You are on page 1of 56

ไพร่สู้

บนเส้นทาง ๗๘ ปี ประชาธิปไตย
(๒๔๗๕ - ๒๕๕๓)

ไพร่สู้
ผู้เขียน
จรรยา ยิ้มประเสริฐ

ศิลปกรรมปก / รูปเล่ม
บนเส้นทาง ๗๘ ปี ประชาธิปไตย ลามปาม

(๒๔๗๕ - ๒๕๕๓) ขอขอบคุณ


ผู้บันทึกภาพแหตุการณ์ประวัติศาสตร์ครั้งสำ�คัญทุกท่าน
แม้ว่าเราจะไม่ทราบชื่อ
และไม่สามารถเอ่ยนามในหนังสือเล่มนี้ได้

พิมพ์ครั้งทที่ 1

ISBN

เผยแพร่
ภาษาอังกฤษ 13 พฤษภาคม 2552
ภาษาไทย 15 มิถุนายน 2552
ฉบับปรับปรุง 10 เมษายน 2553
(ครบรอบหนึ่งปีเหตุการณ์เมษาเลือด 2552 ถึงเมษาเดือด 2553)
ไพร่สู้
บนเส้นทาง ๗๘ ปี ประชาธิปไตย
(๒๔๗๕ - ๒๕๕๓)

ขอบคุณ
บทความชิ้นนี้เขียนขึ้นครั้งแรกเป็นภาษาอังกฤษ ซึ่งผู้เขียน
ไม่สามารถเขียนบทความชิน้ นีไ้ ด้ตามลำ�พัง โดยไม่ได้รบั ความช่วยเหลือ
อย่างแข็งขันจากเจ้าของภาษาอังกฤษขอบคุณคุณริกู กัลยาณมิตร
ผู้เขียน สำ�หรับทุกความช่วยเหลือ ทัง้ การช่วยค้นคว้าข้อมูลจากเอกสาร
จรรยา ยิ้มประเสริฐ ภาษาอังกฤษ และขัดเกลาบทความต้นฉบับ (ภาษาอังกฤษ)

ขอบคุณเพือ่ นๆ ทุกคนทีช่ ว่ ยให้ค�ำ แนะนำ� และเช็คความถูกต้อง
ของลำ�ดับเหตุการณ์ และช่วงเวลาของเหตุการณ์ต่างๆ

บทความนี้ได้เผยแพร่ครั้งแรกต่อผู้เข้าร่วมประชุม
“ฐานะทางเพศและงานที่มีคุณค่า”
สำ�นักงาน OECD, ปารีส 27 เมษายน 2552

ข้อผิดพลาดต่างๆ ในบทความชิ้นแรกได้รับการแก้ไขปรับปรุงในบทความชิ้นนี้
แต่การนำ�เสนอสถานการณ์การเมืองในประเทศไทยในช่วงที่อยู่ใน
สภาวะวุ่นวายสับสนตลอดช่วงหลายสัปดาห์ หลายเดือนหรือหลายปี
ที่ผ่านมาอย่างครบถ้วนรอบด้าน แทบจะเป็นเรื่องที่เป็นไปไม่ได้
เกริ่นนำ�
เมษายน 2553

เมื่อเดือนเมษายน 2552 ผู้เขียนได้เขียนในบทส่งท้ายไว้ว่า


“ในศตวรรษที่ 21 “เสถียรภาพ” รออยู่ที่ตรงด้านหน้าของประตูนั่นเอง ซึ่ง
เรียกกันว่าปฏิญญาสากลว่าด้วยสิทธิมนุษยชน รัฐบาลของอภิสทิ ธิไ์ ม่สามารถ
กระทำ�ในสิ่งที่สุภาษิตไทยเรียกว่า “ปิดฟ้าด้วยฝ่ามือ”
เป็นเรื่องที่ไม่นอกเหนือความคาดเดา หลังจากอภิสิทธิ์ ขึ้นมาเป็น
ขอคารวะและร่วมไว้อาลัย นายกรัฐมนตรีเมื่อเดือนธันวาคม 2551 แม้จะเผชิญกับคลืนการประท้วงมา
ไพร่หลายร้อยชีวิตที่ได้เสียสละ อย่างต่อเนือ่ งของมหาชนกว่าครึง่ ล้านในปี 2552 และร่วมล้านคนในปี 2553
แต่รัฐบาลอภิสิทธิก็ไม่ยอมยุบสภาและจัดให้มีการเลือกตั้งใหม่ตามเสียง
เรียกร้องของมหาประชาชน ผูเ้ ขียนได้เชียนไว้วา่ “อภิสทิ ธิแ์ ละพวกชนชัน้ สูง
ตลอด 78 ปี ทั้งหลายกำ�ลังซื้อเวลา เพราะมีความเชื่อว่า ยิ่งเวลาเนิ่นนานออกไปได้นาน
เท่าใด เสียงของผู้ประท้วงก็จะยิ่งอ่อนล้า และแผ่วเบาลงไปมากขึ้นเรื่อยๆ
บนถนนการต่อสู้เพื่อประชาธิปไตย เท่านั้น” แต่เหตุการณ์ตั้งแต่ 14 มีนาคม 2553 เป็นต้นมา แสดงให้เห็นว่า
ความคิดความเชื่อของอภิสิทธิ์และชนชั้นสูงที่ว่า “ประชาชนจะสู้ไม่ได้นาน
และจะเหนื่อยล้าล่าถอยกันไปเอง นั้นไม่จริงเสียแล้ว โดยเฉพาะเมื่อคลื่น
มหาชนเคลือ่ นขบวนผ่านทุกถนนในกลางเมืองหลวงโดยไม่ได้รบั การประท้วง
และโห่ไล่ แต่เป็นเสียงโห่ร้องยินดี ของคนเมืองหลวง คนหาเช้ากินค่ำ� ที่ยืน
รอรับขบวนของชาวชนบททีเ่ ดินทางมาจากทัว่ สารทิศ ตลอดเส้นทางทีข่ บวน
เคลือ่ นผ่าน มือของผูร้ บั กับมือของผูร้ อ้ งได้ประสานกันด้วยมิตรภาพ พร้อมคำ�
เรียกร้องให้รัฐบาล “ยุบสภา”
แม้เวลาจะผ่านไปอีกหนึ่งปี การต่อสู้ของประชาชนรากหญ้า
ที่ประกาศตัวว่า “ไพร่” ยังคงยืนหยัด ผู้เขียนยังคงมีความเชื่อมั่นว่า
“คนไทยจะไม่ยอมอีกต่อไป คนเสื้อแดงจะไม่กลายเป็นสีเหลือง และโลกก็จะ
ไม่หยุดเฝ้าจับตาดูพฤติกรรมของสถาบันพระมหากษัตริย์ไทยที่มั่งคั่งกับ
เหล่านายทหารทั้งหลายในคณะองคมตรี” และ “ประเทศไทยต้องการ
นักการเมืองที่คำ�นึงถึงประโยชน์ของมหาชนมากยิ่งกว่าสิ่งใดในยามนี้ ซึ่ง
จะได้มาก็ด้วยการสร้าง‘รัฐสภาประชาชน’ ที่แท้จริงเท่านั้น”
เกริ่นนำ�
เมษายน 2552

หลังจากเหตุการณ์รัฐประหาร 19 กันยายน 2548 เพื่อโค่นล้ม


รัฐบาล ทักษิณ ชินวัตร ผู้เขียนได้ชี้ให้เห็นว่า ไม่ว่าคณะผู้ก่อการรัฐประหาร
จะอ้างเหตุผลใดก็ตามเพือ่ สร้างความชอบธรรม ในการทำ�รัฐประหาร การทำ�
รัฐประหารครัง้ นีแ้ ละในทุกครัง้ ทีผ่ า่ นมา คือการไม่เคารพต่อประชามติทแ่ี ท้จริง
ของมหาชน และ ผู้เขียนได้ตั้งข้อสังเกตไว้ว่า “..ถ้าจะมีอะไรที่จะเป็นเครื่อง
บ่งชีเ้ พือ่ แสดงให้เห็นถึง การมุง่ หน้าไปสูก่ ารพัฒนาอย่างยัง่ ยืนในประเทศไทย
การเมืองของประเทศไทยจะ ต้องสร้างหลักประกันว่าการดำ�เนินกิจกรรม
และนโยบายของพรรคการเมืองนัน้ จะไม่ได้มงุ่ เพียงแค่ตอบสนอง ต่อข้อเรียกร้อง
ของชนชัน้ กลางในเมืองหลวง โดยทีล่ ะเลยและเพิกเฉยต่อวิถแี ละ คุณภาพชีวติ
ของชุมชนเกษตรกรในชนบท ซึ่งเป็น อนาคตของประเทศไทย”
ยิ่งเมื่อต้องตอบคำ�ถามมากมายจากผู้คนและเพื่อนมิตร ทั้งจาก
เอเชีย ยุโรป อาฟริกา ลาตินอเมริกา และอเมริกาเหนือ ในช่วงสามปีทผ่ี า่ นมา ที่
พากัน งุนงงสงสัยว่ามันเกิดอะไรขึน้ ในประเทศไทย สงครามเสือ้ เหลือง-เส้อื แดง
มันคือ อะไร? และทำ�ไมจึงมีกรณีการตัดสินจำ�คุกขั้นร้ายแรงด้วยกฎหมาย
หมิน่ พระบรมเดชานุภาพทีท่ กุ ประเทศระมัดระวังยิง่ นัก ทีจ่ ะไม่ใช้มนั กับประชาชน?
เพราะเหตุใด ประเทศที่สวยงามและอุดมสมบูรณ์ประเทศหนึ่งในโลกเช่นนี้
จึงตกขบวนรถไฟสาย พัฒนา ได้ครัง้ แล้วครัง้ เล่า? บางคนบอกว่า ‘ประเทศไทย
เหมือนกับคนไม่มกี ระดูกสันหลัง’ ‘ไม่มหี ลักการ’ และ ‘เล่นทุกอย่างเป็นการเมือง’
เราจำ�ต้องปล่อยให้คนไทย และประเทศไทยจะกลายเป็นตัวตลก
ในสายตาประชาคมโลก เป็นประเทศที่ไร้ศักดิ์ศรี เป็นประเทศที่ทุกสถาบัน
เล่นการเมืองกันจนหั่นทุกหลักการแห่งสิทธิมนุษยชนสากล ไร้คุณธรรม
ไม่ยอมรับความเท่า เทียม และหลักการประชาธิปไตย โดยไม่สามารถ
ทำ�อะไรได้เลยจริงๆ ละหรือ?
ประเทศไทยต้ อ งการนั ก การเมื อ งที่ คำ � นึ ง ถึ ง ประโยชน์
ของมหาชนมากยิ่งกว่าสิ่งใดในยามนี้ ซึ่งจะได้มาก็ด้วยการสร้าง
‘รัฐสภาประชาชน’ ที่แท้จริงเท่านั้น
สารบัญ
หน้า
บทที่หนึ่ง
80 ปีแห่งการต่อสู้เพื่อประชาธิปไตย 1
การสิ้นสุดระบบการเมืองแบบสมบูรณาญาสิทธิราชย์ 2
ปรีดี กับ จอมพล ป. 4
กบฏ รัฐประหาร และการลุกขึ้นสู้ของประชาชนในประเทศไทย 10
สงครามเย็น ปะทะ สงครามประชาชน 13
การลุกขึ้นสู้และการปราบปราม (14 ตุลา 2516, 6 ตุลา 2519) 17
ยุคเปรม 19
การขึ้นและลงของทักษิณ (2537-2549) 21

บทที่สอง
สามปีแห่งการฉีกหน้ากากการเมืองไทย 25
กลุ่มพันธมิตรประชาชนเพื่อประชาธิปไตย 26
ถึงจุดเดือด 33
ความรุนแรงเวทีอาเซียนซับมิท 35
การปะทะเพื่อคุ้มครอง D-Station 36
ถอยหนึ่งก้าว 38
สรุป 40

บทที่สาม
เงาร้ายแห่งสงครามกลางเมือง 42
คลื่นลูกใหม่ของนักต่อสู้เพื่อประชาธิปไตย 45
นักรบไซเบอร์ 46
ความรักในสถาบันพระมหากษัตริย์ 50
สู้เพื่อประชาธิปไตย 53

บทส่งท้าย 59
พันธมิตรประชาชนเพื่อประชาธิปไตย
(พธม. -PAD)
แนวร่วมประชาชนต่อต้านเผด็จการแห่งชาติ
นปช.(UDD)
การสิ้นสุดระบบการเมือง
สมบูรณาญาสิทธิราชย์
เช้าตรูข่ องวันที่24มิถนุ ายน2474คณะราษฎรกลุม่ การเมือง
พรรคเล็กๆ ได้ทำ�การรัฐประหาร อันนำ�มาซึ่งการสิ้นสุดของ 150 ปี
1
แห่งระบบสมบูรณาญาสิทธิราชย์ภายใต้ราชวงศ์จกั รี และเปิดทาง
สูก่ ารเมืองตามครรลองของระบอบประชาธิปไตยแห่งสยามประเทศ
(ประเทศไทย) แต่ถนนสายประชาธิปไตยของไทยก็เต็มไปด้วยอุปสรรค
ขวากหนามนานาประการ

บทที่หนึ่ง 1 ผูเ้ ขียนใช้ค�ำ ว่า ‘รัฐประหาร 2475’ แทนจะใช้ค�ำ ว่า ‘ปฏิวตั ’ิ เช่นทีน่ กั ประวัตศิ าสตร์ใน

80 ปีแห่งการต่อสู้เพื่อประชาธิปไตย ประเทศไทยใช้กนั อย่างแพร่หลาย เนือ่ งจากว่า ผูเ้ ขียนเห็นว่าการเปลีย่ นแปลงการปกครอง


ในปี 2475 นั้นเป็นทำ�ในรูปแบบการทำ�รัฐประหารแห่งชาติ เพื่อเปลี่ยนแปลง
การปกครอง ในบางระดับเท่านัน้ แต่ไม่ได้เป็นการปฏิวตั ทิ างการเมืองอย่างเบ็ดเสร็จ
สมบูรณ์เช่นทีเ่ กิดขึน้ ในนานาประเทศ ซึง่ การปฏิวตั ทิ างการเมืองก่อการโดย มหาประชาชน
การปฏิวตั กิ ารเมือง สูร่ ะบบประชาธิปไตยทีแ่ ท้จริงของประเทศไทยจึงถือว่ายังไม่เกิดขึน้
และก็หวังว่าการต่อสู้ ของคนเสือ้ แดงจะทำ�ให้การปฏิวตั ปิ ระชาธิปไตยในประเทศไทย
เป็นจริงขึ้นมาได้อย่างแท้จริงทั้งนี้ตัวปรีดีเองก็ได้ตระหนักในเรื่องนี้ และยอมรับว่า
“....ในปี ค.ศ. 1925 (พ.ศ. 2468) เมื่อ เราเริ่มจัดตั้งกลุ่มแกนของพรรคอภิวัฒน์ในปารีส
ข้าพเจ้ามีอายุเพียง 25 ปีเท่านั้น หนุ่ม ทีเดียวขาดความจัดเจน แม้ว่าข้าพเจ้า
ได้รับปริญญาแล้ว และได้คะแนนสูงสุดแต่ก็ไม่มีอะไร มากไปกว่าทางทฤษฎี ข้าพเจ้า
ไม่มีความจัดเจน และโดยปราศจากความจัดเจน บางครั้ง ข้าพเจ้าประยุกต์ทฤษฎี
อย่างนักตำ�รา ข้าพเจ้าไม่ได้นำ�ความเป็นจริงในประเทศของข้าพเจ้ามาคำ�นึงด้วย
ข้าพเจ้าติดต่อกับประชาชนไม่พอ ความรูท้ ง้ั หมดของข้าพเจ้าเป็นความรูต้ ามหนังสือ
ข้าพเจ้าไม่ได้เอาสาระสำ�คัญของมนุษย์มาคำ�นึงด้วยให้มากเท่าที่ข้าพเจ้าควรจะมี
.. ในปี ค.ศ. 1932 (พ.ศ. 2475) ข้าพเจ้าอายุ 32 ปี พวกเราได้ท�ำ การอภิวฒ ั น์แต่
ข้าพเจ้าก็ขาดความจัดเจน... และครัน้ ข้าพเจ้ามีความจัดเจนมากขึน้ (พ.ศ. 2489 - 90)
ข้าพเจ้าก็ไม่มีอำ�นาจ” (ปรีดี พนมยงค์ ให้สัมภาษณ์นิตยสารเอเชียวีก ฉบับวันที่
28 ธันวาคม พ.ศ. 2523 ก่อนถึงอสัญกรรมไม่ถึง 3 ปี)
๗๘ ปี ประชาธปไตยไทย 17
คณะราษฎรประกอบไปด้วยกลุม่ บุคคลทีม่ าทัง้ จากพลเรือน กระแสต้านคณะรัฐประหาร จากฝ่ายนิยมกษัตริย์มีมา
ข้าราชการ ชนชั้นสูง และทหาร การทำ�รัฐประหารครั้งนี้นำ� โดย อย่างต่อเนื่อง รัฐธรรมนูญที่ผ่านการรับรองของรัฐสภาในเดือน
ปรีดี พนมยงค์ โดยมี พ.ต. หลวงพิบลู สงคราม รับหน้าทีป่ ระสานงาน ธันวาคม 2475 จำ�ต้องถวายคืนพระราชอำ�นาจบางอย่างให้กับ
กับ กองกำ�ลังฝ่ายทหาร และแล้วในเวลาเพียงไม่กช่ี ว่ั โมง โดยไม่มผี ใู้ ด พระมหากษัตริย์แต่ในปี 2478 พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยูห่ วั
ใน สยามรูร้ ะแคะระคายมาก่อน สยามประเทศได้เปลีย่ นการปกครองมาสู่ รัชกาลที่ 7 ที่ไม่ประสบความสำ�เร็จในการพยายามรักษาอำ�นาจไว้
ระบอบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริยอ์ ยูภ่ ายใต้รฐั ธรรมนูญ แต่ ได้ประกาศ สละพระราชสมบัติ
รัฐบาลแรกของประเทศไทยนัน้ อยูภ่ ายใต้ การกุมบังเหียนของทหาร การเลือกตั้งตามครรลองของระบอบประชาธิปไตยในประ
ทีไ่ ด้ประกาศนโยบายบางด้าน ทีอ่ ย่างน้อยมีความเป็นประชาธิปไตย เทศไทยจัดให้มีขึ้นครั้งแรกในปี 2476 โดยในจำ�นวนสมาชิก
อยูบ่ า้ ง สภาผู้แทน ราษฎรทั้ง 156 ท่านนั้น ครึ่งหนึ่งมาจากการเลือกตั้ง
ส่วนอีกครั้งหนึ่ง มาจาการแต่งตั้ง หญิงได้รับสิทธิเสมอชายในการ
คณะราษฎรได้ก้าวขึ้นสู่อำ�นาจพร้อมกับคำ�ประกาศ ลงคะแนนเสียง และ ลงสมัครรับเลือกตัง้ (แต่กจ็ นกระทัง่ ในปี 2492
คณะราษฎร ฉบับที่ 1 และได้นำ�เสนอหลัก 6 ประการ คือ ที่ประเทศไทยมีสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรผู้หญิงที่ได้รับเลือกตั้ง
๑. จะต้องรักษาความเป็นเอกราชทั้งหลาย เช่นเอกราช เข้ามาในสภาเป็นคนแรก)
ในทางการเมือง การศาล ในทางเศรษฐกิจ ฯลฯ
ของประเทศไว้ ให้มั่นคง รัฐธรรมนูญปี 2475 ระบุวา่ อำ�นาจอธิปไตย มาจาก
๒. จะต้องรักษาความปลอดภัยภายในประเทศ ให้การ ปวงชน ชาวสยาม(ประเทศไทย) แต่ในความเป็นจริง 78 ปี
ประทุษร้ายต่อกันลดน้อยลงให้มาก ผ่านไปแล้วอำ�นาจอธิปไตยมาจากปวงชนชาวไทยก็ยงั ไม่บงั เกิด
๓. ต้องบำ�รุงความสุขสมบูรณ์ของราษฎรในทางเศรษฐกิจ เป็นจริง
โดยรัฐบาลใหม่จะจัดหางานให้ราษฎรทุคนทำ� จะวาง
โครงการเศรษฐกิจแห่งชาติไม่ปล่อยให้ราษฎรอดอยาก
๔. จะต้องให้ราษฎรมีสิทธิเสมอภาคกัน (ไม่ใช่พวกเจ้า ปรีดี กับ จอมพล ป.
มีสิทธิยิ่งกว่าราษฎร เช่นที่เป็นอยู่)
วีรบุรุษอาวุโสปรีดี พนมยงค์ ได้รับการยกย่องว่าเป็นผู้นำ�
๕. จะต้องให้ราษฎรได้มีเสรีภาพ มีความเป็นอิสระ เมื่อ
ระบอบประชาธิปไตย ทีแ่ ม้วา่ จะยังไม่เต็มใบจนบัดนี้ มาสูป่ ระเทศไทย
เสรีภาพนี้ไม่ขัดต่อหลัก ๔ ประการดังกล่าวข้างต้น
ปรีดี เกิดในปี 2443 ในครอบครัวชาวนาที่มีฐานะที่จังหวัดพระ
๖. จะต้องให้การศึกษาอย่างเต็มที่แก่ราษฎร
นครศรีอยุธยา ปรีดีเป็นนักเรียนที่มีสติปัญญาเป็นเลิศ และสอบไล่

