Bi 1: Tng quan v k ton qun tr

BI 1: TNG QUAN V K TON QUN TR

Gii thiu

Bi 1 s gip cho hc vin c c cc thng

tin c bn nht c ci nhn tng quan v cc
loi k ton, vai tr ca k ton qun tr, cc
yu cu ca thng tin k ton qun tr cng
nh ni dung ca cng tc ny.

Ni dung Mc tiu

Ni dung ca k ton qun tr. Sau khi hc xong bi ny, hc vin s:

So snh k ton qun tr v k ton Hiu c k ton qun tr l g?
ti chnh. Nm c mc tiu, vai tr v ni dung ca
Yu cu thng tin i vi nh qun tr. k ton qun tr.
Phn bit c k ton qun tr v k ton
ti chnh.
Nm c yu cu thng tin i vi nh
Thi lng hc qun tr.
6 tit

ACC304_Bai 1_v2.0013107209 1
 Bi 1: Tng quan v k ton qun tr

TNH HUNG KHI NG BI

Tnh hung
Cng ty thng mi Hng Thnh chuyn kinh doanh ba loi sn phm A, B v C. Bo co kt
qu kinh doanh nm 200X c mt s s liu sau: (n v tnh: ng)
Doanh thu 12.000.000
Gi vn hng bn 7.000.000
Chi ph bn hng 2.400.000
Chi ph qun l doanh nghip 1.100.000
Li nhun cha phn phi 1.500.000
Ch doanh nghip mong mun bit c t sut li nhun m doanh nghip t c trong k k
ton 200X t c th ra quyt nh hng ti pht trin sn phm c li nhun cao hn.

Cu hi

1. Hy xc nh mc li nhun gp (gi tr tuyt i v gi tr tng i). Liu cc thng tin

trn c cho nh qun l ra quyt nh ca mnh khng?
2. c th la chn pht trin hoc loi b mt sn phm trong ba sn phm trn, nh qun
tr cn thng tin g? Liu thng tin k ton ti chnh c th tr li c cu hi trn khng?

2 ACC304_Bai 1_v2.0013107209
 Bi 1: Tng quan v k ton qun tr

1.1. Khi nim v i tng, mc tiu ca k ton qun tr

1.1.1. Khi nim

1.1.1.1. Khi nim
K ton qun tr l mt b phn trong h thng thng
tin k ton ca mt t chc. Cc nh qun l da vo
thng tin k ton qun tr tin hnh hoch nh v
kim sot hot ng ca t chc.
Theo Lut K ton Vit Nam, k ton qun tr c
nh ngha l vic thu thp, x l, kim tra, phn tch
v cung cp thng tin kinh t, ti chnh theo yu cu qun tr v quyt nh kinh t, ti
chnh trong ni b n v k ton (Lut K ton, Khon 3, iu 4).
Nh vy, k ton qun tr l mt lnh vc k ton c thit k tho mn nhu cu
thng tin ca cc nh qun tr v cc c nhn khc lm vic trong mt t chc.

1.1.1.2. Bn cht ca k ton qun tr

Tnh hung 1: Gi s cc sn phm ca doanh nghip Hng Thnh c tiu th
trong k 200X nh sau:

Sn phm Doanh thu Gi vn hng bn

A 7.200.000 4.900.000

B 3.000.000 1.100.000

C 1.800.000 1.000.000

Cng 12.000.000 7.000.000

Cu hi 1: Hy xc nh li nhun gp ca tng loi sn phm (gi tr tuyt i v gi

tr tng i) v phn tch kt qu t c.
Li nhun gp trn tng sn phm l:

Sn phm Doanh thu Gi vn hng bn Li nhun gp %

A 7.200.000 4.900.000 2.300.000 31,9%

B 3.000.000 1.100.000 1.900.000 63,3%

C 1.800.000 1.000.000 800.000 44,4%

Cng 12.000.000 7.000.000 5.000.000 41,67%

Nhn vo kt qu trn y, chng ta nhn thy mc li nhun gp trung bnh l

41,67% nhng ch c sn phm B v C l t c trn mc ny cn sn phm A
khng t c mc ny.
Tnh hung 2: Vi kt qu ca tnh hung 1, gi s nh qun l mong mun bit
c kt qu kinh doanh ca tng loi sn phm.
Cu hi 2: Da trn cc s liu b sung sau y, hy cho bit li nhun kinh doanh
m tng loi sn phm ng gp vo li nhun cha phn phi ca doanh nghip.

