T.Cc.

Resm Gazete Kurulu (tarihi: 7 Ekim 1336 - 1920

dare v e yaz ileri iin

20 T E M M U Z 1961
Babakanlk Neriyat ve Mdevvenat
Genel Mdrlne
Say : 10859
PEREMBE
mracaat olunur

KANUN
TRKYE CUMHURYET ANAYASASI II. Cumhuriye M A D D E 2 Trkiye Cumhuriyeti, imsaa hakte-
tin nitelik rina ve balangta belirtilen temel ilkelere dayanan,
leri. mill, demokratik, lik ve sosyal bir hukuk dtvletidJ
Kanun No : 334 Kabul tarihi: 9/7/1961
III. Devletin M A D D E 3 Trkiye Devleti, lkesi ve miiletiyA.
btnl; blnmez bir btndr.
BALANGI resm dil; Resm dil Trkedir.
bakent. Bakent Ankara'dr.
Tarihi boyunca bamsz yaam, hak ve hrriyetleri iin savam
lan;
IV. Egemenlik. M A D D E 4 Egemenlik kaytsz artsz Trk
Anayasa ve hukuk d tutum ve davranlaryla meruluunu kay
Milletinindir.
betmi b i r iktidara kar direnme hakkn kullanarak 27
27 mays 1961Mays1960 Devrimini yapan Trk Milleti;
Devrimini yapan Trk M i l l e t i ; Millet, egemenliini, Anayasann koyduu
Btn fertlerini, kaderde, kvanta ve tasada ertak, blnmez b i r lara gre, yetkili organlar eliyle kullanr.
btn halinde, m i l l i uur ve lkler etrafnda topuya ve milletimi,
Egemenliin kullanlmas, hibir suretle belli bir
dnya milletleri ailesinin eit haklara sahip erefli bir yesi olarak milli
kiiye, zmreye veya snfa braklamaz. Hibir kimse
birlik ruhu iinde daima yceltmeyi ama bilen Trk Milliyetiliinden
hz ve ilham alarak ve; veya organ, kaynan Anayasadan almyan bir dev
let yetkisi kullanamaz.
Yurtta Sulh, Cihanda Sulh ilkesinin, Mill Mcadele ruhusun,
millet egemenliinin, Atatrk Devrimlerine balln tam uuruna sahip V. Y a s a m a M A D D E 5 Yasama yetkisi Trkiye Byk
olarak; yetkisi. Millet Meclisinindir. Bu yetki devredilemez.

nsan hak ve hrriyetlerini, mill dayanmay, sosyal adaleti, fer

VI. Yrtme M A D D E 8 Yrtme grevi, kanunlar ereve
din ve toplumun huzur ve refahn gerekletirmeyi ve teminat altna
grevi. sinde, Cumhurbakan ve Bakanlar Kurulu tarafnda
almay mmkn klacak demokratik hukuk devletini btn hukuki ve
yerine getirilir.
sosyal temelieriyle k u r m a k iin;

Trkiye Cumhuriyeti Kurucu Meclisi tarafndan hazrlanan bu VII. Yarg yet M A D D E 7 Yarg yetkisi, Trk Milleti adna

Anayasay kabul ve iln ve onu, asl teminatn vatandalarn gnlle kim. bamsz mahkemelerce kullanlr.

rinde ve iradelerinde yer ald inanc ile, hrriyete, adalete ve fazilete M A D D E S Kanunlar Anayasaya aykr olamaz.
VIII. Anayasann
k evltlarnn uyank bekiliine emanet eder. Anayasa hkmleri, yasama, yrtme ve yarg
stnl
ve balay organlarn, idare makamlarn ve kiileri balya

cl. temel hukuk kurallardr.

BRNC K I S I M
I X . Devlet ek- M A D D E 9 Devlet eklinin Cumhuriyet olduu
G E N E L ESASLAR
Knin dei- hakkndaki Anayasa hkm deitirilemez ve deiti
I. Devletin MADD 1 Trkiye Devleti bir Cumhuriyettir.
sekti. mezhi. rilmesi teklif dileme.
Sahife: 4642 {Ksa GaMto)
KNC K I I M
T E M E L HI A
K KNLCAR
KSMTEMELH A K L A R V E D E V L E R
BRNCl BLM
G E N E L HKMLER
I. Temsl hak- M A D D E 10 ~~ Herkes, kiiliine bal, dokunul-
larm nite- maz. devredilmez, vazgeilmez temel hak ve hrriyet-
Ui ve ko- lere sahiptir,
runmas. Devlet, kiinin temel hak ve hrriyetlerini, fert
huzuru, sosyal adalet ve hukuk devleti ilkeleriyle ba-
daamyacak surette snrlayan siyas, iktisad ve ses-
yal btn engelleri kaldrr; insann madd ve manev
varlnn gelimesi iin gerekli artlar hazrlar.
//. Temel hak- MADDE l Temel hak ve harriyetler, Anaya-
larm z. sann szne ve ruhuna uygun olarak ancak kanunla
snrlanabilir.
Kanun, kamu yarar, genel ahlk, kamu dzesi,
sosyal adalet ve mill gvenlik gibi sebeplerle de olsa,
bir hakkn ve hrriyetin zne dokunamaz,
f/f. Eitlik. MADDE 12 Herkes, dil, rk, cinsiyet, siyasi
dnce, felsef inan, din ve mezhep ayrm gzetil
meksizin, kanun nnde eittir.
Hibir kiiye, aileye, zmreye veya snfa imti
yaz tannamaz.
TF. Yahanetia- M A D D E 13 Bu ksmda gsterilen hak ve hr
tvn durumu. riyetler, yabanclar iin, milletleraras hukuka uygur
olarak, kanunla snrlanabilir.
KNC BLM
KNN H A K L A R I V E DEVLER
r. Kii doku M A D D E 14 Herkes, yaama, madd ve manev
nulmazl. varlm gelitirme haklarna ve kii hrriyetine sa
hiptir.
Kii dokunulmazl ve hrriyeti, kanunun ak
a gsterdii hallerde, uslne gre verilmi hkn
karan almadka kaytls namaz.
Kimseye eziyet ve ikence yaplamaz.
nsan haysiyetiyle badamyan ceza konulamaz
II. zel haya M A D D E 15 zel hayatn gizliliine dokunula
tn korun- maz. Adli kavuturmann gerektirdii istisnalar sak
ldr.
mas
a) zel haya Kanunun aka gsterdii hallerde, uslne gre
ln gizlilii verilmi hkim karan olmadka; kamu dzeninin ge^
rektirdii hallerde de, kanunla yetkili klman merciin
emri bulunmadka, kimsenin st, zel ktlar ve
eyas aranamaz.
b) Komut do M A D D E 1% Konuta dokunulamaz.
kunulmaz- Kanunun aka gsterdii hallede, uslne gre
verilmi hkim karar olmadka; mill gvenlik veya
l kamu dzeni bakmndan gecikmede saknca bulunan
hallerde de, kanunla yetkili klnan merciin emri bu
lunmadka, konuta girilemez, arama yaplamaz ve
buradaki eyaya el konulamaz.
o) Haberleme MADDE 17 Herkes, haberleme hrriyetine
hrriyeti. sahiptir.
Haberlemenin gizlilii esastr. Kanunun gster
dii hallerde, hkim tarafndan kanuna uygun olarak
verilmi bir karar olmadka, bu gizlilie dekunula-
mas.
III. Heyhat ve M A D D E 18 Herkes, seyahat hrriyetine sa
yerleme hiptir; bu hrriyet, ancak mill gvenlii salama ve
hrriyeti. salgngm hastalklar nleme amalaryla kanunla snr
lanabilir.
Herkes, diledii yerde yerleme hrriyetine sa
hiptir; bu hrriyet, ancak mill gvenlii salama
salgn hastalklar nleme, kamu mallarn koruma,
sosyal, iktisad ve tarmsal gelimeyi gerekletirme
zorunluuyla ve kanunla snrlanabilir.
20 TEMMUZ 1961
Trkler, yurda girme ve yurt dna kma hr
riyetine sahiptir. Yurt dna kma hrriyeti kanunla
dzenlenir.
IV. Dnce ve M A D D E 19 Herkes, vicdan ve din inan ve
inan hak kanaat hrriyetine sahiptir.
v* hrriyet- Kamu dzenine veya genel ahlaka veya. bu ama-
leri. larla karlan kanunlara aykr olmyan ibdetler,
a) Vicdan ve din yin ve trenler serbesttir.
din hrri- Kimse, ibdete, din yin ve trenlere katlmaya,
yeti. din inan ve kanaatlarn aklamaya zorlanamaz.
Kimse, din inan ve kanaatlarndan dolay knana-
- maz.
Din eitim ve renimi, ancak kiilerin kendi
isteine ve kklerin de kanuni temsilcilerinin iste
ine baldr.
Kimse, Devletin sosyal, iktisad, siyas veya hu
kuk temel dzenini, ksmen de olsa, din kurallarna
dayandrma veya siyas veya ahs kar veya nfuz
salama amacyla, her ne suretle olursa olsun, din
veya din duygularn yahut dince kutsal saylan ey
leri istismar edemez ve ktye kullanamaz. Bu yasak
dna kan veya bakasn bu yokla kkrtanlar ka
nuna gre cezalandrlr; dernekler, yetkili mahkemece
ve siyas partiler, Anayasa Mahkemesince temelli ka
patlr.
b) Dne
Dnee M A DMD EA D D B 20 - Herkes, dnce ve kanaat hr-
hrriyeti. riyetine sahiptir; dnce ve k a n a t l a r n sz, yaz.
resim ile veya baka yollarla tek bana veya toplu
olarak aklya bilir ve yayabilir.
Kimse, dnce ve kanaatlarn aklamaya zor
lanamaz.
V. Bilim ve M A D D E 21 Herkes, bilime ve sanat serbeste
sanat hr- renme ve retme, aklama, yayma ve bu alanlar-
riysti. da her trl aratrma hakkna sahiptir.
Eitim ve retim, Devletin gzetim ve denetimi
altnda serbesttir.
zel okullarn bal olduu esaslar, Devlet okul
lar ile eriilmek istenen seviyeye uygun alarak ka
nunla dzenlenir.
ada bilim ve eitim esaslarna aykr eitim
ve retim yerleri alamaz.
VI. Sasn ve M A D D E 22 Basn hrdr; sansr edilemez.
yaymla il- Devlet, basn ve haber alma hrriyetini salya-
giH hkm- cak tedbirleri alr.
ler. Basn ve haber alma hrriyeti, ancak mill gven-
a) Vasin hr- ligi veya genel .ahlk korumak, kiilerin haysiyet,
riyeti eref ve haklarna tecavz, su ilemeye kkrtmay
nlemek ve yarg grevinin amacna uygun olarak ye
rine getirilmesini salamak iin kanunla snrlana
bilir.
Yarg grevinin amacna aygun olarak yerine ge
tirilmesi iin, kanunla belirtilecek snrlar iinde h
kim tarafndan verilecek kararlar sakl olmak zere,
alaylar hakknda yayn yasa konamaz.
Trkiye'de yaymlanan gazete ve dergilerin top
latlmas, bu tedbirlerin uygulanacan kanunn
aka gsterdii sularn ilenmesi halinde ve ancak
hkim kararyla olabilir.
Trkiye'de yaymlanan gazete ve dergiler, ancak
57 nci maddede belirtilen fiillerden mahkum olma ha
linde mahkeme kararyla kapatlabilir.
b) GazeteS VO ve M A D D E 23 Gazete ve dergi karlmas, n-
dergi kar- ceden izin alma ve mal teminat yatrma artna bag-
ssaa hakk. lanamaz.
Gazete ve dergilerin karlmas, yaym, mal
kaynaklar ve gazetecilik meslei ile ilgili artlar ka
nunla dzenlenir. Kanun, haber, dnee ve kanaat-
larn serbeste yaymlanmasn engelleyii veya zorla
trc siyas, iktisad, m a l /eya teknik kaytlar ko-
yamaz
 teMMUZBl (Resm Gazete)
Gazete ve dergiler, Devletin ve dier kamu umu
kiilerinin veya bunlara bal kurumlarn ara ve
imknlarndan eitlik sasna gre faydalanr.
) Kitap ve bro- M A D D E 24 Kitap ve bror yaym izne bal !
v kar- tutulamaz; sansr edilemez.
ma hakk, Trkiye'de yaymlanan kitap ve brorler, 22 nci
maddenin I inci fkras hkmleri dnda, toplatla-
maz
i) Basn ara- M A D D E 25 Basmevi ve eklentileri ve basn
larmn ko aralar, su vastas olduu gerekesiyle de olsa,
runmas. zapt veya msadere edilemez veya iletilmekten alko
nulamaz.
a) Basn d M A D D E 28 Kiiler ve siyasi partiler, kamu
haberleme tzel kiileri elindeki basn d haberleme ve yayn
aralarn aralarndan faydalanma hakkna sahiptir. Bu fayda
dan fayda lanmann artlar ve uslleri, demokratik esaslara ve
lanma hakk. hakkaniyet llerine uygun olarak kanunla dzenle
nir. Kanun, halkn m aralarla haber almasn, d
nce ve kanaatlara ulamasn ve kamu oyunun ser
beste oluumunu kstekleyici kaytlamalar koyamaz.
f) Dzeltme M A D D E 27 Dzeltme ve cevap hakk, ancak
ve cevap kiilerin haysiyet ve ereflerine dokunulmas veya
hakk. kendileriyle ilgili geree aykr yaynlar yaplmas
hallerinde tannr ve kanunla dzenlenir.
Dzeltme ve cevap yaymlanmazsa, yaymlanma-
snn gerekip gerekmediine bakini tarafndan karar
verilir.
l l . Toplantt M A D D E 28 Herkes, nceden izin almakszn,
hak ve hr silhsz ve saldrsz toplanma veya gsteri yry
riyetleri. yapma Hakkna sahiptir
a) Toplant ve Bu hak, ancak kamu dzenini korumak iin ka
gsteri y nunla snrlanabilir.
ry
hakk.
b) Dernek kur- M A D D E 29 Herkes, nceden izin almakszn
ma hakk. dernek kurma hakkna sahiptir. Bu hak, ancak kamu
dzenim veya genel ahlk korumak iin kanunla snr
lanabilir.
III.
Haklarn M A D D E 30 Sululuu hakknda kuvvetli be
korunma- lirti bulunan kiiler, ancak kamay veya delillerin
ayla ilgili yok edilmesini veya deitirilmesini nlemek maksa
hkmler. dyla veya bunlar gibi tutuklamay zorunlu klan ve
a) Kii gven kanunla gsterilen dier hallerde hakim kararyla
lii. tutuklanabilir. Tutukluluun devamna karar verile
bilmesi ayn artlara baldr.
Yakalama, ancak sust halinde veya gecikme
sinde saknca bulunan hallerde yaplabilir; bunun art
larn kanun gsterir.
Yakalanan veya tutuklanan kimselere, yakalama
veya tutuklama sebeplerinin ve haklarndaki iddiala
rn yazl olarak hemen bildirilmesi gerekir.
Yakalanan veya tutuklanan kimse, tutulma ye
rine en yakn mahkemeye gnderilmesi iin gerekli
sre hari, yirmidrt saat iinde hkim nne ka
rlr ve bu sre getikten sonra hkim karar olmak
szn hrriyetinden yoksun klnamaz. Yakalanan veya
tutuklanan kimse, hkim nne karlnca durum he
men yaknlarna bildirilir.
Bu esaslar dnda ileme tbi tutulan kimselerin
urayacaklar her trl zararlar kanuna gre Dev
lete denir.
b) Hak arama M A D D E 31 Herkes, meru btn vasta ve
nrriyett. yollardan faydalanmak suretiyle yarg mercileri nn
de davac veya dvl olarak, iddia re savunma bak
lana sahiptir.
Hibir mahkeme, grev v yetkisi iindeki dva
-
ya bakmaktan kamama
o) Tabii yarg M A D D E 32 Hi kimse, tabu hakiminden ba
yolu. ka bir merci nne karlamaz.
Bir kimseyi tabi hkiminden baka bir mere
nne karma sonucunu douran yarg yetkisine sa-
Hip olaanst merciler kurulamaz.
Sahife: 4643
d) Cezalarn M A D D E 33 Kimse, ilendii zaman yrr
kanun ve lkte bulunan kanunun su saymad bir fiilinden, do
ahs olma lay cezalandrlamaz
s; zorla Cezalar ve ceza tedbirleri ancak kanunla konu
ma yasa. lur.
Kimseye, suu iledii zaman kanunda o su iim
konulmu olan cezadan daha ar bir ceza verilemez.
Kimse, kendisini veya kanunun gsterdii yakn
larn sulandrma sonucu douracak beyanda bulun
maya veya bu yolda delil gstermeye zorlanamaz.
Ceza sorumluluu ahsdir.
Genel msadere cezas konulamaz.
e) spat h a k k . M A D D E 34 Kamu grev ve hikmetinde bulu
nanlara kar, bu grev ve hizmetin yerine getirilme
siyle ilgili olarak yaplan isnatlardan dolay alan ha
karet dvalarnda, sank, isnadn doruluunu ispat
hakkna sahiptir. Bunun dndaki hallerde ispat iste
minin kabul, ancak isnat olunan fiilin doru olup
olmadnn anlalmasnda kamu yaran bulunmasna
veya ikyetinin ispata raz elmasna baldr.
NC BLM
S O S Y A L V E K T S A D H A K L A R V B DEVLER
M A D D E 35 Aile Trk toplumunun temelidir.
Ailenin korunmas Devlet ve dier kamu tzel kiileri, ailenin, ana
nn ve ocuun korunmas iin gerekli tedbirleri
alr ve tekilt kurar.
II. Mlkiyet M A D D E 36 Herkes, mlkiyet ve miras hakla
hakk. rna sahiptir.
a) Mlkiyete Bu haklar, ancak kamu yarar amacyla, kanunla
ait genel snrlanabilir.
kural. Mlkiyet hakknn kullanlmas toplumy a r a r n
aykr olamaz.
b) Toprak ml M A D D E 37 Devlet, topran verimli olarak
kiyeti. iletilmesini gerekletirmek ve topraksz olan veya
yeter topra bulunmyan iftiye toprak salamak
amalaryla gereken tedbirleri alr. Kanun, bu ama
larla, deiik tarm blgelerine ve eitlerine gre top
ran geniliini gsterebilir. Devlet, iftinin iletme
aralarna sahip elmasn kolaylatmr.
Toprak datm, ormanlarn klmesi veya di
er toprak servetlerinin azalmas sonucunu doura-
mas.
@) Kamula M A D D E 3t Devlet ve kamu tzel kiileri, ka
trma. mu yararnn gerektirdii hallerde, gerek karlkla
rn pein demek artyla, zel mlkiyette bulunan
tanmaz mallann, kanunda gsterilen esas ve usul
lere gre, tamamn veya bir ksmn kamulatrmaya
veya bunlar zerinde idari irtifaklar kurmaya yetki
lidir.
iftinin topraklandrlmas, ormanlarn devlet
letirilmesi, yeni orman yetitirilmesi ve iskn projele
rinin gerekletirilmesi amalaryla kamulatrlan
toprak bedellerinin deme ekli kanunla gsterilir.
Kanunun taksitle demeyi ngrd hallerde, deme
sresi on yl aamaz. Bu takdirde, taksitler eit ola
rak denir ve kanunla gsterilen faiz haddine bala
nr.
Kamulatrlan topraktan, o topra doruda
doruya ileten iftinin hakkaniyetli ller ersinde
geinebilmesi iin zarur olan ve kananla gsterilen
ksmnn ve kk iftinin kamulatrlan toprann
bedeli herhalde pein denir.
d) Devletle M A D D E 39 Kamu hizmeti nitelii tayan zel
tirme. teebbsler, kamu yararnn gerektirdii hallerde, ger
ek karl kanunda gsterilen ekilde denmek ar
tyla devletletirilebilir. Kanunun taklitle demeyi n
grd hallerde, deme sresi on yl aamaz ve tak
sitler eit olarak denir; bu taksitler, kanunla gats-
rilen faiz haddine balanr.
 Sahife: 4644 (Resm Gazete) 20 TEMMUZ

