HUBUNGAN ETNIK DALAM KONTEKS MASYARAKAT

SIVIL DI MALAYSIA

Oleh :

Puan Hajjah Wan Aminah Haji Hasbullah

 OBJEKTIF

1. Memfokuskan peranan kerajaan dalam konteks hubungan

etnik di Malaysia

2. Menjelaskan peranan masyarakat dalam mengeratkan

perpaduan kaum di Malaysia

3. Memfokuskan peranan Badan Bukan Kerajaan (NGO)

dalam konteks hubungan etnik di Malaysia
 PENGENALAN

Proses perpaduan & pemupukan hbgn kaum di klgn rakyat Msia secara
umum adalah bersifat top-down, iaitu usaha ini dipelopori oleh kjn utk
memastikan kestabilan politik & ekonomi serta keamanan.
Malaysia sering dijadikan contoh kpd negara2 lain dalam konteks
kejayaan dlm memelihara keharmonian di klgn masyarakat majmuk.
Kejayaan ini merupakn hasil usaha2 yg dijalankn oleh kjn secara khusus
& disokong pula oleh pelbagai pihak terutama oleh badan2 bukan kjn
atau NGO. Justeru adalah penting utk memahami peranan masyarakat
sivil dalam konteks hbgn etnik di Msia.
 PERANAN KERAJAAN DALAM KONTEKS HUBUNGAN ETNIK

1. Penubuhan Jabatan Perpaduan Negara & Integrasi

Nasional

Ditubuhkn slps peristiwa 13 Mei 69 bertujuan utk

menangani isu2 berhubung pembinaan semula perpaduan
masy di Malaysia.
Di peringkat awal jbtn ini adalah di bwh perintah MAGERAN.
Slps pembubaran MAGERAN, Majlis Penasihat Perpaduan
Negara tlh ditubuhkn bg memupuk & memelihara
perpaduan kaum di Msia & diletakkan di bwh Jabatan
Perpaduan Negara.
 Strategi-strategi Yang Dilaksanakan

1) Strategi Politik : Persefahaman

Memupuk identiti nasional, integrasi wilayah & perpaduan

antara kaum

Penerimaan perkara2 yang berkaitan dengan hak istimewa

kaum Bumiputera, pembahagian kuasa antara kjn
Persekutuan dgn kjn negeri, kedudukan Raja2 Melayu,
Demokrasi Berparlimen, Kebebasan Beragama , kedudukan
agama Islam sbg agama rasmi Persekutuan.
 2. Strategi Ekonomi

Pengimbangan taraf sosioekon antara kaum & wilayah dlm

konteks ekon yg sdg berkembang.

Utk mengurangkn & membasmi kemiskinan tanpa mengira

kaum.

Galakan kpd sektor swasta utk terus memainkn peranan

aktif dlm usaha mengimbangkn kedudukan sosioekon antara
kaum & usaha mengurangkn pengenalan kaum dgn aktiviti
ekon yg tertentu.
 3. Strategi Pendidikan

Menggalakkan wujud satu system persekolahan yg

menggunakan satu bahasa pengantar (BM) di semua
peringkat, kurikulum & kokurikulum yg seragam, satu jenis
peperiksaan & satu jenis pensijilan yg mempunyai
pengiktirafan yg sama

Kemudahan pengajaran & pembelajaran di semua peringkat.

Penekanan kpd sejarah negara bangsa terutama di peringkat

sek rendah & menengah.
 Pendidikan & aktiviti kokurikulum yg menerapkn sikap &
nilai2 yg mendorong kpd pencapaian perpaduan negara. Cth
: hormat menghormati, cinta kpd negara, toleransi etc

Pendidikan sepanjang hayat, iaitu program pendidikan yg

dijalankn oleh pelbagai agensi & pihak di luar sistem
pendidikan formal. Dibantu oleh agensi2 kjn, pihak swasta &
NGO.
 4. Strategi Penggunaan Bahasa Kebangsaan

Alat utk memupuk perpaduan melalui komunikasi.

Perlembagaan tlh memperuntukkan bhw bahasa kbgsn
negara ialah Bahasa Melayu & segala usaha akan terus
dilaksanakn bg memajukan & mengembangkn
penggunaannya dlm segala bidang.
 5. Strategi Kebudayaan

Berteraskn apa yg terkandung dlm Dasar Kebudayaan

Kebangsaan iaitu :

A) Kebudayaan kebangsaan Malaysia adalah berteraskn

kebudayaan rakyat asal negara ini

B) Unsur2 kebudayaan lain yg sesuai & wajar blh diterima

menjadi unsur kebudayaan kebangsaan

C) Islam menjadi unsur penting dlm pembentukan

kebudayaan kebangsaan
 6. Strategi Integrasi Wilayah

Integrasi antara wilayah Semenanjung dgn wilayah Sabah & Sarawak.

