Nghe Thuat San Viec 2.0 PDF

J AY C O N R A D L E V I N S O N & D AV I D E .
P E R RY
L L Y NEW
F U TED
UPDA ION
EDIT
GUERRILLA
MARKETING FOR
JOB HUNTERS 2.0

1,001 Unconventional Tips,
Tricks, and Tactics for
Landing Your Dream Job
Cng Ty Samsung Trn trng gi n bn cun sch ny.
Phin bn ebook ny c thc hin theo bn quyn xut bn v pht hnh n bn

ting Vit ca cng ty First News - Tr Vit vi s ti tr c quyn ca cng ty
TNHH Samsung Electronics Vit Nam. Tc phm ny khng c chuyn dng
sang bt k hnh thc no hay s dng cho bt k mc ch thng mi no.
Original title:
Guerrilla Marketing for Job Hunters 2.0

by Jay Conrad Levinson and David E. Perry
Copyright 2009 by Jay Conrad Levinson and David E. Perry
Vietnamese Edition 2011 by First News Tri Viet
Published by arrangement with John Wiley & Sons, Inc.

All rights reserved.
GUERRILLA MARKETING FOR JOB HUNTERS 2.0

NGH THUT SN VIC 2.0
Cng ty First News Tr Vit gi bn quyn xut bn v pht hnh

n bn ting Vit trn ton th gii theo hp ng chuyn giao bn
quyn vi John Wiley & Sons, Inc., Hoa K.
Bt c s sao chp no khng c s ng ca First News u l
bt hp php v vi phm Lut xut bn Vit Nam, Lut Bn quyn
Quc t v Cng c Bo h Bn quyn S hu Tr tu Berne.
CNG TY VN HA SNG TO TR VIT - FIRST NEWS
11 H Nguyn Th Minh Khai, Qun 1, TP. H Ch Minh

Tel: (84.8) 38227979 - 38227980 - 38233859 - 38233860
Fax: (84.8) 38224560; Email: triviet@firstnews.com.vn
Website: www.firstnews.com.vn
J AY C O N R A D L E V I N S O N & D AV I D E . P E R R Y
1001 B QUYT, TH THUT V CHIN THUT T

PH GIP BN TM C VIC LM MONG C
Bin dch: Hong Thu Minh H

Hiu nh: VietnamWorks
FIRST NEWS
Nh xut bn TR
LI TA
Bn c bit v sao Jay Conrad Levinson v David E.

Perry dng t du kch trong tt c ta sch v trong cc
bui tr chuyn ca h khng? l v ngi du kch bit
theo ui nhng mc tiu thng thng theo nhng cch
khc thng. Cc du kch, cng nh c gi thnh cng
ca tp ch SUCCESS, lun c cch nhn thc t hn so vi
nhng ngi c khuynh hng thc hin c m bng
cch lm theo hng dn trong sch v.
Trc y, cc du kch khng c nhng li th cnh
tranh nh by gi. Khi tm vic, nu bn lm theo sch
v c ngha l bn ang bc trn con ng i n
thm ha v tht vng, ngoi tr trng hp bn lm
theo nhng nguyn tc v hng dn c nu ra trong
cun sch ny, bi y l cun sch b ch, c kh nng
gip bn tm thy nhng cch thc hiu qu nhm t
c mc tiu. Ngoi ra, cun sch cn dn dt bn n
mt th gii cha ng bit bao iu b n i vi nhng
ngi tm vic thng thng mt th gii tn vinh nhng
ngi du kch. C th ni, trong th gii cnh tranh gay
gt, du kch chnh l Vua.
5
Guerrilla marketing for job hunters 2.0
Phi mt nhiu thi gian v cng sc mi c th tr

thnh mt du kch thc th. V cun sch ny s tit l
cho bn nhng b quyt t mc tiu ny. Mong mun
tr thnh du kch l mt chuyn, nhng vic tr thnh mt
du kch tht s i hi bn phi nm vng rt nhiu chi
tit. Vy bn phi hc nhng chi tit u? Cu tr li
nm nhng trang sch tip theo.
Bn cn bit rng trn th trng lao ng din ra
nhng i thay rt mnh m ch trong vng mt thp nin
qua. Thi bui hin nay khng ging nh thi ca b m
bn. y l thi ca bn. Nhng c hi ch thuc v bn,
nu bn hiu bit v phng thc hnh ng theo li du
kch. Bn s c c nhng c tnh v gi, nu bn bit
vn dng nhng kin thc cng nh nhn thc c
hin thc ang din ra quanh mnh. Cun sch ny s
gip bn m cnh ca n nhng cng vic m c, ng
thi gip bn t c c m .
Vi nhiu ngi, tm c cng vic mnh tht s yu
thch gn nh l nhim v bt kh thi. Nhng du kch l
nhng ngi xut sc v thut bin ci khng th thnh
c th, bi nhng hiu bit v th trng tuyn dng gip
h lm c iu . nh sng s bng ln tng trang
sch. T duy s thay i. Cuc sng s thay i. nh sng
s soi ri con ng.
C tht mi vic s xy ra nh th vi ch mt cun
sch? ng vy, nhng mi ch l s khi u. Nu
6
Ngh thut sn vic 2.0
bn khng phi l du kch sn vic, chng ti chc bn

thnh cng. Nhng nu bn tht s l mt du kch,
bn chc chn thnh cng.
Bn sn sng xy dng mt cuc sng c mc
ch v tn hng nhng nm thng thnh cng cha?
Hy bt u t hm nay!
Chc bn thnh cng!
Darren Hardy
Tp ch SUCCESS
www.success.com
7
Chng 1
TI SAO BN CN PHI
TR THNH MT
DU KCH SN VIC?
Nhng c th tn ti c khng phi c th mnh nht
hay thng minh nht, m l c th bit thch ng vi s thay i.
- Charles Darwin
Di sc p ca dch v thu ngoi, sa thi nhn s, di

chuyn nh my ra nc ngoi, thu hp phm vi hot ng v nguy
c ph sn, nc M ang tri qua thi k chuyn i mnh m
trong hot ng kinh doanh. l kt qu ca s pht trin cng
ngh thng tin v truyn thng, cng nh s thay i gi tr con
ngi v xu th pht trin ca nn kinh t ton cu da trn tri
thc. Mc phc tp v tinh vi v k thut trong kinh doanh
bin i hon ton th trng vic lm. Hot ng kinh doanh hin
nay ngy cng da trn kin thc v s chuyn su v cng ngh.
Hng nm c khong 20 n 40 triu ngi M thay i vic
lm. Trong thi k suy thoi kinh t, cuc cnh tranh duy tr vic
lm li cng tr nn gay gt hn. Nhiu ngi vn lun qun vi
9
nhng cng vic khng c c hi thng tin, bi v h khng bit

tm c hi pht trin hoc t gii thiu nhng gi tr ca h n
nh tuyn dng.
thnh cng trong th trng vic lm mi hin nay, bn phi
c mt k hoch r rng v chi tit vi cc tiu ch sau:
Khn kho
C mc tiu
Tip th c nh hng
Khng tn nhiu chi ph
Mang tnh thc t
Kh thi
Khng mt c quan chnh ph, t chc gio dc hay chuyn
gia t vn no c trong tay qu cu thy tinh on bit trc
tng lai, n gin l v c qu nhiu yu t cn cha c khm
ph v ngnh ngh hay nhu cu nhn lc. Song y c mt iu
chc chn rng nu bn l mt ngi sn vic th bn ang ng
ng r quan trng trn con ng s nghip ca mnh, cho d bn
sn vic v ang tht nghip hay mun chuyn sang cng vic yu
thch hn.
CC DIN TH GII MI
Nc M mt ln na ng trc bc ngot quan trng trong
lch s. S tr li ca bng ma tht nghip l hu qu ca s pht
10
Ngh thut sn vic 2.0
trin nhanh chng t nn kinh t da vo ti nguyn thin nhin v

sn xut sang nn kinh t da trn tri thc.
Trong vi nm qua, s tin b vt bc v cng ngh thng tin
buc cc cng ty a ra nhng gii php tch hp cht ch trong
chui cung cu hng ha, cng nh thu gia cng nc ngoi
tit kim chi ph. C nhiu cng vic hon ton bin mt khi
khu vc Bc M v ti xut hin n , Trung Quc hoc M La-
tinh. V thay v c cho ngh php, nhiu ngi b cho thi vic,
do h buc phi thay i ngnh, ngh, ni lm vic hoc h phi
trang b nhng k nng mi i tm mt cng vic mi.
Trong thi i ngy nay, ngun lc ca doanh nghip khng
cn nm ti nguyn thin nhin hay t ai, m yu t con
ngi. tham gia vo lnh vc kinh doanh giy dp, bn khng
nht thit phi s hu nh my sn xut giy dp, cng khng cn
mua nguyn vt liu hoc u t vo cng on vn chuyn. Nike
tr thnh cng ty hng u trong ngnh cng nghip giy dp ch
bng cch tp trung vo th mnh ca ngun nhn lc trong cc
khu thit k, tip th v phn phi. Ngun vn tht s ca cng ty
l mt th ti sn v hnh: l tri thc ca con ngi kt hp vi
kh nng s dng ngun nhn lc .
TI SAO BN CN TR THNH MT DU KCH?

Mc cnh tranh ngy cng khc lit khin cc cng ty thuc
mi lnh vc ch trng nhiu hn n hiu qu hot ng, do
h ch tuyn nhng ngi c tim nng nht em li li nhun
cao nht. Vi nhiu cng ty, ngun nhn lc hin ang c xem l
11
bin ph theo thut ng ngun vn nhn lc v ch c lu

s sch k ton chng no nhm ph ny cn tip tc mang li li
nhun. Th nn nu bn tm kim cng vic theo cch m b m
bn tng lm trc y, bn s chng t c kt qu g. Trong
nn kinh t ngy nay, vic lm thng mang tnh tm thi nn bn
phi lun sn sng tm kim nhng c hi mi. V nhng ai bit
cch gii thiu ti nng ca mnh mt cch c o s chin thng!
NHNG K NNG QUAN TRNG

K nng lnh o
Nhng ngi t cho mnh l ngi bit cch lm vic nhm
thng b cc qun l cp cao xem nh nhng k bt chc hoc
xu nnh. Ti tin chc bn thng c bo: Chng ta phi bit
lm vic nhm. Tuy nhin, y c s khc bit rt ln gia nhng
nh lnh o bit lng nghe vi nhng ngi lun phi nghe theo
ngi khc. Ti khuyn bn thay v mua mt b qun o t tin,
hy tm c hi hc hi v k nng lnh o v p dng ngay trong
cng vic hin ti. K nng lnh o l mt trong nhng t cht
hng u m mt du kch sn vic cn c.
K nng qun l d n
Hy hc hi v pht trin k nng qun l con ngi v qun l
d n, ng thi hc cch thng lng vi khch hng, lm vic
vi nh phn phi v ng x vi cp trn sao cho c th p ng
cc yu cu v mc tiu ca cng ty. K nng ny v cng qu bu v
gip bn ta sng trong t chc.
12
Ngh thut sn vic 2.0
K nng v con ngi

Nu bn c th to dng mi lin kt gia cc thnh vin trong
nhm, truyn t thng tin n mi ngi cng nhau hon thnh
cng vic c giao th gi tr ca bn s tng ln v cng vic ca
bn chc chn c m bo. Li khuyn ca ti l hy hc cch
tr nn thn thin v ha ng vi mi ngi.
K nng giao tip
K nng vit v k nng thuyt trnh rt quan trng, cho d bn
ang pht ngn vi t cch l ngi i din cho cng ty hay ang
thuyt phc sp v mt vn no . Cc kha hc v ngh thut ni
chuyn trc cng chng s gip bn cm thy thoi mi khi bc ln
bc din thuyt v vic khin bn tr nn ni bt. Bn s thy gi tr
bn thn, cng nh s t tin ca bn tng ln mt cch ng k. V th,
bn hy tham gia cu lc b din thuyt ngay t hm nay.
K nng bn hng
C cu giu ct v nhng ngi bn hng rng h lm c
g ngoi vic i n tra v chi golf ch?. em khch hng v cho
cng ty l cng vic ca nhng ngi bn hng v trong thi bui
hin nay, cn l trch nhim ca mi ngi. Khch hng chnh l
ngun sng ca bt c cng ty no. Khi bn cn l ngi em tin
v cho cng ty, nguy c thuyn chuyn cng vic ca bn s gim
mt cch ng k.
Vy th bn hy tr thnh mt ngi bn hng gii. Bn c th
bt u vi mt vi cun sch hng dn bn hng ri sau tham
gia mt kha hc v ngh thut bn hng.
13
Tin Tc Du Kch
Ch s cm xc v danh mc ngh nghip ca bn

Anita Martel, RGR
Kt qu kim tra ch s cm xc mi nht l mt trong nhng

ti sn qu gi trong chin lc sn vic ca bn. Ti sao? Bi v bn
s gim c ri ro m nh tuyn dng c th gp phi khi tuyn
dng CHNH BN.
Kt qu ch s cm xc l bng chng c th b sung cho h s

xin vic ca bn. Cc nh tuyn dng khng mun i mt vi ri ro,
v chnh bng chng ca bn s gip h trnh gp ri ro nu tuyn
dng bn, cng nh gip bn ginh c li th so vi cc ng vin
khc. Mt u im khc ca ch s cm xc l gip bn trao i mt
cch t tin trong sut bui phng vn v bin n thnh li th ca
bn. Nh hiu r nhng im mnh yu ca chnh mnh, bn c th
da vo nh v bn thn hay tp trung ci thin nhng im
yu. Bn nn thc hin vic kim tra ch s cm xc sau mi hai n
ba nm nh gi s pht trin ca bn.
Trong mi trng vic lm hin nay, ngy cng c nhiu nh tuyn

dng chn cch kim tra ch s cm xc bo m cc nhn vin tim
nng cng nh hin ti ph hp vi vn ha cng ty. R rng l lc lng
lao ng ca cc cng ty ngy nay khng cn c qun l theo kiu
truyn thng, v nhn vin ngy nay khng cn l nhng mnh ghp
ca mt bc tranh ln, m h chnh l nhng ngi to nn bc tranh .
14
Ngh thut sn vic 2.0
Xt v phng din c nhn, khng ai trong chng ta c th

sng tch ri khi cng ng v thm ch cuc sng ring t i khi
ha trn vo cuc sng cng s. C cuc sng ring t ln cuc sng
cng s ca chng ta u chu nh hng su sc t cch thc v
mc chng ta xy dng v pht trin cc mi quan h . Nhng
mi quan h tt p chnh l li th cnh tranh then cht ca bn
ti ni lm vic.
Vy rt cuc ch s cm xc EQ l g? Ch s cm xc EQ l
mt tp hp cc k nng cm xc m mt ngi s dng vt
qua nhng tr ngi trong cuc sng hng ngy (Theo Multi-Health
Systems, 2008). Quan trng l vic nhn thc v s dng cm xc
nhm pht huy nng lc ca mi ngi. Ni mt cch n gin, tr
tu cm xc vn thng c cp ti chnh l s phn on da
trn kinh nghim hoc kh nng ha nhp vi mi ngi.
Nu so vi ch s thng minh, cc nghin cu cho thy ch s

cm xc l thc o chnh xc hn v mc thnh cng ca mt
ngi. Cho d mt ngi c tr tu thng minh ti u th s thnh
cng ca h vn b chi phi bi chnh kh nng giao tip v tng tc
vi ng nghip. Ngc li vi ch s thng minh vn l thin bm,
ch s cm xc v cn bn c th c cng c v pht trin nh vo
qu trnh o to ph hp, v vy ch s ny c th c ci thin mt
cch ng k. Do ch s cm xc c th thay i nn nhng ngi
ang thiu u c th tm c v nhng ai c th c th tng
cng hoc pht trin. Trn th trng hin c rt nhiu bi kim
tra ch s cm xc v tt c u c khng nh l tt nht. Ti
cng tng th qua rt nhiu cc bi kim tra , nhng ch thng
xuyn s dng mt mu bi BarOn EQ-I. Loi bi kim tra ny vt
15
xa nhng bi kim tra cm xc ang c khc trn th trng v

ton din. BarOn EQ-I nh gi cc k nng giao tip gia con ngi
vi nhau, kh nng t nhn thc, kim sot s cng thng, thch nghi
v tnh kh chung cng rt nhiu kha cnh khc trong nhng phm
tr . Bi kim tra BarOn EQ-I cho ra nhiu kt qu khc nhau, bao
gm c kt qu v kh nng lnh o m tnh linh hot ca n s gip
cc c nhn c th theo di v ci thin ch s cm xc ca mnh.
Nu mun s hu mt cng c d on chnh xc v nhn vin xut
sc nht hoc v s ph hp ca cc nhn vin tim nng, cc cng
ty c th s dng bi kim tra BarOn EQ-I. Bi kim tra ny hin
c s dng rng ri trn khp th gii, c dch ra nhiu th
ting khc nhau v c khoa hc chng nhn. Bi kim tra ny c
th c thc hin trc tuyn v mt khong 40 pht. Bn s nhn
c mt bng gii thch ht sc d hiu v r rng v kt qu kim
tra, li xut nhng cch gip bn ci thin ch s cm xc v cui
cng l mt bui trao i v kt qu kim tra vi chuyn gia trong
lnh vc ny.
Hy nh rng, bn ang xy dng danh mc ngh nghip cho mnh
v nhng g c th c thm vo danh mc s gip bn i trc mt
bc trong cuc cnh tranh tm vic lm. Mt danh mc ngh nghip tt
gm c mt bn l lch tm tt, mt bn l lch chi tit, mt vi th gii
thiu v mt bn nh gi ch s cm xc mi nht.
Anita Martel l cng s ca Perry-Martel International v l mt nh qun l t Chng ch kim

tra BarOn EQ-I. B dnh c cuc i mnh cho vic h tr cc nh lnh o, c nhn v cc nhm
lm vic trong vic tng cng tnh hiu qu cng nh pht huy ti a tim nng ca h. Mun bit
thm thng tin chi tit hoc tham gia bi kim tra, bn c th gi e-mail n anitam@perrymartel.
com.
16
PHN I
T DUY DU KCH
17
Chng 2
THNG HIU
C NHN KIU
DU KCH
Xy dng thng hiu c nhn
vi thi ng n
S khng ai trch Christopher Columbus nu ng khng i
tip m quay tu tr li. V tt nhin, cng chng ai nh n ng.
- Khuyt danh
C mt thc t l ngi ph hp nht cho v tr no li

him khi lt vo mt xanh ca nh tuyn dng, m ch nhng ngi
bit ng gi bn thn mt cch kho lo nht ph hp vi nhu
cu ca nh tuyn dng mi ginh chin thng. Tt c ph thuc
vo nhng g bn vit trong h s v sau l thi bn em theo
khi tm vic. V bn hon ton c th kim sot c hai qu trnh ny.
Trc ht, chng ta bn v cch xy dng thng hiu c nhn theo
kiu du kch, sau l thi ca bn.
19
THNG HIU C NHN CA BN: CNG TY BN

Trong thi gian ti, cc nh tuyn dng s cng phi n lc
trong vic thu ht v gi chn nhn vin xut sc, ng thi trung
thnh vi chin lc tuyn t ngi hn nhng lm vic hiu qu
hn. iu ng ngha vi vic gi y, nh tuyn dng ch tm
kim nhn vin quan tm n gi tr, ch khng phi mc lng.
L mt ngi sn vic, bn phi hiu rng gi tr m bn c th
ng gp cho cng ty l tiu ch quan trng nht. Do vy, b quyt
thnh cng nm cch bn trnh by cc gi tr ca mnh vi nh
tuyn dng. iu gip bn to nn s khc bit vi nhng ng
vin cn li. Nn nh rng gi tr khng nm mc lng v cng
khng bt ngun t chc danh. Vic hiu r iu g quan trng i
vi cng ty th hin bn c tm nhn rng hn bn m t cng vic
v chnh sch lng thng.
C th l bn phi bit:
- Cng ty ang mong mun nhn vin ca h ng gp nhng gi
tr g?
- Lm th no ni cho nh tuyn dng v nhng gi tr ?
c bit i vi nhng v tr qun l cp cao, him khi cc cng
ty mong gp nhng ngi tm vic theo cch thng thng. H tm
kim nhng g sng to hn v quan trng hn, c th l mun c
mt ngi to ra kt qu tt, ch khng phi ngi lm nhiu vic,
mt ngi c kh nng linh hot v ch ng trong cng vic. Nng
lc ca ng vin l mt yu t rt kh nhn bit, o lng hoc
20
Ngh thut sn vic 2.0
kim tra. Bn cng ng nh gi nng lc ca ng vin da vo

mc lng m h ngh, bi v nhng phm cht to ra gi tr
khng h lin quan n tin bc.
Bng gi tr mi (Bng 2.1) khng ch l k nng v l lch. Di
dng rt gn, bng 2.1 trnh by nhng yu t c bn v thng
hiu c nhn ca bn.
To dng thng hiu c nhn theo kiu du kch
To dng thng hiu c nhn khng phi l v nn mt hnh
nh gi di v bn. phi l qu trnh to ra nhng nt c trng
ca ring bn nhng thnh tch bn t c, kinh nghim lm
vic v thi ca bn. Thng hiu c nhn chnh l v kh sc
bn ca mt du kch.
Bn c mua ru bia, qun o hay xe hi khng? Liu bn
s mua mt mn gi tr t mt nh sn xut khng tn tui
chng? Khng i no. Nu bn cng ging nh nhng ngi
khc, hn bn s chn mua mt mn c thng hiu v bn
s cm thy an ton v yn tm v cht lng, cng nh tin
cy ca thng hiu . Cc nh tuyn dng cng hnh ng
theo hng khi cn tuyn dng nhn vin.
Thng hiu c nhn v cng quan trng i vi cc du kch
sn vic, bi v:
Cc nh tuyn dng tm kim hiu qu cng vic.
Kt qu lm vic th hin phm cht ca bn nhng phm
cht p ng c i hi v gi tr ca nh tuyn dng.
21
Bng 2.1 Bng Gi Tr Mi TM

Gi tr nh tuyn dng mong mun Phm cht ph hp ca bn
To ra ti sn tr tu mi b sung vo C kht khao chy bng to nn

ti sn tr tu ang c ca cng ty. iu mi m, khm ph hng i
mi thay v theo li mn.
Nhit tnh vi cng vic, d phi Cng vic l mt tr chi mt phn

lm vic lin tc trong nhiu gi. thit yu, si ng trong cuc i.
Tin khng phi l vn quan trng Hnh din khi to du n ring

nht m ch l mt yu t ph. trong s nghip, thay v ch bit lm
vic ct lc c nhn lng.
Kh nng lm vic bn b. Kh nng theo ui v kt thc

cng vic, v bn khng chp nhn
b cng vic d dang.
Tinh t v kho lo gii quyt Lun t nh: Vic g ri cng s c

vn mt cch sng to. gii php.
Lun ng x chuyn nghip trong C kht khao hon thin chnh

mi tnh hung. mnh.
Khng ngng ng gp vo s Cm thy hi lng khi nhng ng

pht trin ca cng ty. gp c nhn cho cng ty c ghi
nhn.
Nhn bit v pht trin cc gi tr T ra nhy bn trong vic nm bt

cho cng ty. v khai thc gi tr thc ti, bao
gm gi tr v hnh ca thng
hiu, nhn ti v cc mi quan h
vi khch hng.
Thch thc hin ti. Quyt tm v can m ni ln s

tht khi chng kin xung t.
22
Ngh thut sn vic 2.0
Nh tuyn dng khng cn nhng ng vin trung bnh.

Nh tuyn dng ch tm kim nhng gi tr v hnh th hin qua thng
hiu ca bn (bn cng ging nh trng hp ca Nike vy).
Cch to dng thng hiu ca bn
Xy dng thng hiu c nhn ngha l lm bn thn tr nn
ni bt, sao cho ngi khc ch v tin tng bn. Cc du kch
sn vic thc hin iu ny bng cch tn dng thng hiu ca
nhng cng ty ni h tng lm vic trc y, chng hn nh tn,
khu hiu qung co v logo, to nn mt h s n tng v hp
dn i vi nhng nh tuyn dng m h ang mun tip cn.
Trong th ng, hy cp n nhng d n bn tham gia
hoc nu tn nhng khch hng bn tm v cho cng ty c. Hy
trnh by tht c th v chi tit. Hy khng nh vi nh tuyn dng
rng bn va tt g, li va tt nc sn na.
Trong h s, vic nh km logo ca nhng cng ty bn lm
vic trc y (nu c php) hoc sn phm bn to ra s gy
n tng tt. Khng g c th thu ht s ch ca nh tuyn dng
nhanh bng logo ca mt thng hiu ni ting, c bit khi l
logo ca i th hoc mt khch hng m cng ty hng ti (phn
ng c bit n vi tn gi hiu ng ho quang).
iu g khin nh tuyn dng ch khi c h s ca bn:
mt kha o to ti cng ty no hay nhng khch hng bn
ginh c? Hay nh tuyn dng bit sn phm m bn tng
ph trch? h s khng tr nn rm r, bn ch cn s dng
23
nm trong s hng ngn hnh nh nhm gy n tng vi nh tuyn

dng. Bng 2.2 gi cho bn mt s hnh nh c th s dng.
Nhng thng tin c tp hp phn ny s gip bn vit H
s Du kch phn sau (Chng 5).
Bng 2.2 Nhng hnh nh c th s dng trong h s
Ngnh Nh tuyn dng quan tm Hnh nh nn s dng

ngh
Bn hng Khch hng ca bn l ai? Logo ca nhng cng ty bn
Bn tng lm vic vi lm vic trc y, nhng
nhng khch hng ln no khch hng ln ca bn hay
m nh tuyn dng cng sn phm bn ph trch, nu
mun c? sn phm d nhn bit hn
logo cng ty.
K thut Bn tng lm vic cho Logo ca nhng cng ty hoc
nhng cng ty no? Sn ca khch hng bn lm
phm chnh no bn tng vic trc y. Logo hoc hnh
tham gia thit k? nh ca sn phm m bn
thit k.
Tip th Bn tham gia sng to Logo ca nhng cng ty bn
nhng nhn hng no? lm vic trc y hoc ca t
Nhng t bo no a tin bo c ng bi vit v nhn
v sn phm ca bn? Bn hng bn ph trch. Nhng
tham gia nhng cuc on trch dn trn cc phng
trin lm thng mi no? tin truyn thng m bn chu
trch nhim thc hin.
Ti chnh Bn tng thc hin t Logo ca nhng cng ty bn
pht hnh c phiu ln lm vic trc y hoc ca
u ra cng chng trn nhng i tc quan trng m
sn giao dch chng khon bn tng thng lng.
cha? Bn c huy ng c
ngun ti chnh t mt qu
u t mo him ln khng?
Hnh Bn lm th no tng Logo ca nhng cng ty bn
chnh hiu qu cng vic? lm vic trc y.
24
Ngh thut sn vic 2.0
XY DNG THNG HIU HIU QU L BIT

CCH GII THIU NHNG YU T QUAN TRNG
Phn ny s giup bn thc hin hai iu cn thit to
thng hiu bn thn l:
1. Xac nh nhng k nng ng gi ca bn.
2. Tm nhng thnh tch chng minh cho kh nng ca bn.
Xc nh nhng k nng ng gi ca bn
H s Du kch phi lm ni bt c nhng k nng ng gi
nht ca bn, khin nh tuyn dng mun phng vn bn ngay. Vy
th nhng k nng ng gi nht ca bn l g? Hy hon thnh hai
bi tp di y:
Bi tp 1: Bn lm g tt nht? Bn lm vic g nhanh hn v

thun thc hn nhng ngi khc? c phi l cng vic bn ang
lm hin nay khng? Bn hc c iu trng hay ch l mt
s thch ring? Hy vit ra giy cu tr li ca bn v ng bn tm
xem chng c lin quan ti cng vic m bn ng tuyn hay khng.
Mc ch l th hin kh nng sng to ca bn.
Sally l mt ngi sn vic v c y ghi ra nhng vic c y lm rt

tt nh: din thuyt, bn hng, chm sc khch hng, qun l d n, x l
cc s c my tnh, qun l con ngi, giao tip bng ting Php.
Bi tp 2: Bn thch lm vic g? Nhng k nng no bn c th

s dng mt cch thnh tho? Bn thch lm vic g cho d vic
khng mang li thu nhp? Hy vit ra cu tr li ca bn.
25
V y l cu tr li ca Sally: din thuyt, i xe p, chm sc

khch hng, x l cc s c my tnh, lm bnh, qun l con ngi, giao
tip bng ting Php, lm trng nhm Girl Scout, i b, vit lch.
Lc ny bn s thy gia cu tr li s 2 v s 1 ca Sally c vi

im khc nhau. iu hon ton bnh thng. Tuy nhin, bn s
thy nhiu k nng ging nhau trong c hai cu tr li. V chnh l
th chng ta ang tm kim!
Bn hy nh du nhng k nng xut hin trong c hai phn

vic bn thch lm (cu hi 2) vi vic bn lm tt (cu hi 1).
Gi chng ta cng tr li cc cu tr li ca Sally v nh du

nhng k nng nu trong cu tr li s 1: din thuyt, i xe p,
chm sc khch hng, x l cc s c my tnh, lm bnh, qun l
con ngi, giao tip bng ting Php, lm trng nhm Girl Scout,
i b, vit lch.
Vi Sally, nhng k nng m c y va lm tt, va thch lm l:

din thuyt, chm sc khch hng, qun l con ngi, x l cc s c
my tnh, giao tip bng ting Php.
Tht n gin phi khng? Ch cn tr li hai cu hi trn, gi

y Sally a hiu v bn thn nhiu hn so vi khong 90% nhng
ngi i tm vic khc nhng ngi khng bit mnh gii vic g v
yu thch nhng cng vic no.
Gi ti lt bn. Hy tr li hai cu hi trn, sau gch chn

nhng k nng xut hin trong c hai phn tr li, tc l nhng k
nng bn va lm tt, va thc hin mt cch thch th. Bn c th
tm thy ba, bn, by hoc nhiu k nng hn.
26
Ngh thut sn vic 2.0
Khi gch chn cc k nng ging nhau, bn hy chn ra hai hoc

ba k nng bn lm tt nht v c th thu ht ngay s ch ca nh
tuyn dng khi xem lt qua h s xin vic ca bn. y chnh l
nhng k nng ng gi nht bi v chng s to nn b khung cho
H s Du kch ca bn.
LU
y l bc quan trng nht trong qu trnh vit H s Du

kch. ng i bc k tip nu bn cha kt thc bc ny!
Ti sao? Bi v khi bit r nhng k nng ng gi nht
ca mnh, bn c th lm ni bt chng bng nhng kinh
nghim c lin quan trc tip, v iu ny gip bn tm c
mt cng vic ph hp nht. Mi vic u co trt t cua no,
cung ging nh vic bn sn li nh trc tin l giai on
chun b, sau mi n sn tng.
Va by gi chng ta sn sng cho phn th hai ca quy trnh

hai bc nay.
Tm thnh tch chng minh cho nhng iu bn va ni
Nhng thnh tch no chng minh cho cc k nng ni bt m
bn trnh by trong h s? Vi mi k nng, hy vit ra t nht ba
vic bn a lam va khin bn t ho.
27
S dng cc s kin va hy trinh bay c th. Cc thng tin v

s liu, ngy thng, t l phn trm cang chinh xac cang tt. Bn
lam g tng nng sut, li nhun, hiu qu, doanh thu? Nhng
thnh tch bn t c - co th t cng vic chnh thc hoc hot
ng thin nguyn, t cc d n trng hc hoc theo s thch ca
nhn - u nn a vo h s, min sao chng lin quan n cng
vic m bn ang hng ti.
Sau y l mt s v d cho thy bn nn (hay khng nn) a
thnh tch nao vao h s.
Trc tin l nhng g bn KHNG NN vit. Nhng thnh tch
chung chung kiu ny thng khng chng minh c iu g:
Qun l thnh cng nhiu d n.
Bn hng v chm sc khch hng.
Vit bo co v th t cho cc chuyn vin quan ly cp cao.
Con y l nhng g bn NN vit, bi thnh tch c th se
chng minh cho cc k nng ca bn.
Chu trch nhim v qun l thanh cng ton b 27 d n trong
nm 2006 vi tng ngn sch ln ti 256.850 -la, hoan thanh
trc mi ngay so vi d kin. Xy dng v dn dt mt nhm
gm 34 nhn vin.
Tng doanh thu mt nm ln 456.000 -la nh quan ly va pht
trin thm 34 khch hng mi.
28
Ngh thut sn vic 2.0
Sau khi soan ra ba cm nang danh cho nhn vin gip chun
hoa hoat ng kinh doanh a tit kim cho cng ty 52.000 -
la. Ngoi ra con son tho hn 85 bo co cho mt nhm gm
23 chuyn vin quan ly cp cao, v tt c u c hon thnh
ng thi hn.
Bn co nhn thy s khc bit y?
Ban cng co th t phng vn theo cach phng vin thng
lm. Hy t tr li cc cu hi Ai? Vic g? Khi no? Ti sao? Nh th
no? lin quan n nhng thnh tch khin bn t ho nht.
V d, hay noi vi nh tuyn dng rng cng vic cua ban tai
cng ty trc y la cai tin c s d liu Oracle, trong khi hu ht
nhng ngi tm vic khc s b tc vi dong m ta cng vic l
lm vic vi c s d liu Oracle ma ho a ghi trong h s.
Nhng dng ch n iu nh vy khng noi ln bt c iu gi
v gia tri cua ban. Nha tuyn dng se khng gi in mi bn phng
vn vi h s cua ban khng cp n vn m h quan tm.
V vy, ban hy t t ra cac cu hi v thnh tch nh:
Ti sao bn c giao cng vic v c s d liu?
Bn lam vic nh th no?
Bn a lam vic khi no?
Bn a lam vic cho ai?
Nhng n lc ca bn a mang li kt qu g?
29
Ban se thu c nhng kt qu bt ng khi tra li cac cu hoi

trn v o chinh l nn tang cua mt H s Du kch.
Bn c th tham kho cu tr li mu di y:
Ti sao ti c giao cng vic v c s d liu? Mt trong
nhng khch hng hin ti ca chng ti c th s tm i
tc khc v c s d liu chng ti xy dng cho h hot ng
khng hiu qu.
Ti lam vic nh th no? Lm vic 12 ting mt ngy
sut 2 tun lin tc.
Ti a lam vic khi no? Nm 2006.
Ti a lam vic cho ai? Cho khch hng ln nht cua chung
ti, mang li 14 triu -la doanh thu hng nm cho cng ty.
Nhng n lc ca ti a mang li kt qu g? Khch hng hi
lng vi kt qu ca c s d liu sau khi c cai tin v h
quyt nh khng tm i tc khc.
Cn y l cch bn vit li dng m t cng vic chn ngt
lm vic vi c s d liu Oracle khi a thm vo nhng
kt qu cng vic c th: Gip cng ty gi c khch hng
quan trng nht nm 2006, mang lai doanh thu 14 triu -la,
nh lm vic 12 ting mi ngy trong sut 2 tun cai tin c
s d liu Oracle.
Bn c nhn thy s khc bit y?
30
Ngh thut sn vic 2.0
Vai cu m ta nh vy l cho mt H s Du kch v m bo

rng bn s nhn c cuc in thoi mi phng vn t nh tuyn
dng - nhng ngi ang nng lng mun gp bn.
Gi y, hn ban s ng vi ti rng cch trnh by nh vy
tht hiu qu. Chi cn tra li vi cu hoi n gin la ban a phat
hin ra nhng thanh qua cu th cua ban thn. Di y l hai cch
nhanh nht giup bn to nn nhng thnh tich a vo h s
xin vic:
Cch 1
Ghi ra tng s tin bn mang li hoc tit kim cho cng ty
trong tt c nhng vic bn lm. Bn lm g gip gia tng li
nhun cho cng ty trong cng vic trc y va hin ti? Hy vit
tht c th!
NG vit: Bn sn phm v t ch tiu ra, m hy vit:
Bn sn phm at tng doanh thu 516.750 -la trong mt nm va
lun vt chi tiu mi quy trung bnh 21%.
NG vit: Tit kim cho cng ty mt khon tin ng k,
m hy vit: Tit kim cho cng ty 45.890 -la trong 45 ngy.
Cch 2
Bn c th gp kh khn khi nh lng hiu qu cng vic
bng tin. Thm chi, bn con thy iu l khng th. Nu vy,
hy th tip cn vn theo hng khc.
31
Hay vit ra tt c nhng vic bn lm tng hiu qu cng

vic hoc tit kim thi gian, bi v i vi moi cng ty, thi gian l
tin bac. C th bn son ra cm nang o to nhn vin, hoc
nghi ra cch sao chp d liu nhanh hn, hay cach gii phng hng
hoa trong kho nhanh hn?
Mu cht vn l hy quy i lng thi gian bn tit kim
c trong mt tun thanh con s li nhun c th, sau tnh s
tin quy i tng ng vi lng thi gian tit kim theo nm
ra con s n tng nht. iu ny i hi bn thc hin mt vic
rt quan trng l ngh theo cch ca ngi c h s, tc l bn
phi vit h s sao cho tht d hiu nha tuyn dng khng phi
ngh ngi nhiu vn c th hnh dung v bn nh mt nhn vin
xut sc.
V d, bn a xy dng mt quy trnh gip tit kim 10 gi lm
vic mt tun. Cng ty ca bn phi tr bao nhiu tin thu mt
ngi lm nhng vic m bn a chuyn thanh t ng ha? Nu
tinh chi ph l 10 -la mt gi, cng thm 30% cac chi ph ph nh
bo him v cc quyn li khc, thi tng chi ph phi tr cho nhn
vin l 13 -la mt gi. Nhn con s cho 10 ting, bn s
c 130 -la mt tun, 520 -la mt thng, 27.040 -la mt nm.
Nh vy bn c th vit cu gii thiu hp dn ny vo h s:
Mi nm tit kim cho cng ty 27.040 -la nh vo vic t ng
ha quy trnh.
Cn by gi mi n phn hay nht. Khi bn tit kim 27.000
-la ch ny, 27.000 -la ch kia th chng bao lu s tin s
32
Ngh thut sn vic 2.0
tr nn ng k. Hy a tng s tin ny vo trong H s Du

kch ca bn.
Gi hay oan xem iu gi se xay ra khi bn vit xong h s
vi cc thnh tch c quy i thanh tin? Trong khi nhng ngi
tm vic bnh thng khc chi bit ku ln: Hy cho ti mt cng
vic!, ban a chuyn nng lc ban thn thnh mt loai c phiu
hp dn ch vi dong thng bao: Hy tra ti mc lng 50.000 -la
va cng ty s nhn c 400% li nhun nh khon tit kim 200.000
-la m ti mang li cho cng ty hng nm, ging nh nhng ni
ti tng lm vic trc y. H s ca bn th hin rng: Tuyn
dng ti chnh l mn u t c li cho tng lai. Trong khi nhng
ngi tm vic bnh thng khc tr thnh nhng ngi ch bit nn
n, cu xin vic lm th bn li xut hin nh mt siu nhn.
Ni cch khc, bn ni bt, bn ta sng, v nh tuyn dng s
ch n bn ngay, khng cn quan tm n cc ng vin khc. Bn
ang thay i lut chi v ginh c s u i ca nh tuyn dng,
ging nh bn thng cuc trong tr chi c t ph v gom ht tin
bc, t ai, nh ca v mnh.
Tht tuyt phi khng no? Khi bn khng cn ngh mnh l
mt ngi tm vic bnh thng nh bao ngi khc m tr
thnh mt khon u t sng, iu s tr thnh hin thc.
Va y l b quyt cui cng. Hy mnh dn gi in cho cac
ng nghip, k ca c va mi, nh gip nu bn khng bit
doanh thu t khch hng ln nht hoc tng ngn sch dnh cho d
n bn tng tham gia l bao nhiu, trong khi c th ai phng k
33
ton hoc tip th li nm c thng tin nay. ng bt c iu

g cn tr cuc tm kim thnh tch ca ban.
Mt ln na ti nhn mnh im quan trng nay, o la khi bn suy
ngh theo cch ca nha tuyn dng v a nhng thanh tich cu th vo
H s Du kch, hnh trnh tm vic ca bn s tr nn sun s.
Chi cn bn lm theo nhng hng dn trong chng ny v
a thm vo ba thnh tch c th, xac thc th h s xin vic ca
bn c s ci thin ng k ri. V bn c th bt u nhn c
nhng li mi phng vn, cung nh nhn thy toan b gi tr ca
cun sch ny.
Tuy nhin y ch l bc khi u. Bn khng nhng cn ci
thin h s, ma con phai chun bi H s Du kch cung th ng tht
n tng mi c th thnh cng nhanh chong trn hnh trnh tm
vic cua minh (hng dn trong Chng 5).
TIN TC DU KCH
Mng x hi v Du kich sn vic

Dennis Smith
Ti sao thng hiu c nhn li quan trng trong hanh trinh tm

vic ca chng ta n vy? l v thng hiu c nhn to nn s
kt ni nht qun, bn vng gia chng ta v nhng gi tr m chng
ta s gii thiu vi nh tuyn dng.
34
Ngh thut sn vic 2.0
D bn thch hay khng th nh tuyn dng co th a bit

thng hiu ca nhn cua ban trc khi mi bn n phng vn. ng
vy. Bn hy hnh dung cach lm cua ngi th sn nh. Ngi th
sn lun nghe thy ting ng cua mt con thu trc khi anh ta tht
s nhn thy no. Ni cch khc, ngi th sn bit con vt trc
khi c hai giap mt nhau.
Tng t nh vy, bn, cng nh nhng ngi sn vic khc, a

pht tn hiu ti cac nh tuyn dng tng lai trc khi trc tip
gp ho. Tuy nhin, s khc bit gia mt ngi tm vic vu v vi mt
ngi sn vic kiu du kch l mt thng hiu c chm sc cn
thn. im khac bit nay, vi s h tr cua nhng muc tiu c xac
inh ro rang va nhng bai hoc kinh nghim, se khi dy nim khat
khao nhn tai cua nha tuyn dung tim nng, t nn tang cho mt
cuc phong vn hao hng va si ni.
Bn cnh H s Du kch n tng, ban co th s dung mt vi cng

c thuyt phuc khc nh mng x hi gii thiu thng hiu c nhn.
Mt nghin cu mi y ca Universal MacCann tin hanh tai 29 quc
gia vi 17.000 ngi s dng Internet cho thy 60% nhng ngi s dng
Internet l thnh vin ca mt trong nhng mang xa hi nh LinkedIn,
YouTube, Facebook hoc WirelessJobs.com. Song iu bt ng hn c
l 78% ngi s dng Internet u c blog (so vi 68% cua nghin cu
trc ). Cc mng x hi ngy nay khng cn gii hn trong phm vi
ca gii hoc sinh sinh vin, m a tr thnh mt sn chi rng ln ni
cc ng nghip v chuyn gia trong nhiu linh vc kt ni v lm bn
vi nhau. Thm ch, co ngi cn pht biu rng: Bn khng ln mng
ngha l bn khng tn ti.
35
Mng x hi l ni bn t gii thiu trc khi thc hin bui

phng vn, bi nh tuyn dng c th a tm kim thng tin v bn
trn Internet. H tm thy bn khng? Nu c, vy h s tim thy
thng tin g v bn? Bn c chia s kin thc trn cac din n
chuyn nganh khng? Bn c kt ni vi cc chuyn gia ng quan
im cng trao i khng? Bn c th hin ban thn nh mt
ngi tinh thng trong lnh vc cua minh khng? H s ca bn c
c cp nht khng? H s c trng khp vi cc thng tin trn
mng x hi khng? C nhng ai trong mng li ca bn? V quan
trng nht l con ngi trc tuyn ca bn c tng thch vi thng
hiu c nhn m bn ang c gng xy dng khng?
C rt nhiu cu hi c t ra. Song ro rang l vic xu chui

nhng thng tin ny lai vi nhau a to nn du n v bn trong th
gii trc tuyn, va quan trng hn l gop phn giup cho nh tuyn
dng tim nng nhn thy bn. L mt du kch sn vic, bn phi
hiu r iu ny, t nh v ban thn mt cch khn ngoan
ngi khc d dng tm thy.
Di y l vi gi gip bn bt u cuc trao i trc tuyn

v bc l bn thn:
1. Hay tm kim nhng mng x hi ma ban co th chia se muc tiu

ngh nghip cua minh. Sau , bn ng k tham gia, vit bi v
chia s kin thc chuyn mn ca bn trn cac din an .
2. To ti khon trn mt trang web tuyn dng chuyn nghip, bi

y l ni u tin cc nh tuyn dng ngh n khi h cn nhn
ti. Ngoi vic lm, trang web tuyn dng cn em li cho bn
nhiu gi tr cng thm khc, chng hn nh thng bo vic lm
hay h s trc tuyn. V tt c u min ph.
36
Ngh thut sn vic 2.0
3. Hy to mt ti khon LinkedIn, sau xy dng mng li

nhng ngi cng lnh vc vi bn ri gi th mi cc chuyn gia
n vi mng li ca bn.
4. To mt ti khon Facebook (nhng ngi sn vic thng minh

s bit cch tn dng li th ca cng ng khng l trn
Facebook vi hn 100 triu thnh vin). S dng Twitter theo
di nhng ch lin quan n ngh nghip ca bn, cng ty ca
bn, v CHNH BN.
Blog
5. To blog v bt u kt ni vi nhng c gi mc tiu.
6. Tham gia tng tc trn nhng blog khc. y l cch lm hiu

qu ngi khc bit n bn, nht l khi bn ng gp cc
kin hay nhn xt hu ch v c gi tr.
7. Qung b nhng ngi trong mng li ca bn bng cch chia

s bi vit hay blog ca h trn trang web ca bn.
8 ng blog ca bn ph mng nhn m hy lm mi n mi

ngy (hay t nht ba ln mi tun) bng cch a tin tc, kin
hay bi phng vn. Thnh thong, bn cng c th ng nhng
on clip ngn t quay ln YouTube v bn s thy thng hiu
bn nhanh chng c nhiu ngi bit n.
9. ng k dch v Reader ca Google nhn tin tc cp nht

trong lnh vc m bn quan tm (reader.google.com).
Trong th k 21, thnh cng cua chng ta s da vao nhng

ngi m chng ta quen bit. Cc du kch hiu rt r iu , v bi
37
h hiu rng cc mi quan h cua minh ging nh nha tin tri v s

thnh cng trong tng lai nn h xem mng x hi nh l mt phn
ca chin lc tm vic.
Ro rang mng x hi s gip bn s dung sc manh cua n

gianh ly c hi v xy dng cc mi quan h. Ni cch khc, chinh
mang xa hi se gip bn thu hut s ch ca nhng ngi m bn
cn kt ni.
ia chi trang web cua Dennis Smith: www.WirelessJobs.com ia chi e-mail: dennis@
wirelessjobs.com
Con by gi, chung ta hay bn ti iu quan trng nht khi i

sn vic. o la thi ca bn.
KIM TRA THI

Cc nh tuyn dng mun tm kim mt nhn vin c nng lc
chuyn mn th no th h cng mong mi tm thy mt ng vin
c thai tich cc nh th. Nu bn s hu c hai phm cht th
c hi bn c tuyn dng la hin nhin. Hu ht cc nh tuyn
dng ti bit u mun tuyn mt nhn vin co thi tch cc,
du c th cha nhiu kinh nghim lm vic, ch h khng mun c
mt nhn vin dy dn kinh nghim nhng co thi tiu cc. Ti
sao li nh vy v lm sao th hin c thi ca bn?
38
Ngh thut sn vic 2.0
Tm quan trng ca thi tich cc

Ngay nay, thai l yu t c quan tm nhiu hn trong cac
cuc phong vn tuyn dung, nguyn nhn l do cc cng ty mun
tim kim nhng hng i mang tinh t pha tn tai, m rng va
pht trin hoat ng kinh doanh trong mi trng c nhiu bin
ng. Vi vy, cac nha tuyn dung gi y lun tim kim nhng nhn
vin co th tc ng tich cc ti hiu qua chung cua cng ty. C
th, cc cng ty mun ng vin cua minh la ngi:
T tin rng h c th bin nhng iu khng th thnh c th.
C kh nng lm vic tt hn, thng minh hn, nhanh hn.
C th tm ra nhng phng cch mi hon thnh cng vic
m khng cn ti s chi dn.
S khng ngng tm kim cho ti khi c c gii php.
Nha tuyn dung s lp tc nhn ra nhng ngi c thi
tich cc. l nhng ngi pht hin ra nhng tr ngi h gp
phai cung cch thc khc phc chng. Nhng ngi c thi tich
cc cng nhanh chng tha nhn rng khng phi khi no h cng
thnh cng, nhng h lun phn tch nguyn nhn khin minh tht
bi, t rt ra bi hc kinh nghim qu bau cho ln sau. chnh
l iu nh tuyn dng ang tm kim, v h s n lc ht sc
nhm tuyn c nhng ng vin sn sng gnh vc thm trch
nhim khi cn thit m khng i hi vn lng thng.
Hu ht cac nh tuyn dng u c cm thy hi lng khi quyt
inh chn mt ng vin it kinh nghim, nhng bit khat khao chin
39
thng v c nhng t cht tch cc tim n. H t nim tin vao ng

vin ny, bi ho nhin thy y vin kim cng th cha mai giua
m kinh nghim lm vic s mi gia vin kim cng ny.
Cc cng ty tuyn thm nhn vin nhm mc tiu m rng
hot ng kinh doanh, nn khi bn tm vic vi mt thi bi quan,
h s t chi ban ngay bi ho sm nhn thy ng c lam vic
cua ban chi xoay quanh lng thng.
Cc du kch lun c kh nng vt tr ngi nh thi lc quan
ca h. Ca s nhc Pop, Chris Daughtry, a bn 2,4 triu a nhc
sau khi thua Taylor Hicks trong cuc thi Thn tng m nhc M
ma th 5. Song Chris Daughtry vn khng ngng n lc v anh a
thnh cng nh mong mun. C th ni Daughtry chnh l mt vi
du in hnh v thi lc quan.
Gi y, ban cn chp nhn rng tht bi ch l tm thi, bi vi
ban se co c hi tim c cng vic tng t ni khac nu bn
th hin u nng lc c mi phng vn. Chnh thi khi i
din vi s vic s to nn thnh cng ca bn.
TIN TC DU KCH
Tm vic v chuyn hn h
Dave Howlett, RHB
Gn y, ti c dip tr chuyn vi n tr l cua mt hang u t

ti chnh ln. C ni c lm vic cng ty ny ba nm. C cn cho
40
Ngh thut sn vic 2.0
bit thm rng mt ngi bn ca c ang lm vic ti cng ty gii

thiu c n y. Ti hi liu c c ngi ban nao co th gii thiu
vo lm cng ty c khng.
- Ti bit c my ngi y. C noi.
- Vy ti sao c khng gii thiu tt c bn b mnh? Ti hoi lai.
- Ti e l c nhng ngi s lm ti xu h. C nhun vai tra li ti.
Gi th din cho ngi khac
Ban b ch sn sang gii thiu vic lm cho bn khi h bit r

rng bn s khng lm h mt mt. Nu bn c c tnh th v th
hn l chng ai mun nhc n tn bn. Hy th hnh dung ti cnh
sp hoc ng nghip ca h go ln: K cht tit no gii thiu
ngi ny vo cng ty th h?, con ngi bn kia cng v lch s m
khng ni thng ra rng bn ang gy ra cnh chng mt. V vy, hy
bit kim sot bn thn.
Lm sao ngi khc ni nhng iu tt p v bn khi ban

khng co mt? Lm sao bn tin chc rng h s mm ci v ni:
Ny, minh bit mt ngi s tr thanh mt na hon ho ca cu
y!. Ban nn ghi nh hai cu hi hoi bn b. l: Ti lm tt
cng vic gi? Ti c th lm vic g tt hn c?. Hy ghi chp qu
trnh lm vic tm phng hng. Mt khch hng a k vi ti
rng iu quan trng nht anh ta hc c t nhng bui hi tho
ca ti l Khng b qua mt chi tit no. Sau nhiu nm thng
xuyn gp g v tr chuyn, chnh bn b ca bn l nhng ngi
bit chnh xc u l im mnh, im yu ca bn. Vi th, hy hi
h xem bn cn cai thin iu g.
41
Khim tn v Lch s
Th hi ph n xem liu ho c mun tip tc bui hn h vi

anh chng c lun ming huyn thuyn v ban thn v c x th l
vi cc nhn vin phc v trong qun? Mt gim c iu hnh k vi
ti rng c y thng tr chuyn vi nhn vin l tn sau khi phng
vn mt ng vin vao v tr c vn, bi trc c dn nhn vin
l tn quan sat cach c x ca ng vin vi nhng ngi h c
th khng ngh rng cn to ra lich thip. Chuyn vt s tit l
rng bn c ph hp vi cng ty ca c y khng. Vy bn ngh ai thp
km hn bn?
am m cng vic
Sau cuc hn nhn tht bi, mt s ngi bn ti c thi quen

bnh phm nghit nga v ngi ban i c v v hn nhn ni chung,
kiu nh: Ph n ch bit chy theo tin m thi, n ng ng
l l tham lam. Tuy th, h vn nh ti gii thiu cho h mt ngi
khc. Tht long ti khng mun gii thiu ai c. Bn va b sa thi?
Bn phi lm vic vi mt lo sp d hi? Cm giac chn chng
khi cuc sng ca bn b o ln? Hy k v rc ri ca ban vi mt
ngi bn tt, hoc mt chuyn gia t vn, song ng than th va trut
ht ni nim tai bui hn h hoc cuc phng vn sp ti.
Vt ln chnh mnh
Pastor Joe Palusak l mt ngi c bit. Ti gp Joe cch y

by nm, khi anh ang chm soc cac cnh st v nhn vin cu ha ti
Trung tm Thng mi Th gii sau s kin ngay 11/9. Joe a noi mt cu
m ti rt tm c, thm ch ti cn s dng cu ni t nhc nh
42
Ngh thut sn vic 2.0
mnh: Bn se bt bn khon vic ngi khc ngh g v mnh, nu bn

bit h khng c nhiu thi gian ngh v bn. Bn cng vy, hy vit
cu ny ra giy v dn trn bn lm vic ca bn.
Khi bn ang tm kim vic lm hay chun b n cuc hn h,

bn thy thi gian nh ko di v tn. Bn bt u ngh: C y/anh
y khng nghe in thoi ca mnh v mnh lm iu g khng
phi chng?, hoc: Chc l h khng thch h s ca mnh nn h
khng gi in mi phng vn!. ng b cuc ngay ch v mt ngi
hoc mt cng ty no khng phn hi ngay cho bn. Thm ch
khi khch hng ni rng: Khng, trong nm nay chng ti cha cn
anh, ti vn ngh rng h ang bn rn vic g .
Bn ang c rt nhiu thi gian, vy thi ng st rut, hy vt

ln chnh mnh bng cch lm nhng cng vic g khin bn lun
cm thy bn rn. Hy lp y thi gian trng bng cach tham gia
cng vic tnh nguyn trng hc hoc chng trnh h tr ngi
nhp c..., ni chung l mang kin thc v kinh nghim cua bn i
gip ngi khc. Hy tham gia cc hi chuyn mn gp g
nhng con ngi th v, y nhit huyt. Bn s tr li th nao nu
trong bui hn h/phng vn ti, ngi ta s hi bn: Bn ly d
c hai nm, vy bn lm g trong khong thi gian ?.
iu cui cng
Hy hi cac cp i xem h lm quen th no. Hi nhng ngi

i lm xem h tm vic nh th no. Trong hai cu tr li s c rt
nhiu im tng ng. Tm thy mt cng vic ng y cng ging nh
c mt ngi yu tuyt vi. Cng vic tt nht v mi nhn duyn
phu hp i khi nh co s sp t. C hi quanh ta mi ngy. Th
43
nn bn hy coi chuyn tim vic ging nh i n mt cuc hn h.

