BI TP KINH T MI TRNG

Cu hi 1: Trnh by i tng, nhim v v phng php nghin cu mn kinh t

mi trng.
Cu hi 2: Trnh by cc khi nim: mi trng, mi trng sng, mi trng sng
ca con ngi v h sinh thi. Gia cc khi nim c g ging nhau, khc nhau?
Cu hi 3: Trnh by nhng c trng c bn ca h thng mi trng v cc
cch phn loi mi trng.
Cu hi 4: Trnh by khi nim, cch phn loi ti nguyn thin nhin. Phn loi
ti nguyn thin nhin theo kh nng phc hi v khng phc hi c ngha thc tin
g?
Cu hi 5: Trnh by cc khi nim: nhim mi trng, suy thoi mi trng v s
c mi trng. Cho v d.
Cu hi 6: Trnh by cc khi nim: pht trin kinh t, tng trng kinh t. Chng
khc nhau nhng ch no?
Cu hi 7: Phn tch nhng u im v nhc im ca cc m hnh pht trin
kinh t tn ti trong lch s. Chng c nh hng nh th no n vic bo v mi
trng?
Cu hi 8: Trnh by m hnh pht trin kinh t ca Vit Nam t sau i hi VI
ca ng. Quan im bo v mi trng c th hin nh th no trong vn kin i hi
VIII ca ng.
Cu hi 9: Trnh by khi nim "pht trin bn vng" v cc ch s phn nh s
pht trin bn vng.
Cu hi 10: Phn tch nhng nhn thc (c v mi) v mi quan h gia pht
trin v mi trng. Ti sao cht lng cuc sng phi c to nn bi 3 cc: kinh t, x hi
v mi trng?
Cu hi 11: Da vo m hnh 1.5 trang 23 ca gio trnh kinh t mi trng hy
chng minh rng mi trng l mt h thng m.
Cu hi 12: Ngoi ng l g v bao gm nhng loi no? Ti sao li ni ngoi ng
l mt trong nhng nguyn nhn gy ra s tht bi ca th trng? Dng th
phn tch cho trng hp: a) Ngoi ng tiu cc, b) Ngoi ng tch cc.
Cu hi 13: Hng ho cng cng l g? Ti sao li ni hng ho cng cng l mt
trong nhng nguyn nhn gy ra s tht bi ca th trng.
Cu hi 14: Khi no th cht lng mi trng tr thnh hng ho? Ti sao li ni
cht lng mi trng l hng ho cng cng?
Cu hi 15: Th no l chun mc thi, l ph thi? Cho v d.
Cu hi 16: Khi no th ngi ta a thch l ph thi hn chun mc thi? Cho v
d.
 Cu hi 17: Khi no th ngi ta a thch chun mc thi hn l ph thi? Cho v
d.
Cu hi 18: Th no l giy php x thi c th chuyn nhng? Cho v d.
Cu hi 19: Th no l quyn s hu ti sn? Dng th phn tch s vn
hnh ca m hnh mc c nhim trong nn kinh t th trng. Pht biu nh l
Coase v phn tch nhng hn ch ca n.
Cu hi 20: Th no l gii php kin i bi thng? Gii php khc vi thu
mi trng ch no?
Cu hi 21: Khi no th vic khai thc ngun ti nguyn s hu chung c hiu
qu v khi no th khng c hiu qu? Cho cc v d.
Cu hi 22: Ti sao li ni hng ho cng cng l ph chuyn hu v ph knh
ch? Cho 3 v d v hng ho cht lng mi trng mang tnh cht .
Cu hi 23: nh gi tc ng mi trng l g? C tm quan trng nh th no?
Nhng i tng no ca hot ng pht trin cn c nh gi tc ng mi trng ?
Cu hi 24: Th no l phn tch chi ph - li ch m rng? Nu trnh t tin
hnh, u im, nhc im ca phng php .
Cu hi 25: Trnh by cc nguyn tc c bn ca phn tch kinh t - ti chnh
i vi mt d n pht trin. Cc ch tiu ch yu no c dng nh gi s phn
tch kinh t - ti chnh?
Cu hi 26: Phn tch s cn thit v ni dung ca cng tc qun l Nh nc i
vi mi trng.
Cu hi 27: Trnh by cc cng c lut php ang c s dng qun l mi
trng trn th gii v Vit Nam.
Cu hi 28: Trnh by cc cng c kinh t ang c s dng qun l mi tr-
ng trn th gii v Vit Nam.
Cu hi 29: Cc c quan ch yu no c chc nng qun l Nh nc v mi trng?
Nhim v ca cc c quan l g?
Cu hi 30: Thu Pigou ti u l g? Nu cch tnh thu Pigou. Cho v d bng
tnh ton c th (vi mt hm thit hi gi nh). Ti sao c th ni mc sn xut
cn bng ti u x hi th s c mc nhim ti u?
Cu hi 31: Trnh by nhng vn mi trng ton cu cp bch nht hin
nay. Nu phng hng gii quyt nhng vn trong tng lai gn.
Cu hi 32: Trnh by nhng vn mi trng cp bch nht hin nay Vit
Nam. Nu phng hng gii quyt nhng vn trong tng lai gn.

