Yusuf

Verilenler:
Giri Gc : Pg=2.5kW
Giri devir says : ng=600 d/d
Giri devir says : n=85 d/d
Kademe Says :2
Dili Tipi : Helisel
Kutu Konstrksiyonu : Dkm
DL ARK HESAPLARI
1. evrim Oran
600
i top = = 7.0588
85
i12 = (1....1, 2) itop
Hesabna gre birinci evrim oran tayin edilir. Burada konstrktif olarak dikkat edilmesi
gereken nokta, i12 > i34 olmasna dikkat edilmesidir.
itop = i12
i34
i12 = 1,15 itop = 1,15 7.0588 = 3.055
itop 7.0588
i 34 = = = 2.31
i12 3.055
2. Di Saysnn Tayini
z1 = 6........20( genel )
z1 = 20......26(verim _ ve _ dzgn _ alma)
z1 = 11.......16(boyut _ nemli )
Boyut ve dzgn almay gz nne alarak birinci di saysnn 18 seilmesi uygun

grlmtr.
z2 z
i12 = 3.055 = 2 z2 = 54.99 @ 55
z1 18
z3 = 18
z4 = i34 z3 = 2.3118 = 41.58 @ 42
3. Gerek evrim Oran Tayini
z2 55
i12 gerek = = = 3.05555
z1 18
1
z4 42
i34 gerek = = = 2.33333
z3 18
itop _ gerek = i12 gerek i34 gerek = 7.129
Hata Tespiti
itop _ teorik - itop _ gerek 7.0588 - 7.129

% Hata = 100 = = % - 0.995
itop _ teorik 7.0588
Hata oran %1 mertebesinde bu kabul edilebilir hatadr. Fakat evrim orannn nemli
olduu durumlar olabilir. Eer bize bu nem belirtilmise iterasyon yaparak hata orann
minimum seviyeye indirebiliriz.
Birinci evrim orann hesaplarken koyduumuz katsayy 1.087 aldmzda bu proje iin
optimum evrim orann tayin etmi oluruz. Bu hesaplar aada verilmitir.
i12 = 1, 087 itop = 1, 087 7.0588 = 2.8879

7.0588
i34 = = 2.44344
2.8879
z1 = 18
z2 = i12 z1 = 2.88798 18 = 51.98 @ 52

z3 = 18
z4 = i34 z3 = 2.444195 18 = 43.98 @ 44

52
i12 gerek = = 2.88888
18
44
i34 gerek = = 2.44444
18
itop _ gerek = i12 gerek i34 gerek = 7.0617
itop _ teorik - itop _ gerek 7.0588 - 7.0617

% Hata = 100 = = % - 0.041
itop _ teorik 7.0588
Yeni bulunan hata onbinde 4 mertebesindedir. Bu hata toleranslar ierisinde ka

balayacamz makinemza zararsz bir k devri retilir.
Devir Saysnn Tayini
2
n1 600
n2 = = = 207.69d / dk
i12 2.8888
n3 207.69
n4 = = = 84.96d / dk
i34 2.44
A. Birinci Kademe Hesaplar
Pinyon Hesaplar Seilenler :

Pinyon di says : z1= 18
Helis as : o= 15o
Genilik faktr : d=0,8
Pinyon malzemesi : Sementasyon Celii (sertletirilmi)
Malzeme sembol : 20MnCr5
s k = 120daN / mm 2
s Ak = 70daN / mm 2
s D = 0.5 s k = 60daN / mm 2
HB = 650daN / mm 2 ( yanak ); 400daN / mm 2 (ekirdek )
PHD = 163daN / mm 2
ark Hesab iin Seilenler

ark di says : z2= 52 bulunmutu.
Helis as : o= 15o
Malzeme sembol : 15CrNi8
s k = 90daN / mm2
s Ak = 64daN / mm2
s D = 0.5 s k = 45daN / mm 2
HB = 650daN / mm2 ( yanak ); 400daN / mm 2 (ekirdek )
PHD = 163daN / mm 2
Prof.Dr.Mustafa Akkurtun Makine Elemanlar 2.cilt (97 Basm) kitab sayfa 517-cetvel
A22.6dan
PNYON HESABI
Burulma Momentlerinin Hesaplanmas
30 P 30 2500
M = = = 39.789 Nm = 3978.9daNmm
p n p 600
M b1 = h M = 3939.08daNmm
Dili arklardaki Faktrlerin seimi
Kv - Dinamik Faktr: Dili arkn kalitesine,sertliine ve evre hzlarna baldr.
3
22.5den;
Dili arkn; kalitesi 7
Yzey sertlii >350 HB
evre hz <3 m/s seersek, tablodan
Kv =1
Ko alma Faktr: Bu faktrn deerini g kayna ve i makinas belirler
22.7den
Motor cinsi: Elektrikli
makinas: Orta darbeli(krkl) seersek
Ko =1,25
Kf Form Faktr:
o= 15o iin
z1 18
ze1= = = 19.80 x1 =0,0 iin
cos b 0 cos 2 15
2
22.57den
Kf =2,93 okunur.
Ky Yzey Dzgnl Faktr:
Prof.Dr.Mustafa Akkurtun Makine Elemanlar 2.cilt (97 Basm) kitab sayfa 85-ekil
22.59adan,
Ky =0,8 bulunur.
Kb Byklk Faktr:
Prof.Dr.Mustafa Akkurtun Makine Elemanlar 2.cilt (97 Basm) kitab sayfa 86-Denklem
22.135den
Kb =1,25 okunur
K entik Faktr:
22.136dan
K=1+ q(Kt 1)
q: entik hassassiyet faktr

Kt: teorik entik faktr
: gei yerindeki kavisin yarap
22.62den tmin deerleri,di says z ve dili tipine gre verilmitir.
Buna gre z1=18 iin sfr dilide tmin=0,45m bulunur.
4
t p .m St 0,5.p .m
St 2
=
2 2. t min
=
2.0,45.m
=1,748
sayfa 86-ekil 22.60dan 2 erisine gre Kt = 1,7 olarak bulunur.
sayfa 85-ekil 22.59bden q=0,8 iin
K=1+ 0,8(1,7 1)
K = 1,56 bulunur.
KR Gvenirlik Faktr:
Prof.Dr.Mustafa Akkurtun Makine Elemanlar 2.cilt (97 Basm) kitab sayfa 89-Cetvel
22.9dan %90 gvenirlik iin KR = 0,897 bulunur.
KL mr Faktr:
22.10dan N>107 sonsuz mr iin KL = 1,0 bulunur.
KZ Zorlanma Faktr:
Prof.Dr.Mustafa Akkurtun Makine Elemanlar 2.cilt (97 Basm) kitab sayfa 90dan tek
ynl olarak alan dililerde KZ = 1,4 bulunur.
Bulunan bu deerler formulde yerine konulursa;
K y Kb
sD* = KR. KL. KZ. sD
K
s D 40.25
Emniyet katsays-S=2 iin sem*= sem*= =20.12 daN/mm2
S 2
2.M b1.cos 2 b 0
mn 3 . K v . K m K 0 .K f
y d .z12 .s em *
2 3939,08 cos 2 15
mn12 3
1 1 1, 25 2,91 1,98
0,8 182 20,12
Prof.Dr.Mustafa Akkurtun Makine Elemanlar 2.cilt (97 Basm) kitab sayfa 513-Cetvel A-
22.1den standarda gidilirse;
mn12 = 2mm seilir.
5
Dili arklarn Boyutlandrlmas:
- Taksimat daireleri aplar:
mn12 2
d 01 = z1. = 18. = 37, 27,58mm
cos b 0 cos15
mn12 2
d 02 = z2 . = 52. = 107, 67 mm
cos b 0 cos15
- Di genilikleri:
b1 = y d .d 01 = 0,8.45,58 = 37,26 b1 = 38mm

b2 = b1 - 5 = 38 - 5 b2 = 33mm
- Ba daireleri aplar:
db1 = d 01 + 2mn12 = 37.27 + 2 2 = 41.27 mm

db 2 = d 02 + 2mn12 = 107.67 + 2 2 = 111, 67 mm
- Taban daireleri aplar:
dt1 = d 01 - 2,5mn12 = 37.27 - 2.5 2 = 32, 27 mm

dt 2 = d 02 - 2,5mn12 = 107.67 - 2,5 2 = 102, 67 mm
- Eksenler aras mesafe:
d 01 + d 02
a0 = = 72.47 mm
2
- arklarn Genilii:
b1 = y d d 01 = 30mm
b2 = 30 - 5 = 25mm
5. Dili arklarn evre Hzlar
2 p n1 d 01 2 p 600 37.27 10-3.

V1 = V2 = V = = = 1.17m / s
60 2 60 2
Di zivrilii
6
6. Yzey Basn Kontrolu
Yorulma anmas meydana gelmemesi iin; PH max PHem * olmaldr

2 M b1
PH max = K E .K .K i . 2
.K v .K m .K 0
b.d 01
.KE Malzeme Faktr:
Hem pinyon hem ark elik malzemeden yaplm.

A22.7den
KE =85,7 daN / mm 2
K Yuvarlanma Noktas Faktr:

Prof.Dr.Mustafa Akkurtun Makine Elemanlar 1-2.cilt (90 Basm) kitab sayfa 504
1
K = = 1.76
cos 2 0 tan 0
Prof.Dr.Mustafa Akkurtun Makine Elemanlar 1-2.cilt (90 Basm) kitab sayfa 507 Cetvel
14.6 daki yuvarlanma faktrleri yaklak olarak birbirleriyle yakndr. Mustafa Akkurt 18
ile 22 derecedeki yuvarlanma faktrlerinin 1.76 alnabileceini sylemitir(hesap kolayl
asndan)
HB = 650daN / mm 2
PHD = 0,28.HB = 0,28.650 = 182daN / mm 2

Prof.Dr.Mustafa Akkurtun Makine Elemanlar 1-2.cilt (90 Basm) kitab sayfa 507 de
sementasyon elikleri iin yukardaki denkle uygun grlmtr.
K L0 = 1 ( L = 10 7 iin mr faktr)
K R = 0,897 (%90 gvenilirlik iin gvenilirlik faktr)

Fakat Prof.Dr.Mustafa Akkurtun Makine Elemanlar 1-2.cilt (90 Basm) kitab sayfa508de
Yan 500 C de(alma scakl deil) , kinematik vikositesini 100 civarnda olduu
Varsaylrsa K L 0 = K R = K y = 1 alnabileceinde bahsetmitir. PHD * = PHD alnabilecei
yazlmaktadr.
Prof.Dr.Mustafa Akkurtun Makine Elemanlar 1-2.cilt (90 Basm) kitab sayfa490 cetvel
14.3 de PHD * direkt olarak alnabilir.
s: yzey basnc iin emniyet katsays=1.5
PHD * 182
PHem * = = = 121.23daN / mm 2
s 1,5
Ki evrim Oran Faktr: Prof.Dr.Mustafa Akkurtun Makine Elemanlar 1-2.cilt (90

Basm) kitab sayfa504 denklem 14.94 yazld gibi hesaplanr.
7
i12 + 1 2.888 + 1
Ki = = = 1.8
i12 2.888
2M b1
PH max = K E .K .Ki . .K v .K m .K 0
b.d 012
2.3939
PH max = 85,7 1, 76 1,8 .1, 0.1, 007.1, 25
30.37, 27 2
PH max = 118.9daN / mm 2
PH max = 118,90daN / mm 2 PHem * = 121,33daN / mm 2
Yzey basncna kar emniyetlidir!
ark Hesaplar:
ark di says : z2= 52 bulunmutu.