Hy lm ngi khc cm thy thoi mi v h s to c hi cho bn.
Dave Howlett la ngi sang lp kim giam c iu hanh cua trang www.realhumanbeing.org.
RHB ng cai t chc cac bui thuyt trinh v vn hoa cng ty, ban hang va kt ni mang. Ban co
th lin lc vi Howlett theo a ch e-mail: dhowlett@realhumanbeing.org.
CACH DUY TRI NG LC

Nhng ngi tm vic u bit rng b t chi l chuyn bnh
thng, th nhng t hn vic b t chi l s im lng ng s, c
nh bn khng h tn ti vy. Cam giac b t chi v bi pht l tht
kh chu, khin ai ny u cng thng. Tuy nhin, bn c th gim
bt ap lc bng cach xy dng mt thi tich cc da trn bn
bc sau y:
Bc 1: T chu trch nhim khi tm vic
Bn l ngi duy nht bit r u khuyt im ca ban thn,
cung nh cng vic ma ban yu thich nht, v ch bn l ngi bit
c nhng gi tr minh c th to ra cho nh tuyn dng tim
nng. Th nn bn hay t trnh by r rng s thch v th mnh
ca mnh trong th ng v h s. Bn c th nh ngi khc xem
lai cho kin. Trong bui phng vn, bn phi th hin ung
hnh nh con ngi ma bn v ra trn giy, nu khng bn s b
loi ngay.
44
Ngh thut sn vic 2.0
Bc 2: Ap dng li suy ngh mnh m

Hy kt thn vi nhng ngi c thai tich cc va trnh xa
nhng ngi t ra thng hai hay xt xa vi cnh ng ca bn. Lc
ny, bn cn s h tr ch khng phi s ng cm y m nh th
- y l im khc bit rt ln. Nhng ngi c suy ngh mnh m,
tch cc trong s bn b v ngi thn, cc chuyn gia c uy tn s
gip bn cng c nim tin, gip ban hon thin hnh nh, ung h
ban v mt tinh thn v cng bn vch ra k hoch tip theo.
Bc 3: Tp trung vo mc tiu
Ban cn nui dng c hi vic lm ca mnh theo ung cach
nhng ngi bn hng theo ui cc c hi bn hng ca h: to ra
nhiu c hi, thc hin nhiu cuc goi va tham gia nhiu bui tr
chuyn. Bn cn theo di v ghi li nhng n lc ca ban thn, qua
nhn thy s tin b m c ng lc tip tc phn u. Vic ny rt
quan trong vi no bao am rng ban chun bi y u thng tin khi
i phong vn. Hy ghi li tt c: nhng cuc phng vn ban ln lch,
nhng cuc goi bn thc hin, nhng phn hi bn nhn c
Bc 4: Suy ngh tich cc
Henry Ford - ngi sng lp Cng ty Ford Motor - tng ni:
Cho d bn ngh minh lm c hay khng lm c, bn vn lun
lun ng. Chnh v vy, bn phi tin rng mnh s thnh cng. Hy
vit nhng cu khng nh mang tnh tch cc lin quan ti cc k
nng tm vic ca bn, chng hn nh:
45
Ti c k nng tr li phng vn tt.

Ti hoan toan t tin khi tham gia cac cuc phng vn.
Ti tm thy mt s v tr c th p dng v pht trin ti
nng ca mnh.
Hy nhng cu ni ca bn th hin ti v gch b nhng
t ti s lm. Hy xem li danh sch ny va coi l ng lc
thuc y bn. Bn l k th nguy him nht, ng thi l ngi hm
m cung nhit nht ca chinh mnh. Hy khen thng mnh v
nhng thnh tch t c v ng t trng pht mnh v nhng
iu con cha hon thin.
B QUYT DU KCH
Hy ngh v t khng theo ngha cha phi hm nay

v l mt bc tin na n gn t co. Cun sch ny
s khch l bn, gip bn cm thy hon ton t tin.
iu chnh hng suy ngh. Ban ch thanh cng khi bn
thay i thi v c tm nhin tch cc. Hy thn trng
vi cc suy ngh tiu cc. Bn bit y, nhng gi ban t ni
vi minh chinh la ng lc thuc y ban trong sut qu
trnh tm vic hoc khin bn suy sp tinh thn.
T nh gi bn thn theo nhng tiu chun ring. Khng
nn so b vi nhng ngi khc. Khng ai ni vi bn rng
h ang gp kh khn c, m bao gi h cng lm ra vui
46
Ngh thut sn vic 2.0
v v hi lng vi cuc sng ca mnh. Th nn bn hy

gt mi tr ngi v hnh ng theo ng k hoch t
ra, nht nh ban se thanh cng.
Khi c ngi nghi ban th tng mi, ban hy mnh
dn thc hin ngay. Cac du kch sn vic khng s th
nghim nhng tng mi v h dm chp nhn tht bi
mt cch bnh thn. Mi y, mt khch hng cua ti noi
rng trong s 50 tng m ti ngh vi c ta, chc
chn se khng c tng no thnh cng, mc d c ta
cha th trin khai mt tng nao. Vy l ti hiu ngay
tai sao c ta tht nghip trong sut hai nm.
Sng lnh mnh. Ng gic, n cht v tp th dc
u n. Vi pht i do mi ngy s thi bay cm gic
mun phin v gip bn ngn nga bnh cm. Hy n
gp bc s nu bn lun bun chn, u oi. Nu bn c
cm gic vao ma ng, thi c th do bn t tip xc
vi nh nng mt tri.
Giai tri cung ban be. Ban nn i chi bi y v gp g
bn b. Ch lun ming than th v chuyn tm vic ca
minh, m hy cung mi ngi tr chuyn v chia s thng
tin tht thoi mi.
47
NHNG NGUYN NHN THT BI PH BIN V

CCH PHNG TRNH
Sai lm 1: Mc tiu khng r rng
Trc khi bt u chin dch tm vic, bn phi bit r mnh c
cc k nng ni tri no v ni no ang cn cc k nng ny. Nh
tuyn dng mun nghe ban trinh bay cach ban co th ong gop cho
cng ty h, ch ho khng mun t tm hiu hay phn on iu
hon ton khng c li cho bn. Hy dnh thi gian thc hin
mi vic theo cch hiu qu nht, nu khng bn s phi bt u
li t s 0.
Gii php
Bn phi t nh gi bn thn hoc c th nh mt chuyn gia
t vn ngh nghip, nu bn khng th chm im chnh mnh.
Ngoi vic cho bn bit mc lng c th xut, chuyn gia t
vn cn gip bn nhn ra mt s vn lin quan nh:
Ban phu hp hay khng phu hp vi ngh no.
Nhng k nng ph hp cua bn.
Nhng k nng bn thnh tho nht v yu thch nht.
Nhng tnh cch ni bt nht ca bn.
Mi trng lao ng v nhng yu t con ngi m bn coi
trong nht.
48
Ngh thut sn vic 2.0
Sai lm 2: S chn ch
Cch y 20 nm, ti c mt ng nghip rt k tnh, n ni ti
cho rng anh ta sng ch sp xp ni lm vic sao cho tht ngn np.
Anh ta c chic bn lm vic gn gng cung khng gian lam vic sach
nht m ti tng thy. Song cung chinh anh ta lai la ngi sn sang lm
bt c vic g ch trnh phi goi in chao hng, mc du anh ta vn
thng xuyn chiu i ng nghip v s khach hang anh ta a phong
vn (h thng theo di tinh vi m anh ta gn tai vn phong ghi li
y mi d liu). iu o a lam ti cm thy mnh khng bng mt
gc anh ta bi v vn phng ca ti khng khac gi bi chin trng. Va
ch sau khi ri khi cng ty xy dng s nghip ring, ti mi pht
hin ra rng trong cng khong thi gian lam vic nh nhau, ti a
kim c 758.000 -la, con anh bn o ch em v 5.000 -la. Qua
o ti rt ra mt kt lun rng bn cn sp xp mi th tht gn gng,
nhng ng iu cn tr bn tm c cng vic trong m ca
mnh. R rng y c s khc bit rt ln gia - 753.000 -la, theo
tnh ton ca ti.
Gii php
Hu ht mi ngi u s b pht hin ra h khng tt p
nh nhng g h ni. Cam giac s tht bi, s b t chi a khin
nhiu ngi lam i lam lai h s sao cho tht hon ho, nhng li
khng bao gi dam gi i. Cn bn, bn hy gi h s i v sau
gi in thoi theo di. Bn cng khi hnh sm th cng mau n
ch. Hanh ng ch quan trng khi o la hanh ng ng n gip
bn tin gn hn n mc tiu ca mnh. Nu bn cn chn ch thi
hy lu nhng iu sau y:
49
Bn c tuyn vo cng vic ang lm ma khng cn mt b

h s hon hao.
Nu bn gia tng cht lng h s (nhm ng nha tuyn
dung) v s lng h s (gi h s v goi hn phng vn), bn
s nhn c kt qu ang ngac nhin.
M hang nm c khong 25 triu ngi thay i vic lam, tc l:
- Mi ngy c 68.681 ngi
- Mi gi c 2.861 ngi
- Mi giy c 47,6 ngi tm vic thnh cng
iu c ngha l 364 ngy trong mt nm, luc bn con mi
nghin ngm, chinh sa bn h s xin vic mi nht ca mnh th
bn ngoi a c hng nghin ngi tm c vic lm, d nng lc
kem hn bn.
Trc y, ti c ngh rng cc nh tuyn dng hn phi s
dng th ngn ng k diu no thu ht ng vin. Ri chnh
nhng cun sch vit v b quyt bn hng gip ti gii p thc
mc : bn cng to thm nhiu c hi th xc xut thnh cng
ca bn s cng cao.
Sai lm 3: Qua ph thuc vo ngi khc
Tm vic l cng vic bn khng th ln trnh m phi t-mnh-
lm-ly. Tuy vy, trn thc t vn cn nhiu ngi qua phu thuc
vo cc cng ty gii thiu vic lm. Phng chm hy--ngi-
khac-lm l trt gnh nng trch nhim sang cho ngi khc, ma
50
Ngh thut sn vic 2.0
trong hu ht trng hp, ho li la nhng ngi khng h quen

bit, cng nh khng quan tm n tng lai ca bn.
Gii php
Bn cn ln k hoch tac chin khi tip cn vi cc nh tuyn
dng. ng gi h s ba bai ma hay chn lc cc cng ty mc tiu,
t xy dng chin lc tip cn khac nhau i vi tng cng ty
ring bit. y l chi tit bn cn quan tm trong qu trnh tm
vic. Nh vy, chin dch tm vic ca bn phi co ca v kh v chin
thut, bao gm:
Cc mi quan h x hi
Tip th c mc ch
Bo v tp ch
Cc thng bo tuyn dng
Nhng ch nng trong ngnh
Cc cng ty chuyn cung cp dch v tuyn dng
Sai lm 4: Thiu s chun b
Khng g t hn vic mt ng vin tham d phng vn m cha co
s chun b nao. Nh tuyn dng thng cho rng ngi khng chu bt
cht thi gian tm hiu v cng ty ng tuyn l ngi ch bit quan tm
n bn thn, ch khng n thch thc ca cng vic h ang
hng ti. Ti chng kin nhiu ng vin lng tng khi nha tuyn
dng a ra mt cu hi n gin nh: Ngoai nhng thng tin David
cung cp, bn cn bit g v cng ty chng ti?.
51
Gii php
Hy quan st quy trnh tuyn dng t mt gc khc bng
ci nhn ca nh tuyn dng. Cc nh tuyn dng mun bit bn
c tht s tm hiu v ngnh ngh h ang hot ng, cung nh
mc tiu ca cng ty khng. Vi vy, bn hay tm kim v kt ni kinh
nghim lm vic ca bn vi nhu cu ca nh tuyn dng. Bn hy
t hi: H mun mt nhn vin mi mang n cho cng ty nhng
gi tr g?, sau bn tp tr li nhng cu hi in hnh nh: Ti
sao chng ti nn tuyn bn?. Cu tr li ca bn cn th hin
rng cac k nng v kinh nghim lm vic ca bn tht s ph hp
vi nhu cu ca h.
Kt lun
L mt du kch sn vic, by gi bn bit nhng vic nn
trnh. Cc gii php y rt n gin v d thc hin, ban hy
thc hin ngay, ng nn tr hon.
CCH THAY I KT QU CA BN
Khi bn nhn ra rng mc tiu c bn ca moi cng ty u l
tn tai trong lnh vc kinh doanh ca mnh, bn c th inh v ban
thn nh mt gii php phu hp vi nhu cu ca nh tuyn dng, o
l tm kim khch hng mi v duy tr khch hng c. Nhin chung,
nhng ngi tm vic u hiu iu ny, nhng lai t ngi thc
hin c.
Cho bn gii php hin ang tr thnh xu hng nh tnh
hiu qu ca n. cho bn gii php, bn hy bt u t vic
52
Ngh thut sn vic 2.0
nghin cu nhu cu khch hng v tm hiu nhng vn ca h,

qua thit k mt gii php ph hp, tc l bn nhn mnh vo
nhng li ch m ngi mua ang tm kim.
Khi cho bn gii php, ngi bn ch tp trung vo gi tr ca
sn phm v dch v, ch khng lit k tnh nng ca sn phm nh
cc i th thng lm. L mt ngi sn vic, bn c th gia tng
gi tr bn thn ln gp nhiu ln mt khi bn bit tp trung vo
nhu cu ca nh tuyn dng.
V d, hai nhn vin k ton c trnh v iu kin tng
ng cng np n vao mt cng ty ang pht trin. Trc , ng
vin A tm hiu v cng ty v pht hin rng cng ty ang chun b
cho bn c phiu ra cng chng. Trong th ng v h s gi cho
nh tuyn dng, anh ta nhn mnh n kinh nghim lm vic ti
cac cng ty c c phiu c nim yt. Cn ng vin B, ngi
cng p ng y cac yu cu tuyn dung, chi gi mt b h s
bnh thng.
ng vin A nhn c cuc gi mi phng vn. Ti , anh ta
trao i v nhu cu ca cng ty da trn nn tng kinh nghim
lm vic trc y.
Kt qu hon ton c th d on c - ng vin A trung
tuyn, con ng vin B khng bao gi c mt n.
Tm vic l mt qu trnh n gin, nhng nhiu ngi ch tp
trung vo nhu cu ca ban thn ch khng ch n i hi ca
nh tuyn dng. Vi vy, bn hy ngh n nhng g bn c th mang
li cho cng ty gip h pht trin kinh doanh.
53
BA B QUYT GIP BN TM VIC THNH CNG

Nghin cu
L mt ngi sn vic, bn cn nghin cu v xac nh:
Nhng k nng ni bt ca bn.
Cc lnh vc/cng ty ang cn nhng k nng .
Cch bn tm nhng cng vic (thng qua bn b, qung
co trn bo, trang web tm vic).
Nhu cu c th ca tng cng ty trong tm ngm ca bn.
Ngi ph trch tuyn dng nhng cng ty ny.
Cch tt nht tip cn h.
Nhng thng tin ny s gip bn quyt nh cch tip cn nha
tuyn dung. Chng ta s bn tip v ti ny trong phn sau ca
cun sch.
S ph hp
Gii php (cc k nng) ban cho bn phi ph hp vi nhu
cu ca nh tuyn dng, bi v chng gip h tho g kh khn v
gii quyt vn . H quan tm n vn ca h, ch khng phi
vic lm ca bn. i vi mt ng vin, nh tuyn dng ch yu
quan tm n ba iu sau:
Bn c mang li li nhun cho cng ty khng?
Bn c gip cng ty tit kim chi ph khng?
Bn c gp phn nng cao hiu qua hot ng ca cng ty khng?
54
Ngh thut sn vic 2.0
Khi cuc cnh tranh ton cu ngy cng tr nn gay gt, cc

cng ty s tm kim ng vin c ba tiu chun trn. Trong phn
sau ca cun sch, chng ti s hng dn bn cch th hin s
ph hp gia gi tr ca bn vi nh tuyn dng.
Tinh kin cng
Tinh kin cng l kh nng hi phc t tht bi v tip tc
tin v pha trc. y l mt t cht gip cc du kch sn vic
tp trung vo mc tiu t ra v khng ngng vn ti. Bn hay
lc quan trong mi hoan canh. Cc du kch sn vic lun tm thy
nhng im tch cc, ngay c khi con ngi va s vic khng cho
thy tn hiu tch cc no.
55
Chng 3
CHIN LC
SN VIC THEO KIU
DU KCH
Suy ngh nh tng Lm vic
nh lnh
Vi tng thng trn l ngi vch ra nhiu k sch trc
khi xung trn. Vi tng bi trn l ngi chun b it k sch.
Qua o mi thy khi co nhiu phng n hnh ng, bn se
gianh c chin thng, bng khng s tht bai. y l cai gia
phi tr cho s thiu tnh ton! Chi cn nhin vao im nay,
ta co th on trc ai thng ai thua.
- Tn V, Binh php Tn T
Khng nh cac chin lc mt-kiu-cho-tt-c trong hu

ht nhng cun sch hng dn tm kim vic lm, cch tip cn
cn bng trong cun Ngh thut sn vic 2.0 tng hp nhng
kinh nghim hay nht ca mng x hi, tip th trc tip, bn hng
v quan h cng chng to nn c cu vng chc, gip bn tm
vic thnh cng.
57
Mng x hi khng phi lc no cng l gii php, tip th trc

tip hoc cac trang web tuyn dng cng vy. Thay vo , bn hy
ngh n vic kt hp cac chin thut khc nhau vi loi v kh phu
hp nhm to nn mt hiu ng tng hp mnh m c th dn n
chin thng l cng vic m c ca bn. Trong phn ny, chng
ti s gii thiu vi bn cach suy ngh nh mt v tng, tc l
cch hoach inh chin lc, sp xp ngun lc m mt v tng
thng lm trc mi trn nh, v sau l nhng cng vic c
th m mt ngi lnh phi lm trin khai chin lc ra.
CHIN LC TIP TH BN THN

Nh Tn V ni cch y 2.500 nm, khi co nhiu phng
n hnh ng, bn se gianh c chin thng, bng khng s tht
bai. Trc khi bt u sn vic, bn cn xy dng mt chin lc
tip th bn thn c hng i ph hp. K hoch nay bao gm
cc thng tin chi tit v nhng ngi bn s tip cn, cach thc
tip cn h v loi v kh bn s cn n.
L mt nh t vn tuyn dng chuyn nghip, ti bit tt ca cac
nh tuyn dng u c khung lng c th cho tng v tr, cng nh
khong x dch gia con s thp nht v cao nht. Chin lc tip
th ca bn khng ch quyt nh vic bn co c mi phong vn
hay khng, m cn cho thy ban ph hp vi mc lng nao. Nu
bn bn cc k nng ca mnh nh mt sn phm thng thng,
va nu ban may mn c tuyn dng th bn se chi nhn c
mc thp nht trong khung lng. Ngc li, nu bn gii thiu bn
thn nh mt gii php khng th thiu i vi cng ty, bn s t
c mc cao nht hoc gn cao nht trong khung lng.
58
Ngh thut sn vic 2.0
C hng trm cun sch hng dn cch t gii thiu trong

bui phng vn tuyn dng, nhng trc tin bn phi lm th no
c mi phng vn . Mun vy, bn cn hiu nh tuyn dng
ang tm kim iu g ng vin.
Bn lm vic gii vn cha , m bn phi lm sao mi
ngi bit bn l mt trong nhng ngi xut sc trong lnh vc
chuyn mn ca mnh. Cac nha tuyn dung ngy cng co nhiu la
chon hn khi cng ngh khng ngng thu hp cc ro cn thng
mi, trong khi nhng ng vin c cng trnh nh bn trn thi
trng lai kha nhiu. Nhng i hi i vi ngi tm vic ngy
cng kht khe. Tnh trng suy thoi v tr tr ca nn kinh t ni
chung khin nhiu cng ty th khng tuyn thm nhn vin, ch
nht quyt khng nhn nhng ngi km ci.
NHNG K NNG NHA TUYN DUNG TM KIM

Bn cn nh v ban thn theo cach khac hn, ngha l bn cn
nhn mnh nhng t cht gip bn tr nn ni bt hn so vi cc
ng vin khc. Nhng phm cht sau s gip bn d dng lt vo
mt xanh ca nh tuyn dng:
K nng lnh o
K nng giao tip
Kh nng thc hin cng vic
C am m
Kha nng thich nghi vn hoa
59
K nng lnh o
tt c moi cp trong t chc, nh tuyn dng u mong
mun tm c ng vin c kh nng lnh o thu hut cac nhn
vin tai nng cung hng ti nhng muc tiu chung va tao ng
lc thuc y ho t c thnh cng. Cc nh tuyn dng ngay nay
khng mun tuyn nhng nhn vin thng thng bc trung
vn hay e ngai phat biu y kin. Hin nay, cc cng ty ang phi c
gng ht sc gi vng hot ng kinh doanh, m rng th phn
v p ng nhu cu ca cc c ng. Trong hon cnh , bn phi
thuyt phc c nh tuyn dng rng bn chnh l ngi c nh
hng tch cc n kha nng thanh cng cua cng ty, cung nh
bn l mt phn khng th thiu trong giai phap ca h. Va ban se
khng tr thanh ng vin hang u, nu bn khng th hin c
inh hng r rng trong sut bui phng vn.
K nng giao tip

Ban phai co kh nng truyn at tm nhin ro rang cho nhm.
Ngn t lung cung, cu ch ti ngha th hin li t duy thiu cht
ch v km sc so. Vic s dng ting lng c th rt hiu qu tai
xng sn xut hay ni cng trng, nhng lai khng to c n
tng tt cho khch hng hoc ng sp tng lai ca bn. Cc nha
tuyn dung s nh gi cao cc ng vin c kh nng n ni lu
lot, bi h khng c thi gian din gii nhng n pha sau m lp
lun vng vo ca bn. Th nn ngy cng c nhiu cng ty yu cu
cc ng vin chun b v trnh by mt bi thuyt trnh trc ban
tuyn dng. Trc kia, yu cu ny ch p dng cho nhng v tr kinh
60
Ngh thut sn vic 2.0
doanh hoc tip th, nhng gi y c a ra cho nhng v tr

bn hng trc tip ti quy.
Kh nng thc hin cng vic

Do cc cng ty ang ngay cang tuyn t ngi hn, nhng lai l
nhng nhn vin c nng lc cao hn v lam vic hiu qu hn, nn
h a trao bt quyn quyt nh xung cho cc cp qun l thp
hn. Ngy nay, mt nha qun l cp trung khi cn c th t mnh
quyt nh nhng vic m ch vai nm trc phi thng qua b
phn quan ly cp cao ph duyt. V vy, vic bn ang tm kim vi tri
tuyn dung cp nao khng con la vn , ma quan trong la bn ng
ngi t cac cu hi kh hay a ra nhng quyt nh cng rn. Bn
cnh , bn cn phi th hin kh nng ra quyt nh trc nhng
tnh hung thng tin bi han ch hoc khng hoan chinh.
am m cng vic
Khch hng thng yu cu ti tm cho h nhng ngi nhit
tnh trong cng vic. Va ti tng lam vic vi nhng k s khng
chi thng tho chuyn mn, ma con am m vi cng vic - nhng
con ngi mun lai du n ca h trn th gii nay. H sn sng
i u mi th thch, khng ngng hoc hoi va m rng t duy
tip thu nhng kin thc mi. H yu quy cuc sng va co kha
nng phan oan nhng thay i c tac ng n nhng ngi xung
quanh. V vy, ban hy th hin cho nh tuyn dng thy bn l mt
ngi co la nhit tnh, v h s tuyn bn thay vi nhng ng vin
co nhiu kinh nghim khc.
61
Kh nng thch ng vn ha
n nm 2010, lng kin thc cua th gii tng ln gp i
sau mi 11 ting, ngha l nhng gi bn bit lc i ngu s tr nn
li thi khi ban thc dy. Vy nn thnh cng ngay hm nay, mi
ngi trong cng ty phi bit chia s kin thc vi nhau. y l mt
khi nim con l lm i vi hu ht cc t chc, ni ngi ta vn
cn quan nim phi gi cht kin thc mi bo v c ch lm.
L mt ngi sn vic, bn khng th mo him khi mi
ngi nhn nhn mnh l k lm mu m hoc ang chi tr m
m. Nhng nha qun l dng mu mo x l cng vic lun to
nh hng xu trong cng ty, bt lun thanh tich ca nhn ca h ra
sao. Cng ty thnh cng phi l cng ty c lnh o bi nhng
ngi suy ngh va hanh ng mt cch quang minh chnh i. H
u tranh v co th bt ng kin vi nhau, nhng h lm tt ca
nhng iu khng v li ch c nhn, ma cho tp th.
y mi chi l s khi u. Cac c tinh va phm cht cu th
lun xac inh theo tng vi tri nn bn cn hiu ro c chung
con bit iu chnh minh cho phu hp. Chng ta s ban k hn v
chu ny trong Chng 11.
TH TRNG VIC LM NGM

Chung ta c th ang dng sai t vi th trng vic lm nay
khng tht s ngm, song no cung khng tht s l din, v tn gi
ny bt ngun t cch vic lm c to ra.
62
Ngh thut sn vic 2.0
Trn th trng ngm ny, hu ht vic lm c to ra theo

mt trong ba cch sau:
1. Cng ty ang tng trng v cn thm nhn lc.
2. Co nhn vin trong cng ty ngh vic.
3. Co nhn vin s bi sa thai v nh tuyn dng khng mun nhn
vin bit thng tin ny.
Vi mt cng ty ang tng trng, ch s hu, chu tich cng ty
hoc gim c u hiu rng vic tuyn thm nhn s mi la cn
thit, cho du h cha a ra bt c tiu chun tuyn dng no cho
v tr mi. C th h qu bn rn hoc cha ngn sch, nhng
i khi do h khng mun vng vo quy trnh phc tp khi ng
tuyn v phng vn. V th, trong khi nhu cu tuyn dng l c tht
thi vic lm vn cn n theo k hoch ca nh tuyn dng.
Khi mt nhn vin ngh vic, nh tuyn dng trc tin s cn
nhc vic loai b v tr ny. Nu iu l khng th, h s tm
cach b nhim mt ngi no trong ni b cng ty. Va trong
trng hp khng th tm c ngi thch hp, h se tm ng vin
bn ngoi. Nhng nu cch ny cng khng hiu qu th ty thuc
vo quy m ca cng ty ma h se cho ng tuyn thng qua phong
nhn s hoc cng ty tuyn dng. Thm chi, h co th ng tuyn
trn bao nhng giu tn cng ty. Tuy nhin, i vi nhng vi tri
trng yu m vic thay ngi cn bao am bi mt, h s nh cng
ty tuyn dng, vi cc chuyn vin tuyn dng lun kn ting khi tm
kim ng vin.
63
Hu ht vic lm y nm trong trng thi n khng chi nhiu

tun, ma n nhiu thng. V y chinh l phng th nghim ring
th nhng cach thc tm vic tt nht m bn bit.
i vi thi trng vic lam ngm nay, cch thnh cng duy nht
l tip cn vi cac trng phng ban trc khi h ng qung co tm
nhn vin hoc chuyn yu cu tuyn dng cho b phn nhn s.
Khai ph th trng vic lm ngm
i vi nhiu ngi, Internet l mt m bng bong, ni co

qu nhiu thng tin khng c sp xp hp l. Hu ht nhng
ngi tm vic qua Internet u b chong ngp bi cng c tm
kim trc tuyn em v cho h lng thng tin qu ln. Cc cng
ty tuyn dng cng s dng Internet tm kim nhng v tr tuyn
dng mi, nhng h c cch lm hiu qu hn. Bn cng c th bt
chc h :
Nhm n cac i thu canh tranh.
Tham khao thng tin t cac hip hi.
Dng t kha ph hp khi tm kim bng Google.
Phai tha nhn rng cng c tm kim trc tuyn l mt la
chn hon ho v bn cn bit s dng cng cu o mt cch thng
minh v hiu qu khm ph nhng c hi vic lm mi.
64
Ngh thut sn vic 2.0
TIN TC DU KCH
Cach tm nhng vic lm tt nht t

th trng vic lm ngm
Simon Stapleton
Nhng vic lam tt nht thng khng c ng tuyn trn

bo hoc Internet. Ging nh bt ng sn, hu ht nhng ch tt
u bi chp ly trc khi c qung co. Nu bn tm vic lm qua
mc c hi ngh nghip trn bo hoc Internet, bn ch c th tm
thy nhng cng vic m khng ng vin hang u nao mong mun.
M bn u thuc nhom co nng lc tm thng phi khng?
S tht l nhng vic lam tt nht ch c to ra hoc hnh

thnh u t vo nhng nhn ti ni ln t ngun lao ng sn c
trn th trng, co nghia la ban. Do o, nhng vic lm ny khng h
tn ti cho ti khi nh tuyn dng bit n bn, bi v nhng vic lam
tt nht ch dnh cho nhng con ngi c bit.
Ngh thut tm vic trong th trng vic lm ngm chinh la kh

nng tip th bn thn mt cch n tng, chng minh c nng lc
ban thn, to dng cc mi quan h trong ni b cng ty, phat huy
hiu qua cc mi quan h v chuyn cc mi quan h thanh c hi
vic lm. Vy ban s lm th no?
Trc tin, bn phi bit r cng ty hay b phn m bn mun vao

lam vic. Hy to mt danh sch nhng mc tiu bn cn hng ti.
65
Sau , bn cn to mt h s p khin nh tuyn dng khng

th chi t. y l cng c gii thiu chnh ca bn. Ngy nay, vic
ny nn thc hin theo cch xy dng mt h s xa hi da trn
nn tng cng ngh web 2.0 nh h s trn LinkedIn hin ang rt
ph bin v chu yu c s dung trong gii vn phng. H s ca
bn cn th hin y cc thnh tich c nhn, cng nh s nghip
v nn nhn mnh n nt c o ring cua bn.
Bc tip theo l xy dng cc mi quan h v tham gia nhng

hip hi lin quan ti cng ty cua nha tuyn dung mc tiu. Hy t
gii thiu v hi nhng ngi khac xem mi trng lm vic cua cng
ty th no. Hy chng t ban hiu bit v thng hiu, vn ha v cc
gi tr ca cng ty. Hay tham gia cc cuc tho lun v c gng tr li
tht xut sc cc cu hi m nhn vin cng ty t ra. Trnh ch bai
v hi xin lm vic vic ri s n! Hy dnh thi gian xy dng
cac mi quan h v iu chnh bn l lch ca bn cho ph hp.
Khi bn xy dng c nhng mi quan h bn cht, hy xem

xt v quyt nh nhng mi kt giao nao s tr thanh nh bo tr
cho bn trong tng cng ty c th. Nhng ngi ny s gii thiu bn
vi cc nha quan ly ca b phn m bn ang nhm ti. Hy trao i
vi h v nhng ti ma c hai cng quan tm cho ti khi h hon
ton b bn thu ht. chnh l thi im h bt u hi v cng
vic hin tai cung d nh trong tng lai ca bn.
Lc ny, bn hy kho lo hng nh bo tr n phng ban

m bn quan tm, ng thi hy nh h kt ni bn vi nhng ngi
ng u b phn thng qua LinkedIn. Hy lch s, thng thn,
nhng ng hi thc h.
66
Ngh thut sn vic 2.0
Mt khi c gii thiu, bn cn th hin kha nng thu ht

s ch v xy dng nhng mi quan h s em li cho bn nhng
c hi tt. Giai oan ny oi hoi h s ca bn phi c hoan thanh
vi cc k nng c bit, cung kinh nghim lm vic vi nhng ngi
gii thiu ang tin v danh sch cac cuc trao i ca bn vi nhn
vin cng ty m bn ang hng ti. Tm li, y l thi im bn cn
phat huy k nng tip th ban thn. Song song o l vic cng c cc
mi quan h, c bit l vi nhng ngi bo tr. C nh vy, cho ti
mt thi im no , khi mt v tr xut hin hoc c tao ra thi
bn se l ng vin hng u. Ro rang khng th thnh cng ngay mt
sm mt chiu nn b quyt c s dung trong sut qua trnh nay
l hy kin tr, ng ni p. Ban hy kin nhn, ri s thy kt qu.
V lu y cui cng: cc cng c lun sn c trn mng v bn

c th s dng hon ton min ph. Tuy nhin, chng ch em li
hiu qu cao nht khi bn c k hoch hnh ng hp l. Ch cn
cht mo nh, bn s trnh c nhng phin phc khng cn thit,
ng thi tip cn c cc cng vic tt nht trc khi chng tht
s tn ti.
Simon Stapleton - giam c kim nha i mi trong ngnh cng ngh thng tin - a thc hin s
mnh cua minh la giup cac nha lanh ao mi ni trong lnh vc ny phat trin s nghip, cung
nh con ngi ho. Blog cua ng la www.simonstapleton.com. Ban co th lin h vi ng qua ia chi
e-mail: simon@simonstapleton.com.
67
CHIN LC TM VIC TRN CC KNH

TRUYN THNG
Hu ht mi ngi u s dng cc knh tm vic truyn thng l:
Bo ch
Cc trang web tuyn dng
Cho d bn khng nn hon ton b qua cc knh ny, song
hay ch coi chng nh nhng cch tm vic th ng, bi chng
khng mang lai nhiu c hi vic lm. Cc b quyt sau s gip bn
khng chi c li th hn nhng ng vin khac, ma con nhn i c
hi thnh cng.
Bo ch
Cc t nht bo vn l ngun cung cp di dao thng tin tuyn
dng. Bn khng nn chi theo di trang rao vt, m cn phi quan
tm n mc tin tc v doanh nghip va thanh ph ni minh ang
sng bit thng tin v nhng s kin sp din ra, doanh nghip
ang tng trng hoc loi sn phm mi chun b c tung ra.
Nhng thng tin nh vy c th tim n c hi vic lam cho bn.
Nhiu nm trc, khi mi bt u chuyn sang lnh vc cung cp
dch v tuyn dng, ti a c o to v cach tip cn khch
hng tim nng. Ti c cc trang rao vt hng ngy v gi n
nhng cng ty c ng qung co tip thi dch v tuyn dng.
Ti thng bt u bng cu: Ti c cc ng vin tht s p ng
yu cu tuyn dung ca quy cng ty cung vi cu a chuyn khc.
Sau , ti c gng thuyt phc h ng tr thu lao cho n lc
68
Ngh thut sn vic 2.0
tuyn dng cua ti. Va du lng trc v chun b tinh thn

nhng kt qu lun khin ti tht vng.
Ti sm nhn ra rng khi mt v tr no c ng tuyn th

c hi gii thiu dch v tuyn dng ca ti cung khng con, ngha
l ti s phi cnh tranh vi cc qung co tuyn dng cung v s
cng ty cung cp dch v tuyn dng ang c chen chn vo, trong
khi ti khng phi l ngi bn hng gioi. V th, ti cn nhanh
chng tm ra gii php thay th.
Tnh c ti c c bi vit v mt d n cao c vn phng
ang xy dng. Th l khng i ch u t lin lc, ti lp tc gi
in cho tng gim c v hi xem liu ti c th gp ng trao
i v d n m ng ang thc hin khng. Trong bui gp hm ,
chng ti bn lun v kh khn ln nht ng y a va ang gp
phi trong sut thi gian qua l lm sao c s k s xy dng
hon thnh d n ng thi hn. Ti mnh dn ngh c gip
ng trong vic tuyn dng, v ti ra v vi n t hng u
tin trong tay. Do khng co chut kin thc nao v ngnh xy dng,
ti lin gi in hi thm bn b xem liu h c quen bit ai lm
vic trong linh vc nay khng.
C mt anh bn hng dn ti rt cn ke v nhng yu cu
phc tp khi mun tuyn dng mt qun l cng trng, k c vic
ti phi quan tm ti cc tiu chun no v ti c th tm thy ng
vin tim nng u. Sau khi tm c ngi qun l cng trng,
ng gim c yu cu ti tm thm by ng vin na thuc cc v tr
khc nhau. Cui cng, ch u t a k vi ti mt hp ng cung
69
cp dch v tuyn dng di hn, tng ti th tn dng ca cng ty v

cn cho php ti s dng my bay ca h.
Tng cng, ti tuyn dung c ca thay 37 ng vin bn
thnh ph m khng nh ti muc ng tuyn trn bo. Cha ln
no! Tuy nhin, ti lai tm kim khch hng tim nng trn bo ch.
Bn hy c mc thng tin doanh nghip v ng ngi gi cho gim
c ca doanh nghip m bi bo cp, bit u chng ngi o
cng ang cn tuyn nhn vin nh v khch hng u tin ca ti.
Va cho ti gi, ti vn tm kim cc d n bng cch c nhng bi
vit trong mc thng tin doanh nghip. Vic o gip ti khng my
khi phai i u trc tip vi cc chuyn vin tuyn dng khc, bi
v h vn cn ang tm kim khch hng theo kiu truyn thng.
Cc trang web tuyn dng
John Summer, gim c ca Interbiz.com hang chuyn theo
di cc trang web tuyn dng trc tuyn c on hin c khong
42.000 trang web tuyn dng ang hot ng. Vy bn nn bt u
tm kim t u? Th nht, khng c mt danh sch tng hp no
c. Th hai, khng c cch no ng k nhiu trang tin tuyn dng
cng mt lc. K c khi ng k tm vic trn tt c cc trang web
tuyn dng ln nht, ban cung chi bit c 2% cng vic ang
ng tuyn. Theo quy lut 20/80 th 20% cc cng ty hang u trong
mt ngnh thng chim ti 80% th phn ca ngnh , nhng ro
rang quy lut khng th p dng trong trng hp ny. Bn c
th tm thy cc trang web tuyn dng trong ngnh ca minh khi
s dng Google (www.google.com), nhp cc t kha vic lm
cung vi tn nganh cua ban chng han nh bn l, xy dng
70
Ngh thut sn vic 2.0
hoc phn mm ri nhn nt Tm kim. Google s tm v lit

k danh sch cc trang ng tin tuyn dng v ngnh ca bn.
Nu nm nm trc, s bung n v cng ngh giup qua trinh tim
vic tr nn d dang th ngay nay, cng ngh giup ban tm thy lng
thng tin ln hn vi khong thi gian ngn hn. Vi vy, ban nn bit
cach khai thc cac tin ich cua cng ngh trong qu trnh tim vic.
TIN TC DU KCH
Cach tt nht s dng cc trang web tuyn dng

Steven Rothberg
Cung vi s pht trin ca Internet, cc trang web tuyn dng

hinh thanh kha sm v tr nn ph bin ti M t gia nhng nm
90 ca th k trc. Nhng trang web o a tr thanh cng c h tr
hiu qu cho c ngi tm vic ln nh tuyn dng. Tuy nhin, chng
cng tr nn kha nguy him khi trong tay nhng ngi c dng
xu. Nhng b quyt sau s gip bn ti a ha c hi c th tm
thy vic lam tt nht.
ng k v s dng
Ngi tm vic a danh qu nhiu thi gian cho cc trang tin

tuyn dng d trn thc t, khng ai c th s dng tt ca hoc a
s cc trang web tuyn dng ny.
Chi cn s dng ba trang web tuyn dung ln mang tnh tng

hp, hai hoc ba trang web theo chuyn nganh hp tp trung vo
71
lnh vc chuyn mn m h quan tm v hai hoc ba trang tin

khac theo khu vc a l la a s ngi tm vic s c cung cp
thng tin.
Khi tm thy nhng trang web tuyn dng ph hp vi mong

mun cua minh, ban nn ng k ngay mt ti khon trn mi trang,
ng tuyn tt c cc v tr ma ban ap ng c yu cu v ng k
nhn thng bo phn hi khi c vic lam ph hp.
Nhng t kha quan trng khi s dng cng c tm

kim trc tuyn
Hu ht cc trang web tuyn dng u cho php ng vin tm

kim vic lam theo mt b t kha v chuyn ngnh v gii hn v
a l. C phi bn ang tm kim vic lam l nhn vin bn l ti
Manhattan? Nu vy, bn hy s dng cum t kha bn l v chn
khu vc Manhattan. Kt qu tm kim s cao hn v bn s thy
hu ht nhng cng vic tim nng u ph hp vi k nng v kinh
nghim ca bn.
Nhng t kha quan trng khi bn ng tuyn
Bi quyt nha tuyn dung chu y ti h s cua ban trong luc

oc va phn loai ng vin cho mt cng vic ma ban cam thy th
v v ap ng c yu cu l ban nn a thm vao cum t ban
hang, nu ban tht s a tng lam cng vic o, thay v chi trnh by
kinh nghim lm vic nh mt chuyn vin ph trch khch hng
(Account Executive). Ngoai ra, ban nn a ca t vit tt AE bn
canh cum t Account Executive vao trong h s, v cc nh tuyn
dng lun c nhng cch tm kim v s dung t kha khc nhau.
72
Ngh thut sn vic 2.0
Cn thn ko b la gt
Hy t bo v bng cch n danh khi ng ti h s trn cc

trang tin tuyn dng nh, lm sao ca nh tuyn dng ln nhng
k la gt u khng th nhn thy tn tht, a ch e-mail hoc cc
thng tin lin h khc v ban khi tim kim trong kho d liu. Tt hn
c, ban ch nn ng ti h s ca minh nhng trang web tuyn
dng uy tn, ni ch nhng nh tuyn dng c quyn truy cp ngn
hng h s ng vin v xem c thng tin lin lc ca bn.
Theo di tin trnh tuyn dng
Hy theo di tt ca nhng v tr bn ng tuyn. Sau khi ch

i khong bn n nm ngy nh tuyn dng xem xet h s ca
bn, bn nn gi e-mail hoc gi in cho b phn nhn s cng ty
theo thng tin lin h c ghi trong tin ng tuyn. Nu khng
c nhng thng tin , bn c th vo trang web ca nh tuyn dng
v tm chung trong mc Lin h vi chng ti. Lc ny, bn cn
bit l liu nh tuyn dng nhn c h s bn gi cha v khi
no h s bt u qu trnh tuyn chn h s. Hy t ra lch s v t
tin. Bt c nh tuyn dng uy tin no cng sn sng tr li ban hai
cu hi . Nu h tr li rng h s se c xem xet trong nm
ngy ti, bn nn gi li vo ngy th su hi v k hoch cho
bc tip theo. Nu h tr li rng lch phng vn ng vin se c
b tri trong mi ngy na, bn nn gi e-mail hoc gi li vo ngy
th mi mt. Hy lp li cc bc nay cho ti khi bn c tuyn
dng hoc chnh thc b loi.
Steven Rothberg la chu tich kim ngi sang lp cua CollegeRecruiter.com, co trang web la www.
CollegeRecruiter.com trang tin tuyn dung hang u danh cho sinh vin ai hoc.
73
B QUYT DU KCH
Hay mt ti nhng cng vic cao hn vi tri hin tai cua

ban t mt n hai bc. Rt c th ban s khm ph ra
manh mi v vic thay i nhn s ang din ra trong ni
b mt cng ty, hoc phn on chnh xc nhng v tr sp
c thay th trong tng lai gn. Khi mt cng ty tm
kim ph gim c ph trch v tip th, bn c th chc
chn rng vi pho giam c mi s sp xp li b my v
t chc li i ng nhn vin minh va tip nhn. Tng
t, b phn ky thut hoc ban hang cng s din ra tnh
trng nh vy. V c hi ca bn chnh l y, ngay ti
thi im ny. Vic cn li l bn c th hin c mnh
chnh l ng vin ph hp hay khng.
ng k trn trang web tuyn dng a phng, bi a s
qung co tuyn dng v ngun ng vin u xut pht t
a phng.
Trong qu trinh tim vic lam, nu bn khng mun bi
dich vu tuyn dung quy ry qua in thoi, hay s dung
hp th in t lm phng tin lin lc chnh v ng
hp th sau khi bn tm c vic lm.
74
Ngh thut sn vic 2.0
TIN TC DU KICH
Cach tip cn p o
Dave Mendoza
Mt chin lc tip th bn thn m nht, kh nng s dng

e-mail km hiu qu v s thiu hiu bit v cng c trc tuyn s nh
hng bt li n s lng v cht lng vic lam tim nng ca bn.
Sai lm ph bin nht ca cc ng vin chinh la li tip cn p

o. H thng xuyn gi e-mail hoc gi in cho bt c ai, bt c
u m khng c mt chin lc r rng no c, ch vi hy vng thn
may mn s mm ci vi mnh. Cch tip cn ch khin nh tuyn
dng nhn ra ngay bn ang tuyt vng v c x thiu thn trng, v
y l du hiu thng thy ca mt ngi nng lc yu km. V d
mt ng vin mun lam cng vic bn hng ti Chicago, nhng li
np n ng tuyn vo mt cng ty Denver chuyn sn xut linh
kin bn dn, chng to ng vin ny khng tm hiu ky thng tin; hay
mt e-mail vi tiu ht sc m h Chng ta c th tr chuyn
khng? v khng kem theo bt c ni dung hay mt h s tm vic
no. Nu khng phi hai bn quen bit nhau t trc, thi e-mail
ny cn th hin s thiu tn trng qu thi gian ca nh tuyn dng.
Cc nh tuyn dng vn anh gia cao nhng ng vin c kha nng s
dng cc cng c trc tuyn t gii thiu mt cach li cun v
hiu qua. Nh vy, nhng ng vin khng bit s dung cc cng c
giao tip trc tuyn v tnh bc l s yu km ca h, trong khi n
tng ban u l v cung quan trong i vi nha tuyn dung.
75
Quan trong khng phai ban bit gi, ma l ai bit bn
Ngy nay, cc mi quan h c hnh thnh theo kiu bc

cu, ni tip v cuc in thoi t mt ngi quen trn mng c
xem l li gii thiu hiu qu. Cc mi quan h bn vng thng da
trn s trao i kin thc v o chinh l li ch ca s giao thip.
Thng hiu c nhn ca ng vin c ti u ha khi h trnh by
kin thc chuyn mn ca minh trn mng v mt lnh vc cu th
no . Cch mt ng vin t nh v bn thn trong lnh vc chuyn
mn ca ngi o s thu ht s ch ca nh tuyn dng khi h s
dng cc cng c tm kim trc tuyn. Vi vy, ng vin thnh cng
chinh l ngi lun bit vn dng cu thn ch linh nghim: Quan
trong khng phai ban bit gi, ma l ai bit bn.
Dave Mendoza la mt din gia va la mt nha t vn v ngun nhn lc. La i tac ca RecruitingBlogs.
com, Dave Mendoza la mt trong 20 ngi kt ni mang toan cu trn LinkedIn. Ban co th
bit thm thng tin chi tit v Dave Mendoza tai www.linkedin.com/in/davemendoza/ hoc
www.sixdegreesfromdave.com.
T TIN C
Nhiu ngi ngh rng ng tuyn cho nhng v tr ng trn
bo hoc trang web tuyn dng l chin lc tm vic hay nht, th
nhng bn s cm thy chn nn v tht vng nu coi o la chin
lc tim vic ch yu cua minh. Nhng ngi sn vic theo kiu du
kch u bit rng ra trc cng chng hoc t tin c l cch
duy nht c th gip bn tm c vic lm mong c. y khng
76
Ngh thut sn vic 2.0
phi l lc bn ngi ngng hay xu h. Ti s trinh bay mt chin

dich tm vic ch ng, theo bn s phi lin h trc tip vi
nh tuyn dng mi ngy.
Bn khng nn b qua nhng mu tin ng tuyn trn bo v
Internet, tuy gi tr ca chng tng i hn ch, bi v moi ngi
u c bo v bit c thng tin . Du kch l nhng ngi dm
li ngc dng chm tay vo m c ca mnh, cho du iu
i hi h phai n lc nhiu hn, nhng h lai chnh l ngi khm
ph ra nhiu c hi mi m khng ai khac bit c. ng tuyn vo
nhng v tr ng trn bo cha phi l mt chin lc tt, m
ch l mt cch gii quyt vn .
Theo kinh nghim cua ti, nu bn theo ui nhng tin ng
tuyn trn bo th c hi chin thng ca bn l mt phn nghin.
Khng c g l khi mt tin ng tuyn trn Internet lai thu ht trung
bnh t 400 n 5.000 n d tuyn. Bn thch t l ny khng? Ai
s thc hin vic phn loi h s cac nha quan ly tuyn dng cua
cng ty hay phng nhn s? Bn mun h anh gia nng lc cua
ban? Bn vn thch t l ny ch?
CNG TC HU CN XY DNG HM TR N
CA BN
Ngoi vic bit mnh mun tm cng vic g, iu quan trng
tip theo l bn phi bit cach t chc cc bc cn lm. Bn cn
tm kim thng tin, theo doi nhng cng vic bn ng tuyn,
ln lich cho cc cuc in thoi, tun thu nhng hot ng sau
phng vn v gi h s, th t. Nhng vic nay co th khng qu
77
ln, nhng oi hoi bn phai danh nhiu thi gian theo doi, va
nu bn sai mt bc thi ci gi phi tr chinh l cng vic m c
ca bn.
Ti ngh th ny: Quan trong la bn tm c mt gc yn
tnh trong nh mt khu vc m bn tha thun c vi cc thnh
vin trong gia nh rng o l ca ring bn. Ti phi nhn mnh
iu ny bn khng th tha rng bn tht bi l do thiu
mt ch yn tnh.
QUN L LCH LM VIC V LN K HOCH THC HIN
Nu xem thi gian tm vic l c hi th gin hay ngh ngi

th tht sai lm. Mun thnh cng, bn cn tun thu mt s nguyn
tc nht nh. Cng vic ton thi gian ca bn lc ny l tm vic
lm. Hy bt u ngy lm vic ca bn t 8 gi 30 sng. o cng
la luc cc nh tuyn dng n phng lm vic chun b cho
mt ngy mi, con ban c th l mt s quy ry d chu lc ban
mai - ch sau khi bn hc c cch tr chuyn vi h (chng ta s
cp n ch ny trong Chng 8). Va y cung l bi tp
luyn tinh thn cho ban.
D ang trong qua trinh tm vic, nhng bn vn cn duy tr
lch lm vic u n mi ngy. Mi bui sng, bn phi bt u
lm vic vo mt gi nht nh, thc hin nhng cng vic c
ln k hoch trong ngy v hon thnh tt c trc bui ti, nu
khng chc bn s pht in ln mt. Ti ngh bn bt u cng
vic t 8 gi 30 sng, chun b cc bc cn thit cho cc cuc in
thoi v ghi li ni dung nhng cuc goi n 4 gi chiu. Sau 4
78
Ngh thut sn vic 2.0
gi chiu, bn bt u ln k hoch cng vic cho ngy tip theo v

tr li cc cuc in thoi nh tuyn dng gi n, nu c.
Hy cn bng cc hot ng ca bn. Bn cn ln k hoch

tn cng mt cch chi tit n tng ngy, tng pht cho chin dch
ca mnh. Khng c l do g bn gi i hng ngn h s m
khng theo di mt ci no, bi v theo di chnh l bc m cn
thit gip bn nhn c cc cuc gi phng vn. Va tht km khn
ngoan nu bn t b nhng c hi mi mi trong khi bn ang
c cc cuc phng vn khc, bi c th bn s khng nhn c li
mi lm vic no v mi vic phi bt u li t u.
Mt ngay lm vic ca bn nn bao gm nhng vic nh gi

in cho nh tuyn dng sp xp phng vn, xy dng cc mi
quan h, tm kim cc c hi vic lm mi, noi chuyn vi cc cng
ty tuyn dng, gi h s ng tuyn v tham gia phng vn. Tt nht
l bn hy bin nhng hot ng ny thanh thng nht.
Bn mun thc hin nhng cng vic ap lc cao khi bn ang
di do nng lng th nh tuyn dng cng mun tip in thoi
khi h trong trng thi d lng nghe nht. Nu mt ngy bn thc
dy m cm thy u nng trch v tinh thn khng sng khoi, bn
hy bt u bng vic xy dng v cng c cc mi quan h vi bn
b. Bn s cm thy nh nhm, thoi mi hn khi tr chuyn vi
bn b, thay v vi mt ngi hon ton xa l. Con nu bn l ngi
tun th nguyn tc, bn c th gi in cho nh tuyn dng ngay
t bui sng.
79
y l bng ph lc gip bn ln k hoch v theo di tt c

nhng phn quan trng trong chin dch tm vic. Bn nn in phn
ph lc ny thnh nhiu bn v trn bn lm vic ca mnh.
1. Gi cho nh tuyn dng t 8 gi 30 n 9 gi sng. Cc cuc
gi cho nh tuyn dng nn c thc hin vo thi im d
gp h nht v vo lc tm trng h vn cn tt do cha b cng
vic thng ngy quy ry. Bit u bn chnh l gii php cho
vn m h gp phi ngy hm qua. V bn chnh l mt s
quy ry d chu.
2. Tip theo, hy gi cho bn b, ng nghip m bn gi h
s n. Lu nn gi in n nhng ni bn ngh s c kt
qu kh quan trc. Bn nn lm nhng vic vo bui sng
bi lc u ngy, bn cn cha ngm cm gic b t chi qu
nhiu nn ging ni ca bn vn si ni, nhit tnh.
3. Bc k tip l gi cho cc cng ty dch v tuyn dng. Cc
cng ty ny thng dnh khong thi gian t 8 gi n 10 sng
gii thiu dich vu cua h, v th nu bn mun tip cn h
vo bui sng th tt nht ng chen vo thi gian . V bit
u h ang gii thiu chnh bn n mt nh tuyn dng tim
nng y.
4. Tip theo, bn hy gi in cho cc cng ty c xc nh l co
tim nng trong danh sch bn a lp ngy hm qua.
5. Cui cng, ln danh sch cc cng ty tim nng cho ngy mai
v bt u tm kim thng tin v cc cng ty ny trn Internet.
80
Ngh thut sn vic 2.0
Mt s ngi ngh rng vic nhn c li mi l du hiu

thnh cng ca qu trnh tm vic, nhng tht ra h sai. Tm vic
l mt qu trnh gm ba giai on: giai on u, gia v kt thc.
Nu bn thc hin mt cch vng vng giai on u v giai on
gia, bn s sm nhn thy kt qu giai on kt thc.
GI VNG DNH CHO VIC CHO HNG

Nu cuc gi ca bn chng may b cc th k hoc nhn vin
l tn chn lai, bn hy thay i chin thut ngay. Thi im tt
nht gp nha quan ly cp cao l trc 9 gi 30 sng hoc sau 5
gi 30 chiu. Hu ht cc nh qun l thng n vn phng sm
v v mun. Nu bn ngh gi gic ca v gim c bn cn c th
khc bit i cht, th bn hy kin nhn bm s in thoi chnh
ca cng ty cho ti khi khng cn nhn vin l tn no tr li in
thoi ca bn.
81
Chng 4
K HOCH TM HIU
THNG TIN
Thng tin - li th cnh tranh
ca du kch sn vic
Chng ta ch c hai cch: hoc tm ng i,
hoc t to ra n.
- Hannibal
Thng tin l li th cnh tranh ca cc du kch sn vic v

phi l phn khng th tch ri trong k hoch tm vic ca bn.
Trang web cua cng ty v ti liu tip th la nhng manh mi tt
nht co th giup ban tim hiu thng tin v cng ty o. Vi k nng
tm kim v chn lc thng tin kho lo, bn c th khm ph ra
nhng d liu gi tr m nhng ngi tm vic bnh thng khc
khng h bit.
Hu ht nhng ngi tm vic u ngh rng ch cn c ht
trang web cng ty l thng tin cn thit cho bui phng vn.
Nhng h lm. Nhng ngi sn vic kiu du kch u hiu rng
y mi chi l bc khi u. Trn thc t, trang web chnh thc
ca cng ty m bn tham gia ng tuyn thm ch vn cha phi l
83
im bt u trong qu trnh tm hiu thng tin. Trc bui phng

vn, cc du kch sn vic s c thng tin trn trang web ca cng
ty v c cc cng ty i th. Sau , h s da vo cc cng c h
tr ca Google tm kim thng tin cng ty qua:
Cc bi bo vit v cng ty.
Cc trang web ca c nhn trong cng ty hoc do chnh cng ty
tao nn.
Bn tin nh k ca cng ty.
Bn tin nh k ca ngnh.
Cc trch on tin tc.
Cc bi pht biu hoc din thuyt quan trong.
Hi vin ca cc hip hi.
H s ca cc nhn vin c.
Nhng k nng tm kim c trnh by trong chng ny s
gip bn tm ra thng tin v bt c nganh ngh hoc cng ty no,
bt c lc nao v bt c u, cung nh chi cho ban cach hng ti
ngun cng vic nh cac cng ty dch v tuyn dng vn lam. Ca hai
ky nng nay u giup ban i ung hng. Va nh vy bn s thy rt
nhiu c hi vic lm ang m ra trc mt.
84
Ngh thut sn vic 2.0
NGN SCH DNH CHO VIC TM HIU THNG TIN

Thi gian, ch khng phi tin bc, s gip bn tm kim thng
tin. Hu ht nhng thng tin bn cn u c sn v hon ton min
ph trn mng. Tt nhin, c nhiu thng tin bn phi b tin mua,
nhng tht ra o chi l nhng bn bo co tng hp ma ban hon
ton co th t tim thy nu bit ngun va chu kh tm kim k hn.
Th nhng khng u day ban nhng ky thut tim kim o ca.
Vi vy, iu ct li l bn phi bit minh cn tm thng tin g.
Chng hn bn ang mun bit nhng thng tin su hn v ngnh
ngh minh quan tm, cung nh kh nng thng tin nu la chn
cng vic trong ngnh o. Khi , bn phi thc hin trnh t ba
bc sau:
Xc nh ngnh ngh bn yu thch hoc co kinh nghim v
kin thc lm vic.
Xc nh cc cng ty trong tm ngm ca bn.
Tm hiu xem ai l ngi c quyn ra quyt nh tuyn dng
trong cc cng ty .
Sau khi xc nh c mc tiu mong mun, bn c th bt
u tm hiu thng tin chi tit v nhng cng ty mc tiu. Ngay nay,
cng ty no khng c trang web u c th c xem l qu nh.
Cch tt nht tip cn thng tin v nhng doanh nghip va v
nh nh th l thng qua cc bai bo v tp ch c lu tr trong
th vin.
85
Di y la mt s cu hi cho nhng vn bn nn lu khi

tm hiu thng tin v bt c cng ty no:
Nng lc cnh tranh
S tng trng
C phi cng ty ang trong thi k tng trng? Ti sao?
Nhng yu t khch quan no nh hng n tng trng
ca cng ty?
Cng ty ang trong giai on no ca chu k tng trng? Mi
bt u hay ang kt thc chu k?
Nhng cng ty no l i th cnh tranh trc tip?
C s thay i nhn s cp cao no khng? Nu c l do cng
ty p buc hay do nhn vin n tui ngh hu? Co phai ngi
thay th c bt trong ni b cng ty?
Tnh hnh ti chnh
Tnh hnh ti chnh ca cng ty, bng cn i k ton, bao cao
thu nhp, gia c phiu, c tc nh th no? Cc con s ni
ln iu g v s pht trin bn vng ca cng ty?
T l n trn vn chu s hu? Hy nh tin mt la thc o cho s
phat trin n inh ca cng ty.
Gi c phiu ca cng ty bin ng th no? Ti sao?
C phiu ca cng ty so vi c phiu ca i th th th nao?
So vi ton cnh th trng th sao?
86
Ngh thut sn vic 2.0
Bn c nn phng vn nhng cng ty khc khng?

