Aqvstambien Quyen3 PDF

n Quang Php S Vn Sao Tam Bin
Quyn 3

Chuyn ng: Bu Quang T t Nh Ha
Gio chnh: Minh Tin & Hu Trang
Trch Dn Php Ng Ca n Quang i S
Php mn Tnh chnh l php mn c bit trong gio php ca

c mt i c Nh Lai, thch hp khp ba cn, thu nhip trn vn li
cn ln n cn. Bc ng Gic B Tt chng th vt ra ngoi; ti
nhn Ng Nghch Thp c cng c th d vo trong s y. Chng on
Hoc nghip m c thot khi lun hi; ngay trong mt i ny chc
chn ln ci Pht. Chng sanh i Mt cn c km hn, b php mn
ny lm sao yn c? Phm l ngi tu Tnh nghip, iu th nht l
phi nghim tr tnh gii, iu th hai l phi pht B tm, iu th
ba l phi c tn nguyn chn tht. Gii l c s ca cc php, B
tm l ch soi ca tu o, Tn - Nguyn dn ng cho s vng sanh.
Php mn Tnh ly ba php Tn - Nguyn - Hnh lm tng: Khng
c Tn lm sao pht ra Nguyn c? Khng c Nguyn lm sao khi
Hnh? Khng c Diu Hnh Tr Danh lm sao chng c Tn, mn
c Nguyn? c vng sanh hay khng, hon ton do c Tn -
Nguyn hay khng! Phm v cao hay thp hon ton do tr danh su hay
cn.
Tn - Nguyn - Hnh nh ba chn ca ci nh, thiu mt s . Nu
chng ch trng Tn - Nguyn, ch mong tr danh n mc nht tm; du
cho t c nht tm su xa, cng kh th liu sanh thot t. V sao
vy? Do Phin Hoc cha ht, chng th cy vo t lc liu sanh t;
Tn - Nguyn khng c, s chng th nng theo Pht lc liu
sanh t. Trong i c nhng k ham cao chung xa, thng bn lan man
v t lc, mit th Pht lc, chng bit: T sng n cht, khng mt
chuyn no chng phi nh vo sc ngi khc, nhng chng ly lm
thn; sao li ring vi mt mnh chuyn ln liu sanh t, ngay c Pht
n Quang Php S Vn Sao Tam Bin, quyn 3, trang 2 of 313
lc cng chng mun nhn? Mt tr in cung n mc nh th y!
Hnh gi Tnh Tng hy nn rn d!
i vi php tc tu tr th thng nn nh con nh m; i, ng,
nm, ngi, ni nng, im lng, qua li, mt cu Pht hiu min min mt
mt, bt c s duyn no cng chng gin on, nhip trn su cn,
tnh nim tip ni. Ngi lm c nh th chc chn s vng sanh.
Tm li phi thng ngh ti nhn t, khoan dung, tnh tnh hn hu,
ha thun, nhn c iu ngi khc chng th nhn, lm c chuyn
ngi khc chng th lm, chu nhc nhn thay cho ngi khc, thnh
tu s tt p cho ngi ta, thng ngh ti li mnh, ng bn ti s sai
tri ca k khc!
475. Th tr li c s Dng Bi Vn
X-li cha ti ch c1, cng ng l thn bin khn ngn. y chnh

l Pht, B Tt mun lm cho ng v ht thy nhng ai thy nghe u
gieo thin cn su xa, nn c bit th hin [nh vy]. Ting Phn x-li
(arra), cng c khi phin l Thit-li-la (danh t ny hin thi tuyt chng
dng n), y (Trung Hoa) dch l Thn Ct (xng ni thn), cng c
khi dch l Linh Ct. y chnh l c theo sau khi c Pht nhp Nit
Bn, thiu thn ha hin tm hc bn u2 x-li m ni. y chnh l
c theo a s ni.
Cng c loi x-li khng phi t xng trn thn [c Pht m c],
nh ngi i Tng khc vn in cun Long Th Tnh Vn tm c
1
Trong l th gi cho c s Phng Diu nh (n Quang Php S Vn Sao Tam
Bin, quyn 2, th s 270), t n Quang cho bit: Hm trc, Qun m Am Hoi
An gi ti mt vin x-li to bng ht k, mu nh ngc Ph Thy, ni l [vin x-li
y] kt t hoa n thp trc bn Pht ca mt lin hu; gi ti mun cy Quang
chng minh, bnh lun khi gi lng tin cho ngi khc. Quang lin ng trong
mt ci hp s cho mi ngi xem; xem xong th trc tng Pht. Ngy hm
qua, sau bui tng kinh kha sng, m hp ra xem th khng cn na, chc l tr
v am ri! Hm qua ti gi th hi chuyn y. Nh vy l khi T vit th cho
Dng Bi Vn, vin x-li y vn cha tr v Qun m Am. Xin xem thm chi tit
v chuyn ny trong Bi k v chuyn c s Dng Bi Vn c x-li thuc n
Quang Vn Sao Tam Bin, quyn 3.
2
Hc v u l nhng n v o lng thi c, c dung lng bin i theo triu
i. Thi Tn, mt Hc bng mi u, mi u l 2 lt. T i Tng tr i, mt
Hc bng nm u v dung lng ca u ln dn ln, n i Thanh, mt u
bng 10 lt. Do kinh Pht a s c dch t thi Hn n gia i Tng, nn ta c
th c lng mt Hc bng mi u v mi u t 2 n 3 lt.
ba ht x-li trong tm vn, ba ht x-li tm c ba ch. Li na,
thin n nhn thu kinh, m kim xung b vng, nhn vo tm c
x-li. Li c ngi nim Pht, t trong ming c c x-li. C v cao
tng tm gi, bo hc tr k lng, nghe c vt lanh canh ri xung, nhn
xem th thy c x-li. Tuyt Nham Khm thin s3 co u, tc [rt
xung] bin thnh mt chui x-li. Trng Khnh Nhn thin s i
Tng vin tch, ngy ha thiu Ngi, tri ni cn gi lc ln, khi bay xa
ngoi bn mi dm. Khi lan n u, trn nc nh, ngn cy, ngn c,
u c x-li, nht c hn bn thch4.
Ngoi o chng bit x-li chnh l do sc ca Gii - nh - Hu
to thnh, bn bo [x-li] l do Tinh - Kh - Thn5 luyn thnh. y l
n trm danh t ca Pht gio, ch tuyt chng bit ngha l trong Pht
gio, lin m t ba chuyn. [X-li] phn nhiu do di chuyn m c
c, nh khc vn, thu kinh v do ming nim Pht m c, cng nh
[x-li] ca ng do t hoa n m c u l v lng Thnh chuyn
rng n cng cc nn c Pht r lng T gia b, th hin. Hn na, x-
3
Tuyt Nham Khm chnh l ha thng Tuyt Nham T Khm (?-1287), thuc
phi Dng K tng Lm T, ngi x V Chu, php hiu Tuyt Nham. Lm sa-di
lc nm tui, c th C Tc nm mi su tui, trc sau tng tham hc vi cc
v Diu Phong Chi Thin, Dit ng Vn L (cha Tnh T) v.v Sau n Knh Sn
tham hc vi ngi V Chun S Phm, v sau lm ngi ni php ca v ny. Tng
c vua tng ca sa ta, thanh danh lng ly mt thi. S th tch vo nm Ch
Nguyn 24 i Nguyn (1287), cn li Tuyt Nham Ha Thng Ng Lc (bn
quyn). Ngi ni php ca S l ngi Cao Phong Nguyn Diu (v ny chnh l
thy th cho ngi Trung Phong Minh Bn).
4
Thch: C hai n v o lng cng gi l Thch.
1) o dung tch th mt Thch l 67 lt
2) o trng lng th mt Thch bng 76 kg.
5
Tinh - Kh - Thn vn l nhng khi nim y hc, c nhc n trong b sch y
khoa c nht ca Trung Quc l Hong Ni Kinh, bn o s thn b ha khi
nim y v gn ghp rt nhiu cch gii thch phc tp. ng Thi Nht S trong bi
Tinh - Kh - Thn V Hot ng Sng Cn gii thch kh r rng nh sau:
Theo Trung Y Hc, ci gi l Tinh tc l nhng vt cht tinh vi trong c th con
ngi, tc l nhng vt cht c s cu to thnh thn th con ngi, l ci gc ca
sanh mng. Kh chnh l nhng cng nng, ng lc duy tr cuc sng con ngi.
Tnh mng v s hot ng ca con ngi c duy tr bi Kh, Thn l biu hin
ca Kh. Ni cch khc, Thn l nhng g c biu hin ra ngoi ca sanh mng v
cng nng ca ng lc sng ca con ngi nh m thanh, dng v, hnh vc, thi
, tnh cm v.v Nh vy, Tinh l vt cht nui sng, Kh l vt cht c tc dng
dinh dng c chuyn ha thnh nhng nng lng cn thit cho cuc sng, Thn
bao gm nhng hot ng sinh l (bioglogical) v tm l ca con ngi.
li ca Pht cng thn bin khn ngn. Nh khi Ty Vn (Dng
Kin) cha lm hong , mt v Phn tng (tng nhn n ) tng cho
my vin x-li, n khi ln ngi xem li th thy c rt nhiu vin (my
trm vin). Do vy bn dng hn nm mi ta bo thp. Thp ng x-
li cha A Dc Vng c th nng ln xem, mi ngi thy mt khc,
hoc cng mt ngi nhng trong mi lc thy [x-li] chuyn bin ln,
nh, cao, thp v mu sc thay i, hoc chng thay i khc nhau. Nh
vy l chng th dng phm tnh suy lng c. Ngi i dng
phm tnh suy lng Pht php nn ch b tn hi, chng c li ch.
ng mun quy y, nay t php danh cho ng l Hu Tim, ngha l:
Tm ngm kh hp vi tr hu ca Pht. y chnh l nh c nhn
bo: Ngu phu, ngu ph cm u hng hc nim Pht, lin c th ngm
thng Pht tr, thm hp diu o vy! Hin thi sp xy ra cn i
kip, bt lun l ngi trong nh hay ngi ngoi, u nn khuyn h
ch thnh nim Pht v nim Qun m lm k d phng. Nu khng,
ha hon xy ti, trn chng nng ta vo u c! ng ni nim
Pht t chng b tng thn tn mng; du tng thn tn mng nhng linh
hn i v u mi ngi mi khc. V th, ch nn v nim Pht khng
th cu vn c kip nn m bo: Nim cng v ch! Nay gi cho
ng mt gi sch, li c mt t Mt L Th Gi Khp. D phin toi
hay n gin u c th nng theo hnh c. Ch nn gi th
ti na khin t phin, rn ngi vy!
476. Th tr li anh em Khai Sanh, Ninh Sanh (th th nht)
Hm qua nhn c th cc ng, bit cha cc ng bnh ht sc trm

trng. Ch nn lm theo cch si tm vng tng ca th gian, m hy
nng theo Pht php dng cu Nam-m A Di Pht tr nim v
cu cho cha: Nu tui th tn s mau c c Pht t bi tip dn
vng sanh Ty Phng. Nu tui th cha ht, s mau c lnh bnh.
Cha cc ng tui ngoi by mi, ang trong thi th nguy him ny,
c nh hy nn nht tm nim Pht, cu Pht tip dn c vng sanh Ty
Phng. Nu c tui th cha ht, cng s do cng c tr nim m
chng c lnh bnh. Nhng ch nn ch cu lnh bnh, chng cu
vng sanh Ty Phng. Nu tui th ca c ht, [cu nh th] s lm
hng i s. Hy v cha cc ng m nht tm tr nim. Nu c nim
c th nim theo. Chng th nim, hy nht tm nghe cc ng nim.
Phm nhng chuyn khn yu th phi hi han trc; chuyn chng
khn yu u nht lot ch nn nhc ti. Nu c nhng c s ch thnh
khn thit, hy nn thnh my v cng vi cc ng chia phin tr nim
lin tc chng ngt. Nim mi cho n khi c tt hi vn c nim ging
nh th. Nim tip tc nh vy cho n ba ting ng h sau mi ngng
nim. Hn na, trc khi c cha cht v lc va mi tt th, ng nn
lau ra thn th, thay o, khc lc. Nhng hnh vi y u l li c xung
bin! Ngi th gian tng y l hiu, nhng [tht ra] ph hoi
chnh nim khin cho [ngi mt] chng th vng sanh m m ra b
a lc. Ti ging nh git cha m, khn yu n cng cc!
Ba nay Linh Nham lin thnh mi v Tng m mt Pht tht.
Pht tht tn mt trm ng; li lp cho c mt bi v bng g th
vnh vin trong Nim Pht ng. Nim Pht quanh nm, li ch rt ln,
phi tn nm mi ng. Mt trm nm mi ng y nn gi qua bu
in, chuyn thng cho i s Diu Chn thuc Linh Nham Sn T
trn Mc c. Pht tht cng l cu Pht tip dn. Nu tui th cha
ht, cng s mau c lnh. Cc ng mun gim tui th ca chnh mnh
[cu] tng tui th cho cha, Quang chng ngh nh th l ng. V sao
vy? ang trong lc c tui cao ny, li nhm i lon lc, chuyn
mai sau chng bit nh th no! C nhin, hy nn cu cho cha m mau
c sanh v Ty Phng, khi gp cnh mai sau chng bng hin
thi, s cng kh th tr nim!
Nay gi km cho ng mt t tro hng i Bi. Hy em tro ha vo
nc, gn ly phn nc lng trong ung. Du c n lc cht,
ung vo th thn thc cng sng sut, chnh nim vng sanh. Nu cha
n lc cht, s mau c lnh bnh. i vi chuyn sau khi c mt,
ng by v m qung, lm l phng iu, nhm hp thn hu. Du cho
bn b thn thit tm n cng nn i c chay, vnh vin chm dt ru
tht. Ma chay, knh thn, i khch u dng mn chay. Vn mun phn
ch nn dng ru tht! Trong m tang chng dng ru tht, c l Nho
gia l nh vy , ch khng ring g Pht gio mi vy. Nu Hong
Thi T ang c tang m ln lt ung ru th s quan t phi ghi chp
chuyn y truyn cho hu th!
Hin thi l gio b ph, ang c tang vn tu nhc, st sanh gi
th din. Cc ng ng hc theo thi cc c y! Li c k cn em hnh
trng ca ngi khut in ra, thnh danh nhn li tn tng, tng cho
khp mi thn hu. Chuyn y cng ht sc v l! em hnh nh ca
cha m in trn y, ngi ta nhn c xem qua mt ln ri qung v
ng giy ln, chng bit khinh nhn n u! Cc ng mun lm
cho cha m c n my n mt, hy nn trong mi nim lun t phn
tnh, khi tm ng nim, x s, chng dm c mt nim khng xng
ng vi Pht, B Tt, thin a, qu thn. Nu c th gi c nh th
sut i th mi l i hiu, tn knh cha m. Nu khng, do hnh vi bt
thin, t ngi ta s ni cha cc ng tn c nn mi c a con khng
ra g nh vy! Do , con ngi chng th khng t trng!
477. Th tr li anh em Khai Sanh, Ninh Sanh (th th hai)
Th nhn c y . K lm con ci trong th gian khi cha m lm

chung phn nhiu l rt xung ging cn qung ! Anh em ng
chu nghe theo li ti, cho nn cha cc ng vng sanh Ty Phng. y
l chn hiu! ng nn bit rng: Bt lun gi - tr - trai - gi lm chung
u nn tr nim nh th. u phi l sau khi tt hi ri, ti thiu l
trong vng ba ting ng h chng c ng vo thn th ngi y,
chng ngt ting nim Pht, chng c khc lc, cng lu cng hay
(Do [nu khuyn] lu th s k chng hiu vic s kh th nghe theo c, nn ch
ni l ba ting ng h). [Cha cc ng] thn thc khng sng sut, sau
khi ung nc i Bi, thn thc lin sng sut; bit Pht lc chng
th ngh bn, php lc chng th ngh bn, chng sanh tm lc cng
chng th ngh bn (tc l lng Thnh ca cc ng).
M ng Ng Trch Nam lm chung, li cng khng ng y
c. Trch Nam em nc i Bi chm vo li, trong khonh khc
li [ca b c] lin mm mi c th nim Pht c. Bnh thng c
lun nim Pht cc nh, lc y ln ging nim lin tip ba cu ri qua
i. Cnh tng lc cha ng lm chung nu chng phi l thu dt th
chc chn c c vng sanh. Ngi bnh thng cht ri chng c t
hi nng no, thn th cng . Ngi nim Pht my ngy xc chng
cng, y l chuyn thng. Chuyn hi st6 l kin thc phm tc
6
Hi st () l mt th tn ngng thng tc trong tang ma Trung Hoa c t
trc thi Tn. St () c ngha l tnh ngy ngi cht tr v thm nh, m St
cng c ngha l cc hung thn, tai v. Do vy, Hi St thng c hiu thnh y
li hung tai, hung thn. Theo tn ngng dn gian, linh hn ngi cht s quay tr
li nh do Snh Thn () dn ng trong mt thi gian ngn sau khi cht. Ngy
gi y thng c gii o s tnh ra, gi l ngy Hi St hay Tip Snh (:
thng trong vng t by ngy n mi bn ngy sau khi cht). Ngy hm y, phi
mi o s c hnh cng t, ym o vi mc ch ngn nga nhng t thn theo hn
ca ngi i. Phm ai cht trong cha miu u khng c chuyn hi
st. Qu ti gi l xut ng (thot tai nn).
Ngi nim Pht vng sanh Ty Phng chng th lm theo cch lo
toan m qung ca tc nhn. Nay ti lp cho cc ng mt bin php
thch hp vi c o Nho ln o Thch. Nhm hm hi st, c nh
hy ch thnh nim Pht, hoc mt ting ng h, hoc hai ba ting ng
h l c; ch nn lm theo cch thc hi st ca ngi i th ngi
cht ln k sng u c li ch ln lao. i vi chuyn thit l phng
iu, i tic khch [n phng iu], qu tht tht l n cng cc.
Hy nn dng khon tin y lm chi ph cu tr tai nn, em cng
c y hi hng Ty Phng th l tt lnh nht! Nu chng th khng
c mt ngi khch no n ving, quyt ch nn dng ru tht; ngay
nh cng thn cng dng c chay. Khi cc ng gi ti l th ln trc,
trong kha tng sm ti, Quang hi hng vng sanh cho cha ng.
Nay s hi hng thm ba tht na trn ht tnh thy tr. Cn chuyn
thnh danh nhn li tn tng, vit iu vn u l by v rng tuch
b ngoi, trn chng ch g cho ngi khut c!
ang trong lc nc nh tan hoang, dn chng khn n ny, ng
nn lm nhng chuyn le lot rng tuch y th mi l ng. Cc ng
nn bit: Lm phn con chng gy nhc cho cha m chnh l lng hiu
tho sut i. Nu thc hnh chuyn gi vn lun thng, trn ht bn
phn, dt lng t, gi lng thnh, ng lm cc iu c, vng gi cc
iu lnh th ngi ta do thy nhng hnh vi ca cc ng lun tt p,
du ming h chng ca ngi c hnh ca cha m cc ng, nhng trong
lng h ngng m, khm phc c hnh ca cha m cc ng. y l
chuyn lm rng danh cha m ln lao. Ch nu n ung, nhu nht, chi
bi, c bc, khng g chng lm, du c em c hnh ca cha m ra
khoe cho nhiu, trong lng ngi ta t ngh: Cha m ngi t lm
chuyn tn c. Nu khng, sao li sanh th con chng xng ng nh
ngi c ch? Khin cho cha m nhc nh qu sc! V cha cc ng m
Quang ni vi cc ng nh th; cc ng c chu nghe theo hay khng, ti
chng th p buc c! Cc ng hy th suy ngh chn chn, suy xt
cn k xem li ny c ng nghe theo hay chng?
ngi cht v bt ngi thn cht theo (ngi Vit thng gi l Thn Trng), ng
thi thn nhn ngi cht m y phi n mt s cn trng hp v biu tng mt
loi bnh gi l bnh Trng Nguyn (hay Tip Bi Cao) cho nhng hng xm thn
thch h khi b Thn Trng quy nhiu. C nhng trng hp theo bi ton, b
k tui qu nng, n ti hm Hi St, c nh phi b trn i ni khc my ngy.
478. Th tr li c s Ng Knh Nhn
Th nhn c y , mun cho quc dn giu mnh, phi bt u

t xng nhn qu bo ng. Nu con ngi u bit n nhn qu, s
t chng lm chuyn vt l, phm phn, cng chng chu chuyn trng
cu hoa m, hao ph tin bc hu dng, vung vi [tin bc] trong s su
tp nhng mn vt a thch, chn vi ch. My chc nm qua, em m
mng ca nhn dn mua kh gii t st, mi nm chng bit ch ra
ngoi quc my ngn vn vn [ng]. y chnh l ci gc khin cho
nc ta t tn hi, cp bc ln nhau. Quyn y tuy chng nm trong tay
ngi khng c a v, nhng no ngi ni vi ht thy mi ngi h
ng ng theo thi y.
ng cu quy y, nay t php danh cho ng l n Bn. Knh l
gc ca c; h knh th s km nn c gin d, ngn chn lng dc,
chng lm cc iu c. Nhn l gc ca o; h nhn th s c th nhn
t vi dn, yu thng loi vt, vng lm cc iu lnh. Li cn sanh
lng tin, pht nguyn, nim Pht cu sanh Ty Phng, khuyn ht thy
mi ngi ng to ci nhn git chc khi phi chu st bo. H
vng sanh Ty Phng th s siu phm nhp thnh, liu sanh thot t.
[Phong thi y] s t nh lan n lng, n p, chng tic tm lc
knh khuyn; y chnh l lm ngh m cng tng tn o vy! i vi
ch trng yu ni tu tr th Vn Sao c ni , xin hy c k s t
bit r. Ch ct yu nm ni thc hnh v ch thnh. Nu khng, s
chng phi l n Bn (n c, vun qun ci gc), m l Hi Bn. Nay
gi cho ng Mt L Th Tr Li Khp v toa thuc mong li khp
cc ng nhn.
479. Th tr li c s Chn Hc (th th nht)
ng pht tm quy y, nay t php danh cho ng l Hu Mi,

ngha l nng theo php mn Tnh c ni t tr hu ca Pht
tu, s lin c th vt ra ngoi tam gii sanh t; v th gi l Hu Mi 7.
ng c cc sch nh Vn Sao v.v ch nn y theo [nhng sch]
tu tr s lin c li ch chn tht. Quang mc lc chng , khng
th vit tng tn c. quy y Tam Bo, t phi king git, bo v
sanh mng, n thun chay. Nu trong nht thi chng th n thun
7
Mi () l vt xa, bc i.
chay c, cng nn tr Thp Trai hoc Lc Trai, nht l phi bit su xa
nhng li lm do n tht. Du chng phi l ngy n chay, cng nn cc
lc gim thiu n tht, cng phi nn nht tm nim Pht. Nu c tng
Pht th sm chiu i trc [tng] Pht thp hng, l nim. Tr
nhng lc y ra, i - ng - nm - ngi u nim. Du nhm ngy n
mn cng vn phi nim, phi ngy ngy, gi gi thng nim. Li phi
dy ht thy mi ngi trong nh v ht thy nhng ngi ngoi u
nim. Li cn phi gi vn lun thng, trn ht bn phn, dt lng t,
gi lng thnh, ng lm cc iu c, vng gi cc iu lnh th mi l
t tht s ca c Pht, mi c t cch vng sanh Ty Phng.
Nhng iu khc ni tng tn trong Vn Sao v Mt L Th Tr
Li Khp.
480. Th tr li c s Chn Hc (th th hai)
Th thng Chp nm ngoi ti cha nhn c. Nay vit php danh

cho v ng, li gi hai gi sch. Quang gi ri, mc lc ln tinh thn u
chng , t nay v sau vnh vin ng gi th n na, cng ng gii
thiu ai quy y, bi khng c mc lc ln sc lc th tip. Du thnh
sch t Hong Ha X cng ng gi km th cho Quang qua th y.
H gi km cng nht quyt khng tr li. Hai gi sch ny ti tng cho
ng, cng ng gi tin n i bn khi phi mt tr. N nhn ly
gip chng dy con lm thin chc, trong Vn Sao, Gia Ngn Lc
ni nhiu ln. Trong Mt L Th Tr Li Khp cng ni i lc. Chu
hnh theo th th dng c i cng chng ht!
481. Th tr li cc c s thuc Nim Pht Hi
Bch Hu Tu n y cm theo th, cy ti c nh chng trnh

ca Tr Nim on. i vi iu ny th trong Sc Chung Tn Lng
c nh chng trnh ri, c th chm chc [theo ] p dng.
Quang gi ri, tinh thn ln mc lc u chng , trong ma ng nm
ngoi cc lc c tuyt ht thy th t, vit lch. Phm th gi n
u dn: T nay v sau ng gi th ti na! Gi n quyt khng tr
li, cng chng chp nhn gii thiu ngi khc quy y khi b mt
nhc qu n ni m mt ln tn mng! Tt c mi mt php danh u
vit ra c ri. Su ng hng knh v hai ng ca Bch Hu Tu, Bch
Phc Knh cng li thnh tm ng, u dng gi cho qu hi
nhng sch dnh cho ngi s c v Tnh Nghip Nht Kha. T nay v
sau nu vn gi th n na, chc chn khng tr li. Xin ai ny hy gi
vn lun thng, trn ht bn phn, dt lng t, gi lng thnh, ng
lm cc iu c, vng gi cc iu lnh, tn nguyn nim Pht, cu sanh
Ty Phng chng thn l t Pht. Trong i ny bn c th siu
phm nhp thnh, liu sanh thot t. Xin hy ni vi cc v y th may
mn lm. Mt L Th Tr Li Khp quan h tht ln. Ht thy mi
ngi u y theo m hnh th li ch ln lao lm!
482. Th tr li c s Kiu Tun
Ma ng nm ngoi nhn c th, bit ng cha Thi Bnh vit

sch thay cho c Chn (ha thng Chn t) c thnh tch, khn
ngn vui mng, an i. Phm mi chuyn bt lun ln - nh h thuc v
bn phn ca ta u nn tn tm tn lc m lm. y gi l s t bt th
cng dng ton lc. Con ngi sng trong th gian, chp mt lin qua.
H may mn cn sng trong th gian u phi st sng m lm. Nu
khng, thi th, tui tc qua, mun lm nhng chng th lm c.
Quang tm mi tui, chng thnh c chuyn no, ch bit mc o,
n cm. y gi l thiu trng bt n lc, lo i thng bi (tr
khe chng gng sc, gi ln lung bun au). ng tui tr, ch nguyn,
sc lc mnh m, hy nn gng sc theo ui khi phi ung cng
tic nui bi thng!
483. Th tr li c s Bch Tnh Tu
Th nhn c y . Tri nng, cng vic bn bu, chng rnh ri

vit nhiu. Nay t php danh cho ng l Hu Tu, ngha l nng
theo tr hu ca Pht tu Tnh , t li, li tha. Nhng iu khc hy
chiu theo nhng g ni trong Mt L Th Tr Li Khp lm th
php th gian ln php xut th gian i ng u c y , khng
thiu st. S ng thy nghe cha rng nn nay gi cho ng mt b Tnh
Thp Yu. Chng sanh i Mt chng y theo php ny tu th tuy
tu hnh vn ng thng lm thay! Do chng bit cy vo Pht lc, c
lch lc mun cy vo t lc, s rng bao kip cng khng c ngy thot
khi sanh t. Mt b Pht Hc Cu Kip Bin, mt b An S Ton Th,
mt cun Sc Chung Tn Lng, c nhng sch ny lm ngi
hng dn cho tng lai, s t chng n ni b lm lc v nhng k t
ph thng minh vy.
484. Th tr li c s Tit Hu Trc
K ngu trong th gian thch t lp mn nh, n trm nhng li l

trong Tam Gio, lp ra o b mt chng c ni vi ngi khc! Do
b mt nn nhng k khng bit ni dung u nh nhng bu theo mi
thi. V trc khi c truyn o pht li th c a nn k ngu n
cht cng chng dm tri nghch. Ht thy ngoi o trong th gian u
cy vo hai bin php ny truyn khp thin h, khng th no dit
c! Nu bn chng khng c hai bin php ny th khng mt loi
ngoi o no c th tn ti, ng vng trong th gian! Cc ng may
thot khi ng t, tr v chnh o, hy nn gi vn lun thng, trn
ht bn phn, nghim tc tun phng Pht php. Php danh ca hai ng
V v T c vit trong mt t giy khc. Gi cho hai ngi y mi
ngi bn gi sch lm khai th. Xin hy ni vi bn h. Trong nm
nay s c hai ln gi n chng cun sch (Ngy Mi Ba thng Tm)
485. Th tr li c s Lc Qu Ha (th th nht)
Nhn c th, khn ngn cm kch, h thn. Quang thu b thiu

hc vn, tui gi chng bit g; ai ny u em sai ngoa lan truyn sai
ngoa, lm bo Quang l tri thc. Lt vo th bt c d, ch nh gp
nht li qu ma cho xong trch nhim. No ng cc h cng v thy
mun ngi n i nh tht m tng l tht, chng suy xt [Quang
c ting thin tri thc nh vy] tht ra l do mt ngi lan truyn h
gi. [Quang vit] li ta cho Tm Kinh ng chng bt ti th l rng
dung ri, hung chi li cn khen ngi qu i! Xu h h th no cng
cc! T bo ca qu v i thnh nguyt san, rt hu ch. Cn nhng bi
vit h bi ca Quang u ng chim ch tt p y! Hung chi ti
bn vic a oan, khng c ai chu nhc nhn gim ti, du c mt hai
bi hi ng mt n th cng u rnh rang sao ra gi ti!
Cn nh cc h ni xut gia chuyn tu, Quang trn chng ngh
nh th l ng; bi cc h ti tr hong php, sut lnh ngi nh
cng tu Tnh nghip th i bn u c li ch. Nu xut gia th ngi
nh khn kh, t s dy lng bng php. Nh vy l cha th t li m
hi ngi nh trc, n lng lm chng? Pht php khng mt ai
chng kham tu, m cng khng mt ai chng th tu c. Ch nn trong
nim nim bit chng tu tnh nghip sanh v Ty Phng th s lun hi
c kip di lu, chng th thot c! Do vy, xt mnh, xt ngi,
thng ta, thng ngi, ln ting h ho gn l ngi nh, xa l
ngi i u cng tu o ny! So vi vic ch cu t gii thot cho
chnh mnh, li ch h no phi khc bit vi vi nh tri vi t? ang
trong thi bui hoi lon n tt cng ny, mun vn hi th o nhn
tm th cng phi coi s l nhn qu bo ng l chuyn quan tm bc
nht. Bit nhn qu bo ng, s t gng sc lm ngi lng thin. Nu
ch bn ni iu huyn l diu, chng ch trng nhn qu, chc s tr
thnh phng ming ming ni khng, bc bc lm c! Li ch [s
t c] cng chng qua l gieo ht ging trong tng lai m thi! Nu
ch trng nhn qu s gi c tm lng sa li, hng lnh. y
chnh l iu phi gp rt bn n khi hong php trong thu hin ti
ny.
486. Th tr li c s Lc Qu Ha (th th hai)
Nhn c th hm Hai Mi Bn, khn ngn cm kch, h thn.

Vn ca Quang ht nh gom l m cc h v L Kh Nguyn li phng
theo lm lc, cho l c th lm cho ngi khc sanh lng tin tng!
Quang cng ch nh em lm p lc. Him rng my hm gn y
cng chuyn qu nhiu, tht chng c bui rnh ri, v th ln khn n
nay, chu li khn cng! Ti vn mun c cun Pht Php Yu Lun
hai lt nhng khng c thi gian, sc lc, ch c uc mt ln. Do
trong bn gio chnh gc, nhng ch c vit theo li Ph Th u
c lit k, nn ti cng bt chc theo, trong [sch] y c my ch
ng nn thng lng, chm chc th ti cng nu ra. Xin hy cn
nhc!
Son c li ta gm su trm my chc ch, chi ly, dng di, tht
chng ng xem; chng qua cy vo cho xong trch nhim. Nu ghp
[bi ta y] vo u cun sch th cng ch l thm tht ru ria, ch trn
chng c ch no nu bt c nhng ngha trng yu ca cun sch.
Hm Hai Mi Su, do Phng Vin Phm thy cc h t u n cui
sn lng mun sao chp li, lin gi ti hai bn, cy Quang gio chnh
mt lt. Do vy lin c hai ln, ngy hm sau lin gi i. Do lc sp
xp, gio chnh cn c ch sai st, s rng ng ta s phi in bn nh
chnh, nn chng dm lu. Ngy Hai Mi Tm, c s Lin Hng
cng gi n mt bn, chc cc h xem qua ri. Nhng ch b sai
chc cc h cng bit ht ri, nn khng gi i. Ch c dng mi by
trong trang mi chn v dng th hai trong trang hai mi ta h b st
cu vn, xin hy xem k. Nu tht s b sai st, xin hy gi sang cho c
s Phng Vin Phm s By Mi Bn, ng Hng D, ng Thanh
Vn, thuc p Bc, Thng Hi. ng ta nh ngi em r. Th ca L
Kh Nguyn gi tr li theo th ny.
487. Th tr li c s Lc Qu Ha (th th ba)
Nhn c th v bi vn sa i rt hay. Cun sch y (tc Pht

Php Yu Lun) vn ln ngha u hay, ch c mnh ch y dng nh
b khim khuyt. V th, Quang xin cc h thm vo [nguyn bn] lc
ti bn s in thm vo. Ngoi ra u khng c g khim khuyt c. Tt c
hai mi my ch sai u do k sao chp v gy ra. Quang ang tnh
cch ti bn, nn vi nhng ch sai, ch vit theo li Tc Th v a s l
nhng ch thiu du chm cu, mi mi u ghi ra, gi cho ng Phng
Vin Phm. Nay ti em bn lit k [nhng ch sai] y gi cho ng, xin
hy xem qua. y l chuyn gio chnh, i chiu nh nht, no dm
gi l gim nh?8 Sch c li ta ca ngi Nhn th
pht khi lng knh ngng cho ngi ta ri, u cn li ta ca Quang!
Hung chi Quang lm vic bn bu, khng lu sau phi sang Thng
Hi lo liu chuyn [n tng] Qun m Bn Tch Tng. Li cn phi
sp t mt bn Vn Sao khc, tnh sp xp sao cho mi trang tng thm
hai hng, mi hng thm hai ba ch, [thnh ra] thm ba vn ch vo li
8
Gim nh phc tp hn gim nh. Gim nh bao gm nh chnh nhng li sai
ngoa, k c tng, sa i cu vn cho gy gn, gt gia, sp xp li vn bn nu
cn thit, lc b nhng kin v on, thin chp, tng thm nhng kin, l lun,
chng c vn trnh by mang tnh cch thuyt phc hn, cng nh a ra
kin quyt nh nu mt vn c nu trong tc phm cha r rng, dt khot.
Gim nh phn nhiu l sa sai, nhun sc cu vn cho gy gn nhng phi m
bo khng sai tc gi. Gim nh thng p dng cho nhng tc phm ca chnh
mnh vit hoc l do ngi khc sao chp li nhng li mnh ni nhm bo m
ngi bin tp, n hnh sao chp tun th trung thnh vi tng ca mnh. Gim
nh i khi ch n gin l sa cho ng nhng ch sai ngoa trong nhng tc phm
c do sao chp, khc in bo m khi phc ng din mc ca cc vn bn c.
y, T ch nu ra nhng li do thiu chm cu, ch b sai nt, khng ng quy cch,
hoc b st ch cho cun Pht Php Yu Lun nn ch gi l gio i.
vn. Nu chng th m rng din tch in ch trong mt trang th cng l
mt cch gim bt chi ph.
Thm na, do thanh nin khng bit tit dc cng nh [chng bit]
nhng chuyn [cn phi] king k trong n nm; do vy mt mng
khng bit l bao nhiu, hoc tr thnh tn tt cng khng m xu. Bi
vy, ti pht tm in cun Bt Kh Lc, tng thm mt vn ch, i tn
thnh Th Khang Bo Gim. Mt v c s b ra mt ngn su trm ng
n tng, c th in gn ti ba vn bn. Ln ny sang Thng Hi lo
liu sp ch. Cui Thu, Vn Sao ln Th Khang u c th in ra sch; do
vy, bn ti bi. c chng gia thng Nm chc s quay v ni. Tm
Kinh Thin Thuyt cha thy gi n, khng cn phi lo chuyn ny.
Du c mt hai ch b sai cng khng nh hng ln lao, ngi thng
hiu vn ngha s u nhn bit.
488. Th tr li c s Lc Qu Ha (th th t)
Th hm Mi Mt chc ng nhn c ri. Hm qua nhn c

th, khn ngn cm kch, h thn. i bn tm giao, h cn phi khim
h qu mc nh vy? Tm Kinh Thin Gii khng b sai ngoa nhiu
lm, do thy c lc cc h dng ch theo kiu Ph Th nn Quang bn
cn c theo nu ra cn k; nu c mt hai ch thay i, xin hy
xem xt k chng n ni khot tht thnh vt thng. Do nm
ngoi c chin tranh nn chng dm pht hnh bn nh chnh cho cun
i S Tng (c hn hai ngn cun Trung Hoa [Th Cc]). Sau y do nc
cn, chng th ra khi ni c. Nay bn chnh vn cha gi n; do
vy, tm thi dng giy Mao Thi9 in mt vn t cho mi ngi xem.
Ni trong thng ny s pht ra.
Cc h dng ch c th rng lng ban cho my b c chng?
sao m xem Quang hp lng n th? Quang tnh quyn gp in my
chc vn cun lu truyn khp trong ngoi nc. Tuy cha th nh
nguyn, nhng c su vn b ri. Tuy hon ton giao cho ngi b
tin ra in t biu tng, nhng cng c hn mt vn b cy Quang biu
tng. Cc h hi xut bn [hay cha] th c, ch ni c th rng
lng ban cho hay chng? th qu khim h, m ra coi nh n Quang!
Quang bn bu qu nhiu chuyn, khng rnh rang son vn. Vo
ngy Hai Mi Mt, Hai Mi Hai s sang Thng Hi lo liu
9
Mao Thi l mt loi giy c mu ng, hi ti, khng dy lm, sn xut ch yu ti
hai tnh Giang Ty, Phc Kin vo u thi Dn Quc
chuyn [n tng] Qun m Tng v nh Trung Hoa [Th Cc] sp ch
in mt bn Vn Sao khc.
Li cn cho sp ch bn tng nh cun Bt Kh Lc, c chng
trong nm nay u c th in ra sch. Bt Kh Lc l do mt c s c
Tam Bo gia b, chng dng thuc m cn bnh ngt ngho sut my
thng c lnh (do v ng ta cu nguyn sut i n chay nn ngay hm y lin
c chuyn bin, chng thuc men m c lnh); do bnh lu cha c
bnh phc hon ton m phm phng s (n nm) lin n ni mt
mng10. Quang ngh: Ngi i chng bit king k n ni ngi t
vong chng bit l bao nhiu, lin pht tm in sch ny nhm cu gip
bn thanh nin mt cch v hnh, t n bnh tr khi cha lon, gi yn
t nc khi cn cha nguy. Nu v c s y bit c chuyn ny s
trn chng n ni gp phi kt qu y. Ngi y cn l ngi thnh tht
a thch iu ngha, ch khng phi l k n hn; tic l do chng bit
king k n ni mt mng! Do vy, ngi v hin ch thnh cu o
cho chng c lnh bnh rt cuc tr thnh c ph git chng, u l
do lc thng ngy chng hiu bit v o n nm gia v chng nn
mi n ni nh th. Cc h hnh ngh Y, cng phi nn rn nhc [bnh
nhn] v chuyn k hy ny ht thy mi ngi chng n ni lm
lc mt mng. Cng c y so vi cng dng thuc tr bnh s cng rng
ln hn nhiu.
T nay v sau, nu khng c chuyn g khn yu ng gi th n;
bi ti ra khi ca bn bu lm vic, khng rnh ri phc p c
u! c chng gia thng Nm ti s tr v ni, v trong thng Ba nm
ngoi, v Tr Tr thoi n ca ngi cha ti giao cho ti gim
nh Ph Sn Ch (do mt Nho s tu chnh), c nm ri nhng vn
cha rnh ri xem n. Khi v ni, phi lo chuyn ny trc sch
c lu thng (Ngy Mi Bn thng Ba)
489. Th tr li c s Bng Kh Thnh
Toa thuc cai phin gi km theo th cc hay. Trong hai bn khc

g v c km b An S Ton Th v Vn Sao, Quang u c nh km
[toa thuc ny]. Li cn gi khp cho nhng bn b quen bit cc ni,
mong [toa thuc y] c lu truyn. Y theo toa thuc y cai nghin,
10
V c s ny tn l La T ng, xin coi chi tit trong bi Li ta sch Th Khang
Bo Gim (s 95) trong b n Quang Php S Vn Sao Tng Qung Chnh Bin,
quyn 3.
trong mi ngi c n tm chn ngi khi nghin. Nhng k khng
cai nghin c qu na l do thn th ngi y trc sn bnh,
h cai ht lin ra bnh khc. y chng phi l thuc khng linh
nghim m l do [c th] ngi y thiu cn bn (tc khng mnh
c sc chu ng nhng vt v khi cai nghin ch thch ca ngi
dch). y l tnh cht c bit, ch khng phi l iu ph cp tng qut.
S c mt hai k thy toa thuc khng linh nghim bn ni toa thuc y
chng hay, nn ti gii by nguyn do. i! Ngi nc ta m mui n
th, coi cht Trm c11 l b dng, no bit n khin cho nh tan,
nc ngho, nhn dn suy i, tn ph! Chao i, bun thay!
490. Th tr li c s Bch Linh
Hc ng hin thi ng l hm by ngi. Chng hm trong t

thuyt th cng hm trong t do luyn i, mc tnh n chi ba bi. Phi
bit rng con ngi ch l mt ng vt cao bn nm thc m cng vi
tri t xng thnh Tam Ti th ci danh xng Con Ngi tn qu khng
chi bng! Danh tn qu, t phi c thc cht tn qu th mi ng gi
l Ngi. Nu khng, s thnh cm th i m, mc o, do khng c
hi hng ca con ngi! Ti () l kh nng. Tri c kh nng sanh
ra vt, t c kh nng ch vt, con ngi c kh nng k tha bc thnh
i trc, m mang li hc cho ngi i sau, gip nhng ch tri
t chng th sanh thnh, trng dng! V th, mi cng vi tri t
xng l Tam Ti. Nu ch bit n ung, trai gi, chng bit hiu, ,
trung, tn, l, ngha, lim, s th so ra cn xu hn hn cm th. Ngi
nh th ch mang xung ci thn ngi sut c mt i, trn chng c
mt im no mang hi hng con ngi! Khi mt hi th ra khng ht
vo c na, s a a ngc tri trm ngn kip trn chng c thu
thot ra. Mun lm cm th cn cha th c; hung l li c lm
thn ngi ?
Thu ban u ng khng bit ngha ny, nghe bn xu xi gic bn
n chi ba bi, n khi b mc bnh phong tnh au n khng th chu
ng ni. Lnh bnh ri li n chi, li bnh, li phm, cng l k
chng bit tt - xu qu mc, qu thiu ch hng, kh tit! Cn bit rng
n ng n chi ba bi v n gii ln lt tng tu vi ngi khc trn
11
Trm c: Theo truyn thuyt Trm (, cn c l Trm hoc Trm) l mt ging
chim rt c, mt ci lng ca n rt xung nc th c dng nc lin ha c.
chng hn km nhau! Ngi i thng coi chuyn n gii ln lt tng
tu vi ngi khc l hn h, chng ch trch nam gii n chi ba bi.
y u l chng bit n ngha tn gi Con Ngi, cho nn mi c tri
kin km hn nh th. May l ng nhiu ln chu kh, mi bit quay
u, cng l do thin cn trong i trc xui khin. Nhng Quang vn
phi ni r nguyn do, v s ng cha cht hn ci tm y, chc sau ny
s li gim theo vt xe y!
V th, mun lm cho ng bit danh hiu Con Ngi tn qu, chng
n ni t rung ry, t vt b! V cn dng nhng iu ny khuyn
nh ht thy thanh nin nam n cng vng gi danh xng Con Ngi
tn qu, thc hnh iu lnh th gian l gi vn lun thng, trn ht
bn phn, dt lng t, gi lng thnh, ng lm cc iu c, vng gi
cc iu lnh. Li cn pht B tm, lm li khp ta ln ngi, u
cng sanh lng tin, pht nguyn, nim thnh hiu Pht, cu sanh Ty
Phng tu iu lnh xut th. Nh vy s ng gi l Con Ngi, tuy
cha th k tha bc thnh i trc, m mang li hc cho ngi i
sau, gip quyn sanh thnh trng dng ca tri t ging nh bc
thnh hin thi c, nhng c cht phn cng c k tha, m mang,
gip th ci danh xng Con Ngi mi c thc t, chng thnh ni
xung!
Nay t cho ng php danh l Tng Thnh. Tng l ch, l gc.
Ngha l dng lng ch thnh chn tht t hnh, dy ngi, chng
mt my may nim h gi v xu hn [ny sanh] n ni c ph mt
ch Ngi vy! Hy nn t tr Ng Gii trc. c th tr tht s lu
ngy ri mi th, s chng kh khn g! Nu tm vn cn do d s gi l
tr a tr nt! Chng nhng ng t mc ti li m Quang cng cng
phm ti li (Ngy mng Tm thng Su)
491. Th tr li c s Hu Ti
Nhiu ln m thy gic mng tt p, y chnh l do nhn trong i

trc ln lng khn thit trong i ny cm vi. i t vin [trong gic
mng] chnh l php hi Hoa Nghim, nhng do ng cha ph Phin
Hoc, ch thy c tng tm thng, chng thy c tng th
thng, nhng thy c cnh gii y cng chng d dng g! i vi
chuyn [ng nm mng thy] v trng gi a nc cho ung, y chnh
l Vn Th B Tt em cam l ban cho ng. Hy nn thng gng sc
khi ph mt phen n c gia b.
y l v phm phu st t phn nhiu b cnh chuyn. V th nn
Tng T khi sp mt, mi ni: Kinh Thi c cu: D dt kinh s nh
vo vc su, i trn bng mng, t nay tr i, ta bit thot khi. Cha
n lc lm chung, vn s c khi b vy hm, chm m, chng dm ni
li ln li y. Nhng k thch n ni ln li hin thi u l nhng g
cung trn chng dng cng ni nhng iu h c th thc hin c!
Lnh hu thit cn (li) khng nhanh nhy chnh l v tc nghip.
Nim kinh Php Hoa c nhin l tt, nhng nim Pht, nim Qun m
cng c th tiu nghip, tng hu; ch nn c chp, cho l ch c nim
kinh Php Hoa mi c nh th. Nu tht s ch thnh nim Pht cn
c th siu phm nhp thnh, no phi ch khin cho thit cn c lanh
li m thi ? (Ngy Hai Mi Lm thng Ging nm inh Su - 1937)
492. Th tr li c s Hu Hoa
My hm trc nhn c th ng, khn ngn khin ngi khc au

lng! Thin tai, nhn ha lin tc ging xung cc tnh nc ta, dn
khng l sng, tht ng au n th than. Truy tm nguyn nhn th ci
nhn xa l do Trnh - Chu ph nhn qu lun hi, ci nhn gn l do
nh cm quyn ng thi vt b php tc ca bc thnh nhn thi c,
noi theo ng li ca ngi Ty Phng, n ni c nc nh cung,
lng ngi ngy cng bi hoi, thin tai thng ging xung. Nh ng
gn b sng, chng nhng nh ca khng cn, ch s rung nng
cng tan nt. Suy tnh n k sch cho tng lai, hy nn a m gi v
gia quyn dn n sng ni tnh thnh, c tin lng ca ng th cng
cn c th duy tr c! Nu lng m tng xa x qu mc, mun khi
phc li nh ca, rung t nh xa, s khng c sc lm nh vy c
u!
Nu c cng lm, chc s khng th no chng noi theo hnh vi ca
con ngi hin thi, tc l vn him tai ng cn b nh, cng to ci
nhn cho tai ha ln lao hn, y chnh l cch suy ngh tnh ton ca k
si vy! Nu c th ton thn bung xung, ch quan tm n tnh trng
hin thi, quyt chng dm li to ci nhn gy ra tai ha na th mai sau
s hng tnh cnh tt p khng ng! Qun t hnh x theo ng a v
(chnh l lc hin ti vy). y chnh l cch tt lnh gp cnh hon nn
bn hnh x theo cnh hon nn. Cn chuyn lp cch cu gip th
Quang u c sc lc ln lao y. Nm nay, ti tiu lt vt vo chuyn
cu t tai nn v cng ch hn mt ngn ng. Vi nhng khon tin do
ngi khc quyn tng in sch, ti bo h em cu t tai nn ti
Thim Ty ti hn hai ngn ng. Hung chi Quang mt mc chng
chu hng v ngi khc quyn m, chng qua h pht tm, lin bo
h chuyn [khon tin y] sang [lm chuyn khc] m thi!
iu ng nn dc sc l phi cc lc xng n np o c c,
nhn qu, bo ng. Trc mt, [ti cho] n hnh cun Bt c Tu Tri,
i khi sch c in ra s gi cho ng my gi lm cn c xng.
Hin thi, Quang bn bu cng cc, ht thy chuyn th tip u t tuyt.
Do k t ma Xun nm ngoi phi tu chnh ba b Sn Ch Thanh
Lng, Nga Mi, Cu Hoa, thnh ng Ha Ch Tnh son nhng chnh,
cn chuyn sa cha, sp t u giao v cho Quang. Gn ht mt nm
ri m cha xong c b no c! Nay Thanh Lng Ch cho sp
ch, nu khng c tuyt ht thy th tht kh th no nh php c.
c chng nm sau vo thi im ny chc s u xong xui ht. Nu
c b no c in ra, cng s gi cho ng. Xin ng gi th ti, du
nhn c sch cng ch ghi gin lc l nhn c m thi!
493. Th tr li c s Trn B t (th th nht)
Nhn c th, bit lnh nghim12 gp rt nhiu chuyn linh cm,

khn ngn khm phc, an i. Nu c theo lc nhn lnh php th i S
v thin long bt b u hin, nhng chc l do c gii cm ca Mt
Tng khng cho php tuyn truyn cnh gii nhim mu [cho nn c
khng ni ra]. y c phi l v B Tt thun lng ngi chuyn phng
th C c (Christ) m th hin chng? Nu c theo ngha ny
phn nh th c nht nh c s chng. Nu c khng c s chng, chc
chn bc thnh chng khinh sut ng hin xung c! Nu ni khi
gi lng tin m thy ng Thn th y chnh l tng trng khi ngi
nim Pht lm chung, do cha ph v minh nn thn [ca Pht, B Tt,
thnh chng] c thy u l ng Thn; bi l, do thin cn ca ngi
y cha th thy c Php Thn v Bo Thn. i vi cnh tng c
thy ni ng Phm m Ph , y chnh l B Tt thun theo lng
chng sanh tng trng tn tm cho h. Ai ny u c thy, nn
chng th ly lm l c! Nu ly lm l, s khin cho ht
thy mi ngi u da vo y ba t ru rao.
12
T ng gi cha ngi khc nhm th hin lng knh trng.
Ngi thi c thy c c Vn Th Ng i kh nhiu, nhng
[mi v y] u c i nhn duyn hoc c cng phu su xa. Ai thy
c Ngi bn ng gii, chng nhp. Nm Quang T mi hai (1886),
Quang triu bi Ng . Trc [khi ln ni] tm nt c con ng
Lu Ly Xng Bc Kinh nhng ch kim c mt b Thanh Lng
Sn Ch, hng ngy thng c. Do tri lnh nn n u thng Ba mi
ti c ni, li ni hn bn mi ngy, thy ngi n ni triu bi
phn nhiu bo thy c Vn Th B Tt, nhng rt t ngi chn
tht hnh tr, nn bit rng nhng k n ni bo thy c B Tt u
l ni ha theo s tch ca c nhn khoe khoang. Nu tht s thy th
ngi y t phi vng - thau khc hn vi nhng k thun ging v sng.
Nu khng, c Vn Th chng t trng, khinh th hin thn lm g
c ch? [T ng] L Tc Pht13 ch ht thy chng sanh, ch
khng phi ch ni v k tri trn hip gic. Nu tri trn hip gic th
thuc v Danh T [Tc Pht].
ng X lc nhp nh ging nh c T L Gi Na, xut nh vn
l phm phu m cn chng bit h thn, n ni ln li gt ngi! Nu
tht s ging nh c T L Gi Na, chc chn chng n ni vn l
phm phu! ng ta vn mun dng Mt Tng p ngi, chng bit
Quang tuy chng bit Mt Tng, h chng bit ng - sai [n ni] ng
ta lin c th lung lc Quang hay sao?
Cha ng c i gp chuyn linh cm qu nhiu, du ngi ngoi
ngn dm hay trm dm nghe thy cng s pht sanh lng tin. Hung chi
lc m ng mt, hin tng lnh i vng, li cn tr li bo tin cho anh
em ng v cc nng du bit ? Nu chng sanh lng tin, [cc ng] cng
ng gi l hng cng c n cng cc! Cha m ng lc cn sng hay
sau khi mt u c du tch siu phm nhp thnh, nhng ng chng
sanh lng cm kch ni li ch ln lao y m vn c lo so o gia o giu
- ngho, bo l th Cha th giu, th Pht th ngho! Do vy chng
sanh khi tn tm. Chuyn ny trn chng khc g k trng thy bo chu
Ma Ni c th thun theo lng ngi m tun ra cc mn bu, nhng vn
khinh r bo chu, qu trng mt c, coi nh ca bu tt cng! Mt tr
in cung cng cc n mc y, n ni m ng li phi nhc cng
hin thn mi hi ngt li gim bng! Tht ng l ph hu trng
13
Do ht thy chng sanh u c Pht Tnh (hay cn gi l sn c v Pht thin chn
trong tm) nn xt v L u l Pht. Do vy gi l L Tc Pht.
thit, duy l chi giai (tm dch: M v li di, ci ngun mi ha14),
c ph n Pht, c ph n m!
Nghch cnh, tnh hung kh s tuy xu xa, nhng mun thnh tu
o nghip th vn phi nh vo y nhc nh. Nu khng, hng ngy
s rong rui trong chn thanh, sc, vt cht, li lc, rnh u oi
hoi chnh ta sn c Pht tnh hng mit mi mun c ch thn
chng nhp ng hu c th dng. Chng sanh sng cht khng ngi
u v c Ng. Nu v ng th tham - sn - si, git - trm - dm s do u
sanh khi? Do lm nhn ci Ng do T i gi hp ny nn Chn Ng
trn bn tnh c Thng - Lc - Ng - Tnh hon ton b mai mt!
Do vy, th o, nhn tm ngy mt i xung, git ngi y ng ngp
thnh chng sanh xt thng, u l v Ng gy ra. Quang vn l k lng
d thng bng, chng th khng ni tht tnh vi ng (Ngy Hai Mi Su
thng Mi nm t Su - 1925)
494. Th tr li c s Trn B t (th th hai)
ng ni: t li th phi xut gia, cn lm li ngi khc th

ng xut gia! Chng bit: Tu Gii - nh - Hu ch c xut gia l d
dng; ch nu tu php mn Tnh th ti gia cng d c lc hn. Nu
cho rng ti gia quyt kh th tu hnh, th xut gia cng chng th tu
hnh c! V sao vy? Do khi cn ti gia chng dc sc th khi xut gia
lm sao st sng cho c? y l tnh th quyt chng th thc hin
c th d on c! Nh ng c v con, [nu ng xut gia] h s khng
ni nng ta, h nn khi ra vng tng y? y chnh l tnh kin
chn ch, so o vy! Nu ng tht s xut gia th vn l k li tr,
bing nhc, chng c thnh tu g! Quang thy nhiu lm ri!
i vi chuyn th gii, khng lm cc iu c, vng lm cc iu
thin chnh l Gii tng qut ca ba i ch Pht, ai chng chp nhn
cho ng t pht tm th? Ngay c Ng Gii, ai khng cho php ng i
trc c Pht t th th gii? Cn g phi n Ph mi th c ?
Ngn vn phn ng ti Ph . Do ti y phi tn chng tin tu
xe, mt chng ngy, chng qua [v thy truyn gii] ch truyn danh
14
y l mt cu trch t bi Chim Ngng thuc phn i Nh trong Kinh Thi.
Theo t in Hn T Thnh Ng, L () l tai ha, rc ri, hon nn, Giai () l
bc thm, u mi dn dt. Do vy, cu ny c th tm hiu theo mt ch l v li
di ch t dn n tai ha rc ri. T mi c thnh ng trng thit chi ph
ch nhng ngi v lm iu, thch bn tn th phi, gim xim, cm rm sut ngy.
tng ca Ng Gii m thi! Nu c mun phi th t thy th
Thng Thc cng c Tng nhn thanh tu, h [v y] chng th truyn
gii m c mun phi th t Quang mi c ?
Ngi hc Pht trc ht phi bit thc hin cn thn, d dt ni
nhn qu. c th thn trng, d dt th t nim t trong lng, u n
ni c nhng chuyn chng ng php! Nu c, hy nn dc sc on
dit th mi l chn tht tu hnh. Nu khng, hc mt ng, hnh mt
no, tri kin cng cao, hnh vi cng t. y chnh l vt thng thu
xng ca nhng k hc Pht t xng l thng gia hin thi! Nu chng
vng vo hai khuyt im y th hc mt phn s c mt phn li ch
tht s.
Ci i hin thi chnh l i hon nn. Trc kia, Quang thnh ng
Ha Ch Tnh son cun Qun m Bn Tch Cm ng Tng cho sp
ch. Nay gi cho ng mt trang thuyt minh [cch ng ra chu trch
nhim in]. C ai mun li ngi th chng ngi g bo h ng ra chu
trch nhim n hnh lu truyn. Hin thi c ngi chu trch
nhim n nm su vn b. Quang tnh in my chc vn cun lu
truyn khp trong ngoi nc. S chng d g t n nh vy. Trn
mi vn b chc s lm c! (Mng By thng Mi Mt nm t Su -
1925)
495. Th tr li c s Chu Vn San (th th nht)
Chng sanh i Mt mun liu sanh thot t ngay trong i ny m

nu chng nim Pht cu sanh Ty Phng, chc chn s chng th t
c! V sao vy? Do khng c sc on Hoc. Do nim Pht cu
sanh Ty Phng l cy vo Pht t lc nn k cha on Hoc cng c
th vng sanh. vng sanh ri th ba th Hoc - Nghip - Kh u
cng tiu dit. V nh mnh tuyt rt vo l luyn ln, cha n ni
tan mt. Do Ty Phng l cnh gii ca Pht, B Tt, nn phm phu h
[sanh] n , phm nhng g chng mong on u t on.
Nu ng mun liu sanh t hy nn thnh n Quang Php S Vn
Sao (c bn Pht Hc Th Cc ti Thng Hi) c k s t nhin hiu r
rng. Quang gi ri, mc lc ln tinh thn u chng , t nay ng gi
th n na, gi n cng khng tr li. Do Vn Sao l mt b sch khai
th, cn g phi c mt l th [ khai th] na? Hn na, Quang s cht
trong sng ti, chng th th tip c ? (Ngy Mi Hai thng Tm)
496. Th tr li c s Chu Vn San (th th hai)
Th gi hm Mi Bn nhn c, do bn vic chng th tr li

ngay. Nm ng s dng lm tin in Vn Sao Tc Bin. Quang vn
chng mun in na, cho nn t nm Dn Quc 15 (1926), [sau khi]
Trung Hoa Th Cc n hnh bn Tng Qung Vn Sao hon chnh, tt
c vn t th tip u nht lot chng gi li bn tho, nhng ng Gia
cha Bo Quc l thy Minh o sai ngi ln sao chp. Nm Dn
Quc 24 (1935), thy y mt, nhng bn tho sao chp c giao cho
ng Gia cha Linh Nham [l thy Diu Chn]. Thy y li su tp
nhng l th t cc t bn nguyt san v.v, Quang ch nh thun theo
thy y; hin thi c ngi sao li theo li Chn Th15 khi b
sai ngoa khi sp ch.
ng quyt nh mun cu sanh Ty Phng, hy nn thnh n
Quang Php S Tng Qung Vn Sao v Gia Ngn Lc t Pht Hc Th
Cc ti ngay ni mnh . Nu c lc rnh ri th thnh Tnh Thp
Yu, Tnh Thnh Hin Lc (hai loi sch ny u do Quang ng ra n
hnh), Tnh Ng Kinh (thuc loi kinh sch c tng, cng do Quang n
hnh) xem th nhng im chnh yu ca php mn Tnh s u
bit r. mun sanh v Ty Phng, t phi ba nghip thanh tnh, hy
nn king git, n chay, cng khuyn cha m, anh em trai, ch em gi, v
con u cng n chay nim Pht cu sanh Ty Phng. Sanh v Ty
Phng s siu phm nhp thnh, liu sanh thot t, sao n bc sanh
ra ta v nhng ngi ng kh lin chi16 vi ta chng c hng li
ch th thng ny? i vi ngi chung quanh, ngi trong ci i cn
phi nn khuyn h tu tr, hung l cha m quyn thuc ca chnh mnh
?
Cn bit rng: Nim Pht cu sanh Ty Phng chnh l php mn
c bit trong nh Pht. a s k tham Thin ging kinh chng xng
php ny, hy nn lp ch quyt nh, bt lun h ni nh th no, ng
trn chng nghe theo li h ri tu php khc! V sao vy? Do Nim Pht
l cy vo Pht lc liu sanh t. C lng tin chn thnh, nguyn thit
15
Nguyn vn Chn th, tc li vit theo kiu Chn Th, vit y nt, khng
dng cch vit tt theo kiu Tc th, Ph th, hoc C th ngi c khng b
hiu lm hoc c sai.
16
ng kh lin chi hay cn gi l ng kh lin cn l thnh ng dng ch
tnh thn thit gia anh ch em rut tht ging nh nhng cnh nhnh mc t cng
mt ci cy, cng c hng s vun bi, nui dng t thn cy.
tha, ch thnh khn thit nim th ai ny u gii quyt xong xui [sanh
t]. Nhng php mn khc u phi on sch phin no (tc Kin Hoc
v T Hoc trong tam gii) ri mi c th liu c! S kh - d [gia php
mn ny v cc php mn khc] ging nh s cch bit gia tri v vc
vy (Ngy Mi By thng Tm).
497. Th tr li c s M Tng o (th th nht)
Nhn c th, bit nim mi ngy mt thun, khn ngn vui mng,
an i. Nm nay lon lc qu l t ngn xa cha h nghe ni ti! y
u l v c nghip ca chng ta t trong nhng kip xa xa cm vi,
nn tuy cha tht s chu kh m s kinh hong, th thm chng th
no din t c! Cc h bit nng gin c hi, sao trong lc ni nng
chng ngh mnh cht? Cht ri th mc cho ai lm g th lm, trn
chng tranh chp vi h! Nu lun ngh s cht th o nim s t thit
tha, tnh nim s t dt.
Ngi i nay thch lp ra chng trnh mi, nhng k ph b lun
thng, vt b lng thn v.v cn cng khai xng, mun thc y
tin hnh trn khp ton quc. Chng ta tun theo gio gii ca c
Pht, king git, n chay, h cn s nhng ngi cng mt tn gio d
ngh? Gp chuyn nhn chng nhng, thy chuyn ngha lin dng
mnh lm, vn mong ly thn lm gng dn dt nhng k cu n
ni gio vo c php mn i Tha ng hu chng ph n Pht,
chng ph tnh linh ca chnh mnh th mi l o cu th.
Ngi cao tui c nhin nn nht tm nim Pht; c kinh lun i
Tha chng qua l hiu r L Tnh, gieo thin cn m thi! Nu
mun liu thot ngay trong i ny, xin hy nh n lc lm chung,
nh a trong nc la ln mong c cu vt m nim Pht, t s c
th cy vo Pht t lc i nghip vng sanh. Nu khng, s kh gi
vng c! Xin hy c k Vn Sao s t bit.
Ngi i thng cu n vo gii hn gia cc gio n ni sut i
chng nghe i php, m vn t cho l c cng tun th bn gio (gio
php ca chnh mnh [ang tu hc]). Nu [v no] tht s l thnh hin
ca bn gio m ch cho php ngi khc nng theo [nhng l l trong]
bn gio lun gio, cn nhng l thuc cc gio khc du c hay hn
bn gio cng chng chp nhn a vo; nu c a vo i na th cng
khng tn thnh. Nu vy th tht s chng khc g tri kin ca l tr nh
ngoi ch ba, h cn ng gi l thnh hin na ? Do vy, bit rng:
T rng buc mnh bi gio iu u l tri nghch tm ca cc v thnh
hin trong bn gio.
ng vn l Hi gio, tn phng Pht php, quy y Tam Bo, ng gi
l bc ho kit. Nhng phi gng sc gi vn lun thng, nghim tc
trn ht bn phn ca chnh mnh, ng lm cc iu c, vng lm cc
iu lnh, tn nguyn nim Pht cu sanh Ty Phng. Dng nhng iu
ny t hnh, li cn dng nhng iu y dy ngi, chc chn s
t c th thot khi i c Ng Trc ny, sanh sang ci sen thanh tnh
kia, chng n ni trn ph n Pht, di ph tnh linh ca chnh mnh.
Nay t php danh cho ng l Tng o, v ng l Tng c, Vn
Khnh c php danh l Hu Sng, Vn D c php danh l Hu Phong,
Vn Tr c php danh l Hu Thun, Vn Hinh php danh l Hu Phc
bn h u cng n chay nim Pht. Nu chng th n chay thun th
ng mc sc n [mn]. Mt l gn gi tm T, hai l bo v thn th.
Tn gio ca ng n tht tru b, hy nn king trnh, bi tru b c
cng i vi con ngi, n vo s cng thm ti li.
Ngi H Nam n cm [c thi quen] khng n ht, phong tc y
tht t. i vi ngi dn, thc n trng nh tri, sao dm phung ph?
Hy nn ni vi con ci v ti t v nguyn do ny, du mt ht hay na
ht cng khng nn ph! Nu con ngi qung vt ng cc, chc chn
i sau s khng c cm n, cng c k b qu bo cht i ngay trong
i ny! Nu con ngi gim p giy vit ch, chc chn i sau s
khng mt, ngu si, v tri.
Hy nn dy con ci v.v cng c m Cht Vn, Cm ng Thin,
ging ni cho bn h hiu h bit ti o lm ngi v l nhn qu ba
i, tng lai s chng n ni tr thnh phng bo c. K git cha,
git m, ph lun thng, vt b lng thn u do t lc ban u
chng bit o lm ngi v nhn qu bo ng. Va c nghe t thuyt
bn cc lc nng theo tha ci tm phng tng khng king d,
ng bun thay! Nay gi cho ng Di Kinh Bch Thoi, Tm Kinh
Ch, Hc Pht Thin Thuyt, Cm ng Thin Vng Bin, gp chung
thnh mt gi ng ly lm cn c gio hun l con v o lp thn
tu c.
ng cha ht lng c k Vn Sao. Nu c c cng ch hi ht lt
mt qua m thi!
1) ng ni thot u, t Thp Nim m tin hnh, chng bit php
Thp Nim v ngi cc bn rn m lp ra. Do h sut ngy khng c
rnh rang, ch c th nim mi hi vo bui sng. Nu l ngi c thi
gian v sc lc, h phi ch c mi nim l xong ? Nu trc ht nim
mi nim, ri da theo thn phn ca chnh mnh m lp ra cng kha
thc hin th c. Nu ch mi nim ri thi, s khng c!
Hung chi ang trong tnh th hon nn ny, nguy c ha hi mai phc
bn pha. Nu chng chuyn dc ch nim Pht v nim Qun m, l
mt mai ha hon xy ti, cn c cch no c yn vui na y?
Hung chi gia nh ng cn mang ting l c ca n, ca , tuy hin
thi km trc kia, nhng nhng k si di thng mun ot ly. ng
khng bit php mn Tnh th thi! bit ri h nn tu tr h hng?
Nu ni duyn th gian kh th v ngi th ch nn h c chuyn bn
gim ln. Lc v s, sao khng chun b sn cho lc hu s khi
mc li gin on chng tu tp vy?
2) Xt theo l, nn n chay thun; du gp tnh th kh th n chay
ngay, cng nn bt n [mn]. Du n [mn] th cng nn gi tm lng
thng xt, thot, ch khng phi l ngi n mn chng c nim
Pht!
3) Nim Pht h c chng trnh nht nh! Ch nn chn sao cho
thch nghi. Lc sng sut, tnh to th nim theo li Kim Cang tr hoc
nim thm. Lc hn trm th nim nh ting hoc nim ln ting.
4) L Pht mt ly dit ti h sa. Hy nn lng theo kh nng ca
chnh mnh, ng ch mong sao an nhn, thnh thi.
5) L Pht ch ct sao ch thnh, cung knh; c nhin chng phi
chp cht theo hnh thc l nghi th gian hay xut th gian.
6) Nn ly kinh Di lm cng kha sng ti. Nu c thi gian rnh
rang, lc sng sm ra ry, sc ming xong xui, trc ht dng php
Thp Nim. K li l Pht ba ly, nim kinh Di mt bin, Vng
Sanh Ch ba bin, nim K Tn Pht, nim Pht nm trm cu hoc mt
ngn cu ri nim Qun m, Th Ch, Thanh Tnh i Hi Chng mi
danh hiu ba cu. Tip nim Hi Hng Vn, Tam Quy Y. Hy chiu
theo cch tu hnh c nu ra trong Vn Sao hoc trong phn ph lc
cui cun Di Kinh Bch Thoi Ch. Nhng kinh khc nh Kim Cang
Kinh v.v hy nn tng vo mt thi khc ty theo kh nng ca chnh
mnh.
7) Pht hiu ln kinh Di u khng c ch no cn c theo m
khc. Ch phn thc () c thnh phn t () l m c
th gian, T Th, Ng Kinh u c nh th. Do ngi ta thng v
nn tng l cch c c bit. ng hy th tra trong t in; nhng ch
Phn Thc c theo m gc ca n cng c. c theo m gc th
Phn () chnh l cm, Thc () l n, c theo m c bit th Phn

() chnh l n, T () chnh l cm17, cho nn hai ngha ny u
thng vi nhau. Ch c trong Pht hiu th hai ch Nam M () phi
c l Np Mc ()18. Cui sch Bch Thoi Ch gii thch tng
tn ngha ny, ch nn c theo m gc ca n.
8) Nim Pht hy nn da theo phng c ca chnh mnh cn nhc
khong khng gian rng hay hp. Nu c th i nhiu c (i vng
quanh) th trc ht nn i nhiu, hoc i nhiu ngoi phng cng c.
Khi nhiu cng nn ht th thong th, iu ha (nhiu Pht nhm th hin s
ty thun Pht), chng phi ch nhm biu th i theo chiu thun m
thi. Hy nn gi sao cho s tu tr ca chnh mnh c thnh knh, cn
qu, ng, ngi, i nhiu [ nim Pht u c] min sao thun tin.
Nu mun nh php th khi tng kinh Di nn qu, ng tng
cng c. n khi nim Pht th trc ht i nhiu, nhiu nim c
mt na s [cu hn nh] bn ngi nim. Lc ngi nim sp xong, bn
qu nim [Pht] mi ting, li nim Qun m, Th Ch, Thanh Tnh
i Hi Chng mi danh hiu mi ting, hoc mi danh hiu ba ting,
ct sao thn tm th thi, chng qu sc bung lung, hi th thng sut,
thn th thoi mi, s c ch khng b tn hi!
ng cho bit hy cn m, c nhin hy nn em l ny knh khuyn
m khin c sanh lng tin nim Pht mong c thot khi bin sanh t;
h nn ni l [lm nh vy] qu xc xc? Lng cha m yu con
khng u chng thu ti. Nu c bit l hu ch, h l no chng chu
tn thnh, chp nhn ? Nu c chng bit n ch li ny th cng phi
dng nhiu cch khi gi, hng dn ng sanh ra ta c hng li
ch tht s ni Pht php. y gi l Hiu. Nu b c c chp kin ca
17
y l ch cch c thun hay nghch ty theo cch hiu khc nhau ca vai tr
tng ch trong cu:
1) Ch nu dng nh danh t th c l Phn c ngha l cm. Nu hiu l ng
t th phi c thnh Phn (c ngha l n).
2) Ch nu hiu nh ng t th c l Thc (n), cn hiu l danh t th c
thnh T ( n), cho nn T mi ni T l cm.
18
Cho n gia i ng ch V vn c vi vn mu M trong Hoa ng nn ch
thng c dng phin m ch Namo trong ting Phn. V sau, do m
Quan Thoi c hai ch ny thnh Nn-w nn ghi m c cho ng vi m
Phn, ngi Hoa thng phi dng ch Np-mc (m Quan Thoi l Nn mu; v
th khi gp ch ny, ngi Vit thng c tri thnh Np M) m phng cch
c trong ting Phn.
chnh mnh, chng chu sanh lng tin, hy nn sm hi ti nghip thay
cho c. Lng Thnh n tt bc, vng cng phi nt; hung chi m
con vn sn mi lin quan thin tnh. Nu ng tht s chn thnh sm
hi thay cho m th m s c Tam Bo gia b, s c ngy chuyn lng
sanh tin tng. Li nn khuyn Tng c, Hu Sng v.v u hnh
nh th th tnh thn ct nhc mt nh u cng thnh thng thin nhn
trong ci sen, may mn no bng!
Th s ngy cng nhiu nhng! Hy nn sing nim Pht v nim
Qun m. Thy Chn t i triu bi ni Cu Hoa. Ngy Hai Mi
Lm thng By, Quang n cha Thi Bnh lo chuyn in sch, s phi
trong khong thng Mi mi tr v ni c. Sch Nho Thch Nht
Qun ca Dng L ng vn cha in ra c. Sch y in ra chm tr
th s chn la t s k cng, nhng nhim v quan trng trong hin thi
ch l st sng nim Pht m thi!
Phm mi chuyn cn phi da theo thi tit, nhn duyn v nng
lc ca chnh mnh lun. V nh k gp nn mun trn i xa, tuy vng
ngc y nh u chng dm cm theo. Th chng th khng em theo
ch l lng thc; bi l mt ngy khng c ci n, t s chng th sng
c! Nu cm theo vng ngc, chc s n ni chuc ly ci ha mt
mng! ng mun c li ch trong thi th ny m c cc sch Tnh
th c th khng bn khon g! Nu chng chuyn tm dc ch,
nu li coi rng cc sch n tt cng, chc s n ni coi r Tnh .
Sng - ti nn tng kinh Di , ch nn ch Thp Nim. Vo lc
khi u nn l Pht Thch Ca ba ly. [Nim Pht xong, c] nguyn vn
ty , t phi nn da theo bi vn y m pht tm th mi l nguyn.
Nu xt theo nhng cnh tng ca Ngh phu nhn nh ni th b ta
chc chn c vng sanh. Trc tin, b ta thy mt c gi ru bc,
chng thy Pht v hoa sen; y l do cng hnh cn cn nn thy c
[cnh tng] kh km ci. Ni ti phm v th s l thuc vo khong
Trung Phm Trung Sanh hay Trung Phm H Sanh. Nhng chn phm
[vng sanh] ca Ty Phng ch l ni i khi; ch tht ra, trong mi
phm u c v lng trm ngn vn c phm. Ch cn c vng sanh
l siu phm nhp thnh, liu sanh thot t. Tuy [vng sanh] trong H
Phm H Sanh, cao tri sanh ln ci tri trm ngn vn ln!
Gn y, ti li in Cm ng Thin Trc Ging hai vn b, vn cha
ng ba xong, khi hon tt s gi cho ng mt gi. Hy bo con ci ng
u cng c tng, th tr th khi chng ln khn quyt chng n ni
chy theo tro lu lm nhng chuyn ph b lun thng, vt b lng
thn v.v Mun cho con ci u thnh hin thin m chng bt tay thc
hin t y s khng c cch no c! Sch Khu Phm do ng Ngy Mai
Tn xng in mt ngn b vo nm ngoi, Quang cng chu tin in
nm mi b. Nm nay Quang t xng in ba ngn b. Sch ny in
theo li thch bn, khng c bn khc vn, khng c ai bn, nay gi ti
cho ng mt gi. Li c mt gi [Hc Pht] Thin Thuyt, mt gi Cm
ng [Thin] Trc Ging; hy nn bo con ci u c sch ny s chng
n ni b tro lu xu c xoay chuyn.
ng hy nn c k lng kinh in v cc trc thut Tnh , cn
cc kinh i Tha nh Php Hoa, Lng Nghim v.v nu c mt mc
nghin cu chc s ngc ngo coi thng php mn Tnh , th php
c nghin cu s chng phi l php nng cy c, m php
ng nng cy th do chng chuyn nghin cu, tm ti, chc s m
ra khng th nng cy c! Nh vy th s do u m thot khi bin
kh mt m y? H chng phi l cu thng ha a, kho qu thnh
vng ?
Nu thnh nhn ging lm vo Phm Thnh ng C trong th
gii Sa B th cng vn th hin lm phm phu, t h phi tn ty thc
hnh lun thng cn hn ngi khc ngi ta thy h ng khm
phc, ng bi phc. Sau y chc s th hin tng trng t m c
ng, cc lc tu tr; hoc sut i chng th hin tng trng tu tr Pht
o, cht ri mi th hin chuyn l lng khin cho ngi khc sanh lng
tnh ng su m.
Bn gio Nho, o, Gia T, Hi u c thnh hin, nhng l tnh
c h nu t ch l Nhn tha hay Thin tha trong Pht gio m thi!
i vi bn tnh ca t tm u cha th nu t rt ro! C k chng
hiu ngha ny, cho rng: H u l thnh nhn nn s u l bnh ng,
chng c cao - thp! Hoc cho rng: Do h cha ni n tt cng
ngun o, nn h chng phi l thnh nhn! i vi tn gio ca h,
h ng l bc thnh nhn, nhng u cha lun ni [tm tnh, qu v
gii thot] trit . Ngi ging o lun c trong ci i phn nhiu l
nh vy.
Tm ly [mt gio php] ch by trn ht, trn chng tha st g ci
ngun ca chn - vng, nguyn do sanh t, ch cng cc ni tm tnh,
chng sanh v Pht ging nhau, khc nhau nh th no m loi Pht
gio ra th s khng cn tn gio no khc na! B Tt th nguyn
thot chng sanh v cng v tn, ty loi hin hnh, mi phng tin
cm ha. y gi l nn dng thn no c bn hin thn y
thuyt php. Ni ti thuyt php, cng khng phi ch ring cho
s thuyt php bng ming, m cn l dng thn ni; hoc sau khi
mt i lin th hin nhng chuyn l lng thuyt php. Con du ng
M Ngc Cao v ngi n b n my xa kia sut i tn ty thc hin
[gi vn lun thng, trn ht bn phn, dt lng t, gi lng thnh,
ng lm cc iu c, vng gi cc iu lnh lun thng, tun gi o
c], ng gi l bc gi vng c hnh n gii, nu gng mu cho
gii khu cc. y ti nu ln nhng du tch con ngi c th thy
nghe, cn sau khi cht i, hin ra cc tng th trong kinh ca Nho, o,
Gia T, Hi chng th c c! y chnh l tng chng qu ngay trong
hin i ca Pht gio.
Tic l trong ci i k bit o t i, khng th nu r chuyn ny,
[nn s th hin cc tng nhm biu th ngi va mt y chng qu
ngay trong i ny] ch tr thnh mt th s tch l lng c lu
truyn. B Tt mun ha ngoi o khin cho h theo Pht o m
nu chng th hin hnh tch ca ngoi o th k ngoi o y khng
cch chi sanh lng tin tng, ngng m bt u tu tr c! Nhng
hnh tch c th hin cng l nhng phng tin chng th ni trn
ht! Nhng g c ni trong phm Ph Mn bt qu l thut by i
khi m thi! Hin nay, th o bi hoi n cng cc, k tn phng Pht
gio nim Pht, nim Qun m c linh cm rt nhiu. Quang do bn
bu, tinh thn chng , cho nn khng ghi chp. Nu ghi chp s thnh
mt quyn sch ln!
ng tng i c ca n ca , gp nhm thi th ny hy nn cn
lng thnh, tn lng knh cng vi Tng c, Hu Sng v.v nim
Pht v nim thnh hiu Qun m c nng cy. i vi vic
nghin cu gio ngha v cc ngha l trong Mt Tng, cng chng qua
nhm m mang, pht khi tr thc m thi. Nu mun nh vo y
liu sanh t, s trn chng th c u! V sao vy? Do trong cc tng
khc u phi cy vo t lc tu n mc nghip tn, tnh khng th
mi c phn liu sanh t. Nu khng, du cho ng x su xa, cng phu
cao c, cng c ln lao, vn u chng th liu c! Ch c mt php
Tnh l chng on Hoc nghip m c th cy vo Pht t lc
i nghip vng sanh. Ht thy cc php mn khc chng th snh vi
php ny! Nu khng c thin cn tht s, chc chn kh th tin tng
trit .
Ni ti Qun Kinh th y chnh l Qun V Lng Th Pht
Kinh; trong Vn Sao dn hoc trch lc hai ba cu, nhng cu tip
l phn ging r ngha. ng khng ch r trang s my nn cng
chng tin tra duyt. Pht co A Nan v Vi Hy chnh l phn
kinh vn ca Qun Kinh. Hai ch Qun Kinh chnh l ta ca kinh
nhng vit gin lc.
Cng ch nn hiu lm cu ni cc gio chng chia mn nh.
Nu ln ln khng phn bit th i, tiu, t, chnh, lm sao phn
on c! Nu xt ti ci gc rt ro [cc gio] quy np v th chng
quy vo Pht gio s quy v u? V nh sng to, rch ln t rng
ln, su thm, nhng nu chng quy v bin c th s t u m c? Bin
tn ti k t lc c tri t, ngy ngy vn nh th, thu nhn [cc
dng nc vo] vn chng thy tng thm; cn sng to th khi ma
Thu trt xung s mnh mng, trn ngp. ng ni khi cht s theo
cng mt ng cng khng thch ng lm! Ch c Cht l ging
nhau, nhng sanh trong lc o v chng T Thnh, kh - vui khc bit
mt tri mt vc! Sao li ni l cng mt ng cho c?
[ng ni]: Cc gio ty theo s tu tp m mc ti, c phc.
Thin ng, a ngc c nhin khng hai. Nhng coi l mt th l ra
cc gio u chng c chn ngha. Ni nh vy, ng vn cha bit l
chn tht trong cc gio, m cng cha th mi mi u bnh ng.
Nhng g c coi l l chn tht trong cc gio y u l cht phn ca
s tht trong Pht gio, ch cha th hon ton chn tht, trn chng c
sai khc! Nu hon ton u l tht th cn g phi nn dng thn
no c, bn hin thn y thuyt php? Trng Thun Nht
chnh l u lnh Gia T gio, do ng ta hc vn uyn bc nn sau y
mi bit n Pht; nm su nm trc y cng v quy y vi Quang.
ng ta c php danh l Chng L, b v php danh l Chng T. Dng
L ng gi cho Thun Nht mt cun sch l v Thun Nht trc
tin tng o C c, sau theo Pht gio.
ng ln ln, tng hin thn l tht ngha, chng hiu hin thn
l r lng tip dn [khin cho ngi c ha ] cng ln no gic.
thy, i vi o l, ng cn cha hiu r nn mi n ni ln ln,
khng chn la, phn bit. Nu chp l ng s t lm, lm ngi
chng cn y! Xin hy st sng sa li hng lnh, nim danh hiu
Pht, lu ngy s t bt ci.
C nhn gii thch cu: Nh Lai chng b [k ch c] phc [nh
nhoi] va lt u mi kim nh sau: Nh ng lo tm mi ma may
dy con chu; hin thn thuyt php cng ging nh th y! Nu
ng tng hin nhng thn y l c o rt ro th s hon ton tri
nghch vi ngha hin thn ca B Tt. Nu nh ng ni th cc gio
u c ngi c o, cn g B Tt phi r lng hin thn trong gio
ca h hong dng gio y na? ng chng bit B Tt bin hin
chnh l phng tin quyn xo, th hin ng s19 dn bn h vo
trong Pht tha. i vi vn m ng cn cha hiu r rt, hung l hiu
ngha ? Nhng ng t cho l bit, hiu r, nn mi c th ngn
lun y. Nu Quang chng ch ra, ph, s ng gp phi mt v tri thc
vng mc ni phng din tnh kin c hm h phn tch, gii thch th
s bng bt [ni kin gii ca ng] s kh th c ph c!
Quang gi ri, khng lm c g! Hn mi nm qua, th tip ht
sc bn rn; nay th th tip ngy cng nhiu, tinh thn ngy mt gim!
C ko di nh th ny t s mt nhc cht mt! v ch cho ngi,
m chnh mnh cn b tn hi! V th, d nh xung ni vo cui thng
Hai, qua cha Thi Bnh bn Trn Gia, Thng Hi, lo liu chuyn in
sch; n thng Su vn tr v ni v Thng Hi qu nng. Thng
By xung ni khng tr v na. n thng Tm, thng Chn chuyn in
sch [kt thc], lu Ch Bn ch ct gi [thuc th cc] ty ai
mun n lot th giao thip vi Th Cc. Sp xp tho ng mi chuyn
xong s n nu, dit tung tch lu di. T y vnh vin chng qua li,
giao thip vi ht thy mi ngi na!
ng ch nn y theo Vn Sao, Gia Ngn Lc m tu, quyt chng n
ni khng c liu thot. Nu lm lc mun lm i thng gia, coi php
mn Tnh l tha thi, theo thin tri thc cc tng hc cc php mn
Tng, Gio, Mt v.v th lm i thng gia chc t c mt hai phn,
nhng mun nh vo s hiu bit na vi y mong liu sanh t th c
mng cng chng m thy u! y l li cui cng Quang dnh cho
ng, chng bit ng c ngh nh vy l ng hay chng?
Dng nim Pht [ cu nguyn chnh ng] th mi s cu u
c tha. Cu phc th cho cha m hin ti, cu cho t tng qu kh
c siu thng u c c; nhng cn phi ch thnh n cng cc th
mi c cm ng. Nu hi ht, h hng th cng s c li ch hi ht,
h hng. i vi bi vn hi hng th hy nn ngay sau phn chnh hi
19
ng S (Samnrthat-samgraha) gi l ng S Nhip (hoc ng S
Nhip S, ng S Ty Thun Phng Tin, Ty Chuyn Phng Tin), l mt
trong bn nhip php ca bc B Tt. B Tt ty thun theo c duyn ca chng
sanh m th hin, sng cng vi h, c hon cnh ging nh h, lm vic chung vi
h nhm to li ch cho h hng dn dt h nhp Pht o, tin nhp i Tha.
hng20, ty theo mong cu ca mnh m c my cu, ch nhm biu
l tm lng, chng cn phi ph phang. ng bit php mn Tnh
th cng phi nn ni vi ht thy mi ngi v li ch y khin cho h
tu tr, hung l cha m sanh ra ta ? Hi hng cho cha m c nhin l
chuyn hp l n tt cng; nhng chng khuyn ln cha m, ch t
mnh tu tr l nh mt ngha hiu tho chn tht vi cha m vy!
Nu tnh tnh cha m tri nghch vi Pht, hy nn ch thnh tr nim
hi hng thay cho cha m h c tiu tr tc nghip. Lu ngy
chy thng, [cha m] s t sanh lng tin tng, tu tr. Lng Thnh n
tt cng, vng cng nt. Hung chi cha con sn mi lin quan t
nhin, l no chng th chuyn di c ? Hy nn nghim tc dy d
con ci bng l nhn qu bo ng v o lm ngi, nh cha t, con
hiu, anh nhng, em knh v.v ai ny t trn ht bn phn ca chnh
mnh. Nu ng c th nghe theo li ti th sng s d vo bc thnh hin,
mt v ci Cc Lc, y chnh l chuyn quyt nh khng cn nghi ng
vy!
Ci i hin thi nguy him vn phn; hy nn sut lnh ngi nh
nim Pht v nim thnh hiu Qun m lu di, t s c cm ng chng
th ngh bn. Chuyn n chay tht ra cc d dng, ch v cha thu hiu
suy xt su xa nn mi cm thy rt kh khn! Chng ta s tai nn
ao binh, hy ngh ht thy sanh vt c t chu m, cht, nu, thui
tha s ham mun pht xut t ming bng ca chng ta hay chng? H
chng n c mun cht, vui v chu lm thc n cho con ngi hay
chng? Thnh nhn dy trung hu, khoan th l cch o chng xa;
iu g ta chng mun ngi khc lm cho ta th cng ng lm iu y
cho ngi khc nhm ging r ngha ny. Th ngh ta v chng cng
c ph bm ci tm ny, cng bit tham sng, s cht, cng bit
hng lnh, trnh d, cng bit cm n, m hn; h nn hng ngy
vn n tht bn chng ? nhn tm n tht bn chng, tc l cng mt
tm hnh vi l th ph, gic cp! chng mun b bn th ph cp
ot, st thng; sao li yn tm khoi git chc, nu nng, n nut
ht thy sanh mng trn t di nc? Nguyn do u l v chng chu
phn tnh nn n ni cch xa o vi vi!
20
Gi l Chnh Hi Hng v ngi nim Pht phi cu mnh v ht thy hu tnh
u c vng sanh Ty Phng, khng mong cu phc bo i sau. Nhng iu
cu nguyn khc nh cu siu cho cha m t tng qu vng c siu thng ch l
iu cu nguyn thm.
Ch s khng tin php mn Tnh ti ni ti chn; ch nu tin n
ni n chn th ht thy mi ngi u c vng sanh. c sc i
t bi ca Pht, cn g n Quang? Con ngi gn y phn ng thy l,
ngh khc, k c tn tm thng chng bit ci ngun ca php mn Tnh
, hoc hc nhng php Thin, Gio, Mt v.v Nu mun lm v
thin tri thc i thng gia th c, ch nu mun cy vo Pht t lc
vng sanh Ty Phng ngay trong i ny th do s hc qu nhiu,
chc s coi thng Tnh ! Do chng th on Hoc chng Chn
t lc liu thot, li khng c tn nguyn nim Pht cy vo Pht lc
hng liu thot th ni kh ni tam lc o trong tng lai so vi ni
kh hin thi s cn gp trm ngn vn ln!
Nhn dn hin thi khng ai chng trong cnh nc su la bng,
nhng nhng k c th lc ai ny u mun cho con chu mnh c
ph qu tn vinh vnh cu, chng oi hoi nhn dn ngho nn, khn
kh, t vong. Ci gc ha y u l do Trnh - Chu v bn L Hc
ph bi xch nhn qu bo ng v sanh t lun hi m thnh. Nu bn
h xng nhn qu bo ng, sanh t, lun hi, th nhng nh Nho i
sau u chng dm bo [nhn qu, bo ng, lun hi] u l khng c.
Du bn h mun lm chuyn tn ngi, li mnh, thng thin, hi l
i na, nhng do thy c c bo, s mai sau chu kh kh kham, do y
s chng dm! V Trnh - Chu cho l khng c nhng chuyn y, nn
nhng k xu hn, tn nhn dm lm c khng king d g! Li thm gi
u va thi ti th chuyn ph kinh in, ph lun thng, git cha, gian
m u cng c cc lc xng nhm mong c thc hin. Ngun
gc ca mi ha ny bt ngun t L Hc, chng ng bun sao? Do
vy, hy nn st sng sanh lng tin pht nguyn cu sanh Ty
Phng.
Ch phn thc () trong kinh Kim Cang c c thnh phn
t cng chng phi l ngha trong nh Pht, m l theo ngha ca sch
Nho, nhng con ngi chng t suy xt! [Trong cc bn kinh Kim Cang
c lu hnh], cu ch [c mt i ch] khc nhau, nh tc () v
tc () cc bn thng dng thay th cho nhau. iu ny khng khn
yu lm! Nu kinh ghi l Tc th c l Tc, ghi l Tc th c l Tc,
bi Tc c ngha l Tc, khng sai bit cho lm. C k ba chuyn quc
vng Cao Ly hy l Tc (: tn mt loi la) nn i ch Tc thnh
Tc. y l li bn lun m qung ca k chng bit s vic.
Thm na, on Nhn Nhc Ba La Mt c bn chp thnh hai
cu, c bn chp thnh ba cu. Nn bit rng: Ghi thnh hai cu th
ngha cng hon ton l ba cu, ch khng phi l hai cu hon ton
chng c ngha ca ba cu, nhng da theo bn kinh m nim hai cu
hay ba cu u khng tr ngi g. Bn kinh chp l ba cu lin nim ba
cu, chp l hai cu lin nim hai cu.
Trong cc cu nguyn nho dc vn (nguyn a thch mun
nghe), th nho A Lan Na hnh gi (l k a thch hnh Tch Tnh),
ch Nho () c ging Kh Thanh, ging nh ch Yu21 (). Trong
kinh, h ch Hnh () c dng ch cho hnh ng ca ngi lm
th nh Nho c l Hng (), Kh thanh, u c nh m Hn ()22,
tc l bin m ca ch thc hnh. Nhng bn in cc bi ch nh i
Bi v.v hi khc nhau, c chiu theo bn in c s chng tr ngi g,
bi l ch l ting Phn, con ngi khng th bit c [ngha], ch ch
tm nim t c li ch ln lao, chng cn phi suy lun theo mt ch.
Bn [ch i Bi] c lu thng H Nam ti cng cha c thy,
chng th ni l ng hay sai. Ch cn ch thnh tr tng th s t c
cng c chng th ngh bn, mun phn ch nn hoi nghi bn kinh c
sai ngoa th s t c li ch. Theo l, phi nn nim ta kinh.
c theo mt S, qu tht Tnh c cnh tng trang nghim n
cng cc. c v mt L th duy tm s hin, do tm thanh tnh nn cc
cnh gii y u thanh tnh. C nhin, L v S chng th tch ri,
chng qua nhn mnh ni ngha no m chia ra thnh S hay thnh L.
ng ch nn c k bi Tng Gio Bt Nghi Hn Lm Lun [trong b
Vn Sao Chnh Bin], s t bit r vn v l ca Chn v Tc ,
cng nh ngha l c theo cnh th d vy. Kin a ca ng nh
th th ch nn hc theo k tht th cht phc nht tm nim Pht. Nu do
lng ham cao chung xa ri lm lc sanh ci tm c kin (on m, t
21
Kh Thanh l mt trong bn m iu chnh ca m Quan Thoi, hi ta ta nh
du sc ca ting Vit nhng nh hn, thng c ch m ging nh du huyn.
Ch c ba m c l Lc (l: vui), Nhc (yu: m nhc) v Nho (yo: a thch).
Do y c dng vi ngha a thch nn phi c l Nho. Do trong ting
Quan Thoi, Nho v Yu c cng mt m c l Yo (ln ging) nn T mn ch
Yu ch cch c ch Nho.
22
Trong ting Quan Thoi, ch c bn m c l Xng (ng t, c ngha l
lm, m Hn Vit tng ng l Hnh, cng m Quan Thoi vi ch Hng), hng
(hng xng, m Hn Vit tng ng l Hng hoc Hng), hng (hng, dy, m Hn
Vit l Hng), hng (vic lm, o hnh, m Hn Vit l Hnh). Ch Hn (:xin)
cng c m c na n nh ch Hng v Hnh nn T dng ch Hn m phng
m c ch Hnh.
da theo nhng kin phng on ca chnh mnh) th ch s cha c
li ch m b tn hi trc!
ang trong lc thin tai nhn ha ngp trn ny, c nhin hy nn
sut lnh ngi nh st sng nim Pht v nim thnh hiu Qun m,
cn ht thy nhng ngha khc du cha hiu r rng u chng bn tm,
i khi no nghip tiu tr rng s t c th va c lin hiu r ngay.
Nu khng, du c hiu r rt vn ln l, cng ch l n ni lu lot, ch
khi tai nn ging xung, sanh t xy n, nht nh chng dng c g!
Hai php S v L chng tch ri nhau, bi c tnh tm th mi c tnh
cnh. Nu khng c tnh cnh, lm sao hin c tnh tm? Tm tnh th
ci Pht tnh, y gi l tm c . Nu tm khng c th nhn
chng cm c qu!
ng ngh S ch l s tng trang nghim, L ch l tm tnh l th;
[nu] L ngoi S, S ngoi L th lm sao gi l L - S cho c?
V nh dng nh, ko, x, rng, ct, tng, vch l S, khong khng
trong nh chnh l L. Ch v c ko, x, rng, ct nn mi c c
khong khng trong nh; do c khong khng y nn c th xp t ko,
x, rng, ct! L - S dng ln cho nhau, cng nh Khng v Hu
dng ln cho nhau; h nn chp cht cng vo thin kin, cho l Hu th
chng c Khng, Khng th chng c Hu? Nu chng hiu r rng
th ngha l ny, hy nn sing nng tr tng, ng suy lng xng by!
Lu ngy chy thng, nghip tiu tr rng, s t c th [thy nhng suy
on xng by y] v nh mt tr ci! Lc ban u, c nhn lun st
sng dng cng dc sc, ch chng bn tm suy lng. Bi vy, c nhn
nht c nht ng khng g u chng phi nhm lm cho mi ngi u
thc hin c!
498. Th tr li c s M Tng o (th th hai)
nhn c th trc, do khng c chuyn g quan trng, khn

yu nn khng tr li.
ng hi ng X l ngi nh th no? ng ta vn sn c nhn
duyn t i trc, nhng [tnh cch] do d, chng st sng. ng ta l
t ca Phng Mng Hoa Kim n (tnh Giang T), l ng mn
vi ng Ngy Mai Tn. My nm trc tng gp Quang. Nm ngoi
do c chuyn n nn rt cm kch Quang, bn ni vi ng Mai Tn
mun quy y, tng nh ng Mai Tn cu xin vi Quang; v kinh thp
Li Phong23 m my cu lm k nim, nhng do chn ch, nn cha
hnh ngay. Cn nh ni: Thn tc kinh hi y l mn c lp
lim du vt bing nhc, li tr, chng chu tu tr. ng cng mn c
nghi ng, bn nh!
Phm ngi hc Pht php h nn vt b bn tng (tng mnh ang
theo)24. Ch ngoi bn tng, ly thm li Pht dy tu tr! Ngi i
lm mi chuyn c, chng s thn tc kinh hi. Nay hc i php ca
Nh Lai li ngc ngo s thn tc kinh hi, y c cn gi l chn
tm hc o ? C ci i u c, ring ta trong, mi ngi u say,
ring ta tnh. Ta lm theo ch ta, ai khng ch c ta? [Ni c nh vy
th cn] cha phi l hc tr ca thnh hin, hung l hc i o xut
th ? Quang dit tung tch, trn chng gy tr ngi cho ngi khc, bi
tui tc ln c hi u qua, tinh thn ngy mt suy, chuyn th tip
ngy cng nhiu, sc chng th chng chi c! Nu hiu [Quang n
dt] l v l do khc, tc l hiu lm ri!
Chuyn nim Pht c nhin qu ch thun nht khng gin on.
Do vy trong ht thy thi, ht thy ch u phi nn nim. Tng kinh
chng th thng xuyn khng gin on nh nim Pht c! Hn na,
c g phi tng kinh ni ch u? Nu tr danh n mc cng cc th
chng qun tng m tnh cnh u hin c. Nu k no cng phu khng
thun, c lm lc mun thy thnh cnh, chc s phi lo b ma da. Do
vy, c c phn nhiu ch trng Tr Danh bi php ny thc hin d
m thnh cng cao.
Nu tht s tin tng php mn Tnh ti ni ti chn, gi
c [tn nguyn] vng vng ri th i vi cc kinh lun i Tha s
u c th ty theo s a thch ca chnh mnh m c tng. Nhng nu
cha hiu rt ro o ny, c mt mc c rng, s rng s b php ny
ly php kia th mun liu sanh t s tr thnh chuyn kh nht trong
23
Li Phong Thp vn c tn l Hong Phi Thp, do Tin Thc (vua nc Ng Vit
thi Ng i) xy vo nm Thi Bnh Hng Quc th 2 (997) cu quc thi dn
an. Thp nm ti pha Nam ca Ty H, Hng Chu, c coi l mt thng cnh ca
vng Hoa Nam. Di y thp c lp a cung tng tr x-li Pht, tng Pht, v
nhng phm vt trn qu khc ca Pht gio thi y. Ni ting nht trong s y l
bn kinh Nht Thit Nh Lai Tm B Mt Ton Thn X Li Bo Khip n La
Ni, thng c gi l Li Phong Thp Kinh, di n 2 mt, nt ch khc cc k
tinh xo, cng nh nhng hnh v, ha tit trang tr, Phn t trong bn kinh u
khng c mt bn no khc snh bng nn c coi l quc bo ca Trung Hoa.
24
Do ng M l ngi Hi gio nn T khuyn c thc hnh Pht php, ng b o
v s gy nn nhng tranh bin, mu thun trong thn tc.
cc chuyn kh. C k ni Quang cm ngi khc c kinh i Tha,
[ni nh vy l hiu lm Quang, v] li ni y vn dnh cho k
chng bit li - hi, c lm lc mun lm bc thng gia! C k ni: Y
theo php ca h, tu mt trm ngy hoc bn mi tm ngy s c th
thnh Pht! ng hy nhng cho ngi khc thnh! Nu ng cng
mun cng c thnh nh h th thnh Pht hay thnh ma, Quang
chng th no bit c!
Lm chung l chuyn khn yu nht. Du ng chng th gio ha
c ngi khc, vn nn thng ni cn k nguyn do vi v con ng
hu h u tin n ni n chn v gi cho chc. Nh lc m ng lm
chung, khai th Nim Pht cho c v tr nim, t c li ch ln lao! Php
ny bt lun gi - tr - trai - gi u nn tr nim. Du l k lc thng
ngy chng nim Pht, [c tr nim] cng c li ch ln lao! Hy nn
chiu theo tiu on lm chung thit yu thuc phn sanh t chuyn
ln trong Gia Ngn Lc hnh th tuy chng sanh Ty Phng vn
gieo c thin cn ln lao. y l ngha ti thit yu.
Nu bo tn gio y tri buc th chnh l ng t tri buc, ch tn
gio u c tri buc c ng? Nu ni trong ci i c o vt tri
tn gio ca ta th cng chng chu hc, y chnh l tm hnh ca k
nh nhen trong th gian, ch u phi l tm hnh ng c ca mt v
sng lp mt tn gio! Nu c y, cn ng gi l gio ch ? y
chnh l cch em t thay cho ch, em lnh thay cho tng soi! i
vi vic hc Pht, ng m lng nghi ng, kinh s, tc l ci tm hc
Pht chng cng ci, mnh m, quyt lit nh ci tm to nghip. H c
phi l ngi tht s tin Pht ?
Tng c sanh hay cha? Nay t php danh [cho a b sp
sanh] l Hu . () l c tt p. Ch c tr hu th mi vic lm u
tt p, dng ngay ci tn ny t, khng cn phi chn tn khc.
Phm ngi nim Pht, trong ht thy thi, ht thy ch u phi nn
thm gi mt cu Pht hiu ni tm. Nu o m chnh t, ni chn sch
s, nim ra ting hay nim thm u c. Nu khng c nh th th
ch nn nim thm trong tm. Cn nh ph n lc sanh con, hy nn
nim Nam M Qun Th m B Tt ra ting, chc chn s khng c
nhng ni kh nh b tai nn khi sanh n v.v
Nu ni lc y la l bt tnh, nim s mc ti th y l chng bit
o gi l thng, thng t quyn bin. y l lc lin quan n tnh
mng, chng th khng la l, u; khng th em so vi chuyn c
khinh nhn. Hn na, B Tt sn tm cu kh, v nh con ci t trong
la - nc, ku cu cha m cu gip, cha m trn chng n ni v con
ci thn th khng khit tnh, o m khng chnh t m chng chu r
lng cu vt.
T nay v sau, h c ai sanh n u nn bo h nim sn. n khi
sanh n ng l lc phi nn st sng nim. Chng nhng d sanh m
cn gieo i thin cn. Hy nn ni cn k iu ny vi Tng c v cc
con gi ca ng, y chnh l v thng diu php cu sn tnh mng
h khi b kh ch.
Mt ngi bn cy Quang n hnh cun t Sanh Bin, ph lc cch
tr kinh phong mn chng, s in tm vn cun; hai vn cun giao cho
Quang kt duyn hoc cho ngi khc thnh. i khi in ra s gi cho
ng mt gi. Trong li ta cng c ni n chuyn nim Qun m.
Quang vn tnh dit tung tch vo cui thng Chn, hin thi do phi
sp ch b Lch S Cm ng Thng K, ch nh chm li mt thng.
Sch ny c quan h ln lao i vi th o nhn tm, do ng Ha Ch
Tnh chn lc nhng s tch cm ng t hai mi bn b s, km thm
li bnh lun; qu tht l b sch c sc khuyn thin mnh m nht, bi
l nhng chuyn trong y u c ghi trong chnh s, k t kin chng
dm bo l h cu! Ln ny sp ch xong xui lin in hai vn b. Li in
mt bn khc bng giy bo vi c ch T Hiu T tin cho con em
ang thanh nin cng c th mua c.
Con ngi sng trong th gian phi trn ht o lm ngi. Nu gi
c hiu, , trung, tn, l, ngha, lim, s th mi ng gi l ngi.
Nu khng, tuy mang hnh dng con ngi, nhng tm l cm th! Hy
nn cc lc dy d Hu Sng v.v khin cho chng u bit o lm
ngi v bit nhn qu bo ng th gia phong ca ng s chng n ni
dn dn a lc! i vi ch Phong () trong [ci tn] Hu Phong, h
nn hiu l 25 (phong: thnh vng)? [Nu hiu nh vy th] chnh l
c theo m dng trong L K, m cng l ngha c dng trong L
K, ch khng phi l ngha Quang nh chn, hy nn sa cho ng:
Hu Phong ngha l tr hu di do, khng iu nh nht no chng
chiu ti!
25
Ch Phong () l cch vit theo li c ca ch Phong (), m c theo L K
hi khc, nhng m c hin thi u l Fng. Trong m Hn Vit, ch c mt cch
c l Phong. Phong () ch c ngha l thnh vng, cn Phong () c nhiu
ngha hn.
499. Th tr li c s M Tng o (th th ba)
Hai ln nhn c th bit ng va sanh c a con tt lnh, li

