Professional Documents
Culture Documents
Dạy con kiểu nhật PDF
Dạy con kiểu nhật PDF
1) 3 tui l bt u t duy.
Chuyn sang cch dy khin tr phi t suy ngh. c 3 tui, no b trc pht trin vt bc. y l vng t duy, nn kh nng suy ngh ca tr
n 3 tui tin b ng k. Cho n thi im ny, vic gio dc tp trung vo vic dy tr ghi nh l ch yu, song t thi k ny phi chuyn sang gio
dc t duy cho tr. Cc bn phi bit trc mt iu rng cng cho tr 3 tui chi tr chi t duy, cng khin tr tr thnh ngi c kh nng t duy cao,
ch s thng minh cao. V vy, vo thi k ny, chi cho tr khng ch l vic vn ci c vt, hay chi chi chy bng pin m phi cho tr nhng
mn chi vn dng u c suy ngh mi c. chi thch hp cho tr tui ny l nhng tr chi tr t suy ngh, t lp rp, sng tc ra
nhng vt mi. V d nh b chi 3 ming g dt hnh tam gic bng 3 mu khc nhau (xanh, , vng) l chi rt b ch. Con ca ti rt thch
b chi ny, bt k sm ti, n xp thnh v vn hnh th khc nhau chi v khng bit chn l g. Ti khng bit tr c tc dng th no, m
sau ny n tr thnh a tr c sc tp trung rt cao, thch suy ngh, v rt gii mn ton. Vi 3 ming g ny, bn cho con bn xp thnh tu, xe, chim,
th, cn trng th l mt tr chi ht sc b ch. Thi k 3 tui, cng vi kh nng t duy, k thut ca tr cng pht trin vt bc. Cc bn nn c
gng ht mc c th tr c th dng u ngn tay vo nhng vic cn k thut t m cng nhiu cng tt. V d nh cho tr dng ko, cho tr dn bng
h dn, chi gp giy, chi ly dy (1 si dy tht nt lm 1 vng ln, an qua an li bng cc ngn tay, bin thnh nhiu hnh dng khc nhau), ci cc
o cc qun, buc dychng hn. Cho tr chi nhng tr nh vy s khin tr tr thnh ngi c cc ngn tay cc k kho lo. S kho lo ca cc
ngn tay c th snh c vi mc thng minh ca tr. Ngc li, tr khng dng tay thun thc c s thnh ngi vng v. Vo thi k ny, cc
bn khng c qun vic dy cho tr cm a c, t ci mc qun o. Vo thi k k thut pht trin ny m cho tr p xe 3 bnh, u x n, v
tranh, nh n piano, chi bn tnh gy ht th cc k hp l.
3) Bi dng kh nng ngn ng bng cch ni chuyn hay c sch truyn cho tr
Trch cun Em phi n Harvard hc kinh t Khi mn m bung xung, l gi pht hnh phc nht ca con. m no cng vy, ti u m chu
vo long, c cho n nghe 1 vi quyn truyn, va c va ghi m. Trong khi ghi m, mi ln gp mt t mi m nh Nhi cha bit, ti u dng li
ging gii cho chu hiu, mi ln xong mt cu chuyn ti u hng dn chu k li vn tt chuyn . Chiu hm sau, cho nh Nhi va nghe bng,
va lt sch xem tranh.
Lm nh vy c 5 ci li 1- cho nh nhi troc khi c ch c th hiu c cu chuyn bng tranh 2- Tit kim c thi gian ca ngi
ln, ch cn 1 ln, nh Nhi s c nhiu ln nghe k chuyn 3- Bi dng ng cm cho inh Nhi, trong qu trnh nghe i nghe li nhiu ln, s hiu
c ch no cn ln cao hoc h ging, nhm nhanh chng nng cao kh nng c sch ca con 4- lm tng vn t vng cho tr, nhng t ng, mu
cu c nghe nhiu t nhin ng li trong tr nh ca tr, rt li cho vic biu t ngh ca tr mt cch chun xc v mu mc 5- bi dng
nhng tnh cm o c v cao thng cho tr, nhng cu chuyn ti chn ghi m phn ln u l nhng cu chuyn ni ting trong va ngoi nc,
nhng tnh cm v t tng cao dp c nhn loi s ngm dn, ngm su to nn mt tm hn cao p v phong ph cho tr.
Xt v tm l hoc, ging ni ca m bao gi cng thn thit hn, thu ht s ch ca tr hn ging ni trong bng t xa l.
Ngi ta ni tr 3 tui mang nim khao kht xa b mi chng ngi v ngn ng. L bi v, tr ang thi k pht trin ngn ng cc k nhanh k
t khi ln 2. Trong c cuc i, y l thi k tr c kh nng nh t nhiu nht. V vy, cha m nn dy con cng nhiu t cng tt. Vy th nn lm th
no pht trin kh nng ngn ng ca tr? Vic quan trng trc tin l vic hng ngy cha m phi ni chuyn vi con mnh ht kh nng c th
c. Quan trng l ni chuyn vi tr mt cch nghim tc, dng t chnh xc nh ni vi ngi ln, v dng cch ni chuyn theo ch , c ct truyn
tr c th t duy, suy lun c. V d nh, khng c mng ct lc Con yn lng i no. Nu ni M ang ni chuyn in thoi th con s hiu
ra l do m yu cu chng yn lng. Bn hy ni vi con nhng cu c quan h nhn-qu nh Mnh phi mang theo con . Hm nay d bo thi tit ni
s c ma m chng hn.
Tr em c khi no nghe c mt t g kh, c ngy s t nhin bt ra t kh vo hon cnh ht sc hp l, khin cha m phi ngc nhin.
Tr em hc t cha m ngay c khi cha m chng khng h bit.
V vy hng ngy m chng ni chuyn dng t nghim tc, chnh xc, phong ph th kh nng ngn ng ca tr tin b r rt, s t c nhng t ng
phn i, tr khng chm chp nh nhng a tr tr tu km pht trin.
