..

Sosyal Bilimler Enstits Dergisi, Cilt 20, Say 3, 2011, Sayfa 1-20

ADA MZK: BESTECLK ANA AKIMLARI, TEKNKLER VE

BALICA BESTECLER

Yrd. Do. Dr. Seyit YRE

Seluk niversitesi
Dilek Sabanc Devlet Konservatuvar
seyityore@yahoo.com

ZET
Avrupa (uluslararas) sanat mzii, Ortaadan balayarak eitli a ve dnemler
iinde dorusal olarak gelitikten sonra, Romantik dnem sonlarndaki toplumsal
deiimlerle birlikte, mzikte yeni araylar ortaya km ve bylece ada sanat
mzii olarak adlandrlan yeni bestecilik akmlar ve teknikleri olumutur. Ancak bu
akm ve teknikler, gnmze kadar net olarak belirlenemeyip, birbirinden farkl
yaklamlarla tanmlanr. Bu durum, ada sanat mzii ilgililerinde de, bir belirsizlik
oluturur. Bu belirsizlikle birlikte, ada mzik hakknda mzikoloji, bestecilik,
yorumculuk ve mzik eitimi alannda kullanlabilecek tanmlayc gncel kaynaklar ve
bilgi bulunmad da grlr. Ortaya kan bu sebeplerden dolay, bu almada ada
sanat mziindeki akmlar ve teknikler mzikolojinin tarihsel, kavramsal ve sistematik
yaklamlar iinde aratrlarak, ksaca tanmlanmtr. Bylece, bu konuda betimsel ve
didaktik bir kaynak ortaya konulmutur.
Anahtar Szckler: ada Mzik, Ana Akm, Teknik, Besteci, Bestecilik.

CONTEMPORARY MUSIC: MAIN STREAMS, TECNIQUES OF

COMPOSITION, AND PRINCIPAL COMPOSERS

ABSTRACT
European (international) art music developed linearly in various through the ages and
the periods from Middle Age that then there were new searches in music with social
changes in the late Romantic period, and so that new streams (movements) and
techniques of musical composition emerged called contemporary art music. However
these have not been determined clearly, but have been defined in different approaches to
the present. This situation creates an uncertainty on persons concerned with
contemporary art music. Also, it is seen that there are not descriptive current documents
and information that can be used in musicology, musical composition, performance, and
music education in addition this uncertainty. Because of these reasons, in this study was
researched the mainstreams and the tecniques of contemporary art music within the

1
.. Sosyal Bilimler Enstits Dergisi, Cilt 20, Say 3, 2011, Sayfa 1-20

framework of historical, conceptual and systematic approaches of musicology, and

defined briefly. So that a descriptive and didactic source emerged on the topic.
Key Words: Contemporary music, Mainstream, Tecnique, Composer, Composition.

1. GR
Ortaadan Romantik dnem ortalarna kadar, Bat Avrupa merkezli olarak
gelien oksesli mzik yaratmnda, 19. yzyln sonunda deiimler olduu grlr.
Deiim ve yenilik mzikte her zaman olmasna ramen, tarihsel alar ve dnemler
iinde aamal olarak gelen mziin bu defa hzl ve srekli deiimi sz konusudur.
Baz mzik insanlarnn mzikte krlma olarak nitelendirdii bu deiimin, gemite
olduu gibi, mzik dnda belirli nedenleri vardr: Aydnlanma ve Fransz Devriminin
etkileriyle balayan deiim, yeni icatlarla birlikte Sanayi Devrimi, ulus-devlet modeli
ve modernleme ile devam etmitir. Dolaysyla, kendi dnda birok eyle ilikili olan
ve bunlardan etkilenen mzik de, yaratcs olan insanlarn geliimleri ve deiimleri
sonucu deimek durumundadr. Crittenden (2000, s. 1) de, operetin 19. yzyldaki
politik, sosyal ve sanatsal deiimlerin sonucu olarak Viyanada yeni bir an ifadesi
olarak ortaya ktn belirtirken yine deiimi vurgular. Dorudan ada mzii
inceleyen almasnda, mziin niin deitiini sorgulayan Machlis (1979, s. 3-4), her
dnemde deiim olduunu, ancak bizim amz dedii 20. yzylda deiimin daha
hzl olduunu, yeni mziin eskinin tamamen krlmas olarak ortaya ktn ve
modern an bestecilerinin de kendi dneminin ifadesi olarak yarattklarn belirtir.
Uluslararas sanat mziindeki deiim ve geliimleri tarihsel ve sosyolojik
olarak deerlendiren yorumlayc nitel aratrmalarn yannda, deiimi evrimsel
yaklam iinde deerlendirip, eitli parametrelerle len nicel aratrmalarda vardr:
rnein Simonton (1980), 1500 ve 1950 yllar arasndaki 479 Avrupa sanat mzii
bestecisinin, 15,618 mziksel temas zerine aratrma yapm ve mziksel temalardaki
olaand veya zgn nota geilerini melodik zgnlk olarak tanmlamtr. Melodik
zgnlk gnmze kadar bir ykseli eilimi sergilemi, ancak gnmzde eim
iinde birka inie rastlamtr. Genel sonu olarak, bestelemenin 16. yzyldan
gnmze kadar bir dorusal k gsterdiidir (Martindale and Uemura, 1983, s. 225
iinde).
Btn yorumlayc yaklamlara ramen, Simontonun aratrmas, 19. yzyln
sonundaki mziksel deiimin ve ada mzie geiin aslnda birden bire olmadn
gsterir. ada mziin yaayan bestecilerinden lhan Baran (1934) da, ada
mziin birden bire ortaya kmadn, daha nceki biimlerin doal bir devam
olduunu belirterek (lyasolu, 1983ten Kahramankaptan, 2010, s. 309 iinde)
Simontonun aratrmasndaki mziin dorusal ykseliini destekler.
ada mziin, tarihsel olarak 19. yzyln sonunda, Claude Debussyinin Bir
Pann leden Sonrasna Preld (Prlude l'aprs-midi d'un faune) adl eseriyle
balad dnlmesine ramen, Barann (1997, s. 6), bu balangc tarihsel olarak