18 ไพร่สู้ ๗๘ ปี ประชาธปไตยไทย 19
วิชากฎหมายในประ เทศไทยได้ตั้งแต่อายุเพียง 19 ปี และต่อมา ปรีดปี ระสบผลสำ�เร็จ อย่างงดงามในการเจรจายกเลิกข้อตกลงทางการค้า
ได้รบั ทุนเล่าเรียนหลวงไปเรียนต่อ ในระดับปริญญาเอกด้านกฎหมาย กับ 12 ประเทศคู่ สัญญา ความสำ�เร็จครัง้ นีถ้ อื ได้วา่ ไทยได้รบั เอกราช
เศรษฐศาสตร์และการเมืองทีม่ หาวิทยาลัยซอร์บอน(มหาวิทยาลัยปารีส) (เกือบจะ)อย่างสมบูรณ์ทางการค้าระหว่างประเทศเป็นครัง้ แรกนับตัง้ แต่
ประเทศฝรัง่ เศส ในปี 2469 ปรีดรี ว่ มกับกลุม่ คนไทยทีป่ ารีส ก่อตัง้ ต้องจำ�ยอมเซ็น สนธิสัญญาเบาริงห์กับประเทศอังกฤษในปี 2398
คณะราษฎรขึ้นมา โดยมี นายทหารหนุ่ม แปลก พิบูลย์สงคราม อันเป็นภาระผูกพันให้ต้องยอมเซ็นข้อตกลงกับทัง้ 12ประเทศเหล่านัน้
ร่วมอยูใ่ นคณะผูก้ อ่ การด้วยในปี2470 ปรีดีเดินทางกลับประเทศไทย (ประเทศสหรัฐอเมริกาและกลุม่ ประเทศเจ้าอาณานิคมในยุโรปทัง้ หลาย)
และมีความเจริญก้าวหน้าในตำ�แหน่ง หน้าที่การงานอย่างรวดเร็ว ตามไปด้วย
แปลก พิบลู ย์สงคราม หรือทีเ่ รียกกันว่าจอมพล ป. สำ�เร็จการศึกษา ในปี 2481 ในขณะทีจ่ อมพลป. ผูม้ แี นวคิดต่อต้านเชือ้ ชาติจนี
จากโรงเรียนนายร้อยทหารบก และเดินทางไปศึกษาต่อทีโ่ รงเรียน ดำ�รงตำ�แหน่งนายกรัฐมนตรี เขาได้ทำ�การเปลี่ยนชื่อประเทศจาก
เสนาธิการทหารบกทีป่ ระเทศฝรัง่ เศส หลังจากการรัฐประหารปี 2475 ’สยาม’ มาเป็น ‘ประเทศไทย’ แม้ว่าจะได้รับการคัดค้านจากปรีดี
จอมพลป. ได้สร้างกระแสนิยมตัวเองด้วยการดำ�รงตำ�แหน่งผูบ้ ญ ั ชาการ ก็ตาม
ทหารสูงสุดและนายกรัฐมนตรีตลอด ช่วงสงครามโลกครั้งที่สอง เมื่อกองทัพญี่ปุ่นบุกขึ้นฝั่งไทย ในเดือนธันวาคม 2544
ระหว่างปี 2481-2487 และเป็นทัง้ นายกรัฐมนตรีรกั ษาการ และ จอมพลป. ตระหนักถึงศักยภาพของกองทัพญีป่ น่ ุ ทีข่ บั ไล่ กองทัพอังกฤษ
จอมพลเผด็จการตลอดช่วงปี 2491-2450 เป็นผูท้ ด่ี �ำ รงตำ�แหน่ง ออกไปจากมาเลเซียได้อย่างง่ายดาย ได้ประกาศสงครามกับชาติตะวันตก
นายกรัฐมนตรียาวนานที่สุดในประวัติศาสตร์ ของประเทศไทย ในเดือนมกราคม 2485
ดำ�รงตำ�แหน่ง 8 สมัย หรือ 15 ปี ปรีดปี ฏิเสธทีจ่ ะเซ็นในคำ�ประกาศสงครามกับชาติตะวันตก
ปรีดมี ง่ ุ มัน่ อย่างมากทีจ่ ะทำ�ตามเจตนารมณ์ของหลัก 6 ประการ จึงถูกขับออกจากรัฐบาล ยามนัน้ ประเทศไทยยังคงเฝ้ารอคอยการกลับมา
ของคณะราษฎร ในปี 2477 ปรีดีและพรรคพวกจึงได้ร่วมกันก่อตั้ง ขึ้น ครองราชย์ ข องพระบาทสมเด็ จ พระเจ้ า อยู่หัว อานั น ทมหิ ด ล
มหา วิทยาลัยธรรมศาสตร์และการเมือง หรือเป็นทีร่ จู้ กั กันในปัจจุบนั รัชกาลที่ 8 ปรีดีคือผู้ที่ได้รับพระราชโองการโปรดเกล้าแต่งตั้งให้
ว่ามหา วิทยาลัยธรรมศาสตร์ ดำ�รงตำ�แหน่งผูส้ �ำ เร็จราชการแทนพระองค์ และด้วยฐานะผูส้ �ำ เร็จราชการฯ
ระหว่างปี 2476 – 2489 ปรีดีดำ�รงตำ�แหน่งทางการเมือง ปรีดไี ด้น�ำ ขบวนต่อต้านกองทัพญีป่ นุ่ และเป็นหัวหน้าขบวนการใต้ดนิ
หลายตำ�แหน่ง อาทิรัฐมนตรีว่าการกระทรวงมหาดไทย รัฐมนตรี ‘เสรีไทย’
ว่าการกระทรวงการต่างประเทศ รัฐมนตรีวา่ การกระทรวงการคลัง เมือ่ สงครามใกล้จะยุติ ขบวนการเสรีไทยได้บบี ให้ จอมพล ป.
นายกรัฐมนตรี รวมทั้งผู้สำ�เร็จราชการในพระองค์ ในระหว่างที่ปรีดี ลาออก และในเดือนมีนาคม 2489 ปรีดีได้เข้าดำ�รงตำ�แหน่ง
ดำ�รงตำ�แหน่งรัฐมนตรีวา่ การกระทรวงการต่างประเทศ(2478-2481) นายกรัฐมนตรีคนทีเ่ จ็ดของประเทศไทย แต่กเ็ ป็นช่วงเวลาเพียงแค่
ไม่กี่เดือน
20 ไพร่สู้ ๗๘ ปี ประชาธปไตยไทย 21
เดือนธันวาคม 2488 พสกนิกรชาวไทยที่อ่อนล้าโรยแรง จอมพลป. แทนทีร่ ฐั ธรรมนูญฉบับของปรีดี ด้วยบทเฉพาะกาล
จากสงครามโลก ก็มีเรื่องที่ทำ�ให้ตื่นเต้นยินดีกันทั่วหล้า เมือ่ ที่ทำ�ให้เขาสามารถสร้างอำ�นาจถ่วงดุลรัฐสภา ด้วยการถวาย
พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยูห่ วั อานันทมหิดลทีท่ รงศึกษาวิชากฎหมาย คณะทีป่ รึกษาแห่งชาติให้กับพระมหากษัตริย์ ถวายพระราชอำ�นาจ
ณ ประเทศสวิสเซอร์แลนด์ ได้เสด็จนิวตั พิ ระนคร และในเดือนพฤษภาคม ในการลงนามแต่งตั้งสมาชิกวุฒิสภาจำ�นวน 100 ตำ�แหน่ง รวมทั้ง
2489 ประเทศไทยก็ได้ต้อนรับรัฐธรรมนูญ ฉบับรัฐบาลปรีดี และ ถวายพระราชอำ�นาจในการประกาศใช้พระราชกำ�หนดในสภาวะฉุกเฉิน
คณะรัฐบาลชุดใหม่ ที่สมาชิกสภาผู้แทนราษฎรทั้ง 176 คนมาจาก หลังจากที่ปรีดีพ่ายแพ้ในการพยายามกลับมาสู่การเมือง
การเลือกตั้ง อีกครั้งในเดือนกุมภาพันธ์ 2492 รัฐบุรุษอาวุโสปรีดีจำ�ต้องลี้ภัย
ในตอนสายของวันที่ 9 มิถุนายน 2489 ในหลวงอานันท์ ไปประเทศจีน โดยทิ้งท่านผู้หญิงพูนศุข (ภรรยา) และบุตร 6 คน
ที่ยังทรงหนุ่มแน่นและมีพระชนมายุเพียง 21 พรรษา ถูกพบว่า ไว้เบื้องหลัง กบฏวังหลวง ได้ชื่อตามเหตุการณ์ที่กลุ่มปรีดี ใช้
สวรรคตบนพระแท่นบรรทม โดยมีรอยกระสุนปืนเจาะทะลุศีรษะ พระราชวังเป็นกองบัญชาการ แต่จอมพลป. ก็ควบคุมสถานการณ์ได้
พรรคการเมือง กษัตริยน์ ยิ มประชาธิปตั ย์ กล่าวหานายกรัฐมนตรี หลังจากการยิงปะทะกัน หลายชั่วโมงระหว่างทหารฝ่ายจอมพลป.
นักอุดมการณ์ปรีดี ว่ามีส่วนเกี่ยวข้องกับกับการลอบปลงพระชนม์ ซึง่ ส่วนใหญ่เป็นทหารบกกับทหารฝ่ายปรีดซี ง่ ึ ส่วนใหญ่เป็นทหารเรือ
และประเทศไทยก็ตกอยูใ่ นวังวนของความโกลาหลทางการเมืองอีกครัง้ หลังจากปราบปรามกบฏวังหลวงได้แล้ว รัฐบาลจอมพลป. จัดการกับ
(ความจริงเบือ้ งหลังกรณีสวรรคตของในหลวงอานันท์ยงั คงเป็นปริศนา ผู้สนับสนุน ปรีดี ซึ่งร่วมทั้งอดีต 4 รัฐมนตรีและผู้เกี่ยวข้อง
ทีร่ อวันไขกระจ่าง แม้วา่ จะมีการ ตัดสินประหารชีวติ ผูท้ ต่ี อ้ งสงสัยว่า ในกบฎวังหลวงหลายคน ด้วยวิธกี ารจับกุมและสังหารอย่างเหีย้ มโหด
เกี่ยวข้องในการลอบปลงพระชนม์สามคน โดยสองคนเป็นข้ารับใช้ โดยไม่มีการไต่สวน
ใกล้ชิดเบื้องพระบาท และหนึ่งคนเป็น สมาชิกวุฒิสภาเมื่อปี 2498 ทีป่ ระเทศจีน ปรีดไี ด้รบั การต้อนรับอย่างดีจากประธานาธิบดี
แล้วก็ตาม แต่ปวงชนชาวไทยก็ยังรู้สึกกังขาต่อบทสรุปของคดี) โจว เอิน ไหล ในเดือนพฤษจิกายน 2495 ท่านผู้หญิงพูนศุข
ในเดือนพฤศจิกายน 2490 กลุ่มนายทหารเรืองอำ�นาจ และปาล พนมยงค์ บุตรชายคนโต ถูกจับกุมด้วยข้อหากบฏภายใน
กลุ่มใหม่นำ�โดยล.ท.ผิน ชุณหะวัณ ร่วมด้วยสฤษดิ์ ธนะรัตน์ และภายนอก ราชอาณาจักร ตลอด 84 วันที่ถูกจองจำ�อยู่ในห้องขัง
และถนอม กิตติขจร (เผด็จการสองคนทีก่ �ำ ลังก่อ ร่างขึน้ ในการเมืองไทย) ท่านผู้หญิงต้องนอน บนพื้นห้องขังร่วมกับบุตรสาวที่ยังเล็ก 2 คน
พร้อมรถหุม้ เกราะได้ กระจายกำ�ลังล้อมบ้านของปรีดี แต่ปรีดสี ามารถ แต่ทา่ นก็ไม่เคยปริปากขอประกันตัว เมือ่ ได้รบั การปล่อยตัวในเดือน
หนีไปได้ทัน และอยู่ในระหว่างการเดินทางลี้ภัยไปที่สิงคโปร์ กุมภาพันธ์ 2496 ท่านผู้ หญิงพร้อมด้วยบุตรสาวสองคน จึงตัดสินใจ
จอมพลป. แต่งตัวตัวเองเป็น จอมพล ฉีกรัฐธรรมนูญฉบับปี 2489 เดินทางเพื่อตามไปสมทบกับสามีที่ท่านทราบแต่เพียงว่าอยู่ที่
ของปรีดี และกลับเข้ารับตำ�แหน่งนายกรัฐมนตรีอีกครั้ง เมืองใดเมืองหนึง่ ในประเทศจีน ในเดือนธันวาคม 2496 ท่านผูห้ ญิง

22 ไพร่สู้ ๗๘ ปี ประชาธปไตยไทย 23
ก็ได้ไปอยูร่ ว่ มกับปรีดี เมือ่ ปาลได้ รับการปล่อยตัวในปี 2500 เขาก็ได้
เดินทางตามไปสมทบกับครอบครัว ทีป่ ระเทศจีนครอบครัวปรีดไี ด้รบั
การดูแลและช่วยเหลือในด้านต่างๆ เป็นอย่างดีจากรัฐบาลจีน แต่
เพือ่ ทีจ่ ะสามารถติดต่อกับประเทศไทยได้สะดวกมากขึน้ ในปี 2512
ครอบครัวพนมยงค์ ได้ย้ายไปอยู่ยังบ้านหลังเล็กๆ ชานเมืองปารีส
ซึง่ เป็นสถานทีร่ ฐั บุรษุ อาวุโส ปรีดี พนมยงค์ สิน้ ใจอย่างสงบ ในเดือน
พฤษภาคม 2526 การเสียชีวิตของปรีดี ไม่ได้รับการเหลียวแล
หรือใส่ใจจากรัฐบาลไทยในขณะนั้นแม้แต่น้อย หลังจากใช้เวลา
หลายปีไปกับการแก้ข้อกล่าวหาต่างๆ ในท้ายที่สุดในปี 2542
องค์การยูเนสโกประกาศให้ศาสตราจารย์ ดร. ปรีดี พนมยงค์ เป็น
บุคคลสำ�คัญของโลก ท่านผู้หญิงพูนศุข พนมยงค์ ประธานมูลนิธิ
ปรีดีพนมยงค์ ได้รบั รางวัลสตรีดเี ด่นด้านพุทธศาสนาจากงานเฉลิมฉลอง
วันสตรีสากลของสหประชาชาติในปี 2548 ในฐานะทีท่ า่ นเป็น ผูห้ ญิง
ทีเ่ ผชิญหน้ากับมรสุมชีวติ และมรสุมทางการเมืองอย่างมีสติ และ ยึดมัน่
ในแนวทางสันติวิธี
รัฐธรรมนูญฉบับจอมพลป. ในปี 2492 ได้เปลี่ยน
คณะทีป่ รึกษาแห่งชาติไปสูค่ ณะองค์มนตรี และเพิม่ พระราชอำ�นาจ
ให้พระมหากษัตริยท์ รงเลือกและแต่งตัง้ สมาชิกวุฒสิ ภา ซึง่ ประกอบด้วย
สมาชิกมีจ�ำ นวนหนึง่ ร้อยคน ”ต้องใช้คะแนนเสียงไม่ต�ำ่ กว่าสองในสาม
ของจำ�นวน สมาชิก ทัง้ หมดของทัง้ สองสภา ในกรณีพระมหากษัตริย์
มิได้ทรงลงพระปรมาภิไธยพระราชทานลงมาภายใน สามสิบวัน ก็ให้
นำ�พระราชบัญญัตินั้น ประกาศในราชกิจจานุเบกษาใช้บังคับเป็น
กฎหมายได้ เสมือนหนึง่ ว่าพระมหากษัตริยไ์ ด้ทรงลงพระปรมาภิไธยแล้ว”
เมื่อพระชนมายุ 23 พรรษา พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
ภูมพ ิ ลอดุลยเดช กษัตริยผ์ นู้ อ้ งในพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยูห่ วั
อานันทมหิดล ขึ้นครองราชย์ในวันที่ 5 พฤษภาคม 2493
ทีม่ า สถาบันปรีดี พนมยงค์
24 ไพร่สู้ ๗๘ ปี ประชาธปไตยไทย 25
กล่าวอย่างรวบรัดก็คอื รัฐบาลทหารฝ่ายกษัตริยน์ ยิ ม 8. รัฐประหาร 8 พฤศจิกายน พ.ศ. 2490 นำ�โดย
พล.ท.ผิน ชุณหะวัณ ยึดอำ�นาจรัฐบาล พล.ร.ต.ถวัลย์
ได้เข้ามาควบคุมชีวติ และเส้นทางการเมืองของปวงชนชาวไทย ธำ�รงนาวาสวัสดิ์ นายกรัฐมนตรี
มาตลอด 60 ปี นับตัง้ แต่นน้ั เป็นต้นมา 9. กบฏเสนาธิการ (1 ตุลาคม พ.ศ. 2491) โดย พลตรี
กบฏ รัฐประหาร หลวงศรานุชิต (สมบูรณ์ ศรานุชิต) และพลตรีเนตร
เขมะ โยธิน เป็นหัวหน้า
และการลุกขึ้นสู้ของประชาชนในประเทศไทย 10. กบฏแบ่งแยกดินแดน (28 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2491)
1. กบฏ ร.ศ. 130 (พ.ศ. 2454) โดย คณะ 130 11. รัฐประหาร 6 เมษายน พ.ศ. 2491 คณะนายทหาร
2. รัฐประหารแห่งชาติ เพื่อเปลี่ยนระบอบการปกครอง กลุ่มที่ทำ�การรัฐประหาร 8 พฤศจิกายน พ.ศ. 2490
24 มิถุนายน 2475 จี้บังคับให้ นายควง อภัยวงศ์ ลาออกจากตำ�แหน่ง
3. รัฐประหาร1เมษายนพ.ศ.2476พระยามโนปกรณ์นติ ธิ าดา นายกรัฐมนตรี และมอบตำ�แหน่งต่อให้ จอมพล ป.
ได้ประกาศพระราชกฤษฎีกาปิดสภาผูแ้ ทนราษฎร พร้อม พิบูลสงคราม
งดใช้รัฐธรรมนูญบางมาตรา 12. กบฏวังหลวง (26 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2492) โดยปรีดี
4. รัฐประหาร 20 มิถุนายน พ.ศ. 2476 นำ�โดย พนมยงค์ เป็นหัวหน้า
พลเอกพระยาพหลพลพยุหเสนา ยึดอำ�นาจพระยา 13. กบฏแมนฮัตตัน (29 มิถนุ ายน พ.ศ. 2494) โดยนาวา
มโนปกรณ์ นิติธาดา นายกรัฐมนตรี เอกอานน บุญฑริกธาดา และนาวาตรีมนัส จารุภา
5. กบฏบวรเดช (11 ตุลาคม พ.ศ. 2476) โดยคณะ 14. รัฐประหาร 29 พฤศจิกายน พ.ศ. 2494 นำ�โดย
กูบ้ า้ นกูเ้ มือง มี พลเอกพระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าบวรเดช จอมพล ป. พิบูลสงคราม ยึดอำ�นาจรัฐบาลตนเอง
เป็นหัวหน้า 15. กบฏสันติภาพ (8 พฤศจิกายน พ.ศ. 2497)
6. กบฏนายสิบ (3 สิงหาคม พ.ศ. 2478) โดยสิบเอกสวัสดิ์ 16. รัฐประหาร 16 กันยายน พ.ศ. 2500 นำ�โดยจอมพล
มะหะมัด เป็นหัวหน้า สฤษดิ์ ธนะรัชต์ ยึดอำ�นาจรัฐบาล จอมพล ป.พิบูล
7. กบฏพระยาทรงสุรเดช หรือ กบฏ 18 ศพ หรือ กบฏ สงคราม นายก รัฐมนตรี
พ.ศ. 2481 (29 มกราคม พ.ศ. 2482) มีพันเอก 17. รัฐประหาร 20 ตุลาคม พ.ศ. 2501 นำ�โดยจอมพลสฤษดิ์
พระยาทรงสุรเดช เป็นหัวหน้า ธนะรัชต์ ยึดอำ�นาจรัฐบาล จอมพลถนอม กิตติขจร
นายก รัฐมนตรี (ตามที่ตกลงกันไว้)

26 ไพร่สู้ ๗๘ ปี ประชาธปไตยไทย 27
18. กบฏ พ.ศ. 2507 (1 ธันวาคม พ.ศ. 2507) โดย 28. 17-18 พฤษภาคม 2535 ‘พฤษภาเลือด’ การลุกขึน้ สู้
พลอากาศ เอกนักรบ บิณศรี เป็นหัวหน้า เพื่อขับไล่เผด็จการสุจินดา คราประยูร
19. รัฐประหาร 17 พฤศจิกายน พ.ศ. 2514 นำ�โดย 29. รัฐประหาร 19 กันยายน พ.ศ. 2549 นำ�โดย พล.อ.สนธิ
จอมพลถนอม กิตติขจร ยึดอำ�นาจรัฐบาลตนเอง บุญยรัตกลิน ยึดอำ�นาจรัฐบาล พ.ต.ท.ทักษิณ ชินวัตร
20. 14 ตุลาคม 2416 การลุกขึ้นสู้ของประชาชน หรือ นายกรัฐมนตรี
เรียก กันว่า ‘ตุลาวิปโยค’ 30. เมษายน 2552 การลุกขึ้นสู้ของผู้ลงคะแนนเสียง
21. 6 ตุลาคม 2519 การปราบปราบประชาชนอย่างเหี้
ยมโหดด้วยข้อหามีการกระทำ�อันเป็นคอมมิวนิสต์ ในช่วงทีจ่ อมพลป. ดำ�รงตำ�แหน่งนายกรัฐมนตรี พระบาทสมเด็จ
และเป็นภัยต่อราชบัลลังก์ พระเจ้าอยูห่ วั ภูมพิ ลอดุลยเดช ดำ�รงสถานะเป็นประมุตามราชประเพณี
22. รัฐประหาร 6 ตุลาคม พ.ศ. 2519 นำ�โดย พล.ร.อ.สงัด แต่เมือ่ อำ�นาจของจอมพลป. ค่อยๆ เสือ่ มถอยลง พร้อมกับการลุกขึน้
ชลออยู่ ยึดอำ�นาจรัฐบาล ม.ร.ว.เสนีย์ ปราโมช เรียกร้องสิทธิทางการเมืองของภาคประชาชนเข้มข้นมากขึน้ จอมพลป.
นายก รัฐมนตรี ก็ถูกท้าทายจากผู้ที่ป้องกันการพยายามกลับมาของปรีดีได้สำ�เร็จ
23. รัฐประหาร 20 ตุลาคม พ.ศ. 2520 นำ�โดย ซึง่ ก็ไม่ใช่ ใครนอกจากจอมพลสฤษดิ์ ธนะรัตน์ ในปี 2500 จอมพลป.
พล.ร.อ.สงัด ชลออยู่ ยึดอำ�นาจรัฐบาล นายธานินทร์ เข้าเฝ้าเพื่อขอความช่วยเหลือจากพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
กรัยวิเชียร นายก รัฐมนตรี แต่พระองค์ทรงปฏิเสธ และขอให้จอมพลป. ลาออกเมื่อจอมพลป.
24. กบฏ 26 มีนาคม 2520 (26 มีนาคม พ.ศ. 2520) โดย ปฏิเสธที่จะลาออก สฤษดิ์ ทหารฝ่ายกษัตริย์นิยมที่ได้รับการ
พลเอกฉลาด หิรัญศิริ เป็นหัวหน้า หนุนหลังจากสหรัฐอเมริกาได้ทำ�การยึดอำ�นาจจอมพลป. ในหลวง
25. กบฏยังเติร์ก หรือ กบฏเมษาฮาวาย (1-3 เมษายน ลงพระปรมาภิไธยในคำ�ประกาศกฎอัยการศึกและแต่งตั้งสฤษดิ์
พ.ศ. 2524) โดย พันเอกมนูญ รูปขจร มีพลเอกสัณห์ เป็นผู้รักษาพระนครฝ่ายทหาร จอมพลป. ต้องลี้ภัย ไปอยู่ที่
จิตรปฏิมา เป็นหัวหน้า ประเทศญี่ปุ่น จนกระทั่งสิ้นชีวิตในปี 2507
26. กบฏทหารนอกราชการหรือกบฏ9กันยา(9กันยายน2528)
โดยพันเอกมนูญ รูปขจร มีพลเอกเสริม ณ นคร เป็นหัวหน้า
27. รัฐประหาร 23 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2534 นำ�โดย พล.อ.
สุนทร คงสมพงษ์ ยึดอำ�นาจรัฐบาล พล.อ.ชาติชาย
ชุณหะวัณ นายกรัฐมนตรี

28 ไพร่สู้ ๗๘ ปี ประชาธปไตยไทย 29
สงครามเย็น ปะทะ สงครามประชาชน ในช่วงสงครามกลางเมืองหรือบางครัง้ เรียกว่าสงครามประชาชน
ที่ต่อเนื่องยาวนานกว่ามาจนถึงต้นทศวรรษ 2520 นี้ มีประชาชน
นับตั้งแต่ปี 2475 เป็นต้นมา ปวงชนชาวไทยต้องเผชิญ
ผูบ้ ริสทุ ธิห์ ลายร้อย หลายพันคน ทีถ่ กู กล่าวหาว่ามีการกระทำ�อันเป็น
หน้ากับกบฏและรัฐประหารกว่า 20 ครัง้ ต้องพยายามทำ�ความเข้าใจ
คอมมิวนิสต์และเป็นภัยต่อสถาบันพระมหากษัตริย์ถูกอุ้มหาย ถูก
กับรัฐธรรมนูญ 18 ฉบับ และจัดงานต้อนรับนายกรัฐมนตรี 27 คน
จับกุมคุมขังโดยไม่มกี ารไต่สวน และจำ�นวนไม่นอ้ ยทีถ่ กู สังหาร หรือ
ซึ่ง ส่วนใหญ่เป็นนายทหารบก ตลอด 77 ปี ที่นับเนื่องมาตั้งแต่
ล้มหายตายจากไปโดยไม่ทราบว่าศพอยู่ที่ไหน
ปี2475ประเทศไทยมีนายกรัฐมนตรีทม่ี าจากการเลือกตัง้ เพียงคนเดียว
จอมพลสฤษดิ์ ผูป้ ลุกปัน้ สถาบันพระมหากษัตริยจ์ นมัน่ คง
ที่สามารถ อยู่ในตำ�แหน่งจนครบวาระ 4 ปี (ปัจจุบันคืออดีตนายก
ดังหินผา สิ้นใจในปี 2506 และได้รับพระราชทานเพลิงศพ
รัฐมนตรีทักษิณ ชินวัตร ที่ต้องลี้ภัย ถูกตัดสินว่ากระทำ�ความผิด
การเสียชีวติ ของจอมพลสฤษดิ์ ได้เปิดโปงให้สงั คมไทยประจักษ์ถงึ
และพยายามสู้ เ พื่ อ จะได้ ก ลั บ มาสู่ ก ารเมื อ งไทยอี ก ครั้ ง หนึ่ ง )
ชีวติ ทีฉ่ อ้ ฉล และคอรัปชัน่ นอกจากภรรยา และเมียเก็บกว่า 50 คน แล้ว
เมื่ อ กองทั บ เวี ย ตมิ น ท์ ส ามารถผลั กไล่ ก องทั พ ฝรั่ ง เศส
การต่อสูเ้ พือ่ แย่งชิงมรดกของบรรดาเมียๆและลูกๆของจอมพลสฤษดิ์
ออกไปจากเวียดนามได้เป็นผลสำ�เร็จในปี2497กระแสความกลัวและ
ได้แฉให้สงั คมรับทราบความจริงเกีย่ วกับทรัพย์สนิ มูลค่าจำ�นวนมหาศาล
ต่อต้านลัทธิคอมมิวนิสต์ได้แผ่ซา่ นเข้ามาครอบงำ�ทิศทางการเมืองไทย
ที่เขา และ ครอบครัวได้สั่งสมมาในระหว่างเรืองอำ�นาจ มีทั้งบ้าน
จอมพลสฤษดิแ์ ละพรรคพวกบริหารประเทศโดยมุง่ เป้าไปที่
หลายสิบหลัง ทีด่ นิ กว่าสองหมืน่ ไร่ และเงินสดตามธนาคารต่างๆอีก
การส่งเสริมและประชาสัมพันธ์บทบาทของสถาบันพระมหากษัตริย์
หลายร้อยล้านบาท จอมพลถนอม กิตติขจร มือขวาของจอมพลสฤษดิ์
ทัง้ นีเ้ พือ่ ทีจ่ ะใช้เป็นข้ออ้างของความชอบธรรม ในการกดหัวประชาชน
ขึ้นครองอำ�นาจ ทางการเมืองต่อทันทีในวันที่เขาสิ้นใจ และเพื่อ
(และปกปิดการคอรับชันของตัวเองและพวกพ้อง) รัฐบาลทหาร
ต้องการสร้างภาพต่อ สาธารณชน ถนอมจำ�ต้องยึดทรัพย์จำ�นวน
ได้ฟน้ื คืน พระราชประเพณีหลายอย่างให้เป็นกิจกรรมประจำ�ปีของรัฐ
600 ล้านบาทคืนจากครอบ ครัวสฤษดิ์ พร้อมกับแต่งตัวเองขึน้ เป็น
และใช้งบประมาณจากภาษีของประชาชนหลายพันล้านบาท
ผู้บัญชาการกองทัพบก ผู้บัญชาการทหารสูงสุด รัฐมนตรีว่าการ
ไปกับโครงการในพระราชดำ�ริ และก่อสร้างพระราชวังและพระตำ�หนัก
กระทรวงกลาโหม รวมทัง้ ตำ�แหน่งจอมพล จอมพลถนอมดำ�เนินนโยบาย
ตามจังหวัดต่างๆ โดยเฉพาะในภาคเหนือ ภาคอีสานและภาคใต้
ทางการเมืองตามแนวทางของจอมพลสฤษดิ์คือการโปรสหรัฐอเมริกา
ซึ่งเป็นพื้นที่ที่ทหารเผชิญ หน้ากับการต่อต้านจากประชาชน และ
และต่อต้านคอมมิวนิสต์ เพือ่ สร้างหลักประกันว่าจะได้รบั การตอบแทน
กองกำ�ลังของพรรคคอมมิวนิสต์ แห่งประเทศไทย อาทิ พระตำ�หนัก
ด้วยการหนุนช่วยทางการเงินและเศรษฐกิจจากสหรัฐอเมริกาในช่วง
ภูพาน (2518) และพระตำ�หนักทักษิณราชนิเวศน์ (2518) และ
สงครามเวียดนาม
พระตำ�หนักเขาค้อ (2528)