trn khng b tai hon g. Do vy bit y chnh l Pht, B Tt t bi gia
b nn c nhng chuyn chng th ngh bn c. iu ng ch nht
l hy kho dy d, khin cho cc con u thnh ngi hin, ngi lnh
th i vi gia nh ng, i vi nc nh, u c li ln lao khng chi
bng! Quang thng ni Dy con l cn bn tr quc bnh thin h,
nhng dy con gi cng cn thit hn, do con ngi c thnh chnh
kh hay chng, qu na l do c m un c, gio ha t lc mi hiu
bit cho n lc trng thnh. o ngha, c hnh l cn bn ca con
ngi. T thu b dy n noi theo php tc th khi ln ln s t chng
tri vt, ng nghch, cng nh c mi hnh vi xu hn!
Gic mng ca Tng c chnh l do B Tt ngm bo cho bit
im s c gic ko n. Nu khng, s b mt mt ln lm. B ta mng
thy B tt i cy m (mai t) ca m, y chnh l c k khc mun
ot ly. Li ny c ngha kh su, tht kh suy lng c! Nay ti
ch suy on m, tuy chng phi l bn ca B Tt, cng chng tri
nghch ca B Tt. [Theo ti ngh] B Tt ngh thng ngi trong tn
gio ca ng chng bit ti i o, mun cho ng v Tng c ty theo
c duyn m gio hun, khin cho h u sanh lng tin, gieo thin cn
ni Pht php. Ch Mai () mt na l ch Mc (), na kia l ch
Mi (). Ch Mi l mt na ca ch Hi ()26, ch Mc l mt na
ca ch Cn (). C nh ng c nhun gi s gio ha ca Pht,
li cn c cm ng nh th, v mt L ln mt S u ng t tin
tng, h nn lng thinh chng tuyn ni ra, chng lm cho ngi hu
duyn u cng c nhun gi li ch ln lao khng chi bng ny?
Phm mi chuyn vo lc ban u u do mt hai ngi pht khi, sau
y mi dn dn c m rng. c nhiu ngi t hp trong nh ng
cu hin tng, bit l u - hin cm ng quyt kh hnh dung
c! Nu v chng ng c th pht B tm, v nhng k cu n hp
hi kia m ch by bu tri v lng v bin, h s t c th thot khi
ch hp hi y, thy c mt tri v bin c.
26
Hi () l gio hun, khuyn rn. Nh vy y c th hiu im mng ca b
Tng c l B Tt khuyn dy v chng ng M Tng o hy nn khuyn ln m
khin cho thin cn ca b c c ny n nn B Tt mi i ly cy m ca m
ng M.
ng ch nn nht tm nim Pht, sao li hi ngy gi sanh ca
Quang? Bit ngy gi sanh ca Quang th rt cuc c ch g u? Trc
ht, hy nn em li ch ny uyn chuyn khuyn nh m ng, tip
khuyn ln nhng k thn thch bng hu hiu l. Hiu l ri li bit
chuyn cm ng th h s sanh lng tin.
Hn na, ng c nm a con, Tng c mang thai tm ln,
kh huyt u h nhc. T nay, hy nn on dc chuyn tu Tnh
nghip ng hu chng n ni gy ly cho Tng c cng thm h
nhc, hao tn. Nam n lp gia nh vn l cuc hn nhn thm tho
ni tip dng di cho t tng, ph mu. c my a con ri, tc l
chng n ni phi lo khng c ngi ni di. Nu vn khng chu on
dm dc, tc l k chng bit yu mnh v nhn tm chng bit yu
thng v! Hung chi, ng v Tng c u mun tu Tnh nghip sanh
Ty Phng. Nu tnh dc nam n chng th on c th tnh nim b
dc nim xen tp, chng d g c li ch! ng ng ni Quang l
Tng nhn sao vn bn chuyn n nm gia v chng ngi khc. Hy
nn bit rng: Nhng ngi c thnh tu trong th gian u phi tit dc,
hung l ngi hc Pht ? Hung chi Tng c do sanh n b tn
thng, chng kham sanh n thm na ?
500. Th tr li c s n Quang Hy (th th nht)
Lc vng tng dy ln ch mc k n th s chng n ni trn

vng li sanh thm vng. V nh a nh lm mnh lm my, nu
ngi ln khng ng ngng ti, n chng cy vo u [ tip tc gi
chng] c. Nu dng bin php cng rn trn p, n cng dng
cch cng rn i ph. Nu dng bin php mm mng v v n,
t n s tng ngi ln s n, li cng quyt lit hn. C hai ng u
tn nhiu ch t, ch b mc [v nh] khng thy, khng nghe. N
khng c lm ti ch nh tn ngn b i.
ng vn cha c th t li, sao li tr tnh chuyn lm li cho ngi
khc c! Qun t chng ngh ra ngoi a v. Cn bit rng: Tm y
tuy tt nhng cng l chng ngi cho vic hc o. C nhn ni: Ch
ph bt thnh Pht; vt su Pht bt hi thuyt php (Ch s chng
thnh Pht, chng lo Pht khng th thuyt php). ng ch nn t hnh
c chng c th s ging nh thn long c mt git nc bn c th
ma khp ton quc. Nu chng phi l thn long, du c nc ca c
con sng cng khng th [tun ma] trn khp c.
Lm c c nhn duyn: T tm l nhn, ngoi cnh l duyn. Nu tin
su nhn qu, bit do iu c nh, t chu kh ln th tuy gp duyn
cc ln cng chng th lm c. Nhng k lm c xa nay u l do ci
tm tin nhn qu nh nhoi, yu km m ra! Nu khng, du ngoi duyn
mnh m, d di n u cng chng lm g c ta. Nim Pht bit c
vng, y chnh l ch hay ca nim Pht. Nu khng nim Pht, bng
cch no m ng bit c [chnh mnh] c lm vng nh th?
Mt Tng qu tht l php mn chng th ngh bn, tht s c
chuyn thnh Pht trong thn hin ti, nhng nhng ngi hong
truyn Mt Tng u chng phi l hng ngi y. C my ai tht s l
thng cn? u ton t xng l thng cn! Gi di mn chuyn y
d d nhng phng ham cao chung xa, ngo ngh, ng mn, to
thnh t lm, lm ngi, gy hi h c th no cng cc? Nhng iu
khc chng cn phi nhc ti!
G X v g Y n qu sc to gan, t xng vt tri cc bc
thng cn. H chi bi Khng - Mnh cn hn a tr u ng x
ch chi ngi khc; chng bit chi Khng T tc l chi Nghiu,
Thun, V, Thang, Vn, V, chnh l dit chnh l lun thng ca th
gian. Ti chng bit h hc Mt Tng kiu no, mun ng dng Mt
Tng nh th no: lm k tn lc truyn b ph kinh in, ph lun
thng, vt b lng hiu, mc k lng thn, git cha, git m? Hay l
vn lm ngi truyn b hiu, , trung, tn, l, ngha, lim, s vy?
Nu lm k truyn b ph kinh in, git cha th thuyt ca bn
chng cn c th cng lp c, ch nu lm ngi truyn b hiu -
- trung - tn th bn chng o ph dit, ct tr o ca nh
tam vng do Khng T vng gi, k tha mt ri! Nu vn bo Mt
Tng ca bn chng l dy lm lnh th chnh bn chng cng chng th
t hiu c [cch n ni ngc ngo y]! Nhng k ging nh g X
v g Y tht c th gi l nhng tn u s bi hoi Pht php! Hng
ngi y c th thnh Pht ni thn hin ti th cng chng ngi g vo
trong a ngc A T hng t th dng tam-mui ca c T L Gi
Na ni non ao, rng kim, vc du, l than!
Hn na, cn tnh ca g X nu lun theo con ngi hin thi th
cng c th gi l thng cn: T mnh pht tm xut gia, cha y my
nm m yu ch ca Thai Gio (gio php ca tng Thin Thai) thy u
hiu r. Qua ng Dng (Nht Bn) hc Mt Tng, ngi ng
Dng ht sc bi phc, tn sng, knh trng; cht ri cn c dng
thp trn ni Cao D27. Nu bo l ng ta c chnh truyn ca Mt
Tng th cng chng th ni l ng ta khng th thnh Pht ngay trong
thn hin ti, nhng n lc sp cht, chng th nim Pht c m cng
chng th nim ch c. So vi ngu phu ngu ph nim Pht ngi ngay
ngn qua i km ci hn nhiu lm! y cn l kt qu ca bc
thng cn c chnh truyn ni Mt Tng, nhng k khc u ng
bn ti na!
Cch ni hin thn thnh Pht [ca Mt tng] v minh tm kin
tnh, kin tnh thnh Pht ca Tng mn kh ging nhau. Vn phi
on Hoc th mi chng Chn, mi c th liu sanh thot t c. Nu
ni ngay trong i hin ti, Tam Hoc on sch, Nh T vnh vin
mt, an tr Tch Quang, trn khng s g, s thnh t thuyt, l li l
ca ma! Nhng ai ch Tnh dnh cho bn thin chp, tiu cn, chm
lt, n cn, ta hy nhng cho bn h tu php vin, i, thng,
chng, thnh Pht trong thn hin ti. Chng ta ch y theo ngn gio
Tnh tu tr, i bn chng gy tr ngi ln nhau; cn g phi dn
chng Vng Sanh Ch, A Di Pht chnh l Mt Tng ca bn h!
Cn bit rng: Pht ty theo cn c ca chng sanh m ni ra cc
gio, li l tuy khc nhau, nhng tinh thn u l dung thng. V nh i
a chia ra cho ht thy nhn dn, tuy c cng vc ny, bin gii kia,
nhng y - kia chng th ct t, cht ri ra c, trn chng chp nhn
ai n trong ci ti! Bi l, nu cht ri th h cng khng c sanh l
i na! Bn h bo Vng Sanh Ch v.v chnh l Mt, sao li bo
nim Pht chng bng tu Mt? Nay ni n gin, thng thng: Vn Th,
Ph Hin, M Minh, Long Th v.v u l bc thng cn, u c th
chn tht thnh Pht trong thn hin ti. Nu [t xt] thy ta chng bng
c cc v y th ng c dng [danh xng] thng cn t lm, lm
ngi, noi theo t kin ca g X v kt qu l b cht h ca ng
Y khin cho ngu phu ngu ph ch ci!
27
Cao D Sn (Kya-san) l rng ni thing i vi Pht gio Nht Bn, thuc
huyn Ha Ca Sn (Wakayama ken) ca Nht Bn. y l ni Sai Nga Thin Hong
(Saga-tenn) ban cho Hong Php i S Khng Hi (Kobodashi Kkai), sng t
Chn Ngn Tng (Shingon shu) Nht Bn lp o trng tu hnh sau khi S
dng o c, mt php thuyt phc triu nh chp nhn Chn Ngn Tng (Mt
Tng) do S du nhp t Trung Quc v Nht Bn vo nm Hong Nhn th by
(816). Ton ni c n 117 ngi cha, c coi l Tng Bn Sn (o trng gc) ca
mi chi phi Mt Tng Nht Bn. Ngi cha chnh yu l Kim Cang Phong T
(Kongbu-ji).
Ti qun mt chuyn b ni k ca ng l Si lo thi phu nhn. Nu
ng tht s pht tm hiu, du cho Si lo thi phu nhn a trong c
o, do ng c th dng tm ch thnh nim Pht cho c, c vn c th
cy vo Pht t lc vng sanh Ty Phng, hung h cha chc c
a trong c o ? [iu ct yu] l do ng c ch thnh hay chng!
Ch nn em cnh tng lc mt ca Si lo thi phu nhn phn
on!
t php danh cho [ngi mt] cng l chuyn by v! Ngi th
tc do thuyt U Minh Gii cho ngi khut bn t php danh; nhng
t phi cn lng thnh, kit lng knh nim Pht cho ngi y th mi l
k sch ti thng. ng nn ch ly chuyn by v b ngoi ca th tc
trn lng hiu th ng s c hng li ch ln lao, ch khng phi
do nim Pht cho Si lo thi phu nhn m ng chng c li ch. Nn
bit rng: ng do tm lng hiu tho bo n, nim Pht cho Si lo thi
phu nhn, so vi chuyn nim cho chnh mnh cng c cng ln hn!
Do vy, [nh Pht] mong cho con ngi v khp t n tam hu php gii
chng sanh m hi hng. Hung h lo thi phu nhn l ngi m ta
nhn i n ? ng c theo m suy th cng c th ty theo c duyn
hng dn vy!
501. Th tr li c s n Quang Hy (th th hai)
Nhn c th ng y . ng vng tng n cng cc, lm

chuyn rt rng r, ln lao, rng ln, nhng chng bit y u l nhng
chuyn i xung, ch khng phi l hng thng! ang trong thi th
ny, ng c thn thng, o lc g m mun lm chuyn kinh thin ng
a? Du lm vic trong chnh trng i na, c ai khng phi vn
ng bn thu lt vo. do vn ng bn thu m t c a v y
th cn c th hin ngang, thng thn, chng phi b cp trn hay
chng? Quan vn chng m tin, nu chng bc lt m mng ca dn
chng th tin vn vn ng cn cha th c c, hung l [c tin ]
dng cng cp trn ? Dng cng thng cp vn cha phi l chnh
yu; i vi nhng thuc h ca thng cp u phi da theo thi, theo
dp tng qu, mong h ni tt trc mt thng cp, chng bung
li gim xim. Nu l ngi tht s v trm h, chng nhng khng c
tin m s cn kh gi c tnh mng!
ng m gic mng to qu, ng l ch ln, n ni ln li, chng bit
ti nng ca chnh mnh ra sao cng nh ang trong thi no. Hy nn
ni vi h v li - hi ca chuyn tit dc v bung lung lng dc th v
l ln v tnh u c n tha. ng ch bit n ni ao to ba ln,
chng bit li l ln lao phi pht xut t tht hnh th mi c ch. Hc
vn cn phi pht xut t thc tin th mi c th t li, li ngi. Nu
khng, hc vn cng cao, cng d lm hng vic! V th ni: Hu c
gi tt hu ngn; hu ngn gi bt tt hu c (Ngi c c t tht
li, k tht li cha chc c c).
Nu chnh mnh chnh kin cha m mang, lm lc hc theo ci hc
ma qu ca ngoi o, him c ai chng b bin i theo chng. ng cn
cha bit n s xu xa ca g X. G X xu xa khng phi v thiu
hc vn m v chng bit t lng, di xng l i thng gia! Phn s
chnh yu ng cn lo cha ri, h nn pht ra ci tm y? Mun vo
hang hm th s tng thn trong bng hm l iu on chc!
Trc kia, khi ng cha c tin ti, th lc, bn hm m s vinh
hin, giu c ca nhng k c th lc, toan dng khoe khoang
trong lng xm, cho l lm rng my n mt t tin. Nu t tin c
thing, t s khc cn nc mt! S ng h c c s hon ton
chn vi ci ch ban u, chc s n ni cng t hi hn bn h! V sao
vy? Do nhit thnh hm m s ph qu bt ngha, nn h c ph qu
s b ph qu xoay chuyn. Chng ng bun ?
ng hon ton l mt k khng c chnh tri kin, nim Pht lu
ngy li ng nim Pht s li ko qu ti ri sanh lng s hi. C tri kin
nh vy h c th no chng ng theo th lc quan quyn ph qu,
chng to nghip c ? Anh chng X v ng Y u l k hiu Duy
Thc, nu dng Duy Thc kim tin, sao dm bo noi theo du ngi
Huyn Trang? (Do trc ng ni n vic di theo du chn ca Huyn
Trang Tam Tng).
ng mun thy ngi khc lin ni nhn qu ht thy mi ngi
u tin nhn vng lm, m li cn kim tin c, bt lun v i lo
quan hay g trai kh no no, trai trai, gi gi, u cng h bn lun k
cng, khin h u sanh lng vui thch th ch c cch xem tng l hu
ch nht. Nu ngh nghip tht s tinh thng th bt lun k ng ngnh
kh gio ha n u, h c ng ch by tin nhn hu qu t s nghe
theo. y l chuyn d lm nht trong chn giang h.
Nu li cn bit xem Bt T th cng thu ht rng ri. Trong thi
Hm Phong - ng Tr nh Thanh, c mt ngi hc xem tng nhng
hc khng thnh, xin hc thut t Ma tng php28 cng khng hiu
c l o diu ca n. Sau y bn dc ht lng Thnh l bi, lu ngy
lin sng sut, nhng chuyn trong nh v i trc ca ngi ta u
bit r ht. Mt bui sng gp my tn lnh, cm lnh ph sang kho n
lnh thuc sng, bn hi h s lnh my thng. H p su thng; ng ta
ni: Su thng khng u, nn lnh by thng! Bn h ni: Qun
lnh no dm tri! ng ta ch ni: Ti bo cc anh c ly, sng mai s
bit. Nu khng, ti s chu pht. H lin ly by thng. m y kho
sao bn gic ti cp doanh tri, dng ht su thng thuc sng, gic
vn khng lui, bn khui thng th by th bn gic lin rt lui. V thy
xem tng y do nht tm cu Tam Bo gia b chuyn ha m bit c
chuyn i trc, i sau.
ng nn lu tm hc xem tng, li cn chuyn ch l bi c i
Bi Linh Cm Qun Th m B Tt Ma Ha Tt. Tuy cha th cao minh
nh ngi y, nhng c th vt tri nhng thy tng hin thi, li
cn dng s l nhn qu ti phc bnh lun th tin ti, danh d,
cng c u c th t c. y l chuyn n tha nht trong hin ti,
mn thut y hnh th khng u chng thng. Nhng cu gii p
c lit k nh sau:
1) [Vng] Dng Minh l nh Nho. Da theo ngha l ca nh Nho
ging gii th kh gn vi o l Pht php; nhng nu nh li ng
ni th c th khin cho nh Nho u hnh theo hay chng? C nhn nu
t o mu phn nhiu mn th d tm lng ca con , hn nhin
khng phn bit; do [tm lng ca con ] gn ging nh s khng
phn bit bi ht sch nhn dc, thin l lu hnh. ng bn chp
trc, em so snh ci tm ca con vi Chn Nh bn tnh, h c
ng gi l k kho dy ngi khc nhp o ?
[Ngi ta] nu ci qut v mt trng, mn s lay ng ca cy
ci gii thch v gi, ng lin tm nh sng ni qut, tm s pht ph
ni cy, tc l hon ton chng bit php phng tin dy ngi! Du
28
t Ma tng php l mt trong cc cch xem tng ngi (nhn tng) kh ph
bin Trung Hoa da theo mt bi khu quyt c tn l t Ma T S Tng Php
B Quyt, tng truyn do t s B t Ma trong chn nm din bch ti ng
Thiu Tht ng ra. Theo ngu , y cng l mt th hc thut ca ngi Trung
Hoa ch ra ri mo nhn tn T S tng uy tn cho thut bi ton ny. Cng nh
Dch Cn Kinh thng c coi l ca t s B t Ma truyn, nhng da trn
vn phong, thut ng, cc nh nghin cu cho bit Dch Cn Kinh ch c th xut
hin sm nht vo u i Minh!
ni cho tht hu l th vn chng phi l php lm li k s tm.
Hung chi nh Nho trn chng bit n Chn Nh Pht tnh! Chng nu
by ch y th chng c cch no nhp o c u!
2) Nh Nho n ni phi da theo nhng iu vn c [Nho gio]
cao. Nu ni n Pht tm chnh l xin dng Pht php. C nhin
nhng k y do hc Pht m c s c, nhng li l vn y theo khun
mu ca Nho gia. Chng qua l ngha gn gi vi nh Pht, ng c bit
hay chng?
3) Sch ca Vng Dng Minh, thot u ti cha xem qua. Bn
nm trc, do thnh mt b Dng Minh Ton Tp, gi xem i lc,
rnh u hc theo ng ta! Nm trc, do ti mun n dt ti Hng
Cng nn bn gi [b sch y] v [tng] th vin huyn Cp Dng.
4) Trong thi bui ny, ng lun nim nim mong thnh danh lp
t ng, coi l chuyn rng mt n my cha m. Ch y trc,
hn t, gy nhc cho b ni k l Si lo thi qun ni chn sui.
Hung chi nu tht s c th tha mn mc ch ca Si lo thi phu
nhn th s rng s khin cho ng b ni v cha m ng u cng a
xung tng cht trong a ngc A T! Bun thay!
5) Vin T Ti l g cung! Thot u chng h tin Pht, nu tin
Pht sao li bng Pht? n tui gi do tng tri su hn, bit Pht php
chng th ngh bn, nn cc chuyn cm ng u ghi chp li, nhng
trn cha tng thn cn tri thc v c nhiu kinh lun i Tha nn
nhng g ng ta ni phn nhiu u chng ng php. [Chng hn nh
ng ta bin bc] gii lut chng cho tn thng n mt cng c nn
chng th n chay, bi l n rau l st sanh. Li l y u l nhng li
l cong vy, h vng, nhm ngn cn ngi khc n chay, khuyn ngi
ta n tht! Sao khng ni: Ta cng c tht, xin hy n tht ta trc. Du
c git ng ta, ng ta cng chng chu tht li y! Coi n rau l st sanh
cng l t thuyt ging nh khuyn n tht vy, chng cn cng kch
m t b ph!
Con ngi sng trong th gian ai c th chng ht th? Coi ht th
gy tn hi cho nhng loi trng t xu l n tht, st sanh, nhng li
khuyn ngi ta hng ngy git nhng con vt ln n tht! Loi t
thuyt y ging nh k ngu thy ngi khc dng phn bn cho t
mu m th cc loi ht ng cc mp chc, rau c ti non, mp mp,
sn s, thm ngon, bn bo: Phn l vt tt nht. Hy nn chuyn n
th ny th cng c tt p chng khc g! Ngi i phn nhiu cy
vo th t thuyt chng da theo o l y cn ngi khc n chay,
khen ngi k st sanh. Nm xa c ngi em chuyn ny hi, ti lin
dng mt th d p li. Chng ta sng trong vng tri t, ai c th
khng ht th? Do ht th gy tn thng nhng sanh vt nh b lin ni
n chay khng hp l, y chnh l ci tm xu hn ca g tiu nhn
ngn tr ngi khc lm lnh vy!
V nh c k sanh trng trong nh x, thng ngh thc n trong
nh x qu tht l cao sang nht, ngon lnh nht. Nhng ch y c v
trng gi giu c ln; hn ta s v trng gi cha tng c hng
qua nhng v ngon lnh y; do vy, a th mi trng gi vo nh x
d tic. V trng gi kinh ngc, mng: Ngi ng l k chng bit h
thn! Ton thn ngi nm trong hm phn, hng ngy ly phn lm
cm o, sao dm mi ta n ch ngi ? K trong hm phn nghe
vy, ni gin ng ng, chi bi: hm cu nh ngi sao dm chi
ta hng ngy n phn nh? Trong bng ngi y p phn tiu. K k
ci thng ng phn y m cn mun ni thanh tnh! Mui, ve, chy, rn
x phn vi tiu trn u ngi, thn ngi. Ngi hon ton l mt ci
hm phn, sao dm chi ngi khc? Hn na, go nc ngi n vo
u c trng thi phn vi tiu ln trong y, chng phi ngi
n phn, ung nc tiu ? Sao dm chi ta l n phn, ung nc
tiu?
V trng gi y tuy khit tnh, nhng nhng li trch mng ca k
trong hm phn u chng trnh khi, vy th c theo ng nhng g
mnh c th lm c m ni n chuyn khit tnh, hay l s vng theo
li k sng trong hm phn n ch hn d tic ? ch nn da theo
nhng g mnh c th lm c lm, sao li em chuyn khng lm
c trch mc ngi khc ? C mun buc ngi khc n tht, sao
chng mi ngi khc n tht mnh? Li ni ny cng c th lm tm
gng sng cho nhng k t kin vy! ng son cun sch Khuyn
Tu Hnh Gii St Ngt T Vn (vn khuyn tu hnh king git n chay);
trong tng lai khi ti bn sch y, hy nn em ny thm vo ch
by cho k thiu tri kin trong thin h i sau.
6) ng lp ra thuyt y kh hu l, nhng ng ph Dng Minh,
m ch y ng v Dng Minh u c khc g? Nhn tm duy
nguy, o tm duy vi (Lng ngi nguy him kh lng, o tm nh
nhim29), ni xung th d, thc hnh kh lm! ng n Quang Hy ng
m pht ti lm quan. Nu n Quang Hy pht ti lm quan, quyt chng
29
y l mt cu ni trch t thin i V M, sch Thng Th. Cu ny dch theo
cch gii thch ca Hn T Thnh Ng T in.
th vt tri hng tm thng, lp cng nghip ln lao c! Do ng
cn cha c ph qu, u tm thi trong nh h K, m trc ht
khng gi c ni [ci tm khng ham mun s giu sang ca ngi
ta] th sau ny lm sao gi c?
7) Coi li thnh tht t kim khu ca c Pht l ng ngn, y
chnh l t kin, bng Pht, bng Php; lm sao ni nhn qu cm ha
ngi khc cho c? Ph n nh giu c Trng Khnh mun lm gi
lng chi, cng l do coi mi quan h v chng do thnh nhn ch
nh nh s t by trng rng. Trong h h cng c l v chng nht
nh chng c hn tp ?
8) Cc nh khoa hc ni nh th cng phi l khng c l do, nhng
h chng bit ti ngha duy tm s cm, duy tm s hin. V th tr
thnh t thuyt di dn, hy bng Pht php, ngn tr ngi khc tn tu.
9) ng ni nh vy th tm can ca ng hon ton l r ht ra,
nh vy th ng ni hc o nhng u phi l hc o, m chnh l hc
ngh y ch!
10) Cm ng Thin vn xut pht t sch Bo Phc T, nhng li l
trong sch y (tc Cm ng Thin) c ch cho ci i, nn c tn l
Thi Thng qun t (bc qun t cao qu nht), ch khng coi l li
l v vn ca con ngi. C my ai bit c nm ngn ch? Ngi tm
thng hiu bit nm ngn ch y s khng bng mt ngi tm thng
bit ti Cm ng Thin, do t c li ch thnh , chnh tm, tu
thn, t gia rt nhiu. ng bn lun c nn a [Cm ng Thin] vo
chnh s hay khng nn a vo, cn ti ch quan tm ch sch y c
ch cho thn ta ln nc ta m thi!
11) Hai php nh - Hu c bao qut trong vic hc Pht o. Nu
ch hiu l mt ch Tnh s nh nhoi lm! Trn Bch Sa, Chu Hi Am30
cho l rt vo ch trng rng, m mt l v h tng ngoan khng
(trng khng rng tuch) chnh l Tnh ca nh Pht. Nu khng phi l
ma mnh c hy bng th h chng bit g v ngha Chn Tnh trong
30
Trn Bch Sa (1428-1500) tn tht l Hin Chng, t Cng Ph, hiu Tht Trai,
do tng sng thn Bch Sa nn c gi l Bch Sa tin sinh. ng Trn chu nh
hng su m ca L Hc, tng theo hc vi hc gi Ng D Bt. ng ta hc rng,
c ti vn chng, rt c cc danh nhn ng thi tn thng, nhng sut i
ngho hn, thng ni: C hai khonh rung cy cy l ri! ng ta xng
ng li thu hiu o Nho l ly Tnh lm ch, ngi yn lng lng, trong s
yn tnh, dng thn s thy c u mi. Nhng k theo ng li y c gi l
Giang Mn Hc Phi.
Chu Hi Am chnh l Chu Hy, tc mt trong nhng ngi sng lp L Hc.
nh Pht c! Chuyn knh chnh l ca ng nhp o. Nu l lun
mt cch tri l s thnh tri nghch o tri, l i bt knh. Nhng v
tin sinh bn L Hc ch trng vo tiu knh (s cung knh nh nht,
vn vt) nhng u phm i bt knh! Do nhng li l h bn lun v l
tt cng ca tm tnh u l tri tri nghch l, cho nn gi h l h
phm i bt knh. ng nn bit nh vy.
12) Chu T (Chu Hy) dy ngi khc ng tng kinh tc l bng
Pht php, cn ti dy ngi khc ng tng kinh l v thn trng ni
chuyn y. Do n cha m su nng, hy nn nghim tc thnh tng s c
o tm nim Pht; ch nn thnh nhng ng tng chuyn lm kinh sm
n tng kinh, bi sm, lm n Thy Lc ch nhm ph trng, hoa m
trng rng. Sao ng chng c nhng on vn trn v di cu y, li
ct ly mt cu chnh gia ri lun ng - sai xng by! Do vy ti bit
ng tm bp chp, tnh tnh hi ht, mi chuyn u cu th. T nay
ng ng gi th n na, gi n s khng tr li. Nu tr li th khng
c tinh thn y, ng c bit hay chng? Nguyn v chng con ci ng
sing nng nim Pht, xin hy sng sut soi xt.
502. Th tr li c s n Quang Hy (th th ba)
L th ng t th l mnh khi dm nim Trng Khnh in

nh Vin ti nhn c ri. Tnh nim ca con ngi nh nc, l
php nh . Nam n th th bt thn31, chnh l thnh nhn nga
trc chuyn do trao - nhn vt m ng chm, chc s khi ln
nim khng trong sch. Mun nm tay th khi cha nm c chn
phn dm nim ri. Nhng n nhn khiu v y mc o mng nh the,
nh lt, nam n m nhau mi my pht, ti ln th ba th n vn m
i gn nh chng thy c ai. Tnh hnh y hon ton l hnh vi cm
th, nhng khp cc p ln u t dng c ging trng m trng dy
khiu v. Chnh ph v cc nh gio dc u chng hi ti. Th o
nhn tm cn mong chi tt lnh c na? Hy nn n lc on tr
31
y l mt cu ni trch t thin Ly Lu sch Mnh T: Nam n th th bt
thn, l d (,). Sch T Th Bch Thoi Gii: Ch Th () l
trao, cn Th () l nhn, thi xa nam n trao vt cho nhau chng th a tay
ng chm. Cu ny hiu theo ngha rng l nam n chng th ty tin ng chm
nhau, ch tr nhng trng hp bt kh khng nh cu ngi cht ui, ngi b
ng v.v
nhng th tnh nim chng ng php y, nh [ngi xa] ni: Kh
mt phn tp kh nh bn, c mt phn li ch.
Nim Pht m thy cc cnh tng th i vi cnh c ch nn s
hi, ch nhip tm chnh nim, cnh y lin tiu. Vi thin cnh ch nn
hoan h, ch nhip tm chnh nim, t s c s c, tc l nghip tiu, tr
rng. Nhng [s c] c cn, c su, ch nn sanh tng tha mn,
cho l y ri, [khng tu tp na]. Nhip tm chnh nim th thin
cnh cng r rt hn hoc lin bin mt, ng quan tm n n. Ch ct
sao nim chng la Pht, Pht chng la nim l c ri. Thy thin
cnh tm a thanh lng, trn chng c tm vng ng, bp chp, chp
trc, cng chng oan chc l nhp nh. Bit r y ch l duy tm
s hin, chng phi l i cnh v tm.
Chng nh n phng tin m tm t c m mang ngha l
nim nh con nh m, y chnh l phng tin ti thng, chng phi
nh cy vo cc phng tin khc! ng hiu lm khng chp trc l
qut sch nn mi c [nhn nh] tng phn vi php c to lp
y. Nh con nh m sao li bo l qut sch? Nu thnh cnh hin,
bit cnh y ch l duy tm; h chp trc th khng phi l duy tm. Do
k s tm h thy thnh cnh, phn nhiu chng bit l duy tm, nn
sanh lng chp trc. H chp trc th nu khng phi l hng c
cht t cho l th cng l b ma da pht cung! Do , kinh
dy: Nu tm chng cho l thnh cnh, bo l mnh chng th
gi l cnh gii tt lnh. Nu tng l thnh cnh, lin b vng trong
l ma, b ma da pht cung.
ng l mt g si di chng hiu chuyn, h nn em chuyn dng
cng lc thng ngy snh v vi s au xt, khn thit dc sc khi
lm chung lc tng a ngc hin! Nh a con hiu lc bnh thng
ngh n cha m, tuy cc khn thit, trn chng th bun ru, au n
bng khi cha m cht, chng mng n thn mng [ca chnh mnh]
na! ng hy nn da theo s tng, ch thnh khn thit tu. Nu ni
l m tm tht s chng thng th va v ch m cn t b tn hi! H
cnh hin, bn khm nghim, ng bo y l phn bit; nhng ng
thy c cnh th khm nghim n u c tr ngi g? Ngi khm
nghim chng khi ln mt phng php no khc, vn l nhip tm ni
Pht, chng cho nim th hai khi ln.
Do ng chng bit cch khm nghim, tng rng c cch khm
nghim khc, nn ngc ngo bin thnh phn bit. Ngi nim Pht
trn chng phi l k l m, khng phn bit, hiu bit! Nh gng soi
vt, vt n lin hin bng; vt i s khng cn [hnh bng] na! Li
ng ni u l cha b ma da li mun b ma da, ch u phi l ni
v cch ngn nga cho khi b ma da! Do ng dng ci tm bp chp,
vng ng gp gp mun t c cnh y nn m ra tr thnh chng
ngi. ang trong i kip ny, h nn chng ch tm nim Pht m c
vng tng ti bi, lun ni nhng li xung rng ? S nguy him
trong Mt tng qu tht chng c bt mc no c th din t c! Xin
hy gi cht cng Tnh tu tr, nhng cho k khc [tu cc php
khc] u thnh Pht. Xin hy sng sut suy xt!
503. Th tr li c s n Quang Hy (th th t)
Hm mng Hai ti gi sang Trng Khnh mt l th, chc ng

nhn c ri. Phm l ngi tu hnh ch nn lng lng tnh nim, ch
nn dy ln nhng mong mi vt phn. Ngay nh chuyn nhm mt
thy nh sng trng, tm chng ngh l c s c, c nhin s l du hiu
tt lnh. Nu cho l c, th nh l lui st, li nhc, m nng l pht
cung! Ngi bnh nht tm nim Pht i cht, nu tui th cha ht s
mau c lnh bnh. Nu tui th ht, chc chn c vng sanh.
Nu lc ang bnh tt, mong chng c lnh, trn chng c nim cu
vng sanh th nu tui th cha ht, do cu gp c lnh bnh, s chng
chu nht tm nim Pht. Tuy nim Pht, nhng vng nim cu c
lnh bnh qu nng, m ra chng tng ng vi Pht, quyt kh th
mau chng lnh bnh c! Nu tui th ht, do tm cu lnh bnh
thit tha, chc chn chng c chuyn vng sanh, s tr thnh cu a
trong tam lc o, vnh vin chng thot la vy!
Ngi i nay a s khi vng tng vt phn, mong c thn
thng bn hc Mt Tng (nhng ngi tu Mt Tng chn tht khng thuc trong
s ny), nh g ma Ph X. cht Bc Bnh, cc t ca g Y c k
mun pht ti ln m ra b hao ht mt hai trm vn. C k mun c
quyn li m ra my chc ngi b nht trong lao ngc. C k mun
c thnh Pht ngay tc khc, m ra b ma da pht cung. G A
n tn lt-ma B lm thy; v thy y c thn thng bit c qu kh,
v lai. Gn hi n chuyn c lp, th lin mt mng ngay trong hm
c lp. Lt ma B v thn thng ca ng C. khin cho nhiu t
ht sc sng phng h b lin ly, bit thy ln t u chng gi
yn bn phn. Khng c thn thng, h nn mo xng thn thng! Hc
Pht php, h nn m qung quy ri, mu toan pht ti ln lao, c
quyn hnh ln lao ? Nhn a chng tht, s chuc ly ci qu cong
vo. ng hy nn gi phn, mc k cho ngi ta u thnh Pht! Du
cho ng chng t c iu g ln lao, nhng c nhiu v Pht nh
th y th h s chng th no khng ng!
504. Th tr li c s n Quang Hy (th th nm)
Nhn c cun sch Trc H ca lnh ni32 Thnh , bit r b

ta mang tm li sanh su m, khn ngn cm kch, khm phc. Nhng
ni n Quang qu tht c th ly tri kin ca Pht lm tri kin [ca
chnh mnh] th Quang l hng ngi no m dm nhn s khen ngi
qu l nh th? Chng qua lng d thng bng, n ni thng tut, ni ra
nhng iu ti thy c m thi! Du thch ng hay khng thch ng,
c mc cho ngi c phn on m thi, Quang quyt chng suy tnh
n iu y.
T xa, ch T hong php u da theo thi tit, cn c hng
dn cho hng hu hc t c li ch, ch nn bo [cc Ngi] thin
chp! Phi thu hiu ni kh tm ca cc ngi trong thi bui y. Duy
tm Tnh , t tnh Di , li y vn khng c khuyt im g!
Khuyt im l do ngi hc chng hiu ngha trn vn, c chp cht
cng vo mt bn, bn ging nh g thy bit hp hi, lch lc, chp
trc. K cha chng c trong nh Thin ch chp vo duy tm Tnh
, t tnh Di , ni Tnh ln Di u chng phi l tht c.
Hng ngi y vn chng hiu Thin, hung h Tnh ?
Duy tm Tnh , t tnh Di nh cc v c c Tnh
ni, chnh l ni: Ty Phng Tnh chng ra ngoi duy tm, A Di
Pht chng ri ngoi t tnh. Tnh - tng, l - s, nhn - qu u
c ph by trn vn trong y. Cc h mc bnh thin chp, chng th
nhip trn khp c! Nu bo l ngi hc do n cn nn kh th lnh
hi th c, ch nu bo li y ca c c c khuyt im th khng
c!
Sanh th quyt nh sanh, i th tht s chng i v sanh th tht
s chng sanh, i th quyt nh i, u l nhng li khun php nu t
c S ln L; cn g phi suy lng qu l? Chng qua l v con ngi
hin thi phn nhiu i vi S ln L u cha hiu trn, chng th c
da theo S m ni, ch chng nn da theo L ni, ng hu h khi
32
Danh xng t v tn knh v ca ngi khc.
b hiu lm n ni tr thnh rng ri, khong t xung! Quang h thn
n cng cc, i vi L Tnh ti cng cha hiu r lm. Nu bt chc
con kt hc ni ting ngi th cng chng phi l hon ton khng th
ni c! Ch c iu chng dm nhn mnh l bc thng gia! Nu ai
chng ch Quang cha thng sut th chng ngi g em s khng thng
sut [ca mnh] tha vi h. Do vy, ti chng ch trng ni ti L
Tnh v nhng iu huyn diu.
Cc h tui tr nhp o, hc thc uyn bc, tm li sanh tha thit,
nhng do cha thu hiu su xa o ty theo cn c m ban b gio
php, do thi m ch nh nhng iu nn lm n ni ch c c sai
lm. y cng l du hiu ch r ng hm dng cha n ni n
chn! i vi hnh nguyn ca Pht, B Tt th mt nhip ht thy.
Ngi i sau khi nu t ai ny u ty theo s thy bit ca chnh
mnh, l u da vo ch c c km ci! Nu chp vo ngha y
hnh, du cho c Bn S Thch Ca, Di Th Tn cng kh thot
nn c!
Quang b quan trc, qu tht l v s gy lm ln cho ngi khc,
ch chng phi l mun t li. Xin hy tm bnh, kh ha, chn tht thc
hnh th s c th lm bc o s cho ci i lc ny. Nu khng, s
rng n Quang Hy ng hay sai tuy khc vi Vng Canh Tm, nhng
n Quang Hy t ph chng khc g Vng Canh Tm vy! Do cc h l
ngi tu o, Quang cng l ngi tu o nn ni thng thng chng p
m g!
505. Th tr li c s n Quang Hy (th th su)
c nhng g ng ni, bit r ng tuy c Vn Sao, Gia Ngn Lc

m vn y nh c, chng ch ti ch khc bit gia Thin v Tnh. Nu
ng tin tng ti ni ti chn li gii thch v gii hn gia Thin v
Tnh, cn g phi i qua by tnh cu ngi quyt trch 33 na ?
Triu Chu bt thp do hnh cc (Triu Chu tm mi tui vn
hnh cc34) l chuyn quyt trch kin a trong nh Thin. Ngi
33
Quyt Trch (Nairvedhika), gi l quyt on gin trch, tc l dng v lu
thnh tr gii quyt dt khot cc mi nghi, phn bit chn la php thch ng.
V sau, Quyt Trch c dng nh mt t ng din t s chn la, phn nh mt
gio ngha l chnh hay t, gii tr mi nghi, chn la ng li tu hnh thch hp.
34
Hnh Cc, cn gi l Du Phng, Du Hnh, ngha l v Tng khng c ni
nht nh, nhm tham phng cc v danh s m i khp bn phng.
nim Pht ch nng theo ba kinh Tnh do c Pht dy, tn
nguyn nim Pht cu sanh Ty Phng, cho nn chng cn phi ln
lt tm ngi khai th.
C nhn lp ngn, mi v u c hnh ring, do ng vi cn c bt
ng nn ni ra nhng li bt ng. Hy nn t lng chnh mnh thuc
t cch no th mi chng hiu sai ngha tht s ca nhng li c nhn
ni ra nhm tng ng vi tng cn c! Ngi i nay trn chng c
duyn tu o nh c nhn, th lc ca chnh mnh yu ui, tm lng
hp hi, nh nhen, hoc li cung ngo, tri nghch; mun kim c
ngi hiu bit, c nhn quan nh c nhn th trong ngn vn k, kh
kim c mt, hai!
C c php mn cy vo Pht lc liu sanh t ny m vn c
coi r, toan hng n bc tri thc thuc nhng php mn cy vo t lc
tm ti ng tt liu sanh t th l chng bit li - hi! Hung h
l gp phi cc bc i quyn th hin nhng hnh chng hp vi o ?
Nu ng cht c si tm vng tng, chc chn s c th vng sanh
Ty Phng ngay trong i ny. Nu cha tu m mun thy c
cnh tt p ngay, chc chn mai sau s c ngy b ma da pht cung
y! V nh mi gng, cht d mt i, nh sng cn li; lc bi nh
cha tr sch ht, lm sao c tng tt lnh hin ra cho c?
ng ni hin thi cha th nht tm, khi lm chung s kh th c
lc, cng l bn lun theo kiu ch bit nht nhnh nhng li c nhn
ni, ch chng t lng theo nhng g chnh mnh lm c! ng
va mi pht tm, ch mong khng c ht thy nhng tp nim v v
l rt kh khn ri. Sao li mun ngay trong khi y s thy c nhng
tng tt p vy? V nh mun cho tr gi mi va sanh ra lin
c con, c l y hay chng? Nu ng l hng i cn tnh tc cn
chn mui th c nhin chng kh khn cho lm. Nu khng, do gp gp
[mong cu] s pht cung, vnh vin ct t thin cn.
Mun bo n b ni l Si lo thi phu nhn v n cha m, nhng
chng ch ni mt php Nim Pht, h chng phi l b i li ch
cu tiu li ch ? Php Nim Pht trng ti lng T ca c Pht gia b,
du l hng phm phu y dy Hoc nghip vn c th nng theo Pht
t lc i nghip vng sanh; ht thy nhng php khc trn chng c
ngha ny!
ng ni nm su nm qua, t sau khi ra trng, mc bnh xng
khp r ri, gn nh cht mt na ngi. C phi v [trong thu cn
i hc y] bn b n m t hp, cng nhau c tiu thuyt 35 n ni
chn tinh mt mt, th dm lin tc, do vy mi c hin tng y hay
chng? y chnh l cn bnh chung ca l hc sinh trong hin ti, trong
mi a c n tm chn a [vng phi]. Do cha m, thy, bn u
chng chu nhc n, nn k b bnh ngy thy cng nhiu, chng th
ngn dt c! Do chuyn ny, Quang lin cho in tm trm cun Th
Khang Bo Gim. H k tr tui gp Quang, Quang u ni r l li -
hi vi h, bo h gi gn thn th ng phm. D l th dm hay t
dm u phi nghim tc king d, ng phm; ngay nh v chng n
nm vi nhau cng phi c chng mc, cng nh bit king k khi
n ni b mt mng oan ung! Nu khng, ngi cc tt cng vn c
th cht v chuyn ny. Xm nhau tha cho s mng, chng bit t
mnh np mng!
ng cn rt tr m b bnh, hy nn thng c sch y, cng
nh bo c Chnh thng c. i bn rn nhc ln nhau, ng hu
nhng a con sanh nh Qun Tn v.v u c mm mm,
trng thnh, tnh tnh hin thin, v chng ng sng hnh phc n
gi, cng sanh Ty Phng.
Ni ti chuyn lm quan ln hay lm gio vin c chc v cao, m
nu c th thay i phong tc, dn dt dn hng n ch nhn t, sng
lu theo ng l thnh hin, c nhin l iu vinh hnh. Ch nu ch c
th gip cho nhng chuyn ph kinh in, ph hiu, ph lun thng
v.v th a v cng ln, ti nghip cng su, nhc nh khn cng! Nu
ng vn coi chuyn b [k khc] i x lnh nht l kh th ng s tr
thnh mt k chng bit tt - xu!
ng mun mu tnh [c c a v quan ln hay mt chc v ln
trong ngnh gio dc] l cu danh hay l hnh o vy? Nu
hnh o th hy nn mu tnh, ch cu danh th ng nn mu toan!
Do ng cn c cm n, t ph (ng ni) ca ng l Hng Ton Cng m
c chng t; h c nn v ci danh xung y m chu qu ly k khc,
du chng mun gy nghip, h c c chng? ng hy nn b ci tm
y i sau ny khi phi hi hn cn rn khng kp36. May l c
Chnh hin hu, hy nn bo c ta c k Gia Ngn Lc, Khu Phm,
35
Ch tiu thuyt y nhm ch nhng th tiu thuyt b coi l dm th do
khi gi tnh yu trai gi sung s nh Ty Sng K, Kim Bnh Mai, Hng Lu
Mng v.v
36
Nguyn vn: Ph t bt cp vn l mt thnh ng ng : Ging nh con th t
mnh cn rn li rut ra, c hi hn cng mun ri!
Lch S [Cm ng] Thng K, tr thnh bc thy khun mu cho n
gii, m con ci sanh ra s u thnh hin nhn, thin nhn, may mn chi
hn?
Gia cnh ng kh d d, hy nn in Lch S Thng K bao nhiu
b tng cho t Xuyn (T Xuyn), ng hu nhng tay ho kit dy
ln sau ny u bit nhn qu bo ng, sanh t lun hi cng l nhim
v trng yu khin cho i yn dn lnh. Nu mun in, hy tip xc vi
ng X My chc nm qua, Quang gi cho T Xuyn cc th sch tht
nhiu. Mt l v t Xuyn qu xa, cng nh do thy ti xut gia ti ni
Nga Mi.
Tinh tinh ngha l tnh ng, hiu r, ng dng ch y sao c?
n ni vn l li l h , li t xng l chng mc, tinh tinh n cng
cc! Dng ch hy nn lu tm! Ni chung, ng quy y Pht php, t
phi gi vn lun thng, trn ht bn phn, dt lng t, gi lng thnh,
ng lm cc iu c, vng gi cc iu lnh. Li cn phi tht v sanh
t, pht B tm, dng tn nguyn su tr danh hiu Pht, quyt nh
cu sanh Ty Phng Cc Lc th gii. Dng nhng iu y t hnh,
li cn dy ngi, s l t tht s ca c Pht, ng gi chng
khin ng sanh ra ta phi h thn! Nguyn ng v c Chnh u
cng c gng th may mn lm thay!
506. Th tr li c s n Quang Hy (th th by)
Tnh tnh ng ng l ht nh tr nt. Ln trc ti gi cho ng

mt bc th di v s ng ham danh s gia nhp qun i hay tham d
chnh trng. [Trong l th y] cc lc by t l li - hi, sao khng
ly nhng li bn lun y nh hng cho tng lai? ng li hn v
[ti] b quan nn chng th ch dy trn khp, li than m mt khng
ch nng theo! Nu ng nghe li ti, sao li m mt khng ch
nng theo cho c? ng khng nghe li ti th s m mt khng ch
nng theo cho n tn sau khi nhm mt.
Gia cnh ng may mn khng thiu ht, l ra hy nn trong lc ny
cng thm gng sc tu tr nhm mong khi b mc ha, li c mun m
u vo hang ha c ci h danh chng ng mt ting than ?
Chng tnh ti ci ha cng cc l i i kip kip vnh vin a trong
c o; bnh cung ca ng c th ni l cc cung!
Gia Ngn Lc, Vn Sao chng phi l khai th ? Nhng sch trc
kia v nhng cun sch rt gn v.v chng phi l khai th ? Nu nh
ng, du c bao nhiu sch v n ni phi dng la, lc ch ti
chc cng chng va ng. ng tht ng l k ng thng! Xin hy
nht tm tr ch i Bi v danh hiu Qun m khi mc phi cc ha
hon.
Gn y, t T c my v thin nhn dy ngi khc nim Ma
Li Chi Thin Ch bo v chnh mnh ln gia nh, cu thi bnh. H
in mi vn t, tng cho mi gia nh ni y mt t, tng cho mi
c quan t thin cc ni khc mi ni chng t, mong [nhng ni y]
s phn pht gim, li cn in thm na. Li Bt [trong t ch y] do
Quang sa cha gim cho h. H mun Quang k tn cho ngi khc
trng thy s tin tng; v th, ti thun theo h m k vo.
H li mi hai mi ngi lnh nhng ngho kh thiu cm n n
hi t thin ca h nim ch y trong mt trm ngy, mi ngy cung
cp thc n v tr tin tng ch h c ci nui nng gia nh. [Vic
ny] ng gi l mt hnh ng trn nhiu iu tt p. ang trong
cn i kip mnh mng ny, chng pht tm li ngi li vt mt phen
th khi ngc ln u chy, h chng nh than xung khi xa l
lng ? Nay gi cho ng ba t, xin hy nim km thm, t s c cm ng
chng th ngh bn!
Trong th, ng thng than bn rn, bn rn v l g vy? Tht s l
bn rn bi nhng chuyn v v! T xa my ngn dm n y gp
Quang ch v nghe danh, ri gp xong mt ba bn chng chu li
na. Nhng iu cc chnh yu trong sut mt i Quang v i ng,
Quang u ch ht cho ng ri. Ngoi nhng iu ng xin hi ra, [ti
cn gii p thm bng] mt bc th di, nhng ng vn nh cha h
thy mt ch no m cng chng bun nhc ti. Li c thng than th
thiu duyn, ng l nc ci n cng cc! Nu c th cht sch lng
[mong ngng, khim h] st t, y theo li ti th t y s c vui
sng v cng. Nu khng, s ging nh g cm nut phi Hong
Lin37, chu ng nhng chng th ni c! Xin hy sng sut suy xt,
y l li dn d cui cng ca Quang!
507. Th tr li c s n Quang Hy (th th tm)
37
Hong Lin (Coptischinensis Franch) vn l mt loi dc tho, phn lm thuc
chnh l phn c (thn ngm) v rt ng, c tin l c tc dng ging ha, tiu c,
thng dng cha cc chng bnh tiu chy, i ma, au rng, tai c m v.v
ng vng tng ti bi m vn gp mun c nht tm bt lon,
tm y chnh l ci gc cho ma da. V th, Quang ni: Php mn Tnh
trng ti tn - nguyn. Nu tn - nguyn chn tht, thit tha, du
cha c nht tm vn c th vng sanh. Nu khng c tn - nguyn, du
c nht tm, vn chng th cy vo t lc liu sanh thot t! V th,
chng khuyn ng mit mi cu nht tm. Do ng vng tng ti bi, h
cu nht tm, nht nh s b ma da! ng chng xt hiu Quang, bn
ngh l mc k, min sao thun tin th thi. Nhng k i vi chuyn
trc mt bn ty tin, chc chn chng phi l ngi tn - nguyn chn
thit! Nu tn - nguyn chn thit, quyt chng n ni h hng, ty tin,
ri u chng c vng sanh. L vn chng chng, do ng coi v
l l hp l nn t sanh chng ngi th cn on trch ai?
Qun m i S chnh l qu kh c Pht. Nh kho chng tm mt
nh t nh ht u nhng c ni ba o l! H ng chng tng c
phm Ph Mn trong quyn by kinh Php Hoa, chng Qun m Vin
Thng trong quyn su kinh Lng Nghim? c hai kinh y s bt ci
trc nhng li l ca bn kho chng. Sch [Qun Th m B Tt]
Bn Tch [Cm ng] Tng khng g chng ni r. Ch v ng tm kh
th ph, trn cha h hiu r ng kh v ngha ca on vn trc ln
on vn sau, nn mi m mt, khng bit theo hng no!
Ba c con gi ca vua Diu Trang38 l ngoa truyn. Cao Vng Kinh
l ngy kinh. Tng kinh y th vn c cng c chng t, do [trong y] c
tht nhiu danh hiu Pht. Kinh ny lu truyn t thi Lc Triu 39.
38
Dn gian Trung Hoa thng truyn tng xa kia ti Trung Hoa c vua Diu Trang
(nhng khng h ni r vua Diu Trang sng vo thi i no) c ba c con gi. Hai
ngi con u xa hoa, tham lam quyn th, vt cht, tm mi cch ly lng cha, gim
xim ngi em t. Ngi con gi th ba tn l Diu Thin hm m Pht php, nht
mi danh li, trn hong cung i tu, v sau chng qu, tr thnh Qun Th m B
Tt. Thm ch gii thch hnh tng Thin Th Thin Nhn ca c Qun m, c
ni cn v rn thm chn nh sau: Do lm nhiu chuyn c, t cha, ui Tng, vua
Diu Trang b a a ngc. cu cha, Diu Thin xung a ngc, qu s i
chuc mng, Diu Thin phi ct mt cnh tay biu cho qu s n. Khi tr v dng
gian, do cm m tm lng t bi ca Diu Thin v thy Ngi mt mt cnh tay, dn
chng t ng dng ngc, , vng, bc lm thnh cnh tay biu tng Ngi. Do
mnh ai ny pht tm nn dn chng c ra 999 cnh tay. Khng th ph lng tt
ca ngi khc, Diu Thin phi tip nhn tt c. Do vy B Tt c n mt ngn
cnh tay!
39
Lc Triu c hai cch hiu:
1) Su triu i phng Nam tc ng Ng, ng Tn, Nam T, Lng, Trn u
ng ti Kin Khang Nam Kinh nn s thng gi l Nam Triu Lc Triu.
Ngi tht s thng hiu Pht php chng xng, nhng mun cho
tc nhn gieo thin cn nn cng chng ra sc ngn tr.
ng tht ng gi l k cung bc nht! Tm vinh hoa trong ci i
nh sng bin v p o o m mun ngay lp tc gi yn, sng lng,
lng trong, bt ng. Tm gp mun cu c bt ng chnh l ci gc
ca mi s ua nhau dy ng y! Li nh ni si tro, c tn lc
tng thm la m mong cho n chng tro sng sc, h c c chng?
Quang ni vi ng ton l nhng chuyn lng gi, rt bt ci, nhng
ng chng xt k, vn cho l khuy sng, si tro thm, h chng ng
bun qu i ? ng hy c k Vn Sao, Gia Ngn Lc, t s chng
n ni t ph bc ng. Nu khng, ng coi ti l thy, hy bi v cao
minh [no khc lm thy], Quang cng chng hi n ng na!
508. Th tr li c s n Quang Hy (th th chn)
L th di nhn c. Do ng ni s i ngay, ti tnh gi th sang

cho c Chnh Trng Khnh, nn tr li chm tr. Hm qua nhn
c th ng, bit ng vn cha tr v T Xuyn, nn ti ni i lc.
St kip hin thi c th ni l t xa n nay cha h c! ang trong
lc th o nhn tm chm m n cng cc ny, lm dn en c nhin
l kh, nhng ni kh ca trng quan cn su m hn trm h gp
hng h sa ln! Cha ng l Hon Qun ng c tm nhn gn ging nh
ng, u cha thy thu sut! Qun nhn hin thi ni chung phi ch
trng thng ch, t sng n ti lun suy ngh cch nh thng ch.
ng mun c nht tm, thy c ho tng ngay m vn cn c th
vng tng y. May m ng c Quang ni toc ra. Nu khng, chc
chn b ma da!
c theo thn phn ng lun, hy nn gi vng lng ch thnh,
cung knh, l nim l c ri, ng mit mi cu tng ng th s c
ch, khng b tn hi. Nu khng, s nguy him hn vo vc su, bc
trn bng mng y! ng ni: Lm s quan th ngi khc chng dm
khinh khi! Hy th ngh xem qu c dm khinh ng hay chng? lm
s quan, h chng th khng ch trng git ch? Nu git cho ng th
vn cn cha n ni b tri pht rnh rnh. Nu khng, s nh Bo
2) Su triu i phng Bc l To Ngy, Ty Tn, Bc Ngy, Bc T, Ty Chu,

Ty u phng Bc nn s gi l Bc Triu Lc Triu.
D hiu theo cch no th kinh Cao Vng cng xut hin tr nht vo thi Trn -
Ty, tc khong nm 581.
Siu40 qu tnh, Quch T M H Nam, chng ng thng xt lm
? u i Tng, To Bn41 lm nguyn soi, chng git lm mt ai, nn
[con chu] my i sang qu, vinh hin. To Hn l ph soi ca To
Bn, do Giang Chu lu cha chu hng bn tn st c thnh. Khng
lu sau, thn cht, con chu tuyt dit, cn nhiu ln mang thn ln (vo
thi Vn Lch nh Minh, ng ta tng bo mng cho Lu Ngc Th42) b ngi
40
Bo Siu (1828-1886), t Xun nh ngi x An Bnh, tnh T Xuyn, l mt
danh tng c cng bnh nh lon Thi Bnh Thin Quc, nhng khng bit ch, l
mt hung thn i vi qun Thi Bnh Thin Quc, tng c thng ti chc
c tnh Chit Giang. Tc truyn c ln nh nhau vi qun Thi Bnh Thin Quc,
ng ta b gic vy hm khng cch no ph vng vy c, phi vit th cu cu,
nhng khng bit ch, nh vit mt ch Bo, v vng trn khoanh li, giao th cho
ngi chuyn cho Tng Quc Phin. Nhn th, Tng Quc Phin m ra c, ci
ln, bit ngay l Bo Siu ang b vy hm, bn phi qun n cu.
41
To Bn (931-999) t Quc Hoa, ngi huyn Linh Th, Chn nh, l mt i
tng sng vo u thi Bc Tng. Do c cng nh bi Khit an v dit nh Bc
Hn, c thng ti chc Khu Mt Trc Ch, ri do dit c nh Hu Thc nn
c thng ln chc Gim. Trong nhng cuc chinh pht dp tan cc vng triu
i lp vi nh Tng, ng gi qun lnh rt ngt, nghim cm binh s khng c
lm st dn chng v ti, khng c gian dm, cp bc ba bi khi chim c
thnh.
42
To Hn (924-992): Thot u phc v di trng Chu Th Tng (Si Vinh),
tng theo Th Tng nh Cao Bnh v Nga Kiu Quan. Khi Triu Khung Dn to
binh bin, cp ngi ca u cha nh Chu, lp ra nh Tng, ng ta lin theo Tng,
tng tham d nhiu trn nh. Trong khi theo Tng Thi T dit Nam ng, vy
thnh Giang Chu (nay l huyn Cu Giang, tnh Giang T), ng ta tn st c
thnh. Nm 979, li tng chinh dit Bc Hn, nh Khit an, lp rt nhiu chin
cng. Do st nghip qu nng, con chu ng ta hoc cht yu, hoc ph tan gia
nghip, sng lang thang, vt vng, rt kh s. n thi Vn Lch nh Minh, Lu
Tch Nguyn (t Ngc Th), vn l ngi T Chu, lm Ch Kho khoa thi nm
Nhm T (1612) Qu Chu. Khi chm thi xong, tr v qu, thuyn i ngang mt
bn sng, cht mng thy mt ngi mt mi di sc n tha: Ti l tng qun
To Hn triu Tng. Vo thi ng lm thng nhn, tng i qua mt ngi cha
thy php s ging kinh, pht tm thit trai cng dng, nghe kinh na ngy. Do
thin nhn y, tng lm nhng chc quan nh my i. n triu Tng lm Tng
Qun, tc l To Hn, do v nh thnh Giang Chu lu khng c, khi ph
c thnh lin tc gin tn st c thnh. Do st nghip y, i i lm ln. Khi sanh
trong nh mt t in ca Ngi, tng c Ngi cu sng. ch Ngi dng thuyn
y, con ln b git u tin vo sng mai, chnh l ti, c duyn gp g Ngi, xin
xt thng pht tm t bi cu mng cho ti! Lu Tch Nguyn tnh gic bn ln b,
qu nhin thy c mt l m gn y. t khing ra mt con ln ang ku m ,
Tch Nguyn bn b tin ra mua, ch v T Chu, th trong khu vn phng sanh
khc m x. Nhng con vt nay lm thc n cho ngi khc, phn nhiu
l do nhng i nhn vt ging nh vy bin thnh, h nn hm m s
hng hch mt thi ?
Nu ch soi c lng nhn nh To Bn, chnh mnh bit nhn
qu Pht php, h gia nhp qun i, chnh trng s c th tr bo an
dn, ng hu i vi mnh v i vi dn u c cng. Nu nay coi
mng ngi nh c rc, binh s li khng c k lut, n u cng u
cp bc, gian dm; ng b ngi khc khng ch, h chng th
khng tn ht chc trch ? H tn ht chc trch th chng th thun
theo lng mnh ngh m phi hon ton tun theo mng lnh ca ngi
khc. Nh vy th tuy c th lm cho dn qu knh s, nhng ti trm s
qu thn chng knh s, s mun ging ha, n ni chnh mnh v
ngi thn u b tn hi y!
Cha ng tuy l mt thin nhn, nhng tm chung th din qu ln,
v th ang trong i lon ny vn gp mun xy dng t ng. Th
ngh: Ngi ngho kh khng c t ng m vn lm ngi c, cn
g c phi kim mt chc quan trong i lon, dng ngay t ng ?
ng nghe theo hay khng, Quang chng cn ng; ch khng th chng
thut li - hi cng ng! Nu ng bit iu ny th trong c hai gii
qun s ln chnh khch cng u rt c ch, ch khng phi l nhng
li ni tha thi v dng!
ng khng hiu chuyn qu sc, Quang qu trch ng vn l v ng
khng hiu r cho nn ch dy ng. Li l chng thng thit s khng th
ng tm ng c! ng li tng l ti gin d bn hai ln dng ch
vn t (ng cht vn ln), ba lt dng ch vn vng vt gii
(mun vn mong mi ng ). Vy l ng ngh ti l hng sn c
khng th hnh dung c, l hng ngi b i, th c, hung tn chng
ng tip xc. Sao chng bit s v n mc nh th? Khng c chuyn
g ch nn gi th n na!
509. Th tr li c s n Quang Hy (th th mi)
Sao ng khng bit s v n mc nh th. Quang l hng ngi

no m c th snh bn vi Lin Tr i s? ng ni li y nhm tng
bc Quang, chng bit l hy bng Quang vy! T nay v sau ng
ca mt ngi cha ngoi ca Xng Mn. H ai h To Hn! ln lin ci u,

ngot ui t v mng r.
dng [li l] em phm lm thnh tng bc ti nh th na! Ti
thy li y nh b nh, nh b nho bng, h thn khn ngn!
1) Tm thanh, trng hin, h nn bn lun theo kiu chp cht
cng? Cn bit rng: Phm phu c s trong lng hin hin ca phm
phu, Thanh Vn c s trong lng hin hin ca Thanh Vn, B Tt c s
trong lng hin hin ca B Tt; ch c thnh Pht mi c th t ti s
trong lng hin hin rt ro. Nu ni ng nh php th trong ht thy
nhng a v khc u chng phi l trong lng hin hin, ch c Pht
mi l trong lng hin hin. [Do vy, ng cho rng] li i s Lin Tr
tr thnh sai ngoa, chng bit chnh mnh hon ton cha m c
chnh nhn nn mi c th lp lun m qung y! Sao li kh s nh
th?
S trong lng hin hin ca phm phu l s trong lng hin hin do
qun hnh. Thanh Vn on Kin Hoc, T Hoc chnh l s trong lng
hin hin thuc v a v Tng T. B Tt thuc a v Ni Phm, [tc
l nhng a v] t S Tn n Tht Tn cng ging nh Thanh Vn. Bt,
Cu, Thp Tn ph Trn Sa, chng Php Khng, h nn ni l ph Php
Khng? S Tr lin ph V Minh, chng Php Thn. y chnh l a
v u tin ca bc Phn Chng. Cho n Thp Tr, Thp Hnh, Thp
Hi Hng, ng Gic (ng Gic l a v cui cng thuc Phn Chng.
Trong cc a v thuc Phn Chng, phm nhng g Pht chng c, h u
chng, nhng cha chng c vin mn rt ro). Bn mi mt a v chnh
l s trong lng hin hin ni Phn Chng; ch c Pht mi l trong lng
hin hin rt ro.
Hn na, ngay trong mt a v cn c v lng v bin [tng cp
chng ng] su - cn bt ng. V nh ngi nc ngoi n Trung
Quc, va n bin gii Trung Quc lin c th ni l n Trung
Quc, nhng t y vn cn c ng di my ngn dm mi ti c
kinh Trung Quc. ng cho rng: n ri th khng cn bn n
ng i na; cha c o m ni s hin hin trong lng th thnh
sai ngoa, tri nghch vi s tng cy vo Pht t lc i nghip vng
sanh. Li y l do ng thch xng l bc thng gia, ch khng phi v
Lin Tr i s ni li chng thch ng! T nay v sau, hy nn st sng
nim Pht, bt ni li ph trng! Nu vn [dng li l] em phm lm
thnh tng bc Quang nh th tc l khin cho thin h hu th tha m
Quang! Sao li kh s lm nhng chuyn tn hi v ch nh th?
2) Li ca Lin Tr i s l li vin dung v ngi. Nu [l ngi]
cn c su, y theo tu tr s c i li ch. Nu cn c nng cn, hoc
mc khuyt im chp L ph S, ch nn chiu theo s tng ch thnh
tr danh th mi l n tha. Thuyt L nht tm do khng lm c, c
ni cng v ch; ch khng xng l c ri, [ch tht ra] hai ch
bi xch chng phi l n ni v vn hay sao? Tm ny lm Pht, tm
ny l Pht. Nu chng lm Pht m ni tm ny l Pht th c th
bi xch c. Nu nim Pht m ni tm ny l Pht th y chnh l
cn bn khuyn ngi, h nn ln ln tht li bi xch! Nu bi xch
s tr thnh t kin, ti cc nng! Phm qun tng hay tr danh u gi
l lm Pht.
3) Li y ca Lin Tr i s dnh cho k chuyn ch qun tng.
ng em ci tm suy tng tn lon ca ng so o, nn tr thnh li
l chng bit thn phn! Phm phu tm nh kh - vn, chng th nh
c trong khonh khc no, h c th tng tng no s thy c
tng y ? Nu thm tm qun tng, qun ci ny li thy ci kia, tc
l khng tng ng. V th gi l t, l chng tng ng! ng li cho l
ma th l sai qu ri! Nhng nu chng tng ng m chng nhn bit
th lu ngy chc s c ma s!
4) ng tht s l mt g h chng bit tri cao t dy nn mi
dm dn chuyn Thin o i s x thn lm tin l. Ngi Thin
o nim Pht ming ta quang minh, chnh l bc thnh nhn i thn
thng. Lm chung, Ngi tro ln cy liu ni k, nhy xung bn ng
qua i, ng ng l Ngi t trn cy t xung cht! ng ng l ti li,
mt qung m chuyn thch ni li l m qung. ng mun x thn s
thnh con qu cht oan, mong sanh Ty Phng th c mng cng chng
m c u! Trong nhng truyn k v Thin o i s, i khi c
nhng ch li vn cha th hin r ngha mu nhim ny cho nn ng
tng l Ngi x thn m cht!
ng tng thy chuyn ca Chu Tin S trong Kim Cang Kinh Cm
ng43 hay cha? [ng Chu] nghe bn cu k ca kinh Kim Cang sanh
lng hoan h; chng lu sau mng thy theo nm k [ti nhn] n ngi
xe n mt nh. Nm ngi u ung canh, ng ta mun ung, nhng
ngi dn ng ta i (tc g qu s p gii ti nhn) khng cho ung, lin
tnh gic. Trong tm ht sc l lng, tm n nh y, h ni c su con
ch va mi sanh, mt con cht ngay. Do vy, ng ta chuyn tr kinh
43
Tc phm ny c tn l Kim Cang Bt Nh Ba La Mt a Tm Kinh Cm ng
Truyn, khng r tc gi, c nh s 1632 trong Tc Tng Kinh, ghi chp truyn
ca bn mi ngi do tr kinh Kim Cang c cm ng, khi u bng Dim Php
S, kt thc bng truyn ca Lc ng.
Kim Cang, n nm tm mi chn tui tro ln cy ni k, ri bung
mnh xung, ng yn qua i. Trong i ny, ngi y [ng l] bin
thnh ch, nhng do my chc nm tr kinh Kim Cang nn vn c th t
trn cao nhy xung qua i nh th; hung h Thin o i s l bc
i thnh nhn thn thng mu nhim khn lng ? ng tng l x
thn, ng thng lm thay! iu ny cng l cng mt tri kin vi k
ngu, thy Pht nhp Nit Bn bn bo l Pht cht.
5) ng vng tng tt cng, so vi sng cun trong bin c cn si
sc hn rt nhiu. Ch nn t lng thn phn ca chnh mnh hnh,
no s k khc ch ci! Nu ng tr v nh Thnh , hy nn em
tm tng y khuyn cha ng l Hon Qun ng hy thong dong i
cht i bn u c thnh tu. Nu ng tinh thnh nim Pht th
quyn thuc cng s c dp chuyn bin. ng ni ng l Hng Ton ng
cn li gia nghip, m ng vn ni kh s chng th chu ng
c! Nu ng vn l g ngho cng, chc s chng cn mun lm
ngi na ?
Nay ng cc lc mun chng th din xung, chnh mnh li
hon ton khi ln nhng vng tng chng da theo o l y. Vng
tng y c th lm rng my n mt t tng, trn ht phn con, bo p
b ni k l Si lo thi phu nhn, trn ht trch nhim ca mt tn
Pht gio hay khng? bit cm kch n ngi dn dt nhp o, sao
chnh mnh li lm nhng chuyn ph bc n ca khp mi ngi thn
ln n Pht? T nay v sau, ng ch nn c Vn Sao, ng gi th ti
na. Ti qu tht chng c tinh thn th tip nhng li l ma m ca
ng!
510. Th tr li c s n Quang Hy (th th mi mt)
Nhn c th v khon tin gi n. c th ng, bit ng cnh

ng khn cng, bit ng chng gi yn bn phn. ng tin bc khng d
d, h nn vn ng ngnh gi th din i vi Quang? Qun t hnh x
theo ng a v, h ngho cng th chng ly tin ti lm l; hung h
i vi v thy chnh mnh coi nh cha nh m ? Do vy, bit ng
mt mc lun mang th tnh kin ny: Do khng chng gi c th
din, bn mun tm ci cht! ng chng bit mang th tm hnh y,
h cht ri th so vi vic b mt th din s cn kh chu ng hn v
lng v bin hng h sa ln!
Trc y, ng tng ni Trng Khnh Pht Hc X kh chung Mt
Tng, ng mun lp mt c s khc chuyn tu Tnh . y cng l li
ni chng bit gi yn bn phn! Phm to dng c s, iu th nht l
phi c mi ngi tin phc. iu th hai l phi c tin ng ra.
Tuy quyn m mi ngi, nhng chnh mnh vn phi b ra trc.
Trong hai iu ny, ng chng c c mt iu no! H nn khi ln
nhng th suy tnh vt phn y ?
Trong nh c cm n, chng cn phi mong pht ti nt
vch na! i vi hai gii qun s v chnh khch hin thi, nu ng
chng quan tm n u mt44 trong i sau th c gia nhp cng chng
sao. Nu vn lo n u mt i sau th ng gia nhp s l k sch ti
thng thng. Hy nn bo cn k vi c Chnh K th45 bung
xung tp kh ph qu, kiu cng, xa x, hy n mc, trang sc nh ph
n nng dn chn lng qu, cng vi b ta tr v gia nh Thnh ,
nghim tc gi gn sn nghip ca t ph. y s l bin php rt ro n
tha, thch ng nht. Nhng iu khc trc y ti u ni qua, nn
khng cn phi nhc li na!
511. Th tr li c s n Quang Hy (th th mi hai)
c th ng, khn ngn hoan h! Bn h trong by ngy lin c th

vng sanh, lin c th thnh Pht th ngi trong khp c th gian u
thnh Pht. Chng ta l nghip lc phm phu, t s c v lng v bin
Pht thot, may mn chi hn? Nhng chng ta hy gi bn phn ta,
nhng cho bn h thnh Pht thot chng ta, h chng phi l cng
n tha hn ? Nh bn h cn c nguy him, ch trong php mn ny
ca ta trn chng c nguy him! Nu nghe bn h ni th tht bi tai,
khn ngn nhit tm dy ln. Nu thnh th may mn, nhng bi s thnh
quyn thuc ma, tht khin cho ngi ta ngui lnh ci lng!
Thn thng ca g X hon ton tht bi. Ngn lun ca g X
v g Y u ng l vu bng, mit th thnh hin. Bn h thnh
Pht, sao li c hin tng y? Do vy bit: Bn h hon ton chng
44
Do Trung Hoa thi lon lc n cng cc, qun phit chim lnh cc tnh, t
xng hng xng b, lin tc nh ph, trit h ln nhau, nu lm qun nhn hay
chnh khch thi s to nghip rt ln, i sau s b a lc trong tam , s thay
u i mt, lm ng qu, sc sanh hay a trong a ngc.
45
V ng n Quang Hy h K, php danh l c Chnh.
khc g l tr u ng x ch, ni chi c Pht tm cho c? Nhng
iu khc chng cn phi nhc n na!
512. Th tr li c s n K c Chnh
Chng b l c Trung n Quang Hy ni: B pht tm cng dng

ti, ti s dng mn tin y in sch li ngi. B may mn c g
vo gia nh giu c, trn chng bit n nhng ni kh trong i ngi,
li khng c ai khuyn dy, khai th nn sng ung mt i. Nh vy th
sau ny lm sao thot khi lun hi lc o cho c? May sao chng b
l Quang Hy hi bit Pht php. Tuy b cha th tin nhn ngay, nhng
dn dn c tim nhim, lu dn s c ngy thin cn pht hin.
B nm mng thy cnh tng k qui lin sanh lng s hi, cu xin
ti ni cch cu vt, che ch. B chng bit: So vi tng trng lun hi
trong tam lc o, tng kh y nh nhoi chng th no th d c!
S kh trong lun hi ging nh i a, cn ni kh [b cm nhn trong
gic mng] y ging nh vi trn. Chng sanh tm lng hp hi nn ch
thy c chuyn nh nhoi, chng th thy c chuyn ln lao. B
sanh lng s hi ni s kh nh nhoi, cu ti ni php cu kh, sao li
trn chng ti ni kh sanh t ln lao vy?
Nay ti ni cho b mt php cu chung i kh ln tiu kh. Nu
b c th y theo li ti ni, chc chn trong hin ti b s khng gp ni
kinh s nh nhoi y, tng lai nht nh thng an lc. Php y ra sao?
Chnh l ch thnh khn thit nim Pht v nim danh hiu Qun m B
Tt. Php tc nim nh th no hy nn hi Quang Hy. Ch nn ch bit
an vui, nhn tn, b ung thi gian.
Li cn nghim tc trn ht bn phn ca chnh mnh, ngha l hiu
thun vi cha m rut, vi b m chng, ha thun vi anh em trai, ch
em gi, ch em du, v chng knh trng nhau nh khch, khuyn nhau
lm lnh, nhc nh nhau sa li, kho dy d con ci, i i khoan
dung vi k di. Lm c nh th chnh l hin nhn! Li cn king
git, bo v sanh mng, nim danh hiu Pht, cu sanh Ty Phng; du
cho ni s hi ln lao l sanh t cng s hon ton tiu dit, hung h
nhng ni s hi nh nht trong gic ng m chng lp tc ngng mt
?
Ti l phm phu, nhng li ny ca ti c th khin cho ht thy mi
ngi siu phm nhp thnh. B hy nn ch tm tin nhn s c li ch
ln lao. Sch Khu Phm ht, i khi no c ngi sang Thng Hi
s bo h thnh N T Nh Thp T Hiu (hai mi bn tm gng hiu
n), N T Th46, Lit N Truyn47 v.v gi ti tng cho nhng ph
n thng hiu vn l, bit lun thng. Li cn c t Sanh Thin cng
s gi ti mt hai gi. i vi nhng chuyn trc khi sanh, trong khi
sanh v sau khi sanh, sch ny u ni tng tn. Trong li Ta ca
Quang li cn ging r: Trong khi sanh n, nim danh hiu Qun Th
m B Tt nht nh s khng b sn nn m m ln con u c vn
ton, gieo i thin cn.
B hy nn thng em chuyn nim Pht, nim Qun Th m
gio ha hng ph n quen bit, ng hu ai ny xoay vn khuyn ch ln
nhau th s c li ch ln lao cho b ln nhng ngi quen bit. B ch
nn gn gi mi thi kiu ngo, li nhc, thch lm chuyn v ch nh
c bc, la c ngon cnh, s chng th no khng t c li ch ln
lao! i vi bnh ca Qun Tn v hai c con gi Qun Tnh, Cm Du,
cng c th nim Qun Th m B Tt tr. Qun Th m B Tt
khng ai cu chng c ng nghim, ch s con ngi chng ch tm
m thi! Xin hai v chng b kho thu hiu lng ti th may mn lm
thay!
513. Th tr li c s Giang Dch Vin (th th nht)
46
N T Th l bn b sch tng ng vi T Th ca nam gii, gm:
1) N Gii (rn dy n nhn) do n s gia Ban Chiu son di thi ng Hn,
ging gii v Tam Tng, T c, cng nh nhng li khuyn rn, trau gii nhng
phm c ca ph n nh knh thun, o lm v, ha thun, khim cung v.v
2) Ni Hun do Nhn Hiu Hong Hu (v vua Minh Thnh T, con gi T t)
bin son vo nm Vnh Lc th hai (1404), trch lc nhng gio hun ca c nhn
v phm c ca ph n, chng hn trau gii c hnh, tu thn, thn trng trong li
n ting ni, tit kim, tch thin, hng lnh v.v
3) N Lun Ng do n hc s Tng Nhc Sn son vo thi ng, m phng theo
vn phong Lun Ng, thc danh To i gia (tc Ban Chiu) v.v ghi li nhng li
vn p gia b m ca quan Thi Thng V Trnh thi Tin Tn l Tng Th p
li tha hi ca cc bc anh th nh To i gia v.v thuyt minh v c hnh
ca n gii cng nh cch tu dng cc c hnh y.
4) N Phm Tip Lc do b Lu Th, m nh hc gi Vng Tng son vo cui
i Minh, cng ni v cc phm c ca ph n, ng thi bao gm nhng li ch
gii ngn gn cc tc phm trc nh N Gii, Ni Hun v.v
47
Lit N Truyn do Lu Hng son vo thi ng Hn, bao gm nhng tm
gng trinh lit ca n gii. Sch gm by quyn, bao gm 105 tm gng, c
chia thnh cc tiu loi nh mu nghi, hin minh, nhn tr, trinh thun v.v
Nhn c th, bit cc h thng vit nhiu bi xng s li ch
Tnh , vui mng, an i tt bc. S gi cho Thng Hi Tnh Nghip
X h ng ti trong nguyt san, ng hu c gi u cng sanh lng
tin. ng ni kh lc, th lc ht sc suy yu, t h c l nn chuyn lng
au bun thng xt thnh nim Pht cho m ngi mt ln k cn
u c li ch ln lao, cn g c phi khng khng gi lng bun au,
tiu ty mi l hiu!
Ngy Hai Mi Lm thng Ba, Quang n cha Thi Bnh Thng
Hi. Vo ngy Hai Mi Su th khon tin hai trm ng t Nam
Thng chuyn ti. Thot u do bn bu n ni qun bo cho Th Cc,
sau y bo h gi chng sch, chng bit h gi hay cha? Nay
li t Ph gi ti cho ng mt gi na, xin hy xem qua. i khi
sch c in ra vo ln th hai, ln th ba, s gi thm na. Mt trm
ng s thnh c ba trm b; du cc h khng gi tin, Quang cng
cn phi gi ngn y b mong ai ny u bit n n c t bi ca
i S. Hin thi c ngi m nhim in n by vn b. Do nm
ngoi c chin tranh, cha a giy ra khi ni c; nm nay li b hn
hn n ni ln khn ti thng T.
Pht Quang X c cc h xng no c thiu st g m cn
Quang phi gp li. Ngi tu Tnh nghip ch nn dnh vo cht im
xo thut no. Nu vn thch nhng chuyn k l, khng a chuyn bnh
thng, t s bin kho thnh vng. Do iu ny, ngi thng Tng
thng Gio thng chng bng ngu phu ngu ph tht th nim Pht li
c ch li tht s. Nu chu gi n np bnh thng, m bc, cht
phc, tht th th sanh v Cc Lc s l iu c th d on chc chn
c! Nu khng, chng sanh v Cc Lc cng l iu c th on chc
c! Xin hy thit thc khuyn x hu tin tng nh th, hnh nh th
th li ch ln lao thay!
514. Th tr li c s Giang Dch Vin (th th hai)
Cha tr li th lu, thiu st qu! Trc y ti nhn c t

c san k nim Pht Quang X trn mt tui c in bng rono, thy
c in bi vit ca Chu Mnh Do ca ngi Quang tht ng khin cho
ngi ta h thn mun cht. Mnh Do v tri lm cn, sao cc h li cho
ng ti bi y, khin ti Quang su thm? Xin t nay v sau, h bi vit
no dnh dp thi y hy u loi b ngi c khi bn ra tn vo!
Nay nhn c th v khon tin ca ng Ng ip Khanh v t
Pht Quang X San. Ng thi phu nhn phc ln th u vn ton, iu
thiu st l chng bit ti php mn Tnh . Nay con ca c l ip
Khanh thnh tm cu siu, t c s nng theo Pht t lc c vng
sanh. Vi mn tin hai trm ng y, ti s dng mt trm c hnh
Pht tht, thnh mi su v Tng nim Pht. Hin thi kh tri nng bc
phi thng, Quang tnh biu ring cho mi v mt ng, tng cng l
mi su ng. Tm mi bn ng cn li th i ti khi sp ch Vn
Sao bn mi v Th Khang Bo Gim (sch ny chnh l cun Bt Kh Lc
c gio chnh, sa i, tng thm bi, tnh in ra my vn cun cu vt nhng
k thanh nin trc khi h b bnh) xong, nm sau khi in ra s gi sch va
ng vi s tin y n nh h Ng mong kt duyn.
Qun m [Bn Tch Cm ng] Tng in ln th hai va c mi
my hm th trong ngy mng Hai thng By, ton th cng nhn bi
cng! Ln ny, do h i hi phi l, chc Trung Hoa Th Cc kh th
p ng c, s l trong nht thi, chng th gii quyt xong! Bi vy,
d in hay sp ch u phi chm tr! X San (t bo ca Pht Quang
X) rt hay, nhng ch qu nh, mt gi rt kh c! Giy dy th bu
ph s t thm chng na!
Th gi cho ng Phng Bt Cu, Quang khng c bn nhp, nay [l
th y] c ng ti trn X San, Quang s cho chp li a vo
Vn Sao48. Nhng iu khc chng c quan h ln lao g, ch c mt
on ni nhng tin sinh [Giang] Thn Tu to ra thin a nht nguyt
chng th vn hnh, [nh] c kh m ca a t gi mi vn hnh
l rt c quan h. a l th y vo Vn Sao cng ph tr c t kin,
khin cho [ngi c] bit c chnh php. Nhng trong l th y, c
nhiu ch b sao lc thiu st cu vn; nhng on khc u chng quan
trng khn yu cho lm, ch c on th hai mt m mt Dng gi l
o, ni dng th su pha trn chp ln ln Thnh tc Minh
c, Minh tc Minh Minh c chi Minh thnh minh49, trong mi ba
48
L th ny c ng ti trong n Quang Php S Vn Sao Tng Qung Chnh
Bin, quyn 2, nh s 169.
49
Theo l th gi cho ng Phng Bt Cu trong n Quang Php S Vn Sao Tng
Qung Chnh Bin th cu ny phi l: Thnh tc Minh c. Minh tc minh Minh
c chi minh. Thnh Minh hp nht, tc th minh Minh c, tc th Phc Hy, Thn
Nng, Nghiu, Thun, V, Thang, Vn, V, Chu Cng, Khng T s truyn chi
o. (Thnh chnh l Minh c, Minh chnh l s sng t (minh) trong minh Minh
c. Thnh v Minh hp nht chnh l minh Minh c. y chnh l o c
truyn bi cc v Phc Hy, Thn Nng, Nghiu, Thun, V (vua i V), Thang
ch y cng c ch sai, nhng khng c quan h khn yu ln lao. c
s qua nhng bi khc th thy khng b sai ngoa nhiu lm, ch c l th
ny b sai kh nhiu.
Quang mc lc ln tm lc u thiu, bn bu qu sc, nn chng th
ra sc vit lch cho Pht Quang X c, tht thiu st! Cc h cc
lc xng nn mi ngi hin u nhm ti, qu tht l mt chuyn
vui ln lao trong i ngi, m cng l mt nim i hnh phc cho qu
a. Bin nhn [m Pht tht] nim Pht cho nh ng Ng gi km theo
th, xin hy bo vi ng ta v chuyn s dng mt trm ng cn li.
Thy Chn t tnh gip mt trm ng thnh kinh in cho Pht
Quang X, sai Quang lit k mt danh sch nhng kinh sch ph bin
thng c c nhiu, i ti cui thng ln Thng Hi s thnh ri
gi ti. ng lo! Trong nm sau, Quang in Tng Qung Vn Sao bn
mi v Th Khang Bo Gim bn tng qung xong, cng s gi sang
Pht Quang X chng cun kt tnh duyn. Cc h v bn b vit
li khen ngi Bt Hu tc l mc ti em phm lm thnh. Xin t
nay v sau vn mun phn ng dng cch y na i bn u c
thoi mi.
515. Th tr li c s Giang Dch Vin (th th ba)
Nhn c th khn ngn cm thn. Lnh s Sc Am v sanh k

cha th st sng tu tr php mn Tnh , nhng cc h em lng
ch thnh cu siu cho c, t c s c nng theo Pht t lc tip dn
vng sanh. Do thy i S Tng (tc Qun Th m B Tt Bn Tch
Cm ng Tng) b chm tr lu, trong mng Mt thng ny Quang
lin xung ni. Mng Ba ti Thng Hi, tip xc Th Cc. Mng Bn
n Ninh Ba, thng lng chuyn xy ct i in cha Php Vn (nm
sau mi xy ct). Mng By v Thng Hi, th ca lnh it50 Tri
Nguyn v khon tin gi ti u nhn c ri.
Cha Thi Bnh hin ang c Pht Tht, chng th cng tin hnh
c. Do vy, ti n Tnh Nghip X thng lng vi ng Quan
Qunh Chi; ng ta rt hoan h, quyt nh s khi tht t hm mng
Mi. ch ng ta, Tng s nim Pht ch c my v, nhng c s rt
(vua Thnh Thang), Vn (tc Chu Vn Vng), V (tc Chu V Vng), Chu
Cng, Khng T)
50
Ting gi t v tn knh chu trai bn ni ca ngi khc. it () l chu gi ta
bng ch hay bc; nu l chu gi bng cu s gi l Sanh ().
ng. Quang cho rng c s n [tham d], t cn phi cung cp cm
nc, s ng ngi qu chc h phi b thm tin. ng ta ni: B p
cht t cng u c sao! Nh vo y mi ngi gieo thin cn. May
mn chi bng! Th Tnh Chi, Hong Hm Chi v.v lc ban ngy bn
vic, ban m khi no c rnh ri cng n nim. H nh Quang khai
th hm mng Mi51. Pht Tht ln ny so ra c ch hn vic ch thnh
mi my v Tng nim Pht nhiu lm. y cng l do lng Thnh ca
cc h cm thnh v cng do tc nhn ca lnh s m c.
Thy Chn t thnh cho Pht Quang X mt trm l by ng
kinh sch, i khi c ngi thun dp tr v V Nguyn s nh h mang
n. ng lo! Ti nhn c y sch ca cc h t Ph
chuyn n vo hm mng Tm. Khng lu na Quang s tr v Ph
, i thng Ba hay thng T nm sau s li sang Thng Hi lo
liu cc khon chi ph in cc b i S Tng v.v
516. Th tr li c s Giang Dch Vin (th th t)
Th tr li ln trc, chc [cc h] nhn c ri! Nm gi chiu

hm qua ti n Tnh Nghip X, hi Quan Qunh Chi c my v Tng
nhn [tham d Pht Tht], ng ta cho bit c chn v. C s nam n hn
mt trm ngi. Chiu hm qua do bn h thng bo, ngi n tham
d cng nhiu hn na. Quang trnh by i lc duyn do v li ch ca
vic nim Pht trong khong mt ting nm pht. Ngy hm nay, bo
em nhng kinh sch thnh t trc giao sang cha Thi Bnh, tng
cng l hai mi lm gi nh, pha ngoi dng bao lc52 bc thnh bn
bc ln. Phiu giao sch tng cng l bn trang c gi km theo th
tin kim nhn.
Thy Chn t xin cc h hy cho ngi vit tn ca tng loi kinh
sch thnh vo phn Th Cn nh An S Ton Th v.v th s chng
n ni tp lon kh tm. Trong y c [nhng kinh sch s lng khc
bit] mt, hai, ba, bn, nm b. Nu i vi nhng sch d ra m dng
kt duyn th khng cn phi phn bit, ch nu u lu gi trong
Pht Quang X th cn phi chp r mi b ging nh th chng n
51
Xin c bi Php Ng Khai Th Ti Tnh Nghip X trong quyn 4 ca b n
Quang Php S Vn Sao Tam Bin, phn Php Ng.
52
Nguyn vn b bao, B l mt th c thng dng kt thnh chiu hay o ti,
c th an thnh bao gi vt nn gi l b bao. Chng ti tm dch l bao lc
(b ci) cho d hiu.
ni b ny b kia so le khng u n ni kh coi. S sch y i c
ngi tin dp tr v V Nguyn s cy h em theo. Nay gi trc
phiu giao sch km theo th khi sch gi n s c ci da theo
m kim nhn.
517. Th tr li c s Giang Dch Vin (th th nm)
Nhn c th hm trc, bit lnh t nim Pht vng sanh, khn

ngn mng cho lnh t, xt cho cc h. Tuy nhin, lnh t siu phm
nhp thnh, c nhin chng cn phi bi thng v ch ging nh k th
tc. Cc h xng Tnh , thot u lnh phu nhn vng sanh, nay
th lnh t vng sanh. thy ht thy chng sanh u c Pht tnh;
o do ngi hong, h xng t c ngi ph ha. Nhng do
Quang bn bu n cng cc, chng th son thut ngay, cm thy thiu
st n cng cc.
Ti sa cha i cht cun Tam T Knh53. Hm trc Tuyt Tinh
n y cm i, ng ta mun sao lc, lin thay mt gi i. Truyn ca
lnh t tht qu s si, nay ti em nguyn co gi tr li km theo th,
xin hy thm tht, sa i, sao cho truyn c hon b. Li nn bo
Hu Bng54 sao ra my bn, gi cho cc t bo Pht gio. Do gn y
Quang bn bu qu nhiu vic, chng th sa cha cn k c!
Tm gi sch gi trc y, ng u nhn c ri, ti yn tm
lm. Quang nh s dit tung tch n nu lu di vo cui thng Chn do
chuyn th tip ngy mt nhiu, tinh thn ngy mt gim. Nu chng n
dt lu di, chc s quanh nm sut thng bn bu v ngi khc, chng
c lc no ngi! Tt c nhng bn gc ca cc sch c in gn y u
giao ht cho C S Lm, h tnh m Pht Hc Th Cc lu thng
rng ri. Chng qua h mang tnh cht doanh nghip, so vi [Hong
Ha X ca] Quang ch tnh gi vn th gi sch [ca Pht Hc Th Cc]
s t gn gp ri!
518. Th tr li c s Giang Dch Vin (th th su)
53
Tam T Knh (khng phi l cun Tam T Kinh dy v lng cho tr ca Nho
gia) l mt tc phm ca Giang Dch Vin nu ln nhng gng nim Pht, li ch
do nim Pht, cng nh khuyn nh nn nim Pht, do m phng theo li vn vn ba
ch mt ca Tam T Kinh nn t tn nh th.
54
Hu Bng l con trai ca Giang Dch Vin.
Php danh ca by ngi [xin quy y] c vit trong mt t giy
khc. Thi cuc nguy him, hy nn bo ai ny u n chay, nim Pht
v nim Qun m cu Pht, B Tt gia b, khin cho chin s sm
chm dt, ng hu nc nh u c yn vui. iu quan trng nht l
phi bit nhn, hiu qu. Nc ta lon lc n cng cc nh th ny u
l do ngi i trc cao ging xng hc thuyt bi bc nhn qu,
coi h c lm g lm lnh th y l lm c m m thnh. Nu vn
chng chu ni iu ny m mun cho thin h thi bnh th s rng s
chng c ngy y u!
519. Th tr li c s Giang Dch Vin (th th by)
lu cha gi th. Thng trc, lnh it Th Tin gi Tc

Thi n. Quang do bn bu cng cc, phi n hn na thng mi xem
55
trn ht u ui. Ti cm thy [n Quang Vn Sao] Tc Bin so ra cn

quan h ln lao hn [n Quang Vn Sao] Chnh Bin, do vy gi i,
chc anh ta gi th bo tin ri. Trc tc ca cc h c ch rng ln,
thi vn ng dn dt k khng c lng tin sanh khi lng tin. Xin hy
gi gn sc khe tu tr Tnh nghip.
520. Th tr li c s Trn Hu Thnh
Nhn c th y . Trong khong Xun - Thu nm sau, Quang

vn cn c nhiu chuyn phi lo liu, chng c lc no rnh ri i ti
mt ch no c! Ch c vo ma ng l mun sang ch m p trnh
rt. Sau y s hnh tung bt nh, n u cng l nh. Cha y dm
ba thng sau, li qua ch khc khi phi th tip th t n ni t
hng chuyn [liu sanh t ca chnh mnh].
Trong bi k nim Pht, c [nhng on] vn ngha ca phn trn v
phn di chng lin quan mt thit, hoc m vn chng ph hp, hoc
c ch dng ch cha kho, ti u sa i i cht. Bi k cui cng
v bi k theo li mi cu nm ch tip ngay sau , ng qu ngo
mn nn ti sa i. Phm lm ngi ch nn t cao t i; t i th
ngi khc chng trng, ch nn khng bit [iu ny]!
55
Tc tc phm Dng Phc Trai Thi K Tng Tp ca Giang Dch Vin, T n
Quang c vit li t cho tc phm ny. Xin xem li t y trong cun 4 ca n
Quang Php S Vn Sao Tam Bin.
Long Th Tnh Vn cha gi v [s sch ti c] th gi i ht
khng cn. Tc phm ny t lm, mi cun l ba cc. V th khng
sc in nhiu. Nhng v nh Vng Chu Th v.v mun quy y th
nay t php danh cho h. Vng Chu Th php danh l Hu Thc, M
Vin Th php danh l Hu , Vin Tam Th php danh l Hu Trinh.
Xin hy bo bn h u y theo Vn Sao, Gia Ngn Lc t hnh, li
cn dy ngi th s chng thn l t c Pht. Ti bn bu, a oan,
chng rnh ri ni cn k c! (Mng Mi thng Chp, vit di n)
521. Th tr li c s Vng Tr Trc
Chng sanh trong i Mt mun liu sanh t m chng cy vo Pht

lc quyt kh c nh nguyn. Cc php mn trong cc tng u nn
nghin cu, nhng k tr thc nng cn, t i, vic i bn bu lm sao lo
trn c? Mun hc cc tng khc, t phi thng sut hon ton
Tnh , trn chng c nghi hoc g th mi c. Ch nu cha thng
Tnh , va hc cc tng khc, h hi c s c s gc b Tnh ra
ngoi. [Nh vy th] li ch t c trong tng lai ch c th lm ci
nhn c trong v lai, ch quyt chng th thot sanh t ngay trong
i ny! i vi Tnh ng cn cha bit ng li, sao li mun hc
Duy Thc? Ngi hc Pht hin thi qu na u thuc hng ham cao
chung xa, mun thnh bc thng gia trc mt i chng, ch trn
chng hc Pht liu sanh t!
ng mun hc Pht, t phi gi vn lun thng, trn ht bn phn,
dt lng t, gi lng thnh, ng lm cc iu c, vng gi cc iu
lnh, tht v sanh t, pht B tm, dng tn nguyn su, tr danh hiu
Pht. Ngi lm c nh th s l t tht s ca c Pht. Nu hnh
vi tri nghch vi Pht, du c tu chuyn rng cng kh th cm ng
c Pht bi tm hnh tri nghch vi Pht. Nay t php danh cho
ng l Tr Trc, ngha l dng tr hu t lp vng vng th s t c
li ch chn tht.
dy d tr nh, hy thng ly m Cht Vn, Cm ng Thin
lm ca ng dn nhp c hnh, cho tr ngay t th u bit o
lm ngi v l nhn qu th mai sau quyt nh chng dm lm chuyn
vt l phm phn. Nu khng, chng n s b t kin d d, chc s
n ni lm nhng chuyn ging nhng k ph hiu, ph lun thng,
vt b lng thn nh trong ci i hin nay v trong hin ti c qu
nhiu nhng th t thuyt nh th y! Nay gi cho ng mt gi sch, xin
hy c k. Quang bn bu n tt cng, ng gi th n na!
522. Th tr li c s H Hu Chiu (th th nht)
Nhn c th, khn ngn cm thn! Hu Knh ch tm hong php,

t nhin qua i. S rng vn kh th tht s vng sanh Ty Phng.
Sanh t nguy him tht ng kinh s, phi phng sn. Tuy do ngi
khc chn cnh m m ng ta n ni c chuyn xung phm, nhng nn
bit rng: Chuyn xung phm y cng l do tc nghip chiu cm. Nu
c c ln, chc s c chuyn b tr bt ng [ ha gii s xung phm
y]. Chuyn ny ch nn quy cho s mng, ng li cho ngi ta.
Nu li cho ngi ta, chc i bn s cng kt thm on nghip!
Xin hy ni cn k cng gia nh ng y: Ai ny u lm ch t ca
chnh mnh, chng th lm ch t ca ngi ta c. Nh mnh chn
trong t ca mnh, ch nn chn trong t ca ngi khc. t ca nh
ngi ta, h c th ngn ngi ta ng chn vo y ? i vi k bit
o l y, du tht s xung phm cng chng dm on ngi. Hung chi
cha th phn quyt ch xc l do xung phm m cht ? Do bi l ny,
qun t chng on tri, hn ngi!
ng nghe ting khnh trong tro vang ng trong khng trung, y
chnh l [cnh tng c bin hin] khi thanh tnh n cng cc. Sau
y, bit [ting khnh trong tro y] l do rng v li va vo nhau, ch
trn chng phi cnh c bin hin bn ngoi. Bit c iu ny th
mi chng n ni sanh khi tng him l, huyn diu ri do y s
khi tm kiu cng, chng c li ch.
ng ni c ting pht ra t trong tai, nhng cc sch v Tnh
chng xng iu ny. Bi l, trong php mn Tnh , iu ct yu
l Tn - Nguyn - Hnh; nhng cnh gii y vn do mi ngi dng
cng m t t c cnh gii khc bit, lm sao thin tri thc c th
nu r trc c! Nu nu r th [hnh nhn] s c li ch t i, b
tn hi li nhiu!
Cn nh sch T Tri Lc chuyn mn thut by nhng cnh gii,
nhng tht ra nhng cnh gii y vn l nhng [cnh gii bin hin t]
suy tng thuc v mt L. H mun da vo khoe khoang mn
nh bn c bit trnh by nh nhng cnh gii chng th ngh bn!
Nu Quang khng ngn cn, chc rng h s in ra nhiu vn cun dn
nhp ngi khc vo li ma!
Cng phu thanh tnh ca ng tuy tt p, nhng i vi cn c v
Gio vn cn thiu tng tri nn mi ni li y. Nu tng tri, du c s
c ln lao, vn chng nghi c nhn giu dim! Li dy ca Giang Cng
Vng chnh l ni v php Phn Vn (xoay tnh Nghe li nghe ni t
tnh). Kho p dng s c ch; khng kho p dng s tr thnh mt
mn chuyn cy vo t lc trong nh Thin. Phm l ngi tu hnh hy
nn gi chnh nim. Ngoi tr Pht hiu ra, tt c cc nim u chng
ny sanh, gi l nht tm. V th kinh Kim Cang dy: Phm
nhng g c tng u l h vng.
ng ch nht tm nim Pht m thi, h nn lm lc mun vi cao
php Nh Cn Vin Thng ca [Qun Th m] i S. ng phi bit:
Php Phn Vn ca i S hon ton chng phi l nghe m thanh m l
nghe ni tnh Nghe! V th ni: Phn vn, vn t tnh, tnh thnh v
thng o (Xoay ci Nghe nghe ni t tnh, tnh thnh v thng
o). C m thanh hay khng u nghe c c. Nu theo nh ng ni
th t phi c m thanh mi nghe c! Chng ta nim Pht, [lng] nghe
theo m thanh nim Pht y, cng l mang hi hng Phn Vn, ng t
gi ly php Vin Thng m hy chuyn nht ly vng sanh lm iu
mong mi ca chnh mnh th s c ch, khng b tn hi. Nu khng, do
hng theo [s xoay li nghe ni tnh Nghe], tm b chia ch bi thi
phn bit php mn cao - thp th v lng v bin li ch chn tht s b
on ht bi thi bit nhiu, bn lm y.
Bn bi th ng son, thanh vn thanh tao, du dng, Quang vn
chng lm th nn khng th ha c! Hin thi ang bn bu trn
chng c rnh ri, nn mun dit tung tch gp. Li cn c b Lch S
Cm ng Thng K kh c quan h i vi th o nhn tm vn cha
sp ch xong, chc l sut ngy ln m u phi lo liu. Hin thi bn
in theo c ch Tam Hiu T sp t xong, in ra mt vn b; sau hm
Hai Mi s c th in ra sch, s gi ti my gi. Mt vn cun in trong
ln hai c n hnh. Li cn n bn vi c ch T Hiu T in bng
giy bo va mi sp ch c mt na. Nu bn ny sp ch xong, s
in mt vn b hoc hai vn b, ri ra i mi mi.
c chng vo na sau thng Chp, ti s sang Hng Cng khi
phi sut ngy bn bu th tip th t n ni l lng i s ca chnh
mnh!
523. Th tr li c s H Hu Chiu (th th hai)