P N
Cu hi 1: Trnh by i tng, nhim v v phng php nghin cu mn kinh t mi tr -
ng.
 1. i tng:
Kinh t mi trng l mt mn khoa hc nghin cu mi quan h tng tc, ph
thuc v quy nh ln nhau gia kinh t v mi trng, nhm m bo mt s pht
trin n nh, lin tc, bn vng trn c s bo v mi trng v ly con ngi lm
trung tm.
2. Nhim v:
- Trang b nhng c s phng php lun v phng php nghin cu mi quan h
bin chng gia pht trin kinh t v bo v mi trng.
- nh gi nhng tc ng tch cc v tiu cc ca cc hot ng pht trin kinh t
v x hi n mi trng.
- Gp phn thm nh cc chng trnh, k hoch, d n pht trin thng qua
phn tch chi ph - li ch.
- Gp phn hoch nh cc chnh sch v chin lc pht trin
- Nng cao nhn thc v mi trng, v mi quan h cht ch, ph thuc v quy
nh ln nhau gia pht trin v mi trng mi c nhn, mi cng ng c hnh
vi ng n v mc ch pht trin bn vng.
3. Phng php nghin cu:
- Quan im v phng php duy vt bin chng v duy vt lch s
- Tip cn h thng v phn tch h thng
- Phng php m hnh ho ton kinh t
- Phng php nh gi tc ng mi trng
- Phng php phn tch chi ph - li ch.
Cu hi 2: Trnh by cc khi nim: mi tr ng, mi trng sng, mi trng sng ca con
ngi v h sinh thi. Gia cc khi nim c g ging nhau,khc nhau?
* Mi trng:
Mi trng l mt khi nim rt rng c nh ngha theo nhiu cch khc nhau
- nh ngha i vi mi trng a l: Mi trng ch l mt b phn ca tri t
bao quanh con ngi, m mt thi im nht nh x hi loi ngi c quan h tng h
trc tip vi n ngha l mi trng c quan h mt cch gn gi nht vi i sng v
hot ng sn xut ca con ngi.
- Mi trng bao quanh l khung cnh ca lao ng, ca cuc sng ring t v ngh
ngi ca con ngi, trong mi trng t nhin l c s cn thit cho s sinh tn ca
nhn loi.
- Mi trng l nhng vt th vt l v sinh hc bao quanh loi ngi
- Mi trng l tng hp mt thi im nht nh cc trng hung vt l, ho hc,
sinh hc v cc u t x hi c kh nng gy ra mt tc ng trc tip hay gin tip,
tc thi hay theo k hn, i vi cc sinh vt hay i vi cc hot ng ca con ngi.
 - Mi trng l ton b cc h thng t nhin v cc h thng do con ngi to ra xung
quanh mnh, trong con ngi sinh sng v bng lao ng ca mnh khai thc cc
ti nguyn thin nhin hoc nhn to nhm tho mn cc nhu cu ca con ngi.
- Mi trng l mt ni chn trong s cc ni chn nhng c th l mt ni chn
ng ch , th hin cc mu sc x hi ca mt thi k hay mt x hi.
- Mi trng l tt c nhng g bao quanh con ngi
- Mi trng bao gm cc yu t t nhin v yu t vt cht nhn to, quan h mt
thit vi nhau, bao quanh con ngi, c nh hng ti i sng, sn xut, s tn ti pht
trin ca con ngi v thin nhin.
C th ni mi trng chnh l tng hp cc iu kin bn ngoi c nh hng n
mt vt th, mt s kin.
+ Mi trng sng l tng hp nhng iu kin bn ngoi c nh hng ti i sng
v s pht trin ca chng.
+ Mi trng sng ca con ngi: l tng hp cc iu kin vt l, ho hc, sinh hc,
x hi bao quanh con ngi v c nh hng ti s sng v s pht trin ca tng c nhn,
tng cng ng v ton b loi ngi trn hnh tinh.
+ H sinh thi l h thng cc qun th sinh vt cng sng v cng pht trin trong
mt mi trng nht nh, c quan h tng tc vi nhau v vi mi trng .
* S ging nhau ca cc khi nim vi khi nim mi trng:
u l mt khi nim c th ca khi nim mi trng ni chung, lin quan n mi
trng.
* S khc nhau ca cc khi nim vi khi nim mi trng: khc nhau v quy m, gii
hn, thnh phn mi trng.
- Ccs khi nim ny c c th ho t khi nim mi trng ni chung i vi tng
i tng v mc ch nghin cu
+ Mi trng sng l c th ho i vi i tng l c th sng
+ Mi trng sng ca con ngi l c th ho i vi i tng l con ngi.
+ H sinh thi i tng l cc qun th sinh vt.
Cu hi 3: Trnh by nhng c tr ng c bn ca h thng mi tr ng v cc cch
phn loi mi trng.
+ Nhng c trng c bn ca h thng mi trng:
- Tnh c cu (cu trc) phc tp
H thng mi trng bao gm nhiu phn t (thnh phn) hp thnh. Csc phn t
c bn cht khc nhau (t nhin, kinh t, dn c, x hi) v b chi phi bi cc quy
lut khc nhau i khi i lp nhau.
C cu ca h mi trng c th hin ch yu c cu chc nng v c cu bc
thang. Theo chc nng ngi ta c th phn h mi trng ra v s phn h. Cc phn
h ny c mi quan h ph thuc qua li vi nhau thng qua qu trnh trao i vi
nhau v vt cht, nng lng, thng tin.
Do h thng mi trng l mt th thng nht nn ch cn thay i thnh phn
mi trng ca mt h thng l s nh hng dy chuyn n cc phn h khc.
- Tnhng; h thng mi trng l mt h thng ng nn bt k mt s thay
i no ca h u lm cho n mt cn bng trng thi ban u v c xu hng lp
li th cn bng mi. l bn cht ca qu trnh vn ng v pht trin ca h mi
trng.
- Tnh m: Mi trng l h thng m, tt c nhng phn h ca mi trng u l
nhng phn h m cho nn cc ngun vt cht, nng lng, thng tin t phn h ny c
th xm nhp vo phn h khc.
- Kh nng t t chc v t iu chnh
Cc phn h c kh nng t t chc li hot ng ca mnh v t iu chnh
thch ng vi nhng thay i bn ngoi theo quy lut tin ho ca t nhin, quy
lut u tranh sinh tn, quy lut t tr tin ti trng thi n nh.
* Cc cch phn loi mi trng:
Tu theo mc ch nghin cu v s dng m c nhiu cch phn loi mi tr ng.
C th phn loi mi trng theo cc du hiu c trng sau y:
- Theo chc nng (thnh phn)
- Theo quy m
- Theo mc can thip ca con ngi
- Theo mc ch nghin cu v s dng
Cu hi 4: Trnh by khi nim, cch phn loi ti nguyn thin nhin. Phn loi ti
nguyn thin nhin theo kh nng phc hi v khng phc hi c ngha thc tin g ?
* Khi nim ti nguyn:
Ti nguyn bao gm tt c cc ngun nguyn liu, nhin liu, nng lng, thng tin
trn tri t, trong lng t, trong khng gian v tr lin quan m con ngi c th s
dng cho mc ch tn ti v pht trin ca mnh.
* Phn loi ti nguyn:
Ti nguyn c th c phn loi theo bn cht, theo mc ch s dng, theo kh
nng ti to v khng ti to.
- Theo bn cht c:
+ Ti nguyn thin nhin: Gn lin vi cc yu t t nhin: t, nc, cy, thc vt,
ng vt...
+ Ti nguyn nhn vn: Gn lin vi con ngi v cc gi tr (vt cht, tinh thn) do
con ngi to ra trong qu trnh pht trin lu di ca mnh.
- Phn loi theo mc ch s dng: Ti nguyn c phn thnh dng (thnh phn)
 + Ti nguyn trong lng t
+ Yi nguyn sinh vt, kh hu, t ai, nc
+ Ti nguyn nng lng (mt tri, gi, thu triu...)
- Ti nguyn phn loi tnh cht ha hc theo c tnh ho hc
+ Ti nguyn v c
+ Ti nguyn hu c
- Ti nguyn phn loi theo kh nng phc hi (ti to)
+ Ti nguyn hu hn :
Khng c kh nng phc hi : Qung m
C kh nng phc hi : nc, th nhng, thc vt, ng vt...
+ Ti nguyn v hn: Nng lng mt tri, thu triu, nhit nng trong lng t
* Phn loi ti nguyn thin nhin theo kh nng phc hi v khng phc hi c
ngha thc tin: c k hoch, bin php c th s dng, khai thc v s dng hp l
nht, t hiu qu nht cc ngun ti nguyn.
Cu hi 5: Trnh by cc khi nim: nhim mi tr ng, suy thoi mi trng v s c
mi trng. Cho v d.
* nhim mi trng: L s lm thay i tnh cht ca mi trng bi cc cht gy
nhim.
Cht gy nhim l nhng cht c hi c thi ra trong sinh hot, trong qu
trnh sn xut hay trong cc hot ng khc. Cht thi c th dng rn, kh, lng
hoc cc dng khc.
* Suy thoi mi trng: L s lm thay i thnh phn, cht lng mi trng mt cch
nghim trng, lm thay i c bn tnh cht ca mi trng v lm gim kh nng tn
ti, pht trin ca sinh vt.
Thnh phn mi trng bao gm: khng kh, t nc, m thanh, nh sng, lng
t, ni rng, sng, h, bin, sinh vt, cc h sinh thi khc, cc khu dn c, khu sn