Penambahbaikan dr segi sistem perhubungan, perluasan sistem radio &
TV, penubuhan pelbagai agensi kerajaan Persekutuan di kedua2 negeri &
program lawatan para pemimpin masyarakat.
Penubuhan Universiti Malaysia Sabah & UiTM Cawangan Kota Kinabalu,
Tawau, Kota Samarahan & Mukah , UNIMAS menggalakkan integrasi
antara pelajar Semenanjung dgn Sabah & Swak.
Pengintegrasian antara kwsn bandar dgn luar bdr.
 7. Strategi Keselamatan

Strategi perpaduan negara dlm konteks keselamatan meliputi 2 aspek

utama iaitu pencegahan & pemulihan. Pencegahan melibatkn usaha2
mencegah drp berlakunya ancaman kpd keselamatan negara atau
ketenteraman awam yg terbit drp ketegangan atau konflik antara kaum.
Pemulihan pula ialah usaha2 mententeramkn keadaan setelah
berlakunya sesuatu konflik.
Sekatan undang2 dr segi kebebasan berhimpun, kawalan terhdp akhbar,
buku & penerbitan etc.
Pemulihan keadaan keselamatan : angkatan tentera, polis, dibantu oleh
RELA , Rukun Tetangga
 8) Strategi Pembangunan Kawasan

Pembangunan kwsn kediaman yg meliputi pelbagai

peringkat, kos rendah, sederhana & mewah dgn prasarana
yg mencukupi.
Memastikan wujud perpaduan kaum di klgn penduduk yg
tinggal di kwsn berkenaan.
 9) Startegi Pembangunan Manusia

Pengisian sesuatu jawatan tidak berdasarkn kpd faktor

kaum, agama & budaya.
Pemilihan mesti berdasarkn kpd kelayakan & keadilan.
Mengelakkan sikap bias & prejudis dlm organisasi
 10) Strategi Media Massa

Memupuk perpaduan melalui pemyampaian maklumat,

pembentukan sikap & pandangan rakyat & penerapan nilai2
positif ke arah memajukan semangat perpaduan.
Bagi memastikan bhw kegiatan & laporan media cetak
tmasuk media cetak asing & laporan melalui internet tdk
menjejaskn ketenteraman awam, undang2 kawalan yg sedia
ada terus dipakai spt Akta Cetak & Mesin Cetak & Akta
Hasutan
 11) Strategi Kesukanan

12) Strategi Pemasyarakatan Perpaduan

13) Strategi Pertubuhan Sukarela

14) Strategi Penyelidikan & penerbitan bahan bacaan

15) strategi Pemantauan Isu2 semasa & konflik

 16) Strategi penubuhan Panel penasihat Perpaduan Negara
(PANEL) & Jawatankuasa Penasihat Perpaduan Peringkat
Negeri (JKPPN)

17) Strategi Program & Aktivti Perpaduan

18) Pemerkasaan Sekolah kebangsaan

19) Sekolah Wawasan

20) Program PLKN

 PERANAN MASYARAKAT DALAM KONTEKS HUBUNGAN ETNIK

1. Rukun Tetangga

2. Rumah Terbuka

3. Penerimaan Budaya

4. Program2 di IPTA & IPTS

 PERANAN MASYARAKAT SIVIL DALAM KONTEKS HUBUNGAN
ETNIK

Apakah yang dimaksudkn dgn masyarakat sivil ?

Organisasi-organisasi dalam masyarakat yg bergerak secara kolektif

dalam memperjuangkan nilai dan kepentingan bersama tanpa mengira
profit /keuntungan, tanpa unsur2 politik, keanggotaan sukarela,
bergerak utk tujuan kebajikan secara umum.
Meliputi pelbagai organisasi yang bersifat bukan kerajaan (NGO) yang
dianggotai oleh pelbagai lapisan masy, agama dan umur. Organisasi-
organisasi ini bersifat khusus & umum.
 Dlm konteks hbgn etnik di Msia, NGO bertindak utk
kepentingan awam (public interest group), organisasi
pembangunan masyarakat (community development
organisation), kumpulan gerakan sosial (social action group)
& kumpulan pendesak (pressure group).
Peranan NGO dalam masy di Msia adalah sgt signifikan, ia
merujuk kpd masy secara keseluruhan, yakni dr prgt individu
& famili membawa kpd pemerintah & kjn.
 KERAJAAN

