Professional Documents
Culture Documents
2100
C CU C KH
M PHNG
vi
hnh v,
m t tm tt
v ng dn n YouTube video
Phn 1:
Truyn chuyn ng quay lin tc
Cp nht n 31 / 12 / 2015
1
Ti liu gm 4 phn:
Qu trnh hc:
K s c kh, 1969, i hc Bch khoa H Ni, Vit Nam
Ph tin s c kh, 1984, i hc K thut Kosice, Slovakia
Qu trnh lm vic:
Thit k c kh ti cc x nghip c kh nh H Ni
V hu nm 2002
Email: thang010146@gmail.com
2
Mc lc
3
1. Truyn chuyn ng quay lin tc
Chain drive 1C
http://youtu.be/FKuhi8hk96s
Khp trc xch
Oldham coupling 1
http://www.youtube.com/watch?v=VPVxy9uW45E
Khp trc Oldham
Oldham coupling 2
http://www.youtube.com/watch?v=M2IlDz_27GY
Mt kiu khp trc Oldham
Kch thc chiu trc nh so vi Oldham coupling 1.
Oldham coupling 3
http://www.youtube.com/watch?v=OqpvbqdHgHc
Mt kiu khp trc Oldham
Kch thc chiu trc nh. Cc khp tr thay cho khp lng tr. Trng
ging khp Cacdan nhng khc hon ton v bn cht.
4
Parallel link coupling
http://www.youtube.com/watch?v=pkcdVQZubiM
Khp trc dng c cu bnh hnh.
u im: Khe h truyn ng (khi o chiu) nh, r, truyn c n
nhiu trc song song.
Nhc im: khng cn bng ng lc hc nn khung ng (thanh
truyn) phi ht sc nh, ch dng c cho vn tc nh.
iu kin hnh hc: Cc tay quay phi c cng chiu di. Hai a gic to
bi tm quay c nh v tm quay di ng ca cc tay quay phi ng dng.
Schmidt coupling
http://www.youtube.com/watch?v=ARs3y3i0enE&feature=endscreen&NR=1
Khp trc Schmidt.
ng dng ca c cu bnh hnh: truyn ng gia hai trc song song.
Khu mu hng quay ti ch m khng cn .
Hai trc c th di chuyn tng i vi nhau trong khi truyn ng.
5
Pin coupling 1
http://www.youtube.com/watch?v=vjOqNd3c4rY
Khp trc cht. L khp ng tc.
Cc cht nm trn ng trn ca mi trc c bn knh bng nhau.
A = R1 + R2
A: lch trc
R1: Bn knh cht mu hng
R2: Bn knh cht mu xanh
Nh vy khp trc t iu kin ca c cu bnh hnh.
S cht trn mi trc phi bng nhau.
Pin coupling 2
http://www.youtube.com/watch?v=tYDqAES59C8
Khp trc cht. L khp ng tc.
Cc cht v cc l nm trn ng trn ca mi trc c bn knh bng
nhau.
A = R2 - R1
A: lch trc
R2: Bn knh l mu hng
R1: Bn knh cht mu xanh.
Nh vy khp trc t iu kin ca c cu bnh hnh.
Thus the coupling meets conditions of a parallelogram mechanism.
C cu ny c th lp vo hp gim tc hnh tinh. Xem:
http://www.youtube.com/watch?v=MGVSRrI0ir4
Pin coupling 3
http://www.youtube.com/watch?v=xzwCuLT89EI
Khp trc cht ny l mt bin th ca c cu Pin Coupling 1
http://www.youtube.com/watch?v=vjOqNd3c4rY
khi R1 khc R2 v bn knh cht ln hn bn knh trc. T s
truyn l 1.
C cu trng nh b truyn bnh rng nhng hai trc quay
cng chiu. Nhc im ca c cu l rt nhy cm vi sai s
khong cch trc.
Pin coupling 4
http://www.youtube.com/watch?v=1fe2QSs1HWY
Khp trc cht ny l mt bin th ca c cu Pin Coupling 1
http://www.youtube.com/watch?v=vjOqNd3c4rY
khi R1 khc R2. S cht trn mi a l 22. Cht trn a hng c
dng thu knh v bn knh ca n qu ln. T s truyn l 1.
6
Pin coupling 5
http://www.youtube.com/watch?v=QfiJSTRDASs
Khp trc cht ny l mt bin th ca c cu Pin Coupling 3
http://www.youtube.com/watch?v=xzwCuLT89EI
khi
- R1 khc R2
- Bn knh cht ln hn bn knh trc.
- S cht nhiu v cng to thnh mt xon vt.
Mt lm vic ca trc xanh c to ra khi mt ng trn bn knh 10 (trong mt vung
gc vi trc, tm cch tm trc 5) di chuyn theo ng xon vt c bc l 20.
Mt lm vic ca trc hng c to ra khi mt ng trn bn knh 15 (trong mt vung
gc vi trc, tm cch tm trc 5) di chuyn theo ng xon vt c bc l 20.
Khong cch tm hai trc l 25. T s truyn l 1. C cu trng nh b truyn bnh rng
nhng hai trc quay cng chiu.
Pin coupling 7
http://www.youtube.com/watch?v=dTW8nhMjw-0
Khp trc ny l mt bin th ca c cu Pin Coupling 1
http://www.youtube.com/watch?v=vjOqNd3c4rY
khi s cht nhiu v cng to thnh mt xon vt.
Mt lm vic ca mi trc c to ra khi mt ng trn bn knh 5
(trong mt vung gc vi trc, tm cch tm trc 20) di chuyn theo
ng xon vt c bc l 40.
Khong cch tm hai trc l 10. T s truyn l 1. Hai trc quay cng
chiu. y l c cu c tng tng ra, chc s khng c ng dng thc t.
Pin coupling 8
http://www.youtube.com/watch?v=lC2GSi7deX4
Khp trc ny l mt bin th ca c cu Pin Coupling7
http://www.youtube.com/watch?v=dTW8nhMjw-0
khi s mt lm vic l 3.
T s truyn l 1. Hai trc quay cng chiu. y l c cu c
tng tng ra, chc s khng c ng dng thc t.
Universal joint 1
http://www.youtube.com/watch?v=rAM7YRCQWEc
Khp trc vn nng. Trc tm ca hai trc c th:
1. Song song v ng trc
2. Song song v dch trc (lch tm)
3. Ct nhau
4. Cho nhau
L khp ng tc vi trng hp 1,2 v 3
Xem chi tit hn ti:
http://meslab.org/mes/threads/20223-Khop-truc-ngam
7
Universal joint 2
http://youtu.be/NKaMj1oeP-Y
Khp vn nng dng cho ti nh. Cho php di chuyn dc trc.
Gc lch gia hai trc phi nh.
Khng phi l khp ng tc.
Universal joint 3
http://youtu.be/a_PbP0o-GOE
Khp trc kiu bm: c chuyn ng i li ca cc thanh
trt trong xy lanh. Tm ca cc khp cu lun nm
trong mt phng phn gic gc gia hai trc ngay c
khi gc ny bin i, nn y l khp ng tc.
Universal joint 4
http://youtu.be/uDBj6MjhtLo
Khp trc vn nng truyn chuyn ng quay gia hai trc ct
nhau. ng tm ca 3 khp quay phi ng quy. Khu mu hng
lp khp quay vi trc lc v to khp phng vi trc vng. y
khng phi l khp ng tc.
8
Study of Cardan universal joint 1
http://youtu.be/ZQt6cAmsgXQ
Kho st khp trc vn nng Cc ng.
Khp vn nng cho php iu chnh gc A gia trc vo v trc
ra ngay trong khi truyn ng quay. Video cho thy iu chnh
+/- 45 v r rng khp Cc ng n khng phi l khp
ng tc khi A khc 0 .
Tracta joint 1
http://youtu.be/IFQgH73W2Ao
Khp trc Tracta. y l khp ng tc.
C cc khp quay gia:
- Chc mu cam v chc mu vng.
- Chc mu cam v trc mu xanh
- Chc mu vng v trc mu hng
Trc ca cc mt tr trn mi chc cho nhau mt gc 90 .
Video cho truyn ng khi gc gia hai trc l 0 ri 30 .
Tracta joint 2
http://youtu.be/qg8MpZYZjFE
Khp trc Tracta, mt bin th ca Tracta joint 1. y l khp
ng tc. Chc mu vng v mu cam ging nhau.
C cc khp quay gia:
- Chc mu cam v a hng.
- Chc mu vng v a hng
- Chc mu cam v trc lc
- Chc mu vng v trc xanh
Trc ca cc mt tr trn mi chc cho nhau mt gc 90 .
Video cho truyn ng khi gc gia hai trc l 0 ri 25 .
9
Rzeppa joint 1
http://youtu.be/6thw8xPt6ro
Khp trc Rzeppa.
Thanh ni vi trc vng bng khp loi 2 (c 4 bc t do).
Thanh ni vi trc lc bng khp loi 2.
Thanh ni vi lng cch bi mu xanh bng khp cu.
Vi cch b tr ny, mt phng cha tm cc bi lun gn nm
trong mt phng phn gic ca gc to bi hai trc khi bin
i. Xem: Slider crank and coulisse mechanism 1
http://youtu.be/SdwIGoJ-3ag
Trong video ny bng 0 v sau bng 30 .
Trc ra quay gn u vi sai s 1,5% khi = 30 .
Tripod joint 1
http://youtu.be/U5TV5NC5YOg
Khp trc 3 chc.
Cc con ln cu mu hng trt trong rnh ca trc vng. C
khe h gia con ln v rnh cc con ln c th di chuyn ti
lui trong rnh trong 1 vng quay.
Trong video ny (gc gia hai trc) bng 0 v sau bng
15 . M phng cho thy trc ra quay gn u vi sai s 3,4 %
khi = 15 .
Birfield joint 1
http://youtu.be/OSTdCr-BcPc
Khp trc ng tc Birfield.
C lch gia tm cc rnh vng trn mi trc v tm ca khp
trc (xem hnh pha trn). Nh bi c nh v bi tip xc vi
cc rnh vng
Vi cch b tr ny, mt phng cha tm cc bi lun nm trong
mt phng phn gic ca gc to bi hai trc khi bin i, t
iu kin khp ng tc.
Weiss joint 1
http://youtu.be/euihZOu3Cb0
Khp trc ng tc Weiss.
C lch gia tm cc rnh vng trn mi trc v tm ca khp
trc (xem hnh pha trn). Nh bi c nh v bi tip xc vi
cc rnh vng ca c hai trc v bi gia mu xanh.
Vi cch b tr ny, mt phng cha tm cc bi lun nm trong
mt phng phn gic ca gc to bi hai trc khi bin i, t
iu kin khp ng tc.
10
Spherical 4R mechanism 1b
http://youtu.be/BPMh7hd-ZNU
C cu cu 4R.
4 R ngha l 4 khp quay.
C cu cu: ng tm cc khp ng quy.
Gc gia cc ng tm cc khp:
i vi trc vo mu cam =
i vi trc ra mu lc =
i vi trc mu xanh = 90
i vi hai c nh = 15
Trc ra quay khng u.
1 vng quay ca trc ra ng vi 1 vng quay ca trc vo
Spherical 4R mechanism 2a
http://youtu.be/o9RZ3goLvWA
C cu cu 4R
ng tm cc khp quay ng quy.
Trc vo mu lc quay u
Trc ra mu xanh quay khng u.