ACC304_Bai 1_v2.0013107209 3
 Bi 1: Tng quan v k ton qun tr

Chi ph bn hng c phn b cho 3 sn phm theo t l 60% cho A, 20% cho B v
20% cho C. Chi ph qun l doanh nghip c phn b cho ba sn phm theo t l
40% cho A, 30% cho B v 30% cho C.
Tr li:
0 Tiu ch A B C

Doanh thu bn hng 7.200.000 3.000.000 1.800.000

Gi vn hng bn 4.900.000 1.100.000 1.000.000

Li nhun gp 2.300.000 1.900.000 800.000

Chi ph bn hng 660.000 220.000 220.000

Chi ph qun l doanh nghip 600.000 450.000 450.000

Li nhun cha phn phi 1.040.000 1.230.000 130.000

% t sut li nhun trn doanh thu 0,14 0,41 0,07

Qua bng trn chng ta nhn thy: Sn phm B l sn phm mang li nhiu li nhun
cho doanh nghip nht vi 1.230.000 ng vi t sut li nhun trn doanh thu t
41% (tc l 1 ng doanh thu mang li 0,41 ng li nhun), trong khi sn
phm A ch mang li 0,14 ng cn sn phm C ch mang li c 0,07 ng.
V vy doanh nghip c th xem xt v pht trin sn phm B, cn sn phm C th nn
xem xt v c th thu hp sn xut.
Cu hi 3: Hy gii thch ti sao k ton ti chnh khng cung cp thng tin cho
nh qun l xc nh c li nhun cho tng sn phm.
Qua cc tnh hung trn, chng ta nhn thy, mt trong nhng chc nng ca k ton
qun tr l o lng. K ton qun tr cho php doanh nghip o lng c cc
khon chi ph cng nh kt qu hot ng ca tng i tng c th:
V phm vi: K ton qun tr gm cc thng tin ti chnh nh gi ph, thng tin v
cc hot ng kinh doanh nh t l sn phm hng v.v
V mc ch: K ton qun tr gip cho t chc t mc tiu chin lc nhng
khng phi l mc tiu lp bo co ti chnh hay bo co thu.
V thuc tnh: K ton qun tr gm ba thuc tnh: K thut, hnh vi ng x v
vn ha.
Thuc tnh k thut: Lm gia tng s
hiu bit cc hin tng c o lng
v cung cp cc thng tin thch hp
cho quyt nh chin lc.
Thuc tnh hnh vi ng x: Khuyn
khch cc hnh ng nht qun vi
mc tiu ca t chc.
Thuc tnh vn ha: H tr hay to ra
gi tr vn ha, lng tin v gi tr o c trong t chc v x hi.
Mt h thng k ton qun tr tt l mt h thng o lng tt, hng vo quy trnh
sn xut v c tc ng tch cc n hnh vi ca cc c nhn trong t chc cng
hng vo thc hin mc tiu chin lc ca t chc.

4 ACC304_Bai 1_v2.0013107209
 Bi 1: Tng quan v k ton qun tr

Vy th no l mt h thng o lng tt? H thng o lng tt phi c hai c im

chnh sau:
Thng tin a ra phi thch hp v c tc ng lm thay i hay ci thin cc
quyt nh theo hng tch cc. Nu nh qun l khng bit hay khng a ra
c quyt nh ng th thng tin c a ra khng cn thch hp. V d: H
thng k ton qun tr tip tc thu thp v bo co cc thng tin v s dng lao
ng trong phn xng sn xut ngay c khi qu trnh sn xut ny c t
ng ha, lm cho chi ph nhn cng chim t l nh trong tng chi ph. V vy,
thng tin ny s khng c s dng.
Tp trung vo o lng kt qu theo tng trung tm trch nhim trong t chc. Ngy
nay, nh qun l hiu rng kt qu ngy mai ph thuc vo t chc thc hin cng
vic sn xut sn phm hay dch v ngay trong hm nay. Do qu trnh sn xut hay
dch v c din ra theo chiu ngang, ngha l din ra trong cc b phn ca t chc
v h thng o lng thng qua h thng trch nhim ca t chc.
H thng k ton qun tr hng vo quy trnh sn xut ch yu l hng vo vic
o lng tnh ton kt qu ca quy trnh sn xut, theo tng b phn tham gia
trong quy trnh nhm tha mn nhu cu khch hng.
Vi h thng k ton hng vo quy trnh sn xut s gip nh qun tr doanh nghip
trn cc kha cnh sau:
Th nht l hiu c mi quan h nhn qu. V
d, hot ng no lm pht sinh chi ph; ti sao cc
hot ng ny khng sinh li.
Th hai l nhn din nhng hot ng khng lm
tng thm gi tr, v d nh nhn din nhng cng
vic tha hay nhng hot ng khng p ng yu
cu ca khch hng t c th t chc li qu
trnh sn xut cho hp l.
Th ba l hiu c mi quan h gia cc s kin
trong chui cc s kin, v d thng tin k ton
qun tr c th ch ra nh hng ca nh cung cp hay nh phn phi n gi tr
sn phm hay dch v m khch hng phi tr.
Th t l tch bit cc tc ng bn trong v bn ngoi t chc, v d k ton qun
tr c th ch ra b phn no ca qu trnh sn xut cn tr kh nng sn xut v
a n s bt mn cho khch hng.
H thng k ton qun tr c tc ng n hnh vi ca cc c nhn trong t chc l do
cch thc o lng ca k ton qun tr c th lm nh hng n cch c x ca con
ngi trong t chc, biu hin ch:
Lm thay i nhn thc: Ci m c o lng, tnh ton, thng c ni bt v
ngi ta thy r vt hn. V vy thng thng cc quyt nh s c a ra
sau khi c s o lng, tnh ton c th. V d nh cc tnh ton v chi ph cho
vic bo v mi trng s lm cho nh qun tr nghing v pha quyt nh mua
thit b khng thi kh hi mi trng d gi c c t hn.
Khuyn khch cc hnh vi ng n: Khi mt khon c tnh ton th l du
hiu ca mong mun thay i thi v hnh vi, v d khi tnh ton t l vic giao