Helis as : o= 15o
s k = 90daN / mm2
s Ak = 64daN / mm2
s D = 0.5 s k = 45daN / mm 2
PHD = 163daN / mm 2
1. Burulma Momentlerinin Hesaplanmas
M b 2 = i12 .hdili .h 2 yatak .M b1 = 2.88.0,98.0,99 2.3939 = 10926, 46daNmm
Prof.Dr.Mustafa Akkurtun Makine Elemanlar I-II kitabnn 719. sayfasndaki tabloya gre
Ko (alma faktr) =1 alalm
Mbc2=Ko. Mb2=10926.46 daNmm
2. Modln Hesaplanmas
Modln hesaplanmas iin gerekli faktrler:
22.5den;
8
evre hz <3 m/s seersek,
tablodan Kv =1
22.7den
Ko =1,25
Km Yk Dalm Faktr:
22.7den sayfa 81-cetvel 22.6dan
d=0,8 ise Kmcetvel = 1,06 (Bu deer 8. kalite iin)bu deeri %5 azaltrsak
Km =1,007
Kf Form Faktr:
o= 15o iin
z2 52
ze 2 = = = 55.73 x1 =0,0 iin
cos b 0 cos 2 15
2
22.57den
Kf =2,32 okunur.

Prof.Dr.Mustafa Akkurtun Makine Elemanlar 2.cilt (97 Basm) kitab sayfa sayfa 85-ekil
22.59adan, Ky =0,8 bulunur.
Kb Byklk Faktr:
Prof.Dr.Mustafa Akkurtun Makine Elemanlar 2.cilt (97 Basm) kitab sayfa Sayfa 86-
Denklem 22.135den Kb =1,.25 okunur
K entik Faktr:
22.62den
t p .m St 0,5 p m
St 2
=
2 2. t min
=
2 0, 42m
=1.87
22.60dan 2 erisine gre Kt = 1,75 olarak bulunur.
22.59bden q=0,7 iin
K=1+ 0,7(1,75 1)=1,52

KR Gvenirlik Faktr:
Prof.Dr.Mustafa Akkurtun Makine Elemanlar 2.cilt (97 Basm) kitab sayfa sayfa 89-
Cetvel 22.9dan %90 gvenirlik iin KR = 0,897 bulunur.
9
KL mr Faktr:
Prof.Dr.Mustafa Akkurtun Makine Elemanlar 2.cilt (97 Basm) kitab sayfa sayfa 89-
Cetvel 22.10dan N>107 sonsuz mr iin KL = 1,0 bulunur.
KZ Zorlanma Faktr:
Prof.Dr.Mustafa Akkurtun Makine Elemanlar 2.cilt (97 Basm) kitab sayfa sayfa 90dan
tek ynl olarak alan dililerde KZ = 1,4 bulunur.
K y Kb
K
0,8.1, 25
s D* = .0,897.1.1, 4.45 = 37,18daN / mm 2
1,52
Emniyet katsays-S=2 iin
s D 37,18
sem*= = = 18,59 daN/mm2
S 2
2.M b 2 .cos 2 b 0 2.10926, 46.cos 2 15

mn 3 .K .K K .K m 3 .1.1, 007.1, 25.2,32 = 1.45
y d .z2 2 .s em *
v m 0 f n12
0,8.52 2.18,59
** mn12 = 2mm olarak birinci dili heasbnda bulmutuk. 2 dilinin e almas iin
modller eit olmalyd. Ikinci dilinin mukavemete gore modul hesabndan 1.45 ckt. Biz
2 alarak hem mukaveti salam oluyoruz hemde e elma koulunu salam oluyoruz.
**Bu ilemi kontrol olarakta yapabilirdik. nk iki dilinin e almas iin kesinlikle
modllerinin ayn olacan bilmekteyiz. O zaman ilemleri normal gerilmelerin
kontrolyle modl kontroln gerekleyebiliriz.
s *
s 2 D2
S
F s *
s 2 = t k f kv k0 D 2
b2 mn 2
211,38
11, 25 2,32 18,59
25 2
12, 26 18,59 saland iin birinci dili ile seilen modulun ikinci dili iin sorun tekil
etmiyecei grlmektedir.

Yorulma anmas meydana gelmemesi iin; PH max PHem * olmaldr
2 M b1
.K v .K m .K 0
b.d 01
10
.KE Malzeme Faktr:

A22.7den
KE =85,7 daN / mm 2

1
K = = 1.76
cos 0 tan 0
2
asndan)
HB = 650daN / mm 2
PHD = 0,28.HB = 0,28.650 = 182daN / mm 2

K L0 = 1 ( L = 10 7 iin mr faktr)

yazlmaktadr.
PHD * 182
PHem * = = = 121.23daN / mm 2
s 1,5

i12 + 1 2.888 + 1
Ki = = = 1.8
i12 2.888
11
2 M b1
PH max = K E .K .Ki . .K v .K m .K 0
b.d 012
2.10926, 46
PH max = 85, 7 1, 76 1,8 .1,0.1, 007.1, 25
25.107, 67 2
PH max = 83,35daN / mm 2
PH max = 83, 25daN / mm 2 PHem * = 121,33daN / mm 2
**ilk diliyle ayn yzey sertlii setiimiz iin ve ayn zamanda ikinci dilinin apnn
daha byk olduu bilindiine gre konstrktr olarak bu hesabn yaplmasna gerek
olmad anlalmaktadr. Bu hesap akllardaherhangibir phe kalmamas iin veya ikinci
dilinin yzey sertliinin hangi mertebeye kadar gerekli olduunun anlalmas iin
yaplabilir. Bu hesaba dayanarak yzeysertliinin biraz drlp maliyet ve zaman
tasarrufuna gidilebilir.
Veya bu hesab byle yapmayp daha once yapld gibi modl ekilebilir.e alma
artyla seilen modln salayp salamad yorumlanabilir. Hesap aadaki gibi
olacaktr.
cos bo 2 M b 2 .K E2 .K 2 .K i2 .K v
mn 3
z2 y d .PHem
2
cos15 2.10926,46 .85, 7 2.1, 76 2.1,82.1

mn12 3
0,8 . ( 121)
2
52
mn12 0.96mm
Biz modl 2 setiimiz iin fazlasyla yzey basncna gore emniyet

salanmitir.
12
B. kinci Kademe Hesaplar
Pinyon iin Seilenler:
Pinyon di says : z3= 18

Helis as : o= 15o
Pinyon malzemesi : Sertletirilmi elik
s k = 120daN / mm2
s Ak = 78daN / mm2
s D = 0.5 s k = 60daN / mm 2
PHD = 163daN / mm 2
ark iin Seilenler
ark di says : z4= 44 (ilk bata bulunutu)

Helis as : o= 15o
s k = 90daN / mm 2
s Ak = 64daN / mm 2
s D = 0.5 s k = 45daN / mm 2
HB = 650daN / mm 2 ( yanak );310daN / mm 2 (ekirdek )
PHD = 163daN / mm 2
A22.6dan
Pinyon Hesaplar:
1. evrim Oran
itop 7.058
i 34 = = = 2.44 bulunmutu.
i12 2.88
z4 z4
i34 = =
z3 18
z4 = 44
Bu hesaplar ilk sayfalarda gerek evrim oran bulunmas srasnda hesaplanmt. Burada
hatrlatmak maksadyla tekrarlanmstr.
13
2. Burulma Momentlerinin Hesaplanmas
M b 2 = i12 .hdili .h 2 yatak .M b1 = 2.88.0,98.0,99 2.3939 = 10926, 46daNmm
22.5den;
tablodan Kv =1
22.7den
Ko =1,25
Km Yk Dalm Faktr:
Km =1,007
Kf Form Faktr:
o= 15o iin
z3 18
ze 3= = = 19.80 x1 =0,0 iin
cos b 0 cos 2 15
2
22.57den
Kf =2,93 okunur.
14
22.59adan,
Ky =0,8 bulunur.
Kb Byklk Faktr:
22.135den
Kb =1,25 okunur
K entik Faktr:
22.136dan
K=1+ q(Kt 1)

t p .m St 0,5.p .m
St = = =1,748
2 2 2. t min 2.0,45.m
K=1+ 0,8(1,7 1)
K = 1,56 bulunur.
KR Gvenirlik Faktr:
KL mr Faktr:
KZ Zorlanma Faktr:
15
K y Kb
K
s D 40
Emniyet katsays-S=2 iin sem*= sem*= =20. daN/mm2
S 2
2.M b1.cos 2 b 0
mn 3 . K v . K m K 0 .K f
y d .z12 .s em *
2 10926, 46 cos 2 15
mn34 3
1 1 1, 25 2,91 2,53
0,8 182 20
Prof.Dr.Mustafa Akkurtun Makine Elemanlar 2.cilt (97 Basm) kitab sayfa 513-Cetvel A-
22.1den standarda gidilirse;
Modulun 2.75 seilebilirdi. Fakat bu modul kitapta parantez iindeydi yani bu modul ok
kullanlmamaktayd. Sanayide daha fazla kullanlan ve tavsiye dilen modulu kullanmak
urerimde kolaylk salayaca dnlerek
mn12 = 3mm seilir.
4. Dili arklarn Boyutlandrlmas:
- Taksimat daireleri aplar:
mn34 3
d 03 = z3 . = 18. = 55,9mm
cos b 0 cos15
mn34 3
d 04 = z4 . = 44. = 136, 66mm
cos b 0 cos15
- Di genilikleri:
b3 = y d .d 03 = 0,8.55,9 = 44, 7
b3 = 45mm
b4 = b3 - 5 = 45 - 5 = 40mm
- Ba daireleri aplar:
16
db 3 = d03 + 2mn34 = 55,9 + 2 3 = 61,9mm
db 4 = d 04 + 2mn34 = 136, 66 + 2 3 = 142, 66mm
- Taban daireleri aplar:
dt 3 = d 03 - 2,5mn34 = 55,9 - 2,5 3 = 48, 4mm

dt 4 = d 04 - 2,5mn34 = 136, 66 - 2,5 3 = 129,16mm
- Eksenler aras mesafe:
d 03 + d 04
a034 = = 96, 28mm
2
2M b 2
.K v .K m .K 0
b.d 03
.KE Malzeme Faktr:

A22.7den
KE =85,7 daN / mm 2

1
K = = 1.76
cos 0 tan 0
2
asndan)
HB = 650daN / mm 2
PHD = 0,28.HB = 0,28.650 = 182daN / mm 2

K L0 = 1 ( L = 10 7 iin mr faktr)
17
yazlmaktadr.
PHD * 182
PHem * = = = 121.23daN / mm 2
s 1,5

i12 + 1 2.44 + 1
Ki = = = 1.19
i12 2.44
2 M b1
PH max = K E .K .K i . .K v .K m .K 0
b.d 012
2 10926, 46
PH max = 85, 7 1, 76 1,19 1, 0 1, 007 1, 25
45 55,92
PH max = 83, 66daN / mm 2
PH max = 83, 66daN / mm 2 PHem * = 121,33daN / mm 2
ark Hesaplar:
1. Burulma Moment Hesaplanmas
M b 3 = i34 .hdili .h yatak .M b 2 = 2, 44.0,98.0,99.10926, 46 = 25866,1daNmm
Modln hesaplanmas iin gerekli faktrler:
18
22.5den;
tablodan Kv =1
22.7den
Ko =1,25
Km Yk Dalm Faktr:
Km =1,007
Kf Form Faktr:
o= 15o iin
z4 44
ze 4 = = = 47,16 x1 =0,0 iin
cos b 0 cos 2 15
2
22.57den
Kf =2,39 okunur.
22.59adan,
Ky =0,8 bulunur.
Kb Byklk Faktr:
22.135den
Kb =1,25 okunur
K entik Faktr:
19
22.136dan
K=1+ q(Kt 1)

t p .m St 0,5.p .m
St = = =1,75
2 2 2. t min 2.0,45.m
K=1+ 0,7(1,75 1)
K = 1,52 bulunur.
KR Gvenirlik Faktr:
KL mr Faktr:
KZ Zorlanma Faktr:
K y Kb
K
0,8.1, 25
s D* = .0,897.1.1, 4.45 = 37,18daN / mm 2
1,52
Emniyet katsays-S=2 iin
s D 37,18
sem*= = = 18,59 daN/mm2
S 2
2.M b 2 .cos 2 b 0
mn 3 .K v .K m K 0 .K f
y d .z2 2 .s em *
20
2.25866.cos2 15
mn34 3 .1.1,007.1, 25.2,39 = 1.67
0,8.44 2.20
** mn 34 = 3mm olarak birinci dili heasbnda bulmutuk. 2 dilinin e almas iin

modller eit olmalyd. Ikinci dilinin mukavemete gore modul hesabndan 1.67 ckt. Biz
2 alarak hem mukaveti salam oluyoruz hemde e elma koulunu salam oluyoruz.
**Bu ilemi kontrol olarakta yapabilirdik. nk iki dilinin e almas iin kesinlikle
modllerinin ayn olacan bilmekteyiz. O zaman ilemleri normal gerilmelerin
kontrolyle modl kontroln gerekleyebiliriz.
s *
s 2 D2
S
Ft s *
s2 = k f kv k0 D 2
b2 mn 2
6.5 20 saland iin birinci dili ile seilen modulun ikinci dili iin sorun tekil
etmiyecei grlmektedir.
K E = 85,7 daN / mm 2 (Malzeme faktr)
K = 1, 76 (Yuvarlanma noktas faktr)
K L0 = 1 ( L = 10 7 iin mr faktr)
i34 + 1 2, 44 + 1
Ki = = = 1,19
i34 2, 44
(Ki: kavrama oran faktr)
2M b3
PH max = K E .K .Ki . .Kv .K m .K 0
b.d 04 2
2.25866
PH max = 85, 7.1, 72.1,19 .1, 0.1, 007.1, 25
40.136.662
PH max = 54, 01daN / mm 2
PH max = 54, 01daN / mm 2 PHem * = 121daN / mm 2
D KUVVETLERNN HESAPLARI
21
A. Birinci Kademe:
Kavrama as - no =20o
Helis as - o =15o
Ft : Teetsel Kuvvet
Fa : Eksenel Kuvvet
Fr : Radyal Kuvvet
Teetsel kuvvet:
2M b1 2.63660
Ft1 = = = 2733,4 N
d 01 46,58
Radyal kuvvet:
tan no tan 20
Fr1 = Ft1 . tan no = Ft1 .
'
= 2733,4. = 1030N
cos b 0 cos15
Eksenel kuvvet:
Fa1 = Ft1 . tan b 0 = 2733,4. tan 15 = 732,4 N
* Ft 2 , Fr 2 veFa 2 kuvvetlerinin byklkleri bu kuvvetlerle ayn, ynleri bu kuvvetlerin zt

ynndedir.
B. kinci Kademe:
Teetsel kuvvet:
2 M b 2 2.24705,17
Ft 3 = = = 6824,6 N
d 03 72,4
Radyal kuvvet:
tan no tan 20
Fr 3 = Ft 3 . tan no = Ft 3 .
'
= 6824,6. = 2571,5 N
cos b 0 cos15
Eksenel kuvvet:
Fa 3 = Ft 3 . tan b 0 = 6824,6. tan 15 = 1828,53 N
* Ft 4 , Fr 4 veFa 4 kuvvetlerinin byklkleri bu kuvvetlerle ayn, ynleri bu kuvvetlerin zt

ynndedir.
22
YATAKLARA ETKYEN KUVVETLERN HESAPLARI
Boyutlar:
23
Birinci Mil:
lAB=10,5+4,5+b1+5+b3+4,5+10,5=35+38+58=131 mm
XY-Dzlemi:
F X = 0 Ft1 + FAX + FBX = 0 FAX + FBX = -2733,4 N
b
M AX = 0 Ft1 . 1 + 15 + FBX .l AB = 0 2733,4.34 + FBX .131 = 0
2
FBX = -709,4 N
FAX = -2023,5 N
YZ-Dzlemi:
B noktasna gre moment:
24
b d
M = 0 Fr1 . 1 + 20 + b3 + Fa1 . 01 + FAZ .l AB = 0
B
2 2
1030.97 + 732,4.23,3 + FAZ .131 = 0 FAZ = -892,9 N
A noktasna gre moment:
b d
M = 0 Fr1 . 1 + 15 - Fa1 . 01 + FBZ .l AB = 0
A
2 2
1030.34 - 732,4.23,3 + FBZ .131 = 0 FBZ = -137 N
2
FA = FAX + FAZ =
2
( - 2023,5) 2 + ( - 892,8) 2 = 2211,74 N
2
FB = FBX + FBZ =
2
( - 709,4) 2 + ( - 137 ) 2 = 722,5 N
kinci Mil:
lCD=12,5+5+b2+5+b3+5+12,5=40+33+58=131 mm
XY-Dzlemi:
F X = 0 - Ft 2 - Ft 3 + FCX + FDX = 0 -2733,4 - 6824,6 + FCX + FDX = 0

FCX + FDX = 9560N
b b
M = 0 - Ft 2 . 2 + 17,5 - Ft 3 . 3 + 22,5 + b2 + FDX .l CD = 0
CX
2 2
-2733,4.34 - 6824,6.84,5 + FDX .131 = 0
FDX = 5111,55 N
FCX = 4448,44 N
YZ-Dzlemi:
D noktasna gre moment:
b d d b
M = 0 - Fr 2 . 2 + 22,5 + b3 + Fa 2 . 02 + Fa 3 . 03 + Fr 3 . 3 + 17,5 + FCZ .l CD = 0
D
2 2 2 2
-1030.97 + 732,4.93,225 + 1828,53.36,2 + 2571,5.46,5 + FCZ .131 = 0 FCZ = -1176 ,6 N
C noktasna gre moment:
25
b d d b
M = 0 Fr 3 . 3 + 22,5 + b2 - Fa 3 . 03 - Fa 2 . 02 - Fr 2 . 2 + 17,5 + FDZ .lCD = 0
C
2 2 2 2
2571,5.84,5 - 1828,53.36,2 - 732,4.93,225 - 1030.34 + FDZ .131 = 0 FDZ = -364,8 N
FC = FCX + FCZ =
2 2
( 4448,44) 2 + (1176,6) 2 = 4601,4 N
FD = FDX + FDZ =
2 2
( 5111,55) 2 + ( 364,8) 2 = 5124,5 N
nc Mil:
lEF=13,5+44,5+b4+6,5+13,5=78+53=131 mm
XY-Dzlemi:
F X = 0 Ft 4 + FEX + FFX = 0 FEX + FFX = -6824,6 N
b
M FX = 0 Ft 4 . 4 + 20 + FEX .l EF = 0 6824,6.46,5 + FEX .131 = 0
2
FEX = -2422,47 N
FFX = -4402,12 N
YZ-Dzlemi:
E noktasna gre moment:
b d
M = 0 - Fr 4 . 4 + 58 - Fa 4 . 04 + FFZ .l EF = 0
E
2 2
-2571,5.84,5 - 1828,53.101,45 + FFZ .131 = 0 FFZ = 3084,8 N
F noktasna gre moment:
b d
M = 0 - Fr 4 . 4 + 20 + Fa 4 . 04 + FEZ .l EF = 0
F
2 2
-2571,5.46,5 + 1828,53.101,45 + FEZ .131 = 0 FEZ = -503,3N
FE = FEX + FEZ =
2 2
( - 2422,47) 2 + ( - 503,3) 2 = 2474,2 N
FF = FFX + FFZ =
2 2
( - 4402,12) 2 + ( 3084,8) 2 = 5375,37 N
26
ELME MOMENT DAGRAMLARI
Birinci Mil in:
M e max 1 = ( - 13393,5) 2 + ( - 68799) 2 = 70090,5 Nmm
kinci Mil in:
M e max 2 = ( - 83155,98) 2 + ( 237687,07) 2 = 251813,5 Nmm