Cc nh phn tch ngh g v tnh hnh ti chnh ca cng ty?
Chin lc kinh doanh
Chin lc ngn v di hn ca cng ty l g? Cng ty c t
c nhng mc tiu t ra khng?
Th phn
Co phai cng ty chim th phn ln nht khng? Ti sao? Quy
m th trng th no? Cng ty c k hoch m rng sang cc
th trng mi khng?
Cng ty c s hu c quyn san phm, dich vu hoc bng sng
ch no khng?
Cng ty c th mnh trn th trng ni a hay quc t? Th
trng no mang n cho cng ty nhiu li nhun nht?
S ng gp ca cc khu vc/th trng hoc dng sn phm
i vi doanh thu ca cng ty nh th no?
Cc vn v cng ngh
Cng ngh hin i c gip cng ty gim chi ph?
Internet nh hng th no ti cng ty? Nu Internet l mi
e da thi cng ty c chin lc no i ph?
Cc vn v lut php
D lut hoc quy nh no gy nh hng ln n cng ty?
87
Cng ty a tng vi phm bn quyn cha?

Con ngi
Mi ngi nhn xt cng khai v cng ty nh th nao?
Cng ty tng hoc ang b nhn vin c kin ra ta?
nh gi s ph hp
Bn chc chn khng mun ung ph thi gian v cng sc vo
nhng cng ty khng ph hp vi minh. Cc du kch sn vic l nhng
ngi bit li dng thng tin sn c a ra nhn xt, nh gi chung
v mt cng ty. Bn ngh cng ty s c c hi pht trin khng? Ti sao?
Nhng yu t no ngn cn s pht trin ca cng ty? Trc khi quyt
nh tip cn bt c cng ty no, bn u phi tm hiu v nm vng cc
thng tin quan trong ny. Va khi , bn c th t tin tr li cc cu hi
c th trong luc phng vn nh:
Bn bit g v cng ty chng ti?
Bn ngh nhng yu t no thch thc s pht trin ca lnh
vc ny v ban lm th no gip chng ti vt qua cc
thch thc ?
K hoch 90 ngy u tin ca bn nu chng ti tuyn dung
bn vo v tr ______ ?
Hy tng tng v ngc nhin ca ngi phng vn khi bn
trnh by rnh mch v nhng vn m cng ty ang i mt, s
ph hp gia kinh nghim ca bn vi yu cu ca cng ty v k
hoch hnh ng ban u ca bn khi c tuyn dng.
88
Ngh thut sn vic 2.0
Cach tm ra ngi ph trch tuyn dng trong cng ty

By gi bn c trong tay danh sch t 10 n 20 cng ty tim
nng, bc tip theo l bn cn tm ra ngi c quyn tuyn dng bn.
Cch 1
Cc du kch sn vic u bit rng tip cn trc tip lun l
cch d thc hin nht. Hy s dng in thoi ca bn. Ti lun
gi in thoi trc v xin php c ni chuyn vi X (X l chc
danh ca ngi m ti mun trao i). T l thnh cng thng l
7/10. Nu khng gp ngi ny, bn hy gi li cho nhn vin l tn
vao gi nghi tra, bi y la thi gian ho thng thiu cn trng v
d dng cung cp nhng thng tin bn cn.
Cch 2
Tm thng tin trn trang web cng ty. Nu may mn, bn s
tm thy tn ca nhng nhn vt ch cht trong cng ty. Ni chung,
thng tin trn trang web s c cp nht thng xuyn, nhng
chc chn, bn nn gi in v xc nhn thng tin trc.
Cch 3
S dng Google tm thng tin bn cn. Nu bn khng nh
chnh xc tn cng ty, hy s dng chc nng tm kim nng cao ca
Google. Nhp tn cng ty vao u tin v chc danh ca ngi m bn
ngh l sp tng lai vao th ba. Vi d tn cng ty Google trong
u tin, chc danh ph gim c trong th ba v min ph trong
th t mang nhan Khng c cc t (xem hnh).
89
Advanced Search
Find results with all of the words google
with the exact phrase
with at least one of the words vice president
without the words free
Khi c tn ca ngi bn mun tm, bn hy tm kim thng

tin c nhn ca ngi bng cch s dng chc nng tm kim
ca Google mt ln na. Ln ny, bn nhp h tn ca ngi cn
tm vo th nht v tn cng ty vo th ba. Cch ny s gip bn
tm ra danh sch nhng cuc hi tho m ngi tham gia,
cung nh cc bi pht biu, thng co bo ch, bi vit c lin quan
v hip hi m ngi o l thnh vin.
Cch tm kim ny rt nhanh v chnh xc. Tuy kt qua tim
kim khng m ra tt c cc c hi tim n, nhng vn mang li
kt qu nhanh hn, gip bn nhn c nhiu li mi lm vic hn
so vi cch tm vic nh vo thng bo tuyn dng v cc tin ng
tuyn trn bo.
B QUYT DU KCH
Cch nhanh nht gip bn tm ra vic lam tim nng l

hi bn b, ngi thn hoc ng nghip. Bn c th hi h
v cc cng ty trong ngnh ngh m h ang lm. Cch tim
hiu thng tin ny s i vo ng trng tm vn , bi co
th ngi quen ca bn bit nhng v tr ang tuyn dng
90
Ngh thut sn vic 2.0
tuy khng ph hp vi k nng v kinh nghim ca h, nhng

li rt ph hp vi bn.
Ngoi ra, bn cng c th tip cn mt s ngun thng tin
khc nh:
Trung tm gii thiu vic lm ti cc trng cao ng v
i hc.
Cc trang web tuyn dng.
Ngy hi ngh nghip.
Cc vn phng gii thiu vic lm ti a phng ni bn

ang sng.
Nin gim in thoi nhng Trang vng.
Bo v tp ch kinh doanh.
y c mt vi lu cho bn:
Trc tin, nn s dng cc ngun thng tin min ph
nh nin gim in thoi nhng Trang vng, Internet v
th vin.
Tiu chi tm kim ca bn cng chi tit bao nhiu, kt qu
tm kim cng kh quan by nhiu.
Hay xc nh nhng cng ty ang hot ng trong lnh vc
bn hng ti.
91
Nu co th, bn nn thu hp cc la chn v mt a l v

trc tin hay tm kim ngay ni bn ang sng.
Hy c bn bo co kt qu kinh doanh ca cng ty v so
snh vi nm trc .
Nghin cu thng tin t trang web cng ty.
S dng cc cng c tm kim ca Google.
Xem cc trang web c nhn ph hp vi mc tiu bn

ang tm.
S dng Google tm thng tin v cc nhn vin tng
lm ti cng ty.
nh gi cht lng v gi tr ca cc thng tin tm thy
mt cch sng sut.
92
PHN II
CC V KH
DNH CHO
DU KCH
SN VIC
93
Chng 5
TRI HNG DN
VIT H S V
TH NG
Cch kim tra ton din ti liu
tip th ca bn
Phn on da theo kinh nghim l mt tn gi khc
ca s khn ngoan.
- Samuel Taylor Coleridge
Mc cho cng ngh hin i pht trin v nh tuyn dng

ngy cng kht khe, ngi tm vic cn gi nhng thi quen c v
hu ht nhng ngi tm vic vn lm theo cch c. H vit s yu
l lch. Hi thm bn b. Tm c thng tin tuyn dng trn bo.
Tm kim v ng tuyn vo nhng v tr c ng trn cc trang
web. Ri h ch i, ch i v c tip tc ch i. H hy vng mt
iu g s din ra, bt c iu g. y l cch tip cn th ng,
hon ton khng ph hp vi th k 21 chng ta ang sng.
i vi mt du kch, h s chnh l cng c tip th bn thn.
Do , h s nht thit phi gy c n tng ti mc nh tuyn
95
dng phi nhc in thoi ln v lin h vi bn ngay. Nu bn vn

quen vit h s theo cch c th s cnh tranh trn th trng lao
ng buc bn phi tr nn nng ng v mnh m hn.
TI SAO H S CA BN D B B ST
Thnh thong, v ti li gi in n vn phng nhc ti nhn
tin trn ng v gh qua siu th mua bnh m v sa. Cng ging
nh hu ht cnh n ng, ti vo siu th vi bn danh sch nhng
th cn mua trn tay. Ti c th tin thng n k by hng m
khng my ti cc dy sn phm c trng by p mt xung
quanh hoc nhng chng trnh khuyn mi c bit trong tun.
Cch i mua thc phm trong siu th ca ti tht khng khc g
vi cch c lt h s ca nh tuyn dng. Thng thng, nhng
ngi chu trch nhim sng lc h s ban u ch lm theo hng
dn c a ra mt cch chung chung, kiu nh Hy chn h s
theo cc k nng/nng lc hoc kinh nghim ny, v l tt c
nhng g h s xem qua trong c chng h s cao ngt kia.
Bn khng cn lo ngh v bn hng dn loi h s . Ch
cn bn in cc mc ging nh trong danh sch ca h, h s
ca bn s c chn, bng khng s b loi. Nu danh sch ca h
ghi Oracle hay qun l d n, m h s ca bn li ghi c s
d liu hoc qun l cng trnh, vy th bn s b loi ri. Nhng
ngi sng lc h s thng khng thi gian, ng lc, kh nng
hay hng th c k ni dung tng h s.
Bn cnh , tm l mt-c-ph-hp-cho-tt-c vn c
ngi tm vic p dng vit th ng. Mt s ngi tm vic ch
96
Ngh thut sn vic 2.0
thay i tiu da trn mu tin qung co tuyn dng trn bo.

H hy vng rng ngi tuyn dng s thy ni dung th tht ph
hp v d hiu. Th l h c gi th i v mong ch iu k diu xy
ra. Trn thc t, nh tuyn dng him khi c k th ng, bi a s
chng c ni dung khng r rng hoc t ng din t km, do
khng mang n cho h nhng thng tin ng gi. V li, trong th
ng ch c dng u tin l c chnh sa theo tng trng hp
c th, cn nhng dng tip theo thng na n nh h s gi km.
Ch cn dnh cht thi gian lt qua cc h s l ngi ta c th
nhn thy iu .
th, cc ng vin li hay nht vo h s tt tt mi cng
vic, trch nhim h tng lm vi n lc th hin ht nng lc
ca mnh. Tuy nhin, cch tip cn ny ch mang li hiu qu rt
khim tn, bi v lng thng tin bn phi a vo h s nhiu ti
mc bn s cn vit c mt cun sch mi cha ht c. V tt
nhin khng ai mun c cun sch c.
Vn khng nm di ca h s, m ni dung ca n.
Mt h s di nhng ng c vn lm nh tuyn dng hi lng.
B quyt nm y. Mt h s l tng i hi phi cung cp y
thng tin v p ng c cc yu cu ca nh tuyn dng. Xt
cho cng, mi nh tuyn dng u mong i ng vin c cm tnh
vi cng ty h dnh thi gian vit mt b h s gi ring
cho h. Mong mun c thc t khng? Khng. Vy trn thc t,
chuyn ny c tn ti khng? Ti e rng c y.
Ni dung h s ca bn phi ph hp vi i hi ca ngi c,
p ng c nhu cu c th ca h mt cch r rng v nhanh
97
chng. Nu h s ca bn l cu tr li cho mt mu qung co

tuyn dng, n phi p ng c tt c cc tiu ch ng tuyn
trong qung co . Nu h s ca bn l gi n mt s cng
ty bn chn, n phi th hin c tnh thc dng m cc k
nng v kinh nghim ca bn mang li: chng c th gip cng ty
h gia tng li nhun, tit kim chi ph v tng hiu qu hot ng
nh th no? Con ngi ch lm nhng vic c li cho mnh. Do ,
bn ng bao gi trnh by h s ca bn mt cch m nht, s
si, m hy vit tht chi tit v ng trng tm, hng n cc kinh
nghim v k nng m nh tuyn dng quan tm. ng bao gi cho
rng ch v bn tng gi mt trch nhim no , lm mt cng
vic g hay t c thnh tch ng k no th nh tuyn
dng s t ng kt ni nhng thng tin y vi cc thch thc m
cng ty h ang i mt. Bn phi kho lo dn dt h n ci kt
lun m bn mun h bit. Bn chnh l ngi to ng lc khin
nh tuyn dng mun nhc in thoi gi ngay cho bn sp xp
lch phng vn.
Nu t c cc thnh tch ng k no , bn c th s
dng chng nh mt cng c tc ng tch cc khin nh tuyn
dng ch ti bn. Tuy nhin, nhiu ngi li tham lam trt tt c
thnh tch vo mt h s, gy nn tnh trng lan man, thiu im
nhn. Trn thc t, ch mnh bn hiu r nhng thnh tch no ca
bn c sc hp dn i vi nh tuyn dng tim nng.
Bn c th t kim tra bng cch th xa thng tin c nhn ca
bn trong ni dung h s ri a cho nhng ngi thn ca bn c
th. Hy ni vi h rng l h s ca mt ngi m h quen bit
98
Ngh thut sn vic 2.0
v yu cu h on xem ngi vit h s ny l ai. Nu h khng

khng nh c ngi trong h s chnh l bn th bn tht bi ri.
Bn m t cng vic qu chung chung. Mt khi h s ca bn
nh ng bn vi cc nh qun l d n, gio vin, k ton
khc th nh tuyn dng u c c s no u tin chn h s
ca bn v mi bn phng vn? ng l bn c th s gp may, song
cng c th khng!
Mt trong nhng sai lm ln nht ca ngi tm vic chnh l
o tng rng nh tuyn dng s c ht chng h s m h nhn
c. Thc t khng hn vy! Vy nn mc tiu u tin ca bn l
lm sao h s ca bn c v c c qua.
MI H S TM VIC U C C IM RING
Nu bn mun h s ca mnh c nh tuyn dng mt

n, bn phi lm cho h s ca bn ni bt so vi nhng h s
khc. Ngi c mi phng vn him khi l ngi p ng cc
yu cu do nh tuyn dng a ra, m thng l ngi c b h s
n tng nht. Nhng h s to c du n s tr chuyn vi
nh tuyn dng, cung cp cho h nhng thng tin c bn v tnh
cch con ngi, cng nh ng lc ngh nghip ca ng vin.
Mt h s c th c dng vo nhiu mc ch khc nhau,

nhng ch yu vn l to mi lin kt vi nh tuyn dng tim
nng. V vy, bn c th dng h s :
99
Hi p mt thng bo tuyn dng.

Luyn k nng hon tt h s ca bn.
Sao chp nhanh hon thnh h s trc tuyn.
B sung (khng phi thay th) h s ng tuyn vo mt v tr
no trong cng ty.
Xem li trc bui phng vn.
Hng s ch ca ngi phng vn ti mt thnh tch c th
m bn t c.
To mt l th cm n gi i sau bui phng vn.
S dng nh mt gi gi cho ngi gii thiu bn nhm nhc
h nh v nhng cng vic, trch nhim bn tng m nhn, c
bit khi bn l thnh vin trong mt nhm lm vic ln.
Tham kho trong bui phng vn qua in thoi, bi v ngi
tuyn dng cng ang c mt bn trc mt h.
Gi n mt ngi no nhm mc ch xy dng mi quan h.
H s du kch l mt ti liu phc v cho nhiu mc ch khc
nhau v c th l:
Mt li gii thiu v bn vi nh tuyn dng tim nng.
n tng u tin vi nh tuyn dng.
Cha kha nh v bn thn bn.
Mt phng tin bn thng tho mc lng.
100
Ngh thut sn vic 2.0
Ni cch khc, h s l mt cng c gip bn thng tin v

pht trin trn con ng s nghip ca mnh.
H S DU KCH: TIU CHUN V PH CCH

H s Du kch Tiu chun l s pha trn gia mt h s trnh
by cng vic theo trnh t thi gian vi h s trnh by cng vic
theo chc nng.
Cng ging nh h s c sp xp theo trnh t chc nng,
mt H s Du kch Tiu chun s lm ni bt cc k nng v thnh
tch ca bn, trnh by kinh nghim v hc vn ca bn theo mt
th t nht nh, t nhng s kin c nht n mi nht.
Bn c th s dng H s Du kch Tiu chun nu bn:
Va mi tt nghip v cha c kinh nghim lm vic.
C nhiu kinh nghim trong nhiu lnh vc.
Mun chuyn hng s nghip.
Cn gii thch v khong thi gian bn khng lm vic v l do
sc khe hoc nhng l do khc.
Tm li, H s Du kch Tiu chun c th ph hp vi a s
ngi tm vic.
Trong H s Du kch Tiu chun bao gm hu ht cc thng tin
c bn v thng c nm phn sau:
101
1. Mc tiu hoc Tm tt: trnh by ngn gn chc danh cng

vic hoc mt s k nng hp.
2. Nhng thnh tch hoc K nng c bit: lit k ngn gn
khong bn - nm im ni bt p ng c cc yu cu ca
v tr bn ang ng tuyn, hoc p ng nhu cu ca nh tuyn
dng tim nng bn ang nhm ti. Nu bn c nhng thnh
tch v k nng ng gi th hy lit k tt c vo y.
3. Kinh nghim lm vic: phn ny trnh by tt c nhng cng
vic bn tng lm, d c lng hay khng lng, k c cng
vic thc tp. Nn ni chi tit v nhng cng vic bn lm
trong vng 10 n 15 nm gn y, cn nhng cng vic trc
ch cn ghi tm tt.
4. Hc vn/cc kha o to: lit k tt c nhng bng cp bn
t c, cc kha o to bn tham gia, cc chng ch
bn c
5. Thng tin b sung: ch thm vo khi cn thit v sau cng.
Trong phn ny, bn c th trnh by nhng k nng vi tnh, s
thch, cng vic tnh nguyn m bn tham gia
CHUYN THI CHIN
Steven Duncan
Ti vn nh nh in cm gic khi ln u c h s ph
cch ca David. Tht l mt h s tuyt vi! ti ngh thm.
Th l ti bt chc ngay. Ti trch dn mt s li khen
102
Ngh thut sn vic 2.0
tng mnh trn LinkedIn.com, thm vo cc k nng v thnh

tch, ch vi ngy sau ti to ra mt h s hon chnh. Vo
thi im , y l cch vit h s kh to bo, nhng ti
li thy yn tm khi gi h s cho bt c ngi no m ti
nh thuyt phc, bi v gi y ti hiu mc tiu c bn
ca mt h s tm vic. Trc , mi n lc ca ti vit
mt h s c o u c chung kt qu l nhng cuc gi
cu knh yu cu vit li. Ti vit li, ri gi li, v khng h
nhn c phn hi no khc t pha nh tuyn dng.
Nh tuyn dng u tin nhn c b h s ph cch

ca ti ngay lp tc gi in thoi mi ti phng vn. Nh
tuyn dng ny rt thch kinh nghim v cc k nng ca
ti, nhng li yu cu ti gi mt h s ng hong, h s
tht s. iu khin ti nn lng. Xt cho cng th mc
ch ca h s khng phi l to php mu sao? Khng
phi bn s k li tt c cc giai on hn h, tm hiu v cu
hn trn mt trang giy sao? Khng u. David khuyn rng
mc ch duy nht ca mt h s tm vic l c mt cuc
in thoi t nh tuyn dng. H s ca ti hon thnh
c nhim v . Cn ti cng mt kh nhiu thi gian
hiu ra vn .
Mt h s tht s ?, - ti hi mt cch ngy th, -

ng l g?. Cuc trao i sau l c hi tuyt vi ti
khm ph nhng mi quan tm ca nh tuyn dng, d ti
khng khoi cng vic y cho lm. Nhng cng nh
m ti hiu c ti ang tm kim iu g chnh sa h
s theo hng th hin con ngi mnh mt cch ng n
v ph hp hn. Thng thng, ngi phng vn s hi v
103
mt thng tin g c trnh by trong h s, chng

hn h s hi: Qu trnh lm vic ca anh bt u t u?
v h s thy hi lng nu ti cung cp cho h thng tin .
Yu cu then cht ca h s l gip bn vt qua vng s
tuyn v c mi phng vn c th bt u mt cuc
trao i tht s.
Ti s dng H s Ph cch khi d tuyn vo v tr

cng vic hin ti ti ang lm. Gim c nhn s ch ti
lm khng ngn ngi ni rng c y thch h s ca ti.
Nhng ngi khc, chng hn nh cc chuyn gia tuyn
dng, cng c chung nhn xt nh vy. Cng c mt s
ngi yu cu ti gi cho h h s dng vn bn hoc phi
ng theo trnh t thi gian p ng yu cu v c s
d liu ca mt phn mm qun l s yu l lch. c thi,
ti chng ly lm phin, bi v h s thc hin xong
nhim v ca n, phn cn li ch l th tc.
Ti tng gp mt vi nh tuyn dng khng nhn thy

ct li vn v ti cng khng chy theo nn n h. Nu
h khng hiu h s ca ti th bn thn ti cha phi l ng
vin ph hp cho cng vic ca h, ti ngh vy. Bn cn
nh mc ch ca bn khng ch l mt cng vic bt k, m
phi l cng vic ph hp.
xem nhng li nhn xt ca Steve Duncan, hy vo www.linkedin.com/in/steveduncan/.
104
Ngh thut sn vic 2.0
H s Du kch Tiu chun

Trong Chng 2, bn chun b y thng tin, s kin
v cc thnh tch trong s nghip. By gi, chng ta s trnh by
nhng thng tin theo mt trnh t hp l. y cng l lc chng
ta bt tay vo vit h s.
Ngay c khi bn c nh vit mt H s Du kch Ph cch, bn
vn nn vit mt H s Du kch Tiu chun trc, v nhng phn c
bn trong H s Du kch Tiu chun s c dng li trong phin
bn Ph Cch.
Ti nhc li, H s Du kch Tiu chun gm c nm phn c
bn sau:
Mc tiu/Tm tt
Cc thnh tch/K nng c bit
Kinh nghim lm vic
Hc vn/Cc kha o to
Thng tin b sung
V mt iu khng cn nhc li l d bn chun b H s Du
kch kiu Tiu chun hay Ph cch, di ti a ca h s cng
khng c hn mt trang giy kh A4. Bn cng c th chun b
h s di hai trang, tuy nhin, ch cn mt trang giy l bn mang
n y nhng thng tin m nh tuyn dng cn bit.
105
Mc tiu / Tm tt
Phn u tin v quan trng nht trong h s chnh l Mc tiu/
Tm tt. Phn ny ch nn tp trung vo chc danh cng vic hoc mt
s k nng ht sc ngn gn.
Bn phi nh l lun tp trung vo trng tm. iu rt quan
trng, bi v bn khng c nhiu thi gian, khng phi mi giy
nh bn ngh, m ch c ba giy gy n tng vi nh tuyn dng
lc no cng bn rn, vi v v thiu thi gian. Do , ch khi nh
tuyn dng tm thy thng tin g hp dn trong h s ca bn,
h mi hng th c tip; ngc li, h s qung h s ca bn qua
mt bn c h s khc.
Nhim v ca bn l xy dng phn m u ca h s sao cho
tht n tng v thu ht s ch ca nh tuyn dng ngay khi h
va c lt qua.
Nu bn khng bit chc danh ca cng vic bn ang ng
tuyn, t nht bn cng phi bit cc k nng cn thit cho cng
vic . Bn hy m u h s bng mt trong hai tiu : Mc
tiu hoc Tm tt.
Mt Mc tiu c km chc danh cng vic l cch rt hiu
qu m u mt h s. iu cho thy bn bit chnh xc nh
tuyn dng ang tm ngi cho cng vic no. V d:
MC TIU
Qun l nh hng ni hn mi nm kinh nghim qun l nh
hng s gp phn gia tng hiu qu hot ng.
106
Ngh thut sn vic 2.0
MC TIU
Qun tr mng ni ba nm kinh nghim cng kin thc t
cc kha o to s em li gi tr cho doanh nghip.
MC TIU
Trnh dc vin ni tm nm kinh nghim s gia tng li
nhun cho cng ty.
Bn hy ch n ngn ng v cu trc ca cc v d va trnh

by trn. Bn m u h s bng chc danh cng vic m bn
bit nh tuyn dng ang tm ng vin. iu cho thy bn bit
r v cng ty, cng nh tnh hnh . y l cch n gin m hu
hiu gip bn thit lp mi giao tip vi nh tuyn dng v ngay lp
tc to cho bn mt li th.
Ngoi ra, ngn ng trong phn Mc tiu khng ch cho nh
tuyn dng bit bn mun ng tuyn vo v tr no, m cn cho h
thy bn mong mun thm vo hoc ng gp gi tr g gip cho
tnh hnh ca h tr nn tt p hn. Cch lm ny cng rt n
gin, tinh t v hiu qu!
Nhng hy c gi s bn khng bit chc danh cng vic ang
tuyn dng. Vy bn lm th no?
Trong tnh hung , bn hy m u h s bng mt dng
Tm tt, ni bn cung cp thng tin ngn gn v cc k nng v kinh
nghim ca bn. Chi tit ny cng gip bn linh hot hn trong vic
ng tuyn vo mt s v tr khc nhau. phn ny, bn c th km
107
thm mt cu c bit c kh nng thu ht s ch ca nh tuyn

dng v khuyn khch h c tip. V d :
TM TT
ang tm kim mt v tr cn cc k nng v kinh nghim v
qun tr/thit k h thng mng v pht trin phn mm.
Thng xuyn lm vic di p lc v thi gian hon thnh cc
mc tiu ca cng ty.
TM TT
Chuyn vin qun l cht lng c hn mi nm kinh
nghim vi nhng kt qu n tng. Gip thay i cht lng v
hiu qu sn xut cho hai n v kinh doanh, gip gia tng hiu qu
hot ng 100% (2005 2006).
TM TT
Chuyn vin qun l quan h khch hng vi nm nm
kinh nghim v nhiu thnh tch trong cng vic. Gip tng ch s
hi lng ca khch hng ln bn ln, t 1.0 n 4.0 (2003 n nay).
Bn hy ch n ngn ng c s dng trong cc v d trn,

nht l cu th hai trong mi v d.
Ti sao bn phi ch i m khng ra nc c tn cng? Bn
thu ht c ch ca nh tuyn dng, vy ti sao khng th
hin thng tin gi tr nht v bn ngay trong phn u tin ny?
108
Ngh thut sn vic 2.0
Nu bn lm vy, nh tuyn dng chc chn s c tip H s Du

kch ca bn.
Nhiu ngi bn khon khng bit c nn a Mc tiu hoc
Tm tt trong h s hay khng. Thm ch, mt s ngi cn b lun
phn ny ra khi h s, v h mun c nh tuyn dng cn nhc
vo tt c cc v tr.
Khng, khng, khng, ng bao gi lm th!
Mi h s phi c vit ring mt v tr ng tuyn chnh
l cch hiu qu nht. Mt h s cho mi v tr, cho mi cng ty s
khng mang li kt qu no c.
Hy tm cch trnh by phn m u ca H s Du kch sao cho
tht n tng, cn phn Mc tiu hoc Tm tt ch nn di ti a
hai hoc ba dng.
Mc ch ca phn u h s cn tp trung vo nhu cu ca
nh tuyn dng. Hy cho nh tuyn dng bit bn c th lm g cho
h, sau bt h c n dng cui cng.
Chn la cc thnh tch v/hoc nhng k nng c bit
Hy xem phn th hai ca H s Du kch nh phn tm tt nhng
th mnh v u im ln ca bn. Hy trnh by sao cho tht n tng
v ph hp vi nhu cu ca nh tuyn dng, h thy ngay bn chnh
l ngi h ang tm m khng cn phi c tip phn sau.
Theo nhiu nh qun l m ti c dp ni chuyn trong sut
20 nm qua, phn tm tt nhng k nng chnh ca bn l phn
109
quan trng nht trong h s. chn c mt, hai ng vin thch

hp, nh tuyn dng phi c hng trm h s d tuyn. Do vy, h
thng tm kim nhng con ng tt, v phn th hai ny chnh l
con ng tt .
phn th hai ny t hiu qu cao nht, bn cn chn la
cc chi tit sao cho ni dung tng th p ng c nhu cu ca
ngi c, bi mi i tng khc nhau s tm kim nhng thng
tin khc nhau trong h s ca bn. V d:
Cc chuyn vin tuyn dng s tm kim nhng k nng ang
c sn n nhiu nht trn th trng, bi v h s c doanh
thu khi gii thiu bn n cc cng ty. Nu th trng tuyn
dng khng c nhu cu cao trc cc k nng ca bn, cc
chuyn vin tuyn dng s khng gi cho bn, tr khi bn va
kht vi mt v tr m h ang c.
B phn nhn s thng cao nhng k nng ph hp vi
cng vic h ang tuyn, sau n kh nng bn gn b lu
di vi cng ty h, cui cng l tnh cch ca bn.
Cc nh qun l trc tin s quan tm ti cc k nng cn
thit, sau l s linh hot v cui cng l kh nng hc hi
ca bn trong cng vic.
Vy phn ny nn di bao nhiu? Khong ba n nm gch u
dng l . Nu bn cn khong mt chc gch u dng tm
tt kinh nghim lm vic, th r rng l bn chng tm tt ci g c.
V cui cng, bn nn lu rng s lng cc gch u dng nn l
s l: ba hoc nm l l tng nht.
110
Ngh thut sn vic 2.0
Bn nn chn tiu no cho phn ny, Thnh tch hay K

nng c bit?
Ni chung, nhng ngi mang li doanh thu trc tip cho cng
ty, nh bn hng hay tip th s c li th (v cng thun tin hn
cho h) khi cp n thnh tch, cn nhng ngi lm vic trong
cc lnh vc khc nh cng ngh thng tin, chm sc khch hng,
k ton s cn nhn mnh n k nng.
Tt nhin trng hp no cng c ngoi l, v bn hon ton
c th khng tun th quy tc chung cp trn, nu bn c
l do thuyt phc. Nu bn c c nhng k nng cn thit cng cc
thnh tch r rng, bn c th a c Thnh tch ln K nng c
bit vo H s Du kch ca mnh.
y l ba nguyn tc gip bn thc hin phn ny:
Thnh tch ca bn phi c ngha vi mt ai , l tng nht
th n phi c nh hng quan trng ti cng ty hoc khch
hng.
Kt qu cng vic ca bn nn c tc ng tch cc ti cng
ty ni bn lm vic vo thi im , chng hn nh lm tng
doanh thu hoc gip cng ty pht trin, v l tng nht l c
c hai kh nng .
Nhng g bn t c phi th hin r nng lc ca bn, nht
l nng lc lin quan trc tip n v tr cng vic bn ang
ng tuyn, ng thi lm ni bt cc k nng, kinh nghim lm
vic v tnh cch ca bn.
111
By gi, chng ta hy xem li h s ca bn trn quan im ca

nh tuyn dng. Sau y l v d cho c hai phn Thnh tch v K
nng c bit m chng ta va bn qua:
K NNG C BIT
Nm vng cc h iu hnh: Windows NT/XP/Vista, Unix
trn nn SPARC v MS-DOS.
S dng c cc ngn ng lp trnh: C, C++, HTML v
Java.
Thnh tho cc phn mm: Microsoft FrontPage, Image
Composer v Word; Lotus 1-2-3 v mSQL.
K NNG C BIT
Thc hin cc trch nhim c giao: d gp tr ngi vn
lun hon tt cng vic c giao ng thi hn.
Th nghim: thng xuyn tm ti v p dng cc phng
php mi trong hot ng nghin cu v pht trin sn phm mi.
Qun l: ti u ha nhn lc v ti lc t c mc tiu
khch hng yu cu.
THNH TCH
Pht trin i Hnh ng nhanh ton cu gii thiu
n khch hng d n FP1000.
Nm ln t mc tng trng 300% k t nm 2000.
112
Ngh thut sn vic 2.0
Gia tng doanh thu cho cng ty a quc gia ca M, t doanh

thu 6 triu -la trong nm u tin.
THNH TCH
K mt hp ng dch v phn mm ton cu c thi hn hai
nm cho i tc XYZ vi gi tr 10.000.000 -la.
pht trin c i Hnh ng nhanh ton cu khuyn
khch cc nh qun l cp cao thuc 17 t chc ti chnh cp 1,
bao gm khch hng A, khch hng B v khch hng C.
Ch ng xy dng mi quan h i tc ton cu vi Khch
hng A (Lun n), Khch hng B (Geneva), Khch hng C
(Hamburg) trong nm 2006.
Lu cho sinh vin mi tt nghip

Nu bn cha c nhiu kinh nghim lm vic, hy ghi vo h
s tt c nhng cng vic bn thi gian m bn tng lm, d
trong hoc ngoi trng i hc cng c. Bn c th thm vo
mt hoc hai gch u dng tm tt nhng kinh nghim lm vic
c ng bn khon v loi hnh cng vic, min sao bn hon
thnh cc cng vic mt cch xut sc, v chnh l cc thnh
tch ca bn. Bn c th m t chi tit v cng vic trong phn
Kinh nghim bn di.
113
Hy xem qua v d ny. y l h s ca mt sinh vin mi tt

nghip tm c cng vic cu y mong mun. Trong h s
bao gm tt c nhng cng vic bn thi gian m cu y lm
trong v ngoi trng i hc.
Thnh tch
Gip ci thin hiu qu hot ng kinh doanh ca
cng ty bng cch cng cc ng nghip thm d kin khch
hng, sau tng hp v phn tch kt qu. S dng d liu v
thng tin t cc cuc tho lun ni b gia tng cht lng dch
v (Applebees).
Kinh nghim vit lch. Thc hin mt d n nghin cu v
s nh hng ca nim mong i ln kt qu thc t. D n i hi
k nng cao v giao tip v phn tch. Thm d kin ca 230 sinh
vin, sau tip tc theo di qua in thoi lm r d liu (i
hc New York).
K nng o to. C kinh nghim trong vic hng dn, gim
st v a ra mc tiu r rng cho mt nhm 25 ngi (Applebees).
Kinh nghim lm vic

Bn cng c th gi phn ny l Qu trnh lm vic, nu mun.
Mc ch ca phn th ba trong H s Du kch l trnh by cho
nh tuyn dng thy bn lm nhng cng vic g k t khi tt
114
Ngh thut sn vic 2.0
nghip. C th nh tuyn dng nm c nhng thng tin c

bn sau khi c phn Mc tiu/Tm tt v Thnh tch/K nng c
bit ca bn, do khi c ti nhng thng tin ny, nh tuyn dng
c th hnh dung s b v bn ri.
Trong phn ny, bn nn trnh by sao cho d c v nht qun
vi hai phn trc. Bn c th m t ngn gn cng vic bn tng
lm theo mt trong hai cch sau, ty vo cc thng tin c th. Sau
khi chn c cch trnh by thch hp, bn nn p dng cch
trnh by cho phn thng tin cn li. ng s dng c hai cch
trnh by trong cng mt h s, bn s khin nh tuyn dng ri
mt v nhm ln y.
Nu chc danh cng vic bn tng lm ph hp hn vi v tr
bn ang ng tuyn, bn nn trnh by theo cch lit k chc danh
cng vic. V d:
Qun l mng Lan/Wan: U.S Marine Corps, Camp Lejeune, NC

(1993 1999).
Tuy nhin, nu bn tng lm vic cho mt cng ty hoc tp

on ln m ch ring tn ca n gy n tng, bn nn
trnh by theo cch nu r tn cng ty bn tng lm. V d:
IBM, Ph gim c ph trch nghin cu v pht trin, San

Jose, CA (2006 2007).
115
Vi mi cng vic tng tri qua, bn nn ghi r chc danh, v

tr cng vic, tn cng ty, a ch (thnh ph) v thi gian bn lm
vic. Bn khng cn ghi r ngy thng v thng tin ny khng ch
chim mt khng gian qu bu trong h s, m cn c th l ra
nhng khong trng trong thi gian lm vic ca bn.
Nu bn cha c nhiu kinh nghim lm vic sau khi tt nghip,
bn c th a vo phn ny nhng m t ngn gn v cng vic
bn lm cho n thi im . Bn cng c th thm vo phn
Kinh nghim bt c cng vic no bn lm thi sinh vin, ch cn
chng ph hp vi v tr bn ang ng tuyn. Hy nhn mnh nhng
iu bn hc hi c nh kinh nghim thc t nh s tin cy, tnh
t m, o c lm vic
Bn hy tham kho phn trch dn t h s gip ch nhn
ca n l sinh vin mi tt nghip tm c cng vic yu thch.
KINH NGHIM LM VIC

Ngay sau khi tt nghip, bt u tin hnh nghin cu trc
tuyn v th trng vic lm ngnh cng ngh thng tin v cc cng
ty dn u. Xy dng trang web; s cung cp nhng trang lm
nu c yu cu (2006 n nay).
Chuyn vin t vn cng ngh: i hc Car Wash, Huntsville,
AL (2004 2005).
Gii thiu cc dch v cng ngh v dch v khch hng cp
cao. Lm vic thi sinh vin.
116
Ngh thut sn vic 2.0
Theo di cc khch hng c nhn v doanh nghip m bo

mc hi lng cao.
Ch ng tm thm vic lm tn dng ti a thi gian rnh.
Xy dng v duy tr mi quan h cng vic tt vi 5 nh qun l
v 17 ng nghip.
Mc d lun c nhng ngoi l, song cch trnh by ny cho

php bn linh hot hn khi mun th hin nhng kinh nghim lm
vic ca bn sao cho hiu qu nht.
B QUYT DU KCH
Theo ngn ng ca cc chuyn gia qung co, cch thc

chng ta s dng trong H s Du kch c tn l k tru
tc. H s ca bn khin nh tuyn dng cm thy khng
th khng gi cho bn ngay, bi h t m mun gp ngi
lm h ch theo cch c bit nh th. Bn s nhn thy
phn Kinh nghim trong H s Du kch ch gii hn trong
vic lit k chc danh, tn cng ty, ni chn v thi gian lm
vic. Ngoi ra khng c bt c thng tin no khc. Vic ny
c nguyn nhn ca n. H s Du kch c to ra mi gi
nhng cuc in thoi t nh tuyn dng, ch khng phi
k ton b cu chuyn cuc i bn. Bn s c c hi trnh
by y kinh nghim lm vic ca bn vi nh tuyn dng
trong bui phng vn trc tip.
117
Bn c th so snh h s ca mnh nh mt mc rao vt trn

bo. Mt qung co rao vt khng bao gi lit k ht mi chi tit
ca chic xe hi hay ci t lnh ang cho bn. y, bn ch mun
thu ht s ch ca khch hng tim nng, ngi ang tm mua
nhng mn hng bn bn v thc y h gi in cho bn hi
thm thng tin chi tit.
Trn thc t, bn c th c yu cu mang n mt h s y
v chi tit hn v nhng cng vic bn tng lm. y l du hiu
tt. Trong Chng 8, chng ti s bn v nhng thng tin bn cn
b sung vo h s, trong trng hp bn nhn c yu cu t
nh tuyn dng hoc nhn vin phng nhn s.
Hc vn /Cc kha o to
y l chi tit bt buc phi c, bi nh tuyn dng no cng
quan tm n thng tin ny trong h s ca bn.
Nu bng cp ca bn, ch khng phi kinh nghim lm vic
gn nht, ph hp vi yu cu ca v tr bn ang ng tuyn, bn hy
phn Hc vn ln trc Kinh nghim lm vic, v ngc li, nu
trt t trn thay i, bn hy phn Kinh nghim lm vic trc,
ri sau mi ti Hc vn.
Hy trnh by phn Hc vn ca bn theo cch lm trong v d sau:
HC VN
Thc s ngh thut: Giao tip, i hc Tng hp Florida (2004).
118
Ngh thut sn vic 2.0
C nhn ngh thut: Lch s ngh thut, i hc Tng

hp Quc gia San Diego (2002).
Trong trng hp bn khng c bng cp hoc chng ch o

to chnh thc no, bn s phi lm g?
Ti c mt b mt cho bn. Bn hy t tn cho phn ny l
Hc vn/Cc kha o to, v sau lit k tt c cc kha hc,
chng ch v cc kha o to ph hp m bn tham d sau
khi tt nghip trung hc. y l cch tt nht lm phong ph
thm phn thng tin v vn hc vn khim tn ca bn, ng thi
th hin c sng to ca bn, m cc nh tuyn dng bao gi cng
thch nhng ngi nh vy.
Sau khi kt hp cc thng tin li vi nhau, mc Hc vn ca bn
s nh th ny:
HC VN/CC KHA O TO
Cc kha o to chuyn nghip bao gm cc kha o
to v k nng bn hng, k nng gii quyt vn , k nng lnh
o, k nng qun l, k nng kim sot cht lng v k nng thuyt
trnh (2005 n nay).
Nu bn hc cao ng nhng khng tt nghip, bn c th m

t cc kha hc bn tham gia v b sung bt c thng tin g bn
119
thy ng gi, chng hn nh nhng cng vic ton thi gian hoc
im trung bnh cc mn hc t trn 3.0, ging nh v d sau:
HC VN
Kha hc v ti chnh, i hc Tng hp Ohio, Columbus, hai
nm, im trung bnh 3,2.
Lm vic ton thi gian v thu nhp trang tri ton b
chi ph sinh hot.
Nu bn ang i hc, hy ghi thi gian bn s tt nghip, ging

nh v d sau:
HC VN
Thc s qun tr kinh doanh: chuyn ngnh ti chnh, i hc
Tng hp Quc gia Michigan (ang hc, s tt nghip nm 2008).
Thng tin b sung

Nu cn ch, bn c th thm phn Thng tin b sung v a
nhng thng tin tt p v bn nhng thng tin khng th a vo
bt c phn no cp trn. Nu l s thch c nhn hay mt
cng vic tnh nguyn m bn ngh rng s ph hp vi v tr bn ang
ng tuyn, hy mnh dn a chng vo h s ca bn.
120
Ngh thut sn vic 2.0
V d, bn c th cp n s thch chi golf v chy b, nu

bn ang ng tuyn vo v tr bn hng, bi v nhng s thch ny
cho thy bn l mt ngi tch cc v trn y nng lng (cha
k c nhiu hp ng mua bn c k kt ngay trn sn golf, ch
khng phi bt c ni no khc trn th gii). Tuy nhin, nhng s
thch trn s khng ph hp nu bn ang ng tuyn vo v tr bin
tp vin.
Ti ngh bn nn a nhng thng tin git mnh ny vo
phn Thng tin b sung v t phn ny v tr cui cng trc khi
hon tt H s Du kch, nh mt c nh quyt nh h o vn
i phng. Hy trnh by theo cu trc sau v lit k cc thng tin
c ph hp theo th t gim dn:
THNG TIN B SUNG

Ngoi ng: Ting -rp, ting Php v ting Anh (giao tip
thnh tho).
K nng vi tnh: Windows, Excel, Word, PowerPoint,
Oracle, HTML v Search Engine Optimization - SEO.
S thch: chy b, golf, bng nm v du lch.
Cng vic tnh nguyn: D n ni cho cng ng (2001

n nay), tham gia dy cc lp xa m ch cho ngi ln (2002 n
nay), gy qu h tr cho bnh nhn tiu ng (1999 n nay).
121
Ghi ch: C ln mt nh tuyn dng gi e-mail cho ti thc

mc: Ti sao trong h s tm vic ca anh li lit k c s thch c
nhn? Ti cng tng phng vn rt nhiu ng vin v ti cha mt
ln quan tm xem liu mt ngi no c ai en mn Karate hay
khng, tr khi chnh ti c ai en mn Karate.
Bn khng cn qu bn tm n kin . Nu mt nh tuyn
dng khng hng th vi cc s thch c nhn th khng c ngha tt
c cc nh tuyn dng khc cng ng quan im nh vy.
Trn thc t, ti bit nhiu nh tuyn dng thng m u
bui phng vn bng cuc tr chuyn v s thch c nhn ca ng
vin, mc ch l to khng kh ci m ngay t nhng pht u
v gip c hai ngi trao i t nhin hn trong sut thi gian cn
li. Bn cnh , h cn mun khm ph liu bn c th tiu khin
no sau gi lm vic, hay bn l mt k nghin cng vic v s mi
mit lm vic ti khi kit sc.
Mc d bn ang vit h s nhng trn thc t bn ang i
ph vi mt con ngi, m con ngi lun c nhng phn ng v
hnh ng khng th on trc, nn bn khng th bit chi tit
no trong h s s khin nh tuyn dng gi bn. Nu bn ngh
rng s thch c nhn, cc cng vic tnh nguyn c v ph hp
vi v tr bn ang ng tuyn hay gip bn c thm li th, ng
ngi ngn khi a chng vo h s ca bn.
H s Du kch Ph cch
H s Du kch Tiu chun c nng ln mt cp mi khi p
dng phng n Ph cch.
122
Ngh thut sn vic 2.0
Nu bn s dng mt H s Du kch Ph cch, bn phi chun

b trc cc thng tin h tr khc phng khi cn n trong bui
phng vn. Chc chn bn s c hi!
Hy s dng mt H s Du kch Ph cch nu bn:
ang ng tuyn vo mt v tr c t l cnh tranh cao v bn
ang mun ni tri hn so vi nhng i th khc.
Mun th thch bn thn trc khi thc hin chin dch tm
vic chnh thc.
Mun to ra nhu cu tuyn dng bn trong khi cng ty
khng c v tr no cn tuyn.
Phin bn Ph cch c y cc phn ca mt H s Du kch
Tiu chun cng thm mt hoc tt c nhng phn sau y (bn b
sung cng nhiu th h s ca bn cng gy tc ng mnh):
Phn bng chng (bt buc): Ct thng tin ny nm pha bn
tri h s, ngay di tn bn. Bn hy chn thm logo ca
cng ty/khch hng bn /ang lm tn dng hiu ng ho
quang v uy tn thng hiu ca nhng cng ty . Ngoi ra,
bn c th trch dn li nhn xt tch cc ca nhng ngi
tng lm vic vi bn. Thng tin ny c gi tr nh mt giy
chng nhn nng lc ca bn v c tc ng kh mnh n nh
tuyn dng.
Li tuyn b gy ch ngay u h s (ty chn): Trong mc
ny, bn c th nh ngha mt t no (chng hn nh cht
xc tc) hoc trch dn mt cu ngn ca nhng ngi
123
tng lm vic vi bn. Phn ny c chc nng thu tm s ch

ca ngi c.
Mc tiu ngh nghip (ty chn): Mc tiu ngh nghip ca
bn nn c trnh by ngay sau phn kinh nghim. y chnh
l lc bn cn cho nh tuyn dng thy nu h tuyn bn, bn
s mang li cho h kt qu tt p nh th no.
Nu lm ng cch, H s Du kch Ph cch s em li cho bn
li mi phng vn mi khi bn ng tuyn. chnh l sc mnh ca
kiu h s ny.
Hy lu , kiu h s ny rt ng ngc, v th bn NG gi
h s kiu ny cho bt c ai thuc b phn nhn s, bi y l ni
vn b coi l i u trong Phong tro chng tuyn dng, m ch
nn gi trc tip cho nh qun l cp cao ngi c quyn ra quyt
nh tuyn dng bn hoc c quyn to ra mt v tr mi trong cng
ty ch dnh ring cho bn. Ti sao?
n gin l nhng ngi thuc phng nhn s, cc tr l hnh

chnh v nhng ngi gc ca khc thng khng bit phi lm
g vi kiu h s c bit ny, do n ph b qu nhiu quy tc vn
c p dng cho n lc ny. Trong khi cng ty no cng yu cu
tuyn nhng nh lnh o to bo v can m nh bi din vn ca
gim c iu hnh, th cc nhn vin bnh thng him khi mun
tuyn dng mt ng vin gii hn mnh.
Phin bn Ph cch ny phi bao gm y cc khung sn
ca mt H s Du kch Tiu chun. Ngoi ra, bn hy b sung thm
124
Ngh thut sn vic 2.0
mt hoc tt c nhng phn sau (bn cng a vo nhiu th h s

ca bn cng gy tc ng mnh):
1. Bng chng (bt buc).
2. Li tuyn b gy ch u h s (ty chn) v
3. nh hng ngh nghip (ty chn).
Bn sn sng cha? Chng ta hy bt u.
Bng chng (bt buc)
Phn ny c t dc theo l tri trang giy, ngay bn di
tn bn, rng khong 3 cm v s bao gm nhng thng tin t bn
th ba nhm chng minh rng bn l ng vin m tt c cc nh
tuyn dng u mun c.
Bn s a nhng thng tin no vo y? C hai thng tin bn
nn xem xt:
1. Logo ca cng ty c/hin ti hoc ca khch hng. Bng cch
a logo ca nhng cng ty bn v ang lm vic hoc ca
cc khch hng c bn phc v, bn s tn dng c gi tr
thng hiu ca nhng cng ty ny. chnh l hiu ng ho
quang v n s gip h s ca bn sng ln.
Bn hy tm mt cng ty c uy tn nht trong ngnh v kim
mt ci c tht hp l a logo cng ty vo h s ca
bn. Cch d lm nht l bn c th ti logo t trang web chnh
thc ca cng ty ri lu li trn my tnh, sau chn vo h
s ca bn.
125
V bn cht, bn ang mn uy tn ca ngi khc nn hy thn

trng khi la chn cng ty lm p h s ca bn. ng chn
nhng ci tn en i, chng hn nh Enron hay WorldCom.
Ngi ta v cch lm ny nh con dao hai li l v th.
2. Trch dn li nhn xt ca nhng ngi tng lm vic vi bn.
Nhng cu trch dn ny c chc nng nh giy chng nhn
vy v rt c ch . Bn c th ly nhng cu trch dn ny
t ngi qun l trc y/hin ti, khch hng, nh cung cp,
gio s trng i hc hoc nhng bi bo vit v bn, ni
chung l bt c ngi no v ang chng kin nhng n lc
ca bn t c thnh cng trong cng vic. Khi s dng
cc trch dn, bn phi c ti liu chng minh ngun gc r
rng. ng bao gi dng bt c trch dn no m bn khng
th chng minh c bng vn bn, d l e-mail, bn nh
gi cui nm, th gii thiu hay bt c loi giy t no khc.
Cnh bo: bn ng hi nhng ngi m bn khng mun h
bit rng bn ang tm mt cng vic mi.
Tuyn b gy ch (ty chn)
Phn ny c t phn u trong h s ca bn vi mc
ch lp tc thu tm s ch ca ngi c, ng thi thi thc
h c tip nhng phn sau.
y, bn c th a ra nh ngha ca mt t (v d t ngi
to ma, nu ng tuyn vo v tr bn hng, hoc t cht xc tc,
nu ng tuyn vo v tr qun l) hoc li gii thiu ngn ca mt
ngi no hiu r bn v cng vic ca bn.
126
Ngh thut sn vic 2.0
V d, phn gy s ch ca ngi c trong bn H s Du kch

Ph cch ca Mark Smith trnh by Chng 3 l mt nh ngha
c t u trang.
Ngi to ma: mt ngi c kh nng to nh hng mnh

m thc y s pht trin hoc m bo s thnh cng.
iu c khin ngi c ch khng? Tt nhin l c.

