PHN I

NH GI KT QU THC HIN CI CCH H THNG

THU GIAI ON 1990 N NAY

I - NHNG THNH TU CH YU T C
Cng cuc ci cch thu t 1990 n nay (ci cch thu bc 1: 1990 - 1995;
ci cch thu bc 2: 1995 n nay) mc d tin hnh trong bi cnh c nhiu yu
t khng thun l: T c ch qun l nn kinh t tp trung, quan liu bao cp
chuyn sang nn kinh t nhiu thnh phn, vn hnh theo c ch th trng; Tnh
hnh kinh t chnh tr th gii khng n nh; nc ta b bao vy, cm vn ko di v
tip theo l chu nh hng nng n ca cuc khng hong ti chnh tin t trong
khu vc v Chu ; thin tai ln lin tip xy ra trong c nc. Nhng di s lnh
o ca Ban chp hnh TW ng, Quc hi v s iu hnh c hiu qu ca Chnh
ph; s phi hp cht ch ca cc ngnh cc cp; s n lc khc phc kh khn
trong vic duy tr, pht trin sn xut kinh doanh v nghim chnh chp hnh chnh
sch thu ca i b phn cc t chc, c nhn kinh doanh v cung vi s trng
thnh ca c quan qun l thu nn cng cuc ci cch th giai on 1990 n nay
t c nhng thnh tu ch yu l:

1 - V chnh sch thu:

1.1) Hnh thnh mt h thng chnh sch thu bao qut c hu ht cc
ngun thu, p dng thng nht i vi mi thnh phn kinh t v tng bc thch
ng vi yu cu chuyn i nn kinh t theo c ch th trng nh hng X hi
ch ngha. H thng chnh sch thu gm: 9 sc thu c bn (thu gi tr gia tng;
thu tiu th c bit; thu xut khu, thu nhp khu; thu thu nhp doanh nghip;
thu thu nhp i vi ngi c thu nhp cao; thu s dng t nng nghip; thu ti
nguyn; thu nh t; thu chuyn quyn s dng t). Ngoi ra, cn mt s loi thu
di hnh thc ph v l ph.
1.2) H thng chnh sch thu tr thnh cng c iu tit v m ca Nh
nc i vi nn kinh t gp phn thc y sn xut kinh doanh pht trin, khuyn
khch u t, khuyn khch xut khu, bo h sn xut trong nc, thc y chuyn
dch c cu kinh t, to vic lm, tng thu nhp cho ngi lao ng, gp phn xo
i gim ngho.
- Gp phn a tng sn phm trong nc (GDP) sau 10 nm tng hn gp
i (2,07 ln).

1
 - Thc y c cu kinh t chuyn dch tch cc: Trong GDP, t trng nng
nghip t 38,7% gim xung 24,3%, cng nghip v xy dng t 22,7% tng ln
36,6%, dch v t 38,6% tng ln 39,1%.
- Thc y xut khu, nng tng kim ngch xut khu khng ngng tng qua
cc nm: bnh qun hng nm trn 21% gp gn 3 ln mc tng trng GDP, sn
phm xut khu qua ch bin tng t 8% nm 1991 ln 40% nm 2000. Nh xut
khu tng, v c bn bo m c ngun ngoi t nhp khu thit b, vt t,
nguyn nhin vt liu, hng ho cn thit cho nhu cu pht trin sn xut v i
sng nhn dn.
1.3) H thng chnh sch thu c ban hnh di hnh thc lut, php lnh
to c s php l cao ng vin mt phn thu nhp ca doanh nghip, dn c vo
Ngn sch Nh nc lm cho d ton thu ngn sch Nh nc lun t v vt mc
tiu ra. Nh bo m nhu cu chi thng xuyn, dnh mt phn tng chi
u t pht trin, chi tr n, gp phn kim ch lm pht mc cho php.
Tng thu thu v ph lun hon thnh vt mc d ton thu hng nm c
Quc hi thng qua v c tc tng trng cao qua cc nm: Nm 2000 tng 13,7
ln so vi nm 1990. S thu v thu v ph trong tng thu Ngn sch Nh nc nm
1990 ch chim 76,78%, n nm 2003 chim 92,9%. T l ng vin qua thu
v ph/GDP t v vt mc tiu ra: nm 1991 t 13,1%GDP, n nm 2000
t 19,7%GDP v n nm 2003 t 21,8% GDP.
1.4) H thng chnh sch thu xo b s chnh lch v ngha v thu gia
cc thnh phn kinh t trong nc; thu hp chnh lch v ngha v thu gia doanh
nghip trong nc vi doanh nghip c vn u t nc ngoi... to mi trng
cnh tranh bnh ng trong c ch th trng.
1.5) Trong hp tc quc t v thu t c cc thnh tu ch yu l:
a. Hp tc quc t trong lnh vc thu m rng hiu bit, tch lu kinh
nghim... ng dng chnh sch thu tin tin v qun l thu hin i ca quc t
vo h thng thu Vit Nam. Qua , h thng chnh sch thu Vit Nam tng bc
c hon thin v ph hp vi yu cu ca hi nhp.
b. Va bo h c sn xut trong nc, va ch ng thc hin chnh sch
m ca thu ht u t, t do ho thng mi, thc hin l trnh cam kt v thu
vi cc nc ASEAN, EU, Hoa K v cc t chc quc t khc.
c. m phn v k Hip nh trnh nh thu 2 ln vi 42 nc, to c s
php l cc nh u t nc ngoi, ngi nc ngoi n Vit Nam kinh doanh
sinh sng khng b nh thu trng lp, thc s c hng chnh sch u i thu
ca Vit Nam, to mi trng thun li khuyn khch u t nc ngoi vo Vit

2
Nam; thu ht cc nh nghin cu, cc gio s, cc chuyn gia nc ngoi u t
cht sm vo Vit Nam.
1.6) H thng chnh sch thu tng bc tin ti n gin, r rng, to iu
kin gim chi ph hnh chnh thu cho c ngi np thu v c quan thu.
1.7) Tng cng qun l hch ton kinh doanh trong tng doanh nghip, thc
y vic t chc v sp xp li doanh nghip.
2 - V qun l thu:
2.1) hnh thnh mt h thng t chc qun l thu thng nht trong c
nc ngy cng c cng c v tng cng v mi mt; chu s lnh o song
trng ca ngnh dc v cp u, chnh quyn a phng. i ng cn b qun l
thu c o to, bi dng, nng cao trnh qun l v phm cht. p dng
cng ngh tin hc vo qun l thu. Do hiu lc, hiu qu ca b my qun l
thu ngy cng c nng cao, gp phn quyt nh vo vic hon thnh v hon
thnh vt mc d ton thu Ngn sch Nh nc hng nm c Quc hi thng
qua.
2.2) Cng tc qun l thu c chuyn tng bc t ch chuyn qun
khp kn sang ch ngi np thu t tnh, t khai v np thu theo thng bo ca
c quan thu. C ch ny cao ngha v, trch nhim ca ngi np thu trc
php lut; c quan thu tng cng c chc nng tuyn truyn, gio dc, hng
dn, n c thu np, kim tra, thanh tra x l vi phm v thu.
2.3) T chc qun l thu c t chc thnh 3 b phn c lp: B phn cp
ng k m s thu, nhn v kim tra t khai thu; B phn tnh thu, thng bo
np thu v n c thu np thu; B phn thanh tra, kim tra v x l vi phm v
thu; hn ch c tiu cc trong cng tc qun l thu theo kiu "khp kn"
trc y. Tng bc thc hin chuyn mn ho qun l thu theo chc nng, nng
cao trnh nghip v ca cn b thu.
2.4) Cng tc qun l thu c nhng chuyn bin tch cc theo hng r
rng, cng khai, dn ch v minh bch hn. Tng bc cng c, m rng p dng
ch k ton ho n chng t i vi cc thnh phn kinh t, c bit l i vi
thnh phn kinh t t nhn, t tnh trng tht thu Ngn sch gim nhiu so vi
trc y.
Tm li, trong bi cnh kinh t x hi trong nc, quc t c nhiu yu t
khng thun li nhng cng cuc ci cch h thng thu gp phn tch cc vo
vic n nh v pht trin kinh t x hi theo ng li chnh sch ca ng v Nh

3
nc. Thu ngn sch ngy cng tng ln; ph hp vi s chuyn i ca nn kinh t
theo c ch th trng v thc hin ng l trnh hi nhp quc t.

