INTERNACIONALNI UNIVERZITET TRAVNIK U TRAVNIKU

SAOBRAAJNI FAKULTET TRAVNIK

SEMINARSKI RAD

NALAZ I MILJENJE SAOBRAAJNE

NEZGODE U TRAVNIKU

Predmet: EKSPERTIZE SAOBRAAJNIH NEZGODA

MENTOR: STUDENT:

Prof. dr Sinan ALISPAHI Nuinovi Ermin

Doc. dr Tihomir URI

Travnik, 2017 godina

SADRAJ

1. UVOD ................................................................................................................................. 3
2. STANJE BEZBJEDNOSTI SAOBRAAJA NA PODRUJU
SREDNJOBOSANSKOG KANTONA U PERIODU OD 2013 - 2015. GODINE ...... 5
2.1. Osnovni pokazatelji cestovnog saobraaja na podruju Srednjobosanskog Kantona i Opine
Travnik ................................................................................................................................................ 5
2.2. Analiza za 2013. godinu .......................................................................................................... 6
2.3. Analiza za 2014. godinu .......................................................................................................... 7
2.4. Analiza za 2015. godinu .......................................................................................................... 8
2.5. Relativni pokazatelj bezbjednosti i broj registrovanih vozila.................................................. 9
2.6. Cestovna mrea Opine Travnik ........................................................................................... 10
3. IZRADA SAOBRAAJNO - TEHNIKOG VJETAENJA ................................. 13
3.1. Osnovni podaci ...................................................................................................................... 13
3.2. Osnovne veliine ....................................................................... Error! Bookmark not defined.
3.3. Oteenja na vozilima ........................................................................................................... 14
3.4. Mjesto sudara, brzina i smjer kretnja vozila, poloaj vozila i pjeaka u zadanim . .
vremenima, mogunost uoavanja i izbjegavanja saobraajne nezgode ........................................... 14
3.4.1. Mjesto sudara ...................................................................................................................... 14
3.4.2. Smjerovi kretanja vozila ...................................................................................................... 15
3.4.3. Brzine kretanja vozila .............................................................. Error! Bookmark not defined.
3.5. Miljenje ..................................................................................................................................... 16
4. ZAKLJUAK .................................................................................................................. 17
LITERATURA ....................................................................................................................... 18
POPIS DIJAGRAMA ............................................................................................................ 19
POPISA TABELA .................................................................................................................. 20

2
1. UVOD
Mogunost nastanka saobraajnih nezgoda u savremenom saobraaju je vrlo velika zbog
raznolikosti saobraajnog sistema i velikog broja sudionika u saobraaju. Saobraajna
nezgoda moe nastati sudarom vozila u vozilo, naletom vozila na pjeaka ili zanoenjem
vozila pri velikim brzinama kojima se kreu savremena cestovna motorna vozila.Do nastanka
saobraajnih nezgoda uglavnom dolazi krenjem saobraajnih pravila.
Najei uzroci nastanka saobraajnih nezgoda su brzina, alkohol, nepotivanje prvenstva
prolaza, nedozvoljeno preticanje i dr.

Vrste sudara:
eoni sudar - eoni sudar je sudar kod koga su vektori brzina prije sudara paralelni
liniji sudara.
Kutni sudar - Kutni sudari su praeni okretanjem (rotacijom) i odbijanjem vozila od
mjesta sudara. Kako se pravac sila pri sudaru ne poklapa sa osom sudarne take,
automobili se do smirivanja rotiraju u smjeru suprotnom od kretanja kazaljki na satu i
odbijaju u desno.
Boni sudar - U ovom sudaru vozila kontaktiraju bonim stranama karoseriju koja se
deformira ali se pri tome ne stvaraju obrtni momenti pod ijim bi se djelovanjem i
okretala (rotirala). Pri bonom sudaru putnikih automobila lako savitljive bone
oplate (blatobrani, vrata) se deformiraju i ugibaju, pa se ne javlja vei intenzitet sila
pod ijim bi djelovanjem dolo do proklizavanja tokova i formiranja vidljivih tragova
u zoni mjesta sudara.
Unakrsni sudar - Pri unakrsnim sudarima vozila se esto sudaraju pod pravim uglom
jer se takvi sudar najee dogaaju na raskrsnicama. U analizi ovih sudara lake se
odreuje mjesto sudara jer ga definiranju putanje vozila i poloaj traka u raskrsnici.
Nalet vozilom na pjeaka moe biti:
Frontalni
Bono okrznue
Pregaenje
Obzirom da postoji mnogo vrsta i postupaka naleta vozilom na pjaaka u nastavku e biti
objanjen onaj najei, frontalni nalet vozilom na pjeaka.