Spherical 4R mechanism 2b
http://youtu.be/4XJBJdCt8eY
C cu cu 4R
T hp hai c cu Spherical 4R mechanism 2a.
y l khp ng tc.
11
Spherical 4R mechanism 2c
http://youtu.be/pjVjGtRy6T4
C cu cu 4R
Bin th ca c cu Spherical 4R mechanism 2a v Spherical
4R mechanism 2b.
y l khp ng tc.
Spherical 4R mechanism 2d
http://youtu.be/mFoiSRWdW5E
C cu cu 4R, Khp trc Persian (Ba T)
Bin th ca c cu Spherical 4R mechanism 2c bng cch
thm nhiu thanh truyn cho cn bng.
y l khp ng tc.
Spherical 4R mechanism 2e
http://youtu.be/SqQ9FLh9ktM
C cu cu 4R
Bin th ca c cu Spherical 4R mechanism 2a v Spherical
4R mechanism 2b.
y l khp ng tc.
Spherical 4R mechanism 2f
http://youtu.be/vH8r3lC-Fm4
C cu cu 4R, Khp trc Persian (Ba T)
Bin th ca c cu Spherical 4R mechanism 2e bng cch thm
nhiu thanh truyn cho cn bng.
Gc nhn gia trc vo v trc ra l 60 .
y l khp ng tc.
Spherical 4R mechanism 2g
http://youtu.be/M0whLy5hPzg
C cu cu 4R, Khp trc Persian (Ba T)
Bin th ca c cu Spherical 4R mechanism 2e bng cch thm
nhiu thanh truyn cho cn bng.
Gc nhn gia trc vo v trc ra l 90 .
y l khp ng tc.
12
Shaft coupling for shafts out of line 1
https://www.youtube.com/watch?v=BurU2KrBbo8
Khp trc gia hai trc cho nhau.
Khi mu lc c hai l to gc 45 nh gc gia hai trc v
khong cch gia hai l cng bng khong cch ng tm hai
trc.
y l khp ng tc.
13
1.2. Ly hp
Toothed clutch
http://www.youtube.com/watch?v=KKOPif_yF8M
Ly hp rng.
Trc dn mu cam. ng ly hp bng lc l xo (cng c th bng
lc tay). Khng th hin b phn nh v cng gt hng lc ly hp
v tr ngt.
Planetary clutch
http://youtu.be/15vsNsWEdBM
Ly hp hnh tinh. Trc vo mu cam. Trc ra mu tm.
Dng vt mu hng gi hoc th bnh rng rng trong, qua lm
trc ra quay hoc dng.
Lc bnh rng rng trong khng b gi, h c hai bc t do. Tuy nhin ti
trng trc ra gi trc ny ng yn, hn ch mt bc t do.
14
Worm gear clutch 2
http://youtu.be/s85DSggAZmI
Ly hp trc vt.
Quay tay gt mu hng (c cht lch tm) nng hoc h u
tri ca trc mu cam ng hoc ngt ly hp. Rng ca trc
vt v bnh vt phi c ln trn d vo n khp. Khng
th hin b phn nh v gi . Nn ng ly hp khi trc dn
ngng quay. Thay cho b bnh rng nn cng c th dng khp Cac-ng kp ni trc vt
vi ngun dn ng.
Thit k ny ly tng ca bng sng ch US patent 20110247440 A1.
Friction clutch 1
http://youtu.be/_FKePQ8PvY0
Ly hp ma st. Trc vo mu cam.
ng ly hp bng lc l xo (cng c th bng lc tay). Khng th hin
b phn nh v cng gt tm lc ly hp v tr ngt.
Friction clutch 2
http://youtu.be/NOwp_BQpNqw
Ly hp ma st. Trc vo mu cam.
ng ly hp bng lc l xo (cng c th bng lc tay). Khng th
hin b phn nh v cng gt hng lc ly hp v tr ngt.
Friction clutch 3
http://youtu.be/_mMIk3RcPA0
Ly hp ma st nhiu a.
Trc vo mu cam mang ng mu vng. Hai a vu ngoi mu
cam lp then trt vi ng vng.
Trc ra mu lc. Chi tit mu xanh v hai a vu trong lp then
trt vi trc mu lc.
ng ly hp bng lc l xo p cc a vu ngoi v vu trong vi
nhau qua chi tit mu xanh (cng c th bng lc tay).
Khng th hin b phn nh v cng gt xm lc ly hp v tr
ngt.
15
Friction clutch 4
http://youtu.be/QqaWJ7PDSg8
Ly hp cn ma st.
Trc vo mu cam. ng ly hp bng lc l xo. p bn p
ngt truyn ng.
Friction clutch 5
http://youtu.be/JlQ0v77oGtE
Ly hp ma st.
Bc n hi mu xanh c gn vi trc b dn bng mt cht.
Bc mu hng mang chm mu lp then trt vi trc vng.
Khi bc hng i v bn tri, chm mu nong rng bc n hi.
Bc ny tip xc vi mt tr trong ca trc dn mu lc v do
ng ly hp nh ma st.
Belt clutch 1
http://youtu.be/fM-OMJnaLks
Ly hp ai.
Bnh ai dn mu xanh, b dn mu cam. Bnh mu lc lp
lng khng.
Quay tay quay mu hng di chuyn thanh trt mu vng
iu khin ly hp.
Belt clutch 2
http://youtu.be/83NuMbT_M7Y
Ly hp ai.
Bnh ai dn mu cam, b dn mu vng.
Dng tay n mu xanh a bnh ai mu cam vo
gn bnh ai vng ngng truyn ng.
Tay n mu tm dng hm bnh ai b dn khi n
ngng quay hay quay ngc do vt nng i xung.
L xo mu c khuynh hng quay tay n tm nh phanh
Centrifugal clutch 1
http://youtu.be/QpwWZloh-cw
Ly hp ly tm.
Trc vo mu xanh, trc ra mu lc.
Phin trt vng lp then trt theo phng vung gc vi trc vo
Khi vn tc trc vo tng n mc nh, lc ly tm lm phin trt
vng vng ra, p ln mt trong ca trc ra v do ng ly hp nh
ma st.
16
Centrifugal clutch 2
http://youtu.be/EwjFznLJJ4I
Ly hp ly tm.
Trc vo mu lc, trc ra mu xanh.
a ma st nu lp then trt vi trc ra mu xanh.
Khi vn tc trc vo tng n mc nh, nh lc ly tm, hai n
vng y cht mu cam ca a hng v pha a ma st nu v do
ng ly hp nh ma st.
Centrifugal clutch 3
http://youtu.be/Uw4S9xpZd7Y
Ly hp ly tm.
Trc vo mu xanh, trc ra mu lc.
Hai phin trt vng lp khp lng tr vi trc vo.
Khi vn tc trc vo tng n mc nh, phin trt vng b lc
ly tm y ra ngoi. a ma st mu hng p ln a ca trc ra vi
lc ln nh tc ng khuch i ca khu mu xm, v do ng
ly hp nh ma st.
Centrifugal clutch 4
http://youtu.be/2oOX0L445Gw
Ly hp ly tm.
Trc vo mu xanh, trc ra mu lc.
Hai n vng quay c trn cht mu cam ca a trc vo mu
xanh. Khi vn tc trc vo tng n mc nh, nh lc ly tm, n
vng n khp vi rng ca a trc ra mu lc v do ng ly hp.
17
1.2.1. Ly hp mt chiu
Jaw clutch
http://youtu.be/A6Az-YjwgeA
Ly hp vu.
Trc vo mu cam. ng ly hp bng lc l xo (cng c th bng
lc tay). Khng th hin b phn nh v cng gt hng lc ly hp
v tr ngt.
Ratchet clutch
http://youtu.be/4tz_Q8LhK90
Ly hp rng cc.
Cc mu hng ni trc vo mu cam vi trc ra mu xanh.
Quay cht mu lc c rnh xon iu khin ly hp.
Pin clutch
http://youtu.be/wcYKttiovDA
Ly hp cht, dng cho my dp nh.
Bnh ai ln quay lin tc. p bn p tm ng ly hp. Khi
l xo y cht vo on rnh vng trn bnh ai, bnh ai c ni
vi trc khuu.
Khng th hin l xo ko bn n tr li khi b chn khi bn p.
Nu khng b bn p, trc khuu s quay (dp) lin tc.
18
One way clutch 3 (jaw)
http://youtu.be/dMNlTVka8vc
Ly hp vu mt chiu.
Trc vo c th quay hai chiu nhng ch truyn ng cho trc ra
c mt chiu. C va p khi trc ra khng c truyn ng,
nn ch dng cho vn tc nh.
19
Face gear 14
http://youtu.be/CiaumcAX9ik
Ly hp mt chiu bnh rng xon.
Trc dn mu xanh c th quay hai chiu nhng ch truyn ng
cho trc vng c mt chiu. Trc mu hng dch dc khi trc
vo o chiu (do thnh phn lc dc sinh ra trong b truyn
rng xon). Vng mu cam th hin bi chn.
C cu c va p rng nn ch dng cho vn tc nh.
20
1.2.3. Ly hp o chiu
4-Roller clutch
http://youtu.be/15vsNsWEdBM
Ly hp o chiu 4 con ln.
Con ln xanh: ch ng. Con ln mu cam: b dn.
Hai con ln nh quay lng khng.
Dng cn mu hng dng hay o chiu con ln b dn.
Nhc im ca c cu l cn c b phn lc p (khng th hin)
to ma st ch cc con ln xanh v hai con ln nh tip xc vi
nhau.
4-Gear clutch
http://youtu.be/9pCcmDICEOQ
Ly hp o chiu 4 bnh rng.
Bnh rng xanh: ch ng. Bnh rng mu cam: b dn.
Hai bnh rng nh quay lng khng.
Dng cn mu hng dng hay o chiu bnh rng b dn.
Cn bin php c nh cn mu hng ti 3 v tr lm vic ca n (khng
th hin).
Nhc im ca c cu l c va p gia bnh rng mu cam v hai
bnh rng nh khi o chiu.
Reverse mechanism 1
http://youtu.be/Hc22Jqs8FhY
C cu o chiu.
Tay gt tm c 3 v tr: tin, dng, li.
Khng th hin c cu bi l xo nh v tay gt.
Bnh rng xanh v lc lun n khp vi nhau.
Khi bnh rng hng bn tri n vi bnh rng xanh, bn trt
xm tin.
Khi bnh rng hng bn phi n vi bnh rng lc, bn trt xm
li.
V tr dng l dng bn trt hay chnh v tr ca n (quay vit me mu cam).
C cu dng cho vn tc chm. Vi vn tc nhanh: dng trc dn trc khi o chiu.
21
Bevel gear clutch for changing rotation direction 1
http://www.youtube.com/watch?v=lLm1Vqc7xVE
Ly hp cn o chiu
Chain drive 1E
http://youtu.be/Dkfwev3-Xug
Truyn ng xch t o chiu hng chuyn ng ca xch.
Trn hnh trn: khu dn l a xch mu cam, hai a xch tm b
dn. M phng cho thy hot ng ca a xch dn v xch lc
o chiu: chuyn ng t tri sang phi chuyn thnh t phi
sang tri. Khi o chiu ngc li (chuyn ng t phi sang tri
chuyn thnh t tri sang phi) qu trnh xy ra tng t: xch i t
pha di ca a xch dn ln pha trn.
Tm dn mu vng v khu mu hng ng vai tr ch yu.
