T.C.

MLL ETM BAKANLII

ELEKTRK-ELEKTRONK TEKNOLOJS

TESSAT DEME TEKNKLER

522EE0079

Ankara, 2011
 Bu modl, mesleki ve teknik eitim okul/kurumlarnda uygulanan ereve
retim Programlarnda yer alan yeterlikleri kazandrmaya ynelik olarak
rencilere rehberlik etmek amacyla hazrlanm bireysel renme
materyalidir.
Mill Eitim Bakanlnca cretsiz olarak verilmitir.
PARA LE SATILMAZ.
 NDEKLER

AIKLAMALAR ................................................................................................................... iii

GR ....................................................................................................................................... 1
RENME FAALYET1 .................................................................................................... 3
1. BORU VE BUATLAR......................................................................................................... 3
1.1. Tesisat Borular ............................................................................................................. 3
1.1.1. eitleri ve aplar ................................................................................................ 4
1.2. Buatlar ........................................................................................................................... 6
1.3. Kasalar .......................................................................................................................... 8
1.3.1. Standart Boyutlar .................................................................................................. 9
1.4. Tavan ve Duvar Borusu Deme .................................................................................. 9
1.4.1. Deme lem Sras .............................................................................................. 9
1.4.2.Demede Dikkat Edilecek Hususlar ..................................................................... 9
1.5. Buatlar Yerletirmek .................................................................................................. 10
1.5.1. lem Sras .......................................................................................................... 10
1.5.2. Dikkat Edilecek Hususlar .................................................................................... 10
1.6. Kasalar Yerletirmek ................................................................................................. 10
1.6.1. lem Sras .......................................................................................................... 10
1.6.2. Dikkat Edilecek Hususlar .................................................................................... 11
1.7. Elektrik Tesisat Ynetmelii .................................................................................. 11
UYGULAMA FAALYET .............................................................................................. 14
LME VE DEERLENDRME .................................................................................... 15
RENME FAALYET2 .................................................................................................. 16
2. DEME ALTI BORU VE KANALI DEME ............................................................. 16
2.1. Yer Deme Alt Kanallar ......................................................................................... 16
2.1.1. Grevi .................................................................................................................. 16
2.1.2. Yaplar ve Yardmc Gereleri ........................................................................... 17
2.1.3. eit ve Standart Boyutlar .................................................................................. 21
2.1.4. Deme Alt Kanal Deme ............................................................................... 21
2.2. Yer Deme Alt Borular ........................................................................................... 22
2.2.1. Grevi .................................................................................................................. 22
2.2.2. Yaplar ve Yardmc Gereleri ........................................................................... 22
2.2.3. eit ve Standart Boyutlar .................................................................................. 23
2.2.4. Deme Alt Borusu Deme .............................................................................. 23
2.3. Yer Deme stnde Priz ve Anahtar Yerleimi ....................................................... 24
2.3.1. lem Sras .......................................................................................................... 24
2.3.2. Dikkat Edilecek Hususlar .................................................................................... 24
2.4. Elektrik Tesisat Ynetmelii .................................................................................. 24
UYGULAMA FAALYET .............................................................................................. 26
LME VE DEERLENDRME .................................................................................... 27
RENME FAALYET3 .................................................................................................. 28
3. SIVA ST TESSAT ...................................................................................................... 28
3.1. Dbeller....................................................................................................................... 28
3.1.1. Grevi .................................................................................................................. 28
3.1.2. Standart Boyutlar ................................................................................................ 29
3.2. Kablo Kanal ............................................................................................................... 29
3.2.1. Grevi .................................................................................................................. 29
i
 3.2.2. Yaplar ve Yardmc Gereleri ........................................................................... 29
3.2.3. eitleri ve Standart Boyutlar............................................................................. 30
3.2.4. Kanal Demesi Yapm ...................................................................................... 31
3.3. Kroeler ....................................................................................................................... 31
3.3.1. Grevi .................................................................................................................. 31
3.3.2. Yaplar ve Yardmc Gereleri ........................................................................... 31
3.3.3. eitleri ve Standart Boyutlar............................................................................. 32
3.3.4. Kroe Demesi Yapm ...................................................................................... 32
3.4. Elektrik Tesisat Ynetmelii .................................................................................. 33
UYGULAMA FAALYET .............................................................................................. 34
LME VE DEERLENDRME .................................................................................... 36
MODL DEERLENDRME .............................................................................................. 37
CEVAP ANAHTARLARI ..................................................................................................... 38
KAYNAKA ......................................................................................................................... 41

ii
 AIKLAMALAR
AIKLAMALAR
KOD 522EE0079
ALAN Elektrik Elektronik Teknolojisi
DAL/MESLEK Elektrik Tesisat ve Pano Montrl
MODLN ADI Tesisat Deme Teknikleri
Elektrik tesisatna ait i tesisat demesinde
kullanlan malzemeleri tesisatn yapsna gre semek ve
MODLN TANIMI
bu malzemeleri kullanarak tesisat demekle ilgili bilgi ve
becerilerin kazandrld renme faaliyetidir.
SRE 40/24
N KOUL
tesisat deme yntemlerini uygun olarak hatasz
YETERLK
yapmak.
Genel Ama

Bu modl ile uygulama alanna ynelik uygun ortam

salandnda standartlara, Elektrik Tesisleri
Ynetmelii ve Bayndrlk Bakanl Genel Teknik
artnamesine uygun ve hatasz olarak i tesisat
deyebileceksiniz.
MODLN AMACI
Amalar

1. Sva alt tavan ve duvar borusu deyebilecek, buat ve

kasalar yerletirebileceksiniz.
2. Yer deme alt boru ve kanal deyebileceksiniz.
3. Sva st kanal ve kroe deyebileceksiniz.
Ortam
Elektrik tesisat atlyesi, iletme ortam.
ETM RETM Donanm
ORTAMLARI Boru eitleri, kasa eitleri, buat eitleri, kroe
VE DONANIMLARI eitleri, klemens eitleri, kanal eitleri, deme ara-
gereleri, projeksiyon, bilgisayar.
Modln iinde yer alan her faaliyetten sonra,
verilen lme aralaryla kazandnz bilgileri ve becerileri
lerek kendinizi deerlendireceksiniz.
LME VE
retmen, modl sonunda size lme arac ( oktan
DEERLENDRME
semeli, doru-yanl test, uygulama vb.) uygulayarak
modl uygulamalar ile kazandnz bilgi ve becerileri
lerek deerlendirecektir.

iii
iv
 GR

GR
Sevgili renci,

Bu modl sonunda edineceiniz bilgi ve beceriler ile nitelikli bir teknik eleman olarak,
elektrik tesisat deme alannda tesisatn yapsna ve standartlara uygun malzeme seimi
yapabilme ve uygun olarak i tesisat deme uygulamasn yapabilmeniz iin faydal
olacaktr.

Gnlk hayatmzda, evde, i ortamnda, sanayide ve teknolojinin her alannda

kullanm vazgeilmez olan elektriin gvenli bir ekilde iletimi arttr. Bu iletimin gvenli
olabilmesi iin, uygun deme teknii tercih edilmelidir. En uygun i tesisat demesini
yaparak canllarn kazalara kar gvenlii, tesisatn, makinelerin eitli nedenlerden dolay
zarar grmeleri ve yangna sebebiyet veren durumlar engellenmi olur.

lkemizde son yllarda yaplan btn almalarda Trk ekonomisinin uluslararas

rekabet gcnn artrlmas ve bata Gmrk Birlii olmak zere Avrupa Birlii ile
btnleme sreci hedeflenmitir. 1990l yllarda yaanan hzl kreselleme sreci, giderek
artan teknolojik yenilikler ve uluslararas pazarlardan pay kapma yarlar, lkelerin insan
kaynaklarn gelitirmeye ynelmesine neden olmutur. alanlarn i deitirme ve i
bulma yeteneiyle dorudan ilgili olarak i gc hareketliliinin artrlmas, i gc
piyasasnn effaflatrlmas ve verimliliin artrlmas istihdamla ilgili her trl giriimde
ne kmaktadr. alma yaamnn istedii ve ihtiya duyduu insanlarn niteliklerinin
tanmlanmasnda, i yaamnca gelitirilen ve benimsenen meslek standartlar byk nem
tamaktadr. Her teknik elemann ngrlen bu meslek standardn yakalamas
gerekmektedir.

1
2
 RENME FAALYET-1

RENME FAALYET1
AMA

Uygun ortam salandnda tesisatn yapsna gre buat, kasa ve borular seerek,
Elektrik Tesisat Ynetmeliine uyarak sva alt tavan ve duvar borusu
deyebileceksiniz.

ARATIRMA
Bu faaliyet ncesinde Elektrik Tesisat Ynetmeliine uygun olarak yapmanz
gereken ncelikli aratrmalar unlardr:

Sva alt tesisatta kullanlan boru eitleri ve aplarn aratrnz.

Borularn Elektrik Tesisat Ynetmeliine uygun olarak tavan ve duvarlara
deme ekillerini aratrnz.
Sva alt tesisatta kullanlan buatlarn eitlerini ve boyutlarn aratrnz.
Buatlarn Elektrik Tesisat Ynetmeliine uygun olarak yerletirme
ekillerini aratrnz.
Sva alt tesisatta kullanlan kasalarn standart boyutlarn aratrnz.
Kasalarn Elektrik Tesisat Ynetmeliine uygun olarak yerletirme
ekillerini aratrnz.

Aratrma ilemleri iin internet ortam, elektrik malzemeleri satan i yerleri ve imalat
sanayisini gezmeniz ve rn kataloglarn incelemeniz gerekmektedir. Borularn denme
ekillerini, buat ve kasalarn yerletirme ekillerini sva alt tesisat demesi yapan
elektrikilerin yannda, onlarn yapm olduu demeleri inceleyerek n bilgi edininiz. Bu
aratrmalar yaparken gvenlik tedbirleri alnmas gereken yerlerde gvenlik tedbirlerinin
alnmasna dikkat ediniz. Aratrmanz rapor hline getirip snfta arkadalarnza sununuz.

