu
olmamas, anlatm bozuk-
luu oluturur.
3. zne Yklem Uyum- 9. 1. Bir memur, bu ilerden uzak durmas gere-
suzluu kir. (tamlayan eki eksiklii)
12. Aadaki cmlelerin hangisinde yanl fii-
zne ile yklem; tekillik 2. Bize masallar okur, sevindirirdi. (nesne
oulluk, kii ve olumlu- limsi kullanlmasndan kaynaklanan bir anla-
eksiklii)
lukolumsuzluk ynnden tm bozukluu vardr?
uyum gstermelidir. Bu 3. Sizin gibi insanlara gveniyor ve destekli-
A) Yabanc meknlarda tandk yzlerle kar-
uyumun olmamas, anla- yorum. (yklem eksiklii)
tm bozukluu oluturur. lamak insan rahatlatyor.
4. ok alkan ama dzensiz biri deilsiniz.
4. Ek Yanll B) Frtnann yarn da devam edeceini bekli-
(ek fiil eksiklii)
Bir szck oluturulurken yoruz.
eklerin doru bir dzenle Numaralanm cmlelerin hangisindeki
C) Dnya barn tehdit eden bu katliamlarn
gelmemesi, anlatm bo- anlatm bozukluunun sebebi yanl belir-
zukluu oluturur. tilmitir? sona ermesini mit ediyoruz.
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 D) Elimizdeki ilerin yarna kadar bitebileceini

hi sanmyorum.

6. E
Tema TRKE
1 - TiN
1. Aadaki cmlelerin hangisinde "de, da" 4. Aadaki cmlelerin hangisinde tarihlerin

6. TEMA
nn yazm yanltr? yazmyla ilgili bir yanllk vardr? TEST - 17
A) Kendine bir de telefon alm. A) 11 Mart 1997'de domu.
B) Saat tam te grrz. B) Grme 2 nisanda gereklemi.
C) Kalem ile ktta istedi. C) nmzdeki hafta sal gn grrz.
D) Gazete de okurum dergi de. D) Okullar eyll aynda alr.
2. 1. Her an bir srpriz yaanabilir.

2. Yarn siz de gelecek misiniz? 5. Aadaki cmlelerin hangisinde yazm
yanl vardr?
3. Komiser Ahmet sizi sordu.
A) Sen gittikten sonra buralarn tad kalmad.
4. Sinan bey, ekibin amiri konumundayd.
B) Yazd roman herkese gsterdi.
yazm yanl vardr? C) Sorunun zm iin ne diyorsun?
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 D) ehirin sakin bir yerine tanm.
6. 1. Bir gurup vaktinde k oldum Akdeniz'e.

2. Akamki filmi ne kadar vsem azdr.
3. Aadaki cmlelerin hangisinde pekitir- 3. Kara tiren gelir dumann savurarak.
melerin yazm yanltr?
4. Kraldan sonra kk prens babasnn yeri-
A) Koca dnyada yapa yalnz kalm.
ne gemi.
B) Yz hastalktan sapsar kesilmiti.
C) Pespembe bir rya ekti beni. yazm yanl vardr?
D) Ormann tertemiz havasn soluduk. A) 1 B) 2 C) 3 D) 4

Test - 17
7. Aadaki cmlelerin hangisinde ikilemele- 10. Aadaki cmlelerin hangisinde "ki"nin
rin yazmnda yanllk yaplmtr? yazm yanltr?
A) Zorluklar art arda geldi. A) Onca mal mlkten geriye ne kald ki?
B) Mesele, git gide karyor. B) Neyseki sa salim eve dndnz.