Nhn c th, bit ng tc cn su dy, hnh trong hin ti kh
thun. V th mi c mi cnh tng th thng hin ra. Nhng ngi
i nay qu na l chung th din, xy lu gc trn khng, c mt phn
hay na phn bn ni c trm ngn vn phn! Nh nhng cnh gii
trong cun sch ca c s X (tc cun T Tri Lc) hon ton do ngn
bt v vi, ch khng phi do tm a to thnh. C nhin ng khng
ni di, nhng ti tht s ng c tp kh y th li chng nh u!
c Pht xp vng ng vo nm gii cn bn, chnh l ngn nga
thi t ny. Nu thy m ni chng thy, chng thy nhng ni thy th
thuc vo loi vng ng! Nu xy lu gc trn khng, ba ni cnh gii
th thng, tc l phm gii i vng ng. Nu cha c bo c, cha
chng ni chng, ti y cn nng hn git - trm - dm trm ngn
vn c ln! Nu k y chng cc lc sm hi th khi mt hi th ra
khng ht vo c na s a trong a ngc A T, bi k y hoi lon
Pht php khin cho chng sanh lm lc, nghi ng! ng phi rt thn
trng!
Cnh thy c mt phn chng c ni mt phn mt, cng ch
nn ni chn ly chn. Ni qu cng l b ti li, m ni gim i cng
khng c! V sao vy? Do tri thc cha c Tha Tm o Nhn, ch
c th phn on theo li k. Th cnh gii y nu ni vi tri thc
cu chng minh t - chnh, ng - sai th khng phm li g. Nu chng
nhm cu chng minh, ch mun t khoe khoang th cng ch nn ni.
Nu ni vi ht thy mi ngi s mc ti li. Tr cu tri thc chng
minh ra, u ch nn ni! H ni ra th sau ny s vnh vin chng th
t c cnh gii th thng y na u! y l ci i ln nht cho
ngi tu hnh, trong gio php ca tng Thin Thai nhc n nhiu
ln.
Trong thi gn y, s d nhiu k tu hnh b ma da u l do ci
tm vng ng, bp chp cu cnh gii th thng! ng ni cnh y l
cnh ma, du l cnh th thng m h ny sanh nhng tm nh tham
m, hoan h v.v th s u b tn hi, chng c li ch. Hung chi
cnh y cn cha chc ch xc l cnh th thng ?
Nu ngi y c hm dng, tm khng vng ng, bp chp,
khng lng tham m, thy cc cnh gii m ht nh chng thy;
chng sanh hoan h, tham m, li chng sanh s hi, kinh nghi, ng
ni l cnh th thng hin ra s c ch, du cho cnh ma hin ra cng vn
c ch. V sao vy? Do chng b ma chuyn nn c th tin hn. Li ny
chng thng ni vi ngi khc, do ng c nhng chuyn y nn c
nhin ti chng th khng ni. Thot u ng l Pht, trng thy hnh
tng i S [hin ra, tng y] khng ch xc [l do i S bin hin]!
Bi nu ng l tht th s chng v do ng ngh tng y chng hp vi
[nhng iu c m t trong] Qun Kinh bn n mt; nhng do y m
lng tin ca ng cng tha thit th cng l nhn duyn tt p! Tuy vy,
ch nn thng mun thy hnh tng [ca i S], ch nn ch thnh l
bi m thi khi phi lo ngh g khc!
Lc ng thy trc mt c nh sng trng v khi l Pht thy tng
Pht ng l lng trn h khng tuy thuc v thin cnh, ch nn tham
m! T nay ng ly lm iu mong mi th [nhng tng y] s
chng hin na! Trm xem cn tnh ca ng, t h trong i trc
tng tu tp Thin nh nn mi nhiu ln thy tng y.
i Minh, ng Ngu Thun Hy56 b t quan ni ch ngi Cao Phong
trn ni Thin Mc, tnh tu lu, lin c ti tin tri. C th on trc
56
Ngu Thun Hy (1533-1621), t Trng Nh, qu huyn Tin ng, tnh Chit
Giang. ng c tng l l khi ng khng nhm mt. Lc mi ba tui nim Pht
sut ngy khng ngng. Nim n ni hoa sen, cy bu hin bng trong phng. ng
em chuyn ny k vi b ni, b bo: y l cnh gii trang nghim ca Ty
Phng Cc Lc th gii. Tuy vy, b c vn dy chu tu Thin nh (ng tic
thay! K khng thng hiu, v tnh ph hoi, ngn tr tc cn ca ngi khc). V
sau, ng cng vi em l Thun Trinh nghin cu gio ngha tng Thin Thai trong
thi gian c tang m. Trong thi gian cha hin t, kim sng, ng lm thy
dy hc, thng dy hc tr tu S Tc Qun khin ph huynh ca chng rt bc
mnh. Sau khi u T Ti, ng cng ngi trong x tng Lng Hong Sm cm
c quang minh mu chiu xung rc r, ang trong tit ng m hoa n ti
thm. Nm Vn Lch 14 (1583) ng u Tin S, ra lm quan. Do c tang cha bn
dng lu tranh bn cnh m cha sut ba nm.
Sau thi gian c tang, ng li ra lm quan, gi chc Vin Ngoi b L, khng lu
sau tr v, nhp t quan n tu ch Cao Phong thin s trn ni Thin Mc, ngy
m tinh tn dng cng n ni c kh nng tin tri c mi chuyn. Ngi ko
n hi ct - hung nm np. V thy quy y ca ng ta l Lin Tr i S nghe
chuyn than di: Chng h Ngu a trong li ma mt ri! ri gi th thng
trch, ng ta mi thi ni chuyn tin tri. ng quyt ch tinh tn tu Thin, n ngy
th 21, qu mt mi, sp gc xung gi ng, bng thy dng nh Cao Phong thin
s u trn cnh tay tri, ngay lp tc c ch ng, bn xung ni cu n chng vi
Lin Tr i S.
i S dy: Phm l ngi t trong mng tnh gic, nu chng chi g, ra ry,
i khn, li gi u ln mn bng, chc chn s ng thip i rt nhanh. Ngi t
trong u m tnh ng, nu chng vng sanh trong Tnh trang nghim, c thn cn
th gii u trc, chc chn s li m mt. Hoa sen trong la d kh ho, trc mi
mc d gy. ng phi t mnh suy ngh n o, ngn vn phn ch nn mt im
tri m u hay trong sng, ha - phc ca ngi khc. ng ta quy y vi
Lin Tr i s; i s nghe chuyn lin gi th tn lc qu trch, bo
ng ta lt li ma. V sau ng ta khng bit na!
Cn bit rng: Ngi hc o phi bit l ln lao. Nu khng, s do
c li ch nh nht m b tn hi to ln. ng ni nhng th cnh gii
y, ngay nh tht s c Ng Thng cng chng bn tm n th mi
hng c Lu Tn Thng! Nu tham m, chc s kh tn tu, hoc b
thoi a, chng th khng bit [iu ny]!
Hai cu kinh vn nh ng nh trong gic mng vo in Pht c
nhin thuc thin cnh. Hai cu y ng tht r rng: Phn h y gic
l, quy chn ng thng khng (Quay lng vi s h huyn, i theo
con ng gic. Theo v vi l chn s ng l thng khng), ngha l
con ngi lm tng cc php th gian l tht, nn m mui vo trong
sanh t. Nu c th qun ngc li, [hng theo] bn th ca cc php
vn khng th s nng theo ng gic, thot m nhp ng, quy Chn
, ng Chn Khng Tht Tng chn thng.
Cnh ma v cnh th thng c phn bit ch n c hp vi kinh
gio hay khng? Nu l thnh cnh, cnh y s lm cho tm a ca
ngi trng thy lin c thanh tnh, trn khng c tm vng ng, bp
chp, chp trc. Nu l cnh ma th h trng thy [cnh y] tm lin
chng thanh tnh, lin sanh lng chp trc, vng ng, bp chp v.v....
Hn na, Pht quang tuy cc sng ngi, nhng chng la mt. Nu
nh sng chi mt tc l khng phi [quang minh ca] c Pht tht s.
Khi Pht hin m dng l phm nhng g c tng u l h vng
khm nghim th cng r rt; nu ma hin m dng l y khm
nghim n s n mt. Cch khm y l l luyn ln nghim chn -
ngy vy.
Ban m thy nh sng trng v nhng cnh trong trng trn h
khng v.v u l do tm tnh m bin hin, h nn coi y l php gii
nht tng tch - chiu bt nh? Nu tng nh vy, s thnh em phm
lm thnh, ti y tht chng nng cn u nh! Hai cu kinh vn [ng
va ni trn y] cha r xut x, chc y cng l li vn trong k c
t i trc, ch cha chc l kinh vn.
Ngi tu Tnh nghip chng ch trng cc th cnh gii, nn cng
khng c nhiu cnh gii pht sanh cho lm! Nu trong lng chuyn
mun thy cnh gii th cnh gii s nhiu. Nu chng kho dng tm, t
tnh ng ny ngn tr bc tin trn con ng tu hnh. H Ngu y gio phng

hnh, sut i tu tp php mn Tnh (theo c Vin Tp).
n ni t b tn hi, chng th khng bit [iu ny]! Li ca v u
kia ni chnh l o l trong nh Thin. ng ta cha ph Tnh th
cng l iu hay, nhng trn chng bit n tng ch Tnh nn mi
em [Tnh ] i chiu vi Thin bn lun. Cu ni ch trng
cnh th thng, nh sng tt p ca ng ta cn phi ht sc chm
chc. Nu khng, s gy lm ln cho ngi khc chng cn! ng ta li
ni: Ch nn chp trc, bi l Pht php v lng, h chp s thnh
hu lng, s chng nhp Pht tr c. No phi ch chng nhp Pht
tr m cn c th lt vo ma gii na kia! Cn nh ng ta ni ai c
Pht ny th chnh l li l nh Thin c theo l ni tm lun,
chng n nhp g vi Tnh tng ht!
nh sng trng trong vt trn h khng vn ch l cng c nh
bng u si lng ca Nh Lai, sao ng li hiu lm l php gii nht
tng, tch - chiu bt nh? Tht ra y chnh l cnh nh trong i
trc do tm tnh m hin ra, cho nn ng ng ngh y l chuyn l
lng c bit!
Php mn Tnh ly ba php Tn - Nguyn - Hnh lm tng. C
tn - nguyn, bt lun hnh nhiu - t, su - cn, u c vng sanh.
Khng c tn - nguyn, du t n a v Nng - S u mt, su cn
thot hn su trn57 vn kh c vng sanh! Do nu tht s chng
c Tht L Nng - S u mt, su cn thot hn su trn s lin c
th cy vo t lc liu sanh t, [ngi nh vy] khng cn phi bn
ti na! Ch nu ch c cng phu thy c l y, vn cha tht chng
m nu khng c tn - nguyn th cng kh vng sanh!
Thin gia h ni ti Tnh u quy v Thin Tng, khng nhc ti
tn - nguyn. Nu y theo m hnh th vn c th khai ng, nhng cha
on Hoc nghip m mun liu sanh t th c mng cng chng m
c u! V phm phu vng sanh l do tn - nguyn cm Pht nn c
th cy vo Pht t lc i nghip vng sanh. Nay chng sanh lng
tn - nguyn, li em mi mt li c Pht ni quy ht v t tm th lm
sao cm Pht c! Cm v ng chng ph hp th chng sanh l chng
sanh, Pht l Pht! em php Honh Siu (vt thot theo chiu ngang)
57
Nguyn vn cn trn hunh thot, y l mt thut ng trong tng Thin Thai,
ch cnh gii t c n mc tm thanh tnh, cc Cn khng b cc Trn lm
nhim na nn gi l thot. Do nhng i tng bn ngoi khng cn b nhim
bi cc phin no bn trong nn chng c nhn bit khch quan nh gng chiu
bng, nn khi y su Trn khng cn gi l Trn na m gi l Cnh. V th gi l
hunh thot (vt khi hn, vt xa).
dng lm php Th Xut (thot ra theo chiu dc) th s t c li ch
nng cn, b tn hi su xa! Chng th khng bit [iu ny]! Ch c
li ch l nghe theo li ni y th cng c th khai ng, nhng ch b tn
hi l b tn - nguyn th s khng cch g cy vo Pht t lc c!
Do vy, ti ni: Ngi tht s tu Tnh chng dng n khai th ca
nh Thin do php mn, tng ch bt ng. Xin hy sng sut soi xt.
Nu chng ngh nh vy l ng th xin hy tha hi ni bc i thng
gia cho kh hp tm ch ca ng. C nhin Quang khng chp trc!
524. Th tr li hai v n c s Hu Thc v Hu Khnh
Con ngi sng trong th gian t phi trn ht chc phn ca chnh
mnh. C trn c ht chc phn ca chnh mnh th mi chng ph n
tri che t ch, mt tri, mt trng chiu soi, cha m sanh thnh, s
trng gio hun. Nu khng, tuy mang ting l ngi, nhng tht s
chng khc g cm th cho lm, s thnh phng sng ung cht ph,
tng lai trm lun trong c o, trn chng c thu thot ra, chng ng
bun sao?
Ni ti chuyn trn ht chc phn th i vi thn phn n nhn, qu
tht [chuyn y] c quan h ln lao nht nhng trn chng t l du vt.
Ci i bnh tr hay lon lc, gia nh hng thnh hay suy sp u do n
nhn c trn ht chc phn hay khng?
Chc phn ca n nhn nh va mi ni chnh l hiu tho i
vi b m chng, ha thun vi ch em du, gip chng dy con v.v
Bi l, [n nhn] c th hiu tho, ha thun, n nhu, cung knh, y
chnh l nghi gia; c th gip chng khin cho c hnh ln ngh
nghip ca ng ta ngy cng tin trin, li lm ngy mt t, y chnh l
nghi tht58. H nghi tht nghi gia th con ci nhn vo s c cm
ha, u thnh hin thin. Con ci thnh hin thin th t y tr i,
con chu i i u thnh hin thin.
V th, Quang thng ni: Quyn tr quc bnh thin h, bn n
nhn nm qu na. Li ni: Dy con l ci gc tr quc bnh thin
h, nhng dy con gi li cng quan trng hn. Nu khng, chng
nhng [n nhn] khng th gip chng dy con thnh ngi lnh c,
58
Nghi tht nghi gia l mt thnh ng ch gia nh m m, v chng ha thun.
T ng ny xut pht t cu th o Yu trong phn Chu Nam ca kinh Thi: o
chi yu yu, chc chc k hoa. Chi t vu quy, nghi k tht gia (Cy o mn
mn, chi cht nhng hoa. C v nh chng, yn ca, vui nh).
m ngc li s gip chng dy con thnh k c n ni tr thnh tnh
th v php v thin nh trong ngy nay!
Cc b u c thin cn t i trc, c lm v chng vi Hu
Dung. Tuy sanh nhm thi Pht php tn dit, nhng may mn c
nghe php mn Tnh l php mn ph chng sanh ca c Nh
Lai! Ch cn chu sanh lng chn tht, pht nguyn thit tha, xng nim
vn c hng danh ca A Di Pht, chc chn s tiu tr Hoc nghip,
tng trng thin cn trong i ny. Khi lm chung, nng theo Pht t
lc vng sanh Ty Phng, qu tht l v thng i php chng d g
gp c trong ngn i vn kip!
Cc b l ch em vi nhau qua tnh v chng, t phi yu thng,
knh trng ln nhau, khuyn rn, khch l ln nhau. Ch nn ging bn
n nhn v tri cha nghe bit o: Hng ngy c chuyn tranh ci, ghen
ght, bng b, h nhc ln nhau. Nh th th tm a ngy mt ti tm,
phc - th ngy mt thu hp, khi mt hi th ra khng ht vo c
na s kh khi a lc trong ba c o. Ni kh y chng th no din
t c u!
Cc b cng quy y, tc l ng mn, ng tu Tnh nghip, tng
lai cng sanh Tnh , cng thy A Di Pht, cng nghe Pht php,
cng chng v thng o. Trong lc ny mi ngi u cng ng tm
tn lc tu tr, h chng gng cng ? Do Hu Dung mun cho hai ngi
qu v cng c thm nhun s gio ha ca Pht nn mi xin Quang
t php danh cho hai b v khai th. V vy, ti mi ni di dng nh
th, tht s cc b t ngh mnh km hn, nh nhoi, chng bit mt nim
tm tnh ca chng sanh v Pht trn chng khc g, nhng do m - ng
khc nhau n ni khc bit vi vi mt tri mt vc. Nay ging i
lc nguyn do, nhng iu khc ni tng tn trong Vn Sao, Gia
Ngn Lc, hy xin Hu Dung ging cho cc b th s u bit r vy.
525. Th tr li c s T y Nh
Nhn c th, bit lnh thc59 sng - cht kh k l. Cc h ni n

chuyn [lnh thc sau khi mt, chuyn sanh lm] thn Gi Lam 60 vn l
59
Ting gi nhm t v knh trng ch ca ngi khc.
60
Gi Lam Thn hiu theo ngha rng l ch thin, thin thn th h nh cha. Nu
hiu theo ngha hp th t ng Gi Lam ch cho mi tm v thin thn th h cc
cha. Theo Tht Pht Bt B Tt S Thuyt i La Ni Thn Ch Kinh, quyn 4,
tn ca 18 v Gi Lam l 1) M m 2) Phm m 3) Thin C 4) Xo Diu 5) Thn
chuyn thc tnh, nhng y l tiu Gi Lam, ch khng phi l i Gi
Lam. ng ta n chay, tng kinh u do tc cn xui khin, tic cha tng
c gp tri thc ca php mn Tnh , n ni [mt i] vn u thai
trong hng h php c thn thng. Ngi y tri kin ging vi k bnh
thng, cn i vi cnh gii ca i S u cha tng thy. Nu c th
dng tr lc bit n cnh gii ca i S, s trn chng n ni sng
h sut c mt i ri vn sanh lm mt v thn h php c thn
thng.
Lnh chng v chuyn ny m cc lc ch trng vun bi s Ty
quy cho c, c vn mun lm th no tng tin a v cho ng c.
Tm y c nhin l tt p, nhng nu da theo Tht L tnh ton cho
lnh thc th hy nn khuyn con trai ng c thnh knh tt bc vun
bi ni php mn Tnh , hi hng cu cho c thot khi chc c
trong thn o, sanh vo Cc Lc Pht quc.
Ni n chuyn vun bi cng c th m mang tri thc cho ngi
khc l bc nht. Hin thi Tng Qung Vn Sao sp ch xong xui,
nhng vn cha kt thc. i cho Th Khang Bo Gim sp ch xong
s thi khng a thm bi [vo b Vn Sao na], cho in ra. Hin thi
dy ti bn trm hai mi trang, nhng vn cha nh c s trang
tht s. In ch ln th mi b phi trn di tm cc v trong nm ngoi
[tin in mi cun] i S Tng phi tn n ba cc bn xu m [i S
Tng] ch c hai trm mi trang. Sch ny (tc n Quang Vn Sao
Tng Qung Chnh Bin) s phi t gp i!
Gn y chin s dn dp, gi giy tng vn vt. Nu lnh chu
b tin in bao nhiu b t mnh th tng ng hu ht thy nhng
ngi c [Vn Sao] u bit nguyn do vng sanh Tnh ; em cng
c y lm bng khon vng sanh cho cha, li thm ch thnh, t s
c nh nguyn, s c li ch cng c chn tht nht. Tuy t h chng
dnh lu n Ph , nhng cng chng phi l khng dnh lu, v mi
ngi u ni Ph n Quang Php S Vn Sao vy. Tip theo ,
ti phi gim nh Ph Sn Ch. Gim nh xong s cho khc vn,
khong Xun - H nm sau s in thnh sch. Nu chu b tin in hi
hng th so ra cng th thng lu di hn nhng th cng c khc!
526. Th tr li c s L Vin Tnh (th th nht)
M 6) Qung Diu 7) Li m 8) S T m 9) Diu M 10) Phm Hng 11) Nhn

m 12) Pht N 13) Thn c 14) Qung Mc 15) Diu Nhn 16) Trit Thnh 17)
Trit Th 18) Bin Qun.
Nhn c th khn ngn cm kch, h thn. Phng cch bin son

tc phm ln lao61 nh ng trnh by cho thy ng trng lng, chng
vo kin ca chnh mnh, ti ht sc khm phc! Nhng k hong
php hin thi thng mun dn dt ngi khc vo trong Pht php,
nhng trc ht chnh mnh phi chiu theo [ thch] ca ngi ta
lm th i th mt62, lm sao c th khin cho ngi khc trng php
c? Thot u cc h phng theo cch thc mi, nay vn mun khin
cho i chng chng gim theo thi t khinh php, ng gi l tht s
thu hiu th thng hong php.
Cn nh n Quang Vn Sao th qu tht vn chng cht phc, km
ci kh th chu ng c, nhng i vi k s c cng chng phi l
khng to c li ch nh nht. Do vy, sut my nm qua, c sp
xp n hnh nm ln: Khc vn mt ln, [bn khc y] hin cn gi ti
Dng Chu; T y Nh in hai ln Bc Kinh, in mt ln ti Thng
Hi. Trc kia Quang in mt ln, nay li in mt ln na. Trong thng T
s c th ra sch; in ra c my vn. Bn in ln ny nhiu hn ln trc
mt trm hai mi trang, t tn l Tng Qung n Quang Vn Sao.
Thng c ngi gi th yu cu, bit phn nhiu k s c pht tm
chng v vn chng cht phc km ci m ch b.
Cc h li chn ly nhng iu trng yu, phn mn chia loi lu
truyn, so vi trn b sch s tn km t hn m li ch nhiu hn, qu
tht l cng c chng th ngh bn! Lc Quang mi xut gia, thy cc
61
Tc cun n Quang Php S Gia Ngn Lc do L Vin Tnh bin son.
62
ch ny nu khng ch s d hiu lm T nn chng ti xin mn php gii
thch th thin nh sau: hong php hu hiu, ngi ng ra hong php ng
cy theo thin kin ca chnh mnh, m phi qun st thi c, cn tnh ca i chng
ng thi hong dng ng php sao cho gin tin, thit thc, ng by v
nhng chuyn lp d, ph trng; chng hn tu Tnh m chuyn ch trng thy
tng ho, cu thn thng, hoc xen tp tht nhiu Mt ch nhm ph trng thn
thng, kin thc, hoc p dng phng cch ta thin tr danh, hoc mong c
ngi khc ca ngi, cu sau khi cht s lu li x-li, hoc khoe khoang, ba t
cnh gii chng c, qun bng mc ch chnh l cu c vng sanh, khin cho
Tng - tc khng th chuyn tu. Tip , khi hong php phi tnh to noi theo ng
chng trnh ban u, ng v n nang hay ti li m chiu theo thch ca mt s
n-na th ch sn tin bc ri sa i chng trnh theo ng nhng ngi y,
khng quan tm n chng trnh tu tp c tht s em li li ch thit thc cho
nhng ngi khc hay khng. Do ngi c tin, c th lc c th chi phi o trng
th lm sao h cn tn trng php s, tn trng php c hong dng bi php s
hay thin tri thc na!
tri thc dy ngi khc tu tr, trn chng nhc n nhng chuyn nhn
qu, lun thng v.v n ni c k tu tr kh tt p, nhng i vi
lun thng chng th nghim tc trn ht bn phn ca chnh mnh; do
vy khin cho nhng k chng bit n chn l Pht php phn nhiu
dy lng bng b! Quang m p nguyn un nn thi t y lu. V
vy, trong ht thy nhng bi vit lch u nhc i nhc li. Nu cc h
chng cho nhng g ti ni l tha thi, c l nn sao lc [nhng li
] gip vn hi th o nhn tm.
Cc h cha y ba mi tui m hin tng suy yu, c nhin
hy nn b [ci hc] rng ri gi ly ch c lc, hy chuyn tu
Tnh nghip. Khi Tnh nghip thnh tu ln lao ri, s hong dng
cc php khc ng hu tht s t li, li tha. Nu khng, tuy c th li
ngi, nhng [nhng php y] vn cha phi l o rt ro c
thot sanh t ngay trong i ny m i vi chuyn thuc v bn phn
ca chnh mnh th cha th on sch Phin Hoc liu sanh t.
Li do cha hon ton chuyn ch ni Tnh nghip, chc s nng
vo gio ngha theo ng li thng ri nghi ng php mn c bit.
Nu vy, s khng th nh vo Pht t lc i nghip vng sanh c
u! Tuy gieo thin cn, nhng vn l chn bt cha nung, h gp
trn ma ti sanh t b h nt, ng tic lm thay! S Hin m sn lng
i t bi, c bit s bn thanh nin thng minh sn c hu cn b mt
i li ch, nn hin ra tng trng ng d dt, rn nhc 63 y! iu
y cha bao gi khng phi l khai th chn tht su xa khuyn nh
cc h tn lc tu tr Tnh nghip vy!
527. Th tr li c s L Vin Tnh (th th hai)
63
S Hin m l t ca php s Nhn, cc thng minh, cha y hai mi
tui thng tho gio ngha tng Thin Thai, qua Nht hc Mt Tng, sau ba nm
thu hiu gio ngha Mt Tng. Do qu thng minh nn m ra ngo ngh,
thng vit nhng bi gi ng trn t Hi Triu m cao Mt Tng, cho rng cc
tng phi khc u l thp km, v ch c mnh mi hiu ng Mt Tng. Khi S tr
v nc, n gp thy vi v hiu hiu t c. Php s Nhn t bi khuyn Hin m
nn n c hm dng cho su dy ri mi ra hong php trnh va vp, nhng
Hin m li tng lm thy mnh k, c tnh chn p, nn au bc n ni ng
bnh. Trong khi b bnh vn dng th tr bin thng tranh bin vi nhng ai vn
nn nn cui cng phi kit sc cht khi cha y 24 tui. Khi mt, S thn tr m
lon, khng nim Pht m cng khng tr ch c nn rt kh th khi b a.
Nhn c th, khn ngn cm kch, h thn. Bn bin tp ny ca
cc h ng l my - mt rnh mch, li ngi nhiu lm! Trm ngh:
Nhng on c trch lc trong b sch ny u ly t phn Th T,
nhng ngay trong nhng phn Lun, S, Ta, Bt v.v cng c [nhng
on] c th trch lc; ch khng phi l th t th trch lc c, cn
nhng phn khc u chng nn trch lc!
Hn na, cun sch ny vn l sch trch lc, c nhin chng cn
phi s b phm li ct xn chng on chn ly ngha; nhng
trong thi th hin ti, cng phi nn ch trng nhn qu, thnh knh,
lun thng, coi l nhim v trng yu cu quc, cu dn, hong
php li sanh. Phm nhng on vn no lin quan n nhng ngha
y c l nn thu thp cho nhiu.
ng lp ra mi khoa, kh l thng sut. i khi c nhng ch cu
ch khng u v nhng ch khng tri chy r rng cho lm; do vy ti
bn lit k [mi khoa y] nh sau:
1) Tn Tnh siu thng (khen ngi Tnh siu vit, th thng)
2) Gii tn nguyn chn thit (rn nhc tn nguyn phi chn tht,
thit tha)
3) Th tu tr phng php (dy v phng php tu tr)
4) Lun sanh t i s (bn v i s sanh t)
5) Min c tm thnh knh (gng gi lng thnh knh)
6) Khuyn ch trng nhn qu (khuyn ch trng nhn qu)
7) Phn Thin Tnh gii hn (phn nh gii hn gia Thin v Tnh)
8) Thch ph thng nghi hoc (ci g nhng ng vc ph bin)
9) D ti gia thin tn (khuyn nh hng thin tn ti gia)
10) Tiu ng c in tch (lit k nhng kinh sch nn c).
Xin ng hy cn nhc!
528. Th tr li c s L Vin Tnh (th th ba)
Quang thng ni: Gio dc trong gia nh chnh l ci gc tr

an. Nhn qu bo ng chnh l php ch ng ci tm! Trong gia
nh, s dy d ca m l trng yu. Nu c m hin, trong thu th u
con ci li thng c ging gii v nhn qu th khi nhng a con y
ln khn chc chn s chng n ni lm nhng chuyn nghch tri tn
c v.v Tic cho nhng ngi hng dn xng d ti gia hay xut
gia u chng ch ti chuyn ny, ng than lm!
Ngy hm qua dn th xong, khi bu t n y th li giao tip
mt l th khc. Do vy, gng gng vit bi t gm bn mi vn;
ch v ti trn chng lm th nn dng ch phn nhiu khin cng, xin
hy sa cha. Bi Lm Chung Chu Tip Yu Ng (nhng li l quan
trng dng lm mi cho cho chic thuyn [vt bin sanh t] lc lm
chung) c lu truyn lu, c kh nhiu ch b sai ngoa. i vi
nhng ch ngha chng trn vn trong phn ny, ti u t tin b tc.
Phn lun k pha sau, Quang tng thy lun lun c, chng bit do
g ng li lc b n ni li l tr thnh thiu cn c? M ng tic l
phn nguyn vn cng khng nu ra tn ca bi lun y. Xin ng hy
cn nhc!
Thm na, bi k y s l do noi theo Du Gi Lun64 m son ra.
[Ta ] Lm Chung Chu Tip ch cn [vit] thp xung mt ch. Hai
ch Yu Ng (li ni quan trng) c l nn b i v vn dng cng mt
c ch bi ch nh hn th ngi gi xem sch s phi tn nhiu cng.
Pha trn ta nn thm hai ch Ph Lc th chnh - ph s r rng.
Hin thi do chin s chng th gi giy ti c. An S Ton Th,
Vn Sao trong nht thi u chng th in ra c. Xin hy bin son
thong th, ng gp rt th ngi tn sc m chuyn li c thong
dong. i vi nhng sch do Quang in u cho lm bn bc Ch Bn.
Nu cun sch ny sp ch xong, cng nn lm ra nhiu Ch Bn tn
cng mt lc, nhn nh lu di!
529. Th tr li c s L Vin Tnh (th th t)
Hm qua ti duyt Gia Ngn Lc c mt na, hm nay s

duyt xong, nhng vn phi c k, cng nh tm cch mong mi
mt. Nhng ch sai trong y u ghi ra thnh mt bn gi i lm cn
c sa i cho ng khi ti bn. Trong bn gio chnh ca Quang nu
ra cn k [tng ch sai st] nhm dng lm bn mu sp ch [khi ti
64
Du Gi Lun c tn y l Du Gi S a Lun (Yogacrabhmi) do B Tt Di
Lc ging, ngi V Trc ghi li, ngi Huyn Trang dch sang ting Hn. y l mt
trong nhng b lun cn bn ca tng Duy Thc, m cng l mt b lun quan trng
cho nhng ai nghin cu gio ngha i Tha. B lun ny ging cn k v Du Gi
Hnh qun php, ch trng i tng khch quan v tm thc cn bn ca nhn
loi (A Li Da Thc) u l nhng hin tng gi hin; cho nn phi xa la nhng
quan nim i i C v Khng, tn ti - bt tn ti v.v c th ng nhp Trung
o.
bn]. Trong tng lai, chuyn gio i s do Quang t m nhim. Trn
Thi Thi chu tin sp ch, tin lm Ch Bn v tin in mt ngn b,
nh vy l tn cng nhiu lm. Ti s bo n qun khi in xong mt
vn b Vn Sao s in cun sch ny trc. Vn s l trong khong thng
Mi Mt, thng Chp mi ra sch c. Quang y ch c s Tn
Hu Ti, i ng ta n ri mi tr v t H c!
530. Th tr li c s L Vin Tnh (th th nm)
Hm qua nhn c th, tm ht sc vui mng, an i. Khi trc

nghe ni chin s n ra ti Thng Hi, ti ngh Tam Bo gia b, chc
[gia nh ng] s chng n ni b nguy him. Nay bit trong lc ng
khng trn trnh c th Vin Minh li dm em xe hi n n m
lnh Nht cng chng lm iu hung c, B Tt cu kh cu nn qu tht
chng th ngh bn thu sut c! Xin hy khuyn ht thy mi ngi
cng nim Qun m mong B Tt gia b khin cho th lnh qun
Nht ngng dit c tm ln c tm th chin s s t ngng dt. ng
nn em lng c nguyn ra [qun Nht] bi chng kh hp vi tm i
bi bnh ng ca B Tt vy. (Ngy mng Chn thng Ging nm Nhm Thn -
1932)
531. Th tr li c s ng nh
Trong thng Chn ti nhn c th do anh ca ng gi, ni ng b

bnh, tm ch bt nh: Hoc l gp mun c tr bnh ging nh
khng rnh ri ch i na, hoc thy thuc n k toa nhng khng
chu ung, hoc mi c hai thy thuc v.v tht ging nh tnh tnh ca
con nt! Cu thy tr bnh kiu s cng bnh thm; lm sao lnh bnh
cho c? Bi l, tm nim nng ny bp chp l t mnh tng thm
bnh. Ct thuc lon x l thy thuc tng thm bnh. ng pht tm
mun xut gia tu hnh, gii quyt cho xong i s sanh t, nhng thi
ph qu kiu cng y cha b c my may no, khi xut gia l b
bnh t s cht gp! ng c tnh kiu ngo y, m cn c th cam chu
s yn tnh, m bc, xem thn ny nh th tha thi c ?
Hn na, ngi hc o h gp nhng chuyn chng nh ch nn
coi chng nh nhng c hi hng n o. Cnh nghch xy ti bn
thun chu, du c gp chuyn nguy him g i na th trong lc y s
chng n ni kinh hi ti mc hong lon, qunh quu! Chuyn g
qua th lng cng chng bn tm ti na, coi nh gic mng m qua; h
nn thng gi mi trong tm n ni to thnh cn bnh ngc p nh
trng lng? ng mun tu hnh hy nn bit ht thy cnh duyn u
do tc nghip cm thnh. Li cng phi nn ch thnh nim Pht th s
chuyn c nghip. Chng ta chng lm chuyn nghch tri tn c th
u c s g? Ngi nim Pht c thin thn che ch, gia h, c qu
trnh xa, cn s chi na?
Nu ng thng s hi, s b ma s hi da vo, t s c on gia t
v lng kip tha dp lng ng s hi ko n da dm khin cho ng
mt tr in cung bo on xa. ng ni: Ta vn nim Pht, u s
n ni nh th! Chng bit rng: Ton th chnh nim ca ng quy
vo lng s hi, kh phn cch ngn vi Pht, thng vi ma! u
phi l Pht chng linh m l do ng nh mt chnh nim, n ni
nim Pht chng c li ch trn vn.
Xin ng xem th Quang, hy thng thit sa i tm trc, s ngh
anh mnh mt v mt chng, u c g ng lo? Nu tc nghip hin
tin, du s hi h c tiu dit c chng? Ch nn chng s, h gi
c chnh nim th c x s thch ng, thn thi chn tht yn nh
th t qu chng th xm phm c! Nu khng, s do t chiu t, k
on trong i trc u ko ti, gp chuyn khng quyt nh c,
hon ton b tay! Chng ng bun ?
Nay ti tnh k cho ng: Hy nn bung xung nhng iu m gi.
Ht thy mi chuyn u c th lo liu c, ch nn m m, lo lng.
Ch s hnh mnh c t vt, chng s qu thn gy ha hon. Nu ng
nh tu hnh tt p th s cng vi anh v v v.v gip nhau tu tr
Tnh nghip. Nu chng th lm c nh vy th hy sang Thng Hi
nh Pht Gio Tnh Nghip X, hng ngy thng c nghe ging
ni, cng nh hng ngy thng theo i chng nim Pht.
Hin thi, Tnh Nghip X di sang Nam Vin ca nh h Gin, c
c s chng mi hai mi ba mu t, l o trng ln nht. Nm sau,
php s Nhn s ging Nit Bn Kinh S65 ti y. Ni y nhiu
65
B sch ny c tn y i Bt Nit Bn Kinh S, 33 quyn, do ngi Qun
nh son t nm i Nghip th mi (614) cho n nm i Nghip mi lm
(619) i Ty. Thot u ch gm mi hai quyn gii thch kinh vn v mt quuyn
ging huyn ngha. V sau, ngi Kinh Kh Trm Nhin li sa cha, m rng thm
thnh mi lm quyn. n thi Vn Lch nh Minh, ngi Vin Trng li tng thm
phn ch s, vng bin, to thnh ba mi su quyn, nhng b hu nhn ch l t
phng c, chng cht hp nh [c s c] ng i Vn Ngha
(Avenue Road)66. Nu ng n th mi thng ng gp bao nhiu tin
n ung, chc chn s c nh nguyn. Sau my thng s tr v nh
thm mt chuyn, bn bc chuyn nh vi anh ng, hn huyn vi v,
khng y my ngy li i, qu tht l bin php tu o hy hu bc nht.
Quang ngh ng lm nh th th li ch t c s tri hn v lng ln
so vi xut gia, nhng phi vt b kin thc ging nh tr nt v l
ngi v tri u ng x ch i th s ch thn t c v bin li
ch!
ang trong tnh th nguy him ny, hy nn m rng tm lng, tm
mt, n lc tu tr Tnh nghip. Tt c ct - hung, ha - phc u chng
bn tm n, c ty duyn ng bin. Du cho i ha i u, vn ngh
ti nhng ngi cng mc ha ny chng bit c my ngn vn c.
Trong lc khng th lm g c, vn cn c A Di Pht, Qun Th
m B Tt nng ta c, no cn s hi chi! Ly nim Pht, nim
Qun m lm cn c khng s hi. M rng tm lng, ng s hi
trc th bnh t lnh, thn t yn vui. Nu chng bit ngha ny, cha
gp cnh nguy m chnh t hm vo trong cnh nguy ngp trc, du
Pht, B Tt cng chng th cu c u! Do vy, qun t gp cnh
hon nn bn hnh x theo cnh hon nn, cho nn trong bt c hon
cnh no cng c yn vui!
532. Th tr li c s Qun Tm
My hm trc, qua l th t ni [Ph ] chuyn n, bit tm ng

m o tha thit, tu tr mt nim cn trng, khn ngn vui mng, hm
m, nhng do qu bn bu chng th tr li ngay. Ngy hm qua do c
chuyn phi sang t Hng, c rnh rang i cht, bn vit i khi.
Hiu dng ph mu, phng s s trng, t tm chng git, tu Thp
Thin nghip chnh l chnh nhn Tnh nghip ca tam th ch Pht.
ng hiu tho vi cha m, bit tit kim, sng cht phc, t s chng n
tin sa cha, ct xn, tng hn lon. Tri qua nhiu ln tu chnh, bn ph bin
nht hin thi l bn ba mi ba quyn.
66
Con ng ny vn c tn l Bnh Kiu. Khi Thng Hi b bin thnh t gii,
con ng ny nm ngay pha ng ca t gii cng cng nn b i tn thnh
Avenue Road. Khi chnh quyn Ung Tinh V chim li t gii, i tn con
ng ny thnh i ng. Vo nm 1945, n li b i tn ln na thnh Bc Kinh
Ty L.
ni nhn tin ti phi ngha, tm hnh y kh hp vi Pht. Nu li cn
thm lng tn nguyn cu sanh Ty Phng, t s c nh nguyn.
Nhng lm con ngi khc, lm cha ca k khc th hy nn ngh n
cch lm sao cho cha m ta, con ci ta u c rt ro an n. H chng
tn lc khuyn cha m ta v con ci ta cng tu Tnh nghip ? y l
c theo pha ngi thn m lun, ch ht thy chng sanh u l con
Pht, ta bit nh vy, n lng no chng lm cho anh em trai, ch em
gi, thn thch, lng nc ca ta, ht thy nhng ngi gn gi mi mi
u c bit ti [php mn Tnh ] hay sao? ng mun quy y
mong vng sanh, chng nn pht hong th thc hin sn o ty
phn, ty sc ngi hay sao?
Nay t php danh cho ng l Hu Honh (Hong); ngha l dng tr
hu ln lao hnh o t li, li ngi, tc l v ht thy chng sanh
m ni gi vn lun thng, nghim tc trn ht bn phn ca chnh
mnh, dt lng t, gi lng thnh, nh ham mun xng by khi
phc l ngha, ng lm cc iu c, vng gi cc iu lnh, tn nguyn
nim Pht, cu sanh Ty Phng. Trong Vn Sao ni n [chuyn
ny] nhiu lt, nay nhc li vi ng v s c l ng khng ch n ni
b qua. V th, chng ngi g nhc li!
Hn na, th o lon lc nh hin thi u l v khng c ngi
khi gi, ch dn [nhng iu y]. Xt n ci ngun u do trong gia
nh chng kho dy d, cng nh chng ni n nhn qu bo ng m
ra. Thin h chng yn, tht phu tht ph c trch nhim! Ch trng gio
dc gia nh v nhn qu bo ng th t nhin hin ti s ng o dy
ln, thin h s dn dn c thi bnh. i vi mi ngi, xin hy u
em li ny khn thit bo ban. y cng l mt i s quan trng sng
trong ci trn hc o, chnh mnh cha c m lm chuyn
ngi. Xin hy sng sut suy xt th may mn lm. Nhng iu khc
ni tng tn trong Vn Sao, y khng vit cn k!
533 . Th tr li c s L Ct Nhn
Nhn c th hm Rm, do bn bu khng rnh ri nn ln khn

n nay. Nu c th ch thn tn mt n quy y th c nhin l ng l,
nhng nu chng ch thn n c, ch dng lng ch thnh khn thit
ging nh ch thn lnh nhn th c nhin cng chng khc g! Du tn
mt quy y nhng chng coi trng chuyn quy y, suy ngh, c x vn
ging nh c th tuy mang ting l quy y Tam Bo, nhng tht ra l
quyn thuc ca ma vng. Li ch trong Pht php h c th dng h
danh t c ?
Nim Pht cn phi nhip tm khin cho tp nim khng do u khi
ln c. Nu mun nhip tm th hy nn lng nghe. Nu nghe tng
cu tng ch cho r rng th t nhin tm s chng n ni tn lon qu
mc, du khng qun tng m cng ging nh ang nhp qun. Nu
chng th nhip tm c th qun cnh chng r rng, l tnh chnh
rnh r, lm lc mun c sanh trong Thng Phm, mc theo mnh
qun tng s b ma da pht cung nhiu lm!
H c phi qun tng th mi c th vng sanh Thng Phm c
? Nim [Pht] n mc nht tm km thm i B tm, li cn t
hnh, dy ngi, hnh rng ri Lc , ai m chng ln c Thng
Phm? Nhng ly qun tng lm nhn cho Thng Phm th cng l
mt cch ni t xa n gi [dnh ring cho mt hng cn tnh no ],
ch nhip tm nim Pht l o [cn c] thng - trung - h cng tu,
li ch t c s ty theo [cn tnh v s tu tp ca] tng ngi m
chia ra ln - nh. Nu qun tng m chng hiu bit nguyn do th
quyt ch nn m qung tu tp v c th b ma da! Nu ng c th nht
tm nim Pht, h ng chng c sanh trong Thng Phm ?
Ch i Bi ch nn y theo li thy dy trong hin thi m nim t
s c v bin li ch. C nhin hng ngy nn thng nim, cn g phi
trong ngy Thp Trai [mi nim]. Hn na, chuyn n tht ha hi v
cng. V chng ng pht tm vng sanh Thng Phm, sao chng n
chay trng m ch n Thp Trai vy? Chng ring g chnh mnh n
chay m cn nn khuyn con ci v ngi trong nh u cng n chay.
c k Vn Sao s t bit (bi s ku gi [tu b] ao phng sanh Nam Tm
ging gii kh tng tn) mi ha do n tht v iu li do khng n tht. C
nhin nn n lc ni chuyn ny, ng tp tc tri buc, ch n Thp
Trai m thi!
Thuc l ca Ty Dng gy hi tht su. Trong Vn Sao c in km
thm bi thuc thn diu cai nghin phin, linh nghim tt bc! C
rt nhiu ngi u cai thnh cng. K no chng dt nghin c u
l v thn th mang sn bnh tt khc. ng hy nn da theo , nh
k hn cai nghin thong th lu gp i th s on c ci gc ha
ny. Chuyn vng sanh c nhin chng v cai nghin hay khng [m b
nh hng], du c tt y nhng h sanh lng tin chn tht, pht nguyn
thit tha, nht tm nim Pht th khng mt ai chng c vng sanh.
Th o nhn tm hin thi bi hoi n cc im. Mun cho quc
gia dn dn khi phc nguyn kh m chng vun bi cho gia nh s
khng th c. Nhng k hoi lon th o nhn tm u do sn c
tnh tnh khc l, li khng c gia nh dy d, khin cho nhng k
sn c tnh nt khc l y sanh khi hnh vi cung vng, ra sc phng
tng, t vy. Nu nhng k y c dy d ng hong th nu cng
qun s ring mnh thin, khi hin t s lm cho k khc u cng
thin. V th, Quang cc lc xng dy d con ci mong thin h
thi bnh, nhn dn yn vui. iu quan trng l dy cho [con ci] bit r
sanh t, lun hi, nhn qu, bo ng, gio php y tuy thng thng
nhng li ch hin nhin n tt bc! ng lm cc iu c, vng gi
nhng iu lnh, tn nguyn nim Pht, cu sanh Ty Phng; y
chnh l mt i php mn ngn c Pht, vn c Pht ph chng
sanh khin cho gn l thot sanh t, xa l thnh Pht o. c k Vn
Sao s t bit trn vn!
534. Th tr li c s Lm Tn Hoa (th th nht)
Trc y nhn c th, nhng do bn bu cha th tr li ngay.

C nhn ni: Bc d quyt nghi, bt nghi h bc (Bi gii lng
nghi; khng nghi, bi lm g). Nh ng hi: Nim Pht l Ch, nghin
cu Gio l Tr. Ty duyn ngi, hi hng An Dng th cn g
phi hi [lm nh vy] l ng hay khng? i vi chuyn Tr Tnh c
tng Lng Nghim, cn g phi ngn cm? Nim Pht, tng kinh, v l
chng hai, nhng phi nn lng lng tr tng, ch nn ch ch trng
nghin cu vn ngha. Lm nh th th Pht cn lnh hi c, hung
l vn ngha ? L Trc Ng67 tuy c tri kin hn ngi, nhng hnh vi
67
L Trc Ng (1527-1602) tn l Chu, hiu Trc Ng, cn c hiu l c Ng,
Hong Ph, biu hiu n Lng C S, ngi huyn Tn Giang, tnh Phc Kin, l
mt nh t tng, s gia, vn gia tr danh i Minh. Tnh tnh thanh lim, thng
dn, sing nng chnh s. Bt mn trc s thi nt ca nh Minh thi Gia Tnh -
Vn Lch, ng t quan phiu bt giang h, dy hc kim sng, trc tc rt nhiu.
ng vit li ph bnh cho nhng b tiu thuyt ni ting thi y nh Thy H, Ty
Sng K, Hon Sa K v.v ng theo quan im chnh thng khc nghit ca
Khng - Mnh, nhng g khng thuc Khng - Mnh u nht lot ch l d oan,
ph phn mnh lit nhng s h bi thi nt trong h thng cai tr ng thi, ch
trng phi gi lng hn hu nh tr th. Do vy, ng b cc quan li ng thi ln
triu nh cm ght, nghi k. a s cc nh tr thc ng thi cng khng tn ng
quan im thin lch, khc nghit, hp hi ca ng trong nhng l lun v Nho Hc.
a phn tri nghch, sai by, du tri kin hn ngi vn cha khi lch
lc, t vy! H nn nht loi coi nhng k ch trch, ph phn ng ta l
ngoan c ? Ngi Ngu ch dn li ng ta l do Ngi chng v [thy tnh
cch] ca mt con ngi [c nhng im ng ch trch] m s tot
nhng li [hu l] ca ngi y. ng cho rng ngi Ngu ch dn li
ng ta th mi li l ca ng ta u ng ly lm khun php ? Ti
cha tng c sch ca Tr Ng, nhng c tiu truyn ca Tr Ng
trong C S Truyn v nhng ch ngi i trc ch trch nhng ch
tri nghch, sai lm ca Tr Ng th cng c th bit ng ta l ngi nh
th no. y l v ng ta thin t cao nhng xen tp tnh cung vng,
chng i, cha th tn lc tu tp o thnh , chnh tm, nh ham
mun xng by ca chnh mnh khi phc l ngha ca thnh hin,
cng ng tic lm!
ph nhng m chp ca cc nh trit hc, khoa hc, c nhin nn
ly duy tm duy thc lm ch, nhng cn phi xng nhn qu bo
ng th ngha duy tm duy thc mi c hon ton vin mn. Tnh k
sch cho hin ti th hy nn cc lc xng gi vn lun thng,
trn ht bn phn, hiu nhn, r qu v gio dc trong gia nh, nhng
i vi gio dc trong gia nh li cng cn phi ch trng nhn qu bo
ng. Hin thi ci i lon lc n cng cc, dn khng l sng u do
chng ni n nhn qu bo ng v gio dc trong gia nh m ra. K
bit tt - xu chc s khng cho li ti ni l sai lm, xng by! Hnh
dng Quang lm sao ging nh tng Pht cho c? Hy nn thng l
Pht, knh cn chim ngng, ng nh ti hnh dng ca Quang!
535. Th tr li c s Lm Tn Hoa (th th hai)
Ging din v s gio dc thng tc chng th ni n Pht php

th hy ly nhng o l lun thng trong sch Nho lm ch v dn
nhng s l v nhn qu bo ng trong sch Nho, nh thin tc nghit
do kh vi, t tc nghit, bt kh hot (tri gieo oan nghit cn c th n
Nm Vn Lch 29 (1601), ng H Bc, b vu co n ni gn mt mng, phi trn

n Thng Thnh (H Nam), ri sang nh bn thn l M Kinh Lun Thng Chu
lnh nn. Nm sau, ng li b vu co, b khp ti xng bi hoi lon o, la
i, gt dn, b tng giam vo ngc, hnh h kh s. Khng chu c nhc, ng t
t trong t.
trnh c, ch t mnh gy ra oan nghit s chng th sng st c) 68.
Li cn: Tch thin chi gia tt hu d khnh, tch bt thin chi gia tt
hu d ng (Nh tch thin t s vui c tha, nh tch iu bt thin,
tai ng c tha) v.v bn h bit n l nhn qu, Nho gio vn c
l y, s y. bit nhn qu s chng dm lm by, gian tr na!
Cch vt, tr tri, thnh , chnh tm, tu thn, t gia, tr quc, bnh
thin h phi t Trung Th m khi. Trung () l chng di t tm,
Th (: khoan dung) l t mnh ngh n ngi. trung th th hiu,
, trung, tn, l, ngha, lim, s v.v u hnh c.
ng xin t php danh cho cha m m ngay c tn tui cng
khng vit ra, ng gi l k th tm! Nay t php danh cho h l c
Thm, c Uyn. Xin hy khuyn h quyt nh cu sanh Ty Phng,
ch nn cu phc bo tri ngi trong i sau. Nu c phc bo
tri ngi trong i sau th phc bo y s thnh gc ha. Phc bo
cng ln, to nghip cng to. To nghip cng to, chu kh cng ln!
Nht tm nim Pht cu sanh Ty Phng s ng gi l c Thm,
c Uyn. Nu khng, s l Nghip Thm, Nghip Uyn, t kip ny
sang kip khc chng th thot la! Chng ng bun sao?
Ti cha bit n sch Tuyn Ging i Ton, s tm hi xem.
Thng Chn nm nay, ti s dit tung tch, n nu lu di; trong thng
Tm ch nn gi th n na khi b tht lc.
536. Th tr li c s Lm Tn Hoa (th th ba)
Ba ngi bn mun quy y, nay u t php danh cho h. Nhng

iu khc ni tng tn trong Vn Sao v mt l th di, xin mi
ngi ai ny u ch trng thc hnh, ng ch kim danh xung, ko
chng c li ch chn tht! Nhng l th cn gi li ty ng sp xp,
Quang khng hi ti na! Nu php khi sanh n nim Qun m c
lu hnh rng ri th thin h s khng c chuyn kh sanh v do sanh
n m b mt mng cng nh sanh xong b bng huyt nguy him, con
ci sau khi sanh ra b cc chng kinh phong cp tnh hay mn tnh nguy
him. Mi ngi hy nn cung knh sao ra mt bn lu truyn vnh
vin trong gia nh. y l li Pht ni, nhng ngi xa cha
68
y l mt cu ni trong sch Thng Th ca kinh Th, phn Thi Gip. Mnh
T nhc li cu ni ny trong thin Cng Tn Su ca sch Mnh T. Chng ti
dch cu ny theo cch din gii ca T Th Bch Thoi Gii.
xng. Ngi i nay st nghip ln tnh dc u nng nn sn nn rt
nhiu. V th mi chng th khng ch dy r rng vy!
537. Th tr li c s Lm Tn Hoa (th th t)
ang trong thi th c nc nh cung ny, c nhin tc ng

chn, m Tng cng ng bun! i bn tri php n ni thnh ra hin
tng y. Hi Pht gio cc x u l din li chuyn c mt cch h
rng tm thi ngn nga ngi ngoi khinh ln, nhng lu ngy chy
thng t s sp , khng lp c cch g na! Ph Pht Hc Vin
ch c ci danh m thi! Mun hc Gio sao chng qua cha Qun Tng
Ninh Ba m li mun n cha Ph vy?
Trong my nm gn y, ng X chu nh hng ca tro lu mi,
ma H ny b bnh nng mi bit h thn, ni mun dng cng mi
nm ri mi hong php! Trong ci i hin thi, tr xng nhn
qu bo ng v gio dc trong gia nh ra, du Pht, B Tt, thnh hin
cng xut hin trong ci i cng chng bit lm sao! Xin hy c k
Vn Sao s t bit. Nu c th xt k th khng iu nghi no chng ci
g c!
538. Th tr li c s Lm Tn Hoa (th th nm)
T thuyt ngoi o u chng ng lo, ci ng lo l Tng phn

nhiu chng bit php v nhng g cung Tng xng ba l hong php
nhng tht ra l dit php! Th lc ca h rt ln, nu chng phi l bc
thnh nhn thn thng s chng bit lm th no! Quang l mt tng
nhn tm thng ch bit cm cho, khng c o c li chng c
ting tm g, lm sao c th xoay chuyn l quyn thuc trong ngoi ca
ma vng y, khin cho bn h gi lng chnh nim, chng b nhng t
thuyt y m hoc ? ng ni chng son lun, du c son cng
chng ch g! Nu cc Tng - tc y u nng theo li Pht, hnh theo
hnh Pht th nhng k c mun dit Pht php trng thy o hnh y
cng s khm phc, knh ngng khn cng, li cn mun h tr. Hung
l nhng v c hnh vi cng su xa hn na ?
Hin thi, mun h tr Pht php, khng chi cp bch hn l tn ty
thc hnh o gi vn lun thng, nhn ngha v php tn nguyn
nim Pht! S ng lm lc mong Quang son vn nn c bit ch ra tnh
trng khng thuc cha, ch mong ng thu hiu su xa!
539. Th tr li c s Lm Tn Hoa (th th su)
i kip ny vn m mm nhiu nm, nay mi pht hin. V

nh nht cha chn mui, nu k ngu lc bnh thng chng cha tr th
khi nht lot ra, s kh th cha lnh ngay c! Du chng th khng
tn ht sc ngi, vn kh th chc chn vn hi c. Hiu r iu ny
s chng n ni sanh lng o no xung, on tri, hn ngi. ng
Nhip Vn i69 do dng tm qu , hin thi ang phi dng bnh,
chng th giao thip vi ai c.
69
Nhip Vn i (1880-1953), tn tht l Nhip K Kit, hiu l Vn i, php
danh Hu Kit, bit hiu Tc Sm, ngi Hnh Dng, tnh H Nam, l chu ngoi
ca Tng Quc Phin. Cha ng l Nhip Tp Quy tng lm Tun Ph tnh Giang T.
M ng l Tng K Phn, con t ca Tng Quc Phin. Thu nh, ng theo cha sang
sng ti Thng Hi. Nm Quang T 19 (1893), tr v H Nam tham gia khoa ng
Th (khoa thi dnh cho thiu nin), u T Ti. ng hc Anh ng, in kh, cng
ngh vi ngi ngoi quc, tng sang M du hc. Tr v nc, ng tn lc ch
trng gio dc cu quc, tng tn kinh t cu quc nn tn lc tin hnh xy
dng cc x nghip, thnh lp cc cng ty dt nh Phc Thi, Hng Phong v.v
nhit thnh hng dn chuyn vin v ngnh dt. ng mnh dn nhp my mc, ci
tin ngnh dt, v c coi nh mt trong nhng ngi khai sng ngnh dt cng
nghip Trung Hoa. ng cng m nhiu xng lin quan n nhiu ngnh khc v
tng m nhim chc v Hi Trng ca Thng Hi Thng Hi. Tuy xut thn t
mt gia nh Pht gio thun thnh, trong thi gian du hc M, ng tng theo o
Baptist v v ng l Tiu Th cng l tn Baptist. n nm Dn Quc 13 (1924),
kinh t Trung Hoa suy vi, cc xng do ng lm ch hay lm Kinh L u thua l.
Ti nm Dn Quc 15 (1926), ng b p buc phi rt lui, th li b bnh nng
my phen tng cht, bn cm ng th s v thng, hng lng v Pht php, quy
y vi php s Nh Huyn, lng lng hc Pht, ng ca khng qua li vi ai. V
sau, ng gp c t n Quang, ht sc knh m, xin c th Ng Gii, my lt
toan xut gia nhng b m gi ngn cn. Hng ngy ng tn lc l bi Qun Th m
v a Tng B Tt, tr tng kinh Kim Cang, Ph Mn, v a Tng B Tt Bn
Nguyn Kinh. ng gom gp ti sn cn li tn lc cu tr nhng nn dn H
Nam, vit bi lun ni ting l Bo Ph Php (cch gi giu) ch trng mun c
giu c th phi bit chia st ti sn cho ngi khc. ng xng Gia nh Pht
Hc Hi, nhm ging din Pht hc v Pht ha sinh hot gia nh trong vng thn
tc. Ngoi b Lch S Cm ng Thng K (tn ban u l Lch i Cm ng
Thng K) vit chung vi Ha Ch Tnh, ng cn li dch phm V Tuyn in
Hc, Thc Nh T Thi Truyn (tiu s Leon Tolstoy) v nhng tiu phm c gi tr
v Pht hc nh Cn Kim Cu Quc Thuyt, a Tng B Tt Linh Cm Cn Vn
Lc, Qun m Kinh Ch Cm ng Hi Thin v.v
Nghe ni ng X sang H Bc, ngi ny c ng Y hun
c, nn trong tri kin ng ta ch ngh Duy Thc l ng, cc hnh mn
khc u coi thng. Ma H ny b bnh nng mi thng thit hi hn
sai lm, chng bit rt cuc gn y ra sao? Xin hy ng qua li vi
hng ngi nh vy khi b h xoay chuyn. Tt c nhng hin tng
trong hin thi ng l nhm thi thc con ngi chuyn tu Tnh nghip
cu vng sanh. ang trong lc ny m vn c h hng, hi ht mun
lm i thng gia th chng th t li m cn chng th li ngi, tnh
ton cng sai lm qu i vy!
540. Th tr li c s Lm Tn Hoa (th th by)
Ging kinh th vic g c phi mi nm ging mt kinh, chng th

ging trng lp ? phi n cm hng ngy, sao li ngi phi lp i lp
li? Tm Kinh ngha l uyn thm, [nu ging kinh y th] lm sao k s
c t c li ch? Du c s c cng ch l hiu ngha [trn mt vn
t] m thi! Sao bng php mn Tnh h nghe lin c th thc hnh
c ngay! K c phm [Ph Hin] Hnh Nguyn cng khng nht nh
phi ging nhiu ba. c Pht em nhng ngha l un sc, uyn o
trong su trm quyn i Bt Nh nu t chng st trong hai trm su
mi ch [ca Tm Kinh], cn g c phi ko di lan man, ch ct ni
rng ni nhiu ph ti n ni vy?
o Xc thin s l bc cao tng li lc, chuyn hong dng Tnh
. Ngi th by mi my tui, sut i ging ba kinh Tnh gn hai
trm lt. Nu Ngi bt u ging t nm hai mi tui th trong nm
mi my nm, mi nm phi ging hai ba lt mi c nh th!
Qua l th gi cho mt v c s trong Trit Ng Ng Lc, [ngi Trit
Ng Mng ng] vit: Trong mt ma H hai lt ging xong Lng
Nghim; no ngi Hnh Nguyn vn di chng th ging xong trong by
ngy? By ngy l qu rt gn, c l nn ging mi ngy. Ging kinh
u c quy c nht nh buc ngi ging phi tn ht sc ng ko
Ty li, chng chu ch im ngay ch chnh yu?
Tri kin ca ng l tri kin trn lan, khng bit gi ly ch gin c,
c mun dng s rng ri to li ch cho k s c th y l chuyn
to dng mn nh vy! Mt m tr chuyn cng anh, cn hn c
sch loanh quanh mi ma. cha lnh bnh u cn ti lng
thuc nhiu n ni phi dng la, lc ch. y u l nhng li
c nhn gio hun v cch gi ly s gin c vy!
Hin nay chin s pht sanh, i vi chuyn sau ny, ch nn lo liu
ngc ngo, hy nn khuyn ht thy gi - tr - trai - gi cng nim A Di
Pht v nim Qun Th m B Tt cu h cn sng s trnh c
tai ha ny, cht ri s v Cc Lc. Ging kinh vn cha phi l nhim
v cp bch hin thi, iu cp bch nn lm l thng co ht thy gi -
tr - trai - gi cng nim Qun Th m B Tt sau khi thi bnh ri
hy ging kinh, nht l phi ly vic to cho k s c c lng chnh tn
ni Tnh lm u!
Ngh Thng Cn, Th Lp Khim bit quy y, ti u t php
danh cho mi ngi. Ngh Thng Cn php danh l Tng Cn. Nim
Pht cu sanh Ty Phng, t hnh, dy ngi, u phi ly Cn (:
sing nng) lm gc. Nu li nhc bing tr s kh c thnh cng!
Th Lp Khim php danh l Tng Khim. Khim () l chng t
tha mn, chng cho l , nh bin dung np trm sng, nh h khng
bao trm mun hnh tng. Mi th ti nghip u do Khim m tiu.
mi cng c u do Khim m thnh tu.
Nay gi cho ng v hai ngi y mt gi Tnh Thp Yu, xin hy
chia ra tng. Quang gi ri, mc lc ln tinh thn u khng , t nay
ch nn thng gi th ti. Ch nn da theo nhng iu ni trong
sch Thp Yu tu th u c thiu st g m cn phi thng hi han!
Nu chng ch trng chuyn tu Tnh , c mun thng sut khp cc
gio ngha th mt hai l th cng chng th t c mc ch y! Xin
hy sng sut suy xt. Sch Thp Yu chnh l sch trng yu trong tng
Tnh . ng toan tnh nhng chuyn ham cao chung xa th s t
c li ch ti cao ti thng! Mt L Th Tr Li Khp cng ni nhng
chuyn mi ngi u phi gp nn ch trng!
541. Th tr li c s Lm Tn Hoa (th th tm)
ng li to vinh d cho cha m ca k lm con chnh l sing

nng tu c ht thy mi ngi u v knh trng ta m tng nh
ng sanh ra ta. y mi l phng php quan trng nht. Thng thy
ngi i khi cha m khut bn phn pht co ph rng khp, ba t
k l cng trng, n cc ni xin nhng ngi c danh vng, c a v
ghi li tn tng, vit tiu s, bi minh, bi biu, ch khng mit mi
ch trng gng sc tu c, th hin lng nhn mong to thanh danh
cho cha m.
Ti thng ni: Ngi i a s chung danh ght tht, ch mun
ph trng trong mt lc, ch chng ngh dng s tn ty [tu c] ni
thn mnh tng nh bo n cha m. Cha m ng tin nhn Pht
php, ng cng bit nhng ngha tm sn , tm to, tm lm, tm
l, trong tng lai, khi cha m nm xung, phm nhng chuyn ma
chay, t l, i khch v.v u tun theo cm ch ca nh Pht, ng
dng ru tht, king git, lm lnh xng sut cho c lng. Nhng v
nh Ng Tr Hinh v.v cng sm em o l ny dn d con chu.
Ht sc khn yu!
Bi k nu duyn khi ca Tnh Nghip X ti son xong, nay
em gi i. Dng bia chng c li ch ln lao bng treo bng v ch khc
trn bia chng th phng to c, bi l ln s tn tin. Hn na, c
ai chu ng xem? Trong trm ngi, ch c mt hai k chu ng
xem. Bng th dng g cng lm, [cn bi k y th] hoc khc, hoc
[chp ra giy] dn vo bng, treo ni ch ngi, t s c nhiu ngi xem.
Lc vit cn phi dng kiu ch Khi theo li Chnh Th. Ch vit ng
qu nh, cng ng sai ngoa, thiu st, hay tha thi.
Quang bn rn cng cc, c tuyt ht thy, chuyn ny l ra ngoi
thng l. T nay ch nn em chuyn bt mc sai phi na! Nu vn gi
th n, quyt chng tr li. Vn t trong bi s my dng u c ch t
ln chng c thng sut cho lm, phn vn sau tuy tri chy, nhng
ch ch trng cu ch bng by, ch khng nu r c s tht. Vn
nhn vit vn qu na l li vn sc so, nhng khng t c ! Ni
hoa m, bng by n cng cc, ch v mt nu by s thc li ch
phng pht l m, nhng k nh l thit thc lm ri!
Nay gi cho ng mt gi Tnh Ng Kinh, ngoi nhng cun t
gi ra, nhng cun khc hy dng kt duyn. Quang do bn b Sn
Ch Ng i, Nga Mi, Cu Hoa, Linh Nham bc bch khng th tr
hon c nn c tuyt ht thy mong sm hon tt chuyn ny.
Hy nn sao bi k nu duyn khi thnh mt bn gi cho ng Mnh
Do.
542. Th tr li c s Lm Tn Hoa (th th chn)
Chuyn hc ngh thuc cn phi ht sc thn trng. Cha hc k

Trung Y sao li hc Chm Cu? (Ch Cu () m c [gn ging nh ch]
Cu (), nhng ngi i thng vit sai thnh Chch ()70. Cc sch thuc lu
hnh hin thi cng [vit sai] nh th, sao chng bit ch ny?)
Ti khng bit r T Chu c s hun luyn chm cu hay khng,
nhng du c i na, th y cng chng phi l ni ngi ngho theo
hc c. Thi t Thn Chm71 chng phi l b truyn, nhng phi ht
sc cn thn khi n huyt (nhn nh ng v tr ca huyt o) cu.
ng Nhn ng Bc Kinh c bn thuc chm cu ch sn.
Toa thuc cng cng b, ai mun t ch th lm. Trong toa thuc c cht
X72 v b cp nguyn con, hai v thuc y cng ch nn dng.
Nu ngi nim Pht dng i Bi Ch v thnh hiu Qun m
gia tr [thuc ri mi chm cu] t s cng hu hiu. C iu cc php
c lit k thm cui sch ( qun mt tn sch) dng nh chng hp
thi nghi. Nhng sch v khc Quang u khng bit.
Trc y, Trn Cnh Phi ni: Mun trong ni tu hnh,
Quang bo l khng nn. ng mun Quang h mt li bng ht 73
thng thit, Quang bn ni: Lun lun ngh n nhng chuyn sai tri.
Sao khng ni r chuyn y? Sao chng bit s v n mc nh th?
Mt Quang thnh la, tinh thn gim st ng k, chng th th tip
c, t nay ng gi th ti; gi n quyt khng tr li!
543. Th tr li c s Lm Tn Hoa (th th mi)
70
Ch Cu () c ngha l dng dc liu (thng l ngi cu) t trn u kim
chm dn hi nng vo huyt c chm. Cn Chch (, c khi c l Ch) c
ngha l nng tht, thn cn, tim nhim.
71
Thi t Thn Chm (nm quyn) l b sch dy v nguyn tc, cch thc chm
cu, v tr cc huyt trn thn th, nhng iu cm k trong khi chm cu (chng hn
nhng bnh no khng nn chm cu, bnh nhn c thai khng nn chm cu, nhng
huyt no khng c chm v.v), cng nh cc bi ph d nh huyt v, kinh
lc v.v. Sch mt tn tc gi, c chng ra i trong nin hiu Ung Chnh nh
Thanh.
72
X () l cht thm ca con hu x (musk deer). Loi hu ny con c c
bng tit ra cht dch ht sc thm bng quyn r con ci trong ma giao phi.
Do cht X cc thm thng ch nc hoa, hng liu, dc liu nn chng b
sn bn rt tn nhn.
73
Bng () l gy nh, Ht () l ting ht. T Lm T dng phng php nh
hoc ht khai ng cho ngi n hc nn Thin gia thng dng thut ng bng
ht ch nhng li khai th thng thit c kh nng khai ng, cnh tnh mnh m.
ng lm gio vin kim hong dng Pht php, hy nn ty phn
ty sc, sao li cng cu nhn s cc gii phi tin tng, ngng m?
Ly thn lm gng, y l cn bn. Nu trong nhng hnh vi, li l c
g thiu st s chng th lm cho ngi khc sanh lng tin tng c!
Ci hc bn ngoi d cao, nhng ci hnh tht s khng c, ng mun
thng sut thm cng ch l ung cng. Bi l dng li dy s b
tranh ci; dng thn dy, ngi khc thun theo. y l chng
trnh t li, li ngi, t lp, lp ngi [chc chn nh] st thp vy!
Trang nghim tng Pht th vi vng [ thp] hy nn ly mu sc
nh, h nn chp cht hp hi phi l th ny, th n? Nh no (tc
tim bn vng) thng tt, nh no thng gian di? Nu chnh mnh c
th mua th c, ch nu cy ngi khc chc s c chuyn t hi,
Quang chng th hi gim chuyn ny c!
Phm mi chuyn u phi tun theo chng trnh: Tng v c
ngi ng c qu trc th c th v theo cch thc [c Pht] xoa
u [k ng c]. Nu khng c ngi ng c qu trc th ch
nn lm lc sa i cch thc sn c. [To tng A Di Pht] xe tay
tip dn rt nn!
Ngi trong lin x dm chi k khc trc tng Pht, ti ng
cht mun phn! m mng thy thn [h php] trch pht, ng bo
[chuyn y] s c th cnh tnh ngi khc; nhng trong x quy (quy c
ca lin x) hy nn vch r li mit th ngi khc. H x quy nghim
tc th s t chng c thi xu hn y na!
Ht thuc phin cng th, nu k hn km thiu ch hng [ nm
gi chc v, trt nghin ngp nhng] chng chu sa i th hy buc h
t chc. Nay gi cho ng mt gi sch, trong y c hai b Ng i Sn
Ch, mi cun Hm Sn Nin Ph S, mt s trang toa thuc tr ch
di cn.
544. Th tr li c s Mu Tr Tu
Sau khi t quy y, bn tht th nim Pht, chng li nhc cht no,
ti [cm thy] vui mng, an i n tt bc! C s Chu Dung ng
ng lnh thay cho cha, lng hiu ng khen ngi. bit i ngi lm
s kh, do vy, ng ta dc sc tu Tnh nghip. Con ngi nh th mi l
t tht s ca c Pht. ng ta by mi ba tui, sanh cng nm
vi Quang. Nay mun quy y, chng cn phi i xa; ch nn nng theo
li dy trong Gia Ngn Lc v Sc Chung Tn Lng t mnh tu tr
v dy d con chu trong nh mong khi lm chung s c h tr
nim, chng n ni ph hoi Tnh nghip, ko vn lun hi trong lc
o chu ni kh sanh t lun hi.
Nay t php danh cho ng ta l c m, ngha l c th nht tm
nim Pht, cu sanh Ty Phng, t s c c Pht r lng T che
ch, tip dn vng sanh. Trong hng ngy, dng nhng iu y t
hnh, li cn em dy ngi th ht thy mi ngi s u c che rp
bi lng T ca c Pht. V th nn gi l c m. Xin hy ni vi
ng ta, ty [ng ta chn] mt ngy no , i trc tng Pht nh l,
t th quy y l c!
545. Th tr li c s Vng Nghin Sanh (th th nht)
Th nhn c y . Quang l mt tng nhn ch bit cm cho,

h nn khen ngi qu l nh th? Chuyn lp n cu c Quang mt
mc chng xin dng, bi nhng li ging c phn nhiu u l mo
danh, ch khng phi mi mi u do chn tin ging lm, hung l
Pht ?
Bi vn [c ru rao l] do Qun m ni [trong bui cu c] ln
ny, cng l mo danh! Ti on bi vn y chc l do h sao lc bi
vn c a ra. Nu khng, sao trong vn t li thng c nhng ch
chng th hin c ? Nhng iu c ni trong y cng phn nhiu
l tn lon, lan man, chng ch ra r rng, rng ri nhng iu quan trng
cho lm! C nhin Quang chng dm t ph l thng minh, nhng nu
cc v coi chnh l li c Qun m ni, chc s b ngi khc ch
ci! Do vy ti bn sa cha i cht, so vi bn trc y tri chy
hn mt t, nhng ng ni r l Quang sa cha.
ng Khu vng sanh Tnh ri tr li ci ny c nhin chng ng
nghi, nhng do [cc ng] chp kinh vn m chng hiu kinh nn tr
thnh mi nghi ln! Mt i kip trong ci Sa B bng mt ngy m
ni Cc Lc, cu ny ging r thi gian Cc Lc. Cn ni mt ngy,
mt m, by ngy, mt kip, mi hai i kip v.v l u c theo
thi gian phng ny (ci Sa B) ni! V sao bit? V ngi li cn
hoc n cn phng ny do thnh khn n cng cc lin c th
trong my chc ngy hoc my nm s i trit i ng v ch thn
chng c tam-mui, h l no ngi vng sanh Ty Phng, tr
trong cnh gii th thng, nhim mu, thng c thn thng, oai c
chng th ngh bn ca Pht, B Tt gia b, so vi ngi trong ci [Sa
B] ny li hng li ch chm tr gp my ln s khc bit gia ngy
v kip ? S ny, l ny, h phi i k tr [gii thch] mi bit ? Cc
v chng kho hiu [kinh vn], n ni in o, nn mi phm sai lm
nh th!
Hung chi thi kip bt nh, thn thng o lc ca Pht, B Tt li
chng th rt ngn thi gian c kip thnh mt nim ? Hoc chng th
ko di mt nim thnh c kip di lu ? [Cc ng] chp cht [ng
Khu vng sanh] nm nm l ra khng nn tr li ci ny l v chp
vo kinh vn [thnh ra t mnh] tri nghch ngha ca kinh. c
Quang ni li ny, mi mi nghi t ci g.
Hung chi ngi va mi vng sanh lin tr li bo [cho ngi ci
ny bit] u l do nng vo oai thn ca A Di Pht, mun nh vo
khi m, ch dy k m ti, ch khng phi do sc ca chnh mnh
m c th t tin lm chuyn y c! Cn nh ng K tc thi sanh
Ty, chng vt thi hn quay tr li bo tin, u thuc v ngha ny.
Nh [cc ng chp n kinh] ni:Tu Hon by ln sanh ln tri,
by lt sanh trong nhn gian chnh l lm ln em chuyn ca bc
Tu Hon ci ny lun bc Tu Hon ci Cc Lc! S lm ln
y khin cho ngi khc b lm lc chng nh u nh! Trong ci kia tuy
c loi danh t Tiu Tha y, nhng tht ra h u liu sanh t, d
vo B Tt tha. Chng qua l tm dng cc a v chng c m
t tn nh th. Nu cc v dng ngay a v Tu Hon trong ci [Sa
B] ny lun th ha ra trong Ty Phng Cc Lc th gii vn cha
liu sanh t, vn lun hi y nh c ? Sao chng thu hiu tht l, tht
s ni hai ci, c lm lc sanh khi nhng th ngh lun sai quy ny
vy? Chng s tri kinh lm ngi n mc nh th y!
Hin thi, ai ny u nn nghim tc tu Tnh nghip th mi t
c li ch tht s. Nu hc Thin ngoi ming th tuy l nhn lnh,
nhng nht nh s chuc ly qu c! Th o hin thi bi hoi n
cng cc. Nu mun vn hi, cn phi xng nhn qu, bo ng, li
phi ch trng dy d con gi! Bi l, nu khng dy d con gi th
chng nhng n khng th gip chng dy con thnh tu c hnh, tri
li cn gip chng dy con lm c. y chnh l ci r khin cho nc ta
tan hoang, lon lc vy! B hai php ny m mun thin h thi bnh,
nhn dn yn vui, du Pht, B Tt, thnh hin cng xut hin trong ci
i cng u khng th t c li ch tht s! Hung chi con ngi
hin thi vn sn c ch kin cung ngo, tri nghch ?
Cc v cu c tc l chng hp vi tng ch tu Tnh nghip.
Nhng cc v cn hiu r l, so vi nhng k sng phng cu c khc
cn cao hn mt bc. Do vy, ti gi sch cho cc v. Nu chu c k,
chc s bit y nguyn do. Quang bn bu n cng cc, t nay ch
nn thng gi th ti hi dng di nh th na! Ch nn c k cc
sch nh Vn Sao v.v th khng mi nghi no chng ci g! Nhng
iu khc ni tng tn trong Vn Sao, khng vit chi tit y!
546. Th tr li c s Vng Nghin Sanh (th th hai)
Ti c ht th gi n. V chng sanh nn Pht, B Tt th

hin sanh trong th gian. Nhn t pha chng sanh th cc ngi cng c
sanh t, ch nhn t nhn quan ca cc v Pht, B Tt th qu tht
khng c sanh t. V nh huyn mng, tuy c nhng chng tht, nhng
h c sanh t th c kh, khng sanh t th khng kh. H nn chia thnh
hai th liu sanh t kh v liu sanh t? T chnh l kh v c sanh
t. liu sanh t th s t khng c kh!
Cn bit rng: Chnh v chng sanh m Pht, B Tt th hin tng
sanh t y, ch khng phi tht s v trc cc Ngi cha liu sanh
t, n nay mi liu! Chuyn phng sanh trng c c chp trong b
sch, tuy c hai ch Pht ngn, nhng cng cha tng thy xut pht
t kinh no. H nn v l y m khin cho ngi khc bng php? Trong
ci i c bao nhiu k th trng c u?
Cn bit rng: Ch gn bin phng Nam khc vi cc sng bin
thng thng. C bin h gp phi nc ngt s cht ngay, cn c trong
sng ngi gp phi nc mn lin cht ti. Nu cha bit r xut x
ca chng, du c mun cho chng sng, chng cng chng th sng
c. Phng sanh nhm cm pht lng T king git n chay ca con
ngi, h nn chuyn mun ch trng th cho nhiu, ri tm ti, ging
ni chuyn chng cp bch y ?
Nn bit rng: Chuyn trong th gian c nhiu chuyn chng th
dng l hay s lun c. Mt ngi bn k: Mt nm n, ti mt
x n thuc vng Giang Bc gp dch chu chu, ngi a phng xin
quan i khm nghim. C mt ch di n my dm, rng hai ba dm,
chu chu non cn cha mc cnh b lc nhc, dy n hn mt thc.
Ngi p ln, chn ngp n my tc, khn ngn kinh hong n cng
cc. Quan gp sai o h chn i, nhng bui chiu tri mt trn
ma to, [chu chu] hon ton tiu dit ht. Loi chu chu y rt cuc
l loi chu chu no? Nhng con chu chu non do chng n sanh ra
u l ha sanh, hin ra tng tai nn y. Nm nay vng Giang Bc cng
c nn chu chu dy my tc, ng xe la b nghn. Trc ht phi
ui chng i ri mi dm m ng. Phm ngi tu hnh hy nn dc
sc ni ch quan h khn yu ln lao. Nu h hng hi ht tm ti, s s
chng c tinh lc lo liu c u!
547. Th tr li c s Ph Php Lm
nhn c D Trut74, vn cha b mc. Mt ngi bn Giang

Ty ni: Nu chng ch bin m n vo s b y hi. ng ta bit cch
ch bin, s ch bin kt duyn. Nhng sch con k tn trong th, c
loi khng cn, c loi hy cn. Loi no cn th ta gi n cho con,
khng cn th chng th no gi c! Nhng c Vn Sao, An S
Ton Th, Gia Ngn Lc, Cm ng Thin Trc Ging v.v th tuy cc
loi khc khng c cng u c thiu st g! iu ng tic l tuy c
sch m chng xem th cng nh khng c! Tuy xem nhng chng tu tr
theo th cng nh khng xem!
Thin th qu ch lu thng, nhng cn phi l ngi hi c tn
tm, thng t vn l th mi nn biu tng. Lc tng, li nn nhc nh
h hy em lng cung knh [xem c], ng khinh nhn. Nu khinh
nhn, t mc ti li! Nhng sch y u l phng tin dn ng
nhp thnh siu phm, ch nn r rng nh ht thy nhng loi tiu
thuyt hoc sch gii tr th s c ch i cht. Nay em cc loi sch y
gi chung trong mt bao. Nu nhn c sch, xin hy gi th bo cho
thy Minh o cha Thi Bnh bit. T nay v sau ng gi th n
na, do Quang dit tung tch, khng ai lo liu u!
Con cn nh tui, hy nn dc ht sc lm ngi. t phi nn hiu
thun vi cha m, thn cn ngi c c, xa la nhng hng hoang
ng! Cn phi dt lng t, gi lng thnh, nh ham mun xng
by khi phc l ngha, ng lm cc iu c, vng lm cc iu lnh.
74
D Trut y l loi Bch Trut (: Atractylodes Macrocephala) mc hoang
(gi nh vy phn bit vi loi Chng Trut thng c trng Phc Kin, H
Nam, Chit Giang). Bch Trut l loi tho mc c l n, hp di, hoa mu tm.
Phn dng lm thuc l c (thn ngm), i khi cn gi l Trut, ng Trut, Chit
Trut, K Trut v.v Bch Trut c v ngt hi ng, tnh n, ch tr cc chng
bnh v t v, tiu ha khng tt, h trng, tiu chy, vim hng, thy thng v.v
nhng phi ch bin rt k.
Hin nay chnh l thi th i hon nn. Tai nn xy n chng th d
liu, trnh n cng khng c, c nga cng khng nga c. Nu c
th thng nim A Di Pht v Qun Th m B Tt, t s c s
chuyn di ngm ngm chng th ngh bn, ng hu c th gp d ha
lnh, gp nn thnh hn (Ni n tt lnh th chng phi l chuyn tt p c
bit g! Gp nn nhng chng b nn l chuyn tt lnh khng chi ln bng ri).
Nhn tm th o ngy nay bi hoi n tn cng. Ph kinh in,
ph hiu, ph lun thng, vt b lng thn, git cha, git m, u c
mit mi xng, ng l mun cho con ngi trn chng khc g cm
th th mi tha lng! Truy tm cn nguyn, u do mt mc chng ni
n nhn qu bo ng v gio dc trong gia nh. Nhng k c sch
thng minh ch hc thnh hng ngi c mi mnh khe mu mo,
di gt m thi, cho nn va nghe n th t thuyt y lin nh bo git
theo gi, t hp trong hng ng t c y! Ti tuy do h gy ra, nhng
tht ra cha m h cng chim qu na! V sao vy? Do khng kho dy
d t nh, li cn dy h nhng mnh khe mu mo, di gt m ra!
Con bit tt - xu, hy nn i theo ng chnh. ng ni i theo
ng chnh s c tri gip, ngi knh, ca nh hng thnh, con
chu u thnh hin thin; du cho tc nghip chn mui, gp phi
cnh ng ngang tri, trn chng phi l do hc theo nhng s tt p cho
nn mi gp phi nhng nghch cnh nh th ri on tri hn ngi.
[C hiu nh vy] th mi chng thn l ngi c sch, chng h l
ngi hc Pht! Xin con hy suy xt cn k, tn lc thc hnh.
548. Th tr li c s Hong c V
Nhn c th y , li dy ca a a B Tt c th ni l chn
tht n cng cc. Gic Minh Diu Hnh B Tt v a a B Tt nh
cng mt ng m ra; thy chuyn cu c chng ng nng ta!
B Tt lm chuyn phi o thng t Pht o!75 Trc ht phi
dng dc li ko sau y s thm nhp Pht tr76, qua chuyn ny c
75
Do tc duyn ca nhng ngi cu c, hai v B Tt cng mn c bt hng
dn h pht khi tn tm, tu tp Tnh . Khi tn tm ca h vng chc, c hai v
u cng quyt lit rn cm h khng c cu c, khng c tin tng theo c bt
na.
76
Dc y l nhng ham mun, a thch, xin ng hiu hn hp l dc vng
xc tht. Cc ng ny ham thch cu c, xng ha thi vn vi tin, do thin cn ca
h chn mui, B Tt lin v xng l tin ging n hng dn h v Pht o.
th thy trn. a a B Tt c i n, qu tht chng th qun, nhng
cng ch nn a tn Ngi vo nghi thc nim Pht. Trong nghi thc
nim Pht th ngay c danh hiu ca Vn Th, Ph Hin, a Tng, Di
Lc cng khng a vo, hung l cc v khc ? Nhng cc v B Tt
y u cng gp trong danh hiu Thanh Tnh i Hi Chng B Tt.
Nu thm tn a a B Tt vo, c nhin i vi Tnh Nghip X ca
cc ng chng tr ngi g, nhng ni khc khng bit s m ra chuc
ly s nghi ng, d ngh. Ch nn th Ngi ring mt ch, sng chiu l
bi l c ri!
549. Th tr li c s Trnh Tiu Bng
Quang t xt mnh km hn, mt mc chng xng lm thy ngi

khc. Trc kia ng T y Nh thu hiu Quang nn thi [khng
xin lm t na]. Sao cc h vn c cao k km hn l cao thng
vy? Bt c d ch nh chiu theo cc h. V nh c ngi ly t
nn tng, bit r l t, nhng cng dng tng y cng chng phi l
khng c! Du ni y l t ni n, mun tr n v ng v tr th
cng chng phi l khng c! B hay ly do ni ngi, t khng
chn la.
Nay t php danh cho cc h l Hu Nhun, ngha l em my ma
tr hu nhun thm khp chng sanh kh khao khin cho h u c
ny mm php, thnh tu o qu. Nhng mun nhun thm khp ht
thy th trc ht phi nhun thm tr ca chnh mnh. Nu li l, hnh vi
u chng quan tm n th chnh mnh kh khao trc, lm sao c
th nhun thm ht thy c? y chnh l tm lng mong mi ca k
khng chn mong bc ln ng my. Quang bn bu n cng cc,
khng rnh ri th tip; Thng Hi lm danh nhn, cn g c phi do
Quang vit th mi c ch ?
550. Th tr li c s Chu Trn Hu Tnh
Cng cng mt mc ch, kinh lun nh Pht thng nu ln rt nhiu cng c

nhm pht khi lng ham mun t c thin bo ca chng sanh h tu tp theo
php mn c dy trong mt kinh, chng hn kinh Php Hoa ni ngi tr kinh s
c bao nhiu cng c ni thn, ming, v.v khin cho ngi nghe hm m, st
sng c tng dn dn s ng nhp c Nht Tha.
Nhn c th, bit b tu tr tinh tn, th nguyn rng ln, ti vui
mng, an i n tt bc. Ni ti gio ha ngi khc th chnh mnh cn
phi dc sc nng theo php m tu tr, ch chng phi ch chuyn ni
xung. Ht thy cc php u ly thn lm gc; nh chnh mnh phng
s cha m rut, b m chng u trn ht lng hiu tho, i i vi anh
em trai, ch em rut, ch em du u bng tm lng nhng nhn, yu
thng, mm mng, ha hon, khuyn nhau lm lnh, nhc nh nhau
sa li. i vi chng mnh t phi cung knh, khuyn chng lm lnh,
sa li, gi gn l php cn thn, ng nn v v chng qu mc thn
thit m bung tung khng gi l nghi n ni k cng gia nh lng
lo, con ci khng c ci lm gng noi theo! ng bung th cho
con ci, chu cht v.v quen tnh. Lc chng va mi hiu bit, lin
ni vi chng v o l lm ngi, nh hiu, , trung, tn, l, ngha,
lim, s v.v v nhn qu bo ng. T thu b bit nhng o l ny
th khi ln ln chng s trn chng dm lm nhng chuyn sai tri, gian
di, vt l, qu phn.
Th o hin thi bi hoi n mc nh th ny, ni chung l do
nhng k lm m trong ci i ch bit yu thng con ci, chng bit
dy chng thnh hin, thnh thin m ra! Cng c dy d con ci cc
ln. Ti li khng dy d con ci cng cc ln! Hng n nhn gip
chng dy con chnh l s c th lm cho thin h thi bnh, nhn dn
yn vui. Trch nhim gip chng dy con ca n gii cc ln! Nu b c
th chn tht lm c nh th th nhng ph n quen bit b s u
nhn theo bt chc lm lnh. B li cn chu da theo php mn Tnh
[l php mn] n gin, nhanh chng nht do c Pht dy
khuyn nh h, tm h s t nhin cm ng, nghe theo li b. Nhng
mun cho h tin tng Pht php, trc ht b hy khuyn h trn ht
lun thng o l.
N nhn c chuyn kh s ln nht l sanh sn; phi khuyn h
king git, n chay. Nu chng th t do [n chay theo mun] th hy
nn bt n mn. ng nht lot v khng th n chay ri tn lc n mn.
Hng ngy sng ti ty theo kh nng ca chnh mnh, hy i trc
tng Pht l bi, nim chng cu Pht hiu. Nu khng c bn th
Pht th hng v pha Ty l bi cng c, bi l, n nhn tr tui
khng c quyn t do [dnh nhiu thi gian tu tp theo mun]. Ngoi
ra, h mi khi thun tin u nim, cng nh mi ngy nim Qun Th
m B Tt chng ting. Ch cn ch thnh nim l c, ch khng
cn [by v] b ngoi. Lm c nh th th nghip i trc ln nghip
i ny s u tiu dit. Lc sanh n, quyt chng b kh s! Nh khi c
thai, hy nn thng gi tm lng lnh, thng nim Pht hiu, ng n
mn tanh ti, t nhin sanh ra con ci u hin thin. n khi sanh
n, cng phi ch thnh nim Qun Th m B Tt. Phm nhng ngi
sn sc sn ph trong phng sanh u nim cho ngi y th [sn ph]
chc chn s sanh n khng au kh. th, chnh sn ph v a con
va c sanh ra s u gieo i thin cn.
C k chng hiu l bo: Lc sanh n la l, bt tnh, nim s mc
ti! y l chp l hp hi, chng bit ti o L bin i theo S!
So vi lng cha m quan tm n con ci, Pht, B Tt coi chng sanh
cn thn thit hn rt nhiu! V nh con ci t vo la, nc, cu cha m
cu vt, cha m lin n cu ngay, quyt chng v [con ci] m o
khng chnh t, thn th chng sch s m khng cu.
Ti b quan, nhng th t bn ngoi nht lot chng tr li. Do b
c tm mun ngi, nu chng bit nhng iu mu cht, quan trng,
chc l [ngi khc] s chng chu nghe theo. Do vy, ti em nhng
iu quan h nht, d gy lng tin nht cho n gii ni vi b hng
gip b khuyn ngi khc n chay, nim Pht.
Hn na, th o hin thi l th o hon nn. Nu chu ch thnh
nim Pht, chc chn s c Pht m thm gia b khin chng b nguy
him. Phm ai b bnh tt hoc gp chuyn xu, tai ha, hoc cu con
ci, u nn ch thnh nim Pht, quyt nh s c nh nguyn. i
vi cng kha th ty theo kh nng ca b, ti cng chng th ch dy
ring [b nht nh phi lm nh th no]; nhng cn phi ly ch thnh,
cung knh lm cn bn. Cn phi sanh lng tin chn tht, pht nguyn
thit tha nim Pht. Ch nn c mi tm nim, tr nim su ch y
ra, trn chng c mt nim no khc trong lng na (tc l nim Pht trong
tm). Li cn phi tng cu, tng ch nim cho r rng, nghe cho r rng,
lu ngy chy thng tm s tng ng vi Pht.
Nu b ni: T tm lm Pht, cho nn Pht tm y s t tm, ta
chnh l Pht, Pht chnh l tm, tm chnh l Pht, bc thng ni
nhng li l y th mi c ch, ch hng h [m cng hc i n ni nh
th] s mc li. Ch nn ch trng ni chuyn y! Nu ch trng ni y,
chc s sanh lng i ng mn, bo: Ta chnh l Pht, cn g phi nim
Pht?
Cn bit rng: Do tm chnh l Pht nn c Pht dy con ngi
nim Pht! Nu tm hon ton chng ph hp vi Pht, nh bng gi
chng th b vo l chng luyn c [th Pht chng dy con
ngi nim Pht]! Do bn th ca ci tm y chng khc vi Pht, cho
nn c Pht dy con ngi nim Pht, dng la tr hu t sc thn
thng, oai c ca Pht chng luyn Pht tm ang b xen tp phin
no Hoc nghip ca phm phu, ng hu phin no Hoc nghip y u
b tiu dit, ri rt t tn, ch cn gi li ci tm thanh tnh thun chn
th mi c th bo: Tm tc Pht, Pht tc tm. Cha t n a v
y [du c ni T tm lm Pht, tm Pht ny t tm, ta chnh l
Pht, Pht chnh l tm, tm chnh l Pht] th chng qua l dy v th
tnh [ca ci tm] m thi! Nu lun v Tng (s tng) v Dng (lc
dng) th u hon ton chng phi!
Tm c Pht nh vng tch khi qung; tm chng ta nh vng
cn nm trong qung, tuy c th tnh ca vng, trn chng c cng nng
ca vng. Do vy, v t tm l Pht nn cng cn phi st sng nim
Pht, cu sanh Ty Phng. K ngu chng bit ngha ny, nu khng
cao thnh cnh, nhng t trong a v phm ngu th cng chp L ph
S, bo xng l chng o! Hc vn ca b vn cha thng sut lm.
Hy nn da theo Gia Ngn Lc tu tr, s bo m khng c chuyn
a trong t ma, ngoi o. Nu c sch y th tt. Nu khng, hy hi
tm t ni [Chu] Mnh Do, chc chn ng ta hy cn.
Quang by mi tui ri, thng ngy chng cn my! V th, c
tuyt ht thy chuyn b quan. Phc p [th b] ln ny l phng
tin c bit. T nay ch nn chiu theo nhng g Gia Ngn Lc, Vn
Sao ni chn tht tu tr l c ri, chng cn phi gi th ti na!
Trong Gia Ngn Lc, phm tt c nhng php tc tu tr u ni r.
Chuyn tu Tnh th cn g phi thnh khai th nhiu ln? Du c thnh
hi th nhng g ti s ni cng chng ra ngoi nhng iu c ni
trong cun sch y u!
551. Th tr li c s Vinh Bch Vn
Con ngi sng trong th gian sau my chc nm thnh ngi c

l. Trong my chc nm y, nu chng n lc tu tr th ni nguy him
trong tng lai s chng th no th d c! pht tm quy y Tam
Bo, th tr Ng Gii, qu tht l do thin cn nhiu kip to thnh;
nhng cn phi gi vng ci tm y, ch mong ngy cng thm nhp,
cng tu cng thit tha. Mun phn ng nht thi cao hng lin pht tm
ri lu ngy chy thng s vt ra sau t, chng oi hoi ti na! ng
tn l Nim Kiu, Kiu (: cu) l vt cn thit gip ngi khc vt
qua [sng, rch]. Nu khng c cu th i bn qua li kh bt tin! Php
mn Tnh chnh l chic cu php ln lao t b sanh t ny vt
sang b Nit Bn kia. ng c th t hnh, dy ngi, ta ln ngi u
vt qua c. V th, ti t php danh cho ng l Hu . Bi l, nu
c tr hu th s do b ny vt ln b kia. Nu khng c tr hu, s vnh
vin trong bin kh sanh t, chng th thot c!
quy y, th gii, hy nn nghim tr, ng phm. Nu khng, s
thnh tr tr con a bn vi Pht php, ti li cng cc! Tm phi ch
trng cung knh, gi lng thnh, nh nhng ham mun xng by ca
chnh mnh khi phc l ngha; x s t phi hiu thun, t bi,
nhng nhn, cung knh, chn tht, khng gi di. Li cn phi em li
ch ca Tnh trn l khuyn nh cha m, di l khuyn bo v
con, gia l khuyn ln anh em, bn b, xm ging, lng nc. D ta
hay ngi u phi gi vn lun thng, nghim tc trn ht bn phn
ca chnh mnh, ng lm cc iu c, vng gi cc iu lnh, king
git, bo v sinh vt, qu tic sanh mng loi vt, tn nguyn nim Pht,
cu sanh Ty Phng. Nu lm c nh th th mi ng gi l t
tht s ca c Pht. Nu khng, s l hu danh v thc, ch c ci
danh xung, trn chng c my may li ch tht s no!
Nh khi quy y, hy nn i trc c Pht, ch thnh l bi bao
nhiu ly, i trc c Pht t tha by: t con l Hu ,
vng li thy con l n Quang dy con i trc c Pht t th th
Tam Quy, Ng Gii. t con tn l Hu , quy y (Pht, Php, Tng), t
nay tr i ly (Pht, Php, Tng) lm thy, trn chng quy y (ngoi o, thin
ma, kinh sch ca ngoi o, t chng ngoi o). Ln th hai, ln th ba u
chiu theo y, ch sa ch [cho thch ng] ni. Ni xong mi iu,
l Pht ba ly.
Tip , li l Pht ba ly. Th Ng Gii th ni: t con tn l
Hu , th nhn lnh Ng Gii. Th nht l chng st sanh. Ging nh
c Pht trn ht tui th chng st sanh, t con tn l Hu cng
trn ht tui th chng st sanh. iu th hai l chng trm cp. iu
th ba l chng t dm. iu th t l chng ni di. iu th nm l
chng ung ru u ni ging nh th. Ch c iu th ba chng t dm
th ni: Nh ch Pht trn ht tui th chng dm dc, t con cng
trn ht tui th chng t dm. Do ngi ti gia c tnh v chng mong
sanh con ci, chng th on dc nn ch ngn cm sc bn ngoi 77;
77
Tc ngoi tnh d trong hnh ng hay trong t tng u phm gii t dm. Sc
bn ngoi y ch cho ngi khng phi l v hay chng mnh.
nhng nu i vi th thip ca chnh mnh m tham vui hoc lm
chuyn chng hp o, cng s ging nh t dm. Ch nn khng bit
[iu ny]! [Nhng iu ny c] gii thch tng tn trong Vn
Sao, hy c k s t bit r, y khng vit cn k!
552. Th tr li c s X
Pht php chnh l php chung cho ht thy mi ngi. Ht thy mi

ngi u c th tu, u c li ch. Nu nh li ng ni th nhng k
n cn do chng th thm nhp bin Gio s u chng c phn hc
Pht! ng vo tr thc ca chnh mnh hiu c danh tng ca
Tng Tng, vn mun to dng mt Tnh m bc 78. ng tht li
y tc l vn cha tng c kinh Pht, m ch [nu ra nhng kin] pht
xut t ci tm so o m ra. C nhin ng thng hiu gio l su xa, cn
Quang l mt ng Tng d cm79 m vn chng chp nhn li ng l
ng th tht li thm nhp bin Gio h d dng ?
H c phi ng X v nim Pht m b lm lc ? Do ng ta m
lng mun mau chng nn b ma qu da vo thn; t y xng by ba
chuyn, cha c bo l c, cha chng ni chng. Nhng k hc
theo ng ta u coi ng ta l Pht sng, nn ng ta mi c thuyt:
Thnh Pht trong mt trm ngy! Phm nhng ai n gp, c khi ng
ta bit trc tm h, c lc ng ta b ngi khc tn mt di gt! thy
78
ni ng c s X... ny qu thin v L, ph S nn ch ngh phi thu hiu
nhng danh t trong Tng Tng, thu hiu l tnh th mi sanh v Tnh , tc l
ch bit n Tnh v mt L, khng thu hiu Tnh s l vin dung, thu
nhip mi cn tnh, khng thy c im c sc th thng nht ca ci Cc Lc
chnh l Phm Thnh ng C , sanh v mt ci chng trn bn ci. Ci Tnh
theo cch hiu ca ng c s X... ny hon ton mt hn s th thng khng cn
hin hin s diu hu nn t gi l Tnh m bc, tc l ci Tnh Cc
Lc c hiu theo kiu y chng khc g nhng ci Tnh dnh ring cho bc
Php Thn i s, ngi cha chng c a v nh cc Ngi s khng thy c,
khng xng gi l Tnh ca mt php mn c xng tng l siu th hy hu v
Cc Lc Tnh gm trn c bn ci Tnh !
79
dng Tng (Edamka-samgha: v Tng ging nh con d cm) l mt thut
ng ch v Tng ngu si. Theo i Tr quyn 3, hng Tng ny tuy khng ph gii,
nhng n cn, khng c tr hu, khng c sc dng mnh tinh tn, khng phn bit
tt - xu, khng bit nng - nh, khng nhn bit th no l c ti hay v ti. Do vy,
nu trong Tng chng c chuyn tranh chp, khng bit phn quyt nh th no, c
cm lng khng dm ni nng g, ging nh con d trng b ngi ta git m khng
dm ku. V th gi l Dng Tng.
thn thng ca ng ta chnh l tc dng ca ma qu. H qu n th c
[thn thng], qu i th khng. Phm nhng k thn cn ng ta, c ngi
c tm a thanh tnh, c k cha c vn ni l c, lm lc t
xng l bc tn qu, cng c k pht cung chng th cha lnh c.
Nhng k khoe k, a l trong ci i ng lm, cho nn ng ta mi tr
c ngn ngh y. Nu ht thy mi ngi ai ny u nghim tc gi
bn phn th ngn ngh xo quyt ca ng ta chng th no thi th c!
Hin nay ng ta ln Bc Bnh (Bc Kinh), nghe ni c th lc nh
kin bu qu u chng km g Thng Hi!
i vi ng ta, Quang chng tn thn m cng chng ni li bi
xch; bi Quang l loi Tng d cm, chng sc gy lng tin ni
ngi khc gim mi nghi cho ngi ta, ch nh hn hnh php ca
hn, ti gi o ca ti! Tc cn ca ng kh su. Xem li ng ni v
nhng g ng dy ngi khc, a s ht thy nhng k chng bit Pht
php u c th tu, u c th c li ch. Nu i vi ht thy nhng
ph n n cn, vn l vn cha thng sut lm c khuyn h phi
chuyn ch ni Duy Thc th khi Duy Thc cha truyn n Trung
Quc, [chng l] tri thc Tnh u l mt l hoi lon Pht php, lm
cho chng sanh nghi ng lm lc ?
Quang nh trong thng Chn s dit tung tch, n nu lu di, t nay
v sau vnh vin chng giao thip vi ht thy mi ngi chuyn tu
Tnh nghip hng khi lm vo cnh chng liu trong i ny, s li b
lung lc bi nhng tri thc thnh Pht y v nhng k tri thc
o, loi tr, vt b Khng gio! Xin hy sng sut suy xt!
553. Th tr li c s Nim Pht
Nhn c th, ng cho bit quyt mun vng sanh trong nm

nay. Ch nn chp trc kin y! H chp s thnh bnh, hoc n
ni c ma s! Ngi nim Pht hy nn gi tm lng c vng sanh
ngay trong i ny. Nu bo thn cha mn th cng ch ty duyn.
Nu nh k hn mong mun vng sanh m cng phu thnh thc, c
nhin chng tr ngi g. Nu khng, ch ring ci tm mong cu y l
ci gc thnh ma ri! Nu vng nim y kt thnh mt khi chng
tho g c, s nguy him chng th no ni ni!
Cho n ht tui th, gieo tm lng Thnh chnh l o chng ta
nn tun gi. Dit th th chng (dit tr th mng mong chng
c) qu tht l li l b Gii kinh qu trch su xa (Bi k cui kinh Phm
Vng c on: K ng chp trc gi, bt nng sanh th php, dit th th chng
gi, dic phi h chng x (k chp trc ni Ng, chng sanh c php ny; dit
th mong chng c, cng khng gieo ging c)80. Ch nn trn ht lng
knh, lng thnh cu mau c vng sanh; ch nn mong mun c
vng sanh ng nh k hn [theo ta] nh.
Ngi hc o tm ch nn thin chp. H thin chp s n ni mt
tr in cung; chng nhng v ch m cn b hi! Nu tnh nghip chn
mui, vng sanh ngay ba nay cng tt. Nu cha chn mui m c
mun c vng sanh ngay, s tr thnh nh m gip cho n mau
ln! Tht s rng h ma s dy ln, chng nhng chnh mnh khng th
vng sanh c, m cn khin cho k v tri u lui st tn tm, bo l:
Nim Pht tn hi v ch! Nh ng X n l tm gng ty nh, mi
hi y qu tht chng nng cn vy! Xin hy em ci tm quyt nh
[mong c vng sanh] ng k hn y i thnh ci tm ch mong
mau c vng sanh. Du khng c vng sanh [mau chng], cng
chng y ny g, ch ch thnh ch knh mong khi ht bo thn s c
vng sanh th khng b vng nim bp chp vn cc li [trong tm] n
ni mc ha chuc ly ma s!
Trong tnh th hin thi, ai ny ch nh trn ht tm lng, cn ct -
hung, ha - phc trong tng lai chng th no d on c! Nu c
th kin thnh nim Pht, nim Qun Th m B Tt, s c chuyn bin
ngm ngm, chng n ni b nguy him ln lao. Nu chng dc sc ni
vic ny, du c dc cn mu m th cng kh th t c hiu qu tt
p v thi cuc bin huyn chng th no d liu c! Nhng k vinh
80
Chng ti dch thut ng ny theo cch gii thch ca php s Din Bi trong
Phm Vng Kinh B Tt Gii Bn Ging K (ha thng Tr Minh dch), phn dch
ngha bn cu k kinh Phm Vng c dn theo Nghi Thc Tng Gii B Tt ca
ha thng Tr Tnh. Theo Phm Vng Kinh B Tt Gii Bn Ging K (bn dch
ca ha thng Tr Minh), php s Din Bi ging: Cn ngi dit th th
chng (ngi trm khng tr tch) ch cho hng Nh Tha chp Khng, thuc v
loi mm cy ho, ht ging h, nn cng khng gieo ging c. Ngi dit th
th chng ngha nh th no? Chnh l ch cc bc thnh nhn trong Nh Tha,
cc ngi dit tr th mng hin ti th chng cnh tch dit Nit Bn, nn gi l
dit th th chng. Thng thng trong cc kinh gi l khi thn dit tr vy.
V cc thnh gi Tiu Tha th chng l Thin Khng nn khng phi l ch gieo
ging B . Gii php bn nguyn tm a vn l chng sanh v Pht u bnh
ng, nn ng l ra, d l phm phu hay Nh Tha u c th tn th gieo ging.
y, ni phm phu v Nh Tha u l v phn v khng phi l khng th bm th
hay gii phm khng th thm nhun trn thn, m l do cc v y khng kho ngh
lng m thi.
qu hch dch mt thi my chc s tiu dit chng cn, hung l bn ta
? Khng T ni: Bt tri mng, v d vi qun t d (Chng bit mng,
chng phi l qun t vy). Nhng vn phi do cc lc tu tr th mi ni
n Mng c! Nu li nhc, bing tr, mc sc ng theo tnh tnh
n hn th c hay mt u chng phi l do Mng vy!
554. Th tr li c s Tr Chnh (th th nht)
Nhn c th y . Li ch trong Pht php ch c ngi ch

thn nhn lnh mi bit c: Gic cp chng vo nh ng. Trong khi
lnh t (m) bt tnh nhn s, trong tm vn c th nim Pht, ngn tay
vn ln chui; y qu tht l do thin cn i trc v do s tu tr trong
i ny cm thnh! Hy nn thng ni v nhng cnh vui ni Tnh
v mi cnh kh trong ci Sa B khin cho c sanh lng tin pht nguyn,
quyt nh cu sanh Ty Phng, tm chng cn mt nim mong cu
phc bo tri ngi trong i sau.
Hng ngy, hy cng vi quyn thuc gng ht sc tr nim [cho c]
ging nh [cch thc c nh thay phin tr nim cho m] trong l th ti
gi cho quan o Don Hong Hm Chi trong b Vn Sao th chc chn
c s c vng sanh Ty Phng. Lm con bo n cha m, ch c
chuyn ny l ln. Xin hy n lc thc hin, ng hu v con, anh em
trai, ch em gi u hnh nh th. Ci gi l chng sanh cng ni
y, m n c lun thng cng nm ti y; cn nhng iu khc th
hy c k Vn Sao.
ng T [T Hn] b ma da l do t - chnh chng phn, coi t l
chnh, tng chnh l t m ra. Nu c th y theo li Quang ni, [ma s]
s t mau tiu dit. Xin hy chuyn li v ch by li - hi cn k, ng
hu ng ta s dp c t ma, t c li ch chn tht!
555. Th tr li c s Tr Chnh (th th hai)
Nhng g ng ni chnh l bnh chung ca ht thy mi ngi.