1. BORU VE BUATLAR
1.1. Tesisat Borular
Elektrik enerjisi alclara veya kumanda elemanlarna iletkenler aracl ile
ulamaktadr. zerinden akm geen iletken kablolarn evreye zarar vermemesi ve
iletkenlerin d darbelerden korunmas iin yaltkan bir gere olan boru ierisinden ekilir.

3
 Resim 1.1: Binann tavan borusunun denmesi

1.1.1. eitleri ve aplar

Bergman boru, peel boru, PVC boru, spiral (bklgen) boru, elik (stalpanzer) boru
olmak zere eitli borular vardr.

Bergman Boru: ksm vernikli kartonla kapl alminyum veya yumuak

elik sactan yaplm sva st tesisatta kullanlan boru eididir. Gnmzde
kullanlmayp, eski ev tesisatlarnda grlmektedir. Bergman borunun boyu 3
metre olup, boru ap 91113,51623293648 mm dir.
Peel Boru: nce elik sactan yaplm, paslanmaya kar zel bir madde ile
kaplanm ve i ksm yaltmsz boru eididir. Gnmzde kullanlmayp, eski
evlerde sva alt tesisatlarnda grlmektedir. Peel boru aplar TS7 ye gre
814182637 mmdir.
PVC Boru: PVC (polivinil clorr) maddesinden yaplr. PVC (plastik) borular
nemden etkilenmez, kolay ilenebilir, dayankl, hafif, boya ve zel bakm
istemez ve ayn zamanda iyi bir yaltkandr. Plastik borular, beton borusu ve
duvar borusu olmak zere iki eittir. Beton borusu sert plastikten yaplr.
Demir ve harlarn basks karsnda zarar grmemesi amac ile sert olarak
yaplr. Duvar borusu ise daha ilenebilir olmas asndan yumuak plastikten
yaplmtr. PVC boru, sva alt tesisatta kullanlabilir. PVC (plastik) borular
3er metre boyunda ubuk ve 50-100er metre boyunda kangallar hlinde satlr.
Plastik boru aplar ise 14-18-26-32-40-50-63 mmdir.

Resim 1.2: PVC borular

4
 Spiral (Bklgen) Boru: Spiral borular, istenilen ada bklebilen borulardr.
Elektrik tesisatnda kolon hatlarnda, kiri dnlerinde ve dnlerin ok
olduu yerlerde kullanlr. ilii kolaylatrr. Spiral borular, metal ve yaltkan
gerelerden yaplr. Metal olarak galvanizli elik, kalayl elik ve izoleli
elikten yaplan eitleri vardr. Spiral boru aplar 9111418263237 mm
olup, panolar iin ayrca pano spirali(ince ) ve pano spirali (kaln) olmak zere
2550100 m boylarnda kangal olarak retilir.

Resim 1.3: Spiral borular

elik (talpanzer) Boru: Yumuak elikten yaplan yaltkanl ve yaltkansz

elik borular yerine daha ok galvanizli elik borular tercih edilmektedir.
Galvanizli elik borular:

Galvanizli disiz elik boru

Galvanizli dili elik boru
Galvanizli elik spiral boru eklinde retilmektedir.

Resim 1.4: elik boru eitleri

5
 Galvanizli Disiz elik Boru: Galvanizli disiz elik borular, genel
kullanm amal iilik ve montaj asndan ekonomik borulardr.
Borularn standart uzunluklar 3,05 m ve d ap 17,9023,4029,50
44,2055,807388,90101,60114,30 zel alaml yksek kaliteli
elikten imal edilmi olup scak daldrma yntemi ile
galvanizlenmilerdir. Borular, disiz olduklarndan dolay ok sratli bir
ekilde montaj yaplabilir. Deiik aksesuarlar ve bkme aparatlaryla
antiyede montaj srasnda elle bkme yaplabilir. Manon, rakor ve dier
fitingler kullanmak iin herhangi zel bir alet gerekmez. Borularn ii
imalattan sonra temizlendiinden ve kayganlatrc zel bir madde ile
kaplandndan dolay kablo ekmek kolaylkla sratli bir ekilde ve
izolasyona (yaltm) zarar vermeden yaplabilir. Bu borular, sadece
kablolar mekanik zarardan korumakla kalmaz; ayn zamanda devrelerin
elektromanyetik korumasn da yapar. Yangna ve dumana kar iten ve
dtan koruma salayan en gvenli tesisat sistemidir. EMT boru tesisat
kullanldnda ayrca tesisat ierisinde topraklama hatt ekilmesine
gerek yoktur
Galvanizli Dili elik Boru: Her trl ex - proof ve ar hizmet tipine
uygun elektrik tesisat borulardr. Yksek et kalnl ve konik di sistemi
sayesinde alev szdrmazlk zelliine sahiptirler ve iddetli mekanik
darbelere kar koyabilirler. Her bir boru, 3.05 metre uzunlukta olup ap
20,70-26,10-32,80-47,80-59,90-72,60-88,30-100,90-113,40-141,30-
168,30 mm olan her iki ucunda di alm, bir ucunda plastik di
koruyucu ve dier ucunda ise bir adet boruyu boruya ekleme mufuyla
(caupling) sevk edilmektedir. zel alaml elikten imal edilmi olup
scak daldrma yntemi ile galvanizlenmitir. Borularn ileri kablolarn
rahat ve zararsz bir ekilde ekilebilmesini salayacak ekilde
apaklardan arndrlm ve kaydrc bir malzeme ile kaplanmtr.
Galvanizli elik Spiral Boru: Yksek mekanik dirence ve ayn
zamanda da bklme zelliine sahip borulardr. zel alaml eliin
scak daldrma metoduyla galvanizlenmesiyle imal edilmitir. Galvanizli
elik spiral boru 153075 m boyunda, 15,5023.30.28.0735,0549,50
62,2077,7090,40103,10115,80 mm apnda imal edilmektedir. Daha
ok asma tavan altnda armatr montajnda ve dahili uygulamalarda
tercih edilen bu borunun montaj ve ilemesi ok kolaydr.

1.2. Buatlar
Buatlar (ek kutusu), elektrik tesisatnda iletkenlerin birbiri ile balantsnn yapld
kutudur. Eklerin, buat dnda baka bir yerde yaplmas yasaktr. Buat kullanm yerine gre
farkl llerde ve tiplerde olabilir.

6
 Resim 1.5: Buat iindeki iletkenlerin balants

1.2.1.eitleri ve Standart Boyutlar

Buatlar kullanldklar tesisatn yapsna ve kullanldklar yere gre norm buat (derin),
kare buat, tnel buat, kontral buat, sva st buat, antigron buat, dahili tip galvanizli elik
buat, harici tip buat, kondulet buat olmak zere eitlere ayrlr.

Resim 1.6: Buat eitleri

Norm Buat: Dairesel tip buat trdr. Borularn giri apna gre buat boru
girileri de farkl aplarda olur. Buatlar, boru giri says dikkate alnarak birden
fazla (234) girili olarak imal edilirler. Derinlik olarak 37 mm ve ap olarak
70 mm ebatlarnda retilmektedir.
Kare Buat: Kare buat, tesisatta iletken balants ok olan yerlerde kullanlr.
rnein; ana datm noktalarnda (kolon hatlarnda, linye hatt balangcnda,
apartman dairelerindeki gei noktalarnda). Kare buatlar, 8x8, 10x10, 12x12,
15x15, 20x20, 26x12 mmdir.
Tnel Buat: Tnel buatlar, dairesel buat eidi olup boru girileri kare buat
giriinin aynsdr. Boru girii, buat zerindeki dairesel ksmlar kesici yardm
ile aarak yaplr. Buat derinlii 42 mm ve d ap uzunluu 80 mm dir.

7
 Kontral Buat: Kontral buatn yaps tnel buata benzer. Yap olarak tek fark,
alttan giriinin de olmasdr. Buat derinlii 42 mm ve d ap uzunluu 80
mmdir.
Sva st Buat: Sva st buatlar daha ok eski yaplarda grlmektedir.
Gnmzde de sva st tesisatlarda kullanm mevcuttur. Buat ap 52 mm ve
derinlii 18 mmdir.
Antigron Buat: Nemli yerlerde kullanlr. Sva st elektrik tesisatnda
kullanlr. Kare ve dairesel olmak zere iki tipte retilir. Dairesel olanlar 70, 90
mm, 3 girili ve 4 girili olarak retilir. Antigron kare buatlarn boyutlar 85x85,
100x100, 180x110 mmdir.
Dahili Tip Galvanizli elik Buat: Galvanizli elik buatlar 1.6 mm kalnlktaki
galvanizli elikten, tek bir paradan preslenerek imal edilmi olup en ar
artlara gre dizayn edildiinden yksek mekanik dirence sahiptir. Galvanizli
elik boru tesisatnda kullanlr.
Harici Tip Buat: Harici tip buat, gri renk frn boyal dkme alminyumdan
imal edilmi olup kesinlikle paslanmaz ve harici hava artlarna kar son derece
dayankldr. Sva st tesisatta kullanlr. 102x102 ve 102x51 mm ebatlarnda
retilmektedir.
Kondulet Buat: Dkme alminyumun gri epoksi frn boya ile boyanmasyla
imal edilen tesisatta dirsek olarak dnlerde, kablo ekmede, tesisat iindeki
kablolara ek yapmada ve bakmda kolaylk salamaktadr. 1/2" ile 1"(in)
arasnda deiik ebatlarda retilmektedir.