C) Mademki ok alyorsun, biz de gereini
C) Gle oynaya bu ileri bitirdik.
Yazm Kurallar yaparz.
Birleik Szcklerin D) Hrszlar, ayn eve pe pee girmiler.
D) Birazck sus ki konuulanlar anlayabilelim.
Yazm
Birleme srasnda yeni
bir anlama gelen ve renk,
biim, yemek, tatl, tr,
iek vb. anlamlar ifade 11. Akam, babam Akam, babam
eden birleik szckler eve gelince eve gelince
Yamurun bize Yamurun bize
bitiik yazlr.
neler yaptkn neler yaptn
Yavruaz (renk), ba- anlattm. anlattm.
lksrt (desen), imamba-
yld (yemek), dilberduda-
(tatl), akamsefas 8. Aadaki cmlelerin hangisinde birleik
Akam, babam Akam, babam
(iek), karaam (aa), szcn yazm yanltr? eve gelince eve gelince
bilirkii (uzman)... Yamurun bize Yamur'un bize
A) Ben kilolu deil, balketliyim, diyordu.
Ses dmesi olutu- neler yaptn neler yapdn
B) Ayiekleri oktan amt bile. anlattm. anlatdm.
ran birleik szckler biti-
ik yazlr: Cuma + ertesi
cumartesi, ne + iin
C) Lein etrafna akbabalar toplanmt.
niin, kahve + alt kah- D) Oday yavru azna boyamlar. Yukarda sembollerle gsterilen cmlelerin
valt, nasl, byle, yle,
hangisinde herhangi bir yazm ve noktala-
pazartesi, kaynana, st-
la... ma yanl yoktur?
"Ba" ve "ev" szck- A) B) C) D)

leriyle kurulan birleik
szckler bitiik yazlr.
Baretmen, bahe-
kim, bahemire; kitabevi,
ayevi, huzurevi...
Ses olay olan birleik 12. 1. rencilere kuzey Amerikada, kitap oku-
fiiller bitiik yazlr. 9. 1. Nitelikli okurlar, yazarlar da zenginletirir. ma alkanl kazandrlmaya allyor.
emretmek, devretmek,
2. Snfda uyulmas gereken kurallar vardr. 2. DSnin yapt yeni baraj, trenle hizmete
kefetmek, affetmek, sab-
retmek, kahretmek, his- ald.
3. Ne konuacan bilmiyen biri mi sandn
setmek, hallolmak... bizi? 3. retmenimiz, dnden beri ok hasta imi.
Kurall birleik fiiller
4. Biz gidiyoruz deyince arkalarndan baka 4. Yaplan bu kural ihlalleri, man iptalini ge-
bitiik yazlr.
kaldk. rektiriyormu.
Gelebilmek, gelivermek,

deyazmak, bakakal- Numaralandrlm cmlelerden hangisin- Yukardaki numaralanm cmlelerden han-
mak, gidedurmak... de yazm yanl yoktur? gisinde yazm yanl vardr?
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 A) 1 B) 2 C) 3 D) 4

6. E
Tema TRKE
1 - TiN
1. 1. Okullarn almasna ka gn var 4. Sonbahar geldiinde doaya bir hzn 6. TEMA
2. Olanlar siz de duydunuz mu ker ( ) aalar ( ) iekler ( ) bcekler hatta TEST - 18
3. Oh, bu tehlikeyi de ucuz atlattk insanlar bu hzne ortak olur.
Buna gre yay ayrala gsterilen yerlere
4. Ordu'nun en mehur yemei hangisi
hangi noktalama iaretleri getirilmelidir?
Yukardaki cmlelerden hangisinin sonuna
farkl bir noktalama iareti getirilmelidir? A) (,) (,) (,) B) (;) (,) (,)
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 C) (,) (;) (,) D) (;) (,) (;)
5. 1. Kk eyleri dert etmemeliyiz

2. Aadaki cmlelerden hangisinde nokta-
lama yanlna yer verilmemitir? 2. Her ey yerli yerinde mi
A) Yaasn, bahar btn gzellikleriyle geldi! 3. Yarn size geleceiz
Her gzelin; iinde bir kusur vardr?