3
Frontalni nalet moe biti:
potpuni
koeni
nekoeni
Potpuni frontalni naleta vozila na pjeaka najee uslijedi tokom koenja vozila.
1. faza: udar i noenje pjeaka vozilom kontakt
2. faza: let tijela kroz zrak
3. faza: klizanje tijela pjeaka kolovozom.

Ponaanje tijela pjeaka:

tijelo pjeaka nakon prvog kontakta s vozilom obino bude nabaeno na vozilo
kod nekoenog vozila tijelo pjeaka ostaje na vozilu sve dok ne zapone koenje
kod koenog vozila tijelo se odvaja od vozila te pada na kolnik ispred vozila.
Pjeak posjeduje vei stepen pokretljivosti od svih oblika saobraaja u gradu, to mu oguava
najrazliitija kretanja, koja esto mogu biti nepredvidiva. Zbog toga je jako bitno obratiti
panju i pridravati se ogranienja na mjestima kojima se kreu pjeaci.

4
2. STANJE BEZBJEDNOSTI SAOBRAAJA NA PODRUJU
SREDNJOBOSANSKOG KANTONA U PERIODU OD 2013 -2015.
GODINE

2.1.Osnovni pokazatelji cestovnog saobraaja na podruju Srednjobosanskog Kantonai

Opine Travnik

Postojanje razliitih institucija sa podijeljenom nadlenosti u oblasti bezbjednosti drumskog

saobraaja oteava prikupljanje podataka, to svakako utie na tanost prezentiranih podataka.
Na opinskom nivou ne postoje institucije koje bi vodile statistiku o saobraajnim nezgodama
na niim nivoima. Podaci za Opinu Travnik, prikazi na dijagramima 1. i 2., su preuzeti iz PS
Travnik.

16

14
14
12
12 12
10 1111 1111
10
8 9 9 9
8 8 8 8
6 7 7 7
6 6 6 6
4 5 5 5 5
4 44 4 4 4
2 3 3
2 2
0
Januar Februar Mart April Maj Juni Juli August Septembar Oktobar Novembar Decembar

2013 2014 2015

Dijagram 1.Grafiki prikaz saobraajnih nezgodana podruju Opine Travnik po mjesecima za period
2013.-2015. godine, Izvor [9]

5
 120
102
100

80 74 74

60

40

20

0
Ukupno

2013 2014 2015

Dijagram 2. Ukupan broj saobraajnih nezgoda na podruju Opine Travnik za period 2013. -
2015.godine, Izvor [9]

Kako je naprijed navedeno, ne postoji jasna statistika o bezbjednosti saobraaja na

podruju Opine Travnik, pa e u nastavku biti obraena analazi bezbjednosti saobraaja na
podruju Srednjobosanskog kantona.

2.2.Analiza za2013. godinu

Tokom 2013. godine na podruju Srednjobosanskog kantona dogodila se 2.731 saobraajna

nezgoda, to je manje u odnosu na 2012. godinu kada je bilo 2.914 saobraajnih nezgoda,
dijagram 3.
- Broj saobraajnih nezgoda sa nastradalim licima je 394 to je manje u odnosu na
2012. godinu kada je bilo 422 nastradalih osoba.

- Broj saobraajnih nezgoda sa materijalnom tetom 2.337 to je manje u odnosu na

2012. godinu kada je bilo 2.492 nezgoda.

- U saobraajnim nezgodama poginulo je 19 osoba to je manje u odnosu na 2012.

godinu kada je poginulo 23 osobe.

6
 - U saobraajnim nezgodama ozljeeno je 539 osoba to je manje u odnosu na
2012. godinu kada je ozlijeeno 708 osoba.