ACC304_Bai 1_v2.0013107209 5
 Bi 1: Tng quan v k ton qun tr

hng ng hn l du hiu ca s mong mun giao hng ng hn nhiu hn v

sau khi tnh ton c t l ny s dn n hnh vi la chn nh cung cp c uy tn
v thi hn giao hng.
Thay i thi v s k vng: Vic tnh ton l c s cho s nh gi c khuynh
hng lm thay i thi v s k vng ca mi c nhn. V d thit lp nh
mc thi gian cho mt cng vic chnh l thit lp mc tiu cho s k vng t
c mc tiu thi gian. Khi t c nh mc, ngi ta s nh li nhng c
gng, nhng k vng qua v li c gng t thnh tch cao hn, nhng nu
nh khng t c nh mc th thnh tch c th thp hn trong k ti.
Thay i quan im: Ngi ta thng c khuynh
hng gii thch nguyn nhn ca s thnh cng
gn vi quyt nh v hnh ng ca h, nhng li
gii thch nguyn nhn ca s tht bi li gn vi
cc yu t khch quan nm ngoi s kim sot ca
h. Do vy, ngi ta c th thay i quan im bi
s tnh ton ca k ton qun tr v dn n s thay
i v hnh vi.
Tt c nhng biu hin trn cho thy: Cc tnh ton ca k ton qun tr to ra cc
bin s tc ng v tm l x hi v kt qu ca n l lm thay i hnh vi ca con
ngi trong t chc. Nhng hnh vi ca c nhn trong t chc s to ra gi tr vn ha
ca mt t chc. Gi tr vn ha ca t chc bao gm: Lng tin v gi tr o c,
quan im phn phi li ch kinh t, v biu tng ca t chc. y chnh l nhng
bin s vn ho b tc ng bi vic tnh ton ca k ton qun tr.

1.1.2. i tng ca k ton qun tr

1.1.2.1. Phn nh chi tit i tng ca k ton ni chung theo yu cu ca qun

tr doanh nghip
Mt t chc c th c xc nh nh l mt nhm ngi lin kt vi nhau thc
hin mt mc tiu chung no . Mt ngn hng thc hin cc dch v ti chnh l mt
t chc, mt trng i hc thc hin nhim v gio dc o to cng l mt t chc...
Mt t chc phi c hiu l nhng con ngi trong t chc ch khng phi l ca ci
vt cht (ti sn) ca t chc.
Mt t chc c nhng mc tiu g? Cu tr li tht khng n gin. Tuy nhin, li
l c s ra quyt nh v chin lc v sch lc ca t chc.
Mc tiu hot ng ca cc t chc rt a dng v khc nhau. Trong mi mt giai
on pht trin khc nhau, mt t chc c th xc nh mt hoc mt s mc tiu nht
nh. Di y l mt s mc tiu thng gp ca cc t chc:
Ti a ha li nhun hoc t c mc li nhun mong mun.
Gim thiu chi ph.
Ti a ha th phn hoc t c mt mc th phn no .
Nng cao cht lng sn phm, dn u cht lng sn phm.
Duy tr c s tn ti ca doanh nghip.
Tng trng.

6 ACC304_Bai 1_v2.0013107209
 Bi 1: Tng quan v k ton qun tr

Ti a gi tr ti sn.
t c s n nh trong ni b.
Trch nhim i vi mi trng
Cung cp cc dch v cng cng vi chi ph ti thiu.