2
.. Sosyal Bilimler Enstits Dergisi, Cilt 20, Say 3, 2011, Sayfa 1-20

daha geriye gtrmesi ve Lizstin Tonu Olmayan Bagatel (Bagatelle sans tonalit) (Bkz.
Garcia, 2006) adl eseriyle ilikilendirmesi de, ada mziin zellikle teknik
anlamdaki karmaklndan dolay, mzikte krlma gibi deerlendirilmesi yannda,
evrimsel olarak doal bir sre iinde varolduunu gsterir.
ada mziin ortaya kna ilikin bu bilgilerin yan sra, ada mzik ve
ona ilikin kavramlarla ilgili tanmlayc bilgiler aada yer almtr:
2. KAVRAMSAL EREVE
2.1. ada Mzik
Bu blmde, genel tanmlamann tesinde, besteci, mzikolog ve dinleyiciler
acndan ada mzie ilikin yaklamlar ortaya konulmutur:
ada mzik, Avrupa sanat mziinin 2. Dnya Savandan sonra oluan
yeni akm ve tekniklerine ilikin tartmal bir terim olarak kullanlrken (Bonardi, 2000,
s. 2), Romantik dnem sonundan gnmze kadar olan sreteki akm ve teknikleri
kapsayan 20. ve 21. yzyl Mzii (Morgan, 1991), 1945ten sonras iin Yeni Mzik,
Modern Mzik (Griffiths, 2011) ve hatta Postmodern Mzik (Chevassus, 2004) terimleri
daha fazla terminolojik karmaaya yol aar. Bu dnem, kimi mzik insanlar tarafndan
deneyler a (Kutluk, 1997, s. 232; Mimarolu, 1995, s. 119) olarak da nitelendirilir.
Ancak, ilgili yaynlar incelendiinde, ada mzik ve 20. yzyl mzii terimlerinin
daha fazla yaygn olduu grlr. Dolaysyla bu aratrmada da, ada sanat mzii
ve ada mzik terimleri tercih edilmitir. Ksaca ada mzik, 19. yzyln, yani
Romantik dnemin sonundan gnmze kadar gelien bir uluslararas sanat mzii
dnemi ve bu dnem iinde gelien akm ve tekniklerdir.
Yaayan ada mzik bestecilerinden Pierre Boulez (1925), ada mzii
yle anlamlandrr: ada mzik, senfonik mzii, oda mziini, operay, Barok
mzii kapsayan eitli dnemlerden farkl bir dnem midir? Tm dnemler byle
blnm, byle uzmanlamtr ve burada gerekten bir genel kltr olup olmadn
sormak mmkndr [] ada mzik, yeni algsal teknikleri, yeni notasyonlar ve
yeni seslendirme durumlarna uygun olabilecek yetenei kapsayan bir yaklam ierir
(Foucault, Boulez ve Rahn, 1985, s. 7). Boulez, ayn aklamasnn devamnda zetle,
ada mziin gelimeleri karmayacan ve onun da kendine ait bir kltr
olduunu vurgular.
ada mzik iinde birden fazla akm ve teknii uygulayan bir besteci olan
Bouleznin yaklamnda, yeni ve gelime kelimesi nemli bir zellik tar. Yni,
ada mzik srekli yeniye ak olarak gelien yeni bir mziktir ki, yaayan besteci
lhan Mimarolu (1926) da, ada mzii daha ayrntl bir ekilde yle tanmlar:
Yaratl alannda yirminci yzyl, mzik sanatnda hzl ilerleyilerin, yeni yollarn,
yeni yntemlerin adr. Yaratc oluumun bir yzylda tekine deimemi olduunu
tansak bile, mziin dorudan doruya gerekeleriyle ilgili olarak amzn
bestecilerince getirilen yenilikler, nceki btn yzyllarn getirdiklerinin toplamndan
daha oktur. Mzik dili ve grameri yenilenmi, bir yapt bir tek tonalite kullanma

3
.. Sosyal Bilimler Enstits Dergisi, Cilt 20, Say 3, 2011, Sayfa 1-20

yerine, ayn anda birden fazla tonalitenin kullanlmasna bavurulmu, bununla

yetinilmemi, tonalite dzeninden ayrlnm ve kromatik dizideki on iki notadan her
birinin yalnzca bir dieriyle ilintisine dayanan ve bunun dnda nceden belirli bir
dzene bal olmayan zgr bir yaz [besteleme] gelimi, sonra da yklan bir dzenin
yerine yenisini koymak amacyla, tonalite d yaz kurallara balanm, tonaliteden
ayrlnmas sonucu, armoni kurallar, akorlarn ilerleyii ve zincirleniini ynelten
kurallar geerlikten dmtr (Mimarolu, 1995, s. 119-120).
Mimarolu da, ada mzii o gne kadar alla gelenin dndaki yenilik ve
hzl geliim olarak deerlendirir. Mimarolunun yklan bir dzen olarak betimledii
durum, aslnda dzenden kaosa, dorusaldan (linear) dorusal olmayana (non-linear) bir
geii de temsil eder. nk, Ortaadan 20. yzyla kadar, aamal bir dorusal
geliim iinde gelen Avrupa sanat mziinin, besteleme teknikleri asndan dorusal
olmayan bir gelime gsterdii grlr. ada mziin ilk bestecilerinden Anton
Webern (1883-1945) ise, eskide kalan mzikle karlatrldnda yeni olann
anlalacan belirterek (Bkz. Kutluk, 1997, s. 231) ada mzii betimler.
Minimal mzik akmnn nclerinden ve yaayan bestecilerden Philip Glass
(1937), ada mziin, ileride ne gibi almlara girebilecei bizim iin mehuldr.
Bugn bile, modernitenin ne olduunu tam kavrayamyoruz. Bu bilinmezlik, bana
olaan st heyecan veriyor (Akt. Baran, 2000, s. 7) diyerek, hlen ada mziin
gelieceini dnyor ki, bestecilerin srekli yeniyi aray Glassn ngrsn
doruluyor.
Bestecilerin grlerinin yan sra, ada mzik dinleyenlerin de baz tepkileri
grlmektedir: Tamam, mzik bitti. Demek buraya kadarm. Yzlerce yln birikimi, o
muhteem zenginlik, evrensel uyum, deh, yaratclk sanat, hepsi bitti. Bunlarn yerine
karmaa, kakafoni, kepazelik ve kabalk ald diyen dinleyicilerin, 20. yzyln ilk
eyreinde Debussy, Stravinsky ve Schnbergin yaptlarn dinledikleri grlr
(Kutluk, 1997, s. 231). O zamana kadar allm olan ve aama aama gelien
uluslararas sanat mziinin ani deiimi, doal olarak tepkiyle karlanm, ancak
zamanla allarak gnmze kadar varln srdrmtr. Mziin anlalma yolu da,
belirli bir eitim-retim sreciyle ortaya kar, zellikle de karmak ve ayrntl bir
yapda olan ada mziin, ayrntl bir ekilde aratrlmas ve srekli sunularak
altrlmas gerekir.
2.2. Akm, Stil ve Teknik
ada mzie ilikin tanm ve grlerin yan sra, ada mzii var eden
akm, stil ve teknikler bulunmaktadr. Bu balamda, bu kavramlarn da tanmlanmas
gerekir:
Aslnda birden fazla anlam olan ve kavramsal olarak zerinde allmad
grlen akm (stream) kelimesi, birok kaynakta birbirine yakn veya uzak olarak
tanmlanmtr. Ancak, kavramn genel kullanm eklini ieren toparlayc tanm Bir
sanatkr grubunun belli bir dnemde, ortak dnya gr, estetik ve edebiyat anlay
erevesinde oluturduklar edebiyat [sanat] hareketi; bu anlay ve hareket evresinde