Thi gian gia hai ln o chiu ph thuc chiu di xch.
22
1.2.4. Ly hp siu vit
Ratchet mechanism 5
http://youtu.be/bAL_nWjuhOI
Lp xe p.
Vnh rng xanh nhn chuyn ng t ngi p xe. Moay vng
ch quay khi vnh rng quay theo chiu kim ng h.
Cc lun b p v pha moay vng bi mt l xo. Thc t c
hai cc c dng trong lp xe p.
Nu moay vng l khu dn quay theo chiu kim ng h th
khng lm vnh rng xanh quay theo.
2. Khi cng hng l khu dn, chuyn ng quay hai chiu ca n truyn cho a lc nh
tip xc n hi qua con ln, bc v l xo (con ln cam cho chiu kim ng h, con ln
vng cho chiu ngc kim ng h).
Khng th truyn ng cho vnh xanh v khng c hin tng chn con ln.
3. Khi a lc l khu dn, chuyn ng quay hai chiu ca n truyn cho vnh xanh nh
cc con ln chn vo gia a xanh v vnh lc (con ln mu cam cho chiu kim ng h,
con ln mu vng cho chiu ngc kim ng h). Chuyn ng quay ca a lc c
truyn cho cng hng nh tip xc n hi qua l xo, bc v con ln (con ln vng cho
chiu kim ng h, con ln mu cam cho chiu ngc kim ng h).
Tm li, chuyn ng quay hai chiu ch c th truyn t vnh xanh n cng hng. Truyn
ngc li l khng th. Cng hng v a lc lun quay cng nhau.
Nu gi vnh xanh c nh, chuyn ng quay ch c th truyn t cng hng n a lc.
Truyn ngc li l khng th, gy kt c cu. Khi a lc khng th ng vai tr khu
dn.
23
Two way overrunning clutch 2
http://youtu.be/VgciAZMn7Zc
Ly hp siu vit hai chiu.
Vnh mu xanh v cng hng quay quanh c nh.
a van mu lc quay khng trn trc cng hng.
L xo nu p cc con ln vo khe chm gia vnh v a.
Mi tn ch chiu quay ca tng khu dn theo tng lc.
Chuyn ng quay hai chiu c th truyn t vnh xanh cho cng
hng. Khng th truyn theo chiu ngc li.
Cng hng v a van lun quay cng nhau.
y l mt bin th ca c cu: Two way overrunning clutch 1
http://youtu.be/-Y_SQGMRx8k
1. Khi vnh xanh l khu dn, chuyn ng quay ngc chiu kim
ng h ca n truyn cho a lc nh cc con ln vng chn vo
gia a lc v vnh xanh.
Chuyn ng quay cng chiu kim ng h ca vnh xanh khng th truyn cho cng
hng.
2. Khi cng hng l khu dn, chuyn ng quay hai chiu ca n truyn cho a lc nh
tip xc n hi qua con ln vng, bc v l xo (cho chiu kim ng h), hoc tip xc
trc tip gia cng hng v a lc (cho chiu ngc kim ng h).
Khng th truyn ng cho vnh xanh v khng c hin tng chn con ln.
3. Khi a lc l khu dn, chuyn ng quay cng chiu kim ng h ca n truyn cho
vnh xanh nh cc con ln vng chn vo gia a lc v vnh xanh.
Chuyn ng quay ngc chiu kim ng h ca a lc khng th truyn cho vnh xanh.
Chuyn ng quay ca a lc c truyn cho cng hng nh tip xc n hi qua l xo,
bc v con ln vng (cho chiu ngc kim ng h), hoc bng tip xc trc tip gia
a lc v cng hng (cho chiu kim ng h).
24
Sprag overrunning clutch 1
http://youtu.be/0gwzmLh03Bw
Ly hp siu vit dng chm.
Trc mu xanh v lc quay quanh c nh.
L xo xanh v cht duy tr s tip xc gia cc chm vng v
hai trc.
Mi tn ch chiu quay ca tng khu dn theo tng lc.
Khi trc xanh l khu dn, trong chuyn ng quay hai chiu ca
n ch c chiu kim ng h l truyn c cho trc lc.
Khi trc lc l khu dn, trong chuyn ng quay hai chiu ca n ch c chiu ngc kim
ng h l truyn c cho trc xanh.
25
Screw overrunning clutch 1
http://youtu.be/M4d_8VpNe9k
Ly hp siu vit vt me.
Trc mu xanh v lc quay quanh c nh.
ai c vng c cn ngoi v c khp vt (ren phi) vi trc xanh.
L xo c khuynh hng quay ai c vng theo chiu kim ng
h bo m tip xc mt cn ca ai c vng v trc mu lc.
Mi tn ch chiu quay ca tng khu dn theo tng lc.
Khi trc xanh l khu dn v quay ngc chiu kim ng h, trc
lc c xu hng gi ai c bt ng. ai c c xu hng i v
pha trc lc, p lc tip xc mt cn tng, trc lc quay cng
trc xanh.
Khi trc xanh l khu dn v quay cng chiu kim ng h, trc lc c xu hng gi ai c
bt ng. ai c c xu hng i xa trc lc, p lc tip xc mt cn gim, trc lc ng
yn.
Tm li:
- Khi trc xanh l khu dn, trong chuyn ng quay hai chiu ca n ch c chiu ngc
kim ng h l truyn c cho trc lc.
- Khi trc lc l khu dn, trong chuyn ng quay hai chiu ca n ch c chiu kim ng
h l truyn c cho trc xanh.
- Nu gi trc lc c nh, trc xanh ch c th quay theo chiu ngc kim ng h. N b
t ng phanh li khi quay theo chiu kim ng h: c cu chng quay ngc.
C cu ny c to trn my tnh v cha qua kim nghim thc t
26
Roller overrunning clutch 3
http://youtu.be/Hvr8LC-Ph7w
Ly hp siu vit con ln.
Trc vo mu xanh quay hai chiu.
Trc ra mu lc quay cng trc dn ch vi chiu quay do v tr cn
mu hng xc nh.
Cht mu cam lun p con ln vo khe chm gia trc vo v
trc ra.
L xo ca cht xanh phi khe nh v cn mu hng.
27
1.3. Bnh rng
1.3.1.1. B truyn c nh
Novikov gearing
http://youtu.be/oHQ4ZaiRbgc
n khp Nvicp.
c im:
n khp rng xon, bin dng trn, li tip xc vi lm.
Tip xc im
Kh nng ti v hiu sut cao hn n khp thn khai.
Herringborne gear
http://youtu.be/K_i4kU_L8Lw
B truyn bnh rng ch V.
Do ghp hai bnh rng xon chiu xon khc nhau nn c u im ca
b truyn rng xon: m v khng n nhng li khng c nhc im
ca n l lc chiu trc.
28
Sheet metal gears 1
http://youtu.be/c1nnWtySorQ
Bnh rng t thp tm.
Dng cho ti nh, r, d sn xut hng lot.
29
Screw gear drive 1b
http://youtu.be/_gE1v6ahjk4
B truyn bnh rng xon
B truyn gm mt bnh rng nh (hng) v mt bnh rng lm
(xanh) nhng t s truyn l 1. Rng xon gy ra iu tng l v
l ny.
M un php mn mn = 2 mm
Bnh rng hng:
- Gc xon B1 = 0 ,
- M un mt u ms2 = mn = 2 mm
- S rng Z1 = 18
- ng knh vng chia D1 = 36.0 mm
Bnh rng xanh:
- Gc xon phi B2 = 45 .
- M un mt u ms2 = 2.83
- S rng Z2 = 18
- ng knh vng chia D2 = 50.91 mm
Gc gia hai trc E = B1 + B2 = 45 .
T s truyn: i = Z2/Z1 = 1 (khng phi D2/D1 = 1.41)
30
Screw gear drive 4
http://youtu.be/WZRst3BMCag
B truyn bnh rng xon.
Video nhm th hin:
1. Trong b truyn bnh rng tr hai trc song song (xanh), nu dng
rng xon th gc xon phi bng nhau v ngc chiu xon.
2. Trong b truyn rng xon trc vung gc cho nhau (vng v
hng):
Gc xon B1, B2 phi cng chiu xon, B1 + B2 90 . B truyn
vng c gc xon phi. B truyn hng c gc xon tri.
Nu cc bnh dn (bnh rng nh) quay cng chiu th cc bnh b
dn (bnh rng ln) quay ngc chiu nhau.
31
Coaxial rotation reverser of 4 spur pinions
http://youtu.be/MB7zUQCQRxI
B o chiu ng trc 4 bnh rng tr.
Khu dn: bnh rng hng.
Khu b dn: bnh rng xanh. Chng c cng s rng.
Bnh rng lc v vng quay lng khng.
Bnh rng lc n vi bnh rng vng v xanh.
Bnh rng vng n vi bnh rng lc v hng.
S rng ca bnh rng lc v vng c th ty .
Khu dn v khu b dn quay ngc chiu nhau, vn tc bng nhau.
C cu ny thay cho b o chiu 3 bnh rng cn khi khng mun c cc trc vung gc
vi nhau.
3-gear coupling 1
https://www.youtube.com/watch?v=uCzyQT930JY
Khp trc 3 bnh rng tr.
Khng cn cho bnh rng rng trong.
Z1 = Z2 = 20
Z3 = 30
Z1, Z2 l s rng ca cc bnh rng rng ngoi
Z3 l s rng ca bnh rng rng trong
Cc bnh rng Z1, Z2 c cng vn tc v chiu quay.
Nu Z1 khc Z2 th vn tc khc nhau.
3-gear coupling 2
https://www.youtube.com/watch?v=nBCts0-4KIs
Khp trc 3 bnh rng tr.
Khng cn cho bnh rng rng trong.
Z1 = 20, Z2 = 40
Z3 = 50
Z1, Z2 l s rng ca cc bnh rng rng ngoi
Z3 l s rng ca bnh rng rng trong
Cc bnh rng Z1, Z2 c cng chiu quay.
T s truyn l 2.
32
1.3.1.2. B truyn c di ng
33
Screw gear drive 8
http://youtu.be/5AizQPWoGxI
B truyn bnh rng xon hnh tinh
Khung xanh v bnh rng hng quay quanh trc c nh.
Khung mang hai bnh rng quay lng khng trn n.
C cu hnh tinh c hai bc t do.
Khu dn l khung mu xanh v bnh rng hng.
Video th hin khung quay u cn bnh rng hng lc u ng yn sau quay u.
34
Planetary Reduction Gear 4
http://www.youtube.com/watch?v=RmUYrYai1S4
B gim tc hnh tinh
S rng ca bnh rng Z1 = 40
S rng ca bnh rng xanh Z2 = 38
M un m = 2 mm
lch tm trn trc lc e =2 mm.
Bnh rng xanh Z2 c chuyn ng tnh tin trn nh tm c nh mu
xanh. Bn knh ca hai l trn tm xanh = e + bn knh cht ca bnh
rng xanh.
T s truyn i = Z1 / (Z1 - Z2) = 20
35
Crank for small angle rotation
http://youtu.be/WAIg5tR1fzM
Tay quay gc b.
Tay quay dn mu lc vn tc Ng.
Trc ra mu hng vn tc Np.
Bnh rng vng c nh.
Bnh rng xanh v tm ghp c nh vi nhau.