1.1.2.2. Phn nh hot ng ca doanh nghip

Nhng ngi ch s hu v cc nh qun l ca t chc chu trch nhim trong vic
xc nh mc tiu hot ng ca t chc. V d: Mc tiu ca Cng ty my tnh IBM
do ban gim c (c cc c ng ca cng ty bu ra) ca cng ty thit lp.
Cho d mc tiu hot ng ca mt t chc l g th cng vic ca cc nh qun l l
phi m bo cc mc tiu c thc hin. Trong qu trnh theo ui mc tiu ca t
chc, cc nh qun l thc hin bn hot ng (chc nng) c bn:
Lp k hoch.
T chc v iu hnh hot ng.
Kim sot hot ng.
Ra quyt nh.
Lp k hoch
Trong vic lp k hoch, nh qun l vch ra nhng bc phi lm a hot ng
ca doanh nghip hng v cc mc tiu c xc nh. Nhng k hoch ny c
th di hn hay ngn hn. Khi cc k hoch c thc hin, chng s gip cho vic
lin kt tt c cc lc lng ca tt c cc b phn trong doanh nghip hng v cc
mc tiu nh.
T chc v iu hnh
Trong vic t chc, nh qun l s quyt nh cch lin kt tt nht gia t chc, con
ngi vi cc ngun lc li vi nhau sao cho k hoch
c thc hin c hiu qu nht.
Trong vic iu hnh, cc nh qun l gim st hot ng
hng ngy v gi cho c t chc hot ng tri chy.
Kim sot
Sau khi lp k hoch v t chc thc hin, nh qun
l phi kim tra v nh gi vic thc hin k hoch.
thc hin chc nng kim tra, cc nh qun l s dng cc bc cng vic cn
thit m bo cho tng b phn v c t chc i theo ng k hoch vch ra.
Trong qu trnh kim sot, nh qun l s so snh hot ng thc tin vi k hoch
thit lp. So snh ny s ch ra khu no cng vic thc hin cha t yu cu, v
cn s hiu chnh hon thnh nhim v v mc tiu thit lp.
Ra quyt nh
Ra quyt nh l vic thc hin nhng la chn hp l trong s cc phng n khc nhau.
Ra quyt nh khng phi l mt chc nng ring bit, n l mt chc nng quan trng,
xuyn sut cc khu trong qa trnh qun l mt t chc, t khu lp k hoch, t chc
thc hin cho n kim tra nh gi. Chc nng ra quyt nh c vn dng lin tc
trong sut qu trnh hot ng ca doanh nghip.

ACC304_Bai 1_v2.0013107209 7
 Bi 1: Tng quan v k ton qun tr

Tt c cc quyt nh u c nn tng t thng tin. Do vy, mt yu cu t ra cho

cng tc k ton, c bit l k ton qun tr l phi p ng nhu cu thng tin nhanh,
chnh xc cho nh qun l nhm hon thnh tt vic ra quyt nh.

Lp k hoch

Hnh Ra quyt nh T
ng chc
v iu v iu
chnh hnh

Kim tra v nh gi

S 1.1: Chc nng ca k ton qun tr

Bn chc nng ny nh l nan hoa cho bnh xe ca doanh nghip lun quay u c
xung quanh trc ra quyt nh.

1.1.3. Mc tiu ca k ton qun tr

thc hin cc cng vic trong qu trnh qun l hot ng ca t chc, cc nh
qun l cn thng tin. Thng tin m cc nh qun l cn c thc hin cng vic c
cung cp t nhiu ngun khc nhau: Cc nh kinh t,
cc chuyn gia ti chnh, cc chuyn vin tip th, sn
xut v cc nhn vin k ton qun tr ca t chc.
H thng thng tin k ton qun tr trong t chc c
nhim v cung cp thng tin cho cc nh qun l
thc hin cc hot ng qun l. K ton qun tr c
bn mc tiu ch yu nh sau:

1.1.3.1. Cung cp thng tin cho nh qun l lp k hoch v ra quyt nh

K ton qun tr gip cung cp cc thng tin v tham mu cho nh qun l trong vic
lp k hoch v ra quyt nh thng qua cc phn tch bng cc s liu c o
lng tnh ton. V d vi cc thng tin v lng nguyn liu trc tip c s dng
to ra sn phm, k ton qun tr s cung cp cc thng tin lin quan n lng ph
liu, ph phm. Cn c vo cc thng tin ny, nh qun tr c th xem xt v ln k
hoch cn thit lin quan n vic ct gim chi ph nguyn vt liu.

1.1.3.2. Tr gip nh qun l trong vic iu hnh v kim sot hot ng ca t chc
K ton qun tr cn gip nh qun tr trong vic iu hnh v kim sot hot ng
ca t chc thng qua vic phn nh cc thay i v k thut, cht lng cng nh cc
thng tin v chi ph (di cc hnh thc khc nhau nh chi ph c nh, chi ph bin
i, chi ph trc tip, chi ph gin tip).

8 ACC304_Bai 1_v2.0013107209
 Bi 1: Tng quan v k ton qun tr
1.1.3.3. Thc y cc nh qun l t c cc mc tiu ca t chc
Vi vic phn tch cc loi chi ph cho php xc nh c cc nguyn nhn nh
hng trc tip v gin tip ti kt qu kinh doanh ca tng loi chi ph, bao gm c
nguyn nhn ngoi sinh v nguyn nhn ni sinh, cho php nh qun l kim sot
c hot ng ca n v v t t c mc tiu ca t chc.