Ngoi vic ni chuyn vi con, hy c tht nhiu sch truyn cho con (truyn c tranh v ch ko phi manga). Tr con rt thch c nghe c
truyn. Mi ngy hy c gng c 5 hay 10 quyn cho con.
Hy to thi quen n th vin, tm quyn sch tr thch, mn v c khi tr tui ny. Vi vic c nhiu sch, ni dung ngn t tr dng l
gii s v cng phong ph. nng cao kh nng ngn ng ca tr th khng c vic g tt bng vic c sch tranh.
ng thi, qua vic c sch to cho tr s quan tm n ch ci, tr c mun t c ly sch, l iu tuyt vi nht. 3 tui c gi l thi k
vn ch n ca tr. C nhng a tr thi k ny, cc k quan tm n ch ci, k c b m c pht l i chng na, th tr cng c hi ch ny
c l g? Ch kia c l g? ri chng my lc nh ht b ch ci, t c sch rt lu lot. Hin nay, khng kh g tm ra tr 3 tui c sch lu lot.
Gio s Rickel, i hc Muhem, ni c gi l l c u trong ngnh gio dc sm ca c nghin cu d liu trn thc t cho hay, tr c th
bt u c vit c t khi ln 2, ln 3 v ng ch trng phi dy tr vit c t thi k ny.
Gio s cng c kin nh vy trong vic luyn tp s hc. Theo gio s th thi k tr hc tp c ko phi l 5,6 tui, m 2,3 tui l thi k
thch hp nht. thi k ny, ko cho tr hc tp, ch th rng cho chi khng thi, nng lc ca tr s b pht trin thin lch. Nu trong thi k ny
khng nui dng s quan tm ca tr n ch ci, th n 5,6 tui, tr ko quan tm n ch ngha g lm, kh nng nh ch, nh t cng gim st hn
ri, th vic bt u cho tr tp c s gp nhiu kh khn.
Nu t 6 thng tui c sch tranh cho tr, c thi quen m con cng c sch hng ngy th n khng c tr no n 5 tui li ko c s ham
m ch ngha.
Nu nh m ni Trong quyn ny c chuyn rt l hay. Nhng m ang bn qu, ko c cho con nghe c. Gi nh con bit c th hay qu! tr
s mun t c c phi ko ? y l cch hng tr n vic t c sch mt cch t nhin v nh nhng nht. l cch lm khin tr 3 tui nh
ht bng ch ci 50 m t lc no.
C th c vit c ch, khin kh nng t duy tr pht trin mc cao hn nhiu. Cnh ca tr bc vo th gii cng rng m hn nhiu.
Tr pht trin kh nng l gii t nhng cu chuyn c tch n th gii m chng cha h tri nghim bao gi.
Tin s John Ocorna ca M tng ni kh nng ngn ng cho bit a v x hi, thu nhp thp hay cao. Cng cho bit c thnh tch hc tp trng
hc. Phi suy ngh rng, to cho con kh nng c sch tt nh l mt ti sn qu gi b m c th tng cho con ci ca mnh mi c.
B m tr phi nn bit trc rng 6 tui mi to thi quen c sch l qu mun v kh khn. Nu dy t 3 tui th tr tip thu nhanh v vic
dy hc cng vui v hn nhiu.
Vy vi tr 3 tui th sch no l ph hp?
ng nhin l nhng cu chuyn ma qu l khng ph hp ri. Cng l nhng chuyn gn gi vi cuc sng, sinh hot hng ngy ca tr, cng
hp dn. Hy chn nhng quyn c ni dung n gin v ch sinh hot hng ngy cho tr. Thc t th vin nhng cun sch c tr chn v
mn nhiu nht l nhng cun c ni dung gn gi vi tr nh vy.
7) S thch chch (s thch khc ngi) nui dng nng lc tp trung v tr lc ca tr giai on ny.
iu cn lu y l tr em mi a mi khc. Ci quan trng khi gio dc tr, l gio dc c tnh ca tr. C tnh ca tr t khi sinh ra, c
mi a mi tnh. Mt cch t nhin, chng bt u cuc i bng nhng cch i khc nhau.
n 2,3 tui c tr thch i th nhn, tu in my bay u quay th li c tr thch hoa l. S quan tm ca tr n nhng th qu mnh m,
r rt, song thng th b m chng khng nhng khng coi s quan tm ca tr l iu tt p m ngc li, h lo lng rng s quan tm ca con
h b chch ng, phi lm sao tiu dit c s quan tm ca con bng cch hng s quan tm ca con vo mt th khc.
iu ny gy tn hi cho s pht trin ca tr.
Nu tr bc l nhng khuynh hng s thch khc ngi nh vy, b m phi vui mng, gn gi nui dng khuynh hng ca tr mi ng.
L bi v, khi tr tp trung s quan tm c vo 1 iu g tc l t c 2 iu li ch to ln. Th nht, l kh nng tp trung cao vo vic .
Th 2, l khi tp trung quan tm vo mt vic g , ng nhin tr s suy ngh n nhng iu lin quan n vic , ri khi t duy xong th tr
nng cng t n mc cao hn.
Khi tp trung vo mt iu g, chc chn tr s t t duy ly.
T duy v th s tin b. Tr s c kh nng t duy cc k tt. Kh nng t duy c c ny, d cho mt thi gian sau t nhin tr chuyn hng
quan tm sang mt vic khc, vn l mt hot ng c ch.
Khi kh nng tp trung v t duy ca tr cn cha su sc, th vic phn tn s thch hay s quan tm ca chng s l vic lm chng em li li
ch g cho s pht trin ca tr.
Gio s ni ting v gio dc nhn ti khi nhn thy con mnh qung 2 tui tr i rt quan tm n tu in, tu ha th mi khi mua qu cho con
l mua ton lin quan n tu xe, v coi khuynh hng ca con mnh l mt iu tuyt vi.
Kt qu l, a tr c sc tp trung cao, ng thi c kh nng quan st sc bn. n khong 3 tui nhp tm t lc no phng php v
tranh xa gn m hc sinh lp 5 tiu hc mi c hc, v c bc tranh tu ha nh tht.