1.3. Kasalar
Elektrik tesisatnda sva alt tesisatta anahtar, priz gibi elemanlarn duvara
sabitlenmesinde kullanlr. Sva st tesisatta kanallarda zel imal edilmi olan kasalar
kullanlr. Elektrik tesisatnda kullanlan kasalar, kullanlaca yere gre deiik trde ve
boyuttadrlar.

Resim 1.7: Standart kasa eitleri

8
1.3.1. Standart Boyutlar

Elektrik tesisatnda kullanlan kasalar, derinlik olarak 404244455054566264

mm ve ap olarak 606162646566 mm llerinde retilmektedirler.

1.4. Tavan ve Duvar Borusu Deme

ekil 1.1:Sva alt tavan borusu demesi ekil 1.2: Duvara boru yuvalarnn al

1.4.1. Deme lem Sras

Proje kontrol edilerek gerekli boru, dirsek, buat, kasa temin ediniz.
Tavan borusunu, inaatn tavan betonu dklmeden nce deyiniz (projeye
gre).
Duvar borusu demek iin eki, ivi ve duvar krc malzemeler ile boru, buat
ve kasa yerlerini Elektrik Tesisat Ynetmelii dikkate alarak krnz.(Projeye
gre)
Duvar borularn dirsek, buat ve kasa kullanarak duvara deyiniz.
Boruyu duvara beton kullanarak sabitleyiniz.

1.4.2.Demede Dikkat Edilecek Hususlar

Tavan borusu denirken buat ve alc (lamba, vb.) dikkate alnarak

denmelidir.
Tavan borusu kesilirken az dzgn olacak ekilde kesilmelidir.
Kesme ilemi iin kesici aletle boru etrafn bir defa dolanp, kesik ksmn her
iki tarafndan boruyu bkerek iki paraya ayrmak yeterlidir.
Tavan borularnn sert boru olmasna dikkat edilmeli ve tavan borusunun demir
ile ezilmemesi iin tahta takoz veya kk dz ta kullanlmaldr.
Demir altna gelen ksmlar takoz ile veya ta ile borunun yan tarafndan
muhafaza ederek konulmaldr.
Lamba balant yerlerindeki boru azna har girmemesi ve lamba donanm
ksmnn montaj iin pater (tahta paras) kullanlmaldr.
Tavan borusunun beton dklrken hareket etmemesi iin tahta takoz
kullanlarak sabitlendirilmelidir.
9
 Duvar borularn derken binann ypranmamasna dikkat edilmelidir.
Kvrmn ok olduu yerlerde spiral boru kullanlmaldr.
Boru denecek ksmlar, geecek boru saysna gre dzgn olarak krmalyz.
Duvar borusu denecek ksm krarken tula, briket ve talarn har ile birleen
ksm tercih edilmelidir.
Duvarlara alan kanallar yatay ve dey konumda olmaldr. Ayrca borular
bacalardan uzak tutulmaldr.
Borular 90 dn yaptnda dirsek kullanlmaldr.
Duvar borusu deme ileminde sabitlemek iin imento ve zel ivi
kullanlmaldr. ivi ile sabitlemede borunun ezilmemesine dikkat edilmelidir.
Al kullanlmamaldr.
Borular, kanallara iyice gmlmelidir.
Tavan borusu derken uzun hatlarda buat kullanlmaldr.
Boru birletirme ileminde muf (boru ekleme gereci) kullanlmaldr.

1.5. Buatlar Yerletirmek

1.5.1. lem Sras

Buat yerlerini duvar krma malzemeleri ile dzgn bir ekilde anz.
Buatlar boru dendikten sonra imento kullanarak sabitleyiniz.

1.5.2. Dikkat Edilecek Hususlar

Boru balants fazla olan yerlerde kare buat kullanlmaldr.

Buatlarn tavan, kap ve pencereden uzakl, Elektrik Tesisat Ynetmelii
dikkate alnarak eit uzaklkta olmaldr.
Buat yerletirme ileminde duvar ierisine fazla gmlerek sva altnda, az
gmlerek sva dna knt yapmamasna dikkat edilmelidir.
Buat ierisine har girmemesi iin buat kapa veya kt kullanlarak
kapatlmaldr.
Buat sabitleme ileminde imento kullanlmaldr.

1.6. Kasalar Yerletirmek

1.6.1. lem Sras

Kasa yerlerini duvar krma malzemeleri ile dzgn bir ekilde anz.
Kasalar boru dendikten sonra imento kullanarak sabitleyiniz.

10
1.6.2. Dikkat Edilecek Hususlar

Kasalarn demeden uzakl Elektrik Tesisat Ynetmelii dikkate alnarak

eit uzaklkta olmaldr. Yan yana olan kasalarn birbirine olan uzaklklarna da
dikkat edilmelidir.
Kasa yerletirme ileminde duvar ierisine fazla gmlerek sva altnda, az
gmlerek sva dna knt yapmamasna dikkat edilmelidir.
Kasa ierisine har girmemesi iin buat kapa veya kt kullanlarak
kapatlmaldr.
Kasa yerleri, kullanmn engelleyecek ekilde kap arkasnda olmamaldr.
Ekonomik olmas iin buatlardan her bir kasaya boru geii yaplmas yerine
kasalar aras gei yaplmamaldr.
Kasa sabitleme ileminde imento kullanlmaldr.

1.7. Elektrik Tesisat Ynetmelii

Elektrik tesislerinde ancak yrrlkteki ilgili Trk Standartlarna uygun
borular kullanlabilir.
Bergman ve talpanzer borular, sva stnde ve sva altnda; peel borular
ise ancak sva altnda kullanlabilir.
Yrrlkte bulunan ilgili Trk Standartlarna uygun plastik elektrik tesisat
borular yalnzca sva altnda kullanlabilir.
Borularn az apakl ve keskin keli olmamaldr. letkenlerin
zedelenmemesi iin boru ularna azlklar taklmaldr.
Borularn i ap ile kvrlma yarap ve says, gerekli saydaki yaltlm
iletkenin zedelenmeden geebilecei byklkte seilmelidir. Seme yaplrken
iletkenlerin gerektiinde deitirilecei de gz nnde bulundurulmaldr.
Borular, ilerine su girmeyecek ve toplanmayacak biimde
yerletirilmelidir.
Borular, kvrldklar zaman krlmamal ve katlanma yerlerinden ya da diki
yerlerinden almamaldr.
Bergman borular, boru apna uygun penslerle kvrlmal; fakat boru iindeki
yaltm bozulmamaldr.
Peel borular, zel dirseklerle kullanlmaldr.
Borulu tesislerde iletkenler, boru ve T paralar iinde eklenemez. letkenler
ancak balant kutular (buatlar) ya da akm datma kutular iinde yaltlm
klemenslerde eklenebilir.
Kutularn iinde halka (simit) klemensler vb. kullanlmaldr. Bu kutular
kolaylkla alabilmeli ve yoklanabilmelidir.
Peel ve elik borularn kutulara, anahtar ve priz kasalarna girdii yerlerde
boru azlarnda iletkenler zerindeki yaltkanlarn zedelenmemesi iin azlk
(entl) taklmas vb. tedbirler alnmaldr.
Peel borulu tesislerde kullanlacak peel kutularn i ap en az 58 mm
olacak ve bu kutularda drtten fazla boru ile balant yaplmayacaktr.

11
 Bir kattan teki kata akta geecek peel, bergman ve PVC borular zeminden
80 cm ykseklie kadar mekanik etkilere dayankl olan metal borular
ierisinde geirilmelidir.
Duvar zerinde dirsekli boru kullanlarak yaplan yap giri hatlarnda boru,
duvardan en az 5 cm aklkta olmaldr. Duvar arkasnda kolay tutuabilen
gereler bulunursa bu aklk en az 30 cm olmaldr. Boru ile duvar arasna en
az 30 cm geniliinde elektrik arkna dayankl bir levha yerletirilirse
yukardaki aklklar daha kk tutulabilir. Bu ekildeki yap giri hatlarnda
da kolay tutuabilen gerelerin iletkenlere yaklamasn nleyici tedbirler
alnmaldr.
Bu yerlerde yalnzca ok damarl termoplastik klfl, yaltlm iletkenlerle
metal olmayan borular ierisinde ekilen bir damarl termoplastik
yaltkanl iletkenler sva altna tesis edilerek kullanlabilir.
Boru i aplar, tablo 1e uygun olarak seilmelidir.

letkenlerin
boru iindeki
durumu
NV(NYA) NV(NYA) NV(NYA) NV(NYA)
Boru i ap
letken Sva Sva Sva Sva
kesiti alt alt alt alt
mm2 mm mm mm mm
1,5 14 14 14 18
2,5 14 14 14 18
4 14 14 18 26
6 14 18 26 26
10 14 26 26 32
16 14 26 32 32
25 18 32 32 40
35 18 40 40 50
50 26 40 50 50
70 26 50 50 50
95 32 50 50 50
120 32 50 50 ----
150 40 50 ---- ----
185 40 ---- ---- ----