///. alma ve M A D D E 40 K ^ r k r s , dedii a>anda nbma VE -ikrenin., k'i.. ve erkek btn vatandalar 1

szleme szleme hmytk-ine sahiptir. zel tcrebl-sier k u r - mecburdir ve Devlet okullarnda paraszdr,
hrriyeti. m a k sebesttir. Devlet, madd imknlardan yoksun baarl
rencilerin, en yksek renim derecelerine kadar k
Kanun, b u hrriyetler^ nuesk kamu y s r a ' ' i sva%- -
malarm salama amacyla burslar ve baka yollarla
o y l a smrlaya'nilir. ;
gerekii yardmlar yapar.
Devlet, zel teebbslerin mill iktisadn gerekle- | Devlet, durumlar sebebiyle zel eitim ihtiyac
rlne ve sosyal amalara uygun yrmesini, gvenlik \ olanlar, topluma yararl klacak tedbirleri ahr.
ve kararllk iinde almasn souyacak tedVrJer'. l; Devlet, tarih ve kltr deeri olan ser ve amt-
taa korunmasn salar.

IT. ktlsaM V M A D D E 41 i k t i s a d i ve sosyal hay:.t. ?..\ete,

?.d.lefa, j IX. Kooperatif M A D D E E l Devlet, kooperatifilii gelime
sosyal haya- t aam ahma asasna ve herkes iin insanlk haysiye
m alma haysly*- i ilii geli sini salyacak tedbirleri alr.
tn ix9iti, tine yarar bir yaay seviyesi salanmas amacna [
Maianmas amacna tirme.
gre dzenlenir. i X. Tarmn ve M A D D E 52 Devlet, halkn gerei gibi feesIea-_
iftinin ko meini, tarmsal retimin toplumun yararna u y g u n '
ktisad, sosyal ve kltrel kalknmay demok runmas. olarak artrlmasn salamak, topran kaybolma sim
r a t i k yollarla gerekletirmek; b u maksa-la, mill nlemek, tarm rnlerini ve tarmla uraanU.na
tasarrufu artrmak, yatrmlar toplum yararnn emeini deerlendirmek iin gereken tedbirleri alr.
gerektirdii nceliklere yneltmek ve kalknma
XI. Devletin ik M A D D E 53 Devlet, bu Blmde belirtile ik-
plnlarn y a p m a k Devletin devidir.
tisad ve sos tisad ve sosyal amalara ulama devlerini, ancak
V. alna ile M A D D E 42 alma herkesin hakk ve de yal devleri iktisad gelime ile mal kaynaklarnn yeterlii l
ilgili hkm vidir. nin snr. snde yerine getirir.
ler. Devlet, alanlarn insanca yaamas ve a?-
a) alma hak ma hayatnn kararllk iinde gelimesi iin. sos
DRDNC BLM
k ve devi. yal, iktisad ve mal tedbirlerle alanlar k o r u r ve
almay destekler; isizlii nleyici tedbirleri alr.
A n g a r y a yasaktr. SYAS HAKLAR VE DEVLER

Memleket ihtiyalarnn zorunlu kld alanlar

I. Vatmdnshk. M A D D E 54 Trk D e v l e t i n * vatandalk ba
da vatandalk devi nitelii alan beden veya f i k i r
ile bal olan herkes Trktr.
almalarnn ekii ve artlar, demokratik esaslara
Trk babann veya Trk anann ocuu Trktr.
uygun olarak kanunla dzenlenir.
Yabanc babadan ve Trk anada olan ocuu, vatan
b) alma M A D D E 43 Kimse, yana, gcne ve cinsi dalk durumu k a n u n l a dzenlenir.
artlan yetine uygun olmyan bir ite altmlarnpz. Vatandalk, kanunun gsterdii artlarla k a z a
ocuklar, genler ve kadnlar, ahma artlar nlr ve ancak kanunda belirtilen hallerde kaybedilir.
bakmndan zel olarak korunur.
Hibir Trk, vatana ballkla badamyaa b i r .
c) Dinlenme M A D D E 44 H e r alan dinlenme hakkna eylemde bulunmadka, vatandalktan karlamaz.
hakk. sahiptir. Vatandalktan karma i l a i l g i l i k a r a r ve ilem
cretli hafta ve b a y r a m t a t i l i ve cretli yllk lere kar yarg yolu kapatlamaz.
i z i n hakk kanunla dzenlenir. M A D D E 55 Vatandalar, kanunda gsteril
II. Seme ve se
d) crette ada M A D D E 45 Devlet, alanlarn, yapaklar ilme hakk. artlara uygun olarak, sem ve seilme hakkna sa
let salan ie uygun ve insanlk haysiyetine yarar bir yaay hiptir.
mas. seviyesi salamalarna elverili adaletli b i r cret el Seimler, serbest, eit, giJtll, tek dereceli go*l
de etmeleri iin gerekli tedbirleri alr. oy, ak saym ve dkm esaslarna gre yaplr.
o) Sendika k u r M A D D E 46 alanlar ve iverenler, nce III. Siyas parti M A D D E 56 Vatandalar, siyas p a r t i k u r m a
m a hakk. den izin almakszn, sendikalar ve sendika b i r l i k l e r i lerle ilgili ve uslne gre partilere g i r m e v kma slekma
k u r m a , bunlara serbeste ye olma ve yelikten hkmler. sahiptir.
ayrlma hakkna sahiptirler. a) P a r t i k u r m a Siyas partiler, nceden zin almadan kurulur ve
i nitelii tamyan k a m u hizmeti grevlileri hakk ve par serbeste faaliyette bulunurlar.
nin b u alandaki haklar k a n u n l a dzenlenir. tilerin siyas Siyas partiler, ister i k t i d a r d a ister muhalefette
Sendika ve sendika b i r l i k l e r i n i n tzkleri, y hayattaki' olsunlar, demokratik siyas hayat vazgeilmez u n
netim ve ileyileri demokratik esaslara aykr olamaz. yeri. surlardr.

M A D D E 47 iler, iverenlerle olan mna b) P a r t i l e r i n M A D D E 57 Siyas partilerin tzkleri, prog

f) Toplu szle
uyacaklar ramlar ve faaliyetleri, insan hak ve hrriyetlerine da
me ve grev sebetlerinde, iktisad ve sosyal durumlarn korumak
veya dzeltmek amaeyia toplu szleme ve grev esaslar. yanan demokratik ve lik Cumhuriyet ilkelerine ve
hakk.
haklarna sahiptirler. Devletin lkesi ve milletiyle blnmezlii temel hk
Grev hakknn kullanlmas ve istisnalar ve mne uygun olmak zorundadr. B u n l a r a uymyan par
iverenlerin haklar k a n u n l a dzenlenir. tiler temelli kapatlr.
Siyas partiler, gelir kaynaklar ve giderleri hak
VI. Sosyal g- M A D D E 45 Herkes, sosyal gvenlik hakk
knda A n a y a s a Mahkemesine hesap verirler.
vmiHk. na sahiptir. B u hakk salamak iin sosyal sigortalar
ve sosyal yardm tekilt k u r m a k ve k u r d u r m a k Dev P a r t i l e r i n i almalar, faaliyetleri, Anayasa
leti devlerindendir. Mahkemesine ne suretle hesap verecekleri ve bu Mah-
kemec mal denetimlerinin nasl yaplaca, demok
V I I . Salk huk- M A D D E 49 Devlet, herkesin beden ve ruh r a s i esaslarna uygun olarak k a n u n l a dzenlenir.
kt. sal iinde y-yabilmesini ve tbb bakm grme Siyas partilerin kapatlmas hakkndaki dvala
sini salamakla devlidir. ra A n a y a s a Mahkemesinde baklr ve k a p a t m a k a
Devlet, yoksul veya dar gelirli ailelerim salk rar ancak b u Mahkemece verilir.
artlarna uygun konut ihtiyalarn karlayc tedbir M A D D E 58 H e r Trk, kamu hizmetlerine gir
IT. Kamu hiz
lri alr. metlerin* me hakkna sahiptir.
VIII. renimin M A D D E 50 Halkn renim ve eitim ihtl- girme hakk. H z m e t e alnmada, devin gerektirdii nitelikler
:

salanmas, yalarm salama Devletin bata gelen devlerinden- a) Hizmete den baka hibir ayrm gzetilemez.
dlr. girme.

