Ita BNC Mag 00000844 001

Early European Books, Copyright 201 1 ProQuest LLC.
Images reproduced by courtesy of the Biblioteca N azionale Cntrale di

Firenze.
CFM AGL. 1 .6 .3 1 5
Early European Books, C op yright 2011 ProQuest LLC.
Images reproduced by courtesy of the Biblioteca N a zio nale Cntrale di
Firenze.
C FM A G L. 1 .6 .3 1 5
Early European Books, C opyright 201 1 ProQuest LLC.
Images reproduced by courtesy of the Biblioteca N azio nale Cntrale di
Firenze.
C FM AG L. 1 .6 .3 1 5
Images reproduced by courtesy of the Biblioteca N azionale Cntrale di
Firenze.
CFM AG L. 1 .6 .3 1 5
Early European Books, Cop yrigh t 2011 ProQuest LLC.
Images reproduced by courtesy of the Biblioteca N a zio nale Cntrale di
Firenze.
C FM A G L. 1 .6 .3 1 5
Images reproduced by courtesy of the Biblioteca Nazionale Cntrale di
Firenze.
CFMAGL. 1.6.315
Firenze.
CFMAGL. 1.6.315
Firenze.
CFMAGL. 1.6.315
d isser ta tio
D fj
A RTE c o m b i
n a to r ia ,
Im qua
Ex Aritbrfleticae fundamentis Cotnflicationutn ac Tratijpofitionum
DoArina novis prscceptis exftruitur, & ufus ambarum per uni-
verfum fcientiarum orbem oftenditur; nova etiam
Artis Meditandi r
Seu
Lgica: Inventionis fcinina
fparguntur.
prtfixa ei Synepfis totw Traclatus, & additamenti lac9
Detnonftratio
X I S T E N T I T D E I,
adMathematicam certitudi*
laem exada^
G O T T FR ED O GUILIELMO
L E I B N i i Z I O Lipsexili,
Phil. Magift. & J. U. Baccal.
L 1 P S 1 AL,
A p u d J oh. S i mn . F i c k i u m e t J oh.
POLYC a RP. SlUBOlDUM
\n VUtcaNuolaea,
Literis S p r e l i a n i s .
Firenze.
CFMAGL. 1.6.315
UrSKJ
MARTINO GEIERO,
S Stsc Theol. Dot. Sereniflimi Eletoris Saxoniae Supremo
Concionatori Aulico, Supremi Drefdenfis Coniftorii
ATeflori, & ConfiartoEccleiaftico,
Theologolncomparabili ;
Suo vero, prtter [ufeeption beneficium, Patreno " litcttMtl ntdxi-
mo, rutwncmftudiorum fuorutn confiare 'Voluit
AUTOR-

Firenze.
CFMAGL. 1.6.315
Synopfis DlfTcrations
De
a r t e co m bin ato ria.
Edes Doftrinae iftius Arithmetica. Hujus orig.
Complexiones aut funt Arithmetic* purs ,fitus
figrate, Definitines novorum terminorum.
Quid a.iis debeamus, Problema I. dato nu
mero 3c exponente Complexiones & in fpe-
c ic Combinationes invenire. Probl. II. da
to numero complexiones implicitor inven-
re* Horumufus(r.) indivifionisinveniendisfpeciebus: v. g.
m andati,Elementorum, NumeriVRegiftrorum Organi Muici,
ModorumSyllogifmi categorici, qui in univerfura funtf 12. ju-
xta Hofpinianum, tiles 88 juxta nos. Novi Modi figurarum
ex Hofpiniano; Barbari, Celaro, Cefaro, C ameftros, & noftri
FiguraelVtx Galnica:: Fresismo, Ditabis, Celanto, Colan-
to. Sturmii modi novi ex terminis infinitis, Daropti. De-
monftratio Converfionum. De Complicationibus Figura
rum in Geometra, congruis, hiantibus, texturis. Ars cafus for-
mandiin Jurisprudentia. Tneologia autem quafi fpecies cft
jurisprudentix, de jure nempe Publico in Repblica D E I fu-
per homines.(2.)ininveniendisdatarum fpecierum generibus
fubalternis,de modo probandi fuflficientiatn data: divilonis.
(.)Ufus in inveniendis propofitionibus Se argumentis. De
artcCombinatoriaLullii, AthanafiiKirch e ri, noftra, de qua
fequentia: Dux funt copula: in propofitionibus : Rever* , Se
N-, feu t& . Deformandis prxdicamentis artis Conma-
tori*. Invcnire: dato definito vel termino; definitines, vel
trminos quipotlentes : Dato fubje&o prxdicata in pro
pofitione U A.tem P A,tem N. Numerum Clalium, Nume-
rum Terminorum in Clalibus : Dato capite complexiones:
dato prardicato ubjea in Propofitione U A >P A, & N. Da-
tis d uobus terminis in propofitione neceflaria U A & U N ar
gumenta feu medios trminos inveuire. DeLocisTopicis,feu
modo efficiendi Se probandi propofitiones contingentes.Spe-
cimeu mirable Prsdicamentorum artis conznatoria: ex Geo
metria. Porifma de Scriptura Univerfali cuicunqj legenti cujus-
cuuq;lingu* peritointelligibili.Dni deBrcilac fpecimen artis
oinktoria; feu rhedtad n re bellica,cu jp beneficio oninla c-
fideratione digna Imperatori in ment veniant, De Ufu rotar
concentricarChartacear marte hac. Serse hac arteconftru-
se fine clavibus aperiendse3i)iU;fi@cllC'|fcr/MixturColorum.
Probl. III. Dato numero Claflium & rerum in fingulis, com
plexiones claflium invenire.Divifionem in divilionem duccre,
de vulgari Conlcienri* divifione. Numerus fectarum de fumo
Bono VarroneapudAuguftinum. EjusExamen* Indato
grada Confangvinitatisnumerus(i.)cognationum jpxta /. t.&
3. D. de Grad. & yijf. (a.) perfonarum juxta l. io, D Qod. fingu-
lari artificio inventas. Probl. IV. Dato numero rerum varia*
tionesordinis invenire. Utihofpitum inmenfa 6. Drexelio,7.
Harsdofero,iz. Henifchio. VerfusProtei,v. g.Bauhufii, Lan-
fii, Ebelii, Riccioli, Harsdrfteri. Variationes literarum Al-!
phabeti, comparatarum AtomisjTeflerse Grammaticar. Prob!.
V. Dato numero rerum variationern vicinitatis invenire. Locp
Jionoratilimus in rotundo. Circulus Syllogifiicus. Probl. VI.
Dato numero terum variandar, quar aliqua vel aliqua: repe-
tuntur, variationern ordinis invenire. Hexatnetrorum fpccies
76. Hexametri z. quorum fequens antecedentem litera ex-
cedit Publilii Porphyrii Optatiani.- quisille.Diphtongi * Scri-
ptura.Probl.VII.Reperire dato capite variationes. Probl. VIII.
Variationes alteri Jato capiti conimunes .IX.Capita variatio
nes communeshbentia. X. Capita variafionum utilium & in-
utilium. Probl. Xl.Variationes intiles. XII. Utiles. Optatiani
Proteus verfus .(Virgilii Cafualis)J. C. Scaligcr (Virgilii Ca-
fualis) Bauhufii (Ovidii Cafualis.) Kleppifii ( praxis compu-
tandi Variationes intiles & tiles) Caroli @olt'f<ll/Ileiinc
ri.C L.Daumii 4, quorultimi do plufquam Protei.
Additamentum: Dcmonflratio Exiften-
tix D E l.
P E M O N T R I TIO
EXISTENTIA DEI.
Fracognita :
j Definitio 1: Deus eftSubftantia incorprea infinita virtntis.
2. def, 2. Subjlantiam aut voco, quicquid movet aut movetur.
i. def. virtu infinita Totenapmifal mo'Vendi infinitum.
5 J A i Virtus

Images reproduced by courtesy of the Biblioteca Nazionale Centrle di
Firenze.
CFMAGL. 1.6.315
Virtus enim Idem eft quod potentia principales ,hnc dicr-
mus Canias fecundas'operari in 'uirtutcprimas.
4. Poftulatum. Liceatquatiun^resfmuifumerei&tanquimuiu
tantum fupponere. Si quis prxraius hoc neget, oliendo.
Conceptas partium eft,ut lint Entia plura, de quibus mni
bus fi quid intelligi poteft.quoniam femper omnes nomina
re velincommodum veliinpoibileeft, excogitatur anum
romea, quod in ratiocinationem pro mnibus partibus ad-
hibitum'compendii fermonis caula, appellaturTeraw.Ciuntp
datisquotcunq? rebus, ctiam infinitis, intelligi pofit, quod
de mnibus vcrum eft; quia omnes particulatim enumerare
infinito demum temporepesfibile eft, liccbit unum nomen in
rationes poner loco omnium: quod ipfum erit Totar.
5. Axioma 1. Si quid movetur,datur aliudmovens.
. Ax. 2. Orme corpus movensmovetur.
7. Ax, 3. Motis mnibus partibus movetur totum,
g. Ax. 4. Cujuscunque corporis infinita: funt partes,feu ut vul
go loquuntur, Continuum eftdivifibile in infinitum.
p. Obl'ervatio, Aliquod corpas movetur.
E
(i.)Corpns Amo .'eurp<r/uso ej, 4.(2.)E.datur alud mo ves per/.
(.)& vcl in corpore,[4.]quod infinita vii'tntis eft(pftj. tequ ia
A ab eo motum habet infinitas partes per /.)[.]&Subfiantiaper
.C7.3E.DEUSper 1. q. e.d. [8,]velCorp?,[?.3quod dicampB.[io]
id ipfumet movetur per6. [u^&recurret quod de corpore A de-
monftravimUs,iz. atqueitavel aliquando dabitur incorpore
movens,[i2.]npet inAoftdim?abJt0.r.!7. DEUsq,e.d.[i3.]
velinomue infinitum exiftent corpora continu fe moventia
[14. ] ea cmnia fimul, velut unum tot liceat appellare C.per*,
[i5.]Cumqc hujus omnes partes.moveanturpcr
vebituripfnm?fr^.[i7.]ab aliopw.[i8.3incorporeo,quia(omnia
corpora in infinitum retro, jarn comprehendimusin C. per ex0.
r#. sosautem requirimus aliudC. per ex9. <7- infinitas
v irtutis (p e r quia quod ab eo movetur, nempe C. eft infini-
tumper 1x9, j.it * . _)[2c,]Snbftanti per 2. [ai.J Hrgo D E O
ft n . Datarigitur Dem, . E, D ,
' CUM
Firenze.
CFMAGL. 1.6.315
CUM DEO!
^ 0 ^ 6.^ ^ ;E ap h yfica,u talciflim ordiar, agit tum de r.
Et>te tum de Entisafte&ionibus: ut autcro-.
,\ corporis naturalis affe&ionesnon untcorpo-
Va> ita Entis affetiones non funt Enta. Eft z,
'autem Eutis aefiio ( feu Modos,) alia abfo-
:luta quaedicitur Qualit/u, alia refpediva, ea<
*<vej rcj parteni fuam,i liabet, uantitar, vel
re ad aliam rom Relatit, etfi accuratius loqueado, fnpponendo
partem quati a foto diveram ctiam quantitas re ad partem re-
lado eft. Kan f.flum igitur eque Qualitatem nrque Quan- ^
tiratetn eque Relacionan F.nfcia d e : Earun veiotraratio-
nem in aci.t ignat.ad Me tapbyficam pertinere. Porro omnis
Relatio aut eft Umo aut Convenientia. lu unione autem Res n
ter qi, as hxc re lati eft dicuntur/urt*, fumt.e ciim unione, To-
tum. Hoc contingit quoties plura fmtil tanquam Unum up-
ponmus. Unumaateniefle ntclligtur qucquidunoadu in
te dedos, f. fm.l,cogitamus, ,u.g. quemadmodum nuniecum
aliquem quautumlibet magnum, fa-peGu* q adam tît Atiere
fimul apprehendimus, cyphras nempe in charta legendocui
xp icaf intuendo ne Mathufalae q' dem aftas fuffetura
Abdraftum autem .ib uno eft Unit/is, ipfumqj totum abftratum f,
ex imitatibus, feu totalirasdicitur tsumerw. QuantitM igitur
eft Mi me rus partinm, Hie manifeftum in reipfa Quantita-
tem & Numerum coincidere. lllam tamen inferdum quafi ex-
trinfec, relacione feu Ratione ad alind, in fubfidium nempej
quamdiu numeras partium cognitus non et, exponi. Et harc 6.
ormoell: in^cniof*Analyticaf Spedofse,quamexcoluit inpri-
misc artefvZ portea in prarcepta collegcre fr.mc. Shettenm, &
tufm m BmholiHut, hic eiment Mat afees mwfAltt, ut vocat_.
B Eft

Firenze.
CFMAGL. 1.6.315
2, P ro ccm ium .
Eft gtur Analyfis do&rina de Rationibus&Proporf-ionibus*
feu Quantitate non Expofita; Aritbmetica de Quantitate ex
pofita, fea Numeris: falso autem Scholaftici credidere Nume-
rum ex fola divifione continui oriri nec ad incorprea applica-
ri poTe. Eft enim numerus quafi figura qudam incorprea
ortaexllnione Entium quoromcunque, v. g. DEI, Angel, Ho-
7. minis, Motas, qui fimul funtQuatuor. Cum igitur Numerus
fit quiddam Univerfalismum mrito ad Metaphyficam perti-
net. Si Metaphyficam accipias pro doctrina eorum quaeo-
mni entium generi funt communia. Mathefis enim, (ut mmc
nomen illud accipituv) accurate loquendo non eft una difcipli-
na,fed ex variisdifciplinisdeccrptac particular quantitate fub.
jediiuunaquac# trabantes, quaeinun propter cognationem
mrito coaluerunt. Nuti Aritlnnetica atqp Anayfis agunt de
Quantitate Entium; ita Geometria de Quantitate corpor,aut
fpatii quod corporibus cocxtenfum cf. Poltica vero dilcipli-
turinprofeTiones divifionem,quae commoditatem docendi
potus, quam ordinem naturx fecuta eft, abfit ut convellamus.
*. Caeterum Totum fpfum (& ita Numerus vel Totalitas) difeerpi
in partes tanquam minora tota poteft, id fundamentum eft
Complexionum, dutnmodo intelligas dariin ipfisdiverfis mino*
ribas totis partes cotnmunes, v.g. Totum fit A .B.C . erunt mi
nora Tota, partes illiusjA B. B C .A C : Et ipfa minimarurn
partium, feu pro minimis fuppofitarum (nempe Unitatum) di-
fpofitio,nter fe & cum toto, qu* appellatur fit?,poteft variar!.
_ Ita oriuntur dno Vuriationum genera Complexioti 5 sittu. Et
7 tJmCfl?/>/rxi)tum^fjadMetaphyficampertinet, nempe ad
do&rinamdeToto & partibus, fiin fcfpedentur: Si vero in*
tueamur Vaiiabilitarem, ideftQuantitatem var3tionis,ad n
meros & Arithmeticam deveniendum eft. Complexionis
autem dodrinam magis ad Arithmeticam puram, fitus adfi-
guratam pertinere crediderim..fic enimunitates lineam effi-
cere intelliguntur. Qoanquam hc obiter notare volo>unita-
tes vel per modum linese re&a: vel circuft aut alterius linea: li
nea-
D ef T KI TI ONES. ^ ?
neamfnve In fe redeuntium aut figuram daudentum difponi
poe, priori modo in itu abfoluto feu partium cum toto, Ordi-
nf i pofteriori in fitu relato feu partium ad partes, VuntAte^
quaquomododifterantinfra dicemus def. 4. & f. Hace proce -
mii loco fufciant, ut qua in difciplina materia: hujus edes fit,
fiatmanifeftum. ; ^
d efin itio n es.

Variatio h.l eft mutatio relationis. Mutatio enim alia ful>"
ftanticftaliaquantitatisaliaqualitats; alia nihil in re mu
ta t, fed folm rcfpctum, fitom, conjundionem cum alio
aliqu . ^ . . . _
j , VArubtlitis eft ipfa quantitas omnurnVariationum. Ter-
minienim potentiarmn in abftra&o fumtiquantitatemea-
rum denotant, ta enim in Mechanicis frequenter loqium-
tur potentias machinaran duarum duplas efle invicem.
2, situ eftlocalitas partium. .
4. Situs eft vel abfolutus vcl relatus: lile partium cum toto,hic
partium ad partes. In illo fpedatur numeras locorum 8a
diftantia abinitio& fine, in hoc equeinitium eque fins
intelligitur/ed fpeaatur tantum diftantia partis data par
te. Hie ille exprimiturlinea aut lineis figuram non clau-
dentibus eque in fe redeuntibus, & optime linea refta; hic
linea aut lineis figuram elaudentibus, & optime circulo. ^ I11
illo prioritatis & pofterioritatis ratio habetur maxima, in_
hoc nulla. Illum igitur Optime Ordinem dixeris ;
t Hunc 'vicinitatm >illum difpofitic.ncm, hunc compofito-
nem. Igitur ratione ordinis differunt fitus fequentes;
a b e d b e d a . e d a b . dabe.AtinVicinitatenul-
la variatio fed unus fitus effc intelligitur, hic nemp e: a c
Urde feftivilfim?Taubmannus,ci Decan* Facultatis d
rhUofcphic.tdVct,dicitur W tcbcrg* in publico progum -
rnate ferien, candidaton.m M ag.fcrn. ..calar, d.f|fit.one
complcxus, ne avidileSotes .cll.gerent, quis fu.llunu
locumtencrct. B 1 <' V l

Firenze.
CFMAGL. 1.6.315
4 Proccm ium .
Variabilitem ordinis intclligemus fcrc, quando ponemus
Vaationes vATifpyfjM v. g. KtrP poffunt iranfpom ir.rniu 2+%
j . Variabilitatcm complexionis dicimus Complexienef, v .g .
Res IV. moda diverfu invieetH cottjutigipcjfunt^
8 . Numeran reruin variandarumdicetnus impliciter , Hume*
ruin, 't u . IV.inmfuprtpifit.

y. c<w^/m^cftUioniinorisTotius in majori, uti in proco
mi de ciara vi mus.
io.llt autem certa Complexio determineturqnajus totam divi-
dendum eft in partes xquales fuppQitasutininimas, (id eft
quar nunc quidem non ulterius d vidantur) ex quibus com-
poniturc qoarum va iatione variatur Complexio icu lo -
turn mines , quiaigitur totum ipfum minns, majusminusve
eft; prout plures partes una vice ingrediuntur ; numerum
imul ac femel conjungendnrum partium, feuunitatum, di
cen ms Exponcntttiiy cxemplo progresfionis geomtrica, v. g.
fit totum A B C L>. Si Tota minora confiare debent ex a.
partibus, v.g, A B . A C . A l). B C . B D .C D . exponeos
crit 2. fin ex tribus, v.g. ABC. ABD, ACD. BCD . ex
poneos erit 3.
ir. Dato Exponente Complexiones ita fcribemus: fi expo
neos eft 2. Cem2.ttienm ( combinationem;) fi 3, Cnna~
t'itnem (contcrnationcm) fi 4. Con+nationem, &c.
iz. Complexiones fvnpiuiter funt omites complex onesomnium,
Exponentium comptate, v.g. 15. (de 4. Numero) qua:
fomponunturex4 (Unione) C(cormnatione) 4.(coii3na-
tione.) i.(coii4.rutione.)
13. Variarlo util ('wutHt,') eft qua: propter materiam fubje-
farnlocamhabere nonpotelt; v.g. 4. Elementa com-
anaripoflunt 6 . mal}l fed due conunationes funt intiles,
nempe quibus contraria Ignis, aqua; aer, trra eomanan-
tur.
14. Clasfu rerum eft Totum minus, conftans ex rebus conveni-
cntibas in certo tertio, tanquam partibus; fie tamen ut re-
liqu* dallos contiueant res contradddiuas. v. g, infra_
probl.

Firenze.
CFMAGL. 1.6.315
P r o ce mr u m. f
probl. j. ubi de clafibus opinionum circa fummum Bonum
ex B.Auguftino agemus,
15, c .tfut v.tr'utitnu eft pofitio certarum partiunv.Fom.s varU-
tiinu, omnium, qux in pluribus variatiorubus obinct v. infr,
probl,?.
Varutiones ccntrnunes funt n quibus plura capita concur-
runt, v. infr. probl. 8. Se
17, Res /;Wjeftque eft seque dato loco ponibilisfalvo ca-
pite. >*onuduA autem qu* non habet homogeneam. v,
probl. f .
18. c.iput multiplicle dicitur? cujus partes polunt variari.
19, Rcsrepttit* cft qusc in cadcm vaviatione sepius ponitur v
probl. .
20. Signo t defignamusadditlonem, fubtraftlonem, n mu-
tiplicationem, u di vifionem, f.facit,fcufummam, 71 aequa-
litatcm. Inprioribus duobus& ultimo convenimus cum
Cartefio, Algebraiftis, aliisque : Alia fgna habet Ifaacus
Barrovviusjin fu editione Eucljdis, Cantabrig. gvo, armo
Problemata*
Ria funt qu* (pedan debent: Vroblemta, Tbcorem.ita,
T ufas; in fingulisproblematisufum adjecimus ; ficubio-
per* pretmm videbatur, & theoremata. Problematmn
autem quibusdam rationcm folutionisaddidimus. Ex iis par-
tc.n poleriorem primi, fecundum & quartum aliisdebemus,
reliqua ipfi eruimus. Quis illa piimus detexerit ignoramus.
Schvventerus Delic. l.r Sed. 1. prop. j2. apud Hieronymuiru
Cavdammij Johanliem Buteonem, & NicolaumTartaleam ex
tare dicit. InCardani,tamen pradica Arithmeticaquspro*
diitMediolaniannoi5J5>.nihil reperimus. Inprimis dilucide,
qoicquid dudun habetur, propofuit Chriftoph. Clavius n_s
Com. fupra ]oh. de Sacio Bofe, Sphxr. edil. Rom* form ab a
anuo i;8/. pag, 35. fcqq.
B 3 Probl.

Firenze.
CFMAGL. 1.6.315
P r o e l . I. .
ProbL
DATO NUMERO ET EXPONENTE COM-
FLEXIONES INVEN 1RE.
ilcxiotu-
* C Olutionis do fant modi, unus de mnibus Complcxic
^ bus, alter de Commationibus folm ille quidern eftgc*
eft
neralior,hc vero pauciora requirit data5 nempe numerum
folm & exponentem; cumille etiam prifupponat inventas
, complexiones antecedentes. Generaliorcm modum nos de-
teximus, fpecialis eft vulgatus. Solutio ill.us talis eft: ad-
dantur complexiones cxponentis antecedentis & dati denu-
meroantecedenti, produftum erunt complexiones qu*fitas;
v.g. efto numeras datus 4 ,exponens datus j. addantur de nu-
mero antecedente comznationes 3. & conjr.atio r. ( 3.1 1
* a %) produtftum 4. critquasfitum. _ Sed cum pratrequiran-
tur complexionesnumeri antecedentis, conftruendaeft tabula
S . in qua linea fuprcma finiftr dextrorfum continet Na-
meros> o usque ad 12. utrimque inclufive, fatis cmin elle duxi-
mus huc usque progredi, quam facile eft continuare. ^1inca ex*
trema finiftr fummodeorfum continet Exponentes o .ad rz .
linea nfima fmiftradextror fum continet Complexiones fimplt-
ttr Rcliquae nter has linex continent Complexiones dato
a numero qui fibi in vrtice dire& refpondet, & exponente qui c
reaione finiftr. Krfr#/Wri,&fundamcntum Tabula pa-
tebit, fi demonftraverimus , Complexiones dati numeri & expo-
nentif oriri ex fumma complexionum de numero pr&cedenti exponentos
& pucedentis & d.tti. Sit enim numerus datus 5, exponeos da
tas ?. E t numerus antecedens 4. is habet conjnationes 4,
rerTabulam fc- comznationes ]am numerus f. habet o .
L e s con con esq uasprxceden s ( in totoemm & pars con-
tinetur ) m rape 4. & procreatot epot prcdens hab
anadones (nova cnim res qua numerus f . exccilrt 4. addita fr
gulis cormnationibus hujos,fact toridem novas con natrones
nempe 6, + 4. f. 10. E, Gtmpltxiont ddti numenfice. Q. E.
Early European Books, Copyright 2011 ProQuest LLC.