Tablo 1.1: NV (NYA) iletkenleri kullanlmas durumunda gerekli en kk boru aplar

NOT:NV (NYA) kablo sembolleri deitirilmitir,yeni sembolleri-HO5V-U,HO7V-U,HO7V-R

12
 Anahtardan anahtar alt prize gei yaplamaz. Bu priz bulunduu konum olarak
bu ad almtr. Anahtara ve anahtar alt prize gelen besleme iletkenleri normal
olarak ayr borular iinde ekilir.
Sva iinde ve altnda ekilen hatlar, el ulama alanlar dnda ve mekanik
bakmdan korunmu saylrlar. Tavan ve duvar boluklarndan geirilen hatlar,
mekanik etkilere kar ayrca korunmaldrlar. Sva iinde ve altnda ekilen
hatlar, olabildiince yatay ya da dey olarak denmelidirler.
Yaplarn ierisindeki bacalarn duvarlar zerinden herhangi bir elektrik tesisi
geirilmemelidir. Dkme ya da sktrlm betondan yaplan duvar, tavan ya da
demelerin iinde ve betonarme demirlerinin stnde ve altnda ancak
beklenebilecek zorlamalara dayankl termoplastik d klfl iletkenler, elik ya
da termoplastik borular iinden geirilen yaltlm iletkenler kullanlabilir.
Toprak iinde ya da yaplarn dndaki iine girilemeyen kanallarda yalnzca
yeralt kablolar kullanlabilir.
Sva altna denecek borular, sva ilemi srasnda dar gelmeyecek biimde
belli noktalarda tel ve ivilerle duvara tutturulmaldr. Bu amala kesinlikle
al kullanlmamaldr. Sva altndaki ini borular dik ya da yatay olarak
denmeli ve kutularn anahtar ya da priz dorultusunda bulunmasna dikkat
edilmelidir.
Prizler, datm kutusu olarak kullanlamaz.
Ekler, duvarlarda 60 mm derinlikte olmak artyla kasalarda; tavanlarda ise
armatrde ve armatre ilikin elemanlarla gizlenmi kutular (buatlar) iinde
yaplmaldr.
Elektrik ve elektronik i tesisat uygulama projeleri; yrrlkte bulunan kanun,
ynetmelik ve EMO proje standartlarna uygun olarak hazrlanmaldr.
Projede kullanlan tm elemanlarn yerleri, tam olarak belirtilecek ve en azndan
aadaki standartlara uyulacaktr:

Anahtarlar, zeminden 110 cm ve prizler, zeminden 40 cm yukarda

olacaktr.
Tablolar, zeminden 200 cm ve buatlar, zeminden 220 cm yukarda
olacaktr.
Yukardaki elemanlar, kaplardan 30 cm; duvar birleim noktalarndan ve
pencerelerden 50 cm uzakta olacaktr.

13
 UYGULAMA FAALYET

UYGULAMA FAALYET

TESSAT BORUSU DEMEK ve KASALARI YERLETRMEK

lem Basamaklar neriler
Tesisat projesini temin ediniz. Projede borularn belirtilip belirtilmediine
bakarak Elektrik Tesisat Ynetmeliine
Tavan borularn seiniz ve uygun uygunluunu kontrol ediniz.
boyda kesiniz, projeye gre Tavan borusu iin ezilmeye kar dayankl sert
deyiniz. plastik boru kullannz.
Tavan borularn sabitleyiniz. Borular kesici aletle dzgn olarak kesiniz.
Tavan borularn takoz ve kk dz ta
Kirilere ve borulara buatlar kullanlarak demir tarafndan ezilmemesine
sabitleyiniz. dikkat ediniz.
Buatlar sabitlemede beton kullannz. Buatlarn
Duvar borularnn yerini tavandan uzaklklarnn ayn olmasna dikkat
iaretleyiniz. ediniz.
Duvar boru kanaln anz. Duvar borusunu Elektrik Tesisat Ynetmelii
dikkate alarak deme yerini iaretleyiniz.
Duvar borusunu yerletiriniz ve Duvar boru kanallarn uygun duvar kanal ama
sabitleyiniz. aletlerini kullanarak anz.
Duvar borusunun zerini Duvar borusunu zel ivi ve beton kullanarak
kapatnz. sabitleyiniz.
Duvar borusunun zerini beton kullanarak
Kasalarn yerini iaretleyiniz. kapatnz.
Kasalar yerletiriniz ve Kasann yerini uygun aletleri kullanarak anz.
sabitleyiniz. Kasalar beton ile sabitleyerek dzgn bir
Borularn iinde klavuz teli ekilde yerletiriniz.
ekiniz. Uzun boru hatlarnda ara buat veya klavuz teli
kullannz.

14
 LME VE DEERLENDRME

LME VE DEERLENDRME

OBJEKTF TESTLER (LME SORULARI)

Aadaki sorularn cevaplarn boluk ksmlarna uygun kelimeleri getirerek
doldurunuz.
1. PVC borular yaps itibar ile ____________ boru olarak da adlandrlr.
2. Eski ev ve i yerlerinde elektrik tesisatnda kullanlan, ama gnmzde kullanlmayan
boru _________ ve_________borulardr.
3. Spiral borular, tesisattaki kiri dnlerinde ___________ yapsndan dolay kullanm
tercih edilmektedir.
4. ___________________boru yangna kar ve elektromanyetik etkilerden tesisat
korur.
5. Tesisatta borularn birletirilerek sabitleme ilemi ________ ile yaplr.
6. Duvara anahtar ve prizi sabitleme ileminde ________ kullanlr.
7. Duvar borusu, tesisatta ________ ve _________ olarak denmelidir.
8. Nemli yer tesisatnda ______________ malzemeler kullanlmaldr.
Aadaki sorularn cevaplarn doru ve yanl olarak deerlendiriniz. Doru ise D, yanl
ise Y harfi ile boluu doldurunuz.
9. (___) Borular, duvara denirken kasaya en kestirme yol kullanlarak denir.
10. (___) Tesisatta mecbur kalnmadka lambadan lambaya gei yaplmamaldr.
11. (___) Buat ve kasalarn sabitlenmesinde beton yerine al kullanlmas daha iyidir.
12. (___) Tavan borusu derken uzun olan ksma, tavana buat konur.
13. (___) Tavan borusu derken sert PVC boru kullanlmaldr.
14. (___) Buat ile kasa ayn hizada olmaldr.
15. (___) Borular, gerek duyulduunda bacann yanndan direk olarak gei yapabilir.
16. (___) Aydnlatma ve priz tesisat iletkenlerinin tek bir boru ierisinden ekilmesinde
saknca yoktur.
17. (___) Kondulet buat, tesisatta dirsek yerine ve iletkenlere ek yapmada kullanlr.
18. (___) Kasa, buat olarak iletkenlerin birbirine eklenmesi iin de kullanlr.

DEERLENDRME
Cevaplarnz cevap anahtar ile karlatrnz. Doru cevap saynz belirleyerek
kendinizi deerlendiriniz. Yanl cevap verdiiniz ya da cevap verirken tereddt yaadnz
sorularla ilgili konular faaliyete dnerek tekrar inceleyiniz. Tm sorulara doru cevap
verdiyseniz dier faaliyete geiniz.
15
 RENME FAALYET-2

RENME FAALYET2
AMA
Uygun ortam olutuunda Elektrik Tesisat Ynetmeliine uygun olarak deme
alt boru ve kanal deyebileceksiniz.

ARATIRMA

Bu faaliyet ncesinde Elektrik Tesisat Ynetmeliine uygun olarak yapmanz

gereken ncelikli aratrmalar unlardr:

Yer deme alt kanallarn ve borularn yaplar, eitleri, standart boyutlar ve

montajnda kullanlan yardmc gereleri aratrnz.
Yer deme alt kanallarn ve borularn kullanm amalarn ve ekillerini
reniniz.

Aratrma ilemleri iin internet ortam, elektrik malzemeleri satan i yerleri ve imalat
sanayisini gezmeniz ve rn kataloglarn incelemeniz gerekmektedir. Borularn ve
kanallarn denme ekillerini, yer deme tesisatnda kullanlan buat ve kasalarn
yerletirme ekillerini, yer deme tesisat yapan elektrikilerin yannda, onlarn yapm
olduu demeleri inceleyerek n bilgi edininiz. Bu aratrmalar yaparken gvenlik
tedbirleri alnmas gereken yerlerde gvenlik tedbirlerinin alnmasna dikkat ediniz.
Aratrdnz konular rapor hline getirip, snfta arkadalarnza sununuz ve tartnz.

2. DEME ALTI BORU VE KANALI

DEME
2.1. Yer Deme Alt Kanallar
2.1.1. Grevi

Elektrik enerjisinin kanallar aracl ile tavan ve duvar yerine zeminden (taban)
iletimini salayan kanal sistemine deme alt kanal sistemi denir.

Deme alt kanal sisteminde ilk olarak beton kanal sistemi kullanlmaktayken,
gnmzde teknolojinin gelimesi ile daha farkl, ama kullanl bir kanal sistemi
kullanlmaktadr. Modern ofis ve teknolojik bina tasarmlarnn, maksimum esneklik
llerine imkn tanr ekilde yaplmas gerekmektedir. Bu ekilde tasarlanan meknlar,
gelecekte oluabilecek yer ve sistem deiikliklerine kolayca adapte olabilecektir. Deme
kanal sistemi ile binann i ksmnn mimar yaps bozulmamakla beraber alma ortamn
da daha kullanl hle getirmektedir.
16
 Kablo kanal sistemleri, alma ortamlarn kablo karklarndan kurtararak estetik,
gvenli ve emniyetli kablo datmn salar. yerlerindeki alma alanlarnn
deiikliklerine ya da kapasite artlarna kolaylkla adapte olur.

Sisteme ulam ok kolaydr. Gelecekteki gereksinimler, kanallarn genilii ve k

kutularn esneklii sayesinde, kolaylkla karlanr. Dekorasyona dokunulmadan sistemin
kapasitesi artrlr.

Kanal sisteminin avantajlarn dikkate aldmzda planlama kolayl, ok sayda k

alnabilme, kolay ve hzl kablo datm, salam konstrksiyon (yap), kablo datmnda
esneklik, dekoratif grnm, kolay ve fonksiyonel kullanm ve gvenli kablo datm gibi
avantajlar mevcuttur.