xut, khu bo tn thin nhin, cnh quan thin nhin, danh lam thng cnh, di tch lch
s v cc hnh thi vt cht khc.
Mi trng t ai b s dng lng ph v ang b suy thoi do vic khai thc
thiu khoa hc, t ai b xi mn, trn nn mt lp mu m cc i ni v vng h lu
lm t ai b cn ci gy nn hoang ho cc i trc, din tch t trng i trc
chim gn 1/3 din tch c nc.
* S c mi trng: L cc tai bin hoc ri ro xy ra trong qu trnh hot ng ca
con ngi hoc bin i bt thng ca thin nhin gy suy thoi mi trng nghim
trng. S c mi trng c th xy ra do:
- Bo, l, lt, hn hn, nt t, ng t, trt t, st l t, ni la phun, ma
axt, ma , bin ng kh hu v thin tai khc.
 - Ho hon, chy rng, s c k thut gy nguy hi v mi trng ca c s sn
xut, kinh doanh, cng trnh kinh t, khoa hc, k thut, vn ho, x hi, an ninh, quc
phng.
- S c trong tm kim, thm d, khai thc v vn chuyn khong sn, du kh,
sp hm l, pht du, trn du, v ng ng dn du, dn kh, m tu, s c ti c
s lc ho du v cc c s cng nghip khc.
- S c trong l phn ng ht nhn, nh my in guyn t, nh my sn xut, ti
ch nhin liu ht nhn, kho cha cht phng x.
* V d v nhim mi trng:
Do s dng v khai thc du, do s dng cht n, nh sng in... khai thc
thu sn lm cho mi trng bin bt u c du hiu b nhim.
Cu hi 6: Trnh by cc khi nim: pht trin kinh t, tng tr ng kinh t. Chng khc
nhau nhng ch no?
* Pht trin l to iu kin cho con ngi sinh sng bt k ni u trong mt
quc gia hay trn c hnh tinh u c trng th v tho mn mi nhu cu v vt cht,
vn ho, tinh thn, an ninh, khng c bo lc.
- Pht trin kinh t l yu t c bn, quan trng nht ca s pht trin ni chung
nhng pht trin kinh t khng phi l mc ch t thn v cng khng th l v hn.
N phi phc v, thc y t c cc mc tiu chung ca s pht trin.
- Tng trng kinh t: L vic m rng sn lng quc gia
Tng trng kinh t c o bng tc v quy m:
+ Tc tng trng c tnh bng t l % thng qua vic so snh quy m ca hai
thi k. Quy m ca thi k sau so vi thi k trc cng ln th tc tng trng cng
nhanh. Nhng khng phi tc tng trng cng nhanh th cng tt.
+ Trong nn kinh t, s tng trng chung th hin tc tng GNP v tc
tng GDP, m chng li ph thuc vo tc tng gi tr sn lng, sn lng thun tu
ca cc ngnh kinh t. Nhng tc tng ca cc ngnh li khc nhau heo nhng tnh
quy lut nht nh. V th, trong tng thi k, nu khng m bo c cc mi quan
h c tnh quy lut gia cc ngnh, th s gy ri lon trong nn kinh t, hn ch s
pht trin chung ca nn kinh t.
* S khc nhau gia tng trng v tng trng kinh t: Tng trng kinh t cha phi l
pht trin kinh t. Tng trng kinh t ch l iu kin cn ca pht trin kinh t. iu
kin ca pht trin kinh t l trong qu trnh tng trng kinh t phi m bo c
tnh cn i, tnh hiu qu, tnh mc tiu v tng trng kinh t trc mt phi bo
m tng trng kinh t trong tng lai.
Cu hi 7: Phn tch nhng u im v nhc im ca cc m hnh pht trin kinh
t tn ti trong lch s. Chng c nh h ng nh th no n vic bo v mi tr -
ng ?
* Cc m hnh kinh t tn ti trong lch s: M hnh tng trng tn c in,
m hnh c cu tn Mc xt, m hnh c cu T bn ch ngha.
* M hnh tng trng tn c in:
M hnh ny hot ng theo c ch th trng k hoch ho da trn c s s hu
t nhn, tch lu vn t trong nc v thu ht vn t nc ngoi.
M hnh ny hin nay t hiu lc i vi cc nc ang pht trin v thiu mt th
trng nng ng, thiu h tng c s, thiu kin thc v k thut v qun l, nh hng
tiu cc ca cc th lc chnh tr bo th trong v ngoi nc gy ra nhng tr lc ln
cho pht trin.
* M hnh c cu tn Mc xt
M hnh ny da trn c s k hoch ho tp trung, s hu Nh nc v cc t liu
sn xut ch yu, Nh nc thng nht qun l kinh t, tin hnh nhng ci cch v c
cu v c ch X hi ch ngha, b qua ch Phong kin v T bn ch ngha, xy
dng X hi ch ngha.
- u im: Qun l c tp trung thng nht v gii quyt c nhiu nhu cu cng
cng ca x hi, hn ch c phn ho giu ngho v bt cng x hi, tp trung ngun
lc gii quyt c nhng cn i ln ca nn kinh t quc dn.
- Nhc im: Tp trung quan liu, bao cp khng thc y v kch thch sn xut
pht trin, phn phi v s dng ngun lc km hiu qu.
* M hnh c cu T bn ch ngha:
M hnh ny hot ng trn c s s hu t nhn v c ch th trng t do, k
hoch ho pht trin kinh t, nhng nhng k hoch do Nh nc ra ch mang tnh
nh hng.
- u im: Thc y vic i mi v pht trin, t iu chnh v cn bng trn
th trng, thc y vic tm bin php phn phi v s dng c hiu qu cc
ngunlc ca t nc.
- Nhc im: Gy him mi trng, phn ho giu ngho, bt cng x hi.
Cu hi 9: Trnh by khi nim "pht trin bn vng" v cc ch s phn nh s pht
trin bn vng.
* Khi nim pht trin bn vng:
Pht trin bn vng l mt s pht trin lnh mnh, trong s pht trin ca c
nhn ny khng lm thit hi n li ch ca c nhn khc , s pht trin ca c nhn
khng lm thit hi n li ch ca cng ng, s pht trin ca cng ng ng i ny
khng lm thit hi n li ch ca cng ng ngi khc, s pht trin ca th h hm
nay khng xm phm n li ch ca cc th h mai sau v s pht trin ca loi ng-
i khng e do s sng cn hoc lm suy gim ni sinh sng ca cc loi khc trn
hnh tinh.
* Cc ch s pht trin bn vng: Gm cc ch s c bn sau y
+ GNP: Tng sn phm quc dn bnh qun trn u ngi
+ Ch s phn nh trnh dn tr (t l ngi bit ch, t l ngi c hc vn
cc cp, trnh tin hc), vn ho, thm m...
+ Ch s phn nh s tin b v y t: Sc kho, tui th, chm sc sc kho ban
du.
+ Cc ch s t do con ngi: vic lm, tn trng quyn con ngi, an sinh, khng c
bo lc...
Cu hi 10: Phn tch nhng nhn thc (c v mi) v mi quan h gia pht trin v
mi trng. Ti sao cht lng cuc sng phi c to nn bi 3 cc: kinh t, x hi v mi
trng ?
* Nhn thc c v mi quan h gia pht trin v mi trng:
a) Mi trng hay pht trin: mt cch t vn sai lm: t vn pht trin
kinh t ln hng u, ln t tt c nhng yu t khc ca s pht trin : x hi, vn ho,
mi trng, quyn con ngi...
Thm ch khuynh hng " Pht trin vi bt c gi no" (pht trin t pht) tr nn
thnh hnh, gy ra nhng hu qu ht sc tai hi cho c mi trng ln x hi, vn ho.
- Thi im hin nay khi m cuc chy ua pht trin gia cc quc gia, gia cc
khu vc kinh t ca th gii ang din ra ngy cng gay gt, khc lit th khuynh h-
ng "pht trin vi bt c gi no" vn c tn sng trn thc t. Trong bi cnh , ngi
ta d c khuynh hng hy sinh mi trng v cc yu t khc cho pht trin kinh t, pht
trin kinh t trc, mi trng tnh sau. Kt qu l mi trng b suy thoi lm cho c s
ca pht trin b thu hp, ti nguyn ca mi trng b gim st v s lng v cht lng
trong iu kin dn s ngy cng tng ln, chnh l nguyn nhn gy nn s ngho
kh, cng cc ca con ngi.
b) Tng trng bng khng hoc m : Ch trng khng can thip vo ti nguyn
thin nhin (ch ngha bo v) nht l cc nc ang pht trin, ni m ti nguyn thin
nhin l ngun vn c bn cho mi hot ng pht trin ca con ngi.
T hai nhn thc sai lm trn ta thy: pht trin v mi trng khng phi l hai vic
lun lun i khng nhau v mu thun theo kiu loi tr, c ci ny th khng c ci
kia. Do khng th chp nhn cch t vn "pht trin hay mi trng" m phi
t vn "pht trin v mi trng", ngha l phi la chn v coi trng c hai,
khng hy sinh ci ny v ci kia.
* Nhn thc hin i v mi quan h gia pht trin v mi trng:
 - a ra mi quan h bin chng gia pht trin v mi trng, biu hin s
sau:
M hnh c trnh by di dng mt tam gic u vi 3 cc kinh t, x hi, mi
trng