Firenze.
CFMAGL. 1.6.315
P r o b l . T. 7
Majorislucs canfaappofmmusTabnlafn 3. ubi linelstrans- <j.
verfis diftinximus Conjnationem de ^ & de 4. & de 5. Sic
tamen ut conjnationes priores lint fequcnti communes> Se
per confequens tota tabula fit congnationum numeri f. utqs
naniTrftiim efet qua: coiinationes numeri feqientis ex
wrom zM tSubus antecedcntis addito finolis novo hofpite
^nrirenmr linea deorfumtendente combinationes novo
C hofpite diftinximus*
m
3
m Tab.K.
1 I 1 I 1 1 1 I I I X X
0 I
z O 1 2 3 4 s t 8 j> m jo < 11 r
7 iz i tn
10 21 28 i 6 4 f 55 66 O
z 0 0 I 3 t if
20 Jf 56 84 120 US 220 3
2 0 0 0 1 4 10
70 lit 21 33 495 O
4 0 0 0 0 1 ? 15 35
O 0 0 0 0 1 t 21 5t 120 2,f2 4tz 792
m
924
<s O O0 0 0 0 1 7 28 8+ 210 4-61
7 0 0 0 0 O O O 1 8 3t 120 330 792
0 0 0 OO 0 0 O 1 9 45 49 f a>
g
9 0 0 0 0 0 0 0 0 0 I 10 55 220
lo O 0 0 0 0 0 0 0 0 0 I 11 tt O
0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1 12 B
JI
0 0 O0 0 0 Q 0 0 0 0 I o
12 0
1; T. 3- 7 - 25 . 3 r. t*. 1 2 7 . 2ff. 5 ll, IO23. ZO47. 495 U
*
i i . z. 4. 8 . l z' uS-*5- u - I024.204g.40?<-
Complexiones fimpHciter* Cfcu fumma Complexionum dato
exponente)additaunitate, qu* comeidunt cumtcrnu-
nis progresfioms geomtrica
duolae.+
PROBI.. t.
Tab. 3. Adjciemos hic Tbetrtm tu qumm ro cAex
6 t abic j ipfa tabula j* inmifcftum cid, ToJtfoTi ex ta-
3 }
a bala: fundamento: x- fi Exponensefttna*
o a ab i
c jorNumero,Comfêxioeto. z. lixqua
i ac <i
Sv 4 be d lis,eaefti. 3. li Exponens cftNumero'u-
ntate minor, compexio & Numeras funt^
U f ab e 4 dem. Generalitcr : Exponentes do
< 6 ace w in quos numerus bifccari poteft, feu qui fibi
t> 7 ad e 3 invtem complemento funtad numerum_j
3 b e g easdem de illo numero habent complexio-
^ P bd.e nes. Nam cum in minimis exponentibus
lo Clic f x.& 2. iniquos bifccatur mueras $, id ve-
rum fit quafi cafn, per tab. s & vero czteri ex eorum additio-
ne oriantur per folut. probl.i. fi*qualibus(j & j.)addasa>
qaalia(fuperius i. & inferios i.) produda erimt awpulia (3. t r.
f.4. 4.) & idetn eveniet in extens neccflitate. /. nume.
rus ctt impar dantur in mediodu* complexiones f.bi proximz
seq iales; (in par, id non evenit. Nana numeras impar bifeca-
ri poteft in dos exponentes prximos unitate diantes; v. g.
i . t z f . j . par vero non pote ti. Sed proximi in qi;os bifeesr
par poteft funt iidem quia igitur in dos exponentes im par nu-
merus bifecari poteil, hie duas habet Complexiones dqualet
per th 4. quia illi unitate ditlaot, prximas, . Complexiones
crefeunt usque ad exponentem numero ipil dimidium aut dos
dimidiosprximos, inde terurn decrefcunt. 7. Omnes uume-
ri primimetiuntur fuas complexiones fartm U (feu doto ex
ponente) s. O/ruKS Complexiones fimpliciter/funt numeri
impares.
7 Rcflat hnjus Problematis altera pars quafi fpecialis:

,, dato numero (A) comznationes(B) invente. Solutio: du-
, , citar numeras inproximmraorem. fa&idimidium erit quz-
fiturt, A 0 A - i . w a B. Eftovg.N um eras , n 5-
M f. ,0 i f. If. R'atio Solutionis: cito Tab. m qua euumeran-
* u J tur

Firenze.
CFMAGL. 1.6.315
PROBt. I. 9
Tab. V tur VI. rerum.- a b e d e f corrunatones
ab ac ad ae a f poflibiles, prima autem res a dufta per-
. be bd be b f cuteras facit comznationesV.nempe i-
. . cd ce c f pfo numero unitateminores; fecundab
. . de d t perecieras duda tantum IV. ti euim in
. . . . e f antecedentem a duci potel rediret enim
prior com2natio b a vel ab (hace enim_
in negoto combiiutioois nibil differunt) ergo folum in fe-
quentes qust funt IV i fimiliter tertia c infequente's duda facit
III. quarta d. facit II.quintae. cum ultima f. facit f. funt igitur
corrunsrtiones 5. 4 . . 2. x. t. f. if . ita patet numerum comana-
tionum componi ex termnis progresionis arithmeticae, cujus
differentia: 1., numeratisab x. ad numerum numero rerum.,
proximum, inclufive; five ex mnibus numeris Numero rerum
minoribusfunuladditis. Sedquiaut vulgo docent Arithme-
tici, tales uumeri hoc compendio adduntur,ut maximus nufne-
rusducatur in proxim majorein, fa&i dimidiusfitquefitus ,Sc
vero proxime major h.l. eft ipfe Numerus rerum, igitur perin-
de eft ac fi dicas: Numerum rerum ducendum in proxim mi
noren}, tadi dimidium fore quxitum,
P r o b l, II.
DATO N U M E R O C O M P L E X I O N E S SIM -
PLlClTER INVEHIRE.
Atus Numerus queratur nter Exponentes progresionis
D Geomtrica: dupla:, numerus feu terminus progresionis
ei regione refpondcns derntallnitate erit qutfitum.
t'tonem feu to h U difficile eft vel concipere, vel fi conceperis
explicare, to oh ex tabula X manifeftum eft. Semper cnim_.
complexiones particulares fimuladditc addita unitate termi-
num progresionis geomtrica: dupla: conftituent, cujus expo-
nens fitnumerus datus. Ratiotamen, fi quis cunofius mve-
ftiget petcnta erit ex difceptione in Pradica Itlica ufitata,
>om aStfntn Que talis cffe debet, ut datus terminus pro-
* 1 C gres-

Firenze.
CFMAGL. 1.6.315
; P ROBL. II.
gresfionis geomtrica: difcerpatur inuna plures partes,qurti-j
funt unitates exponentis fui,id cl numeri rerum; quarum fem-
per asqualis it prima ultimas,fecunda penltimas,tertia antepe
nltimas, &c. doee vel, fi in parem difeerptus etl numerumj
partium exponente feu Numero rerum impari exilente,in me
dio duxcorrefpondeant partes per probl.i. th. f. (v.g.i8 .de
7 .diferpanturinpartes8. juxtatabulam S 1.7.21.}?. *1.7.1.)
vcl i in imparem exponente pari exilente, in medio relinqua-
turunusnuUicorrefpondens (v.g. 2,.de.&. difeerpanturin_
partes?. juxtaTab. N: 1.8.28. 70. 56.28.8. 1 .) Putetigi-
tur aliquis ex eo nianifeftum efe novum modum,eumcp ablolu-
tum, folvend probl.i. feu dato exponente inveniendi Numer
complexionum, fi nimirumope Algebras invematur difeerptio
Complexionum limpliciter feuTermini Progr.Geom. duplae
justa modwm datum. Verum non funt data fuffidentia, & i-
dem nmeros in alias atque alias partes eadem tamen formaj
difeerpi potel. USllS Probl. I. & II. v
Cumomniaquaefunt aut cogitan poflunt,fcre compo-
wnantur ex partibus aut realibus aut faltem conceptualibus, ne-
cefe ell quae fpee'ie differunt aut eo differre, quod alias partes
habent,& hic Complexionum Ufus,vel quod alio fitu hc Dijpofttio-
nunr, illic materias, hic formas diverfitate cenfentur.Im Com
plexionum ope non foiim fpccies rerum, fed Se attributa inve-
niuntur. Utitatota propemodum Lgicas parsiarm iv* illic
circa trminos ftmplices, hic circa complexos fundetur irLj>
Complexionibus i uno verbo & do&rina divifmum Se doctrina
propofitionwn. Ut taccam quantopere partem logices Analy-
ticam> feu Judicii diligenti de Modis fyllogillicis fcrutatione_j
u Exemplo 6 - illulrare fperemus. In diviionibus triplex ufus
ell Complexionum,*. dato fundamento unius divifionis inve
niendi fpeciesejus, 2. datis pluribus divifiombus de eodem
Genere, inveniendi fpecies ex diverfis divifionibus mixtas,
quod tamen fervabimus problemati }. datis fpeciebus mve-
riendi venera fubalterna Exempla per totam philofophiam
diffufa funt, iraonec Jurisprudente deefle oitendemus âpud

Firenze.
CFMAGL. 1.6.315
P r o e l . I. it
Mdicos vero omnls varietas medicamenfonim compofito-
riun S Qxpju.xx.o'Troivltx. ex variorum Ingredientium mixtione
oritur , at in eligendis mixtionibus utilibus fummo opus jud
elo eft. Pritnum igitur excmpladabimusSpecierum hac ra-
tione inveniendarum: I. apudjCtos l.a.D. Mandaii,C fi. 12
j de Mandato haec divifio proponitur: _ Mandatum contrahitur
f modis mandantis gratia, mandantis & mandatarii, tertii,
mandantis8ftrtii, mandatarii & tertii. Sufikientiam divi-
fioiiis hujiis fie venabimur: Fundamentum ejns eft finis a, feu
perf0na cujas gratia contrahitar, ea eft triplex: mandaos man-
datarias & tertius. Rerum autem trium complexiones junt 7:
Iniones tres: cum folius 1 .mandantu-, 2. mandatarii, p. tertii gt a-
tia contrahitur. Comznationes totidem: 4. Mandantis &
Mandatarii, p. Mandantis & Tertii, 6. Mandatarii & Tertii gr
tia. Conjnatio ana>nempe 7. Scmandantu&mandatarii &
tertii fimul gratia. Hic JCL.ti Inionem illam, in cjua contrahi
tar gratia mandatarii folum,rejiciunt velutinutilem, quia fit_
confilium potius qum mandatum; remanent igitiu fpecies6.
fed cur f. reliquerint,omita connatione,nefcio. II.
mentorum numerum, feu corporis fimplicis mutabiiis fpecies
Ariftoteles libr. z- de Gen. cum Ocello Lucano Pythagorico
dedneit ex numero Qualitatum primarum, quas efte fupponit,
tanquam Fundamento, his tamen legibus, ut /. quodlibet com-
ponatur ex duabus qualitatibus & eque pluribus eque pau-
ciribus j hie manifeftum eft Iniones, conjnationes & con4.-
nationcm efleabjiciendas, folas, comznafionesrctineridas,
qus funt 6 ?. ut nunquamin unacomznationem veniant-.
oualitates contraria:, hie iterum dua? comznationes fiunt in
tiles quia nter primas hasqualitates dantur dux contraricta-
tcs imitar remanent comznationes 4,qui eft numerus Elemen-
torum ApoofuirnusSchema, (vide paginan titulo tralatwpre-
xm.,m) qir origo Ekmcntorum ex ptimis Qualitatibustaca-
lenterdemonftratur. Porro un ex his illa Anltotelcs, ita ex
illis4 temperamentaGalenus.liorumq}vanas mixtiones me*
dici poftenores elicure: quibus mnibus jamfuperioiifeculo

Firenze.
CFMAGL. 1.6.315
IZ P r OBI. II.
fe oppofut Claud. Campenfuis Animadvcrf. natural, in Arift,
& Galn. adjed. ad Cotn.ej. in Aph. Hippocr, ed. 8 Lugdunt
jj . anuo 1576. III. N>ejecotnmuniter ab Arithmeticis diftin-
guitnr in Numerum ftride didum ut j . trattum, ut | , Surdum ut .*
R a J . $. id eft numerum qui in fedudusefbcit 3, qualis in rerum
n atura non eft, fed analoga intelligitur. & denominatum, quem
alii vocantfgaratum, v. g. quadratum, cubtcum,proiucum.
Ex honun commixtione cffieit Hier. Cardanusurad. Arith.
c a. fpecies mixtas ii. Sunt igitur in Univerfum Complexio
nes if. nempc: linones 4. quas diximus,comznatioues<5. N-
meras & Tractos , v. g. , aut i*, Numcriti & Surdus v. g. 7. 0 R. ? >
N umerm & Denominaras v. g. cub de A., tractos & Surtios | + R . J
Tractos & Denominatus v. g. 0 cub. de A .Sardas & Denominatus,
v. g. cub. de 7. Colicuaciones 4. tsumerus & Ir aas & Surdus-,Su
meras & Fr.itt.u & Denominatus, Humera* & Surdus & Denominaras,
Tiactas & Surdus & Denominaras. Con+nano 1. Sununu&Tra-
ettts & Surdus & Denominaras. Locovocis: Numerus, commo*
diusubftituetur vox:' lnteger. Jam 4. 6. 4 t 1. f, 15. IV. R>g-
Jlrum Germanic <111 g tn dicitur in Organis Pncun.aticis anfu-
la qudam cujas apertura variatur fonus non quidem in fe me
loda: aut clevationis intuitu; fed ratione canalis. ut modo tre
mebundas modofibilansj&c. efficiatur. Talia recentiovum
induftria deteda funt ulrra o. Sunto igitur in Organo aliquo
tantum u . fimplicia, ajo fore in univerfum quai 4o?f.tot enim
funt iz. rerum Complexiones fmpliciter pertab. S. zrandis
O'-ganiltis, dum modo plura, modo pauciora; modo, hzc mo
do, hxc modo illa, fimul aperit, variandi materia. V.Th.Hob-
besEleinent. deCorporep.I. c.f. Rcsquarum danturTermi-
ni in propofitioncm ingredientes, feu fu*} ftylo, Nominataj,
quorum dantur nomina, dividitin Corpora ( id eftfubftantias,
ipil enimotrtnis fubftantia corpus ) Accidentia,Phantasmata, &c
N 'mina Et fie nomina efle yelCorporal, v.g. Homo, vel Ac-
dtntium, v.g. omniaabftrada, rationalitas,motus; vel Pban-
iasntatitm, qu refert fpatium, Tcmpus.omnes Qâlitatcs fenfi-
biles&c. vel onmm, qu refert fecundasjintentiones, H-ec
cuna
Pa^BL. II, ij
Cum nter fe fexes eonuneWir, totidem oriuntur genera pro*
potionum, & additis iis ubi termini homogcnei conunautur
(corpusquc attnbuiturcorp(Jri,accidensaccidenti,phantafrna
phantaimati, notio fecunda norioni fccundx,) nempe 4, exur-
gunt 10. Ex iis folos trminos homogneos utiliter combina -
ri arbitratur Hobbes. Qaod, ti ita ett, uti cert & communis
philofophia profitetur, abtratum & concretum, accidens 8
iubftantiai > notionem priinam & fecundan! maleinvicem
prxdicari, crit hoc uule ad artem inventivam pjopofitionuip,
feu eletibnem comznationum utilium'ex innumerabili reruin
farragine,observare; dequa infra. VI. Venio ad exemplum 15
complexion. m haud paulo implicatius : deterniinationem
Bumeri Uodorum Syll -gtfini Catcgorici. Qua in re novas rationes
iniic ]oh. Hofpinianus Stcinanus Prof. Organi Bafileenfis vir
contemplationum minim vulgari libello paucis noto, edito
in 8. Bafilcx, an. Tfo. hoc titulo: Sun ejje tantum 31. bonos m*-
losfrcategoriii fjllogimi modos, ut Ariftot, cum tnteipretibus docuijfe
'UtdcW, (edj2. quorum quidmpobentur6. rcliqut ownes rejici-
autur. Incidipoftea in controvertas dialcticas ejusdem e- 16
ditas poitobitum autoris Bailex 8. aun 15-70. Ubi quxinE-
rotematis Dialcticis libelloqae de Modis fingularia iiatuerat,
velut qudam Apologa, ex z;. problemadbos confiante, tue-
tnr , Promittit ibi & libellum de inveniendi judicandkp fa-
cultatibus>& Letionesfuas inuniverfum Organoncum Latina
verione, quas ineditas arbitror fortafle ab autore conceptas
potius, qum perfetas, Eti autem variation ordinis adhiberi
necefe eft, qux fpeftat ad probl.4. quia tampotisfimx partes
complexionibus debentur, huc referemus. Cum libri htijus de
Modis ti tul? pritnu ebtulit,anteq introfpexmus>ex noftris
traditiscalculum fiibd. xunus hc modo : Modus et difpofitio
feu forma fyilogismi ratione quantitatis & qaalitatis imul
Quantitate autem propofitio eft velUniverfalis vel Particula-
ris vel Indefinita velfingularis ; nos brevitatis cania utcmur_
literis initialibus: U.P. ]-s- Ojalitate vel Affirmativa vel
C 3 Nega-

Firenze.
CFMAGL. 1.6.315
-14 P r o b l W I.
Negativa, A. N. Sunt autem in S)Wgismo tres propoftiones,
igitnrrationequaatitatis,Syllogismus vel eftxqualis, vel inae-
qiialis. jqu>tl, feu habens propOitiones ejusdem quntitatis
4.modis: r.Syllogismustalis eft :U,U,U..Pj P5P-J>Jj].^,S,S,S.
ex quib^; funt tiles i. imus 8c tus Inaequalis vel ex parte vel in
tot Ex parte, quando dus qusecunqj propofitiones funt ejusd
quantitatis,tertia diverfx.Et in talicafudo generaQtjantita-
tis funt in eodem Syllogifmo,etfi unum bis repetitur : id toties
diverfimodc contingit, quoties res 4. id eft genera haec quanti-
tatum : U. P. ]. S. diverfimode unt coimnabilianempo
&/ in fingulis 1. funt cafus, quia jam hoc bis repetitur,
jam illud, altero fimplici exiftente Ergo 6. 2. f. 12. Atque
itarurfus in fingulis, ratione ordinis, funt variationes^.nam
v.g. hocU,U,P. velponiturutijam*, velic: P,U,U. velic:
U,P U Ergo 12. 0 .f.IC. Exquibustiles 18: 2.U(S.)U(S.)
S (U) X. u (S.) S (U) u (S.) 2. S (U) U (S) U (S) 4. 11 ( S) U ( S) P
velL. 4. UJ (P )](p) veltoco U, S. 4. ] (P ,)u i ] Cf-3 SeS
20 loco U, i, totum iruqual quando nulla cum altcr eft ejusdem
magnitudinis, 8c ita quemlibet Syllogifmum ingrediuntur ge
nera 3, toties alia quoties 4. res poftjnt conjnari, nempe 4. mal
Tria autem ratione ordinis variantur .mufj/ v.g. U, P, I, U,I,
P P,U, 1. P,l,U. I,U,|P. I,P,U. Ergo4. * 6 . f.24. Ex
quibus tiles 12. 2: U, P [JO J [P] 2-J [PO U, P, [ J ] ; totidem fi
pro U pccnasS. 4 + 4. f-8.2. U[S3S [11] P. totidem fipro P po
nas. 2.+2. . 4. Addamusjam: 4 ? .t 24T.64. Hsfunt
varia'tinis Quantitatis folius. Ex quibus funt tiles: 2 1 18.
t r 2. f. 31. Carteri cadunt perReg. i.expurisparticularibus,
nihilfequitur, 2. Conclufio nullam ex prxmisfis quantitate_>
vincit; etfi fortafe interdum ,ab utraque vincatur,uti in Bar-
21 bari. Porro cum Qualitatis ux folm int diverfitates A &
N. Propofitiones vero 3. Hie repetitione opas eft ,& vel
Modos eft Simil, id eft ejusdem qualitatis, vel dufimilu: hujus
nulla ulterius eft variatio, quianunquamextoto, fedfernper
ex parte eft disfimilis, Nitnquam eniniomnes propofitiones
funt disimiles quia fol 2. funt diverfitates, Similis fpecies funt
* a. A,A,

Firenze.
CFMAGL. 1.6.315
n
P ro B L. II.
i A, A, A ,N ,N ,N .D iIirnilis2: A, A,N. vcl N,N, A.dsflimi-
lis filenlas variantur ratione ordinis 3. t1ull)[ v.g. A,A3N. N, Af
A. A ^ A . Erg0 2 3. f. <S. + 2.f. 8. toties vaviatur Quali-
tas. Ex quibus tiles Variationes funt 3. AAA. NAN. ANN.
perre(T ex purisnegativisnihil fequitur. 2. Conclufio fc-
quitur partero in qualitate deterioran. Sed quia modus eft
variatioQualitatis & Quantitatis fimul, & ita Angula: variatio-
nesQuaiitTatisrecipiunt fingirlas Qaalitatis; hie 64. 0 8.f.
0 3 N nerum omnium Modorum utilium&inutilium. E x z z
a tribus tiles lie repereris: duc variationes tiles quantitatis
in qualitatis, 32. n }. .9 6 . de produfto fubtrahe omnes modos
qui continentur in Frifefino id eftqui rationeQnalitatisqiu-
demfunr ANN, ratione quantitatis vero Majorprop. cfilv el
p, Minor autem 11 velS, k conclufio I vel P. quales funt 8. Fri
fefmoenimetfimod'us ft, per fe quodammodo fubfiftens, ta-
men efl: in milla figura, v. inira. jam , 96 w 8. -88. Numcrum
utili Modor Hofpiniano, cui quia nofira metliodus ignota, a-
liter,fcd per ambages procedendum erat. Primum igitur c.2,3.
Ariftotelicos modos 36. inveftigat ex complicationc U. P. J ,
omiio S. & conclufione Ex quibus tiles funt 8. U A, II A. in_j
Barbara vel darapti, U A, P A. in Darii & Datifi, P A, U A. iti_j
Difamis,U A,11N. in Cam elres; 11N,U A. in Celarent,Cefa-
re, Felapton , II A, "J N. in Baroco, 11N, ] A. in Ferio, Fefiino,
Ferifon. JN . UA. Bocardo- Quibus addit cap. 4. Singulares
fiiniles squales S A, S A. S N, S N. z. inasquales ium generum
finglis inverts, &quibuslibet vel A velNeg. 3 n 2 0 zf. 12.
+ 2. f.14. Ex quibus Hofpinianus folm adm ittit, UA.,P.A. Se
ponit in Darii. Quia Ungulares ait pat ticularibus quipolle-
rc aun communi Logicorum fehola, q iod tamen mox falfum
ee oftendemus. c .f . addit fingulares diflimiles totidem,ncm-
peiu. ex quibus Hofp. folm admittit S X, U a . in Bocardo;
itcrn u s , s A. in Ferio. C:. addita Conclufione quafi denuo
incipiensenumerat modos fimiiesiquales 4 <"> 2. i. 8- ex qui
bus tiles folm UA,UA,UA. in Barbara juxta Hofpm. Anu
les inxquales, funt vel ex toto wqualcs, de quibus infra i vel

Firenze.
CFMAGL. 1.6.315
i pRO&L. n .
ex parte de quib<> nunclubi dux propoitiones (unt ejusd.quan-
titatis,tertia qusecunq; diverfae; & tune modo dua: funt univer
sales una indefinita,quo cafu funt modi . (n una vd initio vcl
medio velfine ponitur $; feinperq; aut omnes funt A,aut N . j
z.fac. ) vel contra etam .percap. 7 -fa c .r2* Ex blis
prioribus 6. utiliseil U A ,J A. in Darii & Datifi. tem
J A,U A ,J A. in Difamis,iteLTi U Ayll A ,J M.inDarapti, & , ut
Hofpinianus non inept, in Barbari. Certcum ex propoitio-
n e llA fequantur dux P. A.unaconverfa,hieoritnr modus
indire&us Baralip; alternafubalterna x v .g . Omne animal
eft fubftantia. Omnis Homo eft animal. E. Qudam Ho
mo efi fubftantia. hieoriturirte; Burtari. Totidem,nempe,
12. funt Modi per caputS. dux U.&una P. jungantur,vel con
tra. S iidem funt modi tiles qui in prxima mixtione, fi pro
J fubftituas P. Totidem, nempe u. fiint modi per c. 8. fi jun-
guntur duaeU.j & unaS. per c.p.Sc quia Hofpin. habet S.pro P4
putat folum mod util cfte in Darii U >4, S A, S A. v.infra. It.i*.
] 1_P velP P J. omnes intiles per c. io. Itcmi*. J }S. velSS J.
omnes,ut iileputaturinntilesperc.il. ltcm/^.P P S. vel
SSP.om nesutilleputaturinutilesperc.il. Jam . iz. fi
7z. 1 8. fac. 8o. Numerum modorum fimilium additis varia-
tionibus Conclufionis. Difimiles modi funt vel xquales vel
insequales. JEquales funt ex meris velU vel P vel] velS.
4genera qua: fingula variantur ratioe qualitates ic, N N A .
A N N & c .u t i f u p r a d i x i m u s n . zo. jam 4 f. 24. v.
cap Ij.utiliseft: U A,UN ,U n . inCameftres. Difimilcsin-
} scqualcs funt vel ex toto insequales, ut nulla Propofitio altcri fit
sequalis de quibus tnfrx, vel ex parte,ut dux funt arquales una inse-
qualis, de quibus mine. Et redeunt omnes variationes quanti-
tatis, de quibus in fimilibus ex c. 7. 8- 9. 10. ir. iz . m finguhs
de binis contrariis diximus. modi autem hic fiunt plures quam
illic ob variationem qualitatis accedentem. Erat igitur in
c 7 5U U 1 vel contra ] J U, Ordo quantitatis variatur 3 maf)l /
quia v. ] modo initio, modo medio, modo fine ponitur.
Q alitatis tum complexus variatur x, rttripl N N A vcl A A N .
tum
P r Ob I. t. 17
tum ordo Itftaj/ti fupra ditum,poneiido A,velN ,nitio
aut medio aut fine,Ergo3 z. 3- 18. de U U J. & contra etiam
18.de J.J.U.f.36. per c.r4-In prioribus ig, tiles funt modi: UA,
U N ,JN ; vel loco J N, P N. aut S N. & funt in modo Carnejiros,
uti fupra Barbari. U N, U A, J (P. S.) N imiliter in modo C e
lara & Celara & Felapton. U A, ] (P.S) N, ] (P,S.) N. in Baroco
UN, J (P.S.) AJ- $ )N. in FerioFell:ino&Feriibnquiulti-
mus amen in S locum non habet. ] (P. S.) N, U A, ] (P.,S.) N.ia
Bocardo. SimiliterUUP. vel PPU.gtf, modos habent. Uti
les dedgnavimus proxime per P.in ( ), ShniliterU U S.vel S S U
faciunt fmul modos $6. per c.if. Modos tiles proxime figna
vimus per S .J J P , vel P P J faciuntfimiliter 36.perC,id. mo
di omnesfunt intiles. JJS . & S S J.& P P S .& S S P . faciuntu
jriodosz 0 72. perc.17. quiomnesfunt intiles. Huc
usque diftulimus lnxquales ex toto, ubi nulla propofitio in eo-
dem Syllogifmo eft ejusdem,quantitatis funt autern vel finiiles,
veldisfirmleslnzqualesextotofimiles funt: U JP .qu z forma
habet modos iz, nam 3, res variant ordincm 6. mrtf)l. qualitas
autern Vtriatur 2. E. 6 n 2 f. 12. per c.18. ubi funt tiles:
U a , j (P'S.) a, p ( J . s. ) a . U a,? ( J . S .) a, J (P.S.) a . inDari
ScDatifi. J(P .S.)A , u a , p ( J . s .) a. p ( J . s .) a , u. a, J ( p .s .) a .
in Difamis,nifi quod S.non ingreditur Minorem in Figura Ter-
tia- U P S , & IIJS quz habent modos24. perc. ic. Utiles
fignavimus proxime per S. jP S . quac habet nodos 12
per c.20. omnes autern funt intiles juxtaHofp. Disfim ilesjj
omnino inxquales funt eodem modo uti imiles: U J P quz
yariant ordincm Qualitas anteen vrriatur c tltrtU E.
6 0C perc.21. Modi tiles funt: U a, J [P. .] N, P
[J.S.] N. in Baroco j UN, J[p .s .]A , P [ J .S .j o . in Ferio, Fc-
ftmo&Ferifon. y[P.S.]N ,lM , F f jU ] y. in Bocardo. U JS .
& UPS. 34 n 2. f 7 1. per c.22. Modos tiles fignavimus pro-
xim per S. & P. & ] >n[ ]. J PS. habet modos per c. 23.
omnes intiles juxra hypothefin Hofp, Addemus jam omnes
modos cap.4. incUdc.23. computatos [nam anteriores i<i
his rediere;] 1 80. 4 -}6 S^ *4 > 7 2*3C.
D feu

