Bi 1: Tng quan v k ton cng

BI 1 TNG QUAN V K TON CNG

Hng dn hc
hc tt bi ny, sinh vin cn tham kho cc phng php hc sau:
Hc ng lch trnh ca mn hc theo tun, lm cc bi luyn tp y v tham gia
tho lun trn din n.
Sinh vin lm vic theo nhm v trao i vi ging vin trc tip ti lp hc hoc
qua email.
Tham kho cc thng tin t trang Web mn hc.
Ni dung
Bi hc ny gii thiu cc vn tng quan v k ton cng, k ton trong cc n v
hnh chnh s nghip.
Mc tiu
Gip sinh vin hiu v ti chnh cng v b my qun l ti chnh Nh nc;
Gip sinh vin nm c khi nim, ngha cc khon thu, chi ngn sch Nh nc;
Gip sinh vin nm c nguyn tc v quy trnh thu, chi ngn sch Nh nc;
Gip sinh vin nm c khi nim k ton cng;
Gip sinh vin nm c t chc k ton trong n v hnh chnh s nghip.

TXKTKE02_Bai1_v1.0015104216 1
 Bi 1: Tng quan v k ton cng

Tnh hung dn nhp

Lm k ton cho c quan s dng ngn sch Nh nc
ng PTL l k ton vin c nhiu nm kinh nghim trong lnh vc k ton doanh nghip. u
nm 2015, ng PTL c tuyn dng vo b phn k ton ca mt trng i hc cng lp, s
dng kinh ph ngn sch Nh nc cp, m nhn k ton ngun kinh ph v s dng kinh ph
ca trng

K ton trong cc n v s dng ngn sch Nh nc c g khc bit so vi k

ton trong cc doanh nghip? Kinh nghim thc t cc doanh nghip c gip
ch g cho ng PTL trong cng vic mi?

2 TXKTKE02_Bai1_v1.0015104216
 Bi 1: Tng quan v k ton cng

1.1. Ti chnh cng v h thng qun l ti chnh Nh nc

1.1.1. Ti chnh cng

Ti chnh cng bao hm ton b cc hot ng thu, chi
bng tin ca Nh nc;
Ti chnh cng phn nh quan h kinh t di hnh
thc gi tr trong qu trnh hnh thnh v s dng cc
qu tin t ca Nh nc nhm thc hin cc chc
nng ca Nh nc vi x hi.
Ti chnh cng lun gn vi cc hot ng kinh t ca
khu vc Nh nc v th hin mc tiu v chc nng ca Nh nc.

1.1.2. H thng qun l ti chnh Nh nc

B my qun l ti chnh Nh nc bao gm nhiu c quan chc nng, v c phn
chia thnh nhiu cp khc nhau, tng ng vi tng cp t chc chnh quyn, t chc
b my Nh nc, mc tiu ca hot ng qun l Nh nc ni chung. H thng
qun l ti chnh Nh nc c th c xem xt di cc gc sau:
Qun l ti chnh Nh nc theo t chc b my qun l Nh nc
Cc cp ngn sch:
o Ngn sch trung ng;
o Ngn sch tnh, thnh ph trc thuc trung ng;
o Ngn sch huyn, qun, th x, thnh ph trc thuc tnh;
o Ngn sch x, phng, th trn.

Qun l ti chnh Nh nc theo chc nng ca cc c quan Nh nc

o C quan ti chnh t trung ng n a phng;
o C quan kho bc Nh nc;
o C quan thu ngn sch Nh nc;
o C quan s dng ngn sch Nh nc

1.2. Thu, chi ngn sch Nh nc

1.2.1. Thu ngn sch Nh nc

1.2.1.1. Khi nim thu ngn sch Nh nc

Thu ngn sch Nh nc l mi khon tin m Nh nc thu c theo cc chnh
sch, php lut Nh nc lin quan n vic to lp cc qu tin t ca Nh nc. Thu
ngn sch Nh nc bao gm:
Thc thu ngn sch Nh nc: cc khon thu m Nh nc khng c ngha v
hon tr (thu, ph, l ph).
Tm thu ngn sch Nh nc: tm thi s dng v phi hon tr trong nin
ngn sch (vay Kho bc, vay ngn hng Nh nc).

TXKTKE02_Bai1_v1.0015104216 3
 Bi 1: Tng quan v k ton cng

1.2.1.2. Ni dung thu ngn sch Nh nc

Thu ngn sch Nh nc thng bao gm cc khon thu ch yu sau:
Thu t thu, ph, l ph;
Thu t cc hot ng kinh t Nh nc;
Thu t cc khon ng gp, vin tr;
Thu khc theo quy nh ca php lut.