TEMMUZ 1961
M a l bildiri M A D D E 59 - - Kamu hikmetine girenlerin mal
mi. bildirmininde bulunmalar k a n u n l a dzenlenir. T a s a m a
ve yrtme organlarmda grev alanlar, bundan istis
na edileni
edilimez.
ea.
V. Mill Savun M A D D E 60 Y u r t savunmasna katlma, her
m a hak V B Trkn hakk ve devidir. B u dev ve askerlik vk-
devi. m kanunla dzenlenir.
V I . V e r g i devi. M A D D E 61 Herkes, k a m u giderlerini kar
lamak zere, m a l ! gcne gre, vergi demekle y
kmldr.
V e r g i , resim ve harlar ve benseri mal ykm
ler ancak kanunla konulur.
VII. Dileke M A D D E 62 Vatandalar, kendileriyle veya
hakkt. k a m u ile ilgili dilek ve ikyetleri hakknda, t e k ba
larna v e y a topluca, y e t k i l i m a k a m l a r a v e Trkiye
Byk M i l l e t Meclisine yaz ile bavurma hakkna sa
hiptir.
Kendileriyle ilgili bavurmalarn sonucu, dileke
sahiplerine yazl olarak bildirilir.
NC KISIM
CUMHURYETN T E M E L KURULUU
B R N C t BLM
YASAMA
A) TRKYE BYK MLLET MECLS
I. T. B . M . M . M A D D E 63 Trkiye Byk Millet Meclisi,
nin k u r u l u Millet Meclisi ve Cumhuriyet Senatosundan kuruludur.
u. Meclisler, A n a y a s a d a gsterilen hallerde birlikte
toplanr.
II. T. B . M . M . M A D D E 64 K a n u n k o y m a k , deitirmek ve
nin grev ve kaldrmak, Devletin bte ve kesin hesap kanun tasa
yetkileri. rlarn grmek ve kabul etmek, p a r a baslmasna,
a) Genel c i f rak. genel ve zel af ilnna, mahkemelerce verilip kesin
leen lm cezalarnn yerine getirilmesine k a r a r ver
mek, Trkiye Byk M i l l e t Meclisinin yctkilerinden-
dir.
b) Milletleraras
MADDE 65 Trkiye C u m h u r i y e t i adna y a
andiamalar banc Devletleri ve milletleraras k u r u l l a r l a yapla
uygun bulma cak andlamalarn n onaylanmas, Trkiye Byk Millet
Meclisinin onaylamay b i r kanunla uygun bulmasna
baldr.
ktisad, ticar veya t e k n i k mnasebetleri dzen-
liyen ve sresi b i r yl a amyan andlamalar, Devlet
maliyesi bakmndan b i r yklenme gerektirmemek,
kii hllerine ve Trklerin yabanc memleketlerdeki
mlkiyet haklarna dokunmamak artyla, yaynlan
ma ile yrrle konabilir. B u takdirde, bu andla
malar, yaymlarndan bahyarak i k i ay iinde Trkiye
Byk Millet Meclisinin bilgisine sunulur.
Milletleraras b i r andlamaya dayanan uygulama
andlamalar ile kanunun verdii yetkiye dayanlarak
yaplan iktisad, ticar, t e k n i k veya idar antlamala
rn Trkiye Byk Millet Meclisince u y g u n bulunmas
zorunluu yoktur; ancak, bu fkraya gre yaplan i k
tisad, ticar veya zel kiilerin haklarn ilgilendiren
andlamalar, yaymlanmadan yrrle konulamaz.
Trk kanunlarna deiiklik getiren her trl
andlamalann yaplmasnda 1 i n c i fkra hkm uygu
lanr.
Uslne gre yrrle konulmu milletleraras
andlamalar k a n u n hkmndedir. B u n l a r hakknda 149
uncu V-J 151 i n c i maddeler gereince A n a y a s a M a h
kemesine bavurulamaz.
&) Silhl kuvvet M A D D E 66 Milletleraras hukukun meru
kullanlmaz sayd hallerde sava h a l i ilnna ve Trkiye'nin Ta
sna izin ver- raf olduu milletleraras andlamalarin veya illet
lere las nezaket kurallarnn gerektirdii haller dm-
de. Trk Silhl K u v v e t l e r i n i n yabanc lkelere gnde-
Sahife: 4645
(Resm Gazete)
rilmasine veya yabanc silhl kuvvetlerin Trkiye'de
bulunmasna i z i n verme yetkisi Trkiye Byk M i l l e t
Meclisinindir.
B u izim iin, Meclisler, birlikte toplanarak k a r a r
verirler.
III. M i l l e t M e c - M A D D E 67. M i l l e t Meclisi, genel o y l a seilen
lisi. drtyzelli milletvekilinden kuruludur.
a) Kurulu.
fe) M i l l e t v e k i l i M A D D E 68 Otuz yan dolduran her Trk
seilme ya- milletvekili seilebilir.
tseliJrL Trke okuyup yazma bilmiyenler, kstllar, y
kml olmasna ve muaf bulunmamasna ramen m u
vazzaf a s k e r l i k hizmetini yapmyanlar veya yapm
saylmyanlar ve k a m u hizmetlerinden yasakllar i l e
ar hapis cezasm gerektiren b i r sutan dolay kesin
olarak hkm giymi olanlar ve - t a k s i r l i sular h a
ri olmak zere - be yldan f a z l a hapis cezasiyle veya
zimmet, ihtilas, irtikp, rvet, hrszlk, dolandrclk,
sahtecilik, inanc ktye kullanma, dolanl ifls gibi
yz kzartc sulardan biriyle kesin olarak hkm
giymi olanlar, a f f a uram olsalar d a , milletvekili
seilemezler.
A d a y olmak, memurluktan ekilme artna ba
lanamaz. Seim gvenlii bakmndan hangi memur
larn ne gibi artlarla aday olabilecekleri kanunla d
zenlenir.
Hkimler le subay, asker memur ve astsubay
lar, mesleklerinden ekilmedike, aday olamazlar ve
seilemezler.
c) Millet M e c - M A D D E 69 M i l l e t Meclisi seimleri drt ylda
lsin in seim b i r yaplr.
dnemi. Meclis, bu sre dolmadan seimin yenilenmesine
k a r a r verebilir. Sresi biten milletvekili yeniden sei
lebilir.
Yenilenmesine k a r a r verilen Meclisin yetkileri,
yeni Meclisin seilmesine kadar srer.
IV. Cumhuriyet M A D D E 70 Cumhuriyet Senatosu, genel oyla
Senatosu. seilen yzelli ye ile Cumhurbakannca seilen onbe
a) Kurulu. yeden kuruludur.
13 Aralk 1960 t a r i h l i ve 157 sayl K a n u n u n a l
tnda adlar bulunan Mill B i r l i k K o m i t e s i Bakan ve
yeleri i l e eski Cumhurbakanlar, ya kayd gzetil
meksizin, Cumhuriyet Senatosunun tabi yesidirler.
T a b i i yeler, Cumhuriyet Senatosunun dier yelerinin
tbi olduklar hkmlere tabidirler. A n c a k , haklarnda,
bu Anayasann 73 nc maddesinin 1 inci ve 2 nci fk
ralar ve 10 uncu geici maddesinin 1 inci fkras h
kmleri uygulanmaz. Tabi ye olarak Cumhuriyet
Senatosuna katldktan sonra b i r siyas partiye g i
renlerin tabi yelik sfat, partiye girilerinden
sonraki i l k Cumhuriyet Senatosu yelii seimi t a
rihinde sona erer.
b) Cumhuriyet M A D D E 71 M i l l e t Meclisi seimlerinde se-
Senatosuna men olan her Trk, Cumhuriyet Senatosu seimiria-
ye seme de de ayn artlarla oy kullanr,
hakk.
c) Cumhuriyet M A D D E 72 Krk yan doldurmu ve yksek
Senatosu renim yapm bulunan ve milletvekili seilmeye en
yeliine se gel b i r durumu olmyan her Trk, Cumhuriyet Sena
ilme yeter tosuna ye seilebilir.
lii. Cumhurbakannca seilecek yeler, eitli alan
larda sekin hizmetleriyle tannm ve krk yam b i
tirmi kimselerden olur. B u n l a r d a n n az onu bam
szlar arasndan seilir.
d) C u m h u r i y e t M A D D E 73 Cumhuriyet Senatosu yeliinin
Senatosu snesi alt yldr. Sresi biten yeler yeniden seilebi
yeliinim lir.
sreni.
Cumhuriyet Senatosunun genel oyla ve Cumhur
bakannca seilen tiyelariain te biri her i k i ylda
bir yenilenir
Sahife: 4546
Cumhurbakannca seilen yelerin sresi biter
(Resmi Gazete)
veya bu yeliklerde herhangi bir sebeple boalma
olursa, Cumhurbakan, bir ay iinde yeni yeleri se-
er.
Boalan bir yelie seilen kimse, yerine seildii
yenin sresini tamamlar.
V . T. B. M . M . M A D D E 74 Sava sebebiyle yeni seimlerin
sicimlerinin yaplmasna mkan grlmezse, seimler kanunla bir
geriye bra- yl geriye braklabilir.
ktlmam ve Meclislerin ara seimleri her i k i ylda bir Cum
ara seim huriyet Senatosu seimiyle birlikte yaplr.
leri. Millet Meclisi genel seimlerine bir yl kala ara
seimi yaplmaz.
VI. Seimlerin M A D D E 75 Seimler yarg organlarnn ge
genel yne- nel ynetim ve denetimi altnda yaplr. Seimlerin
tim ve dene balamasndan bitimine kadar, seimin dzen iinde
timi. ynetimi ve drstl ile ilgili btn ilemleri yap
ma ve yaptrma, seim sresince ve seimden sonra
seim konularyla. lgili btn yolsuzluklar, ikayet
ve tirazlar inceleme ve kesin karara balama ve Tr
kiye Byk Millet Meclisi yelerinin seim tutanak
larn kabul etme grevi Yksek Seim Kurulunun
dur.
Yksek Seim Kurulunun ve dier seim kurulla-
rnn grev ve yetkileri kanunla dzenlenir.
Yksek Seim Kurulu, yedi asl ve drt yedek
yeden kuruludur. yelerin alts Yargtay, bei Da
ntay genel kurullarnca kendi yeleri arasndan ye
tamsaylarnn salt ounluunun gizli oyu le seilir
Bu yeler salt ounluk ve gizli oyla aralarndan bir
Bakan ve bir Bakanvekili seerler.
Yksek Seim Kuruluna Yargtay ve Dantay-
dan seilmi yeler arasndan adekme ile ikier ye
dek ye ayrlr. Yksek Seim Kurulu Bakan ve Ba
kanveklli adekmeye girmezler.
B) MECLSLERE AT MTEREK HKMLER
I. T. 8. M . M . M A D D E 78 Trkiye Byk Millet Meclisi
yeliiyle i l yeleri, seildikleri blgeyi veya kendilerini seenleri
gili hkm deil, btn Milleti temsil ederler,
ler.
a) Milletin tem
sili.
b) Andime. M A D D E 77 Trkiye Byk Millet Meclisi
yeleri, grevlerine balarken yle and ierler :
Devletin bamszlm, vatann ve milletin b II. T. B . M . M .
tnln koruyacama; Milletin kaytsz artsz
egemenliine, demokratik ve laik Cumhuriyet ilkele
rine bal kalacama ve halkn mutluluu iin al
acama namusum zerini sz veririm.
e) yelikle ba- M A D D E 78 i k i Meclis yelii bir kiide bir-
damyan i- leemez.
ler. Trkiye Byk Millet Meclisi yeleri, Devlet ve
dier kamu tzel kiilerinde ve bunlara bal kuru
lularda, Devletin veya dier kamu tzel kiilerinin
dorudan doruya veya dolaysiyle katld teebbs
ve ortaklklarda, kamu yararna alan derneklerden
zel gelir kaynaklar ve zel mkanlar kanunla sa
lanm olanlarn ynetim kurullarnda ve baka ile
rinde grev alamazlar ve bunlarn herhangi bir yk
lenme iini dorudan doruya veya dolaysiyle kabul
edemezler.
Trkiye Byk Millet Meclisi yeleri, yrtme
organnn teklif, inha, atama veya onamasna bal
resmi veya zel herhangi bir le grevlendirilemezler
B i r yenin belli konuda ve att ay amamak zere
Bakanlar Kurulunca verilecek geici bir grevi kabl
edebilmesi, kendi Meclisinin kararma baldr.
Trkiye Byk Millet Meclisi yelii ile badaa-
n y a n dier grev ve ilem kanunla gsterilir.
20 TEMMUZ 1961
d) Yasama do M A D D E 79 Trkiye Byk Millet Meclisi
kunulmazl yeleri, Meclis almalarndaki oy ve szlerinden. Mec
. liste ileri srdkleri dncelerden ve bunlar Meclis
dnda tekrarlamak ve aa vurmaktan sorumlu tu
tulamazlar.
Seimden nce veya sonra bir su iledii ileri
srlen bir Meclis yesi, kendi Meclisinin karar olma
dka tutulamaz, sorguya ekilemez, tutuklanamaz ve
yarglanamaz. Ar cezay gerektiren sust hali bu
hkmn dndadr; ancak, bu halde, yetkili makam,
durumu hemen ve dorudan doruya yenin Meclisine
bildirmek zorundadr
B i r Meclis yesi hakknda seiminden nce veya
sonra verilmi bir ceza hkmnn yerine getirilmesi,
yelik sfatnn sona ermesine braklr. yelik sre
since zamanam lemez.
Tekrar seilen Meclis yesi hakkndaki takibat,
kendi Meclisinin yeniden dokunulmazlm kaldrma
sna baldr.
Meclislerdeki siyasi parti gruplarnca, yasama
dokunulmazl ile ilgili grme yaplamaz ve karar
alnamaz.
e) yeliin M A D D E 80 Trkiye Byk Millet Meclisi
dmesi. yelii, bir yenin ye seilmeye engel bir sutan
dolay kesin olarak hkm giymesi, ekilmesi, kst
lanmas, yelikle badamyan bir hizmet kabul et
mesi veya Meclis almalarna zinsiz veya zrsz
ve aralksz olarak bir ay katlmamas yznden ye
liinin dtnn kendi Meclisince karara balan
mas hallerinde sona erer.
f) iptal stemi. M A D D E 81 Tasama dokunulmazlnn kal
drlmasna veya yeliin dtne Meclise karar
verilmesi hallerinde, karar tarihinden balyarak bir
hafta iinde, ilgili ye veya Trkiye Byk Millet Mec
lisi yelerinden herhangi biri, bu kararn, Anayasa ve
ya itzk hkmlerine aykrl iddiasiyle iptali iin
Anayasa Mahkemesine bavurabilir. Anayasa Mahke
mesi, iptal istemini onbe gn iinde karara balar.
g) denek ve M A D D E 82 Trkiye Byk Millet Meclisi ye
yolluklar. lerinin denek ve yolluklar kanunla dzenlenir. de
nein aylk tutar birinci derecedeki Devlet memuru
nun aylm; yolluk da denein yarsn aamaz.
denek ve yolluklarn en ok ayl nceden
denebilir.
Trkiye Byk Millet Meclisi yelerinin aylk ve
deneklerine her ne suretle olursa olsun yaplacak zam
ve ilveler, ancak bu zam ve ilveleri takibeden mil
letvekilleri genel seiminden sonra uygulanr.
M A D D E 83 Trkiye Byk Millet Meclisi,
nin faaliye- her yl Kasm aynn ilk gn kendiliinden toplanr.
tiyle ilgili Trkiye Byk Millet Meclisi ylda en ok be
hkmler. ay tatil yapabilir. Meclisler ayn zamanda tatile gi
rerler.
a) Toplanma ve Trkiye Byk Millet Meclisi, araverme veya ta
tatil til Birasnda, dorudan doruya veya Bakanlar Kuru
lunun istemi zerine, Cumhurbakannca toplantya
arlr. Meclis Bakanlar da, kendi Meclislerini do
rudan doruya veya yelerinin bete birinin istemi
zerine toplantya arrlar.
Meclislerden biri toplantya arlnca, dieri
kendiliinden toplanr.
Araverme veya tatil srasnda toplantya arlan
Meclisler, nce, bu toplanty gerektiren konu zerinde
grme yaparlar.
b) Bakanlk M A D D E 84 Meclislerin Bakanlk Divanlar, e
Divan. Meclisteki siyasi parti gruplarnn kuvvetleri lsnde
Divana katlmalarn Balyacak ekilde kurulur.
Millet Meclisi ve Cumhuriyet Senatosu Bakan
lar, kendi Meclislerince ye tamsaysnn te i k i o
unluu ve gizli oy ile ikier yl iin seilirler; lk iki
oylamada bu ounluk salanamazsa, salt ounlukla
yetinilir. Meclis Bakanlklar iin Meclisteki siyasi
parti gruplar aday gsteremezler.
20 TEMMUZ 1961 (Resmi Gazete)
Bakanlar ve Bakanvekilleri, yesi bulunduklar
siyasi partilerin veya siyasi parti gruplarnn Trkiye
Byk Millet Meclisinin iinde veya dndaki faali
yetlerine ve grevlerinin yerine getirilmesini gerekti
ren haller dnda, Meclis tartmalarna katlamazlar,
Bakan oy kullanamaz.
Trkiye Byk Millet Meclisinin birleik toplan
tlarnda Bakanlk Divan, Millet Meclisi , Bakanlk
Divandr
c) tzk, si M A D D E 85 Trkiye Byk Millet Meclisi ve
yasi parti Meclisler, almalarm, kendi yaptklar tzklerin
gruplar va hkmlerine gre yrtrler.
kolluk ileri tzk hkmleri siyasi parti gruplarnn, Mec
lislerin btn faaliyetlerine kuvvetleri orannda katl
malarn salyacak yolda dzenlenir. Siyas parti
gruplar, en as on yeden meydana gelir.
Meclisler, kendi kolluk ilerini Bakanlar eliyle
dzenler ve yrtrler..
e) Toplant ve M A D D E 86 Her Meclis, ye tamsaysnn sal
karar yeter ounluuyla toplanr ve Anayasada bakaca hkm
says yoksa, toplantya katlanlarn salt ounluuyla karat
verir.
Trkiye Byk Millet Meclisinde toplant yeter
says, her i k i Meclis ye tamsays toplamnn salt
ounluudur.
e) Grmele M A D D E 87 Meclis grmeleri aktr ve il-
rin akl gili Meclisin tutanak dergisinde tam olarak yaynlana
ve yaynlan Meclisler, tzk hkmlerine uygun olarak ka
mas. pal oturumlar yapabilir; bu otuzumlardaki grme'
lerin yaym ilgili Meclisin kararna baldr.
Meclislerdeki ak grmelerin her trl vasta
ile yavuzu nlenemez.
III. T. B . M . M . M A D D E 88 Soru, genel grme, Meclis so
nn denetim ruturmas ve Meclis aratrmas her i k i Meclisin yet-
yollan. kilerindendir.
a; Genel ola Meclis aratrmas, belli bir konuda bilgi edinil
rak. mek iin yaplan incelemeden ibarettir.
b) Gensoru. M A D D E 89 Gensoru yetkisi yalnz Millet
Meclisinindir.
Milletvekillerince veya bir siyas parti grupunca
verilen gensoru nergesinin gndeme alnp alnmya-
ca, veriliinden sonraki ilk birleimde grlr. Bu
grmede, ancak nerge sahibi veya nerge sahiple
rinden bin, siyas parti gruplar adna birer milletve-
kili, Bakanlar Kurulu adna Babakan veya bir Bakan
konuabilir.
Gndeme sima karan ile birlikte gensorunun g
rlme gn de belli edilir.
Gensorunun grlmesi, gndeme alma karan
tarihinden balyarak i k i gn gemedike yaplamaz
ve yedi gnden sonraya braklamaz.
Gensoru grmeleri srasnda yelerin verecek
leri gerekeli gvensizlik nergeleri veya Bakanlar
Kurulunun gven istei, bir tam gn getikten sonra
oylanr.
Bakanlar Kurulunun veya bir Bakann drle
bilmesi ye tamsaysnn salt ounluuyla olur,
c) Meclis soru- M A D D E 00 Bcbakan veya Bakanlar hak-
turmas. knda yaplacak soruturma istemleri, Trkiye Byk
Millet Meclisinin birleik toplantsnda grlr ve
karara balanr.
Soruturma, her i k i Meclisten eit sayda sei
lecek yelerden kurulu komisyonca yrtlr.
Yce Divana sevk hususundaki karar birleik top
lantda verilir.
Meclislerdeki siyas parti gruplarnda, Meclis so
ruturmas ile ilgili grme yaplamaz ve karar al
namaz.
Sahife: 4647
C) K A N U N L A R I N YAPILMASI
i . Genel kural- M A D D E 91 Kanun teklif etmeye, Bakanlar
lar. Kurulu ve Trkiye Byk Millet Meclisi yeleri yetki-
a) Kanun teklif lidirler.
etme yetkisi yeler, kendi tekliflerini her i k i Meclisin ilgili
komisyonlarnda savunabilirler.
b) Kanunlarn MADDE 02 Kanun tasan ve teklifleri nce
grlmesi Millet Meclisinde grlr.
ve kabul. Millet Meclisinde kabul, deitirilerek kabul veya
reddedilen tasan ve teklifler Cumhuriyet Senatosuna
gnderilir.
Millet Meclisinde kabl edilen metin, Cumhuriyet
Senatosunca deiiklik yaplmadan kabul edilirse, bu
metin kanunlar.
Cumhuriyet Senatosu, kendisine gelen metni de
itirerek kabul ederse, Millet Meclisinin bu deiiklii
benimsemesi halinde metin kanunlar.
Millet Meclisi, Cumhuriyet Senatosundan gelen
metni benimsemezse, her iki Meclisin ilgili komisyon-
lanndan seilecek eit saydaki yelerden bir karma ko-
misyon kurulur. Bu komisyonun hazrlad metin Mil
let Meclisine sunulur. Millet Meclisi, karma komis
yonca veya Cumhuriyet Senatosunca veya daha nce
kendisince hazrlanm olan metinlerden birini olduu
gibi kabul etmek zorundadr. Cumhuriyet Senatosunda
ye tamsaysnn salt ounluu le kabul edilmi olan
madde deiikliklerinde, Millet Meclisinin kendi ilk
metnim benimsemesi iin, ye tamsaysnn salt o
unluunun oyu gereklidir. Bu halde ak oya bavu
rulur.
Millet Meclisinin reddettii bir tasar veya teklif,
Cumhuriyet Senatosunca da reddedilirse, der.
Millet Meclisinin reddettii bir tasar veya teklif,
Cumhuriyet Senatosunca olduu gibi veya deitiri
lerek kabul edilirse, Millet Meclisi, Cumhuriyet Sena
tosunun kabul ettii metni yeniden grr. Cumhu
riyet Senatosunun metni Millet Meclisince benimse
nirse, kanunlar; reddedilirse, tasan veya teklif d
er; Cumhuriyet Senatosundan gelen metin Millet
Meclisince deitirilerek kabul edilirse, 5 inci fkra h
kmleri uygulanr.
Cumhuriyet Senatosunca ye tamsaysnn salt
ounluu ile tm reddedilen bir metnin Millet Mec-
lisi tarafndan kabul iin, ye tamsaysnn salt o
unluunun oyu lzmdr. Bu halde ak oya bavu
rulur.
Cumhuriyet Senatosunca ye tamsaysnn te
i k i ounluu ile tm reddedilen bir metnin kanunla-
abilmesi, Millet Meclisi tarafndan ye tamsaysnn
te ki ounluu ile kabul edilmesine baldr. Bu
halde ak oya bavurulur..
Cumhuriyet Senatosu, kendisine gnderilen bir
metni, Millet Meclisi komisyonlarnda ve genel kuru
lundaki grme sresini amyan bir sre iinde ka
rara balar; bu sre ay geemez ve ivedilik halle
rinde onbe gnden, ivedi olmyan hallerde bir aydan
ksa olamaz. Bu sreler iinde karara baglanmyan
metinler, Cumhuriyet Senatosunca, Millet Meclisinden
gelen ekliyle kabul edilmi saylr. Bu fkrada belirti
len sreler Meclislerint t i l idevamnc ilemez.
Yasama Meclislerinin ve mahall idarelerin se
imleri ve siyas partilerle ilgili tasan ve tekliflerin
kabul veya reddinde yukardaki fkralar hkmleri uy
gulanr. Ancak, karma komisyon kurulmasn gerek
tiren hallerde, karma komisyonun raporu, Trkiye
Byk Millet Meclisinin birleik toplantsnda gr
lr ve karara balanr; Trkiye Byk Millet Meclisi
nin birleik toplantsnda Millet Meclisinin ilk met
ninin kabl iin ye tamsaysnn salt oulugunun
lazmdr. 8 nci ve 9 uncu fkralar
oyu lazmdr. fkralar bkmleri
hkmleri sak-
ldr.r..
Sahife: 4648
c) Kanunlarn Madde 93 Cumhur bakan, Turkye .buyur.
Curahurba- Millet Meclisince kabul edilen kanunlar on gn iinde
kannca y a - yaynlar; uygun bulmad kanunu bir daha gr-
yarlanmas, glmek zere, bu hususta gsterdii gereke le bir
likte, ayn sre iinde Trkiye Byk Millet Meclisine
geri gnderir. Bte kanunlar ve A n a y a s a b u hkmn
dndadr. Trkiye Byk M i l l e t Meclisi, geri gnde
rilen , kanunu yine kabul ederse, kanun Cumhurba
kannca yaynlanr
II. Btenin g- M A D D E 94 (Genel ve k a t m a bte tasarlar
rlmesi ve ile mill bte tahminlerini gsteren rapor, mal yl-
kabl; gi- bandan en az ay nce, B a k a n l a r Kurulu tarafn-
der artrc dan, Trkiye Byk M i l l e t Meclisine sunulur.
ve gelir azal- B u tasarlar ve rapor, otuzbe milletvekiliyle ort-
tc teklifler, be Cumhuriyet Senatosu yesinden k u r u l u bir karma
komisyona verilir. B u komisyonun kuruluunda, i k i -
dar grupuna veya gruplarna en az otuz ye verilmek
artyla, siyas parti gruplarnn ve bamszlarn oran
larna gre temsili gznnde tutulur.
K a r m a komisyonun en ok sekiz hafta iinde k a
bul edecei metin, nce Cumhuriyet Senatosunda g
rlr ve en ge on gn iinde k a r a r a balanr.
Cumhuriyet Senatosunca kabul edilen metin, en
ge bir hafta iinde yeniden grlmek zere, k a r m a
komisyona verilir. K a r m a komisyonun kabul ettii
son metin Millet Meclisinde grlr ve mal ylba
na kadar k a r a r a balanr.
Trkiye Byk Millet Meclisi yeleri, Meclisle
rinin genel kurullarnda. Bakanlk ve daire btele
riyle k a t m a bteler hakkndaki dncelerini, her
btenin tm zerindeki grmeler srasnda ak
l a r l a r ; blmler ve deiiklik nergeleri, zerlerinde
ayrca grme yaplmakszn okunur ve oya konur.
Trkiye Byk M i l l e t Meclisi yeleri, bte ka
nunu tasarlarnn genel kurullarda grlmesi sra
snda gider artrc veya belli gelirleri azaltc teklifler
yapamazlar.
K N C BLM
YRTME
A) CUMHURBAKANI
J. Seimi ve ta- M A D D E 95 Cumhurbakan, Trkiye Byk
rafszl. Millet Meclisince, krk yan doldurmu ve yksek
renim yapm kendi yeleri arasndan, ye tamsay
snn te i k i ounluu ile ve gizli oyla yedi yllk bir
sre iin seilir; i l k i k i oylamada bu ounluk sala
namazsa, salt ounlukla yetinilir.
B i r kimse a r k a a r k a y a i k i defa Cumhurbakan
seilemez.
Cumhurbakan seilenin partisi ile iliii kesilir
vc Trkiye Byk Millet Meclisi yelii sfat sona
erer.
II. And imesi. M A D D E 96 Cumhurbakan, grevine balar
ken Trkiye Byk M i l l e t M e c l i s i nnde yle and
ier :
Cumhurbakan sfatiyle, Trk Devletinin ba
mszlna, vatann ve M i l l e t i n btnlne
ynelecek her tehlikeye kar koyacama; M i l
letin kaytsz artsz egemenliini ve Anayasay
sayacama ve savunacama; nsan haklarna
dayanan demokrasi ve hukuk devleti ilkelerinden
ve tarafszlktan ayrlmyacama; Trkiye
Cumhuriyetinin an ve erefini koruyup ycelt
mek ve zerime aldm grevi yerine getirmek
iin btn gcmle ve varlmla alacama
namusum zerine sz veririm.
f/J. Grev ve M A D D E 97 Cumhurbakan Devletin b a d r .
yetkileri. B u sfatla, Trkiye Cumhuriyetini ve Milletin birliini
DE
temsil eden
(Resmi Gazete) 20 TEMMUZ 1961
Cumhurbakan, gerekli grdke, B a k a n l a r
ruluna bakanlk eder; yabanc Devletlere Trk Dev
letnin temsilcilerini gnderir ve Trkiyeye gnderilen
yabanc Devlet temsilcilerim kabul eder; milletleraras
andlamalan onaylar ve yaynlar; srekli hastalk, sa
katlk ve kocama sebebiyle belirli kiilerin cezalarm
hafifletebilir veya kaldrabilir.
IV. Sorumsuz- M A D D E 98 Cumhurbakan, greviyle ilgili
luu. ilemlerinden sorumlu deildir.
Cumhurbakannn btn kararlar, Babakan ve
i l g i l i B a k a n l a r c a mzalanr. B u k a r a r l a r d a n Babakan
ile i l g i l i B a k a n sorumludur.
V. Sorumlu- M A D D E 99 Cumhurbakan, vatan hainliln-
luu. ' den dolay, Trkiye Byk Millet Meclisi ye tamsa
;
ysnn en az te birinin t e k l i f i zerine, ye tamsa
ysnn en az te ikisinin Meclislerin birleik top
lantsnda verecei k a r a r l a sulandrlr.
VI. Cumhurba- M A D D E 100 Cumhurbakannn hastalk ve
kanna v e k i l - y u r t dna kma gibi sebeplerle geici olarak gre-
lik etme. vinden ayrlmas hallerinde, grevine dnmesine kadar;
lm, ekilme veya baka bir sebeple Cumhubakan
makamnn boalmas halinde de yenisi seilinceye k a
dar, Cumhuriyet Senatosu Bakan Cumhurbakanl
na vekillik eder.
VII. Grevin so- M A D D E 101 Cumhurbakannn grev sre-
na ermesi ve sinin dolmasna onbe gn kalnca veya Cumhurba-
yen C u m k a n l boalnca, Trkiye Byk Millet M e c l i s i yeni
hurbakam Cumhurbakann seer; Trkiye Byk Millet Meclisi
seimi. toplank deilse, hemen toplantya arlr.
E) BAKANLAR KURULU
I. Kurulu. M A D D E 102 B a k a n l a r K u r u l u , Ba.> kr.n ve
B a k a n l a r d a n kuruludur.
Babakan, Cumhurbakannca, Trkiye Byk
M i l l e t Meclisi yeleri arasndan atanr.
Bakanlar, Tkiye Byk Millet M e c l i s i yeleri
veya milletvekili seilme yeterliine sahibolanlar a z a
sndan Babakanca seilir ve Cumhurbakannca ata
nr.
| II. e balama M A D D E 103 B a k a n l a r K u r u l u n u n listesi t a m
ve gven olarak Meclislere sunulur; Meclisler tatilde ise toplan-
oyu. tya arlr.
a) Greve ba- B a k a n l a r K u r u l u n u n program, kuruluundan en
l a r k e n gven ge bir hafta iinde Babakan veya bir B a k a n tarafn-
oyu. dan Meclislerde okunur ve Millet Meclisinde gven
oyuna bavurulur. Gven oyu iin grmeler, prog
ramn okunmasndan i k i tam gn getikten sonra ba
lar ve grmelerin bitiminden bir tam gn getikten
sonra oylama yaplr.
te) Grev sra- M A D D E 104 Babakan, gerekli grrse, B a
snda gven kanlar K u r u l u n d a grtkten sonra, Millet Meclisin-
oyu. den gven istiyeblli.
Gven istemi, Millet Meclisine bildirilmesinden
b i r t a m gn gemedike grlemez ve grmelerin
bitiminden bir t a m gn gemedike oya konulamaz.
Gven istemi, ancak ye tamsaysnn salt oun
luuyla reddedilebilir.
III. Grev vee M - M A D D E 105 > Babakan, B a k a n l a r Kurulunun
yas sorum- bakam olarak, Bakanlklar arasnda ibirliini sa-
luluk. 1ar ve Hkmetin genel siyasetinin yrtlmesini g
zetir. B a k a n l a r K u r u l u , bu siyasetin yrtlmesinden
birlikte sorumludur.
H e r bakan, kendi yetkisi iindeki ilerden ve e m r i
altndakilerin eylem ve ilemlerinden ayrca sorum
ludur.
Bakanlar, dokunulmazlk ve yasaklamalar bak
nmdan Trkiye Byk Millet Meclisi fiyeteriye aynduy
durumdadr
 MMUZ 1961 (Resm Gazete) Sahibe: 4649