kinh t X hi Kinh
t
Cht B Pht trin
lng A
cuc bn vng
sng C
mi trng x hi Mi trng

+ V mi trng: Ging nh s pht trin ca sinh vt, s pht trin ca x hi phi

gii p c nhng bi ton do mi trng t ra. Phi pht trin theo hng bn vng
do phi tnh ton k mi tc ng qua li gia con ngi v thin nhin sao cho s
pht trin kinh t - x hi khng lm suy thoi hoc hu dit mi trng.
+ V kinh t: i vi nhng sn phm c ch to t ngun gc thin nhin, vn
ch yu l xem xt ti nguyn thin nhin c kh nng ti to hay khng. Nu khng
th phi tin hnh nghin cu v ch to cc sn phm coa kh nng thay th. Mun
vy phi cng thm vo gi thnh sn phm lm t ti nguyn khng ti to mt loi ph
khc nghin cu v pht trin cc sn phm thay th.
+ V x hi: S pht trin kinh t phi i i vi pht trin x hi, ngha l nng
cao v ci thin cht lng cuc sng cho tt c mi ngi.
Chu k pht trin kinh t, x hi v bo v mi trng
R P C R: Ti nguyn thin nhin
P: Qu trnh sn xut
C: Sn phm tiu dng
Cht thi
Vic s dng cht thi ca mi trng to li thnh ti nguyn thin nhin ph
thuc vo khoa hc k thut
* Tng hp li ta thy: Pht trin v mi trng c mi quan h tng tc rt cht
ch, thng xuyn, ph thuc v quy nh ln nhau. Pht trin v mi trng biu hin
mi quan h a dng, a chiu gia con ngi v thin nhin. Cch mng khoa hc, k
thut v cng ngh thc y mi quan h tng tc . V vy x hi cn hng ti mt
s pht trin bn vng trn c s bo v mi trng ly con ngi lm trung tm.
Cu hi 12: Ngoi ng l g v bao gm nhng loi no? Ti sao li ni ngoi ng l mt
trong nhng nguyn nhn gy ra s tht bi ca th tr ng? Dng th phn tch
cho trng hp: a) Ngoi ng tiu cc, b) Ngoi ng tch cc.
* Ngoi ng: L mt tc ng do hnh vi ca ch th kinh t ny gy ra vi nhng
phc li ca ch th kinh t khc m tc ng khng c phn nh bng ng tin.
Hay ngi ta ni: Ngoi ng xut hin khi quyt nh sn xut hoc tiu dng ca
mt c nhn nh hng trc tip n vic sn xut, tiu dng ca ngi khc m khng
thng qua gi c th trng.
Gm: - Ngoi ng tiu cc: Ny sinh khi hot ng ca mt bn p t nhng chi
ph cho bn khc
- Ngoi ng tch cc: Ny sinh khi hot ng ca mt bn lm li cho bn khc
m bn khng phi tr tin.
* Ni "Ngoi ng l mt trong nhng nguyn nhn gy ra tht bi ca th tr ng"
v:
V mt kinh t, cc ngoi ng to ra mt s trao i bn ngoi h thng,
khng phn nh y cc nhn t tham gia hot ng do khng c chi phi bi
quy lut kinh t c bn m kt qu l t nht c mt nhm ngi b thit hi hoc thu
c li ch, iu gi l tht thu ca th trng.
* Dng th phn tch cho trng hp ngoi ng tiu cc v ngoi ng tch cc
1) Ngoi ng tiu cc: Ngoi ng tiu cc lm cho xu hng sn xut mc nhiu hn
mc ti u x hi
Gi s: Mt hng sn xut c nh vi chi ph ca nhn cn bin (MC). ti a ho
li nhun x nghip quyt nh sn xut vi lng hng ho Q1 v thi cht thi ra ngoi
gy ngoi ng m x hi phi chu mt khon chi ph (MEC). Nu sn xut cnh tng
(MEC) cng tng, chi ph cn vin ca x hi (MSC) cng ln, lc ny giao im gia
(MSC) vi ng P1 to ra im Q* chng t nu x nghip sn xut Q 1 s gy thit hi
nhiu cho x hi v sn xut qu nhiu sn phm cho nn x hi tr v sn xut im
Q* l im ti u v bin php ny s gy ra mt ngoi ng ti u

Gi c
MSC MC

P1

MEC

Q* Q1 u ra ca x nghip
 b) Ngoi ng tch cc: Lm cho xu hng sn xut mt loi hng ho t hn mc ti u
x hi
Cng trnh sa cha nh ca MC: ng chi ph c nhn
D: ng cu, ng li ch sa cha
Ch nh s chn giao im gia D v MC sa cha (im Q 1) nhng vic sa
cha li mang li li ch cho hng xm th hin ng MSB = D + MEB v ng MSB
vi ng MC giao nhau tm c Q*. Vy nn mc sa cha Q1 th vic sa cha
khng c hiu qu m cn phi tin hnh sa cha mc Q*
D MSB
P
MC