nc Mil in:
27
M e max 3 = (142975,5) 2 + ( - 204698,7 ) 2 = 249686,9 Nmm
ML HESABI
Birinci Mil:
St 70 elii iin; s AK = 36daN / mm 2

s K = 80daN / mm 2
Eilme Hesabna Gre;
s D = 0,5.s K s D = 40daN / mm 2
K y .K b
s D* = .s D
K
Ky =0,85
Kb =0,88
28
K =2,2
K y .K b 0,85.0,88
s D* = .s D = .40 = 13,6daN / mm 2
K 2,2
MB=bileik moment
Me =eilme moment
Mb=burulma moment
s emniyet katsays 1.5 s 2.5 arasnda alnabilir. Ortalama deer olarak;
s=2 deeri iin ;
2 2
sAk 2 36 2
MB= .Me +0,75Mb = .70 9, 5 +0,75( 36)6 =1935,1daNm
sD* 13,6
32.M B 32.19355,15
d1 3 d1 3 d 1 22,20mm
p .(s Ak / s ) p .(36 / 2)
Kayma Gerilmelerine Gre;
16 M b 16.M b1
em d1 3
p .d 3
p . em
em = 0,577.s AK em = 20,77 daN / mm 2
16.6366
d1 3 d1 11,60mm
p .20,77
Deformasyon Hesabna Gre;
Millerde burulma asnn o

/m denkk olmas istenir.
1 o 1 p
= /m = rad / m
l 4 l 4 180
29
G.r. Mb 32.M b .r
= ve = =
l Wp p .d 4
Karbonlu elikler iin G =8000 dan/mm2 (Prof.Dr. Mustafa Akkurt makina elemanlar I-II
Kitab sayfa 423)
Yukardaki iki denklemden d ekilirse;
32.M b .l 32.6366.180.4
d1 = 4 =4 d1 = 6,56mm
p .G. p 2 .8000
* Bu 3 hesaptan birinci milin nihayi apn d1=25 mm seerim.
kinci Mil:
2. mil malzemesi olarak St 70 eliini seerim.

s K = 80daN / mm 2
Eilme Hesabna Gre;
s D = 0,5.s K s D = 40daN / mm 2
Deerler 1. mil ile ayn ekilde alnrsa;
K y .K b 0,85.0,88
s D* = .s D = .40 = 13,6daN / mm 2
K 2,2
2 2
sAk 2 36 2
MB= .Me +0,75Mb = .2518,35 +0,75(24705,17) =70 6,07daNm
sD* 13,6
s=2 iin;
32.M B 32.70006,07
d2 3 d2 3 d 2 34,08mm
p .(s Ak / s) p .(36 / 2)
30
16 M b 16.M b 2
em d2 3
p .d 3
p . em
em = 0,577.s AK em = 20,77 daN / mm 2
16.24705,17
d2 3 d 2 18,22mm
p .20,77

/m denkk olmas istenir. ( Prof. Dr. Aybars akrn ders
kitab sayfa 224den )
1 o 1 p
= /m = rad / m
l 4 l 4 180
G.r. Mb 32.M b .r
= ve = =
l Wp p .d 4
Karbonlu elikler iin G =8000 dan/mm2 (Prof.Dr. Mustafa Akkurt makina elemanlar I-II
Kitab sayfa 423)
32.M b .l 32.24705,17.180.4
d2 = 4 =4 d 2 = 9,3mm
p .G. p 2 .8000
Bu 3 hesaptan ikinci milin nihayi apn d2=35 mm seerim.
nc Mil:
3. mil malzemesi olarak St 70 eliini seerim.

s K = 80daN / mm 2
Eilme Hesabna Gre;
s D = 0,5.s K s D = 40daN / mm 2
Deerler 1. mil ile ayn ekilde alnrsa;
31
K y .K b 0,85.0,88
s D* = .s D = .40 = 13,6daN / mm 2
K 2,2
2 2
sAk 2 36 2
MB= .Me +0,75Mb = .24968, +0,75.(6713,07) =8013,94daNm
sD* 13,6
s=2 iin;
32.M B 32.88013,94
d3 3 d3 3 d 3 36,79mm
p .(s Ak / s) p .(36 / 2)
16 M b 16.M b 3
em d3 3
p .d 3
p . em
em = 0,577.s AK em = 20,77 daN / mm 2
16.65255,5
d3 3 d 3 25,20mm
p .20,77

/m denkk olmas istenir. ( Prof. Dr. Aybars akrn ders
kitab sayfa 224den )
1 o 1 p
= /m = rad / m
l 4 l 4 180
G.r. Mb 32.M b .r
= ve = =
l Wp p .d 4
Karbonlu elikler iin G =8000 daN/mm2 (Prof.Dr. Mustafa Akkurt makina elemanlar I-II
Kitab sayfa 423)
32.M b .l 32.65255,5.180.4
d3 = 4 =4 d 3 = 11,74mm
p .G. p 2 .8000
32
Bu 3 hesaptan nc milin nihayi apn d3=40 mm seerim.
MLLERN KONTROL HESABI
Birinci Mil:
Eilme gerilmelerin tam deiken ve burulma momentinin statik olduu durumda bileik
gerilmeleri ve kontrol hesab Prof.Dr.Mustafa Akkurtun Makine Elemanlar I-II kitabnn
243. sayfasndaki
s B = ((s AK / s D )s e ) 2 + 3 2 s AK / S bantsna gre hesaplanr
Eilme ve burulma gerilmeleri hesaplanmas:
Me 32.6993,13 71231,4
s e = 32. = = daN / mm 2 (Eilme gerilmesi)
p .d 3
p .d1
3
d1
3
M 16.6366 32421,77
= 16. b3 = = daN / mm 2 (Burulma gerilmesi)
p .d p .d1 3 d1
3
s B = ((s AK / s D )s e ) 2 + 3 2 s AK / S
71231,4 32421,77
s B = ((36 / 13,6). 3
) 2 + 3.( 3
) 2 36 / 1,5
d1 d1
((36 / 13,6).71231,4) 2 + 3.(32421,77) 2

sB = d1
3
36 / 1,5
20,16mm d1
kme Hesab:
Gerekli formller,Prof.Dr.Mustafa Akkurtun Makine Elemanlar I-II kitabnn 422.

sayfasndaki cetvel A2.2den (eilme momentleri ve ekil deitirmeleri,ykleme durumuna
gre) alnmtr.
em = 0,0005 l em = 0,0005 130 = 0,065mm
33
p .d 4 4
= = 0,049.d 1
64
E=2,1.104daN/mm2
Dili ark bir silindir gibi dnerek apn do (taksimat dairesi )alarak,ktlesini
hesaplayalm
p .d o21 p .46,6 2
V= .b1 = .38 = 64810,5mm 3 = 0,06481dm 3
4 4
Prof.Dr.Mustafa Akkurtun Makine Elemanlar I-II kitabnn 423. sayfasndaki cetvel

A2.3den karbonlu elikler iin zgl arlk=7,8daN/dm3
GO= m.g =V. = 0,06481.7,8 = 0,505daN @ 5 N
m=5 N/g =5 N/9,8m/sn2=0,51 kg
Ft1 .a 2 .b 2 273,34.34 2.96 2 7256,4

h = = 4 4
= 4
mm
3.E.I .l AB 3.2,1.10 .0,049.d 1 .130 d1
( Fr - GO ).a 2 .b 2 (103 - 0,5).34 2.96 2 2721,1

v = = 4 4
= 4
mm
3.E.I .l AB 3.2,1.10 .0,049.d 1 .130 d1
7256,4 2721,1 7749,82
= h2 + v2 = ( 4
)2 + ( 4
)2 = 4
mm
d1 d1 d1
7749,82
em 4 0,065mm
d1
18,58 mm d1
Eim As Hesab:

gre) alnmtr.
F= Ft 2 + Fr2 = 273,34 2 + 103 2 = 292,1daN
F .a.b b 292,1.34.96 96 268,46
tan A = 1 + = 4
1+ = 4
6.E.I l 6.2,1.10 .0,049.d1
4
130 d1
F .a.b a 292,1.34.96 34 194,81
tan B = 1 + = 1 + =
6.E.I l 6.2,1.10 4.0,049.d1 4 130 d1
4
tan B tan A olduundan tan A incelenir.
em = 0,001rad tan em = 0,001

A em tan A tan em
34
268,46
4 0,001
d1
22,76 mm d1
Burulma as: Gerekli formller,Prof.Dr.Mustafa Akkurtun Makine Elemanlar I-II

kitabnn 451. sayfasndaki formllerden
p .d 4 M b .l 32.M b .l
IP= = = em G=8000daN/mm2
32 G.I P G.p .d 4
em =0,005 rad (Ders Notlar/T.Tevruz)
32.M b .l 32.6366.130
Buradan 4 d 4 d1
p .G. em p .8000.0,005
21,42mm d1
* Yaplan hesaplamalar sonucunda,bulunan d1=25mm ap emniyelidir!!
Eilme Titreim Kontrolu:
Gerekli formller,Prof.Dr.Mustafa Akkurtun Makine Elemanlar I-II kitabnn 250ve