Mun tr bnh y, nu khng tng nim cnh kh s khng xong! Kinh
dy: Ngh ti ni kh trong a ngc, pht B tm, nhng do cha
tng ch thn trng thy s kh trong a ngc, k thiu thin cn vn
cha th nhanh chng pht tm xa la, trnh n c! Thit yu nht l
hy tng lc qun i hai bn giao chin: Ting i bc rn nh sm,
n bay nh ma, phi c nm bom bn trn, a li (mn) di cng
lc n rn th qun i i bn u tan thn, nt xng, bn tung te
theo mnh n pho, ha thnh chng cn g! Ta cng ch thn d vo
trong y; nhng ngay trong lc sp pht n hay cha n, cn bit ch
trng nim Pht cu sanh. Lc y hong s mun phn, nhng cc s
quan ch huy u cm v kh, chng dm li nhc cht no, h li s
phi cht ngay. Lc y, trn chng n ni b s v buc rng, b lng s
hi gy tr ngi khin cho chng th nim Pht c! Th cnh gii y
chng bng c mt phn vn [ni kh] trong a ngc, nhng do tm
lc phm phu c th ngh tng c [cnh ng s y, nn dy h ngh
tng cnh chin tranh]. Khi ngh n s run s, [cm thy] rt thu
xng, lng trn thn dng ng c ln nh ch thn ta tng tri
[cnh y] vy. ng li nhc l do chng xt k ni kh trong i v lai.
Nu suy ngh tng tn, s trn chng n ni li nhc lu di.
Cn nh [ng than th] b s vic li ko, y cng l cch ni lp
lim thi h hng, hi ht, ch u phi l tht tnh! Nay ti nu mt th
d: Nh a con hiu tho ngh n cha m, tuy phi th tip c trm
chuyn vi ngi khc, trong tm vn thng c nim ngh n cha
m, chng th tm qun. Li nh k tham dm thng ngh n gi p;
tuy sut ngy lun bn vic, nhng ci tm m tng gi p chng th
qun mt mt khc no! Nu ng c th ging nh k lm trn mun
thot kh, nh a con hiu ngh n cha m, nh g dm say m ph
n th trong ht thy thi, ht thy ch u c th nim Pht chng gin
on. Nhng th php tc khc trong Vn Sao u c , ch nn c k,
suy ngh cn k s hiu c, cho nn khng ni nhiu na!
556. Th tr li c s Tr Chnh (th th ba)
Ht thy phm phu u c hai cn bnh: mt l cung vng, hai l

ngu si!
1) Cung vng l cho rng: Ta vn l Pht, cn g nim Pht na?
Tm tnh th ci nc tnh, cn g phi cu sanh Tnh ? iu ny
thuc v thi chp L ph S. Thi t y dn ti thi bi bc, cho l
khng c nhn qu, hoi lon Pht php, gy nghi ng lm lc cho chng
sanh. Ngi ny t a a ngc A T, vnh vin khng c thu thot
khi! Do nhn lnh m chuc phi qu c, tht ng thng thay!
2) Ngu si l cho rng: Ta l phm phu, sao dm vng tng liu
sanh thot t, siu phm nhp thnh? Chng bit: Mt nim tm tnh
ca chnh mnh chng hai, chng khc vi mt nim tm tnh ca ch
Pht. Ch v phin no Hoc nghip chng lp n ni cng c ca
Pht tnh sn c trong tm ny chng th hin hin c! V nh tm
gng ng ln qu bu b bi ph c kip, k tr bit l gng bu, k
ngu cho l vt ng vt i.
Pht thng chng sanh m mui t tm, dy h nim Pht cu sanh
Ty Phng v rt qu tic Pht tnh sn c ca chng sanh, s h vnh
vin m mt, nn dy h sanh lng tin, pht nguyn, nim Pht cu sanh
Ty Phng, ng hu ch thn chng c Pht tnh sn c y. Nu
chng cu sanh Ty Phng, ch cu tiu tai v chng mt thn ngi
th c khc no em bo chu Ma Ni v gi i ly mt th ng n.
K y ngu si ng thng, chng bit tt - xu tht l bc nht! Hy nn
em ny ni vi m ng, c s chng ny sanh ci tm km hn nh
ni trn y! (Ti vn tnh ni vi ng, nhng v ng bt tin nn Quang s ni
trc tip vi m ng vy)
557. Th tr li m c s Tr Chnh
B quy y Pht php nim Pht th hy nn y theo li Pht dy

hnh. Pht dy b cu sanh Ty Phng, nhng b thin chp, chng
chu cu sanh Ty Phng, c khng khng mun cu [phc bo trong]
i sau! Nay b sng c my chc nm ri, chng bit tri qua
bao nhiu tai nn ao binh, l lt, hn hn, i km, tt dch v.v Nu
cha gp Pht php, chng bit phng cch thot la th s chng c
phng php g, ch nh ph mc lun hi sau khi cht! Nay gp
c Pht php, li cn quy y lm t Pht, m vn c chp nht
chng tin li Pht, mc tnh chp vo ngu kin ca chnh mnh, suy ngh
lung tung, mong i sau vn c lm ngi!
B phi hiu: i sau s c lm ngi cn kh hn lm chung
vng sanh! V sao vy? Nhng ti nghip to trong sut mt i
ngi chng bit l bao nhiu! Khoan ng ni b c to nhng ti khc
hay khng, [ch ring] ci ti n tht git hi sanh vt t nh n ln qu
tht nhiu khn xit k ri! B phi pht tm i t bi, cu sanh Ty
Phng. i sau khi thy Pht c o s thot nhng chng sanh y;
cy vo Pht t lc c th chng phi n tr mn n y!
Nu b cu [phc bo] i sau th khng c i o tm. Du cng
phu tu hnh tt p nhng cng c hu hn; bi dng ci tm phm
phu nhn ng (tm phn bit ta - ngi) tu tp, cho nn chng c cng
c ln lao! Hung chi, t v lng kip n nay, chng bit b to
bao nhiu ti nghip? Nu tc nghip pht hin, nht nh kh trn khi
tam , c o. Mong li c lm ngi s thin nan, vn nan! Do vy,
ni: Cu sanh Ty Phng cn d hn cu i sau li c lm
ngi! Do cy vo Pht lc gia b, nn c nghip i trc d tiu. Du
cha th tiu ht, nhng cy vo Pht lc nn chng n ni phi tr bo.
Pht ni: Trong th gian c hai loi ti nhn. Mt l ph gii, hai
l ph kin. Ti ph gii cn nh, ch ti ph kin rt nng. Th no
gi l ph kin? Chnh l nh b ni: Cu i sau, ch chng cu
vng sanh! y chnh l chp trc t vy, tri kin sai lm; y chnh l
t kin ph hoi Pht php v dn dt ht thy mi ngi khi ln nhng
chp trc t vy, tri kin lm lc. Ti y cc ln, cc nng, v tm tri
nghch vi Pht, li cn gy lm ln cho ht thy mi ngi!
Ti ni nhng li ny, b ng ngh l ti ba chuyn gt gm b!
Ti mun gt b th phi nhm t c iu g ! [ng ny], ti
chng v danh li, th lc, li khi khi gt gm b vn l mt b lo
trn chng bit g, ch gp mt mt ln, h ti chng tr thnh mt g si
ngc hay sao? Do b tin tng ti, coi ti l thy; con b ni vi b, b
khng tin, lin cy ti ni vi b, mun cho b c liu sanh thot t
ngay trong i ny, vnh vin la khi ht thy cc ni kh trong th
gian, thng hng ht thy s vui trong Cc Lc. B phi bit tt - xu!
Ti ni vi b nh th, nu b chng nghe, vn chiu theo tm tng
ngu si ca chnh mnh th l vong n ph ngha! ng ni b c ph
n Pht chng sanh, m cn ph bc ti mt phen kh tm chng tic
tinh thn ni vi b rt nhiu li nh th ny!
B phi nn pht khi ci tm quyt nh cu sanh Ty Phng. Li
phi dy con ci, du, chu, v thn thch, bng hu u cng pht tm
quyt nh vng sanh Ty Phng ngay trong i ny; em cng c
dy ngi y ph tr cho cng c tu tm ca chnh mnh. Khi lm
chung, lin c A Di Pht ch thn tip dn b ln phm v ti
thng ni i sen chn phm. Nu ti gt b tc l Pht gt ngi. V
sao vy? Ti nng theo Pht ni vi b. H c l no Pht li gt
ngi ? B hy nn b ht nhng tm tri kin km hn t trc th chc
chn s c vng sanh Ty Phng!
558. Th tr li c s T T Hn
c th ca cc h, bit cc h l mt v qun t c dy. iu ng

tic l chng phn t - chnh! Thot u, lm ln tng php c
truyn bi ng Thin X l Pht php, chng bit y l php luyn
an vn kh dng thn th nhm mong sng lu, tng tui th, lm
lc mong mi thnh tin! H ni n tnh ta, dng cng u l dng
cng phu vn kh, trn chng c hi hng Pht php, xng by bo y
l Pht php! V nh em mt c coi l trn chu ri qu trng, cho l
k trn (him l, qu bu)! n khi cc h c Vn Sao, tuy tht th
nim Pht, rt cuc vn chng chu b cch luyn an vn kh, vn
tng y l Pht php! [Nh vy l] ming tuy nim Pht, trong tm
vn ch trng ngoi o!
Ngoi o u ly nhng th cnh gii thn k qu qui m hoc
ngi khc! Nu cc h bit Pht php, tn tnh vt b php luyn
an tu th chnh nim trong tm s rng ngi nh mt tri rc r gia
h khng; no cn c chuyn l - m - vng - lng gi tr tc qui na!
Tm a cc h chnh i quang minh th bn yu ma qu qui kia s t
chng cn ch ng! Do cc h coi t l chnh, lun lm lc mun c
thn thng, mong c kh nng tin tri, nn chiu khi ma qu hin xng
tng yu ma ni thn ng. Tuy ng t - chnh chng phn, nhng vn
cha hon ton ngh nhng tng yu m ca ma qu l ng cho nn
vn cn cu c! Nu tng y l c o, c thn thng th mun
chng b cht v ma cng chng th c! Nguy him n cng cc!
ng hi Quang th hy nghe theo li Quang. T nay tr i, nhng
cng phu tp tnh t trc u hon ton vt b, tm chng cn c
mt t tc trn qu [nhng php y na]! Hy ch thnh, khn thit sanh
lng tin pht nguyn nim Pht cu sanh Ty Phng, thn - khu - ba
nghip hy nn chuyn ch vo tu tr Tnh nghip. Trong tm ng
khng c t kin, li cn c oai c thn lc ca danh hiu Pht th l
ma qu kia s trn chy cn khng kp, no dm lu li giy lt gy
chng ngi cho ng ?
Chng n gy chng ngi l do t tm ca ng cm vi! V nh ch
nhn dt lng t, gi lng thnh, nh ham mun xng by ca chnh
mnh khi phc l ngha, li l ln hnh vi u hp vi o Thnh -
Minh th nhng g m mui tiu nhn c hnh vi phng tng, t vy, xa
x, bung lung, khng king s lm sao dm ln in ng ca ngi
y, dm vo trong nh ca ngi y cho c? Nh di nh sng ln
lao, trn chng c ti tm; trong khi nng gt, trn chng c bng,
sng!
ng hon ton nng theo Tnh tu tp th chng cn phi
coi nhng iu mong mi [nh nu] trong phn trc l ng, s nh
v ch nhn sng sut, tnh ng, bit chng l gic th chng s t trnh
xa. Nu tng chng n l ngi trong nh ca chnh mnh th chng n
s thnh ch nhn, nhp vo tm khiu ca ng, khin cho ng b ma
da pht cung n ni tng thn mt mng! Bt lun chng n l h ly,
l ma, hay l on gia i trc, ch nn pht B tm, tr danh hiu
Pht, chng s b tiu dit. Nu nh chng tiu th tri t s i ngi,
mt tri, mt trng s xoay ngc!
iu ng lo l tm ng chng nng theo chnh l, vn gi nhng
t tri t kin trc kia; ng bo li n Quang ni chng linh, du l li
ch Pht ni cng chng th linh c! Bi cn bn l t th chnh
khng c cch no thi th c! Vit ra nhng iu ny, mong ng hy
thu hiu r rng th may mn lm thay!
Vn Sao nu php tc tu tr, y khng vit cn k na!
Phm khi tnh ta, trong tm ch nn thm nim Pht hiu, ngoi ra
chng thm vo mt cng phu hay mt nim no khc! Lu ngy chy
thng, ton tm l Pht, ton Pht l tm, tm - Pht bt nh, tm - Pht
nh mt. Hi xem c loi Thin nh no t c s su mu nh th
hay chng? C cng phu no cao thng nh th hay chng? Nu cc h
y theo y tu, m bo nghip chng tiu dit, phc hu tng
trng, trong hin i khi cn sng lin d vo bc thnh hin, lc lm
chung ln thng ci Cc Lc!
559. Th tr li c s Duy Pht
ng pht nguyn chn tht, thit tha, nhng cn phi d dt,

kinh s nh vo vc su, bc trn bng mng ging nh Tng T.
Cha n lc sp v Ty, quyt chng dm bung tm lng th mi
c! Nm su nm trc, ng X th t qua li v gi bi vn pht
nguyn ht sc chn thnh, thit tha. Quang ngh ng ta n khut trong
vng ni non, li cn ngho hn, bn gi rt nhiu kinh sch cho ng ta.
Nhng ngi trong vng y do c ng ta khuyn dy m nim Pht
kh ng, nhng mt hai nm gn y, ng ta ng l km hn chng
th kham ni: Ht thuc phin, phm t dm! Quang cnh tnh,
khuyn rn ng ta sut na nm nhng vn khng thay i, hi hn.
ng l hng chuyn i vo a ngc!
ng ni: Ty thi, ty chn, h cht c lin cht. [Cu ni y]
va l cn bn cu vng sanh m cng l ci r chiu cm ma! C
nhin, ai ny u phi cht, nhng ch nn c ci tm chp trc cu
cht, cu mau vng sanh, ch nn nht tm nim Pht! Nu chng nht
tm nim Pht, ch cu mau cht, t s chiu khi on gia t v lng
kip ko n, khin cho ng b cht ngang tri. Chng nhng khng
c vng sanh m n khi sp cht, sc [thn thng do] ma [gia tr s]
ri i, [khi y] s kh s chng th k xit, s sanh t kin, t n ni
a lc. Ch nn c ci tm chp trc y! H c th chnh l bnh, ch
nn khng bit!
Ni n chuyn s Bo Nht v c s V Sanh th trong tm mi
ngi y u c mt phn ham danh. Nu khng, quyt chng chu em
nhng cnh gii y vit ra khoe vi mi ngi! Hung chi [s Bo
Nht] cn ph [vo u cun T Tri Lc] cao [ni dung cun sch]
n tt cng ? Do vy, c th suy ra bit h l hng ngi nh th no
ri! Nu cun sch y c lu hnh rng ri th k chng hiu t tm,
chng thng gio l t s phn nhiu b ma da pht cung. inh Qu
Tiu gi n, ti xem qua lin gi tr li, chng gi mt cun no. Do
ti thit thc bo ban iu ha hi nn ng ta khng ti bn. ng Vng
Mu Phng Hng Chu cng mun xin Quang ni li quyt on;
Quang cng em nhng li bo Qu Tiu ni [vi Mu Phng].
Nhng cnh gii do ngi ph n y k ng nhin c i phn,
nhng ph trng qu l, rt cuc tr thnh em phm lm thnh! Nu
chn tht t c [cnh gii] nh vy, h l no chng bit li l y s
khin cho ngi khc b lm lc ? B ta khng c kin a y th ch
tng ng nh b ta khoe [trong sch] chc chn ch l va c
cht phn khoe tong thnh nhiu m thi! Nu khng, t n
Pht cnh, h c chuyn chng hiu r tri kin phm tnh ? Chng ta
ch nn tht th nim Pht, ch cu lm chung c vng sanh l c
ri; cn trong i hin ti nh th no th c nh th y, mc cho
nc chy thnh sui, xun n hoa n. Nu c mong tng sn, s
tr thnh chng ngi y! [Bi l, mong tng sn] s ging nh ct
t ngun nc m mun [nc chy] thnh sui, ang trong lc tit
ng rt cm cm li mong hoa n. Nu c nh vy s l chuyn qui
n!
Mt b sch T Th chnh l rng ct cho Ng Kinh. Phm o
cch vt, tr tri, thnh , chnh tm, tu thn, t gia, tr quc, bnh thin
h khng g chng trn . Tic cho ngi i ton l c sch ch
khng hc o! Cho nn n ni sut i c sch m vn chng bit
phi nn lm chuyn g! Thot u ch bit ly tp tnh vit vn th
lm cn c, nay th b lun, ch hc theo sch gio khoa. V nh b bo
chu Ma Ni coi trng mt c. Do vy, thin tai nhn ha ngy cng
thy lin tip [xy ra]. Do ci gc o b chn vi, lp tc kin gii b
ri lon, mt mt!
Phm chuyn g cng u nn xt theo thi th lun. Quy c thm
tho thi c Pht lm sao c th p dng trong i ny c? Ngi
i nay lu thng kinh tng khng phi l trn chng c li ch g,
nhng mi mt chuyn u chng th no t c cng c ln lao nh
c Pht dy c! [Trong thi c Pht ti th], kinh tng ch
chnh l ngi pht tm to kinh tng. Nu gi l ngi ng ra thu
k khc lm tc l coi thng ngi y. Ngi th to kinh tng cng
ch nn t khinh, v th ni: ng bo l do khch [thu mn] m
lm! [Ngi] to kinh tc tng nhn c nhng mn vt [do v kinh
tng ch biu tng] nhm n p [cng lao chp kinh, tc tng],
nhng do ngi kia (tc kinh tng ch) em lng Thnh dng ln
nn tm ca ngi ny (tc ngi chp kinh tc tng) cng ng phn
bit nhiu - t, c nhn ly. [Nh vy] th s chng ging nh i mua
[tng Pht, thu chp kinh Pht]. Nu [ngi th chp kinh tc tng]
bn tn v gi tr [ca vt c biu tng c xng vi cng lao chp kinh
tc tng hay khng] th chng khc g [v kinh tng ch] mua hay
thu lm vy! Trong thi hin ti, nu chp trc chuyn ny [phi theo
ng quy cch nh th] th mun kinh tng chng b dit s chng th
c u!
ng hc Pht nhng chng bit o nhn thi th m thch nghi,
chp cht cng vo quy c c thnh lp. Nh vy th c khc g k
do chng th hnh o ca Khng - Mnh bn chng chp thun cho lu
hnh sch ca Khng - Mnh u? Chng sanh i Mt Php, [i vi
nhng iu c Pht dy] trong trm ngn vn phn, du ch t c
mt hai phn th cng t li, li tha. Ch nu c mun hon ton y
theo nh li Pht dy th d c Pht c hin thn trong thi ny,
chc chn cng chng th lm c!
Tu Tnh ch lun Tn - Nguyn - Hnh; bn oai nghi (i, ng,
nm, ngi) c ng php hay khng, u c lin quan ti Thin ng?
Nhng k ch noi theo khun so rng tuch ca Thin ng ri thc
hin cng phu trong Thin mn, kin a ging nh vy th no ng
bn Thin - Tnh vi h na ? Vy m ng c da theo y ri sanh
lng nghi! Hng ngy c tng ngn lun ca c nhn nhng u chng
sanh lng tin su xa, ch ly [nhng hnh vi, cch c x] ngi i nay
[lm khun mu] phng theo, h chng phi l phng chp vo
c nhng cha th thc hin rng ri, tin o nhng chng chuyn
dc hay sao?
Ngi hc o ai ny u phi ty theo kh nng ca chnh mnh m
tu tr, sao li lp ra mt quy c hp hi buc ht thy mi ngi phi
lm lc vng gi vy? Lng d chi t, tt hc vi cu, lng cung chi
t, tt hc vi c (a con ca ngi th kim hon gii, trc ht ht
phi hc may bao da. a con ca ngi th lm cung gii, trc ht
phi hc an st81), l v [nhng vic tp luyn y] gn gi [vi ci ngh
kho s hc] vy. Ngi th kim hon qun Bt Tnh, ngi th git
qun S Tc82, u chng c li ch! Thay i phng php th ngi
no cng u c li ch v gio php ph hp vi cn c vy.
ang trong thi th ny, du l bc thnh nhn thn thng mun cu
nc cu dn m b nhn qu bo ng, sanh t, lun hi v tn nguyn
nim Pht cu sanh Ty Phng s u chng thnh cng. K ni lan
man nhng li l ca mt hai v tri thc thuc tng khc m hn tn
sng vn chng th lay ng, bin chuyn tm ta c! Du cho c
Nh Lai hin thn trn h khng khp php gii ni cc th diu php
81
y l mt on vn trch trong thin Hc K sch L K: Lng d chi t, tt
hc vi cu. Lng cung chi t, tt hc vi c. Th h gi phn chi, xa ti m tin.
Qun t st vu th tam gi, kh d hu ch vu hc h (a con ca ngi th kim
hon gii, trc ht ht phi hc cch may bao da. a con ca ngi th lm cung
gii, trc ht phi hc an st. Lc mi tp cho con nga non ko xe th buc n
sau xe. Qun t hiu c ngha ca ba chuyn ny th mi c ch hc tp vy).
Do vy, mi c thnh ng khc thiu c cu (quyt ni nghip cha ng). Ni
chung, T dn cu ni ny khuyn ngi tu hc phi tp luyn tng bc, khi s
t nhng iu gn gi, ging nh mun thnh th kim hon gii th phi kho lo t
m nn trc ht phi hc may bao da cho ng kim mi ch p ri mi hc
ngh th bc, cng nh mun lm cung tn cho kho th phi hc cch an chut,
un tre nn phi hc an st (cn x) trc. Con nga mun ko xe th phi tp quen
vi tc trc nn phi buc n ng sau xe n chy theo xe. Chng ti dch
nhng cu ni ny theo cch gii thch ca Hn T Thnh Ng T in.
82
Theo Du Gi S a Lun, quyn 7, ngi X Li Pht dy hai t tu tp lu
nhng h khng th chng c o qu, lin n bch hi c Pht. Pht hi ngh
nghip ca hai ngi ny trc khi xut gia, mt ngi lm th kim hon, mt ngi
lm th git. Th ra, ngi X Li Pht dy php tu tri ngc, khng hp cn c. i
vi ngi th git, ngi X Li Pht dy qun S Tc, dy ngi th kim hon qun
Bt Tnh nn h khng th tu tp c. c Pht cho bit: Ngi th kim hon quen
thi b, quen nn hi lm kim hon nn phi dy qun S Tc, ngi y s tp
S Tc d dng. Ngi th git hng ngy quen thy qun o bn nn s qun Bt
Tnh d dng. Pht dy h i php tu cho nhau, sau mt thi gian ngn c hai u
chng o qu.
rt su khc, cng chng th lay ng, bin chuyn tm ta c! V sao
vy? Do l s quyt nh khng nghi! ng nu cu hi nh vy th
cn ng gi l c lng tin quyt nh hay chng? Trit t (t Trit
Ng), Tnh t (t Tnh Thng) trc tc t, nhng cng khin cho
ngi khc dy lng pht nguyn. C nhin, chng th ly trc tc
nhiu hay t phn nh o c hn - km c! Xa nay c nhiu v
Php Thn th hin, ch ni vi cu t i, khng li trc tc g,
[nhng v nh vy] nhiu lm! H c nn sanh lng nghi ni ch ny?
Cn bit rng: Chng ta mun liu sanh t, qu tht chng cn nhiu;
ch cn mt iu l lng tin chn tht, nguyn thit tha, nim Pht cu
sanh Ty Phng l ri! Du c hiu trn ht i Tng cng chng
qua l nhm thnh tu chuyn ny m thi! Nh vy th nhiu cng quy
v t, t cng thuc v nhiu. Nhiu hay t u cng nhm thnh tu
chuyn ny m thi! Nh vy l nhiu chng phi l nhiu, t chng
phi l t.
Chuyn phng sanh c nhin cng c khng chi ln bng, nhng
cn phi gi tm lng phng sanh, sing nng khn thit khuyn ln k
hu duyn king git, phng sanh, n chay, nim Pht th s phng (th)
c nhiu m chng tn km ti lc. Hai iu y cng hnh s l hu
ch nht.
Dn Pht hiu trn tng va hu ch va mc ti li. Nu dn th
cng phi nn dn nh th no cho n c tn ti lu di. Nu dn
ni t trng m chng dng loi keo dn tt th hai ba ngy s b rt
trong bn ly, hoc b nhng t co th ca ngi khc dn chng ln.
Chuyn ny cng ch nn lm cu th. Ba v s kh hnh khin cho
ngi ta khm phc, v th lc lm chung v no cng c li ch tht
s. Do vy, ngi tu hnh phi giu kn ti nng vy!
560. Th tr li c s Giang Hu Truyn
Nhn c th, bit ng c thin cn Tnh t i trc, cho

nn va nghe lin tin nhn. Tu tp Tnh ty phn ty sc, h c phi
b sch mun duyn th mi tu tr c ? V nh a con hiu ngh n
m hin, g dm m tng gi p, tuy hng ngy bn bu trm b, mt
nim y chng lc no qun bng. Ngi tu Tnh cng phi ging
nh th, mc cho hng ngy cng vic bn bu ti bi, quyt chng
tm qun lng nim Pht th s t c yu quyt. Ni n ng X th
ng ta l phng luyn an vn kh. ni quy y Tam Bo c nhin
nn vt b nhng th cng phu y ra ngoi. Khng phi l ngi nim
Pht khng c tnh ta, nhng khi tnh ta vn nim Pht. ng ta khoe
cng phu tnh ta hu hiu th y l ni v s hu hiu do luyn an
vn kh! ng chng bit cng phu tnh ta nh hn ta ni l cng phu
g cho nn vn tip tc tp luyn.
Nu tun theo chnh l, tu Tnh nghip th phi nng theo li
Pht dy! Nu kim tu [php luyn an vn kh] th t - chnh xen tp,
chc s n ni c cc ma s. Bi l, ngoi o luyn an mong xut
hn. Nu vn gi nim y s c hi chng nh! Nu lun v luyn an
th php y cng chng phi l v ch, nhng tng ch ca n hon ton
tri nghch vi Pht php. Pht dy con ngi thy thu sut ci thn
huyn vng ny, bn h dy con ngi gi gn thn tm huyn vng ny
(Xut hn chnh l huyn tng do vng tm kt thnh). ng ta tn nguyn
nim Pht, hy nn tun theo tng ch Tnh ; nu ng ta ch trng
luyn an, cn g phi mo danh Tnh ?
Nhng sch v ng ni n hin thi khng cn, i n thng
Mi Mt hoc thng Mi Hai s c bn in mi ca Vn Sao v Th
Khang Bo Gim, s gi n cho ng. Thng Ging hay thng Hai trong
ma Xun nm sau, s c Gia Ngn Lc, Di Bch Thoi Ch v.v
c gi n. Xin ng lo. Hy nn em li Quang ni vi ng X th
may mn lm thay!
561. Th tr li Phc Chu Pht Hc X
Hm mng Su ti nhn c th ca ng Trn S Mc gi n,

trong y c th xin quy y ca cc v. Ngoi ra cn c hai cun sch ghi
chp nhng chuyn chnh yu v tng ch hnh tr i cng [ca Pht
Hc X]. Ti bit qu v u c tm chnh tn, thc s tu tr, khn ngn
vui mng, an i. Nhng Quang vn l mt Tng s bnh thng ch bit
cm cho, ch bit hc i ngu phu ngu ph tht th nim Pht, cu sanh
Ty Phng. Nu tng l Quang c kin a ln hnh tr cao siu huyn
diu ngi khc chng mong snh bng th qu v hiu lm mt ri!
Xem th qu v gi n v chng trnh lp, ta h gn ging nh
mc nhn lnh tm tng ca Quang. Quang t bit mnh km hn, nng
cn, trn chng mun lm thy ngi khc, nhng ngi ta t xa gi
th n cu xin, cng ch nh em lm p lc!
Hin nay ang nhm thi Mt Php. Mun y li con sng cung
lon cc ln, cc nguy him ny, t phi ch trng lun thng, tn ty
thc hnh th mi t hiu qu c. Nu chng dc sc vo gio dc
gia nh, nhn qu, bo ng, gi vn lun thng, nghim tc trn ht
bn phn, ng ni k chng bit Pht php s khng th do u t
c li ch; du l k bit Pht php chc cng mc thi t ni mt
ng, lm mt no! Con ngi nh th tuy bo l hc Pht, nhng tht
ra l oan gia ca Pht, bi dng thn bng php vy!
Phm ai d vo lin x, t phi dy h hnh hiu, hnh , cng nh
thc hin ht thy nhng chuyn ng lm, trong tm t phi dt lng t,
gi lng thnh, nh ham mun xng by ca chnh mnh khi
phc l ngha, d dt, cn thn ngay c khi khng c ai trng thy, s hi
ngay khi c chng c ai nghe thy. Ngi lm c nh th th mi l
thin nhn trong th gian, mi c th hc php xut th. V nh nn t
vng vng th ty xy dng lu cao mun trng, chng lo nghing
nga, sp . T y, pht tm ch thnh tu tr Tnh nghip. t phi
quyt nh cu sanh Ty Phng, trn chng cu phc bo tri ngi
trong i sau.
Li ch tht s trong Pht php t phi dng ch thnh t! Bt
lun nim Pht hay xem kinh u phi ch thnh, cung knh. ng nn
hc theo k vin dung khng chp trc! Nu khng, s v phng tng
khng king d m tr thnh phng cung vng, ma m.
Hn na, qu a c k xng thuyt nm b su sch83, y
chnh l do k t kin da hi Pht php truyn b php luyn an.
83
Nm b su sch (Ng B Lc San) l t ng ch chung kinh th ca La Gio
(mt th t gio do La Thanh sng lp vo thi Gia Tnh - Vn Lch nh Minh). Gi
l Ng B Lc San v t gio ny c nm b kinh th trng yu, tc 1) Kh Cng
Ng o Quyn 2) Thn Th V Vi Quyn, 3) Ph T Hin Chnh Thc Thi
Quyn (chia thnh hai quyn thng v h) 4) Chnh Tn Tr Nghi T Ti Quyn v
5) Nguy Nguy Bt ng Thi Sn Thm Cn Kt Qu Bo Quyn.
La Thanh (1442-1527), cn gi l La Tnh, La Hoi, La S Hng, hay La Mnh
Hng, o hiu V Vi C S, ngi huyn Tc Mc, tnh Sn ng. Do gia cnh
ngho hn, thot u La Thanh xut gia mt ngi cha thuc tng Lm T, ri vay
mn, cp nht nhng gio ngha nh Thin pha trn vi nhng thuyt ca L Hc
ln tn ngng dn gian, ph ch, tnh ta luyn an vn kh ca bn o s lp ra
mt o ring, t tn l La Gio, t coi mnh l ngi xin dng chn truyn ca
tng Lm T! Rt nhiu nh nghin cu lch s ca Hoa Lc do c tnh xuyn tc
Pht gio hay do thiu kin thc Pht hc coi La Thanh nh mt thin s ni
ting c cng chn hng Thin hc trong thi Vn Lch! Trong nm b sch ny, La
Thanh xng nhng gio ngha rt k d nh Tam Gio hp nht, n ng thnh
Pht, trc nhp thin cung v khuyn tn tn lc tu hnh theo kiu ca hn
thy c V Sanh Ph Mu, T Ti Thin Cung!
Ch v ng hm vo trong y! Du trc kia tng theo, nay hc
Pht, hy nn vt b hon ton! Nu vn c hm h coi y l Pht php
th ti y chng nh u!
Hin thi, bt lun cn tnh no u phi ly php mn Tnh lm
ch, bi l php mn Tnh chnh l php mn thnh tu lc ban u
ln thnh tu lc cui cng tam th ch Pht trn thnh Pht o,
di ha chng sanh. H ni nng cn, gn gi th a tr ln ba
cng c th tu c; nhng ni su xa th ch c Pht v Pht mi c th
thu hiu rt ro. Tnh l php cho phm phu y theo hng liu
sanh t ngay trong i ny, nhng b mc khng xt ti. Du ht thy
cc php mn u nghin cu rt ro n mc mi phn thng trit i
na, ai c th ngay trong i ny on sch phin no khng cn st g
t n a v t lc liu sanh t y? K cy vo t lc chng
th lm c, nhng ngi cy vo Pht lc do chng bit nn khng
ch . V vy, hc Pht php u ch nhm chng gi th din trong hin
ti, gieo thin cn trong tng lai m thi! Mun c li ch liu sanh
t chn tht s l s kh nht trong cc s kh!
Ph n cng phi nn ch trng nhn qu, lun thng. Phm An S
Ton Th, Cm ng Thin Vng Bin, n Quang Vn Sao, h c ai
thng vn ngha u nn tng cho mi ngi mt b. i theo con ng
y, bc thng chc s thu hiu c nhng iu ny. Nu khng, ch
bit vin dung khng chp trc, ming lun ni khng, bc bc lm
c, gy ha hon cho gia nh, m cng l k gic d dn trong Pht
php.
Nu bn n quyn gio dc th n nhn [nm gi quyn y] to ln
hn nam gii. Do h gip chng dy con nn m thm nm sn quyn
thao tng. Th o nhn tm hin thi suy hm, chm m, ni chung l
do chng xng gio dc n gii m ra! Nu khi cn l con gi
bit n nhn ly vic gip chng dy con lm thin chc th mai kia
lm v ngi ta, lm m ngi ta, t s un c, nui dy, khin cho
chng con u thnh hin thin. Nu n nhn ai ny u c nh th
th l u thin h chng thi bnh? Du cho chng th no ai ny u
c nh th, nhng h c mt ngi c nh vy th chng con ngi
y cng c th tr thnh [hin thin] nh th ri! Do vy m truyn
sang i sau cng li ni tip nhau noi du lng thin, ngy cng ng
nhiu.
Thi hy gc li nhng iu Quang ni di dng. Nay gi cho cc
v bn gi Qun m Tng, tng cng l hai mi b, mi ngi mt b.
Sch ny cng nhm to ch nng ta ln lao trong thi th khng ni
nng ta trong hin ti. Qu v tng c Vn Sao ca Quang ri;
trong nm ngoi ti li xp t mt bn khc, hin thi sp hon thnh,
trong khong thng Ba, thng T s ra sch, t tn l Tn n Tng
Qung n Quang Vn Sao.
So vi bn in trc, [bn in mi ny] tng thm mt trm mi hay
mt trm hai chc trang na! Nu mun li ngi, hy nn chu trch
nhim in chng b biu tng, hoc chiu theo gi vn bn ra. Nu
ng in ln ny, so ra s r hn in trong mai sau, bi l sau ny Trung
Hoa Th Cc s t bn, cn ln khc in ny l do Quang nh gi. Hin
thi do s trang v giy in u cha nh c, nn cha th nh gi
[chnh xc cho mi b] c. c chng mi b phi trn di by tm
cc do sch dy hn bn trm trang.
B Qun m Tng in trong nm trc ch c hai trm l mi
trang m [gi thnh mi cun] ti ba cc bn xu. Cn sch ny dy
bn trm mi hay bn trm hai mi trang, giy li t gp bi. Hung
chi trong mt hai nm qua chin s nhiu lt n ra, ngun giy khng
thng, nay th gi giy so vi nhng nm trc li t hn rt nhiu, cho
nn s phi trn di tm cc. Gn y, ti cng mun in An S Ton
Th.
Li cn c Th Khang Bo Gim giao cho th sp ch. i khi
sp ch xong, s cho in cng lc vi Vn Sao. Sch ny chnh l bn
tng nh (m rng, sa cha) cun Bt Kh Lc ri i tn. Bn thiu
nin hin thi thng chng bit cch gi gn thn th, mc sc theo
ui sc dc; do vy m cht chng bn phn. Do ham sc dc m b cc
th bnh khc ri cht cng chim n bn phn. Ngi trong c ci i,
trong mi phn c n tm phn l do b cht trc tip hay gin tip bi
n sc, cng ng thm lm!
ng ni chi k bung lung tm hoa kim liu, ngay nh trong tnh
v chng, nhng k v chng bit king k m b t vong cng chng
bit n my vn! Trong thng Mi nm ngoi, do mt t ca
Quang v b bnh lu, ngi thip bn cu Pht, nguyn n chay sut
i, ng ta khng ung thuc m c lnh. Kh sc ca ng ta thun
tnh rng r t c ai bng. Cha c hn mt thng, do phm phng s
(n nm) lin cht! V th, ti pht tm in cun sch ny cu nhng
k chng bit king k khi phi b cht.
Tnh tnh Quang chng thch ph trng, Quang dy ngi khc hy
ty theo ngh nghip, bn phn ca chnh mnh tu tr, trn chng lp
ra l li khc. Chng trnh do qu v lp rt hay, nhng phi lm sao
cho mi ngi u tn ty thc hin c th may mn chi hn? Nu
khng, s tr thnh so rng, ci danh to ng, thc cht b to!
Cc th ngoi o trong hin thi khng loi no chng ly b truyn
thu ht nhng k v tri theo o ca chng, Lc sp pht nguyn
nhp o, t phi th tht: Nu sau ny phn gio s b c bo nh th
n, nh th kia, tht ra phn nhiu l cch gt gm ngi khc! Do
th tht, nn du bit chng sai tri, [ngi l theo o] cng chng
dm chng tri hoc phi by [li y] r rt. Cch b truyn, th tht ca
ngoi o m hoc con ngi su m, tri buc con ngi chc chn
thay! Nh Pht chng ta chng b truyn, i vi mt ngi ni nh th
no th i vi vn ngi cng ni nh th y. ng ca, gi song, bn
ngoi ct ngi tun hnh, ch cho mt ngi c vo, li cn ni r
rm chng cho ngi ngoi nghe ting; o y no phi l chuyn
quang minh chnh i! Ti mong ch v u hiu r thi t y nn mi
thut i lc.
Nhng php danh t th t theo tn chnh hoc t theo tn T,
thm vo ch Tr th ngha s chng cn [hn hp] nh trong [ ngha
gc ca] ci tn chnh hay tn T sn c na. y chnh l i Hc chi
o, ti minh Minh c (o i Hc ch lm sng t Minh c).
Do ci l sn c trong tm ht thy mi ngi cha c tr hu nn cha
th nh ham mun xng by ca chnh mnh khi phc l ngha,
tr kh vt dc (cch vt) t n thu bit tt cng (tr tri), ng hu
lng tri sn c s c pht hin ton th! V th, nay ti theo da theo
ngha ca tn tht hay tn T ca tng v m thm ch Tr vo. V nh
v rng im nhn mong cho qu v ai ny u th dng Minh c
sn c ni chnh mnh th mn vt nhn dc quyn r con ngi s b
tiu dit khng cn tn ti na.
Xt v o th, Nho - Thch vn khng hai, nhng xt ti ch nu t
l th v cng phu tu tr th s ht sc khc bit vi vi! K chng bit,
tng l ging ht nhau, chc s n ni ngh mt tc g ging nh lu
cao ngt ngng. K ngh l khc, chc s tng bnh, mm ngoi
cht vng! Ngi nh th u l ti nhn trong hai gio Nho - Thch!
Thu thiu thi, Quang lm phi cht c ca Chu - Trnh - Hn - u,
to cc khu nghip; may do thin cn i trc t c tnh ng. S
cc v i vi ch ging nhau - khc nhau ny cha phn bit hiu r,
nn mi thut i lc. Trong n Quang Vn Sao bn mi c bi ta
cho sch Nho Thch Nht Qun ca ng Dng L ng (sch y cn
cha in ra) v l th gi cho ng Thang Hong Xng lun v ch ging
nhau - khc nhau gia Nho v Thch, hy xem th s bit r. Quang bn
bu n tt cng, xin ai ny hy n lc tu tr.
562. Th tr li c s Vu Tuyt Hnh
lu cha gp g, cht nhn c th, [cm thy] an i lm. Lnh

thn84 l Trm C Th mun quy y, hy nn khuyn c phi quyt
nh cu sanh Ty Phng, ng nn cu phc bo tri ngi trong i
sau n ni ging nh nhng k c quyn lc trong hin thi th ng
bun lm! Nay t php danh cho c l K Ty, ngha l tn nguyn
nim Pht, mong mi vng sanh Ty Phng. Xin hy ty tin dng nm
ng hng knh lm cng c l c ri [ng gi cho Quang
na].
Nghe ni M Kh Ty cng sng trong [C S] Lm. Trong khong
ma Xun Quang thy n Quang Truyn do ng ta vit, Quang lin x
i, thit tha rn dy vnh vin khng c lu truyn na. n ma Thu
li thy ng ta a cho ha thng Tuyt u, Quang li x i, thng
trch: Nu vn cn lu truyn, s ui ra khi C S Lm khi quy
nhiu i chng trong [C S] Lm! n Quang mc ti g m li c th
quy y ba chuyn nh th n ni ngi thy k nghe u tha
m? Cc h v Quang tm giao nhiu nm; do ng ta khm phc,
ngng m o c cc h th cc h hy nn rn nhc ng ch trng
thc tin, ng dng ming li ph trng h danh ko vnh vin mang
nhc v mc ti li vy!
563. Th tr li c s X
Ni n bnh l th y chnh l on nghip i trc (Ci i thng

vit sai ch On () thnh Oan (). Oan () l oan khut, cn On () l th).
Bnh do on nghip th ng ni thy thuc trong ci i chng th cha
tr c, du thn tin cng khng cch no cu vt c! Nu ng c
th sanh lng h thn ln lao, sa li trc, t nay hy tu tp, dng tm
ch thnh khn thit xng nim thnh hiu Nam M A Di Pht
th trc ht nhng on nghip trong i trc y s do Pht hiu m
mau chng trnh xa, k n h c nng vo Pht lc thot kh siu
84
Ting gi t v knh trng m ngi khc.
sanh, chc chn chng n ni [oan khin] vn rng buc y nh c.
Nhng nu tm chng ch thnh v sanh lng sa li c, t nay tu tp,
ng lm cc iu c, vng gi cc iu lnh, th tm ca chnh mnh s
gn gi vi tm ca qu, tri nghch vi tm ca Pht. Du nim Pht
i cht vn kh th cm ng c! y l v tm chnh mnh chng
thnh, chng chnh, ch khng phi l do Pht khng linh, khng hiu
nghim!
ng pht T Hong Th Nguyn, tu hc Lc , th trc ht
phi thc hin t ni bn thn v trong gia nh. T thn th: Cnh phi l
ng nhn, li phi l ng nghe, ting phi l ng ni, chuyn phi l
ng lm, ngn lng gin, chn lng dc, nh ham mun xng by
ca chnh mnh khi phc l ngha, thy ngi hin mong c bng,
thy k khc chng hin trong lng t phn tnh; trong gia nh th trn
ht tnh ngha, trn ht bn phn, nh hiu tho vi cha m, knh anh,
nhng em. Phm trong l ngi nh, ngoi l lng nc, u i i
bng lng chn thnh, trn ch nn mang nim khinh khi, di gt, lng
nhc. Li hy nn thng xt ngi i ngu si, dng nhiu cch khuyn
d h ng git hi sanh mng khi phi chu kh git hi ln nhau
[ bo th] trong v lai. Li khuyn h thng nim Pht hiu cu sanh
Ty Phng, s chng n ni li sanh trong th gii Sa B kh no ny
[tip tc] lun hi lc o, trn chng c thu ngoi u ra c!
Nay gi cho ng mt gi Vn Sao gm ba b, mt b t gi, hai b
kia tng cho k c tn tm, bit cung knh, thng vn l. Php tc tu tr
ni r trong y. Nu mun d hiu r, xin hy c trc l th Quang
gi cho b T [Phc Hin]. Tip xem th Quang gi cho ng Cao
Thiu Ln, Trn Tch Chu. Cui cng mi c hai mi my l th
Quang gi cho c s X Vnh Gia s t bit y . Vn tuy cht
phc, km ci, nhng vn ly t kinh lun ca Pht, ca T ri dng
nhng li l r rng, nng cn ging r, ch trn chng c li no ba
t. Nu c th y theo tu tr th thn tm s thanh tnh, nghip chng
tiu tr, n khi lm chung vng sanh Tnh siu phm nhp thnh,
liu sanh thot t, th nhng on gia trong i trc y qu tht l bc
i o s [hng dn] ng thot ra bin kh. H cng s nng theo
sc tu tr ca ng m la kh c vui. y gi l ly bnh lm thuc,
bin on thnh n. Nu chng pht tm chn tht, s rng s bo on
s chng phi ch c nh vy m thi u!
564. Th tr li c s Trnh Hu Hon (th th nht)

Nhn c th y . Ni n Vn Sao th bo gi hai gi, mi

gi ba b; mt gi An S Ton Th, mi gi bn b. Li cn gi mt gi
Di Kinh Bch Thoi Ch (mi ba cun), mt gi Gia Ngn Lc (mi
mt cun), mt gi Hc Pht Thin Thuyt (nm mi cun) xin hy thu
nhn. i Trung Th Cc Thng Hi in su ngn b Vn Sao, mi b
l by cc; by ngn b An S Ton Th, mi b nm cc chn xu. Di
Kinh Bch Thoi Ch in ti [xng in thuc] nh t To H Knh, mi
b mt cc nm xu su chinh. Gia Ngn Lc cng in cng mt ch,
mi b mt cc by xu nm chinh (mi gi tnh thm hai xu bu ph). Hc
Pht Thin Thuyt in ti Quc Quang Th Cc, gi pha sau sch. Di
Kinh Bch Thoi Ch, Gia Ngn Lc mi loi in hai vn cun, hin
thi pht ra mt vn cun m vn chng phn pht. Nu qu
hi mun thnh, phi i n khi in xong mt vn cun ln th hai th
mi c th bo h gi ng s lng cho qu v c.
i vi nhng sch mun thnh, hy chiu theo gi l bao nhiu ,
gi tin v th cho thy Minh o l ng Gia cha Thi Bnh ti bn
Trn Gia, Thng Hi. Thy y nhn c t s thu gi, trc ht gi
bin nhn, i khi sch c in ra s gi ti. Vn Sao, An S Ton Th,
Th Khang Bo Gim (mi cun tm xu, bu ph tnh ring) c th gi ngay
by gi c, nhng th khc phi i mt hai thng na mi gi c.
Th Khang Bo Gim l sch trng yu cu bn thanh nin m
chm trong sc dc n ni mt mng. Nm ngoi in nm ngn cun
Thng Hi (mi cun mt cc mt xu), in ba vn cun Hng Chu. H
giao mt vn nm ngn cun, [i vi s sch cn li] h gi tr ma
mnh vin c b chy sch. Nm nay, ti dng khon tin h bi
thng in hai vn cun, my hm na s c th gi sang Thng Hi.
Nhng t Hng Chu chuyn ti Thng Hi, ri t Thng Hi li ch
i, tuy [gi in] r hn Thng Hi, nhng tin chuyn ch li cao hn
nhiu!
Li c Cm ng Thin Trc Ging by gi mi cho sp ch, c
chng nm mi trang, gi cng chng khong trn di mt cc. Sch
gi tng cng l nm gi, nu t gi th [cc ph] mi gi l mt cc
nm xu. Nu bo th cc gi th phi gi theo li bo m, mi gi tn
hai cc. Do th cc thng phi ngi i giao, nu khng gi bo m
chc ngi giao sch s gi tr bn sch. Nu c ngi no ng tin cy
em i s chng n ni tn tin bu ph. Xin hy xt cn k.
Trong ci i hin thi, mun vn hi th o nhn tm, t phi ly
gi vn lun thng, trn ht bn phn, bit nhn, r qu, dt lng t,
gi lng thnh, nh ham mun xng by ca chnh mnh khi
phc l ngha, ng lm cc iu c, vng gi cc iu lnh, tn nguyn
nim Pht, cu sanh Ty Phng lm ch yu. i vi chuyn bn ni
iu huyn l diu, tuy dng nh cao siu, nhng nu chng tn ty
thc hnh [nhng iu va ni trn y] th s thnh dng thn bng
php!
C nhn ni: Thin h chng yn, tht phu c trch nhim. Tht
phu lm th no c th khin cho thin h bnh tr c? Cn bit
rng: Ci gc ca thin h l gia nh, ci gc ca gia nh l thn. Nu
ai ny u xng nhn qu, bo ng v gio dc trong gia nh th
hin ti s dy ln ng o, ht thy nhng k nhiu lon v th ph,
gic cp s chng cn ny sanh na! Ngay c nhng k thnh
phng bi hoi nh th cng s nhn theo ta m b cm ha! Trong Vn
Sao, Quang nhiu ln nhc n, y khng vit cn k na. c
chng na thng sau, Quang s tr v ni. Thng By, thng Tm li
sang Thng Hi lo cho xong chuyn in sch.
565. Th tr li c s Trnh Hu Hon (th th hai)
Nhn c th y . Lnh hu l ng Lu mang ch li ngi,

khn ngn khm phc! ng thnh bn loi sch mi th nm trm b th
ch c Th Khang Bo Gim v Hc Pht Thin Thuyt l khng lu na
s c gi ti; cn Gia Ngn Lc, Di Kinh Bch Thoi Ch phi
i mt hai thng na mi c. ng ni i vi mi loi sch phi t
thm li ta th chuyn ny quyt chng th lm c, do mi loi sch
Quang ng ra in u ly mt vn cun lm chun; sao li c th in
ring li ta cho nm trm cun c? Nu ng mun c thm vo, hy
nn t khc. i n khi tng sch cho ngi khc, s kp thm [nhng
trang in li ta] vo trong y th s thun tin cho c i bn. Nay em
li ta gi km theo th tr li.
Cn nh ng ni gi s tin nh n nh trc l hai mi
ng, ti nhn c bu phiu y. ng ni nh vy khng khi coi
Quang nh g bn sch, nc ci n tt bc! Nu nh lnh hu quyt
nh thnh th Quang s chiu theo s lng y, i khi sch in ra s gi
i. Nu c bt buc phi thm li ta vo u sch th ti khng c tinh
thn lo liu c, xin ng bn na! Ch gi s sch ng hai mi
ng cho xong chuyn. Xin hy sng sut suy xt.
Lnh hu rng lng mun quy y, nay t php danh cho ng ta l
Hu Trc. Nhng mun quy y Pht php, ch nn vn ch trng ni
php luyn an vn kh ca ngoi o, t phi gi vn lun thng,
nghim tc trn ht bn phn, dt lng t, gi lng thnh, nh ham
mun xng by ca chnh mnh khi phc l ngha, ng lm cc iu
c, vng gi cc iu lnh, king git, phng sanh, tr sch ru tht, tn
nguyn nim Pht, cu sanh Ty Phng. Dng iu ny t hnh, li
cn em nhng iu y dy ngi khc, trong l gia nh, ngoi l lng
nc, thy u da theo Vn Sao, An S Ton Th khuyn dy, s
ng gi l t tht s ca c Pht! Nh th th sng s d vo bc
hin thnh, mt s ln ci Cc Lc, ng hu chng ung cuc sng ny
v chng ph dp gp g ny. Nh vy th tr hu cao tri, cht vt, Danh
hp vi Tht. Nu khng, ch l danh xung m thi, c li ch g u?
Xin hy ni vi ng ta.
566. Th tr li c s Trnh Hu Hon (th th ba)
Nhn c th (c chng cui thng Mi, Quang s v ni. Sau ny vic

gi sch s do thy Minh o lo liu thay) v mn tin mt trm tm mi
ng cng vi hai mi ng ln trc, tng cng l hai trm ng,
khng sai lc. Gia Ngn Lc vn cha in (c chng thng Mi Mt, Mi
Hai mi c th gi ti c). Di Kinh Ch vn cha ng ba xong, i
khi hon thnh s theo ng thi ln lt gi n. Nay gi cho ng nm
trm cun Hc Pht Thin Thuyt, nm trm cun Th Khang Bo
Gim, gi sch ln bu ph u ghi thnh mt t ring, xin hy xem xt.
Vn Sao hin thi chng cn nhiu, ch gi bn gi, tng cng l mi
hai b. Li gi mt gi Cm ng Thin Trc Ging (li gi thm nm gi
Hc Pht Thin Thuyt nhng ngi ngho cng c xem c. y cng l sch
kt duyn, chng tnh vo tin thnh sch). Nm gi ny chng tnh chi ph.
Li lnh hu ni trc y vn l bin php in theo li khc vn,
nhng Quang khng ngh nh vy l ng. Do sp ch in mi ln mt
vn cun, nu ngay t u in km tn [ngi n tng] vo y th vi
s lng nh cng chng phi l khng lm c. Ch nu sau ny mi
a vo th khng cch g thc hin c! Nhng ngi lm cng c
ch cn c ch cho i, cho ngi, cn g phi so o l c tn hay
khng? Du c tn i na th chc g ngi ta u bit r [ngi ng b
tin n tng l ai]? Nu c ch cho ngi th tri t qu thn u bit.
Cc h tnh k cho dn ngho cng ng gi l i t che ch khp,
nhng cn phi ni vi h v nhn qu, ti phc, h u cng chng
phi h thn v thiu st o lm ngi, tng lai thnh gia lp
nghip, chc chn s cng con ci u thnh hin thin th s cu vt y
cng ln lao thay! (ngy Mi Mt thng Mi, vit di n).
567. Th tr li c s Trnh Hu Hng (th th nht )
Nhn c th y , chng sanh i Mt Php ng thng n

cng cc, chng bit thm - thi, chng bit t - chnh, khng c
chnh php n ni ai ny u theo o luyn an vn kh, li cn ba
t n thi t khoe khoang, t ph. ng cha bit Pht php, va
thy Vn Sao lin sanh chnh tn, ng gi l c thin cn t i
trc! Nay gi cho ng hai gi Vn Sao, bn ng c chc l bn in
ln trc, c t bi hn bn ny. Hai gi An S Ton Th, mt gi Gia
Ngn Lc, mt gi Nim Pht Trc Ch, mt gi Di Kinh Bch
Thoi Ch, mt gi Th Khang Bo Gim, mt gi Qun m Tng,
tng cng chn gi, gi bng th bo m. Trc ht, hy nn c k
Gia Ngn Lc th ht thy ng vc u b ph tr.
ng ni n chuyn [yu cu Quang] son lun ph [nhng lp
lun thin chp ca] bn trit hc v L hc; ch cn ng c th chn
tht tu tr v hiu thu nhng ngha l trong cc sch [ni trn], s t
chng b m hoc bi nhng t thuyt ca bn chng. Nu cng kch h
th cng phi c ch nng cy, [bi l] chng nhng Quang khng rnh
ri son lun, m ngay c phc p th t cng chng rnh rang cho
lm! Nm nay, kt liu mi vic xong xui s ri khi Ph , khng
ch no nht nh khi phi nhc nhn th tip th t hng chuyn tu
Tnh nghip. Hin thi vn cn c nhng sch cha c in ra, chng
th gi ngay uc. i khi sch c in ra, s gi cho ng mi th mt
hai gi lm cn c t li, li ngi.
ng mun n Ph , xin hy b tm nim y i; ch nn lng lng
nghin cu nhng kinh sch Quang gi, t s c li ch ln lao!
ng mun quy y, chng ngi g t php danh cho ng t xa. ng hy l
Pht kin thnh nhn lnh! Nay t php danh cho ng l Hu Hng,
ngha l: Dng php mn Tnh l l luyn tr hu ln lao mong
cng ln c b gic. Nhng ngi hc Pht t phi gi vn lun
thng, nghim tc trn ht bn phn ca chnh mnh, dt lng t, gi
lng thnh, nh ham mun xng by ca chnh mnh khi phc l
ngha, ng lm cc iu c, vng gi cc iu lnh, king git, bo v
sanh mng, tr sch ru tht, li cn sanh lng tin pht nguyn nim
danh hiu Pht, cu sanh Ty Phng. Dng nhng iu y t hnh,
li cn em dy ngi khc. Trong l cha m, anh em trai, ch em gi, v
con, ngoi l thn thch, xm ging, nhng ngi quen bit, u nn em
nhng chuyn trn y bo vi h.
Li cn phi cc lc xng nhn qu bo ng v gio dc trong
gia nh, nhng i vi gio dc gia nh li cn phi ch trng nhn
qu bo ng. Li hy nn ch trng dy d con gi. Mun vn hi th
o nhn tm m b hai ng li ny, du Pht, B Tt, thnh hin u
cng xut hin trong ci i cng chng bit lm sao! ng ch nn ch
thnh khn thit nim Pht th li ch y s chng th no suy lng
bng phm tnh c! Khi chn gi sch y c gi n, xin hy gi
mt mnh th [bo nhn c]. Ngoi ra, chng cn phi gi th [g
khc] na i bn khi phi nhc lng!
568. Th tr li c s Trnh Hu Hng (th th hai)
Hm qua vit mt l th, chc ng nhn c chn gi kinh sch

ri. Quang ngh: Pht php chng d lu thng qu x; do vy hm
nay thnh cho ng mi my th kinh sch, em gi bng th bo m.
Ch mong ng pht tm chn tht, t hnh, dy ngi. Du Quang phi
b tin hng knh do mi ngi cng dng ra [ lm chi ph gi sch
cho ng] cng vn vui v lm. Nu ng h hng b x th chng nhng
ph lng Quang m s rng cn ph lng nhng ngi biu tin
hng knh cho Quang vy!
ng ng dy ln ngh n Ph gp Quang v mun xut gia
trong tng lai, do Quang quyt nh trong nm sau s vn du Nam -
Bc, khng ch no nht nh. Nhng trong hin thi Tng chng gp
nguy him mun vn, hai gii chnh khch v gio dc chuyn mun
ui Tng, chim ot ti sn ln cho y ti. Nu xut gia tc l
b con ng sng tm ng cht! Nu ng c th da theo nhng
iu Vn Sao ni tu tr th ngay trong thng trng cng rt d tu
hnh. Ty phn, ty sc ha ht thy, qu tht l chuyn hu ch
nht. Nu mun b bun bn chuyn tu th s thiu st ln lao ni
nhng chuyn lun thng nh th cha m, dy con ci v.v
569. Th tr li c s Trnh Hu Hng (th th ba)
Hai l th gi vo ma ng nm ngoi v ma Xun nm nay u

nhn c. Nhng chuyn ng ni trong l th ma ng nm ngoi
u khng sai, nhng chnh n Tng-gi, khi phc l thi c tuyn
Tng, vn mun phn chng th lm c! Bn ngoi o u gi mn
ci danh Pht php, nhng u hn km chng kham. Nu ng l ngi
c gp g Pht php, hiu r i , h bn chng c th dn d c
? Nhng k b [bn ngoi o] dn d u l hng v tri v thc! Cha
ng dng tm nghin cu kinh in Nho gia nhiu nm, tic l cha gp
c Pht php, vn b nht cht bi Trnh - Chu, nay c khng coi
li Quang l sai, thot ra khi ch nht kn c th lm s gi cho
Nho - Thch nh thnh.
Ngoi o u coi luyn an vn kh l o, chng trnh truyn o
do bn chng lp ra hon ton ph by ht nhng s hn t ca o
y! Tic cho ngi i v tri c ngc ngo v l y m tranh nhau nhp
o ging nh rui bu theo mi tanh, nh con thiu thn m u vo
la, tht ng bun xt! (Ni ph by ht nhng thi hn t chnh l ni bn
chng u gi cch b truyn v o su tai chng truyn85. Mun vo o ca
chng trc ht phi th tht h phn o s phi hng chu nhng c bo v.v)
Nhng th t gio y trn khp th gii. Chn php sng t th bn
chng s t chng c th lc ln lao, chng cn lng ly c na!
Php Nim Pht ht sc n tha, thch ng, hng tr hu nh nhoi
thng b Pht lc tu php cy vo t lc; nu chng ngu th cng l
cung, khng cch no cu vn c! Chng ta ch nn tin su Pht
php, gi vng tng ch Tnh tng th s chng n ni b li cun gia
nhp ngoi o v tng nhng g mnh hiu bit r rng l ch thn
chng c. Gn y, c nhng k cao minh dng cng chn tht thit tha
nhng li ng theo nhng tri kin lch lc, lm ln, kiu cng, ngo mn,
coi thng k nim Pht cng chng t. Bn h u do chng t lng,
lm lc coi nhng g chnh mnh c th hiu c l chng c. H u
bit: Chn bt cha nung, gp ma lin ha thnh bi t!
Trong khong thng Tm, thng Chn nm nay, in sch xong xui,
Quang s dit tung tch, n nu lu di. Thi khc ny khng ni th sau
ny lm sao ni c? Cha ng mun mt hai nm na ti Chit Giang
gp Quang, xin c hy nng theo Vn Sao, Gia Ngn Lc tu tr, li
85
ni chng k li cho ngi th ba nghe nhng g c truyn dy gia thy
v tr.
cn nng theo xng, ng hu ngi ni qu a u cng
c nhun gi s gio ha ca Pht th s l t c Di , l bn
lnh ca i S. Quang l mt ng Tng ch bit cm cho, chng gp
mt u phi y ny g? Du Quang chng dit tung tch th trong thi
cuc chng yn n ny, sao li ph nhiu tin tu xe, nm chu au kh
v ch ch gp mt Quang ?
Lnh biu huynh86 l nh Ti mun quy y th s t php danh
cho ng ta. Li gi cho ng ta mt l th, xin hy chuyn gim. Nay gi
cho ng Vn Sao, Gia Ngn Lc, Di Kinh Bch Thoi Ch, Hin
Bo Lc, Qun m Tng, m Cht Vn Ch Chng87, Ph Hin Hnh
Nguyn Phm, Kim Cang Kinh (nh chp c kp trong y), mi th mt
gi. Xin hy chia ra tng. Li ta ngm tiu kip vn c thy
trong bi ta rng nu i , khng cn phi gi na. Do chuyn in sch,
hng ngy Quang chng c rnh ri, hung chi li mun trong na
nm nay s hon tt ht thy th tc [n lot]. Nu khng, trong thng
Chn s chng th gii quyt xong xui c!
[Trong nhng tc phm ging v] nhng chnh yu ca kinh Lng
Nghim th nn coi sch Lng Nghim Vn C l bc nht, cn gii
thch kinh vn th nn coi sch Lng Nghim Ch Chng88 l bc nht.
Gii thch ngha chnh yu ca kinh Php Hoa th sch [Php Hoa] Hi
Ngha89 hay nht, gii thch kinh vn bc nht th cng l [Php Hoa]
Ch Chng90. Bn b ny u phi tn n mi my ng, vit ra
y sau ny ng mun thnh s bit r. Hin thi cn phi chuyn tu
Tnh nghip bi thi cuc chng yn, khng cy vo sc nim Pht,
nim Qun m, quyt kh th c c ch nng ta! Hy nn em
86
Biu huynh: Anh h thuc v bn ngoi, tc con ca cu hay d.
87
m Cht Vn Ch Chng l tc phm ch gii bi m Cht Vn v dn chng
nhiu cu chuyn minh th nhng ngha c ging gii trong m Cht Vn, do
Phng Khuyn son vo nm Quang T 20 (1894). Tn gi y l T ng
Qun m Cht Vn Ch Chng Tn Bin.
88
Trong Vn Tc Tng, tp 24, c n ba bn Ch Chng: Lng Nghim Kinh Ch
Chng S Huyn Th, Lng Nghim Kinh Ch Chng S, Lng Nghim Ch
Chng S Huyn Ngha u do php s Thng L son vo i Thanh. C l bn
Ch Chng c T ni y chnh l Lng Nghim Kinh Ch Chng S.
89
Lng Nghim Vn C l tc phm ch gii kinh Lng Nghim gm 10 quyn ca
Ngu ch i s. B Php Hoa Hi Ngha 7 quyn cng do Ngu ch i s son. C
hai b ny u c a vo Ngu ch i S Ton Tp.
90
y l b Php Hoa Kinh Ch Chng S (7 quyn) cng do ngi Thng L son.
li ny tha vi cha v biu huynh ca ng cng nh ht thy mi
ngi.
570. Th tr li c s Trnh Hu Hng (th th t)
Th ng gi trong thng By do khng c chuyn g quan trng nn

ti chng tr li ngay. Ngi hc o hy nn da theo L phn on,
h cn phi mi mt iu u em hi ngi khc ri mi nn lm hay
chng? Quang n dt lu di l v tinh thn chng . Ni n chuyn
ch dy th ti vn t c phng cch. Cch gn gi nht l em cc bn
in sch giao cho Th Gii C S Lm, bo h lu thng lm k lu
di.
Hu Ha tin tng ngoi o, tic cho ng ta tc nghip su nng
n ni t - chnh chng phn, vng - thau khng bit chn, qu mt c
nh minh chu, mun coi n nh ca bu mun i chng i, chng
bit n chng ng mt ng! S c ca bn ngoi o l trm cp
nhng li trong tam gio Nho - Thch - o, ba t dng chuyn lm
ci ngun cho o gio ca chng [ri t ph] o do chnh ta s c,
chng ng bun ?
Nim Pht lc u thn thit nh ngi ngho c n v ngon,
chng bit thm ngon n ngn no; ti chng n lu ri cng cm
thy bnh thng khng c g l lng c, nhng chng coi v bnh
thng, m bc y l sai th lu ngy t s c li ch tng tn. V th
khng cn phi cm thy thiu st do l y.
Mng - gin, bun - vui cha pht, chng ngh lnh, chng ngh c
ta h ging ht nh nhau, nhng Lc T ni: ng ngay trong lc y,
th no l bn lai din mc ca Thng Ta?91 Sao ng chng ch
vo ch ny? Do c cu ni y [ca Lc T] nn c s khc bit ln vi
91
Theo Lc T Php Bo n Kinh, phm Hnh Do, sau khi n chng v truyn y
bt cho t Hu Nng, Ng T Hong Nhn bo Hu Nng hy v phng Nam
truyn php. Nghe tin, chng ui theo toan ot li y bt. Thng ta Hu Minh
chy trc, gn ui kp Hu Nng, Hu Nng bn t y bt trn gp , ni: Y ny
nhm lm tin, h c th dng sc ginh c ? Ri n trong lm c. Hu
Minh chy ti ni, gi ln khng c, bn ku to: Hnh gi! Ti v php m n,
ch khng phi v y. Hu Nng lin bc ra, ngi xp bng trn . Hu Minh lm
l, tha: Xin hnh gi thuyt php cho ti. T Hu Nng ni: ng v php m
n, hy dt bt cc duyn, ng sanh mt nim, ti s v ng ni. Mt lc lu sau,
Hu Nng dy: Khng ngh thin, khng ngh c, ngay trong lc y, th no l bn
lai din mc ca Thng Ta? Hu Minh lin ng ngay trong lc y.
ngha ca Trung Dung c ni xung trong sch Trung Dung92. Sch
y (tc Trung Dung) ch c th khin cho ngi ta bit c o l, cn
cu ni ny ca Lc T khin cho con ngi ch thn thy c ci sn
c. ng ng chm ch ni nim m chng nim, khng nim m
nim! Cnh y chnh l ch thc hin ca bc t n cnh gii cng
cc. Nu cha t n cnh gii cng cc [m c bm vo nim m
chng nim, khng nim m nim], t s tr thnh li nhc! Tham cu
cu nim Pht l ai va c li ch m cng c khuyt im! Ch hy
nn dc sc chnh l thnh tht, chuyn nht, dc lng.
Nu xen tp Thin c, h hi c kin x th do cn c nng cn,
chng sanh s coi php [Tnh ] ny l hn km nht, coi php kia
(Thin) l ti thng. Ma Xun nm Dn Quc 13 (1924), v ng ch
S Thanh mc phi thi t ny. Mi cho n ngy nay, S Thanh vn gi
thuyt y, chng chu sa i cht no. Mt t Giang Ty l Long
Tng Sanh i vi Thin c ch hi hiu, ng [ri cng mit th Tnh
], Quang cc lc qu trch, nhng ng ta vn chng chu nghe. Xem
sc din chng nh ng ta b ma da. Nghe li ng ta ni, ng l
mun ni tip hu mng ca ch T.
ng nhm ni ngoi o lng ly; nu chng da theo s tht tu
tp, chc cng s tr thnh ci c cho bn t ma, ngoi o bu riu.
ng mun khai ng, h cn phi dng n cng phu tham cu? Ch cn
nim n ch nim cc, tnh vong, s t c khai ng. Nu khng
ng, cng chng tr ngi g. Cn bit rng: H c tn nguyn th chng
ng vn c vng sanh. c ng m khng c tn nguyn th vn lun
hi trong lc o! ng mun b con ng bng phng i theo ng
him tr m vn mong c gi ngi hiu bit php mn Tnh ?
Quang hin thi ang sp ch b Lch S Cm ng Thng K do
ng Ha Ch Tnh bin tp; i khi sp ch xong s n dt. Nu sch y
in ra s bo thy Minh o thay ti gi cho ng mt hai gi. Sch y c
quan h ln lao i vi th o nhn tm. Ti s sp ch thnh hai loi:
Mt l sch in vi c ch Tam Hiu T, bn th hai vi c ch T Hiu
T dng giy bo in. Hin thi bn th nht sp ch xong, cho in
92
o Trung Dung c ni n trong Nho Gia l khng thi qu, khng bt cp,
tc l ch ct sao gi cho c chng mc, va phi, vn thuc vo cch i x
trong php th gian. Sch Trung Dung ch ging gii o ny, ch khng ch r cch
thc hin nn gi l ni xung; cn cu ni ca Lc T ch thng vo chn tm
bn tnh vt khi nh nguyn i i, siu vit php th gian ln xut th gian.
ngay hai vn b. Sau ny, c ngi pht tm th s c th cun cun in
tng v gi bn vy.
571. Th tr li c s Trnh Hu Hng (th th nm)
Th ca ng v th ca thy Minh o ti u c ri. Th gi

cho v Tng T Chu hay lm. Php s Ngc Phong thin chp qu
sc! Cun [Nim Pht] T i Yu Quyt ca S qu tht l lm ln,
nhng nhiu ngi coi l quan trng, hay tuyt, cng do v th tm
m ra. Nu chng qun tng th chng tham tnh cnh, chng cu nht
tm; chng tham cu cu [ngi nim Pht] l ai? c thng thng m
nim th qu tht l nhim v trng yu! Nhng ch nn ni: Nhng th
y u l t! S coi cu nht tm l t, nhng S sut i dng cng phu
Thp Nim vo bui sng. Trong php Thp Nim c thuyt nh vo
hi th rng buc tm khin cho tm quy nht. S t hnh li t bi
xch, ng l iu ng tic nui ln lao! Do vy, Quang trn chng
nhc n S v s ngi khc cng s b bnh thin chp y.
Cn nh va khi thoi u lin rt vo thoi v93, cng l gia
phong ca nh Thin. Chng ta tu Tnh ch nn gi vng tn nguyn
tr danh, cu sanh Ty Phng; chng cn phi so snh vi h ri hi
ngc li. Ch nn dng lng ch thnh, cung knh khin cho tm ny
khng rng buc ni nim no khc. y chnh l ngha trng yu. C
c hay khng c i Tng Kinh u chng c g l khng c! Bi
l, tu php mn tn sc ny s chng n ni phi than th xung
mun liu sanh t nhng khng tm c php no! ng nay trn c
cha m, di c v con, li cn ang bun bn, l ch nng cy cho c
nh; h nn lm lc mong b quan?
V ng l T Anh pht tn tm, mun xin quy y, nay t php
danh cho c ta l Hu Anh, ngha l: Chuyn dc ch tu tr s tr thnh
bc anh th mnh m trong n gii. Xin hy ni vi c ta v o hiu
tho vi cha m, gip chng chm sc gia nh, dy d con tt c con
ci u c un c, gio hun, tr thnh hin thin; y tht s l o
cn bn gia nh hng thnh, nc nh bnh tr vy! Hn na, bt lun
Quang ti ch no u chng cn phi gi th, bi c cc sch nh
93
Thoi u l mt cu ni dng tham cu trong nh Thin, chng hn con ch
c Pht tnh hay khng? hoc ch gm mt ch nh ch V. Nu tham thoi u
m khng hiu r cch tham cu, m ra chp cht vo cu thoi u, gy thnh
chng ngi nn mi ni va khi thoi u lin rt vo thoi v.
Vn Sao, Gia Ngn Lc v.v th chng cn phi hi han phng php
tu tr na! Nu mun lm mt v i thng gia th hng ngy tha hi
vn chng thm vo u! ng mt mc chng mun lm mt v i
thng gia th ti trm cho rng chng cn g phi tic nui, bn khon
c!
Trn Vinh Quang gn y cng c gi th n, nhng do bn bu,
khng rnh ri phc p. ng ta pht tm, nay t php danh cho
ng ta l Hu Chng, ngha l: Nu khng c tr hu s la l, hn h
kh chu ng ni. Nu c tr hu, s nh khoc long bo, c oai ng
n, c v nghim ngh ng trng. Cng l mt ngi m khc bit mt
tri mt vc. Do vy, ngi bit Pht php s ng tn ng qu, hung
l [hiu bit, tu tp] php mn Tnh ? Cha ng tui cao, hy nn
khuyn c tn lc tu tr th may mn lm thay! (ngy mng Mi thng
Chp)
572. Th tr li c s Giang c Mu
c th ca anh ng, bit ng ta hc Pht l v mun thnh mt v

i thng gia, ch chng phi v mun tm k liu sanh t! V sao bit?
Nu v liu sanh t th m rut vn l ngi mt lng tin tng nim
Pht, tui sp tn, sao chng em php ny khuyn c? n khi c
lm chung, vn ch cu B Tt ch chng chu thnh ngi tr nim, cho
rng [lm nh vy] s khin ngi i kinh hi! nim y tht ng
nc ci! Nu s thnh Tng [tr nim] s khin cho k phm tc kinh
hi, sao chnh mnh chng cng vi gia quyn u nim? May mn l
ng ta c tm lng chn hiu; [b c] c B Tt gia b, tnh to mun
ngi dy, c thy B Tt. Lc y ng ta vn chng bit bo cc quyn
thuc tr nim. n khi bo c nim A Di Pht, c lin nim r rng
mt ch A th chnh ng ta mi nim Pht. [ng ta] chng bit li ch
ca tr nim n mc nh th y!
May mn l ng ta nh c hiu tm thun thnh, chuyn dc, nn c
vn cn nim c hn mt trm ch A ri mi tt hi. Nh vy l
trong tm c ch c mt nim A Di Pht, nhng nim khc u chng
hin tin; cho nn c c nng theo Pht lc vng sanh Ty Phng.
V th, ch ring trn c cn nng, cnh tay vn mm mi. C cc hin
tng trc - sau nh th th c c vng sanh. Do Nh Lai th nguyn
rng su, b m ng ta sn lng tin tng, li c anh ng mt nim
thun chn, nn mi c c hiu qu nh vy. iu ng tic l lc
bnh thng trn chng xng, khi lm chung vn chng bit tr
nim, cnh tng [c mt tt p nh th] l do may mn m t c!
Nu vn nht chng t c th tng lai s lun hi trong lc o,
chng bit cnh tng s ra sao?
Lm phn con, phi nn dng php ny t hnh, li cn em php
ny khuyn ln cha m nh th no, cng nh em php ny khuyn ht
thy mi ngi ht thy mi ngi u cng c hng li ch ny.
Dng iu ny gip cho cha m ta h cha c vng sanh lin c
vng sanh, vng sanh s tng cao phm sen. Nhng mun cho cha m
v chnh mnh cng sanh v Ty Phng th hnh vi t phi chng tri
nghch Pht php, nh gi vn lun thng, trn ht bn phn, dt lng
t, gi lng thnh, ng lm cc iu c, vng gi cc iu lnh, king
git, bo v sanh mng, hiu nhn r qu. K lm c nh th th sng
s l hc tr ca thnh hin, cht ln b ci Nh Lai. Tuy ni hi th
kinh nhn (khin cho con ngi trong c ci i kinh hi), nhng qu
tht ch l chng c ci ta vn sn c! Hy nn em li ny ni vi
anh ng.
Ngi hc Pht tm tht, hnh thng, h trong lng c nim s b
k khc ch ci th cha phi l k tht s tin tng Pht php (Ti
khng nh ng c c bi Khuyn Tu Tnh Vn ri hay khng?) Lch S
Cm ng Thng K c chng gia thng Mi s sp ch xong, cui
thng Mi Mt s c th in ra ba ngn my b. Trong mt lc th
khng th hon tt mt vn b c! In xong mt vn b u tin, s in
tip mt vn b na, tng cng l in hai vn b. Li cn phi sp ch
mt bn ch nh theo c T Hiu T in bng giy bo tin cho cc
hc sinh trong nh trng c th mua v c. Sch ny tp hp nhng s
tch cm ng trong hai mi bn b s, km theo li bnh lun ca ng
Ha Ch Tnh, ng vn hi th o nhn tm. V th, Quang chc
tic tinh thn sc lc tm cch truyn b. Nu ng mun c b sch y,
vo u thng Chp hy sang cha Thi Bnh hi thy Minh o. Lc y
Quang dit tung tch ri! (Ngy Hai Mi By, vit di n)
573. Th tr li c s Chng o Sanh (th th nht)
Nhn c th, bit ng pht tm dng mnh, khn ngn vui mng,
an i. Ch nn chuyn ch ly sut i n chay, nht tm nim Pht
lm hnh vi duy nht khng hai, quyt chng cn sa i. Khng n du
mui ? Bt tt phi nh th! Trong nhng cm ch do c Pht lp ra,
khng ni n chuyn ny, cn ngoi o chc c. Ch ty duyn l
c ri, mn - nht trn chng phn bit. Chng v nht m sanh lng
him, h mn li m ght th chnh l php mn gii thot.
Nim Pht phi pht ch thnh tm, thm tn tm, hi hng pht
nguyn tm (ngha l em cng c nim Pht ca chnh mnh hi hng cho ht
thy chng sanh trong php gii u cng c vng sanh Ty Phng). Nu c
nhng tm y, cng c s v lng. Nu ch v mt ngi m nim th
tm lng nh hp, cng c cng nh hp! V nh [thp] mt ngn n
th ch c nh sng ca mt ngn n. Nu chu xoay vn thp cho
nhng ngn n khc th nh sng ca trm ngn vn c v lng v s
ngn n s chng th no th d c; th nhng nh sng ca ngn n
ban u c nhin chng b hao tn g! Ngi i chng bit ngha ny
nn ch bit t t t li, chng mun cho ngi khc hng li ch y.
Lao ngc chnh l o trng p ngi thot kh. Nu ng khng vo
nh t y, s rng hng ngy s theo ui thanh, sc, vt cht, li lc,
cn tm tnh sn c ca chnh mnh li b mc, chng bun hi ti! Nay
ng may mn c c khong thi gian mi bn nm di chng phi
dnh lu n ht thy chuyn nh hay chuyn trong x hi, chuyn nht
tu o. n khi ht k hn, ra khi nh t th tuy [b ngoi] vn l con
ngi c nhng [thc cht] khng phi l con ngi c na, s c th
thc hin s ch dy rng ln, khin cho quyn thuc ca chnh mnh v
thn thch, bng hu u cng c gi php trch, qu tht l may mn
khng chi ln bng!
trong ngc cng chng cn phi xem nhiu. Hy c k cng
nhng sch do Quang gi hai ln trong nm ngoi v gi mt ln
trong nm nay, y theo hnh th d tha lm ri! Nu nhiu sch,
tm s chia thnh ng r, n ni chng c li ch. Hiu nhn, r qu,
n chay, nim Pht chnh l ngha trng yu t li, li tha. Cn phi
hnh x theo ng a v, chng on, chng hn, th mi tht s t c
li ch ni Pht php. Xin hy thng gng sc th may mn lm thay!
Ngi i bnh kh phn nhiu do st nghip trong i trc cm
vi. Bt lun l bnh g, nu c th khn thit, ch thnh nim Nam M
A Di Pht v thnh hiu Nam M Qun Th m B Tt, chc chn
s tiu tr tc nghip, tng trng thin cn, bnh s t lnh. Du ht
tui th th cht i s sanh trong ng lnh, chng n ni a lc. Nu
bit php mn Tnh , c chn tn nguyn th cn c th vng sanh Ty
Phng liu sanh thot t; nhng ngi i chng bit l su, hy nn
dng nhng chuyn tht bo ban trc!
Con ng Phng Vn Nin Cu Th Phng (a danh) thuc
huyn Trn Hi, tn l T Trng, vo nm trc, trn mi chn tui, b
ung nht trong rut, [thy lang] Trung Y khng tr c, [bc s] Ty Y
ni: Nu khng m s chng tr c! Cha m anh ta khng chu, lin
chng tr. B m l ngi thng vn l, do c n Quang Vn Sao lin
n chay nim Pht, c nh ln nh k c y t u thng n chay; ch
c Vn Nin l vn cha hon ton n chay, nhng gim bt n mn
rt nhiu. B m cng mt u gi (b ny cc hin, sng trong nh h Phng
my chc nm, con b cng kh gi. C a chu mi v nh sng, b bo mun
cng vi b ch tu hnh, chng chu tr v. B ch cng chng coi b ny nh u gi
m xem nh bn b) liu mng nim Pht, nim Qun Th m B Tt v
nim kinh Kim Cang. Ba ngy sau [khi ung trong rut T Trng] t v,
mu m theo i tin thot ht ra ngoi, nm ngy sau hon ton lnh
mnh. Ch thnh nim Pht tng kinh tiu tr tc nghip, c chuyn nh
vy ! Ngi i ch bit to nghip, chng bit cch tiu nghip, ng
thng qu!
Thm na, ng T y Nh qu Hi Dim (ng ny lun sng kinh
) do [dng cng] hc rng nn trong ngi b hao tn, b bnh thot
giang94 hai nm my. Thng sau khi i tin phi nm mt khc, i
cho n t rt ln th mi dm c ng. Thng Ging nm Dn Quc th
tm (1919), sau khi i tin, c chuyn cn thit chng th tr hon c,
lin ngi xe ra khi ca; do b ma st, on rut y vnh vin khng rt
ln c na. Sut by ngy m au n nh kim m, khng mt
khc no tm ngng. Sut by ngy m khng chp mt c. ng ta
trc kia tuy nim Pht nhng vn chng gim nh, bn pht i B
tm, ni: Bnh ny kh cng cc, con xin chu nhiu hn nguyn
cho tt c mi ngi trong th gian ng mc phi bnh ny ri bn ch
thnh nim Pht. Khng lu sau ng thip i, tnh dy bnh lnh. T
y bnh ht tn gc. ng ta gi th bo tin, Quang bo: Bnh y vn
do tc nghip, do cc h dng tm i B tiu tr tc nghip
nn bnh lin dt tn gc!
Nu biu huynh ca ng bit ngha ny th chng nhng bnh tr
c lnh m bnh sanh t cng c lnh. Nu khng, s sng yn
trong nh hng phc, sng say, cht mng, chng bng ng ngi t li
94
Thot giang (bnh li dom) l chng bnh do cc c vng quanh giang mn (hu
mn) b suy yu khin phn cui ca rut gi (nht l on rut gi l Trc Trng) b
thng xung hu mn, li ra ngoi.
c i li ch. Cnh khng c t tnh, tn hi hay li ch do con
ngi. ng tin c li ti ni th li ch s kh th tuyn ni c!
Ha - phc trong th gian da dm ln nhau, ch do con ngi c
kho dng tm hay khng m thi! ng do b t m c nghe Pht
php, y chnh l may mn ln lao trong khi bt hnh. Hy nn coi y
l [c hi c] hng dn tt lnh th tm cng c thanh tnh.
ng vn cha thu hiu nhng iu kinh Kim Cang dy. Kinh
dy: Thin nam t, thin n nhn th tr kinh ny (y chnh l s lnh
trong hin ti) b ngi khc khinh r l v ti nghip trong i trc ca
ngi y ng l phi a trong c o, nhng do i ny b ngi i
khinh r (nghip chuyn theo thin, cng thuc trong i hin ti) nn nhng ti
nghip trong i trc lin b tiu dit, s c V Thng Chnh ng
Chnh Gic (y l chuyn trong v lai, ngha l do y m c, ng tng l
ngay trong hin ti s lin c nh th). Thin nam n th tr kinh ny, y
chnh l iu lnh trong i ny. B ngi khc khinh r l do nghip
trong i trc. Nhng do b ngi khc khinh r m tiu dit c
nhng c nghip trong a ngc, ng qu, sc sanh, li cn s c Pht
Qu V Thng Chnh ng Chnh Gic. y chnh l dng thin
nghip chuyn c nghip, khin cho qu bo trong i sau bin thnh
qu bo trong i ny, bo nng chuyn thnh bo nh.
ng tng nh t l c o th sai mt ri! Nh t thu xa kh s
chng th ni ni, nh t ngy nay ging nh b quan, u c kh s g!
Nhng k khng trong t phi bn ba, bn bu, nhng k mu cu cm
o nhng chng c, chng bit l bao nhiu! Nu tri tc th nh giam
l ta nh hng phc (phc ng). Nu khng tri tc, du giu c
vn mun, sang qu tt bc th vn l hng ngy sng trong a ngc
thi!
Con ngi sng trong th gian, du tui rt th, vn l chp mt lin
qua! Nu chng t gng sc th phn nhiu s u a lc trong c o.
Mun li c mang thn ngi, tht chng phi l chuyn d dng. ng
nay c th bit sai sa li, tn lc tu Tnh nghip th vn cn th cch vt
(tc l sa i mnh, ch khng phi l tr b nhng vt bn ngoi), tr tri (t
n s thy chn chnh khng b lch lc cong vy v dc vng, tri kin
t vy), sng s d vo bc hin thnh, nghip tn tnh khng, mt s v
ci Cc Lc. Du cha th nghip tn tnh khng, nhng nu y
lng tin chn tht, nguyn thit tha, t s c th nng theo Pht t lc
vng sanh Ty Phng, nh vy l chng ph ng sanh thnh, chng
ph s hc, cng chng ph mt phen lao ao ny. y gi l: Do ha
m c phc. Hy nn pht tm i B bt thoi lu xa th chc
chn s t c li ch ln lao nh trn ni. Nu trn chng c thnh
knh, ch mu m b ngoi, mong c ngi khc khen mnh l tu tr
chn tht, ch tht ra hon ton l gi v th s khng t c li ch
tht s no c!
Di Kinh Bch Thoi Gii c sp ch ti [xng in ca] tri
giam To H Knh vn cha xong (t nhn sp ch kho lo khng thua g th
ca Th Cc). Ln ny in mt vn b Vn Sao Hng Chu, phi n
thng Mi mi c th ra sch c! Do trc in by ngn b An
S Ton Th, c chng s giao sch vo Trung Thu; li cn in Th
Khang Bo Gim mt vn cun s pht hnh chung vi Vn Sao. Ti s
gi cho ng mi th mt gi. Nay ti gi cho ng mt gi gm by b
Qun m Tng, trc kia chc c gi ri [hay khng] ti cng khng
nh na. C d th nn tng cho vin gim c nh giam, hay gim th,
hoc nhng ngi cng ch hng c tn tm, thng vn l, bit cung
knh. Tuy c cc sch, vn phi ly nim Pht, nim thnh hiu Qun
m lm chnh. Ch nn ch c ri khng hnh th s ging nh nhn
mn n ngon chng c ch g cho ci bng rng c!
Nay t php danh cho ng l Hu Thnh v lng Thnh l ci gc
ca o. K chng th m rng, sanh trng o u do ngu si, khng c
tr hu. Nu c th do lng Thnh m pht khi Minh (Minh chnh l tr
hu), do Minh m hin hin Thnh th o t c sanh. Thnh chnh l
Minh c, Hu chnh l Minh vy. Hu ln Thnh y , tc l minh
Minh c (lm ta rng Minh c). Minh Minh c chnh l Thnh
Minh. Thnh thuc v Tnh c, Minh thuc v Tu c. Tnh c ai
ny u sn c, nhng Tu c th c nghch hay thun. Nghch th a
lc, thun bn siu thng. Thun n cng cc t s vin thnh Pht o.
Chng ta khng c sc lc y, ch thun theo ci tm rng hay hp, cng
phu su hay cn c cc th li ch m thi!
T Bn Mu bit tu tr, sao li khng th n chay trng? y l v
ngh tht n ngon lnh, chng n lng b vy! Th ngh tnh trng kh
s, au n ca ht thy nhng loi sinh vt khi chng b git, h n
lng no v sng ming m n chng hay sao? Nu nh chnh thn ta
lm vo cnh y, h c th yn tm mun ngi ta git mnh trm y
bng ming h hay chng? i vi mi th tm hnh tham n tn
nhn, ch mt li bao qut trn: Chng suy ngh! Nu suy ngh cn
k, s trn chng dm n! On nghip phi do chnh mnh gii quyt,
ng vn c mun n tht bn chng th tt c nhng ni kh trc khi
cha cht u chng ng gi l kh! i ny n tht bn chng, tng
lai t s c ngy b chng n li, y tht ng gi l on nghip kh
kt thc. Li ng ta ni ta h c c duyn tnh ng, nhng vn cn
mun n tht th ci ng y ch l ni xung. Ni xung s chng c ch
li my may no u! V nh k chuyn n c cu c ci i ca ng
hay chng? Khng phi l Quang p ngi khc n chay, ch v iu ng
ta mong mi v vic ng ta lm hai ng chng ph hp nn mi tha
thit bo ban y thi!
Ch v em gi ng u n chay trng nim Pht, ti ngh chc l
do c Vn Sao m ra. Nay s t php danh cho mi ngi, ch ng l
Vn Khanh php danh l Hu Vn, em gi ng l Hnh Mai php danh
l Hu Hnh. Nu c th dng my tr hu tun trn ma tr hu thm
nhun khp mm o B v nng theo tr hu lm chuyn thuc
v bn phn th gian ln xut th gian (chuyn th gian chnh l hiu, v.v
chuyn xut th gian chnh l t thin, tnh nghip) th chnh l Hu Hnh. Nu
c hu m khng c hnh th chng gi l chn hu. C hnh m khng
c hu th s m ra b a lc. y l ngha chnh yu ca ci tn
t vy.
Cn i vi chuyn gi vn lun thng, trn ht bn phn, ng
lm cc iu c, vng gi cc iu lnh, gip chng dy con v.v hy
nn da theo nhng iu ni trong Vn Sao thut cn k vi bn
h khin cho hai ngi y s do y m tin nhp gic o thng diu
ca Nh Lai th sng s l bc thy khun mu cho n gii, lm bc mu
nghi trong chn khu cc, lc mt s gi bit ci Sa B y cc ni kh
ln ci Pht thanh tnh, chng ung cuc sng ny, chng ph dp gp
g ny. Xin hy ni cn k vi h v ny th may mn lm thay. i
khi Gia Ngn Lc in ra, s gi cho mi ngi mt cun h tin th
tr.
574. Th tr li c s Chng o Sanh (th th hai)
T Bn Mu c th tn lc sm hi tc khin, tr sch mn
tanh ti, ng l chn tht tu tr, sa li c, t nay hy tu hnh mong
khi phc ngun tm sn c. Trn Quc Ph pht nguyn sut i nim
Pht, tng kinh, ch y tt p lm; nhng cn phi pht ci tm bt thoi
lu xa, ng c u khng ui! Nay t php danh cho T Bn Mu l
Hu Bn, ngha l ly tr hu lm gc, th ht thy nhng suy ngh, li l,
hnh vi u c th trn hp vi tm Pht v thin l, chng n ni vn
m mui y nh c, to c nghip, a c o. Quc Ph php danh l
Hu Ph. Ph95 l ting xng h p vy. Nu c th thng thit sa
i li trc, tm gi chnh nim, gi tm lng tt, ni li tt lnh, lm
chuyn tt p, ng lm cc iu c, vng gi cc iu lnh, tn lc
hnh nhng chuyn hiu, , trung, tn v.v Li cn ch thnh nim
Pht cu sanh Ty Phng th mi ng tht l Hu Ph. Nu khng, ch
l h danh m thi, no c ch chi?
Cch thc i trc c Pht lnh nhn quy y th trong Vn Sao
c ni ri. Hy nn da theo ni vi ng ta. Chuyn th gian hay
xut th gian u ly chn thnh lm gc, mong hy thng phn tnh,
qun st li mnh, ng hu ngy cng tin n ch cao minh. K t sau
khi sp ch Vn Sao xong vo nm ngoi, tt c ht thy bn tho th t
ti u nht lot chng gi li mong tn giy, bt vic. Th t mc
ng gi li hay vt i, Quang chng cn phi bn tm n na.
575. Th tr li c s Chng o Sanh (th th ba)
lu cha gi th, chng bit gn y ng tu tr ra sao. Ti thng

ngh n ng. Nay gi cho mt b Vn Sao loi mi in. B ny so vi
bn in nm trc nhiu hn mt trm trang. Tuy khng c vn t no
nu t l tt cng, nhng li c th tiu tr tng iu nghi ngi ca k s
c tu Tnh nghip! Li cn c mt cun Th Khang Bo Gim, hy nn
v bn thiu nin m lu tm c trong tng lai khi ra khi nh giam
tr v nh, s c ci lm gc hng cu vt ht thy thn thch, xm
ging [khi phi cht v sc dc].
Tnh tnh ng kh thng minh, mn tip. Thng c nhng k thng
minh, mn tip s dng tm t sai lm, chng nhng v ch m cn gy
hi na; qu tht l chng ngi cho nghin cu, tu tr! Vo thng By,
ti qua t H, t Hng, ln qun y hn hai thng. C mt chng
tui tr kh thng minh, nhng nhng iu anh ta tha hi u l nhng
th chng ng nn . Tht l nc ci, ng thng qu!
1) Hi: Ht thy hu tnh u c Pht tnh, ln - b tuy khc, nhng
u s cht nh nhau. Phm l ngi phng sanh, trc ht hy nn ch
trng n nhng loi nh b th s chng tri nghch vi thuyt [cng
c] Pht tnh, s cht ging nh nhau.
95
Ph () vn l mt m t gi n ng vi tn trng, chng hn Khng T c
tn t l Trng Ni th ngi ta thng gi Ngi l Ni Ph. Khi nhc n cha ca
ngi khc cng thng dng danh t tn ph.
[p]: bit l ging nhau, c nhin nn ty phn ty sc tn lc
cu vt, sao li lun trc hay sau? Nu vn ging din thng sut l s
Pht tnh ging nh nhau, s cht chng khc th s c li ch ln lao.
C sao li thin chp trc - sau?
2) [Hi]: Trong nc, trn khng, nhng loi trng b t v lng v
bin, theo mt hi th ca con ngi, chng s b ht vo chng th tnh
c s. [Nh vy th] nghip bo trong tng lai lm sao c lc kt
thc cho c? Cng nh ni bit con ngi v loi vt tun hon th
xa nay cc bc i Nho thng hiu Pht l rt nhiu, sao chng ch nh
ra lut nhm on tr chuyn st sanh? Li ni: Ht thy chng sanh
u l cha m trong qu kh, l ch Pht trong v lai, h nn git hi,
cng ch nn dm dt; nhng trong hn nhn chnh thc, bit u
cng l ngi thn trong i trc?
[p]: Ba cu hi y u ph ra tr thng minh vt vnh, lm lc
tng l nhng s tng c ngha l ht sc tt cng. Chng nhng
v ch m cn gy hi! V sao? Ch nn v chng th khng st sanh
nhng loi nh t lin mun b sch chuyn phng sanh nhng loi th
to! V nh k thch sch s, mun chng dnh bi t, nhng xt k bn
trong thn th: phn, tiu, m, mu, ngoi thn l hm (ght), m hi,
tc, lng, v mui, mng, rn, rp sut ngy thng phng u trn thn
ta. Do vy ngh ci thn ny trong - ngoi u d bn, xu xa, trn chng
khc g nh x, bn chng thm sch s na, c sut ngy vui th trong
nh x ?
Cn nh anh ta ni nhng v quan li ni danh xa nay, sao chng
t ra lut l cm git hi sanh mng loi vt, vn l chng bit php th
gian ln php xut th gian c Quyn, c Tht. Du h bit l tht,
nhng do lng ngi cha th hon ton quy y theo s gio ha ca c
Pht, c nhin chng d g da theo Tht L ch lut c!
[Cng ging nh] do knh tic ch m thng ni n giy, bi giy
l vt dng vit ch. Tuy ch c th vit ni cc ch, trn cc vt,
nhng rt cuc vn chng nhiu bng giy. V th, thng ni knh tic
giy ch! Ch khng phi l ch c vit trn giy th tic nui, cn
nu [ch] khng c vit trn giy th u chng ng tic! Ch c
nhin nn tic, nhng ngha ca ch li cng ng tic nht! Nu con
ngi chng nng theo o lm ngi hnh x, tc l qun mt
tm ch hiu, , trung, tn, l, ngha, lim, s. Con ngi m qun mt
i tm ch y c cn ng gi l ngi hay chng? Hy nn dc sc
vo y th ci gc ln lao thnh lp, du chng th dt ht nhng
chuyn lm bn [ch vit] trn ht thy cc vt, nhng [nhng ch] b
lm bn him hoi hn i!
Qun t x s theo ng a v; phm nhng g sc mnh khng th
lm thu th u chng nn vin c do sc khng th lm c ph
hoi! Bit sc mnh chng th lm c bn c bit dc sc ni nhng
g sc mnh lm c th chnh l i thin. K do sc chng th lm ni
bn ph, bi xch nhng ngi c sc lm c, bo h ng lm th
chnh l i c! K thng minh phn nhiu c th t kin y. Th ngn
lun ny Quang tng hay bit, tip xc chng bit l bao nhiu! Ch
s con ngi chng kho dng tm nn n ni vng ly ti li!
Do ti ngh khng chng ng vng phi th t kin y, hoc trong
s nhng ngi cng hng [vi ng] mang th t kin y, nu Quang
chng tr kh sn, trong tng lai chc s n ni t lm, lm ngi. V
th, ni i lc u mi vi ng! i vi nhng th ngn lun t kin
va c Quang chit phc y, c nhin nu chng b cng trn my
hm s chng th vit y ht c! n c lun thng, khc tn
k phn, ch c mc tc, chng thin phng hnh (Gi vn lun
thng, nghim tc trn ht bn phn, ng lm cc iu c, vng lm
cc iu lnh), mi su ch y l ci gc sng s d vo bc thnh
hin, mt v ci Cc Lc. Nguyn hc tr ti knh cn vng gi, tn lc
thc hin th may mn lm thay!
Lng Thnh n cng cc, vng s nt! Hn na, thc t, hn
di nhiu, kho qu chng bng vng! Khi ng Hong Hm Chi gi
chc i o Ninh Ba v Thiu Hng, pht tm n chay trng,
khuyn m cng nn n chay. Nhng dn thc n chay ra, b c ch n
cm khng. Hong Hm Chi gi th hi ti phi lm theo phng cch
no; Quang dy ng ta thay m ch thnh sm hi nghip tiu th c
s n chay c! Cha y mt thng c lin n chay trng.
Con gi ng Thch Tc Chu mi chn tui, hai mt mt nh sng,
a tay ngay trc mt cng chng thy c, gi th n bo. Khi y,
ng ta ti Tam Thnh ng trn ni [Ph ], c tin lin vi v
nh, a con gi sang ni am Hng Chu. Quang bo ng ta vit th
cho con gi, khuyn c ta ch thnh nim thnh hiu Qun m. Cha
y mt thng, [c ta] lin ch thn vit th bo tin lnh bnh. Mt
ph n t nm mi su tui b bnh kh ng96, mi ngy t ln cn hai
96
Cn gi l Kh Thng (ng v Thng u c ngha l au): Bnh nhn
trong bng sanh ra rt nhiu hi, hi thng xung ngc ln ngc khin bnh nhn
ba lt, lc ln cn, au n gn mun mt mng, nay nm mi su
tui, n xin quy y. Quang dy b ta ch thnh nim Qun m v cho
mt phng thuc, tc toa cai thuc phin trong b Vn Sao, nhng
khng thm thuc phin. B ta lin sc mt liu, va mi ung ln u
khng cn au na. Cha tr thy ln thuc sut bn mi mt
nm m khng sao dt c cn bnh dai dng y, nay va ung thuc
mt ln lin hon ton bnh phc! Nu b ta khng ch thnh nim danh
hiu B Tt h c gp c phng thuc ny hay chng?
Ba ngi ny u l dng sc t m c hiu qu ln lao, l v lng
Thnh vy! ng than khng c cch no cha lnh cn bnh dy da ca
m, Quang trch ng sao khng dng nim Pht cu cho m tiu c
nghip? ng lin vit l l Pht bit bao ln, vn chng thy hiu
nghim! Do vy ti mi vit thc t, hn di nhiu. Nu ng tht s
chn tht l bi tr tng nh th m cn bnh dy da ca m ng chng
lnh, Quang s m mt, tri t s i ngi, mt tri, mt trng xoay
ngc. H c l y hay chng?
Quang s ng cha thu hiu tt cng ca mt ch Thnh, nn mi
t php danh cho ng l Hu Thnh, [do chuyn ny] lin bit lng
Thnh ca ng nm trn ngn bt ch khng phi trong tm! Nu
ni tm, trn chng n ni tu tr nh th m hon ton chng c li
ch g! ng mun sng lm hc tr ca thnh hin, mt i s vo ci Cc
Lc th cn phi hon ton em ci tm tng h gi vt ra ngoi bin
khi, nghim tc tu hnh tht s. H ni c th phi lm c, h lm
khng c bn chng chu ni. c nh th th t tng, cha m ca
ng u c rng my n mt ln lao. Quang cng nh vo cng c
tht hnh ca ng m tiu tr ti nghip. Nu do Quang chng th tn
mt thy c, lin c ty tin ni di, du cho Quang tng l tht i
na, th tri t, qu thn, Pht, B Tt cng tng l tht hay sao? ng
c ci tm y th chnh l bt hiu v di cha m, di thy, di
Pht! i vi cha m v thy m c th tht s di tr c sao? [Ch l]
ng t di mnh thi!
Do thy ng cn hiu l, Quang mi nhiu ln cnh tnh, rn nhc!
Nu ngh Quang l sai, xin t nay ng nn th t qua li na th hn!
Qun t kh khi d k phng, nan vng d phi k o (C th dng
li l hp l la qun t, ch kh th dng li phi l di gt
au n. ng Y cho rng bnh c ngun gc t thi quen thch n qu lnh

trong ma H khin t v b tn thng, nn cn gi bnh ny l T Ngc Thng.
c97). Chng phi l Quang n ni qu gt gao, m l v ng n ni
trc - sau khng ph hp, nhng nhng chuyn y u phi l do ng
trong nh t ri s khng th thc hin c! Quang tuy v o c,
nhng sng trn i su mi tm nm, nn rt kh th b di gt bi
nhng chuyn chng hp tnh hp l! Xin hy thng thit sa i. Nu
khng, s l ti nhn chung thn ca c Nho ln Thch y!
576. Th tr li c s Chng o Sanh (th th t)
Nhn c th, bit bn h vn c th thc hnh, vui mng, an i

n cng cc! M ng bnh ba mi my nm, sao chng ch thnh
nim Pht v nim Qun Th m hi hng cho m, v em chuyn
ny khuyn v v con ci cng nim nh th? Phn lm con tu tr cho
cha m, nu tm chn thnh t s c cm ng l lng! Hy nn gi th
uyn chuyn khuyn chnh m ng cng nim nh th. Nu t y cn
c th sanh lng tin, chn tht hnh th cn bnh lu nm s tr thnh
bc o s hng dn xut th.
Nay thun theo ng, cng t php danh cho m ng mong tht
s thm mt cnh hoa sen trong ao by bu ci Ty Phng. Nay t
php danh cho c l c Siu, ngha l nht tm nim Pht, vt khi
trn ly th gian trong hin ti. Do lc cha nim Pht th lng hon ton
t ni trn ly; c th nht tm nim Pht s chng thy trn ly
ng c ci tm. y chnh l do trn ly m vt tri c trn ly
vy! Lm chung vt thot tam gii, ln thng chn phm sen. Chng
97
y l mt cu ni trch t li vn p gia Mnh T v Vn Chng trong thin
Vn Chng Thng ca sch Mnh T: Tch gi pht qu sanh ng Trnh T
Sn, T Sn s gio nhn sc tr chi. Gio nhn phanh chi, phn mng vit: Th x
chi, ng ng yn, thiu tc dng dng yn, du nhin c th. T Sn vit: c
k s tai, c k s tai! Gio nhn xut, vit: Thc v T Sn tr? D k phanh nhi
thc chi, vit: c k s tai, c k s tai. C qun t kh khi d k phng, nan
vng d phi k o (Xa kia cht c ngi em c sng biu cho T Sn nc
Trnh. T Sn bo ngi hu em th trong ao nui c. Ngi hu bn em nng
ri tr v tha: Lc mi th, c nm ngoi ngp, mt lc sau bn sng ng, tung
tng bi i mt ri. T Sn ni: N n c ch sng yn vui ri! N n
c ch sng yn vui ri! Ngi hu i ra, ni: Ai bo T Sn c tr? Ta nng
n mt ri m cn ni: N n c ch sng yn vui ri! N n c ch
sng yn vui ri! Do vy, c th dng li l hp l la qun t, ch kh th dng
li phi l di gt c). Chng ti dch on vn ny theo cch gii thch ca T
Th Bch Thoi Gii.
nhng khng b bnh kh m cn c th cu vt ht thy chng sanh
bnh kh cng la cc kh, cng hng cc s vui.
Phn lm con phng s cha m, ly hu h, phng dng lm nn
tng ban u, ly lp thn hnh o lm ci gc ln lao. Nu trong tm
khi ln t nim, y chnh l bt hiu! Hy nn lp tc sm tr cho
sch, ng hu tm ny khng lc no, khng nim no chng xng vi
thin a qu thn, y l nn tng lp. Li cn dng lng tn nguyn
nim Pht, cng phu chn tht, thit tha, th sng s d vo bc hin
thnh, mt v ci Cc Lc, ai ngn cn c?
Nu nh ming ni tu tr, tm lng chng lnh, mun mo danh
chnh nhn qun t, chn tht tu tr th s tr thnh g chn tiu nhn
mu mo, man tr, v lim, v s! Vn mun khinh ngi, rt cuc tr
thnh t khinh! Nhng k nh th u vn l hng i thng minh, c
bn lnh ln lao, h chng ng bun qu i ? V nh [gm bu] Can
Tng, Mc Da98 cht ngc nh bn, em dng cht bn th bn
chng thnh c g, ch hao ht sc bn nhn! Nguyn ng thu hiu
li Quang, dc lng thc hin th thnh hin, Pht, B Tt, h l no
chuyn tn u u, chng ti ni ta ?
Kinh Th ni: Ch v thnh mt nim m thnh cung, ch do cung
khc ch c nim m thnh thnh. Kinh Pht dy: Trong th gian
c hai hng ngi mnh m, mt l t chng to ti, hai l gy ti ri
bit hi. Sa li chng tic nui chnh l phng cch mong thnh
thnh ca Nho gia; bc bch ti khin chnh l iu trng yu t
Pht khi phc ci gc. Th t my nm, ng vn cha th by t li
mnh ln no! Do Quang thy ng cn chu pht tm tu hnh nn cng
khng truy ti qu kh ca ng, vn vit th, tng sch cho ng, mong
ng sng s d vo bc thnh hin, mt s ln ci Cc Lc. No bit ng
vn gi di t chut li l, m vn chng thy l di ngi!
Nay thy ng ni trc kia tng tnh ta ba nm, i vi Tinh
Thn Hc99 kh c tm c khin Quang au lng! ng c th nh
98
Can Tng, Mc Da l tn hai thanh kim bu c c t thi Chin Quc. Theo
Chin Quc Sch, Can Tng l ngi nc Ng, sng vo thi Xun Thu, rt gii
c kim. Mc Da l v ng ta. Vua Ng l Hp L sai Can Tng c kim, nhng
nu mi st khng chy. Mc Da thy vy bn tm ra sch, nhy vo l, st lin
chy tan. Nh y, Can Tng c thnh hai thanh kim sc, thanh trng (hng
kim) t tn l Can Tng, thanh mi (th kim) t tn l Mc Da.
99
Tinh Thn Hc (Noology) l mt mn hc chuyn nghin cu tm l, tinh thn
cn nguyn ca con ngi, c coi nh mt trong nhng mn hc m ng cho
Tm L Hc sau ny. T ng ny vn ghp t hai ch Nous (tm tr) v Logos (l
th, sao li lm nhng th hnh vi nh th. Mt nm l qu nhiu,
hung chi li my nm! Mi mt, mi tay100, cng thy, cng nghe,
tnh mun di Quang h c c chng? ng thy th ny nu c th
thng thit sa i tm trc th vn cha tr trng. Nu khng, ti s
vnh vin tuyt giao, mc cho ng o hc cao siu trm lp ci i,
Quang chng can d!
Con ngi vi tm thn ch by thc li snh vi tri t cng
mang ting l Tam Ti l v c th thay cho tri gio ha, tham d gip
s sanh thnh dng dc ca tri t. Nu khng, con ngi xu hn
hn cm th n trm ngn ln! V th, Mnh T ni: K c hy
(chng khc chi lm)101, h no phi ch k c hy m thi! Trc y,
nh t To H Knh gi ti hai ngn cun kinh do ng Si D Ngu t
in, nay ti bo gi mi cun lm hng dn cho nhng lin hu
cng [trong tri giam]! Mong ng hy sut i c thuc l th Quang
gi cho ng Ngu th s do ngay ni phc ng (nh t, thi c gi tri
giam l ng) ny lin t n ci Cc Lc.
Nay gi cho ng mt gi An S Ton Th, mt gi Th Khang Bo
Gim gm hai mi lm cun, Vn Sao th bo Chit Giang n Lot
Cng Ty gi cho ng ba gi sch tng cho ch bc trong nh ng v
cc huynh c; nhng cn phi rn nhc h cung knh, ng khinh
nhn. Nu chng th c c xin hy tng li cho ngi thng vn l,
c tn tm, ng hu chng n ni do phc m mc ha! Nhng iu
khc khng rnh ri nhc n, ch c k trong Vn Sao s t c ci
lm khun php. L th gi cho Si D Ngu c th coi nh l gio
lun, hc thut) trong ting Hy Lp. Ngy nay, Tinh Thn Hc l mt mn hc c

gng nghin cu v h thng nhng c cu, nguyn l dn n s hiu bit cng nh
nhng hin tng tinh thn, s t duy, hnh thnh khi nim, hnh nh trong tm l
con ngi v.v S d T qu trch ng Chng o Sanh v ng ny khoe dng
cng nht tm nim Pht cu c nht tm nhng li tu php tnh ta ca ngoi
o, nghin cu trn lan khin cho tm ri lon, nht l sa vo nhng l lun nh
nguyn ca khoa Phn Tm Hc Ty Phng trong khi cha hiu su xa v Tnh .
Do vy, nhng g ng ta khoe dng cng nht tm nim Pht, bung xung vn
duyn v.v u ch l nhng li khoe khoang u mi cht li m thi!
100
y l mt thnh ng thp mc cng chim, thp th cng ch (mi mt cng
trng, mi tay cng ch), ni chuyn r rnh rnh, khng giu vo u c na!
101
y vn mt cu ni trong sch Mnh T, thin Ly Lu H: Nhn chi s d d
cm th gi c hy, th dn kh chi, qun t tn chi (Con ngi chng khc cm th
cho my, ch khc ch bm tnh c nhn ngha, nhng k tm thng vt b thin
tnh y, cn bc qun t gn gi c). Chng ti dch cu ni ny theo cch gii
thch ca T Th Bch Thoi Gii.
hun thit thc cho ht thy mi ngi mong thnh thnh, thnh hin,
hc Pht, hc T, ch khng phi ch l gio hun thit thc dnh ring
cho k sng trong Phc ng!
577. Th tr li c s Th Tng o
Ba hm trc nhn c di co ca cha ng, bit nh ng t c rt

su. Lm phn con mun cho cha m c v vang, hy nn ly gi vn
lun thng, trn ht bn phn, dt lng t, gi lng thnh, ng lm
cc iu c, vng gi cc iu lnh lm gc. Nu khng, du cho t ph
cng c mi mi u chi ngi, nhng thn ta chng hnh o, m ra
khin cho cha m b nhc! Nc ta lon lc t xa n nay cha tng c,
ci gc ha l v Trnh - Chu ph nhn qu, cho l Pht gt gm
ngu phu, ngu ph! Li cn hiu tr tri cch vt sai be sai bt! Bc
nhn qu th khng c ci gc tr quc, tr dn. Hiu sai cch vt
thnh thu hiu cng tn l ca mi s vt trong thin h th my ai c
th lm c!
Trong bn Tc Bin Di Co ca cha ng ging: [t n] tr tri
l do ni cch vt, ging gii kh rng ri, nhng tht ra vn cha
phi l cn bn thnh chnh tm; bi l, ch Vt y ch cho nhng
t dc trong tm. Mt khi tr c t dc trong tm ri th ng ng,
sai sai, trn chng lm lon! H c t dc th chng bit c l chnh,
nh g yu v thng con, du v con khng tt, hn trn chng bit l
khng tt, do v t dc yu mn ngn chng, che lp chn tri ri!
Trnh - Chu hiu sai [ch vt trong cch vt] l ngoi vt (vt
cht bn ngoi ci tm) nn ch ni n chnh tm thnh , ch khng
nhc n tr tri cch vt. H lm ln ch ny th ai ny chng dng
cng ni tr kh t dc. y chnh l mt s i bt hnh cho nn hc
thut ca nc ta!
C c ca ng l bc qun t tn ty thc hnh, ba anh em ng hy
nn vng theo c ca ngi i trc m tn lc hnh thin php th
gian ln xut th gian t li, li ngi th trn l lm rng my n mt
c c, di l to khun mu tt p cho con chu, m cng lm gng
mu tt p cho c lng, c p. S vinh hin y lm sao din t cho xu?
Ch ng l Thanh Lin tht hin, iu ny c th thy qua li rn dy ca
cha ng. Do y bit n np gio dc trong gia nh ca cha m ng; c
nhin Quang no dm ma li! Nhng cha con ng coi Quang l
thy, nn chng ngi g dng thn phn mt v thy khuyn rn, khch
l!
578. Th tr li c s T Hu
Su mi my tui! Chng cn l khch lu ngy trong ci i na

u! Hy nht tm nim Pht, cu sanh Ty Phng, [tha thit, chn
thnh] nh chn cha m, nh cu u chy. [t cho ng] php danh l
Tng Hu, ngha l dng php ny cu vt khp ht thy. Quang gi
ri, mc lc ln tinh thn u chng , chng th vit khai th tng
tn. Nay gi cho ng hai gi sch, xin hy ch thnh cung knh c th
khng mi nghi no chng ci g, c nguyn g u c! T nay v sau
ng gi th n na, do ti khng c sc th tip!
579. Th tr li c s Tng Ngha
Chuyn th gii ty theo nguyn ca mnh. Th li cng c, m

khng th li cng chng sao. ng mun p y th hy nn tun theo
cm ch ca c Pht m mc mn y, ng dng y nm iu. Mn y
chnh l loi y gm nm ming di102, cn y nm iu l y gm [nm
ming di ghp li, nhng mi ming li ct ra] thnh [hai ming] mt
ming di, mt ming ngn. Hin thi phn nhiu s dng ba bi!
Ngi ti gia khng nht nh phi p y; nu [p y sai loi] tri
vi cm ch ca c Pht, chng th khng p y c tt hn hay khng?
i vi chuyn t hng trn nh u hay trn cnh tay vn l nhm
pht tm cng Pht, ch khng phi l t hng th gii! Xin hy
ch trng chn tu, ng ch mong cu ni hnh thc h danh th may
mn lm thay!
580. Th tr li c s Thang Cm Trung
Ngy Hai Mi Tm thng Ba, Quang nhn c th ca ng