Firenze.
CFMAGL. 1.6.315
j8 P r o b l . II.
feu 8o.i u * 6 , f.lu . Inhis Hofpiniani fpeculatonibus qu
dam laudamus, quaedam defideramus. Laudamus inventio-
nera novorum modorum: Barbari, Cameftros, Cclaro, Cela
ro i laudamus quod red obfervavit, modos qui vulgo nomen
invenere, v.g. Darii&c. habere fcad modosa feenumeratos
velut genus ad fpeciem, fub Darii euim hi Novan continentur
exejus hypotheli: U, J a, J a . UA,SA,SA. U A, r i yPA. UAy
J a, S i . UA,SA,J.i. UA,JA, PA. A,PA,jA. u A,SA,PA. UA,
P A, S A, Sed non seque probare pohmus, quod Singulares ae-
q.uvit particularibus, qux res omncs ejus rationes conturba-
vit, effecitque ei modos tiles judo pauciores, ut mox appare-
bit. Hie ipfe in controverts dialed, c.22. p. 430. erraTe fe
fatetur,& admittit modos til es 38. nempe 2. practer priores 3,
f.inDarapti cun exmerisU AconcluditurSA,quoniChriitus
ta concluferit Luc XKLII. v. 37.38. 2. In Felapton cex UN &
UAconcluditur,SN,quia ita concluferit Paulusll. IX.V.13.NGS
ctli fcimsiitavulgo diriri,arbitramur tam alia omnia veriora.
Namhaec : Scrates eft fophronifci filias, fi refolvatur tere juxta
modJoh.Rauen,ita habebit:Qicunq-, eft Scrates, eftSophro*
nifci filias. eque male dicetur: omnisScrates eft.Sophro
nifci filias j ctli unais fit. [ eque enim de nomine fed de illo
liomine loquimur ] perinde ac fi dicam . Tirio omnes vetes
quas habeo, do lego, qnis dubitet etfi unicam habeam ei debe-
ri? Itno fecundumjCtosuniverftasquandoque in uno fubi
ftit.l. municipium 7. D. quodcujusqueuniverf. nom. Magnif.
Carpzov.p.ir. c. VI.def.17. Voxenim: omnis, non iafert-
multitudinem, fed fingulorum comprehenfionem. lmo fup-
pofito quod Scrates non habuerit fratrem, etiam ita red lo*
quor: OrnnisSophronifcifiliuseftSocratcs. Quid de hc pro*
poitione dicemus: Hic homo eft dodus? Ex qua rede con-
cludemus: Petrus eft hic homo, E . Petrus eft dodus, Voxau-
tem : H ic,eftSignumSingulareGeneraliterigiturpronunciaren
audemns: o'mnis Propofitio fingularis rationc modi in fyllogi
fmo habenda eft pro Univcrfali. Uti omnis indefinita pro par-
ticulari, Hinc ctfi Modos tiles folum 36. numerat, unt ta-
men

Firenze.
CFMAGL. 1.6.315
P ro b i . H. rj
nen !?. de quo fupra, omifla nhilomnus varatone , que
oritur ex figuris. Nam modi divcrfarum figurarum correjpon-
entes,id eft quantitate & qualitate convenientes,fnnt unus im-
plex v.g. Darii & Datifi. Simplues a. modos voco, non compu-
tata figurarum varictate, Figurjtos contraales funt modi Eigu-
garnm quos vulgo recenienr -Age igitur, ue quid mancum_
fit,& ad hoc defcendamus dum fervet mpetus. Ad figu-
ram requiruntur termini tres : Major , qucm fignabimus
eraec : miuorquemlatin; M ; niedius quem germani
ce 0?* &fngulibis. Exhis fiuntconunationes 3. quxhc
dicntur propofitiones,quarum ultima concluo eft, priores
prsmiT. Regula: connnandi generales cuiqj figarae funt:
1. nunquam conunentur do terminiiidem,nulla enim propo-
fitioeft: MMfeuminorminor. 2. M8c2) folum conunen-
tur in Conclufione, itaut femper prxponatur M. hoc modo:
M0J. 3- inprasrnifarumjtma conunentur 9)i. &M . in fecun
da M. & Neqj enim pro variationegurae babeo, quando
aliqui prarmifas transponunt, & loco hujus.-B. eft C . A e ftS .
Ergo A eft C, ponunt fie ; AeftB. B eftC . Ergo Aeft C.uti
collocantP. Ramus,P.Gaftendus,nefcioquisJ.CJ.E.libellope
culiari edito, & jamolim Alcinouslib. 1. Dot. Plat. Qui fem
per Majorem prop.poftponunt, Minorem Prop. prarponunt.
Sed id non variat figuratn, alioqui tot eftent figura: quot varia-
ticnes numerantRhetores, dum invitacommuniConclufio-
nemnunc initio, nunc medio,nunc fine qnm obfervant. Ma- 25
' nifeftum igitur figurarum varietatem oriri ex ordine medii in_j
prirnisfis,dum modo in majorc praeponitur,in Minore polpo-
nitur, qua: eft Ariftotelica.modo in majore & minore poftpo-
nitur, qua: eft Arift. II. modo utrobique praeponitur, qua: eft
III modo in Majore poftponitur iti Minore prxponitur qux
eft* IV. Galeni [ftuftraab Hofpiniano contr. Dial. Probl. ij>.
tributaScoto,CUm ejus meminerit Aben Rois] quam approbat
Th*Hobbes, Elem. deCorp. P. I. c .4 . art. n. Defignabuntur
fie - LSftt/u, Mtf), MSK. Myw. n i. CO
M ,M q IV. iM ,M ^ IVtxfiguraehoftibusunum-.
D 2 hoc

Firenze.
CFMAGL. 1.6.315
20 PROBL. II
hoc interm oppono: Quarta figura, arque bona cfl ac pfa pri
ma ; im fi modo, non prardicatiouis, ut vulgo folent, fed ub-
jeiftioniSj ut Ariftoteles, eam enunciemus, ex IV. fiet 1. & con
tra. Num Arift. ita folet hanc v. g propofitionem: oninfi <*
eft. enunciare: /3 ineftomni a . lVtz Jgitur figura:defigna-
tio orictur talis. 9)1 ineft: t ) /, M ineft rea 9)i'; H. M eft Vel
ut conclufio etiam fit enuuctetur , tranfponcndar prarmifar, &
conclufio e rit: ErgO/ttineftTfi^M.ldem in aliis ficri figurispot-
eft, quod reducendi artificium nemo obfervavit ha&enus.
z 6 Cxterum fecunda oritur ex prima, tranfpofita propofitionem
majore; jtia, tranfpofita minore, 4ta, tranfpofita conclufione,
fedhicalius efficitur fyllogifmus,quia alia conclufio. Undc
modi hajus 4tz funt defignandi modis ndirelis prima: figura:
ut vulgo vocant, dummodo prarponas majorem propofitio
nem minori,non contra, ut vulgo contra morcm omnium figu-
rarumhanc unicam ob caufam, ut vitaretur quartaGaleni fa-
ftumeft, v.g. fitSyllogifmusinBaralip. Omnc animaleftfub-
ftantia,omnis homoeftanimal, E.qimiamfubftantiaeftho-
mo.Gert fublantia eft minor terminusfigitur prasmifla in qua
ponitur,eft minor, & per confequetis,propofitio harc: O ani
mal eft fublantia, non eft ponenda primo de fecundo lo c o ;
7tumprodibitipisfimalVtafigura. Propterhanc tranfpofitio-
nem propoitionum, quas vulgo Syllogifinos in Celantes po-
nunt, funt in F.tpefmo,\oco Frifcfmo dicendum Vrefifmo,\oco D a-
bits Dtab , Baralip. manet. Hi funt modi figurar IV. tarqui-
bus addo Celunto & Colunia, Erunt fimul Modi Imarfunt 6 :
B.trbaru,Cdurcnt fDur' , Ferio B u rbu ri, Coluro. Modi lid * 6 z
Cefure, Cumelrcs,'Fef.iiio, Buraco ; Cfiro, Carnearos. Modi llltiae
etiam 6 : Vurupti ,Felaptrn Difam, Dutifi, Bocardo, Ferifen. Ita
ignota haenus figurarum harmona detegitur, fingula: enim
modis fuhtsrquales. i. Imae autem & zdx figurar femper Ma-
jor Propofitio eftU. 2. Imz & Illtar femper Minor A. 3. in Ilda
femper conclufio N. 4 . in Illtia Conclufio femper eft P iru*
lVt Conclufio nunquam eftU A. Major iwnquam P N. Et fi
minor N. major U,A, Proptcr has regulas fit, ut non quilibet
88.mo*

Firenze.
CFMAGL. 1.6.315
P r o b l . II. ra
g8.moorum utlium in qualibet figura habeat ocum. Alio-
quicTent Moditiles: 4 >- f. *84- Modi autem figurati
in univerfum utiles & intiles p z n 4 <f. 1048. Qui autem in_
qua figura fint tiles praefens fchema docebit
8 U A ,U A .U A .| S A ,S A ,S A . XlAjtlA,SA.UA, SA,UA.jSA ,UA,UA, "i

UN,UA,UN. S N.,S A.,S R UN,UA,SN.;URSA,URjSN,UA,UN,
8 U a n u N. SA,SN,SN. UA,UN,SN. UA,SN,UN. SA,UN,UN.
0 HA uaTpa ^ UA,UA,]A. S A ,S A ,P A .S A ,S A , ]A. u a , s a , i a .
1 uMUA,PN. U N ,U A,R S R S A , PN. SN ,SA, ] N. UN,.SA,IN.
8 u a , u n , p n . U A,U N ,lN . s a , s n , p n . s a , s n , i n . u a , s n , i r
g Ti A, IA, IA, UA, PA,P A. UA, PA, IA. U A ,IA , PA. S A , 1A , IA,
g U N ,IA ,1N. UN,PA,PN. U N ,PA ,IN .U N ,IA,PN . SN , IA ,IN . > *
8 UA, IN >iN. UA,PN,PN. UA,PN, LN. UA, IN, PN. S A , IN , IN.
8 IA ,U A , IA. PA,UA,PA. IA,UA,PA. P A ,U A ,1A. IA , S A ,lA .
8 IN ,U A ,N . PN,UA>PN. IN, U A ,P R PN , UA, IN. N , SA;,IN.
Reflat.
8 IA,UN,lN.f]PA,UN,PN. IA, U RPN. PA ,U N ,IN .IA ,SN , IN,
0 4 j x 1
f SA,SA,UA. ISA, U A,SA. i UA,SA,S A. r .. . -------------------------- Barbara
' SN,SA,UN. SN,a,SN. UN}SA,SN.z...------ Cefare.Celarent
SA,SN ,U R SA,UN,SN.!UA,SN,SN..j . . . ------------- Canejires____
UA,SA,PA. SA,UA,1 A. SA,UA.PA.4,., Baraip.Darapti Barban
UN, SA,PN. SN,UA, IN. SN ,U A ,P R f... celante. FcUpt.Cefara. celara
UA,SN, PN, S A,UN,IN. SA;U R P N .... Fapunto Cameflros. _
# < SA,PA,'PA. S A, PA, IA. SA, IA, PA.7.. . ------ Datifi Darii
SN, PAjPN. S R PA, IN. SR IA , PN. 8 ... Frefifmo.Verifon.Fe/lino.Ferio
S A ,P N ,P R SA, PN, IN. SA, IN .P R 9 . . . --------------- - Baroco------
PA SA,PA. IA, SA,PA. PA ,SA ,IA .lo.. Ditabit. Difama -----------
PN SA,PN. IN.SA, PN. PN, SA, IN .11.. Colante. Bocardo,----------
Reflat.
.PA,SN,PN. IA ,SN ,P R PA, SN, IN. 1 i.Frifefmo.
D i In

Firenze.
CFMAGL. 1.6.315
^ P r o b l . H.
Jn quo defcripti funt omncs tnodi tiles,ex quibus o&o fcmpej:
conftitmntmodum figuratum gencralem , tales autem voco illos
vulgo appellatos, in quibus U HeS, tem ] & P. habentur pro
iisdem: Ipfx linex modorum conllant ex quatuor trigis, in
qualibet linex quantitateconveniunt, differunt pro tribus illis
utilibus qualitatis differentiis. Ipfx autem trigx nter fe dif-
ferunt quantitate, poitx eo ordiue quo fupra variationes ejus
invenimus, in quarum quatuor reducuntur omnes fupra inven
tar, quia hic II S S. item J & P. reducuntur ad eandem. Cuili-
betinexadmarginempofuimus Modos figuratos generales,
in quos quilibet ejus Mcdus fimplex fpecialis cadit, In fuin-
.8 mo fignavimns numeris figurara. Exeodemautem manife-
ftum eft, Modos figuratos generales eflfe vel Monadicos; vel
correfpondentes, S hos vel z vel 3 vel 4 . prout plures paucio*
resveuni linex funt oppofiti. Singulx porrolinex habent u-
uum modum fimplicem generalero, quem explicare pofumus
fumtisvocalibusjti vulgo, ut A fit 11 A, (v elS A ), E itllN
(velSN), IfitP (velI)A, OfitP(I)N.(itaomittendxfunt4
prxterea vocales U pro I A Y pro I N ; O Y , feu y pro SA
pro S N ; quas ad declarandum Hofpinianum pofuit Joh, Regi-
us,quem vid. Difp. Log. lib, 4 . probl.p), & itamodus linex
r.cft A A A, 2 . E A E.. A E E. . A Al. s. E a O. 6. A E O. 7. 4
] I, S- EIO . 9. A O O. w . l A l . 11. O a O. u. 1E O . abjeftis
nempeconfonantibusexvocibusvulgaribus. in quibus Scho-
laftici per confonas figuram, per vocales modos implices, de-
fignrunt, Ultimusveromodus: IEO,quemdiximusFrife-
ftno, & collocavimus in figura nulla,propterea eft inutilis, qu*
major eft P hie locum nonhabetin r,,& z. minor vero N. hie
locum no habet in i.&^.Eti ex regulis modoru non fit inutilis,
Quod vero in 4 . locum non habeat exemplo oliendo: Quod-
damEnseft homo, NullusHomo eft Brutum. E. quoddam
jpbrutumnoneftEns, Atqjhic obiter confilium fuppeditabo
utile, quod vel ipfo exemplo hoC comprobatur, in quo confi-
ftit Proba, ut fie dicam,feuarsexaminandi modum propofit,
& ficubi non forma: fed materia: vi concludit, celoriter inftan-
tiam
ft'ROBL. n ,
trarn reperiend, qualem apud Lgicos hacinas Icgere me n
metnini. Breviter : Lro U A lumatur propofitio quam_j
materianon patitur convert implicier, v. g. fumatur harc
potius : Ornnis homo eftanimal,qum,mnis homo eft animal
rationale, & quo remotius gcnus fumitur; hoc liabebis accura-
tius, PioUNeligaturtalis, qunegenturde fe invicem fpc
eies quatn mxime invicem vicina: fub eodem genere prxi
mo. v. 8, homo brutum: & quae non fit converiibilisper coa
trapoitioneminll Ajcucujus neqp fubjeflum necp pnrdica-
timi fit terminusii.finitos. P ro P (J) A fumatur fempcr falis
qui non fie fubalterna alienjus 11Affed in qua de genere qum
mximegtnerali dicatur fpecies particulariter. Pro (]) P N.
Sumatur quae non fit fnbalterna alicujus l lN , & cujus ncter
terminas fit infinites, & inquanegeturde genere mxime re
moto fpecies. QuoddiximusdeTerminis infinitis vitandis,
ejus ratio nune patebit: Prodiit cujusdam joh. Ch-rifteph.
Sturmii compendium Univerialium fenMet3phyfica:Euclidex,
ed. 8. Hagas anno 1660 apud Adrin. Vlacq. Cui annexuit
novos quofdam modos fyllogifticos fe demonftratos, qui o*
mnes videntur juxta communeni fententiam impingere in al-
teram vel utramcj? harum diiart.ni regtilarnm qualitatis: ex
puris negatvis nihil fequitur; & : eonclufio fequitur qualita-
tem debilioris ex prxmiflls. Ut tamen rede procedat argu-
mentum vel affumit propfitionemaffirmativam infiniti ub-
jedi, quxftet pro negativa finiti; aut contra, v. g. xquipol-
lent: Qudam non lapis eft homo; & quidam lapis nol_
eft homo. (Verm annoto, non proceder inuniverfali> con
tra ^ , g. Ornnis lapis non eft homo. E. ornnis non lapis eft
homo.) VelafTumanegativam infiniti prxdicati pro affir-
mativa finiti; vel contra, v. g. atquipollent; ornnis philofo-
phusnon eft non homo} & : eft homo. Vel 3. aftiimat loco
datsc converfam ejusfpercontrapofitionem. Jam UA con-
vertitur per contrap. in U N. U & P N. in P A. ita facile illi
eftelicere ex puris neg. affirmantem, fi negativa: ejus tales
funt ut ftent pro affitmativis jitem ex A k Nelicere afSrmati*
tero,

Firenze.
CFMAGL. 1.6.315
g. 4. ?R O B t. K.
tcm, fi ifta ftet po negatita. Ita patct orones illas 3 variatio-
nesQualitatistore tiles, & per confequens modos tiles ore
^2. 0 8. f, juxtanoftrum calculum. Similis fere ratio eft
yllogifmi ejus de quo Logici difputant: Quicunqj non credunt
damnantur. Judsei non credunt. E. damnantur. Sed ejp
expeditiflima folutio el, minorem eTe affirmantem; quia Me
dias terminus affirmatur de minore. Medius terminus autern
non eft: credere, fed: non credere,idcnim praeextitit in majo*
ri prop. Non poiTum hic preterir modDaropti ex ingenio-
fo invento Cl. Thonwfi noftri, Is obfervavit ex'Ramo Schol.
Dialeft.lib. 7. c. g. pag. m. 214.1 Convcrfionem pofledrmon-
ftrari perSyllogiftnumadiiciendo propofitioucm identicam;
v. g. U A in P A.fie: omne a eft y . omuc <2eft a (fi in $tiz mo
do Darapti velis; vel omne y eft: y fi in 4ts modo Baralip. )
Ergo quoddam y eft a. Item PAinP A. Sic: Quoddam oeeft y
Omne a eft %(fi in jtia: modo Difamis velis, vel omne y eft y ,
fi in 4tae modo Ditabis) Ergo quoddam y eft a. item U N n
U N ( in cefare zd*) fie: Nulluim eft y , Omne y efty. Ergo
Nullum y eft 06. Item P N vel in Baroco jti* fie: Omtic a eft;
Quoddam a non eft y E. quoddam y non eft ct. ( vel in
Colanto 4 1* : Quoddam a non eft y . Omne y eft y. Ergo
Quondam y non eft a ) Idem igitur ipfe in Converfione per
Contrapofitionem tentavit. v .g . cuj? P N. Qudam Homo
non eft Doaus,in hancPAinfiniti fubjeai Quoddam non do-
dum eft homo. Syllogifmus in Daropti erit talis: Omms ho
mo eft homo, Qudam Homo non eft dodus. E. quoddam
quod non eft dodum eft homo. Obfervari tamen hic do dc-
bent. Minorem juxta Sturmanam dodrinam videri quafi pro
alia pofitam : Qudam homo eft non dodus; deinde oninuim
ontin'icfiedici; propofitionishujus : Q udam H f^n on eft
dodus , converfam per contrapofitionem propric hanc efl*>
etiam negativam: Quoddam doltm non rff non non b m ,, & m
converfione per contrapofitione identicam pfam debere efle
contrapofitam, id oftendit Silogism os jam non amplios m
Daropti,fed Baroco: Omn homo esi non non homo (id eft, omms
r 5 homo

Firenze.
CFMAGL. 1.6.315
P r o e l . I I. f
hotno el homo ) Qudam homo non ejldoElui. Ergo Quoddam
doclumno estnon non hom(} eitquodd non doftum et homo)
CaeternmSturmianosillos modos arbitror non forma: ledma- ^
terix ratione concludere, quia quod termini velfinitivel infi-
nitifint non ad formatnpropolitinis feu copulamaut fignnm
pertinet, fed ad trminos. Definemus tndem aliq ando
Modorum nametfiminimcpervulgata attuliffe fperamus, ha-
bet tamen & novitas taedium in per fe txdiois. Ab inftituto
autemabiifle nenio nos dicet, qui omina ex intima Variatio-
num doctrina erui viderit . qiiae fola propper omne infinitum
obfequentem fibi ducit animum; & harmoniam muudi Se in
timas conftrutionesrerum, feriemt^ formarumunacomple-*
titur. Cujus incredibiiis utilitas perfeft demum philofo-
phia, aut prop perfed, red xftimabitur. Nam Vllmus eft
) in complicandis figuris geometricis ufus,qua in re glaciem fre- ^
Y gitjoh. Kepleruslib. 2. HarmonicSm. litis complicationi-
y
9k bus,non folm infinitis novisTheorematislocupletari geome
b tra poteft, novaenim complicado novam figuram compoi-
fk tam efficit, cujus jam contemplando proprietates, nova theo-
11
remata,novas demonftrationes fabricamos; fed &, (fi quidem
o verum eft grandia ex parvis, five hxc atomos, five molculas
voces, cotnponi) nica ita viaeftin arcana natura: penetran
:r
do Quando e quisque perfedius rem cogncfcere dicitut-j,
O
>- qu magis re partespartium partes, earumque figuras poli*
)- tusqs percepit. Hxc figurarutn ratio primum abftrad in geo
n metra ac ftereometria perveftiganda; inde ubi ad hiftoriam
> natural exiftentamc^,feuidquod revera invenitur in corpo-
o ribas, acceferis, patebit Phylicx portaingens; Scelemento-
aa rum facies, Stqualitatum ot igo S mixtura, & mixtura: origo,
ft & mixtura mixturarum, & quicquid ha'denus in natura ftupe-
i* bamus Cxterum brevem guftum dabimus qu magis intel-
ft
ligamiir: Figuraonmis fimplex aut redilinea aut curvilinea_>
fe elt. Redilinea: omnes fymmetrx, commune enim omniuiru.
in prncipium : Tringulos. Ex cujus variis, complicaonibus con-
is gtuii omnes Figttu redilmes: iceuntcs (id et non hiantes) oriun-
10

Firenze.
CFMAGL. 1.6.315
P r o b i ., l i
tar. Verim curvilinearum eque circulas novalem ce. nc*
que contra reducipoteft, eque ad aliquid commune. Neu
tra vero triangulo Se triangulatis fymmetros. Porro quilibet
circulus cuicunque circulo eft.fymmctros,nam quilibet cuilibet
aut concentricus eft aut efe inteligitur. Ovalis vero vel El-
liptica ea tantim fymmetros quac concntrica effe inteligitur.
Ita eque omnis ovalis ovali fymmetros eft &c. Hac.c de ftm-
plicibus, jam ad complicationesComplicatioeft aut congrua
aut hians. Congrua ruin cum figura: compoitx linea: extrema:
fai circumferentiales nunqu fixiunt angulum extrorfum, fed
femper introrfum. Extrorfum a. fit angulus, cum portio circuli
nter lineas angulum facientes deferipta ex punfto concurfus
tanquam centro, cadit extra figurainadcujus circumferen-
tiam Unese angulum facientes pertineut: introrfum, cum intra
Hians thompiicatio, cumaliquis angulus fit extrorfum. stel-
li autem eft complicatio hians, cujus omnes radii ( id eft linea:
ftellse circumferentiales angulum extrorfum facientes,) funt se-
quales ; ita ut fi circulo inferbatur,ubiq; cum radiis tangat.
Caeterum hiantes figurarum complicationes texturas voco ,
congruas proprifiguras. Sunt tamen & quadam Textura fi
garata, qtiasSfiguras litantes adoppofitionutruttN>wvoco.
7 :am funt theoremata: i.Siduxfiigura: afymmetrse funt conti-
guz(complcatio enim vel immediaia contiguitas-, vel media
ta, nter tertium & primum, quoties tertium contiguum eft
fecundo & fccundum vel medate vel immediatprim)com-
plicatio fit hians. 2. Curvilinearum nter fe omnes contiguitas
eft hians, nii alteri circumdetur Zona alterius fymmetri dato
concentrici. 3. Curvilnea: cum rectilnea omnis contigui
tas eft hian,nifiinmdio Zona: ponatur re<5tilineaZoâut
voco refiduum in figura curvilnea majori, exempta concn
trica minori. In contiguitateRcftilinearum autem aut an
gulus ngulo, aut angulus linca:, aut linca linea: imponitur. 4.
Si angulas ngulo imponitur aut linea:, contiguitas eft in puli
do, Omnis curvilinearum nter fe contiguitas hians eft in
pun&o. .Omnis ear cum redis contiguitas etiam non hians,
itidem.
P r Ob i . II. . 17
tlcrn. 7. L i n e a linea: non niiejnfdem gencrs mponi po-
t efl v g. reda red*, curvilnea ejufdcm generis & feflioms.
g Si linea linca: zqualiimponaturcontiguitaseft congrua , fi
izqualhians. Obfervandum a. eftplures figuras ad i nunx, 5r
pundum fuis angulus componi poffe, quae eft textura cmmum
mximehians. Sed&hocfien poteft,ut duzvel plurescon-
tisuz fin hiantes, acccdat vero tertia velplurcs, & efficia
tur una figura, feu complicado congrua. Undc nova,
contemplado oritur, quz figura vel textura quibus addita fa-
ciat ex textura figuram. Qpd nofle magu momenti eft ad re-
rum hiatus explendos. Reftat ut computationem ex noltris
przceptis inftituamus, ad quam requiritur ut determinetur nu-
merusfigurarumadconficiendam texturam; ^determinen-
turfigur*comjjlicandsr;utrumq;enim alias infinitum eft. Sed
hoc facil cuilibet juxtaenumeratos cafus & theoremata prz-
ftarc;nobisadalia properantibus fatis eft prima lincamenta
duxiTe tradationisdc Texturis hadenus ferc negledz. De-
cebat fortaflfe dodrinam hanc illuftrarc fchcmatibus, jed m#
telligentes non indigebunt; imperiti,uti fieri folet ncc intelli- 3?
gere tanti xftimabunt. VIH vus Ufas cftincafibusapud ]ure-
confultos formandis. Neq} enim fempcr expedandum eft
przcipu legislatori, dtim cafus emergat; & majoris eft pru-
dentiz legcs quam mxime initio fine vitas ponere,qum rc-
ftridionem ac corredionem fortunar comittere. Ut taceam,
rem judicariam in qualibet repblica hoc conftitutam ee me-
lius,quo minuseft in arbitrio judciis. Plato lib.p.de L eg .A rift.^
l.Rfyet. Menoch. Arbitr.Jud. lib. 1. procem.n. r. Porro Ars
cafuum formandorum fundatur in dorina noftra de Comple-
xionibus. Jurisprudente enim cminaliis geometra: fimilis
eft tum in hoc quod utraq; habet Elementa,utraq; cafus. Ele-
mentifunt fimplicia, in geometra figura: triangulus, circu?,
&c in lurispvudcntia adus promiflum alienatio &c, Cafus:
complexiones horum, qui utrobiq-, variabiles funt mfimtics.
Elementa Geometra: compofuit Euclides, Elementa juris m
eius corpore continentur,utrobufc tamen admifcentur Cafus
infieniores Trminos autem in jure fimpliccs, quorum nu-
E a xtio

Firenze.
CFMAGL. 1.6.315
*8 P r o b l . II,
xtionecsteroruntur, & quai Locos commimes, fiunmaq;
genera colligere inftituit Bernhardp Lavinheta Monachus or-
dinis Minorum Com. in Lullii Artem Magnam, quena vide,
îNobis lie vifum.Tennini quorum complicationeontur injure
diverfitas cafuum, funt: Perfonx,ReSiAdus,jura. Ferfonarum
genera funt tum naturalia, ut: Mas,fcemina, Hermaphrodit?,
Monftrum, Surdus, Mutas, Cxcus, iSger,Embryo, Puer, Juve-
nis, Adolefcens, Vir,Senex, atq;alix differentix, ex phyficis
peten J e qux in jure effedum habent fpecialcm: Tum artificia-
lia,nimirum genera vitx,corpora feu Coiiegia & fiinilia. No
mina officiorum huc non pertinent, q a complicanturex po-
4ztefiateS obligatlone fedad jura. RES funt mobiles,immobi-
lcs, dividux ( homo genex) individux, corporales,incorpora
les; Se fpeciatim : Homo,animal cicnr,ferum,rabiofum,
noxium; Equus, aqua, fundas, maro &c. Etomnesomnino res
de q bus peculiare et jus. Hx differentix petendx ex phy-
431CS. vlCTUS (a. nonadus,f.latus) coniderandiquana
turales: itadividui, individui, relinquunt o.7roTe,AecrlM.vel
fimtfaditranfeuntis; Detentio qux et materiale poTefio-
nis,traditio, eifradio, vis,exdes, vulnus; noxa,huc temporis &
loci circnm(iantia,hx differentix itidem petendx ex phyficis;
qua morales: ita funt adus fpontanei,coadi,necefarii, mixti;
fignificantes, non ignificantes; nter fignificantes verba,con
filia, mandata, prxcepta, pollicitationes, acceptationes,Con-
ditiones. H c oirais verborum varietas & interpretado ex
Grammaticis. Dcnique adus funt vel juris effedum haben-
tes, vel non habentes; & illi quidem pertinent ad catalogum_
jurium qnx efliciunt, hi ex ppliticis ethicisqne uberiusenume-
44randi. J U R 1 U M itidemenumerandxvelfpeciesvel diff'e-
rentix. Et hx quidem fnntv.g, realia, perfonalia; pura,dila
ta, fufpenfa; mobilia vel perfonx aut rei affixa Scc. Species
v.g. Dominium,diredum,utile ; Servitus, realis, perfonalis;
fusfrudus, usas, proprietas, Jus poli .iendi, llfucapiendi can-
ditio. Poteftas, obligatio(adivfumta). Poteftas admini-
ftratoria, redoria , coercitoria, Tum adus judicialesfumti
pro
PftOBL. II; J>
pro Jure Id agend; tales funtpoftulatioeu js efcponendi de-
fiderium in judicio, cujus pecies pro ratione ordinis: Ado,
Exceptio, Replica&c. nempe intermino; tuminfcriptisaut
alias extra terminum} fupplicatio pro impetranda citationo
pro Monitorio &c*. Jurium a. catalogus ex fola Jurispruden-
tia fumitur. Noshc feftini quicquid in mentem venit attnli- ^
mus faltemutmensnoftraperfpiceretur j aliiterminifimpli-
ces privata cujusque induftria fuppleri poTunt. Sed ita ut eos
tantum ponat trminos, qui revera funt fimplices, id eft quo
rum conceptos ex aliis homogeneis non componitur. Quan-
quam in locis communibus quorum difponendorum artificium
potisimum huc redit, licebit trminos complexos fimplicibus
valde vicinos etiam tanquam peculiaremtitulumcollocare,
v. g. Compenfationem , qua componitur ex obliga ti o n e T itii
Cajo, & ejuidem CajL Titio in rem dtviduam , homogeneam feu ccm -
menfurabilem qua utraque dijfolvitur m fum m am concnrrentcm. Ex^g
horum Terminorum fimplicium, tum cum feipfis aliquoties re-
petitis,tumcum aliis, Comjnatione,conjiiatione&:c. & in_
eadem complexione, variatione itus prodire cafus prope infi
nitos quis non videt ? Im quiaccuratiushsc fcrutabitur, in-
veniet regulas erucndi cafus iingulariores. Ac nos talia q u
dam concepimus, fed adhuc impolitiora, qum ut afterre'au-
deamus. Par in Theologia terminorum ratio cft,qux eft quaC4
jurisprudentia quxd fpecialis, fed cade fundamentalis ratio
ne caterarum. Eft enim vclnt dodtina quardam de]ure pu
blico qnod obtinet in Repblica DEI in homincs; ubi Infideles
quafi rebelles funt ; Eulefnt velut fubditiboni ',j>crfotu E a le fu -
ftiiA, iino & Magiflratus Volithm velut Magiftratus fubordinati;
I xcommuntcatio velut Bannus ; Doctrina de firiptura [acra 8
'verbo DEI velut de Legibus& earum interpretatione j de Cano-
ne, qua legesauthentic* ; de Erroribusfundamentalibut quafi de^
Deliftis capitalibus de Judicio extremo, & novisfima die, velut
de Procefiu judiciario, & Termino prafiituto; cEenihficne
Teccatorum velut de jure aggratiandi; de damnatione *terna, vel
ut de Pcena capitali A c, Hdenos de ufu Complexionum in 43
E j Spe-

Firenze.
CFMAGL. 1.6.315
JO pROBt. n .
Specebus Dvifionum inveniendis, fequturIXmusufus: dats
fpecicbus divifionis, praedivifiones fcu genera & fpccies fubal-
ternas inveniendi. Ac fiquidem divifio cujus fpccies data:
funt,eft T^ otojUcc,, locum problema non habet,eque enim ea
êftulteriusreducibilis ; fin ôAuroftc6,omnino. Efto enim
TpôTo/j,{oL nter ttoAvTo/ua.s mnima, feu dati generis fpccies
g. a. b. c. con^natio igitur earum tantum i, eft in dato genere
fummo. Iniones vero 3. lllic ipfum prodit genus fummum,hic
jp fi fpecies infirme,nter conjnationem autem & Inionem,fola
reftatcorrunatio. Trium a. rerum comznationes funt 3,hie
oriuntur 3. genera intermedia, nempe abftratum,feugenui
proximum rSva. b. itemTv b. c. itemTya.c. Ad genus a,
reqtiiritur, tm ut fingulis competat, tum ut cum mnibus dis-
jcjunftivfumtis fit convertibile. Exemplo res fiet illulrior.
Genus datuin fit Refpublica, fpecies erunt 3. loco A Monarcbia,
loco B .oligarchia Folyarchica feu optimatum,loco,Panarcbia^his
enimterminisutemur commodisfim,utapparebit,& vpee,*
TanarcbU, ctfi alio fenfu, ufus eft Fr. Patritius, Tomo nter fuaj
operapeculiatiitainfcripto,quoHierarchias coeleftes expli-
cuit. Folyarcbia voce tanquam communi oligarchice & panar*
ch2ufuseftBoxhorniuslib.2.c. 5. Inft.Polit. Igitur 1. Genus
Subalternum ry A.B.feuMonarchia: & regiminis Optinatum,
erit Oligarchia. Imperant enim vel non omnes Oligarchia,
vel omnes, 2, Genus fubalternumrSvB.C. erit Po-
' lyarchia,Imperat enim vel unus Monarcbia, vel plures, Polyar-
cbia, fin qua iteruin vel non omnes Folyarcbia Oligarcbica, vel o-
mnes Fuarcha) 3. Genus fubalternum rcev A.C. eft Refpubli-
ca extrema. Nam fpecies rcipublica: alia intermedia eft opti
matum (hie & nomen dplex j oligarchia polyarchica) alia
Extrem a Extrema autem funt, in quibus imperat unus, tem in_
quibtis Omnes- Ita in mnima tc v vto.'Jjo/at'Zr, TpiôTo/ata,^ u.
fum complexionum manifeftum fecimus, quanta?,amabo in_>
divifione virtutumin ti.fpecies, fimilibusque aliiseruntVa-
rietates? Ubi non folurn fingirla: comznationes, fed& conj-
nationes&c, usque ad comonationes,eruntquecorrputato
genere

Firenze.
CFMAGL. 1.6.315
P r o b l . II. 3*
cenere fummo& fpeciebns infimis n univetfam complica
ciones fcu genera fpeciesqi poffibiles 2047. Nam profcdo 53
tam eft in abftrahendo oecundus ammus nofter, ut datis quot-
cunqac rebus Genus earumdd ct conceptum fingulis commu-
nem & extra ipfasnulli, mvenire poffit. Imo erli non inve
rnar fciet Deusinvenient angel, gitur pracexiftet ommutne-
jusmodi abdraetionum fundamentum Hxc tanta varitas ge-54
ner xm fubalternornm facit, ut in pridiviionibas, teutabellis
cmiftruendisdnvenienda etiam data: alicujus in pecies nfimas
iliviionis, fuflicienti, diveras vias ineant autores, & omnes
nibilominus ad easdem nfimasfpcciesperveniant. Dcpic-
hendethoc,qui confuletScholafticos numerum pradicamen*
torum, virtutum cardinalium, virtutum ab Ariftotele enume-
ratarum, affctuum; &c. invcftigantes. X. ADivifionibus ad 5>
Propoiitiones tempos eft ut veniamus, alteranx partem Lgica:
inventionis. Propofitio componitur ex fubjedo& prasdica-
to, omnes igitur propofitiones nt conanationes, Logic*
citar inventiva: propofitionum eft hoc problema fo lv c r o :
li- dato fubjclopredicara, 2 .datofradtcatofubjecld tvomeutr*^
C* tumaffirmative,t'um negative. VidithocRaym.LulliusKab a -5
us l*T r. r. c. i.fig. 1. p. 46. & ubi priora repetitpag. i } 9: &rt\s
n, Magn*. Is,utoftendat, qtiod propofitiones ex novem illis fifis
terininis Univerfalisfimis: Bonitas ^magnitudo, durara, &c.
o- quas fingidas de fingulis predican poflfc dicit,oriantur, dcfcri-
r- bit Circulum, ei infcribit lm<ycioi figurara regularem, cmli-
o- bet ngulo afcribit terminum, A a quolibet ngulo ad quem- .
libetducit lincam retam. Tales linea: funt ^.tot nempc*
H *
ix- 0t commationes xi. rerum, Cumque variari fitas in qua-
lia libet comanatione poft bis, feu propofitio quaslibet convert
Lj fitm liciter, prodibit 0 z .f.7*. qui eft nmeros propofiti-
u. onum U H n * . i m lita s con,pl.on,tas omne art.-
ficiamLulliiabiolvitur. v. ejusdemOpcrum Argcntorati in.
i*. armo ,f ,s . edirorum plg-4?-!!-

<f
Z . dem tabulamconftnmtex 84. columms colilla"-
p .140.
}
to ton, quarum fingul* cortm o ,0 . complexiones, qu.bus cnu-
re

Firenze.
CFMAGL. 1.6.315
P r o e l . II*
merat con4natones fuarum regularum lters alphabetcs de
nominatarum; ea tabula occupat pag. zo. 261. zz. i6y 264.
z6fz66. Conjnationum vero tabulam habes apud Henr*
Corn, Agrippam Com. in artem brevem Lullii qua: occupat-
?. paginas, pag.86j.ustp 871. inclufiv. Eaderri ex Lullio pie-
raque ercquitur, fed brevius, ]oh. Henr. Alfiedius in Archite-
tura artisLullianx, infert Thefauro ejus Artis Memorativa
57 pag. 47. & feqq. SuntautemTerminiSimpliceshi: I. Attribu*
, abfoluta: Bonitas, Maguitudo, Duratio, Potefias, fapientia,
Voluntas, Virtus, Veritas, Gloria. 11. Relata: Differentia,Con-
cordanda, Contrarietas, Principium, Mdium, Fins, Majori-
tas, Aqualitas, Minontas. ll. Qu&jliones: Utrum, Quid,de->
quo,Quare,Quantnm, Quale ,Quando, Ubi, Quomodo ( cum
Quo) V. subjeta : Deus, Angelus, Coelum, Homo, Imagi
nado, Seni ti va, Vegetativa, Elementad va, Inflrumentad va*
V. Virtutes : Jutitia, Prudentia, Fortitudo, Temperantia, Fdes,
Spes,Charitas,Patientia,Pietas. Vi. Via , Avai ida, Gula-,
Luxuria, Superbia, Aceda, Invidia, Ira, Mendacium, Incon-
ftantia. Etfijan. CxciliusFrey via adScient. & art. part, XI.
jE c.x. clafem jdam Se 6tam omittat. Cum igitur infingulis
clasfibus fint >>. res. Et 9 rerum fint complexiones fimpli-
citer,fa.totid in ingulis clasfibus complexiones erunt,porro
ducendo clafem inclafem per prob.3.fn .yn .511.711411. n 511.
f. 17804320388674561. Zenfitub. depri. Utomittamomnes
illas Variationes, qnibus idemterfninus repetitur. tem quibus
una clasfis repetitur, feu ex una clale termini ponuntur plu*
5> res. Et foliim funt complexiones, quid dicam de Varia-
tionibusSitus, fiincomplexiones ducantur. Atquehicexp-
cabo obiter Problema hoc: 'variationesftusyfeudifpofriones,duce-
re in complexiones. Seudatiscerds rebus omnes variationes tan
complexionis feu materia:, qum fitus feuforms repcririL/*
Su-mantur omnes Complexiones particulares dati Numeri,
(v.g. de Numero 4: Iniones 4. cora-anadones .conjnatio*
nes 4. conqnado r .) quaeratur variado difpofitionis fingu-
,, lorumExponentiam,perprobl*4dntra.(v.g.i.dat.i.2.dat.21j.
d at6,4dat24.) ea multipliCetur per complexionemfuam-j
particn-

Firenze.
CFMAGL. 1.6.315
P r o b i .. II,
partcularem, fcu de dato exponente (v.g. r* iri 4-f. 4. z. n 6. ,i
t.12.4 . 6- f. 24. r>24-f.24-) Aggrcgatum omnium fado- ,,
rum ert fadus ex dudu Difpofitionum in Complexiones, id ,,
eftQosfitum, (v.g. 4.12. t4 .2 4 .lv f. 4 .) Veriim inTerini-
liisLullianis multa defidoro. .Nam teta ejus mehodus diri- 0
gituradartem potius extemporedifferendi, qum plenamde
re data fcientiam confequendi,t non exipfius Lullicert Lu-
9
t' liftarum intentione.Numerum Terminorurn determinavit pro
arbitrio, hie in fingulisclasfibusfuntnovem. Curprxdica-
*1 tis abfolutis, qux abradisfima efe debent, commifcuit, Vo-
l-
i- lnntatem> Vcritatem ,Sapientiam, Virtutem Gloriam, cucj
_> Pulcht itudinem omifit, feu Figuram, cur Nuinerum ? Pi sed-
n calis renatis debebataccenfere multo pluta, v.g. Caufam, to-
i- tum, partem, Requifitum, &c. Prxterea Majoritas, Alquali-
tas, Minoritas eft nihil aliad qtim concordantia & difteren-
a*
tiamagnitudiiiis. Quxftiomnntota cla/Tisadprxdicata per-
Si
tinetytrum'fit, eft exiftentia:, qux duratiotiem ad fe t r a h it j;
ji
i- Quid, ETentixO jiare,Caufxj de quo,objeti; Quantum^,,
I. magnitudinis , Qiiale, Qualitatis, qux eft genus prxdicatorum
is abolutorum; Quatido, Temporis , ubi, loci; Qiiomodo, for
i- ma) cam quo, adjundi . omnes terminorurn funt, qui aut relati
funt nter prxdicata, aut referendi. Et cur Qnamdiu omiit,
-O
ati ne durationi coincideret ? cur igitur alia seque coinciden-
:r. tiaadmifcet; DeniteQt.om odoj&cm quo,inale confun-
es
duntur. Claffes vero ultima Vitiorum & virtnt m funt pror-
US
fus adScientiam hanc tam generalcm a.'TrpaaS'ioyvc-ot. Ipfa->
u-
quoquecarumrecenio qumpartim manca, partim fuper-
*- flua! Virtutumrccenfuit priores 4. cardinales,mox theolo-
ti-
gicas, cur igitur addita Patientia qux in fortitudine dicituc_
e- contincri; cur Pietatem id et amorem D EI, qux in Charitatc?
m fcilicet ut novenarii hiatus expleretur. Ipfa queque vitia cur
j .
non virtutibus oppofita rccenfuit ? An ut ntelligeremns itL
ii virtute vitia oppofita, & in vitio virfutem ? at ita vitia iy . pro*
o- dibunt. Subjedorum cenfusplacet mxime. Sunt enim hi
inprimis Entium gradus: DEllS,Angelus,coelum (ex do&rina
? F peri-
al
ai-
Early European Books, Copyright 201 l ProQuest LLC.

Firenze.
CFMAGL. 1.6 .315
,j P r o e l . II*
peripattica Ens incorruptibile ) horno, Brutum perfe&us,
(f. lubens imaginationem ,) impere&ius, ( leu feniim folum
qualia de 'noputot narrant) Planta, horma communis cor-
porum, (qualis oritur ex commixtionc E ementoFum,quo per-
tinent omnia inanima.) Artificalia, (quxnomuiat; Initru-
menta ) Hxc funt quorum complexu Lullius utitur, de quo ju"
dciuin,maturumutique,gravis viri PetriGalendi Logic fur
Exicurex T.i.operum capite peculiari.Quare artem Lullii du
duna Comztratoriam appellavit Jordn. Brunus Nolanus Scru-
<fztin. prxfat. p.m. 84. Atque hie efe judico quod mmor.
talisKircherusfuamillam diu promiflam artem maguam le-
endi, leu novam portam fcientiarum ,qua de mnibus rtbus in-
finitis rationibus difputari, cuntornmcp fummaria cognitio
haberi posfit, (quo eodemfer modo fuam Syntaxin artis mi-
rabilis infcripfit Petr. Gregor. Tholofanus) Conunatoris ti
tulo oftentaverit. Unum hoc opto, ut ingenio vir vaftisfimo,
altius qum vcl Lullius vel Tholofanus penetretin intima re-
rum, acqux nos prxconcepimus, quorum hneamenta duxi-
mus,cjuae inter deiderata ponimus5exple^t. cjuod de fitsli e-
jus in illuftrandis cientiis felictate defperandum non eft, Ac
oosProfeA hxc non tam Arithmeticxaugend,& fi & hoc fe-
cimus, qum Logic inventiva recludendis ontibus deftina-
vimus,fungentes prxconis muere,& quod in catalogo defide-
ratorun fus augmentis Scicntiarum Verulanuus fecit, fatis ha
bitan fifufpicionem tantx artis hominibus faciamus, quano
6} cumiiicredibili frutu gencrishumanialius producat. Quare
age tndem artis complicatorix ( fie enim malumus,nequtt^
enim omnis complexus comznatio cft) uti nobis conftituenda
videatur,lineamenta prima ducemus. Profundisfimus princi-
pioruin in mnibus rebus crutator Th. Hobbes mrito pofuit
omne opus cnentis noftrx elle computatitmntêd nac vel fum-
m addendo vel fubtrabendo difierentiam colligi-Liem.de Corp,
p. 1. c.i.art. 1. Quemadmodum igitur do iuntAlgebraifta-
rum& Analyticorum primaria figna + & . Itaduxquai
copul* efi (non - tfi; ilficcompooitmenSjhicaiYidit. I^-f

Firenze.
CFMAGL. 1.6.315
T o ftt. II. $?
tal igtur fcnfu ro Eft non eft propri copula, fed pars pra;di-
cati, du a. funt copula; una nominata, non, altera innominata,
fed induditur in too eft, quoties ipi non additmn: non. Quod
Ipfutna fecit,ut?o Eli habit it pro Copula. Poflemus adhibere
infubfidium vocem : revera, v. g. Homo revera eft animal.
Homo non eft lapis. Sed hasc obiter. Porro uteonftetex q rti-^
busomniaconficiantur,adconftituenda hujus artis prsdica-
meuta, & velut materiam ,analyis adhibenda eft. Analyis
haeceft: Datus quicunque Trminos rcfolvatur in partes for
males, feu ponatur cjus definitio ; partes autem ha: iterum in_>
partes, feu terminorum definitionis definitio, usque ad partes
limplices,feutrminosindefinibiles. Nam m oi sopo
T a; & ultimi illi termini non jam amplios definitione, fed
analoga intclligimtur. 2. Invcnti omnes Termini primi po- 6f
nantur in una clafe, 3c defignentu notis quibusdam ; commo-
difimum erif, numerari. j . Intrr Trminos primos ponan- 66
tur non blum res, fed & modi, feuere fpctus. 4. Cum omnes^y
Termini orti varient diftantia pri mis, prout ex pluribus Ter-
ininis primis componuntur, feu prout eft exponens Complexi
onis, hie tot dalles faciendo, quot exponentes funt. Et ill_
eandem clalfem conjiciendi term ini, qui ex eod numero pri-
morumcomponuntur. f. Termini orti per connnationemS
fcribialiternonpoterunt,qum feribendo trminos primos,
ex quibus componuntur, & quia termini primi fignati funt nu-
meris, feribantur do niuneri dos trminos fignantes. d. At 69
Termini orti per coujnationem aut alias majorisetiam expo
nentis Complexiones, feu Termini qui funt in clafe jtia & fe
quentibus, Gnguli totics vari feribi polfunt, quot habet com
plexiones fimpliciter exponens ipforum fpe-atus non jam_*
amplius ut exponens,fed ut numerus rerum. Habet hoc fuum
fundamentum in UfuX. v. g. fumto termini primi his numeris
fignati 2 6 7 9- Sitque terminus ortus in clafe tertia, feu per
conmationem compofitus, nempe ex jbus fimplicibus j. .
Etfintin Clafe idacombinationeshae:
C 7 .rn ,9. \6j 7 .y.Ajo terminum illum datum claTis jti* ferib
F z porte

Firenze.
CFMAGL. 1.6.315
P r OBL. II.
pofe vclfie : j. 6 .9 . exprimendo ornes fimplices; vel expr-
mendo unum fimplicem, Se loco exterorum duorumfimpli-
cium feribendo conanationenrt, v.g. fie: y-vel: vcl fie:
j. H e quafi- frationes quidfignificentmox dicetur. Quo
autem clafis primarem'otior,hoc variatiomajor. Sempec
enim termini clalis antecedentis funt quafi genera fubalterna
ad trminos quosdam varationisequentis. z.Quoties termi-
7 us ortus citatur extra fuam clajjem, feribatur per tnodum tra-
ftionis, ut numeras fuperior leu numeratr, fit numerusloci in
elafie; inferior,feu nominator, nmerosclaTis. 8. Comino,
dius eft in terminis ortis exponendis non omnes trminos pri
mos, fed intermedios feribere, ob multitudinem, & ex iis eos
qui mxime cogitanti de re occurrunt. Verum omnes primos
feribere eft fundamentilius. y. Hisitaconftitutispoflunto-
71 mnia fubjeda S pred i cata invenid, tam afirmativa qurn ne
gativa , tam Limverfalia, qurn particulada. Dati enim fub-
jeftipredicaata funt ornes termini primi ejus: Item omnes
orti primis propiores,quorum omnes termini primi funt m da
to. *Si i" itur Tcrminus datus qui fubje&um cle debet fcriptus
eft terminis primis, facil eft eos primos qui de ipfo predican-
tur invenrc, ortos vero ctiam invenire dabtur, fi in comple-
xionibus difponcndis ordo fervetur. Sinterminus datus ficri-
ptus eft ortis, aut partim ortisnartmfimplicibus,quicquid
prxdicabitur deorto ejus, de dato prxdicabitur. Ethxc qui-
dem omnia prsedicata funt latiorisdeanguftiori, predicado
vero qualis de xquali eft, quando definitio de Termino, id eft
vel omnes termini primi ejus fimul, vel orti, aut orti & fimpli-
ccs in qttibus omnes illi primi continentur, prjedicantur de da
to. E x funt to, quot modisnuperrim diximus, unum Ter.
minum feribi pofic. Exhis jamfacilerit numeris inveftiga
ra re omnia predicata quac de omtii dato fubjectopredicaupof-
funt, feu omnes U. A. Propofitioncs de dato fubjeCto, nnrurum
fineularum clafium prima usque ad claflem dati mclufi-
v,numeriipias denominantes, feu exponentes ponantur or-
dine, v.g, 1. (de daelm a) 2. (da zda) 3 . Unicuiquetan-.
PROBL. II. ^37
qiiam non jamamplius exponenti fcd numero affignetarfuL
complexiofimpliciter, v.g. i*.?.!?. quatranturcomplexiones
particulares numen claffis ultima: feu de qua eft terminas da-
tus, v.'. de 4. cujas complexio fimpliciter 15, iniones 4, coin-
znationesconjnationes, 4.con4natio 1. fingula: comple
xiones fimpliciter claffium multiplicentur per complexicnem
particularem-clafisultimaequ* habeat exponentein eundem
cum numerofdfc claffis, v.g. 1 ^ + f. 4*-3 fi8 4 7.1.28.
lf o j aggregatum omnium tatorum crit numerus o-
mnium prxdicatorum de dato fubjedo ita ut propofitio fit_
U. A . v.g. 4.18.28. i f . t . f. f. Pracdicata perpropofitionem-*^
p a feu numerus PropofitionumParticularium affrmativarum
itainveftigabitur: inventanturpradicata U A. dati termini,
uti nuperedi&umeft; & fubjerall A. uti moxdicetur. Ad-
datur numerusuterque, qaia exll.A. propofitione oritur P.A.
tum per converfionem impliciter.tum per ubalternationem.
Produftum eritQuaefitum. Subje&a in propofitioneU.A. da-y^
ti termini, funt tumomnestermini orti in quibus terminusda-
tus totus continetur,quales funt folm in clallibus fequentibus,
&. hie oritur ubject anguftius,t omnes termini orti qui cos-
dem cr,m dato habent trminos fimpliccs,uno verbo ejusdcm
termini definitiones, feu variationes eum feribendi, nvicem_j>
funt fibi fubjefta arqualia. Num. rum fubje&orum ic compu- 7j*
tabimus inven}atur nutncnn 0mnium Clasfium. E s a. funttot,
quot termini funt primi in prima claffe, v.g. funt termini in_>
prima clalfc tantiim 5, erunt claifes in univerfum 5. nempe in_>
im Iniones, in 2d cominationes,in jtia con3iiationes,n 4ta
con4nationes3in ftacon?nationes. ita trit inventaset'nwinutnt-
rm tmnium tUfum fequentiutn , fubtrahendo numerum claffis
termini dati, v.g. 2. de numero claffium in univerfum, 5. re*
manebit 3 Numerum autem claffium feu termitiorurtL
prirnoram fupponamus pro Numero rerum, numerum claffis
pro exponente, crit numerus terminorum m elafle dem cum
complexionibus particularibit dato numero& exponento*
v g de? rcb^lniones{untj',com2Uones(3)ic,c4na.iOjies
s F } con-

Firenze.
CFMAGL. 1.6.315
pRO Bl. H.
conynato r tot igitur erunt in inguls clalibus exponervti
correfpondcntibus termini, fuppofito quod termini prirni fint
c. PrstereaTerminiisdatas cujus fubjcxta quxruntur refpon-
ciebit capitt complexionum.} Subjcteanguftiora ipfis com-
plexionibus quarum datum eft caput. gitiu dati termini fub
icla anguftiora inveniemus (i problema h c olvere poten-
i-mus: Dato capite complexiones invenirepartim/imp/kifrr,
J ("itainveniemus fubjeftaanguftioraomnia)partirnpartn/rfrj,
f 1 feu dtto exponen" ( ita inveniemus ea tantum qux funt m data_
9 ciaiic ) Problema hoc ftatim impeaefentiarum folvemns, ubi
manifeftas ejus ufus eft, nc ubi feorfim pofuerimus, no vis exem-
plis indigeatnus. Solutio igiturhsc eft: Subtrahatur de Nu-
mero rcrum, v.g. a.b.c.d.e. exponeos capitts dati, v. g.a.b,
z - j f ^ aat a ,i ____ 5 J . 4 . S i v e fupponamus datum caput
niionen, five com znationem efe , complexio euim utfitne-
cefte eft. Propofito item exponente fubtrahatur de eo itidem
exponeos capitisdati. Igitur: fi datus fit quicunque expo
nen-, in cujus com plexionibus quoties datum caput repenatur
9 invenire fit propofitum; quxratur complexio exponentos tan-
t0 minoris dato, quantus eft exponeos capitis dati, in numero
rerum, qui fit itidem tanto minor dato, quantus eft exponen?
capitis diti per tab.N probl. i.inventum er-it quod quacrebatur.
A t(i Complexiones (impiieiter capitis datiin mnibus com-
plexionibus dati numeriquocunqp exponente, quxrcre propo-
fltumfit; complexio Nuineri rernm, numero dato tanto mi-
mris, quantus eft exponeos capitis dati, erit qatfitum: E. g.
in t. reriun a b.c.d.c. inionibos datum caput a. reperitur 1. vi-
ce, (quxeftnulUojfeuoUiode 4) datum caputa.b.ollavicej
( -qu;eeftfuperolHo,utitadicamde 3.) in comnationibus ea-
rundem illud reperitur vicibns 4 (qux funt in iones de 4 jhoc r.
f oux eft ollio de 3) in conjnationibus illud (cownatio de 4 )
hoc ? (mo de 3.) in con+nationibus illud 4- (con jnatio de 4 )
hoc 3(comtnatio de j ) inconjnationibus tronique 1 vicev.
tiUic con4natio>hc conjnatio de 3 ] H* complexiones fu e
dato exponente, ex quarum aggregationc onuntur comple-
r xiones

Firenze.
CFMAGL. 1.6.315
PRBL. ir.
-dones fimpliciter fed & fie: in f. rermn complexin ibas fim
pliciter [quscint 31] a reperitur vicibus 15. [complexio fimpli
citer de 4 ] ab 7 [complexio fimpliciter de 3.] vicimus. H e
complexiones funt numerus fubje&orum anguttiorum dati ter-
mini. Subjeta *qualia,quando definitiones definitionibus
fbjiciuntur, eadem methiodo inveniuntur qn fiipra predca
la equalia. Termini cnim acquales* funt fervata quantitatt-
&qualitateconvertibileSjigitur ex predicatis fiunt fubjetsu
5c contra, prxdicata a. tot funt, quot dati termini, ( cujus fub-
jecta quasruntur,) termini primihabent complexiones fimpli
citer, v.g. ia .i.a b . t. Additis jam fubje&is acqualibus ad an-
giiftiora1 1 if. f. 16. z 1 7. f. ?. prodibit numerusfubje&orum
omnium dati termini. Qucm eratpropofituminvenire. Sub-
jc&a ha&enus Utviveralia, reftant Particularia, ea tot funt-7 ?
quot pr.sdicaa particularia. Prardicaca&Subje&a negativa
fie invenientur: computen tur ex datis ccris Terminis primis
tanquam Numero rerum, omnes termini tam primi quam orti,.
tanquam complexiones fimpliciter, v.g. (itermini primi fint
5 erunt 31, de produdo detrahanturomnia prxdicataafirma
tiva univerfalia, & fubjeda anguliora afirmativa univerfalia:
Reliduum erunt oihniaprardicata negativa. Deubjetis con
tra. Particularia negativa ex univerfalibus computentur, ut
fupraPA, exII A. computavimus. Omilimus vero propofiio-
nesidnticas 11A? quarum funt tot quot complexiones fim
pliciter Terminorum primorum; feu quot funt omninorermi-
ni & primi A: orti. quia quilibet terminus vel prirnus vel ortus
de fe dicirur. Cseterum nter complexiones illas omifimus, in
quibusidem terminus repetitr.r , qui repetitio in nonnullis
producit variationem in infinitum ,utin mimeris; & figuris
geomeriae. Mcthodus porro argumenta inveniendi haec cft: 8o
Efto datus quicunque terminus tanquam fubjedum, A &alius
quicunq ie tanq am pradicatum B. Quacratur Mdium. M
dium erit prxdicatum fubjedi& fnbje&um predican, id eft
terminus quicunque contincns A> & contentus a B. Confnele
a. terminas teruiinuoi diciiur, fi omnes cius termini primi luot
iz u

Firenze.
CFMAGL. 1.6.315
.0 P r o e l . II.
n iUo. Fundamntate a, demonftratio eft fi uterque termi
nas refolvaturin primos, maniteftum erit altcrum alteris aut
partem effc, aut partium earundem. .Mediorum a. numerum
fie inveniemus. Subjeftum & prxdicatum vel funt in eadem
claffe, vel di vera. Si in eadem, neceffe eft utrumque termi
najo ele ortum; & variationem feciptionis faltcm feu defitii-
tioois ejusdem termini, ppterunt igitur dux dcnnitiones ejus-
em termini non nil per tertiam de fe in vicem probari, _ Igi-
tur de numero definitionum ejusdem termini orti, quem inve-
ftmavimus fupra n. 6j>.fubtrhatur z. refiduum erit numeras
8r mediorum poffibilium nter trminos qoales. Sin nonunt
in eadem clae;crit prxdicatum in claffe mmoris exponentis,
fubjeftum in claffe majoris. -Jam fupponatur Prxdicatum-.
velut caput complexinis, exponens claflis fubjeai fuppona
tur pro numero rcrum. Inveniantur omnes complexiones dati
capitis particulares per Angulas claffes claffe prxdicati ad
claffetn fubjefti inclufive; in fingulis claffibus complexiones
d a t i capitis particulares ducantur in complexiones limplia-
ter Exponentis ipius claflis pro numer<*reriur. fuppofiti.Ag-
gregarum omnium faftorum fubtrado 2 erit qusfitum. Prx-
Sz dicatum autem de ubje&o negari facilc inVtniemus,fitroque
" termino in primos refoluto maniteftum eft neutrum altero con
tineri. Probari tamen negativa fie poterit: inveniantur o-
mnia prsedicata lubjefti, cum de mnibus negetur przdica-
tnm, totidem eruntmedia probandi negativam. Inveniantur
omnia fubje&a prxdicatcum omnia negentur de fubjeô, et-
iam erunt totidem media probandi negativam. Utrisque igi-
tur computis numerum mediorum probandi negativam ha-
9? bebimus. Admovendum deifique eft,totam hanc artem corn-
plicatoriam dire&am efle ad theoremata, feu propo tiones
oux funt sternx vevitatis, feu non arbitrio DEI fed fu natura
conftant. Omnes vero propofitiones Angulares quafi hijiort-
c* v.m Aucuftus fuit Romanorum imperator,aut obfervatunes,
id'eftpropofitionesunivefales,fedquarum ventas non m e -
fentia, fed exiftentia fundata eft i q*que ver* funt quafi cafo,

Firenze.
CFMAGL. 1.6.315
P r OBI, II. 45
id elD E I arbitrio, v.g.omnesfiomines adulti in Europa ha-
bent cognitionem DEI. Talium non datur demonftratio fed
indutio. Nifi quod interdum obfervatiopcrobfervationem
interventuTheorematisdemonftraripoteb Ad tales obfer-g^
vationes pertinent omnes propoitiones particulares,qua: non x
funt converfx vel fub-alterna: univerfalis' Hie igitur mani-
fefturn eft, quo fenfu dicatur fingularium non cl'e demonftra*
tionem ,& cur profundiffimus Ariftoteles locos argumento-
rum pofuerit in Topicis,ubi & propoitiones funt contingen
IS tes, Se argumenta probabilia, Demonlrationum autem unus
It locuscl: definitio, Veiiimcumderedicendafunt ca quae
i, uonexipfius vifeeribus defumuntur, v.g. Chriftum natum ef~
- fe Bethleemi, nenio litic definitionibus deveniet: fed hiloria
t- materiain, loci remifeentiam fuppeditabunt. Hxc jam loco-
ti rumTop:corumorigo,&r in fingtilis maximarum, quibus o-
.d mnibus qui fint fontes, oftenderemus itidem nifi timeremus ne
in progreu fermonis cupiditate dcclarandi omnia abripere-
i- mur. llnofaltem verbo indigitabimus omnia ex dodrinaj Zs
;* metapliylica relationum Entis ad Ens repetenda cfe, fie ut_
c- fcx generibus quidem relationum Loci, ex theorematisau-
ae tem fingulorum maxiniir cfformentur. Hoc vidife arbitror,
n< prxter morem compendiographorum olidisfimumjoh.Henr.
o- Bifterfeldin Phofphoro Catholico, feu Epitome artis medi-
a- tandi ed. Lugd. Bat. anno qux totafundaturin immea-
ur tione & 7ttptycpi/i<T, ut vocat, univerlali omnium in mnibus,
t- fimilitudine item Se difimilitudine omnium cum mnibus,
quarum principia : Rcl3tiones. Eum libdlum qui lcgerie_*,
a- ufumartiscomplicatoriae magismagisqueperfpiciet. Inge-
ft- niofusille, quemfaepnominavimus, ]oh. Hofpnianus, libel-
es ium promifit deinveniendi & judicatidi facultatibus, in quo e-
ra inendationem do&rin* Tpica: paraverat, locosque recenfue-
i- rat tgo. mximas 1796' v> controverf. dial. p. 4 4 1. Hunc e-
goinfignireilogicdamno nunquam edtum arbitror. Abi-
sf- bimus hie,cum primum ysjAaquoddam praxeos artis com- n
li, aiutoriededcrimus, CommodifllmaMathefis extempora- 7
cft G neo

Firenze.
CFMAGL. 1.6.315
, -
41 P r o e l . II,
neo conatui vifa eft: hnc non priins (implicter termnls
orfi fumus, ed primis in mathefi; eque omnes pofui mus,
fed quos ad producendos complicatione fu trminos ortos
propoitos fufficere judicabamus, Potuiftemus eadem me-
thodo omnes definitionns ex ElementisEuclidis exponere, i
tempus fuperfuifiet. Quoniam autem non primis fimplici-
tertermir.isorti fumus,hie neccflarium erat ignaadhiberej
quibus cafus vocabulorum aliaqj ad (ermonem complendum
necefaria intelligentur, Nam iquidem a primis impliciter
tenninisincepiflemus, pro ipis cafuum variationibus,quorum
ex relacionibus&metaphylica origincm expofuit jul. Caefar
Scaligerlib.de Cauf. L.L. trminospofuiflemus. Adhibuimus
autem artculos grecos. Numerum pluralem fgnavimus ad-
fcripto in ( ) if. fi quidem indefinitus; 2. 3. &c, i dctermi-
natas Efto igitur Clafis I, in qua termini primi: x. Pun-
dum. 2. Spatium. 3. interfitum. 4. adfitum feu contiguum,
f, dilitum, feu diftans. 6. Terminus,feuquae diftant. y.Ini-
tum. 8. inclufum (v. g. centrum eft initum circulo, inclufum
peripheri*)5>.Pars. io.Totum.xr.id. 12. diverfum. 1*5. unum.
14 .Numeras.if.plura.v.g, 1 . 2 . 4 , j\&c. x.diftantia. iy.poli
bilc. i8.omne. 1?. datum. zo.Fit. zt, Regio. 22. Dimenlio.23.
Long. 24-Latum. zf.Profundum. 26. Comune.27.ProgreIio>
feu Continuatum. Clasiis II. i.Quuntitaf eft 14. rcv y (15). 2.
includcns eft 6 10. III. x. IntervaUum eft 2. 3. 10. x.Aequale, A tj
j i . . 3. C o n tm m m eft Aad B f t r A p . c f t 4.8C7. rofB. IV.
1'M.juscft AhabensTJi/p. * tw B. 2. AimwB. | t j >, r g A . j.
L in e i jT cS n (i). 4. Pa r a lle lu m , ^ h Tvj 1 5. f ig u r a , 24. 8. ab
18 .2i- V. r. Crefcens quod 20. i. 2, D ecrejlen s 20. 3 .1m plc-
x u r n t h l * inrvii.22. 4. Secan , | u t h 12.22. VI. x .C c n v e r .
rx,|evT/i 2, Diverger.j, .eVTvi 16. VII. 1. Superficies.| tcJ/
f ; 2 1 npmtum,l. qumig. ty .I7. 3. Perifbert*,%. ij.|. 4. A
dicitar M e t ie r a ,feu metitur B , i 1 0 . A (15) j f B. VIIL
1. Mximum eft ^ non 2.
16. tov ()* 4 . qux non talis,Csrru. f. Arm,9. t H }, I X . i .
Aiitbitue, cit 4 *i* X. 1, Commenfitrabilta funt,quorum y, 26. eft
& l.

Firenze.
CFMAGL. 1.6.315
PROEL. II. 4
g r .& i. XI. t. Anguluscftquemfacunt| (2). 4 . XII. .
j lattumeft.lj, j. tj5id. t 2 6 . XIII. i. Gibbus l. tv i . t w
XLV. i.RjIi/iwcft|cujus|eftTSv|(ij'). 2. qua:dicuntut-.
Laten. }.C il(i)lr ta n g u lu m . 4. Si^^âdrangulum &iC.yV.
1. Lnula eftÎrv |(z)n o n 14 (i)< [fubintelligo a.tm lunu-
lam mbbofam qua arais arClli concavitatem obverit, quam
-> falcatam qua interior alterius concavitati fuam convexitatem]
n XVI. 1 . Angula retui r r ? M T f f l i 8 . i i . 1. Scgnentum eft 5 t v
:r 1 & 5. 7.V XVII. 1. Aequilatcrum cft 5 cujus f eft 8. rov |
n (15)! 2. Triangulum aquicrurum e ft| cujus | e ft r a v | ( jj> ( z) 3.
ir Scalenum eft |cu ju s|eftrv|(j)n o n | ($). XVIII. t. Avgulut
is tontacius eft quem, faciunt | (). 4. |. non 27. modo 17. XIX.
1- i. 1nfiriptum eft. 7. cujus Jr (if)funt 4. tu |. 2. Chcamfcripta
i- vero eft ea figura cuiinfcripta eft. XX. 1. Angula obtufus, eftl
i- n|ftm
quam *- 1 Acutus quam g. XXI. r-Di ameter eft |. 7 rw 5-'
,*g. 2. 5
I XXII. 1. Circulus eftj. 8. ab 18. 21. habenstV i. j. t $ ? . al
1-, cujus 1. (quocl dicitur 2. Centrum Circuit) abi8. 6 . 2. Triangu-
n lum reangulum eft cujus *, (3) funt omnes fed 1 j. eft | in tu ig.
n. Si. XXIII. r, Cf?2trwjFir<eeft i.z. tdi ^,(15). XXIV. 1.
i* Semifigura data v.g. femicirculus,&c. ) eft 3. rov | & (dim i'

J* ditimv)^. Hie facileeritdefinitiones conficere, ober-
:>> vetur, qud n. 70. diximusin iis notis,qua: per fraftiones feri*
i. ptac funt nominatorem, defignare numerum clasfis; numerata-
fe rwj,numerum termini in clafe, v.g. centrum eft 1. (punftum)
r*
2.6. (commune) to?s |j(diametris,) ij pluribus. Diamctcre
|(re ta )| (maxima)7. [inita] t *. [figura?] Ex bis
qua? de Arte complicator3 Scientiarum , feu Lgica in- 8j>
i ventivadifteruimus, cujus quafi praedicamcnta ejusmodiTcr-
minorum tabula abfolverentur, fluit velutPorifma: feuufus
h XI. ScripturaUniverfalis, id eft cuicunque legenti, cujuscunqj
\ linguaeperkointelligibilis,qnalem hodiecompluresviri cru-
i. diti tentarunt, quorum diligentifimus CafparSchottus los
n recenfet iib.7. Techn. Curiof. prim Hirpanum quendam, cu
i jus memineritKenelm. Digbaeus tr. de Nat. Corp. c.28. n.g.
ft quique fuerit Roma? anuo ij'J. ejusmethodushxc exipfana*
i. G 1 tura

Firenze.
CFMAGL. 1.6.315
i, 4 P r o b l . II.
tura rerum ats ingenise pctita; diftribucbatres lavaras
claus, in qualibet dalle erar certus numerus rerum. Ita me-
ris numeris fcribebat, citando numerum claflis & re in claTe j
adhibitis tamen notis qnibusdam flexionum grammaticarum
&: orthographicaruin. Idem fieret per clales nobis prae
(criptas tndamentalius , quia in iisfundamentaliordi<*eftio
eft. Deinde Athanaium Kirtherum,qui Polygraphiam fuam
novam S univerfalem dudumpromifit; denique joh.joachi*
m Beclier Archiatr Moguimn,opufculo primum Franco
furti Latin edito, deinde germa i catino i<><r, is requirit ut
conftruatur Lexicn Latinm,tanquam fundarnentum, & in eo
difponantur voces ordine puralplubetico ( & numerentur.j
fiant deinde Lxica) in fingulis litigis difpofitxnon alphabe-
tice, fed quo ordine Latina difpoiitae funt ipfis refpondentes.
Scribantur igitur quae ab mnibus intelligi debent, numeris, 8c
qui legere vult, is cvolvat in lxico fuo vernculo vocem dato
numero ignatam, & ita interpretabitur. Ita fatis erit legen*
tem vernaatlam intelligere& ejus Lexicn evolvere, fcriben
tem nccefle eft ( nifi habeat unum adhuc Lexicn fax lingux
alpliabeticum ad nmeros fe retercns) &vcrnaculam & lati-
nam tenere, & utriusquo lexicn evolvere. Verittn & Hifpa-
ni illius & Becheri artincium&obvium & impradicabile eft.
Ob fynonyma, ob vocum ambiguitatem, ob evolvendi perpe-
tuumta:dium (quia nmeros tierno unquam memorise manda-
yQbit)ob Tpoymd.v phrafium in linguis. Veriim conftituts
Tabulis vel praedicamentis artis noftrscomplicatorix, majo
ra emergent. NamTermini primi ex quorum complexu o-
mnesaliiconftituuntur, ignentur notis,\\x notx erunt quai
alphabetum. Commodum autemerit notasqum mxime
fieri naturales, v.g. pro uno pundum, pro numeris punda; pro
relationibusEntisadEns lineas, pro variationc angulorum
Uut Tcrminorum in lineis genera relationum. Ea fi red con-
ftituta fuerint & ingenise, fcriptura hzc univerfalis arqu erit
facilis qum comunis,&quae posit fine omni lxico legi,fimul-
queimbibeturomnium rerum fundamentalis cognitio. Fict
igitur
PROBL. IT. 4$
gituromns taisfcripturaquai figurgeometrcis5& velut
pi<fturis,uti olim Aegyptii hodie Siuenfes, verm eor pi&urae
no reducuntur ad cert Alphabet feu literas, quo fit ut incre-
dibili memoria: alfli&ione opus fit, quod hc contra eft. Hc
igitureftUfusXI. complexionum, in conftituenda nempe po
lygraphia univerfali. XllmO loco conftituemus jucundas quas* -
daâ partirn contcmplationes, partim praxes ex Sehvventeri 9 1
deliciisMathematicis & fupplementis G.P.Harsdrfferi,quem
librumpublicintereft continan,hauftas. P.i. fet.i. prop.ji.
reperitur numeras complexionum fimplicirer, quena faciunt
res z?.v.g. litera: Alphabeti, nempe8$88o7. P.z.feft. 4-PrP .
y. docet dato textu melodas invenire>de quo nos infra, probl.
. Harsdorfferus Parte ead. fecc.io. prop. zj'.refert kigeniofum
repertum Dni de Brciil'ac, qua ihilpoteftarti fcientiarum.
complicatori* accommodatius reperiri. Is quaecunque in re
bellicaattenderebonusimperator debet,ita complexos eft:
facit dalles novem ,in Ima quaeftiones& circumftantias, in_j
llda,Status,inIII. perfonas inIV .aftas, inV. fines, inVI. in
ftrumenta cxemta: afionis, feu quibusuti in noflra poteftate^
eft, facere autem ea> non eft. VII. inftrumenta qux & tacim^
fl adliibemus. VIII. inftrumenta quorum uiis eoniimtio eft,
IX.adus finales feu prximos executioni.v.g.
i Ai* Cnm quo. Ubi. Quando. Quomodo, Quantum.

2. Bellum. Pax. Induca:. Colloquium.Feedus. Tranfactio.
j. Patriota Subditi. Fcederati. Clientes. Neutrales. Hoftes.
s
10
4.
.Sol.
Cede re, Pugnare.
Manere.
Aqua. Ventus.
Proficifci. Expeditio.1
5, Decus. Lucrum. Obedientia. Honeftas. Necesitas.
Itinera. Angufti*.
Hyberna.
Commoditas
Occafio.
o 7.Currus. Seal*. Pontes, Ligones. Pal* [<Sd)<mjfctn]Naves.
n .Pccunia, Comeatus. PulvisTorm. GlobiTorm .Equi. Medicamenta*
i- ^.Exc tibia'. Ordo. Impresfio. Securitas.j Aggresfio, Confilia,
it
[- G 3 Fiant

Firenze.
CFMAGL. 1.6.315
45 P r Ob l . II.
^Fiantnovemrota: expapyro,omnes concntrica?,& fe invcem
circumdantes,itaut qudibet reliquis immotis rofari poTit.
Ita promota leviter quacunque rota nova qusflio, nova com-
plexio prodibif. Vcrm cum hic nter res ejusdem clasfis non
detnr complexioj atque ita accurat loquendo non fit comple-
xioterminorum cum terminis,fed claJliumc daflibus, pcr-
tinebit computatio variationis ad probl. 3. Quoniam tanen
complexio ctiain,qua:hujus locieft,poteft repra?fentari rotis,
ut mox dicemus, fecit cognatio, ut praeoccuparemus. Sic igi-
tur inveniemus: multiplicetur 6. in le novies : 6. 6. 6- 6. 5.
6 .6 .6 . n 6. feuquacratur progresfiogeomtricafextupla cu-
jus exponeos 9, aut . Cubicubusde5. f.10077595. tantim fu-
pcreft,utfint foltn zi. quzftioncs, quod putat Harsdrffe-
9 |rus. Cxtcrum quotiesinComplcxionibusingulitermini in
fingidos ducuntur, ibi necefte eft totfieri rotas, quotunitatcs
continet numerus rerum: deinde necefte eft fingulis rotis in-
ftribi omnes res. Ita variis notarum converlionibus comple
xiones innumerabilcs gignentur. Eruntque omnes comple
xiones qua jam (cripta: feorfim,quibus revera feribendis vix
grandes libri fuffcient. Sic ipfemet dodisfimus Harsdorff.
P. y feot. 14. prop. 5. machinam rotarum concentricarum
conftruxit, quain v o ca t, $mfFadjcn Skncftm} ber attfdjen
(SprddK. Ubi in rota intima funt 48. <>8or(i;lbttt/ in peninti-
ma o. Snfam j tmr> 2Wt'Q5ud)f<t&m / in media 12. 9Ktffct
5ucb{a&eu/vocales nempe vel diphthongi; in penextima_i
izo. <EnNQ3ud)ffa&tn/in extima 24. 'Dirtd)fi;lfkn. In has omnes
voces germnicas refolvi contendit. Cum hc fimiliter claf-
fesfintinclaftesducenda?, multiplicemus: 4 3. 5o. 12. izo .24
fa&us ex prioribusper fequentem, f. 97109600. Qui eft nu
meras vocum germanicarum hie orientium,utilium leu figni.
5>6 cantium, & inutilium. Conftruxit & rotas Raym. Lullius; &
in Thefauro artis memorativa? Joh.Hcnr.Alftedius,cujus rotis,
in quibus res & qua?ftiones, adje&a eft norma mobilis,in quaj
loci Topici,fecundum quos de rebus diferatur>quaeftiones pro-
bentur; & fraternitas Rofea? Crucis in fama fu promittit gran-
dem
P robl. II* 4.7
cti lbram tituloRotsc Mundi in quo omne fciblle continea-
tur. Orbitam quandam pietatis,ut!vocat,adjecit fuo Verdi
co Chriftiano Joh. DavidiusS0c. J.Exeodem principio Com-
plicationum eltRhabdologia Neperi, & penhles illa: Sera:, Me
SBorlCj'@Ct)l<v/ quz fine clavis mirabili arte aperiuntur,vo-
cant 9J?rtf)l'@ct}l|er/nempe fupei ficies fera: armillis teda eft,
qnafi annulis gyrabilibus, fingulisannulislitera: Alphabeti in-
fcriptse funt. Porro ferac certum nomen impofitum eft, v.g.
Uriula Cafharna,adqaodnificafuqui nomen ignorat, annu-
lorum gyrator pervenire nonpoteft. Atqui novit nomen,
ita gyrat annulos invicem, ut tndem nomen prodeat, feu
litera: alphabeti datum nomen confidentes lint ex diverts an-
nulis in eadem linea, juila ferie. Tm demiun ubi in tali ftatn
annuli erunt, poterit faeillime fera aperiri. Vide de bis Seris
armillaribus Wcckerum inSccretis,Illuftrisfimum Guftavum
Selenum in Cryptographia fol .48p. Schvventerum in deli-
dis Sed. 15. prop. 25-. DefinemusUfus Problematis 1. & z.e-
numerare , cum Coronidis loco de Coloribus differuerirnus.
HarsdrfferusP. j.Sct.j.prop.id. ponit calores primos hos 5, ?7
Albus, flavus, rbeas, cseruleus, niger. Eoscomplicat,itata-
menut extremi: albus S niger, nunquam fimul coeant. O-
riturigiturex AFfubalbus, A R carneus, A C cinercus ; F R
aureus,FC viridis, FN fufeus ; R C purpureas, R N fubru-
bcus; C N fubcaeruleus. Sunt igitur quot nempe funt com-
anationes j*. rerum, demta Una,extremorum. Quid vero fi ter-
tiiordiniscoloresaddantur,feuconjnationes primorum , &
coimnationes fccundorum, & ita porro, quanta multitudo ex-
urget ? Hoc tamen admoneo ipfos tamquam primos fuppo-
fitosnon efe primos; fedomnes exa'.bi&nigri, feu lucis Se
umbrsmixtioneoriri. Acrccordorlegereme,etfi nonuc-85
currit autor,nobil acupi&or nefeio qu So.colores contexu-
iTe,vicinosq; ftnper vjeinis junxife,ex filis tamen nonnii ni-
gerrimis ac non nifi albisfimis; porro varias alternaciones al-
borum nigrorumefe filorum i & immediationes modo plurium
alborum,modo plurimnigrorum, varietatem colorum pro.
gemffc j

Firenze.
CFMAGL. 1.6.315
D A T O N U M ER O CLASSIUM ET RER UM
C L A S S I 5 US, C O M P L E X I O N E S C L A S .
S 1UM I N V E N I R E.
, / Complexiones autem clasftum funt, quarum exponeos cum_,
numero clafllum idemeft; &qjualibet complexione ex
qualibet clafc res una. Ducatur nmeros rerum unius
clasfisinnunierum rerum alterius; & , i plures fu, numerus
tertix ia faftuin ex his: feu femper numerus fequentis in_
^ fa&urn exantecedentibus: farius ex mnibus continu, erit->
quaeitum.
\ Ufus hujus problemats fuittam iuuu 6. probl.i. & 2.
Ubi modos fyllogifticos inveHgabamus,tuminufu j z . ubi 8 c
exempla proftant. Hic aliis utemur. Diximus fupra Comple-
xionum do&rinam verfari in diviionum generibus fubalternis
tnveniendis,inveniendis tem fpecicbus unius divifionis; & de-
nique plurium in fe nvicem du&artim. Idque poftremum_
huic loco fervavimus. Diviftonan a. \>i diviftoncm ducere et unius
divifionis membra alterius membris fubdividere ,quod inter-
domprocedit viccvera, interdumnon. Interdum omniaj
membra unius divifionis mnibus alterius fubdividi poflfunt;
interdum quxdam tantm, aut quibusdam tantm, Si vic^>
vera, ita fignabimus A < dfiquaed tantm,ita: A S ? S d

< [e l b Le
fiquaedam quibusdam tantm, ta: Ad noftrain

} b,.e
vero computationem primus falten modus pertinet. In quo
exemplum fuppetit ex Politicis egregium. A Efto Refpubli-

Firenze.
CFMAGL. 1.6.315
P ro bl . til. ^
c a , a re&a,b aberrans,quseeftdivifomoralis; cMoharchia,
d Ariftocratia, c Democratia, quar eft divido numrica: Du-
divilo ie numrica in moralem, orientar peces mixta: t
}< f,6. a c. a d. a b c. bd. b e. Hie origo formula: hu-
jus: divifionem in diviionem ducere, manitefta eft}ducendus
enim numeras fpecicrum unius in numerum fpecierum alte-
rius. Numerum auem in numerum ducere eft numerum nu
mero multiplicare, 8c lories ponere datum, quot alter habet-
unitates. Origo cft ex geometra, ubi ft linea aliam extremi-
tate contngens ab initio ad finem ipfius movetur, fie ut eanu
radat, fpatinm omne,quodoceupabi linca mota, conftitnet
figuramc|uadrangularem,fi ad ngulos reftos alteram conti-
git, trepe iMrnz aut quadratum; in aliterrhombum aut rhombo-
eides li alteri a:qualis,quadratautrhombum;fin aliter, trtp-
/MzS aut rhomboeides. Hie & fpatinm ipm quadranguiarc
fadlo ex multiplicatione linea? per lineam a-quale eft. Cxte- $
rum ejusmodi diviionibus complicbilibus pleni funt bri ta-
bularum; oriunturq} nonnunqq^m confufiones ex commixt-
onediverfarumdiviionum in unum,quod dividentibuscon-
fcientiam inre&am erroneam pr.obabil.em fcrupnlofam dub-
aitlj radum vi detur. Nam racione veritatis in redam & erro
neam difpefcttwr; ratione firmitatis in apprehcndcndo in_,
certam, probabilem, Dubiam ; quid autem aliad dubia,qum
fcrupulofa ? Hujus problematis ctiam propria ibveftigatio g
VarronisapudI3.Auguftimiinlib.ip. deCiv. D E L cap, i. nu
men feerarum circa fummum bonum poTibilium. Primum i-
gttur calculufn cjus fequemur, deindead exaftius judicium re-
*\ o T3 w
vocabimus. Divifionesfnnt VI. imaquadrimcmbris, zda& 7

tatrimeirmtis; rtliqua:bimembres, I. SummumBcnumcffe
potell vel VuluptM, vel incioloria vcl utraque, vel prima natura. 4.
II. horum quodiibet vc\proptcr expetitur, vel virtus
prepter tpfum,ve\ ipfurn & 'uhtut propter fe, 4 n j.f.iz , 11[,
S.B. aliquis vel ifcquaerit, v e l i z r z ., 24. IV.
Opinio autem dcS.B. eonftat vel.ipprebenftoue certa, vel probabi-
li Acadmica, 24 n 2,1,48, V. Vita: item gems cpicum vel
^ (ultum

Firenze.
CFMAGL. 1.6.315
fo P r OBI. III-
cultum. 4 8 n 2.f.96. VI. Otiofum., negothfam Vel temperatum.
96 0 f.igS. hxc apnd B. Augulinum Varro cap. 1. At c. 2.
accuratiorem retro cenfum inftituit. Divifionem ait $.5. &
facer ad modum procquendi, 4 ad modum apprenendiS.B.
eorruunt igiturdivifiones ultima:, & varictates zy. remanent
t . Porro capite Voluptatem,indoloriamcutramquc ait
eontineri inPrimis natursr. Remanent igitur }. (eorruunt 55)
Prima naturx propter fe virtus propterfe,utraquepropter_*
p fe. Poftremaai autem fententiam & quafi cribrationefaftain
Lindorenunentem ampletitur Varro. Ego in bis noto,Vas-
ronem non tatnpoflibiiesjfententias colligere voluble,quam
celebraras, bine axioma ejus: qui circa fummum bonum diflfe-
rant, fefladifferre j & contra. Interim dum divifionem infti-
tuit, non potuit, quin quasd kho"7toTX admifceret. Alioqni
cur diviliones attulit,quas portea fummi boni varietatcm non_,
facercagnofcit; anut numero imperitis admiration inculte-
ret ? Prxtcrea fi genera vita admilcere voluit, cur non plural?
nonne alii fcientias fetantur alii minime; alii profellonem fa-
ciunt exfapientia, creduntq; hac imprims fumum Bonum ob-
tineri ? Etiam boc ad S.B. magni momeuti eft in qua quis re
pblica vi vat: alii vitatn rurticam urbana: prattulere: funtqj
genera variatiomim infinita fer, in quibus fingulis aliqui fuere,
jo qui hac folavia credercnt adS. B. iri pefle. Porro quando
prima divifio ducitur in imum membrana fecunda: facit 4.
fpecics: 1. voluptas lindoloria , futraque, 4 prima natu
ra, propter virtutem, cum tamen in mnibus fit unnm fum-
mum Bonum Virtus; qui prima natura:, is& cxtera; quivo-
luptatem, is&indoloriam advirtutemrefcret. Adde quod
erat in poteftate Varronis,non folm edam& tam, fed &2,.
& 4,, 5. trimembrem facere, addcndo jtiacnfpeciem, fem-
per mixtam ex duabus. v. g. in fe vel in fe focictatc, vel utra-
que; apprehenfione certa, probabili, dubia; cynicum, cultum,
jx temperatum. Fuit&fententia,,quse negarct dari S. B. con-
ftans, fed faciendum quod cuique veniret in mentem,ad quod
ferreturmotu puro animi 3c irrefra&o. Huc fer Academia-*
tiova& hodiernus Anabaptiftarum fpirirus inclinabat. llb
vero
pRd*t. III.
Vero lli qul negant in hac vita culmen hoc afcendi pofle_> ?
quod Solon propter inccrtitodinem pronunciandi dixit,Chr-
ftiani philofophi ipfa re naturanoti. Valentinus vero Wei-
gelius nimisEnthufiafticc,beatitudinem hominis efie DEifi-
cationem. Apud illos quoque,c]uibuscollocatur beatitudo I2i
Mi seterna vita; alii aflerunt, alii negant Vifionem fubftantia:
D E 1beatihcam. Hoc reformatos recordor facer, & extat
de hoc argumento diertatio interGisb. Voetii felcdas; il-
lud noftros, ac prohacfententiafcripitMatth. HoeabHo-
negg peculiaremlibellum contra Dnum Budovviz Budovva.
In hac quoque vita omnes illos omiit Varro, qui bonunv* 13
aliquod externurrfceorum qus fortun ec dicuntjfummunr ef-
fe fupponunt,qualesfuifle,ipfa Ariftotelisrecenfio indicio cft.
Corporis bona fan pertinent ad prima natnrsc, fed fieri poteft
ut aliqtiis hoc potiflim genus voluptatis fequatr, alius aliud.
Etbonumanimijamauthabitusautadioeft, illudStoicis hoc
Ariftoteli vifum. Stoicis hodie fe applicuit accuratus fanevir,
Eckardus Lcichnerus Medicus Erphordienfis tr.de apodi&ica
fcnolarum reformatione & alibi. Quir. & voluptateni animi
pro S. B. habendam cenfet Laurentius Valla in lib.de Vero
? Bono, & ejns Apologa ad Eugenium IV. Pontifican M axi-
8 mfuac P. GaTendus in Ethica Epicnri, id que & Ariftoteli ex-
o cidife V i l . Nicomaeh. 12.& 15. obfervavit Cl. Thomafius
I Tab. Phil. Prad. xxx. lin. fh Ad voluptatem animi gloriam,
1- id cft triumphum animi intern, fu laude fibiplacentis, redu
)- cir Ih.Hobbes initiolibrorum de cive. Fuere qui contem-
>- plationm ationi praderrent, alii contra,alii utramque acquali
d loco pofure. Breviter quotquot bononim im funt fpecics,
quotquot ex illis complexiones, tot funt fiimmi boni posfibiles
1- fe&ae numerando. Ex hoc ipfo problemate origo cft 15
l- numeri perfonarum in ingulisgradibus Arboris Confangui-
a, nkatis, eum nos, ne nitnium ftudiorum noftrorum iimma di-
1- vertife videamur,cruenuis. Computationem autcni can
d nica ncgleda civilem fequemur. Dplex Perfenarum in fin- 16
* gulisgradibus enumerado cft, unageneralis alterafpecialis.
o H * la
b

Firenze.
CFMAGL. 1.6.315
fz P r o b l . III
In illa funt totpcrfonxquctdiverfi flcxus cognations eclcmi
tamen diftanda. f lexm autem cognationie-,voco ipfa velut itine-
rainarbore'confanguinitatis,' lineas angulosquc dum modo
furfum deorfumve modo in lausiur. ln hac non folm fle-
xns cognations varietatem facit,fed& fexustum intermedia-
rum, tum perfona: cujus diftanda quseritur a data. In illa e-
numeratione Patruus, Amita \ id eft, Patris frater fororve:
Avunculus, Matertera; id eft Matris frater fororque,habentur
procadem pcdbna,&convenientisfcn intelliguntur in v o c o
Vatrui, qaia mafcuinus dignior foemininum comprehendit.
Sed in enumeradoae fpeciali habenturpro 4. diverts perfo-
nis. Igiturillicf0#ifl,hc perfona num^rantur: (Sic ta
men nt plures fratres, vel piares lrores quia ne fcxu quidern
variant pro una utrebique perfona habeanur ) illa ge-
ncralis computado eft Caji inl. 1. & . (quanquam fpecialis
nonnunquam mixta eft) ha:c fpecialis Pauli in grandi illa /. 10.
D, de Grad. & Ajftnibus. Eti autem prior fundata eft in prob.
r. & 2. quiatamen pofterioris fundamentum eft, qua: huc per-
ly tinet, prjcmittemus. Cognatio eft forma: linea vel linearum a
cognataperfona ad datam du&arum; ratione retudinis&
iuflextonisj&harum alternationis. Perfona h. 1. eft Perfona.
data: cognations, & dati grados, fexuscp tum fui, tum interne-
diarum,nter cognatam fcilicet A datam. D4twa.vocoper-
fonam, eum eamve, de cujus cognatione quxritur ut appellant
]Cti veteres; joh. Andrea: Petrucium nomine fui Bidclli fertur
nominafle: Fr. Hottomannuslib. dcGradib, Cognationum,
18 vxStlf'ih latine Propofitm. Terminal eft perfona vel cogna
do, qua: eft de concepta complexas, v.g. frater eft Patris filius.
Igitur Prffru & Tilias, funtTermini ex quibus conceptus Fra-
trs componitur. Termini autem funt vel frimi, tales accura-
t loquendo funt hi folm : Pater & filius, nos tamen com-
modioriscomputationis caufa, omnes perfonas linea: re&as
velfupra vel infra> fupponemus pro primis; vel m i: accu-
rat loquendo ojrmes qu plus uno grada remoti funt D a to ;
laxus tamen,omnes transverfales tantm, Omnes a. trans-
verfa
Firenze.
CFMAGL. 1.6.315
f4 PROBL. fll.
io Suntnhoc fehemateInfinita propemod digna obfervatone.
Nos pauca ftringemus. Perfonae eo loco intelligantur,ubi puta
a funt. Numeri panda includentes,defignant trminos, feu
grad? linea reta(antecedens afcendentis, equens defcenden-
tis)ex quib? datj> gradus transverfalis cponitur.In ead Linea
trafverfa diredafunt ej?d grad? cognationesobliquas fumo,
ad im dextrorf ordin generationis;at iniftrorf copledun
Jtur cognationes homogneas grada differentes.Linea perpen-
dicularis auica vrtice ad bain, triangalum dividens,conti-
net cognationes quarum termints & afcendens &decendens
funt ejasdem gradus; tales voco q u iM /res, & dantar folian in_
11 gradibas pari numero fignatis, in uno non nii unus. Nam i
libra eflfe fingatur > cujusTrutina fit linea grdete primi; bra-
chia vero lint: dextrum qaidem,linea perpendicularisfum-
ma perfona defcendentium; finiftram vero- perpendiculares
famma afcendentium duda ad terminum vel acendentem vel
defcendentem datam cognationem componentem; tum bra-
chiis asqualibus ,futrinque autz. z. &c. cognado erit as*
quilibris & ponendain medio trianguli ; in inarqualibus, co
gnado talis ponenda ineo laterequod lineas redas velafcen-
denti vel defcendenti ex qua brachiam longius fumtum ell, eft
2i vicinum. Hic jam complexionum vis apertisfim relucet,
Componuntur enimomnes perfonae transverfas exzterminis,
una cognatione reda afcendenti altera defcendenti Sempetj
autem fie, ut afcendens in cafa obliquo, decendens in cafa re
do conjungantur,v.g. frater,ideflpatrisfilias. At ficoatra,
redibt perfona data,nam qui patrein filii fui nominat fe nomi
na nat. Quia unus pater plures filios habere potebn contra. Ex
his jaindatarpro^fl/fu quocunfygratlu (ogruttonu ttmnumerunhtum
pedes referir: nuntern transverfalium fempererit imtate mi-
nor grada, (numeras omniuin femper unitate major, quia addi
debentdua: cognationes linea redas,una forfum alteradeor-
fum) cujus -rajtio ex invetitione jpet'urum patebit. Nam corn
il anationespartiumObV^d'ffluBflttu'nStvfV^tit-/ dati nu-
meri cujuscuuque funttot quot unkates habefnumeri dati pa-
frobi.. nr. iff
tis dinldKim, mpars demtaunitate dimidim. v.g. 6. ha* ^
bet has: 5,1. 4, z. j, ejusque re ratio manifefta eft, quia_>
femper numeras antecedeos proxlmus dato cum remotisfimo,
peneproximus cum pene remotiIimocomplicatur,&c. Sed
cun hic non folm complexin, fed & ftushabenda ratio
fit, v. g. alia cognatio eft 5, x. nempe Abpatrui, qum i.f. nem-
pe abpatruelis, hie cum 2. res fitum varient 2 vicibus Ergo
dupliecntur difcerptiones, redibitnumerus datus i parfue-
fat; iedeumin ejusdifccrptionibus detur una homognea-,
v.g. ij.inquanihil difpofitio mutat, hie fubtrahatur de nu
mer dato,feuduplo difcerption, iterum: i.fi vero numerus
datus ftierat impar, redibitnumerus unitate minor. Ex hoc
manifeftum eft generaliter: (i.)Subtrahatur de numero grady 24
unitas, produ&um erit numerus cognationum transverfalium.
(2.)duo numeri qui ibi funt complemento ad datum, feu quo
rum unustantum diftat abi, quantum alter dato, complicad
dabnntSpniem coguationis, fi quidem prxcedens intelligatur
figniikare afeendentem, fequens defeendentem fui gradus,.
Hac occafioneobiter explicandum eft, quz fint dati numeri
difcerptiones, gcrfltunijcil/posibilcs. Nam omnes quidem
Difcerptiones funt Complexiones,fedComplexionum eae tan-
tum Difcerptiones funt, qua: fimul toti funt arquales. In-
ftigari fimiliter poflunt tumcom:nationes tum comjnationes,
tum difcerptiones fimpliciter, t dato exponcnte.Quot fado-
res, vel divifores exados numerus aliquis datus habeat,fcio fo-
lutum vulgo. Et hie eft quod Plato numernm civium voluit
tfe 5040. qaiahic numerus plurimas recipit divifones civium
pro offciorum generibus,nempe So. lib. y. de Legib.fol. 84 f.
Et hoc quidem m Multiplicar ione & divifione,fed qui additio-
ne datum nutnerum producendi varietates, & fubtradione^
difcerpendicollegerit, quod utrumqueeodem recidit,mihi
noto non eft. Viam autem colligendi conunationes difeer-
ptionum oftendimusproxime. At ubi plures partes admit.
tunttrr, ingers p*nditur abyflus difeerptionum. In qua vide-
snurnobis aliquod fundamentuir. computandiagnofceremam
fcm-

Firenze.
CFMAGL. 1.6.315
P robi. in,
femperdifcrptones in j. partes oriuntur dxdifcefpronbtJs
n 2, prsepofita una} excqui vero hujus loci fortalc, temooris
autem non eft. Caeterumantequ in Arborenotra computa-
ione generaliad fpccial veniamus,unupi hoc admonend eft
Dcfinitiones cognationum nobis ai!1gnata> in populari uu
nonee. Namv. g. Patruum nernodefimtavifilium,fedpo-
tius patris fratrem, Quicunque igitur has dcfinitiones ad po
pularen! efformare morein vciic, fi quidem perfotia transver-
falis afeendit, in termino decendenti loco filii fubftituat, fri-
trem 3 nepotis patruum &c. loco Defcendentem ponat uno
a^gradu minorem. Sin defeendit, contra. Nunc igitur cum_j
oftendimus cognationes in quolibet gradu, gradus numero u-
nitate majores eTe; age & Perfonas cognationum numere-
mus. Qux eft SpeculEnumerarlo. diximus autem in eadem_.
cognatione diverfitatem facer tum Sexum cognatx , tum
intermediarum nter cognatam &. datam perfonarum. Sexus
autem zplex eft. Igitur femper continu numerus perfonarum
eft duplicandus v.g. non folm & pater & mater cxu variant,
2.fed iterum pater habet patrem vel matrem. Et mater quo-
que. Hie 4. Avusqueque patre habet, patrem vel matrem,
i avia patre; & avo matre aviaque fimiliter: hie 3. &c.
?) Igitur rcgulam colligo: 2. ducatur toties in fe, quotus eft gra-
dus cujus perfonx quarruntur, vel quod dem eft, quseratur nu
merus prgresfionisgeometriex duplas, cujus exponens fit nu-
, merus gradas. Is ducatur innumerum cognationum datigra-
28 dus: Produftum erit numerus perfonarum dati gradus. Et
hac methodo eundem numerum perfonarum erui, quem Pau-
lus]Ctus ind.l. 10. excepto gradu 5. Gr. I, z n 2. 1 . 4. con-
fentitPaulusd.l.io. .12. G r.il. z n a.f. 4 n Gr.
III. 2.2, 2. .f.8 . 4. f.^2. .14. Gr.iV. 2.2.2.*. n
f.8o..if. Gr. V. 2.2.2.2.2. n . f. 2. b diTentitPaulus
.r6. & ponit: 184. cujus tamen calculo erroreni inefte ncceftc
eft. Gr. VI. 2. 2. 2. 2. 2. 2. f.4. 7. f.448-confentitPau-
lus . 17. Gr. VII. 2.2,2.2.Z.2,2. n f-iz8. 8.
, X024. S.fin.i?.
Probl.IV.

Firenze.
CFMAGL. 1.6.315
Prob* IV. f7
DATO NUMERO RERUM VARIATIONES
jf ORDINIS INVENIRE.
i* OOlutio: Ponanturomnesnumeriabuntate usqueadNa-.f
A3 rncrumrerumJinclauv;in ferienaturali; fsus cxomi- ,>
fa bus continu, erit quxfituin. ut; efto tabula n quam ad
>
5- n i 1
f- 2 2
- 6 3
lO 4
24
Lj 12 0 f
1- 7io 6
5040 7
a (T
4 o? 2 o 8
3 628 8 o 5
1S 36288 o0 10
399 r 5oo 11
t 475>oonoo I 2
6 z 7 o z o 8 00 13
h $7178291200 14
, $787 4 3 <
8 o 00
2.0 9 1 Z7 8 98 8 8 0 0 0 I
t- 3 f 5 6 8 7 4 2 8o ? o o o 17
I- 6 4 0 2 3 7^/of 7 2800O 18
*
I 21 6 4 f 1 0 0 4 0 8 83 2000 19
t 24 J2?02oo8i74oooo 20
f 1 ?o;>4zi7 17051440000 21
i 124000 727777607 6S ooo o 23
25 8720 r 6 7 3 88 8 4 9 7 6 6 4 0 0 0 0 lf
620448401733235439360000 24
s
: * 4 -usque continuavimus. Latus dextrum habet exponentes,
feu nmeros renirn? quihic coincidunt; in medio funt ipf*
Variationes. Ad finiftrum poita eft differentia variationum
duarumproxlmarum, nter quas eft poita, Quemadmoduin
I expo-
P r o e l , IV-
exponens in latere dextro eft rato vartatons
datxad antecedcntem. Ratio folutonis crit
manitefta, fi demonftraverimus Exponentis <4ti
'varutioitem, effe,falum ex duilu ipfius in 'vartatto-
ntm exponentis antecedentes, quod eft fundamen-
tumTabulas p. Inhunc finem efto aliudSchema
y In eo 4rerum A B C D . 24. variationesor-
dinis, oculariter expresfimus, Purxfta fignifi-
cantrem pricedentis fine* dirctfuprapofi-
tam. Methodum difponcndi fecutis fumus,
utprimnm qum mnimum variaretur, doee
paulatim omnia. Csterum quafi limitibus di-
ftinximus Variationcs exponentis antecedentis
ab iis quas fuperaddit fequens., Breviter igitur :
Quotiescunque varientur, res dat*, v. g. tres 6.
W4)l addita unapr*terea pon poterit fer-
vatis variationibus prioris numeri jam initio,
jam 2do, jam jtio , jam ultimo feu4tol0C0j.
feu totiespbterit prioribus vari adjungi, quot
habetunitates: Et quotiescunque prioribus ad-
jungetur priores variaiones omnespenet. Vel
fie: quadibet res aliquem locum tenebit femel,
cun interim reliqu* habent variationem ante-
cedentem nter fe,conf.probrcm.7. Patet igi
tur variationes priores vi exponentem fequen-
tem ducendes efie. Theoreenata hc obfervo
fequentia: (r.)omnesnumeris variationum funt
pares; (2. )omnes vero quorexponensnon eft
fupra 5 in cyphram definunt, imo in tot cy-
phras, quoties exponens f narium continet (3.)
Ornncs fumm* Variationum (id eftaggregata
variationum ab 1. aliquousquc) funt impares;
& definunt in ja b exponente 4 in infinitumu
(4.)qu*cunq; variatio antecedeos, ut& expo
neos ejusomnesfequentesvariationes metitur.
f. Nu-
'U>0T '
1
P R 0 fet. IV. j>9

:(5)Numeri variationum conducunt ad converfione progrefi.
fonis arithmetice in harmonicam. Ello cnim progrelio a-
rithmetica i. z,.^.4.5. convertendainharmonicam} Maxim
numeri quieratur Variatio; 120. ea dividatur per Angu
los, prodibunt: izo. 6 o- 4 q. 3o* * 4* termini harmnica: pro-
gresfioivis. Per quosi dividatur dem numeras: 120. numeri
progresfionis illius arithmeticat redibunt. (.) Si data quar-
cunque variatio duplicetur > produ&o ubtrahatur factus ex
du&u proxime antecedentis in fuum Exponentem; refiduum-.
eritfummautriusque Variationis.v.g. 24 0 2 X48. 0
ig.f.ô- 6 + 2 4 .f ;o. (7.) Variatio.data ducatur in fe, faftus
dividatur per antecedcntem,prodibit difterentia nter datam
.& fequelitem v. g. 6 .34. u i.f.18 . 2 4 .f.18. In-
primis autcmduohxcpoftrematlieoremata non facil obvia
crediderim, /tfetfimultplexel, nobistamendanda opera, 4
ne csterisproblematibus omnia prxripiamus. Curnque fe
rias in primis applicationes Complexionum dodrina? mifcue-
o- rimus, (faepe enim necefie erat Ordinis Varietates in Comple
:o-
ot xiones duci)erunthcpleraquemagis jucunda, qumutilia_j.
id- Igitur qimunt quoties datae quoteunque perfons uni menfx a- f
rel lio atque alo ordine accumbcre posut. Drexelius in Pha-
el, thonteorbis, feudevitiislingusep.3. c.i. ubi de lingua otiofa,
:e- ita tabulam narrat: Paterfamilias nefeio quis 6 ad ceenam ho-
fpites invitaverat, hos cum accumbendi tem puseflet,'^*
1'
:n- Tpixvfibi mutuo deferentes, ita incrcpat: quid ? an liantes ci*
vo bum capiemus ? imo ne fie quidem, quia & ftantium necea-
nt nusordoefl. Nii definitis, tum vero ego vos,ne conqueri
l:t posfitis,totiesadcoenam vocabo, quoties variari ordo veler
poteft. Hicantequam loqueretur,ad clculos profe& non
y- feierat, ita enim compcrifict ad 720. variationes ( tot cnirru.
?) funt de expolente , uti Drexelius illic 12. paginis,
u
s; & in qualibet pagina 3 columnis, & in qualibet columna 20 va-
i. riationibusoculariter monilravit) totidem cocuis opuseTeJ ;
o- quzctfi continuarentur ,72o. dies id eft lo.fuprabientiium ab-
ir. fument, Harsdrfterus dclic. Math. p.2.Sed, 1. prop.32. ho-
ii- I * fpites

Firenze.
CFMAGL. 1.6.315
o P r o b l . IV.
ipiles pent 7 ,ita variationes, ccenar,dies erunt 5*040. id eft an-
nii4.feptiman3cio. AtGeorg. Henifchius Medicus Augufta.
us Arithmeticxpcrfe<ftatlib.7. pag. 399. hofpitesvel convi-
ttoresponit 12. variationes, coma:, dicsprodeunt 479001600.
ita abfumenturanni iu. & dies 5. imiquis nhocExp.
ente tentare vellet,qnod Drexcliusindimidio ejus eft'ecic-.,
nempe variationes oculariter cxperiri,anuos infumeret no.
demto quadrante,6 i wigulis diebus 12. horis laboraret & ho
ra qualibet 1000. variationes effingeret. Pretium opera: i Diis
7 placet! A lii, ut eruditatem nuda: contemplationis qnafi con-
dirt, verfus elaborrunt, qui falvo 6c fenfu & metro, & verbis
variis modis ordinari poflnt. Tales primus ]ul. Cari. Scali-
ger lib.2.Poetices Proteos appellat.Hortim alii minus artis ha-
bent, plus vaviationis, ii nempe quorum omnis cftmonoyl-
labis variatio; alii contra , in quibus temperatura eft mono
fyllaborum cxterorumque. Et quoniam in hit plurima el'e_
'olent mutiles variationes,dequibusproblemate n. & 12. erit
3 contemplandilocus,de/folis nunc dicemus. Bernhardus
Bauhurus Socretatis Jefu, Epigrammatm infignis artifex tali
Hexmetro Salvatoris noftri velut Ti fulos syocrvMa/Sfc's com-
picxuseft:
Rex, Dux, Sol, Lx, Lux, Fons, Spes> Pax, Mons, Petra
CHRISTUS
Hunc Eryc. PuteanpThaumat Pietat. Y. pag. 107. aliiq? ajunf
variari poffe veibus 6z8%o. fcilicet monofylabas tantm
refpicientos, quxy. Ego numerum prope decies majorero ee
arbitror, nempe hlmc: 628800. Nam accedensdecima vox
CHRtSTUS etiam ubique poteft poni,dummodo Petra mane,
at inur.ota, & poft petram vel vox Chriftns vel 2. monofyllab*
ponantur. Erunt igitur variationes intiles, quibus poft pe-
tram ponitur 1 monofyllaba proxims antecedente petram
Chrifto ,id contingit qnoties cetera:8. manofyllaba: funt va-
riabiles nempe 4 0 ^ 2 0 . Gum ultimaposfit eflequ^cun-
:qnc ex illis 9. 40^20 f .62880 628800. f. 265:920.
Qui eft numeras utUtwn verfus hujus Bauhuiani variationum.
Thomaa
mmr&l -
P ro el . IVC ir
Thomas Lanfius vero amplius progreflus praefatione Confulta- <)
tionum tale quid molitus eft:
Lex,Rex,Grex, Res,Sps,Jus,Thus,Sal,Sol (bona) Lux, Laus.

Mars,Mors,Sors,Lis>Vis,Styx,Pus,Nox>Fex(ma]a;)Crux,Fraus
Kic finguli verfus, qua 11. monofyllabis conftant, variari p o f-10

Unt vicibus j??ii8oo. Fiorum exemplo Joh.PhilippusEbe-
liusGieffenfis Seholx Ulmfis quondam R ed o r, primum He-
xametrum, deinde Elegiacum Diftichon commentus eft. lile
extatprxfat. n.8.hoc,quia & retrocurritjnipfo opere pag.a,
Verfuum Palindromotum, qos in uum falfciculum colledos,
llltnae anno 1623: in nm o edidit. Hexameter ita habet:
DIs j Vis Lis, LaVs, fraVs, tlrps, frons, Mars,
reguatlnorbe.
Ubi eadem opera annus quo & compofitus eflr, & verisfimus e-
rat, dChrifto nato rizomus, exprimitur. Cujus eum mono-
fyllabaefint 8. 40310variationes necefc eftnafci. At Dill-
dlonad Salvatorem tale eft ; i
Dux mihi tu, mihi tu Lux, tu Lcx, Jefule, tu R e x :
Jefule tu Pax, tu Fax mihi, tu mihi Vox.
Variationes ita computabimus: tituli Salvatoris ^ ovoolAAoCo ,
fiinty. hi nter fe variantur 5040 vicibus. Cumque ingulisad-
jeftafit voxTu, qn cum titulo fuovariatur 2. vicibus, quiaj
jam ante,jam poli poni poteft,idque contingat vicibus fepterns
ducaturz.nariusfcpties infe, 2.2.2.2.2.2. 0 2. f. i28.feuBis-
urdebidum de 2. fadus ducatur in ^040 n I2g_ f.445120. Pro*
dudum erit Q^ccfitum. Hos nter nomenfuum voluit 8]oh.
Kapt. Ricciolus legi,ut alieniori in opere Potica facultas pro- iz
feloris quondam fiii tanto clarius rcluceret. Symbola ejus
Almageft. nov. P. r. lib. 6. c.6. Scholio 1. fol. 413. talis:
^Hc metri tibime en nunc h ic , Thety, Protea facro:
Sum Stryx, GliS; Grus, Sphynx, Mus, Lynx, Sus,Bos, Ga-
pre & Hydrus.
.Cujus y, monofyllab* variantur 22S80. vicibus, Si loco po-
I j ftre*

Firenze.
CFMAGL. 1.6.315
i P r o b l . IV.
iftremarumvocum: & Hj/dm,fubftituiflet monofyllabasyv.ij.
Lar, Grex, afcentifet ad Lanfianas varietates, Hic admonere
cogor,neme quoque contagiocriminis corripiat,primam in
T/^f/correptamnonlegi. Et fuccurrit opportun Virgilia-
nus illc, Georg. iib .i.v .ji.
Teq? iibi generum Tbetys cmat mnibus undis.
Nam aliaThetys,oceaniRegina,Nerei conjux; alia Thetis,
nympha marina vilis, Peleo mortali nupta,Achillis parens,nec
digna cui fe Proteus facret. Ea fanc corripitur:
Veifta eft frenato casrula pifee Thetis.
Cxterutn RicciolusScaligernm imitari voluit, utriusque enira
de Proteo Proteus eft. Hujus autem ifte:
Perfidc fperfti divos te fallere Proteu.
De cujus variationibus infra probl.fin. Ne vero Germani infe
riores viderer.tur, elaborandum fibi Harsdfterus efle duxit,
cujus delic. Math. P.j.Scft.i. prop. 14. diftichon extat:
<ljr/ 0wfj/o>/Bi& urtt>
Si)un fud)f/ fel)lr/ {)offr/ imt> verjcbw m b
Cujus ir. monofyllaba habent variatioues ? ? i6%oo. Tatl-
tum deVerfibus. Q ianquam autem 8 AmgrtmmU huc per-
tinent, quae nihil funt aliud, qum Variatioues tiles literarum
J4 d atx orationis; nolumus tamen vulgi ferinia compilare. U-
num literaria re vel diTenfu computantium quasri dignum
eft: quoties fitus literarum in Alphabeto fit variabilis. Clav.
Com. inSphxr. Joh, de Sacro Bofco cap. 1. pag. j. zj. litera
rum ftngus latinxdicitvariationesefle 258520107388849746-
40000. cuinoftraaflentitur computatio. q.literarum germa-
nicxlingux variationesLaurembcrgius aftlgnavit 0204488?-
78i7oj'i995. Erycius Puteanus difto libello, 20448oi733-
2j5>43?j(>oooo. At Henricus ab Etten : 62o448??343&8'-
or jjoooo. omnes jufto pauciores. Numerus verus, ut in_
tabula H manifeftum, eft hic: 2o4484oi7331 3?43s3(0000-
Omnes in eo conveniunt, quod numeri initiales fint: 020448.
Puteanxxcomputationis error non ments fed calami vel ty-
ij * porum efle videtur, ninil ajiud enim, qum loco 71110 nume-
rus 4, eftomiflus, (AJiud autem funtvariationes, aliud nu
merus

Firenze.
CFMAGL. 1.6.315
P r o e l , IV. y
fticrusvocunriexdatis ltcrs componibiliuni. Qua: enim vox
^3- literarumcft? Imo quanacunque fit, invenianturomncs
complexiones i_j.rerum>in fingulas ducantur variationes fuje
juxtaprobl. a.nuin.f?. produftum erit numerus omnium vo-
cum nullam literam repetitam habentium. At habentes re-
perire docebitproblemas.) Porrotantushicnumeruseft, ut,
etli totus globos tcrraqueus folidus circumquaque eTet, Se cui-
libet fpatiolo homo inifteret, Se quotannis, im fingulis horis
morerentur omnes furrogatis novis; fumma omnium ab initio
mundi ad finem usque multum ab futura fit: ut ait Harsdrff.
d.l. HegiamOlynthium graecum dudum cenfuifle. Hiscon-
templationibus cum nuper amicus qudam objiceret,ita fequi, i
ut lber cfte posfit in quo omnia feripta feribdaq? inveniantur:
Tum ego: & fateor,inquatn, (ed legenti grandi omnino fulcro
opus eft, ac vereor ne orbem terraram opprimat. Pulpitum
tamen commodius non inveneriscornibus animalis illius, quo
Muhamed in ccelum ve&us arcana rerum exploravit, quo
rum magnitudinem Se diftantiam Alcorani oracula dudum
tradiderunt. Vocum omnium ex paucis literis orientium ex-
emplo addeclarandam originen! rerum ex Atomisnfus eft ex 17
doctrina Demoeriti ipc Ariftot. 1. de Gen. & Corr. fext.y.
& illuftrius lib.i. Metaph.c.4.ubi ait ex Democrito; Atomos
differre (r^nnalt id. eft Figura, uti literas A & N j 8<ret id eft
fitu, uti literas: N Se Z. fi enim latere afpicias altera inalte-
ram comutabitur; nfyi id eft ordine v.g. Syllabz AN, & N A.
Lucret. quoque lib. z, ita canit:
Qoin et'am refert noftrfs in verfibus ipfs

cum quib? (complexiones) Se quali fint ordine (var'uth fit?)
quarque locata
Namquc eadem ccelum, mare, trras, ilumina,Solenv
Significant: eadem fruges, arbufta animantes:
Si non omnia fint, at multo maxima pars eft
Gonfimilis ; verm pofitura diferepitant haecr
Sic
h Obl . IV.
SIc ipfis Inrebus Item jam material
Iiitervalla, vis,.connexus, pondera? plagie>
Concurfus, motus, ordo, pofitura? figura
Cun permutantur, mutari resquoque dehent,
EtLaftant. Divin.Inft.lib.j. c. 15. pag. m .i 6 . V4rio , inquit
(Epicurus) ordineac jiofitione conveniunt ztom ificut lit e n , qua
cumfint fattcd , 't/urie turnen cotiocata tnnunierabilia 'verba cvnficir
unt. Add. Pet. GaTend. Com. in lib. 10. Lartii ed. Lugduni
atino i 4 ? .fo U i7 . &]oh. Chryfoft. Magnen.democnt. redi-
18 vivo D ifp. a. de Atom isc.4.propia.p.zp. Deifiqueadnano
literarum transpofitionem pertinet ludicrum illud doccndi
genus, cujus meminit Hieronymus ad PaulinamjteTerarum ufii
literas fyllabasque puerulis imprimens. Id Harsdprfterus ita
ordinat Delic. Math. P. a.Sed. i* prop.j.funt. cubi,qui-
libet cubus fex laterum cft, eruntq; inferibenda $.hxc nempe:
.a . e. t o. 11.9. II. i X K f. 3. f). IU.U . m. n. y. q. IV. r. g. M *
w . V. V .oA. g. r. &. . VI. ff. fl. fd). el), i. Alphabetum au-
tem lufus umustefferae,fyllabas ( MfS Sti<&|foWr<tl) duarum
doeebit: inde paulatim voces oricntur.
Prob. V*
DATO NUMERO RERUM VARIATIONEM SITUS
M ERE R ELA Tl SEU VICIN1TAT1S
INVENIRE.
.U m tu r Variado fitus abfoluti, feu ordinis, de numero
1rerum unitate miiibri qnm eft datos, juxta probl. 4.
quodinvenieturinTab. n .er*t quaefitum. Ratio Solu-
^ tionis manifefta eft exSchemate ^quo rationem folutionis pro-
blematis prxcedentis dabamus. v. g. in variationibus vicini-
tatis, variationeshas: A b c d . Be da. C d a b . D a b c . ha-
bentur pro una, velut 11 circulo fcripta. Et ita fimiliter de-
cateris, omnes igitur illae 24. variationes dividendo funt per
numerun rerurn, qui hoc loco eft 4, prodibrt variatio ordinis
de

Firenze.
CFMAGL. 1.6.315
P r o b l . V. y
de numero rerm antecedenti, nempe 6, Finge tibi hypocau- 3
ftum rotundum in omnes 4. plagas januas habens, & in medio
politam menfam; (quo cafo quis fit locus honoratiffimus di-
putatSchvventer, & pro janua orientem petante decidir, c
cujas regione collocandus fit honoratiflimus hofpes. Delic.
itt Math. fe<ft, VII. prop. 28.) atque ita hofpitum fituui variari co
'*. gita prioritatis pofterioritatisque confideratione remota...
ci~ Hc obiteraliquid de Circulo in demonftratione percifta di- 4
m cemns. Ejus cum omnes Propofitiones lint convertibiles,pro-
di dibuntfyllogismi fex, circui tres* llt eftodemonftratio: I,
e O. rationale eft docile. O. Homo eft: rationalis. E. O, homo
id i cftdocilis. II. O. homo tft docilis, O. rationale eft homo.
Lifii E.O. ratione eft docile. 2, III. O. homo eft rationalis. O.do-
ita cileefthomo. E.O. docile eft rationale. IV. O. docile eft:
rationale. O. homo eft docilis. E.O . homo eft rationalis.
V0r
pe: 3 V- O-homo eft docilis. O. rationale eft Homo. E.O .ra-
ticnale eft docile. VI. O. rationale eft docile O, homo eft
rationa.is, E .O , homo eft docilis,
m
ProbL VI.
DATO NUMERO RERUM V A R I ANDA R UM, QVA-
RUM A L1QVA V E L ALIQVÊ REPETUNTUR
VARIATIONEM ORDIN1S
1NVENIRE.
N
Umerentur res fimplices & ex iisdem repetitis fempe_ t
ero ana tantm , Et ducantur in variationem nnmeri nu-
.4 . mero variationum dato imtate minoris;produ<5tum erit
'lli- quaditum, v.g. fin fex: a.b. c.c.d. e. funt fimplices 4. +1. ,,
ro- (do illa c. habentur pro r.) f. 5 0 120. (noautemfuntvaria-
ni tio numeri j'antecedcntisdatum 6 ) f.600. Ratio manifefta 4
eft, fi quis intueatnr fehema ). corruent enim omnes variatio-
na-
le> nes quibus data res pro fe ipfa ponitur. Ufum nunc monftra-
bimus. Eftopropoitum: dato textu omnes melodas poffi- j
Pe.r biles invenire. Id Harsdrfferus queque Delic. Math.
mis
de 4. prop, 7. tcntavit. Sed ille intextu fyla-
K barum

Firenze.
CFMAGL. 1.6.315
6 P r o b i . VI.
barum melodas poflibiles non nifi 12,0 eflcputat , folas vara
tionesordiuisintuitus. Atnobis necefarium videtur etiam
complexiones adhibere,ut nuncapparebit. Sed altius ordie-
mar: Textuseftvel fimplex, vel compofitus. Compofitura
4 vocoinlineas,.OietmjiUn/ diftin&um. Etcompofiti te
xtus variationem difeemus mclodiis implicium in fe continu
duts per probl. 3. Textus fimplex.vel excedit 6 fyllabas, vcl
non excedit. Ea differentia propterea necefiaria eft, quia 6
funtvoces: U t,Re,M i, Fa, Sol, La. (utomittam 7tnam B ir
quam addidirEryc. Puteanus in Mufathena ). Si non exce
dit, aut fcx fyllabarum, atitnainor eft. Nos in exemplum de_>
f Textu hexafyLlabico ratiocinabimur, poterit harum rerum in-
tellisensidernitrquocunqueprasftare; Casterum inomnibus.
plusquam liexafyllabicisneceTe eft vocum repetitionem cfe,.
Porro in textohexafyllabico capita variationum funt hasc:
I ut, rey m, far fol, la. variatio ord in isel. . , 72
II. ut"r ut, rey mi fa fol. Variatio ordinis el
720- 120. f.600.. Non folm autem ut, fed Se
quxlibet 6. vocum poteft repeti 2, nuifil E.
6 n 600. f. loo- Et reliquarum 5 vocum
femper 5. ntdfjl alias 4. poftunt pon
poli ututj nejnpe: re mi fa fol. re mi fala.
re mi fol la. re fa fol la. mi fa fol la. feu 5: res
Ea.bcut'fcon4nationes: 5 f. . . . . . . i8ooo>
III. ut' ut re re mi fa. 480 o jj-, fi 7200. n 6f, . , . . 43200*
IV. ut ut re re mi mi. 360 n 20. f. . . . . . . . . 7200
V. ut ut ut re mi fa. 360 o 6,.f.2160 0 20.f. . . . 43200
VI. ut ut ut re re mi. 340 . ri 5 4. f, . . . . 45oO
V il. ut ut ut re re re. 2 4 0 ^ 15 f. . . . . . . . . 360a
VIH ut ut ut ut re mi. 360 6. n xo- f. . 2.1600
IX, ut ut ut ut re re. 240 c f. . . . . . . . 7200
Sumtna 187720.
6 Quid verofifeptimamvocemPdteaniBi,fipaufas,fi inasqua-
6 litatem celeritatis in notis, fialios charaeres muficos adhi-
beamus
bPROBt . VI. f
beamus computatloni; i adTextusplurimumfyllajbaruqum
a 6..fiad compitosprogrediamur, quantum erit mare melo-
am
diarum, quarum plerq? aliquo cafu tiles efle poffint ? Ad- y
ie
monet nos vicinitas rerum pofle cujuslibet generis caeminum
ura
pollibiles fpecies feu flexus, & quai Melodas inveniri,qnat nc-
te
cio an cuiquam hadtenus vel tentare in mentem vcnerit_.
nue
Agein Hexmetroconernur, Cumhexmetro fexfintpedes, ,
vcl
Ha csterisquidem daylusfpond tusquepromifcu habitare^
a6
polTunt,atpenultimusnonnifidaiSylo,ultimus fpondaeo autij
B ir trochaeo gandet. Quod igitur 4 priores attinet,erunt vel mert
ce dadtyli, 1. velmerifpondxi, r. vel tresdadyli unus fpondaeus,
le. vel contra: a. vel 2. daftyli . fpondaci, t. & ubiq; variatio i-
n-
t u s u . i t i . f j n 12. f,}6. t i t 1. 38. I11 ingulis autemhisge-
bus.
neribus ultimy verfus vel fpotidseus vel trochaaas eft 2 8 (.76*
(Te.. Totfuntgenerahexametri fitantmmetrum fpedtes. Utta y
ccam varietates qua: ex vocibus veniunt, v.g. quod vcl ex mo-
720 nofyllabis veldiflyllabis&c. velhis nter femixtis conftat-;
quod vox modo cum pede fnitur, modo facit esefuram eamq
varii generis; quod crebrse intercedunt elifiones aut aliqux
aut nulla:. Caderum &multitudine literarum hexametri dif-
ferunt, quam in rem extat carmen Publilii Porphyrii Optatiani r
( quem male cum Porphyrio G rsc o , philofopho, Chriftiano-
rum hofte,Cxfar Baronius confudit)ad Conftantinum Magn
a i. verfibus heroicis conftans, quorum primus eft zf. litera
OOOI rum, exteri continu una litera crefcunt, tuque ad 2tum qui
Zoo
habet 50. ita ofnnes organi Mufici fpeciem exprimunt. Me-
ioo> minere Hieron. ad Paulinam,Firmicusin myth. Rab. MauruSj
zoo
Beda de re mtrica. Edidit Vclferus ex Bibliotheca fu Augu-
zqO
ftx cum figuris An. ifpi. AddedeeoEryc.PuteaninThaum.
oo
Pietatis lit. N. qui ait hoc carmine revocari ab exilio meruife;
6oo> Cerh.joh.Vosfium yntag.dePoet. Latinis v.Optatianus,item
2. 0 0 '
de Hiftoricis Gratis, 1, 14. Cafp.Barthium Commentariolo de
10 . Latina Lingua, ?c Aug.Buchnerum Notis in HymnumVenantii
Fortunati, ( qui vulgo L#Tantio aferibitur ) deRefurrcift. ad
ua-
Ih- v.2p.pag.i7t Quiobfervat Hexmetros fiftulis, Verfum p e u
nns K a me-

Firenze.
CFMAGL. 1.6.315
g P r o b i . VI.
mdium du&um: Augufto 'vititre^c, regula; organ, jambos
anacreenticos dimetros omnes 18. literarun, epitomis refpon-
dere, Verfus ipfos quia ubôbvii non funt ex prcTinus
A U G U S T O V I C T O R E J U V A T RATA R E D D E R E V O T A .
2 f Os i d i viso Metiri Limteclo
2 6 UnaLegeSuiUnoManantiaFonte
27 AonicVersusHeroi jureManente
28 AusuroDonet MetriFelicia Texta
2^ AugeiiLongoPatiensExordia Fine
3 ExiguoCurfuParvoCretccntiaMotu
31 UltiinaPojtremoDonecVeigiaTota
3* AfccnfusJugiCumulatoLimitcCludat
33 UnoBisSpatioVersus Elementa Prioris
3+ DinumersCogsAcqualiLegeRetcnta
3 ParvaNiinisLgisEtVifuDilbnaMultum
3 TemporeSubPariliMetriRationibusIsdem
37 DimidiNumeroMufisTamAequipaitem
3 HaecEritlnVarios Species Aptifima Cantus^
PerqueModosGradibpSurgetFecundaSonors
3?
40 AereCavoEtTeretiCalamisCrefcentiby \ufca
Qus Bene Suppoitis Quadratis Ordinc Ple&ris
42 ArtificisManusInnumerosClauditque Aperitque
SpiramaProbansPlacitisBeneConfonaRythmis
43
44 SubQuibusUndaLatensProperantibusIncitaVentis
4 QusVicibusCrcbrisJuvenLaborHaud SibiDifcors
46 HincAtqueHineAnimaeq;AgitantAugetq;Relu&ns
47 CompoftudNumerosPropriumq;AdCarrninaPra;ftat
48 Qaodq;QueatMinimumAdrnotfiIntrernefa&aFrequenter
441 PleftraAdaperta SequiAutPlacitpsBeneClaud-re Cantus
JamqueMetroEtRythmisPraestringereQuicquidUbiqueEst.
50
Ex quibus multa circa fcripturam Veterum obfervari poTunt
inprimis Diphthongum Pe duabus ljjeris expimi folitain 5 qui
famen nios non efteur rationem vim-at.nnius enim oni una-*
litera efTe debet. SeddehocOptatiano vel proptereafufius
dixnuSjUt infra diceuda praeoccuparemus) ubi Yerus Proteos
ab eo compofitos allegabimus, Prob
Prob* VIL
os ajPoft martos labores, DATO CAPITE VARIATlO-
11- X 6 Et Cas aruni parantes NES REPERIRE.
27 Virtutibus, per orbein H Oc n Coniplexionibus fol- 1
28 Tot laureas virentes, Fn.us fupra, De fitus varia-
29 Et Principis trophsea ; tionibusnunc: Sunt autem di-
30 Felicibus triumphis verfi cafus. Caput enim Varia
31 Exultat omnis setas, tionisTiujusant conftat uaren,
31 Urbesqtic flore grato, aut pluribus: fi una, ea vel mo-
3, Et frondibus decoris nadicaeft, vel dantur nter Res
34Totis virent plateis. ( variandas) alia aut alia: ipi
3 j-Hie ordo vefte clara homogenese. Sin pluribus con
In purpuris honorum ftat, tum vel intra caput dantur
37 Faulto precantur o re, invicem homogneas vel non_a
38 Feruntcp dona Iseti. itemextrinfecf qujedam intrin.
39 Jam Roma culmen orbis fecis homognea: funt vel non_y.
4oDat muera & coronas Primum igitur capite variatio- %
41 Auro ferens coruicas , nis fixo manente numerentur_j
4zVid:orias triumphis, res extrinfeca:; & quseratur vari- ,,
43 Votacp jam theatris atio earum inter fe & lilin td i- ,
4 4 Redduntur 8c Choris, fcontiguxfeu caput ntercaspo, ,>
4 f Me fors iniqua lactis natur) prascifo capite, per prob ,,
4 <Solemnibus remotum 4. produtum vocetur A. Si ca-
47 Vix ha:c Tonare fivit put multiplicabile non eft, feu
48 Tot vota fronte Phoebi, eque pluribus rebus conftat, &
4? Verfuque coma Tolo, una ejus res non habet homoge-
50 Augufta rite feclis. neam ,producium A erit qunfttum.
Sin caput eft multiplicabile, &
conftat 1. re habente homogencam , produtum A multiplicc-
tur numero homogenearum sequ in ihlo capite ponibilium, &
t. fattm erit quafirum. Si vero caput conftat pluribus rebus quarra-
tur variario erum inter fe, (etfi ftnt difeontiguae feu res extrin
nt feca: interponantur) per probl 4. ea ducamr in produftum A,
F quod'h ira producitur dicemus B-. ].im i res capitis millam_,
a_ habet homogencam extra caput, yodutlum B erit qutfnum, Si
US K 3 res
os
b*

Firenze.
CFMAGL. 1.6.315
7<> P r BL. til.
res capitis habet homogeneam tantm extra caput, non veri
intra, produitum B. multplicetur rnnnerorerum homogenea-
r, & fi faepius funt homo genes,faitus ex numero homo genca-
rumpriorum multiplicetur numero homogenearum poterio*:
rum continu, Se fattus erit quAfitum. Sin res capitis habet ho-
mogeneam intra caput & extra, numerentur primo res homo-
,, genes intrinfecs& extrinfecs fimul, 8c fupponantur proNu-
,, met;ocomplicando5 deinde res dataehomogenextantum i-
,, tra caput fupponantur pro exponente, 'Dato igitur numero
& exponento qusratur complexio per probl.i. & ii fzpius con*
tingat homogeneitaSjducantur complexiones in fe invicem_j
>, continu. Complexio vel faftus ex complexionibus ducatur
7 in produitum B . Etftttus a it qiufitum. Hoc problema cafutim
multitudooperofisfimumefficit, ejusc^nobis folutio multo &
labore & tempore conftitit. Sed aliter fequentia problemata
ex artis principas, nemo folvet. In illis igitur ufus hujus appa-
rebit.
Prob. VIII*
VARIATIONES ALTERI DATO CAPITI COM-
MUES R EPER IR E.
2 1 lTrumque caput ponatur in eanderhyariationemquai ef-
W pet unuin caput compofitum(eti interdum res capitis com#
1 poiti fint difcontigus) & indagentur variationes unius capitis
Compofitiperprobl.io.prod#H erit qtufitum.
Prob. IX.
CAPITA VARIATIONES COMMUNES HABEN*
TIA REPERIRE.
9 C I plura capita in variationeordimsineundernlocumlnc*
^dunt vel ex toto vel ex parte, non habent varationes com-
,, mues. 2. Si eadem res monadica in plura capita incidit, ea_*
non habent variationes communes. Cstera omnia habent-
j, variationes communes.
Probl.X.

Firenze.
CFMAGL. 1.6.315
Prob. X 7i
V V V 1 ? ^
CAPITA VARIATIONUM UTILIUM AUT-

INUTILIUM R EFERIR E.
fÂpita inunivcrfum reperire expeditumefl. Nam quslibet res j
perfe,aut|in quocunque loco per fe, aut cum quacunquo
alia aliisvej quocunque tem loco cum alia aliisve, brevitec_
omnis complexio aut variatio propoit minor & earundenxj
rerum, feu qu tota in altera continetur eft caput. Metho-
dus autem in difponendis capiribus utilis, ut minoribus ad
? f ? 3 S r o f
m. jora progrediamur,quando v.g. propofitnobisetVomnes

variationes oculariter proponere, qud Drexelius loco citato
Puteanus&Kleppifius&Reinerpcitandisfaftitrunt. Caster fI
tit Capita utilia vel inutiliareperiatitur, adhibendadifciplinacft
ad quam res variando:, aut totum' ex iis compofitum pertinet,
Regul ejus inutilia quidem elidcnt, utilia vero relinquent.
Ibi videndum quse cum quibus Aquolocojconjungi non pos
fin, tem qu fimpliciterquo loco pon non poflint v. g. pri-
rno,tertio,&c. Inprimis autem primo & ultimo. Deinde-
videndum qu res potisimum caufafit animali (v. g. inver-
fibushexamctrisprotisyllab breves) Eaducenda eftper_>> .
omne cuteras, omnia tem loca, fi quandoautem de pluribus b-
dem judicium et, fatis erit in unotentaf.
S '5 P
Probl. X.
v a r ia t io n e s in t il e s r e p e r i r e ;
J ^ U e funtvia: (i.)per probl. 12. hoc modo : invent lummaiz
vanationum utilium & inutilium per probl 4. fubtrahatur ,r
lumma utilium per probl. 12; viam fecundam y Refiduum erit
quitum(2.) abfolute hoc modo: lnveniantur capita varia-
L* tionum inutilium per probl. 10.quasrantur finguljgrum capitum
1- variationes per probl. 7. iqua capita communeshabeut va-
riationes per probl.9. numeras earum inveniatur per probl.8. ,,
& in uno folum capitum variationes Communes habentium
relinquatur,de cterorum variationibus fubtrahatur-, aut fi
hunc laborem rubtrahendi fubterfugere velis, initio ftatim ca- )r
pita

Firenze.
CFMAGL. 1.6.315
ass?.
pROKt, IXI-
pita qnm mxime compofita pone, conf. probl. 8 . Aggrtf-
gatum omnium variationum de mnibus complexionibus,
fubtra&is fubtrahendis, erit qutfitum.
Probl. XII.
VARIATIONES UTILES R EFERIR E,
j i COluto eft utin proxim anecedcnti, fihasc faltcm motes,
>invia x. loco problem.n. pone n. & c.& fubtrahanu-fum-
ma inutilim per probl. ti. viam fccundam. In va z. invem-
antur capita variation utilium ? carteraut m probl. prximo.
f u i FrobU m - 7 - S 9 ,0 - _
la. Si cuihac problemata aut obvia aut inutiliavidentnr, curia ad
praxin fperiorum defcenderit aliud dicet. _Rarilim cnitn
vel natura rernm vel decus patitur omnes variationes poffibi-
les,Utiles cite. Cujus fpcctmen in argumento mmus fortafle
fruQuofo, in exemplum tamen mxime illuftdd atn Iurnas.
Diximus fupva rroteos uerfus efofure proteos , id eft in quibus
nlerxque variationes poT.bilestiles funt, n mmirum qut toti
nropemodum monofyllabis conftant; vel mixtos, in quibus
olurimae inciduntintiles, quales funt qui polyfyllaba, eaquo
brevia continet. In hoc genere nter vetares, qui mito notas
fit tentavit tale quiddam idemillc de quo probU. Publihus
PorphvriusOptatianus. EtErycius Patanos Thaumat.Piet.
Ut N pac. 9Z. ex aliisejus de Couftantino verfibus hos refert:
Quem divas genuit Conftantiuslndupeiator
AureaRomanis propagans fcula nato.
E x lilis primas eft Tornabas, vocib? continu fyllaba crefcen-
tibus conftans; alter eft Proteus fexi formis,fi ita loqui fas eft.
Aurea Romanis propagans fcula nato
Aurea propagans Romanis fcula nato
Scula Romanis propagans aurea nato
Scula propagans Romanis aurea nato
Propagans Romanis aurea fcula nato
Romanis .propagaos aurea fcula nato.

Firenze.
CFMAGL. 1.6.315
P r o bl . XIf, 7|
Veratnplures habet primusille Virgilianus:
Tityre tu parulae recubans lub tegmine fagi
quem ufus propemodum in jocum vertir. Ejus variationes
funt ha?; pro tufub .pro patulle recubans z. & Tityre jam initio,
tit nunc; jam tegmine initio : jam Tityre tegm ine, nej jam tegmine
Tityre.,fine. 4. 0 z n z .i . Verm in Porphyrianaris non fin-
guliProtei, fedomnes, eque unus verfusfed carmen totum
Si talibusplenuni admirandum eft. Ejusmodi verfus compof-
n- urodanda opera, ut voces confonis autincipiaut, aut fin-
ii ant. A lt e r qui & nomen Protei indidit, eft Jul. Crtf. Scaliger. 18
o, vir fi ingenii ferocia abfit, plae incomparabilis, Poet. lb.2. c.
go. pag.j8s- is hunc compouit, formarum,ut ipe dicit, imui-
ad merabrlium,ut nos 64.:
rrc Perfide iperfti divos te tallere Proteu,
)i- Plures nonefe facilinveniet, qui vetigia hujus nofira? com
flc putationis leget. Pro Ptrfide}atiere 2. r pro Protetu divos z.
.is. 2..4.. Sperjli divos te, habet variationes, . n 4. f. 24. Divos
)US ferfide Tejperafli,ha.bct'Vav. 2. Divos Tejperfli perfide, habet, 6.
3t Tztzfoo n 4.f.4o.+24.f.^4.obrervavimusexVirgi!io.aEqu,
H1S im plus variabilem, Aen. lib i.v.282. Qaeis(pro: His)t'go
0 nec metas rerum nec tmpora pona. Nam perfide una vox eft;
:us qneisego in ditas difeerpi poteft. Venio ad ingeniofum illum ro
Bernnardi Bauhui Jefuitas Lovanienfis, qui nter Epigram-
1 US
e t. niata ejus extat ; utque fuperior, vt probl. 4. de Chrifto, ita hic
.de Mara eft;
rt:
Tot tib fu dotes virgo, quot fidera ccelo.
Dtgnum huric peculiari opera efle duxit vir doctisims Ery-
:il- ciusPuteanus libello, quein Thattmata Pietatu infcripit; edito
L Antverpis anno 1617. forma 4ta, ejusque variationes tiles
omnesenumeratpag.3. usquead 50. incluiv quas autoc_,
etfilongi s porrigantur,intrataedlos numeri 1022. conti-
nnit, tum quod totidem vulgo ftellas numerant Aftronomi,
ipiusauteminftit ttumeft oftendere dotes non efte pauciores
q amftellefun:; tum quod nimia propemodum cura omnes
ios evitavit, qui dijere videntur, tot fidera coelo, emot Maras
um 1 L "" dotes

Firenze.
CFMAGL. 1.6.315
** *
74 P r o e l , XII,
dotes efe, nam Maris dotes efe multo plures, EasIgitur va-
riationes fi afumifet, (v. g. Quot tib funt dotes virgo, tot_
fidera ccclo ) totidem, nempe iozz. alios verfus ponendo tot
pro quot, & contra, emerfuros fuiffe manifeftm eft. Hoc ve*
r etiam in prsfatione Puteanus annotat pag. iz.interdum non
fidera tantmn, fedk dotes ccelo adhsrcre, ut cceleftes efein
telligamus, v. g.
Tottibi fimt ccelo dotes, quot fidera virgo,
Prstereaad variationem multum facit, quod ultimas in Virgo,Se
Tibi ambigui quafi cenfus & corripi& produci patuntur,quod
artificium quoque infra in Daumiano illo fingulari obfervabr-
20 mus, Meminit porro Thaumatum fuorum & Protei Bauhufian
aliquotes Puteanusinapparatus Epilolarum cent.I. ep. 4$>.&
57. ad Gisbertum Bauhaium Bernardi Patrem , add. 8c cp. 51,
yz. jq. 5^, ibid. Editionem autem harum Epilolarum habeo
i n u . Amflelodami aun 1647. nam ineditioneepilolarum
21 in 4-to quia jam atino i6 n . prodiit, fruftra quxres. Castermn
Job. Bapt. Ricciol. Almag. nov. P. 1. lite. 6. c.6. fehol. 1, f.4.13,
peccato /u.vn.uonujo Verfus Bauhufiani Puteanum autorem prs-
. dicavit his verbis: quoniam 'uero vetus erat opimo a f tolenuo uufc
propagata,fleilas atunes ejfe 1022. Erjcius Puteanus pietatk & ingeni
fui monumentttmpojleru reliquit, Uo artificiofisfimo carmine, Tot tib,
Cre. qui tamen non autor fed commcntator, commendatorq}
zz eft. Deniqj fimilem prorfus verfumin Ovidio, le vi (lima mu-
tatione obfervavimus hutic, Metam. XII. fab. 7. v.fpq.
Det mihi fe, faxo triplici quid cufpide poim
Sentiat &c. Is talis fiet r
Det mihi fe faxo trina quid cufpide poTim.
2^ Nam etiam ultima in mihi & faxo anceps eft. Extat i eodem
genere Georg. KleppisI noftratis Poetas laureati verfus hic:
Dant tria jam Dresdas, ceu fol dat, lumina lucem.
cujus variationes peculiari libro enumeravit 1617: occafionem
dedere tres foles qui anuo 1417. in ccelo fulfere, quo tpmporej
Dresdas convcnerant tres foles terreftres ex Auftriacadomo:
M itthias Imp erator Ferdiaandus Rex Bohemias,& Maximilt-
nus

Firenze.
CFMAGL. 1.6.315
probl . xn. jf
a- as Archidnx,Tuprcmus ordinisTeutonciMagifter. Libel-
Lj lum ils dedicatum titulo ProteiPotici eodcm anno edidit,
fff quem variationum numerus fignat. Omnino vero plures (unta 4
e* variationesquami6<7. quodipfctacit confitetur autor durrL
ota
in fin nter Errata ita fe prxm unitfieri potuile, ut in tanta.
u- multitudine aliquembis pofueris, fupplendis igitur lacumis
novos aliquot ponit, quos certus fit nondum Kabuifie Nos ut v
aliquampraxinproximorum problcmatum exhibeamus, Va-
riationes omnes titiles computabimus. Id fie fiet,fi inveniemp
& omnes intiles. Capita variationum expresfimus notis quan-
od
titatis,fictamenut propluribus tranfpofids unum aflbmferi-
31-
inus, v. g . --------------- - . y u . etiam continet hoc:
tni
.& - u u Scc, Punclis defignamus & includi*
mus unam vocem.
5*. SummaOmnium variationum utilium & inutilium 362880 2 j
eo
Catalogas Variationum inutilium: ------- -------
imt
un
y u . v. g. tria dant jam Dresdse ccu fol dat lu-
3* 4032
*- minalucem.
z. - . y y . dresda tria dant jam ceu fol Scc. iOogo
4 f- m . > h . y u . d a n t ja m tr ia 1 4 4 o
ir
4- m . y y . dresda dant jam tria. 28800
}by
f. m , ** *- . y y . diada luan tria. 14+
6 . m m . w . y y .dant jam ceu fol tria. z88o
1U-
7. m M * H M . . H . . y y . dresdalucem ceufol tria. 28800
8. >1 . n . w . w . M . y y . [dresda dant ja ceu fol tria. 72,00
? M. l-, . . w t M . y u .dresda Iticein dant jam
ceufol tria 7200
o . in fine u . v. g. tria. 40320.2
:tn Summa variationumob vocem Tria inutilium,quse----------
exade conftituit dimidium fuma: Variado*
num posibilium. 18144
em
ej u . dant lamina.
io : It. abinitio: Htl
da * M M , M y u . dant dresda lamina.
L z
tas

Firenze.
CFMAGL. 1.6.315
P-ROBt. XII.
ij. * . tt, h , m < u . dantjamctu lumina. 432;$
14 . w. MU xj . dant jam ceu fol dat tumba 240
15. dantdresdalucemlamina. 210
16. h . , , Mw . m y y . dant jam ceu lucemlumina f j 6o
17. M . H. . H, . M, Hi . M H, M y y - CCU j * H t f l 4 t
lucem lumina. 3
18. m- . m . w . w w . h W. M u y . dant ten jam dresdalu-
cemlumina. 12,00
19 h w w w w m h<h w w o <j * dant ceu jam
fol dat lucem dresda lamina o
zo. fine w y y . v. g . /?!<. 116 10
37 Suma Variationum ob olam vocem: lamina inutilium 5-2900
ai. ub-icunqp: u y . o o lamina tria. 40320

2z. h y y . m w . y y lamina dresdatria. 1 4440
23. * o u . _ . w . y y . lamina ceu jam tria. 4800
24. h. o u . . . M . . y o lamina ceu ja fol dat tria. 1440
2f. y y . M . m y o. lamina dresda lucem tria. 480
26, M y y . lumina ceu jatn dresda f774,4800
27, m y y t m * ^* *
w.tH H y y lUttlilja CCll jatf
* lamina ceu, jam Dresda lucem tria. 4080
zg. - y y . w h. . m . M. w w u u . * ar/ot' lucemtria. <$1
29, _ y o . m , h >> m >h u u , lamina ceu jam
dat fol lucem dresda Tria. 2978
g Summa Var.inut.ob complication Lamina Si Triaf ----------
illo prspofito. f??7o
30. . y y . w. m o * dant tria jam lamina. 2400

) i , H , u U ' H . H H . " y . dant tria ja resda lumina. ^ 0
32, H..O O . M * M Hi W O U CeUfl' 14 4
33 u u H n w m m w o u dant tria
jam ceufol lucemlamina f j 6o
34 m y y h m . m w w ** w m o y dant tria
jam ceu fol lucemdresda lumina 93^0
Summa
PROBI. XII. Jf
Suma Var.nutf ob complic,Tri<* (kLumitta jilo prspoio 2oo
24<* ^870
io 2.900
]6o 18144.0
9 Summa fummarum Var.inut. :701o

fubtrahaturde fuma Unvcrfali 2ggo
200 Remanct: ----------
i Summa utilium Variationum verfus KleppisI admifis 45-870

fpondaicis. Spondaicos reliquimus ne la-
borcmcomputandiaugeremus,quot tarnen nter o-
20
nrnes variationes tiles & intiles exitant fpondaic*
?oo fie invenio.
1. fi in fine ponitur . M v. g. dant lucem 100800
320 a- w w . w w ,v.g.dresdselucem 10080
-40 ? w . w . ~ v.g. dant ceufol 43200
2oo
r40 Summa omnium fpondaicorum til. & inut* if 4080
480 Extat praeterea verfus nobilisfimi heroisCaroliGoldftein;
300 Ars non cit tales bene ftrutos feribere verfus>
m arte fibi neganda artificilas,cp.it K44. variationes cont-
080 nere dicitur. i&mulatione hortim, KleppisI inprimis, prodiit
* Henr.Reimcrus Liineburgenfis, Scholx Patrix adD.Johannis
Collega Proteo inftru&us ta li:
P78 Da pie Chrlfte VrbI bona paX slt teMpore noftro.
qui idem annnm i i?. quo omnes ejus variationes uno libello
70 in 12. Hamburgi edito, inclu! prodierunt, continet. Labo-
riofisfimusquoqueDainnius, virinomnigenere poematuin_j
.00 exercitatusj nechoc quidem intenfatum voluit fe relinquit.
40 Nihil de ejus copia dicam>qua idem tcrmillies aliter carmine
40 j
dixit (hic enim non alia verba, fedeorundem verborum alius
i ordo e(Te debet) quod in hc fententiafat juflitia aut pereat
60 mundus, Vertumno potico Cygnexanno i4 . 8, edito prx-
ftitit. Hoc faltem adverto, quod & autori annotatum, in Mil-
o lenarioi, num.n?. & 2.2,0, verfusProteoseffe. Hi funtigitur:
21a
PftOBL. Xtl.
v. iip . Aut abfint vis, fraus, ac jus ades,aut cadat stier,
v.izo. Vis, fraus,lisabfint,zquum gerat, aut ruat orbis.
^ N a ft i vero nuper fumus, ipfo comrnunicante, alium ejus ver-
fum invento fan public legi digno, quena mrito plus quam
Protea dicas,neque enim in idem tantum, fed alia plurima car-
minis genera convertitur. Verba enim harc: O alma (fc.Dep)
watus Petras (fponfus) fit lucro duplo: vari tranfpofita dant Al-
caicos 8. Phaleucios8. fapphicos 14. Arcbilochios 42. in qui
pus mnibus intercedit eliio. At vero fin eldionc facit pen
tmetros 32. jmbicos fenarios tantum, 20. Scazontes tan
tum, 224 Scazontes & jambos fimul 44. (& ira Jambos orones
4 . Scazontes omnes .) fi fyllabam addas fit Hexameter,
v, g.
Fae duplo Petras lucro fit m a&us,alm e!
33 variabilis verfibus 480. Caeterum artificii magna pars in eo
confiftit, qud plurimas fyllaba:, ut prima in duplo, petrus, lu
cro, funtancipites. Elifio'autem eficituteadcm verba,diver-
fa genera carminis fyllabis fe excedentia, efficiant. Alium
jam ante anuo i^y.dederat, fed variationum partiorem,nem*
pe Alcaicum hunc:
Fauftum alma fponfis da Tras torunn-'
convertibilem inPhaleucios 4.Sapphicos <. Pentmetros 8
Archilochios 8. Jmbicos fenarios 14. Scazontes
34 Sedjamtempusequmfpumantiafolvere colla.
Si quis tamen prolixitatem r.oftram damnat, is vereor; ne cum
adpraxin ventuin erit, idem verfa fortuna de bre-
vitate conqueratur.
F I N I S .

Firenze.
CFMAGL. 1.6.315
Errata dfFiclora.
JNfynopi pag. altera lin.z^. dele: (vhgii cafiulit) femel. In demore
ftratione Exiftentis DEl. p.altera lin.4.pro tantum\,totum.\in.i7.\n-
ter;DLs q.e. d. pone piin&um.lin.jo.proj.l, y. In ipfo tradatn
Pag.i.lire.xz.pro: fignatl.fignato. pag. t. lin.14. pro Anayfisl.Analpfis.p.cp
lm. 4,nter: diverfis,S: invicem pone : //, pag.8. Hn. 11. pro muneriuX,nu
meras. Un.16 .pro particular! 1. particulares, pro deto 1. dat, pag.9. lin. pe-
nult. pro difceptione l.difcerptione. pag. 10. ln.7. pro dijfcrpantur 1. difcer-
puntar, pag.u. lin.22. nter: quas,k :ejfe pone 4. pag.iy. lin. 17. nter i
modorum, & ; Hojpiniano pone: pun&um dele g4.p.i9,lin. penult.pro?S)3
qnod tertio loco ponitur l./.p.xo,lin.21.dele; de. Iin.2j.pr0 quasl.quos*
pag.24.lin.ij.pro cujus 1. bu'jus. pag.2. lin. 21. pro countium 1. cotuntium.
n eo pag.27. lin. 26. pro judciis 1. judicis.paQ. jo.lin..loco Commatisfecun-
, In di pone ; C . lin. zj in fine adjice : ( Sedmclunus, Monarchia; velpiares,
ver Oligarchia Polyarchica.) p.jr, lin. 22. pro quod 1. quot. p.jz. lin.6. pro
tum erequitur 1. exequitur. pag. j j . lin.2. nter : 2 4 . & 0 2 4 . pone .Iin.ij.pro
iexa pradealis renatu 1.pradicat rclatu. lin.24.pro denitel. deniq*. pag.54.lin.8
pro Exuurc* 1. Epicrea, pag.3^ lin.17 pro ftverepeflus l.five refrettus. lin.
jr.pro fatuto\.fimto. pag.j7.lin.ult. dele : ()ubi nunc e ft, & idem inter-
8. ferepotius voci: coimnatwits, ftatim poft: 2. pag. 39. lin. j. pro nsimus
1. w tite.pag. 44. lin.iz. & J3.delenotasparenthefeos.& lin.ij. poft/e-
xica pone: ubi 'voces, pag.46, lin.17. pro notarum\.rotarum. pag.47. lin.
cun 19, pro calores 1.colores, pag. 4?, lin.z. pro cdcmccratia 1. e democratia,\vn.
4, pro a c pofteriori 1. a e. lin. 9. pro in 1. fin. pag. fo- pro inculltret 1. in
cuterct. lin. 12. pro cognitione11. cognationes. pag.y8. in ipfo SchcmattJ :
SuppropAtruus 4 . 2 transfer in eutn locum, ubi eft: Propatruus 4 . ' & con
trahocinlocum ilHus.pag.5-i. lin.21. pro4vol. apus. pag. 5-8.lin.2r.pro
<vi\ in pae.61din.19.proufumfalfciculum\.unumfafiiculum.^3Q.6i.\\n,t
pro Aote \Jonio. pag.7. lin. 2. proproduitum\.produaum, pag. 71.
lin,18. pro anmalia\. anomala. lin,24. pro
menta 1. inventa

Firenze.
CFMAGL. 1.6.315
Firenze.
CFMAGL. 1.6.315
Firenze.
CFMAGL. 1.6.315
Firenze.
CFMAGL. 1.6.315

Ita BNC Mag 00000844 001

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Ita BNC Mag 00000844 001

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Early European Books, Copyright 201 1 ProQuest LLC.

Images reproduced by courtesy of the Biblioteca N azionale Cntrale di

Early European Books, Copyright 201 1 ProQuest LLC.

Early European Books, Copyright 201 1 ProQuest LLC.

Early European Books, Copyright 201 1 ProQuest LLC.

d efin itio n es.

Early European Books, Copyright 201 1 ProQuest LLC.

ruin, 't u . IV.inmfuprtpifit.

Early European Books, Copyright 201 1 ProQuest LLC.

Early European Books, Copyright 201 1 ProQuest LLC.

Early European Books, Copyright 2011 ProQuest LLC.

7 Rcflat hnjus Problematis altera pars quafi fpecialis:

Early European Books, Copyright 201 1 ProQuest LLC.

Early European Books, Copyright 201 1 ProQuest LLC.

Early European Books, Copyright 201 1 ProQuest LLC.

Early European Books, Copyright 201 1 ProQuest LLC.

Early European Books, Copyright 201 1 ProQuest LLC.

Early European Books, Copyright 201 1 ProQuest LLC.

Early European Books, Copyright 201 1 ProQuest LLC.

Early European Books, Copyright 201 1 ProQuest LLC.

Early European Books, Copyright 2011 ProQuest LLC.

Early European Books, Copyright 201 1 ProQuest LLC.

Early European Books, Copyright 2011 ProQuest LLC.

8 U A ,U A .U A .| S A ,S A ,S A . XlAjtlA,SA.UA, SA,UA.jSA ,UA,UA, "i

Early European Books, Copyright 201 1 ProQuest LLC.

Early European Books, Copyright 201 1 ProQuest LLC.

Early European Books, Copyright 201 1 ProQuest LLC.

Early European Books, Copyright 201 1 ProQuest LLC.

Early European Books, Copyright 201 1 ProQuest LLC.

Early European Books, Copyright 201 1 ProQuest LLC.

Early European Books, Copyright 2011 ProQuest LLC.

Early European Books, Copyright 201 1 ProQuest LLC.

Early European Books, Copyright 201 1 ProQuest LLC.

Early European Books, Copyright 201 l ProQuest LLC.

Early European Books, Copyright 201 1 ProQuest LLC.

Early European Books, Copyright 201 1 ProQuest LLC.

Early European Books, Copyright 201 1 ProQuest LLC.

Early European Books, Copyright 201 1 ProQuest LLC.

Early European Books, Copyright 201 1 ProQuest LLC.

Early European Books, Copyright 201 1 ProQuest LLC.

Early European Books, Copyright 201 1 ProQuest LLC.

Early European Books, Copyright 201 1 ProQuest LLC.

i* Semifigura data v.g. femicirculus,&c. ) eft 3. rov | & (dim i'

Early European Books, Copyright 201 1 ProQuest LLC.

i Ai* Cnm quo. Ubi. Quando. Quomodo, Quantum.

Early European Books, Copyright 201 1 ProQuest LLC.

Early European Books, Copyright 201 1 ProQuest LLC.

vera, ita fignabimus A < dfiquaed tantm,ita: A S ? S d

fiquaedam quibusdam tantm, ta: Ad noftrain

Early European Books, Copyright 201 1 ProQuest LLC.

vocabimus. Divifionesfnnt VI. imaquadrimcmbris, zda& 7

Early European Books, Copyright 201 1 ProQuest LLC.

Early European Books, Copyright 201 1 ProQuest LLC.

Early European Books, Copyright 201 1 ProQuest LLC.

Early European Books, Copyright 201 1 ProQuest LLC.

P R 0 fet. IV. j>9

Early European Books, Copyright 201 1 ProQuest LLC.

Lex,Rex,Grex, Res,Sps,Jus,Thus,Sal,Sol (bona) Lux, Laus.

Kic finguli verfus, qua 11. monofyllabis conftant, variari p o f-10

Early European Books, Copyright 201 1 ProQuest LLC.

Early European Books, Copyright 201 1 ProQuest LLC.

Qoin et'am refert noftrfs in verfibus ipfs

Early European Books, Copyright 201 1 ProQuest LLC.