S rng ca bnh rng hng, vng, xanh v tm ln lt l:
Zp = 20, Zy = 19, Zb = 20, Zv = 19
Ng/Np = (Zp.Zb) / ( Zp.Zb Zv.Zy) = 10.26
Trc ra quay chm hn tay quay dn khong 10 ln, cng chiu.
36
3-gear planetary mechanism A2
http://youtu.be/MfYuWLOqSwQ
B truyn hnh tinh 3 bnh rng.
i = nc/n3 = Z3/(Z1+Z3)
nc: vn tc ca tay quay xanh
n3: vn tc ca bnh rng rng trong mu lc, s rng Z3 = 60
Z1 = 20, s rng ca bnh rng c nh mu cam
Z2 = 20, s rng ca bnh rng vng
Z1 + 2Z2 = Z3; i = 3/4
Cn, bnh rng lc v vng lun quay cng chiu khng ph thuc s rng.
38
4-gear planetary mechanism E
http://youtu.be/c09J2mDX1yI
B truyn hnh tinh 4 bnh rng
i = n1/nc = 1 ((Z2.Z4)/(Z1.Z3))
n1: Vn tc ca bnh rng vng, s rng Z1 = 44
nc: Vn tc ca tay quay xanh
Z2 = 44 (bnh rng rng trong mu lc); Z3 = 40 (bnh rng rng
trong mu cam); Z4 = 20 (bnh rng c nh mu hng). Bnh
rng lc v cam ghp c nh vi nhau.
Z2 Z1 = Z3 Z4
i = 1/12
Tay quay xanh v bnh rng vng quay cng chiu trong trng hp ny.
39
4-gear planetary drive 1
http://www.youtube.com/watch?v=OXy-ayPXFJM
B truyn hnh tinh 4 bnh rng
S rng ca:
- vnh rng c nh: 60
- cc bnh rng khc: 20
N1 = 4 Nc
N1: Vn tc ca bnh rng mu cam
Nc: Vn tc ca tay quay
41
Parallelogram and internal gear mechanisms 1b
https://youtu.be/zjwgHU3WsvM
C cu bnh hnh v bnh rng trong.
y l mt phng n kt cu ca Parallelogram and internal gear
mechanisms 1a
h p = 2e
h: ng knh ca hai l trn tm.
p: ng knh hai cht trn tay quay b dn.
ng ni tm l v tm cht D1C1 v D2C2 (ng vai tr cc thanh
ca cc c cu bnh hnh) phi song song vi tay quay dn mu hng.
Z1: s rng ca bnh rng rng ngoi (= 30)
Z2: s rng ca bnh rng rng trong (= 60)
n1: vn tc tay quay dn mu hng.
n3: vn tc tay quay b dn mu lc.
T s truyn i = n1/n3 = Z1/(Z2-Z1) = 30/(60-30) = 1
Tay quay hng v lc (ng trc hai pha) quay cng vn tc, ngc chiu nhau.
Kt cu ny ph hp vi t s truyn ln, khi (Z2-Z1) b. Xem:
http://youtu.be/U7WEXjV0t0A
42
Gear and linkage mechanism 6b
http://youtu.be/f727Y_sfjJQ
C cu thanh v bnh rng
Bnh rng hng v cam ghp c nh vi nhau.
Bnh rng hng v xanh lp khp quay vi thanh mu lc.
Bnh rng mu cam v tm lp khp quay vi thanh mu vng.
Cc bnh rng c cng s rng. Hai thanh v khi bnh hng v cam to
thnh c cu 4 khu bn l.
Bnh rng cam v hng ghp vi nhau sao cho ng trc ca bnh
rng ny i qua vng chia ca bnh rng kia.
Khu dn l bnh rng mu tm, quay u.
Cc thanh v bnh rng xanh quay khng u.
Chuyn ng ca chng ph thuc kch thc ca c cu 4 khu.
43
Gear and linkage mechanism 12
http://youtu.be/g9nYKdroNhM
C cu thanh v bnh rng
S rng ca bnh rng lc: 20
S rng ca bnh rng mu cam: 40
S rng ca bnh rng c nh mu vng: 20
Khu dn l tay quay mu hng quay u.
Bnh rng mu lc v mu cam quay khng u.
Planetary drive 3a
http://youtu.be/m_iEoDa2hZg
B truyn hnh tinh.
Bnh rng dn mu xanh s rng Z1 quay u.
Tay quay mu cam l cn ca b truyn hnh tinh.
Bnh rng vng hnh tinh s rng Z2 v thanh vng ghp c nh vi
nhau. Tay quay mu cam quay khng u.
Nu Z1 = n.Z2, con trt hng i li n ln trong 1 vng quay ca bnh
rng xanh. y n = 2.
Planetary drive 3b
http://youtu.be/bep4vLlzR0g
B truyn hnh tinh.
Tay quay mu cam quay u (khu dn) l cn ca b truyn hnh
tinh. Bnh rng vng hnh tinh s rng Z2 v thanh vng ghp c
nh vi nhau. Con trt hng lc quanh trc c nh
Bnh rng rng trong mu xanh s rng Z1 quay khng u.
Nu Z1 = n.Z2, bnh rng xanh quay 1 vng khi tay quay dn quay n vng. y n = 2.
44
Gear, rack and linkage mechanism 2
http://youtu.be/i-wC0g5RZSo
C cu thanh v bnh rng thanh rng.
Tay quay mu lc, con trt thanh rng vng v a xanh to thnh c
cu cu lit.
Trc quay ca a xanh v bnh rng hng thng hng.
Trc quay ca tay quay mu lc v a xanh khng thng hng.
Khu dn l a mu xanh, quay u.
Bnh rng hng v tay quay mu lc quay khng u.
45
Cam-controlled planetary gear 2
http://youtu.be/B5XkX2ct0P8
C cu bnh rng hnh tinh c cam iu khin
Cam rnh c nh.
Bnh rng trung tm quay trn c nh.
Cn hnh tinh mu vng quay trn ng trc vi bnh rng .
Qut rng mu lc (bnh rng hnh tinh) mang con ln chy trong
rnh cam.
Nu cn hnh tinh vng l khu dn quay u, bnh rng b dn c
th c nhiu kiu chuyn ng ty theo bin dng rnh cam v s rng bnh rng. Trong
video ny bin dng l ng e lp lch tm. 1 vng trc dn ng vi 1 vng trc b dn.
Bnh rng b dn quay ngc hai ln trong 1 chu k.
46
1.3.2. Bnh rng cn
Bevel Gears 1
http://www.youtube.com/watch?v=kbBswXcIiKo
B truyn bnh rng cn. Gc gia hai trc < 90 .
Bevel Gears 2
http://www.youtube.com/watch?v=Payj9xoQNjw
B truyn bnh rng cn. Gc gia hai trc = 90 .
Bevel Gears 3
http://www.youtube.com/watch?v=fSfmEXJxebc
B truyn bnh rng cn. Gc gia hai trc > 90 .
Gc nh cn chia ca bnh rng ln l 180 .
Bevel Gears 4
http://www.youtube.com/watch?v=omFu1uOtTEk
B truyn bnh rng cn. Gc gia hai trc gn bng 180 .
Gc nh cn chia ca bnh rng ln l 180 .
Bevel Gears 5
http://www.youtube.com/watch?v=S0fAeqzIA3k
B truyn bnh rng cn. Bnh rng cn rng trong.
Bevel Gears 6
http://www.youtube.com/watch?v=p_ZqoHcTQOU
B truyn kp bnh rng cn ng trc.
Bevel Gears 7
http://www.youtube.com/watch?v=EIHiPaJiIGk
B truyn kp bnh rng cn ng trc.
47
Pitch adjustment for boat propeller 1
https://youtu.be/XAxBGd46z0w
iu chnh bc ca chn vt tu thy.
Cc cnh mu vng lp khp quay vi moay trong sut v ni
vi trc iu khin bi cc bnh rng cn.
Quay trc xanh so vi moay iu chnh bc. Khng th hin
b phn nh v trc vi moay sau khi iu chnh.
48
Reductor with gears of equal number of teeth 5
http://www.youtube.com/watch?v=DT7N5GfLOUE
Gim tc bng cc bnh rng c cng s rng, bi ton vn
c coi l khng c li gii.
Cc bnh rng tm, quay lng khng trn trc mu ng.
Bnh rng vng lp c nh vi trc mu ng.
Bnh rng lc quay nhanh gp 3 ln bnh rng xanh.
49
Satellite Bevel Gear 7
http://www.youtube.com/watch?v=hV2LwzHDh2Q
B truyn hnh tinh.
Planetary drive 2
http://youtu.be/PuQ1K77piRM
C cu qun si.
Bnh rng hng, bnh rng hnh ting vng v cn lc to nn b
truyn hnh tinh vi sai. Cn lc l khu dn. Bnh rng hnh tinh vng
v cun si quay quanh trc thng ng v quanh trc bn thn.
Ngoi ra bnh rng hng cn nhn chuyn ng t b truyn trc vt
v bnh ai xanh. Chuyn ng ny bin i vn tc quay ca cun
si quanh trc ca n.
50
1.3.3. B truyn trc vt
51
Worm Drive 7: Rotating and rolling worm loci
http://youtu.be/aOFozC13Wvg
Trc vt quay quanh trc bn thn ng thi ln trn bnh vt.
Mt im ca trc vt (trong mt phng vung gc vi trc quay ca
n v cha trc quay ca bnh vt) vch ng xon trn mt xuyn
(mu lc). Mt im ca trc vt khng nm trong mt phng ni trn
vc ng xon trn mt xuyn cho (mu cam).
52
Worm Drive 10: Spring-Worm
http://youtu.be/s71Vo2jSBuA
B truyn trc vt. L xo to nn trc vt v gim chn ng nng.
Globoidal gear
http://youtu.be/wM4xuxoqiDI
B truyn trc vt lm.
53
Globoid worm and pin drive
http://youtu.be/NI4fmw2YRRk
B truyn trc vt lm dng cho c cu li t. Trc vt c ni vi v
lng xe. Cht quay vng lm gim ma st tip xc. Trc vt lm hot
ng tt hn trc vt thng.
Internal worm 1
http://youtu.be/BDB-QOFkC8M
Trc vt rng trong.
l vnh mu xm. Thc ra n l ai c (1 mi ren) n khp vi
bnh rng lc (40 rng). Dng rng ca bnh rng khc vi dnh
rng thng thng.
Khu dn l bnh rng hng (10 rng) n khp vi bnh rng rng
trong mu vng (60 rng).
Vnh mu xm v bnh rng mu vng c nh vi nhau.
Chuyn ng c ly ra t bnh xch mu lc.
T s truyn tng: (60/10).(40/1) = 240.
54
Internal worm wheel 1
http://youtu.be/mkDoJLZrXZA
Bnh vt rng trong. l vnh mu vng. Thc ra n l bnh rng
xon rng trong (60 rng) n khp vi trc vt mu hng (1 mi ren).
Lc dn c truyn cho bnh xch lp c nh vi trc vt. T s
truyn: 60.
Wormworm drive 2
http://youtu.be/rgxeKBfs80M
Truyn ng trc vt.
Cn mu tm mang khi bnh rng nh (bn knh vng ln R2) v
trc vt nh (1 u mi, bc xon t1, bn knh vng ln R3).
Trc vt ln mu lc: 2 u mi, bc xon t2 = 2.t1, bn knh vng
ln R4 = 2.R3.
Bnh rng trong mu xm (bn knh vng ln R1 = 4.R2) c nh.
V4 = Vc(1+A)
V4: vn tc ca trc vt lc.