Mark c th chng minh cho li tuyn b to bo ny khng?
Tt nhin l c. V bn nn chun b chng minh cho bt c li
tuyn b no ca bn trong phn tuyn b gy ch v c nhng
phn thng tin khc.
Sau y l mt v d khc v tuyn b gy ch trch t H s
Du kch Ph cch gip ch nhn ca n, mt ngi qun l bn
hng, tm c cng vic nh .
Kh nng hin thc ha: bin nhng th ch l tim nng tr

thnh hin thc.
Cn y l v d v phn gy ch khc tng c mt gim

c iu hnh s dng thnh cng.
127
Cht xc tc: tc nhn gip thc y hoc tng tc mt s thay

i hoc hnh ng no .
Hy nh rng, phn tuyn b gy ch ny l ty chn. Nu bn

c tng ph hp vi hon cnh v bn cm thy thoi mi khi s
dng th hy tin hnh. Nu khng, bn c b qua phn ny. Bn
s khng mt im trong mt nh tuyn dng nu khng c phn
ny, nhng li s cm chc tht bi nu tng ca bn khng c
g ni bt.
ng lc ngh nghip (ty chn)
Phn th ba, tc phn cui cng trong H s Du kch Ph cch,
cng l mt phn ty chn.
ng lc ngh nghip l li tuyn b hng hn ca bn v c
trnh by ngay sau phn Kinh nghim lm vic. Phn ng lc ngh
nghip th hin phn no tnh cch con ngi cng cc k nng ca
bn nhng yu t gip bn thng tin trong s nghip ca mnh.
iu g bn khin nh tuyn dng cm thy hon ton vng
tm khi quyt nh nhn bn vo lm? Hay ni cch khc, ti sao
h nn tuyn dng bn? Cu tr li chnh l ng lc ngh nghip
ca bn.
Bn hy tham kho v d sau.
128
Ngh thut sn vic 2.0
ng lc ngh nghip
Truyn cm hng v dn dt nhm pht trin nhng sn phm
t ph p ng nhu cu ca khch hng v c gi tr thng mi
thc t trn th trng ton cu.
Bn hy chun b mt h s chi tit v y mang n bui

phng vn, nu nh tuyn dng yu cu. C th mt s nh qun l
hoc chuyn vin nhn s mun bit r hn v kinh nghim lm vic
ca bn, h s yu cu bn mang n mt h s khc y v chi tit
hn. y l yu cu n gin v bn hon ton p ng mt cch d
dng, bi bn c H s Du kch Ph cch trong tay ri.
HNH NH TNG THM SC MNH CHO H S

DU KCH
Cc chuyn gia qung co vn dng kin thc tm l khi
gi s im tnh, snh iu, thoi mi v mun c an ton l
nhng cm gic thc y con ngi a ra quyt nh mua sm.
Bn s khng mua mt chic xe hi ch v n c lm t knh v
kim loi, m bn mua chic xe v nhng cm gic d chu m n
em li cho bn. Tng t, bn c th thc y mt nh tuyn dng
hnh ng nu bit s dng khn kho ba loi hnh nh sau:
Logo: Cc chuyn gia qung co cho rng mt bc tranh hoc
hnh nh c gi tr hn ngn cu ch. Trong thi i ngy nay,
chng ta thng mua nhng gi tr n sau cc thng hiu a
129
thch, v cc nh tuyn dng cng hnh ng kiu nh vy. Hy

a logo ca nhng cng ty bn tng lm vic vo h s, nu
cng ty c danh ting tt trn th trng.
K hiu: T mt triu -la c v khng thu ht s ch
bng $1.000.000. Con s v k hiu l nhng chi tit to n
tng mnh hn, v vy bn nn dng cc k t nh $, %
thay v vit ch -la hay phn trm trong h s ca mnh.
Biu : Biu gip hnh tng ha v l cng c hon ho
trnh by s tng trng
B QUYT DU KCH
Mc ch ca hnh nh minh ha l thu ht s ch ca

ngi c v gia tng uy tn.
Nhng hnh nh ny cn phi c t v tr tng thch
vi cc thnh tch ca bn.
S dng logo v hnh nh sn phm mt cch kho lo.
NHNG IM CN C V CHNH SA TRONG H

S DU KCH
Bn nn in trang ny ra d tham kho. Sau , hy c li
v chnh sa h s ca bn theo cc mc bn di. Nh nh du
tng mc sau khi hon thnh.
130
Ngh thut sn vic 2.0
Thng tin lin lc: Kim tra li m bo rng tn, a ch v

s in thoi ca bn chnh xc.
a ch e-mail: Hy s dng a ch e-mail c nhn trong h s,
ch khng phi a ch e-mail cng ty. Vic ny gy cho ngi
c cm gic v s thiu chuyn nghip v h cn c th ngh
rng bn s dng thi gian cng ty lm vic ring. Cha k vic
s dng a ch e-mail cng ty cn tr nn nguy him nu bn
nhn c e-mail thng tin v c hi ngh nghip mi khi ang
lm vic vn phng. Nguyn nhn tht n gin: cc cng
ty lun c quyn c bt c e-mail no c gi n a ch
e-mail cng ty m nhn vin s dng.
Ngoi ra, bn cn trnh s dng nhng e-mail thiu nghim
tc. Nu bn cn mt a ch e-mail trng c v nghim chnh
v chuyn nghip, ng ngn ngi to ngay mt a ch e-mail
mi. Tt nht l bn nn a vo h s ng dn n ti
khon LinkedIn ca bn nh tuyn dng c th xem thm
thng tin v bn trn Internet.
Thng tin v s liu: Kim tra li nm thng cng cc con s trong
h s v th ng xem chng c chnh xc v nht qun khng.
Ni dung v ngha: c ln thnh ting kim tra xem
trong h s ca bn c li v t ng khng, ngha cha.
Khong cch: Kim tra m bo rng khong cch gia cc
cu v cc on u thng nht.
131
Li chnh t: S dng chc nng kim tra li chnh t trn

phn mm vn bn, ng thi bn t c li ni dung kim
tra xem c li chnh t no khng. Cc t hay b vit sai thng
l tiu hoc tn cc phn mm v tn cng ty.
Du cu: c ngc li h s ca bn t di ln kim tra
xem bn c mc li no nh thiu hoc s dng sai du cu
hay khng, v d nh du phy (,), du cch khi vit ngy thng
nm, du mc n ()
Cch trnh by: L trn v l di c u nhau khng? C d
nhn khng? C khong trng no khng? Ch c st nhau qu
khng? In h s ca bn ra ri nh mt ngi khc c qua v
gp cho bn nhng im cn chnh sa.
CHO BN CC LI TH CNH TRANH

Chin lc c nhn hai-ly-mt ca bn l g? Ti sao nh tuyn
dng nn tuyn bn, ch khng phi mt ng vin khc c nng lc
tng ng? Bn c th chc chn rng hin nay, s ngi c cng
cc k nng nh bn ln ti hng ngn.
Ti tin rng bn p ng c cc yu cu ca nh tuyn dng
v ti hon ton ng h bn, tuy nhin, bn nn bit rng trong mi
c hi ngh nghip bn ang theo ui u c s cnh tranh t cc
ng vin khc. i th ca bn thng c ba dng: ng vin trong
ni b cng ty, ng vin bn ngoi v chnh ngi ang lm vic ti
v tr . Bn cn thuyt phc nh tuyn dng rng chnh bn mi
l gii php gip h t c nhng mc tiu t ra.
132
Ngh thut sn vic 2.0
Chng ta quay v cu hi ca ti. Ti sao nh tuyn dng li

nn chn bn?
L mt du kch sn vic, bn s phi cnh tranh trong bt c
cng vic ng m c no, ngha l bn phi hon thin thm
nhng k nng khc na, v nh vy m bn tr nn ph hp hn
vi yu cu cng vic. Mun vy, bn c th cho bn cc gi tr gia
tng ca ring bn - gi tr m ai cng c mt hoc nhiu hn.
Theo T in Di sn nc M v Ngn ng ting Anh, khi
nim gi tr gia tng c hiu l: gi tr c tnh c cng
thm vo mt sn phm hoc mt nguyn liu ti mi giai on
trong qu trnh sn xut hoc phn phi. Tm li, gi tr gia tng
l th c cng thm vo lm tng gi tr ca sn phm. Trong
trng hp ny, sn phm chnh l bn.
Gi tr gia tng ca bn c th l mt k nng, tri nghim hoc
thi m khi cng thm vo nhng phm cht c bn s to cho
bn v th ni tri, cao hn hn cc ng vin khc. V d:
Nhng y t tng c o to qua lp s cu trong chin tranh
s c li th hn cc ng vin khc khi ng tuyn vo lm vic
trong phng cp cu v h quen vi tnh khn trng.
Mt k s tri qua cc kha hc v ngh thut din thuyt hoc
cc chng trnh tng t s c li th hn v anh y/c y c
th tr thnh ngi pht ngn cho cng ty khi cn thit.
Nhng ngi tm vic trc y b sung vo cng vic
h ang lm mt s nhn t bn ngoi nhng li rt c hoan
133
nghnh, bi v chnh cc nhn t lm ni bt gi tr gia tng

ca h trong th ng v trong bui phng vn sau ny. Cn bn l
h bit cch hng s ch ca ngi phng vn sang nhng th
mnh ch ring h c.
Gi tr gia tng ca bn c th l:
Cc k nng b sung
Danh ting ca ngi trng bn tng hc
Thi
Cc mi quan h trong ngnh
Kin thc chuyn mn
Cc k nng b sung
V d mt bc s xut thn t y t s c kh nng xy dng v cng
c mi quan h vi i ng y t khi qun l cc nhn vin trong khoa.
Danh ting ca ngi trng bn tng hc
Ti khng th m ht s khch hng a ra yu cu phi tm
ng vin l ngi tt nghip t trng Wharton hay Harvard vi l
do l: y chc chn s l ng vin ph hp, bi h phi p ng
mi yu cu gt gao ca nhng trng ny c tt nghip.
Thi
Cc nh tuyn dng bit rng mt nhn vin c nim am m s
lm vic tt hn gp mi ln mt nhn vin trung bnh. Nim am m
134
Ngh thut sn vic 2.0
c th hin qua nhng phm cht nh ng lc, tham vng v tm

nhn, v lun l phn khng th thiu trong mi con ngi.
Cc mi quan h trong ngnh
Thi gian l vng bc. Nu bn c th tn dng cc mi quan
h trong lnh vc chuyn mn ca mnh bit thng tin v mt v
tr ang tuyn dng sm hn ng vin n sau c cng nng lc th
bn s thnh cng. Cc mi lin h ca bn rt c gi tr. Bn s
dng chng mt cch hiu qu cha?
Kin thc chuyn mn
i vi ngi tm vic, chuyn mn l kin thc cng vi kinh
nghim c tch ly trong sut qu trnh lm vic, th hin nng
lc ch yu ca bn v mt lnh vc k thut hoc mt th trng
nht nh (v d, nu l k ton, bn phi nm r cc nghip v
chuyn mn nh: k ton thanh ton, k ton thu, k ton ti
sn c nh, k ton cng n, k ton doanh thu - chi ph, bo co
thu Ngoi ra bn cng cn phi nm r kin thc v php lut
v k ton). C th ni, kin thc chuyn mn l mn hng c
nhu cu cao i vi cc chuyn gia tuyn dng.
B QUYT DU KCH
Nn kinh t mi v xu hng ct gim chi ph buc

cc nh qun l phi chn ng vin no c th mang n
cho h nhng gi tr sinh tn trong tnh hnh cnh tranh
khc lit nh hin nay. Mi ngy u c nhng ng vin
135
gii giang n g ca nh tuyn dng nn nu mun c

ch , bn cn phi:
Th hin rng bn hn hn nhng ng vin khc. Hy cho
h thy bn mang n nhiu ng gp mi, thit thc cho
v tr m nh tuyn dng ang cn.
Nhn mnh n kinh nghim b sung trong th ng.
Khai thc mi mi quen bit v tn dng li gii thiu ca

cc cu sinh vin nhng ngi trng danh ting.
Nng cao kin thc chuyn mn ca bn.
BC TH NG DUY NHT BN CN
Th ng tit l vi nh tuyn dng nhng thng tin g v bn? Bc
th ng da trn ni dung in sn vi li cho Knh gi ng/B ch cho
nh tuyn dng thy bn qu li suy ngh v khng chu tm hiu tn
ca ngi bn nh gi th, t suy ra bn thuc loi ngi khng sn
sng n lc hn khi cn. Bn ngh rng ti kht khe? Khng u. Bn
c th qun ht mi chuyn nhng bn khng c php qun mt
iu n gin rng li cho ng cch l ht sc quan trng, c bit
l trong th ng. Chc chn l nh vy!
Th ng c th c xem nh mt li cho hng c nhn v
nhng bc th cho hng thnh cng trc tin phi khin ngi
c cm thy hng th. Nu bn thc hin ng cch, th ng s
l c hi gip bn tin xa hn h s tm vic, ng thi hng n
iu nh tuyn dng quan tm nht l chnh bn thn h.
136
Ngh thut sn vic 2.0
Hy t bn vo v tr ca nh tuyn dng. H s ca bn ch
l mt trong s hng chc, thm ch hng trm h s khc m h
phi c. Hu ht cc nh tuyn dng s c lt qua ni dung th
ng trc, sau nhanh chng lc ra nhng h s th v cn c k
li. Ni chung, nh tuyn dng thch th ng bi y l mt cng c
sng lc rt tt, tuy nhin h vn cn mt s l do quan trng khc:
Th ng ni cho h bit ti sao bn quan tm n cng ty h -
hy nh rng y khng phi ni v bn, m l v h.
Th ng th hin kh nng vit th ca bn: ni dung th c
sc tch khng, c m t c hnh nh con ngi bn khng...
y cng l mt k nng thit yu ca cc nh qun l hin i.
Th ng cung cp cho nh tuyn dng ci nhn bao qut v cc
thnh tch ca bn, bi v nhng thnh tch ny s gn lin vi nhu
cu ca h, cng nh tr li c cu hi ln nht trong u h l
bn c th gip h gii quyt vn h ang i mt khng.
Mc ch ca th ng l thuyt phc ngi c u tin ra
quyt nh chn bn ti phng vn. Th ng v h s c th c
chuyn tay nhiu ngi trc khi chnh thc n tay ngi c quyn
quyt nh, v vy bn cn phi i tht ng hng ngay t nhng
bc u tin. y l c hi cui cng bn ni bt gia m
ng. Th ng ca bn cn thuyt phc nh tuyn dng rng khng
phng vn bn l h t nh mt mt c hi.
Ban u, nh tuyn dng s khng bit bn l ai v h cng
khng quan tm ti iu . H c nhng kh khn cn gii quyt
v nhng c hi cn khm ph v bn c th l mt c hi, cng
137
c th khng. Bn c th l ngi c nng lc nht trong lnh vc

chuyn mn ca bn, nhng nu bn khng kt ni c nhng k
nng ca bn vi nhu cu ca nh tuyn dng th s khng ai bit
bn. Hy lm cho nh tuyn dng tin rng bn c th gip h t
mc tiu t ra, khi h s mi bn n phng vn.
Bn hy tham kho th ng trong mt H s Du kch mu:
1 Knh gi ng Smith,
2 ng ang s hu c cng ngh hin i ln c hi kinh
doanh tuyt vi. V y chnh l thi im ng xy
dng mt cng ty ln mnh. l l do ti sao chng ta
cn gp nhau. Ti c th ni vi ng rng ti l mt nh
qun l xut sc, nhng ti sao chng ta khng cc con
s chng minh iu ?
3 y l mt s v d v thnh tch ca ti trong qu kh v ti
hon ton c th mang li nhng kt qu nh vy cho ng.
ABC Corp. Tng doanh thu t 0 n $40.000.000 trong
5 nm. Trn cng v mt ngi ng sng lp v sau
l Ch tch cng ty, ti gip ABC Corp. pht trin t
ba nhn vin ban u ln 350 nhn vin lm vic 10 chi
nhnh vi tng doanh thu ti $40.000.000.
EFG Mega Corp. Tng gi c phiu t $0,69 ln $7,10 trong
vng 2 nm. Ti gia nhp cng ty vi cng v Ph ch tch
ph trch khu vc Bc M vo thi im cng ty l lin tip
sut by qu, khin gi c phiu gim xung cn $0,69. Ti
mang li cho cng ty tm qu lin tip c li, ng thi tng
138
Ngh thut sn vic 2.0
mc c tc, t a gi c phiu tng n $7,10 trc khi

cng ty c mt cng ty khc mua li.
XYZ Inc. Thnh lp v bn cng ty trong vng 4 nm. Bt
u vi v tr Ch tch v sau l Gim c iu hnh, ti
gii thiu v xc tin thnh cng thng v sp nhp
XYZ Inc. vi tp on Bigger Systems.
4 Ti ngh ng nhn ra rng ti l nh iu hnh xut sc
trong vic qun l cc cng ty mi khi nghip, thay i tnh
hnh kinh doanh ca cng ty t l sang c li nhun, thc
y nhng cng ty chm tng trng. Ti t c nhng
thnh cng ny v to ra hng trm triu -la doanh thu
nhng th trng khc nhau trong nhng iu kin kinh
t khc nghit. Ti tch ly c nhiu kinh nghim, tm
nhn v k nng lnh o s kt hp m ng cn c gip
cng ty pht huy ti a tim nng pht trin.
5 Ti s gi in cho ng vo th Ba, ngy 10 thng Su lc
8 gi 30 sng sp xp thi im thch hp cho chng
ta trao i thm. Nu thi gian ny khng thun tin cho
ng, ng vui lng yu cu c Jones gi cho ti sp xp
mt cuc hn khc.
Trn trng,
6 Bob Smith
www.bobsmith.com
bobsmith@bobsmith.com
212-555-1212
139
y l mt th ng theo kiu du kch c tch thnh tng

phn bn phn tch v hc hi.
1 Th c gi trc tip n nh tuyn dng v gi bng tn
ring. Hy lm mi cch c th bit tn ca ngi c quyn
tuyn dng bn.
Phn thu ht s ch ca ngi c tht tuyt. Anh ta lm
ti phi ch .
2 4 C on ny l phn y L Nhng G Ti C Th Mang Li
Cho ng. Ba gch u dng on ny cho thy ng vin ny
c th qun l thnh cng mt doanh nghip mi thnh lp,
thay i tnh th, nh v v cho bn thnh cng mt cng ty.
ng vin t th t u tin cho nhng thng tin quan trng
nht v dn dt suy ngh ca nh tuyn dng.
ng vin ng rng tip theo cn nhiu thng tin th v v gi
nh tuyn dng nn c tip h s tm hiu thm.
5 Trong trng hp nh tuyn dng khng gi cho ng vin trc,
ng vin s gi nh cp trong th ng.
6 Thng tin lin lc ca ng vin c trnh by r rng v chi
tit nh tuyn dng tin s dng.
Bn ngh l th ny qu to bo? Khng. Nu ti ang cn tm
mt ngi bit vic, ti s gi ngay cho ng vin ny.
Hy ghi nh chi tit c o ny: nu bn cp n vic bn
gip mt cng ty tng doanh thu t 0 n 40 triu -la trong vng
140
Ngh thut sn vic 2.0
5 nm ti mt ba tic ngoi tri nh hng xm, ai ny s ngh

rng bn ang khoc lc. Nhng nu bn vit trong th ng v c
h s th bn l ngi rt khn kho, bi cc thng tin bn a ra
hon ton c th kim chng c.
Cc nh tuyn dng thch nhng ngi c trch nhim, quyt
tm theo ui mc tiu, c kh nng lm ch bn thn, v l th
ng ny th hin tt c nhng phm cht .
Bn ch cn iu chnh i cht ni dung ca th ng ny l c
th dng c cho nhiu mc ch khc nhau. Thng thng, hai
on c th thay i l on u v on cui ca th.
V d on ny:
ng ang s hu c cng ngh hin i ln c hi kinh doanh
tuyt vi. V y chnh l thi im ng xy dng mt cng
ty ln mnh. l l do ti sao chng ta cn gp nhau. Ti c
th ni vi ng rng ti l mt nh qun l xut sc, nhng ti
sao chng ta khng cc con s chng minh iu ?
C th tr thnh:
C phi mt trong nhng khch hng ca ng [tn khch hng
c th c thay bng tn ca ng nghip nhm phc v cho
mc ch xy dng mi quan h] s hu cng ngh hin i
hoc mt th trng rng ln v ang cn lc y ln pht
trin? Nu vy, c l chng ta nn gp nhau. Ti c th ni vi
ng ti l mt nh qun l xut sc, nhng ti sao chng ta
khng cc con s chng minh iu ?
141
Ti cam oan vi bn rng phn m u nh th ny s mang

n cho bn mt cuc gi t chuyn vin tuyn dng hoc ng
nghip, nu h bit mt v tr no ang tuyn.
Nhng cch m u khc cho th ng kiu du kch
Sau y l ba cch gip bn m u th ng, c lit k theo
th t gim dn v mc hiu qu:
1. S gii thiu ca ai : Bill Smith [ABC Corp.] ni rng ti
c th lin h vi ng bi v.
y l lc bn nn a mt ci tn vo th ng ca bn, nht
l khi nh tuyn dng nh gi cao ngi tn Bill . Bn cng
nn cho Bill bit trc l bn cp n tn anh y trong th
ng ca mnh, ng thi hi thm nhng thng tin khc m Bill
bit v nh tuyn dng ny. Nhng thng tin ny c th to ra
n tng tt p ban u, nu bn c mi phng vn.
2. cp ti mt bi bo hay mt bi din vn: Bi bo vit v
dch v khch hng ca ng trn t Business Journal ngy 27
thng 2 nm 2009 tht xut sc. Ti cng p dng ba trong s
cc k thut ca ng v tng doanh thu ln 65% trong sut
nm nm ti ph trch qun l quan h khch hng ti Tp
on National Widget. Ngoi ra, ti cn tm thy hai phng
php hu hiu gip chng ti gi chn mt khch hng ln.
Nu vy, c l chng ta nn gp nhau. Ti c th ni rng ti l
mt nh qun l xut sc, nhng ti sao chng ta khng cc
con s chng minh iu ?.
142
Ngh thut sn vic 2.0
Cch ny thng c p dng khi bn khng th tm ra mi

lin kt no khc. D khng ai quan tm bn c loi bo
hay tp ch no, nhng nu bn nhanh chng cp n nhng
li ch thit thc bi bo mang li, gip bn ci thin tnh
hnh kinh doanh, gip cng ty gia tng li nhun, th bn s c
mt phn m u n tng.
Nu ngi c nu tn trong bi bo khng phi l tc gi
ca bi bo , bn hy c gng lin h vi tc gi hi thm
thng tin vi s h tr ca cc cng c tm kim trc tuyn.
Trang Google c th tm thy mi thng tin bn cn. Thm
ch, bn c th gi in cho tc gi hi thm v ngi c
phng vn trong bi vit. Phng vin bao gi cng l ngun
thng tin tuyt vi.
3. Cu hi hoc tiu : S c v cng ngh thng tin nh hng
n thi gian v tin bc ca cng ty ng nh th no? Ti tin
mnh c th gip ng gii quyt vn ny.
Ti thch cch tip cn ny v ch s dng khi nhng cch tip
cn khc khng mang li hiu qu. L mt du kch, bn bit
thi gian bn c thu ht s ch ca nh tuyn dng ch
vn vn vi giy, v vy hy i thng vo vn . Mt khi bn
lm cho nh tuyn dng ch , bn cn tip tc a ra nhng
thng tin li cun, hp dn i vi nh tuyn dng, khin ng
ta c n dng cui cng.
Mi cu mi t y u qu gi. Cc on phi lin kt cht
ch vi nhau. Dng suy ngh ca bn phi tht r rng, mch
143
lc. Th ca bn l dnh cho nh tuyn dng c, ch khng

phi cho bn, v vy khi bn ngh mt cuc hn, nh tuyn
dng s hiu vic l nhm mang n li ch tt nht cho h.
CCH YU CU MT CUC PHNG VN TRONG

TH NG
Trong nhiu nm, ti khuyn bn b v ng nghip nn kt
thc th ng ca h theo cch sau cch tht s mang li kt qu
tt p cho h. y l mt v d:
Ti s gi cho ng vo th Ba, ngy 10 thng 6, lc 8 gi 30 sng
sp xp thi gian thch hp cho chng ta gp nhau trao i thm.
Nu thi gian ny khng thun tin cho ng, ng vui lng yu cu
c Smith gi cho ti sp xp mt cuc hn khc.
Ghi ch: Bn cn d hi bit tn ngi th k hoc ngi
trc tip m e-mail, sau a tn ca h vo th ng ca bn. Chi
tit ny rt hiu qu, bi ngi c s ngh ngay rng: , ng vin
ny nhit tnh n mc tm hiu xem ai l ngi chu trch nhim
sp xp lch lm vic cho mnh. Mnh t hi, nu ngi ny lun c
nhng hnh ng sng to nh th, liu anh y/c y s c nhng
tng thng minh no ng gp cho cng ty?.
Nh tuyn dng s phn ng th no vi chin thut yu cu
mt cuc phng vn ny?
Yu cu mt cuc phng vn ca bn c th lm ngi c
hng ng, cng c th khin h bc tc, nhng n s lun to ra
mt phn ng. Mt nh tuyn dng khi c yu cu ny c th:
144
Ngh thut sn vic 2.0
Vt ngay bc th vo st rc.
Gi cho bn lp tc.
Yu cu tr l gi in bo cho bn bit khong thi gian c
th tip bn.
Ghi ch trn lch lm vic v i xem bn c gi nh vit
trong th khng.
Thng thng, nh tuyn dng s ch ng gi cho bn hoc
i xem bn c gi cho h vo thi im bn ni khng. Nhng
ngi p dng chin thut kt thc th ng theo cch ny cho
bit cc nh tuyn dng thng nhc in thoi ngay sau ting
chung u tin v ni: Ti ang ngi i xem liu anh/ch c gi
in hay khng?.
Nu nh tuyn dng khng c trong vn phng lc bn gi n,
hy li li nhn: Rt tic, ti gi nhng khng gp ng. Ti hy
vng ng s gi li vo khong (cho thi gian c th) gi ngy hm
nay. Hoc bn c th lin lc vi ngi tr l v yu cu sp xp mt
cuc hn. Nu nh tuyn dng quan tm n bn, ng y s gi li cho
bn v bn nghin cu v bit c nhu cu ca ng y ri.
PHN THNG! MT CCH KT THC TH NG

MI L
y l cch kt thc th ng k l, bt thng v tuyt vi dnh
cho cc du kch sn vic chn chnh: thm dng Ti bt cui th,
ngay di tn v ch k ca bn.
145
lm g?
Hy m mc Th rc trong hp th in t ca bn. Th rc y
l nhng th qung co hoc cho hng kiu nh mi lm th tn dng,
t mua bo di hn, mua 10 CD vi gi r Bn hy nhn xung cui
th. Bn thy g? 98/100 ln bn s c c dng Ti bt.
Ti sao? Cc chuyn gia qung co pht hin ra rng c gi
hu nh khng bao gi b st phn Ti bt, d c th h khng
xem ni dung th. Nh vy, bn c th nhn c nhiu cuc gi
hn t cc nh tuyn dng ch bng cch thm phn Ti bt tht
th v cui th ng ca bn.
Bn hy ngh ra mt thng ip m bn tht s mong mun
nh tuyn dng s c ri a vo phn Ti bt.
Sau y l vi v d bn tham kho.
1. Ti bt: Nu hin ti cng ty ng khng c nhu cu tuyn dng,
vui lng chuyn gip h s ca ti cho ngi no cn thay i
cn cn li nhun t l 400.000 -la sang c li 800.000 -la
trong vng hai nm, nh kt qu ti mang li cho cng ty c
ca ti.
2. Ti bt: Vui lng gi cho ti theo s in thoi _______
bit ti sao ngi qun l trc y ca ti thng nhn xt:
Ti ch c th ni nhng li nhn xt tt p nht v Dan.
im mnh ca Dan l gii quyt vn , kp thi dn xp n
tha cc tnh hung kh khn v lun sn sng lm thm gi
khi cn thit. Dan l mt thnh vin tuyt vi ca nhm.
146
Ngh thut sn vic 2.0
Hy tn dng li th ca phn Ti bt v ng qun rng mi

ngi quen tm kim v c phn Ti bt trong cc bc th. Vi
mo nh ny, bn s nhanh chng ginh u th hn so vi nhng
ngi tm vic bnh thng khc.
147
Chng 6
NN KINH T
TUYN DNG 2.0
Cch iu khin c cng
sn vic ca bn
Chin lc m khng c chin thut l con ng n
chin thng chm chp nht. Chin thut m khng c
chin lc t s dn n tht bi.
- Tn V
QUY LUT TH NHT CA

NN KINH T TUYN DNG
Trong x hi v nn kinh t da vo tri thc, chin thng

s thuc v cng ty no bit thu phc nhn ti.
Cha bao gi cc gi tr to ln c to ra t nhng tng

thng minh v cc m hnh kinh doanh tin tin nhiu nh hin
nay. Ch nhn ca cc tng thng minh ngy cng tr nn t
gi, cn cch thc s dng v qun l nhng ti nng cng lun
bin i khng ngng. Ngy nay, cc vn v nhn khu hc ang
lm thay i hon ton th trng tuyn dng lao ng. Hng trm
triu ngi thuc tui lao ng ca thi k bng n dn s s
149
ngh hu vo cui thp k ny. S iu chnh th trng nm 2008

khin nhiu ngi cn nhc li k hoch ca mnh. Khng ai
bit iu ny s nh hng ra sao n ngun cung lao ng, nhng
chc chn s khin cho vic tm kim v gi nhn ti tr nn kh
khn hn.
Bn cng ng nhm ln gia Cuc chin ginh nhn ti
hm nay vi Cuc chin ginh bt k nhn ti no thnh hnh vo
cui nhng nm 90. Ngi lao ng trung bnh v nhn ti l hai
khi nim hon ton khc nhau. Du bit trong mi con ngi u
c th n cha mt s ti nng no , nhng khng phi ai cng
c xem l nhn ti ch thc.
QUY LUT TH HAI CA

KINH T TUYN DNG
Bt chp t l tht nghip cao hay thp, th trng nhn

lc vn si ng v khc nghit. Cc nh tuyn dng sn sng
tr mc lng cao ngt c c ngi gii nht trong s
nhng ngi gii nht.
Vi nhng ngi ti nng, con ng nhanh nht thm nhp

th trng vic lm ngm l thng qua cc chuyn vin tuyn dng.
Trong bt c iu kin kinh t no cng vy.
150
Ngh thut sn vic 2.0
KINH T TUYN DNG 101

Di y l tng quan v c cu t chc ca ngnh tuyn dng.
Dch v t vn tuyn dng
Bn loi cng ty tuyn dng chnh
Hu trng tuyn dng
Cc quy tc hn phng vn
Cc cu hi thng gp (v phn tr li)
Nu bn hiu r tr chi sp tham gia, bn s c nhiu li th
ginh chin thng.
Dch v t vn tuyn dng
Nhn vin ngnh nhn s thng s dng thut ng chung l dch
v t vn tuyn dng m t cc c nhn hoc cng ty gip h tm
ng vin theo nhu cu cn tuyn. C th bn quen hn vi thut ng
chuyn vin tuyn dng mt thut ng bao hm nhiu cp khc
nhau nh chuyn gia tuyn dng nhn s cp cao, chuyn gia tuyn
dng ni chung v dch v cung cp nhn s tm thi.
Ngnh tuyn dng c hai c im ni bt l doanh thu khng
l v cnh tranh khc lit. Doanh thu ton cu ca ngnh ny c
tnh khong 410 t -la, trong nc M chim gn mt na vi
hn 20.000 cng ty cung cp nhn s v 174.532 chuyn gia tuyn
dng. Cn y l nhng thng tin cn thit cho chin dch tm vic
ca bn:
151
Ngnh ny cnh tranh rt mnh m.

Cc chuyn vin tuyn dng him khi trao i thng tin vi
nhau (do tnh a nghi ngh nghip).
Cc chuyn vin tuyn dng lm vic v h, khng phi v bn.
Khng c cc kha hc hoc o to chuyn vin tuyn dng.
Khng c quy tc o c chnh thc no cho ngnh ny.
Vic cp giy php ng k hot ng gn nh khng tn ti.
o to t vn kim c nhiu tin.
S trng thnh trong ngh chnh l iu to nn s khc bit
gia cc chuyn vin tuyn dng. C hai trng phi chnh: nhng
chuyn vin tuyn dng c o to bi bn, nhng thiu kinh
nghim thng lm cho nhng cng ty nhng quyn thng mi
ln; trong khi i ng chuyn vin cp cao dy dn kinh nghim
chuyn mn th coi y nh ngh tay tri v thng lm cho cc
cng ty nh, mi m. Mi trng phi u c c th ring. iu
ny gii thch ti sao mt s chuyn vin tuyn dng hiu bit tng
tn v ngnh ngh ca bn, trong khi nhng chuyn vin khc c
th ch nghe ni s s. Vic phn bit c hai trng phi ny
s gip bn gia tng c hi thnh cng trong chin dch tm vic.
Bn loi cng ty tuyn dng chnh
Cc nh qun l than phin khi h cn tm ngi ph hp cho
nhng v tr i hi mt s k nng hay kinh nghim c bit m qung
co ng tuyn hu nh khng h tr c g. Do , ngy cng nhiu
152
Ngh thut sn vic 2.0
cng ty tm n cc chuyn vin tuyn dng chuyn nghip nh tm

nhn ti, bi v nhng ngi gii giang thng khng t nguyn gi tay
ln v ni: Ti y!.
Cc cng ty tuyn dng ni chung c t chc theo bn loi
hnh chnh v mi loi hnh s hng n mt s i tng khch
hng khc nhau. Ch cn hiu r s khc bit , bn s bit ai c
th gip bn v ai ch cho bn nhng li ha ho huyn.
Bn loi hnh cng ty tuyn dng l:
1. Cng ty tuyn dng nhn s cp cao.
2. Cng ty tuyn dng ni chung.
3. Dch v cung cp nhn s tm thi.
4. Cng ty cung cp nhn s theo hp ng.
Cng ty tuyn dng nhn s cp cao

Hon ton bnh thng khi nhng tay sn vic nh gi sai
quan im ng gi cho chng ti, chng ti s gi cho bn ca
hu ht cc hng tm kim nhn s cp cao, v h c tip tc ch
i trong hy vng. y c mt quy tc m bn nn ghi nh: h
lm vic khng phi v bn. Cc cng ty thu chuyn gia tuyn dng
nhn s cp cao (Executive Search Professional ESP) tm gip
h ng vin ph hp vi mt s v tr c th, c bit l nhng v
tr ng vai tr quyt nh i vi vn mnh ca cng ty. Theo kinh
nghim thc t, khi doanh nghip cn nhn s v tr cng cao,
vic tm kim ng vin t yu cu cng ko di v kh khn, v kh
153
nng h phi thu mt hng tm kim nhn s cp cao cng ln. V

vy, cc ESP c tr ph rt cao, d nhng ng vin h gii thiu
c c tuyn dng hay khng.
Khi v tr cn tm l gim c iu hnh, ch tch, ph ch tch
hoc thnh vin hi ng qun tr, mt ESP s cng trao i vi
ban tuyn dng ca doanh nghip v tt c cc tiu ch tuyn chn,
sau gi cho ban ny danh sch cc ng vin tim nng l nhng
ngi p ng c cc tiu chun kht khe . Cng vic ca mt
ESP lc ny l thuyt phc cc ng vin tim nng ng xem xt
v tr mi, ng thi nh gi mc ph hp ca tng ng vin.
Cc hng tm kim nhn s cp cao thng khng quan tm
nhiu n ngi tm vic, nu c ch l b sung h s vo c
s d liu ca h. Do , s mt cng v ch nu bn c chy theo
nhng cng ty ny, trong khi bn ang bn rn vi qu trnh tm vic
ca mnh. Hy c h t tm ra bn, bi nu bn tht s xut sc,
sm mun g nhng cng ty tuyn dng nhn s ny cng s bit
bn u.
Tuy nhin, bn c th thc y qu trnh ny v lm cho nhiu
ngi bit n mnh bng cch tham gia vo cc hi hay hip hi
no . ng thi, bn hy gi cho cng ty tm kim nhn s cp
cao mt h s qua e-mail cng mt bn in bng ng bu in.
ng gi in hi xem h nhn c h s ca bn cha v hnh
ng ny cho thy bn ch quen t duy kiu n thun, thm ch
ang n lc mt cch tuyt vng mong tm mt cng vic nh .
Nhng cng ty tuyn dng nhn s cao cp ch ch ng gi in
cho bn khi h c mt v tr ph hp. cng l cch h kim tin.
154
Ngh thut sn vic 2.0
V vy, hy gi h s ca bn ti tt c cc cng ty tuyn dng nhn

s cao cp trong thnh ph ni bn ang sng, hoc nhng cng ty
ph hp vi k nng hay ngnh ngh ca bn.
Cc cng ty tuyn dng ni chung
Cc cng ty tuyn dng ni chung cng chia hai loi: hp tc
lu di hoc theo v vic, v c hai loi hnh ny u mang li ch
li cho bn:
1. Loi hnh hp tc lu di
Mt cng ty tuyn dng c mi hp tc lu di vi mt doanh
nghip th hnh thc hot ng ca n cng tng t nh mt
cng ty tuyn dng nhn s cp cao. H s c tr ph c bn
hng thng, ngoi ra cn c tr thm mt khon ty theo
tng v tr m h tuyn c cho doanh nghip. Cc cng ty
tuyn dng l i tc lu di thng c mi quan h c quyn
vi doanh nghip v c th cn ng vai tr ngi chiu m
nhn ti khng chnh thc cho doanh nghip.
2. Loi hnh hp tc theo v vic
Nhng cng ty tuyn dng kiu ny c th gii thiu ng vin cho
cc doanh nghip, nhng h ch c tr tin khi ng vin h gii
thiu c tuyn dng. Do , cc cng ty kiu ny thng cnh
tranh vi nhau gii thiu ng vin cho cng mt v tr. Thi gian
gi vai tr then cht nn bn phi sn sng tham d phng vn
ngay khi c thng bo.
155
i khi, cng ty tuyn dng cn l ngi xng v s ng

c hai vai l nh tuyn dng v ngi sn vic. Bn hy tm mt cng
ty tuyn dng chuyn v lnh vc bn ang lm hoc lnh vc bn
mun tham gia. Nu c th, bn nn tm mt cng ty tuyn dng
trc khi bn cn tm vic khong su thng, bi v h cng cn thi
gian tm kim cc v tr thch hp vi k nng v yu cu ca bn.
ng tm cch qua mt nhng cng ty tuyn dng c mi quan
h hp tc lu di vi doanh nghip. Trong khi bn ngh rng mnh
ang gip doanh nghip tit kim khon ph phi tr cho cng ty
tuyn dng th hnh ng qua mt cng ty tuyn dng li cho thy
bn l ngi khng ng tin trong mt c cng ty tuyn dng ln
doanh nghip. Hnh ng ca bn s khin bn mt im vi
doanh nghip, trong khi cng ty tuyn dng s gch tn bn trong
danh sch d phng. Vy l bn t mnh nh mt c hai c hi.
Cc cng ty tuyn dng khng lm vic v bn, m v li ch ca
chnh h. Bn ch l mt trong nhng sn phm m h c v h
d tnh ht nhng ri ro cng chi ph khi gii thiu bn cho doanh
nghip. Th nn, hy chc chn rng bn bit mnh mun g trc
khi lin h vi cc cng ty tuyn dng, cng nh m bo rng cc
cng ty ny hiu r cng vic bn ang tm kim thng bo lch
trnh cc cuc phng vn m h sp xp cho bn. Nu bn ang b
tc v mun tm mt chuyn vin tuyn dng uy tn, hy nh bn
b gii thiu nhng chuyn vin tuyn dng m h tng hp tc.
Bn hy tn trng cc chuyn vin tuyn dng v ng lm phin
h mt cch khng cn thit.
156
Ngh thut sn vic 2.0
Dch v cung cp nhn s tm thi
Cng ty chuyn cung cp nhn s tm thi c chc nng ging

nh chnh tn gi ca n, tc l cung cp cho doanh nghip mt s
nhn lc tm thi nhm gii quyt cng vic theo ngy hoc theo
hp ng trong nhng khong thi gian nht nh.
Do ngun vn nhn lc c th c hch ton nh bin ph
nn cc doanh nghip u mun thu nhn vin lm vic theo
d n v duy tr hp ng ny cho n khi d n kt thc. Thng
thng, chnh cc cng ty cung cp nhn s tm thi ny s tr
lng cho bn.
Cc cng ty cung cp nhn s tm thi l ni l tng bn
khi nghip vi ngnh ngh hoc cng vic m bn yu thch. Khi
bn bt u trn cng v mt nhn vin tm thi ngha l bn
ng u danh sch nhng ng vin c kh nng c cng ty
chuyn sang v tr lm vic lu di.
Cc cng ty cung cp nhn s tm thi u c khch hng thn

thit, do , bn c th ng k vi cng nhiu cng ty cng tt,
min l chng cng hot ng trong ngnh ngh bn yu thch. Sau
, bn hy lin lc vi h hai tun mt ln hi v nhng thng
tin mi cp nht. Mi khi bn c c hi tham gia mt d n no ,
hy n lc cng hin ht mnh v xy dng mt hnh nh tt nht c
th. Nu lm c nh vy, cc cng ty s yn tm khi bn tham
gia cc d n m h k kt vi khch hng. Mi cng ty loi ny
thng c khong trn di 100 khch hng. V ch cn ng k vi
157
10 cng ty hng u l bn c c hi tip xc vi hn 1.000 doanh

nghip. Nhng vic cn li l ca bn.
Cng ty cung cp nhn s theo hp ng
Cc cng ty ny thng cung cp nhn s cho nhng d n c
bit, hoc b tr ton b nhn s cho mt phng ban no nhm p
ng nhu cu ca doanh nghip trong iu kin tnh hnh ngn sch
(lng bng/phc li) hn hp. Ni mt cch n gin, nhn vin ton
thi gian ca doanh nghip s c nhn lng t mt qu lng hon
ton khc vi qu lng dnh cho nhn vin hp ng. Th nn khng
c g l khi mt doanh nghip d ang hn ch tng s lng nhn vin
chnh thc vn c th thu thm nhn vin hp ng. Vy th nhn vin
hp ng v bn cht l nhn vin ca cng ty cung cp nhn s theo
hp ng.
Cng ging nh cc nh tuyn dng khc, cng ty cung cp
nhn s theo hp ng mang n cho nhn vin y cc phc
li vi mc lng rt cnh tranh, v i khi l nhng cng vic ko
di nhiu nm. Bn c th bt gp nhn vin hp ng hu ht
mi ngnh ngh v hu ht cc v tr, chng hn nh chuyn vin
my tnh, trng phng nhn s, k s, y t, thm ch l gim c
iu hnh, min l cc k nng chuyn mn p ng c yu cu
ca khch hng.
Hu trng tuyn dng

Cc cng ty tuyn dng chnh l b mi bi h kt hp hai
ngi l li vi nhau theo mi quan h hn nhn kinh t m c i
158
Ngh thut sn vic 2.0
bn cng c li. Nu bn hiu r hn c ch hot ng ca quy

trnh ny, bn s bit phi lm g t c kt qu mong mun.
Hu ht cc cng ty tuyn dng u xy dng mt quy trnh
tm kim v thu ht cc ng vin hng u vi nhng bc ch yu
nh sau:
1. Phn tch nhu cu: Trc khi tm kim ng vin, mi cng
ty tuyn dng u phi tm hiu cc yu cu m nh tuyn
dng a ra cho v tr cn tuyn. Cng hiu r nhu cu tuyn
dng ca doanh nghip, kh nng thnh cng khi tm kim ng
vin cng cao.
iu bn cn bit: y chnh l giai on cc cng ty tuyn dng
d tht bi nht. Nguyn nhn thng l doanh nghip khng xc
nh c nhng k nng hoc phm cht m h mun ng vin
phi c, v th h khng th t ra yu cu chnh xc cho cng ty
tuyn dng. Chng hn nh tuyn dng a ra mt i hi ht sc
m h: Ti s nhn ra ngi ti mun tuyn dng ngay khi ti gp
ngi . D ch l hn hu nhng chuyn ny i khi vn xy ra!
2. Tm kim ng vin tim nng: Sau khi tm hiu yu cu
ca doanh nghip, cng ty tuyn dng s lp danh sch cc ng
vin tim nng. Nu l hi xa xa (cch y khong nm nm),
mt chuyn vin tuyn dng phi mt t ba n bn tun ch
lm ng mt vic l thu thp y tn v thng tin mi nht
ca cc ng vin tim nng. Ngy nay, cc cng c nh LinkedIn,
Google gip giai on ny tr nn d dng hn.
159
iu bn cn bit: Trong thi i ngy nay, nu tn bn khng

nm trong danh sch cc ng vin tim nng ca chuyn vin
tuyn dng, bn s khng bao gi nhn c cuc gi no. Vi
nm trc, cc chuyn vin tuyn dng phi hi: Bn quen
ai?, cn by gi h bit thng tin ny trc khi gp bn v vic
tm kim ng vin kt thc thm ch trc khi cng ty tuyn
dng bit n s tn ti ca bn.
3. Danh sch s tuyn, tuyn dng v phng vn: Mc
ch ca chuyn vin tuyn dng l tp trung thi gian ca
chnh h v ca khch hng vo vic phng vn cc ng vin
ni bt. Nhng yu t quyt nh trong phng vn l nh gi
c nhn v s ph hp. Chuyn vin tuyn dng s rt gn
danh sch t 100, 200 ngi hoc hn xung thnh mt danh
sch s tuyn ch 20 ngi. Sau , h s tip cn cc ng
vin ny, sng lc v thu ngn danh sch xung cn khong
10 ngi. Bc ny c hon thnh kh nhanh. Chuyn vin
tuyn dng ch cn gi mt cuc in thoi cho mi ng vin
v nh gi tng ngi qua cuc gi ny. Ch trong vi pht
tr chuyn, chuyn vin tuyn dng kp thi phn tch cc
yu t nh kin thc, kinh nghim v thi ca ng vin.
Cc cuc phng vn chi tit sau l c hi chuyn vin
tuyn dng nh gi tng ng vin mt cch ton din. Sau ,
mt hoc hai ng vin s c sp xp tham gia phng vn vi
khch hng. V nh bn thy, c rt nhiu cng on c
thc hin sau hu trng, nhng vic nh gi lun din ra
sut quy trnh tuyn dng.
160
Ngh thut sn vic 2.0
iu bn cn bit: Nu bn nhn c cuc gi t chuyn vin

tuyn dng, xem nh bn p ng mt s tiu chun c bn
v c ti 60% c hi. Hy th hin thi lch thip v ha nh
trong sut thi gian phng vn. Hy l chnh bn, nhng ng
mn hn. Hy t tin. Bn lun bit mnh cn g v c hi m
chuyn vin tuyn dng mang n c ph hp vi con ng
s nghip ca bn khng. Chuyn vin tuyn dng s nh
gi mc ph hp ban u ca bn so vi cc i hi ca
doanh nghip. y l thi im nhy cm - bn c th d dng
vt qua, cng c th mc cn v l do v vn no . Nu
bn c x vi chuyn vin tuyn dng nh ngi bn tm tnh
hoc chuyn vin t vn hn nhn ri k l dng di v nhng
chuyn khng my lin quan, chc chn bn s b loi ngay tc
khc. Hy tn trng thi gian ca h v ch t nhng cu hi
ph hp vi v tr h ang tuyn.
4. Kim tra th gii thiu: Hu ht cc chuyn vin tuyn
dng u tham kho nhng li nhn xt, nh gi v ng vin
trc khi gii thiu cho khch hng. (LinkedIn c th c
xem l mt a ch l tng). Cc chuyn vin tuyn dng lun
c cch pht hin nhng thng tin m doanh nghip khng
bit, m y li thng l nhng thng tin m khng ng vin
no mun ngi khc bit. Tt nhin, cc chuyn vin tuyn
dng s tit l vi khch hng nhng thng tin ny. Th h tha
nhn mnh theo ui mt ng vin khng t yu cu, ch
quyt khng chp nhn mt hnh ng m sau h c th
phi tr gi t.
161
iu bn cn bit: Nu tht s tn ti nhng thng tin bt li

c kh nng nh hng n hnh nh ng vin ca bn th nht
nh cc chuyn vin tuyn dng cng s tm ra c. V vy,
bn hy ni ngay vi chuyn vin tuyn dng rng cng ty c c
th a ra nhng nhn xt khng hay v bn, ng thi ni cho
h bit l do. Nhn v thp ton m. Mt khi bn che giu v
chuyn vin tuyn dng t tm nguyn nhn, bn s khng
bao gi cn c hi gii thch iu na.
5. nh gi tnh cch: Cc bi kim tra tnh cch tr nn
bnh thng trong quy trnh tuyn dng nhn vin bc qun
l v c cp thp hn. nhiu doanh nghip, bn m t tnh
cch c xem xt chung vi nhng li gii thiu/nhn xt.
Bc m quan trng ny nhm gip doanh nghip yn tm
hn khi nh gi s ph hp ca bn vi nhng thnh vin cn
li trong nhm.
iu bn cn bit: Hy tr li cc cu hi mt cch thnh tht.
ng t ra khn ngoan hn bi kim tra, bi th no bn cng
thua. Cc bi kim tra c xy dng vi mc ch pht hin
ra nhng ngi gian ln. Bn s tht bi v t mnh ph hng
chic cu dn sang b bn kia. Cc doanh nghip ch yu cu
bn lm kiu bi kim tra ny khi h tht s quan tm n bn.
Bn hy hi xem bi kim tra ny s c dng vo vic g, sau
bnh tnh tr li da theo yu cu ca cng vic . c tht
k tt c nhng biu mu m bn c yu cu k vo. Bn phi
bit doanh nghip c th s dng nhng thng tin ny vo mc
ch g. Hy yu cu h gi cho bn bn gc hoc hy ngay kt
qu cc bi kim tra ny.
162
Ngh thut sn vic 2.0
6. Thng lng: Hu ht cc chuyn vin tuyn dng s cng

tham gia tho lun gip khch hng ca h thng lng
cc iu khon trong th mi lm vic. Trch nhim ca h l
t c s tha thun i bn cng c li.
iu bn cn bit: Hy chuyn vin tuyn dng lm trung gian
thng lng cc quyn li cho bn. Nh th, c hai bn s cm
thy d dng hn v vn cng c gii quyt nhanh hn.
7. Bt u lm vic v s bo lnh: Hu ht cc chuyn
vin tuyn dng s a ra thi gian bo lnh di hnh thc
m bo nng lc ca ng vin. Thi gian bo lnh thng ko
di t 30 n 45 ngy, nhng c th ln n su thng hoc
thm ch lu hn. y l khong thi gian doanh nghip th
thch v xc nh liu bn c tht s p ng cc yu cu ca
h khng. Trong trng hp xu nht, chuyn vin tuyn dng
c th c yu cu phi tm mt ng vin khc thay th, hoc
trong mt s trng hp, chuyn vin tuyn dng phi hon
tr cho doanh nghip khon th lao m h nhn.
iu bn cn bit: Khon th lao m chuyn vin tuyn dng
nhn c th hin cho cng sc h b ra tm kim ng
vin ph hp vi yu cu tuyn dng, v iu lin quan trc
tip n thi hn bo lnh cho mt ng vin. V d, nu mt
hng tuyn dng a ra thi gian bo lnh l mt nm th c
ngha l h phi rt vt v tm ra ng vin tht s ph
hp. Bt c khong thi gian bo lnh t hn no u b coi
l thin cn. Thng tin ny cho bn bit manh mi v khong
thi gian bn cn iu tra v c hi ngh nghip m chuyn
163
vin tuyn dng gii thiu nhm m bo l c hi tt cho

bn pht trin s nghip, ch khng phi l dp chuyn vin
tuyn dng kim tin mt cch d dng.
Ghi ch: R rng khi chuyn vin tuyn dng a ra khong
thi gian bo lnh cng lu, h s cng i din vi nhiu ri ro
v hiu sut lm vic ca bn. Do , chuyn vin tuyn dng lun
phi cao cc gi tr khi tm kim mt ng vin p ng c nhu
cu ca doanh nghip. iu ng ngha rng bn cng s phi
ch i mt quy trnh xt duyt c th ko di hng thng.
Cc quy tc hn phng vn
Nu mt chuyn vin tuyn dng gi cho bn, bn nn lm
nh sau:
Ni chung bn p ng mt s tiu chun c bn ca h.
ng hi ti sao h bit tn bn. Sau ny bn s cn nhiu dp
khc hi cu hi .
Ch nhn in thoi khi bn bit chc mnh c th ng hong
tr li cuc gi m khng phi lm lt s ai nghe thy. Nu
bn khng th trao i mt cch thoi mi, hy hi s in
thoi ca ngi gi v khong thi gian thch hp bn c th
gi li. B l cuc gi cng l mt cch hay, v bn s c c hi
kim tra thng tin v cng ty ca chuyn vin tuyn dng v
tnh hp l ca cuc gi. Hy xem trang web ca cng ty tuyn
dng bit h c thng tuyn dng cc ng vin nh bn
khng. Nu trang web ca h khng tn ti th l mt trong
164
Ngh thut sn vic 2.0
nhng du hiu cnh bo bn cn lu . Nu cng ty tuyn dng

s dng a ch e-mail ca cc nh cung cp dch v mng
nh Yahoo!, Hotmail, Gmail, bn li cng phi cn thn hn.
c th l mt mnh khe ca chnh cng ty bn ang lm: h
mun d tm nhng nhn vin c nh nhy vic nhm chun
b cho mt t sa thi sp ti. Nu h gi e-mail n a ch
e-mail chnh thc ca cng ty, bn nn tr li rng bn khng
quan tm n vic tm kim c hi ngh nghip mi (bn bit
y, cng ty c th kim tra ni dung e-mail ca bn mt cch
hp php). Sau , hy gi cho cng ty tuyn dng mt e-mail
khc t a ch e-mail c nhn ca bn.
Hy hi chuyn vin tuyn dng ba cu hi di y theo ng
trt t nh sau.
1. Cng ty ca anh/ch tng gii thiu thnh cng ng vin no
cho khch hng ny cha?
iu bn nn hiu: y l chi tit ng lu xc nh liu
cng ty tuyn dng ny c kh nng i din cho bn, cng nh
sp xp thnh cng mt cuc phng vn cho bn hay khng.
Bn cng nn hiu rng ngay c khi bn c mi phng vn
l do bn t c gng trong sut thi gian th doanh nghip
vn phi tr ph cho cng ty tuyn dng. Khoan , - bn ni,
- Ti thm ch cn khng bit l doanh nghip no!. Qu
t. Bn khng th thot khi tnh hung rc ri ny v bn phi
tm hiu mi thng tin trc khi quyt nh c chuyn h s
cho cng ty tuyn dng khng.
165
2. Cng ty ca anh/ch c phi n v c quyn tm ngi cho v

tr ny khng?
iu bn nn hiu: Nu cng ty tuyn dng ginh c tha
thun c quyn th y s l cng ty duy nht tm ngi cho
d n tuyn dng ny. Nu h khng c tha thun c quyn
th h ang phi cnh tranh vi cc cng ty tuyn dng khc,
thm ch vi c nhn vin tuyn dng ca khch hng m h
ang phc v.
3. Liu ti c th xem bn m t cng vic c khng?
iu bn nn hiu: Nu cng ty tuyn dng cha gp hoc
cha bn v bn m t cng vic vi khch hng (tc l cng ty
ni bn c th s lm vic) th khng hay cht no, nhng cng
cha hn l khng c cch gii quyt. Hy yu cu h ly cho
bn bn m t cng vic, sau c tht k v t cho chuyn
vin tuyn dng cng nhiu cu hi cng tt, cui cng hy
quyt nh liu c nn theo ui c hi ny hay khng. Trong
trng hp cng ty tuyn dng t chi yu cu ca bn (d
vic ny him khi xy ra), ti khuyn bn nn chm dt ngay
cuc i thoi. Thc cht, cng ty tuyn dng ny ch mun thu
thp h s ng vin b sung vo d liu ca h, cng c th
h ang pht trin kinh doanh v mun c trong tay vi b h
s mi ra mt khch hng tim nng.
Cc cu hi thng gp (v phn tr li)

Hi: Chuyn vin tuyn dng ch c mt bn m t cng vic
rt s si. Ti phi lm g trong trng hp ny?
166
Ngh thut sn vic 2.0
p: Bn cn nhanh chng tm hiu cc thng tin lin quan.

