(TT&VH) - Vit Nam, ch Nht Tn mi trng c o Tht thn.

Nht Tn ch L
Hm mi bit b mt ca ging o ny. B mt ca k t khai ph, khng ai truyn dy.
Hoc gi c, th cng tht truyn. l b mt v mt i sng khc thng ca th
hoa Xun khc thng.

Khc vi tt c nhng th hoa o thng thng m ai cng bit (o phai, o bch, o

rng...), o Tht thn a ci s "t", thn c c, t cnh. Mm nh xanh ta nh li
kim vung ln. Hoa thm ti, nu cy t hoa th bn k l, nu hoa n nhiu th chng
tn hn o thng. Mi thn, tc mi tc theo cch gi ca cc c c th c 7 hoa o,
v th mi c tn gi Tht thn.

21 nm mi n hoa 3 ln

Dng hnh trm mc, c knh. V

phong trn sng gi ta tng bch
trong tranh thy mc xa. Khng
i ti cnh, nhng l non t nh
li kim, nhng hoa thm sc hn
hoa hng bt ra t gc v thn. o
Tht thn m hoc ngi chi ngay
t ci nhn u tin.

V p ca Tht thn, ngoi sc

thm l lng hn sc hng nhung
m cha bt no t xit, cn cch
m hoa. Khc vi o thng,
hoa ch n t nhng cnh nh, Tht
thn n hoa t nhng tr gc x x,
dng c th, c cy, hoa n k mt
t. V th, ngi ta d lin tng,
Tht thn t tranh thy mc m
vn ra ngoi i, nhng th cy
khc khng th no c c.

L Hm bo, dm ba nm na,
trc sau g ngi Nht Tn cng
bit ht v b mt Tht thn. Cn
by gi, anh phi gi n cho ring
mnh . Nhng b thi gian sng
vi ngh nhn trng o ny, ti
cm nhn, y s l b mt anh o su chn cht trong lng, sng d cht mang theo.
Hoc c th s l b quyt chn truyn, ch duy nht cho ngi k nghip anh.

Nht Tn, L Hm vn thuc hng con chu so vi lp ngh nhn trng o cao nin,
nhng say o th chng chu km ai. nh gn i vi binh nghip, gii ng tn nm
26 tui, nm 1989, anh "mi" trng o c 22 nm th 21 nm sng cht cng Tht
thn. Sut 21 nm tri, anh mi vi ba ln c "toi nguyn". Nm 1994, khng hiu v
sao Tht thn ng lot ra hoa, bng i hn chc nm tri, nm 2007 mt cy Tht thn
duy nht tr mt bng hoa. D ch mt hoa, cng bng cho anh mt nim hy vng, cng
g n ng qu na i ngi ri nc mt. K Su 2009, vi cy Tht thn li
n hoa, tin ny khin nhng ngi chi o kinh ngc. Nh vn Bng Sn p xe ln
Nht Tn tn mt chng kin cnh tng nhng bng hoa Tht thn bng n. Tt
Canh Dn 2010, Tht thn n cha tng thy trong sau 21 nm anh cht chiu, chm bn.

Hoa n, anh m tng ngy, 2009 Tht thn n ng ngy cng ng Cng, ng To.
2010 hoa n t Rm thng Chp. S ong m tng ngy, bi khng phi Tht thn
khng n hoa, m n vn l th "hoa mun". N ch n khi Xun cn ngy, vo
Ging, Hai, khi tt c nhng loi o bch, o phai, o bch, o vn, o bt
u ra cnh di nng ngy Xun cui th n mi kiu hng khoe sc. B mt l ch,
Hm bt Tht thn phi khai nhy ng ngy Xun. iu n by gi, ngoi anh cha ai
lm c.

Ci p ngoi tm vi?

Khng bit Tht thn c t bao gi, n vn tn ti x o Nht Tn, c c ring mnh
ni gc vn nh mt k b "gh lnh", khng v xu m bi kiu k, bt phc. Nh
ngi p, nhng xa lnh, bt tun khng chiu lng th ch th cng nh "kha
Xun" mt ch m thi.

Th hoa m nh ni mun Xun, lm dai dng nhng suy t, lin tng n nh Kiu bc
mnh. "ng phong bt d Chu lang tin/ ng tc Xun thm ta nh Kiu".
Hoa o ch c ngha vi dp Tt, ngy Xun, Tht thn tr hn, khi khai hoa th
cng khng ngi thng lm. Nh ni c n, thy hoa khng thy ngi u m xa
Thi H v Nguyn Du ng cm "Trc sau no thy bng ngi/ Hoa o nm ngoi
cn ci gi ng" . C th, Tht thn mt dn i, tn li dn i. L Hm khin ta nh
n mt Marcel Proust c "i tm thi gian mt", d ai cho l gn d, b cng, b i
lm iu khng tng. Nhng ri, anh tm thy iu khng tng chnh ci l sng ca
mnh l c cuc i dng hin cho hoa.