Vng Hi Tuyn t bu cc Nh Gip Hi Mn gi n, cho bit bn
ng X vng theo li ph d t n cu c, lin lc cc gii nng,
102
Do thi y kh vi qu hp nn Mn Y (y trn) phi may ghp bng nm ming
vi di mi kch thc tm y. Nhng nm ming y khng c ct nh theo
chiu dc ko tr thnh Y nm iu. Nay th mn y c may bng c mt kh vi,
khng cn loi Mn Y nm ming na.
cng, thng, gio dc, qun i, chnh khch trong bn huyn Nam
Thng, Hi Mn, Khi ng, Nh Cao, thit lp o trng cu cho th
gii ha bnh, thnh lp c my chc ni. Quang bo ng Vng:
T nay tr i, bt lun ngi quy y hay cha quy y trong bn huyn
y ti u chng trao i th t vi h. Du h c gi th bo m ti,
ti cng nguyn th tr li nhm khi b bn X li ko Quang vo
chuyn cu c! Bi l, cc c quan Pht gio trong bn huyn u b bn
chng hiu triu, Quang chng lt by chng! Ngi i sau s chng
th em chuyn cu c hoi lon Pht php bt ti Quang c!
Ngoi th xin quy y ra, cc h cha nu r tn huyn. Nu ghi r tn
huyn, th s b gi tr li, quyt chng bc ra. Nay bc ra xem, thy
ng li ko c ba ngi gii thiu, c th thy c lng Thnh;
do vy bn t php danh l Hu Chnh, nhng vn nguyn th [ca
nhng ngi gii thiu] gi tr li ln sau h khi gi th ti na!
ng X vn l bc qun t hu c, hi cn dy d hc sinh trong
ngnh gio dc, do dng tm qu b bnh103, thuc Tu ln thuc Ty
u chng th cha lnh, c ngi bn khuyn nim Pht, lin dn dn
khi bnh. Nm Dn Quc 11 (1922), Quang t Ph n cha Thi
Bnh Thng Hi, ng ta thng n thm. Nm sau, ng ta tr v qu
khuyn ngi khc n chay nim Pht c cm ng ln lao. Mi my
nm qua vn cha bin i. Gn y m m chuyn cu c, Quang bit
c bn cc lc ch r iu li l t ca vic cu c, nhng ng ta
c [nhng linh qu ging c mo danh thn tin] khen ngi n ni
mt tr in cung, chng nhng khng nghe li Quang khuyn m cn
em th Quang t i. Cui th Quang gi cho ng ta c cu: Nu
chng coi li Quang l ng th hy giao cho ngn la. ng ta vit th
tr li Quang: Tn d104 c xong lin giao cho ngn la, li cn gi
my bi c bt khen ngi Quang, mun m hoc Quang. Quang bo:
Bc thnh nhn c o, quyt chng khen ngi ngi khc qu l nh
th! Do mt chuyn ny, c th bit y l linh qu gi mo! Sau khi
103
Theo nhng iu ni y th ng X chnh l Giang Dch Vin. Thot u
Giang Dch Vin nhit tnh tin tng Tnh , lp Pht Quang X V Nguyn,
xng rt tch cc, vit rt nhiu sch c gi tr. V sau do m cu c n ni coi t
n Quang l ngi ng bng, khng nghe theo thnh gio ca ch Pht, ch
tin!
104
Do ng ta tn t n Quang lm thy, nn li l trong th ca T c coi nh li
thy nhc nh, dy d hc tr, nn dng m t l tn d (li rn dy, ph d tn
qu).
em nguyn th gi tr li, ng ta li gi my bi [c bt] na! Quang
ni: Tuy h khen ngi Quang, cng khin Quang chn ngn. Ai c ch
ny, mi ngi thy ng - sai mi cch. T nay v sau, ng gi cho
ti mt ch no na!
Quang khng c sc hong php, no dm dng cch cu c tng
chng nh l ng m [tht ra l] sai hoi lon Pht php ? Ni n
ci li ca cu c th nhng hnh ng tt lnh nh cu tr tai ng
v.v quyn m u chng c my. Nhng li ging c th ai cng
chng dm tri nghch, nhng tht ra qu na l do ngi vn c bt
ngy to, ch cha chc u phi l do linh qu gi mo, hung l
chn tin ? Cn bo l ca Pht, B Tt ging c th cng chng cn
phi ni na! iu ny tuy c li, nhng qu tht dn khi iu t. V
th, chng mun nhn ly ci hi ca thi t y, m ngay c iu ch li
ca n cng chng dm nhn! Xin hy da theo php mn Tnh t
hnh, dy ngi v a th ny cho ba ngi gii thiu xem ng hu
bn h u bit r nguyn do. ng gi th ti na chng n ni
lm ln sanh lng on cu!
581. Th tr li c s Hu Hi (th th nht)
Nhn c th y , nhng v gp ng k [thin tn ti Ph ]

dng hng nn bn rn chng th tr li ngay c! Hm trc, ti
nh phng k ton cha Thi Bnh Thng Hi gi [cho ng] mt
trm b Vn Sao. Nu sch sp ht th c th gim s lng xung mt
na, u gi bng th bo m; h s gi ngay. Nu Tn Giang c
nhiu ngi mun thnh th khi Quang sang Thng Hi s gi mt trm
b na mong kt duyn, khon tin y khng cn phi gi tr! Nhng
ai c th ng ra in Qun m B Tt Tng th khng nguyn no chng
c chu ton, s dn dn cm ha c quyn thuc, lu ngy h s
u c cm ha m khng hay khng bit; nhng iu y ty thuc
ci tm ca chnh mnh c chn thnh hay khng? Nu chnh mnh vn
theo thi so rng, by v gi di b ngoi th s khng c sc cm ha,
ngc li cn chuc ly ni nhc b ph bng. [Bi l], php th gian hay
xut th gian u ly thn lm gc!
Th t bnh thng ch nn dng nhng ch d nhn bit l c
ri, cn g phi c dng t ng tinh xo, bng by, n ni ngi c
khng hiu trn vn! Ht thy nhng thin s u xin ty h, [lm c
nhng vic y] qu tht l i B tm. i sau ny khi c lc rnh
ri, s trnh by cn k nhn duyn thnh lp Vin M Ci cha Php
Vn, xin ng hy ty tm tn tr. Trong Vn Sao c hai bi s v
chuyn ny, [c hai bi s y] chc s hiu c [ca nhng ngi
ng ra xng sut]. Chuyn y khng do Quang xng m do cc v
nh Ngy Mai Tn v.v (Mai Tn gi chc quan Hn Lm vo i Thanh
trc kia, n thi Dn Quc bn n c, bit tnh tnh khng khi ca ng ta) li
ko Quang vo y gip phn no nhit vy!
582. Th tr li c s Hu Hi (th th hai)
Nhn c th y . ng ni n bnh c, chc lnh hn ri.

nhn c hi phiu, ng lo. S vng sanh ca Khng Tam tuy k
l, nhng tht ra ht sc bnh thng, chng c my may l lng, c
bit g! Nh ngi tr v nh, h mun i lin i. Nu trc ht chng
qut dn tm a cho sch s th s b nghip li ko, chnh mnh cng
chng th lm ch c my may no, ch nh theo n i. Chuyn y
nu l tht th ngi Nhn v s m H s t ghi chp lm rng r
mn nh, chng cn n ng v ti nhc lng lo thay cho h!
Cn i vi chuyn ci g ca con ci hin thi th mt khi n
t quyt nh, ch nh thun theo n. Nu khng, sau ny bn chng
chc s bung li on trch. Tuy ni l khng tht ra li on trch no,
nhng mt mai tnh yu gn cn th nhng k ly hn, i ly ngi khc
chng bit s n bao nhiu! Nc nh sp hng thnh th lun thng,
k cng t s chn hng; nc nh sp suy bi t lun thng, k
cng s lng lo, b ph! chng ni g n lun thng, k cng,
th cn ni g n gia gio na? Gia gio (gio dc trong gia nh)
khng c th t nc h c ngi hin c ? y l mt iu i bt
hnh cho nc ta! Nu chuyn con ci xong xui ri th hy mc
cho chng n t ch trng nhm chng th din theo kiu mi ca
bn chng! Chng ta hy chuyn tm nim Pht tu php mn c k
ca chng ta th i bn u c thoi mi, ng hu chng n ni phi
lo lng qu sc v chuyn con ci ri i s sanh t ca chnh mnh
xi hng bng khng!
583. Th tr li c s Hu Hi (th th ba)
Nim kinh, nim Pht u c th siu vong nhn. Ch c iu

nim Pht th c th khng gin on, ch nim kinh chng th khng
gin on nh nim Pht c! Hn na, nim kinh tn sc hn nim
Pht. Do vy, Quang thng khuyn ngi khc nim Pht. ng pht
nguyn nim a Tng Kinh rt tt.
Gn y, Mai Tn rt chn tht nim Pht, lo toan thc hin nhng
ngha c tt lnh. Ni ng ta xut gia chnh l li n. Ch thnh, cung
knh qu tht l ci gc mong thnh hin, thnh thnh, hc Pht, hc
T. H tm con ngi ch trng ni cung knh th ht thy nhng ci
tm phng tng, t vy, xa x s t khng cn do u dy ln c na!
ng chn tht hnh tr nh th, cng phi nn khuyn v con ty
phn ty sc tu tr th mi ng l o t li, li ngi t thn n s
ng hu ai ny tm u c tng ng vi Pht.
584. Th tr li c s Hu Hi (th th t)
Nhn c th cho bit Hong ch Vin s sang Thng Hi thm

ving. Ngy hm qua ng ta c ti y, tn gu v duyn do gia Tnh
v Mt. Cn bnh ca ngi hc Mt Tng l mun c thn thng,
mun thnh Pht ngay trong thn hin ti. H hi n th ai cng ni
khng c nim y, nhng tht ra, khng mt ai chng c nim !
Bi l, trc ht ngi xng sut hng dn dng thn thng thu
ht, lay ng k khc th ngi hc sao li chng c nim y cho
c? Ngy hm qua c khong nm su v, ch khng phi mt mnh
ng Hong. Bn h c tin tng hay khng, ti chng bn tm! Bn h
hc Mt m hi hng Tnh c nhin l chnh l; ch s bn h
coi r s vng sanh Tnh , ch mun thnh Pht ngay trong thn hin
ti th chc s n ni mc bnh!
Nu bn h khng c th tri kin y s trn chng n ni khen ngi
i Ngu105. khen ngi i Ngu tc l coi nhng g i Ngu ni l
105
i Ngu tn tht l L Thc Bi (cn c tn l L Tng ng), qu V Hn.
Thot u xut gia ti cha ng Lm L Sn, tu php mn Tnh , sau nghin
cu Gio Hc. Theo tn ca i Ngu l Nguyn m lo nhn, i Ngu tng tu
Ban Chu tam-mui n ni u gi sng ph, khng bc i c, nhng vn tinh
tn, dng tay b i tip tc thc hnh Ban Chu tam-mui. Tng truyn, trong
khi tu tam-mui ny, ng ta cm c Ph Hin B Tt hin thn qun nh, truyn
trao mt loi Mt Php gi l Tm Trung Tm Mt Php, tc ch php i Ty Cu
La Ni v Pht Tm Kinh trong i Tng. Sau su nm tu tp, ng h sn v
truyn dy php mn ny, tr thnh t s tng phi n Tm Tng (cn gi l Tm
Mt), tc v tr li i sng c s. ng ta thng hin th thn thng li ko tn
. ng thi, tn ng n nm su vn ngi. Phi ny cho ti hin nay vn
li lun ngh ht sc xc ng! Nhng t thnh Pht ca i Ngu
hon ton khng c nhng biu th cho thy h thnh Pht! thy
ng ta ha kh ngi khc [chng c] ba bi mong c ngi
i cung knh cng dng, tn xng mnh l v cao tng thnh Pht.
ng ta phm i vng ng, mc ti em phm lm thnh qu tht
chng nh!
Chng ta ch nn gi ly cch tu tr Tnh , nhng cho ht thy
mi ngi u c thnh Pht bn ta th may mn chi hn? Hai
a con trai ng cng n Bc Bnh (Bc Kinh), hy cc lc khuyn
chng n hc hnh gii giang. Mun hc hnh gii giang th trc ht
phi bt u bng lp ch, lp phm c, bit nhn, r qu. Khng lp
ch th s khng c g hng v. Khng lp phm c th vic lm b
km hn, nh bn. Khng bit nhn qu th khng th ngn chn t nim
hng gi c lng Thnh, t s n ni lt vo phng tiu nhn m
khng hay bit!
585. Th tr li c s Hu Hi (th th nm)
Nhn c th y , ng n chay nim Pht, hy nn lm cho

quyn thuc cng c hng v thng li ch y th mi l o t li,
li tha. Th o hin thi l th o hon nn. Nu chng tu tr sn, rt
cuc chng bit sau ny s nguy him ra sao! Nu c th ch thnh nim
Pht v nim Qun m th s c gia h ngm ngm. Trc y, ti s
Vn Sao pht ra ht, nay thy Chn t t cha Thi Bnh tr v ni,
cho bit hy cn my trm b. Nu ng mun kt duyn th ti s gi ti
ba bn chc gi (mi gi l ba b), chng cn phi thnh t Thng V n
Qun l loi sch in bng giy c bng.
i vi nhng li tn knh tha thi th ni xa bt tin, chng cn
phi bt chc theo thi tc so rng y. Ngay nh vi nhng b Vn
Sao gi, cng ng gi tin [thnh sch] ti, v nhng sch y vn
nhm kt duyn. Nu c th khin cho ngi ni t Cp (Cp Nh
Tn: Harbin) u cng sanh lng tin th li ch ln lao thay! i n
ma Thu khi Quang sang Thng Hi sp ch cun i S Tng xong,
thng lng gi thnh n tha, thch ng, s in mt chng trnh gi
km theo th ng t ng ra b tin in, hoc khuyn ngi khc b
tin ra in, ng hu sch c lu truyn rng ri th s v cng li ch.
cn ti Hoa Lc v i Loan, h tn Vng Tng Lc lm nh t, Nguyn m

lo nhn l tam t.
ng tr tng cc kinh nh Kim Cang v.v th cng chng cn
phi b [khng tr tng na], nhng phi u em ht cng c tr kinh
tng ch hi hng vng sanh th lc , vn hnh s u tr thnh tr
duyn vng sanh. y chnh l vin tu vy!
586. Th tr li c s Hu Hi (th th su)
Nm mi106 n, chc ng ng - ngi hng phc, cc duyn

nh . Ngy Hai Mi Chn thng Chp, Ngy Mai Tn t Nam Kinh
gi th n c km theo th ng, cho bit m nhim in hn ba ngn
cun i S Tng, ti cm thy vui mng, may mn khn cng! ng ni
n chuyn l ph chuyn tin, bu ph v.v th Quang ng ra ri.
Do Cp Nh Tn xa xi, du khng c ai ng ra b tin in, cng s gi
chng b s gio ha t bi ca i S c bit n rng ri. Mn
tin y bt qu mt hai trm ng, cn g phi tnh ton chi ly vy?
i S Tng c sp ch xong, tng cng hai trm l su trang,
thm hai trang ghi tn cng c, thnh ra hai trm l tm trang. Mi b
s tn thm mt xu th mt ngn b s phi tn thm mi ng, nhng
chng cn phi gi b khon tin y. Nh sau ny c ai mun b tin ra
in, hi ti th hy em chuyn ny bo vi h h bit nguyn do.
i vi khon tin gi, nu ln ny Trung Hoa [Th Cc] giao
bin nhn th thi. Nu nh sau ny c ai gi tin th bt lun bao nhiu
ngi cng ch gi mt bin lai chung cho ngi ng ra gi tin, chng
cn phi giao bin lai cho tng ngi, bi l chuyn ny khc vi quyn
m lm thin s. Chuyn ny s c sch giao cho ngi ta th cn
g phi giao bin lai na? Ngi ng ra gi tin h nhn c bin lai
lin bit mn tin em gi c giao ti ni khng b tht lc l c
ri! Lc sch in xong, a s sch y s do cng ty chuyn vn gi n
106
Nguyn vn Hin Tu. Hin Tu () l tn gi khc ca thng Ging nn
ch Hin Tu thng c dng trong cc li chc Tt. C l trong mi hai thng
ca m Lch, thng Ging c gi vi nhiu tn khc nhau nht, ngoi tn thng
dng nht l Chnh Nguyt ra, cn c cc tn sau y: Nguyn nguyt, oan nguyt,
mnh nguyt, chinh nguyt, s nguyt, gia nguyt, tam vi nguyt, tu nguyt, mnh
xun, khai tu, pht tu, hin tu, phng tu, hoa tu, to xun, xun vng, mnh
dng, mnh tu, th dng, tn chnh, h chnh, thanh dng, tam dng, s xun,
th xun, khai xun, i thc, th xun, nguyn dng, chnh dng, dn nguyt,
thi nguyt...
tn ch . Xin hy da theo danh sch quyn m phn pht th so ra
s n tha, thch ng hn!
Mai Tn chng ti Thng Hi, v th gi th ca ng cho Quang,
nh bo vi Trung Hoa [Th Cc] rng: i vi chuyn ghi tn ngi
lm cng c, hy nn dng bin php tn giy: T mi ng tr
ln th tn, cn di mi ng th ch ghi tng cng in bao nhiu b
l c ri. Do [mi b] tn mt trang giy th hai vn b s tit
kim c ba mi ng, mi vn b s tit kim c mt trm nm
mi ng. Hung chi c sch giao cho h, chng n ni b d ngh,
cho l mt tin xung v.v Nu tn ngi lm cng c v s sch
[ng in] th mt l nu r thin tm ca ngi ng ra b tin in, hai
l nu r ngi y lu thng bao nhiu cun.
587. Th tr li c s Hu Hi (th th by)
Hm qua, c s Kim Thanh n y, cm theo th ng, khn ngn

vui mng, an i. L gio th gian suy vi, chuyn ci g phn nhiu ch
trng st sanh ph trng, chng bit nam n lp gia nh l u mi
ca nhn lun, l chuyn vui mng p nht. Do t chc cuc l vui
mng tt p y m n ni c v s con vt b lm vo t a cung
cp cho con ngi n nut; hung c, xui xo n cng cc! Nhng ngi
i vn c coi l sang v quen thi xu c m ra! Nu suy ngh, t ci
tm hi hp bt an s trn tr ny sanh. Phong tc chuyn bin u do
mt hai ngi ng ra xng m c bt u. ng g con gi nh
th (tc l i khch bng c chay) chc s c ngi bt chc lm theo,
chc l l thi xa x cng s do y m dn dn gim bt!
Ti thng ni: Thin h chng yn, tht phu c trch nhim,
trch nhim y ni u? Chnh l trong gia nh kho dy d con ci,
nhng dy d con gi li cng thit yu hn! Bi l, nu con gi hin t
s c th gip chng thnh tu c hnh, nu gng mu cho con ci.
T y, con chu s ni tip nhau lm ngi hin thin. Hy nn dy cho
lnh i107 hiu cn k ngha ny, trong Vn Sao nhiu ln nhc n.
Nu c ta c thuc ri tn lc thc hnh th li ch ln lm!
C s Kim Thanh o tm chn tht, thit tha, tht chng d c;
nhng do thi gian ngn ngi, ch li mt m ri i, tht vng khng
chi hn! gi i nm gi i S Tng trong hm Mi Tm thng T,
107
Danh xng t v knh trng con gi ca ngi khc.
chc nhn c ri! Tng cng l ba mi lm b, sau li gi bao
nhiu b na. S cn li th i sch c in ra trong ln th hai, th
ba mi c th giao trn ht s lng c. Vn Sao cho sp ch, c
chng trong nm nay c th ra sch; so vi ln trc tng thm ba bn
vn ch; nhng ch l gom l, p ct m thi, rt cuc u chng lin
can g ti Pht php ln tm php!
588. Th tr li c s Hu Hi (th th tm)
Nhn c th, bit ng t chc, v nh, hng ngy cng quyn

thuc tu tr Tnh nghip mong cng thot khi th gii kh s ny,
ln ci Cc Lc kia, thng c thn cn A Di Pht, Qun m, Th
Ch v cc v thng thin nhn, khn ngn vui mng, an i.
Ma ng nm ngoi, Chit Giang n Lot Cng Ty Hng Chu
gi ti hai mi gi Tng Qung Vn Sao bn in mi bng th bo m,
mi gi l ba b, bn gi Th Khang Bo Gim, mi gi l hai mi lm
cun; ti bo gi ti ch ng ti ng Hoa Vin, chng bit ng
nhn c hay cha? Nhng sch y tng cho ng kt duyn. Nu
cha nhn c, xin hy n bu cc hi xem nhng sch ny rt cuc
giao ti ch no? Li na, gi ti Cp Ph Tuyn Ging ng
nm mi gi An S Ton Th, mi gi bn b, hai mi gi Th
Khang Bo Gim.
S rng cha th gi c Vn Sao v trong hm Hai Mi thng
Chp nm ngoi, [n qun] gi ha n giao hng ti, [cho bit c l] ba
bn ba sau s gi sch i. No ng n hm Hai Mi Bn, [n qun]
b chm in, gian nh chnh b chy sch nh ca ln c. Sch
Qun m Tng, An S Ton Th, Vn Sao, Bo Gim, bn bc Ch Bn
ca Quang u b chy ra tro. Ti tha thun vi cng ty y in mt
vn cun Vn Sao v ba vn cun Bo Gim. H in trc nm ngn b
Vn Sao, hai vn cun Bo Gim nhng bo vi Quang in xong xui
ton b, pht ra mt na, i phi giao tin. Quang bo h gi ha
n giao sch ti, nhng khon tin y ti cha tr. n khi cha Thi
Bnh Thng Hi sp em tin ti, h mi em t ha n y gi ti,
[khi y] ti mi bit h ch in mt na, nhng dng l tin n lot hn
mt ngn ng. Ngy hm trc nhn c t ha n y th ngy hm
sau lin nhn c tin h b ha hon. y l v h mt mc gian tr,
iu ngoa khin cho thn ni gin m ra. Nu c theo lng tm ni,
sch ca Quang khng n ni b chy nhiu lm v nhng sch ng
ba xong u c ct trong mt cn nh nh pha sau, cn nh nh y
cha chy; cn nhng sch cha hon tt th ch ng ba.
Nu bn h khng thiu lng tm, giao ht s sch in xong cho
Quang, Quang vn phi chu thit trn di mt ngn ng (y l mn
tin h xi l). Nu bn h thiu lng tm, Quang s tn tht khong hai
ngn ba trm ng, khng tnh bn bc Ch Bn [b chy] trong [khon
tin tht thot] y. y l v Quang khng c o c, bn h v lng
tm, ht thy Tnh nghip hc nhn thiu duyn c nhng sch y cho
nn mi c tai nn ny.
Trong thng Nhun, ti s sang in Thng Hi. Phm nhng ai
b tin u cn c theo s tin m giao sch, chng thiu st my
may no! Phm nhng sch kt duyn th nh lng sc m thi,
chng th nh trc c! Xin hy n Tuyn Ging ng hi xem An
S Ton Th, Th Khang Bo Gim nh ti ni [trong phn trn]
gi ti hay cha? Vn Sao gi ti bao nhiu b; nu cha gi ti trn
ht th vn cn thiu h su mi su ng, trong ma H s gi ti.
Nu gi s th d ra hn hai trm ng.
L ph chuyn tin t Cp Nh Tn qu nng. Bt lun l Tuyn
Ging ng hay ng u ng nn gi tin ti. Tuy Quang gp phi
nn ny nhng vn cha n ni tng qun khng lm g c! Trong
khong Xun - H s c i ba gi Di Kinh Bch Thoi Ch v Gia
Ngn Lc c gi ti. Hai loi sch ny Quang u cho to thnh bn
bc Ch Bn, tnh gi mt bc sang Cp Tuyn Ging ng hoc cha
Cc Lc, ng hu sau ny chng cn phi thnh sch t phng Nam
na.
Th o hin thi khng c cch no vn hi. Nu mun cu i,
ngoi tr xng nhn qu bo ng v gio dc trong gia nh, khng
th no thc hin c. Gio dc trong gia nh rt cn ch n nhn
qu bo ng, nhng dy d con gi li l thit yu nht! Bi l, khng c
hin n s khng c hin mu, khng c hin mu lm sao c con ci
hin lng cho c? y chnh l php lun cn bn. Nhng iu con
ngi hin thi xng ton l cnh nhnh. T thu b chng bit
n o lm ngi v s l nhn qu bo ng th mt khi b k t vy d
d s mc sc lm cn. Nhng a ph lun thng, vt b lng thn,
git cha, gian m u do thu ban u khng c m hin un c m
ra!
589. Th tr li c s L Thiu Vin (th th nht)

My hm trc, nhn c th do L Vin Tnh chuyn n, bit c

s gn y tu tr kh thit tha m ci tm li ngi li cng ht sc chn
tht, thit tha, ti khn ngn vui mng, an i! Chng trnh ca Nim
Pht on kh hay, ch c li khai th trong khi tr nim khng hp l
cho lm nn ti sa i i lc v nu nguyn do. giao cho L Vin
Tnh cm i, chc ng c qua ri!
Gn y, Quang bn bu n tt bc do phi gio chnh, i chiu
Lch S Cm ng Thng K. Sch y do Quang tng khuyn Ngy Mai
Tn bin tp vo nm Dn Quc 13 (1924). ng ta cng ht sc hoan
h, nhng do tinh lc khng , phi b d gia chng. Nm trc,
Nhip Vn i thnh Ha Ch Tnh bin tp, hon thnh bn tho vo
thng Tm. Nhip Vn i b bnh, chng th lo toan c. Do mun
tha mn nguyn xa ca mnh, Quang lin mt mnh gnh vc chuyn
y, nay sp ch gn xong. Li cn sp xp mt bn in khc vi c
ch T Hiu T, cho in bng giy bo; c chng cui thng Mi Mt
s c th sp ch xong. Xong chuyn, s n lu di.
B sch y thu thp nhng s tch cm ng trong hai mi bn b
s, li cn c thm li bnh lun sao cho ph hp vi nhn qu ba i
nh c Pht ni. Nu hng Nht Xin chng thm mt ti th
khng bit lm sao; ch nu ng ti, t s c ngy ci t quy chnh! Do
vy, Quang chng tic sc nhc nhn lo liu. Hin thi quyn m
tin in hai vn b (trn chng phi l c bit quyn m, m l c nhng
ngi bit c lin xin b tin gip [n hnh]). Mt ng c th in c
hai b. Sch c chia thnh bn cun, gm ba trm nm chc, su chc
trang. Hin thi, do vn cha sp ch xong nn cha th bit chc s
trang c, nhng c chng l nh th, du bao nhiu i na cng
khng vt qu s trang y.
Ni ti chuyn quy y th do ng quyt nh, Quang cng ch nh
ty duyn. Nay t php danh cho ng l Tr Vin, ngha l dng ci tr
v ngi vin dung tu Chn ngay trong ci tc, hiu trn vn cc php,
chuyn tu Tnh nghip hng t li, li tha (tuy hiu trn vn cc php, nhng
quyt chng th khng chuyn tu Tnh nghip. Nu khng, s chng phi l Tnh
nghip hnh nhn m chnh l ngi tu php mn t lc theo ng li thng
thng).
Nhng bc i thng gia hin thi phn nhiu mun cho mn nh
cao ln, nn phn nhiu ging thuyt nhng php chng hp cn c,
hoc ch bn ni iu huyn l diu, chuyn vo t lc, chc s n ni
Chn ln Tc u ngot ngoo, b ci i ci ch (Phm l ngi hc Pht
t phi gi vn lun thng, trn ht bn phn, dt lng t, gi lng thnh, ng
lm cc iu c, vng gi cc iu lnh. Chng y theo iu ny dy ngi th s
chng hp cn c! Mun hc Pht php, t phi gi vn lun thng, trn ht bn
phn. Nu khng, cn l ti nhn trong th gian, lm sao t c li ch chn tht
ni Pht php ?) Nhng iu khc ni tng tn trong Vn Sao, Gia
Ngn Lc, y khng vit cn k. Xin hy sng sut suy xt th may
mn thay!
ng ni ngi vng sanh t i, qu tht l do tn nguyn chng chn
tht thit tha m ra! Nu tn nguyn chn tht, thit tha, du lc lm
chung mi nim th c vng sanh vn l hp l. Nu hi ht, ph
phim, trong tm vn m mng phc bo i sau, lm sao vng sanh
c? Gc bnh ni y, ch nn khng bit! (Ngy Hai Mi Ba thng
Mi nm Dn Quc 18 - 1929)
590. Th tr li c s L Thiu Vin (th th hai)
Nhn c th v T Tri Lc, bit tm m o ca c s v cc v

ht sc chn tht, thit tha, tic l cha bit gng mu tu hnh tt p,
bn coi nhng li ni nhng ni cn, m t ba chuyn l qu bu nht
(ch T Tri Lc) ri mun lu thng [nhng li do k khc ba t], ng
hu ai ny u t c cnh y, chng bit y chnh l li l ma m
ng ght bc nht, dn dt ngi khc lt vo cnh ma!
u ma H nm ngoi, c s La T ng Thng Hi c c
cun sch y lin cho in thch bn mt ngn cun biu tng ngi
khc. C s inh Qu Tiu mun lu truyn rng ri bn bo T ng
gi cho Quang mt gi; cn Qu Tiu t vit th cho Quang, xin Quang
c h sch chng n ni lm cho ngi khc b lm lc th s vit
li ph bnh tng tn, cn cy Quang vit li ta mong c lu
truyn rng ri. Quang c xong, khn ngn kinh d, bn nguyn gi
sch gi tr li cho Qu Tiu, cc lc thut r nhng ci ha ca cun
sch y.
Bi l, [sch y s] li ko nhng k s tm chng dng cng ni
nht tm ch thnh ngh nh, m ch thng mun thy cnh gii tt p.
Nu h va thy cun sch ny s lin chng hc theo b H chn tht
dng cng m c chuyn mun t c cnh gii tt p ging nh b
H. Do ci tm cung vng, gp rt, thit tha, thng khi nim nh
th y, t s n ni dn khi on gia trong i trc bin hin nhng
cnh k y hm m v khi va c thy cnh y lin sanh lng hoan h
ln lao, on gia s lin da vo thn. K y lin mt tr in cung, Pht
cng chng th lm sao [cu gip ngi y] c! Quang cng chng
th bo li b H k ton l ba chuyn, nhng cng chng dm bo l
chn tht khng di tr. V sao vy? Nu b ta tht s t n loi cnh
gii y, h l no chng bit nhng li l y s khin cho ngi khc b
lm ln. Xin hy ni vi ng La T ng, t nay ng gi tng cho
ngi khc na! Nhng sch cn li hy nn giao cho ngn la dit
mm ha.
Cha y mt thng sau, ng Vng Mu Phng Hng Chu li
nhn c cun sch y, khn ngn hoan h, cng cho in thch bn mt
ngn cun. C ngi bo hy gi cho Quang xin chng minh, gim nh.
Do vy ng ta vit th v gi sch n, Quang lin ly i nhng li
ni vi ng inh Qu Tiu phc p. Vng Mu Phng mi
ngng in, em th Quang ng trn t Pht Hc Chu San, sao cc v
vn cha c? Ma Thu nm ngoi ti sang t H, hi T ng
phn pht ht hay cha? [ng ta] ni hy cn hai ba trm cun, chng
dm phn pht, tnh t i. Quang khen ngi: ng thiu i s c cng
c v lng v bin!
Ma H nm nay ti n t H, T ng t kinh tr v, hi d
thc cht ca b H mi bit con ngi y rt thng minh nhng phin
no rt nng! [B ta] sng trong Cc Lc Am, h c chuyn no hi
chng va bn chi bi ngi khc. V sau b bnh th huyt, chng
lu sau cht. Lc cht chng bit c phi l v th huyt hay khng?
Cng chng bit cnh tng lc mt ra sao? M vn t ca b ta cng
khng c lu lot nh th u; y l do mt c s T Xuyn son
ra, Quang bit ngi y, nhng chng mun nu tn! n thng Su, c
mt c s ngi H Nam tng sng ti Cc Lc Am, k [v b H]
chng khc g li T ng thut! thy bn h ch mun di i
trm danh, chng oi hoi dn dt ngi khc vo ci ha ma m!
Than i, au n thay!
Ch v mun c li ch tht s, hy nn da theo li Pht, B Tt,
T S tu, quyt s c li ch chn tht. C c dy ngi, ch
ging cho ngi khc cch dng cng, ai li li ht cnh gii ca chnh
mnh thy bo ban ngi khc! Vin cng i s l S T Lin
Tng n lc lm chung thy Pht mi ni vi mn nhn: Ta thy
thnh tng ba ln, nay li c thy, ta vng sanh y! Nu lun v
thn phn ca Vin Cng th cao hn b H u phi ch nh s cch
bit gia tri vi vc! H phi Ngi ch ba ln thy thnh tng, chng
c mt t cnh gii tt p no khc ? Nu t n lc tm khng,
cnh tch th cn c cnh gii chi na! y gi l tm v Pht tng
ng, tm ln Pht cng mt, bn tng chng cn, ba tm108 h c?
V nim m thng nim chnh l nim m trn chng c ci tm
nim v [chng thy c] c Pht c nim. Ni y no c cnh gii?
Nu nim n mc nh th th chng ngi g tnh cnh Ty Phng s
ph by trn vn trit . Nhng do nim tch, tnh vong nn li cng
c li ch ni y, quyt chng n ni sanh lng hoan h ln lao,
hiu lm tin tc n ni ma da pht cung.
Nu lc cha t n nht tm m trong tm c nim nim mong
tng cnh gii th khi cnh gii y hin, chc chn s gp ha. Kinh
Lng Nghim dy: Chng ngh l thnh cnh th gi l cnh gii tt
lnh; nu coi l thnh cnh th s lc vo cc loi t. y tuy vn cha
phi l cnh ma c cm vi bi ci tm bp chp, vng ng, nhng
h sanh lng hoan h cho l chng thnh qu th s tr thnh g ma
con! Hung chi ngay t lc ban u tm nh vy, tm ma chiu cm
cnh ma, c tng l cnh thnh ? Xin hy c k Tnh Thp Yu,
Tnh Thnh Hin Lc th s c ci noi theo, khng cch chi b ma
da c!
591. Th tr li c s Tnh Thin (th th nht)
Ngh Y d khuyn ha ngi khc nht. Phm l k c bnh khng

ai chng mong bnh chng lnh. Bo h n chay nim Pht s tiu tr
tc nghip, tng trng thin cn th t h s chu tin theo. Tin ri nim
th bnh s chng lnh. Hn na, ng hc theo Ty Y; ni chung [Ty
Y] dy ngi ta n tht v tht giu cht dinh dng; nhng hng ngi
y trong tng lai u phi lm thc n cho k khc bi ni o l
ngc ngo, t hi, hi ngi! ng chu gi tm lng tt p y th Y
o t s tin trin ln lao. Sch Nh Kha Hip Gii109 khng cn, ti
108
Bn tng: tng ta, tng ngi, tng chng sanh, tng th gi.
Ba tm: tm qu kh, tm hin ti, tm v lai.
109
Sch Nh Kha Hip Gii do ngi Qun Nguyt Hng T bin son vo u thi
Dn Quc, nhm gii thch ngha ca hai thi cng kha sng ti trong Thin mn,
ch yu dng gio ngha tng Thin Thai bin nh, sch c nhng biu rt chi
tit nn rt hu ch cho ngi s c d nh hiu cc thut ng Pht hc phc tp.
Ngi Hng T qu huyn Thin Thai, tnh Chit Giang, t l Qun Nguyt, l mt
v cao tng trong tng Thin Thai, tuy sng phng gio ngha Thin Thai nhng c
bit hm m Tnh , gio ha rng khp cc ni t Thng Hi n Hng Chu.
S chuyn hong dng Gio Qun, nhng chuyn tu Tnh nghip khng li nhc,
bo gi cho ng mt b Vn Sao. Quang gi ri, ch nn y theo Vn Sao
tu tr, chng cn phi gi th ti na do khng c sc th tip!
592. Th tr li c s Tnh Thin (th th hai)
Mi ngi nhp o u c thi tit, nhn duyn. Nhng sch thuc

loi khuyn rn [king git, phng sanh] thng chp truyn ng Triu
X l huyn lnh x B Thnh, Phc Kin, n chay trng th Pht.
B v trn chng c lng tin, nhm dp sanh nht nm mi tui bn
mua rt nhiu con vt cn sng, tnh git i khch. ng Triu bo:
B mun chc th nhng li khin cho nhng con vt ny u b cht,
c yn lng c chng? B v p: ng ton ni nhng cu v ch!
Nu nghe theo li Pht dy, nam n cng khng c ng chung, nhng
con vt ny cng khng git th cha y my chc nm, trn khp th
gii s u l sc sanh ht! ng Triu khng bit lm sao, nh mc
b ta.
n m, b v mng thy i xung bp, trng thy ngi ta git
ln, t mnh bin thnh con ln. u bp tri cht bn v con ln, t
ln bn m git, y t ng bn cnh xem, [b ta] vi ku h cu
nhng chng mt ai nghe ting! Git ri m bng, mc rut ra, vn cm
thy au n. Git xong con ln li git nhng con vt khc th chnh
mnh li bin thnh nhng con vt khc, au n khng th no ni ni!
Tm ngng mt khc, li thy mt a y t cm mt con c chp vo.
Nha u110 ni: em con c chp ny giao cho u bp nu canh c cho
b ch, khi b ch thc dy s dng lm mn im tm! H lin cht
u ui, lc vy, cht thnh tng ming nh. Mi mt ming u cm
thy au n, thng kh cng cc, chong tnh dy, kinh hn v mt!
[Ngay lc ], nha u bng canh c ln mi n im tm, chng n
lng n na, sai em nhng con vt mua phng sanh ht. Do ch
thn nm mi v [thng kh v b git chc], bn theo chng n chay
nghim tr gii lut, sng ht sc m bc, c tn xng l bc tn tc nht

Thng Hi. S son cun Nh Kha Hip Gii vo nm 1912. S cn son cun
Kim Cang Kinh D Tri S cng c lu hnh rng ri.
110
Nha u: a t gi. V thu xa nhng a t gi thng tc bi thnh hai
tri o hai bn nn gi l nha u hoc nha hon (thng b c tri thnh a
hon). Nha () l vt g c ngnh xe ra. i khi, ngi ta cng gi nhng a
con gi cn b l nha u.
nim Pht, cu sanh Ty Phng. V ng chc cng c oai thn Tam
Bo gia b, cng ch thn nm mi v y ri ci lng mi xoay chuyn.
Li n Lc Uyn l ni Ng Vng nui hu cha lm cn
c! S rng xa kia c Lc Uyn T, do lu nm nn mt du. Nh
Nho bn em ngha [tn vn] Linh Hu111 ca Vn Vng ghp vo.
[Cn trong danh xng] Lc Uyn Lin X th Lc Uyn (Mrgadva) l
ni c Pht thuyt php khi mi thnh o. Lin X chnh l php
ngi tu hnh lc lm chung c vng sanh Ty Phng. [Nh vy th
danh xng Lc Uyn Lin X] nu bt [ ngha] bao gm ht thy
nhng ngha t u n cui trong gio php ca sut c mt i c
Pht.
Hin thi chin tranh lin min, tai ha kt li, h nn khi cng xy
dng ln lao? Xy dng chnh l chuc ly ha b bn th ph cp ot,
l nn tng chuc ly ci ha b phi c oanh tc. Xy dng cng p ,
tai ha cng ln! Nu tht s hong php li sanh th d trong gia nh
hay ni t trng u l ch din thuyt li ch [ca php mn Tnh
]. Tu tr c chia ra my ch cng u c tr ngi g, va chng tn
tin, tn sc m cng chng b l cng vic, cng ging nh i ra ch
mua gom cc th em v nh dng112.
M mang mt o trng hong php ln lao th phi i sau ny
nhm lc tnh th ha bnh mi c th lm c. Hin thi, cc tnh b
hn hn d di, sp xy ra thm trng con ngi n tht ln nhau. Mt
mai v th s dng cch no kim ch? Tri kin ca Quang trn
chng ging vi ngi khc. Y theo cch ngi ta lm trong hin thi
chc s c li ch nh nhoi, nhng s chuc ly ha ln. Lm theo cch
ca Quang, tuy khng ni ting, chi ngi ln lao c, nhng trn
chng pht sanh him ha nh nht no! [ng yu cu Quang son] bi
111
Linh Hu vn l vn nui th ca Chu Vn Vng. Tn gi ny c nhc n
trong bi th Linh i, thin i Nh ca Kinh Thi: Vng ti Linh Hu, u lc du
phc (vua vn Linh Hu, hu ci, hu c tung tng vy quanh). Sch Mao
Truyn ging: Hu () l ni nui dng cc loi cm th, vn ca thin t rng
mt trm dm, vn ca ch hu rng bn mi dm. V sau, Linh Hu thng
c ng nht vi Thng Uyn ca nh vua. Thm ch, Thng Uyn trn ci tin
cng c gi l Linh Hu.
112
ni: o trng ch l ni t tp din thuyt v li ch ca php mn Tnh ,
sch tn nhau tu tp, cng nhau nim Pht bit quy c nim Pht ri sau mi
ngi phi t tu tp trong nh ca chnh mnh. Ging nh ra ch mua dng v s
dng trong nh, hnh nhn n o trng thu thp nhng li ch, nhng li cnh
sch, php tc tu tp em v thc hnh trong nh.
ta duyn khi th c bi ta cho Triu Dng Pht Gio C S Lm
do Bng c Siu khc lm gc, ch cn sa i i cht a danh
v tn ngi cng nh nhng c im c bit m thi. Chuyn ny
khng cn Quang phi ch thn son. Ngi thng vn l i n khi
xy dng xong xui s chm chc m s dng [bi ta duyn khi y].
Hin thi do khng nhc n chuyn xy ct th cng khng cn phi
son vn sn.
Cc v Thin o, Thiu Khang hong dng Tnh Tng, ting Pht
hiu vang khp ng hm ng ph. Nh xng khc ht gieo m, ai
ny u mun nghe; nh truyn thnh ch ca nh vua, ai ny u tun
hnh. Ai bo l khng c cha miu s chng th hong php c?
Cn bit rng: H c chn tm th s t khuyn ha c. Ly thn lm
gng mong ai ny trn ht bn phn, ly c nhn lm khun php,
ng hu nh nh u tr thnh o trng. ang trong ci i i lon
ny, tt nht l nn hong php mt cch khng du vt. So vi nhng
k xy dng ln lao, tn sc, b tay, nhc lng gnh vc ni lo th s
khc bit ln lao vi vi!
593. Th tr li c s Tnh Thin (th th ba)
Th nhn c y , c nhn ni: Sau khi i lon, dn s d

tr. ang trong lc lon lc n cng cc ny, nu c ngi c cao
vng trng xng Pht php, dy h king git, bo v sanh mng, n
chay, nim Pht, ni vi h v nhn qu ba i v lun hi trong lc o
th k c lng nhn ai m chng bi phc? Nho gio ni: i x nhn
t vi dn, yu thng loi vt. Trong mt i ngi, cn phi bt u
thc hin li ny k t khi cn ang tui th u th s i x nhn t
vi dn mi c th [thc hin] rt ro c! Nu chng thc hin t lc
cn th u th i x nhn t vi dn [khng ng cch] chc s n ni
tr thnh gy phin cho dn, lng yu thng y s tr thnh ni xung!
Nay ti s ni nguyn do: Tr nh v tri thy nhng con vt bay,
chy v.v t git ngay hoc bt ly ri nghch ngm khin chng b
cht. Nu bt lun l con vt no, ngi ln u khng cho tr git, bi
l h git th chnh mnh s b tn phc gim th n ni thin a qu
thn u chng che ch, gia h. T lc b to dng thnh thi quen
y, ln ln quyt chng n ni coi tn st ln nhau l vui.
Mi my nm trc, c ngi nc Anh tn l Lm X sng
Nam Kinh, n Ph gp Quang, tng cho Quang my cun sch bo
do chnh ng ta son. ng ta ni ting Trung Quc cn cha si lm, sao
li c th vit c nhng vn t rt hay y? [Trong s y] c mt cun
chuyn xng php gi gn sc khe, chuyn mn ch trng st sanh.
Nhng cun khc ti u em tng cho ngi ta, ch c cun sch ni v
php gi gn sc khe y th Quang x nt, tng vo gi giy vn, s k
v tri cm i th hi ngi, hi vt chng th cng tn!
ng Chu lm su cht c ca ngi Ty Dng, chng bit o
bo v sanh mng, li ngi. Con ngi l vn vt chi linh, nhng
cng l mt loi ng vt. Ta v vn vt cng sng trong vng tri t,
chng n khng i mng ta, sao ta li mun ot mng chng? Nh no
p rui, rui s cng nhiu. K no git rt, thng b rt cn. Nhng k
thng mun bo v sc khe trong i ny, cha chc c hng
ch li ngay trong i hin ti. Do c mt i ny tm thng m lng
git chc th tng lai i i kip kip thng b k khc git, nhng
do cha ch thn thy nn vn vui sng git chc qun mt!
Trong sch c c [chp chuyn] k ght kin, kin xm en xm
xc hn ta. K ght rui, rui bu trn thn, khng lm cch no c,
than th xung cng chng lm g c! Quang thy chuyn [git chc]
y chnh cn bn ca i st kip. Nu vn mun noi theo kin ca
chnh mnh lm th trm s rng sau ny c lc hi hn chng kp,
ng xt, ng thng lm, khng c cch g cu gip c! Bc qun
t sn lng nhn sao n chuyn ch trng git hi loi vt khin cho ht
thy nhng k v tri u bt chc theo ?
Mi my nm trc, mt t quy y c mt a con nh, mua mt
ci p rui lm chi, n lin thng hay p rui. Mt ba n
rui nhiu n cng cc, n bn cc lc p, cht thy c nh u ti
om. Ngi ln bn m toang ca ci, ca s, nim Pht sm hi; chng
my chc rui bay i ht. T y em t ci p rui, rui cng khng
bu n na. y chnh l v t Pht c gia b bi lng T ca c
Pht khin cho st nghip chm dt. Nu l k khng c lng tin, s
rng s chng gp c im bo nh vy th i k tip, i sau h th
tng tng c ?
Nu ch gi go i Bi th rt tn cng, nay gi cho ng hai gi tro
hng i Bi, so vi go cng d ct gi hn m li ch cng ging nh
go, lu khng b h. Nu gp phi cn bnh thy thuc chng th
cha lnh, hy ly hai phn tro vo mt ci t ln, pha bng nc si,
khuy ln, i khi cht tro lng xung s gn ly nc trong vo
ng, chia ra ung mi ln. Mi ngy ung ba hay bn ln. H lnh
bnh th khng cn phi ung na. H cha lnh li pha tip. Bao tro y
nn th pha di khm th Pht hoc treo ch cao sch, ch nn
khinh nhn! y l loi tro hng c gia tr hn mt vn bin ch i
Bi. Phm b bnh nguy him, [ung nc tro i Bi vo] du chng lnh
cng thy gim bt ri mi cht. Cht tro pha xong nn thm nc
vo ti cy hoc trt ln nc nh.
Nay em Vt Do Nh Th, Sc Chung Tn Lng, Th Khang Bo
Gim, Tc Tai Khai Th, Liu Phm T Hun, mi th hai cun, ln
cht [thnh mt bu kin]. Nhng th giy dng chn ch trng cng
ng vt i, bi y chnh l S L Qun m Cu Con v Ba iu
Trng Yu Cu Con, cng l bi vn c quan h ln lao cho ht thy
k thanh nin. Bt lun gi hay tr u ch nn khng bit! Nu khng,
chng bit tit dc m mong sanh con th cha sanh c con m cha
cht trc ri! Hoc m do n i qu nhiu b mc bnh lao si 113, chng
bit l bao nhiu!
Hu Sanh kh thng minh. Nhng con em thng minh hin thi
phn nhiu mc bnh th dm, hy bo chng n c Th Khang Bo
Gim v Liu Phm T Hun th s chng n ni mc phi nhng mi
ha au kh nh tr thnh tn tt v on mng m cht. Xa kia, thnh
vng sai quan b co [khuyn mi ngi khng nn n nm khi sm
sp ng vo u Xun], nay th cha, m, thy, bn nht lot chng ni
n chuyn ny, cng l do c nghip ca mi ngi cm thnh!
C k cng ngu hn, h con ci b bnh lin ci v cho n; mun
cho con mau c lnh bnh, tht ra l lm cho n chng cht! Chng
ng bun ? Mt ngi H Nam c hai a con u cht v l do
ny. a con th ba mc bnh vn mun lm nh th, b mt ngi bn
qu trch mi thi. y chnh l qu bo do i trc d d k khc chi
bi ba bi n cht. Mt a cht cn cha ng, hai a cht lun
m vn cha ng! Nu khng b ngi bn qu trch chc s b tuyt t!
Rt cuc v l no m tm k y ngu nh th? Nu khng phi do on
qu xui khin, t chng n ni ngu nh th! Xin hy sng sut th may
mn thay!
594. Th tr li c s Tnh Thin (th th t)
113
Lao si: Lao () v Si () l hai t ng ngha cng ch bnh lao
(Tuberclosis), nhng thng c ghp chung vi nhau thnh mt t ng.
ng ni hai vn (ch c iu th nht l ng bn bc, ch iu th hai l
ni nhng ni cn. Khi iu th nht hon ton ph c th khng cn phi
ni [ti iu th hai na]. Nhng li ny ch nn truyn ming, ng nn ng bo
ko ngi x trng thy s lm hi. Thit yu n cng cc). V ng chng
chu n chay nim Pht, hy th hi [b ta]: B c mun thng b bn
ngi x... nh chi, lm nhc hay khng? t b ta s chng ni l
thng mun!
V Tch, [bn ngi x] git huyn trng, vy thnh ba ngy,
lng bt nhng k chng i khin cho c nh u phi b trn. Bn
chng bt c mn g tt p lin tch thu, chng ai dm h h!
Trong nh ng Vin L nh c rt nhiu ngi nim Pht; lnh x
chng ti nh y. C nh b chng lng sc my lt, nhng mn tt
p u b cp i ht. Lc T Chu tht th, bn lnh x gian dm
ph n, thm chng n nghe! Mt n t v m cht, linh cu (quan
ti) cn ang qun ti nh, chng n b trn, bn ng ca nim Pht.
Lnh x ph ca, thy c ta ang nim Pht nn khng lm nhc!
Chng ch vo ci rng, bt ngc ht ra, nhng chng ly mt mn
no, b i! Nu c ta khng nim Pht th b gi su by chc tui vn
b nhc, hung h thiu ph y mi ba mi my tui ?
Ni ca thnh, [bn chng] kim sot rt ngt (thot u do binh lnh
lc sot, v sau mi sai ph n lc sot), n nhn cng b s nn khp mnh.
Nhng ngi cm chui nim Pht a s khng b xt gt gao nh vy;
cng c ngi chng b xt, cho i lun. Nim Pht chnh l diu php
cu nn cu mng trong i lon. Ngi x tin Pht, i vi nam n
cm xu chui u khng ngc i qu ng, s khin cho ht thy mi
ngi u nim Pht. Phm nhng ai i ra ngoi u cm chui nim
Pht, du l k chng mun bt lm phu phc dch cng s th cho i.
Mt t Vu H tn l Ng Thng Chu lm s quan. Nm Dn
Quc 24 (1935), ng ta tham chin ti Tuy Vin, b lnh x bt c,
lt qun o khm xt, thy ng ta c eo chui nim Pht lin t v knh
trng, khng xt na, dn n gp vin T Lnh. Vin T Lnh do thy
ng ta vn lm gio vin trng X, ni: ng cng n y ri!
ng Ng ni: Ti n y ngm phong cnh. Vin T Lnh lin ra
lnh th cho ng ta i. Nu chng eo chui nim Pht y, chc tnh
mng mt trong tay bn lnh ri, c cn gp c vin T Lnh hay
chng? y chnh l v thng diu php gp d ha lnh trong hin
ti. V ng khng chu nim, l xy ra nhng chuyn nh khm xt
v.v th s x s nh th no? y l mi ha do con ngi gy ra.
Nu gp phi on gia i u trong i trc m nu khng nim Pht s
nh b mc cho n lm g th lm, c cch no trn trnh c u!
Di triu Tng, Trn X l git ngi. Mt hm thy k y i ti,
bit l hn n i mng, vi v nim Nam M A Di Pht, on qu
lin ng sng khng tin ln c! Cng nim rt gp, on qu lin b
i. Trn X lin st sng nim Pht, li sng c my chc nm ri mi
vng sanh Ty Phng. [Vng sanh ri] cn tr v, nhp vo thn a
chu ni gi ni chuyn ng ta vng sanh. Ngi nh ni: Lc c
cn sng cha kp v hnh tng. Nu c chu hin thn, s v hnh
tng th, lin hin hnh thn hnh ca ngi ci Ty Phng.
Nm Dn Quc 19 (1930), mt thanh nin hai mi bn tui T
Chu tn l Quch Chn Thanh nh ng Cnh c, T Chu, m
tim bn giy Hp Php, theo mt ngi gi trong gia nh n cha
Bo Quc quy y. Quang bo anh ta: Hin thi ang nhm tnh th hon
nn, hy thng nim Pht v nim thnh hiu Qun m. Chng trai
hai mi bn tui bo phc phch y lin chu nghe theo. Thng Chp
nm sau sang Thng Hi; chin s n ra, chng th tr v t T c.
n Tt vn cn nh nhau, chng bit ti bao gi mi kt thc. ng
xe la b ct t, lin ngi tu thy nh vng qua ng Gia Hng tr
v T Chu. [Tu thy] ti lui u b cng o cp bc, anh ta bn
thng nim thnh hiu Qun m, nhng ch nim thm ch khng
nim ra ting. Ban m cng o n cp, anh ta ang di cabin.
Trong cabin c rt nhiu ngi ngho. Bn cp lc sot trn boong
xong xui lin xung hm tu, tin bc ca nhng k ngho cng u b
tc sch. Anh ta ngi bo phc phch, li mc mt ci o da, nhng
bn cp trn chng thm hi ti! C tu u b cp sch, ch mnh anh
ta l khng bun hi ti! y chnh l do Pht quang gia b nn l cng
o chng thy anh ta.
Mt n nhn H Nam sanh n, on qu da vo thn, pht cung,
ci ngt ngho, cn t tht trn tay mnh my ch m ming vn ci!
Cha m chng thy vy khng bit lm cch no, bn ln ting nim
Nam M Qun Th m B Tt. C ta lin nh si ngc, khng ci na,
sanh a con ra. y l do ch thnh nim Qun n, on qu b i.
V ng khng bit trong hin ti chng bit chc lc no s c ha
ln ty tri. Nu hiu c o l nga sn tai ha, d c cm cn b ta
ng nim, b ta vn c mun ln lt thm nim, cn g ng phi
khuyn? Do b ta l k h thiu hiu bit nn chng bit mnh ang
hon ton sng trong cnh ha hon, ngc ngo tng l yn vui. Ti
khi i ha ging xung thn, khng cch no trnh n, hong s nh st
n long tri, bng tai chng kp! Ngi nh vy ng gi l k si di
ng thng xt, l phng cc cc chng th cu c, l k sng
oan ung mt i. Chng ng bun sao! Chng ng xt sao?
ng hy a th ca ti cho b ta xem. Nu b ta khng bit ch th
hy ging ni cho b ta, chc s pht tm! Nu khng, nh mc cho b
ta vo A T a ngc, thng hng th nhng mn cng dng thng
diu ca Dim La i vng nh ging st, ct ng, rng gm, ni
ao, vc si, l than, coi l sung sng, sung sng khng chi hn
c! Th hi b ta c mun hng th nhng th cng dng tt p
y v mun nhn lnh s yn vui y hay khng? Nu b ta mun th
cng ng coi l mt ho hn. S rng du ch nghe [ni ti chuyn y]
b ta cng chng mun nghe. Chng chp nhn lm g ho hn y th
phi lm mt b c gi v dng ch bit nim Pht!
ng lm ngh Y, ng nn hc theo bn thy thuc tm thng au
u bn cha u, au chn bn cha chn hin thi! Bt lun nam hay
n [h b bnh] u nn dy h ngng n i, mi cho ti khi bnh phc
hon ton, vn phi i hn c thng ri mi c th n i mt ln. Nu
khng, du chng n ni cht ngay, nhng cng tr thnh k tn ph v
dng. Tr khu n, qu ph l chng nn ni ra, i vi nhng k khc
u phi nn ni [chuyn ny], ch nn ngng ming!
H ai cu con th dy h ngng n i na nm bi b Tin Thin
cho y , i khi v sch kinh nguyt ri, vo m kh tri trong tro,
nhm ngy tt khng xui xo mi n i th s th thai! T y vnh vin
ngng n nm, chc chn a con sanh ra thn th mnh khe, tm thc
thng minh, mn tip, tnh tnh hin thin. Li dy v chng h thng
nim thnh hiu Qun m, chc chn s sanh c con ci phc c,
tr hu, rng r t nc ln gia nh.
Thy thuc hin thi ch bit cha bnh, cn iu king k ln lao
i vi bnh tt l n i u nht lot chng chu nhc ti. H chng bit
do y m bao nhiu thanh nin nam n b cht mt. y chng phi l
do thy thuc cha bnh lm cht bnh nhn, nhng v chng chu ni
nhng iu king k trong bnh tt n ni ngi bnh phi cht, th
cng chng th no khng gnh ci ti lm hi tnh mng ca ngi ta!
Nu bt lun l bnh no, u dy h thi n nm th cng c ln lao
ging nh ban cho ngi y sc khe, trng th, yn vui vy! Li cn
khuyn ngi ta n chay nim Pht, nim Qun m th cn c th lm
cho ngi y liu sanh thot t, siu phm nhp thnh, tc l lm ngh
m tng tn o vy. So vi nhng k ch tr bnh th cng c cng
ln lao hn nhiu lm!
N nhn khi sanh n nim Qun m chc chn chng b kh sanh.
Trong Mt L Th Tr Li Khp c ni ri. Con gi t nh phi hc
tnh t thin, chng nng gin th nhng iu tt lnh sau ny s chng
th no ni trn. Nu a ni nng th nhng ni kh s sau ny cng
chng th no ni trn! Nu cho con b sa m ni nng ng ng th
a nh t s cht, nu nh ni nng va va th a nh t b bnh.
y chnh l iu cc danh y, thn y t xa ti nay cha h ni r! N
nhn tnh tnh nhu ha th gia o cng s ha thun, con chu nhn theo
bt chc lm lnh, li ch v cng!
Bi thuc tr bnh st rt trong Dc Phng du ngi b bnh
hn my chc nm chng tr c cng u h tr lin lnh. Nm ngoi,
mt t tr lnh bnh cho mt ngi Thng Chu mc bnh st rt
sut mi bn nm. Sut mi bn nm khng bit ngi y qua tay
bao nhiu thy thuc cha tr! Toa cai thuc phin tr c bnh kh
thng ni gan, ni bao t. Du ai b bnh kh thng my chc nm cng
h tr lin lnh. Do mt Quang chng dm nhn vo giy trng ngn
vit nn ghi vo y.
Toa thuc tr ch di cn c nhiu v thuc t tin, cc tim thuc
u em thuc gi thay vo, n ni gy nguy him cho tnh mng
ngi khc. Cn phng thuc ny ht sc tin li, nhng trong y c
a Ngao Trng114, nh ngi bnh phi nim Pht siu cho loi
trng y sanh v Ty Phng th i bn u c li ch. Quang gi ri,
t nay v sau ng gi th ti na do khng c mc lc ln tinh thn
th tip.
595. Th tr li c s in Un
Hm qua nhn c th ca cha ng, cho bit i vi hai gi sch

Quang gi cho c vo nm ngoi, ng c xong rt hoan h, cng mun
cng vi v quy y. i vi nhng sch gi vo nm ngoi, nu ng
c k lng th chng nhng bit php tc tu tr Tnh nghip, m ngay
c cch gi mnh c x trong ci i, th cha m, dy con, u c php
tc.
114
a Ngao Trng (Eupolyphaga Sinensis Walker) chnh l mt loi b hung.
Hin thi st kip ngp trn, nhn dn lm than, xt ti ci ngun th
vn l do chnh mnh gy nn, chnh mnh phi hng chu. V sao vy?
Do ngi i tham n ngon cho sng bng, git cc loi vt sng trong
nc, trn mt t, bay trn khng tha thch bng ming. St nghip
kt li lu ngy nn to dn, tr thnh st kip. i vi ci nghip qua,
ch c ch thnh nim Nam M A Di Pht siu nhng sanh
mng b git n trong nhiu i nhiu kip. T nay king git, n chay
va dt st nghip va rt ph hp vi cch thc gi gn sc khe ln
lao.
Chng bit cha ng n thun mn chay hay cha? ng hy nn
thun theo ch cha m n chay. Nu cha ng cha n chay trng th hy
nn khuyn c n chay trng. khng n tht th mt ngy s git
bao nhiu mng, vui sng chi hn? Ngay c con ci cng nn
khuyn chng n chay. y l yu thng chn tht vy!
ng c t thng co rng ri v chuyn sa c git cht tr con s
bit n tht c hi, gy tr ngi ln lao cho php gi gn sc khe hin
thi, hung chi li cn phi n tr thn mng trong i sau, i sau
na!
Thi cuc hin thi chng bit s bin chuyn ra sao. Ngoi lc nim
Pht ra, hy nn nim thm Nam M Qun Th m B Tt d phng.
Nu tht s ch thnh, chc chn s c cm ng. Hy nn em li ti bo
vi ht thy mi ngi th cng c v lng.
Ti qun mt ta nhng cun sch gi trong nm ngoi.
Nay gi cho ng mt cun ng Mng Tu Tri (tr nh nn bit), u
cun sch ny c bi ta Nu by ngha n kn ca vic dy d con
ci v bi ta Nu by nhng ngha n kn ca ch Ngi; cui
sch li c Khuyn Nim Qun m Vn, B Co V Chuyn Sa c
Git Cht Tr Con. y l iu cc v danh y, thn y nc ta t xa cha
h tm ra, hy nn em ni vi ht thy mi ngi. Ai c ti lc hy nn
n tng rng ri mong c ci i u bit.
Nay t php danh cho v chng ng. t php danh cho ng l Hu
Un. Un () l nhng iu cht cha trong lng. Nhng iu cht cha
trong lng u hp vi tr hu th s l ngi hin, ngi lnh. V ng
php danh l Hu Tn. Tn () tc l Un. Nim nim hp vi tr hu
th s c th gip chng dy con, lm bc mu nghi trong chn khu cc,
lm bc thy gng mu cho n gii, vinh hin chi hn?
Quang gi ri, tui by mi tm, s cht trong sng ti. Con
ngi sp cht, t tht li tt lnh. Nguyn v chng ng u nghe theo
li ti th s l t tht s ca c Pht. T nay ng gi th ti na
do khng c mc lc ln tinh thn phc p vy!
596. Th tr li c s L Hu C
Hu Mn c hu cn t i trc nn c th va nim lin c

tng ng. Cn bit rng: Ngi hc Pht hy nn trn ht bn phn ca
chnh mnh, t phi hiu thun vi cha m rut, cha m chng, khuyn
h n chay nim Pht, cu sanh Ty Phng. i vi anh em trai, ch em
gi, chng, v, ch em du, con ci, ti t, u nn em nhng iu ny
khuyn rn. Ngi lm c nh th mi l t tht s ca c
Pht.
Php danh ch l ci tn xung, [lm c] nhng iu nh va ni
trn y th mi c tht c. Phi chm ch tht s thc hin tht v
sanh t, pht B tm, dng tn nguyn su nim Pht cu sanh v
gi vn lun thng, trn ht bn phn, dt lng t, gi lng thnh,
ng lm cc iu c, vng gi cc iu lnh. T hnh nh th m dy
ngi cng nh th. y chnh l quy c, khun mu ln lao tu Chn
ngay trong ci tc. Xin hy ni b ta. Quang gi ri, ch nn thng gi
th ti, cng nh ng gii thiu ngi khc quy y, do khng c mc
lc ln tinh thn th tip!
597. Th tr li c s ng Hu Chu
Lng ngi hin ti kh lng, chuyn g cng u c th lm gi.

i vi chuyn quy y v truyn Ng Gii, Quang u chng ghi s, nn
khng c cch no tra cu c. Hung chi tui gi tinh thn suy vi,
chuyn g qua lin qun ngay. Hai ngi Kim Sa [xng h l t
quy y ca Quang] chng bit l tht hay gi. Cn mi ngi Song
n [khoe h] cng th gii mt lc th t trc n nay cha h c
chuyn y. Nu l cng th gii trong mt ln th s rng chng tht!
Nu mi ngi y khng th gii cng mt lc, s kh phn nh l
tht hay gi. Lng ngi kh lng!
T nay, nu nhng ai khng bit cn k tnh tnh v khng do ngi
rt thn quen gii thiu th nht lot khng thuyt gii cho h. Nu thng
bo cho cc v lm trng th cng kh nhc lng. Hy nn cu Vi
B Tt rn nhc nhng k gi di h sa li hng lnh th s l tha
ng rt ro nht. Nhng sch ng cn, ti bo gi i ri. Quang gi
ri, h c ai quy y th gii u bo h xin th vi v Tng ni h ang ,
do khng c mc lc ln tinh thn th tip vy.
598. Th tr li c s X
Con ngi sng trong th gian, thi hn c my chc nm, chp

mt lin qua. Nu ch sng ung m mun c li thi gian ny, quyt s
chng khi no c c na! Con ngi thnh hay bi hon ton do lc
b: Nu t lc th u sng lung ung th n nm hai mi tui
nh mt nhiu c hi ri! Cha m con u coi ta l thy, ta rt hy vng
con s thnh mt ngi chn chnh thun thin an i tm lng cha m
yu thng con. Con hy nn lp ch hng ln lao, hc lm ngi tt.
ng a dua nhng k tr tui xu xa, lm cn, lm quy. Phm lm mt
chuyn g, ni mt li no, u phi c ch cho mnh ln ngi.
Hin thi con trng thnh, lp gia nh ri, khng y mt
hai nm na s l cha ca k khc. Nu con khng c ch hng chn
chnh, t trong tng lai, con ci ca con s hc theo con m a vo
phng tm thng, chng c thnh tu g! Cha m l tm gng cho
con ci. V nh c vng, ci khun khng p th chc chn chng
th c ra vt p c! Con ngi tuy ch ngu, quyt khng ai chng
mun cho con ci tt p.
Chng bit con ci s tt p hay khng ? Hy cu tm ngay trong
tm hnh ca chnh mnh. Hung chi con sanh trong nh ph qu, trn
cha tng tri qua gian kh. Cn bit rng: Con c yn vui hn hai
mi nm chnh l do cng sc ca cha con gn gi. Nu con khng lp
ch, lc cha con cn sng th cn da dm c, nhng c ngoi su
mi ri, trn chng th chm cht cho con sut i c! Lc ny
khng lp ch, mt khi cha con mt i, chuyn g con cng khng m
ng c, t s phi lo khuynh gia bi sn, chng trnh khi i rt!
n lc y, du c bit hi, vn chng kp na ri!
Hng ngy con hy nn c Thi Thng Cm ng Thin, Vn
Xng m Cht Vn, Quan Gic Th Chn Kinh dm ba lt, ti
thiu l phi c mt lt, v cng bo v con hy c hng ngy th s
t bit o l lm ngi. bit c o l lm ngi th s k tha
c gia phong ca cha con. Ht thy mi ngi s u khm phc
ngng m con, cho rng cha con l mt ngi tt lnh trn vn nn c
c mt a con trai nh th. iu y vinh hin chi hn? Rng r t
tng, thnh gia lp nghip ch l do bit lp ch hc hi nhng iu tt
lnh m thi! H c ch no kh lm, kh thc hin chi u? Xin hy
suy ngh cn k! (Ngy Mi Su thng Mi Mt nm Dn Quc 18 - 1929)
599. Th tr li c s Vng Tn Lin
Nhn c th, bit s hc ca c s l ci hc cho chnh mnh, ch

chng phi ch mun lm mt bc i thng gia ph trng thanh th so
rng m thi, khn ngn vui mng, an i. Kinh in Tnh rt nhiu,
trong Vn Sao nhiu ln ghi chp y nh Qun Kinh Thin o
S (hin thi c bn khc mi Qun m Am ti Nam Kinh, chnh xc hn nhiu
so vi bn do c Dng Nhn Sn khc trc y), V Lng Th Kinh S,
Ph Hin Hnh Nguyn Phm S Sao Hit (bn ny do ng Phm C Nng
trch yu). A Di Kinh, V Lng Th Kinh, Qun V Lng Th Pht
Kinh, Ph Hin Hnh Nguyn Phm l bn kinh Tnh . i vi Vng
Sanh Lun Ch th cn phi thnh bn khc mi Bc Kinh, mt l t sai
ngoa, hai l trnh by r rng. Sch ny hay tuyt vi.
Di Kinh S Sao tuy rng ln, tinh vi, nhng vn rm, ngha
lm, m ra khin cho k s c kh c li ch, nhng Di Yu Gii
qu tht l bn ch gii tuyt diu bc nht t xa n nay, chnh l bn
ch gii c nht v nh xa nay, ng nn xem thng th s may mn
lm! i Minh cn c hn mt ngn b sch ny, tnh mun gi ht sang
Quan Trung tha mn c nguyn php th ca ng ta, cho tha lng
ngu thnh mun bo n qu nh ca ti. iu quan trng trong hc o
l i tr tp kh. Thng c nhng k hc vn cng su, tp kh cng
mnh; y chnh l v coi hc o nh hc ngh, cho nn hc o cng
nhiu, nghch o cng su! y chnh l ngun ci khin cho o Nho
ln o Thch u suy vi nc ta. Nu c s chng xui theo xu hng
ham thch [hi ht] ca x hi trong hin thi th qu ta s may mn lm
thay!
600. Th tr li c s Trnh T Bnh
Hm qua nhn c th ngy mng Mt thng Mi Mt, khn

ngn au thng. Hin thi cc x u c chin tranh, tr tnh cu tr
rt kh. Quang bo mt t em khon tin in Vn Sao (hai ngn) v
tin xy dng i in cha Php Vn (mt ngn) gp thnh ba ngn
ng, chc s c ngi cng ch hng gip cho bao nhiu na cng
khng bit chng. cy nh i t thin Thng Hi l c s Vng
Nht nh gi in hi thm tnh hnh ng s, nu thng sut s gi
sang cho ng. Li cy ng ta tm cch [gip ], hoc nhiu, hoc t,
chc chn s c. Quang cng chng dm hng v mi ngi quyn m,
bi hin thi u u cng b tai nn v mi ngha c u cu xin
Quang [gip sc]. Nu Quang thng khuyn ngi khc [quyn gp]
th chng nhng Quang khng th lm ngi, m ngi ta cn coi
Quang nh k ng s, chng dm gp mt Quang na!
Mn tin ba ngn ng ny l ct tht p vt thng, l bin
php vt sch khng cn st g na! T nay v sau, bt lun nh th no,
ng cu Quang lo liu na! Nu vn mun lo liu th ch l mt bc th
xung. ch ng Vng Nht nh v ha thng Chn t u c bn
sao l th ca ng, bn h s gip . Dng Thc Ct m mt bnh
vin Nam Kinh, kinh doanh cng o ut. Hy nn gi th hi ng
Vng u Nng, ng ta bit a ch ca Thc Ct.
Con ngi hin thi phn nhiu chng bit nhn qu. Nm Quang
T th hai (1876), phm nhng ai ng ra pht chn qu ti, khng
mt ai chng b tuyt t hoc mc ha ln v bn h ly tin bc, lng
thc cu mng t xi, ngi nhn dn ang i b cht i! Du c
phn pht th cng u l gy mi ni t hi ln lao, [dng chuyn
pht chn] che chn th din. H tri t dung cho nhng k y c
tn ti ? V th, bn chng u t vong, tuyt dit ht!
Nghe ni ln trc Thim Ty b hn hn, ti Thng Hi tr tnh
gi i cu tr mt hai chc vn ng, nhng k cm quyn Thim Ty
u pht ti, dng [tin y] m ng xe hi nhm che gi th din.
Th tm hnh y so vi cp, beo, si lang cn c c hn gp vn ln,
ch bit ci li trc mt, chng s hu ha! Tht ng xt thng! ng
ng mang nim y nh! Nu nh vo chuyn cu tr ny t th li
th chng nhng chnh mnh s a thng vo c o m s cn gy ly
khin lnh t v t tin khut u b a c o. V con, anh em ng
cng u s b t vong, a lc y!
Xem khp nhng k lo pht chn xa nay: Phm k no ct xn,
quyt chng c thin bo! Phm ai tn tm tn lc th con chu chc
chn pht t. ng v ti cha tng gp mt, do ni kh ca dn t
Thim m Quang em mn tin mun phn chng th dng vo vic
khc chuyn sang cu tr. ng hy nn do vic ny m vun bi c,
ng do vic ny m gi tr lm by! Nu lm by th tuy ngi
khng bit, thin a qu thn h b lng gt ? Bi l, tm chnh mnh
va ng, thin a qu thn thy u bit r. Mun thin a qu thn
khng bit, tr phi chnh mnh chng sanh ci tm y. Nu va sanh tm
d thin hay c, khng chuyn g chng r rt nh nhn vo ngn la.
Quang yu mn, bo v ng nn mi ni li ny. Nu thc hnh c th
may mn chi hn. Cn nu nh gi tr sai tri, sau ny s hi khng kp
y!
601. Th tr li c s Chu Thch Tng (th th nht)
Don Vng Th trn chng n chay nim Pht, va nghe php mn

Tnh bn c th st sng tu tr, li cn bin in trang ca chnh mnh
thnh T Vn Lin X mong nhng ph n c ch tu tr u cng
c nng ta tu tr ni y, qu tht l kh c! Nu chng phi do i
trc c thin cn, lm sao c nh th? Tht c th gi l chn
phm hoa sen vy!
S rng b ta cha nghe thng sut php mn Tnh , nn ng
nhin phi lm cho b ta sanh lng tin chn tht, pht tm nguyn thit
tha, quyt nh cu mong lc lm chung c Pht tip dn vng sanh
Ty Phng. ng xen tp cng phu luyn an vn kh ca ngoi o
cu trng sanh v ng mong c thnh thn tin ni ci tri i La
v.v... th s chng ung cuc sng ny, chng ph dp gp g ny.
Nay t php danh cho b ta Hu o, ngha l dng tr hu dn
dt nhng ngi cng hng cng sanh Ty Phng. Li phi khuyn
ngi nim Pht ai ny trn ht bn phn ca chnh mnh, nh cha t,
con hiu, anh nhng, em knh, chng ha, v thun, ch nhn t, t
trung thnh, gi tm lng tt, ni li tt lnh, lm chuyn tt, ng lm
cc vic c, vng lm cc vic lnh. Dng nhng iu y t hnh, li
cn dng nhng iu y dy ngi khc th k v tri chng dm sanh
hy bng xng by. Nu chng th trn ht bn phn ca chnh mnh,
du c tu tr cng kh tng ng vi Pht, li cn gi cho k v tri lm
lc bo: Pht php v ch cho lun thng, th o.
Xem khp xa nay, nhng v i trung, i hiu, lng nhn su xa,
phm c su dy, a phn u do hc Pht c lc m ra. Do vy, trong
ba th chnh nhn Tnh nghip ca Qun Kinh, iu th nht l hiu
dng cha m, phng s s trng (s trng chnh l ngi c c), t tm
chng git, tu Thp Thin Nghip. C th hiu, , t th c th khin
cho ba nghip ni thn (ba nghip ni thn l git, trm, dm), bn nghip ni
ming (bn nghip ni ming l ni di, ni thu dt, ni i chiu, c khu), ba
nghip ni (ba nghip ni l tham - sn - si) thy u lnh. Ngi nh th
chnh l vt bu cho quc gia x hi, s khin cho k thy ngi nghe
nhn theo bt chc lm lnh. y gi l: Dng li ni dy s b
tranh ci, dng thn dy, ngi khc s thun theo.
Mi chuyn trong th gian u phi ly thn lm gc. Hung chi
hin thi t thuyt d kin khng th l lng no chng c. Chng ta hc
Pht nu chng nghim tc suy xt t lun thng, t khi tm ng
nim th cng phu ca chnh mnh cng kh c li ch. Ngi khc
thy nghe chc s tht li xm x, do vy cn phi xt bn t lun
thng, suy xt t ni khi tm ng nim, h lp c ci gc th o
s sanh. Ngi i thy nghe s hc theo m khng hay khng bit. V
nh gi la c rp, nc chy thnh khe. Nhng iu cn phi ni khc
c y trong l th gi cho ng M Tun Khanh [trong b Vn
Sao Tng Qung Chnh Bin], u nn em nhng iu y ni vi b ta.
Gii thiu ngi khc quy y qu tht l chuyn tt p nht; nhng
nu l k khng c lng chnh tn, ng nn gii thiu trn lan. S rng
mai sau k y s lui st to nghip, m ra chng tt p g! Nhn tm
khc bit nh th ! Nu gp k c tc cn, c nhin hy nn hng
dn, cn k khng c thin tm th ch nn dn dt ba bi v s m ra
h s lm cho php mn b nhc ly!
602. Th tr li c s Chu Thch Tng (th th hai)
Phm ngi quy y Pht php, bt lun nam hay n, u phi gi vn

cc iu c, vng gi cc iu lnh, king git, bo v sanh mng, yu
tic sanh mng loi vt, tn nguyn nim Pht, cu sanh Ty Phng.
Ch nn dng cng phu luyn an vn kh ca ngoi o cu trng
sanh v sanh ln tri lm thn tin ci tri i La v.v Hy quyt nh
pht nguyn cu khi lm chung c Pht tip dn vng sanh Ty
Phng. Nu tn nguyn chn tht, thit tha, ai ny u c th vng sanh.
Nu c vng sanh th s siu phm nhp thnh, liu sanh thot t.
Nhng mun vng sanh, t phi nghim tc trn ht bn phn ca
chnh mnh, nh cha t, con hiu, anh nhng, em knh, chng ha, v
thun, ch nhn t, t trung thnh, da theo chc phn ca chnh mnh
trn ht ngha v ca chnh mnh. Li cn em php mn ny khuyn
bo gia nh cha m, anh em trai, ch em gi, v con v bng hu thn
thch, xm ging, lng nc ht thy mi ngi u bit php ny,
u tu php ny, nh vy th do ci cng khuyn ngi y m chnh
mnh s t c li ch cng su xa, ln lao hn!
N nhn ly tng phu gio t (gip chng dy con) lm thin
chc. Tng () l gip. [Tng phu gio t l] gip chng thnh
tu c hnh, kho dy bo con ci, khin cho bn h u thnh hin
nhn, thin nhn. y chnh l chc phn ca n gii. N nhn hin thi
thng nung chiu con ci quen thi kiu cng, chng ly o l lm
ngi v nhn qu bo ng rn dy. V th con ci phn nhiu kh
thnh ngi ng hong.
Do vy, nhng k i thng minh m qung nhiu lon ci i v
nhng phng gic cp lm cn lm quy trn khp th gian khin cho
nc khng ra nc, dn chng thnh dn, cn bn u l do cha m
chng n chng bit trn ht chc phn gio hun con ci ca ngi lm
cha m m ra, cho nn lon lc khng c lc no yn. Nu ai ny u
kho dy d con ci th th o s t nhin thi bnh. Nhng iu khc
hy xem trong Gia Ngn Lc v.v u c vit y v nhng iu y.
Hn na, cng c nim Pht tiu tr ht thy c nghip. Phm gp
nhng tai nn nh ao binh, nc, la, n dch, su ry, hn hn, lt li
v.v m nu c th ch thnh nim Pht, nim Qun Th m B Tt, t
s gp d ha lnh. N nhn sanh n, nu sanh khng c m chu ch
thnh nim Qun Th m B Tt, chc chn s lp tc an nhin sanh n.
Lc bnh thng chu nim th cng c li ch ln lao hn.
ng nn bo la l bt tnh, nim s mc ti! Cn bit rng B
Tt sn lng cu kh, y chnh l lc lin quan n tnh mng, do v
khng lm sao khc c, ch khng phi l c th cung knh, khit
tnh, m chng chu gng ht sc cung knh, khit tnh! Chng nhng sn
ph phi nim ra ting r rng, m nhng ngi sn sc bn cnh cng
phi nim gip cho ngi y. Du kh sanh n ni sp cht cng u c
th ngay lp tc an nhin sanh n. Hy nn ni vi ht thy mi ngi
v chuyn ny, y chnh l cu vt sn s hon nn v tnh mng ca
ngi khc, cng c rt ln!
603. Th tr li c s Ph Phm Cu
Nhn c th y . Ti son c li ta gm tm trm l su

ch, nhng cu ch vng v, cht phc, khng c v i thng gia no
c n chng ch bai, ph bnh! Nu c th dng c th xin hy cy
ngi vit ch p chp li cho trang trng, r rng, cng nn thm du
chm cu trnh cho nhng ngi ch ngha t i khng c thnh cu
c. Nu khng c c thnh cu, lm sao hiu ngha? V th, bt
lun l th vn t no u phi nn chm cu. Khi Quang vit th cho ai,
ngay c khi [ngi nhn] l bc i thng gia, vn mt mc chm cu v
chng mun ngi khc phi tn cht cng suy ngh no hiu nhng
li l h bi ca ti! Trong li ta u khng s dng li i u 115.
Nu s dng li i u trong mi ch s qu phin phc; khng i
u cng c! Nu mun i u th ch cn p dng trong cu ni v
bc thnh tng Qun Th m do v danh gia v l c ri (Mng Bn
thng Chn nm Dn Quc 27 - 1938).
604. Th tr li c s Trn Tn Nho
Th nhn c y , trong bn mi tm nguyn, [c nguyn th

mi tm l] mi nim xng danh lin c vng sanh, ch tr k
Ng Nghch, ph bng chnh php. y l ni v lc bnh thng! Bi
l, Ng Nghch i ti, bng php chng tin, th ti chng y h c th
dng s tu tr hi ht, h hng tiu dit c ?
Theo Qun Kinh, k Ng Nghch Thp c lc sp mng chung,
tng a ngc hin, c thin tri thc ( y bt lun l Tng hay tc, nam hay
n, ch cn dy ngi y nim Pht th cng c gi l thin tri thc) dy nim
Pht, hoc ch nim mi ting hoc nim cha n mi ting mng
chung, cng s c cy vo Pht t lc i nghip vng sanh. Mi
nim y so ra c kh th dng mnh, thit tha hn hn mi nim lc
bnh thng mt tri mt vc. Do vy bn c vng sanh. Do b ni
kh cng cc ni a ngc bc bch nn va c nghe danh hiu Pht
bn dc ht ton b tinh thn xng nim. Tr nim y ra, trn chng c
nim g khc! Tuy cha ch thn chng c nht tm bt lon, nhng
tm rt ro chng cn c nim no khc! ang trong lc y, trn
chng c tam tm, nh , chng c tm tng tin tng - nghi ng xen
ln! V th, chng gi l bng php.
Du lc bnh thng l k bng php th [khi lm chung] t cng s
ging nh t vo nc la cu xin cu vt, rnh u sanh lng nghi,
khi lng bng b ? Vng Sanh Lun ni k bng php chc chn
khng c vng sanh v bng chnh php th s khng c lng
115
i u l mt cch vit trong cng vn, th t, th hin s cung knh: Trc khi
bt u mt danh xng hay tn ngi th bn xung dng. Tc l danh xng y tr
thnh ch u dng trong cu vn.
chnh tn, lm sao vng sanh cho c? y l li l nhm cc lc
khuyn con ngi phi pht lng chnh tn. Nu trc kia tng bng
php, v sau bit ci hi th s c vng sanh. V nh lnh bnh lin tr
thnh ngi mnh khe; k quy hng chnh l ngi dn quy thun.
Nu ni: K bng php d sau ny c ci hi cng chng c vng
sanh l hon ton hiu sai chun mc tu tr. i vi Nho gio cn
chng hp, hung h c Pht thy ht thy chng sanh u c Pht
Tnh, u s thnh Pht ? Kinh Th chp: Ch v thnh mt nim m
thnh cung; cung do khc ch c nim m thnh thnh. Do vy
bit rng Nho v Pht u ly sa li hng lnh chm ch mong
thnh thnh, thnh hin, on Hoc, chng Chn. Ngi i chng kho
hiu ny, ch chp vo li vn, t sanh chng ngi, chng ng bun
?
Quang l mt ng Tng tm thng, trn chng c u im no, gp
g th c ch g? Chng gp u b tn hi g? Nu mun gp th li c
kh khn chi? c chng vo na sau thng By, t ti s sang cha
Thi Bnh, phi ln qun hai ba thng i cho vic in sch xong
xui ri s lin dit tung tch n nu lu di vnh vin chng cn qua
li vi ht thy mi ngi na.
ng mun quy y th nay t php danh cho ng l Hu Tn; ngha l
tr hu sn c vn l vt c ca chnh mnh, nhng do Hoc nghip
chng lp nn chng th th dng c. Nay dng sc nim Pht
tiu tr Hoc nghip, khin cho tr hu y li c t rng. Tuy l vt c,
nhng chng khc g mi t c, cho nn gi l Hu Tn.
Li mong ng s em php mn Nim Pht ny ha ht thy
bn h s u t lm cho c y c tr thnh mi m th may mn
lm thay! iu trng yu trong tu tr l gi vn lun thng, trn ht bn
iu lnh. Nhng iu khc c ni tng tn trong Vn Sao, Gia
Ngn Lc, xin hy tm c, y khng vit cn k!
605. Th tr li c s Khang K Dao (th th nht)
Nhn c th bit ng ti ch ng Thng Hi an ton, ht thy

u nh thng, vui mng, an i n cng cc. Thi cuc chng yn,
ng nn bt u tin hnh [lm nhng chuyn nh]. Nn i n
khi thi bnh th mi tin hnh. Nu khng cn thn, s hi chng kp
y! V vy, ng hn nh ngy thng m hy nn da theo thi th
ng bin. Th o hin thi chnh l th o hon nn. Tuy ni nim
Pht dit c tc nghip, nhng cn phi sanh lng h thn ln lao,
sanh lng kinh s ln lao, chuyn ci tm tn ngi li mnh ca
chng sanh thnh hnh hnh B Tt li khp cc chng sanh th d l
tc nghip (nghip trong qu kh) hay hin nghip (nghip hin ti) u
b quang minh ca Pht hiu trong ci tm i B y tiu dit sch
snh sanh.
Nu i trc v xa kia tng to nghip ln, nay tuy thi lm c,
nhng cha th tn lc tu cc iu lnh v ch nim Pht hi ht, h
hng th cng chng c c li, cho nn kh trnh vng phi c bo
y c! Chng phi l nim Pht ung cng, m l v cha pht B
tm, nhng c nghip li c bit rng ln nn [cng c nim Pht]
chng th che lp [c nghip] c! Nu c th pht i B tm th
s nh mt tri rc r gia h khng, sng mc tan ngay lp tc.
Ngi i phn nhiu na i lm c, ri sau ny mi ci hi. Do cha
th hon ton khng c c bo, bn bo: Pht php chng linh, tu tr v
ch!
C s chng coi Quang l ngi ngoi, nn c nhin Quang chng
th khng trnh by i lc nguyn do vi c s mong ng thot khi
ng m, ln b gic. Php mn Nim Pht ly ba php Tn - Nguyn -
Hnh lm tng, ly B tm lm cn bn. Do bi tht ngha tm ny
l Pht, tm ny lm Pht, nhn trm bin qu, qu thu ngun nhn,
[cho nn] dng nhip trn su cn, tnh nim tip ni lm cng phu
thc hin ti thit yu. Dng iu y hnh, li cn T Hong Th
Nguyn thng chng ri tm th tm hp vi Pht, tm hp vi o.
Lc ang cn sng s d vo bc thnh, lm chung ln thng Thng
Phm, ng hu chng ph cuc sng ny. Phi thng nn ging ni vi
Ch Thng [nhng iu va ni trn y] khin cho tp kh n nhi hp
hi, hn km ca c ta bin thnh chnh tr B th cng c ln lao
lm. Ngi tu Tnh nghip t phi khuyn khp ngi i cng tu Tnh
nghip, lm gng cho v mnh ri n anh em, cho n khp t
nc116 cho nn chng khc g s gio ha ca cc v vua.
116
y l mt on th trch t bi T T thuc tiu loi Vn Vng Chi Thp trong
phn i Nh ca kinh Thi: Hnh vu qu th, ch vu huynh , d ng vu gia bang.
Cu ni ny cng c Mnh T nhc li trong thin Lng Hu Vng, sch Mnh
T. Theo cch gii thch ca T Th Bch Thoi gii th: Qu th l ch th (v
c, v chnh), Hnh l nu gng, Ng l cai tr. Theo Tp S th hnh qu th, ch
huynh , d ng gia bang chnh l o tu thn, t gia, tr quc. ni Vn Vng
606. Th tr li c s Khang K Dao (th th hai)
Nhn c th y . t Tn rt but, Tnh Nghip C ch nn

m tim cm chay th mi c i cht kh quan. Nu chiu theo bin
php ca Cng c Lm phng Nam, t s b ct vn. ni y
mang tn l Tnh Nghip C th hy nn nh ngi vit ch p dng li
ch Khi chnh thc ang thng dng hin thi sao chp cng c,
li ch ca Tnh nghip v php tc tu tr, ri em treo [nhng bi vit
y] trn cc bc tng ngi ta c ti s dy lng cm kch. ni
y chng th t chc din ging v s c ng ngi n nghe s khng
ch cha, ng nn lm theo kiu . Nu c lm th s m ra b
chng ngi m cng gy tr ngi cho vic lm n.
Tch Vin Lin X t phi thanh tnh, thm sch. Ch nhn t phi
cung knh, ch thnh, ch nn ngo mn i vi ngi khc, cng ch
ng ph phang t v mnh l ngi c c hnh. Phm c ai n u
phi i i n ha, cung knh, khim tn (Xt trong hin thi, cc hi Pht
gio cc ni h c quy m hi ln th thng phm phi thi xu l ngo mn i
vi ngi khc. c n y hy nn au u rn d. Hy ch nn phn bit sang -
hn, khin cho khp mi ngi cng c thm nhun php v, gieo thin cn). Cn
nh khi cha nim Pht v lc nim Pht xong, nht lot chng cho
[nhng ngi n nim Pht] bn tn chuyn trong gia nh. Nu c
nhng ngha trng yu c th bn lun c th hy bn. Nu khng, ai
v nh ny. K no tui qu nh th ch nn nim trong nh ca chnh
mnh. Nu thng n m gn th cn c, ch nh ng xa s s
c chuyn xy ra ngoi mun, chng th khng cn thn! Ni y bt
qu l ch xng [tu Tnh nghip] trong a phng m thi, vn
phi ch trng chuyn nim Pht ti gia.
ng xng Lin X th ngi ln k nh trong nh u phi
on tr ru tht. Nu vn c [n ung ty tin] ging nh ngi ng
thi th s mt i th cch xng. Chng trnh gin lc ca Tnh
Nghip C vn ln l u hay, nhng ch Hun () b vit sai thnh
ch Vng (: Qung sng quanh mt tri, mt trng. Ch c ging nh m
trong chn ring t th ht sc ha nh, i vi tng miu ht thy knh cn. Do

vy, cu ny phi hiu l: Vn Vng dng l php nu gng cho v con, i x
nhn i vi anh em, khin anh em nu gng, khin cho c nc phi tun phng
theo. Do vy, chng ti ch dch gn l: Lm gng cho v mnh, lan n anh em,
ri truyn khp t nc.
Vn) tht l tht cch, xin hy sa cho ng. Ch Hun () vn ch

nhng th hnh, h, kiu, ti, cho nn vit bng b Tho (). Kinh
Phm Vng ging r Ng Tn (: nm th cay nng) l i Ton
Thng (: tc h), T Thng (: hnh), Lan Thng (: tc l
Tiu Ton , chnh l kiu), Hun Vt (: ti). Phng ny (Trung
Hoa) ch c bn th y, Ty Vc c thm Hng C117 (: c nn)
nn gi l Ng Tn, cng gi l Ng Hun. Cng c ngoi o coi
Nguyn Tuy ()118 l Hun (rau c mi tanh hi), li c phi ngoi
o coi Hng La B (c gin) l Hun, u l ba t!
Nm th Hun ny vn thuc tho mc, nhng do c mi hi d nn
khng c n. n vo th tng kinh nim Pht u khng c hng
li ch ln lao119. Hung chi tht l th ly t thn th chng sanh, [con
117
Hng C (Hingu): Cn phin m l Hun C, Hng C, Hng Cu, Hng Nghi,
Hnh Ngu, hoc Hnh C, vn ch mc Tn Cng, Ha in (Khotan), Ty Tng,
n , Iran, A Ph Hn v.v l mt loi tho mc, c tn khoa hc l Asafoetida,
cao ti a hai mt, thn c mp, sc trng, mi hi nh ti, nhng c nh hn,
thng dng lm gia v. Khi b thn loi cy ny, ch gy s tit ra dch nhn, dch
nhn y c th dng lm thuc vi tn gi c gi l A Ngy (thng b c tri
thnh A Ngy). Do cy C Nn (hoc c nng?) ca Vit Nam cng c hnh dng
gn ging nh vy v c mi ti nn ch Hng C thng c dch tm l C Nn.
118
Nguyn Tuy (Coriander) l mt loi rau thm, thng c bit di tn thng
dng l Cilantro, trng hi ging nh rau ng (rau mi, ng r) ca Vit Nam, nhng
l to hn v khng thm bng (c l v th mt s ngi gi n l ng Ty). Do ht
ca n c hng v khc bit, thm nng hn l, nn thng c ngi n
dng lm thnh phn ch yu cho hng liu Garam Masala v c ri. Ngi n cn
nng ht ng Ty nhai cho thm ming. Ht ng Ty cng c dng to
hng v c bit cho cc loi bnh m cng lm bng hc mch (Rye) ca Nga.
119
Theo i Pht nh Th Lng Nghim Kinh (quyn tm) th nm th hi nng
ny, tuy l tho mc, nhng n chn s khin lng dm ny sanh, n sng s khin
cho ngi thch n hay nng gin. Hn na, thin tin mi phng khng thch mi
hi hm ca nm loi ny nn thng trnh xa, cc loi ng qu li c bit a thch
nn thng n lim mi mp ca ngi n. Do qu thng lui ti nn phc c
ca ngi n b tiu gim. i lc qu vng tha c hin thn Pht di gt thuyt
php, dy ngi n Ng Tn phm gii, khen ngi dm - n - si, khin cho k y
mng chung s lm quyn thuc ca ma, vnh vin a trong a ngc V Gin. V
th, ngi cu B phi on dt Ng Tn. Tuy Ng Tn b cm n, nhng trong
trng hp b bnh phi n tr bnh th c Pht cng c bit ha kh. Theo
Kinh Yu Tp quyn 20 dn cc b lut Tng K, Thp Tng Lut, Ng Phn Lut
v.v nu t-kheo b bnh nh phi n Ng Tn th trong by ngy phi ring
trong mt phng nh, khng c nm trn ging m ca Tng, khng c ln
ln vi Tng chng, khng c ln ging ng, nhiu thp Pht, hoc vo Tng
vt] ang sng sn s bn git i mong tha thch ci ming. Ngi
i quen thi chng thy l chuyn k qui, h ngh tng th [s
thy] ng l v l n cng cc, ng s thay! Quang cha th nh
trc c thi hn tr v, cn g phi c ngi n tip; ch [ Quang]
i mt mnh thi [l c ri], nu n tip m ra tr thnh chng
ngi! Ngn vn phn ng n, nu n th ti chng tr v!
607. Th tr li c s Khang K Dao (th th ba)
Nhn c th, kinh v bi minh trn thp [th m ca ng] v.v

khn ngn vui mng, an i. Mt thin t thut bc l kh thnh khn;
nhng nhng iu c trnh by t phi l nhng hnh ta thy r th
mi l tht ngha. Nu khng, s tr thnh vng ng, la mnh, gt
ngi!
Chng bit thp ca lnh t c xy theo cch thc nh th no.
Theo ch nh ca Pht, Lun Vng (Chuyn Lun Thnh Vng) mi
c xy thp nhng khng c tng cp. i vi bc xut gia chng S,
Nh, Tam, T Qu th ty theo qu v ca h chng phn nh
[c php xy] bao nhiu tng cp.
Nu l phm phu, ch nn xy thp! Trong thi gn y, cc Tng
u xy thp, nhng ch c hnh dng ch khng phn tng cp th vn
cn chp nhn c; cha h nghe ni xy thp cho ngi ti gia! Cc
t ca ng Dng Nhn Sn xy thp cho thy, cch thc gn ging
nh thp Pht, chng ng bt chc theo; nhng do ng ta c cng
lu thng, hong dng Pht php, nn cc t tn xng qu mc.
Lnh t tuy sut i thanh tu, lm chung chnh nim vng sanh, nhng
s chng ca c cha bit ra sao! phng ny (ci Sa B), quyt ch
nn mo xng l thnh nhn. H ngh nh vy tc l em phm lm
thnh.
Nu c c chng c sau khi vng sanh th chng th coi l s
chng trong khi c cn sng phng ny. V th, i vi chuyn
phng ny hay chuyn sau khi sanh sang ci kia, u phi da theo
ni chn m phn chia rch ri th mi chng tri nghch cm ch ca
c Pht. Nhng c tu hnh tt p th cng ch nn ty lu truyn,
nhng ch nn ngh lm nh vy l ng, khin cho nhng k c tm
ng, phi ngi di chiu gi nu c chuyn cn thit phi hp mt vi Tng

chng. Sau by ngy phi tm gi sc ra sch s, dng hng xng o kh mi hi
hm ri mi c nhp chng.
u bt chc lm theo. Quang chng th khng ni r iu ny! ng
chp kinh Bt i Nhn Gic rt p khin cho ngi c sanh lng
hoan h.
Ngy Hai Mi Su thng Chn, Quang xung ni. n cui thng,
n Thng Hi, tng l ng v gia quyn u tr v nh ht ri, v th
trn chng hi n. Ti mng Nm thng Chp, ng L Cp Nhn ti
thm, mi bit l gia nh ng cha tr v ht. Chuyn Quang tr v t
Thim qu tht chng d dng. Do t Thim lon lc, li cn rt but.
Nu qun o, c u b li ht th khi ti t Tn s sm sa khng
c. Nu cm theo ht th hnh l s cng knh, tht kh khn cho c
i bn. V th, Quang trn chng c lng tr v t Tn.
Hung chi hin thi ti Ph ang tu chnh Sn Ch, tuy khng do
Quang ch trng nhng c nhin Quang chng th b mc c. Li
cn mn loi i S Bn Tch, Quang cy mt ngi bn Giang
Ty bin son tm chn thng ri, chuyn y vn mun phn chng th
nh tay ngi khc lo liu c! Phi i cho ng ta tu chnh xong xui,
Quang c qua ri mi em ghp vo Sn Ch, hoc cho lu hnh ring,
Quang u phi t lo liu.
ng bit ht thy chng sanh u l cha m trong qu kh, l
ch Pht trong v lai, th tt c quyn thuc chnh ph120 trong nh u
nn vnh vin thi n mn, y mi l tht s tu hnh. Nh Nho trong ci
i do thi quen c kt coi n tht l l ng nhin, trn chng ngh n
ni au kh khi nhng con vt b git hi; hung l bn n chuyn qu
kh v v lai ? Bun thay! i ny chng c thn ny th n i
no mi c? Sa i np sng tu th chng thch hp cho lm.
Hin thi, tri ang chuyn sang vn kh tt p, con ngi vui v,
ma mng sung tc, ngh tng nm mi n, [chc ng] mi duyn
nh , ng ngi hng phc, Ch Thng v cc chu u ct tng,
yn vui, khn ngn vui mng, an i. Vit th ny mong ng c an
vui thun li v chc mng nm mi, mong sao c nh u yn vui. Nu
khng c chuyn g quan trng, ng ti ni v e rng trong thng Ba
Quang s qua Hng Chu. Nu thun tin s gp mt mt phen.
608. Th tr li c s Khang K Dao (th th t)
120
Nguyn vn bn chi quyn thuc (quyn thuc gc v nhnh), tc nhng ngi
thn thuc trc h nh v, con, chu ni, chu ngoi, du, r (th gi l gc), v
nhng ngi c quan h gin tip nh chu gi bng c, cu, ch du, anh r, d,
dng th gi l nhnh. Do vy, chng ti dng ch chnh v ph din t ny.
Chuyn vui chi gii tr tn hi nhiu, li ch t, vnh vin trnh

khng lo tnh n chuyn ny s hp l nht. Hm trc, t An Huy gi
ti t bo Gio Dc s ra mi qu (ba thng) cng c bn n chuyn
ny. Kho sao, nay ng li gi th ny! Ngi nc ta ch bit hc theo
cch thc ca ngoi quc, chng tnh n li - hi, nn ch thng b
thua thit. H c nn thun theo mnh lp ra php tc ? t phi
chun theo [khun mu ca] thnh nhn i trc cng nh tnh cm
con ngi, sao cho i b u chng tri nghch th mi khng vng
thi t.
Gn y, nhng k lm i s trong bao nhiu nm u chuyn lp
d, coi hc theo ngi ngoi l ng, coi Nghiu, Thun, Chu, Khng
u chng ng noi theo! H cha c ch bn thnh g dn cung
vng, ng ngnh kh gio ha. K c ch bn thnh phng ri
nc hi dn. V th, thin tai, nhn ha lin tc dy ln, vn nc nguy
ngp, dn khng l sng!
iu qu nht ni ngi hc Pht l phi i tr tp kh, sa li,
hng lnh. Nu khng c chuyn g bn bu th dc ht sc hc Pht;
nu c chuyn g bn gc b hc Pht th s tr thnh k mang ci danh
xung, chng c my may ch li tht s no! Trong thng T, i Minh
gi th n cho bit ng ta mun a m xung chi min Nam trong
ma H, Quang tn lc ngn cn. ng ta ni u ma Thu s n
Thng Hi, rt cuc cha tng n.
Trong kinh s Nho gia, nhn qu bo ng cc nhiu. Tic rng cc
Nho s chng bn tm n sanh t; v th c thy cng ging nh khng
thy! Ngy Mai Tn t nn ti Thng Hi, ngh n cuc sng ngi
dn khn kh l v cc tng lnh, quan li [cai tr h khc gy nn]. Do
vy, sao lc trong s sch c ba mi su cu chuyn dn dt n
iu tt lnh, v qu bo khng ham git chc hay ham git chc ca cc
tng lnh, quan li. ng ta mun cp tc n hnh nhng chuyn y nn
tha vi Quang.
Quang ni:
- Mi ha hin thi thnh, khng c thuc cha! Mun tiu tr
mi ha cho tng lai th hy nn bin tp rng ri nhng chuyn nhn
qu bo ng t hai mi hai b s truyn b khp c nc th s c
li ch ln lao.
Do vy, ti em b Nh Thp Nh S Cm ng Lc [ca Bnh Lan
i] gi cho ng ta. ng ta bn nghe li Quang ni, tn lc su tp.
Quang bo ng ta cy nhiu ngi gip sc sao chp, ly ti thiu mt
nm lm hn. Khi no cun sch y son xong s in my vn b lm
nn tng gy dng thi bnh cho v lai. bo gi trc Vn Sao cho
ng v Vng Tn Lin, mi ngi my chc gi. Hy nn ty duyn
m biu tng lm php th cho i Minh.
Cu ch trong Vng Sanh Ch l do ng Vng Long Th da theo
bn chp trong i Tng chm cu. Tin nhn cho rng ch vn ghi
trong i Tng ri rc ( ni: Cch chm cu thiu mch lc, khng hp
l), chng th da theo cch chm cu y c, c chiu theo bn ang
c lu thng l ng.
Ch nn dng ch A Di Pht cui th. Ba nm trc, Phm
C Nng dng [ch A Di Pht vit theo li] trin vn ca s Hong
Nht in theo li Cu n121. Quang bit c, cc lc qu trch ng ta
khinh nhn, do vy C Nng mi ngng in. Hy nn in nhng ngn t
c tc dng cnh tnh, rn nhc ngi i [mnh m] nht th s hu ch,
khng phm li. Nu in danh hiu Pht ri vit ba bi trn , xt v l
s chng thch ng!
Nm Dn Quc th su (1917), ng c Hong gi th cho Quang,
trn t th phng theo kiu ch vit thip i Tn. Khi vit ti hai ch
Di Lc, li v thnh hnh c Di Lc; Quang lp tc qu l sai tri.
Ngi i nay thch lp d, nu chng bit kim im, s trn lan, hn
lon, khng cn khun php g na! Con trai Vu Tch m l Ha Nht
c tn tm tt bc, c hnh tr, nhng li v hnh A Di Pht mi
kiu c. Tch m d gi, mun em khc in. [Con trai th ca Vu
Tch m l] Ha Tam n ni gp Quang [tha trnh], Quang cc lc
qu trch li y mi thi. Xin hy xt tng tn!
609. Th tr li c s Khang K Dao (th th nm)
121
Cu n, gi l i Cu n, tc l mt loi con du c nhn, thng dng
mang theo mnh, mi khi vit lch th t hoc v vi, th, thng ng du bn
cnh sau khi tn. Thot u, do n lm bng ng hoc bng ngc c ui cong
nh ci mc d cm khi ng du nn gi l Cu n. Do ng Phm C Nng cho
in nhng t giy c in sn hnh Cu n, trn n vit ch A Di Pht, tc l ly
danh hiu A Di Pht thay cho tn hiu ca chnh mnh, nn T mi qu l khinh
nhn. Tng t, Vu Ha Nht v hnh A Di Pht theo mi kiu lp d ch
khng ch trng din t phc tng trang nghim ca Pht nn mi b T qu
trch, ngn cn ng in, v s k khc nhn thy s bt chc lm theo!
Nhn c th y . Dng Thc Ct n y cho bit ni kh
ca dn t Tn (Thim Ty) chng khc g trong a ngc cho my!
ang trong lc kip trc i lon ny, c nhin hy nn xng nhn
qu bo ng v php mn Tnh th mi c ch li tht s. Nhng k
ham cao chung xa s rng h xng [nh vy] th ting tm, gi tr
s b hy hoi! V th, th mc k k khc chng hiu, ch quyt chng
chu h thp mn phong ca ta.
Th hi: i vi nhng vt bn ngoi dng iu ha nui dng
thn tm, tnh mng, h bn h c th c chp mt li, chng cu bin -
thng hay khng? Ma H mc o mng, ma ng mc o cu, kht
ung, i n. Trong sut mt ngy, t vn phi cu sao cho thch nghi,
nhng trong tr bn h i vi chuyn hong php li ngc ngo chng
tnh k sch [n tha] ging nh nui nng ci thn, h c ng gi l
tht s mun to li ch cho ngi khc hay sao?
Vn Sao tng cho ngi c tn tm, thng vn l l c ri, cn g
phi k khai mt danh sch gi ti? H chng phi l v s li sanh s
chng? Trnh T Bnh c tn tm, sao chng bi v i php s hin
ang hong php lm thy, c mun tn Quang lm thy? Cng l do
kin a cha n ni n chn!
Gn y Quang bn bu a oan, ng l sc chng th chng chi
c ni, hy nn bt gi th t ti th hn. Nu ng ta tin tng th ch
nn y theo Vn Sao hnh tr l c ri, cn g phi chuyn gi th thnh
gio. H l no Quang s ni thm nhng iu no khc vi nhng
c ni trong Vn Sao ? ng ta chu quy y cao nhn th may mn
khng chi ln bng! Nu ng ta vn c chp khng chuyn th xin hy
thay ti t cho ng ta mt ci tn l c ri, chng cn phi gi th
n khin cho i bn u nhc sc!
610. Th tr li c s T Bnh Hin
Nhn c th, bit ch xc chuyn lnh t nm cht xu chui [sau

khi mt], qu tht l chng th ngh bn. S d ti phi hi cn k
chuyn y l do ngi i nay hay gi di, ton l bng dng ba
chuyn. Quang ch mun truyn thut s thc, chng mun ni cho d
nghe n ni em phm lm thnh! [ yn thi th c] ba ngy [ri mi
chun b] nhp lim, ri mi tm ra, thay qun o [cho c], ht sc
ng! Bi l, ti mt mc ni [ng ng n thn th ngi khut]
trong hai ba ting ng h l v k chng hiu chuyn s chng chu ch
i lu n nh th! Nu ng ra, theo ng l, nn i thnh ba ngy,
ri mi c ai (ct ting khc), tm ra, thay o. n bn mi chn
ngy mi c ai th v L khng b tr ngi g, nhng xt v mt S th
dng nh qu sc lt lt, chng ng noi theo. Ba ngy sau s c
ai qu tht l thch ng n cng cc.
Vng Giang - Chit i chin bn mi my ngy, trm h tri git
khp cc no ng, thm chng n nghe! Nh ca dn chng nu nm
trong vng giao tranh th nhng vt dng sanh sng chng cn mt
th g. Ngay nh nhng k lnh c ra ngoi du khng b cht th
cng chng th no n nh cuc sng c. Mi phen ngh n tht au
lng. Thng Hi va mi xng xong cng cuc t thin nn khng
c cch no nhc n chuyn cu tr ni khc c u!
Trc kia, ng Nu Nguyn B cho bit ti Giang Ty nc ngp ba
mi my huyn, em s vng cu tr gi cho Quang, mong Quang
khuyn ngi khc quyn m. Quang ch nh t quyn tng khon tin
mt trm ng cho trn ht lng ti, qu hi cng gip mt trm
ng. Do Quang vn chng c tin ca tch cp, y vn l khon tin
tnh dng gp phn in i S Tng nhm mong sao cc trng quan
thng lnh binh lnh bit ngi cng nh nh nhau s l t cht tay
chn v git hi thn mng ca chnh mnh, t y bung xung ci tm
tn c tranh ginh, kn ca, pht khi nim nhn t chung sng ha
bnh th nc nh may mn lm thay, nhn dn may mn lm thay! Nu
khng, ngao - c tranh nhau, ng ng hng li! Mun chng cng
lt vo bng k khc, h c c chng? Bun thay! Ngoi thi kha
chnh thc ra, xin hy nim thm Qun Th m chun b d phng!
611. Th tr li c s ng i Vin (th th nht)
Nhn c th, bit ng i nguyn v lng, li cn c th ty

duyn, rt hp thi, hp th. Mun kin lp php ha trong lc t nc
khn n, nhn dn ngho cng m trc ht bn xy dng ph trng
th s tn sc chng t, s khin cho bn tiu nhn bt chc th li, k
giu c king mt trnh xa.
Nu gp ht thy mi ngi, ch nn dy h ai ny trn ht lun
thng, ng lm cc iu c, vng gi cc iu lnh, king git, phng
sanh, n chay, nim Pht th [cc tai nn] s bin mt khng cn du vt.
Do i bn chng b tr ngi chc trch, cng vic, chng hao tn tin
ti, c l ngi ta s d tip nhn s gio ha m mnh cng nh phn
gnh vc, Pht php cng d lu hnh ph bin hn!
ng pht nguyn lp trng hc ni t trng, lp lin x ni t
trng, c nhin l tn cng, nhng vn l chng bit ty a phng,
ty duyn to phng tin cho d thc hin. Trn l ni thanh miu,
minh ng122, di l bn nc, bn ci cy, h gp c ai c th tr
chuyn lin dng nhng chuyn ny khuyn nh. Vn L Cng123
pht nguyn s khin cho mi vn ngi nim Pht cu sanh Ty
Phng bn kt Lin X. Ti cho rng: T mt ngi cho n v
lng ngi u nn lm cho h vng sanh Ty Phng trong i ny,
h nn ly mi vn ngi lm hn nh?
612. Th tr li c s ng i Vin (th th hai)
Hm trc, nhn c th, ng cho bit mun tr v t Tng (H