Cc doanh nghip u mong i bn s suy ngh v cn nhc mt
cch thn trng, trc khi h gp v trao i vi bn xem bn
c ph hp vi nhu cu tuyn dng ca h khng. D chuyn vin
tuyn dng c cung cp thng tin cho bn hay khng, bn vn nn
t mnh tm hiu vic . Hy tp trung nghin cu nm i th
chnh khin doanh nghip phi lo lng v d chng. Bn c th
bt u t danh mc sn phm hoc dch v mi nht ca cc cng
ty i th, sau lin h vi nhng mi quen bit ca bn d
hi thm thng tin. Bn cng c th li dng chc nng t cu
hi trn LinkedIn thu thp tin tc lin quan. y l cch nhanh
nht gip bn thm d kin ca 29 triu ngi.
Hi: Ti phng vn xong, nhng chuyn vin tuyn dng
khng gi in li cho ti.
p: Trc tin, bn nn tha thun vi chuyn vin tuyn
dng l s gi in cho bn ngay sau khi bui phng vn kt thc.
Bn ni vi h cha? Hay sau khi phng vn xong, bn tranh th
th gin v n tra? Lc ny, thi gian gi vai tr then cht. Tuy
nhin, bn c th gi v li mt li nhn lc quan cho chuyn
vin tuyn dng. Bn ng k cho h nghe nhng lo lng ca bn,
m hy dnh ch ny n khi bn gp trc tip chuyn vin
tuyn dng. Nh th, chuyn vin tuyn dng s khng c n tng
sai v bn. Nu chuyn vin tuyn dng khng gi ngay cho bn th
c th h ang bn rn, cng c th h ang tho lun vi khch
hng v ni dung bui phng vn (mc d chuyn vin tuyn dng
thng mun trao i trc vi ng vin, nhng khng phi khi no
167
cng vy). Bn hy kin nhn. Nu sau nm ngy m vn cha thy

chuyn vin tuyn dng gi li, bn c th ch ng gi cho h.
NG bao gi gi trc tip cho doanh nghip.
Hi: Ti c nn vit li h s dnh ring cho cng ty ny
khng?
p: C! Nhng h s bn gi trc y hon thnh s
mnh ca n v cc chuyn vin tuyn dng gi cho bn. Vic
bn thay i mt s chi tit trong cu trc h s khin nh tuyn
dng c ci nhn thin cm hn vi bn. Bn c th tham kho
kin ca chuyn vin tuyn dng, hi h xem liu c mu no ph
hp bn da theo chnh sa h s ca mnh. Hy hi chuyn
vin tuyn dng v cc k nng v kinh nghim ca bn xem cn
nhn mnh nhng im no thu ht s ch ca doanh nghip.
Hi: Ti cn chun b iu g trc khi gp nh tuyn dng?
p: Nu chuyn vin tuyn dng i cng vi bn, anh ta s
gii thiu thng tin s lc v kinh nghim v k nng ca bn vi
doanh nghip. Trong trng hp bn n mt mnh, bn hy ch
ng m u cuc trao i bng cch ni cho doanh nghip nhng
g bn bit v yu cu v trch nhim ca v tr h ang tuyn. ng
thi, bn phi hi doanh nghip liu nhng thng tin bn bit c
chnh xc hay khng, c g thay i so vi ln trao i gn nht gia
doanh nghip v chuyn vin tuyn dng khng. y l c hi
hai bn tm hiu ln nhau. Nu bn b qua bc ny, c kh nng
ni dung tr li ca bn s khng ph hp khi doanh nghip t
cu hi. S ch ng ca bn s gip thay i khng kh bui phng
168
Ngh thut sn vic 2.0
vn thnh mt bui tho lun d chu. C bn v doanh nghip s

cm thy thoi mi hn v l du hiu cho thy bui phng vn
ca bn ang din ra sun s.
Hi: Chuyn vin tuyn dng ni ti l mt ng vin tiu
chun. iu c tt khng?
p: iu ny cn ty theo tnh hung. Thng thng, nu bn
l ng vin u tin tham gia phng vn, bn s l ngi t tiu chun
cho cc ng vin n sau. Nu chuyn vin tuyn dng cha h lm
vic vi doanh nghip m li cng tham gia bui phng vn vi bn th
bn ch l con tt trong nc c ca chuyn vin tuyn dng m thi.
Sau khi phng vn bn xong, chuyn vin tuyn dng v doanh nghip
s cng ngi li bn bc v nhng im mnh - yu ca bn, t
xy dng cc tiu chun tm kim ng vin ph hp. y mi l lc
chuyn vin tuyn dng bt u cuc tm kim tht s, tuy nhin, tn
bn vn ng trong danh sch cc ng vin m doanh nghip ang cn
nhc la chn. Trong trng hp chuyn vin tuyn dng lm vic
vi doanh nghip, bn c th vui mng vi cu nhn xt trn kia bi khi
bn chnh l con t ch bi ca chuyn vin tuyn dng. Ni cch
khc, c hi thnh cng ca bn l 90%.
QUY LUT TH BA CA NGNH

KINH T TUYN DNG
Nu bn mun c nh tuyn dng tm thy, bn cn

phi ni bt. Nu bn mun c la chn, bn phi hp tc.
Nu bn mun thnh cng, bn phi ch ng.
169
PHN III
CC CHIN THUT
DU KCH
171
Chng 7
CC MI QUAN H
DU KCH
Mt cch tip cn c bn
Gi tr ca nhng ngi bn gp quan trng hn s lng

ngi bn gp. Mng li l tr chi khng da trn s lng.
- David Perry
Bn l nhn t trung tm, ng thi l ngi duy nht chu

trch nhim v s thnh bi ca mi chin dch tm vic lm, cng
nh ca ton b nhng g xy ra trong cuc i bn. Vic lm l
phc v cho chnh bn v l trch nhim bn t lm cho bn
thn mnh. Bn c th trng cy vo nhng ngi khc, nhng n
lc ca chnh bn mi l quan trng. Nghe c v m h qu chng?
XY DNG CC MI QUAN H DU KCH

Th gii vic lm c nhng thay i ng kinh ngc ch trong
vng nm nm qua, vy m ngi ta vn cn da vo cc phng
php c tm vic lm. Bn cht ca vic xy dng cc mi giao
thip kiu truyn thng l da vo lng tt ca nhng ngi xa l,
173
ngha l ngi tm vic tin rng h s tm c vic lm nh mt

ngi bn ca ngi bn ca bn mnh. Tht hoang ng!
Mc d trong qu kh, chin lc ny mang li nhng kt
qu kh quan, nhng n khng tht s hu hiu trong thi i ngy
nay. Th trng vic lm bin chuyn nhanh chng hn, mc
cnh tranh ngy cng cao, trong khi s lng cng vic li gim i
trng thy. Gi y, vic xy dng cc mi giao thip kiu truyn
thng ta nh b mc vn mnh ca bn cho gi cun i. Cch lm
ny va th ng, li va nhiu khim khuyt:
1. Bn phi c sn mt s mi quan h khi bn khng c vic lm
(xin ni lun, tht nghip khng phi l thi im tt nht
bt u xy dng cc mi quan h).
2. Bn cn tham gia cc bui gp g bi v bn cn lm quen vi
nhng ngi l.
3. Khng c g m bo rng nhng cng vic m ngi khc gii
thiu s ph hp vi k nng v kinh nghim ca bn, cha k
bn c yu thch cng vic hay khng.
Trong thi i ngy nay, cc mi quan h c th l con ng
ngn nht gip bn tm c cng vic m c, nhng cng c th
l nhng bui n tra chn ngt. S khc bit ny ph thuc hon
ton vo cch tip cn ca bn. Vy ti s hng dn bn cch xy
dng cc mi quan h kiu du kch.
Tp trung mi n lc xy dng mng li cc mi quan h
ca bn theo mc tiu xc nh, tc l nhng cng ty c bn
174
Ngh thut sn vic 2.0
nh gi thuc nhm khch hng tim nng nht cho sn phm bn

ang cho bn l chnh bn. Tt c nhng mi quan h hng ti
cc cng ty khc ngoi nhm ny ch khin bn lng ph thi gian,
sc lc v tin bc. Hy nhm vo nhng cng ty m bn bit chc
rng cc k nng v kinh nghim ca bn s gip h gii quyt vn
hay vt qua th thch.
Bn ch c mt mc tiu duy nht l xy dng nhng mi quan
h gip bn tm c cng vic yu thch. V vy, hy tham kho bn
cch sau y xy dng cc mi quan h ca bn.
Bc 1: Xc nh cc cng ty mc tiu
Trc ht, bn cn xc nh bn mun lm cho cng ty no,
bn c th mang li nhng gi tr g cho cng ty v ti sao h
nn thu bn.
Bc 2: Tm hiu v ngi ng u
Tm hiu xem ai l ngi ng u doanh nghip m bn mun

vo lm, c th l bn cn bit ai l ph ch tch hoc tng gim
c ca cng ty . Vi nhng cng ty c quy m di 50 nhn vin,
bn hy hi xem ai l ch s hu hoc ch tch cng ty. Bn c th
d dng ly c thng tin ny bng cch gi ti cng ty v hi: Ai
l ngi ng u ca cng ty X? hoc vo trang web ca cng ty
v c xem ai l ngi ang gi v tr . C rt nhiu cch tm ra
thng tin ny v c ti trnh by chi tit trong Chng 4.
175
Bc 3: Tm hiu thng tin tham kho

Hy tm cch lin h vi nhng ngi tng lm vic cho cng
ty ny v hi h v:
Ngi m bn phi thuyt phc (ngi c quyn ra quyt nh
tuyn dng bn)
Phng ban m ngi qun l
Cng ty
Bn hy t ra thn thin v hi xem cc nhn vin c cm thy
thch th iu g khi lm vic cng ty, ng thi cn ch thi
lng l ca h mi khi tr li. S ngp ngng l du hiu cho thy
h khng mun a ra cu tr li tiu cc, hoc h ang sp xp
c cu tr li an ton nht.
y l nhng cu bn c th hi cc nhn vin c. L do bn
a ra cu hi phi r rng. Bn nn t cu hi theo ng trnh t
bn ghi nh trong u, d c th bn cha hiu r ti sao phi
hi nhng cu . Bi tp ny s gip bn chun b cho cuc phng
vn sau ny.
Bn nn hi theo ng trt t nh sau:
Thng tin v v sp tng lai
1. Anh/ch c trc tip lm vic vi [tn sp tng lai]?
Nu ngi m bn hi khng thuc s qun l trc tip
ca ngi sp , h khng th tr li bn hon ton
chnh xc, nhng thng tin ca h vn c gi tr nht nh.
176
Ngh thut sn vic 2.0
2. Anh/ch lm vic cho [tn sp tng lai] trong bao lu?

Cng lu cng tt.
3. [tn sp tng lai] thch g?
Nhng g h cp n u tin chnh l c im ng
lu nht. Bn cn khai thc nhiu hn c thng tin
y .
4. Tnh cch ni bt ca [tn sp tng lai] l g?
5. [tn sp tng lai] l mu nh qun l th no?
6. [tn sp tng lai] tm kim nhn vin da trn cc k nng v
kinh nghim no?
Kinh nghim ca bn so vi nhng ngi m h tng tuyn
th th no?
7. [tn sp tng lai] ng vai tr g trong cng ty?
Cu hi ny rt quan trng, v n gip bn xc nhn bn
nhm ng ngi.
8. [tn sp tng lai] ang trn thnh cng hay tht bi ca
s nghip?
9. [tn sp tng lai] c c ch tch/ch doanh nghip tin cy
khng?
Thng tin ny gip bn xc nh liu ngi bn ang nhm
ti c kh nng ra quyt nh tuyn dng v quyt nh ny
c c s hu thun ca cp trn khng.
177
10. [tn sp tng lai] l ngi trc tnh hay khn kho?
11. Tnh cch ca [tn sp tng lai] th no?
12. [tn sp tng lai] thng tuyn dng cc nhn vin gii t
ngun no?
13. [tn sp tng lai] thng tuyn dng kiu nhn vin nh th
no?
14. [tn sp tng lai] l mu ngi hnh ng da trn k hoch
di hn hay theo phn ng tc thi?
15. [tn sp tng lai] l mu ngi xng xo hay khoan thai?
16. [tn sp tng lai] pht hin nhn ti bng cch no?
Bn cn bit liu ngi qun l ny c th d dng pht
hin ra nhn ti hay khng, t bn quyt nh s phi
n lc th no khi tip cn.
17. Liu [tn sp tng lai] c sn sng ng ra u tranh v bo
v nhn vin khng?
18. Thnh tch ni bt ca [tn sp tng lai] l g?
19. K hoch pht trin s nghip ca [tn sp tng lai] nh th
no? Nu ngi qun l ny an phn vi v tr hin ti th bn
cng rt kh c c hi thng tin.
Thng tin v b phn
1. B phn ang c k hoch m rng hay thu hp quy m?
178
Ngh thut sn vic 2.0
D k hoch pht trin ca b phn th no th thng tin

ny cng nh hng n k nng v kinh nghim m bn
nn ci thin.
2. B phn c ang chu p lc do s cnh tranh t i th?
B phn lm g trc tnh hnh ny?
3. Th thch ln nht ca b phn l g?
Bn c th gip gii quyt th thch ca b phn khng?
4. B phn c c cng ty ch trng khng?
y l nhn t quyt nh vic b phn c ngn sch
tuyn thm nhn s hay khng.
5. B phn c mang li gi tr trc tip cho cng ty khng?
6. Thnh tch hot ng ca b phn ny so vi cc b phn khc
trong cng ty ra sao?
7. iu g l quan trng nht b phn t c thnh cng?
Thng tin v cng ty
1. Cng ty ang d nh pht trin loi sn phm hoc dch v
no trong tng lai?
Kinh nghim v k nng ca bn gip ch g cho k hoch ?
2. Tnh hnh ti chnh ca cng ty th no?
179
3. Nu cng ty cn tin hnh mt k hoch no vt ln

trn i th cnh tranh th k hoch l g?
4. Cng ty mnh hn i th cnh tranh nhng im no?
5. Nhng khch hng trung thnh nht ca cng ty l ai?
6. Cng ty ang mun ginh c nhng khch hng no?
7. Khch hng ngh g v cng ty?
8. Tc thay th nhn vin nh th no?
9. Anh/ch ngh ti nn trao i thm vi ai?
Nu c th, bn hy nh gii thiu vi ngi ang lm vic
ngay ti cng ty m bn mun ng tuyn. iu ny s gip
bn xy dng mi quan h thn thit, thm ch trc c
khi bn tham gia bui phng vn u tin vi cng ty.
10. Anh/ch c mun quay li cng ty lm vic khng?
11. Ti sao anh/ch li ri cng ty?
Hi thng nh vy cng l mt cch hay, c bit khi ngi
bn hi c nhng nhn xt khng tt v c nhn, b phn
hay chnh cng ty. Nu mt ngi khng th hoc khng
mun quay li lm cng vic trc y th nhiu kh nng
anh ta c xch mch cng ty, do vy, bn cng nn cn
nhc tnh chn thc trong mi li nhn xt ca h.
180
Ngh thut sn vic 2.0
12. Cng ty c mt tm nhn/k hoch pht trin r rng khng?

Cc nhn vin cng ty c bit v tm nhn/k hoch pht trin
ny khng?
Cu hi quan trng cui cng
13. Khi n phng vn ti cng ty, liu ti c th ni rng ti tr
chuyn vi anh/ch khng?
Bn hi cu ny nhm hai mc ch: (1) Nu cc cu hi
ca bn v cng ty nhn c nhng phn hi tt t nhn
vin c, iu c ngha l tn ca ngi ny c th gip
bn ginh c cm tnh ca nh tuyn dng; (2) Nhn
vin c c th t gi in v ni cho sp c v cch bn
tm hiu thng tin v cng ty. l mt thng tin tt cho
bn.
Cu hi lm quen ca bn
Sau y l li cho hi khi bn ln u tip xc vi mt nhn
vin c.
Xin cho, ti l _______________ . Ti ang tm hiu
mt s thng tin v cng ty XYZ. Ti c bit anh/ch tng
lm thng qua [gii thch l do ti sao bn tm ra thng
tin lin lc ca h]. Ti ang cn nhc ng tuyn vo mt
v tr trong cng ty, tuy nhin ti mun tm hiu thm trc
khi quyt nh. Liu ti c th hi anh/ch mt vi cu c
khng? Ti bit y l mt cch tm vic khc thng, nhng
.
181
Sau , bn hy dng li v lng nghe xem cu tr li. Theo

kinh nghim ca ti, trong hu ht cc trng hp, ngi nghe s
tr li: Vng, anh/ch mun bit nhng thng tin g?.
Nhng nu cu tr li l khng, bn hy hi tip: Vy anh/
ch cho bit ti c th ni chuyn vi ai khc khng? Ti tht s
mun bit thng tin v cng ty trc khi quyt nh ng tuyn.
Sau cu hi th hai, ngi nghe s cung cp cho bn thng tin lin
lc ca ngi m h sp gii thiu, hoc h quyt nh s tr li cc
cu hi ca bn. Nhng ngi c k nim vui cng ty s tr li cu
hi ca bn ngay khng h do d. Nu l nhng k nim khng vui,
h c th ni cho bn bit, nhng cng c th khng.
Hy hi bt c thng tin no bn cho l quan trng - rt c th
chng s khin bn phi ngc nhin, thm ch cn b sc na ka.
Cn khi bn cm thy khng th khai thc thm thng tin g na,
hy gi cho ngi tip theo trong danh sch ca bn.
Sau khi thc hin t ba n bn cuc phng vn nh trn, bn
s c nhng li th nht nh. Thng tin m bn thu thp c
khng ch rt c gi tr, m cn gip bn nh gi xem nhng thnh
tch ca bn c ph hp vi nhu cu ca cng ty mc tiu hay khng
v k nng no ca bn c th khin h quan tm nht. iu c
ngha l khi bn tip cn cng ty, bn bit thng tin v h nhiu
hn bt c ng vin no khc, d bn vn cha tham gia bui phng
vn u tin.
Ngoi ra, nhng thng tin ny cn gip bn quyt nh xem
bn c tht s mun lm na khng.
182
Ngh thut sn vic 2.0
Bc 4: T gii thiu bn thn

Thay v ch i v nh ai gii thiu, bn hy ch ng t gii
thiu bn thn. T l t chi thng kh thp, nu bn thc hin ng
theo kch bn m ti trnh by sau y. V y l ni dung nhng g bn
nn ni. Di mi cu l phn gii thch ngn gn v nhng g bn cn
ni v ni dung cu tr li nh tuyn dng c th a ra.
Hy gi in cho ngi ng u cng ty da trn nhng thng
tin m bn c. Hy gi nhiu ln cho ti khi bn gp trc tip ngi
. Bn hy ni theo ni dung sau:
Bn: Ti tn l ____________ . Ti tm hiu v cng ty
ca anh/ch, cng nh c tr chuyn vi [nu tn hai ngi
m bn trao i v nu h cho php bn cp n tn h] v
h gi ti nn gi in cho anh/ch chng ta cng bn lun. Vy
chng ta c th gp vo tun sau c khng?
Phn m u nh th c tc dng gy t m v thit lp quyn
c gp g, tr chuyn vi nh qun l ny, cn vic s dng tn
ca nhng ngi tng lm vic y nhm gia tng uy tn ca bn.
Nh tuyn dng: Anh/ch c vic g vy?
Ging ni ca ngi qun l c th kh chu, bi v bn cha chu

ni r mc ch ca mnh. Song bn hy lm theo ng kch bn.
Bn: Ti tm hiu cch anh/ch [gii thiu/bn sn phm
cho ngi tiu dng, qun l hng tn kho, pht trin sn phm
mi, ni chung l vn ang khin nh tuyn dng au u
v bn l ngi c th gip h gii quyt bng cc k nng v kinh
183
nghim ca mnh] v ti c mt s tng c th chia s vi anh/

ch. Liu ti c th gp anh/ch vo tun ti c khng?
Ngi qun l c th ngh rng bn l mt nh t vn (y c
th l du hiu tt hoc xu, ty tng tnh hung) hoc ni vi li
bit n nhng nhn vin c gii thiu bn ng lc b phn h
qun l ang gp nhng vn ln phi gii quyt. Ngi qun l
ny c th mi bn n gp ngay hoc tip tc cht vn bn qua
in thoi.
Lu : Bn cn tp trung vo nhng vn cng ty ang gp
phi, nht l b phn bn mun vo lm.
Nh tuyn dng: C phi anh/ch ang cho bn sn phm/
dch v no khng?
Cch tr chuyn ca bn c th hi ging mt ngi bn hng
truyn thng, nhng bn ng lo lng. Hy c theo ng kch bn.
Bn: Khng. Trong qu trnh tin hnh nghin cu v [nu
tn ngnh], ti nhn thy cng ty ca anh/ch c th s ph hp
vi [k nng qun l d n] ca ti, nhng thnh tht m ni, anh/
ch l ngi duy nht bit r iu . Ti ngh rng chng ta c th
sp xp gp nhau mt bui trao i thm. cng l c hi
ti nh gi xem nhng kt qu ti tng mang li cho [tn cng ty
c] liu c th lp li cng ty ca anh/ch khng.
y l lc bn ni v cch bn gii quyt kh khn tng t ti
mt cng ty khc. iu s lm tng uy tn ca bn, ng thi s
khuyn khch ngi qun l ny sp xp mt cuc hn vi bn.
184
Ngh thut sn vic 2.0
Nhng cng c th nhng g bn ni cha thuyt phc.

Nh tuyn dng: Cm n nh ca anh/ch, nhng chng ti
khng c nhu cu tuyn dng vo thi im ny.
Khi nghe thy cu ny, bn hy tm rt lui trong khi vn tip
tc kim sot c tnh hnh. Bn hy tham kho hai cch rt lui
sau y v ty tng trng hp c th m bn cn nhc xem nn s
dng cch no, hay c hai cch.
Cch rt lui A
Bn: , ti khng ni l ti mun lm vic ti cng ty anh/ch,
t nht l trong thi im hin ti, nhng chng ta u bit rng
s mt rt nhiu thi gian tm kim nhn ti trc khi tht s
c nhu cu, anh/ch c ngh vy khng [bn s mun ngi qun
l tr li g vo thi im ny gi anh ta tip tc cuc m
thoi]? [Nu tn hai ngi bn trao i nu h cho php bn
cp n tn ca h] ni vi ti rng c th anh/ch s quan tm
n nhng ng gp [a ra thnh tch ln nht ca bn ti cng
ty hin ti hoc cng ty c m bn bit l ph hp vi nhu cu ca
cng ty ny] ti mang li cho cng ty XYZ. Liu anh/ch c th
dnh khong 15 pht chng ta gp nhau vo tun ti khng?
Thng thng, mt thnh tch nhm trng tm im vn h
ang i mt l gip bn c mt cuc hn ri.
Nhng cng c th l khng.
185
Cch rt lui B
Bn: Chc anh/ch cng bit cng ty XYZ cng tng i mt vi
th thch tng t. V ti gip h gii quyt vn bng cch [a
ra thnh tch ln nht ca bn]. Ti khng bit iu ny c quan trng
vi anh/ch khng, hoc liu ti c th mang li thnh cng tng t
cho cng ty ca anh/ch hay khng, nhng [nu tn mt vi ngi bn
tr chuyn] ngh rng c th anh/ch s quan tm. Anh/ch c th
dnh khong 15 pht chng ta gp nhau vo tun ti khng?
Hy a ra thnh tch th hai nu n gip nh qun l gii
quyt c vn ang phi i mt, v iu c th bn
c mt cuc hn vi nh qun l.
Nhng vn c th khng.
Nh tuyn dng: Chng ti khng c nhu cu tuyn dng
vo thi im ny, nhng anh/ch c th gi cho ti h s ti
xem qua.
ng lm chuyn ngc nghch . Ngi qun l ny ch mun
chm dt cuc in thoi vi bn. Hy c gng kt thc theo cch sau:
Bn: Ti hin khng c sn h s cp nht mi nht. Ti khng
phi l mt [nu ra chc danh ca bn] in hnh. Ti nghin
cu mt s cng ty m ti mun hiu r hn v cng ty anh/ch l
mt trong s . Sau khi chng ta trc tip trao i, nu anh/ch
ngh rng kinh nghim ca ti ph hp v mang li li ch cho cng
ty, ti rt vui lng lm mt h s chnh thc ri i ti khi cng ty
anh/ch c nhu cu tuyn dng. Ti c th gp anh/ch vo tun ti
trao i thm c khng?
186
Ngh thut sn vic 2.0
Nu nh qun l ng gp mt, bn cn nhanh chng chn

a im cng nh thi gian thch hp v xc nhn thng tin ny t
nht l trc hai ngy.
Nu nh qun l khng khng t chi th bn cng khng th
lm g hn lc ny. Tht tnh m ni, dng nh ngi m bn gi
c v khng n v, theo kinh nghim ca ti, mi l vn tht
s m cng ty ang i mt. Khi , bn ch cn mt cch l lin
h trc tip vi sp ca ngi qun l ny. Nhng nu ngi sp
vn c cng kiu phn ng nh vy, ti khuyn bn hy gi in cho
cng ty tip theo trong danh sch ca bn.
B QUYT DU KCH
Hy hc thuc li thoi theo kch bn son sn, sau

tp luyn tht nhun nhuyn cho n khi bn c th din
t ni dung trong mt cch thoi mi v t nhin.
Hy thc hnh vi mt cng ty ngu nhin no , th
tip cn vi cng ty m bn khng h mun vo lm vic
v bt c l do g. Trong ngnh kinh doanh tuyn dng,
chng ti gi y l hng dng mt ln ri b, tc l
nhng cng ty chng ti s dng th mt cng c tip
th mi trc khi tip cn vi khch hng tht s.
Hng dng mt ln ri b khng quan trng, v vy bn
c th ni nng to bo mt cht cng chng sao. Vic
thc hnh ny s gip bn c cm gic t tin ca mt du
kch sn vic.
187
S DNG GOOGLE TM THNG TIN

Ngay lc ny y, c th bn ang ni: tng hay y, nhng ti
bit tm tn nhng ngi ny u m gi?. Bn c nh Google?
Hy vo trang web www.google.com v nhp tn cng ty bn quan tm,
cng vi cc t kha khc nh bn s yu l lch, kinh nghim lm
vic v np n, ging nh trong hnh di y.
Advanced Search Advanced Search Tips About Google
Find with all of the words peoplesoft resume 100 results

results
with the exact phrase work experience Google Search
with at least one of the words
without the words apply
Cng c tm kim nng cao ca Google
minh ha, chng ta s dng tn cng ty l PeopleSoft. Kt

qu tm kim s bao gm c nhng ngi tng lm vic ti cng
ty . V d ca chng ta cho 127.000 kt qu vo thi im ti thc
hin tm kim. Kt qu tm kim ca bn c th thay i, bi v kho
d liu ca Google c cp nht tng pht mt.
Cng c tm kim ny cho php bn s dng cc t kha theo
chc danh, tn cng ty, a im cng mt s cc tiu chun tm
kim khc. Phin bn min ph cho php ngi s dng tm kim
mt ai bng cch nhp tn c km hoc khng km theo tn
cng ty. Kt qu s hin th danh sch tt c nhn vin c - ngun
188
Ngh thut sn vic 2.0
thng tin l tng cho bt c ngi tm vic no. Ch cn bn tip

cn h mt cch ng n, h s tr chuyn kh ci m v cng ty
c. Bn cng c th gc my nu cm thy qu hi hp. Tuy nhin,
sau mt vi cuc in thoi gng go, bn s thy mi vic tr
nn d dng hn.
y c mt cch d lm hn, mc d tc hi chm, bn
c nhng ngi gii thiu.
S DNG CC MNG X HI
Bn cht ca vic xy dng cc mi quan h l tm nhng ngi
bn c th giao thip. i vi nhng ngi hay e d, nht nht th
Internet tht s l mt cu cnh: H va c th xy dng mng li cc
mi quan h nh s h tr ca my tnh, li va trnh c nhng c
ch vng v m a s ngi mc phi trong cc s kin x hi.
Xy dng mng li cc mi quan h
C nhiu trang web gip bn lm quen vi vic to lp cc
mi quan h v hu ht cc trang web ny u da trn nguyn tc
Su tng ngn cch. Tuy nhin, mi trang web li xut nhng
phng php khc nhau xy dng v pht trin cc mi quan h
ca bn.
Trc tin, bn cn to mt h s c nhn trn trang web. Bn
c th a vo y bt c thng tin no m bn thch, tuy nhin
y l h s bn dng cho cng vic nn hy trnh nhng thng tin
thiu nghim tc. Cc trang web ny u c thit k bo v
thng tin ring t ca bn v ca nhng ngi khc.
189
Th hai, bn c th mi tt c bn b v nhng ngi c quan h

cng vic vi bn cng tham gia. Nhiu trang web cn c tnh nng gi
li mi n ton b cc a ch trong hp th Outlook ca bn. Khi ,
nhng ngi ny ang tng ngn cch th nht vi bn, cn cc mi
lin h ca h s tr thnh tng ngn cch th hai.
Mng li ca bn s pht trin khi bn mi c cc thnh
vin v nhng ngi ny tip tc mi thm cc thnh vin khc na.
Khi mng li quan h ca bn pht trin, kh nng tip cn vi
cng vic mi ca bn s tng ln.
Gia nhp v Kt ni
LinkedIn (www.linkedIn.com) l trang web a thch ca ti.
Bn hy vo y to mt ti khon gc min ph ri nng cp ln
thnh ti khon thu bao mt cch nhanh chng.
Nguyn tc hot ng ca LinkedIn l trc ht bn phi thit
lp mt h s c nhn trc tuyn, sau mi bn b tham gia mng
li ca bn. Sau khi mi ngi tham gia, h s mi thm bn b v
ng nghip ca h cng tham gia. Vi nhng ngi tm vic, y l
cch mang n cho h nhiu mi quan h, nhiu ngi gii thiu,
v c ngha l nhiu c hi ngh nghip nht.
C nhiu cch s dng trang web ny nhanh chng tm thy
ngi bn cn. Bn nn tm kim da theo tn cng ty ca ngi
bn ang tm, sau kim tra kt qu ri gi tin nhn cho ngi c
lin h trc tip vi ngi m bn cn tm. Vi v d Peoplesoft, kt
qu tm kim c minh ha nh hnh sau.
190
Ngh thut sn vic 2.0
Search
Search for: All users
Using keywords: Search
Location: Name:
Anywhere
Country: Canada Title:

US Zip: K1R7X6
Current tittles only
Who have joined your network

At any time Company:
Peoplesoft
Sort search results by: Current companies only
Degrees away from you
In Industry
Limit search to CyberSleu Any industry
members:
High Tech
gow only Show only
CyberSleuths Defense & Space
members Computer Hardware
Computer Software
Computer Networking
Search
Kt qu tm kim cho thy 13.653 mi lin h

Bn c th th nghim cch lm ny v c th thu c kt qu
t hoc nhiu hn. Trong trng hp ca ti, 13.653 ngi (thng
qua mng li quan h ca ti) l qu nhiu bt u giao thip.
Th nn ti mun c s ngi t hn, nhng cp bc cao hn.
Bng cch thm vo chc danh Ph Gim c, kt qu tm kim
191
s gim xung, trong v d ca chng ta, cn 1.263. Ti c th thu

gn hn na bng cch thm khu vc a l, v kt qu cui cng l
68. y l con s d x l hn nhiu.
Tip theo, bn gi yu cu kt ni ti mt ngi no t
kt ni n ch cui cng l ngi bn mun lin h. Nh vy,
cng ngh ca trang web gip cc thnh vin lm quen v tr
thnh bn b vi nhau hon ton trc tuyn.
Thng qua LinkedIn, nhng ngi lin kt vi bn c th gi
cho bn nhng li nhn xt v kt qu lm vic trc y ca bn.
L mt chuyn gia tuyn dng, ti s c nhng li nhn xt ri tm
hiu xem ngi vit l ai, liu c phi l ngi ng tin khng, sau
mi quyt nh c lin h vi ngi c nhn xt hay khng.
Khng c bt c li nhn xt no khng c ngha l mt ngi v
dng. Tuy nhin, ti s mun gp mt ngi c khong mi nhn
xt hoc hn v tt c u l nhng nh gi tch cc. T quan im
ca chuyn gia tuyn dng, LinkedIn c tt c mi th h cn.
C mt b mt nh khng hay cho lm, l cc chuyn vin
tuyn dng c th v s s dng h s trn LinkedIn nh mt cng
c sng lc. Trn thc t, cc chuyn vin tuyn dng s dng
LinkedIn hng ngy tm ng vin, v bit u chng h cng c
h s ca bn. Mc d y khng phi l mc ch ban u ca cc
nh mng khi xy dng LinkedIn, nhng c l nh vy m trang web
ny pht trin hn. Nhiu ngi xem LinkedIn nh bui phng vn
xin vic u tin, bi v nh tuyn dng s c h s v nh gi cc
cng ty bn tng lm, cng nh nhng thnh tch bn t c.
H s r sot xem h s bn gi c nht qun khng. Nu bn ni
192
Ngh thut sn vic 2.0
rng bn hon thnh nhim v X ti cng ty c, bn nn c

gng a mt cu nhn xt ca sp c vo h s ca bn.
LinkedIn cung cp y cc cng c cn thit xy dng v
duy tr nhn dng trc tuyn ca bn. y khng phi l chi, bi
khng ging cc mng x hi khc, LinkedIn ch dnh cho nhng
ngi bit qun l s nghip mt cch nghim tc.
Nhng g ti sp trnh by sau y s gip bn nhanh chng bt
u vi LinkedIn t tng tn sut xut hin ca bn.
Tng kch c h s trc tuyn ca bn MIN PH

vi LinkedIn
Cc du kch sn vic khng phi l n l ca cng ngh, h ch
s dng cng ngh gia tng li th. y l nhng iu bn nn
lm khi to xong h s trn LinkedIn:
1. To mt ch k c nhn cho e-mail. Chc nng ny hon ton
min ph v bn c th s dng n sut i. D nm nm sau
bn c lm g u th khch hng, bn b v cc chuyn gia
tuyn dng vn c th tm thy bn.
2. Ti v v ci t cc cng c ca LinkedIn. LinkedIn lm
cho vic tm kim, xy dng mng li v qun l cc mi
quan h ca bn t nhng ng dng bn dng hng ngy nh
Outlook, Internet Explorer v Firefox tr nn d dng hn.
3. Ti v ng dng Jobs Insider. ng dng nh ny hin th tt
c cc mi kt ni ring ca bn trong ti khon LinkedIn
193
c ni vi cc cng ty v nh tuyn dng. Bn s bit ngay

khi c bt c cng vic no c ng tuyn trc tuyn. y
chnh l con nga g gip Odysseus ginh thng li trong
cuc chin thnh Troy.
4. Nu blog, trang web, ti khon Facebook hoc ti khon

Myspace ca bn c th hu ch cho chng trnh tm vic,
bn hy to lin kt ti nhng a ch thng qua phn cc
trang web trong ti khon LinkedIn ca bn. Hy ti v cc
ng dng Company Insider v Share On LinkedIn.
5. Tham gia nhm. Hy nhp chut vo nt Companies u
trang, sau chn tm kim theo tn cng ty. Chn Tm kim
tt c cc ngnh cui trang. Sau chn mt hoc nhiu
ngnh bn mun tm vic. Tip theo, chn tn cng ty bn mun
ri tm bt c ngi no thuc b phn bn hng, tip th hoc
ngi qun l tuyn dng ca cng ty v xem qua h s ca h.
Bn tm thy cha? By gi hy ko thanh trt xung cho
ti khi bn tm thy phn Groups and Associations. Phn ny
hin th nhng nhm m ngi c tham gia vo. Bn hy nh
cu tc ng: Ngu tm ngu, m tm m. iu ny rt quan
trng trong vic xy dng mng li cc mi lin h. Nu cm
thy ph hp, bn hy tham gia cc nhm ny.
6. Ni c sch, mch c chng. Tng t nh khi chng ti yu
cu bn chng minh nhng tuyn b trong H s Du kch ca
bn (hy c li Chng 5, nu thy cn), bn s th hin cho
mi ngi thy bn tht s c kh nng. Bn hy nh ng
194
Ngh thut sn vic 2.0
nghip, khch hng gii thiu v nhn xt v bn, ng thi

chun b nhng thng tin h tr cho cc thnh tch ca bn.
7. T lin kt Cc ng dng trn trang ch, bn hy chn nhng
ng dng mun ci t. Bn l chuyn vin bn hng hay tip
th? Ti sao bn khng a mt bi gii thiu sn phm hoc
dch v ca cng ty bn (nu c s ng ca cng ty) trnh
by dng PowerPoint? Bn l chuyn vin k ton v bn hon
ton c kh nng thit lp cc bng tnh hon ho? Hy a ln
mt v d. Mi ngi c th ni bn l ngi thng minh, sng
to, v vi LinkedIn, bn hon ton c th chng minh nhng
nhn xt .
8. Ci t tnh nngthm d kin. Khi bn c t 150 lin kt
cp mt tr ln, hy th lm mt cuc thm d lin quan n
nh tm kim vic lm ca bn. Hy gi th thm d ti cc
mi lin kt. Cch ny s cho kt qu nhanh hn so vi khi bn
thc hin qua th tn hay in thoi.
TIN TC DU KCH
Hy nh tuyn dng tm thy bn

Jason Alba
Nu cc chuyn vin tuyn dng, nh tuyn dng, trng phng

nhn s, ch doanh nghip hoc cc chuyn vin cao cp tm kim
tn bn trn Internet, bn c ngh tn mnh cn phi ni bt v c
195
th tm thy mt cch d dng? C rt nhiu c hi bn ti u ha

ti khon LinkedIn, ng thi ch ng tm kim cc mi lin h v
thng tin h tr bn trong qu trnh tm vic v qun l ngh nghip.
Hy xem bn c th lm c g no.
Trc ht, h s ca bn trn LinkedIn phi c nhng thng

tin ph hp v ng tin cy. Ngoi ra, bn cn th hin mnh l mt
phn ca mng x hi, ch khng phi ch vo ci nga xem hoa
ri thi. Nhng vic trn khng tn nhiu thi gian, song li gip bn
tr nn d tip cn hn khi c ngi mun tm thng tin ca bn.
Nu bn l mt ngi qun l d n, ngi ta c th tm bn

bng nhng t kha no? Qun l d n, tt nhin ri. Cn cc t vit
tt nh PMP hay PMI th sao? Bn ngh ti nhng t kha khc nh
cc hip hi, chc danh hoc hi tho lin quan n qun l d n
cha? Hy cn nhc v a cc t kha lin quan vo h s ca bn,
k c nhng t vit tt.
Ngoi vic a nhng t kha v cm t c bit vo h s, bn

cn ch trnh by h s sao cho ngi c d hiu. Hy a vo
nhng thng tin hp dn v thuyt phc ngi c thy bn l mt
chuyn vin thc th. Mt h s trn LinkedIn khng phi l mt h
s tm vic, v th bn ng qu cng nhc khi trnh by thng tin,
tuy nhin bn cn ch cch trnh by sao cho vn m bo c
tnh chuyn nghip.
C nhng c im trn h s ca bn m khi nhn vo ti c

th nh gi bn ch mun ng nghing i cht hay tht s nghim
tc v ang mun tn dng gi tr ca cng c tuyt vi ny. Bn c
196
Ngh thut sn vic 2.0
a nh ca bn ln h s khng? Bn c a mt ng dn khng
hot ng khng? Nhng vic v cng n gin ny s gip h s ca
bn trng bt mt hn. Ngoi ra, ti cng s xem bn c bao nhiu
kt ni (ba l qu t), bn c bao nhiu ngi gii thiu, mi quan
h gia bn vi h th no, cui cng l bn c tham gia trong mc
Tr li khng. Khng yu t no c xem l iu kin cn v
xt duyt ng vin, tuy nhin chng li gip ti nhn nh liu bn
c nghim tc trong vic xy dng mng li quan h ca mnh v k
hoch pht trin s nghip khng.
nh s khi ca LinkedIn l tm kim nhng mi quan h

khc da trn cc mi lin kt hin ti bn ang c. Gi tr bn nhn
c t LinkedIn khng ch l tm thy du vt cc mi lin kt hin
ti ca bn, m cn bit c nhng ngi ny quen bit nhng ai
na. Bn nn hi: Bn quen bit nhng ai?, LinkedIn s t ng
thc hin bc tm kim ny cho bn.
Jason Alba l gim c iu hnh ca JibberJobber.com. Bn c th tm thy thng tin v Jason ti

a ch www.linkedin.com/in/jasonalba/.
CCH TIP CN TON DIN

Mc d ti vn thng khuyn bn ng qu trng mong vo
bn b v ngi thn, song bn s thiu st khi tm vic m khng
s dng ht nhng cng c c kh nng mang li kt qu tch cc.
Vy th bn cn ch g m khng ko tt c bn b v ng nghip
vo trong qu trnh tm vic ca bn?
197
Nhiu cng ty ra thng bo tuyn dng ni b trc khi ng

tuyn hoc thu cc chuyn vin tuyn dng. Li c nhng cng ty
tng qu hay thng tin cho nhn vin khuyn khch h gii
thiu ng vin. Bn hy gi h s cho bn b v nh h gi n cc
nh tuyn dng. Khi bn c mt ngi quen gii thiu, bn nn
hi h xem bn phi lm g tip theo. Mt s ngi mun bn gi
cho h, mt s khc li khng thch th. Bn cn tn trng mun
ca h, bng khng h s chng bao gi gii thiu bn na.
B QUYT DU KCH
Hy bt u t nhng ngi bn thn quen nht v vi h, bn

s cm thy d m li hn, m ngc li, h cng cm thy
thoi mi v nhit tnh gip bn hn nhng ngi l.
ng i thng vo vn ca bn m hy mo u theo
kiu: Mnh c th tr chuyn vi cu by gi c ch?
Cu c thng tin g mi khng?. H s ci m tr chuyn
v nhanh chng hng ngay vo ch ca bn.
Mc ch ca bn l ngh ngi quen h gii thiu bn. Vy

bn phi ni th no ngi kia khng lng trnh? Ni chung,
bn cn t nh mt cht. Thay v hi: Cu cho mnh xin danh sch
bn b ca cu nh!, bn hy th hi: Cu khuyn mnh nn tr
chuyn vi ai na?, hoc Mnh mun xin cu my li khuyn.
Mi ngi thng thch c hi kin nh th, v lc bn xem
h nh nhng chuyn gia.
198
Ngh thut sn vic 2.0
Nu bn ang bn khon cha bit nn t cu hi nh th

no, hy th nhng cu hi m u sau y:
Cu bo mnh nn tham gia i nhm hoc t chc no?
Cu khuyn mnh nn c loi sch bo hoc n phm no?
Theo cu, mnh nn tr chuyn vi ai?
V y l hai cu hi a thch ca c nhn ti:
1. Nu cu l mnh th cu s lm g?
2. Cu s tr chuyn vi ai?
Hy tm hiu k thng tin v cc xu hng trong ngnh hoc
lnh vc chuyn mn ca bn, nghin cu cc k hoch pht trin
sn phm hoc dch v mi. Bn cnh , bn hy quan tm n
cc th trng mi, nhng vic lm tim n v nhng cng ty ang
tuyn dng. Bn nh tp trung vo bt c iu g ang thay i. S
thay i s to ra c hi cho bn.
Bt c khi no t mt mi quan h mi, bn u phi chun
b chu o v hi xem ngi c thi gian tr chuyn khng.
Hy ni cho h bit mc ch ca bn bng thi nhit tnh v ho
hng, sau hy hi xin h kin v li khuyn. ng ni thao thao
bt tuyt. Cng vic ca bn lc ny l lng nghe. Bui gp g ny l
mt cuc tr chuyn x giao, d chu v ngi gii thiu phi cm
nhn c iu , nu khng h s khng gip bn.
199
Chng 8
CUC GI CO
CH ICH
Giai php mi
iu quan trng khng phi l bn vp ng, m l bn c

ng dy sau khi vp ng khng.
- Vince Lombardi
Trong phn ny, ti s hng dn ban cach gi in cho nha

tuyn dung co c bui phong vn.
TIP XUC BAN U

Hu ht nhng cun sch vit v k thut tm vic m ti tng
xem qua u nhn mnh n c-in-thoi-ngu-nhin (hay cuc-
gi--c-tin, theo cach moi ngi vn noi) nh mt trong nhng
phng php tt nht nh tuyn dng ch v mi bn n
phng vn. Cc tac gia cho rng: y l tr chi ca cc con s.
Chi cn bn c nim tin, gi in thoi, v bn s thnh cng.
Tht ra cch ny cng mang li cho bn i cht kt qu, nhng n
201
d khin nh tuyn dng bc bi, cha k y chnh l cch nhanh

nht h loi b tn bn trong danh sch cac khch hng tim
nng. V th, bn hy suy ngh mt cht v kiu tip cn goi--c-
tin nay.
Bn l mt du kch. Bn v ang tm vic theo mt k hoch
c vch sn. Bn phn tch cac k nng cua ban thn, son
ra mt h s hp dn v ng ln Internet. Bn dnh hng gi,
thm ch hng tun, thu thp thng tin v nh gi nhng im
mnh, yu cua mnh so vi cc ng vin tim nng khc. Gi ti
lc bn bt u lin h vi nh tuyn dng. y chnh l giai on
nhng ngi tm vic hay mc sai lm nht.
Trong sut 20 nm qua, mi ngy ti u phi nghe i nghe li
ip khc di y:
Xin cho Ngi Tuyn Dng. Tn ti l Pam v ti l mt chuyn
gia tip th vi 20 nm kinh nghim. Ti danh thi gian tm
hiu v cng ty ca ng v tht s n tng trc nhng thnh
cng va ri cua cng ty. Ti rt mun bit liu chung ta co c
hi gp g v thao lun xem nhng k nng va kinh nghim ca
ti co th mang lai li ich g cho cng ty ng khng.
Nghe m tai tht y, nhng khng hiu qu. Chng ta ang
sng trong mt thin nin k mi, m y li l mt cch tip cn
c k va lc hu. Ni tht l Ngi Tuyn Dng s nhe nhang va lich
s tng kh bn i bng cach yu cu bn gi mt bn h s (y l
cch ph bin v hiu qu nht ui kho nhng ngi tm vic)
hoc ni my cho bn gp mt i din ca phng nhn s, ngi
202
Ngh thut sn vic 2.0
s tr li bn rng hin ti cng ty cha c nhu cu tuyn dng,

nhng chng ti s lu lai h s ca bn.
Nu phng php ny khng hiu qu, vy liu con phng
php no tt hn chng? Tt nhin l c!
GII PHP THAY TH

Ti mun chia s vi bn nhng tng trong cun Secrets of
Question Based Selling: How the Most Powerful Tool in Business
Can Double Your Sales Results (tm dch: B mt ca vic bn
hng da trn cu hi: Cng c hu hiu nht c th y mnh
doanh thu ca bn) ca tc gi Thomas Freese.
Lp lun ca Freese l con ngi bn hng cho con ngi. y
l khm ph quan trng khi bn tm hiu qua trnh tm l bn nng
gy cn tr hiu qu bn hng. Trong trng hp ca chng ta, qua
trnh s tac ng ti bn v nh tuyn dng, t hai ngi hai
pha i nghch bn mun ginh c cng vic m c, cn nh
tuyn dng li c tm l do t chi bn.
Cac cuc phng vn cng mang tinh xung t do c ch phong
v t nhin ca chng ta s c kch hot mi khi c ngi cho
bn cho chng ta mt th g . Freese gi c ch phong v ny l
s phn bc dng phn ng m ai cng c.
Phn bc l mt dng bt ng kin. y l mt hnh vi mang
tinh cam xuc va bn nng. Thi phn ng thng xut pht t
bn nng chng i v bao gi cng tri ngc vi quan im cua
ngi i din. S phn bc thng xy ra trong nhng pht u
203
tin ca mt qua trnh bn hng, bi dng nh tt ca chng ta u

c phn ng phong v khi mt ngi bn hng gi in n. Hy
nh li cuc in thoi do mt ngi bn hng gi n vao ng
gi n ti khin bn bc mnh ra sao v bn t chi anh ta th
no. Nh tuyn dng cung cam thy nh vy khi ng vin bt cht
gi in vo mt thi im khng thch hp. Va kt qu co th on
trc l s t chi thng thng.
Hu ht nhng ngi bn hng qua in thoi khng thuyt
phc c ngi mua, bi vi h khng bao gi hc cch trnh cc
phn ng bt li. Hay ghi nh nguyn tc u tin ca Freese: Hay
hoi ch ng noi khi ban ban hang.
Vy nguyn tc ny c gip ch g cho bn trong qua trinh tm
vic khng? C! Tm c cng vic yu thch tc l kt thc thnh
cng mt thng v ma bn chnh l mn hng c cho bn. Vic
ap dng cc k thut QBS gip bn giam thiu tinh trang lch
pha vi nh tuyn dng v tng kha nng bn hng thnh cng.
QBS s dung bn chin lc sau han ch rui ro b phn bc:
1. t nhiu cu hi hn v ni t li.
2. To uy tn vi nh tuyn dng tim nng ngay t nhng giy
pht u.
3. Khin nh tuyn dng tim nng t m hn ch nhng phn
ng bt li cho bn.
4. To lc y chin thng s phn bc.
204
Ngh thut sn vic 2.0
Chin lc 1: t nhiu cu hi hn v ni t li
Gn nh khng th phn bc mt cu hi, cha k vic t
nhiu cu hi cn mang n cho ban c hi th hin kinh nghim
v thnh tch cua minh. Nhng cu hi thng minh khng ch gip
bn n gn v tr tuyn dng hin ti, m cn co th thay i quan
im ca nh tuyn dng v nhng c hi tim n khc.
Mt nh tuyn dng tim nng c th ang cn nhc tuyn mt
ng vin c nhng k nng nh bn vo mt thi im no trong
tng lai (chng ta tm gi y l mt vic lm n), nhng sau
khi lng nghe nhng cu hi sc so ca bn, nhu cu tuyn dng
o se tr nn cp thit hn.
Phng thc ban hang da trn cu hi tht s pht huy hiu
qu khi c p dng vo qua trinh tim vic. Nhng cu hi khng
th ph hp hn cua ban khng chi thi thuc nh tuyn dng tim
nng mun nhn ngay bn vo lm, ma con khin ho sn sang lng
nghe va nhit tinh tr li tng vn ca ban.
Chin lc 2: To uy tn vi nh tuyn dng tim
nng ngay t nhng giy pht u
Nhng ngi tm vic thng lng tng khi trnh by vi nh
tuyn dng tim nng v gi tr ma h c th mang li cho doanh
nghip. Vic nay cng c bit kh khn khi gia ngi tim vic va
nha tuyn dung khng c chic cu ni no, tc l ngi tim vic
t tm n m khng c ngi gii thiu.
205
Vic t cu hi s gim kh nng nh tuyn dng co th phn bc

ban v nhng cu hi hp ly s tng bc gip bn to lp uy tn.
Cc nhn vin bn hng c hun luyn t nhng cu hi

m v gy n tng rng h tht s quan tm n iu khch
hng ni. Va ngi bn hng no cng tm mi c hi gii thch
rng h c th mang n mt gii php, hoc mt cu tr li, cho
vn va c khch hng m t.
Bn nn trnh nhng cu hi m kiu: K hoach trong nm

nm ti cua cng ty la gi?, m thay vao l cc cu hi kiu chn
on ngn gon, thc cht l dng cu hi ng va c sp xp
gi ra nhng cu tr li c th.
Trong cuc hi thoi di y, mt ngi tm vic trong lnh
vc cng ngh cao a s dng mt cch rt sng sut cac cu hi
kiu chn on.
Ngi tm vic: Ti co th hi ng mt cu c khng?
Nh tuyn dng: Vng. C nh hi g?
Ngi tm vic: Trn th trng hin co bao nhiu ng dng

qun l quan h khch hng trn nn tng web m ng xem nh
i th cnh tranh trc tip vi sn phm chnh thc dnh cho my
tnh ban cua cng ty ng?
Nh tuyn dng: thi im hin nay c th la ba ng
dng trn nn tng web a ra tinh nng tng t nh phn mm
dnh cho my tnh ban ca chng ti Ngoai ra, c vi tun li
206
Ngh thut sn vic 2.0
c nhng ng dng khc ra mt Mt s ng dng mi ny s

dung m ngun m.
Ngi tm vic: Mt my thang chuyn ng dng hin ti
cua cng ty ng sang m hnh da trn nn tng web?
Nh tuyn dng: My nm trc, chng ti a nghin cu
m hnh ASP nn hin ti chng ti ngh c th mt khong 12 n
18 thng ti cu truc phn mm ca minh.
Ngi tm vic: Cc i th ca cng ty ng thng bao lu
lai tung ra mt phin bn nng cp?
Nh tuyn dng: Trung bnh c l bn thng.
Ngi tm vic: ng c ngh ti .NET hoc cc dch v mng

khc chuyn tinh nng cua phn mm bn cng ty ng sang hot
ng c trn web khng?
Nh tuyn dng: C ch. Chng ti lp nhm d n cch
y vi thng v h s sm trnh by bin php kh thi.
V cuc tro chuyn c th tip din.
Nhng cuc tro chuyn tng t c th xy ra trong bt c ngnh
no. Bng cch s dng cc cu hi kiu chn on, c gi trong v d
ny ang khin ngi i din suy lun rng c co kin thc tt v m
hnh cac dch v mng - mi e da tht s i vi nh cung cp phn
mm cho my tnh ban. y, k thut t cu hi ng vai tr to
uy tn ca ngi tm vic trong mt nh tuyn dng tim nng. Vic ban
hang da trn cu hi c kh nng bin bui phng vn thng thng
207
thanh mt cuc tho lun chuyn mn, ng thi cho php ngi tm
vic m rng phm vi ca cc cu hi v tng bc thit lp mi quan
h vi nh tuyn dng.
K thut t cu hi ny s gip cc ky nng, kinh nghim va
tai nng cua bn ap ng mt cch hoan toan t nhin vi nhng
nhu cu ca nh tuyn dng ma ban a kham pha ngay trong qua
trinh tro chuyn.
Sau y l mt s v d khc:
Truyn thng tip th
Ngi tm vic: Ti co th hi ng mt cu c khng?
Nh tuyn dng: c, nhng cu hi ngn gn thi nhe.
Ngi tm vic: Cng ty ng c k hoch tham d bao nhiu hi

ch thng mi trong mi hai thng ti?
Nh tuyn dng: Hin ti chng ti ang ln k hoch tham d
su hi ch thng mi v cn nhc thm v hai hoc ba hi ch khc.
Ngi tm vic: Trong nhng hi ch nh vy, cng ty ng c
t mc tiu c th v lng khch hng mi cn thu thp thng
tin, s khch hng tim nng cn gp g hay nhng cng b quan
trong s a ra khng? Cng ty tnh ra t sut li nhun trn vn
u t khi tham gia nhng s kin ny nh th no?
Nh tuyn dng: chng ti thng theo di lng khch
hng mi trong vong t tm n mi hai thng sau khi hi ch kt
thc.
208
Ngh thut sn vic 2.0
Ngi tm vic: Cng ty ng c xy dng k hoch truyn thng

cho tng s kin tham d khng? C th l k hoch v s lng v thi
gian cng ty trao i vi cc khch hng hin ti/tim nng, cng nh
i din truyn thng v danh sch cc nhn vt ch cht pht biu
trc bo gii? [Bn c th ngc nhin khi bit rng hu ht cac cng
ty khng ln k hoch cho vic tham gia hi ch.]
Thit k web
Ngi tm vic: Ti xin php hi ng mt cu c khng?
Nh tuyn dng: Tt nhin ri. Cu nh hi g?
Ngi tm vic: Khi vao trang web cua cng ty ng, ti y

thy tng i nhiu khch hng cua cng ty ng lam vic trong
khi cng.
Nh tuyn dng: ung vy.
Ngi tm vic: Co phai nhng khch hng ny hoi v cac

tiu chun truy cp mi theo thit k nh W3C A, W3C AA v U.S
Section 508?
Nh tuyn dng: y la mt vn thc t va ngy cng
nhiu cng ty, cung nh t chc hi v iu ny.
Ngi tm vic: Cng ty ca ng t vn gi cho khch hng
p ng c nhng tiu chun ?
iu quan trong y l nu bn c kin thc chuyn su v
mt lnh vc th o se la c hi ban ng gp vo thnh cng
ca mt t chc. Chi vi khong 10 n 15 cu hi, ban cn th hin
209
rng minh chinh la chuyn gia trong linh vc o. Tuy nhin, t bn

phi tr li c nhng cu hi ca mnh, nu bn khng mun ri
vo th b ng khi nh tuyn dng hi ngc li.
L tng hn c la bn hy chun b mt vi v d c th trong
s dng kin thc ca bn tr li cac cu hi kiu chn on. Hay
khn ngoan mt cht. Bn phai chc chn rng bn a k c hp
ng vi cng ty trc khi tr li qu nhiu cu hi cua h. Bn c
nhiu kin thc hu dng v cng ty ang rt cn nhng hiu bit ca
bn, nhng kin thc khng phi l th cung cp min ph.
TIN TC DU KCH
Bn c ni bt khng?
Matt Massey
Rt kh ni bt gia m ng v iu o khng dnh cho

nhng ngi yu ui. Hng ngy, chung ta vn hay tip xuc vi nhng
ngi t nht v sng khng mc ch, nhng ngi li bing hoc
thiu ng c vn ln tr thnh ngi tt hn. H khng c nhu
cu ni bt gia m ng v v th h khng t ra cc tiu chun
phn u. Vi nhng ngi nh vy, gi ca ti l HAY THAY I
THC TI.
Bn hy nh li ba bui phng vn gn y nht: bn lm g

ni bt hn nhng ng vin khc? Bn lm g khch hng,
i tc hoc ngi phng vn mun c lm vic cng bn? Bn thu
ht h nh th no? Bn c to nn n tng tt ep vi ngi i
210
Ngh thut sn vic 2.0
din khng? Nu bn l ngi bo th khng mun vt ln thc ti

th hu ht cc cu tr li s l khng.
Gi y, bn hy ngh n bui phng vn sp ti. Bn nh lm

g ngi phng vn mun tuyn dng bn? Bn nh lm g ni
bt gia 20 n 50 ng vin khc c cng trnh nh bn? Sau y
l ba tng gip bn c ch hn cac ng vin i th.
Tm hiu ky thng tin
Ban hy tm hiu thng tin v nh tuyn dng tim nng trc

khi lin h vi ho. Hay nghe ngng nhng thng bao gn y hoc cc
thay i c th mang ti c hi cho bn. Va khi a nm r tinh hinh
hot ng ca cng ty ho, bn c th gi rng sn phm, dch v
hoc kinh nghim ca bn hon ton ph hp vi linh vc hoat ng
cua cng ty .
Tr thnh ngi dn u
Vic phn u tr thnh ngi dn u qua l khng d dng.