3500

3000 2731
2500 2337

2000

1500

1000
539
500 394
19
0

Broj nesrea Poginuli

Ukupno nastradalih Broj ozljeenih

Dijagram 3. Broj nezgoda sa ukupno nastradalim, poginulim, ozlijeenim osobama i sa

materijalnom tetom u 2013. godini, Izvor [8]

2.3.Analiza za2014. godinu

Tokom 2013. godine na podruju Srednjobosanskog kantona dogodila se 2.944 nezgoda, to

je vie u odnosu na 2013. godinu kada je bilo 2.731 saobraajnih nezgoda, dijagram 4.
Broj saobraajnih nezgoda sa nastradalim licima je 412 to je vie u odnosu na
2013. godinu kada je bilo 394 nastradalih osoba.

Broj saobraajnih nezgoda sa materijalnom tetom 2.532 to je vie u odnosu na

2013. godinu kada je bilo 2.337 nezgoda.

U saobraajnim nezgodama poginulo je 17 osoba to je manje u odnosu na 2013.

godinu kada je poginulo 19 osoba.

U saobraajnim nezgodama ozljeeno je 562 osobe to je vie u odnosu na 2013.

godinu kada je ozlijeeno 539 osoba.

7
 3500

2944
3000
2532
2500

2000

1500

1000
562
500
412
17
0

Broj nesrea Poginuli Ukupno nastradalih Broj ozljeenih Nesree sa materijalnom tetom

Dijagram 4.Broj nezgoda sa ukupno nastradalim, poginulim, ozlijeenim osobama i sa

materijalnom tetom u 2014. godini,Izvor [8]

2.4.Analiza za 2015. godinu

Tokom 2013. godine na podruju Srednjobosanskog kantona dogodilase 3.094 nezgoda, to je

vie u odnosu na 2014. godinu kada je bilo 2.944 saobraajnih nezgoda, dijagram 5.
Broj saobraajnih nezgoda sa nastradalim licima je 422 to je vie u odnosu na
2014. godinu kada je bilo 412 nastradalih osoba.

Broj saobraajnih nezgoda sa materijalnom tetom 2.672 to je vie u odnosu na

2014. godinu kada je bilo 2.532 nezgoda.

U saobraajnim nezgodama poginulo je 19 osoba to je vie u odnosu na 2014.

godinu kada je poginulo 17 osoba.

U saobraajnim nezgodama ozlijeeno je 597 osobe to je vie u odnosu na 2014.

godinu kada je ozlijeeno 562 osoba.

8
 3500
3094
3000
2672
2500

2000

1500

1000
597
500
422

19
0

Broj nesrea Poginuli Ukupno nastradalih Broj ozljeenih Nesree sa materijalnom tetom

Dijagram 5. Broj nezgoda sa ukupno nastradalim, poginulim, ozlijeenim osobama i sa materijalnom

tetom u 2015. godini, Izvor [8]

2.5.Relativni pokazatelj bezbjednosti i broj registrovanih vozila

Na osnovu navedenih podataka, moe se izraunati relativni pokazatelj bezbjednosti

saobraaja na podruju SBK, kao i na podruju cijele Bosne i Hercegovine, posmatrajui broj
smrtno nastradalih u odnosu na 100.000 stanovnika. Prema podacima iz 1999. godine, na
podruju Srednjobosnanskog kantona ivjelo je270.000 stanovnika.

100000
2013 = 19 = 7,04
270000

100000
2014 = 17 = 6,29
270000

100000
2015 = 19 = 7,04
270000

Prema popisu stanovnitva iz 2013. godine, u Bosni i Hercegovini ivi 3.531.159 stanovnika.
Prema podacima BiHamk-a, 2013. godine u saobraajnim nezgodama poginulo je 334 osoba, 2014.
godine broj poginulih iznosio je 297, dok se taj broj 2015. godine poveao na 341 poginulu osobu.
Prema tome relativni pokazatelj bezbjednosti za Bosnu i Hercegovinu je:

9
 100000
2013 = 334 = 9,46
3531159

100000
2014 = 297 = 8,41
3531159

100000
2015 = 341 = 9,65
3531159

U 2015. godini registrovano je ukupno 57. 253 motornih cestovnih vozila. U odnosu na
2014. godinu kada je registrovano 55.760 vozila, broj se poveao za 2, 68%.

