Professional Documents
Culture Documents
04 - ACC202 - Bai 1 - v2.0013107222 PDF
04 - ACC202 - Bai 1 - v2.0013107222 PDF
ACC202_Bai 1_v2.0013107222 1
Bi 1: Bn cht v i tng ca k ton
2 ACC202_Bai 1_v2.0013107222
Bi 1: Bn cht v i tng ca k ton
ACC202_Bai 1_v2.0013107222 3
Bi 1: Bn cht v i tng ca k ton
c chnh xc, r rng v y hn. Hai chc nng ny c th hin bi mt h
thng cc phng php ca k ton nh: Chng t k ton, ti khon k ton v ghi s
kp, tnh gi, tng hp cn i. Vi hai chc nng ny, k ton tr thnh mt
cng c ht sc quan trng trong qun l ca bn thn cc n v k ton.
n v k ton l n v c s dng k ton trong hot ng ca mnh. Theo iu 2
ca Lut K ton Vit Nam nm 2003, n v k ton gm: C quan Nh nc, n
v s nghip, t chc c s dng kinh ph, ngn sch Nh nc; n v s nghip, t
chc khng s dng kinh ph Nh nc; doanh nghip thuc cc thnh phn kinh t
c thnh lp v hot ng theo php lut Vit Nam; chi nhnh, vn phng i din
ca doanh nghip nc ngoi hot ng ti Vit Nam; hp tc x; h kinh doanh c
th, t hp tc; c nhn hnh ngh k ton.
4 ACC202_Bai 1_v2.0013107222
Bi 1: Bn cht v i tng ca k ton
a
Tiu thc phn bit K ton ti chnh K ton qun tr
Chnh xc, khch quan, tng Kp thi, thch hp, linh ng,
Trng tm thng tin
th chnh xc tng i
ACC202_Bai 1_v2.0013107222 5
Bi 1: Bn cht v i tng ca k ton
1.2.1. Ti sn
Ti sn ngn hn
Ti sn ngn hn l cc ti sn thuc quyn s
hu v qun l ca doanh nghip, c thi gian
s dng, lun chuyn, thu hi (hay c th
chuyn i thnh tin) trong vng mt nm hay
mt chu k kinh doanh nh: Vn bng tin, u
t ngn hn, phi thu v hng tn kho nh
nguyn vt liu, cng c dng c, hng ho
Ti sn di hn
Ti sn di hn ca doanh nghip l cc ti sn ca doanh nghip c gi tr
ln, thi gian lun chuyn thu hi di, ln hn 1 nm hoc hn 1 chu k
kinh doanh nh: Ti sn c nh, bt ng sn u t, khon u t di hn,
phi thu di hn.
6 ACC202_Bai 1_v2.0013107222
Bi 1: Bn cht v i tng ca k ton
V D
1.2.2.1. N phi tr
Theo on 18, chun mc k ton s 01, n phi tr l ngha v hin ti ca doanh
nghip pht sinh t cc giao dch v s kin qua m doanh nghip phi thanh ton
bng cc ngun lc ca mnh nh tr bng tin, tr bng ti sn khc, cung cp dch
v hay thay th ngha v ny bng ngha v khc hoc chuyn i t ngha v n phi
tr thnh vn ch s hu.
Nh vy, n phi tr c th hiu l s tin m doanh nghip i vay, i chim dng ca
cc n v, t chc c nhn trong qu trnh kinh doanh ca mnh. Do vy, doanh
nghip c trch nhim phi tr.
1.2.2.2. Ngun vn ch s hu
Theo on 18, chun mc k ton Vit Nam s 01,
vn ch s hu l gi tr vn ca doanh nghip,
c tnh bng s chnh lch gia gi tr ti sn ca
doanh nghip tr () n phi tr.
Ngun vn ch s hu c phn nh trong Bng
cn i k ton, gm: Vn ca nh u t, thng d
vn c phn, li nhun gi li, li nhun cha phn
phi, chnh lch t gi v chnh lch nh gi li ti
sn, cc qu.