30 ไพร่สู้ ๗๘ ปี ประชาธปไตยไทย 31
ระหว่างปี 2493 ถึงปี 2530 สหรัฐอเมริกาได้ให้การ เกษตรปฏิวตั เิ ขียว และการส่งเสริมอุตสาหกรรมเพือ่ การส่งออก คนไทย
สนับสนุนงบประมาณทางด้านทหารต่อรัฐบาลไทยร่วมกัน ทัง้ ประเทศถูกทำ�ให้อยูใ่ นความคิดความเชือ่ ว่า“ไม่มอี ะไรทีเ่ งินซือ้ ไม่ได้”
กว่า 2 พันล้าน ดอลลาร์ (ทหารจีไอ 50,000 คน = เมียเช่าหรือเมียจีไอ 50,000 คน)
การกดขี่ขูดรีดแรงงานเลวร้ายอย่างที่สุดจนเหล่ากรรมกร
อาจจะถือได้วา่ ตัง้ แต่ตน้ ทศวรรษ2500ประเทศไทย (ทีไ่ ม่ใช่ ที่สุด ทนต่างพากันสไตรค์และประท้วงมากขึ้นเรื่อยๆ ขณะที่มี
จำ�กัดตัวอยูเ่ ฉพาะในหมูช่ นชัน้ สูง) ได้ท�ำ ความรูจ้ กั กับวัฒนธรรมการ กลุม่ ปัญญาชน คนรุน่ ใหม่กเ็ พิม่ จำ�นวนมากขึน้ ด้วยเช่นกัน และต่างก็
ใช้ชีวิตแบบตะวันตก โดยเฉพาะวัฒนธรรมอเมริกันเป็นครั้งแรก พากันวิพากษ์วจิ ารณ์เกีย่ วกับสงครามเวียดนาม แสดงท่าทีไม่เห็นด้วย
การเข้มแข็งมากขึน้ เรือ่ ยๆ ของค่ายคอมมิวนิสต์ในเวียดนาม ลาวและ กับการทีร่ ฐั บาล สนองตอบสนองนโยบายจักรวรรดินยิ มอเมริกา
กัมพูชา และแรงจูงใจต่างๆ ให้มกี ารพัฒนาประเทศให้ทนั สมัยทัดเทียม อย่างสุดโต่ง พร้อมกับ โจมตีการคอรับชันที่เกิดขึ้นอย่างโจ๋งครึ่ม
กับอารยะประเทศได้สร้างแรงกดดันอย่างมหาศาลต่อประชาชนชาวไทย ของรัฐบาลถนอม ซึง่ บริหารประเทศแบบรวบอำ�นาจทุกอย่างไว้ในมือ
เงินลงทุนจากต่างประเทศหลั่งไหลเขามาอย่างต่อเนื่อง ซึ่งที่ไม่ใช่ อย่างเบ็ดเสร็จ
เฉพาะเงินกู้และเงินสนับสนุนที่ให้แก่รัฐบาลทหารในการก่อสร้าง
โครงสร้างพื้นฐานต่างๆ อาทิ ถนน เขื่อน คลองชลประทาน
และก่อสร้างศูนย์ราช การต่างๆ ในทุกจังหวัดเพื่อใช้เป็นเครื่องมือ
ควบคุมและกล่อมเกลาให้ประชาชนอยู่ในกรอบและหน้าที่ที่รัฐ
กำ�หนด ตลอดจนส่งเสริมระบบเกษตร เพือ่ การค้าตามแนวปฏิวตั เิ ขียว
แต่เงินเหล่านีก้ ย็ งั ได้น�ำ มาใช้เพือ่ การดำ�รงไว้ซง่ึ อิสรภาพของประเทศ
ซึง่ ประเทศไทยจำ�เป็นต้องมีโรง พยาบาล โรงเรียน และมหาวิทยาลัย
ระหว่างปี 2504 – 2532 พื้นที่ป่าไม้ในประเทศไทยลดลงจาก
53% จนเหลือเพียง 28% จำ�นวนประชากรเพิ่มขึ้นเท่าตัวจาก
ประมาณ 26 ล้านคนในปี 2503 เป็น 54.5 ล้านคน ในปี 2533
เกษตรกรหลายล้ า นคนในประเทศไทยที่ ไ ม่ ส ามารถ
สร้างรายได้จากวิถเี กษตรเชิงเดีย่ วเพือ่ การค้าตามแนวทางปฏิวตั เิ ขียว
จำ�ต้องละทิ้ง ที่นา อพยพครอบครัวเข้ามาหางานทำ�ในเมืองกรุง
หรือตามย่านนิคมอุตสาหกรรมต่างๆ ในช่วงสงครามเย็น ประเทศไทย
อยู่ภายใต้การครอบงำ�จากการเมืองระบบทหาร ฐานทัพอเมริกนั

32 ไพร่สู้ ๗๘ ปี ประชาธปไตยไทย 33
การลุกขึ้นสู้และการปราบปราม ได้แสดงออกอย่างเปิดเผยว่า“การฆ่าคอมมิวนิสต์นน้ ั เป็นเรือ่ งทีก่ ระทำ�ได้
(14 ตุลา 2516, 6 ตุลา 2519) ” มันก็เช่นเดียวกับ “การฆ่าคนเพื่อชาติ ศาสนา พระมหากษัตริย์
ถือเป็นบุญกุศล เหมือนฆ่าปลาแกงใส่บาตรพระ”
เมือ่ ถึงเดือนตุลาคม2516การอดทนอดกลัน้ ของประชาชนไทย วันที่ 6 ตุลาคม 2519 กองกำ�ลังเพื่อปกป้อง ‘ชาติ ศาสนา
ก็ถงึ ขีดสุด กรรมกร ชาวนา นักศึกษา คนขัน้ กลาง นักวิชาการ คนจนเมือง และพระมหากษัตริย’์ ทีม่ ที ง้ั ตำ�รวจตระเวนชายแดนกลุม่ จัดตัง้ ทัง้ หลาย
หลายแสนคนต่างพากันเดินประท้วงบนท้องถนนทีก่ รุงเทพมหานคร (นวพลกระทิงแดงและลูกเสือชาวบ้านเป็นต้น)ได้พากันเคลือ่ นเข้าโจมตี
เพื่อเรียกร้องให้จอมพลถนอมลาออก นักศึกษาทีป่ ระท้วงการกลับมาของถนอมทีม่ หาวิทยาลัยธรรมศาสตร์
14 ตุลาคม 2516 ประชาชนเรือนแสนมารวมตัวกันบริเวณ (ถนอมกลับมาประเทศไทยภายใต้จีวรพระ และได้รับการเยี่ยมเยียน
อนุสาวรีประชาธิปไตยเพือ่ เรียกร้องให้มกี ารปล่อยตัวแกนนำ�นักศึกษา จากวัง)
13 คน ทีถ่ กู จับ พวกเขาพากันเคลือ่ นขบวนเพือ่ ถวายฎีกาต่อในหลวง ตัวเลขที่เปิดเผยทั่วไปถึงจำ�นวนผู้สูญเสียในเหตุการณ์
ในความสับสนของข้อมูลข่าวสาร และในระหว่างการสลายตัวทหาร 6 ตุลา ระบุวา่ มีผเู้ สียชีวติ จากการกระทำ�อันป่าเถือ่ นโหดร้ายทัง้ จาก
ได้ระดม ยิง่ ใส่ฝงู ชนทีอ่ ยูบ่ ริเวณพระราชวังสวนจิตร ทัง้ จากภาคพืน้ ดิน อาวุธปืน การทุบตีท�ำ ร้ายและการถูกเผา ทีม่ หาวิทยาลัยธรรมศาสตร์
และจากเฮลิคอปเตอร์ ซึ่งมีผู้ให้การว่าเห็นพันตรีณรงค์ กิตติขจร และตามบริเวณสนามหลวงซึง่ สถานทีใ่ ช้ประกอบพิธกี รรมของวังหลวง
บุตรชายจอมพล ถนอมเป็นคนระดมยิงด้วยตัวเอง เหตุการณ์ครัง้ นี้ จำ�นวน41คนและมีผบู้ าดเจ็บกว่า700คนแต่ผทู้ เ่ี กีย่ วข้องในเหตุการณ์
มีผู้เสียชีวิตกว่าร้อยคนและหลายร้อยคนได้รับบาดเจ็บสาหัส พากันกล่าวว่าตัวเลขที่แท้จริงนั้นสูงกว่านี้มาก
พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยูห่ วั ได้ประจักษ์ถงึ การเดินขบวน นักศึกษาทีไ่ ม่ได้ถกู จับกุม ต่างก็พากันหนีกระจัดกระจายเข้าป่า
ครั้ ง ที่ ยิ่ งใหญ่ ที่ สุ ดในประวั ติ ศ าสตร์ ที่ เ คยเกิ ด ขึ้ น บทท้ อ งถนน และหมูบ่ า้ นต่างๆ เพือ่ ไปร่วมกับพรรคคอมมิวนิสต์แห่งประเทศไทย
ในกรุงเทพมหานคร จำ�ต้องทรงแสดงพระราชอำ�นาจเพือ่ สาธารณชน ถนอม (พคท) และนักเรียนนักศึกษาจำ�นวนมากจากทั่วประเทศก็พากัน
ได้รบั การขอร้องให้ออกนอกประเทศ และพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยูห่ วั ทยอยเดินทางตามผู้นำ�หรือเพื่อนๆ เข้าป่า กลุ่มนักศึกษาเหล่านี้
ได้ทรงพระราชทานแต่งตัง้ นายกรัฐมนตรีคนใหม่ แต่การตืน่ ตัวทางการเมือง ได้รับการเรียกขานว่า “คน เดือนตุลา”
ที่เพิ่มขึ้นของภาคประชาชน กลับสร้างความรำ�คาญและถูกมองว่า กว่ า สามทศวรรษแห่ ง ความสู ญ เสี ย อั น เกิ ด จาก
จะบันทอน อำ�นาจของบรรดานายทหารผู้หยิ่งทะนง ที่ได้รับเลี้ยงดู สงครามประชาชนได้ส้ินสุดลงเมื่อได้มีการประกาศนิรโทษกรรม
จนอ้วนพีจากสหรัฐ อเมริกาและกลุม่ ผลประโยชน์ตา่ งๆ มากยิง่ ขึน้ เรือ่ ยๆ ในปี 2523 พรรคคอมมิวนิสต์แห่งประเทศไทยได้คอ่ ยลบเลือนหายไป
พอถึงปี 2519 การลอบสังหารผู้ที่มีแนวคิดทางการเมือง จากเวที และชาวเดือนตุลาได้พากันกลับคืนมาสู่ชีวิตการเมือง
ที่แตกต่างมีขึ้นอย่างต่อเนื่อง สื่อต่างๆ ที่ถูกควบคุมโดยทหาร อีกครั้งหนึ่งในฐานะอาจารย์มหาวิทยาลัย นักสิทธิมนุษยชน ผูน้ �ำ

34 ไพร่สู้ ๗๘ ปี ประชาธปไตยไทย 35
องค์กรพัฒนาเอกชน นักธุรกิจ หลายคน เข้าสูพ่ รรคประชาธิปตั ย์ หลังจาก 40 ปี แห่งการคร่ำ�วอดทางการเมือง “ป๋าเปรม” ยังคง
และท้ายทีส่ ดุ อีกหลายคนเข้าร่วมกับพรรคของ ทักษิณ ถนอมใช้ชวี ติ เป็นผู้มีบทบาททางการเมืองมากที่สุดคนหนึ่งในประเทศไทย
อย่างสุขสบายจนถึงบันปลายของชีวติ และได้รบั พระราชทานเพลิงศพ
สำ�หรับประชาชนชาวไทยหลายสิบล้านคนที่ถูกตีกระหน่ำ�
ให้มอบอยูใ่ ต้ฝา่ เท้าของเผด็จการทหารมาอย่างยาวนาน มันจำ�เป็น
ยุคเปรม ต้องเกิด เหตุการณ์พฤษภาเลือดปี 2535 ขึ้นมาเพื่อจะสามารถ
เจาะทะลวงกำ�แพงอันหนาหนักทีถ่ กู สร้างขึน้ มา อย่างรอบคอบรัดกุม
พลเอกเปรม ติณสูลานนท์ ปรมาจารย์ดา้ นการทำ�รัฐประหาร
เพือ่ ป้องกันไม่ให้ประชาชนชาวไทยได้มสี ว่ นร่วมในการ บริหารบ้านเมือง
ใน ประเทศไทย อดีตนายกรัฐมนตรีระหว่างปี 2523 – 2531 ได้รบั
เหตุการณ์พฤษภาเลือดปี 2535 ประชาชนชาวไทยได้
การแต่งตัง้ ให้ด�ำ รงตำ�แหน่งองคมนตรีในปี2531และได้รบั การแต่งตัง้
เผชิญหน้ากับการถูกยิงที่กลางถนนกรุงเทพมหานครอีกครั้ง
ให้ด�ำ รงตำ�แหน่งประธานองคมนตรีในปี 2542 พลเอกเปรมได้ชอ่ื ว่า
ในยามนี้มันดูเหมือนกลายเป็นพิธีการไปแล้วว่าในหลวง
มีความชืน่ ชอบทำ�ตัวเป็นคนกลางระหว่างสถาบันกษัตริยก์ บั รัฐบาล
จะสามารถออกมาไกล่เกลีย่ (หลังจากทีม่ กี ารสังหารประชาชน) เพือ่
และสาธารณชน ในสมัยทีด่ �ำ รงตำ�แหน่งนายกรัฐมนตรี พลเอกเปรมเอง
นำ�ความสงบคืนสู่บ้านเมือง พร้อมกับพระราชทานนายกรัฐมนตรี
ก็สามารถรอดพ้น จากความพยายามทำ�รัฐประหารโดยกลุม่ ยังเติรก์
เพื่อทำ�หน้าที่รักษาการ
และกลุ่มทหารนอกราชการ มาได้ถึง 2 ครั้ง1
พลเอกเปรมเป็นผู้รู้เห็นเป็นใจในการทำ�รัฐประหารในปี แม้จะเกิดเหตุการณ์พฤษภาเลือด แต่มันก็ยังต้อง
2534 ทำ� หน้าทีป่ ระสานการเข้าเฝ้าในเหตุการณ์พฤษภาคม 2535 ใช้เวลาถึงห้าปีที่ประชาชนชาวไทยจะได้ ต้อนรับรัฐธรรมนูญ
และสนุกสนาน กับการปฎิมากรรมรัฐประหาร 19 กันยายน 2548 ฉบับปี 2540 ที่ ได้ชื่อว่าเป็น รัฐธรรมนูญฉบับประชาชน และมัน
ที่สามารถโค่นอดีต นายกรัฐมนตรีทักษิณได้จนสำ�เร็จ พลเอกเปรม ก็ยงั ต้องใช้เวลาถึงอีก 8 ปีกว่าทีน่ ายกรัฐมนตรีทม่ี าจากการเลือกตัง้
ตระเวนเดินสายไปพบกับทหารและข้าราชการพร้อมกับพร่ำ�สอน จะอยู่จนครบวาระ 4 ปี (2548)
ว่า (ซึ่งดูว่าประสบผลสำ�เร็จเป็น อย่างดี) ทหารและข้าราชการ
เป็น “ข้าในพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว”

1 องคมนตรีทง้ั 18คนได้รบ
ั การแต่งตัง้ โดยตรงจากพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยูห่ วั
ร่วมครึง่ หนึง่ เป็นอดีตนายทหาร และทีเ่ หลือส่วนใหญ่มาจากตำ�แหน่งสูงสุด ทางศาล
เชื้อพระวงศ์ และอดีตนายกรัฐมนตรี ฯลฯ

36 ไพร่สู้ ๗๘ ปี ประชาธปไตยไทย 37
การขึ้นและลงของทักษิณ(2537-2549) 30บาทรักษาทุกโรคซึง่ เป็นการให้บริการด้านสุขภาพสำ�หรับประชาชน
ทัง้ ประเทศเป็นครัง้ แรกในประเทศไทย เขายังได้อดั ฉีดเงินลงหมูบ่ า้ น
ทักษิณ ชินวัตร (อายุ 59 ปี) ลูกพ่อค้า เกิดและเติบโต
ในโครงการกองทุนหมูบ่ า้ นละล้าน ทีใ่ ห้แต่ละหมูบ่ า้ นบริหารจัดการเงิน
ในตระกูล พ่อค้าทีม่ ง่ั คัง่ ในภาคเหนือของประเทศไทย เมืองเชียงใหม่
กันเอง เขาพยายามส่งเสริมตลาดขายสินค้าของชุมชนต่างๆ ด้วย
จบจากโรง เรียนนายร้อยตำ�รวจในปี 2516 ศึกษาต่อสาขา
โครงการ OTOP และดำ�เนินแนวนโยบายผ่อนชำ�ระหนีช้ าวนา รวมทัง้
กระบวนการยุติธรรมที่ สหรัฐอเมริกา และได้รับการเลื่อนยศจนถึง
โครง การเงินกู้เอื้ออาทร เพื่อการซื้อบ้านและซื้อรถแท็กซี่ ไม่ว่า
ตำ�แหน่งพลตำ�รวจโทก่อนทีจ่ ะ ลาออกจากกรมตำ�รวจมาบริหารธุรกิจ
โครงการประชานิยมเหล่านี้จะกระทำ�ขึ้นมา เพราะการหวังผล
ในปี 2530 และลงเล่นการเมืองในปี 2537 ดูเหมือนว่าทักษิณ
ทางคะแนนเสียง หรือด้วยความจริงใจของตัวทักษิณเอง มันก็ใช่ประเด็น
เป็นนักธุรกิจขอบอยู่แถวหน้าและมีความทะเยอทะยานสูงมาก
เพราะคนจนใน หมูบ่ า้ นตามชนบททัว่ ประเทศไทย ต่างก็เฝ้ารอคอย
คนหนึ่ง จนประสบความสำ�เร็จในการเป็นนายกรัฐมนตรีที่มาจาก
วันนี้มาอย่างยาวนาน วันที่พวกเขาได้รับการดูแลจากนโยบาย
การเลือกตั้งเป็นคนแรกในประเทศไทย ที่ดำ�รงตำ�แหน่งจนครบ
ทางการเมือง พวกเขาต่างก็รสู้ กึ ขอบคุณและให้การสนับสนุนเขา
วาระ 4 ปี (2544-2548)
ทักษิณยังได้พยายามสร้างวิสยั ทัศน์ประเทศไทยเป็น ‘ครัวของโลก’
ไม่ปรากฏชัดเจนว่าทักษิณเป็นพวกทีต่ อ่ ต้านเจ้า จริงๆแล้ว
ไม่ได้ดว้ ยเพราะชือ่ มันเก๋ไก๋ แต่เพราะว่ามันได้แสดงให้เห็นถึงการเข้าใจ
ดูเหมือนว่าเขาพยายามทำ�ทุกวิถที างทีท่ �ำ ได้เพือ่ ให้ได้รบั การสนับสนุน
อย่างลึกซึง้ ถึงความสำ�คัญของภาคเกษตรกรรมต่ออนาคตของการ
จากสถาบันพระมหากษัตริย์ แต่ไม่วา่ เขาจะลงเงินและลงแรงทัง้ จาก
พัฒนาของประเทศไทย
ธุรกิจส่วนตัวและงบประมาณรัฐบาลไปมากเท่าไรก็ตาม มันก็ดูว่า
สงครามต่อต้านยาเสพติดของทักษิณ เผชิญหน้ากับกระแส
ไม่ประสบความสำ�เร็จ วิธีการบริหารงานและวิสัยทัศน์ขอทักษิณ
การต่อต้านอย่างหนักจากหลายฝ่าย การค้ายาบ้าในชนบท ดูเบาบาง
เป็นในรูปแบบ ฃีอโี อของบรรษัท ได้รบั การชืน่ ชมยิดจี ากคนบางกลุม่
ลงไปได้จริง แต่ก็ชั่วระยะเวลาหนึ่ง มีผู้เสียชีวิต และถูกฆ่าตัดตอน
ขณะเดียวกันก็ถกู ต่อต้านและถูกมองว่าเป็นภัยคุกคามต่อกลุม่ คนที่
จากนโยบายนี้ประมาณ 2,500 คน ที่มีทั้งเป็นผู้บริสุทธิ์ และผู้ที่
เอือ้ อิงผลประโยชน์ จากระบบการบริหารแบบชนชัน้ ของขัว้ อำ�นาจเดิม
เกีย่ วข้องกับการค้ายา เขามีศตั รูเพิม่ ขึน้ มากหลังจากนโยบายนี้ โดยเฉพาะ
ในการทำ�งานเพื่อให้ บรรลุเป้าหมาย เขาบริหารงานโดยใช้รูปแบบ
จากกลุม่ ผูเ้ กีย่ วข้องกับการค้ายาเสพติตและนักสิทธิมนุษยชนตา่งๆ
เอาเร็วเข้าว่า ไม่สนใจว่า จะต้องข้ามขัน้ ตอน มุดใต้โต๊ะ หรือบางครัง้
ชาวบ้านบอกว่าการค้ายาบ้ากลับมาอีกครั้งในตอนนี้
ได้ เ ลี้ ย วลดอ้ อ มผ่ า นสถาบั น ที่ ยึ ด ติ ด กั บ วิ ถี ธ รรมเนี ย มปฏิ บั ติ
สำ�หรับด้านนโยบายต่างประเทศ การกระตือรือร้น ตอบสนอง
อย่างเหนียวแน่นทั้งหลาย
ต่อวิถีการค้าเสรีของกระแสโลกาภิวัตน์อันเกินขอบเขตของเขา
เขาใช้แนวการบริหารตาม ‘ยุทธศาสตร์ประชานิยม’ ซึง่ ทำ�ให้
พร้ อ มทั้ ง มอบอำ � นาจให้ ตั ว เองในการเซ็ น ข้ อ ตกลงทางการค้ า
เขาได้ชนะการเลือกตัง้ อย่างท่วมท้น ในปี 2544 เขาดำ�เนินนโยบาย
โดยไม่ผา่ นกระบวนการทำ�ประชาพิจารณ์หรือการรับฟังความคิดเห็น
38 ไพร่สู้ ๗๘ ปี ประชาธปไตยไทย 39
ของกลุ่มประชาชนที่ จะเป็นผู้ได้รับผลกระทบตรง นำ�มาซึ่งกระแส คณะรัฐประหาร ภายใต้ชอ่ื “คณะปฏิรปู การปกครองในระบบ
การต่อต้านมากกว่าเสียงโห่ร้องชื่นชมยินดี ผลกระทบโดยตรง ประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริยท์ รงเป็นประมุข(คปค.)”แต่ดว้ ยชือ่
และที่อาจจะเกิดขึ้นในระยะยาวอัน เนื่องมาจากการเซ็นข้อตกลง เมือ่ แปลเป็นภาษาอังกฤษนัน้ มันออกจะชีช้ ดั มากเกินไป คณะผูก้ อ่ การ
ทางการค้าด้วยยุทธวิธกี ารเล่นเกมการเมืองระดับโลกในแบบทักษิณ รัฐประหารได้ทำ�การเปลี่ยนชื่อในภาษาอังกฤษ แต่คงชื่อคณะ
อาจจะต้ อ งใช้ ร ะยะเวลาหลายปี เ พื่อ จะเยี ย วยาหรื อ แก้ ไ ข ในภาษาไทยไว้ตามเดิม
ความผิดพลาด พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยูห่ วั ทรงลงพระปรมาภิไธยโปรดเกล้า
และโดยไม่สงวนท่าที ทักษิณได้เปิดช่องทำ�ทำ�ธุรกิจให้กับ แต่งตัง้ รัฐบาลทหารทีโ่ ค่นล้มรัฐบาลทักษิณ และรัฐบาลทหารได้ท�ำ หน้าที่
ครอบครัวของเขาไปด้วยในขณะเดียวกัน เขาอาจจะไม่ใช่นักธุรกิจ คืนชีพการเมืองระบบศักดินาอีกครั้งหนึ่ง เพื่อให้คงอยู่ต่อไปได้อีก
ที่ฉ้อฉลมากกว่านักธุรกิจคนอื่นๆ เพียงแต่เขาอาจจะสามารถมีชัย หลายเดือน
เหนือนักธุรกิจคนอืน่ ด้วยเกมส์ทางธุรกิจและทางเกมส์การเมืองทีเ่ ขา
เล่นเอง จะพูดได้อีก อย่างหนึ่งก็คือ ในหัวใจของผู้ที่กุมอำ�นาจเก่า
ในสถาบันที่หยั่งรากลึกทั้งหลาย ทักษิณจำ�ต้องถูกกำ�จัดออกไป
ดังนั้นการถูกตีพ่ายของทักษิณจึงเป็นผลมาจากอัตตาอันใหญ่ยิ่ง
ของตัวเขาเอง
ในเดือนกุมภาพันธ์ 2548 ทักษิณได้รบั การเลือกตัง้ ครัง้ ทีส่ อง
อย่างทล่มทลายด้วยสถิติ 67% ของผูล้ งคะแนน (19 ล้านเสียง) แต่
ในเมืองไทยคะแนนเสียงขนาดไหนก็ไม่มคี วามหมาย เมือ่ ศัตรูของเขา
ได้ตัดสินใจแล้วว่าเขาจะต้องถูกกำ�จัดออกไปให้พ้นทางทหารได้
ทำ�การรัฐประหารอีกครัง้ ในวันเดือนกันยายน 2549 ขณะนัน้ ทักษิณ
อยูท่ น่ ี วิ ยอร์ค เพือ่ เข้าร่วมการประชุมสมัยสามัญของสหประชาชาติ แม้วา่
การรัฐประหารจะยังคงใช้ยทุ ธวิธแี บบเดิมๆ คือนำ�รถถังและกองกำ�ลัง
ทหารเคลื่อนเข้าสู่ทำ�เนียบ แต่ปรากฏการรัฐประหารที่โค่นทักษิณ
ประสบความสำ�เร็จโดยไม่มกี ารเสียเลือดเสียเนือ้ ทักษิณถูกตัดสิน
ว่ามีความผิดในการ “เป็นเจ้าหน้าทีข่ องรัฐร่วมกันเป็นคูส่ ญ ั ญา หรือ
มีส่วนได้ส่วนเสียในสัญญาที่ทำ�กับหน่วยงานของรัฐ” ยังคงไม่ได้
กลับเมืองไทยจนถึงบัดนี้
40 ไพร่สู้ ๗๘ ปี ประชาธปไตยไทย 41
แกนนำ�พันธมิตรฯ