2.1.2. Yaplar ve Yardmc Gereleri

Deme alt kanallar, yaplarna gre metal (galvaniz elik) veya PVC esasl plastik
yapda olabilirler. Metal kanallar, genellikle deme altnda iki veya gzden oluan bir
yapda, belli mesafelerde kablo klar olacak ekilde denirler. Kablo klarnn
yapld ksmlara buat ad verilir. Buatlar ya sadece kablo k olarak kullanlr ya da
kablolarn sonlandrlaca prizlere monte edilebilecei bir yapda dizayn (tasarm) edilir.
Metal kanallarn zellikle yar ak kanallarn kullanld blgeler ise genellikle ykseltilmi
deme altlar ve alaltlm tavan alanlardr. Bu blgelerde zemine veya tavana zel
aparatlar ile monte edilerek kullanlrlar.

Deme alt ve ykseltilmi deme kablo kanal sistemleri, kablo datmna kurulu
annda ve gelecekte olabilecek deiikliklere zmler getiren, iletmede annda
oluabilecek ihtiyalara zemin oluturan modler bir sistemdir. Deme alt kanal sistemi,
byk sanayi atlyelerde( makinelerin yerleri duvardan uzak ve ayn mesafede olan) ve i
yerlerinde kurulum maliyeti fazla olup alma kolayl salayan kullanl bir sistemdir.

Ykseltilmi deme sistemi ve deme alt klimatizasyon, sistemin ana elemanlar

olup demonte blmeler, alttan aydnlatma, elektrifikasyon ve yangn alglama sndrme
sistemleri bu sistem ierisinde birlikte uygulanmaktadr. Deme alt kanal sisteminde zayf
akm, kuvvetli akm ve veri kablolar birbirinden ayr olarak ayn kanal ierisindeki kanal
gzlerinden ayr olarak da ekilebilmektedir.

Deme kanal sistemi, deme alt kanal ile yaplmakla beraber, zemin yzeyinden
balk srt deme kanal sistemi kullanlarak da deme ilemi yaplr. Balk srt kanal
sistemine giri, duvar kanal ile yaplmaktadr.

Deme alt kanal sisteminde kullanlan yardmc gereler unlardr: Datm deme
plakas (ykseltilmi deme), deme alt buat ve deme alt priz kutusu, stun ve
ykseltilmi zemin kutusu, k eleman.

17
 Datm Deme Plakas (Ykseltilmi Deme): Ykseltilmi deme, bina
betonarme taban zerinde ikinci bir deme yzeyi oluturur. Aradaki
boluun mekanik, elektrik, havalandrma tesisatlarna ait boru, kablo ve kanal
gibi malzemeleri mekn ierisinde herhangi bir ykma, yeniden yapma gibi
zaman ve para kaybna yol aan inaat ilerine gerek kalmakszn istenilen
noktaya hzla ulatrlmasna olanak salayan bir yap malzemesidir.

Uygulama alanlarna bal olarak gerek statik elektrii dearj edebilecek kadar iletken
ve gerekse tamam ile yaltkan ykseltilmi deme sistemi 600x600 mm ya da 600x400
mm ebatlarndaki yksek younluklu sunta zl (720750 kg/m3) ya da kompozit paneller
ile tamam galvanize elik ayarlanabilir ayak ve kuaktan olumaktadr.

Ykseltilmi deme panelleri uygulama alanlarna gre:

Anti-statik PVC
Anti-statik HPL
Linolyum
Granit ya da seramik
Ahap ya da parke kapl olarak retilmektedir.

Homojen PVC esasl zemin kaplama malzemeleri tek tabakadan oluan, yani anma
tabakas olmayan rnlerdir. Dolaysyla st yzeylerinde bir koruma tabakas
bulunmamaktadr. st yzeyin korunmas iin herhangi bir kaplama bulunmamas hlinde
PVC yer kaplama malzemeleri, evresel etkenlerden kolayca zarar grebilirler. Heterojen
esasl PVC yer kaplamalar, muhtelif katmanlardan oluurlar. Koruma tabakas, darbelere
srtnmelere ve izilmelere kar ngrlmtr.

Datm deme plakas montaj ileminden nce plaka ayaklarna zemindeki

bozukluklar dzeltmek iin yaptrc srlr. Kablolarn denecei ve buatn
yerletirilecei plakalar alr ve deme ilemi yaplr.

Resim 2.1: Yerden deme kanal ve borular

18
 Ykseltilmi demenin avantajlar:

Meknlarda sonradan gerekebilecek deiiklere kolay adapte olabilmeyi salar.

Btn kablolama ve boru tesisat, deme altndan getii iin grnt kirlilii
nlenmi olunur.
Sonradan gerekebilecek tesisat deiikliklerinin kolayca gerekletirilmesini
salar.
zellikle kauuk kapl olanlar yangna kar dayankldr.
Anti-statik zellii sayesinde statik elektrii dearj eder.
Modler yaps sayesinde uygulamas kolaydr, abuk bir uygulama yaplabilir.

Deme Alt Buat ve Deme Alt Priz Kutusu: Deme alt buatlar, prizlerin
monte edildii ksmdr. Buat kapa, koruyucu kapak grevi yapar.
Uygulamada kolaylk salayan bir uygulama eididir. Priz montaj iin 6 adet
priz yuvas vardr. Deme alt buatlar, zeminle ayn yksekliktedir. Priz montaj
ileminde priz k kutusu ve priz kasas ykseltme adaptr kullanlr. Priz
kutusu, prizlerin ykseltilmesini salar.
Deme alt kanal sisteminde ayrca gei buatlar da kullanlr. Gei buat,
ykseltilmi tabandan kablolarn gemesine imkn verir. Merkezi datm veya brotik
bloklarn beslenmesinde uygundur.

Resim 2.3: Deme

19
 Resim 2.2: Deme alt kanallarn deme alt buat ile balants

Resim 2.3: Ykseltilmi zemin kutusu ve brotik bloklar Resim 2.4: Stun eitleri

Stun ve Ykseltilmi Zemin Kutusu: Stunlar, alma ortamnda kolaylk

salayan zemine dikey olarak oturtulan priz gruplarndan oluan bir yapya
sahiptir. Stun ve brotik bloklara giriler balk srt kanal, deme alt kanal ve
deme alt boru aracl ile salanr.
Kanal Sonlandrc: Yer deme alt kanal demesinde kanal sonlandrcs
olarak kullanlr.
k Eleman ve Kanal Seviye Ayar Eleman: k elemanlar, patlamal tip
kanallarda kullanlan yardmc geretir. Kanal deme uygulamasnda seviye
eleman olarak kullanlr. Kanal seviye ayar eleman, kanallarn ykseklik
seviye ayarnda kullanlan yardmc geretir.

Resim 2.5: Kanal seviye ayar eleman

20
2.1.3. eit ve Standart Boyutlar

Deme alt kanallar kullanldklar yere gre:

Balksrt kanal
Deme alt kanal(dz tip)
Deme alt kanal(patlamal tip)
Deme alt kanal(pencereli tip)
Yar ak kanal olarak eitleri mevcuttur.

Resim 2.6: Kanal eitleri

Deme alt kanallarn standart boyutlarn dikkate alrken ykseklii, kanal genilii
ve boyu dikkate alnr. Kanallarn boyutlar ok farkllk gstermekle beraber uygulamada en
ok kullanlan kanal boyutlar aadaki gibidir:

Ykseklii: 30406080 mm
Kanal gz genilii: 80100120150160200250240300400 mm
Boyu: 1500200024002500 mm
Balksrt kanaln boyu 2 m ve boyutu 20x92 mmdir.

2.1.4. Deme Alt Kanal Deme

2.1.4.1. Deme lem Sras

Projeye baklarak deme alt kanal denecek ksmlar tespit ediniz.

Gerekli olan ara ve gereleri temin ediniz.
Denecek zeminin tespitini yapnz.
Deme alt kanallarn zemine sabitlenmesini salaynz.
Ykseltilmi deme ile deme alt kanal derken ykseltilmi demeleri
yerletiriniz.
Ykseltilmi demede kanallarn geecei ksmlarda buat ve priz kutusu
yuvasn anz.
Yer deme kanal ve yer deme buatn birbirleri ile balantsn yapnz.

21
2.1.4.2. Dikkat Edilecek Hususlar

Denecek kanal u anki ve daha sonraki deiebilecek sistemin ihtiyacn

karlayabilecek ekilde kanal yerlerinin tespiti yaplmaldr.
Ykseltilmi deme eitlerinden ikinci bir kanal deme gerektirmeyen
demelerde kanal demeyiniz.
Buat ve priz yuvalarnn dzgn olmasna dikkat ediniz.
Kanal demesi yaplan ortamn alma artlarna gre kanal eidi tercih
edilmelidir.
Kanal, buat, priz kutusu gibi elemanlarn birbiri ile olan balantlarnn
salamln kontrol ediniz.
Zeminden denen priz kutusu ve buatn korumal olmasna dikkat ediniz.

2.2. Yer Deme Alt Borular

2.2.1. Grevi

Yer deme alt borular elektrik enerjisi iletimini salayan iletkenlerin deme
ksmndan tanmasn salayan tama sistemidir.

2.2.2. Yaplar ve Yardmc Gereleri

Yer deme alt borular, yap olarak darbe ve ezilmelere kar dayankllk gerektiren
bir yapya sahiptir. Bu dayankll salamak iin termoplastik malzeme kullanlr. Bu tr
sert borular dayankllk gerektiren tavan ve taban ksmlarnda kullanld iin beton boru
olarak adlandrlr.

Resim 2.7: Yer deme alt boru girili buat ekil 2.1: Yer deme alt boru girili buat ls

Yer deme alt borularnn gnmzde kullanm fazla olmayp bunlarn yerine
deme kanal sistemi kullanlmaktadr. Deme kanal sistemi, deme alt boru sistemine
gre daha kullanl bir uygulama alan salamaktadr. Kanal sisteminde kullanlan yer
deme buat sistemi, iletkenlerin balant ek noktas hem balant ek noktas hem de priz ek
kutusu olarak kullanlmaktadr. Boru ile boru girili yer deme buat arasndaki balanty
sonlandrma rekoru, kilitleme somunu gibi yardmc gereler kullanarak yaplmaktadr.
22
2.2.3. eit ve Standart Boyutlar

Deme alt borular:

Spiral boru(ar seri)

Dz boru(orta seri)
Dz boru(ar seri) tiplerinde retilmektedir.

