]l$.. A]l A]l$ ]lh$!

BZ ]lQV> Il$ M>O]l MS >$ E: fl$]l#$, {$.

s$$. sZ {sl$, M>O{yls$, M]l#$ {$ MS$l] >]l$ BV> $aMS$r* i$$.
s NM>$$ As$
]l*{ll$ ]l$]l i~Z i~]l$]l#$$. r$l ]l*]l]l#Z i~]l]l :
$, Qf ]lM>$ i~ M>]l]l A]l l$. ]l*]l]l# i~ l] ]l Z yl$ V>$s$$.. A.. 1.i~
Gl$MSs.. C *MSM>$. C ^ *MS 2. i{~ VSl$$. i~ JMS Vrts >. C s
]l*Z Eylr ]l _]l VS$ Vyl$ l$V> {Ol$ ]l# Al]l$]l#l$.
$aMS$s$$. Z Eyl, Gs {MS$MS*

I
i~Z ]l$V> D MS V>$s$$.
E*VSyl A]l$]l$ A]l A]l$$ 1) $ 2) BMS* 3) {VS 4) BMS

H
As$. i]l ]l$ fWl ^lyMS l 5) i>~ $ 6) _]lVS$ 7) l VS$ 8) ]l# ]l*]l]l#
$ C! AlMSV> A]l A]l$$ Eyl BMS*Z $MS, l$s$$. $MS $]l
{V>MSV> ^l $. D $MSO $_MS MS$s$$. C
]l$Zl!! $_ {VS
$$. $_ Al $]l ]lO B
S
_]l VS$ Vyl$ $aM]lsMS (Z fVSyMS) $V>
, MS Ot l $]l l ]l*Z VS MS >$... Z
yl Er$. JMSP SZ ]l*{ll$ $MSO $_ MS
MS$s$$.
K
l$ :
fVSsMS $V> O l $]l *MS ]l*ZMS ]l*a {{MS
l VS$_ ]l^l > Jylsi As$. D
$]l$ i{~ MS$ As$. C B >$ i~ M>]lsMS
lZ "ylOs l' Al {sl Er$. D ylOs lZ M>
GOg l$$ ylyl$$. D GOg l$]l$ i{~ VSl$$ yl$l
$, $s$$. M> $, $ M> $ M>
^l$$. i{~ MS$ yl$ l l $Z f$VS$l$.
A

ls, M> $ s *Z Es$$. D ylOs l

O G$ V> Er$. ]l$ Z A
MSl i~{MS$ : VSst G$. lO G$ BVSV> Hyly
JMS MS Hyl]l HMSMS i]l#Z({sZgZ) MS MS ylyl ]lMS "l'. D G$ l]l$ A$VS$l
S

> i{~ MS$ MS Z f$VS$l. E: A$, >$ ]l$_ M>yl$l$. l Z Hyl]l yl$ lO]l
$ G$ V> Hyll$. lV> lZ VS$$ >]lyl,
AW]lr, lylMS, ^ll MS l$ $lV> ]l*r
MS i~{MS$: f$VS$l$. l llS$ As$.l$
$MS i]l#Z i{~ MS$ MSMS$ l$ f$VS$l$. i]l#$..$, S$$.
E: MS$M>$. ]l$ l$ VS JMS l$$l
f st i]l#$ $ M>$, ]l. l]lylZ l]lylZ sZ
M>$ A yl$ M>$. 1 MS$lM>$ 2 4 8
1) $M>$(AUTOTROPHS): D i]l#$ $V> 2 lMS$ 1 2 4
3 A{VS^lM>$ 2 4 8
B> l*$ ^l $MS$s$$. 4 ^lM>$ 3 6 12
E: BMS$^la l$$MSP$&C MSf]l *VS{MS$ l$$l l$ 8 16 32
(Photosynthesis) > B> l*$ ^l $MS$
s$$. l--$.. M>-$:
2) M>$(HETERO TROPHS): B M Cl l$ ilM>Z G$ Hyl* B Q]l$ st
i]l#O B yl M>$. l$ ]lyl$ M>$V> h^$.
1) HMSl$: M fl$]l#Z l$$l ilM>Z
l$ JMS Hyl$$.
E: MSV>$ (Sl)
2) l$: s ilM>Z l$ yl$$
Hyl$$. E: S$ (]l*]l]l#yl$ l$$lO ]l). D
fl$]l#Z l$$ls Hyl]l l]l$ l$
As$. yl]l Hyl]l l]l$ >l l$
As$.
3) $ l$ : s ilM>Z l$ AlMS$
Hyl$$.
E: ^l $, E$^l>$, $.
$$.
A]l A]l$$ :
Z Eyl, Gs {MS$MS* E*VS yl A]l$]l$
A]l A]l$$ As$. i]l ]l$ fWl ^l y
MS l$ D A]l A]l$$. AlMSV> A]l
A]l$$ Eyl ]l$Zl! ]l*]l]l#Z l$$l A]l
A]l$ Q 180. E: Eyl*MS, gql] l$, ^O
l{r$MS$, ^l yZ MSyl>$, MSsZ M $Z
- l -l O- - l] - . ]l$ MS A]l A]l$ ]lh$
As$. ]l*]l]l#yl Z i~ yl]l# 9 $r$. _]lVS$ 7

I
$r$. l VS$ JMSs]l $r$ Es$$. l$$l i~
l BM>, >, {MS$]l$ st l$ yl$ Z GMS$P]lV> i{~ MS$ fVS VS _]lVS$!!

H
M>$..
1) ]l$l$: D fl$]l# sZ l$ A JMS
BM>Z Eyl, JMS {MS$]l$ $$.
E:^l $, E$^l>$, $. ]l$l$ ]l]l$

l$V> $VS$$$.
2) ]l$l$ : C l$ BM>>Z Es$$.
S
yMS MS>]l#. M>st D fl$]l#$ B> ]l]l$]l#.
K
l$ {MS$MS$ E*VSyl$$.
E: S$.
]l$Z l$$l "4' M> l$s$$.
1. MS$lM>$ (Incisors)
A

2. lMS$ (Canines)
3. A{VS^lM>$ (Pre molars)
4. ^lM>$(Molars)
>M> SZ lMS$ `a l$yl]l# (E:
S

B]l#, VS${, MS$l$). sZ l$ MS$y RV> Eyl

l]lyl "_VS$$' { "yl*t l] *' As$. G$MS, MS$l
$ l$$lO ]l sZ l]lylMS$ ]ll$ V>]l Eyl MS$l M>$
il $VS$l*l Es$$. l$ $VS$l$]l ]l$
$Z l$l ]l G$MS$ rt$, ^lMSP ]l $l] #]l$ M$MS$
$$. H]l$VS$Z O l]lylZ yl]l fl MS$lM>$ H]l$VS$
l$V> ]l*$ ^l$$(TUSKS). llZ H]l$VS$
Z ]l$VS H]l$VS$Z ]l*{ll$ D l$s$$.
B{M> H]l$VS$Z Byl, ]l$VS ylsZ]l* l$s$$.
]l$Z $l ]l^la l Q 20. y Hyl
>l l Q 32. ]l*]l]l#Z >l l$ H
ylr 17 ]l$_ 25 H ]l$$Z N l] #l $. l$$l il
M>Z yl$$ Hyl l Q 20. JMS ]l*{ll$
Hyl l (^lM>$) Q 12. _rt_]l ^lM>]l$
gql] l$ As$. ]l*]l]l#Z gql] l$ A]l A]l