^.kanlkla M A D D E 106 bakanlklar, kanunun koyduu Mill Gvenlik K u r u l u , mill gvenlik ile i l g i l i k a
r n K u utma esaslara gre kurulur. rarlarn alnmasnda ve koordinasyonun salanma
s ve B a k a n Ak olan Bakanlklarla i z i n l i v e y a zrl olan snda yardmclk etmek zere, gerekli temel gr
lar. bir B a k a n a , dier b i r B a k a n geici olarak vekillik eder. leri B a k a n l a r Kuralma bildirir.
A n c a k , b i r B a k a n birden fazlasna vekillik edemez.
Trkiye Byk M i l l e t Meclisi kararyla Yce D i
vana verilen b i r B a k a n , bakanlktan der. O) DARE
Herhangibir sebeple boalan Bakanla en ge o n -
I. darenin M A D D E 112 darenin kurulu ve grevleri
be gn iinde atanma yaplr.
esaslar. merkezden ynetim ve yerinden ynetim esaslarna
V . Tzkler. M A D D E 107 B a k a n l a r K u r u l u , kanunun u y a) darenin b dayanr.
gulanmasn gstermek veya kanunun emrettii ileri tnl ve dare, kurulu ve grevleriyle bir btndr ve
belirtmek zere, kanunlara aykr olmamak artyla ve- k a m u tzel kanunla dzenlenir.
Dantayn incelemesinden geirilerek, tzkler ka kiilii. K a m u tzel kiilii, ancak kanunla veya k a n u
rabilir.
nun aka verdii yetkiye dayanlarak kurulur.
Tzkler, Cumhurbakannca imzalanr ve k a b) Ynetmelik M A D D E 113 Bakanlklar ve k a m u tzel k i
nunlar gibi yaynlanr. ler. ileri, kendi grev alanlarn ilgilendiren kanunla.' m
V I . M i l l e t Mecli M A D D E 108 Anayasann 89 uncu ve 104 n ve tzklerin uygulanmasn salamak zeve ve bun
si seimleri c maddeleri uyarnca verilen gvensizlik oyu sebe l a r a aykr olmamak artyla, ynetmelikler karabi
nin Cumhur biyle, onsekiz aylk bir sre iinde, B a k a n l a r K u r u l u lirler. Ynetmelikler Resm Gazete ile yaynlanr.
bakannca i k i defa dm ve nc defa gvensizlik oyu veril M A D D E 114 darenin hibir eylem ve ilemi,
c) Yarg dene-
yenilenmesi. mi olursa, Babakan, Cumhurbakanndan, Millet
timi. hibir halde, yarg mercilerinin denetimi dnda b
Meclisi seimlerinin yenilenmesini styebir. B u istek
raklamaz.
zerine, Cumhurbakan, Meclislerin Bakanlarna da
darenin ilemlerinden dolay alacak dvalarda
narak, seimlerin yenilenmesine karar verebilir. Y e
sre am, yazl b i l d i r i m tarihinden balar.
nilenme karar Resm Gazete'de yaynlanr ve hemen
dare, kendi eylem ve ilemlerinden doan zarar
seime gidilir.
demekle ykmldr.
VII. Seimlerde M A D D E 109 Millet M e c l i s i genel seimle
II. darenin k u M A D D E 115 Trkiye, m e r k e idare kuruluu
geici B a rinden nce, Adalet, iileri ve Ulatrma Bakanlar
ruluu. bakmzndan, corafya durumuna, iktisadi artlara ve
kanlar Ku ekilir. Seimin balang tarihinden gn nce, se
a) Merkez k a m u hizmetlerinin gereklerine gre, illere; iller de
rulu. im dnemi bitmeden seimin yenilenmesine k a r a r ve
idare. dier kademeli blmlere ayrlr.
rilmesi halinde ise, bu karardan balyarak be gn
iinde, Babakanca Trkiye Byk Millet Meclisinin llerin idaresi yetki genilii esasna dayanr.
bamsz yeleri arasndan yeni Adalet, ileri ve Belli kamu hizmetlerinin grlmesi amacyla,
Ulatrma Bakanlar atanr. birden ok i l i iine alan evrede, bu hizmetler iin,
y e t k i geniliine sahip kurulular meydana getirile
108 inci madde gereince seimlerin yenilenme
bilir.
sine karar verildiinde B a k a n l a r ekilir ve Babakan
geici b i r B a k a n l a r K u r u l u k u r a r . b) M a h a l l i M A D D E 116 Mahall idareler, i l , belediye ve
Geici B a k a n l a r K u r u l u n a , Adalet, ileri ve idareler. y a ky halknn mterek mahall ihtiyalarn kar-
Ulatrma Bakanlar Trkiye Byk Millet Meclisin lyan ve genel k a r a r organlar halk tarafndan sei
deki bamszlardan olmak zere, Millet Meclisin len k a m u tzel kiileridir.
deki siyas parti gruplarndan, b u Meclisteki oranla Mahall idarelerin seimleri, kanunun gsterdii
rna gre ye alnr. zamanlarda ve 55 inci maddede yazl esaslara gre
Siyas parti gruplarndan alnacak ye saysn, yaplr.
M i l l e t Meclisi Bakan tesbit ederek Babakana b i l Mahall idarelerin seilmi organlarnn organ
dirir. Teklif edilen Bakanl kabul etmiyvn veya son lk sfatn k a z a n m a ve kaybetmeleri konusundaki de
radan ekilen partililer yerine, Trkiye Byk Millet netim, ancak yarg yolu ile olur.
Meclisi iinden veya dardan bamszlar atanr. Mahall idarelerin kurulular, kendi aralarnda
birlik kurmalar, grevleri, Y e t k i l e r i , maliye ve kolluk
Geici B a k a n l a r K u r u l u , yenilenme kararnn
ileri ve merkez idare ile karlkl ba ve i l g i l e r i k a
Resm Gazete'de ilnndan itibaren be gn iinde k u
nunla dzenlenir. B u idarelere, grevleri ile orantl
rulur.
gelir kaynaklar salanr.
Geici B a k a n l a r K u r u l u iin gven oyuna bavu
rulmaz. III. M e m u r l a r l a M A D D E 117 Devletin ve dier kamu tzel
Geici B a k a n l a r K u r u l u , geim sresince ve yeni i l g i l i hkm kiilerinin, genel idare esaslarna gre yrtmekle y
Meclis toplanmcaya k a d a r vazife grr. ler. kml olduklar k a m u hizmetlerinin gerektirdii asl
H U . M i l l i savun M A D D E 110 Bakomutanlk, Trkiye Byk a) Genel k u r a l . ve srekli grevler, memurlar eliyle grlr.
M i l l e t Meclisinin manev varlndan ayrlmaz ve C u m Memurlarn nitelikleri, atanmalar, dev ve yet
ma.
kileri, haklar ve ykmleri, aylk ve denekleri ve
a) Bakomutan hurbakan tarafndan temsil olunur.
dier zlk ileri kanunla dzenlenir.
lk ve Ge Mill gvenliin salanmasndan ve Silhl K u v
nelkurmay vetlerin savaa hazrlanmasndan, Trkiye Byk M i l b) M e m u r te M A D D E 118 M e m u r l a r ve k a m u k u r u m u n i
Bakanl. let Meclisine karg, B a k a n l a r K u r u l u sorumludur. minat. teliindeki meslek teekklleri mensuplar hakknda
Genelkurmay Bakan, Silahl Kuvvetlerin k o yaplacak disiplin kovuturmalarnda, isnadolunan
mutandr. hususun ilgiliye aka ve yazl olarak bildicilmesi,
Genelkurmay Bakan, B a k a n l a r K u m l u n u n tek yazl savunmasnn
yazh avunmasnn istenmesi ve vs savunma iinicra fo^tt
l i f i zerine, Cumhurbakannca atanr; grev ve yet bir sr tanmmas arttr.
k i l e r i kanunla dzenlenir. Genelkurmay Bakan, b u B u esaslara uyulmadka disiplin cefas verile
grev ve yetkilerinden dolay Babakana k a r so men.
rumludur. Disiplin k a r a r l a n , yarg mercilerinin denetimi
anda braklamaz.
te) Mill Gven M A D D E 111 --- Mill Gvenlik K u r u l u kanunun
asker kiiler hakkndaki hkmler sakldr.
lik Kurulu. gsterdii B a k a n l a r ile Genelkurmay Bakan ve K u v -
vst temsilcilerinden kuruludur. c) Mamurlarn Madde 118 M e m u r l a ve kamu iktisadi teebbs
Mill Gvenlik K u r u l u n a Cumhurbakan B a siyas p a r t i - buslerinin ynetim ve denetim ilerinde alanlar ve
kanlk ed$r; bulunmad ZAMAN, perevi Babakan lere giremez k a m u yararna alan derneklerden zel gelir kay