V cng t nhin a tr nh c cch v s trin khai m thng hc sinh lp 4 tiu hc mi c hc. Khi 5 tui n v s trin khai
v ct qu bng giy, lp ghp thnh mt u tu ha.
C nh vy n nm hc lp 2 tiu hc, n thch quan tm n v tm ra loi m Nht cha tng pht hin ra.
Tr em c pht hin v nhn nhn, khen ngi ng mc nhng iu chng thch quan tm s pht trin rc r nh vy y. Ri sau ny, chng
quan tm n nhng g th cha r, rt tic c nhiu ng b b m li dp tt s quan tm ca con tr khi chng mi mong manh hnh thnh.
IV. PHNG PHP GIO DC TR SAU 4 TUI
T bo no tr s sinh bt u pht trin t vic tip nhn tc ng t th gii bn ngoi, thi k u pht trin thnh cc t bo dng t bo
Matrick. y, cng tip nhn tc ng t bn ngoi vo cng nhiu, t bo no cng tr thnh nhng t bo giu DNA phn ha thnh 2 loi t bo l
t bo thn kinh (n-ron) v t bo Gria. iu quan trng y l sau khi phn ha t bo thn kinh (n-ron) khng h tng ln. Tc l t bo no
dng pht trin. Lc d c tc ng n th no i chng na cng khng lm tng t bo thn kinh ln c, c ca tr c nh, khng th thay
i c na.
Ngi ta ni rng, con ngi ca th h mi phi l con ngi c tnh sng to. Cng c ngha mc ch ca gio dc khng phi ch dng li
mc nhn bit nhiu th khc nhau, m ch gio dc tr thnh nhng ngi c tnh sng to.
Nu nh cha m chng ta, hay nhng ngi dy d chng ta tng suy ngh rn ra chng ta thnh nhng ngi c ch cho thi i, th chng
ta- nhng bc cha m hin nay- cng phi bit trc c cu hot ng ca no b tr em, t c cch gio dc thch hp tr pht trin hon thin
hn. Bi v phng php sai, tr pht trin lch lc ri th sau ny khng th sa li c.
Gio dc nh hin nay khng th c c nhng em b u t. Nh tin s Jouji.W.Beatle thuc trng i hc Chicago , ngi tng ot gii
Nobel ni
Th ch gio dc hin nay ang lm mt i c hi pht trin ca tr nh. L bi v chng sng trong thi i thiu tnh thng. Kh nng hc tp
ca tr st km. Ngi ln khng c tai nghe li con tr. y l nhng im phi sa i.
1) 3 tr ct tr ln ln v tm nhn ca cha m
Khi mi sinh con, hn l vic u tin cha m phi suy ngh l lm sao con c khe mnh, c phi khng ?
Sau l mun con c tri thc, sau na th mun con sng ha nhp vi x hi v c o c.
Phi ni ti s pht trin tri thc v tr th 2 l bi v tri thc bt u pht trin ng thi vi lc tr c sinh ra i, trc c tnh x hi v tnh
o c.
Khe mnh (c v c th v tm hn)
Tr dc
L ngha x hi v l ngha o c
Thiu mt trong 3 iu ni trn, khng th ni l tr pht trin hon chnh. Hn na, tr pht trin hon chnh cn cn mt yu t quan trng na,
l tm nhn ca cha m chng (k vng, m c)
Nu nh cha m c mt tm nhn r rng, mong mun con mnh tr thnh th ny, hay con m c th kia th hay bit bao th ngay t u tr s
ln ln theo chiu hng .
Vy cha m ca nhng tr em sng trong th k 21 ny c th k vng g vo con mnh y?
Cu tr li s rt phong ph ty theo tng cha m phi khng ? Tuy nhin, cng khng kh khn g khi tu chung li nhng im m nhiu cha m
mong mun. Nu khng c nhng im chung , th cng khng th c nhng li khuyn v vic dy con c.
Ti ngh rng 5 khon mc sau y lun l nim m c khi dy con ca nhiu cha m.
Thnh ngi tn trng v c lng thng cm vi ngi khc nh i vi bn thn mnh.
Thnh ngi lun c tinh thn lm cho x hi tt p hn, lm cho nhng g quanh mnh tr nn tt p hn
c nh vy, phi l ngi giu c sng to
To c thi quen hng dn, li cun mi ngi
C thi quen thin ch hp tc vi mi ngi mang tnh x hi
Nhng tr em c c nhng phm cht nh nu trn, th d th k no, thi i no cng lun c mt cuc sng y ngha.
Chng ta hy cng suy ngh lm sao dy tr thnh nhng con ngi giu phm cht tt p nh vy.
1) Gc r ca l ngha l gio dc ch
Ti trnh by trn, vo nm u tin ca cuc i, c ngi sinh dng p ng y nhu cu xut pht t c th, trong tr hnh thnh
lng tin c bn nht v mnh, v ngi. Nhng l ngha c bn ci vn hnh trn c s lng tin ny s quyt nh s trng thnh ca tr, c tr thnh
con ngi khe mnh hay khng.
Trn y l cu ni ca gio s Sugita trong cun sch nu Ai lm nn a tr nh th ny?.
V lnh vc dy tr, iu u tin cn phi ngh ti, l gio dc ch. Tc l gio dc tr thnh con ngi c ch mnh m.
ch mnh m, khng phi l vic ch bit ngh n bn thn mnh, ch k. Ngc li, l ch mnh m c th thng c nhu cu, tnh cm
ca bn thn mnh.
con tr c pht huy c tnh, tr thnh ngi c c sng to phong ph, th vic lm u tin trc mt phi l gio dc con chin thng c
s au kh, bt mn. Khng th pht huy c tnh ca nhng tr ngho ch.
S mnh m ca ch , ci thi quen bit nhn nhn ca tr li c bn c hnh thnh trong 3 nm u tin. Sau 3 tui mi bt u dy cho
con cch nghe li cng l qu mun ri. Tnh cch hnh thnh trong tr cho n lc ny thc s l kh thay i c na.
Trong 3 nm u i, khi tr cn cha bit g, cha c ch mnh m, phi dy cho tr bit ci c, ci khng c, y l vic phi lm trc
nht.