1.1.3.4. o lng hiu qu hot ng ca t chc

Nh trong tnh hung 2, k ton ti chnh khng th tr
li chnh xc c cu hi, sn phm no, hoc dch
v no mang li li nhun cao nht cho doanh nghip,
kt qu kinh doanh ca tng sn phm. Tuy nhin, k
ton qun tr li tr li c cu hi ny thng qua
vic qun l chi ph, xc nh c cc chi ph lin
quan n vic sn xut ra sn phm, quy m sn xut
v vic kim sot cc loi chi ph trong doanh nghip.

1.2. Ni dung ca k ton qun tr

1.2.1. K ton chi ph v gi thnh sn phm

K ton qun tr tin hnh phn loi chi ph. Trc ht l vic phn loi cc chi ph m
k ton ti chnh v k ton qun tr cng phn nh, tip n l cc loi chi ph m ch
c k ton qun tr, khng c trong k ton ti chnh v ngc li (Bao gm chi ph
trc tip, chi ph gin tip, chi ph c nh v chi ph bin i cng nh l cc khon
chi ph theo hot ng khc).
T vic xc nh chi ph, k ton qun tr tin hnh xc nh gi thnh sn phm. Gi
thnh ny c th l gi thnh ca sn phm cui cng nhng cng c th l gi thnh
ca sn phm qua tng cng on (gi ca bn thnh phm), cng c th l gi thnh
ca sn phm i vi trng hp doanh nghip to ra mt sn phm duy nht, cng c
th l gi thnh sn phm cho vic sn xut hng lot ca doanh nghip.
V d: Trong qu trnh sn xut xe p ca cng ty xe p Thng Nht, c cc chi ph
sau: vnh xe, lp xe, lng tr cho cng nhn lp lp
vo bnh xe, khu hao nh xng, c lp vo vnh,
a xe, lng ca cc qun c ca nh my, tay li,
lng cho nhn vin bo dng.
Khi k ton qun tr s phn loi cc chi ph ny
thnh chi ph nguyn vt liu trc tip, chi ph nhn
cng trc tip, hoc chi ph sn xut chung (chi ph
gin tip).
Sau khi phn loi, k ton s xc nh gi tr ca tng loi chi ph, tng hp li v xc
nh gi thnh n v ca chic xe p thnh phm, gi s ti thi im tnh gi cn
nhng chic xe p cha hon thnh (cn ang sn xut d dang) th k ton cng s xc
nh gi thnh ca chng chuyn sang k k ton tip theo tip tc sn xut.

1.2.2. Phn tch mi quan h chi ph - sn lng - li nhun (CVP)

Trong ni dung ny ca k ton qun tr, k ton s xc nh c sn lng ha vn,
doanh thu ha vn, thi gian ha vn. K ton s xc nh c sn lng bn hoc

ACC304_Bai 1_v2.0013107209 9
 Bi 1: Tng quan v k ton qun tr

doanh thu t c mc li nhun mong mun t s dng th trong phn tch

ho vn.
ng thi k ton cng vn dng vic phn tch CVP xc nh nh hng ca s
thay i ca nh ph, bin ph, gi bn, v sn lng n li nhun ca doanh nghip.
Sau khi doanh nghip xc nh c gi thnh sn phm, doanh nghip cn nh v
gi bn ca sn phm, im ha vn lp k hoch trin khai.

1.2.3. Lp d ton ngn sch

Xy dng d ton l mt cng vic quan trng trong vic lp k hoch i vi tt c
cc hot ng kinh t. iu ny cn thit vi mi t chc t doanh nghip n c
quan nh nc, v ngay c vi cc c nhn. Chng ta
phi lp k hoch v ngn sch cho vic chi tiu hng
ngy v c bit l cho vic mua sm cc ti sn c gi
tr ln. Tt c cc doanh nghip phi lp k hoch ti
chnh thc thi cc hot ng hng ngy, cng nh
cc hot ng trong tng lai di hn.
Trong ni dung ny ca k ton, k ton qun tr cn
lit k v gii thch c cc mc ch ca vic lp d ton, v tin hnh son tho
c cc d ton nh d ton tiu th, d ton sn xut, d ton nguyn nhin vt liu
trc tip, d ton lao ng trc tip, d ton vn bng tin v d bo kt qu kinh
doanh chi tit.

1.2.4. Kim sot chi ph bng chi ph tiu chun (chi ph nh mc)
H thng chi ph tiu chun (standard cost systems) c cc nhn vin k ton qun
tr s dng tr gip cho cc nh qun l trong vic kim sot chi ph ca t chc.
H thng ny c ba thnh phn: Chi ph tiu chun, chi ph thc t, v bin ng gia
chi ph thc t v chi ph tiu chun.
Chi ph tiu chun hay cn gi l chi ph nh mc (standard cost) l s c lng chi
ph sn xut mt n v sn phm. Chi ph tiu chun c thit lp cho tng khon
mc chi ph sn xut (nguyn liu trc tip, lao ng trc tip, v sn xut chung) da
trn lng tiu chun (v d nh s gi lao ng, s lng nguyn liu, cn sn
xut mt n v sn phm) v gi tiu chun ca mi nhn t u vo (v d: Gi c
tnh cho 1kg nguyn liu, mc lng c tnh cho 1 gi lao ng, v.v). V d: Mt
sn phm A cn 0,5 kg nguyn liu trc tip sn xut v gi mua 1 kg nguyn liu
l $4. nh mc chi ph nguyn vt liu trc tip l $2/sn phm (0,5 x 4). Da vo
chi ph tiu chun, nhn vin k ton qun tr s xc nh d ton chi ph sn xut (da
trn mc hot ng d kin) v s dng n lm chun mc i chiu vi chi ph
thc t.