4
.. Sosyal Bilimler Enstits Dergisi, Cilt 20, Say 3, 2011, Sayfa 1-20

kaleme aldklar [yarattklar] edeb [sanatsal] eserlerin oluturduu btndr (etiki,

2003, s. 35). Bu tanma uygun olarak ngilizcede stream, mainstream (ana akm) ve
movement (hareket, akm) kelimeleri, Franszcada ise, Trkede ekol olarak kullanlan
ve okul anlamna gelen cole kelimesi akm anlamnda kullanlr.
Akmla kartrlan ve Trkede slup anlamndaki stil (style) ise, Gncel
Trke Szlkte Her yazarn, her szenin (hatbin) fikrini, duygularn anlatmak iin
kulland zel anlat tarz olarak tanmland zere, sanatta kiiye zg yaratm
belirleyen bir kavramdr. Yni bir sanat herhangi bir akm iinde yer alsa da, onun
kendine zg bir yaratm stili vardr. Bu da o sanatnn zgnln ortaya koyan bir
zelliktir. Teknik kavram da, Gncel Trke Szlkte Bir sanat, bir bilim, bir meslek
dalnda kullanlan yntemlerin hepsi olarak tanmland zere, bir akmn iindeki
yaratm metodlarn belirler (Bkz. Gncel Trke Szlk).
3. ARATIRMANIN PROBLEM
19. yzyln sonunda balayp 20. yzyldan gnmze kadar kullanlan
ada mzik yaratmna ilikin eitli akm ve teknikler olmasna ramen, bunlarn
mzik tarihi ve ada mzikle ilgili birok kaynakta btnsel olarak bulunmad
belirlenmemitir. Bu durum, mzikoloji, kompozisyon ve mzik eitimi balamnda bir
eksikliin gstergesi olarak ortaya kar. Bu eksikliin bir dier yn de, zel olarak
ilgilenenler dnda, ada mziin, mzikle ilgili eitim mfredatlarnda da yeterince
yer almamasdr. n aratrmalar ve gzlemler sonucu, bu eksikliklerden de yola
karak, ada mzikteki balca akm ve tekniklerin belirlenmesi aratrmann
problemini oluturur. Probleme ilikin veriler toplanp, tanmlandnda, konuyu
btnsel balamda inceleyen Trke gncel bir kaynak ortaya kacak olmas,
aratrmann nemini oluturur.
4. YNTEM
Makale, mzikolojinin tarihsel, kavramsal ve sistematik yaklamlar
erevesinde durum saptamaya ynelik betimsel ve didaktik bir aratrmadr.
Aratrmada nitel aratrma yntemlerinden genel tarama modeli kullanlmtr.
Bylece, mzikolojin de temel veri toplama arac olan yazl kaynaklar taranm
(document survey), aratrmaya esas olan problemle ilgili veriler toplanarak, sistematik
balamda sunulmutur. Marvinin (2004, s. 1-8) de belirttii gibi, Avrupa sanat mzii
zerine yaplan tm aratrmalar tarihsel, kuramsal ve analitik metodlarla yaplr ve
bylece mzikolojinin tm, her tip kaynak zerine temellenir. Bu aratrmada da,
tarihsel bir yaklamla yazl kaynaklardan toplanan veriler, kavramsal olarak
tanmlanarak sistematik olarak sunulmutur.
5. BULGULAR
Bu blmde, aratrmann probleminden yola klarak yaklak 1890-1990
yllar arasnda ortaya kan ada mzik akmlar ve teknikleri kronolojik olarak
sunulmu, bazlar notayla ekillenmi ve ksaca tanmlanmtr. Sunulan akm ve
tekniklere ilikin balca besteciler EK 1de topluca verilmitir:

5
.. Sosyal Bilimler Enstits Dergisi, Cilt 20, Say 3, 2011, Sayfa 1-20

5.1. zlenimci (Impressionist) Mzik-(1892): zlenimci mzik, 19. yzyln

ortalarnda Claude Monetnin (1840-1926) Impression, soleil levant (1872) adl bir
resmiyle balayarak, bir grup Fransz ressamn uygulamalaryla bir akma dnen
izlenimciliin (impressionism) mzikteki yansmasdr. zlenimciin temel amac ise,
hibir kurala bal olmadan d dnyadaki nesnelerden edinilen izlenimlerin sanat
eserinde yanstlmasdr. Fransz besteci Claude Debussyin (1862-1918) izlenimcilii
mzie uyarlamasyla izlenimci mzik de akmn bir paras olmutur (Byrnside, 1980,
s. 522-524; Koyuncu, 2002, s. 1-2; Kutluk, 1997, s. 198). Temel olarak gemiteki
uyumlu tonal ezgi ve armoniden uzaklamaya dayanan, ezgilerde Antik Yunan, Orta ve
Uzakdou modlarnn ve temel balan kurallarnn tersine birbirine uzak olan
akorlarn kullanld, tamamen bestecinin izleniminin parlak tnlarla yanstlmasna
dayanan bir teknii ierir (Ktahyal, 1981, s. 25-26; Machlis, 1979, s. 89-96;
Mimarolu, 1995, s. 123).
5.2. Anlatmc (Expressionist) Mzik-(1908): zlenimciliin tersine d
dnyadaki nesnelerin anlatlmas yerine, bireyin i dnyasn, yni znel olan
yanstmay amalayan ve Almanyada edebiyat ve resimde ortaya kp tanmlanmas
zor bir akma dnen anlatmcln (expressionism) (Furness, 1973, s. 1) dier adyla
davurumculuun mzikteki yansmasdr. Sachsn (1965, s. 243) doaya aykr olan
yakalamaya alan mzik olarak tanmlad anlatmc mzik, II. Viyana Okulu olarak
adlandrlan Arnold Schenberg (1874-1951), Alban Berg (1885-1935) ve Anton
Webern (1883-1945) tarafndan On ki Ses Teknii (Twelve-tone tecnique) ile temsil
edilmitir. On ki Ses Teknii ise, ksaca, besteci tarafndan birbirinden farkl on iki
sesten oluturulan bir temel dizinin, yatay, dikey ve dikeyin yatay olarak evrilmesi
sonucu elde edilen temel drt dizi ve transpozisyonlarnn ezgisel ve armonik olarak
kullanmdr. En temel kural, dizi iinde kullanlan bir sesin, dier on bir ses
kullanlmadan, yeniden kullanlamamasdr. Bu tekniin tm, Yunanca kullanmyla
on iki sesli anlamnda Dodekafonik (Dodecaphonic) mzik olarak da kullanlr (Dallin,
1974, s.189-200; Ktahyal, 1981, s. 18, 28, 36-37; Kutluk, 1997, s. 239-240; Perle,
1991, s. 1-8; Sachs, 1965, s. 243).