B) 4. Eyvah, yemek yanm

C) Ka yzyllk bir ayrlk yaadk seninle,
sonuna nlem iareti (!) getirilmelidir?
Nereden aldn bu gmlei.
D)
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4

3. retim ( ) teoriye ( ) eitim ( ) uygulamaya 6. Sanat insan eitmek iin bir aratr (1) -
retmendir (2) yaam felsefesidir (3) kii bunu
dayanr.
doru okuduu zaman geliir (4) kabul grr.
Bu cmlede yay ayrala gsterilen yerlere
Yukardaki cmlelerde yay ayrala gste-
hangi noktalama iaretleri getirilmelidir? rilen yerlerden hangisine farkl bir noktala-
A) (;) (;) (;) B) (,) (,) (,) ma iareti getirilmelidir?
C) (:) (;) (:) D) (,) (;) (,) A) 1 B) 2 C) 3 D) 4

Test - 18
7. Doann k uykusundan uyanmasyla birlikte 10. Aadaki cmlelerin hangisinde ksa iz-
bitkinin kokusu beni ok etkiler ( ) smbl, ginin (-) kullanm yanltr?
meneke, kekik ( ) A) 1914-1918 yllarnda Osmanl Devleti par-
Bu cmlede yay ayrala gsterilen yerlere aland.
hangi noktalama iaretleri getirilmelidir? B) Ankara-Sivas aras, otobsle yedi saattir.
Noktalama aretleri
A) (:) (.) B) (;) (.) C) ocuklar odada akll-uslu oturuyor.
Kesme areti (')
C) (:) (...) D) (;) (...) D) air (1934-2007) son iki yln anakka-
zel adlara gelen iyelik,
durum ve bildirme ekleri le'de geirmi.
kesme iareti ile ayrlrken
yapm ekleri ayrlmaz.
Ankara'nn, Ankaral,
Ankaralya, Trk'n, Trk-
e, Trkeye
Ksaltmalara gelen ekler
kesme iareti ile ayrlr. 11. Aadaki cmlelerden hangisinde yazm
8. Aadaki cmlelerden hangisinde virgl
ABD'ye, SSK'ye, veya noktalama yanl yoktur?
AT'ye, Ecz.nin, Prof.n, (,) yanl yerde kullanlmtr?
A) Ey dostlar, insana ancak sevgi yakr!
A'dan Z'ye, 7'den 70'e
A) Gelen, gideni aratr.
Anlam ayrln gster- Sal; Cuma ve Pazar gnleri arkadalarla
B)
mek iin kesme iareti B) Bizi arayan, soran var m? toplanacaz.
kullanlr.
C) Yarn, gelecek konuklar sen karla. Kimin, ne zaman geleceini ben de biliyo-
C)
Kad'nn szleri nem-
D) Sevinen, ocuklar gryor musun? rum?
liydi.
Elma'sn yere drd. D) Tarihin en kalabalk gnlerinden birini
Ksa izgi (-) yaad stanbul.

Balang ve sonu bil-
diren birbiriyle ilikili tarih
ve szckler arasnda kul-
lanlr.
1914-1918, Tark Bura
(1926-1992) Trk-Yunan,
12. 1. Yaprak Dkmnn dier dizilerden fark
Ankara-stanbul var.
9. Byk airlerin hibiri, "iir ve yaam" birbirin- 2. Bu fark, oyunlarn nitelikli olmas deil yal-
Satr sonuna sma-
yan szckleri ayrmak den ayrmaz. nzca.
iin kullanlr. Bu cmledeki trnak iaretinin kullanm 3. Senaryo oluturulurken ahlaki erdemlere
nedeni aadakilerin hangisinde verilmi- nem verilmesi de var...
............................. yan-
tir? 4. Yapmclar, buna gre oyuncu semi;
na geldikten sonra...
A) Bir bakasndan alnt olduunu gstermek ynetmen, buna gre oyunu kurgulamtr.
B) Vurgulanmak istenen bir sz belirtmek Yukardaki cmlelerin hangisinde bir nok-
C) Bir szcn aklamasn gstermek talama yanl vardr?
D) Bir szcn e anlamlsn belirtmek A) 1 B) 2 C) 3 D) 4