พล.ต.จำ�ลอง ศรีเมือง นายสุริยะใส กตะศิลา


พร้อมพวกรวม 9 คน ประกอบด้วย ผู้ประสานงาน

นายสนธิ ลิ้มทองกุล นายพิภพ ธงไชย นายไชยวัฒน์ สินสุวงศ์ นายอมร อมรรัตนานนท์

นายสมศักดิ์ โกศัยสุข นายสมเกียรติ พงษ์ไพบูลย์ นายเทิดภูมิ ใจดี

แกนนำ�พันธมิตรประชาชนเพื่อประชาธิปไตย แนวร่วมพันธมิตรฯ

42 ไพร่สู้ ๗๘ ปี ประชาธปไตยไทย 43
เหตุการณ์ความรุนแรงทุกครัง้ ประชาชนได้รบั บาดเจ็บ
กลุ่มพันธมิตรประชาชนเพื่อประชาธิปไตย
พันธมิตรประชาชนเพือ่ ประชาธิปไตยก่อตัง้ โดยสนธิ ลิม้ ทองกุล
ในเดือนกุมภาพันธ์ 2549 โดยมีเป้าหมายเดียวคือการโค่นทักษิณ
สนธิ ผูเ้ คยเป็นแนวร่วมของทักษิณถึงชัน้ ประกาศว่า ทักษิณ
เป็นนายกรัฐมนตรีที่ดีที่สุดที่ประเทศไทยเคยมีมา แต่นับตั้งแต่
กลางปี 2548 เป็นต้นมาสนธิเริ่มปั่นกระแสกล่าวหาทักษิณ เรื่อง
การคอรัปชัน่ และการ ทำ�ตัวไม่เคารพต่อเบือ้ งสูง เมือ่ ทักษิณปิดรายการทีวี
ของสนธิ เขาก็เปิด ตัวสถานีเคเบิลทีวี 24 ชั่วโมง ASTV
ASTV ประสบความสำ�เร็จมากขึน้ เรือ่ ยๆ ในการนำ�ข้อครหา

บทที่สอง และข้อมูลด้านลบต่างๆ มาโจมตีทักษิณ สนธิประสบความสำ�เร็จ


ในการ สร้างแนวร่วมทั้งจากสมาพันธ์แรงงานรัฐวิสาหกิจสัมพันธ์

สามปีกับการเปิดหน้ากากทุกสถาบัน สมาชิกพรรค ประชาธิปัตย์ รวมทั้ง NGOs ศิลปิน ดารา ผู้มีชื่อเสียง


นักวิชาการ ข้า ราชการ ทีต่ า่ งพากันแต่งกายด้วยแฟชัน่ เสือ้ ผ้าสีเหลือง
พวกเขาตั้งชื่อ การรวมตัวของคนชั้นกลางที่กรุงเทพครั้งนี้ว่า
‘พันธมิตรประชาชนเพื่อประชาธิปไตย’
พันธมิตรกล่าวหาว่าทักษิณเป็นตัวการของความบิดเบี้ยว
ทางการเมืองทุกเรื่องในประเทศไทย และโดยไม่ได้ดูความจริงว่า
ไม่ว่าจะจริง ดังเช่นที่กล่าวหาหรือไม่ ทักษิณได้รับเลือกตั้งเข้ามา
ด้วยเสียงส่วนใหญ่ตามกระบวนการเลือกตั้ง พร้อมกันนี้พันธมิตร
ได้ชธู ง ‘การเมืองใหม่’ ซึง่ มีแนวนโยบายทีร่ วมถึงการแต่งตัง้ นักการเมือง
ที่คิดว่าเป็น ‘คนดี’ แทน กระบวนการเลือกตั้ง แต่งตั้งโดยใครทิ้งไว้
ให้อยู่ในการตีความกันเอาเอง
พรรคประชาธิปตั ย์บอยคอตการเลือกตัง้ 2 เมษายน 2549
และ ไม่ยอมรับผลการเลือกตั้งที่ประชาชน 16 ล้านเสียงลงคะแนน

46 ไพร่สู้ ๗๘ ปี ประชาธปไตยไทย 47
เลือกทักษิณ กลุ่มพันธมิตรโจมตีคนที่ลงคะแนนเลือกทักษิณว่า พลเอกสุรยุทธ์ได้รบั การลงพระปรมาภิไทยโปรดเกล้าแต่งตัง้
เป็นพวกคนชนบททีโ่ ง่เขลา เบาปัญญา ไม่มีความรู้ความเข้าใจ ให้ด�ำ รงตำ�แหน่งนายกรัฐมนตรีคนที่24ของไทยในเดือนตุลาคม2549
ในประชาธิปไตย พรรค ประชาธิปัตย์ และกลุ่มพันธมิตรแสดงออก และได้ประกาศว่าจะจัดให้มีการเลือกตั้งในเดือนธันวาคม 2550
ต่อสาธารณชนอย่างเปิดเผยว่าต้องการนายกพระราชทาน แต่ ทักษิณได้ถูกตัดสินว่าโกงการเลือกตั้งปี 2549 และ
ในหลวงได้ทรงแสดงให้เห็นว่าข้อเสนอนีไ้ ม่เป็นไปตามกระบวนการ พรรคไทยรักไทยถูกศาลรัฐธรรมนูญตัดสินให้ยุคพรรค เมื่อวันที่
ประชาธิปไตย 13 พฤษภาคม 2550
กลุม่ พันธมิตรทีป่ ระกาศกลยุทธ์‘ไม่ชนะ-ไม่เลิก’และ‘ต้องโค่นล้ม แกนนำ�และกรรมการพรรคไทยรักไทย ซึ่งเป็นสมาชิก
ระบอบทักษิณให้ได้ไม่วา่ จะด้วยยุทธวิธใี ด’ เริม่ เข้าหากลุม่ นายทหาร สภาผู้แทนราษฎรจำ�นวน 111 คน จากจำ�นวน สส. ของพรรค
เพื่อขอความช่วยเหลือ รัฐประหารเดือนกันยายนจึงได้เกิดขึ้น ที่ได้รับเลือกตั้งทั้งหมด 377 คน ถูกสั่งห้ามยุ่งเกี่ยวกับการเมือง
ดังทีไ่ ด้ กล่าวไปแล้ว ทักษิณอยูท่ น่ ี วิ ยอร์ค ในขณะนัน้ และมันเป็นรัฐประหาร เป็นเวลา 5 ปี หลังจากพรรคไทยรักไทยถูกตัดสินยุบพรรค
ทีไ่ ม่มผี เู้ สียชีวติ มิหนำ�ซ้�ำ ยังมีภาพหนุม่ สาวชาวกรุงเทพฯ ยืนยิม้ แฉ่ง สมาชิกพรรคทีเหลือต้องรีบเร่งในการหาพรรคสังกัดใหม่
ถ่ายรูปร่วมกับทหารที่หน้ารถถัง ให้ทนั สมัยการเลือกตัง้ ในเดือนธันวาคมทีจ่ ะมาถึงจึงได้เข้าไปเทคโอเวอร์
ไม่นานหลังจากเกิดเหตุการณ์รฐั ประหาร กลุม่ นักวิชาการ พรรคพลังประชาชน
ชัน้ แนวหน้าทัง้ หลายทีร่ สู้ กึ ว่าขนลำ�แพนอันสวยงามของพวกเขาจะ สภาผูแ้ ทนราษฎรของไทยมีสมาชิกสภาผูแ้ ทนได้ 480 คน
ยุ่งเหยิงในบัดดลเมื่อทักษิณเฉียดกรายเข้ามาใกล้ ต่างก็พากัน
ดาหน้าออกมากล่าววาทกรรมซ้ำ�ซากในทำ�นองว่า... ประเทศชาติ การเลือกตั้งในเดือนธันวาคม 2550 เป็นการปะทะกัน
ถูกปล่อยให้ไม่เหลือทางออกทางอืน่ นอกจากรัฐประหาร... อย่ามองว่า ครัง้ ทีส่ าม ระหว่างพรรคของทักษิณกับพรรคประชาธิปตั ย์ ทักษิณยังคง
ถอยหลัง ...ไม่เห็นด้วยกับการรัฐประหาร แต่เมื่อมันเกิดขึ้นแล้ว ลีภ้ ยั อยู่ต่างแดน และสมาชิกพรรคแถวหน้า 111 คนถูกสัง่ ห้ามยุง่ เกีย่ ว
เราย้อนกลับไปไม่ได้ ... ประเทศ จำ�เป็นทีป่ ระเทศต้องก้าวไปข้างหน้า กับการเมือง เส้นทางสูท่ �ำ เนียบได้เปิดโล่งให้กบั พรรคประชาธิปตั ย์
เพราะฉะนัน้ สิง่ ทีด่ ที ส่ี ดุ ก็คอื การให้รฐั บาลทหารจัดการเลือกตัง้ ใหม่ ทีไ่ ด้รบั การ สนับสนุนอย่างแข็งขันจากกลุม่ พันธมิตร พรรคประชาธิปตั ย์
เป็นต้น ทำ�การรณรงค์หาเสียงอย่างเข้มข้นด้วยความหวังสูงยิ่งว่าจะได้รับ
สิ่งแรกที่รัฐบาลทหารกระทำ�เป็นคือการล้มรัฐธรรมนูญ ชัยชนะ
ปี2540ทีไ่ ด้มาด้วยความลำ�บากยากเย็นขัน้ ต่อมาก็คอื การมอบหมาย อนิจจัง อนิจจา นักการเมืองฝ่ายทักษิณได้รับชัยชนะ
ให้พลเอกสุรยุทธ์ จุลานนท์ องคมนตรี ทำ�หน้าที่จัดตั้งรัฐบาล พรรคพลังประชาชนได้รบั เลือกเข้ามาในสภา233ทีน่ ง่ั (14ล้านคะแนน)
ร่างรัฐธรรมนูญฉบับใหม่ ยุบพรรคไทยรักไทย กำ�หนดวันและ ทิ้งห่างพรรคประชาธิปัตย์ที่ได้รับเลือกตั้งเพียง 164 ที่นั่ง
เตรียมการเลือกตั้งครั้งใหม่ และเพิ่มงบประมาณทหาร 33%
48 ไพร่สู้ ๗๘ ปี ประชาธปไตยไทย 49
แกนนำ�กลุ่มพันธมิตรที่มีสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรจาก โอกาสชนะการเลือกตัง้ ต้องการเช่นกัน และยุทธวิธขี องกลุม่ พันธมิตร
พรรค ประชาธิปตั ย์หนึง่ คนอยูใ่ นนัน้ ด้วย ไม่ยอมรับผลการเลือกตัง้ จะประสบผลสำ�เร็จยิง่ กว่าถ้าสมัครลาออก แต่สมัครก็ไม่ยอมแพ้งา่ ยๆ
และเริม่ การ ก่อกวนรัฐบาลอีกครัง้ ด้วยข้ออ้าง ‘รัฐบาลนอมินที กั ษิณ’ เขามอบตำ�แหน่งนายกรัฐมนตรีให้กับสมชาย วงศ์สวัสดิ์ น้องเขย
และ ‘การทำ�ธุร กิจของครอบครัวของทักษิณ[ ต้องถูกกวาดออไปจาก ของทักษิณ ไม่มีทางที่กลุ่มพันธมิตรจะพอใจกับการตัดสินใจครั้งนี้
หน้าการเมืองไทย สมชายได้คะแนน เยี่ยมยอดของการเป็นนายกรัฐมนตรีคนแรก
พรรคพลังประชาชน ไม่เหลือตัวเลือกมากนัก นายสมัคร ของประเทศไทยทีไ่ ม่เคยเห็นห้องทำ�งานของตัวเองในทำ�เนียบรัฐบาล
สุนทรเวช ที่รู้จักกันอย่างแพร่หลายว่าเป็นคนชอบทำ�อาหาร กลุม่ พันธมิตรสร้างความปัน่ ป่วนมากยิง่ ขึน้ เรือ่ ยๆ นับตัง้ แต่ตน้
จึงได้รับมอบหมายให้ ทำ�หน้าที่จัดตั้งรัฐบาล เดือนตุลาคมเป็นต้นมา สมาชิกกลุม่ ได้ท�ำ การโจมตีและบุกยึดสถานี
ยามนีแ้ กนนำ�กลุม่ พันธมิตรเพือ่ ประชาชน แทบจะไม่เหลืออะไร โทรทัศน์ NBT กระทรวงการคลัง และสำ�นักงานของรัฐหลายแห่ง
เป็นจุดขายได้อกี ต่อไปแล้ว จึงได้พยายามปลุกกระแสการเมืองใหม่ รวมทั้ง ทำ�การตัดน้ำ� ตัดไฟ
ด้วยการนำ�เสนอโครงสร้างสัดส่วนสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร 70% 7 ตุลาคม ม็อบพันธมิตรพยายามบุกเข้าไปยังรัฐสภา
ต้องเป็นคนดีมาจากการแต่งตัง้ จากคนดี และ 30% มาจากการเลือกตัง้ มันช่าง เป็นวันที่โกลาหลกระไรเช่นนั้น เจ้าหน้าที่ตำ�รวจที่จำ�ต้อง
การประท้วงของกลุม่ พันธมิตรก็ใช้วธิ กี ารทีร่ นุ แรงและไม่สนใจ ทำ�หน้าทีค่ มุ้ กันรัฐสภาตามคำ�สัง่ ของรัฐบาล(โดยไม่มกี องกำ�ลังทหาร
กฎหมายมากยิ่งขึ้นตามไปด้วยเช่นกัน มาหนุนช่วย)ตกอยูใ่ นสภาพอันทุลกั ทุเลม็อบพันธมิตรต่อสูอ้ ย่างอลังการ
ในเดือนพฤษภาคม 2551 กลุม่ พันธมิตรประชาชนปักหลัก ด้วยระเบิดปิงปอง หนังสติ๊ก ก้อนหิน เหล็กแป๊บ และท่อนไม้
ประท้วงโดยปิดล้อมบริเวณรอบทำ�เนียบรัฐบาลไว้ทกุ จุด ผูบ้ ญ ั ชาการทหาร แทงหน้าอกนาย ตำ�รวจด้วยคันธง ขับรถชนตำ�รวจพร้อมกับถอยรถ
และผู้บัญชาการตำ�รวจต่างก็รายงานกับนายกสมัครว่าจัดการให้ มาเหยียบซ้ำ� แกนนำ� พรรคประชาธิปัตย์โบกมือให้ม็อบพันธมิตร
กลุม่ พันธมิตรยุตกิ ารชุมนุมไม่ได้กฎหมายและกฎระเบียบต่างๆถูกหัน่ ที่โห่ร้องต้อนรับเมื่อขับรถออกจากประตูรัฐสภา แต่นายกรัฐมนตรี
ไม่เหลือชิ้นดี หลังจากสามเดือนแห่งการปิดล้อมทำ�เนียบ ในวันที่ สมชายและทีมงานต้องปีนรั้วรัฐ สภาหนีรอดไปได้อย่างหวุดหวิด
26 สิงหาคม กลุม่ พันธมิตร(เสือ้ เหลือง) ก็ได้บกุ เข้ายึดทำ�เนียบรัฐบาล ท่ามกลางหมอกควันจากแก็สน้ำ�ตาที่ปกคลุมไปทั่ว ตำ�รวจถูกบุก
แกนนำ�สมาพันธ์แรงงานรัฐวิสาหกิจสัมพันธ์ (สรส.) ประกาศว่า ไล่ต้อนจนต้องถอยร่นไปตั้งหลักป้องกันสำ�นักงานกองบัญชาการ
จะมีการสไตรค์พร้อมกันทัง้ ประเทศ แต่ก่ ไ็ ด้รบั ความร่วมมือจากสมาชิก ตำ�รวจนครบาล ตำ�รวจห้าคนได้รับบาดเจ็บ ส่วนใหญ่ จากการถูกยิง
เพียงบางแห่งเท่านั้น หญิ ง สาวที่ อ ยู่ ใ นการต่ อ สู้ แ นวหน้ า ของกลุ่ ม พั น ธมิ ต รเสี ย ชี วิ ต
กว่าสามเดือนทีค่ ณะรัฐบาลถูกไล่ลา่ อย่างไม่ลดละ จากสมาชิก และแกนนำ�การ์ดของกลุ่มพันธมิตรหนึ่งคน(อดีตนายตำ�รวจ)
กลุม่ พันธมิตร จนผูบ้ ญั ชาการเหล่าทัพและผูบ้ ญ ั ชาตำ�รวจ แนะนำ�ว่า เสียชีวิตจากเหตุการณ์รถยนต์ของตัวเอง ที่เต็มไปด้วยระเบิด
ให้นายกสมัครยุบสภาแต่การยุบสภาก็ไม่ใช่สง่ิ ทีพ่ รรคประชาธิปตั ย์ทไ่ ี ม่มี
50 ไพร่สู้ ๗๘ ปี ประชาธปไตยไทย 51
ภาพเหตุการณ์ 7 ตุลาคม 2551
เกิดระเบิดขึ้นมาตรงบริเวณใกล้กับรัฐสภา กระทรวงสาธารณสุข วันที่ 26 พฤศจิกายน ผู้บัญชาการเหล่าทัพทั้งหลาย
รายงานตัวเลขผู้บาด เจ็บ 443 คน นำ�โดยผู้บัญชากองทัพบกเสนอให้นายกสมชายยุบสภา และให้
แกนนำ�กลุม่ พันธมิตรกล่าวเป็นนัยอยูบ่ อ่ ยๆ ว่ากลุม่ พันธมิตร กลุ่มพันธมิตร ยุติการประท้วง แต่ไม่มีใครเอาด้วยกับข้อเสนอนี้
ได้รบั การสนับสนุนจากวัง การกล่าวอ้างนีด้ มู นี �ำ้ หนักและน่าเชือ่ ถือขึน้ มา และแล้วในวันที่ 2 ธันวาคม ศาลรัฐธรรมนูญก็ได้ก้าวเข้ามาใน
ทันที เมื่อสมเด็จพระบรมราชินีนา พร้อมด้วยสมเด็จพระเจ้่าลูกเธอ การเมืองอีกครั้งหนึ่ง และตัดสินยุบพรรคพลังประชาชน และ
เจ้าฟ้าจุฬาภรณวลัยลักษณ์ พร้อมด้วยคณะองคมนตรี ผูบ้ ญ ั ชาการ อีกสองพรรคการเมืองร่วมรัฐบาล ในวันที่ 3 ธันวาคม กลุม่ พันธมิตร
ทุกเหล่าทัพ และผูน้ �ำ พรรคประชาธิปตั ย์รว่ มทัง้ อภิสทิ ธิ์ ได้ปรากฏตัว ได้ย้ายออกจากสนามบิน และยุติการประท้วง
ขึ้นที่งานพระราชทานเพลิงศพของหญิงสาวที่เสียชีวิต สำ�หรับ และแล้วการรอคอยของอภิสทิ ธิ เวชชาชีวะ ผูไ้ ด้รบั ปริญญาบัตร
สาธารณชนคนไทย วันนี้ได้รับการกล่าวขานว่าเป็นวัน ‘ตาสว่าง’ หลายใบจากอีตนั และอ๊อกซ์ฟอร์ด ผูน้ �ำ พรรคประชาธิปตั ย์ และหนึง่
แต่ ก ระนั้ น ก็ ต ามสมชายพร้ อ มด้ ว ยคณะรั ฐ บาลที่ ตั้ ง ในผูใ้ ห้การสนับสนุนกลุม่ พันธมิตรก็ได้รบั ค่าตอบแทนเป็นคณะรัฐบาล
กองบัญชาการอยู่ที่ภาคเหนือ พิสูจน์ให้เห็นว่าเขาหนักแน่นยิ่งกว่า ที่เหน็ดเหนื่อยและบอบช้ำ�จากการเมือง วันที่ 15 ธันวาคม อภิสิทธิ์
นายกพ่อครัว เช่นสมัคร และไม่ได้แสดงท่าทีว่าจะยอมจำ�นน ก็ได้กา้ วขึน้ ดำ�รงตำ�แหน่งนายกรัฐมนตรีทเ่ี ขาใฝ่ฝนั และ เฝ้ารอคอย
กลุ่มพันธมิตรเริ่มรู้สึกอับจนหนทางมากยิ่งขึ้นเรื่อยๆ จึงเริ่มลงมือ มาอย่างยาวนานเขาไม่รรี อทีจ่ ะรีบตบรางวัลเพือ่ ตอบแทนคุณงามความดี
ป่วนเมืองตามวิธีการที่อับจนหนทางมากขึ้นเรื่อยๆ เช่นกัน ของกลุ่มพันธมิตรด้วยการมอบตำ�แหน่งรัฐมนตรีว่าการกระทรวง
ในวันที่ 25 พฤศจิกายน ม็อบพันธมิตรได้เคลื่อนกันอย่าง การต่างประเทศอันทรงเกียรติให้กับหนึ่งในผู้มีบทบาทนำ� ในกลุ่ม
ฟรีสไตล์เข้ายึดครองสนามบินนานาชาติสุวรรณภูมิอันทันสมัย พันธมิตรประชาชนเพื่อประชาธิปไตย
(หนึง่ ในผลงานของทักษิณ)ด้วยมีการบ่งชีค้ อ่ นข้างชัดเจนว่าวังสนับสนุน ในการประท้วงและปะทะกันบนท้องถนนระหว่างเดือน
กลุ่มพันธมิตร ตำ�รวจและทหารแทบจะไม่สามารถขยับขับเคลื่อน พฤษภาคม จนถึงเดือนธันวาคม 2551 มีผู้ได้รับบาดเจ็บรวมกัน
อะไรได้มากไปกว่าการเอาตัวให้รอด ม็อบพันธมิตรจึงเข้ายึด กว่า800 คน และเสียชีวติ 8คนกลุม่ พันธมิตรถูกฟ้องร้องกว่า 160คดี
สนามบินนานาชาติทงั้ สองแห่งทีก่ รุงเทพ และอีกสีแ่ ห่ง ตามเมือง แต่จนบัดนี้ก็ยัง ไม่มีกระบวนการลงโทษใดๆ ต่อผู้นำ�และสมาชิก
ท่องเที่ยว รวมทั้งสนามบินนานาชาติภูเก็ตได้อย่างง่ายดายการ ของกลุม่ พันธมิตร (ตำ� รวจแถลงข่าวว่ากำ�ลังอยูใ่ นช่วงการรวบรวม
กระทำ�ของกลุ่มพันธมิตรส่งผลให้เครื่องบินกว่า 80 ลำ� และ หลักฐาน)
นักท่องเที่ยวกว่า 300,000 คน ตกค้างอยู่ในประเทศไทย และ เมื่อถึงจุดนี้ จึงเกิดปรากฎการณ์ที่ประชาชนจำ�นวนมาก
เที่ยวบินทั้งระหว่างประเทศและภายในประเทศต้องหยุดชะงัก เพิ่มรู้สึกเดือดดาลกับสภาพความไร้ระเบียบและไร้ซึ่งขื่อแปของ
กว่าหนึ่งสัปดาห์ บ้านเมืองเช่นนี้

54 ไพร่สู้ ๗๘ ปี ประชาธปไตยไทย 55
เมื่อถึงวันที่ 2 กันยายน 2551 การปะทะกันระหว่าง
กลุ่มพันธมิตร เสื้อเหลือง และกลุ่มแนวร่วมประชาชนต่อต้าน
เผด็จการแห่งชาติ(นปช.) ชาวเสือ้ แดงทีม่ แี นวร่วมเพิม่ มากขึน้ เรือ่ ยๆ
ก็ได้ปะทุรนุ แรงมากขึน้ ในการปะทะครัง้ นีม้ ผี ไู้ ด้รบั บาดเจ็บ 40 คน
และชายเสื้อแดงหนึ่งคนถูกรุมตีจนเสียชีวิต