6
.. Sosyal Bilimler Enstits Dergisi, Cilt 20, Say 3, 2011, Sayfa 1-20

ekil 1. On ki Ses Teknii: Arnold Schnbergin String Quartet No. 4 (1936) eserinde
kulland diziler.

1939 by G. Schirmer, Inc. Used by permission. All rights reserved (Dallin, 1974, s.
193).

5.3. Elektronik (Electronic) Mzik-(1906): Thomas Edisonun fonograf

icadndan (1877) itibaren balayan ve elektronik ortamda retilen seslerle yaratlan
besteleme teknii olarak ortaya kar. Temelde manyetik band (magnetic tape) zerine
kaydedilen her trl sesin dier elektronik aygtlarla deitirilerek, elektronik ortamda
mzik eseri yaratlmasdr. lk bata Fransada somut mzik (Musique Concrte), sonra
Almanyada elektronik mzik (Electronische Musik) ve ve de Amerikada manyetik
band mzii (Magnetic Tape Music) olarak stdyo ortamlarnda gelien elektronik
mzik, bir elektronik sanat akmdr (Holmes, 2002 ve 2008; Kutluk, 1997, s. 259-260;
Mimarolu, 1991).
5.4. Mziksel lkelcilik (Musical Primitivism)-(1910): 19. yzyln sonunda
resim ve heykelde ortaya kan bir modern sanat akm olan ilkelcilik (primitivism)
(Goldwater 1986, s. 1-10), Bat Avrupa dndaki lkelerin halk mzii malzemelerinin
(mod ve ritm) ve ezgilerinin ada mzik teknikleriyle birletirilmesiyle oluan ve Igor
Stravinski ile balayan bir bestecilik akm olarak ortaya kmtr (Hoffer, 2010, s. 284-
287; Ktahyal, 1981, s. 30; Sachs, 1965, s. 245-247). Bu akm, ada mzikte halk
mzii etkisi altnda ve yanl bir yaklamla ulusalc mzik olarak incelenmesine
ramen bunlar genel terimler deildir.
5.5. Neo-Klasik (Neo Classical) Mzik-(1911): Neo-klasizm, aslnda, sanatn
dier alanlarnda 18. yzyln ikinci yarsndan sonrasn ifade eden bir estetik akm
(Bietoletti, 2005, s. 8-27) olmasna ramen, mzikte ise 20. yzylda kendilerinden

7
.. Sosyal Bilimler Enstits Dergisi, Cilt 20, Say 3, 2011, Sayfa 1-20

nceki atonal ve ar ulardaki mzie kar daha ak ve dengeli bir ekilde Barok
dneme dn simgeleyen besteleme akmdr. Barok dnemin form anlay iinde,
tonal ve atonal ezgisellii birletirilerek kullanlmtr. Mzikte neo (yeni) klasik terimi
1922 ylnda besteci Ferruccio Busoni (1866-1924) tarafndan ortaya konmasna
ramen, bu anlayta bestelemenin Max Regerin (1873-1916) Concerto in the Old Style
(1912) adl eseriyle balad grlr (Ktahyal, 1981, s. 34; Mimarolu, 1995, s. 138-
139; Sachs, 1965, s. 245-246).
5.6. Dizisel (Serial) Mzik-(1920): Anton Webernin On ki Ses Tekniinden
yola karak, bir dizi halinde belirlenmi seslerin, grlk, tn, tartm, tempo, nans
parametrelerinin, mziksel motifle birletirmesi sonucu ortaya kan bir yeni besteleme
tekniidir. Bu teknie btnsel rgtlenme (total organisation) ad da verilir (Dallin,
1974, s. 209-215; Ktahyal, 1981, s. 80-81; Pamir, 1998, s. 365-367).

ekil 2. Serial Mzik: Pierre Boulezin Structures (1955) eserinde kulland

dizi.

1955. Universal Edition. Used by permission. All rights reserved (Dallin,

1974, s. 213).

5.7. Mikrotonal (Microtonal) Mzik-(1920): Adndan da anlalaca zere,

o zamana kadar kullanlan tam ve yarm eklinde eit aralklarla blnm seslerin,
daha kk aralklara blnerek kullanlmasn amalayan ve eyrek sesli (quarter tone)
mzik olarak da adlandrlan bir besteleme tekniidir. 19. yzyln sonlarndaki
denemelere ramen, daha sonra Ferruccio Busoninin nerisiyle, asl olarak 20. yzyln
ilk yarsnda amal bir teknik olarak kullanlmaya balamtr. Bu tekniin ncs
olarak kabul edilen Alios Habann (1893-1973) String Quartet No. 2. eseri ilk rnek
olarak saylr (Dallin, 1974, s. 216-223; Ktahyal, 1981, s. 38; Skinner, 2007).

8
.. Sosyal Bilimler Enstits Dergisi, Cilt 20, Say 3, 2011, Sayfa 1-20

ekil 3. Mikrotonal Mzik: Charles Ivesn, Three Quarter-Tone Pieces eserinin,

Allegro ikinci blmnden l 88-89.

(Skinner 2007, s. 126).

5.8. Caz (Jazz) Etkili Mzik-(1924): Adndan da anlald zere Caz

mziin ezgi ve armoni malzemelerinin kullanmyla oluturulan ada mzik
tekniidir. 20. yzyln banda Caz mziin dnyaya yaylmas, Avrupal bestecileri
etkilemi ve baz besteciler de byle bir teknik ortaya karmlardr. George
Gershwinin, nl eseri Rhapsody in Blueyu (1924) bestelemesi ile bu tekniin ortaya
konduu grlr (Mimarolu, 1995, s. 136-137). Bunun dnda, Bill Evans (1929-
1980) ile ortaya kan Modern Jazz da, Caz ve ada mziin bir birleimidir (Bzk.
Larson, 1998).
5.9. levsel (Utility) Mzik-(1930): 1921 ylnda, -etnomzikolog Bruno
Nettlin da babas olan- mzikolog Paul Nettlin ortaya koyduu Gebrauchsmusik,
Alman besteci Paul Hindemithin (1895-1963) nclnde mziin bir ie yaramasn
yni ilevi olmasn temel alarak, halk iin sanat anlayyla kolay seslendirilebilecek ve
retilebilecek eserler yazlmasn ama edinen ve bu yzden Neo-Klasik ile i ie olan
bir mzik akmdr. Hindemithin Wir bauen eine Stadt adl operas akmn ilk
rneklerindendir (Ktahyal, 1981, s. 39; Quinn, 2007, s. 18; Sachs, 1965, s. 250).
5.10. Rastlamsal (Aleatoric) Mzik-(1930): inde doalamay da ieren ve
deneysel olarak bestelemeyi ve seslendirmeyi amalayan, bu yzden de belirli bir
teknie bal olmayan bir mzik akmdr. Charles Ivesn (1874-1954) baz eserlerinde
grlen rastlantsallklarn Henry Cowell (1897-1965) tarafndan uyarlanmasyla ortaya
kmasna ramen, daha ok John Cagein (1912-1992), bata 433 eseri olmak zere,
felsefi temeli olan eserleriyle ne kan bir akmdr. Ak (open) form ve ans (chance)
mzii olarak da anlr (Kutluk, 1997, s. 265-267; Ktahyal, 1981, s. 81-83).
5.11. Neo-Romantik (Neo Romantic) Mzik-(1938): Neo-Romantizm,
1930lu yllardan itibaren, sanatta bir geriye dn akm olarak balamtr. Mzikte
Samuel Barbern (1910-1981) nc olduu ve 19. yzyl Romantik mzik
zelliklerinin, nce tonal, zamanla atonal olarak, ada mzik anlayyla yeniden
retimini ieren bir akmdr (Broder, 1948, s. 325; Ktahyal, 1981, s. 69-70).

