Chuyªn ®Ò : Ph¬ng tr×nh nghiÖm nguyªn

Chuyªn ®Ò: Ph¬ng tr×nh nghiÖm nguyªn

PhÇn I:
Mét sè ph¬ng ph¸p gi¶i ph¬ng tr×nh nghiÖm nguyªn
A. Tãm t¾t lý thuyÕt.
1.Sè 2 lµ sè nghuyªn tè ch½n duy nhÊt.
2.Ph¬ng tr×nh ®îc ®a vÒ d¹ng f(x).g(x) = k víi f(x) vµ g(x) lµ c¸c ®a thøc hÖ sè
nguyªn. Ta ph©n tÝch k ra thõa sè nguyªn tè råi gi¶i c¸c hÖ ph¬ng tr×nh.
 f ( x)  m
 víi m.n = k.
 g ( x)  n

3.Ph¬ng tr×nh ®èi xøng c¸c Èn cña x, y, z.....Khi t×m nghiÖm nguyªn d¬ng ta cã
thÓ gi¶ sö 1  x  y  z .....
4.Kh«ng tån t¹i sè chÝnh ph¬ng n»m gi÷a hai sè chÝnh ph¬ng liªn tiÕp.
B. c¸c d¹ng to¸n Thêng gÆp.
D¹ng 1: Sö dông phÐp chia hÕt vµ chia cã d.
Hai vÕ cña ph¬ng tr×nh nghiÖm nguyªn khi chia cho cïng mét sè cã sè d
kh¸c nhau th× ph¬ng tr×nh ®ã kh«ng cã nghiÖm nguyªn.
VÝ dô 1: T×m nghiÖm nguyªn cña ph¬ng tr×nh sau. x 2  2 y 2 (1)
Gi¶i:
Râ rµng x = y = 0 lµ nghiÖm cña (1).
x y 
NÕu x0 , y0  0 vµ ( x0 , y0 ) lµ nghiÖm cña (1). Gäi d  ( x0 , y0 ) , suy ra  0 , 0   1.
d d 
2 2 2
x  y  x y  x
Ta cã: x  2 y   0   2  0   0 ch½n 2  0  4  0 ch½n, v« lý.
2
0
2
0
d  d  d d  d

VËy ph¬ng tr×nh (1) chØ cã nghiÖm nguyªn duy nhÊt lµ (0,0).
VÝ dô 2: T×m nghiÖm nguyªn cña ph¬ng tr×nh sau. x 2  2 y 2  5 (1)
Gi¶i:
1)NÕu x5 th× 2 y   x  5 5  y 5   x  2 y  25 v« lý.
2 2 2 2

2)NÕu x  5 th× tõ y  5 ta cã x 2  1(mod 5) vµ y 2  1(mod 5) suy ra

x 2  2 y 2  1, 3(mod 5) . VËy ph¬ng tr×nh kh«ng cã nghiÖm nguyªn.

§µo Minh Trëng: Trêng THCS Hïng S¬n 1

 Chuyªn ®Ò : Ph¬ng tr×nh nghiÖm nguyªn
VÝ dô 3: Chøng minh r»ng tæng b×nh ph¬ng cña ba sè nguyªn trong phÐp
chia cho 8 kh«ng thÓ cã d lµ 7 tõ ®ã suy ra ph¬ng tr×nh
4 x 2  25 y 2  144 z 2  2007 kh«ng cã nghiÖm nguyªn.