ถึงจุดเดือด
หลังจากทีเ่ ฝ้าจับตาดูการเคลือ่ นไหวของกลุม่ พันธมิตรด้วย
ความอดทนและด้วยความพิศวงงงงวยต่อปรากฏการณ์ทท่ ี กุ สถาบันอัน
ทรงเกียรติและทรงอำ�นาจในเมืองไทยต่างพากันนิง่ เฉยและปล่อยให้
คนเสือ้ เหลืองและฝ่ายทีเ่ รียกตัวเองว่าเป็นพวกปกป้องสถาบันสามารถ
จะทำ�อะไรก็ได้ตามอำ�เภอใจ แม้แต่กระทัง้ ยึดทำ�เนียบรัฐบาลและทำ�ลาย
ทรัพย์สนิ ต่างๆ ยึดสนามบินนานาชาติทง้ ั ทีก่ รุงเทพและตามเมืองท่องเทีย่ ว
อีกสีแ่ ห่ง และการได้ประจักษ์ถงึ เล่หเ์ หลีย่ มทางการเมืองทุกรูปแบบ
ทีอ่ ภิสทิ ธิแ์ ละพรรคประชาธิปตั ย์ใช้เพือ่ ให้สามารถก้าวขึน้ สูอ่ �ำ นาจ
ระดับของความรูส้ กึ รับไม่ได้กบั สภาพการเมืองไทยในหมู่ ประชาชน
ผู้ใช้สิทธิลงคะแนนเสียงในประเทศไทยก็พุ่งถึงจุดเดือด
เมือ่ กลุม่ นปช. เรียกระดมพล คลืน่ ของพลังคนสีแดงจึงปรากฏ
ขึ้นมาจากทุกพื้นที่
วันที่26มีนาคม2552กลุม่ ประชาชนเริม่ ประท้วงทีด่ า้ นหน้า
ของทำ�เนียบรัฐบาลอีกครัง้ หนึง่ แต่ครัง้ นีม้ าในเสือ้ สีแดง เมื่อถึงวันที่
8 เมษายนจำ�นวนผูป้ ระท้วงทีม่ าจากทุกกลุม่ คนในสังคมไม่ใช่เฉพาะ
แต่ในกรุงเทพฯ แต่ในอีกว่า 40 จังหวัดทัว่ ประเทศก็เพิม่ ขึน้ ร่วมกัน
ถึงกว่าห้าแสนคน

56 ไพร่สู้
ภาพเหตุการเวธีอาเชีย่ นซัมมิท 10 เมษายน 2551
ร่วม 80 ปี ทีก่ ารเมืองไทยเต็มไปด้วยการคอรัปชัน่ การลุกขึน้ ความรุนแรงที่เวทีอาเซียนซับมิท
เรียกร้องประชาธิปไตย การทำ�รัฐประหาร และการปราบปราบประชาชน
อภิ สิ ท ธิ์ ก ระตื อ รื อ ร้ น อย่ า งมากที่ จ ะทำ � หน้ า ที่ เ จ้ า ภาพ
อย่างเหีย้ มโหด ผูค้ นทัว่ โลกต่างตระหนักดีวา่ รากเหง่าของความล้มเหลว
ในงานอาเซียนซับมิททีจ่ ดั ขึน้ ทีพ่ ทั ยา ระหว่างวันที่ 10-13 เมษายน
ของกระบวนการประชาธิปไตยในประเทศไทย เกิดจากความกลัว
ให้ผ่านไปได้อย่างราบรื่น กลุ่มผู้ประท้วงอภิสิทธิ์ก็ได้เดินทางไป
การสูญเสียอำ�นาจของสถาบัน พระมหากษัตริยท์ ไ่ี ด้คอ่ ยๆ สะสมอำ�นาจ
ยืน่ จดหมายถึงเลขาธิการอาเซียนทีพ ่ ทั ยา ด้วยเช่นกัน เพือ่ นำ�เสนอ
อย่างรอบคอบจากทุกครัง้ ทีเ่ กิดวิกฤติศรัทธาต่อรัฐบาล และได้ด�ำ เนิน
ข้อเท็จจริงว่า อภิสิทธิ์ไม่ได้รับฉันทานุมัติจากประชาชนคนไทย
มาตรการทีจ่ �ำ เป็น เพื่อสร้างหลักประกันว่าประชาชนชาวไทยส่วนใหญ่
ให้เป็นตัวแทน
จะไม่สามารถ เข้ามามีสว่ นร่วมทางการเมืองได้อย่างมีประสิทธิภาพ
ผูป้ ระท้วงกว่า 2,000 คนได้ยน่ื จดหมายให้กบั เลขาธิการ
นี่คือเส้นชีวิตของ การเมืองของประเทศนี้
อาเซียน ณ โรงแรมที่จัดประชุมในวันที่ 10 เมษายน แต่ทีมผู้ช่วย
ในเดือนเมษายน ทีถ่ นนในกรุงเทพฯ มีประชาชนกว่าสามแสนคน
ของอภิสิทธิ์ ที่ได้สั่งการด้วยความงี่เง่าไปยังกองกำ�ลังที่จัดตั้งมา
ซึง่ เป็นจำ�นวนทีม่ ากทีส่ ดุ นับตัง้ แต่การประท้วงขับไล่เผด็จการถนอม
ให้จดั การกับผูป้ ระท้วงไปเรียบร้อยแล้ว ในขณะทีผ่ ปู้ ระท้วง กำ�ลัง
ในปี 2516พวกเขาลุกขึน้ มาประท้วงความล้มเหลวของกระบวนการยุตธิ รรม
ทะยอยเดินทางออกไปจากโรงแรมพวกเขาก็ถกู ซุม่ โจมตีและถูกรุม
และกลไกการบริหารงานของรัฐ โดยเฉพาะประท้วงองคมนตรี
ทำ�ร้ายจากกลุ่มชายฉกรรจ์ เสื้อสีน้ำ�เงินกว่า 500 คนที่มีคำ�ว่า
อีกเช่นเคย ในช่วงเวลาหัวเลีย้ วหัวต่อของการปะทะระหว่าง
‘ปกป้องสถาบัน’ พิมพ์อยู่ที่อกเสื้อ
ประชาชนและผู้มีอุปการคุณและผู้อุปถัมภ์รายการ ของพวกเขา
ผู้ประท้วงจากกรุงเทพหลายพันคนจึงพากันเดินทางไป
ในเหตุการณ์เดือนเมษายน2552สือ่ มวลชนกระแสหลักในประเทศไทย
สมทบกับกลุม่ ผูป้ ระท้วงทีพ่ ทั ยาโดยทันที ในรุง่ เช้าของวันที่ 11 เมษายน
ต่างก็ลม้ เหลวอย่างสิน้ เชิงในการรายงานภาพเหตุการณ์ และระดับ
ผู้ประท้วงหลายพันคน ได้จู่โจมโรงแรมที่เป็นที่จัดประชุมที่พัทยา
ของความรุนแรงและความป่าเถือ่ นของการปราบปรามกลุม่ ผูป้ ระท้วง
การประชุมอาเซียนซับมิทจึงต้องยกเลิกอย่างกะทันหัน อภิสทิ ธิร์ สู้ กึ
และ ก็อีกเช่นกัน ในช่วงโมงยามแห่งวิกฤติ สื่อทั้งหลายพร้อมใจกัน
เสียหน้าอย่างแรง ขึน้ เฮลิคอปเตอร์หนีกลับเข้ากรุงแทพฯ สัญญาว่า
ไม่รายงานถึงสาเหตุทแ่ี ท้จริงทีท่ �ำ ให้ผคู้ นหลายแสนคนทีเ่ ป็นตัวแทน
จะนำ�ความสงบเรียบร้อยกลับคืนมาประกาศว่า คนเสื้อแดงคือ
ของคนชนบท คนเมือง และคนงานหลายสิบล้านคนจากทัว่ ประเทศ
‘ศัตรูของชาติ’
ต้องออกมาประท้วง กันบนท้องถนน
เมื่อมาถึงจุดนี้ทหารและตำ�รวจที่พยายามสงวนท่าทีและ
ด้วยประการเช่นนี้ การรายงานของสือ่ กระแสหลักทีด่ เู หมือนว่า
ดูเสมือนว่าจะมีการแตกแยกกันทางความคิดเกีย่ วกับวิธกี ารจัดการ
ถูกตัดเส้นเอ็นและแขวนห้อยต่องแต่ง ยิง่ิ เพิม่ ความสับสน และนำ�ไปสู่
กับกลุม่ ผูป้ ระท้วง จำ�เป็นจะต้องลุกขึน้ มาทำ�อะไรบางอย่าง และก็มี
การสร้างรอยร้าวฉาน และความแตกแยกให้กบั ผูค้ นในสังคมมากยิง่ ขึน้
บางหน่วย ทีต่ อบสนองต่อคำ�สัง่ การของอภิสทิ ธิ์ ในเช้าตรูข่ องวันที่
ไปอีก
60 ไพร่สู้ ๗๘ ปี ประชาธปไตยไทย 61
12เมษายนผูน้ �ำ นปช.ทีพ่ าคนไปประท้วงทีพ่ ทั ยาถูกตำ�รวจบุกรวบตัว รถถัง ไปยังจุดต่างๆ ตามใจกลางเมืองกรุงเทพมหานคร และมุง่ หน้า
ขณะเตรียมตัวออกเดินทางจากบ้านพัก และส่งถูกส่งมอบตัวต่อไป สูท่ �ำ เนียบ รัฐบาล ซึง่ กลุม่ ผูป้ ระท้วงเสือ้ แดงได้กระจายตัวกันไปหยุดยัง้
ให้กับทหาร รถถัง และตัง้ เครือ่ งกีดขวางไว้ปอ้ งกันบริเวณรอบๆ ทำ�เนียบรัฐบาล
หลังจากการบุกจับกุมตัวแกนนำ� ซึง่ เป็นอดีตสส. ของพรรค เช่นกัน การเคลือ่ นไหวของกลุม่ รถถังทัง้ หลายดูไร้ทศิ ทาง ไม่รวู้ า่ ใคร
ไทยรักไทย การเผชิญหน้าระหว่างรัฐบาลและกลุม่ ผูป้ ระท้วงก็ผา่ นเลย เป็นคนสั่งการ และไม่มีการประสานงานระหว่างกัน รถถังบางคัน
จุดที่ จะสามารถควบคุมสถานการณ์ได้มาแล้ว ก็ดูขึงขังกว่าคันอื่น บางคันมีการปิดชื่อเพื่อไม่ได้ทราบว่ามาจาก
หน่วยไหน
ขณะเดียวกัน ทหารกว่า 500 นายได้รบั คำ�สัง่ ให้ยกกำ�ลังพล

การปะทะเพื่อคุ้มครอง D-Station ไปสลายกลุ่มคนเสื้อแดงหลายร้อยคนที่พยายามป้องกันไม่ได้
สถานีไทยคมซึง่ อยูท่ างทิศเหนือของกรุงเทพ ตัดสัญญาณถ่ายทอดสด
วันที่ 12 เมษายน อภิสิทธิ์ประกาศใช้พรก.ฉุกเฉิน
ของดีสเตชัน
ในเขตกรุงเทพฯและปริมณฑล และประกาศว่าจะเคลียร์กลุม่ ผูป้ ระท้วง
การปะทะกันเริม่ ขึน้ ทีส่ ามเหลีย่ มดินแดง ซึง่ เป็นเส้นทางหนึง่
ให้ออกไปจากหน้าทำ�เนียบรัฐบาลให้ได้ภายใน 4 วัน พร้อมกับ
ทีจ่ ะใช้เดินทางมายังทำ�เนียบรัฐบาล ทหารได้ใช้แก็สน้�ำ ตาและกระสุนจริง
สัง่ การให้ตดั ทุกช่องทางการถ่ายทอดสัญญาณและรายงานสถานการณ์
ยิงใส่ผู้ประท้วง
ของการประท้วงของ นปช. ออกสู่สาธารณชน โดยเฉพาะสถานี

D-Station หรือ สถานีประชา ธิปไตย หรือ DTV ทีก่ อ่ ตัง้ ขึน้ มาเมือ่ เดือน เช้ามืดของวันที่13 เมษายน บริเวณถนนต่างๆทีเ่ ป็นเส้นทาง
มกราคม( 2552) เพื่อใช้ตอบ โตสถานี ASTV ของกลุ่มพันธมิตร สูท่ �ำ เนียบรัฐบาลก็ได้กลายเป็นสนามรบไปเรียบแล้ว กรุงเทพตกอยู่
สำ�หรับแกนนำ�นปช. ที่รับผิดชอบการนำ�การประท้วงและ ในความสับสนอลหม่าน เต็มไปด้วยการปะทะกันระหว่างคนเสือ้ แดง
ตรึงกำ�ลังอยู่ที่ทำ�เนียบรัฐบาล การมีช่องทางสื่อสารกับสมาชิก กับทหารหลายกองร้อยที่สมทบด้วยกลุ่มชายฉกรรจ์ และเจ้าถิ่นที่
จากจุดต่างๆ ทีก่ ระจายตัวอยู่ทั่วกรุงเทพกับผู้ให้การสนับสนุน เกรงว่าความรุนแรงจะก่อให้เกิดอันตรายต่อทรัพย์สนิ และชีวติ ของคน
นับสิบล้านคนทั่วประเทศไทย อาทิ ในจังหวัดใหญ่ๆ ได้แก่ ในชุมชน ความรุนแรงผ่านไปหลายชัว่ โมงโดยทีท่ ไ่ี ม่มที ที า่ ว่าจะมีใคร
เชียงใหม่ อุดรธานี และขอนแก่น ร่วมทั้งสาธารณชนและผู้สนใจ สามารถควบคุมสถานการณ์ได้ และมันก็ได้ลกุ ลามจากสามเหลีย่ มดินแดง
จากทุกมุมโลกที่ติดตามสถานการณ์การประท้วงของคนเสื้อแดง ไปยังจุดอืน่ ๆ มีการวางแผนจะเผาธนาคารและมัสยิด และมีรายงาน
จะกล่าวอีกอย่างหนึ่งก็ได้ว่า พวกเขาจำ�เป็นต้องป้องกันไม่ให้มี การจับกุมตัวผู้ลงกำ�ลังจะลงมือเผาธนาคาร ซึ่งไม่ใช่คนเสื้อแดง
การตัดสัญญาณการแพร่ภาพดีสเตชัน ทีไ่ ด้รบั สารภาพว่าได้รบั การว่าจ้างให้เผาธนาคาร ผูบ้ ริสทุ ธิจ์ �ำ นวนมาก
ในบ่ายของวันที่ 12 เมษายน ทหารจากหลายสังกัด ได้ขับ ต้องติดกับอยู่ในสถานการณ์ที่สับสนวุ่นวายของวันนี้

62 ไพร่สู้ ๗๘ ปี ประชาธปไตยไทย 63
ใครกันล่ะทีจ่ ะรับต้องรับผิดชอบในการกระทำ�ทีไ่ ม่เคยมีใคร
ถอยหนึ่งก้าว ต้องแสดงความรับผิดชอบก่อน แต่ภาคประชาชนไทยได้ทวงถาม
และกลุม่ ประชาคมอาเซียนและประชาสังคมโลกจำ�เป็นต้องถาม
สามเหลี่ยมดินแดงตกอยู่ภายใต้การควบคุมของทหาร ผูม้ อี �ำ นาจในประเทศไทยว่า รถถังและทหารจำ�นวนมากมาย
ในเวลาประมาณ 7.30 น. และอนุสาวรีชยั สมรภูมใิ นเวลา 12.30 น.
หลายพันนายพร้อมอาวุธครบมือ ออกมาเผ่นผ่านทำ�อะไรกันใน
ทหารหลายกอง ร้อยขับเคลื่อนเข้าไปใกล้ทำ�เนียบรัฐบาลทุกขณะ
จำ�นวนคนเสือ้ แดงทีย่ งั คงปักหลักประท้วงทีท่ �ำ เนียบรัฐบาลบางตา ท้องถนนกรุงเทพ ครัง้ แล้วครัง้ เล่า?
ลงไปมาก แกนนำ�คนเสือ้ แดง มีหมายจับอยูบ่ นหัว ได้ตดั สินใจมอบตัว
ในเช้าตรู่ของวันที่ 14 เมษายน ทั้งนี้เพื่อหลีกเลี่ยงการสูญเสีย
เลือดเนือ้ ของผูบ้ ริสทุ ธิ์ แกนนำ�สามคนที่ เข้ามอบตัวถูกส่งตัวไปอยู่ สรุป
ค่ายทหาร ได้รับข้อกล่าวหาคนละหลายกระทง และได้รับอนุญาต มันไม่ใช่เพียงแค่ความอดอยากความยากจนหรืออามิสสินจ้าง
ให้ประกันตัวในที่สุดด้วยเงินประกันตัวคนละ 500,000 บาท ที่ดึงดูดให้ประชาชนคนยากคนจนหลายแสนคนหลั่งไหลกันมาอยู่
ท่ามกลางความโกหกหลอกลวง การทำ�ลายหลักฐาน และการ บนท้องถนน และก็ไม่ใช่เพราะความรักอย่างเหลือเกินทีค่ นเหล่านีม้ ตี อ่
สร้างสถานการณ์ให้ดวู า่ คนเสือ้ แดงโหดร้ายป่าเถือนกว่าความเป็นจริง ทักษิณ นักธุรกิจผูม้ ง่ั คัง่ แม้วา่ เขาจะมีบทบาทเด่นชัดในการโทรศัพท์
ตัวเลขของผู้เสียชีวิตจากการปราบรามครั้งนี้จึงยังไม่สามารถ เข้ามาพูดคุยกับกลุม่ ผูป้ ระท้วงเพือ่ เรียกร้องให้มกี ารปฏิวตั ทิ างการเมือง
พิสจู น์ได้ในประเทศไทย เรือ่ งนีต้ อ้ งใช้เวลาหลายเดือนหรือหลายปี ก็ตามที
ในการพิสจู น์ความจริง แต่ทย่ี นื ยันได้กค็ อื มีคนสองคนถูกยิงเสียชีวติ จริง แต่มนั คือสัญชาติญาณทีค่ นจน ไม่วา่ จะอยูบ่ า้ นไหนเมืองไหน
มีคนกว่า 100 คนทีไ่ ด้รบั บาดเจ็บส่วนใหญ่จากอาวุธปืน และมีตวั เลข ก็ตาม จักต้องกระทำ� คนจนนักสิบๆ ล้านคนในประเทศไทยได้ลกุ ขึน้ มา
ว่าทหารกว่า 20 คนได้รับบาดเจ็บ มีรายงานบางแหล่งออกมาว่ามี ประท้วงเพราะว่าพวกเขาทนไม่ได้อกี ต่อไปกับการอยูใ่ นบ้านเมืองทีใ่ ช้
ผู้สูญหายกว่า 50 คน ในการปราบปรามประชาชนในหลายครั้ง ระบบสองมาตรฐาน และใช้อ�ำ นาจเผด็จการ ทีอ่ ยูใ่ นการควบคุมของ
ทีผ่ า่ นมา ทหารมักจะเอาศพผูเ้ สียชีวติ หรือผูท้ ใ่ี กล้ตายไปเก็บซ่อนไว้ พวกเจ้าขุนมูลนายและข้าราชการทีก่ ดข่มลงมายังพวกเขา ซึง่ ตัวอย่าง
จากสนามการปะทะ อาทิ ในเหตุการณ์พฤษภาฯ 35 มีรายงานว่า ทีด่ ที ส่ี ดุ เห็น ได้จากการกระทำ�ของอภิสทิ ธิ์ ผูส้ นับสนุนกลุม่ พันธมิตร
จนถึงบัดนี้ยังไม่สามารถค้นพบศพผู้เสียชีวิต 20 ศพ จากจำ�นวน ที่มีรายการคดีฟ้องร้องยาวเหยียดเป็นหางว่าว ผู้ที่แพ้การเลือกตั้ง
ผู้เสียชีวิตทั้งสิ้น 48 คน ถึงสองครัง้ สองคราแต่บดั นีไ้ ด้กลายมาเป็นนายกรัฐมนตรี และทำ�การ
จับกุมคุมขังนักการเมืองฝ่ายตรงข้าม

64 ไพร่สู้ ๗๘ ปี ประชาธปไตยไทย 65
ประชาชนออกมาสู่ท้องถนนเพื่อเรียกร้อง ทีส่ ร้างความปัน่ ป่วนอย่างไร้สติ ทัง้ ทำ�การบุกยึดทำ�เนียบ ทำ�ลายข้าวข้อง
• ให้น�ำ รัฐธรรมนูญฉบับประชาชน (2540) ทีไ่ ด้มาด้วยความ และบุกยึดสนามบินกลับนั่งหน้าชื่นตาบานอยู่ในหมู่คณะรัฐบาล
ยากลำ�บากกลับคืนมา ผ่ายกษัตริยน์ ยิ มอยูใ่ นขณะนี้
• จัดให้มีการเลือกตั้งใหม่โดยทันที ด้วยเหตุใดบรรดาผูน้ �ำ ต่างๆ ในประชาสังคมโลกจึงรูส้ กึ ว่า
• ให้องคมนตรีทน่ี �ำ โดยพลเอกเปรมติณสูลานนท์ทีไ่ ม่เคยหยุด การเล่นตามเกมการเมืองไปกับกลุม่ อภิสทิ ธิชนผูก้ มุ อำ�นาจในประเทศไทย
แทรกแซงทางการเมือง ยุตกิ ารกระทำ�การใดๆ ก็ตาม ทีเ่ ป็น เป็นเรือ่ งทีท่ �ำ ได้อย่างง่ายดาย? เป็นไปได้อย่างไรทีผ่ น้ ู �ำ จากอารยประเทศ
การขัดขวางการต่อสูเ้ พือ่ สิทธิตาม ครรลองประชาธิปไตย ทัง้ หลายยังคงเจรจาเล่นเกมส์การเมือง และปฏิสมั พันธ์กบั รัฐบาลไทย?
ของประชาชน หรือว่าตัวเลขผูเ้ สียชีวติ มันน้อยเกินไป? มันไม่ใช่เป็นเรือ่ งยากเย็น
ประการใดที่กลุ่มประชาสังคมโลกจะลุกขึ้นมาประณามรูปแบบ
ภาพเหตุการณ์การปราบปรามประชาชนในเดือนเมษายนนี้
ปราบปราบ และคุกคามสิทธิเสรีภาพของประชาชนในประเทศไทย
ช่างคุน้ ตาคุน้ ใจจริงๆ อภิสทิ ธิอ์ าจจะได้รบั คำ�ชืน่ ชมจากเบือ้ งบน แต่มนั คือ
มันจะ เป็นดังเช่นน้�ำ ทิพย์ชโลมใจคนไทยถ้าประชาคมโลกลุกขึน้ มา
หญิงชายชาวรากหญ้าหลายแสนคนทีย่ นื หยัดต่อสูอ้ ย่างกล้าหาญเพือ่
ใส่ใจต่อปัญหาเหล่านี้
สิทธิประชาธิปไตยของปวงชนชาวไทยต่างหาก ทีจ่ ะได้รบั การบันทึก
ภายใต้หน้ากากและการสร้างภาพอันสวยหรู คนยากคนจน
ในหน้าประวัตศิ าสตร์ของชาติไทย ไม่ใช่นกั ศึกษาอ๊อกฟอร์ดทีส่ ง่ั การให้
หลายสิบล้านคนในประเทศไทยต่างก็ก�ำ ลังถูกกระบวนการทีก่ ระทำ�
รถถัง และหน่วยคอมมานโดพร้อมกระสุนจริงทำ�การสลายการประท้วง
มาอย่างต่อเนือ่ งยาวนานในหลากหลายรูปแบบ ทัง้ โหดร้ายป่าเถือ่ น
ของกลุ่มคนยากจนที่มีความชอบธรรมในการประท้วงเหล่านั้น
และบางครัง้ ก็อย่างมีศลิ ปะชัน้ เชิง ป้องกันไม่ได้พวกเขาตระหนักถึง
อย่างเต็มเปี่ยม
ศักยภาพของตนเอง ในการใช้สทิ ธิขน้ ั พืน้ ฐานอย่างเต็มฐานะของประชาชน
ปี2552ไม่ใช่ป2549
ี ไม่ใช่ป2535
ี และก็ไม่ใช่ป2519
ี อีกต่อไป
แห่งศตวรรษ ที่ 21
หลังจาก 80 ปีของการต่อสูเ้ พือ่ ให้ได้มาซึง่ ระบบทีด่ ปู ระหนึง่ ว่าเป็น
ประชาธิปไตย กลุม่ คนรุน่ ใหม่ทล่ ี กุ ขึน้ มาต่อสูเ้ พือ่ ประชาธิปไตย ได้ ตัดสินใจ การ “มอบตัว” ของผูน้ �ำ ประชาชนในเดือนเมษายน 2552
ว่าจะยืนหยัด ในขณะทีค่ ลืน่ ลูกใหม่ของนักต่อสูเ้ พือ่ ประชาธิปไตยเติบโต ไม่ใช่เป็นการการบ่งบอกถึงความพ่ายแพ้ แต่มนั เป็นการปักหมุดของ
มากขึน้ เรือ่ ยๆ พวกเผด็จการทัง้ หลายจะอ้างความชอบธรรมได้ยาก การเริ่มต้นที่จะลุกขึ้นสู้ของคนจน ที่มุ่งมันจะขุดรากถอนโคน
มากขึน้ เรือ่ ยๆ เช่นกัน แม้วา่ จะทาสียทุ ธศาสตร์ของพวกเขาด้วยสีเหลือง โครงสร้างการปกครองระบบชนชั้นนิยม ระบบที่ปิดกั้นเส้นทางที่
และสีทองก็ตาม จะนำ�ไปสูส่ ทิ ธิทเ่ี ท่าเทียมเป็นประชาธิปไตยเชิดชูสนั ติภาพและมุง่ หน้า
ผูน้ �ำ นปช, ถูกจับกุมและตัง้ ข้อกล่าวหา แกนนำ�กลุม่ พันธมิตร
ไปสู่การพัฒนาอย่างยั่งยืน

66 ไพร่สู้ ๗๘ ปี ประชาธปไตยไทย 67
ภาพรวมสถานการต่อต้านรัฐบาลทักษิณ 2551
ลุงนวมทอง ไพรวัลย์ คนขับแท็กซี่ เสียสละชีวติ
เพือ่ ประท้วงรัฐประหาร 19 กันยายน 2549

สาวๆ กรุงเทพฯ ไปมอบดอกไม้และถ่ายรูปเล่น


นายทุนส่งโคโยตี้ เอ็นเทอเทนทหาร กับทหารและรถถัง
เงาร้ายแห่งสงครามกลางเมือง

นอกจากการสูญเสียชีวิต ผู้บริสุทธิ์กว่าสิบคน แล ะ
ผู้บาดเจ็บหลายร้อยคน สามปีแห่งความโกลาหลที่ก่อการ
โดยกลุม่ พันธมิตรทีไ่ ด้รบั การหนุนหลังจากวัง ได้สร้างคุณปู การ
อันใดบ้าง นอกจากความไร้ซึ่งกฎกติกาในบ้านเมือง?