9
.. Sosyal Bilimler Enstits Dergisi, Cilt 20, Say 3, 2011, Sayfa 1-20

5.12. Bilgisayarl (Computer) Mzik-(1950): Bilgisayar ve yazlm

sistemlerinin gelimesiyle birlikte, elektronik mziin iinde bir teknik olarak ortaya
kmtr. Orijinal ve dijital seslerin mzik teorisi ve matematik kapsamnda
bilgisayarlar araclyla birletirilmesi sonucu oluturulan bir besteleme tekniidir.
Algoritmik besteleme (algorithmic composition) ve sanal (virtual) mzik olarak da
anlan bu tekniin ncs ise, almalarn gnmze kadar srdren Max Mathews
(1926-2011) olarak kabul edilir (Holmes, 2008, s. 251-271).
5.13. Minimal Mzik-(1960): 1950nin sonlarnda resim, heykel, mimari gibi
alanlarda ortaya kan, bilinalt duygularn estetik bir ekilde az malzemeyle
sunulmasna dayanan (Doss, 2002, s. 161-168) ve 1960tan itibaren mzikte de etkili
olan bir sanat akmdr. Minimal mzik ise, tonal ve modal malzemelerden oluan bir
mziksel motifin/temann uyumlu bir armoni iinde kk deiikliklerle tekrarndan
oluur. Bu yzden tekrarl (repetitive) mzik olarak da anlr. Mzikte La Monte
Youngn (1935) nc gibi grlmesine ramen, ou yaamakta olan besteciler
yaklak ayn yalardadr (Bkz. Chevassus, 2002, s. 33-38; Delaere, Beirens ve Staples,
2004, s.31-34). 1970li yllardan itibaren bata Arvo Prt (1935) olmak zere
bestecilerin dinsel amalar ve gotik dneme ynelilerinden dolay minimal mziin
iinde Kutsal (Holy) Minimalizm olarak adlandrlan bir stil ortaya kmtr (Smith,
2004, s. 1-10). Yine 70li yllarda minimal mziin bir besteleme teknii olarak ortaya
kan alk mzii (clapping music) ise, bestecilerin zellikle Dou ve Afrika ritmlerini
betimleyerek yazd minimal ritm kalplarn birden fazla kiinin alklayarak
seslendirmesinden oluur (Chase, 1986, s. 611).

ekil 4. Minimal Mzik: Philip Glassn Two Pages eserinden sekiz tekrar.

Dunvagen Music Publishers, Inc. Used by kind permission. All rights

reserved (Haskins, 2005).

10
.. Sosyal Bilimler Enstits Dergisi, Cilt 20, Say 3, 2011, Sayfa 1-20

5.14. okstilli (Polystylism) Mzik-(1960): Aslnda daha ok mzik alannda

ne kmakla birlikte, sanatn birok alannda birden fazla stil ve tekniin bir eserde
birleimini ifade eden bir akmdr. Mzik alannda Alfred Schnittkenin nc olduu
akmda (Tremblay, 2007, s. 3-5), 19. yzyl ve ncesinin tn ve formlar da
birletirilerek kullanlr. Bu balamda semeci (eclectic) ve melez (hybrid) mzik olarak
da anlr (Chevassus, 2002, s. 33-38; Emmerson, 2007).
5.15. Yeni Yalnlk (New Simplicity)-(1970): Yalnlk, her eyi
detaylandrmadan yapmaya dayal bir felsefe sistemi ve sanat akmdr (Hillman, 1962).
Kendilerinden nceki karmakla bir tepki olarak Alman besteciler tarafndan ortaya
konan yeni yalnlk ise, 19. yzyl formlarnn tonal yapyla sade bir ekilde yeniden
canlandrlmasn ieren bir besteleme akmdr. Minimal mzik de, sadelik iinde
deerlendirilir (Chevassus, 2002, s. 17-19; Mcglaughlin, 1998).
5.16. Yeni Karmaklk (New Complexity)-(1980): Allmlk, yalnlk
kart, dzensiz, dorusal olmayan zelliklerin kullanmn ieren felsefi temelli bir
sanat akmdr (Galanter, 2002, s. 2). Mzikte yalnla bir tepki olarak ortaya kan ve
Nigel Osbornenun nc olduu, atonal, mikrotonal, soyut ve uyumsuz ezgi ve akorlar,
kark oklu ritmleri, geleneklere uymayan alglamalar, ses iddetindeki ani
deiiklikleri ve bunlara bal olarak karmak notasyonu ieren bir tekniktir (Ulman,
1994).

ekil 5. New Complexity: Aaron Cassidynin Ten Monophonic Miniatures eserlerinden

Altnc eserin ilk girii.

5.17. Mziksel Tarihilik (Musical Historicism)-(1980): Tarihilik, felsefeci

Karl Popperin (1902-1994) nerdii bir metod (Popper, 1944) ve felsefeci Arthur
Dantonun (1924) zclk (essentialism) olarak niteledii bir yaklam (Kelly, 1998, s.

