Sektor Razvoj

Sonja Stefanov, dipl.ing.tehnolog

SAVREMENI POSTUPCI
ZA DOBIJANJE
POLIPROPILENA
 Savremeni postupci
proizvodnje polipropilena

u suspenziji
u masi tenog monomera
u gasnoj fazi
kombinacija u masi monomera i u
gasnoj fazi
 Zastupljenost najznaajnijih
proizvodnih procesa
50 43 43
proc e ntni ude o (% )

40
28 26
30 1990
20 18
20 2000
11 11
10
0
U masi(loop) Suspenzija Gasna faza U masi (sa
me{anjem)
postupci dobijanja
 Srednja godinja stopa rasta instalisanih
kapaciteta po proizvodnim procesima za
period 1990-2001
p ro c e n tu a ln i u d e o (% )

20 18,8
14
15
10
4,8
5 2,3
0
U masi (loop) Suspenzija Gasna faza U masi (sa
me{anjem)
postupci dobijanja
 Instalisani kapaciteti po proizvodnim
procesima u kt za period 1990-2001

14000 12625
instalisani kapaciteti (kt)

12000
10000 8463
8000
6000

4000
1685 1716
2000

0
U masi(loop) Suspenzija Gasna faza U masi(sa me{ anjem)
postupci dobijanja
Pregled novih kapaciteta polipropilena
u svetu
ZEMLJA KOMPANIJA KAPACITET LICENCOR INENJERING
eka Chemopetrol as 250 Mt/y BP Amoco FW
Belgija Total Fina 38 Mt/y Basell Tecnimont
Maarska Tiszai Vegyi Kombinat By 42 Mt/y Montell Tecnimont
kotska Appryl 250 Mt/y Appryl Staff/Technip
Slovaka Slovnaft as 250 Mt/y
panija Targor 225 Mt/y Targor Krupp Uhde
Kina Huabei Oilfield Cheml Med 50 Mt/y Basell Tecnimont
Singapur Exxon Cheml Singapore 275 Mt/y ExxonMobil MES
Iran Amir Kabir Petrocheml Co 158 Mt/y Basell Tecnimont
Jam Petrochemical Co 300 Mt/y Bassel Tecnimont/
Nargan Engg
Turska Petkim Petrokimyia Holding AS To 144 Mt/y Mitsui
Junofrika Sasol Polymers
Republika
Brazil Polibzasie 300 Mt/y Targor/Novolen Krupp Uhde
Kolumbija Polipropileno del Carbide 140 Mt/y CPC Technip
Meksiko Petroquimica Morelos SA de Re 100 Mt/y Mitsui Cheml MES
CV
Izvor:Hydrocarbon Processing HPI Construction Boxscore, Oktobar 2001
Spheripol proces/Montell(Basell)
Proizvodnja u masi tenog monomera
1-reaktor
2-separator
neproreagovalog monomera
fleovanjem -fle posuda
3-impact reaktor
4-separator
neproreagovanog
monomera fleovanjem -fle
posuda
5-separator-odvajanje
ostataka neproreagovanog
monomera parom
 Tip i karakteristike reaktora
Cevni reaktor, krunog oblika, velike visine i
relativno male zapremine
U cevi struji suspenzija polimernog praha u
tenom monomeru
Strujanje turbulentno, brzina oko 10 m/s
U omotau suprotnostrujno tee rashladna voda
Procesni uslovi: 15-33 bar, 650C
Vrsta katalizatora: visoko aktivni TiCl4, donor
elektrona MgCl2 i alkilaluminijum
NAJNOVIJI MONTELL POSTUPAK
ZA PROIZVODNJU POLIPROPILENA
Usavrena verzija
Spheripol postupka
U reaktoru postoji razliita
dinamika strujanja kroz dve
meusobno povezane zone
zona brzog strujanja kroz
fluidizacioni sloj
zona sporog strujanja kroz
gue pakovan sloj
Ova verzija treba da povea:
fleksibilnost procesa
poboljanja svojstava
dobijenog polipropilena
 Proizvodnja u gasnoj fazi

Unipol Union Carbide

koristi se reaktor krukastog oblika
Innovene BP/Chisso
koristi se horizontalni reaktor sa mealicom
Novolen BASF (Targor)
koristi se vertikalni reaktor sa mealicom
 Unipol proces/Union Carbide
Proizvodnja na fluidizovanom sloju
1-reaktor
2-centrifugalni kompresor
recirkujueg gasa za prvi reaktor
3-hladnjak recirkujueg gasa
4-napojni rezervoar za impact
reaktor
5-impact reaktor
6-centrifugalni kompresor
recirkulujueg gasa za drugi
reaktor
7-hladnjak recirkujueg gasa za
drugi reaktor
8-prihvatna posuda
9-granulacija
 Tip i karakteristike reaktora
Posuda krukastor oblika sa proirenjem prema vrhu
reaktora, znatno vee zapremine od svih navedenih
Deli se na dve zone:
zona fluidizovanog sloja
zona osiromaenja
Toplota se odvodi hladnim propilenom koji se sistemom
mlaznica uvodi u reaktor gde se formira fluidizovani sloj
Procesni uslovi: 15-30 bar, 700C
Vrsta katalizatora: etvrta generacija ija je osnova
titanijum, nosa MgCl2 , kokatalizator i donor elektrona
 Innovene proces/BP Amoco
Proizvodnja u horizontalnom reaktoru sa
mealicom
1-reaktor
2-kondenzator
3-pumpa za transport praha
4-impact reaktor
5-separator
neproreagovanog gasa
6-posuda za deaktivaciju i
odvajanje ostatka propilena
koji ide na regeneraciju ili
na baklju
7-ekstruder
 Tip i karakteristike reaktora

Horizontalna posuda sa mealicom koja

obezbeuje homogenost proizvoda.
Posebnost je konstrukcija unutranjosti
reaktora i same mealice
Procesni uslovi: 20-40 bar, 650C
Vrsta katalizatora: Ti/Mg/Etilbenzoat a
kokatalizator je triizobutil aluinijum
Prednosti Amoco reaktora u gasnoj fazi
u odnosu na ostale reaktore
Proces Faza Dizajn reaktora Broj reaktora
Amoco gas Near Plug-Flow 1
BASF gas Back-Mix >3
CARBIDE(Unipol) gas Back-Mix >3
Mitsui(Hypol) masa teno Back-Mix >3
Montell(Spheripol) masa teno Back-Mix >3
Novolen proces/BASF(Targor)
Proizvodnja u vertikalnom reaktoru sa
mealicom
1-reaktor
2-hladnjak/kondenzator recikl
gasa
3-pumpa
4-impact reaktor
5-pumpa
6-hladnjak/kondenzator recikl
gasa
7-separator neproreagovalog
propilena
8-odvajanje ostataka propilena iz
praha i deaktivacija
 Tip i karakteristike reaktora
Vertikalni reaktor sa mealicom ija je zapremina od
25-75 m3 zavisno od zahtevanog kapaciteta
Katalizator se ubacuje sistemom mlaznica direktno u
centar meanja
Toplota polimerizacije neutralie se isparavanjem
Procesni uslovi: 20-40 bar, 50-900C
Vrsta katalizatora: PTK katalizator IV generacije.
ineTi/Mg a kao kokatalizator aluminijumdietilhlorid i
etilbenzoat.Isti katalizator se koristi za kompletan
proizvodni program
 Borstar proces/ Borealis
Proizvodnja PP-a kombinovanom metodom
 Tip i karakteristike reaktora
Kombinacija cevnog reaktora krunog
oblika (loop) i vertikalnog reaktora u
gasnoj fazi ime se postie:
poveana fleksibilnost procesa,
laka kontrola raspodele molekulskih masa i
ravnomerna raspodela komonomera.
Ako se eli proizvodnja heterofaznih
kopolimera mogu se koristiti jedan ili dva
dodatna reaktora u gasnoj fazi
 Borstar proces/ Borealis
Proizvodnja PP-a kombinovanom metodom
 Procesni uslovi: 25-35 bar, 80-900C
Vrsta katalizatora: klasini Zigler-Natta,
single-site, metalocenski i posebno razvijeni
Zigler-Natta u firmi Borealis
Kapacitet 200 000 t/g
Prvo Borstar PP postrojenje startovalo je u
Austriji, maja 2000.
 Zakljuak
1 Prisutno je stalno poboljanje postojeih
tehnologija sa gledita korienih
katalizatora kao i uslova polimerizacije
2 Primetan je trend poveanja procesa u masi i
u gasnoj fazi, dok su procesi u suspenziji sve
manje zastupljeni
3 Primetan je trend poveanja kapaciteta
jedininih linija (uglavnom se grade pogoni
oko 200.000 t/g)