Trc ht, bn phi chng t ph b nhng thoi quen c hu
v vt ra khi trng thi hin ti ca v phng din c nhn ln
cng vic. Bn cnh , bn cng cn th hin gi tr v tnh chuyn
nghip ngay t ngy u tin. Tt c nhng iu khng chi l nhn
t thc y nh tuyn dng ph b np ngh quen thuc, ma con thi
thc h sm a ra cc quyt nh c li cho bn.
Tham gia cu lc b 2%
Neil l mt khch hng cua ti. Ngay t ln u tin gp g, anh

y a k vi ti rng mun thanh lp mt cng ty mi v s pht trin
cng ty o thnh mt hin tng trn thng trng. Neil mun tt
211
c khch hng hin ti v tim nng cua cng ty phai bit anh y
v cac i tc u la nhng ngi trong cu lc b 2%. Ti on Neil
va t c gii thng no , nhng khng chc lm nn gng hi
li xem anh y la gi. Va Neil gii thch th ny: nu bn hng dn
100 chuyn vin bn hng nhng bc i cn thit t doanh thu
mt triu -la mt nm thi sau o ch c 85% trong s h thc hin
nhng iu bn ni. Sau hai tun, ch cn 40 trong s 100 ngi
tip tc theo ui cng vic h v ang lm. Hai thng sau, con
s o con khong 15 n 20 ngi. Cui cng, sau mt nm, ch cn
li hai ngi. Ngha l ch c hai trong s 100 ngi s tun thu n
cung muc tiu a ra.
Bn cng vy, hy t a mnh vo cu lc b 2%, c th l phi

t ra cc nguyn tc cho ban thn v cn c trong mi hot ng
hng ngy. Lam nh th, bn nht nh s thnh cng.
Nu bn bt u thc hin ba b quyt trn ngay t hm nay,

ti m bo ch trong vng mt thng, bn s tr thnh mt trong
nhng ngi thuc nhom 2% . Bn s n ch v a t thch thc
ban thn v sn sng thit lp cc mi quan h khch hng mi, cung
nh tr nn ni bt trong bt c tnh hung cnh tranh no. Hy
phn u ni bt hoc hy tr nn ni bt.
Matt Massey la Chu tich cua drive2 Inc., mt cng ty v nng lc lanh ao. Ban co th tim thy
thng tin v ng tai www.linkedin.com/in/drive2/.
212
Ngh thut sn vic 2.0
Chin lc 3: Khin nh tuyn dng t m hn

ch nhng phan ng bt li cho bn
S t m v thi phn bc khng cng tn ti bao gi. Mc
ch ca bn l lm cho nh tuyn dng t m v bn ti mc h
tht s b cun ht vo cuc tr chuyn vi bn. iu s gip
bn c mt cuc tho lun ci m v c chiu su, ni ban co th
trnh by gi tr ca minh theo chiu hng tt nht.
Tc ng qua hp th thoi
Ban hay s dung h thng th thoai cua nha tuyn dung ngay
khi bt u sp xp cac bui phng vn. Bn hy nm bt c hi ny
v li mt li nhn khin nh tuyn dng t m.
Ban hay thay li nhn ph bin sau:
Xin cho Perry. Ti tn l Frank v ti l mt chuyn gia tip
th vi hn mi nm kinh nghim. Ti danh thi gian tm
hiu v rt n tng vi nhng thnh cng gn y cua cng
ty ng. Ti rt mun bit liu chung ta c c hi gp g va
thao lun xem nhng k nng v kinh nghim ca ti co th
mang lai li ich cho cng ty cua ng hay khng.
thanh:
Cho David. Ti gi cho ng v ti c mt cu hi m ch ng
mi c th tr li c. ng c th vui lng gi li cho ti theo
[s in thoi] trc 4 gi chiu khng?
213
Hoc p dng k thut iu-khin-ti-nghi-ti-ban la: bn tm

thy u mt s thng tin v nh tuyn dng c th khin nh
tuyn dng quan tm v sm gi li cho bn.
Vi d:
Cho David. Ti ang cm t Ph Wall, trong cp ti ng
qua mt bi bnh lun v lnh vc hoat ng cua ng v ti c
mt cu hi. ng c th vui lng gi li cho ti theo [s in
thoi] trc 10 gi sng mai khng?
Mo cui cng l s dung tn tui ca ngi quen (nu c
php).
V d:
Cho David. Ti va mi tr chuyn qua in thoi vi mt
i tc ca ng l c Anita v ti c mt cu hi. ng c th
vui lng gi li cho ti theo [s in thoi] trc 11 gi sng
nay khng?
Bn nhc n cuc i thoi vi mt ng nghip ca nh
tuyn dng. Nh tuyn dng tht s mun bit ni dung cu chuyn
ca bn vi c Anita, bi c y l i tc c sc cnh tranh rt cao.
Chin lc 4: To lc y chin thng s phn bc
Cc nha quan ly u chu ri ro khi tuyn dng nhn vin mi.
Mt ngi mu thun v vn ha v km ci v chuyn mn khng
chi khin cho cng ty phi tiu hao nhiu chi ph, ma c khi con
khin nha quan ly tuyn dng mt vic lm. Bng cch s dng L
214
Ngh thut sn vic 2.0
thuyt By n ca Freese, bn se t c c hai mc tiu cng

lc l giam thiu ri ro v nng cao hiu bit ca nh tuyn dng.
Mun vy, bn hay bt chc nhng g ma mi ngi vn lm. Trong
li nhn di y, ngi tm vic ngm tit l vi nh tuyn dng
nh hng cua nhng cng ty cnh tranh v thc y nh tuyn
dng phi nhanh chng hnh ng.
Cho Perry, ti l David Houle. Vi tun trc, ti a gi cho ng
mt tp tai liu do chnh ti vit v tc ng ca m hnh phn-
mm-ng-vai-tr-phn-phi-dich-vu i vi cc nh cung cp
phn mm truyn thng. Nh cp trong th gi km, ti d
nh s cng b mt s thng tin b sung cho tai liu ny trong
khong by n mi ngy ti. Thanh tht m ni, nhiu cng ty
nh ABC hay DEF Inc. lin h vi ti hi v ti liu b sung,
ng thi hn phng vn. Ti gi cho ng do khng nhn c
thng tin phn hi no t ng v ti ch mun bit chc rng ng
tht s khng mun b b li pha sau.
Cu nhn cui cung ny s tac ng ti phan ng cua nh
tuyn dng.
B b li pha sau ca s vic g? Tt hn l minh gi li nu
cng ty ABC ng l inh phng vn anh ta.
y l chin lc c bit hiu qu bn sp t cc bui
gp g vi cc nha qun l cp cao. Chin lc ny i hi bn phi
ung l ngi vit ra tai liu v thc hin cng trinh nghin cu,
tuy nhin, mt du kch tht s s bit cch ti s dng nhng cng
trnh lm trc y bt c khi no cn thit.
215
Khi p dng chin lc ny, bn nn nh lu canh bao sau:

bn phi to c uy tn vi nh tuyn dng tim nng, mt khi li
nhn trong hp th thoi mang li kt qu mong mun. Vic ny
oi hoi ban phai dng cm va co i cht may mn, bi n s c
nguy c tr thanh mt thm ha nu bn b pht hin. Tt hn c
l bn ch s dng mo ny nh mt phn trong chng trnh a
c hoch inh sn v khi bn c t nht mt bui hen phng
vn cu th.
Hy chun b cho mc tiu ln bng cch th nghim cac b quyt
ny vi nhng cng ty m bn tht s khng mun vo lm vic.
216
Chng 9
NHNG CCH
TM VIC
SNG TO
Cc chin lc mang tnh t ph
Nu bn khng ngng c gng th cui cng

bn s t c iu mnh mong mun.
- Lee Iacocca
C th xy dng cc mi quan h v gi in thoi khng

phi l phng php ph hp vi bn, nhng bn vn nn a
chng vo tp hp cc phng php tm vic ca mnh. Sau y l
mt s phng php thay th chng ti s dng ti cc Hi ch
Vic lm.
TR THNH CHUYN GIA

Bn c th t xy dng hnh nh chuyn gia trong mt lnh
vc no bng cch vit v pht hnh bn tin. Bn hy tm tt
nhng thng tin thc t hay nht ri b sung kinh nghim hoc
217
nhng nhn xt ca bn to thnh cc bn tin nh k, sau in

ra v gi qua bu in cho c gi. Khi bn gi mt bn tin nh k
cp n nhng thng tin chuyn mn tht s hu ch, cc nh
tuyn dng nhn thy tn bn trong phn tc gi ca bn tin v c
th s gi in cho bn, hoc t nht tn bn cng c lu vo kho
d liu ca h. Khi h c nhu cu tuyn dng mt ngi c chuyn
mn nh bn th bn s l ngi u tin nh tuyn dng ngh ti.
y l mt s li khuyn hu ch bn thc hin bn tin:
Bn tin nn c di t mt n bn trang, khng nn di hn.
Tm tt nhng tin di v hng dn ngi c vo trang web
ca bn c c y ni dung bi vit.
VIT THAM LUN TP TRUNG VO TI ANG

C QUAN TM
Vic ny cng tng t nh vit v gi bn tin nh k, song hi

khc ch bn ch thc hin mt ln v c th ti s dng thng tin
cho n khi xut hin mt ti mi hn. C th l bn tng kt thng
tin trong lnh vc ca mnh ri a quan im hoc kin ca bn vo
theo tng vn . Bn cng c th tm hiu thm v nhng ch
ang c bn lun si ni nh VoIP (thoi qua giao thc mng IP) v
vit mt bi tm tt khong 10 n 15 trang vi nhng nh hng ca
n ti lnh vc ca bn. Mt ch nng nh VoIP thng s tc ng
n hu ht mi ngnh ngh, nhng bn nn tp trung vo nhng kha
cnh lin quan trc tip n ngnh ngh ca bn. Hy phng vn mt
218
Ngh thut sn vic 2.0
s ngi v trch dn nhng li nhn xt ca h tng tnh thuyt

phc cho bi vit ca bn. Bn nn hi kin ca h v ni dung bi
vit trc khi xut bn v gi i.
Bn tin ca bn c th c s dng vo nhng mc ch khc
nhau, chng hn:
Gi cho nhng cng ty m bn mun vo lm vic.
Gi cho cc tp ch in t nh mt t liu.
Gi cho cc n phm chuyn ngnh nh mt bi bo.
Gi cho cc n phm thng mi c lin quan ti ngnh bn
mun tm vic lm.
Cho php cc nh xut bn hoc bin tp vin s dng bi vit
ca bn vi yu cu tn, a ch e-mail v a ch trang web
c nhn ca bn trong phn thng tin v tc gi.
GI MT NA H S
Trc tin, bn cn xc nh cng ty bn mun vo lm vic
ri sau vit mt l th tht cun ht nu r l do ti sao bn
chnh l ngi ph hp vi v tr m cng ty ang ng tuyn, ng
thi yu cu nh tuyn dng xem thm thng tin chi tit trong h
s gi km. ng dn b th v cng ng gi km h s no. Nh
tuyn dng s ngh rng h s ca bn b ri mt trong qu trnh
vn chuyn. Bn hy ch in thoi ca nh tuyn dng, sau tr
chuyn ring vi ngi qun l v t tin gii thiu v bn thn bn.
219
Ngoi ra, bn ng qun cc tiu tit nh:

S dng vn phng phm cht lng cao.
Kim tra chc chn rng th ca bn nm gn trong
phong b v khng th t ri ra ngoi.
m bo trn th ng c ghi s in thoi ca bn.
GI TH NG NI RNG BN VT YU CU CA
V TR TUYN DNG
Hy gi cho nh tuyn dng mt th ng vi ni dung: c h
s ca ti, ng s nhn thy ti tht s vt nhng yu cu ca
v tr m cng ty ang tuyn dng. V vy, ng nn phng vn ti, v
nh th ngha l ng ang cn nhc vic gia tng c hi cho cng
ty. Bn hy gi km theo mt danh sch vi khong ba n nm
li ch m bn ngh nh tuyn dng s quan tm. Cui cng, bn
vit mt cu kt gy n tng: Ti qua la tui hc hi t nhng
sai lm, th nn kinh nghim ca ti s hu ch v ng gi hn so
vi lp ngi tr tui nhng ngi m ch sau vi thng hoc vi
nm, ng s phi gi i o to gip h c thm kin thc. Cn
ti, trong thi gian , cng c trang b kin thc cho v tr
cao hn. Sau :
Hy cung cp chng ch hoc nu tn kha o to bn
tham gia, nu l nhng chng trnh b tr kin thc cho
cng vic ny.
220
Ngh thut sn vic 2.0
Nn nh tuyn dng thy bn p ng tiu chun cho v

tr cao hn.
Hy tnh ton nhng khon chi ph m nh tuyn dng c th
tit kim c, nu h khng cn gi nhn vin n cc kha
o to.
TIN TC DU KCH
Tr thnh nh tuyn dng ca chnh mnh

bng cch tip th qua e-mail
Joseph Nour
Nhiu ngi ngh rng cc doanh nghip thng s dng bin php
tip th qua e-mail khi h cn gii thiu sn phm/dch v n hng ngn
khch hng cng mt lc. Cc du kch sn vic bit rng h cng c th
s dng cch ny lin h vi nh tuyn dng tim nng.
V d bn l mt chuyn vin tip th ang tm kim v tr gim

c truyn thng ti mt cng ty ang pht trin. Trong h s, bn
nu dn chng v mt s sn phm m bn thc hin xut sc
nh cc t ri, cc trang qung co v c nhng bi vit c ng
bo. Thng thng, phng vn l c hi bn gii thiu vi nh
tuyn dng nhng vic lm; tuy nhin, nu bng cch no bn
c th ni trc vi nh tuyn dng tim nng v thnh tch ca bn
th c hi tm vic ca bn s c ci thin ng k. Tip th qua
e-mail l mt phng tin gip bn t mc tiu .
221
Vi cch tip th qua e-mail, bn c th gi cho ngi quen nhng

sn phm bn lm thng qua bn tin nh k, trong c ng lin
kt ti ni dung cc bi vit ca bn c ng bo hoc ti blog ca
bn. l cch tuyt vi bn kho lo gii thiu k nng ca bn n
cc nh tuyn dng tim nng. Khi s dng cch thc ny, trc tin
bn hy xy dng danh sch nhng ngi c ng k hoc ng nhn
e-mail ca bn, c th l nhng ngi quen, cc mi quan h trong
cng vic, cc nh tuyn dng v c nhng cng ty cung cp dch v tuyn
dng m cng ty bn thng hp tc.
Phng php tip th qua e-mail s t hiu qu cao nht nu

bn p ng mt s yu cu sau:
C kt ni mng Internet.
C cc cng c h tr nhm gia tng c s d liu nhng ngi

ng k nhn e-mail.
C cng c gip gi e-mail ti hng lot a ch e-mail mt cch

d dng.
C th to e-mail, thip in t, cc chng trnh khuyn mi

nh dng HTML.
C th theo di kt qu phn hi sau khi e-mail c gi i.
E-mail p ng nhng tiu chun khng b nhn dng l th

rc v c gi ti hp th ca ngi nhn.
Cho php gi km hnh nh gip e-mail ca bn nhn sinh ng

v li cun hn.
222
Ngh thut sn vic 2.0
Hy tn dng li th ca cc chc nng theo di bit nhng

ai m e-mail ca bn v h nhp chut vo nhng ni dung no, t
ln k hoch tip cn thch hp cho tng i tng.
Sau y l mt s b quyt hu ch gip bn vit e-mail tip th

bn thn.
Ni dung e-mail cng ngn gn, sc tch cng tt.
Gip ngi nhn cm thy nh nhm vi ni dung e-mail, ng

thi khuyn khch h nhp chut vo nhng ng dn ti h s
tm vic, h s trc tuyn hoc blog ca bn. Bn cn dng th
in t thu ht, ch khng phi tn cng.
Hy s dng chc nng mail merge c nhn ha e-mail. Nh

th, tt c nhng ngi trong danh sch nhn e-mail ca bn s
thy tn v thng tin ca h trong phn cho hi, thay v li cho
chung dnh cho mi ngi.
S dng nh dng HTML theo di kt qu, nhng hy thit k

e-mail ca bn tht n gin.
Hy dnh thi gian trau chut phn u bc th (khong 7cm).

y l phn ngi nhn c th thy ngay nu h s dng chc
nng Xem trc trn Outlook.
Yu cu ngi nhn gi tip e-mail cho bn b hoc ng nghip - h

c th ang tm kim cc ng vin c nhng k nng ging bn.
Hy lu ch ca e-mail sao cho khng lm ngi c nhm

ln, trong khi vn phn nh c chnh, li va gy s t m ni
ngi nhn.
223
E-mail ca bn trng c ging th rc khng? Hy gi e-mail cho

chnh mnh v kim tra xem bn s mun m ra hay xa i, d
cha c ni dung.
Lun in tn h y ca bn trong dng ngi gi, v hu

ht mi ngi cho rng nhng e-mail ch xng tn n gin kiu
Lily hay Irene thng l th rc.
Theo suy ngh ca ti th tp tin nh km ng ngha vi vi-rt

v ti khng bao gi m mt h s dng tp tin nh km c gi
t mt ngi khng quen bit. Do , h s ca bn phi xut hin
ngay trong phn ni dung e-mail, khng nn trong tp tin nh
km. Ngi nhn s xa ngay m khng c n.
Joseph Nour l Gim c iu hnh ca hng Protus IT Solutions, ch s hu ca trang web www.
campaigner.com, mt dch v tip th qua e-mail dnh cho cc doanh nghip quy m nh v va.
TI LIU GII THIU THNG TIN

Bi c qu nhiu ngi phng i v kinh nghim v nng
lc ca mnh khi i tm vic nn cc nh tuyn dng buc phi cnh
gic trc nhng thng tin m ng vin a ra. Nu bn tng t
bt c gii thng no, c nhc n trong bi bo no hoc
c bt c bng chng no v cc thnh tch ca bn, bn hy vit
thnh mt danh sch ri gi km vi th ng v h s ca bn. Ti
p dng cch ny nhiu ln, ln u khi cn l mt ngi tm
vic, sau khi ti l mt chuyn vin tuyn dng cho cc d n.
224
Ngh thut sn vic 2.0
Mt tm hnh c th ngha hn ngn li ni; mt bi bo, bc th

gii thiu hay cu nhn cm n t khch hng cn ng gi ngn
ln hn th. V d:
Nu bn l sinh vin ln u i tm vic th hy gi km bng im
ca bn. Nh tuyn dng s n tng hn khi bn t im trung
bnh cao v tng lm mt s cng vic bn thi gian.
Bn sao nhng bi bo v chng nhn gii thng ca bn.
Khng nn gi bn chnh v c th bn s khng ly li c.
Trong cc bi bo, hy nh du nhng dng cp n bn
ngi c mt cng tm kim.
Hy em nhng ti liu ny n bui phng vn v mi mn
trong b su tp ca bn u c th l mt ch tho lun
th v.
GI BO NH MT CCH THEO DI SAU BUI

PHNG VN
Vic gi mt bi bo cho ngi quyt nh tuyn dng vi mt
li nhn n gin: Ti ngh anh/ch c th quan tm n iu ny
c th mang li hiu qu tt p. B quyt y l bn phi tm ra
thng tin tht s c ch cho cng vic ca nh qun l tuyn dng.
Bn c th khm ph ra nhng c hi tim n khi ln Google tm
kim cc bi bo do ngi quyt nh tuyn dng vit, hoc cng
c th l nhng thng tin v sn phm mi ca i th. Ti bit rt
nhiu ngi tm c cng vic m c khi p dng b quyt ny.
225
Sau y l cch bn tm kim cc bi bo:

S dng chc nng t ng cp nht thng tin ca Google.
Tnh nng ny gip bn nm c nhng tin tc mi nht v
lnh vc hoc ch lin quan n cng ty bn la chn:
www.google.ca/alerts.
Cc tp ch c phin bn in t.
Cc bn sao c th rt hiu qu v t ngi chu b thi gian
lm vic ny. Ngoi ra, cc bn sao s nm trn bn ca ngi
tuyn dng lu hn, thm ch c th c chuyn cho nhng
ngi khc ang c nhu cu tuyn dng.
Hy tip tc gi lin lc u n bng cch ny ti a ba tun
mt ln.
Khng nn tn cng qu dn dp.
Hy nh gi mt li nhn ring, d l qua e-mail.
SCH B TI
Bn c th vit mt cun sch nh v nhng thng tin lin
quan n ngnh ca bn sau gi ti cc khch hng mc tiu.
Mi ngi u thch nhn qu, v vy bn c th gi mt th g
th hin c trnh chuyn mn ca bn. Di y l mt s
tng cho bn khi p dng b quyt ny.
Lin kt vi trang web, h s trc tuyn hoc blog ca bn.
Gi bn in t.
226
Ngh thut sn vic 2.0
Nu gi cun sch dng in, bn nn a thng tin hng

dn v cch nhn thm nhng cun khc tng bn b hoc
ngi thn.
Gii thiu trn trang web ca bn cun sch v nhng nhm
tin m ngi quyt nh tuyn dng quan tm.
CHUYN THI CHIN
Jill Tanenbaum
C nhn vin mi tuyn gi cho ti mt cun sch nh
c lm th cng rt p, trong trnh by nhng sn phm
m c trc tip tham gia thit k. C khng gi cho ti ng
lin kt qua e-mail, cng khng c h s. Nhng vi cun sch
nh xinh xn , c y lm c nhiu hn th. Cng bng
m ni, nu ch trng ch vo kinh nghim lm vic th c y s
khng c mi phng vn, ng ni l ginh c vic lm.
Tuy nhin, cun sch nh gip c y thnh cng trong c
hai nhim v .
Jill Tanenbaum l ch tch cng ty Jill Tanenbaum Graphic Design & Advertising. Bn c th xem
thm thng tin v Jill ti trang www.jtdesign.com.
GI IN CHO PHNG NHN S

iu ny nghe c v bt thng nhng hon ton c th thc
hin c. Hy gi in cho phng nhn s v hi tn cc cng ty
dch v tuyn dng m h ang thu. Khi , bt c nhn vin nhn
227
s no cng s hi ngay rng ti sao bn li mun bit thng tin

. Bn hy tr li: Ti tm kim thng tin trn trang web ca
qu v nn ti bit rng hin ti cng ty khng c nhu cu tuyn
dng nhng ng vin c k nng nh ti. Tuy nhin, cng ty cung
cp dch v tuyn dng hp tc vi qu v c th ang tm ng vin
cho cc cng ty khc, vy nn ti nh nh qu v gii thiu gip.
Nu h khng lp tc ngh bn n gp phng vn, bn hy
kin tr hi thng tin v cng ty tuyn dng h ang hp tc v l do
h chn cng ty .
Xu hng ca cc cng ty tuyn dng l nhm theo ngnh ngh
v nh gi theo li gii thiu. Nu cng ty tuyn dng nhn c
li gii thiu t bt c khch hng no, h s dnh cho bn mt s
ch c bit. Ngoi ra:
Phi hi ngay tn v s in thoi ca ngi m bn s lin h.
Xin php c cp n tn ca trng phng nhn s nh
mt li gii thiu.
Hi xem h c bit cng ty no khc ang cn tuyn dng
nhng ng vin vi cc k nng v kinh nghim nh bn khng.
Gi mt li nhn cm n km theo h s ca bn h lu tr
thng tin.
VIT MT TNH HUNG

Hy vit mt tnh hung lm ni bt nhng k nng ca
bn. Cu chuyn c th c trnh by n gin hoc phc tp v
228
Ngh thut sn vic 2.0
ni dung c th v mt khch hng quan trng m bn tip cn

thnh cng, hoc v mt chng trnh gii thiu sn phm mi.
Hy gi cu chuyn ca bn n nhng cng ty c nhu cu tng
t. Cch lm ny khng ch pht huy c kh nng vit ca bn,
m cn khng nh trnh v s nhy bn ca bn trong vic tm
hiu v phn tch thng tin. Bn hy th p dng nhng cch sau:
La chn mt v d gip to uy tn ca bn vi nh tuyn
dng mc tiu.
Nhng kt qu khin nh tuyn dng ch thng lin quan
n cc sng kin gip tng nng sut cho cng ty, cc k thut
tip th mi v nhng knh phn phi mi l hoc khc bit.
Nhng mng thng tin c kh nng thu ht s ch khc gm:
- Bn hng/tip th: Cc knh phn phi.
- Sn xut: Qun l hng tn kho theo chin lc Just-In-Time (JIT).
- Quy trnh hot ng: H thng qun l ngun lc doanh nghip (ERP).
CHUN B MT BN PHN TCH V I TH

CNH TRANH
Bn c th gi cho gim c hoc ph gim c cng ty mc

tiu bn phn tch v mt trong nhng sn phm ca h v so snh
vi sn phm ca i th cnh tranh. Mi ngi thng ngh rng
cng ty no cng cp nht thng xuyn cc thng tin v i th,
nhng thc t li khng hon ton nh vy. Hu ht cc cng ty
229
khng c ngn sch hoc ngun lc lm vic ny. Do , bn

phn tch ca bn gi n chc chn s c hoan nghnh. Bn c
th thc hin theo mt s gi sau y:
Tp trung vo nhng i th trc tip ca cng ty m bn mun
vo lm vic, ch khng phi ni v cng ty bn ang lm.
Bn phn tch ca bn phi cha ng thng tin no ng
gi i vi nh tuyn dng.
S dng biu v th bt c khi no c th, v mi ngi
thng thch nhn hnh nh c th.
Bn phn tch ch nn di va .
Hy ni rng bn sn sng chia s ngun thng tin bn s
dng, nu cng ty quan tm.
CHUYN THI CHIN
Ross Macpherson
Ti tng lm vic vi mt ng vin trong ngnh kinh
doanh bn l. Sau khi cng hon thnh h s ca c y,
chng ti bt u tho lun v k hoch tip cn nhng cng
ty hng u trong lnh vc ny. Khi chng ti tm kim nhng
im mnh ni bt ca c y, c y tuyn b ngay rng ch
cn bc vo bt c ca hng bn l no, c y cng c th
xut ngay cch thc trng by v sp xp hng ha
tng hiu qu bn hng. Ti hi: C c th chng minh li
ni c ch?, v tng cho k hoch tm vic ca c
y ra i nh th.
230
Ngh thut sn vic 2.0
ng vin ca ti chn nm chui ca hng bn l ln v

n thm mt s ca hng a phng, sau ghi li nhng
nh gi, nhn xt, ng thi a ra tng nhm ti u
ha hot ng ca cc ca hng . Cng ty u tin m
c y lin h t vn phng ngay tng trn ca cc ca
hng bch ha. C y yu cu c gp ngi ph trch tip
th, nhng nhn vin l tn tr li rng ngi ang hp
v cuc hp s kt thc lc 11 gi. C y li mt tin nhn
c ni dung: Ti va trong ca hng ca ng khong 30
pht v ti nhn thy ba im bt cp, ng thi ti cng
ny ra by tng gip tng doanh s bn hng ln t 12%
n 15%. Tn ti l _______ v ti s i ng qun c
ph bn di.
C y cn ni vi nhn vin l tn: Phin c chuyn

gip ti li nhn ny n ngi ph trch tip th khi ng y
kt thc cuc hp. y l thng tin quan trng. Ri c ri
khi vn phng.
Khong 11 gi hn mt cht, ph ch tch ph trch tip

th n gp c ti qun c ph. Trong khong mt gi tip
theo, c y cng v ph ch tch xem xt v trao i v
nhng nhn xt ca c y xung quanh cch thc b tr trong
ca hng. Mc d cng ty khng c nhu cu tuyn dng, v
ph ch tch ph trch tip th vn quyt nh tuyn c y vo
v tr gim c knh trng by bn l.
xem nhng li khen ngi ca Ross Macpherson, ch tch ca Career Quest, hy vo trang www.
yourcareerquest.com.
231
VIT TI LIU QUNG CO

Bn c th lm mt ti liu qung co thay th h s. y l
cch hiu qu gip bn tm mt cng vic tm thi, m cng c th
l c hi bn c tuyn vo v tr nhn vin chnh thc. Hy gi
ti liu qung co n nhng khch hng mc tiu ca bn. Hy
cp n nhu cu ca khch hng mc tiu ngay t trang u tin,
sau mi ti phn gii thiu s lc v cc d n bn tham gia
v nhng thnh tch ca bn (bn nn dnh mt trang bn trong
a nhng li nhn xt hoc trch dn li ca ngi gii thiu).
Ngoi ra, bn cn dnh trang cui cng gii thiu v tiu s
bn thn. Bn c th nh ca mnh ln km theo li gii thiu.
Cui cng, bn hy lm theo nhng li khuyn sau:
T vit tn h ngi nhn trn phong b.
Mua loi giy bng m bn c th dng cho my in laser.
Hy trnh by kh nng ni bt ca bn.
Ni dung tht ngn gn v sc tch.
a ch v thng tin lin lc ca bn r rng v d tm.
TH T VN
Cc cng ty thng thch th hng trc khi mua khi xem xt
tuyn dng mt nhn vin chnh thc hoc ly ai lp ch trng
trong khi tm kim nhn vin ton thi gian; hoc n gin trnh
tng s lng nhn vin chnh thc nhm duy tr cc khon bin ph
mc n nh. Nhiu ng vin bt u s nghip t cch tuyn
232
Ngh thut sn vic 2.0
dng ny. Di y l v d v l th m cc ng vin c th s dng

tm nhng cng vic t vn hoc vic lm t do.
Qu v cho rng ngh t do l tm thng? Tht s khng
phi nh vy. Trong ngnh quan h cng chng vi c tnh
sng chung vi khng hong, nhng ngi lm ngh t do vi
chuyn mn gii c th gip qu v tit kim c rt nhiu
chi ph v
y l mt phn m u thng minh v c kh nng khi gi
mt cuc tho lun. Hy nh mt ngi quen ca bn lm cu ni
gip bn tin gn n cng vic lu di. Hay n gin l bn t tip
cn cng ty mun vo lm vic v:
Ch p ng nhu cu ca nh tuyn dng, ch khng phi ca bn.
Trn an nh tuyn dng bng nhng li ch c bn nu ra
ngay trong on th u tin.
Cung cp th gii thiu t cng ty c.
Nu bn ang lm hp ng hay thi v, hy n lc ht mnh
trong cng vic v c th bn ang trong giai on th thch
trc khi c mi lm vic chnh thc.
Nu bn khng c tuyn dng lm vic ton thi gian,
hy ngh nh tuyn dng gii thiu bn sang phng ban, b
phn hoc cng ty khc m h ngh rng nhng k nng v kinh
nghim ca bn l ph hp.
233
CHUYN T TM THI SANG LU DI

Cng vic thi v l mt cch thm nhp vo mt cng ty qua ca
sau. Hy nh rng cc nh tuyn dng s tuyn nhng ngi h nhn
thy u tin, v vy bn s c li th nu bn nm trong nhm nhng
ngi ng u danh sch ny. Mc d khng nhiu cng ty c nhu
cu tuyn nhn vin lm vic lu di, nhng c rt nhiu cng ty mun
tuyn nhn vin lm vic trong nhng khong thi gian ngn nh mt
ngy hay mt tun. Bn hy th p dng nhng cch sau:
Hy gii thiu bn l chuyn gia sn sng cho cng vic mi.
Th thng lng lm vic c ngy, ch khng phi na ngy.
Yu cu tr tin cng theo tun.
S DNG PHNG TIN NGHE NHN

Hy t quay mt on phim ngn ri chuyn sang CD hoc
DVD v gi n cc nh tuyn dng tim nng. Bn hy lm sao cho
on phim ca bn tht sinh ng v p mt, ng thi lm ni
bt nhng kt qu bn t c trong mt hoc hai d n trc
y. Ngoi ra, bn nn thc hin theo nhng li khuyn sau:
S dng mt v hp ng DVD bn c th b h s vo bn trong.
Trong phn m u, hy ni ngay cho nh tuyn dng bit ti
sao bn mun c lm vic ti cng ty.
Trnh by cc nghin cu bn thc hin chng t nhng k
nng ca bn hon ton ph hp vi cng ty.
234
Ngh thut sn vic 2.0
Lm ni bt nhng thnh tch ca bn c th khin nh tuyn

dng quan tm.
Yu cu mt bui phng vn trc tip vi nh tuyn dng.
B QUYT DU KCH
Can m.
Nhit tnh.
Sng to.
C c thm m.
Ch trng xy dng hnh nh.
Tranh th cm tnh ca nhng ngi gip .
Hy n n nhng ngi gip bn c c cuc hn

phng vn vi nh tuyn dng.
ng lp li nhng g ngi khc mi va lm gn y.
235
PHN IV
CHIN DCH
TM VIC KIU
DU KCH
CA BN
237
Chng 10
BA CHIN DCH
TM VIC TIU BIU
Hiu ng tng lc
Hy suy ngh thn trng, nhng khi n thi khc hnh

ng, hy ngng suy ngh v tin ln pha trc.
- Napoleon Bonaparte
Bn c th s dng rt nhiu v kh v chin thut trong

chin dch tm vic ca mnh. Nhng nu bn chn cch s dng
nhiu v kh v chin thut trong cng mt k hoch tm vic, c
hi thnh cng ca bn s tng ln gp bi. chnh l sc mnh
ca hiu ng tng lc (Force Multiplier Effect FME).
Nhng v kh v chin thut bn chn ch ph hp vi tng
hon cnh c th v vi c nhn bn. Ba v d sau c th khng
hon ton ph hp vi bn nn bn cng ng c p mnh phi
rp khun ng nh vy. Bn ch cn hc hi tinh thn ca cc ng
vin trong v d nhng ngi dng cm ph v khun php
hnh ng, dm bc ra khi li mn v mnh dn p dng cc
239
phng php mi. H l nhng ngi bn ca ti v ti bit r cu

chuyn v hnh trnh tm vic ca h, bi v chnh ti cho h li
khuyn v cch tm vic mi.
V D 1: TOM WEISHAAR
T hp FME: e-mail, trang web, h s theo trnh t thi gian,
H s Du kch Ph cch, qung co trn Internet, xy dng
mng li quan h x hi v gi in thoi.
Cng vic mong mun: v tr qun l cp cao trong lnh vc pht
trin kinh doanh hoc tip th.
Trong chin dch tm vic, Tom kt hp nhiu v kh tip th
v nhiu cch tn cng khc nhau tranh th sc mnh ca mng
li quan h x hi.
Tom kt hp tip th qua e-mail vi trang web c nhn v gi in
cp nht tnh hnh. V sau, chin dch ca Tom thay i mt cht khi c
thm H s Du kch Ph cch v qung co trn Internet.
Ln u ti bit n Tom l mt qun c ph. Sng hm , khi
ti ang ung c ph th cht mt e-mail l xut hin trn mn hnh.
Bn cm thy th v v con ngi ny, d kiu n ni ca anh ta
tht tr tro, ti ni l cch thu ht s ch ca Tom. Ti gi in
ngay cho Tom. Chng ti tr chuyn khong 15 pht v ti tht
s n tng v anh ta ( cng chnh l mc tiu ca Tom). Ti ni
vi anh ta v mt s v tr tuyn dng sp ti, nhng tht s lc
Tom khng ph hp vi bt c v tr no m ti ang tm kim cho
240
Ngh thut sn vic 2.0
khch hng. Tom vn c thuyt phc ti rng anh ta l mt ngun

u t an ton v hiu qu cho nhng chuyn vin tuyn dng nng
n nh ti.
Ti ngh Tom thay i h s ca anh y thnh mt dng
Ph cch c di khong mt trang giy, sau ti c th gii
thiu anh y n cc nh tuyn dng tim nng khc. Tom cng
ng thay i nh hin ti trn trang web ca anh y v dn ln
mt bc nh mi vi b vest v tht c vt nghim chnh. Hnh
nh c nhn c vai tr rt quan trng.
Tom thc hin tt c nhng thay i theo ng yu cu ca
ti. Trc khi ti bt u thc hin chin dch tip th, nhiu khch
hng gi in v sp xp cuc hn vi ti thng qua cc cng
c trc tuyn. Th nn khi ti tr chuyn trc tip vi Tom th mi
vic xong ri, v ti khng cn c hi na.
Tom l mt chuyn gia thc th v hot ng tip th kiu du
kch. Tom nm ly tng H s Ph cch ca ti v p dng cho
trng hp ca anh y. Vi mt chin dch qung co y sng to
v bng s h tr ca H s Ph cch cng trang web, Tom ang
nhm n v tr Gim c iu hnh trn ton nc M.
Bng cch s dng cc tp ch in t nh VentureWire,
Silicon Alley, TechWire v ProtomacWire gia tng c hi tip cn
cc doanh nghip, Tom a ln Internet h s mi ca mnh
nh sau:
241
S YU L LCH: BN CN KT THC
MT THNG V MI NGAY BY GI?
Ph ch tch pht trin kinh doanh

Chuyn gia kt thc thnh cng cc thng v!
Tom Weishaar
Tom Weishaar l chuyn gia kt thc thnh cng cc thng

v v pht trin kinh doanh cc doanh nghip mi thnh lp; nh
thng tho xut sc trong cc hp ng kinh doanh ln, phc tp v
mt chuyn gia thm nhp cc th trng mi. C kinh nghim pht
trin kinh doanh v bn hng trc tip. C kinh nghim ti cc cng
ty mi thnh lp trong cc lnh vc Internet, thng mi in t, bo
mt thng tin, phn mm cho doanh nghip v thit b di ng cm
tay, vi nhiu kinh nghim trong mi trng quc t. im mnh l
xy dng chin lc thc y nhanh chng v tip cn thnh cng th
trng mi m khng cn li th v thng hiu hay nhng quyn
thng mi. Xem thm thng tin chi tit v kinh nghim lm vic v
ngun gii thiu ti trang www.weishaars.com.
Mi qung co u c ng dn n trang web ca Tom, cho

php ngi c truy cp ngay vo trang web c nhn v c h s
y ca anh y. Tom khiu khch ngi c khin h t m
vo xem trang web v sau tn cng h mt cch khn kho bng
nhng thnh tch ca mnh.
242
Ngh thut sn vic 2.0
Khi ti phng vn Tom vit cun sch ny, anh y t nhn

xt v chin dch tm vic ca mnh nh sau:
Chin dch tm vic gip ti t kt qu nhiu kha
cnh. Th nht, n thu ht s ch ca rt nhiu i tng.
Th hai, n khin ti tr nn bn rn v thc y ti tch
cc xy dng mi quan h vi cc chuyn vin khc nhng
ngi gi e-mail cho ti v nhn xt rng tng ca ti
tht tuyt vi. Kh nhiu ngi hc theo cch lm ca ti.
Hng trm cuc in thoi v e-mail, rt nhiu cuc phng
vn qua in thoi v phng vn trc tip bt ngun t trang
web . Trang web mang li cho ti t nht ba li mi lm
vic. Nhng quan trng nht l trang web phn nh ng
l lch ca ti, v vy chng to nn mt sc mnh tip th rt
ln. L lch c trnh by r rng, cn trang web li th hin
ni dung su sc hn ng theo kiu ca mt cng c in
t. V trong khi ti gi in thoi cho cc nh tuyn dng, ti
thng hi: ng c tnh c ang ngi trc my tnh v c
th vo mng c khng?.
Nu bn c th hng mt nh tuyn dng n trang web
ca bn th bn i c na on ng dn ti ch ri!
Vng, qu l cch ny rt hiu qu. V tht s Tom tip tc

s dng chin thut tng hp ny tip cn cc nh tuyn dng
tim nng. Ln ny, Tom cp nht thng tin to cho trang web
mt din mo mi. Anh y mua v hiu chnh mt trang mu t
templatemonster.com ch khng phi b ra hng tun lm t
243
u nh trc. Th nn trang web ca Tom tr thnh v d in

hnh cho vic s dng trang web nh l mt cng c tm vic.
B quyt thnh cng
Tom s dng kt hp nhiu v kh khc nhau thu ht

s ch ca nh tuyn dng, nhng b quyt thnh cng
c mi phng vn chnh l gi in cho nh tuyn dng vo
bui sng sm v hng h vo trang web ca anh y.
V D 2: ALLAN PLACE
T hp FME: H s Du kch, th ring v gi in theo di

tnh hnh.
Cng vic mong mun: Bn hng.

Cuc suy thoi cng ngh nm 2001 nh hng ti hu ht
cc cng ty. Nm 2000, nu bn tham d phng vn trong trang
phc qun jeans vi o thun ngn tay nh mt cch th hin c tnh
ni lon, bn vn c th nhn c li mi lm vic. Nhng ch hai
nm sau, mi vic hon ton thay i. Th trng vic lm tr
thnh ca nh tuyn dng, nhng cng ty cn ng vng c th
tuyn chn ng vin gt gao hn, trong khi nhn ti b sa thi ngy
cng nhiu.
Allan bt u chin dch tm vic bng mt t hp mnh m
bao gm nhng phng php quen thuc vn lun mang li kt qu
tt p cho anh y trong qu kh nh gi in thoi ngu nhin ti
244
Ngh thut sn vic 2.0
nh tuyn dng v xy dng mng li cc mi quan h theo kiu

truyn thng.
Allan t mt s gi nh c bn:
Th trng lao ng kh khn vn to ra nhng s ph hp
hon ho.
Tm vic lm cng l mt cng vic: nu ch dnh bn ting
mt ngy, bn s khng t c kt qu mong i.
Phi t thn vn ng.
Khng da dm vo cng ty tuyn dng, bn tin tuyn dng,

trang web, bo ch hoc bn b bi:
- Hu ht mi ngi u tm n cc cng ty tuyn dng, cc
bn tin tuyn dng, trang web, bo ch hoc bn b hi
thng tin v cc v tr ang tuyn do y l ngun thng tin d
tip cn v l con ng d i.
- Nhng cng vic tt nht khng bao gi c ng tuyn.
Tt hn c l bn hy tip cn nhng cng ty c th, chn ng

ngi lin h v thu ht s ch ca ngi , sau nh v
bn thn. Allan chn cch ny bi v:
- y l cch kh mt thi gian v khng my ai mun lm.
- Nhng vic lm tt nht s c to ra hoc khng bao gi
c ng tuyn.
245
- Trong trng hp vic lm khng tn ti hoc khng th c

to ra nh Allan mong i, t nht anh y cng xy dng
c nhng mi quan h tt vi nhng ngi ra quyt nh.
Sau ny, Allan chnh l ng vin c nh ti trc tin nu
cng ty c nhu cu tuyn dng cho v tr .
- Anh y s d nh v bn thn hn khi v tr cng vic cn
cha tn ti.
Chi tit hiu ng tng lc ca Allan:
Xy dng c s d liu v cc nh tuyn dng tim
nng theo ngnh ngh chn lc.
Tm kim thng tin.
Loi b nhng cng ty khng ph hp.
Lin h vi nhng cng ty cn li trong danh sch.
Sp xp lch hn phng vn.
ng k nhn bn tin tuyn dng.
Lin h vi cc cng ty tuyn dng.
ng tuyn vo cc v tr ang tuyn dng qua phng tin

truyn thng (bo, tp ch, Internet).
246
Ngh thut sn vic 2.0
Xy dng c s d liu v cc nh tuyn dng tim

nng theo ngnh ngh chn lc
C s d liu ny gm c 134 cng ty c ly t Ottawa
Business Journal v hot ng trong nhng ngnh sau:
Hng khng v tr, quc phng v cng ngh bo mt.
Quang in t, lng t nh sng.
Cng ngh Internet v thng mi in t.
Cht bn dn.
Phn mm.
Vin thng, v tinh nhn to v thng tin di ng.

Tm kim thng tin
Bn cn dnh t 30 pht ti mt ting ng h tm hiu
nhng thng tin v mi cng ty, c th l v:
Ngnh cng nghip.
Sn phm.
Bn thn cng ty.
V tr trn th trng.
nh hng pht trin.
247
Loi b nhng cng ty khng ph hp

50 cng ty b loi khi danh sch v:
Nhng cng ty ny cha c ch ng trn th trng.
Kinh nghim v k nng ca Allan khng ph hp vi sn phm/
m hnh kinh doanh.
Nhng l do khc m cc cng ty ny khng p ng c.
Lin h vi nhng cng ty cn li trong danh sch

Tm thng tin ca ngi cn lin h (tn ca ph gim c bn
hng hoc ngi qun l nhn s) ca mi cng ty.
Gi th t gii thiu cho nhng ngi ny.
Gi in thoi tm hiu hoc thm d yu cu ca cng
ty. Hu ht cc cng ty ny cha c nhu cu tuyn dng ngay,
nhng Allan vn tip tc lin h vi cc ph gim c kinh
doanh tm hiu v tim nng pht trin v nh hng kinh
doanh ca cng ty.
Nhng kh khn hin ti ca cng ty:
- Cc i din bn hng hot ng km hiu qu.
- Ch t kt qu khim tn nhng th trng bo ha
hoc khu vc a l kh khn.
- Thiu nhn s cho i ng bn hng.
- Do thay i v m hnh kinh doanh.
248
Ngh thut sn vic 2.0
Sp xp lch phng vn
Khi gi h s i, Allan vn tip tc tm thm thng tin v

cng ty chun b cho cuc gi tip theo, ng thi gip
anh nh gi cng ty c ph hp vi nhu cu ca mnh hay
khng. Nu khng, Allan s loi cng ty ra khi danh sch
cc nh tuyn dng tim nng.
Nu Allan vn mun c lm vic cho cng ty, anh y s gi

in thuyt phc nh tuyn dng c phng vn. Nh
tuyn dng khng tuyn h s, h tuyn dng con ngi.
Allan gi nh rng cc cng ty hin ti cha c nhu cu tuyn

dng ngay, nhng h vn lun tm kim nhn ti. D hin ti
bn khng i nhng bn vn c quyn c qua thc n. V
th, Allan vn c gng thuyt phc c cng ty phng vn
trc tip. Khong 30 pht trao i vi nh tuyn dng tim
nng s mang li li ch cho c i bn:
- Cc c hi bn hng c th nhanh chng xut hin
- Ph gim c bn hng hoc nhn s c th gii thiu
Allan vi ngi quen m h bit ang c nhu cu tuyn
dng
- Gip Allan thc hnh k nng tr li phng vn
- L c hi Allan thit lp quan h c th gip ch cho
anh y sau ny
249
Mt khong nm ting chun b thng tin cho bui phng

vn ti mi cng ty. y l thi gian bn tm hiu trc v:
- Sn phm ca cng ty
- Ngnh ngh
- Cc i th cnh tranh
- V th ca cng ty trn th trng
ng k nhn bn tin tuyn dng v ng tuyn vo

nhng v tr ang ng tuyn thng qua cc bn tin
tuyn dng
Allan tm thng tin tuyn dng trn cc trang web v chn lc
mt s v tr ng tuyn. im c th l nhng c hi ngh
nghip ny lun do cc cng ty tuyn dng m nhn.
Lin h vi cc cng ty tuyn dng
Allan ch lin h vi mt vi cng ty tuyn dng. Nu mt cng
ty cho rng Allan ang c lin h vi nhiu cng ty tuyn dng cng
mt lc, h s khng my hng th khi gii thiu anh y vi khch
hng ca h.
Kt qu
Kt qu ban u khng my kh quan. Nhng bn tin tuyn
dng, cc cng ty tuyn dng v vic xy dng mng li cc mi
quan h theo kiu truyn thng hon ton ph sn. Allan i
250
Ngh thut sn vic 2.0
n tra vi nhiu ngi v nhn c nhiu li khuyn, nhng cha

h c mt li mi lm vic no. Sau vi thng, Allan quyt nh p
dng cch tip cn c mc ch t gii thiu bn thn. Allan
thit k H s Ph cch di khong mt trang da theo nhng yu
cu c nh tuyn dng sn tm. Allan gi h s cng vi l th
c vit ring cho hai nh tuyn dng m anh y tm hiu rt
k. V c hai cng ty ny u quyt nh tuyn dng Allan.
Khi ti hi Allan nh u cch tip cn ny t hiu qu, cu
tr li ca anh y khin ti bt ng.
Ti gi l th c vit theo nhng k thut anh hng dn.
Ti gi cho nh tuyn dng theo ng li ha ti vit trong
th. H [nh tuyn dng] yu cu ti gi h s y . Th l
ti gi cho h h s trong tng kt nhng kinh nghim ca
ti theo cc mc c chn lc. V ngay bui gp u tin,
nh tuyn dng tit l nhiu b mt:
Anh y nhn c rt nhiu h s v v s cuc in thoi gi

n nhng khng tr li h s no, cng khng h p li bt
c cuc gi no!
Anh y ci t tnh nng hin th s gi n gim bt nhng

cuc gi t pha cc ng vin.
L do khin anh y nhn in thoi khi ti gi n l v cch tip

cn ca ti tht c o. Ti khng a mt h s y ,
nhng anh y thch nhng thng tin vn tt c ghi trong . V
ti cng khng gi in cho anh y lin tc.
251
Allan to ra cng vic cha h tn ti trc bng cch

khi dy yu cu v gi tr mi cng ty. Allan thnh cng v anh y
bit tp trung vo cng ty, ch khng phi bn thn mnh.
B quyt thnh cng
Lc u, Allan s dng nhiu loi v kh khc nhau nhng
khng thnh cng. n khi Allan i cch tip cn, thay v u t
cng sc theo cch c, anh li thu c kt qu tt p. B quyt
gip Allan c c hai cng ty mi phng vn chnh l gi in thoi
tip cn sau khi gi H s Ph cch vi ni dung tp trung vo
nhu cu ca nh tuyn dng.
V D 3: CHELSEA TEGAN
T hp FME: Mng li cc mi quan h x hi, phn tch i
th cnh tranh, h s vi bng tng kt thnh tch, th ring v
nghin cu th trng thng qua bn tham lun.
Cng vic mong mun: Trng phng k thut.
Sau y l nhng dng tm s ca Chelsea.
Ti bt u tm kim thng tin, khng ch ring v nhng
cng ty ti mun vo lm, m cn v mt s cng ty khc
na. Khi chn c mt cng ty theo ui, ti nh ngi
gii thiu. Trc khi gp i din ca cng ty, ti dnh hai
n ba ngy tm hiu v hot ng, cc i th trc tip v
nhng vn ln cng ty ang i mt. n hm trc bui
gp mt, ti tm tt tt c thng tin ch yu vo mt e-mail
252
Ngh thut sn vic 2.0
v gi cho ngi lin h (thng l gim c iu hnh) km

theo nhn xt ca ti. Ti cng a ra mt s cu hi tm
hiu thm v cng ty nhm th hin rng ti am hiu v tht
s quan tm ti tnh hnh kinh doanh ca cng ty. Cc cuc
ni chuyn tin trin rt tt v trong chng ti trao i v
nhng ch lin quan n li ch ca c hai bn: hot ng
kinh doanh ca cng ty v cng vic ca ti.
Cn y l nhng ghi ch khc.
Ti nhanh chng tm thy mt cng ty m ti mun vo lm vic.
Ti nhn ra iu qua cch v gim c iu hnh tr li cc
cu hi ca ti. Sau 15 pht tr chuyn, v gim c nhn ti v
ni: y chnh l nhng iu chng ti cn thiu v chng ti
rt mun bit liu c c th lm g ci thin tnh trng ny
khng. ng y chia s vi ti khong 45 pht na. Tuy nhin, vo
thi im , cng ty cam kt vi hi ng qun tr s khng
tuyn thm nhn vin trc khi kt thc nm ti chnh, tc l cn
mt nm na. Ti c nghe rt nhiu nhn xt tch cc v
hot ng kinh doanh v v ban qun l ca cng ty. Vy nn ti
rt mun vo lm cho cng ty .
Ti hi gim c iu hnh rng liu mt s ngi tng
lm vic cng ti c th gi cho ng v a ra nhn xt
v ti khng. ng y ng .
Ti tip tc tm hiu thng tin v tnh hnh kinh doanh
ca cng ty, cng nh tm cch h tr hot ng ca cng
ty mt cch t nguyn.
253
Ti lun t ra thn thin v kin tr, khng bao gi yu

cu h phn hi ngay. Kinh nghim lm qun l trc y
gip ti rt nhiu, bi ti bit hai tun l khong thi
gian hp l c c cu tr li.
Ti nhn thy rng to iu kin cho ngi khc l quan
trng, nhng gi vng v th ca mnh cng quan trng khng
km. Nhng ngi t kinh nghim cm thy trao i qua
e-mail d hn, trong khi mt ngi nhiu kinh nghim thng
nhc in thoi ln v t tin tr chuyn vi ngi mnh mun
gp. Tuy nhin, nh tuyn dng d tr li e-mail hn. Ti cng
bit rng nhim v quan trng ca ti lc ny l c tuyn
dng vo cng ty. V th sut c ma h, mi thng ti u
gi cho nhng ngi ang gi vai tr quan trng trong cng ty
trao i ngn gn mt s thng tin m ti ngh h s quan
tm. Nu ngi ti nh gi n ang bn v ch nhn
li nhn qua hp th thoi, ti s li li nhn v lu h
rng ti s gi thng tin cho h qua e-mail. Ngay sau , ti
s gi mt e-mail theo di vi ch Thng tin nh
cp trong cuc gi trc . (Hnh ng ny khng ch hiu
qu vi cng ty mc tiu ca bn, m cn vi c nhng cng
ty khc trong k hoch B. Nh vy l bn va xy dng c
mi quan h, li to iu kin cho nh tuyn dng phn hi
cho bn vo thi im thun tin nht).
Sau mt khong thi gian kh di gi lin lc vi hai ngi c
v tr quan trng nht trong cng ty , ti tranh th thi gian
tng kt li nhng ch chng ti tng trao i, thm vo l
254
Ngh thut sn vic 2.0
quan im ca ti v nhng th thch h s phi i mt trc

khi c th t mc tiu ra. Trong trng hp ny, cng ty
rt thnh cng khi hot ng trong lnh vc c t chc theo
kiu c, tuy nhin lnh vc ny khng c nhiu tim nng pht
trin v cng ty cn m rng sang nhng lnh vc mi. Ti lun
ch trng rng hy cho trc khi i hi nhn v. Ti tng
chng kin nhiu cng ty c tnh hnh tng t v n gin ti ch
chia s vi nh tuyn dng mc tiu nhng tng m cc cng
ty khc p dng thnh cng.
Ton b qu trnh ny c bt u t cui thng 5 v n
u thng 11 ti vo lm vic ti cng ty. Su thng l mt
khong thi gian hp l cho mt chu k cho bn thnh
cng nhng sn phm c gi tr cao.
Cui cng l ti nghe v lm theo li khuyn ca mt ngi
bn l chuyn vin tuyn dng. Anh y gip ti tm kim
danh sch cc nh qun l cp cao ca cc cng ty khc hot
ng trong cng lnh vc vi cng ty m ti hng ti. Ti
tm thy nhiu ngi m ti bit l c th gip ti. Sau , ti
chn ra mt s ngi v gi in thoi cho h v nhn danh
mt cng ty nghin cu th trng nh (ti khng h ni di
cht no!) hi v cng ngh cng ty ang s dng. Cuc kho
st ny gip ti thu thp mt s thng tin qu gi v hu ch
i vi nh tuyn dng mc tiu ca ti.
Ti cng pht hin s khc bit do thi ng x: chnh s t
tin s gip bn qun i chnh mnh v c kh nng hiu ngi
khc r hn.
255
B quyt thnh cng ca Chelsea

B quyt thnh cng trong bui phng vn l xy dng mi
quan h vi cc cng ty, sau theo ui tng cng ty vi bn phn
tch v i th cnh tranh. L mt du kch, Chelsea tp trung vo
nhng vn ni ti m chnh cng ty khng nhn thy.
TNG KT
Chelsea, Allan v Tom thnh cng nh bit phi hp v kh v
chin thut nhm trng ch l nhng cng ty h mun vo lm,
v h vt qua nhng con sng ngm ca mt th trng vn
c coi l bnh lng.
Vy chin thut no ph hp vi bn? Hy can m th nghim.
Hy tnh cch v am m ca bn dn ng, v hy nh rng
khng ch c ngha l khng phi ngay hm nay.
256
Chng 11
TRN NH
GIP L C
Ginh chin thng trong
cuc phng vn trc tip
Ngi n trc c hu, k n sau c v.