MEB
Q1 Q*
Q
Cu hi 13: Hng ho cng cng l g? Ti sao li ni hng ho cng cng l mt trong
nhng nguyn nhn gy ra s tht bi ca th trng.
* Hng ho cng cng l hng ho m khi cung cp cho mt s ng i tiu dng th
nhng ngi tiu dng khc vn c th tiu dng chng c
- Hng ho cng cng c hai c im c bn l:
+ Khng knh ch: Mt hng ho l phi knh ch nn vi bt k mc sn xut
no cho, chi ph cn bin sn xut n cho mt ngi tiu dng ph gia l s 0.
V d: Vic s dng mt ng cao tc trong thi gian c lng giao thng thp, v
ng cao tc lun lun tn ti v khng c tnh trng tc nghn giao thng nn chi ph
ph gia chy xe trn l s 0.
+ Khng chuyn hu: Mt hng ho l phi chuyn hu nu nh ngi ta khng th
khng c quyn tiu dng n. Do kh hoc khng th i ngi ta tr gi trc tip
cho vic s dng.
V d: Cng vic quc phng. Mt khi Nh nc lo liu c, th mi cng dn
u c hng th li ch quc phng.
Trong thc t mt s hng ho cng cng li c tnh chuyn hu nhng khng knh
ch hoc c tnh knh ch nhng khng chuyn hu
- Mc hiu qu khi s dng hng ho cng cng l mc li ch bng chi ph.
- Hng ho cng cng do c tnh khng chuyn hu do khi c ng ngi tiu
dng th khng trnh khi c s tiu dng nh min ph. Vy khng th c mt c nhn
no c th kinh doanh loi hng ho cng cng ny m phi c Nh nc ti tr hay
cung cp nu nh n c sn xut mt cch c hiu qa bi v ch c Nh nc mi c
th n nh c l ph.
- Mi c nhn c mt nhu cu i vi hng ho cng cng khc nhau, s a thch
ca cc c nhn khng ging nhau nn phi ly a s l chnh nhng c hiu qu
thc s phi ly biu quyt ca mi cng dn.
* Ni hng ho cng cng l nguyn nhn gy ra thtbi th trng v:
- i khi gi c th trng khng phn nh cc hot ng canhng ngi sn xut
hay nhng ngi tiu dng v vy c th sn xut qu nhiu hoc qu t hng ho.
- Khng lm gim s lng vn c ca n i vi ngi tiu dng khc.
- Khng loi tr ai ra khi vic tiu dng chng tr khi phi tr gi rt t
- Gy ra vic khng c th trng.
Cu hi 14: Khi no th cht l ng mi trng tr thnh hng ho? Ti sao li ni cht l ng
mi trng l hng ho cng cng?
* Cht lng mi trng tr thnh hng ho khi:
- Khi sn xut pht trin trnh cao, n mang tnh x hi rng ln th vic ti
sn xut cht lng mi trng c t ra nh mt tt yu khch quan qu trnh sn
xut c lin tc nhm tho mn nhu cu pht trin ca con ngi l iu kin cn
cht lng mi trng tr thnh hng ho.
Mt khc, trong nn kinh t th trng, cc quan h kinh t u phi tin t ho,
lc cc chi ph sn xut cht lng mi trng biu hin thnh hng ho l iu
kin
* Cht lng mi trng l hng ho cng cng v:
- L yu t tho mn yu cu c bn nht ca con ngi, l nhu cu sng, tn ti v
pht trin.
- L iu kin khng gian ca qu trnh sn xut
- L mt trong nhng yu t ca sn xut nh cc yu t vt cht khc nn i hi
cn c ti sn xut lin tc
- C tnh phi chuyn hu: khng loi tr ai ra khi vic tiu dng tr khi phi tr gi
qu t.
- C tnh phi knh ch: khng lm gim s lng vn c i vi ngi tiu dng khc
Cu hi 15: Th no l chun mc thi, l ph thi ? Cho v d.
Gii php thi mi trng ca nh nc gii quyt chi ph bn ngoi l gii php
tt song khng phi l ti u, v n khng c tnh khuyn khch csc hng sn xut gim
mc thi cng nh khng khuyn khch h tham gia x l nhim. V vy cn xt n
cc gii php khc na khuyn khch x nghip gim thi: Chun mc thi v l
ph thi
 * Chun mc thi:
- L mc thi gii hn c lut php cho php, quy nh cho x nghip (cng ty,
Hng) c th thi bao nhiu cht gy nhim. Nu x nghip no vt qu gii hn
th c th b pht tin v thm ch b truy t hnh s.
V d: Chun mc thi gii hn c hiu qu l 12 n v, im P *, x nghip s
b x pht nng nu thi ln hn mc y.
- Chun mc thi m bo cho cc x nghip sn xut c hiu qu. Cc x nghip
thi hnh chun mc bng cch lp t cc thit b lm gim nhim, chi ph cho
vic gim thi, x nghip no u t c gi thnh h so vi gi thnh trung bnh th x
nghip hot ng c li l iu khuyn khch cc x nghip tham gia vo ngnh
sn xut ca mnh, thc hin vic gim thi tt hn, lm gim nhim trong mi tr-
ng.
* L ph thi:
- L l ph nh vo tng n v thi. Khi c l ph thi th x nghip s c
gng ti thiu ho chi ph ca mnh bng cch gim thi xung n mc Nh nc qui
nh.
V d: L ph thi 3 (nghn ng) s lm cho x nghip c mt cch ng x c
hiu qu.
Khi c l ph thi x nghip c gng ti thiu ho chi ph ca mnh bng cch
gim cht thi xung di mc Nh nc quy nh (gim t 26 n 12 n v). X
nghip c th gim n v thi u tin (tng ng 25 n v) vi mt chi ph rt
nh (chi ph cn bin gim thm gn nh khng). Do vi mt chi ph rt nh, x
nghip c th trnh c vic np l ph 3 (nghn) v mi n v thi.
Trn thc t, vi mi mc thi cao hn 12 n v th chi ph cn bin lm
gim thi cao hn l ph thi cho nn x nghip thch np l ph thi hn lm gim
mc thi nhiu hn na. Do x nghip np mt lng l ph c biu th bng
hnh ch nht gch cho v s gnh chu mt tng s chi ph lm gim mc thi
c biu th bng hnh tam gic EFH.

Tiu chun
L ph MSC
 Mc thi
Cu hi 16: Khi no th ngi ta a thch l ph thi hn chun mc thi ? Cho v d.
Ngi ta a thch l ph thi hn chun mc thi khi l ph thi thc hin c mt
mc gim thi nh vy vi mt chi ph thp hn.
V d: Gi s c hai x nghip gn nhau, chi phia cn bin ca x hi v x thi l
nh nhau, bt k cc x nghip c gim mc thi ca h hay khng. Nhng chi ph
cn bin ca cc x nghip khng ging nhau, tng ng l MCA1, MCA2. Ban u mi x
nghip to ra 14 n v thi. Gi s ta mun lm gim xung ch cn tng cng l 14
n v: x nghip 1 gim mc thi 6 n v, x nghip 2 gim mc thi 8 n v
+ X nghip 1: phi np mt mc l ph + mc chi ph gim thi a mc thi
v F0 th din tch mc gim thi ny < dng chun mc thi x nghip 1 chn np
l ph thi.
+ X nghip 2: Nu dng l ph thi th cn gim ph thi t E 2 E* x nghip
thch np l ph thi.
MCA2 MCA1
3 L ph thi