Gi¶i:
Gi¶ sö: x 2  y 2  z 2  7(mod 8) mµ x  0, 1, 2, 3, 4(mod 8) nªn x 2  0,1, 4(mod 8) suy ra
 7(mod 8)
y 2  z 2  7, 6,3(mod 8) nhng y 2  z 2  0,1, 2, 4,5, (mod 8) v« lý. VËy x 2  y 2  z 2 

Ph¬ng tr×nh ®· cho cã thÓ viÕt: (2 x)2  (5 y ) 2  (12 z ) 2  6 125  7 Tõ ®ã suy ra ph-
¬ng tr×nh kh«ng cã nghiÖm nguyªn.
VÝ dô 4: Gi¶i ph¬ng tr×nh sau trªn tËp sè nguyªn: x14  x2 4  ....  x7 4  2008.
Gi¶i:
1)NÕu x = 2k th× x16 .
2)NÕu x = 2k + 1 th× x 4  1  ( x  1)( x  1)( x 2  1)16, v× ( x  1)( x  1)8 vµ ( x 2  1)2 .
VËy x 4  0;1(mod16) Do ®ã khi chia tæng x14  x2 4  ....  x7 4 cho 16 cã sè d kh«ng vît
qu¸ 7, trong khi ®ã 2008  8(mod16) . Suy ra ph¬ng tr×nh kh«ng cã nghiÖm nguyªn.
D¹ng 2: Ph¬ng ph¸p ph©n tÝch.
T×m nghiÖm nguyªn cña ph¬ng tr×nh: a( x+ y ) + b = cxy ( víi a, b, c  Z ) (1)
a a2
Ta cã: (1)  cxy   ay  b  y (cx  a)  (cx  a)   b
c c
 (cx  a)(cy  a )  a 2  bc.

cx  a  m
Ph©n tÝch a 2  bc  m.n víi m, n  Z, sau ®ã lÇn lît gi¶i c¸c hÖ: cy  a  n


VÝ dô 1: T×m nghiÖm nguyªn d¬ng cña ph¬ng tr×nh: 2( x  y )  16  3xy

Gi¶i:
Ta cã: 2( x  y)  16  3 xy  3xy  2 x  2 y  16
2 4
 y (3x  2)  (3 x  2)  16   (3 x  2)(3 y  2)  52
3 3
Gi¶ sö: x  y khi ®ã 1  3x  2  3 y  2 vµ 52 = 1.52 = 2.26 = 4.13 ta cã c¸c hÖ sau:
3 x  2  1 3 x  2  2 3 x  2  4
 ;  ;  ;
3 y  2  52 3 y  2  26 3 y  2  13

Gi¶i c¸c hÖ trªn ta ®îc c¸c nghiÖm nguyªn d¬ng cña ph¬ng tr×nh lµ: ( 1, 18);

§µo Minh Trëng: Trêng THCS Hïng S¬n 2

 Chuyªn ®Ò : Ph¬ng tr×nh nghiÖm nguyªn
( 18, 1); ( 2, 5); ( 5, 2);
VÝ dô 2: T×m nghiÖm nguyªn cña ph¬ng tr×nh:
(2 x  5 y  1)(2 x  y  x 2  x)  105.

Gi¶i:
V× 105 lµ sè lÎ nªn 2 x  5 y  1 lÎ suy ra y ch½n mµ x 2  x  x( x  1) ch½n nªn 2 x lÎ 
x = 0.
Víi x = 0 ta cã ph¬ng tr×nh ( 5y + 1 ) ( y + 1 ) = 21.5 Do ( 5y + 1, 5 ) =1 nªn
5 y  1  21 5 y  1  21
 hoÆc   y  4 Thö l¹i ta thÊy x = 0, y = - 4 lµ nghiÖm
 y 1  5  y  1  5

nguyªn cña ph¬ng tr×nh.

VÝ dô 3: T×m tÊt c¶ c¸c tam gi¸c vu«ng cã c¸c c¹nh lµ sè nguyªn vµ cã diÖn
tÝch b»ng chu vi.
Gi¶i:
Gäi x, y, z lµ c¸c c¹nh cña tam gi¸c vu«ng : 1  x  y  z . Ta cã:
 x 2  y 2  z 2 (1)

 xy  2( x  y  z )(2)