Nam), nhng cha bit d nh tr v vo lc no. Hin thi, th o
nhn tm chm m n cng cc, nhng bu in thng tin thun tin,
mt ngy i c ngn dm. Thng c nhng g v li tiu nhn, nu
c him khch vi ai lin ba t ru rao, gi truyn n khp ni v
122
Theo ngha nguyn thy, Minh ng () l mt dinh th thin t nh
Chu hi kin ch hu v c hnh t l, cng nh tuyn co chnh sch. Minh
ng c t thi Hong , nhng khng c quy nh kin trc r rt. n nh
H gi l Th Tht (), nh Thng gi l Trng c () , n nh Chu mi
gi l Minh ng, v t y Minh ng mi mang chc nng ca mt trung tm
tn gio, ngh lun chnh s v gio ha (nhng n cui i Chu, Minh ng ch
cn dng vo mc ch t l). Thot u ch kinh mi c Minh ng, nhng
sau ny, Minh ng c xy dng bt c mt a phng no khi cn thit.
Chng hn khi Hn V d nh lm l Phong Thin Thi Sn cho xy Minh
ng ti y. V t , m hnh kin trc ca Minh ng cng tun th theo mt
quy cch cht ch hn: Mt ta i in trn trn di vung, c nc vy quanh
bn pha. Ring trong on vn ny, minh ng ln thanh miu ch l nhng t ng
phim ch cc c s th t hay hi hp trong vng.
123
Vn L Cng chnh l Vn Ngn Bc (1006-1997), t l Khoan Phu, hiu Y Tu,
ngi x Gii H, Phn Chu (nay thuc thnh ph Gii Hu, tnh Sn Ty), l mt
v T Tng tri sut bn i vua nh Tng (Nhn Tng, Anh Tng, Thn Tng,
Trit Tng), tc phong l L Quc Cng, nn thng c gi l Vn L Cng.
ng c ngi i coi l mt v T Tng hin nng, c cng gi yn t nc,
nh thng Ty H, chuyn cn chnh s, tit kim, nhn t, gim t thu. n gi
ng mi quy hng Pht php. Li th nguyn trn y c pht ra khi ng xng
sut lp Lin X.
ng trn bo ch, ch mun hy hoi danh d ca ngi khc, chng
bn tm chnh mnh b tn phc, gim th, v tng lai s a lc trong
tam , hng chu cc ni kh cng cc! ng thng xt qu!
Bn chng tha lng ham mun, cn nhng v chnh nhn qun
t nhn phi nhng t truyn n hay c nhng t bo y c nhin hiu
r mi mi gan rut bn chng; nhng i vi nhng k phm tc s
do mt ngi lan truyn di tr, qua tay mt vn ngi lan truyn th li
n i s c coi nh s tht! Chng ring g nhng ngi chn chnh
trong th gian b coi nh k ht sc tm thng, km hn, ngay c nhng
v thnh hin li lc thi c cng b coi nh nhng k ht sc tm
thng, km ci. Do vy mi c thuyt xng Php Hoa, Lng
Nghim, Khi Tn Lun v.v l ngy to. Nu chng xt ng - sai, ch
ngh nhng g mnh c nghe u l ng th kinh in ca thnh hin
trong Tam Gio s u phi giao cho ngn la ht!
Quang sanh ra vn l k ngu ngc, vng v, nht lot chng d vo
nhng chuyn kt x lp hi. Do v khng ph ha nn bn oan ung b
bn h vu bng, gn cho ci danh hiu p l nht ma vng,
cn ngi Nhn l nh, Phm C Nng l tam. [Nhng li vu
bng y] do M Nht Ph124 l g ti phm u s ph hoi Pht php
nht, truyn n ca hn di n ba ngn my ch, chc l ng sm
tng c qua ri! Quang mt l khng c mn nh, hai l khng quyn
124
M Nht Ph (1883-1967) vn tn l Ph, t Nht Ph, hiu Trm ng, v gi ly
hiu l Quyn Tu v Quyn H lo nhn. c coi l mt bc thy lng danh v
Quc Hc, ng thi l mt th php gia, trin khc gia, cng nh l ngi ng u
v hc phi Tn Nho. H M qu huyn Thiu Hng, tnh Chit Giang, nm ln
su tui u k Hng Th ti Thiu Hng. Nm 1903 sang M du hc, theo
ui ngnh vn chng u Chu. Sau , ng tng du hc c quc v Nht Bn
nghin cu trit hc Ty Phng, c bit sng bi cun T Bn Lun ca Karl
Marx. Nm 1911, tr v nc, tham gia Quc Dn ng, tr thnh mt trong nhng
ng ch thn cn ca Tn Vn, ri chuyn sang gia nhp ng Cng Sn. Sau khi
qun Nht b nh ui khi Trung Hoa, ng ta dy hc ti i hc Chit Giang, lm
i biu Quc Hi ti Hoa Lc. K t nm 1964, ng m nhim chc Qun Trng
Trung Anh Vn Qun. ng trc tc rt nhiu, vit v Pht hc vi nhng quan
im qu khch, sng bi nhng l lun trit hc ca Ty Phng cng nh cao
Tng Nho gn nh m qung, n ni tuy mang ting l xin dng, nghin cu
Pht hc nhng gn nh trit h i Tha, coi nhng kinh lun trng yu trong Pht
gio i Tha nh Php Hoa, Lng Nghim, Khi Tn v.v u l do ngi Trung
Hoa ngy to. iu ng ngc nhin l tuy ph, gii thch Pht hc, Nho Hc theo
li lp lun khin cng, my mc, mt chiu, y thin kin, ng ta vn c
cao l Nho - Thch - Trit nht i tng s ti Hoa Lc.
thuc, ba l khng lm mt chuyn g. Du b gieo li vu bng lch tri,
cng chng c - mt g, m cn nh vo s tiu c ti nghip,
tng trng thin cn. Chng nhng khng b ph hoi m cn c
hng li ch. Nhng nhng v nh Nhn, C Nng l cc bc hong
php hin thi, k chng bit o l va trng thy nhng th ngn lun
y, s tng l chn tht ri lui st lng tin, tng cc khu nghip th
ng l ng thng n cng cc! Do vy, h trng thy truyn n,
bi vit trn bo ch, ch nn va c lin tng l tht ri vit vo sch
n ni xoay vn truyn b khin cho c mnh ln ngi u b tn hi.
613. Th tr li c s ng i Vin (th th ba)
Hm trc, ti n ch mt ngi bn, thy l th ca ng gi cho

i Hu c ng trong bo Hi Triu m s ra th t trong nm th
nm khin cho ngi khc kinh ngc, than th khn cng! y l nhng
li l vu bng hp hi, th hn ca k tiu nhn, nhng thi i bc bo,
a ph by ci xu ca k khc, lin tr thnh [hin tng] mt con ch
sa xung, vn con ch s sa theo. No ng ng chng suy xt, cho
sao lc nhng li xng ha y ng trn Hi Triu m, sao khi khin
cho ngi c chnh nhn bo tri kin ca ng chng khc l phm
tc, chng xt th phi, ch da theo li n i lm cn c phn nh
?
Chuyn nh vy th li vu bng ca Nht Ph i vi Quang, i
vi ngi Nhn v C Nng cng s c c s! Nh vy th trc y
hn ta bo Php Hoa, Lng Nghim, Khi Tn v.v l ngy to cng s
c cn c! Nu khng, th nh Hn Thoi Chi125 tuy c gi l nh vit
s, nhng thut s thin - c ca ngi khc khng ng s tht, nu
chng mc nhn ha th cng b tri ging tai ng. ng pht i B
tm, mun ht chng sanh, nhng lm ln truyn tng li l vu bng
ngi khc y trn t Hi Triu m, h chng lm nhc ting tm ca
t Hi Triu m cng nh gy tn thng cho ci tm B ca ng
hay sao? Do ng lm ln coi Quang l thy nn chng th khng khuyn
rn, khch l. Nu chng ngh l ng th xin hy tuyt giao ngay!
125
Thoi Chi l tn t ca Hn D (768-824). Hn D l mt vn gia li lc cui i
ng. H Hn mang t tng chng i o Pht, khi vit v nhng nhn vt hu
danh tin tng Pht gio ng thi thng xuyn tc h nh nhng k m tn, d
oan.
614. Th tr li c s Tn Minh Quang
Php mn Tnh l php mn bnh thng nht nhng cao su

nht trong Pht php. Nu khng phi l ngi c hu cn t i
trc, qu tht kh th sanh lng chnh tn su xa. ng ni Nho s
chng d sanh lng tin, ngay c nhng v tri thc thng Tng thng Gio
cng thng em nhng ngha thuc bn Tng bn Gio lun nh,
phn on, n ni chng nhng khng chu tu php khin cho k phm
phu st t cha on Phin Hoc lin c th liu sanh thot t, siu
phm nhp thnh ngay trong i hin ti chng th ngh bn ny m
cn chng chu dy cho ngi khc. y l v h chng bit php ny
chnh l php mn c bit trong Pht php. Bn h ly nhng ngha bn
Tng bn Gio lm chun nn mi phm phi sai lm y! Nu ngay t
u bn h bit c ngha ny th s c li ch ln lao.
Ngi thng minh phn nhiu ly hiu l, ng tm lm ch hng,
s nghip, nhng chng bit nim Pht chnh l ng tt hiu l,
ng tm. Nu nim nim c th tng ng th s t hiu l, ng tm.
Du cha lm c, nhng cy vo Pht t lc vng sanh Ty Phng;
so vi nhng k hiu l, ng tm, nhng cha on Phin Hoc, vn
b lun hi trong sanh t trn chng c lc thot ra, th [s cch bit]
gia tri v t chng v d cho s b tc v hanh thng [gia
hai ng li tu tp] vy! Hung h sau khi vng sanh s thn cn c
Di v thnh chng, s lin ch thn chng c V Sanh Php
Nhn, h no phi ch c hiu l, ng tm m thi ?
Php mn Tnh ch c bc thng thng cn v ngu phu ngu
ph mi c hng li ch tht s, cn k thng minh thng Tng
thng Gio a phn v ch hng to tt, li l ln li, chng chu cy vo
Pht t lc, c ly cy vo o lc ca chnh mnh lm ch hng s
nghip, cam phn nhng cho ngu phu ngu ph sm d vo dng thnh.
Chc qu p cng c nhng ngi mang th kin gii y, cho nn ti
mi ni i lc nguyn do.
mun quy y th nay ti t php danh cho ng l Kh Quang.
Ting Phn A Di , y (Trung Hoa) dch l V Lng Th, cng
dch l V Lng Quang. Nu c th nht tm nim Pht th chnh l ly
Qu a gic lm Nhn a tm. Nu tm tm tng ng th nhn trm
bin qu, qu tt ngun nhn, cc bnh thng m cc huyn diu. Nu
c th tin nhn c th s ng gi l bc i trng phu li lc.
Do tc nghip, Quang va sanh ra lin b bnh mt, may l cn c
thy bu tri by mi my nm. Nay th mt cc qung la, c tuyt
ht thy nhng chuyn bt mc th tip. S ng s b nhng ngi
xng sut, hng dn nhng tng khc lay ng, ot mt ch hng,
nn mi c bit ni i lc hai ngha thng thng v c bit, ng
hu ng chng n ni bin kho thnh vng, cu thng ln m ra b
a xung.
Hy nn thng c Tnh Ng Kinh th s bit php mn Tnh
l php mn tng tr mi phng tam th ht thy ch Pht trn
thnh Pht o di ha chng sanh. i vi nhng iu ti cha
ni, hy c Tnh Thp Yu th mi mi nghi s tan tc, c ci g,
vng trng nht tm rng ngi. Tuy Vn Sao li l vng v, cht phc,
nhng ging r c i lc nguyn do gia Thin v Tnh, cng
nh dng lun thng x th hng ngy h tr [Tnh nghip], cho nn
cng c th gip cho t li, li tha c.
615. Th tr li c s Vin c Thng (th th nht)
Mun nu r s linh thing, tt lnh ca x-li, hy nn gi th n

ha thng phng trng cha A Dc Vng huyn Cn, Ninh Ba,
xin ban cho mt b A Dc Vng Sn Ch. c sch y s t bit u
mi.
Ma Xun nm Quang T 21 (1895), Quang n cha Dc Vng l
bi x-li gn ba thng. T y v sau, hng ngy thng theo ngi
n chim bi ti nhn x-li, thy mu sc ging nh ht B Thin
Thai pha sc hng, my chc ngy khng i. Nhng ln - nh khc
nhau, ty theo tng lc nhn m bin i, cht ln, cht nh. Ln th
bng ht u xanh, nh th kch thc gim bt mt phn ba.
n nm Quang T 31 (1905), do c vic n cha A Dc, li nhn
ln na th x-li ln bng ht u en, c mu sc ging nh ht u
en ni mc trng, dnh cht vo y chung126 khng lay ng. Quang
ngh [mnh thy x-li] c sc en ni mc trng, chc l nm y mnh
s phi cht, nhng [rt cuc] cng khng c chuyn lnh hay chuyn d
g. y u l nhng tng thng thng do ngi bnh phm thng
thy c, ch trn chng phi l chuyn cm ng l lng, c bit g!
126
Ht x-li ny c th trong mt ci chung bng pha l hn kn. Xin xem chi
tit trong bi Ghi chp s tht v thp th x-li c Pht ti cha A Dc Vng
(n Quang Php S Vn Sao Tam Bin, quyn 3).
C sao lc ra in th cng chng c ch li g u! ng nn lm lc
ba chuyn, bin chuyn khng cm ng thnh c cm ng th ti li
chng cn y!
616. Th tr li c s Vin c Thng (th th hai)
Hm trc nhn c th ng hi: Lm th no phn bit c

Tam Tn Pht? Thch Ca Pht kt Hng Ma n, tc l tay tri t trong
lng, lng bn tay hng xung di, lng bn tay nga ln trn, tay
phi p trn gi, lng bn tay hng ln trn. Dc S Pht kt i Tam
Mui n, tc bn tay phi t trn lng bn tay tri, [hai tay] t trong
lng. Di Pht kt Di n, tc lng bn tay tri t trn lng bn tay
phi, [hai tay] t trong lng. Nay gi cho ng nm mi ng, xin
ng li mua hai t giy Tuyn su thc v hai tng Qun m v
Th Ch ngi theo th kit gi127 trn hoa sen (song gi phu128 ), Bch
Ho v thnh hnh trn. Quang vn mun t b tin ra, ng pht tm
quyn tng kt duyn, nay v bc khc th Quang cng c mn
nguyn. Hai ng cn d dng chi ph mua giy, i tu xe v gi
tng. Xin hy sng sut soi xt.
127
Ni cho l kit gi phu ta (: Nyasdat-paryavkam bhujya).
Trong Th tr li c s Thi c Chn (n Quang Vn Sao Tc Bin, quyn 1),
T n Quang ging r: Th nm, kt gi phu ta (ngi kit gi): Trc ht
dng chn phi ln i tri, dng chn tri ln i phi, gi l gi phu. Ch
Gi () vn vit l ch Gia (), c ngha l hai mu bn chn u vo nhau. Phu
() l mu bn chn. Nhng ngi lu th c th thay i tri v phi cho nhau, ng
chp cht phi lun lun nh vy. Nu chng th xp c hai chn th ch cn dng
chn tri ln chn phi l c ri. Cch ny cn gi l bn gia (thng c
tri thnh bn gi). Nh vy, gi l ngi kit gi th khng chnh xc lm,
nhng do thi quen ca ngi Vit t trc n nay vn gi th ngi nh vy l
ngi kit gi (ng ra phi c l kt gi, ch Kt () b c tri thnh Kit),
nn chng ti vn dng ch kit gi. Cch ngi ny c coi l vin mn nht, ct
tng nht. Ty theo cch t chn no ln trn m chia thnh hai loi:
1) Chn phi ln chn i tri, ri dng chn tri ln i phi (tc l chn tri
bn trn), tay tri ln tay phi, cng nga ln, th gi l Hng Ma Ta. Thin Thai,
Thin Tng v.v thng s dng cch ngi ny.
2) Nu theo th t ngc li th gi l Ct Tng Ta. Mt Tng a phn s dng
cch ny, gi l Lin Hoa Ta; cn cch th nht th gi l Kim Cang Ta.
128
Tc hai chn an vo nhau, lt nga bn chn trn nh trong li ging ca t n
Quang va c trch dn trn y, gi l song gi phu phn bit vi bn gi.
617. Th tr li c s Vin c Thng (th th ba)
Dng m Hng pht tm h quc, vn hi kip vn, nhng ch dy

ngi khc king git, n chay, chng xng nim Pht hay nim
danh hiu B Tt mt cu no; bit i vi Pht php, ng ta vn
cha c lng chnh tn! Nu tht s bit Pht lc, php lc chng th
ngh bn, ang trong lc i kip i u ny m ch mun dng ci
nguyn king git, n chay tiu tr th s kin s ging nh ch thy
c u my lng ma Thu m chng thy c hn Thi Sn (quyt
chng th c l y).
Trong t thng co gi x vin, vn mun phn ch nn s dng bn
ch B Tt th hin! H s dng th ti li v lng, li cn khin cho
ngi c y con mt s bo n Quang v ng u l phng cung
vng, dm xng by xng tng g phm phu st t l B Tt! Nu iu
ny khng mc li khi gi ngi khc to ti th cng cn c th tiu
tr c ti nghip cho ng v ti. Nhng k v tri trng thy s ly
lm l v ht thy tng - tc u xng l B Tt th hin th th ti li
ln lao y s do ng v ti khi xng, s gy ra thi t khng cng tn.
Hy nn dng mc bi bn ch y i, vit bn cnh l xt r thi c,
ng hu i vi S ln L, i vi mnh ln ngi u chng gy tr
ngi g! Xin hy sng sut soi xt. T nay v sau, h c ai nhc n vn
t ca Quang th ch nn ch trng trch lc thng thng, ng i xng
thm ci m cao cho Quang. Trong ng, tng l vinh d, chng
bit: Nu chng phi l ci m ca chnh mnh m c i ba th ngi
khc s cho l gi mo, l m qung mo danh, nhc nh lm!
Nm Dn Quc th chn (1920), ng Trang Un Khoan Thng
Chu n cha Php V ni Ph c lm mt bi th. Quang n
phng ng ta, ng ta lin a cho Quang, Quang c xong, ci khan,
t xung bn, chng cm i. V sao vy? Ci m qu cao, mun phn
chng dm i! Nhng k ham danh trong ci i vn cu ngi khc
ch m cao cho mnh. Tm tng ca Quang khc vi bn h! Bn h
cho l vinh, Quang thy l nhc. Xin hy em li ny ni vi khp cc
ng mn, hy nh k nh!
618. Th tr li c s Vin c Thng (th th t)
Ngy hm qua, thy Diu Chn giao cho ti su ng hng knh

ni do ng gi. Php danh ca nm ngi xin quy y c vit trong mt
t giy khc. Xin hy ni vi h: Quy y Pht php th chng th li quy
y t ma, ngoi o na! Ai ny hy nn trn ht chc phn ca chnh
mnh, phi hiu thun vi cha m rut v b m chng, phi gip chng
thnh tu c hnh, phi dy d con ci khin chng u tr thnh hin
nhn, thin nhn. Phi n chay, phi nim Pht cu sanh Ty Phng,
ch nn cu sanh ln tri hay sanh vo nh ph qu. Ch nn nim
Huyt Bn Kinh, ph huyt h, tr tin th sanh, gi kho. y l nhng
chuyn ngy to. Ch nn hc theo ngoi o luyn an, vn kh. Nu
vn chiu theo k v tri v thc lm nh th th s chng vng sanh
Ty Phng c u! Bi l nht tm lm mt con qu giu c,
hoc mun thnh tin, sanh ln tri, lm sao hng li ch vng sanh
Ty Phng ln lao cho c? Xin hy ni vi bn h th s c li ch
ln lao.
Sch ng Mng Tu Tri ti cha c qua, s rng s ging nh Tiu
Nhi Ng, Tiu Hc Vn Ng c nhng li l bng Pht trong y nn ti
chng dm vit li ta. Nhng bi nu by ngha n kn gio dc
trong gia nh chnh l cn bn thin h thi bnh chc cng c th
gip nu r ngha ca sch ng Mng Tu Tri. Xin hy cn thn trnh
by, gio duyt, cng nn thm du chm cu. Trong gi sch gi ln
trc, ti c vit bi Nu t ngha n kn ca ch Ngi. Pha sau
nh km i cu i ghi trc bn th Pht ca Lin Tr i s. [Hai
cu i y] hay tuyt, khng chi hn c na! Sao li cn cy ti son
cu i lm g? Ti vit li y:
Ch Cc Lc lc bt i nguyn chi t tn, tuyt hn lng th
mng quang minh, bt ly ng x.
Qu Sa B vn triu Pht bang chi tnh , diu trang nghim lu
i tr chiu, nguyn th ng hng.
(c T Tn ch ci Cc Lc bn mi tm i nguyn, th mng,
quang minh khng hn lng, chng ri ch ny,
Ci Tnh vt khi Sa B vn triu ci nc Pht, lu i, ao
chum p trang nghim, ch th qu ta).
S th [trc] b tht lc, nn chp thm vo y!
619. Th tr li c s Trng Nhn Bn
Qua th ng v bi Sanh Ty K bit cn k; nh th th [cha

ng] chc chn s c vng sanh. Nhng con ngi khi lm chung,
iu khn yu nht l quyn thuc c nh phi tr nim sn cho [ngi
sp mt]. Nu gia cnh d d, hy nn thnh Tng - tc, lin hu n tr
nim. Nim n sau khi tt hi vn khng ng chm ti thn th [ca
ngi mt]; c nim Pht nh thng cho ti ba ting ng h sau th
mi lo liu nhng chuyn nh tm ra, thay qun o v.v Tr nim nh
th nht nh [ngi mt] s c vng sanh. Ch nn thng dng
tay thm d nng - lnh. Nu thn thc ca [ngi cht] cha ri khi
[thn xc], h b tay [ngi khc] ng vo chc s pht sanh sn nim,
s lm hng chuyn chng nh nhoi u! Quang ni iu ny mong
lc m ng lm chung chng n ni b lm ln nh th.
Cht ri ha thiu l tt nht, ch c iu nu mua ci chum [
thiu] c hnh tng Di Lc B Tt th qu tht l khinh nhn. Hy nn
mua ci chum c hnh hoa sen, ng mua chum c khc hnh tng Di
Lc B Tt hay tng Pht. Li hy nn ni iu ny vi ht thy mi
ngi tin Pht. Cha ng c vng sanh th hy nn khuyn m ng
cng nn n chay trng. Du ng v v con cha th n chay trng th
cng nn bt n [ mn]. Cn bit rng: Ha hi chin tranh lin tip
trong nhiu nm qua u do mi ngi st sanh n tht cm thnh. Trong
nh vnh vin cm ngt st sanh th t nhin ht thy mi chuyn u tt
lnh. Trong m tang, phm cng thn, i khch, u chng dng ru
tht.
Nay gi cho ng mt cun Tang T Tu Tri (nhng iu cn bit
trong ma chay, cng bi), mt cun ng Mng Tu Tri (tr nh nn
bit), mt cun Qun m T Lm Tp129, xin hy c k nht c nht
ng sau ny u t c Pht, B Tt gia b, gp d ha lnh, gp nn
thnh hn. Quang gi ri, mc lc ln tinh thn u chng , ch ring
th t gi n, gi i ny, phi dng c hai ci knh lo ln knh lp
c v vit. T nay v sau ng nn gi th n na, cng ng gii
thiu ngi khc quy y do mc lc chng th th tip c! (Ngy Mng
Tm thng By nm Dn Quc 27 - 1938)
620. Th tr li c s Vng V Tch v Vng Tuyt Tch
129
Qun m T Lm Tp (3 quyn) do ngi Hong Tn son vo nm Khang Hy
th by (1668) i Thanh, thu thp tt c nhng on kinh sch c lin quan ni v
c Qun m cng nh s linh cm ca Ngi. Quyn Thng trch lc nhng kinh
in ch yu v c Qun m nh Bi Hoa, Qun Th m i Th Ch B Tt Th
K Kinh, i Tha Trang Nghim Bo Vng Kinh, Thnh Qun Th m B Tt
Tiu Phc c Hi La Ni Ch Quyn Trung v quyn H chp nhng s tch
cm ng, gm 154 cu chuyn.
Trong Pht php, php mn v lng, khng mt php mn no

chng ly Gii lm c s, chng ly Tnh l ch quy tc. Hai ngi
cc v mun quy y Tam Bo th hy nn st sng gi tnh gii ca c
Pht. Ngi ti gia ly Ng Gii lm cn bn. Bn gii u trong Ng
Gii, tc git, trm, dm, di, chnh l Tnh Gii. Bt lun th gii
hay khng u ch nn phm; nhng k cha th gii m phm th da
theo s lun nh ti li. K th gii m phm th ngoi vic da trn
s lun ti ra, cn phm thm mt tng ti li na, tc l phm gii.
Gii khng ung ru gi l Gi Gii, ngha l c Pht ngn cm,
chng cho php con ngi ung ru! K cha th gii m ung s
khng phm li, nhng nu ung ri lm cn th s da theo chuyn k
y lm lun ti. V th, tuy cha th gii cng ch nn ung. Nu
th gii m ung th ch mc ti phm gii.
Nhng pht tm quy y Tam Bo, c nhin nn gi trn c nm
gii. Tuy Pht i t i bi c l cho con ngi ty th mt, hai, ba,
bn gii, nhng y l dnh cho nhng ngi lm vo tnh th c nhng
chuyn chng th gi c, ng nn vin c ri d dui! Ni n
nhng chuyn khin cho [ngi th gii] chng th gi c l nh k
t chng th gi gii st sanh, tu bo chng th gi gii khng ung
ru v.v
Ngi quy y Pht php tu tr Tnh nghip t phi gi vn lun
thng, trn ht bn phn, dt lng t, gi lng thnh, ng lm cc
iu c, vng gi cc iu lnh, tn nguyn nim Pht, cu sanh Ty
Phng. Dng nhng iu y t hnh, li cn dy ngi, sao cho
trong l cha m, anh em trai, v chng, con ci, ch em gi, ch em du,
ti trai, t gi, ngoi l xm ging, lng nc, thn thch, bng hu cng
vi ht thy nhng ngi quen bit hu duyn u dng nhng iu ny
khuyn ln h. Phm mun khuyn ai, chnh mnh t phi thc hnh
chuyn y th ngi ta s t lm theo. Chuyn th gian hay xut th gian
khng g chng ly thn lm gc. y gi l dng li l dy s b
tranh ci, dng thn dy th ngi ta s thun theo.
Li cn phi bit: Mt php Nim Pht chnh l php mn c bit
trong ht thy cc php do c Pht ni trong sut c mt i Ngi.
o l y siu vit ht thy Thin Gio, Lut, Mt. Trong ht thy php
mn, mun liu sanh t th t phi on sch Phin Hoc mi c phn
liu sanh t. Nu phin no Hoc nghip cha on, mc k anh kin a
cao siu, cng phu su m, tr hu to ln, u chng gip c g c!
Do cc php mn y u cy vo t lc cho nn kh khn. Php mn
Tnh hon ton cy vo Pht lc nn d dng. Nu l k c lng tin
chn tht, nguyn thit tha, ch thnh nim Pht th lm chung s c
Pht tip dn, vng sanh Ty Phng. vng sanh Ty Phng th
phin no chng mong on m t on. Do tt c cnh gii trong Ty
Phng u khin cho con ngi tng trng cng c, tr hu, trn
khng c g khin cho con ngi khi tham - sn - si. V th, Long Th
B Tt xng tng l o d hnh, M Minh B Tt xng tng l
phng tin ti thng; nhng php ny chng phi ch phm
phu m tht ra cn ph ht thy phm - thnh. Nay gi cho cc ng
cc th kinh sch, c ri s t bit.
Quang gi ri, mc lc tht suy yu, chng th khai th tng tn
c! Nhng sch ny l nhng khai th ph bin, ti dng hai mi
ng [hng knh] ca cc ng [dng cng] lm tin thnh sch v
bu ph. Tr nhng cun t gi ra, [nhng cun cn d] u em tng
cho nhng ai thng vn l, bit cung knh. Nu l k lung tung, khng
cung knh, ng tng cho h h khi to ti khinh nhn, m ra b tn
hi, khng c li ch. Do xng c gii ch to dng c git chc, nu
nh c th t chi khng lm, hoc sa thnh nhng vt s dng cho
vic khc th l thng sch.
Nay t php danh cho hai ngi cc ng, V Tch php danh l Tr
Trch, Tuyt Tch php danh l Tr Tnh. Dng php mn Tnh
nhun thm ht thy, thanh tnh ht thy, ng hu chng ph cuc sng
ny v dp gp g ny. Ngi nim Pht gn y phn nhiu chng bit
ti tng ch ca php mn Tnh , cho nn nu khng xen tp Thin
Tng th cng tn sng, cao Mt Tng. ch ng Th Th Phm xin
hy ni vi ng ta [v li nhc nh ny], nhng ni khc ng ni (Ngy
Hai Mi Su thng Su).
621. Th gi lut s Trng Tng Thun
Hm trc Vng Tng Nht cm n th ca cc h v th ca ba

anh em ng ta, bit cc h sm tu tr Tnh , nhng sau y li b
lng. Nay li pht tm, thy c thin cn t i trc. Ni d dt
kinh s i vi nghip l v d to ti. Nu c theo tri kin th tc
th qu tht l tht ng nh vy. Nu chng ch trng tin bc, ch m
lng gii oan g ri, khuyn dy ln nhau, ch bit lun nh theo l,
chng nhn mt ng anh l vung130 th so vi nhng ngh nghip
khc cng d tch cng ly c hn! Nhng tin bc c th lm cho con
ngi b m mui, nhng k va thy ng anh l vung lin chn vi
c hnh ca t tin chng tic nui g, chnh mnh b tn phc, con
chu b dit tuyt, v cht i a lc trong c o trong vn ngi c n
mi ngn k! V th, chng th khng lun lun phng ng anh l
vung d d, m hoc!
ng pht tm quy y, nay t php danh cho ng l Hu Thun.
Nu c th thun nng theo Pht hu th ng anh l vung chng lm
g c ta! Ly cng c gii oan g ri lm Tr Hnh cho nim Pht
vng sanh s nh ngi thuyn to vo trong bin c, cng chic bum ln,
li c thun gi, hnh trnh ngn dm ch trong mt bui n ni,
may mn chi hn? Theo nh ng ni th trong bn mi chn ngy nim
Pht trc kia c cht s chng, y chnh l cn bn khin cho o
tm b lui st! Mi c i cht tng ng v cm ng, h nn tng y
l chng ? c cht t cho l , ri v lin li nhc, bung
b, k s tm thng hay nh th. T nay v sau, hy nn thun nht ci
tm, cng c cm ng bn cng cm thy thiu st th s trnh c cn
bnh y.
Quang gi ri, chng th khai th tng tn. Nay gi cho ng mt b
Tnh Thp Yu. Sch ny chnh l sch thit yu nht trong php
mn Tnh , hy nn lng lng c tng th nguyn do ca php mn,
php tc tu tr v tt c nhng iu t li, li tha, o t hnh, dy
ngi u bit r rng! Mt b Tnh Thnh Hin Lc, mt b Pht
Hc Cu Kip Bin, mt cun Gia Ngn Lc. Mun bit nhng i
cng ny th tm kim trong Gia Ngn Lc l d thy nht. C nhng
sch ny th nhng chnh yu ca Tnh Tng s r rng, rng ngi.
Ngoi ra cn km thm t Sanh Bin, Th Khang Bo Gim ngn
nga [nhng tai ng] cho con chu khi sanh n v [c nhng khun
php ] gi thn lp phm c. Mt L Th Tr Li Khp chnh l
nhng iu cp thit m ht thy mi ngi u phi nn ch trng,
hnh theo th khng iu no chng tt lnh.
Quang gi ri, t nay v sau vnh vin ng gi th n na, cng
ng gii thiu ngi khc quy y do tinh thn, mc lc, cng phu u
chng . Trong ma ng nm ngoi, ti c tuyt ht thy, phm
th t gi n u dng li ny c tuyt cho h khi gi th n na
130
Khng phng huynh: Do ng tin thi c thng c c l vung gia cho
tin x thnh xu xch i, nn mi c tn gi nh th!
ng hu khi b qu phin rn khng th chng chi c, chc s n
ni m mt hay mt mng! (Ngy Mi Chn thng Ging)
622. Th tr li hai v c s Tit Anh Hu v Lu Nht Hc
Nhn c th y . Quang l mt ng Tng v tri v thc ch

bit cm cho, ch yn phn ngu hn, ch bit tu tr Tnh nghip mong
cy vo Pht t lc i nghip vng sanh. Nu hai v chng mun lm
i thng gia th s chng n ni v Quang tm thng, km ci khin
cho nhng iu qu v mong mi b l lng. Nu mun lm i thng gia
th hon ton trng cy khng ng ngi ri! Tuy nhin, lm bc i
thng gia h phi l chuyn d ni hay sao? Du c t c m chng
nng theo tn nguyn nim Pht cu sanh Ty Phng th tht s s t
trn sa kip ny sang trn sa kip khc vn lun hi trong lc o! y l
v cy vo t lc liu sanh t em so vi cy vo Pht lc liu
sanh t th s ging nh s khc bit gia ngy v kip vy!
K bit tt - xu ch nn phng theo ch nguyn ca bc hnh B Tt
o liu sanh t, m cn phi chc chn c vng sanh Ty Phng
ngay trong i ny! vng sanh Ty Phng ri mi hc theo [ch
nguyn nhng bc hnh B Tt o liu sanh t] th s hu ch. Nu
cha vng sanh m bt chc ngay th s ging nh chn bt cha
nung, va gp trn ma sanh t lin r thnh bn t! Trong ci i
thng c nhng k thch n to ni ln, t coi mnh c thn phn ging
nh Pht, B Tt, ch tr thnh hng t lm, lm ngi m thi! Xin hai
v hy suy ngh su xa!
Ngi hc Pht t phi ai ny gi vn lun thng, trn ht bn
phn. Ni n bn phn, chnh l cha hiu, con t, anh nhng, em
knh, chng ha, v thun, ch nhn t, t trung thnh v.v Nu ai ny
u trn ht phn mnh th thin h s t thi bnh, nhng trong y ch c
chc phn cha m l c quan h trng yu nht. Nu nhng k lm cha
m trong ci i ai ny u kho dy d con ci th nhng k quy ri
m qung v nhng k ng bng km hn, chng tun theo php tc
s u tr thnh hin nhn, thin nhn, u n ni c chuyn xm lng,
cp ot, tn st ln nhau? [Cu ni] thin h chng yn, tht phu c
trch nhim chnh l ni v s gio dc trong gia nh sao cho con ci
u thnh lng thin. Nhng iu va ni trn y tuy l nhng li l
tm thng, nhng h phn tch r rng th c nhin bao qut sch ht
khng cn.
Hai v ang l s quan, cng phi nn gi nghim k lut, nu gng
tt p cho qun lnh. y chnh l nh thng ni: Dng li ni dy
s b tranh ci, dng thn dy ngi ta s thun theo. Khng mt
chuyn no trong th gian chng ly thn lm gc. i vi binh s, hy
nn i i bng lng chn thnh, ra r rn nhc, khin cho bn h ai
ny u gi ch tr bo, an lng, bo v trm h, coi ngi khc nh
chnh mnh, coi mnh ging nh ngi khc, ng khinh ln, xm ot
ln nhau, coi ph n ca ngi khc nh ch em gi ca chnh mnh,
chng dm khi vng nim tri phn! t mong sao chng c ph chc
phn bo v t nc, dn chng th i qun y chng ng gi o
c qun, nhn ngha qun ? Dng qun o c nhn ngha ch
ng ch qun th khng ai i ch c, t s lun c thng. V th
Khng T ni: Ng chin tc khc (Ta cm qun chc chn thng
trn), chnh l nhm din t ny. Trong ci i gn y, nm no cng
c chin s, a phn nhng ai hi mang lng nhn t trung tn v nim
kinh, nim Pht th tuy trong rng sng ma n vn trn chng b
thng vong. y chnh l hiu qu vy.
Hai v mun quy y th nay ti s thun theo mun m t php
danh. Nu sau ny bit ti v tri v thc, chng ng lm thy, li bi
bc cao nhn khc th qu tht ti cng rt vui lng. Tit Anh Hu php
danh l Tng Hu. Tng l ch; ngha l nht c, nht ng u ly tr
hu lm ch th khng g chng tt lnh, khng g chng kh hp vi
tm tch ca thnh nhn th gian v Pht, B Tt xut th gian. Lu Nht
Hc php danh l Tng Nht. Nht l thun nht, khng vng. Trong
tm thng thun o c nhn ngha, khng c vng nim no khc tri
nghch vi o c nhn ngha th s ng gi l t tht s ca Nho,
ca Pht. Dng nhng iu y dt du ngi khc, c nhin s chng
kh g khin cho y - kia u c cng mt c vy.
Hin nay, thin tai nhn ha thng lin tip xy ra, t phi thng
ly tn nguyn nim Pht v nim Qun m t hnh, dy ngi,
mong khi sng s tiu tr nghip chng, cao d vo bc thnh hin, khi
mt s cy vo Pht t lc ln thng ci Cc Lc, ng hu chng ph
cuc i ny v chng ung dp gp g ny! Nhng iu khc ni
tng tn trong cc sch nh Vn Sao v.v y khng vit cn k.
Nu mun xem cc sch th c th thnh t ch ng in Thn Ph s
tm mi su phng Thi An, thnh ph Hn Khu.
Ba phng thuc cai nghin phin, tr bnh st rt, [ch di cn]
v.v in trong thng Chp nm ngoi rt linh nghim, m bnh st rt
l bnh thng pht ra nhiu nht trong khong H - Thu. Toa thuc ny
chng tn mt ng m chng ai khng c tr lnh. Do vy, nh km
hai trng bo rng ri vi mi ngi, y cng l mt cch lm li
cho ngi khc. Quang by mi hai tui ri, sng chng m bo
c ti. Hn na, v suy tn hin, tinh thn chng , ch mong hai
ng da theo Vn Sao tu tr, ng gi th ti na do sc kh th th
tip c, ch khng phi l chng mun ni vi ngi khc. Du c
ni tng tn th lm sao y bng mt b sch cho c? (Mng Nm
thng T)
623. Th tr li c s X
Ngi nim Pht trc ht phi hiu duyn do ca php mn Tnh

ri mi c khp cc kinh lun th [s thy r cc kinh lun] u
nhm nu t ngha Tnh , cng nh s thit tha tu hnh Tnh .
Nu chng hiu duyn do ca php mn Tnh th h nghin cu kinh
gio n tt cng s ngh ngha l ca kinh gio y l cao su, coi ngha
l Tnh l thin cn, n ni o ngc v tr ca Chnh Hnh v Tr
Hnh, hoc vt Tnh ra sau t, ch gieo c ch li s c trong
i v lai, quyt kh th liu sanh thot t, gp mt cng cc v thng
thin nhn ngay trong i ny!
Nim Pht nu chng hn trm s tn lon, y chnh l hin tng
chng t ci tm [nim Pht] hi ht, h hng cho xong vic! Nu nim
Pht vi ci tm nh b t vo la nc, nh ang gp phi gic cp
mong gp c cu gip th s t chng c cn bnh y. Hy nn sp
xp thi gian, lc no s nghin cu, lc no s tr tng. Khi nghin cu
th chng c vt qu thi gian hn nh; v nu khng, s cm thy
nghin cu th v, s tr thnh nghin cu sut ngy, chng nhng gy
tr ngi cho nim Pht, m cn s rng do dng tm qu s b thng
tn. y gi l: Ngc ngo ght d dng, n gin, tm cu kh khn,
kho qu ha vng, tht ng xt thng!
Trong hin thi, lng ngi bi hoi n cng cc, i li bn ngoi
du khng mc ha cng rt nguy him. Nu ng bit c ny th tm
nim Pht s t thit tha, tm nghin cu gio ngha s t nht bt! V
sao vy? V trong khi hon nn, chng th no gi lng ni phng din
tri kin, hiu ngha c! Li cn thng nn em nhng iu ny
rn nhc con ci, con du, khin cho bn h ai ny u nim Pht v
nim Qun m mi ngy. Nu c nh u sanh lng king s, ch thnh
nim Pht v nim danh hiu Qun m s chng n ni mc ha. Nu
khng, mun vnh vin khng gp tai ha qu tht rt kh th t c!
Chuyn dy d con ci c quan h rt ln. Dy con gi li cng khn
yu hn dy d con trai. Bi l, nu con gi hin th khi cn nh s
khin cho anh em trai, ch em gi u nhn theo bt chc lm lnh; khi
xut gi s gip chng dy con ng php tc, khin cho chng ln con
u thnh hin thin. Nu con gi chng c dy d s gy ha chng
th ni trn ht u nh!
624. Th tr li c s Quch Hn Nho
Tam tn Pht: c Thch Ca kt Th V y n, [tc l] bn tay phi

nga ln t trong lng, tay tri p xung t trn gi tri. Dc S Pht
v Di Pht tay kt n tng t nhau, nhng Dc S Pht kt i
Tam Mui n, [tc l] bn tay phi t trn bn tay tri; cn Di Pht
kt Di n, bn tay tri t trn bn tay phi.
Tng Pht [v trn vi hay giy] b nhn rt (xp np) th nn dng
bn i [ i cho thng li], pha di [bn i] lt khn tri bn, cn
tng Pht th t trn bn [di tm khn tri bn]. Mt ngi dng hai
tay cng cho tng thng thm, ngi kia cm bn i i. Vn mun
phn ch nn dng khn tri ging lt! [Nu khng dng khn tri
bn th] dng nhng t giy di, tri my lp cng c. Hy t bn i
bng than sch b thm hng. Nn chi mt bn i cho sch s, ng
bn i qu nng. Nng qu s lm tng Pht b h hi, ch i cho
thng m thi!
Hin thi, cc nc Ty Dng ang nh nhau d di, nu chng
mau kt thc, chc s lan sang nc ta. Cc nc trong ngoi mnh - yu
khc nhau, nhng u b tn hi ging ht nh nhau; ch chng phi l
nc thua trn b thit hi, cn nc thng c li. Xt theo s thc
lun th ngi b k khc git c nhin ng thng, nhng k chuyn
git ngi cng ng thng hn! i vi k ch bit chuyn trc mt
th k thng dng nh c li, ch nu nhn vo i k tip hay i
sau na th k git ngi cng kh su xa hn ngi b hn git gp vn
ln! Tic rng ngi i u chng bit [nh vy]!
Thanh Lng Sn Ch c chp: Vo i Ty, i Chu, Triu
Lng Tng giu nt vch, sanh c hai a con, trng l
Doanh, th l Mnh. Doanh mnh m, cn Mnh yu ui. ng b sp
cht, chia gia sn lm hai phn, Mnh c phn hn. Cha cht ri,
Doanh cp sch gia nghip ca Mnh, ch li cho Mnh mnh vn
v cn nh. Mnh phi lm thu kim sng. Khng lu sau Doanh
cht i, u thai lm con ca Mnh, c tn l Hon. Li chng bao lu
sau, Mnh cht, u thai vo nh Doanh lm chu ni ca Doanh, tn l
Tin. Hon lm y t trong nh Doanh. Tin mun triu bi Ng i,
sai Hon theo hu. Hon bit bc mnh cp sch ti sn, tnh mun git
Tin, nay may mn c dp thun tin; n ch vng v Ng i, rt
con dao ngm giu, bo Tin: ng ni my cp gia nghip ca tao
khin cho i tao khn cng. Nay tao git my vi hn! Tin chy
l, Hon ui theo, chy vo mt am tranh. Mt v lo tng ngn li bo:
Khng c hnh hung ch ny! Hon ni: Ti git k on m
thi! V lo tng mi ngi, a cho mi ngi mt chn tr ung,
[ung xong] lin bit chuyn i trc, u cng khc a ln, bn xut
gia trong ni y. Nu cc nc u thy chuyn i trc, i sau, h
vn c chuyn coi git ngi l chnh sch trng yu lm cho t
nc hng mnh na ?
Xt theo ngha th nn xy dng sn mn (ca cha) theo li Tam
Quan, [hm ngha] Tam Gii Thot Mn, mt ca m ba ngha:
1) Khng Gii Thot mn.
2) V Tng Gii Thot mn.
3) V Nguyn Gii Thot mn.
Do ba mn gii thot m vo thng c in bu Nit Bn. Do
Khng nn V Tng. Do V Tng nn V Nguyn. Hiu r bn th
ca ht thy cc php chnh l Khng th Khng v C u chng th gi
tn c, cho nn l V Tng. H V Tng th chng c tm nguyn
chp Khng ln chp C.
xng Pht hc, hy nn ly gi vn lun thng, trn ht bn
iu lnh lm gc. c nh th th i vi php th gian ln xut th
gian u chng tri nghch. Nu khng, cn l ti nhn ni Danh Gio,
lm sao kham hc Pht mong liu sanh thot t ? ng lm cc
iu c, vng lm cc iu lnh chnh l gii i lc trong Gii Kinh
nh Pht; Vn Xng m Cht Vn trch dn hai cu ny. [Ngi i]
ch bit m Cht Vn c li y, chng bit xut x ca n su xa n
th.
Hc Pht trong i Mt th phi nn ch trng ni bit nhn qu v
tu Tnh . Bi l, bit nhn qu th chng dm di mnh, la ngi,
lm chuyn thng thin hi l, tn ngi li mnh. Tu Tnh th du
l phm phu y dy trin phc vn c th cy vo Pht t lc vng
sanh Ty Phng. Trong cc php mn khc u phi on sch phin
no ri mi c th liu sanh thot t. Nu khng, du cho i trit i
ng, c i tr hu, i bin ti, bit c qu kh, v lai, mun i lin i,
mun ti lin ti vn chng th liu c; hung l k y dy phin no
?
Hm qua nhn c th ca hi Pht gio qu a gi n bng
ng hng khng, bit t Cam (Cam Tc) b hn hn chng khc g
Thim Ty, khn ngn cm thng! Qu hi [cu o] trn hai mi
mt ngy vn cha ma. Ngy Hu T do thy tng chng ni Linh
Nham u l hng chn tht tu hnh [lin gi th xin m Pht tht cu
ma] nhng tnh trng tai nn qu d di ch nh tn tm tn lc m
lm thi, ch c ma trn khp hay khng th chng th no lo toan
tri nghch c! Th ca Hu T gi ti bng ng hng khng cng
nhn c vo bui chiu, ti lin gi th cho Linh Nham. Trong hm
Mi Su thnh hai mi v Tng nim thnh hiu Qun m sut by
ngy, cu cc ni b hn u c ma trt xung. Theo l, mi
hai mi v th phi tn hai trm ng, Quang thay mt qu hi b
tin ra, chng cn phi gi khon tin y n na!
Qu hi hy nn thng co khp nhn dn trong vng cng nim
thnh hiu Nam-m Qun Th m B Tt, ch khng cn phi lm
nhiu nghi thc [rm r], ch em cng c nim B Tt hi hng
cho cc v linh hin, thn thng trong chn ni non c tng trng oai
phc, hi hng cho cc c hn u c vng sanh Ty Phng, so ra
s hu ch hn! Ngay nh t l thn thnh cng ng dng huyt
nhc. Chuyn g cng ly thnh knh lm gc, ch khng phi l do nghi
thc [trnh trng] cho p mt!
625. Th tr li c s Dng Chn Nhn
C nhn ni: X th nn nh tng qun chng ch, lm ngi

nn nh c gi cn trinh gi thn. Tng qun h thua trn ba qun u
tan v. C gi trinh trng h tht thn th mun s u nh ngi v.
Hy nn d dt kinh s sao cho gi vn c di th ca cha m ta li,
bo v c Pht tnh sn c ca ta.
Trong Ng Gii chng ni n chuyn ht thuc l v trong thi c
Pht cha c nn y. Thi nghin ngp y bt u thnh hnh t cui
thi Minh. Tng s khng tu hnh chnh l chng t a ngc, nn nhng
hnh vi h lu khng g chng trn ! Hung chi ai ny u ht th bn
h cn c g king d na ? ng bit bn chng l l bi hoi, sao
cn hi [ti sao] khng c gii y? H c phi l trong ht thy hnh vi
bn chng u chng tri gii, ch phm mi mt gii ny ?
Ci hi ca thuc l thm cn qu thuc l Ty. Nc ta cng qun
qu na l v l ny! Quang ngh su xa v nhng cht c hi y,
thng khuyn ngi khc ng ht. Trong y c nhng cht c nh
morphine, heroin v.v nu ph n tr tui ht vo chc chn s khng
sanh n c! iu ny do mt t quy y tn l Triu Nguyt Tu, t
Hng Quang, ch thn nghe mt n gio vin ngoi quc rn nhc cc
n sinh. Xin hy ni rng ri vi mi ngi th cng c y s ging
nh bo ton dng di cho ngi ta vy!
626. Th tr li c s Trng Nh Chiu
ng Trc Thy Lin l ngi cc trung hu, c ch hong php li

ngi, s nhn li mi. Cch hc ni y ch nn da theo chng
trnh trong nh trng, hy nn da theo s tu tr truyn dy. Thot
u, hy nn dy hc sinh c chnh vn ca T Thp Nh Chng
Kinh, Pht Di Gio Kinh, Bt i Nhn Gic Kinh. Li cn dng nhng
bn ch gii ca Ngu ch i s ging din. Tip , dy h c
Tnh Ng Kinh hiu cn k nguyn do ca mn Tnh th s
dm i trc mi ngi khuyn tu Tnh nghip, chng b dao ng m
hoc bi nhng gio l cao su huyn diu ca cc tng khc. Tip y
l hc Phm Vng Kinh, ri nghin cu Tnh Thp Yu v c Tnh
Thnh Hin Lc. K thng minh th chng ngi g xem nhiu sch
ca Tnh tng, m cng chng cn c bit v ci ting tm m mang
Quc Hc131 m phi hc vn chng.
Kinh Pht, ch gii v cc trc thut ca c nhn u l vn
chng. Hy nn dy cho h suy gm tng tn ngha ca tng li l,
tng li hi - p gia ch v khch cng nh ngha cng tt th sut
ngy xem kinh sch chnh l sut ngy tp tnh vn chng! Trc kia,
php s Nguyt H ging kinh Hoa Nghim, li thnh mt v lo nho dy
Quc Vn, li thnh mt v chuyn ging ni vn chng ging ngha
131
Quc Hc l thut ng ca ngi Trung Hoa dng ch mt mn hc nghin
cu v vn ha, hc thut, t tng, trit hc ca Trung Hoa nh mt tng th v
chia ra nhiu chuyn ngnh nh nghin cu kinh hc, hun h, lc ngh (l, nhc,
x, ng, th, s), k c nhng mn nh bi ton, phong thy, tng s v.v
ch. Quang nghe chuyn, khng ngh [php s Nguyt H] lm nh vy
l ng lm, bi l kinh chng phi l vn chng hay sao? Ch gii
chng phi l vn chng hay sao? Sut ngy xem kinh c ch gii,
chng l phng php tp luyn cch vit vn hay sao? Cha y
mt nm sau, do chi ph qu tn km phi gii tn, bn di sang cha
Hi Triu Hng Chu. S c gi th mi nhng ngi tng theo hc
[ni hc vin c] n hc [ti hc vin mi]; do vy Quang em y ni
vi S.
ng cho rng hng bch y lm thy ca t-kheo-ni v ging gii gii
lut chc s tri nghch vi cm ch ca c Pht; ch cn [v c s y]
chng coi mnh l thy m gi a v ng hc, cng nhau nghin cu th
trn chng b tr ngi g! Nhng cn phi ch trng thc hnh, ng ch
ch trng hc tp vn t. Vn t ch l th dng km thm cho ci thn,
cn c hnh mi l ci gc ca con ngi. Hung chi bn h u chng
phi ang trong la tui th u; nu ly [ng li hc tp] Quc Hc,
Quc Vn nh Trc c s lp lm tng ch ch yu th s thnh
chng trnh ca mt trng hc [dy ch] thng thng, ch khng
phi l cn bn ca mt hc vin nhm hun luyn tu tr. ng ta khng
hiu r chuyn ny cho lm, hy nn em li Quang tha r cng ng ta,
t ng ta s chng n ni khng ngh nh vy l ng!
Sau ny, phm h c ai cu xin son truyn k, s ly c c li th
khng vit tiu truyn cho ai t chi. Nu khng, k ham danh ght
tht s hng ngy cu xin vit tiu truyn mong khi cht i c coi
l cao tng, tc l bin gi thnh tht, khin cho ngi ta i vi
chuyn tht cng ch l gi to, Pht php s b suy bi st t cng u
do hng ngi thng minh y gy nn!
II. T (Li ta)

1. Li ta cho sch Danh Sn Du Phng K
Tr thc ca con ngi khng nh vo hc vn, lch duyt s khng

th no khai thng c! Nhng nhng cuc t thnh o trng ni
danh sn trong thin h s d gy xc ng, pht khi ch hng mong
thnh thnh thnh hin ni con ngi nht, c quan h i vi chuyn
lp thn, tu nghip, thnh c, t ti cng ln lm. V th, xa nay
nhng ngi nhit tm sn ch t lp, lp ngi, t li, li tha thng
chng ngi nhc nhn bn b ti thm mong nhng cnh mnh c
trng thy, nhng g mnh ng nhp s bi b thn tm, m mang, pht
khi tr thc ca chnh mnh.
Trong s nhng v i khp ni thi c th c ha thng Thin Tu
Bo Chng132 vn l ngi Trung Thin Trc, sng ti Thin Trc
khong nm trm nm, vo cui i Hn mi n phng ny. Tri qua
cc thi Tam Quc, hai triu Tn (Ty Tn v ng Tn), Tng, T,
Lng, Trn, Ty cho n nm Hin Khnh th hai (657) i ng
Cao Tng, Ngi mt ngn l by mi hai tui mi nhp dit. V th,
phm l nhng danh sn, thnh o trng khp Nam - Bc [Trung Hoa],
khng u Ngi chng ch thn n thm ving v li ni y. n
cui i Minh, T Bch tn gi cng i thm khp cc danh sn. Do S
mt ngy i c hn ba trm dm nn tuy khng th bng ngi Bo
Chng nhng nhng ni S n thm cng gn bng ngi Bo
Chng.
Trong gii Tng - tc gn y ch c c s Cao Hc Nin l i du lch
rng xa nht. Phm t i danh sn, Ng Nhc, Chung Nam, Thin Thai,
Nhn ng, La Ph, K Tc, V ang, Vn C, L Nhc, Hong Sn
u tng ti mt ln hoc ti i ba ln. Phm a th, tnh hnh nhn
s cng nhng di tch c xa, thng cnh, v o trng, cha miu, cng
nh tt c nhng s tch ca cc bc cao tng, danh s nhng ni ng
ta i qua u chp li y da trn nhng iu tha hi c. Mt
l nhm an i nhng k do chng th hnh cc nn khng cch no
bit c nhng du tch th thng ti cc thnh o trng, hai l c th
dng lm mt ti liu hng dn ln lao cho hng s c hc Pht bit li
tm thy hi bn.
V th, trong Dn Quc nguyn nin (1912), Pht Hc Tng Bo
tng sao lc [v ng ti nhng bi ghi chp ny] dng tng nhng
132
Ngi Bo Chng (?-657) l ngi Trung n , c ci i xng tng l Bo
Chng Thin Tu Ha Thng (v Ha Thng tay bu ngn tui). Theo truyn
thuyt, lc ngi sanh ra tay tri nm cht mi n by tui mi m ra, nn c tn l
Bo Chng. Ngi n Trung Hoa vo u thi Tam Quc (khi To Tho cn cha
ph vua Hn), vo t Thc (T Xuyn) tham l Ph Hin B Tt. S thng nhn
n, hng ngy tng kinh Bt Nh n hn mt ngn quyn. Mt ba, t nhin bo
i chng: Ta nguyn tr th mt ngn nm, nay su trm hai mi su nm
ri! V th, c danh xng l Thin Tu. S tng tham phng Ng i, L Sn
v.v Khng lu sau, T t Ma sang Trung Hoa, S bn n hi o, c khai
ng. T nm Trinh Qun 15 (641), S li cha Bo Nghim ti B Giang, chi
thn vi Lng Thin S, thng sai mt con ch trng a th, Lng s sai con vn
xanh a th p li.
ngi c cng ch hng. n nay, cc v c s Vng Nht nh, Ha
Ch Tnh, Nhip Vn i, ch S Thanh, Gin Ngc Giai li mun tp
hp nhng bi vit y thnh mt cun sch c gi c c ton b.
iu ny cng cha bao gi chng phi l s hng dn ban u dn
ngi khc vo c bin Pht vy!
2. Li ta ti bn Dc S Lu Ly Quang Nh Lai Bn Nguyn

Cng c Kinh
Tm th ca Pht v chng sanh (cho n) ch mong h bit c

nguyn do m thi (on ny hon ton ging vi bi ta ti bn Dc S Nh
Lai Bn Nguyn Cng c Kinh trong Tng Qung Vn Sao, quyn ba). on vn
trn y chnh l li ta do ti vit cho ng Trng Thy Tng Dng
Chu khi ng ta ti bn cun kinh ny vo gia H nm Nhm Tut, tc
nm Dn Quc 11 (1922). ngha tng qut ca kinh cng nh nguyn
y lu thng c trnh by i lc [qua on vn y].
Nay c mt t Thim Ty l M Cn Sn cng vi mt t n
danh Lan Chu pht tm lu thng kinh ny. Mn tin do Cn Sn t
b ra v bn b gip tng cng l by trm ng; mn tin do c s n
danh t b ra v bn b gip gp chung thnh ba trm ng. H em
mt ngn ng ny gi n T Chu, cy Quang thay h lo liu n tng.
Cn Sn chuyn sn xut thuc l theo kiu Ty Dng ti Lan
Chu nhiu nm, l ngi cc chn thnh, chuyn dc, nhng cha bit
Pht php. Bn nm trc, do mt ng nghip ngi Thim Ty l L
Tin o khuyn ch, bn quy y Tam Bo, n chay, nim Pht. Ma Thu
nm trc, xng ch to n dc Lan Chu pht n. Hm y, nhng
ngi cng lm ngh sn xut thuc l t chc din tung lu Minh
Thy cng thn, hn mt trm ngi thuc xng ca L Tin o
u i xem, ch c mnh a con ca vin Ph Kinh L li xng. Hn
mt trm ngi thuc xng Cn Sn cng u i vng ht. Chuyn ny
cng khng bit r nguyn do ra sao. H i khi khng lu, xng ch
to n dc ngoi thnh pht n, nh ca trn my con ng ngoi
thnh u b chn ng, nt, v s ngi b thng! Trong xng ca
Tin o ch c cn phng ni ngi con ca vin Ph Kinh L ang
l khng b sp . Trong xng ca Cn Sn, ch c gian phng th
Pht l vn ng vng sng sng, king cng khng nt v. Nhng ni
khc u sp ht. Do nhn duyn ny, nhn s Lan Chu dn dn sanh
lng tin tng. Cn Sn cng thm tng trng tn tm.
Trong nm ngoi, nhng cuc o chnh qun s nhiu nhng lin
tip xy ra, nhn dn khn kh khng th no din t c. Do vy,
[Cn Sn v v c s n danh] pht tm lu thng kinh ny, mong rng
nhng ngi c kinh ny t s ch trng lng knh, gi lng thnh, tay
sch, bn sch, ngi ngay ngn chng li nhc, d ngi cht no, nh
i trc thnh dung, ch thn nghe vin m. Li phi gi vn lun
thng, trn ht bn phn, ngn gin, chn dc, ng lm cc iu c,
vng gi cc iu lnh th li ch y chng th no din t c.
Nu chng ch thnh v chng trn ht bn phn th s c cm ng
nh nhoi, ch khng phi l lng T ca c Pht chng trn khp,
[nguyn nhn l] v tm chng tng ng vi Pht vy! o cm ng
ging nh g chung. G mnh th chung ku to, g nh th chung
ku nh. Trong i thng c nhng k do tiu cm m c i ng
chnh l v cng c tu tr trong i trc cm nn. Tn rng:
Dc S Nh Lai Lu Ly Quang,
Th nguyn rng su chng th lng,
Hin l sanh thin, nhm phc khnh,
Mt l dit c, tiu ha ng.
Dp kh t mong sch nh t,
Ban vui mun c trn ph by,
Php gii thnh phm cng quy mng,
Nh n mau chng c chn thng.
(Cui Xun nm inh Su, tc nm Dn Quc 26 - 1937)
3. Li ta cho tc phm Qung Trng Thit
Php khng c tng nht nh, h hp cn c th l tt p. Cng l

mt php nht v, nhng c Nh Lai ging ni bng nhiu phng
cch. Ging nh c ngon qu bu ca bc i S, nu gp c ngi
trng thnh lin dn ht c ra h c n no. Nu gp tr th, do
chng chng th t cn nut c, t phi thay chng cn x nh ra,
mm cho chng, ng hu lm li cho thn tm ca chng chng mau
c trng thnh.
C s Kh Hnh dng nhng li r rng gn gi din t i
lc v php mn Tnh ph chng sanh ca Nh Lai vi c
mong lm cho nhng k cha pht tm s nhanh chng sanh lng tin,
sau h nghin cu cc kinh, lun, trc thut ca Tnh s c
hng li ch tht s. Hn na, nhng li n gin, r rng nh th tht
ra c tuyn dng bi tng li rng di ca Nh Lai, l i php
mn v thng vin n thnh thy thnh chung mi phng ch
Pht ph chng sanh v chng sanh trong chn gii vin thnh Pht
o. V th, ly t ng Qung Trng Thit (li rng di) lm ta
nhm mong nhng ai cha pht tm h c n s lin pht tm. C
nhin ngi nhp mn s chng cn n; nhng cch thc cn n hay
mm cho tr th th ngi nui nng tr th vn cn phi tm hiu, suy
xt. Tuy chnh mnh chng cn n, nhng cng khng th chng chun
b cho ngi s c! (Thng Mi nm Qu Hi, tc nm Dn Quc 12 - 1923)
4. Li ta n hnh tc phm T Quy Tp
Php mn Tnh ln lao khng g ra ngoi c, nh tri che

khp, dng t ch u. Trn l bc ng Gic B Tt chng th vt
ra khi php ny, di l ti nhn nghch c cng c th d vo trong y.
Tht ng gi l php mn tng tr ca tam th ch Pht, l o c
bit mu nhim trong c mt i gio ha ca c Nh Lai. Php mn
ny ln lao, thu nhip cn c rng ri, dng sc t m t hiu qu
nhanh chng, nhng thng b nhng k hi thng hiu Tng - Gio
xem nh, coi l php mn dnh cho l ngu phu ngu ph tu tr, chng bit
s ln - nh, kh - d gia Pht lc v t lc chng th dng ngn ng,
vn t hnh dung c! Bi l, ht thy cc php mn u phi nng
vo sc Gii - nh - Hu tu ti a v nghip tn, tnh khng th
mi c phn liu sanh t. Nghip tn, tnh khng h ni d dng ?
on Kin Hoc ging nh ct t dng nc chy xit rng bn mi
dm, hung l T Hoc ? Du cho kin a cao su, h Phin Hoc
cha on th vn lun hi y nh c. Nu th sanh ln na th ngi lui
st trong vn k c n mi ngn, ngi tng tn trong c k him khi
c ti ba bn ngi! T lc chng nng ta, dm khoe khoang tr
mnh, chng ty thun o th nguyn nhip th ca Nh Lai ?
Ngi tu php mn Tnh ch cn c lng tin chn tht, nguyn
thit tha, ch thnh khn thit, nh con nh m m nim, nhng hnh vi
trong thng nht u chng tri nghch Pht php ln tnh ngha th
gian th lc lm chung s c Pht tip dn vng sanh Ty Phng.
Du l k cha on c Hoc nghip my may no, h c i
nghip vng sanh th s c ca k y cn cao tri hn bc A La Hn
nghip tn tnh khng, v chng tnh bt ng vy! Hung h bc
on [c Hoc nghip] th cn g phi ni na! Bi l, Pht lc chng
th ngh bn, php lc chng th ngh bn, chng sanh tm lc chng th
ngh bn. Hai sc chng th ngh bn l Pht lc v php lc cng hp
li khin cho t tm lc c hin hin trn vn (loi t lc ny rt khc vi
loi t lc chng cy vo Pht lc v php lc), cho nn so vi k chuyn cy
vo t lc s ging nh hng h sa s ln s khc bit vi vi gia tri
v vc. Do vy, bit: Chng th em o l ca ht thy php mn thng
thng bn lun php mn ny c, bi n l php mn c bit.
Ti thng c mt cp cu i nh sau:
Php mn qung i, ph b tam cn, nhn t cu gii ng quy,
thp phng cng tn.
Pht nguyn hng thm, bt di nht vt, c c thin kinh tnh xin,
vn lun qun tuyn.
(Php mn rng ln, khp ba cn, do vy chn gii cng hng
v, mi phng chung khen ngi,
Pht nguyn to su, chng st mt ai, nn c ngn kinh u xin
dng, mun lun cng tuyn ni).
Theo phm Ph Hin Hnh Nguyn ca kinh Hoa Nghim, trn ht
cc bc Php Thn i s trong Hoa Nghim th gii hi nh Thp Tr,
Thp Hnh, Thp Hi Hng, Thp a, ng Gic, bn mi mt a
v u nht tr tin hnh, vng theo li Ph Hin B Tt dy, dng cng
c ca mi i nguyn vng cu sanh Ty Phng nhm mong vin
mn Pht qu. Nhng k khoe khoang tr mnh, mit th Tnh , tng
chnh mnh vt tri nhng v B Tt y, chnh l mt tr in cung,
cu thng ha a, bin kho thnh vng!
Nhng kinh sch hong dng Tnh nhiu khn k xit. i s
Nh Sm tp hp nhng ngn lun ca ch Pht, B Tt, t s v nhng
Tnh nghip hc nhn trong thi gn y (nhng v tri thc trong i gn y
xng l hc nhn v trc y c Pht, B Tt, cc v t s, xin ng nghi
ngi, kinh ngc), t tn l T Quy Tp, cy Quang vit li ta. Quang lc
b chng n lc, v gi chng lm c g, ch nh vit ra nhng ngha
l chnh mnh tin tng trong sut nm mi chn nm cho xong
trch nhim, nhm gii by lng ngu thnh, mong cho nhng ngi cng
hng u c sanh v Ty Phng, du b nhng v i tr hu ch bai,
tha m u chng bn lng! Do vy bn ca rng:
ng ng pht nguyn, nguyn vng sanh,
Khch l, kh sn, nhm b luyn,
T th bt quy, quy tin c,
C hng phong nguyt hu thy tranh?
(No khch, sui non mc ngi luyn,
Hy nn pht nguyn, nguyn vng sanh,
T mnh chng v, v lin c,
Gi trng qu c h ai ginh?)
Xin nhng v mong ngh tr v [qu c] u ch !
(Ba ngy trc tit ng Ch nm K Mo, tc nm Dn Quc 28 - 1939)
5. Li ta cho s vic knh cn chp i kinh Hoa Nghim nhm

trn ht lng hiu tho
i Phng Qung Pht Hoa Nghim Kinh chnh l do c Nh Lai

khi mi thnh Chnh Gic xng theo php gii tnh v ht thy cc v
Php Thn i S ph v minh chng php tnh thuc bn mi mt a
v ni ra s chng ca c Nh Lai v B gic o t sn c trong
bn tnh ca ht thy chng sanh. Do vy, kinh Hoa Nghim l vua
trong Tam Tng, ht thy cc kinh u lu xut t kinh ny. Hng phm
phu v Nh Tha tuy cng hin din trong B o trng, rt cuc
chng thy, chng nghe, v y chng phi l cnh gii ca h! Tuy
phm phu v Nh Tha chng thy chng nghe, nhng y qu tht l
php lun cn bn khp tri ngi ln chng sanh trong su no.
V sao vy? Ht thy php mn u cy vo t lc on Hoc chng
Chn th mi liu sanh t. Cn php mn Nim Pht ch cn trn lng
tn nguyn, tr danh hiu Pht lin c cy vo Pht t lc i nghip
vng sanh. Chng sanh i Mt chng d g t ti mc on Hoc
chng Chn, b mt php mn ny th ng o chng sanh s chng c
dp thot kh!
Trong phm Nhp Php Gii ca kinh ny, Thin Ti vin mn
tm Thp Tn, nghe theo li c Vn Th dy, tham hc vi khp cc tri
thc. Thot u di ta ca ngi c Vn bn nghe php mn Nim
Pht. n cui cng, ti ch Ph Hin B Tt, c Ph Hin lin dng
oai thn gia b khin cho s chng ca Thin Ti bng vi Ph Hin,
bng vi ch Pht. y gi l ng Gic B Tt. c Ph Hin bn
khen ngi cng c th thng nhim mu ca Nh Lai khin cho Thin
Ti sanh lng vui mng, lin , Ngi dy Thin Ti pht mi i
nguyn vng hi hng vng sanh Ty Phng Cc Lc th gii
mong vin mn Pht qu v khuyn ht thy cc v Php Thn i s
trong Hoa Nghim hi chng. Phm nhng v thuc v Hoa Tng hi
chng u l cc i B Tt thuc nhng a v Thp Tr, Thp Hnh,
Thp Hi Hng, Thp a, ng Gic v.v m vn phi hi hng
vng sanh Ty Phng th mi c th ch thn chng c B gic
o sn c trong ci tm ny, hung l nhng k thp km hn ?
Nhng theo chng H Phm H Sanh ca Qun Kinh, k Ng
Nghch Thp c lc lm chung tng a ngc hin, c thin tri thc
dy nim Pht bn nim mi ting hoc ch my ting cng u c th
vng sanh Ty Phng, c d vo phm cui. Chng phi l kinh Hoa
Nghim ging v php thnh Pht trong mt i m ch quy tng cui
cng li gom v vng sanh Ty Phng sao? Cc tri thc Thin -
Gio trong ci i h nn coi php mn Nim Pht l php quyn bin,
Tiu Tha, phng tin, chng phi l o cu cnh ?
Ht thy chng sanh u sn tr hu ca c Nh Lai, nhng do
vng tng chp trc nn chng th chng c. Nu la vng tng,
chp trc th Nht Thit Tr, V S Tr lin c hin tin. Do nghe
ngha ny nn ht thy phm phu s chng n ni cao thnh cnh,
nhng li cam phn phm ngu. Do vy bit kinh ny chnh l php mn
rt ro thnh thy thnh chung mi phng tam th ch Pht trn
thnh Pht o, di ha chng sanh. Bt lun cn tnh nh th no
u phi nng theo y tu tp, nhng ch thit yu nht ch l mt
mn Nim Pht. y l v ton th tnh tr thnh tu nn bc thng
thng cn chng th vt khi khun kh ny. Do ton th S chnh
l L nn phng h h cn cng c th t ti c.
Kinh ny chnh l ci ngun ca gio php trong ton b i Tng,
l ch quy tc ca ht thy php mn. C s Vu Dng Ha T Chu
tuy xut thn t gia nh ph qu, nhng trn chng c tp kh ca bn
mc qun la nn133, dc lng tin tng Pht php, nghim tc trn ht
o hiu. M ng ta s con b tp tc xoay chuyn, nn khi b bnh nng
sp mt dn con phi cung knh chp kinh Hoa Nghim mong con
c hun tp, tim nhim thnh chng t, vnh vin tr thnh gc o,
ng thi l trn bo p T n, di gip cho Tam Hu (Dc gii,
133
Nguyn vn hon kh (: qun may bng la nn). y l mt thnh ng
ng ch bai con em nhng gia nh ph qu ch bit hng th, xa x, ph phim,
rng tuch, v tch s! Thnh ng ny vn pht xut t mt cu ni trong thin T
Truyn ca Hn Th: Xut d vng, ha t qun, ti vu nhu hon kh chi
gian, phi k ho d (i ra ngoi cng vi vua bao nhiu l con em xm xt, trong
m o thu rc r, qun la nn y, c hay ho chi u?) Hon vn l mt th la
mng mn mt, rt t tin, nhng k tr tui chung xa hoa, bng by thng a
mc loi la ny.
Sc gii v V Sc gii). M ng ta ng gi l kho dng lng T!
Trong thi k c tang, hng ngy ng ta cn thn chp kinh mong t
mu c tng cao phm sen v tiu tr c nghip ca bn thn. Nu
chng phi l c thin cn t i trc th lm sao nh th c?
Nay kinh chp xong, bn cy bn phng ngoi134 l i s Vn
o xin Quang vit li nu r ngha b kinh mong sau ny nhng ai
xem n u cng sanh lng chnh tn. Trm ngh: ngha ca kinh
Hoa Nghim du dng mc nhiu nh bin c, n tn cng i v lai
tuyn dng ngha ca tng cu, tng ch vn chng th trn ht
c! Hung chi Quang l k hi ht, nng cn, v tri, lm sao c th
tn dng mt hai iu cho c? Nhng vn chng nn c ph ng ta
ngh n, do vy bn vit s lc i nhng iu cng yu v li ch
trao li. Nu c th nng theo tu hnh th rt ro thnh Pht
cn t c, hung l nhng vn ngha khc ? (Mng Mt thng Su nm
Mu Thn, tc nm Dn Quc 17 - 1928)
6. Li ta lu thng phm Ph Hin Hnh Nguyn ca i Phng

Qung Pht Hoa Nghim Kinh
Nu ln nhng tng ln trong cc php do c Nh Lai ging

trong sut mt i Ngi th c nm tng l Lut, Gio, Thin, Mt v
Tnh. Nm tng ny u cng hin th tam nghip thn - khu - , tam
hc Gii - nh -Hu ca c Pht cng nh ht thy tam-mui, vn
c. V th, chng th cao hay h thp, so snh hn - km c, hoc
chn lc, ly - b c! Nhng i vi s tu tp ca tng ngi hc th
phi xt k php no kh hp vi cn tnh ca chnh mnh tu. Thm
nhp mt mn so ra tn sc hn! Nhng trong nm tng y, khng
tng no chng ly Lut lm cn bn, ly Tnh lm ch quy tc. Trong
thi c Pht ti th nh vy, hung nay ang l thi i Mt Php ?
Do php mn Tnh thng trn thu di, thch hp khp ba cn,
phm - thnh cng nng v, trn l ng Gic B Tt chng th vt ra
ngoi c, di l ti nhn Ng Nghch cng c th d vo trong. y
l v ht thy php mn u cy vo t lc, nu cha t n mc
nghip tn, tnh khng s chng th liu sanh thot t; cn php mn
Tnh kim cy vo Pht lc. Nu y lng tin chn tht, nguyn
thit tha th s c th i nghip vng sanh. So snh gia hai php th s
134
Phng ngoi: Ngi xut gia lm bn vi ngi th tc thng t xng l
phng ngoi, ng mnh xa lnh ci trn, khng cn dnh dp vo th tc na.
kh - d khc bit vi vi mt tri mt vc! Xt n duyn khi ca
php ny, qu tht l t trong kinh Hoa Nghim. Do kinh cha dy r v
nhn hnh qu c ca Pht Di , s trang nghim th thng ca Tnh
, s tu nhn chng qu ca hnh nhn nn nhiu ngi xem thng
[Tnh ], chng chu xng.
Xa kia, lc c Nh Lai mi thnh Chnh Gic, cng cc v i
B Tt trong Hoa Tng th gii hi hi - p, ni ra cc php nhn qu
ca Thp Tn, Thp Tr, Thp Hnh, Thp Hi Hng, Thp a, ng
Gic, Diu Gic. Nhng v d hi u l cc v Php Thn i s ph
v minh, chng php tnh thuc bn mi mt a v Thp Tr, Thp
Hnh, Thp Hi Hng, Thp a, ng Gic. Tuy ni n php mn
Thp Tn, nhng a v Thp Tn cha ph v minh, cha chng php
tnh, nn chng th d hi c, hung l phm phu, Nh Tha ? Cho
n hi cui cng, tc phm Nhp Php Gii, Thin Ti sau khi vin
mn tm Thp Tn, nghe li ngi Vn Th dy, lin tham hc vi khp
cc tri thc.
Thot u, ni t-kheo c Vn nghe ging php mn Nim Pht
lin chng S Tr, tr thnh Php Thn i S. T y tham hc khp
cc tri thc, ch v no cng c s chng. Cui cng n ch Ph Hin
B Tt, c ngi Ph Hin khai th v c sc oai thn [ca ngi Ph
Hin] gia b, s chng bng vi Ph Hin v bng vi ch Pht, tr
thnh ng Gic B Tt. c Ph Hin bn ni k xng tn cng c
th thng nhim mu ca Nh Lai, khuyn khch Thin Ti v Hoa Tng
hi chng cng dng cng c ca mi i nguyn vng nht tr
tin hnh hi hng vng sanh Ty Phng Cc Lc th gii nhm
mong vin mn Pht Qu. Nhng kinh Hoa Nghim trn chng ni n
th nguyn ca c Di v s trang nghim trong Tnh , cng nh
nhn qu vng sanh, bi l cc v i S y u bit r, khng cn
phi nhc li na!
Hn na, kinh Hoa Nghim c dch ln u di i Tn ch c
su mi quyn; ln dch k tip l vo i ng nhm thi V Tc
Thin, gm tm mi quyn. Hai ln dch ny u cha trn ht kinh
vn, sau khi ngi Ph Hin ni k tn Pht, [php hi] cha kt thc m
kinh vn ht (trc kia khng c giy, kinh Ty Vc u chp trn l cy Bi
a135. Do vy chng chp d dng hoc c khi b lc bt. Hn na, l Bi dng
135
Bi a, gi l Bi a La (Pattra) l mt loi thc vt c l to, thng c
dng chp kinh (thng gi l Bi dip kinh). Cy Pattra c tn khoa hc l
Laurus Oassia, gm nhiu loi, loi cy c l c dng ph bin nht l cy a La
dy xu li c th b lc mt. Do v l ny m kinh vn cha truyn trn ht sang
Trung Hoa. Nu c ng thnh mt quyn ging nh kinh sch ngy nay th
khng mc khuyt im ny).
n nm Trinh Nguyn 11 (799) i ng c Tng, quc vng
136 ti Nam Thin Trc tin cng ton vn phm Nhp Bt T Ngh
Gii Thot Cnh Gii Ph Hin Hnh Nguyn ca kinh i Phng
Qung Pht Hoa Nghim, gm bn mi quyn. Ba mi chn quyn
u chnh l phm Nhp Php Gii trong bn Hoa Nghim tm mi
quyn, nhng vn ngha tng tn hn. Quyn th bn mi th trong
hai bn dch i Tn v ng u khng c. Phn ny chnh l phn
kinh vn nu r sau khi ngi Ph Hin khen ngi cng c ca Pht
xong bn khuyn tn vng sanh Ty Phng. Khi y, Thanh Lng quc
s cng tham d trong dch trng, trc y Ngi sm ch thn
son s sao cho bn tm mi quyn lu truyn, Ngi bn c bit
son ring mt bn s cho quyn kinh ny lu truyn ring. Ngi
Khu Phong vit li sao xin dng rng ri thm. Ngi li son s
cho ton b kinh vn trong bn mi quyn. Tri qua nhiu cuc tang
thng b tht truyn lu. Gn y, [bn s gii y] c a t ng
Doanh (Nht Bn) v li Trung Hoa.
Cho nn bit mt quyn kinh ny chnh l phn quy tc ca ton b
kinh Hoa Nghim. Trong Hoa Nghim th gii hi137 c v lng v
(Tla). Cy a La thn cng, l di, cht l dy. chp kinh, ngi ta em l phi
kh, ct thnh tng ming vung vc, hai bn khot l buc dy xu li cho khi
tht lc, dng kim tr ch trn l ri dng mc bi ln hin ch.
136
(Odra), i khi cn phin l Tr, l mt vng quc c ng n ,
nay thuc vng Orssa. S Trung Hoa thng chp sai thnh nc Trnh. Theo
i ng Ty Vc K, x y kh hu n ha, con ngi dng v khi ng, ham
hc, dc lng tin tng Pht php, sng phng Pht gio i Tha.
137
Kinh Hoa Nghim chia cc ci Pht thnh hai th: Quc hi v th gii hi.
1) Quc hi l ci Pht chng th ngh bn, l y bo t th ca chnh c Pht
hng dng trn Pht qu, tc l cnh gii vin dung t ti khng cch no hnh
dung c. Ch c mnh c Pht thu hiu, cm nhn c, ai cha thnh Pht s
khng cch no nhn bit c.
2) i lp vi quc hi l th gii hi, tc l cc cnh gii, ci nc dnh cho
nhng i tng c Pht gio ha. Do nhn v phng din cha gic ng vin mn
s c mi php gii nn Th Gii Hi cn gi l Thp Pht Nhip Ha Ch Th
Gii Chng, tc l cng mt ci Pht, nhng do trnh chng ng sai khc s thy
khc nhau, cm nhn khc nhau. Mc nhn thc v Pht trong mi php gii y
khc nhau nn nhn v mt hnh tng dng nh c n qu v Pht ni mi php
gii khc nhau. V th, gi l Thp Pht. Th Gii Hi li c chia thnh ba loi
ln:
bin ci Tnh , nhng t phi ly cu sanh v Ty Phng lm hnh
vin mn Pht qu; bit mt php nim Pht cu sanh Ty Phng
vn bt ngun t hi Hoa Nghim. Nhng do phm phu, Nh Tha
chng d hi ny, khng cch chi vng nhn c, cho nn trong hi
Phng ng, c Pht mi v khp ht thy phm phu, Nh Tha v
cc B Tt, tuyn ni kinh V Lng Th, kinh Qun V Lng Th
Pht, kinh A Di , khin cho h u bit nhn hnh qu c ca Pht
Di , s trang nghim th thng ca Tnh , s tu nhn chng qu
ca hnh nhn, ng hu ht thy phm phu y dy trin phc v hng
Nh Tha on Kin Hoc, T Hoc cng vi bc Php Thn i S
ph V Minh Hoc u cng thot khi ci Ng Trc ny, sanh ln
chn phm sen trong ci kia ngay trong i ny tn tu dn dn mi
cho n khi vin mn B mi thi!
Php Nim Pht cu sanh Tnh ln lao thay! Mi phng ba i
ht thy ch Pht trn thnh Pht o, di ha chng sanh, thnh
thy thnh chung u nh vo y. Du mun tn dng trn ht kip
cng chng th cng tn. Bn ti l Dt Nhn138 thng tng kinh ny,
mun in ra rng ri, Quang khuyn nn in ton b Tnh Ng Kinh
cho ngi ta hiu r nguyn do ca vic hi hng vng sanh dy trong
kinh ny th d S hay L, d nhn hay qu mi mi u r rng, trn
chng y ny g na! Do S trt pht nguyn, cho nn in trc mt
vn cun; sau y s chuyn in Tnh Ng Kinh. Bi vy, ti thut
by duyn khi ca kinh ny v Tnh Ng Kinh nh th ! (Ngy
Rm gia Xun nm Bnh T m Lch, tc nm Dn Quc 25 - 1936).
a) Lin Hoa Tng Trang Nghim Th Gii Hi (cn gi gn l Lin Hoa Tng Th
Gii, Hoa Tng Gii), l cnh gii s chng ca bc Chng Nhp Sanh, tuy c th
din ni c, nhng cng ch l hnh dung i lc i phn. Cc hnh tng trong
th gii y trng trng duyn khi v cng v hn ging nh nhng ht chu trong
li Thin phn chiu ln nhau.
b) Thp Chng Th Gii Hi, gm mi th ngoi tam thin i thin th gii, tc
th gii tnh, th gii hi, th gii lun, th gii vin mn, th gii phn bit, th gii
ton, th gii chuyn, th gii lin hoa, th gii tu di, th gii tng. Tc l nhng
cnh gii c thy bi bc Thp a B Tt.
c) V Lng Tp Loi Th Gii Hi, ni v hnh trng ca cc th gii ging nh
ni Tu Di, nh bnh xe, nh sng ngi, nh lu, i v.v
Ni chung, ty theo mc chng ng m thy mi loi th gii, nhng cc th
gii y u vin dung v ngi. Do vy, gi chung l Hoa Nghim th gii, tc l khu
vc c gio ha bi c T L Gi Na.
138
Dt Nhn chnh l bit hiu ca ha thng Chn t.
7. Li ta cho tc phm Hm Sn i S Nin Ph S
Mnh T ni: Cng tc c thin k thn, t tc kim thin thin

h (H cn ngho cng th gi cho ring mnh thin, h hin t th s
lm cho thin h cng thin). y l li lun nh da theo php th
gian. Nu lun theo Pht php, khi hin t, c nhin nn lm cho ngi
khc cng c thin, nhng trong khi ngho cng vn c th lm cho
ngi khc c thin. Nghim tr gii lut, n c lun thng, ly
thn lm gng c thc ngi khc, khin cho ht thy mi loi u
nhn theo bt chc lm lnh. i khi ci tm vui sng hng theo
dy ln ri, bn dy cho h bit s l nhn qu ba i, lun hi lc o,
tm vn l Pht nhng phi do nhn duyn nim Pht vng sanh th mi
ch thn chng c. Phm nhng k hu tm, khng ai chng vui v
thun theo. V th cc bc cao tng i trc i n u cng thng c
nhiu ngi quy y, so vi s gio ha cai tr ca nh vua cn to li ch
su m hn.
Vo cui i Minh, k cng ca vng triu suy i, i thn
khng c quyn hnh, nhng k nm quyn u l bn thi gim v tri
v thc. K gian c quyn lm chuyn t hi, k mang nguyn chn
tht th thiu ti tr lp phng cch [cu vn] n ni dn khn n,
nc nguy ngp, ht c thuc cha! Hm Sn, T Bch, Lin Tr, Diu
Phong cng xut hin trong thi y, ngm gip cho o bnh tr, thm ci
thin cuc sng nhn dn rt ln. V hong php, ngi Hm Sn b vu
co, b y i lm lnh th139 Qung Chu. Ngi cu nhn dn t
Vit (Qung ng), gi cho x tc tn ti lu di va su va xa. Nu
ngi Hm Sn chng b y i lm lnh th Qung Chu, dn Qung
chu sm lm vo cnh him, to thnh mi lo cho nc nh. Nhng
chuyn nh dp b thuyn chn xt thu thu, dp yn s ni lon ca
139
Lnh canh gi bin phng gi l Th. Phm ti b y ra bin cng lm lnh canh
th gi l trch th. Do ngi Hm Sn c Thi Hu nh Minh c bit tn sng,
knh ngng, cng dng S rt trng hu, Minh Thn Tng vn hm m o gio,
li bc bi v Thi Hu dng kh nhiu tin cng dng Pht gio cng nh h
tr S trong cng cuc hong php nn khi bn o s Lao Sn vu co S tu b
cha Hi n chim ot o qun, vua lin tha c khp ti S ln lt tu b cha,
t tin xy dng cha Trm Sn, chim ot in sn ca o s, y S i lm lnh
th Li Chu (Qung Chu) vo nm Vn Lch 23 (1595). Trong sut thi gian b
i y Qung ng, S dng thn phn t nhn hong dng gio php, o
phong nh hng rt ln. Mi ti nm Vn Lch 42 (1614), Thi Hu mt, vua mi
xung chiu cho S c mc li Tng phc.
dn chng, em li ha bnh cho Khm Chu v.v u do S khuyn
nh mt bui m gii quyt xong. Nu chng phi l bc tha nguyn th
hin ging sanh cu dn trong cn nc la th lm sao t c nh
th? Cc v c s nh Dip Ngc Ph v.v lp cha Trm Sn Thanh
o, y chnh l ch ngi Hm Sn do hong php m b vu bng.
Ngh n c su ca ngi Hm Sn, bn c bit in b Nin Ph S,
ng hu sau ny ai c n s u nc lng vy!
8. Li ta cho tp sch Khuyn Gii St Phng Sanh Vn
S tnh st sanh n tht th thm lm thay, li cn di ha va su va

xa! Con ngi v loi vt u cng bm th s sanh thnh trng dng
ca tri t m sng, cng c hng ci thn huyt nhc, cng c
tnh linh tri, cng bit tham sng s cht, hng lnh trnh d, quyn
thuc on t th vui sng, ly tn bn au xt, c ban n th cm n,
b lm kh th m lng on hn. Mi mt iu u ging nh nhau.
Him rng loi vt do sc c nghip i trc phi a lm sc sanh,
hnh th khc bit, ming chng th ni c! L ra con ngi phi
thng chng n b a lc, mong cho chng n u c sng yn vui.
Sao li n lng v chng n hnh dng khc bit, tr lc thp km, bn
xem chng nh thc n, cy vo tr lc, ti lc ca chnh mnh vy
bt khin chng n chu ni kh cng cc dao cht, nung nu nhm
sng ming, tha bng ta trong chc lt vy thay?
Kinh dy: Ht thy nhng loi c mng sng, khng mt loi no
chng yu mn th mng. C t ta suy ra, t s hiu, ng git, ng
nh p. ng Hong Sn Cc ni:
Tht ta, tht chng sanh,
Tn khc, th vn ng,
Vn cng mt chng tnh,
Ch thn xc khc nhau,
Kh no bn chng chu,
Bo ngt ta hng ring,
Ch i Dim Vng x,
T suy t bit m!
Ch v con ngi chng bit t mnh vo hon cnh y xt li,
n ni em chuyn kh s cng cc, thm thit cng cc ging xung
thn loi vt m lng vui sng, t bo mnh c phc, chng bit
phc th vun bi t i trc s bi y m dn dn b tiu dit,
trong v lai s i i phi hng chu nhng ni kh c chng c lc
no xong! Nu trong lc st sanh n tht m ngh n chuyn ny, du c
k em ci cht uy hip buc phi st sanh n tht, vn chng dm lm!
Trong nin hiu ng Tr - Quang T nh Thanh, tin sinh Lng
Knh Thc Phc Chu son Khuyn Gii Lc, ghi chp nhng qu
bo nhn tin do st sanh. [Trong sch y c chp truyn] huyn lnh B
Thnh l ng X king st sanh lu, nhng b v tnh nt bo
ngc, hung hng, li tham n tc ung, hng ngy ly chuyn git m
chng sanh lm iu khoi tr. Gp ngy sinh nht, sai u bp chun b
y sn. Di bp, ln, d l kh, g, ngng c by, vn c ku ai
on, s u b git sch. ng ta trng thy, thng xt, bo v: ng
hm sinh nht b, chng n s lm vo t a, l ra nn phng sanh
cu phc th. B v tr treo: Nu tun theo li dy, cm nam n
chung ng, king st sanh th my chc nm sau nhn loi tuyt dit,
khp thin h u l cm th! ng ng tht li lm cm y na! Ti
chng b k khc gt u! ng ta bit khng th khuyn rn c, th
di b i.
m hm y b v ng say, bt gic mng thy thn i xung bp,
thy u bp mi dao xon xot, bn ti trai t gi ng vy quanh xem.
Cht thy hn mnh hp lm mt vi thn ln. G u bp trc ht tri
cht bn v ln, t ln mt ci gh g to, chn u ln, cm dao bn
chc vo yt hu ln, au thu tm can. Li nhng vo nc si sng
sc, co lng khp thn, au khp mnh my. Li x t c xung n
bng, au n cng cc kh chu ng c. Hn bn cng vi rut gan
tan nt, cm thy bng bnh khng ni nng ta. Mt lc lu sau li
thy g vo thn d, s hi tt cng, go ln cung lon, nhng bn ti
trai t gi vn ngy ng ci hnh hch nh th khng mt a no thy
nghe g. Ni thm do b ct x ni thn d y cn gp bi ln thn ln.
Ri li ct c g, m vt, khng con no [b lm tht, b ta] chng ch
thn hng chu [ni kh].
M x khp lot ri, va mi hi hon hn th mt ngi y t gi
cm mt con c chp vng ng nh n. Hn b ta li nhp vo thn c,
nghe mt a t gi vui v h: Phu nhn khoi n mn ny lm, b ta
ang ng say. Hy mau giao cho nh bp lm mn [canh] c vin lm
mn im tm! Lin c ngi co vy, lc mt, cht u, vt ui. Khi
co vy th ging nh b tng xo, khi ct b mt th nh b m bng.
Ri li b t ln tht, phm php bm vn ra. Khi y, c mi nht dao l
mt ln au n, ging nh ha thnh trm ngn vn c thn hng
chu hnh pht lng tr vy! Tn ht sc ht ln nh in cung mi tnh
ng, con hu b bc vo tha: Mn c vin nu xong, mi phu
nhn dng im tm. Lin lp tc bo b i. Hi tng li cnh s hi,
m hi m nh ma, do vy dn y t bi b tic tng. ng ct vn
cn k, b bn thut chuyn y . ng ci ni: B mt mc khng
chu tin Pht. Nu chng hng chu cc ni kh no, lm sao c th
bung dao t xung c? B v ch lc u khng ni. T y thi
n mn m n chay cng gi gii king st sanh. y l chuyn trong
nin hiu Gia Khnh.
Hnh th gia ngi v vt do ti hay phc m sai khc. may
mn c lm ngi th phi nn thng xt loi vt cng mang ci thn
mu tht ny, cng c tnh linh tri ny m tm cch cu vt, che ch
bn chng thot la s git chc th ngi y i i s c lm ngi.
Nu li cn c th tn nguyn nim Pht cu sanh Ty Phng th s cy
vo sc t tm khng git y m s t t Sa B mi mi, mau thot ni
kh lun hi, cao ng An Dng, vnh vin hng nim vui chn
thng. Nu coi loi vt l thc n ri mc tnh tn st th khi mt hi
th ra khng ht vo c na, thn thc s a trong loi y, du c hi
cng chng ch g!
Hn na, v phu nhn [c nhc n trong cu chuyn trn y]
tnh tnh tn nhn, hung c, trn chng th em tnh l khuyn nh
c, nhng do mt m nm mng lin thi n mn m n chay, king
git, phng sanh. Do vy bit rng con ngi v loi vt vn khng hai.
i sng ging nh gic mng, s - l tng ng. Nu chng mau
chng sa i tm trc, kh khi hng chu qu bo sau ny. H sanh
lm d loi th i i kip kip thng b git chc, mun li c lm
thn ngi, trn chng c lc no! V th, sau khi nm mng bn lin
gic ng. Do [ch thn cm nhn] ni kh thm khc, ch s i sau
phi chu ng ln na. Nhng v phu nhn y trong i trc vn c
thin cn ln lao nn mi ly c ngi chng t thin, nhng v m
mui su nng nn tri qua my chc nm hun c vn chng th cm
ha c b ta. Nu chng nm mng thy nh th th ni kh trong
tng lai s chng th no ni c ni!
Knh khuyn ngi i ai ny u ngh n iu ny th s thy ht
thy cc th tht ging nh tht ca chnh mnh. Du b uy hip, dng
cc hnh khng ch vn chng dm n, hung h chng b ai sai khin ?
Quan o Don x Ci K l Hong Hm Chi bm tnh nhn t, n
chay th Pht, do thy gn y thin tai nhn ha lin tip xy ra,
nguyn do phn ln l do st sanh n tht m khi. Do vy, lin vit cun
Khuyn Gii St Phng Sanh Vn (vn khuyn king git, phng sanh)
bng th vn Bch Thoi, cho c bn km lu truyn nhm mong
c gi u cng pht khi tm lng trung hu, khoan dung, trc n,
khng ngha no chng r, khng iu nghi chng ci g. Li cn c
php s Nhn thuc cha Qun Tng c theo ngha ng th
duyn sanh v ch ca cc kinh Phm Vng, Lng Nghim, Lng Gi
v.v vit li ta, cn Quang th da theo tnh l v nhng s thc
trong ci i gn y ph ha thm, ng hu nhng ai bit yu
thng chnh mnh s u cng yu thng loi vt (Ma Xun nm Dn
Quc 13 - 1924)
9. Li ta quyn m lp hi Mt Vn Ngi Kt Duyn Cng Sanh

Ty Phng ca cha Kim i ti an Dng
c i Gic Th Tn thng xt chng sanh m tri t tm, lun

hi lc o tri kip lu xa, khng c cu vt, khng ch quay v,
chu cc th kh s, cay ng khng th thot khi. Do vy, dy lng V
Duyn T, vn lng ng Th Bi, th hin ging sanh trong th gian,
thnh ng Chnh Gic, thuyt php bn mi chn nm, ging kinh
hn ba trm hi. Trong thi gian y, do ty theo cn c m lp gio sai
khc, do duyn m php khc bit. i, Tiu, Thin, Vin, Quyn, Tht,
n, Tim, thy u thun theo c duyn khin cho mi cn c u
c li ch. Nhng trong s y, tm ly mt php thch hp c ba cn,
thu tm trn vn li cn ln n cn, thc hin d m thnh cng cao,
dng sc t m t hiu qu nhanh chng, chng on Hoc nghip m
c d vo Hi Hi, nht nh ra khi lun hi ngay trong mt i ny
th khng g th thng siu tuyt bng tn nguyn nim Pht cu sanh
Ty Phng! V th, cc kinh i Tha nh Hoa Nghim, Php Hoa
v.v cc v i B Tt nh Vn Th, Ph Hin v.v cc v i t s
nh M Minh, Long Th v.v u cng cc lc tn thn, khuyn khp
ht thy mi ngi tu tr.
Ti khi i gio c truyn sang ng, Vin cng i s n c ti
L Sn, sng lp Lin X, hong dng, lu truyn rng ri php ny.
Lc kt x ln u tin, cao tng, i nho d hi gm mt trm hai mi
ba v. Nu tnh sut i Ngi, trong ba mi my nm, nhng ngi
tham d Lin X nim danh hiu Pht, c tip dn vng sanh nhiu
khn k xit! T y v sau, i no cng c cao nhn hong dng
Lin tng, hng dn lm li hm thc. Trong thi hai vua Tng Thi
Tng v Tng Chn Tng, php s Tnh Thng tr tr cha Chiu
Khnh Ty H, tnh Chit Giang, hm m di phong L Sn, kt Tnh
Hnh Lin X. Vn Chnh Cng Vng n l ngi quy y u tin, tr
thnh ngi xng sut hng dn. Phm l nhng v quan to, hng
quyn th, hc s i phu xng l t d vo lin x cng c mt
trm hai mi my v. Hng sa-mn ln n my ngn, cn thng dn
kh lng k xit.
Sau ny c L Cng Vn Ngn Bc lm quan tri bn i vua Nhn
Tng, Anh Tng, Thn Tng, Trit Tng [nh Tng] ra vo lm quan,
lm tng nm mi my nm, lm quan n chc Thi S, c phong
l L Quc Cng, bnh sinh dc lng tin tng Pht php. Tui gi cng
dc sc hng v o, chuyn tm nim Pht cha tng li nhc cht
no, cng php s Tnh Nghim kinh lp hi mi vn ngi cu
sanh Tnh . Trong thi y, a s hng s i phu c ng gio ha;
ng th n chn mi hai tui, nim Pht qua i. ng c lm mt bi
tng nh sau:
Tri qun m kh i nh thin,
Nguyn kt Ty Phng thp vn duyn,
Bt v t thn cu k hot,
i gia t thng u thuyn.
(Bit anh gan ln bng tri,
Ty Phng xin hy kt mi vn duyn,
Chng nhm tnh k sng ring,
Mi ngi u bc ln u thuyn)
Cha Kim i l chn th thng an Dng, l o trng Tnh
. Thot u l o qun140, chnh l ch Thm Mu141 i Tn tu
luyn bay ln vy. n i Tng i tn thnh Tin i Qun. T i
Tng n i Thanh c lc hng, lc suy khc nhau. Trong nin hiu
140
o qun: Miu th v o trng tu tp ca o s, cn gi l o vin.
141
Thm Mu tc Thm Anh, l ngi nc Ng thi Tam Quc. Theo Thi Thng
Linh Bo Tnh Minh Tng Gio Lc, Thm Mu vn l ngi x Hong ng,
qun an Dng, tu tin, tc bc ph, mt nh tr th, rng tc khng rng, nn
ngi i gi l Anh M (b c gi c v mt nh tr con), dn gian lin n i b
ta c o. Sch Thanh Vi Tin Ph ghi: Thng Thanh Nguyn Qun Ty Ha
Thnh Mu, cn c hiu l Linh Bo Tnh Minh Hong T Thin Tn, chnh l n
chn nhn Thm Mu vy, c bc cao tin ci tri Thng Thanh truyn cho ba
chng Thng Minh Ngc Th, ngm tu o mu, cm c ngc ph (n ba
bng ngc), sanh ln cung Ty Ha Tnh Quang trn ci tri.
Hm Phong, b t tri trong chin tranh, tr thnh khong t trng.
n gia nin hiu ng Tr, i s Bo Lm v bn ngi cng ch
hng vn du n ni y bn kt lu tranh , dn dn lp Lin X,
tip i ngi lui ti tu tp. n nm Quang T 23 (1897), xy dng i
in. Do vy, in ng, liu x mi hi hon b, kham lm ni cho
Tng chng an tr tu hnh. Tng ch ca h l chuyn tu Tnh nghip
cu ln thng phm, v th t tn cha l Kim i (i vng).
Nm Dn Quc th nm (1926) c bit lp ra quy c, vnh vin
bin cha thnh thp phng thng tr, sai php l Hu Mn,Tm
An, Hc Ti, Bi Cn v.v ni tip lm Tr Tr. Hc tr S l Ph o,
sau khi xut gia, tham yt khp cc danh sn, n tn n . Phm
nhng ni thnh tch rnh rnh ca c Thch Ca u n l bi, gp g
cao nhn tht nhiu. Lc tr v thnh c mt bc tng Pht bng
ngc, my vin chn thn x-li ca Nh Lai, ng gi l m o, trng
php, chng s gian nan, cay ng.
Tr Tr hin thi l Bi Cn, mun lp my gian Nim Pht ng
lm ch tinh tn tu tr Tnh nghip quanh nm. Li lo cha khng c
ti sn c nh, sau ny s kh lng duy tr vnh vin, cng nh mun
cho khp nhng ai hu duyn u c thm nhun php li, thn chng
c o phong nh L Sn, Chiu Khnh, li chng c sc ca mt v
thy nghim tc nh L Cng. Do vy bn chm chc, lp ra hi Mt
Vn Ngi Kt Duyn. Phm nhng ai gia nhp hi u b ra mt ng,
dng cng c ca mt vn ngi tu ht rung t, ly hoa li thu
c hng nm cung cp chi ph cm o cho cc v s nim Pht, ng
hu c ci vn tu tr, hnh o khng b tr ngi, sut i quy mng,
dc lng thnh cho n ht bo thn, thot Sa B, sanh v Cc Lc, vt
dng phm, d vo hi thnh, u do mt vn ngi thnh tu.
Ch ra mt tm bng hnh hoa sen ghi tn ht nhng ngi b tin
ra, treo hai bn vch ca Nim Pht ng mong h vnh vin c
hng Pht quang, thng nghe Pht hiu. Do Pht lc, php lc, sc tu
tr cu nguyn khn thit ca chng tng m trong i hin ti ti
chng s ngm tiu, cc duyn thun tho, thch hp, s hng nm
iu phc nh C T lun, trn tam a nh ngi c sc
phong t Hoa chc tng142. Lm chung s c Pht tip dn vng
142
Tam a l a phc, a th, a t (nhiu phc, lm th, ng con chu). y l
mt in tch thng c bit n bng t ng Hoa phong tam chc. in tch
ny xut pht t on vn sau y trong thin Thin a sch Trang T: Nghiu
qun vu Hoa, Hoa phong nhn i: Thnh chc thnh nhn, s thnh nhn ph, s
sanh Ty Phng, gi bit tm s kh trong nhn gian, la nm th suy
trong ng tri143. T y thng hu Pht Di , hng d vo hi
chng, nghe vin m mau thu hiu t tnh, thy diu cnh trit chng
duy tm. Nim vui y chng th no v d c! Nhng ngi gip cho
k khc c thnh tu bng cch b ra mt ba n ca chnh mnh
gip cho ngi khc thnh tu s hng qu bo n tn i v lai trn
chng c lc no ht. C ai mun siu tin vong v t cu vng sanh
th xin hy ghi phng danh, cng ng tn trn bng sen.
10. Li ta cho Pht Gio Tnh Nghip X Lu Thng B (b phn

pht hnh kinh sch ca Pht Gio Tnh Nghip X)
Pht php l n uc cho m di v minh, l thuyn b trong bin

kh sanh t. Gi thn, x th, mong thnh thnh, thnh hin, cng l, tn
tnh, liu sanh thot t, khng g chng c [Pht php] gip cho thnh
tu t u cho n cui. y l v c Nh Lai thuyt php ty thun cn
c ca chng sanh. i vi k cn c nng cn th Ngi dy gi vn
cc iu c, vng gi cc iu lnh, thm nhp su dn t s c th t
n mc tam nghip thanh tnh, nht tm vin minh. i vi k cn c
su th Ngi lin ging diu l tm tnh khin cho h lp tc ng nhp,
nhng cng phu tu tr vn chng ri nhng chuyn gi vn lun thng,
trn ht bn phn v.v y gi l: Php khng cn - su. Cn hay su
do ngi. Ngi cn tnh vin n nhn lnh php th khng php no
chng vin.
thnh nhn th th, s thnh nhn a nam t (Vua Nghiu n thm t Hoa,
ngi c sc phong t Hoa tha: Xin chc thnh nhn, mong cho thnh nhn
giu c, mong cho thnh nhn sng th, mong cho thnh nhn nhiu con trai).
143
Ng suy: Nm tng trng hoc du hiu chng t mt v tri sp ht tui th.
Nu ni chi tit th theo nh Tng Nht A Hm Kinh, quyn 24, c hai loi:
1) i Ng Suy Tng gm y phc d bn (y phc ch thin lun thm sch, sng
lng, lc tui th sp ht t nhin sanh d bn), hoa trn mo t nhin b ho, di
nch tot m hi, thn th bc mi hi hm, chng cn a thch ta ngi ca chnh
mnh.
2) Tiu Ng Suy Tng: Ting nhc khng cn tri ln (do phc bo, ci tri
thng tu m nhc, nhng n lc mt v tri sp ht th mng, t nhin khng cn
nghe thy ting nhc), nh sng ni thn b tt mt, nc tm dnh vo thn, sanh
lng tham m vo cnh bn ngoi khng bung b c, mt chp lia la.
Nhng k ch ch trng bn ni iu huyn l diu, mit th s tng
nhn qu v php mn Nim Pht u l v cha th thu hiu cn k:
c Nh Lai chng c trit tm tnh, thnh B o u do tri
bao kip tu cc iu lnh, tch cng ly c m ra! Mun chng tm
tnh thnh gic o, nu chng thc hin t gi vn lun thng,
trn ht bn phn, dt lng t, gi lng thnh, ng lm cc iu c,
vng gi cc iu lnh th c khc no chim khng cnh li mun bay,
cy khng r li mun xum xu ?
Quang lm d vo Tng chng nm mi nm, chng c ch g
th gian ln xut th gian, thng ngh th o, nhn tm ngy cng i
xung, tnh lu thng thin th v nhng sch Pht n gin, gn gi
mong vn hi. Nm Dn Quc th by (1918), bn khc in An S Ton
Th. Sch ny da ngay trn nhn qu trong th gian lm sng t
chn l ca o Nho, o Thch. Ngi tr c n s ln thng b gic,
k ngu xem ti cng thot ng m. n nm Dn Quc th mi
(1921), c ngi bn khuyn nn in theo dng rt nh lu truyn
khp c nc; nhng do ngi hn km, c mng manh, ch quyn m
in c nm su vn b. Sau y li c ngi tip tc in ra, cng c
nm su vn b. n Quang Vn Sao cng in my vn.
Ngoi ra nhng loi sch ch c mt cun th cng c ti mi my
th ty duyn in ra biu tng. Cun Di Kinh Bch Thoi Ch ca
ng Hong Hm Chi in my vn bn. Tm Kinh v Triu M Cng
Kha Bch Thoi Ch (ch gii kha tng sng ti bng th vn Bch
Thoi) cng l nhng sch c ngi hc Pht thch xem. Cun Qun
m Bn Tch Tng ca Ha Ch Tnh in c tm vn bn. Lch S
Cm ng Thng K in su vn bn. V sau ny, b sch ny s c
in ra n my chc trm vn bn, qu tht l mt b sch s to cn c
ln lao cho s vn hi th o nhn tm. Cc loi sch y u c lu li
Ch Bn, hoc hai ba bn bc khc nhau, mong sau ny s c tip
tc in. Quang gi ri, mun dit tung tch, n nu lu di i lc lm
chung, nhng cc v Vng Nht nh, Th Tnh Chi, Nhip Vn i,
Trm Tinh Thc, Quan Qunh Chi, Hong Hm Chi v.v v thy Minh
o bn nh thit lp Lu Thng B trong Tnh Nghip X, c mt hai
v chn tm tht hnh, t li, li tha lo liu chuyn n hnh, biu tng
v.v th kinh sch s c cun cun ni tip lu thng khng ngt.
Tr nhng loi sch ny ra, nu c nhng sch no hp cn c ch
li cho ci i cng s sp ch, n lot, lu thng, ch khng chp nhn
nhng th sch thu thp trn lan, t - chnh xen tp v.v n ni hoi
lon Pht php, khin cho chng sanh nghi ng, lm lc, ng hu ht
thy nhng ngi cng hng trong hin ti v v lai u cng m mang
chnh kin, u cng gi n Pht. T y bit nhn qu, cn thn i vi
ti - phc, dt cnh tranh, cao l ngha, nhn nhng, thay i
phong tc, ci i s li c ging nh thu ng Ngu, vt sung tc,
dn bnh yn, t cng hng thi bnh no c kh chi?
11. Li ta cho t nin san s th hai ca Pht Gio Tnh Nghip X

V Tch
Ht thy php th gian v xut th gian u chng ra ngoi nhn qu.