Ar seri tip spiral boru kullanm alan geni olmakla beraber deme ksmnda
ykseltilmi demelerde kullanlmaktadr. Ar ve orta seri dz boru deme altnda
kullanlr. Elektrikilerde tavan beton demelerinde kullanlan sert PVC boru deme
ksmnda da kullanlabilir. PVC boru tesisatnda deme tesisatnn daha ar artlara
dayankl olabilmesi iin borunun st ksmna har dklmektedir.

Spiral boru(ar tip): 16202532405063 mm apnda ve boyu 100502515

mdir.

Dz boru(orta tip-ar tip): 16202532 mm apnda ve boyu 342517 mdir.

2.2.4. Deme Alt Borusu Deme

2.2.4.1. Deme lem Sras

Proje incelenerek gerekli ara-gere teminini yapnz.

Projenin denecek zemin zerinde tespitini salaynz (Ykseltilmi deme ya
da beton deme altna)
Termoplastik boru ile demede beton krlacaksa mimari yapy bozmadan
krnz.
Yer deme alt boru demesinde ykseltilmi deme kullanlacaksa
ykseltilmi demenin buat ve priz kutusu ksmlarna gelen ksmlar kesiniz.
Boru ve buatlarn yerletirmesi ve birbiri ile olan balantsn yapnz.

2.2.4.2. Dikkat Edilecek Hususlar

Demede kullanlan borularn zelliklerine bakarak dayanmn kontrol ediniz.

Boru ve buat balantlarn iyice sktrarak kontrol ediniz.
Dz boru yerine deme altnda(beton altnda) spiral boru kullanmaynz.
Termoplastik boru ile deme yaparken zemine etki eden arlk dikkate
alnmaldr. Bu durum dikkate alnarak boru yerine kanal tercih edilmelidir.
Beton krma yerine termoplastik boru zerine beton dklerek termoplastik
borunun dayanmn artrnz.

23
2.3. Yer Deme stnde Priz ve Anahtar Yerleimi
2.3.1. lem Sras

Yer deme kanal ve boru demelerinde kanal ve boru deme ilemini

yapnz.
Kanal ve deme borusunun buat ile balantsn yapnz.
Deme alt buat priz kasasn buat iine yerletiriniz.
Priz erevelerini, priz kasas ierisine monte ediniz.
Buat k kapan monte ediniz.
Yer deme sisteminde anahtar yerleimini stun zerine yerletiriniz.

2.3.2. Dikkat Edilecek Hususlar

Yer demede prizlerin yerletirildii buatlarn seimine dikkat ediniz.

htiyaca en iyi cevap verecek sayda priz kasas buat saysn belirleyiniz.
Salk asndan anahtarlar zemindeki buat ierisine deil, stun ve brotik
blok zerine yerletirilmesine dikkat ediniz.

2.4. Elektrik Tesisat Ynetmelii

Hatlar, mekanik ypranmalara kar uygun yerlere denerek ya da elverili rt ve
klflar kullanlarak korunmaldr. El ile ulalabilen uzaklklar iinde denen iletkenler,
mekanik darbelere kar her zaman koruyucu klfl olarak ya da boru iinde ekilmelidir
(elektrik iletme yerleri ve kuvvetli akm hava hatlar bu hkmn dndadr ). letkenlerin
korunma biimi, balant yerlerinde de srdrlmelidir. Sva iinde ve altnda ekilen hatlar,
el ulama alanlar dnda ve mekanik bakmdan korunmu saylrlar. Tavan ve duvar
boluklarndan geirilen hatlar, mekanik etkilere kar ayrca korunmaldrlar. Sva iinde ve
altnda ekilen hatlar, olabildiince yatay ya da dey olarak denmelidirler.

Yaplarn ierisindeki bacalarn duvarlar zerinden herhangi bir elektrik tesisi

geirilmemelidir. Dkme ya da sktrlm betondan yaplan duvar, tavan ya da demelerin
iinde ve betonarme demirlerinin stnde ve altnda ancak beklenebilecek zorlamalara
dayankl termoplastik d klfl iletkenler, elik ya da termoplastik borular iinden geirilen
yaltlm iletkenler kullanlabilir.

Toprak iinde ya da yaplarn dndaki iine girilemeyen kanalarda yalnzca yeralt

kablolar kullanlabilir. Deme geilerinde olduu gibi, fazla tehlike sz konusu olan
yerlerde iletkenler, salam bir ekilde tutturulmu olan termoplastik boru, elik boru ya da
koruncaklar (mahfazalar) iinden geirilmelidir.

Yalnzca elektrik hatlarnn ekilmesi iin kullanlmayan, iine girilebilen kanallarda

ve yap aydnlklar gibi yerlerde iletkenler ancak dzenli olarak yerletirilirlerse ve zararl
etkilere ak olmazlarsa denebilirler. Dkme ya da sktrlm betondan yaplan duvar,
tavan ya da demelerin iinde ve betonarme demirlerinin stnde ve altnda ancak

24
beklenebilecek zorlamalara dayankl termoplastik d klfl iletkenler, elik ya da
termoplastik borular iinden geirilen yaltlm iletkenler kullanlabilir.

Tavan aralarna tesis edilecek ve ayakalt yerlerden geecek tesis blmleri, elik boru
iinden geen antigron ve benzeri iletkenlerle ya da yeralt kablolar ile yaplmal,
olabildiince kutu vb. donatm gereleri kullanlmamaldr.

Tahta gibi yanabilen yap blmleri zerinde bulunan yap balant kutularnn altna
elektrik arkna dayankl levhalar konulmaldr. Yap balant kutular, kolay ulalabilir
yerlere konulmal ve bu yerlerin gerektirdii biimde suya ve d etkilere kar korunmu
tipte olmaldr.

Ak havada ve nemli yerlerde kullanlan yap balant kutular, pskrtme suya kar
korunmu tipte olmaldr. Yeraltna denecek kablolar, sokak ve alanlarda en az 80 cm
derinlikte gmlmelidir. Bu yerlerin dnda derinlik en az 60 cm olabilir. Bu derinlik,
zorunlu durumlarda zel koruyucu tedbirler alnarak 20 cm dolaynda azaltlabilir.

Kablo kanallarnn kanal salam zeminli, dzgn ve tasz olmal, kablolar kum
iinde ya da ta ayklanm toprak iinde kullanlmaldr.

Yal kablolarn ularndaki balklar, ya szmayacak ve ilerine nem girmeyecek

ekilde tesis edilmelidir. Yeralt kablolar dendikleri yerlerdeki kimyasal ve mekanik
etkilere kar korunmu olmaldr.

25
 UYGULAMA FAALYET

UYGULAMA FAALYET

DEME ALTI KANAL DEMEK

lem Basamaklar neriler
Projeye gre deme alt borusu Denecek yerin alma artlarn
deyiniz. kontrol ediniz.
alma artlarn dikkate alarak uygun
boru ve yardmc gerelerin seimini
yapnz.
Deme altnda yumuak PVC boru
kullanmaynz.
Deme alt kanal deyiniz. Deme alt kanal seimini kanal
iinden geecek iletkenlerin durumunu
dikkate alarak yapnz.
Deme alt kanal sisteminde
ykseltilmi deme altna kanal
deme ilemini yaparken yar ak
kanal kullannz.
Priz yerleiminde deme zerindeki
Priz ve anahtarlar yerletiriniz. buat ve brotik bloklar tercih ediniz.
Anahtar yerleiminde brotik bloklar
tercih ediniz.

26
 LME VE DEERLENDRME

LME VE DEERLENDRME

A-OBJEKTF TESTLER (LME SORULARI)

Aadaki sorularn cevaplarn doru ve yanl olarak deerlendiriniz. Doru ise D,

yanl ise Y harfi ile boluu doldurunuz.

1. (___) Kablo kanallar, kablolar iin optimal (en uygun) korumay ve kolay kablo
demeyi salamaz.
2. (___) Ykseltilmi deme, anti-statik zellii sayesinde statik elektrii dearj eder.
3. (___) Prizler, deme buat ierisine direkt olarak yerletirilmez.
4. (___) Yer demede kullanlan spiral borular, deme altndan direkt olarak denir.
5. (___) Priz kutusu ile priz yerleimi, zeminden yukarda olur.
6. (___) Gei buat ykseltilmi tabandan kablolarn gemesine imkn salamaz.
7. (___) Balksrt kanal, sva st kanal ile stun arasndaki balanty salayan kanal
sistemidir.
8. (___) Sert boru imalatnda peel malzeme kullanlmaktadr.
9. (___) Ykseltilmi demenin normal demeye gre avantaj daha oktur.
10. (___) Metalik yar ak kanallar, ykseltilmi deme uygulama alanlarnda kullanlr.

DEERLENDRME

Cevaplarnz cevap anahtar ile karlatrnz. Doru cevap saynz belirleyerek

kendinizi deerlendiriniz. Yanl cevap verdiiniz ya da cevap verirken tereddt yaadnz
sorularla ilgili konular faaliyete dnerek tekrar inceleyiniz.

Tm sorulara doru cevap verdiyseniz dier faaliyete geiniz.

27
 RENME FAALYET-3

RENME FAALYET3
AMA

Uygun ortam salandnda Elektrik Tesisat Ynetmeliine uygun, sva st kanal

ve kroe seimi yaparak sva st tesisat deyebileceksiniz.