E2 E1 Mc x thi
Cu hi 17: Khi no th ngi ta a thch chun mc thi hn l ph thi ? Cho v d.
Ngi ta a thch chun mc thi hn l ph thi khi chun mc thi a ra thp hn
l ph thi. V thng xy ra khi ng chi ph bin ca x hi rt dc trong khi ng chi
ph tiu li tng i thoi.
V d: Mt x nghip c chi ph cn bin ca x hi rt dc v ng chi ph bin
lm gim thoi: l ph thi = 8 nghn ng (E *) nhng do thiu thng tin nn l ph
thi l P = 7 nghn ng < P * x nghip tng mc gim thi ln gim thi i cht
chi ph gim thi ca x nghip - khi x nghip phi tr thm cho x hi - biu th
bng tam gic ASC. Trong trng hp cng sai st nh vy khi dng chunmc thi - dn ti
s gia tng trong cc chi ph ca x hi v s gim bt trong cc chi ph lm gim
mc thi - Phn chi ph cho x hi l tam gic AEF
S
E NSC
F* A
P1 F C
MAC
E* E1 E2 Mc x thi
Cu hi 18: Th no l giy php x thi c th chuyn nhng ? Cho v d.
Giy php x thi c th chuyn nhng l giy php x thi m mi Hng c cp
(phi mua) gy ra mc x thi hiu qu ca Hng. Tng s mc x thi ghi trn tt
c cc giy php ca mt Hng bng mc chun thi ca Hng v bnng tng s
mc x thi mong mun khng gy nhim mi trng.
V d: Gi s 2 x nghip c c 2 giy php thi ti 7 n v, x nghip
1ng trc mt chi ph cn bin tng i cao, lm gim mc thi, s chi tr 3750
ng mua mt giy php cho mt n v thi. X nghip 2 gi giy php ch c
l 2500 ng. Do x nghip 2 s bn giy php ca h cho x nghip 1 vi gi gia
2500 ng v 3750 ng.
Cu hi 19: Th no l quyn s hu ti sn? Dng th phn tch s vn hnh
ca m hnh mc c nhim trong nn kinh t th tr ng. Pht biu nh l Coase v
phn tch nhng hn ch ca n.
Quyn s hu l nhng quy tc lut php m t iu m ngi ta hay cc x
nghip c th km i vi vt s hu ca mnh.
Hy: Quyn s hu l quyn cho php s dng ngunlc no nm trong phm vi
cc quy nh m x hi chp nhn
1. Nu c quyn ti sn cng rng ln th c th ngang quy m sn xut do
cc ngoi ng gia cc ch th kinh t trong c ho
2. Nu dng khi nim quyn ti sn xem xt hot ng ca hai ch th kinh
t trc tip m ngoi ng tiu cc bn ny tc ng ln pha kia
+ V d: mt nh my ng trn mt a phng m hot ng sn xut ca h
gy ra nhim mi trng cho dn c trong vng. Vic gii quyt nhim i hi nhiu
chi ph m nhng chi ph do mt bn hoc do c hai bn tu thuc vo vic ai l
ngi c quyn ti sn i vi cht lng mi trng.
MCA1 l chi ph gim thi ca pha gy nhim (nh my)
MCA2 l ng chi ph gim thi ca pha b nhim (dn quanh vng)
a) Xt khi nh my c quyn ti sn th dn quanh vng c th tha thun n b
c mc nhim nh hn
b) Xt khi nh my khng c quyn ti sn, dn quanh vng mun c mc nhim
cng nh hn cng tt v tho thun n b ca nh my c mc nhim cho
php h tin hnh sn xut.
th biu din nh sau:
A2 MAC1 A1 MAC2
A
 QA2 Q* QA1
C hai pha d dng chp nhn mc nhim ti u Q*
*Pht biu nh lut Coase
Khi cc bn c th mc c m khng phi chi ph g v cho hai bn cng c li
th kt qu t c s l c hiu qu, bt k cc quyn s hu c n nh nh th
no.
* Hn ch ca nh lut: l khng c nhiu c hi thc thi trong thc t bi l thng
thng quyn ti sn c n nh khng r rng nht l i vi ngun lc chung v vic
mc c thnh cng hay khng ph thuc rt ln vo thi chin lc: mi bn u
mun ginh v pha mnh nhiu li ch hn nn gi thi cng rn khi mc c
thm ch khng xc nh c nn cng rn n mc no th tt. Mt khc trn thc
t th chi ph giao dch ca vic mc c rt ln thm ch cn ln hn li ch tm c.
Cu hi 20: Th no l gii php kin i bi th ng? Gii php khc vi thu mi tr -
ng ch no ?
Gii php kin i bi thng c ngha l khi xy ra cc ngoi ng th nn nhn c
quyn kin theo lut nh. Nu thng kin nn nhn c th c bi thng mt khon
bng s thit hi m bn kia gy ra cho mnh.
- Yu cu c bi thng khc vi l ph thi v ngi c bi thng l nn nhn ch
khng phi Chnh ph.
- Thu mi trng dng khuyn khch, bo v v nng cao hiu sut s dng
cc yu t mi trng gy ra nhim vt qu tiu chun quy nh, trc tip lm gim li
nhun ca h.
* Gii php thu mi trng xy ra khi trn th trng ngoi ng khng th tho thun
c th Nh nc buc phi can thip bng thu c th cn bng gia li ch x hi
v li ch c nhn.
Nh vy gii php kin i bi thng khc vi gii php thu mi trng ch l:
+ Gii php i bi thng th xc nh c r bn no nm quyn s hu do
khi xy ra ngoi ng th nn nhn s c i kin i bi thng - Nh nc ng
ra lm kin gin tip.
+ Cn gii php thu mi trng th cha xc nh c bn no nm quyn s hu,
do khi xy ra ngoi ng th Nh nc phi can thip ngay vo trc tip.
Cu hi 21: Khi no th vic khai thc ngun ti nguyn s hu chung c hiu qu v
khi no th khng c hiu qu? Cho cc v d.
V d: Mt h c ch cu gii tr. Nu c nh bt c t do th h s tin
hnh nh bt n Q1 ti chi ph bin bng li ch. Trong khi x hi phi tr ra
mt lng chi ph ln mua thm c - h b cn kit c. V vy x hi phi phn trch
nhim cho mt c nhn, mt n v s hu qun l thu l ph - Nhng ngi nh
bt Q1 s khng c li - h s phi t ng nh bt Q*
Kt lun: Vic khai thc Li ch
ngun ti nguyn s hu chi ph Thu nhp trung bnh
chung c hiu qu khi MSC
nhim ti u.Li ch chnh = MC
chi ph c bn ca x hi Q *
Qc Mc nh bt
Vic khai thc ngun ti nguyn s hu chung khng c hiu qu khi gi tr cn
bin bng chi ph nhng chi ph ring ca ngi thp hn chi ph tht ca x hi.
Cu hi 22: Ti sao li ni hng ho cng cng l ph chuyn hu v ph knh ch?
Cho 3 v d v hng ho cht lng mi trng mang tnh cht .
Hng ho cng cng c hai c im:
- Khng chuyn hu (khng th khng tiu dng n)
- Khng knh ch (chi ph cn bin sn xut ph gia bng 0)
V hng ho cng cng l hng ho m mt khi chng c cung cp cho mt s
ngi tiu dng th nhng ng tiu dng khc vn c th tiu dng c chng.
- Mt s ngi c th tiu dng m khng lm gim s lng vn c ca n i vi ngi
khc.
- Khng th loi tr ai ra khi vic tiu dng chng tr khi phi tr gi rt t.
* V d:
+ Vic s dng mt ngn n hi ng ca cc con tu bin mang tnh cht phi
knh ch v mt khi hi ng c xy dng v ang hot ng, vic c thm
mt vi con tu s dng n s khng lm cho cc chi ph vn hnh hi ng tng thm
g c.
+ Mt a phng dit tr c mt loi su ry gy hi cho nng nghip th tt
c nng dn v ngi tiu dng u c li v khng th cm mt ngi nng dn c bit
no c hng nhng li ch y - nng tnh cht phi chuyn hu
+ Khng kh - phi chuyn hu v phi knh ch v khng ai cm ai c vic s
dng khng kh.
Cu hi 23: nh gi tc ng mi tr ng l g? C tm quan trng nh th no? Nhng
i tng no ca hot ng pht trin cn c nh gi tc ng mi trng ?
nh gi tc ng mi trng l nh gi ca mt hot ng pht trin kinh t, vn
ho, x hi, l phn tch, xc nh, d bo nhng tc ng c li, c hi, c trc mt ln
lu di m trong qu trnh thc hin mt hot ng pht trin c th gy ra cho ti
nguyn v cht lng mi trng sng ca con ngi li hot ng din ra.
* Tm quan trng
Theo quyt nh ca Hi ng kinh t Chu u, nh gi tc ng mi trng l
mt phn ca ton b ni dung cng nh cc mc quy hoch, k hoch v ra cc
quyt nh bi v:
+ Dng nh gi tc ng mi trng yu cu khao st v phn tch t m xc
nh lm th no t n trong khun kh ca vic qun l v quy hoch ng b.
 + Kinh nghim cho thy nh gi tc ng mi trng trong tt c cc phn v cc
mc quy hoch v ra quyt nh v kinh t - x hi p ng nh mt li ch c bn
nht cho s pht trin.
+ Vic gii thiu nh gi tc ng mi trng trong cc d n, cc chng trnh, cc
sch, cc cu trc, mc ch c khc nhau v quy m a phng, vng, quc gia
v d bng cch ny hay cch khc u s phi c m t y v c xem xt cn
thn.
* Cc i tng cn thit phi s dng phng php nh gi tc ng mi trng:
+ S dng v chuyn i s dng t ai nh quy hoch th, cng nghip,
nng nghip, sn bay, giao thng vn ti, h thng truyn dn, bi tm bin...
+ Khai thc ti nguyn, khoan thm d, khai thc m, khai thc g, n mn, sn
bn, nh bt hi sn
+ Ti to ti nguyn: trng rng, qun l i cy hoang di, kim sot l
+ Sn xut ch bin nng sn, nng nghip, nng tri, c s chn nui, thu li
+ Cng nghip: luyn kim, ho du..
+ Giao thng vn ti: ng st, bn tu, xe, ng ng, ng t...
+ Nng lng: cc h thu in nhn to, cc nh my nhit in, nng lng nguyn
t.
+ Cc trm x l nc thi gy nhim mi trng c vt cht c hi, nc ngm.
+ X l ho cht: thuc tr su, phn ho hc
+ Ngh ngi, gii tr: cc khu sn bn, cng vin, bi bin...
Cu hi 24: Th no l phn tch chi ph - li ch m rng? Nu trnh t tin hnh, u
im, nhc im ca phng php .
Phng php phn tch chi ph - li ch m rng l phng php tng hp ca cc
phng php khc phn tch v mt kinh t, n c li ch v chi ph trong h
thng mi trng t nhin.
* Trnh t tin hnh:
+ Nghin cu h s d n pht trin