1 -Etkinlik
ETiN
DENZYILDIZI
Yaz yazmak iin okyanus sahillerine giden bir yazar, sabaha kar
kumsal da danseder gibi hareketler yapan birini grr. Biraz yakla-
nca, bu kiinin sahile vuran denizyldzlarn, okyanusa atan gen
bir adam olduunu fark eder. Gen adama yaklaarak sorar: ARISIZ
D
Neden denizyldzlarn okyanusa atyorsun? EKLR.
Gen adam yantlar:
Birazdan gne ykselip sular ekilecek. Onlar suya atmazsam
lecekler. Yazar sorar:
Kilometrelerce sahil, binlerce denizyldz var, ne fark ederki?
Gen adam eilir, yerden bir denizyldz daha alr, ve okyanusa
frlatr. Bu tabeladaki cmlede bir
anlatm bozukluu bulun-
"Onun iin fark etti ama!" der. maktadr.
Buna gre, tabeladaki
anlatm bozukluunun
ayns aadakilerden
hangisinde vardr?
A) Bu paraya gre aadaki bilgilerden doru olanlarn yanna "D", yanl olanlarn yanna "Y"
A) ocuklaryla bazen
yaznz. ok, bazen hi ilgilen-
mezdi.
1. "Yaz yazmak iin okyanus sahillerine giden bir yazar, sabaha kar kumsal da dans B) Kesinlikle, duyduum
bu gzel ses onun ola-
eder gibi hareketler yapan birini grr." cmlesi bir betimleme cmlesidir. bilir.
C) Bu yemek epey dar-
2. "fark eder" szc, "farkeder" biiminde yazlmaldr. da kald iin bozul-
mu.
D) Beni nemseyen ve
3. "kumsal da" szc, "kumsalda" biiminde yazlmaldr.
gvenen insanlar ol-
duu iin mutluyum.
4. "danseder" szcnn yazm dorudur.
Evreni gsterecek tek
5. "Gen adama yaklaarak sorar." cmlesinde "korkma" anlam vardr. pencere kitaptr.
Bu cmlede sfat-fiil, bir
6. "danseder" szc mecaz anlamyla kullanlmtr. sfat tamlamas olutur-
mutur.
Ayn kullanm aadaki-
7. "gen" szcnn kart "yal"dr. lerin hangisinde vardr?
A) Yamurun gelii bulut-
lardan belli olur.
8. "sorar" szcnden sonra iki nokta deil, nokta konmaldr.
B) Kitaplar yaadka
gemi unutulmaya-
9. "okyanusa" szcnn yazm yanltr. caktr.
C) Konumay renince-
10. "Birazdan gne ykselip sular ekilecek." cmlesinde gereksiz szck ye kadar susmak g
deildir.
kullanmndan kaynaklanan bir anlatm bozukluu vardr. D) Hi umulmadk iyilikler
vardr, yldrm gibi
der ve yakalarlar.

223
6. Tema- 1 Zaman ve Mekn
NiTE
11. "Onun iin fark etti ama!" cmlesinde dikkat ekme anlam vardr.
12. "Ne fark ederki?" cmlesinde olaslk anlam vardr.
13. "fark ederki" szcndeki "ki" ayr yazlmaldr.

Yahya Kemal, dnyaya
hayal etmeden bakmakla 14. "Onun iin fark etti ama" cmlesinin sonuna nokta konmaldr.
yallk arasnda bir ba
olduuna inanr. Bu ok
yerinde ve doru bir g- 15. "ve" balacndan nceki virgl kaldrlmaldr.
rtr. Hayal ile ocuk-
luk, akl ile yallk ara-
16. "kilometrelerce" ve "binlerce" szckleri cmleye abartma anlam
snda bir iliki vardr.
Bu metindeki alt izi-
katmtr.
li cmlede, aadaki
anlam zelliklerinden
hangisi vardr? 17. "denizyldz" szcnde kiiletirme yaplmtr.
A) Varsaym
B) Beklenti 18. "Yerden bir denizyldz daha alr." cmlesinde "daha" szcnn karlmas
C) Karlatrma
anlam daralmasna yol aar.
D) Onaylama