Khi ln ln, nguyn nhn u tin dn n tr phm php l do tnh nhn ni ca chng qu yu t. Tc l do kh nng km nn cm xc bn thn
km, khng c ch, kh nng chu ng km m ra.
Tr phm php, khi ngun l vic chng c nung chiu trong qung i th u.
Ti thng nghe thy ngi nc ngoi ti Nht ni khi nhn thy nhng em b Nht bn l Em b Nht v ngi gi Nht c php ch k ht
mc c th. Nht bn tht l thin ng ca em b. Nht l ngi M, h ang ci ni m tr em sinh ra b dy bo rt kht khe, khi chng kin
cnh ngi m Nht nung chiu con, dy con khng nghim khc th ly lm ht sc k d.
2) ng cong nghim khc * kht khe nht khi 0 tui v ni lng dn khi 3 tui
Trong cun sch c tn Hoa cc v li dao (nh xut bn T tng x hi) tc gi Lus Benetick c ni rng, ng cong sinh hot (ng cong
nghim khc) Nht v M l tri ngc nhau.
Nht, khi tr cn nh c nung chiu, cho tr ch k, n khi ln ln mi b ch bo nghim khc. Cn M th ngc li, lc cn nh tr b ch
bo nghim khc, n khi ln ln th s nghim khc ni lng.
ng cong nghim khc th ny th tt. T khi s sinh ti khi 3 tui, phi ht sc tht cht, nghim khc. T 3 ti 6 tui th ni lng hn 1 cht. T
6 n 9 tui ni lng hn cht na, sau tr i, cha m c th dy d con bng cch ni chuyn thng thn.
Ngi ta ni, nhng a tr khng c dy bo nghim khc 6 nm u i, sau ny d phm php, t t, lm nhng vic phn x hi.
L bi v chng khng c kh nng t khch l bn thn, d dng lao vo con ng ti tm . Cha m khng c phng chm gio dc con,
khng c k hoch, khng c mc ch, ch ty hng theo thi th con ci khng th no trng thnh thnh con ngi tt c. Tr s l nhng a b
khng bit nghe li dy bo ca cha m. Nhng ti nng thin bm ca tr cng theo m tiu tan. V vy, tr trng thnh khe mnh, thng minh,
nht thit b m phi dy con t khi chng cn l nhng em b s sinh. Suy ngh lm th no l tt cho b nht, tm ra phng chm gio dc hon
ho nht, l iu kin hng u dy con nn ngi.
a) V vic n ung.
Tr y nm bit cm tha ngi n cng mi ngi trong nh. Thi k ny, tr c lm cm vung vi cng khng sao, c cho tr tha ca mnh, ngi
cng bn n vi mi ngi mi khi n ba. Lm vung vi cm nhiu ln, s n lc tr t nh c ci cch iu chnh a c cm vo ming
m khng b vng vi. y l im khi u ca tnh t gic. y vy m v tr lm vng vi nhiu, khng cho tr cm tha na, tnh t gic b km hm,
nng lc pht trin cng chm li. Khng nhng ch chm thi, nng lc hu nh khng pht trin tip c na. *i i i, nh ly cu ny nh. Hn
na, tnh t gic b km hm dn ti tr thiu mun lm iu g khc na. Cch kho lo nui dng ch mun t lm ca tr nh l b quyt hng
tr thnh a tr tch cc. Trong khong t 1 ti 3 tui, tnh t gic, tnh tch cc pht trin rt mnh. Thi k ny, b m qu chm sc s l s c ch
nng lc ca tr mi mi. (ng qu, bn cm cho con n n tn 5 tui vn phi bn, vn phi gic, kh qu l kh, tri i).
b) V vic i v sinh.
C nhiu ng b b m ch mong con mnh mau mau bit gi t khng cn n bm na. Khng c nn nng bt p con phi bit t i i
t sm qu. 1 tui ri l sm qu. T 2 tui c th bt u tp l c. Song cng khng nn qu vi vng v chuyn ny. Cho n lc con bit t gi i
v sinh, khng nn con mc qun/bm t qu lu. Bit con t dm, phi nhanh chng thay sch s cho con cng sm cng tt. Lm nh vy, b
s bit cm gic kh chu khi b bn l nh th no. Nu b bn quen, c mc qun t, bm dnh phn s khng c thc, cm gic vi ci bn.
c) V vic mc.
Tr c 3 tui ri, hy cho b t mc ly qun, d cn hi vng v. Hy con t ci cc o. y cng th hin tnh t gic ca b. Hn 3
tui ri m lc no b m cng phi mc qun o cho, ci cc o cho con, l s chm sc qu ng, nng lc pht trin ca b khng c tin b.
Con c x 2 chn vo mt ng qun th cng nn im lng con lm nt phn vic ca n. B s t thy nh vy l khng c, s t rt chn ra mc i
mc li, n mt lc s t mnh mc ng qun.
d) V vic gi v sinh.
Nhng vic sinh hot hng ngy nh ra mt, nh rng, ra tay sau khi i v sinh dng nh li l nhng vic b t c dy bo nht. mt
trng tiu hc, khi hi mt lp hc sinh lp 2 xem bui sng ai ra mt th gi tay ln, ch c duy nht mt cnh tay gi ln. Trong lp , c nhng
em thm ch 3 ngy khng ra mt. Thi quen ny nu khng c tp cho t nh, ln ln s rt kh sa.
e) V vic gi an ton.
Trong thi k tai nn giao thng nhiu nh hin nay th, vic dy con v s an ton cng l mt vic quan trng. i b th i bn phi ng. Sang
ng th phi nhn n giao thng. Khng chi di lng ng. Khng chy vt ra ng. l nhng iu nn dy trc cho b. Ri cng phi dn
b khng chy ti gn trc, sau xch u. Dy b c kh nng t bo v mnh trc nhng tnh hung nguy him l vic lm rt quan trng.
a) Chu ng.
Gio dc b thnh ngi bit chu ng, l vic quan trng nht. Mi trng tt cho b l mi trng rn luyn, mi trng xng vi s bt t do.