MASYARAKAT SIVIL
(NGO ETC)

RAKYAT (INDIVIDU & FAMILI)

 Peranan NGO menjadi lebih signifikan krn ia mewakili kepentingan2
masy awam & menyuarakn kehendak2 masy awam ttg pelbagai aspek
kemasyarakatan & pentadbiran secara kolektif (suara bersama).
Di Msia, ini merupakan suatu fenomena penting dlm sistem politik yg
mengamalkn pelbagai unsur & proses demokrasi dan masy Msia yg
terdiri dr pelbagai etnik.
NGO merupakan rakan kerajaan dlm pembangunan. Dlm konteks ini
semua NGO di Msia menjadi penting & relevan kpd masy & negara dlm
semua bidang baik di bidang politik, sosioekon serta keperluan
kebendaan mahupun rohani, fizikal & intelektual.
 Cth NGO yg aktif di Msia : ABIM, PKPIM (Persatuan Kbgsn Pelajar Islam
Msia), CAP (consumer Association Of Penang), sahabat Alam Malaysia,
SUARAM (Suara Rakyat Malaysia).
Bergerak di semua peringkat samada di peringkat nasional mahupun
antarabangsa. Cth : Majlis AIDS Msia menumpukan perhatian kpd
penyebaran maklumat mengenai HIV & AIDS & cara2 mengelakkannya di
semua peringkat.
Salah satu ciri yg menonjol mengenai badan2 NGO di Msia ialah
kelantangan hasrat kebanyakan drp mrk yg memperjuangkn isu2
kepentingan awam utk tdk dikaitkan dgn sebarang bias agama &
perkauman.
 Antara isu2 yg diperjuangkn oleh NGO di Msia ialah pemusnahan alam
sekitar, keganasan rumahtangga, keganasan terhdp kanak2 etc.
Selain itu keperluan2 rakyat Msia yg semakin kompleks & meningkat
sehingga kjn tdk dpt menanganinya secara persendirian. Maka perlu kpd
kerjasama NGO. Hakikat ini diakui sendiri oleh pihak kjn dlm Rancangan
Dasar Msia Yg ke 2 1991-2000 yg byk menyentuh ttg sumbangan NGO
dan peruntukan utknya ditambah dgn byk.
Peranan NGO di Msia turut mendpt tempat dlm kajian akademik/ilmiah
yg disifatkn boleh membantu menangani isu2 kemasyarakatan secara
bebas parti politik yg bersifat perkauman.
Justeru, NGO adalah satu saluran penting yg boleh memberi kesan
terhdp dasar negara.
 PENDEKATAN NGO DI MALAYSIA

Era 1970an & 1980an confrontational & adversarial.

Perubahan pendekatan NGO berlaku dalam thn 1990an sehingga kini akibat
galakan dan sokongan pihak kjn. Pendekatan NGO di Msia kini lebih menekankn
pendekatan peaceful advocacy & semangat patriotisme. Menekankn
keterbukaan dlm pengurusan pentadbiran, penguatkuasaan undang2,
penggubalan dasar & perlaksanaan dasar.
Wbgmn NGO2 di Msia masih meneruskn cara tindakan asal iaitu kesedaran
awam melalui dialog, perbincangan objektif yg berdasarkn fakta.
Meluaskn jaringan di klgn birokrat & anggota kjn, kerjasama yg pragmatis dgn
agensi2 kjn yg dpt membantu matlamat NGO itu sendiri. Juga meluaskn hbgn di
klgn pihak yg mempunyai pengaruh politik & meneruskn kegiatan biasa spt
menganjurkn forum, tunjuk perasaan secara aman & boikot.
NGO di Msia kurang ke arah militan.Lebih kpd tanggungjwb sosial dlm masy.
 RUMUSAN

Tidak dapat dinafikan masy sivil memainkn peranan yg sgt penting dlm
konteks hbgn etnik di Msia.
Menjadi org tengah antara kerajaan dan rakyat dalam menangani
pelbagai isu kemasyarakatan dan pentadbiran di Msia.
Bergerak secara kolektif tanpa bias kpd mana2 agama, etnik dan gender.
Sumbangan masy sivil semakin mendapat tempat di Msia dan mendapat
galakan & sokongan dr kjn berikutan kejayaan2 yg tlh dicapai dalam
menyelesaikan pelbagai isu masy di negara ini.