บทที่สาม รัฐประหารปี 2549 มีเป้าหมายเพื่อล้มรัฐธรรมนูญ


ฉบับประชาชน ปี 2540 เพื่อลดทอนอำ�นาจของรัฐบาลที่มาจาก

เงาร้ายแห่งสงครามกลางเมือง การเลือกตัง้ และเสริมสร้างอำ�นาจให้กบั ระบบราชการ ในนามข้าราชการ


ในพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
ความยุง่ เหยิงทางการเมืองในประเทศไทยในช่วงไม่กป่ ี ที ผ่ ี า่ นมา
ได้นำ�มาซึ่งแพของกฎหมายใหม่ที่หน้าตาแสนจะขี้ริ้วขี้เหล่ อาทิ
มาตรา ๑๗ ของพระราชกำ�หนดในสถานการณ์ฉุกเฉินที่ออก
ในปี2548(สมัยรัฐบาลทักษิณ) “พนักงานเจ้าหน้าทีแ่ ละผูม้ อี �ำ นาจ
หน้าที่ เช่นเดียวกับพนักงานเจ้าหน้าทีต่ ามพระราชกำ�หนดนี้ ไม่ตอ้ ง
รับผิดทัง้ ทางแพ่ง ทางอาญา หรือทางวินยั เนือ่ งจากการปฏิบตั หิ น้าที่
ในการระงับหรือป้องกัน การกระทำ�ผิดกฎหมาย หากเป็นการกระทำ�
ที่สุจริต ไม่เลือกปฏิบัติ และ ไม่เกินสมควรแก่เหตุหรือไม่เกินกว่า
กรณีจำ�เป็น แต่ไม่ตัดสิทธิผู้ได้รับความเสียหายที่จะเรียกร้อง
ค่าเสียหายจากทางราชการตามกฎหมาย ว่าด้วยความรับผิด
ทางละเมิดของเจ้าหน้าที่”

๗๘ ปี ประชาธปไตยไทย 73
กฎหมายหมิน่ พระบรมเดชานุภาพอันหลงยุคของประเทศไทย1 การไร้ประ สิทธิภาพของทุกสถาบันในประเทศไทย ในการดำ�รงไว้
ถูกนำ�มาบิดเบือนใช้มากขึ้นเรื่อยๆ และพรรคประชาธิปัตย์ก�ำ ลัง ซึง่ หลักการและ ความยุตธิ รรมในประเทศ นับตัง้ แต่เหตุการณ์รฐั ประหาร
พยายาม ที่จะผลักดันให้มีการเพิ่มบทลงโทษในกรณีการไม่แสดง 19 กันยา และ ตลอดสามปีทผ่ี า่ นมา มันได้ประสบผลสำ�เร็จอย่างสูงยิง่
ความเคารพต่อพระมหากษัตริย์จาก 3-15 ปี เป็น 5-20 ปี ในการเพิ่มความไม่ไว้วางใจในหมู่ประชาชนต่อกลไกการทำ�งาน
ในประเทศไทยวันนี้ มีการขยายวงกว้างมากขึน้ เรือ่ ยๆ ของ ของรัฐ และของสถาบัน พระมหากษัตริย์ และมันยังได้ท�ำ ให้เส้นแบ่ง
ความทุกข์ระทมแบบใหม่ทเ่ี กิดจากกฎหมายหมิน่ พระบรมเดชานุภาพ ระหว่างคนรวยและคนจน ขยายกว้างมากยิ่งขึ้นไปอีกด้วย
ประชาชนคนไหนก็ได้สามารถแจ้งเบาะแสให้กบั เจ้าหน้าทีร่ ฐั เกีย่ วกับ
คนที่เขาคิดว่าไม่แสดงความเคารพพอเพียง มันเป็นความป่วยไข้ ด้านบวกของความสับสนวุ่นวายและไร้ระเบียบนี้
ทีส่ ามารถจะลบ รอยยิม้ อันใสสือ่ บริสทุ ธิข์ องคนไทยให้หายวับไปจนสิน้ ก็คือมันได้ช่วยสั่นสะเทือนและปลุกให้ ชาวรากหญ้า และ
จากใบหน้า ความป่วยไข้ที่ค่อยๆ ทำ�ให้ร่างกายอ่อนล้าหมดแรง กลุ่มคนชั้นกลาง ที่มีวิจารณญาณให้ตื่นขึ้นมา เผชิญหน้ากับ
ลงไปเรือ่ ยๆ ความจริงประเทศไทยจึงได้พบกับคลืน่ พลังลูกใหม่ ทีป่ ระกอบ
เมื่อดูประเด็นเรื่องการค้ากับต่างประเทศ หลังจากโค่น ไปด้วยชาวไร่-ชาวนา กรรมกรโรงงาน นักเรียน - นักศึกษา
รัฐบาลทักษิณลงได้สำ�เร็จ รัฐบาลทหารก็ไม่รีรอที่จะกระโจนลงไป นักวิชาการหัวก้าวหน้า และ ขบวนการรากหญ้า ทีม่ คี วามมุง่ มัน่
ยังรองเท้าคู่เก่า ดำ�เนินการเจรจาการค้าเสรี FTA ต่อทันที โดย ทีจ่ ะลุกขึน้ มาปฏิเสธการได้รบั การปฏิบตั ริ าวกับเป็นตัวเบีย้
วิธีเดียวกัน คือไม่มีการทำ�ประชาพิจารณ์ ไม่ต้องปฏิบัติตาม
หมากรุกทีถ่ กู กวาดออกจากกระดาน แล้วเก็บลงขวด2 หรือถูก
กระบวนการประชาธิปไตย (ในเดือนเมษายน 2551 พลเอกสุรยุทธ์
เซ็นข้อตกลงการค้าเสรีไทย-ญีป่ นุ่ ทีค่ รอบคลุมหลายประเด็น และ ใช้ เ ป็ น เพี ย งอาหารสั ต ว์ ห รื อ เป็ น เด็ ก วิ่ ง รั บ ใช้ แ ขก
เป็นเรื่องยากมากที่ไทยจะได้ประโยชน์อย่างแท้จริง ซึ่งข้อตกลง ในโรงแรมห้าดาว หรือเพียงเพือ่ การเสริมสร้างภาพลักษณ์ ให้กบั
การค้าเสรีไทย-ญีป่ นุ่ มีผลบังคับใช้ในเดือน พฤศจิกายน ในปีเดียวกัน) ประเทศไทย และตอบสนองความละโมบของพวกชนชัน้ สูง
เมื่ออภิสิทธิ์ได้ก้าวขึ้นสู่อำ�นาจในที่สุด เขาเริ่มแจกเงิน และบรรษัทข้ามชาติ
2000บาท(40ยูโร)ให้กบั คนงาน8ล้านคนเพือ่ เป็นการกระตุน้ เศรษฐกิจ
แต่ทว่า อภิสทิ ธิค์ งลืมไปว่ายังมีคนจนอีก 23 ล้านคนทีท่ �ำ งานทีเ่ รียกว่า
อยูน่ อกระบบ (และชาวไร่ชาวนาทีถ่ กู จัดว่าเป็นพวกนายจ้างตัวเอง)
2
คำ�เปรียบเปรยของชาวอังกฤษ หมายความว่าในกระดานมากรุก คิงส์ ควีนส์ อัศวิน
คำ�ว่า Lès Majesté มีรากภาษามาจากภาษาลาตินว่า “การทำ�ให้
1
และบิชอ๊ บ จะเล่นกันเอง พวกไพร่ไม่เกีย่ ว จึงถูกกวาดออกจากกระดานและเก็บไว้
พระมหากษัตริย์ได้รับบาดเจ็บ” ในขวด

74 ไพร่สู้ ๗๘ ปี ประชาธปไตยไทย 75
ลุงนวมทอง ไพรวัลย์ ทีร่ อดชีวติ จากการขับรถแท็กซีพ ่ งุ่ ชนรถ
ถัง ตัดสินใจประท้วงอีกครัง้ ด้วยการผูกคอตายบนสะพานลอย
หน้าอาคารหนังสือพิมพ์ยกั ษ์ใหญ่ เมือ่ วันที่ 31 ตุลาคม 2549
คลื่นลูกใหม่ของนักต่อสู้เพื่อประชาธิปไตย นักรบไซเบอร์
ในช่วงเหตุการณ์รฐั ประหาร19กันยา2548ลุงนวมทองไพรวัลย์
คนขับรถแท็กซี่ อายุ 60 ปี ผู้ใช้ทั้งชีวิตต่อสู้เพื่อประชาธิปไตย
ในการลุกขึน้ สูข้ องประชาชน ในเหตุการณ์พฤษภาฯ 35
และสิทธิมนุษยชน ได้ขบั รถแท็กซีพ่ งุ่ เข้าชนรถถัง เพือ่ ประท้วง เมื่อสื่อกระแสหลักอยู่ภายใต้การควบคุม และถูกเซนเซอร์
การทำ�รัฐประหาร เขารอดตายจากการชนกับรถถัง แต่ได้ตัดสินใจ โทรศัพท์ และแฟกซ์ คือเครื่องมือสื่อสารระหว่างผู้ประท้วง
จบชีวิตตัวเอง เพื่อเป็นการประท้วงรัฐประหารอีกครั้ง เมื่อวันที่ และสาธารณชน ในเดือนเมษายน 2552 มันถึงคราวของ
31 ตุลาคม 2548 ด้วยการแขวนคอลงมาจากสะพานลอยทีด่ า้ นหน้า นักรบไซเบอร์ทท่ี �ำ หน้าทีก่ ระจายข้อมูลข่าวสาร
หนังสือพิมพ์ที่มียอดขาย มากที่สุดในประเทศไทย การตัดสินใจ
กระดานบอร์ดของพวกไซเบอร์ฝา่ ยอนุรกั ษ์นยิ ม เรียกร้อง
ของลุงนวมทองเป็นดังคลื่นกระแสไฟที่ช็อกชุมชนคนรากหญ้า
ให้มกี ารใช้มาตรการขัน้ เด็ดขาดจัดการกับคนเสือ้ แดง ทีท่ �ำ เนียบ
และเป็นด่ังเสียงเตือนไปยังชนชั้นกลางที่ หลงผิด ที่พากันดูถูก
ชาวไซเบอร์ ฝ่ายขวาใส่ใจเพียงเรื่องการดำ�รงไว้ซึ่งภาพลักษณ์
เหยียดหยามชาวรากหญ้ามากขึ้นเรื่อยๆว่า เป็นคนไร้การศึกษา
ของประเทศ เพือ่ เสถียรภาพทางเศรษฐกิจ และการดึงดูดนักลงทุน
ไม่รู้และไม่ใส่ใจต่อความหมายของคำ�ว่า ‘ประชาธิปไตย’
และนักท่องเทีย่ วจากต่างแดน
ได้มีการกล่าวยกย่องและสดุดีวีรกรรมของลุงนวมทองใน
อภิสทิ ธิท์ �ำ ทุกวิถที างทีจ่ ะควบคุมสือ่ ทัง้ หมดไว้ให้ได้ กระดาน
ทุกครั้งที่มีการเดินขบวนเพื่อเรียกร้องประชาธิปไตยนับตั้งแต่นั้น
สนทนาของกลุม่ นักไซเบอร์ทส่ ี นับสนุนคนเสือ้ แดง จึงมีบทบาทสำ�คัญยิง่
เป็นต้นมา มีรถแท็กซี่กว่าแสนคันที่กรุงเทพ ในวันที่ 8 เมษายน
ในการตอบโต้ขอ้ กล่าวหาทีเ่ ลวร้ายและไร้สติวา่ คนเสือ้ แดงซ้�ำ เติมและ
ชุมชนคนขับรถแท็ก ซี่ได้มาร่วมประท้วงกับคนเสื้อแดงที่ทำ�เนียบ
สร้างความหายนะให้กบั เสถียรภาพที่‘เปราะบาง’ ของประเทศด้วย การที่
รัฐบาล ในวันที่ 9 เมษายน พวกเขาตัดสินใจทำ�ให้ถนนในกรุงเทพ
แทบจะไม่มพี น้ื ทีส่ อ่ื ใดๆเลย ในสือ่ กระแสหลักทุกสือ่ ในประเทศไทย
เป็นอัมพาต ในวันที่ 10 เมษายน แท็กซีห่ ลายร้อยคันได้ขนผูป้ ระท้วง
ดังนัน้ เพือ่ การสือ่ สารความจริงและความรูส้ กึ ของคนเสือ้ แดง
จากกรุงเทพไปสบทบกับกลุ่มผู้ประท้วงอภิสิทธิ์ ที่การประชุม
คลื่นลูกใหม่ท่ที ำ�หน้าที่เป็นตัวแทนของพวกเขาในโลกไซเบอร์จึง
อาเซียนซับมิทที่พัทยา เมื่อทหารเคลื่อนรถถัง เข้ามายังกลางกรุง
ทำ�งานกันอย่างหนัก ทุกวิถที างทีจ่ ะทำ�ได้ เพือ่ เจาะทะลวงการบล็อก
ในวันที่ 12 เมษายน คนขับรถแท็กซีไ่ ด้เสีย่ งชีวติ ขับ รถพุง่ ชนรถถัง
การเซนเซอร์และปลดล็อคการบล็อกเวบต่างๆ เพือ่ ทีพ่ วกเขาจะสามารถ
และเป็นโล่ปกป้องชีวิตคนเสื้อแดง
แจ้งข่าวคราวความเคลือ่ นไหว และส่งข้อความเตือนภัยไปยังเพือ่ นๆ
หนุม่ สาวทีเ่ ข้าร่วมประท้วงกับคนเสือ้ แดง
โลกไซเบอร์ได้เปิดเผยให้เห็นว่ายุทธวิธกี ารจัดการกับผูป้ ระท้วง
ในเดือนเมษาเลือดเป็นการใช้ยทุ ธวิธแี บบเดียวกับทีท่ หารใช้จดั การกับ
78 ไพร่สู้ ๗๘ ปี ประชาธปไตยไทย 79
นักศึกษาในเหตุการณ์ 6 ตุลา 19 หรือเมือ่ 33 ปีทผ่ี า่ นมา ชาวไซเบอร์ แลกเปลี่ยน ประสบการณ์ และความอัดอันตันใจต่อการเผชิญหน้า
ได้เปิดเผยให้เห็นถึงการแลกเปลีย่ น วิเคราะห์ และวิพากษ์วจิ ารณ์ หรือการประจักษ์ ด้วยสายตาตัวเองถึงความป่าเถือ่ นทีท่ หารใช้จดั การ
ถึงปรากฏการณ์อนั เหลือเชือ่ ว่า ทีแ่ ม้วา่ เราจะอยูใ่ นในศตวรรษที่ 21 กับคนเสื้อแดง อีก ครั้งหนึ่งแล้ว
แต่มนั ยังมีความจำ�เป็นทีจ่ ะต้องมีการเดินขบวนประท้วงสถาบันฝ่ายกษัตริย์ นักรบไซเบอร์ ยังคงมีบทบาทสำ�คัญยิง่ ในการช่วยกันค้นหา
นิยมทั้งหลายอยู่กันอีก โลกไซเบอร์กลายเป็นสถานที่ที่คนไทย เบาะแส และรายงานความเคลือ่ นไหวทุกระยะเกีย่ วกับแกนนำ�ทีถ่ จู บั กุม
จากทุกแห่งหนสามารถแลกเปลีย่ นกันได้ในประเด็นต่างๆ รวมทัง้ ว่า ทำ�หน้าทีค่ น้ หาความจริงเกีย่ วกับการยิงคนเสือ้ แดง และการติดตามหา
ทำ�ไมบรรดาข้าราชการ นักวิชาการ คนงานปกขาว จึงได้รบั สวัสดิการ ผูส้ ญ
ู หาย ในการตอบโต้กบั การพยายามปิดช่องทางสือ่ และบิดเบือน
และการบริการของระบบสวัสดิการสังคมที่ดีกว่าคนยากคนจน ประเด็นของรัฐบาล กระดานสนทนาได้ยงิ ประเด็นคำ�ถามทีส่ �ำ คัญยิง่ ว่า
เป็นรัฐบาลประสาอะไร ทีพ่ ยายามปิดช่องทางการสนทนาแลกเปลีย่ น
ทำ�ไมคนจนจึงถูกปลักปรำ�อยู่ร่ำ�ไปว่าเป็นศัตรูต่อ ในประเด็นปัญหาทีแ่ ท้จริงของบ้านเมือง แต่กลับปล่อยให้ขอ้ ความเหล่านี้
‘เสถียรภาพ’? ออกมาเผ่นพ่านอยูใ่ นโลกไซเบอร์ได้อย่างเสรี “พวกเสือ้ แดงไม่ใช่คนไทย
ประชาชนคนยากคนจน ไม่จำ�เป็นต้องได้รับการอธิบาย ไม่ใช่คน ถ้าเจอพวกมันทีไ่ หนให้ยงิ มันทิง้ ตรงนัน้ เลย” ทำ�ไมสถาบัน
มากมายนักหรอกว่าไม่ใช่พวกเขาหรอกทีส่ ง่ ประเทศไทยไปสูห่ ายนะและก็ ทหาร ตำ�รวจ และชุมชมนักวิชาการทั้งหลาย จึงไม่พากันประณาม
ไม่ใช่พวกเขาอีกเช่นกันทีเ่ ป็นสาเหตุให้อภิสทิ ธิผ์ ไู้ ด้รบั ฉายา ‘กูส้ บิ ทิศ’ พฤติกรรมที่ยั่วยุปลุกปั่นเหล่านี้?
กำ�ลังดิน้ รนจะขอกูเ้ งินอีกแปดแสนกว่าล้านบาท (23 พันล้านดอลลาร์) คนจนทัง้ หลายต่างก็เพิม่ พูนความรูค้ วามเข้าใจมากขึน้
คนจนรูด้ วี า่ พวกเขาคงต้องลำ�บากกันอีกนานเพือ่ จ่ายคืนเงินกู้ เรือ่ ยๆ ว่า ‘เสถียรภาพ’ ทีพ่ วกเขาถูกกล่าวหาว่าเป็นตัวอุปสรรค
อภิสทิ ธิ์ เงินกูข้ องพวกชนชัน้ สูง คนไทยรูด้ เี สียยิง่ กว่ารูอ้ กี ว่าความมัง่ คัง่
กีดขวาง ถ้ามองในแง่มุมของการพัฒนาอย่างยั่งยืนแล้ว
และชีวิตที่หรูหราฟู่ฟ่าของพวกไฮโซทั้งหลายนั้นขึ้นอยู่กับการคงไว้
ให้ได้ซึ่งรูปแบบการปกครองที่ชนชั้นสูง สามารถกุมอำ�นาจไว้ได้ เป็น วาทกรรมทีไ่ ม่ได้ตง้ั อยูบ่ นข้อเท็จจริงแม้แต่นอ้ ย
อย่างเบ็ดเสร็จ และจำ�กัดสิทธิการมีสว่ นร่วมของคนหลายสิบล้านคน ผู้ประสานงานเครือข่ายชาวนาแห่งประเทศไทย กล่าวกับ
ไม่ให้พวก เขาสามารถมีปากเสียงในกระบวนการประชาธิปไตย คนเสือ้ แดงว่า “ ชาวนาถูกมองมาโดยตลอดว่าเป็นคนโง่ทไ่ ี ม่รจ้ ู กั ประชาธิปไตย
ได้อย่างแท้จริง แต่พวกเราชาวนาได้เข้าร่วมในการประท้วงต่อต้านเผด็จการมาโดยตลอด
หลังจากการมอบตัวของแกนนำ�คนเสือ้ แดงเมือ่ เดือนเมษายน ทัง้ ในปี 2516 2519 พษภาฯ 35 และ กันยา 49 เพียงแต่วา่ พวกเรา
กระดานสนทนา ได้กลายเป็นสถานที่ปลอบโยนหัวใจที่สิ้นหวัง ไม่เคยเข็มแข็งมากพอ แต่ครั้งนี้ถ้าทหารจะปราบคนเสื้อแดง ชาวนา
และท้อแท้เป็นพืน้ ทีท่ เ่ี หล่านักรบไซเบอร์ทยอยเขียนบอกเล่าความรูส้ กึ จากทั่วประเทศจะปิดถนนทุกเส้นที่ทหารจะขับรถถังเข้ากรุง...”

80 ไพร่สู้ ๗๘ ปี ประชาธปไตยไทย 81
พลังโกรธของผู้หญิงเป็นที่ประจักษ์ตลอดช่วงการลุกขึ้นสู้ มันจะเป็นเรือ่ งทีน่ า่ เศร้าอย่างยิง่ ถ้าวังและทหารจะไม่น�ำ พาต่อ
ในเดือนเมษายน ผู้หญิงหลายคนมีบทบาทในการนำ�ประท้วง ระดับความจริงจังของคำ�ถามถึงความสัมพันธ์ ระหว่างสถาบัน กับ
อาเซียนซับมิทที่พัทยา หลังจากอภิสิทธิ์ประกาศใช้ พรก. ฉุกเฉิน รัฐบาลทีอ่ ยูใ่ นความชืน่ ชอบของสถาบัน ทีป่ ะทุขน้ึ มาอย่างมากมาย
ทีก่ รุงเทพ กลุม่ ผูห้ ญิง ตามหาอภิสทิ ธิจ์ นพบและพยายามวิง่ ไล่ตาม จากทั่วทุกชุมชนในประเทศไทย (และทั่วทั้งประชาคมโลก)
รถของเขา พวกเธอเดินเข้า ไปหาทหารให้ถอนกำ�ลัง และอย่าใช้ ผูค้ นส่วนใหญ่ตา่ งยังคงปิดปากเงียบเพราะความกลัวเกรง
ความรุนแรง ผูห้ ญิงบุกยึดรถเมล์ เพือ่ เอามาจอดขวางถนนเพือ่ ป้องกัน ต่อกฎหมายหมิน่ พระบรมเดชานุภาพ สือ่ สารมวลชนในกรุงเทพ
รถถัง ในการต่อสูเ้ พือ่ ประชาธิปไตย เรือ่ งราวความกล้าหาญของพวกเธอ ไม่สามารถเป็นตัวแทนของคนส่วนใหญ่ในประเทศไทยได้อกี ต่อไป
จะได้รบั การเล่าขานและชื่นชม
และ ไม่วา่ จะด้วยตัง้ ใจหรือไม่กต็ าม สือ่ ได้ท�ำ ตัวเป็นฝ่ายยัว่ ยุปลุกปัน่
แทนทีจ่ ะพยายามช่วยคลีค่ ลายภาพความขัดแย้งทางการต่อสู้
ความรักในสถาบันพระมหากษัตริย์ เพื่อปกป้องผลประโยชน์ของคนยากคนจนในชนบท กับการ
ดำ�รงไว้ซึ่งวิถี ชีวิตคนชั้นกลางในเมืองหลวง
คนไทยถูกบอกว่าต้องรักพระมหากษัตริยอ์ ย่างไม่มเี งือ่ นไข
และไม่ตอ้ งตัง้ คำ�ถาม แต่ปญ ั หามันอยูท่ ว่ี า่ เรากำ�ลังอยูใ่ นศตวรรษที่ 21 ผูค้ นทีต่ ดิ ตามเหตุการณ์บา้ นเมืองในปัจจุบนั พยายามหลีกเลีย่ งที่
ไม่ใช่ศตวรรษที่ 19 คนไทยไม่มที างเลือกอืน่ นอกจากการตัง้ คำ�ถามว่า จะเผชิญหน้าโดยตรงกับกลิน่ ทีโ่ ชยแรงขึน้ เรือ่ ยๆ ของการใช้ กฎหมายหมิน่ ฯ
มีการปล่อยให้ทหารปราบปราบประชาชนผู้บริสุทธิ์ ที่ต่อสู้เพื่อ พยายามให้เหตุผลว่า“มันจะค่อยจางหายไปเองตามกาลเวลา” นัน่ มัน
ผลประโยชน์ของคนส่วนใหญ่ ครัง้ แล้วครัง้ เล่าได้อย่างไร จริงแท้แน่เทียว แต่ในตอนนี้ พวกเราจะทำ�อะไรกันได้บา้ ง ทัง้ ในเชิงรุก
ในฐานะประชาชนโลก ที่มีหน้าที่ที่จะต้อง ปฏิบัติตาม และเชิงรับ มันได้ถกู ใช้เพือ่ พิทกั ษ์รกั ษาไว้ซง่ึ คลังมหาสมบัตแิ ละธุรกิจ
ปฏิญญาสากลว่าด้วยสิทธิมนุษยชน คนไทยยุคใหม่มหี น้าทีท่ จ่ี ะต้อง ของสถาบันพระมหากษัตริย์ (กษัตริยท์ ร่ี �ำ่ รวยเป็นอันดับหนึง่ ของโลก)
ตั้งคำ�ถามว่าทำ�ไมจึงปล่อยให้กฎหมาย หมิ่นพระบรมเดชานุภาพ กฎหมายหมิน่ ฯในประเทศไทยเป็นเครือ่ งมือทีท่ รงประสิทธิภาพยิง่ ในการ
ซึง่ มีรากศัพท์มาตัง้ แต่สมัยโรมัน ถูกใช้เป็นเครือ่ งมือในการสร้าง และรักษา ปฎิมากรรมภาพลักษณ์ ‘ดินแดนแห่งรอยยิม้ ’ เครือ่ งมืออันเหีย้ มโหด
อำ�นาจทางการเมือง มาโดยตลอด แน่นอนว่าทุกสรรพสิง่ ล้วนเกีย่ วเนือ่ ง ทีพ่ วกนักการทูตทัง้ หลายชืน่ ชม และเหล่าทุนฉลามข้ามชาติทง้ั หลาย
สัมพันธ์กนั แต่ผค้ ู นต่างมีความเห็นไปในทางเดียวกันว่า การโยงประเด็น ชืน่ ชอบ เพราะจะได้ใช้มนั เป็นเครือ่ งมือสำ�หรับคนเหล่านี้ ประเทศไทย
กฎหมายหมิน่ พระบรมเดชานุภาพกับความรัก มันไม่สมเหตุสมผลกันเลย คือสรวงสวรรค์
ในโลกยุคนี้ มันไม่ก่อประโยชน์อันใดเลย นอกจากจะยิ่งสร้างความ ในศตวรรษที่ 21 เค้ารางแห่งสงครามกลางเมืองได้เริม่ โพล่
คลางแคลงใจในหมู่ประชาชนมากยิ่งขึ้น ขึน้ มา ณ ริมขอบฟ้าของประเทศทีม่ ที รัพยากรธรรมชาติ อันอุดมสมบูรณ์