mersi haklarve zel imkanlar konus

Sahife: 4650 (Resmi Gazete)
merkez kurullarnda grev alanlar, siyasi partilere ye
olamazlar. Memurlar ve kamu iktisadi teebbslerinde
alanlar, grevlerini yerine getirirken, vatandalar
arasnda, siyasi kanaatlarndan dolay herhangibir
ayrm yapamazlar.
Bu esaslara aykr hareketleri mahkeme hk
miyle sabit olanlar, kamu hizmetinden temelli karlr.
IV. zerk kuru M A D D E 120 niversiteler, ancak Devlet eliy-
lular.
lo ve kanunla kurulur. niversiteler, bilimsel ve ida-
a) niversiteler, r zerklie sahip kamu tzel kiileridir.
niversiteler, kendileri tarafndan seilen yetki
l i retim yelerinden kurulu organlar eliyle yneti
lir ve denetlenir; zel kanuna gre kurulmu Devlet
niversiteleri hakkndaki hkmler sakldr.
niversite organlar, retim yeleri ve yardm
clar, niversite dndaki makamlarca, her ne suret
le olursa olsun, grevlerinden uzaklatrlamazlar.
niversite retim yeleri ve yardmclar ser
beste aratrma ve yaynda bulunabirler.
niversitelerin kurulu ve ileyileri, organlar
ve bunlarn seimleri, grev ve yetkileri, retim ve
aratrma grevlerinin niversite organlarnca denet
lenmesi, bu esaslara gre kanunla, dzenlenir.
Siyasi partilere ye olma yasa, niversite
retim yeleri ve yardmclar hakknda uygulanmaz.
Ancak, bunlar partilerin genel merkezleri dnda y
netim grevi alamazlar.
b) Radyo ve te M A D D E 121 Radyo ve televizyon istasyonla
levizyonun rnn idaresi, zerk kamu tzel kiilii halinde, kanun
idaresi ve la dzenlenir.
haber ajans Her trl radyo ve televizyon yaymlar, taraf-
lar. szlk esaslarna gre yaplr.
Radyo ve televizyon idaresi, kltr ve eitime
yardmclk grevinin gerektirdii yetkilere sahip k
lnr.
Devlet tarafndan kurulan veya Devletten mali
yardm alan haber ajanslarnn tarafszl esastr.
V. Kamu kuru- M A D D E 122 Kamu kurumu niteligindeki mes
mu niteliin lek kurulular, kanunla meydana getirilir ve organ
deki mes- lar kendileri tarafndan ve kendi yeleri arasndan
lek kurulu-lar.seilir.
LER dare, seilmi organlar, bir yarg mercii kara
rma dayanmakszn, geici veya srekli olarak gre
vinden uzaklatramaz.
Meslek kurulularnn tzkleri, ynetim ve ile
yileri demokratik esaslara aykr olamaz.
V I Olaanst M A D D E 123 Olaanst hallerde vatandalar
ynetim usl iin konulabilecek para, mal ve alma ykmleri ile
leri. bu hallerin ilm, yrtlmesi ve kaldrlmas ile ilgi-
a) Olaanst li usller kanunla dzenlenir,
haller.
b) Skynetim. M A D D E 124 Sava hali, sava gerektirecek
bir durumun bagstermesi, ayaklanma olmas veya
vatan ve Cumhuriyete kar kuvvetli ve eylemli bir
kalkma olduunu gsterir kesin belirtilerin meydana
kmas sebebiyle, Bakanlar Kurulu, sresi bir ay
amamak zere, yurdun bir veya birden fazla blgesin
de veya her yerinde skynetim iln edebilir ve bu
nu hemen, Trkiye Byk Millet Meclisinin onamas
na sunar. Meclis, gerekli grd zaman, skynetim
sresini ksaltabilecei gibi, tamamiyle de kaldrabilir.
Meclisler toplank deilse, hemen toplantya arlr.
Skynetimin her defasnda i k i ay amamak
zere uzatlmas, Trkiye Byk Millet Meclisinin ka
rarma baldr. Bu kararlar, Meclislerin birleik top
lantsnda alnr.
Skynetim veya genel olarak sava halinde,
hangi hkmlerin uygulanaca ve ilemlerin nasl y
rtlecei, hrriyetlerin nasl kaytlanaca veya dur
durulaca karmla gsterilir.
20 TEMMUZ 1961
VIl. Kanunsuz M A D D E 125 kamu hizmetlerinde herhangi bir
emir. sfat ve suretle almakta olan kimse, stnden ald
emri, ynetmelik, tzk, kanun veya Anayasa h
kmlerine aykr grrse, yerine getirmez ve bu ay
krl o emri verene bildirir. Ancak, st emrinde s
rar eder ve bu emrini yaz ile yenilerse, emir yerine
getirilir; bu halde, emri yerine getiren sorumlu olmaz.
Konusu su tekil eden emir, hibir suretle ye
rine getirilmez; yerine getiren kimse sorumluluktan
kurtulamaz.
Askeri hizmetlerin grlmesi ve acele hallerde
kamu dzeni ve kamu gvenliinin korunmas iin
kanunla gsterilen istisnalar sakldr.
D) KTSAD Ve MAL HKMLER
I. Bte. M A D D E 126 Devletin ve kamu iktisad teeb
bsleri dndaki kamu tzel kiilerinin harcamalar
yllk btelerle yaplr.
Kanun, kalknma planlar ile lgili yatrmlar ve
ya bir yldan fazla srecek i ve hizmetler iin zel
sre ve usuller koyabilir.
Genel ve katma btelerin nasl yaplaca ve
uygulanaca kanunla gsterilir. Bte kanununa bt
e ile ilgili hkmler dnda hibir hkm konula
maz.
II Saytay; M A D D E 127 Saytay, genel ve katma bt-
kamu ikti- eli dairelerin btn gelir ve giderleri ile mallarn
sad teseb- Trkiye Byk Millet Meclisi adna denetlemek ve so-
bslerinin rumlularn hesap ve ilemlerim kesin hkme bala
denetlenme mak ve kanunlarla verilen inceleme, denetleme ve
si. hkme balama ilerini yapmakla grevlidir.
Saytayn kuruluu, ileyii, denetim uslleri,
mensuplarnn nitelikleri, atanmalar, dev ve yetkile
ri, haklar ve ykmleri ve dier zlk ileri, Bakan
ve yelerinin teminat kanunla dzenlenir.
Kamu iktisad teebslerinin Trkiye Byk Mil
let Meclisince denetlenmesi kanmla dzenlenir.
III. Kesin he M A D D E 128 Kesin hesap kanunu tasarlar,
saplar. kanunda daha ksa bir sre kabul edilmemi ise, i l
gili olduklar mal yln sonundan balyarak en ge
bir yl sonra, Bakanlar Kurulunca, Trkiye Byk
Millet Meclisine sunulur. Saytay, genel uygunluk
bildirimini, ilikin olduu kesin hesap kanunu tasar
snn verilmesinden balyarak en ge alt ay iinde
Trkiye Byk Millet Meclisine sunar.
V. Kalknma. M A D D E 129 ktisad, sosyal ve kltrel kal
a) Kalknma knma plna balanr. Kalknma bu plna gre ger-
pln ve Dev- ekletirilir.
let Plnla- Devlet Plnlama Tekiltnn kurulu ve grev-
na Tekilt ler, plnn hazrlanmasnda, yrrle konmasnda,
uygulanmasnda ve deitirilmesinde gzetilecek esas
lar ve plnn btnln bozacak deiikliklerin n
lenmesini salyacak tedbirler zel kanunla dzenle
nir.
nir.
Tabii servet M A D D E 130 - Tabi servetler ve kaynaklar,
kaynaklar- Devletin hkm ve tasarrufu altndadr. Bunlarn aran
nn aranma- mas ve iletilmesi hakk Devlete aittir. Arama ve i-
s ve isletil- letmenin Devletin zel teebbsle birlemesi suretivle
mest veya dorudan doruya zel teebbs eliyle yaplmas,
kanunun ak iznine baldr.
o) Ormanlara M A D D E 131 Devlet, ormanlarn korunmas
korunmas ve ormanlk sahalarn geniletilmesi iin gerekli ka
ve geliti nunlar koyar ve tedbirleri alr. Btn ormanlarn g
rilmesi zetimi Devlete aittir.
Devlet ormanlar, kanuna gre Devlete ynetilir
ve iletilir. Devlet ormanlarnn mlkiyeti, ynetimi
Ve iletilmesi zel kiilere devrolunamaz. Bu ermanlar,
zamanamyla mlk edinilmesi ve kamu yarar dn
da i r t i f a k hkmne konu olamaz.
 VEMMUZ m (Resmi Gmm)
Ormanlara zarar verebilecek hibir .ia&yei ve
eyleme msaade edilemez.
Ormanlar iinde veya hemen yalannda oturan
salkn kalkndrlmas ve orman koruma bakmn
dan gerekirce. btka yere yerletirilmesi kanmla dli-
sonlenir.
Yanan ormanlarn yerinde yeni orman yetitiri
lir ve bu yerlerde baka eit tarm ve hayvanclk
yaplamaz,
Orman sulan iin genel af karlamaz; orman
larn tahribine yol aacak hibir siyas propaganda
yaplamam.
NC BOLM
YARGI
A) G E N E L HKMLER
MaKkemele- M A D D E 132 Hkimler, grevlerinde bam
rm ba%m- szdr lar; Anayasaya, kanuna, hukuka ve vicdan ka-
svel. aatlarma gre hkm verirler.
Hibir organ, makam, merci veya kii, yarg .yet
kisinin kullanlmasnda mahkemelere ve hkimlere
emir ve talimat veremez; genelge gnderemez; tavsi
ye ve telkinde bulunamaz.
Grlmekte olan bir dva hakknda Yasama Mec
lislerinde yarg yetkisinin kullanlmas ile ilgili soru
sorulamaz, grme yaplamaz veya hernangibir be
yanda bulunulamaz. Yasama ve yrtme organlar ik-
idare, mahkeme kararlarna uymak zorundadr; bu or
ganlar ve idare, mahkeme kararlarn nicDlr surede
deitiremez ve bunlarn yerine getirilmesini gecik
tiremez.
II. Hkimlik M A D D E 133 - Hkimler azlolunamaz. Zeners
temmaU. istemedike, Anayasada gsterilen yatan nce emek
liye ayrlamaz; bir mahkemenin veya kadronun kal
drlmas sebebiyle d olsa, aylklarndan yoksun kl
namaz.
Meslekten karlmay gerektiren bir sutan do
lay hkm giymi olanlarla grevini salk bakmn
dan yerine getiremiyecei kesin olarak anlalanla]
ve meslekte kalmalarnn caiz olmadna karar veri
lenler hakknda kanundaki istisnalar sakldr.
L Hkimlik M A D D E 134 Hkimlerin nitelikleri, atanma
meslei. lar, haklar ve devleri, aylk ve denekleri, meslek
te ilerlemeleri, grevlerinin veya grev yerlerinin ge
ici veya srekli olarak deitirilmesi, haklarnda di
siplin kovuturmas almas ve disiplin cezas veril
mesi, grevleriyle ilgili sularndan dolay sorutur
ma yaplmasna ve yarglanmalarna karar verilmesi
meslekten karlmay gerektiren sululuk veya yeter
sizlik halleri ve dier zlk ileri, mahkemelerin ba
mszl esasna gre, kanunla dzenlenir.
Hkimler altmgbe yan bitirinceye kadar niz-
met grrler. Asker hkimlerin ya haddi kanunla
h m edilir.
Hkimler, kanunda belirtilenlerden baka, gene)
ve zel hibir grev alamazlar.
V. Durumann MADDE 135 Mahkemelerde durumalar her-
ak ve ka- kese aktr. Durumalardan bir ksmnn veya tana-
rarlarm ge- minin kapal yaplmasna, ancak genel ahlkn veya
rekeli ol- kamu gvenliinin kesin olarak gerekli kld hailor-
mas. de karar verilebilir.
Kklerin yarglanmas hakknda kanunla feel
hkmler konulur.
Btn mahkemelerin her trl kararlar gerek
eli olarak yaslr.
V. Mahkamele- MADDE J5 Mahkemelerin kuruluu, grev
rinfcurulu&u,ve yetkileri, ileyii ve yarglama uslleri kanunla
dzeaieMr.
7, SowtUfc. MADDE 137 Kanun, Ctunhurly^t Saveriannn
KAmm^*Sertnin OtfSk *slnr*nn ve g#r?:?rlM
Safab: 4651
yapmalarnda teminat salayc hkmler koyar.
Cumhuriyet Basavcs, Baskanunszes ve As
ker Yargtay Basavcs, yksek mahkemeler hk im"
leri hakkndaki bkmlere f&Mrflr
VII Askeri yar- M A D D E 138 Askeri yarg, asker mahkemeler
m- ve disiplin mahkemeleri tarafndan yrtlr. Bu
mahkemeler, asker kiilerin asker olan sularyla,
bunlarn asker kiiler aleyhine veya asker mahallerde
yahut askerlik hizmet ve grevleri ile ilgili olarak i m
ledikleri sulara ait dvalara bakmakla grevlidirler.
Askeri mahkemeler, asker olmayan kiileri, an
emik zel kanunda belirtilen asker sularndan dolay
yarglarlar.
Asker mahkemelerin, &va veya skynetim
hallerinde hangi sular ve hangi kiiler bakmndan
yetkili olduu kanunla gsterilir.
Asker mahkemelerde yelerin ounluunun h
kimlik niteliine sahibolmas artrr.
Asker yarg organlarnn kuruluu, ileyii, as
ker hkimlerin zlk ileri, mahkemelerin bamsz
l, hkimlik teminat v askerlik hizmetinin gerek
lerine gre zel kanunla dzenlenir.
B) YKSEK MAHKEMELER
I. Yargtay. M A D D E 139 Yargtay, adliye mahkemelerin
ce verilen karar ve hkmlerin son inceleme merci
idir. Kanunla gsterilen belli dvalara da ilk ve soa
derece mahkemesi olarak bakar.
Yargtay yeleri Yksek Hkimler Kurulunca,
Yargtay Birinci Bakanyla kinci Bakanlar ve Cum
huriyet Basavcs Yargtay byk genel kurulunca,
ye tamsaylarnn salt ounluu ile ve gizli oyla se
ilir,
. Yargtaym kuruluu, ileyii, Bakan ve yeleri
nin ve dier mensuplarnn nitelikleri kanunla dzen
lenir.
II. Dantay. M A D D E 140 Dantay, kanunlarn baka ida
r yarg mercerine brakmad konularda ilk dere
ce ve genel olarak st derece idare mahkemesidir.
Dantay, idar uyumazlklar ve dvalar gr
mek ve zmlemek, Bakanlar Kurulunca gnderilen
kanun tasarlar hakknda dncesini bildirmek, t
zk tasarlarn ve imtiyaz artlama ve szlemeleri
ni incelemek ve kanunla gsterilen die. V " " yap1
makla grevlidir.
Dantay Bakan ve yeleriyle Bakanunszcs,
kanunda gsterilen niteliklere sahip kimseler arasn
dan, Anayasa Mahkemesinin as ve yedek yelerin
den meydana gelen kurulca gizli oyla ve te iki o
unlukla seilir, ilk iki oylamada ounluk salana
mazsa, salt ounlukla yetinilir.
Dantay Bakan ve yeleriyle Bakanunszc-
snn seimlerinde Bakanlar Kurulu ile Dantay ge
nel kurulunca ayr ayr bo yer says kadar ada/
gsterilir.
Dantayn kuruluu, ileyii, yarglama uslleri,
mensuplarnn nitelikleriyle atanmalar, haklar ve
devleri, aylk ve denekleri, meslekte ilerlemeleri,
haklarnda disiplin kovuturmas yaplmas ve disip
lin cezas uygulanmas, mahkemelerin bamszl
ve hkimlik teminat esaslarna gre kanunla dzen-
leair.
H1. Asker Yar- MADDE 141 Askeri Yargtay, askeri mahke
gt&y* melerce verilen karar ve hkmlerin son inceleme
merciidir. Ayrca, kanuni* gsterilen asker ilere ait
belli dvalara Uk ve son derece mahkroesi olarak fca-
Asker Yargtay yeleriyle Basavcs, hkimlll*
nitelisine sahip, kiri yam bitirmi w m m R
Sahife: 4652 (Resmi Gazete) 20 TEMMUZ