11
.. Sosyal Bilimler Enstits Dergisi, Cilt 20, Say 3, 2011, Sayfa 1-20

31) olarak sanatn birok alannda da, tarihsel zelliklerin yeniden canlandrlmas
eklinde ortaya kan bir akmdr. Mzik tarihindeki tm dnemsel zelliklerin tonal ve
atonal yap ierisinde yeni bir anlayla kullanmn ieren bir besteleme akmdr
(Frisch, 2001-02, s. 299). Aslnda Yeni-Klasikilik ve Yeni-Romantikilik akmlaryla
balayan yeniden canlandrma anlaynn devamdr.
5.18. Rock Etkili Mzik-(1980): 1980li yllarda Rock mzikten etkilenen ve
Rock mzik iindeki Scott Johnson (1952) gibi baz bestecilerin, Rock ve sanat mzii
malzemeleri ve alglarn i ie kullanld bir tekniktir (Chatham, 1990; Mathews,
2007).
6. SONU, TARTIMA VE NERLER
Betimsel dzende durum saptamaya ynelik, tarihsel, kavramsal ve sistematik
yaklamdaki bu nitel mzikoloji aratrmasnda, problem cmlesine dayanarak ortaya
kan bulgulara gre, ada sanat mziinin belirgin olarak on akm ve sekiz teknik
iinde temsil edildii grlr. Dikkat edilmesi gereken bir konu ise, Minimal mzik gibi
baz akmlar, ayn zamanda bir teknii temsil eder. Ayrca tanmlarda da grld
zere, bu akmlarn ou sosyolojik ve felsef bir temele dayanr ve genellikle de
birbirine bir tepki olarak ortaya kar. Aratrmada belirlenen akm ve teknikler
incelendiinde dikkat ekecek bir dier zellik ise, yaklak on yllk sreler iinde
karmak akm ve tekniklerden sade (yaln) olana, atonalden tonale doru bir gei
olduudur. Yni, her tr yenilik araynn iinde, zaman zaman gemi yeniden
canlandrlmaya (revival) allr. Tespit edilen belirgin bilgilerin yan sra, ada
mziin belirgin olmayan ok yn olduu batan beri bilinen bir gerektir. Bu yzden
de, Tablo 1de grlecei gibi, bir besteci birden fazla akm ve teknik iinde yer
alabilir. Yni, bestecilerin bu durumu da, ada mzii tanmlamay zorlatrr. Kaos
ve mzik konusunda yaplan birok aratrmada da olduu gibi, ada mzik, ok
belirgin olarak dorusal olmayan (nonlinear) yaratmlarn btndr. Bu yzden
belirlenen akmlarn, tekniklerin ve bestecilerin tek tek incelenmesi ve analiz edilmesi
gerekir ki bu tr almalar da mevcuttur.
Akm ve tekniklerin yan sra her bestecinin kendi yaratm stili vardr. Bu
yzden bestecilerin bireysel stilini belirlemek ok daha ayrntl yaplabilecek
aratrmalar gerektirir. Bununla birlikte, baz besteciler kendi stillerini kavramlatrarak
dorudan ne olduunu belirleyebilmektedirler. Belirli kavramlar erevesindeki bu
stiller ayrca incelenebilir.
Bir dier konu da ada mziin snflandrlmasyla ilgilidir ki tarihsel ve
sosyolojik olmak zere iki yaklam vardr: Birincisi, 2. Dnya Sava ncesi ve sonras,
dieri ise modern ve post-modern yaklamlardr. Bunun dnda, Serial mzik
tekniinden itibaren balayan akm ve teknikler Avangart (avant-garde) mzik ve
Elektronik, Rastlamsal ve Minimal mzik akmlar ise, Deneysel (Experimental) mzik
olarak anlmaktadr.
Ancak, bu terimler anlambilimsel (semantical) balamda mzikoloji
terminolojisinde ak olmad ve karkla yol at iin, eitimbilimsel

12
.. Sosyal Bilimler Enstits Dergisi, Cilt 20, Say 3, 2011, Sayfa 1-20

(pedagogical) balamda tercih edilmemeli, bu aratrmada da verildii gibi, her bir akm
ve teknik kendi iinde incelenmelidir. Yanl anlamlandrlan bir dier konu ise,
lkelcilik olarak adlandrlan ve deiik lkelerin halk mzii malzemelerini kullanan
akmn, ada mzikte ulusalclk gibi nitelendirilmesidir. Ulusalc mzik, 19.
yzylda Romantik dnemin iinde ideolojik temelde var olan bir akmd. Ancak, 20.
yzylda bestecilerin Bat Avrupa ve kendi lkelerinin dndaki mzik malzemelerini
kullanmalar, bir ulusalclk deil, sadece zgnlk araynn bir gstergesidir. Bu
aratrmada verilen bilgiler deerlendirildiinde, uluslararas sanat mziinin dier
dnemlerinde de olmasna ramen, ada mzii temsil eden semiolojik ve
mzikolojik kodlar, yeni, aray, deneme, karmaa ve deikenlik olarak belirir. Konu
zerinde, sylenebilecek birok ey olmasna ramen, ada mzie ilgisi olan
mzikoloji, bestecilik, yorumculuk ve mzik eitimi alanndaki birok kii, bu
makaleden ve kaynaklarndan yararlanp, daha ileri aratrmalarda bulunabilir.
Teekkr
Aratrmadaki btn kaynaklarn yannda, kendisinden aldm
bilgilerden de ok yararlandm, ada mzii bana btn boyutlaryla
reten deerli retmenim Prof. lhan Barana teekkr ederim.

13
.. Sosyal Bilimler Enstits Dergisi, Cilt 20, Say 3, 2011, Sayfa 1-20

KAYNAKA
Baran, . (1997). ada Mzik zerine. Ve Mzik Aratrma ve Yorum Dergisi, (1): 6-
14.
Baran, . (2000). Frdric Chopinden Bill Evansa. Ve Mzik Aratrma ve Yorum
Dergisi, (6): 1-7.
Bietoletti, S. (2005). Neoclassicism&Romanticism. trans. Angela Arnone. Sterling
Publishing Co., Inc., New York,
Bonardi, A. (2000). IR for Contemporary Music: What the Musicologist Needs. Paper
at International Symposium on Music Information Retrieval (MUSIC IR 2000),
October 23-25, 2000, Plymouth, Massachusetts, http,
s.//ismir2000.ismir.net/papers/invites/bonardi_invite.pdf, ET: 04/07/2011.
Broder, N. (July, 1948). The Music of Samuel Barber. The Musical Quarterly, Vol. 34,
No. 3, pp. 325-335, http://www.jstor.org/stable/pdfplus/739546.pdf, ET:
04/07/2011.
Byrnside, R. L. (1980). Musical Impressionism: The Early History of the Term. The
Musical Quarterly, 66(4): 522-537,
http://web.ebscohost.com/ehost/pdfviewer/pdfviewer?vid=6&hid=12&sid=4ed9
3f08-ca83-415f-9c92-389284b8f84c%40sessionmgr14 ET: 05/07/2011.
Chase, G. (1986). Americas Music: From the Pilgrims to the Present. Univesity of
Illinois Press, USA.
Chatham, R. (1990). Composer's Notebook 1990: Toward a Musical Agenda for the
Nineties. http://www.rhyschatham.net/nintiesRCwebsite/Essay_1970-90.html,
ET: 08/07/2011.
Chevassus, B. R. (2004). Mzikte Postmodernlik. ev. lhan Usmanba. Pan Yaynclk,
stanbul.
Crittenden, C. (2000). Johann Strauss and Vienna: Operetta and the Politics of Popular
Culture. Cambridge University Press, New York.
etiki, . (2003). Bat Edebiyatnda Edeb Akmlar. Aka Yaynlar, Ankara.
Dallin, L. (1974). Techniques of Twentieth Century Composition: A Guide to the
Materials of Modern Music. California State University, Sacramento.
Delaere M., Beirens, M., and Staples, H. (2004). Minimal Music in the Low Countries.
Tijdschrift van de Koninklijke Vereniging voor Nederlandse Muziekgeschiedenis,
54(1): 31-78.
Doss, E. (2002). Twentieth-Century American Art. Oxford University Press, New York.
Emmerson, S. (2007). Where next? New music, new musicology. EMS: Electroacoustic
Music Studies Network, http://www.ems-
network.org/IMG/pdf_EmmersonEMS07.pdf, ET: 07/07/2011.
Frisch, W. (2001-02). Reger's Bach and Historicist Modernism. 19th-Century Music,
25(2-3): 296-312, http://www.jstor.org/stable/pdfplus/10.1525/ncm.2001.25.2-
3.296.pdf, ET: 05/07/2011.
Foucault, M., Boulez, P., and Rahn, J. (1985). Contemporary Music and the Public.
Perspectives of New Music, 24(1): 6-12,
http://www.jstor.org/stable/pdfplus/832749.pdf?acceptTC=true, ET: 04/07/2011.