C k chng tin ch l m mt, chng th truy cu, nn thnh ra b thin
nhn, thin qu, chn ly c nhn, c qu. Bi l, tin nhn qu th s
d dt, kinh s, rn d, cn thn ngay trong nhng ni khng ai thy
c, king n ngay trong ch khng ai nghe c, tu sa c mnh.
Khng tin nhn qu th s phng tng, t vy, xa x, trn chng knh s
mng tri, khinh mit ngn gio ca thnh hin, bung tung khng n
nang. V th, kinh Th ni: Tc thin ging chi bch tng, tc bt
thin ging chi bch ng (Lm lnh th trm iu lnh ging xung,
lm iu chng lnh th trm ni tai ng ging xung). Kinh Dch chp:
Tch thin chi gia tt hu d khnh, tch bt thin chi gia tt hu d
ng (Nh cht cha iu lnh t s vui c tha, nh cht cha chuyn
chng lnh t tai ng c tha). Gia nh hng thnh hay suy sp, t
nc bnh yn hay lon lc khng g chng do v l ny gy nn.
V th Khng T mun lm sng t Minh c phi ly cch vt
(tr kh vt dc) lm gc. Vt () l g? Chnh l nhng th t dc
chng hp l trong t tm. Cch () l g? Nh ngi mnh m chin
u vi gic, t mong sao t dc phi tho chy ra xa. T dc trong t
tm b tr kh ri th chnh tri sn c s t hin l; ng ng, sai sai
u r rng, thnh, tm chnh, thn tu. Nh vy th cch vt chnh l
cn bn lm sng t Minh c. c th tr kh mn vt t dc
th trn chng n ni c nhng tri kin t vy, sai by khng hp l. Do
vy s tn tu khng ngng, mun chng t n a v thnh hin cng
khng th c! Tic cho ci i phn nhiu chng suy xt l ny, u
coi vic thc y tri thc ca chnh mnh n mc cng cc nhm thu
hiu cng tn nguyn l ca mi s vt trong thin h l tr tri cch
vt. y l coi cnh nhnh nh ci gc, coi ci gc l cnh nhnh! Mt
mt ln lm!
Ch v thnh mt nim m thnh cung, do cung khc ch c
nim m thnh thnh. Bc u tin ch l c cch vt c hay
khng m thi! H cch vt c th s cao ng a v thnh hin;
chng cch vt c th s rt vo loi cm th. Ngi hc Pht tu
Gii - nh - Hu, on tham - sn - si, cng chnh l th hin cch
vt tr tri vy! t phi gi vn lun thng, trn ht bn phn, dt lng
t, gi lng thnh, ng lm cc iu c, vng gi cc iu lnh dc
sc tu thin php th gian; li hng ngy cn thng xng nim vn c
hng danh ca A Di Pht th lu ngy chy thng s hp vi kh phn
ca Pht, khi cn sng s t ging nh bc hin thnh, lc mt lin sanh
v ci nc Nh Lai.
ng Vin L nh V Tch xa kia l mt g ngng cung, do
nghe Pht php, bit nhn qu bo ng u do t tm cm vi, mun b
c qu tn lc tu thin nhn. Do thy chnh mnh may mn c
bit ti [nhng iu trn y], bn thng xt nhng k khc cha ng,
lin tp hp nhng ngi cng ch hng, lp ra Tnh Nghip X. Phm
nhng ai gia nhp u ty theo kh nng ca chnh mnh m st sng
hnh iu lnh th gian mong chng ph bc ci o lm ngi, king
git, bo v sanh vt, n chay, nim Pht, ng hu cng sanh v ci Cc
Lc. Nay hn ba nm ri, em nhng ngha trng yu c
xng trong Lin X, nhng hnh trng tu tr ca i chng trong Lin
X v nhng li ch t c, cng nh nhng s nghip thc hin,
nhng kinh ph dng trong hai nm gn y nht, mi mi u ghi
chp y k t ngy thnh lp n nay to thnh t nin san k th
hai. [ng Vin] mun em in ra, yu cu ti vit li ta. Do vy bn
lc thut i ca nhn qu, cch vt tr tri trnh by. i vi
nguyn do ca s tu tr Tnh nghip th c nhng kinh lun v trc
thut Tnh nn khng cn phi nhc n y!
12. Li ta cho Hong Ha Nht K
Chuyn trong thin h lc thot u u do mt hai ngi pht khi;

rt cuc, mt ngi xng, trm ngi ha, c rp theo gi a. Hung
chi i php ca c Nh Lai chnh l o sn c trong ci tm ca
chng sanh, nhng do m cha ng nn ai ny u t tri nghch. Mt
mai c bc tin gic bo ban, s nh n trc gng bu ch thn thy
c din mc sn c ca chnh mnh, mi bit t trc ti nay lun l
k chng t bit! Do vy bun - vui chen ln, tm tnh bi hi, em
nhng iu mnh bit tha khp vi nhng k cng hng, nguyn cho
khp mi ngi cng chng c Pht tnh sn c thot khi lun hi
huyn vng, ng hu chng ph [danh xng] con ngi snh cng tri
t thnh ba ngi, sn c ci tm bnh ng khng hai vi Nh Lai.
T khi i php c truyn sang phng ng, nhng bc vua
thnh ti hin cc i a s u h tr, lu thng. Trong s y c mt hai
tn vua bo ngc, dm k s thin chp lm lc hy dit, hoc ch bai
xng by, nh nga mt nh ln tri, gi tay che mt tri, trn chng
gy tn hi g cho bu tri hay mt tri c, ch khin cho bn v tri
bt chc to nghip v bc c tr sanh lng thng xt su xa! Nhng
nh Nho i sau cha h c kinh Pht, thng da theo nhng li l
ca bn Hn - u - Trnh - Chu xm nhau gim bng, chng bit h
Hn, h u trn chng hiu g v Pht php m c xng by ch bai
nhng hnh tch khc vi th gian. Bn Trnh - Chu do tri kin mn
nh qu nng, ngm ngm sng phng [Pht php], nhng mt ngoi
chng tri, mun cho thin h i sau u tng bn h ch thn
chng c tm php ca thnh nhn, nn thng tht ra nhng li bt
tai trm linh ngn lp k hu hc khin h khng hc theo Pht php
c. Nu l k tm thng km ci, t s sut i chng th c
nhun gi php trch ca Pht, hiu bit t tm. Nu l bc c bit
thng t th thot u b nhng thuyt y m hoc, rt cuc t s tin
nhn Pht gio. Nh cc v Trng Qu Trc, Sa Kin An v.v trong
i gn y u c k cng kinh Pht, thu hiu su xa l y, dng kinh
lm chng, dng tm n, chng b chng ngi bi nhng li ngn
chn ca bn chng, tin thng n php bnh ng, i o B
khng c cao - thp y ca c Nh Lai.
C s Giang Dch Vin V Nguyn, tnh An Huy, phm c ln
hc vn u u t, ch hnh cao thng, m nhim vai tr gio chc
lu, tn tm ging dy. Do qu sc mt nhc nn trong nm Dn Quc
th 10 (1921) bn ng bnh nng. Cc thy thuc Thng Hi u
khng cha tr c. ng ta vn chng tin tng cht no vo Pht
php, mt ngi bn thng ng ta bnh kh, khuyn ng ta hy n chay
nim Pht v nim kinh Kim Cang, lc thut li ch do nim Pht, nim
kinh. Dch Vin tin nhn, vng lm, chng thuc men g m bnh t
lnh. Cm kch tt bc, lng lng nghin cu mi bit Pht l i thnh
nhn, gio php ca Ngi c nhng chuyn chng th ngh bn. T y
mi bit tm php ca thnh nhn Nho gio phn nhiu b vi lp bi
nhng th vn t mang nng tnh cht tri kin mn nh ca tin Nho,
lin chn ly php mn Tnh l php thc hin d, thnh cng cao
cc lc xng trong lng. Do php ny thch hp khp ba cn, dy
cho ai ny u gi vn lun thng, u trn ht bn phn, ng lm cc
iu c, vng gi cc iu lnh. V th, c ht thy mi ngi tin
tng.
Ba bn nm qua, ngi sanh lng tin nim Pht rt ng. C ngi
mt la li c sng, c k bnh ngt lin lnh, c ngi bit trc
lc mt, ngi nim Pht qua i. Nm trc V Nguyn b hn hn, k
o khng linh nghim, ng ta bn sut lnh mi ngi nim Pht, ma
ngt lin trt xung. Do vy, bn lp Pht Quang X nhm tuyn truyn
xa gn. Ngi cng p l Trnh Tiu Bng, sng sut, mn tip, chuyn
dc, thnh tht, l gio vin, rt ngng m hc thc, phm hnh ca
Dch Vin, nhng hi nghi ng s tu tr gn y ca ng ta, chng bit
[ng Giang] c b tr thnh m tn hay khng, hay l chn chnh thy
c o c; do vy lin tm n thn cn gii quyt lng ng.
ng ta c Dch Vin gn l ly chnh bn thn mnh, xa l ly
mun loi, chng bng kinh, n bng tm, chng tic sc tha, uyn
chuyn dy d. ng Trnh lin ging nh c nhun thm bi ma
ng thi, nh ngi hng gi Xun, bn dc trn lng nghin cu, cc
lc khuyn ha. T V Nguyn n Hu Ninh, cho ti Hp Huyn, Y
Huyn, cho n K Mn, thm ving khp nhng v cao minh, thng
t, sn lng tin tng, hng v Pht php ln lt khuyn dy. Sau
thi gian hn na nm gii thiu hn bn trm ngi tham d Pht
Quang X. Phm vi nhng ni i qua, nhng ngi gp g, nhng cnh
ng tng tri, gp phi chin tranh hay khng, nhng chuyn pht khi
lng tin chn tht tu tr v nhng li vn p gia i bn, s xng ha
gia ch v khch, u chn ly nhng iu trng yu ghi chp i
lc, t tn l Hong Ha Nht K.
Bn ghi chp ny bt qu ty ni chn, ty duyn m ghi chp
nhng iu thy, nghe, tuyn ni, mong bo co vi Dch Vin nhm
chng t tm lng vui sng, tht s tin phc, tn lc hong ha o ny
cng nh tnh cnh: Do con ngi c cng tm ny, tm cng mt l
ny nn va xng u sanh lng chnh tn tu tr m thi. Thot
u, ng ta khng c nh truyn b mong xa - gn u bit ti.
Dch Vin c xong, vui mng v thy ng ta va mi nghe Pht php
lin c c nhit tm, ngh lc y. Cc ni trong tnh An Huy phong
kh [Tnh ] cha c m mang, th m Tiu Bng xng sut,
hng dn trong vng na nm khin cho a s ngi i sanh lng
chnh tn, tu tr Tnh nghip. Nu chng phi ai ny sn c Pht tnh,
tng c th n Pht t i trc, lm sao c th t c nh vy? Do
bn vit li ta, giao ph cho th in khc vn truyn b bn
phng nhm mong to thnh mt cn c hng cu vn th o nhn
tm. Bt Hu cng Dch Vin giao du thun tho, cng nh c mang
ting k l mt thnh vin ca Pht Quang X, nn cng gng son mt
bi ta gii by ni lng ngu thnh ca ti, mong ngi thy nghe
u cng sanh lng chnh tn, cng tu Tnh nghip, cng sanh Tnh ,
cng thnh Pht o thi!
13. Li ta cho sch Gia nh Bo Gim
Xem khp c kim, d nh hay nc, hng thnh, suy vong, bnh yn,
lon lc, cha bao gi chng ly ci thn ca c nhn ang cm quyn
lm ci gc. V th ni: Ci gc ca thin h l t nc, ci gc t
nc l gia nh, ci gc ca gia nh l thn. Nhng mun nc nh
qut khi, hng thnh, li cn phi bit ci gc lp thn. Ci gc
lp thn nh ti va nhc n chnh l dt lng t, gi lng thnh,
nh ham mun xng by ca chnh mnh khi phc l ngha, n
c lun thng, tin su nhn qu, d dt king s, ch s tri vt.
Lm c nh th th s c th ta rng c Minh c, yn ni cnh
gii tt p tt cng.
L y, s y, phm nhng ai c hiu bit u c th thc hin c;
nhng chng phi l l lng, c bit, huyn diu n ni mun cu m
khng c. Bi l, o ca Nghiu - Thun ch l hiu - m thi. Ch
v thnh mt nim thnh cung, cung khc ch c nim bn thnh
thnh. Tht phu, tht ph nu thc hin c nh th th gn l con ci
v anh em trai, ch em gi, ch em du u cng nhn theo bt chc
nhau lm lnh. Lu ngy, phong thi y s lan ra c lng, c p. Do vy,
kinh Thi khen ngi Vn Vng l hnh qu th, ch huynh , d
ng gia bang (lm gng cho v ca chnh mnh, ri n anh em,
cho n khp c nc nh) chnh l do ngha ny.
Nhng thin h chng yn, tht phu c trch nhim! Bi l, gia nh
chnh l ni pht sanh hin ti trong thin h; cha m chnh l nhng
ngi bc hin ti trong tri t noi gng. Gio dc trong gia nh
nghim ngt, chnh ng th nhng a con c thin t s c th ta
rng Minh c, yn ni tt lnh tt cng, h cng qun th ring mnh
thin m cng nu gng trong lng, trong p, h hin t bn lm cho
c thin h cng c thin, lp i cng, dng i nghip, n trm hon
v, thm nhun khng ngn m. Con gi th gip chng dy con, gi
vng chc phn ph n, lm bc mu nghi trong chn khu cc, lm bc
thy gng mu cho n gii. L trch144 to li ch cho ln nhau nh th,
c p cng ta rng; h chng th no thun phong m tc, thin h
thi bnh ?
Nhng iu va ni trn y chnh l lun theo pha nhng k c
thin t thng ng. Du nhng k thin t thuc loi trung - h cng
bit tn knh l ngha, vng gi php tc, bit gi yn bn phn, quyt
chng n ni tr thnh hng ng bng, hn h, chng i. Trong ci
i, mun cho gia nh ln t nc c qut khi, hng thnh, th c
nhin phi nn ch trng ni ng li gio dc trong gia nh. Mt
ngi bn ti sn lng lo toan cho i, au n ngh thin tai nhn ha
thng xuyn ging xung, nhn dn khn kh chng th ku go ni
u, bn em mi thin gio hun v vng gi lun thng, vn l ca
bu gia truyn ca nh ng Thch Thnh Kim v tc phm Chu T Gia
Hun Gii ca Chu Phng Minh ghp chung li, t tn l Gia nh
Bo Gim, tnh n hnh lu truyn rng ri, ng hu nhng ngi
mun hng khi nc nh trong ci i u c ci lm vn.
Toan tnh xong xui bn sai Quang ct bt trn thut nhng nt
chnh yu to thnh li ta. Tuy li l [trong li ta ny] khng ph
hp st sao cho lm, nhng ngha qu tht ch xc, khng di tr.
Nguyn nhng ngi yu nc thng ni, thng yu con ci trong ci
i, mi ngi u gi ly mt cun gio ha, ch dy con ci th
thnh tch chc s vt ngoi nhng iu mong mi vy. V nh ang
kht m c c nc cam l, chng nhng ht kht m cn nhanh
chng tr c nhit no, thn tm thanh lng.
Sch ny vn chng tuy nng cn, thng tc, nhng qu tht l ca
ng mong thnh thnh, thnh hin. n khi thm nhp th s ln
thng ch huyn diu, su thm, ai c th c li c? Vua Thun l bc
144
L trch (): Gip ln nhau, gii mi ln nhau. T ng ny vn pht xut
t mt cu trch t phn gii thch ngha qu oi trong chng Tng Truyn ca
sch Chu Dch: L trch, oi, qun t d bng hu ging tp. Theo , l
trch c ngha l hai ci m thng vi nhau, nc c thng thng t m ny
qua m kia, ging nh bn b trao i bi p kin thc, hc thuyt cho nhau. Do
vy, cu trn thng c ging l: Qu oi ging nh hai ci m thng vi
nhau [p i nc cho nhau], qun t do kt giao vi bn b tt m ging gii,
nghin cu, luyn tp o l vi nhau.
i thnh nhn m vn cn thch suy xt nhng li nng cn, hung l
nhng li l tinh thm, thun ty tt bc thit thc i vi thn tm ny
? Nguyn ai ny qu trng, gn gi lm tm gng soi sng tng
lai th gia nh may mn lm m thin h cng may mn lm thay!
14. Li t v bi ta cho sch i Tha Bch Php Minh Mn

Lun Ging Ngha
Th php, xut th php,

Ch do mt tm to.
Tm sanh th php sanh,
Tm dit, php bn dit.
Mun hiu cch dit tm,
Phi bit ci ngun php.
H hiu ci ngun php,
Php dit, tm chng cn.
Ng Un khng tch,
Nht Chn cng chng lp.
Vin mn B o,
ht thy kh ch.
i Tha Bch Php Minh Mn Lun145 l do Thin Thn B Tt
mun cho ngi i u bit bn th bt sanh, bt dit, thng tr bt
bin ca ci tm, nn to ra lun ny nhm ging r: Tt c cc php
th gian hay xut th gian nu gom v s mc i cng th c mt trm
php. Trong mt trm php y, ch c mt php Chn Nh l ch th,
nhng php khc u nng theo Chn Nh m lp. Nu hiu r ht
thy cc php vn t bt sanh th ht thy cc php u l Chn Nh.
Nh vy th php no cng vin thng, s g cng l o. Tch - chiu
cng dung thng, u u cng gp ngun. Nu ty theo cn c li
145
i Tha Bch Php Minh Mn Lun (Mahyna-atadharma-prakamukha-
stra) cn gi l Bch Php Minh Mn Lun, Bch Php Lun v.v c son bi
Thin Thn B Tt, ngi Huyn Trang dch sang ting Hn. B lun ny xoay quanh
phn Bch Php Danh S trong Du Gi S a Lun, c coi l mt b lun trng
yu ca Php Tng Tng. Lun ny phn loi ht thy cc php trong th gian
thnh nm v, mt trm loi ln (ng v bch php). B lun ny c ch gii rt
nhiu bi nhng v i c ni danh thuc nhiu tng phi khc nhau nh Khuy C,
i Tha Quang, m Khong, Hm Sn c Thanh, Ngu ch Tr Hc v.v
sanh th vn c ph by trn vn. Nu tm ngm kh l th mt php
chng lp!
Qun Th m B Tt dng Bt Nh su xa soi thy Ng Un u
khng. Ng Un l danh xng i lc ca trm php. thy chng
u l khng th Ng Un u tr thnh Bt Nh su xa. Nh Pht quang
va chiu n th mi ti tm u tiu, khng mt t to en ti no cn
lu li c! Ngi hc o hiu c ch quan yu ny th Tnh hay
Tng, Hin hay Mt u ht nh nhau. Nu khng, s chp vo li l,
trn chng c ch ch quy; vo bin m ct, ung cng nhc nhn! C
s Qu Thnh Nht tc cn su dy, quyt ch sing hc, thn cn php
s Nhn cha Qun Tng lu, hiu c tm yu ca tng
Thin Thai, li cn c rng ri cc kinh lun thuc Tnh - Tng, hiu
trn vn cc l Chn v Tc. Khi trc ch gii Tm Kinh, nay li
ch gii lun ny mong sao Tnh Tng ln Tng Tng u nh
nc ha vi sa, tu tr n hay kp ty theo mnh a thch. ng ta
dng nhng t r rng d hiu xin dng khin cho [ngi c c
th] hiu c l su.
y l v mun cho ngi c u cng m mang tri kin chn
chnh, cng ng php mn duy tm, cng chng c Chn Nh sn c
trong trm php, cng thy c tng Khng ca cc php ni Ng
Un. Nu ngi hc t ch rng ri thy c ch c lc, bit c
ci ch yu trong mi iu th chng nhng cc php chng th t c
m ngay c Chn Nh, tng Khng cng chng th t c! C nh
vy th mi vui sng cuc i, khng cn c chuyn g phi vng mc
na! Nu nh cn c km hn, chng th t c nh vy; c nhin hy
nn sanh lng tin pht nguyn, nim danh hiu Pht cu sanh Ty
Phng, nh ngi Vnh Minh dy: Nhc c kin Di , h su
bt khai ng (Nu c thy Di , lo chi chng khai ng) chnh l v
ny. Do Quang mong tr v m cha c, thng ngh n nhng ai
ang cn rong rui nn mi ni li ny, ng trch l n ni dy c ra
dy mung th may mn lm thay! (Ngy mng Tm thng Chp nm Qu
Du, tc nm Dn Quc 22 - 1933)
15. Li ta cho tc phm Pht Thuyt T Thp Nh Chng Kinh

Tn S
Chn Nh Pht Tnh, chng sanh v Pht trn khng hai. Do tu tr

nghch hay thun m thnh - phm khc bit vi vi mt tri mt vc!
y l v chng sanh tuy sn c Tnh c, nhng trn chng c Tu c.
Du c tu tp vn u tri nghch Tnh c, nn gi l nghch tu. Bi
vy, Tnh c khng c cch no hin hin th dng c! Pht th
t ni L Th ca Tnh c sn c bn dng cng Tu c v mt S,
do vy Tam Hoc146 u ht sch, bi Nh Nghim147 u vin mn.
Cng Tu c n cng cc th Tnh c ph by trn vn, thng tr
Tch Quang, hng th php lc; nhng do bi tm v tn, c Pht li
th hin ging sanh trong th gian, th hin thnh Chnh Gic, ty thun
c nghi ni mi php khin cho ai ny u bit ly ht chu trong
cho o, theo ng tr v nh.
Li do chng sanh i Mt Php chng su, hu cn, nu cy vo
t lc quyt kh th liu sanh thot t ngay trong i ny. Do vy, c
bit m ra php mn tn nguyn nim Pht cu sanh Ty Phng, khin
cho hng phm phu st t v cc v B Tt tn gii tu chng u cng
nng theo hong th nguyn lc ca A Di Pht vng sanh Ty
Phng mong trit chng Tnh c trn chng tic nui g! y
chnh l khun php ln lao xut th sanh ca c Nh Lai. c Pht
th hin ging th ti n vo nm th 26 (969 trc Cng Nguyn)
i Chu Chiu Vng. Tri qua mt ngn nm n nm Vnh Bnh th
mi (67) i Hn Minh , vua mi thnh hai v Phm tng l tn gi
Ca Dip Ma ng (Kyapa Mtanga) v tn gi Trc Php Lan
(Dharmaratna) mang kinh Pht, tng Pht ti Lc Dng. Hai v tn
gi do thy ngi Hoa mi nghe Pht php, nu em kinh vin n su
xa ch dy th gio php chng ph hp cn c, kh th c li ch! Do
thy T Thp Nh Chng Kinh vn ln ngha r rng, con ngi d
lnh hi, nn dch ra ting Hn trc.
146
Tam Hoc l ba loi phin no cn bn tc Kin T Hoc, Trn Sa Hoc v V
Minh Hoc.
147
Nh nghim: Gi l nh chng trang nghim, c hai cch hiu:
1) Tr Hu Trang Nghim v Phc c Trang Nghim. Kinh i Bt Nit Bn,
quyn 27, ging: Nh Chng Trang Nghim, mt l tr hu, hai l phc c. Nu
c B Tt y hai th trang nghim y th s hiu bit Pht Tnh. Cch hiu ny
thng dng nht.
2) Nh Nghim l hnh tng trang nghim v nht ngha trang nghim. Kim
Cang Kinh Ton Yu S ging:
a. Hnh tng trang nghim: Con ngi nhn bit ci Pht c mi th hnh tng
trang nghim, nhng bit y cha phi l trang nghim chn tht.
b. nht ngha trang nghim: Tm thanh tnh khng chp trc, nng theo tr hu
chn tht, thng t ci Pht ni t tnh, duy tm hin hin.
Th nhng, Pht tr vin diu, tuy cn m su, gio l vin n vn
trn [trong bn kinh y]. K nhn thy l nhn, ngi tr thy l tr,
ty theo tr thc ca ng s m thi! Ch gii kinh ny ch c bn ca
ngi Ngu ch l nu bt c tng ch, nhng bn ch gii khc cng
u c li cho cn c mt thi. C s Qu Thnh Nht c hu cn t
i trc, quy y vi bc tri thc ca tng Thin Thai l php s
Nhn, ch thn c nghe din ging, kh c tm c. Do vy, bn ty
duyn din ni, nhng vn lun ch trng hng dn v Cc Lc. y
chnh l tun theo ch kt nh cui cng ca kinh Hoa Nghim, cng
ging nh iu c xng trong Thp Nghi Lun ca Thin Thai
i s (Tr Gi i s). Bi l, php mn Tnh chnh l ch quy tc
ca ht thy cc php mn. Hoa Nghim cn nh th, hu hc dm
chng vng theo ?
Gn y, do c ngi thnh ging kinh ny, [c s bn] thun theo
thi nghi, c bit vit li s gii mi, lp ra cch thc hng d dn dt
k mi hc s c nh vo y m tin n ch cao hn; do y m
ngi ta sanh c lng tin, t s xoay vn khuyn ha rng ri hn. Bi
vy, chng tic li ging gii tng tn khng mt ngha no b n
kn. Mt ba, a cho Quang xem bn tho, li cy vit li ta. Quang
va sanh ra c su thng lin b bnh mt, trong sut su thng cha
tng m mt, nn mc lc km xa ngi khc. Nay tui by mi
lm, mc lc cng suy yu, chng th xem k ngha, nh nu ln
nhng im chnh yu cho xong trch nhim. Mong sao nhng ai c
kinh ny v bn s gii ny u ch trng hiu tm, r gc, hiu r php
v vi v xa la ti sc, kin quyt, dng mnh tu tr mong ch thn
chng c v thng gic o v nim, v tc, phi tu, phi chng.
16. Li ta n hnh sch Tnh Sanh V Sanh Lun Ging Ngha
Php mn Tnh ln lao khng g ra ngoi c, ht thy php

mn khng php no chng lu xut t php gii ny; ht thy hnh
mn khng mn no chng tr v php gii ny, tht s l o thnh
thy thnh chung ch Pht vin mn B m cng l php
chng sanh cy vo Pht t lc hng liu thot ngay trong i ny. L
y rt su, s y cc d. V th con ngi phn nhiu chng th thu hiu
nhng ch n kn, nn hoc cu phc bo tri ngi, chng dm gnh
vc ngay, hoc b tn nguyn cu sanh chuyn khn cu ngi nim
Pht l ai, khin cho php do c Nh Lai c bit lp ra khp ht
thy thng thnh h phm s cy vo Pht t lc c cao d Lin Tr
hi hi ngay trong i ny b tr thnh php t lc.
Do khng c tn nguyn, du c ch thn thy c [ngi nim
Pht] l ai th cng ch l i trit i ng m thi! Nu Phin Hoc cha
ht th vn lun hi y nh c. Do cnh duyn trc c, k m mt ng
o, mun liu sanh thot t t phi i n nm con la! Chng ng
bun sao? U Kh i s148 nng theo bn nguyn, th hin ging sanh,
hiu trn vn Gio, ng t tm ni Thin, dc lng tu Tnh nghip, li
khp tri ngi, thng nhng k m mui trong ci i, chng bit
Ty Phng Cc Lc th gii vn l duy tm Tnh ; o s A Di
Pht vn l t tnh Di , bn b s thc chp ly l Khng ri dy
ngi khc nim t tnh Di , duy tm Tnh . Rt cuc cho rng
o li khp thnh phm ca c Nh Lai ch nhm biu th php hoc
l chuyn ng ngn, ch mong khai ng, mc k nhng iu khc, n
ni k cao minh m ra chng bng phng ngu phu ngu ph cm ci
nim Pht m c th ngm thng Pht tr, thm hp diu o, cm ng
o giao, c Pht tip dn lin c vng sanh. Cn bnh l do ham
cao chung xa, ch cha tht s hiu su xa ngun ci ca s cao xa.
Rt cuc bin kho thnh vng, cu thng ln m ra b a xung, tht
ng bun thng! i S bun xt khn cng, ring son b [Tnh ]
Sanh V Sanh Lun nhm ch thng tm tnh ca ba th tm - Pht -
chng sanh khng sai bit.
Tm tnh y c v lng c, bt bin ty duyn, ty duyn bt
bin, ni phm chng gim, ti thnh khng tng. Do m hay ng khc
148
U Kh i s chnh l ngi Truyn ng (khng r nm sanh v nm mt), ngi
h Dip, hiu l V Tn. Xut gia t nh vi ngi Tin Hin nh Am, sau theo hc
gio ngha Thin Thai vi ngi Bch Tng. Nm Vn Lch th mi (1582) i
Minh, do hi ngi Bch Tng v ch ca Lng Nghim i nh, b ngi Bch
Tng trng mt nhn trn tri, S t nhin kh nhp. Nm Vn Lch 15 (1587), S
sang cha Cao Minh U Kh dy d chng, nghin cu Thin ln Tnh. Cun
Tnh Sanh V Sanh Lun c hon thnh trong thi gian ny, im c sc l
vn dng ch Tam Qun ca tng Thin Thai xin dng php mn Tnh .
Nm Vn Lch 25 (1597), S li son nhng tc phm A Di Kinh Lc Vin
Trung Sao, Lng Nghim Kinh Huyn Ngha, Tc Xut Thin Thai Sn Phng
Ngoi Ch, Lng Nghim Kinh Vin Thng S, Tnh Thin c Lun, Duy Ma Kinh
V Ng S, Thin Thai Truyn Pht Tm n K Ch. S thng tu cc sm php
Php Hoa, i T, Quang Minh, Di , Lng Nghim v.v mi nm hnh bn th
tam-mui. Khi lm chung, S vit nm ch Diu Php Lin Hoa Kinh, cao ging
xng kinh hai lt, ri thanh thn qua i.
nhau n ni c mi gii sai bit. Nhng ngay trong mi gii y, mi
mi khng g chng phi l tm sn , tm to, tm lm, tm l. Cu
sanh Ty Phng chnh l chn v sanh, do sanh v ci Ty Phng
tm sn , tm to, tm lm, tm l; khng phi nh k chp L ph
S ch c ci danh xung, ch tht s chng c cnh Ty Phng! y
chnh l quyt nh sanh nhng khng c tng sanh, quyt nh v
sanh nhng khng c tng v sanh, sanh m v sanh vy. Ly tn
nguyn nim Pht cu sanh vo ci Ty Phng tm sn , tm to,
tm lm, tm l ca chnh mnh, cho nn tuy sanh m khng c tng
sanh, tuy khng sanh nhng chng tr vo tng v sanh. y chnh l
ch tng qut ca Sanh V Sanh Lun.
Hiu r iu ny th ai chu tri nghch Tnh to nhn qu trong
tam lc o na ? Ngay c nhn qu xut th trong tam tha cng
chng coi l cao tt, tin thng vo nhn qu B v thng vy. Lun
ny gm c mi chng, mi mi u ly ch tm sn , tm to,
tm lm, tm l, Tam , Tam Qun ging r ngha khin cho a
con cng qun l la n xin ch thn thy c ht minh chu ni cho
o, g l khch c n lnh nh tr v qu nh sn c, trn kh hp
Pht tm, di kh hp thi c. V th khi Ngi son lun xong, em
ging din, nhc tri vang rn khp h khng to chng c r rt.
T i Minh cho n nay, hn ba trm nm, i no cng c
ngi lu thng truyn b b lun ny. Gn y, th o nhn tm ngy
cng i xung, ngi c lng lo toan mun vn hi bit rng nu chng
nh vo s l nhn qu ba i, lun hi lc o nh c Pht dy
th chng th bin i lng ngi c! Nu chng nh vo php mn
tn nguyn nim Pht cu sanh Ty Phng, s chng th liu sanh t.
Do vy, h u nghin cu Pht hc, nhng vn ring dc sc ni php
mn Tnh . C s Qu Tn ch149 Hi Mn c hu cn t i
trc, dc lng tin tng Pht tha, tng c ch thn theo hc ging
kinh di ta ca ngi Nhn. i vi ch Tam , Tam Qun ca
tng Thin Thai hiu chc chn khng cn st g. Do vy cc c s
ni thnh T Chu thnh ng ging gii lun ny, ghi li nhng li ging
thnh sch, t ta l [Tnh Sanh V Sanh Lun] Ging Ngha, sai
Quang vit li ta. Do vy, ti bn c vn y, ng gi l nu t c
l, ph hp Tht Tng su xa, li l hay kho nh hoa tri. Nguyn
nhng c gi cng vng lnh ngha tm sn , tm to, tm lm,
149
Tc c s Qu Thnh Nht c T nhc n trong hai bi trn, Tn ch l tn
tht, cn Thnh Nht l php danh.
tm l ri chn tn, nguyn thit, ch thnh nim Pht, cu sanh Ty
Phng th mi chng ph ngi U Kh mt phen kh tm to lun cng
nh ng Qu ging ngha vy!
17. Li ta mng th v chng tin sinh L Phng K
Con ngi sng trong th gian th hay yu, cng qun hay hanh
thng, u c nht nh hoc khng nht nh. H nht nh th Nho gia
gi l Mng, gi l thin tch (tri ban cho). Nhng tri i cng v
t, h l no li ban pht cao - thp khc xa nhau, mun phn chng bnh
ng ? H l no tri cng c t dc i x nng hu hay lt lt, khinh
- trng ? Nh Nho chng ni n ba i, v th coi ci nhn i trc l
mng tri (Thin Mng), chng bit nh Pht gi ci Thin Mng va
c nhc n y l qu bo! c Pht gi thn ny l Bo Thn. Bo
c ngha l do ci nhn gm nhng iu thin, s c to trong i
trc nn cm ly ci qu phi hng chu th - yu, cng qun - hanh
thng trong i ny. Nhng iu y c nht nh.
Cn bt nh l dc ch tu tr, tch ly iu lnh v cng c, mong
thnh thnh, thnh hin, hay mc sc phng tng, bung lung khng
kim im, li nhc qu mc, t rung ry, t ph bc chnh mnh. y
l v sc ca nhng iu thin s c lm trong i ny mnh m nn
chuyn bin nhng nghip bo trong i trc khin cho chng sanh tr
thnh tt p hn hay km ci hn i. iu ny thng c gi l:
Tri nh thng ngi, nhng ngi nh cng thng c tri. Kinh
Thi ghi: Vnh ngn phi mng, t cu a phc (Thng suy ngh
xem hnh vi ca chnh mnh c hp vi l tri hay khng mong cu
cuc sng c hng nhiu iu tt p). Kinh Th chp: Tc thin
ging chi bch tng, tc bt thin ging chi bch ng (Lm iu
lnh th trm iu tt p ging xung, lm iu bt thin, trm tai ng
s ging xung). Kinh Dch chp: Tch thin chi gia tt hu d khnh,
tch bt thin chi gia tt hu d ng. L K chp: C i c tt c
k lc, tt c k v, tt c k danh, tt c k th (V th, nhng
ngi c c ln lao t s c hng lc, t s c a v, t s c danh
ting, t s sng lu). Nhng li y u l c theo nhng g cm c
bi s tu tr trong i ny ni. Do vy, bit: Mng do chnh ta lm
ch, phc do chnh ta cu! Quyn [hng nhn] th, giu, mnh
khe, bnh yn do ta thao tng; chng qua tri do thy ta tu tr bn soi
xt ban tng m thi, ch chng h c chuyn hu i hay lt lt, khinh
hay trng trong y!
Tin sinh Phng K c ch ni y, v th khi cn ang dc ch hc
hnh, do gia o bn hn, con ci ng c, s cao ng (m) chc
phi u t, bn lo bun bn Thng Hi, mong s tha ch phng
dng. No ng chn lm k qun l, cha y ba nm m ht vn
qu na. ng bn dc ch xt on thi c, chuyn tm t qun l. Mi
c mt nm c li to, do vy bun bn pht t, ngy cng hng
thnh, bn va phng dng cha m, anh em m m, gip k ngho
kh, m trng hc lm ci gc to lp ln lao hng k tha ngi
trc, m mang cho ngi sau, thc hin rng ri hoi bo dn l rut
tht, loi vt ging nh ta.
B v c hnh ca ng ta l Hong phu nhn, bm tnh hin thc,
n ha, cung knh, oan trang, thn trng, nn c b m chng, ch em
du, v l v.v yu mn. Gia nh thun tho, khng ai kn ca. i
vi chuyn nui dy con ci th p dng cch gio ha va t va
nghim, khoan dung ln nghim khc. Du khng phi l con do chnh
mnh ra vn chm cht cn hn con . c p y tht ng lm bc
mu nghi trong chn khu cc, lm bc thy nu gng cho n gii. V
th, con ci u thnh ti. Liu Tng thnh tht, ng tin, khng di tr,
k nghip bun bn rt thnh cng. Vinh Tng th an c lc o, hong
dng Pht php. Chu trai, chu gi u sn tnh thun hu, tng lai
s thnh ti lp c l iu c th on trc c. Phm nhng iu
ny u do tin sinh v phu nhn c dy, lng nhn su m vun bi
m ra.
i! Ng Phc c ni trong sch Hng Phm, khng mt iu
no [hai v chng tin sinh] chng c . ang trong lc hai v cng th
n tui c hy (by mi tui) ny, nu chng dng li chc tng, t s
t khut, khut ngi. Than i! Quang l t Pht, Pht sn lng mong
cho ht thy chng sanh u c thnh Pht v ht thy chng sanh u
c Pht Tnh, u kham lm Pht. Pht th v lng ging nh mi
phng, chng sanh sn Pht tnh th c sao tui th li khc bit?
Ch v chng sanh m cha ng, tri nghch gic, xui theo trn lao, do
tnh sanh nn tr b cch ngn, do tm tng bin i nn hnh th khc
bit. Do vy mi c tam gii lc o, mi hin tng kh - vui. Th
mng trong nhn gian cao lm cng khng ngoi trm nm, du ci tri
Phi Phi Tng th n tm vn bn ngn i kip, nhng n khi ht
tui th vn phi a xung di. Rt cuc so vi con ph du (con v)
sng sanh ti cht no c khc g!
A Di Pht ph chng sanh, ch cn c lng tn nguyn tr danh
hiu Pht, chc chn lm chung c Pht tip dn vng sanh Ty
Phng. vng sanh Ty Phng th s siu phm nhp thnh, liu
sanh thot t, thn cn Di , k cn hi chng, chng V Sanh Nhn,
ln a v Bt Thoi, ngay trong mt i ny lin vin thnh Pht o.
Li ch y d ht c kip vn kh ni trn! So vi nhng g cu n hp
hi, t xng l thng gia, nhng li mua rng tr chu, b vng gnh
gai th no phi ch khc bit vi vi mt tri mt vc ? y l php d
tu tr nht, d thnh tu nht trong Pht php, li ch y li vt tri ht
thy cc php khc, bi ly Qu a Gic lm Nhn a Tm, cho
nn nhn trm bin qu, qu tt ngun nhn. Tin sinh v phu nhn nu
chng v thy con ngi [Quang km hn] m vt b li ny th trong ao
by bu ni ci Ty Phng s li lp tc thy tr hai a sen t kim.
Xin hy suy ngh su xa, xin hy suy ngh su m vy!
18. Li ta cho cun Vn Sao Trch Yu
Thuc khng sang - hn, thuc cha c bnh l thuc hay. Php
khng tinh - th, php hp cn c l php diu. Php mn tu tr v lng
v bin, bn n cn i Mt tht kh th thng hiu trn khp. Hung
h khng chng nhp th lm sao c th t li ch cho c? Quang
tc nghip su nng, hnh trong hin i nh yu, lm d vo Tng
chng nm mi nm. Mt cu Pht hiu vn cha tr n mc tm
v Pht tng ng, ni g cc th php mn khc! Mi my nm qua
thng c nhng ngi lm nghe li k khc ng Quang l tri thc n
ni gi th t qua li cu khai th. C nhin Quang nghim tc gi
bn phn, em nhng g chnh mnh bit c v chnh mnh tu tp tha
trnh. Nu ngi hi kin thc cao minh, tr hu rng ln, lin xin ngi
y hy chuyn sang hi bc cao nhn, quyt chng dm em s hn t
ca chnh mnh ngn gi ngi, n ni h chng th t n ch cao
minh, khut lp thin t, ti c ca h.
C k bo Quang nghim cm ngi khc c tng, nghin cu kinh
lun i Tha, chng bit phm ai n ch Quang xin dy bo, nu nh
[ngi tha hi y] thn vng vt trong li tc, hoc tui tc cao;
i vi nhng k bn bu cng vic, thng ngy chng cn my, m vn
dy h xem c, nghin cu trn lan, trc ht chng dy h hiu r rt
thu trit nguyn do ca php mn Tnh , chc h s c phn gieo
thin cn, hiu gio l, i vi chuyn liu sanh thot t, s s chng c
hy vng g bi ch ch trng c tng, nghin cu mong khai ng t
chng, chng cn ch trng tn nguyn nim Pht cu sanh Ty Phng.
H chng bit phm phu y dy Hoc nghip, mun cy vo t lc
liu sanh thot t ngay trong i ny cn kh hn ln tri. V vy,
Quang chng n h b ch bai, gii tm lng thnh bo ban.
C nhng k chng him li l h bi ca Quang l u bn lu
truyn, t tn l n Quang Php S Vn Sao. Li c ngi chn ly
nhng ct yu, phn loi, bin tp t tn l Gia Ngn Lc. C s L
Hu Thc huyn Thi li mun trch ly nhng li ph hp k s c
dn dt nhng ai tng c sch Nho nhng khng hiu r nguyn do
v sao Nho v Thch ng nhng bt ng, bt ng nhng ng s
hc Pht, tng cng l by nhiu bi , tnh in ra lu truyn rng
khp, cy ti vit li ta. Ti ni: c Gia Ngn Lc, cn g li phi
in trch yu? ng ta em nhng trn y c thnh, nh thut
nhng iu chnh yu vy!
19. Li ta ti bn cun Bt Nh Dung Tm Lun
Kim Cang Kinh chnh l khun mu do c Pht dy con ngi pht

B tm, hnh B Tt o, xa la trn vn phm tnh - thnh kin
hnh lc vn hnh. V th ni: Ng ng dit nht thit chng
sanh, dit nht thit chng sanh d, thc v chng sanh c dit
gi (Ta hy nn ht thy chng sanh, dit ht thy chng sanh ri
m tht ra chng c chng sanh no c dit c). y l v: Trong
chng thy tng Ta l ngi ha ; ngoi th chng thy tng ngi
c v tng chng sanh; gia l chng thy c tng th gi150
chng c V D Nit Bn. Xa la trn vn bn tng, chng vng vo
su trn, nn c xng tnh tu trn khp lc vn hnh trn cu
Pht o, di ha chng sanh. y gi l khng tr vo u
sanh tm, sanh tm nhng khng tr vo u. Nu c tr th ci tm
150
Th Gi tng (Jvasamj): Theo quan im thng tc, mi c th s c mt linh
hn hoc nhn cch, linh hn y s lun chuyn th sanh, tn ti tht s. gi l
Th Gi Tng. Trong Kim Cang Bt Nh S, quyn 3, ngi Ct Tng vit:
Ngoi o chp c Thn Ng, cht y sanh kia, tri khp su ng nn gi l
Th Gi. Ngoi ra, theo quyn 2 ca kinh i Phm Bt Nh th Th Gi chnh l
mt trong mi su tn gi khc ca Ng.
c sanh y s a trong phm tnh thnh kin, s tri nghch vi ngha
tam lun th khng151, nht o thanh tnh. Do vy, mt cu hy nn
khng tr vo u sanh tm qu tht l cng yu ca bi kinh ny,
m cng l kim ch nam cho ht thy nhng ngi hnh B Tt o.
Dung Tm Lun ca U Kh i s c theo t gio (Tng, Thng,
Bit, Vin) gii thch, nhng hi quy v Vin Gio ng hu ngi tu
tr rt ro t c li ch tht s, qu tht kh hp su xa Pht tm,
hu ch cho php o. Tic l cha c lu thng, kh ng tic nui!
i s Thin Php sao c mt bn, c s Vng Mu Phng trng
thy nguyn khc vn, cy Quang gio chnh nhng ch sao chp sai
lm. Do vy ti bn i lc chn ly nhng ngha trng yu ca kinh
Kim Cang ghp vo u sch nhm mong ngi c lun ny s c
ci hng dn. (Cui Thu nm inh Mo, tc nm Dn Quc 16 - 1927)
20. Li ta cho sch Ph Khuyn Hc Pht m
Pht php ln lao khng g chng bao trm, khng g nh nht chng
c nu ln. Phm ai mun hc th phi nn ch trng thc hnh. Nu
khng, s nh c toa thuc nhng chng ung thuc, mun cu lnh
bnh h c c chng? Do vy, ngi nim Pht cn phi gi vn lun
thng, trn ht chc phn ca chnh mnh, dt lng t, gi lng Thnh,
nh nhng ham mun xng by khi phc l ngha, bit nhn
hiu qu, mong thnh thnh thnh hin, ng lm cc iu c, vng gi
cc iu lnh. Li cn phi tht s v sanh t, pht B tm, dng tn
nguyn su tr danh hiu Pht, quyt nh cu sanh th gii Cc Lc.
Dng nhng iu ny t hnh, li cn dng dy ngi, khin cho
trong l gia nh, ngoi l ngi i u cng c thm nhun s gio
ha ca Pht, cng sanh Tnh , ng hu chng c ph s gio ha ca
c Pht, chng ph tnh linh ca chnh mnh.
151
Tam lun th khng l lc b th th ngi b th, k tip nhn v vt b th u
vn l khng, ph sch tng chp trc. Ni chi tit hn th:
1) Th Khng: i vi ngi b th th thn ta vn l khng, bit l v ng, s
khng cn c ci tm mong cu phc bo, nn gi l Th Khng.
2) Th Khng: thu hiu khng c ngi b th th cng khng c ngi nhn,
nn chng khi ln tng ngo mn, nn gi l Th Khng.
3) Th Vt Khng: Ch Vt ch cho nhng ca ci, vt cht. thu hiu ht thy l
khng th d c c th cng thy nh khng th, chng khi tng tham cu nn
gi l Th Vt Khng.
Nu h hng nghin cu trn lan cc th php mn v cng nng
theo tu tr th s c phn lm mt v i thng gia v hng phc
bo tri ngi trong i sau, ch mun liu sanh thot t, siu phm
nhp thnh s kh th mng c! V sao vy? Do ht thy cc php
mn u phi on Hoc chng Chn th mi hng liu sanh thot t,
ch khng nh php mn Tnh : Cy vo Pht t lc s c th i
nghip vng sanh. Pht lc, t lc khc bit ht nh mt tri mt vc!
Hiu r iu ny s chng dm cy vo t lc, vt b Pht lc ko di
k hn liu sanh t ti bao nhiu s kip trong v lai.
C s Lu t Huyn do thy i kip trn ngp, chng c lc no
thi bnh, bn lng lng nghin cu kinh Pht, mi bit Pht php l ci
gc ca ht thy php. Nu c th y theo li Pht dy hnh th trn l
on Hoc chng Chn hng khi phc bn tnh, di l i c hng
lnh lm hin nhn. Hin nhn c th dng thn hng dn ngi
khc, trong l gia nh, ngoi l ngi i u s nhn theo bt chc
lm lnh, thay i phong tc nhng chng hay chng bit. Mnh T ni:
Cng tc c thin k thn (H cng qun th ring mnh thin). Nu
lm c nhng iu nh va ni trn y th du cng qun vn c th
lm cho lng p u cng c thin u c kh chi? Do vy, bn dng
li vn thng tc son thnh my chc thin Ph Khuyn Hc Pht
m (nhng li bn lun nhm khuyn khp mi ngi u hc Pht)
mong ngi tr ln k ngu u cng hiu, ai ny u tu tr th thin h
thi bnh, nhn dn yn vui chc s ch thn thy c. [Trong li ta
cho sch ny], c s Phm C Nng nu by nhng iu n kn, Bt
Hu ch ni n s thc hnh trong khi hc Pht v ng nhanh tt
liu sanh t nhm lm cho ai ny u cng liu sanh thot t ngay trong
i ny. So vi cy vo t lc tu tr ht thy cc php khc th s kh
- d cn gp my ln s khc bit gia ngy v kip vy! (u Thu nm
Canh Ng (1930) thi Dn Quc)
21. Li ta sch Nhn Qu Thc Chng
Nhn qu l phng tin ln lao thnh nhn th gian ln xut th

gian bnh tr thin h, thot chng sanh. Khng T khen ngi Chu
Dch, va m u lin ni: Tch thin chi gia tt hu d khnh, tch bt
thin chi gia tt hu d ng (Nh no tch thin iu vui c tha, nh
no tch iu bt thin tai ng c tha). Nhn t b mt, cu ni ny
lun v s vui mng, tai ng nh hng ti con chu; ch nu lun trn
thc t, s vui mng hay tai ng quy v bn thn ngi y cng ln
hn gy nh hng n con chu nhiu lm. C T trn thut sch Hng
Phm, cui cng mi ni: Hng dng ng phc, oai dng lc cc
(Thun theo l phi th s c hng nm iu phc, h tri nghch th
s hng chu su iu kh cc). Dng () ngha l s. Cc () l
khn cng, kh s, au n. Trn thc t, Ng Phc Lc Cc th
hin ci nhn thin hay c trong i trc v qu bo thin hay c trong
i ny. Trong kinh in Nho gia khi ni v tin nhn hin qu (nhn
i trc, qu i ny) v hin nhn hu qu (nhn i ny, qu i sau)
th hai cu ni y ca Khng T v C T r rng nht.
Kinh Pht ni nhn qu ba i tng tn, chu o nht. Ni tot yu
l: Dc tri tin th nhn, kim sanh th gi th. Dc tri lai th qu, kim
sanh tc gi th (Mun bit ci nhn i trc th nhng g phi hng
chu trong i ny chnh l n y; mun bit qu i sau th [hy nhn
vo] nhng g lm trong i ny). Con ngi thng gi kh - sng,
hn - xui phi hng chu trong i ny l Mng, cho l mnh lnh t
ci tri, no bit y chnh l qu bo ca nhng iu thin - c do chnh
mnh lm trong i trc. Tri u c h lnh hu i ngi kia, bc
i k ny? V th, sch Cm ng Thin chp: Ha phc v mn, duy
nhn t chiu (Ha - phc khng c ca, ch do con ngi t chuc
ly).
Qu bo thin - c nh bng theo hnh. Nu bit c l ny th trn
chng on tri, di chng hn ngi, d dt, king n, kinh s tu tnh,
tr kh nhng mn vt t dc trong tm chnh mnh th chnh tri sn c
trong t tm s pht hin. Do vy, k mt nim thnh cung s u khc
ch c nim m tr thnh thnh. y chnh l loi nhn qu c
ni bi Nho gio m cn c li ch ln lao nh th, hung h c Pht
dy con ngi tu Gii - nh - Hu, on tham - sn - si, ng lm cc
iu c, vng lm cc iu lnh! Thot u l on sch Phin Hoc th
gian, liu sanh thot t, siu phm nhp thnh. Tip n l dn dn tn tu
cho n khi Chn cng, Hoc tn, hu mn, phc trn, trit chng t
tm, thnh B o, u chng ra ngoi nhn qu. Do vy ni: Nhn
qu l phng tin ln lao thnh nhn th gian ln xut th gian bnh
tr thin h, thot chng sanh.
Tng Nho cho Pht ni nhn qu ba i, lun hi trong lc o chnh
l cn c gt gm hng ngu phu ngu ph tun phng gio php ca
Ngi, ch tht ra khng c chuyn y. Hn na, con ngi cht ri th
hnh hi s h mt, thn thc cng phiu tn, du b cht - chm - xay -
gi s thi th vo u? Hn na, thn hn tn mt ri, ly ai th
sanh? H ph, bi xch nhn qu khin cho con ngi khng c ci
e s, khng c g mong mi th thin khng c g khuyn, c
khng c g trng pht. Do thin hay c u khng c nhn qu,
Nghiu hay Kit th cng u cht sch, k khng c ch hng cao xa ai
li chu khng khng lm lnh, d dt king c cu ci h danh sau
khi cht ? ph, bi xch nhn qu lun hi, hiu sai be bt cch
vt tr tri, ch ly thnh chnh tm, trn ht tnh ngha, bn phn
lm php gic ng ci i, gio ha dn chng, sng t o, t n bnh
tr, chng bit n c ni tr kh mn vt t dc trong t tm thy
c chnh tri sn c trong t tm, ch by nhn qu bo ng trong i
trc i ny, i ny i sau th c khc g xoi thng mong
nc ng chy trn lan, b thc n m mong dn chng b cht i, h
c c chng?
May mn l ai ny sn c ci tm c th lm Nghiu - Thun, c th
thnh Pht. Bt hnh l chng c dy ng php n ni khng trnh
khi lm hng dn qu, lm hng chng sanh chng bit quay v ci, tr
li ngun. ng Chu Qun Tranh Vnh Gia t thi th u n lc
nhc quan (hai mi tui) chng bit nhn qu, lm vo tnh th
thnh mt nim thnh cung. n u thi Dn Quc, do c nghe
Pht php t cc bc tin trit v thin tri thc trong lng, mi bit nhn
qu, mong mi c l hng ngi khc ch nim, tr thnh thnh,
khn ngn xt mnh xt ngi, thng mnh thng ngi, lin em
nhng s tch nhn qu xc ng, thit thc do chnh mnh thy nghe
chp li thnh mt cun sch, t tn l Nhn Qu Thc Chng. Tnh
em in ra mong ai ny u bit nhn r qu, siu phm nhp thnh,
xin ti vit li ta dn khi, ti bn vit li ta ny nu r nhng iu
chnh yu (u H nm K Mo, tc nm Dn Quc 28 - 1939)
22. Li ta sch Triu M Kha Tng Bch Thoi Gii Thch
i gio truyn sang phng ng gn hai ngn nm. D Tng hay

tc ai ny u ty theo php no gn gi vi tnh mnh m tu tr. Tuy
php mn tu tr c mi th sai khc, nhng tng kinh, tr ch, l bi,
sm hi, siu c hn, cu sanh Tnh tht s l nhng iu chnh
yu. V th, t cc kinh ch, cc php mn, c c chn lc ly
nhng phn chnh yu, son thnh hai thi cng kha sng - ti cc
hnh nhn y theo tu tr nhm tiu tr nghip chng, tng trng
phc hu, bo p T n, siu c hn. Do lng T rng ln ca c
Pht, do tn ht lng Thnh ca chnh mnh, c nhin o y thng trn,
thu di, ch li y d ci m hay dng gian u chng h thiu st.
Do vy, o trng trong thin h d Tng hay Gio, d Lut hay Tnh,
khng u chng knh vng ly lm chng trnh [tng nim] nht
nh.
u i Thanh c ngi son cun Nht Kha Tin Mng 152
nhng ch gii thch i lc cu ch m thi! Gn y c php s Hng
T son cun Nh Kha Hip Gii kh tng tn, r rng, nhng do vn
t hi su nn k s c cha c li lc cho lm. C s Hong Hm Chi
trong my nm trc tng son cun S C Tnh Nghip Ch Nam v
Di Bch Thoi Gii Thch in ti hn my chc vn bn. Nhng
ngi xng hc Pht nhng ni khc u tip tc thnh sch. C
nhin, Hong Hm Chi bit vn Bch Thoi chng th no sc tch, trang
trng nh Vn Ngn c, nhng do n c th gip cho ngi km hc
vn s nh vo y lnh hi c, nn ng hon ton dng th vn
Bch Thoi gii thch kha tng sng ti. ng rt s kin gii ca
chnh mnh khng chng s c nhng ch cha thu o nn mi mi
u cy ngi bn l c s C Hin Vi sa cha. Li do thy nhng
ngha tt cng ca nhng danh tng c ni n trong sch y c l
[c gi] cha hon ton hiu trn, nn trc y vit cc tp sch
Pht Php i , Tm Kinh Bch Thoi Gii Thch v Di Kinh Bch
Thoi Gii Thch, kh nhiu tc phm u c xut lu hnh ring.
Hai thi kha tng c c bn gii thch ny th k s c s ni tip
nhau hng cc th li ch chng th ngh bn. Tuy nhin, tr tng kinh
ch qu ti ch thnh. Du trn chng bit ngha, m nu c th ht lng
thnh, cn lng knh, kin thnh, khn thit th tr th lu ngy chy
thng t nhin s nghip tiu, tr rng, chng tn, tm minh, cn c th
thu hiu trc tip Pht, hung l nhng gii thch v mt vn t v
ngha ca chng ? Nu khng, du c thu hiu thng sut, nhng do
chng ch thnh th ch tr thnh tnh kin phm phu, d on suy lng
m thi; ch khng c cch no t c li ch chn tht v s cm ng
chn tht ca kinh! Do hon ton l thc tm153 phn bit suy lng th
lm sao c th ngm thng Pht tr, thm hp diu o, h va vt
thot lin chng nhp trc tip, mau chng t li ch th thng?
152
Cun sch ny do ngi Thch Hi Khoan bin son di i vua Ung Chnh.
153
Thc tm (cn gi l Tm S Php), tc ci tm b chi phi bi tc dng ca su
thc hay tm thc; gi nh vy phn bit vi chn tm.
Thng thy ngu phu ngu ph cm ci tu tr t c li ch hn hn
k thng minh nhiu lm. y l v mt ng ht lng Thnh, cn lng
knh, chuyn tm nht ch, cn mt ng th h hng, lt lt, tn lon, h
vng suy lng m ra! Xin cc c gi u bit ny, y chnh l
hiu trn ngha ca kinh, khi tr tng s chng cn sanh phn bit na,
s nh i trc thnh dung ch thn lng nghe vin m, trn khng
thy c mt nim no c th li ch y chng th dng ngi bt
hnh dung c u! y chnh l b quyt tr tng. Nguyn khp cc
ng nhn ng coi thng li ny th may mn lm thay! (Gia Xun
nm Canh Ng, tc nm Dn Quc 19 - 1930)
23. Li ta cho l truyn gii ti Vin Gic thin vin Ng Sn,

huyn So
c Nh Lai dng ba s gi cho chnh php tn ti lu di trong

th gian khin cho chng sanh u c thot. Ba s y l g? Chnh
l Gii - nh - Hu. Do chng sanh mt mc tri nghch o gic, xui
theo trn lao, lun hi trong lc o, nn nay c Pht mun lm cho h
b trn lao thun theo o gic, hng ti chng c Nit Bn. Nu
khng c Gii th chng c g tri buc, t s n ni ui theo trn
cnh, khi Hoc, to nghip. Khng c nh, sng thc cun cun, lm
sao tm khng tr vo u cho c! Khng c Hu s do u trit
chng c chn tm sn c? Vng Hoc huyn khi s do u m
nhanh chng dit mt? V th, kinh Lng Nghim dy: Nhip tm l
Gii, nhn Gii sanh nh, nhn nh pht Hu. y gi l Tam V
Lu Hc.
Hy nn bit: C ba iu ny chnh l mt, tuy mt nhng l ba.
ng cho rng Gii ch l nn tng ban u ca nh v Hu m thi!
Phm Lut Nghi Gii gi cho thn chng lm [nhng iu c] th c th
gi l nn tng ban u, nhng nh Cng Gii gi cho tm chng khi
[nhng vng nim] v o Cng Gii154 nghip tn tnh khng, Chn
154
Lut Nghi Gii: Nhng gii lut do c Pht ch nh nhm gi cho ba nghip
thn ming ca hnh gi c thanh tnh, ngn nga nhng vng nim ny sanh,
c tc dng phng phi, ch c (ngn nga nhng iu sai tri, dt cc iu c).
nh Cng Gii: Gii t c do t n mc tinh thun ni nh, tc l do nh
tm bt tn nn lun gi c gii th, gii tng thanh tnh. Tm thng an tr
trong nh nn tt c hnh vi, to tc, tm nim tng ng vi nh, khng cn rong
rui theo trn cnh nn tuy khng ch tm gi gn gii tng m khng tri phm
cng, tr rng, h chng phi l ton th i dng ca nh v Hu ? H
nn ch coi l nn tng ban u ? Nhng nh Cng Gii v o Cng
Gii ly Lut Nghi Gii lm bn th, ch do cng dng tr gii su hay
cn m lp ra hai ci tn y, ch chng phi l ni n th gii bn no
khc c! Ngi i thng ly Lut Nghi bn lun, n ni chng
bit hoc coi thng ngha ch gii ln lao ca c Nh Lai! Chng
khi s t Vn Hun155 m mong t c Chn Gii, Chn nh, Chn
Hu, ng than lm thay!
Php o ca c Nh Lai c phm vi rng khp mi ci, tuy cc
bc i s hong php ai ny u Tam Hc vin minh, nhng do kin lp
mn nh, mi v chng th khng chuyn ch trng [ni mt mn].
Hoc chuyn ch ni Ch Tc Tr Phm156 th thnh Lut. Hoc
chuyn ch ni tu qun ging din th thnh Gio. Hoc chuyn ch ni
tham cu bn lai mong trit ng th thnh Tng (Thin). Tng mang
tn l gio ngoi bit truyn (truyn ring ngoi gio) cn Lut l
gio ni chn truyn (chn truyn bn trong gio). Ni bit truyn
l mun cho con ngi thy c bn th ngoi ngn ng; ch khng
c ngha l Tng vt xa hn ra ngoi gio l!
Hy th ngh xem: Lc c Th Tn cm cnh hoa gi ln, ngi Ca
Dip mm ci, bn a phng quang, trit hin l. Hiu r iu y th
tt c hnh sc trn khp th gian, khng g chng phi l a hoa ang
c c Th Tn cm, khng g chng lm cho con ngi thy c
trit din mc sn c ca chnh mnh trc khi c cha m sanh ra.
Hung chi v thng diu php c ni bi chnh kim khu ca c
Nh Lai li chng phi l a hoa y hay sao, chng th lm cho con
ngi ch thn thy c bn lai din mc ?
Nhng trm vn tri ngi du thy c Th Tn cm cnh hoa gi
ln thy u ng ngc, cng nh ang ci la li i tm la, trn chng
th lnh hi c. Nu bit [bn lai din mc] chnh l ngay ni y
th bao nhiu ngi s thnh tu ngay trong i hin ti, tn sc bit
bao nhiu. Do m nn chng bit quay tr li, ging nh chng Din
gii. o Cng Gii cng tng t, nhng l s gi gii tinh thun do tc dng ca
Hu Hc.
155
Vn Hun: Do nghe php m tm thc c hun tp.
156
Ch Tc Tr Phm: Gi ng ra l Ch Tr, Tc Phm, tc l nhng gii h ngn
dt khng lm th l Tr Gii (nn gi l Ch Tr), cn h lm th b coi l phm gii
(nn gi l Tc Phm). Hiu rng hn th Ch Tc Tr Phm ch chung cho mi gii
tng.
Nh [trong kinh Lng Nghim nhn vo gng] trng thy u mnh, v
c pht cung chy qung ln; ht chu trong cho o m oan ung chu
bn cng, tht ng bun thay! Cn bit rng Lut, hay Gio, hay Tng,
phi trn vn c ba th ny th mi c th tip ni hu mng, truyn
php o ca c Pht c! Nu b thiu khuyt s chng trn l
chng A Nu B , di l ht thy hm thc.
L X Na Pht ly Gii lm Th, do khng iu c no chng ht
sch nn gi l Tnh, khng iu thin no chng trn vn nn gi l
Mn157. on c tu thin chnh l cng vng gi Ch v Tc. Do vy,
Lut l Pht thn, Gio l Pht ng, Tng l Pht tm. Ba th tm - ng -
thn quyt chng th tch ri, quyt kh th thiu st. Nu khng, th
mt cnh kh bay, mt bnh xe chng th di chuyn c! Mun t li,
li tha s kh th nh nguyn!
Vin Gic Am Ng Sn sng lp t i Minh, tn ti cho n ngy
nay tuy c lc chm, lc ni, hoc suy, hoc thnh khc nhau. n nm
Dn Quc th tm (1919), Tr Tr l ha thng Cnh Cng pht T
Hong Th quyn m tu b, n nm Dn Quc 15 (1926), in v
phng c u mi m rng ngi. Do in v thnh, li mun truyn
gii bi kin to tng lm chnh l v thc hin vic [truyn gii] ny.
Do vy, t ngn dm gi th yu cu ti vit li ta nhm nu bt
ngha ny. V thy hong truyn gii php chnh l mt chnh in (nghi
l chnh yu) trong php mn nn ti chng th t t c. Him rng
Quang i vi Tng, vi Lut, vi Gio u chng c tm c g, lm
sao c th chng ph lng S giao ph cho c? Ch nh thut tm tt
nhng iu m tri kin hn t ca chnh mnh c th lnh hi c t
nhng g Pht, T, c c ni cho xong trch nhim.
Kinh Di Gio dy: Ny cc thy t-kheo! Sau khi ta dit , hy nn
tn trng, qu trng, cung knh Ba La Mc Xoa158 nh trong ti tm
gp c nh sng, nh k ngho c bu vt. Hy nn bit y chnh
l i s ca cc thy ging nh ta tr th, trn chng khc g! Kinh
157
L X Na Pht (Rocana) chnh l Bo Thn Pht. Danh hiu L X Na gm hai
ngha Tnh v Mn.
158
Ba La Mc Xoa (Prtimoksa) chnh l gii lut by chng t Pht ngn
nga ti li ni thn - khu - , xa la cc phin no Hoc nghip hng c gii
thot. Ba La Mc Xoa thng c dch ngha l Ty Thun Gii Thot, X X
Gii Thot, Bit Bit Gii Thot, Bit Gii Thot, Ti Thng, V ng Hc v.v
Nu hiu theo ngha hp th Ba La Mc Xoa thng ch cho gii lut ca hng
xut gia, c chia thnh tm tiu loi: Ba La Di, Tng Tn, Bt nh, X a, n
a, Ba-La- -X-Ni, Chng Hc, Dit Trnh Php.
Phm Vng dy: Ta l Pht thnh, cc ng l Pht cha thnh. Nu
tin c nh th th gii phm trn . Li ni: Chng sanh nhn
lnh gii nh Pht lin d vo a v Pht, a v ging vi bc i
Gic, ng l con ca ch Pht. Nguyn cc Pht t th gii ai ny
u t bit chnh mnh vn sn l Pht, nhng do m tri nn ngc
ngo nh vo sc cng c Pht tnh y m lun hi trong lc o, chu
cc s kh cng cc.
Nh Chuyn Lun Thnh Vng mng thy mnh l con kin, ln
theo mi tanh b di thm, t thy mnh hn nh, nhng thn vua
nm trn ging vn y nguyn nh c chng mt. n khi tnh gic
mi bit huyn hoc bin thnh kin, ch trn chng c thc th! Ht
thy chng sanh cng ging nh th. Pht vn l cha thnh, nghip vn
l khng nhng lm lc to dng, cao thnh cnh, cam phn phm
ngu, nhng cho mnh c Thch Ca Th Tn lm mt v trng phu
hng mnh, h chng ng bun qu i ? Nu cc Pht t th gii ai
ny u gng sc th chng nhng khng ph mt phen nhc lng truyn
gii ca ha thng Cnh Cng m cn an i c mt phen thnh
xut th ch gii ca c Nh Lai vy!
24. Li ni u dnh cho bn bo co kt ton thu nhp ln th

su ca Hong Ha X T Chu
Nhn qu bo ng l phng tin ln lao thnh nhn th gian ln

xut th gian bnh tr thin h, thot chng sanh. Php mn Tnh
l o ht thy lc o tam tha t n mc ch liu sanh thot t,
vin chng B . K t sau khi Tng Nho bi xch nhn qu, php tr
quc, tr gia, tr thn, tr tm ch cn l cnh l, trn chng c ci gc,
dn n nhng thi cung lon khng cu vn c, ht c thuc cha!
Du hc Pht chng tu Tnh vn c th trit ng t tm, thm nhp
kinh tng, nhng nu cha t n a v nghip tn, tnh khng th
vn lun hi trong lc o y nh c! Bin sanh t su thm thm, ng
B xa vi vi, mun cy vo t lc liu sanh thot t s kh nh
ln tri!
Bt Hu nghip nng, phc nh, nghip su, hu cn, tuy c lng
cu nc, cu dn, t li, li tha, nhng khng c o hong php
cu vt mi ngi, t lp, lp ngi, ch nh lng theo sc mnh n
hnh lu truyn i cht nhng kinh sch thit yu, kh c tuyn ni v
nhn qu v Tnh mong k thy ngi nghe u cng sanh chnh
tn, cng tu Tnh nghip, u cng gi vn lun thng, trn ht bn
iu lnh nhm trn ht tm lng ti m thi!
Ma Xun nm Canh Ng, tc nm Dn Quc 19 (1930), thy Minh
o tnh lp ra Hong Ha X ti Thng Hi Tnh Nghip X lu
thng cc kinh sch n tng trong my nm trc, c cc v c s
tn tr, bt u hot ng. Vo u H, Bt Hu b quan ti cha Bo
Quc T Chu nht lot khng hi n. Nm sau, Hong Ha X di
v cha Bo Quc, kh pht t. n thng Mi nm nay, s Minh o
mt, chuyn Hong Ha X khng giao c cho ai, ch nh t m
nhim. Nhng ti l mt Tng tm thng ch bit cm cho by
mi su tui li th tip vng v, nu cc i c s c lng B v
php, v ngi vn duy tr nh c th kinh sch ca Hong Ha X s c
th lu truyn xa gn, chng n ni do v Bt Hu lo liu m b b ph,
hot ng ri rc vy! Vit nhng iu ny mong cc i c s sng
soi (Gia Xun nm Bnh T, tc nm Dn Quc 25 - 1936)
25. Duyn khi nim Pht bn mi chn ngy ca Thng Tch

Quang Lan Nh ni Vn C, Hng Chu
Php Nim Pht chnh l php mn c bit ph chng sanh

ca c Nh Lai. Thch hp khp ba cn, thu tm trn vn li cn ln
n cn, trn l bc ng Gic B Tt chng th vt ra ngoi c,
di l ti nhn nghch c cng c th d vo trong y. Chng on
Hoc nghip m c d vo hi hi; h c vng sanh nht nh
chng B . Hung chi chng sanh i Mt cn c km hn, chng
nng theo php ny th lm sao yn c?
Lo ha thng Vi Qun xt ngh iu ny, bn lp mt Lan Nh
ni Vn C thuc chu thnh t Hng, t tn l Thng Tch Quang,
mun cho mnh cng ngi u nim danh hiu Pht, cng sanh v
ci Pht, dn dn tn tu hng cng c vin mn Pht qu. K t khi
ngi Vi Qun qua i, hc tr Ngi u nghim tc tun theo lnh thy,
vnh vin gi gn quy c thnh n np. Nay i s Diu ng thy
mt php Nim Pht nhip khp k nh tm ln tn tm, nhng cn phi
chuyn rng dng cng mong c nht tm ng hu ln thng Thng
Phm, mau chng Tch Quang, lin tnh mi nm vo cui ma ng s
lp mt k hn nht nh chuyn nim Pht trong bn mi chn ngy
mong tm kh hp vi Pht, hng chng c ngha tm ny lm Pht,
tm ny l Pht, cm ng o giao, chng ph lng Thnh nh m
mong con, nh con nh m.
Php hi m ra, ch mong li lc trn khp. Phm k ti gia thin
s mun ty h tu tr u chp thun ht. Ch c nhng v anh hin chn
khu cc c nhin nn yn trong nh, nht tm nim Pht, chng cn
phi n d hi mong ch thn c hng li ch chn tht, khng
vng phi cc him nghi, khin cho ngi khc sanh lng ngng m,
vnh vin dt ht cc nghi bng, ai ny ty theo phn mnh gng sc tu
tr, qu tht l nhim v trng yu. Nguyn khp nhng ai thy nghe u
cng sanh lng tin, cng tu Tnh nghip ng hu cng sanh v Tnh ,
cng chng B , hng cc php lc n tt cng i v lai (Gia H
nm Gip T, tc nm Dn Quc 13 - 1924).
26. Duyn khi ca Hi Mn Lin X ti Phc Chu
Chn Nh tnh hi tch - chiu vin dung, v Nng, v S, chng

di, chng bin, ngay c ci tn Nit Bn cn chng c th lm sao c
chuyn sanh t? Nhng v chng sanh m mui, chn vi ton th,
chng hiu t tm, lm lc ui theo huyn cnh. Do vy, i vi nhng
cnh thun, nghch, khi tham - sn - si, to git - trm - dm, t kip
ny sang kip khc lun hi trong lc o, trn chng c thu thot ra,
ngc ngo nng vo sc tch - chiu vin dung ca Chn Nh Pht
tnh y lm ci gc khi Hoc to nghip, lun hi sanh t; h chng
ng bun qu i ? c i Gic Th Tn thng xt, ty c ch dy,
ni mi php, khin cho ai ny u theo ng v nh, ch thn thy
c Pht tnh. Him rng chng sanh cn kh bt nht, liu thot ngay
trong i ny chng c my k! Do vy, c Pht lin c bit m ra
mt mn tn nguyn nim Pht cu sanh Tnh mong sao bn h d
thnh hay phm u cng c gii thot ngay trong i ny. y l v
tm ny lm Pht, tm ny l Pht ch chng phi c [mt Pht qu]
ring ngoi tm t c! Do Pht lc chng th ngh bn, php lc
chng th ngh bn, chng sanh tm lc cng chng th ngh bn; chng
sanh v Pht dung nhip nhau, cm ng o giao, nn d c thnh tu.
C s La V Tng Hi Mn xa trng ci c, bm tnh nhn
t, tt lnh, xng Tnh chng tic sc tha, mun cho ht thy
nhng ngi cng hng u chng Pht tnh sn c. V th, khi lm
chung c c toi nguyn. Con c l Khanh oan, Ngn Tun gng sc
tip ni ch cha, lp ra ch lu thng kinh Pht trong nh, mun cho
nhng tnh l trong vng ph cn ty thi nim Pht; cho nn ti ch lu
thng, lp mt lin x, t bin ghi tn l Hi Mn. Do bin php ca
ch Pht ch c Nim Pht l d vo nht; Chn Nh tnh hi ch c
Nim Pht l d ch thn chng c nht. Do vy, php mn Nim
Pht ny chnh l ca ng vo bin php ca ch Pht, chng
Chn Nh tnh hi! V th t tn l Hi Mn.
y l c theo L m lun, ch nu c theo S ni th do cha
h l c s Hi Mn xng nim Pht, ht thy i chng mi bit:
Trong ci i c php mn Tnh tt bc rng ln, tt bc vin n,
tt bc su mu, tt bc gin tin! Phm nhng ai n y nim Pht, t
phi gi vn lun thng, nghim tc trn ht bn phn ca chnh mnh,
dt lng t, gi lng thnh, nh ham mun xng by khi phc l
ngha, ng lm cc iu c, vng lm cc iu lnh, king git, bo v
sanh mng, cu gip ngi ang gp nn ngt ngho, dng nhng iu
y t hnh, li cn dng nhng iu y dy ngi. Ngi lm
c nh th th tm s hp vi Pht, tm s hp vi o. Lc cn sng
lin d vo a v thnh hin, khi lm chung ln thng ci Cc Lc, ng
hu tha mn bn nguyn xng ca c s Hi Mn. Ni ni u lp
lin x, mi mi u phng theo Hi Mn, s thy Pht php hng thnh,
tai chng tiu dit, ma ha, gi thun, cng nhau t n ci i i
ng159, dn khe mnh, vt sanh si, cng vui hng cuc sng ti
vui, tt p vy.
27. Duyn khi ca Lc Thanh Pht Gio Tnh Nghip X
159
Theo Nho gia, i ng () l mt th gii ton ho, trong con ngi
khng c lng vt dc ring t. Khi nim ny bt ngun t thin L Vn sch L
K. Theo , Khng T do c vic phi sang Lp Tn, xong vic, i du ngon, cht
th di v cm thn cho tnh hnh nc L. Ngn Yn bn hi nguyn c, Khng T
p: i o c thc hnh bi ba v thnh qun anh minh thi Tam i, Khu
ti cha t n, nhng sn ch mong mi. H i o c lu hnh th thin h
u l ca chung. Chn la ngi hin, c ngi ti nng, thnh tn, ha thun. Cho
nn con ngi chng ch lo phng dng cha m ca chnh mnh, chng lo nui dy
con ci ca ring mnh, m t s khin cho ngi gi c cht an lnh, k tr khe
c s dng ng ti nng, tr th c trng thnh, cu gip ngi ga ba,
nhng k m ci, l loi, tn tt u c gip . Nam trn bn phn, n c ni
nng ta. Vt dng khng b vt b trn t, nhng chng giu dim cho ring
mnh. Chng ngi ngn ra sc lm lng, nhng chng cy cng. V th, nhng mu
mo b ngn chn, khng th dy ln c, trm cp, lon tc chng th xy ra. Do
vy, cng ng chng cn phi ng. gi l i ng.
c i Gic Th Tn thng cc chng sanh m mt ci tm mu

nhim vn c nn lun hi trong sanh t, bn th hin ging sanh trong
th gian, thnh ng Chnh Gic, ty thun cn c ca chng sanh ni
mi php. Tuy i, Tiu, Quyn, Tht bt ng, du Thin, Vin,
n, Tim mi php mi khc, nhng u l nhm khai - th - ng -
nhp tri kin ca c Pht cho chng sanh [khin h] rt ro thnh Pht
mi thi. Nhng cn c chng sanh c ln - nh, m c cn - su, chng
th tha thch bn hoi ca Pht ngay c; li v chng sanh i Mt
nghip chng su nng, tr hu cn mng, th mng ngn ngi, tri thc
him hoi, nu chng cy vo Pht lc quyt kh th liu thot. Do vy,
c bit lp ra mt php mn Tnh nhip trn cc php S - Trung -
Hu, thch hp khp c ba cn Thng - Trung - H, ng hu nhng v
chng Php Thn s mau thnh Pht o, k cha on Phin Hoc
cng thot khi lun hi. Li ch y vt tri nhng gio php trong sut
mt i gio ha ca c Pht v mt ng chuyn cy vo t lc, mt
ng kim nh vo Pht lc.
V nh g chn teo sut ngy ch i c my dm, nu ngi lun
bo ca Chuyn Lun Thnh Vng th trong mt ngy lin n khp
160
bn chu. V th, php ny c chn gii cng hng v, mi phng

cng khen ngi, ngn kinh cng xin dng, mun lun u tuyn ni,
l php mn tng tr thnh thy thnh chung mi phng tam th
ht thy ch Pht trn thnh Pht o, di ha chng sanh. Xt t
khi i gio c truyn sang phng ng, Vin Cng l v m lin x
u tin. ng thi, bc cao tng i nho d vo hi c ti mt trm
hai mi ba ngi. T y tr i, i no cng c cao nhn tc dim
truyn ng trn khp trong ngoi nc.
i php ca Nh Lai c nm th l Lut, Gio, Tng, Mt, Tnh,
nhng ch c mt php Tnh l d tu tr nht, d thnh tu nht, l
ch quy tc ca Lut, Gio, Tng, Mt. V th, cc v tri thc Lut, Gio,
Tng, Mt xa nay u ch trng ngm tu, rt nhiu v cc lc cng khai
gio ha i chng bng php mn ny. Php ny Chn ln Tc cng
160
Lun Bo (Cakra-ratna) l bnh xe bng cht bu, chnh l mt trong by mn
bu ca Chuyn Lun Thnh Vng (Cakravarti-rja) c cm th bi sc phc
bo ca vua, gip vua c th i ti khp mi ni, khng ai ngn tr c. Lun bo
c bn loi vng, bc, ng, st, ring lun bo ca Chuyn Lun Thnh Vng
(Kim Lun Vng) c n mt ngn cm. Chuyn Lun Thnh Vng dng lun
bo y bay i khp mi ni, chinh phc khp bn i chu.
vin dung, c v l cng kh hp, chng nhng l php ngi hc
o lp tc thot khi lun hi m cn l nn tng bc cai tr t nc
ngi hng thi bnh. V th, vng thnh tin hin, ngi thng t, bc
tr hu u cng tu tr ging nh mi ngi sao chu v Bc u, nh cc
dng nc chy xui vo bin ng.
Gn y, lng ngi km hn xa, b gc chy theo ngn, gi u
dn dn thi sang ng, ua nhau cao duy tn, ph kinh in, ph
lun thng, b hiu, vt thn, n ni ha theo nhau m xng git
cha git m. Ngi c lng lo cho th o nhn tm trng thy hin
tng y, s o lm ngi gn nh b dit mt, ua nhau lp cch cu
vn. Do vy, cc x u lp Tnh Nghip X, C S Lm, xng Pht
hc, nu t nhn qu ba i, ch r lun hi trong lc o, khin cho ht
thy mi ngi u gi tm c hiu, , trung, tn, l, ngha, lim, s,
hnh tm s cch vt, tr tri, thnh , chnh tm, tu thn, t gia, tr quc,
bnh thin h, t s ngn gin, chn dc, dt lng t, gi lng thnh,
ng lm cc iu c, vng lm cc iu lnh thnh ngi hin, ngi
thin trong th gian, pht B tm, t hnh, dy ngi, tn nguyn
nim Pht, cu sanh Ty Phng. n khi lm chung s c Pht
tip dn, vng sanh Ty Phng, tr thnh thng thin nhn xut th
gian. y l i v sao cc x lp Tnh Nghip X.
T xa xa, n Chu l cuc t Pht gio hng thnh. Trc kia
c Ng Bch Hoa cc lc xng; do vy, Lc Thanh, Hng Kiu
thit lp C S Lm. Nay Ng Tr Hinh, Lm Tr Minh tp hp cc tn s,
lp ra mt Tnh Nghip X huyn thnh mong chuyn i lng
ngi, gip cho nn chnh tr ca nc nh, h rt s k cha am
hiu Pht l s khng th no hiu r c li ch rng ln su xa y nn
c bit xin Quang son bi k nu t ngha y ng hu ai ny u c
th tht s ch thn chng c diu o sn c ngay ni ci tm. i
vi s kin lp [Tnh Nghip X] v s tu tr [trong lin x y] th c
ngi ghi chp ring nn y ti khng vit cn k! (u Thu nm Qu
Du, tc nm Dn Quc 22 - 1933)
28. Duyn khi ca phn x ng p thuc Nam Thng Pht Gio

C S Lm
c i Gic Th Tn (cho n) y l i v sao cc x lp Tnh

Nghip X (Hon ton ging vi bi duyn khi ca Lc Thanh Pht Gio Tnh
Nghip X). Giang T l ni Pht php c khi xng u tin
phng Nam. Nam Thng rt gn T Chu vn xa kia l ch nh nh
Qun Th m, chn chn Di Pht. Cui i Thanh, vn nc ngy
mt suy, php vn cng suy theo, n ni ting tng kinh, ging nim
Pht hiu gn nh im bt. Gn y, ci i lon lc n cng cc, dn
khng l sng. Nhng ai c lng u xng Pht hc. Ni ni u lp
ra C S Lm, Tnh Nghip X v.v. c lp ra ng o nh rng.
C s Trn Hu Cung nhm hp my chc ngi cng ch hng
thnh lp C S Lm ti ng p, mi Ch Nht hng thng phm
nhng lm hu gia nhp hi v nhng thin tn ty h u cng n
nim Pht mt lt. H rnh rang th bn tha dp thun tin din ni
phng php tu tr v li ch ca php mn Tnh , cng nh nhn qu
ba i, lc o, lun hi, Tam Cng, Ng Thng, Thp Thin, Bt
c, ht thy chng sanh u cng bit o dp lon nhm t bnh
tr v php siu phm nhp thnh, ng hu chng n ni ung sn
Pht tnh c th lm Pht m vnh vin lun hi trong tam lc o
sut kip, chng th hng dng c. Cc lm hu xin ch dy cng
yu; do vy, ti lc thut nhng nt chnh yu trong php mn Tnh
v duyn khi thnh lp C S Lm. Nguyn ngi thy nghe u cng
ch , c nh vy th s chng ung cuc sng ny, chng ph dp gp
g ny, s noi du cc bc thnh i trc trn chng y ny g (u H
nm Gip Tut - 1934)
29. Duyn khi ca Nam Kinh Pht Gio Tnh Nghip X
c i Gic Th Tn (cho n) y l i v sao cc x lp