Tõ (1) ta cã: z 2  ( x  y) 2  2 xy  ( x  y ) 2  4( x  y  z )
 ( x  y ) 2  4( x  y )  4  z 2  4 z  4
 ( x  y  2) 2  ( z  2) 2

 x  y  2  z  2 do ( x  y  2) Thay z  x  y  4 vµo (2) ta ®îc:

 x  4  1  x  5
 
 y  4  8  y  12
( x  4)( y  4)  8   ( x, y, z )  (5,12,13);(6,8,10);
 x  4  2   x  6 vËy c¸c cÆp:
 
  y  4  4   y  8

VÝ dô 4: T×m nghiÖm nguyªn cña ph¬ng tr×nh: p( x  y )  xy. víi p lµ sè

nguyªn tè.
Gi¶i:
Ta cã: p( x  y )  xy  xy  px  py  p  p   x  p   y  p   p
2 2 2

§µo Minh Trëng: Trêng THCS Hïng S¬n 3

 Chuyªn ®Ò : Ph¬ng tr×nh nghiÖm nguyªn
Mµ p 2  p. p  ( p).( p)  1. p 2  ( p 2 ).(1) .Tõ ®ã ph¬ng tr×nh ®· cho cã c¸c
nghiÖm nguyªn lµ:
( x, y)  (0, 0);(2 p, 2 p);( p  1, p 2  p);( p 2  p, p  1);( p  p 2 , p  1);( p  1, p  p 2 );

D¹ng 3: Ph¬ng tr×nh ®èi xøng.

§Ó t×m nghiÖm nguyªn cña ph¬ng tr×nh ®èi xøng ta gi¶ sö 1  x  y  z .....
råi chÆn trªn mét Èn.
VÝ dô 1: T×m nghiÖm nguyªn cña ph¬ng tr×nh: x  y  z  xyz (1).
Gi¶i:
V× x, y ,z cã vai trß nh nhau nªn ta gi¶ sö 1  x  y  z . Tõ (1) suy ra:
1 1 1 3
1    2  x  1.
xy yz zx x

 y 1  1 y  2
Víi x = 1 ta cã 1  y  z  yz  ( y  1)( z  1)  2    .
z 1  2 z  3

VËy (1) cã nghiÖm nguyªn d¬ng ( x, y, z ) = ( 1, 2, 3 ) vµ c¸c ho¸n vÞ cña nã.

VÝ dô 2: T×m nghiÖm nguyªn cña ph¬ng tr×nh: 5( x  y  z  t )  10  2 xyzt (1).
Gi¶i:
V× x, y ,z cã vai trß nh nhau nªn ta gi¶ sö x  y  z  t 1 . Tõ (1) suy ra:
5 5 5 10 30 t  1
2      .
xyz xzt xyt xyzt t 3 t  2

z  1
5 5 5 15 30
*)Víi t  1 ta cã: 5( x  y  z )  15  2 xyz  2       z  15   z  2.
2

xy yz xz xyz z 2
 z  3

 2 x  5  65   x  35
 
 2 y  5  1 y  3
1)Víi z = 1 ta cã: 5( x  y )  20  2 xy  (2 x  5)(2 y  5)  65   
2 x  5  13  x  9
 
 2 y  5  5   y  5

Ta cã c¸c nghiÖm( x, y, z, t) =( 35, 3, 1, 1 ),( 9, 5, 1, 1 ) vµ c¸c ho¸n vÞ cña chóng,

2) Víi z = 2, z= 3, ph¬ng tr×nh kh«ng cã nghiÖm nguyªn d¬ng.
5 5 5 20 35 35
*) Víi t  2 , ta cã: 5( x  y  z )  20  4 xyz  4  xy  yz  xz  xyz  z 2  z  4  9
2

 z  2. v× ( z  t  2) .