V d: v d trn, ta c th lp bng cn i ti
sn v ngun vn ca cng ty TNHH Thnh t
vo ngy 12 thng 2 nm N nh sau:
n v tnh: triu ng
Ti sn Ngun vn
Tin mt 400 N phi tr (khon vay ngn hng) 500
Tin gi ngn hng 400
Ti sn c nh (dy chuyn sn xut) 500 Vn ch s hu 800
Cng 1.300 Cng 1.300
ACC202_Bai 1_v2.0013107222 7
Bi 1: Bn cht v i tng ca k ton
Tm li
Mt ti sn c th c hnh thnh t mt hay nhiu ngun vn khc nhau. Ngc li,
mt ngun vn c th tham gia hnh thnh nn mt hay nhiu loi ti sn. Tuy nhin,
ti sn v ngun vn ch l hai mt khc nhau ca mt ngun lc. Do v mt
lng, tng gi tr ti sn bao gi cng bng tng ngun vn. Xut pht t ta c:
Ti sn = Ngun vn, hay Ti sn = N phi tr + Vn ch s hu
Vn ch s hu = Ti sn N phi tr
1.2.3. S vn ng ca ti sn
Trong qu trnh hot ng ca doanh nghip, ti sn lun lun vn ng, qu
trnh vn ng ny s lm pht sinh doanh thu, thu nhp khc v chi ph lm
cho ti sn khng nhng thay i v hnh thi m cn thay i v gi tr. V vy, k
ton phi theo di v phn nh qu trnh vn ng ny trn c s cc ch tiu v doanh
thu v chi ph.
8 ACC202_Bai 1_v2.0013107222
Bi 1: Bn cht v i tng ca k ton
o Thu nhp khc: L cc khon thu v hoc s thu v pht sinh t cc hot ng
ngoi cc hot ng to ra doanh thu nh: Thu t thanh l, nhng bn ti sn
c nh, thu tin pht khch hng do vi phm hp ng.
V d: Cng ty TNHH Thnh t khng c chc nng cho thu vn phng
nhng do cng ty c 1 gian phng hin cng ty khng c nhu cu s dng v
cho doanh nghip khc thu lm vn phng hoc ca hng trong thi gian ngn
th khon thu ny c gi l thu nhp khc ca cng ty.
1.2.3.2. Chi ph
Khi nim: Theo on 31 chun mc k ton Vit Nam s 01: Chi ph l tng
gi tr cc khon lm gim li ch kinh t trong k k ton di hnh thc cc
khon tin chi ra, cc khon khu tr ti sn hoc pht sinh cc khon n dn n
lm gim vn ch s hu, khng bao gm khon phn phi cho c ng hoc ch
s hu.
Nh vy, chi ph c th hin l cc khon doanh nghip chi ra v s dng
ht trong k lin quan n vic to ra doanh thu v thu nhp cho doanh nghip.
V d: Khu hao TSC trong b phn sn xut, b phn bn hng, b phn qun
l doanh nghip, tin lng tr cho cng nhn vin trong k, tin in, nc, in
thoi trong k
Phn loi: C 2 loi chi ph, chi ph sn xut kinh doanh v chi ph khc.
o Chi ph sn xut kinh doanh l cc khon chi ph pht sinh trong qu trnh
hot ng kinh doanh thng thng ca doanh nghip nh: Gi vn hng bn,
chi ph bn hng, chi ph qun l doanh nghip, chi ph li tin vay v nhng
chi ph lin quan n hot ng cho cc bn khc s dng ti sn sinh ra li
tc, tin bn quyn c s dng. Nhng chi ph ny pht sinh di dng tin
v cc khon tng ng tin, hng tn kho, khu hao my mc thit b.
o Chi ph khc bao gm cc chi ph ngoi cc chi ph sn xut, kinh doanh pht
sinh trong qu trnh hot ng kinh doanh thng thng ca doanh nghip nh:
Chi ph v thanh l, nhng bn ti sn c nh, cc khon tin b khch hng
pht do vi phm hp ng
ACC202_Bai 1_v2.0013107222 9
Bi 1: Bn cht v i tng ca k ton
1.2.4. Cc mi quan h php l ngoi vn
Cc quan h kinh t thuc vn ca mt n v c gi l quan h kinh t ti chnh.
Trong hot ng kinh t, doanh nghip phn ln s dng cc ti sn thuc quyn s
hu ca chnh mnh. Ngoi ra, c t cc hot ng kinh t lin quan n vic s dng
ti sn khng thuc quyn s hu v quyn kim sot ca doanh nghip c gi l
quan h kinh t php l ngoi vn. Cc quan h ny nh:
Cc mi quan h pht sinh do hp ng kinh t chuyn giao quyn s dng nh
nguyn vt liu nhn gia cng ch bin h.