Tiyatro bu yl batan
sona ilgiyle izlenebile- B) Aadaki cmlelerde bo braklan yerlere uygun szckleri getiriniz.
cek, arpc bir oyunla
at perdelerini. (1) Bu 1. Tek bana bir anlam olan veya tek bana bir anlam tamad hlde, cmle iinde eitli
oyun salam bir kurguya
grevler stlenerek anlam kazanan, cmle kuruluuna katkda bulunan ses birliine .................
sahip. (2) Olaylar dizisi-
nin canlandrlmasnda denir.
ve sahne geilerinde
saat gibi ileyen bir - 2. "Btn mahalle ayaa kalkt." cmlesinde ......................... vardr.
zmlemeye gidilmi. (3)
Ne var ki, dekorlar ve 3. Bir olayn ya da durumun sonularn deerlendirmek amacyla onu ksa bir sreliine ger-
k dzeni bu zm-
lemeye yeterince katk eklemi gibi kabul etmeye ................... denir.
salayamyor. (4) Ayrca,
baz oyuncular seslerini 4. .................. syleyeni belli olmayan, anlk ve zel durumlar anlatan kalplam sz bekleridir.
ve bedenlerini iyi kulla-
5. "Askerlerimiz yurdumuzu aslanlar gibi savundular." cmlesinde ........................... vardr.
namadklar iin rollerini
baaryla yerine getire- 6. "Cahil insanlarn yannda kitap gibi sessiz ol." cmlesinde ...................... anlam vardr.
miyorlar.
Bu parada yazarn 7. "Eri cetvelden doru izgi kmaz." cmlesi hem gerek hem de mecaz anlamyla dnle-
oyun hakkndaki d-
ncesi, numaralanm bilecek ..................... bir syleyitir.
cmlelerin hangisinde
deimeye balam- 8. nsan dndaki varlklar insan gibi konuturma sanatna .............................. denir.
tr?
9. Bir yazda szcklerin doru yazlmasn salayan ortak kurallar btnne ....................... denir.
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4
224
1 -Etkinlik
ETiN
C) Aadaki szckleri kart anlamllar ile eletiriniz.
1. Sevinli a. Dar
2. Cimri b. Kapal
3. Ak c. Bayat
18 Kasm 1906'da Adapa-
4. Geni d. zgn zar'nda dodu. ocukluu
5. Taze e. Cmert orada geti. stanbul Erkek
Lisesinde balad orta-
D) Aadaki szckleri merdiven basamaklarna kapsam dar olandan geni olana doru sra- renimini Bursa Lisesinde
laynz. tamamlad. Yksekre-
nimini ise stanbul niver-
sitesi Edebiyat Fakltesi
Hay C an
van l Trkoloji Blmnde bitirdi.
Koy
un 1928 ylnda iktisat eitimi
iin svire'ye gitti. Daha
Varl M em sonra sanat ve kiilii ze-
k
e li
rinde derin izler brakan
Fransa'da yl yaad.
Fransa'dan dndkten son-
ra bir sre Trke ret-
menlii yapt.
Bu metnin tr aada-
E) Aadaki deyimleri aklamalar ile eletiriniz. A) Otobiyografi
1. inden gelmek a. Hi nemsememek, aldr etmemek B) Biyografi
2. Gzden karmak b. Yapamayacaklarn yapabilir gibi gsteren C) Deneme
3. Vz gelmek c. Gnl vermek, tutulmak D) An
4. Yalanc pehlivan d. Bir eyden vazgemek
5. Abay yakmak e. steyerek, severek yapmak Adn daha ocukluumda
F) Aadaki cmleleri, ierdikleri anlatm bozukluklar asndan uygun olan balkla eletiriniz. 1
1. Hi olmazsa bu gece kalsaydnz bari. a. Sralama yanll duyduum, yazlar o yllardan
2. Deneme snavnz iin 120 dakika sreciniz var. b. elikili szcklerin bir 2
bu yana bende byk etki-
arada kullanlmas
ler brakm bu adam,
3. Bu tedbirler salk ve ekonomik adan nemli. c. Anlam karkl
3
4. Babakan, erken inaat tamamlanan okulumuzu aacak. d. Yklem eksiklii
imdi yakndan gryorum.
5. Camlar ar ar bir rpda sildim. e. Gereksiz szck 4
kullanlmas Bu cmledeki numara-
6. ocuklar ne abuk kouyor, emekliyor! f. Tamlama yanll lanm szcklerden
7. Bunca skntnn arasnda aykla bulgurun tan. g. Yanl yerde hangisi fiilimsidir?
kullanlan szckler A) 1 B) 2 C) 3 D) 4
8. Ben araba srmeyi senden ok istiyorum. h. Deyim yanll

9. Ne biz ona ne de o bize selam verir. . Yanl szck kullanlmas

225

Martı 8. Sınıf Türkçe Soru Bankası

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Martı 8. Sınıf Türkçe Soru Bankası

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

M 16 08 OSB 01

Testler kazanmlara gre hazrlanmtr.