Vc: vn tc ca cn tm.
A = (R3/R4).(R1/R2); y A = 2 nn V4 = 3Vc
Cn tm v trc vt lc quay cng chiu.
55
Study of worm-worm drive 1
http://youtu.be/JvzI2_4UKBU
Truyn ng trc vt.
Khu dn: cn xanh c nh vi trc vt nh mu vng (1 u mi,
bc xon t1, ng knh vng ln D1).
Khu b dn: Trc vt ln (2 u mi, bc xon t2 = 2.t1, ng
knh vng ln D2 = 2.D1).
Khu dn v b dn quay cng vn tc, cng chiu.
C th thay trc vt nh bng tr c rnh vng hay bng thanh rng.
Nu trc vt nh mu vng lp khp quay vi cn v c ma st gia cc trc vt th khu
dn v khu b dn cng quay cng chiu, cng vn tc (trc vt vng khng quay trn trc
ca n). Nu khng, khu b dn quay chm hn khu dn.
ng knh trc vit khng c vai tr g v mt ng hc.
56
1.3.4. Bnh rng cht
57
Pin gear drive 1F
http://youtu.be/nW1XrnThuRs
Bnh rng cht, t s truyn i = 3/4
58
Pin gear drive 1M
http://youtu.be/yW8RGxV8xTU
Bnh rng cht, t s truyn i = 10/12
Tm cc cht khng nm trn vng ln ca bnh cht.
Hai vng nt t l hai vng ln ca c cu.
Bin dng rng l ng bao ca h ng trn cht, tm ca chng
trn ng hypocycloid thu ngn c vch ra bi tm ng trn
cht khi bnh cht ln khng trt trn bnh rng.
59
Multishaft driller
http://youtu.be/gLEKqk-8CEY
u khoan nhiu trc dng b truyn vt.
Cc trc ra quay cng chiu v cng vn tc vi trc vo, mc
du khong cch trc gia trc ra v trc vo khc nhau. Xem
thm:
http://www.youtube.com/watch?v=QfiJSTRDASs
Pin coupling 6
http://www.youtube.com/watch?v=zfXDfoOAnrY
C cu hnh tinh to t Pin Coupling 5
http://www.youtube.com/watch?v=QfiJSTRDASs
Phng ca thanh mu gn vi trc xanh khng i trong khi
truyn ng.
60
Wobbling pin gear mechanism 1
https://youtu.be/4EOUETtRSmA
B truyn cht bnh rng quay o.
Khu dn: trc hng c phn nghing.
Khu b dn: bnh rng xanh, s rng Zb.
Bnh rng cht mu lc, s rng Zgn, lp khp quay vi phn
nghing ca trc hng. N thc hin chuyn ng quay o. Zgn
ln hn Zb.
Bnh rng xm, s rng Zgy, c nh. N gi khng cho bnh rng lc quay v Zgy = Zgn.
Khu b dn quay u, ngc chiu khu dn.
T s truyn: i = (Zgn Zb) / Zb
y: Zb = 38 ; Zgn = Zgy = 40 ; i = 1/19.
C cu ny c tn b truyn quay o trong cun Mechanisms And Mechanical Devices
Sourcebook, Sclater & Chironis, 2001, trang 244.
61
1.3.5. Bnh rng mt u
Face gear 1
http://youtu.be/4QDNN8zon6k
B truyn bnh rng mt u dng chun.
Face gear 2
http://youtu.be/MIPrAhNj7ag
B truyn bnh rng mt u vi bnh rng tr rng xon.
Face gear 3
http://youtu.be/b9zeHMyvUbY
B truyn bnh rng mt u trc cho nhau.
Face gear 16
http://youtu.be/ayOxgYGHCL0
Mt bin th ca b truyn bnh rng mt u: gc gia hai
trc c th khc 90 .
62
External gear drive of adjustable shaft angle
https://youtu.be/jLKOUYczfgQ
Truyn ng bnh rng rng ngoi c iu chnh gc gia hai
trc.
Bnh rng vng l bnh rng tiu chun. Rng ca bnh rng lc
l kt hp rng mt tr v rng mt u. Chng c ct trn
my xc rng c bit c th thay i gc gia trc phi v trc
dao trong qu trnh ct.
Face gear 7
http://youtu.be/QElC9kO-3BQ
Bnh rng mt u: truyn ng cho cnh qut my bay trc
thng (Lewis Research Center, Cleveland, Ohio, USA).
Hai ng c t ngang (mu tm) truyn m men cho trc
ng mu vng, trc ny ni vi cnh qut qua hp gim tc
hnh tinh (khng th hin).C cu phn m men u ra
nhiu trc qua nhiu ng truyn nh vy gim ti cho cc
rng. Bnh rng mt u cho php d khc phc sai s do
ch to, lp rp, do bin i nhit v rung ng i vi cc
cp n khp.
Face gear 8
http://youtu.be/dKYLYy8X4ts
B truyn hnh tinh bnh rng mt u.
Planetary mechanism with face gear.
Bnh rng mu lc c nh, s rng Z1 = 40
Bnh rng vng c Z2 = 30 rng
n2/nc = (Z1+Z2)/Z2 = 7/3
nc: vn tc trc xanh
n2: vn tc trc vng
Khc vi b truyn hnh tinh bnh rng tr thng, khng c
rng buc gia cc s rng Z1, Z2 v s rng ca cc bnh rng hng.
63
Face gear 10
http://youtu.be/-sA5_-3ZSa4
C cu o chiu quay bng bnh rng mt u.
Trc vo mu hng. Di chuyn thanh trt xanh bng tay.
Face gear 11
http://youtu.be/vVRfKdGLjZ0
C cu gim tc hai tc bng bnh rng mt u.
Trc vo mu xanh. Di chuyn thanh trt mu lc bng
tay.
Face gear 12
http://youtu.be/W38bOovKApo
C cu gim tc hai tc c o chiu bng bnh rng mt
u. Trc vo mu xanh. Trc vng c hai vn tc tin v hai vn
tc li.
Di chuyn thanh trt mu lc bng tay.
64
1.3.6. Bnh rng xon Acsimet
65
Archimedean drive 1a
http://youtu.be/D6XjnCc6gKQ
B truyn Acsimet.
Cam mu xanh v mu cam ging nhau, bin dng Acsimet.
Hai cam quay cng vn tc, ngc chiu nhau nh b truyn hai
bnh rng tr cng s rng.
Nu hai cam c bc xon p1 v p2 ca bin dng Acsimet khc
nhau th t s truyn l p1/p2.
Bc xon phi ln trnh kt.
C th dng l xo xon phng thay cho vt nng.
Archimedean drive 1b
http://youtu.be/y-8fU6q5iV8
B truyn Acsimet.
Cam mu xanh v mu cam ging nhau, bin dng Acsimet. Cam
mu xanh l khu dn.
Hai cam quay cng vn tc, cng chiu nh b truyn ai c hai
bnh ai nh nhau.
Nu hai cam c bc xon p1 v p2 ca bin dng Acsimet khc nhau th t s truyn l
p1/p2.
Bc xon phi ln trnh kt.
C th dng l xo xon phng thay cho vt nng.
Archimedean drive 1c
http://youtu.be/naBSF38qeSY
B truyn Acsimet.
Cam mu xanh v mu cam c bin dng Acsimet khc nhau, bc
xon p1 v p2, p1 = 2.p2. Cam mu xanh l khu dn.
Hai cam quay ngc chiu nhau, vn tc khc nhau, nh b
truyn hai bnh rng tr khc s rng.
T s truyn l 1/2.
Bc xon phi ln trnh kt.
C th dng l xo xon phng thay cho vt nng.
Archimedean drive 1d
http://youtu.be/JAKbVNx4IpI
B truyn Acsimet.
Cam mu xanh v mu cam c bin dng Acsimet khc nhau, bc
xon p1 v p2, p1 = p2/2. Cam mu xanh l khu dn.
Hai cam quay cng chiu, vn tc khc nhau, nh b truyn ai c
hai bnh ai khc nhau.
T s truyn l 2.
Bc xon phi ln trnh kt.
C th dng l xo xon phng thay cho vt nng.
66
Archimedean drive 2a
http://youtu.be/dBYRbJxQSrw
B truyn Acsimet.
Cam mu xanh v mu cam ging nhau, rnh bin dng Acsimet.
Cam mu xanh l khu dn.
Cht hng trt trong hai rnh xon v c trong rnh thng ca thanh
c nh.
Nu thanh ny vung gc vi ng ni tm hai bnh ti im gia
ca n th hai bnh quay cng vn tc, ngc chiu nhau, nh b
truyn hai bnh rng tr cng s rng.
Trng hp khng vung gc ti im gia, vn tc bnh b dn mu cam khng u.
Archimedean drive 2b
http://youtu.be/Jmls2qUs05w
B truyn Acsimet.
Cam mu xanh v mu cam ging nhau, rnh bin dng Acsimet.
Cam mu xanh l khu dn.
Cht hng trt trong hai rnh xon v c trong rnh thng ca
thanh c nh.
Rnh thng nm trn ng ni tm hai bnh.
Hai bnh quay cng vn tc, cng chiu, nh b truyn ai c hai bnh ai nh nhau.
Archimedean drive 2c
http://youtu.be/-RIrEvSzv6Y
B truyn Acsimet.
Cam mu xanh v mu cam ging nhau, rnh bin dng Acsimet.
Cam mu xanh l khu dn.
Cht hng trt trong hai rnh xon v c trong rnh thng ca
thanh c nh.
Nu thanh ny khng vung gc vi ng ni tm hai bnh, bnh
b dn mu cam quay khng u, ph thuc v tr ca thanh v bc
xon ca rnh bin dng Acsimet trn c hai bnh.
Archimedean drive 3a
http://youtu.be/r0AO8t-z3SI
B truyn Acsimet.
Cam mu xanh v mu cam ging nhau, ng trc, rnh bin dng
Acsimet.
Cht hng trt trong hai rnh xon v c trong rnh thng ca thanh c
nh.
Hai bnh quay cng vn tc, ngc chiu nhau.
Bc xon ca rnh bin dng Acsimet phi ln trnh kt.
Archimedean drive 3b
http://youtu.be/bHDflbb9euc
B truyn Acsimet.
Bnh mu xanh v mu cam ng trc.
Bc xon ca rnh bin dng Acsimet ca bnh mu xanh gp i bc
ca bnh mu cam. Cht hng trt trong hai rnh xon v c trong rnh
thng ca thanh c nh.
Hai bnh quay ngc chiu nhau, t s truyn l 2.
67
Archimedean drive 3c
http://youtu.be/_pWGiUt36Ec
B truyn Acsimet.
Bnh mu xanh v mu cam ng trc.
Bc xon ca rnh bin dng Acsimet ca bnh mu xanh gp i bc
ca bnh mu cam. Cht hng trt trong hai rnh xon v c trong rnh
thng ca thanh c nh.
Hai bnh quay cng chiu, t s truyn l 1/2.
68
1.4. B truyn ma st
69
Friction roller drive 6
http://youtu.be/_jp1s8UZ0js
B truyn bnh ma st.
Khu dn: bnh mu hng quay cng chiu kim ng h.
Khu b dn: bnh mu lc.
Bnh mu vng quay lng khng trn trc ca con trt mu
cam.
Lc ma st ch tip xc c t ng to ra.
Ch truyn ng c nu tg((a+b)/2) nh hn m.
a l gc CAB, b l gc CBA, m l h s ma st ca vt liu cc bnh (ly tr s nh nht).