253.sayfalarndaki formllerden;
p .d1
4
p .25 4
I= = = 19174,75mm 4
64 64
F 3.E.I .l AB 3.2,1.10 4.19174,75.130

k= = = = 14740,537daN / mm = 147405372 N / m
a 2 .b 2 34 2.96 2
hesaplayalm
p .d o21 p .46,6 2
V= .b1 = .38 = 64810,5mm 3 = 0,06481dm 3
4 4

GO= m.g =V. = 0,06481.7,8 = 0,505daN @ 5 N
m=5 N/g =5 N/9,8m/sn2=0,51 kg
no=(30/ p ). k /m =(30/ p ). 147405372 / 0,51 = 162346,50d / d
Prof.Dr.Mustafa Akkurtun Makine Elemanlar I-II kitabnn 255 sayfasndaki milin

emniyetle almas iin n 0,8no ifadesini kullanalm,
35
n=600 dev/dak (giri devir says)
0,8.no=0,8. 162346,50 =129877,2 d/d
600d/dak<129877,2 d/d
Mil titreim bakmndan da emniyetlidir!!Mil rezonans alt blgede alr.
Burulma Titreim Kontrolu: l b = 96mm (burulmann olutuu maksimum uzaklk)
p .d1
4
p .25 4
IP= = = 38349,51mm 4
32 32
M .l 6366.96
= b b = = 1,99.10 -3 rad
G.I P 8000.38349,51
Mb 6366
k = = 3195792,5daNmm 31957925000 k = 325768850kg.mm 2 / s 2
= 1,99 .10 -3
= 9,81

m.ro21 0,51.( 46,6 / 2) 2

Im= = = 138,44kg.mm 2
2 2
no=(30/ p ). k / I m =(30/ p ). 325768850 / 138,44 =14648,6 d/d

n=600 dev/dak (giri devir says)
0,8.no=0,8. 14648,6 =11718,85 d/d
600d/dak<11718,85 d/d
Mil buruma titreimi bakmndan da emniyetlidir!!Mil rezonans alt blgede alr.
kinci Mil:
36
Me 32.25120,35 255873,7
p .d 3
p .d 2 3
d 2
3
M 16.24458,12 124564,2
p .d p .d 2
3
d2
3
s B = ((s AK / s D )s e ) 2 + 3 2 s AK / S
255873,7 124564,2
s B = ((36 / 13,6). 3
) 2 + 3.( 3
) 2 36 / 1,5
d2 d2
((36 / 13,6).255873,7) 2 + 3.(124564,2) 2

sB = d2
3
36 / 1,5
30,94mm d2
kme Hesab:
2.milde kme hesab dier millerden farkl yaplr. Bunun sebebi, milde 2 adet dili
bulunduu iin kme birden fazla kuvvet etkisiyle olur. Bu hesab mukavemet zm
yntemlerinden olan sperpozisyon yntemi ile yaparz. Bu hesab yaparken izleyeceimiz
yol kuvvetlerden birini yok edip, tek kuvvete gre o kuvvetin etkidii noktadaki ve dier
kuvvetin etkidii noktadaki kmeler hesaplanr. Ayn ilemler dier kuvvet iin yaplr ve o
naktalardaki en byk kmeler hesapta kullanlr.
Prof.Dr Mustafa Savc ve Prof.Dr Alaaddin Arpac Mukavemetin Esaslar Kitab referans
alnarak yaplan integrasyon yoluyla kme hesab;
1.Adm: Sadece Ft2 ve Fr2 ile yaplan kme hesab
37
XY Dzlemi:
Ft 2 .b Ft 2 .a
M x ( z1 ) = .z1 , M x (z2 ) = .z 2
l CD l CD
ntegralleri alnrsa,
- Ft 2 .b 2 - Ft 2 .b 3
E.I .(1 ) v = .z1 + C1 E.I .( 1 ) v = .z1 + C1 .z1 + C 2
2.l 6.l
- Ft 2 .a 2 - Ft 2 .a 3
E.I .( 2 ) v = .z 2 + C 3 E.I .( 2 ) v = .z 2 + C 3 . z 2 + C 4
2.l 6.l
Snr artlar;
1) ( 1 ) v (0) = 0
2) ( 2 ) v (0) = 0
3) ( 1 ) v ( a ) = ( 2 ) v (b)
4) (1 ) v (a ) = -( 2 ) v (b)
Bu snr artlarn denklemde kullanrsak;
Ft 2 .a.b Ft 2 .a.b
C1 = .( a + 2b ) C3 = .( 2a + b )
6.l 6.l
C2 = 0 C4 = 0
- Ft 2 .b 2 Ft 2 .a.b
E.I .(1 ) v = . z1 + .( a + 2b )
2.l 6.l
- Ft 2 .b 3 Ft 2 .a.b
E.I .( 1 ) v = . z1 + .( a + 2b ).z1
6.l 6.l
- Ft 2 .a 2 Ft 2 .a.b
E.I .( 2 ) v = .z 2 + .( 2a + b )
2.l 6.l
- Ft 2 .a 3 Ft 2 .a.b
E.I .( 2 ) v = .z 2 + .( 2a + b ).z 2
6.l 6.l
p .d 4 4
= = 0,049.d 2
64
Ft 2 .a 2 .b 2 273,34.34 2.96 2 7256,43

( 1 ) v (a) = = 4
= 4
mm
3.E.I .lCD 3.2,1.10 .0,049.d 2 .130
4
d2
Ft 2 .b 3 Ft 2 .a.b 273,34.96 3 273,34.34.96
- c + .( a + 2b ).c .( 34 + 2.96 ).84
6.lCD 6.lCD - 6.130 .84 +
( 1 ) v (c) = = 6.130 = 574,88
4 4
E.I 4
3.2,1.10 .0,049.d 2 d2
YZ Dzlemi:
38
( Fr 2 + G0 ).b ( Fr 2 + G0 ).a
M x ( z1 ) = . z1 , M x ( z2 ) = .z 2
l CD l CD
ntegralleri alnp ayn snr artlar ile elde edilen denklemler,
- ( Fr 2 + G0 ).b 2 ( Fr 2 + G0 ).a.b
E.I .(1 ) h = . z1 + .( a + 2b )
2.l 6.l
- ( Fr 2 + G0 ).b 3 ( Fr 2 + G0 ).a.b
E.I .( 1 ) h = .z1 + .( a + 2b ).z1
6.l 6.l
- ( Fr 2 + G0 ).a 2 ( Fr 2 + G0 ).a.b
E.I .( 2 ) h = .z 2 + .( 2a + b )
2.l 6.l
- ( Fr 2 + G0 ).a 3 ( Fr 2 + G0 ).a.b
E.I .( 2 ) h = .z 2 + .( 2a + b ).z 2
6.l 6.l
hesaplayalm
p .d o22 p .186,35 2
V= .b2 = .33 = 900041,66mm 3 = 0,90dm 3
4 4

GO= m.g =V. = 0,90.7,8 = 7,02daN = 70,2 N
m=70,2 N/g =70,2 N/9,8m/sn2=7,16 kg
( Fr 2 + G0 ).a 2 .b 2 (103 + 70,2).34 2.96 2 4598

( 1 ) h (a) = = 3
= 3
mm
3.E.I .lCD 4
3.2,1.10 .0,049.d 2 .130 d2
( Fr 2 + Go ).b 3 ( Fr 2 + G0 ).a.b
- c + .( a + 2b ).c
6.lCD 6.lCD
( 1 ) h (c) =
E.I
(103 + 70,2).96 3 (103 + 70,2 ).34.96

- .84 + .( 34 + 2.96).84
( 1 ) h (c ) = 6.130 6.130 = 364,3 mm
4 4 4
3.2,1.10 .0,049.d 2 d2
XY Dzlemi:
Ft 3 .d Ft 3 .c
M x ( z3 ) = .z 3 , M x (z4 ) = .z 4
l CD lCD
39
ntegralleri alnrsa,
- Ft 3 .d 2 - Ft 3 .d 3
E.I .( 3 ) v = .z 3 + C 5 E.I .( 3 ) v = . z 3 + C 5 .z 3 + C 6
2.l 6.l
- Ft 3 .c 2 - Ft 3 .c 3
E.I .( 4 ) v = .z 4 + C 7 E.I .( 4 ) v = .z 4 + C 7 .z 4 + C 8
2.l 6.l
Snr artlar;
1) ( 3 ) v (0) = 0
2) ( 4 ) v (0) = 0
3) ( 3 ) v (c ) = ( 4 ) v ( d )
4) ( 3 ) v (c) = -( 4 ) v ( d )
Bu snr artlarn denklemde kullanrsak;
Ft 3 .c.d Ft 3 .c.d
C5 = .( c + 2d ) C7 = .( 2c + d )
6.l 6.l
C6 = 0 C8 = 0
- Ft 3 .d 2 Ft 3 .c.d
E.I .( 3 ) v = .z 3 + .( c + 2d )
2.l 6.l
- Ft 3 .d 3 Ft 3 .c.d
E.I .( 3 ) v = .z 3 + .( c + 2d ).z 3
6.l 6.l
- Ft 3 .c 2 Ft 3 .c.d
E.I .( 4 ) v = .z 4 + .( 2c + d )
2.l 6.l
- Ft 3 .c 3 Ft 3 .c.d
E.I .( 4 ) v = .z 4 + .( 2c + d ).z 4
6.l 6.l
Ft 3 .c 2 .d 2 687,27.84 2.46 2 25569,46

( 3 ) v (c) = = = mm
3.E.I .lCD 3.2,1.10 4.0,049.d 2 3 .130 d2
3
Ft 3 .d 3 Ft 3 .c.d 687,27.46 3 687,27.84.46

- a + .( c + 2d ).a .( 84 + 2.46).34
6.lCD 6.lCD - 6.130 .34 +
( 3 ) v (a) = = 6.130 = 6083,
4 4
E.I 3.2,1.10 4.0,049.d 2 d2
YZ Dzlemi:
( - Fr 3 + G0 ).b ( - Fr 3 + G0 ).a
M x ( z1 ) = .z 3 , M x (z2 ) = .z 4
lCD l CD
hesaplayalm
40
p .d o23 p .71,2 2
V= .b3 = .57 = 226947,14mm 3 = 0,227 dm 3
4 4