Cc mi quan h gn vi ngha v, trch nhim ca cc t chc kinh t nh: Trch
nhim bo hnh sn phm, hng ho, trch nhim trong chuyn giao vt liu, bn
thnh phm ng k hn v cht lng; trch nhim trong bo v ti sn, bn v,
kim loi qu him, trch nhim trong vic m rng v s dng ti khon tin vay
hoc cp pht u t
Cc mi quan h trong hch ton kinh doanh ni b, c bit l nh gi cng hin
v hng th tng nhm, tng ngi lao ng trong cc lnh vc hot ng thuc
cc thnh phn kinh t khc nhau.
i thu hoc i mn ti sn, sn phm, hng ho gia h n v khc.
Cc mi quan h thun tu v ngha v ca n
v trc x hi trong vic s dng ca ci x hi
nh: Trch nhim trong vic bo v mi trng
thin nhin (nc, khng kh, s yn tnh) ca
mi trng, trch nhim trong vic s dng ti
nguyn v c s vt cht k thut ca x hi,
trch nhim trong vic s dng lao ng x hi.
Cc quan h ny khng a vo phng trnh k ton c bn v phng trnh ny ch
bao gm cc ti sn thuc quyn s hu ca doanh nghip.
1.3.1. Cc yu cu k ton
k ton c th cung cp c cc thng tin kinh t ti chnh cn thit cho cc i
tng c nhu cu s dng th cc thng tin ny phi tha mn cc yu cu bt buc.
Cc yu cu ny l:
Trung thc: Cc thng tin v s liu phi c ghi chp vo bo co trn c s
cc bng chng y , khch quan ng vi thc t hin trng, bn cht ni dung
v gi tr ca nghip v kinh t pht sinh.
Khch quan: Cc thng tin v s liu k ton
phi c ghi chp v bo co ng thc t,
khng xuyn tc, bp mo.
y : Mi nghip v kinh t, ti chnh pht
sinh lin quan n k thanh ton phi c ghi
chp v bo co y , khng b st.
10 ACC202_Bai 1_v2.0013107222
Bi 1: Bn cht v i tng ca k ton
ACC202_Bai 1_v2.0013107222 11
Bi 1: Bn cht v i tng ca k ton
Nguyn tc ny nhm th hin tnh k tha, pht trin lin tc ca doanh nghip
trong bo co ti chnh. iu ny c ngha c bit quan trng trong vic s
dng cc bo co ti chnh nh gi tnh hnh hot ng ca doanh nghip khi
quyt nh u t, lin doanh, hp tc kinh doanh T nguyn tc ny, php lut
v k ton s quy nh c th v c s lp bo co trong cc trng hp doanh
nghip khng hot ng lin tc nh: Gii th, ph sn, hp nht, chia, tch.
Gi gc (Historical Cost)
Ti sn c ghi nhn theo gi gc:
o Gi gc ca ti sn c tnh theo s tin hoc
khon tng ng tin tr, phi tr hoc
tnh theo gi tr hp l ca ti sn vo thi
im ti sn c ghi nhn.
o Gi gc ca ti sn khng c thay i tr khi
c quy nh khc trong chun mc k ton c th.
Nguyn tc ny nhm ghi nhn ng thc t khch
quan ca gi tr ti sn khi hnh thnh. V vy, cn
phn bit gia gi gc ca ti sn v gi tr thc t
ca ti sn.
V D
Thng 4 nm N, cng ty TNHH Thnh t mua mt my photocopy ti Hi Phng vi
gi 75 triu ng, tin thu vn chuyn chic my trn t Hi Phng v H Ni l
2 triu ng.
Nh vy gi tr ghi s ca my photocopy ny l tng s tin m doanh nghip chi
c c my photocopy: 75 triu ng + 2 triu ng = 77 triu ng.
Nguyn tc ph hp (Matching principle)
Nguyn tc ny i hi vic ghi nhn doanh thu v chi ph phi ph hp vi nhau.
Khi ghi nhn mt khon doanh thu th phi ghi nhn mt khon chi ph tng ng
c lin quan n vic to ra doanh thu .
V D
Ngy 10 thng 5 nm N cng ty TNHH Thnh t bn mt l hng c gi vn l 100
triu vi gi bn l 150 triu ng. Tuy nhin, khi bn l hng ny, khch hng yu cu
cng ty chuyn hng n cho h. Vy k ton ghi nhn th no vi nghip v ny?