yapm* K . i u w ^ i'iUi se uye'tJivle daavv ve n isn.iuu,is(;K

l

lor *ar-Gi,Kljn Asker ~ i a r i i a y ^eri'-i

kurulunun uye | arasndan ye tamsaylarnn salt ounluu i l e *
i.ms&ysnui salt o*un\guy .i bosj
J
yer.i ti m . o j ' 1 g i z i i oyla seilir. B i r ye, Saytay genel kurulunca*
olarak .oaterd :.i adaylar arasmdan CuRifcurb-%fka kendi Bakan ve yeleri arasmdan ayn uslle seilir.
nnca seilir. M i l l e t M e c l i s i , Cumhuriyet Senatosu i k i ye seer.
Asker Yargtay Bakararu kendi yeleri a r a - Cumhur bakannca d a ki ye seilir. Cumhurbakan,
uadan eer. bu yelerden birini, Asker Yargtay genel kurulunun
ye tamsaysnn salt ounluuyla ve gizli oyla gs
Asker Yarg t a y m kuruluu, ileyii, yarglama
terecei aday arasndan seer. A n a y a s a Mahke
uslleri, yeler hakkndaki disiplin ileri, mahkemele
mesi, kendi yeleri arasndan, gizli oyla ve te iki
rin bamszl ve hkimlik teminat esaslarna gre,
ounlukla, drt yl iin, bir Bakan ve b i r Bakan-
kanunla dzenlenir.
veki seer; yeniden seilmek caizdir.
IV. Uyumazlk M A D D E 142 Uyumazlk Mahkemesi, adil,
Y a s a m a Meclisleri, bu seimleri, Trkiye Byk
Mahkemesi. idar ve asker yarg mercileri arasndaki grev ve
M i l l e t Meclisi yeleri dndan, ye tamsaylarnn
hkm uyumazlklarn kesin olarak zmlemeye
te i k i ounluu ile ve g i z l i oyla yaparlar, t i k iki
yetkindir.
oylamada b u ounluk salanamazsa, salt ounlukla
Uyumazlk Mahkemesinin kurulu ve ileyii yetiir.
k a n u n l a dzenlenir. B u Mahkemenin Bakanln, Y a s a m a Meclislerince seilecek yelerden birer
A n a y a s a Mahkemesince kendi asl veya yeden ye kiinin. niversitelerin hukuk, iktisat ve siyasal b i
l e r i arasndan grevlendirilen b i r ye yapar. limler retim yelerinin birlikte toplanarak, ak
yeliklerin kat tutarnda ve g i z l i oyia gstere
cekleri adaylar arasndan olmas gereklidir.
O)
G)YKSEK
YKSEK HAKMLER
HKMLER KURULU
KURULU
A n a y a s a Mahkemesine asl veya yedek ye ola
bilmek iin, krk yan doldurmu bulunmak ve Yar
I. Kurulu. M A D D E 143 Yksek Hkimler K u r u l u , onse-
gtay, Dantay, Asker Yargtay veya Saytayda
k i z asl ve be yedek yeden kuruludur. B u yelerden
Bakanlk, yelik, Basavclk, Bakanuns^cbl
alts Yargtay genel kurulunca, alts birinci snfa
veya niversitelerde hukuk, iktisat ve siyasal blum
ayrlm hkimlerce ve kendi aralarndan gizli oyla
lar alanlarnda en az be yl retim yelii veya on-
seilir. Millet M e c l i s i v e Cumhuriyet Senatosu, yk
be yl avukatlk yapm olmak arttr.
sek mahkemelerde hkimlik etmi veya bunlara ye
olma artlarn kazanm kimseler arasndan gizli A n a y a s a Mahkemesine, Yargtay i k i , Dantay
oyla ve ye tamsaylarnn salt ounluu ile er ye ile Y a s a m a Meclislerinin herbiri birer yedek ye se
seerler. B u uslle Yargtay genel kurulunca i k i , erler. Yedek yelerin seiminde de, asllarn seimin
b i r i n c i snfa ayrlm hkimler ile M i l l e t M e c l i s i ve deki usl uygulanr.
Cumhuriyet Senatosu tarafndan birer yedek ye se
A n a y a s a M a h k e m e s i yeleri, resm veya zel hi
ilir.
bir grev alamazlar.
Yksek Hkimler K u r u l u , ye tamsaysnn salt
b) yeliin so- M A D D E 146 A n a y a s a Mahkemesi yeleri a l t -
ounluu ile kendi iinden Bakann seer.
na ermesi. rnbe yanda emekliye ayrlrlar.
Yksek Hkimler K u r u l u yelerinin grev sresi
drt yldr. H e r i k i ylda yansnn seimi yemlenir. A n a y a s a Mahkemesi yelii, b i r yenin hkimLik
H a k i m l i k grevinde iken seilmi olan yeler arcu ar mesleinden karlmay gerektiren b i r sutan dolay
dna i k i defa seilemez. hkm giymesi halinde kendiliinden; grevini salk
bakmndan yerine getiremiyeceinin kesin olarak an
Yksek Hkimler K u r u l u yeleri, grevleri sre
lalmas halinde de, A n a y a s a Mahkemesi tiye tamsa
since baka b i r i ve grev alamazlar.
ysnn salt ounluunun karar ile sona erer.
Yksek Hkimler K u r u l u n u n kuruluu, alma
uslleri, blmleri ve b u blnlern grevleriyle top //. Grev ve M A D D E 147 A n a y a s a Mahkemesi, kanunla-
lant ve k a r a r yetersaylar, Bakan ve yelerinin ay yetkileri. rn ve. Trkiye Byk Millet M e c l i s i tzklerinin
lk ve denekleri kanunla dzenlenir. A n a y a s a y a uygunluunu denetler.

Adalet Bakan, Yksek Hkimler K u r u l u toplan Cumhurbakann B a k a n l a r K u r u l u yelerini,

tlarna katlabilir. oylamaya katlamaz. Yargtay, Dantay, Asker Yargtay, Yksek Hkim
ler K u r u l u ve Saytay Bakan ve yelerini, C u m h u
II. Grev ve M A D D E 144 Hkimlerin btn zlk ileri riyet Basavcsn, Bakarunszcsn, Asker Y a r
yetkileri. hakknda k a r a r verme y e t k i s i Yksek Hkimler K u gtay Basavcsn ve kendi yelerini grevleriyle i l
rulunundur. g i l i sulardan dolay Yce D i v a n sfatiyle yarglar v e
B i r hkimin, her ne sebeple olursa olsun, mes A n a y a s a ile verilen d'er grevleri yerine getirir.
lekten karlmas hakkndaki k a r a r , genel kurulu
Anayasa Mahkemesinin, Yce D i v a n sfatiyle
salt ounluuyla alnr.
yarglamasnda savclk grevini Cumhuriyet Basav
A d a l e t Bakan, gerekli grd hallerde, b i r h cs yapar.
k i m hakknda disiplin kovuturmas almas iin Yk
III,
/// Yarglama
Yarglama a M A D D E 14? A n a y a s a Mahkemesinin
MADD kuru-
sek Hkimler K u r u l u n a bavurabilir.
ta
alma
ve alma luu ve yyarglama
ar uslleri k a n u n l a ; M a h k e m e n i n a -
B i r mahkemenin veya b i r kadronun kaldrlmas usl. Isms. tarz ve yeleri arasndaki iblm kendi ya-
lma
veya b i r mahkemenin yarg evresinin deitiril meal. paca tzkle
poan t: dzenlenir.
Yksek H a k i m l e r K u r u l u n u n uygun grmesine ba
A n a y a s a Mahkemesi, Yce D i v a n sfatiyle bak
ldr.
t*: dvalar dndaki ileri, dosya zerinde inceler.
Hkimlerin denetim?, belli konular iin Yksek A n c a k , gerekli grd hallerde, szl aklamalarn
Hkimler K u r u l u n c a grevlendirilecek st derecedeki dinlemek zere i l g i l i l e r i arr.
h a k i m l e r eliyle yaplr.
I f . (pi&l dtae. M A D D E .149 Cumhurbakan; son millet ve-
a) Dhr% hakk, k i l i ;en.Ll seimlerinde muteber oy saysn e aa
P)
) ANAYASA
ANA YJSA MAHKEMES
TJ4HKEMEBt yrde enuau alan veya Trkiye Byk M i l l e t M e c l i -
Kind.} temsilcini bul iman siyas pa tiler veya bunlar
I. Kurulu. CABP3! 145 Anayasa Mahkemesi, enbe asil msoUs Tirp! *r; Y a s a m a
5
Meclislerinden birinin tiye
f.) yelerin se- ve be yedek yeden "kuruludur. Asl yelerden drd tamsaysnn on az altda biri tutarndaki yeleri;
Yargtay
^rrtp^ry, flet dantay
T>vt wr genel^'n>kurullarnca
yrsel ?^'n> l?^i???* kendi
Ve.*?'.
1
'Ba vw? "-'I ' v * sc&revirrjM UrUe.at'fren lan tarda Y*tf-
4 1