1.2.5. S dng thng tin k ton qun tr ra quyt nh v gi bn

Quyt nh v gi bn sn phm hoc dch v l mt trong nhng quyt nh quan
trng nht v kh khn m nh qun l phi thc hin (Hilton, 2009). L do l v vic
xc nh gi sn phm khng phi ch l mt quyt nh ca qu trnh tip th hoc
mt quyt nh c tnh cht ti chnh, ng hn, l mt quyt nh c lin quan n
tt c cc lnh vc hot ng ca cng ty, v v vy n nh hng n ton cng ty.

10 ACC304_Bai 1_v2.0013107209
 Bi 1: Tng quan v k ton qun tr

V mc gi tnh cho mt sn phm c nh hng ln n vic quyt nh khi lng

khch hng s mua sn phm v do vy nh hng n thu nhp v th phn ca
cng ty. Nu doanh thu khng b p c tt c cc chi ph ca cng ty th trong
tng lai cng ty s khng th tn ti. iu ny l ng s tht cho d cc chi ph
c kim sot cht ch v ngi qun l c sng to trong cng vic thc hin cc
nhim v ca mnh nh th no i na.

1.2.6. S dng thng tin k ton qun tr ra quyt nh ngn hn

Ra quyt nh l mt trong nhng chc nng c bn
ca nh qun l. Cc nh qun l phi thng xuyn
ng u vi nhng quyt nh nh: Sn xut ci g?
Sn xut nh th no? Nn t lm hay mua cc b
phn, cc linh kin, ph tng? nh gi sn phm ra
sao? S dng cc knh phn phi no? C nn chp
nhn cc n t hng c bit hay khng? thnh
cng trong vic ra quyt nh, cc nh qun l phi
da vo cc nhn vin k ton qun tr cung cp cho h cc thng tin thch hp cho
tng tnh hung ra quyt nh. Vai tr ca thng tin k ton qun tr i vi cc quyt
nh khc nhau ca nh qun l l khc nhau.

1.3. So snh k ton qun tr v k ton ti chnh

Nh trnh by trong nhng phn trn, trng tm ca k ton qun tr l cung cp
thng tin phc v cho cc nh qun l ca t chc. Trong khi , mc tiu ca k ton
ti chnh (financial accounting) l nhm p ng nhu cu thng tin cho cc i tng
bn ngoi t chc. Bo co ti chnh hng nm ca Cng ty VINAMILK cho cc c
ng ca cng ty l mt v d in hnh v sn phm ca h thng k ton ti chnh.
Nhng ngi s dng thng tin k ton ti chnh bao gm cc nh u t hin ti v
tim nng, cc ch n, cc c quan Nh nc, cc nh phn tch u t, khch hng.

1.3.1. Nhng im ging nhau

Tuy vy, h thng k ton qun tr v k ton ti chnh cng c nhiu im ging nhau
bi v c hai h thng ny u da vo d liu thu thp c t h thng k ton c
bn ca t chc. H thng ny bao gm th tc, nhn s, v h thng my tnh thu
thp v lu tr cc d liu ti chnh ca t chc.
C hai loi k ton u c mi quan h cht ch vi thng tin k ton, u nhm
vo vic phn nh kt qu hot ng ca doanh nghip, u quan tm n doanh
thu, chi ph v s vn ng ca ti sn, tin vn.
C hai loi k ton u c mi quan h cht ch v s liu thng tin. Cc s liu
ca k ton ti chnh v k ton qun tr u c xut pht t chng t gc. Mt
bn phn nh thng tin tng qut, mt bn phn nh thng tin chi tit.
C hai loi k ton u c mi quan h trch nhim ca nh qun l.
S 1.2 m t mi quan h gia h thng k ton c bn ca t chc vi cc h
thng k ton chi ph, k ton qun tr, v k ton ti chnh. Mc d, gia h thng k
ton qun tr v h thng k ton ti chnh c nhiu im chung, nhng gia chng
cng c s khc bit rt ln.