Theo nguyn tc ph hp: Vic ghi nhn doanh thu v chi ph phi ph hp vi nhau.
Do vy, ti thi im ngy 10/5/N, k ton ghi nhn doanh thu bn hng 150 triu ng,
ng thi s ghi nhn chi ph to ra khon doanh thu ny. Khon chi ph u tin m
doanh nghip phi b ra l gi vn ca l hng tiu th Gi vn hng bn (100
triu ng) v chi ph vn chuyn (1 triu ng) nhm mc ch chuyn hng i bn
c ghi nhn l chi ph bn hng.
Nguyn tc nht qun (Consistency)
Cc chnh sch v phng php k ton doanh nghip chn phi c p dng
thng nht t nht trong mt k k ton nm. Khi doanh nghip bt u mt k k
ton nm, doanh nghip cn phi xc nh r cc khi nim, chnh sch, cc
nguyn tc, cc chun mc, cc phng php m k ton s dng. iu ny
m bo tnh lin tc, nht qun, khng thay i t k ny sang k khc.
12 ACC202_Bai 1_v2.0013107222
Bi 1: Bn cht v i tng ca k ton
V D
ACC202_Bai 1_v2.0013107222 13
Bi 1: Bn cht v i tng ca k ton
TM LC CUI BI
Bi 1 chng ta tm hiu v bn cht v i tng ca k ton, bi hc gii thiu khi qut
v k ton, t lch s ra i n bn cht, cc nguyn tc, yu cu ca k ton. Bn cnh , bi
hc cn gii thiu v phn bit k ton ti chnh, k ton qun tr, khi nim v ti sn, n phi
tr, vn ch s hu v cc vn khc c lin quan cng nh cc v d thc t minh ho.
14 ACC202_Bai 1_v2.0013107222
Bi 1: Bn cht v i tng ca k ton
BI TP
Bi tp 1.1.
Hy cho bit khon mc khon mc no l ti sn, khon mc no l ngun vn?
Tin mt Vay di hn ngn hng
N phi tr cho ngi bn Thu phi np nh nc
Thnh phm tn kho Khon tm ng
Phi thu ca khch hng Ngun vn kinh doanh
Qu khen thng phc li Ti sn c nh hu hnh
Vay ngn hn ngn hng Li cha phn phi
Tin gi ngn hng Tin lng phi tr cho cn b
Nguyn vt liu trong kho Cng c, dng c trong kho
Bi tp 1.2.
C s liu v tnh hnh ti sn v ngun vn ti mt doanh nghip vo thi im 1/1/N nh sau:
n v tnh: 1.000
Ch tiu S tin
Tin mt ti qu 60.000
Vay di hn 1.650.000
Ti sn c nh hu hnh 4.200.000
Yu cu:
a. Hy phn loi ti sn v ngun vn ca doanh nghip?
b. Xc nh gi tr ti sn ca doanh nghip u k kinh doanh?
ACC202_Bai 1_v2.0013107222 15
Bi 1: Bn cht v i tng ca k ton
Bi tp 1.3.
C tnh hnh vn kinh doanh ca doanh nghip A vo ngy 1/1/N nh sau:
n v tnh: 1.000
Tin mt 25.000 Hng ha tn kho 150.000
Tin gi ngn hng 70.000 Hng gi bn 60.000
Phi tr ngi bn 120.000 Ngun vn kinh doanh 600.000
Thu phi np nh nc 10.000 Li cha phn phi 70.000
Phi thu ca khch hng 330.000 Phi tr cng nhn vin 15.000
Vay ngn hn 85.000 TSC hu hnh 650.000
Yu cu :
a. Hy phn loi ti sn v ngun vn ca doanh nghip?
b. Xc nh s liu ca phng trnh:
Ti sn ngn hn + Ti sn di hn = N phi tr + Vn ch s hu
Bi tp 1.4.
C cc s liu tng hp tnh hnh kinh doanh qu IV ca doanh nghip thng mi B vo ngy
31/12/N nh sau:
n v tnh: 1.000
Tin gi ngn hng 100.000 Vay ngn hn 40.000
Hao mn ti sn c nh 36.000
Yu cu :
Phn loi ti sn, ngun hnh thnh ti sn ca doanh nghip B vo ngy 31/12/N v xc nh
gi tr ca X.
16 ACC202_Bai 1_v2.0013107222