Gian kh rn luyn con ngi. Hy coi mi trng nhn nh l k ch ca b.
b) Tt bng.
Hy dy cho b tt bng qua vic u ym cc em b mi sinh khc. Cng dy cho b tt bng vi anh ch em, vi cha m mnh. Trc tin, nh b
ly cho m vt g Yuri chan, ly cho m ci ... no. B ly cho th phi cm n ng hong Cho m xin. Biu cm cho b bit l c b gip
th m vui mng th no. Tr s hc c nim vui t vic gip ngi khc. Khng c sai vt b. Hy nh ly vic nh b, hy vui v v cm
n vic lm ca b.
c) Trung thc.
Khng nht nht phi x pht b v nhng li ni di khi b ang tng tng mnh l ai l ai m ni ra. Song, phi x pht b khi b bit mnh
sai m li cho ngi khc. Khng ly ca ngi khc. Hng ha ca hng phi tr tin mi c. Nht c tin ri phi em ti n cng an
np. Trc tin dy b nhng iu . Tr con, khng hc th khng bit. C chuyn b nht c t mi ngn Yn, thn nhin em i mua . V em
b khng bit rng tin nht c phi em np cho n cng an.
d) Tun th.
Tr nh cha bit phn bit, phn on thin v c. Thi k ny, phi dy cho b bit b phi nghe li b m. Khng c tha th cho nhng li
lng nhc, ni lo vi b m. Trong 0-3 tui, nu khng dy b v s tun th ny, n khong 4,5 tui thi, thc hin ca mnh, tr c th ci li
hoc lo nho vi b m. i vi s phn khng ca tr 0-3 tui, b m khng c nung chiu. B m phi bit rng lm nh vy s h tnh cch ca
con. B m cn cng quyt khng c l khng c.
e) Bit n.
Nn dy b sm bit cm n. Mi khi nhn mt vt g, phi bo b ni cm n. Dy b trc khi n phi bit mi Xin c dng cm
Con mi b m, anh chi... xi cm . Nn dy b bit rng, sinh hot ca con ngi c thc hin l nh c s gip ln nhau, phi bit bit n
nhng ngi gip mnh. V b bit ni cm n th b m phi khch l b tht nhiu. C vy, khi ln ln b s l con ngi lun c lng bit n. Phi
dy b bit cch th hin tm lng ca mnh ra ngoi gii nh vy mi c. T nay b m s phi dy b 5 l ngha tinh thn ny mt cch nghim
khc, song, khi no th c th mng b c y? l khi b biu hin nhng hnh vi thi ghi trong ngoc n cnh 4 c tnh ghi trn y, l ch
k, bt nt, di tr, phn khng. Ngoi nhng vic ra, tm lng tr khng xu n mc phi b mng. V d nh b nh v , b chy nhy m
trong nh chng hn, l nhng vic khng ng b mng.
Dy tr cm nhn c tinh thn trch nhim ng thi vi hun luyn tnh t gic cho chng. Nn nh rng, kho lo gi v pht huy tnh t gic l
mt bc cc k quan trng. Dy cho con c thi quen ct dn c. T thi quen t mnh lm cc vic ca mnh, b s trng thnh ngi c trch
nhim v vic mnh lm.
Tr 3 tui lun c mun lm bt c vic g. B rt thch gip m lm cc cng vic ca m. Khi , d cn vng v, vn nn cho b gip . V
hy cm n v b gip. iu nui dng tinh thn lao ng, nng cao kh nng lao ng ca b. Tuy nhin phn ng cc b m li qu chnh xc
vic nh gi thnh qu lao ng ca cc b, ch ngay lp tc vic b lm. Ch cn 1 cu ni Xu qu y, m li phi lm li ln na ri l ch, tinh
thn lao ng ca cc b tiu tan thnh my khi.
c) i nhn.
dy cho con v i nhn, v tnh x hi, tt nht l dy cho con bit cho bn cng chi. Tr con ci nhau, ngi ln khng c tham gia vo.
Cha m tham gia vo, tnh x hi ca tr b ph v ngay. Tr khng bit t phn on, thnh thi quen li xem cha m x l th no. Tr 3 tui no cng
ch k. l chuyn bnh thng. Bng vic chi vi bn tr khc, mt cch t nhin, b s hiu rng ch k nh vy l khng sun s, l ci nhau, nu
lm th ny... th ny c 2 cng vui. Vi tr khng bit chi vi bn s hay b r r, xut hin du hiu khng giao tip.
Tr tr thnh ngi t vic bit ch. Tr bit ch l s tn ti l tnh hn hn so vi tr khng bit ch. Ch ci cng lc nh tui (mi sinh) cng d
nh. l s thc. V vy, cng dy b bit ch sm cng tt. Tuy nhin, p ung l cch khng nn. Hy dy bng cch chi m hc. Tr 3 tui bit
c sch say sa, s thnh con ngi rt c ti.
e) Tnh o c.
Hy dy cho tr khng vt rc ra ng ph, khng hi hoa b cnh cng vin, v cc qui tc khi i tu in, phng tin cng cng. B m
phi lun lun gng mu trong nhng vic ny. Dy cho tr o c m b m li ngang nhin vi phm qu th tht l b tc. Tr em hn ai ht lun nhn
vo hnh vi ca b m hc tp. B m phi t chnh mnh cho chnh xc mi c.
1) t c 3 k nng ng ch
l 1- i 2- Ni 3- K nng cm nm n gin
Ban nghin cu gio dc tr nh nhi thuc i hc Havard- M nghin cu nhiu tr em di 6 tui v bit c rng, cc tr nh c kh nng
pht trin k nng cao, l nhng tr trong giai on t sau sinh 1 nm ti 3 nm (tc l tui t 1 n 3 tui), trong 2 nm , a) tr c ln ln
trong mi trng c nhiu va chm, c t do vn ng c th (Gic quan v Vn ng) v b) tr c ln ln trong mi trng dng nhiu ngn ng
(Ni), chnh 2 im a v b ny l im khc so vi nhng tr em c kh nng pht trin k nng thp.