Chm vo b mt ca o Tht thn

Nh bao ngi Nht Tn, L Hm trng rt nhiu o, ti 7 so Bc b, va t nh, va

t thu. Khi anh "p" Tht thn n thnh cng, c nhiu ngi n hi han. Anh dn h
ra nhng chu Tht thn bng qu gia c man no l o h nhn ngm, tha mn.
Nhng ti bit, b quyt ca anh khng nm nhng cy Tht thn y.

Sau ba cm ti, lm cht ru cho m ngi, chng ti ngi ung nc tr bn hin

chi. Gi cui ng thi but, nh trng thanh lnh ca ma ng chiu chnh chch, l
th nhng vt nh h xuyn qua gin gc trc hin chi. Bt gic Hm bo mun ni
vi ti v o Tht thn, chc cnh y khin ngi ta mun chia s.
 "Hang o" nhn to - ni L Hm "p" Tht thn ra hoa

Nm 1989, sau khi phc vin, tin gii ng cng vi vay mn, bao nhiu vn ling anh
dn vo mua o ging t Sa Pa v trng. Ngi ta trng th sng, anh trng th cht
sch. Trong vn ch cn ch v my gc Tht thn khng tui, khng bit ng y
t bao gi. Th o kiu k, vng gi bc nht trong cc loi hoa o m khng ai
"chinh phc" c. Sau tht bi, anh bng "cay", mnh s lm ci ngi ta khng lm
c.

Anh lao vo o Tht thn, nhng mi cch t tut l, chit, ghp, ta cnh, khoanh gc
u v dng. Ht Xun o mi kt n, n hoa. Trc anh, nhiu ngi nn ch, h
bo ng c gng v ch, v lm o thng kim cm, khng th "cht i". Hm vn
bm tr cng Tht thn, lc ny ngi ta bo anh hm, gn d. C chc nm tri qua, tht
bi vn hon tht bi.

"Cn phng", nh hp dim nm ngang, ch cao bng u ngi, kn mt ch c vi l

thong pha u hi. Pha trn l trn bng tn, c nha cch nhit vi nhng thanh g dy
p lm gi . Hm nh nhng b tm ca st hn tn. Trong bng ti l m, l hng
chc chu o Tht thn x x, c qui. Hm mm ci: "Tt c b mt Tht thn n hoa
u nm y".
Anh suy ngh lung lm, tht bi bi khng ai bit gc tch ca o Tht thn, khng bit
gc tch th khng bit cch chm sc, khng c b quyt. C gn Xun, anh b li vn
o, ln ng tm thn th ca Tht thn. Cy trong vn c, t hn trong rng phi c,
nhng o rng v tn, Hm i mit ht cnh rng ny n cnh rng khc min Ty
Bc. Lo Cai, Yn Bi, Lai Chu, Sn La, H Giang u u anh cng n, n rng
ng ln "sn o". C lc, kim lm tng anh l lm tc, c ngi tng anh l con
bun i sn c ca ng bo dn tc, c ngi tng anh l k i sn vng. Hm
khng bit ng cng ai, ni i "sn" hoa o, ngi ta li bo "thng hm".

my ma Xun tri qua, khi o n li m mm vo rng, nhng Hm tuyt nhin

khng tm thy bng hoa o no ging hoa Tht thn. T vch cheo leo, bn b sui
hay t i cn ci, hoa o u khc, khc n nhm chn, n nn lng.

Mt ngy, gn nh mun t gi cuc chi, gia cnh rng o ca Sn La (a im c

th Hm ni gi b mt), sau cuc sn tm, Hm u oi tro vo vo mt ci hang ngh
chn. Nn t kh, xen k nhng phin , hang nh thng ra pha sau ni, trn c nhng
hc thng thin khin nh sng chiu vo. Hm git ny mnh, gia lung sng chiu t
trn hang xung, mt sc thm nh nhi ln trong mt. Anh tin li gn, mt bng hoa
v hai ci n nh c dnh vo mt gc cy x x. N ging ht o Tht thn trong
vn nh anh, khng th nhm ln. Anh o t trong hang, ht h cm nhn hi m,
o nhit , ri Hm cn thn nh du li a danh y trn bn , ngy hm sau bt xe
v H Ni.

Anh nh chuyn gia nng nghip phn tch, so snh vi cht dinh dng t mu anh ly
v vi t bi sng Hng, v bt tay vo gy dng li nghip o Tht thn. Hm bo,
y l b mt gip anh khm ph ra cch "chinh phc" o Tht thn.

Mnh Cng