+ Phan loi d n pht trin
+ Chn phng php tin hnh
+ T chc thc hin nh gi tc ng mi trng theo cc bc sau:
b1: Nhn bit cc yu cu pht trin v cc tham s tc ng mi trng
b2: Kho st thc a
b3: Tnh ton, v bn , s , biu
b4: Lp bo co thuyt minh
b5: T chc hi tho, bo co xt duyt
b6: Hon thin h s nh gi tc ng mi trng
 * u im:
- Phng php ny mang tnh tng hp, ng n, c tnh ton y trong
mt qu trnh r c trc mt cng nh lu di. trn c s c quy i v mt n v
o lng thng nht, gip cho ta c mt quyt nh ng n
* Nhc im:
Cha th xem xt c tt c cc tc ng n mi trng nht l cc tc ng
mang tnh lu di v gin tip
i vi nhng d n ln c nhiu hng mc, i tng phn tch tnh ton qu ln th
c rt nhiu cc yu t khng th quy i thnh tin.
Cu hi 25: Trnh by cc nguyn tc c bn ca phn tch kinh t - ti chnh i vi
mt d n pht trin. Cc ch tiu ch yu no c dng nh gi s phn tch
kinh t - ti chnh?
* Nguyn tc c bn:
- Bt u t nhng nh hng n mi trng d nhn bit v d nh gi nht
- Tnh i xng ca chi ph v li ch: mt li ch b b qua th chnh l chi ph
v ngc li trnh c mt chi ph th chnh l mt li ch.
- Phn tch kinh t cn c tin hnh vi c hai trng hp c d n v khng c d
n
- Mi gi thit phi a ra mt cch tht r rng
- Khi khng th s dng trc tip c gi c th trng th c th s dng gi bng.
Cu hi 26: Phn tch s cn thit v ni dung ca cng tc qun l Nh n c i vi
mi trng.
Trong tnh hnh mi trng ton cu ni chung v Vit Nam ni ring suy gim
nghim trng th cc quc gia trn th gii cng nh Vit Nam cn thit phi tin hnh
qun l Nh nc v mi trng, l yu cu khng th t chi, l mt thc t khch
quan
Tnh hnh th gii hin nay v mi trng ni ln 5 vn sau:
- Bu kh quyn nng dn ln, tng zoon b bo mn v b ph hu
- S thay i kh hu v sinh thi
- nhim mi sinh trm trng nht l cc nc ang v chm pht trin
- Mt rng v th rng dn n lt li v hn hn
- Dn s ton cu tng nhanh, pht trin kinh t khng p ng kp
Tnh hnh mi trng Vit Nam hin nay cng nm trong khun kh chung ton
cu c tnh cc b theo lnh th r rt.
- V mi sinh tnh trng suy thoi t v nc l ch yu, nhim mi trng khng
c tnh cc b
- Suy thoi v mt rng, nhim ven bin do trn du
 - Dn s tng qu nhanh
- nhim cc b th, khu cng nghip kh nng n v cng ngh lc hu,
thiu bin php x l cht ph thi v do tp trung dn c.
* Ni dung:
1. Xy dng v ch o thc hin chin lc chnh sch bo v mi trng, k hoch
phng chng khc phc suy thoi mi trng, nhim, s c mi trng
2. Xy dng qun l cc cng trnh bo v mi trng, cng trnh clin quan n
bo v mi trng.
3. Ban hnh v t chc thc hin cc vn bn php lut v h thng tiu chun v
cht lng mi trng.
4. T chc, xy dng qun l h thng quan trc, nh k nh gi tc ng
mi trng, hin trng mi trng v d bo din bin mi trng.
5. Thm nh bo co nh gi tc ng mi trng ca cc c s sn xut, kinh
doanh v cc d n pht trin.
6. Cp, thu hi giy chng nhn hp chun mi trng
7. Kim tra, thanh tra, gim st vic chp hnh php lut v bo v mi trng, x
l vi phm phplut v bo v mi trng.
8. o to cn b v mi trng, gio dc, tuyn truyn, ph bin kin thc khoa
hc v php lut v bo v mi trng.
9. Nghin cu p dng tin b khoa hc cng ngh tronglnh vc bo v mi trng.
10. Hp tc khoa hc trong lnh vc bo v mi trng.
11. Xy dng tiu chun cht lng mi trng
Thc cht cng tc qun l Nh nc v mi trng l qun l cht lng mi trng theo
ch tiu cht lng mi trng m php lut quy nh.
Cu hi 27: Trnh by cc cng c lut php ang c s dng qun l mi tr ng
trn th gii v Vit Nam.
* Cc cng c lut php: Gm 9 cng c
1. Chnh sch v chin lc bo v mi trng
- Chnh sch bo v mi trng l cng c ch o ton b mi hot ng nhm
bo v mi trng ca mt lnh th rng v trong mt thi gian di.
- Chin lc l cng c c th ho chnh sch bo v mi trng, lut php, quy
nh, ch nh v bo v mi trng.
2. Lut php, quy nh, ch nh v bo v mi trng
- Lut php l h thng php lut c Quc hi quy nh v h thng lut php
ny gm: Lut chung (lut bo v mi trng)
Lut v cc thnh phn mi trng
- Quy nh l nhng vn bn di lut nhm da vo lut m Quc hi ban hnh
 - Ch nh l nhng quy nh v th l, v ch , quy nh nhng chc
nng, nhim v ca tng c quan.
* Cc cng c kinh t trong qun l mi trng bao gm:
- Ngn sch bo v mi trng
- Thu ti nguyn nhm mc ch hn ch s dng ti nguyn. Thu ny n
nh vo hnh vi ca ngi s dng cho nn n c th tng hoc gim tu theo tng c
quan thu ch n khng quy nh c th ti mt mc. Thu ny vn cn phn bit
cc sn phm cng loi, vic gy nhim khc nhau th mc thu s khc nhau.
- Thu mi trng:
+ Thu nhim khng kh
+ Thu nhim ting n
+ Thu nhim cc ngun nc
Thu ny nh vo vic gy nhim mi trng tc l ai gy nhim nhiu th
thu nng nhm khuyn khch ngi sn xut dng cng ngh trnh gy nhim
- Cc loi ph v l ph: Cc loi ny thc hin theo nguyn tc tr tin. C tiu
dng v tr tin nhim bng cch thu cc l ph. Cc bin php ti chnh ngn nga
nhim nh: Giy php chuyn nhng, thu tin k qu, thu tin cam kt
- Cc bin php thu ht vn trong nc cho cng tc bo v mi trng bao gm csc
khon ng gp ca t nhn, ca cc t chc phi chnh ph, ca cc on th, pht
hnh tn phiu xanh, x s...
- Vay n nc ngoi
- Tin vin tr ca nc ngoi
- Tin tr cp ti chnh
- Chnh sch gi c v tiu chun
- Thng pht mi trng.
Cu hi 29: Cc c quan ch yu no c chc nng qun l Nh n c v mi trng?
Nhim v ca cc c quan l g ?
* Cc c quan ch yu c chc nng qun l Nh nc v mi trng l:
- C quan ch tr hot ng pht trin
- C quan qun l ti nguyn v mi trng
- C quan ra quyt nh thc hin cc hot ng pht trin
* Nhim v ca cc c quan:
- C quan ch tr hot ng pht trin: bao gm vic xy dng d n hot ng,
thc hin hot ng v theo di vic pht huy hiu qu hot ng sau khi hon
thnh. C quan ny c trch nhim xy dng bo co, nh gi tc ng mi trng,
kt hp n vi vic xy dng lun chng kinh t - k thut ca hot ng pht trin do
h xut.
 - C quan qun l ti nguyn v mi trng: vi trch nhim chp hnh cc lut php
v quy nh v bo v ti nguyn v mi trng, thc hin cc trch nhim ca cc cp
qun l Nh nc v ti nguyn v mi trng. C quan ny cn c trch nhim xem xt,
thm tra bo co nh gi tc ng mi trng v mt php l v v ni dung khoa hc.
H phi a ra nhn xt v s ph hp ca bo co vi cc lut l, quy nh ca Nh nc
v bo v ti nguyn v mi trng ban hnh, trc ht l s tun th cc quy nh
v nh gi tc ng mi trng. ng thi h cng phi nh gi tnh chnh xc, tnh
khch quan v mt khoa hc ca cc kt lun v xut nu trong bo co nh gi
tc ng mi trng. Ni cch khc, c quan qun l Nh nc v ti nguyn v mi trng
ng vai tr phn bin cho cc bo co nh gi tc ng mi trng.
- C quan ra quyt nh thc hin cc hot ng pht trin: l c quan ng
u Chnh ph ca mt nc, c quan ng u cc a phng. Mt s B, ngnh
cng c thm quyn quyt nh nu c cc c quan ni trn u quyn. C quan ra
quyt nh v hot ng pht trin c trch nhim xem xt kin ca c quan ch
tr hot ngj pht trin cng nh ca c quan qun l nh nc v ti nguyn v mi tr-
ng v trn c s i chiu hai loi kin ca hai c quan ni trn, cn c vo cc kha
cnh kinh t - k thut ra quyt nh tng hp v vic thc hin hot ng pht
trin.
Cu hi 30: Thu Pigou ti u l g ? Nu cch tnh thu Pigou. Cho v d bng tnh
ton c th (vi mt hm thit hi gi nh). Ti sao c th ni mc sn xut cn
bng ti u x hi th s c mc nhim ti u ?
Thu Pigou hay cn gi l thu mi trng hnh thnh khi th trng ngoi ng
khng th tho thun c v nh nc buc phi can thip thu cn bang gia li
ch ca x hi v li ch ca c nhn. V thuny gi l thu Pigou
Ta c: Mc thu Pigou = mc thit hi do nhim gy ra. Nu nh khng c thu
th nh sn xut s c thm phn MEC m
MEC = MSC - MC dn n khuyn khch h tng sn lng nhng khi c thu th
mc sn xut cng ln so vi im ti u th thu cng cao buc nh sn xut phi t
iu chnh sn lng ca mnh t c li nhun ti a tc l khi T = T* ( T* gi l
thu Pigou ti u)
Nu Q > Q* - T > T*
Q = Q* - T = T* t li ch MSC MC
ti u v cng ti im ny li ch P MEC
ca x hi bng li ch CN
P = MC + MEC = MSC P*
Ch t gi P = MC th c
mt phn li nhun m ngi sn
xut c thu trong khi x hi phi chi Q* Q
ph
P - MC - MSC - MC - MEC
Ni khc i: MSC > MC v MEC= 0. Do hy t mc thu t sao cho
t = MSC = MC - MEC
R rng nu mc sn lng cng cao th phi ng khon thu cng ln do s
gim c mc ham mun sn xut qu mc khng gy nhim ca ngi sn xut. Trn
biu ta thy nu mc gi ca loi sn phm c xc nh th mc sn lng hiu
qu Q cng cho xc nh mc thu ti thiu t gi l thu Pigou ti u