ETME
 TEMMUZ 1961 Resmi Gazete
sek Hkimler K u r u l u , Yargtay, Dantay, Asker Y a r
gtay ve niversiteler, kanunlarn veya Trkiye B
yk Millet Meclisi tzklerinin veya bunlarn belirli
n?ac.de ve hkmlerinin A n a y a s a y a aykrl iddia-
dyle, Anayasa Mahkemesinde dorudan doruya iptl
davas a a b i l i r .
b) Dva ama M A D D E 158 A n a y a s a Mahkemesinde dan
sresi. dan doruya iptal dvas ama hakk, iptali istenen
kanunun veya tzn Resm Gazetede yaynlanma-
S'udan balyarak d o k s a n g n sonra der.
e Anayasaya M A D D E 151 Bar dvaya b a k m a k t a olan mah-
aykrln keme, uygulanacak b i r kanunun hkmlerini A n a y a -
dier mahke saya aykr grrse veya t a r a f l a r d a n b i r i n i n ileri sr
melerde ileri d aykrlk iddiasnn cidd olduu kansna varrsa,
srlmesi. A n a y a s a M a h k e m e s i n i n b u konuda verecei k a r a r a
k a d a r dvay g e r i brakr.
Mahkeme, A n a y a s a y a aykrlk iddiasn cidd
grmezse, b u iddia, temyiz mercnce esas hkmle
birlikte k a r a r a balanr.
A n a y a s a Mahkemesi, iin kendisine geliinden
balamak zere ay iinde kararn verir.
Bu sre iinde k a r a r verilmezse, mahkeme, A n a
yasaya aykrlk iddiasn, kendi kansna gre zm-
lyerek dvay yrtr. A n c a k , Anayasa Mahkeme
sinin karar, esas hakkndaki k a r a r kesinleinciye k a
dar gelirse, mahkemeler buna u y m a k zorundadr.
V. Anayasa M A D D E 152 A n a y a s a Mahkemesinin karar
Mahkemesi l a n kesindir.
nin karar A n a y a s a Mahkemesince, A n a y a s a y a aykr oldu
lan. undan iptaline k a r a r verilen k a n u n veya tzk
veya bunlarn iptal edilen hkmleri, k a r a r tarihinde
yrrlkten k a l k a r . Gereken hallerde, A n a y a s a M a h
kemesi, iptal hkmnn yrrle girecei t a r i h i ay
rca kararlatrabilir. B u tarih, kararn verildii gn
den balyarak alt ay geemez.
ptal karar geriye yrmez.
A n a y a s a Mahkemesi, dier mahkemelerden ge
len A n a y a s a y a aykrlk iddialar zerine verdii h
kmlerin, olayla snrl ve yalnz t a r a f l a r balayc
olacana da k a r a r yerebilir,
A n a y a s a M a h k e m e s i kararlar. Resm Gazetede
hemen yaynlanr ve Devletin yasama, yrtme ve
yarg organlarm, idare makamlarn, gerek ve tzel
kiileri balar.
DRDNC KISIM ' lklarmm so-
ETL HKMLER
I. D e v r i m ka- M A D D E 153 B u Anayasann hibir hkm,
nunlarmm Trk toplumunun ada uygarlk seviyesine erimesi
korunmas, ye Trkiye Cumhuriyetinin liklik niteliini k o r u m a
amacn gden aada gsterilen D e v r i m kanunlar
nn, b u Anayasann halkoyu ile kabul edildii tarihte
yrrlkte bulunan hkmlerimin A n a y a s a y a aykr
olduu eklinde anlalamaz v e yerumlanamaz :
1. S M a r t 1340 t a r i h l i ve 430 sayl Tevhidi Ted
risat K a n u n u ;
2. 25 Terinisani 1341 t a r i h l i ve 671 sayl ap
k a ktisab hakknda K a n u n ;
3. 30 Terinisani 1341 t a r i h l i ve 677 sayl Tekke
ve Zaviyelerle Trbelerin eddine ve Trbedarlklar
ile B i r Takm Unvanlarn M e n ve lgasna dair K a n u n ;
4. 17 ubat 1926 t a r i h l i ve 743 sayl Trk K a
nunu Medenisiyle k a b u l edilen, evlenme akdinin
evlendirme memuru t a r a f n d a n yaplacana dair me
den nikh esas i l e ayn K a n u n u n 1 1 0 uncu maddesi
hkm;
5. 20 Mays 1923 t a r i h l i v e 1288 sayl Beynel
milel Erkanm Kabul hakknda K a n u n ;
Sahife! 4653
6. 1 Terinisani 1928 tarihli ve 1353 sayl Trk
H a r f l e r i n i n Kabul ve T a t b i k i hakkrda K a n u n ;
7. 26 Terinisani 1934 t a r i h l i ve 2590 sayl
E f e n d i , Bey, P a a gibi Lkap veUnvanlarnKaldrlmas
dna, dair K a n u n ;
S. S K a n u n u e v v e l 1 S 3 4 t a r i h l i ve 2896 sayl
Baz K i s v e l e r i n Giyileniyecehe dair Kanun
//. Diyanet i M A D D E 154 Genel idare iinde yer alan D i
leri Bakan- yanet leri Bakanl, zel kanununda gsterilen g-
h fr. r-'Veri yerine g e t i r i r .
BENC KISIM
GEC HKMLER
I. T. B.
B . M. M.
M. M . G E C M A D D E 1 Bu A n a y a s a y a gre kuru
nin seilmesi lan M i l l e t Meclisiyle Cumhuriyet. Senatosunun. seim
ve toplan leri ayn gnde yaplr.
mas. Seim sonucunun Yksek Seim K u r u l u n c a il
nn takibeden beinci gn, her i k i Meclis kendiliin
a) M i l l e t Mec
den, A n k a r a ' d a Trkiye Byk M i l l e t M e c l i s i bina
lisi ve C u m
huriyet Se snda saat 3 5.00 de birlikte toplam*. B u toplantya en
natosu se yal milletvekili bakanlk eder. B u toplantda, nce
imlerinin Cumhuriyet Senatosu yeleri ve sonra milletvekilleri
birlikte ya ardierler.
placa; i l k
toplant
gn.
b) Cumhuriyet G E C M A D D E 2 B u A n a y a s a y a gr ku-
Senatosunun ruacak Cumhuriyet Senatosunun ilk genel seimleri,
kurulmas. genel oyla seilecek olan btn yelikler iin yaplr.
Cumhuriyet Senatosu, Cumhurbakannca seil
mesi gereken onbe yenin seiminden nce hukuk
varlk kazanr. Cumhurbakan, bu yeleri, kendi se
iminden balyarak b i r ay iinde seer.
c) Geici G E C M A D D E 3 Bu Anayasaya gre ku
tzk. r u l a n Trkiye Byk M i l l e t Meclisinin, M i l l e t Mecli
sinin ve Cumhuriyet Senatosunun toplant ve al
malar in, kendi tzkleri yaplncaya kadar, Tr
k i y e 'Byk M i l l e t Meclisinin 27 E k i m 1957 tarihinden
nce yrrlkte olan tz hkmleri uygulanr.
L Kurucu Mec- GEC M A D D E 4 Bu Anayasaya gre ku-
Us, Mill B i r - rulan Trkiye Byk Millet Meclisinin toplanmasyla,
lk K o m i t e s i 20 N i s a n 1340 t a r i h l i ve 491 sayl Tekilt E s a s i y e
ve Temsilci- K a n u n u n a ve 12 H a z i r a n 1960 t a r i h l i ve 1 sayl K a -
ler Meclisini nunla 13 Aralk 1960 t a r i h l i ve 157 sayl K a n u n a
hukuki var- gre k u r u l a n K u r u c u Meclisin, Mill B i r l i k K o m i t e s i -
n i n ve Temsilciler Meclisinin hukuk varlklar sona
na e r m e s i ; erer ve bunlar kendiliinden dalm olurlar.
Devrim ta- 27 Mays 1960 tarihinden itibaren Kurucu Mecli-
sarruflan. sin topland 6 Ocak 1961 tarihine kadar yasama yet
k i s i n i ve yrtme grevini Trk M i l l e t i adna k u l l a n
m bulunan Mill B i r l i k Komitesinin ve D e v r i m H
kmetlerinin k a r a r ve tasarruflarndan ve bunlarn,
idarece veya y e t k i l i klman organ ve mercilerce u y
gulanmasndan dolay, k a r a r alanlar, t a s a r r u f t a bulu
nanlar ve uygulyanlar hakknda ceza veya mal
veya hukuk sorumluluk iddias ileri srlemez ve b u
m a k s a t l a herhangi b i r yarg merciine bavurulamaz.
Normal demokratik r e j i m i btn teminat i l e
k u r m a k amacyla gerekletirilen ve yrtlen 27 M a
ys 1960 D e v r i m tarihinden 6 Ocak 1961 tarihine k a
dar karlan kanunlar, Trkiye Cumhuriyetinin dier
kanunlarnn deitirilmesi ve kaldrlmasnda u y g u
lanan k u r a l l a r a gre deitirilebilir veya kaldrlabi
l i r . A n c a k , bunlar hakknda A n a y a s a y a aykrlk i d d i -
asiyle, A n a y a s a Mahkemesinde iptal dvas alam-
yaca gibi, i t i r a z yoluyla dahi mahkemelerde A n a y a
saya aykrlk iddias ileri srlemez.
27 Mays 1960 dan 6 Ocak 1961 tarihine kadar
karlan kanunlarn, yaplm tasarruflarn ve alnm
kararlarn deitirilmesi veya kaldrlmas hallerinde
de 2 n d fkra hkm sakldr.
 Sahife : :4654
///. Cumhurba GEiC M A D D E 5 Trkiye Byk Millet Mec
kan, seimi. lisi yelerinin anditikleri toplantmn ertesi gn,
Cumhurbakan seimi yaplr.
Cumhurbakannn seilmesiyle, 12 Haziran 1960
tarihli ve 1 sayl Kanunla kabul edilmi olan Devlet
Bakannn grevi kendiliinden sona erer.
GEC M A D D E 6 .Bu Anasayaa 12 asi
AB 1*1 tvPHFfvlVflI maddesine gre yeni Bakanlar Kurulu kurulunca, 12
Haziran 1960 tarihli ve 1 sayl Kanuna gre kurulan
ve i banda olan Bakanlar Kurulusun grevi kendi
liinden sona
V. Attaj/efsamn GEC MADDE 7 Bu Anayasa ile kabul edil
mi olan yeni organ, kurum ve kurullarm kurulu ve
\ organ ku ileyileriyle ilgili kanunlar, Trkiye Byk Millet
rm ve ku Meclisinin ilk toplantsndan balyarak en ge alt ay
rullar. iinde ve bu Anayasa ile konulmas emredilen dier
a) Yeni organ, kanunlar da en ge iki yl iinde karlr.
kurum ve
kurullarla
kurulmas.
b) Eski organ, GEC MADDE 8 Bu Anayasaya gre ku
kurum ve rulacak organ, kurum ve kurullar, kurulu kanunlar
kurullarn yrrle konularak grevlerine balayncaya kadar,
bu konulardaki hkmlerin uygulanmasna devam
durumu. *
olunur.
e) Eski anun- GEC MADDE 9 Anayasa Mahkemesinin
..rifci Anaya grevine baladnn Resmi Gazeteyle yaynlanmasn
saya aykr dan nce, mahkemelerde kanunlarn Anayasaya ayk
l iddias. rl iddias ileri srlemez ve mahkemelerce de ka
nunlarn Anayasaya aykrlna dayanlarak karar
verilemez.
Anayasa Mahkemesinin grevine balad ta
rihte yrrlkte olan herhangi bir kanun hakknda,
bu Anayasaya aykrl iddiasiyle iptal dvas ala
bilir. Bu halde iptal dvas ama hakk, Anayasa Mah
kemesinin grevine baladnn Resm Gazeteyle ya
ynland tarihten itibaren alt ay sonra der.
VI. ilk Cumhuri GEC MADDE 10 Cumhuriyet Senatosunun
yet Senato genel oyla ve Cumhurbakannca seilen yelerinin
sunda ad yenilenmesi hakkndaki 73 nc maddenin 2 nci fk
ekme ras hkmnn uygulanmasn salamak amacyla,
bunlarn seiminden iki yl sonra yaplacak seimlerle
yenilenecek olanlar tesbit etmek zere, bu seimden
iki ay nce adekmeye bavurulur; drt yl sonra ya-
Yksek Seim Kurulu Karar
Yksek Seim Kurulu Bakanlndan :
Yksek Seim Kurulunun Anayasann halkoyuna sunulmasnn
kesin sonularna ilikin Karar
Karar N o : 106
Anayasann Halkoyuna Sunulmas hakkndaki 283 sayl Kanunun
nc maddesi hkmnce il seim kurullarndan Yksek Seim Kuruluna
gnderilmesi gereken il birletirme tutanaklarna ait onayl rneklerin
hepsinin Kurulumuza ulam bulunmas zerine, Kurulumuzca bu bel
geler incelenip onlarda gsterilen sonular toplandktan sonra gerei
konuulup grld :
1 9/7/1961 gn Anayasann halkoyuna sunulmasnda btn Tr
kiye'de semen olarak oy kullanmas gerekli kimselerin toplamnn
(12.735.009), bunlar iinden halkoyuna katlanlarn toplamnn (10.322.169),
verilen oylardan muteber bulunanlarn toplamnn (10.2S2.S61) ve mu-
(Resmi Gazete) 20 TEMMUZ 1961
placak seimle yenilenecek olan yelerin tesbitj iin,
ayn esasa uyularak adekilir; ancak, ikinci ylmso-
nunda seilmi olan yeler bu adekmeye girmeez.
Cumhuriyet Senatosu Bakan hakknda adekme
ilemi uygulanmaz.
tik Cumhuriyet Senatosu seiminden iki ve drt'
yl sonra yaplacak seimler hakkmda da, Cumhuriyet
Senatosu seimleriyle ilgili kamu hkmleri uygula
r/7. Affedilenle- GEC MADDE 11 Yz kzarts olmyan
rin seilme bir sutan kesin hkm giydikten sonra, bu Anayasa-
yeterlii. nn halkoyu ile kabulnden nce affedilmi bulunanlar,
68 inci maddedeki seilme yasana tbi deildirler.
ALTINCI KISIM
SON HKMLER
I. Anayasann MADDE 155 Anayasann deitirilmesi, Tr
deitiril kiye Byk Millet Meclisi ye tamsaysnn en az te
mesi. biri tarafndan yazyla teklif edilebilir. Anayasann
deitirilmesi hakkndaki teklifler ivedilikle grle
mez. Deitirme teklifinin kabul, Meclislerin ayr
ayr ye tamsaylarnn te iki ounluunun oyuyla
mmkndr.
Anayasann deitirilmesi hakkndaki tekliflerin
grlmesi ve kabul, 1 inci fkradaki kaytlar d
nda, kanunlarn grlmesi ve kabul hakkmdaki
hkmlere tbidir.
II. Balang ve MADDE 156 Bu Anayasann dayand temel
kenar balk gr ve ilkeleri belirten Balang Ksm, Anayasa
lar. metnine dhildir.
Madde kenar balklar, sadece lgili olduklar
maddelerin konusunu ve maddeler arasndaki sralan
ma ve balanty gsterir. Bu balklar, Anayasa met-
minden saylmaz.
III. MADDE 157 ----- Bu Anayasa, halkoyuna sunu
Anayasannyrrle
lup kabul edilince, Trkiye Cumhuriyetinin Anayasas
girmesi. olur ve halkoyu sonularyla beraber derhl Resmi
Gazetede yaynlanr.
Bu Anayasamn Trkiye Byk Millet Meclisinin
kuruluu, seimi ve toplanmas ile ilgili hkmleri, 1
inci fkraya gre yaynlanmas le; dier hkmleri,
Trkiye Byk Millet Meclisinin seilmesi ile, geici
maddelerde belirtilen esaslara gre yrrle girer.
19/7/1961
teber bulunmayanlarn toplamnn ise (39.608) olduu, Anayasaya
evet oyu verenlerin toplamnn (6.348.191) ve hayr oyu verenlerin
toplamnn ise (3.934.370) olduu tesbit edilmitir.
2 283 sayl kanunun 7 nci maddesinin 2 nci fkras uyarnca,
muteber oylarn yarsndan ounun evet olmas halinde, Anayasann
Trk Milleti tarafndan kabul edilmi bulunacana, yukarki bentte gs
terilen muteber oy toplamnn (10.282.561), bunun yarsnn (5.141.281)
ve evet oylarnn toplamnn ise (6.848.191) den ibaret olmasna gre,
Kurucu Meclis tarafndan 27/5/1961 Cumartesi gn kabul edilmi bu
lunan Anayasa metni, Trk Milleti tarafndan da kabul edilmi bulun
maktadr ve bu durumun, 283 sayl kanunun 7 nci maddesine gre, Ku
rulumuzca derhal iln edilmesi gerektir.
3 Halkoyuna sunulan Anayasann 157 nci maddesi hkmnce,
bu Yasa, halkoyu sonunda kabul edilince, Trkiye Cumhuriyetinin Ana-
,yasas olur ve halkoyu sonulariyle beraber hemen Resm Gazete'de ya
ynlanr.
 20 T E M M U Z 1961 (Resm Gazete) Sahife : 4655