ARATIRMA
:

Bu faaliyet ncesinde Elektrik Tesisat Ynetmeliine uygun olarak yapmanz

gereken ncelikli aratrmalar unlardr:

Sva st tesisatta kullanlan dbel, kablo kanal ve kroelerin eitlerini ve

standart boyutlarn aratrnz.
Dbel, kablo kanal ve kroelerin Elektrik Tesisat Ynetmeliine uygun
olarak kullanm yerlerini, yerletirme ekillerini ve kullanm amalarn
aratrnz.

Aratrma ilemleri iin internet ortam, elektrik malzemeleri satan i yerleri ve imalat
sanayisini gezmeniz ve rn kataloglarn incelemeniz gerekmektedir. Kanallarn ve
kablolarn denme ekillerini, sva st tesisat demede kullanlan dbel, kroe ve
kanallarn yerletirme ekillerini sva st tesisat yapan elektrikilerin yannda, onlarn
yapm olduu demeleri inceleyerek n bilgi edininiz. Bu aratrmalar yaparken gvenlik
tedbirleri alnmas gereken yerlerde gvenlik tedbirlerinin alnmasna dikkat ediniz.
Yaptnz aratrmay rapor hline getirerek, snfta arkadalarnza sunarak tartnz.

3. SIVA ST TESSAT
3.1. Dbeller
3.1.1. Grevi

Dbel, plastikten yaplm tutturma gerecine denir. Dbeller, beton ve duvar gibi
yerlerde elektrik tesis gerelerini tutturmak iin kullanlr. Eskiden tesis gerelerini tutturmak
iin takoz kullanlrken, dbellerin kullanmnn yaylmas ile zor olan bu uygulama
gnmzde tercih edilmemektedir. Dbeller, beton ve duvar gibi yerlerde matkap
kullanlarak alan oyuklara yerletirilir. Kullanacamz dbeli montaj ileminde
kullanacamz vidann boyun ap ve boyuna gre tercih etmeliyiz.

28
 Matkap ile delme ileminde kullanacamz dbel ebad dikkate alnarak uygun
matkap ucu seilmeli ve ona gre delme ilemi yaplmaldr. Eer dbel yuvas, geni
alacak olursa dbel, yuva ierisinde salkl olarak durmayacandan elektik gereler de
salkl olarak monte edilmemi olur. Dbel, yuva ierisine yerletirilirken alya batrlarak
yerletirme ileminin yaplmas daha salkldr.

3.1.2. Standart Boyutlar

Dbellerin kulanm alanlar geni olup, bu uygulama alanlarnn yapsna gre dbelin
yapsnda ve ekillerinde deiiklik yaplmtr. Uygulamada kullanlan dbel eitleri
unlardr: Plastik dbel, elik dbeller(akmal dbel, gmlekli borulu dbel vb.), gaz beton
dbel, alpan dbel vb. Plastik dbellerin ekildiinde kolay bir ekilde kmamas iin
trnak ksmlar vardr.

Uygulamada en ok kullanlan plastik dbel, 5-6-7-8-10-12 mm apnda

retilmektedir. Dbeller belli saylarda ambalajlanm poet ierisinde satlmaktadr.

Resim 3.1: Dbel eitleri

3.2. Kablo Kanal

3.2.1. Grevi

Sva st elektrik tesisatnda, iletkenlerin sva stnden iletimini salayan dekoratif

grnml kanal sistemine kablo kanal denir.

3.2.2. Yaplar ve Yardmc Gereleri

Kablo kanal sisteminde kanallar, tavan ve duvara monte edilir. Kablolar ise bu
kanallar ierisinden ekilir. Kenar daha yksek olan kanallar, daha ok ana kontrol
sistemlerinde veya data (veri) kablolarn demede kullanlabilir. Yatayda olduu gibi
dikeyde de yn deitirebilmek iin tm geniliklerde kolay monte edilebilen i-d bkey,
yatay ke, T ve drtl kavak paralar gibi demede kullanlan yardmc gereleri
mevcuttur.

29
 Kanal demesinde dn ksmlarda modler paralar kanallara monte ederek daha
rahat bir montaj yaplmaktadr. Data, aydnlatma ve haberleme hatt kablolar ayr
blmlerden ekilir. Bunun iin kanal ierisine seperatr monte edilir.

PVC kanallarnn avantajlar unlardr:

PVC, korozyona uramaz.

Ksa devre gibi bir durum oluturmaz.
Hafiftir.
Tanmas kolaydr ve arlk yapmaz.
Montaj, kesilmesi ve delinmesi kolaydr.
Kablo kanallar dekoratif bir grnme sahiptir.

3.2.3. eitleri ve Standart Boyutlar

Kablo kanallar deiik kalnlklarda sac ile yaplabildii gibi PVC ile de
yaplmaktadr. Gnmzde sva st tesisatnda PVC kanallar daha ok tercih edilmektedir.

PVC kanallar 2-2.10-3 m boyunda, 16-20-32-40-60-65-75-80-85-100-105-120-130-

140-150-170-195-200-300-400-500 mm geniliinde ve 12,5-16-20-25-35-40-50-65 mm
kanal yksekliinde, delikli ve deliksiz olarak yaplrlar. Delikli olanlar snan kablonun
soumas amac ile kullanlr. Ray tipi kanallar duvar ve tavana monte edilen konsollar
yardm ile duvar ve tavana tutturularak deme yaplabilir.

Resim 3.2: PVC kanal kesme aksesuar

Kullanlan kanal kapaklar, kullanlan kanal ebatlarna gre tercih edilmelidir. Kanal
ierisine seperatr konulduunda her blme iin ayr kanal kapa taklarak daha byk
ebatta kanallar iin kullanabiliriz.

30
3.2.4. Kanal Demesi Yapm

3.2.4.1. Deme lem Sras

Projede kullanlan kablo kanal veya kablo tavalarnn tasarm, tek hatlar
izildikten sonra otomatik olarak oluturunuz.
Sistem, otomatik olarak belirlediiniz genilikte kablo tavasn oluturur.
Keler ve kavaklar otomatik olarak bulunur ve oluturulurlar. Ayrca
oluturulan ke ve kavaklarn kegen mi, yuvarlak m olacan kanal
tesisatn deyen kii tarafndan belirleyiniz.
Kanallar sabitlemek iin dbel yerlerini belirleyiniz.
Gerekli malzemeler salandktan sonra montaj elemanlar kullanarak kanallarn
montajn yapnz.
Kanallar denen ayr iletken hatlar iin kanal ierisine separatr montajn
yapnz.
Kanallara balanacak dirsek yerlerini keserek dirsek ile kanal arasndaki
balanty salaynz.
Kanal kapaklarn kapatnz.

3.2.4.2. Dikkat Edilecek Hususlar

Kablo tavas veya merdiveninin miktarn tayin etmeden evvel kullanacanz

kablonun kesitini tayin etmek gerekir.
Montaj ilemi yaplrken kanallarn genleme durumlar dikkate alnmaldr.
Kanal demede dekoratif grnme dikkat edilmelidir.

3.3. Kroeler
3.3.1. Grevi

Sva st elektrik tesisatnda kablolarn sva stne montajn salayan montaj

elamanna kroe denir.

3.3.2. Yaplar ve Yardmc Gereleri

Kroelerin kullanm alan geni olup, deiik kullanm alanlarnda kroenin yaps da
deimitir. Kroeler yap olarak kablolarn herhangi bir yere monte edilmesini salayarak,
ekilen iletken hattnn daha gzel grnmesini ve d etkenlerden kablolarn etkilenmesini
ve kiileri elektrik enerjisinin etkilerinden korur. Uygulama olarak evlerde, kk i
yerlerinde daha ok kullanlmaktadr.

Kroeler; yap olarak plastikten, metallerden (sac, bakr, galvanizli sac) yaplrlar.
Kroeler aras uzaklk kablonun kesiti dikkate alnarak, i tesisat ynetmelii dikkate
alnarak deiir. Kroeler yap olarak; kablolar tutucu ksm, kroenin montajn salayan
vida ve elik ivi ksmndan oluur.

31
3.3.3. eitleri ve Standart Boyutlar

Kroe, kullanld alana gre deiik eitlerde imal edilmektedir. Bunlar unlardr;

Plastik ivili kroe

Antigron kroe
Ray kroe
Tandr kroe
Yapkan kroe
Vidal kroe

Resim 3.3: Kroe eitleri

Kroe eitlerinden gnlk hayatmzda en ok kullanlan, plastik ivili kroe ve

antigron kroedir. Kroelerin ounluu 1-1,5-2-3-4-5-6-7-8-9-10 numaral olmak zere
eitli aplarda retilmitir.

3.3.4. Kroe Demesi Yapm

3.3.4.1. Deme lem Sras

Kroe denecek iletken hattnn tespitini yapnz.

Vidal tip kroelerde matkap kullanarak kroenin sabitlenecek ksmna ait
oyuklar anz.
Dbel yerletirilecek oyuklara dbeller yerletirerek kroelerin montajn
yapnz.
Kablo veya boruyu kroeler yardm ile dzgn olarak ekiniz.

32
3.3.4.2. Dikkat Edilecek Hususlar

Kroeleri yerletirirken dzgn aralkl olarak deyiniz.

Plastik beton ivili kroelerin denmesinde iviyi sra ile aa ve yukar
bakacak ekilde deyiniz. Deme ilemi daha salam yaplm olur.
Souk, nemli ve gne gren ksmlarda plastik beton ivili kroe
kullanmamaya dikkat ediniz.