ACC304_Bai 1_v2.0013107209 11
 Bi 1: Tng quan v k ton qun tr

H thng k ton
Thu thp d liu v cc nghip v kinh t,
ti chnh trong doanh nghip

K ton qun tr K ton ti chnh

Cung cp thng tin cho vic lp Son tho cc bo co ti chnh
k hoch, iu hnh, kim tra c cng b (bao gm c cc bo
v ra quyt nh co bt buc v hng dn)

Ngi s dng bn ngoi

Ngi s dng bn trong
t chc
t chc
Cc nh u t, cc ch n, ngn
Cc nh qun tr tt c cc
hng, nh nc, c quan thu
cp qun l

S 1.2: Mi quan h gia cc h thng k ton trong mt t chc

1.3.2. Khc nhau

Mc ch
Mc ch ca K ton qun tr l cung cp thng tin phc v iu hnh hot ng
sn xut kinh doanh.
Mc ch ca K ton ti chnh l cung cp thng tin phc v cho vic lp cc bo
co ti chnh.
Nguyn tc trnh by v cung cp thng tin
K ton qun tr khng c tnh bt buc, cc nh qun l c ton quyn quyt
nh v iu chnh ph hp vi nhu cu v kh nng qun l ca doanh nghip.
K ton ti chnh phi tn trng cc nguyn tc k ton c tha nhn v c s
dng ph bin, ni cch khc k ton ti chnh phi m bo tnh tun th theo cc
nguyn tc v chun mc k ton nht nh mi ngi c cch hiu ging nhau
v thng tin k ton c bit l bo co ti chnh trong k ton ti chnh phi tun
th cc quy nh ca php lut hin hnh, c bit l nhng yu cu qun l ti
chnh v cc yu cu ca x hi thng qua vic cng b nhng s liu mang tnh
bt buc.
Tnh php l ca k ton
K ton qun tr khng c tnh bt buc nn khng c tnh php l.
K ton ti chnh c tnh bt buc theo lut nh nn c tnh php l.
K ton ti chnh c tnh bt buc theo lut nh c ngha l s sch bo co ca k
ton ti chnh mi doanh nghip u phi bt buc thng nht, nu khng ng hoc
khng hch ton ng ch th bo co s khng c chp nhn (tham kho
thm v Lut K ton Vit Nam, 2003).

12 ACC304_Bai 1_v2.0013107209
 Bi 1: Tng quan v k ton qun tr

c im ca thng tin
K ton qun tr nhn mnh n s thch hp v tnh linh hot ca s liu, thng
tin c tng hp phn tch theo nhiu gc khc
nhau. Thng tin t ch trng n s chnh xc m
mang tnh cht phn nh xu hng bin ng, c
tnh d bo v vy thng tin k ton qun tr phc
v cho vic nh gi v xy dng cc k hoch
kinh doanh, thng tin c theo di di hnh thi
gi tr v hnh thi hin vt.
V d: K ton vt t ngoi vic theo di gi tr ca vt t cn phi theo di s
lng vt t.
K ton ti chnh phn nh thng tin xy ra trong qu kh i hi c tnh khch
quan v c th kim tra c. Thng tin ch c theo di di hnh thi gi tr.
i tng s dng thng tin
i tng s dng thng tin v k ton qun tr l cc nh qun l doanh nghip
cc cp khc nhau nh trng phng kinh doanh, qun c phn xng, gim
c ti chnh, gim c nhn s, gim c, tng gim c.
i tng s dng thng tin v k ton ti chnh l cc nh qun l doanh nghip
v cc i tng bn ngoi doanh nghip (Nh u t, ngn hng, c quan thu, c
quan ti chnh, c quan thng k).
Phm vi ca thng tin
Phm vi thng tin ca k ton qun tr lin quan n vic qun l trn tng b
phn (phn xng, phng ban) cho n tng c nhn c lin quan.
Phm vi thng tin ca k ton ti chnh lin quan n vic qun l ti chnh trn
quy m ton doanh nghip.
K bo co
K ton qun tr c k lp bo co nhiu hn: Nm, qu, thng, tun, ngy.
K ton ti chnh c k lp bo co l: Nm, qu.
Tiu thc phn bit K ton qun tr K ton ti chnh
- Hng v tng lai. - Phn nh qu kh.
- Linh hot. - Chnh xc.
c im ca thng tin - Thch hp. - Tun th nguyn tc k ton.
- Biu hin bng gi tr, hin vt - Biu hin di hnh thc gi tr.
v sc lao ng.

Tnh php l Khng mang tnh php l. Tnh php l cao.

Thc o s dng C gi tr v hin vt, thi gian Ch yu l thc o gi tr.
Doanh nghip t xy dng, t Phi tun th cc nguyn tc k
Cc nguyn tc s dng
trin khai, c tnh linh hot, ton chung c tha nhn,
trong vic lp bo co
khng mang tnh php lnh. mang tnh bt buc.
Cc thnh phn bn ngoi doanh
Cc thnh phn bn trong cng
nghip nh cc t chc tn dng;
ty: Gim c, qun l, hi ng
i tng s dng thng tin i th cnh tranh; nh cung cp.
qun tr, cc gim st vin,
vt t, hng ha, ngi u t ti
qun c.
chnh; ngi lao ng v.v...