Bu hkme ve Anayasann millet tarafndan kabul edilmi bulunma 3 Anayasa ile beraber Resm Gazete'de hemen yaynlanmas
sna gre metin, halkoyu sonularn tesbit eden bu karar ile beraber, iin bu kararn derhal Kurucu Meclis Bakanlna gnderilmesine,
derhal, Resm Gazete'de yaynlanmaldr. Dier yasalarda olduu gibi, 19/7/1961 da oybirliiyle karar verildi.
Anayasaya dahi, Kurucu Meclise kanun numaras verildikten sonra met
nin yaynlanmas gerektiinden, bu karar, Kurucu Meclis Bakanlna Bakan ye ye
yollanmaldr. BeeM Sekin hsan Emmi Osman Yeten
Sonu :
1 K u r u c u Meclis tarafndan 27/5/1981 de kabul edilip 9/7/1961 do ye ye ye ye
halkoyuna sunulmu bulunan Anayasann Trk Milleti tarafndan kabul Muhittin Taylar Kmm Akdoan Adil Dndar Keml Berfcem
edilmi bulunduuna,
2 Anayasann halkoyu sonucunda kabul edilmi bulunduunun
derhal ilnna ve bu kararn ivedi olarak Trkiye Radyolariylc yaynlan- Ktip
masnn
jnasnm salanmasna, beyt Aklan

< -

LANLAR
M . S. B* 1 No. u Satn A l m a Kemisyms M . S. B. 4 No. u Satn Alma Komisyonu
Bakanlndan Bakan 1 iin dan
18 ton tam yal kaar peyniri satn alnacaktr. Tahmin tutar Kapal zarf usul ile Mrtet Hava Meydannda Trafo Postas ile
180.000 lira olup geici teminat 10.250 liradr. halesi 25/7/1961 gn haric elektrik ebeke tesisat yaptrlacaktr. Keif bedeli 563.878,56 lira
saat 11 dc kapal zarf usul ile yapacaktr. 9 tonluk partiler halinde olup geici teminat 26.805,14 liradr. halesi 10/8/1961 Perembe gn
ayr ayr isteklilere ihale edilebilir. Evsaf ve artnameler Komisyonda saat 11,00 de Komisyonda yaplacaktr. Keif ve artnameler her gn
ve stanbul Levazm Amirlisinde grlebilir. Taliplerin ihale saatinden leden evvel Komisyonda ve st. Lv. A . liginde grlebilir.
bir s-iH'" evveline kadar teklif mektuplarn Komisyon Rakank^r.a ver steklilerin ihale gnnden en az gn evvel, Hv. n. Grp. Bk.
me teri | na mracaat ile yeterlik belgesi almalar arttr. Taliplerin 2490 sayl
kanunun hkmleri dairesinde hazrlayacaklar teklif zarflarn ihale sa
3510 ' 4-4
atinden bir saat evvel makbuz mukabilinde Komisyon Bakanlna ver
meleri. Posta ile gnderilecek zarflardaki gecikmeler hibir suretle ka
SO t c kuru aoau satn alma aktr. Tahmin tutan 150.000 l i r a bul edilmez.
_0up geici teminat 8.750 liradr. halesi 26/7/1961 gn saat 11 de ka 2730 / 4-1
f a l zarf usuliyle yaplacaktr. 150 tonluk partiler halinde ayr ayr s
teklilere ihale edilebilir. E v s a f ve artnameler Komisyonda ve stanbul Karayollar Genel Mdrlnden :
Levazm Amirliinde grlebilir. Taliplerin ihale saatinde b-r 8 t
veline kadar teklif mektuplarm Komisyon Bakanlna vermeleri,
1 Tekrar eksiltmeye konulan i : Adyaman - Siverek yolunda
NMibi kpr yeri sondaj ii olup kefi 50.#0, liradr.
2827 / 4-4 2 Eksiltme gn : 31/7/18! Pazartesi gn saat 18 da Anka
ra'da Karayollar Geaol Mdrl binasnda Kprler Dairesi odasn
da teklif alma suretiyle ve kapal zarf usul ile yaplacaktr.
220 ton odun satn alnacaktr. Tahmini tutar 33000 lira olup ge-
3 Eksiltme evrak : Vezneye yatrlacak (250) ikiyzl kuru
cici teminat 2475 liradr. 2/8/1961 gn saat 31 de Kapal sarf usuliyle |
bedel ait makbuz mukabilinde Karayollarnn Teknik Hesaplar ube
yaplacaktr. Evsaf ve artnameler komisyonda ve istanbul Levazm |
sinden almasaktr.
Amirliinde grlebilir. Taliplerin ihale saatinden b i r saat evveline k a - |
4 Eksiltmeye girebilmek ita :
dar teklif mektuplarn Komisyon Bakanlna vermeleri. i
a) 19S1 ylna ait ticaret ve sanayi edas belgesele (8.7S,) l i
2610 / 4-8 ralk geici teminat vermeleri.
b) stekliler en ge 25/7/1M1 Sah gn mesai saati sonuna Msa-
9'J ton kuru soan satn alnacaktr. Tahmini tutar 49500 lira olup dar bir dileke ile Karayollar Genel Mdrlne mracaat etmeleri
geici teminat 3713 liradr. halesi 31/7/1961 gn saat H de kapal zarf (mracaatta genel evrak kayd tarihi muteberdir) ve dilekelerine pln
usuliyle yaplacaktr. 30 tonluk partiler halinde ayr ayr isteklilere ihale ve tehizat, taahht, teknik personel ve bu iin teknik neminde bir
edilebilir. Evsaf ve artnameler komisyonda ve stanbul Levazm Amir sondaj ii yaptklarna dair belgelerimi eksiksiz olarak balyarak bn i
liinde grlebilir. Taliplerin ihale saatinden bir saat evveline kadar ifia yeterlik belgesi almalar,
teklif mektuplarn Komisyon Bakanlna vermeleri. 5 steklilerin tekliflerini eksiltme gn saat onbee kadar mak
buz mukabilinde Komisyon Bakanlna vermeleri lzmdr.
2611 / 4-8
Postada olaeak gecikmeler kabul edilmez, keyfiyet iln olunur.
j
2028 / 4-4
220 ton odun satm alnacaktr. Tahmini tutar 33000 lira olup geici
teminat 2473 liradr. 2/3/1961 gn saat 11.30 da kapal zarf usuliyle
yaplacaktr. Evsaf ve artnamsler komisyonda ve stanbul Levazv-n \ B&yntelik Baka^gia -.an :
Amirliinde grlebilir. Taliplerin ihalo saatinden bir saat evveline ka- f
dar teklif mektuplarn Komisyon Bakanlna vermeleri. | m i ^ n k g ^ i E &tiyae* %k TS Hale Ozalit Kada sakm aSat&ealete,
zaltt katlarn munancuKflD bedeli (26.280,) Mm olup, geffet
2612 / 4-3 | teminat (1.968,75) liradr.
Eksiltme 24/7/1961 Pazarcesl gn saat 15 do Bakanlk Malzeme
S40 ton odun satn alnacaktr. Tahmini tutar 75600 lira olup geici j Mdrlnde toplanacak. Malzeme Eksiltme Komisyonunca kapal zart
teminat 5030 liradr. halesi 1/8/1961 gn saat 11 de kapal zarf usu- | usuliyle yapacktr.
liyle yaplacaktr. E v s a f vo artnameler komisyonda ve stanbul Leva- I Bu ie ait artname Bakanlk Malzeme Mdrl ile stanbul Ba
zm Amirliinde grlebilir. Taliplerin ihale saatinden bir saat evvelime \ yndrlk Mdrlnden bedelsiz olarak temin edilebilir.
kadar teklif mektuplarn Komisyon Bakanlna vermeleri. | stekliler belirli gnde eksiltme saatinden bir saat ncesine ka
dar tekli/ mektuplarn Komisyon Bakanlna vermi olmalar lazmdr.
2013 /4-S I Postada olacak geeikrae kabul olnunas. 2009/^4
 HsMU : 4656 (Resm Gazete)' 20 TEMlVfUZ 196

Mdrlmz tarafndan Altnda Kazas T a t l a r Kyn-Je bir ha mracaat ederek ihaleye itirak belgesi alacaklardr.
vuz yaptrlacaktr.
3 Yukarda. >smi yatl Salasr' tereslerinin keif bediL 27.172*
ir* olup, m u v a k k a t teminat 2.0S7,f;y liadr.
2 hale ak eksiltme usuiyla 5/S/1961 j,n saat 11 de K a v a k
ldere B o y l u Sokak N o . 03 deki Mdriyet binasnda yaplacaktr..
3 B u ie ait artnameler her gn mesai saatleri iinde gr
lebilir.
4 hale tarihinden n evvel dairesinden ihaleye giri belgesi
alnmaldr.
5 T e k l i f mektuplar ihale gn ihale saatinden b i r saat evvel
K o m i s y o n a verilmi olacaktr.
2747 / 4-1
Mai3^e Bakanlndan :
Yapuacak i : M a j i v e Bakanl* Ma;- T e t k i k K u r u l u Bakanllp
ksmnda yaplacak kt;;-h.ve
larm bildirir, iveren resm dairelerden alnm son yllara ait belgeler
ile 1/8/1961 Sal gn saat 17,30 a kadar bir dileke ile Genel Mdrle
6 i s t e k l i l e r itirak belgelerini, 1961 yl Ticaret Odas vesikala
rm, 12 250.00 TL h k g'eici teminat mektuplarm, teklif mektubu ile bir
likte hazrlyacaklar kapal yarf eksiltme saatinden bir saat evvel K o
misyon Bakanlna tevdi edilmek zere Yap I. D. Bakanlna mak
buz mukabilinde vereceklerdir.
7 Belge komisyonu talipler hakkndaki k a n a a t i neticesinde iti
rak belgesi verip vermemekte ve ihale komisyonu da ihaleyi yapp y a p
m a m a k t a veya tercihan dilediine ihale etmekte serbesttir.
8 B u ihaleye girecek mtaahhitler, Bayndrlk Bakanlnn 23
M a r t 1961 gn ve 10763 sayl Resm Gazete'de mnteir itirak Ynet
meliinin drdnc maddesinde yazl belgeleri mracaat dilekesine ekli
olarak vermeye mecburdur. ^
9 isteklilerin tek kii veya tzel kii olmas arttr, (zel veya
tescil edilmemi ortaklar k a b u l edilmez.)
10 Postada vki gecikmeler ve telle mracaatlar kabul edilmez.
2719 / 2-1
.9.

K e s i l tutar : (52SG0.P4) l i r a .
Teminat miktar : (2SS0,05< lira. Bayndrlk Bakanl Devlet Su ileri Genel Mdrlnden :
E k s i l t m e mahalli ve t a r i h i : C u m a riin saat (16) da
M a l i y e Bakanl Mill Emlk Genel Mdrlnde kapal zarf usuliyle 1 Aada cinsi, miktar, ihale t a r i h i ve saati, m u v a k k a t temi
ihale olunacaktr. nat miktar gsterlimi olan malzemeler f i y a t ve teklif isteme suretiyle
artname vo lzumlu ev-jk mezkr mahalde grlebilir. satn alnacaktr.
E k s i l t m e y e itirak etmek isteyenlerin ihale gnnden en az gn ihalenin t a r i h i ve M . Teminat
evveline k a d a r b u i iin Bayndrlk Bakanl":ndpn alacaklar yetelik Cinsi saati T. L .
belgesiyle 19fil yl Ticaret Odas vesikas ve tenvnnt makbuzunu h a v i
olarak 2490 sayl kanunim ?2 nci maddesi mucibince hazrlyacaklar 4 A d e d (100-125 cfm) Seyyar kompresr "J
teklif mektuplarn eksiltme saatinden bir saat evveline kadar K o m i s y o n 3 > (210-250 cfm) I
Bakanlna vermeevi l,z m dr. Postada vki gecikmeler kabul edilmez. 7/8/1961 15,00 5.009
365 cfm)
2S40 / 4-4 600 cfm)

2 Bedeli T. L . ile denecek olup Dairemizce dviz temini mevzu

P T T Genel Mdrlnden
1 Siyerek P T T binas inaat, k a p a k zarf usul ile eksiltmeye
karlmtr.
2 Keif bedeli : 220.000, l i r a olup geici teminat 12.250,00
liradr.
3 B u ie ait lo"if ve artnameler A n k a r a ' d a P T T Genel Mdr
l Yap ileri Dairesi Baksnhmda grlebilir.
4 B u iin eksiltmesi 4/8/1961 tarihine tesadf eden C u m a gn
saat 16.00 da A n k a r a ' d a P T T Genel Mdrlsnde toplanacak ihale ko
misyonu tarafndan yaplacaktr.
5 B u inaata talip olacak mteahhitlerin bu nemde ve evsafta
150.000,00 liralk her eit tesisat da ihtiva eden bir inaat resm daire
lere kar mtaahhit olarak yklendiklerini ve i y i bir surette haardk-
bahis deildir.
3 ihale D S l M a k i n a ve i k m a l Dairesi Reislii ( E t l i k - A n k a r a ) '
toplanacak satmalma komisyonunda yaplacaktr. artnameler ayn yer
den firmann antetli kdna yazm pullu bir dileke ile bedelsiz ola
r a k temin edilebilir.
4 isteklilerin teklif mektuplarn, idar artnamenin 9 uncu
maddesinde istenen vesaik ile birlikte ihalenin yaplaca saate k a d a "
K o m i s y o n Bakanlna makbuz mukabilinde teslim etmeleri arttr.
5 Postada vki gecikmeler ve t e l g r a f l a yaplacak mracaatlar
kabul edilmez.
6 i d a r e ihaleyi yapp y a p m a m a k t a * miktarlar azaltp oalt
m a k t a serbesttir. (Ksmi teklif verilebilir)
2734 /1-1

9*9

Bayndrlk Bakanl Kr.ra,yollan Genel Mdrlnden

Barv-a Geici Evrak

Keflif bedeli referans teminat bedeli E k s i l t m e tarih, Mracaat
1 E k s i l t m e y e konulan iler lira Ura Lira D i r a K. v e saati son gn

1. Divrii-mranl-Zara Devlet yolunda

(Byk Zara) Kp. yapm " 913.073 00 73.046 00 40.275 00 45 70 27/7/1961 Perembe 21/7/1961 C u m a
saat 16 mesai saati sonu
2. Divrii-Imranl-Zara Devlet volunda
(Kk Zara) Kp. yapm ' 479.230 00 38.340 00 22.829 00 24 0 22/7/1961 Cumartesi
28/7/1961 C u m a
saat S mesai saati sonu
2 Yukarda yazl kprlerin eksiltmeleri hizalarnda gsterilen ti.rih, gn ve saatlerde A n k a r a ' d a Karayollar Genel Mdrl binasnda
Kprler Dairesinde kapal zarf ur^.yie yaplacaktr.
S E k s i l t m e e v r a k : Yukarda yazl her i iin o iin hizasnda yazl ve vezneye yatrlacak bedele ait m a k b u z mukabilinde Karayollar
Genel Mdrl T e k n i k Hesaplar ubesinden alnacaktr.
4 E k s i l t m e y e girebilmek iin :
a) i s t e k l i l e r i n 1961 ylma ait ticaret odae belgesi ile usul dairesinde yukarda yazl her i lcia o iin Maanda gsterilen m i k t a r d a geici
teminat vermeleri,
b) i s t e k l i l e r i n en ge yukarda ysal har i ioin ayr ayr tesbit e/tflen mracaat sen gn mesai saati sonuna k a d a r birer dileke ile K a
rayollar Genel Mdrlne mracaat etmeleri (Mracaatta genel evrak ^ayd t a r i h i muteberdir) ve dilekelerine 23/5/1961 tarihinden sonra
Bayndrlk Bakanlna t u alnm ve (B) grupundan enas yukarda y asl keif bedellerini i h t i v a eden mtaahhitlik karnesi, plan ve tehizat,
eksiksiz olarak balytrak bu ilerin eksiJtmslerine g i r m e k iin yeterlik belgeleri almalar,
5 i s t e k l i l e r i n eksiltme artnamesinde verilen izahat dairesinde fc ^zrlayacaklar teklif mektuplarm eksiltme gnleri saat S e kadar
toakbuz mukabilinde K o m i s y o n Bakanlna vermeleri lzmdr.
Postada olacak gecikmeler k a b u l edilmez. K e y f i y e t iln olunur. 2549 / 4-4

Babakanlk Devlet Matbaas

 20 Temmuz 1961 RESM GAZETE Say:10859

NDEKLER

Kanun Sayfa
334 Trkiye Cumhuriyeti Anayasas Kanunu 1

Yksek Seim Kurulu Karar

Yksek Seim Kurulu Bakanl Karar 14

lanlar 15