GO= m.g =V. = 0,227.7,8 = 1,77daN = 17,7 N
m=17,7 N/g =17,7 N/9,8m/sn2=1,80 kg
( - Fr 3 + G0 ).c 2 .d 2 ( - 258,9 + 17,7).84 2.46 2 - 8973,7

( 3 ) h (c ) = = 3
= 3
mm
3.E.I .l CD 4
3.2,1.10 .0,049.d 2 .130 d2
( - Fr 3 + Go ).d 3 ( - Fr 3 + G0 ).c.d
- a + .( c + 2d ).a
6.lCD 6.l CD
( 3 ) h ( a) =
E .I
( - 258,9 + 17,7 ).46 ( - 258,9 + 17,7 ).84.46 .( 84 + 2.46).34

- 6.130
.34 3 +
6.130 112 ,98
( 3 ) h (a ) = 4
= 4
mm
3.2,1.10 4.0,049.d 2 d2
Bu hesaplamalardan sonra emniyet hesab yapabilmek iin a ve c uzaklktaki noktalarda

kme hesaplanr ve byk olan ile emniyet hesab yaplr.
7256,43 6083,66 13340,1
v ( a ) = ( 1 ) v ( a ) + ( 3 ) v (a ) = 3
+ 3
v (a) = 3
mm
d2 d2 d2
4598 112,98 4710,98
h (a ) = ( 1 ) h (a ) + ( 3 ) h (a ) = 3
+ 3
h (a) = 3
mm
d2 d2 d2
2
13340,1
( a) = h ( a ) 2
+ v (a )
2
= + 47104,98 = 14147 ,5
mm
4 4
d2 d2 d2
574,88 25569,46 26144,34

v (c ) = ( 1 ) v (c ) + ( 3 ) v ( c ) = 3
+ 3
v (c ) = 3
mm
d2 d2 d2
364,3 - 8973,7 - 8609,4
h ( c ) = ( 1 ) h (c ) + ( 3 ) h (c ) = 3
+ 3
h (c ) = 3
mm
d2 d2 d2
2
- 8609,4
(c ) = h (c ) 2
+ v (c )
2
= + 261444 ,34 = 275254 ,41 mm
4
d2 d2 d2
(a ) (c) emniyet kontolunde (c ) kullanlr.
em = 0,0005 l em = 0,0005 130 = 0,065mm bulmutuk.
41
27525,41
em 4 0,065mm
d2
25,50 mm d2
Eim As Hesab
Yukarda integrasyon yntemi ile elde edilen 4 denklemin ikisi kme hesabndan
kullanmt. Kalan ikisi de eim as hesab iin kullanlr. kme deerin trevi eim
asn verir.
Ayn yntemi (sperpozisyon yntemi) kullanarak yapacaz.
1.Adm: Sadece Ft2 ve Fr2 ile yaplan eim as hesab
XY Dzlemi:
- Ft 2 .b 2 Ft 2 .a.b
E.I .(1 ) v = . z1 + .( a + 2b )
2.l 6.l
- Ft 2 .b 3 Ft 2 .a.b
E.I .( 1 ) v = . z1 + .( a + 2b ).z1
6.l 6.l
- Ft 2 .a 2 Ft 2 .a.b
E.I .( 2 ) v = .z 2 + .( 2a + b )
2.l 6.l
- Ft 2 .a 3 Ft 2 .a.b
E.I .( 2 ) v = .z 2 + .( 2a + b ).z 2
6.l 6.l
p .d 4 4
= = 0,049.d 2
64
1 Ft 2 .b 2 Ft 2 a.b
(1 ) v (a ) =
E.I .l CD - 2 .a + 6 .( a + 2b )

1 273,34.96 2 273,34.34.96 - 113,4

(1 ) v (a ) = 4 - 34 + .( 34 + 2.96 ) = 4
2,1.10 .0,049d 2 .130
4
2 6 d2
1 Ft 2 .b 2 Ft 2 a.b
(1 ) v (c) =
E.I .l CD - 2 .c + 6 .( a + 2b )

1 273,34.96 2 273,34.34.96 - 440,84

(1 ) v (c) = 4
- 84 + .( 34 + 2.96) = 4
2,1.10 .0,049d 2 .130
4
2 6 d2
YZ Dzlemi:
( Fr 2 + G0 ).b ( Fr 2 + G0 ).a
M x ( z1 ) = . z1 , M x ( z2 ) = .z 2
l CD l CD
ntegralleri alnp ayn snr artlar ile elde edilen denklemler,
42
- ( Fr 2 + G0 ).b 2 ( Fr 2 + G0 ).a.b
E.I .(1 ) h = . z1 + .( a + 2b )
2.l 6.l
- ( Fr 2 + G0 ).b 3 ( Fr 2 + G0 ).a.b
E.I .( 1 ) h = .z1 + .( a + 2b ).z1
6.l 6.l
- ( Fr 2 + G0 ).a 2 ( Fr 2 + G0 ).a.b
E.I .( 2 ) h = .z 2 + .( 2a + b )
2.l 6.l
- ( Fr 2 + G0 ).a 3 ( Fr 2 + G0 ).a.b
E.I .( 2 ) h = .z 2 + .( 2a + b ).z 2
6.l 6.l
GO= m.g =V. = 0,90.7,8 = 7,02daN = 70,2 N bulmutuk.
m=70,2 N/g =70,2 N/9,8m/sn2=7,16 kg
1 ( Fr 2 + G0 ).b 2 ( Fr 2 + G0 ) a.b
(1 ) h (a ) = - .a + .( a + 2b )
E.I .lCD 2 6
1 (103 + 70,2 ).96 2 (103 + 70,2 ).34.96 87,34

(1 ) h (a ) = 4 - 34 + .( 34 + 2.96) = 4
2,1.10 .0,049d 2 .130
4
2 6 d2
1 ( Fr 2 + G 0 ).b 2 ( Fr 2 + G 0 ) a.b
(1 ) h (c) = - .c + .( a + 2b )
E.I .l CD 2 6
1 (103 + 70,2 ).96 2 (103 + 70,2).34.96 - 279,34

(1 ) h (c ) = 4 - 84 + .( 34 + 2.96) = 4
2,1.10 .0,049d 2 .130
4
2 6 d2
XY Dzlemi:
Ft 3 .d F .c
M x ( z3 ) = .z 3 , M x ( z 4 ) = t 3 .z 4
l CD lCD
Ayn ilemler sonucu bulunan denklemler;
- Ft 3 .d 2 Ft 3 .c.d
E.I .( 3 ) v = .z 3 + .( c + 2d )
2.l 6.l
- Ft 3 .d 3 Ft 3 .c.d
E.I .( 3 ) v = .z 3 + .( c + 2d ).z 3
6.l 6.l
- Ft 3 .c 2 Ft 3 .c.d
E.I .( 4 ) v = .z 4 + .( 2c + d )
2.l 6.l
43
- Ft 3 .c 3 Ft 3 .c.d
E.I .( 4 ) v = .z 4 + .( 2c + d ).z 4
6.l 6.l
1 Ft 3 .d 2 Ft 2 c.d
( 3 ) v (a ) = - .a + .( c + 2d )
E.I .l CD 2 6
1 687,27.46 2 687,27.84.46 445,72

( 3 ) v (a ) = 4 - 34 + .( 84 + 2.46 ) = 4
4
2,1.10 .0,049d 2 .130 2 6 d2
1 Ft 2 .d 2 Ft 2 c.d
( 3 ) v (c) =
E.I .l CD - 2 .c + 6 .( a + 2b )

1 273,34.46 2 273,34.84.46 - 100

( 3 ) v (c) = 4 - 84 + .( 84 + 2.46 ) = 4
2,1.10 .0,049d 2 .130
4
2 6 d2
YZ Dzlemi:
( - Fr 3 + G0 ).b ( - Fr 3 + G0 ).a
M x ( z1 ) = .z 3 , M x (z2 ) = .z 4
lCD l CD
GO= m.g =V. = 0,227.7,8 = 1,77daN = 17,7 N bulmutuk.
m=17,7 N/g =17,7 N/9,8m/sn2=1,80 kg
1 ( - Fr 3 + G0 ).d 2 ( - Fr 3 + G0 ) c.d
( 3 ) h (a) = - .a + .( c + 2d )
E.I .l CD 2 6
1 ( - 258,9 + 17,7 ).46 2 ( - 258,9 + 17,7 ).84.46 -1

( 3 ) h (a) = 4 - 34 + .( 84 + 2.46) =
2,1.10 .0,049d 2 .130
4
2 6 d
1 ( - Fr 3 + G0 ).d 2 ( - Fr 3 + G0 ) c.d
( 3 ) h (c ) = - .c + .( c + 2d )
E.I .l CD 2 6
1 ( - 258,9 + 17,7 ).46 2 ( - 258,9 + 17,7 ).84.46 88,