2.6.Cestovna mrea Opine Travnik

U cestovnom saobraaju glavnina putnikog i robnog saobraaja se odvija magistralnimputem

M5.Saobraaj na ostalim navedenim putnim pravcima je znatno slabiji i lokalnog znaenja, ali
je nuno naglasiti da je upravo tim pravcima mogue ostvariti najkrae putne veze izmeu
pojedinih gradova i regija. Od toga kako e se ovi putni pravci prilagoavati za suvremeni
automobilski saobraaj ne zavisi samo dalji razvoj saobraajne funkcije Travnika, ve i
privredno aktiviranje itavog niza naselja to ih ovi krai putni pravci dodiruju.

Infrastruktura za svaku optinu predstavlja temelj za kvalitetan rast i razvoj. Razvoj

infrastrukture u opini Travnik u pojedinim oblastima je doivio ekspanziju, dok jedan dio
infrastrukture ne predstavlja dovoljan osnov za razvitak opine. Razlozi ovog diskontinuiteta
proizilaze iz neadekvatne alokacije javnih sredstava za investiranje kapitalnih ulaganja u
infrastrukturu.
U tabeli 1. prikazana je putna struktura opine Travnik.
Tabela1. Putna struktura opine Travnik, Izvor [8]
Putevi Duina u km
Magistralni putevi 26,5
Regionalni putevi 104,1
Lokalni putevi 42,9

Nepostojanje eljeznice, konfiguracija terena i opredjeljenost privrede bitno su utjecali da se

na podruju opine Travnik organizuje i razvije cestovni teretni saobraaj koji, ako se uzme u

10
obzir propusna mo i tehniki nivo saobraajnica, ne zadovoljava potrebe ne samo opine
Travnik, nego i ireg regiona.

Magistralni putni pravci:

1. M-5 Gro Vitez Gro Donji Vakuf, ASF 26km
2. M16.4 Veza M-5 Putievo Gro Novi Travnik, ASF 0,5 km
Ukupno magistralne mree: 26,5km

Regionalni putni pravci:

1. R-413 Turbe Vitovlje Gro Opina Dobretii ASF 21 km
2. R-413-a Vitovlje-Babanovac-Travnik ASF 28 km
Dolac Gua Gora Han Bila Ovnak ASF 12 km, neizgraen 3,9 km
Ukupno R-413-a: 44,4 km
3. R-413b Veza R-413 Gostilj Gro Dobretii, makadam 9,5 km
4. R-440 Gro Opina Vitez Han Bila Gluha Bukovica Gro Kotor Varo ASF
18 km, makadam 11,2 km ukupno 29,2 km
Ukupno regionalne mree: 104,1 km.

Lokalni putevi:
- Dolac na Lavi Ciglana Remont Slimena, ASF 2 km
- Malta Ciglana Nevi Polje veza M 16.4, ASF 2,7 km
- Veza M-5 selo Gole, ASF 4,2 km
- Turbe Nula Karaula Gradina, ASF 12 km
- Karaula Hamamdii, ASF 6km
- Veza R-413 Vitovlje Koriani ASF 9 km
- Ljubin Han Bijelo Buje Pulac, ASF 7 km
Ukupno lokalnih puteva: 42,9km

Nekategorisani putevi:
- Stara Bila Gluha Bukovica R-440 (povezuje zaseoke Donje Bare, krajnje
- dijelove Vinjeva i Gornje Bare)
- Stara Bila-G.Bukovica R-440 (dijelom asfaltni, dijelom makadamski)
- Stara Bila G.Bukovica na dijelu Kozice

11
- Putni pravac koji povezuje MZ-e Vinjevo sa planinskim dijelom od Vinjeva
do Poljana
- Han Bila - D.ukle G.ukle Ovnak

12
3. IZRADA SAOBRAAJNO-TEHNIKOG VJETAENJA

3.1.Osnovni podaci

Dana 27.03.2012. godine dogodila se saobraajna nezgoda u Travniku, opina Travnik oko

14:20 sati, u ulici Bosanska neposredno kod restorana Lovac.

Saobraajna nezgoda se dogodila na asfaltu, koji je bio prekriven snijegom i ledom te na

preglednom dijelu kolovoza.