§µo Minh Trëng: Trêng THCS Hïng S¬n 4

 Chuyªn ®Ò : Ph¬ng tr×nh nghiÖm nguyªn
Khi ®ã: 5( x  y )  30  8 xy  (8 x  5)(8 y  5)  265.
Do x  y  z  t  2 nªn 8 x  5  8 y  5  11 , mµ 265 = 53.5 Trêng hîp nµy ph¬ng
tr×nh kh«ng cã nghiÖm nguyªn d¬ng.
VÝ dô 3: Mét tam gi¸c cã sè ®o ®é dµi cña ®êng cao lµ mh÷ng sè nguyªn d-
¬ng vµ ®êng trßn néi tiÕp tam gi¸c cã b¸n kÝnh b»ng 1. Chøng minh tam gi¸c
®ã lµ tam gi¸c ®Òu.
Gi¶i:
§Æt a = BC, b = CA, c = AB. Gäi ®é dµi c¸c ®êng cao øng víi c¸c c¹nh a, b, c cña
tam gi¸c.
B¸n kÝnh ®êng trßn néi tiÕp b»ng 1 nªn x, y, z > 2. Gi¶ sö x  y  z > 2.
1 1 1
DiÖn tÝch tam gi¸c ABC: S  a.x  b. y  c.z (1)
2 2 2
1
MÆt kh¸c: S  S AOB  S BOC  S AOC  (a  b  c)(2)
2
a b c abc
a.x  b. y  c.z  a  b  c  a  b  c    
Tõ (1) vµ (2) Suy ra: 1 1 1 1 1 1
 
x y z x y z

1 1 1 3 1 1 1
    1   z  3  z  3. Thay z = 3 vµo     1. ta ®îc:
x y z z x y z

 2 x  3  9  x  6
  ( Loai )
1 1 2 2 y  3  1  y  2
   3( x  y )  2 xy  (2 x  3)(2 y  3)  9    
x y 3  2 x  3  3  x  3
 
 2 y  3  3   y  3

VËy x = y = z = 3, khi ®ã a = b = c. VËy tam gi¸c ABC lµ tam gi¸c ®Òu.

D¹ng 4: Ph¬ng ph¸p lo¹i trõ.
TÝnh chÊt: NÕu cã sè nguyªn m sao cho m 2  n  (m  1)2 th× n kh«ng thÓ lµ sè
chÝnh ph¬ng.
VÝ dô 1: T×m nghiÖm nguyªn cña ph¬ng tr×nh: 1! 2! 3! 4!....  x !  y 2 .
Gi¶i:
Víi x  5 th× x! cã ch÷ sè tËn cïng lµ 0 nªn: 1! 2! 3! 4! 5!....  x !  33  5! ...  x!.
Cã ch÷ sè tËn cïng lµ 3 nªn kh«ng thÓ lµ sè chinh, VËy x  5 th× ph¬ng tr×nh ®·
cho kh«ng cã nghiÖn nguyªn d¬ng.
§µo Minh Trëng: Trêng THCS Hïng S¬n 5
 Chuyªn ®Ò : Ph¬ng tr×nh nghiÖm nguyªn
Víi 1  x < 5, b»ng c¸ch thö trùc tiÕp x = 1, 2, 3, 4 ph¬ng tr×nh cã nghiÖm
(1,1) vµ (3,3).
VÝ dô 2: T×m nghiÖm nguyªn cña ph¬ng tr×nh: x 6  3x3  1  y 4 .
Gi¶i:
Râ rµng x = 0, y =  1 lµ nghiÖm nguyªn cña ph¬ng tr×nh.
+)Víi x > 0 ta cã:
( x 3  1) 2  x 6  2 x 3  1  x 6  3 x 3  1  y 4  ( x 3  2) 2  x 3  1  y 2  x 3  2 ( v« lý ).