Szcn Anlam A) Yz verdike astarn da istiyor. Yahya Kemal BEYATLI

Kitabn tatsz bir anlatm

Testlerin yannda testin ierdii kazanmlarla

ilgili konu anlatm renmekte Yarar Var

bal altnda verilmitir.

Dere yatana ev yaplma- birleir gibi grnd yer.

rnekler verdik. Buna gre bulmacada yeil blmlere

1. Aile ii uyumun, ailenin destekleyici yakla- 3. 4. TEMA

Testlerin yan ksmnda bulunan optik formlar

zp optik forma kodladktan sonra isterse koparp

4. Trk kahvesi, Trkler tarafndan kefedilen

Okuma sayesinde kolayca okutulabilmektedir.

12. "ocuklarn hepsi de ellerindeki ubuklar kolayca krmlar." cmlesinin ge sralamas

nite sonlarnda bulunan Doru - Yanl, Boluk

Doldurma, Eletirme, Bulmaca gibi alternatif D) niversiteyi kazanma

4. Bir cmlede ................. ve .................. ana geleri olutururken ................, ...................,

uygulamalardan oluan etkinliklerle rencilerin Aadaki cmlelerin

her tip soruyu zmeleri amalanm ve kitap kullanlmtr?

elenceli hle getirilmitir.

114 114 8. Snf Trke Soru Bankas

Akll telefonunuza yklemi olduunuz Pratik Okuma

Testlerin yannda yer alan optik

formu bilgisayar ya da akll telefon

kameras ile okutunuz.

3. Hac ibadeti sresince giyilen ve iki para-

Trke - Okuma Kltr A) Sa'y

8. Snf Din Kltr ve Ahlak Bilgisi Soru Bankas 37

Okutma ilemi yapldktan sonra ekrana

Bu ikonu grdnz testlerdeki

Detayl bilgi iin www.pratikokuma.com

3. Tema: Mill Kltr

4. Tema: Kiisel Geliim

5. Tema: Toplum Hayat

6. Tema: Zaman ve Mekn

Cevap Anahtar..................................................................................................... 227-232

Beni hemen sarm olan bu kitab braka-

3. 1. Yarmaclar eitli blgelerden trk oku-

8. Snf Trke Soru Bankas 9

Szcn Anlam A) Yz verdike astarn da istiyor. Yahya Kemal BEYATLI

Dere yatana ev yaplma- birleir gibi grnd yer.

10 10 8. Snf Trke Soru Bankas

5. 1. ler yava yava yoluna girmeye balad.

lgilenmemek Onca alacamzn zeri-

Numaralanm cmlelerden hangisinde

yatmak szcnn anlam ile karsnda

verilen cmle birbiriyle uyumamaktadr?

3. Babasnn tuttuu balklar ocuk denize

4. ki gz iki eme iindekileri annesine

8. Snf Trke Soru Bankas 11

3. Okuyucuyu krmamak yazarlkta birinci Kuru topraklar yamurdan sonra canlan-

12 12 8. Snf Trke Soru Bankas

5. Tadm bamda, yatrdm yuvamda.

2. ocuun yzne bir glmseme yayld. Dmek szc aadaki cmlelerin

D) Takm yenilince iki sra birden dt.

3. Memlekete giden uaa ucu ucuna yetiti.

fark ettim. C) Bir sredir anne ve babasnn yannda kal-

D) Sizinle er ge bu konuyu konuuruz. D) Arabann yanna bir kii yaklayor.

8. Snf Trke Soru Bankas 13

izili szck mecaz anlamyla kullanlm-

karlayan ancak farkl an- A) 1 B) 2 C) 3 D) 4

lamlar tayan szckler,

ayn kavram alanna girer.