dEC-
t* - ------------ Q* = ( MSC - MC) Q*
dQ

MCA MSC

q0 q* q1
Cu hi 31: Trnh by nhng vn mi tr ng ton cu cp bch nht hin nay. Nu
phng hng gii quyt nhng vn trong tng lai gn.
* Nhng vn mi trng th gii hin nay: Ni ln 5 vn sau
1. Tnh trng nng ln ton cu do s pht thae vo khng kh qu nhiu cc kh
nh knh - CO2, CP2, C...
2. Mt rng v mt th rng c tnh ton cu (1 nm mt 17 triu ha rng)
3. Tnh trng nhim mi sinh trc tip l nguyn nhn gy ra nhiu bnh tt
cho con ngi.
4. Tng dn s t ton cu (hin nay tng dn s l 0,8 - 3,2%) trong cc nc
kinh t pht trin: 0,5 - 0,8%, cc nc ang pht trin trn di 2%
5. Tng zn b bo mn v b ph thng nhiu ni: Nam cc, Bc cc
* Nhng vn mi trng Vit Nam hin nay ni ln 4 vn sau:
1. S din bin phc tp theo hng xu i ca cc tai bin thin nhin
Cc tai bin ny pht trin v tn sut v cng dc bit l t 1980 n nay,
nu so vi 1960 th mc thit hi do thin nhin gy ra pht trin gp 10 ln.
 2. Tnh trng pht trin dn s qu nhanh, mc d trong 20 nm va qua t l
tng dn s vn mc 2,22%. Nu h t l sinh xung 1,8% th n nm 2015 dn s
Vit Nam l 100 triu. M nn kinh t pht trin khng kp s pht trin dn s th
dn s Vit Nam kh c lai thin
3. Mt thch thc rt ln i vi Vit Nam l trong 10 nm ti, thu nhp quc dn
tng gp 2 - 2,5 ln m ch yu l nh thay i c cu kinh t ly pht trin cng
nghip lm ch o. S chuyn dch c cu mnh m s ko theo s thay i mi tr -
ng nng n
4. S tng nhanh qu trnh th ho l kt qu trc tip ca qu trnh cng
nghip ho - hin i ho, y l xu th khng o ngc c. Hin nay s dn thnh
th tng 3 - 6%/ nm. D bo n 2020 th dn s thnh th l 50% dn s c nc,
ring cc tnh v thnh ph ln. Qu trnh th ho nhanh trc ht dn n s mt
cn bng, s qu ti ca c s h tng - tnh trng tht nghip nng n thm.
* Quy hoch ho mi trng ni dung gm:
- iu tra c bn v cht lng mi trng
- t ra cc mc tiu pht trin ph hp vi iu kin bo v mi trng
- K hoch ho phi m bo tnh ng b v cn i
* Thng tin d liu mi trng gm cc h thng quan st, c cc thng s v mi
trng
* k hoch ho mi trng c phn tch, tnh ton nh hng c mi trng
* Qun l tai bin mi trng
* Gio dc mi trng
L phi o to gn mi trng vo trng hc, cung cp nhng thng tin v mi tr-
ng v o to ra nhng chuyn gia trong cng tc mi trng.
* Nghin cu v trin khai khoa hc cng ngh v mi trng.