Nhng tr em km pht trin k nng, thng l hng ngy b nht trong ci, ngi trn ging, khng c vn ng c th mt cch ti a. Tr
pht trin m thiu vn ng, hn na, chnh v th m li ni gi, hi, tc ng ln chng cng t i.
Cn nhng tr em pht trin k nng cao, vo giai on ny, c vn ng c th mt cch thoi mi, ti a. ng thi, t bn thn tr cng
tri nghim bng thn th v tch ly c nhiu k nng c bn, n gin song rt a dng.
Nhng tr em km pht trin k nng, ngc li, l nhng tr sng nhng ngy lp i lp li, khng vn ng g c.
Tr s sinh c sinh ra cng vi lng ham tm hiu, mun hc tht nhiu t mi trng xung quanh. Kh nng vn ng, kh nng ngn ng, kh
nng nh cc k nng gip cho tr tha mn lng ham tm hiu ny.
V vy, vic lm ca cha m l phi gip tr tha mn lng ham tm hiu ny. y l cng vic u tin ca vic gio dc- dy- con. Nhim v ca
cha m l chun b sn sng mt mi trng tr gip tr c th pht trin ti a nhiu kh nng u t bm sinh sn c t khi tr c sinh ra i.
Th nhng, nhng vic thng thy, li ngc li hon ton. Lng ham tm hiu mnh lit ni tr nh mnh lit l vy, m s n lc ca cha m
thng thng thng rt hn ch.
Cha m thng minh phi tm cch trnh ri vo tnh trng mi c.
Vic u tin, cha m ca tr hn 1 tui, l chun b tinh thn sn sng cho b c vn ng ti a.
Tr c tro ra khi ci ca n, cng khng c la mng! Nhn thy hnh ng ca con, cho ngay l tr nghch ngm, l mng lun, l dp tt
lng ham tm hiu ca tr, tc l th hin ngay lng phn khng cho tr bit. S tht bi trong gio dc tr bt u t y.
iu quan trng, l lun phi ngh rng, lm th no cho tr c t do vn ng. Cha m cn c s tn trng nhng vic tr lm, v c thi
trng nom b khi b nguy him.
Cho tr ra ch rng, cho tr i b cho tht thoi mi. Vi tr nh c k nng i b, th vic quan trng nht l lm sao cho tr i b ht mc c
th. Vo nhng ngy p tri, dn tr ra cng vin, ra qung trng, cho tr chi tht l .
Ri cho tr tp cm vt va tay, gi ln, h xung, cm ra ch c bo... l nhng vn ng rt tt cho tr.
Vo thi k ny, kh nng hiu ngn ng ca tr pht trin cc k tp trung. Cc c quan vng hm, hng pht m pht trin vt tri, gip tr
c th phn bit v s dng m tit mt cch chnh xc. Tr cng c th ni c nhng cu kt ni ca 2, 3 t lin nhau.
Thi k ny m cn cho tr ngm ti gi s khin cho cc c quan vng vm hng iu chnh m ting khng pht trin, tr s chm bit ni, y
l iu cn ht sc lu . Nn cho tr cai sa, cai ti gi trong khong t 8 thng ti 1 nm tui.
cui giai on ny, kh nng bt chc li ni dn i vo hon chnh. Khong 1 tui ri, b mi ch ni c khong 4,50 t n, nhng khi
trn 2 tui tr s ni c khong 300 t. ng nhin, kh nng hiu li m ni cng tin b vt tri, nhng c nh vy, cn c s tr gip ca
ngi m.
Mi khi m bn con, khi thay qun o cho con, khi n cm, khi i do... u phi ni chuyn vi con tht nhiu.
Khi vo bn tm, c gng dy cho con bit cc t v c th, nh mt, tai, mi, mt, tay, chn, u gi... vv... Cng tng t vy, hy dy cho con tn
ca cng nhiu vt trong nh cng tt.
Hy duy tr cun sch t lc s sinh 5,6 thng cho tr xem.
Hy lm mt gi sch cho ring tr, trn xp cc cun sch mua cho tr ln . Khi , tr s rt mt quyn trn gi xung, a cho m, i
m c cho, ng khng? Cha m hy c cun , say sa nh c ln u, lp i lp li bit bao nhiu ln cng khng c t ra chn nn vi vic
.
Thi k ny m c tht nhiu sch cho tr, s l b quyt bin tr thnh mt ngi yu thch sch. ng thi tr tu ca tr cng v th m tin b
khng ngng. Thi k ny, s lng t m tr nghe c cng nhiu th khong sau sinh nht 2 tui, tr s c mt vn t cc k phong ph.
Nh trong chng 1 ti trnh by, c mt s hiu lm rt ln v ngn ng ca tr thi k ny. l cch suy ngh rng ch cn phi dy tr t
ng g m t nhin ti lc tr s t bit ni.
V d, ting La tinh hin nay ang l ngn ng b dit vong. V vy, ch cn mt s t hc gi cn ni c lu lot ngn ng ny. Nhng ngy xa,
t g v hc ti nng dn bch tnh Rm u ni tri chy ngn ng ny c. n c con tr 2,3 tui Rm lc cng d dng ni hiu ci th
ting kh nghe ny.
Khi ny sinh quan im, ci thn b l ch, ngn ng, khng phi l th hc v nh, m l ci th con ngi but ra t bn trong c th. T
, ny sinh tip mt quan im sai lm cho rng, vic gio dc ngn ng (dy ni) khng phi l vic ca cc cha x na. Loi ngi tin ha theo qu
trnh t nhin. Ngn ng ca tr nh khng phi bt u t vic nghe, m hc mt cch t nhin t mi trng bn ngoi.
Th nhng, trong khi tr em cc nc ang pht trin ch hc mt s lng t i t ng, th cc tr em sng trong mi trng vn ha cao li c
th s dng chnh xc rt nhiu t ng kh gp nhiu ln. Ci gi l mi trng vn ha cao, thc ra l ch mt mi trng giu ngn ng.
Nhn vo y ta thy, kh nng ngn ng ca tr thc s l ty thuc vo mi trng.