ACC304_Bai 1_v2.0013107209 13
 Bi 1: Tng quan v k ton qun tr

Tiu thc phn bit K ton qun tr K ton ti chnh

- Cc bo co cung cp, d tr
- Bng cn i k ton.
vt t, hng ha...
- Bo co kt qu kinh doanh.
- Cc bo co v qu trnh sn
Cc bo co k ton ch yu - Bo co lu chuyn tin t.
xut (Tin , chi ph, kt qu).
- Bn gii trnh cc bo co ti
- Cc bo co v bn hng (Chi
chnh.
ph gi vn, doanh thu)...
K bo co Ngy, tun, thng, qu, nm Qu, nm
Gn vi cc b phn trc thuc
Phm vi thng tin Ton doanh nghip.
doanh nghip.
Kp thi, thch hp, linh ng, t
Trng tm thng tin Chnh xc, khch quan, tng th.
ch n chnh xc.

14 ACC304_Bai 1_v2.0013107209
 Bi 1: Tng quan v k ton qun tr

TM LC CUI BI
Trong bi ny hc vin cn hiu c khi nim v k ton qun tr, ni dung ca cng tc k
ton qun tr, nhng im ging v khc nhau gia k ton qun tr vi k ton ti chnh, t
s i su nghin cu tng ni dung c th ca k ton qun tr.
Thng qua v d v cng ty Hng Thnh s gip cc bn hiu c iu ny.

ACC304_Bai 1_v2.0013107209 15
 Bi 1: Tng quan v k ton qun tr

CU HI N TP

1. Hy lit k mt s mc tiu (c th) ca cc t chc sau y: Trng i hc kinh t, cng ty

sn xut, cc thu, bnh vin.
2. Lit k v nh ngha cc cng vic trong qu trnh qun l hot ng ca t chc.
3. Ly v d minh ho cho tng cng vic/chc nng ca nh qun l, xt trong trng hp ca
Nh my xe p Thng Nht.
4. Hy lit k v cho v d v cc mc tiu ca k ton qun tr.
5. K ton qun tr c ng vai tr quan trng trong mt t chc phi li nhun khng?
Gii thch.
6. Trnh by nhng im khc bit gia k ton qun tr v k ton ti chnh.
7. H thng thng tin k ton qun tr ng vai tr quan trng trong mt t chc. Theo bn,
ngoi thng tin c cung cp bi k ton qun tr, cc nh qun l cn nhng thng tin no
cho cng vic qun l v nhng thng tin ny c cung cp bi ai?

BI TP THC HNH
Reel Tape l mt cng ty ln c thnh lp trong nhng nm 1960, y l mt trong nhng
cng ty u tin kinh doanh trong lnh vc bng t. Chng c rt t i th cnh tranh vng
Coast West v chng c mt vng t kh p. Khi cassette bt u xut hin, Reel Tape tung
ra loi sn phm tuy khng phi l sn phm quen thuc nhng h vn gi phong cch kinh
doanh theo cch c. Nhng th trng thay i. Reel Tape c thm nhng i th cnh tranh
t chu u, Nht v cc nh sn xut t min vin ty. Cc i th c gi bn thp hn gi
thnh ca cng ty. H cng ci thin cht lng sn phm, giao hng ng hn, gii thiu sn
phm mi chng hn nh bng t bng chromium m khi Reel Tape cha sn xut ra chng.
Khi Reel Tape nhn ra, l qu tr. Reel Tape pht hin ra rng mt qu nhiu khch hng.
Nhiu khch hng ri b h, v sao nh vy?
Ban gim c ca Reel Tape cho rng c rt nhiu l do, nhng vn quan trng nht l thiu
vng h thng k ton qun tr tt. H ngh rng h thng k ton cn thit ch l k ton thu v
k ton ti chnh. Reel Tape bt u nghin cu cn thn v vn m h gp phi, h pht hin
ra rng h thng k ton ca cng ty khng cung cp nhng thng tin v nhiu cu hi m
nhng nh qun tr cn bit. Chng hn nh:
Ci g lm cho t l hng bn b tr li cao?
Ci g gy ra vn cht lng sn phm khng tt?
Nhng thng tin v giao hng kp thi u?
H s no s ghi nhn cc i th cnh tranh?
Cch phn khc th trng v cc khch hng tim nng nht l g?
Loi cassette no a n li tc cao nht?
Chi ph cho vic gii thiu sn phm mi s l bao nhiu?
Shahid Ansari (California State University Northridge), Jan Bell (California State University
Northridge), Thomas Klammer (University of North Texas), Carol Lawrence (University of
Richmond) trnh by trong Strategy and Management Accounting
Cu hi: Hy cho bit mt h thng k ton qun tr tt cn c cc c im g?

16 ACC304_Bai 1_v2.0013107209