Trng lng ca cng mu xanh, con trt mu cam v bnh mu vng to nn lc ma
st ban u ch tip xc.
Khng th truyn ng nu bnh dn mu hng quay ngc chiu kim ng h.
70
Friction roller drive 10
http://youtu.be/zaVAsLNgHIk
B truyn bnh ma st: ti ma st.
Khu dn: trc mu lc.
Khu b dn: tang mu cam.
Ko tay n ca trc lch tm mu xanh, a bnh ln mu cam
vo tip xc vi bnh nh mu xanh, to p lc tip xc truyn
ng.
71
Barrel cam friction drive
http://youtu.be/UblRctFXjh4
B truyn ma st cam thng.
Khu dn: cam thng mu vng quay u.
Khu b dn: a mu lc quay khng u.
L xo to lc ma st truyn ng.
72
1.5. B truyn xch
Chain drive 1A
http://youtu.be/A9Fl4Bka7FE
B truyn xch in hnh c b tng xch.
Chain drive 1B
http://youtu.be/k0-Gd4PYR_o
Cch b tr b truyn xch c hai trc (mu hng v mu cam)
quay ngc chiu. Hai a xch vng quay lng khng.
73
1.6. Truyn ng thanh
Parallelogram Mechanism
http://www.youtube.com/watch?v=prMefg7NCsc
C cu bnh hnh.
khc phc v tr cht c t thm hai tay quay cc gc khc
nhau.
74
Parallel-link driller
http://www.youtube.com/watch?v=cHnnd78tUZ8
Mt ng dng ca c cu bnh hnh.
a ng mu vng ng vai tr thanh truyn. Trc vo mu xanh v cc
trc ra mu hng c cng chiu di tay quay v quay cng vn tc. V tr
cc trc tay quay trn a ng v a tnh (mu kem) ging nhau.
75
Inverse Parallelogram Mechanism 8
http://www.youtube.com/watch?v=ox03D0LQxck
C cu phn bnh hnh kp.
Mt c cu phn bnh hnh ng dng ni vo c cu chnh.
T s ng dng: 2.
y l mt phng n kt cu ca c cu Inverse Parallelogram
Mechanism 7
Tay quay quay 2 vng khi tay quay tm quay 1 vng.
y l c cu bin tc gm ton thanh v khp quay.
76
Inverse parallelogram mechanism 13
http://youtu.be/dqDHfOBE8EQ
C cu phn bnh hnh kp.
C cu phn bnh hnh 2 (b) ng dng ni vo c cu phn
bnh hnh 1 (ln).
T s ng dng: 2.
Cc thanh di ca c cu 1 l thanh mu kem c nh v thanh
mu lc.
Cc thanh di ca c cu 2 l thanh mu xanh v thanh mu hng bn tri.
Cc thanh mu hng quay ngc chiu nhau, cng vn tc.
Khng th hin cch vt qua v tr cht.
C cu ny hot ng nh c cu bnh rng tr (mu trong sut, thm vo minh ha),
mi bnh rng gn vi mt tay quay hng.
Kite mechanism 1
http://www.youtube.com/watch?v=5o-PS0ixoUQ
C cu hnh thoi lch.
a = d; b = c; b > a
a, b, c v d ln lt l chiu di ca cc thanh mu xanh, lc, tm v
nu.
C 2 v tr cht. Video khng th hin bin php vt qua v tr cht.
C lc c cu chy nh ging c cu c 1 khu v mt khp quay.
Kite mechanism 2
http://www.youtube.com/watch?v=ukYuFjQ_92Y
C cu hnh thoi lch.
a = d; b = c; b > a
a, b, c v d ln lt l chiu di ca cc thanh mu xanh, lc, tm v nu.
Video khng th hin bin php vt qua v tr cht.
Thanh tm quay 1 vng, thanh xanh quay 2 vng.
Nu 1 thanh quay u, thanh kia quay khng u.
Kite mechanism 3
http://www.youtube.com/watch?v=R6kJK8_stjs
Pht trin c cu hnh thoi lch bng cch ni thm vo mt c cu cu lt.
Khu quay 1 vng, khu xanh quay hai vng, c hai quay u.
Khng th hin cch vt qua v tr cht.
77
Kite mechanism 4
http://www.youtube.com/watch?v=BseymDwghxI
Pht trin c cu hnh thoi lch bng cch ni thm vo mt c cu cu
lt.
Khu quay 1 vng, khu xanh quay hai vng, c hai quay u.
y l mt phng n kt cu ca c cu Kite mechanism 3, l c
cu bin tc gm ton thanh v khp loi 5.
Khng th hin cch vt qua v tr cht.
Kite mechanism 6
http://youtu.be/gY0oJDQ-uVU
C cu hnh thoi lch, mt xut ca A. B. Kempe, nm
1877.
Chiu di ca cc thanh mu xanh: a
Chiu di ca cc thanh mu vng: a + a
Chiu di ca cc thanh mu lc: 4a
Khong cch gia hai khp quay trn thanh hng: 4a
nh s:
0 l thanh hng c nh,
1 l thanh hng tip theo,
n l thanh hng cui,
i = 1 n n
A1 l gc gia thanh 1 v 0,
Ai l gc gia thanh i v 0,
C cu lun bo m quan h: Ai = i.A1
tc l A2 = 2. A1; An = n.A1
V mt l thuyt c cu ny c th dng chia mt gc thnh n phn bng nhau hay
tng vn tc ln n ln.
Coulisse mechanism 2
http://www.youtube.com/watch?v=E1wY_h4ZzhI
C cu cu lit.
Trng hp a > d: khu mu xanh quay ton vng
a: chiu di tay quay; d: khong cch 2 tm quay c nh.
Coulisse mechanism 3
http://www.youtube.com/watch?v=p8bsOZu0BpE
C cu cu lit.
Trng hp a = d: khu mu xanh quay u, ton vng.
Vn tc ca n bng na vn tc tay quay dn ()
a: chiu di tay quay; d: khong cch 2 tm quay c nh.
Coulisse Gearbox 2
http://www.youtube.com/watch?v=gKQ-ro9gRcg
C cu cu lit.
Mt ng dng ca c cu cu lit c bit khi a = d
a: chiu di tay quay; d: khong cch 2 tm quay c nh.
T s truyn: 1/2. C cu nh gn nh c thm cc rnh.
78
Coulisse Gearbox
http://www.youtube.com/watch?v=bQYQS2rt80k
http://www.youtube.com/watch?v=gKQ-ro9gRcg
Hp gim tc c c cu cu lit ni tip.
Mt ng dng ca c cu cu lit c bit khi a = d
a: chiu di tay quay; d: khong cch 2 tm quay c nh.
T s truyn: 1/4.
Xem thm:
http://www.youtube.com/watch?v=8YImZomIFWI
Ellipse mechanism 3b
https://youtu.be/nR62MsDpLmw
C cu elip. Khu dn: tay quay hng bn knh a.
Khu b dn: trc vng c hai ng trt 90 .
Chiu di thanh truyn lc: a + a + b
Hai vng quay ca tay quay dn mu hng ng vi 1 vng quay ca
trc b dn vng (t s truyn = 2). Vn tc khu b dn khng u.
79
Altering speed with Oldham mechanism 2
http://www.youtube.com/watch?v=3JrO7tWzYXQ
Bin i vn tc nh c cu Oldham.
Nu trc l khu dn, vn tc trc mu lc bng na vn tc
trc dn.
iu ghi ch trongOldham mechanism 2
http://www.youtube.com/watch?v=TBYJwi4BTsM
c p dng vo y.
Ellipse mechanism 3a
http://youtu.be/TaraJQHhGNA
C cu elip. Gc gia hai phng trt khc 90 .
Thanh ch T v bnh rng ln lin nhau. V tr ca tm bnh rng
ln v khong cch tm ca b truyn bnh rng phi ly theo m
t trong video:
http://www.youtube.com/watch?v=8WCee-fP9rg
S rng: 19 v 38.
5 vng quay ca bnh rng nh ng vi 1 vng quay ca bnh
rng ln.
iu l l c cu chy nh mt b truyn hnh tinh nhng li khng c tay quay.
Nu khong cch trc bnh rng qu nh, c th thay bng b truyn n khp trong.
Ellipse mechanism 3b
http://youtu.be/VK0hndCKo8o
C cu elip. Gc gia hai phng trt khc 90 .
Thanh ch T v bnh rng ln lin nhau. V tr ca tm bnh rng
ln v khong cch tm ca b truyn bnh rng phi ly theo m t
trong video:
http://www.youtube.com/watch?v=8WCee-fP9rg
S rng: 19, 38 v 95.
1 vng quay ca bnh rng rng trong ng vi 25 vng quay ca
bnh rng hng, quay cng chiu.
iu l l c cu chy nh mt b truyn hnh tinh nhng li khng c tay quay.
80
Ellipse mechanism 3c
http://youtu.be/HPJgUTGt6Ig
C cu elip. Gc gia hai phng trt bng 90 .
Thanh truyn v bnh rng ln lin nhau. Tm bnh rng ln nm
gia chiu di thanh truyn v khong cch tm ca b truyn
bnh rng bng na chiu di thanh truyn.
S rng: 20, 20 v 60.
n3/n1 = (Z1.Z2)/(Z3.Z3)
n3: vn tc bnh rng rng trong
n1: vn tc bnh rng hng
1 vng quay ca bnh rng rng trong ng vi 9 vng quay ca bnh rng hng, quay
cng chiu.
iu l l c cu chy nh mt b truyn hnh tinh nhng li khng c tay quay.
81
Bar mechanism for reversing rotation 2
https://youtu.be/7wEIiMXYB-g
C cu thanh o chiu quay. y l s kt hp hai c cu sin
chung mt con trt mu vng.
Khu dn: tay quay lc (hay tm).
Khu b dn: tay quay kia, quay cng vn tc nhng ngc chiu khu
dn.
Khu dn v khu b dn ng trc.
Nhc im:
- c lc qun tnh do c khu chuyn ng i li.
- c v tr cht khi tay quay b dn v tr thng ng.
C cu tr thnh khp trc (khng o chiu) khi hai tay quay c lp lun song song
vi nhau.
82
Angular transmission (45 degrees)
http://www.youtube.com/watch?v=QEMpifDSqF0
Truyn ng gc 45 .
L cch n gin nht truyn ng gia hai trc ct nhau.
Trc vo v trc ra quay u.
83
Bar mechanism for speed reduction
http://www.youtube.com/watch?v=XInp3zS6Qkg
Bin tc bng c cu thanh.
Trc xanh quay 1 vng, trc lc quay 2 vng.
C hai quay u.
84
Coulisse mechanism 7
https://youtu.be/8rPSskNzKzM
C cu cu lt.
C lch trc A gia trc dn mu lc v tr ra mu xanh. Trc
lc c cht nghing lp chi tit hng.. Khong cch gia tm hnh
cu hng v trc quay ca trc xanh l B.
Nu B < A: trc xanh lc.
Nu B > A: trc xanh quay khng u. T s truyn: 1
Video ng vi trng hp B = A. Trc xanh quay u, t s
truyn .
C cu B = A c v tr khng n nh khi tm hnh cu hng nm
trn trc ca trc xanh. Qun tnh ca khu b dn gip vt qua
v tr ny. Mc ch ca cc cht vng v rnh trn chi tit hng l cho thy chi tit hng
khng quay theo trc lc. Nh vy c th lp mt ng n hi ni trn v a ca chi
tit mu hng thc hin vic truyn ng qua vch kn trn lp trn (xem hnh
s ).