Cc bc cha m cn phi hiu rng, cng nhp d liu vo u cho tr cng nhiu t ng, th lng t tr ni ra c mi phong ph.
Hc gi Chom Skii ni Vic tr nh nh t ng, cng nh vic ngi ln hc ngoi ng, khng ch da vo k c nh. T ng lt vo tai tr,
nm trong vng tim thc, c phn tch, tng hp bng mt b my computer siu tc, qun l theo s vic v bt ra.. Trc y, ti cp ti
vic, tr nh sinh ra c sn mt vng ngn ng bm sinh. Nng lc tim ti ni tr nh mi ch c s dng cht t, cn li ti gn 100% nn tr c
th tinh thng c vi c nhng t rt kh. Ngi ln mt dn nng lc ny, ch cn c th s dng 5% thi.
Chnh v vy, khi kh tim tng cn ti gn nh 100% ny, phi tn dng dy cho tr c cng nhiu t cng tt. Cng dy nhiu t ng cho tr, tr
no ca tr pht trin, thnh mt em b thng minh.
Ngi ta gi giai on t khi tr c 1 tui 8 thng ti 2 tui l giai on c ch. Thi gian ny, tr cho chng ta thy nng lc t duy tuyt vi.
c im ca tr giai on ny l, tch ri khi b m, t lp, mun t th hin. Kh nng t duy pht trin tt, tr rt c th t lp c.
Tnh t lp ca tr giai on ny hon ton cha phi giai on chn mui. Vn c tr cn cha tt nghip t giy (tc l vn phi ng t giy
ch cha bit gi). Tuy nhin, y l thi k chuyn tip, t mt em b s sinh nm ci thnh mt a tr thch chi nhng ni rng ri hn. Chnh v
th, tng hp rt nhiu mt li, c th ni, s trng thnh ni tr giai on ny l rt mnh lit.
Sc t duy ca tr pht trin rt nhanh v mnh m, nhng thng thng, tm tnh v li ni ca tr vn cn chm hn nhiu.
Nhng vic nn lm cho tr giai on ny l, to mi trng hc tp cho tr, lm th no tr c t do vn ng ht mc c th.
Trong giai on ny, tr vn cha iu khin tt tc ca cc vic, k c n, ni, chy, hay suy ngh. V d vic chy, tt nhin l tr chy c tin b
hn trc rt nhiu ri, nhng khi r quo phi tri th cha gii. Hoc l ging nh cc vn ng vin chy thi c li ngn lao sm vo gii la cng lm
ch, tr chy th c, nhng lc dng li bt ng th cha ng khng ngay li c.
V vy, vic quan trng trong giai on ny, l gip tr khng b thi ch, nn ch.
Tr c th ngh c trong u ri, nhng thc t li khng thc hin c ng nh tr ngh. Do , tr d nht li.
Nu tr bit l sc mnh c hn, s cho rng mnh ko c gi tr, yu ui, d t ti.
Cha m phi ht sc thn trng khi t thi khng thoi mi, hay mng m tr.
Nhng lu c bit i vi tr giai on ny l cha m hy chi cng vi con tr.
Lng nghe tr ni, quan st k hnh ng ca tr. N lc tm hiu xem t thi , hnh ng l tr mun g.
chi tt cho tr giai on ny c th chia lm 5 loi.
1- Th nhi bng. Tr c th b, c th s vi cm gic thch th, lun bn cnh tr k c khi m tt n i ra khi phng, to cm gic yn tm
cho tr.
2- chi kch thch tr tng tng. Nh bp b, nh cho bp b, g xp hnh, ct, ri git dy n gin.
3- chi bt chc ngi ln. Nh b hng, xe ti, tu in, thnh ph chi, nng trng chi...
4- Dng c vn ng. Nh xe ba bnh, xch u, cu thang, cu trt, m nhy l xo, bng.
5- chi tr gip pht trin tr tu. Nh locking-tower, b xp cc vt kch c ln nh thnh b, time-shock, tranh ghp hnh puzzle, xe ti lp
ghp... Knh lp, nam chm...
Khi a tr ti cng vin gn nh chi, cho b dng knh lp v nam chm xem sao. Tr s pht kin ra c nhiu iu lm y!
(4) Khng cho tr nghe nhiu ting my, m ni chuyn vi tr cng nhiu cng tt
Ting my y l ting TV, radio, bng ct st, CD, video. Nu mi ngy tr nghe lin tip 5,6 ting ng h, tr s quen vi ting my, s
khng c phn ng vi ting ngi thc mt cch chnh xc na. Khng phi l tuyt i khng cho tr nghe bng, CD, nhng cho tr nghe c ngy th
ting my , sau ny s gp rc ri khi tr giao tip tht vi ngi tht. V d nh khng bit hi thoi vi ngi khc, hay ni lm bm mt mnh.
cha nhng triu chng , trc tin l dng ngay vic cho tr nghe nhiu ting my li, chnh ngi m phi ni chuyn nhiu vi con bng
ging tht ca mnh, tht nhiu. Cng qua nhng cu chuyn, hi thoi gia m v con ny, tnh yu thng ca m c truyn ti nhiu nht, con c
m cng nhn, con c lng t tin, tr s trng thnh hn nhiu.
Vic quan trng, l cho tr pht m c nhiu. Sau l dy b ni ng, pht m chun, lp i lp li. Hy ngh nh l mnh ang dy cho tr
b khuyt tt no vy. Dy tr tht nhiu t ng phong ph, cho tr ni bt nhng t ng thnh ting, khen ngi tr, to cho tr lng t tin.
Mt vic mun cc cha m nn bit, l nhng tr khuyt tt no hay 5 gic quan, thng cc chc nng khng bng c tr bnh thng,
nn cc vic kch thch hot ng nh ni trn li cng cn thit. Nhng thc t, bng cc bin php nh ni trn, nhiu kh nng tr khuyt tt cng
c phc hi chc nng hn c tr bnh thng.
Hn na, k c tr bnh thng v tr khuyt tt, n 1 tui ri, cng nn dy ch cho tr. Tr khuyt tt cng rt thch nh ch, k c ch Hn.