U saobraajnoj nezgodi su uestvovali:

a) Nuinovi Ermin
- Roen 19.11.1994. godine, u akovu, opina akovo, trenutno nastanjen u ulici
Meljanjac L6, Travnik.

- Posjeduje vozaku dozvolu sa pravom upravljanja B kategorije, broj 285M21M56,

izdata u Travniku.

- Upravljalo je putnikim motornim vozilom (PMV), marke koda, broj registarskih

oznaka A70- O -007 iji je vlasnik Nuinovi Ermin.

b) Marko Epet
- Roen 18.09.1993 godine u Travniku,BiH, trenutno nastanjen u ulici Ivana Milievia
br. 12 Mostar.
- Posjeduje vozaku dozvolu sa pravom upravljanja B, kategorije, broj 359M12J8T,
izdata u Travniku.

- Upravljao PMW, marke Renaut, broj registarskih oznaka A87-E-757, iji je vlasnik
Marko Epet.

13
Vozai su alkotestirani, te niti kod jednog vozaa nije pronaen alkohol u organizmu.

3.2.Oteenja na vozilima

Ne postoji dokaz da su vozila upuena na vanredni tehniki pregled, pa emo u daljem radu
smatrati da su oba vozila prije sudara bila tehniki ispravna. Prilikom kontakta vozila 1 sa
vozilom 2 dolo je do materijalne tete.

Na osnovu raspoloive dokumentacije oteenja na vozilima su:

- Vozilo 1. koda fabia :zadnja karambolka i zadnji lijevi far
- Vozilo 2. PMV Renault Megane: prednja lijeva vrata

Preduzete mjere na mjestu saobraajne nezgode:

- Alkotestiran-ko/tko: Svi vozai su alkotestirani, negativan test

- Uzimanje krvi i urina: Ne
- Na vanredni tehnilki pregled upuena vozila: Ne
- Ostale mjere: Po dolasku policijske patrole na lice mjesta vozila saobraajne nezgode
skicirana i fotografisana slubenim aparatom na zateenom mjestu.

3.4. Mjesto sudara, brzina i smjer kretnja vozila, poloaj vozila i pjeaka u zadanim
..vremenima, mogunost uoavanja i izbjegavanja saobraajne nezgode

3.4.1. Mjesto sudara

Saobraajna nezgoda se dogodila dana 27.03.2012. godine oko 14:20 sati u ulici Bosanska
neposredno kod restorana Lovac

14
Prilikom dolaska na mjesto saobraajne nezgode vozila su zateena vozilo br. 1 zatekli u
kosom poloaju na lijevoj kolovoznoj traci tako to mu je zadnja lijeva strana naslonjena na
vrata vozila br 2. Gledano iz pravca kretanja Tarabovac ka ulici Aleja konzula vozilo br. 2 je
zateeno na desnoj kolovoznoj traci tako to mu je desna strana vozila uz samu desnu ivicu
kolovoza.

3.4.2. Smjerovi kretanja vozila

Prema izjavi vozaa vozila 1, a koja glasi: Krestao sam se sa parking prostora vonjom
unazad te tom prilikom osjetioudar uzadnji dio vozila.
Izjava vozaa vozila 2. Kretao sam se ulicom Bosanska ka krunom toku i kod restorana
Lovac sa moje lijeve strane vozilo se kretalo unazad te je ostvario kontakt sa mojim
vozilom.
.

15
3.5. Miljenje

- Voza vozila 1. je prekrio lan 49. Zakona o bezbjednosti saobraaja Bosne i

Hercegovine u kojem jasno stoji da je voza koji se ukljuuje na put sa prvenstvom
prolaza obavezan propustiti sva vozila koja se kreu tim putem.

16
4. ZAKLJUAK

Razvojem savremenih tehnologija i kompjuterskih programa za analizu saobraajnih nezgoda

vjetaci saobraajno - tehnike struke imaju nove mogunosti pri analizi specifinih situacija
u pogledu utvrivanja vjerodostojnosti nastanka saobraajne nezgode, te pod kojim
okolnostima se saobraajna nezgoda dogodila. Mogunosti koje pruaju takvi programi
(obavljanje sloenih izrauna simulacija sudara u stvarnom vremenu, reproduciranje
simulacija u tri dimenzije kroz filmove i sa razliitih taaka gledita, itd.) u velikoj mjeri
omoguava lake pojanjenje elemenata nalaza uesnicima u sudskom postupku koji ne
posjeduje tehnika znanja.