85
Spherical coulisse mechanism 1b
https://youtu.be/TtdoS8pRJZA
C cu cult cu. Trc dn mu trng. Trc b dn mu vng.
y l c cu cu. Tm ca n l giao im ca ng tm hai trc.
ng tm hai trc ct nhau theo gc A = 45 . Gc gia ng
tm trc dn v ng tm cht con trt hng B = 60 .
B ln hn A. Mt vng trc b dn ng vi 1 vng ca trc dn. Vn
tc trc b dn khng u.
86
1.7. Cam
87
Altering speed with Reuleaux polygon 1b
http://youtu.be/NDcAWlbEfpM
Bin tc bng a gic Rl.
C cu hot ng theo nguyn tc khi mt a gic Rl n cnh quay
1 vng trong a gic bao, tm ca n chy theo ng cong kn n
ln. Xem:
http://www.youtube.com/watch?v=BnvT45CjD-E
T s truyn l 3 (= n, s cnh ca a gic Rl). Vn tc ca trc
ra rt khng u.
V l thuyt, c tng c cnh ca a gic R l (7, 9, 11, ) s
c t s truyn ln v vn tc ra bt khng u.
Torus transmission 1
http://youtu.be/blMbnSe44Ag
Truyn ng quay bng khp xuyn gia hai trc cho nhau
90 . Khu dn l vnh xuyn vng. Khu b dn l bc mu
c cht trt theo rnh xon ca vnh xuyn vng. Rnh
xon c 2 vng (n = 2) nn cho t s truyn l n = 2.
Torus transmission 2
http://youtu.be/bcrJcaKA4MA
Truyn ng quay bng khp xuyn.
Cn mu lc l khu dn. Cam hnh xuyn vng c nh c rnh
xon 2 vng. Hai bc l khu b dn, chng c cht chy
theo rnh xon. 1 vng quay ca cn ng vi 2 vng quay ca
bc.
C cu ny c th p dng cho tr chi u quay.
88
1.8. Truyn ng ai
Belt drive 1
http://youtu.be/LVro9AMkPAU
Truyn ng ai gia hai trc song song.
C th truyn ng o chiu vi ai trn, ai dt, khng th vi ai
thang.
Belt drive 1b
http://youtu.be/mEDpH4xR8KE
o chiu quay gia hai trc song song (hng v lc).
Tit din ai: trn hay lc lng.
Dng ai rng hai mt th tt hn. C th thay ai bng xch.
Belt drive 2
http://youtu.be/RpVSn_ZZCOI
Truyn ng ai gia hai trc cho nhau 90 theo mt chiu quay.
trnh tut ai th bnh ai phi rng v ch c nh v tr sau khi chy
th.
Belt drive 3
http://youtu.be/m7ram9-X-2s
Truyn ng ai gia hai trc cho nhau 90 theo mt chiu quay.
trnh tut ai th bnh ai phi rng v ch c nh v tr sau khi
chy th.
Belt drive 4a
http://youtu.be/tzg6DS9rNJc
Truyn ng ai gia hai trc ng trc, chiu quay ngc nhau.
Cng dng cho truyn ng gia hai trc cho nhau 90 .
Ch dng vi ai trn.
Belt drive 4b
http://youtu.be/LySVtyqfBBs
Truyn ng ai gia cc trc song song.
Truyn ng ai gia hai trc cho nhau 90 .
Chiu quay gia hai trc song song l ngc nhau.
Ch dng vi ai trn.
89
Belt drive 4c
http://youtu.be/ZXLJzeK2PSQ
Truyn ng ai gia hai trc ct nhau. Gc gia trc vng v xanh
c th khc 90 . Tng t truyn ng bnh cn nhng chiu quay
ca khu b dn ngc li.
Ch dng vi ai trn, ai dt, khng dng vi ai thang.
Belt drive 5a
http://youtu.be/dZllsgv0GyE
Truyn ng ai gia hai trc ct hoc cho nhau bng ai trn.
ai qun 1 vng quanh bnh ai mu xanh.
Gc gia hai trc hng v xanh c th khc 90 .
Khong cch gia chng c th iu chnh trong phm vi hp.
Belt drive 5b
http://youtu.be/YUOyXmsETi8
Truyn ng ai gia hai trc ct hoc cho nhau bng ai trn.
C th iu chnh gc gia hai trc (t 0 n 360 ) v khong cch
gia chng bng cch di chuyn thanh vng.
ai qun 1 vng quanh bnh ai mu xanh.
Hai nhnh ai ni vi bnh ai hng c bt cho nhau tng gc m
ca ai hay o chiu quay ca trc ra.
C th xem y l khp trc vn nng ng tc.
Belt drive 5c
http://youtu.be/eWL-9nD16Gk
Truyn ng ai gia hai trc cho nhau bng ai trn.
C th iu chnh gc gia hai trc (t 0 n 360 ) v khong cch
gia chng bng cch di chuyn thanh vng.
ai qun 1 vng quanh bnh ai mu xanh v mu hng.
C th xem y l khp trc vn nng ng tc.
Belt drive 6
http://youtu.be/Idc3LDbRby8
Truyn ng ai gia hai trc cho nhau bng ai trn.
Gc gia hai trc xanh v hng l 90 .
ai qun 1 vng quanh bnh ai mu xanh.
C th di chuyn trc mu xanh trong khi truyn ng,
Belt drive 7
http://youtu.be/CTw53zSy4Wk
Truyn ng gia hai trc song song, mt trc di ng.
Ch : 3 nhnh ai ni n bnh ai xm v xanh phi song song.
Ch dng vi ai trn, ai dt, khng dng vi ai thang.
90
Belt drive 8
http://youtu.be/CnG6PuEGD-s
Truyn ng gia hai trc song song, mt trc di ng.
Ch : 4 nhnh ai ni n bnh ai xanh v lc phi song song.
Ch dng vi ai trn, ai dt, khng dng vi ai thang.
Belt drive 9
http://youtu.be/LZIZaLQipY0
Truyn ng gia cc trc song song, mt trc di ng c theo
phng ng v ngang.
Khng th hin b phn lm con trt ng v ngang di chuyn.
Ch : cc nhnh ai phi song song (tr nhnh ni hai bnh ai
nh trn con trt hng).
Ch dng vi ai trn, ai dt, khng dng vi ai thang.
Belt drive 10
http://youtu.be/9XH9Htx9qTk
Truyn ng gia hai trc song song, mt trc di ng.
Dng c mu cam c th n bt k im no nawmf trong hnh
vnh khn bn knh (R1 + R2) v (R1 R2).
R1, R2 ln lt l chiu di thanh vng v hng.
R1 ln hn R2
Belt drive 11
http://youtu.be/eBJ5gQ9LLZs
Truyn ng gia cc trc song song, c trc di ng.
Ch : cc nhnh ai thng phi song song.
Ch dng vi ai trn, ai dt, khng dng vi ai thang.
Belt drive 12
http://youtu.be/AlLsfkpbmYQ
Truyn ng gia cc trc song song, c trc di ng.
Ch : cc nhnh ai thng phi song song (thng ng hoc nm
ngang).
Ch dng vi ai trn, ai dt, khng dng vi ai thang.
91
Belt drive 13
http://youtu.be/rOYx6JzlRSc
Truyn ng gia cc trc song song, c trc di ng.
Trc dn mu hng. Cc bnh ai ln nm nh hnh thoi to bi c
cu 4 khu bn l. Hai bnh ai nh mu xanh lm tng gc m v
cng ai.
Ch dng vi ai trn, ai dt, khng dng vi ai thang.
Nu khng dng ng trt, c cu c th hot ng nh c cu
trong video Belt drive 10.
Belt drive 14
http://youtu.be/3MCsaYiCbP4
Truyn ng gia hai trc song song, mt trc di ng.
Khu dn l ng c vng (vn tc Vy) v ng c tm (vn tc Vv).
Thanh mu tm mang dng c ct (v d bnh mi). Thanh ny quay
vi vn tc Vc.
Thay i Vy c Vc mong nun.
y: ng knh bnh ai ln gp i bnh ai nh.
Vy = 60 vng/ph Vv = 252 vng/ph
Vc = 10 vng/ph
92
Belt and gear drive 2
http://youtu.be/5uwvUzCRLtM
B truyn ai v bnh rng hnh tinh.
Khu dn l khi hai bnh ai lc (ng knh Dg) quay u, vn tc Vg.
Khu b dn l tay quay mu hng, vn tc Vp.
Khi mu xanh gm bnh ai nh (ng knh Db) v bnh rng, Zb rng,
quay lng khng trn trc hng.
Khi mu vng gm bnh ai ln (ng knh Dy) v bnh rng, Zy rng,
quay lng khng trn trc hng.
Bnh rng mu cam, Zo rng, quay lng khng trn tay quay hng.
Vp = Vg (Dg/(Dy.Db)).((Db.Zy Dy.Zb)/(Zy + Zb))
y:
Dy = 3.Dg + 3.Db
Zo = 20; Zb = 40; Zy = 80
Vp = 9.Vg
Vp c th rt nh nu chn ng knh bnh ai v s rng ph hp gim tr s ((Db.Zy
Dy.Zb).
Belt tensioner 1
http://youtu.be/-2bxol03MO8
C cu cng ai. Khu dn bnh ai hng.
B phn cng ai khng c nhnh cng ca ai.
Ch dng vi ai trn, ai dt, khng dng vi ai thang.
93
1.9. Truyn ng gia hai trc song song, v tr iu chnh c
94
Worm Drive 3: Rolling worm wheel
http://youtu.be/vO0BYM-IZrg
Bnh vt xanh ln trn trc vt cho php iu chnh khong cch
trc gia hai trc cn.
Face gear 4
http://youtu.be/hl6y-uoirio
Truyn ng bnh rng mt u cho php iu chnh khong
cch trc gia hai trc cn.
Hai trc cn quay ngc chiu nhau. Vn tc ca chng c
th khc nhau nu s rng trn hai bnh rng mt u khc
nhau.
Face gear 5
http://youtu.be/FoFoFWgVXuE
Truyn ng bnh rng mt u cho php iu chnh khong
cch trc gia hai trc cn.
Hai trc cn quay cng chiu. Vn tc ca chng c th khc
nhau nu s rng trn hai bnh rng mt u khc nhau.
95
Gear and twin slider-crank mechanism 1
http://youtu.be/Tm6MwViCO04
Cc thanh mu xanh, nu v con trt vng to thnh c cu
tay quay con trt kp.
Khu dn l bnh rng hng.
Hai trc b dn mu lc quay cng chiu.
Hai con trt vng c th di chuyn ng b ra vo tm c
cu nh vit me mu tm iu chnh khong cch trc gia
hai trc b dn.
Cc ai c vng dng c nh cc con trt sau khi iu
chnh.
96
1.10. Truyn ng cho hai trc ng trc
97
Drive for coaxial propellers 6
http://www.youtube.com/watch?v=eRH6-evj9VI
Dng b truyn vt c bit. Xem thm
http://www.youtube.com/watch?v=QfiJSTRDASs
http://www.meslab.org/mes/threads/27853-bo-truyen-2-truc-vit-la
98
Drive for coaxial propellers 14
http://youtu.be/X9zArLH-JJM
ai mu xanh c th bt k loi no.
ai en tit din lc lng.