( 3 ) h (c) = - 4
84 + .( 84 + 2.46) =
2,1.10 .0,049d 2 .130
4
2 6 d2
Bu hesaplamalardan sonra emniyet hesab yapabilmek iin a ve c uzaklktaki noktalarda eim

alar hesaplanr ve byk olan ile emniyet hesab yaplr.
- 113,4 445,72 332,32

v ( a ) = ( 1 ) v ( a ) + ( 3 ) v ( a ) = 4
+ 4
v (a) = 4
rad
d2 d2 d2
87,34 - 156,43 - 69,1
h ( a ) = ( 1 ) h ( a ) + ( 3 ) h ( a ) = 4
+ 4
h (a ) = 4
rad
d2 d2 d2
44
2
- 69,1
(a) = h ( a ) 2
+ v ( a )
2
= 4
+ 332,432 = 339,442 rad

d2 d2 d2
- 440,84 - 100 - 540,84

v (c ) = ( 1 ) v (c ) + ( 3 ) v (c ) = 4
+ 4
v (c ) = 4
rad
d2 d2 d2
- 279,34 88,25 - 191,1
h (c ) = ( 1 ) h (c ) + ( 3 ) h (c ) = 4
+ 4
h (c ) = 4
rad
d2 d2 d2
2
- 191,1
(c ) = h ( c ) 2
+ v (c )
2
= + - 5404,84 = 573,460 rad
4
d2 d2 d2
(a ) (c ) emniyet kontolunde (c ) kullanlr.
573,60
em = 0,001rad (c ) em 4
0,001rad
d2
27,52 mm d2
Burulma as:

sayfasndaki formllerden
p .d 4 M b .l 32.M b .l
32 G.I P G.p .d 4

32.M b .l 32.24458,12.130
Buradan 4 d 4 d2
p .G. em p .8000.0,005
30mm d2
nc Mil:
45
Me 32.24819,9 252813,4
p .d 3 p .d 3
3
d3
3
M 16.65255,5 332343,5
p .d p .d 3 3
d 3
3
s B = ((s AK / s D )s e ) 2 + 3 2 s AK / S
252813,4 332343,5
s B = ((36 / 13,6). 3
) 2 + 3.( 3
) 2 36 / 1,5
d3 d3
((36 / 13,6).252813,4) 2 + 3.(332343,5) 2

sB = d3
3
36 / 1,5
30,9mm d3
kme Hesab:

gre) alnmtr.
em = 0,0005 l em = 0,0005 130 = 0,065mm

p .d 4 4
= = 0,049.d 3
64
E=2,1.104daN/mm2
46
hesaplayalm
p .d o24 p .196,44 2
V= .b4 = .52 = 1575988,6mm 3 = 1,576dm 3
4 4

GO= m.g =V. = 1,576.7,8 = 12,3daN @ 123N
m=123 N/g =123 N/9,8m/sn2=12,53 kg
Ft 4 .a 2 .b 2 687,27.84 2.46 2 25569,5

h = = 4 4
= 4
mm
3.E.I .l EF 3.2,1.10 .0,049.d 3 .130 d3
( Fr 4 + GO ).a 2 .b 2 (258,9 + 123).84 .46 2 2

14208,35
v = = 4 4
= 4
mm
3.E.I .l EF 3.2,1.10 .0,049.d 3 .130 d3
25569,5 14208,35 29252
= h2 + v2 = ( 4
)2 + ( 4
)2 = 4
mm
d3 d3 d3
29252
em 4 0,065mm
d3
25,9 mm d3
Eim As Hesab:

gre) alnmtr.
F= Ft 24 + Fr24 = 687,27 2 + 258,9 2 = 734,4daN

F .a.b b 734,4.84.46 46 622,26
tan A = 1 + = 1 + =
6.E.I l 6.2,1.10 4.0,049.d 3 4 130 d3
4
F .a.b a 734,4.84.46 84 756,6

tan B = 1 + = 1 + =
6.E.I l 6.2,1.10 4 .0,049.d 3 4 130 d3
4
tan A tan B olduundan tan B incelenir.
em = 0,001rad tan em = 0,001

B em tan B tan em
756,6
4 0,001
d3
29,49 mm d3
47
Burulma as:

sayfasndaki formllerden
p .d 4 M b .l 32.M b .l
32 G.I P G.p .d 4
32.M b .l 32.65255,5.130
Buradan 4 d 4 d3
p .G. em p .8000.0,005
38,33mm d3
Eilme Titreim Kontrolu:
Gerekli formller,Prof.Dr.Mustafa Akkurtun Makine Elemanlar I-II kitabnn 250ve

253.sayfalarndaki formllerden;
p .d 3
4
p .40 4
I= = = 125663,7mm 4
64 64
F 3.E.I .l EF 3.2,1.10 4.125663,7.130

k= = = = 68931,785daN / mm = 689317850N / m
a 2 .b 2 84 2.46 2
hesaplayalm
p .d o24 p .196,44 2
V= .b4 = .52 = 1575988,6mm 3 = 1,576dm 3
4 4

GO= m.g =V. = 1,576.7,8 = 12,3daN @ 123N
m=123 N/g =123 N/9,8m/sn2=12,53 kg
no=(30/ p ). k /m =(30/ p ). 689317850 / 12,53 = 22397,8d / d

n=55 dev/dak (k devir says)
0,8.no=0,8. 22397,8 =17918,25 d/d
48
55d/dak<17918,25 d/d
Mil titreim bakmndan da emniyetlidir!!Mil rezonans alt blgede alr.
Burulma Titreim Kontrolu: l b = 84mm (burulmann olutuu maksimum uzaklk)
p .d 3
4
p .40 4
IP= = = 251327,41mm 4
32 32
M .l 65255,5.84
= b b = = 2,72.10 -3 rad
G.I P 8000.251327,41
Mb 65255,5
k = = 23990992,65daNmm
= 2, 72 . 10 -3
=
239909926500
k = 2445565000 kg .mm 2 / s 2
9,81
m.ro23 12,53.(98,22) 2
Im= = = 60439,5kg.mm 2
2 2
no=(30/ p ). k / I m =(30/ p ). 2445565000 / 60439,5 =1920,88 d/d

n=55 dev/dak (k devir says)
0,8.no=0,8. 1920,88 =1536,7 d/d
55 d/dak<1536,7 d/d
Mil titreim bakmndan da emniyetlidir!!Mil rezonans alt blgede alr
YATAK (RULMAN) HESABI
49
Birinci Mil:
FA = 2206,74N
FB = 728,20N
Lh=12000 saat seilirse,
60 Lh n1 60 12000 (600d / d )
L1 = = = 432devir
10 6 10 6
F = FR x + FE y
Pinyon mil ap 25 mm idi. Rulman ap d=25 mm alnr.

FR = FA = 2206,74 N FE = Fa = 732,4 N
- ORS rulman kataloundan d=25 mm iin 6405 numaral rulman seilir.

6405 nolu rulman iin;
d = 25 mm r = 2,5 mm
D = 80 mm cmod = 40,8 kN
B = 21 mm c0 mod = 22,2kN
Fa 732,4 N
= = 0,033 iin;
c0 22200 N
e = 0,23; x = 0,56; y = 1,9 alnr.

Fa 732,4 N
= = 0,33 > e = 0,23
FR 2206,74 N
F = FR x + FE y F = 2206,74 N 0,56 + 732,4 N 1,9 F = 2627,34 N

3
c
L1 = c = F 3 L1 = (2627,34 N ) 3 432 19,8kN
F
c mod = 40,8 kN > 19,8 kN Seilen rulman emniyetli!!!
kinci Mil:
FC = 2206,74N
FD = 728,20N
n1 600
i12 = n2 = = 151,5d / d
n2 3,96
50
60 Lh n2 60 12000 (151,5d / d )
L2 = = = 109,1devir
10 6 10 6
F = FR x + FE y
Pinyon mil ap 35 mm idi. Rulman i ap d=35 mm alnr.

FR = FC = 4605,5 N
FE = Fa 3 - Fa 2 = 1841,53 - 732,4 = 1109 ,13 N

d = 35 mm r = 2,5 mm
D = 100 mm cmod = 62,1 kN
B = 25 mm c0 mod = 35,4kN
Fa 1109,13 N
= = 0,031 iin;
c0 35400 N
e = 0,228; x = 0,56; y = 1,92 alnr.

Fa 1109,13 N
= = 0,24 > e = 0,228
FR 4605,5 N
F = FR x + FE y F = 4605,5 N 0,56 + 1109 ,13 N 1,92 F = 4708,6 N

3
c
L1 = c = F 3 L2 = (4708,6 N ) 3 109,1 22,5kN
F
nc Mil:
FE = 2477,81N
FF = 5395,65N
60 Lh n3 60 12000 (55d / d )
L3 = = = 39,6devir
10 6 10 6
F = FR x + FE y
Pinyon mil ap 40 mm idi. Rulman i ap d=40 mm alnr.

FR = FA = 5395,65 N FE = Fa 4 = 1841,53N
51
d = 40 mm r = 3 mm
D = 110 mm cmod = 71,9 kN
B = 27 mm c0 mod = 41,7 kN
Fa 1841,53 N
= = 0,044 iin;
c0 41700 N
e = 0,244; x = 0,56; y = 1,77 alnr.

Fa 1841,53 N
= = 0,34 > e = 0,244
FR 5395,65 N
F = FR x + FE y F = 5395,65 N 0,56 + 1841,53 N 1,77 F = 6281,1N

3
c c = F 3 L3 = (6281,1N ) 3 39,6 21,4kN
L1 =
F
MLLER N KAMA HESABI
52
Millerde kullanmak iin kolay imal edildikleri ve montajlar kolay olduu iin uygu kamas
tercih edilecektir.
Birinci Mil Kama Hesab:
- Prof.Dr.Mustafa Akkurtun Makine Elemanlar I-II kitabnn 438. sayfasndaki kama

tablosundan;
d1=25 mm iin b h = 8 7 okunur
- Kama malzemesi seilirken milden bir dk malzeme tercih edilir. O halde kama
malzemesi olarak St 60 eliini seelim.
- Kamann uzunluunu belirlemek iin iki kontrol yaplr. Bunlardan bir tanesi kamann
kesilmesi, dilinin en salam malzemeden yapldndan biride milin ezilmesidir.
a) Kesilme Hesab:
2 Mb
em (Cilt 1-2 sayfa 160)
bl d

em = AK ve AK = 0,577 s AK (maksimum ekil deitirme hipotezi ) alnabilir.
s
0,577s AK
em =
s
Mil gbek balants problemlerinde s = 1.5 alnabilir.
St 60 iin;
0,577.33
s AK = 33daN / mm 2 em = 1,5
em = 12,7daN / mm 2
2 Mb 2 6366daNmm
l l l 5,01mm bulunur.
b d em 8mm 25mm 12,7 daN / mm 2
Bu bulunan kamann yk tayan boyudur. Asl boyu bulmak iin zerine b eklenirse;
l1 = l + b l1 = 5,01 + 8 = 13,01mm
Standarda gidilirse l 2 = 14mm ye tamamlanr.
b) Ezilme Hesab:
2 Mb
Pem (Cilt 1-2 sayfa 161)
l t1 d
t1=4 mm (kamann mil iindeki ykseklii)
53
s AK 36daN / mm 2
Burada Pem = = = 24daN / mm 2 dir.
s 1.5
2 Mb 2 6366daNmm
l l l 5,30mm
Pem t1 d 24daN / mm 2 4mm 25mm
l1 = l + b l1 = 5,30 + 8 = 13,3mm
* yleyse nihayi kama boyu l 2 = 14mm olarak bulunur.
kinci Mil Kama Hesab:

tablosundan;
- Kama malzemesi olarak St 60 eliini seelim.
a) Kesilme Hesab:
2 Mb 0,577s AK
em ve em =
bl d s
( s = 1.5 )
St 60 iin;
0,577.33
s AK = 33daN / mm 2 em = 1,5
em = 12,7daN / mm 2
2 Mb 2 24458,12daNmm
l l l 11mm bulunur.
b d em 10mm 35mm 12,7daN / mm 2
l2 = l + b l 2 = 11 + 10 = 21mm
c) Ezilme Hesab:
2 Mb
Pem
l t1 d
t1=5 mm (kamann mil iindeki ykseklii)

s AK 36daN / mm 2
Pem = = = 24daN / mm
2
bulunmutu.
s 1.5
54
2 Mb 2 24458,12daNmm
l l l 11,65mm
l2 = l + b l 2 = 11,65 + 10 = 21,65mm
* yleyse nihayi kama boyu l 2 = 22mm olarak bulunur.
nc Mil Kama Hesab:

tablosundan;
- Kama malzemesi olarak St 60 eliini seelim.
a) Kesilme Hesab:
2 Mb 0,577s AK
em ve em =
bl d s
( s = 1.5 )
St 60 iin;
0,577.33
s AK = 33daN / mm 2 em = em = 12,7daN / mm 2
1,5
2 Mb 2 65255,5daNmm
l l l 22,34mm bulunur.
b d em 12mm 40mm 12,7 daN / mm 2
l3 = l + b l 3 = 22,34 + 12 = 34,34mm
Standarda gidilirse l3 = 36mm ye tamamlanr.
d) Ezilme Hesab:
2 Mb
Pem
l t1 d
t1=5 mm
s AK 36daN / mm 2
Pem = = = 24daN / mm 2 bulunmutu.
s 1.5
2 Mb 2 65255,5daNmm
l l l 27,2mm
55
l3 = l + b l3 = 27,2 + 12 = 39,2mm
Standarda gidilirse l3 = 40mm ye tamamlanr.
* yleyse nihayi kama boyu l3 = 40mm olarak bulunur.
SICAKLIK HESABI
Prof.Dr Talat Tevruzun ders notlarndan,
56
Ps = k . As (t - t 0 )
Ps = (1 - h top ) Pg
k = 20 (s iletim katsays)
d b1 d b 4
L = a12 + a34 + + + 50 = 116,46 + 133,80 + 25,8 + 101 + 144 @ 430mm
2 2
B = d b4 + 60 = 202 + 60 = 262mm
A = 2 130 262 + 2 262 430 = 291720mm 2
As = 1,25. A = 0,437m 2
Pg = 4kW = 4229,6kkal
k . As (t - t 0 ) = (1 - h top ) Pg
20.0,437.(t s - 25) = (1 - 0,98).4229,6
t s = 34,66 o C
t em = 60....70 o C t s t em Redktr scaklk bakmndan emniyetlidir!!
FATURA HESABI
Birinci Mildeki Fatura;
57
Yzey Basn Hesab;
Fa
s em olmal.
A
Fa1 = 73,24daN
p p
A = ( D 2 - d 2 ) = ( 29 2 - 25 2 )
4 4
A = 169,65mm 2
S = 2 iin
s 36
s em = AK = = 18daN / mm 2 iin;
S 2
73,24
= 0,43daN / mm 2 16,5daN / mm 2
169,65
olduu iin emniyetli.
Kesme Hesab;
Fa
em
2 p r l
25
r= = 12,5mm
2
l = 5mm
S = 2 iin
0.5 s AK 0.5 36
em = AK = = = 9daN / mm 2
S S 2
73,24
= 0,186daN / mm 2 9daN / mm 2 olduu iin emniyetli
2 p .12,5 5
kinci Mildeki Fatura;
Yzey Basn Hesab;
Fa
s em olmal.
A
Fa 3 - Fa 2 = 184,15 - 73,24 = 110,91daN
p p
A = ( D 2 - d 2 ) = ( 412 - 35 2 )
4 4
A = 358,14mm 2
S = 2 iin
s 36
S 2
110,91
= 0,31daN / mm 2 18daN / mm 2
358,14
58
Kesme Hesab;
Fa
em
2 p r l
35
r= = 17,5mm
2
l = 5mm
S = 2 iin
0.5 s AK 0.5 36
em = AK = = = 9daN / mm 2
S S 2
110,91
2 p .17,5 5
nc Mildeki Fatura;
Yzey Basn Hesab;
Fa
s em olmal.
A
Fa 3 = 184,15daN
p p
A = ( D 2 - d 2 ) = ( 46 2 - 40 2 )
4 4
A = 405,26mm 2
S = 2 iin
s 36
S 2
184,15
= 0,45daN / mm 2 18daN / mm 2
405,26
Kesme Hesab;
Fa
em
2 p r l
40
r= = 20mm
2
l = 5mm
S = 2 iin
0.5 s AK 0.5 36
em = AK = = = 9daN / mm 2
S S 2
184,15
2 p .20 5
59
DER HESAPLAR
Ya Miktar:
Prof. Dr. Talat Tevruzun ders notlarndan,
0,350,70 lt/kW ya kullanlr.
Pg=4 kW ve 0,5lt/kW ya kullanrsam;
V: yan kaplad hacim
V=0,50.4 = 2 lt = 2 dm3 = 2.106 mm3

V=L.l.h=500.130.h = 2.106 mm3 h = 31 mm
Dili Kutusu:
Prof.Dr Talat Tevruzun ders notlarndan,
Sc: Cidar kalnl

L= 500 mm
60
S c = 0,012.L + 5 S c = 11mm
61

Yusuf

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Yusuf

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Verilenler:

i12 = (1....1, 2) itop

i12 = 1,15 itop = 1,15 7.0588 = 3.055

Boyut ve dzgn almay gz nne alarak birinci di saysnn 18 seilmesi uygun

3. Gerek evrim Oran Tayini

itop _ gerek = i12 gerek i34 gerek = 7.129

itop _ teorik - itop _ gerek 7.0588 - 7.129

i12 = 1, 087 itop = 1, 087 7.0588 = 2.8879

z2 = i12 z1 = 2.88798 18 = 51.98 @ 52

z4 = i34 z3 = 2.444195 18 = 43.98 @ 44

itop _ teorik - itop _ gerek 7.0588 - 7.0617

Yeni bulunan hata onbinde 4 mertebesindedir. Bu hata toleranslar ierisinde ka

Devir Saysnn Tayini

A. Birinci Kademe Hesaplar

Pinyon Hesaplar Seilenler :

ark Hesab iin Seilenler

Kv - Dinamik Faktr: Dili arkn kalitesine,sertliine ve evre hzlarna baldr.

Ko alma Faktr: Bu faktrn deerini g kayna ve i makinas belirler

Ky Yzey Dzgnl Faktr:

q: entik hassassiyet faktr

Buna gre z1=18 iin sfr dilide tmin=0,45m bulunur.

sayfa 86-ekil 22.60dan 2 erisine gre Kt = 1,7 olarak bulunur.

sayfa 85-ekil 22.59bden q=0,8 iin

Bulunan bu deerler formulde yerine konulursa;

mn12 = 2mm seilir.

- Taksimat daireleri aplar:

b1 = y d .d 01 = 0,8.45,58 = 37,26 b1 = 38mm

db1 = d 01 + 2mn12 = 37.27 + 2 2 = 41.27 mm

- Taban daireleri aplar:

dt1 = d 01 - 2,5mn12 = 37.27 - 2.5 2 = 32, 27 mm

- Eksenler aras mesafe:

5. Dili arklarn evre Hzlar

2 p n1 d 01 2 p 600 37.27 10-3.

Yorulma anmas meydana gelmemesi iin; PH max PHem * olmaldr

.KE Malzeme Faktr:

Hem pinyon hem ark elik malzemeden yaplm.

K Yuvarlanma Noktas Faktr:

PHD = 0,28.HB = 0,28.650 = 182daN / mm 2

K R = 0,897 (%90 gvenilirlik iin gvenilirlik faktr)

Ki evrim Oran Faktr: Prof.Dr.Mustafa Akkurtun Makine Elemanlar 1-2.cilt (90

PH max = 118,90daN / mm 2 PHem * = 121,33daN / mm 2

Yzey basncna kar emniyetlidir!

ark di says : z2= 52 bulunmutu.

1. Burulma Momentlerinin Hesaplanmas

M b 2 = i12 .hdili .h 2 yatak .M b1 = 2.88.0,98.0,99 2.3939 = 10926, 46daNmm

Mbc2=Ko. Mb2=10926.46 daNmm

Modln hesaplanmas iin gerekli faktrler:

Kv - Dinamik Faktr: Dili arkn kalitesine,sertliine ve evre hzlarna baldr.

Ko alma Faktr: Bu faktrn deerini g kayna ve i makinas belirler

Ky Yzey Dzgnl Faktr:

K=1+ 0,7(1,75 1)=1,52

Bulunan bu deerler formulde yerine konulursa;

2.M b 2 .cos 2 b 0 2.10926, 46.cos 2 15

3. Yzey Basn Kontrolu

Hem pinyon hem ark elik malzemeden yaplm.

K Yuvarlanma Noktas Faktr:

PHD = 0,28.HB = 0,28.650 = 182daN / mm 2

K R = 0,897 (%90 gvenilirlik iin gvenilirlik faktr)

Ki evrim Oran Faktr: Prof.Dr.Mustafa Akkurtun Makine Elemanlar 1-2.cilt (90

PH max = 83, 25daN / mm 2 PHem * = 121,33daN / mm 2

Yzey basncna kar emniyetlidir!

cos15 2.10926,46 .85, 7 2.1, 76 2.1,82.1

Biz modl 2 setiimiz iin fazlasyla yzey basncna gore emniyet

Pinyon iin Seilenler: