You are on page 1of 8

Khng hong ti chnh chu 1997

Khng hong ti chnh chu


1997
Bi:
Wiki Pedia

Khng hong ti chnh chu l cuc khng hong ti chnh bt u t thng 7 nm


1997 Thi Lan ri nh hng n cc th trng chng khon, trung tm tin t ln,
v gi c ca nhng ti sn khc vi nc chu , nhiu quc gia trong c coi
nh l "nhng con H ng ". Cuc khng hong ny cn thng c gi l Khng
hong tin t chu .

Indonesia, Hn Quc v Thi Lan l nhng nc b nh hng mnh nht bi cuc


khng hong ny. Hng Kng, Malaysia, Lo, Philippines cng b nh hng bi s st
gi bt thnh lnh. Cn i lc Trung Hoa, i Loan, Singapore v Vit Nam khng b
nh hng. Nht Bn cng khng b nh hng nhiu bi s khng hong, song nn
kinh t Nht phi kinh qua nhng kh khn kinh t di hn ca chnh bn thn mnh.

Mc d c gi l cn khng hong "ng " bi v n bt ngun t ng , nhng


nh hng ca n li lan truyn ton cu v gy nn s khng hong ti chnh trn ton
cu, vi nhng tc ng ln lan rng n c cc nc nh Nga, Brasil v Hoa K.

Nguyn nhn

Nn tng kinh t v m yu km

Thi Lan v mt s nc ng Nam c gng thc hin ci m cc nh kinh t gi


l B ba chnh sch khng th ng thi. H va c nh gi tr ng tin ca mnh vo
Dollar M, va cho php t do lu chuyn vn (t do ha ti khon vn). Kinh t ng
Nam tng trng nhanh trong thp nin 1980 v na u thp nin 1990 to ra sc
p tng gi ni t. bo v t gi c nh, cc ngn hng trung ng ng Nam
thc hin chnh sch tin t ni lng. Kt qu l cung tin tng gy ra sc p lm pht.
Chnh sch v hiu ha (sterilization policy) c p dng chng lm pht v hnh
chung y mnh cc dng vn chy vo nn kinh t.

Vo gia thp nin 1990, Hn Quc c nn tng kinh t v m tng i tt ngoi tr


vic ng Won Hn Quc khng ngng ln gi vi Dollar M trong thi k t sau nm

1/8
Khng hong ti chnh chu 1997

1987. iu ny lm cho ti khon vng lai ca Hn Quc suy yu v gi hng xut khu
ca Hn Quc trn th trng hng ha quc t tng. Trong hon cnh , Hn Quc li
theo ui mt ch t gi hi oi neo lng lo v chnh sch t do ha ti khon vn.
V th, thm ht ti khon vng lai c b p li bng vic cc ngn hng ca nc
ny i vay nc ngoi m phn ln l vay n ngn hn v n khng t bo him ri ro.

Nm 1994, nh kinh t Paul Krugman ca trng i hc Princeton, (lc cn MIT),


cho ng bi bo tn cng tng v "thn k kinh t ng ". ng ta cho rng: S
tng trng kinh t ca ng , trong qu kh, l do kt qu ca u t theo hnh thc
t bn, dn ti s tng nng sut lao ng. Trong khi , nng sut tng nhn t li ch
c nng ln mt mc rt nh, hoc hu nh gi nguyn. Krugman cho rng vic
ch tng trng nng sut tng nhn t khng thi, m khng cn u t vn, c th
mang li s thnh vng di hn. Krugman c th c nhiu ngi coi nh mt nh
tin tri sau khi khng hong ti chnh lan rng, tuy nhin chnh ng ta cng tng pht
biu rng ng ta khng d on cn khng hong hoc nhn trc c chiu su ca
n.

Cc dng vn nc ngoi ko vo

Chnh sch tin t ni lng v vic t do ha ti chnh M, chu u v Nht Bn cui


thp nin 1980 khin cho tnh thanh khon ton cu tr nn cao qu mc. Cc nh
u t cc trung tm tin t ni trn ca th gii tm cch thay i danh mc ti sn
ca mnh bng cch chuyn vn u t ra nc ngoi. Trong khi , cc nc chu
li thc hin chnh sch t do ha ti khon vn. Li sut cc nc chu cao hn
cc nc pht trin. Chnh v th, cc dng vn quc t t chy vo cc nc chu
.

Ngoi ra, nhng xc tin u t ca chnh ph v nhng bo h ngm ca chnh ph


cho cc th ch ti chnh cng gp phn lm cc cng ty chu bt chp mo him
i vay ngn hng trong khi cc ngn hng bt chp mo him i vay nc ngoi
m phn ln l vay n ngn hn v n khng t bo him ri ro. (Hin tng thng tin
phi i xng dn ti la chn nghch v ri ro o c.)

Tn cng u c v rt vn ng lot

Nguyn nhn trc tip ca khng hong ti chnh ng nm 1997 l nhng cuc tn
cng u c v vic rt vn ng lot khi cc nc chu .

Nhng nguyn nhn su xa ni trn ri cng bc l. Th trng bt ng sn ca Thi


Lan v. Mt s th ch ti chnh b ph sn. Ngi ta khng cn tin rng chnh ph
kh nng gi ni t gi hi oi c nh. Khi pht hin thy nhng im yu cht
ngi trong nn kinh t ca cc nc chu , mt s th ch u c v m tin hnh
tn cng tin t chu . Cc nh u t nc ngoi ng lot rt vn ra.

2/8
Khng hong ti chnh chu 1997

Mt nguyn nhn trc tip na ca khng hong l nng lc x l khng hong yu


km. Nhiu nh kinh t cho rng khi mi b tn cng tin t, ng l cc nc chu
phi lp tc th ni ng tin ca mnh ch khng nn c sc bo v t gi n ni
cn kit c d tr ngoi hi nh nc m li cng lm cho tn cng u c thm ko di.

Ngoi trng 10 nc ASEAN lc tin rng, vic lin kt cc h thng tin t cht
ch l mt n lc thn trng nhm cng c vng chc cc nn kinh t ASEAN. Hi
ngh Ngoi trng ASEAN ln th 30 din ra ti Subang Jaya, Malaysia thng quan
mt Tuyn b chung vo ngy 25 thng 7 nm 1997 nu r mi quan ngi su sc v
ku goi cc nc ASEAN cn hp tc cht ch hn nhm bo v v tng cng li
ch ca ASEAN trong giai on ny.[6] Ngu nhin l trong cng ngy ny, cc Ngn
hng Trung ng ca hu ht cc nc chu tc ng ca khng hong gp nhau ti
Thng Hi trong Hi ngh cp cao ng Thi Bnh dng EMEAP, v tht bi trong
vic a ra mt bin php Dn xp cho vay mi. Trc mt nm, B trng Ti
chnh ca cc nc ny cng tham d Hi ngh B trng Ti chnhAPEC ln th 3
ti Kyoto, Nht Bn vo ngy 17 thng 3 nm 1996, v theo nh Tuyn b chung, cc
bn khng th nhn i c Qu ti chnh phc v cho Hip nh chung v cho vay
v C ch Ti chnh trong tnh trng khn cp. V vy, cuc khng hong c th xem
nh mt tht bi trong vic xy dng nng lc ph hp kp thi, tht bi trong vic ngn
chn s li ko tin t.

Mt s nh kinh t li ch trch chnh sch ti chnh tht cht ca IMF c p dng


cc nc xy ra khng hong cng lm cho khng hong thm trm trng. ..

Din bin

Thi Lan

T nm 1985 n nm 1995, kinh t Thi Lan tng trng vi tc bnh qun hng
nm l 9%. Cui nm 1996, bo co Trin vng Kinh t Th gii ca IMF cnh bo
nn kinh t Thi Lan tng trng qu nng v bong bng kinh t c th khng gi c
lu. Cui nm 1996, th trng chng khon Thi Lan bt u c s iu chnh. C mc
vn ha th trng vn ln ch s th trng chng khon u gim i.

Ngy 14 thng 5 v ngy 15 thng 5 nm 1997, ng baht Thi b tn cng u c quy


m ln. Ngy 30 thng 6, th tng Thi Lan Chavalit Yongchaiyudh tuyn b s khng
ph gi baht, song rt cc li th ni baht vo ngy 2 thng 7. Baht ngay lp tc mt gi
gn 50%. Vo thng 1 nm 1998, n xung n mc 56 baht mi i c 1 dollar
M. Ch s th trng chng khon Thi Lan tt t mc 1.280 cui nm 1995 xung
cn 372 cui nm 1997. ng thi, mc vn ha th trng vn gim t 141,5 t USD
xung cn 23,5 t USD. Finance One, cng ty ti chnh ln nht ca Thi Lan b ph
sn. Ngy 11 thng 8, IMF tuyn b s cung cp mt gi cu tr tr gi 16 t dollar M
cho Thi Lan. Ngy 20 thng 8, IMF thng qua mt gi cu tr na tr gi 3,9 t dollar.

3/8
Khng hong ti chnh chu 1997

Philippines

Sau khi khng hong bng pht Thi Lan, ngy 3 thng 7 ngn hng trung ng
Philippines c gng can thip vo th trng ngoi hi bo v ng peso bng cch
nng li sut ngn hn (li sut cho vay qua m) t 15% ln 24%. ng peso vn mt
gi nghim trng, t 26 peso n mt dollar xung cn 38 vo nm 2000 v cn 40 vo
cui khng hong.

Khng hong ti chnh nghim trng thm do khng hong chnh tr lin quan ti cc
v b bi ca tng thng Joseph Estrada. Do khng hong chnh tr, vo nm 2001, Ch
s Tng hp PSE ca th trng chng khon Philippines gim xung cn khong 1000
im t mc cao khong 3000 im hi nm 1997. N ko theo vic ng peso thm
mt gi.

Gi tr ca ng peso ch c phc hi t khi Gloria Macapagal-Arroyo ln lm tng


thng.

Hong Kong

Thng 10 nm 1997, Dollar Hong Kong b tn cng u c. ng tin ny vn c


neo vo Dollar M vi t gi 7,8 HKD/USD. Tuy nhin, t l lm pht Hong Kong li
cao hn M. y l c s cho gii u c tn cng. Nh c d tr ngoi t hng
hu ln ti 80 t USD vo thi im tng ng 700% lng cung tin M1 hay
45% lng cung tin M3, nn C quan Tin t Hong Kong dm chi hn 1 t USD
bo v ng tin ca mnh. Cc th trng chng khon ngy cng tr nn d v.
T ngy 20 thng 10 n 23 thng 10, Ch s Hang Seng gim 23%. Ngy 15 thng
8 nm 1998, Hong Kong nng li sut cho vay qua m t 8% ln thnh 23% v ngay
lp tc nng vt ln 500%. ng thi, C quan Tin t Hong Kong bt u mua vo cc
loi c phiu thnh phn ca Ch s Hang Seng gim p lc gim gi c phiu. C
quan ny v ng Donald Tsang, lc l B trng Ti chnh v sau ny lm Trng
c khu hnh chnh Hong Kong, cng khai tuyn chin vi gii u c. Chnh quyn
mua vo khong 120 t Dollar Hong Kong (tng ng 15 t Dollar M) cc loi
chng khon. Sau ny, vo nm 2001, chnh quyn bn ra s chng khong ny v
thu li khong 30 t Dollar Hong Kong (khong 4 t Dollar M).

Cc hot ng u c nhm vo Dollar Hong Kong v th trng chng khon ca nc


ny ngng li vo thng 9 nm 1998 ch yu do cc nh u c b thit hi bi chnh
sch iu tit dng vn nc ngoi ca chnh ph Malaysia v bi s sp ca th
trng tri phiu v tin t Nga.

T gi neo gia Dollar Hong Kong v Dollar M vn c bo ton mc 7,8 : 1.

4/8
Khng hong ti chnh chu 1997

Hn Quc

Vo thi im khng hong bng pht Thi Lan, Hn Quc c mt gnh nng n nc
ngoi khng l. Cc cng ty n ngn hng trong nc, cn ngn hng trong nc li
n ngn hng nc ngoi. Mt vi v v n xy ra. Khi th trng chu b khng
hong, thng 11 cc nh u t bt u bn ra chng khon ca Hn Quc quy m
ln. Ngy 28 thng 11 nm 1997, t chc nh gi tn dng Moody h th hng ca
Hn Quc t A1 xung A3, sau vo ngy 11 thng 12 li h tip xung B2. iu ny
gp phn lm cho gi chng khon ca Hn Quc thm gim gi. Ring trong ngy 7
thng 11, th trng chng khon Seoul tt 4%. Ngy 24 thng 11 li tt 7,2% do tm
l lo s IMF s i Hn Quc phi p dng cc chnh sch khc kh.

Trong khi , ng Won gim gi xung cn khong 1700 KRW/USD t mc 1000


KRW/USD.

Malaysia

Ngay sau khi Thi Lan th ni ng Baht (ngy 2 thng 7 nm 1997), ng Ringgit ca
Malaysia v th trng chng khon Kuala Lumpur lp tc b sc p gim gi mnh.
Ringgit gim t mc 3,75 Ringgit/Dollar M xung cn 4,20 Ringgit/Dollar. Phn
ln sc p gim gi i vi Ringgit l t vic bun bn ng tin ny trn th trng tin
nc ngoi. Nhng ngi tham gia th trng tin duy tr ti khon bng ng Ringgit
trng thi bn ra nhiu hn mua vo vi d tnh v s gim gi ca ng Ringgit trong
tng lai. Kt qu l li sut trong nc ca Malaysia gim xung khuyn khch dng
vn chy ra nc ngoi. Lng vn chy ra t ti mc 24,6 t Ringgit vo qu hai v
qu ba nm 1997.

Indonesia

Thng 7, khi Thi Lan th ni ng Baht, c quan hu trch tin t ca Indonesia ni


rng bin dao ng ca t gi hi oi gia Rupiah v Dollar M t 8% ln 12%.
Thng 8, ng Rupiah b gii u c tn cng v n ngy 14 th ch t gi hi oi
th ni c qun l c thay th bng ch th ni hon ton. ng Rupiah lin tc
mt gi. IMF thu xp mt gi vin tr ti chnh khn cp cho Indonesia ln ti 23 t
Dollar, nhng Rupiah tip tc mt gi do ng Rupiah b bn ra t v lng cu Dollar
M Indonesia tng vt. Thng 9, c gi Rupiah ln ch s th trng chng khon u
gim xung mc thp lch s.

Rupiah mt gi lm suy yu bng cn i ti sn ca cc cng ty Indonesia, c bit l


lm cho mn n ngn hng nc ngoi ca cc cng ty tng ln. Trc tnh hnh ,
nhiu cng ty y mnh mua Dollar vo (c ngha l bn Rupiah ra) khin cho ni t
thm mt gi v t l lm pht tng vt.

5/8
Khng hong ti chnh chu 1997

Lm pht tng tc cng vi chnh sch ti chnh khc kh theo yu cu ca IMF khin
chnh ph phi b tr gi lng thc v xng khin gi hai mt hng ny tng ln.
Tnh trng bo ng tranh ginh mua hng bng pht. Ring Jakarta c ti
500 ngi b cht do bo ng. Khng hong kinh t v khng hong x hi dn ti
khng hong chnh tr. Gia nm 1998, Suharto buc phi t chc tng thng.

Trc khng hong, t gi hi oi gia Rupiah v Dollar vo khong 2000 : 1. Nhng


trong thi k khng hong, t gi gim xung mc 18.000 : 1.

Do thay i t gi hi oi v do nhiu nhn t khc, GDP theo Dollar M ca Indonesia


gim i.

Hu qu

Khng hong gy ra nhng nh hng v m nghim trng, bao gm mt gi tin t,


sp th trng chng khon, gim gi ti sn mt s nc chu . Nhiu doanh
nghip b ph sn, dn n hng triu ngi b y xung di ngng ngho trong cc
nm 1997-1998. Nhng nc b nh hng nng n nht l Indonesia, Hn Quc v
Thi Lan.

Khng hong kinh t cn dn ti mt n nh chnh tr vi s ra i ca Suharto


Indonesia v Chavalit Yongchaiyudh Thi Lan. Tm l chng phng Ty gia tng
cng vi s ph phn gay gt nhm vo George Soros v Qu Tin t Quc t. Cc
phng tro Hi gio v ly khai pht trin mnh Indonesia khi chnh quyn trung ng
ca nc ny suy yu.

Mt nh hng lu di v nghim trng, l GDP v GNP bnh qun u ngi tnh


bng Dollar M theo sc mua tng ng gim i. Ni t mt gi l nguyn nhn trc
tip ca hin tng ny. Cun CIA World Fact Book cho bit thu nhp bnh qun u
ngi ca Thi Lan gim t mc 8.800 USD nm 1997 xung cn 8.300 USD vo
nm 2005, ca Indonesia gim t 4.600 USD xung 3.700 USD, ca Malaysia gim t
11.100 USD xung 10.400 USD.

Cuc khng hong khng ch ly lan khu vc ng m n gp phn dn ti khng


hong ti chnh Nga v khng hong ti chnh Brasil. Mt s nc khng b khng
hong, nhng kinh t cng chu nh hng xu do xut khu gim v do FDI vo gim.

ngha

Khng hong ti chnh ng lm ngi ta nhn thc r hn s cn thit phi c mt


h thng ti chnh - ngn hng vng mnh, minh bch. iu ny thi thc Qu Tin t
Quc t v Ngn hng Thanh ton Quc t i mi cc quy ch v ngn hng v cc t
chc tn dng ni chung.

6/8
Khng hong ti chnh chu 1997

Chnh ph nhiu nc ang pht trin cho rng cc dng vn u t gin tip nc ngoi
v vn vay ngn hng nc ngoi c th em li nhng tc ng bt li vi nn kinh t
ca h. Do , nhiu chnh ph ban hnh nhng quy ch nhm iu tit cc dng vn
ny.[9]

Bn cnh , nhng tha thun cp khu vc nhm pht trin mt h thng phng nga
khng hong ti din c thc y chu , v d nh Sng kin Chiang Mai, Tin
trnh nh gi v i thoi Kinh t ASEAN+3, Sng kin Th trng Tri phiu Chu
, ...

V mt hc thut, cc nh nghin cu kinh t nhn thy s hn ch ca cc m hnh


l lun v khng hong tin t trc y trong vic gii thch ngun gc v s ly lan
ca khng hong ti chnh ng . c nhiu n lc nhm a ra mt m hnh mi
v khng hong tin t, chng hn nh m hnh phng php tip cn bng cn i ti
sn, l thuyt bong bng, l thuyt v ngun gc khng hong t chnh sch ti chnh
v chnh sch tin t,...

Cc bin php khi phc kinh t sau khng hong

khi phc nn kinh t v ngn nga khng hong ti din, cc nn kinh t ng b


nh hng nng u tin hnh cc ci cch c cu mnh m, gm: ci t cch thc qun
l trong khu vc doanh nghip, ci cch ti chnh, y mnh hi nhp quc t, i mi
phng php qun l kinh t v m, v i mi c phng thc tng trng kinh t.

i mi phng php qun l kinh t v m

Hn Quc, Thi Lan v Indonesia v ang thc thi mt ch t gi hi oi linh


hot v c ch n nh gi c. C th, cc nc t b ch t gi hi oi neo v
hng ti ch mc tiu lm pht. ng thi, cc nc n lc gia tng lng d tr
ngoi hi nh nc ca mnh. T 1997 n 2005, nm nc b nh hng nng nht ca
khng hong tng lng d tr ngoi hi ca mnh ln bn ln, t 378 t USD.

Ci cch khu vc ti chnh

Cc nc ng thc thi cc bin php, chnh sch sau ci cch khu vc ti


chnh: (1) Xa v gim n xu, ti vn ha cc th ch ti chnh; (2) ng ca cc th
ch ti chnh v, (3) Tng cng gim st v p dng cc tiu chun qun tr, k ton
mi i vi cc t chc tn dng v ti chnh khc; (4) y mnh chuyn mn ha cc
th ch ti chnh; (5) Tng cng gim st v iu tit cc t chc tn dng ng thi
vi nng cao k lut th trng. Yellen (2007) cho thy cc ngn hng ca Hn Quc
p dng phng thc qun tr hin i ca phng Ty v gim c t l s hu
gia nh ti cc ngn hng, tng cng li ch cho cc gim c bng cch cho h quyn

7/8
Khng hong ti chnh chu 1997

chn mua c phiu, v.v... Cn cc ngn hng Malaysia thay i tp qun cho vay ca
mnh. Gi y, h cho cc x nghip nh v va vay nhiu hn.

Ci t cch thc qun l ca khu vc x nghip

Cc nc Hn Quc, Thi Lan v Indonesia hon thin cc th tc v ph sn, n lc


ti c cu n ca cc x nghip, cng c cc quy nh v tiu chun v co bch, bo
v quyn li ca cc c ng nh cng nh nng cao quyn lc v trch nhim ca ban
gim c, p dng cc tiu chun k ton v kim ton theo thng l quc t, tng cng
mc vn t c ca doanh nghip v to thun li cho cc hot ng mua li v sp nhp
k c vi doanh nghip trong nc cng nh vi doanh nghip nc ngoi.

Ci cch cc th trng

Cc nc ng v ang pht trin th trng tri phiu nh danh bng ni t ca


mnh. ng thi, ci cch th trng lao ng cho php cc x nghip tuyn dng v
sa thi lao ng d dng hn, gip x nghip ca cc nc ng tr nn linh hot hn.

8/8

You might also like