Dng ai rng hai mt th tt hn. C th thay ai bng xch.
99
Drive for coaxial propellers 13b
http://youtu.be/XNBzl9GYwCc
Truyn ng cho 4 trc ng trc.
Khu dn l bnh rng mu cam v vng c nh vi nhau.
Bnh rng mu hng v tm quay cng vn tc (A) nhng ngc chiu
nhau.
Bnh rng mu xanh v lc cng quay nhanh gp i (vn tc = 2A) nhng
ngc chiu nhau.
Video ny lm theo yu cu ca mt thnh vin YouTube, ng Vamilson
Prudencio da Silva Jr Brasil.
100
1.11. C cu xc nh gc quay
101
Shaft rotation limiter 5
http://youtu.be/c1Xlah1sOEI
Bnh ai dn mu nu truyn chuyn ng quay cho trc
mu xanh qua ly hp ma st. B truyn trc vt c t s
truyn ln nn trc xanh c th quay c nhiu vng (17
cho trng hp ny).
Bnh vt c 20 rng, trc vt c 1 u mi.
Khi kt thc chu k lm vic, khi quay ngc c cu li
cho chu k mi (lu), hy nng cht mu cam ln v quay
tip bnh vt mu lc n v tr xut pht.
Revolution counter 1
http://youtu.be/GNRqJLHD33A
B m vng quay.
Bnh rng vng, s rng Zy = 50, quay lng khng trn bnh rng
xanh, s rng Zb = 51. C hai cng n khp vi bnh rng hng,
s rng Zp = 10.
1 vng ca bnh rng xanh ng vi (Zb/Zy) vng ca bnh rng
vng.
Trong 1 vng quay ca bnh rng xanh, bnh rng vng quay nhanh hn bnh rng xanh
mt lng: ((Zb/Zy) 1) = (Zb Zy)/Zy = (51-50)/50 = 1/50 vng.
Video cho thy 2 vng quay ca bnh rng xanh.
Kim v a s trn bnh rng vng ch s vng quay ca bnh rng xanh.
Nhc im: a s quay nn kh c kt qu.
C cu ny cho thy vi khong cch trc cho, mt bnh rng c th n khp vi hai
bnh rng ng trc c s rng khc nhau. Khe h n khp khng nh hng nhiu n
kt qu. hn ch khe h, rng ca bnh rng vng c lm dy hn (bnh rng iu
chnh).
102
Revolution counter 2
http://youtu.be/gxvHH1pdISY
y l b truyn hnh tinh, pht trin t c cu Revolution counter 1.
Khu dn l cn mu lc. Bnh rng vng, s rng Zy = 50, quay lng
khng trn bnh rng xanh, s rng Zb = 51. C hai n khp vi bnh rng
hng, s rng Zp = 10. Bnh rng hng cng n khp vi bnh rng xm
c nh, s rng Zg = 51. V Zb = Zg, hng ca bnh rng xanh v kim
ch gn vo n khng i trong khi chuyn ng.
V Zy khng bng Zb nn c s quay tng i gia bnh rng vng v
xanh.
Video cho thy 2 vng quay ca bnh rng lc.
Kim v a s trn bnh rng vng ch s vng quay ca cn mu lc.
Khe h n khp khng nh hng nhiu n kt qu.
Thi xa mt c cu tng t c gi l nghch l c kh Ferguson do chuyn ng l
thng ca hai bnh rng hnh tinh.
103
1.12. B vi sai t
104
Car differential with spur gears 2
https://youtu.be/R6nNknbQOZc
B vi sai t dng bnh rng thng.
Bnh rng vng v tm c cng s rng. Trc quay ca v mu
xm, trc xanh v lc thng hng. Trc xanh v lc mang bng xe
ca t.
C cu ny bo m quan h n1 = (n2 + n3)/2.
n1: vn tc ca bnh rng v v xm (c nh vi nhau)
n2 v n3: ln lt l vn tc ca trc xanh v lc
C cu c 2 bc t do. Hai chuyn ng dn trong video ny l n1 v n2.
Video m t 3 giai on ca trc xanh:
1. n2 = n1
2. n2 ln hn n1
3. n2 nh hn n1
Bnh rng vng v tm ln ln nhau ch khi n2 khc n1.
iu kin lp: khi trc tm ca trc xanh, vng, tm v lc nm trong mt mt phng, cc
trc ca l ngang trn trc xanh v lc phi song song. Nu khng, vn tc ca trc lc s
khng u khi n2 khc n1.
Khng gian quanh bnh rng vng v tm cha y du. Cc khoang hai bn cc rng tip
xc c ni vi nhau qua van l xo. Nh vy m men ma st to ra khi hai bnh rng ln
ln nhau s ngn s trt mt khi c bnh xe mt lc bm. ng van hon ton s kha
hai bnh vi nhau.
105
Car differential with helical gears 2
http://youtu.be/S4A0s3WXJCs
B vi sai bnh rng tr rng xon.
Khu dn l khung lin bnh ai, vn tc n1.
Khu b dn l hai bnh rng ging nhau, mu cam v xanh, vn
tc ln lt l n2 v n3.
Cc bnh rng hnh tinh hng v lc ging nhau quay lng khng trn khung.
Video cho thy khi trc mu cam gim tc th trc mu xanh tng tc v ngc li, bo
m quan h: n1 = (n2 + n3)/2
Cc bnh rng hnh tinh ch quay quanh trc ca n khi n2 hoc n3 khc n1.
Face gear 9
http://youtu.be/7HM1O_-p4R4
B vi sai bnh rng mt u.
Bnh rng lc (nhn chuyn ng t ng c) quay vi vn tc
khng i Ng. Nu vn tc N1 ca bnh rng , s rng Z1, bin i
(k c o chiu) th vn tc N2 ca bnh rng vng, s rng Z2, (Z2
= Z1), cng bin i bo m quan h: 2.Ng = N1 + N2
u im so vi b vi sai bnh rng cn:
- Khng cn nh v chnh xc bnh rng.
- Khng cn vt tip xc mt rng chnh xc.
106
Car Differential with Belt 1
http://www.youtube.com/watch?v=-dtBWDVshYY
B vi sai ai truyn.
Kim ch hng chuyn ng ca xe.
Khi xe r tri, trc xanh bn tri gim tc, trc xanh bn phi tng
tc v ngc li.
107
1.13. B iu tc v cp
108
Friction disk variator 5
http://youtu.be/_D0GFcfO_VY
B iu tc nhiu a ma st.
Trc vo: Trc bnh rng mu xanh. Trc ra: Trc mu vng.
Cng mu trng (mang trc bnh rng xanh) lc quanh trc c nh.
Hai a xm lp then trt vi trc bnh rng mu xanh.
a mu hng v mu cam lp then trt vi trc vng.
L xo xanh p 4 a ni trn v pha a vng.
Quay vt me xanh thay i ch tip xc gia cc a (gn hoc xa
tm ca cc a xm) qua thay i vn tc ra.
Tng cng sut truyn bng cch dng nhiu a hng v xm.
109
Friction cone variator 4
http://youtu.be/BlgAHk_MDBs
B iu tc cn ma st.
Khu dn: trc mu xanh lin cn ma st
Khu b dn: trc mu lc lin cn ma st.
Vng mu hng tip xc vi c hai cn c th di chuyn khi quay vt
me vng.
Vn tc trc ra ph thuc v tr tip xc ca vng vi hai cn ma st.
L xo to lc ma st ch tip xc.
110
Friction cone variator 9
http://youtu.be/LYGU8rMNApQ
B iu tc cn ma st.
Khu dn: trc mu lc c mt cn lp c nh v mt cn lp then
trt.
Khu b dn: trc mu hng c mt cn lp c nh v mt cn lp then
trt.
Vng mu cam tip xc vi c 4 cn.
Thanh mu xanh c th di chuyn cc cn di trt thay i v tr tip
xc ca vng, t vn tc ra mong mun.
p lc ch tip xc c to ra nh chn kch thc ng knh trong ca vng ph
hp.
C th lp hai cn trn mi trc theo kiu quay lng vo nhau (thay cho quay mt vo
nhau) vi tit din vng thch hp c cc bin th khc ca c cu ny.
111
Friction sphere variator 2
http://youtu.be/0s7YRBUoCR8
B iu tc cu ma st.
Khu dn: trc xanh c a cn.
Khu b dn: trc vng c a cn.
Cc chm cu mu cam quay lng khng trn trc ca chng v b
cc l xo p v pha cc a cn.
Cc trc mu lc mang trc ca chm cu v quay c trn c nh.
Vt me mu cam c hai phn ren tri chiu.
Quay vt me thay i v tr tip xc gia a v chm cu v t cc vn tc ra khc
nhau.
Dng ng thi hai chm cu (thay v 1) gim lc un trc.
112
Friction globoid variator 2
http://youtu.be/RI7lQuxPOl4
B iu tc glbit ma st.
Khu dn: Trc cn glbit vng.
Khu b dn: Trc cn glbit xanh.
Con ln mu lc quay c trn trc ngang ca trc mu hng,
tip xc vi c hai cn glbit.
L xo to lc tip xc gia hai cn v con ln.
Quay trc hng thay i v tr tip xc t vn tc ra mong mun.
113
Friction globoid variator 5b
http://youtu.be/QfbN1DMNXuA
B iu tc glbit ma st.
Khu dn: Trc bnh rng mu vng.
Khu b dn: Trc mu lc.
ca bnh rng mu cam v a ma st c th quay quanh trc
ca bnh rng vng. Tm ca bin dng trn ngoi ca trc mu
lc v tm ca b truyn bnh rng nn trng nhau. L xo to p lc tip xc.
Quay cng xanh thay i bn knh tip xc trn trc mu lc c vn tc ra mong mun.
Video ny lm theo tng ca mt thnh vin YouTube, Mr. Adrin Martn. Xem:
http://youtu.be/xkR_uuV-o-8
114
1.14. C cu chuyn tc
115
Shifting gear mechanism 3
http://youtu.be/2kRQHNAR3M0
Khu dn: trc mu lc gn vi 3 bnh rng.
Khu b dn: trc rng mu hng bn trong c trc mu cam di
trt. Trc hng v trc mu cam quay cng nhau nh then
mu xanh, then ny lp khp quay vi trc mu cam.
Bnh rng , vng v xanh n khp vi cc bnh rng lc v
quay lng khng trn trc hng vi cc tc khc nhau.
Ty v tr dc trc ca trc mu cam do tay gt tm iu khin,
then xanh s lt vo rnh then ca mt trong 3 bnh rng , vng, xanh v ni n vi trc
ra mu hng. Cc cht gip ko then xanh ra khi rnh then ca cc bnh rng khi trc
mu cam chy dc.
C l xo l (khng th hin) p then xanh v pha cc bnh rng.
Video cho thy 3 v tr ca trc mu cam cho 3 tc ra.
116
Shifting gear mechanism 6a
http://youtu.be/mecDD74_XXE
Khu dn: trc mu lc c hai bnh rng lin vi n.
Khu b dn: trc c bnh rng vng v hng quay lng khng
trn n.
Cc bnh rng lun n khp vi nhau. Ly hp rng mu cam lp
then trt vi trc ra. 3 v tr ca ly hp do b bnh rng thanh rng
iu khin.
trnh va p, vic chuyn tc phi tin hnh khi dng trc dn.
Video th hin trng hp quay rt chm.
117