You are on page 1of 6

IEP ELVIRA GARCA Y GARCA III BIMESTRE/5 SEC.

CAPITULO VIII

SUMATORIA
SUMATORIADE
DESENOS
SENOSY
Y
COSENOS
COSENOSDE
DENGULOS
NGULOSEN
EN
PROGRESION
PROGRESIONARITMETICA
ARITMETICA
En el presente captulo aprenderemos a calcular expresiones tales como por ejemplo:

Sen2+sen4+sesn6+ ..... + sen44+sen46+sen48


Cos4+cos8+cos12+........ +cos44+cos48

Para eso debemos tener en cuenta los siguientes conceptos previos

SUCESIN NUMRICA

2, 4, 6, 8, 10, ........., 30

3, 6, 8, 12, 15, ............ ,48


observacin :


Letra
n griega sigma denota
la expresin : tk sumatoria
k 1

se lee : Sumatoria de los nmeros de la forma t k


desde 1 hasta n.

SERIE NUMRICA

15
2 + 4 + 6 + 8 + 10 + ... + 30 = 2K
K 1
18
3 + 6 + 9 + 12 + ... + 48 = 3K
K 1

En nuestro caso :

24
Sen2 + sen4 + sen6 +..+ sen46 + sen48 = sen(2k)
k 1

12
Cos4 + cos8 + cos12+.. +cos44 + cos48 = sen(4k)
k 1
Para poder simplificar sumatorias de ese tipo debemos reconocer lo siguiente:

Educando Para Nuevos Tiempos 24


IEP ELVIRA GARCA Y GARCA III BIMESTRE/5 SEC.

P Primer ngulo
U ltimo ngulo
n nmero de trminos
r razn de la P.A.

SUMATORIA DE SENOS

sen + sen( + r) + sen( + 2r) + ... +sen( + (n-1)r) =

sen nr
2 cos P U
=
sen r 2
2

SUMATORIA DE COSENOS

cos + cos( + r) + cos( + 2r) + .. + cos( + (n 1)r) =

cos nr
=
2 cos P U
cos r 2
2
En nuestro ejemplo:

1. sen2 + sen4 + sen6 + sen8 + . + sen46 + sen48

donde : P = 2 U = 48 n = 24 r = 2

Obs.- n nmero de trminos.

tn t1
n= 1 n 48 2 1 n 24
r 2

Ahora :

sen2 + sen4 + sen6 + ... + sen48 =

24 x 2
sen
2 248 sen24 sen25
sen
2 sen1
sen 2
2

2. Cos4 + cos8 + cos12 + + cos44 + cos48

Donde : P = 4 U = 48 n = 12 r = 4

n=
48 4 1 n 12
4

Educando Para Nuevos Tiempos 25


IEP ELVIRA GARCA Y GARCA III BIMESTRE/5 SEC.

Ahora :

Cos4 + cos8 + cos12 + .... + cos44 + cos48 =

12 . 4
sen
2 cos
448 = sen24 . cos 26

2 sen2
sen 4
2

Obs.-

i 1
sec 3ix = sec2x + sec6x + sec9x + ... + sec3nx

n
1 1 1 1 1
1 sen(ix) =
1 senx 1 sen2x 1 sen3x
..
1 sennx
i 1

PROPIEDADES

3 5 (n 2) 1
cos + cos + cos + ... + cos =
n n n n 2

cos
2 + cos
4 + cos
6 + ... + cos
(n 1) =-
1
n n n n 2
+
n Z ; impar > 1

EJERCICIOS
EJERCICIOSDE
DEAPLICACIN
APLICACIN

1. Reducir : 3sen55
c)
E = sen2 + sen4 + sen6 + + sen178 sen5

a) tg1 b) tg2 c) ctg1 3. Reducir :


d) ctg2 e) tg4 E = cosx + cos3x + cos5x + + cos13x

2. Simplificar: sen7 x sen14x


a) b) c)
E = sen10 + sen20 + sen30 + + sen110 2senx 2senx

sen16x
3sen50 sen55 2senx
a) d)
2sen5 2sen5 sen7 x sen14x
d) e)
3sen55 sen50 senx senx
b) e)
2sen5 2sen5
4. Reducir:

Educando Para Nuevos Tiempos 26


IEP ELVIRA GARCA Y GARCA III BIMESTRE/5 SEC.