Thi k ny, vic nh ch ca tr l do th gic pht trin, cu to ca no c bin i, k nng bin i. V vy m tr bnh thng tr thnh thin
ti, tr khuyt tt cng trng thnh nh mt tr bnh thng hoc hn th na.
Khi tr nh ch, trong t bo no lng phn t k c RAN c tng ln nhiu, khc hn vi cht lng no ca tr cha bit ch.
Chnh v th, trong giai on ny, hy dy cho tr bit ch, bit c. V d nh khi ang chi, cho b ghp tranh vi ch ph hp, ming card v
tranh con ch ghp vi ming card ghi ch Ch, bo b nht card c ghi ch Ch ln, c mu cho b, c tng cht mt nh vy, dy b c nhiu t
ln.
Dy b ht ch ci trong bng ch ci. Nh ht bng 50 m ch ci ting Nht, b c th ghp vn ca t n gin, c c nhng cu n
gin.
Vic dy v luyn tp cho tr, nh l phi l cng vic thc hin hng ngy, mi ngy mt cht, lp i lp li nhiu ln, th tr no cng c th nh
c.
Cng vi vic , tr s hiu c lng yu thng su sc ca m dnh cho mnh, tr hc c tnh nhn ni...
Nu khng bit nhn tm tnh con la cho kho, chc chn s tht bi.
Khng nn bt tr tp trung cho mi ln dy- luyn trong thi gian qu lu/ ln. Hy bt u khong 2,3 pht/ ln n khong 5 pht/ ln l c.
Dn dn tr thch tr chi vi ch mi ko di thi gian dn ra. Nu p qu, tr thnh ra phn ng tiu cc vi ch.
Chu kh thay i cch dy, cch chi, khng phi nhng tr vn chi n gin nhanh lm tr nhm chn, m thay i mt cht cho phong ph.
Chc thnh cng.
III. PHNG PHP GIO DC TR 3 TUI
12) 3 tui 26 tun- Ghp 2 mnh bc tranh- Two Parts Make a Whole-
Ct t tp ch ra 5 trang tranh nh nhiu mu sc, a cho b xem tng trang, ni chuyn v cc trang . Dn cc t tp ch ln ba cng, lc
h kh th ct i ra bng mt ng un ln, hoc gp khc 1,2 im. Ch cho b bit u l bn phi, u l bn tri bc tranh. Cho b xem ht
ch tranh ct, gi b l c 2 mnh s ghp thnh mt bc tranh lin c.
Trn tro cc mnh ghp hnh ln, ri bo b xp li thnh bc tranh nh c, lm xong c m khen, b cng phn kch hn, lp i lp li tr chi
nhiu ln.
Lc khc, ch ly mt na tri ca bc tranh, bo b ni chuyn v na bc tranh . Nghe xem b ni g, ghi nh li v cng lm tng t vi na
bn phi. Sau cho b ghp 2 na bc tranh li vi nhau, bo b ni chuyn g v bc tranh . Cc bc tranh cn li cng lm tng t. Va ni
chuyn, va gii thch cho b bit l 2 na c lin quan n nhau, ghp 2 na vo th c bc tranh hon chnh. C th gii thch mt na, c hai ci
mt na ghp vo nhau th c mt ci hon chnh cng c. C th dng t phi tri khi ni chuyn vi b, song khng nht thit phi nhn
mnh khi nim phi tri y. Ni l na ny na kia cng c. Khi nim mt na c th l kh vi b tui ny.
Khng qun lp li tr chi nhiu ln. Nht l nhng b cha lm c tr ny mt cch thnh tho. Khng hn d i vi ngi ln th khng kh
i vi tr em. Mi u tng b hiu r ri, song khng phi lc no cng hiu r, cng c lc nh mi khng ra. Bi vy, vic dy i dy li cc
khi nim cho tr thng qua vic lp li cng mt tr chi l rt quan trng.
Tc dng ca tr chi:
Cng c khi nim phi tri; nhn thc phn phi v tri ca bc tranh khng ging nhau; phi hp hot ng ca tay v mt; nhn thc r hn
vic ghp 2 na li th c mt bc tranh hon chnh; kh nng ngn ng; t tin.
13) 3 tui 27 tun- Chui vo chui ra- in and Out of the Box-
Chun b mt ci hp cc tng ln c dng ng ln th b ngi va.
Chun b 2 b, mi b gm 8 t giy mu, ct si mnh (hoc l 8 cy nn mu cng c). Cc mu l , cam, vng, lc, xanh dng, tm, nu,
en. Cho mi b giy mu vo mt ci ti giy khc nhau. t mt ti giy ng giy mu bn trong hp cc tng, mt ti bn ngoi hp cc tng.
u tin, bo b chn mt t giy mu trong ti t bn ngoi hp cc tng. Hi b xem l mu g, ri t t giy mu xung bn cnh ti
giy ngoi hp cc tng. Bo b b vo hp, ngi vo , m ti giy ra, chn giy mu ging vi mu lc ny chn t ti giy t ngoi hp cc
tng, b ra ngoi, t t giy mu bn cnh t lc ny chn, xem c ging nhau khng. Ln sau li lm li vi vic chn t giy mu khc, li b vo
hp, ngi, chn t ging lc ny, b em ra cnh t chn trc.
Cho b chi vy cho n ht s giy mu chun b trong ti giy. Vi cc b thuc tn cc mu, th c th thay giy mu bng vt c mu
sc. Bo b ni tn mu b chn ln, b vo hp, ngi trong , tm vt c mu sc ging vi mu b chn, b em ra. Vi cc b cha thuc tn
cc mu, ch cn chi vi giy mu, sp mu l c. C mu no b hay qun tn th lm mt mnh mu thi. b t tin hn, lm li mt ln na
vi ton b 8 mu trn, xong ri khen b Con bit tn cc mu ht ri y!.
Tc dng ca tr chi:
Tng tr nh; kh nng ni tn mu, tm mu ging nhau; vn ng ton thn; phi hp hot ng tay v mt; t tin