14
.. Sosyal Bilimler Enstits Dergisi, Cilt 20, Say 3, 2011, Sayfa 1-20

Furness, R. S. (1973). Expressionism. Methuen, London.

Galanter, P. (2002). Against Reductionism: Complexity Science, Complexity Art, and
Complexity Studies. Paper presented at 1st International Workshop on
Complexity and Philosophy, 29-30 July 2002, Norwood,
http://isce.edu/ISCE_Group_Site/web-
content/ISCE_Events/Norwood_2002/Norwood_2002_Papers/Galanter.pdf, ET:
08/07/2011.
Garcia, F. (2006). Liszts Bagatelle Without Tonality: Analytical Perspectives.
Unpublished Doctoral Dissertation. University of Pittsburgh, Pittsburgh,
http://etd.library.pitt.edu/ETD/available/etd-08022006-
114731/unrestricted/Garcia-ETD-2006.pdf, ET: 10/07/2011.
Griffiths, P. (2011). Modern Music and After. 3rd edition. Oxford University Press,
USA.
Goldwater, R. (1986). Primitivism in Modern Art. Random Haouse, Inc., USA.
Haskins, R. (September 12, 2005). Another Look at Philip Glass: Aspects of Harmony
and Formal Design in Early Works and Einstein on the Beach. Jems: Journal of
Experimental Music Studies,
http://www.users.waitrose.com/~chobbs/haskinsglass.html , ET: 10/07/2011.
Hillman, D. J. (July, 1962). The Measurement of Simplicity. Philosophy of Science,
29(3): 225-252, http://www.jstor.org/stable/pdfplus/186043.pdf, ET: 08/07/2011.
Hoffer, C. (2010). Western Music Listening Today. Schirmer Cengage Learning, USA.
Holmes, T. (2002). Electronic and Experimental Music: Pioneers in Technology and
Composition. Routledge, London.
Holmes, T. (2008). Electronic and Experimental Music: Technology, Music, and
Culture. Routledge, New York.
Kahramankaptan, . (2010). Mzikte Derin Zirve: lhan Baran. Sevda Cenap And
Mzik Vakf Yaynlar, Ankara.
Kelly, M. (Dec., 1998). Essentialism and Historicism in Danto's Philosophy of Art.
History and Theory, 37(4): 30-43, Theme Issue 37,
http://www.jstor.org/stable/pdfplus/2505394.pdf, ET: 08/07/2011.
Kutluk, F. (1997). Mziin Tarihsel Evrimi. iviyazlar, stanbul.
Koyuncu, S. (2002). Empresyonizm. Ondokuz Mays niversitesi Eitim Fakltesi
Dergisi, (14): 1-5.
Ktahyal, .(1981). ada Mzik Tarihi. N.. Leblebiciolu, Ankara.
Larson, S. (Autumn, 1998). Schenkerian Analysis of Modern Jazz: Questions about
Method. Music Theory Spectrum, 20(2): 209-241,
http://www.jstor.org/stable/pdfplus/746048.pdf?acceptTC=true, ET: 11/07/2011.
Machlis, J. (1979). Introduction to Contemporary Music. 2nd editions. W.W. Norton &
Co Inc., USA.
Martindale, C., and Uemura, A. (Summer, 1983). Stylistic Evolution in European
Music. Leonardo (Special Issue: Psychology and the Arts), 16(3): 225-228,
http://www.jstor.org/stable/pdfplus/1574920.pdf?acceptTC=true, ET:
04/07/2011.

15
.. Sosyal Bilimler Enstits Dergisi, Cilt 20, Say 3, 2011, Sayfa 1-20

Marvin, R. M. (2004). Scholarly Inquiry in Historical Musicology: Sources, Methods,

Interpretations. In Historical Musicology: Sources, Methods, Interpretations.
eds. Stephen A. Crist and Roberta M. Marvin. The University of Rochester
Press, USA, pp: 1-8.
Mathews, H. (2007). A Composers Experience in Negotiating Traditions: The
Incorporation of Popular Music Influences in Contemporary Compositions.
Paper presented at the Annual MPCA/ACA Conference, October 12-14, 2007,
Kansas City,
http://www.oicrm.org/doc/2007/colloque/Mathews/Mathews_OICM_2007.pdf,
ET: 10/07/2011.
Mcglaughlin, B. (October 11, 1998). Arvo Prt and the New Simplicity. Saint Paul
Sunday, http://saintpaulsunday.publicradio.org/features/9810_part/index.htm,
ET: 04/07/2011.
Mimarolu, . (1991). Elektronik Mzik. Pan Yaynclk, stanbul.
Mimarolu, . (1995). Mzik Tarihi. Varlk Yaynlar, stanbul.
Morgan, R. P. (1991). Twentieth-Century Music: A History of Musical Style in Modern
Europe and America (The Norton Introduction to Music History). 1st edition.
W.W. Norton & Co Inc., USA.
Pamir, L. (1998). Mzikte Geni Soluklar. Boyut Yaynlar, stanbul.
Perle, G. (1991). Serial Composition and Atonality: An Introduction to the Music of
Schoenberg, Berg, and Webern. Sixth edition. University of California Press,
USA.
Popper, K. (May, 1944). The Poverty of Historicism, I. Economica, New Series, 11(42):
86-103, http://www.jstor.org/stable/pdfplus/2549642.pdf, ET: 04/07/2011.
Quinn, S. F. (2007). Vom Gebrauch Der Gerbauchsmusik Bertolt Brechts
Kollaboration mit Paul Hndemth und Kurt Weill im Lehrstck und im Jasager.
Unpublished Masters Thesis. The University of Georgia, Athens,
http://ugakr.libs.uga.edu/bitstream/handle/10724/11198/fischer_quinn_susanne_
200905_ma.pdf?sequence=1, ET: 07/07/2011.
Sachs, C. (1965). Ksa Dnya Musikisi Tarihi. ev. . Usmanba. Milli Eitim
Basmevi, stanbul.
Skinner, M. L. (2007). Toward a quarter-tone syntax: Analyses of selected works by
Blackwood, Haba, Ives, and Wyschnegradsky. Unpublished Doctoral
Dissertation. State University of New York, New York,
http://proquest.umi.com/pqdweb?index=0&did=1251900691&SrchMode=1&sid
=6&Fmt=6&VInst=PROD&VType=PQD&RQT=309&VName=PQD&TS=131
0372597&clientId=41950, ET: 08/07/2011.
Smith, K. D. (2004). The Style of Meditation: A Conductors Analysis of Selected Latin
Motets by Rihards Dubra. Unpublished Doctoral Dissertation. Louisiana State
University, Eunice, http://etd.lsu.edu/docs/available/etd-06032004-
215359/unrestricted/Smith_dis.pdf, ET: 07/07/2011.
TDK. Gncel Trke Szlk.
http://tdk.org.tr/TR/Genel/SozBul.aspx?F6E10F8892433CFFAAF6AA849816B
2EF4376734BED947CDE&Kelime=, ET: 04/07/2011.