1.2.1.3. Quy trnh thu ngn sch Nh nc

Cc i tng tham gia vo quy trnh thu ngn sch Nh nc thng bao gm: c
quan thu (c chc nng qun l khon thu), c quan kho bc Nh nc (chc nng kho
qu), i tng np ngn sch (theo ngha v), ngn hng (ngn hng m i tng
np ngn sch m ti khon giao dch). Quy trnh thu c bn c th c khi qut
qua m hnh sau:

1.2.2. Chi ngn sch Nh nc

1.2.2.1. Ni dung chi ngn sch Nh nc

Chi pht trin kinh t - x hi;
Chi bo m quc phng, an ninh;
Chi hot ng b my Nh nc;
Chi tr n ca Nh nc;
Chi vin tr, ti tr;
Chi khc theo quy nh ca php lut.

1.2.2.2. iu kin v nguyn tc chi ngn sch Nh nc

Cc khon chi cn p ng cc iu kin sau ghi nhn l khon chi ngn sch Nh nc:
c trong d ton c giao;
ng tiu chun, ch , nh mc quy nh;
c duyt chi bi th trng n v;
Phi t chc u thu, thm nh gi i vi xy dng c bn, mua sm ti sn
c nh

4 TXKTKE02_Bai1_v1.0015104216
 Bi 1: Tng quan v k ton cng

Bn cnh vic p ng iu kin ghi chi ngn sch, thanh ton cc khon chi, cc
n v cn phi c y h s, chng t hp php, hp l.

1.2.2.3. Cc phng thc chi ngn sch Nh nc

Chi theo d ton
o Phm vi p dng: c quan Hnh chnh Nh nc, n v s nghip, Cc t
chc chnh tr - x hi, ngh nghip c Nh nc h tr kinh ph, cc
Tng cng ty Nh nc c h tr thc hin mt s nghip v thng xuyn
theo quy nh ca php lut.
o i tng p dng: cc khon chi thng xuyn ca cc n v trn.
Phng thc chi theo d ton c th c m hnh ha nh sau:

Chi theo lnh chi

o Phm vi p dng: cc n v trong h thng ti chnh cng.
o i tng p dng: cc khon chi khng thng xuyn, cc khon chi cho
nhng nhim v c th, ring bit theo tng i tng (tr n, vin tr, chi b
sung ngn sch cp di, chi t xut).
Quy trnh thc hin chi ngn sch theo lnh chi c khi qut nh sau:

1.3. Khi qut v h thng k ton cng

1.3.1. Khi nim k ton cng

K ton cng l H thng thng tin v kim tra v hot ng ti chnh ca ngn sch
Nh nc v cc qu Nh nc bng cc phng php c th ca k ton (phng
php chng t, tnh gi, i ng ti khon, tng hp cn i).

TXKTKE02_Bai1_v1.0015104216 5
 Bi 1: Tng quan v k ton cng

K ton cng c th c hiu l k ton dnh cho khu vc cng, c lin quan n cc
vn v ngn sch ca Nh nc, c nhim v theo di, phn nh, bo co v tnh
hnh tip nhn, s dng, quyt ton cc ngun kinh ph ca Nh nc trong cc n v
Nh nc. K ton cng cng bao gm k ton ti chnh v k ton qun tr.

1.3.2. Khi qut v h thng k ton cng

H thng k ton cng bao gm cc thnh phn c bn sau:
K ton ngn sch Nh nc v hot ng nghip v Kho bc Nh nc;
K ton hnh chnh - s nghip;
K ton c quan thu ngn sch Nh nc.
Trong phm vi mn hc, sinh vin s c nghin cu v k ton cng trong cc n
v hnh chnh s nghip.

1.4. T chc k ton cng trong cc n v hnh chnh s nghip

1.4.1. Khi nim, c trng hot ng ca cc n v hnh chnh s nghip

Khi nim n v hnh chnh s nghip:
n v hnh chnh s nghip l cc n v do Nh nc
thnh lp nhm thc hin nhim v qun l Nh nc
hoc nhim v s nghip, nhim v chuyn mn
c trng c bn ca n v hnh chnh s nghip:
Hot ng ca n v hnh chnh s nghip c trang
tri bng kinh ph t ngn sch Nh nc theo nguyn
tc khng bi hon trc tip. Cc khon chi tiu phi
tun th d ton v nh mc ca Nh nc.

1.4.2. Phn loi cc n v hnh chnh s nghip

Theo quan h vi vic s dng ngn sch Nh nc:
o T chc, n v s dng hon ton ngn sch Nh nc:
o T chc, n v s dng 1 phn ngn sch Nh nc;
o T chc, n v khng s dng ngn sch Nh nc.