II - NHNG TN TI, HN CH
1- V chnh sch thu:
1.1) H thng chnh sch thu cha bao qut ht i tng chu thu, i
tng np thu. Nguyn nhn l do khi xy dng chnh sch thu cha nhn thc
ht phm vi iu chnh ca tng sc thu v cha lng ht cc ngun thu s pht
sinh trong qu trnh pht trin ca nn kinh t th trng. Trong qu trnh thc hin
cha su st thc t, cha pht hin v xut kp thi cc bin php thu cc
khon thu nhp mi pht sinh vo Ngn sch Nh nc nh cc khon thu nhp t
chuyn nhng t ai, nh ca v mt s khon thu nhp khc ca t chc, c
nhn...
1.2) H thng chnh sch thu cn nhiu mc thu sut nn cha thc y
mnh m chuyn dch c cu kinh t, chuyn mn ho v hp tc ho trong sn xut
kinh doanh.
1.3) Mt s chnh sch thu nh thu nhp khu, thu tiu th c bit cn
nng v bo h sn xut trong nc. Cc mt hng mi c sn xut trong nc
u c bo h bng mc thu nhp khu cao. Cc ngnh kinh t cha c chin
lc pht trin di hn, c bit l cc ngnh kinh t quan trng, do vic bo h
bng thu cn thiu s chn lc, thm ch nhiu mt hng cn bo h qu mc, c
bit l ngnh sn xut, lp rp t trong nc mc d c bo h mc cao v
trong thi gian di nhng vn cha hnh thnh c ngnh cng nghip sn xut
t nh mong mun. Do vic bo h nh trn nn cc doanh nghip cha ch ng
sp xp li sn xut kinh doanh, i mi cng ngh, nng cao trnh qun l
tng sc cnh tranh ca mnh.
1.4) H thng chnh sch thu cha thc s m bo bnh ng, cng bng x
hi v ngha v thu, cn c s phn bit v thu sut, iu kin u i, mc, thi
gian min gim thu gia doanh nghip trong nc vi doanh nghip c vn u t
nc ngoi; gia ngi Vit Nam vi ngi nc ngoi.
1.5) H thng chnh sch thu vn cn lng ghp nhiu chnh sch x hi,
cn nhiu mc min gim thu lm hn ch tnh trung lp, khng m bo cng
bng gia cc i tng np thu, d pht sinh tiu cc, lm phc tp cng tc qun
l thu.
2 - Nhng tn ti trong cng tc qun l thu

4
 2.1) Mi trng qun l thu cha to iu kin cho cng tc qun l thu:
Cng tc qun l thu l cng tc kinh t- chnh tr- x hi tng hp lin quan
n mi mt ca i sng kinh t- x hi. V vy, lm tt cng tc qun l thu
i hi chnh sch, ch v cc bin php qun l thu phi n gin, minh bch,
cng khai, dn ch nng cao nhn thc ca mi thnh vin trong x hi nhm
tun th t gic cc ngha v v thu. Song mi trng tc ng n cng tc qun
l thu trong thi gian qua vn cn hn ch th hin:
Ni dung cc sc thu cn phc tp, c ch qun l thu cha c quy nh
r rng trong cc vn bn quy phm php lut. Th tc hnh chnh thu cn rm
r, gy kh khn cho t chc, c nhn np thu. Cha quy nh r trch nhim ca
cc cp chnh quyn a phng, cc c quan chc nng, cc t chc, c nhn c
lin quan n cng tc thu.
- Nhn chung, trnh hiu bit v thu thc chp hnh cc lut, php lnh
v thu ca i b phn nhn dn, k c cn b, ng vin trong cc c quan nh
nc cn nhiu hn ch cha to c d lun rng ri ln n mnh m cc hnh vi
trn thu, gian ln v thu, thm ch cn kh nhiu trng hp th , khuyn khch,
ng tnh. Cc gii php qun l kinh t x hi cha c ci cch ng b h
tr cho cng tc qun l thu nh: qun l t ai, qun l thanh ton khng dng
tin mt, qun l xut nhp khu, qun l xut nhp cnh, qun l ng k kinh
doanh... lm hn ch rt nhiu n kt qu qun l thu.
2.2) i vi c quan thu: Nng lc, trnh qun l thu cn c nhng im
cha p ng so vi yu cu qun l thu hin i, khoa hc, c th l:
- Cng tc thanh tra, kim tra x l cc hnh vi vi phm v thu ca c quan
thu cha c t ng tm v cha ph hp vi thc trng ca nc ta l trnh
dn tr thp, nhn thc trch nhim php lut cha cao. Cht lng kim tra cn hn
ch, cha pht hin v c bin php ngn chn kp thi hnh vi gian ln trong vic
tnh thu, k khai thu, gian ln trong hon thu, min gim thu, nht l trong hon
thu gi tr gia tng. Chc nng v quyn hn ca thanh tra, kim tra thu cn b b
hp cha tr thnh cng c c hiu lc chng tht thu ngn sch v rn e, ngn
chn cc hnh vi vi phm v thu.
- Vic tuyn truyn gio dc, hng dn gii thch chnh sch thu cha
thng xuyn, lin tc nng cao tnh tun th, t nguyn, nng cao trch nhim
php lut v thu.
- ng dng cng ngh tin hc trong vic qun l thu cn mc thp, mi
tp trung ch yu vo cng vic qun l v ng k thu, cp m s thu, qun l
bin lai, n ch; i b phn cng vic qun l thu vn l th cng, nng sut, hiu

5
qu qun l thu cn thp dn n hn ch kh nng kim sot v qun l thu ca
c quan thu.
- Mt b phn cn b qun l thu trnh hiu bit v thc thi v chnh sch
thu cn hn ch cha p ng yu cu qun l hin i v yu cu ci cch hnh
chnh trong qun l thu. Thi v phong cch ng x ca cn b thu cn c mt
s trng hp cha tht tn ty, cng tm, khch quan gia quyn li ca nh nc
vi quyn li ca i tng np thu. Cha tr thnh ngi bn ng hnh ng tin
cy ca cc i tng np thu trong vic thc hin cc lut thu.
2.3) i vi ngi np thu:
- Tnh trng trn thu, lu thu, gian ln v thu, n ng thu cn din ra
nhiu khon thu, sc thu, cc a phng trong c nc, va lm tht thu cho
Ngn sch nh nc, va khng bo m cng bng x hi.
- Mt s doanh nghip, h gia nh c nhn kinh doanh c , tm mi th
on, di mi hnh thc gian ln cc khon tin thu phi np nh k khai khng
chim ot tin hon thu gi tr gia tng t ngn sch Nh nc.
2.4) i vi cc c quan chc nng v t chc c lin quan:
Mt s cp u, chnh quyn a phng cha c s quan tm ng mc v
cha thc s coi cng tc thu l nhim v ca a phng mnh. Cc c quan chc
nng, cc t chc, c nhn c lin quan (nh c quan a chnh, xy dng, giao
thng, cng an, kim st, ngn hng, cc c quan thng tin i chng...) tng ni,
tng lc thiu s phi hp cht ch, ng b v c hiu qu vi c quan thu trong
vic cung cp thng tin v p dng cc bin php h tr thu y , kp thi tin
thu vo Ngn sch Nh nc.
Tnh hnh trn mt phn do c quan thu cc cp cha ch ng; mt khc
cc ngnh, cc cp, cc t chc, c nhn cha nhn thc r, y vai tr v trch
nhim ca mnh i nhim v thu ngn sch.

PHN II
CHIN LC CI CCH H THNG THU N NM 2010

I - BI CNH TRONG NC V QUC T TC NG N CI CCH

THU
1 - Bi cnh trong nc tc ng n ci cch thu.
Ch trng ca ng v Nh nc trong thi k 2001 - 2010 l y mnh
cng nghip ho v hin i ho t nc, tng trng kinh t mc cao (bnh qun
7% - 7,5%/nm); d kin n nm 2010 a GDP ln gp i nm 2000. n nh

6
kinh t v m, tch lu t ni b nn kinh t t trn 30%/GDP. C cu kinh t
chuyn dch mnh theo hng tng t trng cng nghip ln 40-41%/GDP, dch v
ln 42-43%/GDP, nng nghip gim xung cn 16-17%/GDP; y mnh xut khu;
Thu nhp dn c v i sng vt cht, vn ho, tinh thn ca nhn dn c nng
cao mt bc; An ninh, chnh tr c gi vng. Th ch kinh t th trng nh
hng x hi ch ngha c hnh thnh v c bn.
Do , ci cch h thng thu n nm 2010 phi nhm thc hin tt ch
trng pht trin kinh t x hi nu trn ca ng v Nh nc, ng thi ng
vin y , kp thi cc ngun lc t kt qu ci cch kinh t mang li.
2 - Bi cnh quc t v xu th ci cch thu ca cc nc tc ng n
ci cch h thng thu ca Vit nam:
Xu th hi nhp, lin kt pht trin kinh t trong khu vc v tin ti ton cu
ho kinh t ngy cng mc cao l tt yu khch quan; to c hi cho nc ta c
th tranh th tp trung vo pht trin kinh t; tranh th nhng thnh tu ca cuc
cch mng khoa hc k thut, cng ngh tin tin, c bit l cng ngh thng tin,
cng ngh sinh hc, cng ngh vt liu mi to thc y chuyn dch c cu kinh
t theo hng pht trin mnh cc ngnh cng nghip, dch v.
Ngc li, cng xut hin thch thc ln l sc p cnh tranh ca hng ho
v dch v nc ngoi tng mnh. Nu nc ta khng tranh th c c hi; khc
phc yu km vn ln tn ti, chin thng trong cnh tranh, s b tt hu xa hn
v kinh t so vi cc nc trong khu vc v th gii.
V lnh vc thu: Cc cam kt hi nhp quc t k s c thc hin
mc cao hn giai on va qua: i vi Hip nh CEPT, AFTA n nm 2006
s hon thnh vic ct gim thu nhp khu, hn 80% dng thu s mc thu sut
0%; i vi Hip nh Vit M th 224 dng thu nhp khu s gim bnh qun
30%. Cc mt hng dt, may k vi EU mc thu sut cng s gim. n nm
2005, Vit nam s gia nhp WTO, y l mt t chc thng mi ln gm 130 nc
nn nh hng gim thu nhp khu khi tham gia t chc ny s ln hn. D kin
thu nhp khu gim do hi nhp n nm 2010 s ln ti 49,7 nghn t ng (ring
nm 2010 gim 10,6 nghn t ng). i i vi vic gim thu nhp khu cn phi
xo b cc quy nh v thu tri vi cc cam kt quc t nh chng phn bit i x
quc gia, xo b dn cc hng ro phi quan thu, xo b vic dng gi ti thiu
tnh thu nhp khu... T nm 2003 nc ta vi cng vi cc nc ASEAN s m
phn c th khu vc mu dch t do vi Trung quc v cc nc khc. Trc tnh
hnh , i hi cn phi ci cch h thng thu cho ph hp va bo h hp l
c chn lc sn xut trong nc, c bit l cc ngnh kinh t quan trng ang cn
non tr, khuyn khch u t cng ngh mi, nng cao hiu qu v sc cnh tranh

7
ca sn phm, ngnh hng v nn kinh t li va ch ng hi nhp, thc hin chnh
sch m ca thu ht u t, m rng th trng xut khu, m bo n nh v
tng trng ngun thu Ngn sch Nh nc.
Trong qu trnh hi nhp, ngoi lnh vc thu u t trc tip (FDI), cc hnh
thc u t gin tip t nc ngoi vo Vit Nam s ngy cng phong ph, a dng
hn. i hi cc chnh sch thu cng phi sa i bao qut y v ph hp
vi cc hnh thc u t ni trn.
Mt khc hi nhp kinh t s gip cho nc ta c iu kin hc tp kinh
nghim ci cch thu ca cc nc. Xu th ci cch thu ca cc nc pht trin,
ang pht trin, cc nc c nn kinh t chuyn i l hon thin h thng thu u
theo hng: xo b hng ro phi thu quan; gim mc bo h v thu quan t do
ho thng mi; gim bt s lng thu sut trong tng sc thu; khng phn bit
i x quc gia, khng phn bit gia doanh nghip trong nc v doanh nghip c
vn u t nc ngoi; m rng i tng chu thu, i tng np thu; gim u
i chnh sch x hi, ban hnh mt s loi thu mi: Thu ti sn, thu bo v mi
trng ... thu ngn sch nh nc. V cng tc qun l nhiu nc v ang ci
cch hnh chnh thu theo hng ngi np thu t khai, t tnh, t np thu vo
Ngn sch Nh nc; H thng thu c t chc qun l theo chc nng kt hp
vi qun l i tng np thu, a nhanh cng ngh thng tin vo qun l thu;
ban hnh lut qun l thu.

II - MC TIU CI CCH H THNG THU N NM 2010.

1 - Mc tiu chin lc ci cch h thng thu: xy dng h thng chnh
sch thu ng b, c c cu hp l ph hp vi nn kinh t th trng nh hng
x hi ch ngha v ch ng hi nhp kinh t quc t ng thi vi hin i ho
cng tc qun l thu nhm m bo chnh sch ng vin thu nhp quc dn ca
ng v Nh nc, m bo ngun lc ti chnh phc v s nghip cng nghip
ho, hin i ho t nc; gp phn thc hin bnh ng, cng bng x hi.
2 - Mc tiu c th
Mt l, chnh sch thu, ph (gi chung l chnh sch thu) phi l cng c
qun l v iu tit v m ca Nh nc i vi nn kinh t, va ng vin c
cc ngun lc ng thi thc y pht trin nhanh sc sn xut; khuyn khch xut
khu; khuyn khch u t, khuyn khch i mi cng ngh; thc y chuyn dch
c cu kinh t; m bo cho nn kinh t tng trng cao, bn vng, gp phn n
nh v nng cao i sng nhn dn.

8
 Hai l, chnh sch thu phi huy ng y cc ngun thu vo Ngn sch
Nh nc, m bo nhu cu chi tiu thng xuyn ca Nh nc v ginh mt phn
cho tch lu phc v s nghip cng nghip ho, hin i ho t nc. Thc hin
t l ng vin thu v ph vo Ngn sch Nh nc bnh qun hng nm 20- 21%
GDP. Trong c cu thu ngn sch, thu gin thu vn chim t trng ln (nm 2001
l 41,4%, nm 2010 khong 56,6%). Thu gin thu tng ch yu l do tng trng
kinh t v do chuyn dch kinh t theo hng tng t trng cng nghip v dch v.
Thu trc thu tng nhng thp hn thu gin thu (nm 2001: 21,6% v nm 2010:
24,4%) l do hiu qu nn kinh t cha cao; Mt khc, Nh nc vn cn tip tc
min, gim thu thu nhp doanh nghip khuyn khch u t, khuyn khch
nhng ngnh ngh, lnh vc v cc a bn km pht trin, c iu kin kh khn v
c bit kh khn. T trng cc loi ph tng nhng khng nhiu (nm 2001: 7,1%;
nm 2010 khong 8,2%) do sp xp li cc khon ph, l ph v xo b cc khon
ph, l ph khng ph hp. Cc ngun thu khc gim do thc hin chnh sch kinh t
x hi ca Nh nc. Min gim thu s dng t nng nghip khoan sc dn,
to iu kin pht trin nng nghip v kinh t nng thn. Khng thu s dng vn
ngn sch nh nc doanh nghip Nh nc c thm vn u t pht trin sn
xut kinh doanh...
Ba l, chnh sch thu phi ph hp vi tin trnh hi nhp kinh t quc t;
thc hin bo h hp l, c chn lc, c thi hn, c iu kin, tng sc cnh tranh
ca nn kinh t thc y sn xut pht trin, bo m li ch quc gia.
Bn l, chnh sch thu phi tng bc to mi trng php l bnh ng,
cng bng. p dng h thng thu thng nht khng phn bit cc thnh phn kinh
t khc nhau.
Nm l, y mnh ci cch h thng thu theo hng n gin, minh bch,
cng khai; tch dn chnh sch x hi ra khi chnh sch thu; nhanh chng hin i
ho v nng cao nng lc ca b my qun l thu; khc phc cc hin tng tiu
cc, yu km trong qun l thu; kin ton b my qun l thu trong sch, vng
mnh.

III - NI DUNG CI CCH H THNG CHNH SCH THU:

1- Ban hnh mi cc loi thu:

- Thu chng bn ph gi, thu chng tr cp, thu chng phn bit i x
- Thu bo v mi trng
- Thu ti sn
- Thu s dng t.

9
 2- Sa i, b sung ng b cc sc thu, ph hin hnh:
- Thu gi tr gia tng
- Thu tiu th c bit
- Thu xut khu, thu nhp khu
- Thu thu nhp doanh nghip
- Thu thu nhp i vi ngi c thu nhp cao c sa i thnh thu thu
nhp c nhn
- Thu ti nguyn
- Ph, l ph
3- Ni dung hon thin ca mt s sc thu ch yu:
Vic hon thin h thng chnh sch thu cng nh mi sc thu cn phi cn
c vo vai tr tc dng ca chng i vi s pht trin kinh t x hi theo ch
trng ca ng v Nh nc tng thi k.
Hin nay, trong h thng chnh sch thu th thu gi tr gia tng, thu tiu th
c bit v thu xut khu, thu nhp khu l 3 loi thu gin thu chim t trng ln
trong tng thu Ngn sch Nh nc, c quan h mt thit vi nhau trong vic iu
tit thu nhp ca ngi tiu dng hng ho dch v.
Thu gi tr gia tng iu tit vo hu ht hng ho dch v sn xut v tiu
dng ti Vit Nam v c tnh trung lp cao nn tc dng ln trong vic n nh v
tng ngun thu Ngn sch Nh nc. Thu tiu th c bit l loi thu m chc
nng chnh l iu tit thu nhp v hng dn tiu dng hng ho, dch v theo
chnh sch ca ng v Nh nc. Thu xut khu, thu nhp khu l loi thu thu
vo hng ho xut, nhp khu, c tc dng khuyn khch ti a i vi hng ho
xut khu, bo h hp l, c chn lc, c thi hn i vi sn xut trong nc.
Khi thc hin cc cam kt quc t theo l trnh hi nhp th s thu v thu
nhp khu gim kh ln nhng b li gi tr my mc, thit b, nguyn vt liu nhp
khu gim lm cho chi ph u vo ca sn xut trong nc gim, gi c hp l, sn
phm hng ho, dch v tiu dng trong nc ngy cng tng th cc loi thu thu
vo hng ho, dch v tiu dng ni a s c iu kin tng ln.
V vy cn phi m rng i tng chu thu gi tr gia tng, i tng chu
thu tiu th c bit v n nh mc iu tit, nhm n nh ngun thu cho Ngn
sch Nh nc, b p mt phn ngun thu thu nhp khu v cc khon thu khc
gim.

10
 i vi hng ho, dch v chu thu tiu th c bit cng c chu thu gi
tr gia tng s m bo tnh lin hon trong vic p dng chnh sch thu t khu
sn xut n khu tiu dng.
3.1. Thu gi tr gia tng
Thu gi tr gia tng l mt trong nhng loi thu gin thu iu tit mt phn
vo thu nhp ca ngi tiu dng hng ho dch v. Mi t chc, c nhn thng qua
vic tiu dng hng ho, dch v thc hin ngha v thu vi Ngn sch Nh nc.
Do thu gi tr gia tng c tnh trung lp cao, din iu chnh rng v tng lai,
thu gi tr gia tng s tr thnh sc thu ch yu, chim t trng cao trong h thng
chnh sch thu (chim 30% tng thu ngn sch) v s b p c ngun thu thu
nhp khu khi ct gim thu theo cam kt quc t. thc hin chc nng ca sc
thu ny, hng hon thin l gim bt s nhm hng ho dch v khng chu thu
to iu kin cho vic tnh thu, khu tr thu c lin hon gia cc khu trong
qu trnh sn xut kinh doanh; p dng mt mc thu sut m bo cng bng v
ngha v thu v n gin trong vic tnh thu gi tr gia tng ca hng ho, dch v;
hon thin phng php tnh thu, tin ti xc nh ngng doanh thu chu thu gi
tr gia tng thc hin mt phng php tnh thu khu tr, ph hp vi thng l
quc t.
- K hp th 3 Quc hi kho XI (3/5/2003 - 18/6/2003) thng qua Lut
sa i, b sung mt s iu ca Lut thu gi tr gia tng. Ni dung chnh l: B
sung hng ho, dch v chu thu tiu th c bit v mt s i tng khng chu
thu vo i tng chu thu gi tr gia tng. Thc hin 3 mc thu sut 0%, 5%,
10% v b mc thu sut 20%. Trong m rng thm mt s dch v xut khu,
hng ho khng chu thu gi tr gia tng khi xut khu c hng thu sut 0%.
B khu tr thu u vo theo t l phn trm i vi hng ho dch v c ho n
thng thng v bng k hng ho l nng, lm, thu sn mua ca ngi bn khng
c ho n. B sung iu kin hng ho xut khu c hon thu gi tr gia tng
phi thanh ton qua ngn hng; B sung cc bin php qun l ho n, chng t
chng tht thot trong khu tr v hon thu. Xo b vic min, gim thu gi tr
gia tng.
- Giai on 2008 - 2010: Tip tc chuyn mt s i tng khng chu thu
sang i tng chu thu gi tr gia tng. p dng thng nht mt mc thu sut
khong 10%. Nghin cu hon thin phng php tnh thu gi tr gia tng bo m
cng bng hiu qu hn.
3.2. Thu tiu th c bit

11
 Thu tiu th c bit l loi thu gin thu thu vo mt s hng ho, dch v
Nh nc cn iu tit thu nhp v hn ch hng dn tiu dng, ph hp vi thng
l quc t; Gp phn bo m n nh ngun thu khi ct gim thu nhp khu theo
cam kt quc t. Hng hon thin l m rng i tng chu thu tiu th c bit,
iu chnh thu sut thu tiu th c bit cho ph hp vi mc tiu iu tit thu
nhp v hng dn tiu dng. Tin ti xo b min, gim thu tiu th c bit
m bo, cng bng bnh ng v ngha v thu v nguyn tc khng phn bit i
x gia hng sn xut trong nc v nhp khu.
- Trong nm 2003, Quc hi kho XI ( K hp th 3) thng qua Lut sa
i, b sung mt s iu ca Lut thu tiu th c bit. Ni dung chnh l: B sung
i tng chu thu tiu th c bit i vi hot ng kinh doanh x s v b sung
thm mt s hng ho, dch v cn iu tit tiu dng nh hot ng gii tr c t
cc; iu chnh mc thu sut thu tiu th c bit theo hng: Tng mc iu
tit thu tiu th c bit khng gim so vi hin hnh nhng v hng ho chu thu
tiu th c bit cng chu thu gi tr gia tng nn tng mc iu tit trn hng ho
chu thu tiu th c bit c tng t 5% - 10%; Tng thu sut thu tiu th c
bit i vi ru trn 40 , bi l, hng m, vng m, kinh doanh v trng, mt
xa, karaoke, kinh doanh gii tr c t cc nhm hn ch tiu dng v tng iu tit
i vi cc hng ho, dch v ny; ng thi c gim thu sut thu tiu th c
bit i vi sn xut kinh doanh bia hi, t, iu ho nhit v mt s hng ho
dch v cn thit cho i sng ca nhn dn. m bo nguyn tc khng phn bit
i x gia hng sn xut trong nc v hng nhp khu. Cng b r l trnh thng
nht mc thu sut, l trnh min gim thu i vi t doanh nghip ch ng
sp xp sn xut kinh doanh.
- Trong giai on 2008 - 2010 tip tc b sung i tng np thu v thu
sut i vi mt s hng ho, dch v tiu dng cao cp, i vi mt s hng ho
nhp ngoi nhm iu tit thu nhp ca ngi tiu dng. Xo b vic min, gim
thu tiu th c bit.
3.3. Thu xut khu, thu nhp khu v cc cng c bo h khc:
Thu xut khu, thu nhp khu l loi thu gin thu thu vo hot ng xut
nhp khu hng ho, dch v. Hng hon thin l khuyn khch ti a xut khu;
sa i cc quy nh v thu sut, gi tnh thu, thi hn np thu thc hin cam
kt v thng l quc t; sa i quy trnh, th tc thu np thu cho ph hp vi Lut
Hi quan, gp phn tng cng qun l hot ng xut nhp khu theo cam kt
quc t.

12
 - Trong giai on 2001 - 2005: Sa li quy nh thi gian n hn thu m
bo hn ch tnh trng n ng ko di; sa quy nh v gi tnh thu ph hp vi
GATT. Thc hin vic bo h c trng im, c thi hn i vi mt s ngnh cng
nghip quan trng, c tnh cht quyt nh n s nghip cng nghip ho, hin i
ho t nc nh: Luyn cn thp, sn phm xi mng, sn phm ng c, sn phm
my mc phc v nng nghip,... theo hng m bo mc thu sut ti thiu 20%
khi gia nhp WTO; duy tr mc bo h ny trong thi hn 5 nm v sau gim dn
khuyn khch cnh tranh. Ban hnh thm quy nh v mc thu nhp khu tuyt
i v hn ngch thu quan, trin khai p dng thu chng ph gi, thu chng tr
cp i vi hng ho ca nc ngoi bn ph gi, tr cp vo th trng Vit nam
bo h hng ho sn xut trong nc. p dng thu chng phn bit i x i
vi hng ho nhp khu ca nc ngoi trong trng hp pha nc ngoi phn bit
i x vi hng ho xut khu ca Vit Nam. Xo b vic p dng gi tnh thu
nhp khu ti thiu, thc hin gi tnh thu nhp khu theo gi tr GATT. Tng bc
xo b chnh sch u i theo t l ni a ho. Nng mc thu nhp khu ca mt
s hng ho cha n thi hn ct gim thu theo cam kt quc t. Gim bt s
lng thu sut t 18 mc xung cn 12 mc. Chuyn chnh lch gi hng nhp
khu sang thu thu nhp khu. Sa i danh mc biu thu theo danh mc biu thu
hi ho ASEAN (AHTN), thc hin phn loi hng ho theo ng nguyn tc phn
loi chung ca t chc hi quan th gii.
- Trong giai on 2006 - 2010, tip tc thc hin theo CEPT/AFTA n
2010 c 80% dng thu c thu sut 0%. Tip tc thc hin cc cam kt quc t
khc k kt. Thu gn mc thu nhp khu xung khong 6 mc. Xo b hon
ton vic min, gim thu nhp khu.
3.4. Thu thu nhp doanh nghip
Thu thu nhp doanh nghip l loi thu trc thu iu tit thu nhp t kt qu
sn xut kinh doanh. N phn nh trnh v hiu qu ca nn kinh t v ca t
chc, c nhn kinh doanh. Hin nay v cc nm ti do nng sut, hiu qu v mc
tch ly ca nn kinh t nc ta cn thp so vi cc nc trong khu vc v th gii.
Quy m ca doanh nghip cn nh, cng ngh cn lc hu. Do nn kinh t ni
chung v doanh nghip pht trin bn vng, nh hng sa i l gim mc thu
sut, gim din min, gim thu; thng nht mc thu sut v u i thu gia cc
thnh phn kinh t khuyn khch u t v m bo bnh ng trong cnh tranh.
a/ Trong nm 2003, Quc hi kho XI ( K hp th 3) thng qua Lut thu
thu nhp doanh nghip sa i. Ni dung chnh l:

13
 - B sung mt s cc khon chi thc t hp l c tr khi xc nh thu nhp
chu thu; iu chnh mc khng ch chi ph tuyn truyn, qung co, khuyn mi...
t 7% ln 10%; khuyn khch doanh nghip khu hao nhanh nhm i mi thit b,
cng ngh, tng kh nng cnh tranh.
- p dng mc thu sut ph thng chung l 28% v mc thu sut u i
20%; 15%; 10%. B thu sut thu thu nhp doanh nghip b sung i vi doanh
nghip nh nc; b thu chuyn li nhun ra nc ngoi, b hon thu i vi li
nhun dng ti u t i vi doanh nghip u t nc ngoi.
- B sung thu nhp t chuyn quyn s dng t, chuyn quyn thu t vo
thu nhp chu thu ca c s kinh doanh nhm iu tit cc khon thu pht sinh t
t ai.
- Thng nht iu kin, mc v thi gian u i thu gia doanh nghip trong
nc v doanh nghip c vn u t nc ngoi.
b/ Giai on 2008 - 2010, thu thu nhp doanh nghip c hon thin theo
hng:
- Chuyn cc h sn xut, kinh doanh c th, nhng c nhn hnh ngh c
lp, nhng c nhn c ti sn cho thu sang p dng thu thu nhp c nhn.
- Gim mc thu sut thu thu nhp doanh nghip ph thng t 28% xung
cn 25% v sau nm 2010 c th p dng mc thu sut 20%.
- Chuyn cc u i min, gim thu thc hin cc chnh sch x hi sang
thc hin cc bin php ti chnh khc.
3.5. Thu thu nhp c nhn:
Thu thu nhp c nhn cng vi thu thu nhp doanh nghip l 2 loi thu
trc thu ch yu trong h thng chnh sch thu. L sc thu th hin trch nhim,
ngha v ng gp ca mi c nhn cho Ngn sch Nh nc. Hng lu di l phi
nng cao t trng thu trc thu trong tng thu Ngn sch Nh nc. Tuy nhin, cng
nh i vi doanh nghip, trnh kinh t, ngun thu nhp ca i b phn dn c
ang cn mc thp; V vy hng hon thin sc thu thu nhp c nhn l ban
hnh Lut thu thu nhp c nhn thay th Php lnh thu thu nhp i vi ngi
c thu nhp cao theo hng m rng i tng chu thu, i tng np thu, thu
hp s khc bit gia i tng np thu l ngi Vit nam v ngi nc ngoi.
a/ Trong nm 2004 sa i, b sung Php lnh thu thu nhp i vi ngi c
thu nhp cao:
- Nng mc khi im chu thu t 3 triu ng ln 5 triu ng, gin khong
cch cc bc chu thu.
- p dng thng nht mt biu thu lu tin tng phn cho c thu nhp
thng xuyn v khng thng xuyn (tr thu nhp t chuyn giao cng ngh,

14
trng thng x s) m khng phn bit biu thu p dng cho hai loi thu nhp
nh trc y.
b/ Trong nm 2007, d kin trnh Quc hi thng qua Lut thu thu nhp c
nhn, Lut thu thu nhp c nhn da trn c s Php lnh thu thu nhp i vi
ngi c thu nhp cao c sa i, b sung mt s ni dung sau:
- M rng i tng chu thu, trn c s b sung thm thu nhp ca cc h
kinh doanh; thu nhp ca nhng ngi hnh ngh c lp; thu nhp ca nhng
ngi c ti sn cho thu; thu nhp t vic cho vay vn, thu nhp t li c phn, t
tri phiu, t tin gi ngn hng ca c nhn.
- M rng i tng np thu trn c s b sung thm nhng h kinh doanh,
nhng ngi hnh ngh c lp, nhng ngi c ti sn cho thu, nhng ngi c
thu nhp t cho vay vn, t li c phn v m rng i tng np thu bng cch h
mc khi im chu thu v thu sut.
- Cho php khu tr nhng chi ph to ra thu nhp nh chi ph kinh doanh ca
h kinh doanh; chi ph ca ngi chuyn nhng quyn s dng t; chi ph chit
tr gia cnh i vi ngi c thu nhp t tin lng, tin cng ...
- Biu thu c xc nh theo mc ly tin tng phn, tng mc iu tit
khong 30% tng thu nhp hng nm ca c nhn, cao hn mc iu tit i vi
thu thu nhp doanh nghip nhm u i i vi pht trin sn xut kinh doanh v
i hi cc c nhn trong x hi phi tit kim ng gp xy dng t quc.
- Thu hp dn khong cch khi im chu thu gia ngi trong nc v
ngi nc ngoi.
3.6. Cc khon thu t t:
t ai l mt ti nguyn c v tr cc k quan trng, l c s h tng ca sn
xut v i sng, t liu sn xut c bit ca sn xut nng nghip. Cc chnh sch
thu lin quan n t ai phi nhm gp phn qun l, s dng t ai hp l, tit
kim, c hiu qu, ng thi tng t trng cc khon thu ny trong tng thu ngn
sch nh nc. Theo hng nu trn mi t chc, c nhn s dng t, phi np tin
s dng t hoc tin thu t; np thu s dng t. Mi hot ng chuyn nhng
t phi c iu tit thu nhp vo Ngn sch Nh nc.
Ban hnh "Lut thu s dng t" theo hng s bao gm:
a/ Thu thu s dng t: Mi t chc c nhn s dng t u phi np thu
s dng t (tr trng hp thu t). t s dng vo mc ch kinh doanh phi
c iu tit cao hn t , t xy dng cng trnh; t , t xy dng cng trnh
thu cao hn t s dng vo mc ch nng, lm nghip, nui trng thu sn. Cn
c tnh thu l: din tch, gi tnh thu, thu sut. Gi tnh thu c xc nh theo

15
gi cc loi t do UBND tnh, thnh ph quy nh st gi th trng. Trc mt
min thu s dng t nng nghip cho h nng dn t nay n nm 2010.
b/ Thu tin s dng t khi giao quyn s dng t v thu tin thu t c
xc nh ph hp vi gi thc t chuyn nhng quyn s dng t, chuyn nhng
quyn thu t trn th trng. M rng hnh thc u gi cng khai thu tin s
dng t v cho thu t.
Cc t chc, c nhn kinh doanh nh, t phi np thu gi tr gia tng v
thu thu nhp doanh nghip.
c/ Thu nhp t chuyn quyn s dng t, quyn thu t ch yu do 2 yu t
mang li:
Mt l, do quan h cung cu. t th khng th tng thm nhng nhu cu s
dng t ngy mt tng cho sn xut v i sng.
Hai l, do Nh nc u t c s h tng, pht trin kinh t lm cho gi t
tng ln v vy, cc khon thu nhp t chuyn nhng t ai phi c bin php
iu tit y .
B thu chuyn quyn s dng t. Thu nhp t chuyn quyn s dng t
ca cc c s sn xut kinh doanh sau khi np thu thu nhp doanh nghip, phn thu
nhp cn li phi np thu b sung theo mc ly tin tng phn. Thu nhp t
chuyn quyn s dng t ca c nhn khng kinh doanh np thu thu nhp ca c
nhn.
3.7. Thu ti nguyn:
Thu ti nguyn l loi thu thu vo vic khai thc, s dng ti nguyn thin
nhin. Tip tc hon thin chnh sch thu ti nguyn tng cng bo v mi
trng, khai thc s dng ti nguyn tit kim, hp l v c hiu qu. Hin nay thu
ti nguyn c UBTVQH kho 10 ban hnh di hnh thc "Php lnh thu ti
nguyn". D kin nm 2008 s nng "Php lnh Thu ti nguyn" thnh "Lut thu
ti nguyn" theo hng:
- M rng din chu thu ti nguyn trn nguyn tc i vi tt c cc loi ti
nguyn thin nhin khai thc u chu thu.
- Tnh thu trn sn lng khai thc khuyn khch khai thc, s dng ti
nguyn tit kim, hiu qu.
- Mc thu sut c phn bit theo loi ti nguyn thin nhin. Ti nguyn
khng ti to li c chu mc thu sut cao hn ti nguyn ti to c. Ti
nguyn qu him chu cao hn ti nguyn thng thng.
- Gi tnh thu l gi bn ti nguyn thng phm ti ni khai thc.
- Hn ch vic min gim thu ti nguyn.

16
 3.8. Thu bo v mi trng:
y l loi thu thu vo cc i tng gy nhim mi trng nhm bo v
mi trng sinh thi, nhm chng chuyn dch cng ngh "bn" vo Vit nam v to
lp qu ci to mi trng. Ban hnh "Php lnh Thu bo v mi trng" theo
hng sau:
i tng chu thu l cc sn phm hng ha, dch v gy nhim mi
trng; cn c tnh thu c xc nh ph hp vi tng loi hng ho, dch v gy
nhim mi trng. Ngun thu t thu bo v mi trng ch dnh dng cho
bo v mi trng, khng dng cho vic khc.
3.9. Thu ti sn:
Thu ti sn l loi thu iu tit mt phn thu nhp ca nhng c nhn c
quyn s hu, quyn s dng ti sn l: nh, t, tu thuyn... Hng hon thin
thu ti sn l m rng ti sn phi chu thu bo m cng bng gia cc t
chc, c nhn c quyn s hu, s dng ti sn. Ngoi t, s m rng thu thu vo
quyn s hu nh, tu thuyn, t v mt s ti sn khc.
D kin 2008 - 2010 s ln lt ban hnh mt s loi thu ny.
3.10. V ph, l ph:
Ph v l ph l khon thu nhm b p mt phn hoc ton b chi ph qun l
nh nc, hoc ph cung cp dch v cho cc t chc, c nhn. Cc khon ph, l ph
s c sp xp li theo hng: tip tc r sot bi b cc loi ph, l ph khng hp
l gy cn tr v tng chi ph u vo ca cc hot ng kinh doanh, gy phin h
cho sn xut v i sng. Cc loi ph thu do cung cp dch v cng s chuyn sang
gi dch v, cc loi ph mang tch cht thu chuyn thnh thu. Thng nht mc thu
ph i vi t chc, c nhn trong nc v t chc, c nhn nc ngoi thc hin
cng bng x hi. Xy dng mc thu ph, l ph hp l, gim chi ph u vo cho
sn xut kinh doanh, cho xut khu.

IV - NI DUNG I MI QUN L THU:

Hng chin lc l hin i ho ton din cng tc qun l thu c v
phng php qun l, th tc hnh chnh, b my t chc, i ng cn b, p dng
rng ri cng ngh tin hc nng cao hiu lc, hiu qu cng tc qun l, kim
sot cho c tt c cc i tng chu thu, i tng np thu, hn ch tht thu
thu mc thp nht, bo m thu ng, thu kp thi cc khon thu vo Ngn
sch Nh nc. Nng cao trnh qun l thu ca Vit Nam ngang tm vi cc
nc tin tin trong khu vc.

17
 Ni dung ch yu ca cng tc qun l thu l:
1 - Phi thng qua cc phng tin thng tin i chng, h thng gio dc, c
quan qun l thu v di nhiu hnh thc phong ph tuyn truyn, gio dc cc
i tng np thu hiu bit y cc chnh sch thu, trch nhim php lut
nng cao thc t gic, chp hnh nghim chnh ngha v np thu vo Ngn sch
Nh nc theo quy nh ca php lut. Hng dn kp thi, y cc th tc k
khai, tnh thu, lp h s min, gim thu, quyt ton thu v np thu vo Ngn
sch Nh nc cc i tng np thu t mnh thc hin tt cc ngha v thu
vi Ngn sch Nh nc. Gim thiu cc sai st do khng hiu bit gy ra.
Khuyn khch v pht trin mnh m cc dch v t vn thu, k ton thu.
Hng dn i tng np thu thc hin tt cng tc k ton, qun l cht ch ho
n chng t hch ton ng kt qu kinh doanh v xc nh ng ngha v thu
vi nh nc, m rng din np thu theo hnh thc k khai, thu hp dn phng
php np thu theo hnh thc khon. i vi cc i tng cn phi np thu theo
hnh thc khon cn hon thin quy trnh xc nh mc khon bo m cng khai,
dn ch, cng bng gia cc h c khon. Chng cc hnh vi tiu cc trong vic
xc nh mc khon i vi h kinh doanh np thu khon.
cao trch nhim v ngha v ca i tng np thu trong vic t tnh, t
khai v t np thu vo Ngn sch Nh nc, ng thi tng cng trch nhim,
quyn hn kim tra, kim sot ca t chc qun l thu v cc c quan qun l nh
nc trc, trong v sau khi np thu m bo cc lut thu c thc thi
nghim chnh.
2 - Thng xuyn v y mnh cng tc thanh tra, kim tra v thu, kim tra
sau thng quan nhm ngn nga, pht hin v x l kp thi cc trng hp vi phm
v thu.
Trong cng tc thanh tra phi phn loi cc i tng thanh tra theo cp
vi phm: i vi trng hp chp hnh nghim chnh chnh sch thu cha mc sai
phm th ti thiu trong 5 nm phi kim tra 1 ln; Trng hp c vi phm
nhng khng thng xuyn v khng nghim trng th ti thiu trong 2 nm phi
kim tra 1 ln; Cn i vi trng hp vi phm thng xuyn th ti thiu trong 1
nm phi kim tra 1 ln. Phn loi cc i tng np thu nh trn s khng gy
phin h cho ngi np thu m ngc li s lm cho cc i tng np thu chp
hnh nghim chnh chnh sch thu, ng thi to iu kin cho cc c quan bo v
php lut pht hin v x l kp thi vi phm chnh sch thu.
p dng cng ngh thng tin vo qun l ho n, kim tra i chiu ho
n vic thanh tra, kim tra t hiu qu cao.

18
 Tng cng quyn hn cho c quan qun l thu: quyn cng ch, iu tra
khi t cc v vi phm v thu.
Xy dng v p dng cc ch ti x l v cng ch thu i vi cc hnh vi
gian ln, chy , trn trnh ngha v np thu...
3 - y mnh trin khai cng ngh tin hc n nm 2010 tin hc phi
c p dng vo hu ht cc khu qun l thu l qun l i tng np thu
(ng k, cp m s thu; theo di s liu k khai, np thu, quyt ton thu); kim
tra t khai, h s hon thu, i chiu ho n; xc nh cc khon n ng v
thng bo pht chm np, pht vi phm v thu; qun l ho n, chng t trn my
tnh; cung cp dch v thu qua mng my tnh; qun l nhn s, qu lng ngnh
thu. Thit lp c mng khai bo lm th tc hi quan trong c nc. Kt ni
mng tin hc gia cc c quan thu, hi quan, doanh nghip, kho bc v cc t chc
lin quan khc phc v cho cng tc qun l thu.
4 - M rng u nhim thu i vi mt s loi thu cho UBND x, phng gn
vi chi tiu ca chnh quyn a phng chng tht thu v gim chi ph qun l
thu.
5 - Kin ton li h thng qun l thu thu theo hng ci cch hnh chnh
thu, nng cao quyn hn, trch nhim v hiu lc ca b my qun l thu.
- T chc li b my c quan thu cc cp ch yu theo chc nng qun l
thu (tuyn truyn, cung cp dch v h tr i tng np thu; thanh tra, kim tra
v x l vi phm; cng ch thu, tin hc...) kt hp vi t chc qun l theo i
tng np thu. T chc li C quan Tng cc Thu, Tng cc Hi quan theo
hng tp trung ch o c hiu lc, hiu qu ton b h thng qun l thu trong c
nc.
- Sp xp li i ng cn b qun l thu theo hng tp trung vo cc khu
cng vic chnh nh: Thanh tra kim tra, dch v i tng np thu, x l thng
tin; o to li v tng cng bi dng nghip v chuyn su v qun l thu theo
phng php hin i nng cao trnh nghip v qun l hnh thu, trnh ng
dng thnh tho cng ngh tin hc,... p ng yu cu hin i ho cng tc qun l
thu. Tng cng gio dc phm cht o c, ngh nghip thu, thi phc v
tn tu, cng tm khch quan, phong cch lm vic khoa hc cho cn b thu.
Nghin cu v tng cng cc bin php qun l thc hin lun chuyn cn b v
lun phn cng vic chng cc tiu cc ny sinh trong cng tc qun l thu.
- Thc hin tinh gim bin ch m bo s bin ch theo mc khon, s dng
kinh ph khon hp l, tit kim nng cao cht lng, hiu qu cng tc qun l
thu.

19
 - Nghin cu ban hnh Lut Qun l thu nhm xc nh r nhim v,
ngha v ca i tng np thu, ngha v, trch nhim ca c quan thu v ngha
v ca cc t chc, c nhn trong vic cung cp thng tin cho c quan thu v phi
hp cht ch vi c quan thu qun l thu thu t hiu qu cao.

PHN III
L TRNH CI CCH H THNG THU
V GII PHP THC HIN.

Chin lc ci cch h thng thu (2001- 2010) bao gm ci cch h thng

chnh sch thu v ci cch qun l thu, c tin hnh tng bc ph hp vi
tng giai on pht trin kinh t x hi. C th l:

I - L TRNH BAN HNH CC VN BN PHP LUT V THU.

1- Thu gi tr gia tng, thu tiu th c bit, thu thu nhp doanh nghip,
va c sa i, b sung vo nm 2003 v thc hin t u nm 2004. D kin
n nm 2008, cc Lut thu ny s c tip tc hon thin v thc hin.
2. Lut sa i, b sung mt s iu ca Lut thu xut khu, thu nhp khu
d kin trnh Chnh ph Qu II/2005; d kin trnh Quc hi cho kin v thng
qua ti K hp th 8 (thng 11/2005).
3 - Php lnh thu thu nhp i vi ngi c thu nhp cao c sa i, b
sung vo nm 2003; d kin trnh Quc hi thng qua Lut thu thu nhp c nhn
vo nm 2007.
4 - Php lnh thu bo v mi trng s c d kin trnh U ban thng v
Quc hi thng qua vo nm 2008.
5 - Lut thu s dng t s c d kin trnh Quc hi thng qua vo nm
2008.
6 - Ban hnh Php lnh thu chng bn ph gi v Php lnh thu chng tr
cp vo nm 2004. Ban hnh Php lnh v thu chng phn bit i x vo nm
2005.
7 - Lut thu ti sn s c d kin trnh Quc hi thng qua vo nm 2008.
8- Lut thu ti nguyn s c d kin trnh Quc hi thng qua vo nm
2008.

20
 II - L TRNH V CI CCH CNG TC QUN L THU.
1- Nm 2004, xy dng n lut qun l thu thu, d kin trnh Chnh ph
Qu II/2005; d kin trnh Quc hi cho kin ti k hp th 8 (thng 11/2005) v
d kin trnh Quc hi thng qua ti K hp th 9 (thng 5/2006).
2- Kin ton h thng t chc b my qun l thu thu ni a v thu t hot
ng xut nhp khu theo hng xc nh y chc nng, nhim v, tng cng
quyn hn cho c quan qun l thu, c c cu hp l nng cao hiu qu qun l
thu. Nm 2004 th im c ch t khai, t tnh, t np thu, t 2007 m rng p
dng ton quc.
3 - T 2004 m rng p dng dch v h tr min ph cho i tng np thu
trn phm vi ton quc.
4 - L trnh cng tc tin hc: chia lm 3 giai on: giai on 2002-2004; giai
on 2005-2008 v giai on 2009-2010: cng c v hon thin.

III - GII PHP THC HIN

1- Cng tc thu l cng tc chnh tr - kinh t tng hp, tc ng n mi
mt ca i sng kinh t x hi; ng chm n quyn li ca mi tng lp dn c
trong x hi do vic ci cch h thng thu phi t di s lnh o, ch o
trc tip v thng xuyn ca Ban chp hnh Trung ng ng, ca B Chnh tr,
ca Quc hi, ca Chnh ph, ca cc B, Ngnh v cc cp u, chnh quyn a
phng..
2 - Cc c quan thng tin i chng, h thng gio dc quc gia phi c trch
nhim y mnh cng tc tuyn truyn gio dc v hng dn cc chnh sch thu
mi t chc, c nhn hiu r v t gic chp hnh nghim v thu theo quy nh
ca php lut. Tn vinh kp thi cc t chc, c nhn thc hin tt ngha v thu,
ng thi ln n mnh m v x l kin quyt cc hnh vi gian ln thu.
3 - H thng th ch qun l kinh t x hi phi c ci cch ng b, to c
s cho vic qun l thu nh: qun l t ai, qun l thanh ton khng dng tin
mt, qun l ng k kinh doanh, qun l xut nhp khu, xut nhp cnh... H
thng php lut phi c tip tc hon thin theo hng quy nh r trch nhim
ca c s sn xut kinh doanh trong vic thc hin Lut thu, Lut k ton, Php
lnh gi (nim yt gi v bn theo gi nim yt); ch in pht hnh v qun l s
dng ho n chng t.
4 - Tin thu dng bo m hot ng ca b my Nh nc, xy dng cc
c s h tng, phc li m mi t chc, c nhn u c s dng v vy cc c

21
quan chc nng thuc v trc thuc Chnh ph, cc t chc, c nhn phi c trch
nhim phi hp vi c quan thu nh: cung cp thng tin, iu tra, x l vi phm v
cc bin php hnh chnh khc thu y , kp thi cc khon thu vo Ngn sch
Nh nc.
5 - Khuyn khch, m rng v y mnh c hiu qu cc hot ng t vn,
cung cp dch v v thu, v hch ton k ton gip cho t chc, c nhn np thu
hiu r quy nh ca cc lut thu, lm tt cng tc k ton, thc hin c ngha v
v trch nhim ca mnh.
6 - Tng cng cng tc o to, bi dng cn b thu. Nng cao trnh
cn b thu v mi mt.
7 - Cc chnh sch v thu ch c quy nh v c gi tr php l trong cc
vn bn php lut v thu.

IV. T CHC THC HIN

B Ti chnh ch tr v phi hp vi cc b, ngnh lin quan t chc thc
hin Chin lc ci cch h thng thu n nn 2010.

B TI CHNH

22