16
.. Sosyal Bilimler Enstits Dergisi, Cilt 20, Say 3, 2011, Sayfa 1-20

Tremblay, J.-B. (2007). Polystylism and Narrative Potential in the Music of Alfred
Schnittke. Unpublished Doctoral Dissertation. The University of British
Columbia, Canada,
http://proquest.umi.com/pqdweb?index=0&did=1335360641&SrchMode=1&sid
=7&Fmt=6&VInst=PROD&VType=PQD&RQT=309&VName=PQD&TS=131
0372842&clientId=41950, ET: 08/07/2011.
Ulman, E. (Winter, 1994). Some Thoughts on the New Complexity. Perspectives of
New Music, 32(1): 202-206,
http://www.jstor.org/stable/pdfplus/833163.pdf?acceptTC=true, ET: 08/07/2011.

EK 1.
Tablo 1. ada Sanat Mziinde Ana Akmlar, Teknikler ve Balca
Besteciler

Ana Akmlar ve Teknikler Balang Besteciler

Tarihi
Empresyonist (Impressionist) Mzik
ve Tam Aralkl (Whole Tone) Mod
Teknii
Elektronik (Electronic) Mzik
Ekspresyonist (Expressionist) Mzik
ve On ki Ses Teknii
Mziksel lkelcilik (Musical
Primitivism)
1892 Claude Debussy,
Maurice Ravel, Andr Caplet,
ric Satie, Frederick Delius, Isaac
Albniz, Karol Szymanowski, vd.
1906 Joseph Schillinger,
Pierre Schaeffer, Vladimir
Ussachevsky, Otto Luening
Edgard Varse, Milton Babbitt,
Blent Arel, Karlheinz
Stockhausen, Pierre Boulez,
lhan Mimarolu, vd.
1908 Arnold Schnberg,
Alban Berg, Anton Webern (II.
Viyana Okulu); Alexander
Scriabin, Igor Stravinski, Carl
Ruggles, vd.
1910 Bla Bartk, Igor
Stravinski, Henry Cowell, Olivier
Messiaen, Chou Wen-chung, vd.

17
.. Sosyal Bilimler Enstits Dergisi, Cilt 20, Say 3, 2011, Sayfa 1-20

Neo-Klasik (Neo Classic) Mzik 1911 Max Reger, gor

Stravinsky, Paul Hindemith,
Sergei Prokofiev, Bla Bartk,
Willson Osborne,
Bohuslav Martin

Dizisel (Serial) Mzik 1920 Arnold Schnberg,

Mikrotonal (Microtonal) Mzik
Jazz Etkili Mzik
levsel Mzik (Gebrauchsmusik)
Rastlamsal (Aleatoric) Mzik
Neo-Romantik (Neo Romantic)
Mzik
Bilgisayarl (Computer) Mzik
Minimal ve Kutsal (Holy) Minimal
Mzik
Anton Webern, Edgard Varse,
Milton Babbitt, Luciano Berio
Pierre Boulez, Luigi Nono,
Karlheinz Stockhausen, lhan
Usmanba, Jean Barraqu, vd.
1920 Charles Ives, Alois
Hba, Julin Trujillo, Erwin
Schulhoff, Harry Partch, Ivor
Darreg, vd.
1924 George Antheil, George
Gershwin, Leonard Bernstein,
Bill Evans.
1930 Paul Hindemith, Kurt
Weil, Hans Werner Henze,
Hanns Eisler, Carl Orff, Zoltn
Kodly, Aaron Copland.
1930lar Charles Ives, Henry
Cowell, Witold Lutosawski,
John Cage, Karlheinz
Stockhausen, Pierre Boulez,
lhan Usmanba vd.
1930 Samuel, Barber, John
Corigliano, George Rochberg,
Krzysztof Penderecki, David Del
Tredici, Ellen Taaffe Zwilich, vd.
1950 Lejaren Hiller, Max
Mathews, Udo Kasemets,
Gottfried Michael Koenig, John
M. Chowning, David Cope.
1960-1970 Philip Glass, Steve
Reich, Wolfgang Rihm, lhan
Usmanba, Michael Nyman;

18
.. Sosyal Bilimler Enstits Dergisi, Cilt 20, Say 3, 2011, Sayfa 1-20
okstilli (Polystylism) ve Semeci
(Eclectic) Mzik
Yeni Yalnlk (New Simplicity)
Yeni Karmaklk (New Complexity)
Mziksel Tarihilik (Musical
Historicism)
Rock Etkili Mzik
Henryk Grecki, Arvo Prt, John
Tavener, vd.
1960-1970 Alfred Schnittke, Peter
Maxwell Davies, Charles Ives,
Henry Cowell, Michael Colgrass,
Lera Auerbach, Sofia
Gubaidulina, George Rochberg,
Aaran Davis, Thomas Becker,
Toshiro Mayuzimi.
1970ler Aribert Reimann,
Helmut Cromm, Hans-Jrgen
von Bose, Hans-Christian von
Dadelsen, Detlev Mller-
Siemens, Wolfgang Rihm,
Wolfgang von Schweinitz, Ulrich
Stranz, Manfred Trojahn.
1980ler Nigel Osborne, Harry
Halbreich, Richard Barrett, Chris
Dench, Michael Finnissy, James
Dillon, Brian Ferneyhough, vd.
1980ler Benjamin Bagby, Gavin
Bryars, Thomas Binkley, Easley
Blackwood, Ren Clemencic,
Joseph Dillon Ford, Vladimir
Godar, Ladislav Kupkovi.
1980ler Scott Johnson, Steven
Mackey, Michael Kevin
Daugherty, John Zorn.
19
.. Sosyal Bilimler Enstits Dergisi, Cilt 20, Say 3, 2011, Sayfa 1-20

20