82 ไพร่สู้ ๗๘ ปี ประชาธปไตยไทย 83
อันเป็นสุดยอดปรารถนาของมนุษย์ทว่ั โลก มันจะต้องมีชนวนทีย่ ง่ิ ใหญ่ สู้เพื่อประชาธิปไตย
มากจริงๆ ถึงทำ�ให้มันเกิดขึ้นมาได้ การขยายใหญ่โตของท่าเรือในกรุงเทพไม่ใช่อบุ ตั เิ หตุ และก็
ในทุกแวดวงการรวิเคราะห์และวิพากษ์วิจารณ์เกี่ยวกับ ไม่มใี ครได้ประโยชน์ยง่ ิ ไปกว่าสำ�นักงานทรัพย์สนิ ส่วนพระมหากษัตริย์
วิกฤติการเมืองในประเทศไทย สถาบันพระมหากษัตริยเ์ ป็นศูนย์กลาง เจ้าที่ดินที่มั่งคั่งที่สุดในโลก
ของการถกเถียง ทีก่ ล่าวเช่นนีก้ เ็ พือ่ จะบอกว่า วังและคณะองคมนตรี ไม่มใี ครต้องการให้การปะทะกันระหว่างเสือ้ เหลืองกับเสือ้ แดง
กำ�ลังเผชิญหน้ากับความท้าทายครัง้ ยิง่ ใหญ่ ทีไ่ ม่ได้เกิดเพราะคนจน ในกรุงเทพ นำ�พาประเทศจมลึกลงไปในปลักโคนตรมมากยิง่ ขึน้ ไปอีก
ส่งเสียง แต่เกิดจากสิ่งที่พวกเขาทำ� ยิง่ ไม่ตอ้ งพูดถึงว่าถ้ามันรุนแรงถึงขัน้ กลายเป็นสงครามกลางเมือง
ประเทศไทยต้องการพระมหากษัตริย์ และคนไทยต้องการ ทัง้ คนจนในชนบทและคนจนในเมืองต่างก็พากันส่งเสียง ว่า
รักในหลวงและรักราชินี และก็ควรจะเป็นเช่นนั้น แต่ก็ต่อเมื่อ “พวกเราสุดทนแล้ว... ทีจ่ ะเห็นชีวติ ของพวกเราตกต่�ำ ลงไปเรือ่ ยๆ
พระมหากษัตริย์ ตระหนักว่าพระองค์จะต้องส่งเสริมระบบประชาธิปไตย พวกเราจะไม่ยอมลงคะแนนเสียง เพียงเพื่อที่จะดำ�รงไว้ซึ่งความ
อย่างเข้มแข็ง ชีวติ ในพระราชวังจะผ่อนคลายความตึงเครียดลงไปได้ อยูด่ มี สี ขุ ของคนชัน้ กลางในเมืองกรุง ทำ�ไมเราต้องลงคะแนนเสียง
อย่างมหาศาล ถ้าสถาบันทำ�เช่นนั้น เพื่อพวกเขาล่ะ?”

ในโลกยุคสมัยใหม่ รัฐบาลเผด็จการทหารไม่วา่ จะอยูใ่ น
นักวิชาการและสื่อมวลชนจำ�นวนไม่น้อยในกรุงเทพ
ประเทศไหนก็ตาม ต่างก็ถกู ก่นประณามและสาปแช่ง รัฐบาลเผด็จการ
ต่างก็มีความเชื่อและจินตนาการเอาเองว่าเสียงของพวกเขา
เป็นปรากฏการณ์แห่งผูน้ �ำ ทีไ่ ร้วสิ ยั ทัศน์ในการพัฒนาบ้านเมือง
เท่านั้น ที่มีสิทธิ์ชี้นำ�การพัฒนาของประเทศ
และน่ารังเกียจอย่างแท้จริง
ทำ�ไมคนจนต้องทนกับการถูกเลือกปฏิบัติสองมาตรฐาน
ประชาชนชาวอาเซียน จะปล่อยให้ความรุง่ เรืองแห่งอนาคต ที่ปรุงแต่งเติมรสในกรุงเทพ โดยอภิสิทธิ์และพรรคประชาธิปัตย์
ต้องตกอยู่ภายใต้อุ้งมือของระบบเผด็จการทหาร ที่ต้องการ เพียงเพราะว่า พรรคประชาธิปตั ย์รดู้ วี า่ ไม่สามารถเอาชนะจากหีบบัตร
กุมอำ�นาจเอาไว้ตลอดกาล กระนัน้ หรือ? เลือกตั้งได้กระนั้นหรือ?
ทำ�ไมเกษตรกรรายย่อย เส้นเลือดแห่งชนบทที่หล่อเลี้ยง
ประเทศไทย และลูกหลานของพวกเขาทีท่ �ำ งานเป็นทาสอยูต่ ามนิคม
อุตสาหกรรมเพือ่ การส่งออก ในเขตการค้าเสรี จะต้องยอมอยูน่ ง่ิ เฉย
เพราะวาทกรรมทีบ่ ดิ เบือนแห่ง ‘เสถียรภาพทางเศรษฐกิจ’? เส้นเลือด
แห่งชนบท ของไทยคือประเทศไทย ถ้าปราศจากซึ่งชุมชนชนบท
84 ไพร่สู้ ๗๘ ปี ประชาธปไตยไทย 85
ทีม่ ง่ั คัง่ เข้มแข็ง มีประสิทธิภาพและมีความสุขแล้วละก็ ประเทศไทย ‘การสร้างความได้เปรียบในการแข่งขัน’ และโครงสร้างสาม เหลีย่ ม
ก็ไร้ซง่ึ ความหมาย เป็นดังเช่นกล่องเปล่าทีผ่ กู ริบบิน้ สีเหลืองเท่านัน้ เอง ปิรามิดของระบบทุนนิยมจำ�เป็นจะต้องถูกคว่ำ�บาตร
จริงๆแล้ว ทักษิณได้ท�ำ สิง่ ทีม่ ปี ระโยชน์บา้ งเหมือนกัน เขาล้ม
พวกเราต่างก็จ�ำ เป็นต้องคุม้ ครองตัวของพวกเราให้รอดพ้น
เพราะตัวเองนัน่ โทษใครไม่ได้ แต่ทกั ษิณจะได้รบั การจดจำ�ในฐานะ
จากการครอบงำ�ของวิถแี ห่งทุนเศรษฐกิจเสรีนยิ มใหม่ ทัง้ นีด้ ว้ ยนิยาม
ทีท่ �ำ ให้คนจนรูว้ า่ พวกเขามีตวั ตน และเป็นคนทีม่ คี วามสลักสำ�คัญ
ในตัวของมันเอง มันได้ตั้งธงเรื่อง ‘เสถียรภาพทางเศรษฐกิจ’ ไว้
คนหนึง่ และสำ�หรับการเปิดทางให้เกิดคลืน่ ลูกใหม่ทล่ี กุ ขึน้ มาต่อต้าน
เหนือกว่า ‘สวัสดิการประชาชน’ และภายใต้คำ�โฆษณาชวนเชื่อว่า
อำ�นาจของรัฐบาลเผด็จการ ก็ตอ้ งขอบคุณเขาด้วยเช่นกันในเรือ่ งนี้
‘เพือ่ ประชาธิปไตยและเสรีภาพ’ แต่บอ่ ยครัง้ ทีพ่ วกเขากลับรอคอย
โอกาสทีจ่ ะได้ เข้าร่วมงานปาร์ตก้ี บั คณะองคมนตรีและขยิบตาให้กบั โฉมหน้าของการต่อสู้ของคนจนในประเทศไทยครั้งนี้ จึง
รัฐบาลเผด็จการทหาร สำ�คัญยิ่ง ไม่ใช่เพราะว่าพวกเขาเป็นคนกลุ่มใหญ่ในสังคมเท่านั้น
วิกฤติเศรษฐกิจทางการเงินในปัจจุบนั เกิดจากความล้มเหลว แต่เพราะว่า เศรษฐกิจแห่งโลกอนาคตนัน้ ขึน้ อยูก่ บั เรือ่ งความมัน่ คง
ของหลายสถาบันการเงินข้ามชาติ สิง่ นีเ้ ป็นเรือ่ งทีม่ กี ารคาดการณ์กนั ทางอาหารและการลงทุนในอุตสาหกรรมอินทรีย์ดังนัน้ การเคลือ่ นไหว
ไว้กอ่ นหน้านีแ้ ล้วว่าจะเกิดขึน้ และจำ�เป็นต้องเกิดขึน้ ทัง้ นีเ้ พือ่ ทีจ่ ะ ใดๆ ในประเทศ ไทย อันเกีย่ วเนือ่ งกับวัฒนธรรมและธรรมเนียม วิถี
เปิดโอกาสให้ประชาชนจากทั่วมุมโลกได้มีโอกาสมานั่งวิเคราะห์ ของชาวชนบทไทย และองค์ความรูท้ เ่ ี กษตรกรรายย่อย และชาวประมง
และประเมิน วิถีแห่งเศรษฐกิจและการเมืองแนวเสรีนิยมกันใหม่ พื้นบ้าน ได้รับการถ่ายทอดและสั่งสมต่อเนื่องมาอย่างยาวนาน
จากล่างขึ้นบน แม้ว่ามันยังไม่เป็นจริง แต่การเคลื่อนไหวต่อสู้ ของ จึงเป็นขุมทรัพย์ทม่ี มี ลู ค่ายิง่ และสามารถส่งผลกระทบต่อวิถวี ฒ ั นธรรม
กลุม่ ประชาชนผูร้ กั ประชาธิปไตยทัง้ หลายในประเทศไทยจำ�เป็นจะต้อง และความหลากหลายแห่งระบบนิเวศน์ตลอดคาบสมุทรอินโดจีน
เป็นทีร่ บั รูใ้ นหมูป่ ระชาคมโลก ทัง้ นีเ้ พราะการเปลีย่ นแปลงใดใดก็ตาม ดังนัน้ ภูมภิ าคนีจ้ งึ เป็น หนึง่ ในพืน้ ทีเ่ พียงไม่กแ่ี ห่งทีเ่ หลืออยูใ่ นโลกนี้
ในประเทศไทย จะส่งผลสะเทือนทางการเมืองไปยังทุกประเทศ ทีย่ งั คงความอุดมสมบูรณ์ และความหลากหลายทางนิเวศน์ เอาไว้ได้
ในคาบสมุทรอินโดจีนด้วยเช่นกัน ไม่ใช่เฉพาะแค่คนสิบกว่าล้านคน มากมายมหาศาล มันเป็นพื้นที่แห่งความ หวังของโลกอนาคต
เท่านัน้ แต่สำ�หรับคนยากคนจนนับร้อยล้านคน ที่กำ�ลังถูกผลักใส ของทุกสรรพชีวิต
ให้อพยพลีภ้ ยั สงครามและความยากจน พากันเดินทางออกจากถิน่ ฐาน เพื่อการดำ�รงอยู่สืบไปของประเทศไทย (และของสถาบัน
บ้านเกิดของตัวเองพือ่ ไปตายเอาดาบหน้า ในภาวะวิกฤติทางเศรษฐกิจ พระมหากษัตริย์) มันจำ�เป็นอย่างยิ่งที่ชุมชนในชนบท คนงาน
เช่นในปัจจุบันนี้ ไม่มีใครสามารถหยั่งรู้ได้ ว่าอนาคตจะเป็นเช่นไร หญิงชายทีท่ ำ� งานอยูบ่ นพืน้ ดินอันอุดมสมบูรณ์แห่งนี้ จะทำ�หน้าที่
แต่ในนามแห่งสันติภาพ ความยุติธรรม และ สิทธิมนุษยชน ผูพ้ ทิ กั ษ์ ‘สวนครัว ของโลก’ จำ�เป็นอย่างยิง่ ทีพ่ วกเขาจะต้องยืนหยัด
ในนามแห่งการพัฒนาที่ยั่งยืน การท้าทายกับความอยุติ ธรรมแห่ง และไม่ยอมศิโรราบให้กับพันธมิตร และพรรคที่มีชื่อผิดไปจาก
ความหมายที่แท้จริงของอภิสิทธิ์ เช่นพรรคประชาธิปัตย์
86 ไพร่สู้ ๗๘ ปี ประชาธปไตยไทย 87
พันธมิตร 70:30 (หรือว่า 74:26?) หรือข้อเสนออย่างเช่นการ
การต่อสูข้ องคนเสือ้ แดงในประเทศไทย ทีไ่ ด้ลกุ ขึน้ ต่อสู้ ขอนายกพระราชทานเพื่อมาแทนที่นายก ที่มาจากการเลือกตั้ง
มาหลายครั้งตลอดช่อง 70-80 ปีที่ผ่านมา จำ�เป็นจะต้องเป็นที่ ขยะเหล่านีต้ อ้ งถูกแตะโด่งกลับไปยังทีท่ ม่ี นั ถูกเก็บออกมา กลับคือ
รับรู้ ได้รบั การสนับสนุน และได้รบั การสมานฉันท์จากขบวนการ ไปอยู่กับกระดาษห่อไอติมและเศษชนมปังในถังขยะ
คนงานและเครือข่ายเกษตรกรรายย่อยจากทั่วทุกมุมโลก พวกเราตระหนักดีวา่ รัฐธรรมนูญฉบับประชาชนในปี 2540
ยังห่างไกลจากการทีจ่ ะเรียกได้วา่ สมบูรณ์แบบ ตัวอย่างเช่น ขบวนการ
ทุกหมูบ่ า้ นในประเทศไทยยังเต็มไปด้วยหญิงชายทีเ่ ป็นคน แรงงานได้รณรงค์อย่างต่อเนื่องเพื่อให้แก้ไขมาตรา ที่ปรากฏขึ้น
ซื่อสัตย์สุจริต ผู้นำ�จะก่อเกิดขึ้นมาทำ�หน้าที่อย่างไม่ขาดสายเพื่อ เป็นครั้งแรกในรัฐธรรมนูญฉบับนี้ ที่กำ�หนดเงื่อนไขว่าผู้ได้รับ
ลุกขึน้ มาทำ�ความสะอาดและปัดกวาดยากไย่แห่งความชัว่ ร้าย และ ปริญญาตรีหรือสูงกว่าเท่านัน้ ทีม่ สี ทิ ธิลงสมัครเลือกตัง้ สมาชิก
ขยะที่ถูกทิ้ง ขว้างจากการไขว่คว้าหาวิถีชีวิตตามค่านิยมอเมริกัน สภาผู้แทนราษฎร และยังมีมาตราอื่นๆ อีกที่ต้องแก้ไข
เพือ่ ทีจ่ ะฟืน้ ฟูศกั ดิศ์ รีความเป็นคนกลับคืนมาอีกครัง้ คนทัง้ ประเทศ ประชาธิปไตยไม่ใช่เป็น ‘นวัตกรรมตะวันตก’ ในรูปแบบหนึง่
จำ�เป็นต้องจับมือกันต่อสู้ เพื่อสร้างเศรษฐกิจของโลกใหม่ ที่เป็น รูปแบบใด ประชาธิปไตยก่อเกิดมาพร้อมกับประวัติศาสตร์แห่ง
เศรษฐกิจอินทรีย์มีความยัง่ ยืน และเป็นการวางรากฐานของวิถเี กษตรกร มวลมนุษยชาติ ไม่ในระดับใดก็ในระดับหนึ่ง ไม่ว่าจะเมื่อได หรือ
อย่างแท้จริง จะทีไ่ หนก็ตามไม่วา่ จะอยูใ่ นทะเลทรายกาลาฮารี หรือในลุม่ น้�ำ อเมซอน
วันทีพ่ วกเรายอมประนีประนอมหลักการแห่งสิทธิมนุษยชน กลางธารน้�ำ แข็งกรีนแลนด์ หรือทีร่ าบสูงธิเบต หรือแม้แต่ในหมูบ่ า้ น
เพือ่ เปิดทางให้กบั กลลวงแห่งคำ�ว่า ‘เสถียรภาพทางเศรษฐกิจ’ ที่อีสานของประเทศไทย มนุษย์ทุกคนต่างก็มีสิทธิที่จะใช้ชีวิตที่
ปลอดเผด็จการทหาร
ทีอ่ อกแบบมาเพือ่ ตอบสนองแนวคิดอย่างผิดๆ จำ�ต้องถึงคราวยุติ
ประชาธิปไตยคือพัฒนาการทีเ่ ป็นไปตามครรลองแห่งธรรมชาติ
พวกข้าราชการและชนชัน้ กลางทีอ่ ยูอ่ ย่างมีเกียรติในสังคม ของพัฒนาการทางจิตสำ�นึกของมนุษย์ ประชาธิปไตยไม่ใช่ดอกผล
จำ�เป็นต้องเข้าใจว่าพวกเขามาถึงจุดที่ต้องตัดสินใจแล้วว่า จะยอม ของความละโมบของทุนนิยม มันคือพัฒนาการของการเติบโตในการ
แบ่งปันผลประโยชน์ให้กับเกษตรกรและกรรมกรคนงาน (ซึ่งเป็น สร้างทางเลือกการปกครองทีไ่ ม่ใช่ระบอบเผด็จการ ประชาธิปไตยค่อยๆ
กระดูกสันหลังของชีวิตของพวกเรา) หรือจะต้องเผชิญหน้ากับ พัฒนา และเติมโตขึน้ มาและเป็นผลผลิตจากการทีป่ ระชาชนต้องหันหน้า
สงครามกลางเมืองซึ่ง พวกเขาไม่มีวันชนะ มาปรึกษาและลงมติกนั เกีย่ วกับปัญหาต่างๆ ทีเ่ พิม่ มากขึน้ ทัง้ ปัญหา
เพื่อการได้มาซึ่งการเคารพตัวเอง คนไทยจำ�ต้องสร้าง การเพิ่มขึ้นของจำ�นวนประชากร จะทำ�อย่างไรที่จะทำ�ให้ประชากร
รากฐานประชาธิ ป ไตยให้ แ ข็ ง แกร่ งให้ ไ ด้ ก่อ นเป็ น อั น ดั บ แรก อ่านออกเขียนได้ จะรณรงค์กนั อย่างไรเพือ่ ให้คนในสังคมยุตกิ ารใช้
การเมืองครึ่งสุกครึ่งดิบของประเทศไทยได้ผลิตผลออกมาเป็น
88 ไพร่สู้ ๗๘ ปี ประชาธปไตยไทย 89
อุปกรณ์ต่างๆ ที่ไม่ สามารถนำ�กลับมาใช้ใหม่ได้ จะลดความเสี่ยง
ในการทำ�ธุรกิจได้อย่างไร เป็นต้น โดยเนือ้ แท้แล้วจิตสำ�นึกของพวกเรา
ต่างก็ร่ำ�ร้องเรียกหาสันติภาพ และต้องการสร้างความเป็นปึกแผ่น
ของสังคมสร้างสังคมเกษตรกรรม ที่เจริญก้าวหน้า

ไม่มีทางที่เราจะหลีกเลี่ยงที่จะไม่ปฏิบัติตาม วิถีแห่ง
ประชาธิปไตยในศตวรรษที่ 21 เช่นนี้ และเราก็ไม่จำ�เป็น
ทีจ่ ะต้องหลีกเลีย่ งมัน
ในโลกทีม่ นุษย์สว่ นใหญ่รจู้ กั นึกคิดและอ่านออกเขียนได้
มนุษย์จ�ำ เป็นทีจ่ ะต้องมีการปฏิสมั พันธ์ระหว่างกัน และเพือ่ การ
ก้าวเดินหน้าไปสู่อนาคตด้วยกันพร้อมกับความหวัง แบ่งปัน เมื่อทหารนำ�รถถึงเข้ากรุงอีกครั้งในวันที่ 12 เมษายน 2552
ผลประโยชน์ ระหว่างกันอย่างสื่อสัตย์ ‘รัฐสภาแห่งประชาชน’ พวกเขาไม่ได้รับดอกไม้และรอยยิ้ม แต่ต้องเผชิญหน้ากับการต่อต้า
ไม่สามารถที่จะหลบหลีกหรือหลีกเลี่ยงได้อีกต่อไปแล้ว นจากคนรักประชาธิปไตยอย่างหนัก จนต้องล่าถอยกลับไป
สัญลักษณ์แห่งประมุขของชาติ ชะตาของฟ้าดิน และ
ผูน้ �ำ ทหาร ไม่จ�ำ เป็นจะต้องกลัว ‘รัฐสภาประชาชน’ ถ้าพวกเขา
มีความกล้าหาญทางจริยธรรม มีความจริงใจ และมีภูมิปัญหา
หยั่งรู้ว่าจำ�ต้องเคารพในมติมหาชนอย่างแท้จริง

90 ไพร่สู้
บทส่งท้าย
มันจะไม่มที างทีป่ ระเทศไทยจะเกิดสันติสขุ หรือมีเสถียรภาพ
กว่า 70 ปี ทีป่ ระชาธิปไตยระบบรัฐสภาไทยอยูใ่ นสภาพ และมีจติ ใจและจิตวิญญาณทีเ่ ติบโตเป็นผูใ้ หญ่ได้เลย ตราบใดทีส่ ถาบัน
พระมหากษัตริย์ ยังไม่สามารถกระจายการใช้อ�ำ นาจและความมัง่ คัง่
คล้ายกับคนที่ขาทั้งคู่ถูกผูกติดกัน กระโดดก้าวหน้าหนึ่งก้าว ไปยังคนยากคนจน เหล่านายพลทั้งหลายที่ปลุกปั้นและสถาปนา
ถอยหลังสองก้าว “กระโดดโลดเต้นไปกับเหล่านายพล” สถาบันพระมหากษัตริย์จนเข้มแข็งหลังจากสิ้นสุดสงครามโลก
ในสภาพ ที่ทุลักทุเลและน่าสมเพช ด้วยเงินช่วยเหลือหลายร้อยล้านดอลลาร์จากสหรัฐอเมริกา ต่างก็
วันนี้คนไทยจึงจำ�ต้องลุกขึ้นมาทำ�ตัดเครื่องพันธนาการ ล้มเหลวอย่างสิ้นเชิง ที่จะถ่วงดุลอำ�นาจของสองสุดยอดปรารถนา
ทีป่ ดิ กัน้ ไม่ให้พวกเขาสามารถเติบโตไปสูศ่ ตวรรษที่ 21 ภาพชายหนุม่ ของปวงชนชาวไทย อันได้แก่ การมีพระมหากษัตริย์ที่พวกเขารัก
ผมยาวผู้บ้าบิ่นที่กระโจนขึ้นไปยังรถถัง และยื้อแย่งปืนกับทหาร และมีระบบประชาธิปไตยที่เข้มแข็ง
ในขณะทีร่ ถถังวิง่ อยูก่ ลางถนนด้วยสองมือเปล่าและไม่ได้สวมเสือ้ ผูน้ น้ั พฤติกรรมของนักการเมืองทีม่ งุ่ เพียงการชิงชัยกันด้วยเล่ห์
(ไม่วา่ เขาจะมีสอี ะไรก็ตาม) มันเป็นเครือ่ งสะท้อนความจริง ว่าโลก เหลีย่ มอันแพรวพราว ไร้ซง่ ึ มโนธรรมและความด้านอาย และแสนสกปรก
ในทุกวันนี้คนทีม่ กี ารศึกษา ประชาชนตาสีตาสา และเหล่าทหารชัน้ ผูน้ อ้ ย และฉ้อฉลในสังคมไทยในปัจจุบัน กำ�ลังฉีกประเทศออกเป็นชิ้นๆ
ต่างก็รงั เกียจพฤติ กรรมการสัง่ ให้ปราบปราบประชาชน สัญญาณแห่งสงครามใต้ดนิ อันยืดเยือ้ ปัน่ ป่วนไปทัว่ เมืองและอาจจะส่งผล
คนไทยต่างก็เอือมระอา กับวิถอี �ำ นาจแบบแบ่งแยก และปกครอง กระทบไปทัง้ อาเซียนได้เริม่ ปรากฏเค้ารางขึน้ แล้ว ณ ตรงเส้นขอบฟ้า
ปวดแปลบในหัวใจเมือ่ ได้ฟงั เรือ่ งราวของผูค้ นทีถ่ กู กดขี่ ทีพ่ ยายาม อะไรนิด อะไรหน่อย ก็คดิ แต่จะถวายฎีกา บรรดานักวิชาการ
ลุกขึน้ สูแ้ ต่ถกู ตีพา่ ย ครัง้ แล้วครัง้ เล่าไม่จะว่าเมือ่ ใดหรือทีไ่ หนก็ตาม ผูท้ รงภูมใิ นประเทศไทยได้ชะลอความจำ�เป็นทีจ่ ะต้องพัฒนาและเติบโต
ทีพ่ วกเขาพยายามกูก่ อ้ งเรียกหาความยุตธิ รรม สังคมไทยต่างก็รส้ ู กึ อดสู เป็นผูใ้ หญ่เอาไว้ตลอดกาล พวกเขาจำ�เป็นต้องเติบโตเพีอ่ ทีจ่ ะรูจ้ กั กับ
และละอายใจทีท่ �ำ อะไรไม่ได้มากไปกว่าการต้องทนเห็นภาพความเจ็บปวด ความรับผิดชอบ ทีจ่ ะต้องลุกขึน้ มารับผิดชอบต่อปัญหาความยากจน
ของเหล่าผู้คน ไม่ว่าจะเป็นเกษตรกรรายย่อย หรือชาวมุสลิม หรือ ทีค่ นจนนับสิบๆ ล้านคนในประเทศไทยทีย่ งั คงติดอยูใ่ นวังวน ยิง่ ไม่ตอ้ ง
ชนเผ่าต่างๆ หรือคนงานหลายล้านคนในโรงงาน หรือคนงานพม่า พูดถึงการเรียกร้องให้นักวิชาการออกมาแสดงความรับผิดชอบ
กว่า 2 ล้านคน ในประเทศไทย ที่ได้รับการเลือกปฏิบัติราวกับ เป็น ต่อความโหดร้ายป่าเถือนของการปราบปราบประชาชนบนท้องถนน
พลเมืองชั้นสอง ถูกเก็บรักษาเอาไว้ประหนึ่งเป็นเครื่องยืนยันหรือ ตลอด 80 ปีที่ ผ่านมา ที่ไม่เคยมีใครต้องแสดงความรับผิดชอบ
เครื่องประดับของความสำ�เร็จ ของระบบอำ�นาจนิยมของชนชั้นสูง ใครกันทีจ่ ะต้องรับผิดชอบต่อการปราบปราบความฝัน
ในสังคมไทย ของคนจน ความฝันทีจ่ ะได้รบั การยอมรับความฝันทีจ่ ะได้เห็น