- Andrew Carnegie
Trong cuc chin ginh khch hng, m rng th phn v

gia tng li nhun, ngi tm vic phi hiu c iu g gip
mt doanh nghip hot ng hiu qu v u l n by thc
y doanh nghip tng li nhun. Nhng doanh nghip hot
ng hiu qu rt kin nh trong vic tuyn dng v h ch
chn nhng ngi bit hnh ng v dm ngh dm lm vo mi
v tr cp bc trong cng ty.
L mt du kch sn vic, chin lc ca bn phi hng n
nhu cu ct yu ca nh tuyn dng l tng doanh thu, gim chi ph
v nng cao hiu qu kinh doanh. Nhng nhu cu s gip bn
xy dng mt h s ng gi, m bo mang li cho bn cc bui
257
phng vn nh mong i. By gi chnh l lc bn th hin kh

nng tip th ca mnh.
XY DNG CHIN LC CA BN THEO TIU

CHUN CA NH TUYN DNG
Bn s gp bn nhm ngi gi vai tr quyt nh trong cc
bui phng vn. Mi nhm i hi mt chin lc khc nhau v mi
nhm c nhng mi quan tm khc nhau m bn phi ch .
Cc nhm ngi bn s gp gm c:
1. Cc nh qun l cp cao.
2. Cc trng phng ban.
3. Cc trng phng nhn s.
4. Chuyn vin tuyn dng ca doanh nghip.
Cc nh qun l cp cao
Cho d bn khng ng tuyn vo v tr qun l cp cao, nhng
cc nh qun l cp cao li lun tm kim t cht lnh o tt
c cc ng vin. Vic hiu c quan im ca h s gip bn
th hin nhng thnh tch ca bn mt cch hp l. Ngoi ra,
thnh tch trong s nghip chnh l yu t m nhm ngi ny
tm kim u tin.
Cc nh qun l cp cao rt quan tm n nhng thnh tch bn
t c gn y. H mun bit bn t nhng thnh tch
nh th no v ngha ca nhng thnh tch i vi doanh
258
Ngh thut sn vic 2.0
nghip ca h, nu h tuyn dng bn. Thm ch, h cn mun

bit iu trc khi tin hnh phng vn bn.
Cc nh qun l cp cao cn tm kim nhng t cht sau:
Kh nng lnh o: kh nng xy dng v trnh by tm nhn,
sau xy dng nhm lm vic bin tm nhn thnh
hin thc.
Tnh trung thc v chnh trc: mt ngi c nhng nguyn tc
sng nht nh s khin ngi khc tin tng v l ngi c th
xy dng cc gi tr cho doanh nghip.
Tr tu: kh nng a ra quyt nh nhanh chng v kh thi
trong mt mi trng cnh tranh khc lit.
Mnh m: kh nng gy dng lng tin trong i ng nhn vin, cng
nh kh nng to ra mi trng lm vic nhit tnh, nng ng.
am m: n lc khng mt mi to du n tch cc trong
doanh nghip m khng mong i tin bc hay quyn lc.
o c ngh nghip: s kin cng ca mt chin binh gip
bn bn ch, cho d mc tiu c kh khn ti u.
Cc trng phng ban
Cc trng phng ban l nhng ngi bn s lm vic trc
tip. H ch yu quan tm n nhng thnh tch c lin quan trc
tip n lnh vc h ang ph trch. Ngoi ra, h cn mun bit
nhng thnh tch ca bn s nh hng th no n mc tiu v
thnh tch c nhn ca h.
259
Cc trng phng ban s tm kim:

Nng lc chuyn mn
Ch ng: Bn c phi l ngi lun lng trc v ch ng
phng b cho nhng vic c th s xy ra, ch khng ch tp trung
vo hin ti?
Tp trung vo kt qu: Bn c th tuyn dng nhn vin di
quyn v thc y h cng nhau lm vic hiu qu t nng
sut cao nht khng?
Khn ngoan: Bn c tr tu sc so kt hp vi tnh thc t v
nhng kin thc cn thit khng?
Hiu bit v mi trng kinh doanh
Hiu r v ngn sch hot ng: Bn c hiu tm quan trng
ca tin mt trong hot ng kinh doanh? Bn kim tra mc
chi tiu ging mt doanh nhn thc th?
c phn on: Bn c kh nng gii quyt nhng vn mi l
v phc tp khi cha c hng dn khng?
Tp trung vo khch hng: Bn c hiu hot ng ca ngnh
v ca thng trng ni chung khng?
Hiu bit v xc cm con ngi
S kin tr: Bn c th n lc theo ui nhim v n khi hon
thnh khng? Bn c lun t ng vin mnh mt cch tt nht?
260
Ngh thut sn vic 2.0
S ng cm: Bn c kh nng kt ni vi nhn vin v khch

hng khng?
Kh nng chu ng: Bn th hin c kh nng c gng
khng ngng hng ti thnh cng khng?
Phng nhn s
Phng nhn s c nhng mi quan tm khc hn vi trng
cc phng ban v nh qun l cp cao. Phng nhn s hay quan
tm n s ph hp ca bn vi nhng gi tr ct li v vn ha
ca doanh nghip, tc l kh nng thit lp mi quan h vi ng
nghip. Nhn vin phng nhn s thng tm kim:
S ph hp vi v tr tip theo: Khi cng ty pht trin, kh nng

thng tin ca bn nh th no? Phng nhn s s cn nhc
kh nng ph hp ca bn vi v tr tip theo, bi v mt ngi
c kh nng thng tin ln nhng v tr tip theo s gip phng
nhn s gim p lc trong vic thay th nhn vin, ng thi
ci thin c ch s li nhun trn vn u t ca h.
Kh nng lp l hng: Hun luyn vin gii l ngi bit r cc

th mnh v phng th v tn cng, t ra chin lc ph
hp. Tng t, nh qun l nhn s gii l ngi bit r nhng
im mnh, yu trong c cu t chc ca cng ty, t ln k
hoch tuyn nhn s c kh nng b sung khim khuyt ca
nhau, ch khng tuyn nhng ngi ging ht nhau.
261
Chuyn vin tuyn dng ca cng ty

y l ni v cc chuyn vin tuyn dng ni b v cng l
nhng thnh vin t kinh nghim ca phng nhn s. H chnh l
nhng ngi s phn loi h s v cng vic ca h l i chiu
nng lc ca tng ng vin vi cc yu cu v k nng hoc kinh
nghim c lit k sn.
Nhng chuyn vin tuyn dng ny b nh gi l khng chuyn
nghip nu chng may h lt vo mt ng vin khng p ng
chnh xc nhng yu cu c bn theo danh sch cho trc. V vy,
hy iu chnh sao cho h s ca bn n khp vi nhng yu cu
c m t trong qung co tuyn dng. Sau y l mt s cch
gip bn p ng yu cu ca nhng nhn vin tuyn dng t kinh
nghim ny:
Kinh nghim lm vic: Hy trnh by cho nhng chuyn vin
ny thy kinh nghim lm vic ca bn ph hp vi yu cu
cng vic m h ang tuyn dng. Hy vit cho kho lo v tht
d hiu.
Mc tiu ngh nghip: Mc tiu ngn hn v di hn ca bn
phi ph hp vi nh hng pht trin ca cng ty.
Tnh cch: S ph hp v tnh cch v vn ha gia bn vi
ng nghip ng vai tr rt quan trng. Hy tm hiu kiu
tnh cch ca nhng ng vin m cng ty tng tuyn dng. Nu
bn khng th tm thy thng tin ny, hy gi cho mt ai
hin ang lm vic ti cng ty hi thm.
262
Ngh thut sn vic 2.0
K nng giao tip: K nng giao tip tt bng ngn ng v vn

bn ngy cng c ch trng khi th trng ton cu ha pht
trin. Hy th hin bn l ngi c kh nng trnh by suy ngh
r rng v t tin bc l bn thn.
Hnh nh c nhn: Bn hy chn b trang phc to nn hnh
nh bn mun th hin, ch khng phi trng din nhng
th bn c. Cc nhn vin tuyn dng s ngm so snh bn vi
ng nghip tng lai ca bn. Nu bn khng chc kiu trang
phc no s ph hp vi vn ha doanh nghip ni y, bn hy
chn trang phc trang trng hn bnh thng mt cht.
Hiu bit v cng ty: Cc chuyn vin tuyn dng mun bn
cng l ngi hm h tm hiu v cng ty ging nh h. Hy c
gng c ht mi thng tin trn trang web ca cng ty. ng
lng ph thi gian ca h bng nhng cu hi m ng l bn
phi bit cu tr li ri.
BY PHNG VN
Cch ph bin nht mi ngi bt u tip xc vi mt
cng ty l thng qua qung co tuyn dng hoc s gii thiu ca
mt ai , ngha l bn bt u qu trnh t im thp nht. i vi
hu ht nhng ngi tm vic, quy trnh phng vn c s ha
nh sau:
Chuyn vin tuyn dng Phng nhn s
Trng phng ban Nh qun l cp cao
Quyt nh tuyn dng
263
Nh vy, xut pht im ca bn cng thp, ni c nhiu ngi

tham gia ng tuyn, bn s cng phi vt qua nhiu chng ngi
vt. Khi bn tip cn doanh nghip cp cng cao, ngha l bn
cng gn n vi ngi ra quyt nh tuyn dng, bn s gp t
chng ngi vt hn v ri ro s cng gim i. Phng php tm vic
truyn thng ny d lm bn gim phi by mn nu bn khng
hnh ng kho lo.
iu hng bi mn
L mt du kch, bn bit l phi tn cng vo nhng im yu
m i phng t phng v nht, ngha l bn hy tm cch len li
n gn ngi c quyn ra quyt nh tuyn dng nht.
Cc nh qun l cp cao lun c tm nhn v m v ngnh ngh,
chuyn mn v k nng. Do , h quan tm n gi tr bn c th
mang li cho doanh nghip ca h trong tng lai, ch khng h
mun tm hiu chi tit v cuc sng ca bn. Cc nh qun l cp
cao cng c nhiu kinh nghim tuyn dng hn v h thng a ra
quyt nh nhanh hn m t phi thng qua cc cp ph chun khc
nhau. V vy, bn nn bt u chin dch tm vic bng cch chinh
phc nh qun l cp cao trong cng ty m bn chn.
Do , s ha ca quy trnh phng vn kiu du kch thng
c dng sau:
Nh qun l cp cao Quyt nh tuyn dng
Hoc trong trng hp xu nht l:
264
Ngh thut sn vic 2.0
Nh qun l cp cao Trng phng ban

Quyt nh tuyn dng
Khi bn bt u chin dch tm vic t cp qun l cao nht,
bn c th ginh c quyt nh tuyn dng m khng phi qua
bt c cp trung gian no na. Cc nh qun l cp cao c quyn
a ra quyt nh tuyn dng ngay lp tc, cng nh c y quyn
ngng sn nhn ti cho c cng ty, bi v h chnh l nhng ngi
him hoi c tm nhn v m v nhu cu ca ton cng ty. V vy, khi
mt nh qun l cp cao chuyn h s ca bn xung trng phng
ban vi dng ghi ch hy gi li ng vin ny hoc c v tt
th y l du hiu cho thy mt quyt nh tuyn dng sp c
a ra. Nu bn ngh iu l qu gin n th bn nhm! Cc
chuyn gia tuyn dng thch lm vic vi cc nh qun l cp cao v
mt l do: h c th a ra cc quyt nh mt cch nhanh chng
v hiu qu!
Tp trung vo mc ch ca nh tuyn dng
Cc k nng m bn cho bn ti bui phng vn c th s
to ra nhng ng gp ng k cho s thnh cng ca cng ty. S
ng gp tim nng ca bn s tr thnh mt dng chi ph nu
quyt nh tuyn dng bn l sai lm. Nu nh tuyn dng a ra
la chn sai, h s tn thi gian v tin bc, trng hp t nht l
ngi chu trch nhim tuyn dng s mt vic, hoc thm ch li
nhun ca cng ty s b nh hng. V vy, y c rt nhiu vn
phi c cn nhc cn thn.
265
S mnh ca bn l trung ha nhng mi bn tm ca h bng

cch ha gii tt c nhng g c th khin h lo lng, nghi ng v
thiu tin tng.
Hy hiu mc ch ca bui phng vn

Nh tuyn dng tin tng bn s ng gp cho thnh cng ca
cng ty. Vy s ng gp chnh xc l g? Bn c mi phng
vn v nh tuyn dng ang c mt nhu cu c th hay do cch tip
cn ca bn khin nh tuyn dng t m mun tm hiu thm
v bn? chun b cho bui gp mt ny, bn cn bit r iu g
ang khin nh tuyn dng bn tm.
Nu bn chun b phng vn cho mt v tr c th c ng
tuyn, nh tuyn dng s ni r mi yu cu v bn s bit phi
tp trung chun b nhng g. Nu l bui phng vn tm-hiu-
thm-v-bn v l kt qu t cch tip cn ch ng ca bn th
bn cn tp trung vo nhng nhu cu m bn tnh c pht hin ra
trong thi gian tm hiu v cng ty. Cn nu nh tuyn dng quan
tm n nhng thnh tch ca bn th chnh cc thnh tch c
th l nguyn nhn khin h mun gp bn.
Theo quan im c nhn, ti cho rng cch tip cn trc tip
thng mang li kt qu tt nht. Ti ch cn hi thng nh tuyn
dng: ng ngh chng ta cn bao nhiu thi gian cho bui ni
chuyn ny? hoc Ni dung ca bui phng vn gm nhng ch
g?. H s ni cho bn bit ngay. Nu h khng th tr li bn,
iu cho thy h ang b vng vo mt vn no m bn
hon ton c kh nng gii quyt bng kinh nghim ca mnh, tuy
266
Ngh thut sn vic 2.0
nhin h li cha mun l ra nh ny. Trong trng hp ,

bn nn tp trung vo nhng thnh tch ca bn trong vng nm
nm gn y.
Trong trng hp bn cm thy m h v ch bui phng
vn, bn c th hi ngay: ng mun bt u cuc trao i ca
chng ta t ch no?. Nu nh tuyn dng ni: Hy gii thiu
v bn thn anh/ch?, bn c th hi tip ng mun ti bt u
t u?. Ch m nh tuyn dng cp trc tin chnh l vn
h quan tm nht, v bn hy tp trung vo .
Sau y l ba vic bn cn lm tr thnh mt ng vin
khng-th-thiu:
1. Hon thnh bi tp Ti khon ch T.
2. Chun b cun t truyn ca bn.
3. Luyn tp trnh by thng ip ca bn.
Bi tp Ti khon ch T
Khng g thay th c bi tp ny. Bi tp ny i hi bn phi
ph kn nhu cu ca nh tuyn dng bng chnh nhng thnh tch
ca bn, ngha l bn s so snh thnh tch, mc tiu di hn cng
nh im mnh, yu ca mnh vi cc yu cu ca v tr cng vic
m bn c phng vn, v bng so snh c trnh by theo
dng ch T. y l c hi hon ho bn ni vi nh tuyn dng
khng ch nhng thng tin bn bit, m c s ph hp gia kinh
nghim lm vic ca bn vi yu cu ca h.
267
Nghe c v qu d dng, bnh thng v hp l, nhng hon

ton khng n gin nh bn tng. Thc t cho thy rt t ngi
tm vic chu dnh thi gian suy ngh xem k nng v kinh nghim
ca h lin quan th no ti cng vic h ang ng tuyn. H ch
ng ngi ra khi nh tuyn dng hi v iu trong bui phng
vn. Ti cng chng kin nhiu ngi t thi bay c hi thnh
cng ca mnh khi c hi mt cu s ng: Anh/ch bit g v
cng ty chng ti?. Rt tic l nhng ngi tng tri nht cng
mc phi sai lm ny.
Hy k mt ng thng chia trang giy lm i, mt bn lit k
cc nhu cu ca nh tuyn dng, cn bn kia ghi nhng k nng, thnh
tch chng t bn c th p ng nhng yu cu . Vic ny s gip
bn d dng trnh by nhng im ph hp ca bn vi nh tuyn dng
trong bui phng vn, ng thi gip bn ni bt ln nh mt ng vin
c c t chc tt v bit chun b cc chi tit trc khi hnh ng (bn
c th lp li bi tp ny trong th cm n).
Phn tch cc im mnh, yu ca bn
Tt c cc nh tuyn dng u mun bit nhng im mnh,
yu ca bn. y l mt trong nhng cu hi m bn bit chc
chn nh tuyn dng no cng t ra. Tuy nhin, cu hi thng
gp ny li khin hu ht mi ngi lng tng do khng chun b
trc. iu ny nghe c v hi hc, nhng qu tht nhiu ng
vin khng tr li ni cu hi , hoc tr li rng: Ti tin mnh
khng h c im yu no. Thc t l ai cng c im yu, d t
hay nhiu, vy m nhng ngi ny li tuyn b mnh hon ho, th
nn cu tr li nh th thng b nh gi rt xu. V nhng nh
268
Ngh thut sn vic 2.0
gi tiu cc ny khin cuc chi kt thc sm! y l mt trong

nhng sai lm ng ngn nht trong phng vn! V vy, bn hy suy
ngh v nhng im yu ca mnh trc khi tham gia bt c bui
phng vn no.
S MNH DU KCH
im mnh
Bn va hon thnh bi tp Ti khon ch T, gi y bn
cn lit k mi im mnh gn lin vi cng vic m bn
ang tm kim. Hy lit k ra giy bng nhng ci gch u
dng. Bn hy thc hin ngay v vic ny rt quan trng.
Sau , bn hy kim tra li xem nhng im mnh no
lin quan trc tip n cng vic bn sp c phng vn. Nu
bn l ngi phng vn th nhng im mnh ny c khin bn
hi lng khng? Bn c sn sng tuyn dng chnh bn khng?
Nu cu tr li ca bn l c, hy tip tc bi tp v nhng im
yu. Nu cu tr li ca bn l khng, xin chc mng v bn
trung thc vi bn thn; bn va cu bui phng vn ca bn
khi sai lm nghim trng. Bn cn phi luyn tp bi tp ny
nhiu ln bi v, ging nh mt vn ng vin chuyn nghip,
vic luyn tp nhun nhuyn s gip bn t thnh tch tt nht
trong ngy thi u chnh thc thi im khng phi luyn
tp. Hy lp li bi tp ny n khi bn a ra c nm im
mnh ph hp vi nhng yu cu ca cng vic m bn ang
ng tuyn.
269
im yu
Thc hin bi tp tng t, ch khc l ln ny bn lit k
nhng im yu c lin quan n cng vic. Sau khi lit k xong,
bn chn mt im yu m bn tng c gng khc phc v
hy trnh by t m bn lm nhng vic g t mc ch .
Bn c hp tp, nng vi khng? Hy nh ng nhc ti iu ny
trong bui phng vn! y khng phi lc xng ti. Nhng
ngi phng vn mong i bn chn iu g nh nhng mt
cht. Bn ng lm ngi phng vn tht vng. Nhng g bn
sp lm sau y t khi c cc ng vin khc ngh ti, trong khi
chng li cho thy tnh cch kin nh ca bn.
V d:
Cch y vi nm, ti c nh gi cn km v k
nng d ton ngn sch. Tht s l trc ti cha tham
gia mt kha o to bi bn no v k nng d ton ngn
sch, v vy ti ng k tham gia ngay mt lp hc ban
m v k nng ny. Nh vy m trong ln nh gi gn y
nht, ngi qun l trc tip ca ti nhn xt rng ti c
tin b rt nhiu. K nng d ton ngn sch ca ti by gi
trn mc trung bnh. V sp ti cng nh gi ti cao v
iu ny.
Xin chc mng bn! Trong v d ny, bn ni cho
ngi phng vn bit:
Vn ca bn (d ton ngn sch).
270
Ngh thut sn vic 2.0
Nguyn nhn ny sinh vn (khng c o to).
Hnh ng khc phc vn (tham gia lp hc bui ti).
Kt qu (k nng trn mc trung bnh).
Ngoi ra, bn cn th hin rng bn l ngi ci m, sn

sng lng nghe nhng li gp c tnh xy dng v quan trng
nht l bn c nhng hnh ng cn thit nhm ci thin cc
im yu ca mnh. Hu ht nhng ngi khc khng sn lng
lm nh bn. Nu ngi phng vn chm im theo tng mc,
chc chn bn s nhn c s im gp i, bi v nh tuyn
dng mun tuyn mt nhn vin trung bnh nhng c thi
cu th hn l mt siu sao t phong.
Chun b cun t truyn ca bn

Sau khi lm xong bi tp Ti khon ch T, bn hy chuyn
nhng im mnh v cc thnh tch ca bn thnh cu chuyn. Ai
cng thch nghe k chuyn m ngi ta cng d nh hn khi thng
tin c trnh by di dng mt cu chuyn. Sau hng gi lin tc
phng vn ng vin, ngi phng vn thng b ln ln cc ng vin
vi nhau, tr khi ai trong s h trong trng hp ny l bn
tht s thu ht h bng mt cu chuyn hp dn.
Vic k chuyn cn c nhng li th khc nh:
Khi bn xu chui cc s kin li vi nhau to thnh cu
chuyn, bn s thu ht s ch ca ngi phng vn, ng
thi li n tng tt trong tm tr h.
271
Phong thi k chuyn gip ngi phng vn cm thy thoi mi

v s chuyn bui phng vn theo kiu hi p thnh mt cuc
tr chuyn.
Vic k chuyn thng nh thc bn nng ca nh tuyn dng
v tc ng n kh nng bm sinh ca h l mun thu nhng
ngi y ha hn.
Gi s c hai ng vin vi kh nng v kinh nghim nh nhau,
nh tuyn dng thng mun nhn ng vin c kh nng k
chuyn hay, bi v ngi c xem l c k nng giao tip
tt hn.
Khng nh cu chuyn c tch vn c b m k cho nghe khi
cn b, nhng cu chuyn ca bn phi da trn s tht, ngha l
th hin c hnh nh bn nh mt ngi hng thi hin i: t
tin nhng khng kiu ngo, quyt on m khng bo th, ngh lc
m khng m mui. Bn phi khc ha chnh xc nhng mc tiu
chnh m bn hon thnh, ng thi nhn mnh nhng k nng
v kin thc c bn vn dng thnh cng. Bn s l ngi hng
to ra cc sn phm mi, ginh c nhng hp ng ln hoc
xut nhng cch thc khc nhau hng phc mng x.
Nhng thnh tch thi thc nh tuyn dng mun gp v phng
vn bn ngay chnh l cc tnh tit to nn cu chuyn ca bn.
Nhng tnh tit cao tro trong cu chuyn bn k phi lin quan
cht ch vi cc yu cu tuyn dng, chng hn nh bn hng, tip
th, k thut hoc bt c ngh no m bn lit k trong bi tp
Ti khon ch T.
272
Ngh thut sn vic 2.0
V d trong qu trnh tm hiu thng tin, bn pht hin ra nh

tuyn dng mun tung ra sn phm mi theo ng thi im
nh, trong khi bn c mi nm kinh nghim trong lnh vc ny.
Bn c th xy dng mt cu chuyn nh sau:
Tha Ngi Tuyn Dng, ma h nm 2009, i th chnh ca
chng ti pht min ph mt sn phm c h tuyn b
l c cng tnh nng vi sn phm ch lc ca chng ti. y
l mt k hoch nhm ht cng chng ti ra khi th trng.
V vy, khng c g ngc nhin khi doanh thu ca chng ti
gim ti 90% trong qu tip theo, dn ti vic nhiu thnh
vin ch cht trong nhm pht trin sn phm v bn hng
xin ngh vic. V iu k diu xut hin t chnh c sc .
p li hnh ng ca i th, ti chu trch nhim dn
dt hai nhm nh gm su k s vi s mnh pht trin th h
tip theo cho sn phm ch lc, ng thi khm ph nhng
im yu trong sn phm m i th ang cho bn trn th
trng. Trong vng nm tun, chng ti pht hin ra mt
li thit k nghim trng v bo mt ca phn mm m c
th gip tin tc d dng tn cng c s d liu ca ngi s
dng. Chng ti lin t chc mt bui thuyt trnh v nhng
khm ph mi ny cho cc thnh vin ca nhm bn hng
v tip th. T nhng thng tin , hai nhm ny bt u xy
dng k hoch phn cng chn tng trng ca i th,
trong khi cc thnh vin cn li tin hnh nghin cu b
sung mt s tnh nng mi cho sn phm ch lc ca cng
ty. Khi thng tin v sai st trong sn phm ca i th xut
hin trn cc phng tin truyn thng, chng ti lin tung ra
273
phin bn nng cp sn phm ca mnh vi kh nng bo v

ngi dng khi nhng hnh ng tn cng ca tin tc. Chng
ti hon thnh ton b s mnh ny trong vng chn tun.
Doanh thu cng ty tng vt v cao hn c doanh thu ca qu
cao nht m cng ty tng t l 15%.
Ngi phng vn c th suy lun g t cu chuyn trn?
Bn c kh nng i ph vi nhng tnh hung kh khn.
Bn c kh nng lnh o nhm d chu nhiu p lc.
Bn c th trin khai c mt chin lc.
Bn l mt ngi c tinh thn ng i v l mt trng nhm gii
(bi v bn lun s dng i t chng ti thay cho i t ti).
Bn l bn l Danh sch lit k nhng im tt ca bn
ngy cng di khin ngi phng vn kt lun: Chng ti cn
bn!. V chnh l iu bn mun.
Ngi phng vn s ch c nhng suy ngh tch cc v bn v s
a ra cc cu hi bt u bng t lm th no:
Lm th no bn thc hin c nhim v ?
Lm th no bn c th khin h tp trung vo mc tiu?
` Lm th no? Lm th no? Lm th no?
C cn cu ri ! By gi l lc bn cn kho lo dn dt h
vo cuc trao i v nhng im tng ng gia ci bn lm c
274
Ngh thut sn vic 2.0
vi nhng iu h cn. Hy chun b trc mt s cu chuyn ngn

b sung cng c nhng im tch cc ca bn.
Luyn tp trnh by thng ip ca bn
T bi tp Ti khon ch T, hy chn ra nhng v d trong
bn vn dng thnh cng cc k nng ca mnh. Trong mi bui
phng vn, bn hy chun b ba cu chuyn v lu n tnh tng
ng ca chng. Hy bt u bng thnh tch lin quan nhiu nht
ti cng vic bn ang ng tuyn v da vo vit mt cu
chuyn khong hai ba on. Hy gch u dng cc s kin theo
trnh t thi gian bn c th k li d dng hn. Vic vit li cu
chuyn gip bn sp xp cc tng mt cch mch lc. V by gi
bn hy c to cu chuyn ln. Cu chuyn ca bn nghe c v nh
bn ang ni hay ging nh ang k li theo tr nh? Tt nht l cu
chuyn ca bn c trnh by theo kiu m thoi.
Hy tp k li cu chuyn cho n khi c t ng v nt mt ca
bn u tht t nhin. Trong bui phng vn, kh nng truy xut
thng tin nhanh chng s gip bn t tin v gy bt ng cho ngi
phng vn, bi h ngh rng cng nh nhng ng vin khc, bn s
cn ngh ngi mt cht mi tr li c.
Vic nhanh chng nh ra cc chi tit ca cu chuyn s tc
ng ti kh nng bn nhn c li mi lm vic hoc c mi
tham gia vng phng vn tip theo. Mi y, ti chng kin
mt ng vin l ph gim c bn hng b nh trt ch v anh
y thng dng li khong ba bn giy trc khi tr li, cho d
nhng cu tr li ca anh y tht hon ho. Khi phng vn, ba hoc
275
bn giy l mt khong thi gian di, th nn bn s mt im

dn sau mi ln nh tuyn dng ngi nhn bn suy ngh. V vy, hy
chun b c cu tr li ngay sau khi nh tuyn dng ngng ni.
Mc d mi ngi u bit mt cuc phng vn ngn ngi
khng phn nh c ton b thc t cuc sng, song iu
khng ngn c ngi phng vn a ra nhng nhn xt thc t v
s ph hp ca bn vi v tr bn ang ng tuyn. Bn c th hiu
r cng vic ca mnh hn bt c ai, nhng nu bn t nhin ngi
th ra, bn s tht bi. Bn cha kp nh li cc chi tit hoc ang
bn suy ngh tm cu tr li? Ngi phng vn khng my quan
tm ti iu .
TR LI CC CU HI
Bn hy tr li theo nhp m 1-2 ca on din binh, tc l mt
cu tr li ngn tip ngay sau mt cu tr li di. Ring i vi cu hi
m, ti ngh bn nn tr li rng: Ti s tr li cu hi ca ng mt
cch ngn gn nht, nu c phn no ng mun nghe chi tit th xin vui
lng cho bit, ti s trnh by cn k hn.
Nhng cu tr li di 30 giy c coi cha , cc cu tr li
trn ba pht b xem l qu di. y l chi tit quan trng cn lu
. Nu nhng cu hi u tin, bn tr li ch cha y 30 giy th
n tng v bn s l hi ht, thiu kin thc v thiu chiu su,
m y u phi n tng bn mun to ra vi ngi phng vn.
Tuy nhin, nu bn qu di dng ngay t nhng cu tr li u tin,
chng li c th khin bn tr nn cng nhc v nhm chn. Bn
cn phi tm mt s cn bng v nhp 1 2 chnh l gii php. Cui
276
Ngh thut sn vic 2.0
cng, vi nhng cu hi kiu nh: Nhim v kh khn nht m

bn c giao hoc thnh tch ln nht ca bn l g?, bn c th
tr li t 30 giy n 30 pht ty theo vic bn v ngi phng vn
mun chi tit n mc no. Tuy nhin, hy t ngi phng vn
yu cu, nu h mun bn k mt chi tit no ca cu chuyn.
Bn phi lun ghi nh rng ngi phng vn l ngi s t
cu hi, cn bn hy c gng iu chnh sao cho cu tr li p ng
c mong i ca ngi hi m khng cha nhng thng tin ngoi
l. Bn khng cn mt bi thuyt gio di l th khi mt li nguyn
cu ngn gn c th mang li hiu qu.
Chun b tr li nhng cu hi phng vn in hnh
Bui phng vn khng phi l lc bn k l v mnh. Ngoi mt
s cu hi thun ty nhm tm hiu kin thc chuyn mn theo
cng vic c th, ti s lit k ra y nhng cu hi in hnh m
ngi phng vn thng nu ra. y l nhng cu hi phng vn
da trn hnh vi (behavior-based interview BBI). Nu BBI cn
qu mi l vi bn th cng ng hong s. Mc ch ca BBI l
gim thiu kh nng tuyn dng sai, ngha l nh tuyn dng s
khng da vo cm tnh m s tp trung vo hnh vi v kinh nghim
lm vic trc y ca ngi tm vic.
Nu so snh vi nhng k thut phng vn kiu truyn thng,
bn s thy BBI c nhiu im khc bit:
Bui phng vn s c xy dng tp trung vo nhng lnh vc
quan trng i vi ngi phng vn, thay v cho php bn nhn
mnh vo nhng kha cnh m theo bn l quan trng (bi tp
277
Ti khon ch T v bn m t cng vic s gi tt c nhng

thng tin bn cn).
Thay v hi bn s phn ng th no trong mt tnh hung
c th, ngi phng vn s yu cu bn m t cch bn
hnh x trong tnh hung .
Ngi phng vn s hi bn nhng thng tin c th. Bn s
khng c thi gian ngh ngi. V vy, bn cn hc thuc
lng nhng thng tin chi tit v cc thnh tch ca bn c
th bt ra cu tr li nhanh nht.
Nu bn chun b sn cu tr li cho nhng cu hi di y,
bn s d dng chin thng trong bui phng vn.
im mnh
Nhng yu t then cht no gip bn thnh cng trong s
nghip, cho ti thi im ny?
Nhng phm cht no, theo bn ngh, l nhng phm cht ni
bt nht ca bn?
im mnh hoc ti sn ln nht ca bn l g?
Mi ngi c bit khen ngi bn nhng kh nng no? Ti sao?
Trong cc bui nh gi hiu sut lm vic trc y, nhng c
im no lun c nu l ti sn ln nht ca bn? Ti sao?
T quan im v hiu sut lm vic, bn ngh nhng c im
chnh ca bn l g?
278
Ngh thut sn vic 2.0
im yu
Nhng kha cnh no trong cng vic hin ti ca bn c th
c ci thin tt hn v bn s lm g thc hin iu ?
Nu chng ti hi hai hoc ba ng nghip c cng lm vic
v hiu r bn, bn cho rng h s ch ra hai hoc ba im yu
no m bn cn ci thin? Ti sao?
Nu c th, bn s mun thay i hai iu g v bn thn
gip bn lm vic hiu qu hn? Ti sao?
Hiu sut lm vic
Kt qu ba ln nh gi hiu qu cng vic gn y nht ca
bn nh th no? Ti sao?
Bn t hiu qu tt nht nhng lnh vc no?
Theo nh gi ca bn, ti sao nhng lnh vc li nh hng
n s thnh cng ca cng ty?
Theo nh gi ca bn, nhng yu t ch cht no dn n s
tht bi ca mt doanh nghip?
Phong cch c nhn
Nhng phong cch qun l no theo bn s khng mang li kt
qu tt? Ti sao?
Bn hy ch ra nhng tnh cch v c im ni bt ca mt
nh qun l hiu qu. Ti sao nhng im ny li quan trng?
279
K nng qun l
Bn thng dng bin php no ng vin nhng nhn vin
lm vic km hiu qu?
Nu mt s v d v nhng trng hp bn s dng bin php .
Kt qu nh th no?
Nhng ngi ny thay i ra sao?
Quyt nh kh khn nht ca bn trn cng v mt ngi
qun l l g?
K nng giao tip
Hy cho ti v d v mt tnh hung giao tip phc tp m bn
i mt.
iu g khin tnh hung ny tr nn phc tp?
Ti sao tnh hung kh gii quyt?
Bn gii quyt vn ny nh th no? Ti sao?
Bn ci thin k nng giao tip nh th no?
Tnh chnh trc
Nu bn bt gp mt trong nhng nhn vin c nh gi cao
nht c hnh vi thiu trung thc, bn s lm g?
280
Ngh thut sn vic 2.0
S quyt on
Nu ng sp ni rng tng ca bn tht ngc nghch, d
trong thm tm bn bit l mt tng hay, bn s lm g?
Ri ro
Nhng yu t no nh hng mnh nht khin bn chp nhn
hay li trnh ri ro?
K nng phn tch
Hy cho bit bn phn tch tnh hnh kinh doanh phc tp nht
m bn tng thc hin.
Nhng yu t no khin nhim v tr nn phc tp?
Bn gii quyt nhim v nh th no?
Kt qu cui cng phn nh bao nhiu phn xc sut phn tch
ca bn?
Tnh kin tr
Hy m t mt tnh hung trong cng vic m bn bit chc
mnh ng, nhng li th ginh chin thng ca bn kia qu
ln khin bn ngh mnh nn t b lp trng.
Nhng kh khn bn i mt l g?
S khng c mnh ti mc no?
Bn s dng cch tip cn no?
281
Nhng yu t no thuyt phc bn t b lp trng ca mnh?

Bn nhn thy s cn thit phi thc hnh tr li nhng cu hi
trn ri . Nu c th, bn nn din tp vi mt ngi bn; cn khng
th bn hy din tp trc gng hoc vi mt my ghi m.
Hy tun t hi ri tr li tng cu mt, sau hy xem hoc
nghe li bng ghi m. Bn c t tin khng? Cu tr li ca bn
hon chnh cha? Vi nhng cu tr li nh th, bn c mun tuyn
dng chnh mnh khng? Cui cng, bn c n nt mt ca
mnh khng? Bn trng c v thoi mi v t nhin hay cng thng
n v m hi? Hy thc hnh, thc hnh v thc hnh cho n khi
bn cm thy hon ton t tin.
Cch tr li cu hi trong trng hp bn b sa thi
Nu bn va b sa thi, bn nn chun b trc tr li cu
hi ti sao. Bn nh ni g vi nh tuyn dng? Tt nhin l ni s
tht! Tuy nhin, cch bn ni mi tht s quan trng. Hy s dng
thng tin trung thc v tch cc bn lun vo tnh hung c
li nht, ng thi gii thch cc kinh nghim ca bn mt cch
khim tn nht. Hy k cc bc bn thc hin nng cao k
nng hoc thay i cch hnh x ca bn nhm m bo vic ny
s khng ti din. Nu vn lin quan n tnh cch c nhn, bn
hy ni ngn gn rng: Ti sn sng chp nhn lm thm gi, song
ti khng th lm ti 70 gi mt tun. Nh tuyn dng s t rt
ra kt lun rng sp c ca bn l mt ch n m khng cn bn
phi k thm. Nu bn khng xem vic b sa thi l vn ln th
nh tuyn dng cng s ngh nh vy.
282
Ngh thut sn vic 2.0
Cch tr li cc cu hi v ct gim nhn s

Gn y, nhiu ngi buc phi tr li cc cu hi lin quan
n vn ny. Vic sa thi do ct gim nhn s l mt thc t
ca cuc sng hin i. Hy gii thch trong khong 30 giy v tnh
hung xy ra v l do ti sao bn nm trong danh sch b ct
gim: thm nin, khu vc a l, tnh trng gia nh tr trong doanh
nghip hoc bt c nguyn nhn no. Nu cng ty tri qua
by ln ct gim nhn s v bn nm trong danh sch ln ct gim
sau cng th l thng tin tch cc m bn nn k ra. Hy m t
tnh hung ca bn trn quan im ca nh tuyn dng. Hy bit
ch ng cm gic gin d hay cay ng, v bn c th ghi im nh
tnh chuyn nghip ca mnh.
CHUN B TRANG PHC PHNG VN

Bn hy din b qun o p nht mnh c, tuy nhin ch c hai
mu sc c cho l ph hp vi dp ny l mu xanh en v xm
tro. Giy nn mu en v kt hp vi tt en. Nu bn c hnh xm
no trn ngi th nn tm cch che giu i.
Ph n nn chn trang phc ng n v trang trng. Dng
nc hoa v eo trang sc n gin (mt i hoa tai l ).
CCH THU PHC TAY TRONG

Trong qu trnh tm hiu thng tin, bn hy c gng tm ra
s in thoi lin h vi ngi tr l ca ngi s phng vn bn.
Nu bn khng c thng tin , hy gi in cho b phn tip tn
283
ca cng ty v hi xin s in thoi ca ngi tr l trc khi bui

phng vn din ra. Bn cn thu phc ngi vo i ng nhng
ngi ng h bn.
Sau y l cch gip bn tranh th s ng h t ngi tr l tin
cy . Mt ngy trc cuc phng vn, bn hy gi cho ngi tr
l v ni rng:
Xin cho, ti l [tn bn] v ngy mai vo lc [thi gian
hn trc cho bui phng vn] ti c hn phng vn vi [tn
y ca ngi phng vn]. Ti ch mun gi in xc
nhn rng lch lm vic ca [tn gi ca ngi phng vn]
khng c g thay i.
Bn ch ngi tr l kim tra v xc nhn thng tin, sau hy
cm n v gc my. Cuc in thoi ca bn ni vi ngi tr l
hai thng ip c li cho bn:
1. Bn rt coi trng thi gian ca mnh.
2. Bn tn trng thi gian ca nh tuyn dng.
Bn ngh c bao nhiu ngi s thc hin cuc gi ? Khng
nhiu. Theo kinh nghim ca ti, cc ng vin khng bao gi xc nhn
li bui phng vn khi n c sp xp xong. Bng cch thc hin
cuc gi xc nhn, bn th hin rng bui phng vn khng phi l
vic quan trng nht bn phi lm trong ngy hm .
Trong cc kha dy v k nng bn hng, ngi ta c nhc
nh rng khng bao gi nn gi xc nhn v cuc hn c thit
lp v y c th l c hi khch hng thay i kin v hy bui
284
Ngh thut sn vic 2.0
hn. Tuy nhin, trng hp ny li khc. Bng cch chp nhn ri ro

c th b t chi, bn tht s cng c v th ca mnh. i tng
ca bn c th ngh rng: Anh chng ny hn l rt quan trng
y. iu ny c th gip bn t tin hn khi ti bui phng vn.
Chin thut ny cha bao gi phn tc dng i vi ti.
Hn na, vo ngy hm sau, ngi tr l s ch nh duy nht
mt ngi l bn bi bn c l l ngi duy nht gi in n
xc nhn v bui phng vn. Thng tin ny th hin rt nhiu v
lng t trng ca bn. i vi ngi tr l, hnh ng n gin
th hin tnh chuyn nghip ca bn v nhiu kh nng y l
cch bn s c x vi h khi c tuyn dng vo cng ty. Cc tr
l ring, th k v nhn vin l tn c th nh hng n s thnh
cng ca bn nh vy , v th, ch mt ln c x th l l bn
t ph hy i c hi ca mnh.
IU QUAN TRNG CUI CNG BN CN LM

HM TRC PHNG VN
l nhng vn n gin nhng li c th cn tr kh nng
tin n thnh cng, v vy, bn hy t hi hai cu sau:
1. Ti sao bn mun lm cng vic ny?
2. Ti sao bn mun ri khi cng ty hin ti, hoc ti sao cng ty
c sa thi bn?
Hu ht cc ng vin u ngc ng vi nhng cu hi c bn
ny, nhng bn ng mnh b ri vo hon cnh nh!
285
NGY THI U CHNH THC

Hu ht cc ng vin khng nhn thy mt iu l cng vic
tht ra thuc v h. Ngi phng vn mun gp bn bi v mun
tuyn dng bn. H ang gp kh khn m bn c th gip gii
quyt c v h bit iu ngay khi ng hn phng vn.
Vn quan trng by gi l bn phi thuyt phc ngi phng vn
rng h khng nhn nh sai lm. C ang nm trong tay bn v
bn c mun pht khng?
Nhng pht u tin s to nn khng kh cho sut bui phng
vn, v vy bn hy nhn thng vo mt ca ngi phng vn, mm
ci v ni rng: Ti mong i c gp anh/ch. Nu anh/
c y hi l do, bn hy nu ra l do. Tr chi bt u v bn
ang c bng trong chn. Hu ht cc nh tuyn dng u mun
c nhng nhn vin bit vic v s lm c. Hy bt u bui
phng vn nh cch bn thng bt u cc cuc gp khc, tc l
hy gii thch ti sao bn c mt y. ng lng ph thi gian ca
nh tuyn dng bng nhng cu tr chuyn vu v v thi tit hoc
mt chng trnh truyn hnh bn va xem. Nh tuyn dng s rt
cm kch bn v iu .
Ty theo mc quan trng m nh tuyn dng s xem xt
nhng yu t sau y trong bui phng vn u tin:
1. Tnh cch c nhn
2. Cc thnh tch lin quan n lnh vc hot ng ca cng ty
3. ng lc lm vic
286
Ngh thut sn vic 2.0
4. Tnh ch ng trong cng vic

5. K nng giao tip
Trong bui phng vn, nh tuyn dng s xc nh xem bn c
nhng k nng v kinh nghim m anh/c y cn khng bng cch
th c ngn ng hnh th ca bn lng trong bi cnh nhng
cu chuyn k ca bn.
KHOA HC V NGN NG HNH TH

Khong 65% thng ip giao tip l phi ngn ng. Gn y c
nhiu tranh lun si ni xoay quanh ch ngn ng hnh th v
vai tr ca n trong phng vn xin vic. iu b ca bn tit l
iu g v thn ch m c th khin bui phng vn thnh cng
hay tht bi? V d, bn gi tai c phi v bn ang ni di hay n
gin bn b nga khng ng lc? Mt ngi phng vn tinh s
pht hin ra s khc bit. Khng phi ngi phng vn no cng
tng tham gia cc kha o to v ngn ng hnh th, nhng nhiu
ngi phng vn tin rng h c th c c ngn ng hnh th.
Vic phng vn c th khin c hai bn hi hp. Ngi phng
vn c khong thi gian cha y mt ting quyt nh liu anh/
c y c mun gp li bn hay khng, cn bn mun c gng th
hin bn thn mt cch hon ho nht, k c khi bn ang hi hp.
Vy th bn hy:
Th gin v hy c l chnh mnh, ch lch s hn m thi!
Bt tay cht. Ba ci lc tay l .
287
Nhn vo mt ngi phng vn khi bn ang ni, nhng ng

nhn chm chm. C th nhn vo mi ca ngi phng vn
nu bn cm thy nhn vo mt h khin bn mt tp trung.
Trnh nhn xung lng mnh.
Hy ngi i din vi ngi phng vn, ng ngi bn cnh.
Hi rn v pha trc v t ra chm ch. C ch ny cho thy
bn hng th vi nhng g ngi i din bn ang ni.
Khng nn t tay vo ti v ng ly tay chng cm hay che
mt phn khun mt. Hn ch cc c ch khua chn ma tay,
bi chng s khin ngi i din ri mt.
Hy t hai chn vung gc vi mt sn. Ngi kiu bt cho
chn c th c din gii thnh hnh ng phng th v
iu ng ngha rng bn ang che giu mt iu g .
Nu bn qun mt hay vi li khuyn trn th cng ng qu
lo lng. Hy tp trung vo bui phng vn, bi v cc chi tit vn vt
khng quan trng bng ni dung cu chuyn m bn k. Bn hy
ni s tht v ngn ng c th bn s khng bao gi phn bi bn.
CHIN LC PHNG VN KIU DU KCH

Nhim v ca bn l gy n tng cho ngi phng vn ti mc
h sn sng cng tay bn vo bn bn khi trn thot. ng
ci! iu hon ton c th xy ra.
Cch y khng lu, ti cng mt khch hng tham gia bui
phng vn v khch hng ca ti b ng vin thuyt phc hon
288
Ngh thut sn vic 2.0
ton. y l mt d n kh khn v ko di. Chng ti phi tm

nhng k nng him c, tuy nhin bui phng vn vn din ra theo
ng k hoch. c mt lc, v ch tch cao hng n mc ng
cho gi c bn v ph ch tch cng n gp ng vin ny. Bui
phng vn ko di su ting ng h - qu lu so vi khong thi
gian d kin. Chng ti phi gi ba tra cho c by ngi
cuc phng vn khi gin on. Cui cng, chng ti ch ng cho
ng vin v sau khi anh ta ha s trao i thm vi v v li mi
ca chng ti v s gi li cho chng ti ngay sng hm sau.
Bn ni chuyn ny tht bt thng? Vng! Him gp?
Khng him. Nhng s kin tng t xy ra nhiu ln trong
sut 22 nm kinh nghim tuyn dng ca ti. V tuy khng bao
gi ngi ta s dng chic cng tay nhng bn hiu ti
mun ni g ri y.
Chin thut s mt
ng vin trong cu chuyn trn nm vng chin thut tm
vic kiu du kch s mt v c cch s dng. l bn trc, mua
sau. D bn tm hiu thng tin k n u, d bn p ng yu cu
tuyn dng hon ho n mc no, d n ci ca bn t nhin
n u, mc ch hng u ca bn vn l lm cho nh tuyn dng
hi lng v mun tuyn bn ngay. T nhng pht u tin ca bui
phng vn, mi quan tm ln nht ca nh tuyn dng khng phi
l nhu cu ca bn, m l nhu cu ca h. Vy th s mnh ca bn
l bn, bn v bn. Mc d bn cha tng bn mt mn g trong
sut cuc i th bn vn c th lm c iu vo lc ny. Ch
khi nh tuyn dng b bn thuyt phc th bn hy bt u mua.
289
y l lc nh tuyn dng sn sng bn, bn v bn. ti ni r

hn mt cht.
Cc bui phng vn u c ba giai on ring bit. Trong hai
giai on u, bn bn hng. Giai on cui cng, bn thay i cc
din v nh tuyn dng cho hng cho bn.
Cc bui phng vn thng din ra theo trnh t sau.
Giai on 1: Khi ng
Giai on ny ch yu nh tuyn dng hiu r hn v bn.
V vy, bn hy h dn dt cu chuyn. Nu ngi phng vn hi
mt cu quen thuc kiu: Hy t gii thiu v bn, bn ch c
mt cch tr li l: ng mun ti bt u t u?. Vi cu tr li
ny, bn ang pht tn hiu rng bn sp xp thng tin mt cch
h thng trong u ri v bn mun hiu r t cu hi. Hy chun
b sn l do hng u khin bn c mt ti bui phng vn ny. Thc
t l nh tuyn dng ang c mt yu cu m bn c th p ng,
v th hy tn cng h bng cc cu chuyn th hin s ph hp
ca bn vi yu cu ca h, nhng bn lu ng tr thnh k
ba hoa hay kiu ngo.
Nh tuyn dng s i su vo nhng chi tit m h quan tm.
Vic h dnh nhiu thi gian cho mt ch no s chng t
mi lin h cht ch gia ch vi v tr ang tuyn dng.
Lc ny bn nn chm ch lng nghe v nh hng trng tm cu
chuyn ca bn. Bng cch nhn mnh vo kt qu cui cng, bn
cho h thy gi tr ca mnh: bn c th ng gp nhng g cho
doanh nghip, gip tit kim chi ph ra sao Hy tr li cc cu
290
Ngh thut sn vic 2.0
hi ca nh tuyn dng mt cch y nht. ng qun hi: ng

cn mun bit thm iu g khc v ch ny na khng? hoc
Nhng thng tin p ng c cu hi ca ng cha?
m bo rng bn khng b st yu cu no ca nh tuyn dng.
Bn cng c th a ra nhng cu hi lin quan ti ch m bn
v nh tuyn dng ang trao i. Hy hi li nu bn cha hiu r
hoc mun bit thm chi tit v cu hi h a ra.
Giai on 2: Tho lun v nng lc chuyn mn
Giai on ny s tp trung vo nhng k nng then cht lin
quan trc tip n v tr cng vic bn ang ng tuyn. Hy chng
t kin thc v s hiu bit ca bn bng cch bn lun v hot
ng kinh doanh ca nh tuyn dng, v th hin ti ca h trn th
trng v nhng sn phm mi ca i th cnh tranh.
Nhiu nh phng vn khng bit lm th no ly c thng
tin cn thit nhm gip h a ra quyt nh tuyn dng. Vy th
y chnh l trch nhim ca bn: hy trnh by sao cho ngi
phng vn nm c nhng thng tin . Hy ginh th ch ng
mt cch kho lo bng cc cu hi nh th no li cuc tr
chuyn sang nhng th mnh m bn mun nh tuyn dng ch :
XYZ nh hng nh th no n [lnh vc ph hp] ca cng ty?
ng hin ang x l [ch ph hp] nh th no?
ng ngh rng XYZ s nh hng lu di n ngnh ny nh th no?
Hy chun b tr li nhng cu hi trn v thu ht ngi
phng vn vo cuc tr chuyn. Hy chun b sn ba cu hi nh
291
th no trc khi bn tham gia phng vn. Bn khng nht thit

phi ng tnh vi kin ca ngi phng vn, nhng bn phi ch
tm lng nghe h ni. Mt s ngi phng vn s th thch ct
xem phn ng ca bn th no. Hy chun b thng tin v sn sng
gii thch cn k v nhng yu t Ai, Ci g, u, Khi no, Ti sao
v Nh th no c lin quan n thnh tch ca bn. Bng cch
nhn mnh mi tng quan gia nhng thnh tch ny vi v tr bn
ang ng tuyn, bn chng minh c kh nng lm vic hiu
qu v tr mi.
Nu ngi phng vn ni iu g xc phm bn, hy ko
cuc tho lun tr li th cn bng c v ni: iu tht th v
hoc Ti khng ngh n iu , ri a ra mt cu hi khc.
Nh ng sa vo cc cuc tranh lun v ch.
Gn y, ti chng kin mt ng vin nh mt c hi c
tuyn dng ch v anh ta b cun vo cuc tranh lun vi v ch tch v
mt vn k thut nh, d k thut khng h tng thch vi cng
ngh ang s dng. Trong khi tranh lun, ng vin ny cn l ra rng
anh ta khng ci m trc nhng tng mi, cng nh khng sn
sng tip thu kin ca ngi khc. Anh ta v tnh tr li mi bn
tm ln nht ca nh tuyn dng m khng i c hi.
ng iu xy ra vi bn, thm ch d bn ng th bn
vn sai. Nh trng hp ng vin trn kia: tuy lp lun ca anh ta
ng, nhng anh ta li lao vo cuc tranh ci tay i vi uy quyn
p o, d cha y 15 pht trc , chnh ng vin ny nhn
mnh phong cch lnh o ca mnh l n ha v bit lng nghe.
Bi hc t cu chuyn ny l: hy sn sng vt qua th thch.
292
Ngh thut sn vic 2.0
Giai on 3: Kt thc bui tho lun