+)Víi x  - 2 th× : ( x  2)  y  ( x  1)  x  2  y  x  1 ( v« lý ).
3 2 4 3 2 3 2 3

+)Víi x = - 1 th× : y 4  1 , ( v« lý ).
VËy ph¬ng tr×nh ®· cho cã hai cÆp nghiÖm ( 0; 1 ); ( 0; -1 ).
VÝ dô 3: T×m nghiÖm nguyªn cña ph¬ng tr×nh: x 2  ( x  1) 2  y 4  ( y  1)4 .
Gi¶i:
Khai triÓn vµ rót gän hai vÕ ta ®îc:
x( x  1)  y 4  2 y 3  3 y 2  2 y  x 2  x  y 2 ( y  1)2  2 y ( y  1).
 x 2  x  1  ( y 2  y  1)2 (1)

+)NÕu x > 0 th× tõ x 2  1  x  x 2  ( x  1)2 . suy ra 1  x  x 2 kh«ng lµ sè chÝnh ph¬ng

nªn (1) kh«ng cã nghiÖm nguyªn.
+)NÕu x < - 1 th× tõ ( x  1) 2  1  x  x 2  x 2 suy ra (1) kh«ng cã nghiÖm nguyªn.
y  0
+)NÕu x = 0 hoÆc x = - 1 th× tõ (1) suy ra y  y  1  1  
2
.
 y  1

VËy ph¬ng tr×nh cã 4 nghiÖm nguyªn ( x; y ) = ( 0; 0 ); ( 0; -1 ); ( -1; 0 ); (-1; -1 );

D¹ng 5: Ph¬ng ph¸p xuèng thang.
VÝ dô 1: T×m nghiÖm nguyªn cña ph¬ng tr×nh: x3  3 y 3  9 z 3  0.
Gi¶i:
Gi¶ sö  x0 , y0 , z0  lµ nghiÖm nguyªn cña ph¬ng tr×nh khi ®ã x0 3 ®Æt x0  3x1.

thay x0  3x1. vµo (1) ta ®îc: 9 x13  y03  9 z03  0  y0 3. ®Æt y0  3 y1  z0 3, khi ®ã:
9 x13  27 y13  3z03  0  3 x13  9 y13  z03  0  z0 3. ®Æt z0  3z1 khi ®ã:
x13  3 y13  9 z13  0 .

§µo Minh Trëng: Trêng THCS Hïng S¬n 6

 Chuyªn ®Ò : Ph¬ng tr×nh nghiÖm nguyªn
x y z 
VËy  0 , 0 , 0  còng lµ nghiÖm cña ph¬ng tr×nh.
 3 3 3

x y z 
Qu¸ tr×nh nµy tiÕp tôc th× ®îc:  k0 , k0 , 0k  lµ c¸c nghiÖm nguyªn cña (1) víi mäi
3 3 3 

k ®iÒu nµy chØ x¶y ra khi x0  y0  z0  0. VËy ( 0, 0, 0 ) lµ nghiÖm duy nhÊt cña
ph¬ng tr×nh ®· cho.
VÝ dô 2: T×m nghiÖm nguyªn cña ph¬ng tr×nh: x 2  y 2  z 2  t 2  2 xyzt (1).
Gi¶i:
Gi¶ sö  x0 , y0 , z0 , t0  lµ nghiÖm nguyªn cña ph¬ng tr×nh khi ®ã:
x0 2  y0 2  z0 2  t0 2  2 x0 y0 z0t0 (1). lµ sè ch½n nªn trong c¸c sè x0 , y0 , z0 , t0 ph¶i cã sè

ch½n sè lÎ (0; 2 hoÆc 4 ).

+)NÕu x0 , y0 , z0 , t0 ®Òu lÎ th× ( x0 2  y0 2  z0 2  t0 2 )4 , trong khi ®ã 2 x0 y0 z0t0  4 .
+)NÕu trong c¸c sè x0 , y0 , z0 , t0 cã hai sè lÎ th× ( x0 2  y0 2  z0 2  t0 2 )  2(mod 4) ,
trong khi ®ã 2 x0 y0 z0t0 4 . VËy x0 , y0 , z0 , t0 ph¶i lµ c¸c sè ch½n,
®Æt x0  2 x1. , y0  2 y1. , z0  2 z1. , t0  2t1. ph¬ng tr×nh trë thµnh:
x12  y12  z12  t12  8 x1 y1 z1t1 (1).