Stalan porast saobraajnih nezgoda i potreba za obezbjeenjem efikasnije zatite ljudi i

imovine u saobraaju zahtjeva obezbjeenje strunog rada nadlenih organa i sudova, a
posebno se u uviajnom i krivinom postupku zahtjeva kvalitetan rad vjetaka da bi se odluke
po saobraajnim nezgodama donosile blagovremeno i ostvario preventivni uticaj na poveanje
bezbjednosti u saobraaju.

U ovom seminarskom radu prezentovani su statistiki podaci o bezbjednosti u saobraaju na

podruju Srednjebosanskog kantona i Opine Travnik. Broj nezgoda pokazuje koliki je stepen
bezbjednosti saobraaja, te koliko se jo treba raditi i ulagati da bi se smanjio broj
saobraajnih nezgoda te osigurala bezbjedna vonja na putevima kako Opine Travnik, tako i
na podruju cijele Bosne i Hercegovine.

U drugom dijelu seminarskog rada obraeno je saobraajno tehniko vjetaenje

saobraajne nezgode koja se dogodila u mjestu Putievo, Opina Travnik. Prikazano je kako
nepanja i nepotivanje Zakona o osnovama bezbjednosti na putevima Bosne i Hercegovine,
moe dovesti do saobraajne nezgode i ugroavanja bezbjednosti uesnika u saobraaju.

17
LITERATURA

[1] Rotim, F., Peran, Z. (2011.). FORENZIKA PROMETNIH NESREA,

Cestovnoprometna sigurnost, SvezakI, Znanstvenni savjet za promet, Zagreb.

[2] MUP, RH (2016.). BILTEN O SIGURNOSTI CESTOVNOG PROMETA 2015.

MUP sluba za strateko planiranje, analitiku i razvoj.

[3] Ciglari, I. (2014.). PC CRASH, Program za siimulaciju saobraajnih nezgoda,

Prirunik, REKONSTRUKCIJA d.o.o. ZENICA.

[4] Rotim, F. (1990.). ELEMENTI SIGURNOSTI CESTOVNOG PROMETA,

Ekspertize prometnih nezgoda, Svezak I, Znanstvenni savjet za promet, Zagreb, 1990.

[5] Kosti, S. (2005.). TEHNIKA BEZBEDNOSTI I KONTROLE SAOBRAAJA,

Fakultet tehnikih nauka, Beograd.

[6] otra, D., arapi, G. (2005.). VJETAENJE SAOBRAAJNIH NEZGODA,

ZBIRKA ZADATAKA, Loven osiguranje, Podgorica.

[7] Slubena zabiljeka o saobraajnoj nezgodi od dana 02.09.2012. godine

u mjestu Bijelo Buje, optina Travnik

[8] http.//bihamk.ba/, (datum pristupa: 12.01.2017.godine)

[9] Podaci o saobraajnim nezgoda iz PS Travnik

18
POPIS DIJAGRAMA

[1] Dijagram 1.Grafiki prikaz saobraajnih nezgoda na podruju Opine Travnik po mjesecima za
period 2013. - 2015. godine............................................................................................................. 5

[2]Dijagram 2. Ukupan broj saobraajnih nezgoda na podruju Opine Travnik za period 2013. -
.2015.godine.......................................................................................................................................6

[3]Dijagram 3. Broj nezgoda sa ukupno nastradalim, poginulim, ozlijeenim osobama i sa

..materijalnom tetom u 2013. godini...................................................................................................7

[4]Dijagram 4.Broj nezgoda sa ukupno nastradalim, poginulim, ozlijeenim osobama i sa . .

..materijalnom tetom u 2014. godini..................................................................................................8

[5]Dijagram 5. Broj nezgoda sa ukupno nastradalim, poginulim, ozlijeenim osobama i sa

..materijalnom tetom u 2015. godini...................................................................................................9

19
POPISA TABELA

[1]Tabela1. Putna struktura opine Travnik...........................................................................10

20