92 ไพร่สู้ ๗๘ ปี ประชาธปไตยไทย 93
ความยุติธรรม? พวกจักรวรรดินิยม หรือพวกนายทุกหน้าเลือดที่ รัฐบาลชุดปัจจุบนั ของไทยไม่มคี วามชอบธรรม ประเทศไทย
มาจากโลกภายนอก หรือว่าอำ�นาจอันลึกลับบางอย่าง ใครกันหรือ? จำ�ต้องมีการจัดให้มกี ารเลือกตัง้ ครัง้ ใหม่โดยทันที แต่นายกรัฐมนตรี
หรือว่าคนไทยทั้งหลายที่จะต้องรับผิดชอบกับความทุกข์ทรมาน รักษาการอภิสทิ ธิ์รู้ตวั ดีกว่า เขาไม่อาจเอาชนะในสนาม เลือกตัง้ ได้
ของตัวเอง? จึงจะพยายามทำ�ทุกวิถีทางที่จะทำ�ให้การกำ�หนดวันเลือกตั้งใหม่
เลือ่ นออกไปให้ได้นานทีส่ ดุ เท่าทีจ่ ะทำ�ได้ เพือ่ ทีเ่ ขาจะมีเวลาในการ
สิง่ ทีเ่ รียกว่า ‘ความเป็นไทย’ ทีพ่ วกเรากำ�ลังปฏิบตั อิ ยูใ่ น ใช้สอ่ื ทีอ่ ยูภ่ ายใต้การควบคุมของรัฐบาล และการเตรียมการใช้ชอ่ งโหว่
ปัจจุบนั นีม้ นั คืออะไรกันแน่ มันคือการให้ใบอนุญาต ในบางครัง้ และกลไกของรัฐทีส่ ง่ ั สมมาจากการฉ้อฉลและคอรัปชัน่ มาอย่างยาวนาน
บางคราวทีด่ ปู ระหนึง่ จะกลายเป็นพิธกี รรมไปแล้วให้เข่นฆ่าคนสัก10 เป็นเครือ่ งมือ จะกล่าวได้อกี อย่างหนึง่ ก็คอื อภิสทิ ธิแ์ ละพวกชนชัน้ สูง
หรือ40 หรือ 100 คน ได้ในบางครัง้ ในบางคราว ด้วยคำ�กล่าวอ้าง ทัง้ หลายกำ�ลังซือ้ เวลา เพราะมีความเชือ่ ว่า ยิง่ เวลาเนิน่ นานออกไปได้
ว่าเพื่อหลีกเลี่ยง การสูญเสีย ที่อาจจะมีจำ�นวนมากกว่านี้ นานเท่าใด เสียงของผู้ประท้วงก็จะยิ่งอ่อนล้า และแผ่วเบาลงไป
มากมายนัก มากขึ้นเรื่อยๆ เท่านั้น
นี่คือสิ่งที่ประเทศไทย เรียกว่าประชาธิปไตยหรือ? และมันก็จะเกิดปรากฎการณ์อกี ครัง้ หนึง่ ทีผ่ มู้ สี ทิ ธิหย่อนบัตร
เลือกตัง้ ในประเทศไทย คนจน คนทำ�งาน จะได้พบเห็นเป็นขวัญตากับ
นีค่ อื ‘ความเป็นไทย’ ทีเ่ ราอยากจะบอกกับคนอืน่ หรืออยากจะ
การโกงการเลือกตัง้ อย่างเป็นบูรณาการ เป็นการคอรัปชัน่ ทัง้ รัฐบาล
ให้คนอื่นได้รับรู้ กระนั้นหรือ? ในประเทศไทย มันไม่ใช่รัฐบาลที่กำ�ลังเน่าเหม็น แต่คือ
ขบวนการต่อสูข้ องประชาชนทีก่ �ำ ลังถูกโดดเดีย่ วต่างหาก ทีต่ อ้ งการ
ธรรมเนียมปฏิบัติของรัฐและกลไกข้าราชการ ที่ยินยอม ความช่วยเหลือจากประชาคมโลก จากขบวนการสหภาพแรงงานโลก
ให้ข้าราชการบางคนที่ฉ้อฉลตั้งแต่ระดับชุมชน จนถึงระดับชาติ จากนักสิทธิ มนุษยชนทัว่ โลก ซึง่ พวกเขาเหล่านัน้ อาจจะต้องสลัดภาพ
สามารถแอบอ้างชือ่ สถาบันพระมหากษัตริยใ์ นการสร้างความชอบธรรม ความทรงจำ�เก่าๆ อันสวยหรูเกีย่ วกับประเทศไทยทิง้ ไปบ้าง และหัน
ทีจ่ ะเอารัดเอาเปรียบและกดหัวคนยากคนจนเอาไว้ใต้ฝา่ เท้าจำ�ต้องถูก กลับมามองความจริงทีเ่ กิดขึน้ บนท้องถนนใหม่อกี ครัง้ และเชือ่ มโยง
ทำ�ให้หมดไปจากสังคมไทยโดยเร็วทีส่ ดุ ซึง่ ก็ดว้ ยการทำ�ให้กลไกรัฐสภา ภาพความสัมพันธ์ระหว่างความเป็นจริงบนท้องถนนในประเทศไทย
มีความเป็นประชาธิปไตยอย่างแท้จริง นีจ่ งึ เป็นหนทางเดียวเท่านัน้ ทีจ่ ะ กับเสถียรภาพทางการเมืองและความอยูด่ มี สี ขุ ของประชาชนทัว่ ทัง้ ภูมภิ าค
ทำ�ให้คนไทยสามารถปกป้องศักดิ์ศรีของความเป็นคนไทย ไม่ให้ ประชาคมอาเซียนล้มเหลวในการช่วยเหลือคนพม่า และ
กลายเป็นตัวตลก ในสายตาของประชาสังคมโลกถ้าเราไม่กลายเป็น ไม่สามารถที่จะล้มเหลวได้อีกแล้วในกรณีของประเทศไทย
ประเทศที่ล้มละลาย ทางการเมืองไปเสียก่อน สถาบันพระมหากษัตริยก์ �ำ ลังอยูต่ รงศูนย์กลางของความเป็นไปได้

94 ไพร่สู้ ๗๘ ปี ประชาธปไตยไทย 95
อันน่าสะพรึงกลัวที่จะเกิดการปะทะกันอย่างบ้าคลั่ง และรุนแรง ชิ้นนี้เสร็จ ผู้เขียนรู้สึกได้ถึงพลังของคำ�ว่า ‘อิสรภาพ’ จึงอยาก
ความหวังอันยิ่งใหญ่ที่สามารถมีได้ตอนนี้คือสำ�นักพระราชวัง ร่วมแบ่งปันความรู้สึก นี้กับคนไทยกว่า 60 ล้านคน โดยเฉพาะ
จะก้าวไปยังทิศทางแห่งแสงสว่างของวันพรุง่ และใช้ทกุ วิถที างทีท่ �ำ ได้ ต่อคนงานหญิง เยาวชนคนหนุ่ม สาว และคลื่นลูกใหม่ของนักต่อสู้
เพือ่ ปรามคณะองคมนตรีให้อยูใ่ นร่องในรอย และสนับสนุนให้มกี าร เพื่อประชาธิปไตย
นำ�รัฐธรรมนูญฉบับประชาชนกลับมาบังคับใช้ใหม่ และอนุญาตให้
จัดการเลือกตั้งอย่างบริสุทธิ์ ยุติธรรม ก่อนที่สงครามเสื้อเหลือง ++++++++++++++++++
กับเสื้อแดงซึ่งคณะองคมนตรี มีส่วนเกี่ยวข้องในการสร้างขึ้นมา
จะทำ�ให้สถานการณ์ในบ้านเมืองมันเลวร้ายเกินกว่าจะหยุดยั้งได้
ในศตวรรษที่ 21 ‘เสถียรภาพ’ รออยูท่ ต่ี รงด้านหน้าของ
ประตูนน่ั เองซึง่ เรียกกันว่าปฏิญญาสากลว่าด้วยสิทธิมนุษยชน
รัฐบาลของอภิสทิ ธิไ์ ม่สามารถกระทำ�ในสิง่ ทีส่ ภุ าษิตไทยเรียกว่า การอ้างอิงแหล่งทีม่ าของการเขียนบทความชิน้ นีย้ าวเป็นหางว่าว
‘ปิดฟ้าด้วยฝ่ามือ’ จนผูเ้ ขียนตัดสินใจไม่เอามาใส่ในหนังสือเล่มนี้ เพราะหลายเรือ่ งราวเป็นสิง่ ที่

คนไทยจะไม่ยอมอีกต่อไป คนเสือ้ แดงจะไม่กลายเป็นสีเหลือง ไม่เคยลืมเลือนหายไปจากความทรงจำ�ของผูร้ กั ประชาธิปไตย และครอบครัว


และโลกก็จะไม่หยุดเฝ้าจับตาดูพฤติกรรมของสถาบันพระมหากษัตริย์ ผูส้ ญ
ู เสีย เพียงแค่คลิกหาคำ�ตอบจากกูเกิล และหนังสืออีกสองสามเล่ม
ไทยทีม่ ง่ ั คัง่ กับเหล่านายทหารทัง้ หลายในคณะองคมตรี ผู้อ่านก็จะเจอกับข้อมูลเช่นเดียวกับผู้เขียน
คนไทยต้องการทีจ่ ะรักในหลวงและจะยังคงรักต่อไป ถ้าบรรดา
เหล่านายพลจะทำ�ตัวเป็นสุภาพบุรุษที่น่านับถืออย่างที่ควรจะเป็น
และปล่อยให้ประชาชนทำ�หน้าทีฟ่ น้ ื ฟูสถาบันประชาธิปไตย และปล่อยให้
สำ�นักพระราชวังดูแลกิจการของสำ�นักพระราชวัง และนำ�เสนอแบบอย่าง
ของการเป็นประมุขของชาติ ทีม่ คี ณ ุ ธรรม มีเมตตาธรรม มีความ
อดทน อดกลัน้ และใช้ชวี ติ อย่างพอเพียง โดยทีไ่ ม่จ�ำ เป็นต้องได้รบั การ
ช่วยเหลือจากกองทหารอีกต่อไป
ไม่ง่ายเลยที่จะตัดสินใจเขียนบทความชิ้นนี้ขึ้นมา เพราะเป็น
การเขียนในสิง่ ทีค่ นไทยไม่กล้าเขียนออกมาอย่างเปิดเผย เมือ่ เขียนบทความ

96 ไพร่สู้
ถ้าไร้ประชาธิปไตยที่ทำ�ให้ทุกกลไกและทุกสถาบันในประเทศ
เคารพประชาชนทุกคนอย่างเท่าเทียมกัน ประเทศไทย
จะไม่มีทางที่มีเสถียรภาพและพัฒนาไปสู่ความยั่งยืน

เสถียรภาพไม่สามารถได้มาด้วยกำ�ลังอาวุธ
แต่ด้วยการเคารพในทุกเสียงในสังคม
ชีวติ และครอบครัวของรัฐบุรษุ ทีแ่ ท้จริงเช่นท่านรัฐบุรษ

ปรีดี พนมยงค์ กลับต้องเผชิญกับชะตากรรม
และความยากลำ�บากนานาประการ สมาชิกคณะราษฎร์ ทีน่ �ำ การเปลีย่ นแปลง
การปกครองจากระบอบสมบูรณาญาสิทธิราช
มาสูร่ ะบอบประชาธิปไตย 24 มิถนุ ายน 2475
ประกาศคณะราษฎร ฉบับที่ ๑ ได้โค่นราชบัลลังก์เสียแล้ว

ราษฎรทั้งหลาย รัฐบาลของกษัตริย์ได้ปกครองอย่างหลอกลวงไม่ซ่อื ตรง


ต่อราษฎร มีเป็นต้นว่าจะบำ�รุงการทำ�มาหากินอย่างโน้นอย่างนี้
เมื่อกษัตริย์องค์นี้ได้ครองราชสมบัติสืบต่อพระเชษฐานั้น แต่ครัน้ คอย ๆ ก็เหลวไป หาได้ท�ำ จริงจังไม่ มิหนำ�ซ้�ำ กล่าวหมิน่ ประมาท
ในชั้นต้นราษฎรได้หวังกันว่ากษัตริย์องค์ใหม่นี้จะปกครองราษฎร ราษฎรผู้มีบุญคุณ เสียภาษีอากรให้พวกเจ้าได้กิน ว่าราษฎร
ให้ร่มเย็น แต่ การณ์หาเป็นไปตามหวังที่คิดไม่ กษัตริย์คงทรงอำ�นาจ รู้เท่าไม่ถึงเจ้านั้นไม่ใช่เพราะโง่ เป็นเพราะขาดการศึกษา ทีพ่ วกเจ้า
อยู่เหนือกฎหมายตามเดิม ทรงแต่งตั้งญาติวงศ์และคนสอพลอ ปกปิดไว้ไม่ให้เรียนเต็มที่ เพราะเกรงว่าราษฎรได้มีการศึกษา ก็จะรู้
ไร้คุณงามความรู้ให้ดำ�รงตำ�แหน่งที่สำ�คัญ ๆ ไม่ทรงฟังเสียงราษฎร ความชั่วร้ายที่ทำ�ไว้และคงจะไม่ยอมให้ทำ�นาบนหลังคน
ปล่อยให้ข้าราชการใช้อำ�นาจหน้าที่ในทางทุจริต มีการรับสินบน
ในการก่อสร้างซื้อของใช้ในราชการ หากำ�ไรในการเปลี่ยนราคาเงิน ราษฎรทั้งหลายพึงรู้เถิดว่าประเทศเรานี้เป็นของราษฎร
ผลาญเงินทองของประเทศ ยกพวกเจ้าขึ้นให้สิทธิพิเศษมากกว่า ไม่ใช่ของกษัตริย์ตามที่เขาหลอกลวง บรรพบุรุษของราษฎรเป็นผู้
ราษฎรปกครองโดยขาดหลักวิชาปล่อยให้บา้ นเมืองเป็นไปตามยถากรรม กู้ให้ประเทศเป็นอิสรภาพพ้นมือจากข้าศึก พวกเจ้ามีแต่ชุบมือเปิบ
ดังที่จะเห็นได้ในการตกต่ำ�ในการเศรษฐกิจ และความฝืดเคือง และกวาดทรัพย์สมบัติ เข้าไว้ตง้ั หลายร้อยล้าน เงินเหล่านีเ้ อามาจากไหน?
ทำ�มาหากิน ซึ่งราษฎรได้รู้กันอยู่ทั่วไปแล้ว รัฐบาลของกษัตริย์ ก็เอามาจากราษฎร เพราะวิธที �ำ นาบนหลังคนนัน่ เอง ! บ้านเมืองกำ�ลัง
เหนือกฎหมายมิสามารถแก้ไขให้ฟื้นขึ้นได้ การที่แก้ไขไม่ได้ก็เพราะ อัตคัตฝืดเคือง ชาวนาและพ่อแม่ทหารต้องทิ้งนา เพราะทำ�ไม่ได้ผล
รัฐบาลของกษัตริย์เหนือกฎหมายมิได้ปกครองประเทศเพื่อราษฎร รัฐบาลไม่บำ�รุง รัฐบาลไล่คนงานออกอย่างเกลื่อนกลาด นักเรียน
ตามที่รัฐบาลอื่น ๆ ได้กระทำ�กัน รัฐบาลของกษัตริย์ได้ถือเอา ทีเ่ รียนสำ�เร็จแล้วและทหารทีป่ ลดกองหนุนไม่มงี านทำ� จะต้องอดอยาก
ราษฎรเป็นทาส (ซึ่งเรียกว่าไพร่บ้าง ข้าบ้าง) เป็นสัตว์เดียรัจฉาน ไปตามยถากรรม เหล่านีเ้ ป็นผลของรัฐบาลของกษัตริยเ์ หนือกฎหมาย
ไม่นกึ ว่าเป็นมนุษย์ เพราะฉะนัน้ แทนทีจ่ ะช่วยราษฎร กลับพากันทำ�นา บีบคัน้ ข้าราชการชัน้ ผูน้ อ้ ย นายสิบ และ เสมียน เมือ่ ให้ออกจากงาน
บนหลังราษฎร จะเห็นได้ว่าภาษีอากรที่บีบคั้นเอาจากราษฎรนั้น แล้วไม่ให้เบีย้ บำ�นาญ ความจริงควรเอาเงินทีก่ วาดรวบรวมไว้มาจัด
กษัตริยไ์ ด้หกั เอาไว้ใช้สว่ นตัว ปีหนึง่ เป็นจำ�นวนหลายล้าน ส่วนราษฎรสิ บ้านเมืองให้มงี านทำ�จึงจะสมควรทีส่ นองคุณราษฎร ซึง่ ได้เสียภาษี
กว่าจะหาได้แต่เล็กน้อย เลือดตาแทบกระเด็น ถึงคราวเสียภาษี อากรให้พวกเจ้าได้ร่ำ�รวยมานาน แต่พวกเจ้าก็หาได้ทำ�อย่างใดไม่
ราชการหรือภาษีสว่ นตัว ถ้าไม่มเี งินรัฐบาลก็ใช้ยดึ ทรัพย์หรือใช้งานโยธา คงสูบเลือดกันเรือ่ ยไป เงินมีเท่าไหรก็เอาฝากต่างประเทศคอยเตรียมหนี
แต่พวกเจ้ากลับนอนกินกันเป็นสุข ไม่มปี ระเทศใดในโลกจะให้เงินเจ้า เมือ่ บ้านเมืองทรุดโทรม ปล่อยให้ราษฎรอดอยาก การเหล่านีย้ อ่ มชัว่ ร้าย
มากเช่นนี้ นอกจากพระเจ้าซาร์และพระเจ้า ไกเซอร์เยอรมัน ซึง่ ชนชาตินน้ั

102 ไพร่สู้ ๗๘ ปี ประชาธปไตยไทย 103


เหตุฉะนั้น ราษฎร ข้าราชการ ทหาร และพลเรือน ที่รู้เท่า ๒. จะต้องรักษาความปลอดภัยภายในประเทศ ให้การประทุษร้าย
ถึงการกระทำ�อันชัว่ ร้ายของรัฐบาลดังกล่าวแล้ว จึงรวมกำ�ลังตัง้ เป็น ต่อกันลดน้อยลงให้มาก
คณะราษฎรขึน้ และได้ยดึ อำ�นาจของรัฐบาลของกษัตริยไ์ ว้แล้ว คณะราษฎร ๓. ต้องบำ�รุงความสุขสมบูรณ์ของราษฎร ในทางเศรษฐกิจ
เห็นว่าการทีจ่ ะแก้ความชัว่ ร้ายก็โดยทีจ่ ะต้องจัดการปกครองโดยมีสภา โดยรัฐบาลใหม่จะจัดหางานให้ราษฎรทุกคนทำ� จะวาง
จะได้ช่วยกันปรึกษาหารือหลาย ๆ ความคิดดีกว่าความคิดเดียว โครงการเศรษฐกิจแห่งชาติไม่ปล่อยให้ราษฎรอดอยาก
ส่วนผูเ้ ป็นประมุขของประเทศนัน้ คณะราษฎรไม่มปี ระสงค์ท�ำ การ ๔. จะต้องให้ราษฎรมีสิทธิเสมอภาคกัน (ไม่ใช่พวกเจ้ามี
ชิงราชสมบัติ ฉะนัน้ จึงขอเชิญให้กษัตริยอ์ งค์นด้ี �ำ รงตำ�แหน่งกษัตริย์ สิทธิยิ่งกว่าราษฎร เช่นที่เป็นอยู่)
ต่อไป แต่จะต้องอยู่ใต้กฎหมายธรรมนูญการปกครองของแผ่นดิน ๕. จะต้องให้ราษฎรได้มเี สรีภาพ มีความเป็นอิสระ เมือ่ เสรีภาพ
จะทำ�อะไรโดยลำ�พังไม่ได้ นอกจากความเห็นชอบของสภาผูแ้ ทนราษฎร นี้ไม่ขัดต่อหลัก ๕ ประการดังกล่าวข้างต้น
คณะราษฎรได้แจ้งความเห็นนี้ให้กษัตริย์ทราบแล้ว ถ้ากษัตริย์ ๖. จะต้องให้การศึกษาอย่างเต็มที่แก่ราษฎร
ตอบปฏิเ สธหรื อไม่ตอบภายในกำ�หนดโดยเห็นแก่ส่วนตนว่าจะ
ถูกลดอำ�นาจลงมาก็จะชื่อว่าทรยศต่อชาติ และก็เป็นการจำ�เป็น ราษฎรทัง้ หลายจงพร้อมกันช่วยคณะราษฎรให้ท�ำ กิจอันคงจะ
ที่ประเทศจะต้องมีการปกครองอย่างประชาธิปไตย กล่าวคือประมุข อยูช่ ว่ั ดินฟ้านีใ้ ห้ส�ำ เร็จ คณะราษฎรขอให้ทกุ คนทีม่ ไิ ด้รว่ มมือเข้ายึดอำ�นาจ
ของประเทศจะเป็ น บุ ค คลสามั ญ ซึ่ ง สภาผู้ แ ทนราษฎรได้ ตั้ ง ขึ้ น จากรัฐบาลกษัตริย์เหนือกฎหมายพึงตั้งอยู่ในความสงบและตั้งหน้า
อยูใ่ นตำ�แหน่งตามกำ�หนดเวลา ตามวิธนี ร้ี าษฎรพึงหวังเถิดว่าราษฎร หากิน อย่าทำ�การใด ๆ อันเป็นการขัดขวางต่อคณะราษฎรนี้ เท่ากับ
จะได้รบั ความบำ�รุงอย่างดีทส่ี ดุ ทุกๆคนจะมีงานทำ�เพราะประเทศของเรา ราษฎรช่วยประเทศและช่วยตัวราษฎร บุตร หลาน เหลน ของ
เป็นประเทศทีอ่ ดุ มอยูแ่ ล้วตามสภาพ เมือ่ เราได้ยดึ เงินทีพ่ วกเจ้ารวบรวม ตนเอง ประเทศจะมีความเป็นเอกราชอย่างพร้อมบริบูรณ์ ราษฎร
ไว้จากการทำ�นาบนหลังคนตัง้ หลายร้อยล้านมาบำ�รุงประเทศขึน้ แล้ว จะได้รับความปลอดภัย ทุกคนจะต้องมีงานทำ�ไม่ต้องอดตาย ทุกคน
ประเทศจะต้องเฟื่องฟูขึ้นเป็นแม่นมั่น การปกครองซึ่งคณะราษฎร จะมีสิทธิเสมอกัน และมีเสรีภาพจากการเป็นไพร่ เป็นข้าเป็นทาส
จะพึงกระทำ�ก็คือ จำ�ต้องวางโครงการอาศัยหลักวิชา ไม่ทำ�ไป พวกเจ้า หมดสมัยทีเ่ จ้าจะทำ�นาบนหลังราษฎร สิง่ ทีท่ กุ คนพึงปรารถนา
เหมือนคนตาบอด เช่นรัฐบาลที่มีกษัตริย์เหนือกฏหมายทำ�มาแล้ว คือความสุขความเจริญอย่างประเสริฐซึ่งเรียกเป็นศัพท์ว่านั้น ก็จะ
เป็นหลักใหญ่ ๆ ที่คณะราษฎรวางไว้ มีอยู่ว่า พึงบังเกิดขึ้นแก่ราษฎรถ้วนหน้า

๑. จะต้องรักษาความเป็นเอกราชทัง้ หลายเช่นเอกราชในทาง
การเมือง การศาล ในทางเศรษฐกิจ ฯลฯ ของประเทศ คณะราษฎร
ไว้ให้มน่ั คง ๒๔ มิถุนายน ๒๔๗๕

104 ไพร่สู้ ๗๘ ปี ประชาธปไตยไทย 105

You might also like