Lý luËn t¬ng tù ta cã: x2 2  y2 2  z2 2  t2 2  8 x2 y2 z2t 2 (1).

x1 y z t x y z t
Víi x2  , y2  1 , z2  1 , t2  1 , tiÕp tôc ta cã: xn  0n , yn  n0 , zn  0n , tn  0n ,
2 2 2 2 2 2 2 2

Lµ sè nguyªn v¬i mäi n, ®iÒu nµy chØ x¶y ra khi x0  y0  z0  t0  0. VËy ( 0, 0, 0,

0 ) lµ nghiÖm duy nhÊt cña ph¬ng tr×nh ®· cho.
D¹ng 6: H¹n chÕ tËp hîp chøa nghiÖm dùa vµo ®iÒu kiÖn cña c¸c Èn.
VÝ dô 1: T×m nghiÖm nguyªn d¬ng cña ph¬ng tr×nh: x y  50.

Gi¶i:
Ta thÊy 0  x, y  50 tõ y  50  x . ta cã y  50  x  2 50 x  50  x  10 2 x .

V× y nguyªn nªn 2 x  4k 2  x  2k 2 .(k  Z ) víi 2k 2  50  k 2  25.( k  Z )  k chØ cã

thÓ nhËn c¸c gi¸ trÞ: 0; 1; 2; 3; 4; 5. Lùa chän k trong c¸c sè trªn ®Ó tho¶ m·n ph-
¬ng tr×nh ta ®îc c¸c nghiÖm: ( x; y )  (0;50);(2;32);(8;18);(18;8);(32; 2);(50;0) .
D¹ng 7: Mét sè d¹ng kh¸c.

§µo Minh Trëng: Trêng THCS Hïng S¬n 7

 Chuyªn ®Ò : Ph¬ng tr×nh nghiÖm nguyªn
VÝ dô 1: T×m nghiÖm nguyªn cña ph¬ng tr×nh: 3 x 2  5 y 2  12(1).
Gi¶i:
Ta cã: (1)  3( x 2  1)  5(3  y 2 ). Do (3, 5) = 1 nªn ( x 2  1) 5. vµ (3  y 2 )3.
§Æt x 2  1  5k . , 3  y 2  3l. Ta cã: 3.5k  5.3l  k  l (k , l  Z ) .
 1
 x  5k  1  0 k 
2

Do ®ã:  2  5  k  l  1 . VËy x =  2, y = 0.
 y  3  3l  0 l  1


Ph¬ng tr×nh cã hai nghiÖm nguyªn ( 2, 0 ); ( -2, 0 ).

VÝ dô 2: T×m nghiÖm nguyªn cña ph¬ng tr×nh: x 2  4 xy  5 y 2  16.
Gi¶i:
Tac cã: x 2  4 xy  5 y 2  16  ( x  2 y )2  y 2  16 .
 x  2 y  4 x  2 y  0
V×: 16  42  02 nªn  hoÆc 
y  0  y  4

Gi¶i c¸c hÖ ph¬ng tr×nh trªn ta ®îc c¸c nghiÖm nguyªn cña ph¬ng tr×nh lµ:
( x; y )  (4;0);(4;0);(8;4);( 8; 4);

VÝ dô 3: T×m nghiÖm nguyªn cña ph¬ng tr×nh: 3( x 2  xy  y 2 )  x  8 y.

Gi¶i:
Ph¬ng tr×nh ®· cho ®îc viÕt l¹i lµ: 3 x 2  (3 y  1) x  3 y 2  8 y  0(1) .
Ph¬ng tr×nh (1) cã nghiÖm khi vµ chØ khi:
  (3 y  1) 2  12(3 y 2  8 y )  0  27 y 2  90 y  1  0.

Do y nguyªn nªn 0  y  3  y   0;1; 2;3 .