E= 2 3
cos 2x cos 4x cos 6x ... cos 18x E = sen 21 + sen 21 + sen 21 + .. + sen2
2 2 2

sen2x sen 4x sen6x ... sen18x 10


21
a) tg8x b) ctg10x c) tg10x
d) ctg8x e) tg10x a) 1 b) 1/2 c) 21/2
d) 21/3 e) 21/4
2 4 6
5. Calcular : E = cos cos cos
7 7 7 10. Reducir:
E = cos2x + cos4x + cos6x + ... + cos2nx
a) 1 b) 1 c) 1/2 Si : (n + 1)x =
d) -1/2 e) 2

a) 1 b) 1 c) ctgx
6. Simplificar: d) tgx e)ctgx

E= cos + cos 3 + cos 5 + cos 7


11 11 11 11 4
n
11. Calcular: E = Sen 2
9
+ cos 9 n 1
11
a) 9/2 b) 9/4 c) 9/8
a) 1 b) 1 c) 1/2
d) 7/8 e) 7/4
d) 1/2 e) 1/4

n
k
7. Calcular: 12. Reducir: E = sen 3
cos 2 4 cos 6 cos 8 k 1
E= + cos + + +
11 11 11 11
n
cos 10 a) 2sen
6
sen(n + 1)
6
11
n
b) 2sen cos(n + 1)
6 6
a) -1/2 b) 1/2 c) -3/2
n
d) 3/2 e) 1 c) 2sen sen(n + 1)
3 6
n
Cos Cos 2
2 2 d) sen
8. Calcular: E = + + 2
7 7
n n
e) cos sen
Cos 3 2 4 3
7
n n
1
a) 5/2 b) 5/4 c) 7/2 13. Si : 1 tgix
i 1
=a sec 2ix
i 1
=
d) 7/4 e) 7/3
b

9. Calcular :
n
1
Hallar : E= 1 tgix
i1

Educando Para Nuevos Tiempos 27


IEP ELVIRA GARCA Y GARCA III BIMESTRE/5 SEC.

a) n+b+a b) n+ba c) n+a-b a) -9/2 b) -11/2 c) 11/2


d) n+a e) n+b d) 9/2 e) 11

14. Calcular 15. Calcular:


2 4 6 E = cos31 + cos33 + cos35 + ... + cos359
E =cos + 2cos + 3cos + ... + 10cos
11 11 11
20 3 3 3
a) csc1 b) csc1 c) 3 3
11 4 4
csc1
d) 4 3 sec1 e) 3sec2

TAREA
TAREADOMICILIARIA
DOMICILIARIAN
N88

1. Reducir: a) 1 b) 1 c) 1/2
E = sen4 + sen8 + sen12 + + sen176 d) -1/2 e) 2

a) tg2 b) sen2 c) tg88 5. Calcular :


d) ctg88 e) tg28 E=

3 5 7 9
2. Reducir:
cos cos cos cos cos
11 11 11 11 11
E = senx + sen3x + sen5x + sen7x + sen9x

a) 1 b) 1 c) 1/2
a) sen25xsenx d) 1/2 d) -1/2 e) 2
b) sen25xcscx e) 1
c) sen25xsecx 6. Reducir:
3 5
3. Simplificar : E = cos + cos + cos +
9 9 9
E = senx + sen3x + sen5x + . + sen15x
7
Sabiendo que: sen2x = sen28x cosx cos
9

a) 1 b) 2 c) 1/2
a) 2 b) 1/2 c) 4
d) -1/2 e) 1/4
d) 1/4 e) 1

3 5
2 4 7. Calcular : E = cos cos cos
4. Calcular: E = cos + cos + 7 7 7
7 7

6 a) 1 b) -1 c) 1/2
cos
7 d) -1/2 e) -2

Educando Para Nuevos Tiempos 28


IEP ELVIRA GARCA Y GARCA III BIMESTRE/5 SEC.

a) 15 b) 15/2 c) 15/4
8. Calcular : d) 17/2 e) 17/4
E=

2 4 6 12
2
cos cos cos ..... cos 10. Calcular: E = sen2 + sen
2
+
13 13 13 13 7 7
3
sen2
a) 1 b) -1 c) 1/2 7
d) -1/2 e) -2

8
n
9. Calcular : E= cos
n 1
2
17 a) 7/2 b) 7/4 c) 7/8
d) 7/16 e) 7/5

Educando Para Nuevos Tiempos 29

You might also like