Cui cng, sau khi phng vn bn v hi lng thy bn
l ng vin ph hp, ngi phng vn s lch s hi rng bn
c cu hi no khng. Tuy vy, ngi phng vn vn t cho rng
mnh tr li tt c cc cu hi trong sut cuc phng vn v
s khng mong i bn t thm cu hi no. y chnh l lc
phn bit gia ngi thng vi k thua. Mt cu hi ng s
gip nh tuyn dng kt lun chc chn rng bn chnh l ngi
m h ang tm kim.
CHU TRCH NHIM V CUC PHNG VN

Thi gian cho bn t cu hi l khong thi gian quan trng,
bi n cho bn c hi cui cng ni bt hn cc ng vin khc.
y chnh l lc qu trnh tm hiu thng tin trc ca bn ln
ting. Khi ai a ra cho chng ta mt cu hi su sc, chng ta
ngh ngi tht thng minh. V vy, bn c th chuyn suy ngh
ny thnh mt chin lc c li. Nu bui phng vn ca bn din
ra khng sun s lm hoc kt qu ch mc tm n th y chnh
l lc bn ly li nhng g mt v vt qua cc ng vin i th.
Theo kinh nghim ca ti th y l lc bn chc chn ginh c
li mi lm vic.
Tr thnh s la chn hng u ca nh tuyn dng

Hy a ra cu hi ng v bn c th pht hin c nhng
im yu tht s ca cng ty, t kt ni chng vi nhng thnh
tch ca bn trc s chng kin ca ngi phng vn. Bn s thy
293
nh tuyn dng bt u gt g. D nh tuyn dng lc u th bn

cng ng bi ri. khng phi l du hiu t chi m c ngha
l ng ri. Nh tuyn dng ang ngh: Mnh khng tin anh
chng ny hiu c vn m mnh ang gp phi. Mnh b anh
chng ny la. C v t ny ti gi anh ta th mnh th phi. Mnh
khng th anh ta chy thot. By gi l lc ngi phng vn
quay sang thuyt phc bn, v thuyt phc rt nhit tnh. Gi l lc
bn nm quyn kim sot cuc tr chuyn. Khi bn t c
mc ch, hy a ra tt c cu hi bn chun b sn v thn trng
khm ph ni dung cc cu tr li.
Nhng cu hi gip bn ni bt hn cc ng vin khc:
ng c th vui lng gii thch trit l kinh doanh ca cng ty
thay i/tin trin nh th no trong nm nm qua? Trit
l kinh doanh ny c g khc bit so vi cng ty i th X? Cu
tr li ca nh tuyn dng s cho bn bit nhng yu t c
cng ty nh gi cao nht. Hn na, cu tr li cn gip bn
bit cng ty c nh hng thin v sn phm hay th trng,
t gip bn khm ph im yu ca cng ty. Nu cng ty
khng c thay i g trong nm nm qua (c th do thnh cng
d dng hoc do khng xc nh c xu hng thay i) th
c hi bn gy nh hng l v cng nh.
Cng ty gii quyt th no trc nhng xung t c hu gia
cht lng sn phm v thi hn tung ra sn phm mi?
Thng tin ny s gip bn bit cng ty c tm nhn thc t
n u, cng nh cc th nghim c c thc hin ng quy
trnh hay khng. Thng tin ny cn cho bn bit v cch iu
294
Ngh thut sn vic 2.0
hnh ca cc phng ban, ni s bt hp tc gia cc s qun

chnh l cng thc cu thnh thm ha.
Nhng tc ng trong v ngoi ngnh nh hng th no ti
s pht trin ca cng ty? Cu tr li s gip bn hiu c
cch cng ty hn ch cc yu t tiu cc v ti a ha nhng
yu t tch cc. Nhiu yu t bn ngoi c th tc ng n s
thnh cng ca cng ty, nhng mt cng ty thng minh s pht
hin v tn dng cc yu t ny mt cch c li nht.
Nm mc tiu di hn v ngn hn ca cng ty l g? Cng ty
nh gi s thnh cng v tin trnh pht trin nh th no?
Cng ty c cc ng thi no i vi nhng tiu ch ny? Nhng
cu hi ny gip bn xc nh tm nhn v chin lc ca cng
ty, cng nh cho thy cng ty hiu bit v th trng n mc
no. Bn c ngh cng ty ang hng ti mc tiu di hn v
c nng lc ti chnh hon thnh cc mc tiu ra
khng? Sn phm/dch v ca cng ty l tuyt vi khng hay ch
mc trung bnh? Kinh nghim ca bn s ng gp nh th
no gip cng ty t c mc tiu?
ng trn quan im v tnh hiu qu, iu g s khin cng
ty ci thin hoc tng cng tnh cnh tranh? Cu hi ny gip
bn bit liu cng ty c nhn ra im yu ca mnh khng;
nu khng thy c nhng im yu ngha l cng ty sp
bc vo giai on khng hong. im mnh v nhng k nng
ca bn gi vai tr g trong trng hp ny? Bn c th tht s
ng gp vo s thnh cng ca cng ty khng?
295
u l cc tnh cch c th ca nhn vin cng ty? Cu hi

ny gip bn nhn bit kiu nhn vin m cng ty tuyn dng.
y l mt cu hi c dng kp. Nu cng ty khng tuyn
dng nhng nhn vin trn y nng lng, nhit tnh, lc quan
th sm mun g cng ty cng gp kh khn. Mt khc, cng ty
cng cn nhng nhn vin c tng i lp nhau, nht l v
th trng mi hoc dch v mi, to ra cc c hi pht trin
tim nng.
Ba nhim v chnh ca v tr ny l g? Cu hi ny cho bn
bit nhng trch nhim chnh ca cng vic. Bn cn m bo
rng bn c thm quyn hon thnh nhim v ca mnh.
Sn phm/dch v ca cng ty ang trong giai on no ca
chu k bn hng? Thng tin ny s cho bn bit cng ty ang
trong giai on u ca chu k kinh doanh sn phm hay
sang giai on thoi tro. Kh nng bn hng ca bn c th
ng vai tr quan trng vo s thnh cng ca cng ty. Nu bn
yu thch cng vic pht trin sn phm mi v hng th vi
nhng cng c hin i th mt cng ty ang giai on thoi
tro khng phi l ch ca bn v bn s mun tm kim mt
cng ty khc.
T l n trn vn ch s hu ca cng ty l bao nhiu? Nu
y l mt cng ty i chng, thng tin ny s c sn trn cc
bn bo co thng nin. Bn c th ngh y l mt cu hi k
cc, nhng trn thc t, bt c cng ty no c t l n trn vn
ch s hu ln hn 3:1 u c nguy c phi tri qua giai on
huy ng tin mt kh khn khi mun gii thiu sn phm mi,
296
Ngh thut sn vic 2.0
cho d th trng ang rt si ng. S sp ca cc cng ty

thng mi in t chng minh iu .
Nh mt lut s gii, chnh bn cn bit trc ni dung cc
cu tr li. y c mt lu : Cc cu hi ca bn phi hng
ngi phng vn vo nhng lnh vc th hin c u th ca bn.
S MNH DU KCH
Cu hi kh
y l cch gip bn y nhanh cuc phng vn v t
i tip. Hy a ra cu hi sau trong bui phng vn:
Tha c Smith, trong qu trnh tm hiu thng tin, ti
bit c nhng i th sau [nu tn ca nm i th]. C c
th vui lng ni r cc i th ny c nhng hot ng no
khin cho ban lnh o cng ty mt n mt ng khng?.
Ti sao bn phi hi cu ? Bn ang cho ngi phng
vn c hi khoe khoang nhng ri sau nh tha nhn cc
mi bn tm ca c y, qua bn:
Xc nh cch tt nht bn c th lm gip h t mc tiu.
Bn c cc thng tin v i th ca cng ty nn c th

tip cn ngay nhng cng ty ny sau khi kt thc bui
phng vn.
297
Rt bt ng phi khng? Hy quan st s vic theo

hng ny. H c th tuyn bn hoc khng. y ch l bui
gp mt u tin ca c hai bn v khng c bt c cam kt
no t hai pha, nhng ngi phng vn chc chn s s dng
nhng thng tin do bn cung cp. Bn cng c th lm nh
vy ch. Nu nh tuyn dng tha nhn mi bn tm ca h
v mt i th cnh tranh no th ti sao bn li khng
dng thng tin lm li cho mnh? Hy nhc in thoi
gi cho cng ty i th v ni rng Ti va mi tham gia
mt bui phng vn ti cng ty ABC. Da vo nhng thng
tin h cho ti bit v cng ty ca ng, cng nh l do ti sao
cng ty ng khin h lo lng ti ngh mnh nn lm vic
cho bn cng ty ng. Chng ta c th gp nhau trao i
thm khng?.
C CNG VIC BN MUN

Mc ch ca mi cuc phng vn l c li mi - mt li mi
lm vic hoc mt li mi cho bui phng vn tip theo. Mc tiu
ca bn trong cuc phng vn u tin l vng phng vn th hai.
Thng th vic trng tuyn ngay sau ln phng vn u tin l rt
hn hu, d khng phi cha tng xy ra. C hai cu hi kt thc rt
thch hp bn p dng vo cuc phng vn u tin:
1. Ai l ngi ti s gp trong cuc phng vn tip theo?
2. Khi no chng ta c th tip tc trao i?
298
Ngh thut sn vic 2.0
Nu bn khng ngh bui phng vn din ra tt p, bn s

mun th a ra cu hi tip theo, bi n s tit l mi bn tm
ca nh tuyn dng v cho bn c hi gii quyt nhng mi bn tm
, ch cn bn kin nhn i nh tuyn dng ni xong trc khi
bn a ra cu tr li.
3. C l do no ng cha tnh n khi hn ti n bui phng
vn tip theo khng?
ng ngt li v ng tranh lun. Nu h hiu nhm iu g ,
bn hy ni: Ti hiu. iu g khin cho ng ngh nh vy?. Mt
ln na, hy nh tuyn dng ni xong v bn thy t tin rng bn
c th gii quyt c mi bn khon ca h.
Khi bn sp xp thi gian cho bui phng vn tip theo, hy
hi hai cu hi sau:
1. Ti c cn mang theo ti liu thuyt trnh g khng?
2. Ai, ngoi ng, s a ra quyt nh tuyn dng? Ti cng s
gp h ch?
Cui bui phng vn sau cng, bn nn hi:
ng mun ti gii quyt nhng vn no trc?
C l do no khin ng khng mun tuyn dng ti khng?
ng mun ti bt u lm vic khi no?
Trong sut qu trnh phng vn, bn phi duy tr thi nhit
tnh vi cng vic. Mc tiu ca bn l nhn c li mi lm vic
299
v sau mi suy ngh liu bn c tht s mun lm cng vic

hay khng. Nhiu ngi mc sai lm khi ngay trong thi gian phng
vn c suy ngh xem h c thch lm cng vic ny khng. iu ny
s khin bn sao nhng v bn s khng th qua mt ngi phng
vn. Trong lc ny, bn hy tp trung vo mt vic l lm sao
ginh c li mi lm vic thi.
KT THC BUI PHNG VN

Khi bn chun b ra v, hy hi ngi phng vn mt cu cui
cng: Cn thng tin no v cng ty hoc v v tr ny m ng ngh
ti nn bit khng?. y l du hiu cho thy bn hon thnh
bi thi ca mnh. Nu h thch bn, h s ni iu g ly li
quyn kim sot. Hy ni vi ngi phng vn rng bn rt mun
c gp ngi bn s lm vic cng nu anh/c y ngh rng bn
l ng vin ph hp. Ri kt thc cuc tr chuyn.
Sau , bn v nh v vit mt bc th cm n gi cho ngi
phng vn. Cng c iBest Presentations ca Interviewbest.com
c th gip bn vic .
X L VN TIN BC
Hy tr hon ch ny cho n khi bn bit chc chn mnh
mun lm cng vic ny. y l cch khn ngoan x l vn
lin quan n tin bc. Khi bn c hi v mc lng mong mun,
hy ni: Ti thch cng ty v ti cng rt thch c hi ny, nhng s
l qu sm trao i v mc lng thng trc khi c hai bn
u thy c hi ny ph hp. ng c ng vy khng?.
300
Ngh thut sn vic 2.0
Cu tr li ny cho thy bn l ngi thng minh, t tin v quyt

on, v cng chnh l nhng g h cn. Nu h tr li bn mt
cu c rch nh: Chng ti ch mun bit rng chng ti p ng
c mong i ca bn, bn hy ni: Ti tin rng ng s rt cng
bng. Cu ni s cn h li. Vi cu tr li , bn ng thi
t c hai mc tiu. Trong suy ngh ca nh tuyn dng, tin bc
khng phi l vn ln vi bn y chnh l iu m nh tuyn
dng no cng mun bit v s thc y h ti bn m phn. Bn
mun h a bn n . Bn s hc cch tha thun v vn ny
trong Chng 12.
TIN TC DU KCH
Thng tin mm - Nhng gi tr v hnh

Steve Panyko
Thi im quan trng trong qu trnh tm vic ca bn chnh l

lc bn thit lp c s ph hp v vn ha hoc nhng gi tr ct
li gia bn v doanh nghip. y l bc tip theo sau khi bn tm
hiu v cc con s nh phn tch bo co ti chnh, qu trnh pht
trin hay tm hiu v cc nhn vt ch cht trong cng ty.
Trong qu trnh phng vn, bn s tm hiu xem lnh o cng ty

ng x vi khch hng, nhn vin, c ng v thnh vin hi ng qun
tr nh th no. Cc mi quan h tng tc ny rt quan trng nhm gip
bn hiu r v thch ng vi cng ty v phng din vn ha.
301
tm hiu v nhng gi tr cng ty dnh cho khch hng, bn

c th t nhng cu hi nh:
Ai l khch hng tt nht ca cng ty? Ti sao?
Ai l khch hng t nht ca cng ty? Ti sao?
Khch hng c nh hng th no n vic pht trin sn phm

ca cng ty?
ng n thm bao nhiu khch hng?
Cu tr li bn nhn c phi th hin rng cng ty s khng

bao gi nh mt uy tn vi khch hng, cng ty trn trng nhng
kin ng gp ca khch hng trong vic pht trin tnh nng sn
phm, cng nh cng ty lun c nhu cu tip xc vi khch hng
thng xuyn. Nhng cu tr li i ngc li tinh thn l mt du
hiu cnh bo rng cng ty khng ch xy dng mi quan h tt vi
khch hng v c th cng ty tin rng h d dng thnh cng bt k
khch hng nh th no.
Tip theo, bn hy tm hiu nhng gi tr cng ty dnh cho nhn

vin. Trc ht, hy tm hiu v s n nh nhn s trong cng ty. Hy
hi thi gian lm vic trung bnh ca nhn vin, tnh hnh ct gim
nhn s, tc tng trng v t l ngh vic ra sao. Mt khi nh
gi c mc n nh, bn hy hi tip:
- Sau bao lu cng ty li t chc hp ton th nhn vin mt ln?
- Cng ty c hot ng g vo nhng ngy l, nhng s kin c bit

hoc nhng k ngh trong nm?
302
Ngh thut sn vic 2.0
- Cng ty khuyn khch nhn vin tham gia vo cc d n cng ng

nh th no?
- Chng trnh o to v pht trin nhn vin ra sao?
- Ngoi vic sa thi, l do no khin nhn vin ri khi cng ty?
Cu tr li rt quan trng, bi chng th hin s quan tm ca

cng ty ti nhn vin v gia nh h. Mt mi trng lm vic tt
s to iu kin nhn vin pht huy nng lc v pht trin ngh
nghip, cng nh to cng ty tng trng n nh.
Hu ht mi ngi ch trng nhng d liu cng ca cng

ty trong qu trnh tm vic v nhng phn khc trong cun sch ny
cng cp ti cch s dng cng c hin i tm kim cc thng
tin ny. Tuy nhin, bn ch coi thng cc thng tin mm. Bn
phi cm nhn c rng nhng gi tr v thi ca bn tng ng
vi cc gi tr v thi ca mi ngi y. Nu bn tm thy im
tng ng, c hi vic lm l dnh cho bn. Ngc li, bn nn
tip tc hnh trnh tm vic.
Steve Panyko tng l chuyn vin cp cao ti AT&T Bell Laboratories, Motorola, Harris
Corporation, v ITT. ng cng tng l gim c iu hnh ca bn cng ty c phn t nhn m
chnh ng gip thnh lp, huy ng vn v dn dt ti thnh cng. Gi y, Steve lm vic cho
vn phng Colorado Springs ca Perry-Martel International. lin h vi Steve bn hy vo a
ch www.linkedin.com/in/sfpanyko/.
303
PHNG VN LN TH HAI V TH BA
Khi bn c mi ti bui phng vn th hai v th ba ngha l

cng ty tht s quan tm n bn v bn th hin bn thn rt
tt trong cc cuc tip xc trc . Hy m bo rng bn s gi
c phong nh trong ln phng vn u tin. ng ngh rng
ngi phng vn u tin s chuyn tt c thng tin chi tit v bn
cho nhng ngi phng vn cc vng tip theo.
Nh th tc l bn cn phi hi li nhng cu bn hi ngi

phng vn u tin. Hy chun b tht k m bo rng bn s
cung cp y thng tin cho ngi phng vn. Hy c gng sa
cha nhng khim khuyt trong bui phng vn u tin. Qu trnh
ra quyt nh ca nh tuyn dng c th khng hon ton ging
nh bn ngh. Bn mun tt c mi ngi u thch bn. Mt khi
bn c tn trong nhm chp nhn c th vic nhn c li
mi lm vic hay khng cn ph thuc vo s ph hp ca bn vi
tnh hnh .
B quyt cho cc hnh thc phng vn khc
Phng vn qua in thoi: Hnh thc phng vn qua in thoi

thng c s dng loi b, ch khng phi chn ng vin!
Trch nhim ca ngi sng lc l xc nh xem bn c ph hp
phng vn trc tip khng. Bn cn th hin s nhit tnh. Nhng
ngi sng lc khng nht thit phi bit r cc yu cu ca cng
304
Ngh thut sn vic 2.0
vic v c th h cng khng quan tm khi a tn bn vo danh

sch. Nhim v ca bn l ni cho h bit cc kinh nghim v
thnh tch ca bn ph hp vi yu cu cng vic.
Khi c ngi gi cho bn phng vn qua in thoi, hy m
bo rng bn c iu kin tr li cuc gi mt cch thoi
mi nht. Nu bn khng th ni chuyn lc , hy cho h bit v
sp xp mt thi im khc bn gi li hoc xin php h ch
bn vi pht bn i ra ngoi. Chng my ngi n t chi bn
vo lc ny v c th nh , bn s tr nn khc hn vi nhng
ng vin trung bnh. Hy dnh vi pht c li h s ca bn v
xem qua qung co tuyn dng ca cng ty.
Phng vn theo nhm hoc hi ng: Nu bn b mt nhm
ngi phng vn, vic u tin bn cn lm l i n cui bn
v bt tay tng ngi mt, ng thi hi xin danh thip ca
h. Khi bn ngi xung, hy sp xp cc danh thip theo th
t tng ngi ngi trc mt bn. Khi bn tr li, bn c th
gi h bng tn. iu s to n tng tt vi nhng ngi
phng vn, ng thi li gip bn t tin hn.
Khi mt ngi trong nhm t cu hi, bn hy nhn ngi
v tr li thng vo cu hi. ng bn tm n nhng ngi
khc. Nu nhiu ngi hi cng lc vi nhiu cu hi khc
nhau, hy tr li ln lt tng cu hi theo th t. Vic yu cu
nhc li cu hi l ht sc bnh thng. Hy bnh tnh v thoi
mi, nht l khi bn bt u cm thy h ang chc tc bn. C
th h ch mun kim tra xem bn phn ng nh th no khi
gp p lc thi.
305
Chng 12
THA THUN
V MC LNG
V CC CH
I NG
Tha thun vi thi t tin
iu t nht trong thng lng l bn th hin mnh

rt mun t c kt qu. i phng s nhn thy v dn
bn vo chn tng. Vy nn bn phi chim c u th,
ngha l bn phi nm c nhng th i phng mun c.
Tt hn na l bn phi c th h cn. M tt hn c -
l th h khng th thiu.
- Donald J. Trump, Trump: Ngh thut thng lng
Xin chc mng! Bn vt qua tt c cc cuc phng vn.

Bn thch cng ty v c cng vic y. Cng ty cng thch bn
v mi bn vo lm vic. Qu l mt s ph hp trn vn! Vy tip
theo l g? Lm th no bn c c mc lng v ch i
ng tt nht?
307
Bn du kch thn mn, bn thnh cng ngay t khonh khc

u tin bn bc chn vo vn phng ca nh tuyn dng vi dung
mo tinh khi, c x kho lo y t ch, v quan trng l bn
khng ng g ti vn lng thng. Trong mt nh tuyn
dng, bn tht l mt ngi hon ho. V bn hy gi vng thi
trong khi thng lng.
Nhng thng tin c trnh by trong chng ny rt quan
trng, cho d bn ch l mt nhn vin thng thng hay chuyn
vin cao cp. Mt s phn hoc chin lc c th khng ph hp
vi tnh hnh hin ti ca bn, nhng tt c nhng chin lc v
chin thut c trnh by y u hu ch vi nhng ngi va
c tuyn dng.
THI NG MC
Khng ging a s nhng cuc mua bn mang tnh cht ngn
hn, cc tha thun vic lm thng lin quan ti nhng mi quan
h lu di. Vic bn m tay xung bn i ngi bn nhng b
khi bn mua xe hon ton c th chp nhn c, bi v bn khng
mun gp li ngi bn hng na. Nhng vi ngi tuyn dng
th khc, bn s cn gp h mi ngy. Bn c th i c mc thu
nhp ngt ngng, nhng i li bn s b xem nh mt k kh a.
Mt ng vin cao ngo c th khin nh tuyn dng ngh rng anh
ta c nng lc c bit no , nhng nu khng th hin c
bn thn nh mong i ca nh tuyn dng th sm mun g anh ta
cng b y ra khi cng ty.
308
Ngh thut sn vic 2.0
Trong cc cuc tha thun, nhng thi kiu cch, mu m

hoc kh chu, kiu cng u khng c chp nhn. Hy t ra
nhit tnh, nhng cng cho thy bn c th b i, nu cn. Nu cc
ngh ca bn trc c p ng tha ng, bn khng
c g thng lng, nhng bn vn phi thng lng, bi v nu
khng, bn c th khin nh tuyn dng thay i thi . Xt cho
cng, s chng cn g th v nu c t nhy vo gi ca ngi i cu.
Bn cng ng t ra qu vui mng nu nh tuyn dng xut
mc cao nht trong khung lng, nhng bn cng ng lm h ct
hng khi t ra thiu quan tm. L mt chuyn gia tuyn dng, ti
rt thch nhng ng vin t tin vo gi tr bn thn v vo kh nng
hon thnh tt cng vic. Nu l ng vin nh vy, bn s khng cn
thuyt phc nh tuyn dng, m hy h thuyt phc bn. Nhng
trc tin, bn phi hiu r bn mun mua g.
THA THUN V CC IU KHON LM VIC

Trc khi nhn li mi lm vic, bn cn vit ra nhng nhu cu
v mong i ca mnh. Nu khng chun b trc, trong lc vi vng
v vui mng, bn c th b st nhng chi tit quan trng. thng
trong giai on ny, bn phi c ci nhn xa hn cc khon lng
thng thng lng nhng ch i ng khc na.
THA THUN V QUYN HN TRC, SAU MI

THA THUN V THU NHP
Nghe c v ngc i phi khng? Chng phi chc v s quyt
nh mc lng ca bn sao? Thc t khng hn vy. Cng vic v trch
309
nhim mi chnh l yu t quyt nh mc lng. Bn chu cng nhiu

trch nhim, mc lng ca bn cng cao. Th nn v quyn li ca
bn, hy tha thun v ngha v v trch nhim ca bn trc khi bn
ti vn lng thng. Bn v nh tuyn dng phi tha thun c
cc iu khon v trch nhim ca hai bn, cng nh nhng tiu chun
c th nh gi hiu qu lm vic ca bn.
Cc tiu chun nh gi hiu qu lm vic phi c th quan st
c v o lng c, v quan trng l chng khng c da trn
cm tnh ch quan, nu khng bng nh gi cng vic ca bn
s b hiu theo cch no cng c, v cc khon thng ca bn
cng s thay i theo kiu cm tnh ch quan nh th.
V d tiu chun nh gi c tnh ch quan l tng doanh thu
bn hng, trong khi mt tiu chun c tnh khch quan l tng
doanh thu bn hng 12% trong vng 12 thng. Ch iu khon th
hai l c th o lng c v khng th b hiu sai.
Trong qu trnh phng vn, nu bn ng gnh vc nhiu
trch nhim hn so vi hnh dung ban u ca nh tuyn dng, bn
nn ghi li nhng trch nhim pht sinh ny khi tha thun v
mc lng, bn c c s so snh hp l. Khi nhn trch nhim ti
a tc l bn nng mc lng cng cc ch i ng ln mc
cao hn. Bn hy dn ra nhng yu t sau y lm c s tha
thun mc lng cao hn:
Chc danh
Trnh t bo co cng vic
310
Ngh thut sn vic 2.0
Quyn hn
Trch nhim
S lng nhn vin bo co trc tip
Cc tiu chun c th nh gi hiu qu lm vic
Cc cng tc kim nhim, nu c
Bt c s gia tng no v quyn hn hoc trch nhim m bn
c th ghi li c u gip nng thm mc lng thng cho bn.
Nu cc cng tc kim nhim l khng th chng minh c v
bn m t cng vic vn y nh trc th bn khng th yu cu tng
lng. Bn v nh tuyn dng phi c ci nhn thng nht v phm
vi trch nhim cng vic trc khi a ra th mi lm vic. Chin
lc ca bn l nng mc lng cng cc ch i ng di hnh
thc tng trch nhim cng vic. Nh vy, mc lng u tin nh
tuyn dng a ra c tnh tng thm v c th kh gn vi
mc lng tha ng, v bn ch cn thng lng thm mt cht
na thi.
Mt khi bn tha thun xong nhng chi tit cui cng v
cng vic, nh tuyn dng s cn nhc trc khi xut mc lng.
Bn c hai la chn: Bn c th ni cho nh tuyn dng con s bn
mun hoc nh tuyn dng t quyt nh. Sau khi tn thi
gian v cng sc thc hin phng vn v thng lng, hu ht
cc nh tuyn dng s a ra mt mc lng hp l bi v h khng
mun lp li ton b qu trnh tuyn dng vi mt ng vin khc.
Ni chung, nh tuyn dng bit mc lng trung bnh trn th
311
trng cho v tr ny v mc cng ty c th p ng. Chin lc ca

bn l nn nhm ti mc lng cao nht v sau chp nhn lm
vic vi mc thp hn mt cht. Bn c cho nh tuyn dng ngh
rng h c hi. iu ny cho thy bn l mt ngi rt linh hot.
a ra mc cui cng
Bn c bit mc lng bn c th chp nhn l bao nhiu
khng? Nhiu hn khng phi l mt con s. Ht mi ngi u
bit ci gi l i-khi-chp-nhn-c, nhng rt t ngi bit
chnh xc mnh cn g. Khng a ra c mc-chp-nhn ny, bn
s gp nhiu ri ro hoc thm ch l tut mt c hi. Quan trng
l bn phi bit con s , nhng quan trng hn na l bn khng
c tit l cho nh tuyn dng bit. L tng nht l khi bn bt
u tha thun trn mc-chp-nhn v nu mi vic m xui, ng
con s i xung. Mt du kch s khng bao gi i n thi
khc cui cng, h lun c con s ca mnh trc khi nh tuyn
dng a ra mc lng u tin.
Mi nh tuyn dng u ngh v lng theo kiu mc cao nht
v thp nht. a s cc cng ty ng k mua cc bng kho st
lng. Hip hi ngnh ngh ca bn chc chn cng c mt bng
kho st lng. Bn ch cn nhc in thoi ln v hi thng tin.
Nu bn khng th tip cn ngun thng tin , hy gi in cho
i th ca h. Bn s ngc nhin v lng thng tin c th nhn
c t phng nhn s, nu bn ni bn l mt nhn vin nghin
cu th trng (m tht s bn ang lm vic y thi!).
312
Ngh thut sn vic 2.0
Tho lun v cc khon phc li

Khon tin m cng ty tr bn lm vic ch l mc lng c
bn, nhng nh tuyn dng ch yu tp trung vo lng c bn ny
v l khon chi ph c nh. Tuy nhin, trong mt s trng hp,
lng c bn cn nh hng n nhng khon phc li khc, chng
hn nh bo him. Theo suy ngh ca bn th d l nhng khon
bn khng c tr trc tip nhng vn l tin ca bn.
S MNH DU KCH
Nhng khon phc li no, theo bn, nh tuyn dng nn

chi tr? Bn hy ln mt danh sch nhng khon nh vy cng
gi tr tng khon cn tha thun vi nh tuyn dng.
Mt danh sch nh vy m bo cho bn sau ny khng
phi hi tic, ng thi th hin s hiu bit ca bn v cuc
sng. Nhng bn nn cnh gic v nh tuyn dng c th c
tnh nh lc hng bn tp trung vo tng tr gi ca c
gi phc li, thay v ch ring mc lng. Chng hn, thay v
tp trung vo mc lng X -la, nh tuyn dng s c thuyt
phc bn nhn gi lng + phc li tr gi Y -la. Trong hu
ht cc cuc tha thun gia ngi lao ng v nh tuyn
dng, nh tuyn dng s c li hn khi tng cc khon phc
li gim mc lng c bn (nhm gim chi ph c nh).
Tuy nhin, l mt du kch sn vic, bn phi chun b ha
gii vn ny, bi v bn s mun mc lng cao nht c
th km theo cc khon phc li ln.
313
CHIN LC CA BN
Hy ch ng. ng nh tuyn dng dn dt vn . Bn
phi thng lng mc lng sau cng. Ti sao? n gin v nh
tuyn dng s ch ch vo con s ln nht l mc lng ca bn,
khng bao gm bt c khon no khc. Bn mun c thm mt
cht, ch mt cht, v ri mt cht na. Tha thun v nhng khon
lt vt ngay t u s gip bn li mt bc trc nhng khon
ng k nh bo him, cc ch i ng khc v ngh php. Nu
nh tuyn dng mun chin thng trn mt trn tha thun v
lng th bn l ai m dm cn ng? Ngi chin thng tht s l
ngi bit nhng b mt cch khn ngoan, v vy bn nn nh
tuyn dng cm thy h ang thng, cn bn hy tp trung vo vic
tng gi tr cc khon phc li t 50% n 100%. y vn l s tin
bn c hng v s khng ai phn i.
TM L THNG LNG
Sau nhiu vng m phn v cc khon phc li, bn ti gn
sat thi im tha thun v mc lng. Lc ny, bn nn a ra cc
vn di y:
Tr cp thi vic
Xt tng lng trc thi hn
Khon thng m bo ti thiu trong nm u tin
Cch bn x l nhng thoa thun cui cng l du hiu cho thy
bn s thng lng gii th no trong cc hp ng sau ny. Chi tit
314
Ngh thut sn vic 2.0
ny c bit quan trng khi cng vic bn sp lm l mua hng, tip th

hoc bn hng. Bn khng tham lam m ch mun c nhn nhn l
ngi c u c v ph hp vi v tr ng tuyn.
Trong cc cuc tha thun, bn c th nghe nhng nhn xt
hoc cu hi sau v bn cn chun b trc c cu tr li ph
hp vi thc t:
Nu ti xut mc lng ny, bn c chp nhn ngay khng?
iu g khin bn chp nhn mc lng nay?
Chng ta c th bn bc li c mc lng hp l hn khng?
Bn ngh mc lng th trng tr cho mt ngi nh bn l
bao nhiu?
Li khuyn ca ti l c bnh tnh v lm theo k hoch ca bn,
vi khi hi bn nhng cu ny la nha tuyn dung ang c gng kt thc
mi vic vi bn. Theo tm l thng lng, bn khng bao gi nn
chp nhn mt li ngh ngay lp tc. Nu bn ng ngay, v th ca
bn tai thi im o v c trong tng lai s gim st. Hay ngh nh
tuyn dng cho bn mt ngy suy ngh, k c khi bn sn sng k
hp ng. Bn c th s dng nhng cu sau:
Ti rt mong c lm vic vi cc bn v ti mun c mt
ngy suy ngh v li ngh ny. Nh vy c c khng?
Ti rt mong c lm vic vi cc bn v ti mun c chut
thi gian bn vi v/chng ti v li nghi nay. ng ng
ch? (iu ny c bit hp l khi bn c yu cu phi
chuyn ch ).
315
S nh nhn ca bn s gip bn c thm thi gian l mt ngy,

hoc nhiu hn, nghin ngm v cc chi tit ma nha tuyn dung
ngh, cung nh m bo bn khng b st khon no.
PH V TH B TC
Khi cuc thng lng ri vao th b tc, trch nhim ca bn

l tip tc dn dt cuc thng lng. Hy a ra mt s cu hi v
gi cho cuc thng lng khng b ngt qung. Vic ny th hin
s quan tm chn thnh cua bn mong t mt tha thun m
hai bn cng chp nhn c.
ng s linh ng cho nhng khon no sau y: lng, thng

hng nm hay khon no khc?
ng s cn nhc th no n nhng yu t khc trong ca gi

lng, ngoi mc lng v chc danh cng vic, v d nh thng
hng nm, cc k ngh, tr cp hu tr v c phiu cng ty?
ng cn nhng xut no khc cho cc gi phc li khng?
IU CHINH THACH THC
Hu ht mi ngi u thng lng vi mt tm l min

cng, c th v tham lam hoc do thy kh khn khi phi nh gi
chnh mnh. Tuy nhin, y lai la nhng con ngi hnh ng kha
hiu qua khi h nhn danh cho cng ty thng tho hp ng.
Cn ban hy hnh ng v gia nh. Bn th ngh xem, s tin X, Y
316
Ngh thut sn vic 2.0
hoc Z c th mang li nhng g cho a con b bong ca bn. Hy

ngh n nhng ngi bn yu thng nht, bn s t c mt
tha thun tt hn.
NGN NG C TH
Bn cn quan tm n ngn ng c th, cng nh hy nhng
tn hiu m c th bn ang gi i. C nhng lc thng lng tr
thnh mt cng vic nng n. Song ng lo lng. Bn ch nh tuyn
dng bit bn ang mt mi ma hy th hin nhng du hiu bn
mun nh tuyn dng nhn thy. Nu bn mm ci v lng bn tay
nga trn bn th l du hiu cho thy bn rt ci m v ang tip
nhn nhng g h ni. Con nu lng my bn nhiu li v nm tay ang
sit cht th ti bit ngay bn ang ngh g. Khi , ban hy ung thm
cht nc. Song ng ung c ph hoc thc ung c cn. Hy s dng
nh v sinh thng xuyn hn nu bn cn thi gian ly li tinh thn.
YU CU T, NHN C NHIU
Hu ht cc nh tuyn dng u thch ni v lng. Vi nhng
mc lng trung bnh, hy hng s ch ca nh tuyn dng vo
tin lng theo gi. Ban cn n gin hoa v gim thiu s nhng
b. V d, nh tuyn dng d dng ng tng t 20 ln 24 -la
mt gi, ch khng thch tng mc lng t 40.000 -la mt nm
ln 48.000 -la. Bn ngh la chn no s d chp nhn hn vi
nh tuyn dng? Vic yu cu thm 4 -la mi gi chng ang la
bao, trong khi con s 8.000 -la li khin nh tuyn dng au u
mt cch khng cn thit, du tinh ra vn l 8.000 -la.
317
Bn c th s gp phi mt trong cc tnh hung sau v bn

cn xac nh trc hng hnh ng:
Nh tuyn dng c x nh th h ang ban n cho bn.
Nh tuyn dng c v thn mt.
C thm ngi no ngoi sp tng lai ca bn cng thng lng.
Nh tuyn dng mun at tha thun c li nht v vi th m
tt c cc mnh li u c th c s dng. Vic lam nh tuyn
dng bt bc bi c th d nh tr bn tay. Bn ch cn ni vi h
rng: ng trng hi cng thng, c chuyn g khng n sao?. Cu
noi s mau chong khin nhng nha thng lng cng rn nht
tr nn thoai mai hn. Bn th p dng xem.
THNG LNG VI NGI RA QUYT NH CUI CNG
Trc khi bt u thng lng, hy chc chn rng bn bit

ai s la ngi c quyn ra quyt nh sau cng. Mt s ni p dng
cch c nhm cng thng lng. H cho mt trng phng ban
hoc mt s ngi t kinh nghim trong b phn bn s vo lm
cng tham gia cuc tho lun s b nhm cch ly bn khi nhng
vn gy tranh cai. Sau nhiu gi tho lun, h mun gt li mi
vic v cn s chp thun ca cp trn. Chc hn bn khng mun
vo pht cui cng, tm huyt ca bn lai tr nn v ch, con bn
li sp phi i mt vi mt ngi thng lng mi.
Nu tha thun c thc hin thng qua mt chuyn gia tuyn
dng, bn cn phi hiu r vai tr ca chuyn gia ny trong cuc
318
Ngh thut sn vic 2.0
thng lng. Thng thng, anh ta s c li nht khi thng

lng cho bn mc lng cao nht c th, bi v mc ph anh ta
nhn c ph thuc trc tip vo mc lng ca bn. Vy th bn
nn tm hiu k nng thng lng ca chuyn vin tuyn dng
trc khi giao ph cuc sng ca bn vo tay anh ta. Bn bit y,
trn th trng c y dy chuyn vin tuyn dng thiu c kin
thc ln k nng cn thit thng lng mt gi lng thng
trn vn. L mt du kch khn ngoan, bn hy t mnh thng lng
nu chng may gp phi trng hp nh vy.
Hy s dng chuyn vin tuyn dng ca bn nh mt phng
tin trin khai nhng tng th nghim. Nu nh tuyn dng
bc mnh, l h tc gin vi chuyn vin tuyn dng, khng phi
vi bn. Cn nu c iu g khng n v mc lng xut, bn ch
cn t chi, t chi v t chi. Nh tuyn dng c th s kt thc
cuc thng lng v chuyn vin tuyn dng vn c tr th lao.
l lut chi.
KT THC THA THUN

Hy a tha thun ny vo vn bn. Hy ghi li ngy thng c
th sau khi bn tm tt nhng iu c a ra trong sut cuc
thng lng. Khi bn tha thun cui cng hon tt, hy c li
ni dung m bo rng trong bao gm tt c nhng chi tit
m hai bn ng . Nu sau ny bn pht hin ra s thiu nht
qun, bn s khng th yu cu iu chnh c. V vy, bn phi
lm ngay by gi.
319
Cui cng, bn ng ni thm iu g v bn tha thun khi

cuc thng lng kt thc. Bn cn bit khi no nn gi yn
lng v ch . Mt khi tha thun xong, tc l hai bn
ng v tt c nhng iu lin quan, bn hy nhanh chng chuyn
sang ch khc. Bn c th ni v bt c iu g khc, ngoi vn
lng bng. Hy ni v thi tit hay cng vic bn sp lm. V
trnh ni n bt c ch no khin nhng ngi nhy cm c
th tranh ci.
CACH PH HY MI THNH QU
Ti mun cnh bo rng bn ng bao gi c nhng hnh ng

qu l, bi y la trang thai tm ly phn khich rt d vng phi khi
thng lng, cho du bn thi thoang mi p dng cch nay.
Cc hng dn gip thng lng thnh cng:
ng chp thun li ngh ngay lp tc, bi bn s th hin
mnh nng cn, hp tp.
ng a ra ti hu th. Nu bn c thi c n c, ng
v khng, nh tuyn dng s rt lui ngay.
ng bi quan. Hy tm kim gii php dung ha i bn
cng c li. iu s lm i th ca bn ht bc bi.
ng lt li nhng iu khon c tha thun xong. Vic
ny cho thy bn thiu chn chn v c th ph hy ton b
cuc thng lng.
320
Ngh thut sn vic 2.0
Tng t, bn cng ng nh tuyn dng thng lng lai bt

c iu g, tr khi bn nhn c mt s nhng b quan trong.
Hy cc chuyn vin tuyn dng lm cng vic ca h. Ti
tng c mt ng vin c khng khng i thng lng trc
tip vi gim c iu hnh ch khng chu ti lm trung
gian. C khch hng v ti u rt mun tuyn dng ngi ny
v t anh ta cng bit r iu , nhng anh ta khng a ra
cc yu cu v quyn li. Cui cng, ng vin b v m khng
chp nhn mt tha thun vi mc lng c bn 40.000 -
la mt nm v 200.000 -la bng c phiu l gi tr ca ca
gi lng ma ti c y quyn thng lng. Chi ring s c
phiu tri gi ti 1,6 triu -la.
TI A HA LI CH
Sau y l mt s quy tc bn nn ghi nh:
Ch n ton b gi i ng, khng ch ring lng. Nhiu
nm trc, ti a tuyn dng gim c iu hanh cho mt
khch hng trong lnh vc cng ngh, nhng chung ti khng
ap ng ni i hi ca ng vin l tng ny. Mc lng c
bn 60.000 -la m ng y ngh a cao hn ca mc trn
trong khung lng ca chng ti. Ti c gng thuyt phc ng
vin v tim nng pht trin ca cng ty v ng y ng gim
mc lng c bn xung i ly 250.000 c phiu. l mt
cuc trao i qu quyt bi v c phiu ang mt gi. Trong
bn nm, ng y tng gi tr c phiu ca cng ty t 2,5 -la
321
ln 72 -la, va iu ny gip ng y kim c mt khon tin

kch x l 16,8 triu -la.
Ch nh tuyn dng kim tra thng tin ngi gii thiu bn
sau khi bn chp nhn li ngh lm vic ca h. ng bao
gi lm mt thi gian ca ngi gii thiu bn v mt cng vic m
bn khng lm. Nu lam th thi bn chng khc g k xun ngc,
cn ngi gii thiu s khng gip bn mt ln no na. Bt c
nh tuyn dng no cng u bit cch tm ra s tht. Nu bn ni
di, bn s mt nhiu hn c, bi v nh tuyn dng c th pht
hin ra bn khng l tng nh hnh nh bn v ra. Trong trng
hp , h c th gim mc lng ngh xung.
So snh gi tr ca bn vi cac ng s. Ti tht s kinh ngc

bi s lng nhng ngi nh gi thp cng vic ca h. Khi
bn kho st v mc lng, hy m bo rng bn bit ngi
v tr tng ng ang chu trch nhim g, d chc danh
cng vic khng th hin tt c. Bn c th l mt k s cp
cao chu trch nhim qun l 10 n 12 ngi, trong khi mt
ng s ca ban ch phai chu trch nhim v chnh bn thn
c y m thi. Vy bn c nn c tr cng mc lng nh c
y khng? Tt nhin l khng. Hy chc chn rng bn t nh
gi minh hp l.
CHUYN HOANG NG NI PH TH
Bn s nhn mc lng thp hn nu c mt chuyn gia tuyn
dng tham gia thng lng?
322
Ngh thut sn vic 2.0
Sai. S tht s ngc li. Nh tuyn dng c hai khon ngn

sch, trong lng ca bn c xem nh chi ph lng thng,
con ph tr cho chuyn gia tuyn dng thuc v ngn sch dnh cho
tuyn dng. Hai ngun ny hon ton tch bit.
Chuyn vin tuyn dng s nhn c mt t l nht nh t
khon lng ca bn trong nm u tin?
Sai. Nu bn c tuyn vo v tr lm vic lu di, chuyn
vin tuyn dng s c tr mt khon ph tha thun trc vi
nh tuyn dng. Ph tr cho nh tuyn dng khng phi c trch
t tin lng ca bn. Chi ph ny c ly t mt ngun ngn sch
hon ton khc. Bn khng b mt g c.
B QUYT DU KCH
Hy bit tha hip. Khng c iu gi la tuyt i. Thng

lng l mt qu trnh cho-v-nhn gia hai bn. Hy tm
kim gii php i bn cng c li.
Hy xc nh gii hn v nhng im c th linh ng ca
bn v nh tuyn dng v mc lng v quyn s hu c
phiu i vi mt s v tr nht nh.
Hy lng nghe nhiu hn v ni t li. Lng nghe, ch
khng phi nghe, hiu ng ca ngi ni v bit
nh tuyn dng ang ni g, ti sao h ni iu .
323
Nhy bn. Bn ang tm kim mt mi quan h i bn

cng c li. Hy tm hiu nhng nhu cu ca nh tuyn
dng, nh bn mong mun h hiu v ban vy.
xut gii php. Trch nhim ca bn l a ra gii
php yu t c bn cho cuc thng lng. Bn bit
bn mun g va ng nh tuyn dng phi t on ra.
324
Chng 13
SN SNG
Bn ang ni tuyn la trong cuc chin ginh nhn ti.

Nhng g bn lm trong 100 ngy u tin s quyt nh s thnh
cng ca bn. Hy cng hin toan lc cho cng ty v hng n
chn tri ca bn.
Thnh cng trong nn kinh t ton cu i hi tc , s t
ph v quan trng nht l nhng con ngi bn lnh, can m, am
m, nhng c nhn khc bit vi k nng v thi ph hp, bit
lm ng vic vo ng thi im cn thit. Nhng con ngi ging
nh bn.
BN KHNG CN C BO HAY LT QUA CC TRANG WEB
TUYN DNG, KHNG THAM GIA CC S KIN X HI HOC MT
TIN TR CHO DICH VU T VN NGH NGHIP m nhng li mi
lm vic vn c lin tc n! Mt khi cc nh tuyn dng tm thy
bn trn Internet, cc c hi s t n vi bn.
Nhng du kch thc th bit r hn ai ht cach nh v v gii
thiu cc k nng ca ban thn, tm kim thng tin, gi in thoai
325
ti cc nh tuyn dng tim nng v thu ht s ch ca h, vng

vng trc mi tc ng v kin cng thc hin nh ca mnh,
ng thi kho lo gii thiu k nng mt cch sng to cho n
khi thuyt phc c nh tuyn dng.
Va bn hy nh rng, trong mt nn kinh t cnh tranh khc
lit, du kch chnh l Vua!
326
Mc lc
Li ta 5
Chng 1: Ti sao bn cn phi tr thnh mt du kch sn vic? 9
phn I
T duy du kch
Chng 2: Thng hiu c nhn kiu du kch 19
Chng 3: Chin lc sn vic theo kiu du kch 57
Chng 4: K hoch tm hiu thng tin 83
phn II
cc v kh dnh cho du kch sn vic
Chng 5: Tri hng dn vit h s v th ng 95
Chng 6: Nn kinh t tuyn dng 2.0 149
phn III
Cc chin thut du kch
Chng 7: Cc mi quan h du kch 173
Chng 8: Cuc gi c ch ch 201
Chng 9: Nhng cch tm vic sng to 217
phn IV
chin dch tm vic kiu du kch ca bn
Chng 10: Ba chin dch tm vic tiu biu 239
Chng 11: Trn nh gip l c 257
Chng 12: Tha thun v mc lng v cc ch i ng 307
Chng 13: Sn sng 325
First News
Chu trch nhim xut bn:

NGUYN MINH NHT

Bin tp : Thnh Nam
Trnh by : Trng Tin Nht
Ba : Nguyn Hng
Sa bn in : Thanh Bnh
Thc hin : First News Tr Vit
NH XUT BN TR
161B L Chnh Thng - Q.3 - TP. HCM
T: 39316211 - Fax: 38437450
In 3.000 cun, kh 14,5 x 20,5 cm ti Cng Ty C Phn Thng Mi In Phng Nam (160/12 i
Cung, Q.11, TP. HCM). Giy ng k KHXB s 98-2011/CXB/100-07/Tre ngy 20/01/2011-QXB s
43B/Q-Tre cp ngy 03/03/2011. In xong v np lu chiu qu II/2011.

Nghe Thuat San Viec 2.0 PDF

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Nghe Thuat San Viec 2.0 PDF

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

J AY C O N R A D L E V I N S O N & D AV I D E .

JOB HUNTERS 2.0

Phin bn ebook ny c thc hin theo bn quyn xut bn v pht hnh n bn

Guerrilla Marketing for Job Hunters 2.0

Copyright 2009 by Jay Conrad Levinson and David E. Perry

Vietnamese Edition 2011 by First News Tri Viet

Published by arrangement with John Wiley & Sons, Inc.

GUERRILLA MARKETING FOR JOB HUNTERS 2.0

Cng ty First News Tr Vit gi bn quyn xut bn v pht hnh

CNG TY VN HA SNG TO TR VIT - FIRST NEWS

11 H Nguyn Th Minh Khai, Qun 1, TP. H Ch Minh

1001 B QUYT, TH THUT V CHIN THUT T

Bin dch: Hong Thu Minh H

Bn c bit v sao Jay Conrad Levinson v David E.

Phi mt nhiu thi gian v cng sc mi c th tr

bn khng phi l du kch sn vic, chng ti chc bn

Di sc p ca dch v thu ngoi, sa thi nhn s, di

nhng cng vic khng c c hi thng tin, bi v h khng bit

trin nhanh chng t nn kinh t da vo ti nguyn thin nhin v

TI SAO BN CN TR THNH MT DU KCH?

bin ph theo thut ng ngun vn nhn lc v ch c lu

NHNG K NNG QUAN TRNG

K nng v con ngi

Ch s cm xc v danh mc ngh nghip ca bn

Kt qu kim tra ch s cm xc mi nht l mt trong nhng

Kt qu ch s cm xc l bng chng c th b sung cho h s

Trong mi trng vic lm hin nay, ngy cng c nhiu nh tuyn

Xt v phng din c nhn, khng ai trong chng ta c th

Nu so vi ch s thng minh, cc nghin cu cho thy ch s

xa nhng bi kim tra cm xc ang c khc trn th trng v

Anita Martel l cng s ca Perry-Martel International v l mt nh qun l t Chng ch kim

C mt thc t l ngi ph hp nht cho v tr no li

THNG HIU C NHN CA BN: CNG TY BN

kim tra. Bn cng ng nh gi nng lc ca ng vin da vo

Bng 2.1 Bng Gi Tr Mi TM

To ra ti sn tr tu mi b sung vo C kht khao chy bng to nn

Nhit tnh vi cng vic, d phi Cng vic l mt tr chi mt phn

Tin khng phi l vn quan trng Hnh din khi to du n ring

Kh nng lm vic bn b. Kh nng theo ui v kt thc

Tinh t v kho lo gii quyt Lun t nh: Vic g ri cng s c

Lun ng x chuyn nghip trong C kht khao hon thin chnh

Khng ngng ng gp vo s Cm thy hi lng khi nhng ng

Nhn bit v pht trin cc gi tr T ra nhy bn trong vic nm bt

Thch thc hin ti. Quyt tm v can m ni ln s

Nh tuyn dng khng cn nhng ng vin trung bnh.

nm trong s hng ngn hnh nh nhm gy n tng vi nh tuyn

Bng 2.2 Nhng hnh nh c th s dng trong h s

Ngnh Nh tuyn dng quan tm Hnh nh nn s dng

XY DNG THNG HIU HIU QU L BIT

Bi tp 1: Bn lm g tt nht? Bn lm vic g nhanh hn v

Sally l mt ngi sn vic v c y ghi ra nhng vic c y lm rt

Bi tp 2: Bn thch lm vic g? Nhng k nng no bn c th

V y l cu tr li ca Sally: din thuyt, i xe p, chm sc

Lc ny bn s thy gia cu tr li s 2 v s 1 ca Sally c vi

Bn hy nh du nhng k nng xut hin trong c hai phn

Gi chng ta cng tr li cc cu tr li ca Sally v nh du

Vi Sally, nhng k nng m c y va lm tt, va thch lm l:

Tht n gin phi khng? Ch cn tr li hai cu hi trn, gi

Gi ti lt bn. Hy tr li hai cu hi trn, sau gch chn

Khi gch chn cc k nng ging nhau, bn hy chn ra hai hoc

y l bc quan trng nht trong qu trnh vit H s Du

Va by gi chng ta sn sng cho phn th hai ca quy trnh

S dng cc s kin va hy trinh bay c th. Cc thng tin v