+)Víi y = 0 ta cã x = 0.
+)Víi y = 1 ta cã x = 1.
+)Víi y = 2 vµ y = 2 ta cã kh«ng t×m ®îc x nguyªn.
VËy ph¬ng tr×nh cã hai nghiÖm nguyªn lµ ( x ; y ) = ( 0 ; 0 ); ( 1 ; 1 );
PhÇn II: Bµi tËp
D¹ng 1: Sö dông phÐp chia hÕt vµ chia cã d.
Gi¶i ph¬ng tr×nh trªn tËp sè nguyªn.
a) x 2  3 y 2  17 . b) x 2  5 y 2  17 . c) x 2  2 y 2  1 .
d) 2 x  122  y 2  32 . e) 15 x 2  7 y 2  9 . f) x 2  2 x  4 y 2  37 .
§µo Minh Trëng: Trêng THCS Hïng S¬n 8
 Chuyªn ®Ò : Ph¬ng tr×nh nghiÖm nguyªn
D¹ng 2: Ph¬ng ph¸p ph©n tÝch.
Gi¶i ph¬ng tr×nh trªn tËp sè nguyªn.
a) 5( x  y )  2  3xy . b) 2( x  y )  3xy . c) x 2  y 2  91 .
d) x 2  x  6  y 2 . e) x 2  y 2  169 . e) x 2  y 2  1999 .
D¹ng 3: Ph¬ng tr×nh ®èi xøng.
T×m nghiÖm nguyªn d¬ng cña c¸c ph¬ng tr×nh sau.
a) x  y  1  xyz . b) x  y   z  9  xyz . c) x  y  z  t  xyzt .
1 1 1 1 1 1 1 1 1 1
d) x  y  2 . e) x  y  z  t  1 . f) x 2  y 2  z 2  t 2  1 .

D¹ng 4: Ph¬ng ph¸p lo¹i trõ.

Gi¶i ph¬ng tr×nh trªn tËp sè nguyªn.
a) x 2  6 xy  13 y 2  100 . b) 1  x  x 2  x 3  y 3 . c) 1  x  x 2  x3  x 4  y 2 .
d) x 2  y ( y  1)( y  2)( y  3) . e) ( x  2)4  x 4  y 3 . f) x( x  1)( x  7)( x  8)  y 2 .
D¹ng 5: Ph¬ng ph¸p xuèng thang.
Gi¶i ph¬ng tr×nh trªn tËp sè nguyªn.
a) x3  2 y 3  4 z 2  0 . b) 8 x 4  4 y 4  2 z 4  u 4 . c) x 2  y 2  z 2  2 xyz .
D¹ng 6 vµ D¹ng 7.
Gi¶i ph¬ng tr×nh trªn tËp sè nguyªn.
a) ( x  y  1)2  3( x 2  y 2  1) . b) x 2  2 y 2  2 z 2  2 xy  2 yz  2 z  4 . c)

1
x  y 1  z  2   x  y  z .
2
PhÇn III: KÕt luËn.
Trªn ®©y lµ mét vµi d¹ng bµi tËp vÒ ph¬ng tr×nh nghiÖm nguyªn mµ t«i
®· su tÇm ®îc, ch¾c ch¾n kh«ng tr¸nh khái nh÷ng thiÕu sãt mong sù ®ãng gãp ý
kiÕn vµ ®¸nh gi¸, nhËn xÐt cña c¸c ®ång chÝ vµ héi ®ång khoa häc cña Phßng
gi¸o dôc HiÖp Hoµ, ®Ó chuyªn ®Ò nµy ®îc ®Çy ®ñ h¬n vµ gãp phÇn vµo viÖc
thi gi¸o viªn giái cÊp tØnh cña huyÖn ®¹t kÕt qua cao.
Xin ch©n thµnh c¶m ¬n !
Hïng S¬n, ngµy 21 th¸ng 02 n¨m 2008
Ngêi viÕt
§µo Minh Trëng: Trêng THCS Hïng S¬n 9
Chuyªn ®Ò : Ph¬ng tr×nh nghiÖm nguyªn

§µo Minh Trëng

§µo Minh Trëng: Trêng THCS Hïng S¬n 10