Tnh Nghip X (Hon ton ging vi bi duyn khi ca Lc Thanh Pht Gio
Tnh Nghip X). Nam Kinh l cuc t Pht gio hng thnh t thi c,
nay li c lp lm Th . Phm nhng bc v nhn, kit s, hc rng,
tr su u t hp v y. Khng c tnh x s chng d tu tht hnh
hng chng tnh qu. Hn na, nm phng cng t li mt ch, rn -
rng hn tp, nu khng c tnh x th lm sao thot khi hang ti
vt ln cy cao cht vt.
Do vy, cc v c s Dng Tin Phn, Ngy Ngng Sn v.v vo
nhng lc cng vic rnh ri sut lnh nhng ngi cng ch hng
tu tr Tnh nghip. Do nhng ngi nghe ting lin ty h ng o, nn
tm thi thu Diu Phong Am lm c s. Li s nhng ngi thy
nghe v x hu chng bit li ch ca php mn bn cy Quang vit
duyn khi nhm nu r ci o sn c ngay trong ci tm ny, php tu
chn ngay trong ci tc, cng nh li ch do dng chnh nim Pht
bo v t nc, do ngm tu m gip ci i [khin cho nhng ai
thy nghe] u c bit r! (Cui H nm t Hi, tc nm Dn Quc 24 -
1935)
30. Duyn khi ca H Ty Nim Pht X
c i Gic Th Tn iu ng chng sanh ty c thuyt php, tuy

i, Tiu, Thin, Vin bt ng, du Quyn, Tht, n, Tim mi php
mi khc, nhng u l mun lm cho chng sanh ch thn chng c
Chn Nh Pht Tnh sn c ngay trong t tm m thi. Nhng Pht tnh
y sn c trong ci tm, ch chng phi l vt t bn ngoi n, nh ly
ca bu trong nh s c th dng ngay trong hin ti. Do vy, chng
Pht Tnh y l chuyn cc d dng! Him rng chng sanh trong sanh
t lu, m hoc rt su. V nh gng bu b bi ph c kip, mun
khi phc bn th quang minh chiu tri soi t ca n c nhin chng
th cng lau chi mt hai ngy s lin t ngay c! c Nh Lai bi
tm chn tht, thit tha, bit chng sanh ch thn chng c bng t lc
s kh khn; du c tu tr nhng v cha on Phin Hoc, h th sanh
ln na s chng khi li m! T y k a lc th ng, ngi siu
thng t i. Do vy, c bit m ra php mn Tn Nguyn Nim Pht
nhng v chng Php Thn s mau thnh Pht o, k cha on
Phin Hoc cng thot khi lun hi.
So vi nhng k ch cy vo t lc tu Gii - nh - Hu hng liu
sanh thot t, siu phm nhp thnh, th s kh - d khc bit vi vi
mt tri mt vc! Bi l, mt ng chuyn cy vo t lc, mt ng
kim nh vo Pht lc. V nh g teo chn sut ngy ch i c my
dm, nhng nu ci lun bo ca Chuyn Lun Thnh Vng trong
mt ngy s n khp bn chu. V th, php ny c chn gii cng
hng v, mi phng chung xng tn, ngn kinh cng xin dng,
mun lun u tuyn ni. Do vy, php ny l php mn tng tr thnh
thy thnh chung mi phng ba i ht thy ch Pht trn thnh
Pht o, di ha chng sanh. Xt t khi i gio truyn sang
phng ng, Vin cng sng lp Lin X u tin, ng thi c n
mt trm hai mi ba v cao tng, i nho tham d. T y tr i, tt c
Lut, Gio, Thin, Mt, khng ai chng ly cu sanh Tnh lm
bc cui cng nhm tr v ci, quay li ngun. Bi th, gi sen thi
khp trong ngoi nc, php li trn khp xa - nay!
Gn y lng ngi km xa, vt b gc, ui theo ngn, gi u
dn dn thi sang phng ng, ua nhau cao duy tn, ph kinh in,
ph lun thng, ph b lng hiu, vt b lng thn, ha nhau xng
nhng c hnh git cha, git m v.v Ngi c lng lo cho th o
nhn tm trng thy hin tng y, s o lm ngi gn nh b dit
mt, ua nhau lp cch cu vn. Do vy, cc x lp Tnh Nghip X, C
S Lm, Nim Pht X hng xng Pht php, t r nhn qu ba i,
ch ra lun hi trong lc o, nu by Pht tnh chn thng, khen ngi
Tnh cao siu, th thng, khin cho ht thy mi ngi gi gn tm
c hiu, , trung, tn, l, ngha, lim, s, hnh tm s cch vt, tr
tri, thnh , chnh tm, tu thn, t gia, tr quc, bnh thin h, t s ngn
gin, chn dc, dt lng t, gi lng thnh, ng lm cc iu c, vng
gi cc iu lnh thnh hin nhn, thin nhn trong th gian, pht B
tm, t hnh, dy ngi, tn nguyn nim Pht, cu sanh Ty
Phng, n khi lm chung, Pht v thnh chng ch thn r lng
tip dn hng c vng sanh, tr thnh bc thng thin nhn xut th
gian. y chnh l ngha ln lao ca vic cc ni lp x, dng lm vy.
Vng H c (Thng Hi) l vng t Pht gio hng thnh t thi
c, nay tr thnh bn cng thng thng ln nht. Trong nm Dn Quc
th mi (1921), do cc v c s nh Vng Nht nh v.v sng
lp Pht Gio Tnh Nghip X, Pht Gio C S Lm, c nh chng
trnh quy c, ch trng tu tr thc tin, nhng mt gii pha ty t H
vn cn thiu khuyt. Nh cc v c s nh Kiu Tun Nh, Kim Thin
Sanh v.v sng lp Nim Pht X ti miu in T thuc trn To
Hnh. Ngy Mng Mt mi thng, sut lnh nhng ngi cng ch
hng kin thnh tr nim thnh hiu, hi hng Ty Phng, cn km
thm din thuyt li ch tu tr. H s ngi thy nghe v nhng ngi
tham d lin x cha bit nguyn do, bn cy Quang son li duyn
khi, do vy ti bn thut i .
Cn bit rng: Nhng hnh nh va ni trn y chnh l do nim
Pht m h quc, tuy ngm tu m ph t ci i. Nhng k cu n hp
hi do khng c tr nhn, cho l Pht gio dit lun l, v ch cho con
ngi, cho t nc! Nh vy th c khc g k m t lc mi lt lng,
tuy c hng n che ch, chiu soi ca mt tri, c lm ngi,
nhng v chng thy bn bo l khng c! H chng ng bun qu i
? (u ng nm Bnh T, tc nm Dn Quc 25 - 1936)
31. Duyn khi ca Ph T Lin X thuc Qun m Am, Hoi An

c i Gic Th Tn (cho n) y l i v sao cc x lp Tnh

Nghip X (Hon ton ging vi bi duyn khi ca Lc Thanh Pht Gio Tnh
Nghip X). Xa kia, Hoi An cng l vng t Pht gio hng thnh. Sau
ny bn lng ngt khng nghe ni ti na. Gn y, phong tc trong ci
i ngy mt i xung, nhng v c lng lo cho con ngi bn cng
nhau ng ln cu vn. Do vy, ti Qun m Am trong thnh lp ra
Ph T Lin X mong sao ai ny u st sng gi lun thng, chnh
l, tu tr php mn Tnh . Tr Tr l ngi V Vi cng sn tm cu vt
rng khp su xa. Tng - tc cng mt lng cng hong dng s gio
ha ca c Pht.
C ng Dng Bi Vn bnh sinh theo ui Nho hc, nhng chng
bit c Pht l ngi nh th no. Do a chu ni cha y nm
cht, ht sc au bun, tic nui. C s X khuyn tham d lin x
nim Pht, v c cc kinh sch Tnh , ng ta lin tinh tn thng
nim. Cha y ba thng, t hoa n161 trc bn th Pht kt thnh mt
a sen, trong y c x-li to bng ht k, c mu nh mu ngc Ph
Thy. y l do lng tinh thnh ca ng ta cm vi cho nn Pht hin ra
tng lnh y lng tin ca mi ngi c vng chc. Nguyn nhng
ai c bi vn ny s cng sanh lng chnh tn, u cng chm ch tu
tp tht s th trong hin ti s tiu tr nghip chng, tng trng
phc hu, cao d vo bc thnh hin, lm chung c Pht t bi ch
thn r lng tip dn, cao ng ci Cc Lc. Ch nguyn nhng ngi
cng hng ai ny u c gng (Ngy ng Ch nm Qu Du, tc nm Dn
Quc 22 - 1933)
32. Duyn khi ca Tnh Giang Pht Gio C S Lm
Trong thnh gio ca Nh Lai c v lng php mn. Y theo bt c

mt php no, dng tm B tu th s u c th liu sanh thot t,
thnh Pht o; nhng khi ang tu cn cha chng th khng g l chng
kh - d, nhanh - chm khc bit! Cu ly mt php ch vin, ch n,
n gin nht, d dng nht, va kh l ln kh c, va l tu, va l
tnh, thch hp khp ba cn, thu nhip li cn ln n cn, l ch quy
tc ca cc tng Lut, Gio, Thin, Mt, l con ng tt cho tri -
161
Hoa n l phn bc (tim) n chy cn st li c hnh ta ta nh ci hoa nn
gi l hoa n. C nhn thng cho rng khi thp n m bc n chy li hoa
n s c im lnh.
ngi, phm - thnh chng chn th khng g bng mt php tn nguyn
nim Pht cu sanh Ty Phng! y l v ht thy php mn u phi
cy vo t lc, cn php mn Nim Pht kim cy vo Pht lc. Cy vo
t lc m cha on sch Phin Hoc s chng th vt khi tam gii.
Cy vo Pht lc th nu tn nguyn chn tht, thit tha, s lin c th
cao ng chn phm sen. Con ngi hin thi mun gii quyt xong i
s sanh t ngay trong i ny m b php ny th s trn chng c hy
vng g ht!
Cn bit rng: Php mn Tnh php no cng vin thng, nh
mt trng sng vng vc gia tri, dng sng no cng hin bng; thy
ngn rt xung t, ht no cng u trn xoe. Chng nhng c li ch
ln lao cho cch vt, tr tri, cng l, tn tnh, gic th, yn dn, tr quc,
an bang, m ngay c s, nng, cng, thng mun pht trin s nghip,
gi, tr, trai, gi mun tiu dit bnh tt kh s, khng ai chng va cm
lin ng, tha lng, mn nguyn.
Hin thi, lng ngi yu hn, chm m, i lon n tt cng,
ph kinh in, ph lun thng, ph hiu, vt thn, mi th t thuyt
bo hnh nhm thc hnh cm th ha [con ngi] c cc lc
xng. Nu chng cu vn th o lm ngi s gn nh b dt mt. Do
vy, nhng v hu tm cc x cng nhau ng dy xng Pht php,
ging r nhn qu ba i, nu r lc o lun hi, ch ra Sa B trc c,
nu by Cc Lc nghim tnh nhm mong ngi trong ci i ny s
nh ham mun xng by ca chnh mnh, khi phc l ngha, sng
th d vo bc thnh hin, liu sanh thot t, cht s v ci Cc Lc.
Cc v c s n c Tng, Chu Hu Siu, Hong Hu Chn v.v
Tnh Giang l nhng bc thn s trong p lp ra Pht Gio C S Lm
huyn thnh. Mng Mt, ngy Rm mi thng v nhng ngy va Pht
B Tt, nhm hp mi ngi nim Pht. Bui chiu sau khi nim Pht
xong, thnh nhng v Tng hay tc thng vn l, din thuyt ng li
hc o ngay trong ci trn, sng ry bi m bo v t nc, gi
vn lun thng, trn ht bn phn, dt lng t, gi lng thnh v
php tht s v sanh t, pht B tm, tn nguyn nim Pht cu
sanh Ty Phng ng hu khp mi ngi cng hng u vt thot
bin kh khin cho ht thy mi ngi u bit nguyn do ai cng c
th l Nghiu - Thun, ai ny u c th thnh Pht, thc hnh tm c
hiu, , trung, tn, l, ngha, lim, s, tn lc thc hin rt ro tm s
cch vt, tr tri, thnh , chnh tm, tu thn, t gia, tr quc, bnh thin
h th trong ht thy thi, ht thy ch s u ch trng mong thnh
thnh hc Pht. y tht s l php mn i phng tin chng gi a
v g m li bo v t nc, cu dn, thay i phong tc nhng chng
l du vt vy.
Lm hu u cho rng C S Lm thnh lp, hy nn em ngha
ln lao ny bo khp nhng ngi thng sng tm n [C S Lm] ng
hu d thy hay nghe u pht tn tm, cng hong dng o ny th
thin h s c th t thi bnh, nhn dn yn vui. H gi th cho Bt Hu
xin vit li ta [nu duyn khi], ti bn vit bi ny cho xong trch
nhim! (Cui Thu nm t Mo, tc nm Dn Quc 28 - 1939)
33. Duyn khi ca Cao ng Pht Hc Lin X
Php mn Tnh ln lao khng g ra ngoi, l ch quy tc ca Pht

php m cng l ngun ci ca php th gian. c theo Tc lun
th chng hn nh tm c hiu, , trung, tn, l, ngha, lim, s, tm
s cch vt, tr tri, thnh , chnh tm, tu thn, t gia, tr quc, bnh
thin h h la khi php ny th chng th no rt ro vin mn c!
c theo Chn lun th chng hn nh diu o on Hoc,
chng Chn, siu phm nhp thnh, chn tm my trn chng lp, vn
c trn m la php ny th khng th no ch thn chng ngay
c! Hung h ang nhm thi Mt Php, cn tnh con ngi km ci,
hn t, th o chm m, ph tan hoang k cng, ph kinh in, ph
lun thng, [th gii] sp bin thnh ni chn ca loi cm th, cng
nhau ph din nhng hnh vi tham tn, bc c, bt hiu162 git cha, git
m. Nu chng ly nhn qu ba i, s l lc o lun hi v php mn
tn nguyn nim Pht cu sanh Ty Phng cu vn th o lm
ngi gn nh b dit mt! Do vy, nhng ngi c tm lo cho th o,
ua nhau ng ra duy tr.
Cc v thin s bn ng Song huyn Nh Cao lp ra Pht Hc
Lin X trong in th Ha Tinh (thn la)163 b hoang, xng cc
php th gian nh gi vn lun thng, trn ht bn phn, dt lng t,
gi lng thnh, ng lm cc iu c, vng gi cc iu lnh lp c
s su xa cho lng mong mi thnh thnh thnh hin v php xut th
162
Nguyn vn kiu knh chi hnh vi. Kiu () l loi c v, thng c dng
snh v cho s tham lam tn nhn. Knh () l mt loi th theo truyn thuyt
va lt lng lin n tht m, nn nhng a con bc c bt hiu thng b gi l
knh nhi ( ).
163
Ha Tinh chnh l Ha c Tinh Qun, tc thn la.
gian tht s v sanh t, pht B tm, tn nguyn nim Pht cu sanh
Ty Phng nhm mong tht s chng c liu sanh thot t, khin
cho ngi i u cng bit ai ny sn c Pht tnh, u cng au u v
mt nim m thnh cung lin cng bo ban nhau o trng yu
thot kh, cng ngh khc ch nim thnh thnh, tu o hiu -
trong gia nh, thc hin o nim Pht y khp cc no ng.
S, nng, cng, thng u chng b ngh nghip ca chnh mnh,
nhng tm con ngi dn dn bin thnh tm Pht. Gi, tr, trai, gi ai
ny cng u tn ht thin chc th i lon s bin thnh i bnh tr
no c kh khn chi? Ci gc bi p su, cnh nhnh s t vn di,
rm rp. Qun t ch trng ni ci gc, gc lp, o bn sanh. Mun
cho ting tm gia nh c rng r, con chu hin thin, vn nc tt
p, hng thnh, nhn ti dy ln ng o th ai ny hy nn dc lng
ni nhng iu ny. Cc phng php nghin cu, tu tr th c nhng
trc thut xa - nay; y ti ch c bit nu by i lc nguyn do
m thi!
34. Duyn khi ca Pht Gio Tnh Nghip Lin X ti Vin Gia
Miu thuc D ng, Nam Thng
Pht php l mt tri tr hu trong m di, l go thc trong i i
km, l ngi dn ng ni ng him, l thuyn T trong bin kh.
Gn y, lng ngi suy hm, chm m, ua nhau toan tnh nhng
chuyn k qui. Phm i vi nhng cng thng lun l do bc thnh
nhn lp vo thi c h u mun x , rt cuc tr thnh tnh th
v php v thin, pht cao ngn c bin con ngi thnh cm th, em
nhng t thuyt y d d nhng k v tri v thc phng tng lm cn,
trn chng king n, rng buc g! Chng bit t dit tuyt nhn loi,
vnh vin thng a trong c o. Tnh tnh con ngi nh th, nu
chng lp cch cu vn th tnh cnh mai sau s chng th no tng
tng c! V vy, nhng v c tr bn ha nhau xng Pht hc
mong ai ny do bit s l nhn qu ba i v lun hi trong lc o s
gng sc lm lnh, chng dm lm c, khi cn sng s l hc tr ca bc
thnh bc hin. Li cn dy h tu php mn tn nguyn nim Pht cu
sanh Ty Phng h cy vo Pht t lc, vt khi i c trc ny,
c d vo Lin Tr hi hi.
V th, cc v thin s Thnh Trung Ph, Giang Cnh Xun v.v
D ng v Tr Tr ca ngi miu ni y l i s T Huy t chc D
ng Tnh Nghip X xng, ng hu ht thy mi ngi u bit
Pht php, khng ch xin minh diu l duy tm t tnh m cn [xin
minh] ngha su nhn qu lun hi. Ngay c i vi cng thng lun
l, [Pht gio xin dng] cn thn thit hn Nho Gio. V th, gp cha
ni t, gp con ni hiu, anh knh, em nhng, chng ha, v thun, ch
nhn t, t trung thnh, ai ny u trn ht thin chc ca chnh mnh;
li cn ph tr bng thuyt nhn qu, bo ng, sanh t lun hi. Du l
k ng bng, km hn cng cc th cung tm cng s bt i i cht,
tun hnh chnh o mong chng chuc ly c qu, s hng thin
qu; hung h nhng php on Hoc chng Chn ?
Cn bit rng: Trong Pht php, php mn v lng. H tu [bt c
mt php mn no] n cng cc cng u c th liu sanh thot t;
nhng c th quyt nh liu sanh thot t ngay trong i ny th ch
c mt mn Tnh ! Nhng php mn khc du [tu tp sut] nhiu i
nhiu kip vn cha chc chn liu sanh thot t c! Bi l, ht
thy cc php mn u cy vo t lc, cn php mn Nim Pht hon
ton cy vo Pht lc v kim thm t lc. Do cy vo Pht lc nn d
hn cy vo t lc trm ngn Hng h sa ln. Li cn phi nn bit rng:
Php mn Nim Pht tht s l php mn tng tr thnh thy thnh
chung mi phng ba i ht thy ch Pht trn thnh Pht o,
di ha chng sanh. Do vy, chng sanh trong chn gii h la php
ny th trn chng th vin thnh Pht o, mi phng ch Pht b
php ny th di chng th ph qun sanh. Nu chng gieo thin
cn t i trc, lm sao c nghe ti php ny?
Nghe m chng tu, hoc tu m khng c lc th ng au tic lm
thay! tu tr li cn tn lc gi vn lun thng, nghim tc trn ht
bn phn ca chnh mnh, ng lm cc iu c, vng lm cc iu lnh,
king git, bo v sanh mng, gip ngi ngho, cu vt k khn
kh, tn ty thc hnh, ly thn lm gng, gi tm lng tt, ni li tt
lnh, lm vic tt lnh th sng s c ting tm, mt ln ci Pht, tn tu
dn dn theo th t cho n khi thnh Pht mi hng chng ph Pht
tnh m chnh mnh vn sn c trong ci tm ny v tm lng au u
thuyt php sanh ca c Nh Lai.
Nu ai ny u c nh th th l no cn c thi xu xa ngi di
gt, ta mc la, cnh tranh tn hi ln nhau, l ngha, nhn nhng s
c hng khi, can qua chm dt, nhn ha khng cn, quyn thuc
ci tri s thng ging xung, ci i tr li thu ng Ngu, con
ngi vui hng thi bnh [s chng tr thnh hin thc] ? Du cho
khp ci i u chng th lm c nh th th mt ngi lm c,
chnh ngi y s c hng li ch. Nh t mt truyn thnh trm,
cho n ngn, n vn, n v lng v bin, cng ch do ngi
xng, khuyn ln, khch l sing nng hay li bing m thi!
Th o ang bui suy hoi l do mt hai k pht khi n ni bi
hoi ht thuc cha. Nay mun cho th o c tt p, h c th no
bit n ny m li gc b ra ngoi ? V th, do t m ng th
cng do t m ng dy; ri khi t m mong ng dy, quyt chng
c l y! Nguyn nhng ai nhp hi v nhng ai thy nghe u cng
bit ngha ny th may mn chi hn! i vi php tc tu tr Tnh ,
c cc kinh lun trc thut ca Tnh tng; do vy, ti khng nu tng
tn y, ch c bit nu ra nhng nt chnh yu m thi!
35. Duyn khi ca Nghi Hng Pht Gio Tnh Nghip X
Pht php l tm php. Tm php y ai ny u sn , khng ai

chng c; l gc ca ht thy cc php th gian hay xut th gian, ch
mnh c Thch Ca Th Tn ta trit ng, trit chng. Do thng xt su
xa chng sanh m mui nn [c Pht] ty thun cn c ca chng sanh,
ging nhng php ni v t tnh ca chnh ci tm ny v Ng Gii,
Thp Thin, Lc , vn hnh, cng nh nhn qu ba i, lun hi trong
lc o, cng vi tn nguyn nim Pht, vt thot tam gii theo chiu
ngang v.v
[Pht php] c truyn vo Trung Quc t thi ng Hn hai ngn
nm qua, vua, quan, v nhn, bc tr hu cc i phn nhiu u sng
phng, tu tr, lu thng rng ri. Th c cc sch v, ch qua mt
chuyn to dng cha thp trong cc i, ta c th hnh dung c
Pht php trong thu trc hng thnh [nh th no]! T cui i Thanh
n nay, vn nc ngy mt suy, chin tranh lin tip n ra, bc trit
nhn mt i, bn tm thng ngy mt ng o, tt c tng chng i
a s u chng t chn chnh, hng khi, t rung ry, t vt b, n
ni Pht php bi hoi st t. Tng chng thiu ngi xng;
Nho s trn cha h c kinh Pht, chng h mt ln thn cn bc cao
tng, ch vng gi nhng li l cong vy ca g Xng L (Hn D), coi
Pht php l d oan, hi i, hi o, n ni nhng k tm thng
trong x hi ng thanh ph ha, tr thnh hin tng xu c ui
Tng, chim ot ti sn, hy Pht, dit php, o c m chm, chn
vi, cng nh c lm hnh ng tri nghch, vt phm vi [o c] ca
Nho Gio ht sc bng nhng trong ci trn.
Nu ht thy mi ngi ai ny u tun th Ng Gii, Thp Thin,
bit r s l nhn qu ba i v lc o lun hi th l u c nhng hin
tng cn thua cm th y! Truy cu n ci gc ha, chng th khng
quy ti cho nhng li l cong vo ca g Xng L! Li c nhng k
ngu phu ngu ph tuy c tm chung iu lnh, nhng chng c bit
ti Pht php chn tht, thng tng luyn an vn kh l Pht php.
Tuy c lng tt nhng ch bi p c cht phc th gian hoc lt vo
ma o, ng cm khi, than th su xa lm thay! Do mi ni c nhn
duyn ring bit m c ch trc kia Pht php c hng khi ln lao
ri rt cuc trn chng cn ting tm, du vt, hoc ch cn i cht hnh
tng n ni i a s mi ngi nh ang trong m di chng thy
c mt tri; h c phi l Pht php bt hnh hay l l chng ta i bt
hnh vy?
Cn bit rng: Pht php chnh l php tn lc gi vn lun thng,
l php ngm gip t n bnh tr tt bc, l tin tng mt cch tr hu,
chng phi l m tn, l tch cc, ch khng phi tiu cc, l cu th, ch
khng phi ym th, l lm cho ngi khc cng c tt lnh, ch
khng ch nhm tt lnh cho ring mnh, l hp vi nhn sanh, ch
khng phi tri nghch nhn sanh. Do ngi i chng bit chn tng
ca Pht php nn n ni i vi php c ch ln lao cho quc gia, x
hi, cng nh hu ch cho thn tm, tnh mng ca mi ngi ny, li
gn cho mi ci tn xu xa ch bai, bi xch, khin t lm, lm
ngi, chng ng bun ? Tri kin ca nhng k cng hng tht nng
cn. Lc thot u do cha tng nghin cu nn cng m gi nhng th
tri kin nh trn. Nu hi nghin cu mt cht th mi bit vua, quan, v
nhn, bc tr trong cc i u phng hnh, tu tr, lu truyn rng ri ng
hu c th thu hiu tn cng chn l trong v tr, gii quyt c
nguyn do ca nhn sanh, ci cch c l thi x hi, cng c nn tng
nc nh, thc y nn vn minh trn th gii, hiu r trn khp ci
ngun ca cc php.
Than i! Th gii ngy nay chng phi l mt th gii ng s hi
ln lao ? Trung Quc ngy nay chng phi l Trung Quc ang theo
kiu mu a ngc ? Lng ngi ngy nay chng phi l lng ngi
theo l thi ma thut ? Chng ta trong hon cnh him c ny, nu
chng cc lc xng Ng Gii, Thp Thin, gi vn lun thng,
trn ht bn phn, t r s l lun hi lc o do c Pht ni th con
ngi s chng khc g cm th! Dng nhng iu ny t tp nhng
ngi cng ch hng, ty phn, ty sc xng tu tr. Nhng trong
Pht php, php mn v lng, ch c mt php dc lng tu iu lnh
th gian, tn nguyn nim Pht cu sanh Ty Phng l thit yu nht,
l ph thng nht, thc hin d nht m li t thnh tu d nht. y l
v nu chng gi vn lun thng, trn ht bn phn th cn l ti nhn
trong th gian, lm sao mong c Pht gia h? Nu chng nim Pht
cu sanh Ty Phng, ai c th on sch Phin Hoc, liu sanh thot t
ngay trong i ny?
Do vy, c Pht ta ngh thng nhng k chng th nhanh chng
on Phin Hoc, c bit ni ra php cy vo Pht t lc liu sanh
t ny, ng hu ht thy d phm hay thnh u cng c th hon tt
[o nghip] ngay trong i ny. Vin cng i s i Tn tn lc hong
dng php ny. T i Tn ti nay, hn mt ngn nm trm nm,
nhng bc cao nhn Tng - tc k tip nhau hong dng. Cho n ngy
nay chng ta u cng c Vn Hun tu tr, may mn chi hn?
36. Duyn khi ca Hu T C Duyt Kinh Tht
Pht php chnh l php chung ca ht thy t thnh lc phm trong

mi php gii, khng ai chng nn hc, m cng khng mt ai chng
th hc c v Pht php chnh l tm php. Con ngi ai khng c
tm? Nhng ai l k nhn bit ci tm? Trong ci i c nhin chng
thiu k thng minh, thu hiu rng ri, nhng do h chuyn ch trng
rong rui tm cu bn ngoi, chng bit xoay li chiu soi bn trong, du
sut ngy s dng ci tm, sut ngy ni ti ci tm, nhng rt cuc
chng bit tm l vt g! V sao vy? V ch c tri thc bin nh s vt,
ch trn chng c tr hu thu hiu tn cng tm tnh. Thin h ngy nay
lon lc n tn cng, ph kinh in, ph lun thng, b lng hiu,
vt lng thn, ng l mun cho con ngi trong khp c ci i trn
chng khc g cc loi cm th mi thi! i, ng than thay!
Xt k nguyn do bnh tr hay lon lc t xa n nay, khng lc no
chng ly gia nh lm cn c. Nu mi ngi dn u dc lng hnh
hiu - hu, nghim tc trn ht bn phn ca chnh mnh, bit nhn, r
qu, sa c, hng lnh, nh vy th ci i no chng bnh tr, gia nh
no chng c hng thnh, c khi no nhn ti chng dy ln ng o,
c l u thin h chng hng thi bnh ? Hin thi, thin tai nhn ha
lin tip xy ra u l v nhng g theo L Hc ph, bi xch nhn
qu bo ng, sanh t lun hi, khin cho bc thng chng gng sc,
bing lm lnh, bc h khng c g king s, dm lm chuyn c!
Ko di lu gn nh tan nt, n khi gi u va thi n th ci
o lm ngi hu nh chm dt. Xt n ci ngun chnh l v bn L
Hc bn xung l tnh, vt b nhn qu m ra! Hc thuyt gy lm lc
n mc nh th, chng ng s hay sao?
Nay mun vn hi th o nhn tm thin h thi bnh, nhn dn
yn vui, m b o tu chn ngay trong ci tc, hiu nhn r qu ca
c Nh Lai th lm sao yn c? y l v c Nh Lai gp cha ni t,
gp con ni hiu, anh nhng, em knh, chng ha, v thun, ch nhn
t, t trung thnh, i vi mi ngi u dy trn ht chc phn ca
chnh mnh th gia nh ht sc ha thun, con ngi quen thi l ngha,
nhn nhng. Tin hn bc na l tu php mn Tnh th chnh l
dng php th gian tu php xut th gian, chng la nhng x s lun
thng trong hng ngy m vo thng bin php ca Nh Lai. Du cho
cn c km hn cng c th cy vo Pht t lc c liu sanh thot
t, siu phm nhp thnh ngay trong i ny.
C s Ng Hu T sau khi c nghe Pht php, bun thng su
m v ht thy nhng ngi cng hng cha c thm gi n Pht
gio ha. Do vy, c bit thnh cc loi sch Pht n gin, gn gi
tng cho hng s c nhm mong h s t cn m tin vo su, do hc
php bc H m s thu t nhng php bc Thng. Li tnh ct ring
mt gian nh trong nh ca chnh mnh, bin l Hu T C, tch tp
cc thin th chnh tri kin v nhng sch Pht kh l kh c nhm
mong nhng ngi cng h, cng thn u cng c xem c, s cng
st sng gi vn hnh hiu hu, cng tu Tnh nghip, ng hu khi sng
s d vo bc thnh, bc hin, khi mt s v ci Cc Lc. Dng tm
ng gi l khn thit, chu o, thit tha!
Mong sao cc thin s n y xem kinh ai ny u sanh lng cung
knh, sanh tng kh gp g, i vi nhng php nn vng gi t s
tn ty thc hnh, i vi nhng iu nn king d t s on tr ht
sch. Do vy [nhng chuyn nh] mong thnh thnh thnh hin, liu
sanh thot t, trong thn hin ti s vnh vin hng lm phc, con
chu c hng tt lnh lu di s u t c. y l v dng chnh
tr hu tu hnh i o lun thng ca th gian v diu php Tnh
xut th gian vin n nht, gin tin nht. Do vy, i vi thn, i vi
nh, i vi mi ngi, i vi sanh t u gip trn khp. ngha
ca [tn gi] Hu T C l nh vy y, ch khng phi ng ta xng by
dng php danh ca mnh t tn cho [duyt kinh tht], mun cho
ngi khc nh mi chng qun u nh! V vy, ti nu t ngha n
kn ny tha cng nhng bc thng sng mai sau! (Thng Su ma H
nm K T, tc nm Dn Quc 18 - 1929)
37. Li ta nh cho mt trm bi k ca ngi A Di Pht
Xa kia, ngi Trit Ng thin s dng cc gio ngha, tng tha vit
ra mt trm bi k nim Pht, vn t v ngha l u vin diu khin
ngi cho tm mc ca mi ngi c m rng. Bn ti l Ha
Thng Dt Nhn (tc Ha Thng Chn t) khi su tp cc php ng
Tnh xa nay bin tp quyn Ty Phng Cng C, li cn c vo
cc ngha trng yu trong nhn a, qu v ca c Pht A Di son
thnh tt c mt trm bi tng, [mi bi] bt u bng cu A Di Pht,
ng hu to li lc cho k s c. Nhng bi tng ny khen ngi c A
Di trong lc tu nhn b nc xut gia, pht ra bn mi tm
nguyn ([trong mi bi k] i vi hai cu k tip theo [cu k] thut by mi
nguyn u da theo cch t tn phn chia khoa mc cc nguyn trong b V
Lng Th Kinh Ngha S ca php s Hu Vin, ly mi nguyn lm cu ch yu),
tu trn Lc , vn hnh cho n khi vin mn ba Gic, chng c
mi ba danh hiu164. Sau y, cn khen ngi s lc v s trang
nghim ca ci nc, lng T khp ca c Pht, li ch ca php
mn Tnh . Du vn t ngha l km xa [mt trm bi k nim Pht
ca] ngi Trit Ng, nhng nhng li nguyn v danh hiu trong nhng
bi tng ny rt c ch cho k s c d b ghi nh. Nay ti em mt trm
bi k ny in vo pha trong ba sch v vit li ta nh in trong lng
sch ng hu ngi c bit c nguyn do vy.
38. Li ta nh cho mt trm bi k lun v Nim Pht Gi Gio

Ngha ca thin s Trit Ng
Trit Ng thin s thu hiu gio ngha su xa, trit ng tng tha.
Tui gi hng lng ni Tnh , t hnh, dy ngi, mt mc ly tn
nguyn nim Pht cu sanh Ty Phng lm ch yu. Nhng iu c
164
Theo kinh V Lng Th (bn dch ca ngi Khang Tng Khi i Ngy), c
Pht A Di ngoi danh hiu V Lng Th, cn c mi hai danh hiu nh sau:
1) V Lng Quang Pht 2) V Bin Quang Pht 3) V Ngi Quang Pht 4) V i
Quang Pht 5) Vim Vng Quang Pht 6) Thanh Tnh Quang Pht 7) Hoan H
Quang Pht 8) Tr Tu Quang Pht 9) Bt on Quang Pht 10) Nan T Quang Pht
11) V Xng Quang Pht 12) Siu Nht Nguyt Quang Pht.
Ngi nu t qu tht him thy trong i gn y. Nay sao lc mt trm
bi k gio ngha to mt hng dn tt lnh cho ngi tu Tnh
nghip vy!
39. Tiu dn (li dn gii ngn) v hai iu li ch do v tng Pht
Qun Kinh dy: Tm ny lm Pht, tm ny l Pht. Phm nh

Pht, nim Pht, qun Pht, l Pht, v hnh Pht u gi l lm Pht.
Do tm ngh n c Pht nn trong tm lin hin tng ho trang
nghim, cng c, oai thn ca Pht. Cho nn ni: Tm ny l Pht.
K lm t Pht sao chng dc sc ni y? Trong nhng vic y, ch
c v hnh Pht li cng thn thit, bi l chng dc trn ht tinh thn s
chng th din t c tng ho, thi trang nghim, t bi c! Hc
tr ti l L Trng Ha kh thch v vi, v kh p. Gn y, ng ta
quy y Tam Bo, mun chuyn v hnh Pht li mnh ln ngi. Hn
na, do nh ngho chng th ty thc hin cc cng c, v vy bn
pht tm v hnh Pht, nh gi cho ngi khc thnh. i vi mn tin
tr cng v tranh y, ngoi khon chi ph dnh cho giy, bt, mu v,
hng, uc ra, u dng cng dng ht cho Tam Bo v lm
chuyn cng ch, quyt chng dng ring cho chnh mnh. Nu dng,
s mc ti n trm vt ca Tam Bo cng nh ti khinh Pht, di
ngi! ng ta thc hin nh th mong mnh ln ngi u cng gieo
thin cn, cng tiu c nghip, trong i ny phc tng, hu rng, khi
bo thn ht bn v thng Ty Phng lm t Pht Di , lm bn
lnh trong hi hi. Do vy ti bn vit Hai iu Li ch Do V Hnh
Pht v lc thut i vy.
40. Tiu dn v vic quyn m kin lp o trng Siu C Hn

Tiu Tai Pht Tht Nh Cao
Tam gii khng yn ging nh nh la, cc ni kh y dy, tht

ng kinh s! Trong hi Php Hoa, c Nh Lai sm ni n iu
ny. Ni thm ao binh trong ci i gn y qu tht t ngn xa cha
h nghe ti. Phng cch git ngi khng kiu k l no chng c, n
ni vn nc nguy ngp, dn khng l sng! Xt n nguyn do, u l
v chng sanh ang m, chng hiu Ng Khng, cho nn i vi nhng
cnh nghch hay thun u khi tham - sn - si, to git - trm - dm m
ra. Nhng vi hai chuyn dm v trm th ngi hin dng l t ngn
nga, k ngu do b lut php khng ch [nn hai nghip ny] vn chng
n ni qu mc. Ch c chuyn st sanh n tht l do quen thi nn th
tc coi nh chuyn ng nhin, im nhin chng ti, n ni y
- kia i i kip kip bo th ln nhau, m thnh tai kip cc thm
nh th ny, chng ng bun sao?
Nhng ngi cng hng sn tm cu th, nhng khng c sc dt
tai kip, trm thy ht thy c hn b st thng bi ao binh m hn
ni chn sui, lu ngy t s thnh tai ng d di. Do vy, sau nhng
trn chin ln, t s c bnh dch v hung nin165. Nu chng nng theo
Pht php cu siu th chng nhng linh hn thn thc ca ngi cht
khng ch nng v, m cn khin cho k sng au lng, but gan!
Chc l tt dch, hung nin s nh nc cng su, nh la cng nng!
Nhng trong Pht php, php mn rng ln, v lng v bin, ch c
php mn Nim Pht tht l bc nht. Bi l, c Di trong khi tu
nhn pht th nguyn to ln: Nu c chng sanh no tn nguyn
nim Pht, ta nht nh s r lng T tip dn khin cho k y vng sanh
Ty Phng. Nay c nh vo ngy trong thng ch s m
o trng nim Pht by ngy. Phm nhng v thin tn ai ny u nn
pht B tm, n nim Pht trong hi cu cho cc c hn u
c siu thng, tai chng u c tiu dit. Nu chng tin n th
cng nn kin thnh nim Pht ti nh.
Nhng ph tn trong by ngy lo liu tt c nhng th hng n,
tri cy, thc phm cng Pht, tr, cm, im tm cho i chng, hng,
n, giy vng bc cng c hn s rt ln, khn thit mong ht thy
nhng v thin tn ai ny hy ty theo tm lc m tn tr nhng v n
tham d nim Pht trong sut by ngy c nh vo ti lc do mi
ngi dc ht lng thnh cng dng s chng phi nhc nhn n i,
rong rui tm cu [nhng th cn dng], s nht tm bt lon nim Pht,
ng hu nhng c hn c cu siu y s cy vo Pht lc v thng Ty
Phng, c p ni t Nh (Nh Cao) s c tiu tai chng, hng
mi nhng iu tt lnh, t tng ca mi dng h ni t chc [o
trng y] s u c gi thn ni Lin Tr, tt c chng sanh php gii
s u c g thn thc ni An Dng. Trong th gii s thy Pht, tri
che ch nh my nhm, iu phc a ti, thi th an ha, ma mng
sung tc, dn khe mnh, vt sanh si ny n, chc cnh tng i
ng trong thu ng Ngu s c thy trong ngy nay. Ch mong ai
165
Nm i km, thin tai d di.
ny chng tic tm lc ngh nh, chng tic ti lc gip th li ch y
s chng th no din t c.
41. Li tiu dn cho Nh Cao Pht Hc Hi
Chuyn th gian hay xut th gian h nu sn nhit tm v ngh

lc th nht nh khng chuyn g chng thnh. ng ng T Phc trc
kia tng quyn m xy dng i in cha Php Vn Kim Lng, lp ra
s quyn m bn mi tm nguyn, ta l hu nguyn tt thnh
(c nguyn t thnh), li cn trn thut i . Khng lu sau, qu nhin
nhng nguyn y c tha mn. C Lc Ty Lm T Chu, tui
ngoi tm mi, tuy nh ca chng giu c lm, vn khng khi m
nhim [quyn tng] mt nguyn, lin giao trn s tin ngay lp tc, qu
tht ng nu gng thnh tu thin c (hnh vi tt lnh) vy. Nay
c chng trnh ca M ng Pht Hc Hi Nh Cao v nghe ni
nhng ngi lo toan nh c s Chu Qu v.v u l nhng v st sng
tu hnh trong sch, li cn tn lc mong gi ng l tit. Kinh ph cho
mi nm ch cn nm trm ng.
Hin thi, tuy ngi nhp hi mi ch c my chc ngi, nhng
nu ku gi rng ri hi vin th mi ngi b ra hai ng th s khng
cn phi lo u g! Hung chi nghe ni cn c nhng ngi ng gp tm
ng, su ng, bn ng ? Mi mt nguyn xy dng i in cha
Php Vn l hai ngn ng m cn c mn nguyn ngay, hung chi l
my ng nh nhoi ny! Li cn c s sch tng kt, bo co cui nm
to s tin tng, ai chng thch nhp hi mong ch thn c
nhun gi s gio ha ca c Pht, trong i hin ti lm ngi lnh ba
nghip thanh tnh, khi lm chung s l thnh chng cao ng chn phm.
C nguyn t thnh, ti dm bo m vi ngi sng lp v tu tr vy!
III. Bi k
1. Bi k v vic tu rung cho Nim Pht ng cha Bo Khnh
Ninh Ba
(vit thay cho thy ch Chu)
Trm nghe: c Nh Lai thuyt php chng sanh c , kh - d,

chm - nhanh khc bit ln lao! Do vy, vin m va ging, k cn c
chn mui lin chng B . Mt trn ma thm khp, k tiu cn ch
c tng trng i cht. Do vy, rng lp gio php n, Tim,
Thin, Vin nhm ph hp cn c, m toang mn Lut, Gio, Thin,
Mt hng li vt. Cu ly mt php tm ny lm Pht, tm ny l Pht,
ngay t trong ci nim nim Pht s thnh Pht ngay trong ci nim y,
gom tam tha ng tnh cng v ci tnh, hng dn thng thnh h
phm cng chng chn thng, chng on Hoc nghip m c d
vo a v B X ngay trong mt i ny, ln thng Diu Gic th
khng chi th thng, siu tuyt bng php mn Tnh ! Tht c th ni
[php mn Tnh ] l ging mi ln lao trong Pht gio, l ng tt
xut trn. Do vy, tin hin vng thnh ai ny u hng theo, ngn
kinh mun lun u u cng ch quy. Trong thi Chnh Php, Tng
Php xa kia, i no cng c cao nhn tc dim truyn ng khin cho
[Pht php] rng ngi ti Thin Trc ln Trung Hoa. i Mt cn c
km hn, mun liu sanh t m b php mn ny th lm sao yn c?
Lc Chu mi d vo hng Tng s lin c nghe php ny, mun
kt L Sn x, hng noi theo phong thi Vn 166, nhng trc kia v
chng c t tri vng167, sut nhiu nm ch m xung tm y! Nay
c ngi tr o, chc s c ngy mn nguyn. Nay c v i h php
X tc cn su dy, dc lng tin tng Pht tha, mun chuyn u
thnh Tnh , b ra ti sn th gian lm php ti nn bn quyn tng
mn tin chng bao nhiu dng mua chng mu rung cy la
t. Hoa li thu c s dng lm chi ph nim Pht, cu thnh by v s
tng chp tr lc t Pht hiu, sut i quy mng, gieo lng thnh cho ti
ht bo thn. T y tr i, vnh vin gi [quy c y] khng bung b
hng bo n nc v p t n n-na tn th.
Nguyn cho nhng v ngoi h c cng mt hnh v nhng hng
thin tn thy nghe ty h trong hin ti v lai, h Pht nim va khi ln
s nhanh chng on ngay phm tnh, ni phc cht vt, bin nghip
cn kh, sng m ti chng tiu tan, mt tri tr hu rng by, bit
c nhng iu c Pht bit, do tr danh m thu t su xa Tht
Tng, tr ni c Pht tr th tuy sng trong ci ng C m kh
166
Vn : tc Vn Th v ni Long. Vn Th l o trng Tnh ca Lin Tr
i s (Bt T ca Tnh Tng), Long l o trng Tnh ca Thiu Khang i s
(Ng T Tnh Tng).
167
B kim v a: B Kim (tri vng) l in tch trng gi Cp C c em
vng tri ln mt t mua li khu vn ca thi t K (Jeta) nhm dng tinh
x cng dng c Pht. Do vy, b kim thng dng ch hnh ng cng
dng rng ri ca tn . T ng b kim v a y ch c dng vi ngha
s ch Chu khng c o trng hoc khng c ti sn duy tr mt o trng nhm
tu tp theo ng li do S xng.
hp thng vo ci Tch Quang. Li nguyn theo chiu dc trn khp ba
i, theo chiu ngang tt cng mi phng, ht thy hu tnh cng
nhim mi hng ny, dng cng c ny cung chc: Nn tng
nc nh cng c, Pht nht thm sng, tm phng c o vng lnh
lu di, bn bin vui thch s gio ha v vi.
2. Bi k v cng c cung thnh i Tng Kinh ca cha Tnh C

T Nam
(vit thay)
i php ca c Nh Lai li ch su rng, v mt ngm kn l gip

t n bnh tr tt cng, v mt hin nhin l gi yn lng dn, khin
cho dn ngy cng hng n iu lnh m chng bit nguyn do, ch
khng ch khin cho con ngi on Hoc chng Chn nhm t hon tt
chuyn xut th m thi! y l v [xt trn] Chn Nh Pht tnh th
chng sanh v Pht ng th; ai cng u c th l Nghiu - Thun, ai
ny u c th thnh Pht, nhng do cn m cha ng nn lm lc sanh
nhim trc ni cnh duyn su trn, khi tham - sn - si, to git - trm
- dm, n ni lun chuyn c kip di lu, vnh vin khng c lc thot
ra! c Nh Lai thng xt ging cho h l Pht tnh sn c ni tm
v s nhn qu ba i, dy h tu Ng Gii, Thp Thin, T , Thp
Nh Nhn Duyn, Lc , vn hnh v tm chnh l Pht cng nh
o tm ny lm Pht, tm ny l Pht, ng hu bc thng cn h
vt thot lin vo thng a v Nh Lai, bc trung cn lin tu tp dn
dn theo th t chng c B , k h cn lin gt lng ty tr
thnh hin thin. Chng sanh ng o khng mt ai chng c hng
n trch y.
Li v chng sanh i Mt rt t k thng cn, nn [c Pht] bn
c bit m ra php mn Tnh mong d thnh hay phm u cng
c thnh tu o nghip ngay trong i ny. Php mn y gin tin,
d tu, nhng li ch th thng, siu tuyt, c nht v nh trong gio
php ca sut mt i c Pht. V th, tuy l ngu phu ngu ph m nu
nng theo li dy tu tr th cng c th c siu phm nhp thnh, liu
sanh thot t ngay trong i ny. Do vy, t xa, nhng v v nhn c
lng lo cho th o nhn tm khng mt ai chng xng tu tp, h tr,
lu thng.
C s i Ph trong kip xa vng lnh li Pht dn d, nng
theo bn nguyn ti sanh trong ci ny, xt cho o trng ti T Nam b
chm lp, chng ngi nhc nhn, c bit hng khi cha Tnh C, tt c
nhn duyn c ghi chp cn k trong tm bia trc (xem trong Tng
Qung Vn Sao). Li ngh: Tuy lp c ngi cha, an bi tng chng
tu tp, nhng nu khng c i Tng Kinh th lm sao c th hiu trn
vn cao tt lp ra cc php ca c Nh Lai cng nh bit nhng iu
mnh nn t hnh dy ngi cho c?
S hiu bit ca Diu Lin ging nh k s voi, ti ch ng ui
qu , trc kia c y thc trng nom vic cha l ngi khng
168
xng vi chc, nay li c c lm Tr Tr, chng th no khng thy l

qu phn! Nhng khng th no t t, ch nh gng sc chng chi,
bn cng c i Ph ln kinh thnh kinh. Tuy c chnh ph cho
php, nhng tin giy ln cng th u phi t lo liu. Nu khng c ba
ngn ng s chng xong vic c! May c huyn trng huyn Tn
H l ng Phan Hoa Trai pht B tm quyn tng va ng s tin
y. Cng c y lm sao din t c? Thnh kinh v cha cng nh cc
vic xy dng u do thin tn b tin tn tr.
Hn na, trc y c i Ph quyn m lp qu Dng Thim
( : Qu bo tr) trong cha c mt vn ba ngn ng. Gn y,
do mi vic u tn km hn, cm thy rt thiu ht. Do vy, li quyn
m by ngn ng b p. Lo liu nhiu nm, nay mi c vin
mn. Cng c ca c Ph v cc n tn s t c Pht, tri chng
gim, khin cho u c tiu tai tng phc, khi sng s va nhn t
va cao tui th, khi mt s sanh vo ci Cc Lc. Ch mong nhng
ngi sng trong cha ny, bung xung thn tm, chuyn tu Tnh
nghip. H rnh rang bn lng lng nghin cu kinh in trong i
Tng, ng hu hiu r gio l, bit c tng ch tu tr, c cn c t
hnh ln dy ngi.
Lm c nh th th nhng hng t kin chng tin tng s u
sanh lng chnh tn su xa, s ko nhau tu tp, h tr mong c lu
truyn vnh cu. Php khng c hng - suy, hng - suy do ni con
ngi. Ch mong i chng trong hin ti, v lai, ai ny u gng sc.
em cng c ny cung chc nn tng nc nh cng c, th o thi
bnh, hng thnh, Pht nht thm sng, php lun thng chuyn, thun
phong m tc, l ngha nhn nhng hng khi, can qua vnh vin chm
168
Khu (ui qu) l danh t thng dng ch hng Sa-di t by n mi ba
tui. Do cn b qu, khng lm c g, ch c ct c ui qu hay chim chc n
n thc la ca ch Tng phi phng. y dng vi hm khim tn: Diu Lin
chng c ti nng g ra hn!
dt, dn khe mnh, vt sanh trng, do lng ngi chuyn bin nn
quyn thuc ci tri thng ging lm.
3. Bi k v chuyn cha Thch Thnh Tn Xng trng tu thp

th y bt ca Tr Gi i s
Tr Gi i s chng Php Thn lu, [Ngi t n a v]

Thp a, ng Gic, hay Diu Gic u chng th suy lng c!
Nng sc tc nguyn, th hin ging sanh trong ci i ny. m Ngi
ging sanh, thn quang sng rc bu tri. Lng my chia thnh tm sc,
mt sng rc, c con ngi kp. Do cht cha c phi thng nn hin
tng phi thng. Ngi sanh vo nm Mu Ng, tc nm i ng th
t (538) i Lng V . Va mi thi u169, h nm lin chp tay, h
ngi lin hng v Ty, gp tng t l, gp Tng t knh. y l v Ngi
mun nu gng mu cho ci i nn cn trng t lc u vy!
Tui nhc quan (20 tui) xut gia, nghin cu trn khp kinh lun.
Ba nm sau, tc nm Canh Thn nhm Thin Gia nguyn nin (560) i
Trn Vn , Ngi nghe ni Hu T i s ang ni i T thuc
Quang Chu, lin n y l yt. Ngi Hu T va trng thy S lin
than rng: Xa kia Linh Sn cng nghe kinh Php Hoa, tc duyn
theo ui, nay li n y. Lin trao truyn o trng Ph Hin, bo S
tu Php Hoa tam-mui. Ngi tng kinh Php Hoa n cu Th chn tinh
tn, th danh chn php cng dng Nh Lai (y l chn tinh tn, y
gi l php cng dng Nh Lai tht s) trong phm Dc Vng B
Tt Bn S bn hot nhin i ng, lng l nhp nh, ch thn thy hi
Linh Sn nghim nhin cha tan, chng c Tuyn (Trin) La
Ni170.
T y v sau, soi thu sut kinh Php Hoa nh mt tri rng r
chiu soi mun hnh tng, thu t tng ca cc php, khc no gi
169
Nguyn vn cng bo (), ta thng dch l ci u, tc l mt tm vi c
gn dy buc bn pha, ngi Trung Hoa thng dng buc con vo sau lng
trong khi ngi m lm vic. Thi u ngha l tr khng cn phi u na, thng
l khi ln hai tui, c th t i li c, khng cn phi m.
170
Tuyn La Ni l mt trong ba mn La Ni c ni n trong phm Ph
Hin B Tt Khuyn Pht ca kinh Php Hoa, hm ngha: Xoay chuyn ci tm
phm phu chp trc vo tng C ca cc php thu t c tr lc ni l
Khng. y l kt qu ca Khng Qun.
mt la trn h khng; bn dng Ng Thi Bt Gio phn thch171
nhng kinh php c ging trong c mt i Nh Lai khin cho k
nghe kinh bit c ch ch quy, chng n ni di nhn bin c than
di, chng bit c bn b! Dng Tam Ch, Tam Qun truyn Pht
tm n khin cho k tu hnh ch thn thy c chn tm tch dit
thng tr bt bin. Php tu ca Ngi tuy hi khc vi Thin Tng
nhng s chng qu tht rt ging vi Thin Tng trong thi hng
thnh. V th, cc sch nh Truyn ng Lc ca nh Thin u xp ngi
Tr Gi vo tiu loi ng Ha Thnh Hin.
Hai chuyn Gio v Hnh nh trn y bao qut trn ht Pht
php, nhng u thuc v o t lc tn tu, nu l bc thng cn li tr
th cng c th hon tt ngay trong i ny, ch nu l hng cn kh km
hn mt cht s li chng bit phi tri qua bao nhiu i, bao nhiu
kip mi hng liu sanh thot t c! Do vy, S ty thun lng T
ca c Pht m hong dng Tnh , s gii Thp Lc Qun (Qun
Kinh), on tr mi mn nghi, dng khi nim Lc Tc172 gii thch
171
Phn thch: Phn nh, gii thch mt kinh thuc thi no trong Ng Thi, thuc
gio no trong Ng Gio. Ni cch khc, phn thch l vn dng lp lun nhm gii
thch, bin minh cho s phn loi, h thng ha kinh in c c Pht ging
dy trong sut mt i.
172
Ngi Tr Gi em Pht chia thnh su a v (tc su mc chng c) gi l
Lc Tc Pht, ngha l:
1) L Tc Pht (cn gi l Tc L Pht) ch ht thy chng sanh. Do ht thy chng
sanh u sn c Pht tnh, chng hai, chng khc g vi ht thy chng sanh nn xt
v L th chng sanh u l Pht. Do vy gi l L Tc Pht.
2) Danh T Tc Pht (cn gi l Danh T Pht): Nghe thin tri thc ging ni, hoc
do c kinh in lin hiu r L Tnh chnh l tn gi khc ca Pht. Nhng ngi
ny thng t hiu r v mt danh t cc php u l Pht php, tc l nhn thc
v chng c Pht qu ch qua s hiu bit danh t nn gi l Danh T Tc Pht.
3) Qun Hnh Tc Pht: hiu r ht thy php u l Pht php, y gio tu hnh
t n mc hiu r tm, l hu tng ng, li ni ph hp vi vic lm v s tu tp
nn gi l Qun Hnh Tc Pht. Nu hiu chi tit hn th t a v ny li chia lm
nm phm, tc Ty H Phm, c Tng Phm, Thuyt Php Phm, Kim Hnh Lc
Phm, v Chnh Hnh Lc Phm.
4) Tng T Tc Pht: Bc t n mc lc cn thanh tnh, on tr Kin Hoc,
T Hoc, ch ng c v minh.
5) Phn Chng Tc Pht (cn gi l Phn Chn Tc Pht): on v minh, chng
Trung o nhng ch c mt phn, cha trn vn.
6) Cu Cnh Tc Pht: Chng c Pht Qu Ton Gic.
ch Pht khin cho ht thy hnh nhn u bit mt nim tm tnh ca
chnh mnh v Pht khng hai, nhng Pht th cng Tu c n cng
cc nn Tnh c ph by trn vn, ch chnh mnh ch sn c Tnh
c, ch chng c my may Tu c no. Do Tnh Th bt nh nn tuy
chia thnh su m thng tc. Do S tu (tu hnh v mt S) khc bit
nn tuy tc m thng su. Bit su m thng tc s chng sanh
lng lui st, trn ngng m ch thnh. Bit tc m thng su s
chng sanh lng Tng Thng Mn, di trng tnh linh ca chnh
mnh.
Chng sanh i Mt sc nh - Hu yu t, chng cy vo Pht lc
th lm sao yn c? Hn na, c c li gii thch hay tuyt nh th,
ai li chu b ht chu sn c trong cho o qua xm ngho l la xin
n ? Do vy, tng phong ly lng, c nc khm phc, tn sng. Trn
t hong , hong hu, i thn, cho n di l thin nam thin n c
lng tin trong sch khng ai chng nghe ting bn nng theo ging nh
c rp theo gi la. T khi php c truyn sang Chn n (Trung
Hoa), c nghip hng thnh khng ai hn c Ngi.
n nm Ngi ba mi tm tui mi vo ni Thin Thai, y chnh
l nm t Mi nhm nin hiu i Kin th by (575) i Trn Tuyn
. n ni, Ngi thy cnh ni v gp v tng tn nh Quang ging
ht nh cnh c n v ngi c gp khi thn thc ngao du
trong lc l Pht pht nguyn thu mi c mi by tui. Do vy, bit
l trc kia tng c nhn duyn ln vi ni ny; t y v sau, hoc
hong php trong ni, hoc ty c ng duyn, sut hn hai mi nm
hong dng php ha ln lao. Trong truyn k ca Ngi chp y
nn y chng cn phi trnh by rm r.
Nm Khai Hong 17 i Ty Vn , tc nm inh T (597), Tng
Qun Dng Chu l Tn Vng Dng Qung sai s n S sang
Dng Chu. S cng i vi s gi, n cha Thch Thnh Tn
Xng (huyn Thiu Hng, tnh Chit Giang) bit duyn tr th tn,
bn lc nu php yu dy bo i chng. Ni xong, xng danh hiu
Tam Bo [ri vin tch] nh nhp tam-mui. Lc y nhm gi Mi ngy
Hai Mi Bn thng Mi Mt, th su mi tui, Tng h (Tng lp)
bn mi nm. Ngi c li di mng, dn a linh cu v Pht
Su a v ny xt v L khng tch ri Pht Tnh sn c trong t tm, nn gi l

tuy su m thng tc, ty theo mc m ng su hay cn, cng phu tu hnh su
hay cn, m s chng c khc bit nn ni tuy tc m thng su.
Lng173. Cc t do thy thy nhp dit ni y (tc cha Thch
Thnh) bn lp mt ta thp th y bt lm k nim khin cho t
chng i sau ngi thy k nghe u cng gieo thin cn.
T xa n nay, mt ngn bn trm nm, theo thi gian, cuc t
thay i, chng cn thch nghi [ t thp] cho lm. V tng trong cha
l Nh Ngu bn bc vi hng Tng - tc, di thp sang pha Bc ca i
Pht Nham, ni y qu tht l ch mch chnh ca c rng ni dn ti,
l ch mu cht ca dy ni, a th cao, tm nhn c xa, [lp thp ni
y] ng hu pht khi c thin tm ni k thy ngi nghe. Do vy,
ti bn trn thut nhng nt i lc.
4. Bi k v chuyn sanh Ty ca c s La T Sanh Mn Hu
Th gian ln xut th gian u ly lng Thnh lm gc. Lng Thnh

n cng cc, vng phi nt. Hung h nhng ngi cng hng u
cng c ph bm ci tm ny, m ch Pht, B Tt li l nhng v
trn khng c tm, ly tm ca chng sanh lm tm ca chnh mnh ?
Trong ci i, cha h c ai lng Thnh tuy cha n mc cng cc m
[li c th khin cho] ngi khc nhn vo sanh lng cm kch, c c
Pht r lng gia b! Cng cha c ai lng Thnh n mc cng cc
m ngi khc nhn vo chng cm kch, Pht khng gia b. V th, k
mong thnh thnh, thnh hin, hc Pht, hc T, ch nn cn ht tm
lng Thnh m thi! i vi chuyn sanh Ty ca c s La T Sanh, ti
c c mt chng c.
C s tn l V Tng, t l T Sanh, ngi x Mn Hu, tnh Phc
Kin, anh em gm ba ngi, ng ta ng vo hng th hai. Thu nh
theo hc Nho, trng thnh ng lnh, m ci cha t nm tm tui. Th
b m th tit, i i anh em ni ting hiu hu. Bm tnh chn tht,
trung hu, tit kim, cht phc, lim khit, trong chng dm di mnh,
ngoi chng dm gt ngi. V th, s quan, binh lnh tn nhim, giao cho
ng ta trng coi qun nhu. Sut mi my nm, ngoi tin lng ra, trn
cha h tt mt g!
ng ta cn dc lng tin tng Pht php, kh chn ngn trn cnh.
Tui trung nin sau khi v mt, tm nim ht nh cy kh, tro lnh.
Nm Nhm Tut (1922) thi Dn Quc do c tang m lin b sch
173
Pht Lng l ngn ni cao nht pha Nam rng Thin Thai, chnh l ni ngi Tr
Gi tr tch. Do vy, i khi i s cn c gi l Pht Lng Thin S. Trong cha
Chn Gic trn ngn Pht Lng hin vn cn thp th nhc thn Tr Gi i s.
mn, chuyn tu Tnh nghip. Con trai ng ta l Khanh oan, Ngn Tun
v nhng ngi cng ch hng t chc Phc Chu Pht Ha X. C s
c v, tn thnh, gip , ht sc xng. Ma H nm Gip T
(1924), Pht Ha X c di sang cha Khai Ha Ty H, con ngi
ln a th u thch hp, nhng do cha xy dng lu, ct ko,
phng c x lch, tng Pht long l, c s mun cho nhng ngi nim
Pht u nhn vo s dy lng cm m bn mt mnh ng ra lo liu tu
b cho [cnh cha] c trang nghim. Cng vic mi hon thnh c
mt na, ng ta lin t th. Lc y nhm ngy mng Chn thng Su nm
Bnh Dn (1926), th su mi tui. Khanh oan k tha ch cha hon
thnh cng cuc [trng tu], ng gi l kho th cha vy.
Thot u, mi my hm trc khi c s mt, c cht sanh ung lot,
y chnh l do tc nghip. Lot ra bn trong, nng - lnh xen ln,
nhng c s mun nh vo ni kh y mau c vng sanh, bo
quyn thuc t tp nim Pht trong phng gip chnh nim. Cng c
bn b n tr nim, mi ln n my chc ngi. ng ta dn sn
quyn thuc: [Khi ta] lm chung chng c tm ra, thay qun o sn,
khc lc v.v Trong m tang, bt lun t thn, i khch u chng
dng mn. tm lim ch dng vi trn, chng c dng la l.
Con v du u vng li, phng trng Tuyt Phong t Bn c bit
n khai th. V th, trong mi my ngy tuy b au kh, nhng tm c
s thng trn nh, trn chng c mt nim no khc. n lc lm
chung, chnh nim phn minh, an tng qua i, hng quyn thuc ai
ny u nn au bun nim Pht sut nm ting ng h ri mi tm
ra, thay o, khc lc v.v ng gi l bit php. n lc nhp lim,
nh mn (nh u) vn cn m, t chi mm mi, chng t c
sanh Ty.
iu l nht l con trai ln con du u pht nguyn sut i n chay
trng nim Pht. Nhng x hu trong Pht Ha X nim Pht, nim
ch Vng Sanh cho ng ta c ti ba mi my gia nh. S cu nim
Pht n hn mt ngn nm trm vn cu, ch Vng Sanh c nim ti
hn mi mt vn chn ngn bin. u dng nhng cng c y cu
cho phm sen ca ng ta c cao hn, mau chng V Sanh. Nu ng ta
chng phi l ngi bnh sinh ch thnh cm ngi, lm sao c nh
vy?
i! Nh c s ng gi l bc thin s trong mt lng, l a con tht
s ca c Nh Lai. Nu ng vc c s l ngi st sng gi vn lun
thng, tn lc tu cc iu thin, li cn nim Pht nhiu nm, sao lc
lm chung li ny sanh khi lot c him y th [k nghi nh vy] chng
bit chng ta t v thy n nay kt on nghip khng th k ni s
lng. Nu chng nim Pht, t s phi bo n di lu sut kip, chng
c lc no xong! Do sc nim Pht, c s mi chuyn c bo nng
trong i sau thnh bo nh trong i ny gii thot cc ni kh sanh
t, v thng Ty Phng, cao d hi hi, thn cn Di , cng vi cc
thin nhn hi hp mt ch. Xa kia, php s Gii Hin 174 cn mc
phi bnh ngt, php s Huyn Trang lm chung cng b au kh, mi v
u c B Tt ch dy an i, cho bit y l qu bo do trong i
trc no hi chng sanh, hung h hng phm phu st t ? V th,
ti vit i lc nguyn do. Tn rng:
Cao c thay c s, ng gi bc thng sng, du sng trong trn th,
chng b nhim bi trn, bm tnh sn hiu hu, cn kim, nhn, khoan
dung, gia nh hng vui sng, hi ha tht trn tr, thn nu gng
nghim cn, ha vui tip ngi, dc lng ni Tnh , mong chng
c l chn, khi m Pht ha, li trng tu nh cha, vng, ngc
174
Gii Hin (labhadra) sng khong th k th 6, hay th 7, l mt v Lun S
ni ting ca i Tha Pht Gio Du Gi Hnh (Duy Thc), tr tr cha Na Lan
ti nc Ma Kit , n . S thuc dng di hong gia Samatata ng n,
hiu hc t thu nh, tham hc vi khp cc bc minh trit. Khi n Na Lan , S
gp c H Php B Tt, nghe ngi ging php, tin tng, gic ng, bn theo xut
gia. Nm 30 tui, S tng vit lun khin cc s trng ngoi o khp c mt gii
Nam n phi chu thua. S tr tr cha Na Lan rt lu, chuyn hong truyn
gio ngha Duy Thc. S y c cc b Gii Thm Mt Kinh, Du Gi S a Lun
v.v chia Pht gio thnh ba thi l Hu, Khng, Trung, lp ra thuyt Ng Chng
Tnh. Khi ngi Huyn Trang n cu hc, S hn trm tui. Do c v kin
thc ca S, i chng khng ku trc tip php danh na m gi S bng m hiu
Chnh Php Tng. V ni kh ca i s Gii Hin, trong th tr li c s Chu
Tng Nghiu (n Quang Vn Sao Tc Bin, quyn 1), T cho bit: Xa kia,
Gii Hin lun s Ty Vc, c cao khp i, o ly lng T Trc (bn x Thin
Trc). Do tc nghip nn thn mc c bnh, kh s cng cc, chng th chu ng
ni, mun t t, cht thy ba v B Tt Vn Th, Ph Hin, Qun Th m ging
xung, bo: ng trong kip xa xa kia, nhiu ln lm quc vng no hi chng
sanh, ng l a c o t lu. Do ng hong dng Pht php nn phi chu ni
au kh nh ny trong ci ngi tiu dit ni kh a ngc c kip di lu. ng
nn gng chu ng, x i ng c mt v Tng tn l Huyn Trang, ba nm na
s n y hc php. Gii Hin lun s nghe xong, rng chu au sm hi, lu
ngy lnh bnh. n ba nm sau, ngi Huyn Trang n , ngi Gii Hin bo
t thut li tnh trng au kh ca cn bnh. Ngi k li ni kh nghn ngo, a l,
thy s kh y rt ln.
tht trang nghim, nhm t lng cm m. Tui nhm thi nh thun175,
lin th hin v Ty, quyn thuc, bn tr nim, cng c vi vi thay!
Do vy, lc lm chung, nht tm chuyn c nim, theo chn Pht vng
sanh, nh m kim nghim c, con trai ln con du, u pht nguyn
ch thnh, n chay cng nim Pht, sut i chng i thay, em
cng c y, mong tng cao phm sen, chng chng V Sanh Nhn, tr
v Sa B. X hu nh cy ti, ghi chp cu chuyn ny, mun cho k
thy nghe, ng gi nhun php li, lin tm lc cng hnh, nhm nu
ngha n tng, hng tha hong th nguyn, sanh ca Nh Lai.
5. Bi k v s vng sanh ca Ung thi phu nhn m ng Giang

[Dch Vin]
Php mn Tnh li ch rng su. T khi i php truyn sang

phng ng, hng phm phu st t tn nguyn nim Pht cu sanh
Ty Phng nh m thot khi Ng Trc, chng ln cu phm k
sao cho xit? y l v Pht lc, php lc, chng sanh tm lc chng th
ngh bn, cho nn c ci qu th thng, l lng, c bit nh th, qu
tht l trong nhng gio php c ging trong mt i c Pht, chng
c mt php no c nh th, ch c php mn Tnh l nh vy m
thi! Php mn ny ch trng thc hnh, do cm Pht nn c th cy vo
Pht t lc i nghip vng sanh; so vi nhng php chuyn cy vo
t lc on Hoc chng Chn hng siu phm nhp thnh, liu sanh
thot t th s kh - d du c ni trn nm cng chng th ht c!
C s Giang Dch Vin V Nguyn thot u lm gio chc,
thng ging dy hc sinh phi ch trng dc ht sc hnh hiu - hu,
nghim tc trn ht bn phn ca chnh mnh. i vi vic ging ni
ngha l, t mong sao nu t n tt cng, chng cn cht no n kn mi
thi! Do v qu sc nhc nhn bn b bnh nng, bao nhiu thy thuc
cha tr u chng c cng hiu g! V sau c ngi bn khuyn hy
lng lng nim Pht bn c lnh bnh. Do vy, nhiu lt thn cn tri
175
Nh Thun l su mi tui. Nh Thun vn l mt thnh ng pht xut t mt
cu ni ca Khng T trong sch Lun Ng: Ng thp hu ng nhi ch hc, tam
thp nhi lp, t thp nhi bt hoc, ng thp nhi tri thin mng, lc thp nhi nh
thun, tht thp nhi tng s dc, bt du c (Ta dc ch hc tp t nm mi lm,
n nm ba mi tui ch nh, bn mi tui khng cn lm ln, nm mi
tui hiu mng tri, su mi tui tai nghe thun, by mi tui hnh x thun
theo lng mun, khng tri vt quy c).
thc, chuyn nghin cu Tnh tng, mi bit php ny qu tht l php
mn th thng thnh thy thnh chung mi phng tam th ht thy
ch Pht trn thnh Pht o di ha chng sanh. V th, i vi
ngi thn k s u em php ny knh khuyn.
M ng ta l Ung thi phu nhn bm tnh hin thc, va nghe ni
nh vy lin pht tm n chay nim Pht, cng kha hng ngy t nim
Pht hn mt vn cu, kim tr tng Qun m Ph Mn Phm, Ph Hin
Hnh Nguyn Phm, cc ch Vng Sanh, i Bi v.v lm tr hnh.
Ma Xun nm nay, do lnh nn th ph, gp phi ng hp, chic kiu
[c ang ngi] va nhm n b, phu khing kiu ln kiu u b ht ln
xung rung. Kiu b v nt, nhng m ng Giang vn chng kinh,
chng hi, trn chng b thng tn g, do khi c ngi trong kiu
thm nim phm Ph Mn. Do vy bit rng: V m ng Giang cng phu
min mt nn mi c cm ng nh vy. Tui by mi tm, tai
thnh, mt sng, trn chng c v gi nua!
n cui thng Nm, c th hin b bnh nh. Hm Ba Mi nghe
chu ni l Hu Bng ging bn mi tm i nguyn cho ngi khc
cn sai ngi hu lng nghe. Nhn y hi ngy mai c phi l Mng
Mt hay khng? y l c tnh sn k hn v Ty vy! n na m
i ng, c b nghn m khng c sc khc ra. Do vy, c nh u
nim Pht cu cho c mau c vng sanh. Dch Vin li khai th
Pht nguyn rng su, hy nn su xa hng v Tnh . Nu c th
ton thn bung xung, nht tm nim Pht, nht nh s cm ng o
giao, c Pht tip dn vng sanh Ty Phng. Khong mt gi sau
n gi Thn, c bn ngi an nhin qua i. Lc c mt vn thy quai
hm ng y, y l trong tm thm nim nhng khng nghe c ting
c nim. T gi Thn n gi Thn, sut c nm ting ng h, nim
Pht khng ngt. Qua khi gi Thn mi tm gi, thay qun o, khc lc
v.v Bi l ngi sp mt, sc khng th chng c; nu tm ra
thay qun o sn v khc lc v.v chc chn s b ph hoi chnh nim,
chng th vng sanh c. Nay chng di ng, li chng khc lc,
mi ngi ng thanh nim Pht, khin cho trong tm c ch c Pht
nim, trn chng c nim no khc. V th, c c chnh nim r rng,
theo Pht vng sanh, tht ng bt chc. Nguyn nhng k con hiu
chu hin u y theo y th lng hiu t s ln lao thay!
Hn na, m ng Giang cn dn d sn con trai v con du: Sau khi
c mt, ng t hnh tng Pht ln u c, ng b tin vo ming,
ng i m hoa, mc o thu, qun o lim ch may bng vi, c eo
trng ht m thi! Tt c nhng th qun o giy, minh kh 176 u ch
nn dng. Trong m tang nht lot dng c chay, ch nn bt chc th
tc dng c mn t thn v.v i! Ngn hnh ca m ng Giang u
ng lm khun mu cho i Mt, l bc mu nghi trong chn khu cc,
l bc thy khun mu cho n gii. Ngi tuy mt, c vn thng
cn. Nguyn nhng bc anh hin chn khu cc trong ci i nghe
phong thi y u nc lng, bt chc theo ngn hnh ca m ng
Giang, gip chng dy con u thnh hin thin khin cho hnh ca hai
b Phi v ba b Thi li c thy trong hin thi. Li do hiu thu su
xa trong tm vn sn c Pht tnh nn dc lng tu tp tnh nghip tu
chn ngay trong ci tc, ng hu bao ngi u gi vn l ngha, nhn
nhng, ci i tr li thu ng Ngu. y vn l dng o t n
bnh tr tt bc m trn chng c hnh tch lm phng cch vn hi
th o nhn tm vy. Nguyn ai ny u gng sc th may mn lm
thay!
6. Bi k v chuyn sanh Ty ca thin n nhn Vng Thnh

Duyn nh h H
c Pht dy: Ht thy chng sanh u c Pht tnh, u c th

lm Pht. Pht tnh tuy ng, nhng tm tng ca chng sanh li vn
mun sai khc: Hoc c k tin nhn, hoc c k tri nghch. V sao vy?
Hy nn bit rng: Chng sanh tuy u ang m nhng do nhn trong
qu kh v duyn trong hin ti khng ging nhau n ni pht sanh hai
th hin tng nghch hay thun. Pht tnh nh ht ging, nhn trong
qu kh nh gieo trng, duyn trong hin ti nh ma ng thi. Ht
ging gieo xung t h gp c ma ng thi s chng ny mm
c ? Nhng ht thy chng sanh ai m chng c Pht tnh? Lun hi
trong kip s di lu, quyt chng th trn khng c tc nhn. iu quan
yu nht l c thin tri thc ch dy, hng dn, v chnh mnh c
pht tm quyt lit hay khng. V th, kinh Php Hoa dy: Thin tri
thc gi, th i nhn duyn, s d ha o linh c kin Pht (Thin
tri thc l nhn duyn ln v c th ch dy khin cho c thy Pht).
Kinh Lng Nghim chp: Nhc chng sanh tm, c Pht, nim Pht,
176
Cn gi l ty tng vt hoc bi tng vt, tc nhng th thng dng chn
theo ngi cht ngi y s dng trong ci m! Thi c, nhng gia nh qu tc
thng chn theo ngi cht rt nhiu vt dng bng ngc, bng v nhng kim
loi qu.
hin tin ng lai, tt nh kin Pht, kh Pht bt vin, nh nhim
hng nhn, thn hu hng kh. Th tc danh vi Hng Quang Trang
Nghim (Nu tm chng sanh nh Pht, nim Pht, hin ti, tng lai,
chc chn thy Pht, cch Pht chng xa, nh ngi nhim hng, thn
c mi thm. y gi l Hng Quang Trang Nghim).
Nh b Vng nh h H177 Thng Hi vn l mt ph n v tri
v thc, t nm hai mi chn tui c nghe php mn Tnh bn
quy y Tam Bo, n chay, nim Pht, nhm chn su xa s trc c ci
Sa B, quyt ch cu sanh Ty Phng. Ba mi nm qua tinh tn khng
li bing, n nm Dn Quc 17 (1928), b c nm mi chn tui.
n ngy Mi Chn thng Su bit trc lc mt, dn d gia quyn:
Mi hai gi m hm nay ta s v Ty, ti lc y cc ngi hy ng
thanh nim Pht gip sc. ng nn bi ai khc lc n ni ph hoi
chnh nim ca ta. Do vy, b lin t tm gi, mc o th178 mi may,
trc ht nim ch i Bi bao nhiu bin, tip y chuyn nim
thnh hiu A Di Pht. n mi mt gi, c nh ln - b ng thanh
tr nim Nam-m A Di Pht. Ti mi hai gi, b bn ngi ngay
ngn nim Pht qua i. i! Bn lnh nh th, du k c hc vn, cng
nghip trm lp ci i xa nay cng chng thy my, hung l hng
km ci hn ?
B Vng nh h H l mt ph n chng hiu bit g, ch do ba
mi nm tinh tn tu tr nn n lc lm chung hin c tng trng
nh th, thy ht thy chng sanh u c Pht tnh, u kham lm
Pht v php mn Tnh qu tht l php mn bc nht chuyn
phm thnh thnh. Nguyn k thy nghe u cng dc sc tu tr, ng hu
chng ph s gio ha ca c Pht, chng ph bc tnh linh ca chnh
mnh.
7. Bi k v s sanh Ty ca u-b-di Lc Hu Tnh
T khi i php truyn sang phng ng, L Sn kt lin x, ht

thy thin tri thc phn nhiu ch trng php mn Tnh , bi php
ny cy vo Pht t lc, so vi nhng php chuyn cy vo t lc th s
kh - d khc bit vi vt ht nh mt tri mt vc. Nhng ht thy t
177
B ny h Vng, php danh l Thnh Duyn, chng h H nn c gi l H
Th Vng Thnh Duyn.
178
Th y: Ch chung nhng th qun o, giy v may sn mc cho ngi cht khi
tm lim.
chng do nim Pht m ch thn chng c tam-mui, on Hoc
chng Chn, ln thng Thng Phm cng khng t. Nhng ngi khc
th do lng tin chn tht, nguyn thit tha, tr danh hiu Pht, cm c
Pht tip dn vng sanh th chng th dng ton s th d bit c
s!
ng Lc Bn Chng huyn nh Hi tuy theo ngh bun nhng
kh tin Pht. Ma Xun nm nay ti t H, gp ng lc Quang ang
u cha Thi Bnh, bn dn v cng ti xin th Tam Quy Ng Gii.
Bn Chng php danh l Hu Bn, v ng ta php danh l Hu Tnh.
Do vy, ti bn cho h cc sch nh Vn Sao, Gia Ngn Lc v.v bo
h hy y theo tu tr. Hu Tnh t y chuyn dc lng nim Pht,
n gia thng Nm b bnh, cho n u thng By vn cn gng
gng l Pht, nim Pht. Sau y, nm bp trn ging khng dy
c, nhng trong tm thng t thm nim Pht hiu. n m mng
By thng Tm, ho hng sut mt ting ng h ri ng thip i, mng
thy rt nhiu tng nhn v cc ng t cng vi cc th nh trng, phan
v.v n khi tnh gic bnh kh hon ton ht hn. Ti m mng Chn
li mng thy Qun Th m B Tt v cc tng chng cng cc ng t.
m mng Mi, ngi trng bnh v cc quyn thuc thy b ta
ming nim Pht hiu, chp tay nh ang lm l mi my lt ri ng
thip i, tnh gic ni: Pht n ri, ta sp vng sanh. Hi: Gi no
s i? th b ta bo khng bit. Ngy hm sau em tt c qun o,
trang sc trn u em bn sch lm vic thin, khuyn ngi nh
lm lnh, tu c, hiu nhn bit qu. n gi Ng, mt cht ta quang
minh. Quang minh dng nh mu vng, nhng chng phi vng, dng
nh nhng chng phi , lin ni: c Pht n ri! Mt hin nt
mm ci, tuy thn mnh tm ra t hm trc, vn sai a t gi ra
chn, t mnh ra mt. nh mt lin sng r, bo Hu Bn rng: Pht
cng i Th Ch B Tt v cc ng t tip ti v Ty Phng. Hu
Bn mun hi thm, b ni: ng nhiu lon ti, ch nim thm Pht
hiu theo ting nhng ngi tr nim, cha y my pht qua i.
i! Hu Tnh l mt n nhn yu ui, nghe php mn Tnh
cha c mt nm, m lc lm chung lin c tng lnh nh th,
thy chng sanh u sn c Pht tnh, Pht nguyn chng di. Ngi Vnh
Minh ni: Vn ngi tu, vn ngi v qu l c cn c ch xc! Hu
Bn em hnh trng ca b ta n [thut vi Quang], li cn em nhng
tin bc do v lu li gip in b Lch S Cm ng Thng K. Do
vy, ti bn tm tt chuyn ny v nu by i ca php mn son
thnh bi k. (Cui Thu nm K T, tc nm Dn Quc 18 - 1929)
8. Bi k v chuyn c s Dng Bi Vn c x-li
Dng Bi Vn l ngi huyn thnh Hoi An, tnh Giang T,

bn mi bn tui, chuyn c sch, dy tr, gn y cng thi dy
hc. H tun thng Su nm nay, do a chu ni cha trn mt tui
cht, kh au tic. Mt v c s khuyn ng tham d nim Pht ti Ph
T Lin X, cng nh c cc sch Vn Sao, Gia Ngn Lc v.v ng
ta lin nhanh chng sanh lng tin, tm nim Pht kh tinh thun, thit
tha. n bui tng kinh kha ti vo h tun thng Chn, thy trong
ngn n du thp trc bn Pht, [bc n] kt thnh mt a sen, gia
nhy hoa c mt ht chu en. Sau y, hoa rng, ht chu ri xung
bn, to bng ht k, mu nh ngc Ph Thy. ng ta ngc nhin lm,
chng bit l vt g, bn cm n Lin X hi, cng khng ai bit.
Trung tun thng Mi, ng ta gi th v vin x-li y cho Quang
cu chng minh. Quang lin ng trong ci hp nh c t tnh, a cho
v s h quan v ba bn ngi t tc gia xem. Khi y, vin x-li y
to gp hai ba ln lc mi m th, ti cng khng lm, lin th
trc bn Pht. Sng hm sau, tng kinh kha sng xong, xem li
khng cn na, lin gi th sang bo cho lin x y bit, bo: y l
x-li do lng tinh thnh cm nn; chiu hm qua xem xong th trc
tng Pht. Sng nay xem th khng cn na, chc l tr v ch
c, xin h hy tm k. V sau c h vit th cho bit tm khp cho
ta nh ca lin x nhng vn khng thy g, nhng Dng Bi Vn
cng sanh lng chnh tn, bit Pht php chng th ngh bn, xin quy y.
Do y bn t php danh cho ng ta l Hu Tim vi ng : Do cm
ci nim Pht lin c ngm thng Pht tr, thm hp o mu.
Ngoi o tng Tinh - Kh - Thn luyn lu ngy s thnh x-li.
i Tng, c ngi khc vn cun Long Th Tnh Vn v thu kinh
tm c x-li ngay di mi dao v ch kim m xung, cng nh x-
li [hin] ni hoa n ny l do Tinh - Kh - Thn ca ai luyn thnh?
[y l do Pht, B Tt thy] nn dng thn x-li c bn hin
thn x-li thuyt php vy! (Ngy ng Ch nm Dn Quc 22 - 1933)
9. Ghi chp s tht v thp th x-li c Pht ti cha A Dc

Vng
Ti Mu Sn cch p ng Hng thuc huyn Ngn, thnh ph

Ninh Ba, tnh Chit Giang bn mi dm c cha Qung Li, vn c tn
l A Dc Vng T. V th, ngi ta vn gi cha bng tn y. Xa kia,
sau khi c Pht dit , vua A Dc x Trung Thin Trc lm vua
khp ci Dim Ph, oai c rng ln, tt c qu thn u l by ti.
vua mun to li ch rng khp cho ngi i bn ly ra tm vn bn
ngn vin x-li c Pht do ng ni mnh l vua A X Th ct gi,
ri sai khin qu thn nghin nt by bu trn vi cc loi hng lm
thnh cht bn do, trong mt m to thnh tm vn bn ngn ci thp
bu ng x-li, em chia ra khp Nam Thim B Chu179. Tn gi Da
X Li dui tay phng ra tm vn bn ngn lung nh sng, c mi mt
qu bn bng mt thp i theo lung nh sng, n ch no nh sng
thi chiu ti bn vi thp trong lng t. Trong nc ng Chn n
(Trung Hoa) c mi chn ch.
Khi i gio c truyn sang phng ng, [cc thp x-li] y ln
lt xut hin, nh cha Dc Vng Ng i v.v Thp [th x-li]
cha A Dc Vng ti Ninh Ba l do vo nm Thi Khang th ba
(282) i Tn V c mt v tng l Hu t180, v ny chnh l Li
Tn B Tt th hin, l bi thnh cu, [thp x-li] bn t t vt ln. S
179
Nam Thim B Chu, l cch phin m khc ca Nam Dim Ph (Daksina-
Jambu-dvpa), i khi cn phin m l Dim Ph Li, Thim B , Dim Ph
B Ba. Jambu vn l mt loi cy, di gc sanh ra mt loi vng rt qu gi l
Dim Ph n Kim. Theo phm Dim Ph , quyn 18 kinh Trng A Hm, chu
Nam Dim Ph pha Nam hp, pha Bc rng, kch thc chng by ngn do-
tun. Hnh dng mt ngi sng trong chu y ging nh hnh th ca i chu (tc
trn rng, di hp). Pha Bc c ao A Nu t l ni pht nguyn sng Hng, c
nm trm con sng chy vo bin ng v.v
180
Theo A Dc Vng T Sn Ch, ngi Hu t tc danh l Lu Tt Ha, vn l
ngi x Ly Thch, Tinh Chu, nm mng thy mt v Tng ngi n bo cho
bit ng ta mc ti s a a ngc, hy nn sang Ci K nh l thp A Dc Vng
sm hi cc ti. H Lu tnh gic lin xut gia, php danh l Hu t, sang Ci
K tm thp. S tm mi khng c, au lng, phin mun. Mt m n, cht nghe
di t vng ln ting chung, ba gi sau, thp bu t di t vt ln. Thp y
chng phi bng vng, ngc, ng, st, cng khng phi l bch ngc, sc m
nh ta, iu khc cc k tinh xo. Chnh gia thp c treo mt ci chung ng x-
li. Do vy, Hu t lin dng tinh x th thp y ngay ti , sing nng tu hnh l
sm. Ngi cha y v sau tr thnh cha A Dc Vng. Ci tn Qung Li l do
Tng Chn Tng sc t, nhng dn chng vn gi l A Dc Vng T nh c. n
thi Minh, Minh Thi T li i tn cha Qung Li thnh Dc Vng Thin T.
bn dng cha A Dc Vng, th thp x-li y trong lng thp ni
i in, ca thp thng kha cht. C ai mun chim ngng x-li
phi thng bo trc cho v ch thp bit.
L Pht trong i in xong, qu bc thm ngoi in, ni y
thng c ngi qu. Phm ai mun chim ngng, u qu tip theo
. Thp ch thnh thp ra, trc ht cho ngi qu pha trong xem, ri
cho khp nhng ngi qu tip theo c xem. Du trong mt ngy c
ngi theo chim ngng my lt cng chng ly lm phin. Thp
y cao mt thc bn tc, chu vi cng ch hn mt thc. Tng gia
thp trng rng, bn trong y treo mt qu chung c rut, ngay chnh
gia y chung c gn mt cy kim. X-li c gn trn mi kim.
Bn mt tr ca s, c chn song chm tr ngn che, chng th tay vo
c, [ngi chim bi] lin gh mt dm qua khe chn song chm tr.
Vin x-li y hnh dng, mu sc, ln - nh, nhiu - t, c nh hay
di ng u khng nht nh. Nhng ngi bnh thng nhn vo phn
nhiu thy l mt ht, cng c ngi thy l hai, ba, bn ht, c ngi
thy x-li dnh vo y chung khng chuyn ng, c ngi thy x-
li tt xung khi mi kim chng khong mt tc. C ngi thy x-li
cht dng ln cht h xung, cht nh, cht ln. C ngi thy l mu
xanh, mu vng, mu , mu trng, v mi sc li m - nht khc
nhau, hoc c c hai mu, hoc c nhiu mu sc khc nhau. C ngi
thy mu sc tm ti, c ngi thy mu sc sng ngi. Chng ring g
mi ngi thy mi khc, m ngay c i vi mt ngi cng phn
nhiu chuyn bin bt nht. Li c ngi thy c hnh nh hoa sen v
tng Pht, B Tt. Cng c k nghip lc su nng, hon ton trn
chng thy c g!
Khi thy x-li nh th n to bng ht u xanh nho nh. Cng c
ngi thy x-li to bng ht u nnh hoc bng qu to tu. Trong
nin hiu Vn Lch i Minh, Li B thng th l Lc Quang T dc
lng tin tng Pht php, cc lc h tr, cng my v thn hu n xem,
thot u thy x-li to bng ht u , k to nh ht u nnh, to
nh tri to, ri to nh qu da, ri to nh bnh xe, quang minh chi
ngi, tm mc thanh lng. Khi y, thp [] th x-li b h, thp
[ng x-li] c th trong nh kho. H Lc lin pht tm trng tu in
thp. Bn b ng ta cng c thy x-li rt xinh p nhng khng l
lng c bit thn diu nh ng Lc.
Cn bit rng: c Nh Lai i t lu li chn th Php Thn
gieo thin cn xut th cho chng sanh trong i sau. Bi l, nhng k
do c thy s thn d y u sanh lng chnh tn. T y sa c tu
lnh, dt lng t, gi lng thnh mong on Hoc chng Chn, liu
sanh thot t, mi cho n khi khi phc c Pht tnh sn c hng
vin mn v thng B . y chnh l c Nh Lai do bn tm tip
dn bn r lng th hin tng chng th ngh bn. Nguyn k thy nghe
u cng sanh cm nim su xa th may mn lm thay! Trong nm
Quang T 21 (1895), Quang may mn c kin thnh l x-li my
tun, li cn c Dc Vng Sn Ch nn bit cn k.
10. Tuyn co thnh lp Pht Gio C S Lm khu Kim Sa thuc

Nam Thng
Nhn qu l phng tin ln lao thnh nhn th gian ln xut th

gian bnh tr thin h, thot chng sanh. Thnh nhn Nho gio ch
trng nhn qu, [iu ny] c thy trong kinh truyn nhiu khn xit
k. Khng T khen ngi Chu Dch, va m u lin ni: Tch thin
chi gia tt hu d khnh, tch bt thin chi gia tt hu d ng (Nh
tch thin t nim vui c tha, nh tch iu bt thin, t tai ng c
tha). Cn bit rng: c d khnh, d ng nh hng n con
chu th s vui hay tai ng ni k gy to cng ln hn na! Nhng s
vui hay tai ng ni ngi gy to y c nhin chng th chuyn lun
trong i hin ti, t phi lun n c i k tip, i sau th mi vin
mn, chu o. T ngay cu ni ny suy xt tm lng ca thnh nhn
th s l nhn qu ba i, lun hi trong lc o c t l r rng
vt ngoi li ni.
C T trn thut Hng Phm, cui thin sch bn ni: Hng dng
Ng Phc, oai dng Lc Cc (Thun theo thin l s hng nm iu
phc, h tri nghch s b su iu cc nhc). Li ni v Ng Phc,
Lc Cc y bao hm su xa ngha nhn qu ba i. y chnh l bc
thnh vng cai tr bng c , gio ha dn, mong h s thun theo
Ng Phc, s hi Lc Cc, tu c, lp mng, hng lnh, lnh xui.
Nhng nh Nho trong ci i chng suy xt, quy ht [Ng Phc, Lc
Cc] v s thng pht trong s cai tr ca nh vua. Chng nhng h
vu bng su xa s cai tr ca nh vua m cn mu thun vi s l. Tng
Nho trm ly ngha huyn o trong kinh Pht nu t nhng ngha
trong Nho gio, s ai ny s u hc Pht n ni Nho mn b gh lnh
bn mt ao cht ri php cn bn tr mnh, tr ngi, tr nc, tr
thin h ng hu khp mi chng sanh u c siu phm nhp thnh,
liu sanh thot t ca c Pht ni, khin cho ht thy mi ngi
khng cn mong mi thun theo [thin l] hay king s na, cho rng
nhn qu bo ng chnh l do c Pht by ra gt gm bn ngu phu,
ngu ph tun phng gio php ca Ngi, ch tht ra chng h c chuyn
y. Con ngi cht i, hnh hi h nt, thn hn cng phiu tn, du
c chm - cht - xay - gi s thi th vo u? Thn hn phiu tn ri
th cn ai th sanh na y?
Do bi l , nh Nho i vi nhn qu, lun hi u chng dm
nhc ti, ch vo chnh tm thnh duy tr th o nhn tm.
khng c nhn qu lun hi, h cht l ht th chnh tm thnh c ch
g u? Khng chnh tm thnh c b tn hi g u? T y, thin
chng c g khuyn, c chng c g trng pht, n ni ha nhau
xng tham dc, khen thng c hnh, chng ly lm thn, li
ngc ngo coi l vinh, u l v nhng li l ph bi xch nhn
qu lun hi m thnh, o lm ngi gn nh chm dt! Do vy,
nhng v c lng lo cho th o nhn tm ha nhau ng ln cu vn.
C S Lm, Tnh Nghip X v.v c kin lp khp ni, xng
nhn qu, lun hi v php mn Tnh vt thot nhn qu lun
hi, t phi do bi t m t th phi do t t m ng dy.
Kim Sa C S Lm c thnh lp, s mt vai gnh vc danh
ngha, thc cht, s nghip ca hng c s th khng lu sau s ch thn
thy ci i tr li thu ng Ngu, con ngi mong tr thnh thnh,
thnh hin. Ni ti ci danh ngha c s th [c s] chnh l nhng v
sng ti gia tu o. Ni ti thc cht th chnh l gi vn lun thng,
trn ht bn phn, dt lng t, gi lng thnh, ng lm cc iu c,
vng gi cc iu lnh, tu hnh iu lnh trong th gian lp nn tng,
tht s v sanh t pht B tm, tn nguyn nim Pht, cu sanh Ty
Phng, nguyn cho khp mnh ln ngi u cng liu sanh t. Ngi
lm c nh th th mi chng ph ci danh l C S. S nghip
chnh l dng thn lm gng, hong dng s gio ha ca c
Pht, ch ly t li, li tha, t lp, lp ngi lm ch hng, s nghip.
i vi h danh, li lc ph phim u xem nh, chng h bn lng; i
vi lun l, thanh quy quyt chng vi phm, khin cho ngi thy k
nghe u sanh lng ngng m. y gi l dng li l dy th b
tranh ci, dng thn dy th ngi ta thun theo.
Chuyn th gian hay xut th gian, khng mt chuyn no chng ly
thn lm gc. Nu gc chng lp, du c lm g i na th cng ch l
chuyn ph trng b ngoi m thi! khng chn tu t s chuc ly
s khinh thng t bn ngoi, li cn ngc ngo to bng c cho k t
kin hy bng Pht php. T li ln li tha u mt th i s sanh t
lm sao liu c? Nu l nhng lm hu tham d C S Lm, ai ny
hy nn pht tm kim cang kin c, th lm chuyn li ch cho mnh ln
ngi, trn ht lun thng hc Nho, tn tnh hc Pht, noi du bc tin
gic trong qu kh, chng chu thua km cht no. y gi l t tht
s ca c Pht, l bc i trng phu tht s. C nh vy th danh
ngha, thc cht, s nghip ca bc c s mi c th rng r ngay trong
ci i ny, li ting thm cho con chu vy! (u ng nm Gip Tut -
1934)
IV. K tng, tn dng, t

1. K vit trn bc tranh v thp tng kinh Linh Nham ca Ph Pha
Long Ng Giang
Cao ngt trn nh ni, dng bo thp vi vi, trong thp cha tng
Pht, v cc th kinh sch. Kinh Pht t trong thp, thng phng i
bi quang, tuy phm phu chng thy, cng ngm c li ch. V nh
nng Xun chiu, mun cy c u sanh, do nhn duyn th thng, gieo
thnh Pht thin cn, n khi c duyn chn, tinh tn tu tnh hnh, khi
phc c Pht tnh, vn sn trong t tm, thnh ngay o B . C
nhn dng thp ny, mun ni su ch Pht. Thp lu ngy nt, kinh
Pht bn l ra. C s Ph Pha Long, thu nht chng quyn, tu b,
tng Linh Nham, cng tng nhng thn hu. Ri v cnh Linh Sn, lm
k nim mai sau. Tng ngh Pht t bi, khin hm thc c thy, s
tht kh ngh suy!
S nghe chng tin nhn, nn dng chuyn thng thng, nhm t li
th thng: i c rn cc c, cng ch di tht d, nu cn x qun o,
ngi y t phi cht. Hoc li cn bng ngi, hoc trng mt nhn
ngi, ngi y cng cht ngay, do c nghip nng n. c nghip ca
chng sanh, th lc cn nh th. Hung l Pht t bi, hn thin a, cha
m! H va c thy nghe, lin c li kh tng. Nu ngh su
ngha ny, t au lng khc mi. Nguyn khp ht mi ngi, cm Pht
i t bi, hy nh cu u chy, nim Pht cu nhip th.
Thy chuyn Pht gio ha, v thy cc chng sanh, u tng nh
thy Pht, chng dm sanh khinh r, cng c th thng y, hi hng
sanh Ty Phng, quyt n lc lm chung, c chnh Pht tip dn,
dng ngay nhng iu ny, cu siu cha m, y l hiu chn tht. V
th, kinh Phm Vng, dy hiu thun ph mu. Tn php gii phm -
thnh, u khin c thnh Pht, hng trn ht lun thng, chng thn
l Pht t. ng Ph mun cu siu, cho cha m ca mnh, bc v xin
k, do vy suy nguyn , vit k khch l (Cui Thu nm Canh Thn -
1940)
2. K hi hng chung cho cc thin tn ng gp ti lc lu

thng, xoay vn truyn b, xem c b Lch S Cm ng Thng K
Tam gii ht thy php, ch do mt tm to. Thun o th tt lnh,

nghch l t hung c. Lnh thay ngi hin xa, lng ging nh tri t,
dng sc ti tr mnh, tn tr quyn sanh thnh, lun mun lm li khp,
cho thin h hu th. Bc i gip ngi, trn chng coi l c, cng
to, danh ting tri, c ln, tt lnh ti. Sng hng trn Ng Phc, d
khnh truyn hu du. Phong thi y hng khi, th gii t an bnh, ai
ny u l, nhng, u ngh trn ht tnh. Bun thay l tiu nhn! Ch
bit c ring mnh, suy ngh cng c x, trn chng tun l tri, hm
ngi t an, tn ngi t ch, ch chung li trc mt, no hay
tc phc hao, n khi nghip kt qu, kh bo v cng cc. Ung b
ngi thng xt, ti nghip lm sao dt?
Trn t thu ng Ngu, di n cui i Minh, cc s tch thin
c, cc s u chp rnh. Nay th o chm m, ngi hiu bit u lo,
bn ti Nhip Vn i, lp cch cu vt, ring thnh Ha Ch Tnh,
son Cm ng Thng K, n lot rng lu thng, mong ai ny s t, hc
theo cng rn gi. May c cc thin s, b tin hn vn ng, knh in
hai vn b, nhm kt khp thin duyn. Dng khon tin cn d, in ring
bn giy bo, ch nh, gi r hn, cho va sc thanh nin. Bn ny in
bn vn, lu truyn khp xa gn. Phm nhng ai thy nghe, khng ai
chng hoan h. Sau hai lt xut bn, Ch Tnh li gio duyt, tng
thm, sa i cht, thn thit hn bn trc. C s L K Khanh, nguyn
b tin khc in. Bn mu thnh th kho, mong vnh vin lu truyn. Ti
cng cho ti bn, hai loi sch k trn, thm li ta Tng Tu, mong
lu truyn mi.
S l ca nhn qu, hin l rng ngi. Ngi tm lo th o, c
ci thi th. Nguyn khp ai thy nghe, lp cch lu truyn rng, ng
hu dt cnh tranh, tin thng n i ng. Nguyn ngi pht khi y,
cng nh v bin tp, cc thin s gip in, ngi xem bt chc theo,
hin ti cng v lai, ht thy cc thin nhn, cng tiu cc c nghip,
cng tng thng thin cn, sng s hng Ng Phc, mt th ln chn
phm, tin vong sanh Tnh , nu gng cho hu du, cho khp c ci
i, vt giu, dn khe mnh, khin cho ngi bn phng, u ngng
m nc ta (Ngy lnh thng Su nhun, nm Canh Ng, tc nm Dn Quc 19 -
1930)
3. K hi hng knh v cc thin tn th tin bc v xoay vn

truyn b, xem c Qun Th m B Tt Bn Tch Cm ng Tng
Cao c Qun Th m! Th nguyn kh ngh bn, thnh Chnh Gic

lu, li hin thn B Tt, theo tng loi hin hnh, tm thanh hng
cu kh. ng tic ngi th gian, phn nhiu u chng bit, c bit
son sch ny, mong c lu truyn rng. May c cc thin tn,
ng in ti my vn. T y ln lt bit, li tip tc in thm, n s
my chc vn, an i lng B Tt. Li c khc in khp, truyn rng
trong ngoi nc, bit Qun Th m, ng ht thy nng ta.
V nh ngn uc ln, chiu khp trong ng ti. V nh i thit
lun, khp k chm m, o s cho k m, thuc men cho ngi
bnh, thnh quch lnh gic cp, go thc thu i km. Cn bit n
B Tt, hn t ch tri che, du trn kip tuyn dng, cng ch nu
cht phn! Nguyn nhng v ng in, nghip chng u tiu dit,
phc hu u tng trng, mi vic u nh . Sng th hng Ng
Phc, mt ln ngay chn phm. Cc t tng qu kh, nh y sanh Tnh
. Cha m trong hin ti, u c hng th khang. Tt c bn chu
con, u rng r ting nh. Ma mng thng sung tc, gic cp thy
i lng, nh nh sng t thin, chn chn hnh ngha nhn. Nh y
thi bc c, chuyn thnh np thun phc. Php gii cc hu tnh, u
c vin Chng Tr (Ma Xun nm Bnh Dn, tc nm Dn Quc 15 - 1926)
4. K hi hng cho khp nhng v gip in, c tng, th tr, xoay

vn lu thng cc bn kinh Pht
Nguyn do cng c ny, tiu tr tc hin nghip, tng trng cc

phc hu, vin thnh thng thin cn, tt c kip ao binh, cc nn nh
i km, thy u tiu tr sch, ai ny tp l, nhng. Ht thy ngi
gip in, hoc xoay vn lu truyn, quyn thuc u yn vui, ngi
khut siu thng, ma gi thng ng thun, nhn dn u khang ninh,
php gii cc hm thc, ng chng o V Thng.
5. K hi hng cho khp nhng v thin tn b tin [n tng], lu

truyn, thy nghe, th tr, xoay vn lu thng bn nghin cu Ngi
Hc Pht C Nn n Tht Hay Khng?
St kip thi gn y, t xa cha tng c! Suy tm n ci ngun,

qu thc do tham n. Ring lu truyn sch ny, mun nh y cu vn,
nguyn khp ngi thy nghe, u king tht, n chay. n chay rt v
sinh, chng hi mng con vt, khin lng ta nhn t, trn k tha vng
thnh. St nghip chng kt, th o t thi bnh. Ch php cu vt
ny, li qun manh mi mi. Cc v do cng c, vng sanh Pht tnh
, thy Pht, chng V Sanh, tr thnh bc nng ta, cho khp c lc
o.
6. K trn vch quan phng cha Bo Quc T Chu (nm Dn

Quc 24 - 1935)
Sng ung by mi nm, thng ngy chng cn my, nh t dn ra

ch, mi bc gn ci cht, t tuyt ht thy s, chuyn tu Tnh ,
nu hiu lng ngu thnh, mi l chn lin hu.
7. K hi hng l nim Qun m B Tt
Knh ly Qun Th m, t bi i o s, chng v thng lu, an

tr Thng Tch Quang. V thng chng sanh kh, li hin thn mi
ci, nn dng thn no , lin hin ngay thn y. Gn l sanh ng
lnh, xa l chng B . B Tt t bi lc, ch Pht thut chng trn.
t con tn l t v thy n nay, do bi sc c nghip, lun hi trong
su no, tri qua trn st kip, khng cch no thot la, may nh tc
thin cn, c nghe tn B Tt, mun nng sc t bi, i ny sanh
Tnh . Xng thnh hiu di lu, kim l bi, cng dng, sm hi cc
c nghip, tng trng cc thin cn. Nguyn r lng t mn, tiu dit
cc ti chng, phng quang chiu thn con, dui tay xoa u con, cam
l ri nh con, gt phin cu tm con, khin cho thn tm con, u
c thanh tnh c. Con nguyn ht thn ny, n tn kip v lai, nguyn
bo khp chng sanh, n c ca B Tt, khin h u quy y, u pht
tm B . Nguyn r lng t mn, chng minh v nhip th.
8. t cho tc phm Ngc Tr i S Tm Tch Tng
Ngc Tr i s l ng hc ca Quang vo nm mi nm trc.

S tnh tnh cht trc, khim ha, tu tr thit thc, chn thnh, nghim
tc, chng lm tr tr, chng thu chng ging nh Quang. S ch
trng tr Lut v nim Pht, nn vo tui gi thng khc in nhiu trc
tc ca Lut Tng. y l v mun to nn tng vng vng ng hu
nhng k thng sng trong i sau u cng sanh Cc Lc. May mn
thay, S v An Dng, thn cho Quang vn b rng buc trong ci
i ny, nguyn S cu Pht r lng tip dn, ng hu cng c theo
hc vi Nh Lai.
9. Hoa Nghim Kinh Cm ng Tng
Mt b kinh Hoa Nghim, l vua trong cc kinh, ch quy tng cui

cng, hng dn sanh Ty Phng. Khng c no chng , khng php
no chng nhip. Du c mun tn dng, ht kip vn chng trn. Nu
chng c tc cn, tn kinh chng c nghe, hung l c bin chp,
th tr sing rng ? Ngha l ca kinh ny, chng th ngh bn c.
Qu bo cng cng c, cng li ging nh th. n lot va xong xui,
Hi Lc181 n ca, vt l giao trong m, ngi va i, tim chy.
Chp ri, ng ba xong, cht gp phi i kip, c nh phi trn xa, mi
vt u b cp, ch ring b kinh ny, trn chng b thng tn. Tr v
va trng thy, khn ngn ni mng vui. Kip vn thuc cng nghip,
lng Thnh thuc bit nghip. Do lng Thnh cm vi, nn ng cng
c bit. Ngha ln lao trong kinh, nu trong li ta, nay son bi
tng ny, t lng thnh, linh ng. Nguyn nhng ngi thy nghe, ai ny
chm tu tr, mong ht tui th, s d hi Lin Tr.
n Quang php s li v c s Tung Kiu son thm bi T Kinh
Linh Cm Tng (ca tng s linh cm do chp kinh), gi th dn d phi
em nhng s thc v my ln nguy him c bnh an khng tai nn
vit my cu gii thch sau bi k, ng hu ngi c u cng sanh tn
tm. Theo c s [Tung Kiu], c s chp kinh [Hoa Nghim] xong, giao
cho xng in Vn Tn in ra. In ln u mt ngn trang, in xong vo by
gi ti ngy n. Nh in c l h sau su gi s khng giao hng ha ra
181
Hi Lc theo truyn thuyt l tn mt v thn la, vn l tn mt vin quan trng
nom gi la cho Hong vo thi c. Do vy, sau ny thng dng ch Hi Lc
ch ha tai.
ngoi. Ln ny cht ph l, giao n nh c s. Va mi ch n ca th
xng Vn Tn b chp in chy ri. y l do [thin cn] c bit xui
khin nh vy, ch nu khng th sao li bo giao ra ngoi ri c s
xo hp nh th?
Ngy Mi Ba thng Ba nm Gip Tut (1934), tri hong hn,
hng xm ni c ng ca c s thiu cn thn [gy chy nh], ch cch
mt bc tng vy, tnh th nguy ngp sp ging xung [nh c s]. C
s chp kinh, tm tr chng chuyn bn ngoi, rt cuc tai khng
nghe thy g, n khi ngi nh kinh hong li c s trnh i th vn cn
hai hng vit cha xong. Do t khi chp kinh n nay, i vi mi mt
trang cha h b d gia chng; [c s] chng mun d di ph l y,
nn vn ngi yn chp cho xong. n khi chp xong, th la suy, rt
cuc bnh yn khng sao c. Chuyn ny li dng nh ngm c thn
che ch vy.
Ma Xun nm Bnh T (1936) chp kinh vin mn, giao cho Tch
C Trai ti Thang Gia Cng ng thnh sch. ng xong, giao tr v.
Ngy hm sau, tim bn giy Cao Vn Phong ngay trc ca b ha
hon. thot khi tai ng, li cn khng b mt git nc no lm
trang kinh. Ging nh khi nh nhau, ngi i hay ni: n bn
trng ngi qu tht c mt. Nu khng c thn linh che ch, lm sao
c nh th?
Ma Thu nm inh Su (1937), Ng Mn tht th, b vy hm, kip
nn ln lao xy ra, c nh c s phi t nn ni xa. Tt c c u b
cp ph sch bch, ch ring kinh cn nguyn, chng b tn hoi my
may. C tng nh ca s b ph hy tan hoang, may nh vo kinh ny
m c thot nn. Pht php chng th ngh bn, nn rt cuc c
chng c r rng nh vy. Ngi i phn nhiu chng tin, ngc ngo
sanh lng hy bng, qu tht l nhng k c c Nh Lai gi l
phng ng thng xt. V th, lo nhn ni: Nguyn nhng ai
thy nghe, ai ny chm tu tr, mong ht tui th, s d hi Lin Tr.
Qu tht l li khn thit m tim vy mu, cu cho khp mi ngi
trong ci i u cng gng sc.
Mt ngy ma Thu nm Mu Dn (1938), vng theo mng lnh ca
n lo php s, c Sm vit thay.
10. Tiu Sn Ct ng Thng Nhn Vng Sanh Tng

Ln thay mn Tnh ! Quy tc ca cc php, thch hp mi cn c,
khng cn no chng gm. Trn th nhip ng Gic, di chng st c
nghch. Mun dng vo bin, do Pht i nguyn lc. S Ct ng
cao c, i trc trng hu cn, ni bt t nh, xut gia vt trn tc.
T y Lut - Gio - Tng, ch u thu hiu. Mun liu ngay i ny,
lin chuyn tu Tnh , c bit pht ba tm, mong ta sen thng
phm. Tui th mi nm t, tnh nghip vin thnh, bit trc lc
vng sanh, bo chng nim Pht tin. S vn nim r rng, t nhin
nhp tch nh. chng mun truyn dng, cy ti thut i lc.
Nguyn nhng k thy nghe, ai ny u ch .
11. Bi tng tng cho cc thin tn thuc Pht Quang X
Tam Quy, Ng Gii, Lc Trai nht, cho k s c nhp mn. Nu

nguyn hoa khai t thy Pht, chuyn tu Tnh hnh, gieo cn su.
12. Bi tng tng cho i hi x hu ca Pht Quang X
c Pht gi cnh hoa, ngi Ca Dip mm ci, o vn ni tm,

khng o diu chi khc. Ngi cng mt tm ny, tm cng mt l ny.
o tm tht nh nhim, tuy nh, tht ra mt! Trong i ngi c dc,
dc do ni cnh sanh. Nu tin cnh chng c, nim cng chng khi
c! Nu cc dc lng xng, o tm b lp mt. Lp mt, gi l m.
Gic chnh l chng m. M gi l v minh, v minh gi l si. Tm tham
vi tm sn, u sanh t ni . Do Hoc m to nghip, y gi l c
nhn. gieo ci nhn c, qu kh s sanh theo.
Pht thng bn chng sanh, pht lng T v duyn, ni ra Gii -
nh -Hu, tr tham - sn - si. Nhn Gii s sanh nh, nhn nh bn
pht Hu. Hu chnh l Bt Nh, soi toc mn v minh. Ging nh gm
trm yu, nh n trong nh ti, t kh thot ra vui, t phm bn nhp
thnh, khng g chng do y, cng ln o i Tha. Ch nng vo
Bt Nh, chnh l Ba La Mt. Tm Kinh v Kim Cang, u ging r
ngha ny. Hnh Tm Kinh su xa, l c Qun T Ti. Hiu tm thy r
tnh, Ng Un cn u na? y c v L tu, cng phu ni hiu.
Cn b kinh Kim Cang, ni toc khp bn tng. Chn l hin l,
bn tng u l vng. Bin chp cng c tng, v ging ni cho
ngi, trong kinh thng tn thn, phc c s v lng. y bi do l
no? T gic, gic tha vy. Ln lt lm li nhau, trn chng c hn
lng. y chnh l s tu, cng nm ngay ni hnh. Tm, Pht v chng
sanh, c ba khng sai bit, o ng, tm cng ng. V th khng sai
bit. V, Tc v Nhan T, i ch cng nh th182. o ng, tm cng
ng, cho nn u nh vy. Nu khng c chng sanh, Pht php cng
chng lp. Nu chng h li ngi, th lm sao t li?
Nhan T sut ba thng, chng tri nghch lng nhn. V, Tc vn v
vy, cu ngi i, chm m. Trong mi mt chng sanh, u sn c
Pht tnh, k Thp c mi nim, c sanh v Tnh , khp i thin
th gii, u cng mt ci tm, do tm ny thnh Pht, lm thnh
cn c, quang minh ln th mng, u cng l v lng, mt php hi
Linh Sn, n nay vn cha tan.
n Quang Php S Vn Sao Tam Bin

Quyn 3 ht
182
ni: Vua i V, Hu Tc v Nhan Uyn do a v khc nhau nn lm nhng
cng hnh khc nhau, nhng u cng xut pht t mt o tm. Nhan Uyn gi
lng nhn, vua i V tr thy cu dn khi nn lt. Hu Tc lo cy cy, gieo nhng
ging la tt, gip dn khi i.

Aqvstambien Quyen3 PDF

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Aqvstambien Quyen3 PDF

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

n Quang Php S Vn Sao Tam Bin

Trch Dn Php Ng Ca n Quang i S

Php mn Tnh chnh l php mn c bit trong gio php ca

X-li cha ti ch c1, cng ng l thn bin khn ngn. y chnh

476. Th tr li anh em Khai Sanh, Ninh Sanh (th th nht)

Hm qua nhn c th cc ng, bit cha cc ng bnh ht sc trm

477. Th tr li anh em Khai Sanh, Ninh Sanh (th th hai)

Th nhn c y . K lm con ci trong th gian khi cha m lm

Th nhn c y , mun cho quc dn giu mnh, phi bt u

479. Th tr li c s Chn Hc (th th nht)

ng pht tm quy y, nay t php danh cho ng l Hu Mi,

480. Th tr li c s Chn Hc (th th hai)

Th thng Chp nm ngoi ti cha nhn c. Nay vit php danh

481. Th tr li cc c s thuc Nim Pht Hi

Bch Hu Tu n y cm theo th, cy ti c nh chng trnh

482. Th tr li c s Kiu Tun

Ma ng nm ngoi nhn c th, bit ng cha Thi Bnh vit

483. Th tr li c s Bch Tnh Tu

Th nhn c y . Tri nng, cng vic bn bu, chng rnh ri

484. Th tr li c s Tit Hu Trc

K ngu trong th gian thch t lp mn nh, n trm nhng li l

485. Th tr li c s Lc Qu Ha (th th nht)

Nhn c th, khn ngn cm kch, h thn. Quang thu b thiu

486. Th tr li c s Lc Qu Ha (th th hai)

Nhn c th hm Hai Mi Bn, khn ngn cm kch, h thn.

487. Th tr li c s Lc Qu Ha (th th ba)

Nhn c th v bi vn sa i rt hay. Cun sch y (tc Pht

Th hm Mi Mt chc ng nhn c ri. Hm qua nhn c

489. Th tr li c s Bng Kh Thnh

Toa thuc cai phin gi km theo th cc hay. Trong hai bn khc

490. Th tr li c s Bch Linh

Hc ng hin thi ng l hm by ngi. Chng hm trong t

Nhiu ln m thy gic mng tt p, y chnh l do nhn trong i

My hm trc nhn c th ng, khn ngn khin ngi khc au

493. Th tr li c s Trn B t (th th nht)

Nhn c th, bit lnh nghim12 gp rt nhiu chuyn linh cm,

494. Th tr li c s Trn B t (th th hai)

ng ni: t li th phi xut gia, cn lm li ngi khc th

495. Th tr li c s Chu Vn San (th th nht)

Chng sanh i Mt mun liu sanh thot t ngay trong i ny m

Th gi hm Mi Bn nhn c, do bn vic chng th tr li

497. Th tr li c s M Tng o (th th nht)

Phn () chnh l cm, Thc () l n, c theo m c bit th Phn

498. Th tr li c s M Tng o (th th hai)

nhn c th trc, do khng c chuyn g quan trng, khn

Hai ln nhn c th bit ng va sanh c a con tt lnh, li

500. Th tr li c s n Quang Hy (th th nht)

Lc vng tng dy ln ch mc k n th s chng n ni trn

501. Th tr li c s n Quang Hy (th th hai)

Nhn c th ng y . ng vng tng n cng cc, lm

502. Th tr li c s n Quang Hy (th th ba)

L th ng t th l mnh khi dm nim Trng Khnh in

503. Th tr li c s n Quang Hy (th th t)

Hm mng Hai ti gi sang Trng Khnh mt l th, chc ng

504. Th tr li c s n Quang Hy (th th nm)

Nhn c cun sch Trc H ca lnh ni32 Thnh , bit r b

505. Th tr li c s n Quang Hy (th th su)

c nhng g ng ni, bit r ng tuy c Vn Sao, Gia Ngn Lc

506. Th tr li c s n Quang Hy (th th by)

Tnh tnh ng ng l ht nh tr nt. Ln trc ti gi cho ng

507. Th tr li c s n Quang Hy (th th tm)

508. Th tr li c s n Quang Hy (th th chn)

L th di nhn c. Do ng ni s i ngay, ti tnh gi th sang