3.4. Elektrik Tesisat Ynetmelii

Borular, duvarlara ya da tavanlara en ok 60 cm aralklarla kroe ile
tutturulmaldr. Bundan baka anahtar, priz, kutu, dirsek ve T-paralar yaknna
da (en fazla 10 cm) kroeler konulmaldr.
letkenlerin geirilmesi iin braklan boluklar, tellerin kolayca ve yaltkanlarn
zedelenmeden gemesini salayacak biimde olmaldr. Bu boluklardan birka
lambann akm devresi iletkenleri birlikte geirilebilir.
Sva alt, sva st ve etanj tesislerinde zorunlu olmadka lambadan lambaya
gei yaplmamaldr. Dekoratif amala ve zorunlu durumlarda (mimari gerei
vb.) lkstr. Klemens ve benzeri kullanlarak lambadan lambaya gei
yaplabilir. Kazan dairesi, banyo, hamam ve benzeri gibi nemli ve slak yerlerde
lambadan lambaya gei yaplmas tavsiye edilmez. Lambadan lambaya gei
yaplmas gerekli ise geiler lkstr. Klemens ve benzeri dzenler kullanlarak
yaplmaldr.
Ak havada denen kablolar olabildiince gne nlarnn etkilerinden
korunmaldr.
Kablolar, duruma gre toprak iinde kablo kanallarna ya da duvarlara
tutturulan delikli tavalara veya merdiven raflara denmelidir. Deliksiz yaplm
tavalarla deme yaplmas tavsiye edilmez. Toprak iine yerletirilen
kablolarn altnda ve stnde yaklak 10 cm kalnlkta elenmi kum
bulunmaldr. Kablonun zerindeki kumun zerine ve ayn kanala denen
AG ve YG kablolar arasna tm kablo boyunca dolu tula veya en az 6 cm
kalnlkta beton plaka veya plastik vb. malzemelerden yaplm koruyucu
elemanlar yerletirilmelidir.

Bylece ukuru aan iilerin kazma darbelerinden kablo korunmal ve orada

kablo bulunduu nceden anlalmaldr. Bu koruyucunun yaklak 30 cm zerine ise en az
10 cm geniliinde polietilenden yaplm uyar eridi konulmaldr.

33
 UYGULAMA FAALYET

UYGULAMA FAALYET

UYGULAMA FAALYET

34
 KANAL ve KROE DEMEK
lem Basamaklar neriler
Kanal gzerghn belirleyip, Projeyi inceleyerek kanal yerlerinin
iaretleyiniz. tespitini ablonlar kullanarak
ynetmelie uygun olarak iaretleyiniz.
Seilen kanal, kanal ierisinden geecek
iletkenlerin durumuna gre seiniz.
Kanallar dekoratif bir ortam ve uygun
bir alma ortam oluturacak ekilde
seiniz.
Uygun kanal seiniz. Kanallar dzgn bir ekilde kesmek iin
kanal kesme malzemelerini kullannz.
Kanallar geici olarak yerletirerek
dbel yuvalarnn tespitini yapnz.
Kanal uygun boyda kesiniz. Alpan duvarlar iin zel saplama
vidalarn kullannz.
Kanallar duvara sabitlerken genleme
durumlarn dikkate alarak vidalama
Kanal tutturmak iin delik deliniz ve ilemi yapnz.
dbelleri taknz. Tesisatn salam ve gvenilir olmas iin
Kanal duvara sabitleyiniz. tesisatn yapsna uygun kroeyi seiniz
(nemli yer iin antigron kroe tercih
edilir).
Kroe yerleiminin dzgn olmas iin
ablonlar kullannz.
Uygun kroeleri seiniz. Kroeleri yerletirirken Elektrik
Tesisat Ynetmeliine uygun olarak
yerletiriniz.
Kroe tutturma deliklerini dbel apn
dikkate alarak uygun matkap ucu
kullanarak delme ilemini yapnz.
Kroe gzerghn belirleyip, Binada sva alt tesisat varsa delme
iaretleyiniz. ileminde sva alt tesisata zarar
vermeyiniz.
Kroe tutturma deliklerini deliniz ve Dbelleri deliklere yerletirirken dbeli
dbelleri taknz. alya batrarak yerletiriniz (salam
olmas iin).
Kroeleri vidalarla sabitlerken fazla
skmamalyz ve kroeye zarar
vermemeliyiz.

Kroeleri tutturunuz.

35
 LME VE DEERLENDRME

LME VE DEERLENDRME
OBJEKTF TESTLER (LME SORULARI)

Aadaki sorularn cevaplarn doru ve yanl olarak deerlendiriniz. Doru ise D,

yanl ise Y harfi ile boluu doldurunuz.
1. (___) Kanal demelerinde iletkenleri birbirinden ayrmak iin kanal ierisine seperatr
monte edilir.
2. (___) Dbeldeki trnaklar, dbelin delie rahat olarak girmesini salar.
3. (___) Dbeller, kanal ve kroe montajnda kullanlan yardmc geretir.
4. (___) Alpan duvarlarda kanal demesi yaparken zel vidalar kullanlmaldr.
5. (___) Plastik beton ivili kroeler, kablo hatt ekilmeden nce kablo hattna
denmelidir.
6. (___) Delikli PVC kanallardaki delikler, montajn kolay olmasn salamak amac ile
delikli yapya sahiptir.
7. (___) PVC kanallar deme altnda da direkt olarak kullanlabilir.
8. (___) Plastik beton ivili kroe ile deme yaparken ivilerin ayn ynde olmasna zen
gsterilir.
9. (___) Dbel, vida ebadna balantl olarak tercih edilmektedir.
10. (___) Kroeler, kullanlan kablonun kalnlna gre tercih edilir.

DEERLENDRME

Cevaplarnz cevap anahtar ile karlatrnz. Doru cevap saynz belirleyerek

kendinizi deerlendiriniz. Yanl cevap verdiiniz ya da cevap verirken tereddt yaadnz
sorularla ilgili konular faaliyete dnerek tekrar inceleyiniz.

Faaliyetleri tamamladnz, modl deerlendirme testini de uygulaynz.

36
 MODL DEERLENDRME

MODL DEERLENDRME
PERFORMANS TEST (YETERLK LME)

Modl ile kazandnz yeterlii aadaki ltlere (lt) gre deerlendiriniz.

DEERLENDRME LTLER Evet Hayr

Sva alt boru, kasa ve buat yerletirmek
A)Duvar krmada gerekli aletleri doru kullandnz m?
B)Duvar krarken binann mimari yapsna dikkat ettiniz mi?
Sva alt boru, kasa ve buat demek
A)Boru, kasa ve buat yerletirirken Elektrik Tesisat Ynetmeliine
uydunuz mu?
B) Boru, kasa ve buat sabitleme ilemini beton kullanarak yaptnz m?
Yer deme alt boru demek
A)Boru olarak termoplastik boru kullandnz m?
Yer deme alt kanal demek
A)Ykseltilmi deme kullanarak, ykseltilmi demeyi dzgn
olarak sabitlediniz mi?
B)Kanal geen ksmlardan buat yerlerini atnz m?
C)Kanal geilerini dzgn olarak yaptnz m?
Dbel yerletirmek
A)Kroeleri demek iin dbel deliklerini dzgn olarak deldiniz mi?
B)Dbelleri deliklerine salam olarak yerletirdiniz mi?

Kroe demek
A)Tesisata uygun kroeyi setiniz mi?
B)Kroeyi dbel deliklerine salam bir ekilde
yerletirdiniz mi?
Sva st kanal demek
A)Kanal yerlerini dzgn olarak belirlediniz mi?
B)Kanallar kanal kesme aksesuar ile dzgn olarak
kestiniz mi?
C)Kanallar vida kullanarak duvara dzgn olarak
sabitlediniz mi?

DEERLENDRME
Yaptnz deerlendirme sonucunda eksikleriniz varsa renme faaliyetlerini
tekrarlaynz.

Modl tamamladnz. retmeniniz size eitli lme aralar uygulayacaktr.

37
 CEVAP ANAHTARLARI

CEVAP ANAHTARLARI
RENME FAALYET-1 CEVAP ANAHTARI

1 Plastik
2 Bergman,
peel
3 Bklgen
4 Galvanizli
elik
5 Buat
6 Kasa
7 Yatay,
dey
8 Antigron
9 YANLI
10 DORU
11 YANLI
12 DORU
13 DORU
14 DORU
15 YANLI
16 YANLI
17 DORU
18 YANLI

RENME FAALYET-2 CEVAP ANAHTARI

1 Y
2 D
3 Y
4 Y
5 D
6 Y
7 D
8 Y
9 D
10 D

38
RENME FAALYET-3 CEVAP ANAHTARI

1 D
2 Y
3 D
4 D
5 Y
6 Y
7 Y
8 Y
9 D
10 D

39
 NERLEN KAYNAKLAR

NERLEN KAYNAKLAR

Elektrik Tesisat ve Yapsal Kablolama Sistemleri Kataloglar.

nternette Tesisat Malzemeleri Sat ve Tantm Yapan Firmalarn Siteleri.

40
 KAYNAKA

KAYNAKLAR
TRBEN Necmettin, Cemalettin SUNGUROLU, Ahmet ERKU, Ali HRER,
Hseyin ALAVURT, Temel ENER, . Kenan YONAR, Elektrik Blm Bilgi ve
lem Yapraklar, Devlet Kitaplar, stanbul 1986.
HRER Ali, Elektrik Tesisat Bilgisi Cilt1, Devlet Kitaplar, stanbul 1980.
DORU Ali, Elektrik Meslek Resmi, Has Ofset, Kahramanmara 2004.
NACAR Mahmut, Atlye1, Color Ofset, skenderun 2004.
Elektrik Tesisleri Ynetmelii, Birsen Yaynevi, stanbul 1996.
Elektrik Tesisleri Ynetmelii, EMO Yayn, Ankara 2004.
Elektrik Kuvvetli Akm Tesisleri Ynetmelii, EMO Yayn Ankara 2000.
SEVM Mehmet, Elektrik Meslek Resmi, Aydn 2000.

41