Theo gic qun l ti chnh, cc n v hnh chnh s nghip trong cng

ngnh theo h thng dc c chia thnh:
o n v d ton cp 1: l cc n v chu trch nhim qun l kinh ph ca ton
ngnh v trc tip gii quyt cc vn c lin quan n kinh ph vi cc c
quan ti chnh. Cc B Trung ng, cc S tnh, thnh ph, cc Phng
cp huyn, qun l cc n v d ton cp 1.
o n v d ton cp 2: l cc n v trc thuc n v d ton cp 1, ng thi
l n v trung gian thc hin nhim v qun l kinh ph gia n v d ton
cp 1 vi n v d ton cp 3.
o n v d ton cp 3: l cc n v d ton cp c s trc tip chi tiu kinh ph
p ng cc nhu cu hot ng, ng thi thc hin nhim v qun l kinh
ph ti n v di s ch o ca n v d ton cp trn.
o n v trc thuc n v d ton cp 3.

6 TXKTKE02_Bai1_v1.0015104216
 Bi 1: Tng quan v k ton cng

Vic phn chia cc n v d ton trong 1 ngnh thnh 3 cp nh trn ch c

ngha tng i. Mt n v d ton thuc cp no s tu thuc vo mi quan h
gia n v vi cc n v d ton khc trong cng ngnh hoc quan h vi c
quan ti chnh.

1.4.3. Phng thc qun l ti chnh trong cc n v hnh chnh s nghip

Phng thc qun l
o Phng thc thu , chi : thng dng cho cc n v c ngun thu khng
ln, mi nhu cu chi tiu ca n v c ngn sch Nh nc cp pht theo
d ton duyt, ng thi, mi khon thu trong qu trnh hot ng ca n
v phi np vo ngn sch Nh nc.
o Phng thc thu, chi chnh lch:
thng dng cho nhng n v c
ngun thu tng i ln, thng xuyn
v n nh, cc n v c gi li cc
khon thu chi tiu theo d ton,
ngn sch Nh nc ch cp pht phn
chnh lch thiu.
o Phng thc qun l theo nh mc: c dng vi mc tiu tng cng qun
l i vi mt hoc mt nhm cc ch tiu kinh t, theo , n v phi tun th
nh mc i vi tng khon thu, chi c th.
o Phng thc giao quyn t ch, t chu trch nhim: n v t ch trong vic
thu, chi ngn sch ch ng hn trong hot ng, nng cao hiu qun qun
l ti chnh, hon thnh nhim v.
Quy trnh qun l
Vic tip nhn, s dng v quyt ton kinh ph ca ngn sch Nh nc ti cc
n v c thc hin theo quy trnh sau:
o Lp d ton thu, chi ngn sch Nh nc;
o T chc chp hnh d ton thu, chi;
o Qun l s dng ti sn c Nh nc giao;
o Chp hnh ch k ton, thng k;
o Lp bo co quyt ton thu, chi (qu, nm).

1.4.4. T chc k ton cng trong cc n v hnh chnh s nghip

T chc k ton cng trong cc n v hnh chnh s nghip bao gm:
o T chc vn dng h thng chng t k ton;
o T chc vn dng h thng ti khon k ton;
o T chc vn dng h thng s sch k ton;
o T chc lp bo co ti chnh;
o T chc b my k ton.

T chc k ton cng trong cc n v hnh chnh s nghip cn tun th:

o Cc quy nh ca Lut K ton;

TXKTKE02_Bai1_v1.0015104216 7
 Bi 1: Tng quan v k ton cng

o Cc quy nh ca B Ti chnh v cc c quan qun l c lin quan;

o Ch k ton dnh cho cc n v hnh chnh s nghip theo quy nh hin
hnh (Quyt nh s 19/2006/Q-BTC v cc vn bn php quy khc c
lin quan);
o Cc quy nh ca cp qun l trc tip;
o Ph hp vi c im hot ng ca n v;
o Sinh vin cn tham kho h thng ti khon k ton ban hnh theo quyt nh
s 19/2006/Q-BTC v sa i, b sung theo thng t s 185/2010/TT-BTC).

8 TXKTKE02_Bai1_v1.0015104216
 Bi 1: Tng quan v k ton cng

Tm lc cui bi
Ti chnh cng: cc vn , cc quan h kinh t - ti chnh pht sinh trong qu trnh thu, chi
ngn sch Nh nc thc hin chc nng ca Nh nc.
Thu, chi ngn sch Nh nc: thu ngn sch to lp ngun ti chnh, hnh thnh qu tin
t cho vic chi tiu, thc hin nhim v ca Nh nc. Chi ngn sch c thc hin bi cc
c quan Nh nc nhm thc hin nhim v c Nh nc giao. Thu, chi ngn sch cn
c qun l v tun th cht ch cc quy nh ca Nh nc.
K ton cng: h thng thng tin k ton c mc tiu ghi chp, theo di, bo co v kim sot
ton b cc nghip v kinh t trong qu trnh thu, chi ngn sch Nh nc ti cc n v
thuc Nh nc.
K ton hnh chnh s nghip: k ton trong phm vi cc n v hnh chnh s nghip, l
mt phn c bn ca h thng k ton cng. T chc k ton hnh chnh s nghip cn tun
th php lut hin hnh v cc nguyn tc k ton chung.

TXKTKE02_Bai1_v1.0015104216 9